Autor: William Shakespeare Autor: William Shakespeare Lloji: Tragjedi (drame) Lloji: Tragjedi (drame) Ndertimi: Akti I Ndertimi: Akti I --> 5 Skena > 5 Skena Akti II Akti II --> 2 Skena > 2 Skena Akti III Akti III --> 4 Skena > 4 Skena Akti IV Akti IV --> 7 Skena > 7 Skena Akti V Akti V --> 2 Skena > 2 Skena Nr faqeve: 264 Nr faqeve: 264 Nr I rreshtave: 4,042 Nr I rreshtave: 4,042 Nr I fjaleve ne total: 29,551 Nr I fjaleve ne total: 29,551 Viti qe e shkroi:1599 Viti qe e shkroi:1599 Kohezgjatje e dramatizimit: 4 ore ( me e gjata) Kohezgjatje e dramatizimit: 4 ore ( me e gjata) Personazhet: Personazhet: Hamleti,Ofelia,Kladvi,Gertuda,Laerti,Horaci, Hamleti,Ofelia,Kladvi,Gertuda,Laerti,Horaci, Poloni,Rozenkrantz,Guildenstern,Fantazma e Poloni,Rozenkrantz,Guildenstern,Fantazma e babait,Fortinbras etj. babait,Fortinbras etj. Permbledhja Permbledhja Hamleti Hamleti sht njra ndr veprat m t njohura t sht njra ndr veprat m t njohura t Shakespear Shakespear--it it. Ktu . Ktu bhet fjal pr Hamletin princin e Danimarks. Babai i Hamletit mbytet bhet fjal pr Hamletin princin e Danimarks. Babai i Hamletit mbytet nga vllai i tij Mbreti Klavd pr t marr n dor pushtetin mbretror. Pasi nga vllai i tij Mbreti Klavd pr t marr n dor pushtetin mbretror. Pasi merr pushtetin n dor ai po ashtu martohet me nnn e princit Hamlet, merr pushtetin n dor ai po ashtu martohet me nnn e princit Hamlet, Gertruden. Mbreti Klavd t gjith i bind se kjo ishte nj vdekje natyrore. Gertruden. Mbreti Klavd t gjith i bind se kjo ishte nj vdekje natyrore. Por, pasi i lajmrohet fantazma e babait Hamletit, ai e sheh se kjo nuk Por, pasi i lajmrohet fantazma e babait Hamletit, ai e sheh se kjo nuk ishte nj vdekje natyrore, por mbreti Klavd e kishte vrar baban e tij me ishte nj vdekje natyrore, por mbreti Klavd e kishte vrar baban e tij me helm kur ai ishte duke fjetur . Pas ca kohe n qytet vin disa aktor t huaj helm kur ai ishte duke fjetur . Pas ca kohe n qytet vin disa aktor t huaj ku Hamleti iu thot t lozin nj ngjarje si ajo q i kishte ndodhur ati. Pas ku Hamleti iu thot t lozin nj ngjarje si ajo q i kishte ndodhur ati. Pas ksaj ngjarjeje Hamleti vrttohet pr vdekjen jo natyrale t babait. Ai ksaj ngjarjeje Hamleti vrttohet pr vdekjen jo natyrale t babait. Ai kishte t dashur Ofelin, ajo ishte e bije e Pollonit dhe vlla e kishte kishte t dashur Ofelin, ajo ishte e bije e Pollonit dhe vlla e kishte Laertin. Ai fillon t sillet si i marr pr te gjetur mnyr sa m t mir se si Laertin. Ai fillon t sillet si i marr pr te gjetur mnyr sa m t mir se si ti hakmerret Mbretit. Gjat ktij roli ai vret edhe babain e Ofelis, Pollonin. ti hakmerret Mbretit. Gjat ktij roli ai vret edhe babain e Ofelis, Pollonin. Pas ksaj ngjarjeje Ofelia ishte shum e tronditur dhe ajo mbytet n lum. Pas ksaj ngjarjeje Ofelia ishte shum e tronditur dhe ajo mbytet n lum. Kur i vllau merr vesh pr vdekjen e babait dhe t motrs s tij i vrsulet Kur i vllau merr vesh pr vdekjen e babait dhe t motrs s tij i vrsulet mbretit. Mbreti me dinakrin e tij e bind Laertin se Hamleti ia kishte vrar mbretit. Mbreti me dinakrin e tij e bind Laertin se Hamleti ia kishte vrar baban dhe i bind q t