A Tempestade.

Érase una illa no mar, que tiña como únicos habitantes un vello chamado Próspero e
a súa filla Miranda, unha mociña moi fermosa. Cando ela chegou a esta illa era tan nova
que só recordaba ter visto a cara do seu pai.

Vivían nunha caverna ou gruta de rocha; estaba dividida en varios ambientes, e un

deles servía de estudio para Próspero. Alí tiña os seus libros, que principalmente eran sobre
maxia, un estudio que nesa época era moi cultivado por tódolos homes ilustrados. O
coñecemento desta arte era moi útil para el, pois ó ser botado sobre esta illa por un estraño

Página 1 de 8
designio dunha bruxa chamada Sycorax, que morrera alí pouco tempo antes da súa
chegada, Próspero puido deixar en liberdade moitos espíritos benignos que Sycorax
encerrara nos troncos das inmensas árbores, porque se negaran a cumpri-los seus
perversos mandatos. Estes espíritos bondadosos por sempre obedeceron a vontade de
Próspero. Entre eles, Ariel era o máis importante.

O bulideiro trasno Ariel non tiña ningún tipo de malicia, excepto que sentía un gran
pracer ó atormentar un horrible monstro chamado Calibán, a quen lle tiña xenreira por ser
fillo da súa vella inimiga Sycorax. Próspero encontrou a Calibán no bosque; era un estraño
ser deformado, fisicamente menos humano que un simio; levouno á súa gruta e ensinoulle a
falar.

Próspero podería ter sido sumamente bondadoso con el, pero a natureza malévola
que Calibán herdou da súa nai Sycorax, non lle permitía aprender nada bo ou útil; así pois,
era utilizado como escravo, para buscar leña e para realiza-las tarefas máis pesadas,
mentres que Ariel se encargaba de esixirlle que cumprira coas súas obrigas.

Cando Calibán, preguizoso, descoidaba o seu traballo, Ariel (invisible para todos
menos para Próspero) achegábase disimuladamente e beliscábao, e en ocasións empuxábao
sobre a lama; logo facíalle caretas baixo o aspecto dun mono. Tamén acostumaba a cambiar
repentinamente a súa aparencia e adoptando a forma dun porco espiño, envorcallábase
preto de Calibán, que se amedrentaba porque as púas afiadas podían picarlle os pés
descalzos. Cunha variedade de mañas amolantes, Ariel sempre lle metía medo cada vez que
Calibán descoidaba as tarefas que Próspero lle encomendaba.

Grazas a estes poderosos espíritos que o obedecían, Próspero podía goberna-los

ventos e as ondas do mar. Baixo as súas ordes, un día levantaron unha violenta tormenta, e
Próspero mostrou á súa filla un fermoso barco de gran tamaño que loitaba coas vagadas
desenfreadas que a cada momento ameazaban con devoralo. Contoulle que o barco estaba
cheo de seres viventes coma eles.

–Querido padre –dixo ela–, se cos teus artificios levantaches esta terrible tormenta,
ten compaixón da súa desventura. ¡Mira, o barco vaise facer anacos contra as pedras!
¡Pobres, morrerán todos! Se tivese os teus poderes, fundiría o mar debaixo da terra para que
se salvase o precioso barco, xunto coas vidas valiosas que contén.

–Non te alarmes, querida filla –respondeu Próspero–; nada lles sucederá. Dei orde de
que ningunha persoa saia magoada. O que acabo de facer é polo teu ben, miña querida
rapaza. Descoñeces quen es e de onde viñeches, e de min só sabes que son o teu pai e que
vivo nesta caverna. ¿Recordas algunha cousa anterior á túa chegada a esta gruta? Creo que
non, porque aínda non cumpríra-los tres anos.

–Claro que si, padre –Respondeu Miranda.

–¿Lémbraste dalgunha outra cousa ou persoa? –preguntou Próspero–. Dime o que

recordes, rapaza.

–É como se lembrase un soño; ¿non había, noutra época, catro ou cinco mulleres
que me coidaban?

–E aínda máis tamén –respondeu Próspero–. ¿Cómo é que recordas esas cousas?
¿Recordas como chegaches aquí?

–Non –respondeu Miranda–. Non recordo máis nada.

