Professional Documents
Culture Documents
MEGEP
(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN GLENDRLMES PROJES)
ELEKTRKL TLER
ANKARA 2007
NDEKLER
AIKLAMALAR ............................................................................................................... ii GR ..................................................................................................................................1 RENME FAALYET-1 .................................................................................................3 1. ELEKTRKL TLER ..................................................................................................3 1.1. Elektrikli tlerin Tantlmas...................................................................................3 1.2. Buharl tler ...........................................................................................................4 1.2.1. Buharl Bir tnn Elektrik Devre emas ve almas.....................................6 1.2.2. Buharl t Istma Elemanlar ve Termostatlarnn Montaj ile Demontaj ...........7 1.2.3. t Arzalar Nedenleri Onarm.................................................................14 1.2.4. tlerin Paralarnn Kontrolleri ......................................................................14 1.3. Pres tler ..............................................................................................................15 1.3.1. Pres tnn Elektrik Devresi ve almas.......................................................16 1.3.2. Pres tnn Termostat-Rezistans Balant Kablolarnn Deitirilmesi ............17 1.4. Akll tler............................................................................................................18 1.5. Seyahat tleri .......................................................................................................19 1.6. Sanayi Tipi tler ...................................................................................................19 UYGULAMA FAALYET...........................................................................................20 PERFORMANS DEERLENDRME ...........................................................................21 LME VE DEERLENDRME .................................................................................22 RENME FAALYET-2 ...............................................................................................26 2. TLERN BUHAR ELEMANLARI ...........................................................................26 2.1. tlerin Buhar Elemanlarnn Tantlmas ...............................................................26 2.2. Pompa Gruplarnn Deitirilmesi ...........................................................................32 2.3. t Arzalar Nedenleri Onarm........................................................................33 UYGULAMA FAALYET...........................................................................................35 PERFORMANS DEERLENDRME ...........................................................................36 LME VE DEERLENDRME .................................................................................37 MODL DEERLENDRME...........................................................................................39 CEVAP ANAHTARLARI .................................................................................................46 NERLEN KAYNAKLAR ..............................................................................................48 KAYNAKA ....................................................................................................................49
AIKLAMALAR AIKLAMALAR
KOD ALAN DAL/MESLEK MODLN ADI MODLN TANIMI 522EE0100 Elektrik Elektronik Teknolojisi Elektrikli Ev Aletleri Elektrikli tler Elektrikli tlerin alma prensibinin, yaplarnn anlatld ve arza bakm-onarm ilemlerini yapabilme becerilerinin kazandrld bir renme materyalidir. 40/24 Alan Ortak Modlleri tamamlam olmak tlerin bakm ve onarmn yapmak. Genel Ama Bu modl ile gerekli ortam salandnda elektrikli tlerin alma prensibini, cihazn yapsn tanyabileceksiniz ve gerektiinde arza ve bakm ve onarm ilemlerini yapabileceksiniz. Amalar 1. t stma elamanlarn ve termostatlarn deitirebileceksiniz 2. t buhar elemanlarn deitirebileceksiniz. Atlye ortam, Takmhane, Takm antas, El aletleri panosu gibi el ve g aletlerinin bulunduu ortamlar ve bu ortamda bulunan; Kontrol ve vida skma aletleri, lm cihazlar, basit kesici ve ekil lendirici aletler, gvenlii ile ilgili ekipmanlar, anahtar takmlar, lehimleme malzemeleri, dier faydal el ve g aralar donanmlar Her faaliyet sonrasnda o faliyetle ilgili deerlendirme sorular ile kendi kendinizi deerlendireceksiniz. retmen modl sonunda size lme arac (uygulama, sorucevap)uygulayarak modl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve becerileri lerek deerlendirecektir.
MODLN AMACI
LME VE DEERLENDRME
ii
GR GR
Sevgili renci, Mesleki reniminizde her geen gn yeni bilgiler reniyor ve bunu uygulamaya sokuyorsunuz. Teknik ve mesleki eitim yalnzca bilgi ile deil bildiini uygulamaya sokmakla daha sevimli hale gelir. Bu modlde elektrikli ev aletlerinden olan ve gnlk hayatmzda en ok kullanlan elektrikli tnn yapsn ve bakm-onarm ilerini greceiz. Burada anlatlanlar ve gsterilenler bir temel tekil edecektir. Hzla gelien teknolojiden elektrikli tlerin de nasiplendiini unutmaynz. Yani buradaki bilgilerinizi her geen gn yenilemeli ve gelitirmelisiniz. Bu modl ile elektrikli tlerin genel yaplarn renecek ve bunlarn paralarnn sklp taklmalarn kavrayacaksnz.
