You are on page 1of 24

ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ

ΤΩΝ ΠΛΕΟΝ ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΩΝ ΦΥΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ


ΩΣ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΛΗΨΗ ΜΕΤΡΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

ΥΛΗ - ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ


Ευριπίδη 18, Τ.Κ. 10559 Αθήνα Τηλ. / fax :(210) 3213695-3216904
e-mail: info@forest.gr web: www.forest.gr

Αθήνα, 2010
Γνωρίζοντας τη μεγάλη ποσοτική αλλά και ποιοτική αξία της Ελλάδας ως προς τη
βιοποικιλότητα και αξιοποιώντας τις γνώσεις σχετικά με τη χλωρίδα και τη βλάστηση που
διαθέτουμε ως χώρα, καταλήξαμε στη δημιουργία μιας βάσης δεδομένων σχετικά με τα
πλέον απειλούμενα είδη φυτών στη χώρα μας.
Τα taxa (είδη και υποείδη) που περιλαμβάνονται στη βάση είναι όσα έχουν χαρακτηριστεί
Extinct (εξαφανισθέντα), Endangered (κινδυνεύοντα), και Vulnerable (τρωτά) σε μία από
τις παρακάτω αναφορές:

IUCN 1997. The red list of threatened species.


PHITOS, D., A. STRID, S. SNOGERUP & W. GREUTER (ed.) (1995): The Red
Data Book of rare and threatened plants of Greece. - World Wildlife Fund for
Nature-Athens pp.527
IUCN - THREATENED PLANTS COMMITTEE SECRETARIAT (1982): The rare,
threatened and endemic plants of Greece. - Ann. Musei Goulandris, Vol.5, pp.
69-105.
ΣΦΗΚΑΣ Γ.1997. Τα Ενδημικά Φυτά της Ελλάδας
ΣΦΗΚΑΣ Γ.2001. Οι βοτανικοί παράδεισοι της Ελλάδας

Συμπεριλαμβάνονται και τα είδη φυτών της Σύμβασης της Βέρνης (1979) «για τη
διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης», ως μια
σημαντική διεθνής σύμβαση για τα φυτά.
Ακόμη, συμπεριλήφθηκαν taxa που είναι νέα, περιγράφηκαν δηλαδή πρόσφατα και δεν
έχουν αξιολογηθεί, ενώ είναι συνήθως στενότοπα ενδημικά.
Η βάση αυτή δεν υποκαθιστά τα επιστημονικά κείμενα και την έρευνα για τη χλωρίδα που
βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη. Για παράδειγμα, ως τώρα έχουν εκδοθεί μόνο οι 2 από τους
10 τόμους της Flora Hellenica των Arne Strid & Kit Tan (eds).
Επιδίωξη είναι να γίνει μια προσέγγιση της χλωριδικής βιοποικιλότητας με τρόπο που αυτή
θα αποτελέσει ανοιχτή γνώση για όλη την κοινωνία, με τη συμβολή και την αποδοχή από
το σύνολο της επιστημονικής κοινότητας.
Για να γίνει αυτό θα πρέπει να ξεκινήσει ένας διάλογος ανάμεσα σε ενδιαφερόμενους
φορείς που ενδεικτικά θα μπορούσαν να είναι τα Πανεπιστήμια, το Ινστιτούτο Δασικών
Ερευνών, Περιβαλλοντικές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις καθώς και κάθε άλλος
ερευνητής ή φορέας (Πανεπιστήμια εξωτερικού, μεμονωμένοι ερευνητές της ελληνικής
φύσης). Ο διάλογος πρέπει να γίνει χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς εγωϊσμούς γιατί η
γνώση των απειλούμενων ειδών δεν μπορεί να είναι κτήμα ολίγων, αλλά όλων των
πολιτών. Η σωτηρία τους είναι παγκόσμιο οικολογικό θέμα.
Τα αποτελέσματα του διαλόγου θα είναι:
1. Να συμπληρωθεί η βάση δεδομένων και να δημιουργηθεί ένας πλήρης Κατάλογος
των πλέον απειλούμενων φυτών στην Ελλάδα.
2. Να συγκεντρωθούν τα κατάλληλα στοιχεία για κάθε taxon του καταλόγου (που
εξαπλώνεται, ποιος είναι ο πληθυσμός του, από τι και πόσο απειλείται )
3. Να κατηγοριοποιηθούν πλήρως τα φυτά του καταλόγου στις κατηγορίες κινδύνου
της IUCN.
4. Να οδηγηθούμε σε έναν Εθνικό Φορέα για τη Βιοποικιλότητα, ο οποίος θα
ενημερώνει τον Κατάλογο και θα αναθεωρεί τις κατηγοριοποιήσεις (θα αφαιρεί
taxa αν διαπιστώνεται ότι δεν κινδυνεύουν, θα προσθέτει άλλα όταν συντρέχουν
λόγοι).
5. Θα εκδοθεί ο Κατάλογος στα ελληνικά, με στοιχεία για όλα τα απειλούμενα taxa,
με χάρτη περιοχής εξάπλωσης και με φωτογραφία ή σκίτσο του φυτού.

2
Τελικά ο Κατάλογος δεν θα μείνει μια απλή καταγραφή αλλά θα γίνει ένα εργαλείο
διαχείρισης, χρήσιμο σε Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, σε Δασαρχεία
και Διευθύνσεις Δασών, σε Μελετητές, στα Υπουργεία ΠΕΧΩΔΕ και Αγροτικής
Ανάπτυξης.
Συνολικά στον Κατάλογο που δημιουργήσαμε εντάχθηκαν 364 είδη και υποείδη
φυτών. 2 taxa έχουν κενά γιατί δεν κατορθώθηκε να βρεθούν περισσότερα στοιχεία γι
αυτά στην παρούσα φάση (Είναι με κόκκινο στον Κατάλογο). Επίσης υπάρχει ένας
κατάλογος με 33 taxa που θεωρήθηκε αμφίβολη η εισαγωγή τους στον Κατάλογο για
διάφορους λόγους. Αυτό το γεγονός δεν αποκλείει την εισαγωγή τους στον Κατάλογο σε
επόμενο στάδιο.

Πριν το 2000, η κατάταξη σε κατηγορίες κινδύνου ήταν


Ex Extinct Εξαφανισθέν
E Endangered Κινδυνεύον
V Vulnerable Τρωτό
R Rare Σπάνιο
I Indeterminate Ακαθόριστο
K Insufficiently known Ανεπαρκώς γνωστό
? Δεν γνωρίζουμε
nt not threatened Μη απειλούμενο
Με την παραπάνω αξιολόγηση έγινε η κατάταξη της IUCN to 1997, όταν και
αξιολογήθηκαν 1724 taxa παρόντα στην Ελλάδα.
Σε επόμενη φάση θα παρουσιάσουμε τον πίνακα με τα taxa που χαρακτηρίστηκαν από την
IUCN ως Σπάνια (Rare) το 1997, τα οποία αποτελούν βάση για να συμπληρώνεται ο
Κατάλογος των Πλέον Απειλούμενων.

Οι κατηγορίες κινδύνου εξαφάνισης καθώς και τα αντίστοιχα κριτήρια θεσπίστηκαν από


την Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης International Union for the
Conservation of Nature (IUCN) και από το 2000 και μετά έχουν ως εξής:

1. Οι κατηγορίες κινδύνου εξαφάνισης

ΕΞΑΦΑΝΙΣΘΕΝ (EX) (Extinct)– Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι και το τελευταίο άτομο του είδους έχει εξαφανισθεί.

ΕΞΑΦΑΝΙΣΘΕΝ ΣΤΗ ΦΥΣΗ (EW) (Extinct in the Wild) – Επιβιώνει σε συνθήκες καλλιέργειας (π.χ.βοτανικοί
κήποι) ή σαν επιγενής πληθυσμός εκτός γνωστής φυσικής εξάπλωσης του είδους. Ένα taxon εκλαμβάνεται ως εξαφανισθέν
στη φύση, όταν δεν τελεσφόρησαν εκτεταμένες προσπάθειες να ανευρεθεί στους γνωστούς βιοτόπους του, σε διάφορες
χρονικές περιόδους, σε όλη την αναμενόμενη περιοχή εξάπλωσής του και στην κατάλληλη εποχή που μπορεί να εντοπισθεί.

ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΝ ΣΕ ΚΡΙΣΙΜΟ ΒΑΘΜΟ (CR) (Critically Endangered) –Αντιμετωπίζει μεγάλο κίνδυνο


εξαφάνισης στη φύση στο άμεσο μέλλον, όπως ορίζεται σε οποιοδήποτε από τα κριτήρια (A ως E) όπως περιγράφονται
παρακάτω.

ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΝ (EN) (Endangered) – Δεν κινδυνεύει σε κρίσιμο βαθμό αλλά αντιμετωπίζει μεγάλο κίνδυνο να
εξαφανισθεί όπως ορίζουν τα κριτήρια Α ως Ε.

ΤΡΩΤΟ (VU) (Vulnerable)- Δεν είναι ούτε κινδυνεύον σε κρίσιμο βαθμό ούτε κινδυνεύον, αλλά μεσοπρόθεσμα
διατρέχει μεγάλο κίνδυνο να εξαφανισθεί, όπως ορίζεται σε οποιοδήποτε από τα κριτήρια (A ως E) όπως περιγράφονται
παρακάτω.

ΜΕΙΩΜΕΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ (LR) (Lower Risk)- Ένα taxon χαρακτηρίζεται μειωμένου κινδύνου όταν έχει
περιληφθεί σε κάποια από τις κατηγορίες σπανιότητας αλλά δεν εμπίπτει σε κάποια από τις προαναφερθείσες κατηγορίες.

3
Αυτά τα taxa χωρίζονται σε 3 υποκατηγορίες:

1. Εξαρτώμενα από Μέτρα Διατήρησης (Conservation Dependent -cd). Taxa που αποτελούν προστατευτέο
αντικείμενο σε προγράμματα προστασίας, είτε ειδών είτε οικοτόπων, η παύση των οποίων θα επιφέρει την ένταξή
τους στις ανώτερες κατηγορίες κινδύνου μέσα σε μια 5ετία.
2. Οριακά απειλούμενα (Near Threatened -nt). Taxa που δεν είναι εξαρτώμενα από μέτρα διατήρησης αλλά είναι
πολύ κοντά στο να χαρακτηριστούν Τρωτά.
3. Ελάχιστης επικινδυνότητας (Least Concern -lc). Taxa που δεν ανήκουν στις 2 προαναφερθείσες υποκατηγορίες.

ΜΕ ΑΝΕΠΑΡΚΗ ΔΕΔΟΜΕΝΑ (DD) (Data Deficient)- Δεν υπάρχει επαρκής πληροφορία σχετικά με τον
πληθυσμό ή την εξάπλωση για να γίνει αξιολόγηση σχετικά με την κατηγορία κινδύνου. Ένα taxon της κατηγορίας μπορεί να
έχει μελετηθεί σχετικά με τη βιολογία του αλλά να λείπουν στοιχεία για την αφθονία και την εξάπλωση του πληθυσμού του.
Επομένως η κατάταξή του ως DD δεν αποτελεί κατηγορία κινδύνου αλλά ένδειξη ότι χρειάζονται περισσότερα δεδομένα, τα
οποία, όταν βρεθούν θα βοηθήσουν στην κατάταξή του.

ΧΩΡΙΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ (NE) (Not Evaluated)- Δεν έχει αξιολογηθεί με αυτά τα κριτήρια.

