PPP 6034; PENGURUSAN SUMBER MANUSIA DALAM

PENDIDIKAN
Dr. Marinah Awang

Kajian Kes:
Gangguan Seksual Di
Tempat Kerja
Pembentang:
ALIF FARIDZULL BIN MOHAMMAD NAZRI; M20112001061
MOHD AZIZI BIN MOHD BASRI; M20112001060
MOHD MUAZ HANIFI BIN SHAMSUDDIN; M20101000080
NARAYANAN A/L THANNIMALAI; M20102000738
THANGAMANI A/L SINNARAJOO; M20102001171

TUJUAN PEMBENTANGAN
Mewujudkan pemahaman
dan kesedaran warga
pendidikan dan pegawai
awam terhadap perlakuan
gangguan seksual di
tempat kerja
Memberi panduan
tentang tindakan yang
boleh diambil oleh
pegawai awam yang
mengalami gangguan
seksual

Menjadi panduan untuk

menentukan kategori dan
perlakuan gangguan seksual di
tempat kerja

Memberi panduan untuk

mengendalikan aduan
Memberi panduan
kepada warga pendidikan
dan pegawai awam
merangka program
pencegahan gangguan
seksual

KERANGKA PEMBENTANGAN
1. Pembentangan Kes
2. Mitos dan Fakta Mengenai Gangguan Seksual
3. Definisi & Huraian Kes
4. Situasi Tempat Kerja Yang Menpengaruhi Gangguan seksual
5. Undang- Undang Berkaitan Gangguan Seksual
6. Kategori Gangguan Seksual
7. Faktor - Faktor Gangguan Seksual
8. Jenis Jenis Gangguan Seksual
9. Cadangan Tindakan dan Analisa
10. Kesan Gangguan Seksual
11. Program Pencegahan
12. kesimpulan
13. Persoalan berkaitan

AMARAN : 18SX
SLAID SETERUSNYA
MUNGKIN AKAN
MENGUNDANG RASA
KURANG SELESA
SESETENGAH PIHAK.
NAMUN, IANYA SEMATAMATA BERTUJUAN
UNTUK PENGAJARAN
DAN PEMBELAJARAN.

PEMBENTANGAN KES
PILIHAN:
Encik Ilham bin Salim bertugas sebagai Guru Penolong Kanan
Pentadbiran di Sekolah Kebangsaan Terang Malam sejak tahun
2000. Pada suatu pagi Guru Besar memanggilnya.

Cikgu Ilham, tolong bawakan Puan Maria Farhana ke hospital, sakit

perutnya bertambah kuat. Suaminya masih berkursus di Pangkor
kata Guru Besar kepada Encik Ilham.

Pada ketika itu semua guru lain sedang sibuk mengajar di kelas
masing-masing. Hanya Encik Ilham yang mempunyai kelapangan
untuk membawa Puan Maria Farhana ke hospital.

Kalau Maria takut nak makan ubat ni, biar saya suapkan, haa..bukalah
mulut tu kata Encik Ilham lembut kepada Puan Maria di bilik guru,
sekembalinya mereka dari hospital.
Sejak itu Encik Ilham semakin berani menggoda, rapat dan intim
dengan Puan Maria Farhana. Bukan setakat memikat, malah Encik
Ilham sering menghantar pesanan ringkas SMS melalui handset
kepada Puan Maria Farhana.

PEMBENTANGAN KES
PILIHAN:
(Pertemuan antara Encik Ilham dan Haji Ahmad Ibrahim, Pegawai Pelajaran Daerah)
Encik Ilham
: Saya mengucapkan terima kasih di atas sokongan dari Tuan Haji
untuk kenaikan pangkat dan peluang kepada saya menyandang jawatan baru sebagai
Guru Besar.

Haji Ahmad Ibrahim

: Tahniah ! Semoga di tempat yang baru Encik Ilham akan
lebih berjaya dan terus memberikan perkhidmatan yang cemerlang.

Encik Ilham
: Namun kalau boleh, saya mohon Tuan Haji tukarkan balik saya
ke Daerah Terang Malam. Tidak larat hendak berulang sejauh 200 km setiap hari ke
sekolah sekarang di Daerah Manjong.

Haji Ahmad Ibrahim

: Tapi, Encik Ilham baru sahaja digerakkan ke tempat baru
untuk kenaikan pangkat sebagai Guru Besar. Tunggulah, sehingga ada kekosongan
tempat di Daerah Terang Malam.
Encik Ilham
: Saya lebih selesa di tempat lama, Sekolah Kebangsaan Terang
Malam. Ada sentimental value, sudah rapat sangat dengan guru dan kakitangannya.
Lagipun, lebih mudahlah saya menguruskan rawatan penyakit barah isteri saya di
Kuala Lumpur.