ARATIRMA
evrenizde bulunan elektrikli ev aletleri bakm-onarm servislerine giderek, elektrikli tlerin eitleri ve bakm-onarmlar ile ilgili bilgi alnz. Elde ettiiniz bilgileri bir rapor halinde snfnzda retmeninize ve arkadalarnza sununuz.
1. ELEKTRKL TLER
Gnlk hayatmzda en ok kullandmz, elektrikli ev aletlerinin en yaygn olan elektrikli tlerdir. Teknik eleman olarak bizlerin, sklkla karlaacamz bu ev aletini tanmaya alalm.
tde genel ama, taban oluturan metal ksmn stlmas ve elde edilen s ile kuman dzeltilmesini salamaktr. Bu sy elde etmek iin gnmzde rezistanslar kullanlmaktadr. En basit elektrikli t, stc rezistans, rezistans zerinde bulunan arlk ve rezistans altrp kapatacak anahtar grubu ve besleme grubu paralarndan ibarettir. Bu tlere basit 3
t denir (Resim 1.2). Bu tlerde rezistansa elektrik enerjisi verildiinde, rezistansn verdii s sabittir ve ayarlanma imkan yoktur. Yani deiik slarda tlenmesi gereken kuma cinslerinin hepsini byle bir tde kullanamayz.
Bu sorun tlerde s ayarn yapma zorunluluunu meydana getirmitir. retici firmalar tler de termostat kullanmaya balamlardr. Bylece t zerinde s ayarlamas yaparak her trl kumata bir ty kullanabilme imkan olumutur. Bu tr termostatl elektrikli tlere otomatik t denir.
Otomatik tlere ufak bir su kab eklenerek oluan syla buhar elde edilip, kumalarn yanmadan buhar sayesinde daha rahat tlenmesi salanmtr. Bu tr elektrikli tlere de buharl t denir. Biz bu renme faaliyetinde buharl tleri inceleyeceiz.
tleme sonunda t souyuncaya kadar ve tleme yaparken aradaki boluklarda t arkas zerinde dik olarak bekletilmelidir. tleme bittiinde tnn fii prizden kartlmaldr. tde kalan su tamamen boaltlmaldr. t prizde takl iken gzetimsiz braklmamaldr. t scak iken ocuklarn ulaabilecei yerde olmamasna dikkat edilmelidir. Su doldururken ve boaltrken mutlaka tnn fii prizden ekilmelidir. t tamemen bo iken t ile beraber verilen l kab ile, l izgisine kadar doldurulmu bir lek su konulmaldr. tye ar su konulduunda damlama yapabilir. tnn termostat sndkten sonra buhar ayar dmesi almaldr. Buhar ayar dmesi daha nce aldnda veya ak iken su konulup stlmaya balandnda tabandan su damlayabilir. t ilk kullanldnda hafif bir buhar, koku veya su sznts meydana gelebilir. Bu durum bir mddet sonra normale dner. tleme srasnda su biterse, elektrik fii prizden ekildikten sonra tnn soumas beklenilmeden su ilave edilebilir. tde daima yumuatlm su kullanlmaldr. Aksi halde buhar kanallar kire dolarak kullanlamaz hale gelir. Kimyasal katkl kokulandrlm t sularndan kullanlmamaldr. ty ilk kullanmda normal suyu buharlatrarak tnn buhar kanallarna girmi tozlar temizlemek gerekir. tde oluan kireleri temizlemek amacyla sirke veya kire zc kimyasallar kullanlmamaldr. Bu kimyasallar t taban zerindeki buhar retimini salayan kaplamaya zarar verir, buhar performans ok azalr. Sprey su pskrtmediinde tkanmay gidermek iin sprey deliini parmakla kapatarak sprey dmesine birka kez baslmaldr. tleme srasnda nce dk s gerektiren giysiler daha sonra yksek s gerektiren giysiler tlenmelidir. Buharsz tleme yaplacaksa bile tde su olmaldr.