2. Τα κριτήρια για κατάταξη στις κατηγορίες CR, EN και VU

ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΝ ΣΕ ΚΡΙΣΙΜΟ ΒΑΘΜΟ (CR)

A) Μείωση πληθυσμού με οποιονδήποτε από τους ακόλουθους τρόπους :


1) Παρατηρηθείσα ή εκτιμηθείσα μείωση κατά τουλάχιστον 80% στην τελευταία δεκαετία ή στις 3 τελευταίες
γενιές, οποιοδήποτε είναι μεγαλύτερο, με βάση (και καθορίζοντας) οποιοδήποτε από τα παρακάτω:
α) Απευθείας παρατηρήσεις
β) Κάποιον δείκτη αφθονίας κατάλληλο για το taxon
γ Μείωση στην περιοχή εξάπλωσης ή/και στην ποιότητα του βιοτόπου
δ) Επίπεδα εκμετάλλευσης (χρήσης)
ε) Επιπτώσεις εισαγωγής ειδών, υβριδισμού, παθογόνων, ρύπανσης, ανταγωνισμού ή
παρασίτων.
2) Μείωση τουλάχιστο κατά 80%, που υπολογίζεται ή εκτιμάται να συμβεί στα επόμενα 10 χρόνια ή σε 3
γενιές, οποιοδήποτε είναι μεγαλύτερο με βάση (και καθορίζοντας) οποιοδήποτε από τα β, γ, δ ή ε.
B) Η έκταση εξάπλωσης εκτιμάται σε λιγότερο από 100 km2 ή η περιοχή κατάληψης εκτιμάται σε λιγότερο από 10 km2, και
οι εκτιμήσεις δείχνουν οποιοδήποτε από τα παρακάτω:
1) Σημαντική διάσπαση του πληθυσμού ή εμφάνιση σε μία μόνη τοποθεσία.
2) Συνεχής μείωση, παρατηρηθείσα ή αναμενόμενη σε κάτι από τα παρακάτω:
α) έκταση εξάπλωσης
β) περιοχή κατάληψης
γ Έκταση ή/και ποιότητα του βιοτόπου
δ) Αριθμό θέσεων ή υποπληθυσμών
ε) Αριθμό ατόμων
3) Ακραίες αυξομειώσεις σε κάτι από τα παρακάτω:
α) έκταση εξάπλωσης
β) περιοχή κατάληψης
γ Αριθμό θέσεων ή υποπληθυσμών
δ) Αριθμό ατόμων
Γ) Ο πληθυσμός εκτιμάται ότι αποτελείται από άτομα λιγότερα των 250 και:
1) Εκτιμάται μια συνεχής μείωση τουλάχιστον 25% μέσα σε 3 χρόνια ή μία γενεά, οποιοδήποτε είναι
μεγαλύτερο είτε
2) Παρατηρείται ή εκτιμάται μια συνεχής μείωση του αριθμού των ατόμων και της δομής του πληθυσμού στη
μορφή ενός εκ των παρακάτω:
α) Σημαντική διάσπαση (δηλ. με ανώτατο αριθμό ατόμων κάθε υποπληθυσμού τα 50)
β) Όλα τα άτομα ανήκουν σε έναν υποπληθυσμό
Δ) Ο πληθυσμός εκτιμάται ότι αποτελείται από λιγότερα των 50 ατόμων.

4
E) Ποιοτική ανάλυση αποδεικνύει ότι η πιθανότητα εξαφάνισης στη φύση είναι τουλάχιστον 50% εντός 10 ετών ή 3 γενεών,
όποιο είναι το μεγαλύτερο διάστημα.
ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΝ (EN)
A) Μείωση πληθυσμού με οποιονδήποτε από τους ακόλουθους τρόπους :
1) Παρατηρηθείσα ή εκτιμηθείσα μείωση κατά τουλάχιστον 50% στην τελευταία δεκαετία ή στις 3 τελευταίες
γενιές, οποιοδήποτε είναι μεγαλύτερο, με βάση (και καθορίζοντας) οποιοδήποτε από τα παρακάτω:
α) Απευθείας παρατηρήσεις
β) Κάποιον δείκτη αφθονίας κατάλληλο για το taxon
γ Μείωση στην περιοχή εξάπλωσης ή/και στην ποιότητα του βιοτόπου
δ) Επίπεδα εκμετάλλευσης (χρήσης)
ε) Επιπτώσεις εισαγωγής ειδών, υβριδισμού, παθογόνων, ρύπανσης, ανταγωνισμού ή
παρασίτων.
2) Μείωση τουλάχιστο κατά 50%, που υπολογίζεται ή εκτιμάται να συμβεί τα επόμενα 10 χρόνια ή 3 γενιές,
οποιοδήποτε είναι μεγαλύτερο με βάση (και καθορίζοντας) οποιοδήποτε από τα β, γ, δ ή ε από τα
παραπάνω.
B) Η έκταση εξάπλωσης εκτιμάται σε λιγότερο από 5000 km2 ή η περιοχή κατάληψης εκτιμάται σε λιγότερο από 500 km2, και
οι εκτιμήσεις δείχνουν οποιοδήποτε από τα παρακάτω:
1) Σημαντική διάσπαση του πληθυσμού ή εμφανίζεται σε θέσεις λιγότερες των 5.
2) Συνεχής μείωση, παρατηρηθείσα ή αναμενόμενη σε κάτι από τα παρακάτω:
α) έκταση εξάπλωσης
β) περιοχή κατάληψης
γ Έκταση ή/και ποιότητα του βιοτόπου
δ) Αριθμό θέσεων ή υποπληθυσμών
ε) Αριθμό ατόμων
3) Ακραίες μεταπτώσεις σε κάτι από τα παρακάτω:
α) έκταση εξάπλωσης
β) περιοχή κατάληψης
γ Αριθμό θέσεων ή υποπληθυσμών
δ) Αριθμό ατόμων
Γ) Ο πληθυσμός εκτιμάται ότι αποτελείται από λιγότερα των 2500 ατόμων και:
1) Εκτιμάται μια συνεχής μείωση τουλάχιστον 20% μέσα σε 5 χρόνια ή σε 2 γενιές, οποιοδήποτε είναι
μεγαλύτερο είτε
2) Παρατηρείται ή εκτιμάται μια συνεχής μείωση του αριθμού των ατόμων και της δομής του πληθυσμού στη
μορφή ενός εκ των παρακάτω:
α) Σημαντική διάσπαση (δηλ. με ανώτατο αριθμό ατόμων κάθε υποπληθυσμού τα 250)
β) Όλα τα άτομα ανήκουν σε έναν υποπληθυσμό
Δ) Ο πληθυσμός εκτιμάται ότι αποτελείται από λιγότερα των 250 ατόμων.
E) Ποιοτική ανάλυση αποδεικνύει ότι η πιθανότητα εξαφάνισης στη φύση είναι τουλάχιστον 20% εντός 20 ετών ή 5 γενεών,
όποιο είναι το μεγαλύτερο διάστημα.
ΤΡΩΤΟ (VU)
A) Μείωση πληθυσμού με οποιονδήποτε από τους ακόλουθους τρόπους :
1) Παρατηρηθείσα ή εκτιμηθείσα μείωση κατά τουλάχιστον 20% στην τελευταία δεκαετία ή στις 3 τελευταίες
γενιές, οποιοδήποτε είναι μεγαλύτερο, με βάση (και καθορίζοντας) οποιοδήποτε από τα παρακάτω:
α) Απευθείας παρατηρήσεις
β) Κάποιον δείκτη αφθονίας κατάλληλο για το taxon
γ Μείωση στην περιοχή εξάπλωσης ή/και στην ποιότητα του βιοτόπου
δ) Επίπεδα εκμετάλλευσης (χρήσης)
ε) Επιπτώσεις εισαγωγής ειδών, υβριδισμού, παθογόνων, ρύπανσης, ανταγωνισμού ή
παρασίτων.
2) Μείωση τουλάχιστο κατά 20%, που υπολογίζεται ή εκτιμάται να συμβεί τα επόμενα 10 χρόνια ή σε 3
γενιές, οποιοδήποτε είναι μεγαλύτερο με βάση (και καθορίζοντας) οποιοδήποτε από τα β, γ, δ ή ε .
B) Η έκταση εξάπλωσης εκτιμάται σε λιγότερο από 20.000 km2 ή η περιοχή κατάληψης εκτιμάται σε λιγότερο από 2000 km2,

5
και οι εκτιμήσεις δείχνουν οποιοδήποτε από τα παρακάτω:
1) Σημαντική διάσπαση του πληθυσμού ή εμφάνιση σε λιγότερες των 10 θέσεις.
2) Συνεχής μείωση, παρατηρηθείσα ή αναμενόμενη σε κάτι από τα παρακάτω:
α) έκταση εξάπλωσης
β) περιοχή κατάληψης
γ Έκταση ή/και ποιότητα του βιοτόπου
δ) Αριθμό θέσεων ή υποπληθυσμών
ε) Αριθμό ατόμων
3) Ακραίες μεταπτώσεις σε κάτι από τα παρακάτω:
α) έκταση εξάπλωσης
β) περιοχή κατάληψης
γ Αριθμό θέσεων ή υποπληθυσμών
δ) Αριθμό ατόμων
Γ) Ο πληθυσμός εκτιμάται ότι αποτελείται από λιγότερα των 10.000 ατόμων και:
1) Εκτιμάται μια συνεχής μείωση τουλάχιστον 10% μέσα σε 10 χρόνια ή 3 γενιές, οποιοδήποτε είναι
μεγαλύτερο είτε
2) Παρατηρείται ή εκτιμάται μια συνεχής μείωση του αριθμού των ατόμων και της δομής του πληθυσμού στη
μορφή ενός εκ των:
α) Σημαντική διάσπαση (δηλ. με ανώτατο αριθμό ατόμων κάθε υποπληθυσμού τα 1000)
β) Όλα τα άτομα ανήκουν σε έναν υποπληθυσμό
Δ) Ο πληθυσμός είναι πολύ μικρός ή περιορισμένος στη μορφή ενός από τα ακόλουθα:
1) Ο πληθυσμός εκτιμάται ότι αποτελείται από λιγότερα των 1000 ατόμων.
2) Ο πληθυσμός χαρακτηρίζεται από έντονο περιορισμό της περιοχής κατάληψης (τυπικά λιγότερο από 100
km2) ή του αριθμού των θέσεων παρουσίας (τυπικά λιγότερες από 5). Ένα τέτοιο taxon θα είναι ευάλωτο
στις επιπτώσεις των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα με απρόβλεπτο
ρυθμό, που θα το καταστήσει Κινδινεύον σε κρίσιμο βαθμό (CR) ή ακόμα και θα το εξαφανίσει σε λίγο
καιρό.
E) Ποιοτική ανάλυση αποδεικνύει ότι η πιθανότητα εξαφάνισης στη φύση είναι τουλάχιστον 10% εντός 100 ετών.

Η πρόσθετη βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε είναι :


1. Αραμπατζής Θεόδωρος 1998,2001: Θάμνοι και Δέντρα στην Ελλάδα, Τόμος Ι και ΙΙ, Δράμα.
2. Βoratynski A., Browicz K. and Zielinski J. 1992: Chorology of trees and shrubs in Greece.
Poznan. Polish Academy of Sciences.
3. Strid Arne & Tan Kit, 1991: Mountain Flora of Greece, Vol.1-2. Εdinburgh.
4. Tan Kit & G.Iatrou, 2001: Endemic Plants of Greece: The Peloponnese, pp480, Copenhagen.
5. Κωνσταντινίδης Θεοφάνης 1997: Η χλωρίδα και η βλάστηση των ορέων Γεράνεια, Πατέρας
και Κιθαιρών. Διδακτορική διατριβή. Εργαστήριο συστηματικής βοτανικής Πανεπιστημίου
Αθηνών.
6. Στοιχεία για Ορχεοειδή από τη διαδικτυακή σελίδα Ορχιδέες της Ελλάδας
(http://members.lycos.co.uk/greekorchids/)

Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της γενικότερης ιδέας έπαιξε η εργασία που έγινε στην
Ιταλία, δημοσιεύτηκε το 2001 και είχε τίτλο «Liste rosse e blu della flora
italiana»(Κόκκινος και μπλέ Κατάλογος της Ιταλικής Χλωρίδας). Υπεύθυνος φορέας ήταν
ο ANPA (Εθνικός Οργανισμός Προστασίας Περιβάλλοντος). Στη δουλειά αυτή
συνεργάστηκαν όλοι και το αποτέλεσμα ήταν ο Κατάλογος των απειλούμενων φυτών με
πλήρη στοιχεία για το κάθε είδος. Στόχος τους είναι να οδηγηθούν σε 2 παράλληλους
καταλόγους: τον Κόκκινο κατάλογο που θα περιέχει τα κινδυνεύοντα είδη και τον Μπλέ
Κατάλογο, που θα περιέχει τα είδη που ξεφεύγουν τον κίνδυνο χάρη είτε σε συγκεκριμένα
μέτρα προστασίας είτε και σε φυσικά αίτια. Η έκδοση διακινείται ελεύθερα στο διαδίκτυο
και δείχνει όχι μόνο το πόσο πίσω είμαστε σε θέματα προστασίας της φύσης αλλά και το

6
πόσο οπισθοδρομικοί είμαστε στην Ελλάδα σε θέματα διάδοσης και διακίνησης της
γνώσης. Εμείς προτείνουμε να γίνει εθνικός φορέας για τη βιοποικιλότητα και στην
Ελλάδα.

