Professional Documents
Culture Documents
Ang araling ito ay nagsasalaysay at naglalarawan ng isang dalisay na pag ibig. Ito’y
tungkol sa unang pag-ibig ng may-akda na si Francisco “Balagtas” Baltazar kay Maria Asuncion
Iniisip ng may-akda ang mga masasayang nangyari sa kanila ni Selya, gaya ng walang
hanggang pagmamahalan nila sa isa’t isa, ang larawan ni Selya na guhit sa sintang pinsel na ito
raw ay inilimbag ng kanyang puso’t panimdim na kahit kalian ay hindi mananakaw sa kanya at
ang mga masasayang pangyayari sa ilog Beata. Nang matauhan siya sa kanyang pag-iisip
napaiyak siya dahil sa labis na kalungkutan. Marami siyang tanong sa kanyang sarili na si Selya
lamang ang makakasagot nito at naisip rin niya ang mga masasayang nimfas sa ilog ng Bai at
ang mga sirena na ang mga tinig ay magaganda. Sinabi ni Francisco na kahit sumakabilang
buhay na siya hinahangad parin niya na ang tapat na pag-ibig ay tumagal. Tinagurian niyang
Ang araling ito ay naglalarawan ng isang gubat at ng isang binatang lalaki na nakagapos
sa isang puno.
Inilarawan ang gubat bilang isang madilim dahil hindi makapasok ang sinag ng araw
dahil sa mga malalaking puno gaya ng higera at sipres. Ang mga baging naman na namimilipit
sa sanga ng kahoy ay puno ng tinik, may bulo ang mga bunga nito na nagbibigay-sakit kapag
itoy kinain. Ang mga bulaklak sa nagtayong kahoy ay nakikiayon sa nakakahilong mabahong
amoy ng gubat at karamihan sa mga hayop na gumagala rito ay syerpente at tigre na may
masasamang loob. Ang gubat na ito ay malapit sa pinto ng Aberno Reyno na pinamumunuan ni
Pluto na inilarawan bilang isang masungit at ang kanyang mga nasasakupang lupain ay
bilang isang binatang lalaki na maayos ang tindig kahit nakatali na ang kamay, paa’t liig,
makinis ang kanyang balat, at ang kanyang pilik-mata’t kilay ay parang isang arko.
Ang araling ito ay naglalarawan ng kaguluhan na nangyari sa Albanya at kung ano ang
mahihingian niya ng tulong, kaya naman kinausap ni Florante ang Diyos sa pamamagitan ng
padadasal. Ang kanyang mga hinaing ay tungkol sa mga taong masasama at mabubuti ang
Tinanong niya ang Diyos kung bakit ang mga masasamang tao ang nakakaranas ng tagumpay
at ang mga mabubuting tao naman ang nakakaranas ng kamalasan. Sa galit ni Florante nasisi
niya ang Diyos sa lahat ng mga nangyayari sa Albanya, kung bakit raw ito pinababayaang
mangyari. Alam niya na ang nais ni Konde Adlofo ay ang korona ni Haring Linseo at sabugan ng
sama ang Albanya. Kaya naman hiniling ni Florante mula sa makapangyarihang kamay ng
Diyos na itapon ang kanyang galit sa mga taong may masasamang loob na nakatira sa Albanya
at natanong rin niya kung bakit raw bingi ang kalangitan sa anyang mga sinasabi at kung bakit
Ang araling ito ay tungkol sa pagseselos ni Florante kay Konde Adolfo dahil nasa sinapupunan
Sinabi ni Florante sa Diyos na kung gusto niya talaga na siya’y magdusa may hihilingin
lamang siyang isang bagay, at iyon ay ipaalala kay Laura na may Florante pang nagmamahal
sa kanya na nasa gitna ng sakit at pagdurusa. Si Laura na lamang ang tanging taong natitira
kay Florante ngunit sa kasamaang palad nasa ibang kandungan na ito. Nahimatay si Florante
dahil sa sakit na kanyang nararamdaman, halos ang kanyang katawan ay puno ng sakit at
pagdurusa at kung may makakita man sa kanyang kalagayan ay tiyak na maaawa ito. Ang
inuulit pa niyang sabihin at isinisigaw na bakit raw nagtaksil si Laura sa kanya na tapat naman
ang kanyang hangarin at sumumpa raw si Laura sa harap ng langit na hindi magtataksil sa
kanyang pag-ibig kaya ibinigay rin niya ang kanyang pag-ibig dahil wala sa isip niya na
Nang mapakinggan ni Aladin ang mga daing ni Florante ay agad niyang naisip ang
kanyang ama at hindi niya napigilang umiyak. Parang ikinukumpara ni Aladin ang kanyang ama
sa ama ni Florante kung paano ito mag aruga ng isang anak. Ang ama ni Aladin ay kilala niya
bilang isang sakim at makasariling ama. Inagaw nito ang kanyang kasintahan at nais ng
kanyang ama na lumubog siya sa dusa at siya’y mamatay. Namatay ang kanyang ina ng siya’y
isinilang kaya naman ang kanyang ama nalang ang nagpalaki sa kanya, ngunit ang pagpapalaki
Aralin 9 - O, Laura
Nang matauhan si Aladin sa kanyang pag-iisip sa kanyang ama, narinig niya ang muling
pananambitan ni Florante at ito’y tungkol kay Laura. Nagpapaalam siya at sinabi niyang kahit
siya’y sumakabilang buhay na mamahalin niya parin si Laura. Hindi pa natapos ni Florante ang
pangungusap na ito ay may dalawang leon ng papunta sa kanya at ng nasa harapan na niya
ito, ito’y tumigil at mukhang naawa sa kanyang kalagayan. Nagpaalam si Florante sa Albanyang
pinaglingkuran niya na ngayon ay pinamamayanan na ng kasamaan, lupit, bangis at kaliluhan.