ndeshen. Gjat ndeshjes Laerti e plagos me nj baban dhe i bind q t ndeshen. Gjat ndeshjes Laerti e plagos me nj thik t helmuar q Laerti dhe Mbreti e kishin pregaditur pr Hamletin. thik t helmuar q Laerti dhe Mbreti e kishin pregaditur pr Hamletin. Pastaj ndrrojn armt dhe Hamleti e plagos pr vdekje Laertin. Gjat Pastaj ndrrojn armt dhe Hamleti e plagos pr vdekje Laertin. Gjat dyluftimit Mbretresha pin vern e helmuar dhe vdes. Hamleti i trbuar e dyluftimit Mbretresha pin vern e helmuar dhe vdes. Hamleti i trbuar e godet mbretin me thike dhe e vret. Laerti n momentet e fundit t jets i godet mbretin me thike dhe e vret. Laerti n momentet e fundit t jets i krkon falje Hamletit dhe vdes. Horati shoku m i ngushte i Hamletit krkon falje Hamletit dhe vdes. Horati shoku m i ngushte i Hamletit dshiron q ta vras veten por Hamleti nuk lejon dhe thot se dikush duhet dshiron q ta vras veten por Hamleti nuk lejon dhe thot se dikush duhet t jetoj dhe t tregoj t vrtetn. Pas shume prpjekjeve Hamleti arrin ta t jetoj dhe t tregoj t vrtetn. Pas shume prpjekjeve Hamleti arrin ta vrase mbretin por tragjedia prfundon me vdekjen e Hamletit. vrase mbretin por tragjedia prfundon me vdekjen e Hamletit. Analiza dhe kritikat Analiza dhe kritikat Ne shekullin e 17 pjesa ishte terheqese per shkak te fantazmes dhe dramatizimin e Ne shekullin e 17 pjesa ishte terheqese per shkak te fantazmes dhe dramatizimin e gjalle te melankolise dhe cmendurise.Megjithese ishte popullore nga fundi I sh.17 gjalle te melankolise dhe cmendurise.Megjithese ishte popullore nga fundi I sh.17 kritiket e quajten vepren e Hamletit si primitive. kritiket e quajten vepren e Hamletit si primitive. Kjo pikepamje ndryshoi ne menyre drastike ne sh.18 kur kritiket e quajten Hamletin Kjo pikepamje ndryshoi ne menyre drastike ne sh.18 kur kritiket e quajten Hamletin nje hero,nje djal brilant I ndodhur ne rrethana fatkeqe. nje hero,nje djal brilant I ndodhur ne rrethana fatkeqe. Me vone kur kritika u perqendrua me teper te karakteri sesa te ngjarja Hamleti u Me vone kur kritika u perqendrua me teper te karakteri sesa te ngjarja Hamleti u vlerasua per konfliktet e tij individuale dhe te brendshme. vlerasua per konfliktet e tij individuale dhe te brendshme. Shekspiri ne kete drame nuk perqendrohet te ngjarja (aksioni) por ai hyn ne mendjen Shekspiri ne kete drame nuk perqendrohet te ngjarja (aksioni) por ai hyn ne mendjen e personazheve (dilemat,mendimet,zgjedhjet,motivet,psikologjine) qe duket qe ne e personazheve (dilemat,mendimet,zgjedhjet,motivet,psikologjine) qe duket qe ne titull. titull. Veprimet ndonjehere jane jokoherente dhe te crregullta. Veprimet ndonjehere jane jokoherente dhe te crregullta. Kemi ndikimin e feve Katolike dhe Protestante ne veper. Dilema e hamletit te Kemi ndikimin e feve Katolike dhe Protestante ne veper. Dilema e hamletit te hakmerret vet ose tia le hakmarrjen Zotit sic kerkon feja Katolike. Hamleti thot Ka hakmerret vet ose tia le hakmarrjen Zotit sic kerkon feja Katolike. Hamleti thot Ka nje vend te paracaktuar se ku do te bie shigjeta qe tregan lidhjen me fene nje vend te paracaktuar se ku do te bie shigjeta qe tregan