Thuong Nguoi Xa Xu-4 - 6628

Chöông: 4 Thöông Ngöôøi Xa Xöù
Taùc Giaû : Quyønh Dao Typed by : VietBao
Chöông Boán
Chí Töôøng coù thaät söï tìm ñöôïc coâng vieäc laøm ôû Geneva chaêng?
Ñuùng nhö Chí Vieãn ñaõ döï ñoaùn, Chí Töôøng khoâng heà tìm ñöôïc vieäc laøm. Tuy nhieân, chaøng
khoâng tìm ñöôïc vieäc laøm, khoâng phaûi hoaøn toaøn vì coâng vieäc khoù tìm. Tröôùc nhaát, Ñan Leä
phaûi chòu moät phaàn traùch nhieäm, vì naøng khoâng heà thaät söï coù yù tìm vieäc laøm cho chaøng, maø chæ
coát yù laøm sao cho chaøng ñeán Gevena roài tính sau. Thöù hai, laø vì baûn thaân cuûa xöù Thuïy Só, caùi
quoác gia coù danh xöng “vöôøn hoa theá giôùi” naøy, ñaõ hoaøn toaøn meâ hoaëc Chí Töôøng.
Vöøa ñeán Gevena ngaøy ñaàu tieân, Chí Töôøng ñöôïc Ñan Leä ñöa vaøo ôû moät khaùch saïn thaät sang
troïng beân caïnh bôø hoà Gevena.
Naøng noùi baèng moät gioïng töï nhieân, thoaûi maùi:
- Ñöøng neân lo laéng veà chi phí, ba em coù phaàn huøn trong khaùch saïn naøy, baïn beø cuûa gia ñình
em moãi khi ñeán Geneva, ñeàu ñöôïc ñöa ñeán ôû khaùch saïn naøy, khoâng maát tieàn ñaâu! Ngöôøi
m
thöôøng, neáu ñeán ôû ñaây, phaûi boán chuïc Myõ Kim moät ngaøy ñaáy!
Chaøng caûm thaáy voâ cuøng baát an, vaø cuõng caûm thaáy khoâng töï nhieân chuùt naøo, theá nhöng, ôû
co
Gevena chaøng khoâng heà quen bieát moät ai, khoâng ôû cuõng khoâng ñöôïc. Huoáng chi, Ñan Leä laïi
duøng aùnh maét voâ cuøng deã thöông nhìn chaøng, duøng gioïng noùi thaät ngoït ngaøo noùi vôùi chaøng,
p.
duøng göông maët thaät dòu daøng töïa vaøo ngöôøi chaøng, khoâng ngöøng noùi raèng:
- Anh yeâu! Ñöøng gaáp maø! Anh yeâu! Ñöøng giaän maø! Anh yeâu! Ñöøng neân khoù khaên nhö theá
ie
maø! Anh yeâu! Anh cöù ôû ñaây ñaõ, roài töø töø tìm vieäc laøm! Anh yeâu! Tröôùc khi tìm vieäc laøm, anh
H
phaûi ñi chôi vôùi em vaøi hoâm tröôùc ñaõ chöù!

Chí Töôøng noùi:
m
- Chuyeän ñaàu tieân, anh caàn phaûi ñi thaêm cha meï em tröôùc nhaát! Taát caû nhöõng chuyeän khaùc,
ie
chuùng ta töø töø tính sau!

Ñan Leä noùi thaät ngoan ngoaõn:
K
- Ñöôïc roài! Toái ngaøy mai anh ñeán nhaø em! Em laùi xe ñeán röôùc anh ñi!
Chaøng kinh ngaïc:
- Em bieát laùi xe aø?
- Laùi xe, cöôõi ngöïa, tröôït tuyeát, tröôït baêng... thöù naøo em cuõng bieát! Moân naøo em cuõng hay, chæ
coù moät ñieàu laø hoïc chöõ khoâng gioûi thoâi! Anh ñöøng ngaïc nhieân laøm gì! Luùc ôû La Maõ, em ñaõ
ñònh mua moät chieác xe roài, theá nhöng, em laïi sôï anh noùi raèng em khoe khoang, neân khoâng
daùm mua ñaáy thoâi! OÀ!... Vì anh, caû tính tình em cuõng thay ñoåi luoân, em nghó, chaéc laø caùi soá
em thieáu nôï anh thaät!
Naøng thôû ra moät hôi daøi, noùi baèng moät gioïng nghieâm trang, khoâng chuùt ñuøa giôõn.
Theá laø, buoåi toái hoâm sau, Chí Töôøng ruùt cuoäc cuõng ñaõ gaëp maët vôï choàng oâng Ñöùc. Hieån nhieân,
Ñan Leä ñaõ toán nhieàu coâng söùc trong vieäc thuyeát phuïc cha meï mình. Thaùi ñoä cuûa vôï choàng oâng
Ñöùc voâ cuøng hieàn hoøa, ngoân ngöõ thaân maät, hoaøn toaøn ra ngoaøi söï döï lieäu cuûa Chí Töôøng, hoï
khoâng heà ra veû mình laø baäc tröôûng thöôïng, cuõng khoâng heà coù thaùi ñoä khinh ngöôøi. Trong caên
KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

Page 1 of 42
phoøng khaùch sang troïng ñoù, hoï cöôøi noùi töï nhieân, thoaûi maùi, khoâng heà coù moät chuùt yù laøm khoù,
laøm deã gì ngöôøi baïn trai cuûa con gaùi mình.
Söï thaät thì, caûm giaùc ñaàu tieân cuûa oâng Ñöùc khi vöøa nhìn thaáy Chí Töôøng, laø oâng ñaõ thích ngay
ngöôøi thanh nieân treû tuoåi naøy, voùc ngöôøi dong doûng cao, daùng daáp khoeû maïnh, maøy saäm, maét
to, soùng muõi thaúng ñöùng, nhìn beà ngoaøi, laø moät thanh nieân ñeïp trai! AÙnh maét cuûa con gaùi cuõng
khoâng teä laém! Laïi coäng theâm thaùi ñoä cuûa Chí Töôøng voâ cuøng leã pheùp, noùi naêng leã ñoä, ñaøng
hoaøng. Khoâng gioáng nhö nhöõng ngöôøi baïn trai tröôùc ñaây cuûa Ñan Leä thöôøng coù thaùi ñoä xaác
xöôïc cuûa boïn treû tuoåi thôøi ñaïi, khoâng heà bieát kính troïng ngöôøi treân keû tröôùc, cuõng khoâng gioáng
nhö Ñan Leä ñaõ dieãn taû, laø “con moït saùch”, “con moït hoïa”, “con moït ñieâu khaéc” v.v... Anh
chaøng treû tuoåi naøy khoâng heà “moït” chuùt xíu naøo caû, cuõng khoâng heà cöùng nhaéc, oâng cuï non gì
heát, maø ñoái ñaùp troâi chaûy, roõ raøng vaø thoaûi maùi.
Sôùm muoän gì con gaùi mình cuõng seõ phaûi yeâu, oâng Ñöùc hieåu roõ chuyeän naøy. Theá nhöng, keát
quaû cuûa tình yeâu coù phaûi laø hoân nhaân hay khoâng, thì laïi laø moät ñieàu raát khoù ñoaùn tröôùc ñöôïc.
Thanh nieân thôøi ñaïi ngaøy nay bieán ñoåi raát nhanh, thanh nieân thôøi ñaïi ngaøy nay cuõng khoâng coù
tinh thaàn traùch nhieäm, thanh nieân thôøi ñaïi ngaøy nay laïi caøng laø nhöõng ngöôøi xem nhaân gian
m
nhö moät troø ñuøa. Ñoái vôùi hoï, “tình yeâu” cuõng laø moät thöù troø chôi. Theá nhöng, oâng Ñöùc bieát
co
raèng, laàn naøy Ñan Leä khoâng heà “chôi”, chaúng nhöõng khoâng heà “chôi”, maø con beù coøn ñaõ bò luùn
vaøo thaät saâu. Chaøng treû tuoåi naøy coù theå laøm cho con beù ôû La Maõ suoát maáy thaùng trôøi, haún laø
p.
phaûi coù ñieàu ñaëc bieät cuûa haén. Huoáng chi, Ñan Leä vöøa veà ñeán nhaø ñaõ noùi vôùi oâng baø raèng:
- Ba, meï! Neáu nhö ba meï laøm khoù, laøm deã gì anh aáy, hoaëc laø taïo ñieàu phieàn phöùc cho anh aáy,
ie
laø con... con töï töû cheát lieàn ñoù!
Töø luùc coøn nhoû, con beù ñaõ bieát caùch baét cheït cha meï ñeå ñaït ñöôïc muïc ñích, theá nhöng, vì boïn
H
con trai, maø duøng ñi duøng laïi hai chöõ nghieâm troïng nhö “töï töû”, laïi laø laàn ñaàu tieân.
m
Baây giôø, nhìn thaáy chaøng treû tuoåi naøy, laïi noùi chuyeän vôùi haén, oâng Ñöùc ñaõ caûm nhaän ñöôïc
nguyeân nhaân vì sao maø haén laïi coù theå chinh phuïc ñöôïc Ñan Leä, theá nhöng, anh chaøng cuõng
ie
laøm cho ñoâi cha meï naøy caûm thaáy kinh ngaïc vaø boái roái.
OÂng Ñöùc noùi:
K
- Chaùu muoán tìm coâng vieäc laøm ôû Geneva aø? Chaúng leõ Ñan Leä khoâng coù noùi vôùi chaùu, ôû ñaây
raát khoù tìm vieäc laøm hay sao? Ñöøng thaáy Thuïy Só laø moät nöôùc trung laäp vónh vieãn, duø sao ñi
nöõa, hoï cuõng khoâng öa ngöôøi Ñoâng Phöông laém ñaâu!
Chí Töôøng lieác maét nhìn Ñan Leä moät caùi, Ñan Leä ñaõ thuït vaøo phía sau löng meï naøng.
- Ñan Leä noùi, ôû ñaây tìm vieäc laøm raát deã!
Ngoù boä, con beù Ñan Leä ñaõ gaït cho chaøng treû tuoåi naøy ñeán Thuïy Só ñaây maø! OÂng Ñöùc ñaõ hieåu
ra roài, oâng gaät gaät ñaàu, noùi moät caùch chaäm raõi:
- Khoâng gaáp laém ñaâu, haõy ñeå Ñan Leä daãn chaùu ñi thaêm Geneva vaøi hoâm cho bieát ñaõ, coâng
vieäc coù theå töø töø tìm cuõng ñöôïc, baùc nghó, torng ngaân haøng cuûa baùc coù theå coù choã cho chaùu
laøm ñöôïc ñaáy, chaùu coù bieát keá toaùn khoâng?
- Daï khoâng?
- Theá ñaùnh maùy thì sao?
- Daï cuõng khoâng?

Page 2 of 42
Ñan Leä xen vaøo:

- Ba! Anh aáy tröø veõ vaø ñieâu khaéc ra, khoâng heà bieát gì khaùc, ba tìm cho anh aáy coâng vieäc naøo
coù veõ vaø ñieâu khaéc!
Chí Töôøng xen vaøo raát nhanh:
- Xin baùc ñöøng baän taâm laøm gì! Nhöõng gì chaùu hoïc hoaøn toaøn khoâng lieân quan ñeán ngöôøi baùc
caàn, chaùu khoâng muoán baùc vì Ñan Leä, maø saép xeáp cho chaùu moät coâng vieäc laøm ñeå laõnh löông
maø khoâng phaûi laøm gì. Chaùu nghó, töï chaùu coù theå giaûi quyeát vaán ñeà naøy. Hoâm nay chaùu ñeán
ñaây, khoâng phaûi laø ñeå tìm vieäc laøm. Maø ñeán ñeå thaêm hai baùc. Do ñoù, ñoái vôùi vieäc tìm vieäc
laøm, toát nhaát laø chuùng ta ñöøng neân baøn ñeán laøm gì! Chaùu nhìn thaáy beân caïnh bôø hoà, coù raát
nhieàu quaùn cafeù beân ñöôøng, cuøng laém, thì chaùu cuõng coù theå laøm coâng vieäc chaïy baøn vaäy!
Ñan Leä khoâng nhòn ñöôïc, naøng noùi xen vaøo baèng moät gioïng thaät nhoû, thaät nheï:
- Anh coøn coù theå laøm coâng vieäc röûa cheùn nöõa chöù!
Chí Töôøng tröøng maét nhìn Ñan Leä, móm cöôøi noùi:
- Sao maø tröôùc maët hai baùc, em cuõng khoâng nöông tay cho ngöôøi ta moät chuùt naøo heát vaäy!
OÂng Ñöùc móm cöôøi nhìn Chí Töôøng:
m
- Ñoù chính laø noãi bi ai cuûa nhöõng ngöôøi hoïc ngheä thuaät, chaùu bieát ngaøy xöa baùc hoïc gì khoâng?
co
Ngaøy xöa baùc hoïc Vaên hoïc Anh quoác ôû Cambridge, laáy xong caùi baèng Tieán só, ruùt cuoäc baùc ñi
laøm thöông maõi, ñoåi ngheà, chieám moät chaân trong ngaønh ngaân haøng. Ngheä thuaät, vaên hoïc, aâm
p.
nhaïc, ñeàu gioáng nhö nhau, ñeàu laø nhöõng danh töø nghe raát hay, raát keâu, theá nhöng cuõng raát
khoâng thöïc duïng. Baùc noùi coù hôi thaúng thaén moät chuùt, Chí Töôøng, chaùu ñöøng phieàn nheù!
ie
- Daï thöa baùc, chaùu khoâng phieàn ñaâu! Chaùu hoïc ngheä thuaät, khoâng phaûi laø vì muoán noåi danh,
cuõng khoâng phaûi ñeå kieám côm, maø laø vì söï say meâ cuoàng nhieät! Chaùu yeâu ngheä thuaät moät
H
caùch ñieân cuoàng, noù gioáng nhö moät phaàn trong huyeát maïch cuûa chaùu!
m
- Theá nhöng, ñôøi soáng laø moät ñieàu raát hieän thöïc, coù moät ngaøy, caùi vaán ñeà hieän thöïc ñoù seõ ñeø
naëng leân vai chaùu. Thí duï, sau khi chaùu ra tröôøng, chaùu döï ñònh seõ laøm gì?
ie
- Coù theå chaùu seõ hoïc chuyeân theâm veà ñieâu khaéc.
- Toát laém, sau ñoù thì sao?
K
- Thì chaùu seõ laøm veà hoïa, veà ñieâu khaéc. Veà Ñaøi Loan, ñem taát caû nhöõng gì chaùu hoïc ñöôïc,
truyeàn laïi cho theá heä treû tieáp noái.
OÂng Ñöùc ngôù ngöôøi ra. Caâu traû lôøi ñoù, khoâng heà laø caâu oâng choïn trong moät ngaøn caâu traû lôøi coù
theå ñöa ra. OÂng nhìn Chí Töôøng tröøng tröøng, ngaån ngô ôû ñoù. Baø Ñöùc thì hôi coù chuùt boái roái, lo
laéng, baèng tröïc giaùc cuûa moät ngöôøi meï, baø bieát raèng Ñan Leä ñaõ raát thaønh taâm trong moái tình
vôùi chaøng trai treû naøy. Theá nhöng chaøng trai treû naøy, laïi muoán ñi ñeán moät nôi choán raát xa xoâi
treân baûn ñoà theá giôùi.
Baø hoûi:
- Chí Töôøng, chaùu yeâu Ñaøi Loan laém sao?
Chí Töôøng noùi thaät thaúng thaén:
- ÔÛ ñoù laø nhaø cuûa chaùu! Nhaø laø gì? Nhaø laø nôi choán maø baát luaän mình coù rôøi boû bao laâu ñi nöõa,
nhöng vaãn mong muoán ñöôïc trôû veà. Vaû laïi, coù theå laø töø nhoû, chaùu ñaõ ñöôïc haáp thuï moät neàn
giaùo duïc khaùc haún vôùi xöù Taây Phöông naøy, chaùu cöù nghó raèng, chaùu khoâng theå naøo queân

Page 3 of 42
nguoàn queân coäi ñöôïc!

OÂng Ñöùc hôi bò chaán ñoäng moät chuùt, oâng hoûi baèng moät gioïng thaâm traàm:
- Nhöõng lôøi noùi cuûa chaùu coù haøm chöùa yù nghóa gì ñaëc bieät khoâng?
- Thöa baùc, baùc ñöøng neân quaù nhaïy caûm, chaùu bieát laø baùc ñaõ nhaäp tòch Thuïy Só, chaùu nghó,
moãi ngöôøi, ai cuõng coù töï do vaø suy nghó cuûa rieâng mình, baùc coù caùi nhìn cuûa baùc, chaùu khoâng
deã gì hieåu noåi. Coù theå, baùc nghó raèng, ngoaøi Thuïy Só ra, treân theá giôùi naøy khoâng coù moät choã
naøo laø ñaát laønh, söï thaät thì, theo caùi nhìn cuûa chaùu, Thuïy Só cuõng chöa haún laø ñaát laønh ñaâu!
Chaùu ñeán töø vuøng ñaát Ñaøi Loan, thaät söï maø noùi, tröôùc khi xuaát ngoaïi, ñoái vôùi Ñaøi Loan, chaùu
cuõng coù moät soá nhöõng baát maõn, nhöng baây giôø? Chaùu chæ coù theå noùi vôùi baùc raèng, chaùu nhôù
nôi choán ñoù, chaùu yeâu nôi choán ñoù, khoâng nhöõng yeâu nhöõng öu ñieåm cuûa noù, maø cuõng yeâu
luoân nhöõng khuyeát ñieåm cuûa noù! Taïi vì, chæ coù ôû ñoù, chaùu môùi caûm thaáy ñoù laø xöù sôû cuûa mình!
OÂng Ñöùc nhìn chaøng tröøng tröøng, ngoài ôû ñoù baét ñaàu thaät söï suy nghó ñeán xuaát thaàn.
Laàn gaëp gôõ ñoù, khoâng theå noùi laø raát thuaän lôïi, nhöng cuõng khoâng coù gì laø khoâng thuaän lôïi. Ñoái
vôùi Chí Töôøng, chaøng khoâng heà coá tình noùi ñeå laáy loøng vôï choàng oâng Ñöùc, chaøng chæ bieåu
hieän ñuùng y theo con ngöôøi cuûa chaøng. Ñoái vôùi oâng Ñöùc thì sao? Sau hoâm ñoù, Ñan Leä noùi vôùi
m
Chí Töôøng nhö theá naøy:
co
- Anh Töôøng, nhöõng lôøi noùi cuûa anh, baùo haïi ba meï em caõi nhau suoát heát moät ñeâm! Baøn luaän
suoát heát moät ñeâm!
p.
- Sao vaäy?
- Ba noùi raèng anh raát ngoâng, raát ngaïo maïn, theá nhöng, nhöõng lôøi anh noùi khoâng phaûi laø khoâng
ie
coù lyù. Meï noùi raèng, anh chæ bieát noùi cho keâu, chöa tröôûng thaønh, chính chaén. Ba chuû tröông ñeå
cho em vaø anh töï do phaùt trieån, meï chuû tröông ñöa em ñi UÙc Chaâu ôû taïm moät thôøi gian, ñeå
H
khoûi lieân laïc vôùi anh nöõa. Ba noùi, con gaùi ñaõ ñeán luùc yeâu, cho duø coù ñöa noù ñeán Phi Chaâu
m
cuõng chaúng ích lôïi gì, meï noùi, con gaùi yeâu phaûi caùi thaèng ngheøo khoå naøy, theá naøo cuõng coù moät
ngaøy boû chuùng ta maø ñi maát bieät. Baø khoâng thaáy Phi Chaâu vaø Ñaøi Loan coù gì khaùc nhau. Ba
ie
noùi meï coù caùi nhìn thieån caän, bieát ñaâu chöøng thaèng nhoû naøy seõ raát coù töông lai. Meï noùi ñaàu oùc
ba luù laån roài, ñeå chuùng noù töï do nhö theá chaúng khaùc naøo boû maëc cho haïnh phuùc suoát ñôøi cuûa
K
con gaùi! Ba noùi...

Naøng thôû ra moät hôi daøi:
- Ui cha ôi, toùm laïi laø, ba noùi theá naøy, thì meï noùi theá kia, ba noùi theá kia, thì meï noùi theá naøy...
Chí Töôøng khoâng nhòn ñöôïc, chaøng phì cöôøi:

- Keát quaû ra sao?
Ñan Leä ñöa ngoùn tay chæ vaøo choùt muõi chaøng:
- Keát quaû aáy aø, neáu nhö anh khoâng phaûi laø ngöôøi toát, thì laø ngöôøi xaáu, neáu nhö khoâng phaûi laø
anh coù töông lai, thì laø khoâng coù töông lai! Neáu nhö khoâng phaûi laø anh vaø em coù keát quaû chung
cuoäc, thì laø khoâng coù keát quaû...
- Nhö vaäy khoâng phaûi laø noùi chuyeän hueà voán hay sao?
- Thì baûn chaát cuûa noù laø nhö theá maø! Nhöõng cuoäc tranh caûi nhö theá voán khoâng theå naøo coù ñöôïc
moät keát luaän naøo caû! Coù phaûi laø oâng toøa ngoài xöû aùn ñaâu!...

Page 4 of 42
Naøng oâm laáy caùnh tay chaøng luùc laéc:

- ... Chuùng ta ñi ra hoà cho thieân nga aên ñi anh! Chuùng ta ñi ra ngoaøi bôø hoà daïo chôi moät laùt ñi
anh! Anh xem naøy, xem em chuaån bò nhöõng thöù gì cho anh ñaây!
Naøng laáy ra moät xaáp giaáy veõ traéng vaø moät hoäp buùt than.
Ñoâi maét cuûa Chí Töôøng saùng röïc leân, chaøng keâu:
- OÀ! Tieåu Leä Chi! Em quaû thöïc laø moät thieân taøi!
Ñan Leä nhöôùng cao ñoâi chaân maøy, noùi:
- Thuïy Só noåi tieáng laø vöôøn hoa theá giôùi, anh ñaõ ñeán ñaây roài, laøm sao maø coù theå khoâng veõ cho
ñöôïc?
Theá laø, nhöõng ngaøy thaùng tieáp theo sau ñoù, veõ hoà, veõ hoa, veõ thieân nga, veõ laâu ñaøi, veõ nuùi, veõ
du thuyeàn, veõ laàu chuoâng, veõ khe suoái, veõ caàu goã, veõ thaùp kyû nieäm... thôøi gian troâi qua theo
töøng baûn veõ, töøng ngaøy roài töøng ngaøy.
Khi Chí Töôøng giaät mình caûnh giaùc raèng nhöõng ngaøy nghó heø ñaõ saép heát, maø “coâng vieäc laøm”
cuûa mình vaãn chöa heà thaáy coù taêm hôi gì, Ñan Leä laïi duøng gioïng noùi deã thöông, dòu ngoït cuûa
naøng, noùi vôùi chaøng raèng:
m
- Duø sao thì muøa heø cuõng ñaõ saép heát roài, anh coù tìm ñöôïc vieäc laøm cuõng khoâng coøn laøm ñöôïc
co
maáy ngaøy! Hay laø chuùng ta leân nuùi vaøi hoâm ñi ñaõ!
- Leân nuùi?
p.
- Caû moät khu gaàn ñaây, anh ñeàu ñaõ ñi chôi heát roài, baây giôø chuùng ta leân nuùi, coù theå tröôït tuyeát,
coù theå ngoài xe treo, töø ñaàu nuùi naøy ñi sang ñaàu nuùi noï, baûo ñaûm laø anh seõ thích thuù khoâng theå
ie
taû ñöôïc! ÔÛ treân ñænh nuùi nhìn xuoáng, anh môùi thaáy heát caùi ñeïp thöïc söï cuûa Thuïy Só.
Chaøng bò nhöõng lôøi noùi cuûa naøng laøm cho ñoäng loøng, theá laø, chaøng theo naøng leân nuùi.
H
Treân nuùi, hoï ôû moät hôi raát nhieàu ngaøy, neùt huøng vó cuûa nuùi, vaø tuyeát, moät maøn tuyeát traéng xoùa,
m
mang mang, Chí Töôøng hoaøn toaøn bò meâ hoaëc, hoaøn toaøn bò ñaém chìm. Huoáng chi, beân caïnh
chaøng laïi coù moät Ñan Leä, luùc naøo cuõng kieàu dieãm, xinh töôi, lôøi noùi luoân luoân dòu daøng, ngoït
ie
lòm! Naøng daïy chaøng tröôït tuyeát, khi chaøng bò teù nhaøo, maët muõi dính ñaày tuyeát traéng, naøng
cöôøi vang leân, trôøi cuõng vang vang, ñaát cuõng vang vang, caû moät vuøng nuùi tuyeát traéng xoùa cuõng
K
vang vang! Trong nhöõng thaùng ngaøy vui veû, khoâng nhuoám chuùt buïi traàn gian ñoù, ñoâi khi,
chaøng cuõng coù nghó ñeán Chí Vieãn, nghó ñeán Chí Vieãn ñang khuaân vaùc töøng chieác truï goã to oaèn
löng nôi ca kòch vieän, nghó ñeán Chí Vieãn ñang gaùnh töøng gaùnh ñaát ñaù naëng oaèn vai nôi coâng
xöôûng... theá nhöng, ñoâi chaân maøy chaøng chæ caàn nhíu nheï laïi moät chuùt, laø Ñan Leä ñaõ voäi vaøng
ñeå ngay ñoâi moâi mình leân neáp nhaên ñoù. Theá laø, chaøng laïi queân ñi Chí Vieãn, queân ñi La Maõ,
hay coù theå, cöôõng baùch mình “queân” ñi nhöõng thöù ñoù!
Nhöõng ngaøy thaùng vui chôi vaø yeâu ñöông cuoàng nhieät, troâi qua moät caùch deã daøng, nhanh
choùng. Khoâng laâu sau, nhöõng chieác laù treân caây ngoâ ñoàng trong coâng vieân Gevena ñaõ ngaõ sang
maøu vaøng uùa, traùi ngoâ ñoàng rôùt ñaày treân ñaát. Chí Töôøng vaø Ñan Leä baét ñaàu xuoáng nuùi, hoan
laïc vaãn traøn treà trong traùi tim caêng ñaày nhöïa soáng cuûa Chí Töôøng.
Sau ñoù, vaøo moät buoåi toái, khi chaøng vöøa böôùc ra khoûi cöûa hotel, ñang chuaån bò ñeán gaëp Ñan
Leä, chaøng heïn Ñan Leä cuøng nhau ñi aên toái ôû moät quaùn aên Thuïy Só.
Theá nhöng, môùi vöøa khoa chaân böôùc ra khoûi caùnh coång to cuûa hotel, chaøng ñaõ gaëp ngay moät

