Professional Documents
Culture Documents
LI M U NI DUNG I/ Khi nim cng c qun l kinh t 1. Khi nim 2. Vai tr 3. Nguyn tc c bn trong vic s dng cc cng c kinh t II/ Mt s cng c kinh t c s dng trong qun l mi trng 1. Chnh sch thu 2. Ph mi trng 3. H thng t cc hon tr 4. Giy php mi trng c th chuyn nhng 5. K qu mi trng 6. Tr cp mi trng 7. Nhn sinh thi KT LUN
LI M U
Bo v mi trng ngy nay tr thnh mt trong nhng chnh sch quan trng ca ng v Nh nc ta. Bng nhng bin php v chnh sch khc nhau, Nh nc ta ang can thip mnh m vo cc hot ng ca c nhn, t chc trong x hi bo v cc yu t ca mi trng, ngn chn vic gy nhim, suy thoi v s c mi trng. Trong nhng bin php m nh nc s dng trong lnh vc ny, php lut ng vai tr c bit quan trng. S xut hin v vai tr ngy cng tng ca cc quy nh php lut v mi trng k t khi t nc chuyn sang nn kinh t th trng l biu hin r nt v s cp bch ca vn mi trng v dn n mt h qu tt yu l phi o to, gio dc cng dn nhng kin thc v php lut mi trng. Nn kinh t vn hnh theo c ch th trng c s qun l ca Nh nc theo nh hng x hi ch ngha th cc loi quan h kinh t l rt a dng. iu i hi khng th ch p dng mt loi cng c trong cng tc qun l v bo v mi trng m n i hi s phi hp cht ch, ng b gia cc loi cng c m c bit l cc cng c kinh t. Cc cng c kinh t gm nhiu loi, kinh nghim ca cc nc ch ra rng khng th ch p dng mt loi bin php, mt loi cng c gin n vi mt vi bin php, mt vi cng c n l no l c th iu chnh c s a dng v ch th cng nh phng thc sn xut qun l v bo v mi trng. Cc cng c kinh t qun l mi trng nh: ph,thu mi trng, giy php nhim, quyn s hu, thu u vo, thu sn phm, thu xut nhp khu, thu phn bit, h thng t cc hon tr, ph s dng ti nguyn, ph tip cn, l ph qun l v hnh chnh
1. KHI NIM
Cng c qun l v mi trng l cc phng thc hay bin php hnh ng thc hin cng tc qun l mi trng ca Nh nc, cc t chc khoa hc v sn xut. Cng c qun l mi trng rt a dng, mi mt cng c c mt chc nng v phm vi tc ng nht nh, lin kt v h tr ln nhau. Khi nhc n cc cng c qun l v mi trng khng th khng nhc n cng c kinh t. Cng c kinh t ( cn gi l cng c th trng hay cc cch tip cn th trng) ang ngy cng c nhiu nc s dng. y chnh l s dng sc mng ca th trng bo v mi trng, m bo cn bng sinh thi. Tuy nhin, khi p dng cng c ny c cn nhc mt cch cht ch cc cng c ny ph hp vi h thng ti chnh, tp qun, truyn thng v nng lc ca h thng hnh chnh, h thng th ch ca tng nc.
2.
VAI TR
Cng c kinh t l nhng chnh sch, bin php nhm tc ng ti chi ph v li ch ca nhng hnh ng kinh t thng xuyn tc ng ti mi trng, tng cng thc trch nhim trc vic gy ra hy hoi mi trng ng thi tc ng n hnh vi ca c nhn theo hng c li cho mi trng. T nhng ng dng trong thc tin cho thy, vai tr ca cng c kinh t trong vic s dng qun l ngun ti nguyn v bo v mi trng, hn hn vi cc loi cng c khc nh cng c iu hnh v kim sot :
1. THU TI NGUYN
Trong qu trnh hot ng sn xut kinh doanh, mt s doanh nghip n thun ch s dng thnh phn mi trng th ch yu cc doanh nghip va s dng thnh phn mi trng va khai thc s dng ti nguyn. Nh vy thng qua cc c cu kinh t, chinh sch thu c chia lm hai loi: Thu ti nguyn v thu mi trng. *) Thu ti nguyn: "L loi thu gin thu, thu t cc hot ng khai thc ti nguyn, do ngi s dng ti nguyn ng gp". T trc n nay tnh trng khai thc ba bi, s dng lng ph ti nguyn thin nhin nc ta cng nh cc nc khc rt ph bin dn n cc nguy c cn kit ti nguyn thin nhin v suy thoi mi trng. Trc thc t , vic pht trin v ci tin cc loi thu s dng khai thc ti nguyn thin nhin s c vai tr ct yu. Mc ch ca thu ti nguyn l : - Hn ch cc nhu cu khng cp thit trong s dng ti nguyn.
