You are on page 1of 47

01 merhaba_sablon 11/27/14 5:38 PM Page 9

Merhaba

Sahibi
Tavr Yaynlar adna
Bahar Kurt
Genel Yayn Ynetmeni
Gamze Kekek
Yayn Danman
Veysel ahin
Yazma Adresi
stanbul
Mahmut evket Paa Mah.
Mektep Sk. No: 4-B
Okmeydan - ili - stanbul
Tel: (212) 238 81 46 Fax:238 82 49
e-posta: tavir2007@gmail.com
tavirdergisi@yandex.com
www.tavirdergisi.org
Ankara
dilcan Kltr Merkezi
General Zeki Doan Mah.
mam Alim Sultan Cad. No: 12/19
Mamak
Tel: 0 312 391 37 75
Hesap no (TL)
1043-0784672
Gizem bak
Bankas Paabahe/ST
Hesap No (EURO)
1043-0539521
Gizem bak
Bankas Paabahe/ST
Fiyat (DVZ)
Almanya: 5 Euro Fransa: 5 Euro
Hollanda: 5 Euro Avusturya: 5 Euro
svire: 7,5 Frank ngiltere: 4 Sterlin
Posta eki Hesap No
Gizem bak
1195 28 23
Bask
Yediz Ofset
Yayn Tr: Yerel Sreli

Ne vakit aylar gelip geip arala evrilse, souk deil scak arpar yzmze. Araln 19unda diri diri yakanlarn ateidir bu ve bu ate kyamete kalmadan bulacaktr yakan. "Hi unutmam, hi unutmam, hi unutmayn, insan nasl direnir baka, hi unutma..." * der iirler ve daima hakldr airler. Hi unutmadk! Hi unutmayacaz!
Bolevikler, Lenin nderliinde keskin ve kararl admlarla yryorlard Klk Saraya doru. Ve vardklarnda Klk Saraya, yzyllarn olanca fkesi ve hesap sorma bilinciyle dolup tayorlard. Miladi takvime gre 7 Kasm itibariyle Boleviklerin Klk Saray ele geirmesiyle balayan eylemler Sovyetler Birliinin kurulmasyla sonuland. Dn Rusyada arln Klk Saray bugn Trkiyede Tayyip
Erdoann Ak Saray.. Ne fark vard smrclerin.. isim farkllndan baka. Dergimizin kapandan sesleniyoruz, cmle smrclere.. Saltanat sahiplerine.. Ak
Saray dedikleri, bilmem ka bin odal saray! Tarihsel materyalizm asla yanlmad, yanlmayacak ve elbet o saraylar, saltanatlar yklp; insanca yaamn ad konulacak.
Yreimizin en derinine, bir ift kara lastiinden orab grnen madenci babas gelip oturuyor ve hemen yanndaki ana haykryor olum yzme bilmezdi ki!
Ne yana dnsek, zorbann zulm, viran olas dzeninin sonularn gryoruz. Hal
byle olunca, kltr sanat yaamndaki Tavrmz bu sayda da sayfalarna tayor acy, fkeyi..
lkemiz zenginlerinden Ferit ahenk halka giriimcilik dersi veriyor akl sra. Benim kadar giriimci olamadnz, alp rpamadnz, hrszlk yapamadnz demek
istiyor aslnda.
Yarmalarla insanlarmz aalamaya devam ediyorlar. Bu Tarz Senin diye bir
ey kardlar imdi de. Hepsiyle tek tek uramamz istiyorlar. Ylmayacaz, savaacaz.
Yeni kitaplarmzla yolumuza devam ediyoruz Tavr Yaynlar olarak. TYAPta okurlarmzn youn ilgisine teekkr ediyoruz bir kez daha.
Bir sonraki saymzda grmek zere
Dostlukla..
*Turgut Uyar

02 icindekiler_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:38 PM Page 30

3
5
7
8
10
13
15
16
18
19
20
21

GNCEL
serhat soylu
ne de olsa babakan sensin, ister asar ister kesersin
GNCEL
derya doan
1940lardan 2014e faizmin benzerlii
ARATIRMA
tavr
rakamlar neyi anlatyor?
DENEME
mehmet zer
lm bizi kovalar, biz maden skeriz ocaklarda
YK
grhan torun
hayat ayn, hayal farkl....
DENEME
levent navruz
lm fukara lm
TARTIMA
hazal kara
ferih ahenkten halka giriimcilik dersi
R
nihat behram
kmak iin bu karanlktan
DENEME
deniz ekin
yrca ky muhtar
KELMELERN DL
asl tekin
yzlemek
DEERLERMZ
ayenur yayla
hangi ahlak?
ELETR
mit ilter
gelecek artk eskisi gibi deil

24
25
27
28
31
32
34
35
37
39
42
44
45
46

R
mit ilter
gkyz
YK
deniz ekin
biz hi daha fazlasn istemedik ki be abi!
AYIN FOTORAFI
YK
seher durgun
dereyi geip karya varmak
R
hasan biber
gerilla sevdam
GNCEL
grup yorum
devrimci genlik sanat okulu ald
RESM
tavr
medusann sal
MAKALE
ahmet yapar
kltr devrimi ya da senkron kaymas
MAKALE
filiz tanya
sahnelerde genel mdrn istifas
TYATRO
idil halk tiyatrosu
kerbela
TELEVZYON
derya doan
bu tarz senin olamaz!
KTAP
ayenur yayla
mahir, hseyin, ula
SNEMA
hazal kara
gagarin
HABERLER

3-4 aksaray_sablon 11/27/14 5:39 PM Page 3

gncel

gncel

ne de olsa babakan sensin


ister asar ister kesersin*
serhat soylu

Yeni reis-i cumhurumuz, eski babakanmz Tayyip Erdoan ve syledikleri, yaptklar, azndan salyalar saa
saa hykrmeleri olmasa lkemiz ve
dnyamz gndem ktl ekecek.
kr ki o var da gazetelerin sayfalar doluyor, ana haber bltenleri rutin
olarak en az bir saat haber aktaryor.
Her ey bir yana, o olmasa dnyada
kimse bizim yaadmzn farknda olmayacak.
Mimardan daha mimar, mhendisten
daha mhendis, doktordan daha doktor, futbolcudan daha futbolcu, sanatdan daha sanat Son yapt
Amerikay Kolomb deil, mslmanlar kefetti aklamasyla benim
diyen tm tarihilerin gzn yaartt, hepsi eminiz okuduu kitaplar bir kenara brakarak reis-i cumhurlarnn yapt aklamalara kulak kabartt.
Grdnz gibi tarihiden daha ta-

rihi.. Tabi her eyin eni olunca bir eylerde daha c oluyor. A-ME-R-KAN
CI ! Nasl? Belki de onu O yapan en belirgin zellii.. En Amerikanc!
12 yldr onu dinliyoruz, onu izliyoruz,
ona bakyoruz, ondan gryoruz, hatta ilk ondan duyuyoruz.. Kolombla
mslman kaiflerde olduu gibi. Bizi
de ok dnyor. Ryalarna giriyoruz.
Bir sabah kalkyor, iki imeyin bundan
sonra diyor. Hangi tr ekmei yiyeceimize karar veriyor. Hangi televizyon
kanaln izleyeceimize, hangi mzii
dinleyeceimize, hangi kitab okuyacamza, hatta ka ocuk yapacamza O kadar dnyor ki, yatak odalarna girmeye alyor cumhurunun
yle bir ey anlayacanz!
Yalnz bir kusuru var.. ok seviyor ama
o mslman kaiflerin kefettii yeri.
Amerikay kefediyor, Kbaya cami
yapyor. Yani artk icraatlarn sadece
millet iin dnmyor. Kalkp uzak

diyarlara da uzanyor. Her yere cami,


her yerde cami. Her yere Tayyip, her
yerde Tayyipler.
Gz de kara o kadar Filistini bombalayan srail uaklarn Konyada beslese de en Filistinli o! En Filistinli ama
sraille en askeri-ekonomik anlamal da o! O kadar onun Filistinlilii Eh
babasnn olu ne de olsa srail!
iftiye anan da al git!, Somada
len 301 madencinin ailelerine bu lkenin babakann yuhalarsan tokad
yersin bir yandan bir yandan (oray kartrmayn imdi). Delikanl adam
imdi, ne yapsn. Tutamyor kendisini.
Eski mahallesinden geliyor, bir omzu
eik.
Ulan kabaday. Beyzbol sopal bakan
Obamasnn karsnda sklm-pklm zavall te bu kadar onun
gz karal, delikanllOlsun olsun dedik ya bir kusuru var. ok sevi-

ARALIK 2014 | TAVIR | 3

3-4 aksaray_sablon 11/27/14 5:39 PM Page 4

yor babasn. Hayrl evlat.


Dayanamaz rencilerin kzl-erkekli ayn evde kalmalarna. Alamaz
cokun yrei cumhurunun zararl
alkanlklarna. Ahlaki deerleri ok
yksektir nk. alar rpar ama o kadar. Saklayamaz bile aldn rptn Beceriksizliinden deil. Gerek
duymaz. Cumhurundan hibir eyi
gizlemez o. Her ey akta olmal.
aldysa ald! Kendim iin yaptysam
namerdim. ocuklarna helal lokma
yedirmemeye yeminliydi. E duruu
var adamn. Bir izgisi var.
Kendisinin getii yerde cumhuru itii kuruluk sigaralar bile saklasnd. Duru gerei. Saklamad m?
Cumhur deildir gayr o. Devlet byklerine sayg nemlidir. Saygldr.
Kime mi? Bu da soru mu? Tabii ki ba-

4 | TAVIR | ARALIK 2014

basna, kefetti ya oralar. Valla ben kefettim deseydi de inandrrd etrafnda


alk tutmak iin eli hazrda bekleyenleri.
Babasnn pek sevgili evlad o! Delie
sprlmeyen, hep kullanlan.
Ah domam bebelerin katili olup da
hep kullanlan. ocuklarn beyinlerini
asfaltlara aktanlarn talimatlarn veren
de delikanl olan. Kendini vatan pazarlamakla mkellef gren de vatann
evlatlarn birer birer vuran. Efendisinin
hizmetinde sadk bir uak olan!
O grkemli aksaraylarn iinde, o koruma ordularnn arasnda, o barmalarn, armalarn arkasnda ne yatar
hi dndnz m?

ARESZ.. ZAVALLI.. BRLK.. HAN..


KORKAK..
Barma bouna etrafna. Kurtaramayacaksn koltuunu, paran, arsan, tapunu, yatn, katolu katlarn..
Reis-i Cumhur..
Cumhur gayr yeter demesini de
renecek, bilecek. yle kamak yok
o zaman. Sorar sana delikanll,
caka satman, bar ar, el, parmak
sallayarak ortalarda gezmeni. SORAR.. SORACAK.. nanmyor musun?
Dn fikir babalarnn, tarihine bak.
Hepsinin sras gelecek.
*23 Nisan etkinliklerinde sembolik
olarak Babakanlk koltuuna oturan ocua Tayyip Erdoann syledii sz. q

5-6 hitlerson_sablon 11/27/14 5:39 PM Page 5

gncel

gncel

1940lardan 2014e
faizmin benzerlii
derya doan

1940'larn ba...
1933'te Hitler, Almanya'da dev sanayi tekellerinin desteiyle babakan
oldu. Tekellere borcunu demek iin
Hitler her yana saldrmaya balad.
lkeleri igal etti, yakt, ykt, katletti. Yahudilerden, Komnistlerden
oluan toplama kamplar kurdu. Bunlardan biri Auschwitz Kampdr. Bu
kamp 2. Paylam Sava dneminde
kurulmu en byk toplama, zorunlu alma ve imha kamp olarak bilinir. Bu kampa girip de kurtulan
ok az sayda insan vardr. Ya alktan,
kurundan, ya da gaz odalarnda
boularak ikenceyle 4 milyon insan ldrdler.
Auschwitz Kamp boalttldktan
sonra sa kanlardan biri yle anlatyordu:

Naziler, gaz odalarnda boduklar


insanlar nce yakyor daha sonra kllerinden de sabun yapyorlard. Daha
sonra bu sabunlar ailelelerine gnderiyorlard. Ellerinde olan adreslere de
yle bir mektup yazyorlard. Btn
dikkatlere ramen maalesef tutuklunun hayatn kurtarmak mmkn olmamtr. Bu byk kayptan tr en
derin zntlerimizi bildiririz. Eer
isterseniz kllerini ve sabunlar demeli olarak 15 marka gndeririz diyorlard.
Yl 2014...
Halk dman AKP, 12 yllk iktidar boyunca halk ynetmek iin emperyalizmin karlarn savunmak iin hep
halka saldrd. Uygulad tek politika
faizmin doasna uygun olarak demagoji, yalan, bask ve iddet oldu. Kendinden olmayan herkese, her kesime

saldrd ve bundan hi vazgemedi.


Bunun en son rneini Karaman Ermenek'te madene su basmas sonucu katledilen 18 iide grdk.
Daha iilerin cesetleri bile karlmamken, madencilerin ailelerine bir
ton kmr yardmnda bulundular!
Diyorlarki aln yakn bu kmrleri.
Nasl bir ahlaktr bu? Siz bizden cesetlerimizi yakmamz istiyorsunuz. O
kmrleri yakabilir mi analar, babalar? Yakamaz, yakmaz da.. Yrei yanyor madenci ailelerinin... Kimi eini, kimi ocuunu, kimi babasn
kaybetti bir avu kmr iin.
imdi ne fark kald AKPnin yaklamnn Hitler faizminden? 1940'larda
gaz odalarnda ldryorlard, bugn
maden ocaklarnda yerin yedi kat altnda ldryorlar. Dnn Hitler faizmi de dalga geer gibi ailelerine

ARALIK 2014 | TAVIR | 5

5-6 hitlerson_sablon 11/27/14 5:39 PM Page 6

"en derin zntlerini" dile


getiriyorlard. AKP'nin bakanlar da bu katliama zldklerini ve ailelerin aclarn paylatklarn sylyorlar... Hitler
faizmi ailelerine sabunlar
gnderiyor, AKP iktidar da
yerin yedi kat altndan karmak iin urunda ldkleri
kmrlerden paket yapp
gnderiyor ailelerine. Bu kadar aktr her ey. O zamandan bu yana faizm halk dmanlna devam ediyor.
Bir de yetmezmi gibi madencilerin yas tm lkeyi sarmken AKP Erzurum Milletvekili Muhyettin Aksak'n kznn
dn yaplyor ayn gnlerde. Meclis Bakan Cemil iek, Babakan Yardmcs Blent Arn ve evre ve ehircilik Bakan dris Gllce katlyor dne. Ne kadar zldklerini; dne katlarak
da gsteriyorlar! Onlarn ftratnda l ii bedenleri zerinde gbek atmak var nk...l ii bedenleri zerinde kahkahalarla tepinmek
var...
Adalet istiyoruz. Ekmek kadar, su kadar ihtiyacmz olan
adaleti istiyoruz Biliyoruz
ki sizin bu kanl ellerinizden
kmayacak adalet. Adalet
madencilerin, bir avu kmr
iin mrn verenlerin, tertemiz ellerinden kacak q

6 | TAVIR | ARALIK 2014

7_sablon 11/27/14 5:39 PM Page 7

ARALIK 2014 | TAVIR | 7

8-9 mehmet ozer_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:40 PM Page 8

deneme
deneme

lm bizi kovalar
biz kmr skeriz ocaklarda...
mehmet zer
Ve halk zlecek
Ne ac, diyecek, Ne ac.
Unutulacak ama her ey, haftasna varmadan
Ve milletvekili
Ve maden ocaklar sahibi
Ve papaz efendi
Ve gazeteler
Ve yalan haberlerle zehirlenmi kamu
Devam edecekler zehirlerini, kinlerini biriktirmeye
Gelecek ilk byk maden grevinde boaltmak iin.
Bu akam kadnlar maden ocann banda beklee dursun
Tanr bile grmyor, tanr bile
kiyzlln ve utancn bu oyunun.*
13 Mays 2014 tarihinde Manisann
Soma lesinde yaanan madenci katliamnn ardndan 28 Ekim 2014de Ermenekde yeni bir katliama daha tank
olduk. Yzlerce maden iisi katledildi.
Yzlerce madencinin hayat gelip durunca yrek kapmza dikkat kesildik ii katliamlarna. Joe Corrie iirinden aktardm gibi, haftasna varmadan unutuldu
Soma. Sonra rnaktan lm haberleri aldk. Yine ocakta gk vard, grizu
vard. Kapda atlar, umutlu bekleyiler
ve ierde birbirine sarlarak len ii bedenleri.

ve ku lleri. Canm ok yanyor.


Yeni eltekte maden ocanda, Kozlu
maden ocanda len madencileri grdm.

Kmrlemi bedenleri ve yeraltndaki


galerilerde yanklanan feryatlar kald.
Bir de Zonguldak limanndaki madenci antnda yer alan yzlerce madencinin isminin yer ald duvara, yeni isimler eklendi. Ve biz unuttuk onlarn hayatlarmza dair yklerini. Her gn
madenlerde, gk altnda kalan madenci haberleri, gazetelerin arka sayfaErmenek madencileri gelip oturdu g- larnda yer alyor. Olaan eyler gibi. Hasme. Zaman uzadka snd iimde- yat akp giderken bizim iin, madenci
ki sevinci, gsmde kurumu iekler ailelerinin yaamnda duruyor zaman.

