Монголын материал судлал,

гагнуурын нийгэмлэг

Г. Дорж
Гүйцэтгэх захирал, зөвлөх инженер
welding@mmsws.mn
1. Агуулга
 Нийгэмлэг байгуулагдсан тухай
товч танилцуулга
 Үйл ажиллагааны үндсэн чиглэл
 Монголын металл судлал,
гагнуурын хөгжлийн өнөөгийн
түвшин
 Хийж гүйцэтгэж буй ажил
1. Агуулга
 Гадаад харилцаа
 Цаашдын зорилт
2. Нийгэмлэг байгуулагдсан тухай
товч танилцуулга (1)
ММСГН /MMSWS/ нь сайн дурын үндсэн
дээр нэгдсэн гишүүд бүхий төрөөс
хараат бус, өөрийгөө удирдах
зарчмаар ажиллан нийгэмд болон
гишүүддээ үйлчилдэг ашгийн бус, бие
даасан, төрийн бус байгууллага юм.
 2007 оны 12 сарын 26 – нд

байгуулагдсан
 2.Нийгэмлэг байгуулагдсан тухай
товч танилцуулга (2)

Зорилго нь:
Материал судлал, гагнуурын ажил
үйлчилгээг төрийн бус байгууллагын
хүрээнд зохицуулж, материалын
шинжилгээ судлагаа, гагнуурын
ажил үйлчилгээний чанарыг
сайжруулж төгөлдөржүүлэхэд
оршино.
2. Нийгэмлэг байгуулагдсан тухай
товч танилцуулга (3)

