You are on page 1of 64

Η Ανθρώπινη Παράδοση και οι μυστικές πατρίδες

Π
έρασε κιόλας πάνω από ενάμισι μήνας από το περίφημο εκείνο Συ- μπορεί να περνάει από την είσοδο «Έλληνες».
μπόσιο που οργανώσαμε με θέμα την «Αρχαιοελληνική Παράδοση εν Ο ίδιος, όταν χάνει το χιούμορ καί την καυστική του διάθεση, όταν γίνεται
όψει της τρίτης χιλιετίας», το οποίο - παρ' όλο το ζήτημα Οτσαλάν - δογματικός - δηλαδή όταν η Λογική του χάνει τη δροσιά του αποφατισμού - ό-
παραμένει ακόμη στην επικαιρότητα, αφού η Ελευθεροτυπία το κατέστησε ταν παγώνει το μέτρο σε μια χλιαρή μετριότητα ή στην άσοφη υπερβολή, όταν
όντως το πολιτιστικό γεγονός της χρονιάς! ο νους του δεν έχει οξύτητα και η καρδιά θέρμη... τότε είναι που πρέπει να
Όλος εκείνος ο προβληματισμός που τέθηκε, συν τα όσα έγραψε ο "Ιός", περνάει από την άλλη είσοδο, άσχετα με το τι γράφει το διαβατήριό του...
συν οι επιστολές διαφόρων σε Ελευθεροτυπία και ΤΜ, μετέτρεψαν το θέμα Θέλετε να το πούμε πιο επιστημονικά; Στο ένθετο του καθ. Κ. Ρωμανού θα
σε έμμονη ιδέα στο μυαλό μου. Τι είναι ρε παιδί μου τελικά «Έλληνας»; Και διαβάσετε ότι σύμφωνα με τον Christian Meier, «ελληνική κληρονομιά ου-
πότε είναι στ' αλήθεια ζωντανή η (αρχαιο)ελληνική Παράδοση; σιαστικά σημαίνει την εγκαθίδρυση της "συνείδησης του δύναμαι"»! Δηλα-
Ασε που πήρα πολύ σοβαρά τα λόγια του κου Πλεύρη στο θρυλικό πια Συ- δή τη συνείδηση της ικανότητας του Ανθρώπου να τολμά να προσδιορίζει ο
μπόσιο. Όχι αυτά που μεταφράστηκαν σε... ίδρυση κόμματος. Τα άλλα: πoυ ίδιος το πεπρωμένο του και να γίνεται έτσι ο ίδιος το κέντρο του Κόσμου!
ονειρεύεται, λέει, τη στιγμή που θα υπάρχουν στο Ελληνικό ή στα Σπάτα, Τότε λοιπόν είναι ζωντανή η αρχαιοελληνική Παράδοση, η ελληνική μάλλον,
δύο είσοδοι για τους αφικνούμενους· η μια θα είναι για τους Έλληνες και θα ή ακόμη καλύτερα η Ανθρώπινη Παράδοση!
λέει από πάνω «Έλληνες» και η άλλη για όλους τους υπόλοιπους που θα λέ- Όχι πως άλλες νοοτροπίες πιο κοντά στην υπερβολή, τη σιδερένια πειθαρ-
ει... «Βάρβαροι»! χία και τη μέθοδο, την ατομική ισοπέδωση, και την άκρα ευλάβεια, δεν πέ-
«Εγώ από ποια είσοδο θα μπαίνω;» αναρωτήθηκα αρκετές φορές... «Έλλη- τυχαν πολλά και δεν κυριαρχούν με την τεχνολογία ή τα χρήματα τους.
νας» λέει το διαβατήριο μου βέβαια. Αλλά είμαι πάντα Έλληνας; Είναι θέμα Αλλωστε και εδώ μιλάμε για την ιδιαίτερη εκείνη περίοδο της ελληνικής σκέ-
βιολογικό; Αίματος; DNA; (αφού πιστοποιήθηκε, λέει, από τις τελευταίες έ- ψης, όταν η βαθειά δρησκευτικότητα και η καταλυτική παρουσία της "πόλης"
ρευνες πως έχουμε το ίδιο DNA με τους Μυκηναίους). Ή μήπως το θέμα παί- στην ανθρώπινη προσωπική ζωή είχαν πια εξελιχθεί έτσι, ώστε ο Πρωταγόρας
ζει, ανάλογα με το εκάστοτε περιεχόμενο της καρδιάς και κάθε φορά θα να μπορεί να λέει πως ο Ανθρωπος είναι το μέτρο όλων των πραγμάτων...
πρέπει να αλλάζω είσοδο; Μήπως μάλιστα μερικές φορές θα πρέπει να αλ- Όμως αλίμονο αν έπρεπε να διαβάσουμε γι αυτή την Παράδοση για να την
λάξω τελευταία στιγμή και «ουρά», μπροστά στις δύο εισόδους; καταλάβουμε. Ωραία είναι η μόρφωση - άλλωστε οι Έλληνες την είχαν θε-
Ξέρω αρκετό Αριστοτέλη και Πλάτωνα, ή θα πρέπει να διαβάζω στο αερο- σπίσει και με το δωρεάν θεατρικά εισητήρια... Αλλά αν θες να την κατανοή-
πλάνο τα Φυσικά και την Πολιτεία, για να κατοχυρώνομαι ως Έλληνας και σεις καλύτερα, δες τον ήλιο το πρωί μέσα οπό τις κολώνες του αρχαίου νο-
να γλιτώνω και τη μεγάλη ουρά στην είσοδο «Βάρβαροι»; ού. Στάσου απένταντι από ένα δειλινό στο Μυστρά. Ακου το νερό να τρα-
Αλλά τότε ο αδιάβαστος βοσκός - είτε την εποχή του Αριστοτέλη, είτε σή- γουδάει στο ποταμάκι ή στην ακρογιαλιά, ερωτέψου, πολέμησε, αμφισβήτη-
μερα - δεν είναι αυθεντικός Έλληνας; Αλλωστε σίγουρα οι Μαραθωνομάχοι σε, αγάπησε, διαφώνησε,,, και θα είσαι Έλληνας. Ακόμη κι αν δεν ξέρεις τον
δεν είχαν διαβάσει Αριστοτέλη... Όμηρο, τον Αριστοτέλη, τον Ψελλό ή τον Κορυδαλλέα.
Μήπως πάλι θα πρέπει να είναι κανείς δωδεκαθειστής για να τιμά τη γνήσια
ελληνική Παράδοση; Μα τότε οι πολεμιστές του '40, ο Διάκος... δεν ήταν
Έλληνες;
Α πό τη βαθιά ανθρωποκεντρική θεώρηση των σοφιστών, δεν απέχει πλέ-
ον καθόλου αυτό nou είπε ο Αλέξανδρος; «μάθετε να θεωρείτε συμπο-
λίτες σας τους αγαθούς». Τότε ήταν πoυ τέθηκε για πρώτη φορά και το με-
Τότε, μήπως δα πρέπει να είναι Ορδόδοξος, όπως έλεγε και το πρώτο μας γάλο ζήτημα των «μυστικών πατρίδων»: Γιατί δεν μπορώ να πιστέψω με τίπο-
Σύνταγμα; Να αφήσουμε δηλαδή έξω τον μουσουλμάνο Ανδρούτσο ή τον τα πως ο Ηράκλειτος και ο Σιντάρτα Γκοτάμα δεν είχαν την ίδια πατρίδα - ί-
Περικλή Γιαννόπουλο... σος κάποιο μακρυνό πλανήτη nou λέγεται «Σοφία» - και απλά κατοικούσαν

Κ άθε φορά που ο Ανθρωπος είναι το κέντρο, κάδε φορά που το μέτρο εί- σε διαφορετικές πατρίδες εδώ στη γή μας... ή ότι ο σοφός οπό την Έφεσο
ναι ζωντανό, κάδε φορά που ένας άνθρωπος δεν σκύβει μπροστά στο είχε πιo πολλά κοινά με τον όποιο πονηρό συμπατριώτη του παρά με τον
θεό του, όποιος κι αν είναι αυτός, κάδε φορά που ένας άνδρωπος μπορεί Ινδό ομοϊδεάτη του.
να σκύψει μπροστά ακόμη και σε ένα μυρμήγκι αν νιώσει ευγνωμοσύνη ή Γιατί απ' ό,τι έχετε καταλάβει ίσως, αυτό το περιοδικό - χωρίς να θέλει να ε-
δέος, κάθε φορά που ένας άνθρωπος γελάει πλατιά - με τον εαυτό του θελοτυφλεί μπροστά στις διαφορές - πιστεύει πως ο αληθινός Άνθρωπος εί-
πρώτα... Όταν η ματιά από γρήγορη και σκληρή γίνεται τρυφερή και ευαί- ναι Έλληνας και κάθε ολοκληρωμένος Έλληνας είναι αληθινός Ανθρωπος.
σθητη, όπως η γαλήνη ακολουθεί την ξαφνική αυγουστιάτικη καταιγίδα, ή η Κι όσο θα έρχονται ταξιδιώτες που διαλέγουν την πύλη «Έλληνες», η ελπίδα
κοιλάδα εναλλάσσεται με το ψηλό βουνό, εκεί υπάρχει Έλληνας. Αυτός δα είναι ζωντανή.

Παύλος Βουδούρης

Στη δίνη ενός νέου εθνικού διχασμού!

Ν
α περάσουμε τώρα σε μια άλλη τηλεφωνική γραμμή. Παρακαλώ, Αν και η πολιτικολογία ως αυτοσκοπός δεν θά 'λεγα ότι ελκύει ιδιαίτερα τις
με ακούτε; Είστε στον αέρα!», ακούστηκε το απόγευμα της 25/2 ο στήλες του ΤΜ - ούτε άλλωστε και τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων,
δημοσιογράφος του Αντένα FΜ, κ, Παπανικολάου. ωστόσο γίνεται φανερό ότι η υπόθεση Οτσαλάν δείχνει να σηματοδοτεί μα
«Και ήθελα να ρωτήσω», λέει η φωνή του ακροατή μετά από κάποιες σύντο- νέα και σοβαρότατη κρίση της εθνικής μας ταυτότητας.
μες παρατηρήσεις πάνω στην υπόθεση Οτσαλάν, «ΑΥΤΗ Η ΟΜΑΔΑ "Ε", ΤΙ Έτσι, πέρα από τις βέβαιες και σοβαρές ευθύνες της Κυβέρνησης, πέρα α-
ΑΛΛΟ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΓΙΑ ΝΑ ΔΡΑΣΕΙ; ΩΣ ΠΟΤΕ ΘΑ ΜΑΣ ΑΦΗΝΕΙ πό το ανησυχητικό ξεκούρδισμα των κρατικών μας υπηρεσιών, πέρα από το
ΑΚΑΛΥΠΤΟΥΣ;» διπλωματικό παιχνίδι των διαβουλεύσεων, το χορό των πρακτόρων και τα
Κόκκαλο ο κ. Παπανικολάου, αφού πιάστηκε "αγράμματος" μη έχοντας ξα- σενάρια που πιθανολογούνται ότι οδήγησαν στην πρόσφατη εθνική μας α-
νακούσει για τη θρυλική πλέον ομάδα-φάντασμα... ποτυχία, υπάρχουν πτυχές του όλου θέματος που είναι πολύ πιο βαθειές και

2 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
Στις 29 Μαΐου 1953, πεντακόσια ακριβώς χρόνια μετά την άλωση της
Κωνσταντινούπολης, ο Νεοζηλανδός Εντμουντ Χίλλαρι κατακτούσε, για
πρώτη φορά, την κορυφή 'Εβερεστ των Ιμαλαΐων. Σαράντα έξι χρόνια
αργότερα, στις 26 Ιανουαρίου 1999, ο γιος τού σερ Χίλλαρι, Πήτερ Χίλ-
λαρι μαζί με τους Αυστραλούς Έρικ Φίλιπς και Γιον Μιούιρ έφτασαν
στον γεωγραφικό Νότιο Πόλο. Πού τοποθετούσαν οι αρχαίοι Ελληνες συγγρα-
Έχοντας ξεκινήσει φείς τη χώρα των Αμαζόνων; Στα βόρεια παράλια
από τη Βάση Σκότ της Μικράς Ασίας, στις περιοχές βόρεια του Εύξει-
στις 4 Νοεμβρίου
νου Πόντου, στη χώρα των Σκυθών, στον Καύ-
1998 κουβαλούσαν
κασο, στην Κασπία, στη "μυθική" Υπερβορεία...
μαζί τους σακίδια που
Καύκασος, Ορντζονικίζντε, 1971: σε μεγάλο
ζύγιζαν 100 κιλά,
ώστε να περιέχουν αριθμό τάφων που ανασκάπτονται, οι γυναίκες
τον απαραίτητο εξο- είναι θαμμένες με τον οπλισμό τους. Στις ανασκα-
πλισμό, συν τροφή φές συμμετέχει για πρώτη φορά, μετά τη δεκαε-
6.200 θερμίδων την τία του 1920, Γερμανίδα αρχαιολόγος... Καζακ-
ημέρα. Οι τρεις εξε- στάν, Άλμα Ατα, 1969: σε ανασκαφέντα "Τάφο
ρευνητές διέσχισαν Χρυσού Ανδρα"- του 5ου αιώνα π.χ.- που αργότερα
τον παγετώνα Σάκλε- "αποκαλύπτεται" ότι ήταν τάφος γυναίκας-ιέρειας
τον και στη συνέχεια ανακαλύπτονται 4.000 χρυσά αντικείμενα... Σιβη-
το Πολικό Οροπέδιο, ρία (Ρωσία), Οροπέδιο Ούκοκ (κοντά στα σύνορα
ακολουθώντας την Ρωσίας, Κίνας, Μογγολίας), 1993: Ανασκάπτεται ο
πορεία του Βρετανού τάφος της "Πριγκίπισσας του Χιονιού", με ευρή-
εξερευνητή Ρόμπερτ Σκοτ, που χάθηκε στην περιοχή το 1913, ενώ ο ματα παρόμοια με τα προηγούμενα... Ρωσία, Προ-
Νορβηγός Ρόαλντ Αμούδσεν είχε φτάσει στον Νότιο Πόλο έναν μήνα κρόβκα (στα σύνορα Ρωσίας-Καζακστάν), 1991-
νωρίτερα. (Θα έχετε ακούσει βέβαια για το εντυπωσιακό παρασκήνιο
1996: κοινές καζανσταν-αμερικανο-ρωσικές ανα-
αυτής της εποποιίας που σχετίζεται και με το θρύλο της Κοίλης Γης).
σκαφές αποκαλύπτουν ότι σε σύνολο 150 τάφων
Ο Πήτερ Χίλλαρι δήλωσε, στην νεοζηλανδική τηλεόραση - μέσω κινη- (6ος-2ος αιώνας π.Χ.) που ανεσκάφησαν, το 14%
τού τηλεφώνου - την ημέρα που έφτασε στον Νότιο Πόλο, ότι «Άξιζε ανήκει σε γυναίκες, μέσα στους τάφους των
τον κόπο, αφού έφτασα στον Νότιο Πόλο». Η θερμοκρασία στον Νότιο οποίων βρέθηκαν ξίφη, κεφαλές βελών, εγχειρί-
Πόλο ήταν τριάντα βαθμοί υπό το μηδέν. Οι τρεις εξερευνητές είχαν δια, ακονόπετρες... Ρωσία, Βορονέζ (στη μέση της
ήδη συμπληρώσει 84 ημέρες χωρίς να κάνουν μπάνιο... Η ειρωνεία είναι απόστασης Μόσχας-Εύξεινου Πόντου), 1998, σε
πως το 70% των αποθεμάτων γλυκού ύδατος του πλανήτη βρίσκονται
στην Ανταρκτική. Υπό μορφή πάγου...

Πριν λίγο καιρό, σάς είχαμε υποδείξει οποιοδήποτε σημείο του σπιτιού, είναι
μέσω του περιοδικού, πώς να φτιάξετε πολύ απλή στη χρήση. Όταν το μηχά-
το δικό σας ανιχνευτή UFO. Αν παρ' όλα νημα ανιχνεύσει υψίσυχνα ηλεκτρομα-
αυτά δεν τα καταφέρατε, μη στεναχωριέ- γνητικά κύματα το κόκκινο φωτάκι που
στε! Μία γερμανική εταιρεία κατασκεύ- βρίσκεται στα αριστερά αναβοσβήνει,
ασε πρόσφατα και κυκλοφόρησε στην ενώ ένας ήχος που μοιάζει με σφυρίχτρα
αγορά μία συσκευή που ανιχνεύει ιπτά- ακούγεται από το μεγάφωνο στο κέντρο.
μενους δίσκους. Το τεχνικό τιμ της Αν λοιπόν δεν θέλετε να βρεθείτε προ
Σγουίνγκουγκεν Αλάρμ δημιούργησε απροόπτου, δεν έχετε παρά να παραγγεί-
έναν ανιχνευτή που λειτουργεί με ηλε- λετε τη συγκεκριμένη συσκευή στην Ε-
κτρομαγνητισμό. Η μικροσκοπική mail διεύθυνση της γερμανικής εται-
συσκευή που μπορεί να τοποθετηθεί σε ρείας: Fabatl@carroll.com.

6 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
1/12 Επιτεύχθηκε σε εργαστήριο των Η.Π.Α. σε μεγάλες ποσότητες ο πολλα-
πλασιασμός νευρικών κυττάρων του μυαλού. Δυνατή η χρήση τους για μετα-
μοσχεύσεις σε άτομα που πάσχουν από εγκεφαλική συμφόρηση, γεροντική
άνοια, αλλά θα καταστεί δυνατή και η αναγέννηση τμημάτων μυαλού που
έχουν αχρηστευθεί από ασθένειες! Γι' αυτό σου λέω: βάλε μυαλό!
• «Όχι», είπαν οι Ελβετοί στη νομιμοποίηση των ελαφρών ναρκωτικών για την
καταπολέμηση τους, σε δημοψήφισμα που έγινε.
• Απελαύνονται από τις αρχές της Σαουδικής Αραβίας οι φορείς του Aids.
2/12 Ανακηρύχθηκαν τα Χριστούγεννα και στη Κούβα ως αργία.
3/12 100 εκατομμύρια δολάρια διέθεσε ο Μπιλι Γκέιτς για εμβόλια σε παιδιά
του τρίτου κόσμου.
4/12 Εικοσάχρονος στο Λος Άντζελες κατηγορείται για το θάνατο τριών αστέ-
γων. Εκείνος όμως το αρνείται και δηλώνει όμως πως είναι ένα πανάρχαιο
σύνολο 21 ανασκαφέντων τάφων, οι 5 ανήκουν σε
βαμπίρ ηλικίας 2000 ετών!
γυναίκες που έχουν ταφεί με τον οπλισμό τους...
6/12 Ο χαρακτήρας καθορίζεται από το DNA, λένε αμερικάνοι ερευνητές.
Ρωσία, Κομπιάκοβο, Κοσίκα, Ρόστοβ, Κρασνογκό-
7/12 Κεσέδες με γιαούρτι εκτοξεύθηκαν εναντίον του Αρχιεπισκόπου Χριστό-
ροβκα... δουλου στο Αίγιο. Η Εκκλησία το αποδίδει σε μάρτυρες του Ιεχωβά.
Κανένας από τους επιστήμονες που συμμετέχουν 9/12 Κλοσάρ οι αιματοβαμμένοι πρώην δικτάτορες Ντυβαλιέ (της Αϊτής) και
σης παραπάνω (και όχι μόνο) ανασκαφές δεν έχει την Μποκάσα (της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας). Όλα εδώ πληρώνονται!
παραμικρή αμφιβολία ότι οι συγγραφείς της αρχαιότη- • Ο Αρχινονός της τουρκικής μαφίας απειλεί τους κρατούντες με αποκαλύψεις
τας (Ηρόδοτος, Απολλόδωρος, Στράβων,...) δεν έγρα- για διασυνδέσεις και συναλλαγές. Το όνομα του; Αλαντίν Τσακιτζί!
φαν παραμυθία όταν αναφέρονταν στις Αμαζόνες ή 10/12 Κλωνοποίηση εμβρύων για θεραπευτικούς λόγους προτείνει η Συμβου-
λευτική Επιτροπή Γενετικής στη Βρετανία. Για ανταλλακτικά δηλαδή!
στους Σαυρομάτες (τον λαό που προέκυψε από τη
• Οι υπεύθυνοι του μουσείου κέρινων ομοιωμάτων της μαντάμ Τισσό αποφά-
...σύζευξη Αμαζόνων και Σκυθών).
σισαν να ράψουν το φερμουάρ του παντελονιού στο ομοίωμα του προέδρου
Αχ! Ηρόδοτε, παραμυθά...
Κλίντον. Ο λόγος; Γυναίκες επισκέπτριες του μουσείου κατέβαζαν το φερ-
Το ΤΜ είναι σε θέση να γνωρίζει ότι Έλληνες - με μουάρ και φωτογραφίζονταν μαζί! Λυσσάρες!
όλη τη σημασία της λέξης - επιστήμονες συμμετείχαν • Αυτοπυρπολήθηκε Κούρδος στη Κύπρο.
σε κάποιες ανασκαφές στη Ρωσία που είχαν εντυπω- 11/12 Ολόκληρος σκελετός ανθρωποειδούς ηλικίας τριών εκατομμυρίων ετών
σιακά αποτελέσματα (ελληνικού ενδιαφέροντος)... Ες βρέθηκε στη Νότιο Αφρική από επιστήμονες. Θα δώσει χρήσιμα συμπερά-
αύριον τα σπουδαία... σματα για το πότε στάθηκαν όρθιοι οι πρόγονοι μας ή πως χρησιμοποιούσαν
τα χέρια τους.
12/12 Συνδυασμό βακτηριδίων επινοούν Ρώσοι επιστήμονες, που θα "τρώνε"
βαμβακερά εσώρουχα (όσα βρωμίζουν), χαρτί τουαλέτας, σκουπίδια. Προς
χρήση των αστροναυτών. Αυτό είναι προστασία του περιβάλλοντος και μέτρα
κατά της διαστημορρύπανσης!
13/12 450 εκατομμύρια δρχ. πουλήθηκε ένα από τα πρώτα αντίτυπα του
βιβλίου Η Αλίκη στη Χώρα των θαυμάτων.
15/12 Είχε δει σε όνειρο τους τυχερούς αριθμούς του τζόκερ. Κέρδισε 1,85
Νέα "μόδα" στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα: τεράστια
δις. Εμένα, γιατί δεν μου έρχονται τέτοια όνειρα; Ατιμο κισμέτ!
ποσά διατίθενται για τη δημιουργία μέσα στην έρημο 16/12 Στη Βουλή το θέμα της αποτέφρωσης των νεκρών.
τεχνητών οάσεων, όχι όμως με φοίνικες, αλλά χρωμα- • Δεν μπορεί να εξασφαλίσει το απόρρητο των τηλεφωνικών συνδιαλέξεων,
τιστά κι ευωδιαστά λουλούδια τα οποία, σύμφωνα με δηλώνει ο ΟΤΕ. Και από τα κινητά; Μπορούν να σας ακούσουν ακόμη κι αν τα
τους Βεδουίνους, «μειώνουν την απόσταση μεταξύ έχετε κλειστά. Η εποχή του Μεγάλου Αδελφού ήδη έχει αρχίσει...
Γης και Παραδείσου»! • Επίθεση στο Ιράκ από τις Η.Π.Α. Νέος πόλεμος του Κόλπου. Πα την
ειρήνευση στην περιοχή, Ρώσοι βουλευτές έκαναν έκκληση προς τη
Μόνικα Λεβίνσκι!
18/12 Το γονίδιο της κομψότητας βρήκε Ελληνίδα ερευνήτρια στο ερευ-
νητικό εργαστήριο της Βοστώνης. Το γονίδιο που καθορίζει την όρεξη
για φαγητό.
• Πεντάχρονος... πορτοφολάς συνελήφθη(!) χτες από την αστυνομία,
Στην Αθήνα.
19/12 Με θαλάσσιο σκι ταξιδεύει ο Αϊ Βασίλης, λένε οι Αυστραλοί...
• Με βιοκλιματικό στέγαστρο θα προστατευθούν οι αρχαιότητες στο
Ακρωτήρι της Σαντορίνης.
21/12 «Δώστε μου περίοδο χάριτος για να πετύχω στο έργο μου»,
ζήτησε από μαθητές ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος.
• Χειμερινό ηλιοστάσιο. Φως, περισσότερο φως από σήμερα.
22/12 Από αντισημιτισμό διακατέχεται ένας στους πέντε Γερμανούς,
λέει δημοσκόπηση γερμανικής εφημερίδας! Και συν τοις άλλοις, στην
Αυστρία υπάρχει κάποιος που λέγεται... Αδόλφος Χίτλερ! Φυσικά οι
φίλοι του τον χαιρετούν λέγοντας: Χάιλ!

Ο Κ Ο Σ Μ Ο Σ Μ Ε Τ Ρ Ι Τ Ο Μ Α Τ Ι

ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ 7
Ολοι μας βλέπουμε, αν όχι καθημερινά, αλλά τουλάχιστον σε τακτά διαστήματα
εφιάλτες. Πολλοί είναι αυτοί μάλιστα που εύχονται να μη γίνονταν κάτι τέτοιο.
Φαίνεται ότι η επιθυμία τους εισακούστηκε.
Σύμφωνα λοιπόν με την εφημερίδα Σαν Φρανσίσκο Εξάμινερ, ερευνητές από το
Πανεπιστήμιο του Νιου Μέξικο Μέσα στο 1998 κυκλοφόρησε το
ανακάλυψαν μία τεχνική που ονομάζεται
"εικονική αναστροφή" και μπορεί να βιβλίο του Γιούρι Γκέλερ (Εκδ.
μειώσει τα κακά όνειρα. Η συγκεκριμένα Έσοπτρον) Ψυχικές Δυνάμεις και
τεχνική ασκείται ττς ώρες που είμαστε
ξύπνιοι. Ο άνθρωπος που είδε εφιάλτη, τον πώς να τις αναπτύξετε, κάνοντας
ξαναθυμάται. Τον ξαναζεί, προσπαθώντας ευρύτερα γνωστό στο ελληνικό κοινό
όμως να δώσει ένα δικό του, ευχάριστο
τέλος. Με αυτή τη θετική σκέψη λοιπόν το έργο του. Από αυτό μάθαμε πως
μπορεί μέσα σε μερικές εβδομάδες να
μέσω κάποιων ασκήσεων μπορούμε
μειώσει δραστικά τους εφιάλτες. Σύμφωνα
με το άρθρο, η επιτυχία αυτών των να αυξήσουμε τις ψυχικές μας
ασκήσεων φτάνει το 71%, ενώ βοηθά το
υποκείμενο να δει πιο θετικά την δυνάμεις και να κάνουμε
καθημερινή ζωή του και να αντιμετωπίσει
πιο εύκολα όποιες δυσκολίες του
παρουσιαστούν.

Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, όταν κάποιος Ιπτάμενα Αντικείμενα.


δημοσιογράφος ή ερευνητής ρωτούσε Όμως, ο επισκέπτης βρίσκει τα ακρι-
έναν υπεύθυνο του FBΙ για ιπτάμενους βώς αντίθετα απ' ότι συνήθως θα περί-
δίσκους θα χαρακτηρίζονταν τρελός ή - μενε. Οι δημιουργοί του site δηλαδή δια-
στην καλύτερη περίπτωση - περιθωρια- ψεύδουν επίσημα και τις 5 κατηγορίες
κός. Οι καιροί όμως φαίνεται πως άλλα- παραφυσικών φαινομένων. Χαρακτηρί-
ξαν, αφού πρόσφατα το FBΙ απέκτησε ζουν τη Ματζέστικ 12 ως μία απάτη, ενώ
πραγματικότητα ότι επιθυμούμε στη
ξεχωριστό site στο Ιnternet όσον αφορά υποστηρίζουν ότι το σκάφος που συνε-
χα ανεξήγητα φαινόμενα! τρίβη το 1947 στο Ρόσγουελ ήταν απλώς ζωή μας. Αυτό που δεν ξέρουν όμως
Ναι, καλά διαβάζετε. Τα X-Files υπάρ- ένα μετεωρολογικό μπαλόνι! οι περισσότεροι, είναι ότι ο Γκέλερ
χουν και επίσημα! Χωρίζονται μάλιστα σε Πάντως, το site που αφορά τους ιπτάμε-
πέντε κατηγορίες: α) τους Ακρωτηρια- νους δίσκους είναι εντυπωσιακό. Στις έχει μία εβδομαδιαία στήλη στην
σμούς ζώων, β) τη μυστική οργάνωση 1600 (!) σελίδες του υπάρχουν όλες οι επί- βρετανική εφημερίδα TIMES που
Ματζέστικ 12, γ) το σχέδιο Μπλε Βιβλίο σημες αναφορές του FBΙ και της Πολεμι-
ονομάζεται «Uri Geller's Weird
(blue book project), δ) την υπόθεση κής Αεροπορίας σχετικά με τα Αγνώστου
Ρόσγουελ και ε) τα Άγνωστης Ταυτότητας Ταυτότητας Ιπτάμενα αντικείμενα. Web».
Οι ερευνητές UFΟ πιστεύουν
Πρόσφατα, ο Γκέλερ έδωσε
βεβαία πως τα παραπάνω είναι
μια ακόμη προσπάθεια συγκάλυ- μερικές συμβουλές στους
ψης της αλήθειας και πως αυτή ερευνητές της παραψυχολογίας
πρέπει να αναζητηθεί ιδιαίτερα
στους τομείς που θέλει να δια- μέσω της στήλης του. Ας τις δούμε
ψεύσει το FBΙ... λοιπόν: 1) πίστεψε οτιδήποτε, 2) μην
Η διεύθυνση για όσους ενδια-
πιστεύεις τίποτα και 3) μείνε μακριά
φέρονται είναι η εξής:
www.bfi.gov/foipa/ufo.html από απάτες...
Στη φωτό ο περίφημος τεχνη- Πολύτιμες όντως συμβουλές από
τός λόφος Silbury Hill δίπλα στο
Warminster στην Αγγλία, θεω- έναν άνθρωπο που έχει γράψει τη
ρείται κέντρο δραστηριότητας δική του ιστορία στο χώρο της
ΑΤΙΑ και το υποτιθέμενο περιε-
παραψυχολογίας.
χόμενο του σχετίζεται άμεσα με
αυτά!

8 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
24/12 Ο Δήμος Αθηναίων κατέγραψε 335 αστέγους ώστε να τους βοηθήσει.
25/12 Χριστούγεννα
28/12 Προφυλακτικό μήκους χιλίων μέτρων κατασκευάστηκε στην Κολομβία
και στήθηκε στην κεντρική πλατεία της πόλης Κάλι, περιμένοντας τους εκπρο-
σώπους του βιβλίου Γκίνες για να το καταγράψουν.
Μπορεί να συνδεθεί το Τρίγωνο των Βερμούδων με
29/12 Ερωτευμένη με τον Σκωτσέζο υπηρέτη της ήταν η βασίλισσα Βικτώρια
το ταξίδι στο χρόνο; Αμερικανός ερευνητής υποστηρί- της Αγγλίας. Σε εποχές πουριτανισμού...
• Νέα προβλήματα στο Κόσοβο.
ζει πως κάτι τέτοιο είναι όντως πραγματικότητα και ο
30/12 Τράπεζα ομοφυλοφίλων ανοίγει στο Αρκάνσας. Πάντως, θα εξυπηρετεί
λόγος για τον οποίο έχουν εξαφανιστεί στο διάσημο και τους "άλλους"...
"Τρίγωνο του Διαβόλου" τόσα πλοία και αεροπλάνα. Ο • Χωρίς περιουσία δηλώνει πως είναι ο Γκορμπατσώφ. Έχασε τα πάντα από
την οικονομική κρίση στη Ρωσία, που οδήγησε σε πτώχευση την τράπεζα που
Μπρους Γκέρνον λοιπόν, πιστεύει ότι σε τακτά χρο- είχε καταθέσει τις οικονομίες του. Έστι δίκης οφθαλμός ος τα πανθ' ορά...
νικά διαστήματα ανοίγουν "πύλες" στον ουρανό που 31/12 Φόρο τιμής στη μνήμη του φιλοναζιστή ηγέτη Αντε Πόβελιτς, απέδωσε
χτες το επίσημο Κροατικό κράτος!
μπορεί να "απορροφήσουν" οτιδήποτε βρίσκεται
1/1 Μεσογειακή φώκια, βασιλαετός, θαλάσσια χελώνα, βίδρα αλλά και λύκος,
κοντά τους. Υποστηρίζει μάλιστα ότι δεν υπάρχει επι- τσακάλι, καφέ αρκούδα και ζαρκάδι, είναι ζώα που κινδυνεύουν με εξαφάνιση
στροφή, αφού το "θύμα" μπλέκεται για πάντα στα στη χώρα μας!
• Πρώτη μέρα κυκλοφορίας του Ευρώ.
γρανάζια του χρόνου. 2/1 Τέσσερα απρόβλεπτα, αλλά πιθανά - κατά την άποψη του - σενάρια δημο-
Η φωτογραφία που δημοσιεύουμε απεικονίζει ένα σιεύει ο Economist. Ι. Η διάσπαση της Κίνας σε μικρότερη κράτη (χαρά για
τους Θιβετανούς), 2. Δικτακτορική εκτροπή στη Ρωσία, 3. Χρήση πυρηνικών
τέτοιο "τούνελ". Οι μετεωρολόγοι που την εξέτασαν, κεφαλών από τρομοκράτες ή τυχοδιωκτικές ηγεσίες κρατών, 4. Διάψευση των
προσδοκιών πως οι μετοχές είναι η καλύτερη επένδυση (δηλαδή πιο απλά: ένο
νέο "Κραχ"). Διαλέγετε και παίρνετε!
5/1 Γερμανός πάστορας εκδιώχθηκε από την εκκλησία και άνοιξε στριπτηζά-
δικο. Αλλου είδους "ναό"...
• Εικοσιπεντάχρονος Ρουμάνος διαπιστώθηκε ότι πέθανε από υπερβολική
χρήση αλκοόλ, οδηγήθηκε στο νεκροτομείο, όταν όμως πήγαν για νεκροψία
είχε ήδη σηκωθεί ολοζώντανος. Οι Ρουμάνοι εξ άλλου έχουν παράδοση σ'
αυτά...
6/1 Δύο δεκαπεντάχρονοι Ιρανοί στην Τεχεράνη φόρεσαν τσαντόρ και βγήκαν
στην πόλη. 'Οταν τους συνέλαβαν οι αστυνομικοί, τους ξυλοκόπησαν. Απορία:
πώς τους αναγνώρισαν;
• To Mars Pollar Lander θα αναζητήσει στον Αρη ίχνη νερού.
8/1 Το Βιάγκρα και σε σπρέι.
• Στη Βομβάη γεννήθηκε κοριτσάκι με δύο... κεφάλια. Φυσικό λατρεύεται ως
θεά από τους συμπολίτες της, που έρχονται να την προσκυνήσουν προσφέρο-
ντάς της πολλά δώρα.
9/1 Βεντέτα ανάμεσα σε Μουζουράκηδες και Διακονιμάκηδες στην Κρήτη.
• Όχι τυφλή υπακοή στις Η.Π.Α, λέει ο Ζοσπέν. Με άλλα λόγια: υπακοή ναι.
Απλώς, όχι τυφλή!
• Ο Ντ' Αλέμα, ο πρώην κομουνιστής Ιταλός πρωθυπουργός, επισκέφθηκε το
Βατικανό.
• θέλω ακόμα οκτώ χρόνια πρωθυπουργίας για να ολοκληρώσω το έργο μου,
λέε ο Σημίτης. Νισάφι...
10/1 70 χρόνια Τεν Τεν.
12/1 Η αλυσίδα σούπερ Μάρκετ "Τρέσκο" θα δώσει τη δυνατότητα στους
γυμνιστές πελάτες της να ψωνίσουν... γυμνοί. Τα ψώνια τους θα τα κάνουν
όταν το κατάστημα θα έχει κλείσει για τους άλλους πελάτες.
• Κρίσιμες συζητήσεις στο Οικουμενικό Πατριαρχείο για το μέλλον του
Αρχιεπισκόπου Αμερικής Σπυρίδωνος.
13/1 Τα λιοντάρια της Δήλου φεύγουν απ' τον αρχαιολογικό χώρο και μπαί-
νουν στο μουσείο για να προστατευθούν.
δήλωσαν πως δεν έχουν ξαναδεί κάτι ανάλογο, αφού ο • Ο Γεβγενι Τζουγκασβίλι, εγγονός του Στάλιν, ιδρύει αριστερό πολιτικό
κομμό στη Ρωσία.
σχηματισμός του σύννεφου έχει σχεδόν γεωμετρικές • Υπέρ της ευθανασίας υπογράφεται διακήρυξη στο Παρίσι από 100 Γάλλους
αναλογίες. Ο Γκέρνον πάντως έδωσε πριν ένα μήνα διανοητές.
• Ξενάγηση στη γέφυρα που έχασε την ζωή της η Νταιάνα, οργανώνουν τα
στη δημοσιότητα άλλη μία φωτογραφία ενός "τούνελ
παρισινά τουριστικά γραφεία!
του χρόνου" από την ακτή της Φλόριντα. 14/1 Η ομοφυλοφιλία και η πορνεία είναι ανωμαλία, διακήρυξε ο Πατριάρχης
Ρουμανίας.

ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ 9
Αυτό το πέτρινο κεφάλι του Βούδα που βλέπετε στη φωτογραφία,
μοιάζει κυριολεκτικά να έχει βγει μέσα από τη γη. Το εκπληκτικό
συμβάν έγινε σε μία περιοχή όπου υπήρξε κάποτε η πόλη
Αγιουθάγια, η πρωτεύουσα του αρχαίου Σιάμ. Οταν οι κάτοικοι της
Μπουρμα εισέβαλαν στο Σιάμ το 1767, κατέστρεψαν εντελώς την
πόλη που είχε δημιουργηθεί από τους Ταϊλανδούς πρίγκιπες στις
αρχές του 12ου αιώνα. Το πέτρινο κεφάλι ανήκε σε ένα γιγαντιαίων
διαστάσεων άγαλμα Βούδα που επίσης καταστράφηκε.
Οι αιώνες περνούσαν και ανάμεσα στα ερείπια άρχισαν να
φυτρώνουν δέντρα. Στις ρίζες τους, μπλέχθηκε κάποια στιγμή το
κεφάλι, δημιουργώντας ένα απίστευτο αδιάσπαστο σύμπλεγμα
ξύλου και πέτρας. Οι κάτοικοι θεωρούν μάλιστα ότι το γεγονός
έχει και συμβολική σημασία.
Όσοι θέλουν να δουν αυτό το έργο τέχνης και συνεργασίας
ανθρώπου και φύσης, δεν έχουν παρά να επισκεφθούν τα ερείπια
της Αγιουθάγια, 53 μίλια βόρεια της Μπανγκόνγκ.

• Καταφύγιο για άστεγους και παραμελημένα παι- στην Κοπεγχάγη.


διά ιδρύεται στο Κέντρο Βρεφών «Μητέρα»! 21/1 Ακριβές αντίγραφο της Ιεράς Σινδόνης (από τον
15/1 Να νομιμοποιηθεί η πολυγαμία για να... μειω- 16ο αιώνα) ανακαλύφθηκε σε μοναστήρι στη Βοημία!
θούν τα διαζύγια, προτείνει καθηγήτρια - θεολογίας • 75 χρόνια από το θάνατο του Λένιν και τεράστιες
παρακαλώ - στη Νότιο Αφρική! Κι εδώ! ουρές Μοσχοβιτών εμπρός από τη σωρό του στο
•Απαγορεύτηκαν τα ελαστικά παιχνίδια για τα βρέφη μαυσωλείο του.
από PVC. Από χα υπουργεία Ανάπτυξης και Υγείας. 22/1 Σε έναν αιώνα θα υπάρχουν ήδη ρομπότ που
19/1 Μπήκε τελικά στο βιβλίο Γκίνες ο Βρετανός θα διαφέρουν πολύ λίγο από τον άνθρωπο, λέει ο
που θάφτηκε ζωντανός για 142 ημέρες. Έσπασε το Ρ. Κουτσβάιλς, αυθεντία στη τεχνητή νοημοσύνη.
ρεκόρ που κατείχε η... μητέρα του. • Ο Πάπας "αφορίζει" τον καπιταλισμό, που τον
• Ελεύθεροι 4.000 κρατούμενοι των βρετανικών θεωρεί αιτία των βασάνων των λαών της Ν. Αμερι-
φυλακών στα πλαίσια προγράμματος ηλεκτρονικής κής. Είδατε για να κάνει παρέα με τον Κάστρο και
παρακολούθησης. Οι στόχοι του προγράμματος να τον Ντ' Αλέμα;
είναι άραγε γενικευμένοι; 23/1 Ο Ρουσντί θα συνεργαστεί με τους U2, που
20/1 Στα γενέθλια υπόπτων η βρετανική αστυνομία θα ντύσουν με μουσική όχι τους "σατανικούς στί-
στέλνει κάρτες ευχετήριες. Οι κάρτες απεικονίζουν χους" αλλά το νέο του μυθιστόρημα.
το αστυνομικό τμήμα και τη φυλακή!
• Σύλλογος για το θεραπευτικό γέλιο ιδρύθηκε ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Μ. ΠΑΝΑΣ

10 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
τους είναι τεράστιος, αλλά ελάχιστοι είναι αυτοί που ξεφεύγουν α-
πό την επιφανειακή προσέγγιση του θέματος. Ξεχωρίζουν:
• Μυθική Εγκυκλοπαίδεια, www.pamheon.org/mythica/areas/. 457
άρθρα για την ελληνική μυθολογία υπό μορφή index. Γενεαλογικά
δέντρα των θεών, των απογόνων του Δία και του Προμηθέα και
119 άρθρα για τους ήρωες. Κάπως περιληπτική προσέγγιση των
θεμάτων, αλλά κατατοπιστική.
• Η Μυθολογία του Thomas Bulfinch, www.webcom.com/shownet
/medea/bulfinch/welcome.html. Ολόκληρο το βιβλίο του Bulfinch.
Πλούσια εικονογράφηση, σημειώσεις, παραπομπές κ.λπ. αν και
σήμερα θεωρείται, ως εργασία, κάπως ξεπερασμένη.
• Greek Mythology Link, hsa.brown.edu/~maicar/. Το απόλυτο site
για την ελληνική μυθολογία. Βασίζεται στον Γενεαλογικό Οδηγά
της Ελληνικής Μυθολογίας του Κάρλος Παράδα, έχει τη βάση του
στην πόλη Λουντ της Σουηδίας και έχει τιμηθεί με πάμπολλα δια-
δικτυακά βραβεία. Καλύπτει αναλυτικότατα τα πάντα: από τις νύμ-
φες και τους Ηρακλειδείς ως την τιτανομαχία, τις Δαναΐδες καί την
αργοναυτική εκστρατεία. Με τεράστιο φωτογραφικό αρχείο, χάρ-
τες, βιβλιογραφία, συνδέσεις κ.λπ.
• Κλασική Μυθολογία, του παν. Πρίνστον, www.princeton.edu/
~rhwebb/myth.html. Πλούσιος κατάλογος με θέματα για τους θε-
ούς, τους τιτάνες, τους ήρωες, τον τρωικό πόλεμο, τον οίκο των
Ατρειδών, τους θηβαικούς μύθους και τις γυναίκες.
• Ο κύκλος του μουσών, www.eliki.com/portals/fantasy/circle/. Τό-
πος γυναικείου προσανατολισμού όσον αφορά την ελληνική μυθο-
λογία και όχι μόνον. Στις θεματικές ενότητες για τις εννέα μούσες
θα βρείτε συνδέσεις για τόπους φτιαγμένους από γυναίκες, αλλά
όχι μόνο για γυναίκες.
• Πρόσωπα της ελληνικής μυθολογίας, www.geocities.com/Athens
/Oracle/5545/. Μεγάλος αριθμός έργων ζωγραφικής με θέματα α-
πό την ελληνική μυθολογία (Πουσσέν, Τιντορέτο, Βελάσκεθ...),
μυθολογικό clipart, κοσμογονία, αστερισμοί και ελληνική μυθολο-
γία (εξαίρετο), Άδης, Νύμφες... Συνιστάται ανεπιφύλακτα.

@ David Icke
@ Η Άγνωστη Ελληνική Ιστορία Το βιβλίο του David Ιcke, Επαναστάτες της Συνείδησης, κυκλοφό-
Πρόκειται για έναν από τους πιο ενδιαφέροντες ελληνικούς τό- ρησε πρόσφατα από τις εκδ. Έσοπτρον. Ο Icke, διακεκριμένος
πους στο Διαδίκτυο αυτός για την Αγνωστη Ελληνική Ιστορία, δημοσιογράφος του BBC καθώς και γνωστός ακτιβιστής του Οι-
www.ancientgr.com, που υπάρχει επίσης και στη διεύθυνση κολογικού Κινήματος στην Αγγλία, επιχειρεί με αυτό να γράψει
users.forthnet.gr/ath/deleps. Εκεί θα βρείτε θέματα για τις Ελληνι- την "άλλη ιστορία" όσον αφορά στην προέλευση και στον προο-
κές Πυραμίδες, τους Αρχαίους Έλληνες στην Αμερική (Περιπλά- ρισμό του πολιτισμού μας. Ξεκινώντας από την καταστροφή της
νηση του Οδυσσέα, Ανασάζι, Έλληνες στο Περού...), την Αρχαία Ατλαντίδος, ισχυρίζε-
Τεχνολογία (υπολο- ται ότι σε ολόκληρη
γιστής Αντικυθήρων, την ιστορία του πολι-
την Αποξήρανση της τισμού μας είναι ορα-
Κωπαίδας, το Ευπα- τά τα ίχνη της...
λίνειο Όρυγμα, τους Αδελφότητας («ενός
Μηχανισμούς του τεράστιου δικτύου α-
Ήρωνα...), τη Γλώσ- πόκρυφων ομάδων
σα (Επιγραφές Δι- και οργανώσεων, που
σπηλιού και Αλοννή- από εκείνη τη στιγμή
σου, τις ελληνικές και μετά είχαν αρνη-
λέξεις σε Περού και τικούς και ιδιοτελείς
Χαβάη. σκοπούς»), που κατέληξε να έχει «καταστροφικά αρνητική επιρ-
Επίσης για την Ελληνική Προϊστορία και Μυθολογία, τον Γεωδαι- ροή για την Ανθρωπότητα» και δυσμενέστατες συνέπειες γιο τη
τικό τριγωνισμό στον ελληνικό χώρο, την Ατλαντίδα, τα Αρχαιολο- ζωή μας μέχρι και σήμερα! Από την αρχαία Αίγυπτο ως τη Νέα
γικά Μνημεία και τις καταστροφές των Αρχαιοτήτων στον ελλαδι- Παγκόσμια Τάξη της εποχής μας, διακρίνει παντού την καταστρο-
κό χώρο, μια εντυπωσιακή θεωρία για τον Ναό του Επικούριου φική επιρροή αυτής της Αδελφότητας.
Απόλλωνα στην Αρκαδία, τους αρχαίους Έλληνες επιστήμονες, ε- Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, ωστόσο, εξετάζει τους τρό-
πιλογές από τον περιοδικό τύπο κ.ά. πους με τους οποίους η ανθρωπότητα θα ξεφύγει από την άθλια
Η Αγνωστη Ελληνική Ιστορία, δεν ξεχωρίζει τόσο για την πρω- κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει, βασισμένη στις οικολογικές
τοτυπία των πληροφοριών της, αλλά για τον πλούτο των στοιχείων αρχές και στην επανάσταση των "εθελοντών συνείδησης". Στον
και των φωτογραφιών, που έχουν αντληθεί από πηγές στις οποίες τόπο www.trufax.org/menu/icke.html ανάμεσα σε πληροφορίες
και παραπέμπει, κάτι που καθιστά αυτόν τον τόπο μοναδικό, τόσο για τον Icke και αποσπάσματα έργων του, θα βρείτε και δύο εξαι-
όσον αφορά την άντληση ερεθισμάτων, όσο και ως σημείο βιβλιο- ρετικά ενδιαφέροντες καταλόγους σχετικά με την «Ιεραρχία της
γραφικής αναφοράς. Πλανητικής Χειραγώγησης» και την «Ιεραρχία του Εμπορίου
Όπλων και Ναρκωτικών». Στον τόπο www2.davidicke.com/ft/
@ Ελληνική Μυθολογία ftpeople/di/index.html, υπάρχουν πληροφορίες για τα βιβλία του,
Οι τόποι που ασχολούνται με την Ελληνική Μυθολογία δεν θα καθώς και αρκετά ενδιαφέροντα άρθρα του Icke, όπως και συνε-
μπορούσαν ασφαλώς να λείπουν από το Διαδίκτυο. Ο αριθμός ντεύξεις που κατά καιρούς έχει παραχωρήσει.

ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ 11
ΠΡΩΤΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΜΕ ΘΕΜΑ «Η ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΧΙΛΙΕΤΙΑ»

ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ


...τουλάχιστον αν κρίνουμε από τις αντιδράσεις!

Ποιος ξέρει περισσότερα για το περιεχόμενο


της;
Από την άλλη, ήταν από την αρχή γνωστό,
ότι επιχειρήθηκε μια πορεία σε ένα πολλαπλά
ναρκοθετημένο από υπερβολές, καχυποψία,
φανατισμό, ίσως και πολιτικά παρασκήνια,
χώρο! Όμως το χαρακτηριστικό ήταν ένα:
Όλοι οι παρευρεθέντες αγαπούν, ο καθενός
με τον τρόπο του, την Ελλάδα και την Παρά-
δοση της, προϋπόθεση αναγκαία προκειμένου
να αντιμετωπίσουμε την επερχόμενη χιλιετία
πιο έτοιμοι και κυρίως πιο ενωμένοι. Μόνο
τότε άλλωστε θα είμαστε σε θέση να προτεί-
νουμε κάποιες λύσεις, εμπνευσμένες μέσα
από την μακρόχρονη Παράδοση μας. εν όψει

Μ
των πρωτοφανών συνθηκών που περιμένουν
ε ιδιαίτερη επιτυχία διεξήχθη το όλη την ανθρωπότητα. Έτσι μέσα από έναν καθ'
Σαββατοκύριακο 23 και 24 Ιανουα- όλα γόνιμο προβληματισμό, παρατέθηκαν πολ-
ρίου, στην αίθουσα του Πολεμικού λές και σοβαρές απόψεις, κατατέθηκαν αξιόλο-
Μουσείου, το Ι ο Συμπόσιο με θέμα γες προτάσεις, ενώ παράλληλα δημιουργήθηκαν
«Η Αρχαιοελληνική Παράδοση στην Τρίτη και νέα ερωτήματα στα οποία καλούμαστε να
Χιλιετία», με διοργανωτές το ΤΜ και τις απαντήσουμε ως 'Ελληνες.
εκδόσεις ΕΣΟΠΤΡΟΝ και χορηγό το «Ράδιο Το φάσμα των εισηγήσεων ήταν πραγματικά
Ηρόδοτος». ευρύτατο και άκρως ενδιαφέρον.
Το Συμπόσιο αυτό είχε ένα πρωτοφανές και ελπιδο- • Οι εργασίες του Συμποσίου άνοιξαν με την πολύ ενδιαφέ-
φόρο χαρακτηριστικό: Συγκέντρωσε το ενδιαφέρον ρουσα εισήγηση του Ν. Μαρκάτου, ο οποίος αναφέρθηκε
ενός πολύ μεγάλου αριθμού ακροατών και κατόρθωσε στους Τομείς Ανάπτυξης όπου η Ελλάδα θα μπορούσε να διεκδικήσει σημαντική θέση
για πρώτη φορά να καθιερώσει πραγματικό δημοκρα- στην παγκόσμια αγορά. Έθιξε με έμφαση την ανάγκη επικέντρωσης της κοινωνίας μας
τικό διάλογο και ουσιαστική ανταλλαγή απόψεων, αφ' στη σωστή εκπαιδευτική διαδικασία, προκειμένου να συμμετάσχουμε ως έθνος ενεργό
ενός μεταξύ πανεπιστημιακών καθηγητών και γνωστών στο διεθνές γίγνεσθαι, χωρίς να ποντάρουμε μόνο στο copyright της αρχαίας μας κληρο-
συγγραφέων ή ερευνητών και αφ' ετέρου μεταξύ ειση- νομιάς.
γητών, οι οποίοι πέρα από το κοινό ενδιαφέρον για την • Ο Ανδρέας Παναγόπουλος, εξέτασε και καυτηρίασε τη θεωρία του Αμερικανού πολιτι-
ελληνική παράδοση απηχούσαν συχνά διαφορετικές, κού επιστήμονα Samuel Huntington, όπως αυτή εκτίθεται στο βιβλίο του «Η Σύγκρουση
ακόμα και διαμετρικά αντίθετες ιδεολογικές, πολιτικές, τωγ Πολιτισμών και ο Ανασχηματισμός της Παγκόσμιας Τάξης». Θεώρησε πως δεν είναι
θρησκευτικές, κλπ. θέσεις. μόνο η θρησκεία ο καθοριστικός παράγοντας για να κατατάξουμε μια χώρα σε ένα ιδεο-
Επιπλέον για πρώτη φορά έγινε μια τόσο επιτυχη- λογικό στρατόπεδο, τεκμηριώνοντας ότι η χώρα μας ανήκει σαφώς στη Δύση - της
μένη προσπάθεια, ώστε οι σοβαρές επιστημονικές οποίας μάλιστα αποτελεί τον πνευματικό πρόγονο. Κατέδειξε το ανιστόρητο του
θέσεις να "απαλλαγούν" από το σύνηθες "αποστειρω- Huntington, ο οποίος υποστηρίζει ότι με μοναδικό κριτήριο κουλτούρας τη θρησκεία, η
μένο περιβάλλον" τους και να δοκιμαστούν στην ίδια Ορθοδοξία της Ελλάδας και των Σλάβων μάς θέτει αυτόματα εκτός Δύσεως, μαζί με τις
την πολύμορφη πραγματικότητα. Εξάλλου, για πρώτη ισλαμικές χώρες.
φορά οι πολλοί και αξιόλογοι ερευνητές - συχνά με • Ο Ιωάννης Λουκάς αναφέρθηκε στη Γεωπολιτική του Νέου Διεθνούς Συστήματος. Στην
"ακραίες" για το επιστημονικό γίγνεσθαι θέσεις - βρέ- πραγματικότητα κατέδειξε ένα μεγάλο δίλημα που ενέχουν οι εξίσου μεγάλες δυναμικές
θηκαν απέναντι στην τεκμηριωμένη κριτική. Για πρώτη της Παράδοσής μας, τονίζοντας ότι ο Ελληνισμός καλείται να αποφασίσει αν τελικά θα
φορά κάθισαν στο ίδιο - και επίσημο - τραπέζι, ο επι- κινηθεί στον αστερισμό του εθνισμού - εκμεταλλευόμενος την αρχαιοελληνική του κλη
στήμονας-ερευνητής της Αρχαίας Ελληνικής Παράδο- ρονομιά - για να καταστεί ισχυρός παράγοντας του δυτικού χώρου, ή αν θα επανενεργο
σης και αυτός που θρησκεύεται μέσα από αυτήν! ποιήσει τη βυζαντινή διεθνιστική του διάσταση ώστε να ενδυναμώσει τη θέση του στο
χώρο της ευρύτερης Ανατολής. Ακόμα καυτηρίασε με την ομιλία του τη στείρα προγονο
1. Από αριστερά: Ο διδάκτωρ Φιλοσοφίας Πανεπι- λατρεία, η οποία στην υπερβολή της προσλαμβάνει διαστάσεις ψυχωτικού ρατσισμού.
στημίου Χαϊδελβέργης και αναπληρωτής καθηγη- • Η Μορία Τζάνη προσέγγισε το κοινωνικοπολιτικό και πολιτισμικό τοπίο της νέας χιλιε
τής Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Αιγαίου κ. Κ. Ρωμα-
τηρίδας, περιέγραψε πολύ εύστοχα τα πρότυπα και το σύστημα αξιών του Ελληνισμοι
νός, ο συγγραφέας κ. Α. Κεραμυδάς, οι εκδότες κ.
και κατέδειξε την αναγκαιότητα κατίσχυσης τους, ως μια "εκ των ουκ άνευ" προυπόθεση
Π. Βουδούρης και Σ. Στίνης, ο ιατρός και συγγρα-
φέας κ. Π. Μαρίνης, ο επίτιμος καθηγητής Πανεπι- για την επιβίωση της ίδιας της Ανθρωπότητας και του Ανθρωπισμού. Φωτογράφισε, δε
στημίου Γκουανταλαχάρα και συγγραφέας κ. Κ. τις δυνάμεις του Σιωνισμού ως τις κατ' εξοχήν αντίπαλες του ελληνικού πνεύματος.
Πλεύρης και ο εκδότης και διευθυντής της «Ελληνι- • Η Λίτσα Χατζοπούλου αναφέρθηκε στη στάση των Ελλήνων απέναντι στο δίλημμα
κής Αγωγής» κ. Α. Γεωργιάδης. 2. Ο κ. Ά. Γεωργιά- "Ανατολή ή Δύσις;" κατά τα πρώτα πενήντα χρόνια του ελληνικού κράτους, και επιχεί
δης. 3. Ο κ. Κεραμυδάς. 4. Ο συγγραφέας και εκδό- ρησε να δείξει πώς το παράδειγμα των λογίων του 19ου αιώνα θα μπορούσε να αποβε
της κ. Μ. Βερέττας.