Haji Ahmad Ibrahim

: Bersabarlah, mudah-mudahan ada rezeki Encik Ilham
nanti.

PEMBENTANGAN KES
PILIHAN:
(Perbualan antara Encik Ilham dan Encik Arbain Ali, Pengerusi Majlis
Guru Besar Daerah)

Encik Arbain Ali :

Sejak cikgu Ilham kembali bertugas di sini,
pelbagai cerita saya dengar tentang hubungan cikgu dengan
Puan Maria Farhana. Pegawai Pelajaran Daerah juga ada bercakap
tentang cikgu.

Encik Ilham
:
Bukankah ini hal peribadi saya, mengapa
hendak ambil Tahu ! Lagipun isteri saya sudah meninggal dunia
dan saya sekarang menduda, suka hati sayalah dengan siapa
saya hendak bercinta.

Encik Arbain Ali :

Tetapi, Puan Maria Farnaha tu masih isteri
orang. Suaminya masih lagi sayangkan Puan Maria Farhana.
Sebagai Guru Besar sepatutnya kita menjadi role model kepada
yang lain.

PEMBENTANGAN KES
PILIHAN:
Encik Ilham : Kalau Maria Farhana tidak berkahwin dengan
saya, selagi itulah orang akan bercakap. Sebab itu saya
suruh Maria Farhana minta cerai sahaja dari suaminya.
Encik Arbain Ali
: Astaghfirullah ! cikgu Ilham nak
runtuhkan rumahtangga orang lain, berdosa besar tu.
Biarlah saya carikan calon lain yang lebih muda dan
cantik, tetapi bukannya merampas isteri orang.

Encik Ilham : Entahlah cikgu Arbain ! pada mulanya saya

cuma kasihan dan simpati kepada Maria Farhana, tetapi
lama kelamaan saya jatuh hati dan sukar pulak hendak
melupakannya.
Encik Arbain Ali
!

: Sudahlah tu, pilih sahajalah orang lain

PEMBENTANGAN KES
PILIHAN:
(Perbualan antara Puan Maria dan Encik Abdul Karim Jamaludin, Guru Besar yang
baru)

Puan Maria Farhana

: Assalamualaikum cikgu, Ini borang pertukaran saya
ke Kuala
Lumpur. Saya mohon sokongan dari cikgu.

Encik Abdul Karim : Mengapa cikgu Maria memohon pertukaran ? Sekolah ini amat
memerlukan perkhidmatan dan kepakaran cikgu. Murid tahun enam pula akan
mengambil peperiksaan UPSR tidak lama lagi.

Puan Maria Farhana

: Saya dan suami sudah buat keputusan untuk
berpindah. Bulan Mac lepas kami ada buat laporan polis berhubung gangguan
seksual cikgu Ilham terhadap saya. Pihak polis sudah panggil cikgu Ilham dan
mengambil keterangan daripadanya.
Encik Abdul Karim : Gangguan seksual ? mengapa lewat buat laporan polis ?

Puan Maria Farhana

: Selama ini saya kebingungan, keliru dan sukar
melepaskan diri dari gangguan cikgu Ilham. Pernah ketika saya berkursus di
Kedah dulu, cikgu Ilham mengambil cuti dan mengekori saya. Dia juga telah
memujuk saya bermalam di hotel penginapannya.

PEMBENTANGAN KES
PILIHAN:
Encik Abdul Karim
: Walaupun saya baru bertugas di sini, saya
dapat menilai prestasi kerja, jasa dan sumbangan cikgu kepada
sekolah ini. Pencapaian UPSR khususnya bahasa Inggeris amat
cemerlang semasa cikgu berada di sekolah ini. Adakah cikgu Ilham
mengganggu lagi ?

Puan Maria Farhana

: Dia sudah dapat orang baru, cikgu Julie guru
prasekolah di sini.

Encik Abdul Karim

: Cik Julie binti Manja ? sebaya dengan anak
cikgu Ilham sendiri.

Puan Maria Farhana

: Cukuplah cikgu ! sejak berkhidmat di sini
dari tahun 1997 saya tidak pernah memohon untuk pertukaran.
Tetapi, karenah cikgu Ilham membuatkan saya bercampur-baur
sedih, hiba dan marah. Izinkanlah saya pergi, assalamualaikum...

