Professional Documents
Culture Documents
vn copyright 2009
08 2009
L i ni u
Ha hc hu c l mt trong nhng b mn rt quan trng trong lnh
vc Ha hc ni ring v phm tr Khoa hc t nhin ni chung. Tuy nhin
hin nay, cc ti liu tham kho v bi tp ha hc hu c l khng nhiu. V
vy vic tng hp cc t liu c mt ti liu tham kho b ch v d tip
thu hn l vic rt cn thit.
Bi tp Ha hc hu c l mt ti liu c bin son da trn vic
tng hp li t nhiu ngun t liu khc nhau theo tng chuyn hc
sinh, sinh vin d nm bt. Ti liu gm hai phn: Phn bi tp theo tng
chuyn v phn hng dn gii. Cc bi tp trong tng chuyn c
tuyn chn k lng nhm mc ch m bo cho cc dng bi tp khng
trng lp v hc sinh, sinh vin c th tip cn nhiu hng ra khc nhau
t cng mt d liu kin thc.
Bi tp Ha hc hu c bao gm hai tp:
- Tp 1: Gm by chuyn tng ng vi ni dung thuc phn i cng
ha hc hu c v phn kin thc ha hu c t bi alkane n cetone
(theo chng trnh ha hc ph thng).
- Tp 2: Gm cc phn t acid carboxylic n cc hp cht d vng. Ngoi
ra cn minh ha thm mt s bi tp nng cao tng hp cc chuyn .
V l ti liu tng hp li cc bi tp nm trong cc gio trnh, sch tham kho bi tp
hu c, cc thi hc sinh gii nn p n cho tng bi khng thay i theo p n ca
tng ti liu tham kho. V vy Bi tp Ha hc hu c khng phi l mt ti liu do mt
nhm tc gi bin son m ch l ti liu tng hp c chn la t cc ngun t liu sn
c. (Tng hp t ngun Internet copyright volcmttl@yahoo.com.vn).
Bi tp Ha Hu C Ti liu dnh cho sinh vin cc trng i hc
Part: 1 HIU NG HA HC
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bi 1: Sp xp cc nhm nguyn t sau theo chiu tng dn hiu ng tng ng, bit trong cu a th R
ni trc tip vi S.
a. Hiu ng I ca: (1) SR (2) SO2R (3) SOR
b. Hiu ng C ca: (1) R2NCO (2) R2NC(=NR) (3) (R)2NC(=+NR2)
c. Hiu ng +C ca: (1) RCON(R) (2) RC(=NR) N(R) (3) RCH2N(R)
Bi 2: Da vo hin tng cng hng, vit cng thc gii hn (nu c) ca cc cht sau y:
a. CH2=CHCH2Cl. c. C6H5CN.
b. p-NO2C6H4NH2. d. C6H5CH3.
Bi 3: Gii thch ti sao nhng v tr o- hay p- ca hp cht C6H5CH2Cl tng i giu in t trong khi
ti cc v tr o- hay p- ca C6H5CCl3 th thiu in t.
Bi 4: Da vo hiu ng in t, hy so snh tnh acid ca cc cht sau y:
a. C6H5OH (1), p-CH3OC6H4OH (2), p-NO2C6H4OH (3), p-CH3COC6H4OH (4), p-CH3C6H4OH (5).
b. CH3CH2COOH (1), ClCH2COOH (2), ClC2H4COOH (3), IC2H4COOH (4), ICH2COOH (5).
Bi 5: Sp xp cc cht sau theo th t gim dn tnh base:
Bi 8: Ngi ta nhn thy rng alcohol tertbutylic tc dng ngay lp tc vi acid HCl m c to
thnh tertbutylchloride bn vng trong khi alcohol nbutylic trong cng iu kin phn ng rt chm.
Bi 9: Xc nh hiu ng ca cc nhm th sau khi lin kt vi gc phenyl: Cl, C(CH3)3, CHO, NO2,
CN, CH2CH3, N+(CH3)3.
Bi 10: Da vo hin tng cng hng, vit cng thc gii hn (nu c) ca cc cht sau y:
a. Aniline. c. Vinyl Bromide.
b. Buta1,3diene. d. Acrolein.
Bi 11: So snh bn ca cc ion sau:
a. (1) CH2CH3, (2) CH(CH3)2, (3) C(CH3)3.
b. (1) CH2CH3, (2) CH2OCH3, (3) CH2NHCH3.
c. (1) C(CH3)3, (2) CH2C6H5, (3) CH(C6H5)2.
Bi 12: Xc nh base lin hp ca cc acid sau theo quan im ca Brnsted: H2O, C6H5NH3(+),
C2H5OH, H3O(+).
Bi 13: So snh di lin kt CCl trong CH3CH2Cl v CH2=CHCl. Gii thch.
Bi 14: Gii thch s tng dn nhit si ca cc alcohol sau:
Alcohol CH3OH C2H5OH C3H7OH C4H9OH
Nhit si (oC) 65 78,5 97,2 138
Bi 15: Cho ba gi tr nhit si: 240oC, 273oC, 285oC. Gn ba gi tr trn vo ba ng phn o-, m-, p-
ca benzenediol cho ph hp. Gii thch ngn gn.
Bi 16: Gii thch s khc nhau v nhit si trong dy cc cht sau:
(1) (2) (3) (4)
Nicotine Vindoline
************************************************
Bi 3: Gii thch:
- hp cht C6H5CH2Cl c hiu ng siu lin hp dng +H ca nhm CH2Cl vi vng
benzene lm cho nhng v tr o- hay p- ca vng tr nn giu in t.
- Trong khi nhm CCl3 ht in t mnh (hiu ng siu lin hp m H) nn nhng v tr o-
hay p- ca C6H5CCl3 th thiu in t.
Bi 4: So snh:
a. (3) > (4) > (1) > (5) > (2). b. (2) > (5) > (3) > (4) > (1).
Bi 5: Chiu gim dn tnh base: (3) > (1) > (4) > (5) > (2).
Bi 6: Chiu tng dn tnh acid: (1) < (4) < (3) < (5) < (2).
Bi 7: Chiu gim dn tnh base: (3) > (4) > (5) > (1) > (2).
Bi 8: Xt 2 phn ng sau:
+
(1) (CH3)3COH + HCl
H
(CH3)3CCl + H2O c vn tc phn ng l v1
+
(2) CH3CH2CH2CH2OH + HCl
H
CH3CH2CH2CH2Cl + H2O c vn tc phn ng l v2
C ch phn ng d l SN1 hay SN2 u tri qua giai on to carbocation. Carbocation cng bn th phn
ng xy ra cng u tin. S d v1 >> v2 l do carbocation (CH3)3C bn hn CH3CH2CH2CH2 nhiu.
iu ny gii thch da vo +I ca (CH3)3C ln hn nhiu so vi +I ca CH3CH2CH2CH2.
Bi 9: Khi lin kt vi gc phenyl th:
- CHO, NO2, CN gy hiu ng I, C
- Cl gy hiu ng I, +C
- N+(CH3)3 gy hiu ng I
- C(CH3)3 gy hiu ng +I
- CH2CH3 gy hiu ng +I, +H
Bi 10: Cng thc gii hn:
a. Aniline
+
b. Buta1,3diene: CH2CH=CHCH2
c. Vinyl Bromide: CH2CH=Br+
+
d. Acrolein: CH2CH=CHO
Bi 11: So snh bn:
a. (3) > (2) > (1).
b. (3) > (2) > (1).
c. (3) > (2) > (1).
Bi 12: Xt bng:
acid H2O C6H5NH3(+) C2H5OH H3O(+)
base lin hp OH C6H5NH2 C2H5O H2O
Bi 13: di lin kt CCl trong CH2=CHCl ngn hn trong CH3CH2Cl v:
- CH3CH2Cl c hiu ng I.
