You are on page 1of 61

APPEND Arama Yolu Ayarlarma AMA : okumak ya da yazmak iin bir veri dosyas arandnda , dosyay sadece alan

src ve dizin de arar. Bu aratrma alann geniletmek iin APPEND komutu kullanlr. : append [src:]\diziad[;[src:][\dizinad]...][/x[:on::off]][/path:on:/path:off] [/e]

Dizilim

Bu dizilim veri dosyalarnn aranaca dizinlerin belirlemek iin kullanlr.Aratrma birden ok dizinde yaplacaksa ,dizin isimleri; iaretiyle birbirinden ayrlr. append; Daha nceden ayarlanm aratrma yollarnn tmn iptal eder append Append komutu kullanlarak ayarlanm aratrma yollarnn isimlerini grntler. append komutunun anahtarlar: /x[:on::off] Veri dosyalsrn aratrmak iin APPEND ,program dosyalarn aratrmak iin de path komutu kullanlr . Eer veri dosyalarnn aratrlaca dizinde program dosyalar da varsa , her iki komutuda kullanmak yerine APPEND komutuna /xveya /x:on anahtarn eklemek yeterlidir./x:off anahtar da veri dosyalarnn aratrlaca dizinde program dosyalarnn aratrlmamasn salar. /path:on:/path:off Bir dosyay diskette aramak iin dosyann aranaca dizin belirtilmise (BOLD.FON yerine C:WNDOWS\BOLD.FON eklinde )aratrmann sadece bu d dizinde (rneimizde windows dizini) snrl kalmas iin /path : off anahtar kullanrz. /Path:on anahtar ya da bu anahtarlar hi kullanmamak aratrmann tm belirtilen dizinlerde yaplmasna neden olur /e lave edilen dizinlerin MS_DOS etrafnda depolanmasna neden olur. Bu dizinler SET komutu ile grle bilir

Eer assing komutunu kullanyorsanz, append komutunu assing komutundan nce kullanmalsnz. rnekler: append c:\msdos;\lib Veya append c:\msdos;d:\lib /x:on C:disketindeki MSDOS isimli dizinde ve D: disketindeki LIB isimli dizinde var olan veri dosyalarna ve program dosyalarna erimek iin aratrma yolu ayarlanr.daha nceden ayarlanm aratrma yolu varsa , eskileri iptal edilir ve bu dizinlere aratrma yolu ayarlanr. append c:\msdos ;d:\lib/x:off Belirtilen dizinlerde sadece veri dosyalar aratrlr append Veri dosyalarnn aratrlaca yollar ekranda grntlenir. Aadaki grnt karnza gelir

APPEND=C:\MSDOS;:LIB append; neceden ayarlanm aratrma yollarnn tm iptal edilir. ASSIGN Src Atama AMA Dizilim : Bir srcy tanmlayan harfi baka bir srcye atar. : assign [x[=]y[...]] x u andaki src ad y srcye verilmek istenilen yeni ad.

Assign komutu bir program tarafndan ihtiya duyulmas haricinde ve zellikle backup, restore, label, join, subst, print, komutlarndan birinin kullanlmas gerektii hallerde kullanlmamaldr. Format ve Diskcopy komutlar assign komutunun yapt deiiklikleri yok sayar. rnekler : assign a=b Komutun uygulanmasndan sonra A: komutu verildiinde MS-DOS B srcsne geer. assign a=b b=a Komutunun uygulanmasndan sonra A: komutu verildiinde MS-DOS B srcsne, B: komutu verildiinde A srcsne geer. Src ilemlerinin yerleri deimitir. assign Daha nce yaplm atamalarn tmn iptal eder. ATTRIB Nitelik Verme Ama Dizilim : Dosya niteliklerini grntler veya deitirir. : attrib [+r: -r] [+a: -a] [+s : -s] [+h : -h] [src] \ dizinad \ dosya ad [/s] +r sadece okur dosya yapmak iin, -r okunur / yazlr dosya yapmak iin, +a ariv dosyas yapmak iin, -a dosyann ariv niteliini iptal iin, +s sistem dosyas yapmak iin, -s sistem dosyann niteliini iptal iin, +h ismi ekranda grnmeyen dosya yapmak iin, -h grnmeyen dosyay normal hale getirmek iin kullanlr. /s anahtar altdizindeki dosyalar da ileme koyar. Backup, restore, xcopy komutlar uygun anahtarlar kullanldnda sadece ariv nitelii olan dosyalar kopyalar. rnekler :

attrib *.* /s Btn dosyalarn (altdizindekiler dahil) nitelikleri grntlenir. attrib +r *.com Uzants.com olan dosyalar sadece okunur (silinmez) nitelik kazanr. attrib r fiat.txt Fiat.txt dosyas okunur / yazlr (silinebilir) nitelik kazanr. attrib +h ozel.not Ozel.not dosyasnn ismi dosya listesinde grlmez. attrib +a *.* Btn dosyalar ariv zellii kazanr. Yedekleme esnasnda btn dosyalar yedeklenecektir. BACKUP Yedekleme Ama Dizlim : Bir ya da daha fazla dosyay bir disketten dierine yedekler. : backup src1:[\dizinalt][dosyaad] [src2:] [/s] [/m] [/f:disketkapasitesi] [/d:tarih] [/t:zaman] [L:[[src:][\dizinad]dosyaad]] src1 yedeklemek istediiniz disk srcs src2 dosyalarn yedeklenecei hedef src Backup komutun anahtarlar: /s /m /a Altdizinleri de yedekler Yalnzca en son yedeklemeden sonra sonra deitirilen dosyalar yedekler Yedeklenecek dosyalar yedekleme diskinde daha nce var olanlara ilave eder. MS-DOS un 3.2 ya da daha nceki uyarlamasndan backup kullanlarak yedekleme yaplm dosyalar varsa bu anahtar kabul edilmeyecektir. Hedef disk daha nceden formatlanmadysa formatlanmasn salar.

/f:disketkapasitesi

Disketkapasitesi 160K tek yzl, 5.25 in disk 180K tek yzl, 5.25 in disk 320K ift yzl, 5.25 in disk 360K ift yzl, 5.25 in disk 1.2M ift yzl, yksek kapasiteli, 5.25 in disk

/d:tarih

Olas deerler 160, 160K, 160KB 180, 180K, 180KB 320, 320K, 320KB 360, 360K, 360KB 1200, 1200K, 1200KB, 1.2, 1.2M, 1.2MB 720K ift yzl, 3.5 in disk 720, 720K, 720 KB 1.44M ift yzl, yksek kapasiteli, 3.5 in disk 1440, 1440K, 1440KB, 1.44, 1.44M, 1.44MB 2.88M ift yzl, yksek kapasiteli,3.5 in disk 2880, 2880K, 2880KB, 2.88, 2.88M, 2.88MB Verilen tarihten sonra deitirilen en son dosyalar yedekler.

/t:zaman Verilen zamandan sonra deitirilen dosyalar yedekler. /L:dosyaad Burada verilen isimle dosya alr. Bu dosyada yedekleme zaman, yedekleme tarihi, yedeklenen dosyalarn listesi ve yedeklenen dosyalarn bulunduu yedekleme diskinin numaras vardr. Eer dosya ismini belirlemezseniz backup komutu disk zerindeki ana dizinde backup.log ismiyle bir dosya ap, yukarda bahsedilen bilgileri bu dosyaya yazar. rnekler : Backup c:\muhasebe\*.*/s a: Hardiskin muhasebe dizininde ve bu dizin altndaki tm altdizinlerinde bulunan dosyalarn tamamn A srcsne yedekler. Yedeklenecek dosyalarn tamam bir diskete smyorsa, disket dolduktan sonra MS-DOS sizden ikinci (nc, drdnc...) disketi A srcsne takmanz ister. Yedekleme yaplan diskette nceden var olan dosyalar silinecektir. Backup c\muhasebe\*.dat a: Hardiskin muhasebe dizininde bulunan ve uzants .dat olan dosyalar A srcsne yedekler. BREAK Durdurma Ama Dizilim : Control-C tuunu kontrol eder. : Break [on : off]

altrdnz programa bal olarak ilemi durdurmak iin Ctrl+C tuunu kullanabilirsiniz. Komutu break ona ayarlarsanz MS-DOS, Ctrl+C tuuna baslp baslmadn kontrol etmeye balar. rnek: Break on CHCP Kod Sayfas Deitirme Ama Dizilim Deer 437 850 860 863 864 : En son kod sayfasn deitirir ya da grntler. : chcp [nnn] nnn kod sayfasnn deeridir. kod sayfas Birleik Devletler (varsaylan deer) ok dilli (birden fazla dilde) Portekizce Kanada Franszca iskandinav

rnekler : chcp Aktif kod sayfasn grntler. chcp 850

Kod sayfasn yeni verilen kod sayfasna deitirir.

CHDIR CD Dizin Deitirme Ama : Bir dizinden baka bir dizine gemeyi salar. Dizilim : Chdir [\dizinad] veya cd [\dizinad] Chdir [.. ] veya cd [.. ] Chdir veya cd MS-DOSun en ok kullanlan komutlarndan biridir. CD komutunun kullanm ok kolaydr fakat, dizin yaps iyi anlalmamsa bir takm bir takm zorluklarla karlalabilir. Bu durumda dizin konusunu tekrar okumann yarar olacaktr. rnekler : cd allan dizinin adn grnrler. cd \ Diskin herhangi bir dizin veya altdizindeyken ana dizine geer. cd \ muhasebe herhangi bir dizinde iken muhasebe adndaki dizine geer. cd .. allan yer bir altdizin ise, bu altdizinin bulunduu dizine geer. allan yer bir dizin ise, ana dizine geer. Muhasebe dizinin altnda eski muhasebe isimli bir altdizin olduunu varsayalm. cd eskimuh Eer muhasebe dizininde iseniz, eskimuh isimli altdizine geer. cd \muhasebe\eskimuh Hangi dizinde olursanz oluni muhasebe dizininin altndaki eskimuh altdizinine geer. CHKDSK ekdisk Ama : istenilen srcdeki diski ek eder.

Dizilim : chkdsk [src:][\dizinad\dosyaad]]/f][/v] Chkdsk komutu diskinizin durumunu gsterir. Herbir diskte hata kontrol iin arasra chkdski altrmalsnz. Eer chkdski altrdnz da bir hata bulunursa, chkdsk hata mesaj grntler. Chkdsk komutunun anahtarlar : /f Diskteki hatalar tesbit edip temizler. Ten lost clusters found in 3 chains. Convert lost chains to files (Y/N) ? Y yi seerseniz kayp bilgiler filennnn.chk isimli (FILE0000.CHK, FILE0001.CHK, FILE0002.CHK,...)dosya(lar) haline gelir. Chkdsk tamamlandnda bu dosya(lar)n ieriklerinin gerekli olup olmadn kontrol edip silebilirsiniz . Eer N yi seerseniz kayp kmelerin iindeki bilgiler saklanmaz , fakat hata dzeltilir. /f anahtar kullanlmazsa chkdsk diskinizde bulduu hatay dzeltmez. /v Her bir dizindeki her bir dosya ismini diski kontrol ederek grntler. Chkdsk subst ya da join komutlarnn kullanld srclerde almaz.

rnekler : chkdsk a: A srcsndeki disketi ek et. Bu komutu uyguladktan sonra aadakine benzer bir rapor durumu gelir. Volume SELSUS created 11-23-1991 1:23a Volume Serial Number is 236F-14D2 730112 bytes total disk space (disket toplam kapasitesi) 466944 bytes in 14 user files ( dosya says ve toplam uzunluu) 10240 bytes bad sectors ( bozuk alanlarn miktar) 252928 bytes available on disk (Disketteki bo alan) 1024 bytes in each allocation units 713 total allocation units on disk 247 available allocation units on disk 655260 total bytes memory (bilgisayarn toplam hafzas) 514288 bytes free (bilgisayarn bo alan) chkdsk c: > cek.rp Hardiski ek ettikten sonra durum raporunu cek.rp isimli dosyaya yazar. CLS Ekran Silme Ama Dizilim : Ekran siler : cls

Cls komutu allan diskin ismini belirten harfi ve imleci ekrann sol st kesinde brakarak ekrandaki dier grntleri siler. rnek : cls COMMAND Ama Dizilim : Yeni komut ilemcisi balatmak. : Command [src:][\dizinad][nite][/e:nnnn][/p][/c string][/msg]