Página 2 de 8
 –Doce anos atrás, Miranda –continuou Próspero–, eu era duque de Milán, e ti eras
unha princesiña e única herdeira. Eu tiña un irmán menor, Antonio, a quen confiara
tódolos meus asuntos. Eu prefería encerrarme e dedicarme ó estudio, de modo que deixaba
que el dirixira os problemas de goberno. Deixei de lado tódalas cousas mundanas e
enterreime entre os meus libros para dedicar todo o meu tempo o desenvolvemento
intelectual. O meu irmán Antonio (falso como resultou ser), dono do poder que me
correspondía, comezou a verse como o verdadeiro duque. A oportunidade que sen querer eu
lle dera de facerse popular entre os meus súbditos, espertou na súa natureza malvada unha
vaidosa ambición de despoxarme do meu ducado: rapidamente o logrou, coa axuda do meu
inimigo o rei de Nápoles.

–¿E por que –preguntou Miranda– non nos mataron nese momento?

–Miña filla –respondeu o pai–, non se atreveron porque o amor que o meu pobo me
prodigaba era moi grande. Antonio fíxonos abordar un barco, e cando nos encontrabamos
unhas leguas mar a dentro, obrigounos a ocupar un pequeno bote, sen aparello, velas, nin
mastro. Así nos deixou para que morrésemos. Sen embargo, Gonzalo, un bo señor da miña
corte que me amaba, secretamente fixera colocar no bote auga, provisións, aparellos e
algúns libros que aprecio máis có meu ducado.

–¡Ah, padre –exclamou Miranda–, cantos problemas che debín causar daquela!

–Non, querida –interrompeu Próspero–, fuches un anxiño que me protexeu. O teu

sorriso inocente axudoume a soportar esta desgraza. Os alimentos alcanzaron ata chegar a
esta illa deserta, onde a miña satisfacción máis grande foi ensinarche, Miranda, todo o que
soubeches aproveitar.

–Deus cho pague, querido padre –dixo Miranda–. Agora dime por que levantaches
esta tormenta.

–Debes saber que con esta tempestade, os meus inimigos, el rei de Nápoles e o meu
cruel irmán, serán botados sobre esta illa.

Dito isto, Próspero, suavemente, tocou á súa filla coa variña máxica e fíxoa caer nun
soño profundo, dado que o trasno Ariel acababa de presentarse ante o seu amor para dar
conta da tempestade e dos viaxeiros. Aínda que os espíritos eran invisibles ante os ollos de
Miranda, Próspero non quería que ela o oíse conversando co ar (segundo lle parecía a ela).

–Entón, meu valente trasno –dixo Próspero–, ¿Cómo foron as cousas?

Ariel fixo unha detallada descrición da tormenta, e das aflicións dos mariñeiros.
Contou que Fernando, fillo do rei, foi o primeiro en saltar ó mar e que o seu pai creu ve-lo
seu fillo mentres era tragado polas ondas.

–Pero está a salvo –dixo Ariel–nun recanto da illa, sentado cos brazos cruzados
mentres se lamenta da morte do rei, o seu pai, a quen supón afogado. Non perdeu nin un
cabelo da súa cabeza, nin se lle estragaron os seus finos vestidos, que, aínda que mollados
polo mar, parecen máis novos que antes.

–¡Ben polo meu delicado Ariel! –exclamou Próspero–. Tráeo aquí. A miña filla debe ver
este príncipe mozo. ¿U-lo rei e o meu irmán?

–Deixeinos na procura de Fernando sen moitas esperanzas de encontralo porque o

cren morto. Non falta nin un só dos tripulantes, aínda que cada un deles crese o único con
vida. Aínda que eles non poden ve-lo barco, está a salvo no porto.

Página 3 de 8
 –Realizaches moi ben o teu traballo, Ariel –dixo Próspero–, pero aínda tes moito que
facer.

–¿Máis traballo? –preguntou Ariel–. Señor, permítame recordarlle que me prometeu a

liberdade. Por favor, recorde que o servín ben, non lle mentín nin cometín erros e cumprín
con tódalas ordes sen equivocacións nin queixas.

–¡Cómo é iso, Ariel! –exclamou Próspero–. ¿Non te lembras dos tormentos dos que te
librei? ¿Esquecíche-la malvada bruxa Sycorax, que tiña as costas sumamente dobradas pola
idade e a envexa? Anda, dime onde naceu esa bruxa.

–En Arxel, señor –respondeu Ariel.

–¿Ah, si? Debo recordarche o que fuches porque me parece que o esqueciches. Esta
bruxa malvada foi desterrada de Arxel polas súas bruxerías, demasiado terribles para
calquera oído humano, e aquí deixárona os mariñeiros. Por seres ti un trasno demasiado
delicado para cumprires cos seus malévolos mandatos, encerroute nunha árbore, onde te
atopei xemendo. Recorda que te librei dese tormento.