OH ...O OH ... O -
OOC COO-
.... O
....
O OH O
- H+ - H+ H H
H H H H
M Axit maleic M, M,,
Nicotine Vindoline
- Alkaloid l cc base t nhin, tnh base tp trung ti d t N cho nn nguyn t N cng giu
electron th tnh base cng mnh.
- Vi Vindoline th N(b) trong nhn indole c tham gia qu trnh cng hng nn ngho electron
hn N(a) nn tm base mnh nht ca vindoline l N(a).
- Vi Nicotine th tnh base ca N(a) v N(b) gn bng nhau tuy nhin N(a) tham gia vo qu
trnh cng hng cho nn tm base mnh nht ca Nicotine l N(b).
************************************************
Part 2 NG PHN
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
b. CH3CH=CH2.
c. CH3CHO.
Bi 7: Cht A l mt acid hu c c ni i C=C v khng quang hot. Tuy nhin A c ng phn hnh
hc v c cng thc phn t l C5H8O2. Khi hydro ha A thu c sn phm B c tnh quang hot. Xc
nh hai cht A, B v vit phng trnh phn ng xy ra.
Bi 8: Vit cc cng thc h bin ca:
a. CH3COCH2CH3.
b. CH3COCH2COCH3.
c. C6H5NHCONHC6H5.
Bi 9: Hy ghi du * vo bn cnh nguyn t carbon bt i v xc nh cu hnh tuyt i ca Serine,
Adrenaline, Menthone.
HH HH
A B
Bi 12: Cho cc phn ng sau:
(1) C6H5CH2CH(CH3)OH + ClSO2C6H4CH3-p
pyridine
(E) + +
[ ]D = +33o H Cl
(2) (E) + CH3COOK TsOK + (F) (Ts l k hiu vit tt ca SO4C6H4CH3-p)
(3) (F) + KOH CH3COOK + C6H5CH2CH(CH3)OH
[ ]D = 32,2o
a. Xc nh cu trc ca (E) v (F) v cho bit phn ng (2) thuc loi phn ng g.
b. Cho bit phn ng thy phn cc ester loi nh (F) trong mi trng kim vi s hin din ca
N N
Bi 20: C ba hp cht: A, B v C
5 2 + 2 12
b. C5H11OH c bt bo ha = = 0 nn l alcohol no n chc. C 8 ng phn.
2
c. C6H14 c = 0 , c 5 ng phn.
d. C4H9Cl c = 0 , c 4 ng phn.
Bi 2: Cc cht c ng phn hnh hc l b, c, d, f , g, h, i
- Vi b, c, d ch c 2 ng phn hnh hc.
- f (cispolyisoprene) c ng phn l g (transpolyisoprene) v ngc li.
- h c ng phn hnh hc v c s l lin kt C=C lin nhau nh mt h c nh.
Bi 3: Xt bng
Cu
a b c
ng phn
Cis B A B
trans A B A
Bi 4:
a. (A) c 1 C* nn c 21 = 2 ng phn quang hc, (A) khng c ng phn hnh hc. Vy (A) c 2
ng phn lp th.
b. (B) c 2 ng phn lp th l 2 ng phn hnh hc.
c. (C) c 2 ng phn lp th l 2 ng phn quang hc.
d. (D) c 2 ng phn lp th l 2 ng phn quang hc.
Bi 5: Cu hnh tuyt i
(a) (2S)(3S)dichlorobutane.
(b) Acid (2R)(3R)2,3dihydroxy2,3dimethylbutane4al1oic.
(c) (2R)(3S)2bromo3chlorobutane.
Bi 7:
A l CH3CH=C(CH3)COOH.
B l CH3CH2CH(CH3)COOH.
Bi 8: Cng thc h bin
a. H bin cetoenol ca dng ceto CH3COCH2CH3 l cc dng enol
CH3C(OH)=CHCH3 ; CH2=C(OH)C2H5
b. H bin cetoenol ca dng ceto CH3COCH2COCH3 l cc dng enol
CH3C(OH)=CHC(=O)CH3 ; CH2=C(OH)CH2C(=O)CH3
c. H bin cetoenol ca dng ceto C6H5NHCONHC6H5 l dng enol
C6H5N=C(OH)NHC6H5
Bi 9: Ghi du * vo bn cnh nguyn t carbon bt i v xc nh cu hnh tuyt i:
S R
R
Bi 10: Cng thc dng h bin
a. Cyclohexanone. H bin cetoenol
- A l cisdecalin - B l transdecalin
- Cu dng gh ca (A), (B)
(A) (B)
Bi 12:
a. Gi s alcohol ban u c [ ]D = +33o cu hnh R => (E) cng c cu hnh R v phn ng
khng xy ra ti C* m ti O, trong khi (F) c cu hnh S ti phn ng xy ra ti C*.
- Gi s cu trc ban u ca alcohol l:
- Phn ng (2) l phn ng SN2 => sn phm alcohol ca phn ng (3) c cu hnh nghch vi
cu hnh alcohol ban u.
b. Phn ng (1) v (3) khng lm nghch cu hnh, ngc li phn ng (2) c s nghch o cu hnh
do phn ng xy ra theo c ch SN2
Bi 13: Quy c biu din bipy bng mt cung li.
a. ng phn cis, trans:
Cl
Cl
Co Cl Co
Cis Cl Trans
Cl Cl
Co Cl Cl Co
Bi 16:
- Tn: 8hydroxy7phenyl2,6dioxabicyclo[3.3.1]nonane3one
- Cng thc cu dng:
4 O O 4 O O
3 3 4 4 3
2 3
2 2 2
O O O O
7 6 5 5 6
7 7 6 5 5 6
H5C 6 O O C6H5 H5C 6 O O 7
C6H5
HO 8
1
9 9
1
8
OH HO 1 1 OH
8 9 9 8
Bi 19: Ta c 4 ng phn lp th
Part 3 C CH PHN NG
(- )
O
OEt O O OEt O
OEt O
C C
O N N O N N
N N N
HN N -H +
N +H +
+ CO2 + HN N
O2 S O2 S
N N CH3 N N CH3 O2 S N N CH3
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
e. C6H5ONa + CH3I o
k. CH3CH2CH(OSO3H)CH3 + H2O
t
f. C6H5OH + CH3OH
l. CH3COOC2H5 + OH
Bi 2: Xc nh cc cht cn li trong cc s sau v nu c ch to ra chng
a. Hon thnh s sau:
b. CH2=CH2 + Br2
CCl4
1:1
c. H2C=CHCH=CH2 + Br2
CCl4
1:1
o
d. C6H5CH3 + Cl2 t C
1:1,Fe,xt
(I) (II)
HO HO
C 3H 7
H 3C C C CH3
(1) (2) (3)
Bi 9: Xt phn ng th: RCl + OH ROH + Cl c biu thc tc phn ng l: v = k[RCl] hoc
v = k[RCl][OH ]
a. Cho mt v d c th v RCl trong mi trng hp, gii thch.
b. S dung mi gii ca tertButyl bromide trong acid acetic xy ra theo c ch nh sau:
(CH 3 )3 CBr (CH 3 )3 C + + Br (1)
+
(CH 3 )3 C + CH 3COO (CH 3 )3 COCOCH 3 (2)
Hy gii thch ti sao, khi tng hm lng Sodiumacetate (CH3COONa) th khng lm tng tc
phn ng.
