TARH

II.Fetret
Dnem Devri,
Lozan Bar
Konferansnn
I. Mehmet
ve Toplanmas
II. Murat

Dnemleri Siyasi Gelimeleri

zet
1. I. Murat Devri Siyasi Gelimeler (1362 - 1389)
Babas Orhan Beyin lm ile Osmanl Devletinin bana I. Murat gemitir. I. Murat,
Osmanl tarihinde ilk kez Sultan unvann kullanan padiahtr. Ayrca I. Murat,
Hdavendigr ve Gazi Hnkr lakaplaryla da anlmtr.
Sazldere Sava (1363)
Osmanl Devletinin yaad taht deiikliinden yararlanmak isteyen Bizans
mparatorluunun, Bulgar Krall ile ittifak yaparak saldrya gemesi zerine Sazldere
Sava yaplmtr. Bu savata Osmanl Devleti baarl olunca Edirne ve Filibe
alnmtr.
Uyar: Sazldere Sava ile alnan Edirne, Osmanl Devletinin bakenti
yaplmtr. Ayrca Edirne ve Filibenin alnmasyla birlikte Bizans
mparatorluunun Balkan devletlerinden yardm almas da engellenmitir.

2. I. Murat Devri Balkanlardaki Gelimeler

Srpsnd (I. irmen) Sava (1364)
Edirne ve Filibenin Osmanl Devleti tarafndan alnmas, Balkan devletlerini rahatsz
etmitir. Bu durum zerine Papa V. Urbann tevikiyle Hal birlii kurulmutur.
Macaristann nderliinde Balkan devletlerinin katlm ile kurulmu Hal ordusu ile
Osmanl ordusu Srpsnd Sava yapmtr.

Hal birliinin yenilgisi ile sonulanan savata; Osmanl Devleti Edirne ve Bat Trakyada
gvenlii salam, Balkan fetihleri hzlanm ve Macaristann Balkanlardaki gc
azalmtr.

1/6

TARH

II.Fetret
Dnem Devri,
Lozan Bar
Konferansnn
I. Mehmet
ve Toplanmas
II. Murat

Dnemleri Siyasi Gelimeleri

zet
Uyar: Srpsnd Sava, Osmanl Devleti ile Hallar arasnda yaplan ilk
savatr.
II. irmen Sava (1371)
Osmanl Devleti ile Srp Krall arasnda yaplan II. irmen Savanda, Osmanl ordusu
baarl olmutur. Bylece Osmanl Devletinin Balkanlardaki ilerleyii azalmtr.
Plonik Bozgunu
Lala ahin Paa komutasndaki Osmanl birlikleri Plonikte, Srp ve Bosna Krallklar
karsnda yenilgi almtr. Bu durum I. Kosova Savann hazrlklarn yavalatmtr.
I. Kosova Sava (1389)
Plonikte Osmanl ordusunun yenilgi almas Balkan devletlerini mitlendirmitir. Bu
dorultuda kurulan Hal ordusu ile Osmanl ordusu arasnda I. Kosova Sava
yaplmtr.

Osmanl ordusunun baarl olduu bu savatan sonra;

Srbistan Osmanl Devletinin egemenlii tanm,

Osmanl Devletinin Balkanlardaki ilerleyii hzlanm,

Osmanl Devletinin ilk defa topu kullanmas ile yeni sava tekniklerine geilmitir.
Uyar: Hallarn en kalabalk birlie sahip olduu I. Kosova Savanda Osmanl
Devletine sfendiyaroullar, Germiyanoullar, Saruhanoullar, Menteeoullar
ve Hamitoullar Beylikleri asker gndermitir. Bu durum slam birlii
dayanmas sonucu ortaya kan gaza politikasnn" kantdr.

2/6

TARH

II.Fetret
Dnem Devri,
Lozan Bar
Konferansnn
I. Mehmet
ve Toplanmas
II. Murat

Dnemleri Siyasi Gelimeleri

zet
3. I. Murat Devri Anadoludaki Gelimeler ve Kurumsallama
almalar
Anadolu'daki Gelimeler

Germiyanoullar Beylii'nden eyiz yoluyla Ktahya, Tavanl, Simav ve Emet

alnmtr.

Hamitoullar Beylii'nin topraklar para karl satn alnmtr.