Ανάλυση των δεδομένων

Βιοφάσμα
Για τους χαρακτηρισμούς του βιοφάσματος (βιομορφής) ακολουθήθηκε η κατάταξη του
Raunkiaer με βάση την κατάσταση στην οποία επιβιώνουν τα φυτά κατά τη διαχείμαση. Τα
αποτελέσματα φαίνονται παρακάτω:

Βιοφάσμα:
T Therophyta 23
Ch Chamaephyta 107
G Geophyta 81
H Hemicryptophyta 139
Hy Hydrophyta 4
P Phanerophyta 10
ΣΥΝΟΛΟ 364

Bιοφ άσμα των απειλούμενων φυτών στην Ελλάδα

Phanerophyta Therophyta
Hydrophyta
2,7% 6,3%
1,1%

Chamaephyta
Hemicryptophyta 29,4%
38,2%

Geophyta
22,3%

Από τα παραπάνω στοιχεία παρατηρείται η αυξημένη συμμετοχή των χαμαιφύτων, των


ημικρυπτοφύτων και των γεωφύτων (πολυετή ποώδη φυτά). Αντίθετα μειωμένη είναι η
συμμετοχή των θεροφύτων (ετήσια φυτά) και των φανεροφύτων (θάμνοι, δένδρα). Η
σύγκριση γίνεται με την τυπική βιοφασματική ανάλυση μιας περιοχής της μεσογειακής
χλωρίδας, όπου τα ετήσια αντιπροσωπεύουν περί τα 35% των ειδών, τα ημικρυπτόφυτα

7
γύρω στο 25%, τα γεώφυτα και τα χαμαίφυτα από 15% περίπου και τα φανερόφυτα γύρω
στο 10%. Τα ετήσια φυτά λόγω της ευκολίας στη διασπορά (πολλοί και ελαφροί σπόροι
συνήθως) είναι λιγότερο απειλούμενα και έχουν μεγαλύτερους πληθυσμούς από τα
πολυετή. Τα δένδρα και οι θάμνοι (φανερόφυτα) έχουν περιορισμένη συμμετοχή στα πλέον
απειλούμενα καθώς η φύση της βιομορφής τους τα ευνοεί (ύψος, ξυλώδεις ιστοί, έκκριση
προστατευτικών ουσιών) και τα κάνει λιγότερο ευάλωτα σε εξωτερικούς κινδύνους.

Χωρολογία
Για τη χωρολογική κατάταξη χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από το σύστημα διαίρεσης του
ευρωπαϊκού χώρου που προτείνει η FLORA D’ ITALIA (PIGNATTI 1982). Τα είδη του
ελλαδικού χώρου που περιλήφθηκαν, διαιρέθηκαν σε 3 κατηγορίες ανάλογα με την
ευρύτητα της εξάπλωσής τους.
Χωρολογία
Cos Κοσμοπολιτικό 1
Afr Αφρικανικά 4
Med Μεσογειακά 7
Bal Βαλκάνια 11
Ban Βαλκάνια και Ανατολία 4
Eas Ασιατικά 23
Seu Νοτιοευρωπαϊκά 2
Gre Ελληνικά ενδημικά 28
Gr+ Ενδημικά στενότοπα (2-3 βουνά ή νησιά) 66
G!! Ενδημικά τοπικά (1 περιοχή, 1βουνό ή νησί) 218
ΣΥΝΟΛΟ 364

Χωρολογική προέλευση των απειλούμενων φ υτών στην Ελλάδα

Αφρι κανι κά
Βαλκάνι α Βαλκάνι α-Ανατολί α
1,1%
3,0% 1,1%
Κοσμοπολι τι κά Μεσογει ακά
0,3% 1,9% Ευρασι ατι κά
6,3% Νοτι οευρωπαϊ κά
Ενδημι κά τοπι κά 0,5%
59,9% Ελληνι κά ενδημι κά
7,7%

Ενδημι κά στενότοπα
18,1%

Κοσμοπολιτικά Αφρικανικά Μεσογειακά Βαλκάνια

Βαλκάνια-Ανατολία Ευρασιατικά Νοτιοευρωπαϊκά Ελληνικά ενδημικά

Ενδημικά στενότοπα Ενδημικά τοπικά

8
Παρατηρείται εμφανώς ότι τα πλέον απειλούμενα φυτά της ελληνικής χλωρίδας είναι τα
στενότοπα ενδημικά, που φυτρώνουν σε 1 περιοχή ή 1 βουνό ή 1 νησί. (60%).
Ο υψηλός ενδημισμός οφείλεται στο γεωγραφική και κατά συνέπεια οικολογική
πολυδιάσπαση της Ελλάδας σε πολλές απομονωμένες περιοχές, όπως νησιά, βουνά,
ρέματα, κοιλάδες και στη λειτουργία της ως καταφυγίου κατά τις πλειστοκαινικές
παγετώδεις περιόδους.
Αν υποθέσουμε ότι είναι ακριβής η τελευταία αναφορά για 1275 ενδημικά taxa στην
Ελλάδα, το ¼ περίπου αυτών κατατάσσονται στα πλέον απειλούμενα και
αντιπροσωπεύουν το 86% των πλέον απειλούμενων taxa.
Σημαντικότατο στοιχείο των πλέον απειλούμενων είναι τα φυτά που προέρχονται από την
Ασία (ευρασιατικά 6,3%), για τα οποία κάποιες περιοχές της χώρας μας είναι το
δυτικότερο σημείο εξάπλωσης ή τα μόνα σημεία εμφάνισής τους στον Ευρωπαϊκό χώρο.
Οικότοπος
Θεωρείται απαραίτητη η κατάταξη σε οικότοπο, περισσότερο με την έννοια της
οικολογικής ενότητας . Αναφέρεται ο κύριος οικότοπος όπου φυτρώνει το κάθε φυτό.
Μπορεί κάποιο φυτό να φυτρώνει σε παραπάνω από έναν οικότοπο, αλλά αυτός που
καταγράφεται είναι ο πλέον προτιμητέος του κάθε είδους. Οι οικότοποι αυτοί δεν
ταυτίζονται με τους τύπους οικοτόπων του NATURA.

Οικότοπος
ΑΜ Αμμόφιλα 12
ΠΒ Παραθαλάσσια βράχια 15
ΛΚ Λάκκες-καλλιέργειες 11
ΦΡ Φρυγανότοποι και Θαμνότοποι 86
ΞΛ Ξηρολίβαδα 12
Δάση θερμόφιλα (πευκοδάση χαμηλών υψομέτρων,
ΔΘ δρυοδάση, αείφυλλα) 12
ΔΑ Δάση μεσόφιλα (ελάτη, οξιά, μαύρη πεύκη) 15
ΔΔ Δασικά διάκενα (ξέφωτα) 21
ΥΛ Υγρολίβαδα 10
ΒΡ Βράχια 107
ΣΑ Σάρρες-πετρώδεις ορεινές πλαγιές 27
ΑΛ Αλπικά (χορτολίβαδα άνω των 1900μ) 30
ΠΑ Παραποτάμια 6
ΣΥΝΟΛΟ 364

9
Οικότοπος των απειλούμενων φ υτών της Ελλάδας

Δασικά διάκενα Υγρολίβαδα


Δάση μεσόφιλα 5,8% 2,7%
4,1%
Δάση θερμόφιλα
3,3%
Ξηρολίβαδα
3,3%

Βράχια
29,4%

Φρυγανότοπ οι-
Θαμνότοπ οι
23,6%

Σάρρες-π ετρώδεις
π λαγιές
Λάκκες-καλλιέργειες 7,4%
3,0%
Παραθαλάσσια βράχια Αλπ ικά
4,1% Αμμόφιλα
Παραπ οτάμια 8,2%
3,3%
1,6%

Παρατηρείται μια σημαντική κυριαρχία των οικοτόπων: 1. Βράχια και 2. Φρυγανότοποι-


θαμνότοποι. Στον οικότοπο βράχια περιλαμβάνονται όλα τα εσωτερικά βράχια (όχι
παραθαλάσσια) οποιουδήποτε υψομέτρου. Πρόκειται για οικότοπο στον οποίο φυτρώνουν
φυτά ειδικά προσαρμοσμένα στη διαβίωση σε σχισμές ή κενά των βράχων, κατά κύριο
λόγο ασβεστολιθικών αλλά όχι αποκλειστικά. Τα είδη που φυτρώνουν σε βράχια ορίζονται
ως χασμόφυτα.
Σε φρυγανότοπους και θαμνότοπους φυτρώνει περίπου το ¼ των πλέον απειλούμενων
φυτών. Είναι ένας ευρέως διαδεδομένος οικότοπος που περιλαμβάνει θαμνώνες και
φρυγανώνες (μαζί με ορεινούς ημίθαμνους) ποικίλης πυκνότητας σε υψόμετρα κάτω των
1900μ. Αξιοσημείωτη είναι η συμμετοχή των οικοτόπων αλπικά λιβάδια (επικλινή ή
επίπεδα άνω των 1900μ.) και σάρρες (σαρόφιλα φυτά ή φυτά ανοιχτών εκτάσεων ορεινών
περιοχών σε πολύ πετρώδη εδάφη). Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι σε υψηλά δάση δεν ζει
παρά μόνο το 7,4% (σε κλειστά δάση) και το 5,8% (σε δασικά διάκενα) των πλέον
απειλούμενων φυτών.

Υψόμετρο
Πρόκειται για το μέσο εύρος υψομετρικής εξάπλωσης του κάθε φυτού, σε κλίμακες των
500μ., όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα. Θεωρήθηκε σκόπιμο να γίνει σύγκριση
με την ποσοστιαία υψομετρική κατανομή όλου του ελλαδικού χώρου.

10
% συνολικής
Υψόμετρο % έκτασης Ελλάδας
1 0-500 39,78 67,02
2 500-1000 20,72 22,00
3 1000-1500 18,23 6,93
4 1500-2000 14,36 3,55
5 2000+ 6,91 0,50
ΣΥΝΟΛΟ 100,00 100,00

Υψομετρική κατανομή απειλούμενων φ υτών στην Ελλάδα

Γενική υψομετρική κατανομή της Ελλάδας

Υψομετρική κατανομή απ ειλούμενων


φυτών

2000+

1500-2000

1000-1500

500-1000

0-500

0 10 20 30 40 50 60 70 80

Παρατηρείται ότι τα πλέον απειλούμενα φυτά, κατά 40% περίπου, συγκεντρώνονται στον
ορεινό χώρο, σε υψόμετρο άνω των 1000μ., ενώ σε σχέση με την έκταση της χώρας αυτός
ο χώρος (ο άνω των 1000μ.) καταλαμβάνει μόνο το 11%. Αυτό σημαίνει ότι εκεί κυρίως
επικεντρώνεται η σημασία και το ενδιαφέρον σχετικά με τα απειλούμενα φυτά.

Άνθηση
Επιλέχθηκε τα φυτά να κατηγοριοποιηθούν σε διαστήματα δίμηνα ή τρίμηνα για να
απεικονιστούν ρεαλιστικά οι περίοδοι άνθησης. Εξαιρέθηκαν 4 Υδρόφυτα, όπου στην
άνθηση τέθηκε η τιμή 0.
Άνθηση
1 Οκτώβριος-Νοέμβριος 8
2 Δεκέμβριος-Ιανουάριος-Φεβρουάριος 5

11
3 Μάρτιος-Απρίλιος 89
4 Μαϊος-Ιούνιος 176
5 Ιούλιος-Αύγουστος-Σεπτέμβριος 82
ΣΥΝΟΛΟ 360

Κατανομή περιόδου άνθησης των απειλούμενων φυτών στην Ελλάδα

180

160

140

120

100

80

60

40

20

0
Οκτ-Νοε Δεκ-Ιαν-Φεβ Μαρ-Απ ρ Μαϊ-Ιουν Ιουλ-Αυγ-Σεπ τ

Παρατηρείται η κυριαρχία της άνθησης κατά το δίμηνο Μαΐου-Ιουνίου, κάτι που είναι
φυσιολογικό, αφού αυτό είναι το κύριο διάστημα άνθησης για τη μεσογειακή χλωρίδα,
ιδίως για τα ορεινά φυτά. Ωστόσο είναι πολύ σημαντικός ο αριθμός των φυτών που
ανθίζουν το καλοκαίρι (Ιούλιο-Αύγουστο-Σεπτέμβριο) γεγονός που συνδέεται με το
μεγάλο υψόμετρο στο οποίο ζουν αυτά τα φυτά.