Bi 10: Hp cht 2,2,4-trimethylpentane (A) c sn xut vi quy m ln bng phng php tng hp
xc tc t C4H8 (X) vi C4H10 (Y). A cng c th c iu ch t X theo hai bc: th nht, khi c xc
tc acid v c, X to thnh Z v Q ; th hai, hydro ho Q v Z.
a. Vit cc phng trnh phn ng minh ha v tn cc hp cht X, Y, Z, Q theo danh php IUPAC.
b. Ozone phn Z v Q s to thnh 4 hp cht, trong c acetone v formaldehyde, trnh by c ch.
Bi 11: Gii thch:
a. Ti sao phn ng sau khng dng tng hp tert-butyl propyl ether.
CH3CH2CH2ONa + (CH3)3CBr (CH3)3COCH2CH2CH3
b. Sn phm chnh ca phn ng ny l g.
c. Hy ngh phng php tng hp tert-butyl propyl ether tt hn.
Bi 12: X l - halogen cetone vi base mnh to thnh cc sn phm chuyn v. S chuyn v ny gi
l phn ng Favorski: - chlorocyclohexanone s chuyn v thnh methylcyclopentanecacbocylate khi c
mt CH3ONa trong ether. Hy xc nh c ch ca phn ng ny.
A, B l 2 ng phn lp th. Khi ch ha ring bit A v B bng acid mnh th chng u chu s chuyn
ha sau: ng phn ha v tr, ng phn ha khng gian.
a. Xc nh A, B v cc sn phm chuyn ha nu trn.
b. Vit c ch cho qu trnh chuyn ha trn.
Bi 14: Khi un nng 2methylcyclohexane1,3dione vi but3ene2one trong dung dch kim
ngi ta thu c mt hp cht hu c (sn phm chnh) c cng thc C11H14O2. Hy vit cng thc cu
to ca sn phm ny v gii thch qu trnh to ra n.
Bi 15: C mt phn ng chuyn ha theo phng trnh sau:
Bi 3:
600o C
a. CH3CH=CH2 + Cl2 SR
Cl CH 2 CH = CH 2 + HCl
b. CH2=CH2 + Br2
CCl4
AE
BrCH2CH2Br
c. H2C=CHCH=CH2 + Br2
CCl 4
AE
(1) + (2) ;
Bi 4:
a. (2) > (1) b. (2) > (1) c. (2) > (3) > (1)
Bi 5:
. R
H
R
H2C
as
HO HO
to
R
HO
HO
Cu
Cudng
d ngbn
bn: S-trans R
Bi 6:
a. C ch AN. Cng thc ca B v C
b. B: (2R)(3S)2phenyl3ethylhexane2ol, C: (2R)(3S)2phenyl2bromo3ethylhexane
Bi 7: Trong nc (A), (B) tn ti dng ion lng cc:
- p-H2N-C6H4-SO3H (A) p-+H3N-C6H4-SO3 (A)
- p-H2N-C6H4-COOH (B) p-+H3N-C6H4-COO (B)
Mt nhm SO3 trong A hoc COO trong B l do: Br2 Br+ + Br
Sau tc nhn electronphile (Br+) s tn cng vo nguyn t carbon ca nhn thm th nhm SO3
trong A hoc COO trong B. Sau xy ra qu trnh tch H+ to thnh nhm NH2. Nhm NH2 vi
hiu ng C s nh hng nhm th tip theo vo v tr ortho- theo s sau:
Bi 10:
a. Sn phm phn ng
CH3 CH3 CH3 H CH3
o,
t p
H 3C C CH2 + H C CH3 H 3C C C C CH3
CH3 H H CH3
2-Metylpropen (X) 2-Metylpropan (Y) (A)
Phn ng qua 2 bc:
Bc th nht gm tng tc gia hai phn t trong mi trng acid:
CH3 H CH3
CH3 H CH3
H3C C C C CH3
CH3 H CH3
H3C C C C CH2 + H2
CH3 H CH3
CH3 H o
Ni , t
H3C C C C CH3
CH3 H CH3
CH3 H H
H3C C C C CH3 + H2
CH3
b. C ch phn ng
(0,75 m). O O
O O O CH2
O3 Zn/H3O
+
R1 C CH2 R1 C CH2 R1 C O R1 C O + O CH2
Bi 11:
a. Phn ng sau khng dng tng hp tert-butyl propyl ether.
CH3CH2CH2ONa + (CH3)3CBr (CH3)3COCH2CH2CH3
Natri propoxide tert-butyl bromide tert-butyl propyl ether.
Do phn ng th SN2 khng thc hin vi alkyl halogenide bc ba
b. Ion Alcoholate l mt base mnh, l tc nhn nucleophile nn phn ng tch chim u th nn
sn phm chnh ca phn ng ny l sn phm tch E2
c. Phng php tng hp hiu qu l dng phn t phn ng SN2 c nhm alkyl t cn tr hn v
alcoholate cn tr nhiu hn:
Bi 12:
O O O
O OCH3
Cl CH3O Cl
CH3O
CH3OH
OCH3 O OCH3
O
H2O
OH
Bi 13:
a. Gii thch cu hnh A, B
- Do phn ng cng LiAlH4 l phn ng cng trans nn A l transBut2ene.
- Do phn ng cng H2 xc tc Pd/CaCO3 l phn ng cng cis nn B l cisBut2ene.
b. C ch chuyn ha A B
- ng phn ha v tr
Bi 15: C ch phn ng
a. Phn ng xy ra qua 4 bc
- Bc 1: To carbocation
H 2O
(CH3 )3C O + H 2
(CH3 )3C OH + H +
(CH 3 )3C+
- Bc 2: To isobutene v isobutane
- Bc 4: To sn phm
b. Nu thay bng p-xylene th phn ng theo c ch SE thng thng v s ly ion hydride t nhm
methyl l khng th c. Sn phm l:
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
h
c. (CH3)2CHCl + Na
f. CH3CH2CH(CH3)2 + Br2
Bi 3: Cho bit sn phm to thnh khi un nng hn hp kh CH3I v HI. Trnh by c ch v tnh ton
gi tr H cho tng giai on. Bit cc gi tr phn ly lin kt (Kcal/mol): II = 36,24 ; CH3H = 105,26 ;
HI = 71,29 ; CH3I = 57,17.
Bi 4: Vit qu trnh phn ng Br ha cc cht sau vi s c mt ca benzoylperoxide
a. Isopropylbenzene.
b. pchlorotoluene.
Bi 5: Cho isopentane tc dng vi Cl2 (nh sng h ) thu c 4 sn phm vi thnh phn t l nh sau:
1chloro2methylbutane (30%), 1chloro3methylbutane (15%), 2chloro3methylbutane (33%) v
2chloro2methylbutane (22%).
a. Cho bit sn phm no d hnh thnh hn, gii thch.
b. Tnh kh nng phn ng tng i ca cc nguyn t hydro gn vi carbon bc I, II, III.
Bi 6: Vit c ch phn ng ca 2methylpropane v CCl4 c thc hin 130 140o C vi s c mt
ca tert-butylperoxide.
Bi 7: T cyclopropane, hy iu ch 2,3dimethylbutane.
Bi 8: Kh nng phn ng tng i ca cc hydro bc I, II, III i vi phn ng chloridize (phn ng Cl
ha) l 1: 3,8 : 5 tng ng.
a. Tnh lng tng i ca monochlorobutane nhn c khi Cl ha nbutane
b. Tnh phn trm ca cc sn phm khc nhau.
c. Tnh phn trm cc sn phm monochlorated (c Cl ha mt ln) khi Cl ha 2methylbutane.
Bi 9: Ngi ta chuyn ha 100 g CH4 thnh CH3Cl vi hiu sut l 40%. Sau cho ton b lng
CH3Cl va to thnh tc dng vi Na thu ethane (Hiu sut 50%). Sau ngi ta Br ha ethane, sau
khi phn ng kt thc thy thu c 60% bromoethane. Tnh lng bromoethane sau phn ng Br ha.