Page 5 of 42
ngöôøi, maët muõi phong söông, maét moâi tieàu tuïy, ñöùng töïa ngay beân chieác coät truï ñaøng tröôùc
cöûa hotel, maëc chieác aùo khoaùc maøu xaùm tro, trôøi ñang laát phaát rôi töøng gioït möa lí tí, chaøng cöù
ñeå maëc cho nhöõng gioït möa baùm ñaày treân ñaàu, treân aùo mình, vai chaøng ñaõ bò nöôùc möa laøm
cho öôùt ñaãm. Chaøng ñöùng laëng leõ ôû ñoù, laëng leõ nhìn Chí Töôøng chaêm chaêm! Ñoù laø Chí Vieãn!
Tieàu tuïy, gaày goø, xanh xao vaø meät moûi!
Chí Töôøng caûm thaáy ñaàu oùc mình nhö bò moät traùi bom noå tung leân, xaáu hoå, hoái haän, ñau khoå
cuøng traøn leân moät löôït, chaøng ñöùng ôû ñoù, nhìn Chí Vieãn cheát traân. Coù moät luùc thaät laâu, caû hai
anh em chæ ñöùng nhìn nhau nhö theá, sau ñoù, Chí Vieãn ñi ñeán beân chaøng, nheï nhaøng ñeå tay leân
caùnh tay chaøng.
- Chí Töôøng, nieân hoïc môùi ñaõ khai giaûng ba hoâm roài! Anh tìm em khoå sôû bieát maáy, neáu nhö
khoâng coù söï giuùp ñôõ cuûa söù quaùn, anh thaät söï khoâng bieát phaûi ñi ñaâu tìm em!... Thoâi ñi nheù!
Ñaõ ñeán luùc em phaûi theo anh veà nhaø roài ñaây! Phaûi khoâng?
Ñoâi maét chaøng nhìn em dòu daøng. Voâ cuøng dòu daøng, voâ cuøng bình laëng.
Chí Töôøng caén chaët raêng, trong khoaûnh khaéc ñoù, chaøng caûm thaáy xaáu hoå ñeán muoán ñoän thoå.
Khoâng noùi moät tieáng naøo, chaøng laëng leõ theo Chí Vieãn ñi ngay.
m
Treân chuyeán xe löûa ñi veà La Maõ, chaøng göûi cho Ñan Leä moät taám postcard ñôn giaûn, treân ñoù
co
chæ coù vaøi haøng chöõ vaén taét:
“Ñan Leä:
p.
“Anh ñi roài!
“Giöõa anh Hai vaø em, ruùt cuoäc roài anh cuõng ñaõ choïn anh Hai! Taïi vì, anh aáy ñaïi dieän cho chaân
ie
lyù vaø tình caûm thaém thieát cuûa gia ñình, anh ñaõ may maén bieát maáy coù ñöôïc anh Hai, em ñaõ baát
haïnh bieát maáy khi gaëp phaûi anh!
H
“Ñöøng neân ñeán La Maõ tìm anh nöõa, duø sao ñi nöõa, chuùng ta cuõng thuoäc veà hai theá giôùi quaù
m
khaùc bieät, quaù xa xoâi! Haõy ñi UÙc! Hay ñi Phi Chaâu vaäy! Chuùc laønh cho em! Tieåu Leä Chi!
“Chí Töôøng”
ie
Theá laø, Chí Töôøng trôû laïi nhöõng ngaøy thaùng hoïc troø, laïi laøm baïn vôùi giaáy veõ, buùt than, coï loâng,
K
maøu nöôùc, dao khaéc, ñuïc ñeõo moãi ngaøy, chaøng coá yù laøm cho sinh hoaït mình baän roän toái ña,
chaøng choïn hoïc thaät nhieàu tín chæ, chöông trình hoïc voán phaûi hai naêm môùi hoaøn taát, chaøng taäp
trung vaøo hoïc heát trong moät naêm. Chæ coù söï baän roän, môùi coù theå laøm cho chaøng queân ñi Ñan
Leä, chæ coù hoïa vaø ñieâu khaéc, môùi coù theå laøm cho chaøng taïm queân ñi noãi ñau ngaám ngaàm ñang
bò choân saâu trong taän cuøng saâu thaúm cuûa traùi tim. Theá nhöng, cho duø laø nhö theá, chaøng vaãn gaày
suït ñi, tieàu tuïy ñi, treân göông maët chaøng, cuõng bieán maát ñi nuï cöôøi vaø neùt saùng röïc rôõ cuûa
nhöõng ngaøy thaùng cuõ.
Vaøo nhöõng ñeâm khuya, Chí Vieãn thöôøng hay bò tieáng cöïa mình traên trôû cuûa chaøng laøm cho
giaät mình tænh giaác, môû maét ra, Chí Vieãn nghe tieáng chaøng uù ôù trong mô. Theá laø, Chí Vieãn
ngoài daäy, ñoát moät ñieáu thuoác, nhöõng ngaøy thaùng sau naøy, Chí Vieãn thöôøng hay bò nhöõng traän
ñau bao töû laøm cho caûm thaáy khoù chòu, buoåi toái cuõng raát khoù nguû say. Chaøng ngoài ñoù, huùt
thuoác, nhìn thaèng em trai trong giaác nguû buoåi khuya, döôùi aùnh ñeøn yeáu ôùt haét vaøo töø cöûa soå,
göông maët nguû khoâng yeân giaác cuûa Chí Töôøng haèn roõ neùt khoå ñau, coâ ñoäc, nhöõng thöù ñoù laøm

Page 6 of 42
cho Chí Vieãn caûm thaáy ñau ñôùn töøng sôïi thaàn kinh, laøm cho chaøng ngoài suy nghó ñeán xuaát
thaàn. Chaøng ñaõ coù ñöôïc ÖÙc Hoa, chaøng phaûi laøm gì ñeå buø ñaép laïi khoaûng troáng taâm linh cuûa
Chí Töôøng ñaây? Nhöõng yù nghó ñoù, laøm cho nhöõng caûm giaùc hoái haän chaát chöùa trong chaøng laïi
traøn leân, daøy voø chaøng, daèn vaët chaøng, daøy voø, daèn vaët ñeán ñoä chaøng caûm thaáy bao töû mình laïi
ñau quaën caû leân.
Nhöõng khoaûng thôøi gian khoù nguû trôû laïi nhö theá, chaøng laïi ngoài ôû ñoù, ñoát heát ñieáu thuoác naøy
sang ñieáu thuoác khaùc, muøi thuoác laù toûa ñaày caên phoøng nhoû, cuoái cuøng, laøm cho Chí Töôøng tænh
giaác.
Chí Töôøng ngoài baät daäy, ñöa tay môû ñeøn leân, kinh ngaïc vaø lo laéng nhìn anh:
- Anh Hai, bao töû anh laïi ñau nöõa roài aø?
Chaøng voäi vaøng noùi:
- Khoâng! Khoâng! Anh nghe em ñang naèm mô noùi gì ñoù!
- Theá aø?...
Chí Töôøng ngaû ñaàu trôû xuoáng goái, ngöûa maët leân traàn, cheùo nhöõng ngoùn tay vaøo nhau, goái phía
döôùi ñaàu, chaøng traàm tö nhìn leân traàn nhaø:
m
- ... Ñuùng vaäy, em ñang naèm mô.
co
- Mô thaáy nhöõng gì?
Chaøng do döï:
p.
- Mô thaáy... mô thaáy raát nhieàu, raát nhieàu ngöôøi, raát nhieàu raát nhieàu vieäc, nhöõng hình aûnh trong
giaác mô cöù choàng chaát leân nhau, quyeän laáy nhau. Mô thaáy ba, thaáy meï, mô thaáy nhöõng ngaøy
ie
thaùng khi chuùng ta coøn beù, mô thaáy baùc Cao vaø ÖÙc Hoa, mô thaáy giaùo sö cuûa em vaø ñieâu
khaéc, mô thaáy...
H
Gioïng noùi cuûa chaøng nhoû haún ñi, nuoát haún trôû vaøo, tröôùc maét chaøng hieän leân ñoâi maét cuûa Ñan
m
Leä, noàng naøn, phaãn uaát, giaän döõ vaø cuoàng nhieät nhìn chaøng, chaøng nhaém nghieàn maét laïi.
Chí Vieãn huùt vaøo moät hôi thuoác thaät daøi, laëng leõ ñöa maét nhìn chaøng.
ie
- Nghe noùi, giaùo sö cuûa em ñem böùc töôïng ñoàng “Thieáu nöõ vaø ngöïa”, göûi ñi tham gia vaøo cuoäc
trieån laõm muøa thu naêm nay phaûi khoâng?
K
Chí Töôøng hôi ruùng ñoäng moät chuùt:

- LAØm sao anh bieát ñöôïc vaäy?
Chí Vieãn cöôøi noùi:
- Chuyeän cuûa em, laøm sao maø anh khoâng bieát ñöôïc? Sao em laïi daáu anh theá? Muoán ñôïi ñeán
khi ñoaït giaûi, roài môùi cho anh bieát ñeå ngaïc nhieân chaêng?
Chí Töôøng noùi moät caùch thaúng thaén:
- Khoâng, khoâng phaûi vaäy ñaâu! Em sôï laø khoâng ñoaït ñöôïc giaûi, seõ laøm cho anh thaát voïng, neân
khoâng daùm noùi ñoù thoâi!
Chí Vieãn noùi baèng moät gioïng soâi noåi:
- Em khoâng neân khoâng coù loøng töï tin nhö theá chöù! Chí Töôøng! Taùc phaåm ñieâu khaéc ñoù cuûa em
vöøa soáng ñoäng, vöøa töï nhieân, anh tin laø noù seõ ñoaït giaûi!
Chí Töôøng cöôøi, nuï cöôøi mang ñaày neùt lo laéng:
- Thaáy chöa! Anh ñaõ baét ñaàu oâm laáy hy voïng roài ñaáy! Anh coù bieát oâng giaùo sö cuûa em noùi gì

Page 7 of 42
khoâng? OÂng aáy noùi, vôùi taùc phaåm cuûa moät ngöôøi Ñoâng Phöông, coù ñöôïc tö caùch ñeå tham gia
vaøo cuoäc trieån laõm naøy, laø ñaõ khoâng teä laém roài! Nhöõng lôøi noùi ñoù coù yù laø, em ñöøng neân oâm
theâm moät hy voïng naøo khaùc!
- Theá nhöng, em vaãn oâm laáy hy voïng, phaûi khoâng?
Chí Töôøng traàm ngaâm giaây laùt:
- Ñôøi soáng con ngöôøi, khoâng phaûi döïa vaøo hai chöõ “hy voïng” ñeå maø soáng hay sao?...
Gioïng chaøng thaät nhoû:
- .. Neáu nhö em noùi em khoâng heà oâm moät hy voïng gì heát, haù chaúng phaûi laø giaû doái laém sao?...
Anh Hai, cho em moät ñieáu thuoác vôùi!
Chaøng ñöa tay veà phía Chí Vieãn. Chí Vieãn naém laáy baøn tay chaøng:
- Khoâng, anh khoâng cho em huùt thuoác ñaâu! Thuoác laù seõ aûnh höôûng ñeán söùc khoûe cuûa em! Chí
Töôøng!... Anh bieát laø em ñang buoàn phieàn döõ laém! Anh bieát laø em ñang coù taâm söï thaät nhieàu!
Anh bieát laø em khoâng vui veû gì heát! Noùi cho anh bieát, anh phaûi laøm theá naøo ñeå giuùp em?
Gioïng chaøng thaâm traàm, noàng nhieät. Chí Töôøng noùi moät caùch aùo naõo:
- OÀ! Khoâng coù gì ñaâu! Coù theå laø taïi vì cuoäc trieån laõm muøa Thu naêm nay ñaáy thoâi!
m
Chí Vieãn sieát tay chaøng moät caùi thaät chaët:
co
- Ñöøng lo! Theá naøo em cuõng ñoaït giaûi!... Em coù baøn tay cuûa moät ngheä só! Baøn tay tieâu chuaån
cuûa moät ngheä thuaät gia! Theá naøo em cuõng ñoaït giaûi!
p.
Chaøng saêm soi baøn tay cuûa Chí Töôøng. Chí Töôøng ruùt baøn tay mình laïi.
- Anh Hai! Anh coøn ngoá hôn em nöõa, em nhaém maét laïi maø naèm mô, coøn anh, anh môû maét ra
ie
maø naèm mô!...
H
Chaøng voùi tay taét ñeøn:

- ... Nguû ñi anh! Ñöôïc khoâng? Moãi laàn anh nguû khoâng ñuû, beänh ñau bao töû laïi phaùt ñaáy! Bieát
m
khoâng cho em huùt thuoác, taïi sao laïi khoâng töï ngaên mình vaäy? Ngoù boä, em phaûi ñeå cho ÖÙc Hoa
ie
trò anh môùi ñöôïc!

ÖÙc Hoa! Trong loøng Chí Vieãn laïi daâng leân moät nieàm hoái haän. Chaøng noùi moät caùch deø daët:
K
- Chí Töôøng! Khoâng phaûi em vì chuyeän ÖÙc Hoa maø...

Chí Töôøng ngaét lôøi chaøng:
- Anh Hai! Ngaøy ñaàu tieân em ñeán La Maõ, em ñaõ bieát ngay laø trong loøng ÖÙc Hoa chæ coù moät
mình anh! Ñöøng noùi chuyeän nöõa! Chuùng ta nguû ñi thoâi!
Chí Vieãn khoâng noùi gì nöõa, trong boùng ñeâm, chaøng nghe tieáng thôû leân xuoáng khoâng ñeàu cuûa
Chí Töôøng, bieát raèng Chí Töôøng cuõng nguû khoâng ñöôïc. Thaèng nhoû coù taâm söï, Chí Vieãn bieát
roõ, tuyeät ñoái khoâng phaûi chæ vì cuoäc trieån laõm muøa Thu naêm nay maø thoâi! Nhö vaäy, laø vì caùi
con beù khoâng Ñoâng, khoâng Taây ñoù chöù gì! Chaøng laéc laéc ñaàu, baét buoäc mình khoâng nghó gì
ñeán coâ gaùi ñoù nöõa! Khoâng sao ñaâu, chæ caàn Chí Töôøng ñoaït giaûi! Caùi “giaûi” ñoù chaéc chaén seõ
trò ñöôïc ñuû thöù beänh taät khoå ñau! Chæ caàn Chí Töôøng ñoaït ñöôïc giaûi! Chaøng baét ñaàu caûm thaáy
haêng haùi haún leân, nghó ñeán taùc phaåm “Thieáu nöõ vaø ngöïa”. Taùc phaåm ñieâu khaéc ñoù, vöøa ñeïp
vöøa soáng ñoäng, ñoù laø moät kieät taùc ngheä thuaät, chæ caàn caùc nhaø pheâ bình coù chuùt con maét ngheä
thuaät, nhaát ñònh laø noù seõ ñoaït giaûi, nhö vaäy, Chí Töôøng seõ laø ngöôøi Trung Hoa ñaàu tieân ñoaït

Page 8 of 42
giaûi trong giôùi ngheä thuaät! Nhaém maét laïi, chaøng nguû thieáp ñi, ñeâm ñoù, chaøng cuõng naèm mô,
trong giaác mô cuûa chaøng, giaûi thöôûng bay ñaày trôøi, huy chöông, giaáy khen, côø gaám vaø cuùp baïc!
Thaùng möôøi moät, tin töùc ñöa veà, Chí Töôøng bò loït soå! Taùc phaåm ñoù chaúng nhöõng khoâng ñoaït
ñöôïc giaûi, maø khoâng coù caû tö caùch ñöôïc “tuyeån choïn” tranh giaûi, noù chaúng nhöõng loït soå, maø
coøn loït soå moät caùch thaät theâ thaûm! Khoâng coù moät ai nhaéc ñeán noù, khoâng coù moät ai coi troïng
noù. Khi oâng giaùo sö ñöa laïi taùc phaåm “Thieáu nöõ vaø ngöïa” cho Chí Töôøng, oâng chæ noùi vaén taét
moät caâu:
- Ñöøng naûn loøng! Haõy tieáp tuïc coá gaéng! Giaûi thöôûng khoâng tieâu bieåu ñöôïc gì caû!
Khoâng tieâu bieåu ñöôïc gì sao? Ñoái vôùi Chí Töôøng maø noùi, ñoù laïi laø tieâu bieåu cho söï “thaát baïi”.
Ngoài trong caên phoøng nhoû, chaøng môû goùi thuoác laù cuûa Chí Vieãn, ñoát leân moät ñieáu, ngoài ôû ñoù
buoàn böïc thôû maây, nhaû khoùi. Chí Vieãn noùng naûy ñi tôùi ñi lui khaép caû phoøng. Maéng caû cuoäc
trieån laõm, maéng ban giaùm khaûo, maéng caùc bình luaän gia ngheä thuaät, maéng baùo chí... maéng
nguyeân caû moät thaønh phoá La Maõ “kyø thò chuûng toäc”! Cuoái cuøng, chaøng ñeå tay mình ñeø thaät
naëng leân vai Chí Töôøng:
- Ñaøn oâng con trai, nam nhi chi chí, coù theå co, coù theå daõn! Moät chuùt thaát baïi nho nhoû nhö theá
m
chaúng leõ ñaõ ñaùnh ngaõ em ñöôïc roài sao? Haõy ñöùng daäy! Tieáp tuïc veõ! Tieáp tuïc khaéc! Tieáp tuïc
co
ñem taùc phaåm cuûa mình ra cho hoï xem! Chí Töôøng, em coù thieân taøi, em coù khaû naêng, em coù söï
ñam meâ! Em seõ thaønh coâng! Nhaát ñònh laø em seõ thaønh coâng! Ñöøng neân toû ra uû ruû nhö theá!
p.
Ñöøng neân ñeå cho moät cuoäc trieån laõm muøa Thu laøm cho huøng taâm traùng chí cuûa em bò huûy dieät
ñi nhö theá! Anh noùi cho em nghe, trieån laõm muøa Thu khoâng ñöôïc giaûi, em laïi tham döï vaøo giaûi
ie
muøa Ñoâng, muøa Ñoâng khoâng ñöôïc, em laïi tham gia vaøo muøa Xuaân, muøa Xuaân khoâng ñuöôïc,
em laïi tham gia vaøo muøa Heø! Em cöù tieáp tuïc tham gia, tieáp tuïc veõ, tieáp tuïc ñieâu khaéc! Theá
H
naøo cuõng coù moät ngaøy, em seõ ñöôïc coi troïng! Haõy haêng haùi leân! Vui veû leân! Chí Töôøng!
m
Chí Töôøng vuøi ñaàu mình vaøo hai loøng baøn tay, nhöõng ngoùn tay cuûa chaøng luøa vaøo trong maùi
toùc roái tung.
ie
Moät luùc thaät laâu sau, chaøng môùi ngaång ñaàu leân, göông maët chaøng tieàu tuïy ñeán ñoä laøm cho
ngöôøi nhìn caûm thaáy ñau loøng, chaøng noùi baèng moät gioïng traàm laëng, ñeàu ñeàu:
K
- Anh Hai! Anh ñöøng neân maéng giôùi ngheä thuaät ôû La Maõ, hoâm nay em ñaõ ñi xem nhöõng taùc
phaåm ñoaït giaûi vaø ñöôïc tuyeån choïn, taát caû nhöõng taùc phaåm ñoù quaû thaät laø khoâng taàm thöôøng!
Em ñau khoå, khoâng phaûi laø vì khoâng ñoaït ñöôïc giaûi, maø laø vì chính baûn thaân taùc phaåm cuûa em,
taùc phaåm cuûa em coøn caùch hoï quaù xa, quaù xa. Taùc phaåm cuûa em, chæ ñöôïc veû ñeïp beà ngoaøi,
chæ ñöôïc nhöõng neùt khaéc coâng phu, tæ mæ. Em ñaõ tìm ra ñöôïc khuyeát ñieåm cuûa mình töø laâu,
nhöõng taùc phaåm cuûa em thieáu maát caùi “hoàn” trong ñoù, khoâng coù söï bieåu hieän cuûa caùi “löïc”
trong ñoù! Theá nhöng em, em laïi khoâng bieát laøm sao môùi coù theå ñem taát caû nhöõng caùi thieáu soùt
ñoù ñeå vaøo trong taùc phaåm cuûa mình! Ñoù chính laø noãi bi ai to lôùn nhaát cuûa em!
Chí Vieãn nhìn chaêm chaêm vaøo Chí Töôøng, thaät saâu, thaät saâu:
- Chí Töôøng, thôøi gian coøn nhieàu laém! Em môùi ñeán La Maõ coù hôn moät naêm, em muoán ñöôïc
nhö theá naøo? Khoâng coù moät ngheä thuaät gia naøo khoâng phaûi traû giaù cho söï thaønh coâng cuûa hoï!
Neáu nhö em bieát ñöôïc khuuyeát ñieåm cuûa mình ôû ñaâu, ñoù chính laø söï thaønh coâng cuûa em roài
vaäy!

Page 9 of 42
Chí Töôøng ngaång ñaàu leân nhìn Chí Vieãn, aùnh maét chaøng thaønh khaån, gioïng noùi chaøng thieát
tha:
- Anh Hai, tröôùc khi thanh quaûn cuûa anh bò hö, anh ñaõ coù töøng nghi ngôø giaù trò cuûa mình
khoâng? YÙ em muoán noùi laø, töø nhoû, chuùng ta ñaõ ñöôïc khen taëng laø nhöõng ñöùa treû öu tuù, ñöôïc
moïi ngöôøi xöng tuïng laø thieân taøi, ñeán khi anh thöïc söï nhìn thaáy theá giôùi beân ngoaøi naøy, nhìn
thaáy ñöôïc bao nhieâu laø nhöõng nhaân vaät thaønh coâng vöôït böïc kia, anh coù caûm thaáy laø mình quaù
nhoû beù chaêng?
Chí Vieãn ñoùn laáy aùnh maét cuûa Chí Töôøng, yeân laëng khoâng noùi, chaøng traàm ngaâm, suy nghó.
Moät luùc thaät laâu, chaøng môùi ñi ñeán beân Chí Töôøng, ngoài xuoáng ñoái dieän vôùi chaøng, töø toán,
chaäm raõi vaø roõ raøng, chaøng caát tieáng noùi:
- Anh hieåu raát roõ caûm giaùc cuûa em. Ngoaøi trôøi coøn coù trôøi, ngöôøi gioûi coøn coù ngöôøi gioûi hôn!
Baây giôø chuùng ta khoâng coøn phaûi laø nhöõng ñöùa treû ôû trung hoïc ñi thi ñoaït giaûi cuûa tröôøng nöõa,
chuùng ta phaûi môû to maét ra nhìn ngöôøi khaùc, vaø nhìn caû chính mình, caøng nhìn caøng caûm thaáy
sôï haõi. Anh hieåu, Chí Töôøng. Em hoûi anh coù töøng nghi ngôø giaù trò cuûa chính mình, vaâng, anh
cuõng ñaõ töøng nghi ngôø. Theá nhöng, Chí Töôøng, nghi ngôø khoâng coù nghóa laø phuû ñònh, em coù
m
theå nghi ngôø mình, nhöng em khoâng theå töï phuû ñònh mình! “Nghi ngôø” coøn coù cô hoäi ñeå ñi tìm
co
caâu giaûi ñaùp, “phuû ñònh” laø choái boû mình, laät ñoå mình! Chí Töôøng, em coù theå coá gaéng ñi tìm
caâu giaûi ñaùp, theá nhöng, ñöøng neân bao giôø phuû ñònh!
p.
Chí Töôøng nhìn Chí Vieãn, aùnh maét chaøng töø töø daâng leân moät aùnh saùng huyeàn hoaëc, loùng laùnh.
Sau ñoù, chaøng noùi baèng moät gioïng caûm xuùc, toân suøng:
ie
- Anh Hai! Anh ñaõ töøng laøm em caûm ñoäng, laøm em rôi leä, laøm em kính phuïc, theá nhöng chöa
coù giaây phuùt naøo, anh laøm cho em caûm thaáy an uûi nhö baây giôø!
H
Chí Vieãn cöôøi leân, aùnh maét chaøng öôn öôùt, khoâng noùi theâm moät tieáng naøo, maø chæ ñeå baøn tay
m
mình leân vai Chí Töôøng naém laïi, khích leä, coå voõ, hieåu bieát, caùi naém vai thaät chaët, thaät maïnh
meõ.
ie
xxxxxxx
K
Chí Töôøng laïi vuøi ñaàu vaøo coâng vieäc ñieâu khaéc cuûa mình, Chí Vieãn laïi vuøi ñaàu vaøo coâng vieäc
khuaân vaùc cuûa mình. Ngoaøi maët, moïi vieäc ñaõ trôû laïi bình thöôøng, phaúng laëng, theá nhöng, Chí
Vieãn laïi theå nghieäm ñöôïc moät ñieàu raát saâu xa, Chí Töôøng ñang maéc phaûi chöùng beänh öu phieàn
thaät traàm troïng, maø chöùng beänh naøy, chaøng hoaëc ÖÙc Hoa, hoaëc oâng Cao, khoâng moät ai coù theå
trò lieäu ñöôïc, thaäm chí, caû hoaït hoïa vaø ñieâu khaéc, cuõng khoâng theå naøo trò lieäu ñöôïc cho Chí
Töôøng.
Sau ñoù, coù moät buoåi hoaøng hoân, Chí Vieãn vöøa töø coâng xöôûng tan sôû trôû veà nhaø, trong loøng
chaøng vaãn coøn ñang nghó veà Chí Töôøng, döøng chieác xe cuõ naùt cuûa mình tröôùc cöûa, chaøng chui
ra khoûi xe, moùc tuùi laáy ra xaâu chìa khoùa, leo leân maáy böïc thang goã keâu keûo keït leân phoøng
mình, laäp töùc, chaøng ngôù ngöôøi ra.
Coù moät thieáu nöõ thaân hình nhoû nhaén, ñang ngoài tröôùc cöûa phoøng chaøng, hai tay oâm goái, naøng
ngoài ñoù, khoâng nhuùc nhích, khoâng ñoäng ñaäy, maùi toùc ngaén, chieác muõi nho nhoû, xinh xinh, ñoâi
moâi moûng moûng - gioáng taùc phaåm ñieâu khaéc cuûa Chí Töôøng, naøng maëc chieác aùo sô mi nhung