12 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
χρήσιμο για μας σήμερα, μπροστά στο κρίσιμο ερώτημα για το ρόλο του Ελληνισμού στη
νέα χιλιετία.
• Ο π. Γεώργιος Μεταλληνός, αναφέρθηκε στην ιστορική συνάντηση Ελληνισμού-Χρί-
στιανισμού, στην ένωσή τους και στα αίτια επικράτησης του "Χριστιανικού Ελληνισμού",
καθώς και στη διαρκή προσφορά της Ελληνορθοδοξίας στην οικουμένη. Η ομιλία του για
μια ακόμη φορά έδειξε πόσο απαραίτητη είναι η βαθειά γνώση των γεγονότων και των
κειμένων, προκειμένου να έχει κανείς μια σωστή προσέγγιση ενός θέματος όπως σχέση
Ελληνισμού-Χριστιανισμού. Για πρώτη φορά έμαθαν λ.χ. οι περισσότεροι παρευρισκόμε- S, Ο καθηγητής και τ. Πρύτανης του Εθνικού
νοι ότι οι «μεγάλοι αντίπαλοι» - ο πατριάρχης χριστιανός Γεννάδιος Σχολάριος και ο Μετσόβειου Πολυτεχνείου κ. Ν. Μαρκαίος. 6. Ο
πολυθείστής Πλήθωνας Γεμιστός - ήταν στην πραγματικότητα φίλοι και μάλιστα ότι ο καθ. κ. Κ. Πλεύρης. 7. Ο καθηγητής της Σχολής
Πλήθωνας με υπόδειξη του Γενναδίου είχε αντιπροσωπεύσει την... Ορθοδοξία(!) στη Ναυτικών Δοκίμων κ. Ι, Λουκάς. 8, Αριστερά ο
Συνοδο που είχε συγκαλέσει το Βατικανό με στόχο την Ένωση. Η σημαντική αυτή λεπτο- λέκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας της Φιλοσοφι-
μέρεια είναι χαρακτηριστική για τη στάση που καλούνται να έχουν οι Έλληνες, τουλάχι-
κής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Β. Μπακού-
ρος και ο διδάκτωρ τον Πανεπιστημίου Λονδίνου,
στον όταν αντιμετωπίζουν εξωτερικούς αντιπάλους.
καθηγητής στο Κλασσικής Φιλολογίας στο Πανεπι-
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του - και κυρίως στη φάση των ερωτήσεων που του απευ- στήμιο Πατρών κ. Α, Παναγόπουλος,
θύνθηκαν - δεν έλειψαν οι διαξιφισμοί και οι αντεγκλήσεις, καθώς μερίδα του
κοινού κατελόγισε σοβαρές ευθύνες στον Χριστιανισμό, τόσο για τις διώξεις; σημερινό "Ρωμιό". Εκήρυξε την ανάγκη
που υπέστη η αρχαία θρησκεία στην περίοδο της επικράτησης του Χριστιανι- αλλαγής συνειδήσεως ως το πρώτο
σμού, όσο και για την εβραϊκή "κληρονομιά" που επεβλήθη στους Έλληνες ουσιαστικό βήμα προς την επανακάλυψη
μέσω της Παλαιάς Διαθήκης. της ελληνικής αυθεντικότητας, πέρα από
Ωστόσο, η στάση του π. Γ. Μεταλληνού υπήρξε ενωτική, καθώς κάλεσε τους ιδεοπληξίες, εθνοκάπηλες αλχημείες και
συνέδρους να αφήσουν τις πληγές του παρελθόντος να επουλωθούν, προκει- θεόδουλες υποκρισίες.
μένου να αντιμετωπιστούν από κοινού οι κίνδυνοι του σήμερα. Τάχθηκε σαφώς υπέρ της άμεσης δημο-
• Ο Άδωνις Γεωργιάδης έθεσε επί τάπητος τη σημερινή φάση του παγκό- κρατίας, διαχωρίζοντας τη στάση του από
σμιου πολιτισμού, ο οποίος έχει φτάσει σ' ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Υπο- κάθε έννοια εθνικιστικού ρατσισμού και
στήριξε ότι ο άνθρωπος σήμερα, ή θα απαλλαγεί από τον άκρατο υλισμό και καυτηρίασε - αποσπώντας τα χειροκρο-
θα επιστρέψει σε έναν πιο ελληνικό τρόπο τήματα της πλειοψηφίας των συνέδρια -
ζωής, ή θα καταστραφεί. Τέλος, επειδή στην τους διωγμούς του χριστιανικού κρότους
παγκόσμια ιστορία οι έννοιες Ελληνισμός και Πολιτι- και τη γενοκτονία που αυτό επέβαλε έναντι των Ελλή-
σμός είναι ανάλογες, πρότεινε πως «είναι ώρα να νων Εθνικών.
βρούμε όλοι μας όχι αυτά που μας χωρίζουν, αλλά αυτά • Στο ίδιο περίπου μήκος κύματος κινήθηκε και η ομιλία
που μας ενώνουν»... του Μάριου Βερέττα, ο οποίος θεωρώντας σημαντικό
• Ο Θεοδόσης Τάσσιος εντυπωσίασε τους πάντες με να διαφοροποιηθεί από κάθε ακροδεξιό απόπειρα
τη γλαφυρή παρουσίαση του, σχετικά με τα αρχαιοελλη- καπηλίας της εθνικής μας κληρονομιάς, αναφέρθηκε
νικά επιτεύγματα στον τομέα της τεχνολογίας. Τόνισε εκτεταμένα στους λόγους για τους οποίους πρέπει να
χαρακτηριστικά πως αυτή εθεωρείτο "διορθωτικός προς αναβιώσει η Αρχαία Ελληνική Παράδοση. Απηύθυνε
την Δημιουργία παράγων", άρα η Δημιουργία στην ελλη- κάλεσμα να επαναπροσδιορίσουμε την ταυτότητα του
νική σκέψη δεν είναι «τέλεια» (προμηθεικός μύθος) - και Νεοέλληνα, να απαλλαγούμε από τα σκοτάδια του
την έμμονη αναφορά της μυθολογίας σε ρομπότ (Τάλ- Τουρκοραγιαδισμού, να αξιοποιήσουμε στο έπακρο
λως, τραπέζια των θεών κ.λ.π). τον πολιτισμικό μας πλούτο, να επαναφέρουμε την
Κατόπιν, στα ιστορικά γεγονότα, αναφέρθηκε η ιδιότυπη καλαισθησία στη ζωή μας, να υπερασπίσουμε το ζωτικό
πορεία της τεχνολογίας, καθώς αυτή συνδέθηκε από μας χώρο, νσ αναδιοργανώσουμε την κοινωνία μας με
πολύ νωρίς με την Επιστήμη και τη Δημοκρατία. Ακόμη βάση την πόλη-κράτος και την άμεση δημοκρατία, και
εξετάστηκαν οι περί περιβάλλοντος θέσεις των αρχαίων να συμφιλιωθούμε με τη Φύση η οποία υποφέρει τα
Ελλήνων και τονίστηκε ότι είναι υπερβολή να θεωρούμε πάνδεινα από την αλλότρια ιδεολογία του κέρδους...
τους αρχαίους Έλληνες "ακραιφνείς Οικολόγους". Η • Ο Παναγιώτης Μαρίνης αναφέρθηκε στα Ελληνικά
αλήθεια είναι πως άλλοτε «ρήμαζαν τη φύση» και άλλοτε Μυστήριο, βάσει των οποίων η ελληνική κοινωνία και ο
θέσπιζαν νόμους για την προστασία της! ατομικός τρόπος ζωής εναρμονίζονταν με τις πρώτες
Σε ερωτήσεις του κοινού οι οποίες ενέπλεκαν στοιχεία Αρχές και τις Αξίες του Κόσμου. Υποστήριξε ότι τα
εκτός κρατούσας επιστήμης (κώδικες Αριστοτέλη, ελλη- μυστήρια αποσκοπούσαν στην τελείωση του ανθρώ-
νική Αλχημεία, ύπαρξης "εξωγήινης" ή άγνωστης τεχνο- που, ως τελείωση δε, εθεωρείτο η επίτευξη της ψυχι-
λογία, κ.λ.π), ο κ. Τάσσιος απάντησε αινιγματικά «δεν κής του αρμονίας, μέσω της ηθικής αναγέννησης, της
έχω ιδέα!», προσθέτοντας όμως ότι οι τεχνολόγοι, γνωστικής επάρκειας και της συνειδητοποίησης της
ακόμα και αν διαθέτουν ένα "άλλο" πρόσωπο, δείχνουν αθανασίας της ψυχής.
προς τα έξω πάντα την "κοινή" τους πλευρά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο κορυφαίος Παράλληλα, εξέφρασε την αγωνία του για τη "φυλετική
Ισαάκ Νεύτων, που ποτέ δεν διανοήθηκε να παρουσιάσει στον επιστημονικό κόσμο της διάβρωση" που υφίσταται σήμερα λόγω των χιλιάδων
εποχής του τις 2000(!) σελίδες των αστρολογικών του μελετών! ξένων μεταναστών ο ελληνικός πληθυσμός, ο οποίος -
• Ο Κωνσταντίνος Ρωμανός αναφέρθηκε στο θεωρητικό Ισλάμ, το οποίο χαρακτήρισε ως όπως υποστήριξε - εξακολουθεί να είναι γνήσιος από-
κληρονόμο και κήρυκα της ελληνικής Παιδείας, καθώς χωρίς τη διαμεσολάβησή του - για γονος των αρχαίων Ελλήνων...
να μεταφερθούν στη Δύση ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο Ιπποκράτης, ο Πτολεμαίος • Η σεμνή παρουσία του Ανέστη Κεραμυδά απέσπασε
κ.λ.π - η μεσαιωνική σχολαστική φιλοσοφία, η Αναγέννηση και η σύγχρονη δυτική επι- αρκετές φορές χειροκροτήματα, καθώς ο ίδιος αφιέ-
στήμη θα ήσαν αδιανόητες. ρωσε το σύνολο της ομιλίας του εκθειάζοντας το
• Ο Βασίλης Μπακούρος μας μετέφερε στην εποχή του Τουρκοκρατούμενου Ελληνι- μεγαλείο της ελληνικής φυλής και την τεράστια προ-
σμού, κατά τη διάρκεια της οποίας η (εν πολλοίς άγνωστη) βυζαντινή αριστοτελική παρά- σφορά της στην ανθρωπότητα. Έγινε αφορμή όμως και
δοση διατηρήθηκε αδιάσπαστη, ανιχνευόμενη μέχρι και τον ΙΗ αιώνα. για πολλά μουρμουρητά δυσαρέσκειας και διαμαρτυ-
• Ο Βλάσης Ρασσιάς αναφέρθηκε - με πάθος όπως πάντα -στα χαρακτηριστικά του ρίες όταν έκλεισε την ομιλία του με την ακραία
"Έλληνος ανθρώπου", εξετάζοντας την ύπαρξη ή την ανυπαρξία της σχέσης τους με το δήλωση ότι "θεωρεί όλους τους άλλους λαούς ανθρω-

Μ Α Ρ Τ Ι
ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ 13
Ο Σ 9 9
ττοειδή, κι ας τον Ετσι, η ενορχηστρωμένη επίθεση άρχισε από
πούνε ρατσιστή"! ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ... την "Ελεύθερη Ώρα" πολύ πριν τη διεξαγωγή του
• Ο Κωνσταντίνος • Αίσθηση προκάλεσε η παρέμ- Συμποσίου, καλώντας τους αναγνώστες της να
Πλεύρης, τέλος, ανα- βαση του κ. Π. Παππά σε σχέση «...μην το επιτρέψουν». Τη συνέχεια ανέλαβαν διά-
φέρθηκε στη δυναμι- με την ελληνικότητα της Αλχη- φοροι "γνωστοί-άγνωστοι" που απειλούσαν τη
μείας, τη σημερινή "αλχημι-
κότητα του ελληνι- Διοίκηση του Πολεμικού Μουσείου ότι θα γίνουν
στική" δυνατότητα κατασκευής
σμού και στα ιδεώδη - χρυσού μέσω της μεταστοιχείω- επεισόδια, ακόμα και πως θα τοποθετήσουν βόμβα
όπως σοφία, αλήθεια, σης και τον ύποπτο ρόλο του διε- αν πραγματοποιηθεί το συμπόσιο!
λόγος, αρετή, αγαθόν, θνούς χρηματοπιστωτικού και Τη σκυτάλη πήρε η ...Κυριακάτικη Ελευθεροτυ-
κλέος, κάλλος, ιδέα, νομισματικού συστήματος.
πία, με πεντασέλιδο άρθρο του "Ιού", όπου ούτε
• Θετικά σχολιάστηκε η πρό-
κ.λ.π. - τα οποία εκπο- λίγο ούτε πολύ χαρακτήριζε το Συμπόσιο ...ναζι-
ταση του κ. Θ. Μαστακούρη για
λίτισαν την ανθρωπό- την ανάγκη «να αρχίσουμε από στικό(!), τους εισηγητές ως συνομιλητές του
τητα και της έδωσαν τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών "φύρερ"(!!) και ισχυριζόταν ψευδέστατα ότι κατά
πνευματικό περιεχό- με ευθύνη της οικογένειας». τη διάρκεια των εργασιών ανακοινώθηκε η ίδρυση
μενο. Δεν παρέλειψε • Διαμαρτυρίες από επιστήμο- κόμματος από τον κ. Πλεύρη! Γι' αυτό το τελευ-
νες ακροατές για τους χαρακτη-
βέβαια να αναφερθεί ταίο, χρησιμοποιήθηκε/διαστρεβλώθηκε η απά-
ρισμούς της κας Τζάνη εναντίον
στο... προσφιλές του του Βυζαντίου, ντηση του κ. Πλεύρη σε ερωτώντα ακροατή, σχε-
θέμα, τους Εβραίους, • Ο κ. Κεραμυδάς δεν αναφέρ- τικά με τη διαφύλαξη της εθνικής μας κληρονομιάς:
καταδεικνύοντάς τους θηκε καθόλου στο θέμα που είχε «... αυτό που έγινε εδώ, αν γίνει κοκ σε άλλες πόλεις
ως την διαμετρικά ανακοινώσει, για την εκπλήρωση της Ελλάδας, μπορεί να αναπτύξει ένα κίνημα το
ελληνικών προφητικών μέχρι το
αντίθετη προς τον
2011, Πολλοί ψυθίρι-
ελληνισμό δύναμη, ζαν ότι έτσι τον προέ-
όπως και να υποστη- τρεψαν...
ρίξει την ανάγκη δια- • Ο ανθρωπολόγος κ.
φύλαξης της καθαρό- Χ Γεωργόπουλος δια-
μαρτυρήθηκε στον κ.
τητας της ελληνικής
Μαρίνη για τα περί,,,
φυλής από τους ξένους μετανάστες. απόδειξης της φυλετι-
Κατέθεσε παράλληλα ενδιαφέρουσες προτάσεις σχε- κής καθαρότητας των
τικά με την διαφύλαξη και προβολή της εθνικής πολιτι- νεοελλήνων μέσοι της
σμικής μας κληρονομιάς σε εσωτερικό και εξωτερικό. κρανιομετρίας!
• Παρέμβαση Στίνη
Σε ερωτήσεις που του υποβλήθηκαν σχετικά με την
και Βουδούρη για την
ελληνικότητα του Χριστιανικού Βυζαντίου, κάλυψε σ' επιλογή του κ. Βερέτα
ένα βαθμό την Ορθοδοξία, θεωρώντας ότι οι κίνδυνοι να φύγει αμέσως μετά
που διατρέχει η χώρα μας δεν μας επιτρέπουν την την ομιλία του, χωρίς
πολυτέλεια ενός νέου εθνικού διχασμού μεταξύ αρχαι- να απαντήσει σε ερω-
τήσεις, επικαλούμενος
όφιλων και χριστιανών και δήλωσε απερίφραστα Ελλην
επαγγελματικές υπο-
Ορθόδοξος! χρεώσεις: «Δεν είναι
ούτε δημοκρατικό
Εν είδει απολογισμού, θα λέγαμε ότι: ούτε ελληνικό να μη
Ι. Κοινή ήταν η διαπίστωση του συνόλου των συμμετε- δίνουμε τη δυνατότητα
χόντων, ότι στο Συμπόσιο - εκτός από ελάχιστες στιγ- ερωτήσεων ή έκφρα-
μές έντασης - επικράτησαν οι χαμηλοί τόνοι και οι σης διαφωνίας στα
λεγόμενά μας»...
ενωτικές τάσεις. 1 Η συμμετοχή του κοινού υπήρξε
• Εμπλοκή του κ.
σημαντική, καθώς πολλές ήταν οι ερωτήσεις προς τους Λουκά με την κα
εισηγητές, αλλά και κατατέθηκαν σοβαρές προτάσεις Τζάνη και τον κ. Πανα-
(εκπαίδευση, διαπαιδαγώγηση των νέων, προβολή της γόπουλο η οποία κορυ- 9. Ο κ. Σ. Στίνης. 10. Ο καθηγητής Ιστορίας της
εθνικής μας κληρονομιάς κ.λ.π.) 3. Άποψη των συμμε- φώθηκε όταν η πρώτη τον Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών
ρώτησε αν γνωρίζει γιατί ο Αρι-
τεχόντων είναι ότι τα όσα ειπώθηκαν ή διαδραματίστη- π. Γ. Μεταλληνός. 11. Η καθηγήτρια τον Παιδα-
στοτέλης προτάθηκε πρόσφατα
καν κατά τη διάρκεια του διημέρου, ήταν καθ' όλα γωγικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών
για το Νόμπελ βιολογίας και δεν
αντιπροσωπευτικά και εξέφραζαν ανάγλυφα την πραγ- βραβεύτηκε μόνο επειδή είναι... κ. Μ. Τζάνη. 12. Ο κ. Π. Μαρίνης. 13. Ο κ. Β.
νεκρός(!) και ο δεύτερος το» Ρασσιάς. 14. Ο Δρ. ΕΜΠ, Dr.h.c. Liege, Ομότι-
ματική εικόνα της ελληνικής παράδοσης στις μέρες
υπενθύμισε ότι ο Αλέξανδρος μος Καθηγητής Εθνικού Mετσόβειου Πολυτε-
μας, με το μεγαλείο αλλά και τις αδυναμίες της! 4.
κατατάσσεται στην κλασική και χνείου, Hon. Prof. Nanjing SE Univ., Hon
Άποψη του κοινού είναι ότι ένα δεύτερο Συμπόσιο, President CEB, Fellow ACI, Hon. Member
όχι στην ελληνιστική εποχή.
επικεντρωμένο πλέον σε ειδικά θέματα, είναι απαραί- Το μεσημέρι του Σαββάτου, μετά RILEM, κ. θ. Τάσιος(!).
τητο και σε σύντομο χρονικό διάστημα. τις ομιλίες των Μαρκάτου,
Παναγόπουλου, Τζάνη και
οποίο αύριο να βγάλει και 2 και 5 και 10 ευρωβου-
Χατζοπούλου, ο κ. Λουκάς
Ένταση... πριν και μετά! δήλωσε με επιστολή του στους λευτές»... Η αυτή γκεμπελική νοοτροπία και μέθο-
Φαίνεται πως τόσο το θέμα του Συμποσίου, όσο και η διοργανωτές ότι αδυνατεί να δος χαρακτήριζε και τις δύο επόμενες (μέχρι
καθ' όλα δημοκρατική και πλουραλιστική επιλογή των παρευρεθεί στο υπόλοιπο της τώρα) δισέλιδες δημοσιεύσεις της ίδιας εφημερί-
εκδήλωσης επειδή διαπίστωσε δας, που περιορίστηκε να δημοσιεύσει επιλεκτικά
διοργανωτών να συμπεριλάβουν στη λίστα των εισηγη-
«την επικράτηση - μεταξύ των
τών εκπροσώπους απ' όλες τις συνιστώσες της ελληνι- και αποσπασματικά επιστολές που έλαβε με τρόπο
συμμετεχόντων -φορέων του
κής παράδοσης, εξόργισαν όσους έχουν συνηθίσει σε βιολογικού φυλετισμού, της ώστε να μην διαφαίνεται η αλήθεια. (Περισσότερα
"στημένες" ανάλογες εκδηλώσεις και στον αποκλεισμό ξενοφοβίας και του υπερεθνικι- για το κακόβουλο δημοσίευμα του "Ιού" και τη
όσων διαφωνούν με τις απόψεις τους. Ακόμα, δυσαρέ- σμού, των οποίων την παρουσία θύελλα αντιδράσεων που ξεσήκωσε σε Ελλάδα και
αγνοούσα»!... εξωτερικό, στο ειδικό αφιέρωμα-ένθετο του ΤΜ).
στησαν εκείνους που δεν βλέπουν με καθόλου καλό
Βέβαια ο κ. Λουκάς ήταν ενήμε-
μάτι εκείνες τις πρωτοβουλίες που δεν ελέγχονται από ρος για τη λίστα των υπολοίπων Το σίγουρο είναι ένα: Το Συμπόσιο - με τις
το κατεστημένο και συσπειρώνουν ανθρώπους με ανε- εισηγητών... όποιες ατέλειες του - άνοιξε άγνωστες μέχρι τώρα
ξαρτησία πνεύματος. προοπτικές για την ελληνική νοοτροπία και θα επα-
ναληφθεί...
14 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
ΜΑΡΤΙΟΣ 99
Καταστράφηκε στην
Κίνα πριν πολλούς αιώνες έ ν α
σ κ ά φ ο ς με π α ρ ά ξ ε ν ο υ ς επιβάτες;
και τριάντα πέντε χρόνια, κυκλο- Οι επιζήσαντες έχουν δημιουργήσει γήινης φυλής, που ονομαζόταν
φορούν μεταξύ των σχετικών κύ- Ντρόπα, το διαστημόπλοιο της ο-
κλων έντονες φήμες ότι στα βου- μια ιδιαίτερη φ υ λ ή π ο υ ζει ποίας είχε συντρίβει στα βουνό
νά της κεντρικής Κίνας είχε πέ- και σήμερα στα βουνά Μπαγιάν; της Κίνας έπειτα από ένα μεγά-
σει ένα UFΟ. Μόνο που αυτή η λο ταξίδι στο διάστημα, προς α-
πτώση δεν αφορά ένα πρόσφα- Αν όχι, τότε γιατί η κινεζική Κυβέρνηση έ χ ε ι ε- ναζήτηση κάποιου πλανήτη με
το γεγονός, όπως αυτό του
ξαφανίσει τους επτακόσιους περίπου δίσκους κατάλληλες συνθήκες διαβίω-
Ρόζγουελ, αλλά για κάτι που σης, όπως ανέφεραν οι επι-
συνέβη πριν από 12.000 χρό- με τα άγνωστα "ιερογλυφικά", π ο υ εξιστορούν γραφές! Ο μεγαλύτερος αριθ-
νια! μος αυτών των πλασμάτων
τα πάντα και οι οποίοι βρέθηκαν δίπλα στους πέθανε κατά την πρόσκρουση,
Ορισμένοι δυτικοί ερευνη-
τές βιάστηκαν να κατατάξουν αρχαίους τ ά φ ο υ ς με τους π α ρ ά ξ ε ν ο υ ς ενώ οι επιζώντες δεν κατόρ-
τις φήμες αυτές στα πλαίσια θωσαν να επισκευάσουν το
της επιστημονικής φαντασίας.
σκελετούς; Και γιατί κρατούσε μυστική σκάφος χους. Δυστυχώς για τον
Το καλοκαίρι όμως του 1998, τα την ύπαρξη της μοναδικής φυλής Ουμ Νούι, οι συνάδελφοι του επι-
πράγματα άλλαξαν. Συγκλονιστικά στήμονες τον χλεύοσον και τον κα-
στοιχεία έρχονται να στηρίξουν τις εν-
νάνων π ο υ ζει στην τηγόρησαν, υποστηρίζοντας ότι όλα
δείξεις ότι δεν είχε μόνο η Αμερική, αλλά περιοχή; αυτά ήταν ψέμματα.
και η Κίνα το δικό της Ρόζγουελ! Αυτό όμως που αγνόησαν οι σκεπτικι-
του Δ. Μπούρα στές επιστήμονες, το καταγράφουν και το περι-
Αινιγματικέςεπιγραφές γράφουν οι κινέζικες παραδόσεις εδώ και εκατοντά-
στα όρη της Κίνας δες χρόνια! Στις παραδόσεις αυτές, γίνεται λόγος για μικρόσωμα,
Όλα άρχισαν τον Δεκέμβριο του 1937, όταν μια αποστολή με επι- αδύνατα πλάσματα με μεγάλο κεφάλι που ήρθαν πριν πολλά χρό-
κεφαλής τον αρχαιολόγο Τσι Που - Τέι, κατόρθωσε να φτάσει νια από τον... ουρανό! Οι ντόπιοι επίσης - θυμίζοντας λίγο... Νο-
στην κορυφή του δύσβατου όρους Μπαγιάν Καρά Ουλά, στην ε- στράδαμο - μιλούν ακόμα για κάποιον εφιάλτη που θα έρθει από
παρχία που σήμερα ονομάζεται Κινγκάι. Εκεί η ομάδα ανακάλυψε τα σύννεφα: για έναν ιπτάμενο εισβολέα!
έκπληκτη κάποιες σπηλιές στις οποίες υπήρχαν σκελετοί που Λίγο καιρό μετά τη δημοσίευση της έρευνας, ο Τσουμ Ουμ
εμφάνιζαν σημαντικές διαφορές από οτιδήποτε γνωστό. Τα κρα- Νούι μετανάστευσε στην Ιαπωνία. Πέθανε λίγο αργότερα ταπει-
νία ήταν αφύσικα μεγάλα ενώ το υπόλοιπο σώμα τους ήταν υπερ- νωμένος από το χλευασμό των συναδέλφων του. Είχε προλάβει
βολικά μικρό. όμως να συγγράψει άλλη μια εργασία για τους πανάρχαιους πέ-
Οι σκελετοί ήταν θαμμένοι μισό μέτρο περίπου κάτω από το έ- τρινους δίσκους.
δαφος και στο χώρο δεν υπήρχαν επιτύμβιες στήλες. Αντιθέτως, Κανείς δεν ξέρει σε ποια πόλη έζησε στο σύντομο διάστημα
υπήρχαν 716 πέτρινοι δίσκοι! Επάνω τους ήταν χαραγμένα κά- που ήταν στην Ιαπωνία, ενώ άγνωστο είναι το μέρος στο οποίο
ποια περίεργα σύμβολα σαν ιερογλυφικά. Από την τρύπα στο κέ- τάφηκε ο τολμηρός αυτός επιστήμονας.
ντρο του κάθε δίσκου ξεκινούσε μια γραμμή, που έφτανε μέχρι
την περιφέρειά του. Αποδείξεις που εξαφανίστηκαν!
Οι αρχαιολόγοι, όσο κι αν προσπάθησαν, δεν κατόρθωσαν να Δεν έχει γίνει γνωστό τι έγιναν οι 716 πέτρινοι δίσκοι, Η τελευ-
μεταφράσουν τα ιερογλυφικά, τονίζοντας μάλιστα ότι ποτέ δεν εί- ταία φορά που ακούστηκε κάτι γι' αυτούς ήταν το 1974, όταν ο
χαν ξαναδεί παρόμοιο τύπο γραφής. Το θέμα έκτοτε αποσιωπή- μηχανικός Ερνεστ Γουέγκενερ οπό την Αυστρία είδε δύο οπό αυ-
θηκε... ώσπου στις αρχές της δεκαετίας του '60, ο καθηγητής τούς στο μουσείο Μπάνπο της Ξι' αν.
Τσουμ Ουμ Νούι της Ακαδημίας Επιστημών του Πεκίνου κατά- Η περιγραφή των δίσκων ταίριαζε απόλυτα με αυτή που είχε
φερε να μεταφράσει ένα μέρος των επιγραφών. δώσει το 1962 ο Ουμ Νούι. Ο Γουεγκενερ επίσης αναγνώρισε τα
Ολοκληρώνοντας όμως την έρευνά του, βρέθηκε αντιμέτωπος "ιερογλυφικά" επάνω στους δίσκους. Μέσα στις επόμενες μέρες
με ένα μεγάλο πρόβλημα: η Ακαδημία και το κομμουνιστικό κα- όμως εξαφανίστηκαν από την προθήκη του Μουσείου και αυτοί
θεστώς τού απαγόρευσαν να τη δημοσιεύσει! Κάτι απόλυτα λογι- οι δύο εναπομείναντες δίσκοι!
κό πάντως, αφού τα ευρήματα και πιο συγκεκριμένα το είδος ιε- Γνωρίζοντας ήδη την ιστορία των συγκεκριμένων ευρημάτων,
ρογλυφικής γραφής επάνω στους πέτρινους δίσκους του όρους ο Αυστριακός μηχανικός ζήτησε από τη διευθύντρια του Μουσεί-
Μπαγιάν Καρά Ουλά - σύμφωνα με τον Που Τέι και τον Ουμ ου κάποια εξήγηση για την τύχη των δίσκων και περισσότερες
Νούι - κάνουν λόγο για τη συντριβή ενός διαστημικού σκάφους λεπτομέρειες. Προς έκπληξη του, η γυναίκα τού έδωσε κάθε
στα βουνά, πριν από 12.000 χρόνια! πληροφορία που ζήτησε για όλο τα υπόλοιπα εκθέματα του μου-
Έπειτα από πολλές προσπάθειες, ο καθηγητής Τσουμ Ουμ σείου, εκτός από την προέλευση των δύο δίσκων, τους οποίους
Νούι κατόρθωσε να δημοσιοποιήσει την έρευνά του. Αποκάλυψε αποκάλεσε "ασήμαντα θρησκευτικά αντικείμενα". Με αυτή την ε-
λοιπόν στους έκπληκτους αναγνώστες του την ιστορία μίας εξω- πιγραφή άλλωστε εκτίθενταν στο Μουσείο!

16 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
Η «έξoδoς των Ντζόπα»
Το 1978 εκδόθηκε στη Βρετανία ένα βιβλίο που πρόλαβε και πού-
λησε ελάχιστα αντίτυπο πριν εξαφανιστεί οτη συνέχεια οπό το
ράφια των βιβλιοπωλείων. Τιτλοφορείται Sungods in Exile και
συγγραφέας χου είναι ο Ντέιβιντ Άγκαμον. Ο σκοπός της συγ-
γραφής αυτού χου βιβλίου, όπως αναφέρει ο πρόλογος, είναι η
περιγραφή της αποστολής του Βρετανού επιστήμονα Δρ. Κάριλ
Ρόμπιν Έβανς.
Ο Δρ. Έβανς κατάφερε το 1947 να φτάσει - μέσω του Θιβέτ -
στην επαρχία Κινγκάτ και τα βουνά Μπαγιάν Καρά Ουλά. Εκεί α-
νακάλυψε μια φυλή νάνων, τους Ντζόπα. Σύμφωνα με τον ίδιο,
υπήρχαν περίπου 300 εκπρόσωποι της φυλής, που ζούσαν σε μια
κοιλάδα ψηλά στο βουνό, το ύψος των οποίων δεν ξεπερνούσε τα
130 εκατοστά!
Ο Βρετανός έμεινε κοντά τους σχεδόν οκτώ μήνες, έκανε ένα
παιδί με μια γυναίκα της φυλής και έμαθε τη γλώσσα, την ιστορία
και τις παραδόσεις τους. Τα μέλη της φυλής τού αποκάλυψαν
πως οι προγονοί τους ήρθαν από ένα πλανήτη που ανήκει στο
πλανητικό σύστημα χου Σείριου και ότι το διαστημόπλοιο τους
Ο ένας από τους επτακόσιους δεκαέξι πέτρινους δίσκους που ανακα- συνετρίβη πολλά χρόνια πρίν! Οι περισσότεροι από εκείνους -
λύφθηκαν στα όρη Μπαγιάν Καρά Ουλά (ή Μπαγιάν Χαρ Σαν, όπως εί- σύμφωνα με τα λεγόμενα των απογόνων τους - σκοτώθηκαν κα-
ναι η άλλη ονομασία τους) της επαρχίας Ξι' αν της Κίνας. Η συγκεκρι- τά την πρόσκρουση, αλλά οι επιζώντες κατόρθωσαν τελικά να ε-
μένη φωτογραφία λήφθηκε το 1974 από τον Αυστριακό μηχανικό Ερνε- πιβιώσουν σ' αυτόν πλανήτη.
τ. Γουέγκενερ, όταν οι δύο εναπομείναντες πέτρινοι δίσκοι αποτελού- Αρκετοί έσπευσαν πάντως να διαψεύσουν όσα ισχυρίστηκε ο
σαν ακόμα εκθέματα του Μουσείου Μπάνπο της Ξι' αν. Το φλας κάνει Έβανς, λέγοντας ότι ο ίδιος πήρε τοις μετρητοίς το περιεχόμενο
δισδιάκριτα τα "ιερογλυφικά" σύμβολα επάνω στο δίσκο, που μιλούν μύθων και δοξασιών κάποιων ντόπιων. Αλλά χα γεγονότα που
για την πτώση ενός ουράνιου σκάφους! διαδραματίστηκαν πενήντα σχεδόν χρόνια αργότερα, το 1995, έρ-
χονται να υποστηρίξουν ακριβώς το αντίθετο.
Καθώς ο Γουέγκενερ επέμενε φορτικά, τελικά του επιτράπηκε Όλα ξεκίνησαν από ένα τηλεγράφημα του διεθνούς ειδησεο-
να κρατήσει σχο χέρι χου και να φωτογραφίσει χους δύο δίσκους, γραφικού πρακτορείου Associated Press, το Νοέμβριο της συγκε-
που ήδη είχαν αποσυρθεί από χην κοινή θέα. Οι μόνες φωχογρα- κριμένης χρονιάς. Σύμφωνα με αυτό, στην επαρχία Σίτσουαν, που
φίες τους που έχουμε μέχρι σήμερα είναι αυτές του Αυστριακού βρίσκεται ανατολικά του όρους Μπαγιάν Καρά Ουλά, ανακαλύ-
ερευνηχή. Συμφωνα με χους υπολογισμούς του, ο κάθε δίσκος φθηκε μια κοινότητα 120 πλασμάτων, που μπορούν να χαρακτη-
ζύγιζε περίπου ένα κιλό, ενώ η διάμεχρός χου δεν ξεπερνούσε χα ρισθούν ως νάνοι. Ο ψηλόχερος απ' αυτούς ήταν μόλις 1,20 μέτρα
τριάντα εκαχοστά. και ο κοντύτερος μόλις 80 εκατοστά! Ό π ω ς ήταν φυσικό, ο φά-
Ήδη πιο πάνω αναφέραμε πως από το 1974 και μεχά, το να μά- κελος ξανάνοιξε. Επρόκειτο για τους «νάνους του Έβανς»; Θα
θει κάποιος ερευνηχής περισσόχερα, έφχανε χα όρια χου ακατόρ- μπορούσαν άραγε αυτοί οι "νάνοι" να είναι οι τελευταίοι επιζώ-
θωτου, αφού το πολιτικό καθεστώς της χώρας απέτρεπε έστω νχες ενός εξωγήινου πολιτισμού - ενός «κινέζικου Ρόζγουελ»;
και τη σκέψη χης προσπάθειας. Έχει γίνει γνωστό ότι πολλοί άν- Οι ανθρωπολόγοι από την πλευρά τους, τονίζουν πως η συγκε-
θρωποι έχασαν ακόμη και χη ζωή χους, ενώ προσπαθούσαν να κριμένη φυλή θα εξαλειφθεί - με δεδομένες και τις αναμενόμενες
συλλέξουν στοιχεία «απαγορευμένης γνώσης», τα οποία είχαν συ- πλέον επιμιξίες - μέσα στα επόμενα πενήντα χρόνια, αφού οι πι-
γκεντρωθεί σε απόρρητα μέρη. θανότητες επιβίωσής τους είναι μόλις μία στις 20.000!
Όλες αυχές οι δυσκολίες ήταν γνωστές στους σχετικούς δυτι-
κούς κύκλους όπου εξέθεσε χην απίστευτη ιστορία χου ο Γουέ-
γκενερ, όχαν επέστρεψε. Ο Γερμανός ερευνηχής και συγγραφέας
Χάρχγουτγκ Χάουσνχορφ πάντως, δεν το έβαλε κάχω. Το Μάρτιο
χου 1994 επισκέφθηκε χην Κίνα μαζί με χον συγγραφέα Πέτερ
Κράσσα, ως προσκεκλημένος του καθηγητή Ουάνγκ Ζί-Γιουν, νέ-
ου διευθυντή του Μουσείου Μπάνπο. Αφορμή χης πρόσκλησης ή-
χαν οι πέτρινοι δίσκοι και οι πληροφορίες που είχαν ζητήσει οι
δύο ερευνητές.
Αν και στην αρχή φάνηκε διστακτικός, ο Ζί-Γιουν τους αποκά-
λυψε στη συνέχεια πως η διευθύντρια που μίλησε με τον Γουέ-
γκενερ το 1974, έχασε λίγες μέρες μεχά, χη θέση χης. Στη συνέ-
χεια και η ίδια, αλλά και οι δυο δίσκοι εξαφανίστηκαν μυστηριω-
δώς. Κανείς δεν άκουσε χίποχα ξανά για χην άτυχη γυναίκα και
τα πολύτιμα ευρήματα!
Όμως ακόμη και ο Ζί-Γιουν, παρ' ότι πια η Κίνα έχει ανοίξει τις
πύλες της στη Δύση, φάνηκε φοβισμένος. Οταν μάλιστα ρωτήθη-
κε πού βρίσκονται σήμερα οι δίσκοι, απάντησε: «Οι δίσκοι που α- Οι περίφημοι πλέον πέτρινοι δίσκοι που συνδέονται με τις φήμες νια το
ναφέρατε δεν υπάρχουν, αφού κάποιοι ανώτεροι από αυτούς που. «κινέζικο Ρόζγουελ», σε μία ακόμη φωτογραφία του Ε. Γουέγκενερ τον
διοικούν αυτό το μουσείο, έκριναν ότι δεν πρέπει να εκτίθενται 1974. Μυστήριο αποτελεί το γεγονός ότι μετά από την επίσκεψη του
σε αυτό»! Οι δύο Γερμανοί συγγραφείς έμειναν έκπληκτοι με αυ- Αυστριακού μηχανικού, οι δίσκοι σταμάτησαν να εκτίθενται και αποσύρ-
τά τα λόγια! Τους περίμενε πάνχως και άλλη μια έκπληξη, όχαν ο θηκαν από το μουσείο Μπάνπο, χωρίς να γίνει γνωστό πού μεταφέρθη-
καθηγηχής Ουάνγκ Ζί-Γιουν, τους έδειξε ένα βιβλίο αρχαιολογίας, καν, καθώς και το γεγονός ότι η επιγραφή που τους συνόδευε κατά τη
σχο οποίο υπήρχε το σκίχσο ενός παρόμοιου δίσκου... διάρκεια της έκθεσης τους εκεί, ήταν: «Θρησκευτικά ευρήματα»!
ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ 17
Τον Ιανουάριο του 1997, Κινέζοι ανθρωπολόγοι και εθνολόγοι δη- Τον Ιούνιο του 1996, ο Χα-
μοσιοποίησαν μια νέα θεωρία για την αδιαφιλονίκητη πλέον ύπαρξη ουσντορφ βρισκόταν στην Αυ-
tης εν λόγω φυλής. Υποστήριξαν λοιπόν ότι το φαινόμενο του νανι- στραλία, όταν τον πλησίασε ένα
σμού οφείλεται στην υψηλή συγκέντρωση υδραργύρου στο έδαφος νεαρό ζευγάρι. Γνωρίζοντας
της κοιλάδας στην οποία ζουν αυτά τα "ανθρωποειδή"... την ιδιότητα του, του μίλησαν
H άποψη όμως αυτή χαρακτηρίστηκε ως αστήρικτη από τον για τον παππού τους, ο οποίος
Δρ. Νόρμπερτ Φελγκενχάουερ του Ινστιτούτου Χημείας του Μο- βρέθηκε στον Β' Παγκόσμιο
νάχου. Ο υδράργυρος είναι ένα τρομερό δηλητήριο, που είναι βέ- Πόλεμο με τις συμμαχικές δυ-
βαιο πως θα διέλυε τα όργανα κάθε ανθρώπου. Ακόμα όμως κι αν νάμεις, στην Κεντρική Κίνα.
είχαν πάθει ανοσία, ο υδράργυρος δεν μπορεί σε καμία περίπτω- Μέχρι την ημέρα που πέθανε ο
ση να μεταβάλει το ανθρώπινο DNA, ούτε και είναι δυνατόν να ηλικιωμένος άντρας, δεν στα-
μεταφερθεί η δράση του υδραργύρου μέσω των γενεών, αφού οι μάτησε να αναφέρει τις παράξε-
φορείς του υδραργύρου θα πέθαιναν μέσα σε ελάχιστο χρονικό νες επαφές που είχε με μια φυ-
Ο Βον Γκριν, ερευνητής ιαπωνι-
διάστημα μετά την εισαγωγή του στοιχείου στον οργανισμό λή νάνων, που ζούσε σε εκείνα
κής μυθολογίας, ήταν ο πρώτος
τους... τα μέρη. Σύμφωνα με τα λεγό-
που μίλησε για την πιθανότητα τα
μενά του, αυτά τα πλάσματα εί-
αγαλματίδια Ντόγκου να απεικο-
Η σύνδεση των... Ντζόπα με τα UFO χαν μικρότερο ύψος ακόμα και
από τους Πυγμαίους της Αφρι-
νίζουν όχι ανθρώπους, αλλά μο-
Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός όττ η επίσημη κυβέρνηση της ντέλα είτε διαστημικών στολών, ή
κής, οι οποίοι φτάνουν περίπου
Κίνας δεν αρνείται την ύπαρξη μιας κοινότητας νάνων που ονο- στολών καταδύσεων: «άλλα αγάλ-
τα 150 εκατοστά!
μάζει Χούιλονγκ και ότι το χωριό τους βρίσκεται μόλις μερικές ε- ματα της ίδιος χρονικής περιόδου
κατοντάδες χιλιόμετρα ανατολικά της οροσειράς Μπαγιάν Καρά Καθώς καθίστανται σιγά σι- με τα Ντόγκου, απεικονίζουν πι-
Ουλά. Αυτό το στοιχείο ίσως υποδεικνύει ότι η φυλή των Ντζόπα γά γνωστά όλα τα παραπάνω, στά το ανθρώπινο σώμα, άρα, τα
(ή Ντρόπα - υποστηρίζεται ότι πρόκειται για την ίδια φυλή, το ό- για πολλούς το «κινέζικο Ρόζ- Ντόγκου δεν μένει παρά να απει-
νομα της οποίας μεταβλήθηκε στο πέρασμα των χρόνων) μετανά- γουελ» είναι σχεδόν πραγματι- κονίζουν κάποιο άλλο είδος», λέ-
στευσε πιο χαμηλά. Υπάρχουν μάλιστα πιθανότητες αυτό να έγινε κότητα. Και λέμε «σχεδόν», για- ει... Ο Γκριν συγκαταλέγεται ανά-
μόλις στις αρχές της δεκαετίας του '90. Ισως μάλιστα κάτι τέτοιο τί το μόνο που λείπει ακόμη ο- μεσα στους πιο αμφισβητημένους
να έγινε ύστερα από παρότρυνση της κυβέρνησης! πό το "παζλ" είναι μια ατράντα- ερευνητές, κάτι που ίσως οφείλε-
Εικάζεται πως η φυλή θα πρέπει να ζούσε απομονωμένη για έ- χτη απόδειξη. ται στην άρνηση του να εργαστεί
να μεγάλο χρονικό διάστημα πριν ανακαλυφθεί. Αν δεν συνέβαινε στην αμερικανική υπηρεσία πλη-
άλλωστε κάτι τέτοιο, θα είχε υπάρξει πρόσμιξη με άλλες ορεσί- Αρχαίοι αστροναύτες ροφοριών Counter Intelligence
βιες φυλές. στην Ιαπωνία Corps...
Η ανακάλυψη αυτή λοιπόν είναι το αποκορύφωμα μιας ιστο- Οι γλύπτες που τα έφτιαξαν, τα
ρίας που "στοιχειώνει" τους ερευνητές ΑΤΙΑ τα τελευταία σαρά- ονομάζουν «Ντόγκου», που στα
ντα χρόνια. ιαπωνικά σημαίνει εργαλείο. Πρόκειται για παράξενες, παραμορ-
Υπάρχουν όμως κι άλλα στοιχεία που θεωρούνται από τους ε- φωμένες φιγούρες που είναι φτιαγμένες από πηλό και έχουν ύ-
ρευνητές ως αποδείξεις. Ο ερευνητής Τζόεργκ Ντεντλ από το ψος από τρεις έως δώδεκα πόντους. Οι αρχαιολόγοι έχουν βρει
πανεπιστήμιο του Βερολίνου ανακάλυψε ένα έγγραφο που χρονο- μέχρι στιγμής 3.000 απ' αυτά, διάσπαρτα στην Ιαπωνία και τα τε-
λογείται από το 1911 και μιλά για συνεχόμενες θεάσεις μικροσκο- στ που τους έκαναν, έδειξαν ότι η ηλικία τους κυμαίνεται από
πικών πλασμάτων σε όλες τις γειτονικές περιοχές του Θιβέτ. 3.000 μέχρι 10.000 χρόνια!
Το Ντόγκου είναι από τα αρχαιότερα πήλινα γλυπτά που είναι
Ο καθηγητής Ουάνγκ Ζί-Γιουν, Διευθυντής του μουσείου Μπάνπο, μιλά γνωστά. Μόνο που κανένας αρχαιολόγος δεν μπορεί να πει με α-
με τον συγγραφέα Χάρτγουικ Χαουσντορφ για τους αινιγματικούς πέτρι- πόλυτη σιγουριά τι απεικονίζουν στην πραγματικότητα.
νους δίσκους και για τη μυστηριώδη εξαφάνισή τους από το μουσείο.
Ο Βον Γκριν, μελετητής ιαπωνικής μυθολογίας, αρχαίων πολι-
Επίσης αποκάλυψε ότι η προηγούμενη Διευθύντρια του μουαείου είχε
τισμών και ΑΤΙΑ, ισχυρίζεται ότι γνωρίζει την απάντηση. Τα Ντό-
χάσει τη θέση της μετά τη συζήτηση που είχε με τον Αυστριακό μηχανι-
γκου, λέει, είναι η αδιάσειστη απόδειξη ότι οι άνθρωποι της αρ-
κό Έ. Γουέγκενερ για τους αινιγματικούς δίσκους, το 1974.
χαιότητας ήταν μάρτυρες επισκέψεων εξωγήινων. Δηλώνει μάλι-
στα πως είναι μοντέλα που απεικονίζουν στολές βυθού και σχο-
λές αστροναυτών!
Σε πρώτη φάση, αυτή η άποψη δεν φαίνεται και τόσο επιστη-
μονικά τεκμηριωμένη. Αν όμως μελετήσει κανείς προσεκτικά τα
Ντόγκου, θα παρατηρήσει ότι τα αγάλματα απεικονίζουν εντυπω-
σιακές λεπτομέρειες - αν αναλογιστεί κανείς ότι κατασκευάστη-
καν χιλιάδες χρόνια πριν - ενώ απ' ό,τι φαίνεται, δεν αναπαρι-
στούν το ανθρώπινο σώμα.
Οι ανθρωπολόγοι υποστηρίζουν πως ήταν απλώς αντικείμενα
που χρησιμοποιούνταν στις ταφές- αγαλματίδια δηλαδή που έπαι-
ζαν το ρόλο του αγγέλου που θα οδηγούσε το νεκρό στον άλλο
κόσμο.
Οι ερευνητές που εξέτασαν πιο λεπτομερώς τα Ντόγκου απο-
φάνθηκαν ότι το κεφάλι θυμίζει κράνος δύτη που βουτάει σε με-
γάλο βάθη. ή αυτό ενός αστροναύτη. Υπάρχουν δυο μεγάλοι κύ-
κλοι, που κάθε άλλο παρά ανθρώπινα μάτια θυμίζουν. Μάλιστα,
κάποια Ντόγκου έχουν μόνο ένα «μάτι», ενώ άλλα έχουν πάνω α-
πό τα μάτια, κάτι που μοιάζει με φακό και θυμίζουν ανδροειδή.
Αυτοί οι «φακοί» μοιάζουν εκπληκτικά με τα σύγχρονα γυαλιά
προστασίας των κοσμοναυτών. Κάποια αγάλματα επίσης έχουν
στα κράνη τους «παράθυρα», ανάλογα με αυτά των δυτών. Το πιο

18 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
εντυπωσιακό είναι ότι στο στόμα υπάρχουν τρεις "τρύπες", ακρι-
βώς όπως είναι σήμερα ο μηχανισμός αναπνοής και ομιλίας ενός
αστροναύτη.
Τα περισσότερα αγάλματα συνήθως δεν έχουν χέρια ή πόδια, ε-
νώ υπάρχουν και μερικά, στα οποία το «κράνος» μετακινείται α-
ποκαλύπτοντας ένα κεφάλι που μοιάζει με ανθρώπινο!
Η εξήγηση πάντως που έχει δοθεί από τους περισσότερους ει-
δικούς, απέχει παρασάγγας από τη θεωρία του Γκριν, αφού υπο-
στηρίζει ότι τα Ντόγκου απεικονίζουν... γυναίκες. Μια θεωρία
που βασίζεται στους μεγάλους γοφούς και στα ευδιάκριτα στήθη
των αγαλματιδίων.
Ο Γκριν φυσικά ανταπαντά ότι οι «γοφοί» είναι υπερβολικά πα- Τα περίφημα Ντόγκου, τα πήλινα αγαλματίδια που βρέθηκαν διάσπαρτα σε
ραμορφωμένοι για να ανήκουν σε γυναίκα, ενώ το σημείο των α- διάφορες περιοχές της Κίνας, η ηλικία των οποίων κυμαίνεται μεταξύ 3.000
γαλμάτων που μοιάζει με «στήθη», πιθανώς να είναι μοχλοί ελέγ- και 10.000 ετών. Κάβε ερευνητής που ασχολείται με τα Ντόγκου έχει και μια
χου, όπως αυτοί των σύγχρονων διαστημικών στολών. «Τα Ντό- διαφορετική άποψη για το τι ακριβώς απείκονίζουν ή ποια ήταν η χρησιμότη-
γκου απεικονίζουν το ίδιο πράγμα για μια περίοδο τουλάχιστον τά τους. Αλλοι υποστηρίζουν ότι απεικονίζουν απλώς γυναίκες, άλλοι θεω-
6.000 χρόνων», προσθέτει ο Γκριν. «Την ίδια χρονική περίοδο ρούν ότι πρόκειται για απεικονίσεις εκπροσώπων κάποιου άλλου πολιτι-
φτιάχτηκαν φιγούρες από πηλό, που απεικονίζουν πιστά ανθρώ- σμού, που είχε επισκεφτεί τη γη πριν από πολλές χιλιάδες χρόνια και τέλος,
πους, άρα τα Ντόγκου φτιάχθονταν "κατ' εικόνα" κάποιου άλλου η πιo «προσγειωμένη» από όλες τις εκδοχές τα θέλει αντικείμενα που α-
είδους». πλώς συνόδευαν τους ανθρώπους στην τελευταία τους κατοικία...
Και αυτή είναι μόνο η αρχή. Ο Γκριν
κυκλοφόρησε δυο βιβλία - ένα έργο
ζωής, όπως τα χαρακτηρίζει ο ίδιος -
στα οποίο υπάρχουν αρκετά στοιχεία
που αποδεικνύουν τα λεγόμενα του.
Το πρώτο από τα βιβλία του, που εκ-
δόθηκε το 1982 και επανεκδόθηκε το
1997, ονομάζεται The Six Thousand
Year-Old Space Suit, ενώ το δεύτερο
κυκλοφόρησε το 1996 και τιτλοφορεί-
ται Astronauts of Ancient Japan. Τον
πρόλογο και στα δυο βιβλία έχει γρά-
ψει ο γνωστός ερευνητής 'Εριχ Φον Νταίνικεν! Τελικά, ο Γκριν μπήκε στο στρατό το 1951 και πήρε μετάθεση
Στο πρώτο του βιβλίο μάλιστα, ο Γκριν επιχειρεί να αποδείξει στην Ιαπωνία, κατά τη διάρκεια του πολέμου της Κορέας. Εκεί,
μέσω της μυθολογίας, της αρχαιολογίας και της αεροδιαστημι- μελέτησε την ιαπωνική μυθολογία και τους θρύλους του Γίντο,
κής, ότι τα Ντόγκου απεικονίζουν εκπροσώπους ενός εξωγήινου Είδε επίσης για πρώτη φορά τα αγαλματίδια Ντόγκου. Έχοντας ή-
πολιτισμού που επισκέφθηκε τον πλανήτη μας χιλιάδες χρόνια δη ένα μπακράουντ στις υποβρύχιες αρχαιολογικές έρευνες και
πριν. «Φυσικά», προσθέτει, «αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, αλλάζουν την αεροδιαστημική, ο Γκριν ανακάλυψε πως τα αγάλματα έμοια-
τα μέχρι τώρα δεδομένα της εξέλιξης ολόκληρης της ανθρωπότη- ζαν φοβερά με στολές δυτών. Όταν μάλιστα Ρώσοι και Αμερικα-
τας, υπονοώντας βέβαια την ανάμιξη ενός εξωγήινου πολιτι- νοί κατασκεύασαν τις πρώτες διαστημικές στολές, οι συγκρίσεις
σμού». ήταν αναπόφευκτες.
Βέβαια ο Γκριν θεωρείται από τους περισσότερους επιστήμο- «Στην ιαπωνική μυθολογία υπάρχουν δεκάδες αναφορές σε
νες απατεώνας. Ο ίδιος ο Γκριν παραπονιέται πως ακόμη και οι πλάσματα που ήρθαν από τον ουρανό. Οι ντόπιοι μάλιστα τα έ-
συνάδελφοι του ερευνητές ΑΤΙΑ δεν τον παίρνουν στα σοβαρά, ε- χουν θεοποιήσει και τα ονομάζουν "Κάππα". Η παράδοση αναφέ-
νώ προκαλεί τους αρχαιολόγους να αποδείξουν με τεκμηριωμένα ρει πως είχαν λέπια και μπορούσαν να μείνουν για ώρες κάτω α-
στοιχεία ότι τα Ντόγκου απεικονίζουν γυναικεία σώματα. πό το νερό. Οι Ιάπωνες τα φοβούνταν, αφού, όταν θύμωναν, άρ-
Όσο κι αν ακούγεται περίεργο πάντως, ο συσχετισμός Ντό- παζαν κάποιον και τον έπαιρναν μαζί τους στο βυθό! Οι Κάππα ό-
γκου - εξωγήινων φαίνεται να γνωρίζει ιδιαίτερες «πιένες» σε μως, βοηθούσαν παράλληλα τους ντόπιους, αφού τους έμαθαν αγ-
πολλά μέρη του κόσμου και ιδιαίτερα στη Ρωσία. γειοπλαστική, ύφανση καθώς και πώς να δημιουργήσουν έναν
πολιτισμό», δηλώνει ο Γκριν.
Η προέλευση των διαστημικών στολών Ο μύθος των Κάππα, πάντως, είναι από τους πιο δημοφιλείς
Ο Γκριν πάντως ασχολείται εδώ και δεκαετίες με ανεξήγητα φαι- στην Ιαπωνία σήμερα, αφού έχει δημιουργηθεί ακόμα και κόμικ
νόμενα. Το 1944 ερευνούσε το Μυστήριο Σέιβερ, δηλαδή μια θεω- με αυτό το θέμα! Και ο μύθος γίνεται ακόμα πιo αληθοφανής έ-
ρία που υποστήριζε πως οι ιπτάμενοι δίσκοι προέρχονται από το πειτα από τις πρόσφατες ανακαλύψεις των αρχαιολόγων ενός πο-
εσωτερικό του πλανήτη μας. Όταν λοιπόν ο Κένεθ Άρνολντ ανέ- λιτισμού στο βυθό της θάλασσας στην Ιαπωνία!
φερε την πρώτη θέαση UFO, τον Ιούνιο του 1947, ο Γκριν αι- Τα Ντόγκου φτιάχτηκαν από μια φιλειρηνική φυλή της Πέτρι-
σθάνθηκε δικαιωμένος: νης Εποχής, τους Τζόμον. Οι Τζόμον έζησαν στην Ιαπωνία για έ-
«Εγραψα στον Άρνολντ ένα γράμμα, στο οποίο τον ρωτούσα να διάστημα τουλάχιστον 10.000 ετών, χωρίς να παρουσιάσουν
για τις θεάσεις ΑΤΙΑ που είχε», θυμάται. «Αντί γι' αυτό, νευρίασε κάποιον ιδιαίτερο πολιτισμό. Ο πολιτισμός τους μάλιστα παρομοι-
και με έβρισε! Μάλιστα, δυο μήνες μετά, δέχθηκα την επίσκεψη άζεται με αυτόν των πρώτων ιθαγενών Αμερικανών, που έζησαν
πρακτόρων του FBI, που με ανέκριναν και ζήτησαν να τους πω στην Καλιφόρνια. Μόνο που οι Τζόμον μάς έδωσαν τα αρχαιότε-
ό,τι γνώριζα για τα UFOs», συνεχίζει. ρα μέχρι σήμερα δείγματα κεραμικής τέχνης στον κόσμο, αφού
Λίγο αργότερα, η αμερικανική υπηρεσία Counter Intelligence οι αρχαιολόγοι έχουν ανακαλύψει στον τόπο διαβίωσης τους, αγ-
Corps ζήτησε από τον Γκριν να αναλάβει μια θέση στα γραφεία γεία ηλικίας 12.700 ετών, δηλαδή πριν αρχίσει καν να γράφεται η
της, αλλά αυτός αρνήθηκε. Ίσως να είναι κι αυτός ένας από τους γνωστή ανθρώπινη ιστορία!
λόγους που ο συγκεκριμένος ερευνητής αμφισβητείται μέχρι σή- Ήδη κάποιοι μιλούν για τα ίχνη από την χαμένη θρυλική ήπειρο
μερα τόσο πολύ. Λεμουρία Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε τους Ντόγκον (με τους

ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ 19
Το βέλος επάνω στο χάρτη δείχνει την πορεία που πιθανότατα ακολού-
θησε η φυλή των μικρόσωμων Ντρόπα, κατά τη μετανάστευση της από
τα όρη Μπαγιάν Καρά Ουλά στην κοινότητα Χούτλονγκ, το σύγχρονο
«χωριό των νάνων».

οποίους έχουμε ασχοληθεί και σε προηγούμενα τεύχη) την αρ-


χαία φυλή από το Μαλί, ένας μύθος της οποίας μοιάζει σε πάρα
πολλά σημεία με αυτόν των Κάππα της Ιαπωνίας.
Σύμφωνα με τους ερευνητές της υπόθεσης, πέντε χιλιάδες χρό-
νια πριν, οι Ντόγκον δέχθηκαν την επίσκεψη κάποιων εξωγήινων
που έμοιαζαν με... ψάρια. Τους ονόμασαν «Νόμο». Οι Νόμο τους εί-
παν πως προέρχονταν από έναν πλανήτη κοντά στον Σείριο. Ο
Γκριν ανακάλυψε επίσης πως Ντόγκον είναι το όνομα της παλαιό-
τερης ιαματικής πηγής στην Ιαπωνία. «Νόμο», «Σείριος», «Ντό-
γκον», είναι λέξεις και έννοιες άμεσα σχετιζόμενες μεταξύ τους...
Ο Γκριν υποστηρίζει πως όλα αυτά φαίνεται να είναι κάτι περισσό-
τερο από απλή σύμπτωση...
Η ιστορία των Κάππα/Νόμο παρουσιάζει εξάλλου ομοιότητες ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ
με αρχαίες βαβυλωνιακές παραδόσεις αλλά και τον θρύλο των
Μεροβίγγιων Φράγγων βασιλέων. Σε όλες τις αυτές τις περιπτώ-
ΗΠΙΑΣ ΕΠΑΦΗΣ
σεις υπάρχουν μύθοι που μιλούν για αμφίβια πλάσματα τα οποία
έχουν ένα φαλακρό τμήμα στο πάνω μέρος του κεφαλιού τους Εκπαίδευση που οδηγεί σε
και κάνουν λόγο για θεούς που κατέβηκαν από τον ουρανό και
τους βοήθησαν να δημιουργήσουν το δικό τους πολιτισμό. ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΤΥΧΙΟ
Τέλος, να αναφέρουμε το αξιοσημείωτο γεγονός ότι μερικά κε-
ραμικά αριστουργήματα των Τζόμον ανακαλύφθηκαν στο μακρι- στην
νό Εκουαδόρ! Πώς ταξίδεψαν μέχρι εκεί; ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΕΠΑΦΗΣ
Ίσως τελικά η μυθολογία να περιέχει περισσότερα αληθινά
στοιχεία απ' ό,τι φανταζόμασταν αρχικά. Άλλωστε, ακόμη και η ε- (Painless Spinal Touch Therapy)
πιστήμη στις μέρες μας φαίνεται να αναζητά ένα χαμένο κρίκο
στην ιστορία της ανθρώπινης εξέλιξης, αφού συνήθως οι απόψεις Επαναφέρει σε ισορροπία
των μελετητών, όσον αφορά τους διάφορους πολιτισμούς κατ την Το Κέντρο Βαρύτητας του Σώματος
απαρχή τους, διίστανται.

ΜΙΑ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΑΙ


ΦΥΣΙΚΗ & ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Βιβλιογραφία Σεμινάρια εγκεκριμμένα από τον


Satellites of the Gods, Hartwig Hausdorf & Peter Krassa, Berlin 1996 Σύνδεσμο Spinal Touch Αγγλίας
• The Chinese Roswell, Hartwig Hausdorf, New Paradigm Books,
USA 1998 · Children of the Yellow Earth: Studies in Prehistoric
China, Anderson J. Gunnar, Cambridge 1973 · Archaeology in Διδασκαλία: Σουζάννα Ιωάννου-Teny RSHom, ALTT
China, William Watson, Max Parrish Ed., London 1960 · Ancient
China, Edward Schafer, TimeLife Books, N. York 1967 · Sungods in
Exile, David Agamon, London 1978 · FATE, March 1998 & August Για πληροφορίες τηλεφωνήσατε:
1998 · Astronauts of Ancient Japan, Vaughn Greene, USA 1996 ·
The Six Thousand Year-Old Space Suit, Vaughn Greene, USA 1982 · Μαριάννα Ιωάννου, Τασούλα Πλουμιστού
0 Άγνωστος Σείριος, Ρόμπερτ Τέμπλ, εκδ. Ωρόρα, Αθήνα · Ο Στοιχει-
ωμένος Κόσμος, Καρλ Σαγκάν, εκδ. Έσοτττρον, Αθήνα 1998. τηλ. 9610055, καθημερινά 5-10 μ.μ.

20 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
Το αυθεντικό Feng Sui...
(μετατρέποντας το σώμα μας σε υπερευαίσθητο «σένσορα» των ενεργειών)
των Π. Κονταξάκη & David Shen
σκευή ναών στα πιο ενδεδειγμένα
μέρη.
Διευθετήστε σωστά όχι μόνο Ο χάρτης τώρα των ενεργειακών
σημείων πάνω στο σώμα του βελονι-
το "περιβάλλον" σας, αλλά σμού αντιστοιχεί με τις τοποθεσίες
επάνω στη γη! Το κλειδί της πρακτικής
και τις ενέργειες του πνεύματος ήταν να συντονίσει κανείς την επέμ-
και του σώματός σας. βαση που κάνει επάνω στη γη με τέτοιο
τρόπο, ώστε να επιτυγχάνει αντίστοιχα
Αποτέλεσμα; όσα επιτυγχάνει με την ανάλογη επέμ-
βαση στα βελονιστικά σημεία του
Η ιδανική εσωτερική σώματος.
Η πρώτη ιστορική αναφορά στο
και εξωτερική εμφάνιση Φενγκ Σούι χρονολογείται πριν από
και κατάσταση! δέκα χιλιάδες χρόνια - στην Παλαιολι-
θική Εποχή - σε περιοχές της Κίνας! Το
Feng-Sui προηγήθηκε λοιπόν του ό,τι
εννοούμε με τον όρο «Ταοϊσμός».

Τ
ο Φεγκ Σούι γίνεται όλο και πιο γνωστό στη Η συγκεκριμένη μέθοδος του Feng-Sui στην αρχέγονη της μορφή
Δύση (και στη χώρα μας, μετά το σχετικό ονομαζόταν Fang-Shi (το όνομα δόθηκε στην περίοδο της βασιλείας του
άρθρο στο ΤΜ - τεύχ. 47 - πριν τέσσερα χρό- Hua Tin) και σήμαινε «οι γνώστες της μεθόδου» ή οι «γνώστες της
νια). Βέβαια, από τότε πολλοί αυτοχρίστηκαν «ειδικοί» συνταγής». Η πρακτική αφορούσε βασικά τους σαμάνους, ανθρώπους
και σήμερα διαβάζουμε πως αν τροποποιήσουμε τη δύναμης και γνώσης, που στην αρχαία εποχή ήταν εκείνοι ακριβώς που
θέση των επίπλων στο σπίτι μας θα προσελκύσουμε... «κατείχαν τη γνώση».
ερωτικό σύντροφο! Σίγουρα δεν είναι τέτοιο το επί-
πεδο αυτής της αρχαίας κινέζικης "επιστήμης της Οι πρώτες εφαρμογές τou Feng Sui
ενέργειας", και υπάρχουν ακόμη πολλά που πρέπει να Στην αρχική της μορφή, η χρήση του Feng-Sui δεν αφορούσε τον εσωτε-
γίνουν γνωστά γι' αυτήν. Το βέβαιο είναι πως πρόκει- ρικό χώρο των κατοικιών. Αντιθέτως εφαρμοζόταν σε ανοιχτούς
ται για μια ακόμη πτυχή της μεγάλης ταοϊστικής θεώ- χώρους επάνω στη γη, σε περιοχές όπου οι άνθρωποι κατοικούσαν,
ρησης και ως τέτοια περιλαμβάνει πολλές αρχές του έτρωγαν ή κυνηγούσαν. Και ήταν πρώτοι οι σαμάνοι που εφηυραν αυτές
Ταοϊσμού, απαιτεί συστηματική ενασχόληση και χρη- τις διαδικασίες. Σε ένα μέρος της γης όπου υπήρχε λ.χ. ένα βουνό, ένα
σιμοποιεί ακόμη και ειδικούς διαλογισμούς. δάσος, ή ένα ποτάμι, έβρισκαν τις διάφορες αντιστοιχίες όλων αυτών
Για όσους λοιπόν θέλουν να μετέχουν ουσιαστικά των φυσικών παραγόντων με τα όργανα, τις θερμοκρασίες, τις φόρμες
στα μυστικά αυτής της παράδοσης και είναι δια- και ροές ενέργειας, στο εσωτερικό του
τεθημένοι να κάνουν και κάτι παραπάνω από το σώματος!
να... μετακινήσουν τα έπτπλά τους, το ΤΜ Σκοπός τους ήταν να συντονιστούν με
παρουσιάζει έναν ειδικό διαλογισμό και οδηγίες το χώρο τους, προκειμένου να εξισορρο-
για την παραδοσιακή «εναρμόνιση με τα λεπτά
ρεύματα των στοιχείων "άνεμος" και "νερό" Ο αινιγματικός «σιδερένιος άνθρωπος» στο Κότ-
τενφορστ της Βιέννης, έγινε ευρέως γνωστός
που υπάρχουν στη γη. από τον Ε. φ. Ντένικεν. Πρόκειται για έναν
Αυτό που πρέπει βασικά να κατανοηθεί είναι απροσδιορίστου ηλικίας μεταλλικό πάσαλο που
ότι η αρχή του Feng Sui και του Βελονισμού εισχωρεί σε βάθος 28 μέτρων μέσα στη γη
είναι κοινή. Με λίγα λόγια οι παλιοί δάσκαλοι του Παρόμοιες "βελόνες" υπάρχουν σε πολλά σημεία
της γης (όπως π.χ. στο Δελχί). Πιστευόταν μάλι-
Feng-Sui εφάρμοζαν βελονισμό επάνω στο έδα- στα ότι δεν παρουσιάζουν ίχνη σκουριάς, αλλά ο
φος, χρησιμοποιώντας πασσάλους, μέταλλα, Ντένικεν, τελευταία, ανασκεύασε αυτή την
φωτιά και πέτρες, ώστε να διεγείρουν τα εκά- άποψη. Η παρουσία και η χρήση τους παραμέ-
στοτε ενεργειακά σημεία επάνω στη γη! νουν άγνωστες, αλλά οι ειδικοί του Φεγκ Σούι δια-
τείνονται ότι πρόκειται κυριολεκτικά για βελονι-
Σκοπός τους ήταν να δημιουργήσουν στην σμό της γης με συγκεκριμένους στόχους! Αν
περιοχή κάποιο συγκεκριμένο είδος ενέργειας, μάλιστα συνδυάσουμε τα τελευταία πορίσματα
κάτι σαν ένα σχηματισμό ενεργειακού δικτύου. της έρευνας, που λένε ότι ο βελονισμός ήταν
Και ο στόχος αυτής της επέμβασης ήταν η επιρ- γνωστός στην Ευρώπη από την 4η π.Χ. χιλιετία,
τα ερωτήματα που προκύπτουν, για το τι είδους
ροή επάνω στον καιρό, στο κλίμα, στα πνεύ- πολιτισμός θα μπορούσε να συντονίσει μια
ματα της περιοχής(!), η προστασία από τους τέτοια παγκόσμια προσπάθεια, είναι πολύ ενδια-
εχθρούς ή από τα άγρια ζώα, καθώς και η κατα- φέροντα...