2 1
ekildeki numaralandrlan ksmlar unlardr: 1. EBEKE GERLM: 220 volt A.A kaynandan alnan gerilimdir. 2. EBEKE LAMBASI: Fi prize takld zaman tye ebeke geriliminin geldiini gsteren lambadr. 3. TERMOSTAT: Taban scakln kontrol eden elemandr. 4. REZSTANS: Tabann snmasn salayan elemandr (Resim 1.4). 5. TERMOSTAT LAMBASI: Rezistansn k kontana bal olan bu lamba rezistans devrede iken yanar. Rezistans devreden ktnda sner.
a)
b)
c)
Devrenin almas yledir: Fi prize takldnda ebeke lambas yanar. Gerilim termostatn ucuna gelir. lk anda termostatn kontaklar kapaldr. Termostat zerinden geen akm rezistans altrr. Termostat lambas yanar. t taban termostatla ayarlanan sya geldii zaman rezistanslar devreden kar. Termostat lambas sner. Buharl tlerde fiin prizde takl unutulmas tehlikesine kar otomatik devre kesici elemanlar kullanlmaktadr. Buna Auto-Off zellii denilmektedir. t yatay veya dikey konumda fie takl kaldnda geici olarak rezistansn enerjisi kesilmekte, t hareket ettirildiinde almasna devam etmektedir. tnn alr durumda unutulduunu bildiren uyar sistemleri de tlerde kullanlmaktadr.
1.2.2.1. Lamba Grubunun Deitirilmesi Arka kapaktaki vida sklr ve kapak karlr (Resim 1.8 - 1.9).
Resim 1.10
Resim 1.11
Yeni lamba grubu taklr. st kapak yerine konur ve vidas taklr. Arka kapak yerine konur ve vidas taklr. 8
1.2.2.2. Termostat Dmesinin ve Termostat Milinin Deitirilmesi Termostat dmesi stten ekerek karlr (Resim 1.14 1.15 1.16 ).
Termostat mili karlr (Resim 1.17-1.18). Yeni temostat mili taklr. Yeni termostat dmesi taklr. 9
1.2.2.3. Krmz Neon Lambann Deitirilmesi Arka kapaktaki vida sklr ve kapak karlr. Lamba grubu yerinden karlr. Yeni lamba grubu taklr. Arka kapak yerine konarak vidas sklr.
1.2.2.4. Auto Shut Off Grubunun veya Yeil Neon Lambann Deitirilmesi Arka kapaktaki vida sklr ve kapak karlr. Sap tpas kartlr ve st kapak vidas sklr. Lamba kapandaki yeil neon gvdesi ekilir. Yeni lamba grubu taklr. st kapak yerine taklr. Arka kapak yerine konarak vidas sklr.
1.2.2.5. t Tabannn Deitirilmesi Arka kapaktaki vida sklr ve arka kapak karlr (Resim 1.19-1.20-1.21).
10
a)
a)
b)
Gvdeyi etee balayan vidalar sklr (Resim 1.24-1.25-1.26-1.27). Etei alt tabana balayan vidalar sklr (Resim 1.24-1.25-1.26-1.27). Alt taban ayrlr (Resim 1.24-1.25-1.26-1.27).
a)
a)
11
a)
Arka braketi, plastik arka braketi, topraklama kablosunu alt tabana balayan vidalar sklr. Termostat alt tabana balayan vida sklr (Resim 1.28).
12
Yeni taban deiimi yaplr. Termostat yeni tabana taklr. Bu takma esnasnda termostat temas yzeylerine DOW CORNNG 340 (ar artlar altnda alabilecek yksek performansl silikon esasl yalama svlar) srlr (resim 1.29).
Arka braketi, plastik arka braketi ve topraklama kablosunu alt tabana balayan vidalar yerine taklr. Etei alt tabana balayan vidalar yerine taklr.
Gvdeyi etee balayan vidalar taklr. st kapak yerine taklr ve vidas sklr. Arka kapak yerine taklr ve vidas sklr.