Page 10 of 42
maøu taùo ñoû, chieác vaùy ñaàm cuøng maøu, beân ngoaøi khoaùc chieác aùo laù nhoû maøu traéng tinh, treân
vai khoaùc chieác aùo choaøng maøu traéng, thaät xuaát saéc, thaät myõ mieàu! Chí Vieãn hôi söïng ngöôøi
laïi, ñöùng ôû ñoù, trong loøng chaøng ñaõ mô hoà hieåu ñöôïc, ôû La Maõ, khoâng deã daøng gì gaëp ñöôïc
con gaùi Ñoâng Phöông!
Naøng con gaùi ñoù ñaõ töø töø ngaång ñaàu leân, naøng vaãn ngoài baát ñoäng ôû ñoù, theá nhöng, aùnh maét
naøng nhìn tröøng tröøng vaøo Chí Vieãn khoâng chôùp. Chí Vieãn baát giaùc caûm thaáy loøng mình ruùng
ñoäng, naøng con gaùi naøy, göông maët traéng mòn, maét saùng maøy thanh, treân göông maët naøng,
khoâng coù moät chuùt son phaán, vaø cuõng khoâng coù moät chuùt saéc maùu, hình nhö naøng ñang bò
beänh, saéc maët naøng traéng nhôït nhö theå ñang bò beänh, theá nhöng, aùnh maét cuûa naøng nhìn chaøng,
laïi saéc nhoïn nhö moät löôõi dao, loùng laùnh saéc laïnh caêm, nhìn chaøng tröøng tröøng.
- Anh chính laø Traàn Chí Vieãn, phaûi khoâng?
Naøng caát tieáng hoûi, gioïng naøng laïnh nhö baêng, göông maët khoâng moät chuùt bieåu loä tình caûm.
Chaøng cuõng nhìn traû laïi naøng tröøng tröøng, traû lôøi:
- Ñuùng vaäy, chaéc haún, coâ laø Chaâu Ñan Leä! Coâ ñeán ñaây tìm toâi? Hay laø ñeán ñeå tìm Chí Töôøng?
- Toâi ñeán tìm anh.
m
Chaøng hôi ngôù ra, ñuùt chìa khoùa vaøo môû cöûa:
co
- Tìm toâi?... Vaøo ñaây noùi chuyeän moät chuùt ñi, ñöôïc khoâng?
Ñan Leä töø töø, chaäm chaïp ñöùng daäy, töø töø, chaäm chaïp ñi vaøo nhaø, naøng ñöùng ngay giöõa nhaø,
p.
chieác aùo khoaùc treân vai rôùt xuoáng saøn nhaø, theá nhöng naøng khoâng chuù yù ñeán, maø chæ ñöùng ôû
ñoù nhö moät böùc töôïng hoùa thaïch. Chí Vieãn cuùi ngöôøi xuoáng nhaët chieác aùo leân, ñeå treân chieác
ie
gheá salon, trong loøng hôi coù chuùt hoang mang, lo laéng, chaøng chöa bao giôø bieát caùch öùng phoù
vôùi ñaøn baø con gaùi. Nhaát laø, ngöôøi con gaùi naøy! Thaàn saéc coâ ta troâng thaät kyø dò, saéc maët coâ ta
H
laïi raát nghieâm nghò.

m
Chaøng hoûi:
- Coâ uoáng gì? Cafeù?
ie
- Mieãn ñi! Toâi chæ noùi vaøi caâu, noùi xong laø ñi ngay!
Naøng traû lôøi ngaén goïn, aùnh maét nhìn chaøng vaãn chöùa ñaày neùt saéc laïnh nhö baêng.
K
Chaøng baát giaùc ñöùng döøng laïi, nhìn tröøng tröøng vaøo naøng.
Naøng laïi baét ñaàu caát tieáng noùi, thanh aâm nhö thoaùt ra töø moät doøng suoái saâu ñoå ra töø nôi thaâm
sôn cuøng coác: trong treûo, thanh thoaùt, nhöng cuõng laïnh leõo, giaù baêng:
- Toâi khoâng bao giôø nghó raèng, coù moät ngaøy toâi seõ phaûi ñeán tìm anh... Toâi laø moät keû chieán baïi,
leõ ra khoâng coù tö caùch ñeå ñöùng ôû ñaây noùi chuyeän vôùi moät ngöôøi chieán thaéng vó ñaïi nhö anh!
Theá nhöng, toâi khoâng hieåu taïi sao mình laïi bò baïi?...
Naøng hôi döøng laïi moät chuùt:
- ... Toâi ñeán ñaây, chæ ñeå hoûi anh moät caâu, ai ñaõ cho anh caùi quyeàn uy quaù to lôùn, ñeå cho anh
laøm moät teân ñoà teå theá kia!
Chaøng ngôù ngöôøi ra:
- Ñoà teå?
Ñan Leä tieáp lôøi chaøng, gioïng noùi laïnh baêng ñaõ trôû sang thaønh saàu khoå, tuyeät voïng:
- Ñuùng vaäy, ñoà teå!... Ai ñaõ cho anh caùi quyeàn, ñeå cho anh chaët ñöùt ñi tình yeâu giöõa toâi vaø Chí

Page 11 of 42
Töôøng? Chaúng leõ anh laø moät ñoäng vaät coù maùu laïnh khoâng tim, khoâng gan, khoâng phoåi? Chaúng
leõ anh chöa bao giôø bieát tình yeâu laø gì? Traàn Chí Vieãn...
Naøng gaät gaät ñaàu:

- ... Roài coù moät ngaøy, anh cuõng seõ bieát yeâu, anh cuõng seõ gaëp ñöôïc moät con gaùi baèng loøng soáng
cho anh, baèng loøng cheát vì anh. Hy voïng raèng, khi anh gaëp ñöôïc ngöôøi con gaùi ñoù, cuõng seõ coù
moät teân ñoà teå khaùc xuaát hieän, ñaåy ngöôøi con gaùi ñoù ra khoûi voøng tay cuûa anh...
Naøng hôi haát haát ñaàu leân, coá gaéng keàm cheá nhöõng gioït nöôùc maét. Moät loïn toùc ngaén rôi tröôùc
traùn naøng, phaäp phoàng leân xuoáng moät caùch thaät toäi nghieäp. Naøng nhöôùng cao ñoâi mi cong, tieáp
tuïc hoûi:
- Anh laø moät ngöôøi taøn nhaãn ñeán nhö theá sao? Toâi khoâng hieåu, anh chæ laø anh Hai cuûa anh aáy,
taïi sao anh laïi khoâng theå cuøng soáng chung hoøa bình vôùi toâi? Chuùng ta nhaát ñònh phaûi giao
chieán vôùi nhau sao? Toâi ñaõ laøm gì trôû ngaïi cho anh?
Chaøng hít vaøo moät hôi daøi, nhöõng caâu chaát vaán mang ñaày neùt thoáng khoå cuûa naøng laøm cho
chaøng caûm thaáy boái roái. Chaøng traû lôøi baèng moät gioïng choáng cheá:
m
- Khoâng phaûi coâ laø trôû ngaïi gì cho toâi, maø laø trôû ngaïi cho Chí Töôøng! Neáu nhö coâ yeâu noù nhö
theá, coâ khoâng neân ñeå cho noù boû hoïc! Khoâng neân ñeå cho noù chìm ñaém trong söï höôûng thuï,
co
hoan laïc quaù möùc! Moät ngöôøi vôï hieàn, hoaëc moät ngöôøi yeâu toát, ñeàu coù traùch nhieäm laø phaûi
khuyeán khích ngöôøi choàng, ngöôøi yeâu cuûa mình phaán ñaáu, höôùng thöôïng! Nhaát laø ôû tröôøng hôïp
p.
cuûa noù! Noù ñeán AÂu Chaâu ñeå ñi hoïc, chöù khoâng phaûi ñeán ñeå du lòch!
ie
Naøng nhìn chaøng traân troái, caùi thaàn saéc böôùng bænh, ngang ngaïnh trong ñaùy maét naøng daàn daàn
maát ñi, neùt saàu khoå, uû ruû laïi caøng luùc caøng naëng neà hôn, naøng duøng raêng caén chaët laáy ñoâi moâi,
H
caén ñeán thaät chaët, thaät chaët, moät luùc sau, naøng môùi caát tieáng noùi, ñoâi moâi naøng in haèn daáu raêng
thaät saâu.
m
Naøng hoûi:
ie
- Ñoù laø nguyeân nhaân ñaáy aø?... Anh coù theå noùi cho toâi bieát, anh coù theå daïy toâi, töø nhoû ñeán lôùn,
toâi soáng trong moät moâi tröôøng, hoaøn caûnh hoaøn toaøn khaùc bieät, ñoái vôùi hai chöõ “phaán ñaáu”, toâi
K
gaàn nhö hieåu bieát raát ít. Coù theå toâi laø moät ngöôøi raát voâ tri, raát aáu tró, theá nhöng... theá nhöng...
Ñoâi moâi naøng run raåy, nöôùc maét cuoái cuøng cuõng ñaõ traøo ra töø ñoâi maét to xinh ñeïp, naøng keâu
leân:
- ... Tình yeâu cuûa toâi chaân thaät moät traêm phaàn traêm! Toâi vui vì nieàm vui cuûa anh aáy! Toâi buoàn
vì noãi buoàn cuûa anh aáy! Neáu nhö toâi khoâng bieát laøm theá naøo ñeå khích leä anh aáy, anh coù theå
daïy toâi, taïi sao nhaát ñònh phaûi ñaåy toâi vaøo ñòa nguïc? Chaúng leõ toâi vaøo ñòa nguïc roài, anh aáy seõ
coù theå yeân taâm maø phaán ñaáu hay sao?
Naøng laïi haát ñaàu leân, quay ngöôøi laïi, naøng xoâng ra phía ngoaøi cöûa, Chí Vieãn ñuoåi theo, chuïp
tay naøng laïi:
- Coâ ñònh ñi ñaâu theá?
- Ñi töï töû!
Chaøng hoaûng hoát chaën ngay tröôùc maët naøng, gioïng chaøng thoâ loã:
- Coâ khoâng ñöôïc ñi!

Page 12 of 42
Naøng keâu leân phaãn noä, giaän döõ:

- Taïi sao toâi laïi khoâng ñöôïc ñi? Anh laø anh cuûa anh aáy, anh coù theå caûn trôû anh aáy! Anh coù phaûi
laø anh cuûa toâi ñaâu!
Chaøng nhìn naøng thaät saâu, gioïng chaøng traàm xuoáng:
- Thaät khoâng?... Sôùm muoän gì cuõng coù moät ngaøy, coâ cuõng seõ phaûi goïi toâi baèng anh maø thoâi,
phaûi khoâng?
Naøng haù moàm cöùng löôõi, ngaïc nhieân nhìn chaøng khoâng chôùp, nöôùc maét vaãn coøn vöông nheï
treân reøm mi, theá nhöng, göông maët naøng ñaõ baét ñaàu phaùt ra nhöõng vaàn saùng long lanh, vui
söôùng. Chaøng nhìn naøng, gaät gaät ñaàu, noùi nhö taâm söï:
- Toâi luoân luoân khích leä, coå voõ noù höôùng thöôïng, vöôn leân, theá nhöng, toâi khoâng theå naøo trò
ñöôïc chöùng beänh öu phieàn cuûa noù. Ñan Leä, coâ coù muoán giuùp toâi moät tay trong chuyeän naøy
khoâng?
Naøng phaùt ra moät tieáng keâu vui buoàn laãn loän thaät thaáp, thaät nhoû, quay ñaàu laïi thaät nhanh, löng
höôùng veà phía Chí Vieãn, caû khuoân maët naøng vuøi saâu vaøo hai loøng baøn tay traéng muoát, run raåy
khoâng ngöøng.
m
Theá laø, hoâm ñoù, khi Chí Töôøng tan hoïc veà ñeán nhaø, chaøng nhìn thaáy ngay Chí Vieãn ñang ñöùng
tröôùc cöûa nhaø ñôïi mình:
- Anh coù moät moùn quaø taëng cho em, Chí Töôøng! co
p.
Chaøng nhìn anh, hoà nghi:
ie
- Moùn quaø?
Chí Vieãn nheï nhaøng ñaåy caùnh cöûa ra he heù, chaøng nhìn vaøo trong, moät naøng con gaùi ñang
H
ñöùng quay löng ra cöûa, naøng töø töø quay ñaàu laïi, e aáp, theïn thuøng, ñoâi mi cong vuùt nhö cöôøi nhö
khoùc, ngöôùc nhìn ra...
m
- Tieåu Leä Chi!

ie
Chaøng keâu leân moät tieáng thaät to, xoâng vaøo phoøng nhö moät côn loác.
Chí Vieãn ñöa tay keùo saäp caùnh cöûa laïi, chaøng nghe trong phoøng phaùt ra moät loaït tieáng keâu nhö
K
cöôøi, nhö khoùc. Chaøng nheï nhaøng nhaûy töøng böôùc chaân xuoáng nhöõng baäc thang keâu keøn keït,
troøng maét chaøng cay noùng, coå hoïng ngöùa ngaùy, traùi tim chaøng vang leân moät ñieäu nhaïc. Chaøng
quyeát ñònh xin nghæ laøm moät ñeâm, chaøng phaûi ñi tìm ÖÙc Hoa, cuøng naøng thöôûng thöùc buoåi
hoaøng hoân ñaàu tieân cuûa La Maõ.
Sinh hoaït laïi ñi vaøo quyõ ñaïo. Ñan Leä doïn trôû veà khu chung cö nöõ sinh, dó nhieân, hai vôï choàng
oâng Ñöùc laïi töø Gevena bay sang La Maõ moät laàn nöõa, laàn naøy, caû hai ngöôøi khoâng nhöõng gaëp
Ñan Leä, maø coøn gaëp luoân caû Chí Töôøng. OÂng Ñöùc bieát raát roõ raèng, con gaùi mình ñaõ bò tình yeâu
laøm cho muø quaùng, khoâng coøn caùch gì cöùu gôõ ñöôïc nöõa, oâng ñaønh phaûi trònh troïng göûi gaám
naøng cho Chí Töôøng:
- Chí Töôøng, cho duø theá naøo ñi nöõa, chaùu cuõng khoâng phaûi laø chaøng reå maø baùc choïn! Baùc
khoâng bieát phaûi noùi vôùi chaùu nhö theá naøo, Ñan Leä laø moät ñöùa treû ñöôïc nuoâng chìu töø taám beù,
khoâng heà bieát trôøi cao ñaát daøy, cuõng khoâng heà bieát ñeán khoå saàu cuûa nhaân gian. Ñuùng ra, baùc
ñöa noù töø HongKong sang Thuïy Só, laø muoán cho noù thoaùt khoûi choán ñau khoå, khoâng ngôø, noù

Page 13 of 42
laïi gaëp phaûi chaùu!

Chí Töôøng hoûi:
- Chaùu laø ñaïi dieän cho söï ñau khoå hay sao?
OÂng Ñöùc traû lôøi:
- Baùc khoâng bieát chaùu coù phaûi hay khoâng? Baùc chæ bieát moät ñieàu laø, töø khi Ñan Leä quen bieát
chaùu, noù gaàn nhö laøm baïn vôùi nöôùc maét moãi ngaøy. Ngaøy tröôùc, noù chæ bieát cöôøi, baây giôø, chaùu
töï mình nhìn noù ñi!
Chí Töôøng nhìn Ñan Leä, ñuùng vaäy, naøng ñaõ thay ñoåi! Naøng khoâng coøn laø coâ gaùi nhoû vui veû,
phoùng khoaùng, cöôøi noùi huyeân thieân, baát caàn ñôøi ôû baûo taøng vieän Borghese ngaøy tröôùc nöõa.
Naøng gaày suït ñi, tieàu tuïy ñi, xanh xao vaø meät moûi, chaøng caûm traùi tim mình ñau ñôùn nhö bò ai
boùp chaët laïi, göông maët chaøng baát giaùc bieán saéc.
- Thöa baùc, coù theå chaùu laø ñaïi dieän cho söï ñau khoå. Chaùu khoâng gioáng nhö baùc, treân löng chaùu
luùc naøo cuõng gaùnh moät coät truï to...
Chaøng nghó ñeán chieác coät truï to töôùng oaèn naëng treân vai Chí Vieãn, caûm thaáy raèng oâng Ñöùc
tuyeät ñoái khoâng theå naøo hieåu ñöôïc thí duï naøy. Chaøng hôi döøng laïi, ñoåi ñi caùch noùi:
m
- ... Cho duø chaùu coù laø ñaïi dieän cho söï ñau khoå hay khoâng, xin baùc tin ôû chaùu, chaùu khoâng heà
co
bao giôø muoán ñem söï ñau khoå ñeán cho ngöôøi khaùc, nhaát laø Ñan Leä! Neáu nhö Ñan Leä vì chaùu
maø gaëp phaûi söï baát haïnh...
p.
Ñan Leä naõy giôø vaãn theo doõi nhöõng caâu noùi cuûa oâng Ñöùc vaø Chí Töôøng, luùc naøy, naøng nhaøo
ñeán, ñöùng chaén giöõa hai ngöôøi, göông maët naøng mang ñaày neùt hoaûng hoát, sôï haõi, ñoâi maét naøng
ie
môû to ra, nhìn vaøo oâng Ñöùc baèng aùnh maét caàu khaån, caêng thaúng, naøng noùi thaät to tieáng:
- Ba! Ba noùi ít ñi vaøi caâu duøm con, ñöôïc khoâng? Con noùi cho ba nghe, neáu nhö Chí Töôøng laø
H
ñaïi dieän cho söï khoå ñau, thì xa rôøi anh aáy laø söï tuyeät voïng. Ba!...
m
Gioïng naøng nhoû xuoáng, thaáp haún ñi, nhö caàu khaån, nhö van lôn:
ie
- Ba haõy ñeå yeân cho tuïi con ñi maø! Khoå ñau cuõng ñöôïc, hoan laïc cuõng cam, taát caû ñeàu laø do töï
con tìm laáy! Con khoâng oaùn traùch moät ai caû! Ba! Ba laøm ôn duøm con ñi, con khoâng deã gì môùi
K
thuyeát phuïc ñöôïc anh Hai cuûa anh aáy...

OÂng Ñöùc vöøa kinh ngaïc, vöøa giaän döõ:
- Con coøn phaûi thuyeát phuïc caû anh Hai cuûa haén nöõa aø! Ba xem, haén ta ñuùng laø moät nhaân vaät
quan troïng cuûa theá giôùi ñaây maø!...
Ñaåy con gaùi sang moät beân, oâng thaät söï bò choïc giaän, tröøng maét nhìn Chí Töôøng, oâng gaèn gioïng
hoûi:
- ... Caäu coù theå baûo ñaûm laø con gaùi toâi seõ haïnh phuùc hay khoâng?
Chí Töôøng cuõng nhìn thaúng vaøo oâng Ñöùc, traû lôøi ngaén goïn:
- Daï khoâng! Chaùu chæ coù theå baûo ñaûm laø chaùu yeâu naøng! Haïnh phuùc hay khoâng, naøng phaûi töï
mình caûm nhaän laáy!
OÂng Ñöùc giaän ñeán ñoû maët:
- Yeâu? Ngöôøi naøo cuõng bieát noùi chöõ yeâu! Yeâu! Chæ laø moät chöõ troáng roãng, ngoaøi yeâu ra, caäu
coøn coù theå cho noù gì khaùc nöõa?

Page 14 of 42
- Con ngöôøi cuûa chaùu!

- Con ngöôøi cuûa caäu hay laém sao?
- Con ngöôøi cuûa chaùu ñoái vôùi baùc, ñoái vôùi theá giôùi naøy, coù theå khoâng coù gì hay ho, chaùu chæ laø
moät chieác laù giöõa doøng, nhö traêm ngaøn chieác laù khaùc. Theá nhöng, ñoái vôùi chaùu hoaëc vôùi Ñan
Leä, coù theå, ñoù laø toaøn boä!... Ngoaøi ra, chaùu coøn coù moät thöù khaùc coù theå cho naøng, theá nhöng,
chöa chaéc gì baùc ñaõ coi troïng thöù ñoù!
Chaøng nhìn oâng Ñöùc chaèm chaèm. OÂng Ñöùc hoûi:
- Thöù gì?
- Quoác tòch cuûa chaùu!
OÂng Ñöùc ñoät nhieân caûm thaáy mình bò ñaùnh ngaõ quî, bò chaøng treû tuoåi, mieäng coøn hoâi söûa naøy
ñaùnh ngaõ nhaøo! Chaøng trai treû naøy chæ duøng coù maáy chöõ, ñaõ ñaùnh truùng ngay nhöôïc ñieåm cuûa
oâng. OÂng cöù ñöùng ñoù, tröøng maét leân, khoâng bieát noùi gì cho phaûi. Ñan Leä ñaõ leï laøng nhaøo tôùi,
oâm choaøng laáy coå cha, naøng ñeå göông maët mòn maøng cuûa mình, aùp saùt vaøo göông maët cuûa cha,
noùi baèng moät gioïng thaân maät, deã thöông, dòu daøng, nuõng nòu vôùi oâng raèng:
- Thoâi maø ba, ba ñöøng giaän maø! Caùi tính cuûa Chí Töôøng laø nhö theá ñoù, noùi chuyeän luùc naøo
m
cuõng choûi ngöôøi ta nhö vaäy! Thoâi ñi ba, ba ñöøng noùi nöõa maø! Ba choïc cho anh aáy noåi suøng leân,
co
anh aáy seõ caøng noùi caøng noåi noùng ñaáy! Thoâi nheù ba, coi nhö con khoâng phaûi, con xin loãi ba
vaäy!
p.
Trôøi aï! Noùi nhö vaäy laø theá naøo? Haén ta coøn bò choïc cho “noåi suøng” leân nöõa chöù! Laïi coøn “noåi
noùng” nöõa chöù! OÂng Ñöùc vöøa giaän döõ, vöøa buoàn cöôøi, laïi vöøa coù caûm giaùc chaúng ñaëng ñöøng.
ie
Nhìn vaøo göông maët nöûa nhö cuoáng quyùt, nöûa nhö van lôn, nöûa nhö nuõng nòu cuûa Ñan Leä, oâng
bieát raèng moïi chuyeän coi nhö ñaõ xong! Traùi tim cuûa con gaùi ñaõ bò chaøng treû tuoåi naøy “Chuïp
H
baét” maát tieâu roài, laøm cha meï coù theå laøm gì khaùc hôn ñöôïc. Vaû laïi, khi oâng ñoái dieän vôùi göông
m
maët baát khuaát, töï haøo cuûa Chí Töôøng, söï taùn thöôûng vaø öa thích cuûa oâng ñoái vôùi chaøng trai treû
naøy laïi traøn lan nhö nöôùc vôõ bôø trong taän cuøng traùi tim. Cuoái cuøng, oâng thôû ra moät hôi daøi, ñaåy
ie
nheï Ñan Leä vaøo voøng tay Chí Töôøng, oâng noùi:
- Thoâi ñöôïc! Chí Töôøng! Con ñöôøng cuûa hai ñöùa coøn daøi laém! Hy voïng laø tình yeâu cuûa chaùu
K
vaø Ñan Leä, chòu ñöïng ñöôïc söï thöû thaùch cuûa thôøi gian!...
OÂng nhìn veà phía con gaùi:
- ... Ñan Leä! Haõy nhôù, neáu nhö coù bò öùc hieáp, nhaø, bao giôø cuõng môû roäng voøng tay ra ñoùn con
trôû veà ñaáy nheù!
Vaø nhö theá, Ñan Leä ôû laïi La Maõ.
Nhöõng ngaøy thaùng tieáp theo sau ñoù, veà phöông dieän tình caûm, caû hai anh em ñeàu ñaõ coù choã
nöông töïa, caû hai ñeàu coù ngöôøi yeâu. Veà phöông dieän sinh hoaït, thì laïi gian khoå khoâng theå taû.
Baøi vôû cuûa Chí Töôøng caøng luùc caøng naëng neà, moãi ngaøy chaøng ñeàu baän roän ñeán nöûa ñeâm,
ñieâu khaéc, hoäi hoïa, lyù luaän ngheä thuaät... chaøng gaáp ruùt muoán hoïc cho xong taát caû caùc tín chæ,
laáy cho ñöôïc vaên baèng toát nghieäp tröôùc khi muøa heø tôùi. Chí Vieãn thì baän roän ñi laøm, chaøng coù
söï suy nghó cuûa rieâng mình, Chí Töôøng toát nghieäp, cuõng chöa theå xem laø “thaønh coâng”, cuõng
khoâng theå keå laø ñaõ “hoaøn taát vieäc hoïc”, chaøng hy voïng Chí Töôøng coù theå tieán theâm moät böôùc,
baèng caùch hoïc chuyeân ngaønh veà ñieâu khaéc, La Maõ coù raát nhieàu ñieâu khaéc gia noåi tieáng, hoï

Page 15 of 42
ñeàu coù thu nhaän ñeä töû. Neáu nhö Chí Töôøng coù ñöôïc moät danh sö chæ giaùo, chöa bieát chöøng noù
seõ coù thaønh töïu raát lôùn! Theá laø, chaøng caøng luùc caøng laøm vieäc caät löïc hôn! Sau thaùng ba, muøa
cuûa ca kòch vieän keát thuùc, chaøng beøn laøm vieäc ôû coâng xöôûng töø saùng cho ñeán toái, töø taùm giôø
saùng laøm cho ñeán saùu giôø chieàu! Chí Töôøng bò söï laøm vieäc “caät löïc” ñoù cuûa chaøng laøm cho noåi
noùng, chaøng keâu leân:
- Anh Hai! Anh maø coøn laøm vieäc “laáy cheát” nhö vaäy nöõa, baét ñaàu ngaøy mai, em seõ nghó hoïc!
Luùc gaàn ñaây, saéc maët cuûa anh caøng luùc caøng vaøng hoaïch ra, beänh ñau bao töû cuõng khoâng trò,
beänh ho cuõng khoâng trò, vöøa huùt thuoác, laïi vöøa uoáng röôïu, anh cöù nhö theá, lôõ ngaõ beänh naèm
xuoáng thì laøm sao? Em noùi cho anh nghe, neáu nhö anh khoâng xin nghó pheùp, ngaøy mai em seõ
khoâng ñi hoïc nöõa!
Chí Vieãn cöôøi leân:
- Ha! Ñuùng laø gaàn möïc thì ñen!
Chí Töôøng hoûi:
- Anh noùi vaäy laø sao?
- Em baây giôø noùi chuyeän, cuõng quen caùi thoùi laøm nö, gioáng y nhö Ñan Leä!
m
Chí Töôøng cuõng cöôøi. Ñaët tay leân vai Chí Vieãn, chaøng noùi baèng moät gioïng nghieâm trang:
co
- Ñöøng coù giôõn, anh Hai! Anh laøm vieäc ôû coâng xöôûng ñoù cuõng caàm baèng nhö baùn söùc lao
ñoäng, chaúng leõ anh khoâng theå kieám moät coâng vieäc nhö daïy hoïc chaúng haïn hay sao?
p.
Chí Vieãn noùi moät caùch thaúng thaén:
- Anh khoâng coù kinh nghieäm daïy hoïc, maø hoï cuõng khoâng duøng moät thaøy giaùo ngöôøi Ñoâng
ie
Phöông, neáu nhö anh khoâng baùn söùc lao ñoäng cuûa mình, anh chæ coù theå ñi nhaø haøng laøm coâng,
maø löông ôû ñoù quaù ít. Em bieát ñoù, Chí Töôøng...
H
Gioïng chaøng thaät dòu daøng:

m
- ... Thaùng sau, ba seõ laøm leã thöôïng thoï luïc tuaàn, chuùng ta laøm theá naøo cuõng phaûi göûi moät môù
tieàn veà cho ba meï nôû maët nôû maøy vôùi ngöôøi ta chöù, phaûi khoâng? Caû hai ñöùa con trai ñeàu ñi heát
ie
trôn, ba meï chæ coù caùi khoaûnh khaéc an uûi laø luùc nhaän ñöôïc chi phieáu cuûa chuùng ta, bieát raèng caû
hai anh em ta ñeàu khoâng ñeán ñoåi teä.
K
- Neáu nhö ba meï bieát raèng, soá tieàn ñoù laø do anh ñoåi laáy baèng söùc lao ñoäng cuûa chính mình,
suoát ngaøy gaùnh ñaát gaùnh gaïch...
Chí Vieãn nhìn em nghieâm khaéc, keâu leân baèng moät gioïng khaøn ñuïc:
- Chí Töôøng, em maø daùm vieát thö nhaéc ñeán moät chöõ...
Chí Töôøng ngaét lôøi chaøng:
- Dó nhieân laø em khoâng daùm! Vì vaäy, thö em vieát veà nhaø cuõng caøng luùc caøng ngaén ñi. Thaûo
naøo maø meï vieát thö ñeán noùi, ngaøy tröôùc, coù moät mình Chí Vieãn “ñaùnh ñieän tín”, baây giôø caû hai
anh em cuøng nhau “ñaùnh ñieän tín” veà nhaø!...
Chaøng cheùp mieäng, thôû ra:
- ... Cuõng may, baây giôø ñôõ roài, chæ coøn khoâng bao laâu nöõa laø em ra tröôøng roài, ñôïi khi em ra
tröôøng xong, anh chaéc laø khoâng coøn lyù do gì ñeå caûn trôû khoâng cho em ñi laøm nöõa chöù, luùc ñoù,
caû hai anh em mình cuøng nhau ñi laøm, ñeå daønh moät môù tieàn, traû cho xong moùn nôï maø ba meï
ñaõ möôïn cho mình ñi du hoïc, roài veà nhaø laø vöøa roài ñaáy!