8 | TAVIR | ARALIK 2014

Hep o an dnyorlar o son an, bizim


asla bilemediimiz o an
Her gn, gn dnerken ya da yeni bir
gn doarken vardiya deiimlerinde
yzn yatrp pencerenin pervazna yol
gzlyor.
Ekmek lmn aznda. Her gn ei,
sevdii erkei, lmn a azndan
ieri giriyor ve bir avu kmrden, ak ekmei getiriyor sofraya.
Hergn hoakal demek, dualar etmek
ardndan, her gn bir soluk ses dkmek
ardndan.
Hayrla dn.
Hoa kal

8-9 mehmet ozer_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:40 PM Page 9

Sabah alaca afakta seilen glgelerde


aramak sevdiceini, kap alndnda,
ya da bahe kapsndan kk kzn
anne babam dnd sevin l.
Yrei hep seste, kapda, yolda. Her gn
byle sryordu hayat.
imdi baretin duvarda asl, mendilini
ykamadlar, ter kokan mendilin hasret
kokusuna dnyor.
imdi sefer tasn bo duruyor.
izmelerin amurlu, elbiselerin kmr
kokuyor. Duvarlarda asl fotorafn.
Glmsyorsun.
ocuklarn devi yardmn bekliyor.
Yrei tkezlese de ocuklarn, hayat
bilgisi dersinden pekiyi alyorlar. Ekmeimiz scak deil ve zlem kokuyor, kmr kokuyor, fke kokuyor. Vardiya
otobsleri sensiz. aylar souk, sigaralar uucuna ekleniyor, Kahvede oyunlar sessiz, yerin bo. Arkadalk gnleriniz anlatlyor i ekerek vardiya yoldalarnca, ac ttnle bastrarak yrek
szsn. Aaya daha aaya, daha
derine iniyor damar. Yeryznn kalbine gmldnz. Kmr kara, siz yarasnz hayatmzda. Yaramz hep kanar.
Sen yoksun senin mezarn yok.
Siz yoksunuz mezarnz yok.
Biz bir yeralt mezarlarna alarz.
Barsam neye yarar,
naslsa duymazlar.
Ben bir kmr ocann onulmaz
gym.
imde cesetler ve daha lmemiler
var. **
*Joe Corrie
**Metin Altnok

ARALIK 2014 | TAVIR | 9

10-12 hayat ayni hayal farkli_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:40 PM Page 10

yk
yk

hayat ayn, hayal farkl...


grhan torun
Zrr, zrrr, zrr saat 06:30.. alar saatin, beynini kemirdii rahatsz edici
sesiyle uyanmaya alyor Yunus.
Dnden kalma arlar, belindeki ftn nksetmesi, eklemlerindeki
arlar yeni bir gn ile tekrar balyor. Elini, yzn ykadktan sonra
hazrln yapyor, kapdan kacakken ocuklar dyor aklna. Kararn deitirip geri dnyor, yattklar odann kapsna geldiinde okul
anda bir kz, bir de olu ml ml uyuyorlar. Glerek kyor gecekondudan, sokaa. Gneli bir sabah, lk bir hava elik ediyor yrd yola. O yrdke dleri tazeleniyor beyninde, alabildiine
umut dolu, bazen de fkeleniyor:
- Tarm ldrdler. ehre gitsek a
kalrz, iki ocukla nasl geinelim.
Ektik, bitik ama artk tarla da kurudu. Elde avutaki para da suyunu
ekti Mecbur kaldk madende almaya, kr talihimize. Ama sz olsun, kzm da, olumu da okutacam. Olumun o madene girmesine

10 | TAVIR | ARALIK 2014

gnlm nasl raz gelsin? O okuyacak doktor olacak, retmen, mhendis


Tal yollar arnlarken Yunus, nefes
nefese kalm Arif in soluklanyla
irkilir.
-Ge kalacam diye koturdum, yoruldum be Yunus.
Tebessm eder:
- Sen ge kalmazdn Arif abi.
- Sorma Yunus, kabuslar iinde uyandm. Hanm zor bela uyandrd.
- Hayrola Arif abi nedir grdn?
- Kasvetli bir karanln iindeydim,
u Somada len gardalarn iinde
buldum kendimi. Drt bir yanm
Somal madenci, ortalarnda ben.
Hepsinin baretleri takl, fenerleri
ak. Her biri kafasn evirdike,
birbirimizin yzlerini gryorduk.
Ortalk ok sessizdi, sadece nefes al
veriler duyuluyordu. Telala nefes
alp vermeler oald, korkulu yzler, haykranlar Daha sonra sesler
azalmaya balad, nefes alp veren-

lerin sesi kslmaya Bouluyordum sanki Yunus uykuda, hanm


sarsarak uyandrd. Souk terler dkyorum, soluk solua kalmm.
ok ktyd ok. Somada yaananlar beni ok etkilemiti. Bazen
nefesimi tutarm, beklerim yle boulmann nasl bir ey olduunu
getiririm aklma, onlarn nasl bir ac
ektiini hissetmeye alrm.
- u emeklilik bir dolsun Yunus billah girmem madene. O vakte kadar
Aliyi de evlendirmi olurum hem o
da alyor.
- yle tabi Arif abi hayrlsyla hepsi olur.
Susarlar, yrdkleri yola; sefer taslarnn kardklar sesler elik eder.
Madenin azna yaklayorken, bir
delikanl grnr yzlerine. Yunus:
- Ooo sa bitti mi askerlik?
- Bitti abi.
Arif:

10-12 hayat ayni hayal farkli_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:40 PM Page 11

- Sen de dtn he mi madene?


- Ne yapalm be abi kyde yapacak
i kalmam bor, har var. Dedik bir
deneyelim alalm hem sigortamzda yatar.
Gece vardiyasnn bitimine az kald,
ierdeki madenciler kmak zere.
Onlar bir bir kmaya balamken,
dier madenciler de zift gibi kararm stlerini giyiyor, baretlerini takyorlard. Madene girecekler, kanlardan rutin olarak helallik alyorlard.
- Hakkn helal et, Memet emmi,
Hasan day, Sadi amca
- Helal olsun Ahmet, Yusuf, Ylmaz

Madencilerde bir gelenektir bu, ie


balamadan nce helallik alnr. nk her madenci bilir ki, lm tehlikesi an ve an vardr madenin iinde.
sa yeni saylrd madende, yerin yedi
kat dibine yrrken, ayr bir hayatn
kaplarn ayordu. Vurduka ekici
sorguluyordu hayat; yzlerce maden kazas oluyordu, Zonguldakta
son olarak Somada, yzlerce insan
ld, neden hep biz lyorduk? Neden burada almak bu kadar riskli
iken alma koullar, gvenlik neden
salanmyordu? Ya bir gn bizi de bulursa lm! Vurduka ekici fkeleniyordu. Beynindeki dnceler gelip
gittike, sarsldka duygular hncn
iten, madenden karyordu.

Gelecei dnyordu sa; yok byle olmaz bir eyler yapmalym, madende nereye kadar alacam.
Birileri ok para kazanacak diye, biz
canmzdan olacaz. Aldmz
kuru bir para, biraz u borlarmz halletsem, bir yandan da i arasam
iyi olacak, burada olmasa da merkeze gider alrm. yle ya ben lrsem annem ne yapar evin tek bir ocuuyum, sevdiim ok zlr.
Daha yaanacak onca gzel yllar
varken, beni srekli lm duygusuna sokan bu madende almak hi
akl ii deil
len vakti geldiinde, her gn bir
kii masa oluturur. Bir, iki meyve kasas, bir de uzunca bir sunta koyar.

ARALIK 2014 | TAVIR | 11

10-12 hayat ayni hayal farkli_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:40 PM Page 12

Ky meydanndaki kahveye doru


yryordu Yunus, onu grenler seviniyordu.
- Gel hele Yunus bir ay ielim, sohbet edelim.
Oturdu, bir yandan ayn yudumlarken bir yandan da yaadklarn anlatyordu. Sylediklerini duyanlar
fkeleniyordu.
- Madendeki sorunlar yetkililere
sylememe ramen ilgilenen olmad Ahmet amca. Szntlar oalmt zaten, patlama olduunda benimle dier arkadalar arasnda elli
metre var yok, herkes dank bir ekilde alyordu.
Srekli madenciler ayn noktada olmadklar iin seyyardr masalar srayla her gn hazrlanr. Diz krar herkes tasnda ne varsa kor masaya,
blr yerler. Madencilerin yaamlar birdir; ayn duygular paylarlar,
alndan akan ter ortaktr, ellerindeki nasr ayn yerde yorulur, her birinin emei ayr ayr byk, karl birdir! ektikleri arlar, hastalklar, gn gn yaadklar sorunlar
da birdir. eride lecek olsalar, hepsinin lm bir, nedenlerine KAZA
denecektir!.. Yeryznn ayrld
bu tabakada, madencinin yeryzndeki tm dleri madenin kapsnda
kalyorken, yerin altnda ayn yaama adm atyorlard.
Yunus alma yapt alanda yolunda gitmeyen, bir tersliin olduunu hissetti.. Madende daha nce
duymad sesler geliyordu, baz
yerlerde ufak apl szntlarn balamas, gaz kokularnn ara ara geldiini fark etti. Gn iinde bunu sorumlularla ve arkadalaryla paylat. Madencilerin kafasn kurcalayan
bir konuydu. lgileneceiz diyenlerden ne gelen oldu ne de giden. Madenciler hibir ey olmam gibi almalarna devam ediyordu

12 | TAVIR | ARALIK 2014

Gnlerden bir gn, len saatleri;


ajanslardan son dakika haberleri
geiliyordu:
Karamana bal Ermenek lesinde
maden facias!
Haberi duyan kyller, madencilerin
aileleri, yaknlar kotular madene
doru. Yrekleri yanan babalar, alaan analar, baclar kiminin ei,
olu ocuu her biri bir yanda. Koymuyorlar ki yaklasnlar madene,
brakmyorlar ki bir umut madenin
kapsnda grrm kan da, lm olsa da bedenini. Szde gvenlik diye dizilmi zebaniler.
Gnlerdir sren bekleyi, tkenen
umutlar!
Yunus madenden kurtulmutu. Haftalar geti, yaadklarn unutamyordu lmle burun buruna gelmiti
kolay deildi. Arif abisini kaybetmiti, daha emekli olacakt. Olu Aliyi
evlendirecekti. sayla karlat
gn dn gibi hatrlyordu, gencecikti daha yapacak ok ii vard, gzel hayalleri, gerekletirecei dleri Ve daha nice sevdiklerini kaybetti Ermenek halk.

Yunusun gzleri doluyor ve devam


ediyor:
- Su yle bir basn salam ki
bomba gibi bir ses duydum. ok iddetliydi yanmda birka arkada
daha vard yz metre ilerledik su
gelmeye balad, arkamzdan da sularla srklenen vagonlar hzla geliyordu stmze. Arkadalara haber
vermek iin dndk bir yandan da
gaz gelmeye balad etkilenenler
oldu. Belki on saniye daha ierde olsaydm ben de kurtulamazdm!
Sustu ve sessizce kalkt masadan
akam oluyordu, eve doru yol ald.
Yunus, madene tekrar girecekti, ocuklar vard okutacak. Olu madene girmesin diye o girecekti tekrardan
Kylnn isyan byd; byle lm
olmaz olsun, madende alnmayan
nlemler ldryor insanlarmz.
Bunun artk bir kader olmadna
inanr oldular ve soracak hesaplar,
verdikleri szler vard. Bundan byle saklayn gzyalarnz, bize reva
grlen hayat ters yz edeceiz!..q

13-14_sablon 11/27/14 5:41 PM Page 13

deneme

deneme

lm fukara lm
levent navruz

Karaman'n Ermenek lesindeki kmr ocana her gn olduu gibi o


gn de iiler umutlar ve gelecekleri srdrmek iin indiler... Hibirinin
lmle yoktu bir randevusu... Her
gn korkuyla giderlerdi... Her gn
evlerinde ktklarnda geri gelemeyiz
diye aile fertleriyle vedalarlard...
Ama o gn on sekiz iinin lmle
yoktu bir randevusu... Hepsi hayat
doluydu... Faizmin zulm ve kapitalizmin kar hrs o gn onlar lmle
randevulatrd... Daha ok para kazanma hrs iilerin yaamlarn tehlikeye atyordu... Ky evlerinde yoksullukla bouan iiler, aresiz kabul etmilerdi bu klelik dzenini... cretli birer kle olarak, ne sylerlerse kabul
ediyorlard... len yemeklerini darda yiyorlard... Patron, zaman kayb olur diye, artk yerin altnda ocakta yemelerini emretmiti... Yemeklerini de kendileri evlerinden getiriyorlard... te faizmin kar hrs, onlarn
lm randevusunu len yemei vaktine ayarlamt... ilerin yaamlar
onlar iin nemli deildi... iler daha
ok almal, daha fazla kar elde etmeliydiler... Kar hrsz... Toprak bile doyurmaz bunlarn gzlerini... Bir eski Afrika yks... Zengin iadamlar beraberlerindeki klelerle birlikte Amazon

ormanlarnda hazine avclna karlar...


Bir an ce varmalar gerekiyor... Aceleleri vardr... Hazine avclarndan nce
varmalar gerekiyor... ok hzl yrrler...
Kleler soluksuz kalr... Bir yerde durur
kleler ve otururlar bulduklar talarn
zerine... Zenginlerin bandaki zat fkeyle barr; ''Siz ne yapyorsunuz... Kalkn abuk... Bir an nce varmamz gerekiyor... Altnlarmz gidecek...'' Klelerde
t kmaz... Bir vakit sonra bir kle
ayaa kalkar... ''Efendim''der, ''ok hzl yryoruz... Ruhlarmz geride kalyor...'' Kar hrs ve a gzllk ruhlarna
ilemiti... Geride brakrlard gnahla
kutsanm ruhlarn...
O gn 18 iinin lmle bir randevusu
yoktu... Eski bir hikaye... Padiah korkulu gzlerle gelen ok sevdii vezirine sorar. ''Nedir sendeki bu korku? Ne oldu?
Vezir, lm grdm... Gz gze geldik bana bakt...'' Vezirini ok seven Padiah tebdil-i kyafet giyer karr halkn
arasna... lm sokak banda grr...
Yanna gider... ''Benim Vezir ok gen, ne
olur onun cann almayn... Sizi grm ok korkmu'' der... lm; ''Evet
onu grdm... Benim onunla bir randevum yoktu... Tesadfen grdm... Onunla baka bir zamana da bir uak kazasnda randevum olacak... ''lm yan

balarnda olsa da o gn 18 iinin


lmle bir randevusu yoktu... Akam
evlerine bir lokma ekmek getirmek iin
kmlard... lm hep onlarlayd...
lmle hep yz yzeydiler... Yzlerce
kardeini o ocaklarda lme gndermilerdi... Ama o gn lmle bir randevular yoktu... Hibirinin yoktu...
len yemeklerini yemek iin bada
kurmulard yer sofrasnda... Zeytin,
peynir, soan vard... lmle yoktu bir
randevular... Akam evlerin yolunu tutacak, bugn de yaadklarna kr
edeceklerdi... Yoksuldular... Bilinsizdiler... Bunun sonucunda rgtsz ve aresizdiler... Kle gibi almaya raz
edilmilerdi... Bu durumu ok iyi biliyordu kan emici patronlar... Bankalara borlar vard... Yoksullua mahkum edilmilerdi... Patronlar artk
yemekleri evlerinizden getireceksiniz ve ocan iinde yiyeceksiniz dediinde itiraz etmeden kabul ettiler...
Kabul etmeyene de kap n gsteriliyordu... K aynda onca bor varken
nasl yaparlard... Kabul ettiler... Her
gn yeni bir hak gasb yapyorlard...
Hepsini kabul ettiler... Her gn lme
daha bir yaklayorlard... lm hem
yoksulun yan bandayd... Ama o
gn 18 iinin lmle bir randevusu
yoktu... Faizmin zulm ve kapitalizmin
ARALIK 2014 | TAVIR | 13

13-14_sablon 11/27/14 5:41 PM Page 14

timiz tm olanaklar ile kurtarma almalarna devam ediyor...''

kar hrs onlar lmle randevulatrd... lm randevusuz gelir yoksulun


bana... airin dedii gibi;
''...lm bu,
Fukara lm
Geldi,geliyorum demez.
Ya bir kuluk vakti ya da akamst,
Ya da seher, mahmurlukta,
Bakarsn, olmu olacak...*
Bir gn sonra devlet timsah gzyalaryla oradayd... ''Devlet her trl kurtarma almasn yapacak... ''Kurtarma almas... Zaman ar ilerliyordu
ac ykyle... lm ise hzl kouyordu... Haberler kaza diyordu... Biz lrz yine... Onlar ''kaza'' derler katliamlarna... Kapitalizmin o vahi arkn arasnda deil ilk kalmz... Son da olmayacak... Ki son bulmazsa bu smr
ark, adna ''i kazas'' denilen, ''ihmal
denilen, ''denetimsizlik'' denilen bu kapitalizm gereklii hi bitmeyecek...
Fukar iin, ''kaza'' da lm gibidir... Geliyorum demez, gelir... Onar, yzer,
biner lrz... Onlar katliamlarna ''kaza'' derler... Biz lrz yine... Devlet tm
gcyle oradayd... Acyla ve fkeyle
haykryordu ii yaknlar... Devlet
tm gcyle oradayd... Polisi, zel

14 | TAVIR | ARALIK 2014

timi, toma, gaz... ''Devlet tm gcyle


kurtarma almalarna devam ediyordu...'' Bir ana, elleriyle toprak eeliyordu...
Bakn o katillerin ellerine... Asla nasr
yoktur... nk onlar btn nasrlarn
vicdanlarna istiflemilerdir... Timsah
gzyalar ondandr... Alnlarna bir bakn... Kameralar karsnda konuan zatn alnna bakn... Tek damla bir aln teri
var mdr? Yoktur... Alnteri insanda
olur... reten insanda... Yaratan insanda...
Alnteri, ekilen yoksuluun da addr...
ou zaman lmle karde olur... Kolay
lmez insan tonlarca topran altnda... Su kaplamtr bir de topra... Bir
ana yrei konuur o vakit; "Olum
yzme de bilmezdi, suyun iinde ne
yapt?'' O saatlerde kamera karsna
gemiti haramilerin bakan... Diyordu; ''Tm gcmzle kurtarma almalarna devam ediyoruz...'' Kulaklarn
kapatmlard. Duymuyorlard anann
szlerini... Ses tm lkeye yayld... "Olum yzme de bilmezdi, suyun iinde ne
yapt?'' derdi ve konuurdu ana yreiyle; ''Geceleri uyuyamyorum. Ocaa
gitme artk' diye ka defa sylememe
ramen beni dinlemedi" diye feryat
ediyordu... Yalan sylemeye devam ediyordu milyonlarca insanmzn gzlerine bakarak haramilerin bakan; ''Devle-

Haramiler, saltanatn uzun srdrmek iin yalanla da beslenir... Yoksulun kan yetmez... Yalana, daha ok yalana ihtiya duyarlar... Yalanlarla bizleri kandrrlar... Aclarmzla alay ederler... Bu iin ftratnda var diyordu haramiler... Kanlarmz zerinde kendilerine cennet kurmulardr... Ki, ''Zenginin cenneti, yoksulun cehenneminden
doar.'' (Viktor Hugo) Hayatn vazgeilmez yazgsdr... lmlerimiz zerinde smr saltanatn kuran haramilerin dzeni, yklmas muhakkaktr...
Biz yoksullara hayat hakk tanmayan, lm bizlere reva gren bu
devran, bu ark, bu dzenin sonu gelecektir... Kurduklar bu cennetlerini cehenneme evireceiz... O gnler gelecek... Bir gn mutlaka nancmz
var; ''Ne mutlu o yoksullara ki teki
dnya onlarndr, er ya da ge bu
dnya da onlarn olacaktr.'' (Friedrich Engels) Bu inanla sylemitir
ozan szmz:
''Her mevsim daha gen, daha verimli,
Sunar, prl - prl, sebil,
mrnn en gzel ak hasadn,
Elimizin hnerinde yeryz
Dolu sofra, glen anne, glen ocuklar,
Bir'e on, bir'e yz'le akama gebe
afakla doan igc.*
Bunu yaratacak olan yoksullardr...
nk, ''Yoksullua ancak yoksullar,
ala ancak alar son verebilir. Onlar rgtlemek, devrimi rgtlemektir''**q
*Ahmed Arif
**Dursun Karata

15 sahenk_sablon 11/27/14 5:41 PM Page 15

tartma

tartma

ferit ahenkten halka


giriimcilik dersi
hazal kara
Televizyonda, Dou Holding Ynetim
Kurulu Bakan Ferit ahenkin, babas
Ayhan ahenk adna yaptrd fakltenin al treninde, "Giriimcilik ve Liderlik" hakkndaki konumasn dinliyoruz.
Genlere, "inizdeki giriimci ruhun hayal kurmasna, iyi analiz yapmasna, iyi
takm oluturmasna ve kendinize ans
vermesine imkan tanyn." diyor.
"Giriimcilik idealliktir, deiimdir. Bunlar hep gnmzde yaadmz eyler.
Giriimci olmak iin lider olmak iin illa
bir iadam, bir akademisyen ve bir devlet by olmak gerekmiyor. Bu aslnda insanlarn iinde olan bir ey. Giriimci aslnda ok byk risk alan, cesaretli
olmas gereken o gne kadar yaplmayan yapan, o gne kadar kar durulan belki yanl yaplan dzelten daha iyi
bir hale getiren, pes etmeden ylmadan
ayn idealle ayn hedef dorultusunda
alan ama bunu sadece kalben deil
akln da kullanarak plan program analizlerine bakarak dnya nereye gidiyor
ben bunu burada yapabilirim bunun rnekleri var m, onlara da bakarak memleketinde gerekletiren aslnda bir alandr." diyor Not ediyoruz tm bu
szleri akl defterimizin bir kesine Ne
de olsa byk i adamlar bunlar nasl
zengin olunur, nasl giriimci olunur
retiyorlar ya..
Sonra sokaa kp kalabaln iine karyoruz. Arabalarn nne atlayp cam
silmek iin uraan ocuklar gryoruz
klarda imden diyorum ki hepsi ne
kadar da giriimci Hepsinin yznde

yorgunlukla btnlemi bir glmseme var. te diyorum ocuk senin hatan


kalben sevmek dnyay ve insanlar,
daha 7-8 yanda iine dtn u dnyay akln da kullanarak plan program kartarak analiz edemeyiinden yoksulluun Ve ellerindeki atlaklarn sebebi
bu
Yol devam ediyor Bir sonraki kta yal bir teyze Gelmi bilmem ka yana,
bu soukta kta mendil satyor. Yzndeki ifade tm gn bizimle birlikte geziyor
sanki. Giriimciliin yz ifadesi bu! Beli iki
bklm olmasna ramen sokakta ite teyzemiz, pes etmeden ylmadan ayn idealle ayn hedef dorultusunda alan teyzemiz o bizim elindeki mendili satp, karnn doyurma hrs ve arzusu ondaki ki
lokma ekmek iin bu ka dayanmadaki srar!
Otobse biniyoruz sonra, yal bir amca
elinde bir poet inden eskimi birka
para eya kartyor. Eyalar kartan ellerine bakyorum Elleri kara kara, kim bilir hangi yan iinde kald gnlerce Demir mi tuttu yoksa eki mi? imdi de bindii otobste inizdeki giriimci ruhun
hayal kurmasna imkan tanyn cmlesinden yola karak elindeki o eski ayakkablar satma isteinde Elindeki antada sadece iki ift ayakkab. Birine boya bulam. Bugn bir ift satarsa yetecek onun
iin. Dnp anlatyor gzlerimizin iine bakarak, ocuk saflyla. Bak yavrum, bunlar ayakkab. Geliyorum Leventte satyorum bunlar. Kendim urayorum, her gn
sabah erkenden byle geliyorum. diye an-

latyor daha amca. Yapt ie inanyor.