Karamanoullar Beylii zerine sefer yaplmtr.

Kurumsallama almalar

Yenieri Oca kurulmutur.

Yorum: Balkan topraklarnda snrlarn genilemesi zerine, bu blgede gvenlii
salamak amacyla kurulan asker bir birliktir.

Rumeli Beylerbeylii oluturulmutur.

Yorum: Balkan topraklarnda snrlarn genilemesi zerine bu blgeyi daha iyi
kontrol edebilmek amacyla kurulmutur. Bu gelime Osmanl Devletinin lke
ynetiminde eyalet sistemine getiinin kantdr.

Ynetimde lke, hkmdar ve ailesinin ortak maldr. anlay yerini lke

hkmdarn ve oullarnn maldr. anlayna brakmtr.
Yorum: Merkez otoriteyi glendirmek amalanmtr.

ehzade Sanca uygulamas balatlmtr.

Yorum: ehzadelerin, Lala ad verilen tecrbeli eitmenler ile gnderildikleri
sancakta ynetim tecrbesi kazanmas amalanmtr.

4. I. Bayezit Devri Siyasi Gelimeler (1389 - 1402)

Babas I. Muratn lm ile Osmanl Devletinin bana I. Bayezit gemitir. Osmanl
tarihinde Yldrm Bayezit olarak bilinmektedir.
Balkan Fetihleri ve stanbulun Kuatlmas

Eflak Krall, Osmanl Devletine balanmtr.

Arnavutluk ve Karada, Osmanl Devletinin stnln kabul etmitir.

stanbul ilk kez kuatlmtr.

3/6

TARH

II.Fetret
Dnem Devri,
Lozan Bar
Konferansnn
I. Mehmet
ve Toplanmas
II. Murat

Dnemleri Siyasi Gelimeleri

zet
Nibolu Sava (1396)
Osmanl Devletinin stanbulu kuatmas zerine, Bizans mparatorluu Avrupal
devletlerden yardm istemi ve Hal birlii kurulmutur.

Osmanl ordusu ile Hal birlikleri arasnda Nibolu Sava yaplmtr.

Nibolu Zaferi ile;

Halife tarafndan I. Bayezite Sultaniklimirum unvan verilmitir.

Yorum: Bu unvan I.Bayezitin slam dnyasndaki ve Anadoludaki gcn ve
etkisini arttrmtr. Anadolu Trk birliini kurmasnda faydal olmutur.

Osmanl Devletinin Avrupa zerindeki gc artmtr.

Bulgar Krall tamamen ortadan kaldrlmtr.

Osmanl Devleti, Balkanlarda glenince Anadolu Trk birliini salamak iin

almalara balamtr.

stanbul'un Kuatlmas (1401)

Bizans mparatorluu'na son vermek amacyla tekrar balatlan stanbul kuatmas,
Ankara Sava nedeniyle tamamlanamamtr. Bu gelime zerine Bizans mparatorluu
ile antlama imzalanmtr.
Antlamaya gre;

stanbulda Trk mahallesi kurulacak ve bir cami yaptrlacak.

stanbuldaki Trklerin davalarna bakmak iin kad tayin edilecek.

Bizans mparatorluu Osmanl Devletine vergi verecek.