Page 16 of 42
- Veà nhaø?...
Chí Vieãn laåm baåm laäp laïi hai chöõ ñoù, nhö theå ñoù laø hai chöõ coù yù nghóa raát aûo dieäu, saâu xa,
göông maët chaøng hieån hieän leân neùt mô maøng nhö ñang naèm moäng.
Moät luùc thaät laâu sau, chaøng môùi noùi:
- ... Chí Töôøng, tôùi chöøng ñoù hai ñöùa chuùng ta ñöøng neân caõi nhau, sau khi em ra tröôøng roài, vaãn
chöa coù theå ñi laøm ñöôïc ñaâu! Em phaûi hoïc boä moân ñieâu khaéc cuûa em cho thaät hoaøn haûo! Vì
vaäy, anh ñaõ suy nghó vaø saép xeáp xong caû roài, toát nghieäp ra tröôøng chöa theå keå laø thaønh coâng!
Chính em ñaõ noùi ñoù thoâi, nhöõng taùc phaåm ñieâu khaéc cuûa em thieáu soùt raát nhieàu thöù, anh ñaõ doø
hoûi vaø tìm hieåu, em coù theå theo hoïc vôùi moät nhaø ñieâu khaéc noåi tieáng veà boä moân ñieâu khaéc...
Chí Töôøng keâu to leân:
- Anh Hai, anh ñieân roài! Anh coù bieát hoïc phí seõ ñaét ñeán ngaàn naøo khoâng? Anh coù bieát...
Chí Vieãn noùi:
- Anh bieát! Anh ñeàu bieát caû! Theá nhöng, anh muoán em laøm nhö theá, em coù thieân taøi, em coù theå
hoïc ñöôïc! Coøn nhö anh aáy aø? Em xem, caùc baép thòt cuûa anh vaãn coøn raát saên chaéc, cô theå anh
cuõng coøn raát khoûe maïnh, moät chuùt coâng vieäc ñoù khoâng laø gì ñoái vôùi anh ñaâu! Neáu nhö em kính
m
troïng anh...
co
Chí Töôøng giaän döõ la toaùng leân:
- Kính troïng! Kính troïng! Em khoâng theå ñeå maëc cho anh saép xeáp maõi nhö theá! Em seõ khoâng
p.
bao giôø nghe theo nhöõng lyù luaän nhö anh ñaõ noùi nöõa ñaâu! Neáu nhö em cöù tieáp tuïc “kính troïng”
anh maõi nhö theá, thì chaúng khaùc naøo em gieát anh cheát daàn cheát moøn! Em noùi cho anh nghe,
ie
em seõ khoâng bao giôø nghe lôøi anh nhö theá nöõa! Khoâng bao giôø! Khoâng bao giôø!
- Chí Töôøng! Em noùi chuyeän phaûi coù lyù moät chuùt!
H
Chí Töôøng xuùc ñoäng ñeán maët maøy ñoû böøng leân, sôïi gaân xanh treân traùn chaøng giaät lia lòa:
m
- Coù lyù? Em coù lyù bao nhieâu ñoù ñaõ ñuû roài! Ngöôøi khoâng coù lyù chính laø anh, chöù khoâng phaûi
em! Anh Hai, ñöøng baét buoäc em laøm nhö theá nöõa, hai naêm nay, em ñaõ soáng moät caùch voâ cuøng
ie
ñau khoå, cöù moãi laàn nghó ñeán chuyeän anh nhaãn nhuïc ñi laøm cöïc khoå ñeå nuoâi em aên hoïc, laø em
caûm thaáy mình saép ñieân ñeán nôi! Anh Hai! Anh phaûi nghó ñeán mình moät chuùt chöù! Anh laáy caùi
K
kieáng ra maø soi, töï nhìn laáy mình moät tí ñi, maët vaøng da buûng, hai con maét lôø ñôø...
Coù tieáng cöûa môû ra, ÖÙc Hoa nheï nhaøng ñi vaøo, Chí Töôøng im baët mieäng, theá nhöng, söï giaän
döõ vaø xuùc ñoäng vaãn coøn hieån hieän roõ treân göông maët cuûa chaøng, ÖÙc Hoa ngaïc nhieân troá maét
hoûi:
- Chí Töôøng, hai anh em laïi caõi nhau nöõa ñaáy aø?
Chí Töôøng khoâng nhòn ñöôïc nöõa, chaøng la leân böøng böøng:
- Caûi nhau, ñuùng vaäy, chuùng toâi ñang caõi nhau!... ÖÙc Hoa, coâ noùi chuyeän vôùi anh Hai ñi, coâ
noùi chuyeän cho roõ raøng vôùi anh Hai! Neáu nhö anh aáy cöù ngoan coá nhö theá, neáu nhö anh aáy
khoâng bieát töï yeâu thöông baûn thaân mình, toâi noùi cho coâ nghe!... Tröôùc khi coâ trôû thaønh chò Hai
cuûa toâi, laø coâ ñaõ maëc aùo gai ñoäi khaên tang khoùc anh aáy roài!
Noùi xong, chaøng xoâng ra khoûi phoøng, ñoùng caùnh cöûa nghe ñaùnh bình moät tieáng.
ÖÙc Hoa nhìn Chí Vieãn:
- Chuyeän gì vaäy anh?

Page 17 of 42
- Anh muoán sau khi ra tröôøng, noù tieáp tuïc theo hoïc chuyeân ngaønh ñieâu khaéc.
ÖÙc Hoa ñi ñeán beân caïnh Chí Vieãn, naøng ñöa tay ra oâm laáy ñaàu Chí Vieãn, nhìn chaøng thaät tæ
mæ, sau ñoù, naøng ngoài pheäch xuoáng saøn nhaø ngay beân caïnh Chí Vieãn, ñeå göông maët mình töïa
thaät nheï vaøo goái chaøng, nöôùc maét töø töø chaûy ra töø ñoâi maét ñen lay laùy cuûa naøng, thaám öôùt
chieác quaàn cuûa chaøng. Chaøng voäi vaøng duøng tay oâm laáy ñaàu naøng, noùi cuoáng quyùt:
- Em sao vaäy? ÖÙc Hoa? Em ñöøng neân bò aûnh höôûng cuûa Chí Töôøng, anh coøn khoûe laém, thaät
maø, anh coøn khoûe voâ cuøng, luùc gaàn ñaây, anh khoâng coøn bò ñau bao töû nöõa, maø cuõng khoâng heà
bò ho, thaät maø, ÖÙc Hoa!
ÖÙc Hoa duøng tay oâm chaët laáy caùnh tay chaøng:
- Chí Vieãn, em khoâng muoán khuyeân anh moät ñieàu gì caû, em chæ muoán bieát raèng... caùi gaùnh
naëng chình chòch naøy, anh seõ gaùnh cho ñeán bao giôø môùi xong?
Gioïng naøng nhö ngheïn laïi khi noùi nhöõng caâu choùt. Chí Vieãn duøng tay voøng laáy ñaàu ÖÙc Hoa:
- ÖÙc Hoa, bao nhieâu naêm nay roài, chaúng leõ em khoâng hieåu tính tình cuûa anh sao?
ÖÙc Hoa ngaång ñoâi maét ñaåm leä leân nhìn chaøng:
m
- Chính vì em hieåu anh quaù roõ, neân em môùi sôï...
- Sôï gì?
Naøng oâm laáy chaøng thaät chaët, nhö khoâng muoán rôøi:
co
- Sôï... sôï nhöõng lôøi noùi khoâng may ñoù cuûa Chí Töôøng!
p.
Chí Vieãn noùi baèng moät gioïng giaän döõ:
ie
- Thaät laø töùc cöôøi! Taïi sao em vaø noù laïi truø eûo anh chi vaäy?
ÖÙc Hoa nhìn chaøng baèng ñoâi maét van lôn:
H
- Vaäy thì, anh haõy boû vieäc laøm, nghó ngôi moät thôøi gian ñi, em vaø ba, cuõng coù daønh duïm ñöôïc
moät soá tieàn...
m
Chí Vieãn nghieâm khaéc ngaét lôøi naøng:

ie
- ÖÙc Hoa! Em xem anh laø loaïi ngöôøi gì vaäy? Em nghó raèng anh seõ boû vieäc laøm, nghæ ôû nhaø ñeå
duøng soá tieàn moà hoâi nöôùc maét ñoù cuûa cha con em sao? Neáu nhö anh laø loaïi ñaøn oâng nhö theá,
K
thì anh coù coøn xöùng ñaùng ñeå cho em yeâu nöõa hay khoâng? ÖÙc Hoa, ñöøng bao giôø nhaéc ñeán
chuyeän naøy nöõa heát, chuyeän naøy chuùng ta noùi ñeán ñaây laø chaám döùt! Ñoái vôùi vieäc ñi laøm cuûa
anh, em ñöøng neân coù theâm moät yù kieán naøo nöõa heát! Em hieåu khoâng?...
Chaøng nhìn vaøo ñoâi maét buoàn baõ vaø chan chöùa thaâm tình cuûa ÖÙc Hoa, baát giaùc khoâng keàm
loøng ñöôïc, chaøng oâm chaàm laáy naøng vaøo loøng:
- ... Xin loãi em, ÖÙc Hoa, khoâng phaûi anh coá yù muoán noùi chuyeän lôùn tieáng vôùi em. Yeân taâm ñi
cöng! Thaân hình anh coøn raén chaéc voâ cuøng, anh seõ khoâng ñeå cho em...
Chaøng cöôøi leân, noùi ñuøa:
- ... trôû thaønh quaû phuï ñaâu!
ÖÙc Hoa ñoät nhieân caûm thaáy moät luoàng hôi laïnh leõo chaïy daøi theo coät xöông soáng cuûa mình,
naøng ruøng mình ñöa tay ra, voäi vaøng buïm laáy mieäng chaøng laïi, göông maët naøng traéng beäch ñi.
Chí Vieãn cöôøi cöôøi, laéc laéc ñaàu, noùi:
- Thaät laø kyø! Em vôùi Chí Töôøng noùi baäy thì ñöôïc, anh môùi vöøa noùi moät caâu, laø em ñaõ chòu

Page 18 of 42
khoâng noåi roài!...

Chaøng hoân naøng ñaèm thaém, ñoâi moâi löôùt qua maù naøng, keà saùt vaøo tai naøng, thì thaàm:
- ... Yeân taâm ñi, anh seõ vì em maø soáng laâu traêm tuoåi, soáng ñeán khi chaùu noäi, chaùu chaét cuûa
chuùng ta laáy vôï laáy choàng kia!
Ñoâi maét naøng vaãn coøn chan chöùa nhöõng gioït leä buoàn, theá nhöng, naøng cuõng bò caâu noùi ñoù cuûa
chaøng laøm cho baät cöôøi leân:
- Nhö vaäy laø bao nhieâu tuoåi nhæ?
- Ñeå anh tính xem, naêm nay anh ba möôi boán, neáu sang naêm chuùng ta laáy nhau, naêm sau nöõa
laø chuùng ta coù theå coù con roài, thaèng con mình hai möôi tuoåi seõ coù con, luùc ñoù laø anh naêm möôi
saùu tuoåi, chaùu noäi mình hai möôi tuoåi coù con, anh seõ baûy möôi saùu tuoåi, neáu chaùu chaét mình
cuõng laáy vôï luùc hai möôi tuoåi, anh seõ...
Chaøng laøm ra gioïng treäu traïo nhö oâng giaø luïm cuïm khoâng coøn raêng, noùi raèng:
- ... giaø naøy seõ chín möôi saùu tuoåi! Baø noù ôi, baø nghó xem chuùng ta soáng ñeán chín möôi saùu
tuoåi, ñaõ ñuû chöa vaäy?
ÖÙc Hoa khoâng nhòn ñöôïc nöõa, naøng phì cöôøi leân, xaáu hoå vuøi maët mình vaøo loøng chaøng, aâu
m
yeám.
co
Cuoái cuøng, cuõng ñaõ ñeán ngaøy ñoù, ngaøy Chí Töôøng toát nghieäp ra tröôøng!
Bao nhieâu laø an uûi, bao nhieâu laø hoan laïc, bao nhieâu laø cuoàng nhieät! Khi Chí Töôøng caàm
p.
maûnh baèng toát nghieäp treân tay, nghe moät loaït tieáng chuùc möøng vang leân, nhìn thaáy ñoâi maét
ie
röôùm leä cuûa Chí Vieãn nhìn chaèm chaëp vaøo mình, vaø gioïng keâu baèng tieáng YÙ chöùa ñaày nöôùc
maét, phaùt ra töø taän cuøng taâm hoàn cuûa chaøng vang leân:
H
- Licenziado!
Chöõ naøy neáu dòch ra coù nghóa laø “Thaïc Só”, thaät ra, ôû YÙ, trong ngaønh ngheä thuaät, khoâng heà coù
m
nhöõng hoïc vò nhö “Thaïc Só”, “Baùc Só”..., ñoù chæ laø moät danh xöng maø thoâi. Theá nhöng, muoán
ie
laáy ñöôïc danh xöng nhö theá, cuõng phaûi traû moät caùi giaù khoâng nhoû! Ñoâi maét cuûa Chí Töôøng baát
giaùc noùng leân, khoâng phaûi vì chaøng, maø laø vì ngöôøi anh luùc naøo cuõng mong em “vöôït vuõ moân
K
hoùa roàng” cuûa chaøng!

Buoåi leã toát nghieäp ôû hoïc vieän ngheä thuaät raát ñôn giaûn, coù theå, vì baûn thaân cuûa nhöõng ngöôøi
hoïc ngheä thuaät khoâng thích bò leä thuoäc vaøo hình thöùc, do ñoù, ngoaøi vieäc laáy ñöôïc maûnh giaáy
chöùng chæ ra, hoï khoâng coù moät nghi leã long troïng naøo khaùc. Theá nhöng, ñeâm ñoù, ôû nhaø oâng
Cao, thì laïi ñeøn ñuoác saùng choang, tieáng cöôøi tieáng noùi roän ròp! ÖÙc Hoa naáu ñaày moät baøn thöùc
aên thöùc uoáng, khui moät chai röôïu nho, moät chai röôïu maïnh. Ñaây cuõng laø laàn ñaàu tieân Ñan Leä
chính thöùc ñeán thaêm vieáng nhaø hoï Cao.
Ñan Leä maëc moät chieác aùo traéng baèng loaïi vaûi thoâ coù baâu to, baâu aùo vaø coå tay aùo theâu ñaày hoa
ñuû maøu ñuû saéc, beân döôùi laø chieác vaùy maøu ñoû daøi pheát ñaát, toùc naøng coät sôïi daây caøi toùc cuõng
theâu ñaày hoa, hai tai luûng laúng töøng voøng boâng tai to töôùng. Troâng naøng coù neùt gioáng thieáu nöõ
Taây Ban Nha trong caùc vuõ ñieäu tröõ tình. Naøng cöôøi, naøng heùt, naøng uoáng röôïu, khoâng ngöôïng
ngaäp vaø cuõng khoâng laøm daùng, phoùng khoaùng vaø hoaït baùt ñeán ñoä laøm ngöôøi nhìn phaûi ngaån
ngô. Coøn ÖÙc Hoa? naøng maëc chieác aùo sô mi daøi tay coå laù sen maøu xanh da trôøi, beân döôùi laø

Page 19 of 42
chieác vaùy ñaàm soïc daøi, vaãn toùc daøi xoûa vai, vaãn laëng leõ, dòu daøng. Naøng khoâng noùi chuyeän
nhieàu, theá nhöng, luùc naøo ñoâi maét naøng cuõng höôùng veà phía Chí Vieãn, chan chöùa tình yeâu ñaèm
thaém. OÂng Cao vui veû uoáng heát coác röôïu naøy qua coác röôïu khaùc, uoáng ñeán say tuùy luùy, say
chaäp chôøn, moät maët uoáng, moät maët oâng laëng leõ quan saùt hai ngöôøi con gaùi, oâng khoâng theå
khoâng thaùn phuïc söï thaàn kyø cuûa taïo hoùa! Ngaøi taïo ra hai thieáu nöõ hoaøn toaøn khaùc bieät nhau,
taïo ra hai neùt ñeïp hoaøn toaøn traùi ngöôïc nhau, sau ñoù, ñem hoï phoái hôïp cho hai anh em xuaát
saéc nhaát, öu tuù nhaát!
Chí Töôøng böng ly röôïu ñaày aép, ñi voøng qua ñöùng tröôùc maët Chí Vieãn, hai tay chaøng naâng ly,
göông maët mang ñaày neùt kích ñoäng, ñoâi maét chaøng saùng höøng höïc, chaøng noùi baèng moät gioïng
ngheïn ngaøo:
- Anh Hai, em uoáng vôùi anh moät ly! Vì... taát caû vaø taát caû!
Chaøng ngöûa coå leân, noác moät hôi caïn ly röôïu. Chí Vieãn ñaõ cheách choaùng hôi men, caàm laáy ly
röôïu cuûa mình, chaøng cuõng noác moät hôi caïn saïch, chaøng noùi:
- Chí Töôøng, em khoâng caàn phaûi chuoác röôïu cho anh, maø anh chuoác röôïu cho em môùi phaûi, em
coù bieát hoâm nay em ñaõ hoaøn thaønh chuyeän gì khoâng? Em ñaõ hoaøn thaønh kyø voïng suoát möôøi
m
naêm nay cuûa anh! Möôøi naêm löu laïc tha höông, möôøi naêm troâi noåi xöù ngöôøi... Chí Töôøng, neáu
co
nhö khoâng coù em, cuoäc ñôøi cuûa anh coi nhö boû roài! Anh uoáng vôùi em moät ly!
Chaøng laïi naâng ly leân. ÖÙc Hoa laëng leõ naém laáy caùnh tay chaøng, dòu daøng hoûi:
p.
- Em thay anh uoáng ñöôïc khoâng? Anh ñaõ uoáng nhieàu laém roài!
ie
Ñoâi maét Chí Vieãn öôùt ñaãm nhìn ÖÙc Hoa:
- ÖÙc Hoa, ñeâm nay, em cho anh uoáng moät böõa cho ñaõ ñi! Ñôøi ngöôøi coù maáy khi ñöôïc say taän
H
tình ñaâu! Em bieát khoâng? Caùi ngaøy vui veû hoâm nay, anh chôø ñôïi ñaõ möôøi naêm roài! Möôøi naêm,
moät khoaûng thôøi gian daøi vaø chaäm bieát maáy! Laøm sao maø anh laïi khoâng say cho ñöôïc?
m
Chaøng laïi noác caïn ly röôïu. Ñan Leä töôi cöôøi hôùn hôû, ñöùng daäy noùi vôùi Chí Vieãn:
ie
- Em cuõng uoáng vôùi anh moät ly! Vì chuùng ta hoùa thuø thaønh baïn!
Chí Vieãn tröøng maét nhìn naøng:
K
- Em aáy aø? Neáu ñaõ chòu chuoác röôïu cho anh, Ñan Leä, em phaûi goïi anh baèng gì môùi ñöôïc!
Ñan Leä noùi baèng moät gioïng hoùm hænh:
- Nhö vaäy, em goïi anh nhö theá naøy nheù: oâng chaân lyù, oâng chí tình chí nghóa!
Chí Vieãn ngôù ngöôøi ra, ngaïc nhieân noùi:
- Goïi caùi gì maø kyø vaäy?
Ñan Leä chæ Chí Töôøng:
- Anh hoûi anh aáy ñaáy! Anh aáy noùi anh laø chaân lyù, anh laø söï chí tình chí nghóa, coøn em laø aùc
quyû, laø sa taêng...
Chí Töôøng keâu leân:
- Tieåu Leä Chi! Ai noùi em laø aùc quyû, laø sa taêng hoài naøo? Laïi ôû ñoù noùi baäy nöõa roài! Phaûi phaït
röôïu em môùi ñöôïc!
- Phaït röôïu thì phaït röôïu!...
Ñan Leä noùi thaät phoùng khoaùng, haøo saûng, naøng noác moät hôi caïn saïch, ñöa caùi ly veà phía Chí

Page 20 of 42
Töôøng cho chaøng xem, naøng vöøa cöôøi vöøa noùi:

- ... Em maø uoáng say roài thì anh xuùi quaåy! Laàn tröôùc ôû Gevena, em ñi döï moät buoåi tieäc, moïi
ngöôøi chuoác röôïu em ñeán say meøm, ruùt cuoäc anh bieát em ñaõ laøm gì khoâng?
- Laøm gì?
- Em hoân heát taát caû caùc ñaáng maøy raâu trong baøn tieäc!
Chí Töôøng suyùt chuùt ñaõ phun ra nguïm röôïu vöøa hôùp vaøo mieäng, chaøng voäi vaøng chuïp laáy ly
röôïu cuûa Ñan Leä, noùi lieân tuïc:
- Thoâi ñöôïc roài, ñöôïc roài! Em uoáng bao nhieâu ñoù ñaõ ñuû roài!
OÂng giaø cöôøi khaëc khaëc:
- Chí Töôøng, sao chaùu khoâng ñeå cho Ñan Leä say moät böõa xem sao, giaø naøy, ñaõ laâu laém roài
khoâng ñöôïc ai hoân caû!
Ñan Leä nhöôùng cao ñoâi chaân maøy, hoûi baèng moät gioïng ngaây thô:
- Thaät sao?... Vaäy thì, chaùu khoâng say cuõng phaûi hoân baùc!...
Naøng phoùng ngay ñeán beân oâng giaø, ñaët ngay leân maù oâng moät caùi hoân thaät thaân maät, thaät thaønh
khaån, thaät noàng nhieät, noùi baèng moät gioïng thaät chaân thaønh:
m
- Chaùu vöøa gaëp baùc ñaõ thích ngay, baùc hieàn töø quaù, thaân thieát quaù! So vôùi ba chaùu coøn coù phaàn
co
hôn!
OÂng giaø vui ñeán ñoä cöôøi tít caû maét, tay chaân muùa may:
p.
- UÙi daøo! Sao maø ngöôøi ñaõ ñeïp, maø mieäng cuõng ngoït nhö ñöôøng pheøn theá kia! Thaûo naøo maø
Chí Töôøng phaùt ñieân leân vì chaùu! Chí Töôøng! Chaùu coù caëp maét hay laém ñaáy nheù!
ie
OÂng ñöa tay ñaám vaøo vai Chí Töôøng moät caùi. Chí Vieãn cuõng cöôøi tuûm tæm hoûi:
- Ñöôïc roài, Ñan Leä, theá coøn anh thì sao?
H
Ñan Leä cöôøi hi hi noùi:

m
- Anh aáy aø, anh thì khoâng ñöôïc! Anh laø vaät sôû höõu cuûa chò ÖÙc Hoa! Em chöa say ñeán ñoä nhö
theá ñaâu!
ie
- Nhö vaäy thì, ly röôïu naøy em coù uoáng vôùi anh hay khoâng?
- Uoáng chöù!
K
Ñan Leä laïi böng ly röôïu leân. Chí Vieãn noùi:

- Khoan ñaõ, caùch xöng hoâ chính thöùc giöõa chuùng ta vaãn chöa giaûi quyeát, em noùi thöû nghe coi,
em phaûi goïi anh baèng gì?
- Ñöôïc roài!...
Saéc maët cuûa Ñan Leä ñaõ bò röôïu laøm cho öûng ñoû. Naøng cöôøi hi hi ñöa tay naâng ly röôïu leân moâi,
moät maët uoáng caïn ly, moät maët yeåu ñieäu cuùi ngöôøi xuoáng thi leã vôùi Chí Vieãn, keâu leân baèng
moät gioïng ñieäu thanh thoaùt:
- ... Anh Hai!
Goïi xong, naøng laïi roùt theâm moät ly thaät ñaày, quay ngöôøi laïi ñoái dieän vôùi ÖÙc Hoa, noùi thaät to
tieáng raèng:
- Uoáng röôïu vôùi anh Hai roài, khoâng theå khoâng uoáng vôùi chò Hai! Chò Hai, chò cuõng uoáng moät ly
nheù!
Laàn naøy, ñeán phieân ÖÙc Hoa ñoû maët tía tai. Naøng khoâng phaûi laø loaïi ngöôøi haøo phoùng vaø khoâng

