Professional Documents
Culture Documents
th hm sin
th hm cos
th hm tang
th hm cotang
th hm sec
Hm
Vit tt
Sin
sin
Cos
cos
Tang
tan(tg)
Cotang
cot(cotg)
Sec
sec
Cosec
csc
(hay cosec)
Lin h
Mt tam gic vung lun cha mt gc 90 (/2 radian), c k hiu l C trong hnh ny. Gc A v B c th thay i.
Cc hm lng gic th hin mi lin h chiu di cc cnh v ln cc gc ca tam gic vung.
C th nh ngha cc hm lng gic ca gc A, bng vic dng nn mt tam gic vung cha gc A.
Trong tam gic vung ny, cc cnh c t tn nh sau:
Cnh huyn l cnh i din vi gc vung, l cnh di nht ca tam gic vung, h trn hnh v.
Dng hnh hc clit, tng cc gc trong tam gic l pi radian (hay 180). Khi :
Hm
nh ngha
Sin
Cos
Tang
Cotang
Sec
Cosec
Biu thc
Cc hm lng gic cng c th c nh ngha bng vng trn n v, mt vng trn c bn knh bng 1
v tm trng vi tm ca h ta . nh ngha dng vng trn n v thc ra cng da vo tam gic
vung, nhng chng c th nh ngha cho cc mi gc l s thc, ch khng ch gii hn gia 0 v Pi/2
radian. Cc gc ln hn 2 hay nh hn 2 quay vng trn ng trn.
Dng i s[sa]
Hm
nh ngha
sin()
cos()
tan()
y/x
cot()
x/y
sec()
1/x
csc()
1/y
Khi cc gc quay trn vng trn, hm sin, cos, sec v cosec tr nn hm tun hon vi chu k 2
radian hay 360 :
Mi hm lng gic u c th c dng ln bng phng php hnh hc trn mt vng trn n
v c tm O.
Hnh v bn cho thy nh ngha bng hnh hc v cc hm lng gic cho gc bt k trn
vng trn n v tm O. Vi l na cung AB:
Hm
nh
ngha
Ch thch
sin()
AC
cos()
OC
tan()
AE
cot()
AF
sec()
OE
csc()
OF
versin()
CD
versin() = 1 cos()
exsec()
DE
exsec() = sec() 1
Theo hnh v, d thy sec v tang s phn k khi tin ti /2 (90 ), cosec v cotang phn
k khi tin ti 0. Nhiu cch xy dng tng t c th c thc hin trn vng trn n v,
v cc tnh cht ca cc hm lng gic c th c chng minh bng hnh hc.
Hm
sin(x)
cos(x
)
tan(x)
cot(x)
sec(x
)
nh ngha
C th
csc(x
)
Vi i l n v o, cn bc hai ca -1.
Lin h ny c pht hin ln u bi Euler v cng thc ny c gi
l cng thc Euler. Trong gii tch phc, nu v vng trn n v trn mt phng
phc, gm cc im z = eix, cc mi lin h gia s phc v lng gic tr nn
r rng. V d nh cc qu trnh miu t bi hm m phc c tnh cht tun
hon.
Cng thc trn cng cho php m rng hm lng gic ra cho bin phc z:
Lc :
Cc nh ngha
khc[sa]
Hm sin v cos, v cc hm
lng gic khc suy ra t hai hm
ny, c th c nh ngha l
hm s v c trong nh l sau:
Tn ti duy nht cp
hm s v c trn trng s
thc tha mn:
1.
s(x)2 + c(x)2 = 1
2.
s(x+y) = s(x)c(y)
+ c(x)s(y)
3.
c(x+y) = c(x)c(y)
- s(x)s(y)
4.
Min xc nh v min
gi tr[sa]
Cc hm s lng gic trn
trng s thc c min xc
nh v min gi tr c tng kt
trong bng sau:
Hm
Min
sin
cos
tang
cotang
Nn:
Mt v d khc l tm
gi tr hm lng
gic ca /3 radian
(60 ) v /6
radian (30 ), c
th bt u vi tam
gic u c cc
cnh bng 1. C 3
gc ca tam gic
bng /3 radian (60
). Chia i tam
gic ny thnh hai
tam gic vung c
gc nhn /6 radian
(30 ) v /3
radian (60 ). Mi
Hm
ln
g
gic
ng
c[s
a]
Cc
hm
lng
gic
tun
hon,
do vy
tm
hm
ngc,
cn
gii
hn
min
ca
hm.
Di
y l
nh
ngha
cc
hm
lng
gic
ngc:
Gii hn min
nh ngha
0<y<
0 < y < v y /2
Chng cng c
c nh ngh
thng qua cc
thc sau, da
Cng thc tr
gic ngc ra
Mt s
Xem thm ng thc lng gic
Xem thm Danh sch tch phn vi hm lng gic, Danh sch tch phn vi hm lng gic
ngc
Tnh cht
nh lut sin v
Cc hm ln
cho vic m p
tng (v hn)
cc bi ton
Cc tnh cht
nh l si
nh l sin ph
C th chng
nghch o c
di hai cn
vo vic o c
nh l co
nh l cos l
nh l ny c
d liu cha b
Nu gc trong
C nm trong k
nh l ta
nh l tang p