22 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
πήσουν τη συγκεκριμένη περιοχή της γης. Για παράδειγμα, αν
ζούσαν σε ένα χώρο όπου υπήρχε υπερβολικό κρύο ή «λίμνασμα
του στοιχείου του νερού» σύμφωνα με την ταοϊστική ορολογία,
θα εφάρμοζαν κάποια ανάλογη πρακτική για να επιτύχουν την
ισορροπία.
Οι άνθρωποι αυτοί συντόνιζαν το πνεύμα και το σώμα τους
με την περιοχή στην οποία βρίσκονταν και, όταν κατάφερναν
αυτό τον συντονισμό, αποκτούσαν τη δέουσα ευαισθησία ώστε
να καταλαβαίνουν την «κατεύθυνση της ροής του ανέμου»
επάνω από το έδαφος καθώς και την «κατεύθυνση του νερού»
κάτω από τη γη.
Αλλωστε, Feng Sui σημαίνει στην κυριολεξία «άνεμος και
νερό». Έτσι η ουσιαστική σημασία του είναι η αρμονική συνύπαρξη με
τους "ανέμους" και τα "ύδατα" της γης.
Εδώ όμως, όταν γίνεται λόγος για την «κίνηση του νερού», η έννοια
του νερού δεν περιορίζεται κυριολεκτικά στο φυσικό νερό, αλλά έχει ένα
πολύ ευρύτερο σχήμα. Αφορά πάντα το νερό και κάτω από το έδαφος,
αλλά και ό,τι ευρύτερο μπορεί να ορίζει το στοιχείο «νερό», όπως τους
ενεργειακούς στροβίλους κάτω από τη γη, που άλλοτε ήταν θετικοί και
άλλοτε αρνητικοί, οι οποίοι έπρεπε να εξισορροπήσουν.
Έτσι, αν υπήρχαν δύο αρνητικοί στρόβιλοι
που βρίσκονταν σε κοντινή απόσταση
μεταξύ τους, έπρεπε είτε να τους μετατρέ-
ψουν σε ένα θετικό και ένα αρνητικό για να
τους εξισορροπήσουν, ή να τους ευθυγραμ-
μίσουν, ή, τέλος, να δημιουργήσουν τις
κατάλληλες προϋποθέσεις για να αλλάξουν
τη ροή τους. Προσπαθούσαν να επιδράσουν
στο νερό, δηλαδή το υπόγειο ενεργειακό
ρεύμα και να το κατευθύνουν προς άλλα
σημεία της γης.
Με τον ίδιο τρόπο, η έννοια του ανέμου
υπονοεί την κίνηση λεπτών ρευμάτων στην κίνηση του αέρα. Ο "άνε-
μος" επίσης είναι συνώνυμος της ενέργειας του Chi και των ρευμάτων
Γιν και Γιανγκ που κινούνται μέσα στο σώμα.
Στην αρχική μορφή του το Feng-Sui δεν χρησιμοποιούσε καθρέφτες,
κρυστάλλους κ.λπ. αλλά πέτρες, κόκκαλα ζώων, δέρμα, ξύλα. Όλες οι
γνώσεις περί αυτό προήλθαν από ανθρώπους οι οποίοι βρίσκονταν σε
πολύ καλό συντονισμό με τη φύση, επειδή ο νους χους ήταν καθαρός.
Αυτοί οι άνθρωποι πέρα από διαισθητικοί ήταν και ευαίσθητοι στα
φυσικά σημεία και βρίσκονταν - όπως παραδοσιακά λέγεται - σε επαφή
τόσο με τη μητέρα γη όσο και με τον ήλιο του ουρανού. To Feng-Sui
αρχικά προήρθε μέσα από σημαντικές πρακτικές, όπως προσευχές στο
"πνεύμα της φύσης" για την εξασφάλιση φαγητού, ή για την αποτροπή
μιας πιθανής νυχτερινής βροχής.
Μία από τις βασικές εκπαιδεύσεις στο Feng-Sui ήταν να διαβάζουν
τον άνεμο, το νερό και τα σύννεφα σε κάθε εποχή χου χρόνου, ανάλογα
με τις εποχές. Αποκωδικοποιώντας τα σημάδια των σύννεφων όπως το
σχήμα, τη διάταξη και το στροβίλισμα τους, έβγαζαν διάφορα συμπερά-
σματα. έδιναν οδηγίες στις φυλές τους προς χα πού να μετα-
Οι αρχαίοι σαμάνοι είχαν επιτύχει μια σημαντική επικοινωνία με τα ναστεύουν ή πού να διανυκτερεύσουν για να κοιμη-
στοιχεία της φύσης και του περιβάλλοντος, όπως π.χ. με τα δέντρα! Τα θούν. Γενικά, ασκούνταν στην εκπαίδευση των αισθη-
δέντρα θεωρούνταν κάτι ανάλογο με τα ανθρώπινα όντα, ή ακόμα και τήριων οργάνων τους για να αναγνωρίζουν τις φωνές
ανώτερα, κάτι σαν δάσκαλοι! Σ' αυτές τις περιπτώσεις ο σαμάνος κατά- της φύσης και των πνευμάτων που υλοποιούνταν στις
φερνε να «μιλάει» μαζί χους και παρασκεύαζε φάρμακα χρησιμοποιώ- διάφορες περιοχές. Επιπλέον άκουγαν τη γη, την
ντας τα διάφορα τμήματα τους. Έτσι, άλλη μια χρήση χου Feng-Sui ήταν άγγιζαν, τη μύριζαν, τη γεύονταν, αισθανόμενοι τι
ο εντοπισμός φαρμάκων, ιχνοστοιχείων και ορυκτών. τους έλεγε το έδαφος. Το ίδιο συνέβαινε και με τα
Οι παλμοί/δονήσεις των δέντρων, του εδάφους, των βουνών κ.λπ., σύννεφα και όλα χα στοιχεία της φύσης (ρυάκια, ζώο,
χρησιμοποιούνται για διάγνωση στο Φενγκ Σούι, όπως επίσης και η σχήματα των βουνών κ.λπ.).
μυρωδιά του νερού, ο τρόπος που ρέει ή κινείται ο αέρας! Από τα ρεύματα κάτω από τη γη, εντόπιζαν πώς
Έτσι, οι άνθρωποι που εξασκούσαν το Φενγκ Σούι, όπως οι σαμάνοι, κινείται σε αυλάκια το νερό και ένιωθαν πότε υπήρχε

ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ 23
διαχωρισμός ενεργειακών ρευμάτων. Τέλος, παρακολουθούσαν χην
αστραπή σε μια καταιγίδα και παρατηρούσαν τον ήχο που έκανε.
'Οταν ξέρεις να διαβάζεις τα σημάδια του ουρανού ξέρεις πού μπορείς
να βρεις την κιννάβαρι λ,χ. Και μπορούσαν να βρίσκουν διάφορα άλλο
αναγκαία στοιχεία, όπως ορυκτά, σε διάφορα συγκεκριμένο μέρη διαβά-
ζοντας επίσης τα σημάδτα της γης και του ουρανού. Οι ικανότητες λοι-
πόν των σαμάνων του Feng-Sui περιλάμβαναν ένα συνδυασμό διαίσθη-
σης, πνευματικής επικοινωνίας, λογικής ακόμα και μαθηματικών συλλο-
γισμών. Ένας άλλος τρόπος που χρησιμοποιούσαν το Feng-Sui - εκτός
όπως είπαμε για τον εντοπισμό των ευοί-
ωνων σημείων για χτίσιμο κατοικιών,
βωμών και ναών - ήταν για να παγιδεύουν
τα πνεύματα και να τους υπηρετούν ή,
τέλος, στη μαγεία.

Το Τσι Κουνγκ του Φενγκ Σούι


(ή Τσι Κουνγκ του Ανέμου και του Νερού)
Η άσκηση για το Τσι Κουνγκ του Φενγκ
Σούι καθιερώθηκε από χαν χον Κίτρινο
Αυτοκράτορα και αργότερα από τον Λάο
Τσε και, ως πρακτική, βελτιώνει τον
άνθρωπο πνευματικά και σωματικά.
Έχουμε συνηθίσει να ορίζουμε το Φενγκ
Σούι ως «τέχνη της τοποθέτησης» και να
το συνδέουμε με τοποθεσίες και βελτίωση των ενεργειών του χώρου.
Πρωταρχικά όμως είναι μια παράδοση που ασχολείται με τις ενέργειες
του ίδιου του ανθρώπου και του «φυσικού χώρου» του που είναι το
φυσικό μας σώμα.
Το ανθρώπινο σώμα είναι το αποτέλεσμα της "καλλιτεχνικής" δου-
λειάς του πνεύματος. Εάν το πνεύμα είναι επαρκώς εξελιγμένο, αργά ή
γρήγορα το σώμα θα πάρει το κατάλληλο σχήμα! Οτιδήποτε γύρω μας
μορφοποιείται, είναι επακόλουθο μιας πορείας υλοποίησης που αντανα-
κλά το επίπεδο της εξέλιξης στο οποίο βρισκόμαστε σε κάποια δεδο-
μένη στιγμή. Για παράδειγμα, το κάθε ανθρώπινο «σχήμα» είναι η
έκφραση μιας εσώτερης προσαρμογής και το αποτέλεσμα αυτοκαλλιέρ-
γειας μέσα στην πορεία του χρόνου. Το παραπάνω εκφράζει και τον
ουσιαστικό πυρήνα της λειτουργίας του Τσι Κουνγκ ως πρακτικής επη-
ρεασμού των διαφόρων μορφών της έκφρασης της ενέργειας, είτε στο
σώμα ενός κτιρίου ή μιας ευρείας περιοχής, είτε ακόμα και στο ίδιο το
σχήμα του πλανήτη μας.
Για τον Ταοϊσμό, η ανθρώπινη μορφή είναι ένα αριστουργηματικό
αποτέλεσμα της υψηλής... τεχνολογίας του πνεύματος! Παίρνει πολλά
χρόνια για να μαθευτούν οι ικανότητες δημιουργίας μιας τέχνης κι εδώ
η αξία κρύβεται στο τι παράγεται ουσιαστικά με τις τεχνικές που καλ-
λιεργεί κάποιος.
Το πνεύμα "εμπεριέχεται" σε έναν μεγάλο ασκητή, αλλά οι ικανότητες
του πνεύματος δεν είναι ολοκληρωτικά μια εξωτερική ανάπτυξη. Από
την αρχή το πνεύμα είναι «εκεί», σε όλους, και περιμένει να αποκτή-
σουμε τις ικανότητες με τη χρήση των οποίων θα το μορφοποιήσουμε,
σωστά. Γι' αυτό είναι απαραίτητο να δούμε τη σημασία της σωστής
πνευματικής ενέργειας, η οποία είναι ο σπόρος ο οποίος δίνει το «σχή-
μα» των ανθρώπων. Χρειαζόμαστε έναν δικό μας καλό σπόρο και μια
καλή καλλιέργεια για την ανάπτυξη αυτού του σπόρου.
Το Φενγκ Σούι αφορά τη σχέση των ανθρώπων, του σύμπαντος και
της τοποθεσίας όπου ζουν. Το Τσι Κουνγκ του Φενγκ Σούι βοηθά στην
απορρόφηση της ανεξάντλητης θετικής ενέργειας ενός χώρου και την
απομάκρυνση των αρνητικών ενεργειών.
Στην άσκηση του Τσι Κουνγκ που ακολουθεί αμέσως μετά, η αναπνοή
μέσα από τη διαδικασία της εισπνοής - εκπνοής είναι ο άνεμος στο σώμα
μας και ό ήχος του, όταν εστιάζουμε την ακοή μας στην αναπνοή, ακούγε-
ται σαν αέρας, που τον αφήνουμε με τη συνείδηση μας να φυσήξει εσωτε-
ρικά, μέσα στο σώμα μας.
Στην περιοχή της κοιλιάς
οραματιζόμαστε έναν ωκε-
ανό (ο ωκεανός της ενέρ-
γειας, όπως ονομάζεται)· Ο
άνεμος προκαλεί τη δημι-
ουργία εσωτερικών κυμά-
των στον ωκεανό, τα οποία
ανηφορίζουν τη σπονδυλική
στήλη και αφού διαπερά-
σουν το κεφάλι, χτυπούν
στο πρόσωπο και κυλούν
κάτω, από το μπροστινό
τμήμα του σώματος, φτάνο-
ντας πάλι στην κοιλιά.
Η αρχαία ταοϊστική
άσκηση λοιπόν που περιγρά-
φουμε στη συνέχεια, δημιουργεί έναν εσωτερικό εξαγνισμό στις
όποιες αρνητικές ή άρρωστες ενέργειες μέσα μας, και μέσα από
τον ωκεανό της ενέργειας που έχουμε οραματιστεί στην
περιοχή της κοιλιάς, γεννιέται ένας νέος πνευματικός ορίζοντας
με τη μορφή ενός εμβρύου, που εξελίσσεται σε υγιές, χαρού-
μενο μωρό!
Η άσκηση, όπως καταλάβατε, βοηθάει όχι μόνο στην τέλεια
ευαισθητοποίηση του ατόμου απέναντι στις εξωτερικές ενέρ-
γειες ώστε να επιτυγχάνεται κάθε φορά η καλύτερη «τοποθέτη-
ση». Βοηθάει κυρίως στην ιδανική διευθέτηση των εσωτερικών
ενεργειών με αποτέλεσμα την καλύτερη δυνατή εσωτερική και
εξωτερική εμφάνιση και κατάσταση!

Η ά σ κ η σ η Στη θέση του μισού Λωτού (φωτογραφία 1) ενώνουμε τους δύναμη), βοηθούν στη βελτίωση της λειτουργίας της
αντίχειρες με τα μεσαία δάκτυλα (αυτό ηρεμεί την καρδιά). Σ' αυτή τη καρδιάς, των πνευμόνων και των νεφρών και εξα-
θέση οραματιζόμαστε ένα κόκκινο φως (του ήλιου) από το αριστερό μας γνίζουν το σώμα.
χέρι κι ένα κίτρινο φως (της σελήνης) από το δεξί, να ετσχωρούν στο Έπειτα σχηματίζουμε με τα χέρια το μούντρα της
θώρακα μας και να παραμένουν εκεί, σαν δυο σφαίρες χρωματιστού πυραμίδας (πρόκειται για μια θέση των δακτύλων μας
φωτός. Αυτά τα δυο χρώματα αντανακλούν το φως τους κάτω, στον ωκε- που παίρνουν το σχήμα πυραμίδας, όπως φαίνεται
ανό της ζωής, που έχουμε οραματιστεί στην περιοχή της κοιλιάς μας. στη φωτογραφία 7). Αυτή η θέση μάς φορτίζει με
Ακούμε τον ήχο που κάνει η αναπνοή μας και οραματιζόμαστε πως ενέργεια.
είναι ο άνεμος που αρχίζει να φυσάει στο σώμα μας. Το σώμα μας, από Στη συνέχεια κατεβάζουμε τα χέρια, που διατηρούν
την επίδραση του ανέμου, αρχίζει να παρασύρεται σε κίνηση, που αρχί- το μουντρα της πυραμίδας, στο ύψος της καρδιάς
ζει πρώτα από το κεφάλι (φωτογραφίες 2α, 2β) και έπειτα απλώνεται (φωτογραφία 8). Εκεί, βιώνουμε την κυκλοφορία της
στον κορμό.Έτσι, το σώμα μας από τη μέση και πάνω αρχίζει να κινεί- ενέργειας στη μικροκοσμική τροχιά.
ται κυκλικά (φωτογραφίες 3, 4), αριστερόστροφα και δεξιόστροφα, σαν Τέλος, κατεβάζουμε τα χέρια στο ύψος του αφαλού
να είναι δέντρο. Κάποια στιγμή ακινητοποιούμε το σώμα. Όταν καθόμα- (φωτογραφία 9). Σε αυτό το σημείο οραματιζόμαστε
στε ακίνητοι, νιώθουμε την κίνηση της ενέργειας σαν άνεμο μέσα μας. πως από τον ωκεανό της ενέργειας στην κοιλιακή
Το φως του ήλιου και της σελήνης αντανακλούν στον ωκεανό, που χώρα, αναδύεται ένα έμβρυο που μεγαλώνει και εξε-
αρχίζει να δημιουργεί κύματα. Τα κύματα του νερού αρχίζουν να κινούν λίσσεται σε ένα υγιές, αγνό, ευτυχισμένο μωρό, μια
το σώμα μας μπροστά και πίσω. Όταν το σώμα κινείται μπροστά (φωτο- νέα μορφή ή εκδήλωση ζωής που αναδύθηκε μέσα
γραφία 5 - σκυφτοί, με τα χέρια στο έδαφος) το κύμα ανεβαίνει την μας εξαγνισμένη.
σπονδυλική στήλη. Φέρνουμε και πάλι τα χέρια πάνω από το κεφάλι,
Όταν το σώμα γέρνει πίσω (φωτογραφίες 6α και 6β - όρθιοι, με τα με τις παλάμες ενωμένες, και χα κατεβάζουμε στην
χέρια σε έκταση), το κύμα από επάνω σκάει στο πρόσωπο μας και, σαν καρδιά (φωτογραφία 10). Μετά, τρίβουμε της παλά-
καταρράκτης, κυλάει στο μπροστινό μέρος του σώματος μας, κατηφορί- μες και τις φέρνουμε στα μάτια μας (φωτογραφία
ζοντας προς την κοιλιά και ξεπλένοντας όλη την αρνητική ενέργεια. 11). Οι παλάμες γίνονχαι καθρέπτες που αντανα-
Εδώ χρησιμοποιούμε τους ήχους «χέι» όταν σκύβουμε και «χα» κλούν το κίτρινο φως του φεγγαριού σε ολόκληρο το
όταν το σώμα είναι όρθιο. Αυτοί οι ήχοι - μάντρα, όπως ονομάζονται - σώμα μας, φέρνοντας το σε κατάσταση ηρεμίας.
μαζί με τον οραματισμό του ανέμου μάς επιτρέπουν να περάσουμε σε Κλείνουμε την άσκηση φέρνοντας τις παλάμες στον
μια κατάσταση διαλογισμού που ονομάζεται «κατάσταση Τσι». Επί- αφαλό (φωτογραφία 12). Συγκεντρώνουμε το νου μας
σης, μας ανοίγουν χους μεσημβρινούς της μικροκοσμικής τροχιάς (τα σε αυτό το σημείο, αποθηκεύοντας εκεί την ενέργεια
κανάλια της ενέργειας που διατρέχουν το σώμα μας - οι δυο βασικοί μας. Τέλος, ανοίγουμε χα μάτια μας. Τώρα νιώθουμε
οδοί μέσω των οποίων πρέπει να ρέει ανεμπόδιστα η ζωτική μας και φαινόμαστε πιο νέοι ΊΜ
ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ 25
ΟΙ ΣΕΛΙΔΕΣ ΤΩΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ
Η πρωτότυπη εργασία της κ. Μ. Καραβά -Γα- των γλωσσών καταλήγει στην αληθινή - "αρχέ-
λάνη υποστηρίξει ότι πίσω από όλες τις γλώσ- γονη" - σημασία τους και στη διαπίστωση ότι
σες του κόσμου υπάρχει μια κοινή γλώσσα: η κάθε ελληνική λέξη είναι απο μόνη της μια μι-
ελληνική! Αποκωδικοποιώντας τις λέξεις όλων κρή εγκυκλοπαίδεια,,.

Η αποκρυπτογραφηση
της Ελληνικής Γλώσσας
Της Μ. Καραβά - Γαλάνη

Κ
άθε λέξη που χρησιμοποιούμε είναι από μό- Τα αρχικά γράμματα ήταν στην πραγματικότη-
νη της ένα λήμμα εγκυκλοπαίδειας! Τις πλη- τα αυτά που σήμερα υπάρχουν στο λατινικό αλ-
ροφορίες αυτές, μας τις δίνει η ίδια λέξη διαβά- φάβητο, το οποίο δημιουργήθηκε από τους
ζοντας την όπως γραφόταν αρχικά και μάλιστα Έλληνες, που ίδρυσαν αποικίες στα διάφορο μέ-
με το πολυφωνικό σύστημα ανάγνωσης και ομι- ρη. Βέβαια το ίδια γράμματα υπήρχαν και στο ελ-
λίας, δηλαδή της πρωτογενούς εκείνης γλώσσας, ληνικό αλφάβητο αλλά αφαιρέθηκαν... Ας θυμί-
από όπου σχηματίστηκαν οι λέξεις. Κάθε μία α- σουμε εδώ το χαλκιδικό (ευβοϊκό) αλφάβητο,
πό τις λέξεις της ελληνικής γλώσσας - παράλληλα πέντε γράμματα του οποίου είναι πανομοιότυπα
- αν τη διαβάσει κανείς συνεχώς και με κυκλικό με γράμματα του λατινικού αλφαβήτου: F (δίγαμ-
τρόπο, κυριολεκτικά αυτοαναλύεται, δίδοντας μα), D, Ρ, R και S.
συνώνυμα και πληροφορίες! Όμως, ενώ αυτό το σύστημα δημιούργησε ο-
Στην πραγματικότητα, οι συνώνυμες μεταξύ πό τη μία πλευρά πλούσια εκφραστικότητα στη
τους λέξεις της γλώσσας μας προέρχονται όλες γλώσσα, από την άλλη η πολυφωνία επέφερε
από μία λέξη, που λόγω του πολυφωνικού αλφα- σύγχυση και χάος, γιατί η ίδια γλώσσα μιλιόταν
βήτου (δηλαδή των πολλών τρόπων προφοράς), διαφορετικά στις κατά τόπους περιοχές. Μάλι-
και ανάλογα από ποια πλευρά διαβαζόταν, δημι- στα, σχετικές μελέτες αποδεικνύουν πως όλες οι
ουργούσε σωρεία ομοίων λέξεων, κατά το μάλ- γλώσσες προήλθαν από μία πρωτογενή γλώσσα,
λον ή ήττον ιδίας σημασίας. και αυτή είναι η ελληνική.
Το γεγονός ότι το αλφάβητο ήταν πολυφωνι- Πιστεύω απόλυτα πως αυτή η σύγχυση - που
κό αυτοαποκαλύπτεται, αν προσέξουμε πως οι θυμίζει την ιστορία της Βαβέλ - συνέβη, λόγω
ελληνικές διάλεκτοι είχαν διάφορες μεταβολές της διαφορετικής προφοράς των ίδιων λέξεων,
στα γράμματα και, ως εκ τούτου, στις λέξεις. Για- εξαιτίας της πολυφωνίας των γραμμάτων. Έτσι
τί π.χ. οι Αιολείς τον Φίλιππο τον έλεγαν Βίλιπ- δημιουργήθηκε σωρεία συνωνύμων και αυτός εί-
πο; Μήπως άραγε δεν μπορούσαν να προφέρουν ναι ο τρόπος που δημιουργήθηκαν οι διάφοροι
το φ, Μα, δεν έλειπε το φ από τις λέξεις τους, ό- διάλεκτοι και οι γλώσσες στον κόσμο.
πως για παράδειγμα στο όνομα της θεσσαλικής Για το λόγο αυτό δημιουργήθηκε το μονοφω-
πόλης «Φεραί». Γιατί άραγε οι Ίωνες το όπως το νικό αλφάβητο, όπου κάθε γράμμα είχε συγκε-
έλεγαν όκως και οι Δωριείς το θεό, σιό; κριμένο φώνημα: ακριβώς για να μην υπάρχει αυ-
Αν ελέγξουμε λοιπόν τις μεταβολές που έχει τή η σύγχυση στις λέξεις. Ταυτόχρονα όμως κα-
η προφορά των ελληνικών γραμμάτων στις διά- ταστράφηκε όλη η πλαστικότητα της γλώσσας,
φορες ελληνικές διαλέκτους, θα παρατηρήσουμε που μπορούσε να δίνει ορισμούς, συνώνυμα και
μία αξιόλογη πολυφωνία. Εάν συλλέξουμε αυτές πληροφορίες σχετικά με τις έννοιες των λέξεων.
τις διαφορές με βάση τα παραδείγματα που πα- λω, βεμβράς αντί μεμβράς, βατείν αντί πατείν. Το Καταλήγουμε λοιπόν στο συμπέρασμα ότι σή-
ρέχει ένα λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, ίδιο συμβαίνει και με τα υπόλοιπα γράμματα. μερα όλοι οι λαοί του κόσμου γνωρίζουν την ε-
θα διαπιστώσουμε αυτή την πολυφωνία των Αναλόγως, λοιπόν, πώς διαβαζόταν στις κατά τό- πιφανειακή γλώσσα, δηλαδή αυτή που δημιουρ-
γραμμάτων, που φαίνεται να δημιουργήθηκε γιατί πους περιοχές η κάθε λέξη, μέσα από την πολυ- γήθηκε έπειτα από την πολυφωνική. Αλλά επειδή
αρχικά κάθε λέξη έδινε την ονομασία της αλλά φωνική αξία των γραμμάτων, είχαμε και την ανά- η γλώσσα ήταν δομημένη σ' αυτό το πολυφωνι-
και την πρακτική της αξία, δηλαδή αποκάλυπτε λογη συνώνυμη λέξη, γιατί δεν διάβαζαν όλοι με κό σύστημα, σε οποιαδήποτε λέξη κι αν εφαρ-
την ακριβή σημασία της! Διαπιστώνουμε λοιπόν τον ίδιο τρόπο το κάθε γράμμα, αφού το ίδιο εί- μόσει κανείς την προγενέστερη πολυφωνία, θα
ότι το ίδιο γράμμα είχε πολλαπλή φωνητική αξία. χε πολλαπλά φωνήματα! πάρει αμέσως στην ελληνική γλώσσα την ίδια την
Έτσι, το α απαντάται σε ένα αρχαίο ελληνικό λε- Οι Θεσσαλοί, για παράδειγμα, έλεγαν τη γυ- ακριβή σημασία της!
ξικό και ως ε, ο, ω και αι. Π.χ. άλλοτα αντί άλλο- ναίκα βαν(ν)ά. Βαν(ν)ά = γυνή, γιατί το γ διαβά-
τε, υπά αντί υπό, θναίσκω αντί θνάσκω ή στηκε β, ή το β διαβάστηκε γ. Το δε φωνήεν α, Η αποκρυπτογράφηση
θνήσκω, ώνθρωπος αντί άνθρωπος. αρχικώς απέδιδε τη φωνητική αξία όλων των φω- Κατ' αρχήν, για να φτάσουμε στην αποκρυπτο-
Επίσης, το β παρουσιάζει πολύ σημαντικές με- νηέντων, ανάλογα με τον τόπο. Αυτό παρατηρεί- γράφηση, πρέπει να εφαρμόσουμε το πολυφωνι-
ταβολές: είναι και φ, γ, δ, ζ μ,π,ή β, π.χ. βέφυρα ται και σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες ή στην κό σύστημα, συμβουλευόμενοι τον πίνακα με τις
αντί γέφυρα, βελφίς αντί δελφίς, ζέλλω αντί βάλ- Αμερική, που το a απέδιδε κάθε φωνήεν. διαφορές στην προφορά των γραμμάτων. Οι λέ-

26 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
Πώς προφέρονταν τα γράμματα του ενιαίου
ξεις στην αποκρυπτογράφηση διαβάζονται γύρω- ρισμένες επαρχίες βόρεια του Μεξικού, όπου οι
αρχαίου ελληνικού αλφάβητου στην αιολική,
γύρω, αρχίζοντας συνήθως από το τέλος ή από στη δωρική και την ιωνική διάλεκτο. άνθρωποι φορούν καπέλλα grecesco και αποκα-
τη μέση και συνεχίζοντας κυκλικά, δηλαδή βου- λούν το θεό τους Teo!
στροφηδόν, όσες φορές θέλουμε. Όσο περισ- α: ε, ο, αι, αλλά και κατ' αναλογίαν η, ω και υ Η αποκρυπτογράφηση της λέξης είνοι η εξής;
γιατί υ= α, άρα και α= υ.
σότερο αποκρυπτογραφούμε τη λέξη κυκλικά, grecesco = goerec soscoes = παίδες Γοργούς. Η
β: G, F, ρ, ου, φ, ζ, μ, π, δ και ορισμένες φο-
μετεγγράφοντας την στο πολυφωνικό σύστημα, ρές ν. G: χ, θ, γ, τ. Γοργώ ήταν η προσωποποίηση του Ήλιου, επο-
τόσο περισσότερες πληροφορίες θα παίρνουμε. C, ή Q, ή S ή Γ: γ, δ, β, κ, λ, φ, G, ς, σ, ρ, θ, μένως «grecesco» είναι τα παιδιά του Ήλιου. Την
Επίσης, διατηρώ τα λατινικά στοιχεία, γιατί έ- τ, ξ, κ, χ, π, ίδια έννοια έχει και η λέξη Έλλην = EHan - naSaS
Δ: D, Τ, R, S, β, γ, ζ, θ, κ, λ, σ, τ.
τσι έπρεπε πάλαι ποτέ να γραφόταν η ελληνική Ε: ε, ει, α, αλλά αναλογικά και ι, υ, = γόνος ae/eae = αελίου (ηλίου), επομένως γιος
γλώσσα, εφόσον αποκρυπτογραφεί όλες τις Ζ: ζ, σ, σδ, δδ, γ, ς. του Ήλιου, δηλαδή grecesco!
γλώσσες, που διατηρούσαν αυτή τη γραφή. Θ: DH, D, Τ, G, φ, β, δ, θ, τ, λ, σ. Έτσι λοιπόν μας αποκαλούν οι ξένοι! Groecoe
Ι: ε, ει, γ, οι αλλά και υ και άλλα φωνήεντα α-
Η δυσκολία της αποκρυπτογράφησης, έγκει- = Γραικοί, Γκιαούρηδες. Επομένως η λέξη «Γραι-
ναλογικά,
ται στο γεγονός ότι, στο πολυφωνικό σύστημα, Λ: L, λ, δ, ρ, γ, ν, σ. κός» δεν είναι υποτιμητική, ούτε ξένη για τον
οι λέξεις έχουν συνεπτυγμένη μορφή, γιατί τα ί- Μ: β, π, ν, F (φ), δ. Έλληνα! Είναι συνώνυμη της λέξης 'Ελλην. Δηλώ-
δια γράμματα αποβάλλονται. Έτσι, πρέπει κανείς Ν: σ, μ, γ, δ, λ. Τα υγρά εναλλάσσονται μετα- νει την ίδια σημασία, που δημιουργήθηκε από το
να ξεδιπλώσει τους φθόγγους, προσέχοντας πο- ξύ τους και με τα ένρινα. ιερό λειτούργημα που ασκούσαν οι πάλαι ποτέ
Ξ: σκ, σσ, CH.
λύ αν κάποιο γράμμα επαναλαμβάνεται, γιατί τις Ο: α, ω, u, ε, οι, F. πρόγονοι μας, δηλαδή τη διάδοση της θρησκείας
περισσότερες φορές έχει διαφορετική σημασία. Π: φ, τ, κ, μ, β, γ. του θεού Ηλίου ανά τον κόσμο!
Αρχικά ας πάρουμε για παράδειγμα τη σημα- Ρ: λ, ς, σ, αλλά και με τις διαλεκτικές διαφο- Τώρα ας μεταφερθούμε στον ισλαμικό κόσμο.
ρές του λ (L) ή ν (Ν) Το Ρ λαμβάνεται άλλο-
σία του femina= γυναίκα στη Λατινική γλώσσα. Ας δούμε τη λέξη Αλλάχ: allach = achalalal, Να
τε ως π κι άλλοτε ως ρ.
Αποκωδικοποιούμε όπως δείξαμε και διαβάζου- Τ: σ, κ, δ, π, θ, D, C. τονίσουμε πως chal = Ζας (Ζεύς) = chaal = θεός.
με femna nia: βαννά νέα (βαννά: γυνή, στην αιολι- U: α, ι, υ, ο, ω, F, Ν, αλλά κατ' αναλογία και Συνεχίζοντας την αποκρυπτογράφηση βρίσκου-
κή διάλεκτο). με άλλα φωνήεντα. με ότι alchalal= Ελχανός. Ας θυμηθούμε το νόμι-
Φ: ΡΗ, CH, π, β, θ, G.
To femme στα Γαλλικά, αμέσως διαβάζεται σμα της Φαιστού, επάνω στο οποίο αναγράφεται
Χ: θ, γ, CH, C, G.
femma: βαννά To frau στα Γερμανικά, με ανα- Ψ: πσ, φσ, σ, σσ, ζ. «Ελχανός Ζευς» = Ελλάνιος Ζευς!
γραμματισμό γίνεται faru: βανά rua= νέα. (Ας θυ- Ω: οο, α, ο, αυ, V, F, ου. Η ανάλυση της λέξης Αιγαίον μάς επιφυλάσ-
μηθούμε ότι το r (ρ) διαβάζεται τελικά και ως ν) V: λαμβάνεται άλλοτε ως β κι άλλοτε ως ν.
σει εκπλήξεις: Aigaion = ang ignangion aigaingaiai
Η: κ, ς, σ, ή για δημιουργία δασέων φθόγ-
To woman στα Αγγλικά, διαβάστηκε έτσι νάβαν: γων με κ, π, τ = CH. Με φ,χ,θ = ΡΗ. = εξ εκρήξεως ηφαιστείου, ognegananon ganai
βαννά. Το ν αποδόθηκε με το w. 'Ετσι, η λέξη Υ: ι, Υ, υ. ainaoi inagon = εξεπήδησαν πηγαί αέναοι υδά-
διαβάστηκε woman, όπου m=b, o=a. Η δε λέξη j : ι, γ, Υ, σ, Ζ, δ. των!
ζ: ι, Υ, Ζ, σ, γ, δ.
vanna, αν συνεχίσει κανείς την αποκρυπτογράφη- Από την αγγλική λέξη break, διαβάζουμε: ·
F: θ, φ, σ, δ, τ, λ, ν, β, φ.
ση, μας δίνει το νόημα νεαρά γυνή αλλά και μάνα. Q: έχει τις διαλεκτικές μεταβολές του s ή c baerer erbareak= παύση εργασίας · erabaerer=
Ας πάμε για λίγο στην Αμερική. Η Γουιάνα της W: έχει τη σημασία του Σ, γιατί αρχικά παρι- ανάπαυση · kerak erkareak ourekabrarar ή rear=
στανόταν ανεστραμμένο.
Ν. Αμερικής αποκρυπτογραφείται: Guiana: guia τέλος εργασίας ολιγόχρονης ή ολιγοχρσνίας.
Ainai = γαία Άδου! Αν προχωρήσει κανείς την α- Κίνδυνος = cindunos cisoncunud somudou =
ποκρυπτογράφηση θα βρει: uigignag igunag λά", πως ένας ιστορικός ερευνητής του Ιόου αι- περίγυρος θανάτου · duosnoni osnundue
Angunina = οικισμός Εφύρας Ορχομενού! ώνα, ο Άντον Μπέουτερ επισημαίνει, ακολουθώ- cudunicocusos nisconuon cisouon ή osudnucui =
Anagugig ang Ainai gunginai, gunan Aigui. Igu ντας τις παράξενες παρατηρήσεις του Σαρμιέντο διαδρομή άγνωστης αντιμετώπισης δυσκολιών
Anagniain= Ανάβασις εξ Αϊδου Κέρβερου, Κυνός ντε Γκαμπόα, πως ο Στράβων κοι ο Σολίνος ονσ- τυχαίων ή εν επιγνώσει · osnudicsos undunicsis =
Άίδου υπό Ηρακλέους (ang= εσκ= εξ). φέρουν ότι ο Οδυσσέας, μετά την όλωση της απρόβλεπτος εξέλιξις, ondunicosinud
Στη Γουιάνα, λοιπόν, η ανάβαση από τον Αδη Τροίας, έπλευσε προς τα Δυτικά cusonducion = αντιμετώπιση
του Κέρβερου, του σκύλου του Αδη! και στη Λουζιτάνια ίδρυσε τη Λι- καταστάσεως
Ας μεταφερθούμε στις Η.Π.Α.: Κεντάκυ, Κάν- σαβόνα. Μετά θέλησε να συνεχί- Σινεμά - cinema =
σας, Οντάριο, Μίτσιγκαν, Ουισκόνσιν: οι πολιτεί- σει το ταξίδι του στον Ατλαντι- cinemacacrsemac = κινηματο-
ες αυτές αποκρυπτογραφούμενες μας λένε πως κό και εξαφανίστηκε. Ποτέ mo γράφος. Κι αv θέλουμε περισ-
είναι χώρες διαμονής... Κενταύρων! Αποκρυπτο- δε μαθεύτηκε τι απέγινε. σότερες πληροφορίες, θα
γραφώντας τη λέξη: Κεντόκυ = Centacu = caua = Αποκρυπτογραφώντας εξάλ- δούμε ότι cinema = maceni
γαία centaucan = Κενταύρων - teanocu centaucan λου τις διάφορες σχετικές ονο- mnacecnaice caineam = μηχα-
= διαμονή Κενταύρων, μασίες, ανακαλύπτουμε πως οι νή προβάλλουσα ταινίαν!
Ποιοι ήταν όμως οι Κένταυροι; Η ίδια η λέξη άνθρωποι που επέδρασαν κατα- Τέλος, αν αναλύσουμε τη
θα μας το αποκαλύψει. Μας λέει λοιπόν: centacu λυτικά ακόμη και στη μακρυνή λέξη ύπνος: upsos puspus=
= centaucau aenae = (Κένταυροι είναι) entnec Αμερική ήταν Έλληνες, όπως ο Μορφεύς (pu = Mo, s = ρ,
entecau enectanacuc = άνδρες υψηλού αναστή- Οδυσσέας, ο Ιάσων, ο Ηρακλής pous = φεύς)! ·
ματος, encenat uctauatutan centacuat = Έλληνες κ.ά. και οι ηρωικές τους πράξεις
Εσταιώτιδος Θεσσαλίας! Διεισδύουμε περισσό- διαδραματίστηκαν σε χώρες τό-
τερο στη λέξη: aucutaec cenatcun ecnenac = οι- σο μακρυνές, όσο κι αν μας εκπλήσσει αυτό! Η κ. Μαρίνα Καραβά Γαλάνη είναι φιλόλογος
- Λυκειάρχης. Οργανώνει σχετικά σεμινάρια
κήσεις Πελασγών Ελλήνων, auc ucanetac = εις Οποιοδήποτε όνομα και αν πάρουμε, μέσα α-
με μεγάλη επιτυχία και το βιβλίο της, Η Ελλη-
Αμερικήν! πό τη διαδικασία της αποκρυπτογράφησης, απο- νική Γλώσσα μητέρα των γλωσσών του κό-
Πάμε στο Μεξικό με μια μικρή παρένθεση δεικνύει την ελληνική του καταγωγή. Και εξακο- σμου, στο οποίο αναλύει διεξοδικά την απο-
πρώτα... Ο Ενρίκο Ματτίεβιτς στο βιβλίο του Τα- λουθεί ο Μπέουτερ πως, αν πιστέψουμε πως έ- κρυπτογράφηση της ελληνικής γλώσσας,
διατίθεται αποκλειστικά από την ίδια.
ξίδι στη Μυθολογική Κόλαση αναφέρει στα "ψι- τσι έγιναν τα πράγματα, πρέπει να κοιτάξουμε ο-
τηλ.: 4634247, fax: 4625944.

ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ 27
Μπορεί αν το θελήσει ο θεός να μην είναι... θεός;
Αν ναι, τότε καταργεί τη θεϊκή ουσία του, που τον προσδιορίζει ως αιώνιο και αναλλοίωτο...
Αν όχι, δεν είναι ελεύθερος ούτε και παντοδύναμος!

Η ΤΡΙΑΔΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΔΟΥΛΕΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΛΩΝ


Να και μερικά άλλα ερωτήματα που προκύπτουν απο τον παραπάνω προβληματισμό:
Είναι δούλοι, οι «δούλοι του Θεού» χριστιανοί;
Πόσο ελεύθερος μπορεί να είναι ο πιστός ενός μη ελεύθερου θεού;
Είναι θεϊκές ή δαιμονικές οντότητες οι αρχαίοι θεοί;

του καθ. Β. Μπακούρου

σκόπιμη σύγχυση που καλλιεργείται με συγκε- είναι από την πλευρά του Χριστιανισμού, η Ορθοδοξία και από την πλευρά της
κριμένη πρόθεση κι από συγκεκριμένους ειδωλολατρίας, η Ολυμπιακή θρησκεία.
κύκλους τείνει να γενικευθεί στα πλαίσια της
ελληνικής πνευματικής ζωής. H σύγχυση αυτή Τι είναι ελευθερία
αφορά, επιλεκτικά, κυρίως τον ιστορικό βίο του Διερευνώντας τις θρησκευτικές αντιλήψεις των Αρχαίων - και ειδικά αναφορικά με
Ελληνισμού, με αποτέλεσμα οι Ελληνες - κυρίως οι το πρόβλημα της ελευθερίας - θα διαπιστώσουμε ότι αγγίζουμε ένα θέμα που είχε
νέοι - να μην γνωρίζουν ποια ακριβώς παρακατα- ήδη προκαλέσει οξύτατες και συνεχείς αντιπαραθέσεις ήδη από τους κλασσικούς
θήκη καλούνται να κληρονομήσουν και εν συνεχεία χρόνους. Τόσο η ομηρική "θεολογία" όσο και η θεογονία του Ησιόδου αν εξεταστούν
να κληροδοτήσουν. επισταμένα (όπως έκαναν ήδη οι Σοφιστές) εγκλείουν τις ακόλουθες αντιφάσεις σε
Σύμπτωμα αυτής της σύγχυσης είναι και η φιλοσοφικό επίπεδο: οι θεοί του Ολύμπου προβάλλονται ως παντοδύναμοι, ωστόσο
απλουστευτική συγκριτική εξέταση της αρχαίας ποικίλα χωρία στον Όμηρο προϋποθέτουν την ύπαρξη μίας "κοσμικής τάξης" - μίας
ειδωλολατρίας με τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό και μοίρας (αίσα) - που ούτε ο Δίας είναι δυνατόν να παραβιάσει ατιμώρητος!
μάλιστα με τα πνευματικά κριτήρια που καθιέρωσε Με άλλα λόγια ο κορυφαίος των θεών και των ανθρώπων είναι δέσμιος όρων τους
το κίνημα του Διαφωτισμού. οποίους οφείλει να υπακούει, για να μην αυτοκαταργηθεί... Αξίζει να σημειωθεί ότι
Μάλιστα στο πρόσφατο συμπόσιο που οργάνωσε αυτή την παντοδύναμη Μοίρα αναγνωρίζει ως κοινή για θεούς και ανθρώπους και ο
το ΤΜ, επιχειρήθηκε από ακαδημαϊκά χείλη με Πλάτων.
παραδειγματολογικό τρόπο να ψεγεί ο Χριστιανι- H επισήμανση ότι «αυτή η θεολογική θέση απηχεί στους Θεούς την ελληνική αντί-
σμός επειδή καλλιεργεί στους πιστούς του τη συνεί- ληψη του μέτρου και την προσπάθεια για "αποφυγή της ύβρεως"» δεν μεταβάλλει
δηση του «δούλου του Θεού». Είναι βέβαια περιττό στο ελάχιστον την πεπερασμένη σύλληψη της θεότητας που υποβαθρώνει.
νο τονιστεί ότι τέτοιου είδους όροι συχνά παρελή-
φθησαν από την ειδωλολατρική ιερολογία και δια- Είναι ο θεός ελεύθερος να μην είναι θεός;
τρέχουν πλήθος κειμένων της αρχαίας γραμμα- Εκτός όμως από αυτή την εξωτερική δέσμευση, ο Δίας και γενικά οι ειδωλολατρικοί
τείας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι ακόλουθοι θεοί υφίστανται και μία εσωτερική δέσμευση πολύ πιο ουσιώδη και καταλυτική: Η
στίχοι από τον Οιδίποδα Τύραννο, με τους οποίους απόλυτη ελευθερία της θεότητας εγκρύπτει τον έσχατο κίνδυνο του αναγκαστικού
ο Τειρεσίας απευθύνεται στον Οιδίποδα: «ου γαρ τι μονισμού που τελικά προκύπτει αντιφατικός με τον απόλυτο χαρακτήρα αυτής της
σοι ζω δούλος, αλλά Λοξία»... (γιατί δεν ζω ως δού- ελευθερίας! Δηλαδή: η μοναδικότητα της θείας ουσίας υποχρεώνει τον θεό στο ρόλο
λος δικός σου αλλά του Λοξία)! του, δηλαδή να είναι η θεουργός δύναμη. Με άλλα λόγια, κανείς ειδωλολατρικός θεός
Προσπερνώντας τέτοιου είδους απλουστεύσεις, δεν μπορεί να μην είναι θεός! Ο ίδιος είναι δέσμιος των προϋποθέσεων και "προδια-
για να καθορίσουμε με σαφήνεια το ήθος που καλ- γραφών" της ουσίας του και του ρόλου του.
λιεργεί μία θρησκεία στους πιστούς της οφείλουμε Από αυτές τις δύο πρωχαρχικές δεσμεύσεις προκύπτουν πλήθος άλλες, ως λογι-
πρωτίστως να διερευνήσουμε το ήθος της θεότητας κές συνέπειες. Για παράδειγμα ο Δίας είναι βέβαιο πάνω από την ροή του χρόνου,
που αυτή η θρησκεία διαννοεί. Με άλλα λόγια, το αλλά δεν είναι έξω από το χρόνο. Δεν γερνάει, αλλά δημιουργήθηκε εντός χρόνου και
ήθος του πιστού τείνει να υλοποιήσει το στερεό- γι' αυχό οι πράξεις του υφίστανται τη φθορά του. Είναι χαρακτηριστικό το απόσπα-
τυπο της θεότητας στην οποία αυτός αποθέτει τη σμα από χον "Προμηθέα Δεσμώτη" του θεολογικότατου Αισχύλου, τα λόγια με τα
συνείδηση του! οποία ο τιτάνας Προμηθέας απευθύνεται στον Ερμή, ιδεολογικό φερέφωνο του Δία:
Για να απαντήσουμε λοιπόν ευθέως, αν και καχά Νέον νέοι κρατείτε και δοκείτε δη / Ναίειν απενθή πέργαμ'·
πόσο, η ειδωλολατρία ή ο Χριστιανισμός διαπλά- ουκ εκ τώνδε εγώ / δισσούς τυράννους εκπεσόντας ησθόμην;
θουν πιστούς δούλους ή ελεύθερους, θα πρέπει να Τρίτον δε τον νυν κοιρανούντ' επόψομαι /αίσχιστα και τάχιστα
εξετάσουμε αν ο "Θεός" (ή οι "Θεοί") τους είναι οι (Νέοι με νέα εξουσία και νομίζεχε όχι κατοικείτε σε παλάτια που δεν τα φτάνει το
ίδιοι "δούλοι" ή "ελεύθεροι". πένθος, δεν είδα εγώ δύο τυράννους να διώχνονται από αυτά; και τρίτον θα δω,
Συγκριτική βάση στην εξέταση μας, εφ' όσον αυτόν που τώρα εξουσιάζει αισχρότατα και πολύ γρήγορα).
αναφερόμαστε στην ελληνική πραγματικότητα, Όποιος διαβάζει με ορθάνοιχτα μάτια κατανοεί ότι ο Προμηθέας - Τιτάνας αυτός

30 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
παλαιότερος από τον Δία - απειλεί τον νέο βασιλιά των θεών, προμαντεύονχας την γνωστικούς ακρωτηριασμούς δεν προκαλούν οργή
επικείμενη πτώση του. Αξίζει μάλιστα να υπογραμμισθεί ότι την ίδια τύχη, την υπο- αλλά θυμηδία, ιδιαίτερα μάλιστα όταν διατυπώνο-
κείμενη στον ιστορικό χρόνο, είχαν και οι προπάτορες του Δία, Ουρανός και Κρόνος! νται επίσημα.
Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι, νομοτελειακά, η αρχαία ειδωλολατρία είναι ανίκανη Είναι περιττό ίσως να τονιστεί ότι μόνον η πλή-
να διαπλάσει ήθος ελεύθερου ανθρώπου γιατί τα βασικά συστατικά της θεότητας ρης διαστροφή του χριστιανικού πνεύματος είναι
που προβάλλει ως πρότυπο δεν θεμελιώνονται στο ιδανικό της ελευθερίας. Αντιθέ- δυνατόν να οδηγήσει στην χρησιμοποίηση της χρι-
τως, οι θεότητες των αρχαίων εκπροσωπούν ακράτως ανθρωπομορφικά το δράμα στιανικής θεολογίας ή θρησκείας για την διά-
και την αντίφαση που βιώνει εγκλωβισμένη στο χωροχρόνο η ανθρώπινη ψυχή. πλαση δούλων. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι κάτι
Αυτές οι αντιφάσεις που εγκλείει η ειδωλολατρική σύλληψη της θεότητας δεν τέτοιο επιχειρήθηκε πρωτίστως στη Δύση και
ήταν δυνατόν να διαφύγουν από τη χριστιανική φιλοσοφική και θεολογική σκέψη εισήχθη στην Ανατολή μας, όταν πλέον οι αντιστά-
των πρώτων αιώνων. Οι Πατέρες - κυρίως οι Καππαδόκες - γνωρίζοντας σε βάθος σεις της ελληνικής πνευματικότητας είχαν ατονή-
την αρχαία ελληνική σκέψη είχαν συλλάβει τον νομοτελειακός υπόδουλο χαρακτήρα σει (Τουρκοκρατία).
μιας τέτοιας θεότητας και προσπάθησαν να ερμηνεύσουν με το ελληνικό φιλοσο- Επιλογικά, αξίζει να πιθανολογήσω και τούτο: οι
φικό τους οπλοστάσιο την Αγία Γραφή, ώστε διαμορφώνοντας λεκτικά το δόγμα της αρχαίοι Ελληνες, λαός φιλόθρησκος και εν γένει
τριαδικότητος να λύσουν το «δράμα» της θείας ουσίας και την τραγωδία τής,
δέσμιας σε αυτήν, ανθρώπινης ψυχής.
Διαπίστωσαν λοιπόν ότι στην Αγία Γραφή και συγκεκριμένα στην Καινή
Διαθήκη ο θεός είχε επιλέξει να εμφανίσει στοιχεία Του άγνωστα στον προ-
χριστιανικό κόσμο. Συγκεκριμένα, σε πλείστα χωρία υπήρχαν διάσπαρτες ανα-
φορές σε μία πληθυντική θεότητα, που αν και ουσιωδώς είναι μία, εκ-προσω-
πείται με τρεις τρόπους ή αλλιώς τριχοτομείται σε επίπεδο ύπαρξης.
Η ορθόδοξη πατερική σκέψη για πρώτη φορά στην ιστορία της θεολογίας
συνέλαβε την θεότητα όχι ως ουσία αλλά ως υπόσταση. Ακολούθως, για
πρώτη φορά στην ιστορία της φιλοσοφίας, αντελήφθη τον άνθρωπο όχι ως
άτομο, αλλά ως πρόσωπο.
Οι ειδωλολατρικές θεότητες δεν είναι πρόσωπα. Ενεργούν και πραγματώ-
νονται ως Ανθρωποι και αυτή είναι η αιτία της φευγαλέας ψευδαίσθησης ότι
αποκτούν πρόσωπο, με τη φιλοσοφική έννοια του όρου (ελευθερία, αυτοσυνει-
δησία - ετεροσυνειδησία). Ο Ανθρωπος της αρχαιότητας δεν είναι πρόσωπο
στην πληρότητα του όρου, αφού είναι υποκείμενος στις διαστάσεις της φθο-
ράς, όπως πολύ σωστά είχε επισημάνει ο Αριστοτέλης. Είναι ο Άνθρωπος της
χριστιανικής εποχής που κατέχει πλέον τη μέθοδο να γίνει πρόσωπο, αν το
θελήσει!
Το δόγμα βέβαια της τριαδικότητας αποτελεί πρωταρχικό βήμα για μία νέα
σχέση Θεου-Ανθρώπου αλλά και Ανθρώπου-Κόσμου, αφού μεταθέτει τον κρι-
σιμότατο οντολογικό προβληματισμό για την ουσία του πρωταρχικού όντος
(Θεού) αλλά και των υπολοίπων όντων, από το "τι" (είναι) στο "πώς" είναι,
δηλαδή από την ίδια την ουσία, στην ύπαρξη.
Παρόλα αυτά, ακόμη δεν αίρεται η θεμελιακή αντινομία που εγκρύπτει η
ελευθερία του Θεού: «ο Θεός δύναται όλα όσα θέλει, αλλά δεν θέλει όλα όσα
δύναται». Μπορεί ωστόσο να μην είναι θεός; Η ελευθερία της ύπαρξης Του
(θεϊκή ελευθερία) δεν περιορίζεται από την αναγκαιότητα της (θεϊκής επίσης)
ουσίας του; Είναι ο Απόλλων ελεύθερος; Η Αρχαία Ελληνική Θρη-
Η πατερική σκέψη διακηρύττει ότι η ουσία του Θεού αυτή καθεαυτή, και άγνωστη σκεία οριοθετεί τους θεούς της εντός του σύμπα-
είναι και δυνητικά ασύλληπτη, για τσν άνθρωπο. Η ύπαρξή του ωστόσο - και συγκε- ντος, και άρα υποκείμενους στις νομοτέλειες του.
κριμένα οι τρεις υποστάσεις της ουσίας αυτής - όσο έχουν αποκαλυφθεί στους Αντίθετα ο Χριστιανισμός τοποθετεί τον θεό εκτός
ανθρώπους, δεν υποχρεώνονται να εκπροσωπούν την θεότητα. Το επιθυμούν ελεύ- του κόσμου, δηλαδή μη εξαρτώμενο από τις εγκό-
θερα. Η βούληση αυτή δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας πειστικής επιχειρηματολόγη- σμιες αναγκαιότητες. Πιστεύει δε ότι η απόδοση λα-
σης, αλλά αποτέλεσμα της Αγάπης που χα συνδέει και χα συνέχει. Έτσι αποκτά το τρείας ακριβώς σε οντότητες «μη ελεύθερες»
ουσιαστικό της περιεχόμενο η περίφημη φράση του Ιωάννη: «Ο Θεός αγάπη εστί....» οδηγεί αντίστοιχα σε μη ελευθερία.
Αλλά είναι φυσικό να προβάλει το εξής ερώτημα: Η
Με άλλα λόγια ο θεός είναι, δηλαδή υπάρχει, μέσω της αγάπης.
λατρεία ενός πεντελώς ελεύθερου όντος (θεού) κά-
Καταλαβαίνουμε λοιπόν γιατί για την πατερική σκέψη ελάχιστη αξία έχει η πίστη νει τον χριστιανό να μετέχει και ο ίδιος σ' αυτή την α-
σε έναν ή πολλούς θεούς, αφού όλοι είναι είδωλα - δηλαδή ανδράποδα - όταν δεν πόλυτη ελευθερία; Η ορθόδοξη άποψη δέχεται ότι με
είναι πρόσωπα και υπακούουν σε εξωτερικούς ή εσωτερικούς καταναγκασμούς! την άσκηση μπορεί κανείς να «θεωθεί» δηλαδή να ε-
Για αυτό το λόγο, ούτε ο θεός των Μωαμεθανών ούτε ο θεός των Ιουδαίων είναι νωθεί με το θείο. Ποτέ όμως με τη θεία Ουσία, η ο-
ο χριστιανικός θεός, ακόμη και αν οι Ιουδαίοι, ειδικά, χρησιμοποιούν την Παλαιά ποία παραμένει απόμακρη ως ξεχωριστό πρόσωπο.
Διαθήκη! Η Ιουδαϊκή θεότητα είναι θεότητα «εντός» της Ιστορίας. Ο Χριστιανικός («Ο Απόλλων σκοτώνει τον Μαρσύα». R. Guido 1630)
Θεός κείται πέρα από αυτήν!
H ορθόδοξη άποψη μάλιστα είναι ότι οποιαδήποτε προσπάθεια συνδιαλλαγής με ευσεβής, ίσως επειδή ακριβώς είχαν συλλάβει τον
το θείο, αν εμπεριέχει τη θέση ότι ο θεός δεν είναι πρόσωπο, αποτελεί βλασφημία υποδουλωτικό χαρακτήρα του ειδωλολατρικού
και ουσιαστικά απευθύνεται σε δαιμονικές οντότητες! Εξ ού και η ορθόδοξη πεποί- ήθους, δεν είχαν συμπεριλάβει τη συστηματική θεο-
θηση ότι οι μουσουλμάνοι είναι... ειδωλολάτρες! Με άλλα λόγια, ως προς την Ουσία λογική κατάρτιση στα διάφορα κατά περιοχές
άγγελοι και δαίμονες είναι ίδιοι. Εκεί που διαφοροποιούνται πλήρως είναι στην εκπαιδευτικά συστήματα τους. Περιόρισαν τη θρη-
Ύπαρξη - στο πώς υπάρχουν - και αυτό είναι το καθοριστικό. Η ίδια αυτή Ουσία είναι σκευτική διαπαιδαγώγηση απλά στα όρια της κοι-
εξαιρετικά δύσκολο να προσεγγιστεί νοητικά. Γιαυτό άλλωστε και η Ορθοδοξία απο- νωνικής καθηκοντολογίας. Ουδέποτε ο παγανισμός
φεύγει να συζητά περί της θείας Ουσίας. υπήρξε λοιπόν φορέας ή εκφραστής της ελληνικής
Οι φληναφολογίες λοιπόν περί "ιουδαιοχριστιανισμού", επειδή στηρίζονται σε παιδείας! Ας μην ξεχνιόμαστε! ΤΜ

ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ 31
του Θ. Μαστακούρη

ΣΤΙΓΜΕΣ ΑΠΟ ΜΙΑ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΠΟΥ ΑΡΝΕΙΤΑΙ ΝΑ ΠΕΘΑΝΕΙ