Page 21 of 42
caâu neä hình thöùc nhö Ñan Leä, voäi vaøng nhaûy döïng ngöôøi leân, naøng troán khoâng kòp, tay chaân
luoáng cuoáng, gaàn nhö khoâng bieát phaûi laøm theá naøo cho phaûi, göông maët naøng ñoû böøng lan leân
ñeán caû hai tai. OÂng giaø nhìn thaáy caûnh töôïng ñoù, cöôøi leân ha haû. Theá nhöng Ñan Leä khoâng heà
chòu buoâng tha, naøng vaãn tieáp tuïc goïi ÖÙc Hoa baèng “chò Hai”, “chò Hai”, ngoït lòm, thaân thieát:
- Sao vaäy? Chò Hai, chò khoâng neå maët em chuùt naøo heát vaäy? Chò Hai, em môøi chò ly röôïu naøy,
chò phaûi uoáng cho caïn ly vôùi em chöù. Chò Hai, töø ñaây veà sau, neáu nhö em coù gì khoâng bieát, chò
daïy em vôùi nheù! Chò Hai, Chí Töôøng noùi chò laø ngöôøi con gaùi tuy raèng soáng ôû xöù Taây Phöông,
nhöng vaãn giöõ ñöôïc raát nhieàu neùt Ñoâng Phöông, chò phaûi daïy baûo em môùi ñöôïc, chò Hai...
Chí Vieãn noùi thaät lôùn tieáng:
- Ñöôïc roài, ÖÙc Hoa! Coâ em daâu cuûa anh ñaõ thaønh taâm thaønh yù môøi em ly röôïu, em haõy uoáng
ñi, chaúng leõ caùi chöùc “chò Hai” ñoù cuûa em khoâng ñuû vöõng hay sao? Môùi hoâm tröôùc ñaây, chuùng
ta baøn luoân caû chuyeän chaùu chaét cuûa mình cöôùi vôï nöõa maø, baây giôø, sao em laïi maéc côõ chi
vaäy?
Göông maët cuûa ÖÙc Hoa caøng ñoû öûng hôn nöõa, naøng keâu leân:
- OÀ... ui cha! Chí Vieãn, anh... anh... sao anh laïi noùi ra vaäy?
m
Laàn naøy, caû nhaø ñeàu cuøng cöôøi oà leân. Caû caên nhaø ñaày aép tieáng cöôøi, ñaày aép tieáng noùi, ñaày aép
co
muøi röôïu, ñaày aép nieàm vui. Trong nieàm vui traøn treà vaø tieáng cöôøi roän raõ ñoù, moïi ngöôøi ñeàu
uoáng hôi quaù cheùn, moïi ngöôøi ñeàu cheách choaùng hôi men. Söï thaät thì, röôïu khoâng laøm ngöôøi
p.
say maø ngöôøi ñaõ töï say, tröôùc khi uoáng röôïu, moïi ngöôøi naøo ñaõ khoâng coù hôi men! Ngaøy hoâm
nay voán laø moät ngaøy vui voâ cuøng, voâ cuøng troïng ñaïi!
ie
Cho ñeán khi ñeâm khuya thanh vaéng, ngay caû oâng giaø cuõng ñaõ nöûa say nöûa tænh. Ñan Leä ñoät
nhieân noåi höùng ñeà nghò moïi ngöôøi cuøng nhau leân chieác cuõ naùt cuûa Chí Vieãn, ñi thöôûng ngoaïn
H
moät voøng La Maõ veà ñeâm!

m
- Taát caû moïi ngöôøi cuøng ñi, chuùng ta laùi xe thaúng ñeán khuoân vieân Quoác Hoäi, cho nöõ thaàn La
Maõ chieâm ngöôõng “Licenziado” cuûa chuùng ta!
ie
Moät caâu ñeà nghò ñieân cuoàng, laäp töùc ñöôïc ngay söï höôûng öùng ñieân cuoàng. Söùc soáng traøn treà
trong con ngöôøi cuûa Ñan Leä, voán coù aûnh höôûng voâ cuøng to lôùn vôùi taát caû moïi ngöôøi trong boïn,
K
ngay caû oâng giaø ít khi naøo chòu ra ñöôøng, cuõng bò Ñan Leä loâi ñi tuoát.
Theá laø, moïi ngöôøi chen chuùc vaøo chieác xe cuõ naùt cuûa Chí Vieãn, chieác xe cuõ naùt ñoù nhoû xíu,
chôû coù naêm ngöôøi maø cuõng chaät cöùng nhö neâm. Chí Vieãn roà maùy xe, ñaïp ga roà roà, chieác xe
ruøng mình laéc lö than thôû, ñaàu xe xì ñaày khoùi traéng, phaùt ra moät loaït tieáng keâu nhö theå ho hen,
nhö theå khòt muõi moät luùc, theá nhöng vaãn ñöùng söïng moät choã, khoâng heà coù yù gì tieán leân phía
tröôùc. Chí Vieãn duøng tay ñaäp maïnh vaøo tay laùi, chaân ñaïp maïnh ga, mieäng keâu leân raèng:
- Chieác xe naøy haún laø cuõng muoán uoáng ly röôïu ñaây! Noù coù caûm maïo thöông haøn gì ñaâu, vaäy
maø cuõng baøy ñaët ho hen, khòt muõi laøm gì vaäy?
Ñan Leä ñöa tay ra ngoaøi cöûa soå xe, vöøa vaåy vöøa la leân oûm toûi:
- Tieán leân! Xe cuõ! Tieán leân! Xe cuõ! Nhanh leân! Xe cuõ!
Chieác xe nhö theå nghe theo meänh leänh cuûa naøng, ñoät nhieân nhaûy döïng leân, laéc lö xoâng thaúng
veà phía tröôùc. Theá laø, nguyeân caû moät xe ngöôøi hoâ hoaùn leân, la aàm leân, hoan hoâ, hoan hoâ,
mamamia, mamamia!

Page 22 of 42
Chieác xe löôùt qua töøng con ñöôøng cuûa thaønh phoá La Maõ, ñi ngang qua Palatine Hill, ñi ngang
qua pheá thaønh La Maõ, ñi ngang qua Via Condotii, ñi ngang qua ñaáu tröôøng Colosseum, ñi
ngang qua Piazza Venezia...
Chieác xe phoùng ñi thaät nhanh, cuõng may laø trôøi ñaõ veà khuya, treân ñöôøng, xe vaéng ngöôøi thöa.
Chieác xe hieån nhieân cuõng chòu coäng taùc moät caùch ñaéc löïc, moãi laàn noù coù veõ duøng daèng muoán
ñình coâng, laø Ñan Leä laïi ñöa tay leân keâu aàm ó:
- Raùng leân, raùng leân, xe cuõ! Tieán leân, tieán leân, xe cuõ! Hoan hoâ, hoan hoâ, xe cuõ!
Chieác xe cuõ naùt hình nhö khoâng daùm khoâng nghe lôøi, laïi laéc lö, than thôû, duøng daèng, vuøng vaåy
tieán leân phía tröôùc! Theá laø, Ñan Leä baét ñaàu caát tieáng haùt, naøng haùt moät baøi haùt cuûa treû con lôùp
maãu giaùo “Xe löûa phi nhanh”, theá nhöng, naøng söûa lôøi laïi moät chuùt:
- Xe cuõ phi nhanh! Xe cuõ phi nhanh!
Xuyeân qua La Maõ, vöôït qua pheá thaønh,
Moãi ngaøy boân ba ngaøn vaïn daëm!
Gaàn ñeán nhaø roài! Gaàn ñeán nhaø roài!
Meï ôi! Cha ôi! Vui bieát bao!
m
Do bôûi ñieäu nhaïc cuûa baøi haùt voâ cuøng ñôn giaûn vaø deã baét chöôùc, chæ moät luùc sau, caû moät xe
co
ngöôøi ñeàu ñaõ cuøng haùt aàm leân vôùi Ñan Leä, “Xe cuõ phi nhanh, xe cuõ phi nhanh!”. Vaø cöù nhö
theá, chieác xe cuõ naùt “phi thaúng” ñeán quaõng tröôøng Quoác Hoäi.
p.
Moät loaït tieáng thaéng xe rít vang leân gaáp ruùt, chieác xe cuõ naùt döøng laïi, moïi ngöôøi treân xe, la heùt
hoan hoâ aøo aøo nhaûy xuoáng. Boïn hoï khoa tay muùa chaân, noùi chuyeän um suøm vôùi böùc töôïng nöõ
ie
thaàn La Maõ, Chí Vieãn ñaåy Chí Töôøng ñeán tröôùc böùc töôïng, noùi leân thaät to:
- Hoâm nay, chuùng ta ñeán ñaây chieâm ngöôõng naøng! Ngaøy sau, haäu theá seõ chieâm ngöôõng nhöõng
H
taùc phaåm ñieâu khaéc cuûa Chí Töôøng!...

m
Chaøng noùi baèng moät gioïng nhöøa nhöïa, say söa, giaûi thích thaät to:
- ... Chí Töôøng! Traàn Chí Töôøng! Naøng coù bieát khoâng? Ñoù laø moät caùi teân Ñoâng Phöông, naøng
ie
coù bieát khoâng?

Chí Töôøng loaïng choaïng ñöa tay ra keùo Chí Vieãn, chaøng töï cho raèng mình khoâng heà say, theá
K
nhöng khoâng hieåu vì sao chaøng cöù haû mieäng ra cöôøi toe toeùt, chaøng cöôøi maõi, cöôøi maõi khoâng
thoâi:
- Anh Hai, anh say roài! Anh Hai, anh ñöøng keâu nöõa! Ñoù chæ laø töôïng ñaù, khoâng nghe ñöôïc
tieáng cuûa anh ñaâu!
- Naøng nghe ñöôïc chöù! Naøng laø thaàn maø, laøm sao naøng nghe khoâng ñöôïc!
Chí Vieãn caõi laïi, tieáp tuïc noùi chuyeän vôùi böùc töôïng, tieáp tuïc ñöa tay quô quaøo, la heùt. Ñan Leä
cöôøi ruõ röôïi, vuøi ñaàu mình vaøo loøng Chí Töôøng. ÖÙc Hoa laø ngöôøi uoáng ít röôïu nhaát, laø ngöôøi
tænh taùo nhaát trong boïn, naøng khoâng ngöøng chaïy ñeán keùo tay Chí Vieãn, Chí Vieãn quay moøng
moøng nhö caàn truïc xe laên, khoâng ngöøng keâu la:
- Michaelangelo! Michaelangelo! OÂng laø baäc thaøy, oâng laø danh sö cuûa ngaønh ñieâu khaéc, oâng
cuõng neân ñeán ñaây laøm quen vôùi thaèng em trai cuûa toâi, nöõ thaàn La Maõ, caùc vò anh huøng voâ
danh, Ceasar ñaïi ñeá, vua Nile, Bernini... taát caû moïi ngöôøi haõy ñeán ñaây, ñeâm nay, Traàn Chí
Vieãn naøy baøy tieäc, môøi taát caû moïi ngöôøi! Traàn Chí Vieãn naøy doïn moät tieäc röôïu cho thaèng em

Page 23 of 42
trai, taát caû moïi ngöôøi haõy ñeán ñaây! Ñeán ñaây...
ÖÙc Hoa oâm laáy caùnh tay chaøng, oâm laáy ngöôøi chaøng:
- Chí Vieãn! Chí Vieãn! Anh laøm caûnh saùt ñeán ñaây baây giôø! Anh laøm cho moïi ngöôøi trong thaønh
phoá thöùc daäy baây giôø!
Chí Vieãn cöôøi saëc suïa:
- Ngöôøi trong thaønh phoá? Ha ha! Nhöõng “ngöôøi” ôû ñaây, chæ coù chuùng ta, ngoaøi chuùng ta ra, chæ
coù thaàn linh cuûa La Maõ, vaø nhöõng hoàn ma boùng queá cuûa La Maõ, ñeâm nay, laø ñeâm ngöôøi, quyû,
thaàn cuøng nhau hoïp laïi hoäi nghò! Ha ha, ÖÙc Hoa, em coù bieát khoâng?...
Chaøng naâng caèm naøng leân, ñoät nhieân khoâng cöôøi nöõa, maø noùi thaät nghieâm trang:
- ... Nhöõng ngöôøi hoâm nay, laø ma quyû cuûa ngaøy mai, laø thaàn thaùnh cuûa ngaøy sau, em hieåu
khoâng? Ñònh luaät cuûa nhaân loaïi laø nhö theá ñoù! Nhö Tröông Phi, nhö Quan Coâng, ñeàu ñi qua
con ñöôøng nhö theá. Chuùng ta, cuõng seõ ñi qua con ñöôøng nhö theá...
OÂng giaø ngoài treân nhöõng baäc thang daãn leân toøa nhaø nghò vieän, töø naõy giôø oâng cöù ôû ñoù haùt tôùi
haùt lui baøi haùt “Xe cuõ phi nhanh”, hieån nhieân laø oâng ñaõ meâ maån vôùi baøi haùt naøy roài.
m
Xuyeân qua La Maõ, vöôït qua pheá thaønh,
co
Gaàn ñeán nhaø roài, gaàn ñeán nhaø roài!
p.
Meï ôi! Cha ôi! Vui bieát bao!
Ñoät nhieân, oâng vuøi maùi toùc baïc phô cuûa mình vaøo hai caùnh tay, vaø baét ñaàu caát tieáng khoùc röng
ie
röùc. ÖÙc Hoa voäi vaøng buoâng Chí Vieãn ra, chaïy ñeán oâm laáy ñaàu cha. Naøng hoûi:
- Ba! Sao vaäy ba?
H
OÂng giaø ñoïc leân baèng moät gioïng mô maøng:

m
- Gaàn ñeán nhaø roài! Gaàn ñeán nhaø roài!... Ba muoán veà nhaø, ba muoán veà nhaø!
ÖÙc Hoa voäi vaøng noùi:
ie
- Ñöôïc roài, ba, baây giôø chuùng ta laùi xe veà nhaø ngay ñaây! Ba ñöùng daäy ñi, chuùng ta veà nhaø!
OÂng giaø khoùc hu hu, noùi xong roài laïi haùt:
K
- Ba khoâng noùi nhaø ôû La Maõ, ba muoán noùi ñeán caùi nhaø thaät söï cuûa ba!... Xe cuõ phi nhanh, xe
cuõ phi nhanh... Moãi ngaøy boân ba ngaøn vaïn daëm! Gaàn ñeán nhaø roài! Gaàn ñeán nhaø roài! Meï ôi!
Cha ôi! Vui bieát bao!...
ÖÙc Hoa ngôù ngöôøi ra, söïng laïi, naøng khoâng bieát phaûi laøm nhö theá naøo. Ñuùng ngay luùc ñoù, naøng
nghe tieáng Chí Töôøng keâu ruù leân:
- Anh Hai! Anh sao vaäy?
Naøng quay ñaàu laïi, vöøa ñuùng luùc nhìn thaáy Chí Vieãn ñang ngaõ veà phía chieác töôïng ñoàng to
töôùng, naøng keâu ruù leân, Chí Töôøng ñaõ ñöa tay ra oâm ngay Chí Vieãn. ÖÙc Hoa chaïy nhaøo tôùi,
cuùi ngöôøi xuoáng, naøng nhìn thaáy göông maët traéng beäch moät caùch thaûm haïi cuûa Chí Vieãn, ñang
naèm goïn trong loøng Chí Töôøng, chaøng vaãn coøn ñang móm cöôøi, mieäng vaãn coøn ñang laåm baåm:
- Chí Töôøng, em laø moät ngheä thuaät gia vó ñaïi!
Noùi xong, ñoâi con maét chaøng nhaém nghieàn laïi. ÖÙc Hoa keâu leân kinh hoaøng:
- Chí Vieãn! Chí Vieãn! Chí Vieãn! Anh say roài? Hay laø sao vaäy?

Page 24 of 42
Ñan Leä keùo tay ÖÙc Hoa:

- Nhanh leân! Chuùng ta ñöa anh aáy ñeán beänh vieän! Anh aáy beänh roài! Ñeå em laùi xe cho! Nhanh
leân!
Chí Vieãn daàn daàn tænh laïi.

Môû maét ra, vaät chaøng nhìn thaáy tröôùc tieân, laø chai nöôùc bieån ñang treo luûng laúng beân caïnh
giöôøng, ñaàu chaøng hôi coù chuùt hoang mang, coù chuùt loän xoän, ñaây laø ñaâu nhæ? Chaøng hôi di
ñoäng moät chuùt, coù moät baøn tay dòu daøng ñaët nhanh leân ngöôøi chaøng, tieáp theo ñoù, laø ñoâi maét to
ñen chöùa ñaày neùt lo laéng, öu tö, thöông xoùt cuûa ÖÙc Hoa hieän ra tröôùc maët chaøng. Chaøng hôi
nhíu maøy, muoán di ñoäng moät chuùt, theá nhöng, chaøng caûm thaáy caû ngöôøi mình khoâng coù moät
chuùt söùc löïc naøo caû. Chaøng nhìn ÖÙc Hoa, caát tieáng laåm baåm hoûi:
- Anh ñang ôû ñaâu ñaây?
- Trong beänh vieän!
Trong beänh vieän? Chaøng quay ñaàu nhìn daùo daùc, böùc töôøng maøu traéng, khaên traûi giöôøng maøu
traéng, maøn cöûa soå maøu traéng, traàn nhaø maøu traéng, taát caû ñeàu laø moät maøu traéng toaùt. Caùnh tay
m
chaøng bò giöõ chaët treân giöôøng, chai nöôùc bieån treo luûng laúng beân giöôøng ñang nhoû töøng gioït,
töøng gioït nöôùc trong veo vaøo maïch maùu tay chaøng. Chaøng xuïc xaïo laïi kyù öùc, aán töôïng cuoái
co
cuøng chaøng coøn nhôù, laø mình ñang ñöùng dieãn thuyeát tröôùc böùc töôïng nöõ thaàn La Maõ trong
khuoân vieân quoác hoäi YÙ, sao baây giôø laïi naèm trong beänh vieän theá naøy? Chaøng nhìn ÖÙc Hoa, do
p.
döï, nghi ngôø, chaøng ngaäp ngöøng hoûi:
ie
- Anh... sao vaäy?
Baøn tay ÖÙc Hoa naém chaët laáy tay chaøng, naøng noùi thaät nheï:
H
- Anh bò beänh. Baùc só noùi raèng, anh phaûi naèm beänh vieän moät thôøi gian.
- Noùi baäy!
m
Chaøng ñònh ngoài daäy. ÖÙc Hoa laäp töùc aán chaøng naèm trôû xuuoáng:
ie
- Ñöøng nhuùc nhích, anh ñang voâ nöôùc bieån.

Chaøng nhíu chaët ñoâi chaân maøy, coá gaéng nhôù laïi:
K
- Taïi sao laïi voâ nöôùc bieån? Khoâng phaûi chuùng ta ñang aên möøng ngaøy Chí Töôøng toát nghieäp ra
tröôøng sao? Khoâng phaûi chuùng ta ñang ôû ngay tröôùc quaõng tröôøng quoác hoäi sao? Ñuùng roài, anh
nhôù laø anh coù uoáng hôi nhieàu röôïu moät chuùt, khoâng phaûi anh beänh ñaâu, maø anh bò say ñoù!
Ñoâi maét ÖÙc Hoa nhìn chaøng buoàn röôøi röôïi, gioïng naøng thaät thaáp:
- Anh bò beänh roài! AÊn möøng ngaøy Chí Töôøng toát nghieäp ra tröôøng, ñaõ laø chuyeän cuûa ba ngaøy
tröôùc roài!
Chaøng môû to ñoâi maét:
- Caùi gì?
Naøng ñöa tay vaân veâ taám khaên traûi giöôøng, gioïng noùi naøng chöùa ñaày nöôùc maét:
- Anh naèm beänh vieän ñaõ ba hoâm roài, suoát ba hoâm lieàn, anh hoân meâ khoâng heà tænh laïi.
Chaøng hoûi baèng moät gioïng do döï:
- Anh... bò beänh gì vaäy?
- Baùc só vaãn coøn ñang thöû nghieäm!

Page 25 of 42
Chí Vieãn noùi baèng moät gioïng baát maõn:

- Vaãn coøn ñang thöû nghieäm?... Noùi moät caùch khaùc, baùc só khoâng heà bieát laø anh ñang bò beänh
gì? Anh noùi cho em nghe...
Chaøng laïi ñònh ngoài daäy, theá nhöng, caû ngöôøi chaøng cöù meàm nhuõn ra, khoâng nghe theo söï ñieàu
khieån. Trong loøng chaøng hôi coù chuùt cuoáng quyùt, caùi kyù öùc cuûa nhieàu naêm xöa cuõ laïi hieän ra
tröôùc maét chaøng, nuùi lôõ, töøng khoái tuyeát ñoå aøo xuoáng, chaøng bò choân döôùi lôùp tuyeát daøy...
chaøng laéc laéc ñaàu, laéc maát ñi caùi hình aûnh gheâ rôïn ñoù:
- ... Anh chæ uoáng hôi nhieàu röôïu moät chuùt thoâi, chöù coù gì ñaâu!
ÖÙc Hoa noùi:
- Khoâng, anh khoâng phaûi nhö theá! Baùc só ñaõ khaùm ra roài, anh bò chöùng loeùt daï daøy, baùc só noùi,
nhaát ñònh laø phaûi moå môùi heát ñöôïc, theá nhöng...
Naøng hôi do döï moät chuùt, cuoái cuøng cuõng baëm moâi noùi ra:
- ... Anh laïi bò beänh vieâm gan, caàn phaûi trò xong beänh vieâm gan cuûa anh, môùi coù theå moå cho
anh ñöôïc.
- Em noùi laø, anh bò vieâm gan vaø bò luoân caû beänh loeùt daï daøy!...
m
ÖÙc Hoa laëng leõ gaät gaät ñaàu.
co
- ... Nhö vaäy, taïi sao luùc naõy em laïi noùi laø baùc só vaãn coøn ñang thöû nghieäm?
ÖÙc Hoa ngaäp ngöøng:
p.
- Taïi vì... taïi vì... baùc só vaãn coøn ñang thöû nghieäm nhöõng cô quan khaùc trong ngöôøi anh!
Chaøng thieåu naõo ngaõ phòch ñaàu leân goái, trong loøng aån hieän moät moái lo ngaïi chaäp chôøn, moät tai
ie
naïn to lôùn saép uùp chuïp leân ñaàu chaøng roài ñaây! Caùi ñaàu naëng chình chòch cuûa chaøng, töù chi
khoâng nghe theo söï ñieàu khieån, caùi loàng ngöïc luùc naøo cuõng ñau aâm æ, vaø söï meät moûi, söï meät
H
moûi khoâng theå choáng choïi laïi ñöôïc cuûa chaøng, taát caû nhöõng thöù ñoù hôïp laïi, ñeàu nhö ñang nhaéc
m
nhôû cho chaøng bieát moät söï thaät, ñuùng vaäy, chaøng ñaõ bò beänh! Cho duø chaøng coù nhìn nhaän hay
khoâng nhìn nhaän, chaøng cuõng ñaõ bò beänh roài! Naèm ôû ñoù, khoâng theå di ñoäng, khoâng theå laøm
ie
vieäc, nhö moät vaät pheá thaûi! Chaøng hít vaøo moät hôi thaät daøi, nhìn thaúng vaøo ÖÙc Hoa:
- Chí Töôøng ñaâu?
K
- Anh... Anh... Anh aáy ñi tìm vieäc laøm roài!

Chaøng laïi ñònh noåi noùng:
- Tìm vieäc laøm?... Anh ñaõ noùi vôùi noù...
ÖÙc Hoa nhìn chaøng baèng ñoâi maét ñau ñôùn, khaån caàu, gioïng noùi naøng nhoû nheï, bi ai:
- Chí Vieãn! Anh ñöøng neân böôùng bænh nhö theá nöõa, ñöôïc khoâng? Baùc só noùi... trong moät thôøi
gian ngaén, anh... anh... khoâng theå naøo xuaát vieän ñöôïc. Chí Töôøng ñaõ ra tröôøng roài, anh aáy raát
deã daøng tìm ñöôïc vieäc laøm coù lieân quan ñeán ngaønh ngheà cuûa anh aáy, anh haõy an taâm döôõng
beänh, ñöøng neân lo laéng nöõa, ñöôïc khoâng? Em van anh haõy an taâm döôõng beänh, vì em! Ñöôïc
khoâng?
Chí Vieãn chuù yù nhìn vaøo ñoâi maét long lanh ngaán leä, van xin, saàu khoå cuûa ÖÙc Hoa, traùi tim cuûa
chaøng meàm nhuõn ñi, thôû ra moät hôi daøi naõo nuoät, chaøng nhaác caùnh tay khoâng bò voâ nöôùc bieån
cuûa mình, nheï nhaøng vuoát vuoát maùi toùc naøng, caùnh tay chaøng coù caûm giaùc nhö naëng ngaøn caân,
chæ moät choác, caùnh tay ñoù ñaõ meàm ruõ xuoáng. Chaøng thì thaàm:

Page 26 of 42
- Yeân taâm ñi, ÖÙc Hoa, anh seõ khoûe laïi raát nhanh!
ÖÙc Hoa gaät gaät ñaàu, ñoâi maét naøng long lanh ngaán leä, khoâng hieåu taïi sao, chaøng caûm thaáy aùnh
maét naøng traøn ñaày neùt bi ai, ñau ñôùn vaø thaûm saàu, theá nhöng, chaøng caûm thaáy caû ngöôøi mình
ruõ röôïi, khoâng coøn moät chuùt söùc löïc ñeå hoûi theâm chuyeän gì nöõa, söï meät moûi nhö moät vieân ñaù
to lôùn, uùp chuïp xuoáng mi maét chaøng, ñoâi maét chaøng, loàng ngöïc chaøng, töù chi chaøng, nhaém
nghieàn ñoâi maét, chaøng laïi tieáp tuïc nguû thaät nhanh.
Khoâng bieát nguû ñöôïc bao laâu, yù thöùc cuûa chaøng laïi baét ñaàu hoaït ñoäng, trong traïng thaùi chaäp
chôøn, moâng lung, chaøng nghe coù tieáng ngöôøi ñang thì thaàm noùi chuyeän, chaøng khoâng môû maét,
nhöng ñaõ nghe ra ñoù laø thanh aâm cuûa Chí Töôøng, ñang thaáp gioïng noùi:
- ... toùm laïi, laø coi nhö ñaõ naùt baáy heát roài, beänh tình khoâng phaûi chæ moät ngaøy moät böõa ñaâu. Loãi
cuõng taïi toâi quaù sô xuaát, leõ ra phaûi baét anh aáy ñeán beänh vieän töø laâu. Duø sao ñi nöõa, thì baây giôø
cuõng khoâng theå moå ñöôïc, phaûi ñôïi ñeán khi naøo anh aáy...
Nhaát ñònh laø mi maét cuûa Chí Vieãn coù hôi ñoäng ñaäy moät chuùt, Chí Töôøng laäp töùc ngöng ngay.
Chí Vieãn môû maét ra, nhìn thaáy Chí Töôøng ñöùng ngay tröôùc maët mình, göông maët treû trung vaø
m
ñeïp trai cuûa chaøng ñang mieãn cöôõng nôû moät nuï cöôøi vôùi mình. Beân caïnh chaøng, laø Ñan Leä
traøn ñaày söùc soáng tuoåi thanh xuaân, naøng ñang môû to ñoâi maét ñen lay laùy, nhìn chaøng khoâng
co
chôùp. Chaøng nghó ñeán Ñan Leä veùo von vôùi baøi haùt “Xe cuõ bay mau”, taïi sao hoâm nay naøng
khoâng cöôøi nöõa? Khoâng toû ra hoaït baùt yeâu ñôøi nöõa? AÙnh maét chaøng löôùt qua Ñan Leä, ÖÙc Hoa
p.
vaãn ngoài ôû ñoù, nhöng göông maët coøn vöông ngaán leä, ñoâi maét nhìn chaøng chöùa ñaày neùt öu tö.
ie
Trong phoøng, ñeøn ñaõ ñöôïc môû leân, baây giôø ñaõ laø buoåi toái roài.
Chí Töôøng cuùi ñaàu xuoáng nhìn chaøng, laøm ra boä vui veû noùi:
H
- Anh Hai, baây giôø anh heát coøn böôùng nöõa nheù! OÂng trôøi baét anh phaûi nghó ngôi moät khoaûng
thôøi gian ñaáy! Xem anh coù coøn laøm taøng nöõa khoâng? Cho duø laø ngöôøi maùy cuõng phaûi nghó ngôi
m
voâ daàu laïi chöù!

