REKA CIPTA

Pengenalan

Proses reka cipta  kerja yang perlu dilakukan untuk

menghasilkan produk baru @ ubahsuai produk

Pengubahsuaian yg dibuat melibatkan struktur & bentuk,

menjadikan produk lebih berkualiti tanpa mengubah
fungsinya
 inovasi

Rekacipta  perlu melalui proses sistematik

yang dikenali sebagai penyelesaian masalah
PROSES REKA CIPTA
1.1 Pengenalpastian masalah

1.2 Pemilihan idea

1.3 Perekaan projek

1.4 Pemilihan reka bentuk

1.5 Perancangan pembinaan projek

1.6 Pembinaan, pengujian &

pengubahsuaian projek

1.7 Pendokumentasian
1.1 Pengenalpastian Masalah
1> Masalah/ keperluan  cara mengatasi

2> Permulaan proses rekacipta

3> Masalah diyatakan dengan tepat, mudah &

menjurus kpd penyelesaian masalah
1.1 Pengenalpastian Masalah
Contoh
1:
Halaman rumah Hardi berselerak dengan kasut-kasut
yang tidak diatur dengan kemas. Hal ini menyebabkan
rumahnya kelihatan tidak kemas dan ahli keluarganya
sukar untuk mencari kasut yang hendak dipakai.

Pernyataan Masalah
Kasut berselerak dan sukar untuk mencari kasut.

Penyelesaian Masalah
Perlu ada tempat yang sesuai untuk menyimpan kasut.
1.1 Pengenalpastian Masalah
Contoh
2:
Meja di dapur Faridah berselerak dengan pelbagai
jenis alat pemotong. Hal ini boleh mengakibatkan
keadaan berbahaya serta sukar untuk memilih dan
mengambil alatan tersebut.

Pernyataan Masalah
Alat pemotong yang tidak tersusun dan berbahaya
kepada pengguna.

Penyelesaian Masalah
Perlu ada tempat menyimpan yang sesuai dan
selamat.
1.1.1 Pengumpulan Maklumat & Data

Selesaikan masalah
dgn bijak &
berkesan
Kumpul maklumat
& data

Kenalpasti masalah
 1.1.1 Pengumpulan Maklumat & Data
Kajian perbandingan
Maklumat: pgunaan produk sedia ada
bahan yg sesuai, PENGALAMAN
keperluan, masalah Tujuan: dptkan maklumat
& fungsi
SENDIRI r/b, teknologi, bahan &
kemasan
s/selidik kpd pihak
tttu. PEMERHATIAN
SOAL
SELIDIK Kaedah Mengumpul Perhati pgunaan alatan
(kilang, pusat
Maklumat & Data pyelidikn..)
Maklumat: teknologi,
Maklumat: r/b, proses & peralatan
kesesuaian produk kpd
pengguna
LAWATAN Bengkel, arkib,
kilang
PEMBACAAN
& RUJUKAN Maklumat: hasil
keluaran, proses
pembuatan, sumber
bahan
1.1.1 Pengumpulan Maklumat & Data
ELAKKAN 
mengumpul terlalu banyak maklumat

Mengapa??

Masa yang terlalu lama untuk

1 dianalisis

Mewujudkan masalah untuk

2 dianalisis & boleh
mengelirukan
1.1.2 Menganalisis Maklumat

Maklumat  dikumpul  buat rumusan

Tujuan membuat rumusan:

 Mencari kaedah penyelesaian

masalah

 Mencari maklumat terbaik

tentang masalah dihadapi

 Mengkaji maklumat yang

berkaitan dengan masalah
1.1.2 Idea & Alternatif Penyelesaian Masalah

Perbincangan & sumbang saran

untuk mereka cipta
Cara terbaik untuk mencetus
k/pasti keperluan
pelbagai idea @ alternatif
menentukan teknik
pembuatan

IDEA Pelbagai bentuk persembahan

Peta minda Lakaran bebas

tidak semestinya ikut

ukuran sebenar
1.1.2
IdeaIdea & Alternatif
& Alternatif Penyelesaian
Penyelesaian Masalah
Masalah
Perbincang
an &
Pemerhatia
sumbang
n&
Bakat saran
pengamatan
semula
jadi
Pemikira
n lateral
Secara
kebetula
n
CETUS
AN
IDEA
Galakan
pihak
tertentu

Adanya
Keperlu Pembacaan
an &
Soal penyelidika
1.2 Pemilihan Idea

Proses memilih satu dpd pilihan2 yang

ada.