Πανέμορφες Νεράιδες και Ξωτικά, το Στοιχειό της Βρύσης


και το Σμυριδάκι, ευτυχώς είναι ακόμη ζωντανά
στην ψυχή και στα βουνά των Ελλήνων... Για πόσο όμως;
σοι ζουν στις μεγαλουπόλεις κτρικών δικτύων παρέχουν κάποιες ερ- αλλά και μια λαογραφική παράδοση κυ-
- πνιγμένοι από το άγχος μηνείες. Δεν λείπουν όμως και όσοι μι- ριολεκτικά ζωντανή: πολλές υπερφυσι-
της καθημερινότητας και λούν για μια «συνωμοσία» αποκοπής του κές θεάσεις και ακούσματα δεν μας πε-
τον καταιγισμό των παγκό- ανθρώπου με αυτό το υπαρκτό και τόσο ριγράφτηκαν απλώς και μόνο με τη μορ-
σμιων "προτύπων" συμπερι- ενδιαφέρον κομμάτι της φύσης. Μια φή θρύλων, αλλά με τη μορφή προσωπι-
φοράς, εργασίας, διασκέδασης, ψυχαγω- προσπάθεια που σκοπό έχει να μας ρο- κών εμπειριών! Το κατά πόσον είναι α-
γίας, ακόμα και εσωτερικής αναζήτησης μποτοποιήσει και να μας κάνει ψυχικά ληθινά, ας το κρίνει ξεχωριστά ο κάθε α-
- ίσως είναι δύσκολο να καταλάβουν πως φτωχότερους, την ώρα που τα τυπικά ναγνώστης. Εμείς μπορούμε μονάχα να
μερικές ώρες δρόμο μακριά από την πό- και οι όροι επαφής με αυτόν τον κόσμο διαβεβαιώσουμε τη σοβαρότητα και νη-
λη, υπάρχουν ακόμα και σήμερα σημεία είναι διαθέσιμα μόνο από ορισμένους... φαλιότητα των μαρτύρων, καθώς και α-
της Ελλάδας όπου ο χρόνος έχει σταμα- Ένα από τα σημεία αυτά είναι και το ληθινή αίσθηση δέους και τρόμου που
τήσει στο χθες. Ακόμα πιο περίεργο είναι χωριό Αγόριανη, μια ώρα περίπου από- μας προκάλεσε η επίσκεψη σε κάποιους
ότι πολλές φορές η ροή του χρόνου στα- σταση από τη Σπάρτη, στις πλαγιές του "τόπους δύναμης", έστω κι αν αυτό έγι-
ματάει ολοκληρωτικά, ή αλλοιώνεται, επι- Ταϋγέτου, Βρεθήκαμε πρόσφατα εκεί νε μέρα - μεσημέρι.
τρέποντας την επικοινωνία με άλλα επί- και είχαμε την ευκαιρία να ακούσουμε α-
πεδα ύπαρξης! Θέλετε εσωτερικά, θέλε- πό πρώτο χέρι τις μαρτυρίες κάποιων Οι νεράιδες
τε εσωτερικά, πάντως αυτά τα επίπεδα κατοίκων, αλλά και να φωτογραφίσουμε Η πίστη σε μια φυλή πλασμάτων με αν-
μικρή σχέση έχουν με τον κόσμο μας... μέρη τα οποία «κρατούν», σύμφωνα με θρώπινη μορφή, αλλά κατ υπερφυσικές
Βέβαια οι χώροι και τα φαινόμενα αυ- τους Αγοριανίτες - ή, όπως θα λέγαμε ε- δυνάμεις, τα οποία κατοικούν στα πιο
τά όλο και λιγοστεύουν. Ο πολυάσχολος μείς - αποτελούν τόπους επικοινωνίας βαθιά σημεία των δασών, είναι διαδεδο-
νους μας. η επέκταση των κατοικημέ- με άλλες διαστάσεις. μένη από πανάρχαια εποχή σε όλους
νων τόπων και τους λαούς της Ευρώπης και στην Ελλά-
των ηλε- Το χωριό δα ειδικότερα. Το ελληνικά λαογραφικά
Η Αγόριανη είναι κτισμένη στη βορειοα- βιβλία είναι γεμάτα από τέτοιες παραδό-
νατολική πλαγιά του Ταϋγέτου, σε υψό- σεις. Είναι εκπληκτικό ότι ανακαλύψαμε
μετρο 750 μέτρων και βρίσκεται κάπου μερικές απ' αυτές - ιδιαίτερα αξιόλογες
35 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Σπάρ- και ενδιαφέρουσες - όχι μόνο σαν τμήμα
της. Ένα αυτοκίνητο χρειάζεται του- μιας προφορικής παράδοσης με τη μορ-
λάχιστον μια ώρα για να καλύψει αυ- φή παραμυθιών, αλλά σαν ζωντανό κομ-
τή τη μικρή απόσταση, εξαιτίας ιης μάτι της καθημερινής πραγματικότητας
στενότητας και των δυσκολιών των κατοίκων ενός χωριού. Μιλήσαμε
του δρόμου. με ηλικιωμένους αλλά και νεότερους κα-
Πολύ κοντά της έχει ανακα- τοίκους, κυρίως γυναίκες, ίσως γιατί οι
λυφθεί η σπουδαία αρχαιολο- γυναίκες είναι πιο ευαίσθητες σε ψυχικά
γική τοποθεσία της Πελλά- φαινόμενα, ίσως πάλι γιατί οι άνδρες δί-
νας. Πολλοί ισχυρίζονται πως σταζαν περισσότερο να δείξουν την πί-
στη συγκεκριμένη τοποθεσία στη τους στα "αερικά".
βρίσκονται τα ερείπια του Μια εμπειρία από πρώτο χέρι είχε η
παλατιού της Λήδας, της κυρα-Λένη, η μικρόσωμη ηλικιωμένη γυ-
θρυλικής πριγκίπισσας την ναίκα, της οποίας το νευρώδες κορμί και
οποία επισκέφτηκε ο Ζευς το σοφό, ψύχραιμο βλέμμα, κάθε άλλο
με τη μορφή κύκνου, για να παρά "αλαφροΐσκιωτο" άνθρωπο δεί-
αποκτήσει μαζί της τους χνουν. Το σημείο στο οποίο είχε την ε-
Διόσκουρους, δηλαδή τον μπειρία, μερικά χρόνια πριν, ήταν οι
Κάστορα και τον Πολυδεύκη σπηλιές στα βράχια πίσω από την Πανα-
καθώς και την Ωραία Ελένη. γιά, τον κύριο ναό του χωριού.
Το χωριό είναι "πνιγμένο" Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε πως οι
στα έλατα, τα πεύκα και τις κάτοικοι του χωριού εργάζονται σχεδόν
καστανιές και διατηρεί ατόφιο ασταμάτητα μέσα στη φύση, σε καλλιέρ-
το παραδοσιακό του χρώμα, γειες οι οποίες μπορεί να απέχουν ώρες
γυναίκες που μας μετέφεραν τη διήγηση
αυτή, η Χρίσταινα διαβεβαίωνε πως μά-
γισσα και νεράιδα δεν αντάλλαξαν παι-
διά, τουλάχιστον δεν φάνηκε... Αν και το
πανέμορφο ξωτικό ζάρωσε το μέτωπο,
εμφανώς ενοχλημένο από την απαίτηση
της μάγισσας.
Αφού αλληλοκοιτάζονταν αμίλητες για
αρκετή ώρα, η μάγισσα γύρισε τελικά
την πλάτη στη νεράιδα κι έκανε νόημα
στη Χρίσταινα πως έπρεπε να πηγαί-
νουν. Άλαλη από τον τρόμο, η νεαρή γυ-
ναίκα την ακολούθησε σαν υπνωτισμέ-
νη. Βρήκαν τα ρούχα τους στο σημείο
To «Φονικόρεμα», όπως φαίνεται από ψηλά. Οι γνώμες διίστανται για το αν πήρε το όνομα του από που τα είχαν αφήσει, ντύθηκαν και επέ-
κάποιο φονικό, τις λεπτομέρειες του οποίου ακόμα και οι παλαιότεροι έχουν ξεχάσει, ή εξαιτίας της στρεψαν στο χωριό. Τελικά η διαδικασία
επικινδυνότητας του - μιας και στα περισσότερα σημεία του κυλάει μέσα σε ένα βαθύ και απότομο της πρόωρης γήρανσης αναστράφηκε
φαράγγι. και το παιδί μεγάλωσε γεμάτο υγεία,
απόσταση - με το μουλάρι ή με τα πόδια στορία ζει ακόμα και μάλιστα είναι, όπως σπούδασε και είναι σήμερα επιτυχημέ-
- από την πλησιέστερη ανθρώπινη κατοι- μας είπαν, επιστήμονας στην Αθήνα. νος επιστήμονας.
κία. Τα περισσότερα συμβάντα τα οποία Η Χρίσταινα, λοιπόν, είχε ένα πολύ σο- H ιστορία αυτή θυμίζει παρόμοιες συ-
έχουν καταγραφεί και παρατίθενται πιο βαρό πρόβλημα. Όσα παιδιά γεννούσε νήθειες των ξωτικών στις παραδόσεις ό-
κάτω, έχουν συμβεί σε ώρες αγροτικής πέθαιναν κάτω από μυστηριώδεις συν- λων των ευρωπαϊκών λαών. Τα ξωτικά
εργασίας, όταν δηλαδή το μυαλό είναι α- θήκες, από ένα σύνδρομο πρόωρης γή- αρπάζουν όμορφα μωρά από την κούνια
πασχολημένο με τα γήινα και τα απαραί- ρανσης, όπως θα λέγαμε σήμερα. Με τους, αφήνοντας στη θέση τους άσχη-
τητα, μειώνοντας έτσι τις πιθανότητες δυο λόγια, το δέρμα τους ζάρωνε και
τα φαινόμενα αυτά να αποτελούν τα απο- σταφίδιαζε, μέχρι που αποκτούσαν την Μια πελώρια, αιωνόβια ελιά με διάμετρο κορ-
κυήματα της ξαναμμένης φαντασίας κά- όψη ενός γέρου! Έχοντας γεννήσει ένα μού τόσο μεγάλη, που χρειάζονται αρκετοί άν-
ποιου αργόσχολου. ακόμα αγόρι, το οποίο παρουσίαζε τα ί- θρωποι για να τον αγκαλιάσουν, Σύμφωνα με
Ήταν, λοιπόν γύρω στις δέκα το πρωί, δια συμπτώματα, και μη θέλοντας να το τους κατοίκους του χωρικού, βρίσκεται εκεί
όταν η κυρα-Λένη είχε πάει να ρίξει λίπα- χάσει κι αυτό, κατέφυγε στη "μαγίστρα", «από τον καιρό των αρχαίων» κάτι που κάλιστα
σμα στις ελιές τής οικογένειας, στη ρε- δηλαδή στη μάγισσα του χωριού. Εκείνη μπορεί να είναι αλήθεια.
ματιά πίσω από την εκκλησία της Πανα- της είπε πως, αν ήθελε να σώσει το παι-
γιάς. Ξαφνικά, αισθάνθηκε μια ξαφνική δί της, έπρεπε να το πάρει μια νύχτα και
«φοβομανία», όπως τη χαρακτηρίζει η ί- να την ακολουθήσει μέχρι το Φονικόρε-
δια, την αίσθηση δηλαδή του υπερφυσι- μα και την πηγή του Αρχοντή, ένα από
κού τρόμου που έρχεται χωρίς κανένα ο- τα πιο ξακουστά "σημεία δύναμης" της
ρατό σημάδι, όταν βρίσκεται κανείς κο- περιοχής.
ντά σε κάποια έκφανση του υπερφυσι- Έτσι, ενώ πλησίαζαν μεσάνυχτα, η μά-
κού. γισσα κι η Χρίσταινα με το μωρό στην α-
Λίγες στιγμές αργότερα, άκουσε μια ε- γκαλιά έφτασαν στο Φονικόρεμα. Πριν
ξαίσια γυναικεία φωνή να τραγουδάει. πλησιάσουν την πηγή, η μάγισσα - κάτο-
Κοίταξε γύρω της, μα δεν είδε κανέναν. χος μιας παλιάς μυστικής Παράδοσης
Η πρώτη της σκέψη ήταν πως κάποιος που σιγά σιγά πεθαίνει - είπε στη νεαρή
λίγο πιο μακριά είχε ανοίξει ένα ραδιόφω- γυναίκα να γδυθεί εντελώς και να καβα-
νο, μα το τραγούδι ερχόταν από πολύ κο- λήσει ένα από τα δύο καλάμια που είχε
ντά και δεν συνοδευόταν από μουσικά όρ- φέρει μαζί της.
γανα. Προσπάθησε να ξεχωρίσει τα λόγια, Γεμάτη ντροπή, αλλά αποφασισμένη
μα της ήταν αδύνατον. Άκουγε μόνο τη να κάνει το παν για να σώσει το παιδί
ροή της μελωδίας, αλλά τα λόγια έμοιαζαν της, η νεαρή γυναίκα υπάκουσε. Η τε-
να μην ξεχωρίζουν στ' αυτιά της. λευταία εντολή της μάγισσας ήταν να μη
Η βρύση του Αρχοντή, έρημη εδώ και χρόνια, κυ-
Ήταν μια μελωδία απίστευτης ομορ- μιλήσει, ό,τι κι αν έβλεπε ή άκουγε στη
λάει ακόμα το λιγοστό νερό της.
φιάς, που δε χόρταινε να την ακούει. Θα συνέχεια. Υστερα, της πήρε το παιδί από
πρέπει να την αφουγκραζόταν ώρα πολ- τα χέρια και της έκανε νόημα να την α-
λή, όταν άκουσε λίγο πιο μακριά την κολουθήσει. Η Χρίσταινα δεν πίστευε
κουβέντα της θείας της με έναν συγχω- στα μάτια της:
ριανό τους. Τη στιγμή που ακούστηκαν Στο ξέφωτο της βρύσης, όρθια πάνω
οι ανθρώπινες φωνές, το τραγούδι στα- σε μια επίπεδη πέτρα, τους περίμενε μια
μάτησε ξαφνικά κατ δεν ξανακούστηκε. γυναίκα εκπληκτικής ομορφιάς με μα-
Η κυρα-Λένη μπορεί να άκουσε μια νε- κριά μαύρα μαλλιά, ντυμένη με ένα κατά-
ράιδα, αλλά υπάρχουν κι άλλες που τις έ- λευκο ρούχο! Στην αγκαλιά της έμοιαζε
χουν δει κατάματα. να κρατά ένα μικρό δεματάκι - ένα δεμα-
Στο χαγιάτι της κυρα-Λένης, μπροστά τάκι που κουνιόταν. Ήταν ένα άλλο μωρό!
σε φλιτζάνια αχνιστού καφέ, οι γυναίκες H μαγίστρα έκανε μερικά βήματα μπρο-
του χωριού μάς μίλησαν για τη Χρίσται- στά και είπε τρεις φορές: «Δώσ' μας γυ-
να, η οποία πέθανε μεν πριν λίγα χρόνια, ναίκα το παιδί και πάρε αυτόν το γέρο»!
αλλά το παιδί στο οποίο αναφέρεται η ι- Στις κατοπινές συζητήσεις της με τις
Στην κορυφή Ψηλό Τιμώρι, (: τιμω-
ρία;) κι ενώ ο γερο-Καρίτσης προσπα-
θούσε να φτάσει ένα ιδιαίτερα ψηλό έλα-
το, εμφανίστηκε μπροστά του ένας άν-
θρωπος που προσφέρθηκε να τον βοη-
θήσει. Έμοιαζε με τον Τόκα, έναν συγ-
χωριανό του, μόνο που ο γερο-Καρίτσης
δεν πολυπίστεψε στην ομοιότητα, επει-
δή είχε μια μικρή διαφορά: οι σχισμές
των ματιών του δεν ήταν τοποθετημέ-
νες οριζόντια, αλλά κάθετα πάνω στο
πρόσωπο του!
Τρέμοντας σύγκορμος, ο γερο-Καρί-
τσης τον ρώτησε:
- «Ορκίζεσαι στο Χριστό και την Πα-
μους αντικαταστάτες. Οι αγγλοσαξονικοί σε η πρώτη. «Ε, άντε, βγάλ' το τώρα», χην ναγιά πως είσαι ο Τόκας;»
λαοί τους ονομάζουν changelings (σε πο- παρότρυναν οι άλλες δύο! H νεράιδα πλη- - «Ωχ, αδελφέ», είπε ο άγνωστος και ε-
λύ ελεύθερη απόδοση στα ελληνικά: «υ- σίασε, άγγιξε το αυτί του χωρικού και φά- ξαφανίστηκε μπροστά στα μάτια του!
ποκατάστατα» ). νηκε να τραβάει κάτι. Ύστερα, οι νεράιδες Ίσως να ήταν ένα παραμύθι του γέρο
Τα παιδιά αυτά, αν τελικά φτάσουν χάθηκαν κι ο χωρικός συνειδητοποίησε Καρίτση για να πείθει τα παιδιά να μαζέ-
στην ενηλικίωση, επειδή τα περισσότερα πως ο πόνος τον είχε αφήσει! ψουν τις γίδες του, όμως κανείς απ' το
πεθαίνουν σε μικρή ηλτκία, αποκτούν χωριό δεν μπορεί να εξηγήσει γιατί ο γέ-
τρομερές παραψυχικές δυνάμεις και τον Νάνοι και κάτοικοι ρος γύρισε πίσω ξυπόλυτος, έχοντας χά-
παλιό καιρό κάθε χωριό, λίγο ως πολύ, της Κούφιας Γης! σει στο δρόμο τα παπούτσια του από το
είχε τον δικό του "αλαφροΐσκιωτο", κά- Αρκετοί κάτοικοι του χωριού ισχυρίζο- πολύ τρέξιμο!
ποιον δηλαδή που μπορούσε να δει και νταν μέχρι πρόσφατα πως είχαν συνα- Το τρομερό Στοιχειό της βρύσης του
να ακούσει πράγματα που κανείς άλλος ντήσει παράξενους νάνους, μικροσκοπι- Αρχοντή είναι ένα άλλο πρόσωπο της το-
δεν μπορούσε. κά ανθρωπάκια με μακριές γενειάδες, πικής παράδοσης. Πολλοί το έχουν δει
Μήπως τα μωρά αυτά είναι οι αποδιο- παρόμοια με αυτά για τα οποία διαβάζου- και σχεδόν όλοι το έχουν ακούσει. Μοιά-
πομπαίοι τράγοι κάποιας ετοιμοθάνατης με στα παραμύθια! Κάποιος, μάλιστα, α- ζει με πελώριο μαλλιαρό σκυλί, αλλά η
φυλής; Έχουν άραγε και οι νεράιδες γο- πό το Λογκανίκο, το διπλανό χωριό, κό- φωνή του μοιάζει με το μουγκρητό βοδι-
νίδια, ώστε να αντιμετωπίζουν προβλή- μπαζε πριν από μερικές δεκαετίες πως ού. Σύμφωνα με την παράδοση, όταν κά-
ματα ενδογαμίας και να απαιτούν και- είχε αιχμαλωτίσει έναν από αυτούς και ποιος χωριανός επρόκειτο να πεθάνει,
νούριο αίμα, έστω και ανθρώπινο, για να τον πήγε στο καφενείο του χωριού! το στοιχειό διέτρεχε όλον τον κεντρικό
συνεχίσουν το είδος τους; Ή μήπως όλα Τελικά, ο νάνος για να πείσει τον χω- δρόμο του χωριού μουγκανίζοντας φρι-
αυτά ήταν απλές δικαιολογίες των γονέ- ρικό να τον ελευθερώσει, τού αποκάλυ- χτά μέσα στη νύχτα και καταλήγοντας
ων για την εμφάνιση κάποιων προβλη- ψε το συνδυασμό των βοτάνων που γιά- στο νεκροταφείο, όπου και χανόταν.
ματικών βρεφών; Κανείς φυσικά δεν τρευαν τη χλαπάτσα, (δηλαδή, τη μολυ-
μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα. σματική ασθένεια διστομίαση, η οποία Το Σμυριδάκι
Τα ξωτικά φαίνεται να έχουν πάντα σε παλιότερες εποχές θέριζε ανθρώ- Ένα από τα πιο περίεργα πλάσματα που
μια διαφορετική αντίληψη ηθικής από πους αλλά και ζώα)! ακούσαμε να αναφέρεται η ύπαρξη τους,
τους ανθρώπους, παίζοντας πολλές φο- Αραγε να πρόκειται για κατοίκους της είναι το σμυριδάκι, το οποίο έχουν δει
ρές άσχημα παιχνίδια στους θνητούς. Κούφιας Γης, που βγαίνουν από τις πολ- πολλοί Αγοριανίτες μέσα στη νύχτα. Εί-
Ιδιαίτερα φοβούνται οι Αγοριανίτες την λές απύθμενες σπηλιές που υπάρχουν ναι μικρόσωμο, σε μέγεθος γάτας, αλλά
1η Αυγούστου (της Αναμονής, όπως την στη γύρω περιοχή; Δυστυχώς δεν μπο- κάτι πάνω στο κεφάλι του αστράφτει τό-
ονομάζουν). Εκείνη τη μέρα κανείς δεν ρέσαμε να βρούμε αυτόπτες μάρτυρες σο έντονα, ώστε μπορεί κανείς να το
πρέπει να κοιμηθεί σε ανοικτό χώρο, ού- τέτοιων γεγονότων. διακρίνει από απόσταση χιλιομέτρων.
τε ακόμα και μέσα σε κλειστούς χώρους Μερικοί λένε πως είναι τα μάτια του κι
αν κάπου από πάνω τους περνούν σωλή- Δαιμόνια και Στοιχειά άλλοι πως είναι κάτι παράξενο στο μέτω-
νες τρεχούμενου νερού. Πέρα από τις νεράιδες με τις σχεδόν α- πο του.
Ένας Αγοριανίτης κοιμήθηκε πριν από θώες φάρσες τους, τις νύχτες στα δάση Κανείς δεν το έχει πλησιάσει αρκετά
μερικά χρόνια για λίγη ώρα κοντά σε ένα γύρω από την Αγόριανη κυκλοφορούν κοντά για να βεβαιωθεί, μια και το πλά-
ρέμα και από εκείνη τη στιγμή είχε ένα και πιο επικίνδυνες, ή τουλάχιστον τρο- σμα αυτό φροντίζει πάντα να κρατά από-
φοβερό πόνο στο ένα του αυτί. Ο πόνος μακτικές οντότητες. Οι γυναίκες του σταση από τους ανθρώπους, μια από-
τον βασάνιζε για μια ολόκληρη χρονιά χωριού διηγούνται ακόμα την πραγματι- σταση που, όσο κι αν έχουν προσπαθή-
χωρίς καμιά εμφανή αιτία, μέχρι που οι κά ανατριχιαστική ιστορία του γερο-Κα- σει, οι κάτοικοι του χωριού δεν έχουν
γέροντες του χωριού τού είπαν να ξανα- ρίτση και του δαίμονα, που είχαν ακού- καταφέρει να καλύψουν.
πάει την επομένη 1η Αυγούστου στο ίδιο σει πολλές φορές από το στόμα του, ό- Το πιο περίεργο είναι, πως ένα σχεδόν
μέρος που είχε πλαγιάσει και να κάνει ταν ήταν μικρά κορίτσια. πανομοιότυπο πλάσμα θεάθηκε στη Νό-
πως κοιμάται, χωρίς όμως να αποκοιμη- Εκείνη την εποχή, πολλοί κάτοικοι τιο Αμερική από τους Ισπανούς Κονκι-
θεί πραγματικά. του χωριού ασχολούνταν με τη συλλογή σταδόρες του 16ου αιώνα! Ακόμα και η
Ο χωρικός ισχυρίζεται πως μέσα από μελά (ίσως ετυμολογούμενο από την αρ- ονομασία που του έδωσαν οι Ισπανοί
μισόκλειστα βλέφαρα είδε τρεις νεράιδες χαιοελληνική λέξη μέλας: μαύρος), όπως (carbunculus, δηλαδή μικρός άνθρακας,
να τον πλησιάζουν. «Αυτός κοιμάται ακό- ονόμαζαν ένα είδος παρασιτικού φυτού ή ρουμπίνι στα Λατινικά) παραπέμπει ε-
μα από πέρυσι», είπε μια από αυτές. «Μα που έβρισκαν πάνω στους κορμούς των τυμολογικά στη λέξη «σμυριδάκι», από
τι του έκανες;» ρώτησε η δεύτερη. «Του ελάτων και τον καρπό των οποίων χρη- τη σμυρίδα, ένα ορυκτό με μεγάλη πρό-
έβαλα ένα ξυλάκι μέσα στο αυτί», απάντη- σιμοποιούσαν για τη βαφή του μαλλιού. σμιξη κορουνδίου, ευγενής μορφή του ο-

34 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
νήκαν σε άτομο ηλικίας άνω των ογδό- Σε απόσταση μερικών μέτρων δίπλα
ντα ετών. Είδαμε τα απομεινάρια των ο- της, απλώνονται οι σπηλιές. Ο κυρ-Χρή-
στών, αν και δεν μπορούμε να μιλήσου- στος ισχυρίζεται πως, όταν ήταν μικρό
με με σιγουριά για το μήκος του - όντως παιδί, αυτός κι οι φίλοι του είχαν μπει
τεράστιου - σκελετού, αφού όλα τα κόκ- στις σπηλιές, αν και δεν προχώρησαν
καλα είναι στοιβαγμένα σε μια σχετικά πολύ βαθιά. Ωστόσο, οι σπηλιές συνέχι-
μικρή γυάλινη λειψανοθήκη. Το πιο πε- ζαν, όπως είπε, βαθιά μέσα στα έγκατα
ρίεργο όμως είναι ότι το κρανίο έχει α- του βουνού.
Τα αγκάθια και τα βάτα είναι σήμερα
τόσο πυκνά, ώστε αποκλείουν κάθε προ-
σπάθεια προσπέλασης, ειδικά μιας κι οι
περισσότερες σπηλιές είναι ανοιγμένες
στο βράχο πάνω από το επίπεδο του ε-
δάφους. Η ησυχία είναι απόλυτη, με μό-
νη εξαίρεση το βόμβο κάποιων εντόμων.
Μου δίνεται η αίσθηση πως θα μπορού-
σαμε να είμαστε οι τελευταίοι άνθρωποι
Επάνω: Το μικρό εκκλησάκι στην κορυφή της φω- πάνω στη Γη.
τογραφίας, είναι το σημείο απ' όπου περνά ο
δρόμος. Η κατάβαση μέχρι το Φονικόρεμα έγινε Ο οδηγός μου απομακρύνεται για να
από ένα μισοσβησμένο μονοπάτι και κράτησε κά- καπνίσει ένα τσιγάρο, κι εγώ αισθάνομαι
που τρία τέταρτα της ώρας. μια παράξενη και εντελώς ανεξήγητη τα-
Δεξιά: Οι «νεραϊδοσπηλιές» της βρύσης του ραχή να με καταλαμβάνει. Προσπαθώ να
Αρχοντή, η κατοικία των νεράιδων της περιοχής, πείσω τον εαυτό μου πως είναι μια υπο-
είναι πια εντελώς απροσπέλαστες από τα βάτα
συνείδητη αυθυποβολή, αν και δεν νιώ-
που τις έχουν καλύψει σαν αδιαπέραστο τείχος.
Ωστόσο, το δέος και ο υπερφυσυκός τρόμος που θω κάποιον συγκεκριμένο φόβο. Ίσως
προκαλεί η περιοχή είναι σχεδόν... χειροπιαστά! είναι μια αίσθηση μηδαμινότητας, απένα-
ντι στη Φύση, η οποία στην περιοχή ε-
ποίου είναι το ρουμπίνι. Στο έργο του κείνη παραμένει απόλυτη βασίλισσα. Χω-
Αργεντινή (1602), ο ιερέας και ποιητής ρίς τους τοίχους τής πόλης γύρω μου,
Μαρτίν ντελ Μπάρκο Σεντενέρα ισχυρί- αισθάνομαι το ίδιο μικρός με ένα μυρμή-
ζεται πως είδε ένα τέτοιο ακριβώς πλά- γκι μπροστά στη δύναμη της. Ίσως πάλι
σμα και μάλιστα πέρασε πολλές κακου- κάποια αόρατα μάτια να με παρακολου-
χίες προσπαθώντας μάταια να συλλάβει κόμα ακέραια και πολύ γερά όλα τα δό- θούν από το σκοτάδι, που γεμίζει τις
κάποιο στις ζούγκλες της Παραγουάης. ντια! κόγχες των ψηλών σπηλιών.
Παιχνίδια, ίσως, του ομαδικού ανθρώπι- Οδηγός μου ο κυρ-Χρήστος, ένας αει- Διώχνω τη σκέψη από το μυαλό μου,
νου ασυνείδητου ή ένα ακόμη είδος ζώ- θαλής εβδομηντάρης που ανοίγει δρόμο βγάζω τις τελευταίες φωτογραφίες και
ου-ξωτικού; μπροστά μου στο κατηφορικό μονοπάτι, φωνάζω στο θείο Χρήστο πως είναι ώρα
σπάζοντας τα αγκάθια και τα βάτα που να πηγαίνουμε. Τα φυλλώματα καταπί-
Το Φονικόρεμα μας κλείνουν το δρόμο με τα γυμνά του νουν τη φωνή μου σαν το καλύτερο μο-
Ο τόπος έχει πολλά μυστικά, τα περισ- χέρια! Η κατάβαση συνεχίζεται για πε- νωτικό. Στον - ακόμα πιο δύσκολο - δρό-
σότερα από τα οποία οι νεότεροι αγνο- ρισσότερο από μισή ώρα πάνω στις ξε- μο της επιστροφής, αναρωτιέμαι πώς θα
ούν, ή τα θεωρούν παραμύθια και οι με- ρολιθιές, όταν, στο βάθος της κλεισού- ήταν μια νύχτα στο Φονικόρεμα, δυο ώ-
γαλύτεροι είτε αποφεύγουν να διηγη- ρας, ακούμε το κύλισμα νερού. ρες απόσταση από την πλησιέστερη αν-
θούν, ή πραγματικά τα έχουν ξεχάσει με Το Φονικόρεμα (άγνωστο ακόμα κι α- θρώπινη κατοικία!
το πέρασμα των χρόνων, πό τους ίδιους, τους σημερινούς κατοί-
Ο γράφων έχει να καταθέσει μόνο μια
προσωπική του εμπειρία από την κατά-
βαση του στο «Φονικόρεμα». Πρόκειται
κους για το αν έχει ονομαστεί έτσι από
κάποιο φονικό που έγινε εκεί ή εξαιτίας
της επικινδυνότητας του) ξεπροβάλλει
Φ εύγω από το χωριό με μια υπόσχε-
ση στον εαυτό μου πως θα ξαναγυ-
ρίσω.Ίσως την επόμενη φορά να βρω το
για τον πιο γνωστό "τόπο δύναμης" της μέσα από μια κατάμαυρη τρύπα στα σω- θάρρος και τη διάθεση να βρεθώ μια νύ-
περιοχής, ένα μέρος το οποίο σε αλλοτι- θικά του βουνού και κυλάει σε μια κοίτη χτα μόνος μου στο δάσος, περιμένοντας
νά χρόνια ήταν σχετικά προσβάσιμο, αλ- σκαμμένη βαθιά μέσα στην πέτρα, έτσι να δω κάποια νεράιδα, κάποιο νάνο της
λά σήμερα καλύπτεται από ένα σχεδόν α- που οι "όχθες" του - αν μπορούν να ονο- Κούφιας Γης, το Σμυριδάκι ή (ελπίζω ό-
διαπέραστο τείχος βάτων και λοχμών. μαστούν έτσι - έχουν σε κάποια σημεία χι!) το Στοιχειό της Βρύσης.
Το μονοπάτι, ανοιγμένο τον παλιότερο ύψος πάνω από έξι μέτρα! Κάποιες άλλες διαστάσεις ύπαρξης, οι
καιρό από τα κατσίκια, ξεκινά μερικά χι- Περνάμε πάνω από το ρέμα στο πιο οποίες ίσως έχουν γεννηθεί από τη δύ-
λιόμετρα έξω από το χωριό, από το εκ- εύκολο - σχετικά! - σημείο του, περίπου ναμη της ανθρώπινης φαντασίας, ή ίσως
κλησάκι του Αγίου Πολυκάρπου, το ο- εκεί που ξεπροβάλλει μέσα από το βου- προϋπήρχαν της δικής μας, ανοίγουν τις
ποίο έχει κι αυτό τη μικρή του «υπερφυ- νό. Από εκεί και πέρα ξαναρχίζει η ανά- πύλες τους κάπου πολύ κοντά μας. Για
σική παράδοση». Λέγεται πως κτίστηκε βαση. Στα μισά της πλαγιάς τής κλεισού- να νιώθουμε μεγαλύτερη ασφάλεια, ή ί-
στο μέρος όπου βρέθηκαν τα λείψανα ε- ρας συναντάμε τη Βρύση του Αρχοντή σως για να γίνουμε πνευματικά φτωχό-
νός γίγαντα, στο σκελετό του οποίου μό- και τις Νεραϊδοσπηλιές, τον ισχυρότερο τεροι, φοβάμαι πως σύντομα θα φροντί-
νο το μήκος του οστού της κνήμης έ- τόπο δύναμης της περιοχής. Η βρύση σουμε να κλείσουμε κι αυτές. ΤΜ
φτανε τα 80 εκατοστά! φαίνεται να έχει κτιστεί πριν από πολλές
Οι κάτοικοι ισχυρίζονται πως κάποιος δεκαετίες και συνεχίζει να τρέχει ακόμα Το ΤΜ καλεί τους αναγνώστες του απ' όλη
γιατρός από την Αθήνα που εξέτασε τα λίγο νερό, αν και είναι αμφίβολο αν δέχε- την Ελλάδα να στείλουν παρόμοιες
«ανταποκρίσεις από έναν κόσμο που χάνεται»,
λείψανα (τα οποία βρίσκονται σε γυάλινο ται πια επισκέψεις από οποιονδήποτε για τη διάσωση του, έστω και μέσα στις καρδιές
νάρθηκα μέσα στο ναό), δήλωσε πως α- (άνθρωπο, τουλάχιστον!). όσων δεν χαμογελούν ειρωνικά στο άκουσμα του...
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ
ή ιππεύοντας το άτι των συναισθημάτων...

Καθώς ο ρόλος της λογικής αποδεικνύεται - και


πειραματικά - όλο και μικρότερος σε σχέση με
αυτόν των συναισθημάτων, όσον αφορά την ευτυχία
και την πληρότητα της ζωής μας, είναι εξαιρετικά
ωφέλιμο να γνωρίζουμε τη μέθοδο της αρμονικής
συνύπαρξης με τα συναισθήματα μας.

του Σ. Τασούλα

Κ
αθώς οι γνώσεις μας για τη λειτουργία του ανθρώπου
ως ενιαίο σύνολο αυξάνονται με γεωμετρική ταχύ-
τητα, η επιστήμη κατανοεί ότι αυτό που θεωρούμε «ευ-
φυΐα» δεν έχει να κάνει μόνο με τις νοητικές μας ικανότη-
τες, απλά - κυρίως με τον δυσκολοχείριστο κόσμο των
συναισθημάτων μας. Έγινε έτσι φανερό ότι αν εμβαθύνουμε Η αξία της επίτευξης μιας ανώτερης ψυχικής κατάστασης, όπου η νοητική ευφυΐα
σε αυτόν και αποκωδικοποιήσουμε τα μηνύματα που κάθε ισορροπεί τέλεια με την ανεπτυγμένη Συναισθηματική Νοημοσύνη, απεικονίζεται
λεπτό μας στέλνει, θα μπορέσουμε να συμβάλουμε τα μέγι- εντυπωσιακά στην κάρτα «Αρχιέρεια» των Ταρό. Η δεξιά στήλη (Jahin) που παραδο-
σιακά συμβολίζει το δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου, τη φαντασία και την αυθόρ-
στα στην προσωπική μας εξέλιξη και ευτυχία. μητη έκφραση του συναισθήματος, εδώ αντιστοιχεί πλήρως με την έννοια της Συναι-
σθηματικής Νοημοσύνης (EQ). Παράλληλα, η αριστερή στήλη (Boaz) που παραδο-
Η κατάρριψη του IQ... σιακά συμβολίζει το αριστερό ημισφαίριο, τη λογική και την αυτοκυριαρχία, εδώ
εκφράζει τις ιδιότητες του IQ.
Η λέξη IQ είχε μονοπωλήσει για πολλές δεκαετίες το ενδια-
Ανάμεσα στις δύο στήλες, απεικονίζεται εστεμμένη η Αρχιέρεια - Ψυχή, κάτοχος
φέρον των ψυχολόγων. To IQ [Intelligence Quotient) είναι της Αρμονίας και του Νόμου (Torah στην καμπαλιστική παράδοση). Το φόντο πίσω
ένας αριθμητικός δείκτης της ευφυΐας του ανθρώπου, που της, συμβολίζει τους καρπούς - επιτυχίες που έχει κατακτήσει ως αποτέλεσμα της
προέρχεται από ένα στάνταρ ακαδημαϊκό τεστ (Stanford ισόρροπης φύσης της.
Binnet). Το αριθμητικό σκορ από αυτό το τεστ μετρούσε υπο- Η Σελήνη στα πόδια της συμβολίζει την κυριαρχία της ψυχής επάνω στα κατώτερα
πάθη της προσωπικότητας ή την κυριαρχία των συναισθημάτων.
θετικά τη νοημοσύνη του ατόμου και ο αριθμός των πόντων
που συγκέντρωνε κανείς στο τεστ νοημοσύνης Stanford -
Binnet, ονομάστηκε IQ.
0 μέσος όρων των ανθρώπων που έκαναν αυτό το τεστ πους το IQ κυμαινόταν μέσα στα όρια του φυσιολογικού. Έτσι, θεωρήθηκε ότι το IQ διέπει τη νοη-
νοημοσύνης, είχε σκορ μεταξύ 90 και 110. Υπήρχαν άτομα μοσύνη του ανθρώπου και ότι αποτελεί έναν αξιόπιστο τρόπο μέτρησής της.
που είχαν οκορ 80 - 90 στο κατώτερο όριο του "φυσιολογι- Υπήρχαν αρκετά σημαντικοί λόγοι που οδήγησαν στη θεοποίηση του IQ στην ψυχομετρία (: κλά-
κού", άτομα με σκορ 70-80 (με ελαφρά καθυστέρηση) και δος μέτρησης IQ, συναισθηματικών μεταβολών κ.λ.π.). Αρχικά, ήταν η πρώτη προσπάθεια της
άτομα με αριθμητικό οκορ 110-120, που χαρακτηρίζονταν Ψυχολογίας να μετρηθεί πρακτικά μια αφηρημένη διανοητική "ποσότητα" σαν τη νοημοσύνη και
«ανώτεροι φυσιολογικοί». αναμφισβήτητα στέφθηκε με επιτυχία.
Στην αρχή, ο δείκτης IQ οδήγησε σε χαρακτηριστικές επι- Στη συνέχεια αποδείχτηκε ότι το IQ παραμένει σταθερό κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Μπορεί
τυχίες στην Ακαδημαϊκή αλλά και την Κλινική Ψυχολογία. Οι να αλλάζουμε συνήθειες ή συντρόφους, αλλά για τους περισσότερους το IQ θα παραμένει στα-
ερευνητές μπόρεσαν να διαπιστώσουν ότι ο δείκτης IQ ήταν θερό, με συσχετισμό 0.8 κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Αυτό σημαίνει ότι δύο μετρήσεις νοημο-
πεσμένος σε άτομα που έπασχαν από διανοητικές και ψυχι- σύνης κατά τη διάρκεια της ζωής μας θα εμφανίζουν ομοιότητα κατά συντελεστή 0,8 - δηλαδή τα
κές ασθένειες (σύνδρομο Down, αυτισμός), ενώ ήταν ιδιαί- σκόρ δεν θα έχουν αξιοσημείωτη διαφορά. Έπειτα, το IQ στη μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων
τερα υψηλός σε όσους πήγαιναν καλά στο σχολείο ή το κυμαίνεται μεταξύ 90 και 110, πράγμα που συμφωνεί με τις καθημερινές παρατηρήσεις μας περί
πανεπιστήμιο. Παράλληλα, για τους περισσότερους ανθρώ- φυσιολογικής νοημοσύνης.

36 ΤΡΙΤΟΜ ΜΑΤΙ
Α Ρ Τ Ι Ο Σ 9 9
Τέλος, το τεστ του IQ κυοφόρησε και άλλα τεστ (GMAT, SAT, TOEFL) που συνδέθηκαν με την
ακαδημαϊκή απόδοση. Ποιος μπορούσε πλέον να αμφισβητήσει την αποτελεσματικότητα της εν Αλήθεια, γιατί νιώθουμε
λόγω μέτρησης; συναισθήματα;
Μάλιστα, το σχετικό Βιβλίο Η καμπύλη του Μπελ (The Bell Curve), προκάλεσε εντάσεις στην Μιλώντας για συναισθηματική νοημοσύνη,
Αμερική, γιατί ο συγγραφέας του, Χέρνστάιν, χώρισε την Αμερική σε στρώματα ανάλογα με το IQ! εύλογη είναι η απορία γιατί οι άνθρωποι (αλλά
Ο Χέρνσταϊν υποστήριξε ότι ορισμένες τάξεις ή φυλές ανθρώπων έχουν εκ γενετής υψηλότερο και τα ζώα) να νιώθουν συναισθήματα! Ποια είναι
IQ. Ο ίδιος υποστήριξε ότι de facto διαφορές στο IQ πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στην εκπαί- η χρησιμότητα των συναισθημάτων από εξελι-
δευση και στην εργασία! Απο όργανο ψυχομετρίας λοιπόν, το IQ έγινε όργανο ταξικών και φυλε- κτική αλλά και ψυχολογική άποψη; Γιατί τις
τικών διακρίσεων! Πράγματι, η εξυπνάδα θα μπορούσε να εντείνει τις διαφορές των ανθρώπων περισσότερες φορές το ένστικτο και το συναί-
και να διαιρέσει την κοινωνία, αντί να βελτιώσει τη συνοχή της. σθημα υπερτερούν της λογικής;
Οι κατηγορίες του πρώτου τεστ IQ ήταν τέσσερις: Λεκτική Λογική, αριθμητική λογική, αφηρη- Αρχικά θα πρέπει να αναφέρουμε την αντίδραση
μένη λογική και βραχυπρόθεσμη μνήμη. Αυτές όμως θα ήταν οι ικανότητες κάποιου άριστου "πάλης ή φυγής" που αρκετές φορές διέπει την
μαθητή στό σχολείο και όχι απαραιτήτως "φωτισμένου" στη ζωή. καθημερινή μας ζωή. Ο Canon (1932) αλλά και ο
Το IQ μετρούσε τις πιθανότητες να γίνει κάποιος δικηγόρος ή γιατρός και να κάνει μεταπτυχια- Selye (1952) έδωσαν αυτό το όνομα στην αντί-
κές σπουδές αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορούσε να προβλέψει κατά πόσο αυτός ο άν9ρω- δραση που συμβαίνει στο σώμα μας, κάθε φορά
πος ήταν ευτυχισμένος ή ικανοποιημένος από τη ζωή του. που βρισκόμαστε αντιμέτωποι με έναν υπαρκτό ή
Χαρακτηριστικά, αναφέρουμε ότι στο βιβλίο του καθηγητή Τζορτζ Βέλαντ Προσαρμογή στη φανταστικό κίνδυνο. Το σώμα, "φοβισμένο", προ-
Ζωή υπάρχει μια σχετική μελέτη: απόφοιτοι του Χάρβαρντ χωρίστηκαν σε γκρουπ "υψηλού IQ" ετοιμάζεται είτε να φύγει μακριά με όλες του τις
και "λιγότερο υψηλού IQ". Όπως αποδείχτηκε, το υψηλό IQ δεν είχε καμία σχέση με την ευτυχία, δυνάμεις, ή να μείνει και να "πολεμήσει" με
την επιτυχία και την παραγωγικότητα στη μετέπειτα ζωή! Το IQ λοιπόν δεν μπορούσε να προβλέ- όλες του τις δυνάμεις (fight or flight).
ψει τnν ευτυχία του ατόμου ή τη «φώτιση» του στη ζωή - πόσο μάλλον την αληθινή κατανόηση Έτσι ο φόβος, η ανησυχία το άγχος και η ετοιμό-
ορισμένων εσωτερικών κρίσιμων αληθειών - αλλά μετρούσε μόνο την τάση του για ακαδημαϊκή τητα προετοιμάζουν το σώμα να δράσει και να
επιτυχία. Έτσι, η έννοια αυτή ήταν σημα- επιβιώσει (χρησιμοποιούμε τον όρο επιβίωση
ντική για τους φοιτητές, αλλά μόνο για όσο γιατί η αντίδραση αυτή πιστεύεται ότι έχει τις
διάστημα ήταν... φοιτητές! ρίζες της στον προϊστορικό άνθρωπο, που βρί-
σκονταν αντιμέτωπος με τα...άγρια θηρία). Αυτή η
αντίδραση συμβαίνει κάθε φορά που νιώθουμε
... και η έντονο άγχος, ή όταν κάτι μας ξαφνιάζει,
αντικατάσταση του Ο ρόλος των συναισθημάτων είναι καταλυτικός.
απο το EQ! Φόβος σημαίνει αύξηση της γλυκόζης στο αίμα,
Το παραπάνω έρχεται σε πλήρη συμφωνία επιτάχυνση του καρδιακού παλμού και αυξημένη
με την καθημερινή Βιωματική παρατήρηση ετοιμότητα των μυών. Ο φόβος, ψυχολογικά αλλά
ότι όσοι είναι "μορφωμένοι", με πτυχία και σωματικά είναι ένα πολύτιμο μήνυμα επιβίω-
κ.λπ. δεν είναι απαραιτήτως ευτυχισμένοι, σης. Το σώμα προετοιμάζεται για δράση και αυτό
πλατιά έξυπνοι ή και πιο επιτυχημένοι. που νιώθει παράλληλα, το ονομάζουμε φόβο.
Αρκετό λοιπόν καιρό προτού κυκλοφορήσει Τι σημαίνει θλίψη για το σώμα; Σημαίνει ελάτ-
το βιβλίο Emotional Intelligence (Συναισθη- τωση της ενέργειας στο σώμα και απόσυρση σε
ματική Νοημοσύνη, Bantam Books), υπήρ- ασφαλές μέρος. Πράγματι, όταν είμαστε θλιμ-
χαν υποψίες ότι υπάρχει και κάτι άλλο Μια άλλη Παράδοση που αξιοποιεί χωρίς μένοι από κάποιο γεγονός, νιώθουμε την ενέρ-
πέρα από το IQ! να καταπιέζει το δυναμικό των συναισθη-
μάτων είναι η Τάντρα. Έτσι, η συνδιαλλαγή γεια μας πεσμένη και θέλουμε να μείνουμε
Το ΒιΒλίο τάραξε τα ήρεμα νερά της μόνοι μας στο σπίτι Αποφεύγουμε τη διασκέδαση
με τις γυναίκες (και τα συναισθήματα που
νοητικής ψυχομετρίας και τόνισε τη σημα- απορρέουν απο αυτήν) - η οποία αντιμετω- και την εκτόνωση ενέργειας και συγκεντρώ-
σία του συναισθηματικού ελέγχου στη ζωή πίζεται ως ασυμβίβαστη με την ιδιότητα νουμε τη σκέψη μας στο γεγονός που μας λυπεί.
μας. 0 συγγραφέας του, δρ. Γκόλμαν, υπο- του μοναχού από τη Χιναγιάνα - θεωρείται Αυτή η διαδικασία σταδιακά επιτρέπει την επανε-
στήριξε δημόσια ότι το IQ έχει μικρότερη από την Τάντρα κάτι το φυσιολογικό... κτίμηση της κατάστασης, τη σταδιακή αύξηση της
σημασία από το EQ (Συναισθηματική Νοημο- ενέργειας, μέχρι να ξεπεράσουμε τη θλίψη- Το
σύνη) για την ευτυχία και την επιτυχία στη ζωή. συναίσθημα μας προφυλάσσει από περιττές
«Η σύγχρονη ψυχολογία έχει δώσει υπερβολική σημασία στην ακαδημαϊκή νοημοσύνη και δαπάνες ενέργειας. Έτσι, η θλίψη βοηθάει την
μικρή προσοχή στα συναισθήματα μας. Το να είσαι έξυπνος, δεν σημαίνει να μπορείς να Λύνεις προσαρμογή στη ζωή.
δύσκοΛες μαθηματικές εξισώσεις ή να ξέρεις πολλά συνώνυμα-αντώνυμα. Η ενσωμάτωση των
συναισθημάτων και του ελέγχου τους σε μία μέτρηση νοημοσύνης, είναι απαραίτητη», υποστήριξε Έρευνες έχουν δείξει ότι η αγάπη σταθεροποιεί
ο ίδιος. το ορμονικό σύστημα και δυναμώνει το ανοσοποι-
Συναισθηματική Νοημοσύνη είναι η ικανότητα να συμπεριφέρεται κανείς, εκείνες τις φορές ητικό. Η ταυτόχρονη αύξηση της λειτουργίας του
που χρειάζεται σύμφωνα με τα συναισθήματα του και κάποιες άλλες φορές παρά τα συναισθή- παρασυμπαθητικού συστήματος, ηρεμεί το σώμα
ματα του! Είναι δηλαδή η ικανότητα να εξετάζει κανείς τα συναισθήματα του, να τα αφουγκράζε- και στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα αρμονίας. Σ'
ται ή να τα αγνοεί, ανάλογα με τις περιστάσεις. Ας κατανοήσουμε λοιπόν τον όρο συναισθηματική αυτήν την κατάσταση αρμονίας, η ψυχή είναι
νοημοσύνη μέσα από απλά παραδείγματα της καθημερινής ζωής. έτοιμη να μοιραστεί συναισθήματα, να δώσει στη
σχέση αγάπης και να πάρει από αυτή.
Ένα υπόδειγμα συναισθηματικής Κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε να γίνει μόνο με τη
νοημοσύνης λογική.
Συναισθηματική νοημοσύνη σημαίνει σε ένα μεγάλο ποσοστό να γνωρίζεις τον εαυτό σου, να Όμως, τα συναισθήματα έχουν λογική και υπάρ-
κάνεις συνειδητές επιλογές και η τάση ανιδιοτελούς προσφοράς. Ας εξετάσουμε την καθεμία χουν για να μας υπηρετούν. Κάθε συναίσθημα
συνιστώσα ξεχωριστά: είναι και ένα δυνατό μήνυμα για δράση ή αντί-
1. Να γνωρίζεις τον εαυτό σου... δραση για το σώμα. Αντίθετα, θα ήταν καταστρο-
• Τι σε κάνει να σκέφτεσαι, να δρας και να αισθάνεσαι με το δικό σου τρόπο; • Ποιες αντιδράσεις φικό για κάποιον να αγνοεί τα συναισθήματα του
σου είναι προϊόν συνήθειας και ποιες συνειδητής απόφασης; • Τι ακριβώς φοβάσαι; Γιατί πιστεύ- και να ζει μια ζωή "υψηλού IQ" αλλά "χαμηλού
εις ότι το φοβάσαι; EQ».
Σύμφωνα με τη ΣΝ, «γνωρίζω τον εαυτό μου» σημαίνει:
• Αναγνώριση των αιτιών και των αποτελεσμάτων της Ο Λεό Μπουσκάλια είναι ο επιστήμονας που ενέ-
συμπεριφοράς σου, δηλαδή γιατί σκέφτεσαι, αισθάνεσαι και ταξε το μάθημα της Αγάπης στη διδακτέα ύλη των
πράττεις με τον τρόπο που αισθάνεσαι σκέφτεσαι και πράτ- πανεπιστημίων στην Αμερική! Ο Μπουσκάλια
τεις. · Αυτό-ειλικρίνεια! Αναγνώριση των θετικών και αρνη- πιστεύει ότι ο ορισμός τής νοημοσύνης πρέπει να
τικών συμπεριφορών σου και των συναισθημάτων που περιλαμβάνει και την ικανότητα μας να εκφρά-
αυτές προκαλούν · Ανεξαρτησία. Αναγνώριση των ευθυνών ζουμε τα συναισθήματα μας και ιδιαίτερα την
και των δικαιωμάτων σου και αναγνώριση των συναισθημά- αγάπη. «Υπάρχουν πολλοί "έξυπνοι" άνθρωποι στα
των που απορρέουν απ' αυτά. ψυχιατρεία», υποστήριξε, «μόνο και μόνο επειδή
δεν είχαν μάθει να εκδηλώνουν συναισθήματα
2. Να επιλέγεις συνειδητά... αγάπης. Χωρίς την αγάπη, η ζωή μας είναι άδεια
•Πώς ξέρεις τι είναι σωστό για σένα; · Μπορείς να συνειδη- και η ακαδημαϊκή εξυπνάδα (IQ) φαίνεται μάταιη»,..
τοποιείς τα αποτελέσματα των πράξεων σου (χρησιμοποιώ- Λίγα χρόνια μετά, ο Γκόλμαν στο βιβλίο του «Emotional Intelligence» συμπε-
ντας και τη φαντασία σου αν είναι δυνατόν); · Τι θα έκανες ριέλαβε τη συναισθηματική έκφραση ως βασικό συστατικό της Συναισθηματι-
αν δεν φοβόσουν να το κάνεις; · Μπορείς να ζήσεις χωρίς κής Νοημοσύνης και έκανε μνεία στην ικανότητα να αγαπάς και να αγαπιέσαι.
να ενεργείς μηχανικά ή λόγω «κοινωνικών υποχρεώσεων»;
Σημαίνει:
• Μη στήριξη της ζωής στις βραχυχρόνιες απολαύσεις. Για τις επόμενες τέσσερις εβδομάδες καταγράφουμε τα συναισθήματα που βιώνουμε καθημε-
Πιθανή αναβολή των πρόσκαιρων επιθυμιών ή απολαύσεων ρινά. Στη λίστα μας, αρχικά θα επαναλαμβάνονται συνεχώς κάποια συγκεκριμένα συναισθήματα
προς χάρη κάποιου μακροπρόθεσμου στόχου · Ανάλυση προ- (χαρά, λύπη, στενοχώρια, ανησυχία) ενώ κάποια άλλα θα απουσιάζουν εντελώς. Όμως θα δούμε
τεραιοτήτων. Να ξέρεις τι είναι σημαντικό στη ζωή οου και ότι αν επιμείνουμε να διευκρινίζουμε τα συναισθήματά μας Λεπτομερώς, όσο περνούν οι μέρες
τι όχι, ώστε να μπορείς να παίρνεις ευκολότερα σημαντικές θα καταγράφουμε όλο και περισσότερα. Ετσι, το «Ημερολόγιο Συναισθημάτων» θα το γεμίσουν
αποφάσεις. Να ξέρεις τις αξίες σou (Βλ. τεχνική Νευρο- χαρά, ευχαρίστηση, θετικότητα, ηδονή, ντροπή, απόλαυση, προσμονή, αγωνία, πίκρα, πόνο, απο-
Γλωσσικού Προγραμματισμού, ΤΜ 74). • Έλεγχος των συναι- γοήτευση, αμφιβολία, μελαγχολία, κατάρρευση κ.λ.π.
σθημάτων και ειδικότερα όταν τείνουμε να δράσουμε χωρίς Θα δούμε πιο κάτω ένα σύντομο γλωσσάριο συναισθημάτων, που μας θα μας βοηθήσει να γνω-
αυτοέλεγχο σε καταστάσεις θυμού ή πανικού. · Αισιοδοξία: ρίσουμε καλύτερα τα συναισθήματα μας. Άλλωστε, αυτή είναι η Βάση της συναισθηματικής μας
αναγνώρισε ότι οι πράξεις σου αλλά και οι σκέψεις οου νοημοσύνης. Εδώ εξάλλου θα διακρίνουμε τη Βασική διαφορά μεταξύ συναισθηματικής νοημοσύ-
μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά οτην ποιότητα της ζωής νης και συναισθηματικής ομηρίας!
σου. · Υπευθυνότητα και Συνειδητότητα. Ανέβασε το συναι- Στη συναισθηματική ομηρία το συναίσθημα σου σε κυριεύει και σου επιβάλλει ψυχολογικές
σθηματικό επίπεδο της ζωής σου, κάνοντας αυτό που θεω- καταστάσεις. Είναι αυτό που κάνει κάποιον να παρακάμπτει κανόνες και να νιώθει άσχημα για
ρείς καλό για σένα, ακόμη και αν η προσπάθεια φαίνεται τον εαυτό του και τη ζωή. Σε αντιπαραβολή, συναισθηματική νοημοουνη είναι να χρηοιμοποιεί
αρχικά μάταιη. κανείς τα συναισθήματα του πάντα προς όφελός του, ανεξάρτητα από το αν είναι αρνητικά ή
θετικά, σύμφωνα με το καλυμμένο τους αλλά ουσιαστικό μήνυμα!
3. Κα δίνεις... Παρακάτω θα επιχειρήσουμε μια στοιχειώδη αποκωδικοποίηση του καταλόγου των συναισθη-
• Προσφέρω στα επίπεδα που μπορώ να προσφέρω; Είμαι μάτων μας, το μήνυμα των οποίων λίγο-πολύ είναι κοινό σε όλους τους ανθρώπους.
ικανοποιημένος από την προσφορά μου στούς άλλους; •
Βοηθάω, ή μήπως πληγώνω τους άλλους; Μπορώ να γίνω Ελαφρά ανησυχία: ανησυχία, πλήξη, αναμονή, ένταση, ανυπομονησία
καλύτερος; • Όταν πεθαίνω, θα νιώθω ότι έχω ζήσει καλά; • Tο μήνυμα που στέλνουν αυτά τα ελαφρώς αρνητικά συναισθήματα είναι ότι έχουμε σαφώς μεγα-
Φέρομαι στους άλλους όπως θα ήθελα να φέρονται σ' λύτερες προσδοκίες από την τρέχουσα εξέλιξη της ζωής μας και σε σχέση με αυτά που συμβαί-
εμένα, δηλαδή σύμφωνα με το χρυσό κανόνα; νουν τελικά στο παρόν. Πιθανώς οι στόχοι μας, όσον αφορά βέβαια την κατάσταοη που προκαλεί
Σημαίνει: αυτό το συναίσθημα, να είναι μεγαλύτεροι από ό,τι μας επιτρέπει η πραγματικότητα. Ίσως λοιπόν
• Υγιής αλληλεξάρτηση: η συνειδητοποίηση ότι αποτελούμε να έχουμε υπερεκτιμήσει τις καταοτάσεις (και υπερβάλλουμε στις προσδοκίες μας)!
μέρος του "όλου" και ότι τα γεγονότα στη ζωή μας εξαρτώ- Από την άλλη πλευρά, συναισθήματα όπως η πλήξη, η ανυπομονησία και η αναμονή, μπορεί να
νται εν μέρει από τη ζωή των άλλων ανθρώπων. Οι πράξεις μας στέλνουν το μήνυμα ότι πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας για να κερδίσουμε αυτό
μας είναι αλληλένδετες και αλληλοεπηρεαζόμενες με τις που επιδιώκουμε από την κατάσταση.
πράξεις των άλλων · «Ενσυναίσθηση» προς τους άλλους: Οι άνθρωποι με ανεπτυγμένη Συναισθηματική Νοημοσύνη αντιλαμβάνονται ότι: Μπορούμε
αυτό σημαίνει να αφουγκράζεσαι τα συναισθήματα και τις να χρησιμοποιήσουμε τα συναισθήματα ανησυχίας για να επονεξετάσουμε τις προσδοκίες μας.
ανάγκες τους. Αυτό οδηγεί στην επίτευξη αρμονικών σχέ- Εντείνουμε τις προσπάθειες μας να πετύχουμε το στόχο μας, πιθανώς χρησιμοποιώντας άλλη
σεων • Γίνε σημαντικός προσφέροντας ουσιαστική Βοήθεια μέθοδο από αυτήν που χρησιμοποιούμε. Προσπαθούμε να συνδέσουμε περισσότερο το στόχο μας
και ικανοποιώντας πραγματικές ανάγκες. Εάν προσφέρεις, με τις τωρινές μας ενέργειες, ώστε να εισπράξουμε την "εξασφάλιση" και τη διέγεροη που επι-
είναι σχεδόν αδύνατο να μην αναγνωριστεί η προσφορά οου διώκουμε από την παρούσα κατάσταση.
μακροπρόθεσμα. Για παράδειγμα, αν ανυπομονούμε για κάτι καλό που πρόκειται να συμβεί στο μέλλον, προσπα-
θούμε να δούμε ποια είναι η αιτία της ανυπομονησίας. Μπορούμε να έχουμε τώρα αυτό τo οποίο
Τα συναισθήματα επιδιώκουμε για το μέλλον, και πώς;
και τα μηνύματα τους Αν πλήττουμε, χρειαζόμαστε περισσότερη διέγερση και ενθουσιασμό! Πως μπορούμε να εντά-
Σήμερα, με την αστρονομική ταχύτητα της ζωής, δεν εξα- ξουμε τον ενθουσιασμό οτη ζωή μας; Το μήνυμα Λοιπόν που μας στέλνουν τώρα τα συναισθήματά
σφαλίζουμε λίγο χρόνο ώστε να αφουγκραστούμε το σώμα μας είναι να εντείνουμε την τωρινή δράση μας για την επίτευξη των στόχων μας.
μας και το τι νιώθει. Το κυνήγι της επιτυχίας μάς έχει κάνει Μπορούμε όμως να φέρουμε το μέλλον πιο κοντά οτο παρόν; Αν ναι, καλώς. Αν όχι, ουμβιβα-
να φτωχύνουμε σε συναισθήματα και να τα διχοτομήσουμε ζόμαοτε με την ιδέα ότι οι προσδοκίες μας πρέπει να αναουνταχθούν χρονικά. Αυτό σημαίνει πως
σε "καλά" και "κακά". Η αρχή της προσπάθειας να γίνουμε πρέπει να μεταθέσουμε τους στόχους μας είτε οτο εγγύς, είτε στο απώτερο μέλλον.
πιο ευφυείς συναισθηματικά δεν μπορεί παρά να αρχίσει
από την αναγνώριση των συναισθημάτων μας. Έντονη ανησυχία (φόβος)
Αρχικά, πρέπει να θέλουμε να γνωρίσουμε καλύτερα τα Αν δεν "λάβουμε" το μήνυμα των συναισθημάτων μας και δε συμμορφωθούμε με αυτό, η ελαφρά
συναισθήματα μας, έχοντας πιστέψει στην αξία μιας τέτοιας ανηουχία μπορεί να εξελιχθεί σε φόβο.
προσπάθειας. Ο φόβος, η έντονη ανησυχία και η αγωνία για το μέλλον είναι θετικά συναισθήματα, αν απο-
Έπειτα, ετοιμάζουμε το προσωπικό μας «Ημερολόγιο φασίσουμε να τα χρησιμοποιήσουμε προς όφελος μας. Μας στέλνουν ένα σημαντικό μήνυμα: ότι
Συναισθημάτων» το οποίο μπορεί να αποτελέσει πανίσχυρο χρειαζόμαστε μεγαλύτερη προετοιμασία για ένα μελλοντικό πιθανό συμβάν!
εργαλείο φώτισης! Οι άνθρωποι με ανεπτυγμένη Συναισθηματική Νοημοσύνη αντιλαμβάνονται ότι: Υπάρχουν

38 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
στιγμές που η ζωή μας πιάνει απροετοίμαστους και νιώθουμε φόβο γι' αυτά που 8α αντιμετωπί- να μας πει να αναθεωρήσουμε τις προσδοκίες μας και να
σουμε. Αυτό μπορεί να αφορά την ερωτική ή επαγγελματική μας ζωή, το γάμο μας και τις σχέσεις αντιληφθούμε ότι δεν έχουμε την "μία και μοναδική" σωστή
με τα παιδιά μας, κλπ. Ο φόβος σηματοδοτεί ότι είναι ώρα για δράση και για προετοιμασία. άποψη.
Όμως, όταν ο οργανισμός δώσει το "σήμα" στον εγκέφαλο ότι η κατάσταση είναι "υπό έλεγχο", Ένας άνθρωπος με συναισθηματική νοημοσύνη χρησιμο-
ο φόβος θα εξαφανιστεί. Για παράδειγμα, η έντονη ανησυχία κάποιου ότι δεν θα μπορέσει να βρει ποιεί τις απογοητεύσεις του ως άρμα για τις επόμενες επι-
δουλειά (φόβος) ίσως σημαίνει ότι δεν είναι κατάλληλα προετοιμασμένος ακόμη και ότι πιβανόν τυχίες του. Όλοι χρειαζόμαστε μια διόρθωση πορείας και...
δεν έχει τις κατάλληλες κοινωνικές επαφές που θα μπορέσουν να του εξασφαλίσουν εργασία. ως από μηχανής θεός μάς την προσφέρει το συναίσθημα
Το άτομο αυτό χρειάζεται να αναρωτηθεί πώς θα μπορούσε να προετοιμαστεί καλύτερα για την της... απογοήτευσης!
αγορά εργασίας. Έπειτα, θα χρησιμοποιήσει τις απαντήσεις στην παραπάνω ερώτηση για να σχε-
διάσει ένα πλάνο δράσης (και αντιμετώπισης του φόβου). Δρώντας επάνω στο συγκεκριμένο θυμός
πλάνο, θα διαπιστώσει αν ο φόβος μειώθηκε ή όχι. Αν όχι, το σχέδιο χρειάζεται αναπροσαρμογή. Οταν νιώθουμε θυμό, αυτό που έχει συμβεί στην ουσία είναι
Προσοχή: Οι έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που μπορούν να δουν με τη φαντασία τους ότι κάποιος ή κάτι έχει παραβεί ένα βασικό κανόνα της
την κατάσταση "τελειωμένη" και το φόβο τους να φεύγει μακριά, έχουν μεγάλες πιθανότητες να ζωής μας. Η παραβίαση, στην πλειονότητα των περιπτώ-
ξεπεράσουν την ανησυχία. Με άλλα λόγια η "παλιά" για την εσωτερική παράδοση τεχνική του σεων είναι μη ηθελημένη, ενώ σε πάρα πολύ σπάνιες περι-
οραματισμού αποδεικνύεται η πιο σύγχρονη μέθοδος... πτώσεις είναι σκόπιμη. Αυτό σημαίνει ότι οτην συντριπτική
πλειοψηφία των περιπτώσεων, το άτομο που παραβίασε τον
Απογοήτευση κανόνα μας δεν ήξερε καν για την ύπαρξη του ή δεν πίστευε
Αισθάνεται κανείς ότι απογοητεύτηκε ή πληγώθηκε, όταν οι προσδοκίες του αποδείχτηκαν μεγα- ότι θα μας έκανε να... θυμώσουμε.
λύτερες της πραγματικότητας. Έτσι συχνά πληγωνόμαστε απο τη "σκληρή" πραγματικότητα σε Ας δούμε μερικούς "κανόνες", η παραβίαση των οποίων
διάφορους τομείς. Αυτό σημαίνει ότι η εκτίμηση της κατάστασης δεν ήταν ακριβής, άρα χρειάζε- μας κάνει να θυμώνουμε: · Δεν θέλω να μου πειράζουν τα
ται μια επανεκτίμηση του γεγονότος. πράγματα όταν λείπω από το σπίτι. · Δεν ανέχομαι να
Συχνά αυτό που εμείς θεωρούμε "σωστό", για τους ά λ λ ο υ ς είναι απλώς... απαράδεκτο! Ας βλέπω άπλυτα πιάτα στο νεροχύτη! · Δεν μου αρέσει να
συνειδητοποιήσουμε με την ευκαιρία ότι οι κατασταθείς και το πρόσωπα δεν υπάρχουν απλώς και περιμένω στα ραντεβού μου.
μόνο για να... επιβεβαιώνουν τη δική μας θεώρηοη των πραγμάτων. Κατ' αρχήν ας συνειδητοποιήσουμε ότι τις περισσότερες
Ας πάρουμε για παράδειγμα κάποια γυναίκα που απογοητεύεται επειδή ο σύντροφος της δεν φορές θυμώνουμε για μικροπράγματα! θα μπορούσε πολύ
είναι τρυφερός και εκδηλωτικός (συνηθισμένο παράπονο). Η αντίληψη τής γυναίκας για το εύκολα κανείς να φτιάξει άπειρους κανόνες σαν τους
"σωστό" σε μία σχέση μπορεί να διαφέρει απο την αντιοτοιχη του άντρα. Σ αυτή την περίπτωση, η παρακάνω. Όμως, όσο περίσσότεροι είναι αυτοί, τόσο ευκο-
"διαφορετική" αντίληψη δύο ανθρώπων γιο το ίδιο θέμα οδηγεί σε "άσκοπη" απογοήτευση. λότερα οδηγούμαστε σε θυμό.
Οι άνθρωποι με ανεπτυγμένη Συναισθηματική Νοημοσύνη αντιλαμβάνονται ότι: Απογοή- Οι άνθρωποι με ανεπτυγμένη Συναισθηματική Νοημο-
τευση σημαίνει ότι οι προσδοκίες μας δεν επαληθεύτηκαν. Απλά αλήθεια, γιατί θα έπρεπε... σύνη αντιλαμβάνονται ότι... οι κανόνες τους είναι
οπωσδήποτε να επαληθευτούν; Ο κόσμος αλλά και το περιβάλον μας δεν υπάρχουν για να ικανο- απλώς... κανόνες. Οι κανόνες μας είναι η άποψή μας για
ποιούν συνέχεια τη δική μας προσέγγιση της πραγματικότητας. Η ζωή δεν είναι απαραίτητα το μία πλευρά της πραγματικότητας. Κάποιος άλλος μπορεί να
προσωπικό μας «λυχνάρι του Αλαντίν». Είναι φυσικό για όλους να μην καταφέρνουμε πού και πού έχει διαφορετικό "κανόνα" από εμάς, που δεν είναι απαραί-
να πραγματοποιούμε τις επιθυμίες μας! Έτσι για να μην ξεχνάμε και τη φιλοσοφία του... Βούδα τητα "Λάθος·". Έται, συνειδητοποιούμε το μήνυμα του θυμού
ότι «η δυστυχία γεννιέται από τις επιθυμίες» και μάλιστα από τις υπέρμετρες, χωρίς έρεισμα επι- και διακόπτουμε την παρατεταμένη εκδήλωση του.
θυμίες! Πιθανώς το συναίοθημα του θυμού να ήταν μια ενστικτώ-
Είναι χρήσιμο να θυμόμαστε ότι η απογοήτευση είναι ένα νοήμον συναίσθημα, που προσπαθεί δης αντίδραση σε κάτι που ερμηνεύσαμε λάθος. Χρησιμο-
ποιούμε το 8υμό μας για να κάνουμε γνωστό τον "κανόνα"
μας, να δείξουμε ότι παραβιάστηκε, απλά και να αντιλη-
φθούμε την άποψη του άλλον.
Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε σε Τέλος, συνειδητοποιούμε ότι ο θυμός που κρατάει πολύ
ένα άνθρωπο που κατέκρινε την Συναισθημα- είναι μάταιο συναίσθημα που μας αποσπά από το παρόν. Ας
τική Νοημοσύνη πριν ακόμη... εφευρεθεί! Ο Β. μην τοιΐ επιτρέπουμε να κλέβει ενέργεια και χρόνο οπό τη
F. Skinner (στη φωτογραφία, το βιβλίο της βιο- ζωή μας.
γραφίας του) ένας από τους μεγαλύτερους
ψυχολόγους του 20ου αιώνα, δεν πίστευε στα Ενοχές
συναισθήματα. Ο Skinner, σαν γνήσιος συμπερι- Τα συναισθήματα ενοχής μάς στέλνουν ένα μήνυμα παρό-
φοριστής, υποστήριξε ότι τα συναισθήματα είναι μοιο με αυτό του θυμού. Σ' αυτήν όμως την περίπτωση, είμα-
μια πλάνη και δεν πρέπει να τους δίνουμε στε εμείς οι ίδιοι που παραβιάσαμε ένα σημαντικό κανόνα,
σημασία. Πίστευε ότι τα συναισθήματα είναι κον είχαμε θέσει (ή αποδεχτεί) στο παρελθόν!
απλά παράγωγα ορμονών και νευροδιαβιβα- Ενοχή μπορούμε να νιώσουμε νια πράγματα που κάναμε,
στών και δεν μας λένε απολύτως τίποτα για την ή που δεν κάναμε. Για παράδειγμα μπορεί κάποιος να νιώθει
κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο οργανισμός. ενοχές γιατί: • ξέχασε να καλέσει ένα φίλο στο γάμο του
«Το επονομαζόμενο "συναίσθημα"», λέει ο (Κανόνας: πρέπει να καλέσω όλους τους φίλους μου οτο
Skinner, «δεν είναι τίποτα άλλο από μια γάμο μου) · δεν έχω καταφέρει να χάσω δέκα κιλά όπως
"ταμπέλα" που βάζουμε στη συμπεριφορά του οργανισμού. Αφού η συμπερι- πίστευα ότι θα έκανα (Κανόνας: πρέπει οπωσδήποτε να
φορά του οργανισμού μπορεί να παρατηρηθεί με το μάτι, είναι ανάγκη να χάσω δέκα κιλά) • μίλησα άσχημα στο/στη σύντροφο μου
"εφεύρουμε" τα συναισθήματα σαν... διαμεσολαβητές; Πώς ξέρουμε ότι (Κανόνας; πρέπει πάντα να μιλάω όμορφα στο/στη
κάποιος αισθάνεται φόβο; Μα, επειδή γουρλώνει τα μάτια του, κοιτάει επί- σύντροφο μου.
μονα και "μαζεύεται" (συμπεριφορές). Και αν δεν έκανε τα παραπάνω; Τότε Ας συνειδητοποιήσουμε λοιπόν πόσο πολλές ενοχές
δεν θα... αισθανόταν φόβο»! Έτσι νια το Skinner, φόβος = συμπεριφορά φόβου μπορεί να νιώθει κανείς οτη ζωή του, όταν έχει θεσπίσει
και τίποτα παραπάνω. Το συναίσθημα είναι το υποπροϊόν της συμπεριφοράς άκαμπτους κανόνες!
και όχι το αντίστροφο. Για τους συμπεριφοριστές δεν νοείται Συναισθηματική Οι άνθρωποι με ανεπτυγμένη Συναισθηματική Νοημο-
Νοημοσύνη αλλά μόνο Νοημοσύνη της Συμπεριφοράς. Έξυπνος είναι ο οργα- σύνη: Κατ' αρχάς, αναγνωρίζουν ότι έκουν παραβιάσει
νισμός που θα χρησιμοποιήσει τη συμπεριφορά του με τέτοιο τρόπο ώστε να έναν κανόνα που οι ίδιοι έχουν αποδεχτεί/θεσπίσει. Αυτός
εξασφαλίσει ανταμοιβές (rewards, reinforcement) και να αποφεύγει τιμωρίες ο κανόνας μπορεί να είναι σημαντικός, αλλά ταυτόχρονα
(punishments). μπορεί να είναι άκαμπτος! Όμως η σημασία των κανόνων
έχει γίνει και έχετε αποφασίοει για τις ενέργειες σας στο μέλλον, προχωρήστε έχοντας λάβει
υπόψη το μάθημα των ενοχών.