 Нийгэмлэгийн удирдах зөвлөлийн

гишүүд: Ж.Түмэн-Аюуш, С. Мөнхбат,
Б.Зулбаяр, Х. Авирмэд, Ц. Болдбаатар.
 Нийгэмлэгийн тэргүүн УИХ-ын гишүүн
А. Тлейхан, гүйцэтгэх захирал Г. Дорж,
ерөнхий зохицуулагч Ц. Ганбүргэд,
мэргэжилтэн Д. Нямсүрэн.
Хаяг: Сүхбаатар дүүрэг 1-р хороо, Сөүлийн
гудамж, “ОД ПЛАЗА” байрны 510 тоот.
Нийгэмлэгийн лого, улсын
бүртгэлийн гэрчилгээ
Нийгэмлэгийн батламж
Гишүүний үнэмлэх
Нийгэмлэгийн Удирдах зөвлөл гишүүд,
гүйцэтгэх ажилтан нар
 3. Үйл ажиллагааны үндсэн
чиглэл (1)
 Үйлдвэр, байгууллага, аж ахуйн нэгжийн
гагнуурчин, гагнуурын инженер
техникийн ажилтаны мэдлэг, ур чадварыг
дээшлүүлэх, мэргэшүүлж эрх олгох
(MNS ЕN 287-1:2001).
 Материал судлал, гагнуурын шинэ
дэвшилтэд техник технологи судалж
нэвтрүүлэхэд туслах.
 3. Үйл ажиллагааны үндсэн
чиглэл (2)
 Mатериал судлал, гагнуурын чиглэлээр
сургалт, семинар, үзэсгэлэн яармаг
уралдаан тэмцээн зохион байгуулах, энэ
чиглэлийн санаачлагыг дэмжиж туслах.
 Mатериал судлал, гагнуурын чиглэлээр
стандарт, дүрэм журам, гарын авлага
боловсруулах, боловсронгуй болгох,
хянах.
 3. Үйл ажиллагааны үндсэн
чиглэл (3)
 Гагнуурын ажлын чанарыг шалгаж,
баталгаажуулах, гагнуурын ажлын
баримт бичгийг бүрдүүлэх ажилд туслах,
зөвлөгөө өгөх, зуучлах.
 Гагнуурын ажил гүйцэтгэх технологи
боловсруулах, түүнийг хэрэгжүүлэхэд
туслах.
 Материал судлал, гагнуурын чиглэлээр
олон улсын байгууллага, гадаад улстай
хамтран ажиллах, туршлага солилцох.
3. Үйл ажиллагааны үндсэн
чиглэл (4)
 Материалын судлал, гагнуурын ажил
үйлчилгээг сайжруулахтай холбогдсон
аливаа асуудлаар Засгийн газарт
мэдээлэл, санал оруулах, төрийн
байгууллагуудтай хамтран ажиллах.
 Материал судлал, гагнуурын лаборатори,
сургалтын төв байгуулахад зөвлөх
үйлчилгээ үзүүлэх, зуучлах.
 Материалын судлал, гагнуурын аливаа
шинжилгээ судалгааны ажлыг дэмжих.
 4. Манай орны металл судлал,
гагнуурын хөгжлийн түвшин (1)
Гагнуурын ажил үйлчилгээ,гагнуурын
арга технологийн талаар:
 Манай улсад 20-30-аад оноос гагнуурын
ажил үйлчилгээ нэвтэрч орчин үеийн
цахилгаан гагнуур хөгжих эх үндэс
тавигдсан.
 Монголчууд МЭӨ II-I зууны өмнөх үеэс
халуун, хүйтэн гагнуур хэрэглэж байсан
түүхийн сурвалж байдаг.
4. Манай орны металл судлал,
гагнуурын хөгжлийн түвшин (2)
 1960-1980 онд гагнуурын ажлын цар хүрээ
өсч, үндэсний гагнуурчид болон металл
судлал, гагнуурын мэргэжилтэнүүд олноор
бэлтгэгдсэн.
 Энэ үед цахилгаан, хийн гагнуур, цэгэн
гагнуур нэвтэрч, гагнуур хийхэд дулааны
боловсруулалтын арга технологи хэрэглэж
байсан.
4. Манай орны металл судлал,
гагнуурын хөгжлийн түвшин (3)
 Эрчим хүчний болон механик
инженерийн салбарт металл судлал
гагнуурын лабораториуд байгуулагдсан.
 Сүүлийн үед цахилгаан шаарган гагнуур,
жацтай нуман гагнуур, аргон гагнуур,
хийн болон плазмын огтлогч зэрэг арга
технологи хэрэглэж байна.
 4. Манай орны металл судлал,
гагнуурын хөгжлийн түвшин (4)

Гагнуурын сургалт, мэргэшүүлэлт:

 Гагнуурчдыг сургаж бэлтгэх техникийн
коллеж, үйлдвэр сургалтын болон
салбарын сургалтын төв, курс дамжаа 40
гаруй, тэдгээрт жилд 470 гаруй
гагнуурчин суралцаж байна.
 Гагнуурчдыг мэргэшүүлж эрх олгох
сургалт, дадлагажилтыг Эрчим хүчний
сургалтын цогцолбор болон дулааны
4. Манай орны металл судлал,
гагнуурын хөгжлийн түвшин (5)

томоохон цахилгаан станцад явагдаж байна.