Bata pa lamang si Florante nais na niyang paglingkuran ang bayan ng Albanya. Sa kabila ng
lahat ng ito nagpapasalamat parin si Florante dahil sa Albanya niya nakilala ang kanyang
magiging kasintahan ngunit sa di inaasahan si Laura ay nagtaksil sa kanya.
Nasa harapan na ni Florante ang papatay sa kanya at mamamatay raw siya na hindi
kapiling si Laura at iyon ang pinakamasakit na pangyayari sa kanyang buhay. Umiyak si
Florante dahil hindi na niya nakayanan ang sakit na kanyang nararamdaman, narinig ng gerero
ang lahat ng pananambitan ni Florante na nakakatakot kaya naman tinunton ni Aladin kung
nasaan nanggagaling ang boses na kanyang naririnig. Nang malapit na si Aladin kung saan
nandoon si Florante ay nakita niya ang matibay na pagkakatali nito sa puno at bigla siyang
umiyak dahil sa awa. Nais ng silain ng mga leon si Florante ngunit naabutan ito ni Aladin at
inusig niya ng taga ang dalawang mababangis na leon at namatay ito.
Aralin 12
Kabataan ni Florante
Ang araling ito ay tungkol sa mga bagay na ginagawa ni Florante ng siya’y bata pa
lamang.
Nakatira si Florante sa Krotona na isang malayang bata na nagagawa kung ano ang
gusto niyang gawin, gaya ng, mamana ng mga ibon o pumatay ng mga hayop. Ang sabi niya
kay Aladin kapag may nakita raw siyang hayop na tinitingala niyang malapit sa bundok, bigla
raw niyang ibibinit ang pana sa busog sa minsang tudla niya ay pilit na matutuhog at kapag
napatay na niya ay mag-uunahang makarampot ang kanyang mga kasama at kapag
nakakapatay raw siya ay halos hindi masukat ang kanyang kaligayahan. Natutunan niya sa
kanyang ama na hindi nararapat palakihin ang isang bata na laki sa layaw at puro kaligayahan
ang natatamasa dahil kapag dumating ang panahon na darating sa kanyang buhay ang
kasawian at kalungkutan ay hindi niya ito malulutas dahil siya’y nasanay sa kaligayahan. Sa
lagay na ito ipinadala siya ng kanyang ama sa Atenas at ito ang dahilan ng pag-iyak ng
kanyang ina. Sa Atenas ang nagging maestro niya ay si Antenor, lahi ng mga Pitako, ito’y
mabait at marunong na isang maestro.
Aralin 13
Nahubdan ng Balatkayo
Isang buwan na hindi kumain si Florante at parating umiiyak simula ng siya’y ipinadala
ng kanyang ama sa Atenas at hindi nagtagal napayapa siya dahil sa pag-aliw ng kanyang
maestrong si Antenor. May nadatnan siyang isang batang madlang nag-aaral at iyon ay si
Adolfo ang anak ng isang marangal na si Konde Sileno. Labing dalawang taon na si Adolfo’t si
Florante naman ay labing isa pa lamang. Kilala si Adolfo bilang isang mahinhin ang kanyang
ugali ay hindi magaslaw, kung lumakad ito’y laging patungo at mabinining mangusap at walang
katalo, lapastanganin man siya ay hindi siya nabubuyo. Siya ang huwaran ng kanyang mga
kaklase sa kabaitan. Sinabi rin ni Florante na ang katalasan ng kanyang maestrong si Antenor
ay hindi mabatid ang lalim na lihim ni Adolfo at sinabi rin ni Florante na ang sabi ng kanyang
ama na ang bait na hindi paimbabaw ito’y namumunga ng kaligayahan. Sa madaling salita
mabigat ang loob ni lorante kay Adolfo at alam niyang ganoon din ang nararamdaman ni Adolfo
sa kanya.