Bu komut yeni komut ilemcisini balatr. Yeni komut ilemcisine baladnzda siz ayn zamanda yeni komut eitlemenizi yaratrsnz. Bu yeni eitleme eski e eitlemenin bir kopyasdr. Her durumda yeni eitlemeyi eskisini etkilemeden deitirebilirsiniz. Komut ilemcisi hafzaya iki parti halinde yklenir. Geici ve kalc. Baz programlar altrldnda command.comun geici hafzas zerine yazarlar. Bu durumda command ilemlerinin kalc blm disk zerinde command.comu arar ve bylece geici blm yeniden yklenir. Geici ksmn hafzaya yeniden yklenmesine ihtiya varsa, src: ve \ dizinad komut ilemine command.comu nerede bulunacan syler. Command komutunun anahtarlar : /e:nnnn /p /c string /msg nnnnin 160 dan 32768 bytes arasndaki alann belirler. MSDOS bu numaray bir sonraki blgesel paragraf snrna kadar evreler. Varsaylan deer 160 byte dr. kinci komut ilemini hafzada saklar ve otomatik olarak nceki komut ilemine dnmez. Komut ilemine string tarafndan belirlenen komutu ya da komutlarn grevini yerine getirmesini syler ve daha sonra otomatik olarak nceki komut ilemine dner. Hata mesajlarn hafzada tutar.

rnek : Command /chkdsk a: COMP Dosya Karlatrma Ama Dizilim : Eit uzunluktaki iki dosyay karlatrp farklarn listeler. : comp[src:][\diziad\dosyaad1][src:][\dizinad\dosyaad2][/d][/a][/u][/n=say][/c]

Comp komutu bir dosya ya da dosyalar setini [\diziad\dosyaad1], ikinci bir dosya ya da dosyalar seti [\dizinad\dosyaad2] ile karlatrr. Bu dosyalar ayn srcde ya da farkl srclerde olabilir. Ayrca ayn dizinde ya da farkl dizinlerde de olabilir. Karlatrma yapacanz iki dosya seti farkl srclerde olmak artyla ayn dizinde ve ayn isimlerde olabilir. Eer sadece ikinci seenek iin src ismini yazarsanz comp\dizinad\dosyaad1 ve \dizinad\dosyaad2 nin ayn olduunu farzeder. \dizinad\dosyaad2 seeneini atlarsanz comp bunlar iin sizi uyayrr. ki seenekten biri sadece srcden ve dosya ismi olmayan bir dizinadndan oluursa comp dosya ismini *.*(bu iaret tm

dosya adlarn iine alr) olarak kabul eder. Eer karlatrmak istediiniz dosyalar compun olduu diskten baka bir diskte ise comp komutunu seeneksiz yazn. Comp\diziad\dosyaad seenei iin sizi uyardnda sadece doru diski girip karlatrma yaplacak dosya isimlerini yaznz. Comp ilerledike dizinadlarn ve karlatrma yaplacak dosya isimlerini grntler. Eer comp\dizinad\dosyaad2 seeneine uygun bir dosya bulunmazsa ya da dizin yolu geersizse bir hata mesaj gelir. Eer \dizinad\dosyaad1 seeneine hibir dosya uymazsa comp her iki dizinad/dosyaad seenei iin sizi uyarr. Karlatrma boyunca birbirine uygun olmayanlar dosyalar gsteren bir mesaj ortaya kar. Bu mesaj dosyalarda birbirine uygun olmayan bytelar ve bytelarn iindekilerini karlatrarak gsterir. Bu mesaj aadaki formata sahiptir; Compare error at OFFSET xxxxxxxx dosya1 = xx dosya2 = xx Bu formatta dosya1 yazlan birinci dosya ismi dosya2 ise yazlan ikinci dosya ismidir. On tane dengi bulunmayan karlatrmadan sonra comp karlatrmay duruduru ve u mesaj grntler; 10 mismatches-ending compare Eer dosya lleri deiikse comp aadaki mesaj grntler : Files are different size, do you wish to continue (Y/N) . Karlatrmaya devam edebilirsiniz ya da bitirebilirsiniz. Eer devam seeneini seerseniz comp daha ksa olan dosyann sonuna ulaana kadar karlatrmaya devam eder. Uyumlu bir karlatrmadan sonra comp aadaki mesaj grntler; Files compare OK ki dosya karlatrmas bittikten sonra comp iki \dizinad\dosyaad seeneine uygun bir sonraki dosya iftine ilerler bu durum \dizinad\dosyaad1 seeneine uygun baka bir dosya bulunmayana kadar devam eder. Comp bundan sonra aadaki mesaj grntler: Compare more files (Y/N) ? Bu durumda iki dosya karlatrmas daha yaplabilir ya da karlatrmay bitirebilirsiniz. Eer iki dosya daha karlatrmak istiyorsanz Yyi seiniz. Comp bu durumda iki yeni path seenei iin sizi uyarr. Btn karlatrmalar iin comp ncelikle her iki dosyannda dosya sonu iareti (ctrl+Z) iinde olup olmadna bakar. Eer deilse comp u mesaj verir: EOF mark not found. Comp komutunun anahtarlar : /d /a /I /n=say /c Farkl karakterleri ASCII numaralaryla gsterir. Farkl karakterleri ASCII karakteri olarak (ekranda grld gibi) gsterir. Farkl karakter(ler) bulunan satrlarn satr numaralarn gsterir. Karlatrmay verilen say kadar satrda yapar. Karlatrma yaparken byk kk harf ayrm yapmaz.

rnek : comp c: *.prg b: *. bak C srcsndeki uzantlar .prg olan ve B srcsndeki uzantlar .bak veya ayn isimde olan dosyalar karlatrr. COPY Dosya Kopyalama Ama Dizilim : Bir veya daha fazla dosyay baka bir yere kopyalar. Bu komut ayrca dosyalar birletirir. : Dosyalar kopyalamak iin : Copy[src:]\dizinad\dosyaad1[src:][\dizinad\dosyaad2][/v][/a][/b] Ya da Copy [src:]\dizinad\dosyaad1[/v][/a][/b][src:][\dizinad\dosyaad2] Dosyalar eklemek iin : Copy\dizinad\dosyaad1+\dizinad\dosyaad2[...]\dizinad\dosyaad Eer \dizinad\dosyaad2yi belirlemezseniz kopyalama disk zerindeki en son alan dizinde ve srcye yaratlr. Bu kopya orijinal (\dizinad\dosyaad1) ile ayn isme, ayn zaman ve ayn tarihe sahiptir. Eer orijinal dosya en son allan srcde ise ve \dizinad\dosyaad2yi belirlemiyorsanz copy komutu durur ve aadaki hata mesajn verir; File can not be copied on to it self 0 file(s) copied Kopyalanmak istenen dosya src ve dizinad verilmemise allan src ve dizinde aranr bulunamadnda da MS-DOS hata mesaj verir. File not found dosyaad 0 file(s) copied Copy komutunun anahtarlar : /v /a /b Hedef diskte yazl blmn tam olarak kayt edildiini dorular. Bu anahtar kullanldnda ilem hz yavalar. ASCII dosyalarn kopyalamanza msaade eder. Dosya ASCII deilse (dosynn herhangi bir yerinde dosya sonu iareti varsa) dosyay eksik kopyalar. Dosyann tamamn kopyalar (Dosyann eitli yerlerinde bir veya daha fazla dosya sonu iareti bulunsa da).

Copy komutu anahtarlar /a ve /b kaynak kaynak dosya ismi ya da hedef dosya isminin nnde bulunmalarna gre deiik ekilde ilem grrler. Kaynak dosya ismi nnde kullanlmadklar zaman: /a Dosyann ASCII dosyas gibi kullanlmasn salar. lk dosya sonu iareti hari dosyadaki veri kopya edilir. Dosyann, dosya sonu iaretinden sonra kalan kopya edilmez.

/b

Dosya sonu iareti dahil dosyann tamamnn kopya edilmesini salar.

Hedef dosya ismi nnde kullanldklar zaman: /a /b Dosyasonu iaretini dosyann en son karakteri gibi eklemesine sebep olur. Bir dosyasonu karakterini eklemez.

Dosyalar bir araya getiriken geerli anahtalar daima /a dr. rnekler: Copy fiyat.txt a: Bulunduunuz disk ve dizindeki fiyat.txt dosyas, A srcsndeki diskete kopyalanr. Eer A srcsnde iseniz, kendi stne kopya yapamayacandan hata mesaj verir. Copy fiyat.txt a:sonfiyat.txt Fiyat.txt doyas, A srcsne sonfiyat.txt olarak kopyalanacaktr. Copy fiyat.txt yenifiyat.txt Bulunduunuz disk ve dizindeki fiyat.txt doyas ayn yere ayn yenifiyat.txt ismiyle kopyalanr. Dosyay iftlemi olursunuz. Copy fiyat.txt \yeniyl Fiyat.txt dosyas yeniyl isimli dizine kopyalanr. Copy \eski\es-fiyat.txt Eski dizindeki es-fiyat.txt dosyas bulunduunuz dizne kopyalanr. Copy a:*.* c:\yeni A srcsne taktnz disketteki tm dosyalar hardiskteki yeni isimli dizine kopyalanacaktr. Dosya birletirme : Copy *.asm toplam.asm Uzants .asm olan btn dosyalar toplam.asm olan dosyaya toplar. Copy prog1.prg+prog2.prg Prog2.prg dosyas prog1.prg dosyasnn sonuna eklenir. Copy prog1.prg+prog2.prg sonprog.prg Prog1.prg dosyas ve prog2.prg dosyas, sonprog.prg isimli dosyasna toplanr. CTTY Ama Dizilim rnekler: ctty aux : Standart giri/k (input/output) komutlarn bilgisayrn ekran ve klavyesinden bir yardmc niteye evirir. : ctty nite

Giri/k (I/O) komutlarn standart niteden AUX porta yneltir. ctty con Bilgisayar eski durumuna dndrr. DATE Tarih Gsterme / Deitirme Ama Dizilim : Tarihin ayarlanmas veya ekrana verilmesi. : date [mm-dd-yy] Date [ay-gn-yl]

Tarihi kendi terminalinizden veya toplu ilem dosyasndan deitirebilirsiniz. Eer bir autoexec.bat kullanyorsanz, MS-DOS tarih iin ekranda otomatik olarak bir yaz yazmayacaktr, bu durumda o dosyaya bir date komutu ilave etmek isteyebilirsiniz. Tarih yazarken sadece rakamlar kullannz; kullanabileceiniz rakamlar yledir: Ay iin Gn iin Yl iin mm = 1-12 dd = 1-31 yy = 80-79 veya 1980-2079

Tarihi yazarken gn, ay ve yl rakamlarn (-) tire ya da (/) taksim iaretlerini kullanarak birbirinden ayrabilirsiniz. MS-DOS sz konusu ay ister 28-29 vaya 30, ister 31 gn eksin, ay ve yllar doru olarak deitirilebilmek zere programlanmtr. Tarihi girdiiniz veya ekrana verdiiniz mm-dd-yy formatn deitirebilmeniz de mmkndr. Config.sys dosyasndaki country komutu tarih formatn dd-mm-yy eklinde avrupa standart formatna da deitirebilmenizi salar. rnekler: date Bu komutu verdiinizde aadaki mesaj gelir: Current date is weekday mm-dd-yy Enter new date (mm-dd-yy):_ Burada weekday haftann gnn iaret eder (rnek olarak Sal). Gsterilen tarihi deitirmek istiyorsanz ENTER tuuna basnz. Ya da date komutundan sonra belli bir tarihi yazabilirsiniz. date 3-9-88 Bu durumda ENTER tuuna bastktan sonra Enter new date ifadesi grlmeyecektir. DEBUG Hata Bulma Ama Dizilim : Bir program test ortam yaratarak hata saptamaya ve temizlemeye yarar. : debug[dosyaad[parametreler]] Veya

Debug Bu komut ayr bir blm olarak kitapta geni yer verilerek anlatlmtr. Tm debug komutlarn DEBUG ana bulabilirsiniz. DEL ERASE Dosya Silme Ama Dizilim : Belli baz dosya kaytlarnn silinmesi. : del[src:]\diziad\dosyaad/p veya erase[src:]\dizinad\dosyaad/p Bir dosyann silinmesi o dosyann diskte yazl bulunduu yerlerin serbest kaldna dair iaretlenmesidir. Yani dosyalar balangta tam olarak silinmezler. Yeni bir dosya diske yazlaca zaman ilk olarak silinmi dosya zerine yazlr ve silinen dosyann bilgileri tam olarak silinir. Eer bir dosya yanllkla silinmise baka bir dosya yazma ilemi yaptrmadan undelet komutu ile kurtulunabilir. Daha fazla bilgi iin undelete komutuna bakn. Del komutunun anahtarlar : /p Anahtar herhangi bir silme olay gerekletirilmezden nce del veya erasein sizi uyarmasn salar. Eer bu anahtar seilirse her dosya ekranda gsterilir veya size dosya ad hatrlatlr.