ISU ISU YANG TIMBUL

Jenis Gangguan Seksual Yang dihadapi
oleh Pn Maria Farhana?
Apakah Undang-Undang yang melindungi
Pn Maria Farhana dari gangguan seksual?
Gangguan Seksual yang dihadapi Pn
Maria Farhana dibawah kategori
gangguan seksual apa?
Apakah Kesan Gangguan Seksual yang
mungkin dihadapi oleh Pn Maria Farhana?

MITOS DAN FAKTA BERKAITAN GANGGUAN

SEKSUAL
MITOS

FAKTA

Gangguan seksual jarang

berlaku.

Gangguan seksual berleluasa.

Melibatkan 40% hingga
60% pekerja serta pelajar khususnya
wanita.

Persoalan yang diperbesarkan.

Ia berpunca daripada mangsa
yang suka berfoya-foya.

Merupakan satu bencana. Tiada

kaitan dengan berfoya-foya. Mangsa
mengalami masalah psikologi dan
kesihatan.

Mangsa mereka-reka cerita

untuk mendapatkan pekerjaan
semula. Ada yang
sememangnya marah dan
dendam dengan pelaku atas
sebab-sebab lain.

Kurang daripada 1% laporan yang

diterima adalah palsu. Mangsa sukar
hendak melaporkan kes gangguan
seksual kerana ia dikaitkan dengan
maruah diri.

Sumber: Ahmad Shamsul Abd Aziz (2005)

MITOS DAN FAKTA BERKAITAN GANGGUAN

SEKSUAL

MITOS

FAKTA

Mangsa yang menjadi

punca kerana tarikan
paras rupa, pakaian
atau tingkahlaku.

Mangsa tidak mengira

wajah, jenis pekerjaan,
jenis pakaian, umur dan
tingkahlaku.

Sekiranya mangsa
membiarkan sahaja
gangguan itu, ia akan
pergi/hilang dengan
sendirinya.

Membiarkan sahaja
tindak-tanduk pemangsa
hakikatnya tidak efektif,
pemangsa tidak akan
menghentikan perbuatan
dengan sendiri.

Sumber: Ahmad Shamsul Abd Aziz (2005)

MITOS DAN FAKTA BERKAITAN

GANGGUAN SEKSUAL
MITOS

FAKTA

Pemangsa dan mangsa

tergolong kepada mereka
yang tidak berpendidikan.

Kedua-duanya (pemangsa dan

mangsa) boleh berlaku samada
berpendidikan rendah atau
berpendidikan tinggi. Spt. KJ,
GPK / penyelia, rakan sekerja,
PT, PTR, PAR dan bukan
pekerja.

Mangsa terdiri daripada

wanita sahaja.

Kedua-dua (pemangsa dan

mangsa) boleh terjadi kepada
kedua-dua jantina.

Sumber: Ahmad Shamsul Abd Aziz (2005)

DEFINISI & HURAIAN KES:

1. quid pro quo
2. Prima faxie

TEMPAT KERJA YANG BOLEH DIKAITKAN

DENGAN UNSUR GANGGUAN SEKSUAL.
Rasuah
Seksual

Paksaan
Seksual

Ia melibatkan perbuatan yang

membabitkan aktiviti seksual yang
dijanjikan ganjaran spt. Kenaikan
pangkat/gaji. Ia salah satu
jenayah seksual.
Unsur ugutan. Mereka yang tidak
memenuhi kehendak pelaku akan
menerima akibat spt. Tiada
kenaikan pangkat, penilaian
prestasi kerja (-) sehingga kepada
pembuangan kerja.

TEMPAT KERJA YANG BOLEH DIKAITKAN

DENGAN UNSUR GANGGUAN SEKSUAL.
Gangguan
Berasaskan
Jantina

Gangguan
Perlakuan

Ia termasuklah kenyataankenyataan yang dibuat @ sikap

yang ditujukan bertujuan
menjatuhkan maruah seseorang
kerana ia seorang wanita.
Ekshibisionisme: Ia mengandungi
kata-kata dan tindakan yang
mengghairahkan, mempamerkan
yang boleh menjatuhkan
maruah wanita di tempat kerja.
Jenaka lucah sekiranya ia sesuatu
yang tidak diingini ataupun
lakaran-lakaran lucah, jenaka
lucah, bersiul, mengerling @ menjeling.

TEMPAT KERJA YANG BOLEH DIKAITKAN

DENGAN UNSUR GANGGUAN SEKSUAL.
Desakan
Seksual

Mengintai
dan
mengintip

Frotteurisme: Ia berlaku lebih

kerap daripada yang difikirkan
kerana ia melibatkan hubungan
fizikal spt mengusik, meraba,
membelai dan memeluk.
Voyeurisme: Ia termasuk
perlakuan mengintai atau
mengintip dengan niat untuk
mengganggu atau mendapatkan
kepuasan.