Γονιμοποίηση
Η μέθοδος γονιμοποίησης (διασποράς της γύρης) των φυτών κατατάχθηκε σε 3
κατηγορίες: τα εντομόφιλα, τα ανεμόφιλα και τα υδρόφιλα. Επίσης, υπάρχουν και φυτά
που γονιμοποιούνται τόσο με τον άνεμο όσο και με έντομα στην κατηγορία Α+Ε, κυρίως
αυτά της οικογένειας των Σκιαδοφόρων (Umbelliferae ή Apiaceae).
Γονιμοποίηση
Α Ανεμόφιλα 18
Ε Εντομόφιλα 327
Υ Υδρόφιλα 2
Α+Ε 17
ΣΥΝΟΛΟ 364

12
Μέθοδος γονιμοποίησης των απειλούμενων φ υτών στην Ελλάδα

350

300

250

200

150

100

50

Ανεμόφι λα

Εντομόφι λα S1
Υδρόφι λα

Ανεμο+εντομόφι λα

Τα εντομόφιλα φυτά κυριαρχούν απόλυτα, όπως εξάλλου συμβαίνει και στο σύνολο της
μεσογειακής χλωρίδας. Αυτό δείχνει την εξάρτηση των απειλούμενων φυτών από τα
έντομα, για τη συνέχιση της ζωής και της ύπαρξής τους.

Zώνη
Πρόκειται για την επικρατέστερη γνωστή διαίρεση του ελλαδικού χώρου σε
φυτογεωγραφικές ζώνες. Αν ένα φυτό βρίσκεται σε περισσότερες από μία ζώνες,
αναφέρονται όλες οι ζώνες, γι αυτό και το σύνολο σε αυτόν τον πίνακα ξεπερνά τα 364 του
Καταλόγου.
Zώνη
EA East Aegean 51
Ki Kyklades 26
KK Kriti-Karpathos 93
NA North Aegean 7
WA West Aegean 21
NC North Central 24
EC East Central 5
SE Sterea Ellas 42
NP North Pindos 17
SP South Pindos 3
IO Ionian 11
PE Peloponnisos 86
NE North East 18
ΣΥΝΟΛΟ 404

13
Φυτογεωγραφ ική περιοχή εξάπλωσης των απειλούμενων φ υτών της Ελλάδας

North East

Peloponnisos

Ionian

South Pindos

North Pindos

Sterea Ellas

East Central

North Central

West Aegean

North Aegean

Kriti-Karpathos

Kyklades

East Aegean

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Εμφανώς, τα περισσότερα από τα πλέον απειλούμενα φυτά συγκεντρώνονται στην ενότητα


Κρήτης-Καρπάθου και στην Πελοπόννησο.
Η καταγραφή της εξάπλωσης περιλαμβάνει οτιδήποτε είναι γνωστό για την εξάπλωση
κάθε φυτού στην Ελλάδα. Οι συνδυασμοί μπορούν να περιλαμβάνουν 1 ή περισσότερα
βουνά (π.χ. Όλυμπος, ή Ταΰγετος-Πάρνων), 1 ή περισσότερα νησιά (π.χ.Ρόδος), ευρύτερες
περιοχές (π.χ. Α.Κρήτη) περιοχές (π.χ. Μάνη) ή και συγκεκριμένες θέσεις
(π.χ.Παλιόκαστρο Θεσσαλίας). Από τα βουνά τις περισσότερες εγγραφές έχουν τα Λευκά
Όρη της Κρήτης με 20 και ακολουθούν ο Ταΰγετος 11, ο Όλυμπος 10 και ο Πάρνων 9.
Από τα νησιά (εκτός Κρήτης) τις περισσότερες εγγραφές έχει η Ρόδος με 14 και
ακολουθούν η Σάμος με 11 και η Κάρπαθος με 9.

Ακόμα, στον Κατάλογο αναφέρεται η ύπαρξη περιοχής του δικτύου NATURA 2000 ή όχι
στις περιοχές εξάπλωσης κάθε φυτού, σε οποιαδήποτε από τις γνωστές θέσεις εξάπλωσης.
Το γεγονός από μόνο του φαίνεται ότι δεν έχει μεγάλη σημασία, αφού στις περισσότερες
περιοχές NATURA δεν ισχύουν ιδιαίτερα μέτρα προστασίας. Ακόμα, μπορεί να υπάρχει
NATURA σε μία θέση εξάπλωσης κάποιου φυτού και οι υποπληθυσμοί του σε άλλες

14
θέσεις να κινδυνεύουν περισσότερο. Ωστόσο, η ύπαρξη του δικτύου NATURA2000 (οι
περιοχές Ειδικών Ζωνών Διατήρησης) πρέπει να ληφθεί υπόψη, ως μια θετική αφετηρία
προστασίας. Στα 362 taxa με πλήρη στοιχεία, βρέθηκαν 291 (ποσοστό 80,4%) να ζουν
εντός περιοχών του οριστικού εθνικού καταλόγου NATURA, δηλαδή εκτός του ότι το
NATURA δεν εξασφαλίζει την προστασία ενός φυτού, ένα 20% περίπου των πιο
απειλούμενων φυτών στην Ελλάδα ζει εκτός Ειδικών Ζωνών Διατήρησης NATURA.

Για να γίνει ο Κατάλογος πλήρης θα έπρεπε σε κάθε είδος να εκτιμηθούν ποιες είναι οι
απειλές. Οι απειλές που είναι ικανές να ωθήσουν προς εξαφάνιση ένα taxon προτείνεται να
κωδικοποιηθούν ως εξής:

Απειλές Παρατηρήσεις
ΚΔ Κατασκευή δασικών δρόμων Υπερβολική δασική οδοποιΐα
ΑΤ Παράκτιος τουρισμός Επέκταση υποδομών-υποβάθμιση από την
παρουσία των επισκεπτών
ΓΠ Γεωργική πρακτική Οργώματα-λιπάνσεις-φυτοφάρμακα
ΚΕ Κατασκευή έργων/εγκαταστάσεων Φράγματα-αυτοκινητόδρομοι-
εγκαταστάσεις παντός είδους
ΜΛ Επέκταση μεταλλείων-λατομείων Επιφανειακή εξόρυξη
ΟΙ Εκχέρσωση για οικοπεδοποίηση Περιφράξεις, δόμηση
ΚΑ Εκχέρσωση για καλλιέργεια Όργωμα-φρεζέρισμα-ζιζανιοκτονία
ΠΥ Δασικές πυρκαγιές
ΚΛ Κλιματική αλλαγή
ΒΟ Υπερβόσκηση
ΥΕ Υλοτομία-εκρίζωση

Η εργασία αυτή είναι η συμμετοχή της ΥΛΗΣ στο Διεθνές Έτος Βιοποικιλότητας, όπως
ορίσθηκε το 2010 από τον ΟΗΕ.

Για την εταιρεία ΥΛΗ


Θεμιστοκλής Αδαμόπουλος, Δασολόγος-Περιβαλλοντολόγος

15
Κατάλογος των πλέον απειλούμενων φυτών στην Ελλάδα
IUCN2000 Bern Natura
α/α Eίδος IUCN1997 και άλλα 1979 Βιοφάσμα Χωρολογία Οικότοπος Υψόμετρο Άνθηση Γονιμοποίηση Ζώνη Εξάπλωση 2000 Σχόλια
1 Achillea ambrosiaca VU Ch G!! ΑΛ 5 5 Ε NC Ολυμπος v
2 Achillea barbeyana VU Ch G!! ΑΛ 5 5 Ε SE Βαρδούσια v
3 Achillea umbellata ssp.monocephala VU H G!! ΒΡ 2 4 Ε PE Φαράγγι Βουραϊκού v
Ξαναβρέθηκε στην Κυλλήνη το
1998 από Αδαμόπουλο-
4 Adonis cyllenea E VU x H Gr+ ΔΔ 3 4 Ε PE Κυλλήνη, Ολίγυρτος, Σαϊτιάς v Τσεκούρα
5 Aethionema carlsbergii VU Ch G!! ΑΛ 5 4 Ε PE Ταϋγετος v
6 Aethionema cordatum V Ch Eas ΒΡ 4 4 Ε SE/PE Χελμός,Οίτη v
7 Aethionema retsina CR Ch G!! ΒΡ 1 3 Ε WA Σκύρος-Σκυροπούλα
8 Alchemilla aroanica VU H G!! ΥΛ 4 4 Α PE Χελμός v
9 Alhagi graecorum VU H Afr ΞΛ 1 3 Ε Ki Σύρος,Τήνος,Αττική v
10 Alkanna methanaea VU/R H Gre ΦΡ 2 3 Ε PE Β.Πελοπόννησος v
Βρέθηκε 2003 σε νησίδα έναντι
11 Alkanna sartoriana EW? H G!! ΑΜ 1 3 Ε PE Τολό-Ναύπλιο Τολού
12 Allium calamarophilon DD G G!! ΠΒ 1 5 Ε WA Κύμη
13 Allium goulimyi VU G G!! ΔΔ 4 4 Ε NC Βούρινος v
Νέο,Περιγράφηκε 1993
14 Allium platakisii ? G G!! ΠΒ 1 1 Ε KK Ποντικονήσι v (Τζανουδάκης&Κυπριωτάκης)
Νέο,Περιγράφηκε 1995
15 Allium ritsii ? G G!! ΦΡ 1 1 Ε PE Μονεμβασία v (Ιατρού&Τζανουδάκης)
16 Alyssum fragillimum V VU Ch G!! ΑΛ 5 4 Ε KK Λευκά Ορη v
17 Alyssum lassithicum V R Ch G!! ΣΑ 4 4 Ε KK Δίκτη v
18 Alyssum nebrodense ssp.tenuicaule VU Ch G!! ΑΛ 4 4 Ε SE Βαρδούσια v
19 Alyssum samium VU Ch G!! ΣΑ 4 4 Ε EA Κέρκης(Σάμος) v
20 Alyssum sphacioticum V VU Ch G!! ΑΛ 5 5 Ε KK Λευκά Ορη v
21 Alyssum tenium VU Ch G!! ΦΡ 1 3 Ε Ki Τήνος v
22 Androcymbium rechingeri E CR/EN x G G!! ΑΜ 1 2 Ε KK Δυτ.ακτή Ν.Χανίων v Διατήρηση ex situ
23 Anthemis filicaulis V VU Ch Gr+ ΠΒ 1 3 Ε KK Β.Α.Κρήτη v
24 Anthemis glaberrima E CR x T G!! ΠΒ 1 3 Ε KK Γραμβούσα Χανίων v
25 Anthemis rhodensis VU/R Ch G!! ΦΡ 2 3 Ε EA Ρόδος v
26 Anthemis rosea ssp. rosea V VU T G!! ΦΡ 3 4 Ε EA Σάμος v
27 Anthemis sibthorpii VU H G!! ΔΔ 4 5 Ε ΝΕ Αθως v
28 Anthemis werneri ssp.werneri VU/R H Gr+ ΦΡ 1 3 Ε ΝΑ Αη Στράτης v
29 Aquilegia ottonis ssp. taygetea V VU x H G!! ΣΑ 4 4 Ε PE Ταϋγετος v
30 Arenaria leucadia VU T G!! ΑΜ 1 3 Ε IO Β.Λευκάδα v
31 Arenaria phitosiana VU Ch G!! ΠΒ 1 4 Ε WA Γιούρα Β.Σποράδων v
32 Arnebia (Macrotomia)densiflora E CR/EN H Eas ΒΡ 3 4 Ε SE/PE Χελμός,Γκιώνα v
33 Artemisia herba-alba VU Ch Med ΞΛ 1 4 Α+Ε KK Γαύδος v
34 Arum purpureospathum V VU x G G!! ΞΛ 1 4 Ε KK Ν.Δ.Κρήτη v Εμπόριο ex situ
35 Asperula abbreviata R VU Ch G!! ΒΡ 2 4 Ε Ki Αμοργός, Νάξος v
36 Asperula baenitzii R VU Ch Gr+ ΒΡ 3 4 Ε SE Πάρνηθα,Αιγάλεω,Πατέρας v
37 Asperula brachyphylla ? Ch G!! ΒΡ 3 4 Ε WA Οχη-Ευβοια v νέο από το 2003
38 Asperula coa I VU? Ch G!! ΒΡ 2 4 Ε EA Κως v
39 Asperula crassula V VU Ch Seu ΒΡ 1 4 Ε KK Β.Α.Κρήτη v
40 Asperula elonea VU Ch Gr+ ΒΡ 1 4 Ε PE Λεωνίδιο-Μ.Ελώνης-Τυρός v
41 Asperula malevonensis VU Ch G!! ΣΑ 4 4 Ε PE Πάρνων v
42 Asperula pulvinaris VU Ch Gr+ ΒΡ 3 4 Ε SE Πάρνηθα,Γεράνεια,Πατέρας v
43 Asperula samia VU Ch G!! ΒΡ 3 4 Ε EA Καρβούνης(Σάμος) v 16
IUCN2000 Bern Natura
α/α Eίδος IUCN1997 και άλλα 1979 Βιοφάσμα Χωρολογία Οικότοπος Υψόμετρο Άνθηση Γονιμοποίηση Ζώνη Εξάπλωση 2000 Σχόλια
44 Asperula saxicola R VU Ch G!! ΒΡ 2 4 Ε PE Αρκαδία(1 θέση)
45 Astragalus agraniotii VU Ch G!! ΒΡ 4 4 Ε PE Πάρνων v
Πάρνων (Αγ.Ιωάννης),
46 Astragalus drupaceus CR/EN H Gr+ ΦΡ 2 4 Ε PE Κροκεές Λακωνίας Ελάχιστα άτομα
Ήταν EW? Ξαναβρέθηκε 2002
47 Astragalus idaeus Ex/E CR/EN Ch G!! ΣΑ 4 4 Ε KK Δίκτη v με επιβεβαίωση 2004
Γαϊδουρονήσι,Κουφονήσι,
48 Astragalus peregrinus ssp.peregrinus I CR/EN T Afr ΑΜ 1 3 Ε KK Μικρές Κυκλάδες v Saharo-Arabian
49 Asyneuma giganteum V VU x H Gr+ ΒΡ 3 4 Ε EA/ΚΚ Ρόδος-Κάρπαθος v
50 Athamanta arachnoidea VU H G!! ΒΡ 3 4 Α+Ε PE Ταϋγετος v Φαράγγια
Λάκμος,Βαρνούς,
51 Barbarea sicula V H Seu ΥΛ 3 4 Ε NP Ασπροπόταμος,Κερκίνη v Σικελία, Ιταλία
52 Bellevalia brevipedicellata V VU G Gr+ ΦΡ 1 2 Ε KK Ν.Δ Ν.Χανίων v
53 Biarum davisii ssp.davisii V R G Gre ΦΡ 2 1 Ε KK Κρήτη v
54 Biarum davisii ssp.marmarisensis V R G Eas ΦΡ 1 1 Ε EA Σύμη v
55 Biarum fraasianum CR/EN G G!! ΛΚ 1 3 Ε SE Θήβα
56 Biebersteinia orphanidis Ex CR/EN G Eas ΔΔ 4 4 Ε PE Σαϊτιάς, Κυλλήνη? Σε άμεση ανάγκη