Bi 10: T isoamyl chloride, hy vit s iu ch 2,3,4,5tetramethylhexane.
Bi 11: Vit cng thc cu to ca cc hp cht sau:
a. 2,6dimethylspiro[4,5]decane.
b. 1,4dimethylspiro[2,2]pentane.
c. Spiro[4,4]nonane.
d. Spiro[3,4]oct1ene.
e. Bicyclo[3.2.1]octane.
f. 2,3dimethyl9isopropylbicyclo[5.3.0]decane.
Bi 12: T hp cht c 3 nguyn t Carbon, vit phng trnh tng hp bicyclo[4.1.0]heptane.
Bi 13: Hon thnh cc phng trnh phn ng sau v cho bit trong mi phn ng, cht no l cht
trung gian hot ng. Gi tn loi phn ng:
a. CH2=CH2 + CH2N2
Cu Zn
b. CH3CH=CH2 + CH2I2
Bi 14: Vit cng thc cu trc cc sn phm ca cc phn ng sau:
a. 2methylcyclopent1ene + CHCl3
(CH 3 )3 COK
A + B.
b. 1 methylcyclopent1ene + CHClBr2
(CH 3 )3 COK
C + D.
Bi 15: Cho nbutane phn ng vi Cl2 theo t l 1 : 1 c chiu sng thu c hn hp A v hn hp kh
B. hp th ht kh HCl trong B cn va 1,6 l dung dch NaOH 1,25M.
a. Vit phng trnh phn ng th ca nbutane vi Cl2 (1 : 1) v nu c ch phn ng.
b. Tnh khi lng hn hp A.
c. Sn phm chnh trong phn ng th trn chim 72,72% khi lng hn hp A. Tnh khi lng
ca sn phm chnh v ph.
d. Hy cho bit nguyn t H nguyn t carbon bc II tham gia phn ng th vi Cl2 d hn nguyn
t H nguyn t carbon bc I bao nhiu ln.
Bi 16: Hai cycloalkane A v B u c t khi hi so vi methane bng 5,25. Khi Cl ha (1 : 1, askt) th
A cho 4 cht cn B ch cho 1 cht. Xc nh A, B v vit cu dng bn nht sn phm Cl ha t B.
Bi 8:
a. C 6 nguyn t H hnh thnh 1chlorobutane (A) v 4 H hnh thnh 2chlorobutane (B). T
l nguyn t ca H (I) : H (II) l 3 : 2. Lng tng i ca sn phm l:
(A) = 3 1 = 3 v (B) = 2 3,8 = 7,6
b. Phn trm (A) v (B) l:
3
%A= 100% 28%
10,6
7,6
%B= 100% 72%
10,6
c. C 4 sn phm monochlorated khc nhau:
1chloro2methylbutane (C) 2chloro3methylbutane (E)
2chloro2methylbutane (D) 1chloro3methylbutane (F)
Ta c lng tng i v % cc sn phm l:
Cht Lng tng i Phn trm
6
(C) 6 1=6 100% 28%
21, 6
5
(D) 1 5=5 100% 23%
21, 6
7, 6
(E) 2 3,8 = 7,6 100% 35%
21, 6
3
(F) 3 1=3 100% 14%
21, 6
Bi 9: p s: 40,9 g
Bi 10: iu ch:
Bi 13:
- (a) cyclopropane ; (b) methylcyclopropane.
- Cht trung gian hot ng ca phn ng:
(a) l carbene :CH2.
(b) l carbenoid ICH2ZnI (tin cht ca carbene :CH2).
- Loi phn ng ny l: Phn ng cng hp ng vng.
Bi 14:
a. :CCl2 cng hp cis vo C = C, nhng kt qu l vng ba cnh c th v tr cis hoc trans vi
nhm CH3 to (A) hoc (B):
(A) (B)
(C) (D)
Bi 15:
a. Phng trnh phn ng:
CH3CH2CH(Cl)CH3 (X) + HCl
askt
CH3CH2CH2CH3 + Cl2
CH3CH2CH2CH2Cl (Y) + HCl
C ch phn ng l c ch th gc t do SR: sn phm chnh l (X), sn phm ph l (Y).
b. m A = 1,6 1,25 92,5=185
c. Khi lng mi sn phm:
185 72, 72
mX = = 134,532g ; m Y = 185 134,532 = 50, 468g
100
d. Gi kh nng phn ng th bi Cl2 ca mt nguyn t H lin kt vi nguyn t carbon bc II l a,
bc I l b ta c:
4a a
100 = 72, 72 109,12a = 436,32b = 3, 998 4
4a + 6b b
Bi 16:
a. MA = MB = 16.5,25 = 84 g/mol A v B l ng phn ca nhau (v u l cycloalkane). Gi
CTPT ca A, B l CxHy ( x 3 ; 6 y 2x ) 12x + y = 84 CTPT ca A, B l C6H12.
- Khi mono-Cl ha B thu c mt hp cht duy nht B l cyclohexane.
- Khi mono-Cl ha A thu c 4 hp cht V vy A c th l methylcyclopentane hoc
A l iso-propylcyclopropane.
b. Cu dng (gh) bn nht ca sn phm mono-Cl ha t B l echlorocyclohexane.
Bi 17:
a. Do cu trc ca spiropentane l i xng, cc nguyn t H trn nhm methylene u nh nhau,
do phn ng mono-Cl ha c th xy ra trn bt c nhm methylene no.
b. Tch bng phng php chng ct phn on v sn phm mono-Cl ha c nhit si thp hn
sn phm di-Cl ha.
c. Phn ng xy ra theo c ch th gc t do SR.
Bi 18:
a. Hon thnh s phn ng:
o
(1) C4H10
t
CH3CH=CH2 + CH4
o
(2) CH3CH=CH2 + H2
Ni / t
CH3CH2CH3
(3) CH3CH2CH3 + Br2
askt
CH3CHBrCH3 + HBr
(4) CH3CHBrCH3 + Mg
Ether khan
(CH3)2CHMgBr
(5) (CH3)2CHMgBr + C2H5Br (CH3)2CHCH2CH3 + MgBr2
o
(6) (CH3)2CHCH2CH3
xt,t
CH2=CCH3CH=CH2 + 2H2
o
(7) n CH2=CCH3CH=CH2
xt,t
(CH2CCH3=CHCH2)n
o
(8) 2CH 4
1500 C
lanh nhanh
HC CH + 3H 2
o
(9) HC CH + 2H 2
Ni / t
CH3 CH3
Bi 19:
Cht Cng thc cu to Cht Cng thc cu to
A CH2=CH2 B1 CH2=CHCH2Cl
B C2H5OH C1 ClCH2CHOHCH2Cl
C CH3CHO D1 HOCH2CHOHCH2OH
D CH3COOH B2 CH3CHClCH3
G CH2=CHCH=CH2 C2 (CH3)2CHMgCl
A1 CH3CH=CH2 D2 (CH3)2CHCH2CH2OH
Ngoi ra:
- Nu C l CH3COOH th D l (CH3COO)2Ca
- Nu A l CH4 th B l HC CH , C l CH3CHO
Bi 20:
o o
a. C3 H8
t
CH 4
1500 C
C 2 H 2 C
600o C
C6 H 6
H2
xt,t o
cyclohexane
Cl2 ,askt
1:1
methylcyclohexane
o
+ C6 H 6
AlCl ,t o
phenylcyclohexane
xt,t
diphenyl
3
o
b. HC CH
H2
Ni,t o
C 2 H 6
Cl2
to
C 2Cl6 HF
SbCl ,t o ,p
CClF2 CClF2
Zn
CF2 = CF2
xt,t ,p
teflon
5
************************************************
Bi 10: Khi cho isobutene vo dung dch c ha tan HBr, NaCl, CH3OH c th to ra nhng cht g, gii
thch v vit c ch phn ng.
