MADENCLK VE NAAT SEKTRLER N

HDROLK YA TEKNOLOJS
Shell Lubricants
1
Use this area for cover image
(height 6.5cm, width 8cm)
Ahmet Gven
Product Application specialist for Hydraulics & Circulating Oils
Shell Projects & Technology
SUNUMUN KAPSAMI
Makinalar ve Hidrolik Sistemler
makinalarnn hidrolik sistemlerinin tasarlanmasnda belirleyici rol oynayan
faktrler
makinalar iin tasarlanan hidrolik yalarn formlasyonu srasnda
karlalan nemli zorluklar
Shell Lubricants
2
Shell Projects & Technology grubunun nemli zorluklara kar rettii
zmler
Shell Hidrolik Yalar teknolojisinin kantlanmas
Trendler Etkileri Liderlik
Mobil Hidrolik Sistemlerin Gelitirilmesinde Rol Oynayan Faktrler
Giderek Artan
Gl
Ekipmanlar
Hassasiyet Verimlilik
Teknoloji
Shell Lubricants
3
ok daha
kompakt
sistemler
Azaltlan
bakm
maliyetleri
Daha uzun
ekipman ve
ya mr
Teknoloji
Maliyet
Mobil Hidrolik Sistemlerin Geliip Deimesinde Rol Oynayan Faktrler
Zorlayc Tozlu
Ortam
Shell Lubricants
4
Ar alma
Koullar
ok Souk ve ok
Scak alma
Koullar
Srekli Yksek
Performans
Mteri
Gereksinimleri
Uygulama
Zorluklar
Trendler Etkileri nemli Zorluklar
Mobil Hidrolik Ekipmanlar
Shell Lubricants
5
Geni scaklk aralklar
Souk scaklklarda riskli ilk altrma
Endstriyel uygulamalara gre daha
yksek alma koullar
Ar ve tozlu koullar
Mobil Ekipman alma Koullar
Zorlayc sreklilik
Kk ya hazneleri
Gece gndz scaklk deiimlerinden
dolay su kontaminasyon riski
Trendlerin Etkileri & Zorluklar
Trendler Etkileri nemli Zorluklar
Daha gl ekipman
ihtiyac
ok yksek alma
basnlar (350 bar)
ok yksek alma
scaklklar (60 C - 80 C)
ok iyi anmay engelleme
ok iyi oksidasyon kararll
ok iyi termal kararllk
Daha kompakt
Daha kk ya tanklar Havay iyi defetme
Sudan iyi ayrma
Shell Lubricants
7 September 2011
Daha kompakt
sistemler
Sudan iyi ayrma
Kirliliin hzlca kmesi-
slak filtrenebilme
Azaltlm bakm
maliyetleri / Daha uzun
ya mr
Ya temiz tutma gerei
Yan kimyasal anlamda iyi
olmas
yi Filtrenebilme
ok iyi anmay engelleme
ok iyi oksidasyon kararll
ok iyi termal kararllk
Trendlerin Etkileri & Zorluklar
Trendler Etkileri nemli Zorluklar
Hassasiyet
ok kompleks nitelerin varl
Son derece dar toleranslar yi filtrenebilme
Zorlayc ve youn
Ksa ve deiken operasyon
ok Ykler ok iyi anmay
Shell Lubricants
8 September 2011
Zorlayc ve youn
operasyon
ok Ykler
Ar Ykler
ok iyi anmay
engelleme
ok Geni Scaklk
Aral iinde alma
Soukta kalk
Yksek scaklklarda
operasyon zorluu
Yksek Viskozite indeksi
Viskozite kaybna diren
Trendlerin Etkileri & Zorluklar
Trendler Etkileri nemli Zorluklar
Verimlilik
Yan transferi srasndaki
kayplar en aza indirmek iin
alternatif zmler (Deiken
Debili aksiyel piston pompalar ,
Birden fazla pompa, vs)
Yksek viskozite indeksi
Viskozite kaybna diren
Enerji tasarrufu
Shell Lubricants
9 September 2011
