You are on page 1of 3

limpiada verore apo Lojrat olimpike verore (nga qyteti grek: Olympia) sht nj manifestim i

garave t ndryshme sportive q mbahej do katr vjet n Greqin e lasht sikurse mbahet edhe n
kohn moderne. Pr shum autor t lashtsis ditt e mbajtjes s Olimpiads kan shrbyer si
data referuese t shpjegimit t ngjarjeve t ndryshme. N koht moderne ky manifestim si tradit
nga lashtsia mbahet me disa ndryshime dhe n t marrin pjes atlet e sportist nga t gjitha
vendet e bots.
Simboli Olimpik modern me pes rratht me ngjyra t ndryshme ashtu sikurse edhe flamuri
olimpik u propozua nga Pjer de Kubertin n vitin 1914. Pes rratht e ndrthurur prfaqsojn
pes kontinentet e jetuar nga njerzit n rruzullin toksor (kontinenti Amerikan konsiderohet si
nj i vetm). Ndrthurrja e rrathve sht shenj e prgjithshmris s Lojrave olimpike ku
atlett e mbar bots mblidhen sbashku.

Mitologjia
Kto festa te rinise e t bukuris e murrn emrin e tyre nga qyteti antik i Olimpias, i vendosur n
Peloponez, n bregun e lumit Alfeo dhe i dedikoheshin Zeusit t Olimpit. Sipas Pauzanit, banort
e Elides tregonin se n fillim lojrat i dedikoheshin Uranit dhe djalit t tij Zeusit, i cili kishte
marr pjes n gara dhe duke i fituar ato, kishte fituar edhe t drejtn pr t qen zotrues i
gjithsis. M pas, t gjitha perndit tjera kishin marr pjese n gara dhe kampioni i par i
shpallur n at kohe ishte Apolloni. Sipas nj legjende tjetr, t cituar po nga Pauzani ishte
Herakliti ai q i emrtoi kto lojra Olimpike,duke vendosur q ato t organizoheshin nj here n
pes vite, pasi q pes ishin vllezrit e tij. Sanksionimi i lojrave dhe prcaktimi i sakte i vendit
se ku do t organizoheshin ato, b si rrjedhoj e marrveshjes se mbretit t Sparts 'Likurgut' me
at t Pizes 'Kleostenit. Kjo marrveshje u shkrua n nj disk t bronzt (i quajtur disku i Ifitit)
dhe sht gjetur 1000 vjet m von nga Pauzani n nj tempull t Olimpias.

Rrjedha historike
Ndr fituesit m t mdhenj t tyre n lashtsi mbahet mend emri i Koroibos. Ai ka qen edhe
fituesi i tyre i par m 776 para ers s re. Me kalimin e kohs lojrat morn nj zhvillim t
gjer, duke u prhapur edhe n vendet e tjera. N to filluan t merrnin pjes edhe barbart e
gladiatort. Barbari i par q fitoi nj titull ishte Tiberio. N vitin 393 e.r me urdhr t perandorit
romak Teodozio, dyert e stadiumeve olipmike u mbylln prgjithmon.[1]
Ato nuk do hapeshin m kurr deri n vitin 1986, ku do t riktheheshin n vendlindjen e tyre
Athin dhe do quheshin Lojerat Olimpike Moderne. At vit u vendos q Lojrat t mbaheshin nj
her n katr vjet. Tani pas 112 vjetsh sht Pekini q do t pres Lojrat Olimpike t 2008-s.
Athin 1896
M 1896 m n fund pas shum kohsh Lojrat Olimpike ngrejn siparin n Athin. M 6 Prill
1896, Lojrat rifilluan pas 1496 vjetsh. Gjat ktyre Lojrave morn pjes 300 atlet (197 ishin