Isang araw natarok ang kaalaman ni Florante ang lalim ng pilosopiya, natutunanrin niya
ang astrolohiya at ang matimatika. Ang pagkatuto raw niya ay parang isang himala si Adolfo raw
ay naiwan sa gitna at ang maingay na tagapamalita sa buong Atenas ay gumagala-gala. Siya
na ang usap-usapan mapabata man o mapatanda ay nakatalastas ng pangalan ni Florante.
Nahalata si Adolfo na nagbabalatkayo lamang ng dumating ang araw ng pagkakatuwaan ng
mga mag-aaral na nagbibinata, iba’t iang laro ang kanilang nisipan at sinukat nila ang galling sa
sayawan na naaayon sa musika’t awit na mapakikinggan. May laro ring buno’t arnis na
kinaitaan ito ng kanilang liksi’t karunungan.
Aralin 14
Nasalag ang Dagok
Ang araling ito ay tungkol sa ipinalabas na trahedya nina Florante. Si Florante ay
gaganap bilang si Etyokles ang magiging kapatid ni Polinese at anak nina Edipo at Yokasta at si
Adolfo naman ay gaganap bilang si Polinese ang anak nina Edipo at Yokasta at kapatid ni
Etyokles. Nang isinasadula na nila ang kwento, iba ang mga pinagsasabi ni Adolfo sa kanya ay
wala ito sa orihinal. Sinabihan siya ni Adolfo na inagaw raw niya ang kapurihan na dapat ay
nasa kanya at sinabi rin niya na dapat lng mamatay si Florante kaya inilabas ni Adolfo ang
knyang dalang patalim at balak saksakin si Florante, sa kanyang kakailag iya’y natumba buti
nalang t nailigts siya ni Menandro, ang kanyang kaibigan. Pagkatapos ng pangyayaring ito hindi
na nila nakita si Adolfo. Naging Isang taon pa ang pamamalagi niya sa Atenas at pinadalhan
siya ng sulat ng kanyang ama upang ipaalam na namatay ang kanyang ina. Labis ang sakit na
naramdaman ni Florante, dalawang oras siyang nawalan ng malay ng mabasa niya ang liham
na ipinadala ng kanyang ama. Nang siya’y magkamalay naisip niya agad ang sakit at ang
kanyang dalawang mata’y hindi mapigil sa pag-iyak at sabi pa niya na noong malaman niya na
namatay ang kanyang ina ay pakiramdam niya pasan niya ang buong sandaigdigan at nag-iisa
lamang siya sa gitna ng lumbay kaya naman ang ginawa ng kanyang maestroy inaliw siya nito
Aralin 15
Ang mga Habilin ni Antenor kay Florante
Ang araling ito ay tungkol sa mga habilin ni Anteno kay Florante papunta sa Albanya.
Dalawang buwang hindi nakatikim ng ligaya’t aliw si Florante sa Atenas simula ng
malaman niyang namatay ang kanyang ina. Dumating ang ikalawang sulat ng kanyang ama at
ng sabi rito ay pauuwiin na siya sa Albanya at nagpaalam siya sa kanyang maestrong si
Antenor. May hinabilin sa kanya si Antenor bago siya umalis. Dapat raw siyang mag-ingat sa
handa na patibong ni Adolfo at kung ang isalubong raw kay florante ay masayang mukha , mas
lalo raw siyang mag-ingat at wag magpapahalata na alam ang nasa ni Adolfo upang
makapaghanda siya sa araw ng digma. Hindi niya napigilan ang umiyak ay niyakap siya nito ng
mahigpit at ang huling tagubilin ng kayang maestro sa kanya ay dapat raw niyang tiisin ang mga
problemang naghihintay sa kanyang pagdating sa Albanya. Naghiwalay sila ng kaniyang mga
kaklase at si Menandro ay labis ang pagdaralita kaya naman ng magyakapann ang dalawang
magkaibigan ay hindi na nila binitawan ang isa’t isa kaya tinulutan na lamang ni Antenor na
sumama si Menandro kay Florante patungo sa Albanya at silay umalis na. Nang makaraling na
sila sa Albanya sinalubong siya ng kanyang ama at nagbatian silang dalawa, nadagdagan ang
sakit na naramdaman ni Florante dahil sa kalagayan ng kanyang ama.