57 Bolanthus intermedius VU Ch G!! ΦΡ 2 3 Ε WA Καντήλι Ευβοίας (Μαντούδι) Σερπεντινικό


58 Bongardia chrysogonum CR/EN G Eas ΛΚ 2 3 Ε PE Αχλαδέα Αχαϊας, Τρίπολη Σε άμεση ανάγκη
59 Bufonia euboica EN Ch G!! ΦΡ 1 4 Ε WA Λίμνη Ευβοίας Σερπεντινικό, παραθαλάσσιο
60 Bupleurum aira R/VU T G!! ΦΡ 1 3 Α+Ε Ki Νάξος v
61 Bupleurum capillare E R/DD x T G!! ΣΑ 2 5 Α+Ε SE Αράχωβα
62 Bupleurum gaudianum V VU T G!! ΦΡ 1 4 Α+Ε KK Γαύδος v
63 Bupleurum greuteri VU T Gre ΦΡ 1 4 Α+Ε PE Μάνη, Μαλέας, Κύθηρα
64 Bupleurum kakiskalae E CR H G!! ΒΡ 3 4 Α+Ε KK Ομαλός,Λευκά Ορη v Πρόγραμμα Life Cretaplant
65 Callitriche pulchra CR/EN Hy Afr ΥΛ 1 0 Υ KK Γαύδος v
66 Campanula aizoon ssp. aizoon V VU/R H Gr+ ΒΡ 4 5 Ε SE Γκιώνα,Παρνασσός v
67 Campanula aizoon ssp. aizoides V VU/R H Gr+ ΒΡ 4 5 Ε PE/KK Χελμός, Λευκά Ορη v
68 Campanula amorgina VU H G!! ΒΡ 1 4 Ε Ki Αμοργός v
69 Campanula (Trachelium) asperuloides V VU x H Gre ΒΡ 3 5 Ε PE Χελμός,Ταϋγετος,Πάρνων v
70 Campanula calaminthifolia VU H Gr+ ΒΡ 1 3 Ε Ki Νάξος,Φολέγανδρος v
71 Campanula columnaris VU/R H G!! ΒΡ 4 5 Ε SE Βαρδούσια v
72 Campanula cymbalaria VU H Eas ΒΡ 3 4 Ε EA Χίος (Πελιναίον) v
73 Campanula euboica ? H G!! ΒΡ 1 4 Ε WA Ορος Λιχάδα (Β.Ευβοια) νέο από το 2002
74 Campanula garganica ssp.acarnanica VU H G!! ΒΡ 2 4 Ε SE Ακαρνανία
75 Campanula heterophylla VU H Gr+ ΒΡ 1 3 Ε Ki Αμοργός, Κέρος v
76 Campanula merxmuelleri VU H G!! ΒΡ 1 3 Ε WA Σκύρος v
77 Campanula nisyria VU H G!! ΒΡ 1 3 Ε EA Νίσυρος v
78 Campanula papillosa VU H G!! ΑΛ 5 5 Ε PE Ταϋγετος v
Λιβαδειά, Μελαγκάβι
79 Campanula rupestris VU/R H Gre ΒΡ 2 4 Ε SE Κορινθίας, Ελικών?
Κύθηρα,Αντικύθηρα,Δ.Κρήτ
80 Campanula saxatilis V R H Gr+ ΒΡ 1 4 Ε PE/KK η v
81 Carex cretica V R G Gr+ ΠΑ 2 3 Α KK Δ.Κρήτη v
82 Carex idaea V DD G G!! ΣΑ 4 5 Α KK Ιδη v
83 Carlina diae V VU/R x H Gr+ ΠΒ 1 4 Ε KK Δία, Διονυσάδες, Σητεία v
84 Carlina sitiensis V VU H G!! ΠΒ 1 4 Ε KK Σητεία v
85 Centaurea achaia ssp.corinthiaca EN H G!! ΦΡ 1 4 Ε SE Λουτράκι Σερπεντινικό 17
IUCN2000 Bern Natura
α/α Eίδος IUCN1997 και άλλα 1979 Βιοφάσμα Χωρολογία Οικότοπος Υψόμετρο Άνθηση Γονιμοποίηση Ζώνη Εξάπλωση 2000 Σχόλια
86 Centaurea aegialophila VU H Afr ΑΜ 1 3 Ε KK ΒΑ Κρήτη, Κάσος v Β.Αφρική, Κύπρος
87 Centaurea aetolica EN H G!! ΞΛ 1 4 Ε SE Αιτωλία v
88 Centaurea amplifolia CR/EN H Ban ΔΔ 3 5 Ε PE Κυλλήνη v
Αμφίβολο αν είναι διαφορετικό
89 Centaurea athoa ssp.parnonia VU H G!! ΑΛ 4 5 Ε PE Πάρνων v από το ssp.athoa
90 Centaurea attica ssp.megarensis CR/EN x H G!! ΦΡ 2 4 Ε SE Γεράνεια v Σερπεντινικό
91 Centaurea baldaccii V VU H G!! ΑΛ 5 5 Ε KK Λευκά Ορη v
92 Centaurea charrelii CR/EN H Gr+ ΞΛ 1 5 Ε SE Δομοκός, Έδεσσα? σχεδόν εξαφανισμένο, στείρο
93 Centaurea cithaeronea VU H Gr+ ΣΑ 3 5 Ε SE Κιθαιρών, Ελικών
94 Centaurea cytherea VU H G!! ΒΡ 2 4 Ε PE Κύθηρα
95 Centaurea euboica ssp.euboica VU H G!! ΦΡ 2 4 Ε WA Καντήλι Ευβοίας (Προκόπι) Σερπεντινικό
96 Centaurea euboica ssp.intermedia VU H G!! ΦΡ 2 4 Ε WA Παπάδες Ευβοίας Σερπεντινικό
97 Centaurea heldreichii E CR/EN x H G!! ΒΡ 1 4 Ε SE Αιτωλία (Βαράσοβα) v
98 Centaurea incompleta EN H G!! ΒΡ 2 4 Ε NC Ολυμπος v
99 Centaurea ipsaria VU H G!! ΦΡ 3 4 Ε ΝΑ Θάσος (Υψάρι)
100 Centaurea kalambakensis E R x H G!! ΒΡ 1 4 Ε NC Θεόπετρα Καλαμπάκας
101 Centaurea lactiflora E CR/EN x H G!! ΒΡ 3 4 Ε SP Αντιχάσια (Κονισκού) v
102 Centaurea lactucifolia VU H Gr+ ΒΡ 1 4 Ε EA Ρόδος, Χάλκη v
103 Centaurea (Wagenitzia) lancifolia V VU x H Gr+ ΒΡ 4 5 Ε KK Λευκά Ορη, Δίκτη v
104 Centaurea litochorea VU H G!! ΔΔ 3 5 Ε NC Ολυμπος, Κάτω Όλυμπος v
105 Centaurea messenicolasiana VU H G!! ΞΛ 2 4 Ε SP Μεσενικόλας Καρδίτσας άκρες δρόμων
106 Centaurea musarum CR/EN H G!! ΒΡ 4 5 Ε SE Παρνασσός v εκτός Δρυμού
107 Centaurea niederi E CR/EN x H Gr+ ΒΡ 1 4 Ε SE/PE Αράκυνθος, Αραξος v
108 Centaurea paxorum V H G!! ΦΡ 1 4 Ε IO Παξοί v
109 Centaurea peucedanifolia E CR/EN H G!! ΔΘ 2 4 Ε ΝΕ Αθως v Σε δάση αριάς.
110 Centaurea poculatoris V CR/EN H G!! ΒΡ 1 4 Ε KK Σφακιά v
111 Centaurea princeps E VU x H G!! ΒΡ 3 5 Ε SE Τυμφρηστός v
112 Centaurea pseudocadmea VU H G!! ΦΡ 3 4 Ε SE Κιθαιρών
113 Centaurea ptarmicaefolia VU H G!! ΑΛ 5 5 Ε NP Σμόλικας v Σερπεντινικό
114 Centaurea sibthorpii EW H G!! ΛΚ 1 4 Ε SE Μεσόγεια Αττικής
115 Centaurea spruneri ssp.spruneri EN H G!! ΦΡ 2 4 Ε SE Λαυρεωτική Αττικής v
116 Centaurea tragacanthoides VU H G!! ΦΡ 3 4 Ε EA Κέρκης(Σάμος) v
117 Centaurea tuntasia Ex EW H G!! ΛΚ 1 4 Ε SE Λιόσια, Μαραθών Τελευταία παρατήρηση 1912
118 Centaurea vlachorum VU G Gr+ ΔΔ 4 5 Ε NP Αυγό, Φλέγγα v Βάλια Κάλντα
119 Centaurea xylobasis V VU Ch G!! ΣΑ 3 5 Ε EA Κέρκης(Σάμος) v
120 Centranthus nevadensis ssp.sieberi VU H G!! ΔΔ 4 4 Ε KK Λευκά Ορη v
121 Cephalanthera cucullata V CR/EN x G Gr+ ΔΘ 2 4 Ε KK Ιδη, Λευκά Ορη, Δίκτη v
Σάμος, Λέσβος, Κως, Ρόδος,
122 Cephalanthera epipactoides VU G Eas ΔΘ 2 4 Ε EA Εβρος v
123 Cephalaria tenuiloba VU Ch G!! ΣΑ 4 4 Ε NC Ολυμπος v
124 Cerastium brachypetalum ssp. doerfleri V VU T G!! ΦΡ 4 4 Ε KK Κέδρος v
125 Cerastium smolikanum VU T G!! ΑΛ 5 5 Ε NP Σμόλικας v Σερπεντινικό
126 Cerastium theophrasti VU Ch G!! ΑΛ 5 5 Ε NC Ολυμπος v
127 Chaerophyllum creticum V VU H G!! ΦΡ 3 4 Α+Ε KK Λευκά Ορη v
128 Cicer graecum VU H Gr+ ΔΘ 3 4 Ε PE Κυλλήνη, Χελμός v P.nigra Ξυλόκαστρο
129 Cirsium steirolepis VU H Eas ΞΛ 1 5 Ε EA Χίος v Kaz Dag, Turkey
130 Clematis elisabethae-carolae E EN H G!! ΒΡ 4 4 Ε KK Λευκά Ορη v
131 Colchicum cousturieri V VU x G G!! ΑΜ 1 2 Ε KK Γαϊδουρονήσι (Χρυσή) v
18
IUCN2000 Bern Natura
α/α Eίδος IUCN1997 και άλλα 1979 Βιοφάσμα Χωρολογία Οικότοπος Υψόμετρο Άνθηση Γονιμοποίηση Ζώνη Εξάπλωση 2000 Σχόλια
132 Comperia comperiana E VU x G Eas ΔΘ 2 4 Ε EA Σάμος, Λέσβος, Κως, Ρόδος v
133 Consolida arenaria VU T G!! ΑΜ 1 4 Ε EA Ρόδος v Ανατολική ακτή
134 Consolida samia E CR x T G!! ΣΑ 2 4 Ε EA Κέρκης(Σάμος) v
135 Convolvulus argyrothamnus E CR x Ch G!! ΒΡ 1 4 Ε KK Δίκτη v
136 Crepis arcuata VU H G!! ΑΛ 5 5 Ε NC Βόρας v
137 Crepis crocifolia E CR/EN x H G!! ΒΡ 4 5 Ε PE Ταϋγετος v
138 Crocus biflorus ssp.stridii VU G Gr+ ΞΛ 1 2 Ε ΝΕ Χορτιάτης, Ξάνθη
139 Crocus goulimyi VU G Gre ΛΚ 1 1 Ε PE Μάνη, Μαλέας
