Professional Documents
Culture Documents
PHN NG C HI CA THUC
(Adverse Drug Reaction)
ThS. Nguyn Nh H
TS. Bi Th Hng Qunh
Mc tiu
1. Trnh by c nh ngha v phn loi ADR
2. Trnh by c nguyn nhn v cc yu t nh hng
ca ADR
3. Trnh by c nh ngha, mc tiu v cc lnh vc u
tin ca cnh gic dc
4. Trnh by c cc phng thc theo di tnh an ton
ca thuc trn th trng
9/12/15
Ni dung
1
9/12/15
Ca lm sng
BN nam 78 tui, gn y phu thut t stent, nong
ng mch vnh.
Thuc ang s dng: sintrom (acenocumarol 4 mg
vin 1 ngy, 3 thng), enalapril 10 mg x 1 ln/ngy.
Nhp vin v chy mu chn rng khng cm c. INR
khi nhp vin = 10.
Vn ca BN l g???
9/12/15
Mt s thut ng
Tc dng ph ca thuc (side effects)
Phn ng c hi ca thuc (adverse drug reactions)
Bin c c hi ca thuc (adverse drug events-ADEs)
Sai st trong dng thuc (medication errors)
Tai bin do thuc (drug misadventures)
9/12/15
Bin c c hi ca thuc
(Adverse drug events)
L bt k mt bin c no:
- Xy ra trong qu trnh s dng thuc khi iu tr
- Khng nht thit l do phc iu tr gy ra.
(nguyn nhn khng xc nh r do - bnh? thuc?...?)
VD:
BN ang dng thuc b sung st c , i cu ra phn en,
ngoi ra c tin s vim d dy ! ?
9/12/15
Adverse Event
Diet
Genetics
Adverse Drug Reaction
(event attributed to drug)
Other
factors
Other Drugs
Events not attributed to drug
Environment
Compliance
11
Sai st trong iu tr
(medication errors)
L nhng bin c:
Phng nga c
C th dn n vic dng thuc khng thch hp hoc gy
hi cho BN
khi thuc ang c kim sot bi nhn vin y t, bnh nhn.
(National Coordinating Council for Medication Error Reporting and Prevention)
12
9/12/15
Sai st trong iu tr
(medication errors)
Vit tay kh c
Sai st trong iu tr
(medication errors)
ng gi hoc
ghi nhn tng
t
Sound alike,
look alike
14
9/12/15
15
Dch t ADR
T sut ph thuc vo phng php
nc, dn s v nh ngha v ADR
Nguyn nhn hng u, ng hng
th 4-6 gy t vong BN nhp vin
0,3% - 7% cc trng hp nhp vin
100.000
ngi M t
vong/nm
1,5
nm do ADR
30-60% ADR
c th c phng nga
16
9/12/15
17
18
9/12/15
20
10
9/12/15
Him gp
t gp
Thng gp
1/1000 1/100
11
9/12/15
23
(4,3%)
(86,5%)
(> 1 ngy)
(3,5%)
12
9/12/15
LOI A
LOI B
C th d on da vo
tc dng dc l
Khng
Khng
T l mc bnh
Cao
Thp
T l t vong
Thp
Cao
iu chnh liu
Ngng thuc
Pht hin
Giai on nc lm sng
Him
26
Talbot J. Stephens detection of new adverse drug reactions. 5th ed, 2004. p.92
13
9/12/15
A (augmented)
Gia tng
B (bizarre)
Bt thng
C (continuous)
Mn tnh
D (delayed)
Tc ng chm
E (ending of use)
F (failure of efficacy)
Khng hiu qu
27
Phn loi
- Theo tnh cht ca ADR m rng:
Loi
nh ngha
V d
A
(Augmented)
Gia tng
C th d on c
Ph thuc vo liu dng.
Thng gp
Him khi gy t vong.
B (Bizarre)
L thng
Khng d on dc
Khng lin quan n liu
Khng thng gp
T l t vong cao..
Phn ng d ng vi penicillin
Hoi t t bo gan cp do halothan
Suy ty do chloramphenicol
C
(Continuous)
Mn tnh
D
(Delayed)
Chm
E
(Ending of
use)
Hi chng
ngng
thuc
14
9/12/15
29
30
15
9/12/15
Diethylstilbestrol (DES)
Estrogen tng hp
a vo th trng
1938
Ch nh: Phng sy
thai
USA: >3 triu ph n
s dng t nm
1940-1970
16
9/12/15
Nguyn nhn
1. V bo ch thuc
2. Thay i v dc ng hc
3. Thay i v dc lc hc
33
ADR Type A
Nguyn nhn v bo ch
1. Hm lng thuc
2. c tnh phng thch hot cht
Vd:
- Vin indomethacin (Osmosin) phng thch c kim sot b rt khi th
trng do t l cao gy xut huyt tiu ha
- vin nn KCl ! XHTH ! vin gii phng chm trnh to nng
cao ti ch
34
17
9/12/15
ADR Type A
Nguyn nhn v DH: Lm tng nng thuc trong
huyt tng v m ch
1.Hp thu: thc n, thuc,
nhu ng d dy-rut,
chuyn ha qua gan ln u
2.Phn b: thay i lu lng mu,
t l lin kt protein huyt tng,
tch ly thuc m
3.Chuyn ha: tc thy phn
hoc acetyl ha, hot tnh men gan
4.Thi tr: Gim lc cu thn
35
Induction :
- Overdose
- Alcohol
- Isoniazid
- Phenobarb.