delete (Y/N) ? silinecek Evet mi, Hayr m ? Silme ilemini Y tuu ile onaylar veya N ye basarak iptal edersiniz. Del komutu size * ve ? jokerlerini kullanma olana verir ve bylece bir defada birden fazla dosya silebilirsiniz. Bu metodla dosya silme ilemi olduka rahat olmakla beraber tehlikeli de olabilir. Bu yzden jokerleri dikkatli kullannz. ayet del*.* yazarsanz bu mesaj MS-DOSa altnz dizindeki tm dosyalar silmek istediinizi bildirecektir. Bu durumda MS-DOS ekranda : Are you sure (Y/N) ? Eminmisiniz (Evet/Hayr) ? Sorusunu yazar. Cevap olarak Y verirseniz, MS-DOS altnz dizindeki btn dosyalar silecektir. rnekler : del fiyat.bak fiayt.bak ismindeki bir tek dosyay siler. del fiyat.* Ad fiyat ve uzants herhangi bir ey olan tm dosyalar siler.

del *.bak Ad herhangi bir ey olan ve uzants .bak olan tm dosyalar siler. del . del *.* erase . erase *.* Bu komutlarn hepsi de dizindeki tm dosyalar siler. del muhasebe Diskinizde muhasebe isimli bir dosya varsa silinir. Eer muhasebe isimli bir dizin mevcutsa bu dizin iindeki tm dosyalar silinecektir. Bu ikinci halde MS-DOS; All files in directory will be delated ! Are you sure (Y/N) ? Dizinde bulunan btn dosyalar silinecektir ! Eminmisiniz (Evet/Hayr) ? sorusuyla sizden ikinci bir onay isteyecektir. DIR Dosya Listesi Ama Dizilim : Herhangi bir dizindeki dosyalarn listesinin yaplmas : dr[src:]\dizinad\dosyaad][/p][/w][/a[[:]nitelik]][/o[[:]sar]][/s][/b][/l]

Tek bana kullanlan dr komutu zerinde altnz dizindeki btn dosya isimlerini ve bu dosyalara ait uzunluk, kayt tarihi ve kayt zaman bilgilerini ekrana veya bir dosyaya listeler. Dr ayrca srcnn kodunu ve seri numarasn da listede verir. Eer dr komutu ile bir srcnn adn da dahil ederseniz (B gibi) o src ierisindeki disketin allmakta olan dizindeki tm girdilerin listesi kartlr. Dr komutunun anahtarlar: /p /w Sayfa modunu seer, ekran doldurulduu zaman listeleme ilemi durur. Devam etmek iin bir tua baslr. Dosya listesini sadece dosya isimlerini vererek ekrana be stun halinde sralar. Daha ok dosyay bir arada grme imkan verir.

/a[:]nitelik Sadece istenilen nitelikteki dosyalar grntler. Dosya nitelikleri iin ATTRIB komutuna baknz. /o[:]sra /s /b Dosyalar grntlerken alfabetik sraya, tarih srasna gre veya uzunluklarna gre sraya koyar. Altdizinde bulunan dosyalar da gsterir. Sadece dosya isimlerini gsterir.

/l

Dosya isimlerini ekrana kk harflerle yazarak gsterir.

rnekler: dir dir *.* allan dizindeki btn dosyalar sonuna kadar kesintisiz olarak listeler. dir a: dir a: . dir a: *.* A srcsnde bulunan disketin ierisindeki dosyalar listeler. dir fiyat dir fiyat.* dir fiyat.??? alan dizinde ismi fiyat olan tm dosyalar listeler. dir f* dir f*.* allan dizinde ismi f harfi ile balayan tm dosyalar listeler. dir .txt dir *.txt allan dizinde uzants .txt olan tm dosyalar listeler. dir ??? allan dizinde ismi sadece harf olan dosyalar listeler. dir f?? allan dizinde ismi sadece harf olan ve ismi f ile balayan dosyalar listeler. dir ?f? allan dizinde ismi sadece harf olan ve ikinci harfi f olan dosyalar listeler. Bu rneklerle birlikte yukarda listelenen anahtarlar tak bana ya da bir ka bir arada kullanlabilir. DISKCOMP Disket Karlatrma Ama Dizilim : Kaynak src iindeki disketin ierii ile hedef src iindeki disketinin ieriini karlatrlmas. : discomp[src1:][src2:][/1][/8] Src1 kaynak src, Src2 de hedef src anlamna gelmektedir. Discomp komutunun anahtarlar: /1 Kulandnz disket ve srcler ift yzl olsa bile discompun sadece disketinin ilk yzn karlatrmasn salar.

/8

Disketlerde her izde 9 ile 15 sektr olsa bile, discompun ilk sekiz sektr karlatrmasn salar.

Eer sadece bir src belirlemiseniz discomp hedef src olarak o hedef srcy kullanr. Kaynak ve hedef srcs olarak ayn srcy belirlemiseniz discomp bir srcy kullanarak mukayese yapar ve disketleri srayla srcye yerletirmeniz iin size bilgi gnderir. ayet btn iaretler ayn ise discomp u mesasj verir: Compare OK Karlatrma sonucu: tamam ayet iaretler ayn deil ise discomp: Comaper error Karlatrma sonucu : Hata var mesajn verir. Ayrca uyumsuzluun tespit edildii yzn numaras (O veya 1) ile iaret numarasn gsterir. Eer hedef disketi kaynak srcnn iindeki disket ile ayn tipte deil ise discomp u mesaj verir: Drive types or diskette types not compatible Src veya disket tipleri uyumlu deil. Discomp, karlatrmay bitirince sizi yle bir mesajla uyaracaktr: Compare another diskette (Y/N) ? Baka disket karlatrlacakm (Evet/Hayr) ? Eer Y tuuna basarsanz discomp uygun diketleri sokmanz ister veya bir sonraki karlatrmay yapar. ayet N tuuna basarsanz discomp sona erer. Bazen iki disketin ierii ayn olsa bile compare error mesaj gelebilir. Bu durum disketlerdeki bilgilerin yerleimleri farkl olduundandr. Byle bir durumda fc komutunu kullann. Discomp network altnda assing, join veya subst komutlarnn arkasndan kullanlmaz. ayet kullanmaya kalkarsanz hata komutu verecektir. rnekler: discomp a: a: Bilgisayarnz tek srcl ise komutu bu ekilde yaznz. MS-DOS size uygun srayla disketi yerletirmeniz iin mesaj verecektir. discomp a: b: Bilgisayarnz iki srcl ise komutu bu ekilde yazp disketlerinizi her iki srcye yerletiriniz. DISCOPY Disket Kopyalama Ama : Kaynak srcnn iindeki disketi ierii hedef disketin iindeki formatl veya formatsz bir diske kopya eder.

Dizilim

: discopy [src1:][src2:][/1][/v] src1 kaynak src src2 ise hedef srcdr.

1 ve 2 nolu srcler ayn olabilir. Eer hedef disket formatlanmamsa discopy kopyalama ileminden nce disketi formatlar. Bu komutla sadece disket kopyalanr. Hardiski kopyalayamazsnz. Discopy komutunun anahtarlar : /1 /v paramatresi bir diskin sadece bir yzn kopya edilmesini temin eder. Hedef diskette yazl blmn tam olarak kayt edildiini dorular. Bu anahtar kullanldnda ilem hz yavalar. Kopyalama ileminden sonta discopy size u mesaj iletir:

copy another diskette (Y/N) ? Baka disket kopya edilecek mi (Evet/Hayr) ? ayet bu soruya cevap olarak Y basarsanz MS-DOS size kaynak ve hedef disketlerini sokmanz iin uyar gnderir ve nceden belirlediiniz srcler zerinde mteakip kopyalama ilemini yapar. Discopy ilemini bitirmek iin Nye basnz. Discopy yerine copy veya xcopy komutlarn kullanmak daha iyidir. rnekler: discopy a: a Bilgisayarnz tek src ise komutu bu ekilde yaznz. MS-Dos size uygun srayla disketi yerletirmeniz iin mesaj verecektir. Eer bilgisayarn hafzas disket kapasiyesinden kk ise bu mesajlara uyarak diseketler copy another diskette (Y/N)? mesaj gelene takp karmanz gerekecektir. discopy a: b: Bilgisayarnz iki srcl ise komutu bu ekilde yazp kopyalanacak disketi a srcsne bo disketi b srcsne yerletirn. Bir tua bastnzda kopyalama ilemi balar. DOSKEY Komut Ajandas Ama : Bilgisayar aldktan sonra kullanlan her komutu hafzada tutar.

Dizilim:doskey[/reinstall][/bufsize=byklk][/macros][/history][/insert][:/overstrike] [macroad=[metin]] Veya doskey Doskey komutunun anahtarlar:

/reinstall

nceden bir doskey program yklenmi bile olsa yeni bir doskey kopyasn ykler.

/bufsize=byklk Doskeyin komutlar ve makrolaro saklad aktif hafzay belirler. Hazr deer 512 bayt, en dk verilebilecek deer ise 256 bayttr. /macros /history Tm doskey makrolarn listeler. / macros yerine /m ksaltmas kullanlabilir. Hafzadaki tm komutlar listeler. /h eklinde ksaltlabilir.

/insert:/overstrike Yazdnz yeni komut metninin eskisinin stne yazlmasn veya yazlmamasn salar. /overstrike stne yazdrr, /insert eski dosyaya ekleme yapar. Doskeyin hafzaya ykledii eski komutlara tekrar eriebilmek iin aadaki tular kullanlr: arma tular : Yukar ok Aa ok Pg up Pg dn Bir nceki komutu arr Bir sonraki komutu arr En eski dos komutunu arr En yeni dos komutunu arr

Dzeltme tular : Sol ok Sa ok Ctr+sol ok Ctr+sa ok Home End ESC F1 F2 F3 F4 F5 F6 F7 Alt+F2 F8 F9 Alt+F10 mleci bir sola kaydrr mleci bir saa kaydrr mleci bir kelime sola kaydrr mleci bir kelime saa kaydr Satr bana gelir Satr sonuna gelir Satr siler Son olarak yazdnz komutu tekrar arr F2 ye bastktan sonra yazacanz bir karakterden itibaren hafzay tarar ve bulduklarn ekrana getirir. Hafzada kalan bilgileri komut satrna ekler Hafzada batan balayarak belirleyeceiniz bir karaktere kadar olan tm karakterleri siler. nce F4e basnz sonrada karakteri giriniz. Ekrandaki aktif komutu hafzaya kopyalar ve komut satrn siler. O an ki komut satr sonuna komut sonu karakterini koyar. Hafzadaki tm komutlar doskeyin vermi olduu sra numaralar ile birlikte listeler. Hafzadaki tm komutlar siler. Bir komutun daha nce kullanlp kullanlmadn arar. Bu tua bastktan sonra da doskeyin aramasn istediiniz komutun ilk veya ilk birka harfini giriniz. Doskey bu komutu arayp ekrana getirecektir. Girdiiniz komut numarasna ait komutu ekrana getiri. Tm makro tanmlarn iptal eder.

Insert tuuna basarak dos komut satrndaki aralara eklemeler yapabilirsiniz. Ancak entera bastnzda doskey insert modundan kar. Gerektiinde tekara inserte basarak ilem yapabilirsiniz. rnek: doskey

Bu komut verildikten sonra her kullanlan komut hafzada tutulacaktr. Yukarda listesini verdiimiz tular yarmyla bu komutlara tekrar eriip onlar kullanabilirsiniz. devicehigh doskey Bir nceki rnekle ayn ii yapar. Doskey st hafzaya yklenir ve dier programlar altrmak iin daha ok yer kalr. Makro Yaratma Bir makro tanmlarken aadaki karakterleri kullanabilirsiniz: $G veya $g kn ekra yerine bir dosyaya yaplmasn salar. > iareti ile edeer tar. $G$G veya $g$g $L veya $l $B veya $b $T veya $t $$ $1-$9 $* k bir dosyann sonuna ekler. Girdinin klavye yerine bir dosyadan okunmasn salar. Makro kn bir komuta gnderir. Komut srasnda kullanlan : iareti ile de ayn ilemi yapabilirsiniz. Komut satrnda komutlar birbirinden ayrmada kullanlr. $ iareti basar. Toplu ilem dosyalarndaki %1 iaretinin grevini yapar. Makroyu her kullannzda bu deikenin yerine dilediiniz girdiyi yazabilirsiniz. Komut satrnda makro isminden sonra gireceiniz tm karakterler yerine $* komutunu kullanabilirsiniz.

rnekler: Bir formatlama ilemi iin u makroyu girebilirsiniz: doskey f=format $1 Bu makroyu altrmak iin f a: yazarz. Bu komut, FORMAT A: komutuyla ayn ii grr. Her gn ayn dosyalar A: srcsne yedeklediimizi varsayalm. Aadaki makro hem komutunuzu ksaltacak hem de dalgnlkla yanl komut vermenizi engelleyecektir. doskey kopya=copy*.dat a: Bu makroyu altrmak iin Kopya yazmamz yeterlidir. Bu yeni komut uzants .DAT olan dosyamz A: srcsndeki diskete kopyalar.