13
T ISINMIYOR
t rezistans arzaldr. t taban deitirilir. Balant kablolarnda Kablo balantlar kontrol temasszlk vardr. edilerek temasszlk giderilir. Termostat konta Termostat deitirilir. oksitlendii iin akm geirmiyordur. Termostat kapaldr. Termostat dmesi deitirilerek s konumu ykseltilir. Termik alter ak devre Termik alter kontrol edilir, olmutur. bozulmu ise deitirilir. Termostat arzaldr Termostat deitirilmelidir. Lamba grubu arzaldr Termostat arzaldr Rezistans arzaldr ebeke kablosu arzaldr Kablo grubu arzaldr Rezistansn watt deeri uygun deildir Termostat arzaldr Termostat tabana iyi temas etmiyordur Termostat ksa devre olmutur ve kontaklar yapmtr Rezistans arzaldr Termostat arzaldr Kablo grubu arzaldr Lamba grubu arzaldr Termostat arzaldr ebeke kablosu arzaldr Kablo grubu arzaldr Lamba grubu deitirilir Termostat deitirilir Rezistans deitirilir ebeke kablosu deitirilir Kablo grubu deitirilir Rezistans deitirilir Termostat deitirilir Termostat temas yzeylerine Dow Corning 340 srlr Termostat deitirilir
YETERL ISINMIYOR
Taban grubu deitirilir Termostat deitirilir Kablo grubu kontrol edilir Lamba grubu deitirilir Termostat deitirilir ebeke kablosu deitirilir Kablo grubu deitirilir
Termokupl ile lm yaplr. t tabannn orta noktas lm noktasdr. Deiik tlere gre kararl durumda olduklar scaklk deerleri vardr. 14
Rezistans
Avometre ile lm yaplr. ebeke kablosunun fii lm noktasdr. Deiik tlere gre kararl durumda olduklar scaklk deerleri vardr. edilir. Lamba grubu
220 voltluk gerilimi dardan lamba ularna balayarak alp almadklar kontrol
15
2 1
Ama kapama anahtar devreyi kapattnda, devre akm termostatn ucuna gelir. Termostatn kontaklar ilk anda kapal olduundan, akm termostat zerinden geerek stclar altrr ve termostat lambas yanar. Scaklk ayarlanan bir deere geldiinde termik kontaklar kapanr ve buhar lambas yanar. Pompa butonuna baslarak buhar pskrtmesi yaplabilir. Burada kullanlan paralar unlardr: 1. EBEKE GERLM: 220 volt A.A kaynandan alnan gerilim 2. AMA KAPAMA ANAHTARI: Devreye gerilim verir veya keser. 3. TERMOSTAT: Tablann scakln kontrol eder. 4. TERMOSTAT LAMBASI: Rezistanslar devreden kt zaman yanar. 5,6.REZSTANS: Tablann snmasn salar. 7. TERMK: Tabla scakl belli bir deere ulatnda kontaklarn kapatarak buhar lambasnn yanmasn salar ve pompa motoruna akm verir. 8.BUHAR LAMBASI: Tabla scakl belli bir deere ulatnda buharn hazr olduunu gstermek iin kullanlan bir lambadr. 9. POMPA MOTORU: Buhar lambas yandnda buhar dmesine baslarak st tabladan buhar pskrtmeye yarar.
16
6. 7. 8.
17
Pres tnn paralar unlardr: 1. Alt gvde 4. Istc grubu 7. st kapak 10. ebeke kablosu 13. Su deposu 16. Termostat 19. Buhar ynlendirme plakalar 22. Yay 25. Istc kapa
2. Rulman yata 3. Sngerli tleme plakas 5. st gvde 6. Kol 8. Dme grubu 9. Kablo grubu 11. Arka kapak 12. Pompa 14. Pompa aya 15. Hortum grubu 17. Buhar kontrol termostat 18. Oto plakas 20. Istc plakas 21. Termik ak plakalar 23. Yaprak yay grubu 24. Yanstc
19
neriler
Skme srasn not etmeniz, montaj yaparken iinize yarayacaktr. Bilgi konularnda anlatlan skme ileminden yararlanarak elinizdeki ty skmeye almalsnz. Bilgi konularndaki metotlarn birebir elinizdeki tyle uyumayabileceini dikkate almay unutmaynz. l aletlerinin kullanmnda dikkat etmeniz gereken hususlar iin daha nce grdnz modllerden yararlanabilirsiniz. Hibir tamirat elektrik enerjisi varken yapmaynz. Skme srasnda uygun malzeme kullannz. Vidalar ve gemeleri skerken zarar vermemeye dikkat ediniz. Montaj yaptnzda elinizde eksik veya fazla vida kalmasna dikkat ediniz. Elemanlar yerlerine tam otutturmalsnz. DOW CORNNG 340 kullanmay unutmaynz.
20
DEERLENDRME LTLER
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Elektrikli t temin etmek Gerekli takm ve malzemeleri temin etmek tnn geme ve vidalarnn hangi paralar birbirine tutturduunu incelemek tnn sklme srasn tespit etmek ty vida ve gemelerden skmek Skme srasn bir yere not etmek Sklen para ve vidalar skme srasna gre bir yere sralamak tdeki elektriki balanty bir yere izmek ebeke kablosundan alclara kadar olan iletken kablolar gerekli l aleti ile kontrol etmek Lamba gruplarn gerekli l aletleri ile kontrol etmek Auto shut-off devresini kontrol etmek Rezistans gerekli l aletini kullanarak kontrol etmek t tabann kontrol etmek Termostat gerekli l aletini kullanarak kontrol etmek Termostat dmesini ve milini kontrol etmek Termik alteri kontrol etmek Arzal eleman tamir etmek Tamir edilemeyen elemann yerine yenisini kullanmak ty skme ileminin tersinden giderek monte etmek ty altrp test etmek ty temiz bir ekilde teslim etmek
Evet
Hayr
DEERLENDRME
Performans deerlendirme sonucu evet, hayr cevaplarnz deerlendiriniz. Eksiklerinizi faaliyete dnerek tekrarlaynz. Tamam evet ise dier renme faaliyetine geiniz.