Aralin 16
Ang Heneral ng Hukbo
Nagpadala ng sulat ang lolo ni Florante na ang Krotona ay kinubkob ng mga Moro na
pinamumunuan ni Heneral Osmalik ng Persya, ayon sa balita ay pangalawa ito ng prinsipeng
kilala sa buong mundo. Si Aladin na hinahangaang kababayan ni Florante. Napangiti si Aladin at
sinabi niya na bihira lang raw ang totoong pagbaybay ng balita at kung magkatotoo raw ito ay
marami ang dagdag, madalas raw kilala ang isang tao na matapang kung ang kalaban ay takot
sa kanya at sinabi rin ni Aladin na katulad lang sila ng nararamdaman ni Florante ng sakit
tungkol sa kanilang pag-ibig. Singot siya ni Florante na hindi nararapat matulad ang isnag
gerero sa tulad niyang api at sa kaaway may hindi niya raw ito ninanais sa laki raw ng dusa na
kanyang natatamasa.
Humarap si Duke Briseo kay Haring Linseo upang ipakilala ang kanyang anak na si
Florante at ng makilala niya ito namangha ang hari at niyakap niya si Florante. Ginawa siyang
heneral sa isang hukbo na dadalo sa bayan ng Krotona na sinakop ng mga Moro. Kahit labag
sa kalooban ng kanyang ama ay pumayag na lamang ito at siya’y walang sagot na naisabi
kundi yakapin na lamang ang kanyang magiging kapalaran sa bayan ng Albanya.
Aralin 17
Patay o Himala
Isinalaysay ni Florante kay Aladin kung paano sila nagkakilala ni Laura. Nagkakilala sila
pamumunuan. Nakilala niya ang isang napakagandang dilag roon at nagkwentuhan sila sa
kanilang mga buhay. Sinabi ni Florante na kung hindi siya inimbitahan ni Haring Linseo na
pumunta sa palasyo hindi niya makikilala si Laura at hindi siya masasaktan. Hindi niya akalain
na pagtataksilan siya ni Laura at naisip niya na kung gaano ka kataas ang pagkadakila ito rin
ang paglagapak kung mararapa, sinabi rin niya na inagaw raw ni Aladin ang isang gawain na
nararapat ang ina niya ang gumawa ngunit sa kadahilanang sawi siya sa lahat ng bagay.
Namatay ang kanyang ina na sa kaunting panahon lamang niya ito nakapiling at pinagtaksilan
Aralin 18
Perlas sa Mata’y Nunukal
Sa araling ito natikman ni Florante ang lalong dalamhati at ito’y higit pa raw sa naunang
Kinabukasan bago umalis ang hukbo ni Florante papuntang Krotona nakausap niya si Laura at
sinabihan niya ito ng mga matatamis na salita nag buntong-hininga, luha at himutok ang
matinding naramdaman ni Florante. Kahit hindi siya sinagot ni Laura ng matamis na oo may
mababaon parin siya sa kanyang pakikipaglaban ang hiyang perlas na sa mata’y tumulo.
Dumating na ang araw ng pag-alis ni Florante papuntang Krotona at maraming tanong ang nais
dalawang kampo at ito’y umabot ng limang oras hanggang sa mapagod si Heneral Osmalik at
Aralin 19
Krotona’y Nagdiwang
Nang matalo ni Florante si Heneral Osmalik pumunta sila sa palsyo real at doon
sinalubong sila ng kanyang lolo at mga mamamayan ng Krotona. Malaki ang pasasalamat ng
mga mamamayan kay Florante dahil ang bayan raw nila ngayon ay muling nabuksan at ballot
na balot ito ng kaligayahan. Nagsiakyat sila Florante sa palasyo real upang magpahinga.