MS-DOS Komutu ile ayn isimde bir makro yaratmak iin: Bazen bir dos komutunun hem ayn anahtarlarla kullanmak isteyebiliriz. Bu durumda dos komutuyla ayn ismi tayan bir makro yaratmak yararl olacaktr. MS-DOS komutunu mu yoksa ayn isimli makroyu mu altrmak istediinizi belirtmek iin: Makroyu altrmak iin makro komutunu uyar komutunun hemen yanna boluk brakmadan ayznz. Komutu altrmak iin komut ismi ile uyar komutu arasnda birka boluk braknz.

DOSSHELL Ama Dizilim : MS-DOS Shell programn balatr. : DOSSHELL[/t:/g[res[n]]][/b]

Dosshell komutunun anahtarlar: /t :res[n] /b /g Dos shelli text modunda altrr. Ekran younluunu ayarlar. res yerine -L,M,H- harflerinden birini n yerine de 1 veya 2 rakam yazlr. Dos shelli siyah beyaz olarak altrr. Dos shelli grafik modunda altrr.

MS-DOS Shell kullanm ayr bir blm olarak kitapta kullanlmtr. EDIT Metin Editr Ama Dizilim : MS-DOS editr altr. MS-DOS editr text dosyalar yaratr ve tekrar dzeltme olana verir. : edit[src:][dizinad]dosyaad[/b][/g][/h][/nohi]

Edit komutunun anahtarlar: /b /g /h /nohi Ekrann siyah beyaz veya renkli almasn ayaralar. CGA ekrann hzl almasn salar Olabilecek en fazla sayda satrn grntlenmesini salar Yksek younluklu bir ekrann kullanlmasn salar

Edit komutu altrmay ve kullanlabilecek anahtarlar anlatr. imdi editin kullanmn daha detayl olarak grelim.

MS-DOS Editrn Menleri ve Menleri Kullanma Aada MS-DOS editrn ekrann ve ana mensn grmektesiniz. Ana men satrna ulamak iin alt tuuna basmak yeterlidir. Ana men ve alt menlerin kullanm ayndr. Klavyenin sol tarafnda bulunan sa, sol, yukar ve aa ok tualr yardmyla seeneklerden bir tanesi patlak konuma getirilir. Enter tuuna basmakla o mennn yapaca ilemi balatm oluruz. Esc tuu ise menden kp editr ekranna dnmemizi salar.
File Edit Search Options Untitled Help

imdi alt menleri tek tek grelim: File (Dosya) Altmens


File Edit Search Options

New Open... Save Save As...

Print...

Exit...

File altmens diskten okuma diskte yazdrma ilemlerini dosya yazdrmay ve program kn ierir. New Yeni bir dosya aar.

Yeni dosya almadan nce bellekte bir dosya varsa bunun diskte kaydedilmesi hakknda bir uyar penceresi gelir. TAB tuuna basarak istediiniz seerek gelin ve ENTER tuuna basn. Yeni dosyann ismi UNTITLED (isimsiz)dir. Asl dosya ismi dosya diske yalrken verilecektir. Open... Diskte varolan bir dosyay aar ve MS-DOS editrn ekranna getirir. Dosya seimi iin bir diyalog penceresi gelecektir. Bu pencereden alacak dosya seilir. Dosya ama penceresinin aktif blmleri arasnda TAB tuuna basarak deitirebilirsiniz. Save Hafzadaki (ekrandaki) dosyay diskete yazar. Dosyann nereye ve hangi isimle yazlacan soran bir diyalog penceresi gelir. Dosya imini yazp ENTER tuuna basnz. Save As... Hafzadaki dosyay diske sizin vereceiniz ikinci bir isimle tekrar yazar. Print... Hafzadaki dosyay yazcya gnderir. Karnza dosyann tamamnn m yoksa seilen ksmnn m yazlaca soran bir diyalog penceresi gelir. Exit MS-DOS editr terk ederek MS-DOS komut satrna dner.

Edit Dzeltme Altmens


File Edit Search Options

Cut Copy Paste Clear

Shift + Del Ctrl+Ins Shift+Ins Del

Edit altmens metnin bir ksm zerinde silme, kopyalama ve tama ilemlerini gerekletirir. Bu mennn ilerlik kazanabilmesi iin dosyann bir ksmnn iaretlenmi olmas gerekir. Metnin bir ksmn iaretleyebilmek iin bir parmak SHIFT tuuna baslrken dier parmak sa, sol, yukar veya aa ok tularna basarak bir ksm alan parlatr. Bylelikle ilem yaplacak metin seilmi olur. Cut Copy aretlenmi alan daha sonra kullanmak zere ara bellee alr. Bu ilem Shift ve DEL tularna baslarak da yaplabilir. Ara bellee alnm alan imlacin bulunduu yere kopyalar. Bu ilem Ctrl ve ins tularna birlikte baslarak da yaplabilir.

Paste Clear

Ara bellee alnm alan imlecin bulunduu yere tar. Bu ilem Shift ve ins tularna birlikte baslarak da yaplabilir. aretlenmi alan siler. Bu ilem del tuuna baslarak da yaplabilir.

Search (Arama) Altmens


File Edit Search Options

Find... Repeat Last Find Change

F3

Metnin iindeki belli bir kelimeyi aramak ve deitirmek iin bu altmen kullanlr. Find... Dosya iinde bir kelimeyi aratmak iin kullanlr. Karnza bir diyalog penceresi gelir. Buraya aranacak kelime yazlp ENTER tuuna baslr. Repeat Last Find Daha nce aratlp buldurulan bir kelimeyi dosyann kalan blmnde de aranmas iin bu seenek seilir. F3 tuuna basmak yine ayn ilevi grr. Change... Aratlan kelimenin ayn zamanda baka bir kelime ile deitirilmesi istenirse bu seenek kullanlr. Karmza yeni bir diyalog kutusu gelir. Buraya ilk satra aranacak kelime ikinci satra da bulunan kelimenin yerine konacak kelime yazlr ENTER tuuna baslr. Options (Seenekler) Altmens
File Edit Search Options

Display... Help Path...

Display... Ekran grntsnn ayarlanmas bu seenekle yaplr. Help path... Buraya Help (Yardm) dosyasnn bulunduu dosya ve dizin ad yazlr.

MS-DOS Editrde Tularn Kullanm Aada anlatacamz tular imleci (cursor) metin zerinde hareket ettirmek ve sayfa kaydrmak amacyla kullanlr.

Sol ok mleci bir karakter sola kaydrr. Sa ok mleci bir karakter saa kaydrr. Aa ok mleci bir satr aa kaydrr. Yukar ok mleci bir satr yukar kaydrr. Geri tuu mleci bir karakter sola silecek kaydrr. Delete mlecin stndeki karakteri siler. Insret Araya karakter girme modunu aar kapar. Ctrl+A mle bir nceki kelimeye kayar. Ctrl+F mle bir sonraki kelimeye kayar. Home mleci satr bana eker End mleci satr sonuna eker Page Up Bir nceki sayfay ekrana getirir. Page down Bir sonraki sayfay ekrana getirir. Ctrl+Page up Sadaki sayfay ekrana getirir. Ctrl+Page down Soldaki sayfay ekrana getirir. Ctrl+W Sayfa bir satr aa kayar. Ctrl+Z Sayfa bir satr yukar kayar. Ctrl+T mlecin sandaki kelimeyi siler. Ctrl+Y mlecin bulunduu satr siler. Enter mlecin sandaki karakterleri bir alt satra indirir. Eer imlecin sanda karakter yoksa bo satr aar. Ctrl+N mlecin sandaki karakterleri bir alt satra indirir. EDLIN Satr Editr AMA : Eldin,ASCII formatnda dosya yaratr ve bu dosyada dzeltme yapma imkan salar .Edlin araclyla toplu ilem ve config .sys dosyalarn yaratp, gerektii zaman da deiiklik yapabilirsiniz. : edlin[src:][dizinad]dosyaad[/b]

Dizilim

Edlin komut anahtarlar: /b Birary doosya(alfabe karakterleri dndaki karakterleri de iere)ama imkan verir

rnek: Edlin calitir.bat Diskte bu isimde bir dosya yoksa edlin yeni bir dosya yaratacaktr. New file(yeni dosya) *-(edlin komut uyars) .Eer byle bir dosya varsa, bu dosyay aacaktr. End of input file(dosya giri sonu) *-(edlin komut uyars) Edlin konut uyarsndan verebileceiniz komutlar ve komutun yazl ekli aada listelenmitir:

? line a c i l m p q r s t w

yardm ? satr dzeltme [satrno] satr ekleme [n]a dosyay diske kayderek silme e Araya satr yerletirme [satrno]i Satrlarn ekranda listelenmesi [satrno][,satrno]L Satr aktarma [satrno,][+]satrno,satrnom Dosyann bir ekran sayfasn grntleme [satrno][,satrno]p Diske kaydetmeden k q Metin yerletirme [satrno][,satrno][?]rtext1 control+ztext2 Dosya iinde bir karakteri veya kelimeyi arama [satrno][,satrno][?]stext Baka dosyadan metin aktarma [satrno]tdosyaad Satr yazma [n]w

Edlinde kullanlan metin dzeltme tular: Edlin programnda satr numarasn yazarak dzeltme ilemine girdiimizde, dzeltilecek satr ve onun altnda bo bir satr ekrana gelir. Bu bo satrda , aadaki tular yardmyla dzeltilmi yeni satr oluturabiliriz F1 Bir stteki satrn bir karakterini kopyalar. Kopyalama ilemi imlecin hizasnda yaplr.

F2 Belli bir karaktere kadar kopyalama salar.F2 tuuna bastktan sonra bir harftuuna basarsanz,o harfe kadar olan ksm kopyalanacaktr. F3 F4 F5 Starn tamamn kopyalar. Belli bir karakterden sonrasn kopyalar Alttaki satr silip imleci baa eker,

Ins mlecin hizasnda araya bir karakter veya karakterler yerletirir.Insert tuuna bastktan sonra araya giribilecek karakterleri yaznz Del Esc mlecin hizasndaki bir karakterin aa tanmasn engeller.yani karakter silinir. zerinde allan satr iptal eder.

Geri tuu Alt satrdaki son karakteri siler. EMM386

AMA: Emm386, expanded-memory destekleyicisinin 803686 bilgisayarlarda veya daha yksek mikroilemcisi bulunan bilgisayarda alp-almamasn salar Dizilim: emm386[onoff:auto][w=on:w=off] Emm386 Emm386 komutunun anahtarlar on:off:auto Eer ON anahtar kullanlrsa EMM386.EXE nite srcs aktif hale getirir,eerOFFa set edilirse EMM386.EXE nite srcs almaz eerAUOTya set edilirse EMM386.EXE nite srcsn auto moduna getirir. Weitek coprocessor destekleyicisini olanakl veya olanksz klar.

w=on:w=off

EMM386 srcsnn durumunu grmek iin komutu anahtasz olarak vermek gerekir. EMM386.EXE nite srcsn kurma. Yukarda akladmz komutlarn ileyebilmesi iin CONFG:SYS dosyasna: DEVICE=C:\DOS\EMM386.EXE Satrnn eklenmi olmas gerekir EMM386.EXE nite srcsn ve emm386 komutunu kullanmak iin bilgisayarnzn 80386 veya daha yksek iletim sistemine sahip olmas gerekir.Eer emm386 komutu 80386 veya daha yksek microilemciye sahip olmayam bir bilgisayarda kullanmaya alrsanz MS_DOS aadaki mesaj grntlenir EMM386 drive not installed. EXE2BIN Ama DZLM : exe (executable) dosyalarn bnary formatlarna evirir. : exe2bin[src:]\dizinad\dosyaad1[src:]\dizinad\dosyaad2\dizinad\dosyaad1 girdi dosyas \dizinad\dosyaad2 ise kt dosyasdr

Bu komut.exe (executable) dosyalarn binary formatlarna evirir. Eer dizinad1 iin bir geniletme istiyorsanz, .exe komutuna giremez. Girdi dosyas bir .bin dosya formatna dnr, ve veri dosyasna (\dizinad\dosyaad2)yerletirilir. ayet bir src ad semezseniz , exe2bin girdi dosya ismini kullancaktr. Yani netice olarak veri dosya isminde eer bir dosya ismi geniletme semezsen,z exe2bin yeni dosyaya .bin geniletmesini verecektir. Exe2bin komutunu kullanrken baz kstklamalar da vardr:girdi dosyas linker tarafndan retilen geerli .exe formatnda olmaldr;dosyann kalc veya gerek kod ve data ksm 64K bytetan daha az olmaldr; ve herhangi bir STACK segmenti bulunmamaldr. Balang CS:IP exe dosyasnda ister belirtilsin ister belirtilmesin exe2bin ile iki eit dnm yapmak mmkndr (CS:IP=Code Segment : Instuction Pointer).