–Perdóeme, querido amo –dixo Ariel, avergonzado de mostrarse ingrato–. Obedecerei

as súas orces.

–Faino e deixareite en liberdade.

Logo indicoulle o que debía facer, e alá foi Ariel primeiro ó sitio onde deixara a
Fernando, ó que encontrou sentado sobre a herba na mesma postura melancólica.

–Señor –dixo Ariel cando o viu–, axiña te sacarei de aquí. Debo levarte ante a
princesa Miranda para que vexa a túa fermosura. Sígueme, meu señor.

Comezou a cantar unha canción que falaba sobre o pai de Fernando e as estrañas
noticias do seu pai, en aparencia perdido, espertaron ó príncipe do aparvamento no que
caera. Pasmado seguiu o son da voz de Ariel, ata que encontrou a Próspero e Miranda, que
estaban sentado á sombra dunha grande árbore. Agora ben, Miranda nunca vira un home
que non fora o seu pai.

–Miranda –dixo Próspero–, dime que ves alá ó lonxe.

–¡Padre! –dixo Miranda con sorpresa–, sen dúbida é un espírito. ¡Meu Deus!, que
criatura tan fermosa. ¿É un espírito?

–Non, miña filla –respondeu o seu pai–, esa criatura come, dorme e ten os mesmos
sentidos ca nós. Este mozo que estás a ver estaba no barco. Está un pouco abatido pola
angustia, doutro modo poderíase dicir que é moi fermoso. Perdeu os seus compañeiros e
deambula para encontralos.

Miranda, que pensaba que tódolos homes tiñan rostros serios e barbas grises, como
a do seu pai, quedou encantada co aspecto deste mozo e fermoso príncipe.

Fernando, ó ver unha dama tan fermosa nun sitio deserte e ó oír sons estraños que
só lle facían imaxinar marabillas, creu estar nunha illa encantada e pensou que Miranda
era a deusa do lugar e como tal dirixiuse a ela.

Ela respondeu timidamente que non era deusa, senón unha simple doncela. Estaba
a punto de explicarlle quen era, cando Próspero a interrompeu. Sentiuse satisfeito ó
descubrir que os mozos se gustaban, xa que percibiu con claridade que (como acostumamos
a dicir) se namoraran a primeira vista. Sen embargo, decidiu proba-la constancia de

Página 4 de 8
Fernando poñéndolle algunhas dificultades no camiño. Así pois adiantouse e dirixiuse ó
príncipe con severidade dicíndolle que chegar á illa como espía para arrebatarlle o seu
dominio.

–Sígueme –díxolle–. Atareiche os pés ó pescozo. Beberás auga de mar e comerás

crustáceos, raíces secas e cascas de landras.

–Non –respondeu Fernando–, resistirei estas probas ata que vexa un inimigo máis
poderoso.

O príncipe sacou a súa espada, pero Próspero sacudiu a súa variña máxica e
inmobilizouno onde se encontraba.

–¿Por qué es tan cruel? –preguntou Miranda con insistencia–. Ten compaixón del;
garantízoche o seu comportamento. Este é o segundo home que vexo e paréceme que o é de
verdade.

–Silencio –dixo o seu pai–. ¡Unha palabra máis e tereite que castigar! ¡Estas
defendendo un impostor! Cres que non hai outros homes fermosos, porque só o viches a el e
a Calibán. O que che figo, rapaza parva, é que hai homes moito mellores que este, como el o
é con respecto a Calibán.

Dixo isto para proba-la súa filla, e ela respondeu:

–O meu amor é humilde. Non desexo coñecer un home mellor que este.

–Vamos, mozo –dixo Próspero ó príncipe–, non tes como desobedecerme.

–É verdade –respondeu Fernando.

Sen saber que o feitizo o despoxara de todo poder de resistencia, sorprendeuse ó

descubrir que se sentía estrañamente forzado a seguir a Próspero, mentres que a súa
mirada seguía cravada en Miranda ata que deixou de vela. Ó tempo que seguía a Próspero
dicíase:

–Síntome como se estivese nun soño, pero as ameazas deste home e a debilidade que
me embarga, non terían ningunha importancia se desde a miña prisión puidese ver unha
vez ó día esta fermosa doncela.

Próspero non tivo a Fernando moito tempo confinado na caverna; logo fixo saí-lo seu
prisioneiro e encomendoulle unha tarefa ruda, coidadoso de que a súa filla se enteirara do
traballo pesado que lle impuxera. Despois finxiu que entraba no seu estudio, cando en
realidade os observaba secretamente.

