Τριώδιον:

Είναι περίοδος της Εκκλησίας µας η οποία αρχίζει από την Κυριακή του Τελώνου και
Φαρισαίου και τελειώνει το Μέγαλο Σάββατο.
Τριώδιον λέγεται επίσης το εκκλησιαστικό βιβλίο το οποίο περιέχει τις Ακολουθίες που η
Εκκλησία µας τελεί κατά την παραπάνω περίοδο. Ονοµάζεται έτσι διότι πολλοί από τους
ύµνους του, οι λεγόµενοι Κανόνες, δεν περιέχουν εννέα Ωδές, αλλά µόνο τρεις.
Το Τριώδιον λοιπόν είναι και λειτουργικό βιβλίο και περίοδος της Εκκλησίας,
η οποία περιλαµβάνει:
α) Τις τρεις Εβδοµάδες που προηγούνται της Μεγάλης Τεσσαρακοστής
β) Την Μεγάλη Τεσσαρακοστή και
γ) Την Μεγάλη Εβδοµάδα

Την Α΄ Κυριακή του Τριωδίου την αφιέρωσαν οι άγιοι Πατέρες στην παραβολή του
Τελώνου και Φαρισαίου. Του πρώτου η προσευχή δεν έγινε δεκτή από τον Θεό, επειδή ήταν
υπερήφανος, ενώ του δευτέρου έγινε δεκτή από τον Θεό γιατί ήταν ταπεινός. Βλέπουµε πως ο
Τελώνης, αν και αµαρτωλός, δικαιώνεται από τον Θεό για την ειλικρίνειά του και την
αληθινή µετάνοιά του. Αντίθετα ο Φαρισαίος καταδικάζεται για την σκληροκαρδία του
απέναντι στους ανθρώπους αν και τυπικά τηρούσε τον νόµο του Θεού.

Την Β΄ Κυριακή του Τριωδίου την αφιέρωσαν οι άγιοι Πατέρες στην παραβολή του
Ασώτου. Ο στοργικός πατέρας δίνει µήνυµα αγάπης στο παραστρατηµένο υιό: «Παιδί µου,
όσο µεγάλο κι αν είναι το πλήθος των αµαρτιών σου µην απελπίζεσαι, µην πέφτεις στην
απόγνωση, η αγάπη του Θεού είναι πολύ µεγαλύτερη. Σήκω κι έλα τώρα κοντά µου. Θα σου
φορέσω πάλι τη στολή την πρώτη, και θα’ σαι πάλι τέκνο µου αγαπηµένο»

Η Γ΄ Κυριακή του Τριωδίου, της Απόκρεω, είναι αφιερωµένη στη ∆ευτέρα Παρουσία του
Κυρίου ηµών Ιησού Χριστού. Το ιερό Ευαγγέλιο επιγραµµατικά αναφέρει ότι όλοι οι
άνθρωποι θα φανερωθούν µπροστά στο βήµα του Χριστού για να λάβει ο καθένας ό,τι
έπραξε, είτε αγαθό είναι αυτό, είτε κακό.

Η ∆΄ Κυριακή του Τριωδίου λέγεται της Τυροφάγου ή Τυρινής και είναι αφιερωµένη στην
ανάµνηση της εξορίας του Πρωτοπλάστου Αδάµ από τον Παράδεισο.

Η λέξη Αποκριά σηµαίνει αποχή από

Τα µασκαρέµατα το κρέας και σηµατοδοτεί την
των ανθρώπων κατά έναρξη της τυρινής εβδοµάδας, στην Συνώνυµη της λέξης Αποκριά
την Αποκριά είναι οποία επιτρέπονται, κατά τη είναι και η λέξη Καρναβάλι
ειδωλολατρικά θρησκεία µας, µόνο τα (Carnival) που προέρχεται από
προχριστιανικά γαλακτοκοµικά προϊόντα. το λατινικό carnem levare
έθιµα που (αποχή από το κρέας).
προέρχονται µάλλον
από τα αρχαία
∆ιονύσια
1
Ο
ι πρωτόπλαστοι χάνουν τον Παράδεισο γιατί δεν µπόρεσαν να τηρήσουν την
εντολή της νηστείας που ο Θεός τους έδωσε. Νηστεία δεν είναι µονάχα η αποχή
των τροφών αλλά η αποφυγή κάθε πάθους και αµαρτίας και η καλλιέργεια
των αρετών.
Είναι ένας αγώνας που όλοι πρέπει να κάνουµε για να καθαρίσουµε την καρδιά µας έτσι ώστε
να κατοικίσει µέσα µας ο Χριστός. Και αν φαίνεται δύσκολος και ακατόρθωτος πολλές
φορές, δεν πρέπει να απελπιζόµαστε γιατί δίπλα µας, βοηθός είναι ο ίδιος ο Χριστός, αρκεί να
θέλουµε να µπούµε στον αγώνα και να ζητάµε την βοήθειά του σε κάθε δυσκολία.