.exe dosyasnda ayet CS:IP belirlenmemise, exe2bin , ak bir binary dnm istediinizi sanacaktr.ayet segment fixuplar gerekiyorsa, exe2bin komutu sizi fixup deeri konusunda uyaracaktr. Bu deer programn yklenmi olduu tam segmenttir. Neticede ortaya kan program ancak aplikasyonunuda belirttiiniz tam hafza adresinde yklendii zaman alacaktr. Komut ilem birimi program ykleyemez. ayet CS:IP0000:100H ise exe2bin bu dosyann bir .com dosyas gibi alacan varsayacaktr,bu .com dosyasnda ORG toplayc ifadesi tarafndan 100H de dzenlenmi talimat pointer vardr.(dosyann ilk 100H byte silinir). .com dosyasna segment yerletirmenin mmkn olmas gerektiinden burada herhangi bir fixup a yer yoktur yani Microsoft Macro Assembler el kitabnda aklanan giri artlarn ele almaldrlar.Dm tamamlannca veri dosyasn bir .com geniletme ile yeniden adlandrabilirsiniz. Bylece komut ilem birimi MS_DOS diskinizde verilen .com programlar altracaktr. EXIT k Ama Dizilim : Command.com programn kartarak, (eer varsa) bir nceki seviyeye geri dn yapar. : exit

ayet MS-DOS command programn yeni bir komut ileyiciyi altrmak iin kullanrsanz, exit komutunu da eski komut ileyiciye geri dnmek iin kullanabilirsiniz. Ayn ekilde, bir aplikasyon programn iletirken, MS-DOS komut ileyicisini kartabilir, ve programnza geri dnebilirsiniz. rnek : exit EXPAND Ama Dizilim : Sktrlm bir MS-DOS 5.00 dosyasn zer. : expand[src:]\dizinad\dosyaad1[src:]\dizinad\dosyaad2

Ms-DOS programlar daha az yer tutmas iin, orijinal disketlere sktrlm olarak kopyalanmtr. Sktrlm dosyalar altrlamayaca iin, bunlar zmek gereklidir. Install program ile MS-DOSu kurarken, program dosyalar otomatik olarak zlrler. Dosyalar tek tek zp kullanmak isterseniz veya bir dosya kazara diskten silindiinde EXPAND komutunu kullanarak, orijinal MS-DOS disketinden program zmek gerekir. Bir dosyann sktrlm olduunu dosya uzantsna bakarak anlayabilirsiniz. Sktrlm dosya isminin uzants _ karakteri ile biter. Bu dosyalardan bir kan aada gryorsunuz: Sktrlm dosya DOSSHELL.CO_ EDLIN.EX_ KEYBOARD.SY_ EGAMONO.GR_ MONO_IN_ VGA.VI_ QBASIC.HL_ GORILLA.BA_ zlm dosya DOSSHELL.COM EDLIN.EXE KEYBOARD.SYS EGAMONO.GRB MONO.INI VGA.VID QBASIC.HLP GORILLA.BAS

imdi bu dosyalarn nasl zleceini rnekleyelim. rnekler: expand a:\dosshell.co_ c:\dos\dosshell.com expand a:\keyboard.sy_ c:\dos\keyboard.sys expand a:\gorilla.ba_ c:\dos\gorilla.bas FASTOPEN Ama Dizilim : Sk sk kullanlan dosya ve dosya listelerini amak iin gereken zaman azaltr. : fastopen[src:[=n][.....]]/x veya fastopen[src:[=(n,m)][....]]/x veya fastopen[src:[=([n],m)][....]]/x n, fastopenin alaca dosya saysn belirtir. 10 ile 999 arasndadr. m, belirlenen srcdeki dosyalar iin dosya geniletme girdilerinin saysdr. Eer karlrsa, bu zellik salanamaz. 1 ile 999 arasnda deiir. Fastopen, hzl giri yapmak iin bir disk zerindeki dosya ve dosya listesinin durumunu izler.Karmak bir dosya yaps ierisine giri yapmak zaman alc olabilir. Birka dosya kullanan aplikasyonlarla ilem gryorsanz (database aplikasyonu gibi) dosyalar amak ve kapamak iin geen zaman bilgisayarnzn performans dikkate deer bir lde decektir. Bir dosya veya dizinin her alnda, fastopen bunun adn be konumunu kaydeder. Fastopen ayrca, dosyann o src zerindekifiziki konumunun bir haritasn da kartr. Bundan sonra, fastopenin kayt etmi olduu bir dosya veya dizin ad yeniden alacak olursa, giri sresi olduka daha az olacaktr. Fastopen, sadece hard disklerle alr, network zerinde almaz. Bir fastopeni bir defada azami drt hard disk ile kullanabilirsiniz. Her bir hard disk iin, fastopen, n dosya ve dizinleri inceleyecektir, burada n, 10 da+ 999a kadar deiebilir. Bu deer verilmezse 10 kabul edilir. /x parametresi, cachein (LIM 4.0) geniletilmi hafza ierisinde olduunu gsterir. Bu parametre ile ayn iyi neticeyi almak iin, select komutunun varsaylan deerini kullannz.

Fastopen komutunu sadece bir kez arabilirsiniz. ayet fastopen ayarn deitirmek isterseniz, yeniden ayarladktan sonra makineyi kapatp anz. Fastopen izledii her dosya (n) iin yaklak 48 bytelk ve her dosya geniletme girdisi iin (m) 16 bytelk hafza gerektiri. rnek: Fastopen c:=100 Yukardaki komutu verdiinizde MS-DOS 100 adete kadar dosyann konumunu izler.

FC Dosya Karlatrma

Ama Dizilim

: ki dosya veya iki dosya setini karlatrarak farklar ekranda gsterir. : ASCII karlatrmalar iin: Fc[/a][/c][/L][/Lbn][/n][/t][/w][/nnn][src]\dizinad\dosyaad1[src:]\dizinad \dosyaad2 Binary karlatrmalar iin: fc[/b][/nnn][src:]\dizinad\dosyaad1[src:]\dizinad\dosyaad2 \dizinad\dosyaad1 karlatrmak istediiniz birinci dosya, \dizinad\dosyaad2 karlatrmak istediiniz ikinci dosyadr.

Fc komutunun anahtarlar /a Bir ASCII karlatrmasnn verisini ksaltr. Farkllk gsteren tm satrlar ekranda gstermek yerine fc sadece her farkllk setinin balad ve bittii satrlar gsterir. /b Her iki dosya arasnda binary karlatrmasn zorlar. Fc, iki dosyay herhangi bir uyumsuzluk tespit ettiindebunu eitlemek, yani aralarnda uygunluu temin etmeye almakszn byte-byte karlatrmasn yapar. Bu uyumsuzluklar u ekilde yazlr: xxxxxxxx: yy zz Burada, xxxxxxxx byte iftlerin dosyasnn balangcndanalnan ilgili adreslerdir. Adresler 00000000de balar; yy ve zz sara ile \dizinad\dosyaad1 ile \dizinad\dosyaad2 deki uyumsuzluk gsteren bytelardr. /b parametresi .exe, .com, .sys, .obj, .lib veya .bin dosyalarn karlatrrken kullanlr. /c /L /Lb Denkletirme ileminin harflerinin durumlarna nem vermemesini salar. Bundan sonra fc, dosyalardaki tm farfleri bykharf karakteri olarak ele alr. ASCII modundaki dosyalar karlatrr. Bu parametre, .exe, .com, .sys, .obj, .lib veya .bin uzantsna sahip olmayan dosyalar larlatrrken kullanlr. Dahili satr bufferini n satrlarna yerletirir. Dahili bufferin varsaylan uzunluu 100 satrdr. Bundan daha fazla ardl, farkllklar arzeden satra sahip olan dosyalarda bu karlatrma yaplmayacaktr. Bir ASCII karlatrmas zerinde satr numaralarn gsterir.

/n

/t Tablar ve boluklar geniletmez. Baka bir deer vermezseniz, her tab 8 bo karakter olarak tanmlanr. /w Karlatrma esnasnda fcnin bo karaktere (tablar ve boluklar) basmasn salar. ayet bir satr, herhangi bir srada bir sr tab ve boluklar ihtiva etmiyorsa, bu karakterler tek bir bo karakter gibi kabul edilir. Dikkat ediniz, fc bo karaktere bask yapmakla beraber, bo karakteri grmemekte deildir. Buna iki istisna, bo karakterlerin bir satrda balangc ve bitiidir, ki bunlar da nemsenmez. /nnn fc nin dosyalar arasnda bir farkllk bulunmasndan sonra eitlenmesi gereken satrlarn saysn belirtir. Dosyalarda elenen satrlarn says bu rakamdan daha fazla ise fc elenen satrlar farkllklar olarak ekranda gsterir.

Fc farkllklar nasl rapor eder ? Fc, iki dosya arasndaki farkllklari nce dosya adn ekranda vererek, sonra dosyalar arasnda farkllklar gsteren satrlar ve sonra da her iki dosyada elenen ilk satr verir. Dosyalar arasndaki elenecek satrlarn says iin varsaylan deer 2 dir. ayet bu deeri deitirmek istiyorsanz, satr saysn /nnn ile belirtiniz. rnekler fc /a fiyat.txt yenifiat.txt fc /b mg.exe mp.exe FDISK Hard Diski Hazrlama Ama Dizilim : Bir hard diskin MS-DOSta kullanmak zere dzenlenmesi . fdisk

Hard diskler, blme ad verilen 1 veya 4 ayr ksma ayrlabilirler. Blmeler de hard diski bireysel alanlara ayrrlar ve her bir blme deiik birer iletim sistemi ierebilirler. Hard diskinizi MS-DOS iletim sistemi iin hazrlamak iin, DOS blmesi ad altnda bir blme yaratmalsnz. Fdisk program yardmyla DOS blmesi yaratlabilir. Eer aadakilerden herhangi birini gerekletirmek istiyorsanz, fdiski kullanmalsnz: Balang DOS blmesi yaratmak Geniletilmi DOS blmesi yaratmak Lojik DOS srcs yaratmak Aktif blme belirlemek Bir DOS blmesini ya da lojik srcy silmek Blme hakknda bilgi almak Bilgisayar zerinde baka bir hard diskin konfigrasyonunu tekrar etmek ya da deitirmek.

Fdisk hard diskte var olan tm dosyalarn silinmesine yol aar. Fdiski altrmak zerine fdisk.exe bulunan disketi A srcsne takp, bilgisayarnz altrn. Fdisk yazp enter tuuna basn. Fdisk ana mens karnza gelecektir (bir hard disk varsa 5. seenek grntlenmez):
Disk Options Current fixed disk drive: 1 Choose one of the following: 1. 2. 3. Create DOS Partition or Logical DOS drive Set Active Partition Delete DOS Partition or Logical DOS drive Display Partition Data Sellect Next Fixed Disk Drive

4.
5. Enter choice: [1]

Press ESC to return to DOS

Fdiskten kmak iin veya alt menden ana menye dnmek iin Esc tuuna basnz.

Create DOS Partition or Logical DOS drive Dos Blmesi Yaratmak Eer ana mennn ilk seeneini tercih ettiyseniz ve hard diskiniz tamamiyle blmelere ayrlmsa, fdisk aadaki meny ekrana getirir. Eer hibir geniletilmi blme yoksa, nc seenek grntye gelmez:
Create DOS Partition Current fixed disk drive: 1

1.
2. 3. Enter choice [1]

Create Primary DOS Partition Create Extended DOS Partition Create Logical DOS Drive(s) in the Extended DOS Partition

Press Esc to return to Fdisk Options

Create Primary DOS Partition Balang DOS Blmesi Yarat Geniletilmi MS-DOS blmeleri yaratmadan nce, ilk olarak bir balang DOS blmesi yaratmanz gereklidir. Birok durumda, tm diskiniz iin sadece bir MS-DOS blmesine ihtiya duyacaksnz. Balang DOS blmesi yaratmak iin, tercih edeceiniz seenei gsteren blmde zaten 1 bulunduu iin sadece ENTERa basn. Bir sonraki men balang DOS blmesi yaratma ilemi iindir:
Create Primary DOS Partition Current fixed disk drive: 1 Do you wish to use the maximum size for a DOS partition and make the DOS partition active (Y/N)..............? [Y] Press Esc to return to Fdisk Options

Tm hard diskinizi MS-DOS iin kullanmak istiyorsanz, fdisk programn bir kereye mahsus olmak zere balang MS-DOS blmesi yaratmak iin kullanacaksnz. Eer ki tm hard diskinizi (2 gigabytea kadar) MS-DOS iin kullanacaksanz, grntlenen tercih olan Yyi (Evet anlamnda) semek iin ENTERa basn. Fdisk daha sonra aadaki mesaj grntler:
System will now restart Insert DOS diskette in drive A: Press any key when ready.....