Περιοχές Κατάρας,
140 Crocus robertianus V VU x G Gre ΔΘ 2 1 Ε NP Λιδορικίου v
141 Cynoglossum sphacioticum VU Ch G!! ΑΛ 5 4 Ε KK Λευκά Ορη v
142 Cynoglossum (Solenanthus) stamineum CR/EN H Eas ΣΑ 4 4 Ε SE/PE Χελμός,Κυλλήνη,Γκιώνα v
143 Dactylorhiza graeca VU G G!! ΥΛ 3 5 Ε ΝΕ Βροντούς v
144 Datisca cannabina V VU H Eas ΠΑ 1 5 Α EA/ΚΚ Σαμαριά, Σάμος, Λέσβος v
145 Delphinium hirschfeldianum VU H Gr+ ΞΛ 1 4 Ε Ki/PE Κύθνος, Αίγινα v
146 Dianthus aciphyllus V R Ch Gr+ ΒΡ 3 4 Ε KK Δίκτη, Ιδη, Γιούχτα v
Παναχαϊκό, Κυλλήνη,
147 Dianthus androsaceus ? Ch Gr+ ΔΔ 4 5 Ε PE Ταϋγετος v
Μόνη θέση στην Ευρώπη. Και
148 Dianthus arpadianus ? Ch Eas ΦΡ 4 4 Ε EA Σαμοθράκη (Φεγγάρι) v στο Ida της ΒΔ Ανατολίας
Αμοργός,Αστυπάλαια,Διονυσ
149 Dianthus fruticosus ssp. amorginus V R Ch Gre ΒΡ 1 4 Ε Ki άδες,Νάξος,Κρήτη v
150 Dianthus fruticosus ssp. carpathus V R Ch Gre ΒΡ 1 4 Ε KK Κάρπαθος,Κάσος,Σαρία v
Νήσοι Ιονίου,Πυλία,Μάνη,
151 Dianthus fruticosus ssp. occidentalis V R Ch Gre ΒΡ 1 5 Ε PE/IO/KK Κύθηρα,Υδρα, Δ.Κρήτη v
152 Dianthus fruticosus ssp. sitiacus V R Ch Gr+ ΒΡ 1 4 Ε KK Α.Κρήτη v
153 Dianthus haematocalyx ssp.pruinosus VU Ch G!! ΒΡ 1 5 Ε EC Πήλιο v
154 Dianthus juniperinus ssp. heldreichii V VU Ch G!! ΒΡ 2 4 Ε KK Ιμβριώτικο φαράγγι
155 Dianthus juniperinus ssp. juniperinus V R Ch G!! ΒΡ 3 5 Ε KK Λευκά Ορη v
Μέγα Σπήλαιο,Τρίκαλα
156 Dianthus mercurii VU Ch Gre ΒΡ 2 4 Ε PE Κορινθίας, Πυργάκι Αιγίου
157 Dianthus pulviniformis V VU Ch G!! ΒΡ 2 4 Ε KK Κέδρος v
158 Dianthus xylorrizus V VU Ch Gr+ ΒΡ 2 4 Ε KK Κρήτη,Κάσος v
159 Epipactis cretica V VU G G!! ΔΘ 3 4 Ε KK Ιδη, Δίκτη v Cupressus, Acer, Q.coccifera
160 Eriolobus trilobatus VU P Ban ΔΘ 1 4 Ε ΝΕ Εβρος Quercus,F.ornus,Paliurus
161 Erodium chrysanthum V VU x Ch Gre ΔΔ 4 4 Ε SE/PE Διάφορα βουνά v Δεν είναι σπάνιο
162 Erysimum naxense VU Ch G!! ΒΡ 1 3 Ε Ki Νάξος v
163 Erysimum rhodium VU Ch G!! ΒΡ 1 3 Ε EA Ρόδος v
164 Erysimum senoneri ssp.amorginum VU Ch G!! ΦΡ 1 3 Ε Ki Αμοργός v
165 Erysimum senoneri ssp.icaricum VU Ch G!! ΒΡ 1 3 Ε EA Ικαρία v
166 Euphorbia myrsinites ssp.rechingeri V R Ch G!! ΦΡ 4 4 Ε KK Λευκά Ορη v
167 Euphorbia sultan-hassei V R H G!! ΒΡ 2 3 Ε KK Ιμβριώτικο φαράγγι
168 Festuca pseudosupina VU H Gr+ ΦΡ 2 4 Α EA Λέσβος, Χίος v
Kαι στο Μαλέα σύμφωνα με
169 Fritillaria conica V VU x G G!! ΦΡ 1 3 Ε PE Μεσσηνία v δεδομένα του 2005
170 Fritillaria davisii VU G G!! ΦΡ 1 3 Ε PE Μάνη Ταίναρο
Σμόλικας, Κατάρα, μηλιά,
171 Fritillaria epirotica R x G Gre ΔΔ 4 4 Ε NP Βουχέτσι v Σερπεντινικό
172 Fritillaria euboeica E R x G Gre ΔΔ 3 3 Ε WA/NE Εύβοια, Αθως v
19
IUCN2000 Bern Natura
α/α Eίδος IUCN1997 και άλλα 1979 Βιοφάσμα Χωρολογία Οικότοπος Υψόμετρο Άνθηση Γονιμοποίηση Ζώνη Εξάπλωση 2000 Σχόλια
Πάρνηθα-Κυνοσούρα-
173 Fritillaria obliqua ssp.obliqua VU x G Gre ΦΡ 1 3 Ε SE/WA Αττική, Εύβοια v Τουρκοβούνια
174 Fritillaria obliqua ssp.tuntasia VU x G Gre ΦΡ 1 3 Ε Ki Κύθνος, Σέριφος, Γυάρος v
175 Fritillaria pelinaea VU G G!! ΔΘ 2 3 Ε EA Χίος v
176 Fritillaria rhodokanakis VU x G Gre ΦΡ 1 3 Ε PE Υδρα,Αργολίδα
177 Fritillaria spetsiotica VU G Gre ΦΡ 1 3 Ε PE Σπέτσες, Αργολίδα
Αιτωλία (Κουτσιλιάρης-
178 Fritillaria thessala ssp.reiseri VU G G!! ΦΡ 1 3 Ε SE Πεταλάς) v
179 Fumana pinatzii VU T G!! ΦΡ 1 3 Ε WA Λίμνη Ευβοίας
180 Galanthus cilicicus ? G Eas ΠΒ 1 1 Ε EA Καστελόριζο v
181 Galium capreum VU H G!! ΣΑ 3 4 Ε ΝΑ Σαμοθράκη (Φεγγάρι) v
182 Galium cyllenium VU H G!! ΣΑ 4 4 Ε PE Κυλλήνη v
183 Galium decorum VU H G!! ΦΡ 3 4 Ε ΝΑ Θάσος (Υψάρι)
184 Galium malickyi VU H G!! ΦΡ 2 3 Ε IO Κέρκυρα (Παντοκράτορας)
185 Galium pastorale VU H G!! ΣΑ 2 3 Ε EA Κέρκης(Σάμος) v
Θαμνώδες είδος Τουρκίας. Που
186 Genista melia Ex EW ήταν στην Ελλάδα?
1891 αρχική περιγραφή
187 Geocaryum bornmuelleri Ex EW? G G!! ΛΚ 2 4 Α+Ε ΝΑ Θάσος (Θεολόγος)
1855 Περιγραφή Ορφανίδη
188 Geocaryum divaricatum Ex EW? G G!! ΔΑ 2 4 Α+Ε PE Κυλλήνη v (Αγ.Βλάσιος Τρικάλων)
189 Globularia stygia E VU x Ch Gr+ ΔΑ 4 5 Ε PE Κυλλήνη, Χελμός, Ταϋγετος v
190 Gymnadenia rhellicani ? G Bal ΑΛ 4 5 Ε ΝΕ Φαλακρό v
Gymnospermium altaicum Παναχαϊκό, Κλωκός,
191 ssp.peloponnesiacum VU G Gr+ ΥΛ 3 3 Ε PE Μαίναλο v Νέα περιγραφή από Φοίτο
Ροδόπη, Φαλακρό, Παγγαίο,
Μενοίκιο, Παπίκιο, στενά
192 Haberlea rhodopensis x H Bal ΒΡ 2 4 Ε ΝΕ Νέστου v
193 Helichrysum amorginum VU Ch Gr+ ΒΡ 2 4 Ε Ki Αμοργός v
194 Helichrysum doerfleri V VU Ch G!! ΒΡ 2 4 Ε KK Α.Κρήτη v Αφέντη Καβούσι
195 Helichrysum heldreichii V VU Ch G!! ΒΡ 1 4 Ε KK Λευκά Ορη v
196 Helichrysum sibthorpii V VU x Ch G!! ΒΡ 4 5 Ε ΝΕ Αθως v
197 Helichrysum taenari VU Ch G!! ΒΡ 1 4 Ε PE Μάνη (Ταίναρο)
198 Hieracium necopinum VU H G!! ΑΛ 5 5 Ε NP Τύμφη v
199 Horstrissea dolinicola V CR G G!! ΦΡ 4 4 Α+Ε KK Ιδη v Σε δολίνες
200 Hyacinthus orientalis CR
Δεν είναι σπάνιο αλλά
201 Himantoglossum caprinum x G Bal ΔΑ 2 5 Ε NP/NC Διάφορα βουνά v εντυπωσιακό
Μάνη Μεσσηνίας, Πάρνων,
202 Hymenonema laconicum VU H Gr+ ΦΡ 2 4 Ε PE Μαίναλο v
203 Hypericum aciferum E CR/EN x Ch G!! ΠΒ 1 3 Ε KK Σφακιά v 100 άτομα
204 Hypericum jovis V VU Ch Gr+ ΒΡ 2 4 Ε KK Κ.Κρήτη v
205 Hypericum kelleri V VU Ch Gr+ ΣΑ 3 4 Ε KK Δ.Κρήτη v
206 Iberis runemarkii E VU Ch G!! ΒΡ 2 3 Ε EA Ικαρία v
207 Isatis lusitanica V ? H Eas ΞΛ 1 3 Ε EA/ΚΚ Καστελλόριζο, Κάρπαθος v Ζιζάνιο
208 Isoetes heldreichii V DD Hy G!! ΥΛ 2 0 Α EC Παλιόκαστρο Θεσσαλίας Πτεριδόφυτο
209 Jankaea heldreichii V R H G!! ΒΡ 3 5 Ε NC Ολυμπος v
Βρέθηκε πρόσφατα και στο
210 Juniperus drupacea VU P Eas ΔΘ 2 3 Α PE Πάρνων,Ταϋγετος v Καστόρι
20
IUCN2000 Bern Natura
α/α Eίδος IUCN1997 και άλλα 1979 Βιοφάσμα Χωρολογία Οικότοπος Υψόμετρο Άνθηση Γονιμοποίηση Ζώνη Εξάπλωση 2000 Σχόλια
211 Jurinea taygetea EN Ch G!! ΑΛ 5 5 Ε PE Ταϋγετος v
212 Lathyrus neurolobus V H Gr+ ΔΔ 3 4 Ε KK Δ.Κρήτη v
213 Leontodon hellenicus VU H Gr+ ΒΡ 4 5 Ε SE Καλιακούδα, Χελιδόνα
214 Lesquereuxia syriaca VU H Eas ΔΔ 2 4 Ε NP/NC/EC Πρέσπα, Ολυμπος, Πήλιο v Ημιπαρασιτικό
215 Ligusticum olympicum VU H G!! ΔΑ 3 4 Α+Ε NC Ολυμπος v
216 Ligusticum rhizomaticum VU G G!! ΔΑ 3 4 Α+Ε NP Γράμμος
217 Lilium rhodopeum VU x G Bal ΔΑ 4 4 Ε ΝΕ Ροδόπη
218 Limonium carpathum VU H G!! ΠΒ 1 5 Ε KK Κάρπαθος v