Próspero ordenáralle a Fernando que amoreara algúns pesados troncos. Como fillo
do rei, non estaba demasiado afeito a traballos pesados, de modo que Miranda encontrou ó
seu amante case morto de fatiga.

–¡Por Deus –díxolle–, non traballes tanto! O meu pai está a estudar e non aparecerá
nas próximas tres horas. Por favor, descansa.

–Miña adorada doncela –dixo Fernando–, non me atrevo. Antes de descansar debo
termina-lo meu traballo.

–Se te sentas –insistiu Miranda–, levarei os troncos un pouco.

Fernando non quixo acceder e Miranda converteuse nun obstáculo máis que nunha
axuda, porque iniciaron unha longa conversa e a tarefa fíxose lenta.

Próspero que encomendara a Fernando esta tarefa simplemente como proba de

amor, non prestaba atención ós seus libros como supoñía a súa filla, senón que invisible ós
seus ollos oía todo o que dicían.

Página 5 de 8
 Fernando preguntoulle o nome á rapaza e ela respondeu, explicando que o facía
contra a vontade do seu pai. Próspero só sorriu ante esta primeira desobediencia da súa
filla, porque non lle molestou que ela mostrase o seu amor esquecendo obedece-las súas
ordes. Escoitaba con agrado o longo discurso de Fernando, no que prometía amala máis ca
a ningunha das outras damas que coñecera.

En resposta de tódalas loas á súa beleza, que segundo el excedía á de calquera outra
muller da terra, ela dixo:

–Non recordo a cara de ningunha muller, nin tampouco vin ningún outro home máis
ca ti, meu amigo, e o meu querido pai. Non sei como son outras persoas, pero creme, non
desexo ningún outro compañeiro no mundo máis ca ti, nin pode a miña imaxinación crear
outra persoa que poida amar. Sen embargo, meu señor, temo que estou a falarche con
demasiada liberdade e esquezo os preceptos do meu pai.

Ó oír isto, Próspero sorriu e sacudiu a cabeza como dicindo: “Todo está saíndo
exactamente como quería. A miña rapaza será raíña de Nápoles.”

Con outro florido e longo discurso digno de un príncipe, Fernando dixo á inocente
Miranda que el era herdeiro da coroa de Nápoles e que ela sería a súa raíña.

–¡Ai, señor! –dixo ela–. Son unha parva ó chorar polo que me produce ledicia. Vou
responderche con total e santa inocencia. Son a túa muller se queres casar comigo.

Próspero evitou que Fernando lle dese as grazas ó aparecer ante eles.

–Non temas, filla –dixo–, oín todo e aprobo todo o que dixestes. Fernando, se fun
duro contigo, tera-la mellor das recompensas coa man da miña filla. As molestias que che
impuxen non foron mías que probas de amor, e pasáche-la proba con grande nobreza. Así
pois, como agasallo, que ben gañáche-lo seu amor, toma a miña filla, e non sorrías se che
digo que non hai loanza suficiente para ela.

Logo díxolles que tiña cousas que facer e que desexaba que se sentaran para
conversar ata que el regresara. Miranda mostrouse ben disposta a obedecer.

Próspero deixounos e chamou ó seu trasno Ariel, quen rapidamente apareceu

desexoso por contarlle o que fixera co irmán de Próspero e o rei de Nápoles.

Dixo que os deixara case fóra de si polo medo ás cousas que lles fixera ver e oír.
Unha vez fatigados de tanto vagar e debilitados pola fame, colocou diante deles un delicioso
banquete e aparecéuselles en forma de harpía, monstro voraz con asas, no instante en que
ían dispoñerse a comer, de xeito que a festa esvarou. Para o seu total asombro, a suposta
harpía faloulles para recordárlle-la súa crueldade ó botar a Próspero fóra do seu ducado, e
deixalo xunto coa súa filla no medio do mar para que morresen. Explicou que esa era a
causa dos medos que padeceran.

O rei de Nápoles e Antonio arrepentíronse da inxustiza que lle fixeran sufrir a

Próspero; e Ariel dixo ó seu amo que estaba seguro de que o seu arrepentimento era sincero
e que el, a pesar de ser un espírito, só podía sentir pena por eles.

–Entón tráeos aquí, Ariel –dixo Próspero–. Se ti, que es un espírito te lamentas do
seu infortunio, ¿non debo senti-lo mesmo eu que son un ser humano coma eles? Tráeos
axiña, meu bo Ariel.

Ariel regresou logo co rei, Antonio e o vello Gonzalo xunto co seu séquito, que o
seguira por causa da música que os levaba a presenza do seu amo. Este Gonzalo era o
mesmo que con tanta bondade colocara libros e provisións no bote abandonado no medio do
mar de acordo coas ordes do seu malévolo irmán.