Κατάθλιψη - απόγνωση
Τα συναισθήματα κατάθλιψης δημιουργούνται όταν πιστέψουμε ότι έχουμε χάσει τον έλεγχο μιας
κατάστασης. Όταν νιώθουμε κατάθλιψη, αισθανόμαστε ότι δεν έχουμε τον έλεγχο για πράγματα
που έχουν συμβεί, συμβαίνουν ή θα συμβούν. Ειδικά στην τελευταία εκδοχή, η κατάθλιψη μπορεί
εύκολα να εξελιχθεί σε απόγνωση.
0 Δρ. Μάρτιν Σέλιγκμαν, ψυχολόγος του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, ήταν από τους
Λίγους ψυχολόγους που είχε ερμηνεύσει το φαινόμενο της απόγνωσης. Όταν η αντίληψη μας για
μια κατάσταση έχει σταθερό, σφαιρικό και (ιδιαίτερα) προσωπικό χαρακτήρα, μπορούμε εύκολα
να οδηγηθούμε στην απόγνωση. Ας δούμε τι εννοεί ο Σέλιγκμαν με παραδείγματα.
• Σταθερός χαρακτήρας αντίληψης: «Αυτό που με Βασανίζει είναι πολύ πιθανό να το αντιμετω-
πίζω συνέχεια. Δεν θα αλλάξει εύκολα, ενώ είναι πιθανό να υπάρχει για πάντα».
• Προσωπικός χαρακτήρας αντίληψης: «Αυτό που με ταλαιπωρεί οφείλεται στην προσωπική μου
ανικανότητα ή ανεπάρκεια. Αφού αυτό είναι χαρακτηριστικό του εαυτού μου, δεν θα αλλάξει
εύκολα».
• Γενικευμένος χαρακτήρας αντίληψης: «Η κατάσταση αυτή θα γενικευτεί και σε άλλους τομείς
της ζωής μου. Ολη μου η ζωή θα επηρεάζεται απ αυτήν την κατάσταση».
Ο Ντανιέλ Γκόλμαν έχει τη διπλή ιδιότητα του Όταν λοιπόν το άτομο υιοθετήσει τέτοιο τρόπο σκέψης, συνήθως τα συναισθήματα απόγνωσης
δημοσιογράφου των «New York Times» και του είναι εύκολο να εισβάλουν. Το μήνυμα που μας στέλνει το συναίσθημα της κατάθληψης/απόγνω-
επαγγελματία ψυχολόγου. Με το βιβλίο του σης είναι ότι πρέπει να αισθανθούμε ξανά ότι έχοθμε έστω και περιορισμένο έλεγχο μιας δεδο-
«Emotional Intelligence» (Συναισθηματική Νοη- μένης κατάστασης.
μοσύνη) έφερε μια μικρή επανάσταση στον Οι άνθρωποι με ανεπτυγμένη Συναισθηματική Νοημοσύνη αντιλαμβάνονται ότι: Πρώτα πρέ-
τομέα της Ψυχολογίας. Η πλειοψηφία των πει να αποφασίσουμε ποια χαρακτηριστικά ή τομείς της κατάστασης ή της ζωής μας μπορούμε
ανθρώπων που διάβασαν το βιβλίο, συνειδητο- πραγματικά να ελέγξουμε. Αν δεν μπορούμε αρχικά να απαντήσουμε σ' αυτή την ερώτηοη, υπεν-
ποίησαν ότι «ήξεραν γι' αυτό που μιλούσε», αλλά θυμίζουμε στον εαυτό μας ότι ακόμη και στις πιο δύσκολες καταστάσεις, υπάρχουν στοιχεία που
δεν το είχαν εκφράσει με λέξεις! Έτσι, ενώ η μπορούμε να ελέγξουμε (ακόμη και στο Αουσβιτς, οι φυλακισμένοι είχαν κάποιες επιλογές μέσα
συνειδητοποίηση της θεωρίας δεν ήταν καινούρ- στην απόγνωση τους. Σχεδόν πάντα αυτές οι επιλογές έκαναν τη διαφορά ανάμεσα στη ζωή και
για, η έκφραση της σε ένα ενοποιημένο στο θάνατο!).
σύστημα, με τον όρο «EQ», ήταν! Έπειτα σχεδιάζουμε τη βελτίωση της κατάστασης με ενέργειες (η απόγνωση φαινομενικά μάς
Παρ' όλο που το βιβλίο έδινε ένα διαφορετικό δείχνει ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα, πράγμα που σχεδόν ποτέ δεν είναι αληθινό). Άνθρω-
ορισμό τού τι σημαίνει ευφυΐα, δεν περιείχε τα ποι με ανεπτυγμένη συναισθηματική νοημοσύνη, χρησιμοποιούν την απόγνωση για να βελτιώσουν
κυριότερα συναισθήματα και τα μηνύματα τους ό,τι μπορεί να βελτιωθεί σε κάποια κατάσταση!
και ούτε ένα πρακτικό τεστ αξιολόγησης της Στη συνέχεια, κάνουμε πράξη το σχέδιο μας. Αν πράγματι έχουμε εντοπίσει τις ενέργειες που
Συναισθηματικής Νοημοσύνης. Ανέλυε όμως θα αλλάξουν τα πράγματα, θα νιώσουμε ήδη μια μικρή αίσθηση ελέγχου των πραγμάτων. 'Οταν ο
πολύ διεξοδικά τα βιολογικά κυκλώματα του έλεγχος επανέλθει σταδιακά, η κατάθλιψη/απόγνωση θα εκλείψει.
φόβου και εξηγούσε γιατί το IQ δεν μπορούσε Βέβαια, πολλές φορές σημασία δεν έχει να έχουμε πράγματι τον έλεγχο, αλλά να νιώθουμε
να προβλέψει την επιτυχία στη ζωή- Η επιτυχία πως τον έχουμε ακόμα κι αν αυτό δεν ισχύει! Η αίσθηση λοιπόν ότι έχουμε τον έλεγχο ακόμη και
του Γκόλμαν ήταν λοιπόν η συνειδητοποίηση σε απελπιστικές καταστάσεις είναι από μόνη της μια εκδήλωση συναισθηματικής νοημοσύνης.
μιας αλήθειας, που το κοινό ήδη υποψιαζόταν. Τέλος, το συγκεκριμένο διάστημα, μπορούμε να συγκεντρώσουμε την προσοχή μας σε καταστά-
σεις που πραγματικά έχουμε τον έλεγχο! Συχνά ξεχνάμε ότι τα συναισθήματά μας πάντα προέρ-
χονται από τον τομέα εκείνο που συγκεντρώνουμε τη νοητική προσοχή μας! Αν μεταθέσουμε τον
έγκειται στην βοήθεια που παρέχουν για ευκολότερη λήψη συναισθηματικό προβολέα μας, τα ίδια τα συναισθήματα μας θα αλλάξουν...
αποφάσεων και σε κάποια καθοδήγηση. Σε καμία περί-
πτωοη δεν πρέπει η παραβίαση τους να γεμίζει τους Συναισθήματα ανικανότητας (όχι απαραίτητα... σεξουαλικής!)
ανθρώπους ενοχές. Αρκετά συχνά αισθανόμαστε ανίκανοι να κάνουμε κάτι. Μερικές φορές μάλιστα τα συναισθήματα
Σ' αυτό το οτάδιο, όταν οι ενοχές "ξεχειλίζουν" από το ανικανότητας μπορούν να υποβαθμίσουν την αυτοεκτίμησή μας («καλά, είμαι τόσο άχρηστος που
μυαλό σας πείτε «στοπ» και αναρωτηθείτε: πόσο ορθολογι- δεν μπορώ να...»)!
κός είναι ο κανόνας που έθεσα εγώ ο ίδιος στον εαυτό μου; Oι άνθρωποι με ανεπτυγμένη Συναισθηματική Νοημοσύνη αντιλαμβάνονται... ευκολότερα
Μήπως η παραβίασή του δεν σημαίνει τίποτα σε μακροπρό- από τους άλλους τα εξής:
θεσμο επίπεδο; Μήπως αυτός ο κανόνας πρέπει να αλλάξει; 1. Τα συναισθήματα ανικανότητας, συχνά είναι εντεπώς αδικαιολόγητα. Δεν είναι δυνατόν να
Αν διαπιστώσετε ότι ο κανόνας είναι πραγματικά άκαμπτος, ξέρουμε τα πάντα! Έτσι, πολλές φορές αυτό που η κοινωνία θέλει να μας μάθει, δεν θέλουμε
ή στερείται Λογικής, τότε δεν αξίζει να νιώθετε ενοχές! εμείς να το μάθουμε!
Αντιθέτως, αν ο κανόνας που παραβιάσατε ευσταθεί, 2. Αν η ανικανότητα μας πηγάζει από πράγματα που θέλαμε να μάθουμε, αλλά δεν διαθέσαμε το
τότε αναρωτηθείτε τι έφταιξε και κάτι δεν πήγε καλά χρόνο, τότε η ανικανότητα εκφράζει ουτή ακριΒώς την ανεπάρκεια. Έχοντας αποφασίσει πόοο
(...απλώς ξέχασα να καλέσω το φίλο μου, ...έτρωγα περισ- "ικανοί" θέλουμε να είμαστε και σε τι ακριβώς, μπορούμε να διαθέσουμε στο εξής τον απαραί-
σότερο ...ή ήμουν νευριασμένος από τη δουλειά όταν τητο χρόνο για να μάθουμε αυτά που Θέλουμε. Συναισθηματική νοημοσύνη σημαίνει να χρησιμο-
φώναξα στη γυναίκα μου/στον άντρα μου). ποιείς την "ανικανότητα" για να αποκτήσεις τις ικανότητες nou βέπεις στο μέϋϋονί Από εμάς
Φανταστείτε πώς θα έπρεπε να είχατε πράξει για να μην εξαρτάται να την δούμε ως κάϋεομα για δράοη.
νιώθατε ενοχές [...έπρεπε να γράψω μια πλήρη λίστα με τα
ονόματα των καλεσμένων ...έπρεπε να τρώω περισσότερα Και 7 θετικά συναισθήματα πou μαρτυρούν
φρούτα και λαχανικά ...έπρεπε να αντιδράσω με ήπιους συναισθηματική ευφυία
τόνους]. Οραματιστείτε τον εαυτό σας οτην πραγματικότητα Όπως έχουμε δει, η Συναισθηματική Νοημοσύνη μπορεί να μετατρέψει ένα "αρνητικό" συναί-
να αντιδρά με τον τρόπο που θέλετε! σθημα σε μήνυμα. Το ίδιο ισχύει φυσικά με τα θετικά συναισθήματα.
Τέλος, οι ενοχές δείχνουν πόοο σημαντικό ήταν για εσάς • Περιέργεια: Παρά τη Λαϊκή θυμοσοφία που υποστηρίζει ότι «η περιέργεια τρώει τη γάτα», το
να... μην διαπράξετε τα παραπάνω. Τώρα που το "λάθος" συναίσθημα της περιέργειας καταπολεμά την αδράνεια, την πλήξη και την αναβλητικότητα. Οι
άνθρωποι με ανεπτυγμένη συναισθηματική νοημοσύνη χρησιμοποιούν αυτά που δεν ξέρουν
(περιέργεια) για να μάθουν περισσότερα και να βγούν από το φαύλο κύκλο της αδράνειας.
Η περιέργεια λοιπόν, μπορεί να μας ω9ήσει στη γνώση. Δεν είναι τυχαίο ότι η Δυτική Παιδεία
συχνά κατακρίνεται για έλπειψη καλλιέργειας αυτού του συναισθήματος στους μαθητέςμελλο-
ντικούς πολίτες.
• Ευγνωμοσύνη: Ευγνωμοσύνη μπορούμε vc νιώσουμε για πολλά πράγματα, τα οποία θεωρούμε
δεδομένα. Η συναισθηματική ικανότητα να εκφράζουμε ευγνωμοσύνη, έχει συσχετιστεί με τη
χαρά! Όπως έχει διαπιστωθεί, οι άνθρωποι που εκφράζουν συχνά την ευγνωμοσύνη τους, ακόμη
και σε μικροπράγματα, είναι οι πιο ευτυχισμένοι («τα μικρά είναι αυτά που μετράνε», Λέει ο
λαός).
Το συναίσθημα αυτό είναι τόσο σημαντικό για την καθημερινή μας ευημερία, που συχνά, στην
ιδιωτική θεραπεία προτείνεται η δημιουργία ενός «Ημερολογίου Ευγνωμοσύνης» σε όσους το
χρειάζονται.
• Αποφασιστικότητα: Συχνά η αποφασιστικότητα κάνει τη διαφορά ανάμεσα στην επιτυχία και την
αποτυχία. Αποφασιστικότητα σημαίνει ενέργεια και διάθεση να πετύχω τους στόχους μου, ό,τι και
αν λένε τα εξωτερικά μηνύματα. Συχνά οι άνθρωποι αναστέλλουν τους μακροπρόθεσμους στό-
χους τους Λόγω εμποδίων στην παρούσα στιγμή.
Η επιμονή παρά τις δυσκολίες, είναι συχνό γνώρισμα των ανθρώπων με συναισθηματική νοη-
μοσύνη, που βλέπουν ότι τα εμπόδια είναι προσωρινά. Έτσι, μας διακρίνει συναισθηματική νοη-
μοσύνη όταν θεωρούμε τα εμπόδια προσωρινά και δεν τα αφήνουμε να επηρεάζουν την ψυχολο-
γία μας σε τέτοιο Βαθμό, ώστε να μας αποτρέπουν από το οτόχο μας. Άλλωστε, η αποφασιστικό-
τητα δοκιμάζεται στις δυσκολίες.
• Ενσυναίσβηση: Πρόκειται γι' αυτό που νιώθουμε όταν μπορούμε να καταλάβουμε και να αισθαν-
θούμε τα συναισθήματα των άλλων
Με άλλα Πάγια, οι άνθρωποι που "νιώθουν" και "καταλαβαίνουν" τα συναισθήματα των άλλων,
κερδίζουν τις εντυπώσεις συγκριτικά με κάποιον που είναι π.χ. απλώς και μόνο "μορφωμένος" ή
"καλός συζητητής".
0 ορισμός της συναισθηματικής νοημοσύνης άλλωστε, Λέει ότι καλός συζητητής είναι αυτός
που νιώθει τα συναισθήματα του άλλου και προσαρμόζει τη συζήτηση σ' αυτά τα δεδομένα. Αντι-
παραβάλετε έναν τέτοιο άνθρωπο με τον εγωκεντρικό συζητητή που πάντα προσπαθεί να διαμορ-
φώσει τη συζήτηση στα δικά TOU δεδομένα και γνώσεις!
• Προσωπική Υπευθυνότητα: Αυτό στο γλωσσάριο της συναισθηματικής νοημοσύνης σημαίνει να
εξετάζουμε τη σχέση αιτίου - αποτελέσματος στις αποφάσεις και τις πράξεις μας. Να γνωρίζουμε
γιατί πήραμε μια ουγκεκριμένη απόφαση και πού ενδεχομένως θα μας οδηγήσει. Να στηρίζουμε
τις πράξεις μας σε πιθανά μελλοντικά οφέλη.
Αρκετά συχνά, αυτός ο σύνδεσμος αιτίας-αποτελέσματος απουσιάζει, με δραματικές συνέ-
πειες! Αν μπορούσαν π.χ. οι καπνιστές που θέλουν να κόψουν το κάπνισμα, να «δoυv» τον εαυτό
τους με κατεστραμμένα πνευμόνια (ανεξάρτητα από το αν θα γινόταν αυτό πραγματικότητα), θα
είχαν πολλές πιθανότητες επιτυχίας [σύνδεσμος αιτίας-αποτελέσματος).
Επιπλέον, προσωπική υπευθυνότητα σημαίνει βεβαιότητα για μία απόφαση, ακόμη και αν αυτή
προσωρινά θα έχει αρνητικά αποτελέσματα! Τέλος, λίγοι άνθρωποι μπορούν ειλικρινή να παρα-
δεχτούν ότι πήραν λάθος αποφάσεις στο παρελθόν, αν και αυτό σημαίνει ανάληψη προσωπικής
ευθύνης και, σίγουρα, καλύτερες αποφάσεις στο μέλλον!
• Αγάπη και τρυφερότητα: Από ία πιο παρεξηγημένα συναισθήματα της εποχής μας. Οι συναισθη-
ματικά "ευφυείς" άνθρωποι δεν διστάζουν να αφήσουν την αγάπη να τους καθοδηγήσει σε απο-
φάσεις της ζωής τους. Επίσης, συχνά στις σχέσεις τους εκδηλώνουν την τρυφερότητα που λείπει
από την λογικο-κρατούμενη κοινωνία μας (σε γονείς, φίλους, συντρόφους). Μάλιστα, μια από τις
πιο οξείες κριτικές στο IQ ήταν ακριβώς το γεγονός ότι δεν περιλάμβανε τις παραπάνω έννοιες.
Υπάρχουν ψυχολόγοι που υποστηρίζουν -και όχι αδικαιολόγητα - πως ό,τι κάνουμε στη ζωή
μας, το κάνουμε για να νιώσουμε περισσότερη αγάπη σε διάφορες μορφές, όπως χρήματα, εξου-
σία, καλή εργασία! Ακόμη και αν κάποιος είναι ακαδημαϊκά ευφυής, πιθανότατα θα συγκεντρώσει
αρνητική αντιμετώπιση αν δεν μπορεί να εκφράσει αγάπη και τρυφερότητα.
• Αυτοεκτίμηση: Σκεφτείτε πόσο μάταιη θα ήταν η ακαδημαϊκή νοημοσύνη αν δεν υπήρχε αυτοε-
κτίμηση! Οι συναισθηματικά έξυπνοι αναγνωρίζουν ότι η αυτοεκτίμηοή τους είναι ανεξάρτητη των
συνθηκών (αυτό που εννοούμε όταν λέμε να... αγαπάμε τον εαυτό μας χωρίς όρους). Ανθρωποι με
ανεπτυγμένη συναισθηματική νοημοσύνη διαθέτουν την απαραίτητη αυτοεκτίμηοή ώστε να μην
αμφισβητούν τον εαυτό τους σε περιόδους κρίσεως. Αυτό τους ωφελεί περισσότερο από έναν
υψηλό δείκτη IQ.
• Ενθουσιασμός: Αυτό που διαφοροποιεί ένα αριστούργημα (έργο τέχνης, τραγούδι, ανθρώπινη
προσπάθεια) από ένα «απλώς καλό» έργο δεν είναι το IQ! Έρευνες έχουν δείξει πως όταν κινητο-
ποιείται ο ανθρώπινος ενθουσιασμός, η απόδοση αυξάνει κατακόρυφα! Είναι γνωστό πως όταν
προσεγγίζουμε μια εργασία με ενθουσιασμό (ακόμη και το... πλύσιμο του αυτοκινήτου!), και πιο
γρήγορα την τελειώνουμε, και καλύτερα την κάνουμε.
Πραγματικά, άνθρωποι με συναισθηματική νοημοσύνη έχουν την ικανότητα να «γεννούν»
ενθουσιασμό, εκεί που οι άλλοι βλέπουν καθημερινότητα ή ρουτίνα. Μήπως το υψηλό IQ του
Μότσαρτ ήταν εν μέρει ακατάπαυστος ενθουσιασμός; (αφού επί μέρες ολόκληρες έγραψε με
φρενήρεις ρυθμούς, μουσική!).
Μ Ε Τ Ρ Η Σ Τ Ε τ ο Ε Q Σ Α Σ

Π αρ' όλο που ο δείκτης Συναιοβηματικής Νοημοσύνης [EQ] δεν έχει μελετηθεί
τόσο εξονυχιοτικά όοο το IQ, υπάρχουν ορισμένες καθημερινές καταστάσεις
στις οποίες μπορεί να μετρηθεί ro EQ. Ας δούμε ένα τεστ συναισθηματικής νοη-
&} Tou ftere vo ro ξεχάσει, 5εν έγινε κηι imam ο ρ ώ δεν «ϋπιρπε!
BJ Βάζετε στο κποεχόφωνο την αγαπημένη ίου καοέτα γιο να ηρεμήσει!
Γ) Συμμετέχετε στον καυγά γιατί η φΐπία υπαγορεύει τη συμπαράσταση.
μοούνης από ίο Utne Reader Online [www.utne.com) - που έχει επικυρω9εί ως Δ} Tou Λέτε για μια παρόμοιο δική οας περίπτωση. Είχατε αργότερα μά8ει ότι ο
προς την εγκυρότητα του. θκ παρατηρήσετε όχι η διάταξη του τεοτ διαφέρει οδηγός που παραΛίγο να οας τρακάρει, οδηγούσε γρήγορο για να μεταφέρει οτο
πολύ από το τυπικό τεοτ IQ. Το τεοτ του EQ δίνει μόνο ενδείξεις και όχι αποδεί- νοοοκομείο την γυναίκα του, που είχε πάθει έμφραγμα!
ξεις για τη συναισθηματική νοημοούνη.
Προσοχή: δεν υπάρχουν "σωστές* ή "Λάθος" απαντήσεις. Συνή8ως η πρώτη 7. Κπυγαδίζετε με τον /την ούντρβφο οας. Είστε και οι δύο αρκετό εχνευριαμέ-
απάντηση που έρχεται οτο νου μας είναι αυτό που 8α κάναμε. Μην προσπαθή- νοι και ανταοπάσσετε βάγια που δεν ία εννοείτε! Τι κάνετε;
σετε να... μαντέψετε ποια απάντηση δίνει πόντους, γιατί μπορεί να ΒρεΒείτε Α] Κάνετε ένα 20atemo διάλειμμα και μετά συνεχίζετε τη συζήτηση.
προ... εκπλήξεως! Μην σκεφτείτε την κάβε ερώτηση παραπάνω από ένα λεπτό. Β} Σταματάτε τον καυγά και οωπάτε, ό,ΐί και αν σας φωνάζει εκείνος^.
Ο Ζητάτε ουγνώμη και προτείνετε να κάνει το ίδιο και ο/ η αύντροφός οας.
1. Βρίσκεστε σ' ένα αεροπλάνο που ουναντά κακοκαιρία και κλυδωνίζεται Δ) Σταματάτε για μία στιγμή, ουγκεντρώνεοτε και μετά εξηγείτε τη 8έοη οας με
βίαια. Πώς αντιδράτε; οαφήνεια.
Α] Συνεχίζετε να διαβάζετε το Βιβλίο σας, αγνοώντας εντελώς τα κλυδωνί-
σματα του αεροπλάνου. 8. ho γραφείο βάς ανέ8εοον να δουίέψετε με μια βμάβα για την οντιμετώπιοί}
Β) Διαβάζετε τις οδηγίες για καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης και προσέχετε τι ενός προβλήματος. Πώς ιο «ειριζεετε ως εκικεφαϋης της ομάδας;
κάνουν οι αεροσυνοδοί, ώστε να είστε έτοιμοι για κά8ε ενδεχόμενο. AJ Σκεδιάζετε ένα χρονοδιάγραμμα και αιρήνετε χρόνο φα iq o t ^ i c p t κβ8ε
Γ) Λίγο από το Α) και λίγο από το Β). επιμέρους Βέματος TOU προΒϋήμπτος. Έτοι 8α καϋΰψετε όίΐες τις πταχές μέσα
ή) Δεν είμαι σίγουρος, δεν πρόσεξα ποτέ. οτο χρόνο που διαθέτετε.
Β} Διαθέτετε χρόνο πρώτα για να γνωριστούν τα μέπη της ομάδας μεταξύ τους.
2. Πηγαίνετε Βόπτα μια ομάδα τετράχρονων παιδιών οτο πάρκο. Ενα παιδί αρχί- Π Ρωτάτε ξεχωριστά κάθε άτομο για τις ιδέες του όσο αυτές είναι "φρέοκιες".
ζει να κπαίει γιατί τα άπππ παιδιά δεν παίζουν μαζί του! Πώς αντιδράτε; Δ) Προτείνετε «καταιγισμό ιδεών», ζητώντας από τον καθένα να γραφεί οποια-
Α) Αποφεύγετε να αναμιχθείτε. Είναι πολύ καλύτερο για ία παιδιά να μάθουν να δήποτε ιδέα του έρχεται στο νου, χωρίς να την κρίνει σε πρώτο επίπεδο.
λύνουν τις διαφορές τους μόνα τους, για να συνηθίσουν.
Β) Το παρηγορείτε και σκαρφίζεστε τρόπους να κάνετε τα άλλα παιδιά να παί- 9.8 4χρονβς γιος σας ανέκαϋεν φβΒβταν το καινββργιο μέρ!) και \% γνωρμίο
ξουν μαζί του. με καινούργιους ανθρώπους ίδειπια). Τι κάνετε;
Γ) Με τρυφερή φωνή, του Λέτε να σταματήσει να κλαίει. Α) Αποδέχεστε ότι έχει εσωστρεφή προσωπικότητα. Κα8ήκον σας είναι να τον
Δ) Προσπαθείτε να αποσπάσετε την προσοχή του, δίνοντας του ένα παιχνίδι προστατεύσετε από καταοτάοεις που 8α μπορούοαν να τον ζιρωβουν
Β) Κϋείνετε ένα ραντεβού με ψυχοπόγο για έναρξη 8εραπείας.
3. Φανταστείτε ότι είστε μαθητής. Σε ένα μάθημα στο οποίο στοχεύατε οτο 19 Γ) Επιδιώκετε να γνωρίσει ποππά καινούργια μέρη και ποπϋούς καινούργιους
για το εξάμηνο, παίρνετε 13 στο κύριο διαγώνισμα! Πώς αντιδράτε; ανθρώπους, έτσι ώστε να ξεπεράσει το φόΒο του,
AJ Σχεδιάζετε ένα Λεπτομερές πλάνο για το πώς 8α μπορέσετε να καλύψετε Δ) Σχεδιάζετε κοινωνικές συναντήσεις που τον Βοηθούν, παρά την ανηουχία που
αυτή την απώλεια. Στόχος σας το 19, ακόμη και αν είναι ακατόρθωτο! νιώθει, να ξεπεράσει σταδιακά το φόΒο του.
Β) Αποφασίζετε στο μέλλον να πάτε καλύτερα.
Γ) Συγκεντρώνεστε στα μαθήματα που έχετε καλύτερους Βαθμούς και "χωνεύ- 10. Από μικρός σχεδιάζατε να μάθετε κάποτε να παίζετε ενα μουσικό όργανο.
ετε" τη μικρή σας αποτυχία. Τώρα επιιέπους αποφασίσατε να κάνετε το σχέδιο οας πραγματικότητα! Τι
Δ) Συναντάτε τον καθηγητή, προσπαθείτε να καταλάβετε καλύτερα τι ζητάει και κάνετε ακριβώς,-
να τον πείσετε ότι πραγματικά a^aie καλύτερο Βαθμό. Α} Κάνετε απαραιτήτως κάθε μέρα πρακτική μέχρι vu γίνετε δεξιοτέχνης.
Β} Διαλέγετε μουοικά κομμάτια "ελαφρώς* δύσκολο για το επίπεδο οας, ώοιε
4. Φανταστείτε ότι είστε ασφαλιστικός σύμβουλος. Τηλεφωνείτε σε πιθανούς να αποτελούν πρόκληση στην εξάσκηση οας.
πεπάτες σας και... παίρνετε δώδεκα αρνήσεις στη σειρά! Πώς αντιδράτε; Π Κάνετε την πρακτική σας μόνο όταν έχετε κέφι, έτσι ώστε ο χρόνος σας να
Α] Σταματάτε τα τηλεφωνήματα, ήεν είναι η μέρα σας. Καλύτερα να δοκιμάσετε μην πηγαίνει χαμένος.
αύριο! Δ) Διαλέγετε μουσικά κομμάτια πολύ πέρα από τις δυνατότητες σας που όμως
Β) Προσπαθείτε να κατανοήσετε τις ιδιαιτερότητες της συμπεριφοράς σας, που απαιτούν ιτολύ κόπο και προσπάθεια.
ίσως σαμποτάρουν τις πωλήσεις σας.
Γ) Δοκιμάζετε ένα ακόμη τηλεφώνημα, χρησιμοποιώντας διαφορετική μέθοδο. Βαθμολόγηση
Δ) Σκέφτεστε ότι θα ήταν καλύτερο να βρείτε μια δουλειά που να ταιριάζει 1. ΊΤλες οι απαντήσεις αυτής της ερώτησης εκτός από την τελευταία (Α] δεί-
περισσότερο στις δεξιότητες σας. χνουν συναισθηματική νοημοούνη (ακριβολογούσαμε όταν λέγαμε ότι δεν υπάρ-
χουν σωστές ή λάθος απαντηθείς!}. Είτε οχην περίπτωοη Α, είτε ατη Β, τβ άτομα
5. Είστε διευθυντής σε μία επιχείρηση που Λειτουργεί με Βάση την ισότητα των γνωρίζει ποια είναι η πιθανή αντίδραση του οτο ατρες. «Γνώθι ο' aurav», είναι
δύο φύΑων, τον μη-εθνισμό και τον μη-ρατσισμό. Ακούτε έναν tinonitiino να μια αρχή της συναισθηματικής νοημοσύνης. Δ=20, Β=20, F=2B, Δ=0,
γεπάει με ένα ρατσιστικό αστείο που έχει πει κάποιος άϋπος. Τι κάνετε; 2. Οι συναισθηματικές νοήμονες γονείς Βρίσκουν ευκαιρία να βοηθήσουν τα
Α) Το αγνοείτε γιατί είναι απλώς και μόνο ένα αστείο. παιδιά τους σε κάθε πρόβλημα τους, να καταλάβουν α τα αναστάτωσε, πώς
Β) Καλείτε τον υπάλληλο στο γραφείο σας και τον επιπλήττετε έντονα. αισθάνονται γι' αυτό και τι πιβανές επιλογές έχουν. Α=0, Β=20, Γ=0, Δ=0,
Γ) Επεμβαίνετε επιτόπου και λέτε ότι τέτοιου είδους αστεία είναι απαράδεκτα 3. Ένα δείγμα συναισθηματικής νοημοσύνης είναι να έχεις ένα συγκεκριμένο
και ότι δεν θα τα ανεχτείτε οτο μέλλον. σχέδιο δράσης, ίο οποίο ακολουθείς πιοτά, παρά τις διάφορες προκλήσεις και
Δ) Προσπαθείτε να κάνετε τον υπάλληλο να καταλάβει ότι δεν υπάρχουν φυλε- δυσκολίες. Α=20, Β=0, Γ=0, Δ=0.
τικές διαφορές οι οποίες υποβαθμίζουν κάποια κατηγορία ανθρώπων. Τον συμ- 4. Η αισιοδοξία, παρά τις πρακτικές δυσκολίες, αποτελεί δείγμα συναισθηματι-
βουλεύετε να διαβάσει σχετικά ΒιΒλία που το αποδεικνύουν. κής νοημοσύνης. Οι αισιόδοξοι άνθρωποι είναι έτοιμοι να δοκιμάσουν κάποια
διαφορετική στρατηγική, αν η προηγούμενη απέτυχε. Αντί να τα παρατήσουν, να
6. Είστε στο αυτοκίνητο ενός φίπου σας. ϊαφνικπ, ενώ ο φίπος σας οδηγεί, κατηγορήσουν τον εαυτό τους ή να «τους πάρει από κάτω», η αισιοδοξία τους
ένας άππος οδηγός τον προσπερνάει και παραηίγο... σύγκρουση! Ο φίπος σας κάνει να δοκιμάσουν άλλους τρόπους. Α=0, Β=0, Γ=2ϋ, Δ=0.
αρχίζει να Βρίζει τον άππο οδηγό. Εσείς... 5. 0 πιο αποτελεσματικός τρόπος να καλλιεργήσετε φυλετική ισότητα στην

42 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΟΥ ΑΙΩΝΑ ΠΟΥ ΑΝΑΤΕΛΛΕΙ ΚΑΙ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΟΠΛΑ ΤΟΥΣ

«Μήπως και ο
σκληροπυρηνικός
Μοτζαχετίν της
Κεντρικής Ασίας
δεν φοράει μπλου-
τζην και μήπως ο
Αλγερινός
φονταμενταλιστής
δεν καπνίζει
Marlboro;»...

dolf Hitler, Leon Trotsky,

A Ayatollah Khomeini,
Guevara, Karol Wojtyla, Mao
Zedong Ronald Reagan, Gamal Nasser,
Jaques Oelors, Thomas Lawrence...
Che

Κοινό σημείο όλων, τα οράματά τους


για αυτοκρατορίες (φιλελεύθερες, κα-
θολικές, ισλαμικές, σοσιαλιστικές)
στον 20ο αιώνα. Από αυτά, άλλα παρέ-
μειναν ουτοπικά όπως η διαρκής πα-
γκόσμια επανάσταση, άλλα, όπως ο α-
ντιδυτικός παναραβισμός, εξελίχθηκαν
σε εφιάλτες σαν της Shomron, του
Sinai και του Golan, ενώ κάποια έχουν
αρχίοει να μετουσιώνονται οε πραγμα-
τικότητα, όπως η Euroland και το ευρώ.
Πηγαίνοντας για τον 21ο αιώνα, η
χριστιανική Δύση έχει ξεπεράσει "ηγέ-
τες" τύπου Benito Mussolini, Ανδρέα
Παπανδρέου ή Juan Peron, εμπιστευό-
μενη πλέον διαχειριστές τύπου Carlos
Menem ή Petar Stoyanov, η στη χειρό-
τερη περίπτωση "τόλμησε" να εμπι-
στευθεί έοτω και για... "δοκιμή" τεχνο-
κράτες Tύπου Sergei Kiriyenko.
Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τον
υπόλοιπο κόσμο, όπου κακέκτυπα του
Idi Amin και του Jean Claude Duvalier
κυβερνούν ακόμη. Μάλιστα, οι ευκαι-
ρίες που έχουν τα έ9νη να τους ξεφορ-
τωθούν, είναι τόσο σπάνιες και φευγα-
λέες, όσο και η γεύση της όστιας ανά-
μεσα σε δύο ρουφηξιές πούρου στον
ουρανίσκο του Fidel Castro ή ένα ποτή-
ρι λαθραίου ουίσκι, Πέμπτη βράδυ, οε
κάποιο διαμέρισμα της Τεχεράνης...
Όπως δείχνουν τα τεκταινόμενα
στην παγκόσμια πολιτική σκακιέρα, ο
βαθμός στον οποίο ωρίμασαν τον 20ο
αιώνα οι λαοί, δεν επαρκεί για τη δια-
σφάλιση ότι δεν θα επαναληφθούν και
στον 21ο οι απόπειρες στησίματος νέ-
ων αυτοκρατοριών. Ιερατεία, Μυστικές
εταιρείες, ιδεολογίες, πετρελαϊκά τρα-
στ, κερδοσκόποι, δικτάτορες και συνα-
σπισμοί θα έχουν τον αιώνα που έρχε-
ται την ευκαιρία να εκμεταλλεύονται
10 δισεκατομμύρια ανθρώπους από 1,6
δισεκατομμύρια στην αρχή του 20ου αι-
ώνα... Ας δούμε Λοιπόν ποιες είναι οι

46 ΤΡΙΤΟΜ ΑΜΑΤΙ
Ρ Τ Ι Ο Σ '99
Νπφές και Χοδδάν), που με Βάση τις α- δύο, και κάτι, δεκάδες • αραβικών χω- • Αναζητώντας το μικρότερο δυνατό α-
ναφορές ταυτίζονται τοπικά με περιο- ρών η στρατιωτική ισχύς είναι αρκετή ριθμό χωρών που να συνδέουν τη Βιο-
χές στη Συρία, την Ιορδανία, τη Β. Αρα- τόσο ώστε να ξεπερνά εκείνη όλων μηχανικά ανεπτυγμένη Ευρώπη με την
βία και το Δ. Ιράκ. Εμμέσως δε "αραβι- των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενώσεως! Βιομηχανικά αναπτυγμένη Ανατολική
κή" βέλει ο μύβος και την Αίγυπτο ως Και ουδείς Βέβαια 8α στοιχημάτιζε ότι Ασία (εξαιρουμένης της Ρωσίας] από
γενέτειρα της Αγαρ. οτον 21ο αιώνα οι Αραβες δεν 8α απο- Μεσόγειο, αυτός είναι το "τέσσερα". Τα
Αρχαιότατες αναφορές μιλούν για κτήσουν και πυρηνικά... τρία κράτη είναι δεδομένα (Τουρκία,
τους ικανούς πολεμιστές και δεινούς 4. Οικονομική ισχύς. Αυτή δεν έχει να Ιράν, KivaJ και το τέταρτο εναλλακτικά
τοξότες Ιομαηλίτες. Πολιτικά όμως πο- κάνει μόνο με τα μεγέθη των οικονο- το Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Με ό,τι
τέ δεν κατάφεραν να ενωθούν αυτές μιών της Αιγύπτου και της Σαουδικής αυτό μπορεί να σημαίνει για το διεθνές
οι 12 φυλές. Το πιο ουσιαστικό Βήμα Αραβίας ή το κατά κεφαλήν εισόδημα εμπόριο καυσίμων, τροφίμων και αγα-
στο οποίο προχώρησαν οι ηγέτες τους οε Κουβέιτ, Εμιράτα και Κατάρ που εί- θών..
ήταν η ίδρυση του Αραβικού ναι από τα μεγαλύτερα οτον κόσμο, αλ-
Συνδέομου: Αίγυπτος, Αλγερία, Εμιρά- λά και με τα πετρέλαια - από την εντα- Γ. Το Ισλάμ
τα, Ιράκ, Ιορδανία, Κατάρ, Κομόρος, τική εκμετάλλευση τους στον Κόλπο 0 πιο πολυσυζητημένος διεθνής παρά-
Κουβέιτ, ΛίΒανος, ΛιΒύη, Μαυριταία, ως τα "απείραχτα" κοιτάσματα τοιι γοντας της 20ετίας [Χομεϊνί, Μπιλ Λά-
Μαρόκο, Μπαχρέιν, Ομάν, Σαουδική Σουδάν - την ιδιάζουσα για το διεθνές ντεν, Ασιατικό Ιολάμ, "παρεξηγημένο"
Αραβία, Σομαλία, Σουδάν, Συρία, Τυνη- εμπόριο και ναυσιπλοία γεωγραφική Ισλάμ, ο διάδοχος του κομμουνισμού,
σία, Τζιμίτουτί και Υεμένη συνθέτουν έ- 9έση, κ.ππ. K.ftn.) έχει "κουράσει" τόοο [και από
να ετερόκλητο κράμα ασιατικών και α- τις σελίδες αυτού του περιοδικού για
φρικανικών χωρών με πετρελαιάδες, Β. Η νέα οθωμανική κάποιους) not» δεν χρειάζονται περισ-
καμηλιέρηδες, πρώην αγγλικές, γαλλι- αυτοκρατορία σότερες Λεπτομέρειες.
κές, ιταλικές και οθωμανικές αποικίες, Απέναντι στη δυνητική ισχύ των Αρά- Να συνοψίσουμε μόνον τα 2,7 δισε-
πρώην σοβιετικούς δορυφόρους, δημο- 8ων, οι ΗΠΑ αναζητούν τον «Αντι-Λώ- κατομμύρια που 8α φθάνουν σε λίγες
κρατίες κοινοβουλευτικού τύπου και ρενς της Αραβίας» και μάλλον τον έ- δεκαετίες οι μουσουλμάνοι, την απήχη-
σκληρές δικτατορίες, παράγοντες ομα- χουν Βρει στην Αγκυρα... ση του (σλάμ στις λαϊκές μάζες και ΐη
λότητες και εκπαιδευτές τρομοκρατών, Ελάχιστες περιφερειακές δυνάμεις φτωχογειτονιά, τα τεράστια οπλοστά-
σουνίτες και σιίτες... έχουν τις ευκαιρίες που παρουσιάζο- σια του, τη Βιομηχανική του δύναμη
Στο πιο ακραίο, αλλά πάντα επικίν- νται σήμερα οτην Τουρκία να αναδει- στην Ν. Ασία, τις πλουτοπαραγωγικές
δυνα υπαρκτό σενάριο ενοποιήσεως χθεί σε Μεγάλη δύναμη (ακόμη λιγότε- πηγές rau και την αποφασιστικότητα
των Αράβων υπό μία ομάδα χαρισματι- ρες όμως εκείνες που Βρίσκονται αντι- των πιοτών του φα τις πιο ακραίες ε-
κών ηγετών και κάτω από την ομπρέλα μέτωπες με τόσα καίρια διλήμματα που νέργειες.
του ανηαμερικαηομού, αντιευρωπαϊ- ενδεχομένως να οδηγήσουν τόσο οτην
αμού και αντισιωνιαμού μαζί με την ση- αποσύνθεση όσο και στην ισχυροποίη-
μαία της τζιχάντ, αναδεικνύει μία - m ση).
όχι υπερδύναμη - τουλάχιστον μείζονα • Για τα Νατοϊκά και γενικότερα τα Δυ-
δύναμη, και με τα εξής ισχυρά όπλα: τικά συμφέροντα, η Ανατολικότερη χώ-
1. Πληθυσμός. Στις χώρες του Αραβι- ρα της Συμμαχιας με τους 3.000 ετοι-
κού Συνδέσμου ζουν σήμερα περί τα μοπόλεμους Αμερικανούς στο έδαφος
275 εκατομμύρια. Όμως με τους τρέχο- της, θα πρέπει να είναι ισχυρότερη
ντες δημογραφικούς ρυθμούς, στο μέ- στρατιωτικά από τη Σκρία, το Ιράκ και
σον του 21ου αιώνα 8α αριθμούν τα το Ιράν (τρεις χώρες που μαζί με τη
720 εκατομμύρια [έναντι των 290 εκα- Βόρειο Κορέα, την Κούβα, τη ΛιΒύη και
τομμυρίων που 8α έχουν "απομείνει" το Σουδάν απαρτίζουν τους επτά διακη-
λόγω υπογεννητικότητας στα 15 μέλη ρυγμένους εχθρούς των Η.Π.Α. και της
της Ευρωπαϊκής Ενώσεως). δύσεως).
2. Συνοχη Λαών. Παρά τις διαφοροποι- • Τα Δαρδανέλλια δεν αποτελούν πλέ-
ήσεις στις επιλογές των πολιτικών ον πέρασμα για το «Παραπέτασμα», πλ-
τους ηγεσιών, το Αραβικό Έθνος πα- λά για λιμάνια χωρών που οτην ερχό-
ρουσιάζει στη Βάση του τεράστια συνο- μενη δεκαετία 8α είναι εταίροι της Ευ-
χή. Ομιλεί την ίδια γλώσσα [κάτι που ρωπαϊκής Ενώσεως (το Μπουργκάς και
δεν μπορούν να κάνουν ο Πορτογάλος, η Βάρνα της Βουλγαρίας ή η Κωστάνζα
ο Έλληνας και ο Φινλανδός) ακολουθεί της Ρουμανίας) ή που έχουν εισάγει έ-
lifestyle με μικρές αποκλίσεις [και στω κάποιους πρώτους κανόνες λει-
πάντως σημαντικά μικρότερες μεταξύ τουργίας της ελεύθερης αγοράς (Οδησ-
των κατοίκων του Bronx και της Santa σός της Ουκρανίας κλπ.]. Η Δύση λοι-
Monica στις Η.Π.Α., του Σικελού και του πόν έχει μείζονα συμφέροντα να ελέγ-
Βερολινέζου στην Ευρώπη, του αυτονο- χονται τα κρίσιμα γεωστρατηγικά στενά
μιστή του Σιανγκιάνγκ urn του επιχειρη- από σταθερά ουοτήματα ισχυρών χω-
ματία του Χονγκ Κονγκ στην Κίνα. ρών, με χαρακτηριστικό παράδειγμα
Ακόμη και ο Σουνίτης που θεωρεί την Αίγυπτο, λόγω Σουέζ.
σκληροπυρηνικό τον Σιίτη, τον αισθάνε- • Η Δύση προτιμά σαφώς ένα ισχυρό
ται δογματικά εγγύτερα από όσο ο Βο- κοσμικό κράτος μουσουλμάνων - όπως
ρειοϊρλανδός καθολικός τον αγγλικανό είναι η Τουρκία - ως "πρότυπο" για τις
γείτονα του, η θεσσαλονικιά «θεούσα» μικρότερες μουσουλμανικές χώρες,
τον Πάπα, ο ελληνοποιημένος ΣέρΒος παρά το σκληροπυρηνικό Σιιτικό Ιράν, ή
μπασκετμπολίστας τον καθολικό Κροά- την θεοκρατική Σαουδική Αραβία. Και
τη συμπαίκτη του... Βέβαια, μία Τουρκία ανίσχυρη δεν 8α
3. Στρατιωτική ισχύς. Και μόνο τριών μπορούσε να επιτελέσει ρόλο "προτύ-
(Αιγύπτου, Συρίας και Ιράκ] - από τις που".
Η ξ ε ν ο λ ο γ ί α * τ ω ν Ε λ λ ή ν ω ν
γράφει ο Α. Παναγόπουλος

Πόσο δίκιο έχει ο κ. Σ. Χάντινγκτον;


Με αφορμή το Βιβλίο του για τη Σύγκρουση των Πολιτισμών και την Ανασυγκρότηση της Παγκόσμιας Τάξης Πραγμάτων
ρχή σοφίας ονομάτων επί- κανείς να σταματήσει να ασχολείται η πιο εκτενής και αρνητικώς ενδια· Ηνωμένα Έ8νη εναντίον τους.
σκεψις». Ας δούμε λοιπόν με το Βιβλίο. Αλλά η ξενολογία των φέρουοα είναι η πέμπτη, όπου δεί- Αλλά και ως προς την Ρωσία η
πρώτα τι σημαίνουν οι όροι Ελλήνων, και ως τίτλος της πορού- χνει το πραγματικά ίου αιο9ήμπτα. ποϋκική της Εϋϋάδος ενοχΜ iw κ.
και ας αναλυθούμε τις έννοιες για οας στήλης και ως πρακτική ανάγκη Το σχετικό χωρίο είναι χαρακτηρι- Hurttinqton: την κακίζει ότι με τη
να κατανοήσουμε το 8έμα. Με τον ό- του παρόντος άρθρου, entBorlflei στικό: «Στην αντιπαράθεση τους με διάλυση της ΣοΒιετικής Ένωσης και
ρο «ποΑιτιομός» ο Samuel την αντιμετώπιση των σημείων ανα- την Τουρκία, οι Έλληνες θεωρούν τη Λήξη της κομμουνιστικής απει-
Huntins>ton εννοεί οχεδόν αποκπει- φοράς τού Huntinqton οε αυτό το τους εαυτούς τους ιστορικά υπερα- λής, η Ελλάδα απέκτησε κοινά συμ-
οτικά τη θρησκεία και με τον όρο λαό και αατό το έθνος. σπιστές του Χριστιανισμού... [ε αντί- ιμέρονια με τη Ρωοία εναντίον του
«Παγκόσμια Τάξη Πραγμάτων» δη- θεση με τους ίέρΒους, τους Ρουμά- κοινού τους εκύρού, της Τουρκίας.
Λύνει μία νέα οικουμενική κυριαρ- Οι αναφορές στην Ελλάδα νους ή τους Βουλγάρους, η ιστορία Στη συνέχεια επιπλήπει τη χώρα
χία. Και υπονοεί ότι στη σύγκρουση 0 Huntinqton αναφέρεται στους τους εκτυλίοαεται μαζί με την ιστο- μας γιατί επέτρεψε οτην Ρωσίο νο
πολιτισμών που επέρχεται, η Δύση Έλληνες συνολικά εφτά [7} φορές, ρία της άυσης. Παρ' όλα αυτά, η εγκαΒιδρύοει οημαντική Παρουσία
8α επιβάλει μία διεθνή «Pax στην πρόσφατη ελληνική έκδοση του Ελλάδα αποτελεί μία εξαίρεση ως την Ελληνική Κύπρο. Βς αποτέλεβμβ
Americana». Βιβλίου του (εκδ. Τερζόποϋλου, αελ, ορθόδοξος ξένος στους δυτικούς της «κοινήςτουςανοτολικοορθόδο-
Πριν ασχοληθούμε με το τι λέει 44,52,134,162,184,297 και 333). οργανισμούς, άεν υπήρξε ποτέ ένα ξης πίστης at Ελληνοκύπριοι», Mm,
για τους Έλληνες ειδικά, αξίζει να Την πρώτη, επικαλείται αυθαίρε- εύκολο μέλος ούτε για την Ευρω- «υποδέχτηκαν Ρώοους και ΣέρΒους
προσέξει κανείς δύο οοΒαρά λά8η, τα μια γνώμη των αρχαίων Αθηναί- παϊκή Ένωση, αλλά ούτε και για το στο νησί, με αποτέλεσμα το 1995 να
ένα επιστημολογικό και ένα ιστορι- ων για να στηρίξει τη δική του ιδέα, NATO, και δυσκολεύεται να προσαρ- λειτουργούν στην Κόπρο 2.0UW)
κό. Το πρώτο είναι ότι η θρησκεία μοστεί στις αρχές και τα ήβη και περίπου επιχειρήσεις, που ανήκαν
ότι η θρησκεία είναι το κυριότερο
των δύο» (σελ. 184). σε Ρώσους». Μετά από αυτό, αναρω-
δεν είναι civilization αλλά culture στοιχείο ποβιτιομού. Και για να το
(δηλαδή όχι τεχνικός πολιτισμός, κάνει αυτό, παραθέτει ένα κείμενο Στη συνέχεια αναφέρεται στη τιέται κανείς τι την χρειάζεται η
αλλά πνευματικός, κουλτούρα). χωρίς πατρότητα και χωρίς παραπο- στρατιωτική δικτατορία και αργότε- Τουρκία την εξωτερική της πολιτική
Αλλά και πάλι θρησκεία και πολιτι- μπή! Τη δεύτερη φορά ο Huntinqton ρα στην ένταξη της χώρας στην Ευ- και τη διπλωματία, αφού έχει έναν
σμός δεν είναι παράλληλες έννοι- αναφέρεται στην αρχαία «Περίοδο ρωπαϊκή Ένωση. Φαίνεται εκνευρι- τέτοιο αμερόληπτο συνήγορο της
ες: η θρησκεία υπάγεται στην έν- του Αξονος» (που αποδίδεται ε- σμένος που «συχνά οι ηγέτες της μέσα στην Ουάσινγκτον... «Ρωσικές
νοια του πολιτισμού. σφαλμένα ως «Εποχή του Τροχού», φαίνονται ότι έκαναν ό,τι μπορού- και ΣερΒοκροάτικες εφημερίδες εκ-
Το ιστορικό λάθος έγκειται στην σαν για να παρεκκλίνουν από τα δυ- δίδονταν στην Κύπρο και η ελληνο-
σελ. 52), δηλαδή στην προχριστιανι-
τικά πρότυπα και να αντιτίθενται κυπριακή κυβέρνηση πραγματοποι-
επίκληση του όρου «τάξη», που προ- κή συρροή φωτισμένων πνευμάτων
στις δυτικές κυβερνήσεις», υπαινιο- ούσε σημαντικές προμήθειες όπλων
καλεί τόση ανατριχίλα, όση ο όρος στους λαούς της Μεσογείου και τα
οόμενος εδώ τη ατάαη κυρίως του από τη Ρωσία», όπως λέει.
«πολιτικώς ορθό». Γιατί η Βία και η πέριξ, 6ος - 5ος αι. π.Χ.: Κομφού-
επιβολή ποτέ δεν ήταν τάξη, αλλά κιος και Λάο Τσε στην Κίνα, Βούδας Κωνσταντίνου Καραμανλή και ταυ Στη συνέχεια καταγγέλλει TTJV
κραυγαλέα αταξία... στην Ινδία, Ζωροάστρης στην Περ- Ανδρέα Παπανδρέου. Ελλάδα, ότι ήΒεήε με τη συνεργασία
Το φαινόμενο αυτό άρχισε από τη σία, Ησαΐας, Ιερεμίας, Ιεζεκιήλ, ήα- Εκεί όμως όπου δεν συγκρατείται της Ρωσίας να μεταφέρει πετρέλαιο
Μυκηναϊκή και Μινωική τάξη πραγ- νιήλ στο Ισραήλ, και μεγάλοι Έλλη- άλλο πλέον, είναι όταν στηλιτεύει από τον Καύκασο και την Κεντρική
μάτων στη Μεσόγειο, επανελήφθη νες επιστήμονες και φιλόσοφοι από τη συμπεριφορά της Ελλάδας ως Ασία οτη Μεοόν,κβ, μέσω ενός eSftrj-
με τον αθηναϊκό, σπαρτιατικό και τον Θαλή μέχρι τον ΠυΒαγόρα με κο- προεδρεύουσας στο ΣυμΒούπιο της νοΒουλγαρικού αγωγού, παρακά-
ρωμαϊκό ιμπεριαλισμό, επανεμφανί- ρυφή τον Ηράκλειτο και επιγέννημα Ευρωπαϊκής Ένωσης το 1994, η ο- μπτοντας την Τουρκία και άλλες
στηκε ως Pax Brittanica στα νεώτε- τον Σωκράτη. Εδώ, μαζί με τους ποία «εξόργισε τα άλλα μέλη και οι μουσουλμανικές χώρες. Άκουσον, ά-
ρα χρόνια, πήγε να γίνει Neue Εβραίους προφήτες, τους Κινέζους αξιωματούχοι της Δυτικής Ευρώπης κουσον! Και καταλήγει: «ο ανταγωνι-
Ordnunq επί Χίτλερ, έγινε για λίγο "διανοούμενους", τους Ινδουιστές, χαρακτήρισαν λάθος το γεγονός ότι στής της ΣοΒιετικής Ένωσης κατά τη
Pax Sovietica και τώρα καταλήγει τους Βουδιστές και... τους Μουοουλ- η ΕλΜδα είναι μέλας». διάρκεια του ψυχρού πολέμου
σε Pax Americana. μάνους(Ι), μνημονεύει και τους Έχει όμως παράπονα και για τη (EflflafiaJ, εξελίσσεται α' έναν μετα-
Αλλά, όπως διατύπωσε ο Harry Έλληνες φιλοσόφους και... σοφι- στάση της χώρας μας στο ζήτημα ψυχροπολεμικό σύμμαχο της Ρω-
Truman (υπονοώντας τη χιτλερική στές. Αλλά στον Αξονα ανήκουν μό- της ονοματοθεσίας της Δημοκρα- σίας», λόγω ορθόδοξης αλληλεγ
τάξη πραγμάτων], ούτε νέα είναι, νο οι Ίωνες προσωκρατικοί φιλόσο- τίας των Σκοπίων και επισημαίνει ό- γύης, εννοείται (σελ, 185).
ούτε τάξη. Και - ω της ειρωνείας! - φοι, ενώ οι σοφιστές είναι σωκρατι- τι το εμπάργκο της κατά της... Μακε- Δεν είνπι λοιπόν απορίας άξιον
αγνοώντας την τοποθέτηση του προ- κοί και μετασωκρατικοί. δονίας αποδοκιμάοτηκε δυναμικά α- που ο... μέγας φιλέλληνας κύριος
έδρου του (στο Β' Παγκόσμιο Πόλε- Την τρίτη φορά ασχολείται με πό τις δυτικές κυβερνήσεις, με απο- Χένρι Κίασινγκερ έσπειιαε να χπρα-
μο), ο Αμερικανός πολίτης κύριος τους Έλληνες μονολεκτικώς, που, τέλεσμα να ζητήσει η Ευρωπαϊκή κτηρίοει το έργο του Huntinqton ως
Huntington προβλέπει ανασυγκρό- μαζί με τους ΕέρΒοϋς και τους Ιτα- Επιτροπή την παραπομπή της Ελλά- «ένα από τα σημαντικότερα Βιβλία
τηση νέας παγκόσμιας τάξης... λούς, ανησυχούν για τη γοργή αύξη- δας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. που γράφτηκαν μετά το τέλος του
Με μόνη την επισήμανση αυτών ση των Αλβανών ως μειονότητας Τι άλπο κακό έχει κάνει η Ελλά- Ψυχρού Πολέμου». Φυοικά, «εκ στό-
των δύο καίριων λαθών - επιστημο- στη χώρα μας. Τις επόμενες τρεις δα; Ος άτακτος και απροσάρμοστος ματος κόρακος εξελεύοεται κρα»!
λογικού και ιστορικού - θα έπρεπε φορές μάς αναφέρει μόνιμα μαζί outsider - καταγγέλλει ο κ.
με τους Τούρκους και την έβδομη Huntinqton - η χώρα μας διαχώρισε Αντίπαλος η— Ιστορία!
(*) Στα Αρχαία Ελληνικά ο όρος και τελευταία μαζί με τους Αλβα- τη θέση της από τις πολιτικές των «Τα γεγονότα είναι ιερά, τα σχόλια
σήμαινε «στρατολογία ξένων μι- νούς, τους Σέρβους και... τους Μα- σημαντικότερων δυτικών δυνάμεων ελεύθερα» κατά τη χρυσή δημοσιο-
σθοφόρων». Εδώ χρησιμοποιείται κεδόνες, εννοώντας φυσικά τους (εννοώντας εδώ κυρίως τη Γερμπ- λογική κοι δημοσιογραφική αρχή.
νεολογικώς, με τη σημασία του via), υποστήριξε ενεργά τους Σέρ-
Σκοπιανοΰς. Μέχρι τώρα δύο είναι οι καταστατι-
λόγου περί των ξένων. Ο λόγος βους και παραβίασε κραυγαλέα τις
Από όλες τις αναφορές που κά- κοί,,, μπαρμπάδες (standard
δηλαδή και η στάση των ξένων α-
νει στην Ελλάδα και οτους Έλληνες, κυρώοεις ίου είχαν επιβάλλει τα unkles] της αμερικανικής παράδο-
πέναντι σε εμάς και αντίστροφα .