219 Limonium cornarianum ? H G!! ΠΒ 1 4 Ε KK ΝΑ Κρήτη v Μονή Καψά. Περιγράφηκε 1998


220 Limonium coronense VU H G!! ΠΒ 1 5 Ε PE Κορώνη Μεσσηνίας
221 Limonium densiflorum VU H Med ΥΛ 1 5 Ε IO Λευκάδα
222 Limonium hierapetrae V VU H G!! ΠΒ 1 5 Ε KK Ιεράπετρα
223 Linaria hellenica (L.tenuis) E CR/EN x T Eas ΑΜ 1 5 Ε PE Μαλέας
224 Linum hellenicum VU Ch G!! ΦΡ 1 4 Ε PE Μαλέας
225 Linum phitosianum EN Ch G!! ΦΡ 1 4 Ε PE Μαλέας,Βλαχιώτης
226 Lithodora zahnii VU Ch G!! ΦΡ 1 3 Ε PE Μάνη Μεσσηνίας
227 Lomelosia (Scabiosa) albocincta VU Ch G!! ΒΡ 3 4 Ε KK Λευκά Ορη (Σαμαριά) v
Lomelosia (Scabiosa) minoana
228 ssp.asterusica VU Ch G!! ΒΡ 3 4 Ε KK Κ.Κρήτη v Κόφινας
229 Malosorbus Χ florentina VU P Med ΔΑ 3 4 Ε SE/PE/NC Διάφορα βουνά v Πάρνηθα κυρίως
Κάρπαθος,Ρόδος,Τήλος,Αμο
230 Medicago heyniana VU T Ban ΦΡ 2 3 Ε EA ργός v
Φαράγγια
231 Medicago strasseri VU T Gr+ ΒΡ 2 3 Ε KK Κ.Κρήτη v Πετρές,Πρασσιανό,όρος Πυργιά
232 Melampyrum ciliatum V VU T G!! ΔΑ 3 4 Α+Ε NC Ολυμπος v Ημιπαρασιτικό
233 Micromeria taygetea E CR/EN x Ch G!! ΒΡ 4 5 Ε PE Ταϋγετος v Ξεροβούνα 1852μ
234 Minuartia wettsteinii ssp.wettsteinii E CR/EN Ch G!! ΦΡ 3 5 Ε KK Ορη Θρυπτής v
235 Minuartia wettsteinii ssp.parnonia E CR/EN Ch G!! ΔΔ 2 5 Ε PE Πάρνων v
236 Muscari kerkis VU G G!! ΔΘ 2 3 Ε EA Κέρκης(Σάμος) v
237 Myosotis solange E ΕΝ H G!! ΑΛ 4 5 Ε KK Λευκά Ορη v
238 Nepeta argolica ssp.dirphya V R x Ch G!! ΣΑ 3 5 Ε WA Δίρφυς Ευβοίας v
239 Nepeta sphaciotica E CR/EN x Ch G!! ΑΛ 4 5 Ε KK Λευκά Ορη v
Καλογεροβούνι,Γαϊδουροβού
240 Omphalodes runemarkii ? H G!! ΣΑ 3 4 Ε PE νι v νέο
νέο, δημοσιεύτηκε 1999 (Tan &
241 Onobrychis peloponnesiaca ? H G!! ΦΡ 1 4 Ε PE Μολάοι (περιοχή) Iatrou)
242 Onobrychis sphaciotica V VU H G!! ΒΡ 4 5 Ε KK Λευκά Ορη v
243 Ononis verae VU H Gr+ ΑΜ 1 3 Ε KK Δ.Κρήτη, Γαύδος v
244 Onosma elegantissimum V R Ch G!! ΦΡ 3 4 Ε NC Βούρινος v
245 Onosma epiroticum VU Ch G!! ΒΡ 3 4 Ε NP Χαράδρα Αώου
246 Onosma sangiasense VU Ch G!! ΦΡ 2 3 Ε PE Μάνη (Σαγγιάς)
247 Onosma stridii VU Ch G!! ΣΑ 2 3 Ε SE Καλλίδρομο v Σερπεντινικό
248 Ophrys aegaea ssp.lucis VU G G!! ΦΡ 2 3 Ε EA Ρόδος v
249 Ophrys argolica VU x G Gre ΦΡ 1 3 Ε PE/SE Διάφορες θέσεις v
Ophrys cretensis (mammosa-sphegodes
250 group) VU? G G!! ΦΡ 2 3 Ε KK/Ki Δίκτη, Κυκλάδες v
Ophrys gortynia (mammosa-sphegodes
251 group) VU? G G!! ΦΡ 1 3 Ε KK/Ki Ορη Θρυπτής, Κυκλάδες v
21
IUCN2000 Bern Natura
α/α Eίδος IUCN1997 και άλλα 1979 Βιοφάσμα Χωρολογία Οικότοπος Υψόμετρο Άνθηση Γονιμοποίηση Ζώνη Εξάπλωση 2000 Σχόλια
Κεφαλονιά, Ιθάκη, Κέρκυρα,
252 Ophrys cephalonica (exaltata group) VU? G Gre ΦΡ 1 3 Ε IO ακτή Ηπείρου v
O.negadensis (mammosa-sphegodes
253 group) ? G Gr+ ΔΑ 2 4 Ε NP Ζαγοροχώρια v
περιοχές Κορινθιακού,
254 O.delphinensis (argolica group) ? G Gre ΦΡ 1 3 Ε PE/SE Εύβοια, Δελφοί
255 O.argolica (argolica group) VU G Gre ΦΡ 1 3 Ε PE Ν.Πελοπόννησος
256 O.icariensis (argolica group) ? G Gr+ ΦΡ 1 3 Ε EA/Ki Ικαρία, Νάξος v
257 O.polyxo (heldreichii group) ? G G!! ΦΡ 1 3 Ε EA Ρόδος v
258 O.colossaea (heldreichii group) ? G G!! ΦΡ 1 3 Ε EA Ρόδος v
259 O.minutula (oestrifera group) ? G Gr+ ΦΡ 1 3 Ε EA Λέσβος, Χίος, Σάμος v
260 O.dodekanensis (oestrifera group) ? G G!! ΦΡ 1 3 Ε EA Ρόδος v
261 O.halia (bornmuelleri group) ? G G!! ΦΡ 1 3 Ε EA Ρόδος (νότια) v
262 O.aeoli (bornmuelleri group) ? G Gr+ ΦΡ 1 3 Ε Ki Αμοργός, Αστυπάλαια v
263 O.andria (bornmuelleri group) ? G G!! ΦΡ 1 3 Ε Ki Άνδρος v
264 O.lacaena (bornmuelleri group) ? G G!! ΦΡ 1 3 Ε PE Γύθειο περιοχή
265 O.thriptiensis (attaviria group) ? G G!! ΦΡ 1 3 Ε KK Ορη Θρυπτής v
266 O.messaritica (iricolor group) ? G Med ΦΡ 1 3 Ε KK Αστερούσια, Μεσαρά v Και Μάλτα
267 O.astypaleica (iricolor group) ? G G!! ΦΡ 1 3 Ε Ki Αστυπάλαια v
268 O.cressa (fusca group) ? G Gr+ ΦΡ 1 3 Ε KK Α.Κρήτη v
269 O.creticola (fusca group) ? G Gr+ ΦΡ 1 2 Ε KK Α.Κρήτη v
Ιδη, Λευκά Ορη, Δίκτη,
270 Orchis prisca VU G Gr+ ΔΔ 2 4 Ε KK Θρυπτή v
271 Orchis punctulata EN x G Eas ΦΡ 2 3 Ε EA/NE Ρόδος, Εβρος v
272 Origanum dictamnus V VU x Ch Gre ΒΡ 2 5 Ε KK Κρήτη v
Υβρίδιο O.scabrum X O. vulgare
273 Origanum lirium VU Ch Gr+ ΣΑ 3 5 Ε PE/WA Ταϋγετος, Δίρφυς v ssp.hirtum
274 Origanum scabrum V R x Ch Gre ΣΑ 3 5 Ε PE/WA Ταϋγετος, Πάρνων, Εύβοια v
275 Origanum symes VU Ch G!! ΒΡ 1 4 Ε EA Σύμη
276 Origanum vetteri V VU Ch G!! ΒΡ 3 5 Ε KK Κάρπαθος v
277 Paeonia clusii ssp.rhodia V VU x G G!! ΔΘ 1 3 Ε EA Ρόδος v
278 Paeonia parnassica V VU x G Gr+ ΔΔ 3 4 Ε SE Παρνασσός, Ελικών v
279 Paronychia bornmuelleri DD H G!! ΦΡ 1 4 Α+Ε ΝΑ Θάσος 1891 Sintenis & Bornmueller
Γαύδος, Γαϊδουρονήσι
280 Periploca angustifolia VU P Gr+ ΦΡ 1 4 Ε KK (Χρυσή) v
281 Petrorhagia grandiflora VU H G!! ΒΡ 1 4 Ε PE Πάρνων v 150-200 άτομα
282 Peucedanum achaicum VU H G!! ΦΡ 2 5 Α+Ε PE Βουραϊκός v
Κρήτη και μια χερσόνησος στην
283 Phoenix theophrasti V LR/nt x P Eas ΑΜ 1 3 Α KK Κρήτη v Τουρκία. Δίοικος Φοίνικας
284 Pilularia minuta VU x Hy Med ΥΛ 1 0 Α WA/NA Ψαθούρα, Αη Στράτης v Εποχικά λιμνία
Ρόμπολο. Η var.leucodermis πιο
285 Pinus heldreichii var. heldreichii V P Bal ΔΑ 4 4 Α NC Ολυμπος v διαδεδομένη
286 Polygala helenae V CR H G!! ΦΡ 1 4 Ε PE Κύθηρα
287 Polygala subuniflora CR/EN H G!! ΑΛ 5 4 Ε PE Χελμός v
Σαμοθράκη (Φεγγάρι),
288 Polygonum icaricum VU H Gr+ ΦΡ 2 4 Α EA Ικαρία v
289 Polygonum praelongum VU H Eas ΠΒ 1 3 Α EA Καστελόριζο v
290 Potentilla arkadiensis VU Ch G!! ΒΡ 2 4 Ε PE Πάρνων v Μονή Ελώνης
291 Potentilla geoides ssp.halacsyana VU Ch G!! ΒΡ 4 5 Ε EA Σαμοθράκη (Φεγγάρι) v
292 Potentilla kionaea VU Ch G!! ΑΛ 5 5 Ε SE Γκιώνα v 22
IUCN2000 Bern Natura
α/α Eίδος IUCN1997 και άλλα 1979 Βιοφάσμα Χωρολογία Οικότοπος Υψόμετρο Άνθηση Γονιμοποίηση Ζώνη Εξάπλωση 2000 Σχόλια
293 Pseudorchis frivaldii VU G Bal ΥΛ 4 4 Ε NP/NC/NEΔιάφορα βουνά v
294 Pterocephalus brevis VU H Med ΛΚ 1 4 Ε KK Κάρπαθος v
Σάμος, Ρόδος, Κως, Σύμη,
295 Quercus aucheri LR/nt P Eas ΞΛ 1 4 Α EA/WA Γιούρα v
296 Quercus euboica VU P G!! ΦΡ 1 4 Α WA Β.Εύβοια
297 Ramonda serbica x H Bal ΒΡ 2 4 Ε NP Τύμφη, Βίκος, Βέρνο v

