Fonem- najmanja jezina jedinica koja sama nema znaenja, ali ima razlikovnu

ulogu
kreda -> /k/r/e/d/a/
MORFEM- najmanja jezina jednica koja ima znaenje
RIJE- najmanja samostalna jedinica koja ima svoje znaenje
-glasovne promjene se odvijaju na granici morfema nerijetko mu mijenjajui izraz
-izraz morfema naziva se MORF
- razliit izraz istoga morfema naziva se ALOMORF
pred+postaviti -> pret postaviti

ples+ jem -> ple em

ALOMORF

ALOMORF

Ja mene, zao-gori, dobar-bolji, ovjek- ljudi

SUPLETIVNI ALOMORF

-morfemskom analizom dijelimo morfeme na korijenske i afiksalne ( prefiksalne,

sufiksalne, infiksne i nastavke )
prefiks: pretstaviti, napisati, ubaciti, istjerati
Sufiks: ribi, pjeva, kuhar, vrti, pjevati
Infiks: bureta, gradovi, oevi
Nastavci: prozor-0, kua, trati, bolji, veliki

Predsjednik: DS, DC, D, D

-odcijepiti, odepati, odepiti

IZNIMKE

-podjela morfema prema njihovoj ulozi: rjeotvorni i oblikotvorni morfemi

RJEOTVORNI( LEKSIKI) MORFEMI- slue za tvornu novih rijei
- rjeotvorni su korijenski te prefiksalni i sufiksalni morfemi
OBLIKOTVORNI ( RELACIJSKI) MORFEMI- morfemi kojima se tvore razliiti oblici
iste rijei
- oblikotvorni morfemo su samo gramatiki morfemi ( nastavci)

OSNOVA RIJEI- svaka se rije sastoji od osnove i nastavka

- nastavak je dio rijei koji se mijenja zavisno o padeu ili glagolskom licu
VRSTE OSNOVA:
1.) IMENSKA dobiva se tako da se rijei oduzme nastavak za genitiv jednine
- korijen i osnova rijei nisu isti !!!
radnj a
predradionica
radnj e
predradionice

OSNOVA

KORIJEN

2.) GLAGOLSKE OSNOVE : 1.) INFINITIVNA OSNOVA- dobijemo je tako da

glagolu u infinitivu odbacimo nastavak ti ili i
pis/a/ ti
rek /ti/
2.) PREZENTSKA OSNOVA- dobije se tako da se
glagolu u 3. Licu mnoine
prezenta odbaci prezentski nastavak ( pjev/ aju ,
rek/ nu, dobac/ e)

PREZENTSKA OSNOVA
OSNOVA- dio rijei koji nosi njeno leksiko znaenje
NASTAVAK- dio rijei koji se mijenja zavisno o padeu ili glagolskom licu
- osnova na koju se dodaje nastavak za razliite oblike iste rijei zove se
OBLIKOTVORNA OSNOVA
npr. Zidarsk- i, zidarsk-oga, zidarsk- omu, zidarsk-i, zidarsk- im