Página 6 de 8
 A pena e o terror anularan os seus sentidos de maneira tal que non recoñeceron a
Próspero. Primeiro mostrouse diante do bo Gonzalo e chamouno o salvador da súa vida.
Entón o seu irmán e o rei descubriron que el era o Próspero a quen tanto ofenderan.

Con bágoas nos ollos e palabras de dor, Antonio implorou, arrepentido, ó seu irmán.
Próspero perdoounos e logo que eles se comprometeron a restituírlle o ducado, dixo ó rei de
Nápoles:

–Tamén eu teño un regalo para vós.

Abrindo unha porta, mostroulle ó seu fillo Fernando, que xogaba ó xadrez con
Miranda. Nada podía supera-la ledicia do pai e do fillo por este inesperado encontro, xa que
cada un deles pensaba que o outros afogara na tormenta.

-¡Qué marabilla! –exclamou Miranda– ¡Que nobres criaturas! Este mundo debe ser
moi fermoso para que nel existan tales persoas.

El rei de Nápoles quedou case tan impresionado coma o seu fillo ante a beleza e a
graza de Miranda.

–¿Quen é esta doncela? –preguntou–. Parece a deusa que nos separou e agora nos
volta a reunir.

–Non, señor –respondeu Fernando, feliz de que o seu pai cometera o mesmo erro ca
el ó ver por primeira vez a Miranda–. Ela é unha mortal, pero por unha inmortal providencia
é miña. Escollina cando non podía pedirche o teu consentimento, ó crer que estabas morto.
É a filla de Próspero, o famoso duque de Milán, de quen tanto oíra falar pero nunca
coñecera ata agora. Del recibín unha nova vida e converteuse no meu segundo pai ó
concederme a man desta querida dama.

–Entón eu debo se-lo seu pai –dixo el rei–, pero ¡que estraño parece ter que pedir
perdón á miña filla!

–Xa está ben diso –interrompeu Próspero–. Esquezámo-las nosas pasadas diferenzas,
posto que terminaron dun xeito tan feliz.

Entón Próspero abrazou ó seu irmán e novamente confirmoulle o seu perdón. Logo
dixo que unha sabia providencia permitira que fora botado fóra do seu reino de Milán, para
que a súa filla herdara a coroa de Nápoles ó ter encontrado na illa deserta ó fillo do rei de
quen se namorara.

Estas palabras destinadas a consola-lo seu irmán, producíronlle tal vergonza e

remorso que se puxo a chorar e non puido dicir palabra. O bo Gonzalo tamén chorou ó ver
esta alegre reconciliación e pediu ó ceo tódalas bendicións para a nova parella.

Próspero anuncioulles que o barco estaba a salvo no porto, e os mariñeiros a bordo,

e que el xunto coa súa filla os acompañaría de volta a casa á mañá seguinte.

–Mentres tanto –dixo–, compartide as humildes comodidades que a miña caverna

pode ofrecer e, para entretervos, contaréivo-la historia da miña vida desde a miña chegada a
esta illa deserta.

Despois chamou a Calibán para que preparase comida e arranxase a caverna. Todos
quedaron abraiados coa estraña forma deste horrible monstro, único criado que servía a
Próspero.

Antes de que Próspero abandonase a illa, dispensou a Ariel do seu servizo para
felicidade deste alegre trasno, quen ademais de ser un leal servente, sempre desexou gozar
da súa liberdade para vagar libre coma un paxaro salvaxe baixo ás árbores, entre os froitos
e as flores perfumadas.

Página 7 de 8
 –Meu querido Ariel –díxolle Próspero–, botareite de menos; sen embargo tera-la túa
liberdade.

–Grazas, meu señor –respondeu Ariel–. Permítame acompaña-la súa partida con
prósperas brisas antes de dicirme adeus, e logo, meu amo, cando sexa libre, vivirei feliz.

Ariel comezou a cantar de ledicia. Próspero enterrou na terra os seus libros de maxia
e a súa variña, pois decidira non empregar nunca máis a arte da maxia. Vencidos os seus
inimigos e reconciliado co seu irmán e o rei de Nápoles, non quedaba nada que puidese
completa-la súa felicidade máis que regresar á súa terra, tomar posesión do seu ducado e
presencia-la feliz voda da súa filla co príncipe Fernando, que inmediatamente se celebraría
con gran esplendor ó regresaren a Nápoles. Acompañados por Ariel, o trasno, por fin
chegaron, logo dunha viaxe pracenteira.

Página 8 de 8