298 Ramonda nathaliae x H Bal ΒΡ 2 4 Ε NC Βόρας, Πάικο, Πίνοβο, Τζένα v


299 Ranunculus cacuminis V H G!! ΑΛ 5 5 Ε NC Βόρας v
300 Ranunculus radinotrichus E CR/EN H G!! ΑΛ 5 5 Ε KK Λευκά Ορη v
301 Ricotia isatoides V VU Ch G!! ΣΑ 2 4 Ε KK Κάρπαθος v Αποκλειστικά σαρρόφιλο
302 Rorippa icarica VU Ch G!! ΠΑ 2 4 Ε EA Ικαρία v Ασβεστόφοβο
Θεωρείται ζιζάνιο στην
303 Rumex vesicarius E EW H Eas ΛΚ 1 3 Α+Ε PE περιοχή Ναυπλίου Αυστραλία
304 Saponaria jagelii CR T G!! ΑΜ 1 3 Ε PE Ελαφόνησος Λακωνίας v
305 Satureja acropolitana EW Ch G!! ΦΡ 1 4 Ε SE Ακρόπολη Αθηνών 1908 περιγραφή από Halacsy
306 Scilla messeniaca VU G Gr+ ΠΑ 2 3 Ε PE Μεσσηνία v Φαράγγια
307 Scilla talosii ? G G!! ΒΡ 1 1 Ε KK Δία v Περιγράφηκε 1998
308 Scorzonera mollis ssp.idaea VU G Gr+ ΒΡ 4 5 Ε KK Ιδη, Δίκτη v
309 Scorzonera scyria VU Ch G!! ΒΡ 1 4 Ε WA Σκύρος v
310 Scrophularia spinulescens VU Ch G!! ΣΑ 3 4 Ε EA Σαμοθράκη (Φεγγάρι) v
311 Scutellaria naxensis VU H G!! ΒΡ 2 4 Ε Ki Νάξος v
312 Scutellaria rupestris ssp.cephalonica VU H G!! ΒΡ 3 5 Ε IO Αίνος (Κεφαλονιά) v
313 Scutellaria rupestris ssp.rechingeri VU H G!! ΦΡ 3 5 Ε NC Βούρινος v Σερπεντινικό
Κέρκυρα, Κεφαλονιά,
314 Serapias ionica VU G Bal ΦΡ 1 3 Ε IO Ζάκυνθος v Δαλματία και Ιόνιο
315 Serapias patmia G Gr+ ΦΡ 1 3 Ε EA Πάτμος, Λειψοί, Αγαθονήσι v
316 Sesleria doerfleri VU H Gr+ ΒΡ 2 3 Α KK Δ.Κρήτη v Φαράγγια, Αγρωστώδες
Πάρνηθα, Κιθαιρών,
317 Sideritis raeseri ssp.attica VU Ch Gr+ ΦΡ 3 5 Ε SE Πατέρας v
Κάρπαθος, Κάσος, Χρυσή,
318 Silene ammophila V VU T Gr+ ΑΜ 1 3 Ε KK Ιεράπετρα v

319 Silene cephallenia ssp.cephallenia VU Ch G!! ΒΡ 1 3 Ε IO Κεφαλονιά (χαράδρα Πόρου)


320 Silene conglomeratica VU Ch G!! ΔΑ 2 4 Ε PE Βουραϊκός, Μέγα Σπήλαιο v Δύο θέσεις
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΠΑΝΙΟ.
321 Silene haussknechtii V x T Gre ΔΔ 3 4 Ε NP/SP Διάφορα βουνά v Σερπεντινικό
Σαρωνικός, Κυκλάδες, Μόνο νησίδες. Δεν αντέχει τη
322 Silene holzmannii V VU/R x T Gre ΠΒ 1 3 Ε Ki/EA/PE/ Δωδεκάνησα βόσκηση
323 Silene intonsa VU Ch Gr+ ΒΡ 3 5 Ε NP Τύμφη, χαράδρα Αώου v
324 Silene orphanidis E VU/R x Ch G!! ΒΡ 4 5 Ε ΝΕ Αθως v
325 Silene samia VU Ch G!! ΒΡ 3 5 Ε EA Κέρκης(Σάμος) v
326 Silene samothracica VU Ch G!! ΒΡ 3 5 Ε EA Σαμοθράκη (Φεγγάρι) v
327 Soldanella pelia VU H G!! ΔΑ 3 4 Ε EC Πήλιο v Δάσος οξυάς, υγρές τοποθεσίες
Και Αλβανία μόνο. Συλλογή από
328 Sorbus baldaccii VU P Bal ΔΑ 3 4 Ε NC Βούρινος v Greuter 1978
Εύβοια νότια (περιοχή
329 Stachys euboica VU H G!! ΒΡ 1 4 Ε WA Καφηρέα) v
330 Stachys pangaea VU H G!! ΔΔ 3 5 Ε ΝΕ Παγγαίο v
331 Stachys swainsonii ssp. scyronica VU Ch G!! ΒΡ 1 4 Ε SE Γεράνεια (Κακιά Σκάλα) Σκυρωνίδες Πέτρες 23
IUCN2000 Bern Natura
α/α Eίδος IUCN1997 και άλλα 1979 Βιοφάσμα Χωρολογία Οικότοπος Υψόμετρο Άνθηση Γονιμοποίηση Ζώνη Εξάπλωση 2000 Σχόλια
332 Stachys swainsonii ssp.melangavica VU Ch G!! ΒΡ 1 4 Ε SE Λουτράκι, Γεράνεια v Ακρωτήριο Μελαγκάβι
333 Stachys spreintzenhoferi ssp.virella EN/R Ch G!! ΒΡ 1 4 Ε PE Μονεμβασία v
334 Symphyandra samothracica V VU G G!! ΒΡ 3 4 Ε EA Σαμοθράκη (Φεγγάρι) v
335 Symphytum davisii ssp.cycladense E CR/EN x H G!! ΒΡ 1 4 Ε Ki Φολέγανδρος v
336 Symphytum davisii ssp.davisii VU H G!! ΒΡ 1 4 Ε Ki Αμοργός v
337 Symphytum davisii ssp.icaricum VU H G!! ΒΡ 2 4 Ε EA Ικαρία (Αθέρας) v
338 Symphytum davisii ssp.naxicola VU H G!! ΒΡ 2 4 Ε Ki Νάξος v
339 Teucrium francisci-werneri V R Ch Gr+ ΒΡ 1 4 Ε PE Κύθηρα, Λεωνίδιο
Teucrium montbretii
340 ssp.heliotropiifolium VU Ch Eas ΒΡ 1 4 Ε KK/EA Κάρπαθος, Σαρία, Σύμη v Και χερσόνησος Μαρμαρά
341 Thesium vlachorum CR/EN Ch G!! ΣΑ 4 5 Α NP Γράμμος v Σερπεντινικό. Στο δασοόριο
342 Thlaspi zaffranii V VU H G!! ΣΑ 4 4 Ε KK Λευκά Ορη v
Κεφαλονιά (Αίνος), Λευκάδα
343 Thymus holosericeus VU Ch Gr+ ΔΔ 3 4 Ε IO (Σταυρωτά) v
344 Thymus laconicus VU Ch G!! ΦΡ 1 4 Ε PE Μαλέας, Βλαχιώτης
345 Thymus plasonii V DD Ch G!! ΦΡ 1 4 Ε ΝΕ Θεσσαλονίκη
346 Tragopogon lassithicus V VU H Gr+ ΑΛ 5 4 Ε KK Ιδη, Δίκτη v
347 Trifolium barbeyi V VU T G!! ΞΛ 2 3 Ε KK Κάρπαθος v
Λευκά Ορη, Ιδη, Δίκτη,
348 Tulipa bakeri VU G Gr+ ΛΚ 3 4 Ε KK Λασίθι v
349 Tulipa goulimyi V VU x G Gre ΛΚ 1 3 Ε PE ΝΑ Πελοπόννησος, Κύθηρα v
Δίδυμα Αργολίδας, Δεσφίνα
Φωκίδας, Αταλάντη, Σχηματάρι,
350 Tulipa undulatifolia VU G Ban ΛΚ 1 3 Ε SE/PE Διάφορες θέσεις v Πάρνηθα, Άστρος
351 Verbascum acaule R VU H Gr+ ΑΛ 5 5 Ε PE Ταϋγετος, Χελμός v
352 Verbascum adeliae R VU H Gr+ ΦΡ 2 4 Ε Ki Νάξος, Αμοργός v
353 Verbascum cylleneum E VU x H G!! ΑΛ 5 5 Ε PE Κυλλήνη v
354 Verbascum hypoleucum EX H G!! ΑΛ 5 5 Ε PE Κυλλήνη v
355 Veronica oetaea E EN x T G!! ΥΛ 4 4 Ε SE Οίτη v
356 Viola athois V R x H Gr+ ΑΛ 4 5 Ε ΝΕ/EC Αθως, Όσσα v
357 Viola brachyphylla VU H G!! ΑΛ 5 5 Ε NC Βόρας v
358 Viola cephalonica VU H G!! ΔΔ 4 4 Ε IO Κεφαλονιά (Αίνος) v
και Βουλγαρία-Αλβανία. ΔΕΝ
359 Viola delphinantha V x H Bal ΒΡ 4 5 Ε NE/NC/PE Διάφορα βουνά v ΑΠΕΙΛΕΙΤΑΙ
360 Viola oligyrtia VU H G!! ΔΑ 3 4 Ε PE Ολίγυρτος Ελατοδάσος
361 Viola parnonia ? H G!! ΣΑ 4 4 Ε PE Πάρνων v νέο
362 Viola sfikasiana VU H G!! ΑΛ 5 5 Ε PE Ταϋγετος v
363 Viola striis-notata VU H G!! ΣΑ 5 5 Ε NC Ολυμπος v

364 Wolffia arrhiza VU Hy Cos ΠΑ 1 0 Υ ΝΕ Νέστος, Ρεντίνα v Νοτιότερα σημεία στην Ευρώπη
Κοιλάδες Φασά,Ρούματα,
365 Woodwardia radicans E VU x G Med ΠΑ 1 3 Α KK Δ.Κρήτη v Σέμπρωνα
366 Zelkova abelicea V VU x P Gre ΔΑ 3 3 Α KK Κρήτη v

24

You might also like