21
Yukardaki nedenlerden hangileri termostatn deitirilmesini gerektirir? A) I-II B) I-III C) II-III D) III-IV 3. Elektrikli tlerde sy elde etmeye yarayan eleman hangisidir? A) Termostat B) Rezistans C) Termik D) t taban tlenmesi zor veya kaba kumalarn tlenmesi ve krklklarnn almasnda hangi yntem uygulanmaldr? A) Buhar oku ile tleme B) Kuru tleme C) Buhar ile tleme D) Su pskrtme ile tleme tnn taban scakln kontrol eden eleman hangisidir? A) Rezistans B) Termik C) Termostat D) t taban 22
4.
5.
6.
tnn prize takl olduunu gsteren eleman hangisidir? A) Termostat B) Rezistans C) Termostat lambas D) ebeke lambas Rezistanslarn devrede olduunu gsteren eleman hangisidir? A) Termostat B) Rezistans C) Termostat lambas D) ebeke lambas Aadakilerin hangilerinde t almaz? I. ebeke kablosu kopuksa II. Termostat ak devre kalmsa III. Rezistans kopuksa A) I-II B) I-III C) II-III D) I-II-III t taban tamamen kire baladnda hangi arza oluur? A) t buhar vermez B) t snmaz C) t n tarafa su pskrtmez D) t su aktr
7.
8.
9.
10. Termostatn ksa devreden dolay kontaklar yapm ise hangi arza oluur? A) t ok snr B)t almaz C) Buhar vermez D) t otomatik yapmaz 11. Termostatn salamlk kontroln hangi l aletiyle yaparz? A) Avometre B) Termokupl C) Ampermetre D) Voltmetre 12. Rezistansn salamlk kontroln hangi l aletiyle yaparz? A) Avometre B) Termokupl C) Ampermetre D) Voltmetre
23
13. tlerdeki lamba gruplarnn salamlk kontrol nasl yaplr? A) Ampermetre ile B) Avometre ile C) Voltmetre ile D) Ularna 220Vluk ebeke gerilimi uygulayarak 14. Sinyal lambas yand halde taban snmyorsa bunun nedeni aadakilerden hangileri olabilir? I. Rezistans arzaldr II. Termostat arzaldr III. Kablo grubu arzaldr A) I-II B) I-III C) II-III D) I-II-III 15. Sinyal lambas yanmyorsa muhtemel nedenleri aadakilerden hangileridir? I. Lamba grubu arzaldr II. Termostat arzaldr III. Kablo gruplar arzaldr IV. Rezistans arzaldr A) I-II-III B) I-III-IV C) II-III-IV D) Hepsi
16. tnn alr durumda unutulmasna kar kullanlan devre kesici sisteme ne denir? A) Neme kar koruma B) Auto Shut-off C) Scaklk kontrol D) Enerji tasarrufu 17. Pres tnn yeterince stmamasnn nedeni hangisidir? A) Termostat ak devredir B) Rezistanslardan biri kopuktur C) Termostat ksa devredir D) Ama kapama anahtar arzaldr 18. Pres tnn buhar lambasnn srekli yanmasnn sebebi nedir? A) Buhar termostat ksa devredir B) Rezistanslardan biri kopuktur C) Termostat ak devredir D) Ama kapama anahtar kontaklar ksa devredir
24
19. Pres tnn snmamasnn nedeni aadakilerden hangisi olamaz? A) ebeke kablosu arzaldr B) Termostat arzaldr C) Buhar kontrol termostat arzaldr D) Rezistans arzaldr 20. Pres tde buhar yand ve butona basldnda pompa sesi duyulduu halde buhar gelmemesinin nedeni aadakilerden hangisi olamaz? A) Su kabnda su yoktur B) Termostat ok dk scakla ayarlanmtr C) Su hortumu katlanmtr D) Su hortumunun ucu kmtr
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt yaadnz sorularla ilgili konular faaliyete dnerek tekrar inceleyiniz. Tm sorulara doru cevap verdiyseniz dier faaliyete geiniz.
25
ARATIRMA
evrenizde bulunan elektrikli ev aletleri bakm-onarm servislerine giderek, elektrikli tlerin eitleri ve bakm-onarmlar ile ilgili bilgi alnz. Elde ettiiniz bilgileri bir rapor halinde snfnzda retmeninize ve arkadalarnza sununuz.