MS-DOS disketinizi A srcsne takn ve MS-DOSu tekarar altrn. imdi MS-DOS blmenizi yaratm bulunuyorsunuz, MS-DOSun kullanlabilmesi iin bundan sonraki adm hard diski formatlamak olacaktr. Bunu format/s komutuyla gerekletirebilirsiniz. Format Komutunu okuyunuz.

Fdisk, subst veya join komutlarndan sonra kullanlmaya allrsa almaz. FIND Veri Arama Ama Dizilim : Bir dosyada veya dosyalarda belli bir grup karakteri aramak. : find[/v][/c][/n][/i]string[[src:][\dizinad\dosyaad]...] String aramak istediiniz bir grup karakterdir. Find, istenen dosyalar aradktan sonra ierisinde istediiniz karakterlerin bulunduu satrlar ekranda gsterir. Eer \dizinad\dosyaadn kartrsanz, find bu durumda bir filtre gibi davranacak, MS-DOS standart girdisinden okuyacak ve aranan karakterleri ihtiva eden satrlar gsterecektir. Find komutunun anahtarlar: /v /c /n /i Aranan karakterleri ihtiva etmeyen tm satrlar gsterir. Dosyalarn her birinde, bir uyum ihtiva eden satrlarn saysn gsterir. Her satrn nne o satrn dosyadaki satr numarasn getirir. Arama yaparken byk harf ve kk harf ayrm yapmaz.

rnek: find perakende fiyat fiyat.txt Fiyat.txt dosyasndaki perakende fiyat yazan satrlar gsterir. FORMAT Ama Dizilim : stenen src ierisindeki diski/disketi MS-DOS dosyalarn kabul edecek ekilde dzenler. : format src:[/v[:disketetiketi]][/q][/u][/f:disketkapasitesi][/b:/s] veya format src:[/v[:disketetiketi]][/q][/u][/t:izler][/n:sektrler][/b:/s] veya format src:[/v[:disketetiketi]][/q][/u][/1][/4][/b:/s] veya format src:[/q][/u][/1][/4][/8][/b:/s]

Yeni alnan bir disket/diskin kullanlabilmesi iin formatlanmas gerekir. Eski disketleri formatlarken disk zerinde daha nceden bulunan bilgilerin silinecei unutulmamaldr. Format komutunun anahtarlar: /1 Floppy diskin tek yzn formatlar.

/4 /8 /b

Yksek kapasiteli bir disk srcs iindeki 5.25 in, 360K, ift yzl bir disketi formatlar Her izde 8 sektr formatlar Diske, MS-DOS 5.0 iletim sistemini kopya edebilmek iin geni bir boluk brakarak formatlar. Diketin formata gre bykln belirler. Bu byklk unlardan biri olabilir:

/f:disketkapasitesi

Disk tipi 160K tek yzl, 5.25 in disk 180K tek yzl, 5.25 in disk 320K ift yzl, 5.25 in disk 360K ift yzl, 5.25 in disk 1.2M ift yzl, yksek kapasiteli, 5.25 in disk

Byklk 160, 160K, 160KB 180, 180K, 180KB 320, 320K, 320KB 360, 360K, 360KB 1200, 1200K, 1200KB, 1.2, 1.2M, 1.2MB 720K ift yzl, 3.5 in disk 720, 720K, 720 KB 1.44M ift yzl, yksek kapasiteli, 3.5 in disk 1440, 1440K, 1440KB, 1.44, 1.44M, 1.44MB 2.88M ift yzl, yksek kapasiteli,3.5 in disk 2880, 2880K, 2880KB, 2.88, 2.88M, 2.88MB /n:sektrler Her izdeki sektr saysn belirler. Bu anahtar 3.5 inlik bir diski belirlenen iz saysna kadar formatlar. 720kbyte diskler iin bu deer 9 dur. (/n:9). /q /s abuk format. Formatlama ilemini hzlandrr. Varsaylan srcden, yeni formatlanan diske iletim sistemi dosyalarn kopya eder. Eer iletim sistemi allan srcde deilse, format sizi uyararak allan srcye bir sistem diski koymanz ister. Disk zerinde iz saysn belirler. Bu anahtar, 3.5 lik bir floppy diski belirlenen iz saysna kadar formatlar. 720Kbyte ve 1.44 megabyte diskler iin bu deer 80 olmaldr. (/t:80). Diskteki bilgilerin tamam silinir. Unformat komutuyla diski kurtarmak mmkn deildir. Unformat komutuna baknz.

/t:izler

/u

/v:disketetiketi Kullanlacak disk etiketini (herhangi bir isim verilebilir) belirler. Bu etiket diski dierlerinden ayrr ve 11 karakter uzunluunda olabilir. /n ve /t anahtarlar /f anahtar ile kullanlamaz. Format komutu assign, join veya subst komutlarnn kullanld srclerle kullanmamalsnz, ayr ayrca srcleri de bir network zerinden formatlayamazsnz.

Bir Hard Diskin Formatlanmas Hard diskiniz daha nceden formatlanmsa ya da (yeni diskler iin) fdisk komutu ile blmlenmi ise formatlama ilemine geebilirsiniz.

Bir hard diski formatlarken, MS-DOS sizi, tm bilgilerin silinecei konusunda uyarr. WARNING ALL DATA ON NON_REMOVABLE DISK DRIVE X: WILL BE LOST Proceed with Format (Y/N) ? DKKAT, TM DATA HARD DSKTE SRC X: KAYBOLACAK (Bilgiler silinecek) Formata devam m (Evet/Hayr) ? ayet hard diskinizi formatlamak istiyorsanz Y yazp, ENTER tuuna basnz. Hard diskinizi formatlamak istemiyorsanz, N yazp ENTER tuuna basnz. Formatlama ilemi tamamlannca, format, ekrana bir mesaj verir, bu mesajda toplam disk boluu, kusurlu olarak belirlenmi herhangi bir yer, iletim sistemi tarafndan kullanlm topla yer (/s anahtarn kullandnz zaman) ve dosyalarnz iin kalan yer bildirilmektedir. Disket Formatlama format a:/s A srcs ierisindeki bir disketi formatlamak iin iletim sistemini buna kopya etmek iin bu komut verilir. format a: format a:/v A srcs ierisindeki bir disketi, bilgi disketi olarak kullanmak iin formatlamak isterseniz bu komutlardan birini yaznz. format a:/4 format a:/4/v format a:/f360 Eer disketiniz 360 Kb. Ve disket srcnz 1.2 Mb. se komutu yukardaki gibi giriniz. format a:/n:9/t:80 format a:/f:720 Eer disketiniz 720 Kb. Ve disket srcnz 1.44 Mb ise komutu yukardaki gibi veriniz.. *** 360 Kb.lik disketi 1.2 Mb.a veya 720 Kb.lik disketi 1.44 Mb.a formatlamaya almamalsnz. Formatlanm gibi grnse de; o diskete kaydelilen bilgiler kolayca kaybolur. GRAFTABL Ama Dizilim : Harici karakter setinin grafik ekranda kullanlmasn salar. : graftabl[xxx] veya garftabl/status xxx bir kod sayfas tanmlama numarasdr. Geerli Kod sayfalar unlar ierir (xxx): Deer 437 kod sayfas Birleik Devletler (varsaylan deer)

850 852 860 863 865

ok dilli (Latin I) Slav (Latin II) Portekizce Kanada Franszca skandinav

/status] Aktif karakter setini ekrana verir. GRAPHICS Ama : Renkli veya grafik monitr adaptr kullanlrken, bilgiyazara grafik ekranndaki grnty yazdrmanz salar. Dizilim : graphics[type][[src:][dizinad][dosyaad][/r][/b][/lcd][/printbox:std:/printbox:lscd] Graphics komutu EGA ve VGA grnt adaptrlerinin garfik grnt modlarn destekler. Graphics komutunun anahtarlar: type /p /r /lcd Bilgiyazarn zelliklerini belirtir. Renkli olarak zemini izer Printer zerinde siyah veya beyaz yazar (Ekranda grld gibi). Varsaym, siyah beyaz ve beyaz da siyah gibi yazmak iindir. CGA grnt orann kullanmak yerine LCD grnt orann kullanarak ekil izer. Bu, /printbox ifadesinin birinci operant (bilgisayarda kullanlan bilgi) ile e olmaldr.

/printbox:std:/printbox:lcd Yazc boyutunu seer. Ekrandaki printerda yazmak iin shift ve print screen tularna ayn anda basmalsnz. ayet bilgisayar 320x200 renkli modta ise ve printerin tipi color1 veya graphics ise graphics ekrandakile drt gri tona kadar printera yazdracaktr. HELP Yardm Ama Dizilim : MS-DOS 5.0 versiyonu komutlar hakknda online bilgi salar . : help[komutad]

Komutad Bilgi almak istediiniz komutun addr. Eer komut ad belirlemezseniz help komutu MS-DOS 5.0 versiyonundaki tm komutlar ksa aklamalar ile birlikte listeler. Komutlar iin online yardm almann iki yolu vardr. Komutun adn help komutu satrnda belirleyebilirsiniz veya komutunun ad yazarak /? Tuunu komutun yanna koyunuz. rnek: Aadaki komutlardan herhangi birini dir komutu hakknda bilgi almak iin kullanabilirsiniz. help dir

dir/? JOIN Ama Dizilim : Bir disk srcsn belli bir dizin adna birletirir. : join[src:src:dizinad] Veya join src:/d

Bir srcde bulunan bo bir dizini (dizin yoksa yeni bir dizin alr) join komutu ile baka bir srcye balayabilrsiniz. Bu durumda baladnz dizini gemek iin komut verdiinizde ikinci srcye geersiniz. kinci srcnn adn yazdnzda ise hata mesaj gelir. Backup, chkdsk, diskcomp, diskcopy, fdisk, format, label, recover, restore ve sys komutlar join kullanlan srcde kullanlamaz. rnekler: Join a: c: \yeni Bu komutu verdiinizde hard diskte yeni adl bir dizin varsa A src ile birleektir. Hard diskte byle bir dizilim yoksa bu isimde bir dizin alr. lemi gerekletirdikten sonra cd\yeni komutu verirseniz ekranda yeni dizine gemi gibi mesaj gelmesine ramen A srcsnn nn yandn grrsnz. Gerekte A srcsne getiiniz A: komutu verdiinzde ise hata mesaj gelir. join a: /d Bir nceki rnekte verilen komutun yapt ilemi iptal eder. KEYB Klavye Deitirme Ama Dizilim : Bir klavye program ykler. Klavyede normalde bulunmayan karakterleri kullanabilirsiniz. : [xx[,[yyy],[src:[dizinad]dosyaad]]][/id:nnn] xx iki harfli lke kodu, yyy karakter setini belirleyen kod sayfas dosyaad klavye dzenleme dosyasnn addr. ayet belirtilmemise kullanlan dosyay keyboard.sys dir. /ID:nnn ise kullanlan klavyeyi belirtir.

xx be cf df

lke Belika Kanada Fransz Danimarka

yyy 120 058 159

Kod Sayfas 437,850 863,850 865,850

fr/120 gr it/142 la nl no po sf sg sp su sv uk/168 us

Fransa Almanya talya Latin Amerika Hollanda Norve Portekiz svire, Fransz svire, Alman spanya Finlandiya sve ngiltere Birleik Amerika

189/120 129 141/142 171 143 155 153 150 000 172 153 153 166/168 103

437,850 437,850 437,850 437,850 437,850 865,850 860,850 437,850 437,850 437,850 437,850 437,850 437,850 437,850

ayet herhangi bir seenek kullanmadan kyb yazarsanz MS-DOS size aada verdiimize benzer bir mesaj vererek o andaki klavye kodunu, bununla ilgili kod sayfasn ve ekrannzn kulland kod sayfasn gsterir. Current keyboard kod: uk kode page 437 Current cont kod page: 437 Klavye kodu : uk kodsayfas : 437 Ekran kod sayfas : 437 stediiniz zaman ctrl+alt+F1e basarak keyb programnn aktivitesini sonlandrabilirsiniz. Tekrar, ctrl+alt+F2ye basmak suretiyle deitirdiiniz klavyeye dnebilirsiniz. Keyb komutunu MS-DOS komutu satrnda girebilir veya config.sys dosyasna, install komutuyla birlikte yazabilirsiniz. *** IBM bilgisayarlarla birlikte verilen MS-DOS programlar iinde trke klavye kullanmamza izin veren kod sayfas dosyalar vardr. Bunlarn ismi keyboarf.sys (klavye) ve keyboarq.sys (trke q klavye) dir. Bu dosyalarn birini TR anahtarlar ile birlikte kullanabilirsiniz. rnek: keyb tr,,\dos\keyboarf.sys Bir trke kullancs iin bu komutu yaznz. LABEL Disk Etiketi Ama Dizilim : Bir disk zerinde etiket yaratr, deitirir veya bu etiketi siler. : label [src:][disketiketi]