Satmak istiyor o ayakkaby! O yana ramen istiyor bunu, belki yarn kalbi duracak karken bir yokuu ya da tkeniverecek nefesi nk, sadece yoksul
halkmz admlyor o yokular, o amurlu yollar lme yana gelmi insanlarmz nasl da giriimci hale getirilmi deil mi? Sadece a kalmamann giriimcilik tela bu her gn yaanan.
Ferit ahenklerin paalarna hibir zaman bulamamtr eminiz o amurlar.
Onlarn nefesleri ku ty yastklarda, temiz bahar havalarnda tkenir. O yzdendir zaten byle kp her yerde biz yle fakirdik ama sonunda byle zengin olduk yalanlar. Zenginliimizin kayna
giriimciliimizde sakl demeleri ve
bunu halkmza anlatp aman yle yapn giriin ie, svayn kollar demeleri
kendi kirli yzlerini rtme abalardr. Yani
televizyonda karmza kp konuan bu
burjuvalar yalann dik alasan satmaya alyor bize. Para vuruyor, kamyonlarla tayorlar, smryor, kemiriyor, emiyor halkn kann, zenginletike zenginleiyor
biz fakirletike, a kaldka, yoksulluk
ektike.
Bir yanda sokakta, yolda, otobste ksacas yaamn iinde grdmz gerek
giriimciler; yoksul, emeki namuslu
halkmz Dier yanda lks iinde yaayan bu namussuzlar. Gstereceiz
size de giriimci ruhu. Girieceiz tm canmzla, kanmzla ellerinizdekilere el
koymak iin, varlnz btn yoksullara datmak iin. q

ARALIK 2014 | TAVIR | 15

16-17 siir_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:41 PM Page 16

iir
iir

kmak iin bu karanlktan


nihat behram

Zorbann tuzandasn! A, bitkin, yaral...


Katilin, sinsice izliyor seni
kurban olarak itahnn!
Vahet ve acmaszlk: bu onun karakteri...
Ve sen tutsaksn, kanl bir oyuncak gibi ellerinde,
sarldn sanarak yaralarnn...
Susuyorsun, sustuka derinleiyor yaran,
iyiletiini sansan da!
Acsndan hn samayan bir halkn yaralar nasl iyileir?
Susman istiyor efendiler! Susmann krelmek, esaret,
teslimiyet olduunu bilerek... Bu zalimin besini;
brak artk efendinin tasndan tknmay bir yana;
sesini bul barndaki yarann!
Kvlcmn kendinsin, kendi kollarn.
Bar barabildiin kadar! Korkma!
Halk ancak bardnca var!
Kendi nefesinle silahlan, kendi sesinle;
yrt at barbarn sana sabrdan dokuduu kfl kefeni!
Unutma: knda duran onur paslanr!
Sana ayaklanp, aclarnn hesabn sormak,
sana ileyen, ldayan cesaret,
sana Spartaksn kardei olmak, sana lar, alayanlar,
kalbinde bilenen lk, var gcnle grldemek yakr...
Halk budur! Akln bana al! Sensin yeryznn sahibi!
Halk budur! Dursun diye akan kan
dinsin diye gzya, gelinler glsn diye,
silsin diye acnn isini analar dudandan,
barlmas gereken yerde kalkp barandr halk.

16 | TAVIR | ARALIK 2014

Halk budur!
Halksan, koparp alacaksn kollarndan
krbacn zorbann!
Halka dik ballk,
daln, arnn, tomurcuun,
mazlumun, mahzunun, masumun,
gszn, kimsesizin grz olmak yakr.
Halksan, kendinden tesini bekleme!
Bak sesi var kemiinde,
dilin kesik, gsn parampara...
Beklediin ne ki, kim, neyin nesi?
Kendin krmadka kolundaki zinciri,
daha ok ezileceksin!
Seni sabrn afyonuyla besleyen,
zalimin uaklar deil mi?
Bekleyen halk puslanr, paslanr, usul usul uslanr!
Ve artk
duyulmaz olur iniltisi...
Unutma: katiline snann inlemesi duyulmaz!
Ufkun var, ona bak; gcn ufkunda kanatlandr!
Alaznla rzgrlan!
Rzgra zincir vuramazlar!
nk halk, rzgr olduunca halk,
nk rzgr estiince rzgrdr!
Ylgnlk pazarlyor tccar; ylgnlk nk hem mal onun
hem oyunca! Parala, kr at! En azndan,
damarna baslan ocuk kadar cesur ol! Diklen!
Utan biraz dmanna direnen karncadan!

16-17 siir_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:41 PM Page 17

Korkaklktan duyulan sadece zincir sesidir!


nsan, sevdas kadar insandr; halksa, gc kadar halk;
yeter ki soluk alsn, kuansn kendini kendi olarak!
Zorbann korktuu da bu: ayaklanan acnn,
sellleen dere gibi
a dnp gelmesi...
Evet evet, paralanmak iin srasn bekleyen
kurban kkrediinde, barbarn hkm biter!
nk ahin utuu kadar ahin, rmak akt kadar rmak,
can kkredii kadar candr! rkt kadar deil!
Bu oyun bozulacak, baka yolu yok!
Silinecek gencecik kzlarmzn peremine svanan zifir,
kan ve karanlkla rlm ne varsa sklp atlacak;
o Maallah!lar, nallah!lar, Allahn izniyle! dualar;
Haline kret! telkinleri, Cennet vaatleri, rtn! tleri,
kara itahlnn bilinmeze brakt ne varsa...
Yerini krlan zincir sesi alacak,
ufuktan kvlcmlarla emzirilmi sahici k!
nk ancak, ltl, gvenli, sahiciyken gzeldir hayat;
dereler duru aktnda,
yamata maynsz kamatnda bahar,
dal kendi huyunca filize durduunda...
ocuklar korkusuz oynadnda
ancak sokaklar yaam bulur;
iekten dumansz sadnda baln ar,
ay ay olduunda, tay tay...
Sadece bebelerimiz ve dedelerimiz deil,
analarmz ve oullarmz deil sadece,
su, toprak ve hava deil;
ller de bekliyor bizi... llerimiz...
Halk, kuanp z gcn,
dikilmezse karsna celladn
her afak
yeniden asacaklar Erdal ceylan anda;
her biri bilekte nabz, dalda filiz:
Suphi boum boum,
Sinan delik deik,
bo kym kym, Mazlum dilim dilim,
Mahir param para...
Toplanp eleniyor
ikenceci katiller karmzda!
Da dikliince da,
yamur yadnca yamursa eer
halk da, urunda can verenleri
barnda tadnca halktr!
tesi yok;
tesi:
isten, kften ve salyadan zifiri bir bataklk,
srekli uuldayan!
fke hi bu denli gsz olmad,
meydan hi bu denli ssz,

sevda hi bu denli dsz...


Hrsz hi bu denli hissiz olmad,
zorba hi bu denli tnmaz, pervasz;
uak hi bu denli bulak...
Hi bu denli slamad, softalamad,
talamad air
unutup Yunusu, Fikreti, Karacay...
Okumu zmre sarsak olmad bu denli hi,
bu denli ruhsuz, onursuz, rkek, yardak, smsk..
Arszlamad beyin bu denli hi,
yitirip utanma duygusunu...
Yalan hi bu denli snmedi, insan hi bu denli sinmedi...
ncelik inim inim, hakllk yapayalnz;
efkat kr, vefa unutkan, dostluk sar;
sabretmek safradan safra, zehirden zehir...
Yeter artk, dorul! Adna yakr ol! Kimliini bul!
Dikilmesi deilse eer, karsna
hayat yok edenlerin
halk halk yapan nedir?

ARALIK 2014 | TAVIR | 17

18 yrca_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:42 PM Page 18

deneme
deneme

yrca ky muhtar
deniz ekin
ocukluumdan kulama alnan bir
trk dt birka zamandr aklma. Trknn giriinde "Basm da glgesi km de sisi/ u karki toprak Anadolu'mdur/ Kesti n paas beyi/ ki kan arasna ay dt" diyordu tok bir ses.
O vakitler benim iin en anlalr hali
Anadolu'nun n paann, beyin kesmesiydi. Bydke de anladklarmn belli
bir zamanla, mekanla, dizeyle snrl olmadn grdm.
Yrca Ky'n bilir misiniz? Sanrm yaznn yaynlanaca tarih itibariyle artk hepinizin kulana az ok alnmtr. Peki ilk
haberlere dtnde biliyor muyduk? Sanrm byk ounlukla hayr... Zaten haberi hazrlayan editrler girizgah niyetinde bir cmle ekliyorlard: Soma'ya bal Yrca Ky.. Peki ya Soma? 301 kere lmeden,
yerin yedi kat altnda 301 kere can vermeden evvel biliyor muyduk? Sanrm buna
da byk ounlukla hayr diyeceiz.

Peki Anadolu'da baka bilmediimiz yerler, peki ya onlar baka hangi katliamlarla, hangi paann, beyin n kesmesiyle reneceiz. Deil mi? Artk Anadolu'daki yerleri katliamlarla reniyoruz. Ve
en vahi an ierisinde, mrmz her
yeni gne yeni bir katliam, yeni bir acyla uyanmakla geiyor.
Alattlar Yrca Ky muhtarn, canl yaynda usulca. Gzlerimizle grdk. Anadolu insannn en bilge ve vakur haliyle
konutu dakikalarca. Anlattklarna ikna
olduk. Sabaha kar kesilen alt bin zeytin aacnn her biri iin konuuyordu. Hesap sorma bilincini tayarak, zeytin aalarn geri istiyordu. O zeytin aalarnn
her birinin orann kylsnn ocuu gibi
olduunu, her bir zeytin fidannn en az
yirmi be ylda yetiebileceini sylyordu. Ve alyordu Yrca Ky muhtar, nasl kydnz onlar bizim canmzn parasyd, nasl kydnz diyordu. Bu tablo ne

kadar da tandk deil mi? Yine ayn ellerin, yine sabaha kar sinsice gzaltna alp,
gzaltnda kaybettii, katlettii yirmi-yirmi be yandaki evlatlarn arayan ailelerin szlerine ne kadar benzer deil
mi? nk vahet, ahlakszlk ve alaklk
ayn. Hibir fark yok!
Yrca'da sabaha kar kesilen alt bin zeytin aac, orann kylsnn yaamn idame ettirebilme teminatyd. Anadolu'nun
bilge kyls yaamn idame ettirmesini salayan, geim kaynana minnet
duyuyor; onlar ocuklar gibi bakp, koruyor, toprana, aacna sahip kyordu.
Yrca Ky halk sabaha kar gizlice kesilen alt bin aaca kar imdi birok duygunun ve kaygnn yan sra bir de mahcubiyet duygusu besliyordu. nk dmann saldrsndan koruyamamlard. Ve
kime mikrofonu uzatsan ikinci cmle
boazna taklyor gzlerinden yalar
akyordu.
Onlar bilmez bu duyguyu. Ar, namus, haysiyet gibi kavramlar olmadndan bilmez.
Bakan; "zeytin marketten de alnr, ama
termik santral yle mi" diyecek kadar namussuzdur. Alay Amerika'nn ocuudur
bunlarn. Daha fazla kr uruna hi ekinmez satmaya kalkar lkeyi, topyekn
fakat bir gn gelir, dikilir karsna bu halk.
Vardr elbet syleyecei bir ift sz ve
arttka zulm bilinir tez yklacaktr zalim.
Elbette halkn da syleyecei bir ey var
ve boazda taklp kalmayacak.
Bir gn gelince, alak, korkak, yarnsz zalimlerden ve bu faizmden hesab Yrca
kyllelerinin gznden akan yalar soracak. Bilge Anadolu halk soracak.. q

18 | TAVIR | ARALIK 2014

19 yuzlesmek_sablon 11/27/14 5:42 PM Page 19

kelimelerin dili

kelimelerin dili

yzlemek
asl tekin

Her geen gn madenlerde bir ii


daha gmlyor yerin yedi kat dibine, rezidansn tepesinden aklyor
umutlar ile beraber beton zemine.
Fatmann pantolonu yama tutmaz
oldu., Hseyinin ayakkabs delik
deik, ayaklar su iinde. diye dnr iken makine kapyor kolu, dnyor kanl arklar. Kapitalizmin arklarnn tt kol deil, acs yzndeki izgilerle derinleen babalar,
okuyup da byk adam olacak kk ocuklar, tertemiz cretkar o
gencecik kzlar, delikanllar
Egemenlerden, bir avu smrcden milyonlarn hesabn sormaktr
erdemli olan. Oysa yzlemek diyerek, gemite ne kadar iledikleri
su varsa bunlar unutmamz istiyorlar. Nasl? Gemile yzleiyoruz,
12 Eyllle hesaplayoruz denilerek.
Var olan fkeyi sndrmek, birikenleri snmlendirmek iin. En byk erdemlerden biri de yzlemektir diye bize ajite ederek. stelik
cesaret gerektiren bir ey olarak aktarlyor. Yzlemek ile ilgili yle bir
tanm yaplyor: Yzleme bir eit
kendi kendini sorgulama, kendi kendinden hesap sorma eylemidir. Her
eyi yap, yk, yok et, ldr, say, sv..
Ondan sonra ben yzleiyorum de
iin iinden k. Ya da zr dile iin
iinden k. Bu kadar basit mi sandnz? Bu kadar kolay m sandnz? Kydnz can, ilediiniz su, akttnz

kan, sndrdnz ocak yle zrlk, yzlemelik, hesaplamalk bir


mesele deil. Bizim hesabmz halkn
ve tarihin hesab. Bu hesap yle basit
grlmyor.
O nedenle, sorgulanmas gereken ncelikli olarak bu adaletsiz dzendir. Hesap, Anadolunun kylerinde yakan
ykanlardan, 19 Aralkta hapishanelerde, dn Somada bugn Ermenekte,
Roboskide katledenlerden sorulmaldr.
yle devam ediyor: Sonrasnda atlacak adm -eer varsa- su veya hata payn kabul edip zr dilemektir. En zor
olan budur ama bireyin ya da toplumun ruhunu temizleyecek, cerahati
aktp yaray saaltacak olan da budur.
Yzleme sreci kiiyi nce actsa da
yava yava iyiletirir; ruh salna,
dengeye kavuturur.
Bile isteye kendi snfnn karlar dorultusunda hareket edenler bunu kabul edip zr dilediklerinde her ey bitmi, unutulmu olmayacak. Evet en zor
olan budur. Unutmak! ektirilen aclar, al, yoksulluu ve bizlere bunu
reva grenleri unutmak; kaybolmaktr,
gmlmektir karanla. Fakat halkn
hafzas gldr, cerahat olarak grdklerin halkn o direngen yandr.
Skp atmak iin ellerinden geleni
yaptlar, yapyorlar. Onlara yaramayan onlarca irkindir. Actsa da yava

yava iyiletirir.. yani gaza boarz,


joplarz, gzaltna alrz, krarz kolunuzu bacanz, hatta ldrrz, cannz yakarz, fakat iyileir zamanla
unutursunuz deniyor. Denge onlarn
aklna uygun olunduunda salanm
oluyor.
Devlet 12 Eyll darbesiyle yzlemelidir denirken de yle. Bu yzleme ikencelerden geirilen, gzaltnda kaybedilen, sokak ortasnda infaz
edilen onlarca insan geri getirmeyecektir. Bir mezar bile yok birounun.
kp evet biz bunlar yaptk imdi de
affedin demekle Hikmet Sami Trkleri, Mehmet Aarlar, yaptklarn unutabilecek miyiz? Adalet byle mi salanacak?
Tayyip Erdoan kp ekmek, kmr
paranz, kutu kutu alnterinizi aldm,
patlayana kadar yedim yedirdim, sizin paranz ile vurdum sizi dese, yannda tek bir korumas olmadan halkn ierisine girse boazna sarlacak
o atlak eller alklayacak m var gcyle?
Hayr! Katledenler, zulmedenler iledikleri sularn bir bir hesabn verecek. ti o zaman biz onlarn yzne
bakacaz, gerek yzleme an o
olacak. te o zaman onun adna yzleme deil, hesap sorma diyeceiz.q