26
Numaralandrlm elemanlarn karlklar unlardr: 1. Buhar ikaz lambas 2. Buhar butonu 3. st kapak 4. Su spreyi ve ok buhar butonu 5. Auto shut-off 6. t gvdesi 7. Elektrik toprakl fii 8. Kordon kablo 9. Arka kapak 10. Tutturma braketi 11. Tutturma braketi 12. Klemens 13. Termostat dmesi 14. Tutturma braketi 15. Orta taban (etek) 16. Arka braket 17. Plastik arka braket 18. Termostat 19. Alt taban
27
28
29
30
31
Bir baka buharl tnn demontaj ve montaj srasn yle takip edebiliriz: Arka kapaktaki vida sklr ve vida karlr. Sap tpas kartlr, altndaki vida sklr ve st kapak karlr. Klemens yuvasn tutan vida sklr ve klemens yuvas alnr. Sprey ucu gvde grubundan sklr. Termostat dmesi alnr. Termostat mili karlr. Gvdeyi tabana balayan vidalar sklr. Gvde alt sac gvdeden sklr. Su tank karlr. Pompa grubu yerinden kartlr. Yeni pompa grubu taklr. Su tank yerine taklr. Gvde alt sac gvdeyle birletirilip, vidalar taklr. Termostat mili ve dmesi yerine taklr. Klemens yuvas yerine taklarak, vidalanr. Sap tpasnn altndaki vida taklr ve tpa yerine konur. Arka kapak kapatlr.
32
ONARILMASI
Buhar kontrol butonu basl konumdan kurtarlr Su tankna su eklenir
T BUHAR VERMYOR
T SU AKITIYOR
Tkanma giderilir veya buhar kontrol memesi deitirilir Termostat konumu dk Termostat konumu kalmtr ykseltilir Buhar kontrol dmesi kapal Buhar kontrol dmesi konumdadr evrilerek istenilen buhar miktar ayarlanr Alt taban tamamen kire Alt taban deitirilir balamtr Orta taban tamamen kire Orta taban deitirilir balamtr Buhar kontrol mil grubu Mil grubu deitirilir arzaldr ok buhar boru grubu tkaldr Boru grubu deitirilir Istc grubu arzaldr Taban deitirilir Buhar kontrol butonu basl Buhar kontrol butonu basl deildir konuma getirilir yerine tam Buhar kontrol memesi ve conta Contann yerine tam oturmamtr oturmas salanr, bozulmu ise deitirilir Su tank delinmitir Su tank deitirilir Su tankna fazla su Fazla su boaltlr doldurulmutur t snmadan ok buhar Termostat yksek konuma dmesine baslmtr alnarak kalan su buharlatrlr ok buhar pompas su Pompa deitirilir basmyordur ok buhar emi borusu hava Emi borusu deitirilir alyordur veya tkanmtr ok buhar memesi tkanmtr Meme temizlenir veya deitirilir Termostat konumu dk Termostat konumu kalmtr ykseltilir ok buhar pompa bilyas ve Skklk giderilir veya 33
OK BUHAR VERMYOR
yay skk veya yerinde yoktur Su seviyesi dktr ok buhar borusu tkanm veya katlanmtr Sprey pompas arzalanmtr Sprey pompa bilyas yerinde deildir veya skmtr
bilya ve yay taklr Su ilave edilir Borudaki katlanma ve tkanma giderilir Arza giderilemezse pompa deitirilir Bilya ve yay skkl giderilir. Yay ve bilya yoksa ilave edilir. Hortum delikse deitirilir. Gevekse sklarak hava almas nlenir Su ilave edilir Sprey memesi temizlenir. Tkanklk giderilemiyorsa meme deitirilir Bilya ve difozor kontrol edilerek tkanklk giderilir Hortum dzeltilir Su pskrtme ucu deitirilir Sprey hortumu deitirilir Sprey mili deitirilir Pompa grubu kartlp tye su doldurulur, alkalanr, suyu boaltlr ve tekrar monte edilir Sprey ucunu parmakla tkayarak 4-5 defa butona basnz Bilya oynatlr Hortum deitirilir Mil deitirilir Taban deitirilir Bilya oynatlr
T N TARAFA SU PSKRTMYOR
Sprey hortumu ve balantlar gevek olduundan hava alyordur Su seviyesi dktr Sprey memesi tkanmtr
Sprey bilyas veya difozor su geirmiyordur Sprey hortumu skmtr Su pskrtme ucu tkanmtr Sprey hortumu tkanmtr Sprey mili krlmtr Su deposunda tortu birikmitir
Bilya yuvaya yapmtr ok buhar hortumu tkanmtr ok buhar mili krlmtr Taban delikleri tkanmtr Bilya yuvaya yapmtr
34
neriler
Skme srasn not etmeniz, montaj yaparken iinize yarayacaktr. Bilgi konularnda anlatlan skme ileminden yararlanarak elinizdeki ty skmeye almalsnz. Bilgi konularndaki metotlarn birebir elinizdeki tyle uyumayabileceini dikkate almay unutmaynz. Hibir tamirat elektrik enerjisi varken yapmaynz. Skme srasnda uygun malzeme kullannz. Vidalar ve gemeleri skerken zarar vermemeye dikkat ediniz. Montaj yaptnzda elinizde eksik veya fazla vida kalmasna dikkat ediniz. Elemanlar yerlerine tam otutturmalsnz.