Etiket, bir disk iin seebileceiniz bir isimdir. Label, 11 karaktere kadar yeni bir etiket yazar. MS-DOS, bir diskin etiketini size dizin listesinin banda gstererek hangi diski kullandnz aklar. Bir seri numaras varsa, label size bu sekiz karakterli numaray da ekranda gsterir: Volume serial Number in drive x is nnnn-nnnn X srcs iindeki seri numaras nnnn-nnnndir. ayet herhangi bir etiket semezseniz, label sizi yle bir mesajla uyaracaktr :

Volume in drive x is xxxxxxxxxxx Volume serial Number is xxxx-xxxx Volume label (11 characters, ENTER for none)? X srcs iindeki etiket xxxxxxxxxxxdir. Disk seri numaras xxxx-xxxxdir Disk etiketi (11 karakter, hibiri iin ENTER)? Disk etiketinin adlandrlmas: Bir etikette yan yana 11 karakter olabilir ve burada boluklar da bulunabilir, ancak herhangi bir tab bulunamaz. stediiniz ismi yazn ve ENTER tuuna basnz. ayet etiketi silmek istiyorsanz ENTER tuuna basn. Label size u mesaj gnderecektir: Delete current volume label (Y/N)? Mevcut disk etiketi silinecek mi (Evet/Hayr)? Evet anlamnda Y tuuna basarsanz label disk zerindeki disk etiketini silecektir. Aksi taktirde etiket ayn ekliyle kalr. Label, subst veya join komutlaryla ilgili srcler zerinde almaz. Bir disk etiketinde aadaki karakterlerden herhangi birini kullanmalyz: &()*+,./:;?>=<[\]^: rnek: label a:YENIDISK LINK Ama Dizilim : Obje haline getirilmi dosyalar makine kodu formatna evirerek icra edilebilir program dosyalar (.EXE uzantl dosyalar) haline getirir. : link veya link objedosya[,[exedosyaad][,[mapdosyaad][,[ktphanedosya]]]][anahtar][,] veya link@dosya ad

Microsoft 8086 obje birletiricisi yani bu blmde sk sk tekrarlayacamz ismiyle link program microft macro assembler (MASM) veya herhangi bir yksek seviyeye dil derleyicisi (c, pascal, clipper derleyicileri gibi) tarafndan obje haline getirilmi dosyalar makine kodu formatna evirerek icra edilebilir program dosyalar (.exe uzantl dosyalar) haline getirir. Link orijinal kaynak dosyalarndaki komutlar gz nne alarak program kod ve verisini birletirerek program dosyas yaratr. Program altrldnda bir birine yaptrlm segmentlerin oluturduu bu icra imaj direkt olarak bellee kopyalanr. Program dosyasna kopylanan segmentlerin sras, bunlarn bellee aktarmndaki sray belirler. Linki kullanmak iin bir veya birden fazla obje dosyasnn yaratlm olmas ve bunlarn eer ihtiya duyulmakta ise yine herhangi bir ktphane veya daarck dosyas ile birlikte link programnn bilgisi olarak belirtilmesi gerekmektedir. Obje dosyas kullancnn yazm olduu sembolik programn bir derleyici tarafndan kullanlan bilgisayar donanmnn anlayabilecei komut formatna evrilmi obje kodunu ieren dosyadr. Ktphane veya daarck dosyalar ise standart program modlleri ieren ve yazlmcnn bu modlleri her defasnda tekrar yazmas yerine

istendiinde bu modlleri baka programlar bnyesinde kullanm iin oluturulmu bir nevi hazr obje kodu depolardr. Linkin zetle yapt ise obje dosyalar iindeki kod ve verinin birletirilip d referanslarn zmlenmesi iin ktphane dosyalarnn aratrlp elde edilen icra komutlar kmesinin bir dosya iine toplanmasdr. MS-DOS bundan sonra bu dosya iindeki bilgilerden yararlanarak yazdnz ve link ettiiniz programnz uygun bir adresten balayarak bellee ykleyecektir. Linkin Kullanm: 1. Link Komut satrnda link yazp enter tuuna bastnzda aadaki sorular size yneltilir. Object modules [.obj]: Birden fazla obje dosya ismi belirtilirken her birinin arasna + koyun, obje dosyalar bir komut satrna smyorsa alt satra gemeden nce son karakter olarak + bulunmas gerekmektedir. Rangfile [dosyaad.exe]: Bu soruda dosya ad ile belirtilen yerde ilk girdiimiz obje modlnn ismi yer alr. Deitirmek iin yeni bir isim girebilir veya sadece entra basarak bu isim seimini onaylayabilirsiniz. Listfile [nul.map]: Eer istiyorsanz bu yolla .exenizin bir icra haritasn kartabilirsiniz. Harita veya liste dosyas yaratmak iin her hangi bir isim girin aksi taktirde hibir ey yazmadan bu blm pas gein. Libraries [.lip]: Burada da dosya isimlerinin verilmesi obje dosyalarnn verilmesiyle ayn manta dayanr. Birden fazla ktphane dosyas + ile bir birinden ayrlr. Eer ktphane dosyasna gerek duyulmuyorsa hibir ey yazmadan enterla karl pas geilir. Bundan sonra link .exe dosyasn yaratacaktr. Dosya ismi girilerinin hi birinde uzant kullanmaya gerek yoktur. Eer gireceiniz dosya ismi baka bir dik src veya baka bir dizin iinde ise dosyann bulunduu dizin adn belirtmelisiniz. En az bir obje modl ismi vermek kaydyla sorunlarn herhangi birinde noktal virgl (;) ile karlk verilmesi halinde link dier sorular sormadan .exeyi yaratr. rnek: Link Object Modules [.OBJ]: krt1+krt2+krt3 Run File [KRT1.EXE]: Kartotext List File [NUL.MAP]: Libraries[.LIB]: c:\lib\clipper

2. link objedosya(lar)[,[exedosyaad][,[mapdosyaad][,[ktphanedosya(lar)]]]][anahtar(lar)][,] objedosyalar Bir birine balayacanz birden fazla olmas halinde bolulka bir birinden ayrlm olan dosya isimleri gurubudur.

exedosyaad mapdosyaad

.EXE dosyasna (program dosyas) vereceiniz isim iin ayrlan yerdir. Harita dosyanza vereceiniz isim iin ayrlan yerdir. /map veya / linenumbers anahtarlarnn kullanm halinde harita dosyas iin bir isim girilmemi olsa bile Link bir harita dosyas yaratr.

ktphanedosyalar Gerek duyulan, birden fazla olmas halinde bolukla biribirinden ayrlm olan ktphane isimleri grubudur. anahtar(lar) Linkin operasyonunu kontrol iin sunulan seeneklerdir. Bunlar komut satrnn herhangi bir yerinde kullanabilirsiniz.

Obje dosyalarndan sonra noktal virgl kullanm halinde .exe dosyanz ilk obje dosyasnn ismini alr ve haritada dosyas yaratlmaz. Bu durumda ktphane dosyasnn ismi obje dosyas iinde belirtilmemise veya ktphane dosyas bulunamamsa Link ileme ara verip ktphane dosyasn sorar. 3. Link@dosyaad dosya ad dosya isimlerini ieren bir dosyadr. Linke girilecek dosya isimlerini listesini ieren bir ASCII dosya yaratp link komut satrnda bu dosya ismini vererek her frsatta uzun uzadya komut satrndan bilgi girii klfetinden kurtulabilirsiniz. Linkin giri bilgilerini istenilen dosyadan almas iin dosya adnn nne (@) iaretinin konulmas gereklidir. Eer bu dosya baka bir src veya dizinde ise dizin adn belirtmelisiniz. Bu dosyann ierii yle olmaldr: objedosyalar [exedosyaad] [mapdosyaad] [ktphanedosyalar] Keli parantez iindekilerin bu dosya iinde yer almas istee baldr. Bir satra samayacak kadar dosya ismi belirtiyorsanz bir sonraki satra gemeden nce + karakterini son karakter olarak yazmay ihmal etmeyiniz. Obje dosyalarndan sonra noktal virgln kullanm (;) bir nceki dosya ismi girii ve metodundaki sonucu douracaktr. Yani .exenin ismi ilk obje dosyasnn ismi olurken harita dosyas yaratlmayacaktr. rnek: toplam.lnk dosyasn aadaki gibi kullanrz: link@toplam.lnk Object Modules [.OBJ]: KRT1 + Object Modules [.OBJ]: KRT2 + Object Modules [.OBJ]: KRT3 Run File [KRT1.EXE]: KART Map File [NUL.MAP]: Libraries [.LIB]: C:\LIB\CLIPPER Link programnn anahtarlar: /help veya /he

Link tarafndan geerli kabul edilen anahtarlarn listesini verir. Bu anahtar kullanlrken komut satrnda dosya ismi belirtilmemelidir. /pause veya /p Bu anahtar linkin .exeyi yaratmadan nce ara verip size altnz srcdeki disketleri deitirme olana vermesini salar. Program dosyas yaratlmadan hemen nce aadaki mesaj verilir About the generate .exe file Change dikette in drive x: and press <ENTER> Bu mesajdan sonra x: srcsndeki disketi deitirip, ENTER tuuna basn. Oluturulan .EXE dosyas bu yeni diskete yazlr ve ilem sonunda ilk disketin srcye tekrar taklmas istenir. Please replace original diskette in drive x: and press <ENTER> /exepack veya /e Bu anahtar, oluturulacak icra dosyasn, birbiri ardna tekrarlanan 0 baytlar yok ederek, minimum boya indirger. Ayn zamanda, icra dosyasnn ykleme-zaman tablosunu optimum ekilde dzenleyerek, ilerde maksimum hzda programn bellee yklenmesini salar. Bu anahtar her zaman iin disk yzeyinden tasarruf etmeyebilir, bazen dosyalarn boyu daha byk olabilir. Diskten tasarruf edilebilmesi iin retilen dosyada uzun uzadya birbiri ardna tekrar edilen baytlarn olmas ngrlmektedir. /map veya /m Bu anahtar ise, oluturulacak harita dosyasna program iindeki tm tzel sembollerin bir listesinin dahil edilmesini salar. /linenumbers veya /li Bu anahtar, harita dosyasna kaynak program kodundaki her satrn balang adreslerini kopyalar. Bu adresler aslnda kaynak program komutundaki her satrn ilk makine komutu adresleridir. /noignorecase veya /noi Bu anahtar, sembol isimlerinde byk/kk harf ayrmn yapar. /nodefaultlibrarysearch veya /nod Bu anahtarla, daha nce obje modllerin iine dahil edilmi olan ktphane isimlerine ait bilgileri grmemezlikten gelebilir, Link!i sadece komut satrnda belirtilen dizinlerde ktphane aramaya yneltebilirsiniz. /stack:boy veya /st:boy Bu anahtarla, boy parametresiyle verilen sayda bayt kadar program iin yn yaratabilirsiniz. Program esnasnda bir alt program, fonksiyon veya prosedrden bir dierine dallanrken, dn adresi ve dallanlan programn kullanaca deikenler bayt uzunluklar kadar yna baslr ve alt program ilemi iin muhafaza edilmi olur. Bunu gz nne alarak programnzn ihtiyacn karlayacak ekilde yn bykln belirleyebilirsiniz. Boy iin verilen deer onluk, sekizlik veya onlatlk dzende verilebilir. rnekler Link dosya /stack:512..: yn boyu 512 bayt. Link dosya /stack:0xFF..: yn boyu 255 bayt (FFh).

Link dosya /st:30...:

yn boyu 24 bayt (8lik dzende gsterim).

/cparmaxalloc:say veya /c:say Bu anahtarla programn bellee yklenirken gerek duyulacak olan 16 baytlk maksimim paragraf saysn belirleyebilirsiniz. DOS bu say ile belirtilen bellek alann programn yklenmesi iin tahsis eder. Link normal olarak maksimum paragraf says olarak 65535i belirler eer bellekte bu byklkte bir alan yoksa bulunabildii en uzun kesintisiz bellek blounu ykleme ilemi olarak kullanr. Bu alan kontrol ederek bellekte dier programlara da yer aabilirsiniz. rnekler: Link dosya /c:15...: Link dosya /cparmaxalloc:0xff...: Link dosya /c:030..: 15 paragraf tahsis edilir. 255 paragraf tahsis edilir (FFh). 24 paragraf tahsis edilir (8lik dzende gsterim).