1999 оноос ЭХСҮ-ийн цогцолборт 1094
гагнуурчинг мэргэшүүлж эрх олгосон.
Мэргэшлийн эрх олгох ажилд ЕN MNS -287:
2001 стандартыг баримтлаж байна.
 Инженер техникийн ажилтан нарыг
гагнуураар мэргэшүүлж сургах, эрх олгох
ажил хийгдэхгүй байна.
4. Манай орны металл судлал,
гагнуурын хөгжлийн түвшин (6)
Гагнуурын ажил, гагнаасан холболтын
чанарын шалгалт.
Улсын хэмжээнд үйлдвэр, аж ахуйн нэгж,
байгууллагад металл судлал, гагнуурын
болон үп эвдэх оношлогооны 20 гаруй
лаборатори ажиллаж, гагнаасны чанарын
шалгалтыг орчин үеийн тоног төхөөрөмж,
багаж хэрэгсэл ашиглан эвдэх ба үл эвдэх
аргаар хийж байна. Үүнд:
4. Манай орны металл судлал,
гагнуурын хөгжлийн түвшин (7)
 АНУ-ын Олимпус корпорацийн “EPOCH
XT” загварын гэмтэл согог илрүүлэгч,
“Parker DA 400S загварын ан цав
илрүүлэгч.
 Герман улсын Krautkamer кампаний “USD
15SX” загва рын гагнaасны чанар шалгагч,
X- RT 804 загварын цууралтын гүн
хэмжигч.
4. Манай орны металл судлал,
гагнуурын хөгжлийн түвшин (8)
 БНХАУ-ын “Time group” компаний “TUD-
210” загварын гэмтэл согог илрүүлэгч
болон радиографийн багаж
 Гадна үзлэг шалгалт, хэмжилт, усан сорилт
хийхийн зэрэгцээ эвдэх шалгалтын хүрээнд
механик шинж чанарын туршилт, металлын
бүтцийн шинжилгээ, талст хоорондын
зэврэлт даах чадварын шалгалт явуулж
байна.
4. Манай орны металл судлал,
гагнуурын хөгжлийн түвшин (9)
Гагнуурын стандарт, норм дүрэм
Металл судлал, гагнуурын ажил үйлчилгээнд
үндсэндээ монгол болгосон олон улсын
стандарт, норм дүрэм мөрдөж байна. Үүнд:
 Металлыг гагнах ерөнхий шаардлага, арга

техник, түүний төрөл, батлагаажуулалттай

холбоотой 11 стандарт.
 Гагнаасыг эвдэж шалгахтай холбоотой 7

стандарт.
4. Манай орны металл судлал,
гагнуурын хөгжлийн түвшин (10)