lidhjen me fene Protestante qe thote qe Zoti kontrollon cdo event. Protestante qe thote qe Zoti kontrollon cdo event. Hamleti jepet si nje personazh filozofik, I cili shpreh ide qe lidhen me relativizmin, Hamleti jepet si nje personazh filozofik, I cili shpreh ide qe lidhen me relativizmin, ekzistencializmin dhe skepticizmin. Te fraza nuk ka asgje te mire ose te keqe, por ekzistencializmin dhe skepticizmin. Te fraza nuk ka asgje te mire ose te keqe, por mendimi e ben ate te atille regon qe ska te vertete absolute por vetem relative. mendimi e ben ate te atille regon qe ska te vertete absolute por vetem relative. te fraza te jesh,apo te mos jesh, kjo eshte pyetja? shfaqet ekzistencializmi. te fraza te jesh,apo te mos jesh, kjo eshte pyetja? shfaqet ekzistencializmi. Te jesh Te jesh-- te jetosh dhe te veprosh Te mos jesh te jetosh dhe te veprosh Te mos jesh-- te vdesesh e te mos veprosh te vdesesh e te mos veprosh Kemi nje ndjene neverie dhe urrejtje te hamletit per nenen e tij qe Kemi nje ndjene neverie dhe urrejtje te hamletit per nenen e tij qe nuk I qendroi besnike babait te tij. Kshtu qe ai humb besimin te te nuk I qendroi besnike babait te tij. Kshtu qe ai humb besimin te te gjitha femrat duke e trajtuar Ofeline si te pandershme dhe gjitha femrat duke e trajtuar Ofeline si te pandershme dhe jobesmike. jobesmike. Mbrojtja e Gertrudes vjen ngaqe aje se dinte qe Klaudi i kishte Mbrojtja e Gertrudes vjen ngaqe aje se dinte qe Klaudi i kishte helmuar te shoqin dhe ishte martuar per te miren e mbreterise. helmuar te shoqin dhe ishte martuar per te miren e mbreterise. Ofelia eshte e rrethuar nga tre burra te fuqishem ne jeten e saj qe Ofelia eshte e rrethuar nga tre burra te fuqishem ne jeten e saj qe marrin vendime per te: babai,Laerti dhe Hamleti. Ata te tre largohen marrin vendime per te: babai,Laerti dhe Hamleti. Ata te tre largohen nga jeta e saj dhe ky eshte shkaku I cmendurise se saj. nga jeta e saj dhe ky eshte shkaku I cmendurise se saj. Gjuha e perdorur nga Shekspiri eshte mjaft komplekse,e perpunuar Gjuha e perdorur nga Shekspiri eshte mjaft komplekse,e perpunuar dhe ndonjehere e veshtire per tu kuptuar. Poloni,Hamleti,Klaudi, dhe ndonjehere e veshtire per tu kuptuar. Poloni,Hamleti,Klaudi, Ofelia perdorin nje gjuhe shume te pasur me figura sic I takon Ofelia perdorin nje gjuhe shume te pasur me figura sic I takon postit te tyre ndersa Horaci, rojet etj perdorin nje gjuhe me te postit te tyre ndersa Horaci, rojet etj perdorin nje gjuhe me te thjeshte. Klaudi perdor veten e pare shumes kur flet. thjeshte. Klaudi perdor veten e pare shumes kur flet. Hakmarrja shihet site Hamleti dhe te Laeri. Hakmarrja shihet site Hamleti dhe te Laeri. Kemi temen e incestit ne martesen e Kludios dhe Gertrudes. Kemi temen e incestit ne martesen e Kludios dhe Gertrudes. Njeriu I pamoralshem Klaudio (vret vllin, mbretin) dhe ndikon te Njeriu I pamoralshem Klaudio (vret vllin, mbretin) dhe ndikon te personazhet e tjre si Ofelia, Laerti, Poloni, Rozerkrantz dhe personazhet e tjre si Ofelia, Laerti, Poloni, Rozerkrantz dhe Guidelsterm te cilet perfundojne tragjikisht. Guidelsterm te cilet perfundojne