UNDANG-UNDANG
BERKAITAN GANGGUAN
SEKSUAL DI TEMPAT KERJA
Peraturan-peraturan Pegawai Awam (Kelakuan
dan Tatatertib) 1993
Perkhidmatan Awam

Akta Perhubungan Perusahaan 1967

Perkhidmatan Awam
Badan Berkanun
Sektor Swasta,

Akta Pekerja 1955

Sektor Swasta

UNDANG-UNDANG BERHUBUNGAN
GANGGUAN SEKSUAL DI TEMPAT
KERJA
AKTA Pekerja 1955 Ia terpakai kepada pekerja di sektor
swasra sahaja
Akta Perhubungan Perusahaan 1967 ia terpakai kepada
pekerja kerajaan dan badan berkanun danpekerja disektor
swasta.
Gangguan Seksual Dalam Peraturan-Peraturan Pegawai
Awam (Kelaluan dan Tatatertib (1993) Ia berkaitan dengan
takrif perlakuan gangguan seksual, tindakan majikan, tindakan
pengadu dan tindakan ke atas pelaku gangguan seksual

PERATURAN 4A

Peraturan 4A(1) Seseorang pegawai

tidak boleh melakukan gangguan
seksual terhadap orang lain, iaitu,
seseorang pegawai tidak boleh(a) membuat cubaan untuk merapati
orang lain secara
seksual, atau meminta layanan
seksual daripada orang itu;
atau
(b) melakukan apa-apa perbuatan yang
bersifat seksual
berhubung dengan orang lain, dalam
keadaan setelah
mengambil kira segala hal keadaan,
akan menyebabkan
seseorang yang waras tersinggung,
terhina atau terugut.

PERATURAN 4A(2)
Peraturan 4A (2) Sebutan dalam subperaturan (1) tentang
perlakuan sesuatu perbuatan yang bersifat seksual kepada
orang lain(a) termasuklah perbuatan sesuatu pernyataan yang bersifat seksual
kepada, atau di hadapan, orang lain itu sama ada pernyataan itu
dibuat secara lisan, bertulis atau dengan apa-apa lain;
(b) Tidak terhad kepada perlakuan perbuatan itu di tempat kerja
atau dalam waktu kerja sahaja selagi perlakuan itu memburukkan
atau mencemarkan nama perkhidmatan awam.

CONTOH PELANGGARAN PERATURAN 4A.

Bercerita / jenaka / isyarat yang lucah

Menyentuh anggota sensitif badan

KERAJAAN MALAYSIA
________________________________________
PEKELILING PERKHIDMATAN BILANGAN 22 TAHUN 2005
________________________________________
GARIS PANDUAN MENGENDALIKAN GANGGUAN
SEKSUAL DI TEMPAT
KERJA DALAM PERKHIDMATAN AWAM
TUJUAN

Pekeliling ini bertujuan menerangkan pelaksanaan Garis Panduan Mengendalikan

Gangguan Seksual Di Tempat Kerja Dalam Perkhidmatan Awam.
LATAR BELAKANG
Gangguan seksual seperti perbuatan atau pernyataan yang bersifat seksual boleh
memberi kesan negatif ke atas semangat pekerja dan prestasi kerja. Gangguan
seksual turut menimbulkan suasana persekitaran kerja yang serba salah, menakutkan,
berasa terancam dan lain-lain kesan negatif yang menjejaskan suasana perhubungan
yang harmoni di tempat kerja. Ia juga dianggap perbuatan yang tidak bermoral
dan melanggari batas-batas perhubungan serta nilai peribadi seseorang pegawai.
Gangguan seksual merupakan salah satu perlakuan yang dilarang mengikut
peraturan 4A Peraturan-Peraturan Pegawai Awam (Kelakuan dan Tatatertib) 1993.
Sekiranya seseorang Pegawai Awam didapati telah melakukan gangguan seksual,
Mereka boleh dikenakan tindakan tatatertib kerana telah melanggar peraturan 4A atau
peraturan 4(2)(d), Peraturan Pegawai Awam.
..................................................................

Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994 Selain

berkaitan keselamatan dan kesihatan pekerja, ia juga terpakai
bagi mengelakkan pekerja daripada menerima pelbagai
ancaman di tempat kerja termasuk gangguan seksual.
Kod Amalan Bagi Mencegah dan Membasmi Gangguan
Seksual di Tempat Kerja (1999) Ia mempunyai 34 Perkara.
Ia terpakai untuk menangai masalah gangguan seksual di
tempat kerja. Kod Amalan ini adalah panduan praktikal
kepada majikan, pekerja, kesatuan dan pihak-pihak berkaitan
dalam melindungi maruah diri pekerja tanpa mengira jantina.
Matlamatnya memastikan gangguan seksual tidak berlaku.

KATEGORI GANGGUAN
SEKSUAL

A. Percubaan untuk
merapati orang
lain secara
seksual.

B. Meminta
layanan seksual
daripada orang
lain

C. Ganguan
seksual yang
mengugut

D. Ganguan seksual
yang menyinggung
atau menghina.

KATEGORI GANGGUAN SEKSUAL

1. CUBAAN UNTUK MERAPATI
ORANG
LAIN
SECARA
SEKSUAL
SEMUA KATEGORI DAN BENTUK
PERLAKUAN
GANGGUAN
SEKSUAL TERMASUK DALAM
PERBUATAN MERAPATI ORANG
LAIN SECARA SEKSUAL
IA BOLEH BERLAKU SEKALI
ATAU
BERULANG
KALI
SEHINGGA MENDAPAT REAKSI
DARIPADA PENGADU

2. MEMINTA LAYANAN SEKSUAL

DARIPADA ORANG LAIN
BOLEH BERLAKU DALAM KEADAAN
PEGAWAI AWAM MEMPUNYAI KUASA
ATAU DIANGGAP MEMPUNYAI KUASA
UNTUK
MEMBERIKAN
SESUATU
FAEDAH ATAU GANJARAN TERTENTU
KEPADA PENGADU (QUID PRO QUO @
THIS IN RETURN FOR THAT) SEPERTI
PENILAIAN PRESTASI YANG BAIK DAN
FAEDAH-FAEDAH
LAIN
YANG
DIJANJIKAN
SEKIRANYA
PEGAWAI
BERSETUJU
MEMBERI
LAYANAN
SEKSUAL KEPADA PEGAWAI AWAM
TERSEBUT.

3. GANGGUAN SEKSUAL YANG

MENGUGUT
BOLEH BERLAKU APABILA TERDAPAT
ELEMEN UGUTAN CUBAAN UNTUK
MERAPATI
ORANG
LAIN
SECARA
SEKSUAL ATAU MEMINTA LAYANAN
SEKSUAL BAGI MENDAPATKAN FAEDAH
TERTENTU.
PENGADU TIDAK DIJANJIKAN DENGAN
FAEDAH-FAEDAH
TERTENTU
SEBALIKNYA DIUGUT TIDAK AKAN
MENDAPAT FAEDAH-FAEDAH SEPERTI
PENILAIAN PRESTASI YANG TIDAK
CEMERLANG.

4. GANGGUAN SEKSUAL
YANG MENYINGGUNG
ATAU MENGHINA
MEMPERLIHATKAN
PERLAKUAN SEORANG
PEGAWAI AWAM YANG
BERSIFAT SEKSUAL TERHADAP
ORANG LAIN, DALAM
KEADAAN YANG SETELAH
MENGAMBIL KIRA SEGALA HAL
KEADAAN AKAN
MENYEBABKAN SESEORANG
YANG WARAS BERASA
TERSINGGUNG ATAU TERHINA.

CONTOH

MERABA
ATAU MEMELUK RAKAN
SEKERJA
YANG
LAIN
DENGAN SENGAJA DAN
PERLAKUAN INI TIDAK
DISUKAI OLEH PEGAWAI
BERKENAAN.

Imej pesalah
yang baik di
masyarakat,
i.e. seorang
guru

Persekitaran,
i.e. tempat
terpencil

FAKTOR- FAKTOR GANGGUAN

SEKSUAL BERLAKU DI
KEMENTERIAN PELAJARAN
MALAYSIA

Mudah
mendapat
kepercayaan
mangsa

Keinginan dan
nafsu-sjrh

Mangsa muda
dan lemahdidikan, u&u

A.
Gangguan
secara lisan

D.
Gangguan
secara
fizikal

E. Gangguan
secara
psikologi

PERLAKUAN,
KEADAAN, ATAU
PERBUATAN YANG
TERGOLONG KEPADA
GANGGUAN SEKSUAL
B. Gangguan
secara isyarat
C. Gangguan
secara visual