PARACETAMOL
- Glucuronidation (50-60%)
- Sulfation (25-35%)
Cytochromes
P4501A2
P4502E1
GLUCURONIDE AND
SULFATE METABOLITES
TOXIC METABOLITE
(NAPQI)
Alcohol
fasting
Glutathione GSH
(2-4%)
MERCAPTURIC AND
CYSTEINE CONJUGATES
Glutathione
deficiency
Hepatotoxicity
18
9/12/15
ADR Type A
Nguyn nhn v DLH: Lin quan receptor
1.
S nhy cm vi th th
Cafein gy mt ng
2.
S lng th th
Corticoid v th th bo tng
3.
C ch t iu ha sinh l
Atropin v nhp tim nhanh
-blocker v nhp tim chm
37
V d
Nguyn
nhn
V d
Tai bin
C ch
Dng bo
ch
Osmosin
(indomethacin SR)
Xut huyt
DH (*)
Digoxin
Gim thi tr BN
suy thn
DLH
Indomethacin
mui nc
Tng tc
thuc (*)
Terfenadin v
erythromycin
Ko di khong
QT v xon nh
Ery c ch chuyn
ha terfenadin
19
9/12/15
ADR Type B
Nguyn nhn v bo ch
1. Sn phm chuyn ha hoc b phn hy
Vd: Sd Tetracyclin hi chng Fanconi
(tng bi tit a.a, glucose, aceton qua ng tit niu, tng nit amino trong huyt tng v tng nhy
cm nh sng)
4. 3.
Tc dng ca t dc gy ADR
Cn ngt sulfanilamide
DEG lm cht ha tan
Gy c trn din rng ti M nm
1937, khin hn100 ngi t vong
Elixir Sulfanilamide
SE Massengil Co
" 1938, thng qua Federal Food Drug & Cosmetic Act, qui nh
yu cu th nghim c tnh ca thuc mi.
40
20
9/12/15
ADR Type B
Nguyn nhn v Dc lc hc:
1. Phn ng c ng (idiosyncratic) do di truyn
Thiu mu tan huyt ngi thiu G6PD ca hng cu: sulfonamid v
sulfon, nitrofurantoin, chloramphenicol, primaquin,
Cht l
Tp cht
Hapten
41
To gluthation
Men G6PD
42
21
9/12/15
4. YU T LM TNG NGUY C
PHT SINH ADR
u
Tui
Gii
Bnh km theo
Tin s d ng thuc
hoc phn ng vi thuc
45
22
9/12/15
Tui
Tr s sinh
Lm dng thuc
n chuyn ha
Thi tr thuc cha y
VD: sulfamid (vng da - y bilirubin
ra khi protein)
cloramphenicol (xanh xm do
Tui
47
23
9/12/15
Gii
N c nguy c b ADR cao gp 1,5-1,7 ln nam gii
Vd
Thuc ko di khong QT
Lon to mu vi phenylbutazone v cloramphenicol
Bnh km theo
Suy gan thn
BN b AIDS: d b phn ng da nng vi cotrimoxazol
48
Nng theophylline / mu
g/ml
X gan
Bo
L
ch
n
g
ph
Tr
em
T.Gian
49
24
9/12/15
Yu t nguy c
c tnh ca thuc, T
dc
S dng nhiu thuc
Dng thuc liu cao,
ko di
51
25
9/12/15
Thuc
T dc (CaSO4 lactose)
Australia -1960s
ADR: rung gin nhn cu,nhn i, song th, khng kim sot li ni, mt cn bng , tr nh
52
ln ln, chm vn ng, tng tn sut ng kinh, tng ng huyt
Tn sut (%)
50
40
30
20
10
0
0-5
6-10
11-15
16-20
S lng thuc
May FE. Clin Pharmacol Ther 1977;22:322-8
53
26
9/12/15
Kt hp thuc
Tng tc thuc
Nguy c
Thi gian
c td
Warfarin (Coumadin) +
ciprofloxacin,
clarithromycin,
erythromycin,
metronidazole, bactrim
Tng td ca
warfarin
Thng
trong vng
1 tun
i KS
Warfarin +
acetaminophen
Tng xut
huyt, tng
INR
Bt k
Sd liu paracetamol
thp nht c th v theo
di INR
Bt k
Ti a 100 mg aspirin/
ngy v theo di INR
Warfarin + NSAID
Bt k
Tng xut
huyt, tng
INR
Khuyn co
55
27
9/12/15
Ca lm sng 2
BN n 78 tui, tin s bnh mch vnh, gn y
phu thut t stent, nong ng mch vnh.