ARALIK 2014 | TAVIR | 19

20 ahlak_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:42 PM Page 20

deerlerimiz

deerlerimiz

hangi ahlak?
ayenur yayla
Ahlak; bir toplumun sahip olduu davran biimleri, yaratt deerler ve kurallar
btndr. Toplumlar gelitike bu deerler ve kurallarda da deiim yaanr elbette ki. Veya o gnn koullarna gncellenir yaamn kendi doal ak ierisinde.
Geri olan yanlar gnn toplumsal deerlerine gre yeni ekiller alr.
Yalnz bir engel var. Smr ve snflar gerei. Ezen ve ezilenlerin atmas. Smrclerin smry gerekletirebilmesi,
egemenlii altndaki insanl uyuturarak
smrebilmesi, onlarn uyanmasn ve
sorgulamasn engellemek iin; yeniden
oluturduu, deforme ettii, var olan ahlak anlayn tersyz edip, yozlatrd da
bir gerek. Peki bizim tarihin akndan anladmz bu mu olacak?
Egemenlerin dayatt ahlak anlay bu
doal aka byk bir darbe vuruyor. Var
olann iini hzla ve bulunduu her yerde
yok ediyor, boaltp kendi kirli, kokumu,
insan ten ve insan deersizletirip bir
torbaya dntren bir anlay yerletiriyor. nsann doasna uymayan, doasn bozan, kimyasn bozan ne varsa onu
bulup hakim klyor. Byk rneklerle,
reklamlarla, medya, moda, ark her eyiyle saldryor her eyimize. Uzun yllar boyunca insanln birbirine aktard, bedellerle, emeklerle biriktirdii deerleri ksa
srede bir hi haline getiriyor. Sorun burda..Hangi Ahlakderken bunu hatrlatmak
istiyoruz tekrar.
Bildiimiz iki snfn savanda, bugnk
adyla kapitalistler halka ait ne varsa elinden almak ister. Kendi varlnn koulu,
halkn olumlu deerlerinin alnmasdr.
Halkn deerlerinin yozlatrlmasdr. Kitlelerin ahlakszlatrlmasdr. Uyuturucu, fuhu, hrszlk, saygszlk, arpk moda

20 | TAVIR | ARALIK 2014

anlay, zenticilik, bunalmlar, intihar


vakalar ve daha birok ey hep bu politikann sonucudur.
Dizilerle ve yarma programlaryla salkl bir bakla ucube, ahlaksz grebileceimiz ne kadar davran biimi varsa,
bunlar kuralm, byle yapmak gerekiyormu gibi veriliyor beyinlerimize. Birok dncede de yle yanl bir etki yapyor: Byk ounluk byle yapyor
duygusuna kaplyor. te bu yanl elimizden deerlerin uup gitmesinin balangc oluyor. Yani dzene uyuyoruz, uyduruyoruz. Bir yarma programnda insanlarn aalanmas, onurlarnn krlmas dzene uydurmak veya deerlerin uup
gitmesi deil midir? Veya bu yaplan
normal grmek. Topyekn bu televizyon dizi, yarma veya programlarnn
ezici ounluu insanlarn birbirlerine
hitaplarn bozuyor, birbiri hakkndaki
dncelerini kirletiyor. Gvensizlii, samimiyetsizlii yayyor. Ahlakszl retiyor. Umutsuzlatryor, kaderciletiriyor
ve daha ne kadar olumsuzluk varsa. Her
taraf zarar douran bu dzene uymak
veya uydurmak ne kadar hakl bir gereke?
Adeta, bu dzenin dediini dememek,
yaptn yapmamak geri kafalln, modern olmamann hatta birok kezterrist
olmann gstergesi haline gelmitir. Modern olmak, ada insan olmak byle dnp byle yaamaksa tabi ki biz byle
modernlik bizden uzak gitsin deriz. Kapitalistler kendi yaratt plklerde kendileri debelenip dursunlar. Bizi, halk bulatrmasna izin vermememiz gerekiyor.
Bunu yapabilmek, byle gl durabilmek
iin de tabi ki kendimizi, birbirimizi eitmemiz, okumamz, renmemiz, sorgulamamz, soru sormamz, savamamz

gerekiyor, rgtl olmamz gerekiyor.


Yoksa bu koca dnyann iinde birer birer yok oluyoruz. Kendimize, eimize dostumuza, deerlerimize yabanclayoruz.
Yani iki snf, iki ideoloji ve iki ahlak Kapitalist sistem rm ve kokumutur.
Bu sistemin ahlak da rmtr tpk
kendi gibi. Burjuvazinin ahlak anlayn
anlamak iin kltrne bakmak yeterlidir.
O halde tarihin doal ak nedir? Gerek
ahlak nedir? Halkn ahlak nedir? Doru
olan ne olmaldr? Gerek ahlak, milyonlarca insann emeini alanlara, ocuklar alktan ldrerek zenginleenlere, halkn bugn bu sorunlarla urayor olmasna kar mcadele etmektir. Ahlak dediimiz bu ahlakszlklara kar durmak,
mcadele etmektir. Zulmn by bilip de susmak, sineye ekmektir olanlar.
Salarmzdan tutup yerlere atmalar, bamzda atklar yaralar, krlan kollarmz
canmz yakar, etlerimiz ryene kadar
dvlmek elbette gcmze gider. Ama
iimizin rmesi, rtlmesi daha iyi deil ki bundan. Anas yandakilere yapmadklarn brakmayanlar, 14nde ocuklarmz en adi ekilde katledenler, madencileri, iileri onar onar, yzer yzer lme
gnderip de kp ekranlarda yzszce,
hibir ey olmam gibi anlatanlar gsteriyor bize bu dzenin ahlak anlayn.
Dzen kirletir, devrim temizler. Bylesi bir
ayrm temsil eder iki snfn sava. Onlarn kirlettiini devrimcilerin savunduklar deerler temizleyecek. Bu zehirin panzehiri devrimcilerdir, devrimciliktir. Halkn
savunaca da devrimcilerin gsterdii
devrimci ahlaktr. q

21-23 mit abi_sablon 11/27/14 5:43 PM Page 21

eletiri

eletiri

gelecek artk eskisi gibi deil


mit ilter

1)u Anda Gelecek Nedir?


Bu soruyu burjuvazi soruyor. Ve elbette, iine yarayan cevaplar istiyor. Proje ad altnda kiralad cevaplara da ikna olmamz dayatyor.
Ki gn kurtarabilsin.
Batan syleyelim sonda syleyeceimizi: Burjuvazinin gelecei bizim
geleceksizliimizdir. Ve fakat tarihsel
olarak bunun tersi dorudur. Gelecek
bizimdir ve halkn geleceinde halk
dmanlarna yer yoktur.

Holding, Eczacba Holding sponsorluunda gerekletiriliyor.


stanbul Tasarm Bienali direktr Deniz Ovann yapt aklamaya gre
Avustralyadan ine, Fransadan Japonyaya, Meksikadan Trkiyeye, Hollandadan ABDye yirmiden fazla lkeden 200n zerinde tasarmcnn, tasarmnn her alanda 53 projesi bu organizasyonda yer alyormu. Ve bu
projeler, u Anda Gelecek Nedir?
sorusuna cevap aryorlarm...

Burjuvazi, tarihsel gerekliin bu


akln bulandrabilmek iin her
eyi yapyor. Aada bahsedeceimiz Bienal organizasyonu da bu
kapsamdadr. Elbette, inceltilmi ve
en kibar haliyle.

O halde, daha yakndan bakalm u


projelere.

1 Kasm-14 Aralk 2014 tarihleri arasnda gerekletirilen 2. stanbul Tasarm Bienali, bu yl Gelecek Artk Eskisi Gibi Deil balyla dzenleniyor. Bu organizasyon Ko Holding,
Dou Holding, Bilgili Holding, Enka

2) EKRGE YETTRME SANATI...


Projelerden birisi uymu: Mansour
Ourasanahn protein retiminin kresel sonular zerine bir tartma yaratmay hedefledii LEPSIS: ekirge
Yetitirme Sanat dnyadaki nfus

Demek yle, ilgin gerekten de...


Burjuvazi soruyorsa bu soruyu, vardr
bir apanolu.

art ve kronik ala are olarak


insan tketimi iin evlerde ekirge
yetitirmeyi nerdii projesi...(24
Ekim 2014- Yurt Gazetesi)
Konuyla ilgili bir baka habere daha
bakalm: ... Dnyadaki nfus art ve
kronik ala are olarak insan tketimi iin evlerde ekirge yetitirmeyi neren LEPSIS, ev mutfaklarna
ynelik bir bcek beslenme nitesi.
Bu nite ekirge retmek, yetitirmek
ve toplamak zere kullanlyor. ekirgeler olduka hzl byyor ve ayn
miktarda protein retmek iin geleneksel et besicilii hayvanlarndan
ok daha az kaynak tketiyorlar LEPSIS, ekirge tketmenin yan sra
mutfakta retim yapmaya ve ekirgelerin byme srecini yakndan izlemeye olanak salyor. (25 Ekim 2014Birgn Gazetesi)
Konu anlalmtr.
Burjuvazi, bize mademki asnz,
yoksulsunuz o halde bo durmayn
ARALIK 2014 | TAVIR | 21

21-23 mit abi_sablon 11/27/14 5:43 PM Page 22

4)GERE GRMEK
Yoksullara bcek yedirme gerekelerine dikkat edelim: ... Dnyadaki
nfus art ve kronik ala are
olarak...
Yalan!
Bu yaklam byk bir ikiyzlln rndr.
Birincisi kronik aln sebebi, nfus art deildir.
kincisi halklarn yaad aln sorumlusu, emperyalizmin ta kendisidir.
Bu yaklamda hem sorumluluklarn gizlemeye hem de are ad altnda nerdikleri bu trden projelerle
bu durumun kabullenilmesini dayatmaktadrlar.

evinizde ekirge yetitirip yemeyi


akl edin diyor. Daha dorusu siz
ayaktakm olarak bunu akl edecek
bir zihin aklna sahip deilsiniz
ama ben sizin yerinize bunu projelendirdim, buyrun bcek yemeye... demeye getiriyor.
Aklnzla bin yaayn demiyoruz haliyle bu halk dmanlarna, zira burjuvazinin akln bandan alp ayaktakmnn tarihsel ayaklarna paspas
edeceiz.
Demek, evimizde ekirge yetitireceiz ve bunlar afiyetle yemeliyiz yle
mi?
Bize ekirgenin arka baca, size
kuzu pirzola...
Oh ne ala...
Kahrmzn cmleleri kfre dnmeden bu blme nokta koyalm, deil
mi.

22 | TAVIR | ARALIK 2014

3) TY DKMEK
Burjuvazinin yoksullar bcek yesin
projesi, ilk defa gndeme gelmiyor.
Daha nce de bunu ifade ettiler. Hatta yaptrdklar aratrmaya gre 700
bcek trnn yiyilebilir olduunu
aklamlard. imdi bunu bu tr etkinliklerle merulatrmaya alyorlar.
Alara, yoksullara, halklara nerileri bu:
Et bulamayan bcek yesin.
Yoksul halka hesap vermeden nce
kralie Mari Antuanetin Ekmek yoksa pasta yesinler dedii bilinir. Kralienin bu yaklam, halka ne kadar
yabanclatn gsterir. Burjuvazinin Et bulamayan bcek yesin projesi ise dik alasdr.
Buna ty dikmek denir.
Burjuvazi, sebep olduu kanl ve kirli
alk gereinin zerine ty dikiyor
bylece.

Diyorlar ki; aln zm yoktur, siz


iyisi mi bcek yemeye aln. Bize maliyet kartmayn. Evinizde bcek
yetitirin...
nceltilmi bir ekilde, kibarca sylyorlar bunu. Ambalaja bakar msnz: Tasarm Bienali... u Anda Gelecek Nedir? ...
Gelecekten nce geree bakalm.
nk gelecein yolu, gerein tam
iinden geer her zaman.
Bakn, Birlemi Milletlerin Genel
Sekreteri Banki Moon Kasm 2009da
Romada yaplan bir toplantda ne diyordu:
Dnyada gereinden fazla yiyecek
var. Ama yine de bir milyondan fazla insan a. Bu durum kabul edilemezdir.
BM Gda ve Tarm rgt-FAO- Genel
Sekreteri Jacques Diouf ise yapt
aklamada yle diyor: Eer dnyada retilen gda insanlar arasnda eit
olarak blnseydi, kii bana her

21-23 mit abi_sablon 11/27/14 5:43 PM Page 23

gn 2760 kilokalori derdi.


Ve bir baka haber de yle: Dnyann en zengin yz milyarderi 2012de
240 milyar dolarlk gelire ulat. Ve
bu, dnya zerindeki ar yoksulluu 4 kez tarihe gmmek iin yeterdi... (21 Ocak 2013/ Cumhuriyet Gazetesi)
statistik ve aklamalar yeterlidir.
Yaadmz gerek udur, bugnn
dnyasnda emperyalistler 1 milyar
insan a, 4 milyar insan yoksul brakmtr. Bu tablonun sorumlusu
olduklarn, en iyi kendileri biliyor. Ve
bu alarn, yoksullarn kendilerine ynelecek iddetinden korkuyorlar.
Bu korkuyla bugne sk sk sarlyorlar. stiyorlar ki hep bugn yaansn,
zevkusefa dzenleri srsn. Alar
m? Onlar da bcek yesin...
5)GELECE FETHETMEK...
Burjuvazi esas olarak gelecekten
korkar. Dnya halklarnn komutanlarndan Ernesto Che Guevarann
ifadesiyle sylersek:
Gelecei fethetmek devrimin stratejik esidir, bugn durdurmak,
deimesini nlemekse, ada dnyada savunma konumunda bulunan gericiliin kar stratejisidir.
te bu gericiliktir, yoksullara bcek
yemeyi neren. Ki o projeler, bienaller, tasarmlar, o ambalaj, o yaldz...
Hepsi halklara bcek yemeyi neren
irenliin, ikiyzlln, zorbaln
makyajdr.
Halklar bcek yemeyecekler. rgtlenecekler, direnecekler, savaacaklar ve kendilerini a, yoksul brakan
emperyalistleri, onlarn ibirlikilerini yenecekler.
Gelecek, halklarn tarihsel eylemidir.
Gelecei sadece halklar kurabilir. Ki

yarn bugnden kurmak, halklarn


kavgada Mahirliinin eseridir.
Soru neydi: u anda gelecek nedir?
u anda, gelecek, hayat denilen kavgann gereini yapmaktr. Zulme direnmek, smrye kar mcadele
etmektir. Bcek yedirmeye kalkanlara
kar, halkn her eyin en gzeline layk olduu bir dnyann kavgas iin
ileri adm atmaktr.
Gelecek, burjuvazi iin eskisi gibi
olmayacak. nk halk dman burjuvazi, halklarn geleceinde olmayacak. u anda verilen kavga, denen
bedel bunun iindir.
Gelecek, bizimdir...
6) TARHN LOKOMOTF...
Gelecek, kendiliinden gelmeyecek.
Gelecei hayatmza tayacak olan
tarihin lokomotifidir. Tarihin lokomotifi, Devrimdir. Devrim, yarn bugnden kura kura, direne savaa gelecei fethetmektir.
Gelecei fethetmenin yolu, devrimci
iradenin cret ve emek talaryla denir. Ki devrimci, ite bu yola kmaya, bu yolda adm atmaya cret edip
bu yola emek vermenin sra neferliini yaayandr.
Sra neferi, gelecei yaratan mimar ve
gelecei tayan hamaldr. Ki gelecein nndeki engelleri, zorluklar ykp yerle bir eden de Odur. Her admda kendisini de yeniler ve bylece, gelecei kendi kiiliinde, ilikilerinde,
eyleminde, hayatnda... yaamaya balar.
Emperyalizm ve ibirlikileri, tarihin lokomotifini rayndan kartmak iin
her eyi yaptlar, yapyorlar ve yapacaklar. nk o lokomotifin gelecee
ulamasndan korkuyorlar. nk o
gelecekte kendilerine yer olmadn
gayet iyi biliyorlar.

Tarihin lokomotifini yolundan kartamazlar. nk hayatn kanunudur


bu: Toplumlar daima gelecee ilerler.
te bu ilerleyi iin, tarihin lokomotifinin gelecee yryebilmesi iin o
yola ray demek olmazsa olmazdr.
Demir yolu iisi olmak arttr. Ki
devrim yolunun iiliidir devrimcilik. Ar iiliktir bu. Muazzam bir sabr ve emek, mthi bir cret gerektirir. O emek ve cret, halkn cevahirinde vardr. Ad, devrimci iradedir.
Gelecek, devrimci iradenin eseridir.
Halklara bcek yedirmeye kalkanlarn deil. Gelecee bir adm, bir
adm daha...
7) GELECEN REHBER...
Gelecein klavuzu, devrimci ideolojidir.
Byle olduu iindir ki, Mahir ayan
yle diyordu: ... Biz Marksizmi entelektel gevezelik ve dnya devrimci hareketinin trafik polisliini yapmak iin okuyup renmiyoruz. Biz
dnyay deitirmek iin, dnyann
Trkiyesinde devrim yapmak iin
Marksizmi reniyoruz.
Gelecein yolunda nmzde rehber, elimizde pusula, yreimizde
inan, omuzlarmzn stnde bilintir bizi gelecein sahibi yapan
ideolojimiz.
Ve Markstan Mahire devrimci ideoloji der ki: Halk her eyin en gzeline layktr... Vatana bamszlk, halklara zgrlk ve dnyaya enternasyonalizm yarar...
Evet, gelecek bizimdir. Yaratmak iin
emek, kazanmak iin cret ile... q

ARALIK 2014 | TAVIR | 23

24-19 aralk_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:43 PM Page 24

iir
iir

gkyz
mit ilter

her gece bir yldz kaydryorum semada


bir yldz grdnde dileimizi anmsa
al onu, ksz brakma gkyznde
sr yangn kokan salarna, bir de alnna
sana bir zlem braktm, grl grl bir umut
sana bir kavga braktm, grl grl bir onur
her gece iki yldz alyorum gkyznden
biri sana biri de bana, ki sevdamz yldz olsun
al onu, ksz brakma gkyznde
sr yangn kokan salarna, bir de alnna
bana bir umut braktn, grl grl bir zlem
bana bir onur braktn, grl grl bir kavga..
24 | TAVIR | ARALIK 2014