Birden fazla pompa, vs)
Daha iyi mekanik ve volumetrik
verimlilik gsteren yksek kaliteli
pompalar
salayabilen zel hidrolik
yalar
Teknolojide Liderlik
Rig Testleri
Saha
Denemeleri
Product
Shell Lubricants
10 September 2011
AR-GE
tecrbesi
Kantlanm
Mteri
Deneyimleri
(DVR)
Product
Application
Specialists
Mteri
Kavitasyon
Yalama Noktalarna Zayf Ak
Ar Hareketli alma
Dk Mekanik Verimlilik
VSKOZTE SEM KRTERLER
Shell Lubricants
11
V
i
s
k
o
z
i
t
e
Dk Mekanik Verimlilik
Optimum Aralk
Azalan Verimlilik/Ar Isnma
Yksek Anma/Azalan Ekipman mr
VSKOZTE SEM KRTERLER
Aadaki rakamlar kaba yaklamlardr ve ortalamaya yakn deerlerdir
Maksimum ilk alma(start-up)
viskozite si
Optimum Viskozite Aral Minimum alma viskozitesi
1000 cSt 100 cSt-10 cSt 7 cSt
Shell Lubricants
12
Ksa sreli alma
srecinde,kavitasyon riski,ar
hareket,zayf mekanik verimlilik
ok iyi yk tama
kapasitesi,,optimum mekanik ve
volmetrik verimlilik,dzenli hareket
7cSt altnda anma riski,dk
volmetirk verimlilik,ar snma
Yukarda verilen viskozite deerleri her OEM ve Pompa tipi iin deimektedir;
rnein Bosch Rexroth tam ykl halde 16 cSt-36 cSt viskozite seimi
nermektedir
Pompa verimlilii ya viskozitesinin bir
fonksiyonudur
Yksek Viskoziteli svlar volmetrik verimi
artrrken i srtnmeye bal olarak mekanik
verimlilii drrler.
Dk viskoziteli (ince ) svlar mekanik
vermlilii artrrken artan i kaaklara bal
olarak volmetrik verimlilii drrler. Ayrca
.
HDROLK POMPANIN BR BTN OLARAK VERMLL
olarak volmetrik verimlilii drrler. Ayrca
svnn ok ince olmas halinde metallerin
srtnme olasl artar,
Pompa Verimlilii viskozite seimi ile
optimize edilebilir
Yksek viskozite indeksi ile birlikte
dk srtnme katsaysna sahip
olan bir sv volumetrik ve mekanik
verimlilii ayn anda maksimize
edebilir.
Pompa verimi : hOverall = hVol. hMech.
Hidro Mekanik Verimlilik
Biri biri zerinde kayan paralarn srtnme koullar
pompann verimi zerine dorudan etki eder. En nemli
kayma srtnmeleri
Valf Plakas ile silindir blou arasnda
Piston ile silindir yzeyleri arasnda
Piston pabular ve swash plate arasnda
Hidromekanik verimlilik , h , pompadaki
HDROLK POMPANIN BR BTN OLARAK VERMLL
Shell Lubricants
14
Hidromekanik verimlilik , h
HM
, pompadaki
srtnmeyi yenmek iin gereken tork olarak ifade
edilebilir
h
HM
= M
a
/ M
t
Pompann mekanik verimlilii yandaki
parametrelere bal olarak ifade edilebilir
Viskozite,
Srtnme katsays
Volumetric verimlilik gerek debinin nominal
debiye oran olarak ifade edilebilir ,
hV= Qa/Qn
Bir hidrolik pompadaki i kaaklar genellikle
hareketli paralar ile pompa gvdesi arasnda
HDROLK POMPANIN BR BTN OLARAK VERMLL
hareketli paralar ile pompa gvdesi arasnda
husule gelir
kaaklar bazen o kadar artar ki pompa
kendisine tevdi edilen grevi yapamaz hale gelir.
Volumetrik verimin dk olmas halinde basnl ve enerji