PERLAKUAN, KEADAAN ATAU

PERBUATAN GANGGUAN
SEKSUAL
1. GANGGUAN SECARA LISAN
PENGGUNAAN
BAHASA
LUCAH
SEPERTI PERBUALAN, BERCERITA,
BERJENAKA,
MEMBUAT
BUNYIBUNYIAN,
MEMBERI
KRITIKAN,
KOMEN,
PUJIAN
ATAU
MENGAJUKAN SOALAN BERUNSUR
SEKSUAL KE ATAS PENAMPILAN,
PAKAIAN, TINGKAH LAKU, TUBUH
BADAN ATAU AKTIVITI SEKSUAL
SEHINGGA SESEORANG BERASA
TERSINGGUNG,
TERHINA
ATAU
TERUGUT
UNTUK
BERURUSAN
DENGAN
PEGAWAI
AWAM
BERKENAAN.

2. GANGGUAN SECARA ISYARAT

DIPAMERKAN MELALUI SIKAP ATAU
PERLAKUAN PEGAWAI AWAM YANG
MEMBERI
MAKSUD
ATAU
GAMBARAN
KEINGINAN
YANG
BERUNSURKAN SEKSUAL SEPERTI
MENJELING,
MENGGODA,
MERENUNG, MENGINTAI, MENJILAT
BIBIR
ATAU
MENGGUNAKAN
BAHASA ISYARAT YANG LAIN.

3. GANGGUAN SECARA VISUAL

PERLAKUAN MENGHANTAR NOTA, E-MEL, SMS,
MMS, GAMBAR, POSTER, OBJEK ATAU BAHAN
BACAAN YANG BERUNSUR SEKSUAL MELALUI
PENGGUNAAN APA JUA PERALATAN MEDIA,
ELEKTRONIK
ATAU
KOMUNIKASI
KEPADA
PENGADU
YANG
MENYEBABKAN
PENGADU
BERASA
TERSINGGUNG,
TERHINA
ATAU
TERUGUT.

4. GANGGUAN SECARA FIZIKAL

PERLAKUAN
BERBENTUK
SENTUHAN FIZIKAL YANG
BERUNSUR
SEKSUAL
SEPERTI MENDEKATI ORANG
LAIN DALAM JARAK YANG
TERLALU DEKAT SEHINGGA
ORANG TERSEBUT BERASA
KURANG
SELESA,
MEMEGANG,
MEMELUK,
MENEPUK,
MENGGOSOK,
MENCUBIT, MENCIUM ATAU
MERABA
SEHINGGA
PENGADU
BERASA
TERSINGGUNG,
TERHINA
ATAU TERUGUT.

5. GANGGUAN SECARA PSIKOLOGI

PERBUATAN CUBA MERAPATI SECARA SEKSUAL,
MENDORONG, MENDESAK, MENGUGUT ATAU
MEMUJUK RAYU BAGI MEMENUHI KEINGINAN
SEKSUAL PEGAWAI AWAM SAMA ADA MELALUI
SURAT, TELEFON, E-MEL ATAU SEBARANG
BENTUK
PERALATAN
KOMUNIKASI
KEPADA
PENGADU
YANG
MENIMBULKAN
TEKANAN
EMOSI DAN MENTAL KE ATAS PENGADU ADALAH
TERJUMLAH KEPADA GANGGUAN SEKSUAL.

PENGECUALIAN
PERBUATAN SEPERTI PEMBERIAN PUJIAN ATAU
PERSALAMAN YANG DISENANGI, PEMBERIAN MEMO
ATAU SURAT TAHNIAH KERANA MELAKUKAN TUGAS
DENGAN BAIK, PERBINCANGAN SEKSUAL SECARA
AKADEMIK DAN RELEVAN KEPADA BIDANG TUGAS
PEGAWAI
AWAM
DAN
SEBAGAINYA
YANG
DILAKUKAN DENGAN SUCI HATI TIDAK TERJUMLAH
KEPADA GANGGUAN SEKSUAL.

Cadangan Tindakan & Analisis

Penyelesaian:
Pematuhan kepada Prosedur Kualiti 04/
Pengurusan Aduan dalam standard
MS ISO 9001:2008.
Pematuhan kepada Pekeliling
Perkhidmatan Bilangan 22 Tahun
2005: Garis Panduan Mengendalikan
Gangguan Seksual Di Tempat Kerja
Dalam Perkhidmatan Awam

B. Mendapatkan
maklumat dan
bantuan untuk
menyelesaikan kes
secara tidak rasmi

A. Tidak
mengambil
apa-apa
tindakan
C. Membuat
aduan rasmi
kepada
Kaunselor
Atau
Pegawai
Kaunselor

E.
Membuat
laporan
polis

TINDAKAN YANG
BOLEH DIAMBIL
OLEH
SESEORANG
SEKIRANYA
BERLAKU
GANGGUAN
SEKSUAL

Aduan oleh
orang
ketiga

D. Membuat
laporan rasmi
untuk tujuan
tindakan
tatatertib
Menjadi saksi kepada
perlakuan seksual dan
membuat aduan kepada
kaunselor atau pegawai
kaunseling atau pihak
berkuasa tatatertib atau
membuat laporan kepada
polis.