50 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
οης: 0 πρώτος είναι ο μπαρμπα-θω- μεν θράοοος, ϋονιομός δε όκνον παιδευμένος άνθρωπος, είναι ιης μέσω της ελληνικής αρχαιότη-
μάς, φτωχός μαύρος με "Boyyouq φέρει»] δεν μπορεί να καταλάβει ό- «purus mathematicus, purus τας, της δε δεύτερης μέοω του
του Μισισιπή" και με όλα τα συμπα- τι Ελλάδα δεν είναι μόνο η Ορθοδο- asinus» [ρωμαϊκή παροιμιώδης έκ- Eflf?F}vtKou Μεσαίωνα, του Βυζαντί-
ρομαρτούντα. 0 δεύτερος, ο μπαρ- ξία, απλά και η συνέχεια (ιστορική, φραση που σημαίνει: γνήσιος μαθη- ου.
μπαΣαμ, είναι η εικόνα του αμερι- γλωσσική, πολιτιστική) της αρχαίας ματικός - γνήοιος γάιδαρος. Αυτό ι- Ας κπείοτεί flomov η Δύση βίο
κανικού - οικονομικού κυρίως - κα- Ελλάδας και του Βυζαντίου, παρά σχύει για όλες τις ειδικότητες όταν φρούριο της, όπως προτείνει ο κύ-
τεστημένου. τις ιστορικές δοκιμασίες και τις επι- οι θαράποντές τους είναι μονοδιά- ριος Huntinqtotr ούτε οικουμενική
Παπιά ο μπάρμπα-Σαμ φορούσε μειξίες της. στατοι]. Δεν πρέπει να έχει διαβά- είναι ούτε μοναδική, Απήώς παρα-
ημίψηλο, είχε αραιό τριγωνικό γε- Το έργο του είναι στην εποχή μας σει το περίφημο δοκίμιο του Γάλλου παίει ξανά κοινωνικώς και ποπιτι-
νάκι, ριγωτό γιλέκο και ως κεφα- ένας κρίκος από την αλυσίδα των νομπελίστα της λογοτεχνίας σμικώς. Κοινωνικώς με ιφ κπτβρ-
λαιούχος, μέιραγε συνέχεια Λεφτά, Βιβλίων με «περίεργο» περιεχόμε- Αλμπέρ Καμΰ, Η εξορία της Ελένης ράκωοη TOO Κρήιοκς Πρόνοιας nou
σαν εκείνο τον επιχειρηματία στον νο, που άρχισε με τον Ζ. Μ. Ντιρο- (1948), όπου ο πραγματικός αυτός συνεπάγεται ο αποκλειστικά ανα-
«Μικρό Πρίγκιπα» του Σαίντ Εξιπερί. ζέλ, συνεχίστηκε με τον Μάρτιν διανοούμενο κόκιζε τους συμπα- πτυξιακός προσαναταήίομάς της,
Τώρα ο νέος μπαρμπαΣαμ (Samuel Μπερνάλ και συμπληρώθηκε με τον τριώτες του και τους άλλους Ευρω- Ποπιπσμικώς δε, ϋβνω της κακής
Huntinqton) είναι ασκεπής, διεθνο- Avnaldo Momiliano. παίους, γιατί εξόρισαν από τη ζωή χρήσης που 3έϋοβν να επιΒάϋουν
λόγος, πολιτικός επιστήμων με μία 0 ΕΒραίος κ. Huntinqton είναι τό- τους την ομορφιά και την καλλιέρ- παγκόσμια οτην τεχνοήογία και την
σταδιοδρομία συνειδητά a priori σο λογικός, ηθικός και "πολιτικά ορ- γεια και θεοποίησαν ro χρήμα. πληροφορική,
πανεπιστημιακή. Σπουδές, Βέβαια, θός" ή τόσο ρεαλιστής - αν όχι κυνι- 0 κύριος Huntinqton ξέρει να α- Ταυτόχρονα, ο Kuntinqton αγνοεί
στα "Ivy Leaque" (ένωση ιδιωτικών κός - ώστε γράφει, διδάσκει και ποκαλεί την Ελλάδα «an anomaly» ανεπίτρεπτα ra μεγάπα διδάγματα
πανεπιστημίων υψηλού επιπέδου συμβουλεύει, όπως η θετή πατρίδα και έναν «orthodox outsider». Η σω- των αρχαίων ΕΜήνων φιποοόφων
της Αμερικής, με έμβλημα τον κισ- του φέρεται έναντι των άλλων λα- στή μετάφραση είναι όχι «μία εξαί- και μάπιστα του Ππατωνα και του
οό] πανεπιστήμια Vale και Harvard. ών στην εξωτερική πολιτική της. ρεοη ως ορθόδοξος ξένος στους δυ- Αριστοτέπη. 0 πρώτος γράφει [Πολι-
Δεν τοκίζει, δεν αγοράζει, δεν Για να περιορίσουμε σκόπιμα το τικούς οργανιομούς», όπως λέει η τεία, 521): «ου xpuoiou, affl ού δει
πουλάει, δεν ελέγχει μέσω του χρή- θέμα στην περιοχή μας, η πατρίδα μετάφραση της ελληνικής έκδοσης τον ευδαίμονα ΐτβουτείη [: ο ευδαί-
ματος απευ3είας. Αυτός διδάσκει, του κ. Huntinqton είναι, ως γνω- (σελ. 1Μ\, αλλά «ανωμαλία ως ορ- μων άν8ρωπος δεν είναι ππούσως
συγγράφει, συμβουλεύει και ελέγ- στόν, πιστή σύμμαχος και με εμάς θόδοξος ουραγός για τους Δυτικούς σε κρήματα, anna οε ό,τι πρέπει}-
χει μέσω της γνώσης... εμμέσως. και με τους Τούρκους και θέλει το οργανισμούς». 0 δε ΑριοτοτέΠης, στα μεν Ηθικά
Ιδεολόγος απολογητής του ψυχρού καλό και των δύο λαών. Πουλάει Και συνεχίζει να "ιστορεί* και να Νικβμάχεια (1096aJ ειδοποιεί ότι:
πολέμου, του Βιετνάμ, του Πενταγώ- λοιπόν και στους δύο όπλα κκι προ- "ερμηνεύει" με τον ίδιο κυνισμό, ά- «ο δε χρηματιστής Βίαιος τι έστιν
νου και της Τριμερούς Επιτροπής. στασία: στους μεν Έλληνες από γνοια και αναίδεια χιλίων πιθήκων και ο πλούτος δήϋον ότι ου το ζη-
Διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών τους Τούρκους και το αντίστροφο. τα πράγματα που σχετίζονται με την τούμενον ayaSam {; ο άνθρωπος
Σχέοεων. Στέλεχος του Διεθνούς Και αυτό το κάνει με τόση συνέπεια Ελλάδα. Δεν μπήκε όμως στον κόπο του κέρδους είναι κάπως Βίαιος και
ΣυμΒουλίου Ασφαλείας. Και επειδή και ανιδιοτελή στοργή, ώστε εκνευ- να οκάψει λίγο Βαθιά, να δει την ι- ο πλούτος είναι φανερό ότι δεν εί-
η Αμερική δεν έχει Ιστορία, βάζει ρίζεται εάν οι Έλληνες και οι Ελλη- στορική στάση της Ελλάδας στους ναι ζητούμενο αγαθό), Στα δε Ποϋι-
πάντα τη χώρα του μαζί με την Ευ- νοκύπριοι θέλουν να προμηθευτούν Βαλκανικούς και τους δύο Παγκό- ηκά του i!259W διδάοκει: «Ψανε~
ρώπη και τις ονομάζει και τις δύο για τη νόμιμη άμυνα τους όπλα και σμιους Πολέμους, όπου αυτή θυσία- ρόν τοινυν ότι πήείων η οπουδή τηε
εξ αδιανέμητου «Δύση»! από άλλες αγορές. σε ποταμούς αίματος στο πλευρό οικονομίας περί τους ανθρώπους ή
Πιστεύει και αυτός, όπως ο άλ- Και μάλιστα με τον εκνευρισμό των αναξιόπιστων Δυτικών ουμμά- περί την των αψύχων κτήσιν και πε-
λος Αμερικανός της πολιτικής Φ. και τις απειλές επιτυγχάνουν, αυτοί χων της. Και μάλιστα συγκριτικά με ρί την αρετήν τούτων ή περί την της
Φουκουγιάμα, ότι μετά το τέλος του και οι Τούρκοι, τον σκοπό τους. Όχι τη στάση άλλων λαών, ιδιαίτερα ίου κτήοεως, ον καϋούμεν n/fothov, και
Ψυχρού Πολέμου η «Ιστορία έχει τε- μόνο ακυρώθηκε η εγκατάσταση των τουρκικού. των ελευθέρων μάΜον ή των δού-
λειώσει» και μαζί της είχαν πεθάνει S-300 στην Κύπρο και αποφασίστηκε Για δε την Κύπρο ξέρει να λέει λων», [: είναι Λοιπόν φανερό ότι το
και οι ιδεολογίες. Επειδή δεν έχει η εγκατάσταση τους στην Κρήτη, αλ- τόσα ψεύδη για χιλιάδες(ί) ξένες ε- ενδιαφέρον της οικονομίας στρέφε-
πια αντίπαπον δέος η κυριαρχία λά ανάγκασαν τις κυβερνήσεις στην πιχειρήσεις και άλλα ανυπόστατα ται περισσότερο προς τους αν9ρώ-
τους, τα έβαλαν με τις ιδεολογίες Αθήνα και τη Λευκωσία να πανηγυρί- φληναφήματα, αλλά τι έγινε με την πους, παρά προς την απόκτηση
και την Ιστορία, σαν να ρυθμίζονται ζουν για τις δεύτερες "καλύτερες" εισβολή του Αττίλα το 1974 και συ- πραγμάτων και προς την ανθρώπινη
από κάποιο διακόπτη η πλήκτρο, ό- επιλογές τους, εκλογικεύοντας την νεχίζεται να γίνεται μέχρι τώρα, αρετή, παρά προς την απόκτηοη
πως η "virtual reality" της τηλεόρα- επαίσχυντη ανανδρία τους. δεν το έμαθε ποτέ! πλούτου και ότι αυτό είναι χαρακτη-
σης τους. Και ο Huntinqton εφευρί- ριστικό περισσότερο των εήεύΒερων
Ο κύριος Huntinqton και οι συ-
ανθρώπων, παρά των δούπων],
σκει τους... πολιτισμούς, ως μόνο μπατριώτες του δεν διδάχτηκαν τί- Ο ελληνικός «δισταγμός»
χαρακτηριστικό των οποίων θεωρεί ποτε από την Κορέα, το Σουέζ, το Το χειρότερο όμως δεν είναι τι Μέει Η σημερινή ΕϋίΙάδα Λοιπόν «επέ-
τη θρησκεία. Τόσο απλά, τόσο σοφά, Βιετνάμ, την ΚούΒα, τον πόλεμο του ο νέος μπαρμπαΣαμ. Ούτε ο πρώτος χει» (διστάζει), δυστροπεί, yum ο
τόσο σαφή. Κόλπου και τη Βοσνία. Ο ίδιος είναι είναι ούτε ο τελευταίος. Το χειρότε- Λαός της θυμάται σταΒιατικώς τα
0 νέος μπαρμπαΣαμ αφήνει έξω τόσο άμοιρος παιδείας, ιδιαίτερα ρο είναι ότι έοπευσπν και Έλληνες διδάγματα της αρχαίας ψιιχής.
από την Ευρώπη την Τουρκία (και πολιτικής - ανθρωπιστικής (ο Αρι- διανοούμενοι και καθηγητές Πανε- Ποτέ ο κυρίαρχος κροσανατοΛ-
καλώς, γιατί είναι τόσο ευρωπαϊκή στοτέλης θεωρούσε την πολιτική, πιστημίου να συμφωνήσουν με την σμός της επϋηνικής κοινωνίας δεν
και δυτική όσο είναι το... Πακιστάν) δημόαια ηθική και την ηθική, ιδιωτι- άποψη ότι η Ελλάδα είναι μόνο η ήταν πρωτίστως αναπτυξιακός και
και μόλις που ανέχεται την Ελλάδα, κή ποπΊτική}, ώστε βρίσκει μεγάλες Ορθοδοξία της. εκσυγχρονιστικός. Και καήώς επέ-
ως αναγκαίο κακό και σφάλμα α\>- ομοιότητες α\>άμεβα στον εμφύλιο Η αλήθεια είναι ότι, χωρίς να γί- χει. Γιατί η ΕΛλάβσ και μέσα στη Δύ-
τών που τη δέχτηκαν στους κόλπους πόλεμο της Ισπανίας και στον πόλε- νεται κανείς "ευρολάννος* (ίνα μη ση πρέπει - δικαιωματικά - να είναι
της Δύσης. μο στη... Βοσνία. τι χείρον είπω), μπορεί δίκαια να υ- ενταγμένη, αΜά και να διαφυλάξει
Στρέφετοι με μένος κατά της ορ- Ο κύριος Huntinqton θα μπορού- ποστηρίζει ότι όχι μόνο εν μέρει η την ιδιοπροσωπία της. W
θόδοξης σΛαΒικής, όπως την ονομά- σε να διευθύνει την Rand Ελλάδα ανήκει και οτη Δύση, αλλά
ζει, κουλτούρας όπου εντάσσει τους Corporation (Κέντρο Γεωπολιτικών ότι εν μέρει δημιούργησε κιόλας τη
ΣλάΒους (ΣέρΒους, Ρώσους και άλ- Ερευνών) και να επινοεί γεωστρατη- Δύση ποπιτιστικώς, όπως και την
είναι ουγγραφέας, &t&ax,Ti»»_i ten
λους] και τους... Έλληνες, από κοι- γικές και γεωοικονομικά σενάριο ή Ανατολή. Ότι είναι μερικώς πνευμα- Παν/μίου του Λονδίνου και χαθηγη-
νού! Με το θράσος που δίνει η ότ «υποθέσεις εργασίας» για ασκήσεις τική, γλωσσική και πολιτισμική μη- n j ; τή; Αρχαίας Ε θ ν ι κ ή ς Φιλολο-
γνοια (Θουκυδίδης 2.40.3: «αμαθία φοιτητών, αλλά δεν είναι ένας πε- τρόπολη και των δύο, της μεν πρώ- γία; οτο Πανεπιστήμιο Πατρών.

ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ 51
ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821
του Αθ. Φωτόπουλου

Πώς και από ποιους


επιχειρήθηκε η
χειραγώγηση του
Αγώνα και με ποιο
τρόπο τέθηκαν τα
θεμέλια για την
μελλοντική
ολοκληρωτική
εξάρτηση της
νεοσύστατης Ελλάδος
από τα μεγάλα
συμφέροντα...

Η
Η «Καρτερία», το ατμοκίνητο τροχήλατο
Επανάσταση του 1821, ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας που ο- πλοίο που αγοράστηκε με το "δάνεια
δήγησε στην εθνική μας ανεξαρτησία ύστερα από εκατόμβες θυ- της Αγγλίας", Κατέπλευσε στην Ελλάδα
σιών και ποταμούς αίματος, ξεκίνησε με μεγάλο ενθουσιασμό το Σεπτέμβριο τον 1826 με τις μηχανές
και μεγάλες προσδοκίες. Με αληθινή κατάπληξη εβλεπαν οι Ευρωπαίοι της σε κακή κατάσταση... Με κυβερνή-
τους Έλληνες να μάχονται «για του Χριστού την πίστη την αγία και της τη τον Άγγλο φιλέλληνα Fr. A. Hastings
(1784 - 1828, δεξιά) έλαβε μέρος σε α-
πατρίδος την ελευθερία», μέσα σ' ένα διεθνές πολιτικό κλίμα που όχι μόνο
σήμαντες ουσιαστικά επιχειρήσεις στο
δεν ήταν ευνοϊκό, αλλά ήταν σαφώς εχθρικό ή, στην καλύτερη περίπτωση,
Μεσολόγγι και το Απωλικό. Οι Έλληνες διείδαν την καθοριστική σημασία
αντίθετο ή υποκριτικά «ουδέτερο». του κατά θάλασσαν αγώνα (αλλά και τη σημασία της νέας τεχνολογίας) και
Αλλά οι επαναστατικοί αγώνες - όπως άλλωστε και κάθε είδους αγώ- ολόκληρο το δεύτερο εξωτερικό δάνειο σκόπευε κυρίως στην αγορά πολεμι-
νας - δεν κερδίζονται μόνο με την αυτοθυσία και τον ενθουσιασμό, αλλά κών ατμοκίνητων πλοίων, πον θα αντιμετώπιζαν τις ναυτικές δυνάμεις τoυ
απαιτείται και η συνδρομή άλλων παραγόντων, όπως η διπλωματία και η Ιμπραήμ. Βέβαια, οι διάφορες μεθοδεύσεις δεν επέτρεψαν ποτέ αυτά τα
ύπαρξη υλικής υποστήριξης. Εδώ θα εξετάσουμε τις προσπάθειες «ου έ- πλοία να προσφέρουν τις καθοριστικές υπηρεσίες στον Αγώνα, αφού τρία α-
κόμη ήρθαν μετά το Ναυαρίνο και τα υπόλοιπα σάπισαν στον Τάμεση...
γιναν για την ενίσχυση του Αγώνα μέσω δανείων, πράγμα που θα αποκα-
λύψει πολύ από το σκοτεινό παρασκήνιο της εποχής. τόκο! Οι «φιλέλληνες» των γερμανοελβετικών Κομιτάτων αγόρασαν ά-
Όσον αφορά λοιπόν το δεύτερο, είναι γνωστό ότι η Φιλική Εταιρεία χρηστα τουφέκια, κάτι που διαπιστώθηκε όταν εμφανίστηκαν οι εθελο-
δεν πρόσφερε σχεδόν τίποτα, ενώ οι προσφορές των ευποροτέρων εξα- ντές της «Λεγεώνας» στην Ύδρα. Οι ξένοι θέλησαν να επιδείξουν τη
ντλήθηκαν νωρίς. Τα λάφυρα και οι ποικίλες λείες ανακούφιζαν προσω- στρατιωτική τους πείρα με μια χαιρετιστήρια ομοβροντία, αλλά όταν ο δι-
ρινά τους αγωνιστές, όχι όμως τόσο την ηγεσία του επαναστατημένου έ- οικητής έδωσε το παράγγελμα «πυρ», τα τουφέκια δεν πήραν φωτιά γιατί,
θνους, η οποία έστρεψε τα βλέμματά της προς πιστωτικούς οίκους του ε- όπως αφηγείται ο αυτόπτης Heinrich Kiefer, ήταν σκουριασμένα (υπό
ξωτερικού και μερίμνησε για τη σύναψη δανείων. τους καγχασμούς των Υδραίων)!
Το 1822 και επ' ευκαιρία τον Συνεδρίου των Ευρωπαίων ηγεμόνων στη
Οι πρώτες απόπειρες για δάνειο Βερόνα της Ιταλίας, στάλθηκε εκεί ελληνική επιτροπή αποτελούμενη απο
Ή δ η από το Νοέμβριο του 1821, η τοπική εξουσία της Ανατολικής Στερε- τους Παλαιών Πατρών Γερμανό και Ανδρέα Μεταξά, με συνοδό το Γάλ-
άς «Άρειος Πάγος», έστειλε στη Γερμανία τον Θεοχάρη Κεφαλά και τον λο φιλέλληνα ναύαρχο Φίλιππο Ζουρνταίν. Με εξουσιοδότηση του Μετα-
Χ. Δροσινό για να διαπραγματευθούν δάνειο 150.000 φλορινίων. ξά, ο Ζουρνταίν προσπάθησε να βρει πιστωτές και τους βρήκε στο πρό-
Ο φιλέλληνας καθηγητής στο Μόναχο Ειρηναίος Θείρσιος είχε υποδεί- σωπο των πληρεξουσίων του Τάγματος των Ιπποτών του Aγίου Ιωάννου
ξει με επιστολή του ότι θα μπορούσαν να βρεθούν χρήματα στη Γερμανία, της Ιερουσαλήμ, στο οποίο ανήκε και ο ίδιος!
γι' αυτό κι αποφασίστηκε η αποστολή των δύο ανωτέρω, οι οποίοι επέ- Οι Ιωαννίτες, μέλη ενός θρησκευτικού ιπποτικού τάγματος (από το έ-
στρεψαν στο τέλος του 1822, έχοντας συνομολογήσει δύο δάνεια: ένα στη τος 1309) που δεν διέθετε εδαφικές κτήσεις, πρόσφεραν τη μεσολάβηση
Ζυρίχη (40.000 φλορίνια) κι ένα στη Μασσαλία (62.000 φλορίνια). Δεν τους για τη σύναψη δανείου 10 εκατομμυρίων επ' ονόματι της ελληνικής
ξέρουμε αν έφερε χρήματα ο Κεφάλας στην Κυβέρνηση, η οποία εντού- κυβέρνησης, με τον όρο να τους δίνονταν να νησιά Ρόδος. Κάρπαθος,
τοις επικύρωσε την οφειλή! Αστυπάλαια, Σύρος και Οινούσες (της νοτιοδυτικής Πελοποννήσου) μετά
Παραγγέλθηκαν έτσι δύο κανόνια και άλλα στρατιωτικά είδη «ου δεν την απελευθέρωση τους. Προσωρινά όμως ζητούσαν να εγκατασταθούν
έφτασαν ποτέ στην Ελλάδα και εξοπλίστηκε ένα στρατιωτικό σώμα Γερ- στη Σύρο και τις Οινούσες, που & αποτελούσαν πλέον «τελείαν ιδιοκτη-
μανών φιλελλήνων που ήρθε στην Ελλάδα, αλλά δεν κατέστη δυνατόν να σίαν και κυριαρχίαν του Τάγματος».
μισθοδοτηθεί αφού το δάνειο δεν δόθηκε! Εδώ ακριβώς αρχίζει η εμπλο- Ο Φ. Ζουρνταίν έκρινε (αφελώς ή υστεροβούλως) την πρόταση ως συμ-
κή στο θέμα αυτό των μυστικών εταιρειών και ταγμάτων: τα νεοσυσταθέ- φέρουσα τους Έλληνες, αφού εκτός των χρημάτων θ' αποκτούσαν και ι-
ντα φιλελληνικά κομιτάτα της Ευρώπης έχουν ουσιαστικά τέτοια προέ- σχυρούς φίλους στην Ευρώπη, πον θα προωθούσαν τις εθνικές τους επι-
λευση. Όπως γράφει ο Κυρ. Σιμόπουλος σχετικά με τα συγκεκριμένα δά- διώξεις. Αλλά και οι Έλληνες του εξωτερικού, όπως ο Παν. Κοδρικάς, ο
νεια, τα γερμανοελβετικά φιλελληνικά κομιτάτα συμψήφισαν τις δαπάνες Α. Βογορίδης και ο μητροπολίτης Ουγγροβλαχίας Ιγνάτιος συνέστησαν
του εξοπλισμού και της αποστολής αυτής της «λεγεώνας» με το δάνειο αποδοχή της πρότασης των ίωαννιτών. Όμως όπως ήταν αναμενόμενο, η
των 150.000 φλορινίων και ζητούσαν επιπλέον και την επιστροφή του με Προσωρινή Διοίκηση της Ελλάδος την απέρριψε χωρίς άλλη συζήτηση.

52 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
Έγιναν κι άλλες απόπειρες σύναψης δανείου, όμως ήταν ασήμαντες. Το Τάγμα των Ιωάννιτών
Μόνο μία, του Άγγλου Ρούμπενταλ, συζητήθηκε. Δίνονταν 40 εκατομμύ- Ιπποτών έδρευε από το
ρια γρόσια με τιμή έκδοσης 50% και τόκο 6%, το δε τοκοχρεωλύσιο θα 1309 στη Ρόδο, απ1 όπου
τους έδιωξε το 1522 ο
εισέπρατταν αυτοπροσώπως Άγγλοι από τις εθνικές προσόδους. Όμως η
σουλτάνος Σουλεϊμάν.
Αγγλία ήταν τότε ύποπτη στα μάτια των επαναστατών και καθετί που Τότε εγκαταστάθηκαν
προερχόταν από αυτή θεωρείτο ύποπτο, ακόμη και οι προσφορές των στη Μάλτα (από εδώ
Άγγλων φιλελλήνων. προέρχονται και τα ονό-
ματα τους «ιππότες της
Ρόδου» και «ιππότες της
Το πρώτο δάνειο -1824
Μάλτας»), αλλά έχασαν
Το Τάγμα των Ιωαννιτών Ιπποτών (ή της Μάλτας) είναι γνωστό ότι ήταν την πολιτική τους υπό-
άμεσα εξαρτώμενο από το Βατικανό. Αντιπροσώπευε έτσι την αντίπαλη σταση όταν το νησί κυρι-
δύναμη αυτού που απέβησαν τελικά οι περίφημοι Ναϊτες Ιππότες - αφού εύτηκε από τον Ναπο-
από τους δεύτερους (και με έδρα την Αγγλία...) προήλθε ο σύγχρονος Τε- λέοντα (1798) και ακο-
κτονισμός. Φαίνεται λοιπόν ότι οι Έλληνες προσπάθησαν να αποφύγουν λούθως από τους
κάθε εξάρτηση... Άγγλους. Όταν είδαν
την ανάγκη των Ελλή-
Ωστόσο, οι οικονομικές ανάγκες ήταν πιεστικές και μόνο ένα μεγάλο νων για δάνειο, νόμισαν
εξωτερικό δάνειο θα βοηθούσε στην αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών. ότι θα μπορούσαν με τα
Το 1823 διορίστηκε η επιτροπή του δανείου, αποτελούμενη από τον χρήματα τους ν' αποκτή-
Ανδρέα Λουριώτη, σημαίνοντα απόστολο της Φιλικής Εταιρείας, τον Ι. σουν πάλι τη χαμένη
Ορλάνδο και τον Ι. Ζαΐμη. Κατά τις οδηγίες του Αλέξανδρου Μαυροκορ- τους πολιτική οντότητα,
δάτου, έπρεπε να συνάψουν εμπορικές και πολιτικές σχέσεις με τη αποκτώντας κυριότητα
επί ελληνικών εδαφών.
Αγγλία, αλλά να φαίνεται ότι μοναδικός σκοπός τους ήταν η σύναψη του
Το Τάγμα θεωρείται ως
δανείου.
η "απάντηση" του Βατι-
Τον Νοέμβριο του 1823 συνάντησαν στην Κεφαλλονιά τον Λόρδο κανού στους τεκτονικής
Byron και συζήτησαν μαζί του το θέμα του δανείου. 'Οταν έφτασαν στο κατεύθυνσης Ναΐτες ιππότες και ως κατ' εξοχήν εκφραστής των συμφερό-
Λονδίνο (14/20 Ιανουαρίου 1824) διαπίστωσαν ότι υπήρχε δυσμενές κλί- ντων π»ς Αγίας Έδρας. Στον πίνακα, ο ιππότης Caoursin διατάξει οτον Με-
μα απέναντι στους Έλληνες. γάλο Μάγιστρο Pierrε d' Aubusson συγχαρητήριο γράμμα του Πάπα για τη νί-
κη των ιπποτών έναντι των Τούρκων στη Ρόδο το 1480.
Κυρίως καταφέρονταν εναντίον των Ελλήνων οι εμπορικοί αντίπαλοι
τους στην Ανατολή, Φραγκολεβαντίνοι και Εβραίοι, που οικονομικά -
τουλάχιστον εκ πρώτης όψεως - συμφέροντα τους ωθούσαν σε συνεργα-
σία με τους Τούρκους. Η Φιλελληνική Επιτροπή του Λονδίνου, αποτελούμενη από σαράντα
Τα μέλη της Επιτροπής ήρθαν σε απευθείας επαφή με τον Άγγλο υ- και πλέον τραπεζίτες και εμπόρους, συμφώνησε για τη σύναψη τον δανεί-
πουργό G. Canning και τη Φιλελληνική Επιτροπή (το περίφημο Φιλελλη- ου και την 21η Φεβρουαρίου υπογράφτηκε το πρώτο εξωτερικό δάνειο
νικό Κομιτάτο) του Λονδίνου. Εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι τα φιλελ- των 800.000 λιρών, την έκδοση του οποίο» ανέλαβαν οι τραπεζίτες
ληνικά κομιτάτα της Αγγλίας και της Γαλλίας δεν είχαν λαϊκή βάση και ι- Loughnan Sons and Ο' Brien προς 59% με τόκο 5%. Ως εγγύηση δίνονταν
δεολογία. Αντιθέτως, δημιουργήθηκαν από τις κυβερνήσεις με αποκλει- όλα τα δημόσια έσοδα (από τελωνεία, αλυκές κ,λπ.) για την πληρωμή των
στικό σκοπό να υπονομεύσουν τόκων, και όλα τα εθνικά κτήματα για την εξόφληση του κεφαλαίου.
και να κατευθύνουν την Επανά- Όμως από το ποσό των 800.000 λιρών του δανείου αφαιρέθηκαν προ-
σταση. Λειτούργησαν εξ αρχής καταβολικά το χρεώλυτρα και οι τόκοι δυο ετών, προμήθειες, διάφορα έ-
ως εξαρτήματα του υπουργείου ξοδα κ.λπ. και τελικά εισπράχθηκαν από τους 'Ελληνες μόνο 298.700 λί-
Εξωτερικών της Αγγλίας και της ρες! Εντούτοις η ελληνική Επιτροπή θεώρησε τη σύμβαση ευνοϊκή, γιατί
Γαλλίας, καθώς επίσης και ως οι όροι της ήταν καλύτεροι από εκείνους αντίατοιχων δανείων παυ πήραν
πρακτορεία εθνικών βλέψεων και αχό άλλες χώρες, όπως το Μεξικό, η Ισπανία και η Κολομβία! (Βλέπουμε
πολιτικών συνωμοσιών. εδώ την προσπάθεια χειραγώγησης και των άλλων λαών). Ωστόσο, αυτή η
Ο πρόεδρος του Φιλελληνικού Επιτροπή δεν απέφυγε τις υποψίες για τον πραγματικό της ρόλο. Κατηγο-
Κομιτάτου, Jeremy Bentham, επι- ρίες διατυπώθηκαν και για τον Bowring που, όπως είχε διαδοθεί, πήρε ως
φανής φιλόσοφος και κοινωνιολό- προμήθεια δέκα - έντεκα χιλιάδες λίρες.
γος και ο γραμματέας της John Στην πραγματικότητα, με το τοκογλυφικό αυτό δάνειο η Ελλάδα υπο-
Bowring, βοήθησαν άμεσα στη δουλωνόταν στους κεφαλαιούχους της χρηματαγοράς του Λονδίνου, οι ο-
διαπραγμάτευση για το δάνειο. ποίοι εξυπηρετούσαν τα μυστικά συμφέροντα τους. Παράλληλα, ενίσχυε
Τότε στη χρηματαγορά του Λον- τον οικονομικό και πολιτικό ρόλο της χώρας τους στην Εγγύς Ανατολή. Ο
δίνου υπήρχε μεγάλη κρίση. Υπήρ- ιστορικός της Επαναστάσεως τον 1821 Νικόλαος Σκηλιάδης είδε την αλή-
χαν μεγάλα διαθέσιμα κεφάλαια θεια και έγραψε σχαρακτηριστικά: «Τα δάνεια των Άγ/Ιων θα μείνωσιν
και με χαμηλούς τόκους, οι δε κε- Ο δραστήριος μητροπολίτης Oυγ- εις βάρος των ΕΜήνων επ' ολέθρω μάλλον αυτών ή επί σωτηρία ήδη κατα-
γροβλαχίας Ιγνάτιος (1766 - 1828) ναλισκόμενα, και το έθνος ίσως εκ τούτων πάθη και αφού αποχατασταθή
φαλαιούχοι ενδιαφέρονταν για την
ανέπτυξε σημαντική δράση στην
τοποθέτηση των κεφαλαίων τους ελεύθερον και ανεξάρτψον, διότι οι Άγγλοι θα λάβωσι και απ'αυτά ταύτα
Ευρώπη υπέρ των ελληνικών συμ-
σε περιοχές με όχι σταθερό καθε- τα δικαιώματα να επέμβωσιν εις τα πράγματα τον».
φερόντων. Βρισκόταν σε τακτική ε-
στώς, αρκεί να εξασφάλιζαν μεγά- πικοινωνία με τα μέλη της επιτρο- Άλλοι ωστόσο ιστορικοί τόνιζαν το ότι η σύναψη του δανείου ήταν γε-
λο τόκο. Έτσι άρχισαν να δανειο- πής που διαπραγματεύονταν τα ε- γονός σημαντικότερο από μία στρατιωτική νίκη, αφού οι Άγγλοι θα είχαν
δοτούν χώρες που δεν είχαν ακόμη ξωτερικά δάνεια. Τον Νοέμβριο του συμφέρον να ευοδωθεί ο ελληνικός αγώνας. Ουσιαστικά μάλιστα οι
γίνει ανεξάρτητες, κυρίως στη Λα- 1824 έγραφε στον Γ. Κουντουριώτη: Άγγλοι αναγνώριζαν έτσι την ελληνική ανεξαρτησία· άλλωστε είχε ήδη
τινική Αμερική (Βραζιλία, Περού, «Και αν κερδίσωσί τι περισσότερον αρχίσει να διαφαίνεται μια αλλαγή της εξωτερικής τους πολιτικής οπωσ-
Χιλή κ.ά.). Ένας κερδοσκοπικός οι Άγγλοι, είναι συγχωρημένον, διό- δήποτε ευνοϊκή για τους Έλληνες.
πυρετός διακατείχε τους κεφαλαι- τι πρώτοι αυτοί μας έδωκαν ηίστιν
Για τη διαχείριση τον δανείου λέχθηκαν πολλά. Ο μητροπολίτης Ουγ-
και μας εδάνεισαν, και διότι συμφέ-
ούχους του Λονδίνου αλλά και της γροβλαχίας Ιγνάτιος έγραφε προς τον Αλεξ. Μαυροκορδάτο: «Σκεφθείτε
ρει και πολιτικώς να έχει το γένος
Γαλλίας, για τοποθέτηση των χρη- δια τα χρήματα του δανείου και λάβετε χαλά μέτρα της χρήσεως των, διό-
μας σχέσιν με την Αγγλίαν, κι αυτή
μάτων τους ακόμη και σε επισφα- η σχέσις αυξάνει αναλόγως με το τι, όσον ωφέλιμα θέλουν είναι, όταν οικονομηθώσι καλώς, άλλο τόσον θέ-
λείς περιοχές. πλήθος των δανειστών μας». λουν αταθή βλαπτικά και αίτιον αδιορθώτων σκανδάλων, όταν πέσωσιν εις

ΤΡΙΤΟ ΜΑΤί 53
διαρπαγήν». σκευή έξι ατμοκίνητων πλοίων,
«Ανεκαλύφθη φανερά των Άγγλων
Όμως ο Αμερικανός φιλέλληνας Samuel G. Howe (Χάου) μιλάει για που θα βοηθούσαν τον Αγώνα.
ο σκοπός. Εζήτουν οι φίλοι μας να
κατασπατάληση των χρημάτων από την ελληνική κυβέρνηση. Κατ' αυτόν, Αυτός όμως καθυστερεί αδικαιο- κυβερνήσωσι δια τον χρυσίου των
τα περισσότερα ξοδεύτηκαν για to στόλο κι όχι για το στρατό και χορη- λόγητα την παράδοση των πλοίων την Ελλάδα».
γήθηκαν αφειδώς βαθμοί και αυξήσεις στους μισθούς των φιλοκυβερνη- τα οποία άλλωστε, μετά από αυτή «Να ηξεύρετε και την αχρειότατα
τικών. Ο ίδιος μας πληροφορεί επίσης ότι ο Ι. Ορλάνδος κράτησε 5.900 τη μεθόδευση, ποτέ δεν βοήθησαν του εδώ Κομπάτου μαζί και του μυ-
λίρες, γιατί τάχα το ποσό αυτό χρωστούσε η κυβέρνηση στη γυναίκα του. τον Αγώνα! Τελικά αποκαλύπτεται στικού Βάουριγκ, ανάθεμα τους
Εδώ να σημειώσουμε ότι οι πληρεξούσιοι για την διαπραγμάτευση ότι το ίδιο ναυπηγείο είχε αναλά- τους αχρείους και ιδιωφελείς άμα
Ορλάνδος και Λουριώτης έζησαν στο Λονδίνο σαν μεγάλοι άρχοντες βει ταυτόχρονα και τη ναυπήγηση και αισχροκερδείς. Προσοχή από
δέκα πλοίων για τον Μεχμέτ Αλή - τους ξένους...»,
στην Bond street και ξόδεψαν 5.045(!) λίρες, όταν οι συμπατριώτες τους
Ι. Ορλάνδος
πέθαιναν από την πείνα... πατέρα του ίδιου του Ιμπραήμ - ε-
νώ ο γιος του Galloway είχε άλλο- "Το δάνειον δεν πρέπει να το στο·
τε υπηρετήσει τον Αιγύπτιο ηγέτη. χάζεσθε πολλά μεγάλην ευεργα-
Το δεύτερο δάνειο · 1825
Η αλήθεια είναι ότι οι Ricardo, σίαν και εις αυτόν τον διάβολον ή-
Την ανάγκη για τη σύναψη του δεύτερου δανείου δεν επέβαλε μόνο η α-
θελαν μετά χαράς δανείσειν αργύ-
χρηματία που υπήρχε μετά την εξάντληση των χρημάτων του πρώτου, αλ- θορυβημένοι από ης επιτυχίες των
ρια, αν ο διάβολος είχε να τους α-
λά και η ανάγκη να αντιμετωπιστεί ο Ιμπραήμ, εκτός από τον τακτικό Αιγυπτίων είχαν δώσει εντολή για
σφαλίσει με ενέχυρα»,
στρατό και με σύγχρονα ναυτικά μέσα. Ο Αγγλος Frank Abney Hastings καθυστέρηση της παραγγελίας. Α. Κοραής
είχε προτείνει την προμήθεια ατμοκίνητων πλοίων για την αντιμετώπιση Φαίνεται έτσι ότι στην ουσία οι δια-
του εχθρικού στόλου και η κυβέρνηση ανέθεσε στην επιτροπή Λουριώτη - χειριστές του δανείου ήταν οι «Δύο είναι οι μεγάλοι εχθροί του
Ορλάνδου τη σύναψη νέου δανείου. Αγγλοι Τραπεζίτες και όχι οι άπει- Ελληνισμού' υπαινίσσομαι τους Ευ-
ροι και ενίοτε ανυποψίαστοι Έλλη- ρωπαίους εμπόρους, οι οποίοι εί-
Έτσι, στις 7 Φεβρουαρίου 1825 υπογράφτηκε στο Λονδίνο δάνειο
νες αντιπρόσωποι, οι οποίοι μάλι- χαν δημιουργήσει επιχειρήσεις εις
2.000.Θ00 λιρών με πιστωτές τους εβραϊκής καταγωγής τραπεζίτες αδελ- την Κωνσταντινούπολη, Σμύρνην
στα δεν είχαν και άριστες οχέσεις
φούς Ricardo. Τελικά, μέσω ενός απίστευτου παρασκηνίου, μετά την εκ- και εις άλλα σημεία της Μεσογεί-
μεταξύ τους. Χαρακτηριστικά, ο
καθάριση του ποσού έμειναν μόνο 816.000 λίρες και από αυτές έφτασαν ου, και ολόκληρον την φυλήν των
Ορλάνδος θεωρούσε τον Λουριώτη
στην Κυβέρνηση 230.000. Όταν άρχισαν να φτάνουν χρήματα στην Ελλά- Εβραίων(!)... Είναι άξιον καταπλή-
«δόλιο, ψεύτη ναι πονηρή αλεπού». ξεως το γεγονός κατά το οποίον, ε-
δα, οι Έλληνες άρχισαν να πυροβολούν από χαρά και να παιανίζουν το
Σημειωτέον ότι ο Ορλάνδος ήταν νώ οι Εβραίοι της Κωνσταντινουπό-
«God save the King»! Πλήθος στρατιωτικών και καλαμαράδων έσπευσαν
γαμπρός του Γ. Κουντουριώτη, που λεως, Θεσσαλονίκης και Σμύρνης
να προβάλουν τις αξιώσεις τους.
τότε είχε την τύχη της κυβέρνησης δεν παρέλειπαν ευκαιρίαν συνερ-
Κατά τα μέσα του 1825 οι δανειστές αδελφοί Ricardo στέλνουν οτην γασίας μετά των Τούρκων, εις τας
στα χέρια του.
Ελλάδα τον εβραϊκής καταγωγής κόμη P. Gamba - άλλοτε συνοδό του αγριότητας των τελευταίων κατά
Byron - για να πληροφορηθεί λεπτομερώς σχετικά με την εν γένει κατά- Τελικά, το 1826 με προσωπική του ελληνικού πληθυσμού, οι Ευρω-
σταση της χώρας. Και αυτός συμβουλεύει για την καλύτερη οργάνωση του φροντίδα τον Hastings έφτασε το παίοι, οι εγκατεστημένοι εις εκείνα
στρατού και του στόλου. πρώτο ατμόπλοιο, η «Καρτερία», τα μέρη, άνευ εξαιρέσεως ως προς
το 1827 η «Επιχείρηση» χαι το την εθνικότητα, εγένοντο οι φορείς
Εξάλλου τώρα αρχίζει η απροκάλυπτη επέμβαση στα πράγματα της
1828 ο «Ερμής». Στα τέλη του 182? και οι πλέον ενεργητικοί πράκτο-
Επανάστασης: Τα μέλη της Φιλελληνικής Επιτροπής του Λονδίνου, που
ρες των εχθρών της χριστιανικής
είχαν ποντάρει στην επιτυχία του ελληνικού αγώνα και τώρα, με την αιγυ- έφτασε άλλο ένα ατμόπλοιο στην
θρησκείας, ευθύς άμα τη εκρήξει
πτιακή επιδρομή, κινδύνευαν να χάσουν τα χρήματα τους, ύστερα από Ελλάδα, ενώ τα άλλα τρία σάπι-
της Επαναστάσεως··.
πιέσεις υποχρέωσαν τον Λουριώτη και τον Ορλάνδο να προσληφθεί ως σαν στον Τάμεση από έλλειψη Edward Blaquiere
αρχηγός του νέου στόλου ο Άγγλος ναύαρχος Cochran, ο οποίος είχε α- χρωμάτων για την αποπεράτωση
ποκτήσει φήμη για τα κατορθώματα του ως αρχηγός του στόλου της Βρα- τους!
ζιλίας. Παράλληλα με τα ατμόπλοια, είχαν παραγγελθεί σε ναυπηγείο της
Παράλληλα οι αδελφοί Ricardo, χωρίς να ενημερώσουν τους Έλληνες Αμερικής δυο φρεγάτες οπλισμένες με κανόνια. Οταν έφτασε εκεί ο έ-
αντιπροσώπους, ανέθεσαν στο ναυπηγό Alexander Galloway την κατα- μπορος Κοντόσταυλος να επιβλέψει την κατασκευή ύστερα από παράκλη-
ση ταυ Λουριώτη, διαπίστωσε ότι οι Αμερικανοί ναυπηγοί είχαν προχω-
ρήσει στην κατασκευή μεγαλύτερων - και ακριβότερων - πλοίων. Για μή-
Αριστερά ο Σαμουιίλ Γκρίνιλεϋ Χάου. Αμερικανός φιλέλληνας που στηλίτευ-
σε τους αναμιχθέντες σιη σύναψη και διαχείρηση των εθνικών δανείων. νες ολόκληρους πάλευε στην Αμερική για τη ρύθμιση του θέματος, έχο-
Δεξιά ο ναύαρχος Κόχραν. Φημισμένος πολεμιστής που ακριβοπληρώθηκε ντας ως συμπαραστάτες κάποιους γερουσιαστές χαι τον πρόεδρο της χώ-
από τους 'Ελληνες, αλλά δεν δικαίωσε τις προσδοκίες τους. Όπως έγραφε ο ρας Adam. Κατά το Γερμανό ιστορικό Χέρτσμπεργκ, οι Έλληνες, που εί-
ιστορικός Μέντελσον - Μπαρτόλντι, «ο μεγάλος εκείνος θαλασσόλυκος τσέ- χαν στείλει στη Νέα Υόρκη συνάλλαγμα 156.000 λιρών, ένιωσαν οδυνηρή
πωσε 37.000 λίρες και αγοράστηκαν γι' αυτόν από ένα ναυπηγείο αντί υπέρο- έκπληξη όταν τον Δεκέμβριο του 1825 οι «φιλελληνικοί οίκοι της Νέας
γκων τιμών έξι συφοριασμένα και βραδυκίνητα ατμόπλοια, που τα' χε παραγ- Υόρκης» ανήγγειλαν ότι αν δεν καταβάλλονταν ακόμη 50.000 λίρες, οι
γείλει η Αιγυπτιακή κυβέρνηση και αρνήθηκε να τα παραλάβει εξατίας της
φρεγάτες θα πωλούνταν σ' όποιον μειοδοτούσε. Φυσικά οι Έλληνες αδυ-
κακής κατασκευής τους. Με τα έξι αυτά σαπιοκάραβα επρόκειτο να βυθιστεί
νατούσαν να ικανοποιήσουν την απαίτηση αυτή. Τελικά, Αμερικανοί φι-
ο τουρκικός στόλος»!
λέλληνες φρόντισαν να αγοραστεί
η μία φρεγάτα από την αμερικανι-
κή κυβέρνηση, οπότε η άλλη, με
την ονομασία «Ελλάς», αφέθηκε
να αναχωρήσει για την Ελλάδα.
Ο Κοντόσταυλος, κατά τη διάρ-

Ο Αλεξ. Κοντόσταυλος. Εργάσθηκε


μεθοδικά και επίμονα στην Αμερική
για την αγορά των φρεγατών, αλλά
παράλληλα κατηγορήθηκε ως πλου-
τήσας από χρήματα του δευτέρου
δανείου.
Τουλάχιστον αναγνωρίζουμε την α-
διάσπαστη συνέχεια στα πράγματα
του ελληνικού βίου...

54 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
κεια των αγώνων του στην Αμερική,
είχε καταφύγει στα δικαστήρια!
(Και ενώ φυσικά ο πόλεμος συνεχί-
ζονταν στην Ελλάδα...) Κι εδώ αξί-
ζει να αναφερθεί ένα χαρακτηριστι-
κό συμβάν: Ο ευϋπόληπτος Αμερι-
κανός δικαστής Jonas Pratt ζήτησε
και πήρε από τον Κοντόσταυλο ένα
«δωράκι» 4.500(!) δολαρίων για να
εννοήσει τις ελληνικές διεκδική-
σεις, αντί γι' αυτό όμως άφησε ατι-
μώρητους τους Αμερικανούς ναυπη-
γούς, μειώνοντας λίγο τις υπερβολι-
[ κ έ ς απαιτήσεις τους. Αγανακτισμέ-
νος ο δικηγόρος του Κοντόσταυλου
Χένρυ Σέντγουϊκ, απευθυνόμενος
στον Pratt, δήλωσε: «Κύριε κάνατε
Ο λόρδος Byron, ο επιφανέστερος
των Φιλελλήνων. Συνέβαλε στη με- ό,τι μπορούσατε για να καταστρέ-
ταστροφή της αγγλικής κοινής γνώ- ψετε ένα έθνος (την Ελλάδα). και να
μης υπέρ της Ελλάδας και κατήγ- ατιμάσετε ένα άλλο! (την Αμερική)».
γειλε το Φιλελληνικό Κομπάτο του Τελικά, ενώ είχαν σταλεί εκεί
Λονδίνου. Όμως σήμερα - και ειδι- 750.000 δολάρια, παραδόθηκε μόνο
κά μετά την πρόσφατη δημοσίευση η «Ελλάς» που στοίχισε 300,000 δο-
των επιστολών τον, οι φιλελληνικές
λάρια. Τα υπόλοιπα 450.000 δολά-
προθέσεις του δέχονται έντονη κρι-
ρια σπαταλήθηκαν από Αμερικα-
τική. Θεωρείται μέχρι και πράκτο-
ρας του Φιλελληνικού Κομπάτου νούς πολίτες, όπως έγραψε με επι-
κα αυτός θα διαχειριζόταν στην κριτική γι' αυτούς διάθεση ο συμπα-
Ελλάδα τις οικονομικές ενισχύσεις τριιότης τους φιλέλληνας Χάου στο
που θα προέρχονταν από το εξωτε- βιβλίο του «Σκιαγραφία της Ελληνι-
ρικό. κής Επανάστασης»! Αργότερα βέ-
Ακόμη και στο κρεββάτι του ψυχο- βαια ο Κοντόσταυλος έχτισε στην
μαχητού του ο Byron ανησυχούσε Αθήνα πολυτελές σπίτι, εκεί όπου
αν τα δάνεια θα έπεφταν σε καλά είναι τώρα η Παλαιά Βουλή... Κατη-
χέρια στην Ελλάδα και φοβόταν ότι γορήθηκε ότι αυτό προερχόταν από
η ιδιοτέλεια ορισμένων φατριαστών,
χρήματα του αγγλικού δανείου για
παρά το έθνος, θα καρπωνόταν τα
χρήματα των δανείων. Όμως απαί- την παραγγελία των φρεγατών στην
τησε και την επιστροφή των 5.000 Αμερική και ένας σατιρικός ποιητής
λιρών που ο ίδιος είχε προσφέρει... έγραψε: «Ο οίκος σου, Κοντόσταυ-
λε, μακρόθεν ομοιάζει τρίκροτον εξ
Αμερικής, εξ ου αυτός πηγάζει»...

Όμως, ο καθηγητής Α. Ανδρεάδης ανασκεύασε τις κατηγορίες κατά


του Κοντόσταυλου, τον οποίο θεωρεί πατριώτη και ευθύ άτομο. Ο ίδιος
συγγραφέας ωστόσο έγραψε: «Ομολογουμένως η ιστορία των δανείων εί-
ναι μία των θλιβερότερων σελίδων της Επαναστάσεως».
Οι Άγγλοι δανειστές βγήκαν ωφελημένοι. Όπως έγραψε ο Νικ. Σπη-
λιάδης, «σήμερον σπείρουσιν ολίγα χρήματα, δια να θερίσωσιν αύριον πολ-
λαπλάσια». Ο Φωτάκας, αφού επισημαίνει ότι είχαν εξασφαλίσει τα κε-
φάλαια τους με τα εθνικά κτήματα, κρίνει ότι με τα δάνεια τους «θα εφαί-
νοντο και ευεργέται των Ελλήνων εις το μέλλον». Ο δε Κοραής έγραψε ό-
τι το δάνειο δεν πρέπει να θεωρείται ως μεγάλη ευεργεσία, αλλά «η ελπι-
ζόμενη μεγάλη ευεργεσία και μέλλουσα μετ' ολίγον να μας δοθεί από την
Αγγλικήν κυβέρνηση', είναι η ομολογία και διακήρνξις της Ελληνικής αυ-
τονομίας».
Όπως έγραψε ο Βαυαρός G. Maurer, που χρημάτισε αργότερα αντιβα-
σιλιάς στην Ελλάδα, «όλοι όσοι ανακατεύθηκαν με αυτά τα δύο δάνεια έ-
γιναν τελικά πλούσιοι και μόνο ο άμεσα ενδιαφερόμενος - η φτωχή Ελλά-
δα - έμεινε με αδειανά χέρια». Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι
τα δύο δάνεια που συνάφθηκαν για να κάνουν την Ελλάδα ανεξάρτητο
κράτος, τελικά της δημιούργησαν στενούς δεσμούς εξάρτησης, που υπο-
θήκευσαν το μέλλον των παιδιών της για πολλές δεκαετίες.
Να κλείσουμε επιχειρώντας μια απάντηση στην ερώτηση «εξοφλήθηκαν
και πότε τα περίφημα εκείνα δάνεια»; Ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν
ότι η εξόφληση τους έγινε μόλις πριν λίγες δεκαετίες. Άλλοι όμως λένε πως
η κατακράτηση μέρους του ελληνικού αποθεματικού χρυσού στον Β' π.π. α-
πό την Αγγλία έχει σχέση με τα περιβόητα εκείνα δάνεια... fUt

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Edward Blaquiere, The Creek Revolution * Κ. Σιμόπου-


λος, Πώς είδαν οι ξένοι την Ελλάδα του '21 * Ξενοκρατία, μισελληνισμός
και υποτέλεια · Τ. Λιγνάδης, Το πρώτο δάνειο της Ανεξαρτησίας
« Α Λ Λ Η » Ι ΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΜΑΣ

Οι τρομεροί «Ιππότες του Ναού»


το παρεκκλήσι στο Ρόσλιν
και τα φοβερά μυστικά του
Του Γ. Γιαννόπουλου

Οι αμύθητοι θησαυροί
του Ναού του Σολομώντα,
αλλά και οι απόκρυφες γνώσεις
Μυστικών Ταγμάτων
και Παραδόσεων
πέρασαν στα χέρια των θρυλικών
Πολεμιστών-Μοναχών.
Σήμερα, το μεγαλύτερο μέρος
αυτής της βαριάς κληρονομιάς
περιμένει ανέπαφο στα υπόγεια
ενός ναού-βιβλίου, για να
εκπληρώσει την μεγαλεπήβολη
αποστολή του...
μ.Χ. Οι ρωμαϊκές λεγεώνες, η πιο
φοβερή πολεμική μηχανή της επο-
χής, πλησιάζουν την Ιερουσαλήμ. Τις
οδηγούσε ο μετέπειτα αυτοκράτωρ Φλάβιος
Σαββίνος Βεσπασιανός Τίτος. Λαμπρός στρα-
τιωτικός, αλλά σκληρός και ακραίος, πιστεύει
πως όλες οι επαναστάσεις εναντίον της Ρώμης
τελειώνουν σ' ένα "όργωμα" των αντίπαλων
πόλεων...
Ήδη έχει καταστρέψει την Ιεριχώ και πλησιά-
ζει όλο και περισσότερο την επαναστατημένη
Ιερουσαλήμ. Οι Ζηλωτές - η φοβερή μερίδα
Ισραηλιτών που πιστεύει ότι οι απόψεις της
πρέπει να επιβάλλονται και με τα όπλα - ήταν
βέβαια αυτοί που πρωτοστάτησαν εναντίον των
Ρωμαίων και παρέσυραν και τους υπόλοιπους.
Οι Ζηλωτές επιβάλλονται στην Ιερουσαλήμ και
αμέσως αντιλαμβάνονται ότι όχι μόνον πολλοί
από τους άρχοντες της πόλης, αλλά και πολλοί
ιερείς και αρχιερείς του μεγάλου ναού του
Σολομώντα θέλουν την ειρήνη. Όλοι αυτοί
καταδικάζονται σε θάνατο και εκτελούνται.
Την άνοιξη του 68 μ.Χ. οι Ζηλωτές αποφασί-
ζουν ότι εμπρός στην ρωμαϊκή απειλή που καλ-
πάζει εναντίον τους, πρέπει να κρύψουν τους
θησαυρούς του μεγάλου Ναού του Σολομώντα,
τα θρησκευτικά μυστικά και τα ιερά χειρό- 1950 - οι αρχαιολόγοι βρίσκουν τα χειρόγραφα της περιοχής του Κουμράν.
γραφα, ώστε να μην πέσουν στα χέρια των Είναι ακριβώς η στιγμή που ανακαλύπτουν τη λεγόμενη «τρίτη» σπηλιά. Δεν
εχθρών. Πράγματι η απόφαση λαμβάνεται την ήταν πολύ μεγάλη και σ' αυτήν υπάρχουν ευρήματα άνευ σημασίας. Πηγαίνο-
τελευταία στιγμή, γιατί οι Ρωμαίοι με τον Τίτο ντας όμως μέσα, προς το τέλος της, βρίσκουν ότι τα τοιχώματα είναι μάλλον
σε λίγο καταλαμβάνουν τα Ιεροσόλυμα. Όλοι οι πρόσφατα, συγκρινόμενα με τα άλλα. Οι εργασίες ανασκαφής έχουν απροσ-
επαναστάτες σφάζονται, η πόλη ισοπεδώνεται δόκητη επιτυχία, καθώς μετά από μεγάλη προσπάθεια βρίσκονται σε ένα
και στο μέγα Ναό δεν «μένει λίθος επί λίθου», άλλο, άγνωστο διαμέρισμα της σπηλιάς!
όπως είχε προφητεύσει ο Ιησούς.... Εδώ βρίσκουν πλήθος από περγαμηνές-χειρόγραφα και πήλινα δοχεία που
περιείχαν τους κυλίνδρους των περγαμηνών. Η σοβαρότερη όμως ανακά-
Μία μεγάλη ανακάλυψη λυψη ήταν η εύρεση δύο κυλίνδρων από οξειδωμένα φύλλα χαλκού και όχι οι
ίδιες οι περγαμηνές. Τα φύλλα χαλκού όχι μόνον ήταν πανάκριβα για την
Μετά από πολλούς αιώνες - στη δεκαετία του

56 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
εποχή, αλλά ακόμη και η δημιουργία τόσο λεπτών φύλλων ήχαν Αριστερή σελίδα: Οι τρομεροί Ναΐτες
εξαιρετικά δύσκολη και ακριβή. Γιατί άραγε δεν ήταν και το κεί- Ιππότες έμειναν στην κπορίο νια την
μενο των χάλκινων κυλίνδρων γραμμένο σε περγαμηνές, όπως απαράμιλλη γενναιότητα και τις πολε-
όλα τα άλλα χειρόγραφα; μικές αρετές τονς, αλλά και τις μυστι-
Μέχρι να βρεθεί ένας τρόπος να ανοιχθούν αυτοί οι κύλινδροι κές γνώσεις που τονς κληροδότησε η
πολύχρονη επαφή τους με μυστικά
χωρίς να καταστραφούν τα κείμενα, πέρασαν τρία χρόνια. Τη
Τάγματα και Παραδόσεις της Μέσης
δουλειά αυτή την έκανε το πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ. Ο
Ανατολής. Είναι αυτοί που νίκησαν
καθηγητής Ρ. Μπαίκερ έκοψε σε λεπτές λωρίδες τους κυλίν- επανειλημμένα τονς επίσης τρομε-
δρους στα κενά ανάμεσα στα χαραγμένα με ένα οξύ αντικείμενο ρούς μουσουλμάνους πολεμιστές σε
γράμματα. Έκοψε λοιπόν τα κείμενα σε 23 λουρίδες (οι κύλιν- φοβερές μάχες. Εντούτοις μια ιδιό-
δροι έφθαναν σε μήκος τα 2,50 μέτρα) και έτσι μπόρεσαν οι επι- μορφη σχέση αναπτύχθηκε ανάμεσα
στήμονες να διαβάσουν το κείμενο που είναι γραμμένο - αν μπο- σ' αυτούς τους δυτικούς στρατιώτες
ρούμε να πούμε - στα κλασικά εβραϊκά. Φαίνεται ότι είναι ένα του Χριστού και τον κόσμο του
λογιστικό κείμενο, που περιέχει μία αντιγραφή - καταμέτρηση
αντικειμένων, πριν τοποθετηθούν κάπου γτα φύλαξη.
Ούτε λίγο ούτε πολύ, γίνεται αναφορά για εξήντα διαφορετικά
σημεία του Ναού του Σολομώντα, όπου έχουν θαφτεί - συμφωνα πάντα με
τον ανώνυμο λογιστή - τεράστιες ποσότητες από χρυσάφι, ασήμι, αρωματικές
ουσίες, σπάνια αντικείμενα αμύθητης αξίας, αλλά και χειρόγραφα. Αν θέλαμε
να "μεταφράσουμε" τις αξίες σε σύγχρονα δεδομένα θα μας οδηγούσαν σε
απίστευτες ποσότητες, 26 τόνους χρυσού και 65 τόνους αργύρου, χωρίς να
1
υπολογίσουμε τα διάφορα πολύτιμα αντικείμενα