grek). Shetet pjesmarrse ishin 13 dhe ato vinin nga tre kontinente. U konkurua n: atletik,
iklizm, skerm, mundje e lir, not, peshngritje, tenis dhe qitje. Kampioni i par i Lojrve
Olimpike ishte studenti amerikan Xhejms Konolli n trehapsh me 13.71 metra.
Paris 1900
Nderi pr t pritur Lojrat e dyta Olimpike i takoi kryeqyetit francez Paris. Lojrat Olimpike t
ktij viti mbahen mend si ato m t gjata. Ato filluan m 20 maj dhe prfunduan m 28 tetor.
Atlett q morn pjes gjat ktyre Lojrave ishin 1200 dhe mbizotronin francezt. Sundimi i
atletve amerikan n kto Lojra qe i padiskutueshm.
Sent Luis 1904
Sent Luis ishte qyteti i par jovevropian q organizoi Lojrat Olimpike. Ato filluan m 1 korrik
dhe prfunduar n 23 nntor. Numri i pjesmarrsve 600 atlet dhe shtetet pjesmarsse 11.
Triumfuesi i ktyre Lojrave ishte Arki Han, i cili fitoi tri gara (60 100 200 metrsh).Fituesi i
maratons amerikane Fred Lorc u skualifikua pasi kishte br nj pjes t mir t t garn me
makin.
Londr 1908
M 1908 Lojrat rikthehen srish n kontinentin e vjetr. Morn pjes 22 shtet dhe 2000 atlet.
Hapja e tyre zyrtare u b n prani t familjes mbretrore britanike. Amerikant t udhhequr nga
vrapuesi i garave t mesme Mel Shepard dominuan prsri n garat e Atletiks. N kto Lojra
pr her t par u prfshi edhe sporti i futbollit.
Stokholm 1912
Lojrat Olimpike t Stokholmit u hapn m 5 korrik dhe u mbylln, m 22 korrik. Vendet
pjesmarrse ishin 28 dhe atlett q i prfaqsonin 2500. Protagonistt e ktyre Lojrave ishin:
atleti amerikan Ralf Kreig (100 dhe 200 metra), finlandezi Kolehmainen, dhe indiano amerikani
Torp. Nj ngjarje tjetr dramatike q do t mbebet prgjithmon n historin e Lojrave
Olimpike sht ajo e portugezit Francisko Lazaro 21 vje: si pasoj e t nxehtit t madh atij i ra
t fikt dhe vdiq pas pak minutash.
Anvers 1920
Vendet pjesmarrse n lojrat e Anverss ishin 29 dhe prfaqsoheshin me 2051 atlet. Ato u
zhvilluan nga 21 prill deri m 12 shtator. Triumfuesit e ktij viti ishin srish Shtetet e Bashkuara
me 41 medalje ari. Kohanomokou ishte m i shpejti n garat e notit. N tenis pr femra francezja
Lenglen fitoi turneun e tenisit.
Paris 1924

Pr her t par n historin e Lojrave Olimpike, 3075 atlet e 44 vendeve pjesmarrse patn
fshatin e tyre olimpik dhe nj stadium lojrash 60 mij vendsh. Gjithashtu pr her t par n
Paris u ndrtua edhe nj pishin olimpike. Me 99 medalje t fituara prej t cilave 45 ari, Shtetet e
Bashkura t Ameriks u bn padron absolut t Lojrave Olimpike.
Amsterdam 1928
(23 korrik- 12 gusht) Pr her t par gjat ktyre Lojrave, Flaka Olimpike mbeti e ndezur n
stadium nat e dit. Atlett pjesmarrs ishin 3000 dhe prfaqsonin gjithsej 46 vende. Shklqeu
n garat e notit Vajzmuller dhe Nurmi. N atletik, kanadezi Uiliams fitoi garat e 100 dhe 200
metrave. N maraton triumfi i takoi franko algjerianit El Uafi.
Los Anxheles 1932
(30 korrik- 14 gusht) N los Anxhelos, Lojrat pr her t par gjat historis s tyre do t
zhvilloheshin n nj stadium me 105 mij vende, do t vendosej kronometri, fotofinishi dhe
podiumime tri shkall. Triumfatort ishin amerikant (143 medalje, 41 ari), ku pr t\'u
prmenduar jan 2 medlajet e arta t Didrikson n hedhje shtize dhe n 80 m gar me pengesa.
Pr her t par n Lojrat Olimpike mori pjes dhe skuadra kineze.
Berlin 1936
(1 gusht- 16 gusht) Vendet pjmarrse 49 dhe do t prfaqsoheshin nga 4000 atlet n 24 sporte.
Olimpiada e Berlinit sht e njohur pr sukseset e amerikanit me ngjyr Ouens (4 medalje ari n
kt Olimpiad) dhe propagandn naziste t Hitlerit. N gara ai arrin t mund gjermanin Long,
duke detyruar Hitlerin t largohet nga stdiumi. Gjermania ishte triumfuesja e ktyre lojrave me
89 medalje (33 ari). N vendin e dyt amerikant me 56 medalje (24 ari).
Londr 1948
(29 Korik 14 gusht) - Lojrat rinisin srish pas 12 vjet ndrprerje pr shkak t Lufts s Dyt
Botrore. Prjashtohen nga pjesmarrja Gjermania dhe Japonia. Olimpiada e Londrs mund t
quhet ndryshe dhe Olimpiada e grave. Holandezja Koen, nn e dy fmijve 4 medalje ari n
atletik, francezja Mishelin Ostermajer fiton dy medalje n hedhjen e diskut dhe n ngritje
peshash, gjimnastja Maksi Provaznikova sht atletja e par olimpike lindore q garon pr nj
vend perndimor.

You might also like