25-26 gizem_sablon 11/27/14 5:44 PM Page 25

yk

yk

biz hi daha fazlasn


istemedik ki be abi..
deniz ekin

Buras stanbul'un merkezi yerlerine fazla yakn saylmayacak bir ile. Bir nevi teki stanbul da denilebilir. Burann insanlar; ie, okula ya da bir yerlere gezmeye
gitmek iin birka otobs deitirip birka saatini ayrmak zorunda. u an size
bizim ilenin en ok kullanlan durandan yazyorum. ok uzun vakitlerdir bu
duran sabit mdavimleri var. Her sabah
ve her akam belli saatlerde onlar gryorum. Sabah henz uykuyu yzlerinden
atamam ifadeleriyle, gnein doup
domadn dahi grmeden hzl admlarla yryerek bu duraa geliyorlar.
Hemen hemen hepsi ayn otobse biniyor. Otobs bizim duraa zaten azna
kadar dolu gelmi olduundan bizim abiler ve ablalar, balk istifi yapmak durumunda kalyorlar. Evden karken tsne, dzenine dikkat ettikleri kyafetleri altklar yere varmadan bizim mehur
otobste oktan bozulmu oluyor. Ha!
unutmadan, duran bir de "abisi" var,
ona birazdan geleceim.
Bizim duraa gelenlerin ounu tanyorum artk. Fakat yzlerini tanmla deseniz biraz zorlanabilirim nk onlarn hayatlar bir tela halinde, ie yetime telayla balyorlar gne; duraa geldiklerinde azna kadar dolu otobse binebilen
be "ansl" kiiden biri olabilme tela ve kim bilir i yerlerinde hangi telalar
ykleniyorlardr daha. Tm gnlerinin
byle devam ettiini sanyorum nk
akamlar bu duraktan geerken son
derece bitkin oluyorlar. Dnp bir selam
vermek o yana dursun, beni grebildiklerini dahi sanmyorum. Bana kalrsa ya-

amak deil, bu tela canlarna dman onlarn... Ben mi? Bana birazdan geleceim..
Bizim duran bir abisi olduundan bahsetmitim size.. Abi onun ad. Kimse bilmez gerek hikayesini. Yaz-k, gece-gndz gne gzl takar ve ne zaman biri
gzlne yeltense fkelenir, kser, ekilir bir keye. Hi sormadm adn ve gzlnn hikayesini. Yaz-k, gece-gndz
duraktadr abi. Bizim duran durak olduuna dair herhangi bir tabela yoktur. O yzden o kendine i edinmitir herkesi otobse ya da minibse bindirmeyi. Mesela bir
otobs gelir, abi barmaya balar: "uraya gider, uradan geer, kaptan duur gelen var!" O otobse binecek kiiyi bindirdi mi, mutlu olur. Minibsler durduunda
ise tekrar balar abi barmaya: "uraya gider, uradan geer, abla gel geer abla geer" Minibs kaptan karr bir lira uzatr
abiye. Alr, teekkrn eksik etmez. Vermezse de "can saolsun"dur.
Bizim duran birbirini tanyan insanlar abiye selam verirler her vakit. Alr bann stne koyar. Bir tek o genten ocuk vermez
selam. Adnn Erdem olduunu duydumdu geenlerde. Duraa hep takm elbiseyle gelir. Elinde bir anta vardr Erdem
Bey'in. Kpry getin mi plazalarda alrm. Ya ok deil yznden belli fakat
sanrsn krk devirmi de ocuk bytm. O kadar yorgun durup durur bedeni. Tank olmutum bir kere arkadalar alay
ediyordu. Otobs beklerken bile kravatn gevetmiyor diye. Susturmutu Erdem
Bey onlar. "Bu iler byle olur" demiti,
"Byle byle byrsn." "Kariyer adam ol-

mak, hayatn her alannda arln koymaktr" Ne anlarm ben bu ilerden. Vazgetim onlar dinlemekten. Erdem Bey,
geenlerde yine beklerken bizim otobs, bizim mahallenin deli amcas yanat yanna. Deli amca, grdm en titiz
delilerindendir. Bir giydii ceketi bir daha
giymez. Sanrm yetmi yalarnda var. nsanlara bir zarar olmaz, bizim duran abisini ok sevdiinden gelir devaml duraa. Geenlerde bir sabah caddenin kar tarafnda grnd. Elinde sigarasyla yava yava bizim duraa yneldi. Erdem
Bey geri ekti kendini, deli amcaysa bu sabah Erdem Bey'i tercih etti ve yanat yanna usulca Erdem Bey kendini geri ekebilecek baka bir mesafesi kalmadndan aresizlikle kartt bir kulandan kulakl. Deli amca kahkaha att Erdem
Bey'in bu haline. Erdem Bey'se bir "hasbinallah" ekti. Deli amca balad bara
bara konumaya: "Anam babam yok
para ver banaa" Erdem Bey, kendince ayar kak sabah parodisinden kurtulabilmek
iin kartt czdann. Tm durak heyecanla dndk baktk. Gerekten de czdandan para verecekti. Bak hele Erdem
Bey'e, gnl byk adamm. Bir sre tm
durak aktrmadan Erdem Bey'in czdanndan ka para karacan tahmin etmeye altk. O ana kadar Erdem Bey'e
olan tm gcklmz ortadan kalkmt.
Deli amca ise bu esnada "anam babam
yok para ver bana" demeye devam ediyordu. Erdem Bey, czdann byk gznden 50 kuru kard ve deli amcaya
uzatt. O an tm duran iinden geenleri imdi tahmin edip bir kez daha ks ks
glyorum. Vay be Erdem Bey'im, 50 kuARALIK 2014 | TAVIR | 25

25-26 gizem_sablon 11/27/14 5:44 PM Page 26

ru bahetti. Ald deli amcam 50 kuruu


"allah raz olsun" diye diye gitti. Biraz tede "lyas paran var m? Vereyim mi sana
para" diyen kahvehaneci Hami abiye
dnp 50 kuruu gsterdi ve "Var vaar"
diyerek yoluna devam etti.
Eskiden bizim duraa gelen kvrck bi ocuk vard. Onun da adn "kvrba" takmt bizim abi. Bizim duran oradaki aalarda kular vardr hep. Kvrba da o kularla slklar onlar cotururdu. Hatta
onlarla yle ok oyun oynard ki, bazen
binecei otobs bu sebepten karrd.
Kvrba birka zamandr ba nde geliyor duraa, slk falan da almaz oldu.
Abiye veriyor selamn beklemeye koyuluyor. Birka zaman bizim abi konuacak
olmu onunla niversiteye hazrlanrm, snav stresine girmi. Abi demi ki "olsun be kvrba, senden deerli mi?" dnp dururuyor kvrba hal kendinden
deerli mi deil mi?
Bizim abiye minibslerin verdii birer liralar saydm geenlerde, yirmi iki lira yapt sabah dokuzdan akam on ikiye. Abi nasl yaar acaba o parayla. Aslnda bazen
baka iler de yapt. Bir gn elinde buzdolab ssleriyle geldi. Onlar ast duvara bir vakitler iyi de satt. Sonra gidip tabure alm o paralarla. Durakta duranlar
otursun diye. Gldm getim bu haline.
Anlamadm, insan gider bir mont alr kendine. stnde hrkayla duruyor k kapda.. Sonra emsiye satt birka zaman.
Yamurun ok yad bir gn akam altya kadar yz lira kazannca "Allah zengin oldum ben, bu paray ka gnde bitiremem" deyip, geri kalan tm emsiyeleri duraa gelen emsiyesiz insanlara parasz datt da o iten de batt ylece.
Sonra su ald satmak iin. Biliyordum onlar da satamadan datacakt. Biraz fkelenmiti bu emsiye iine. Kendi kendine
kzmt biraz. O yzden su meselesinde
bir iki gn parasyla verdi herkese. Zaten
hi kimse de parasz almak istemezdi bu
devirde bir eyi. nsanlar tuhaft. Her eyin maddi bir deerinin olduuna o kadar ikna olmulard ki ikram edilene

26 | TAVIR | ARALIK 2014

dahi para teklif ediyorlard.


Bizim Erdem Bey ok yorulurmu i yerinde. Atlm yapmm irketi, arkadalaryla konuurken duydumdu "patron seni eziyor olum, sanki senin mi oluyor irketin
kazand paralar" dediler de, Erdem Bey
fkelendi "patron bana hakkm olan veriyor" dedi. Bizim Erdem Bey bir sabah yz
bembeyaz geldi duraa. Herkes neyi olduunu soracakt da ekiniyordu ondan. Souktu, selamsz, sabahszn teki. Ah beni bir
braksalar ona yapacam bilirim! Neyse,
bir sre otobs beklediler hep birlikte.
Otobs geldiinde Erdem Bey uyanklk
yapmak isteyip biraz srann nne gemeye alt fakat bir anda yere yld Erdem
Bey, ektiler kenara. Kimse binmedi otobse, bana toplandlar. Bizim abi yzne su
dkt. O sulardan iirdi. Ban dizine ald
da aylana kadar yerde ylece kaldlar.
Ayldnda hemen toparlad kendini. Etrafnda toplananlara bir aklama yapma
zorunluluu hissetti ki dnp "Biraz yorgundum da!" diyebildi. Sonra abiye dnp
sularn parasn vermek istedi. Abi att kalarn, "almam" dedi. Erdem Bey srar edince de fkelendi ve "stemem" diye barp
biraz uzaa gitti. Bizim kvrba gitti yanna, "Ne oldun abi! Alsaydn ya hem boldur
onda para" dedi, abi zgnd yardm
karsnda para teklif edilmesine ierlemiti dnd kvrbaa "Onun bana dktm

iki ie su mu zengin edecek beni! ki ie


eksik olsun, biz hi daha fazlasn istemedik ki" dedi. Kvrba tekrarlad kendi
kendine "Abi, abi be abim! Biz hi ihtiyacmzdan fazlasn istemedik be abi" Bu
esnada, sanrm hal para verme arzusuyla yanlarna doru gelen Erdem Bey, tank oldu bu cmlelere utanr gibi oldu da
evirdi yolunu. Kirpiini ykp, drd
gzlerini yere. Neler dnd kim bilir Erdem Bey, ylece binip gitti dier otobse..
Benim de bir ykm var abiyle.. Evvelden
kimin kapsna gitsem bir tas yemek iin
farkl bir ad takar, ardnda bakmam
beklerdi benden. Ya da bir tekme atar kma ekip giderdi yanmdan. Duraa geldiim gnden beri ayrlmam abinin peinden kt bir ey oldu mu onu korurum, kt bir ey sezdim mi hemen
havlarm, o da eksik etmez bir tas yemei hi nmden. yle geinip gidiyoruz
ite. Hem hi yle farkl farkl isimler takp ilgin ilgin oyunlar denemedi stmde... Erdem Bey gibiler de kaptrsnlar kendilerini iyice arklara. Robot olsunlar, insanlndan kana kadar, hasta olana kadar.. patronun gzne girebilmek iin. Bizim sade, yoksul paylammz, sevgimiz
bize yeter. q

27 ayin foto_sablon 11/27/14 5:44 PM Page 27

ayn fotoraf

ayn fotoraf

Berkin Elvan Anmas


Seyit Rza Park- Dersim 2014

ARALIK 2014 | TAVIR | 27

28-30 gerilla yk_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:57 PM Page 28

yk
yk

dereyi geip karya varmak...


seher durgun

Talar suyun yznde az soluklanrlar. Sular delirip kprdnde nasl


soluksuz kalacaklarn hi unutmazlar. Ancak onlar da smsk tutunmulardr topraa, sular ne kadar
deli akarsa aksn koparp alamaz onlar topraktan. Su ise dalarn doruundan kaynan alr alar, fkesi
de heybeti de dalarcadr. rl rl
akarken bir baktn gmbr gmbr
yol alr.
Dersimin dereleri ne ok benzer insanlarna. Kana kana iene hayat,
nn kesene lmdr. Bak ve yzn gr en gerek haliyle. Alnn dedir o kpkl sulara ki, alnn varmasn zulmn nnde secdeye. Suya bakp grdne deil de o sularda
alayan isyana hayran olasn.
Su geldii getii yerlerde neler neler biriktirir. Bazen kahkahalarla gler, bazen scak scak iine alar. Ba-

28 | TAVIR | ARALIK 2014

zen acdan buza keser, bazen fkenin


kanyla yanar kavrulur. Ykar, tarar
dalarn salarn. Soluksuz talar,
suyu ien toprak ve sularn kayna,
dalar hepsi hazrdrlar. Kime geit
vereceini ok iyi bilir onlar. Ve aktklar topran barnda atklar yara
deildir.
***
Hepsi ka hazrd. Srtlarn dalara
yaslayp gelecei omuzlayanlar da
hazrdlar. Ayaklar telasz, ainaydlar patikasz yollarda kendi yollarn
amaya ve ylece vardlar suyun kysna. Vardklarnda su kenarna en
ndekilerdendi enay, suyun yznden kayan bir k gibi, talardan sekerek vard karya ve ardndan dierleri. Hepsi bir bir geerken derinden
sessiz bir Ah duyuldu. Nihat suya
dt ve der dmez de silahn havaya kaldrd. Silah slanmasn diye,

suyun iinde sallanan gvdesine ramen silahn dimdik tutuyordu. Birliin en gen, en yeni savalarndand Nihat. Henz boy atmam, byklar yeni yeni terlemi, gzlerinde
fkeyi bytm bir savayd. lk
dnd ise silahyd. Yoldalar
hzlca tutup kardlar onu sudan. Paalarndan damlayan suya aldrmadan, silah kuru kald iin mutluydu. elik suyunu alr gibi rmaa
band kt kor kor. Islak antasn itirazlarna ramen srtndan aldlar ve
yry srd sessiz sessiz. Yrdke snd ve gen mrnn dinamikliiyle bast topraa. Salknn
tm Naslsn? sorularna, karanln
ierisinde muzipe glyle elik
gibi cevabn verdi. Ancak yine de rman, arkasndan kendisine gldn dnd.
Konaklama yerine vardklarnda hala
biraz slakt Nihat. Gnn domas-

28-30 gerilla yk_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:57 PM Page 29

na da daha birka saat vard. Oturduklarnda yava yava meye


baladn fark etti. Kyller boa taklmyorlard Yedek kyafet aln slanrsnz, fiyakal olun diye. Ama olmaz ki fazladan tanan bir ine dahi
arlktr. Yok, yahu ne yedek kyafeti, terleyen ocuk muyum, gerillaym
ben diye sessizce sylenirken yakaland.
Elbette gerillasn Nihat yoldam.
Ancak yine de kuru oraplarn hzl
bir ekilde giy-yarn tr tr olacaksn. O zaman nasl dtn de
anlatrsn. imdilik ayaklarndan me yeter dedi enay. Karanln
sessizliine ilimeden Nihatn kulann dibinde konutu. Nihat kendinden beklenmeyecek bir uysallkla
nce bir ayan sonra brn tm
kurallara uyup kuruttu, oraplarn
deitirdi. ki ayak birden karlmaz.
uyars anlalan bir kulandan girip
brnden kmamt.
Sabaha karn o zifiri karanln tayordu gece. Her yan kaplayan sessizlik ierisinde dalarda anlalan r-

man arksn sylyorlard yldzlara. Ve hep birlikte bir dn peindelerdi besbelli. Bilmeden dalarn dn. Usul usul yola koyuldular tepe
nbetileri. Onlar yola koyulduklarnda Alpin yanna iyice sokulup daha
yeni uykuya dalmt Nihat. Uykudan tatls yok diyerek Alp battaniyeyi iyice Nihatn zerine rtt. Bir battaniyenin altnda drt kiilerdi ama
yine de sma sorunlar yoktu, bunu
artk ilgin bulan bile yoktu.
Hem gen hem de cokusu dorukta
oluundan mdr nedir tm birliin Nihata zeni, sevgisi bir bakayd. Hele
de uyurken silahnn zerinde elini dolandrn grenlerin tepkileri yok
mu, iyi ki grmyordu. Yoksa ocuk
muyum ben der kzard. Bazlar da
ondaki bu silah sevgisinin dengelenmesi gerektiini, silahn bir ara olduunun kavratlmas gerektiini savunuyorlard. Aslnda bu konuda hemfikir olmakla beraber gel gr ki tepkileri farkl farkl olabiliyordu. Hepsi de biliyorlard bu ocuk gibi davranmann
acsn ekeceklerdi.

Nihat uyurken enay yle bir bakp


geti yanndan. Nbet yerlerini kontrole gidiyordu. O bir ocuk deil o
bir sava. Biz onun annesi babas
deil yoldalaryz. diye geirdi iinden. st kapal m ak m diye
bakmaya davrand bakmadan admlarn hzlandrd.
Yapraklar alabildiine sararm aalarn zerinden gne onlara ulamaya alyordu. Sessiz bir gnaydnn
ardndan ak gibi uyandlar. Nihat
hala biraz slakt aldrmad. tima iin
yerini aldnda iyice inceledi san
solunu glmsedi hafiften hala burada olduuna inanamyor her sabah
sevinci tazeleniyordu. Ryalar sabahlarda gerek olurlar. Onunki de
yle. Bymek iin sabrszl, her ii
ayn itahla yap da hepsi bunun
iindi. Annesi ardndan bir yandan o
daha ok gen ocuk diye alarken
te yandan nereye olum evimin direi, sensiz kanadmz krk olur, ev
dnmez diye alamt. imdi dnp o haline glyordu. Tabi ortalk
durulunca annesi de kendi haline gler olmutu hele de olunu silah

ARALIK 2014 | TAVIR | 29

28-30 gerilla yk_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:57 PM Page 30

elde yle heybetli grnce tvbeki Cihan da kontrol etti. Artk silah da
alamam demiti.
st ba da kuru ve temizdi. Nbete gitmek iin saatine bakt izin ald
Atei, kk bir ukurun zerine ku- ve ayn hzla kalkt. Ardndan enay
rup tututurduklarnda aydanl seslendi. Askeri eitim balaynca seatein zerinde tutmak iin Nihat nin nbeti deieceiz geleceksin,
hemen atld. Mevsim souk olunca dedi. Nihat sevinle; Tamam komudier ucu da gnll bulmakta zor- tan yolda. diyerek srayan admlarlanmad. aydanln sapna geirdik- la ilerledi.
leri sopay bir iyice kavradlar kaldrdlar alevlerin zerine zerrece du- Dere biraz kabarm, aydanlkta ay
man kartmadan. Nihat, ate vurduk- bitmi, atein kzleri ukura dolua biraz irkildi. Tahmin ettii kadar mu herkes kendi iiyle meguld.
ok slanmamt. Silahm slanmad Yeni savalar askeri eitim iin son
ya yeter diye mrldand.
hazrlklar yapyorlard. Bir el silah sesiyle birden doruldular. enay sesin
Kahvaltdan sonra silahn temizleye- geldii yeri fark etti. Ses nbet yerinlim Nihat.
den geldi. Adalet, Cengiz nbet yeTek bama temizleyebilirim Cihan rine geriye kalan etraf toparlasn
Yolda.
beklesin. Sanrm bir kaza. dedi eYine de beraber temizleyelim.
nay. Endieli gzlerle herkes birbiriTamam o zaman. derken Ne gerek ne baktlar.
varsa ben yaparm tonu vard sesinde yine de sustu.
Cengiz hzla gidip ayn hzla dnd
enayn yanna. Komutan yolda, NiBak yine mermiyi aza almsn Ni- hat vuruldu. dedi sessizce. Nasl,
hat!.. Byle giderse sen ya bo bir si- peki durumu nasl? diye sorarken ikilah tarsn ya da silahn bota kalr. si de hzla ilerliyorlard.
Senin elindeki oyuncak deil silah ve
sen de ocuk deil savasn. Nihat Nihat kafasnn bir yan, elleri kan
hi kafasn kaldrmadan, skp n- iinde gzleri iri alm akn bakne sra sra dizdii silahnn parala- yordu. lk mdahaleyi Adalet yapt.
rn silerken, sylenenlerin arly- Nihat suskundu. Yaras ar deildi
la bkld birden.
ancak korktuu her halinden belli
oluyordu. Partimin bana verdii siAnlald m Nihat yolda. Nihat sa- lahla, mermiyle lecektim az kalsn.
dece ban sallayarak Tamam dedi. Oynama demilerdi... tm sylenenAlp yanlarndan geerken yle bir ler imdi kulanda nlyordu. Kanensesine vurdu. Nihat gzleri fkeden l elleri ykanrken derin bir soluk
akmak akmak kafasn kaldrmad ald. Hala pansumann altndan lk
bir ey diyecek oldu sustu. Cihan, Ni- lk kulann arkasndan kan szhatn gzlerinin iine bakarak Hak- yordu. Gz bebekleri titredi. imdi
lsn sen bir ocuk deilsin byle bana bir ey olsayd yoldalarm.
yapmamallar, ancak esas olarak bunu diyerek dudaklarn kprdatt. esen gstereceksin. Yoldalarna anla- nay Arn ok mu? diye sordu. Gztacaksn. , silah ele almakla bitmez, lerini kapatp at mahup bir sesle
balar. Her admnda her soluunda Yok deil. dedi.
sava olmalsn. Arkadalarla biz
de ayrca konuuruz.
Konaklama yerinde t kmyordu.
Nihat bir battaniye zerine yatrdSeri hareketlerle Nihat silahn takt, lar, bann altna montlardan yastk

30 | TAVIR | ARALIK 2014

yapp bir gzel yerletirdiler. Her ey


sessizce yapld. Hi olmadklar kadar btn savalar sessizlerdi. Nihata kyamamann, Nihat sava
grememenin acsyd yaadklar.
Hibir atmadan hibir yaralanmadan sonra byle acl, byle sessiz kalmadlar. Hepsinden bir para vard Nihatta... Ona bakp kendilerini grecek olmaktan utandlar.
Nihat, uzand yerden ban dorultmaya alyordu. Onu gren enay, yaklap diz kt yanna; Biraz
dinlen konuacaz. dedi. Alp, tam
elini uzatt san okamak iin, sonra vazgeip ekti elini.
Nihat sessizce sordu;
Silahm nerede?
Silahn Adalet yolda temizliyor,
boaltr getirir.
Ne diyorsun komutan yolda silahm
bo mu olacak? Kara kalarn alabildiine att enay;
Nihat yolda, sen emir talimat dinlemezsen, grdn zere silahn
da seni dinlemez. Silah ancak gerek
savalar dinler. Yoksa silah herkesin elinde olabilir deil mi? Nihat
yine davrand kalkmak iin enayn
baklarna arpp usulca yerine yatt.
Sanki birka saniyede birka ya birden bymt. Derenin sesini ok
daha yakndan duyuyor, yokuun o
kadar da dik olmadn gryordu.
Dere deli yamurlarla kabarmay
beklerken sabrszd. Nihat ise ileri
atlmak iin sabrszd hi sektirmeden ateler zerinden geip karya
varmak iin.
Elini bir alkanlkla silahna uzanr
gibi ne uzatt yoktu. Ateten elini eker gibi ekti yutkundu. Hala yannda oturan enaya dikti gzlerini
Hele bir toparlan, sen hele bir toparlan. diyordu gzleri. q

31_sablon 11/27/14 5:49 PM Page 31

iir

iir

gerilla sevdam
hasan biber

Yrek pusuda vurgun


Yrek yaral
Gzden, gezden, arpacktan
Yrek sevdal

Barikatlar ardnda
Canlar cokuda
Bayramz dalga dalga
Umut kavgada

Kardelenler diyarnda
Sevdann doruunda
Akyoruz alanlara
Zafer yaknda!..