Ambil kira kelebihan & kelemahan setiap

idea.

Mampu dibina & menarik minat

pengguna.

Ambil kira faktor2 pemilihan

idea.
1.2 Pemilihan Idea
fizikal
a) Keupayaan kendiri kemudahan
masa
b) Pengetahuan &
mencukupi
Kemahiran

c) Bahan & sesuai

FAKTOR Komponen mudah didapati
PEMILIHAN
IDEA d) Cara pembuatan teknik sesuai

e) Kepentingan dpt selesai masalah

produk memenuhi keperluan

elak pencemaran
f) Mesra alam selamat
selesa
1.2 Pemilihan Idea
Rumusan langkah pengumpulan maklumat hingga
pemilihan idea dalam proses penyelesaian masalah

Langkah 1 Langkah 2 Langkah 3

Apakah Apakah hasil yang Apakah pilihan
Masalahnya? dikehendaki? yang sedia ada?

Langkah 6 Langkah 5
Langkah 4
Membuat Apakah
keputusan kelebihan & Apakah pilihan
projek pilihan kelemahan yang mungkin
setiap pilihan? diambil?
1.3 Perekaan Projek &
Pemilihan Reka Bentuk

Setelah idea terbaik dipilih

 buat beberapa lakaran r/b projek 2D @ 3D
Lakaran 1 Lakaran 2 Lakaran 3 Lakaran 4

Pilih lakaran yang sesuai & boleh

berfungsi
 r/b akhir

Pilihan  ambil kira kriteria @ faktor utama

r/b
1.3.1 Faktor Utama Reka Bentuk
a) Fungsi berfungsi dgn berkesan

b) Rupa bentuk sesuai & menarik

sesuai
c) Kesesuaian bahan mudah diperolehi

d) Kaedah binaan sesuai & mudah

Kriteria R/B
e) Ketahanan tahan lasak

f) Kos kos rendah

g) Kemasan sesuai &

menarik
h) Keselamatan selamat digunakan

i) Nilai komersil dpt dipasarkan

1.3.1 Faktor Utama Reka Bentuk
Lakaran r/b yang dipilih
 dipindahkan kpd bentuk lukisan kerja

Lukisan Kerja:
 Spesifikasi sepenuhnya utk proses pembinaan

Cth spesifikasi
Saiz projek
 bahan yang digunakan
 Kaedah mencantum @ teknik pembinaan

Boleh dibuat dlm bentuk

Lukisan unjuran ortografik
 Lukisan isometrik
 Lukisan terurai
1.3.2 Lukisan Kerja

Lukisan unjuran ortografik

P. Atas (B)
B

C
A

P. Sisi Kiri (C) P. Hadapan (A)

1.3.2 Lukisan Kerja

Lukisan Isometrik
1.3.2 Lukisan Kerja

Lukisan Terurai
1.4 Perancangan Pembinaan Projek

Perancangan amat penting

Mengapa?

Memastikan projek
dapat dilaksanakan
dengan
baik & bermutu
1.4 Perancangan, Pembinaan &
Pengubahsuaian Projek

Pembuatan dirancang lebih awal  ambil kira aspek:

bahan

kos
alatan

masa
teknik
pembuatan
1.4 Perancangan, Pembinaan &
Pengubahsuaian Projek
Kesan Daripada Pilihan Yang Salah:-

Bahan yg terlalu mahal &

sukar didapati:

 harga jualan terlalu tinggi.