KJ tidak ambil berat

masalah gangguan
seksual

Masalah teknikal
ketika
mendapatkan bukti
/
keterangan

Ketiadaan saksi
kejadian

Masalahmasalah Dalam
Tindakan Kes
Gangguan
Seksual

Mangsa dihukum kerana

melaporkan kes tersebut.
Contoh: mangsa ditukarkan
manakala
pemangsa dikekalkan

Mangsa tidak
berani
membuat
aduan

Keterangan mangsa
dipertikaikan

Pegawai dituduh
melakukan gangguan
seksual terhukum
sebelum didapati
bersalah
PELAKU GANGGUAN
SEKSUAL

PERASAAN MALU
TAKUT TERDEDAH KEPADA PUBLISITI
IMPLIKASI SOSIAL
IMPLIKASI KEWANGAN
TIADA PROSIDUR ADUAN
TIDAK YAKIN KEPADA PROSIDUR SEDIA
ADA
TAKUT AKAN TINDAK BALAS

KESAN
GANGGUA
N
SEKSUAL

KESAN KE ATAS
KERJAYA

KESAN KE ATAS
PENGADU
KESAN KE ATAS
ORGANISASI
KESAN KE ATAS
PEGAWAI YANG
DISYAKI
MENGGANGGU
KESAN PSIKOLOGI

KESAN KEATAS
MASYARAKAT

KESAN FISIOLOGI

MENANGANI KESAN
GANGGUAN SEKSUAL KE
ATAS PENGADU
Memaklumkan kejadian
PENGADU
gangguan seksual
BOLEH
kepada Pegawai Awam
MENANGAN
lain agar mereka dapat
memberikan sokongan,
I KESAN
meningkatkan
GANGGUA
kesedaran Pegawai
N SEKSUAL
awam lain dari
menghadapi gangguan
DENGAN :
seksual dan
mengemukakan aduan
sekiarnya mereka
pernah mengalami

MENANGANI KESAN
GANGGUAN SEKSUAL KE
ATAS PENGADU
Mendapatkan bantuan
PENGADU
dari aspek psikologi
BOLEH
daripada
kaunselor,
MENANGAN
Pegawai Kaunseling
I KESAN
atau ahli profesional
GANGGUA
kesihatan jiwa yang
N SEKSUAL
boleh mengendalikan
DENGAN :
kesan gangguan
seksual

MENANGANI KESAN
GANGGUAN SEKSUAL KE
ATAS PENGADU
Menghadiri bengkel
PENGADU
atau program
BOLEH
kemahiran
MENANGAN
peningkatan kendiri
I KESAN
GANGGUA
N SEKSUAL
DENGAN :

MENANGANI KESAN GANGGUAN

SEKSUAL KE ATAS PEGAWAI YANG
DISYAKI MENGGANGGU(PYDM)

KETUA
JABATAN
BOLEH
MENANGAN
I KES PYDM
DENGAN:

Mendaptakan
bantuan dari
aspek psikologi
daripada
Kaunselor,
Pegawai
Kaunseling atau
ahli profesional
kesihatan
jiwa
Menghadiri
bengkel atau
kursus
peningkatan

TINDAKAN KETUA JABATAN BAGI

MENANGANI KESAN GANGGUAN
SEKSUAL

KETUA
JABATAN
HENDAKLAH
:

Memberi
pemahaman dan
mewujudkan
kesedaran
salahlaku
gangguan seksual
di tempat kerja
Mewujud dan
memelihara
suasana tempat
kerja yang

TINDAKAN KETUA JABATAN BAGI

MENANGANI KESAN GANGGUAN
SEKSUAL

KETUA
JABATAN
HENDAKLAH:

Membantu atau
merujuk pegawai
awam yang
menjadi mangsa
Mengambil
tindakan menurut
peraturan yang
sedia ada

9 DOKUMEN SOKONGAN BAGI

MENENTUKAN PRIMA FACIE KES
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Keterangan Bertulis daripada mangsa