Gerilla sevdam
Hayatn iinde
Gerilla sevdam
Boy verir zgrle

Gerilla sevdam
Hayatn iinde
Gerilla sevdam
Boy verir zgrle

Gerilla sevdam
Hayatn iinde
Gerilla sevdam
Boy verir zgrle

ARALIK 2014 | TAVIR | 31

32-33 sanat okulu_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:50 PM Page 32

gncel
gncel

devrimci genlik sanat okulu ald


grup yorum

disine hayat buluyor. Yozlamadan


bahsedip de yozlamaya kar alternatif; hatta kar saldrya geen bir
politika hayata geirilmezse konu
zerine sylenen szler de p oluyor. 'Sylemenin en iyi yolu yapmaktr' diyerek son dnemde birok politika hayata geirildi. Bu politikalar nasl bir dzen istediimizin
de aynas oluyor adeta. Kk ama iyi
ve dmanlar korkutacak bir balang.
Umudun ocuklar Orkestras ile birlikte mzii; halk ocuklar iin ulalmas adeta 'imkansz' hale getirilen
bu alan yine yoksul halk ocuklarnn kullanmna atk. Geniletip yaygnlatrmak da hedeflerimiz arasnda.

Kapitalizmin ve onun kltrnn yaratt yabanclama, deersizlemenin nne yeni yeni mevzilerle geilmeye devam ediliyor. Mtevaz ama
politik hedefi ok byk olan bu
admlar bydke hak alma mcadelesinin boyutu da deiecek, so-

32 | TAVIR | ARALIK 2014

mutta yani hayatn iinde dzene


gerek bir alternatif sunanlar egemenlerin korkulu ryas olmaya devam edecek.
Mcadele de aslnda somutta yaplan
ilerle birlikte halkn ierisinde ken-

Spor salonu aarak halkmzn cretsiz spor yapmasna olanak saladk.


Kk Armutlu Mahallesinde kurduumuz halk baheleri ile kapitalizmin salksz, zararl beslenme kltrne mecbur olmadmz; topra
ileyenin halk olduu ve bu toprak-

32-33 sanat okulu_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:50 PM Page 33

tan salkl, yararl, ekonomik beslenme ihtiyacmz giderebileceimizi


ilan ettik.
Gazi Mahallesinde kurduumuz Hasan Ferit Gedik Uyuturucu ve Bamllkla Sava ve Kurtulu Merkezi'ni
aarak devlet tarafndan uyuturucu
batana srklenmi insanlarmza
cretsiz ve devrimci, gereki, ilalara dayanmayan yntemlerle tedavi
olana saladk.
Bu projelerin hepsi yaygnlatrma
hedefi ierisinde olduumuz projelerdir ve imdiden ok byk sonular aldmz syleyebiliriz. Bununla birlikte Grup Yorum olarak
imdi Dev-Gen ile birlikte yeni bir
almann ierisindeyiz...
Saryer'de atmz Devrimci Genlik Sanat Okulu ile liseli, niversiteli, ii, isiz genliin almalara katlaca bir sanat okulu atk. Hede-

fimiz ulaabildiimiz en geni genlik


kesimine kendi z kltrmz, deerlerimizi, sanat anlaymz tamak.
Genlik, doas gerei atlgandr.
Genlik halkn en dinamik, deitirici
gc olan kesimidir. Bunu bilen egemenler genlii halkna, vatanna ve
tabii ki kendisine yabanclatrarak
batan bu devrimci potansiyelin nne gemek ister. te genlie ynelik
yozlatrma politikasnda devlet asl
olarak bunu amalamaktadr; kendisine, halkna ve vatanna yabanclamak.
Devrimci Genlik Sanat Okulu'nda korolar kuracaz. Genliin hep birlikte trkler syledii; anonim halk
eserlerimizi, ozanlarmz, lkemiz mzik tarihini renecekleri bir alma...
Devrimci Genlik Sanat Okulu'nda

genlik olanaklarla spor yapabilecek.


Zinde, salkl olmalar doalar gerei sahip olduklar zellikleri koruyabilmelerini de beraberinde getirecektir.
Devrimci Genlik Sanat Okulu'nda
genlik topra ilemeyi, topra
ekip bimeyi renecek. Topraktan
nasl faydalanyor halkmz bunu grecek. Emei, kendi eliyle ekmeyi,
bimeyi, ilemeyi, retmeyi, stten
yogurt yapmaktan bir eyaya deer
vermeye kadar hayat renecek.
Yarn bugnden kurma mcadelemizin bir paras olan Devrimci Genlik Sanat Okulu'muza tm genlii
davet ediyoruz! armzdr tm
genlie; gelin hep birlikte Devrimci Genlik Sanat Okulu'nda dzenin
yozlatrma politikalarna kar mcadele edelim. Devrimci alternatifi
gsterelim. q

ARALIK 2014 | TAVIR | 33

34 medusa_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:51 PM Page 34

resim
resim

medusann sal

tavr

Afrika'y, Ortadou'yu ve dnyann her tarafn kan glne eviren kapitalizm, byk bir gmen sorununu da ortaya kard.

nisindeki Bat Afrikay ele geirmekti. Kaptann kraliyet taraftar olmas ve aristokrat
gururu subaylarn tlerine kulak vermesini nlemiti. Ve birtakm denizcilik
hatas ile firkateyn Kanarya Adalar civaZaman zaman Akdenizde, okyanusun or- rnda karaya oturdu..
tasnda kck tekneleri batan ve lme gnderilen yzlerce gmeni okuyo- Vali, kaptan ve subaylar 6 filikaya doluurruz. Lks yolcu yatlar, byk vapurlar bu larken, 147 insan botlarda yer bulamayp
teknelerde st ste ylm yzlerce ki- gemi direinden ve kalaslardan yaplm
iyi grd halde, kck teknelerin bir sala trmanmaya zorlandlar.
batma tehlikesi olduunu grd halde yanlarndan geip gidiyor.
Botlarn sal en yakn karaya ekeceine
dair sz verildi. Botlar sala balayan ipEn yaknmzda, stanbul Boaznn souk ler kesildi. Saln zerinde gerek bir lm
sularnda tekneleri batan gmenleri kalm mcadelesi balad. 147 kazazedegrdk. Dnyay kan glne boanlara... ye gemiden kalan bir kutu biskvi ilk gn
G yollarn aanlara... Bin kere lanet... Ve tkendi. Subaylar ilk gn 65 kiiyi ldrbu cinayetlerin hesab sorulacak elbet. Sa- d.
natlar da sanatyla sormal hesabn
katliamlarn, tarihe not dmeli.. Tpk Me- Bir hafta sonra 28 kii kalmt salda. Vdusann Sal resminde olduu gibi..
cutlarnda yaralar olanlar denize atld. Geriye kalan 15 kii subaylar, bilim adamlaMedusann Sal isimli resim Theodore Ge- r ve katiplerdi. Zenci Jean-Charlesin
ricault tarafndan yaplmt. Kraliyet fr- grevi doktorun setii kurbanlar Medukateyni Medusa, Fransa limanndan 17 sadan denize atmakt. Hayatta kalan ditemmuz 1816da ayrlm, Senegalde er drt kiiyle beraber o da onlar kurSaint-Loise gidiyordu.
taran geminin gvertesinde, ok ve hzl yemek yedii iin ld.q
Medusann grevi, bir sre nce ngilizlerin Franszlara terk ettii Senegal kolo-

34 | TAVIR | ARALIK 2014

HASTR LAN!
Ben gider oldum
kardalar.
Ve de
kz kardalar,
Ben gider oldum
Gayri haram bana
Bu toprak damlar
Bu aalar,
Bu talar bana.
Apat dediin
iirilmi oto lastii
Ve bir ka
Tahtadan ibaret
Bir saldr.
Suda yzer.
Oul, uak, bir de karm.
Kurt bana
Hastir eker
Ku bana
Ylan bana
Hastir eker
iyan bana
Lan karda
Bu nasl yara
Kanar heryerimden.
Dlmm
Slmm
Koulmu.
Siktir ekilmiim yani
Kendi z yurdumda.
Bir meri keklik gibi
eker giderim.
*Enver Gke

37-38 tiyatro_sablon 11/27/14 5:52 PM Page 37

makale

makale

sahnelerde
genel mdrn
istifas
filiz tanya

Devletimizin tiyatrosunda bu aralar


Bizans oyunlar oynanyor. Barolnde ex Genel Mdr Mustafa Kurt. Dier rollerdeki oyuncular saymakla
bitmez. Her gn sahneye bir yenisi kyor. Reytingleri de olduka yksek.
Oyunumuzu izlemeye gemeden
nce oyun provalarn bir anmsayalm. Devlete bal sahne sanatlar
kurumlarnn kapatlp, TSAK (Trkiye Sanat Kurumu) adl bir kurumun oluturulmas hakkndaki yasa
tasarsnn gndeme gelmesinin ardndan 1998den beri Devlet Tiyatrolar Genel Mdrl grevini yrten Lemi Bilgin, bir gece operasyonuyla grevinden alnd. Lemi Bilgin
Kltr Bakanlnda AKP hkmetinin ncesinden kalan tek brokratt.
Yerine u anda sahnedeki Bizans
Oyunlarnn bakahraman olan Mustafa Kurt vekleten atand. Geen
yaz yeni atanan Genel Mdrn aklamalar ve demeleri tartmalarn
odak noktas olmutu. Yani oynanan

oyunda yine barold. Neler sylediini yle bir anmsayalm, bakalm arambann gelii saldan belli miymi?
Mustafa Kurt Genel Mdrlk koltuuna oturur oturmaz gazetelere verdii
rportajlarda; Bugne kadar bu kesime ulalamamasnn sorumlusu biz
sanatlarz. Tiyatro biletlerinin arkasnda yetikin oyunlarnn 10 ya st herkes tarafndan izlenebilecei yazlmtr. Bugne kadar oynanan oyunlarn 10
yandaki ocuklar iin ok da uygun
deildi. Bundan sonraki srete, biletlerde belirtildii gibi ocuklar aileleri ile
rahatlkla oyun izleyebilecekler lkemizin birliine, beraberliine, kardeliine, bara odakl bir repertuar yaptk. Herkesi kucaklayan, her kesimi kucaklayan bir repertuar yaptk. Bundan
da kastmz u; tarihi oyunlar, dnem
oyunlar, klasik eserler var Yllardr ihmal edilmi yazarlarmz var; bir trl
sahneye kmayan, Necip Fazl gibi.
Onun Para oyununu ilk kez oynayacaz. 40 yl nce DTye verilmi, repertuarda duran bir oyundu diyordu.

Geen sezon sergilenen Devlet Tiyatrolarnn repertuvar ortada. Deiimi buradan tartmayacam. nk
biz artk Devlet Tiyatrolarndaki oyunlarn kalitesini ve ieriini deil, kurum iindeki dedikodular ve skandallar tartr hale geldik (Daha dorusu getirildik). Turne dnlerinde
dekor kamyonlar gmre takld,
eletirilen oyunlara ynetmenler
oyunun provas bitmeden sahneye
koydular v.s. diye aklamalar yaptlar, oyun metinleri Bakanlk bnyesinde kurulan komisyon tarafndan denetlenmeye balad. TSAK bir muamma olarak tartlmaya devam edildi, alanlarn nne bir tehdit arac gibi stlp stlp konuldu durdu.
Herkeste o kadar ok stld ki artk
bu cack bozulmutur algs yaratld. Ki cacn bozulduu falan yok, yaratt bu algyla insanlarn ilgilerini
datyor, meseleyi uzatarak ilgilileri
yoruyor, bezdiriyor. Bu arada ok ileri vard, paralel kazklar skyor,
aktklarn salamlatryorlard, TSAK ii pimeye brakld.

ARALIK 2014 | TAVIR | 37

37-38 tiyatro_sablon 11/27/14 5:52 PM Page 38

Mustafa Kurt henz bir yln doldurmu asaleti onaylanmam bir genel
mdrken 14 Ekim 2014 gn istifa
etti. Kendisi istifasyla ilgili konumad fakat iddialar ard ardna geldi.
lk nce Bakanlk bnyesinde kurulan
komisyonun Goethe'nin Gne Batarken Bile Byk oyununun orijinal
metnindeki baz replikleri sansrlemesiyle prmiyerin ileri bir tarihe
ekilmek istenmesi ve daha nce de
benzer durumlar yaand iin
Kurtun oyundan nce istifasn sunduu da bir dier iddia. Bir baka iddia ise istifasn bakanln istedii.
Bu iddialar ortada dolanrken Tiyatro Oyuncular Meslek Birlii (TOMEB)
bir aklama yapt. Genel Mdr
Kurtun sansr mdahalelerine kar knca istifasnn istendii belirtilerek, Kltr Bakanndan bir aklama beklediklerini belirterek Sanata,
sze, dnceye vurulmaya allan
zincirler hibir bask dneminde uzun
mrl olamam, uygulayanlar tarihin kara sayfalarnda yer almlardr
ve Genel Mdr Kurt, gerek bir yl
nce TSAKa dier ynetim elemanlaryla birlikte kar knda,
gerek ise bu istifasnda doru davranmtr dediler. Dediler demesine de
Mustafa Kurtun TSAKa kartl
da ok tartlmt. Hatrlarsanz Mustafa Kurt zel tiyatrolarn deneini
kesilmesi, festivallerden dlanmasna da imza atmt. Bu istifayla birlikte tm bunlar yeniden gndeme geldi.
Tm bunlar tartlrken taraflardan
biri suskunluunu bozdu. Bakanlk bir
aklama yaparak; Genel Mdr Vekili Mustafa Kurt'un D ilikilerde alan C. isimli bir kz taciz ettii gerekesiyle hakknda bir soruturma olduu, soruturma iin ifade verecei, ancak sansr bahane ederek istifa ettiini, istifasnn gereksiz olduu, zaten grevden alnacan, bunu el al-

38 | TAVIR | ARALIK 2014

tndan renip erken davrandn bildirdiler. Bakanlk yetkililerine gre,


Kurt, bu sayede soruturma nedeniyle alnmaktansa, "sansre direndii
iin brakan" brokrat imaj yaratmak
istiyordu.
Kurtun istifasnn ardndan barejisr
Ali Hrol, Ankara DT Mdr ekip
Tapnar ve Ankara DT Mdr Yardmcs Serdar Kayaokay da istifa etti.
te yandan Kltr ve Turizm Bakanl Kurtun istifasn kabul ederek, Kurtu
kurumdaki kadrosunda DT rejisr
olarak deil, Bakanln srgn yeri
olan Strateji Gelitirme Bakanlnda
grevlendirdi. Ve Kurtun sz konusu
grevlendirmeye itiraz ettii belirtildi.
Birok haber sitesinde Kurtun kurum
alan bir gen kz taciz ettii yazlp
izildikten sonra taciz ettii ne srlen kurum personeli C.nin 15 Eyll
2014 tarihinde Bakanla verdii dilekesinde, Kurtun, kendisini grevli olduu D likiler Biriminden uzaklatrd, sorumluluklarn azaltt ve
kendisine mobbing uygulamakla sulad sylendi.
Bu iddialar pe pee gelirken kafalar olduka karyordu, nce sansre itiraz
dendi, sonra taciz, yok pardon taciz deil mobbing Ve bu arada oyunun asl
barol oyuncusu kuzu sessizliine brnm, hi konumuyor ama kadrosuna itiraz ediyor.
Bu arada Ex genel Mdrden baka
herkes konuya mdahil oluyor. CHP stanbul Milletvekili Umut Oran, konuyu
TBMM gndemine tad. Oran, Kltr
ve Turizm Bakan mer elikin yantlamas istemiyle verdii soru nergesinde: DT Genel Mdr Mustafa Kurt
neden istifa etti? Mustafa Kurtu istifaya siz mi zorladnz, bu doruysa gerekeniz nedir? Argo bir cmle nedeniyle oyun mu kaldrlyor? Mustafa Kurt,
stanbul DTde nceki gn prmiyeri
gerekletirilen Gne Batarken Bile