2. PH MI TRNG
Ph mi trng l cng c kinh t nhm a chi ph mi trng vo gi sn phm theo nguyn tc ngi gy nhim phi tr tin .Vic p dng ph mi trng c hu qu r nt nhm thay i hnh vi ca cc i tng gy nhim, khuyn khch h gim lng cht gy nhim thi ra ngoi mi trng. Ngoi ra ph bo v mi trng
10
11
3. H THNG T CC HON TR
H thng t cc hon tr bao gm vic k mt s tin cho cc sn phm c tim nng gy nhim. Nu cc sn phm c a tr v mt s im thu hi quy nh hp php sau khi s dng, tc l trnh khi b nhim, tin k thc s hon tr.Mc ch ca h thng t cc- hon tr l thu gom nhng th m ngi tiu th dng vo mt trung tm ti ch ,ti s dng hoc tiu hy mt cch an ton i vi mi trng . H thng ny c th c p dng cho bt k sn phm no m chng i hi mt s tp trung cao ti sn xut nhm m bo an ton cho vic t cc v hn ch bt nhng hng ha t c gi tr s dng m li c th gy ra mc nhim nhiu hn. V d nh: nhng chuyn tu thy vn chuyn xe t, nhng container thuc tr su..Khi c cc hot ng c nguy c nh hng xu ti mi trng, ch doanh nghip hot ng sn xut kinh doanh phi sn xut kinh doanh phi t cc mt khon tin m bo vic thc
12
Cc sn phm m khi s dng c kh nng gy nhim mi trng nhng c th x l , ti ch hoc ti s dng . Cc sn phm lm tng lng cht thi , cn cc bi thi c quy m ln v tn nhiu chi ph tiu hy Cc sn phm cha cht c , gy kh khn c bit cho vic x l , nu tiu hy khng ng cch s gy nguy c nh hng nghim trng n mi trng v sc khe cho con ngi H thng t cc hon tr t ra rt thch hp vi vic qun l cc cht thi rn. Cc
quc gia thuc t chc OECD p dng kh thnh cng h thng t cc hon tr i vi cc sn phm ung , bia , ru (ng trong chai nha hoc thy tinh ) mang li hiu qu cao cho vic thu gom cc ph thi . Hin nay cc nc ny v ang m rng h thng t cc hon tr sang cc lnh vc khc nh v tu, t c , du nht , c quy c cha ch , thy ngn , cadimi,v chai ng thuc tr su , cc in da dng nh my thu hnh , t lnh , iu ha khng kh Thc tin cho thy mc t cc l mt trong nhng yu t quan trng tc ng n hiu qu ca h thng t cc-hon tr. Cc mc t cc thp s khng to ra ng c
13
14
15
5. K QU MI TRNG
16
17
6. TR CP MI TRNG
Tr cp mi trng l cng c kinh t quan trng c s dng rt nhiu nc trn th gii, c bit l cc nc thuc t chc OECD. Tr cp mi trng c th di cc dng sau: - Tr cp khng hon li - Cc khon cho vay u i - Cho php khu hao nhanh - u i thu (min, gim thu) Chc nng chnh ca tr cp mi trng l gip cc ngnh cng - nng nghip v cc ngnh khc khc phc nhim mi trng trong iu kin khi tnh trng nhim mi trng qu nng n hoc kh nng ti chnh ca doanh nghip khng chu ng c i vi vic x l nhim. Tr cp cng cn nhm khuyn khch cc c quan nghin cu v trin khai cc cng ngh sn xut c li cho mi trng hoc cc cng ngh x l nhim. Tuy nhin, tr cp c th gy ra s khng hiu qu. Cc nh sn xut c th u t qu mc vo kim sot v x l nhim (lm gim nhim nhiu hn so vi mc ti u cng l khng hiu qu). Trng hp ngc li, tr cp khng c hch ton ton b vo chi ph gim nhim m mt phn c dng h thp chi ph sn xut c nhn, lm tng li nhun. Tr cp mi trng ch l bin php tm thi, nu vn dng khng thch hp hoc ko di s dn n phi hiu qu kinh t v tr cp i ngc vi nguyn tc ngi gy nhim phi tr tin, n to ra s thay i s cng ty (vo - ra t do i vi ngnh cng
18
19
20
KT LUN
Cc cng c kinh t l mt trong s cc cng c ca qun l mi trng, chng c th c s dng thay th hoc b sung cho cc cng c khc ca qun l mi trng. Khi s dng cc cng c trong qun l mi trng chnh l s dng sc mnh ca th trng bo v ti nguyn v mi trng, m bo cn bng sinh thi. S pht trin ca kinh t Vit Nam cng lm tng sc p cho mi trng. Nhm gim thiu nhng tn hi do hot ng kinh t gy ra nh nc ta bc u c nhng n lc ln trong vic thc thi cc bin php bo v mi trng, trong c vic p dng cc cng c kinh t trong bo v mi trng. Tuy cn tng i mi nc ta, nhng c th thy c tnh u vit ca cng c kinh t trng qun l mi trng. nc ta, kh nng thay th ngay lp tc cc cng c php l truyn thng hin i vn cn pht huy hiu lc bng cc cng c kinh t mi ang giai on nghin cu p dng th. Chnh v th trong thit k cc chnh sch, chin lc v mi trng, vn c bn s khng phi l chn cng
21
22