 Гагнаасыг эвдэхгүй шалгах аргатай

холбоотой 22 стандарт.
 Гагнуурчид болон үл эвдэх сорилтын
ажилтнуудыг мэргэшүүлж эрх олгохтой
холбоотой 3 стандарт.
 “Гагнуурчдад эрх олгох шалгалт. Хайлуулж
гагнах. 1-р хэсэг” MNS EN 287-1:2001
стандартыг 2001 оноос мөрдөж байна.
5. Хийж гүйцэтгэж буй ажил (1)
 Нийгэмлэгийн дүрмийг хянаж, үйл
ажиллагаандаа нийцүүлж шинэчлэн
бүртгүүлсэн.
 Нийгэмлэгийн талаар сурталчлах, үйлдвэр,
аж ахуйн нэгж, байгууллага, хувь
хүмүүсийг гишүүнчлэлд хамруулах,
гишүүнд элсүүлэхтэй холбогдсон бэлтгэл
ажил /өргөдөл, зөвлөмж, нийгэмлэгийн
батламж, гишүүнчлэлийн үнэмлэх,
5. Хийж гүйцэтгэж буй ажил (2)
гагнуурчны гэрчилгээ, шалгалтад орох
өргөдөл/-ыг хангах зэрэг ажлыг зохион
байгуулж ажиллаж байна.
Одоогоор 18 үйлдвэр, аж ахуйн нэгж,
байгууллага 18 хувь хүмүүс гишүүнчлэлд
хамраад байна.
 Яам, төрийн болон төрийн бус байгууллага
/ЭБЭХЯ, ЗГБХБЯ, МХЕГ-ын , НХХЯ-ны НХҮГ,
УУҮААН, Монголын мянганы сорилтын
сан/-тай хамтран ажиллаж байна.
5. Хийж гүйцэтгэж буй ажил (3)
 Гагнуурчдын сургалт /18/ болон
гагнуурчдыг /20/ мэргэшүүлж эрх олгох
ажлыг зохион байгуулж байна.
 “Гагнуурчин болон гагнуурын инженер
техникийн ажилтан нарыг мэргэшүүлж эрх
олгох дүрэм”-ийг боловсруулж
батлуулахаар орууллаа.
 Азийн гагнуурын холбооны гишүүн болсон
5. Хийж гүйцэтгэж буй ажил (4)
 Гагнуурын ажил үйлчилгээтэй холбоотой
мэдээлэл, танилцуулга /Азийн гагнуурын
холбооны танилцуулга, дүрэм, АГХ-ны 11-р
хуралд оролсон танилцуулга, Японы
гагнуурын инженерийн нийгэмлэгийн
танилцуулга, Монголын гагнуурын
хөгжлийн тухай танилцуулга, Мэргэжлийн
гагнуурчид бэлтгэдэг цогцолбор, Дулааны
4-р цахилгаан станцын “Металл судлал,
гагнуурын лаборатори зэрэг/ бэлтгэж
гаргасан.
5. Хийж гүйцэтгэж буй ажил (5)
 Гүйцэтгэгч байгуулагаас гагнуурын ажлын
үед бүрдүүлэх баримт бичгийн загвар
боловсруулж гаргасан.
 ХБНГУ-ын Гагнуурын нийгэмлэгийн
Дуйсберг хот дахь Гагнуурын сургалт
мэргэшүүлэлт, судалгааны төвтэй хамтын
ажиллагааны эхлэл тавьсан. Энэ хүрээнд
тус төвийн дэд захирал Кристиан Аренс
зочлон ирж манай улсын гагнуурын ажил
үйлчилгээний байдалтай танилцсан.
Германы зочин Хасу мегават компаний
гагнуурын ажилтай танилцсан.
Германы зочин Хасу мегават компаний
гагнуурын ажилтай танилцсан.
Германы зочин Хасу мегават компаний
гагнуурын ажилтай танилцсан.
Германы зочин ШУТИС-ийн МИС-ийн Металл
судлалын лаборатортой танилцсан.
Германы зочин ШУТИС-ийн МИС-ийн Металл
судлалын лаборатортай танилцсан.
Германы зочин 4-р цахилгаан станцын
Металл судлал, гагнуурын лаборатортой
танилцсан.
Германы зочин 4-р цахилгаан станцын
Металл судлал, гагнуурын лаборатортой
танилцсан.
Германы зочин 4-р цахилгаан станцын
Металл судлал, гагнуурын лаборатортой
танилцсан.
Германы зочин Эрчим хүчний сургалт
үйлдвэрлэлийн цогцолбортой танилцсан.
Германы зочин Эрчим хүчний сургалт
үйлдвэрлэлийн цогцолбортой танилцсан.
Германы зочин Эрчим хүчний сургалт
үйлдвэрлэлийн цогцолбортой танилцсан.
Германы зочин ММСГН-ийн гишүүдтэй
уулзалт ярилцлага хийлээ.
5. Хийж гүйцэтгэж буй ажил (6)