tragjikisht. Gjendja mendore e Hamletit eshte shume e paqendrueshme. Gjendja mendore e Hamletit eshte shume e paqendrueshme. Hezitimi mper ta vrare vjen nga dyshimi per fantazmen dhe ngaqe Hezitimi mper ta vrare vjen nga dyshimi per fantazmen dhe ngaqe Klaudi eshte duke u lutur. Klaudi eshte duke u lutur. Hamleti do qe te vendose drejtesi Hamleti do qe te vendose drejtesi Le jeten e vet per tu bere hero. Le jeten e vet per tu bere hero. Mbron Ofeline duke mos ia shprehur Mbron Ofeline duke mos ia shprehur dashurine. dashurine. Llojet e teksteve Llojet e teksteve Tekst meditues Tekst meditues Tekst dialogues Tekst dialogues Tekst rrefyes Tekst rrefyes Tekst pershkrues Tekst pershkrues Skema e komunikimit Skema e komunikimit Derguesi: William Shakespeare Derguesi: William Shakespeare Kanali: Libri Kanali: Libri Mesazhi: Hakmarrja e Hamletit Mesazhi: Hakmarrja e Hamletit Marresi: Lexuesi Marresi: Lexuesi Kodi: Gjuha e shkruaer shqipe Kodi: Gjuha e shkruaer shqipe Rreferenti: Historia e Hamletit Rreferenti: Historia e Hamletit Konteksti: Anglia e viteve 1599 Konteksti: Anglia e viteve 1599 Elementet shkak Elementet shkak--pasoje pasoje Vrasja e mbretit Vrasja e mbretit --> marrja e fronit > marrja e fronit Shfaqja e fantazmes Shfaqja e fantazmes-->Dyshimi I Hamletit >Dyshimi I Hamletit Fitimi I kohes Fitimi I kohes--> Shtirja si I marre > Shtirja si I marre Martesa e Gestrudes me Klaudin Martesa e Gestrudes me Klaudin-->urrejtja ndaj te emes >urrejtja ndaj te emes Dyshimi per vertetesine e historise se fantazmes Dyshimi per vertetesine e historise se fantazmes--> inskenimi I > inskenimi I vrasjes se te atit vrasjes se te atit Vrasja e te atit nga njeriu qe donte Vrasja e te atit nga njeriu qe donte--> Cmenduria e Ofelise > Cmenduria e Ofelise Frika nga Hamleti Frika nga Hamleti--> dergimi I tij per ne lufte > dergimi I tij per ne lufte Krimi ndaj mbretit Krimi ndaj mbretit--> prishja e ekuilibrave te pushtetit. > prishja e ekuilibrave te pushtetit. Vdekja e babait dhe motres Vdekja e babait dhe motres--> Hakmarrja e Laertit > Hakmarrja e Laertit Helmimi I thikes Helmimi I thikes--> vdekja e Hmletit, Laertit > vdekja e Hmletit, Laertit Helmimi I veres Helmimi I veres-->vdekja e Gestrudes, Klaudit. >vdekja e Gestrudes, Klaudit. Titujt e pjeseve Titujt e pjeseve Shfaqja e Fantazmes Shfaqja e Fantazmes Dilema ne mendjen e Hamletit Dilema ne mendjen e Hamletit Cmeduria e Hamletit Cmeduria e Hamletit Drama brenda drames Drama brenda drames Ngurrimi I vrasjes se mbretit Ngurrimi I vrasjes se mbretit Largimi I Hamletit Largimi I Hamletit Plani I Laertit per hakmarrje Plani I Laertit per hakmarrje Fundi tragjik dhe I pergjakur Fundi tragjik dhe I pergjakur Elementet e tekstit Elementet e tekstit Hyrja:Shfaqja e fantazmes se te atit Hyrja:Shfaqja e fantazmes se te atit Pika e lidhjes: Reagimi I Klaudit ndaj vrasjes se Pika e lidhjes: Reagimi I Klaudit ndaj vrasjes se Gonzagos,vertetesia e fjaleve te fantazmez. Gonzagos,vertetesia e fjaleve te fantazmez. Zhvillimi:Falja e jetes se mbretit,Vrasja e Zhvillimi:Falja e jetes se mbretit,Vrasja e Pollonit,Largimi I Hamletit, Cmenduria dhe Pollonit,Largimi