ie
Chí Vieãn mieãn cöôõng nôû moät nuï cöôøi, nhìn Chí Töôøng, chaøng hoûi:
- Nghe noùi em ñang tìm vieäc laøm, tìm ñöôïc chöa?
K
- Ñöôïc roài!
- Laøm gì vaäy?
- Laøm... laøm phuï giaûng ôû tröôøng cuûa em, em nghó, nhö theá laø toát nhaát, vöøa coù löông, laïi khoâng
phaûi boû qua nhöõng gì mình ñaõ hoïc.
Chí Vieãn gaät gaät ñaàu, trong loøng chaøng caûm thaáy an uûi raát nhieàu, chaøng noùi:
- Löông haún laø khoâng nhieàu ñaâu nhæ? Anh bieát laøm phuï giaûng löông thaáp laém. Theá nhöng,
khoâng heà gì, coù theå khoâng rôøi xa caùi ngaønh mình ñaõ hoïc laø toát laém roài.
- Em cuõng nghó nhö theá, vaû laïi, giaùo sö cuûa em laïi giôùi thieäu cho em keøm theâm hai ñöùa treû con
cuûa moät ngöôøi Myõ, em daïy chuùng noù veà hoäi hoïa, coi nhö laø thaøy giaùo daïy keøm, löông coi vaäy
maø coøn cao hôn ôû tröôøng.
- Nhö vaäy, em baän roän döõ laém roài!
- Tuy raèng baän, nhöng khoâng cöïc laém! Chæ coù buoåi toái phaûi ñi daïy keøm, khoâng ñöôïc töï do maø

Page 27 of 42
thoâi!
Chí Vieãn nhìn chaøng thaät saâu, thaät saâu:
- Baây giôø ñang laø muøa nghæ heø, phuï giaûng cuõng coù coâng vieäc laøm hay sao?
- Bôûi vaäy cho neân khoâng ai chòu laøm phuï giaûng, giaùo sö vaø giaûng sö ñeàu ñaõ ñi nghæ heø heát roài,
chæ coù phuï giaûng laø duø nghæ heø cuõng phaûi ñi laøm, phuï giaûng ôû Ñaøi Loan cuõng nhö vaäy ñoù.
Chí Vieãn thôû ra moät hôi daøi, chaøng mæm mieäng cöôøi aùi ngaïi:
- Thoâi ñöôïc roài! Ngoù boä, em phaûi chòu khoå moät thôøi gian roài... Chí Töôøng, noùi cho anh nghe,
tieàn beänh vieän vaø thuoác men phaûi khoaûng bao nhieâu?
Chí Töôøng mæm cöôøi, hoûi:
- Anh Hai, anh coù theå bôùt lo laïi moät chuùt duøm em ñöôïc khoâng? Baây giôø, ñeán phieân em phaûi
duøng caùi caâu cuûa anh thöôøng noùi, em coù theå gaùnh noåi!
Chí Vieãn cöôøi leân. Tuy raèng ñang beänh, theá nhöng chaøng vaãn coù höùng noùi ñuøa:
- Chí Töôøng, anh xem, caû hai anh em chuùng ta ñeàu coù soá cöïc! Khoâng phaûi anh nuoâi em, thì em
phaûi nuoâi anh! Leõ ra, anh coøn ñònh cho em hoïc theâm veà ngaønh ñieâu khaéc nöõa kia!
- Anh Hai! Ñieâu khaéc coù theå töï hoïc, nhöõng gì em hoïc ñaõ ñuû roài, phaàn coøn laïi chæ caàn mình coá
m
gaéng hoïc hoûi theâm maø thoâi!
co
Chí Vieãn noùi thaät thieát tha:
- Nhö vaäy, ñöøng neân boû qua nheù! Baát cöù luùc naøo, em cuõng phaûi töï toâi luyeän mình môùi ñöôïc!...
p.
Quay sang Ñan Leä, chaøng cöôøi noùi:
- ... Ñan Leä, sao hoâm nay em yeân laëng quaù vaäy?
ie
Ñan Leä nhìn chaøng chaêm chuù moät hoài laâu, ñoät nhieân, naøng cuùi ñaàu xuoáng, hoân leân goø maù
chaøng moät caùi, ñoâi maét ño ñoû nhìn chaøng noùi:
H
- Anh Hai, anh phaûi maïnh nhanh leân nheù!

m
- Laàn ñaàu tieân, em goïi anh baèng anh Hai moät caùch vui veû thaønh taâm ñaáy nheù!
Chí Vieãn vöøa cöôøi vöøa noùi, ñöa tay ra naém laáy baøn tay ÖÙc Hoa, chaøng nghieâm saéc maët laïi,
ie
noùi:
- Ñöôïc roài! ÖÙc Hoa, moïi ngöôøi haõy thaúng thaén noùi cho anh bieát, anh khoâng muoán mình bò daáu
K
dieám moät ñieàu gì, beänh tình cuûa anh nghieâm troïng laém sao?
Moïi ngöôøi ñeàu ngaång ngöôøi ra, söïng laïi, moät luùc sau, ÖÙc Hoa môùi noùi thaät nheï:
- Khoâng phaûi nghieâm troïng, maø chæ laø, anh phaûi nghó ngôi moät thôøi gian raát laâu, raát laâu.
Chí Töôøng caén caén raêng, noùi:
- Anh Hai! Em noùi cho anh nghe, bao töû anh ñaõ bò loeùt raát naëng, caàn phaûi moå ñeå caét ñi moät
nöûa, theá nhöng, baây giôø khoâng theå moå ñöôïc, vì gan anh bò beänh, phoåi anh cuõng bò beänh, tim
anh cuõng bò beänh! Anh bò chöùng thieáu maùu vaø suy dinh döôõng thaät traàm troïng! Toùm laïi, toaøn
thaân anh ñeàu bò beänh! Anh hoûi nghieâm troïng hay khoâng nghieâm troïng? Ñuùng vaäy, raát nghieâm
troïng! Em vaø baùc só ñaõ nghieân cöùu beänh tình cuûa anh, nghieân cöùu raát laâu, raát laâu! Ngoaïi tröø
khi trong loøng anh loaïi boû heát taát caû nhöõng yù nieäm taïp nhaïp, an taâm tònh döôõng, naèm ôû beänh
vieän chích thuoác, uoáng thuoác, saùu thaùng sau, coù theå nghó ñeán vieäc moå cho anh, neáu khoâng, anh
seõ cöù phaûi naèm beänh vieän maõi thoâi!
Chí Vieãn môû to ñoâi maét, nhìn vaøo Chí Töôøng, moät luùc thaät laâu sau, caû hai ñeàu khoâng ai noùi

Page 28 of 42
moät tieáng naøo, maø chæ nhìn nhau nhö theá. Sau ñoù, Chí Vieãn gaät gaät ñaàu, nhaém ñoâi maét laïi,
chaøng noùi thaät nheï:
- Ñöôïc laém, anh hieåu roài, anh muoán nguû moät chuùt!
Chí Töôøng vaø Ñan Leä ñi ra khoûi phoøng beänh, vöøa ra khoûi phoøng beänh, Chí Töôøng ñau khoå
ñöùng töïa ngöôøi vaøo töôøng, ngaång ñaàu leân trôøi, yeân laëng khoâng noùi. Ñan Leä oâm laáy chaøng, aùp
goø maù naøng vaøo vai chaøng, naøng noùi:
- Chí Töôøng, haõy ñeå cho em giuùp anh! Em veà nhaø hoûi möôïn tieàn ba!
- Khoâng ñöôïc! Neáu nhö em yeâu anh, em khoâng ñöôïc nhaéc ñeán chuyeän veà nhaø möôïn tieàn nöõa!
Vónh vieãn khoâng bao giôø! Anh noùi cho em nghe! Hai anh em anh khoâng coù moät thöù gì treân coõi
ñôøi naøy caû, maø chæ coù nieàm töï haøo ñoù thoâi! Anh seõ chòu ñöïng noåi! Thaät vaäy! Anh seõ chòu ñöïng
noåi! Chæ caàn anh Hai cuõng chòu ñöïng noåi!
Theá laø, Chí Vieãn tieáp tuïc naèm ôû beänh vieän. Chích thuoác, uoáng thuoác, voâ nöôùc bieån... soá löôïng
thuoác roùt vaøo ngöôøi chaøng moãi ngaøy nhieàu ñeán ñoä kinh hoàn, Chí Vieãn khoâng caàn phaûi hoûi,
cuõng bieát raèng phí toån thuoác men vaø beänh vieän cuõng leân ñeán con soá khaû quan. ÖÙc Hoa moãi
m
ngaøy ñeàu ñeán beänh vieän vôùi chaøng, moãi laàn ñeán ñeàu ñem theo moät moùn soup, khi thì soup gaø,
co
khi thì soup boø... cuøng nhöõng thöùc aên maø chaøng vaãn thích. OÂng giaø cuõng gaàn nhö ñeán moãi
ngaøy, moãi laàn ñeán, oâng ñeàu sôø naén vaøo hai beân xöông chaû vai cuûa chaøng, xuoáng moät caâu keát
p.
luaän:
- Hình nhö khoûe hôn moät chuùt roài ñoù, saéc maët thaáy cuõng ñôõ nhieàu!
ie
Chaøng khoâng heà thaáy mình khoûe hôn moät chuùt naøo, trong beänh vieän, chaøng caøng ôû caøng thaáy
mình tieâu cöïc hôn, caøng ôû caøng thaáy mình khoå sôû hôn, chaøng caûm thaáy mình nhö con thuù bò
H
giam trong loàng kín mít. Moãi ngaøy naèm treân giöôøng, nhöõng ngaøy thaùng voâ tích söï laøm cho
m
chaøng muoán ñieân ngöôøi leân, theo vôùi töøng ngaøy troâi ñi, tính tình chaøng trôû neân noùng naûy vaø deã
noåi giaän. Chaøng traùch thöùc aên cuûa ÖÙc Hoa naáu khoâng ñöôïc ngon, traùch oâng giaø gaït chaøng, cöù
ie
noùi chaøng khoûe hôn moät chuùt, traùch Chí Töôøng moãi laàn ñeán thaêm chaøng chæ ñeå cho coù leä, ngoài
chöa noùng ñít ñaõ lo ñi.
K
Chaøng la leân baèng moät gioïng phaån noä:

- Anh noùi cho em nghe nheù, ÖÙc Hoa! Trong loøng Chí Töôøng khoâng heà coù thaèng anh cuûa noù laø
anh ñaây! Noù chæ bieát coù tình yeâu cuûa noù thoâi, taát caû thôøi giôø noù coù, noù ñeàu daønh cho Ñan Leä!
Noù khoâng heà coù kieân nhaãn ngoài xuoáng noùi chuyeän vôùi thaèng anh noù laâu moät chuùt! Noù laø moät
ñöùa voâ taâm! Maø cuõng khoâng heà coù chí khí! Ra tröôøng ñaõ bao laâu roài, noù coù coù laøm ñöôïc moät
taùc phaåm ñieâu khaéc naøo nöõa khoâng? Anh thì taïi vì bò beänh, chöù coøn noù, noù nhö theá naøo? Noù laø
moät ñöùa voâ taâm, voâ taùnh, khoâng bieát lo laéng gì cho töông lai cuûa mình!
ÖÙc Hoa duøng tay ñaåy chaøng naèm nheø nheï trôû xuoáng goái, nöôùc maét töø töø chaûy doïc daøi xuoáng
hai beân maù, naøng noùi nheø nheï:
- Ñöøng neân traùch Chí Töôøng anh aï, chuù aáy baän quaù ñaáy thoâi!
- Baän! Baän! Laøm phuï giaùo thì coù baän ñöôïc bao nhieâu?...
Chí Vieãn la toaùng leân, nhìn thaáy nöôùc maét cuûa ÖÙc Hoa, chaøng beøn chuyeån muïc tieâu:

Page 29 of 42
- ... Taïi sao em laïi coù nhieàu nöôùc maét theá? Em coù theå naøo khoâng khoùc ñöôïc khoâng? Ñôïi ñeán
khi naøo anh cheát roài em khoùc cuõng chöa muoän maø!...
ÖÙc Hoa quay ngöôøi, xoay löng laïi phía chaøng, laëng leõ lau nöôùc maét. Theá laø, Chí Vieãn laïi ñöa
tay ra keùo naøng vaøo loøng, oâm laáy naøng thaät chaët, chaøng noùi baèng moät gioïng thaät thoáng khoå:
- Tha thöù cho anh, ÖÙc Hoa! Anh saép ñieân leân roài! ÔÛ trong beänh vieän maõi nhö theá naøy, anh thaät
söï muoán ñieân leân roài! ÖÙc Hoa, loãi taïi anh, em ñöøng khoùc nöõa!
ÖÙc Hoa aùp göông maët mình thaät chaët vaøo tröôùc ngöïc chaøng, naøng noùi laåm baåm:
- Em khoâng khoùc ñaâu, chæ caàn anh coá gaéng tònh döôõng, em khoâng khoùc, em seõ hoïc theo hai
anh em anh, em khoâng khoùc!
Hai anh em? Trong loøng Chí Vieãn caûm thaáy hôi ruùng ñoäng.
xxxxxxx
Buoåi toái hoâm ñoù, Chí Töôøng vaø Ñan Leä cuøng ñeán moät löôït. Hieån nhieân, ÖÙc Hoa ñaõ noùi vôùi
chaøng laø Chí Vieãn ñang traùch moùc, giaän döõ veà chaøng, vöøa böôùc chaân vaøo cöûa phoøng, chaøng ñaõ
caát tieáng xin loãi ngay:
m
- Anh Hai, xin loãi anh, em laïi ñeán treã quaù. Maáy ñöùa hoïc troø cuûa em cöù nhuøng nhaèng naém em ôû
laïi, heát ñoøi hoïc veõ tranh, laïi ñoøi hoïc ñieâu khaéc...
Löûa giaän cuûa Chí Vieãn laïi noåi leân böøng böøng:
co
- Ñieâu khaéc?... Anh beänh heát maáy thaùng nay, khoâng theå ñoác thuùc em hoïc taäp, coá gaéng, theá laø
p.
em khoâng caàn phaûi coá gaéng nöõa, phaûi khoâng? Ñieâu khaéc? Em noùi thöû cho anh nghe coi, maáy
ie
thaùng nay, em ñaõ saùng taùc ñöôïc nhöõng gì?
Chí Töôøng cöôøi giaû laû:
H
- Anh Hai! Khoâng phaûi em khoâng muoán saùng taùc, maø laø vì em khoâng coù höùng...
Chí Vieãn ngoài baät daäy treân giöôøng, la toaùng leân:
m
- Khoâng coù höùng!... Nhöng maø, em laïi coù höùng cuøng vôùi Ñan Leä ngaém traêng, noùi chuyeän tình
ie
yeâu chöù gì?

Ñan Leä böôùc leân phía tröôùc moät böôùc, naøng cuõng la toaùng leân khoâng nhòn ñöôïc:
K
- Anh Hai! Anh ñöøng coù muoán noùi laø cöù noùi caøng nhö theá! Anh khoâng heà bieát gì heát! Anh ñoã
toäi oan cho ngöôøi khaùc! Thôøi gian Chí Töôøng gaëp maët anh coøn nhieàu hôn gaëp em, em muoán
gaëp ñöôïc anh aáy coøn khoù hôn leân trôøi, töø tröôùc ñeán giôø, ñòa vò cuûa anh Hai trong traùi tim anh
aáy bao giôø cuõng hôn haún em...
Chí Töôøng ñöa tay ra keùo Ñan Leä veà phía sau:
- Tieåu Leä Chi! Em noùi ít ñi vaøi caâu khoâng ñöôïc sao? Em khoâng bieát laø anh Hai ñang beänh sao?
Gioïng noùi cuûa Ñan Leä chöùa ñaày nöôùc maét:
- Chaúng leõ beänh roài coù quyeàn muoán la loái, raày raø ai cuõng ñöôïc hay sao? Anh aáy beänh laø beänh
veà theå xaùc, khoâng lyù naøo cuõng aûnh höôûng ñeán caùi ñaàu hay sao? Em xem anh aáy...
Chí Töôøng nghieâm khaéc naït ngang naøng:
- Tieåu Leä Chi! Im ngay!
Ñan Leä ngaång ngöôøi ra. Naøng ñöùng cheát traân ôû ñoù, nhìn tröøng tröøng vaøo Chí Töôøng, sau ñoù,
daäm maïnh chaân moät caùi, naøng quay ngöôøi xoâng ra höôùng cöûa, vöøa ñi vöøa khoùc:

Page 30 of 42
- Em meät moûi laém roài! Em khoâng muoán daønh giöït anh vôùi anh Hai cuûa anh nöõa!
Chí Töôøng nghieâm khaéc vaø böôùng bænh:
- Tieåu Leä Chi! Em daùm boû ñi! Neáu nhö em daùm laøm nö maø boû ñi vaøo luùc naøy, thì giöõa chuùng
ta coi nhö cuõng heát!
Ñan Leä söïng ngöôøi laïi, ñöùng cheát cöùng ngay ôû cöûa, coøn ñang do döï, ÖÙc Hoa ñaõ nhanh nheïn
chaïy ñeán, ñöa tay keùo naøng vaøo loøng, keâu leân an uûi:
- Ñan Leä! Coi nhö em neå maët chò maø ôû laïi vaäy! Gaëp phaûi hai anh em nhaø naøy, laø caùi soá cuûa
hai ñöùa mình! Chaúng leõ em laïi thaät söï nôõ nhaãn taâm boû ñi hay sao?
Ñan Leä vuøi ñaàu vaøo loøng ÖÙc Hoa.
ÔÛ ñaây, Chí Vieãn kinh ngaïc nhìn Chí Töôøng:
- Anh khoâng hieåu, taïi sao coâ aáy laïi giaän döõ nhö vaäy chöù?
Chí Töôøng ñi ñeán gaàn Chí Vieãn, ngoài leân thaønh giöôøng:
- Anh Hai! Anh ñöøng giaän naøng, maáy luùc gaàn ñaây, taâm tình cuûa moïi ngöôøi ñeàu khoâng ñöôïc oån
ñònh! Anh Hai!...
Chaøng voã voã vaøo tay Chí Vieãn, an uûi:
m
- Anh an taâm ñi, em seõ coá gaéng saùng taùc, em khoâng bao giôø boû nhöõng gì em ñaõ hoïc ñaâu!
co
Chí Vieãn ñöa tay chuïp laáy baøn tay cuûa Chí Töôøng:
- Chí Töôøng! Em ñöøng neân phuï loøng anh! Em laø moät ngheä thuaät gia, em coù ñoâi baøn tay cuûa
p.
moät ngheä thuaät gia...
Chaøng laät baøn tay cuûa Chí Töôøng ra nhìn, trong khoaûnh khaéc ñoù, chaøng ngôù ngöôøi ra.
ie
Ñoù laø ñoâi baøn tay cuûa moät ngheä thuaät gia chaêng? Ñoâi baøn tay ñoù, chöùa ñaày nhöõng lôùp da daøy
coäm vaø saàn suøi, nhöõng loùng tay thoâ to, loøng baøn tay chaèng chòt nhöõng veát ñöùt vaø maùu baàm, baøn
H
tay ñoù thoâ nhaùm coøn hôn caû baøn tay cuûa chaøng! Ñoàng thôøi, nhöõng ñaàu moùng tay ñeàu bò nöùt neû,
m
noù ñaõ laøm nhöõng gì? Chí Vieãn kinh hoaøng ngaång ñaàu leân, nhìn Chí Töôøng traân troái, khoâng moät
chôùp maét. Trong loøng chaøng ñaõ hieåu ra, theá nhöng laïi khoâng daùm tin, chaøng cheùp mieäng laåm
ie
baåm, gioïng chaøng ñau ñôùn, bi thöông:

- Baøn tay cuûa em coù coøn laø baøn tay cuûa moät ngheä thuaät gia nöõa khoâng?
K
Ñan Leä nhoaøi ngöôøi sang, luùc naøy, naøng môùi noùi baèng moät gioïng uaát öùc, traàm thaáp:
- Baây giôø, chaéc laø anh ñaõ hieåu roài chöù gì, anh aáy coù ñi laøm phuï giaûng ngaøy naøo ñaâu? Coù bao
giôø nhaän hoïc troø daïy tö ñaâu? Trong khoaûng thôøi gian gaáp ruùt nhö theá naøy, anh baûo anh aáy ñi
tìm vieäc laøm ôû ñaâu baây giôø? Huoáng chi, anh cuõng bieát ñoù, ôû AÂu Chaâu naøy, ñaét nhaát laø söùc lao
ñoäng! Do ñoù, anh aáy ñaõ nhaän laáy vieäc laøm cuûa anh! Maø coøn laøm cöïc hôn theá nöõa! Buoåi chieàu
anh môùi ñi ñeán xöôûng laøm, anh aáy töø saùng sôùm ñaõ ñi roài, töø taùm giôø saùng laøm ñeán saùu giôø
chieàu, buoåi toái, laïi ñeán ca kòch vieän vaùc phoâng, döïng caûnh! Anh aáy laøm vieäc nhö con traâu, môùi
ñuû tieàn maø caùng ñaùng tieàn thuoác men cho anh! Anh aáy khoâng heà laõng phí moät phuùt naøo cho
em caû!
Chí Vieãn nhìn tröøng tröøng vaøo Chí Töôøng, nöôùc maét traøn leân, daâng ñaày ñoâi troøng maét chaøng,
laøm môø ñi aùnh nhìn cuûa chaøng, moät thoaùng chua xoùt ngheïn ngaøo, laøm chaøng khoâng noùi ñöôïc
neân lôøi. Chí Töôøng naém chaët laáy baøn tay cuûa anh, troøng maét chaøng cuõng öôùt ñaãm, theá nhöng,
treân moâi chaøng laïi nôû moät nuï cöôøi, moät luùc laâu sau, chaøng môùi noùi:

Page 31 of 42
- Anh Hai! Anh khoâng theå trôû thaønh moät nhaø thanh nhaïc noåi tieáng, coù theå, em cuõng khoâng theå
trôû thaønh moät ngheä thuaät gia noåi tieáng! Theá nhöng, ôû xöù ngöôøi, ôû nôi xa xoâi naøy, duø sao chuùng
ta cuõng ñaõ saùng taïo ra ñöôïc moät thöù: chuùng ta ñaõ saùng taïo ra ñöôïc tình yeâu!
Cuùi ñaàu xuoáng, chaøng nhìn thaáy baøn tay cuûa mình, ñoâi baøn tay ñoù thoâ nhaùm vaø daøy coäm nhöõng
lôùp da saàn suøi, chaøng cuõng nhìn thaáy baøn tay cuûa Chí Vieãn, cuõng thoâ nhaùm vaø daøy coäm saàn
suøi! Caû hai ñoâi baøn tay giao vaøo nhau, cuøng thoâ nhaùm, saàn suøi! Caû hai ñoâi baøn tay cuøng taïo
döïng neân moät tình yeâu giöõa ngöôøi vaø ngöôøi!
Moät tia saùng loùe leân trong oùc chaøng, moät caûm höùng noåi daäy trong loøng chaøng, chaøng seõ duøng
ngheä thuaät ñieâu khaéc, saùng taïo ra hai ñoâi baøn tay naøy!
Ñeâm khuya thanh vaéng.

Chí Töôøng ôû trong caên nhaø nhoû cuûa chaøng, mieät maøi nhaøo naén nhöõng khoái ñaát seùt meàm maïi,
chaøng laøm ra hình maãu thoâ sô cuûa moät baøn tay, hai baøn tay, ba baøn tay, boán baøn tay, nhöõng ñoát
ngoùn tay thoâ keäch, nhöõng veát tích chaèng chòt trong loøng baøn tay, nhöõng laèn nöùt raùm khoâ treân
mu baøn tay... hôi ngaång ngöôøi ra moät chuùt, ñoät nhieân, chaøng nhôù ñeán baøn tay cuûa oâng giaø Cao,
m
loøng baøn tay ñaõ bò maøu da thuoäc, nhuoäm ñeàu khoâng phai, mu baøn tay chöùa ñaày nhöõng lôùp da
nhaên nheo vaø noåi gaân chaèng chòt, nhöõng ngoùn tay tuy raèng giaø nua, caèn coãi, nhöng vaãn coøn
co
traøn ñaày söùc soáng! Chaøng boû coâng vieäc sang moät beân, caát cao gioïng keâu leân:
- Tieåu Leä Chi!
p.
Ñan Leä ñang naèm co quaép treân chieác gheá salon daøi, ñuùng ra, naøng ñang naèm töïa vaøo ñoù, noùi
ie
chuyeän vôùi Chí Töôøng, theá nhöng, Chí Töôøng chæ lo caém ñaàu vaøo ñoáng ñaát seùt, khoâng heà chuù
yù gì ñeán nhöõng lôøi noùi cuûa naøng, naøng caûm thaáy voâ vò quaù, meät moûi quaù, theá laø, naøng naèm co
H
quaép ôû ñoù, nguû thieáp ñi!