 “ISO 3834 Металл хайлуулж гагнах үеийн
чанарын шаардлага” олон улсын цуврал
стандартыг монгол болгож гаргахаар
ажиллаж байна.
 Гагнуурын инженер техникийн ажилтны
түвшин тогтоож эрх олгох шалгалтад
тавигдах шаардлагыг боловсруулж бэлэн
болгосон.
6. Гадаад харилцаа (1)
 Азийн гагнуурын холбооны урилгаар
ММСГН-ийн төлөөлөгчид Япон улсын Киото
хотод зохион байгуулагдсан Олон улсын
гагнуурын 8-р хуралд оролцсон. Энэ
хуралд 20 гаруй орны 700 гаруй хүн
оролцов.
 2008 оны 11 сард ММСГН-ийн төлөөлөгчид
Азийн гагнуурын холбооны 11-р хуралд
оролцож, ММСГН Азийн гагнуурын
холбооны гишүүн болсон.
6. Гадаад харилцаа (2)
 ММСГН-ийн төлөөлөгчид 2009 оны 3,4-р
сард ХБНГУ-ын Гагнуурын нийгэмлэг,
Дуйсберг хот дахь Гагнуурын сургалт
мэргэшүүлэлт, судалгааны төв, Ханновер
хот дахь Гагнуурын техникийн туршилт
сургалт судалгааны төв зэрэг гагнуурын
үйлдвэрлэл, ажил үйлчилгээ, сургалт
судалгааны олон газраар орж ажил
байдалтай танилцсан.
6. Гадаад харилцаа (3)
 БНХАУ-ын Шанхай хотод 2009 оны 6 сард
зохион байгуулагдсан Бээжин Эссений 14
дахь олон улсын гагнуур, огтлогооны
үзэсгэлэн яармагт гишүүн байгуулагуудын
төлөөлөгчдийг зуучилж оролцуулсан.
Японы Киото хотод болсон Олон улсын
гагнуурын 8-р хурал, Азийг гагнуурын
холбооны 11-р хуралд оролцсон.
Азийн гагнуурын холбооны төлөөлөгчид
Азийн гагнуурын холбооны
гишүүн болсон
ХБНГУ-ын Дуйсберг хот дахь Олон улсын
гагнуурын сургалт, мэргэшүүлэлт, судалгаа
шинжилгээний төв. Бүрэн автомат робот
гагнуурын төхөөрөмж
Цэгэн гагнуурын лаборатори
Хамтын ажиллагааны санамж
бичигт гарын үсэг зурсан.
Нийгэмлэгийн гишүүд Шанхайд болсон
Бээжин-Эссений Гагнуур огтлогооны 14-р
үзэсгэлэн яармагт оролцсон
Нийгэмлэгийн гишүүд Шанхайд болсон
Бээжин-Эссений Гагнуур огтлогооны 14-р
үзэсгэлэн яармагт оролцсон
7. Цаашдын зорилт (1)
 Гагнуурчид болон гагнуурын инженер
техникийн ажилтан нарыг мэргэшүүлэх,
эрх олгох чиглэлээр олон улсын жишигт
нийцсэн тогтолцоо буй болгох, үүнд
ММСГН-ийн үүрэг, хариуцлага, оролцоог
нэмэгдүүлэх.
 “Гагнуурчид болон гагнуурын инженер
техникийн ажилтан нарыг мэргэшүүлэх,
эрх олгох дүрэм” батлуулж эрх зүйн
үндэстэй болох.
7. Цаашдын зорилт (2)
 Гагнуурчдыг мэргэшүүлэх, эрх олгох
сургалтын чанарыг олон улсын жишигт
ойртуулах, гагнуурын инженер техникийн
ажилтан нарыг мэргэшүүлэх, эрх олгох
ажлыг хэвшүүлэх.
 Нийгэмлэгийн гишүүдэд гагнуурын шинэ
техник технологийг судлах, нэвтрүүлэхэд
тусламж дэмжлэг үзүүлэх
7. Цаашдын зорилт (3)
 Нийгэмлэгийн гишүүн болон гишүүн бус
үйлдвэр, аж ахуйн нэгж, байгууллагын
гагнуурын ажил үйлчилгээнд стандарт,
норм дүрэм мөрдүүлэхэд туслах.
 Мөн гагнуурын ажил, гагнаасны чанарыг
шалгаж батлагаажуулахад туслах, зуучлах,
зөвлөх үйлчилгээ үзүүлэх.
7. Цаашдын зорилт (4)
 ММСГН-ээс гагнуурын ажил үйлчилгээтэй
холбоотой стандарт боловсруулах,
шинэчлэх, хянах чиглэлээр стандартын
байгууллагатай хамтран ажиллах.
 Нийгэмлэгээс “ISO 3834 Металл хайлуулж
гагнах үеийн чанарын шаардлага” олон
улсын цуврал стандартыг боловсруулж
батлуулах.
Thank you

БАЯРЛАЛАА