Thuc ang s dng: clopidogrel 75mg, aspirin 75 mg,
atorvastatin 80mg, nicorandil 30 mg v atenolol 50 mg.
Thi quen: Ht thuc, b cch y 1 nm
BN than phin b i phn en v c mu, nng hn trong
2 ngy qua.
BN khng c tin s b bnh ng tiu ha
Vn ca BN l g???
56
Ca Lm sng 3
BN n 28 tui ang nm ICU sau khi phu thut rut tha b v. Sau phu
thut, BN c cho ni ng thng truyn tnh mch, b bt rt v p ng
vi phn ng au. 3 ngy nay BN khng i ngoi c v ting m rut yu.
Thuc s dng:
Piperacillin 3 g IV
q6h
Metronidazole 500 mg IV
q8h
q12h
Morphine 1 mg/mL
5 mg/h
Lorazepam 1-2 mg IV
q2h prn
Vn ca BN l g???
57
28
9/12/15
5. CNH GIC DC
(PHARMACOVIGILANCE)
Cnh gic dc
Khoa hc v nhng hot ng lin quan n vic pht
hin, nh gi, x l v ngn nga phn ng bt li
hoc bt k s c no lin quan n thuc.
M rng:
i tng: sp sinh hc, dc liu, sn phm mu, dng c
y t v vaccin
Phm vi:
ADR
Thuc km cht lng
Ng c thuc
Lm dng hoc dng sai thuc
59
29
9/12/15
60
Thalidomide l mt th d in hnh v tc hi ca
ng phn i hnh quang hc:
THALIDOMIDE
Dng
Hu truyn (D)
Dng
T truyn (L)
Lng rt nh
An thn, gy ng
Qui thai
61
30
9/12/15
Preclinical Testing
Laboratory and animal testing
Discovery
(2-10 Years)
4
8
10
12
14
FDA Review/Approval
16
62
So snh h c quan ch
th v chut (42 hp cht)
Ging nhau
24%
Tng t
33%
Khc nhau
43%
63
31
9/12/15
Sau khi ra
th trng (%)
th trng (%)
18-25
50-65
Ph n
20-44
40-58
5-8
17-20
T type II
V d 2: rofecoxib
Trc khi ra th trng: 5000 BN
Nm u tin:
hng triu BN trn khp th gii
64
32
9/12/15
Thi gian pht hin ADR quan trng sau khi thuc bt
u xut hin trn th trng
ADR
Thuc
Nm
Nhi mu c tim
Vng da
Halothane
Vim rut kt
Lincomycin
Vim rut kt
Clindamycin
Thiu mu bt sn
Phenylbutazone
H qu
Thuc b rt khi th trng
Thuc b ngng cp mi
Thay i nhn toa thng tin
Mediator (benfluorex)
1976 ! 2009
1999 ! 2004
1978 2011 !
33
9/12/15
1997 ! 2/2000 !
thm ADR xon nh
DEXTROPROPOXYPHEN
Aspirin < Dextropropoxyphen < Codein < Morphin
* Dextropropoxyphen c th gy h ng huyt v c
i vi tim, gy lon nhp tim
* B chuyn ha gan to thnh norpropoxyphen gy
run c v co git
DI-ANTALVIC
Lentogesic
2010
Doxyfene
69
34
9/12/15
Diethylstilbestrol (DES)
Estrogen tng hp
a vo th trng
1938
Ch nh: Phng sy
thai
USA: >3 triu ph n
s dng t nm
1940-1970
35
9/12/15
u im
Nhc im
Vd
Bo co t
pht
(Spontaneous
reporting
system SRS)
- Bo co t hn thc t
-D b nh hng bi
yu t nhiu
-Khng xc nh c t
l mc
-Cht lng d liu
-Med watch
-Lareb
Gim st tch
cc (Intensive
monitoring)
-Xc nh c t
l mc bnh
- Phn ng him
gp hoc trc y cha
bit
- Hn ch v s
lng thuc bo
co
Theo di vic
k n
(Prescription
event
monitoring)
Phng php
dch t
Xc nh c mi quan h Nc phc tp v tn km
gia thuc-ADR
- Kim sot c
i tng nc
Nc lm sng
pha IV
-NC on h
-NC bnh
chng
Nc RCT
74
36
9/12/15
Trovofloxacin
Phn ng c hi
Bng chng
Quyt nh ca c
quan c thm quyn
c gan
SRS ADR
Rt khi th trng
SRS ADR
Ngng s dng
Bupropion
SRS ADR
Cnh bo
Rt khi th trng
ng kinh
Tng tc thuc
Cerivastatin
Tiu c vn
SRS ADR
c ch COX II
Th nghim LS Cnh bo
SSRI
T t tr em
From Pharmacovigilance; Risk Management- a European Regulatory View. J.M Raine. 2007.