ykl sv emi tarafna kaarak byk enerji kayplarna
yol aar, pompa hzla snr.
Yksek viskozite ndeksi (VI>=140 olan hidrolik yalar)
Yksek yrtlma kararll olan hidrolik yalar(High Shear Stability)
Zorlu alma koullarna diren gsterebilmek iin;
Oksidasyon Kararll
Termal Kararllk
Hidrolik Kararllk
Mobil Ekipmanlarda Hidrolik Ya Seimi Kriterleri
16
Anma nleyici zellik
Filtre Edilebilirlik
Dier aksamlar ve szdrmazlk elemanlar ile uyum
Korozyona Kar Diren
Hzl Havay Defetme zellii
yi Sudan Ayrma zellii
Geni scaklk aralklarnda yksek performansl hidrolik ya.
Ekipmanlar hasara kar koruyarak uzun mr ve operasyonel verimlilik
Shell Tellus S2 V endstriyel hidrolik pompa test standartlarndaki izin verilen
deerlerden %85 daha az anma performans gstermektedir.
SHELL TELLUS S2 V
Uzun Ekipman mr ve Yksek Operasyonel Verimlilik
Maksimum anma limiti
Shell Tellus S2 V
hidrolik pompa
anma testi
neticeleri
Maksimum anma limiti
Dk deer daha iyi performans
%85 daha az anma
%83 daha az anma
VSKOZTE INDEKS ARTIRICILAR
Mineral yalarn viskozitesini artrabilmek iin Viskozite Indeks
Artrclar (VI) kullanlr
Viskozite Indeks Artrclar (VI) yksek molekll rezinlerdir
Dk scaklklarda bu yksek molekll rezinler kk ve
birbirlerine yakn haldedirler
Scakln ykselmesine paralel olarak molekller alarak bir
network oluturmaya balarlar ( polimer zinciri )
Shell Lubricants
18
network oluturmaya balarlar ( polimer zinciri )
Bu Polimer a ykselen scaklkla birlikte yan akn zorlatrarak
bir nevi kalnlatrc etkisi yapar.
Scakln polimerik viskozite indeks artrclara etkisi
Polimer Molekl
Ya ile polimer birleik hali
Artan Scaklk
VSKOZTE INDEKS ARTIRICILAR & YIRTILMAYA KARI DREN
Ya son derece ince kanallar arasndan gemek zorunda
kalrken (valfler ve pompalar) polimerin molekler
oreyantasyonu sonucu geici bir incelme meydana gelir
Baz ya ve polimer moleklleri zerlerindeki stres kalkar
kalkmaz ilk hallerine dnerler
Yukardaki ifade yksek kaliteli Viskozite Indeks
Shell Lubricants
19
Artrclar iin geerlidir ( Kk molekll polimerler)
Byk molekll Viskozite Indeksi Artrclar orfizler ve
kanallardan geerken paralanr
Krlm Viskozite Indeksi Artrclar kalc Viskozite
Indeksi kayplarna yol aar (Yksek scaklklarda ince
ya riski)
Shell Tellus S2 V mkemmel yrtlma kararllna sahip yksek viskozite indeksli bir
hidrolik yadr.
ISO 11158 (HV tipi yalar iin) yrtlma kararllk gereksinimlerini fazlasyla karlar.
Swedish Standard SS 15 54 34 standartnn yrtlma kararllk gereksinimlerini
fazlasyla karlar.
SHELL TELLUS S2 V
Uzun Ekipman mr ve Yksek Operasyonel Verimlilik
Viskozite kaybna kar %68e kadar daha iyi koruma
TRB(Tappered Roller Bearing) test
(CEC L-45-A-99)
Hidrolik yalar iin en ar yrtlma
kararllk testi
Shell Tellus S2 V HV/HVLP tip 6 adet
15
20
25
30
L
o
s
s