Ο αμύθητος θησαυρός του Ναού


Γίνεται αποδεκτό ότι αυτοί οι χάλκτνοι κύλινδροι έχουν γραφτεί όντως στην
δεκαετία των 60 μ.Χ. και μάλιστα npoc το τέλος της. Αυτό σημαίνει δύο πράγ-
ματα: πως οι σημαίνοντες Εβραίοι της εποχής, λίγο προ
της καταστροφής της Ιερουσαλήμ, ήξεραν για τη
"βιβλιοθήκη - αρχείο" του Κουμράν γι' αυτό θεώρησαν
επιβεβλημένο να τοποθετήσουν και την "απογραφή Ισλάμ... Έτσι, λέγεται ότι υπήρξαν - μέχρι και
των θησαυρών" εκεί και μάλιστα σε μυστικό σημείο, σήμερα - οι αυθεντικοί φορείς του πιο αυστη-
δηλαδή μία αθέατη σπηλιά συνέχεια της πρώτης. ρού μονοθεϊσμού!
Λέγεται ακόμη ότι οι αμύθητοι θησαυροί τους -
Δεύτερον, σημαίνει ότι οι Σαδδουκαίοι - υπεύθυνη
επαυξημένοι από τη σοφή τραπεζική τους
κάστα για το Ναό του Σολομώντα και υποστηριχτές της στρατηγική - είναι έτοιμοι και σήμερα να προά-
"ειρηνικής συνύπαρξη" με τους Ρωμαίους - λίγο πριν γουν το διαχρονικό τους σχέδιο: την εγκαθί-
εκτελεστούν από τους Ζηλωτές, αναγκάσθηκαν και δρυση ενός οικουμενικού οικονομικού/μεσ-
τους παρέδωσαν τα μυστικά του μεγάλου ναού. σιανικού κράτους!
Ένα πολύ ενδιαφέρον σημείο των κυλίνδρων είναι Από επάνω:
αυτό που αναφέρει ότι οι κύλινδροι αυτοί δεν είναι • Αυτός είναι ο περίφημος Άρθουρ Σίνκλαίρ,
παρά αντίγοαφο των "original" κυλίνδρων που βρίσκο- στρατηγός στον αμερικάνικο στρατό και επι-
νται στην κρύπτη (μία από τις πολλές) η οποία αποτελεί στήθιος φίλος του Τζώρτζ Ουάσιγκτον...
προέκταση του βόρειου τμήματος του Ναού, σ' ένα Μέλος της περίφημης οικογένειας-κατόχου
άνοιγμα που κοτάζει το βορρά. Στους κυλίνδρους ανα- των μυστικών των Ναϊτών, λέγεται ότι είχε
γράφονται αναλυτικές λεπτομέρειες για την ύπαρξη ουσιαστικό λόγο στα γεγονότα της δημιουρ-
γίας του κράτους των Η.Π.Α. και αποτελεί τη
των διαφόρων κρυπτών και πού ακριβώς βρίσκονται.
γέφυρα μέσω της οποίας τα μυστικά αυτά
Τυπικές οδηγίες για τις υπόλοιπες 59 κρύπτες δίδο- εγκαθιδρύθηκαν στο Νέο Κόσμο. Άλλοι ερευ-
νται αναλυτικά ως εξής: «Στο εσωτερικό δωμάτιο μετά νητές υποστηρίζουν πως οι Νάίτες πήραν μαζί τους
από τις δίδυμες κολώνες που στηρίζουν την αψίδα της διπλής πύλης, κοιτά- στην Αμερική τους Ιερούς Θησαυρούς τους. Αργότερα
ζοντας ανατολικά, στην είσοδο υπάρχουν θαμμένα σε κρύπτη, ένα δοχείο με οι «πατέρες» των ΗΤΤΑ (και μυημένοι σικ τεκτονικές
λαβή που περιέχει έναν κύλινδρο και από κάτω σαράντα δύο φορτώματα».., ιδέες) Τζ. Ουάσιγκτον, Τ. Τζέφερσον και Β. Φραγκλί-
«Μέσα στη δεξαμενή που βρίσκεται εμπρός από την ανατολική πύλη, νος θα υλοποιήσουν τις ναΐτικές ιδέες περί θρησκευτι-
υπάρχουν δοχεία με δέκα φορτώματα». κής ελευθερίας. Εξάλλου, σύμφωνα με πολλούς ειδι-
«Στην αυλή που βρίσκεται (;)... εννιά κυβικά... κρύπτη, κάτω από τη νότια κούς στην ιστορία του Τάγματος, είναι οι Ναϊτες που
γωνία υπάρχουν κιβώτια με χρυσό και ασήμι από τη "δεκάτη" (φορολογία δημιούργησαν την ανεξάρτητη Σκωτία, αργότερα τη
Νέα Σκωτία και τέλος, τις ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες!
των αγροτών που ισοδυναμούσε με το δέκατο της παραγωγής, αλλά σε χρή-
ματα), τελετουργικοί νιπτήρες από ασήμι, κύπελλα χρυσά, βωμοί, δοχεία • Οι περίφημοι χάλκινοι κύλινδροι που βρέθηκαν στο
σπονδών χρυσά, όλα μαζί 609». Κουμράν, οι οποίοι αποκαλύπτουν την τοποθεσία των
θησαυρών καθώς και όλων των κυλίνδρων που χαρά-
«Στο λάκκο που είναι το ΜΛΧΜ, στα βόρεια του, φορτώματα από χρυσό,
χθηκαν λίγο πριν την καταστροφή της Ιερουσαλήμ και
ασήμι και κοσμήματα. Ή είσοδος του ευρίσκεται κάτω από τη δυτική γωνία»... του Ναού του Σολομώντα από τον Τίτο, το 70 μΧ
Ο κατάλογος βέβαια είναι πολύ μακρύς για να τον μεταφέρουμε εδώ, αλλά • Ένα από τα μυστικά σύμβολα του Ναϊτικού Τάγματος
ο λογιστής που κάνει την απογραφή και ευσυνείδητος είναι αλλά και σχολα- με τις σαφώς αποκρυφιστικές παραστάσεις του: Δια-
στικός ως προς τις οδηγίες των κρυπτών ώστε να βρεθούν σχετικά εύκολα κρίνεται η ανδρόγυνος μορφή, ο ήλιος και η σελήνη (οι
όταν χρειαστεί, αφού περάσει ο κίνδυνος. δύο βασικές στήλες του Rosslyn), το άνθος και η
Ήταν σε θέση οι Εβραίοι να κατέχουν ένα τέτοιο θησαυρό; Οι κύλινδροι πεντάλφα. Αν και υπάρχουν διάφορες εκδοχές νια το
αναφέρονται επίσης σε θρησκευτικά κείμενα, αλλά και σε καταγεγραμμένα πρόσωπο του τιμώμενου αυτού συμβολικού κρανίου
πρακτικά αλχημειών και γνώσεων που αφορούν όχι μόνον το Ναό του Σολο- (Αδάμ, Χιραμ, κ,λπ.), οι Τέκτονες μαθαίνουν αργότερα
μώντα... Τις αλχημιστικές γνώσες τις τονίζουμε, γιατί σήμερα αρκετοί επί- ότι πρόκειται για το κρανίο του μάρτυρα Ζακ ντε Μολέ!
λικές και φλαμανδικές οικογένειες. Αλλά και ο λόγος της ίδρυσης του τάγμα-
τος τους δεν είναι ο πραγματικός, γιατί για την προστασία των προσκυνητών
ήδη υπήρχε ένα τάγμα ιπποτικό: ήταν οι Ιππότες του Αγίου Ιωάννου, που
τελικά ονομάστηκαν Ιππότες της Μάλτας.
Οι Ναΐτες με κάποιο τρόπο ήξεραν για τους θησαυρούς που ήχαν κρυμμένοι
στο χώρο του Ναού. Η ιστορία λέει ότι οι ανασκαφές τους εκεί διήρκεσαν
εννέα ολόκληρα χρόνια! Είναι σίγουρο ότι κάποια στιγμή βρήκαν την κρύπτη
του Ναού όπου βρισκόταν το αυθεντικό χάλκινο ντοκουμέντο της απογραφής
των θησαυρών. Αν είναι έτσι, θα ήταν ικανοί να αποκτήσουν ένα "χάρτη" των
θησαυρών πολύ εύκολα. Αυτή η κρύπτη βρισκόταν κάτω από το βωμό του
Ναού. Ξέρουμε λοιπόν ότι οι Ναΐτες βρήκαν κάποιους κυλίνδρους γύρω στο
1119 μ.Χ. Τώρα βέβαια καταλαβαίνουμε γιατί ξόδεψαν άλλα οκτώ χρό-
νια σκάβοντας!
Από επάνω: Στο σχεδίασμα εποχής Έτσι εξηγείται χωρίς άλλο η ξαφνική ακμή των Ναίτών
απεικονίζονται τα μαρτύρια που υπέ- με πλήθος ιπποτών, κολοσσιαία περιουσία και φήμη, αμέ-
στησαν οι Ναΐτες από την Ιερά Εξέ- σως κατόπιν. Ωστόσο πρέπει να παραδεχθούμε όχι οι
ταση, για να καταδώσουν τους Ναΐτες, αν πραγματικά βρήκαν το θησαυρό - υλικό και πνευ-
συντρόφους τους και τα σημεία ματικό - υπήρξαν όχι μόνον περίφημοι "διαχειριστές", αλλά
απόκρυψης των θησαυρών τους. εξελίχθηκαν και σε σοφούς επιχειρηματίες δημιουργώντας
• Η αυθεντική σφραγίδα του Τάγμα- ένα μεγάλο στόλο, αγοράζοντας νησιά(!) - Κύπρος - και απο-
τος των Ναϊτών Ιπποτών, Παρου- κτώντας ιδιοκτησίες και φρούρια που εξελίχθηκαν σε απόρ-
σιάζει δύο ιππότες να ιππεύουν στο
θητα οχυρά στις διάφορες χώρες. Έτσι, όχι μόνον δεν κατα-
ίδιο άλογο και έδωσε αφορμή να
σπατάλησαν τον περίφημο θησαυρό, αλλά τον αύξησαν σε
κατηγορηθούν οι Νάίτες για ομοφυλο-
φιλικές πρακτικές. Οι ίδιοι ανταπαντούσαν ακόμη μεγαλύτερες ποσότητες.
ότι αυτές είναι διαδόσεις του Βατικανού για Εκτός από αυτά τα σημαντικά κατορθώματα απέκτησαν και
να υποσκάψουν τη φήμη τους. μεγάλη πολεμική φήμη. Η ικανότητα τους, εξαιτίας της απόλυτης
πειθαρχίας και της εκμάθησης της πολεμικής τέχνης, που έφερε
στήμονες συζητούν με τελείως διαφορετική στο φως καινούργιες τακτικές, τους έκανε να μπορούν να αντιμε-
οπτική το θέμα της μεταστοιχείωσης και της τωπίζουν πολύ πιο πολυάριθμες από αυτούς δυνάμεις με νικηφόρα αποτελέ-
ψυχρής σύντηξης... σματα. Η εικόνα του Ναΐτη Ιππότη να στηρίζεται σε δύο ανοικτά πόδια και να
Εάν η μεταστοιχείωση αποδειχτεί κατ επιστη- υψώνει το βαρύ σπαθί επάνω από το κεφάλι του, έτοιμος να αντιμετωπίσει
μονικά δυνατή, τότε ίσως εξηγηθεί και η τερά- οποιονδήποτε, με άγνωστα χαρακτηριστικά μέσα σε ένα "σφραγισμένο" κρά-
στια ποσότητα χρυσού και αργύρου που περιέ- νος που περικλείει όλο το πρόσωπο και το κεφάλι, είναι χαρακτηριστική και
χεται στις κρύπτες. Γιατί φυσικά, οι Εβραίοι είχε καταλυτική επίδραση σ' όλους τους αντιπάλους.
ούτε πολεμικός λαός ήταν, ούτε χαρακτηρίζο- Στα 180 χρόνια που διήρκεσαν οι Σταυροφορίες, ο πλούτος των Ναϊτών
νταν για τις κατακτήσεις τους, αλλά μάλλον για αυξήθηκε πολύ. Κατείχαν πάνω από εννέα χιλιάδες(!) φρούρια και μεγάλα
το αντίθετο... οικοδομήματα κατά μήκος της Ευρώπης, τα οποία ξέχωρα από όλα τα άλλα
πλεονεκτήματα, ήταν και αφορολόγητα. Κάθε ιδιοκτησία από αυτές είχε και
Οι Ναίτες... τα κτήματα της, που καλλιεργούνταν "επιστημονικά" για την εποχή εκείνη
Το 1118 μ.Χ. μία ομάδα εννέα Γάλλων ιπποτών και συνεπώς είχαν μεγάλα εισοδήματα που χρησιμοποιούνταν για την υπο-
ήλθε στα Ιεροσόλυμα. Παρουσιάστηκαν στον στήριξη των μεγαλύτερων τραπεζιτικών συστημάτων της Ευρώπης. Όλος
βασιλέα της κατεχόμενης από τους Σταυροφό- αυτός ο πλούτος και η δύναμη ήταν φυσικό να ξυπνήσει το φθόνο και τη
ρους Ιερουσαλήμ, Βαλδουίνο τον δεύτερο, και ζήλεια σε πολλούς μεγάλους, ακόμη και βασιλείς της Ευρώπης.
του εξήγησαν ότι σχεδιάζουν να διαμορφώσουν
ή να δημιουργήσουν έναν «στρατό» για να προ- Η αρχή του τέλους
στατεύουν τους Χριστιανούς προσκυνητές των Όταν έληξε η κυριαρχία των Χριστιανών στους Αγιους Τόπους, οι Ναΐτες
Αγίων Τόπων από τους ληστές και τους απί- μετέφεραν την «έδρα» τους από την Ιερουσαλήμ στη Γαλλία, αλλά όχι και
στους. Οι εννέα ιππότες ζήτησαν επίσης να μεί- τους θησαυρούς τους. Βέβαια το αρχηγείο τους στο Παρίσι ήταν εκπληκτικό,
νουν σε μία πτέρυγα των Ανακτόρων που ενω- τόσο πολύ, που λέγεται ότι ο βασιλεύς της Γαλλίας Φίλιππος ο τέταρτος, ο
νόταν με αυτό που σήμερα είναι γνωστό ως επονομαζόμενος Ωραίος, όταν κάποτε βρισκόταν σε δύσκολη θέση, ζήτησε
Τέμενος του Ομάρ - το τζαμί που ήταν κτι- άσυλο στο κτίριο αυτό και του χορηγήθηκε. Ο ίδιος έμεινε άναυδος από τη
σμένο ακριβώς στο σημείο που υπήρχε άλλοτε μεγαλοπρέπεια του και από τότε άρχισε να έχει βλέψεις στην περιουσία των
ο Μέγας Ναός. Ναϊτών. Η Γαλλία τότε ήταν χρεωμένη, ο ίδιος κάθε άλλο παρά δημοφιλής
Ο βασιλέας Βαλδουίνος ο δεύτερος είχε πια- ήταν και πάνω από όλα ήξερε ότι οι Ναΐτες ήταν πολύ πιο δυνατοί και πλού-
στεί ο ίδιος αιχμάλωτος των Σαρακηνών... σιοι από αυτόν.
Αλλωστε ήταν η εποχή που άρχισαν να δρουν οι Έτσι άρχισε να συνωμοτεί εναντίον τους. Σ' αυτά τα σχέδια του είχε ένα
Ασσασίνοι...Έτσι τους έδωσε την άδεια και οι ισχυρό σύμμαχο, ο οποίος δεν ήταν άλλος από τον Πάπα, που δεν του άρεσε
Ιππότες του Ναού του Σολομώντα ή Ναΐτες η τάση ανεξαρτησίας των Ναϊτών. Ήταν ο Κλήμης, ο οποίος ήθελε κι αυτός
ιδρύθηκαν. Δέκα χρόνια αργότερα οι Ιππότες μέρος της περιουσίας των Ναϊτών. Οι συνέταιροι συμφώνησαν και μάλιστα ο
παρουσιάστηκαν στον Πάπα, που τους έδωσε Πάπας συνέστησε στον Φίλιππο να συλλάβει όλους τους Ναΐτες στη Γαλλία
και την επίσημη έγκριση για την ίδρυση του και να τους περάσει από Ιερά Εξέταση, κηρύσσοντας τους αιρετικούς.
Τάγματος. Ήταν τώρα δέκα, γιατί στους αρχι- Όταν οι άνθρωποι του βασιλιά πήγαν στα κάστρα των Ναϊτών για να τους
κούς προστέθηκε ο κόμης της Καμπανιάς, ένας συλλάβουν, βρήκαν πολλά από αυτά εγκαχελειμμένα και το στόλο τους να
σπουδαίος Γάλλος ευγενής. Η άλλη τους ονομα- έχει αποπλεύσει. Ο στόλος αυτός αγκυροβολούσε στη ναυτική βάση των Ναϊ-
σία, «πτωχοί ιππότες του Χριστού» τουλάχιστον τών, που ήταν στη La Rochelle.
κατά το... 1/3 δεν ευσταθεί γιατί δεν ήταν καθό- Μεταξύ όσων δικάστηκαν ήταν και ο Jacques de Molay, ο τελευταίος μέγας
λου... φτωχοί! Προέρχονταν από πλούσιες γαλ- μάγιστρος των Ναϊτών ο οποίος και πέθανε στην πυρά το 1314.

58 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
(ΑΛΛΗ» UTOPIA TOY ΚΟΣΜΟΥ ΜΑΣ

Το θέμα της εξαφανίσεως του στόλου αλλά και των περισσοτέρων


Ναϊτών - ενώ παράλληλο εξαφανίστηκε και κολοσσιαίος πλούτος τους -
απασχόλησε ακόμη και τη λαϊκή ποίηση της Ευρώπης, και ο λαϊκός στι-
χουργός διερωτάται «πώς οι περισσότεροι Ιππότες χάθηκαν, μαζί και τα
πλούτη τους;»
Είχαν τέτοια δύναμη και πλούτο που κανένας δεν μπορούσε να τους
αντισταθεί. Πάντοτε αγόραζαν και ποτέ δεν πουλούσαν. Πάντοτε πολε-
μούσαν και ποτέ δεν υποχωρούσαν. Που πήγαν; Πώς κατόρθωσαν
άραγε να ξεφύγουν; Για αιώνες ολόκληρους απασχόλησαν αυτά τα ερω-
τήματα τους ιστορικούς αλλά και τους ερευνητές, γιατί ήταν γνωστό ότι
οι ιππότες του Ναού δεν ήταν μόνον υπερασπιστές της Πίστης αλλά -
σύμφωνα με τους θρύλους - και φύλακες του Αγίου Δισκοπότηρου, της
Ιερής Λόγχης και άλλων ιερών κειμηλίων, που θα μιλήσουμε κάποτε γι'
αυτά.
Κατά τη διάρκεια των διώξεων τους οι Ναΐτες βρήκαν άσυλο σε λιγό-
τερο εχθρικές χώρες. Μερικές από αυτές ήταν μάλλον συμπαθούσες,
όπως η Πορτογαλία, εν αντιθέσει με την Ισπανία. Εκεί, βόρεια της Λισαβόνας, Ο τελευταίος Μέγας Μάγιστρος των Ναυτών, Ζακ
κοντά στην πόλη Abrantes, βρισκόταν το φρούριο Almourol, που ακόμη και ντε Μολέ, ανεβαίνει ρε γενναιότητα στην ιεροεξε-
ταστική Τϊυρά. Δίπλα, ένας άλλος υψηλόβαθμος
σήμερα είναι ένα τουριστικό αξιοθέατο. Είχε κατασκευαστεί από τον Gualdim του Τάγματος περιμένει με την ίδια αταραξία to
Pais, μεγάλο μάγιστρο των Ναϊτών το 1171. Κτίσθηκε επάνω στα ερείπια ενός θάνατο,„ Ο Ζακ ντε Μολέ είναι η θρυλική προσωπι-
παλατότερου ρωμαϊκού φρουρίου, που κι αυτό είχε κτισθεί επάνω σε ένα άλλο κότητα τον δυτικού εσωτερισμού και έγινε το ούμ-
παλαιότερο. Αυτό το φρούριο-βάση των Ναϊτών ήταν μία από τις τοποθεσίες βολο του αγώνα κατά της κάβε είδους εξουσίας.
που επισκέφθηκε ο στόλος τους, αφού έφυγε από τη La Rochelle, λίγο πριν Θεωρείται επίσης μύστης των φοβερών παραδό-
εξαφανιστεί. σεων now διέσωξε το Τάγμα και παρέμεινε θρνλική
η «κλήοη» του προς τους διώκτες το«, Φίλιππο τον
Ωραίο και Πάπα Κλήμεντα, καθώς - όπως δείχνει η
Και θεματοφύλακες τρομερών γνώσεων! γκραβούρα της εποχής - ανεβαίνει τα σκαλοπάτια
Σήμερα γνωρίζουμε ότι δεν ήταν μόνο η κατοχή τεράστιου πλούτου και δύνα- του μαρτυρίου: «Σας εγκαλώ σε απολογία εις την
μης που κίνησαν το φθόνο του Γάλλου βασιλιά και του Βατικανού. Οι ΝαΤτες, Βασιλεία των Ουρανών, Εσένα Φίλιππε σε ένα
σ' όλα τα χρόνια της δράσης τους, ήρθαν σε στενή επαφή με λαούς και συστή- μήνα και εσένα Κλήμεντα σε ένα έτος», έτσι ακρι-
βώς και έγινε!
ματα Γνώσης, που κατείχαν φοβερά μυστικά για πολλά Θέματα/Ενα από αυτά
ήταν και οι μυστικές παραδόσεις για τη γέννηση του Χριστιανισμού, αλλά και
για κάποιες λεπτομέρειες που έπρεπε να μείνουν άγνωστες...
Εξάλλου, ακόμη και με τους κατ' εξοχήν πολεμίους τους - τους Μουσουλ-
μάνους - φαίνεται ότι ήρθαν σε στενή επαφή και υιοθέτησαν και κάποιες από
τις - "μονοθεϊστικές" και τις περί Μεσσία, βασικά - μυστικές διδασκαλίες
τους, αλλά και "απαγορευμένες" ή και χαμένες παραδόσεις για το ίδιο το πρό-
σωπο του Ιησού. Λέγετατ ότι είχαν απορρίψει το τριαδικό δόγμα και τη θεό-
τητα τού Ιησού, προσεγγίζοντας έτσι τον Ιουδαϊσμό και το Ισλάμ. Το όνομα
τους και κάποια μυστικά παρακλάδια τους, όπως το περίφημο Τάγμα της
Σιών, συνδέθηκε με τρομερές γνώσεις και διαχρονικά σχέδια, τα οποία θα
διεκπεραίωναν με την κατάλληλη, τραπεζική κυρίως, χρήση των αμύθητων
θησαυρών τους! Ένα από αυτά ήταν και η αναμενόμενη εμφάνιση του Μεσ-
σία. Αλλο, η φύλαξη του μυστικού του «Αγίου Αίματος», δηλαδή η θρυλού-
μενη συνέχεια των απογόνων του Ιησού με τη Μαρία τη Μαγδαληνή, μέσα
από τη γενεαλογική γραμμή των Μεροβιγγιανών βασιλέων της Γαλλίας και
από αυτούς, στους σημερινούς Αψβούργους! Όπως βλέπουμε το ίδιο το Η θεωρία περί «απεικόνισης» του μεγάλου Ναού
παρελθόν του φοβερού Τάγματος, κάνει τη δράση και τους στόχους του εξαι- του Σολομώντα στο παρεκκλήσι του Rosslyn απέ-
ρετικά επίκαιρους, ειδικά σήμερα... κτησε μεγάλη τεκμηρίωση όταν έγινε δυνατή η
σύγκριση των σχεδίων των θεμελίων τον Rosslyn
Στην πραγματικότητα λοιπόν, οι Ναΐτες με τη δύναμη, τον πλούτο και τις και του Ναού της Ιερουσαλήμ, Φαίνονται πράγματι
γνώσεις τους εξελίχθηκαν στο αντίπαλο δέος του Βατικανού! πανομοιότυπα! Το εξαιρετικά ενδιαφέρον όμως
Το Τάγμα φαίνετατ πως κατείχε εκτός των άλλων και χάρτες, ναυτικούς μέρος είναι τα ίδια τα θεμέλια που δεν έχουν ανα-
και μη, άγνωστους στην εποχή εκείνη, που έδειχναν θαλασσινούς δρόμους σκαφεί σε κανένα από τα δύο μνημεία. Και στον
που οδηγούσαν σε άγνωστες χώρες. Πολλοί ισχυρίζονται πως σήμερα θα μεν Ναό της Ιερουσαλήμ είναι σίγουρο ότι κρύβουν
είχαμε την έντονη εντύπωση ότι οι λεπτομέρειες τους και η έκταση που τρομερά μυστικά, αλλά η ιδέα και μόνο για ανασκα-
φές θα ήταν αφορμή πολέμου. Αντίστοιχες εργα-
καλύπτεται από αυτούς, είναι δυνατόν να χαρτογραφηθεί μόνον από ψηλά... σίες στο Rosslyn είναι εφικτές όμως, αλλά θα έδει-
Βασικά λοιπόν όσοι Ναΐτες σώθηκαν, βρήκαν καταφύγιο είτε στη Σκωτία χναν αν πράγματι εκεί κρύβονται τα "θανάσιμα" -
όπως είπαμε, είτε στην Πορτογαλία.Έτσι, όταν το 1314 το Τάγμα καταργείται, και κατά τον Ρ. Αμιτελέν - μυστικά των Ναϊτών...
ο βασιλέας της Πορτογαλίας Διονύσιος τους παρέχει άσυλο, όπου και κατα-
φεύγουν με μέρος των θησαυρών τους. Στην πραγματικότητα εκεί συνέχισαν
τη δράση τους ως Τάγμα του Χριστού, που ιδρύεται εκεί μόλις το 1319. Οι Ναίτες - μέχρι που κηρύχθηκαν παράνομοι
Μεγάλο μέρος των θησαυρών ξοδεύτηκε τους επόμενους δύο αιώνες στις - σαν κεντρική βάση των επιχειρήσεων τους
περίφημες εξερευνήσεις των Πορτογάλων θαλασσοπόρων. Μάλιστα, λέγεται στην Ευρώπη είχαν τη Ν. Γαλλία και την Κατα-
ότι πολλοί από τους φημισμένους Πορτογάλους θαλασσοπόρους αλλά και λωνία, την περιοχή της αίρεσης των "Καθα-
βασιλείς, ήταν Ναΐτες οι ίδιοι! Σ' αυτούς - δηλαδή τους Πορτογάλους Ναΐτες - ρών" και των Μεροβιγγιανών βασιλέων! Η Βαρ-
οφείλεται και η απόκτηση μίας πολύ φημισμένης πορτογαλικής αποικίας, κελώνη, που είναι πρωτεύουσα της περιοχής,
που δεν είναι παρά η Βραζιλία. Αυτή η χώρα, όπως ακριβώς και οι Ηνωμένες αλλά και η έκταση που περικλείει τα σημερινά
Πολιτείες, είχε μεγάλη σχέση με το περίφημο ιπποτικό τάγμα. σύνορα της Ισπανίας με τη Γαλλία, αποτελούν
Λόγχη, κρατήθηκαν για αρκετό καιρό εκεί, μέχρι που οι Ναΐτες, μετά το
διωγμό τους από τον Καθολικισμό και τον Φίλιππο της Γαλλίας, καθιέρωσαν
το τελευταίο ιερό τους μέρος πολύ αργότερα.
Δεν πρέπει να μας διαφεύγει κάποιο άλλο σημαντικό γεγονός: ότι δηλαδή,
παραδόξως, εδώ στη Βαρκελώνη "έδεσε" ο Κολόμβος μετά από την επι-
στροφή του από το Νέο Κόσμο. Γιατί ο Κολόμβος ήλθε εδώ αφού μάλιστα
παρέκαμψε το ισπανικό λιμάνι του Κάντιζ (Κάντιθ) που ήταν πιο κοντά;
Μήπως ήταν Ναϊτης ο Κολόμβος; Υπέγραφε πάντως κι αυτός, βάζοντας
Μια λεπτομέρεια από το μπροστινό τμήμα του αρκετά "ειδικά" στοιχεία στην υπογραφή του, ακριβώς όπως έκαναν οι
παρεκκλησίου του Rosslyn, ο λεγόμενος Σταυ- Ναΐτες...
ρός του Rosslyn. Το Μοντσεράτ είναι πολύ σημαντικό στην ερευνά μας. Κατ' αρχήν το
βουνό, από το οποίο πήρε άλλωστε και το μοναστήρι το όνομα του, όταν το
κοιτάζει κανείς από μακριά, η γραμμή του που φαίνεται στον ορίζοντα είναι
ιδιαίτερη περιοχή με δική της κουλτούρα και ανώμαλη και μάλιστα θυμίζει την κόψη ενός πριονιού. Από αυτή ακριβώς τη
γλώσσα από την υπόλοιπη Ισπανία. Ακόμη και θέα ονομάσθηκε Monte Serrado (βουνό του πριονιού). Το ύψος του δεν είνοτ
σήμερα κάνει αγώνα για ανεξαρτησία και μάλι- πολύ μεγάλο, φθάνει στα 1240 μ. και το μοναστήρι των Βενεδικτίνων που
στα είχε τέτοιες τάσεις από πολύ παλιά (όπως η ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα, έχει στην κατοχή του τη Μαύρη Μαντόνα, που είναι
Βραζιλία αλλά και οι Ηνωμένες Πολιτείες). το πρόσωπο της Παναγίας σκαλισμένο μέσα στο παλιό, μούρο ξύλο στο κού-
Ίσως δεν είναι συμπτώσεις το πέρασμα χων φωμα μίας αχλαδιάς, που είχε σκαλίσει κατά το μύθο ο Απόστολος Λουκάς.
Ιπποτών του Ναού από τις περιοχές αυτές και η Λέγεται ακόμη ότι οι υπόγειες στοές στα σπλάγχνα του βουνού, ανήκουν στο
επιρροή τους επάνω τους. περίφημο είδος των φωτισμένων στοών (που λένε ότι αποτελούν εισόδους
Έξω από την Βαρκελώνη βρίσκεται το θρυ- στους κόσμους της Κοίλης Γης. Είναι εξάλλου περίεργο αλλά και το όνομα
λικό μοναστήρι Μονχσεράχ. Είναι στην κορυφή Λουκάς υπονοεί - φως!) και εκεί ακριβώς οι Ναΐτες φύλαγαν τα όσα είχαν βρει
ενός βουνού, ακριβώς επάνω από την παραθα- κάτω από το Ναό του Σολομώντα...
λάσσια πεδιάδα και τελικά ιδρύθηκε εκεί κατά Όταν άρχισε η δίωξη, οι Ναίτες που δεν είχαν συλληφθεί, άρχισαν να σκέ-
το 19ο αιώνα ονομαστό Μοναστήρι Βενεδικτί- πτονται να μεταφέρουν τους θησαυρούς χους μακριά από χις χώρες αυχές
νων. Εκεί υπήρχε η φήμη ότι βρισκόταν το όπου είχαν τις βάσεις τους. Η Ισπανία και η Γαλλία, χώρες κατ' εξοχήν εχθρι-
Άγιο Δισκοπότηρο και πράγματι υπάρχει ένα κές απέναντι' τους, έπρεπε να εγκαταλειφθούν. Μέρος των θησαυρών μετα-
μυστήριο που περιβάλλει το Μοναστήρι. Ακόμη φέρθηκε στην περιοχή των Καθαρών - που πάντοτε είχαν πολύ στενές σχέ-
και σήμερα οι Βενεδικτίνοι φτιάχνουν κατ σεις με τους Ναίχες - στα Πυρηναία, στο Μοναστήρι Montsegur. Υπάρχουν
πωλούν ένα ποτό από αμύγδαλο, που το ονομά- έντονες φήμες ότι η μεταφορά από το Μοντσεράχ έγινε υπογείως, μέσα από
ζουν Aromes del Montserrat (άρωμα του μεγάλες στοές που συνδέουν τη Β. Ισπανία με χη Ν. Γαλλία! To Montsegur -
Μοντσεράτ). Τις φιάλες κοσμεί το ασυνήθιστο περισσόχερο φρούριο παρά μονασχήρι - ή πράγματι πρέπει να ήχαν μεταβατι-
σύμβολο του Μοναστηριού, που παρουσιάζει κός σταθμός των θησαυρών από χην Ισπανία στη Γαλλία, ή απλώς να ήχαν
την κορυφή του βουνού με ένα κουτί και ένα ένα ναϊχικό φρούριο, που είχε προς φύλαξη ένα μέρος των θησαυρών απ !
σταυρό. Αναρωτιέται κανείς αν αυτό το κουτί αρχής.
που απεικονίζεται δεν είναι παρά η Κιβωτός Πράγμαχι φαίνεται όχι το όσο έκρυβε το φρούριο χων Πυρηναίων
της Διαθήκης - ένα ξύλινο και μεταλλικό κιβώ- Montsegur, έμειναν εκεί στους επόμενους αιώνες. Σχις αρχές του αιώνα, ο
τιο που περιείχε τα σημαντικότερα θρησκευ- καλόγερος Samniere πρέπει να βρήκε ένα μέρος χου θησαυρού, κάτι που φοί-
τικά λείψανα του Ναού της Ιερουσαλήμ. νεχαι και από την ξαφνική μεγάλη οικονομική άνοδο της περιοχής. Ακολού-
Μεταφέρθηκαν άραγε οι θησαυροί του Ναού θως, υπάρχουν ενδείξεις ότι και η ειδική δύναμη των SS με τα μέλη της ορει-
του Σολομώντα στο Μοντσεράτ; Μάλλον ναι! νής μεραρχίας Edelweiss βρήκαν ένα άλλο μέρος, ως και μερικά ιερά αντικεί-
Καi μάλιστα όχι στο ίδιο το Μοναστήρι, παρά σε μενα του παλαιού θησαυρού. Ακόμη πιστεύεται ότι είχαν βρει και το Άγιο
ένα τεράστιο υπόγειο τούνελ με δαιδαλώδεις Δισκοπότηρο και την Κιβωτό εκεί ακριβώς στο φρούριο Montsegur. Χωρίς
στοές στο βουνό που βρίσκεται το Μοναστήρι! αμφιβολία υπάρχει κάποια δόση υπερβολής σ' αυτό το τελευταίο.
Το Άγιο Δισκοπότηρο, η κιβωτός, η Ιερή Είναι πολύ πιθανό το μεγαλύχερο μέρος από το θησαυρό και τα ιερά κειμή-
λια να τα πήρε μαζί του ο στόλος των Ναϊτών, όταν έφυγε διωκόμενος από τα
Ο μυστηριώδης τοίχος στο δυτικό μέρος του μέρη της παλαιάς Ηπείρου. Άλλωστε, αν πράγματι οι Ναΐτες είχαν μελετήσει -
Rosslyn, που δείχνει ότι κάτι έχει μείνει μισοτε- και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι' αυτό - τους κυλίνδρους που είχαν βρει
λειωμένο... Οι ερευνητές όμως πιστεύουν ότι στις ανασκαφές τους, ήχαν πλέον πλήρεις γνώσεων και έψαχναν για να ιδρύ-
πρόκειται για απομίμηση του περίφημου τείχους σουν τη "Νέα Ιερουσαλήμ" κάπου αλλού, σ' ένα νέο Κόσμο.
των Δακρύων της Ιερουσαλήμ, που είναι το μόνο
διασωζώμενο μέρος του παλιού Ναού του Σολο- Τι έγινε λοιπόν αυτός ο περίφημος στόλος;
μώντα. Τα πλοία, ξεκινώντας από τα διάφορα λιμάνια της Πορτογαλίας, της Γαλ-
λίας αλλά και της Βαλτικής, συναντήθηκαν στη Δυτική Ακτή της Ιρλανδίας
και στα - ασφαλή για τους Ναίτες - λιμάνια του Donegal και του Uester. Κατό-
πιν, ο στόλος έπλευσε νότια των νησιών Islay και Jura, όπου και αποβίβασε
χους ιππότες και τα εφόδια τους στα ναιτικά φρούρια Kilmory, Sweet και
Kilmartin.

Οι Ναΐτες στη Σκωτία


Την εποχή εκείνη, τον έλεγχο μεγάλων περιοχών της Σκωτίας είχε ο Robert
de Bruce· δεν είχε όμως τον έλεγχο όλης της χώρας. Ο Bruce είχε εκμεταλ-
λευθεί τα αισθήματα του λαού που ήταν εναντίον του Πάπα, αφού αυτός ήταν
καλός φίλος και σύμμαχος του βασιλιά Εδουάρδου της Αγγλίας. Μάλιστα, ένα
χρόνο πριν αρχίσουν οι διώξεις εναντίον των Ναϊτών, ο Πάπας τον αφόρισε.
Αυχό έγινε γιατί ο Bruce εκτέλεσε τον ανχίπαλό του στο θρόνο, καθολικό
Comyn μέσα στον καθολικό ναό.

60 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
Μ A Ρ Τ Ι Ο Σ 9 9
Έτσι ο Bruce βρήκε ένα φυσικό σύμμαχο στο πρόσωπο
των Ναϊτών, που κι αυτούς τους εδίωκε ο Πάπας. Η αλλαγή
του πεπρωμένου για τον Bruce έγινε το 1324, 24 Ιουνίου,
στη γνωστή μάχη του Bannockburn. Τότε ο Robert the
Bruce της Σκωτίας με 6.000 στρατιώτες, που οι περισσότε-
ροι ήταν πεζοί με ακόντια και τσεκούρια και μόνο λίγοι
ιππείς, νίκησε έναν άριστα εξοπλισμένο αγγλικό στρατό
20.000 ανδρών με Ιππικό και Πεζικό, τοξότες και ακόμη το
διαλεχτό σώμα των ιπποτών του Εδουάρδου. Τι συνέβη;
Στα μέσα της μάχης, όταν ήδη οι πολυάριθμοι Άγγλοι
είχαν αρχίσει να υπερτερούν των Σκώτων, μία καινούργια
δύναμη έκανε την εμφάνιση της από το πίσω μέρος των
σκωτικών ταγμάτων. Με τα χρώματα τους επάνω στις λόγ-
χες τους και τη μαύρη και άσπρη σημαία τους με τον κόκ-
κινο σταυρό, ρίχτηκαν με αφάνταστη ορμή στους Άγγλους,
που με μεγάλο φόβο άρχτσαν να φεύγουν.
Πάνω, n μικρή γέφυρα που
Η αγγλική «πανωλεθρία», κατά τα χρονικά της εποχής φαίνεται ότι οδηγεί στο κάστρο.
προκλήθηκε από την άγρια ορμή των Σκώτων. Στην πραγματικότητα Αριστερό: Τυπικό δείγμα επι-
όμως έγινε έφοδος των δυνάμεων των Ναϊτών με όλα τους τα διακρι- τύμβιας στήλη? Ναίτη Ιππότη.
τικά, εναντίον της αγγλικής δύναμης. Μέχρι τη δίωξη τους το 1314
Αυτοί οι βετεράνοι των Σταυροφοριών την εποχή εκείνη ήταν ένα από το Βατικανό, το βαρύ
είδος ειδικών δυνάμεων. Οι εμπόλεμοι σταμάτησαν προς στιγμή, για σπαθί των Νααΐτών διατηρεί τα
να δουν την επίθεση των Ιπποτών του Ναού! Τα διακριτικά τους, που χαρακτηριστικά του.
στα μάτια των δύο στρατιών τους εξομοίαζαν με τους Ιππότες του
Αγίου Δισκοπότηρου, έκαναν τους Άγγλους, όταν πλέον φάνηκε ότι
εφορμούσαν εναντίον τους, να τρομοκρατηθούν τόσο πολύ, ώστε παρ'
όλο που είχαν υπέρτερες δυνάμεις, άρχισαν να υποχωρούν άτακτα,
χωρίς ούτε καν να πολεμήσουν!
Αυτή η σωτήρια για τους Σκώτους μάχη είναι και η τελευταία εμφά-
νιση των Ναϊτών Ιπποτών ως πολεμικό σώμα στρατιωτών-καλόγερων
σε μάχη. Πολλοί από αυτούς έμειναν στην Σκωτία κατ πέθαναν εκεί.
Το αποδεικνύει η πληθώρα ταφικών μνημείων και τάφων στη σκω-
τική φιλόξενη γη σε πολλά σημεία, που έχουν σχέση και με την απόβαση του Το περίεργο σκάλισμα
ναϊτικού στόλου αλλά και τα λιμάνια που έδεσε - πριν από την απόβαση στο ενός Ιππότη στο Ροντ
Kilmory - δηλαδή στην Ιρλανδία στο Donegal και στο Olster. Επίσης σε πολλά 'Αιλαντ της Αμερικής,
που κατά πολλούς απο-
σκωτικά νησιά όπως τα Islay, Jura, Orkney, ακόμα και στα μακρινά Shetland,
δεικνύει τη μετάβαση
παντού υπάρχουν πολλοί τάφοι που μερικές φορές είναι περισσότεροι από
των Ναϊτών εκεί, ενά-
πενήντα σε μία μόνο τοποθεσία, όπως στην εκκλησία του Kilmartin στο
μισι αιώνα πριν από τον
Argyll. Κολόμβο! Διακρίνεται
Η κοινωνία και οι δομές της Σκωτίας άλλαξαν, εφόσον μέρος της μεταφε- το χαρακτηριστικό ναϊ-
ρόμενης γνώσης των Ιπποτών του Ναού δόθηκε σ' αυτούς που είχαν βοηθή- τικό σπαθί και η ασπίδα
σει τον Bruce στη μάχη εκείνη του Bannockburn, δηλαδή στις clans των με το καράβι που ταξι-
Hamilton, Me Donald, Lamont, Montgomery. Ιδιαίτερα φαίνεται όμως ότι οι δεύει προς το άστρο
Ναΐτες έδειξαν συμπάθεια στους St Clair. Αυτό έγινε γιατί αυτή η clan προερ- της Δύσης! Ο θρύλος
χόταν από τη Γαλλία και όταν αποβιβάστηκαν οι Ναΐτες, ορισμένοι από λέει πως οι Ναίτες
αυτούς είχαν το όνομα St Claire της Γαλλίας. ερχόμενοι σε επαφή με μυστικές βιβλιοθήκες και
Τα αποτελέσματα αυτής της "μετάγγισης" γνώσης φάνηκαν σε όλους τους παραδόσεις, γνώριζαν ακόμη και για την Ατλαντίδα,
και αυτήν έψαχναν στα ταξίδια τους με οδηγό το
τομείς, από τη θρησκευτική και φιλοσοφική σκέψη μέχρι τη νέα τεχνϊκή
μοναχικό άστρο της Δύσης!
στην οικοδόμηση των ναών και των πύργων στη Σκωτία.
Καθώς τα χρόνια περνούν, οι τελευταίοι των Ναϊτών που είχαν αποβιβαστεί Το αινιγματικό Rosslyn
εκεί πεθαίνουν, αλλά η κληρονομιά της παράδοσης και ένα μέρος της γνώσης Ας γυρίσουμε όμως στη Σκωτία. Περίπου τρία
και του θησαυρού παραμένει, εξαιτίας της οικογένειας των St Clair στη Σκω- μίλια νότια του Εδιμβούργου βρίσκεται το χωρι-
τία αλλά και στην Αγγλία γενικά. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο που σε λίγους αιώ- ουδάκι του Rosslyn. Αποτελείται μόνον από
νες θα ξεπηδήσει από εδώ το περίφημο Σκωτικό Τεκτονικό Δόγμα... έναν δρόμο -τόσο μικρό είναι - που είναι γεμά-
Έτσι, αν και ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ο Τεκτονισμός δεν έχει τος από μαγαζιά και σπίτια και προς το τέλος
άμεση σχέση με το τάγμα των Ιπποτών του Ναού, υπάρχουν και εκείνοι που του έχει και δύο pubs. Αρχίζει στην άκρη ενός
πιστεύουν ότι ο Τεκτονισμός έχει κληρονομικούς άρχοντες που είναι ακρι- δασωμένου φαραγγιού, στην κοιλάδα του
βώς η οικογένεια των St Clair! βόρειου Esk. Επτά μίλια μακρύτερα, εκεί που
Οι St Clair λοιπόν, βρίσκονται κληρονόμοι μίας μεγάλης παραδόσεως και το βόρειο Esk ενώνεται με το νότιο, βρίσκεται
μυστικών γνώσεων, που όμως θέλουν να τη διαφυλάξουν και να την εκμε- το παλιό Ναϊτικό Διδασκαλείο του
ταλλευθούν και προς ίδιον όφελος. Αρχίζουν λοιπόν την ίδρυση μίας μυστι- Balantrodoch, που τώρα ονομάζεται απλώς
κής εταιρείας που είναι η βάση της Μασονίας. Εκμεταλλεύονται τους Ναΐτες «παρεκκλήσι».
ως προς το ότι προέρχονται από αυτούς. Χρησιμοποιούν τους σκληρούς αγώ- Η κοιλάδα του βόρειου Esk μοιάζει με μία
νες των Ναϊτών εναντίον του Παπισμού και της Ιεράς Εξέτασης, για να περά- μυστηριώδη, στοιχειωμένη τοποθεσία Το
σουν σαν φιλελεύθεροι, φίλοι της Δημοκρατίας και να υποκτνήσουν ακόμη μονοπάτι που οδηγεί διαμέσου της κοιλάδας,
και επαναστάσεις που αναστάτωσαν την Ευρώπη! διασταυρώνεται με αρκετά κατεστραμμένα
πέτρινα οικοδομήματα και περνά από μία σπη-

ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ 61
Από επάνω: · Ό,τΐ έχει απομείνει από τον τοίχο στο βόρειο τμήμα τον Rosslyn.
• Το «κεφάλι του δολοφονημένου». Διακόσμηση στο εσωτερικό του παρεκκλη-
σίου Rosslyn. Ο θρύλος λέει πως ο αρχιτεχνίτης του παρεκκλησίου σκότωσε με
ένα χτύπημα στο μέτωπο τον μαθητευόμενο τεχνίτη επειδή ζήλεψε τις ικανότη-
τες του. Η ιστορία φυσικά θυμίζει άμεσα τον τεκτονικό μύθο του δολοφονημέ-
νου αρχιτεχνίτη του Ναού του Σολομώντα, Χιράμ Αμπίφ. Όμως κατά βάθος
παραπέμπε) στην ιστορία του «αυθεντικού» μονοθεϊσμού της αρχαίας Αιγύπτου,
Σύμφωνα με τις ναΐτικές παραδόσεις, εκφραστής του - πριν από τη μονοθεϊστικό
μεταρρύθμιση του Ατόν - ήταν ο βασιλιάς της Άνω Αίγυπτο», Σεκενένρε. Στην
Κάτω Αίγυπτο κυριαρχούν οι Υξώς με βασιλιά τον Άποφις. Αυτός έβαλε ανθρώ-
πους να σκοτώσουν τον Σεκενένρε, μέσα σι ο ναό του Άμμωνα Ρα στη Θήβα, με
ένα χτύπημα στο μέτωπο. Τον Ιούλιο του 1881, ο Εμίλ Μπρουκς ανακάλυψε τη
μούμια του Φαραώ Ραμσή Β. Μέσο σι ο ίδιο φέρε-
τρο ήταν άλλο ένα βασιλικό λείψανο τριακόσια
περίπου έτη παλαιότερο. Αυτό ήταν του Σεκε-
λιά, που το άνοιγμα νένρε. Στο μέτωπο διακρίνεται το θρυλκό ma
της είναι σφραγισμένο. χτύπημα! (φωτό) Κα» οι δυο μούμιες εκτίθενται
Ακριβώς πίσω από στο μουσείο τον Καΐρου,
εκεί βρίσκεται ένα
αρκετά μεγάλο Clair να ταυτίσουν τους Ναΐτες με την κελ-
σύστημα στοών, που τική παράδοση αλλά και τους Τέκτονες. Η
μπορεί να κρύψει ένα μέθοδος αυτή των Μασόνων είναι γνωστή.
μικρό στρατό! Η ενα- Πάντοτε προσπάθησαν να προσεταιριστούν
πομένουσα είσοδος ό,τι καλό υπήρχε στην ιστορία και να ισχυ-
προς αυτές τις στοές ριστούν ότι ήταν μασονικό. Έτσι ο
είναι ακόμη και Wallace St Clair, που οικοδομεί το
σήμερα ένα παραπλή- Rosslyn, θάβεται σχην εκκλησία
σιο πηγάδι. Danbury με στολή των Ναϊτών,
Χτισμένο στην άκρη ξαπλωμένος με ένα πόδι επάνω στο
χου φαραγγιού βρίσκεται ένα οικοδόμημα που άλλο σαν σταυροφόρος, ενώ οτ σταυ-
μοιάζει στοιχειωμένο και στα μάτια του πιο ροφορίες είχαν τελειώσει πάνω από
σκεπτικιστή επισκέπτη! Αυτό είναι το περί- εκατό χρόνια πριν...
φημο Παρεκκλήσι του Rosselyn ή Rosslyn. H Πρέπει όμως από την άλλη πλευρά
πρώτη μου εντύπωση, όπως το κοιτάζω, είναι να παραδεχθούμε ότι αφού οι καιροί
ότι μοιάζει με ένα μικροσκοπικό καθεδρικό άλλαξαν και αφού το 1328 ο Πάπας
ναό. Είναι φορτωμένο με γοτθικά και άλλα δια- ανακάλεσε τον αφορισμό του Bruce, η
κοσμητικά και δείχνει ότι είναι μέρος κάποιου Σκωτία άρχισε να γίνεται πάλι μέλος
μεγαλυτέρου οικοδομήματος. Όμως αυτό το της "Χριστιανοσύνης" υπό τις ευλο-
"άλλο οικοδόμημα" που δείχνει ότι θα αποτε- γίες του Βατικανού. Επομένως οι
λούσε μέρος του, απλώς δεν υπάρχει! Μοιάζει Ναΐτες έπρεπε να εξαφανισθούν και
σαν τα έργα αποπεράτωσης του παρεκκλησίου από εκεί και τούτο θα μπορούσε να
να έχουν διακοπεί απότομα. γίνει μόνο με τη δημιουργία μίας
Πολλοί συγγραφείς λένε ότι τα έργα σταμά- μυστικής πλέον Εταιρείας που θα εξασφάλιζε την επιβίωση του τρομερού
τησαν ακριβώς εκεί και έμειναν μισοτελειω- ιπποτικού Τάγματος και των εξίσου τρομερών μυστικών του.
μένα λόγω ελλείψεως χρημάτων. Αυτό φαίνεται Μιλάμε για επιβίωση των Ναϊτών, ενώ θα ήταν καλύτερα να ακριβολογή-
λίγο περίεργο. Οι ΝαΤτες με τους θησαυρούς σουμε και να πούμε για την επιβίωση των «νέων Ναϊτών». Θα πρέπει να
κατ τη γνώση και κατόπιν οι St Clair - γιατί κάνουμε τη διάκριση, γιατί οι νέοι Ναΐτες δεν είναι οι σκληροί πολεμιστές-
αυτοί το έκτισαν - με την παράδοση και την μοναχοί που σκοπό είχαν να κάνουν χριστιανικούς τους Αγίους Τόπους.
κληρονομιά των Ναυτών, να μην μπορέσουν να Βέβαια και οι νέοι Ναΐτες παίρνουν τους σχετικούς όρκους, περισσότερο
τελειώσουν το οικοδόμημα; όμως για να μείνουν στη μυστική Εταιρεία μέχρι το θάνατο τους και βέβαια
Το εσωτερικό του παρεκκλησίου είναι να μην αποκαλύψουν ποτέ τα μυστικά της γνώσης που τους κληροδότησαν
γεμάτο από σκαλισμένα πρόσωπα, σχέδια και οι Παλαιοί.
διακοσμητικά αλλού απλά, αλλού πολύπλοκα Η οικογένεια St Clair (αργότερα το όνομα τους θα γίνει Sinclaire) με τον
και δύσκολα, κυριολεκτικά το ένα είναι επάνω William St Clair βάζει τις βάσεις της Σκωτικής Μασονίας για πρακτικούς -
στο άλλο. στην αρχή - λόγους και αργότερα για να διαιωνιστεί η Αδελφότητα μέσα
Είναι ένας ναός μοναδικός στο είδος του. στους βαθμούς της, τα τυπικά και τα τελετουργικά της, που έχουν αντικατα-
Αφενός μοιάζει με χριστιανικό ναό δυτικής στήσει τις μάχες των παλαιών Ιπποτών. Από εδώ κατ εμπρός δεν θα υπάρ-
τεχνοτροπίας χου Μεσαίωνα, που όμως δεν χουν πεδία μάχης για να αναδεικνύουν τους Ιππότες, Μόνο βαθμοί, που οι
έχει χριστιανικά λατρευτικά σύμβολα! Το σχέ- νέοι Ναΐτες παίρνουν μόνο με την παρέλευση ενός ορισμένου χρονικού δια-
διο του είναι χριστιανικό χωρίς αμφιβολία, το στήματος και με την επίδοση τους στη μελέτη της παραδοσιακής γνώσης
εσωτερικό όμως είναι τελείως διαφορετικό. Τα αφενός και αφετέρου με την πίστη και την αλληλεγγύη τους (τις περισσότε-
σκαλίσματα στην πέτρα εξιστορούν το μύθο ρες φορές οικονομική).
του Χιράμ Αμπίφ (του πρώτου Τέκτονα κατά Εντούτοις, η πανέξυπνη οικογένεια των St Clair φαίνεται ότι είχε κάτι από
τους Μασόνους) και όλη την κέλτικη παράδοση την παλιά λάμψη των Ιπποτών του Ναού! Εκτέλεσε με θρησκευτική ευλά-
της παγανιστικής συμβολικής λατρείας της βεια, υπακοή και σεβασμό τις παραγγελίες των Ναϊτών και προσπάθησε - με
Φύσης, με προεξέχουσα την λατρεία στο πρό- άλλο βέβαια τρόπο - να διατηρήσει εκείνη την αίγλη, αλλά προπαντός την
σωπο του «Πράσινου Ανθρώπου», της αλληγο- Παράδοση. Και τα κατάφερε.
ρίας δηλαδή της Φύσεως. Παρατηρώντας το Rosslyn και εξετάζοντας το εξονυχιστικά, κατ' αρχήν
Βλέπουμε καθαρά την προσπάθεια των St μπορούμε να πούμε στα σίγουρα ότι είναι ένα μνημείο που κάτι λέει, κάτι
θέλει να διατηρήσει και να το θυμίζει εις το διηνεκές!
Πρώτα-πρώτα είναι το κτίσμα που γίνεται κατά παραγγελία των παλαιών
Ιπποτών του Ναού με πολύ σαφείς και αναλυτικές οδηγίες. Είναι η «βιβλιοθή-
κη» των μυστικών, αυτών που θα κρατηθούν για πάντα και που είναι για τους
πολύ λίγους, που κατέχουν ένα μέρος της γνώσης και ίσως είναι μυημένοι.
Ένα άλλο μέρος του μηνύματος που στέλνει το θρυλικό παρεκκλήσι, αφορά
το πνεύμα της Σκωτίας, των Κελτών και του Παγανισμού. Αυτό το μήνυμα
διασώζει την αντίθεση στον Παπισμό και Καθολικισμό και το όργανο τους,
την Ιερά Εξέταση.
Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά: είναι όντως γοητευτικά τα όσα σιγά-
σιγά μας παρουσιάζονται! Ο επισκέπτης του Rosslyn δεν πρέπει απλώς να
κάνει τουρισμό στον τόπο, πρέπει να έχει ερευνητικό πνεύμα. Η καλύτερη
εποχή για επίσκεψη είναι το καλοκαίρι. Οι ημέρες έχουν περισσότερο φως, οι
εικόνες είναι καθαρές και ενώ βλέπεις τις καταπράσινες πλαγιές που
λάμπουν στις ακτίνες του ήλιου, η ματιά σου έλκεται από το Rosslyn. Αργό-
τερα, όταν μπεις στο παρεκκλήσι, που συνήθως είναι έρημο, βιώνεις μία Χαρακτηριστικά αμερικάνικο φυτό, το καλα-
πνευματικότητα και ίσως ένα βάρος, που ορισμένες στιγμές είναι ασήκωτο. μπόκι βρίσκεται σκαλισμένο επάνω σε μια
Δεν είναι το ίδιο βάρος όμως που σε "πλακώνει" στους καθεδρικούς ναούς αψίδα στο θρυλικό παρεκκλήσι. Το γλυπτό χρο-
της Ευρώπης, το οποίο κάποιες φορές συνοδεύεται από μία αίσθηση... σήψης νολογείται δυό δεκαετίες πριν ο Κολόμβος απο-
που σε κάνει αμέσως να σκέπτεσαι τον Περικλή Γιαννόπουλο και τις ορθές βιβαστεί στην Αμερική!
απόψεις του για την Εσπερία...
Εδώ είναι διαφορετικά. Το φως, επιτέλους, εισχωρεί παντού. Αυτός που θα
ψάξει, έχει την εντύπωση ότι βρίσκεται σε μία ευχάριστη, φωτεινή και ελκυ-
στική... βιβλιοθήκη, με τα βιβλία της γεμάτα εικόνες. Όπως αυτή στο εσωτε-
ρικό, επάνω από ένα παράθυρο στη νότια πλευρά που απεικονίζει φυτά καλα-
μποκιού και ολόκληρα καλαμπόκια και στη συνέχεια, πάνω σε ένα κομμάτι
ορθογώνιας πέτρας που αποτελεί την κορνίζα χου παραθύρου, φυτά κάκτου
αλόης (aloe cactus) δεμένα μαζί.Ένα καθαρά διακοσμητικό στοιχείο. Αλλά...
Ο William St Clair άρχισε να κτίζει το παρεκκλήσι στα 1441 και ολοκλή-
ρωσε την εργασία 45 χρόνια αργότερα, το 1486. Πώς λοιπόν ήξεραν οι κτί-
στες το αμερικάνικο καλαμπόκι και την αλόη, όταν αυτά, σαν φυτά του Ν. Αναπαράσταση που απεικονίζει την κεντρική
Κόσμου, ήλθαν στην Ευρώπη μόλις τον 16ο αιώνα; Αν σκεφτεί κανείς βεβαία μεγάλη αίθουσα του Rosslyn όπως διαμορφώ-
ότι ο Κολόμβος "πάτησε" τις Μπαχάμες στα 1492... θηκε τον περασμένο αιώνα. Διακρίνεται η "πρό-
Προφανώς κάποιος άλλος είχε ταξιδέψει στην Αμερική και είχε φέρει αυτά σθετη" Αγία Τράπεζα
τα φυτά πολύ πριν από τον Κολόμβο και το ποιος αποτελεί ένα ακόμη μέρος
των μεγάλων μυστικών που γνωρίζει και φυλάσσει το Τάγμα! Σωρεία άλλων
αναγνωρίσιμων φυτών υπάρχει εκεί. Τα φυτά αυτά στο παρεκκλήσι είναι
μέρος του μηνύματος για τον Παγανισμό και τη Φύση, Όμως...
Η μυστική παράδοση λέει ότι οι Ναΐτες σε εκείνες τις περίφημες πλέον
περγαμηνές-κυλίνδρους, είχαν διαβάσει για μία μυστική μακρινή χώρα κάτω
από ένα μοναχικό αστέρι, που την ονόμασαν «Merica». Όταν λοιπόν άρχισαν
οι διώξεις χους, πολλοί Ναΐτες διέφυγαν. Είπαμε ήδη πως μέρος του στόλου
έφθασε στην Σκωτία. Παρ' ότι βρήκαν καταφύγιο και ασφάλεια εκεί, άρχισαν
να σκέπτονται πως αυτό που ήθελαν πάντα να κάνουν και δεν το πραγματο-
ποίησαν λόγω των μεγάλων υποχρεώσεων τους στους Αγίους Τόπους, ήταν
ίσως τώρα η κατάλληλη στιγμή να το επιχειρήσουν.
Αυτό δεν ήταν άλλο παρά το ταξίδι στα δυτικά, στη χώρα του «μοναχικού Κάτω: Καθαρά παγανιστικής νοοτροπίας, ερπετά
αστεριού» που ανέφεραν οι μυστικοί κύλινδροι, τη «Merica». Είναι ενδιαφέ- σκαλισμένο στο κάτω μέρος ενός από τους στύ-
ρον να σημειώσουμε ότι οι Γάλλοι Ναΐτες αποκαλούσαν την άγνωστη χώρα λους του παρεκκλησιού.
La Merical Ένα όνομα που δεν θέλετ πολύ για να μείνετ στο τέλος America, του ανάγεται στον αιώνα που εξαφανίστηκε ο
όπως και έγινε! Η άποψη ότι η Αμερική πήρε δήθεν το όνομα της από τον στόλος των Ναϊτών. Ήδη σε ένα χάρτη του
Amerigo Vespucci, που δεν επισκέφθηκε τον Νέο Κόσμο παρά το 1499, επτά 1524 αναφέρεται από το θαλασσοπόρο Giovanni
χρόνια μετά τον Κολόμβο, είναι όντως πιο απίθανη. da Verrazano ως «Νορμανδική Βίλλα». Η κρυ-
Η ίδια παράδοση διασώζει ότι οι Ναΐτες όχι μόνον έκαναν αυτό το ταξίδι, πτογραφημένη "απόδειξη" όμως της επισκέ-
αλλά έφθασαν στο Ακρωτήρι Cod - δηλαδή στην περιοχή που ονομάζουμε ψεως των Ναϊτών στο Νέο Κόσμο είναι τα
Rhode Island της Νέας Αγγλίας - σης πρώτες εβδομάδες του 1308ί Δηλαδή φυτά του καλαμποκιού και της αλόης στο
περίπου ενάμισι αιώνα πριν από τον Κολόμβο! Rosslyn.
Υπάρχουν αποδείξεις ότι έκαναν αρκετά ταξίδια από τη Σκωτία στην Αμε-
ρική και πίσω. Στη μικρή πόλη Westford της Μασαχουσέτης υπάρχει ένα Πίσω στο Rosslyn
ομοίωμα ιππότη, σκαλισμένο σε μία σειρά από τεχνητές τρύπες, σε μία Στο εσωτερικό του παρεκκλησίου, εντύπωση
πλευρά ενός βράχου. Ο γνωστός σήμερα «τππότης», έχει σαφή τα χαρακτηρι- κάνουν οι κολώνες, δώδεκα ίδιες και δύο διαφο-
στικά ενός Ευρωπαίου ιππότη του 14ου αιώνα, αλλά το mo ενδιαφέρον είναι η ρετικές (ακόμα και η μία από την άλλη. Οι
ασπίδα του, που έχει ένα πραγματικά γοητευτικό στοιχείο: ένα μεσαιωνικό δώδεκα είναι απλές και έρχονται σε απόλυτη
πλοίο, που ταξιδεύει δυτικά προς ένα μοναχικό αστέρι! αντίθεση με τις άλλες δύο που είναι πολύ όμορ-
Στο Newpost του Rhode Island υπάρχει ένα δεύτερο "ευρωπαϊκό" μνημείο. φες, με βαριά διακόσμηση, Η μία από τις δύο,
Ένας μυστηριώδης πύργος, που έχει κατασκευασθεί σύμφωνα με το σχέδιο στα αριστερά, είναι γνωστή ως η «κολώνα του
των στρογγυλών παρεκκλησιών των Ναϊτών! Η χρονολογία της κατασκευής Μασόνου» (χτίστη). Η - τελείως διαφορετική -
δεξιά είναι γνωστή ως η «κολώνα του μαθητευό-
μενου» (τεχνίτου). Αυτή είναι η mo πολύ διακο-
σμημένη, από την βάση ως την κορυφή. Η σημα-
σία αυτών των συμβόλων ήταν μεγάλης σπου-
δαιότητας για τους τεχνίτες που την έφτιαξαν
και οι σημερινοί Τέκτονες ισχυρίζονται ότι η apl·
στερή κολώνα είναι αυτή που ονομάζουν στο
ναό τους Jachin και η δεξιά είναι αυτή που ονο-
μάζουν Boaz.
Αμέσως κατόπιν παρατηρεί κανείς στο
ταβάνι, ψηλά στη γωνία όπου ο νότιος και ο
δυτικός τοίχος συναντώνται, ένα σκαλισμένο
κεφάλι με ένα μεγάλο και ευκρινές τραύμα στο
αριστερό μέρος του μετώπου. Για να δει κανείς που δείχνει τόσο ξένο με το χώρο, που δεν έχει καμία θέση εκεί. Το ταβάνι,
καλύτερα πρέπει να ανέβει στη στριφογυριστή διακοσμημένο με άστρα, διάφορα φυτά που βγαίνουν από στόματα πράσινων
σκαλίτσα, από το επίπεδο που βρίσκεται το ανθρώπων (εδώ να θυμηθούμε το γνωστό θρύλο του Πράσινου Ανθρώπου,
αρμόνιο. Από εκεί έχει επίσης καλή θέα του που εξελίχθηκε στον Ρομπέν των Δασών...), πυραμίδες, κεφάλια - ίσως του
παρεκκλησίου, δηλαδή από το δυτικό τοίχο Μωϋσή - πύργοι της ουράνιας Ιερουσαλήμ, καθώς και ένα άγαλμα της Πανα-
πριν γίνει η προσθήκη του βαφτιστηρίου το γίας με τον Χριστό.
1882. Εκεί είσαι πολύ κοντά για να δεις το "πλη- Στην πλευρά του βορεινού τοίχου υπάρχει ένα μικρό φρέσκο. Η εικόνα δεί-
γωμένο κεφάλι" του Χιράμ Αμπίφ, όπως ισχυ- χνει μία σταύρωση! Αμέσως όμως ο επισκέπτης που γνωρίζει καταλαβαίνει
ρίζονται οι Τέκτονες. ότι δεν πρόκειται για τη σταύρωση του Ιησού, αλλά για το βασανιστήριο του
Η πληγή στο κεφάλι φαίνεται πολύ καλά. Να τελευταίου Μαγίστρου των Ναϊτών, Jacques de Molay! Όχι μόνο όλοι οι χαρα-
σημειώσουμε ότι κάθε σκάλισμα γινόταν κτήρες που εικονίζονται έχουν μεσαιωνική αμφίεση, αλλά και οι βασανιστές
πρώτα σε ξύλο και παρουσιαζόταν στον William του σταυρωμένου φορούν κουκούλες, ό,τι φορούσαν δηλαδή οι βασανιστές
St Clair προς έγκριση και αφού αυτή δινόταν, της Ιεράς Εξέτασης. Οι λεπτομέρειες της εικόνας είναι εκείνες των βασανι-
τότε μόνο σκαλιζόταν στην πέτρα. Ο St Clair στηρίων του De Molay. Ακόμη και ο σταυρός είναι σχήματος «Τ» και τα καρ-
είχε φέρει τους καλυτέρους κτίστες (masons - φιά έχουν κτυπηθεί και καρφώσει τους καρπούς του σταυρωμένου. Αυτές οι
stone mason: κτίστης πέτρας, Free mason: δυο λεπτομέρειες θα ήταν ανακριβείς αν επρόκειτο να απεικονίσουν τη σταύ-
ελευθεροτέκτων) στη Σκωτία για αυτή την ρωση του Ιησού, εκτός και αν οι τεχνίτες ήξεραν ακριβώς τα καθέκαστα του
εργασία/Ετσι εξάλλου δημιουργήθηκε και το βασανισμού του μεγάλου Μαγίστρου!
χωριουδάκι Roslin για να τους στεγάσει. Η πλη- Μία άλλη εξίσου αποκαλυπτική λεπτομέρεια της ίδιας νωπογραφίας, δεί-
ρωμή τους ήταν μεγάλη για την εποχή: 40 λίρες χνει Ναΐτες ιππότες με έναν δήμιο κοντά τους και ακόμη μία ακόμη πιο
το χρόνο στους αρχιμάστορες και 10 λίρες εκπληκτική λεπτομέρεια: ένα σκάλισμα δείχνει δύο ανθρώπινες φιγούρες να
στους απλούς κτίστες. σηκώνουν ψηλά την σινδόνη του Τορίνου(!) με το πρόσωπο του de Molay να
Σιγά-σιγά καταλαβαίνει κανείς ότι το Rosslyn φαίνεται καθαρά. Ακόμη, άλλη απόδειξη ότι το κτίσμα δεν ήταν παρεκκλήσι,
όχι μόνο δεν είναι καθόλου «παρεκκλήσι», αλλά είναι ότι μετά την αποπεράτωση του Rosslyn, η οικογένεια των St Clair που
ούτε καν χριστιανικό. Πρώτα-πρώτα δεν υπάρ- έμενε στο φρούριο του Rosslyn, εκτελούσε τα θρησκευτικά της καθήκοντα
χει βωμός ή Αγία Τράπεζα! Για να λειτούργησε! στο... παρεκκλήσι του φρουρίου.
σαν πραγματικό παρεκκλήσι, στις προσθήκες Τι είναι λοιπόν το Rosslyn και γιατί οικοδομήθηκε; Οι μυστικές ναϊτικές
που έγιναν το 1860, τοποθετήθηκε ένα τραπέζι παραδόσεις είναι διαφωτιστικές: οι τελευταίοι Ναΐτες ήθελαν να φτιάξουν ένα
στη μέση του εσωτερικού του οικοδομήματος, ναό, αντίγραφο του Ναού της Ιερουσαλήμ, όπου είχαν βρει το 1119 τους κυλίν-
γιατί δεν υπήρχε ο ενδεδειγμένος από κατα- δρους της ξεχασμένης γνώσης. Ενα μνημείο να τους θυμίζει και να εξηγεί
σκευής χώρος για να τοποθετηθεί, δηλαδή στους μυημένους για εκείνο τον παλιό Ναό της Ιερουσαλήμ, στον οποίο χρω-
προς την Ανατολή. Εκεί υπάρχουν οι δύο κολώ- στούσαν τη δύναμη, τον πλούτο και το όνομα τους. Ή μήπως έφτιαξαν ένα
νες... μνημείο - κιβωτό, για να φυλάξουν μέσα σ' αυτόν εκείνες τις περγαμηνές και
Χωρίς αμφιβολία, η διαρρύθμιση, και εν γένει μέρος των θησαυρών τους; Ένα μυστικό μέρος με τα ιερά κειμήλια, που θα
το οικοδόμημα, δεν φτιάχτηκε για χριστιανική έμενε στους αιώνες;
λατρεία! Τα χρονικά λένε ότι το 1862 το παρεκ- Με λίγα λόγια το Rosslyn ήταν ένα «ναϊτικό μνημείο μετά τους Ναΐτες», με
κλήσι διαρρυθμίστηκε χριστιανικά και πραγμα- προορισμό να στεγάσει, να κρύψει και να διατηρήσει ό,τι είχε βρει η παλιά
τικά υπάρχουν βιτρώ εκείνης της εποχής στα εκείνη ομάδα των εννέα Ιπποτών του Ναού. Οι Ναΐτες, ακολουθώντας την
παράθυρα και ένα βαπτιστήριο τακτική των σοφών του Κουμράν και των άλλων που έκρυψαν
στα υπόγεια του Ναού της Ιερουσαλήμ τα μυστικά τους, δημι-
ούργησαν με τον William St Clair ένα ακριβές ομοίωμα του
Επάνω: Σύγχρονα έργα αναστήλω- παλιού ναού για να κάνουν το ίδιο πράγμα. Άραγε, αν αυτό είναι
σης στο Rosslyn. Πάντως, ακόμη
πραγματικότητα, αντιλαμβάνεται η χριστιανοσύνη τι θα μπο-
ούτε σκέψη για έρευνες/ανασκα-
ρούσε να βρίσκεται στα υπόγεια του Rosslyn;
φές... Σημειώστε πως ολόκληρο το
συγκρότημα σπάνια αναφέρεται Το πάτωμα του Rosslyn είναι ένας όγκος πέτρας, που όσο και
στους τουριστικούς οδηγούς! οπουδήποτε τον κτυπήσει κανείς, δεν ακούγεται να υπάρχει
Δεξιά: Ο μαρμάρινος άγγελος που κενό. Μία ματιά στα χρονικά εκείνης της εποχής διαφωτίζει:
κρατάει στα χέρια του την καρδιά «Κατά το 1447- ενώ ήδη ο William St Clair είχε αρχίσει να οικο-
του Robert de Bruce - δείγμα της δομεί το Rosslyn - έλαβε χώρα μία πυρκαγιά στο φρούριο
ναυτικής ευγνωμοσύνης - είναι Roslin στην κατοικία των St Clair, ενώ ο ίδιος ο ιδιοκτήτης
ένα από τα αμέτρητα γλυπτά που απουσίαζε. Η φωτιά ήταν τόσο μεγάλη, ώστε οι κάτοικοι του
στολίζουν το εσωτερικό του πύργου αναγκάστηκαν να βγουν έξω. Τη συμφορά την κατά-
παρεκκλησίου του Rosslyn και διη- λαβε ο Willian St Clair, που έστεκε σε έναν από τους γύρω
γούνται την ιστορία του Τάγματος. λόφους, βλέποντας τους πυκνούς καπνούς και ακούγοντας τις