Nghe tieáng goïi cuûa Chí Töôøng, naøng giaät mình tænh daäy trong giaác mô. Naøng ñang naèm mô,
m
trong giaác mô, cha meï naøng ñang chaûy nöôùc maét, khuyeân naøng trôû veà, trôû veà trong voøng tay
ie
aám aùp, baûo boïc cuûa cha meï, taïi sao laïi phaûi ôû ñaây ñeå chòu cöïc, chòu khoå nhö theá naøy? Taïi sao
laïi phaûi ôû ñaây ñeå chòu ñöïng söï daøy voø cuûa hai anh em coù tính tình “khoù chòu”, “böôùng bænh”,
K
“cöùng ñaàu, cöùng coå” nhö theá naøy! Theá laø, naøng vöøa khoùc vöøa chaïy ñeán vôùi meï, chaïy ñeán vôùi
cha, chaïy ñeán thaønh phoá Gevena, khu ñaát coù danh xöng “vöôøn hoa theá giôùi”! Coøn ñang caém
ñaàu caém coå chaïy ñi, chaïy ñi... tieáng keâu “Tieåu Leä Chi” cuûa Chí Töôøng nhö moät tieáng seùt ñaùnh
ngang tai, naøng giaät mình tænh moäng, caû ngöôøi toaùt ñaày moà hoâi laïnh, töø treân boä gheá salon nhaûy
döïng leân, naøng chôùi vôùi ñöa tay veà phía Chí Töôøng, kinh hoaøng keâu leân:
- Chí Töôøng! Em khoâng muoán rôøi xa anh! Em khoâng muoán! Cho duø coù phaûi chòu cöïc, chòu khoå
ñeå ôû vôùi anh, em cuõng cam loøng nhaän chòu! Chí Töôøng, ñöøng neân ñeå ba meï baét em trôû veà, em
laø cuûa anh! Em laø cuûa anh!
Chí Töôøng ngaïc nhieân, tröøng maét nhìn vaøo ñoâi baøn tay ñang höôùng veà phía mình, ñoâi baøn tay
dòu daøng, meàm maïi, traéng muoát, thon daøi, theá nhöng, ñoâi baøn tay meàm yeáu ñoù, sao laïi coù moät
söùc keâu goïi, quyeán ruõ maïnh meõ ñeán nhö theá! Chaøng böôùc tôùi beân naøng, ñoâi con maét ngaây daïi,
nhìn tröøng tröøng vaøo naøng, chaøng naém chaët laáy nhöõng ngoùn tay ngoïc ngaø, quyù baùu ñoù, cuùi ñaàu
xuoáng, chaøng nhìn chaèm chaëp vaøo ñoâi baøn tay naøng, nhìn thaät tæ mæ, chaêm chuù, vôùi moät taâm

Page 32 of 42
tình xuùc ñoäng khoâng theå giaûi thích ñöôïc, chaøng nhìn nhö nghieân cöùu ñoâi baøn tay naøng. Ñan Leä
hoaøn toaøn tænh haún roài, naøng hoang mang ñöa maét nhìn Chí Töôøng, kheõ nhíu ñoâi chaân maøy,
naøng caát tieáng hoûi:
- Chí Töôøng! Anh ñang laøm gì vaäy?
Chí Töôøng ngaång ñaàu leân, saéc maët chaøng öûng ñoû, ñoâi maét long lanh, caû göông maët chaøng traøn
ñaày aùnh saùng cuûa söï xuùc ñoäng, phaán khôûi vaø haêng haùi, noàng naøn. Chaøng nhìn naøng tröøng
tröøng, sau ñoù, oâm naøng thaät chaët vaøo loøng, chaøng hoân naøng:
- Tieåu Leä Chi! Em coù bieát, taát caû nhöõng thaønh coâng, tình yeâu, vaän meänh, söùc maïnh... cuûa nhaân
loaïi naèm ôû ñaâu khoâng? Ñeàu naèm trong baøn tay cuûa chuùng ta! Tieåu Leä Chi!...
Chaøng duøng ñoâi baøn tay to lôùn, beát ñaày ñaát seùt cuûa mình, oâm goïn ñoâi baøn tay nhoû nhaén, traéng
treûo, mòn maøng cuûa naøng, noùi tieáp:
- ... Tieåu Leä Chi, töø ñaây veà sau, em seõ khoâng coøn phaûi lo sôï, khoâng coøn phaûi nghi ngôø, em ôû
trong tay anh, anh cuõng ôû trong tay em, vaän meänh cuûa chuùng ta, ôû trong baøn tay cuûa hai ñöùa
chuùng ta! Vaän meänh cuûa moät ñaùm ngöôøi chuùng ta, ôû trong baøn tay cuûa chính chuùng ta!... Tieåu
m
Leä Chi! Anh yeâu em!
Chaøng laïi hoân naøng, thaønh khaån vaø nghieâm trang.
co
Ñoâi troøng maét cuûa Ñan Leä chöùa ñaày nöôùc maét, naøng khoâng theå nghieäm ñöôïc heát yù nghóa cuûa
nhöõng lôøi noùi cuûa Chí Töôøng, theá nhöng, söï phaán khôûi cuûa chaøng, söï xuùc ñoäng cuûa chaøng ñaõ
p.
laây sang naøng, cuøng caùi aùnh saùng vaø söùc soáng thaät söï toaùt ra töø ngöôøi chaøng trong khi saùng taïo
ie
ñaõ laây sang naøng. Naøng voø voø maùi toùc roái bôøi cuûa chaøng, chieác caèm lôûm chôûm môù raâu chöa
caïo cuûa chaøng, vaø nhöõng ngoùn tay thoâ keäch cuûa chaøng, naøng hoân leân traùn chaøng moät nuï hoân
H
noàng naøn, saâu ñaäm. Ñaåy chieác meàm ñaép treân ngöôøi sang moät beân, naøng noùi:
- Em nghó, ñeâm nay chaéc laø anh seõ khoâng nguû ñaâu, toát nhaát laø em ñi laøm cho anh moät bình
m
cafeù thaät noùng!

ie
Naøng ñöùng daäy, ñi pha cafeù. Coøn chaøng? Chaøng laïi trôû veà vôùi hai ñoâi baøn tay vöøa nhaøo naén
ban naõy. Moät yù nieäm môùi ñang nhanh choùng thaønh hình trong oùc chaøng. Chaøng caàm caùi hình
K
töôïng môùi phoâi thai ñoù, boùp naùt ñi, roài laïi baét ñaàu nhaøo naën caùi môùi.
Ñan Leä ñöa leân moät ly cafeù noùng hoåi, thôm phöng phöùc ñeå treân baøn chaøng, chaøng nhìn maø
khoâng thaáy, vaãn tieáp tuïc laøm vieäc nhö ñieân, nhö daïi. Ñan Leä ñöa maét nhìn vaøo ñoáng ñaát seùt
khoâng coù gì goïi laø xuaát saéc, gaàn nhö thaät xaáu xí ñoù, trong loøng naøng mô hoà nghó ngôïi, coù theå,
töø ñaây veà sau, ñoù seõ laø ñôøi soáng cuûa naøng. Ñaát seùt, ñieâu khaéc, söï cuoàng nhieät, moät ngöôøi
choàng khoâng bieát trôøi bieát ñaát khi laøm vieäc... cho duø mình ñi ngang qua chaøng, cuõng chöa chaéc
gì chaøng ñaõ nhìn thaáy mình. Theá nhöng, trong taän cuøng saâu thaúm cuûa taâm hoàn chaøng, mình laïi
laø caên nguyeân, nguoàn coäi cuûa taát caû söùc maïnh cuûa chaøng. Nghó ñeán ñaây, ñoät nhieân naøng caûm
thaáy, taát caû nhöõng söï aáu tró cuûa naøng tröôùc ñaây, ñaõ boû ñi thaät xa, thaät xa. Moät con ngöôøi tröôûng
thaønh, ñoåi môùi, moät “caùi toâi” hoaøn toaøn môùi meõ ñaõ hình thaønh ngay trong khoaûnh khaéc ñoù.
Naøng oâm chieác meàn ngoài treân boä gheá salon, nhìn chaøng traân troái, nhìn chaøng nhö ngaây nhö
daïi, ngöôøi ñaøn oâng naøy! Chöa chaéc gì seõ trôû thaønh moät ngheä thuaät gia vó ñaïi, chöa chaéc gì
chaøng seõ noåi tieáng khaép cuøng theá giôùi! Theá nhöng, ngöôøi ñaøn oâng naøy, ñaõ taïo döïng neân toaøn

Page 33 of 42
boä theá giôùi cuûa naøng! Töïa ngöôøi vaøo neäm gheá salon, naøng mang theo moät taâm tình gaàn nhö
thoûa maõn, thoaûi maùi, daàn daàn ñi vaøo giaác moäng, giaác moäng laàn naøy, khoâng coù Geneva, khoâng
coù vöôøn hoa theá giôùi, chæ coù baøn tay cuûa Chí Töôøng, ñang naém chaët laáy tay naøng, ñoâi baøn tay
cho naøng söùc soáng, cho naøng hôi aám, cho naøng tình yeâu, cho naøng haïnh phuùc!
Nguû moät giaác thöùc daäy, maët trôøi ñaõ leân ñaày cöûa soå, aùnh saùng chan hoøa khaép moïi nôi trong
phoøng, naøng ngoài daäy, moät tôø giaáy rôùt ra töø ngöôøi naøng, naøng cuùi ngöôøi nhaët leân, treân ñoù laø neùt
chöõ vieát thaät nhanh cuûa Chí Töôøng:
“Tieåu Leä Chi:
“Anh ñi laøm ñaây! Em nguû thaät ngon, thaät ñeïp. Em yeâu! Em khoâng bieát laø em ñaõ ñem ñeán cho
anh bieát bao nhieâu nieàm hoan laïc vaø söùc soáng trong cuoäc ñôøi!
“Chí Töôøng”
Naøng ñoïc maûnh giaáy ñoù, ñoïc ñi roài ñoïc laïi, ñoâi troøng maét naøng vöông ñaày ngaán leä. Sau ñoù,
naøng nhaûy döïng leân, chaïy ñeán beân baøn, nhìn vaøo thaønh tích laøm vieäc suoát ñeâm cuûa chaøng.
Trong khoaûnh khaéc ñoù, naøng ngaån ngô caû ngöôøi.
ÔÛ giöõa baøn, laø moät hình töôïng baèng ñaát seùt coøn ñang ôû daïng phoâi thai. Ñoù laø moät taùc phaåm voâ
m
cuøng kyø laï, moät taùc phaåm khoâng theå töôûng töôïng noåi! Ñoù laø naêm ñoâi baøn tay cuûa ngöôøi!
co
Baøn tay ñaøn oâng, oâng giaø, ñaøn baø, taát caû laø möôøi baøn tay, taát caû ñeàu ñöa thaúng leân trôøi cao,
maïnh meõ vaø traøn ñaày söùc soáng, hình nhö ñang keâu goïi gì ñoù vôùi trôøi cao, maø cuõng nhö ñang
p.
muoán chuïp baét gì ñoù treân khoaûng trôøi xanh bao la, roäng lôùn, caøng nhö theå moät haønh ñoäng thò
uy, keâu goïi: theá giôùi naøy ôû trong tay chuùng toâi! Theá giôùi naøy ôû trong tay chuùng toâi! Theá giôùi
ie
naøy ôû trong tay chuùng toâi!
Ñan Leä ngoài xuoáng chieác gheá beân caïnh baøn, thaønh khaån, xuùc ñoäng, naøng nhìn tröøng tröøng vaøo
H
nhöõng baøn tay tröôùc maët, khoâng moät chôùp maét, trong khoaûnh khaéc ñoù, naøng ñaõ hieåu ra ñöôïc
m
raát nhieàu, raát nhieàu, nhöõng baøn tay naøy, laø cuûa Chí Vieãn, cuûa Chí Töôøng, cuûa oâng giaø, cuûa ÖÙc
Hoa, vaø cuûa caû naøng. Naøng röng röng leä nhìn vaøo taùc phaåm coøn phoâi thai ñoù, nghó ñeán nhöõng
ie
lôøi Chí Töôøng noùi vôùi naøng ban toái:

- Tieåu Leä Chi, em coù bieát taát caû nhöõng söï thaønh coâng, tình yeâu, vaän meänh, söùc maïnh... cuûa
K
nhaân loaïi, ñeàu naèm ôû ñaâu khoâng? Ñeàu ôû trong baøn tay cuûa chuùng ta!
Ñoù chính laø baøn tay cuûa chuùng ta! Baøn tay cuûa nhaân loaïi! Naøng laëng leõ nhìn vaøo taùc phaåm ñoù
cuûa Chí Töôøng, caùi taâm tình xuùc ñoäng ñoù cuûa naøng, ñang töø töø lan roäng ra töø taän cuøng thaâm
saâu cuûa taâm hoàn naøng, daàn daàn thaêng hoa thaønh moät thöù taâm tình gaàn nhö toân kính vaø suøng
baùi!
xxxxxxx
Raát nhieàu ngaøy tieáp theo sau ñoù, Chí Töôøng cuoàng nhieät taäp trung tinh thaàn vaøo nhöõng ñoâi
“tay” ñoù, laøm xong hình maãu phoâi thai, chaøng baét ñaàu ñuùc töôïng, chaøng vaãn nghó raèng chæ coù
töôïng baèng ñoàng, môùi coù theå dieãn taû ñuû caùi “söùc maïnh” vaø “neùt soáng” cuoàn cuoän trong nhöõng
ñoâi baøn tay ñoù. Chaøng laøm vieäc suoát ngaøy suoát ñeâm, khoâng ngöøng khoâng nghæ, khi muøa Xuaân
baét ñaàu ñeán, chaøng cuõng ñaõ hoaøn thaønh taùc phaåm ñoù cuûa mình! Nhöõng baøn tay ñoù, coù ñoâi thoâ
keäch, coù ñoâi mòn maøng, coù ñoâi giaø nua, coù ñoâi töôi treû, nhöng taát caû, ñeàu mang ñaày söùc keâu
goïi cuûa ñôøi soáng, ñöa thaúng leân trôøi xanh baùt ngaùt.

Page 34 of 42
Cuøng luùc vôùi söï hoaøn thaønh taùc phaåm naøy cuûa Chí Töôøng, Chí Vieãn cuõng ñoái dieän vôùi söï thöû
thaùch cuûa ñôøi soáng. Hoâm ñoù, baùc só môøi Chí Töôøng vaø ÖÙc Hoa cuøng vaøo gaëp oâng, thaûo luaän
baèng moät gioïng thaønh khaån vaø nghieâm troïng:
- Toâi caàn phaûi laøm thuû thuaät thaät nhanh cho oâng aáy, bao töû cuûa oâng aáy ñaõ aûnh höôûng qua ñeán
ñöôøng ruoät, neáu nhö khoâng moå ngay, e raèng seõ khoâng coøn cô cöùu vaõn. Theá nhöng, vôùi tình
traïng söùc khoûe hieän taïi cuûa oâng aáy, nhö moät chieác voõ troáng, tuy raèng chuùng ta ñaõ coá gaéng ñieàu
döôõng cho oâng aáy heát söùc mình, nhöng vaãn khoâng theå buø ñaép ñöôïc nhöõng söï thieáu soùt cuûa oâng
aáy trong bao laâu nay, phaàn laù phoåi cuûa oâng aáy coi nhö ñaõ taïm cheá ngöï ñöôïc, theá nhöng, phaàn
tim laïi quaù beát baùt, tröôùc maét ñaây, neáu nhö laøm thuû thuaät, cuõng coù theå taïo neân keát quaû teä haïi
nhaát!
Chí Töôøng hít vaøo moät hôi daøi, chaøng hoûi:
- YÙ cuûa baùc só muoán noùi laø, khoâng laøm thuû thuaät giaûi phaãu, anh aáy seõ cheát daàn cheát moøn, nhö
moät ngoïn ñeøn töø töø caïn daàu heát tim. Coøn nhö laøm thuû thuaät giaûi phaåu, seõ coù hai keát quaû, moät
laø töø ñaây seõ heát beänh, coøn moät laø... seõ ñi luoân.
Baùc só noùi:
m
- Ñuùng vaäy! Do ñoù, gia ñình toát nhaát laø neân coù moät quyeát ñònh, giaûi phaãu, hay khoâng giaûi
co
phaãu!
Chí Töôøng vaø ÖÙc Hoa ñöa maét nhìn nhau moät caùi, aùnh maét cuûa ÖÙc Hoa long lanh ngaán leä, theá
p.
nhöng, naøng gaät nheï ñaàu vôùi Chí Töôøng. Chí Töôøng nghó ñeán hôn nöûa naêm nay, Chí Vieãn naèm
treân giöôøng beänh nhö moät con thuù bò giam loûng, cuøng caùi yù chí caøng luùc caøng tieâu cöïc cuûa
ie
chaøng. Chaøng laéc laéc ñaàu, cöông quyeát noùi vôùi baùc só:
- Thay vì ñeå cho anh aáy naèm chôø cheát daàn daàn, thaø raèng chuùng ta ñaùnh moät canh baïc vaäy!
H
Thöa baùc só, oâng haõy chuaån bò giaûi phaãu cho anh aáy ñi!
m
Hoâm ñoù, khi ÖÙc Hoa ñeán beân giöôøng beänh cuûa Chí Vieãn, tuy raèng naøng ñaõ coá gaéng che daáu
heát söùc, theá nhöng, naøng vaãn khoâng theå naøo che ñöôïc veát tích ñaõ khoùc cuûa mình.
ie
Chí Vieãn nhìn naøng thaät saâu, thaät saâu, quan saùt naøng thaät kyõ, thaät kyõ, sau ñoù, chaøng ngaång ñaàu
leân nhìn Chí Töôøng, Ñan Leä, cuøng oâng giaø ñang ñöùng moät beân. Hoâm nay laø ngaøy gì vaäy? Moïi
K
ngöôøi ñeàu taäp hôïp ôû ñaây ñeå thaêm chaøng cuøng moät luùc?
AÙnh maét chaøng nhìn moïi ngöôøi soi moùi, saéc nhoïn, chaøng noùi:
- Ñöôïc roài, noùi ñi! Moïi ngöôøi coù chuyeän gì muoán noùi vôùi toâi phaûi khoâng?
Chí Töôøng môû mieäng:
- Anh Hai! Baùc só ñaõ quyeát ñònh, tuaàn sau seõ moå cho anh!
Chaøng cöôøi vui veû, hoûi:
- Vaäy aø? Vaäy thì toát laém! Ruùt cuoäc cuõng ñaõ ñöôïc moå roài, caùi nhaø thöông quyû naøy maø ôû laâu
theâm nöõa, anh khoâng cheát cuõng bò beänh thaàn kinh!
ÖÙc Hoa nhìn chaøng, laëng leõ ñöa tay ñaët leân vai chaøng:
- Chí Vieãn!
Naøng ngaäp ngöøng, do döï keâu leân, muoán noùi nhöng laïi thoâi.
Chí Vieãn hoûi:
- Gì vaäy em?

Page 35 of 42
ÖÙc Hoa aáp a aáp uùng, noùi khoâng neân lôøi:

- Em ñang... em ñang nghó... em ñang nghó...
Chí Vieãn nhíu maøy hoûi:
- Em ñang nghó gì?
- Em ñang nghó...
Ñoät nhieân naøng buoät mieäng noùi:
- ... Chuùng ta laøm ñaùm cöôùi ñi anh!
Chí Vieãn giaät naûy mình, kinh hoaûng:
- Laøm ñaùm cöôùi? Em muoán noùi laø, tröôùc khi anh laøm thuû thuaät giaûi phaãu, chuùng ta laøm ñaùm
cöôùi hay sao?
ÖÙc Hoa cuùi ñaàu xuoáng, yeân laëng khoâng noùi.
Chí Vieãn ñöa maét nhìn heát moïi ngöôøi, ñoät nhieân, chaøng noä khí xung thieân. Ñaám maïnh tay leân
giöôøng, chaøng keâu leân thaät to tieáng:
- ÖÙc Hoa! Em muoán laøm ñaùm cöôùi vôùi anh? Em muoán laáy anh ngay baây giôø? Em laø con beù
ngoá nhaát theá gian naøy, em coù bieát khoâng? Em ñoïc tieåu thuyeát nhieàu quaù roài! Em xem cineù
m
nhieàu quaù roài! Chæ coù trong tieåu thuyeát hay laø trong cineù, môùi coù nhöõng coâ gaùi ñi laáy ngöôøi
co
yeâu saép cheát ñeán nôi! Baây giôø em muoán laøm ñaùm cöôùi? Em nghó raèng anh seõ qua khoâng khoûi
cuoäc giaûi phaãu naøy, phaûi khoâng? Em nghó raèng anh seõ cheát ngay, phaûi khoâng? Em ñaõ chuaån bò
p.
laøm goùa phuï cuûa anh roài, phaûi khoâng? Em muoán gioáng nhö Chí Töôøng ñaõ noùi, ñoäi khaên tang
thôø choàng phaûi khoâng?
ie
ÖÙc Hoa khoâng coøn keàm cheá ñöôïc, naøng khoùc oøa leân:
- Chí Vieãn! Anh ñöøng neân noùi nhöõng lôøi xui xeûo nhö vaäy!
H
Chí Vieãn tieáp tuïc keâu leân, göông maët chaøng ñoû böøng vì kích ñoäng:
m
- Xui xeûo? Anh khoâng caàn bieát xui xeûo hay may maén! Anh khoâng phaûi laø moät ngöôøi meâ tín!
Anh noùi cho em nghe, ÖÙc Hoa!...
ie
Chaøng ñöa tay ra naém laáy phaàn aùo tröôùc ngöïc cuûa ÖÙc Hoa, baét buoäc naøng phaûi ngaång ñaàu leân,
chaøng nhìn thaúng vaøo ñoâi maét cuûa ÖÙc Hoa. Caát gioïng noùi töøng tieáng moät, quaû quyeát, döùt khoaùt
K
vaø khaúng ñònh:

- Anh muoán laáy em! Nhaát ñònh laø anh seõ laáy em! Nhöng khoâng phaûi baây giôø, khoâng phaûi treân
giöôøng beänh, maø laø sau khi giaûi phaãu xong! Anh muoán em coù moät ngöôøi choàng khoûe maïnh,
anh muoán em laø moät coâ daâu vui veû, haïnh phuùc! Anh seõ soáng laâu ñeán traêm tuoåi, anh seõ cuøng
vôùi em tham döï vaø laøm chuû hoân cho hoân leã cuûa ñaùm chaùu chaét cuûa mình! Anh khoâng heà noùi
giôõn vôùi em ñaâu! Anh seõ laøm ñaùm cöôùi vôùi em! Leã cöôùi seõ laøm ôû giaùo ñöôøng, döôùi aùnh maët
trôøi, chöù khoâng phaûi ôû treân giöôøng beänh!...
Ngaång ñaàu leân, chaøng duøng aùnh maét voâ cuøng quaû quyeát, ñaûo moät voøng quanh phoøng:
- Taát caû moïi ngöôøi ôû ñaây ñeàu laø chöùng nhaân cho anh! Chí Töôøng, em coù tin anh Hai em
khoâng?
Chí Töôøng traû lôøi baèng moät gioïng xuùc ñoäng, toân suøng:
- Luùc naøo em cuõng tin anh!

Page 36 of 42
Chí Vieãn noùi:

- Chí Töôøng, em haõy ñi tìm baùc só, giaûi thích cho hoï nghe! Töû thaàn khoâng theå ñaùnh ngaõ anh
ñaâu! Anh seõ soáng moät caùch maïnh khoûe! Anh seõ ñöùng döôùi aùnh naéng maët trôøi, ñoùn coâ daâu môùi
cuûa anh!
Chí Töôøng gaät ñaàu, taát caû moïi ngöôøi ñeàu ngôù ra ôû ñoù, nhìn göông maët cuûa Chí Vieãn, göông
maët ñoù toaùt ra nguoàn aùnh saùng long lanh cuûa ñôøi soáng, ñoâi maét ñoù phaùt ra nhöõng tia saùng traøn
ñaày söùc soáng vaø söï töï tin! Chí Töôøng ñoái dieän vôùi göông maët ñoù, trong loøng chaøng daâng leân
moät caûm giaùc daït daøo: caùi söùc soáng nhö theá seõ khoâng theå cheát ñöôïc! Caùi söùc soáng nhö theá seõ
trôû thaønh baát töû! Tuy raèng chaøng chæ laø moät chieác laù giöõa doøng ñôøi troâi noåi, tuy raèng chaøng
phieâu baït nôi ñaát khaùch queâ ngöôøi, tuy raèng caû cuoäc ñôøi chaøng ñaõ vuøng vaåy, ñaáu tranh, ñaày
daåy nhöõng gian nan vaø chua xoùt, theá nhöng, caùi söùc soáng nhö theá seõ trôû thaønh baát töû! Vónh
vieãn khoâng bao giôø cheát! Ñoät nhieân, trong loøng Chí Töôøng traøn ñaày söï töï tin vaø an uûi, Chí
Vieãn seõ soáng sau cuoäc giaûi phaãu!
xxxxxxx
Hai thaùng sau, caâu chuyeän cuûa chuùng ta keát thuùc baèng moät hoân leã trang troïng.
m
Neáu nhö baïn ñaõ töøng ñi AÂu Chaâu, neáu nhö baïn ñaõ töøng ñi La Maõ, nhaát ñònh laø baïn seõ khoâng
co
queân ñeán tham quan loaïi giaùo ñöôøng nho nhoû theá naøy: töôøng laøm baèng nhöõng vieân ñaù thaät to
choàng chaát leân nhau, beân treân boø ñaày nhaùnh daây leo xanh rì nhöõng laù, nôû ra töøng chuøm hoa
p.
maøu tím ngaùt. Nhöõng khung cöûa soå nguõ saéc cuûa giaùo ñöôøng, ñoùn laáy aùnh naéng maët trôøi, laáp
laùnh nhöõng tia saùng röïc rôõ, traùng leä. Tröôùc cöûa giaùo ñöôøng, treân nhöõng baäc tam caáp daãn loái ñi
ie
vaøo, ñoùng ñaày reâu phong xanh rì, nhö moät lôùp thaûm xanh möôùt mòn. Trong vöôøn hoa, töøng
khoùm, töøng khoùm caây um tuøm, nôû ñaày nhöõng loaïi hoa khoe saéc khaùc nhau: lan hoà ñieäp, uaát
H
kim höông, hoàng, töôøng vi... Phía beân trong giaùo ñöôøng, aùnh naéng maët trôøi, xuyeân qua nhöõng
m
khung cöûa soå nguõ saéc, chieáu vaøo caên phoøng to roäng, tónh laëng vaø trang troïng. Tieáng ñaøn phong
caàm cuõ kyõ, taáu leân nhaïc khuùc möøng ngaøy hoân leã, vang voïng mang mang ñaày caû giaùo ñöôøng.
ie
Döôùi khung caûnh neân thô ñoù, vôùi söï chuùc möøng cuûa thaân nhaân, beø baïn, vôùi pheùp laøm leã cuûa
oâng cha, moät ñoâi taân lang vaø taân giai nhaân, ñaõ hoaøn thaønh buoåi leã töôi ñeïp nhaát cuûa moät ñôøi
K
ngöôøi.
Ñoù khoâng phaûi laø moät hoân leã truyeàn thoáng cuûa Trung Hoa, khoâng coù thoåi keøn, khoâng coù kieäu
hoa, khoâng coù baøn tieäc, theá nhöng, buoåi hoân leã naøy laïi coù söï trang nghieâm vaø long troïng rieâng
cuûa noù. Sau khi buoåi leã hoaøn taát, ñoâi vôï choàng môùi cöôùi, ñöùng trong vöôøn hoa, ñöùng döôùi aùnh
naéng maët trôøi saùng laùng, khoâng ai coù theå caûm nhaän noåi, caùi caûm giaùc vui möøng vaø boài hoài
thöông caûm cuûa caû hai ngöôøi trong khoaûnh khaéc ñoù.
- Em phaûi hoân coâ daâu!
Ñan Leä keâu leân, nhaøo tôùi hoân laáy hoân ñeå hai beân maù cuûa ÖÙc Hoa.
- Anh phaûi hoân chuaån coâ daâu!
Chí Vieãn cuõng keâu leân, keùo laáy Ñan Leä, hoân laáy hoân ñeå hai beân maù cuûa naøng.
OÂng giaø cöôøi haû mieäng, híp maét, tay traùi oâng keùo laáy Chí Töôøng, tay phaûi oâng keùo laáy Ñan Leä,
hoûi:
- Thaät vaäy! Bao giôø thì hai chaùu laøm ñaùm cöôùi ñaây?