Bi 11: Cho dn xut halogen CH3CH=CHCH2Cl (A)
a. Cho (A) tc dng vi dung dch Cl2 trong bng ti. Vit cng thc cu to ca sn phm.
b. Nu un nng (A) vi dung dch kim long thu c monoalcohol tng ng. Cho thm kim
vo, tc phn ng khng thay i. Hy cho bit c ch phn ng v so snh kh nng phn ng
ca (A) vi n-CH3CH2CH2CH2Cl v CH2=CHCH2Cl trong cng iu kin phn ng, gii thch.
Bi 12: Hydrocarbon (X) c trong tinh du tho mc. Khi cho (X) tc dng vi lng d acid HCl thu
c sn phm duy nht c cha 2 nguyn t chlorine trong phn t. Ozone phn (X) thu c hn hp
(CH3)2CHCOCH2CHO v CH3COCH2.
a. Xc nh cng thc cu to ca (X). Vit cc phng trnh phn ng xy ra.
b. Hydrocarbon (Y) cng c cng cng thc phn t vi (X). Khi ozone phn (Y) thu c (Z) c
cng thc phn t C10H16O2. Cho bit (Z) c cu to i xng v c mch carbon khng phn
nhnh. Xc nh cng thc cu to ca (Y) v (Z).
Bi 13: Khi un nng hn hp Buta1,3diene v ethene thy xy ra phn ng ng vng DielsAlder
to thnh cyclohexene. Phn ng ny tr nn d dng hn nu thay H trong ethene bng nhm ht
electron nh COOH, COOR, CHO, v thay H trong buta1,3diene bng nhm y electron nh
CH3, C2H5,
a. Vit phng trnh phn ng xy ra khi cho Buta1,3diene tc dng vi ethene, cho bit cu trc
ca Buta1,3diene trc phn ng (scis hay strans).
b. un nng transpenta1,3diene vi acid acrylic CH2=CHCOOH, vit cu to sn phm chnh.
c. So snh tc phn ng ca mi diene sau vi acid acrylic.
- 2methylbuta1,3diene v 2chlorobuta1,3diene.
- Cispenta1,3diene v transpenta1,3diene.
Bi 14: Khi trng hp Buta1,3diene to cao su Buna thng to ra sn phm ph l vng 6 cnh
cha no (phn ng DielsAlder), khi phn ng vi H2 d xc tc Ni th to ra ethylcyclohexane. Vit cc
phng trnh phn ng v cho bit iu kin phn ng ng vng DielsAlder xy ra d dng.
Bi 15: C 2 hydrocarbon (A), (B) u c cng thc phn t l C7H14. Bit rng:
- Oxygen ha (A) bng dung dch KMnO4/H2SO4 to ra 2 cht CH3CH2COCH3 v CH3CH2COOH.
- (B) c cu to mch thng v khi oxygen ha bng dung dch K2Cr2O7/HCl to ra CO2.
Xc nh cng thc cu to ca (A), (B) v hon thnh cc phng trnh phn ng.
Bi 16: Mt alkene sau khi ozone phn to ra sn phm hu c duy nht l CH3CHO. Khi cng hp vi
Br2 trong bnh lm bng vt liu phn cc th ch to ra mt sn phm l mt ng phn khng quang
hot. Hy cho bit cng thc phn t ca alkene v vit cng thc cu to ca sn phm theo Fischer,
Newman ri gi tn sn phm.
Bi 17: Alkene (A) c cng thc phn t l C6H12 c ng phn hnh hc, tc dng vi dung dch Br2 cho
hp cht dibromine (B). Cho (B) tc dng vi KOH trong alcohol un nng thu c alkadiene (C) v
mt alkine (D). Khi (C) b oxygen ha (oxygenize) bi dung dch KMnO4/H2SO4 v un nng thu c
acid acetic v CO2. Xc nh (A), (B), (C), (D) v vit cc phng trnh phn ng xy ra.
Bi 18: Khi cyclotrimer ha buta1,3diene vi s c mt ca cht xc tc c kim, ngi ta iu ch
c (Z, E, E)cyclodeca1,5,9triene. y l mt phng php n gin iu ch hydrocarbon vng
ln. Khi dng cc cht xc tc thch hp l cc phc allyn ca kim loi chuyn tip, ngi ta iu ch
c (E, E, E)cyclodeca1,5,9triene v (Z, Z, E)cyclodeca1,5,9triene. Vit cng thc cu to ca
cc hp cht trn.
Bi 19: Ozone phn mt terpene (A) C10H16 thu c mt cht (B) c cu to nh sau:
CH3 C CH2 CH CH CH2 CH = O
O C
H3C CH3
Hydro ha (A) vi xc tc kim loi to ra hn hp sn phm (X) gm cc ng phn c cng thc phn
t C10H20.
a. Xc nh cng thc cu to ca (A).
b. Vit cng thc cc ng phn cu to trong hn hp (X).
Bi 20: T mt loi tinh du ngi ta tch c cht (A) v (B) l ng phn hnh hc ca nhau. Kt qu
phn tch cho thy (A) ch cha 78,95% C v 10,52% H v khi lng, cn li l O. T khi hi ca A so
vi H2 l 76. (A) phn ng c vi dung dch AgNO3/NH3 cho kt ta Ag v mui ca acid hu c. Khi
b oxygen ha (oxygenize) mnh, (A) cho mt hn hp sn phm gm acetone, acid oxalic v acid
levulinic CH3COCH2CH2COOH. Khi cho Br2/CCl4 phn ng vi (A) theo t l mol 1 : 1 thu c ba dn
xut dibromine. Phn t (A) bn hn (B). Xc nh cng thc cu to ca (A), (B).
Bi 21:
1. Hp cht A (C10H18O) c phn lp t mt loi tinh du Vit Nam. A khng lm mt mu nc
bromine v dung dch thuc tm long, cng khng tc dng vi hydro c xc tc Ni, nhng li tc
dng vi HCl m c sinh ra 1chloro4(1chloro1methylethyl)1methylcyclohexane. Hy
xut cu trc ca A.
2. Hp cht B (C10H20O2 ) c trong mt loi tinh du Nam M. T B c th tng hp c A bng
cch un nng vi acid.
a. Vit cng thc cu to v gi tn B.
b. Dng cng thc cu trc, vit phng trnh phn ng v trnh by c ch y ca phn ng
tng hp A.
3. Hp cht B thng c iu ch t C (2,6,6trimethylbicyclo[3.1.1]hept2ene) c trong du
thng. Dng cng thc cu to, vit phng trnh phn ng v ch r cc lin kt ca C b t ra.
Cho bit: X l:
Bi 27: A, B l hai hydrocarbon c tch t du m c cc tnh cht vt l v d kin phn tch nh sau:
ts (oC) tnc (oC) %C %H
A 68,6 -141 85,63 14,34
B 67,9 -133 85,63 14,34
A cng nh B lm mt mu nhanh chng dung dch KMnO4 v nc bromine, khi ozone phn cho sn
phm ging nhau. Xc nh cu trc ca A, B.
Bi 28: Hon thnh s phn ng sau:
1.NaNH 2
HC CNa HC CNa 2.Na/NH
CH3CH 2 CH 2 I A
NaNH 2
Br-(CH 2 )4 -Cl
B
NaI
S 2
C D
3.H 2 O
3(l)
E(C11H18 )
1.CH 3MgBr
2.CO 2
F
N
F
G(C12 H 20O 2 ).