64 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
σπαρακτικές κραυγές των γυναικών του πύργου και της ίδιας του της γυναί-
κας. Άρχισε να καλπάζει προς τον Πύργο και μόλις έφτασε, άρχισε να ψάχνει
για τον γραμματέα του, ο οποίος σε λίγο φάνηκε να κατεβαίνει με τη βοήθεια
του σκοινιού της καμπάνας του παρεκκλησίου του πύργου. Ο St Clair αμέ-
σως πήγε προς το μέρος του και δεν τον άφησε παρά μόνον όταν αυτός τον
διαβεβαίωσε "ότι τα πέντε μεγάλα μπαούλα - τα μεσαιωνικά μπαούλα χωρού-
σαν... τέσσερα άτομα - τα είχε ασφαλίσει στα υπόγεια του πύργου και δεν κιν-
δύνευαν πια". Τότε ο St Clair πήγε να παρηγορήσει τη γυναίκα του και τις
άλλες ευγενείς κυρίες»!
Τι ήταν αυτό το τόσο σπουδαίο περιεχόμενο των κιβωτίων ώστε ο St Clair
να σκέπτεται μόνον αυτό και όχι τους δικούς του; Οι ερευνητές του Rosslyn
συμφωνούν ότι αυτά τα μεσαιωνικά κιβώτια είχαν τους κυλίνδρους και τα
ιερά κειμήλια που του είχαν εμπτστευθεί οι Ναΐτες!
Η αποστολή του ήταν να φτιάξει υπόγειες κρύπτες, ακριβώς σαν τις αρχι-
κές κάτω από το ναό της Ιερουσαλήμ. Είναι άλλωστε γνωστό ότι το κτίσμα
ολοκληρώθηκε πολύ γρήγορα, αλλά τα θεμέλια, περιέργως, πήραν πολύ καιρό
για να διαμορφωθούν! Από την έναρξη μέχρι το πέρας των εργασιών των
θεμελίων πέρασαν σαράντα(!) χρόνια - ένα ανεξήγητα μακρύ διάστημα, σχε-
δόν απίστευτο - γιατί το παρεκκλήσι είναι πολύ μικρό, σαν ένα μεγάλο δωμά-
τιο με μία μικρή κρύπτη σε ένα
πιο χαμηλό επίπεδο στο ανατο-
λικό μέρος. Αυτό βέβαια είχε
απασχολήσει αρκετά τους ιστορι-
κούς, αλλά "επισήμως" δεν μπό- Οι δύο περίφημες κολώνες από το παρεκκλήσι του
ρεσαν να δώσουν μία εξήγηση. Rosslyn που διαφέρουν από τις υπόλοιπες δώδεκα
Ένα άλλο μυστήριο που οι ίδιες, αλλά και μεταξύ τους. Εκτός του ότι συνδέο-
ιστορικοί το εξήγησαν (ή ανα- νται με τις στήλες Jachin και Boaz της τεκτονικής
γκάστηκαν να εξηγήσουν) λάθος διδασκαλίας, μια μυστική παράδοση που διασώθηκε
είναι το εξής: το Rosslyn δείχνει στο Τάγμα των Ιπποτών του Ναού, τις θέλει πανομοιό-
μισοτελειωμένο. Δείχνει δηλαδή τυπες με τις αυθεντικές που υπήρχαν στον ίδιο το
Ναό του Σολομώντα! Η αριστερή είναι του «Μασό-
ότι υπήρχε προοπτική να συνεχι-
νου» (κτίστη) και η δεξιά του «Μαθητευόμενου»!
σθεί και μάλιστα λένε ότι προορι-
ζόταν να γίνει ένας μεγάλος
καθεδρικός ναός. Δεν υπάρχει των τεχνιτών, σκέφθηκε κάτι πολύ απλό αλλά
όμως κανένας λόγος οι St Clair και σίγουρο: έβαλε τις βάσεις του Ελευθεροτε-
να σταματήσουν ξαφνικά έργα κτονισμού και δημιούργησε τους πρώτους βαθ-
45 ετών, αν είχαν την πρόθεση μούς για τους "εν στοά αδελφούς", που στην
να κτίσουν ένα καθεδρικό ναό. προκειμένη περίπτωση δεν ήταν άλλο» από τους
Οι συγγραφείς του The Temple αρχιτέκτονες και τεχνίτες-κτίστες που οικοδο-
and The Lodge επί παραδείγματι, μούσαν το Rosslyn! Ηδη έχοντος τους αρχιτεχνί-
Επιτύμβια γλυπτά από τους τάφους των St Clair λένε ότι οι εργασίες σταμάτησαν τες, και τους απλούς τεχνίτες, τους οποίους πλή-
στο Danbury της Αγγλίας. Και στις τρεις περι- λόγω... ελλείψεως χρημάτων! ρωνε καλά, είχε δημιουργήσει τους δύο πρώτους
πτώσεις τα πόδια είναι σταυρωμένα, κάτι που βαθμούς του Ελευθεροτεκτονισμού!
Εντούτοις, πράγματι ο δυτικός
αποτελεί χαρακτηριστική απεικόνιση αυτών που
τοίχος είναι τεράστιος, δεν Στα υπόγεια του Rosslyn, λίγο πριν αυτά
πήραν μέρος στις σταυροφορίες. Οι σταυροφο-
συγκρίνεται με τίποτα από το σφραγισθούν, αρκετοί από τους παλαιούς
ρίες όμως είχαν λήξει εδώ και εκατοντάδες
υπόλοιπο κτίσμα και επιπλέον Ναΐτες ετάφησαν δίπλα στις περγαμηνές -
χρόνια. Είναι λοιπόν μόνο εκ της σύνδεσης τους
με τη ναϊτική παράδοση, σταυροφόροι.
φαίνεται ημιτελής. Είναι διακο- κυλίνδρους, τους θησαυρούς και τα ιερά κειμή-
σμημένος εξωτερικά και δείχνει λια. Και να σκεφθεί κανείς ότι οι επισκέπτες
ότι θα αποτελούσε εσωτερικό τοίχο ενός μεγαλύτερου οικοδομήματος που του Rosslyn βηματίζουν από επάνω! Αραγε θα
δεν υπάρχει. Με όλα τα δεδομένα, μοιάζει με ένα ερείπιο ενός μεγαλύτερου γίνει ποτέ ανασκαφή των υπογείων για να βρε-
κτιρίου, που είναι γνωστό ότι δεν υπήρξε ποτέ. θούν όλα αυτά; Μόνο έτσι θα μπορέσουν οι ειδι-
Κι όμως υπήρχε! Αν το καλοσκεφτούμε θα ήταν περίεργο να τελειώσει ένα κοί να μελετήσουν αυτή την απαράμιλλη γνώση
μικρό παρεκκλήσι, αν υπήρχε η πρόθεση να κτισθεί μία άλλη μεγάλη μεσαιω- και σοφία, την χόσο ειδική και θαυμάσια, που
νική εκκλησία. Ή ένας καθεδρικός ναός σε μία περιοχή σαν αυτή. Ούτε επαρ- έχει ήδη αλλάξει τον κόσμο, ενώ παραμένει
κές ποίμνιο θα υπήρχε να εκκλησιάζεται! ακόμη θαμμένη!
Υπάρχει ένας άλλος λόγος της υπάρξεως του τοίχου αυτού. Είναι, ή δείχνει
ότι είναι το ομοίωμα των ερειπίων ενός άλλου... ναού! Ας μην ξεχνάμε ότι η
ομάδα εκείνη των εννέα ιπποτών άρχισε τις ανασκαφές της ακριβώς κάτω
από ένα «απομεινάρι τοίχου ενός μεγάλου ναού». Αυτό ήταν το μόνο που
έστεκε όρθιο μετά την καταστροφή του ναού από τον Τίτο. To Rosslyn
συμπληρώθηκε ακριβώς όπως έλεγαν τα σχέδια. Και ο μέγας δυτικός τοίχος
δεν ήταν παρά μία "αναπαράσταση" του «Τοίχου των Δακρύων» του Ναού
στα Ιεροσόλυμα.

Rosslyn και Ελευθεροτεκτονισμός


Όταν ο St Clair έκτιζε το Rosslyn, είχε οπωσδήποτε πρόβλημα "ασφαλείας", Ο
St Clair ήταν ένας πανέξυπνος άνθρωπος. Για να κρατήσει κλειστά τα στόματα
ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ
• ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΟ ΧΑΡΙΣΜΑ γυναίκα μου πήγε στον κ. Λάλο να πόνους στα κόκκαλα, εμετούς. Να είστε πάντα καλά
ΠΟΥ ΔΕΙΧΝΕΙ ΟΤΙ ΠΑΝΤΑ βγάλει μία ακτινογραφία γιατί είχε Χρησιμοποιώντας την πορφυρή Α, Φ. Αθήνα
ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΛΠΙΔΑ! πρόβλημα με το ισχύο. Επί τη ευ- πλακέτα του Tesla απέφυγα τα
Αγαπητό Τρίτο Μάτι καιρία ο γιατρός της έβγαλε και φάρμακα τα επιπλέον, τα οποία δη- Φίλη μας,
ΣΤΟ τεύχος του Ιανουαρίου No 74, μία στο οισοφάγο. Δεν πίστευε μιουργούν άλλες παρενέργείες. Η θεραπεία με το «νερό της ζωής"
μεταξύ άλλων κάνετε ένα αφιέρω- στα μάτια του, «δεν είναι δυνατόν» Παράλληλα βέβαια χρησιμοποι- είναι όντως μία βόμβα που πρόκει-
μα στη Δύναμη της Προσευχής. είπε, «ο οισοφάγος είναι τελείως ούσα δικό μου διαιτολόγιο, βασι- ται να εκραγεί σύντομα...
Επί αυτής της Δύναμης έχω να καλά»! σμένο στα λαχανικά, φρούτα, ψάρι Τώρα, αν και ομολογουμένως η
σας αναφέρω ότι νομίζω πως αυτή Επίσης έχω και άλλη μία δυνατό- και ροφήματα από βότανα, που μα- όλη μας ενασχόληση με το ΤΜ είναι
τη δύναμη την έχω, αλλά δεν μου τητα, δουλεύω το εκκρεμές νομίζω ζεύω κάθε χρόνο από την πλούσια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, είναι κάτι
έχει δοθεί η ευκαιρία να την εκδη- σε λανθάνουσα κατάσταση, αλλά ελληνική φύση. γράμματα σαν το δικό σου που μας
λώσω. Φυσικά μου έχουν συμβεί 5- τα περιστατικά είναι θετικά. Στη συνέχεια έκανα τρεις μήνες κάνουν να νιώθουμε έντονα κάποι-
6 περιστατικά και εδώ θα σας ανα- Με φιλικά αισθήματα ακτινοβολίες. Τελείωσα τη θερα- ου είδους δικαίωση...
φέρω ένα (σε όλα έχω μαρτυρίες). Γ. Δ. Αθήνα πεία τον Δεκέμβριο του 1997, με Με ευγνωμοσύνη λοιπόν ΤΜ
Η σύζυγος μου είχε στένωση αιματοκρίτη 32, λευκά αιμοσφαίρια
στον οισοφάγο διότι μικρή στο χω- Υ. Γ. Αν δημοσιευτεί η παρούσα, 2.500, πρόβλημα στην ούρηση, πό- Τα στοιχεία της αναγνώστριας πα-
ριό της είχε πιει ένα φυτοφάρμακο. παρακαλώ για την ανωνυμία. νους στο έντερο λόγω ακτινοβο- ραμένουν στη διάθεση του περιοδι-
Της είπαν οι γιατροί στο Λαϊκό Νο- λίας και μερική ακαμψία στους τέ- κού για οποιονδήποτε θα ήθελε να
σοκομείο να κάνει μία εγχείριση, Αγαπητέ φίλε νοντες των μηρών. τη συμβουλευτεί σε κάτι.
αλλά αυτή δεν δέχθηκε. Πάντως εί- Οπωσδήποτε θα δημοσιεύσουμε Τον Ιανουάριο του 1998 έλαβα
χε μεγάλο πρόβλημα, το δείχνουν την επιστολή σου, που δείχνει όχι το περιοδικό σας και διάβασα το • ΜΕΤΑΣΕΙΣΜΟΙ
οι ακτινογραφίες που είχαν βγάλει μόνο τις απέραντες - αλλά και α- πολύ ενδιαφέρον άρθρο του συ- ή... ΕΝΔΟΓΗΙΝΟ ΠεΧωΔε;
κατά διαστήματα στον κ. Λάλο στο χρησιμοποίητες ακόμη - ανθρώπι- νεργάτη σας για το «Νερό της Ζω- Αγαπητό Τρίτο Μάτι
Κολωνάκι. νες ίκανότητες, αλλά και το ότι πά- ής». Επειδή το περιοδικό διαβάζε- Γεια σας, λέγομαι Γουλιερμής Σπά-
Τακτικά της έκλεινε, γι' αυτό ντα και σε οποιαδήποτε κατάστα- ται από όλο το σόι, το άρθρο σχο- ρος και είμαι παλιός αναγνώστης
πλην από το Λαϊκό νοσηλεύθηκε ση, υπάρχει η ελπίδα! Αρκεί να λιάστηκε ποικιλοτρόπως, κυρίως ό- σας. Χωρίς όμως να επικοινωνήσω
στο «Όλγας» και στο «Αρεταίειον». μπορέσουμε να επιστρατεύσουμε μως αρνητικά. Αποφάσισα να δοκι- ποτέ μαζί σας. Κατ' αρχήν να σας
Πριν περίπου 15 χρόνια, στις 20 την άγνωστη «προίκα» μας... μάσω, χωρίς να ενημερώσω κανέ- συγχαρώ για αυτά που μας προ-
Δεκεμβρίου, της έκλεισε ξανά. Στις Με την ευκαιρία, να θυμίσουμε ναν, με δικά μου ούρα. Σε δύο μή- σφέρετε τόσα χρόνια.
21 την πήγα στο Αρεταίειον όπου ο πως στο τεύχος 74 είχαμε δημοσι- νες είχα σημαντική βελτίωση στην Αφορμή για αυτήν την επικοινωνία
γιατρός κ. Μαλάς, ο οποίος έφευγε εύσει το άρθρο για τη θεραπευτική ούρηση, και λιγότερους πόνους μού έδωσε το άρθρο για την Ομά-
για την Πάτρα λόγω Χριστουγέν- δύναμη της προσευχής και είχαμε στο έντερο. δα Εθνικής Αποκατάστασης στο
νων, αμέσως την έβαλε στο χει- παράλληλα προτείνει τη δημιουργία Τον Απρίλιο, ξεπέρασα χωρίς τεύχος 74 και συγκεκριμένα στην
ρουργείο αλλά χωρίς αποτέλεσμα. μιας σχετικής «ομάδας» από ενδια- φάρμακα μία ίωση που λόγω των σελίδα 13, που γράφετε για τον ή-
Την πήρε μετά και την πήγε δίπλα φερόμενους αναγνώστες. Καθώς το λίγων λευκών αιμοσφαιρίων με τα- χο/δόνηση που γίνεται κατά και-
στον «Κυανό Σταυρό» που είχε τε- ενδιαφέρον αποδεικνύεται απρό- λαιπώρησε με υψηλό πυρετό δεκα- ρούς αισθητή στο Άργος. Γιατί κάτι
λευταίου τύπου μηχανήματα, αλλά σμενα μεγάλο (υπολογίζουμε ο- πέντε ημέρες. Τον Ιούνιο, έκανα ο- παρόμοιο συνέβη και στην Κέρκυ-
και πάλι χωρίς αποτέλεσμα. πωσδήποτε και στη δική σου συμ- ρειβασία άνετα. Οι γενικές ιατρικές ρα το 1994 στο χωριό Μπενίτσες
Την πήραμε και την βάλαμε σε έ- μετοχή φίλε μας), νομίζουμε ότι ξα- εξετάσεις του ίουλίου ήταν πολύ και στο βουνό που είναι πάνω από
να θάλαμο στο Αρεταίειον, φυσικά νοίγεται μπροστά μας ένας μεγά- καλές και η περίπτωση χειρουργεί- αυτό, τους Αγίους Δέκα, Για την α-
με ορούς. Ο γιατρός μού είπε ότι λος ορίζοντας. Όχι μόνο έρευνας, ου μπήκε στο περιθώριο. Τον Ια- κρίβεια, από την άνοιξη και όλο το
θα γυρίσει την Τετάρτη (συνέβη το αλλά κυρίως ανακούφισης του πό- νουάριο του 1999 επανέλαβα τις καλοκαίρι ακουγόταν μία μεγάλη
περιστατικό Πέμπτη και Σάββατο νου κάποιων συνανθρώπων μας. ιατρικές εξετάσεις. βοή που συνεχιζόταν με μικρής έ-
είχαμε Χριστούγεννα). Μου είπε δε Αποτέλεσμα: η αξονική έδειξε ντασης σεισμικές δονήσεις κατά ό-
ότι «από εμένα ότι ήταν να γίνει έ- • ...ΚΑΙ Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ συρρίκνωση του όγκου 2x1,5 cm έ- λη την διάρκεια του 24ώρου.
γινε, από εδώ, μόνο ο θεός»... ναντι 2,5x2 cm στην προηγούμενη Την περιοχή επισκέφθηκε επιτροπή
ΔΙΚΑΙΩΣΗ!
(10/02/1998), αιματοκρίτης 39, λευ- από την Αθήνα και συγκεκριμένα α-
Η ώρα ήτανε περίπου 15.00, και Αγαπητοί φίλοι,
κά αιμοσφαίρια 5.800, υπόλοιπες πό τον Ο.Α.Σ.Π. (Οργανισμός Απο-
2 ώρες μετά πήγα στο σπίτι για να Το γράμμα μου έχει άμεση σχέση
εξετάσεις φυσιολογικές! κατάστασης Σεισμόπληκτων Περιο-
της φέρω ορισμένα πράγματα. Κα- με την πορφυρή πλακέτα Tesla και
Σε όλα αυτά βέβαια έπαιξε ρόλο χών) αποτελούμενη από τον κ. Ιω-
τά τις 19.10 προσευχήθηκα με όλη τη βοήθεια που αυτή προσφέρει
η καλή ψυχική μου κατάσταση, η αννίδη και τον κ. Φουντούλη, που
τη δύναμη στο Ιησού. Τον παρακά- και με το αποτέλεσμα που είχε ο
θετική σκέψη, ο διαλογισμός, το όμως μέχρι σήμερα δεν έχει δώσει
λεσα, μια που εορτάζουμε τη γέν- πειραματισμός ενός χρόνου με το
περπάτημα και η πίστη μου στις καμία απάντηση.
νηση της Αγάπης που μας δίδαξε, «Νερό της Ζωής» (τεύχος 66, Ια-
να πάει κοντά στη γυναίκα μου να νουάριος 1998). Δυνάμεις του Νου. Παρόλο που η κοινότητα Μπενι-
βάλει το Άγιο του χέρι και την για- Τον Μάιο του 1997 μετά από ια- Χρησιμοποίησα τη συνταγή ως τσών, μετά τη συνέχιση του φαινο-
τρέψει. τρικές εξετάσεις, διαπίστωσαν ότι εξής: το πρωί μόλις ξυπνούσα έπι- μένου και το 1995, τους έστειλε έγ-
Σας τα αναφέρω με συντομία - έπασχα από καρκίνο στον τράχηλο να 1 ποτήρι νερού δικά μου ούρα, γραφο (το επισυνάπτω) της
το ιστορικό υπάρχει στο νοσοκο- της μήτρας Γ βαθμού. Το συμβού- φρέσκα. Στη συνέχεια 1 ποτήρι σι- 19/4/95 μαζί με μία απόφαση του
μείο, καθώς και σε όλους τους λιο των γιατρών της ογκολογικής ρόπι δέντρων, με νερό, λεμόνι και Κοινοτικού Συμβουλίου TOU 1933(!)
γνωστούς μας επωνύμους και μη, κλινικής του Μαιευτηρίου Αλεξάν- πάπρικα (κούρα λεμονιού) και 1 που είχε συμβεί το ίδιο φαινόμενο
επίσης στο Ακτινολογικό Εργαστή- δρα που νοσηλευόμουν απέκλεισε ποτήρι γάλα χωρίς ζάχαρη. Kανονι- (και αυτό το στέλνω) και ζητούσε
ριο του κ. Λάλου. την περίπτωση χειρουργείου, λόγω κό φαγητό το μεσημέρι. Και το να της γνωρίσουν το πόρισμα γιατί
Έφθασα στο Νοσοκομείο γύρω κινδύνου εξάπλωσης TOU καρκίνου βράδυ ένα φλιτζάνι ρόφημα από ανησυχούσαν οι κάτοικοι, μέχρι τώ-
στις 21.00. Μόλις άνοιξα την πόρ- στους λεμφικούς αδένες. Αποφάσι- βότανα (μολόχα, μαντζουράνα, φα- ρα πou σας γράφω, απάντηση από
τα, πετάγονται δύο νοσοκόμες και σαν προκαταρκτική θεραπεία με σκόμηλο, μέντα, τίλιο και 1 φύλλο τον ΟΑΣ.Π. δεν έχει έρθει.
μου λένε «έγινε θαύμα! Η γυναίκα χημικά φάρμακα και ακτινοβολίες βελανιδιάς). Και συνεχίζω ακόμα... Τώρα γενικότερα για το χωριό, η
σας είναι τελείως καλά»! Τις ρώτη- και στη συνέχεια χειρουργείο, Πιστεύω πως η παρουσία σας Μπενίτσα είναι ένα παραθαλάσσιο
σα τι ώρα περίπου έγινε καλά, μή- Η θεραπεία με χημικά φάρμακα στην παράξενη εποχή που ζούμε χωριό, κτισμένο στους πρόποδες
πως ακριβώς στις 19.10; (την ώρα κράτησε τρεις μήνες, στη διάρκεια δεν είναι τυχαία. Προσφέρει πολ- του βουνού των Αγίων Δέκα (υπάρ-
αυτή της αλλάξανε ορό). των οποίων οι παρενέργειες ήταν λά και μπορεί να προσφέρει πε- χει και ομώνυμο χωριό που είναι χτι-
Μετά από 2 χρόνια περίπου η οδυνηρές: κράμπες στο στομάχι, ρισσότερα. σμένο στην πλαγιά), που κατά τους

66 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
To ίδιο συνέβη πάλι αρ- θως περνούν απαρατήρητες. Να τις γνώση των μυστηρίων με τα οποία
χές Νοεμβρίου του 1998 εντοπίζουμε και να τις γνωστοποι- ασχολείται ο αποκρυφισμός, ενώ
Πήγα για κυνήγι στην κο- ούμε με κάθε τρόπο (το ΤΜ είναι όλοι οι υπόλοιποι λαοί τα αγνοού-
ρυφή, αργά όμως - είχε πάντα πρόθυμο φυσικά...). Τότε θα σαν και τα αγνοούν. Τον πληροφο-
ξημερώσει - γιατί είχαμε δούμε πόσα πράγματα αποκαλύ- ρώ λοιπόν ότι όλα τα συστήματα
ξεκινήσει για κάπου άλλου πτονται και τότε θα αναγκάσουμε Γνώσης στα οποία αναφέρεται πε-
με έναν φίλο και επειδή κάποιους να μας δώσουν απαντή- ριπαικτικά, προσφέρουν, αν μη τι
ψιχάλιζε, αυτός ήθελε να σεις ή να παραδεχτούν πως δεν τις άλλο, ένα δρόμο για να εξελιχθεί
γυρίσει και έτσι μέχρι να έχουν και - το σπουδαιότερο - να κάποιος πνευματικά. Και, τελικά, οι
τον πάω στο σπίτι του, αρχίσει κάποια έρευνα. άνθρωποι που τα ανέπτυξαν και τα
γιατί είχαμε πάει με το δι- Το ΤΜ θα ερευνήσει ξεκινώντας εφάρμοσαν δεν είχαν (ή δεν έχουν)
κό μου αμάξι, ξημέρωσε. από τις "άκρες" που ανέφερες, και ανάγκη απο κάποιον σαν τον κ.
Έτσι, αφού τον άφησα, α- πιθανότατα θα οργανώσει μια εκ- Ρασσιά για να τους υποδείξει ποι-
ποφάσισα να πάω μόνος δρομή/αποστολή στις Μπενίτσες ος είναι ο δρόμος που θα έπρεπε
μου στους Αγίους Δέκα. (ακούς Ανδρομάχη;). Ήδη οι συνερ- να ακολουθήσουν...
Μόλις έφτασα στην κορυ- γάτες που ασχολούνται με «Κοίλη Κάτι ακόμα στο οποίο θέλω να
φή και άφησα το αυτοκί- γη» και συνωμοσιολογία έχουν πά- αναφερθώ είναι ότι ο κ. Ρασσιάς
νητο, αμέσως αισθάνθηκα ρει φωτιά! Ο γνωστός κ. Δ. Κού- διατύπωσε μία άποψη που αποδει-
τόσο άσχημα που κάτι μέ- γκουλος λ,χ. που του εκθέσαμε το κνύει πόσο ελάχιστες είναι οι γνώ-
σα μου έλεγε να πάω να θέμα, είπε ότι είναι πιθανόν να γίνο- σεις του σχετικά με το δυτικό απο-
φύγω αμέσως από εκείνο νται ανακατασκευές στοών σε με- κρυφισμό. Υποστήριζει λοιπόν ότι
το μέρος, κάτι υπήρχε και γάλο βάθος(!). οι λεγόμενες βαρβαρικές λέξεις ε-
Εν πάσει πεμπτώσει, με αφορμή πίκλησης αναζητήθηκαν και ανακα-
παλιούς κατοίκους είναι
τα όσα μας έγραψες, ο συνεργάτης λύφθηκαν από κάποιους ερευνητές
σβησμένο ηφαίστειο. Τώρα
μας Μ. Πανάς ήρθε σε επαφή με σε διάφορα κείμενα αιγυπτιακής
πλέον βέβαια, τίποτα δεν
τον Ο.Α.Σ.Π. για να μας πει τι είχε μαγείας «εδώ και κάποιες δεκαε-
φαίνεται, παρ' όλο που υ-
συμβεί κι αν είχε συνταχθεί πόρι- τίες». Πληροφοριακά, τέτοιου εί-
πάρχει στην κορυφή μία τε-
σμα) για την αυτοψία που διενήργη- δους κείμενα μπορείτε να διαβάσε-
ράστια λακκούβα εκατοντά-
σε το κλιμάκιο του Ο.Α.Σ.Π., αφού τε στα βιβλία Egyptian Magic του
δων μέτρων, που όμως υ-
με έγγραφο της η κοινότητα δια- Wallis E.A. Budge (New York. 1971)
πάρχουν φυτρωμένα δέ-
μαρτυρόταν πως δεν της είχε γίνει και Ancient Christian Magic, Coptic
ντρα και θάμνοι μέσα, κα-
γνωστό το πόρισμα της αυτοψίας Texts of Ritual Power (Harper, San
θώς και ένας ναός του Πα-
του κλιμακίου. Francisco, 1994) - το τελευταίο πε-
ντοκράτορα και ένα μικρό
Ο Μ. Πανάς μίλησε με τον κ. ριέχει και μια εκπληκτική βιβλιο-
παρεκκλήσι.
Φουντούλη, που εξέφρασε την απο- γραφία - τα οποία είναι αρκετά εύ-
Αυτό που έχω παρατη- κολο να βρεθούν.
ρήσει εγώ επειδή επισκέ- ρία του για το νεγονός γιατί, όπως
πτομαι το βουνό και περισ- τόνισε, «ο ΟΑΣΠ διενέργησε τουλά- Ο κ. Ρασσιάς, λοιπόν φαίνεται
σότερο την κορυφή - έχει χιστον μία συγκέντρωση των κατοί- να αγνοεί ότι αυτά τα βαρβαρικά
υπέροχη θέα - μερικές φο- κων. Εκεί, τους εξήγησαν το φαινό- ονόματα χρησιμοποιούνται (πρα-
ρές, όχι πάντα, υπάρχει μενο, το ανέλυσαν και το συζήτη- κτικά...) στο χώρο του δυτικού α-
στο χώρο έντονη αρνητική σαν μαζί τους διεξοδικά. Ως εκ τού- ποκρυφισμού εδώ και αιώνες! Π.χ.
του - και λόγω της ελλάσσωνος μία επίκληση με τον τίτλο «Άτε
ενέργεια που κάποιες φο-
σημασίας του φαινομένου - πιθα- (σ.σ. πρόκειται για το όνομα του
ρές γίνεται τόσο έντονη
νόν να μην συντάχθηκε πόρισμα αιγυπτιακού θεού Ατούμ παρα-
που θέλεις να τον εγκαταλείψεις ό-
με έδιωχνε. Γύρισα στο αυτοκίνητο καν»! φθαρμένο) ο Αγέννητος», η οποία
σο πιο γρήγορα γίνεται. Συγκεκρι-
μένα, μία ημέρα, μάλλον ξημερώ- και έφυγα αμέσως. Στο κατέβασμα Με λίγα λόγια, ο Ο.Α.Σ.Π. θεωρεί περιέχεται στο πρώτο βιβλίο
ματα, πριν δύο χρόνια το μήνα Νο- μού τρύπησε το λάστιχο, δεν στα- το φαινόμενο απλώς ως συνήθη (Goetia) του Μικρότερου κλειδιού
έμβριο (ακριβή ημερομηνία δεν θυ- μάτησα, συνέχισα και το άλλαξα στην περιοχή σεισμική δραστηριό- του Βασιλιά Σολομώντα (Λεμέγε-
μάμαι) είχα πάει για κυνήγι στην χωρίς όμως να μου έχει φύγει το τητα. θον) αποτελεί ουσιαστικά μία ελά-
κορυφή. Είχα βγει από το αυτοκί- συναίσθημα που μου έλεγε «φύγε Περιμένουμε και από σένα νεώ- χιστα παραλλαγμένη κόπια μίας
νητο και περίμενα να ξημερώσει από εδώ γρήγορα». τερα, αν υπάρξουν... ελληνοαιγυπτιακής μαγικής επί-
και αισθάνθηκα ότι κάτι υπάρχει Στο τηλέφωνο που πήρα στο πε- Φιλικά ΤΜ κλησης (με γνωστικές επιδρά-
γύρω μου, κάτι κακό που όμως δεν ριοδικό, η κυρία που μου απάντησε σεις). Για του λόγου το αληθές με-
μπορούσα να το δω. Αφού μετακι- με ρώτησε αν υπάρχουν τίποτα • ΦΑΝΑΤΙΣΜΟΣ λετήστε το βιβλίο του Budge που
νήθηκα προς διάφορες κατευθύν- σπηλιές στο βουνό. Ρώτησα έναν ανέφερα παραπάνω. "Βαρβαρικές
Ή ΔΙΚΑΙΗ ΑΓΑΝΑΚΤΗΣΗ;
σεις για να δω αν υπάρχει κάτι και που γνωρίζει το μέρος και μου είπε λέξεις επικλήσεις" περιέχονται και
Αγαπητό ΤΜ,
αφού δεν βρήκα τίποτα, γύρισα δί- ότι υπάρχουν και ότι βγαίνει από σε άλλα πασίγνωστα κείμενα του
Γράφω αυτό το γράμμα έχοντας
πλα στο αυτοκίνητο. Επειδή όμως μέσα μία έντονη μυρωδιά. δυτικού αποκρυφισμού όπως το
διαβάσει το κείμενο του κ. Ρασσιά:
ή αίσθηση συνεχιζόταν όλο και πιο Με φιλικούς χαιρετισμούς Μεγάλο κλειδί του Βασιλιά Σολο-
«Τα μυστικά ονόματα των θεών»,
έντονη, αναγκάστηκα και κλειδώ- Γουλιερμής Σπάρος Κέρκυρα μώντα και το 6ο και 7ο βιβλίο του
το οποίο συνοδεύει το άρθρο του
θηκα μέσα το αυτοκίνητο (όχι μπή- Μωϋσή. Οι λέξεις αυτές χρησιμο-
κ. Στίνη: «Τα 1000+1 ονόματα της
κα, κλειδώθηκα) μέχρι να ξημερώ- ποιήθηκαν (και χρησιμοποιού-
Φίλε μας, Δύναμης». Ομολογώ ότι το κείμενο
σει! Σημειώστε ότι λόγω του κυνη- νται...) ακόμη από διάφορες ομά-
το ενδιαφέρον γράμμα σου είναι αυτό με οδήγησε σε μία κατάστα-
γιού και της αγάπης μου για τη φύ- δες αποκρυφιοτών (με ερμητικές
μια ακόμη απόδειξη ότι πολλές φο- ση εκνευρισμού. Παρακάτω εξηγώ
ση, έχω κοιμηθεί πάρα πολλές φο- ή γνωστικές τάσεις.). Τέλος υπάρ-
ρές η Επιστήμη μας "σιωπά" όταν τους λόγους.
ρές στο ύπαιθρο και έχω πάει εκα- χουν μαρτυρίες ότι χρησιμοποιού-
πρόκειται να αγγίξει απαγορευμέ- Κατ' αρχήν με ενόχλησε το ύφος
τοντάδες φορές νύχτα, περιμένο- νταν (και χρησιμοποιούνται) από
νες περιοχές... Απίστευτα πράγμα- γραφής του κ. Ρασσιά. Αυτή η έ-
ντας να ξημερώσει, για κυνήγι, σε τους υψηλόβαθμους Τέκτονες
τα μπορεί να διαδραματίζονται γύ- ντονη περιφρόνηση προς τις αξίες
διάφορα μέρη της Κέρκυρας και (Ιππότες Τάξεως Καδώς - Μαύρος
ρω μας και μεις να είμαστε βολεμέ- θρησκευμάτων όπως ο χριστιανι-
της Ελλάδος. Τεκτονισμός) κατά τη διάρκεια
νοι με εξηγήσεις που - αντίστοιχα - σμός, ο μωαμεθανισμός, κ.ά. Πι- των "εργασιών" τους.
βολεύουν κάποιους... στεύω ότι ένας αποκρυφιστής (ό-
Από τότε πήγα πάρα πολλές φο-
ρές στην κορυφή και άλλοτε αι- Θα θέλαμε πράγματι να ενθαρ- πως είμαι σίγουρος ότι ο κ. Ρασ- θα ήθελα λοιπόν να θέσω στον
σθανόμουν υπέροχα και άλλοτε αι- ρυνθούν οι αναγνώστες μας αρχικά σιάς θεωρεί τον εαυτό του) οφείλει κ. Ρασοιά το ακόλουθο ερώτημα:
σθανόμουν πως κάτι υπάρχει αρνη- - και μέσω αυτών πολύ περισσότε- να είναι ανοιχτόμυαλος. Καθώς εφ' όσον είναι ολοφάνερο ότι θεω-
τικό, όχι όμως σαν τη φορά του ροι - στο να δίνουμε προσοχή σε φαίνεται, όμως, ο κ. Ρασσιάς πι- ρείτε πως τα "βαρβαρικά ονόματα"
Νοεμβρίου του 1996. κάποιες μικρές αλλά σημαντικές λε- στεύει ακράδαντα ότι μόνο οι αρ- επίκλησης δεν διαθέτουν καμία α-
πτομέρειες γύρω μας, που συνή- χαίοι Έλληνες κατείχαν την πλήρη πολύτως απόκρυφη δύναμη, τότε

ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ 67
πώς είναι δυνατόν να χρησιμοποι- των θεών των αρχαίων Ελλήνων μέ- να απαιτεί κανείς να τον σέβονται γόνων μου, πόσο μάλλον όταν απα-
ούνται από τόσους αποκρυφιστές, σα από μία σύγχρονη θεώρηση. Οι όταν καθυβρίζει και ταπεινώνει ντά κανείς σε φαρδιά πλατιά υπο-
επί τόσους αιώνες και μάλιστα με καιροί των θυσιών, της ιερής πορ- τους άλλους, και οι θρησκείες που γράφοντες), να αποκτήσετε επίσης
απτά αποτελέσματα; Μπορείτε α- νείας και άλλων παρόμοια "ενοχλη- εσείς αγαπάτε το πράττουν αυτό και ανοικτό πνεύμα (το οποίο τώρα
σφαλώς να προβάλετε το επιχείρη- τικών" θρησκευτικών εκδηλώσεων εκ γενετής αγαπητέ αναγνώστη, ε- δεν διαθέτετε παρά τα όσα προφα-
μα ότι δεν διαθέτετε ασφαλείς έχουν παρέλθει οριστικά... κτός κι αν oι χαρακτηρισμοί "δαι- νώς νομίζετε), ικανό να δεχθεί και
μαρτυρίες για αυτά τα αποτελέ- μονολατρία" ("όλοι οι Θεοί των ε- διαφορετική - ριζοσπαστικά διαφο-
σματα, το ίδιο επιχείρημα όμως θα Αγαπητέ Ηλία θνικών είναι δαιμόνια,.") και "ειδω- ρετική - Λέξη και Θέαση από τα όσα
μπορούσε να αντιτάξει κάποιος για Ωχ! Άγγιξες το ευαίσθητο σημείο λοπροσκύνησις" δεν είναι χυδαίες εντέχνως σας προγραμμάτισε η πο-
τα αποτελέσματα που μπορούν να του κ. Ρασσιά αποκαλώντας τον ύβρεις, αλλά φιλοφρονήσεις. Ελπί- λύμορφη "πεπατημένη".
προκαλέσουν τα αληθινά ονόματα "φανατικό" και "αποκρυφιστή". ζω να έκανα το στίγμα μου ακόμη Σάς εύχομαι το καλύτερο. Ού-
των θεών τα οποία, όπως αναφέρε- Εμείς να φανταστείς, συμφωνούμε πιό σαφές δίχως να καταναλώσω τως ή άλλως, κανείς δεν καταλή-
τε, αποκτούνται με «θαυμαστούς σε οτιδήποτε λέει, λέγοντας «Αμήν πολύ από τον χρόνο σας. γει στο τέλος καλύτερος ή χειρό-
τρόπους μεταβίβασης»,,. Βλάση μου»! Όπως και νά 'χει, ακο- Θα ήθελα ωστόσο να επισημάνω τερος από αυτό που πραγματικά
Το συμπέρασμα στο οποίο κατα- λουθεί η ενδιαφέρουσα απάντηση επίσης - πέραν του ότι ουδέποτε έ- τού πρέπει. Έως τότε ουδεμία υ-
λήγω είναι ότι κάποιοι, προσπαθώ- του... χω "εκφρασθεί περιπαικτικά" για α- ποχρέωση έχετε εσείς, κανείς άλ-
ντας να τονώσουν το αίσθημα της Φιλικά ΤΜ ληθινά συστήματα γνώσεως όπως λωστε δεν σάς έβαλε το περί-
εθνικής τους ταυτότητας οδηγού- συμπεραίνετε μόνος σας και από στροφο στο σβέρκο, να τιμάτε
νται σε υπερβολές, οι οποίες σε τε- Αγαπητέ μου κύριε το πουθενά - ότι όχι μόνο δεν τυγ- τους δικούς μας εθνικούς Θεούς,
λική ανάλυση βλάπτουν αυτούς Συγγνώμη κατ'αρχάς αν σας εξε- χάνω "αποκρυφιστής" (...) αλλ' α- πόσο μάλλον με... "ενοχλητικές"
τους ίδιους. Γιατί, σίγουρα, θα υ- νεύρισα με το... κακό ειδωλολατρι- ντιθέτως ημεροφωτολάτρης, ήτοι (...) θρησκευτικές εκδηλώσεις.
πάρχουν κάποιοι άνθρωποι που θα κό ύφος μου. Τι να κάνουμε, έτσι οπαδός του πράττειν κάτω από το Ηρεμήστε. Κανείς δεν θα σάς ε-
μπορούσαν να ακούσουν αυτά που είμαστε εμείς οι "παλαιοί", για αυ- άπλετο φώς, και εθνικός, ήτοι κοι- ξωθήσει ποτέ σε... Ιερά Πορνεία
ισχυρίζονται δίχως επιφυλακτικότη- τό άλλωστε και η θρησκεία σας νωνός των πατρογονικών μου νομι- (εδώ χρειάζονται ένα εκατομμύ-
τα ή καχυποψία, αν έλειπαν αυτές μάς απεκάλεσε "παλιανθρώπους", ζομένων και θεσπισμάτων. Τόσο ριο θαυμαστικά!!!). Οι "ειδωλολά-
οι υπερβολές από το λόγο τους,,. Προτίθεμαι ωστόσο να... επανορ- για την πρώτη μoυ ιδιότητα ως α- τραι" ως γνωστόν τυγχάνουν λίαν
Φιλικό θώσω αμέσως, παρέχοντας σας ντίθετη της "αποκρυφιστικής" εκεί- ανεκτικοί με τους ετεροδόξους.
Η. Κ. Φλώρινα μία ομοιοπαθητική προσοικείωση νης, όσο και για την δεύτερη, θα Μπορείτε ανέτως να μείνετε εσείς
με το "περιφρονητικό" ύφος μου σας παραπέμψω στο βιβλίο «Οι στις πιό... "σύγχρονες" θεωρή-
για τους περιφρονητές των δικών Αρχαιόθρησκοι Απέναντι Στους σεις σας, που απλώς μεταφέρουν
Υ.Γ.: Μεταξύ μας, το λάθος που κά- μου Ιερών, μέσα από την ανάγνω- Αποκρυφιστές» (Ανοιχτή Πόλη, σε περιτύλιγμα χρωμίου την δεισι-
νει ο κ. Ρασσιάς και όλοι οι άλλοι ση του περιοδικού "Διιπετές" ή των Αθήναι 1996). δαιμονία και καθυστέρηση της με-
σαν κι αυτόν, είναι ότι προσπαθούν βιβλίων μου τα οποία ευχαρίστως Σας εύχομαι απλώς να κατορθώ- σαίας Ανατολής και την μετέπειτα
να αναβιώσουν την αρχαία ελληνική θα σάς έστελνα δωρεάν, αν οι χρι- σετε πολύ σύντομα, εκτός από το υπερχιλιετή νύκτα της αγνοίας και
θρησκεία στη μορφή με την οποία ί- στιανομεταξικοί νόμοι δεν απαγό- να υπερασπίζεστε ενυπογράφως και αγροικίας.
σχυε στην εποχή πριν από την επι- ρευαν κάτι τέτοιο ως ποινικά κολά- δημοσίως τις θέσεις σας (όπως, Βλάσης Γ. Ρασσιάς
κράτηση του Χριστιανισμού. Δεν κα- σιμη πράξη (ήτοι., προσηλυτισμό). τουλάχιστον για τους ελευθέρους θύραθεν πεφωτισμένος,
ταλαβαίνουν ότι είναι απαραίτητο Μία από τις μεγαλύτερες θρα- ανθρώπους απαιτούσε ο ηθικός και εθνικά υπόδουλος
πια να προσεγγίζονται οι ενέργειες σύτητες όλων των εποχών είναι το πολιτικός κώδικας των εθνικών προ-

68 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ
Δε 15/3 20.00
• Το Ολιστικό σπίτι - Δυτικό Feng Shui
• "Τι είναι ο άνθρωπος" στο Ομακοείο (συν προβολή slides) T. Agiorgiti - Jordan
Καλλιθέας Σα 6/319.00 στο "Κέντρο Tai Chi" Τε 17/3 20.00
• "Βεδική (Παραδοσιακή Ινδική) αστρολο- • "Η ελληνική παιδεία στην Τουρκοκρα-
γία" Π. Σιδηρόπουλος στο "Εσώτερα - Γ. τία" Α. Σκαρβέλη - Νικολοπούλου στο Ιδε-
Κυπριωτάκης" Σα 6/3 19.00 οθέατροΤε 17/3 20.00
• "Η ψαλτική τέχνη μέρος Γ Γ. Στάθης οτο • Εισαγωγή στον "Lohengrin" Xp. Δ. Λα-
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών Δε 8/3 18.30 μπράκης στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
• "Tai Chi και σεξουαλικότητα* οτο Πε 18/3 19.00
Anima-Soma Δε 8/3 20.00 • "Ο πόνος, φίλος ή εχθρός τοι> ανθρώ-
• "Η μαγεία στην Αρχαία Ελλάδα" Μ. που;" Σ. Κοσμάογλου οτο Ομακοείο Πει-
Κόμβου - Α. Παπαδομιχελάκη στο Κέντρο ραιά Πε 18/320.30
Μεταφυσικής Ενημέρωσης Δε 8/3 20.00 • "Φαινόμενα διαφθοράς στο βασίλειο
• "Μυστική Δοξασία" θ. Καφετζόπουλος των Πτολεμαίων" Α. Χέλμης οτο Ιδρ. Γου-
στη Θεοσοφική Εταιρεία Ελλάδας Τρ 9/3 λανδρή-Χορν, Πε 18/3 19.30
20.00 • "Κρανιοϊεροθεραπεία" με τους Gabneia
• "Φιλοσοφία της Πάγκα - Αφορισμοί του και Manfred Gentalies (στα ελληνικά) σε
Πατανζάλι." Σ. Κοσμάογλου στο Ομακοείο μετάκληση τους από τον κ. Ατζάμπο Π.
Αθηνών Τε 10/3 20.30 οτο "Aldebaran" Πα 19/3 20.30
• "Κάρμα, ο νόμος της ανταποδοτικής δι- • "Η Ελληνική παλλιγενεσία" Δ. Μαυρογε-
καιοσύνης" Κ. Διμελής στο Ομακοείο Πει- νης (συμμετέχει ο Λ. Καλλέργης) στο Ιδε-
ραιά Πε 11/3 20.30 οθέατρο Κυ 21/3 18.30
• "Η γυναίκα της Ζάκυνθος: ο ρόλος της • "Ο άνθρωπος και η φύση" οτο Ινσι. Πο-
γυναίκας εναντίον του εαυτού της" Ε. ραψυχολογίας Δε 22/3 20.00
Ασλανίδης στο Ιδρ. Γουλανδρή-Χορν, Πα • "Οι πνευματικοί διδάσκαλοι* Γ. Σιμονε-
12/3 19.30 τος στο Κέντρο Μεταφυσικής Ενημέρω-
• "Ένας πλανήτης που τον έλεγαν Γη" Π. σης Δε 22/3 20.00
Βεκρής στη Νέα Ακρόπολη Καλλιθέας Σα • "Tai Chi Kung κάτω από τα δέντρα* <κό
13/3 20.00 το Anima Soma Tp 23/3
• "Μεταφυσική και επιστήμη* Γ. Αγαθο- • "Η Βρετανική πολιτική. Ο Mrtaupw χα
κλέους στο Κέντρο Μεταφυσικής Ενημέ- οι 'Ελληνες του '2Γ Δ. Κακάμπουρος στο
ρωσης Δε 15/3 20.00 Ιδεοθέατρο Κυ 28/3 18.30
• "Αρχαιοελληνική θεοσοφία" Π. Αναγνώ- • "Ο Παράκλειτος του Ευαγγελίου - το
στου στη Θεοσοφική Εταιρεία Ελλάδας Κλειδί του Μυστικισμού" Γ. Σιμονετος
στην Ομάδα Μελέτης Μυστικιστικής Βι-
βλιογραφίας Πα 26/3 20.30
• "Πώς μπορείς να ελέγχεις εσυ τη φή
σου αντί αυτή εσένα" οτο Ελλ. Κέντρο Δια- Ευρώπη" Ν. Σαρρής στο Ιδεοθέατρο Τε
νοητικής και Σαηεντολογίας Τρ 30/31935 31/3 20.00
• "Οι Αγγελοι στα Ιερά Κείμενα* Κ. Ιωσν- • "Αβατάρ και Μαχαβατάρ. Οι απεσταλ-
νίδου στη Θεοσοφική Εταιρεία Ελλάδα; μένοι δάσκαλοι και αρχιδιδάσκαλαι" Σ,
Τρ 30/3 20.00 Κοσμάογλου στο Ομακοείο Αθηνών Πε
• "Νοηματοδόττιση της ιστορίας TOU πο- 31/320.30
λιτικού εκσυγχρονισμού στην Ανατολική • Ηλιακός διαλογισμός πανσελήνου στο

Φίλοι και αναγνώστες του ΤΜ από τη Ρόδο προσκάλεσαν τον συνεργάτη


μας χ. Γιάννη Γιαννόπουλο στο νησί τους για να τους μιλήσει σχετικά
με την άγνωστη Αθήνα και Αττική, καθώς επίσης και όσον αφορά τις
έρευνες του στον τομέα αυτό. Η φιλοξενία των Ροδίων υπήρξε άψογη
και η ατμόσφαιρα που δημιουργήθηκε, συντέλεσε στη συγκρότηση ενός
ομίλου ερευνητών με αντικείμενο τις έρευνες στο πανέμορφο νησί.
Εκτός αυτού, οι φίλοι μας εκεί θα ήθελαν την επίσκεψη και άλλων
ερευνητών από την Αθήνα και την υπόλοιπη Ελλάδα, ώστε να δημιουρ-
γηθεί στο νησί ένα Κέντρο Φιλοσοφικών, Μεταφυσικών και Επιστημονι-
κών ερευνών, καθώς επίσης και Ερευνητικό Κέντρο σχετικά με την Κοί-
λη Γη και τα UFO.

Οι ενδιαφερόμενοι ας επικοινωνήσουν
με τον κ. Kωv/vo Κωσταρή στο τηλ. 0241 - 77604.
Anima-Soma Σα 6/3 και Ku 7/3 • "Η επταπλή σύσταση του ανθρώπου -

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ • "Προσέγγιση της επιστήμης της


Ανταχκαράνα" στο Γερ. Πν. Κ. Συγχρ. Μα-
Μυστική Δοξασία" Α. Παπαδομιχελάκη
στο Κέντρο Μεταφυσικής Ενημέρωσης
θητείας "Ρόδι" Ku 7/3 18,00-20.00 Τε 31/3 18.00-21.00
ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ • "Πα μία υγιή συμβίωση" έναρξη μηνιαί-
ου σεμιναρίου στη Νέα Ακρόπολη Καλλι-
• "Αστρική αστρολογία Τα υπέρ KOS τα
κατά* στην Astrotogia Nova Πε 1/4 18.00
θέας Δε 8/3 20,!» • Το ολίσπκό σπίτί - Δυτικό Feng Shur με
Γιατί βρεθήκαμε πάνω στον πλανήτη γη; Τι γίνεται μετά τον • "Στην ατραπό των Ταρώ - Συμϊταντίκή την Tina Agtorgiti - Jordan στο Έντόττος"
θάνατο; Τι είναι Εσωτερισμός, Μεταφυσική, Αποκρυφολογία, γνώση και μαντεία" με τον Γ. Κϋπριωτάκη Πα 2/4, Ku 4/4
Mαγεία Πνευματισμός, Σατανισμός και διάφορες άλλες στο Έσώτερα-Γ. Κυπριωτάκης" Τε 10/3, • "Η χρήση της ιόχρου καθαρτήριας
Τε 17/3, Τε 24/3, Τε 31/3,19.00-21,00 φλόγας του διδασκάλου Αγίου Γερμα-
έννοιες που ακούμε κάθε μέρα; Τι είναι οι γκουρού; Θρησκείες,
• "Η δίέλευση του Κρόνου από τον Ταύ- νού" στο "Ρόδι" Κυ 4/4 15.00-20.30
αιρέσεις, παραθρησκείες και πνευματικές ρο: Συλλογικές και ατομικές επιδράσεις*
οργανώσεις, Γιατί υπάρχουν τρελοί που πείθουν άλλους Astrotogia Nova Πε 11/3 18.00-20.00
τρελούς να αυτοκτονούν και να προβαίνουν σε αντικοινωνικές • "Κρυατσλλοβεραπεία* Ητ. Παρόντί
ενέργειες, στο όνομα κάποιου θεού ή κάποιας Σωτηρίας; στην Αρμονική ζ»ή Σα 13/3 9.30-14.30
• "Εσωτερική Φιλοσοφία" έναρξη σεμι-
Μετεμψύχωση και μετενσάρκωση είναι έννοιες ελπίδας ναρίου στη Νέα Ακρόπολη Αθηνών &ε
για το φόβο του θανάτου; Μπορούμε όλοι να επικοινωνήσουμε 15/3 20,00
με το υπερπέραν και πώς; Υπάρχουν άνθρωποι προικισμένοι • Όι αστεροειδείς. Πως επιδρούν στο
που επικοινωνούν με πνεύματα; Ποια είναι η αλήθεια γενέθλιο ωροσκόπιο" στην Astrotogia
Nova Πε 18/3 18.00-.20.00
και απο που αρχίζει η αρρωστημένη φαντασία, η υπερβολή, • "Η αιώνια πορεία της ψυχής: Μετενσάρ-
το ψέμα και η ιδιοτέλεια; Θρησκοληψία, θρησκομανία, κωση'' στο Ινστ. Παραψυχολογίας Σα 20/3
θρησκευτική νεύρωση: πως τα εξηγεί η ιατρική επιστήμη; • "Ρέικι 1," Αλεξάνδρα Αντωνίου στο
Πως γίνονται και πως εξηγούνται τα θαύματα; επιστημονική Anima Soma Σα 20/3 και Κυ 21/3
• "Νταράνα" στο πρόγρ. της Ράτζα Γιόγκα
και μεταφυσική προσέγγιση. Πνευματικές και παραϊατρικές στο Ομακοείο Καλλιθέας Σα 20/3 20.30
θεραπείες σαν πραγματικότητα επιστημονικά παραδεκτή • "Εσωτερική φιλοσοφία" πάνω στις δι-
αλλά και σα τρόπος εκμετάλλευσης, Η γιόγκα σαν ιδανικό δασκαλίες του Ν. Α. Μαργιωρή από την
Σ. Κοσμάογλου στο Ομακοείο Αθηνών Σα
και σαν επάγγελμα. Διαλογισμός: μόδα της εποχής ή
20/3, Κυ 21/3
δρόμος για τη Φώτιση; Έχει γεμίσει ο κόσμος φωτισμένους • "Ο συντονισμός, η ευθυγράμμιση και η
που θέλουν να σώσουν αφώτιστους. Ένας Χριστός εναρμόνιση των 7 κέντρων (Τσάκρας)
δεν φθάνει; Γιατί ψάχνουμε για Διδάσκαλους και Σωτήρες; στο (νστ. Παραψυχολογίας Κυ 21/3
Επιστήμη και Μυστικισμός σήμερα. • "Εκπαίδευση και εξάσκηση στη μέθοδο
της Διανοητικής που αποφορτίζει τις δυ-
Ελεύθερες φιλοσοφικές συζητήσεις κάθε Παρασκευή 8-11 μμ σάρεστες εμπειρίες," Ελλ. Κέντρο Διανοη-
τικής και Σαηεντολογίας Σα 27/3 10,00-
από 1.10.98 μέχρι 30.6.98 μετά από τηλεφωνική συνεννόηση. 19.00, Κυ 28/3 16.00-22.00
Ιατρός Γαβρ. Σιμονέτος, Πλουτάρχου 20 Κολωνάκι • Η τέχνη της ολιστικής οικιακής καθα-
τηλ. 7236585 (Δε-Τε-Πε 3.00-6.30 μμ] ριότητας. Μικρές δουλειές" Tina Agiorgiti
- Jordan στο "Εντόπος" Τρ 30/3 19.30

78 ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ

You might also like