Aşıq Qasım
{Şamhor, ? - Şamhor, 1919)
19. yüzyıl âşıklarından olup, Şamhor böl-
gesinin Garacaemirli köyünde doğmuş, 1919 yı-
lında aynı yerde vefat etmiştir.
Şemkirli Âşık Hüseyin'in çırağı olan Qasım,
devrinin güçlü âşıklarmdandır. Geraylı, koşma,
tecnis ve muhammes gibi dallarda şiirler söyleyen
Qasım, bu dallarda başarılı olmuş ve kendisinden
sonraki pekçok âşık onun tesiri altında kalmıştır.
O, âşık meclisinden birçok insanı saydıktan
sonra, en büyüklerinin kendi ustası Şemkirli Aşık
Hüseyin olduğunu şu şekilde anlatır:
a) Qoşmalar
DİVANASIDI
Gece gündüz hesretini çekdiyim,
Xeyalım, xeyalm divanasıdı,
Meni senden iraq salan seyrağıb1,
Bu çerx-i gerdişin2 zamanasıdı.
Mina3 boylu, siyah telli sevdiyim,
Uzaq durub axm sözün dediyim,
Acı sözün, şeker kimi yediyim,
Yarım gözellerin bey- vef asidi.
İnsaf ele, a bey-mürvet, a zalim,
Dolanım başına, derdini alım,
Ay sifetli, şux baxışlı terlanım,
Bu Qasım gözlerin sedaqasidı.
1. köpek rakip, kötü İnsan 2. dönen gökyüzünün
3. sürahi
Aşıq Sayad Nova, Aşıq Elesqer,
Aşıq Musa, Alı, Memmed Söyün var,
Penah, Molla Cuma, Çoban mühteser
Söyün kimi elme dalan görmedim.
Âşık Qasım, benzetmeler başta olmak üzere
edebî sanatları ustalıkla kullanmıştır.
Kaynak! ar:
Azerbaycan Aşıqlan ve El Şairleri II, Bakı 1984,109-112
Telli Saz Ustadlan, Bakı 1964, 95-97.
GÖZLEREM
Ay ağalar, beyler eyleşen canlar,
Bir uzaq yollunun yolun gözlerem.
Bir sözüm var yara deyebilmirem,
O şirin dillinin yolun gözlerem.
Ne qeder gözledim çrnnadı evden,
YaraşKjlı1 qamet2, o mina3 gerden,
Gözleri mestana4, sinesi meydan,
O siyah tellinin yolun gözlerem.
Belinde kemeri mina daşlının,
Tökülmüş gerdene bulud saşlmın,
Qasım'am derdinden hilal qaşlmm,
Müselsel5 tellerin yolun gözlerem.
1. yakışıklı 2. boy bos 3. sürahi
4. sarhoşlara 5. zincir gibi birbirine bağlı olan