I Hamletit, Cmenduria dhe vdekja e Ofelise,Betimi per hakmarrje I Laertit vdekja e Ofelise,Betimi per hakmarrje I Laertit dhe pakti me klaudin,Ardhja e Hamletit dhe pakti me klaudin,Ardhja e Hamletit Pika kulmore: Duluftimi I Hamletit me Laertin Pika kulmore: Duluftimi I Hamletit me Laertin Mbyllja: Vdekja tragjike e Mbyllja: Vdekja tragjike e Laertit,Hamletit,Gestrudes dhe Klaudit. Laertit,Hamletit,Gestrudes dhe Klaudit. Ese:Dashuria e Hamletit per Ofeline Ese:Dashuria e Hamletit per Ofeline Ne Hamlet Ne Hamlet--in e William Shakespearit, shume pyetje ngrihen in e William Shakespearit, shume pyetje ngrihen nese Hamleti eshte apo nuk eshte I dashuruar me Ofeline. nese Hamleti eshte apo nuk eshte I dashuruar me Ofeline. Megjithese ka shume fakte qe tregojne se ai se deshi kurre por Megjithese ka shume fakte qe tregojne se ai se deshi kurre por vetem po e perdorte, ne tekst gjejme akoma dhe me shume vetem po e perdorte, ne tekst gjejme akoma dhe me shume fakte qe e rrezojne kete argument. Nga menyra se si ai sillet fakte qe e rrezojne kete argument. Nga menyra se si ai sillet kur eshte vetem me Ofeline nxjerr ne pah se ndjenjat e tij per kur eshte vetem me Ofeline nxjerr ne pah se ndjenjat e tij per ate jane te verteta. Hamleti tregon gjate librit se ai eshte vertet ate jane te verteta. Hamleti tregon gjate librit se ai eshte vertet I dashuruar me te. I dashuruar me te. Nj prove q tregon se Hamleti me t vrtet ka dashuri per Nj prove q tregon se Hamleti me t vrtet ka dashuri per Ofeline sht kur ai Ofeline sht kur ai i i thot asaj, "Un te dua " (III). thot asaj, "Un te dua " (III). Hamleti pranon se ai e donte at, por pastaj vazhdon t thot Hamleti pranon se ai e donte at, por pastaj vazhdon t thot se ai kurr nuk e donte at. Kjo mund t jet pr shkak t faktit se ai kurr nuk e donte at. Kjo mund t jet pr shkak t faktit se se Hamleti e di se biseda e tij me Ofeline sht duke u Hamleti e di se biseda e tij me Ofeline sht duke u per pergjuar. gjuar. PProva pr t rova pr t vertetuar vertetuaruar kt uar kt eshte pyetja qe ai I eshte pyetja qe ai I drejton Ofelise drejton Ofelise , pasi ato kane biseduar, "Ku sht babai yt?" , pasi ato kane biseduar, "Ku sht babai yt?" (III). Ofelia i thote atij se Poloni sht n shtpi, (III). Ofelia i thote atij se Poloni sht n shtpi, Hamleti i Hamleti i pergjigjet me: pergjigjet me: Le te Mbyllen dyert mbi te, qe ai te luaje Le te Mbyllen dyert mbi te, qe ai te luaje budallain ne asnje vend tjeter pervec shtepise se tij budallain ne asnje vend tjeter pervec shtepise se tij" (III). " (III). Kjo nnkupton se Hamleti e di se Poloni sht duke e degjuar Kjo nnkupton se Hamleti e di se Poloni sht duke e degjuar at dhe sht duke planifikuar dika. at dhe sht duke planifikuar dika. Nje pike tjeter ne tekst qe konfirmon dashurine e Hamletit Nje pike tjeter ne tekst qe konfirmon dashurine e Hamletit per Ofeline eshte kur ai I thote asaj te shkoje ne manastir. Ne per Ofeline eshte kur ai I thote asaj te shkoje ne manastir. Ne fiilim duket sikur ai po tallet, por eshte e mundur qe Ofelia te fiilim duket sikur ai po tallet, por eshte e mundur qe Ofelia te kete qene shtatzane me