i
n

k
i
n
e
m
a
t
i
c

v
i
s
c
o
s
i
t
y

a
t

1
0
0
o
C

a
t

t
h
e

e
n
d

o
f

T
R
B

t
e
s
t

(
%
)

k

d
e

e
r

e
n

i
y
i
s
i
Designed To Protect:
Tellus S2 V Has Class-leading Shear Stability
SHELL TELLUS S2 V
Uzun Ekipman mr ve Yksek Operasyonel Verimlilik
%

V
i
s
k
o
z
i
t
e

K
a
y
b

(
1
0
0

C

d
e
k
i

T
R
B

T
e
s
t
i
)
Shell Tellus S2 V HV/HVLP tip 6 adet
rakip ya ile mukayese edildi.
Shell Tellus S2 V 100 Cde en dk
viskozite kaybn gsterdi.
0
5
10
15
L
o
s
s

i
n

k
i
n
e
m
a
t
i
c

v
i
s
c
o
s
i
t
y

a
t

1
0
0

a
t

t
h
e

e
n
d

o
f

T
R
B

t
e
s
t

(
%
)
A
B
C D
E
T
e
l
l
u
s

S
2

V
D

k

d
e

%

V
i
s
k
o
z
i
t
e

K
a
y
b

(
1
0
0

C

d
e
k
i

T
R
B

T
e
s
t
i
)
KALICI VSKOZTE INDEKS ARTIRICILARIN YIRTILMASININ NETCELER
Polimer yrtlmas sonucu ya viskozitesi incelir,
bu ya filminin incelmesine yol aar. Incelen ya
filmi anmay balatr ve ivmelendirir.
1. Byk miktarlarda anma
2. Artan pompa ii kaaklar
Shell Lubricants
22
3. Volumetrik verimlikte nemli d
4. Pompa ii kaaklar operasyon scaklklarnda arta
yol aar
Rippled and scarred cam ring, low
anti-wear performance
Viskozite Seimi Soukta ilk alma
Souk ortamlarda ya kalnlar ( yksek viskozite)
Kaln yksek viskoziteli ya baz sorunlar yaratabilir:
Sistem performansna etki eden kt mekanik verim
Kavitasyon( Yksek viskozite pompa emiinde basn
dklne yol aar)
Kavitasyon metal yorgunluuna ve metalden para
nemli Zorluklar- Geni Scaklk Aralklarnda alma
Yksek Viskozite Indeksi
Shell Lubricants
23
Kavitasyon metal yorgunluuna ve metalden para
kopmalarna yol aabilir
Ortama yeterince ya gitmez
Yaszlk nce yksek snmaya peinden de anma ve
pompann kazklamasna yol aar
nemli Zorluklar- Geni Scaklk Aralklarnda alma
Yksek Viskozite Indeksi
Viskozite Seimi Yksek operasyon scaklklar
Scaklk artnca ya incelir( Dk viskozite)
ok dk viskozite aadaki sorunlara yol abilir:
Volumetrik verimlilik kayplar (Pompa ii kaaklarda art olur)
stenilen debiyi salamak iin pompa daha ok alarak daha fazla enerji harcar
veya
Viskozite, hz ve yke bal dengede bozulma olur ve ya filmi krlr
Shell Lubricants
24
Viskozite, hz ve yke bal dengede bozulma olur ve ya filmi krlr
Ya filminde krlma metal yzeylerin dorudan temasna yol aar
Yada ar snma ve Pompada anma
Shell Tellus S2 V endstri
gereksinimlerine gre:
%62ye kadar daha hzl havay
defetme performans
gstermektedir.
SHELL TELLUS S2 V
Uzun Ekipman mr ve Yksek Operasyonel Verimlilik
%32ye kadar daha iyi filtre
edilebilirlik performans
gstermektedir.
Oksijenin bulunmad ortamlarda yksek scaklta kimyasal bozulmaya kar
diren Termal Kararllk
Rafine edilmi baz yalar 320 C kadar doal bir termal kararllk gsterirler
Hidrolik yalarn termal kararll kullanlan katk paketinin direncine baldr
Anmaya kar iyi diren gsteren baz katklar( rnein sekonder Zn DTP)
yksek scaklklarda kararsz hale gelirler
nemli Zorluklar-Yksek Scaklk ve Basnlarda Operasyon-
ok iyi Termal Kararllk
Shell Lubricants
26
yksek scaklklarda kararsz hale gelirler
Termal olarak krlmaya balayan katk, serbest radikaller reterek bozunmay
giderek hzlandrr
Asitler, vernik ve amurumsu maddeler ,bozunma rn olarak oluur
Sekonder ZnDTP Primer ZnDTP
Decomposition temp 195 C 240 C
Shell Four ball (1 hour 40
kg 1500 rpm)
0.41 0.48
nemli Zorluklar-Yksek Scaklk ve Basnlarda Operasyon-
ok yi Termal Kararllk
Method sim Tanm
ASTM D
2070
Cincinnati-
Milacron
Aadaki
Ya,bakr ve elik ubuklarn bulunduu ortamda 135 Cye
stlr ve 168 saat bu ortamda tutulur
Oluan depozitler tartlr ayrca bakr ve elik ubuktaki arlk
Shell Lubricants
27
Aadaki
Spekler ister
Cincinnati
Denison HF-0
ASTM D 6158
Eaton Vickers
Oluan depozitler tartlr ayrca bakr ve elik ubuktaki arlk
kayplar kayt edilir
Toplam amur 25 mg/100 ml
Arlk kayb1mg/200ml elik ve 10 mg/200 ml bakr
Farkl nitelikli svlar birbirine srtnen bakr ve eliin birlikte
olduu ortamlarda korozyona yan bozunmasna yol aabilir.
Aksiyel piston pompalardaki bronz piston pabular iin
nemlidir