Byk oyununun, argo replikler bulunduu iin kaldrlmas talimat


verdiiniz ve Kurtun da buna direndii duyumu doru mudur? Sansr biriminiz mi var? diye sordu. Bakanln ne cevap vereceini ok da
merak etmiyorum, arife tarif gerekmez nk. Vekiller soru nergeleri
vereceklerine TSAK la ilgili ne yapacaklarn planlasalar daha iyi olacak.
Devlet Tiyatrolar genel mdrsz
kalmaz, makama gelebilecek isimler
konuuluyor bile hatta bu yaz yaynlanana kadar yenisi atanm bile olabilir. Kurumlarn zerklikleri kaybolduktan sonra oralarn genel mdrnn kim olduu ok nemli deil. Yneticiler sadece emir kulu olup kyorlar. Yneticilerin arkasnda duracak salam bir rgtl yap olmadktan sonra tek balarna direnemezler.
Hep birlikte rgtl bir hareket olamadktan sonra bir genel mdrn
istifasn bu kadar tartmak bile zaman kaybdr bence.
ddialarn bu kadar eitli ve deiken
oluu inandrclklarn azaltyor, neye
inanacamz bilemiyoruz, imdilik
hepsi iddia. Soruturma tamamlandnda, taraflar konutuunda gerekler ortaya kacaktr. Peki tm
bunlar Devlet Tiyatrolarnda neyi deitirecek? Kendimize bu soruyu sormalyz. Oyunlarn kaliteleri ykselecek mi, Oyuncularn ve alanlarn
sorunlar zlecek mi, TSAK ve
sansr ortadan kalkacak m? Eer
cevap Hayrsa ben bu oyunu izlemek iin bilet almak istemiyorum.
Sahnede bir oyun oynanyorsa beni
zmlere gtrmeli, yllardr Devlet
Tiyatrolar sahnelerinde oynanan kadn erkek ilikileri, evlilik sorunlar, saray entrikalar oyunlaryla seyirciyi
oyaladklar gibi imdi de bu oyunla
da kimseyi oyalamasnlar. Biz, bize oynanan oyunlara kar oyunlar grmek
istiyoruz artk. nin artk o sahneden. q

37-38 tiyatro_sablon 11/27/14 5:52 PM Page 39

ARALIK 2014 | TAVIR | 39

39-41 tiyatro_sablon 11/27/14 5:53 PM Page 39

tiyatro

tiyatro

kerbela
idil halk tiyatrosu

Ali Berktayn yazp Aye Emel Mescinin


rejisiyle ehir Tiyatrolar bnyesinde sunulan Kerbela oyunu tarihsel bir sreci anlatmasndan dolay dil Halk Tiyatrosu
olarak zellikle izlememiz gerekiyor dediimiz bir oyun oldu. Oyunu izlemek iin,
izleyicilere datacamz Tavr dergilerimizi de alp ehir Tiyatrolar Harbiye
Muhsin Erturul Sahnesine gittik. zleyicinin youn bir ilgisi vard. Halkn barnda derin yaralar am olan Kerbela, yine
halk tarafndan sahipleniliyordu. Oyunla
hedeflenen, tarihimizle ve gnmzle bir
hesaplama m yoksa suya sabuna dokunmadan tarihsel bir olay anlatp gemi
gemite kald anlay m? Kerbela nasl
anlatlmt? Oyuna giderken merak ettiimiz sorular bunlard. Deerlendirmemizi de bu erevede yapmamz gerekir diye
dnyoruz.
Oyun, slamiyetin douunda var olan
insancl ve demokratik dncelerin iktidar mcadelesiyle geirdii dnminsan olgusuna barl bir vurgu yaparak
anlatyor.*
Oyunun zerine oturduu temel tam
da bu. Oyunda grdmz, insanlar
hngr hngr alatan ite bu dnce.
Peki, bu temel ne kadar salam olabilir?
Kerbelay ne kadar tarihe, geree uygun
anlatabilir? slamiyetin douunda var
olan insancl ve demokratik dnceler neler? Biz niye bilmiyoruz ya da var olduu sylenen budemokratiklikbize neden oyunda gsterilmiyor? Ynetmenin
insancllktan ve demokratik dncelerden anlad ne? Cevab szn iinde
aslnda: insan olgusuna barl bir vurgu yaparak anlatyor.nsana dair olmayan,

ARALIK 2014 | TAVIR | 39

39-41 tiyatro_sablon 11/27/14 5:53 PM Page 40

iktidar ele geirmeye ynelik bir dzende insancllktan ve bartan bahsedemeyiz. nsani bir dzen deildir kurulan,
slamiyetin douuyla birlikte iktidar ele
geirme mcadelesi sz konusudur. Kerbela bu mcadelenin devamdr.
Oyun, tarihsel-diyalektik bir bak asyla deil, idealist bir bak asyla sahneleniyor. Oyunda iyiler ve ktler var. Bir
tarafta iyiler, dier tarafta ktler. Oysa
bir insann deiimini, iyi-kt yanlarnn
savam halinde olduunu gstermesi gerekir. Muaviye ve Yezid neden kt? ktidar kavgas var, haksz bir ekilde iktidar almaya alyorlar. Ve egemenler hep
acmasz olurlar. Sosyalizm dndaki btn dzenlerde iktidara gelenler neye
gre iyi olacaklar. ktidarlar halkn zarar kouluyla, ynetenlerin karlar zerine kuruludur. Oyunda bu gereklik, tarihsel ve toplumsal koullarn nemi atlanm.
Drdnc halife Alinin lmyle iyilerin
40 | TAVIR | ARALIK 2014

ve ktlerin sava balar. Hasan, uzlama


adna iktidar Muaviyeye brakr. Muaviye
iktidarn glendirmek iin Hasan ldrtr. Muaviyenin yerine haksz bir ekilde geen Yezid ise Hseyini ve ailesini, Hseyin
yanllarn ikenceyle katleder. Oyunda anlatlan hikye ksaca budur. Asl nemli
olan, bu hikyenin, sahnede nasl ilendiidir.
Oyunda, bahsettiimiz iktidar atmasndan ziyade, tarihsel kiilere ynelik bir anlatm var. Alevi inannn merkeze alnd
ve Alevi kitleyi hedefleyen karikatrize
edilmi bir anlatm sz konusu. Samanyolu TVde yaynlanan dini ierikli dizileri
anmsatyor oyun. Televizyon banda byle bir diziyi izliyormuum gibi hissettim. Bu
sefer Kerbelay anlatan bir dizi! Bu idealist
bak ve karikatrize edilmi oyunculuklar,
Kerbelay geree uygun anlatamaz. Oyunculuklar ok zayf. Seyirciye dnk, sloganvari sylemler, hikyenin iinde olmayan oyunculuklar tercih edilmemeliydi. zleyici kendi duygularyla duyguland, oyu-

nun duygusuyla deil.


Peki, bu duygulanma nasl bir duygulanma? Hngr hngr alayan izleyiciler
bile vard. Oyunu izledikten sonra kendimize dnyor muyuz, yaadklarmz ve
bugnmz sorguluyor muyuz? Hedeflenen, sadece duygulanp, dearj olup ayrlan kitleler mi, yoksa bilinlenen, bu birikimle dolan, aydnlanan kitleler mi?
Epik tiyatro anlayyla yaplm aslnda,
ancak epik tiyatroyu izleyicisini deitirip
dntrmeyi amalayan bir tiyatro anlay olarak deil, teknik olarak kullanmlar. Epik tiyatro yalnzca teknik bir tiyatro
anlay deil, seyirciyi rahatsz etmesi gerekir oyunun, dndrtmesi gerekir.
Anlatc rolndeki Asl ngren epik tiyatroyu biliyor. Geen sezon sahneledii
epik tiyatro rnei olan Vasf ngren in
Zengin Mutfa oyununda bunu gstermiti. Asl ngren in oyuna bu anlamda bir katks olmadn gryoruz oyunu izlediimizde. Oyunculuu baarl, his-

39-41 tiyatro_sablon 11/27/14 5:53 PM Page 41

sederek oynuyor. Anlatcnn oyundaki


yeri ise tam olarak anlalmyor. Anlatc,
oyunu toparlayan, oyunun dndrmek
istediklerini aktaran, seyirciyi ynlendiren
bir ileve sahip deil. Oyundaki birka karaktere byle bir ilev verildii iin, anlatcnn rol yerli yerine oturmuyor.
Oyunun en nemli sorunlarndan biri de;
izlediimizde Yezide kfrediyoruz, peki
gnmzn Yezidleri? Kerbela bugn ne
ifade diyor? Kerbela, bizlere tarihin iinden ne sylyor ve biz ne diyoruz bugn,
Kerbela derken tarihe? Muaviye, lm deinde olduu sahnede,apulculardiye
baryor. ktidar halka her dnem ayn dili
kullanyor. Tayyip de Gezi eylemleri srasnda apulcular diye baryordu. Hatrlyoruz bunu, tabi alklyoruz. Sylenen
szler anlaml. Biz ok duygulanyoruz, heyecanlanyoruz bu szleri sahnede duyduumuzda. Peki, yeterli mi bunlar, gnmzn Yezidleri iin?
Oyundan beklentimiz, geree uygun
eletirel bir dramaturjiyle Kerbelay an-

latmasyd. Ali Berktayn yapt dramaturjide, oyunun sylemi salam temellere


oturtulmam. Aye Emel Mesci, koreografide olduka baarl. Tiyatronun teknik
olanaklarn kullanrken saknmam. Oyun,
izleyiciye, uzun zamandr grmediimiz bir
grsel len yaatyor. Ik oyunlar, danslar, koronun koreografisi, arklar Etkileyici, oyunun sylemini glendiriyor. Alinin
lm sahnesinde k oyunlar ve sis makinesiyle yaratlan atmosfer, seyircinin iinden sahneye bir yol ayor adeta. In, drdnc duvar ykan yabanclatrma arac
olarak kullanlmasnn baarl rneklerinden biri oldu bu sahne. Orkestrann batl
enstrmanlar arlkl olmas ve kemann bu
kadar ne kmas yerine balama ve ritim
arlkl daha bizi anlatan bir biim bulunabilirdi belki.
Oyunun sonundaki sava sahnesi baarl
bir reji tercihiyle verilmi. Ar ekimle
gsterilen klla sava sahneleri, tarihsel
oyunlarda oka karmza kan, birok
oyuncunun girdii ve kargaann hakim olduu sava sahneleri komikliini yaat-

myor. Ar ekimli kapma ve oyunculuklardaki byk byk hareketler sahneyi dolduruyor. Hseyin ve ailesinin ldrld finaldeki bu sava sahnesi doru bir teknikle verilmi.
Okuyucularmza, Kerbela oyununu tavsiye ediyoruz, izlenmesi gereken bir oyun.
Eletirdiimiz noktalar var, gncelletirme
beklerdik, pek yok. Adeta ehir Tiyatrolar versiyonu olmu, yani birka ayrntda
oto sansre uram, deforme edilmi bir
tarihle karlayoruz. Ancak oyun bizlere tarihimizi hatrlatyor. Yezidler yaamaya devam ediyor hala ve Yezidlere kar
mcadele de devam ediyor. Yezidlerin
alnd Hac Bekta Veli anmalar, aureler, cem trenleri Ezilen halklar tarihini unutmamal. Zalimlerle ayn sofraya
oturmamal. Oyuna gidelim ve tarihimizi hatrlayalm, bir kez daha. q
*ehir Tiyatrolar 2014-2015 Kasm ay
program bror

ARALIK 2014 | TAVIR | 41

42-43 bu tarz senin_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:53 PM Page 42

televizyon
televizyon

bu tarz senin olamaz!


derya doan

Hemen hemen hepimiz evimizin iinde bir dman barndryoruz. Evin ba


kesinde veya salonun ortasnda
ylece duruyor. Evet, televizyon...
Bize bir katks olmasa dahi hepimizin
evlerinde ba keye kurulmu, belki de toplasan evimizde geireceimiz
iki saatlik zaman dilimini gasp etmek zere bekliyor. Kapitalizmin en
sadk arac. Onun iinde bir programdan bahsetmek istiyoruz size.

mak istiyor. dl ise 100 Bin TL.. Bugn 100 Bin TL kolay kolay kazanlmaz
biliyorsunuz. Bu paray kazanmak
iin yarmaclara yaptrmadklar kalmyor. nce o haftaya uygun kyafetler almak iin alverie kyorlar. Kyafet aldktan sonra da ona uygun
makyaj ve sala geliyor yarmac
podyuma. Eyvahhh jri karsna m
ktnz.. imdi geliyor aalamann,
hakaretin bin trls.

Bu Tarz Benim Grdnz m bu


program? Geri duymamak, grmemek mmkn deil herhalde. nk
haftann her gn yaynda. Jri, sunucu ve yarmaclardan oluuyor. Yzlerce yarmada olduu gibi. Yarmaclar her gn farkl konseptle kyorlar podyuma. Programa katlan her yarmacnn kendine gre hayalleri var.
Kimi ev almak iin geliyor, kimi Amerikaya gidip kazand paray harca-

nsanlarn deerini zerindeki elbiselerle, salaryla belirliyorlar. Eer daha


fazla para harcayp elbise almsa
yarmac o jrinin gznde bir adm
nde oluyor. Bu program tamamen
genlerimizi yozlatrmann bir paras. Bu da m olacakt dedirten
cinsten bir yarma. Oran dn, buran dn, bence sen erkek olsan sana
daha ok yakrd diyerek aalyorlar. Sana kaynak yaptran birinin,

42 | TAVIR | ARALIK 2014

kaynak yaptrp yaptrmadn kontrol etmek iin sana bakmak istemeleri, san ekerek bakmalar, kzn alayarak kulise gitmesi...
Bir insan bunu nasl kendine yaktrabilir ki? Bunu kabullenmek mmkn bile deil. Annesinin babasnn
ona yapmadn, kendini modann yldz sananlar yapyor. Katlanlardan ise
en k 19 yanda gen bir kz. Ve
de en ok konuulanlardan biri. 19 yanda bir kzn gelecee dair gzel hayalleri olabilir. Ama bu dzen onu
yle bir hale getirmi ki magazine
gndem olabilmek iin her trl irkinlii yapmasn salyor.
Herkes birbirine kar ak sava balatm durumda. Jridekiler bal bana tm yarmaclara hakaret ederken, yarmaclar da rakiplerine ayn
hakareti yapyorlar. Yani anlayaca-

42-43 bu tarz senin_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:53 PM Page 43

nz herkes birbirinin kuyusunu kazmakta. RTK bile aalama ve hakaret ierdii iin cezalar veriyor. Cezalar vereceine yayndan kaldrsn.
Gencecik kzlarmz bu soytarlara
zeniyorlar. Televizyonlarn bandan kalkmyorlar. Patronlarn da doallnda iine geliyor nk reyting
oluyor. Reyting demek de daha fazla para demek.
Bizim halkmz yoksuldur. Ekmek paras bile bulamayan aileler var Trkiyede. Bunlar grmezden gelip her-

kese diyorsunuz ki kendi tarznz yaratn. Dekolte elbiseler, yrtk pantolonlar, dar gmlekler, mini etekler, pahal ayakkablar aln. Kendinize bakn. Hayat bo elen co diyorsunuz ya, yok
ite bu lkede doan her ocuk borla douyor.
Kimin ne giyeceine, nasl yryeceine, san nasl yapacana, nasl konuacana yarma jrileriyle karar veriliyor bu lkede... Neredeyse anamza
kfredecek kadar yzmze bizi aalayan, canl yaynlarda tehir eden-

ler, rencide edenler, bir meta gibi kullanyorlar...


Yozlamaya kar, kendi alternatifimizi yaratmakla balayacaz ie. Onlarn tarz hep mahkum olmaya mecburdur. Halkmzn bunlar gibi soytarlara ok gzel bir sz var: Nereden
geldiini unutma. diye. Biz de bunu
tekrarlyoruz yarmaya katlanlara. Sizin ne ananz babanz onlar gibi giyiniyor ne de onlar gibi paralar var.
znze geri dnmelisiniz. q

Yozlamaya kar, kendi alternatifimizi yaratmakla


balayacaz ie. Onlarn tarz hep rmeye yok olmaya
mahkumdur!

ARALIK 2014 | TAVIR | 43

44 kitap_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:54 PM Page 44

kitap
kitap

mahir, hseyin, ula


ayenur yayla
den kurtuluun tek yolunun Kzlderede
gsterilen yol olduunu tekrar tekrar
kantlamtr. Devrim dnda hibir yoldan mevcut dzenin deimeyecei kantlanmtr. Silahl mcadele dnda , emperyalizmi kovacak ve oligarik iktidar ykacak bir ara yntemi mevcut deildir.
Kurtulua kadar sava iarnn Kzlderede
yanan mealesi, feda ruhu, cret ve kararllk 45 yldr yeni gelenekler yaratp bymtr.
Nerede zulm varsa, orada direni de vardr . Dalarnda ahanlar eksik olmayan,
isyanlarn yurdudur Anadolu Zulme
smrye bakaldrmann anl rneklerinin kahramanlk destanlarnn tarihe
kanla yazld isyan topradr. Pir Sultandan, Bedreddinden, Baba shaktan,
Kawadan, Denizlerden Mahirlere uzanan
Mahir, Hseyin, Ula Kurtulua Kadar Sa- bir direni tarihidir.
va slogann duyuyoruz birok eylemde. Ve cokulanyoruz, byk bir gururla Kitapta devrimci genlerin direnilerin,i
da haykryoruz. Mahirin, Hseyinin, baemezliklerini, vatanseverliklerini
Ulan at yolda ilerleyenlerin slogan- ince ince ilemitir. 6.Filonun denize ddr bu. imdi bu slogan bir kitabn ad. Bo- klmesi , Efraim Elromun karlmas da
ran Yaynlarndan kan kitap Mahirlerin bunlara rnektir.
adm adm nasl devrim mcadelesi iin
yrdklerini anlatyor. Anadolu halk 6. Filo, Amerikan emperyalizminin en
baemez kolay kolay zulme. Ve Mahiri, kanl ve mehur aralarndan biridir. 15
Hseyini, Ula gibi yiit evlatlar oktur. Temmuz 1968de stanbulun DolmabahMahirlerin rgtlenileri, M-L dnce- e aklarna demir att. Amerikann lye ulamalar ve Trkiye devrim tarihine kemize girmesi kan demekti , ikence deyn verileriyle Dev-Genin kurulma s- mekti, katliam demekti , daha fazla gzya demekti . Ama bu lkenin devrimcireci
leri de vard. Bamsz Trkiye, Kahrolsun
Kurtulua Kadar Sava iar devrim yo- Amerika sloganlaryla igalci Amerikan
lunda srardr. Dnyamzda ve lkemizde ordusunu denize dktler. Bu kavgada
45 yldr yaanan gelimeler, Kzldere Deniz Gezmi devrimci rencilerin en
yolunun dnda bir alternatif ortaya kar- nndedir. Devrimci Genlik, halkn emmam tersine, bamllktan ve smr- peryalizme kar bamszlk yolunu aa

44 | TAVIR | ARALIK 2014

aa, dve dve , le kala ilerlemeye


bundan sonra da devam etmitir.
Deniz, devrimci renciler iinde militanlyla, kararllyla, cretiyle ne km
bir hareketin nderi olmutur .Tarih 6 Mays 1972 Deniz katliamclarn elindedir.
Suu ise Bamsz Trkiye istemek cezas kesin dam. Devrimci dncelerinden
devrimci duruundan yarglanyor Denizler. Bu katliam duyup da susmak, grmezlikten gelmek olur mu? Onlarn
adaleti varsa bizim de adaletimiz vard.
MAHR HSEYN ULA KURTULUA KADAR SAVA slogannn tarihe geii
30 Mart 1972. Sabah gnei aydnlatyor
kerpi evi. Kerpi ev artk bir direni evidir. Kzldere manifestosu yazlacak birka saat sonra kerpi evde. ONlar kuatlmtr. Teslim olun arlarna cevaplar nettir. BZ BURAYA DNMEYE DEL,
LMEYE GELDK olur. Bu sloganla emperyalizme kar bamszlk iin silaha sarlma hakkndan asla vazgemeyeceklerini haykrm oluyorlard. Bir taraftan da
taleplerini haykryorlard, Denizlerin idam durdurulmasn, devrimci tutsaklar serbest braklmasn sylyorlard.
MAHR HSEYN ULA diyor ki, Devrim
yolu engebelidir, dolambaldr, sarptr. Biz
doru grdmz bu yolda sonuna kadar ilerleyeceiz. Bu sava direnenler kazanacak. Bu slogan dilden dile kulaktan
kulaa yaylacakt.
Boran Yaynlarndan kan bu kitab okumanz tavsiye ederiz. Trkiye devrimci hareketin byk nderlerinin yaamlarn ve
direnilerini en yaln haliyle anlatyor. q

