Âşıq Teymur
(Şamhor, 1895-1980)
1895 yılında Şamhor bölgesinin Morul kö-
yünde doğmuş, 1980 yılında vefat etmiştir. Daha
çok koşma şeklinde söylediği şiirleriyle ta-
nınmaktadır. Muhabbet konusu yanısıra, tabiat üs-
tüne de şiirler söyleyen Teymur, özellikle teşbih sa-
natını ustalıkla kullanmıştır.
AMANA BALLI
Müselsel1 zülflerin mara2 düşende,
Merd elinden geldim amana,
Ballı. Seni görüb cannisara3 düşende,
Sanki könlüm döndü kemana, Ballı.
Görenler eşqinden olubdu giryan4,
Etrinden5 deyesen mest olub6 her yan,
Güneş de hüsnüne olubdu heyran,
Seni yetiribdi7 zamana, Ballı.
Bele gözel olmaz Hind'de, Yemen'de,
Saçların boynumu saldı kemende,
Ahu kimi seyr edende çemende,
Al meni destinle damana9, Ballı.
Sen bu gözelliyi alıbsan Haqq'dan,
Çıxanda eyvana10 rengin otaqdan,
Bir buse dilerem lale yanaqdan,
Qarşma çıxmasm yaman, a Ballı.
Sen bu yaz açılan terteze, gülsen,
Bir meni dindirib derdimi bilsen,
Gözlerinden gülen bir şirin dilsen,
Teymur'am düşmüşem gümana11, Ballı;
1. zincir gibi, birbirine bağlı olan 2. yılana
3. can dağıtan ?? can bağışlayan 4. ceylan,
karaca; güzellerin gözü 5. kokundan
6. sarhoş olup, kendinden geçip
7. yetiştirmişti, ulaştırmıştı 8. elinle 9. eteğe
10. köşke, saraya 11. şüpheye, zana, sanmaya
Kaynaklar:
Azerbaycan Aşiqları ve El Şairleri II, Bakı 1984,379-
358. Azerbaycan Sovet Yazıcıları, Bakı 1988, 66-67.
Sazım Sözüm, Bakı 1978,106-108.
ATMAZ
Qezanm qehrinden eyilse işin,
Sen merde arxalan, o seni satmaz,
Qedir bilmezlere, mühennetlere1,
İltica eyleme, dadına2 çatmaz3.
Eymesin işini ara vuranlar,
Qefilden başında qopa boranlar,
Şöhrete gül olub fitne quranlar,
Heç zaman murada, metlebe çatmaz.
Tale4 ferec5 versin dostun işine,
Könül merdin, deyir, dolan başına,
Edavetli6 işler gelmez xoşuna,
Merd igid çalışar aranı qatmaz.
İnsafı, mürveti yada7 sal herden8,
Qeza vurub huşun9 yaymsa10 serden11,
Çalış yaxşılardan12 meslehet öyren,
Çeker sinesine, bil, seni atmaz.
Teymur'am düşmüşem eşq hevesinden,
Doymadım sazımın şirin sesinden,
Nefesim ayrılmaz el nefesinden,
Xeyakm söz qoşar geceler yatmaz.
l.İhanet edeniere 2. imdadına, feryadına, yakarışına
3. yetişmez, uiaşmaz 4. baht, talih 5. gam, tasa ve
sıkıntıdan kurtulmuş, kolaylık 6. bir işi işlemeye vasıta
olan şeyler, takımlar, parçalar, âletler 7. hatıra, akla
8. arada sırada' arada bir, bazen 9. aklın 10. ayrılsa,
başka yere gitse 11. baştan 12. iyilerden, güzellerden,
hoşlardan