4/6

TARH

II.Fetret
Dnem Devri,
Lozan Bar
Konferansnn
I. Mehmet
ve Toplanmas
II. Murat

Dnemleri Siyasi Gelimeleri

zet
5. I. Bayezit Devri Anadolu Trk Birliini Salama
almalar
I. Bayezit Anadolu Tk birliini salamak amacyla; Saruhanoullar, Aydnoullar,
Menteeoullar, Germiyanoullar, Karamanoullar, Hamitoullar, Eretna Beylii ve
Candaroullarnn Kastamonu kolu Osmanl Devletine balanmtr. Bylece Anadolu
Trk birlii salandnda Ktahya merkezli Anadolu Beylerbeylii kurulmutur. Anadolu
Trk birliini salayan Osmanl Devleti; Dulkadiroullar Beylii, Akkoyunlu, Karakoyunlu
ve Timur Devletleri ile komu olmutur.
Uyar: Osmanl Devletinin, 1399da Memluklere bal Dulkadiroullar
Beyliinden; Malatya, Besni, Darende ve Elbistann almas zerine Memlukler ile
gerginlik yaanmtr. Memluklar, Ankara Savanda Osmanl Devletine destek
vermemitir.
Karakoyunlu Devleti (1365 - 1469)
Trkmen bir devlet olan Karakoyunlu Devleti, Timur'a kar Osmanl Devleti'ni
desteklemitir. Bu devlet, Akkoyunlu Devleti tarafndan yklmtr.
Akkoyunlu Devleti (1350 - 1502)
Osmanl Devleti ile Trkmen bir devlet olan Akkoyunlu Devleti mcadele halinde
olmutur. zellikle Akkoyunlu hkmdar Uzun Hasan dneminde, Fatih Sultan Mehmet
ile yaplan Otlukbeli Savanda taraflar arasnda atmalar artmtr. Bu devlet Safevi
Devleti tarafndan yklmtr.
Uyar: Akkoyunlu hkmdar Uzun Hasan dneminde, Kuran ilk kez Trkeye
evrilmitir. Ayrca bu dnemde Dede Korkut Hikayeleri kitap haline getirilmitir.
Timur Devleti (1369 - 1507)
Timur Devleti, cihan imparatorluu kurmak iin fetihler yapm ve bu nedenle Trk
dnyasna zarar vermitir.

5/6

TARH

II.Fetret
Dnem Devri,
Lozan Bar
Konferansnn
I. Mehmet
ve Toplanmas
II. Murat

Dnemleri Siyasi Gelimeleri

zet
Altn Orda Devleti zerine yapt seferler sonucunda Karadenizde Rus Knezliinin
glenmesine ve Ankara Savanda Osmanl Devletini yenilgiye uratarak Fetret
Devrinin yaanmasna neden olmutur. Bu devlet Timurun lm ile paralanma
srecine girmitir.

5. Ankara Sava ve Sonular

Savan Sebepleri

Timurun dnya hkimiyeti kurmak amacyla ine sefer dzenlemeyi planlamas

ve bu durumda etrafnda gl bir devlet bulunmasn istememesi.

Timurun Anadolu zerine kt seferde Karakoyunlu Devleti Hkmdar Kara

Yusufun ve Badat Hkmdar Ahmet Celayirin I. Bayezite snmas ve
Timurun bu kiilerin kendisine teslim edilmesini istemesi.

Timurun Erzincan, Sivas ve Malatyay yakp ykmas, Suriyeyi igal etmesi.

Anadoluda topraklarn I. Bayezite kaptran beyliklerin Timura snmas ve

Timurun bu beyliklerin topraklarnn sahiplerine geri verilmesini istemesi.

Timurn I. Bayezitten kendisinin stnln tanmasn istemesi.

ubuk Ovas'nda Osmanl ordusu ile Timur ordusu kar karya gelmi ve Ankara
Sava yaplmtr. Bu savata Osmanl Devleti Timur karsnda ar bir yenilgi almtr.
Uyar: Bu yenilgide; baz Anadolu beyliklerinin ve Kara Tatarlarn sava srasnda
Osmanl ordusundan Timur ordusu tarafnda gemelerinin, Timurun kalabalk ve
zrhl svarilerden oluan bir orduyla savamasnn ve savata fil kullanmasnn
etkisi byktr.
Savan Sonular

Osmanl Devletinin Balkan fetihleri durdu, ancak toprak kayb yaanmad.

Yorum: Osmanl Devletinin uygulad hogr politikas sayesinde Balkan
topraklarnda, bu dnemde herhangi bir ayrlma giriimi olmamtr.

Akkoyunlu Devleti glendi ve Osmanl Devletini tehdit etmeye balad.

Anadoluda Timura snan beyliklere topraklar geri verildi.

Yorum: Anadolu Trk siyasi birlii bozulmutur.

Osmanl Devleti 11 yl sren Fetret Devrine girdi. (1402 - 1413)

Yorum: Osmanl Devletinde merkez otorite bozulmutur.

I. Bayezit, Timur tarafndan esir alnnca Osmanl Devleti padiahsz kald. Bu

durum zerine I. Bayezitin oullar; sa elebi Bursada, Musa elebi
Balkesirde, Sleyman elebi Edirnede ve Mehmet elebi Amasyada
padiahlklarn ilan etmilerdir.

6/6