Penggunaan alatan
yang salah:

 boleh mengakibatkan
kecederaan @ kerosakan alatan.
1.4 Perancangan, Pembinaan &
Pengubahsuaian Projek
Alatan yang sesuai digunakan dalam proses pembinaan:

Proses Alatan Tangan yang Sesuai Digunakan

Mengukur & Pita pengukur Tolok serong
menanda Pembaris keluli Tolok penanda
Sesiku L Pensel
Memotong Gergaji tangan Gergaji lengkung halus
Gergaji puting
Membentuk Pahat tepi serong Kikir parut
Mencantum Tukul kuku Gandin kayu
kambing
Tukul warrington
Kemasan Berus cat Pengikis
Berus syelek Penyembur cat
1.4 Perancangan, Pembinaan &
Pengubahsuaian Projek

Jadual kerja:

l a n k an
at d i ja
r j a d ap a ti k
 Ke si s t e m
: g an
an
den
ju
Tu

n ke r ja
e m aj ua
n t a u k a p e rlu
M e ma ha n j ik
 pe r uba
t
& bua

e k d p t
an p roj e n tu
mb i n a h t e r t
 P e te m p o
an d l m
di s i a pk
1.4 Perancangan, Pembinaan &
Pengubahsuaian Projek
Contoh jadual kerja:
Minggu 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Aktiviti
Perbincangan (Guru/murid) 
Melakar lakaran cadangan 
Susun atur kerja 
Penyediaan bahan  
Merancang tanda  
Pembinaan:     
* Pemasangan
* Kemasan
* Pengujian
Pengubahsuaian     
Pendokumentasian        
Persembahan projek 
 1.4 Perancangan, Pembinaan &
Pengubahsuaian Projek
Contoh perincian jadual kerja:
M Tarikh Masa Aktiviti
M1 17.1. 08 9.00 - Pengenal pastian masalah
10.20 -Menyatakan masalah
-Menyenaraikan produk yang ada
-Menyenaraikan kekuatan dan kelemahan produk yang
diperolehi.
-Menyenaraikan berbagai idea penyelesaian masalah.
-Membuat dokumentasi pernyataan masalah
M2 24.1. 08 12.05 - Perancangan pembinaan projek
1.25 -Memilih lakaran terbaik
-Menyenaraikan bahan yang digunakan
-Membuat dokumentasi perancangan pembinaan projek
M3 7.2. 08 9.00 - Perancangan pembinaan projek
10.20 -Menyediakan jadual kerja
-Membuat dokumentasi perancangan pembinaan projek
M4 14.2. 08 12.05 - Pembinaan projek
1.25 -Mengukur ,menanda dan memotong dengan tepat
1.4 Perancangan, Pembinaan &
Pengubahsuaian Projek
Contoh perincian jadual kerja:
M5 21.2. 08 9.00 - Pembinaan projek
10.20 -Memasang dan mencantum projek seperti lakaran yang
dipilih
M6 28.2. 08 12.05 - Pembinaan projek
1.25 -Menutup lubang paku dan melicinkan projek
mengunakan mesin pelelas.
M7 7.3. 08 9.00 - Pembinaan projek
10.20 -Membuat kemasan projek
M8 21.3. 08 12.05 - Pengiraan kos
1.25 -Membuat pengiraan kos bahan ,kos sampingan,kos
overhed dan kos pengeluaran projek dengan tepat.
M9 28.3. 08 9.00 - -Menyiapkan dokumentasi dan mempersembahkan
10.20 dokumen.
1.4 Perancangan, Pembinaan &
Pengubahsuaian Projek

Membina projek

Rupa bentuk Jenis tanggam

Saiz Jenis bahan Bahan pengikat

Berdasarkan lukisan kerja yang dipilih

Perancangan pembinaan

Berdasarkan perancangan jadual kerja

1.4 Perancangan, Pembinaan &
Pengubahsuaian Projek

Menguji & menilai projek

Ketepatan Nilai komersil

pemasangan Fungsi

Keselamatan Kos penggunaan

Rupa bentuk sumber

Tujuan pengujian?