te. Kjo behet me e mundshme sepse kete qene shtatzane me te. Kjo behet me e mundshme sepse sapo ai I thote asaj te shkoj ne manastir fillon te thote se sa sapo ai I thote asaj te shkoj ne manastir fillon te thote se sa keq do te qe te lindesh nje femije ne nje bote aq mizore. Kjo keq do te qe te lindesh nje femije ne nje bote aq mizore. Kjo tregon se si Hamleti po perpiqej ta ndihmonte ate. Ai ishte tregon se si Hamleti po perpiqej ta ndihmonte ate. Ai ishte teper I zgjuar dhe e dinte qe po e pergjonin e po planifikonin teper I zgjuar dhe e dinte qe po e pergjonin e po planifikonin dicka kundra tij keshtu qe ne shumicen e tekstit ai e bem te dicka kundra tij keshtu qe ne shumicen e tekstit ai e bem te duket sikur se kishte dashur kurre Ofeline. duket sikur se kishte dashur kurre Ofeline. Nje tjeter shembull I dashurise se Hamletit eshte letra qe ai I Nje tjeter shembull I dashurise se Hamletit eshte letra qe ai I shkruan Ofelise. Ne nje fragment ai shkruan mos dysho kurre shkruan Ofelise. Ne nje fragment ai shkruan mos dysho kurre se te dashuroj. Ai I thote asaj qe perkundrejt cdo gjeje tjeter se te dashuroj. Ai I thote asaj qe perkundrejt cdo gjeje tjeter perreth saj qe smund te ishte e vertete,dashuria e tij per te perreth saj qe smund te ishte e vertete,dashuria e tij per te ishte e tille.Kete shfaqen ndjenjat e verteta te Hamletit. Ai si ishte e tille.Kete shfaqen ndjenjat e verteta te Hamletit. Ai si besonte Polonit dhe duhej te fshihte dashurine dhe te sillej si I besonte Polonit dhe duhej te fshihte dashurine dhe te sillej si I cmendur per te miren e Ofelise. cmendur per te miren e Ofelise. Shembulli i fundit i cili provon se dashuria e Hamletit pr Shembulli i fundit i cili provon se dashuria e Hamletit pr Ofeline sht e vrtet sht kur ai kupton se ajo ka vdekur. Ofeline sht e vrtet sht kur ai kupton se ajo ka vdekur. N varreza, Hamleti i kundrvihet Laertit n lidhje me akuzat e N varreza, Hamleti i kundrvihet Laertit n lidhje me akuzat e tij se ai kurr nuk deshi Ofeline. Hamleti i prgjigjet tij se ai kurr nuk deshi Ofeline. Hamleti i prgjigjet duke thn: duke thn: Une e doja Ofeline. As dashuria e 40,000 Une e doja Ofeline. As dashuria e 40,000 vllezerve per te sdo te krahasohej me dashurine time me pas vllezerve per te sdo te krahasohej me dashurine time me pas ai thote do varrosem se shpejti bashke me te. AI e ndjen se ai thote do varrosem se shpejti bashke me te. AI e ndjen se ska me asnje arsye per te jetuar tini qe Ofelia kishte vdekur. ska me asnje arsye per te jetuar tini qe Ofelia kishte vdekur. Gjate gjithe tekstit dashuria e Hamletit per Ofeline ka shume Gjate gjithe tekstit dashuria e Hamletit per Ofeline ka shume pikepyetje. Ne te vertete ajo qe ai perpiqet te beje eshte qe ta pikepyetje. Ne te vertete ajo qe ai perpiqet te beje eshte qe ta mbaje ate sa me larg ceshtjes se Klaudit,sepse e dinte qe ishte mbaje ate sa me larg ceshtjes se Klaudit,sepse e dinte qe ishte shume e rrezikshme. Mosshprehja e dashurise ishte per te shume e rrezikshme. Mosshprehja e dashurise ishte per te mashtruar te tjeret dhe per te miren e Ofelise. mashtruar te tjeret dhe per te miren e Ofelise.