H 2 (1mol)
Pd/CaCO3
E NaI
acetone
F
Ph 3 P
G
1.Base
2.CH 2 =CH-CHO
H .
D KMnO
OH
-
4
[E](C11H 20 O 4 ) KMnO
OH
-
4
F(C11H18O 4 ) CH
3SO 2 Cl
pyridine
G(C11H15O3 )
Bi 2: Hn hp racemic
Bi 3:
a. CH3CHO + HCHO.
b. OHCCHCH3CHO + 2HCHO.
c. OHCCH2COCH3 + OHCCH2CHO
Bi 4:
a. CH3CH = CH 2
HCl
CH 3 CHCl CH3
Mg
CH3 CH(MgCl) CH3 (1)
CH3CH = CH 2
1.BH3
2.H O ,OH
CH 3CH 2 CH 2 OH
CrO3
CH 3CH 2CHO (2)
2 2
+
(1) + (2)
H 3O
CH3CH 2 CHOH CH(CH 3 ) 2
CrO3
CH3CH 2 CO CH(CH 3 ) 2 .
b. cyclobutene
1.O3
2.Zn/CH 3COOH
OHCCH 2CH 2CHO
LiAlH 4
HO(CH 2 ) 4 OH
1.PBr3
2.2Mg
BrMg(CH 2 )4 MgBr
1.HCHO
2.H O +
cyclopent an ol
CrO3
cyclopen tan one.
3
Bi 5: C6H13I l
Bi 6:
Bi 7:
a. tert-butyliodide.
b. Tert-butyliodide.
c. 1bromo2methylpropanol.
d. 1-bromo-2-chloro-2-methylpropane, 1,2-dibromo-2-methylpropane, 1-bromo-2-methylpropanol.
e. 2methylpropan1,2diol.
f. Acetone v formaldehyde.
g. Isobutanol.
Bi 8:
a. CH3 CH 2 C C CH 3 .
b. Sn phm l
c. Sn phm l
d. CH3 CHOH CH 2 C C CH 3
Bi 9:
A l HC CMgBr ; B l ; C l ; D l
Bi 10: Sn phm phn ng l hn hp gm:
b. Cng thc ca Y v Z ln lt l:
Bi 13:
a. Buta1,3dien dng s-cis. Phn ng:
b. Phn t penta1,3diene c nhm CH3 y electron cn acid acrylic c nhm COOH ht electron
nn c s phn cc cc lin kt theo chiu mi tn cong. Sn phm chnh to thnh do cc nguyn
t C mang in tch tri du kt hp vi nhau.
to, xt to, xt
+ ; + 2H2
b. iu kin: Hp cht diene (A) phi c cu hnh s-cis. Phn ng ny tr nn d dng hn nu thay
H trong dienophile bng nhm ht electron nh COOH, COOR, CHO, v thay H trong
diene bng nhm y electron nh: CH3, C2H5,
Bi 15:
A l 3methylhex3ene.
B l Hept1ene.
Bi 16:
- Alkene l But2ene
- Phn ng cng Br2 vo But2ene l cng trans nn to ng phn khng quang hot th
alkene But2ene phi dng trans.Cng thc Fischer, Newman ln lt l:
Bi 17:
(A) l: CH3CH2CH=CHCH2CH3. (C) l: CH3CH=CHCH=CHCH3.
(B) l: CH3CH2CHBrCHBrCH2CH3. (D) l: CH3CH 2 C = CCH 2 CH3 .
Bi 18: Cng thc cu to:
Z, E, E E, E, E Z, Z, E
Bi 19:
a. Cng thc cu to ca A:
b. Hn hp X:
Bi 20:
(A) l trans- (CH3)2C=CHCH=C(CH3)CH2CH2CHO.
(B) l cis- (CH3)2C=CHCH=C(CH3)CH2CH2CHO.
Bi 21:
1. Xc nh cng tc cu trc ca A(C10H18O). A c = 2 .
- A khng lm mt mu dung dch nc bromine v dung dch thuc tm long chng t trong A
khng c ni i hay ni ba.
- A khng tc dng vi hydro trn cht xc tc Ni chng t trong A khng c nhm chc carbonyl.
- A tc dng vi acid HCl c c 1chloro4(1chloro1mehylethyl)1methylcyclohexane
nn trong A c vng no v c lin kt ether.
- Suy ra cng thc cu trc ca A
CH3 CH3 CH3
H3C O
O
O
O CH3
CH3
OH
+
H A
H2O
OH
B
2. b. Dng cng thc cu trc, vit phng trnh phn ng v trnh by c ch y ca phn ng.
(+)
OH
OH
OH OH OH H
+
H
+ O
OH
(+)
Cis-B H
+
A
(+)
OH
OH OH
OH OH + O
H
OH
(+)
Trans-B H
+
A
OH
+
2 H2O H
+
OH
4. HO O
Cl
HCl H2O O
C D
H+ Cl-
(+) (+)
chuyn v
(E)-1-methoxy-4-(1-propenyl)benzene (Z)-1-methoxy-4-(1-propenyl)benzene
Bi 26:
1.NaNH 2
HC CNa 2.Na/NH 3(l)
n - PrC C(CH 2 ) 4 C CH
3.H 2 O
Trans - n - PrCH = CH(CH 2 )4 C CH
1.CH3 MgBr
2.CO 2
Trans - n - PrCH = CH(CH 2 ) 4 C C - COOH
H 2 (1mol)
Pd/CaCO3
Acid dodeca - 2Z,8E - dienoic (C12 H 20 O2 ).
Bi 29:
t R l CH3(CH2)8:
HC CLi
RBr
HC CR(A)
1.EtMgBr
2.HC C-CH 2 -OTs
HC CCH 2 C CR(B)
1.EtMgBr
2.Epoxide
RC CCH 2 C CCH 2 CH 2 OH(C)
2H 2
Pd,Lindlar
(Z, Z)RCH = CHCH 2 CH = CHCH 2 CH 2 OH(D)
bromine ha
CBr4 +PPh 3
(Z, Z)RCH = CHCH 2 CH = CH(CH 2 ) 2 Br(E)
+
NaI
acetone
(Z, Z)RCH = CHCH 2 CH = CH(CH 2 ) 2 I(F)
Ph 3P
(Z, Z)RCH = CHCH 2CH = CH(CH 2 ) 2 P Ph 3 I (G)
Bi 30:
a. Cng thc cu to cc cht:
************************************************
c. C6H5CH3
1.SO3 .H 2SO 4
2.HNO3 /H 2SO 4
3.NaOH,t o
d.
1.CH3 (CH 2 )3 Li
2.C6 H 5CHO
3.H 3O + ,t o
e.
Na 2 Cr2 O 7 / H 2SO 4
f.
1.MnO 2
2.KOH,H O,t o
2
Bi 12: Indene C9H8 c tch t nha than , c phn ng vi KMnO4 v lm mt mu Br2/CCl4. Tin
hnh hydro ha xc tc trong iu kin m du s nhn c indan C9H10 v trong iu kin mnh hn th
c C9H16. Khi oxygen ha indene c acid phthalic. Azulene
Bi 14: Cho cetone (I) C5H10O tc dng vi ethylmagnesiumbromide ri tch nc hp cht carbonyl to
thnh thu c alkene (II), cht ny ozone ha ri thy phn cho diethycetone v acetaldehyde. Vit
cu trc ca cc hp cht (I), (II).
Bi 15: Vit phng trnh phn ng ca isobutylchloride vi:
a. AgOH. f. Na kim loi trong hexane.
b. H2O (khi un si). g. Mg trong ether khan.
c. KOH/C2H5OH. h. CH3COONa.