Keterangan Saksi
Salinan Transkrip SMS/ Gambar
Laporan Pegawai Kaunseling
Kronologi Kejadian
Kenyataan Perkhidmatan
Laporan Polis (Tindakan dan Status
Semasa)
8. Laporan Siasatan KJ
9. Salinan Kad Pengenalan Pegawai

Sukar
Mendrafkan
Pertuduhan
Yang Kukuh

KJ
memberika
n sokongan
yang tidak
sepatutnya

Kesilapan
teknikal

Bukti-bukti
Yang
Dikemukaka
n Diragui

Menentukan
Situasi
Sebenar Yang
Berlaku

PROGRAM PENCEGAHAN
GANGGUAN SEKSUAL DI
TEMPAT KERJA

SESI TAKLIMAT
KEPADA KETUA
JABATAN DAN
PEGAWAIPEGAWAI AWAM
BERHUBUNG:

MAKSUD GANGGUAN
SEKSUAL MENURUT
PERATURAN 4APERATURAN PEGAWAI
AWAM
PERLAKUAN
GANGGUAN SEKSUAL
TIDAK DIBENARKAN
SAMA SEKALI DI
TEMPAT KERJA
KETEGASAN KETUA
JABATAN DALAM
MENGENDALIKAN
KES GANGGUAN
SEKSUAL

PROGRAM PENCEGAHAN
GANGGUAN SEKSUAL DI
TEMPAT KERJA

SESI TAKLIMAT
KEPADA KETUA
JABATAN DAN
PEGAWAIPEGAWAI AWAM
BERHUBUNG:

MENYEDIAKAN
PROSEDUR
PENGENDALIAN ADUAN
MENERANGKAN
KESAN NEGATIF
KEATAS PEGAWAI
AWAM DAN
ORGANISASI
MEMBERI BANTUAN
DAN SOKONGAN
KEPADA PEGAWAI
AWAM YANG
MENGALAMI
GANGGUAN
SEKSUAL
TINDAKAN
TATATERTIB
KEPADA PESALAH

PROGRAM PENCEGAHAN
GANGGUAN SEKSUAL DI
TEMPAT KERJA

PROGRAM
SOKONGAN
KEPADA
PENJAWAT AWAM

CERAMAH PENERAPAN
NILAI-NILAI
ISLAM/MURNI,
PAMERAN,
PEMBELAJARAN,
PENJELASAN DAN
PELAKSANAAN GARIS
PANDUAN, LATIHAN
PENGENDALIAN KES
DAN SEBAGAINYA

MENAHAN
PANDANGAN
MATA

BERTEMU DALAM KEADAAN

SERIUS DAN BERTUJUAN
BAIK

4 ETIKA UTAMA
YANG PERLU
DIAMALKAN
DALAM
MENCEGAH
GANGGUAN

MENGHINDARI
BERDUADUAAN
DENGAN
BUKAN
MAHRAM

ELAK JANGKAMASA
PERTEMUAN YANG
LAMA ANTARA BUKAN
MAHRAM

Kesimpulan:
Sebarang perbuatan yang ditakrifkan

Bersifat seksual
Cubaan mendapatkan / meminta / menghina
Menyebabkan mangsa tersinggung, terhina
Sebelum
atau terugut
Tahun ni awak
tu... Aku

Gangguan seksual

Pekena
CukupBertulis,
Isyarat
cukup

akan dapat
APC

Lisan, Fizikal,
dsb
Tidak terhad kepada waktu dan tempat
kerja
Kalau aku
Tanpa mengira jantina
tak layan,
nanti takut
kerjaya
terjejas

Persoalan Berkaitan:
1. Fikirkan cadangan-cadangan yang boleh membantu
mengurangkan masalah pengendalian kes gangguan
seksual?
2. Terdapat Ketua Jabatan yang cenderung untuk
mengambil langkah untuk menutup kes-kes
gangguan seksual. Adakah perkara ini patut? Sila
ulaskan kesan-kesan tindakan tersebut.
3. Pada pandangan tuan/puan , apakah programprogram atau langkah langkah yang boleh dilakukan
bagi mengelakkan terjadinya gangguan seksual di
premis tuan/puan?

Rujukan
Marinah Awang (2012). Notes for a lecture on
Sexual Harassment, PPP6034. Sultan Idris
Education University.
Pekeliling Perkhidmatan Bilangan 22 Tahun 2005:
Garis Panduan Mengendalikan Gangguan
Seksual Di Tempat Kerja Dalam Perkhidmatan
Awam.
Prosedur Kualiti PK04/ Pengurusan Aduan Dalam
MS ISO 9001:2008 Bahagian Pengurusan
Sekolah Harian, Kementerian Pelajaran
Malaysia.