Memastikan rekaan dibuat Kualiti dapat dikawal &

mengikut spesifikasi lukisan kerja selamat digunakan
1.4 Perancangan, Pembinaan &
Pengubahsuaian Projek

Mengubahsuai projek

Hasil dpd pengujian & penilaian projek

1
 kelemahan/ kecacatan dpt dikesan

Kelemahan @ kecacatan
2
diperbaiki/ ubah suai

Hasil yang lebih berkualiti &

3 menambah nilai projek

Kemasan semula dibuat

4 selepas diubahsuai
1.5 Pendokumentasian

1 Laporan bertulis mengenai hasil rekaan

2 Mengandungi maklumat tentang projek

Segala bentuk lakaran, jenis bahan, kemasan & proses

3
pembuatan dikumpul & direkod.

Mengandungi maklumat yg diperlukan untuk

4
memahami proses penghasilan produk.

Ilustrasi yang jelas disertakan bersama spesifikasi

5
komponen
1.5 Pendokumentasian
5 Aspek-aspek dokumentasi r/b yang lengkap:

(a) Tema
(b) Pernyataan Masalah
(c) Senarai produk sedia ada Kekuatan & kelemahan

(d) Lakaran bebas

(e) Lakaran yang paling sesuai
(f) Senarai bahan & alatan tangan
(g) Bahan kemasan
(h) Jadual kerja
(i) Menguji & menilai
(h) Mengubah suai projek
(h) Pengiraan kos
1.5 Pendokumentasian
Kos Pengeluaran
Pengiraan Kos:
Tujuan: untuk mengetahui jumlah kos
pengeluaran.
jumlah kos pengeluaran produk membolehkan
harga jualan produk ditetapkan.

belanja beli bahan

Kos bahan
mentah

Kos yang belanja mengupah Kos

Kos upah pekerja  =
terlibat pengeluaran
perbelanjaan
Kos overhed
tdk langsung
1.5 Pendokumentasian
Kos Pengeluaran
Contoh pengiraan kos pengeluaran:
Kos Bahan
Bahan Kuantiti Kos seunit Jumlah
(unit) (RM) (RM)
MDF 150 mm X 300 mm X 10 mm 1 1.50 1.50
MDF 150 mm X 160 mm X 10 mm 1 0.90 0.90
Perspek 150 mm X 60 mm X 3 mm 1 0.60 0.60
Kertas las 1 0.80 0.80
Paku
Glu 1 2.30 2.30
JUMLAH 6.10
1.5 Pendokumentasian
Kos Pengeluaran
Contoh pengiraan kos pengeluaran:
Kos Upah
Kos Upah = Bilangan pekerja X Bil. hari bekerja X Kadar upah
sehari
= 1 X 2 X RM 1.50
= RM 3.00
Kos
Overhed
Butiran Jumlah (RM)
Air 0.40
Elektrik 0.70
Jumlah 1.10
1.5 Pendokumentasian
Kos Pengeluaran
Contoh pengiraan kos pengeluaran:
Kos Pengeluaran
Kos Pengeluaran = Kos bahan + Kos upah + Kos overhed
= RM 6.10 + RM 3.00 + RM 1.10
= RM 10.20

Kos pengeluaran untuk 100 unit

= RM 10.20 X 100 unit
= RM 1020.00
1.5 Pendokumentasian
Persembahan Projek

1 Dilakukan oleh murid dgn bimbingan guru

Penerangan ttg projek  fungsi, jenis-jenis bahan, kos,

2
keistimewaan projek & tunjuk cara penggunaan projek

Disertakan dengan bahan bantu  buku folio, carta

3
& gambar yg berkaitan.

4 Maklumat yg jelas, tepat & menarik.