35
DEERLENDRME LTLER
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 Elektrikli t temin etmek Gerekli takm ve malzemeleri temin etmek tnn geme ve vidalarnn hangi paralar birbirine tutturduunu incelemek tnn sklme srasn tespit etmek ty vida ve gemelerden skmek Skme srasn bir yere not etmek Sklen para ve vidalar skme srasna gre bir yere sralamak Buhar kontrol memesini ve contasn kontrol etmek Su tankn kontrol etmek ok buhar pompasn kontrol etmek ok buhar pompa emi borusunu kontrol etmek ok buhar memesi ve contasn kontrol etmek ok buhar pompa bilyasn ve yayn kontrol etmek ok buhar hortumunu kontrol etmek ok buhar milini kontrol etmek Sprey pompasn kontrol etmek Sprey pompa bilyas ve yayn kontrol etmek Sprey hortumu ve balantlarn kontrol etmek Sprey memesini kontrol etmek Su pskrtme ucunu kontrol etmek Sprey milini kontrol etmek Arzal eleman tamir etmek Tamir edilemeyen elemann yerine yenisini kullanmak ty skme ileminin tersinden giderek monte etmek ty altrp test etmek ty temiz bir ekilde teslim etmek
Evet
Hayr
DEERLENDRME
Performans deerlendirme sonucu evet, hayr cevaplarnz deerlendiriniz. Eksiklerinizi faaliyete dnerek tekrarlaynz. Tamam evet ise dier renme faaliyetine geiniz.
36
2.
3.
4.
5.
6.
37
7.
Sprey pompas arzalanrsa tde hangi problem oluur? A) t snmaz B) Su tankna su dolmaz C) t n tarafa su pskrtmez D) t buhar vermez Sprey butonunun basmamasnn nedenleri aadakilerden hangileridir? I. Sprey hortumu skm veya tkanmtr II. Sprey mili krlmtr III. Su deposunda tortu birikmitir A) I-II B) I-III C) II-III D) I-II-III ok buhar butonunun basmamasnn nedenleri aadakilerden hangileridir? I. ok buhar hortumu tkanmtr II. ok buhar mili krlmtr III. Taban delikleri tkanmtr A) I-II B) I-III C) II-III D) I-II-III
8.
9.
10. tdeki sprey mili krlm ise hangi arza meydana gelir? A) ok buhar butonu basmaz B) t ok snr C) Sprey butonu basmaz D) Taban buhar vermez 11. tden tam verim alnabilmesi iin buhar butonuna hangi aamada baslmaldr? A) Termostat sndkten sonra B) tye enerji verildii anda C) Termostat yannca D) stenildii zaman
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt yaadnz sorularla ilgili konular faaliyete dnerek tekrar inceleyiniz. Tm sorulara doru cevap verdiyseniz modl deerlendirmeye geiniz.
38
4.
5.
6.
tnn prize takl olduunu gsteren eleman hangisidir? A) Termostat B) Rezistans C) Termostat lambas D) ebeke lambas Rezistanslarn devrede olduunu gsteren eleman hangisidir? A) Termostat B) Rezistans C) Termostat lambas D) ebeke lambas Aadakilerin hangilerinde t almaz? I. ebeke kablosu kopuksa II. Termostat ak devre kalmsa III. Rezistans kopuksa A) I-II B) I-III C) II-III D) I-II-III t taban tamamen kire baladnda hangi arza oluur? A) t buhar vermez B) t snmaz C) t n tarafa su pskrtmez D) t su aktr
7.
8.
9.