+
d. 1. KCN ; 2. H3O . i. KHS.
e. NH3 (un trong ng hn kn).
Bi 16: Methyl ether ca p-cresol (A) c cha O18 l mt hp cht qu khng may b trn ln vi
iodobenzene. Hy dng phng php thun tin nht c th tch ring hai cht trn. Bit nhit si
ca hai cht gn bng nhau v lng cht qu t nn khng th dng phng php sc k iu ch.
Bi 17: Cht A c cng thc phn t l C9H14. Khi oxygen ha bng K2Cr2O7/H2SO4 ta thu c
cetodiacid X mch thng (c t hn A mt carbon), A cng hp H2 to ra n-propylcyclohexane. A phn
ng vi KMnO4 long thu c Y (190 g/mol) c cng s carbon vi A. Y phn ng vi CH3COOH xc
tc H2SO4 ch to cht Z (C15H24O7). Vit phng trnh phn ng, xc nh A.
Bi 18: Tm cc cht A, B, C, D, E, F v vit cc phng trnh phn ng xy ra theo s sau:
Na2Cr2O4
C
2[ H ]
D
Benzen
Cl2 ,1mol
A
H 2O
t o ,P
B
FeCl 3
E
Fe / HCl
F
HNO3 1:1
(1 mol)
Bi 19: Oxygen ho hydrocarbon thm A (C8H10) bng oxygen c xc tc cobalt acetate cho sn phm B.
Cht B c th tham gia phn ng: vi dung dch NaHCO3 gii phng kh CO2 ; vi ethanol (d) to thnh
D ; un nng B vi dung dch NH3 to thnh E. Thy phn E to thnh G, un nng G nhit khong
160oC to thnh F. Mt khc, khi cho B phn ng vi kh NH3 (d) cng to thnh F. Hy vit cc cng
thc cu to ca A, B, D, G, E v F.
Bi 20: 3iodo2,2dimethylbutane khi phn ng vi AgNO3 trong C2H5OH s cho 3 sn phm. Vit
cng thc cu to ca 3 sn phm y v cho bit sn phm no chim t l ln nht.
Bi 21: m-Fluorisopropylbenzene (I) c tng hp theo 8 bc i t benzene (A). Hy hon thin s
phn ng ny:
o
A
+Me2 CHBr/AlCl3
B
+Br2 /Fe
C
HNO3
D
6[H]
E
HNO2
HBF4
F
t
G
Mg
H
H 2O
I
Bi 22: Xut pht t Bromobenzene cha C14 v tr 1 v cc cht v c cn thit khng cha C14, hy
iu ch cc hp cht thm cha C14 v tr 3.
a. Aniline. c. Acid benzoic.
b. Iodobenzene.
Bi 23: Ephedrine (G) l mt hot cht dng lm thuc cha bnh v h hp c chit t cy ma hong.
D 3 22 E F CH
G
CH CH NO , OH H 2 / Ni 3 Br
Ephedrine c tng hp nh sau: C6H6 CO
, HCl
/AlCl3
************************************************
Bi 1:
a. Do nguyn t Cl c hiu ng +C.
b. Do nh hng y in t ca O, cng hng lm cho cc v tr o-, p- c th mang in tch m
(cng thc gii hn).
c. Do nh hng ht in t ca nhm CHO lm cho v tr o-, p- c th mang in tch dng (cng
thc gii hn).
d. Do hiu ng +C ca nhm OH.
e. Do nguyn t Cl c hiu ng +C.
Bi 2: (3) > (2) > (1).
Bi 3: Vit cc sn phm to thnh:
Bi 4:
a. Br(CH2)3pC6H4CH2OH.
b. C6H5CH2OH.
Bi 5:
1.CH3CH 2 Cl / AlCl3
2.Br2 ,t o
a. C6H6 C6H5CH2CH2C CH.
3.(CH3 )3 COOK
4.HBr,ROOR
5.HC CLi
1.Cl2 / FeCl3
b. C6H5CH3 2.Na 2 Cr2 O7
3.SOCl2
p-ClC6H4CONH2.
4.NH 3
1.KMnO 4 / OH
c. C6H5CH3
C6H5COpC6H4COOCH3.
2.SOCl2
3.C6 H5 CH 3 /AlCl3
4.Na 2 Cr2 O7
5.CH 3OH/H 2SO 4
1.SO3 ,H 2SO 4
d. C6H5CH3 Acid 2,6dibromobenzoic.
2.Br2 ,FeBr3
3.H 2 O,t o
4.Na 2 Cr2 O7 / H 2SO 4
Bi 8:
Bi 10:
a. CH3CH2COCH2CH3.
b. CH3COCH2CH3.
c. C2H5CHCH3C CMgBr + C2H6
d. CH3COOC2H5.
e. (C2H5)2C(OH)CH3.
Bi 11: Cho bit san phm ca cc phn ng:
Bi 12:
a. Cng thc cu to:
b. iu ch:
- Vy cng thc cu to ca A l:
O O
C C OC2H5
O + C2H5OH
C C OC2H5
O D O
O O
C C
O + NH3 (kh, d- ) N H
C C
O O ftalimit F
O O
C NH2 160OC C
N H
C OH C
G O F O
b. Iodobenzene:
c. Acid benzoic:
Bi 23:
a. Tng hp ephedrine:
b. C ch phn ng:
C ch phn ng to thnh D: phn ng th electrophile vo nhn thm, SE:
************************************************
Bi 5: Xc nh cc cht t A n G v hon thnh cc phng trnh phn ng trong chui bin ha sau:
o o
1.CH3 MgCl
2.H O +
C6 H12 O( A)
H 2SO 4 ,t
C6 H10 (B)
H 2SO4 ,t
C6 H12 O(D)
3
HS (CH 2 )3 SH
PhCHO
H+
A 1.BuLi
2.Ethyl trans But 2 enoate
B
+ o
Ni,Raney
H2
C
H 2SO4
H2 O
D
H ,t
E
Bi 7: T nha thng, ngi ta tch c cht hu c (X) v chuyn ha (X) theo s sau:
(X) (Y)
Bi 13: Tin hnh ngng t gia benzaldehyde v ethyl methyl cetone ln lt trong mi trng acid v
mi trng base ngi ta thu c 2 sn phm khc nhau. Vit CTCT cc sn phm to thnh, gii thch.
Bi 14: Hp cht A C4H8O3 quang hot, tan tt trong nc to thnh dung dch phn ng acid vi giy
qu. un mnh dung dch, A chuyn thnh cht B C4H6O2 khng quang hot tan va phi trong nc v
cng cho phn ng acid vi giy qu. B phn ng vi KMnO4 mnh lin hn A. Oxygen ha A bng
dung dch H2CrO4 long s thnh cht lng bay hi C C3H6O. C khng phn ng vi KMnO4 nhng cho
phn ng vi I2 trong dung dch kim. Vit CTCT cc cht v phng trnh phn ng xy ra. Cc d kin
trn iu kin xc nh cu trc ca A cha, gii thch.
Bi 15: Hp cht hu c A c cng thc C17H30O b oxygen ha nh cho 2 acid l: acid octandioic v
acid nonandioic. Hy gi tn A theo danh php IUPAC v chuyn hn hp ng phn ca n thnh cis-A.
Bi 16: Hp cht X C6H9OBr phn ng vi methanol trong mi trng acid sinh ra Y C8H15O2Br. Cho Y
phn ng vi Mg trong ether khan, sau cho phn ng tip vi aldehyde formic c cht E. Thy phn
E trong mi trng acid c F, dehydrate ha F thu c 2-vinylcyclopentanone
a. Xc nh CTCT ca X
b. Nu mun iu ch F t X c nht thit phi qua cc giai on nh trn khng, v sao.