Tatlong araw na hindi natulog ang mga tao sa Krotona dahil sa kanilang hindi mapantayang
ligaya. Sa ligaya raw nila ng kanyang nunong hari nakipagitan roon ang pagkamatay ng
kanyang ina ay naungkat muli, kaya dn naniwala ang batang loob ni Florante na sa mundo’y
walang lubos na katuwaan dahil sa minsang ligayang nararamdaman may mga problema parin
Albanya. Sa kanilang paglalakad parang hindi siya mapalagay, parang nais na niyang
Aralin 20
O, Sintang Florante
Nang dumating ang hukbo ni Florante sa bayan ng Albanya, nakita nila ang pulutong ng
mga Moro. May nakita siyang isang binibini na nasa kamay ng mga Moro at ito’y nakagapos at
pakiramdam nila ito’y pupugutan ng ulo. Ang puso ni Florante ay lalung naipit ng lumbay dahil
nangangamba siya na ito’y si Laura. Hindi niya napigilan ang kanyang galit na nararamdaman
at agad nilang nilusob ang mga Moro ang ibang Moro ay tumakbo kaya ng wala na siyang
mapagbubuntungang galit inalis niya ang takip sa mukha ng isang binibini at tama nga ang
kanyang hinala na ito’y si Laura. Kaya raw ito pupugutan ng ulo dahil hindi tinanggap ni Laura
ang pag-ibig na alay ni Emir, kaya ng magtangkang gahasain ni Emir si Laura ay sinampal niya
ito. Kinalag niya ang gapos na lubid sa kamay ni Laura at nahihiya pa siyang madampian ang
magandang balat nito. Dito nakatanggap ng lunas ng pag-ibig si Florante ng titigan siya ni Laura
at banggitin ang kanyang pangalan. Nang malaman niyang ang Haring Linseo at ang kanyang
ama ay nasa kulungan agad siyang pumunta sa bilangguan ng reyno at nakita niya roon si
Haring Linseo, ang kanyang ama at si Adolfo. Hindi masukat ang kaligayahan ng Hari at ng
kanyang ama sa kanyang natamong tagumpay habang si Adolfo naman ay nagdadalamhati sa
tagumpay na nakamit ni Florante. Ang pangimbulo ni Adolfo kay Florante ay lalung lumala ng
tawagin si Floranteng tagapagligtas ng siyudad ng Krotona at ipinagdiwang pa ito ng matataas
na hari sa palasyo real.
Aralin 21
Silu-Silong Sakit
Hindi dumating ng ilang buwan ang kasiyahan na natatamasa ng Albanya dahil may isang
kadahilanang inutusan siya ni Haring Linseo at siya ang napiling maging pinuno ng hukbo, hindi
niya ito dapat suwayin. Natalo ni Florante ang hukbo ni Miramolin sa Etolya at nakatanggap ng
sulat si Aldin na galling sa kanyang ama na siya’y pinapabalik kaagad sa ALbanya. Gabi na ng
dumating si Florante sa Albanya at pumasok kaagad siya sa Reyno at nahulog siya sa patibong
na inihanda ni Adolfo. Nalaman rin ni Florante na pinatay ni Adolfo si haring Linseo at ang
Aralin 22
Kawawang Aladin
kanyang buhay. Sinabi niyang ang kanyang sariling ama ang nakaagaw niya sa pag-ibig kay
Flerida. Binalak siyang papugutan ng ulo ng kanyang ama dahil sa pag-iwan sa hukbo habang
nakikipagdigma sa Albanya. Pumayag si Flerida na pakasal kay Sultan Ali-Adab upang hindi
mapatay si Aladin kung kaya’t pinaalis na lamang siya ng kaharian at hindi na maaaring bumalik
sa Persya.
Aralin 23
Hatinggabing Kadiliman
Habang nag-uusap sina Florante at Aladin ay may narinig silang dalawang babaing nag-
uusap. Nakita nilang sina Laura at Flerida pala ang naririnig nilang nag-uusap. Nalaman nilang
si Flerida ay tumakas sa pamamagitan ng pagsusuot ng damit gerero dahil hindi niya maatim na
pakasalan ang ama ng kanyang tunay na iniibig. Samantalang si Laura naman ay hindi
tinanggap ang alok na pagmamahal ni Adolfo kaya’t dinala siya nito sa gubat upang
pagsamantalahan subalit dumating si Flerida at siya’y iniligtas.
Naging maligaya ang apat lalo na si Florante dahil napag-alaman nitong hindi nagtaksil
sa kanya si Laura. Lalo silang natuwa nang dumating si Menandro at ibinalita na nabawi na nila
ang Albanya.
Umuwi ang apat sa Albanya na maligayang-maligaya. Nagpabinyag sina Aladin at
Flerida sa Kristiyanismo at nagpakasal. Maging sina Florante at laura ay pinag-isang dibdib at
sila’y naging hari at reyna ng Albanya. Muling nagbalik sina Aladin at Flerida sa Persya at
namuno sa kanilang kaharian.
~wakas ng awit~