45 gagarin_sablon 11/27/14 5:54 PM Page 45

film

film

gagarin
hazal kara

Film uzaya giden ilk insan Yuri Gagarinin hayatn konu alyor. Gagarinin
hayatyla birlikte o dnem Sovyetlerde yaananlara da tank oluyoruz.
Yuri Gagarin, 9 Mart 1934 tarihinde
dnyaya gelmi. Kyde yetimi ve
kinci Paylam Savann getirdii
zorlukla karlam ocukluunda
Film boyunca Gagarinin ocukluuna,
genliine ve pilotluk dnemlerine dnler yapyoruz.
Filmde sosyalizmin gerekten de insan
iin alan, reten, gelitiren bir yap
kurduunu gryoruz. Gagarin ise
sosyalist kltrn yaratmak istedii
yeni insann gzel bir rnei
Kapitalizmde bir kenara atlp yozlamann bataklarna ekilen yoksullar
var. Oysa sosyalizmde grdmz
tablo tam tersi. Bu filmde de insana verilen deeri, halk iin vatan iin alan
insanlar gryoruz.
Kapitalist toplumda, insanlar bencildir,
kskantr, karcdr
Sosyalist toplumun yaratt yeni insan
ise bunun tam tersini rnekliyor. Gagarin, halkn ve lkesini ok seven bir

Sovyet vatanda. Bu sevgi ba o kadar


kuvvetli ki yllarca emek harcayp, kendisini gelitirerek uzaya kan ilk insan
olma sfatna eriiyor.
Sovyetler kozmonot adaylarn belirlemek iin geni bir tarama program
balatyorlar. Dier kozmonotlar ile Sovyet uzay programna seilen Gagarin,
btn testleri baaryla geiyor. Sonunda yine yetenekli ve baarl bir kozmonot olan German Titov ile Yuri Gagarin
arasnda bir tercih yaplyor ve Yuri Gagarin seiliyor. Bu seimde belirleyci
olan noktalardan birisi de Gagarinin son
derece ak olmas Yani yaad, hissettii her eyi aka ifade ediyor. fade ediyor nk, kendi zaaflarnn Sovyetlerin nnde bir engel tekil etmesini istemiyor. Onun saklad bir zaaf yllarn emeini bir rpda boa karabilir. Kendisini bir bireyden ok kolektifin
bir paras olarak gryor Gagarin. Sovyet uzay programna gre bir ok denemeden geiyor kozmonotlar. Uzayda
karlaabilecekleri her trl olaya kar hazrlanyorlar. Onca emek verip vcudunu gelitirdiini ve uzayda karlaaca glklere hazrladn gryoruz filmde, gerekten zorlu testlerden

geiyor. Ama ondan daha iyi olan bir


bakas olsa en iten haliyle buna sevinebilecek biri. Radyoda oynanan bir
tiyatro oyununu gerek sanarak dinliyor Gagarin Tiyatroda uzaya kld haberi veriliyor ve Gagarin buna ok
seviniyor. Oysa kapitalist toplumda
bireyler nemlidir ve tabiki de onlarn
baars Gagarin neden ben deil demiyor, onun iin nemli olan sosyalist
insann uzaya kmas..
Yuri Gagarin kiisel baarsndan ok lkesi iin yararl olduuna sevinen biri.
Bunun gururunu ve mtevazln tayor.
nsanlarn birlikte retip, birlikte paylat bir toplumda haliyle sevinler,
zlemler, aclar da bir oluyor. Yuri Gagarinin uzaya kmasnn radyodan
duyurulmasyla birlikte tm sokaklarda bayram havas esiyor. Bunun iten
mutluluu da ekrana yansyor.
nsanlar kolektifin bir paras olmaktan
mutlu oluyor ve birlikte retmenin, birlikte baarmann hazzn keyifle izliyoruz biz deq

ARALIK 2014 | TAVIR | 45

46-48 haber_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:55 PM Page 46

haberler

haberler

2. Sanat Meclisi Festivali


i lmleri ve i Cinayetleri Temasyla Gerekleti
Pek ok sanat disiplininden sanatnn bir araya gelerek Mevsimlik iler Dans Meydannda, iki gn boyunca dil
dzenledii sanat bulumasnn bu seneki konusu ii Halk Danslar Topluluu, Messa Dans Grubu, Kafkas Halk
lmleri ve ii direnileri idi.
Danslar Grubu, Levent Ketenci ynetiminde Mula Yresi halk oyunlar ve Gonca Gmayak sahne ald. Mevsim10 iinin yaamn yitirdii Torunlar Holdinge ait inaat lik iler Dans Meydannda yerlerde pamuk tarlalarn
alanna ve holdingin duvarlarna sanat bulumasnn afi- simgeleyecek dekorlar bulunuyordu.
lerini asarak tantma balayan sanatlar, hemen bir hafta sonrasnda da Ermenekte meydana gelen ve 18 iinin Resim ve Heykel Meydannda ise Gke Okay, Ahmet
sular iinde kald katliamn ardndan yapt eylemle Tkenmez, Buket Onat, Glah Mersin, Roeki Symons
sanatlara seslenerek tm sanatlar ii katliamlarna kar kmrle izdii desenlerini sergiledi. ocuklarla resim albirlemeye ve iilerle birlikte mcadele etmeye ard. malar ve amurdan heykel almalar yapld. Ayla Turan,
Blent nar, Ayhan Mutlu, Gray Morgl, zgn Kutlu TrSouk hava artlarna, srekli yaan yamura ramen fes- er, Derya zbay, Hasan Aslan, Cemil Gntepe, zgr Soyyltival almalarn devam ettiren sanatlar 1-2 Kasm tar- maz, Jerome Symons heykel ve resimleriyle festivale
ihlerinde Gazi Mahallesi ehir Parknda dzenlenen bu- katld.
lumada her i koluna ait bir meydan kuruldu. Festival
alannn deiik yerlerinde sergilenen fotoraflar da ii- naat iilerini temsilen inaat alan olarak dizayn edilen
lerin yaad katliamlar, insanlk d alma koullar g- naat ileri Mzik Meydannda Fuat Sakann aln yapzler nne serildi. Buluma iki gn boyunca halka ak ve t konser Cihan elik ve Ozbinin arklaryla devam etti.
cretsiz olarak gerekletirildi.
Ayla Ylmaz, Mikail Deirmenci, Glgedekiler, zgr Korkmaz, Denge Hevi ve Engin Orta-Okan Kayann sahne
Getiimiz sene Abdullah Cmert Sinema adryla fes- ald mzik meydannda sanatlar, ii lmlerinin
tivalde yerini alan Sinema adr bu sene festivalde, set ii- yaanmamas iin birlikte olmak gerektiini vurgulayan
lerine atfen "Set ileri Sinema adr" olarak kuruldu. i- konumalar yaparak yaanan lmlerin birer i kazas deil
leri konu alan ve ii direnilerini anlatan ksa film, belge- katliam olduunu tekrar tekrar vurguladlar.
sel gsterimlerinin yapld sinema adrnda birinci gn
Ezel Akay, Reis elik, Bar Pirhasan ve Sinan Demirtala Festivalin son gn parkta kurulan ana sahnede saat 17.00
bir filmin yaratl aamas ve sektr zerine bir sylei itibariyle balayan konserde; Sanat Meclisi yesi Grup Yogerekletirildi. kinci gn ise yine adrda belgesel ve ksa rumdan nan Altn sanat bulumasnn anlam ve nemfilm gsterimlerinin ardndan ynetmen Hseyin Karabeyle ine deinen bir konuma yaparak konuklar selamlad. Tiybir sylei gerekletirildi.
atro Simurg ve Ortadirek Tiyatro oyuncularnn ii lmleri temal zel oyunlar sahnelendi. Hazerfem Kafkas
Tersane ileri iir Meydannda airler brahim Karaca, Zer- grubunun dans gsterisinden sonra konser balad. Konrin Tapnar, Edip Yeil, Duygu ivi, Galip Doan, Yelda serde; Hseyin Turan, Efkan een, Menderes Samanclar,
Karata, Osman Gen, Fadl ztrk, Tunay Bozyiit, zlem Taner, Mikail Deirmenci, Erdal Bayrakolu, Ayla YlMustafa Angn bazen kendi iirlerini bazen de ustalarn i- maz, Grup Abdal, Mazlum imen ve Grup Yorum sahne ald.
irlerini seslendirdiler.
Madenciden arksyla konsere balayan Grup Yorum; tm
Tekstil ileri Tiyatro Meydannda ise iki gn boyunca on sanatlar ve halkla birlikte av Bellay syledikten sonra
bir tiyatro ekibi sahne ald. dil Halk Tiyatrosu, Tiyatro Simurg, festival sona erdi. Konser boyunca ana sahnenin arkasnEsanyurt Bamszlar Topluluu, Ortadirek Tiyatrosu, da grafiti sanats Glge, ii lmleri temal grafiti
Bileke Tiyatro gibi tiyatro topluluklar genel olarak iileri yaptlar. q
ve ii katliamlarn konu alan oyunlaryla byk beeni
toplad.

46 | TAVIR | ARALIK 2014

46-48 haber_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:55 PM Page 47

GRUP YORUM GNCE


42 Kasm
Sanat Meclisinin Gazi Mahallesi Byk Gazi Parkta dzenledii festivalde sahne ald.
48 Kasm
Avusturyann Linz ehrinde Anadolu Federasyonunun dzenledii konserde yaklak 800 kiiye seslendi.
413 Kasm
kitelli Haklar Derneinin dzenledii Yozlamaya Kar 2.Birol Karasu Halk enliinde bir konser gerekletirdi.
416 Kasm
Belikann Liege ehrinde Anadolu Federasyonunun dzenledii gecede yaklak 1000 kiiye seslendi.
425 Kasm
kitellide kitelli Haklar Derneinin dzenlemi olduu Yozlamaya Kar Birol Karasu Halk enliinde bir konser gerekletirdi.

GRUP YORUM DUYURU


430 Kasm
svire - Zrih konseri
44 Aralk
svire - Basel konseri
420 Aralk
zmir smet nn Sanat Merkezi
427 Aralk
stanbul Bostanc Gsteri Merkezi
Grup Yorum Aralk Ay Syleileri:
1 Aralk - Avclar
17 Aralk - zmir Karyaka
2 Aralk - Baclar
18 Aralk - Mula ni.
3 Aralk - 1 Mays
18 Aralk - Mula Merkez
4 Aralk - Glsuyu
18 Aralk - zmir Narldere
5 Aralk - Sargazi
18 Aralk - zmir Doanay
6 Aralk - Okmeydan
19 Aralk - Denizli Pnarkent
7 Aralk - Alibeyky
19 Aralk - Denizli Pamukkale ni.
8 Aralk - ayan
19 Aralk - zmir Aliaa
17 Aralk - Antalya Akd. ni. 20 Aralk - zmir TMTS
17 Aralk - Antalya Merkez
21 Aralk - Aydn Merkez
17 Aralk - zmir Ege ni.
letiim: 0212 - 238 81 46

Tavr Yaynlar 33. TYAP Uluslararas Kitap Fuarnda


Okurlaryla Bulutu
Tavr Yaynlar 8-16 Kasm tarihleri arasnda dzenlenen
33. TYAP Uluslaras Kitap Fuarnda okurlaryla bulutu. Fuar boyunca, dil Kltr Merkezi standna ve Tavr
Yaynlar kitaplarna ilgi youndu. Tavr Yaynlar daha
evvel yaymlad ve uan tkenmi olan izgilerle
Anadolu Tarihi, Devrimci Sanat-1 ve Onurlu Aydn Biyografileri-1in ikinci basmlarn TYAPa yetitirirken, iki
yeni kitap da kard. Onurlu Aydn Biyografileri serisinin
2. cildi ve akademisyen Eren Bulallarn 1960-1972 yllar arasnda Trkiyede Politik Tiyatronun kazand
ivmeyi aratrmalara dayal olarak aktard Kadife
Koltuktan Amele Pazarna isimli kitap da TYAPta
okuyucularla bulutu. Ayrca air Galip Doann ilk kitab
Yolculuk Dleri de okuyucuyla buluan kitaplar arasndayd.

meye balamt. Tavr Yaynlar, 17-18 Kasm tarihlerinde ise imza gnleri dzenledi. 17 Kasm Cumartesi gn air brahim Karaca, Galip Doan, Tavr Yazarlar
Veysel ahin, Hsn Yldz; 18 Kasm Pazar gn ise
Ynetmen Reis elik ve Grup Yorum F Tipi Film DVDsi
ve Tavr kitaplarn imzalad. q

TYAP Kitap Fuarnn ilk haftasonundan itibaren de F


Tipi Film standa geldi. F Tipi Filmin standa geleceini
duyanlar henz DVD gelmeden standn nnde bekleARALIK 2014 | TAVIR | 47

46-48 haber_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:55 PM Page 48

haberler
haberler
ksa... ksa... ksa... ksa.. ksa... ksa... ksa... ksa... ksa... ksa... ksa... ksa... ksa... ksa...ksa...

4Grup Yorum 30.Yl Syleileri Balad


Grup Yorum bu yl haziran aynda gerekletirecei 30. yl konserleri ncesinde syleilere balad. Syleilerin ilk olarak Kk Armutlu, Esenyurt ve Bahelievlerde gerekleti.
Yzlerce konser alma gnllsnn kaca bu syleiler stanbulun btn mahallerinde devam edecek. Ayn zamanda Trkiyenin
birok ilinde syleiler gerekleecek.
4F Tipi Filmin DVDsi kt
Btn dnyann gz nnde byk bir katliam gerekletirilerek F Tipi hapishanelerde
balayan tecrit srecini; farkl dokuz ynetmenin bak alar ve zgn hikyeleriyle anlatan F Tipi Film'in DVD'si kt. Gsterildii dnemde sansre ve baskya on binlerce sinemaseverle buluan F Tipi Film, kolektif bir alma
tarzyla hazrlanm ve tm Trkiye'de gsterime sunulmutu. imdi ise tecrit gereini evlerimize tayor. F Tipi Film'in DVD'sine dil Kltr Merkezinden ulalabilir.
4Tavr Yaynlarndan Yeni Kitaplar
Tavr Dergisinde yaynlanan aydn biyografilerinin derlemesinden oluan, Onurlu Aydn Biyografileri-2 kt. Onurlu Aydn Biyografileri2de de birinci ciltte olduu gibi bu topraklarn ve dnyann yetitirdii aydnlarn yaam
hikayeleri yer alyor.
Ayn zamanda Tavr yazarlarndan olan akademisyen Eren Bulallarn ilk kitab Kadife Koltuktan Amele Pazarna Tavr Yaynlarndan kt. 1960-1972 yllar arasnda Trkiyede gelien
politik tiyatroyu aratrmalara dayanarak aktaran kitap, Trkiye Politik Tiyatro tarihi asndan iyi bir kaynak grevi gryor.
4Tavr Yaynlarndan 2. Bask Kitaplar
Tavr Yaynlarndan kan izgilerle Anadolu
Tarihi, Onurlu Aydn Biyografileri-1 ve Devrim-

48 | TAVIR | ARALIK 2014

ci Sanat-1 kitaplar ikinci basklaryla dil Kltr Merkezi ve kitapevlerinde.


4 Fosem Eskiehirde Sergi At
dil Kltr Merkezi bnyesindeki FOSEMin
(Fotoraf ve Sinema Emekileri) hazrlad
Soma sergisi Eskiehirde halkla bulutu. Bildiiniz gibi, Mays aynda Somada 307 madencinin lmne neden olan ii katliam yaanmt. Eskiehirdeki Gltepe Kltr Dayanma
Dernei, Somay Unutmadk Unutturmayacaz diyerek bir fotoraf sergisi dzenledi.
Sergi 18 Ekim Cumartesi gn Adalarda, 19
Ekim gn Gltepe Cemevi nnde olmak zere yaa ve souk havaya ramen iki gn ak
kald. Sergi alannda Yry, Tavr dergileri ile
Boran yaynevinin kitaplarnn da tantm ve
sat yapld.
4Cem Ylmaz madde kullanmna
zendirmekten fade Verdi
Cem Ylmaz, son filmi 'Pek Yaknda'da uyarc
madde kullanmn zendirdii iddiasyla yaplan su duyurusu zerine ifade verdi. stanbul Adliyesi'ne giden Cem Ylmaz, savcya
verdii ifadesinde sulamay reddetti.
4Kurueme Mahallesinde iir Dinletisi
Kra Kurueme Mahallesinde 25 Kasm sal
gn Kurueme kltr derneinde Trk ve
iir Gecesi Yapld. dil Halk Tiyatrosunun ve air
Galip Doann yer ald programa 15 kii katld. Etkinlik boyunca tm katlanlara iirler
okutuldu.
4Kltr Bakanlndan Fazl Saya
Kltr ve Turizm Bakanlna bal kurumlarn 2015 yl btelerinin tartld TBMM
Plan ve Bte Komisyonunda sanata ve sanatlara uygulanan sansr tartmalarnda AKP'li
vekiller Fazl Sayn sanatln pheli ilan
etti.

4Steinbeck'in Kayp Hikayesi 70 Yl Sonra


Ortaya kt
John Steinbeckin,1944 ylnda Orson Wellesin yapt bir radyo program iin kaleme
ald ve sonrasnda ortadan kaybolan With
Your Wings adl hikayesi tesadfen Teksas
niversitesi arivlerinde bulundu.
2. Dnya sava srasnda sava pilotluu yapan siyahi bir adamn hayatn anlatan hikaye
ilk olarak 1949 ylnda, BBC Radyo'daki programlarnn birinde Orson Welles tarafndan dinleyicilere okunmu. Ne var ki yaynn hemen
ardndan kaybolduu dnlen hikye ile ilgili bu zamana kadar hibir kitap veya dergide herhangi bir ize rastlanmam
4Akn ve inasi Sahneleri Gizlice Satld!
Ankara'nn en nemli iki tiyatro sahnesi olan
Akn ve inasi sahnelerinin 10 gn nce gizlice bir irkete satld renildi. Sat talimatn bizzat veren ise alma ve Sosyal Gvenlik Bakan Faruk elik oldu.
Devlet Tiyatrolar'nn (DT) bnyesinde faaliyet
gsteren her iki tiyatro sahnesi iin daha
nce 5 kez ihaleye klm ancak sat muammen bedelin altnda kald gerekesiyle gereklememiti. Her iki sahnenin satnn 23
milyon TL'ye gerekletii akland.
4Boran Yaynlarndan Yeni Kitap
Boran Yaynlar yeni kitap kard. lk olarak
TYAP Kitap Fuarnda halkla buluan kitaplara(0212) 536 93 44 numaral telefondan ulalabilir. Kitaplar: Mahir, Hseyin, Ula; Tarihi Yazanlar Konuuyor; Admz syan q

You might also like