Bi 17: C 5 l khng nhn c k hiu t A n E cha ring l 5 hp cht thm sau:
C6H5COCH2CH3, C6H5COOH, C6H5COCH3, C6H5CH(OH)CH3 v C6H5CHO. Da vo cc kt qu th
nghim sau y nhn bit ha cht c trong mi l:
Cho vo mi l 1 git dung dch K2Cr2O7/H2SO4 ri lc u. Sau vi pht thy l A v C bin i
dung dch mu da cam thnh xanh lc.
Cho vo mi cht mt t dung dch NaOH long th ch ring l B tan c.
Khi cho tc dng vi I2 trong dung dch kim th l A v E cho kt ta vng.
L C, D v E u tc dng vi 2,4-dinitrophenylhydrazine cho kt ta , da cam.
Bi 18: C 4 hp cht thm: C6H5OH ; C6H6 ; C6H5CH3 ; C6H5NO2. Xt bng sau:
Cht phn ng A B C D
Nc Br2 Khng phn ng C phn ng Khng phn ng Khng phn ng
Phn ng 0o C v Ch phn ng khi
Br2/Fe C phn ng C phn ng
khng cn xc tc Fe un nng
Phn ng vi c dung Ch phn ng khi C phn ng
HNO3/H2SO4 C phn ng
dch HNO3 long un nng khng cn H2SO4
a. Xc nh k hiu A, B, C, D cho mi cht.
b. Hy sp xp cc cht theo th t tng dn v kh nng tham gia phn ng th vng benzene.
Gii thch s nh hng ca cc nhm th n kh nng .
Bi 19: T ht tiu ngi ta tch c hp cht A (C17H19NO3) l cht trung tnh. Ozone phn A thu
c cc hp cht: ethadial, B, D. Thu phn B thu c OHC-COOH v hp cht d vng 6 cnh
piperidine (C5H11N). Cho D tc dng vi dung dch HI c thu c 3,4-dihydroxybenzaldehyde. Hy
xc nh cng thc cu to ca A, B, D v cho bit c bao nhiu ng phn lp th ca A.
Bi 20: T cc cht ban u c s nguyn t carbon 3, vit cc phng trnh phn ng (ghi r iu kin
nu c) iu ch: Acid cyclobutanecarboxylic v Cyclopentanone.
************************************************
OH OH
O O Cl
O Cl O +
H2NCOCH2
H2NCOCH2 H2NCOCH2
C D1 D2
Sn phm ph:
OH
O O
C19H22O5N2
H2NCOCH2 CH2CONH2
H OH
MeO
O CH2OH
O MeOH
O
Bi 7:
a. Cng thc cu to sn phm:
Tn ca A: 3-Ethyl-7-methyldeca-2,6-diene-1-ol
b. B phi l hp cht mch vng cha mt ni i trong vng, B sinh ra t A do phn ng ng vng
Bi 9:
o
2HCHO
p,t ,xt
HOCH 2 CHO ( A).
HOCH 2 CHO + H 2
xt
HOCH 2 CH 2 OH (B).
2CH 3COOH + C2 H 4 (OH)2
(CH3COO)2 C2 H 4 (C).
HOCH 2 CH 2 OH
trng ngung
(OCH 2 CH 2 )n (D) + nH 2 O.
o
HOCH 2 CH 2 OH + 2CuO
t
OHC CHO (E) + 2H 2O+2Cu.
OHC CHO + O 2
xt
HOOC COOH (F).
HOOC COOH + Ca(OH) 2
CaC2 O 4 (G ) + 2H 2O.
Bi 10:
- trans-3,3-imethyl-2-bromocyclohexanol khng b tch HBr m c th phn ng SN2 ni phn t
Bi 11:
- A l PhCOOH. - E l PhCOPh.
- B l PhCOCl. - F l Ph2C=NOH
- C l PhCONH2. - G l PhCONHPh.
- D l PhNH2 (+CO2). (F G chuyn v Beckman)
Bi 12: Vit cng thc cu trc ca cc sn phm trung gian v dng mi tn ch r s tng tc ca
nhn vi trung tm phn ng:
Bi 13:
- Trong mi trng base: C6 H 5CHO + CH3COCH 2 CH 3
OH
to
C6 H5CH = CHCOCH 2 CH 3 + H 2O .
Vy A l cycloheptadex9enone.
Bi 16:
a. Cht Y cha nhiu hn X 2 nguyn t carbon, 6 nguyn t hydro v 1 nguyn t oxygen, suy ra X
phn ng vi 2 CH3OH v tch loi 1 phn t H2O dn n s hnh thnh acetal methylic t X.
Cht F sau khi dehydrate ha to ra 2vinylcyclopentanone. Vy F phi c cng thc cu to l:
b. Khi iu ch nht thit phi qua cc giai on trn v nu khng qua giai on to Y th hp cht
c magnesium s phn ng vi nhm C=O. Nu a 1 C qua phn ng vi KCN th nhm C=O
cng c th phn ng vi KCN.
Bi 17:
- A l C6H5CHOHCH3
- B l C6H5COOH
- C l C6H5CHO
- D l C6H5COC2H5
- E l C6H5COCH3
Bi 18:
a. A l C6H6 ; B l C6H5OH ; C l C6H5NO2 ; D l C6H5CH3
b. Kh nang phn ng th vng benzene tng dn theo th t: C < A < D < B
Gii thich:
- Phn ng th H vng benzene theo c ch SE.
- Tc nhn electrophile tn cng vo electron ca nhn thm. Do o nguyn t hay nhm nguyn
t no lm tng mt electron ca nhn benzene (nht l v tr ortho-, para-) phn ng cng d
dng.
- Ly C6H6 lm mc so snh, ta thy nhm CH3 c hiu ng +I v nhm OH c nhm +C y
electron mnh hn nhm CH3. Hai nhm ny lm tng mt electron ca nhn thm ti cc v tr
ortho-, para-. V vy ta c phn ng th ca B > D > A.
- Nhm NO2 c hiu ng I, C ht electron mnh v lm gim mt electron ca nhn thm,
lm gim kh nng phn ng th H vng benzene so vi C6H6 => C < A.
Bi 19: Ozone phn A thu c ethadial chng t trong A c nhm =CHCH= . Thu phn B thu c
OHC-COOH v piperidine, suy ra B c lin kt O=CN v N nm trong vng 6 cnh. D phn ng vi
HI thu c 3,4-dihydroxybenzaldehyde. Vy c cc cng thc cu to:
************************************************
************************************************
LI M U
Phn 1: HIU NG HA HC
BI TP ......................................................................................................................................Trang 1
P N .......................................................................................................................................Trang 3
Phn 2: NG PHN
BI TP ......................................................................................................................................Trang 7
P N .......................................................................................................................................Trang 10
Phn 3: C CH PHN NG
BI TP ......................................................................................................................................Trang 15
P N .......................................................................................................................................Trang 19
Phn 4: ALKANE CYCLOALKANE
BI TP ......................................................................................................................................Trang 26
P N .......................................................................................................................................Trang 28
Phn 5: ALKENE ALKINE DIENE TERPENE
BI TP ......................................................................................................................................Trang 34
P N .......................................................................................................................................Trang 39
Phn 6: HYDROCARBON THM DN XUT HALOGEN HP CHT C KIM
BI TP ......................................................................................................................................Trang 49
P N .......................................................................................................................................Trang 53
Phn 7: ALCOHOL PHENOL ALDEHYDE CETONE
BI TP ......................................................................................................................................Trang 58
P N .......................................................................................................................................Trang 61
- - - - - - - - - - Ht tp 1 - - - - - - - - - -