Page 37 of 42

- Chaùu vaø Ñan Leä ñaõ baøn vôùi nhau roài, anh Hai ñaõ laøm ñaùm cöôùi ôû La Maõ, chaùu vaø Tieåu Leä
Chi, neân veà laøm ñaùm cöôùi ôû nhaø. Baùc cuõng veà luoân nheù, baùc Cao, baùc laø ngöôøi chöùng hoân
nhaân cuûa tuïi chaùu.
Ñoâi maét oâng giaø saùng röïc leân:
- Veà nhaø? Baùc cuõng ñi nöõa aø?
Chí Töôøng ñöa maét nhìn veà phía chaân trôøi xa thaúm:
- Ñuùng vaäy, ôû phaàn bieån beân kia. Cha meï cuûa tuïi chaùu, vaãn coøn ôû ñoù chôø tuïi chaùu trôû veà!
- Cha meï cuûa Ñan Leä seõ tham döï leã cöôùi cuûa hai chaùu hay khoâng?
Göông maët cuûa Ñan Leä saùng röïc nieàm vui, ñoâi maét naøng long lanh söï töï tin:
- Cha meï chaùu theá naøo cuõng ñi! Nhaát ñònh laø oâng baø seõ ñi! Taïi vì neáu khoâng chaùu seõ aên vaï!
Moïi ngöôøi cöôøi oà leân vui veû. Trong tieáng cöôøi chan hoøa nieàm vui söôùng ñoù, Chí Töôøng laëng leõ
keùo Chí Vieãn sang moät beân, thaáp gioïng noùi raèng:
- Anh Hai, em coù moät moùn quaø taëng cho anh ngaøy cöôùi!
Chaøng ruùt ra töø trong tuùi aùo moät tôø giaáy baùo ñaõ ñöôïc caét goïn, nheùt vaøo tay Chí Vieãn. Chí Vieãn
m
nhìn vaøo, treân baùo coù moät böùc aûnh, trong böùc aûnh laø hình cuûa moät taùc phaåm ñieâu khaéc, mang
co
teân: “Tay”! Möôøi ñoâi baøn tay ñöa thaúng leân trôøi, nhö ñang keâu gaøo, nhö ñang tìm kieám, nhö
ñang thò uy! Coù giaø, coù treû, coù thoâ keäch, coù mòn maøng! Beân caïnh böùc aûnh, laø moät ñoaïn vaên
p.
giôùi thieäu ngaén goïn:
“Muøa trieån laõm ngheä thuaät naêm nay, coù moät taùc phaåm ñöôïc söï chuù yù raát nhieàu cuûa giôùi thöôûng
ie
ngoaïn, ñoù laø taùc phaåm cuûa moät ñieâu khaéc gia treû tuoåi ngöôøi Ñoâng phöông. Taùc phaåm naøy coù
teân laø “Tay”, laø moät taùc phaåm ñieâu khaéc baèng ñoàng, chöùa ñaày söùc soáng vaø nieàm tin, tình caûm
H
vaø tö töôûng, ñaây laø moät taùc phaåm raát ñaëc bieät! Cho duø giaûi thöôûng cuoäc trieån laõm ngheä thuaät
m
naêm nay, coù loït vaøo tay ñieâu khaéc gia treû tuoåi naøy hay khoâng? Chuùng toâi vaãn caûm thaáy ñaây laø
moät taùc phaåm caàn ñöôïc giôùi thieäu ñeán moïi ngöôøi, caàn ñöôïc khen taëng, caàn ñöôïc hoan hoâ!”
ie
Chí Vieãn ngaång ñaàu leân, göông maët chaøng saùng leân, aùnh maét phaùt ra nhöõng tia saùng long lanh,
chuïp ngay tay leân vai Chí Töôøng, chaøng vöøa xuùc ñoäng, vöøa chua xoùt, ngheïn ngaøo, vöøa caûm
K
thaáy vui söôùng, vöøa caûm thaáy an uûi muoân phaàn:

- Chí Töôøng, anh rôøi nhaø ñi ñaõ hôn möôøi naêm, cuoái cuøng baây giôø môùi caûm thaáy, cho duø coù trôû
veà, cuõng seõ khoâng caûm thaáy xaáu hoå khi gaëp laïi moïi ngöôøi. Chí Töôøng, ruùt cuoäc em cuõng tìm
ñöôïc caùi maø em ñaõ thieáu, chuùng ta cuõng neân veà roài doù!
Ñan Leä ôû ñaøng kia keâu to leân:
- Chí Töôøng! Hai anh em nhaø anh sao vaäy? Hoâm nay laø ngaøy ñaùm cöôùi cuûa chò ÖÙc Hoa, sao
anh laïi keùo chuù reå sang moät beân noùi chuyeän taâm tình nhö vaäy? Em xem, hai anh em nhaø anh
ñoái vôùi nhau...
- Vónh vieãn quan troïng hôn hai ñöùa chuùng ta!
ÖÙc Hoa ñoät nhieân noùi xen vaøo, khaùc haún vôùi söï traàm laëng thöôøng ngaøy. Sau ñoù, cuøng Ñan Leä
nhìn nhau, phaù ra cöôøi thaät to.
Nghe tieáng cöôøi cuûa hai coâ gaùi, caû hai anh em beân kia cuõng cuøng nhau cöôøi leân, oâng giaø cuõng
cöôøi leân. Ñi ra phía ngoaøi vöôøn hoa cuûa giaùo ñöôøng, chieác xe nhoû cuõ naùt baây giôø laø xe hoa, coù

Page 38 of 42
moät boù hoa vaø hai daõy daây giaêng tröôùc ñaàu xe, troâng cuõng ñeïp chaùn. Chí Töôøng ngoài vaøo tay
laùi, moïi ngöôøi luïc tuïc chui vaøo xe, Ñan Leä quô tay keâu to leân:
- Doâ doâ! Xe cuõ! Tieán leân! Xe cuõ! Raùng leân! Xe cuõ!
Chieác xe cuõ duøng daèng, laéc lö, gaàm göø, haäm höïc moät luùc, sau ñoù höïc leân moät tieáng thaät to,
xoâng thaúng tôùi phía tröôùc. Taát caû moïi ngöôøi trong xe ñeàu hoan hoâ leân aàm ó, chieác voan traéng
treân ñaàu cuûa ÖÙc Hoa phaát phôùi tung bay. OÂng giaø môû mieäng, haùt ngheâu ngao leân:
Theá laø, taát caû moïi ngöôøi cuøng hoaø theo:
- Xuyeân qua La Maõ, vöôït qua pheá thaønh!
Gaàn ñeán nhaø roài! Gaàn ñeán nhaø roài!
Cha ôi! Meï ôi! Vui bieát bao!
Heát
m
25/2/1976
HAÄU KYÙ
Ñaàu naêm nay, toâi laïi töø ngoaïi quoác trôû veà.
co
Maáy naêm nay, xuaát ngoaïi cuõng ñaõ nhieàu laàn, neân cuõng khoâng coøn nhôù laàn naøy laø laàn thöù maáy.
p.
Ñôøi soáng cuûa toâi, töø laâu nay, laø keát tuï cuûa nhöõng chuoåi ngaøy “saùng taùc”, “nghæ ngôi”, “du lòch”.
ie
Khi saùng taùc, luoân luoân bao giôø toâi cuõng caém ñaàu caém coå, vieát ngaøy vieát ñeâm, khoâng nguû
khoâng nghó, khoâng gaëp ai, khoâng ñi döï tieäc, khoâng traû lôøi thö ñoïc giaû, khoâng nghe ñieän thoaïi...
H
ñeå heát taâm trí vaøo vieát, do ñoù maø bò baïn beø vaø thaân quyeán ñaët cho moät bieät hieäu laø “Luïc thaân
m
baát nhaän” (khoâng nhaän ai laø ngöôøi thaân quen - chuù thích cuûa ngöôøi dòch).
Khi “nghæ ngôi”, toâi hoaøn toaøn bieán ñoåi, toâi ñoïc saùch, keát baïn, gaëp baïn beø quen bieát noùi
ie
chuyeän phieám, xem cineù, coá gaéng buoâng thaû taâm tình cuûa mình, hoaøn toaøn khoâng nghó gì ñeán
vieäc saùng taùc. Coøn khi “du lòch”, khoâng nhöõng toâi höôûng thuï, maø coøn baän roän quan saùt vaø thu
K
thaäp, nghieân cöùu vaø theå nghieäm, ñoái vôùi nhöõng söï vaät môùi laï, toâi thöôøng hay duøng moät taâm
tình gaàn nhö caûm ñoäng ñeå thöôûng thöùc. Vaø nhö theá toâi ñaõ soáng moät ñôøi soáng raát baän roän, vaø
cuõng soáng moät ñôøi soáng raát ñaày ñuû.
Soá laàn xuaát ngoaïi nhieàu leân, toâi naûy ra yù nghó duøng boái caûnh ngoaïi quoác ñeå vieát truyeän, theá
nhöng, ñoù chæ laø moät yù nieäm, ñoái vôùi baát cöù choã naøo cuûa ngoaïi quoác, neáu toâi coù ñeán chôi, cuõng
chæ nhö “cöôûi ngöïa xem hoa”, khoâng coù ñöôïc söï hieåu bieát thaät söï, muoán vieát nhöõng gì mình
khoâng hieåu bieát, khoâng quen thuoäc, thaät söï laø moät ñieàu raát khoù khaên. Do ñoù, cho duø yù nieäm ñoù
coù loùe leân trong ñaàu toâi, nhöng chöa bao giôø coù moät löïc löôïng naøo ñuû maïnh ñeå haáp daãn toâi baét
tay vaøo vieäc.
Nhieàu naêm veà tröôùc, laàn ñaàu tieân toâi ñeán La Maõ, toâi ñaõ laäp töùc bò thaønh phoá ñoù laøm cho baøng
hoaøng, chaán ñoäng. Toâi meâ thaønh phoá La Maõ moät caùch ñieân cuoàng, luùc ñoù, toâi ñaõ voâ cuøng xuùc
ñoäng noùi moät caâu nhö theá naøy:
- Taát caû nhöõng caâu chuyeän thaàn thoaïi coù lieân quan ñeán ngheä thuaät! Ñeàu phaûi xaûy ra ôû choã

Page 39 of 42
naøy!
Khoâng laâu sau, toâi laïi ñi La Maõ laàn thöù hai, ngoài tröôùc Trevi Fountain, ngoài döôùi coång thaønh
cuûa ñaáu tröôøng Colosseum, ngoài treân nhöõng baäc theàm cuûa quaõng tröôøng Quoác Hoäi, ngoài giöõa
nhöõng daáu tích ñieâu taøn cuûa pheá thaønh La Maõ, ñoät nhieân, toâi caûm thaáy moät nguoàn caûm höùng
thaät to lôùn, naém chaët laáy taâm hoàn toâi, toâi ñaõ töï höùa vôùi mình moät taâm nguyeän thaät vó ñaïi: nhaát
ñònh laø toâi seõ duøng La Maõ laøm boái caûnh, vieát moät quyeån tieåu thuyeát!
“Taâm nguyeän” ñaõ coù roài, theá nhöng laïi khoâng coù “coát truyeän”. Toâi khoâng theå töï mình töôûng
töôïng ra moät caâu chuyeän tình yeâu laâm ly bi ñaùt, cuõng khoâng theå naøo khoâng coù maø laøm ra coù,
do ñoù, caùi taâm nguyeän ñoù ñaõ bò choân chaët trong taän cuøng taâm hoàn toâi, maõi cho ñeán boán naêm
sau.
Ñaàu thaùng gieâng naêm nay, toâi ñi Myõ, ñeán San Francisco, ñi Los Angeles, ñi Washington D.C..
Tieáp xuùc vôùi raát nhieàu sinh vieân du hoïc vaø Hoa kieàu ôû nhöõng nôi ñoù, nghe ñöôïc raát nhieàu caâu
chuyeän, bao goàm luoân caû nhöõng caâu chuyeän voâ cuøng ly kyø, huyeàn hoaëc, laøm ngöôøi nghe khoù
tin. Vaø trong taát caû nhöõng caâu chuyeän toâi ñöôïc nghe ñoù, coù moät caâu chuyeän ñaõ laøm toâi voâ
cuøng caûm ñoäng!
m
Cuoái thaùng gieâng, toâi töø ngoaïi quoác trôû veà, vöøa xuoáng phi cô, ñaõ bò caùi khoâng khí aám cuùng cuûa
co
“nhaø” oâm chaët laáy. Thaät laø kyø laï, ñi ngoaïi quoác caøng nhieàu, tình caûm ñoái vôùi “nhaø” cuûa mình
laïi caøng theâm thaém thieát, caøng theâm noàng naøn, quan nieäm veà “quoác gia, daân toäc” laïi caøng
p.
theâm ñaäm ñaø. Nöôùc ngoaøi, cho duø laø thaønh phoá röïc rôõ aùnh ñeøn maøu nhö Paris - Phaùp, chuù
thích cuûa ngöôøi dòch), cho duø laø Golden Bridges (Caàu Cöïu Kim Sôn ôû San Francisco, Myõ - chuù
ie
thích cuûa ngöôøi dòch) vôùi söông muø giaêng giaêng, cho duø laø Washington D.C. (thuû ñoâ Myõ - chuù
thích cuûa ngöôøi dòch) vôùi vieän baûo taøng quoác gia, cho duø laø Nhaät Baûn vôùi Phuù Só Sôn, cho duø
H
laø ca kòch vieän huy hoaøng traùng leä cuûa Ñoâng Kinh (Tokyo - Nhaät Baûn, chuù thích cuûa ngöôøi
m
dòch), cho duø laø laâu ñaøi chuøa mieãu ôû Kinh Ñoâ (Kyoto - Nhaät Baûn, chuù thích cuûa ngöôøi dòch)
v.v.. vaø v.v... ñeàu khoâng theå aùp ñaûo ñöôïc tieáng keâu goïi thieát tha cuûa “nhaø” vaø “nöôùc” ñoái vôùi
ie
toâi! Trôû veà Ñaøi Loan, trôû veà ñeán nhaø, toâi ngoài döïa vaøo salon moät caùch maõn nguyeän, caûm khaùi
maø töï noùi vôùi mình raèng:
K
- Baây giôø laø luùc mình baét ñaàu vieát “Thöông ngöôøi xa xöù” roài ñaây! Taïi vì, mình ñaõ coù “coát
truyeän”, vaø cuõng ñaõ coù “tình caûm”, ngoaøi ra coøn coù caû “ñoäng löïc”!
Theá laø, toâi ngoài vaøo phoøng laøm vieäc, khoâng chaäm treã moät giaây moät phuùt, laäp töùc caàm vieát leân
vieát “Thöông ngöôøi xa xöù”. Tuy raèng toâi môùi vöøa traûi qua moät cuoäc “du lòch” khaù meät moûi, tuy
raèng thôøi gian ñang vaøo khoaûng Teát ta, tuy raèng coâ em gaùi Caåm Xuaân cuûa toâi ôû Myõ laâu naêm,
laàn ñaàu tieân trôû veà Ñaøi Loan thaêm nhaø, toâi ñeàu khoâng coù thì giôø nghó ñeán, toâi laïi trôû veà vôùi caùi
toâi “Luïc thaân baát nhaän”, vuøi ñaàu vaøo taùc phaåm cuûa mình.
“Thöông ngöôøi xa xöù” tuy raèng coù caên baûn laø coát truyeän thaät, theá nhöng, moät ñieàu khoâng theå
phuû nhaän, laø toâi ñaõ söûa doåi ít nhieàu tình tieát, vaø cuõng ñaõ “khoa tröông” ít nhieàu tình tieát. Coát
truyeän thaät ngoaøi ñôøi vieát thaønh tieåu thuyeát, muoán hoaøn toaøn vieát “thaät”, laø moät chuyeän khoâng
theå naøo laøm ñöôïc, ngay caû “truyeän kyù” cuõng khoâng theå naøo chaân thaät ñöôïc 100%. Toâi ñem
caâu truyeän töø Myõ dôøi sang AÂu Chaâu, thöù nhaát vì noù laøm toâi thöïc hieän ñöôïc taâm nguyeän ñaõ boán

Page 40 of 42
naêm cuûa mình - duøng La Maõ laøm boái caûnh ñeå vieát moät quyeån tieåu thuyeát. Thöù hai, toâi nhaän
thaáy caâu truyeän naøy neáu xaûy ôû AÂu Chaâu, seõ laøm cho ngöôøi ñoïc thaáy caûm ñoäng vaø hôïp lyù hôn
ôû Myõ. Thöù ba, cho duø laø ôû La Maõ, hay ôû Thuïy Só, hay laø ôû Myõ, ñoái vôùi toâi maø noùi, taát caû ñeàu
laø “xöù ngöôøi”!
Khi toâi caàm buùt vieát “Thöông ngöôøi xa xöù”, ñaõ coù raát nhieàu khoù khaên xaûy ra, tröôùc khi vieát
truyeän, toâi cho raèng hai laàn ñi AÂu Chaâu, ñoàng thôøi coù moät quyeån nhaät kyù ghi chuù khaù tæ mæ,
vieát truyeän naøy seõ khoâng coù vaán ñeà gì to lôùn laém. Ai ngôø moät khi baét tay vaøo vieäc, môùi bieát
raèng nhöõng gì mình hieåu bieát, duø sao cuõng chæ laø beà ngoaøi. Ñoái vôùi ñieâu khaéc, ñoái vôùi ngheä
thuaät, toâi cuõng chæ coù theå thöôûng thöùc chöù khoâng heà nghieân cöùu, quyeån saùch naøy ñaõ ñöôïc vieát
moät caùch thaät khoå sôû. Vì sôï coù nhieàu sai laàm, toâi ñaõ tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp thænh giaùo nhieàu
vò aâm nhaïc gia vaø ngheä thuaät gia ñaõ töøng ñi du hoïc AÂu Chaâu. ÔÛ ñaây toâi cuõng xin ñaëc bieät caùm
ôn taát caû nhöõng baïn beø ñaõ giuùp ñôõ toâi. Neáu nhö quyeån truyeän naøy vieát ñöôïc ñuùng vôùi söï thaät,
ñoù laø nhôø caùc baïn beø giuùp ñôõ, neáu nhö coù sai laàm, laø do söï ghi nhaän laàm laãn cuûa toâi, cho duø
theá naøo ñi nöõa, neáu nhö coù nhöõng choã sai laàm, mong raèng quyù vò ñoïc giaû tha thöù cho.
Tuy raèng coù nhieàu baïn beø giuùp ñôõ, quyeån saùch naøy cuõng coù nhieàu vaán ñeà. Thí duï, hoïc vieän
m
ngheä thuaät ôû AÂu Chaâu hoïc theo nieân cheá hay tín chæ, ñaõ coù hai caùch noùi khaùc nhau, ngöôøi thì
co
noùi raèng hoïc theo nieân cheá, ngöôøi thì noùi raèng hoïc theo tín chæ. Theo nhö keát quaû thaêm hoûi cuûa
toâi, “Hoïc vieän ngheä thuaät quoác gia” cuûa La Maõ, hoïc theo nieân cheá, nhöõng hoïc vieän ngheä thuaät
p.
khaùc ôû AÂu Chaâu, phaàn lôùn hoïc theo tín chæ, theá laø, trong caâu truyeän, toâi duøng caùch hoïc theo tín
chæ. Laïi theâm vaán ñeà hoïc vò, sau khi toát nghieäp ôû hoïc vieän ngheä thuaät ra, laø Thaïc só? Hay Baùc
ie
só? Hoïc vò cao nhaát laø gì? Coù raát nhieàu caùch noùi khaùc nhau, khoâng bieát ñaâu maø theo. Cuoái
cuøng, toâi toång hôïp taøi lieäu cuûa taát caû caùc nôi, nhaän thaáy caùi hoïc vò ñoù duø sao cuõng chæ laø moät
H
loái “xöng hoâ”, chöù khoâng heà coù söï toàn taïi cuûa danh xöng “Baùc só ngheä thuaät”. Laïi nhö nhöõng
m
cuoäc trieån laõm ngheä thuaät ôû AÂu Chaâu, moãi naêm boán muøa ñeàu coù? Hay laø chæ coù moãi naêm moät
laàn? Taát caû, taát caû nhöõng ñieàu toâi ñaõ vieát ñoù, coù theå coù söï sai laàm, tuy raèng ñoái vôùi tình tieát
ie
caâu truyeän vaø chuû ñeà, khoâng heà coù quan heä gì lôùn lao cho laém, theá nhöng khoâng theå khoâng noùi
roõ ra ôû ñaây.
K
Nghó laïi taát caû bao nhieâu naêm nay, töø luùc toâi baét ñaàu vieát truyeän ñeán nay, ñaõ coù hôn möôøi laêm
naêm, ñaây laø laàn ñaàu tieân, toâi vieát loaïi ñeà taøi nhö “Thöông ngöôøi xa xöù”. Toâi vaãn thöôøng noùi,
toâi khoâng caàu “bieán ñoåi”, theá nhöng, theo cuøng vôùi söï gia taêng tuoåi taùc, gia taêng söï nghe thaáy,
söï theå nghieäm khaùc nhau, nhöõng taùc phaåm cuûa toâi coù theå ñaõ daàn daàn coù söï “bieán ñoåi”. Quyeån
saùch naøy, so vôùi nhöõng taùc phaåm tröôùc ñaây cuûa toâi, haún laø coù moät khoaûng caùch khaù xa. Toâi
khoâng bieát caùc ñoïc giaû cuûa toâi, coù thích noù hay khoâng?
Vì thôøi gian gaáp ruùt, nhöõng ngaøy gaàn ñaây, toâi khoâng nguû khoâng nghó, thöùc traéng ñeâm ngoài
tröôùc baøn vieát ñaõ khoâng bieát bao nhieâu ñeâm! (Trong ñoù coù hai laàn, choå toâi ôû bò cuùp ñieän suoát
ñeâm, toâi ñaønh phaûi ñoát ñeøn caày leân maø vieát, döôùi aùnh saùng chao ñaûo cuûa ngoïn ñeøn caày, neùt
chöõ nhaït nhoøa, ngay caû nhöõng haøng gaïch treân giaáy cuõng nhìn thaáy khoâng roõ, tuy raèng aùnh saùng
cuûa ñeøn caày raát thô moäng, nhöng noù vaãn laøm cho toâi thaáy “môø caû maét”, ñoái vôùi vieäc coå nhaân
chong ñeøn ñoïc saùch, khoâng theå naøo khoâng naûy sinh loøng thaùn phuïc!) Trong moät thaùng nay, ñoái
vôùi Chí Vieãn, Chí Töôøng, ÖÙc Hoa vaø Tieåu Leä Chi, toâi coøn caûm thaáy quen thuoäc hôn caû chính

Page 41 of 42
mình, chæ vì coát truyeän coù moät phaàn raát thaät, toâi ñaõ vieát moät caùch chua xoùt, vieát baèng moät taâm
tình xuùc ñoäng, vieát vôùi nöôùc maét nhaït nhoøa!
Toâi yeâu caâu truyeän naøy, toâi yeâu töøng nhaân vaät trong caâu truyeän naøy, neáu nhö caâu truyeän naøy
khoâng laøm ngöôøi khaùc caûm ñoäng, laø söï thaát baïi cuûa toâi khi vieát, khoâng phaûi laø söï thaát baïi cuûa
caâu truyeän, neáu nhö noù coù ñöôïc moät chuùt “caûm thoâng”, öôùc nguyeän cuûa toâi ñaõ ñuû! Vieát ñeán
ñaây, toâi caûm thaáy trong loøng mình coù nghìn lôøi vaïn tieáng, khoù theå dieãn taû heát treân giaáy. Toâi
chöa bao giôø giaûi thích gì veà nhöõng taùc phaåm cuûa toâi, möôøi laêm naêm nay, cho duø thaønh hay
baïi, toâi ñeàu aâm thaàm chaáp nhaän. Ñoái vôùi “Thöông ngöôøi xa xöù”, toâi cuõng khoâng muoán noùi gì
theâm nhieàu. Cho duø baïn coù thích hay khoâng thích, toâi ñaõ “coá gaéng”, toâi ñaõ “vun troàng”, toâi ñaõ
“vieát ”!
Toái 5/3/1976
m
co
p.
ie
H
m
ie
K

Page 42 of 42

Thuong Nguoi Xa Xu-4 - 6628

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Thuong Nguoi Xa Xu-4 - 6628

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Chöông: 4 Thöông Ngöôøi Xa Xöù

Taùc Giaû : Quyønh Dao Typed by : VietBao

phaûi ñi chôi vôùi em vaøi hoâm tröôùc ñaõ chöù!

chuùng ta töø töø tính sau!

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

Ñan Leä xen vaøo:

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

nguoàn queân coäi ñöôïc!

con gaùi! Ba noùi...

Chí Töôøng khoâng nhòn ñöôïc, chaøng phì cöôøi:

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

Naøng oâm laáy caùnh tay chaøng luùc laéc:

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

Chí Töôøng hôi ruùng ñoäng moät chuùt:

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

Chaøng voùi tay taét ñeøn:

trò anh môùi ñöôïc!

- Chí Töôøng! Khoâng phaûi em vì chuyeän ÖÙc Hoa maø...

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

laïi raát nghieâm nghò.

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

Naøng gaät gaät ñaàu:

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

Naøng keâu leân phaãn noä, giaän döõ:

- Tieåu Leä Chi!

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

laïi gaëp phaûi chaùu!

thuyeát phuïc ñöôïc anh Hai cuûa anh aáy...

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

- Con ngöôøi cuûa chaùu!

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

Gioïng chaøng thaät dòu daøng:

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

Chí Vieãn nghieâm khaéc ngaét lôøi naøng:

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

khoâng noåi roài!...

hoùa roàng” cuûa chaøng!

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

Töôøng cho chaøng xem, naøng vöøa cöôøi vöøa noùi:

Ñan Leä cöôøi hi hi noùi:

Ñan Leä laïi böng ly röôïu leân. Chí Vieãn noùi:

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

moät voøng La Maõ veà ñeâm!

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

taùc phaåm ñieâu khaéc cuûa Chí Töôøng!...

coù bieát khoâng?

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

OÂng giaø ñoïc leân baèng moät gioïng mô maøng:

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

Ñan Leä keùo tay ÖÙc Hoa:

Chí Vieãn daàn daàn tænh laïi.

- Ñöøng nhuùc nhích, anh ñang voâ nöôùc bieån.

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

Chí Vieãn noùi baèng moät gioïng baát maõn:

- Anh... Anh... Anh aáy ñi tìm vieäc laøm roài!

KiemHiep.com – Truyeän Kieám Hieäp Kyø Tình Trung Hoa – KiemHiep.com

voâ daàu laïi chöù!