Νηστεύεις; Απόδειξέ το, δια µέσου των ιδίων των έργων. Ποια έργα εννοεί; Αν δεις φτωχό,
να τον ελεήσεις. Αν δεις εχθρό, να συµφιλιωθείς µαζί του. Αν δεις µιαν όµορφη γυναίκα, να
την αντιπαρέλθεις. Ας µη νηστεύει λοιπόν µόνο το στόµα, αλλά και το µάτι και η ακοή και τα
πόδια και τα χέρια και όλα τα µέλη του σώµατός µας. Να νηστεύουν τα χέρια, παραµένοντας
καθαρά από την αρπαγή και την πλεονεξία. Να νηστεύουν τα πόδια, ξεκόβοντας από τους
δρόµους που οδηγούν σε αµαρτωλά θεάµατα. Να νηστεύουν τα µάτια, εξασκούµενα να µη
πέφτουν ποτέ λάγνα πάνω σε όµορφα πρόσωπα, ούτε να περιεργάζονται τα κάλλη των
άλλων. ∆εν τρως κρέας; Να µη φας και την ακολασία δια µέσου των µατιών. Ας νηστεύει και
η ακοή. Νηστεία της ακοής είναι να µη δέχεται κακολογίες και διαβολές. Ας νηστεύει και το
στόµα από αισχρά λόγια και λοιδορίες. ∆ιότι τι όφελος έχουµε, όταν απέχουµε από
πουλερικά και ψάρια, δαγκώνουµε όµως και κατατρώγουµε τους αδελφούς µας;
Ιωάννης Χρυσόστοµος

Πρέπει και ηµείς, αδελφοί µου, οι ευσεβείς χριστιανοί να νηστεύωµεν πάντοτε, µα

περισσότερον την Τετάρτη διατί επουλήθηκε ο Κύριος και την Παρασκευή διατί εσταυρώθη.
Οµοίως έχοµε χρέος να νηστεύωµεν και τες άλλες Τεσσαρακοστές, καθώς εφώτισε το Άγιον
Πνεύµα τους αγίους Πατέρας της Εκκλησίας µας και µας έγραψαν δια να νηστεύωµε, να
νεκρώνωµε τα πάθη, να ταπεινώνωµε την σάρκα, το σώµα, όπου είναι ένας λύκος, ένα
γουρούνι, ένα θηρίον ένα λεοντάρι. Μάλιστα µε τα ολίγα ζούµεν µε ευκολία και όταν
τρώγωµεν πολλά, θέλοµε και έξοδα πολλά. Εγώ τώρα ηµπορώ να ζήσω µε εκατό δράµια
ψωµί. Εκείνα τα ευλογεί ο Θεός, διατί είναι αναγκαία και όχι να τρώγωµεν εκατόν δέκα.
Εκείνα τα δέκα τα καταράται, διατί είναι χαράµι, είναι εκεινού του πεινασµένου. Φυλάγετε
αυτές τες τέσσαρες Τεσσαροκοστές, χριστιανοί µου; Εδώ πως πηγαίνετε; Αν είσθε
χριστιανοί, πρέπει να τες φυλάγετε, µάλιστα την Μεγάλην Σαρακοστή
Κοσµάς Αιτωλός

Στίχος της ηµέρας: Και ηγάπησαν αυτόν εν τω στόµατι αυτών

και γλώσση αυτών εψεύσαντο αυτώ (ψαλµός 77)
2