Bo co ADR
76
37
9/12/15
77
C s bo co ADR nm 2014
S
TT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Tn bnh vin
Bch Mai
Phm Ngc Thch
a khoa Nng
Ph sn Trung ng
Vit Nam-Thy in
Ung B
a khoa Qung Ninh
Hng Vng
T D
Da Liu
Nhn Dn Gia nh
Tnh/Thnh
ph
H Ni
TP HCM
Nng
H Ni
Qung Ninh
Qung Ninh
TP HCM
TP HCM
TP HCM
TP HCM
S lng
bo co
340
305
157
155
154
T l %
135
127
115
112
106
1.7%
1.6%
1.5%
1.4%
1.4%
4.4%
3.9%
2.0%
2.0%
2.0%
BV i hc Y Dc TP HCM 85 bo co
38
9/12/15
Nhm thuc
Tng s
T l %
2497
32. 1
Thuc iu tr lao
1030
13.3
594
7.6
545
7.0
512
6.6
501
6.4
472
6.1
240
3.1
240
3.1
225
2.9
Thuc iu tr st rt
10
Cc khng sinh nhm khc
Hot cht
Tng s
T l%
Cefotaxim
829
10.7
Streptomycin
451
5.8
Ceftriaxon
396
5.1
Ceftazidim
378
4.9
Diclofenac
353
4.5
Ciprofloxacin
Rifampicin/isoniazid/
pyrazinamid
291
3.7
230
3.0
Amoxicillin/acid clavulanic
201
2.6
Cefuroxim
179
2.3
10
Ethambutol
176
2.3
39
9/12/15
WHO
- Tng hp v bo ng
- Khuyn co ADR, a ra nhng cnh gic
B y t
- Thu nhn cc bo co
Trung tm DDI&
ADR quc gia
H thng ADR c s
y t
81
H thng CGD VN
B Y t
Cc Qun l dc
TT DI & ADR
Min Nam
Cng ty SX v
phn phi dc phm
Bnh vin
Thng tin
Bnh nhn
82
40
9/12/15
Ai nn bo co
i tng bo co VN (2014)
Bc s Y s
Dc s
iu dng N h sinh
Khc
Khng c thng tin
83
41
9/12/15
Mt s nguyn tc
Cng sm cng tt
Phi ngh n cc yu t khc c th gp phn lm cho
phn ng xy ra
B sung nhng d liu mi, k c nhng d liu nghi
ng bng cc bo co b sung
Bo co c vit r rng, d c, d hiu
85
42
9/12/15
43
9/12/15
89
Ca lm sng 4
Bo co ca: BN nam 43 tui, iu tr vim tuyn tin lit bng
ofloxacin t 26/7/2012, v olanzapin t u nm 2010
16/8/2012: Xut hin ban nga lan khp c th, ph (mt, cc chi
di). Nga ci thin km khi dng khng H1
17/8/2012: Ngng s dng ofloxacin v olanzapin. iu tr bng
corticoid bi ti ch
18/8/2012: Tn thng da phc hi
Phn loi ADR?
44
9/12/15
+1
+2
-1
+1
+2
-1
-1
+2
-1
+1
7. C pht hin thy thuc trong mu (hay dch sinh hc khc) nng c
khng ?
+1
8. Phn ng c trm trng hn khi tng liu hay suy gim khi gim liu ?
+1
+1
+1
91
Thang im nh gi Naranjo
nh gi ADR
Chc chn c ADR
(Definite ADR)
C kh nng xy ra ADR
Thang im
9
5-8
(Probable ADR)
C th xy ra ADR
1-4
(Possible ADR)
Nghi ng c ADR
(Doubtful ADR)
92
45
9/12/15
Tiu chun nh gi
Chc chn
C kh nng
C th
Khng c mi quan h;
khng th phn loi
Ca LS 5
BN nam 86 tui hin ang nm vin v vim phi
Ngy hm nay BN b h ng huyt v phi truyn
Dextrose 50%
XN:
#ng huyt < 70 mg/dl
#Clcr: 35 ml/pht
46
9/12/15
Tm tt
Phn ng c hi ca thuc xy ra liu thng dng
trong iu kin bnh thng
ADR type A (lin quan n tnh cht dc l) thng
ph thuc liu v tnh cht DH ca thuc
Ci thin khi ngng/ gim liu
96
47
9/12/15
97
Thank You!
48