10. Termostatn ksa devreden dolay kontaklar yapm ise hangi arza oluur? A) t ok snr B)t almaz C) Buhar vermez D) t otomatik yapmaz 11. Termostatn salamlk kontroln hangi l aletiyle yaparz? A) Avometre B) Termokupl C) Ampermetre D) Voltmetre
12. Rezistansn salamlk kontroln hangi l aletiyle yaparz? A) Avometre B) Termokupl C) Ampermetre D) Voltmetre
40
13. tlerdeki lamba gruplarnn salamlk kontrol nasl yaplr? A) Ampermetre ile B) Avometre ile C) Voltmetre ile D) Ularna 220Vluk ebeke gerilimi uygulayarak 14. Sinyal lambas yand halde taban snmyorsa bunun nedeni aadakilerden hangileri olabilir? I. Rezistans arzaldr II. Termostat arzaldr III. Kablo grubu arzaldr A) I-II B) I-III C) II-III D) I-II-III 15. Sinyal lambas yanmyorsa muhtemel nedenleri aadakilerden hangileridir? I. Lamba grubu arzaldr II. Termostat arzaldr III. Kablo gruplar arzaldr IV. Rezistans arzaldr A) I-II-III B) I-III-IV C) II-III-IV D) Hepsi
16. tnn alr durumda unutulmasna kar kullanlan devre kesici sisteme ne denir? A) Neme kar koruma B) Auto Shut-off C) Scaklk kontrol D) Enerji tasarrufu 17. Pres tnn yeterince stmamasnn nedeni hangisidir? A) Termostat ak devredir B) Rezistanslardan biri kopuktur C) Termostat ksa devredir D) Ama kapama anahtar arzaldr 18. Pres tnn buhar lambasnn srekli yanmasnn sebebi nedir? A) Buhar termostat ksa devredir B) Rezistanslardan biri kopuktur C) Termostat ak devredir D) Ama kapama anahtar kontaklar ksa devredir
41
19. Pres tnn snmamasnn nedeni aadakilerden hangisi olamaz? A) ebeke kablosu arzaldr B) Termostat arzaldr C) Buhar kontrol termostat arzaldr D) Rezistans arzaldr 20. Pres tde buhar yand ve butona basldnda pompa sesi duyulduu halde buhar gelmemesinin nedeni aadakilerden hangisi olamaz? A) Su kabnda su yoktur B) Termostat ok dk scakla ayarlanmtr C) Su hortumu katlanmtr D) Su hortumunun ucu kmtr 21. Aadakilerden hangisi tnn buhar vermemesinin nedenlerinden deildir? A) Buhar kontrol butonu basl kalmtr B) Buhar kontrol memesi tkanmtr C) Alt taban tamamen kire balamtr D) Termostat arzaldr 22. Buhar knn sfrdan en yksek dereceye kadar ayarlanmasn salayan eleman hangisidir? A) Is ayar dmesi B) Termostat C) Buhar ayar dmesi D) Sprey pompas 23. Aadaki hangi kumalar iin tleme srasnda buhar gerekmez? A) pekliler B) Ynller C) Keten D) Sentetik elyaf 24. t taban ssna uygun olan buhar miktarnn almas sonucunda hangi arza oluur? A) t snmaz B) t tabannda buhar ile birlikte su damlalar kar C) Sprey pompas su pskrtmez D) t otomatik yapmaz 25. Buhar kontrol memesi ve contas yerine tam oturmamsa hangi arza oluur? A) t buhar vermez B) t su aktr C) t snmaz D) t otomatik yapmaz
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt yaadnz sorularla ilgili konular faaliyete dnerek tekrar inceleyiniz. 42
ok buhar hortumunu kontrol etmek ok buhar milini kontrol etmek Sprey pompasn kontrol etmek Sprey pompa bilyas ve yayn kontrol etmek Sprey hortumu ve balantlarn kontrol etmek Sprey memesini kontrol etmek Su pskrtme ucunu kontrol etmek Sprey milini kontrol etmek tdeki elektriki balanty bir yere izmek ebeke kablosundan alclara kadar olan iletken kablolar gerekli l aleti ile kontrol etmek Lamba gruplarn gerekli l aletleri ile kontrol etmek Auto shut-off devresini kontrol etmek Rezistans gerekli l aletini kullanarak kontrol etmek t tabann kontrol etmek Termostat gerekli l aletini kullanarak kontrol etmek Termostat dmesini ve milini kontrol etmek Termik alteri kontrol etmek Arzal eleman tamir etmek Tamir edilemeyen elemann yerine yenisini kullanmak ty skme ileminin tersinden giderek monte etmek 44
ty altrp test etmek ty temiz bir ekilde teslim etmek TOPLAM PUAN
DEERLENDRME
Yaptnz deerlendirme sonucunda eksikleriniz varsa renme faaliyetlerini tekrarlaynz.
45
46
47
48
KAYNAKA KAYNAKA
www.arcelik.com.tr www.tefal.com.tr Arelik yetkili servisleri
49