/high veya /h Bu anahtar programn balang adresini kullanlmayan bellek alanndaki en yksek adres olarak belirler. Aksi halde Link balang adresi olarak en alak adresi belirleyecektir. /dsallocate veya /d Bu anahtar, programn DGROUPu (veri grubu) iindeki ilk bayt en yksek ofsete koyar, yani normalde DGROUPun ilk bayt data segmentinin ilk ofsetinden balarken veri baytlar segmentin sonundan baa doru gider. /overlayinterrupt veya /s:say Bu anahtar, overlay ykleme modlnn kesme numarasn say olarak belirler. Normalde bu anahtar kullanlmakszn bu deer 3Fhdr. Bu anahtar, overlay kullanmn salayan derleyiciler tarafndan yaratlm obje modlleri ile kullanlmaldr. /segments:say veya /se:say Linkin program bana ayraca blm says 128dir. Eer programnz bu saydan fazlasn kullanyorsa bu anahtarla st blm says snrn belirleyebilirsiniz. Bu sayy yine onluk, onaltlk ve sekizlik dzende gsterebilirsiniz. /dosseg veya /do Bu anahtarla, Link icra program iindeki tm blmleri MS-DOS segment-sralamasna gre dzenler. Bu sz edilen sralama yledir: - CODE snfndaki tm segmentler veya blmleri icra programnn en bana yerletirir. - DGROUPa ait olmayanlar CODEdan sonra yer alr. - Dosya sonuna DGROUP yeleri yerletirilir. LOADFIX Ama Dizilim : 64 Kbtan byk programlarn almasn salar. : loadfix[src:][dizinad]dosyaad [src:][dizinad]dosyaad altrlacak programn bulunduu yer ve program dosyasnn addr. rnek: MUHASEBE.EXE isimli bir programmz olduunu varsayalm. Program altrmak iin aadaki komutu yazalm:

Muhasebe Programmz alrsa sorun yok. Eer almazsa ve Packed file corrupt diye bir mesajla karlarsak komutu aadaki ekilde vermemiz gerekir: loadfixmuhasebe LOADHIGH LH Ama Dizilim : Bir program st hafzaya (upper memory) yklemek iin kullanlr. Bylece dier programlar altrmak iin daha fazla yer kalr. : lh[src:][dizinad]dosyaad[parametreler] veya loadhigh[src:][dizinad]dosyaad[parametreler]

Parametreler yklenen program iin gerekli anahtar bilgileri ierir. Bu komutu kullanabilmemiz iin st hafzay ynetecek bir program nceden yklemi olmanz gerekmektedir. MS-DOS bu ilem iin EMM386.EXE komutu kullanr. Ayrca EMM386.EXEyi kurmadan nce HIMEM.SYS sistemini kurmu ve CONFIG.SYS dosyasn buna gre deitirmi olmanz gerekmektedir. LOADHIGH komutu genellikle klavye dzenleyici, ekrana font ykleyen programlar, doskye, hesap makinesi programlarm gibi memoryde srekli yer igal eden programlar st hafzaya yklemek iin kullanlr. Dier uygulama programlarn st hafzaya yklemeye almamaldr. rnek: lh doskey MEM Hafza Gsterme Ama Dizilim : Kullanlan ve geriye kalan bo hafzay ekranda gsterir. Yerletirme yaplan blgelerin, serbest blgelerin ve yklenen programlarn listesini yapar. : mem[/program] veya mem[/debug] veya mem[/classify]

/program Hafzaya yklenen programlar ekranda gsterir. /debug /classify Programlar, dahili srcleri ve dier program bilgilerini verir. Yklenen programlarn hafzadaki durumlar hakknda bilgi verir.

rnek: mem /program

Veri aadaki dkmn benzeri olacaktr.


Adres Address 000000 000400 000500 000700 001330 002700 sim Name Uzunluk Size 000400 000100 000200 000030 0013D0 0075F0 000470 005F40 0005D0 000100 000200 000100 000740 000040 000940 000040 000100 000090 001020 0000E0 0176F0 077A40 Tip Type Interput Vector ROM Communication Area DOS Communication Area System Data System Data System Data DEVICE= DEVICE= FILES= FCBS= BUFFERS= LASTDRIVE= STACKS= System Program Program -- Free -Environment -- Free -Program Environment Program -- Free --

I0 MSDOS I0 HIMEM SMARTDRV

009D00 009D50 00A6A0 00A6F0 00A800 00CCE0 0101C0 0102B0 0279B0 655360 652288 586048 1310720 0 196608

MSDOS COMMAND MSDOS COMMAND MSDOS DOSKEY MEM MEM MSDOS

bytes total conventional memory bytes available to MS-DOS largest executable program size bytes total contigous exended memory bytes available contiguous extended memory bytes available XMS memory

MIRROR Ama :Bir veya birden fazla disk bilgisini daha sonra unformat ve undelete komutlarnn kullanabilmesi iin kaydeder. Unformat komutu formatlanm bir disketi undelete komutu ise del komutu ile silinmi dosyalar kurtarmak iin kullanlrlar Dizilim mirror[src:[...]][/1][/tsrc[-giriler][...]] Mirror[/u] Mirror[partn]

O anki disket bilgilerini yazdrmak iin sadece mirror komutu yeterlidir. Mirror komutunun anahtarlar: /1 Disk hakkndaki en son bilgileri kullanr

/tsrcs[-giriler] Undelete komutu tarafndan kullanlmak zere belirtilen disk hakkndaki bilgileri kaydeder.Giriler blmne istenirse 1den 999a kadar bir say girilerek disk bilgileri dosyann bykl snrlandrlabilir. Bir drer verilmemesi halinde disk tipine gre aadaki deerler hazr olarak kabul edilir.

Disk bykl 360 K 720 K 1,2 MB 1,44 MB 20 MB 32 MB >32 MB /u /partn rnek Mirror a:

Giriler 25 50 75 75 101 202 303

Dosya bykl 5 K 9 K 14 K 14 K 18 K 36 K 55 K

/t anahtarnn ilevini iptal eder. Harddiskin dosya bilgilerini diskete yazar

Diskette kaytl dosyalar hakkndaki kurtarma bilgileri MRROR.FILisimli dosyaya yazlr. MKDIR MD Dizin Yaratma Ama Dizilim :Yeni bir dizin yaratr. :mkdir[src:]dizinad Veya Md[src:]dizinad Mkdir sayesinde ok seyiyeli bir dizin yaps kurabilirsiniz rnekler: Md\musteri Ana dizini altnda musteri adl bir dizin yaratr Md\musteri\borclu Musteri dizini altnda borclu adl bir dizin yaratr Cd\musteri\borclu Sonra Md bocrlu Musteri dizinine getikten sonra md komutunu kuldandmzda yine musteri dizini altnda borclu adl bir dizin yaratr. MODE Mode deitirme

Ama

:mode komutu birka farkl ama iin kullanlr.

Tm nitelerin veya tek bir nitenin durumunu ekranda gstermek iin. Paralel porta bal bir bilgiyazar (PRN,LPT1,LPT2 veya LPT3) her satrda 80 veya 132 karakter, her inte 6 veya 8 satr yada her ikisini birden yazacak ekilde dzenler. Baka bir grnt semek iin veya kullandmz grnt dzenini deitirmek iin kullanlr.grnt dzeninin deitirilmesi derken , 40 stun ile 80 stun arasnda bir grnt seilmesi siyahbeyaz ya da renkli bir grnt seilmesi grlen satr saysnn deitirilmesi grntnn bir ekrana veya bunlarn herhangi bir kombinasyonuna odaklanmasn anlyoruz .klavyenin yazma hznn ayarlar. Kod sayfa dntrme iin kullanlan niteleri hazrlar. Bilgiyazar verisin parelel bir porttan seri portlardan birine gnderir bylece seri port sistemin geerli bilgiyazar portu haline getirir. Mode komutunun bu kullanmlardan her biri iin ayr bir dizilimi olduundan aadaki blmde bunlar tek tek aklyoruz. Notlar: Klavyenin veya grnt modunun ayarlanmas gibi baz fonksiyonlar ancak ansi.sys srcsnn config.sys dosyasna yerletirilmesi durumunda iletilebilir. Mode komutu ile yaptnz deiikliklerin srekli olarak aktif olmasn istiyorsak bilgisayar her ata tekrar ayn ilemleri yapmamak iin autoexec.bat dosyas iine yerletirmekte fayda vardr. nitelerin durumu Ama Dizilim :nitelerin durumunu ekranda gsterir. mode[nite][/status] veya mode Mode komutunun kendisini yazmakla ekranda sisteminize takl olan tm niteleri grebilirsiniz /status rnek: Mode con anhtar sadece paralel bilgiyazarn durmlarn isterken kullanlr

Bilgiyazarn dzenlenmesi

Ama ayarlar Dizilim

:paralel bilgiyazar portuna (LPT1,LPT2 veya LPT3)bal bilgiyazarlarn zelliklerini :mode LPTn[:][c][,[l][,r]] Veya Mode LPTn(cols=c)(line=l)(retry=r]

Paralel bilgiyazar modlar iin PRN veya LPT1i deiimli olarak kullanabilirsiniz. Mode komutu ile paralel bir bilgiyazar iin parametreleri tespit etmek iin u seenekleri kullanabilirsiniz. n c l r Bilgiyazar numarasn belirler:1,2 veya 3 Her saturda olacak karakterleri belirler:80 veya 132 Dikey yerletirme ve her inteki satrlar belirler:6 veya 8 Zaman dolma hatalar olduu zaman yaplacak retry hareketini belirler.Bu seenek mode programnn bir ksmnn hafzada kalmasna tol aar.ayet mode komutunu bir network zerinde kullanyorsanz srekli retry iin r seeneini kullanmaynz.

Muhtemel deerler yledir: E B R NONE Megul bir portun durum kontrolnden hatay verir Megul bir portun durum kontrolnden megul verir Megul bir portun durum kontrolnden hazr verir Herhangi bir retry hareketinin yaplmadn gsterir

Mode komutu kullanlmad durumda kabul edilen deerler :bilgiyazar portu LPT1, her satrda 80 karakter ve her inte 6 satrdr. rnekler: mode lpt2: 132, 8 mode lpt2: ,8 Seri portun Dzenlenmesi Ama Dizilim :Seri haberleme portunun dzenlenmesini kontrol eder. :mode COMm]:]b,[,p[,d[,s[,r]]]] veya modeCOMmbaud=b[data=d][stop=s][parity=p][retry=r]

Seri port parametrelerini ayarlamak iin mode komutu ile aadaki seenekleri kullanabilirsiniz:

m b p d s r

Asenkron haberleme (COM) port numarasn belirler. letim hznn ilk iki digitini belirler:110,150,300,600,1200,2400,4800,9600, veya 19,200 Eleelerin belirler:N(hi) , O(anlamsz) , E(az) , M(iaret) , S(yer).Varsaylan deer E dir Data bitlerinin saysn belirler.5,6,7 veya 8. Durma bitlerinin saysn belirler:1,1.5 veya 2. ayet baud oran 110 ise kabul edilen deer 2dir aksi taktirde kabul edilen deer 1dir Ne tr bir retry hareketinin alnacan belirler. ayet mode komutunu bir network zerinde kullanyorsanz devaml retry iin r seeneini kullanmaynz.

Seenekler unlardr: E E B R Megul bir portun durum kontrolnden hatay verir Megul bir portun durum kontrolnden megul verir Megul bir portun durum kontrolnden hazr verir Herhangi bir retry hareketinin allnmadn belirtir

NONE

Grnt modunun ayarlanmas Ama Dizilim : Aktiv video adaptrn ve onun grnt eklini seerek kullandnz ekran dzenler. : mode display, n veya mode[display],shift[,test] veya mode con[:][cols=c][lines=]

Parametreleri grnt iin ayarlarken mode komutu ile u seenekleri kullanabilirsiniz. display u deerlerden birini belirler : 40, 80, BW40, BW80, CO40, CO80 veya MONO. 40 ve 80 rakamlar her satrdaki karakter saysn belirler. BW ve CO ise renkli grafik monitrn adaptrn belirtir, BW siyah_beyaz ve CO ise renklidir. MONO ise her satrda 80 karakter genilie sahip devaml bir grnts olan monokrom bir grnt adaptrn belirtir. Renkli bir Grafik Adaptr /CGA) grntnn saa ya da sola evrilmesini belirtir. Burada geerli deerler, sol iin L ve sa iin R dir. Grnt zerinde satrlarn saysn belirler. Muhtemel deerler 25, 43 ve 50 dir. Tm adaptrler btn bu hacimleri desteklemez. Her satrdaki karakterlerin saysn belirler. Muhtemel deerler 40 veya 80 dir. Grnty sraya dizmenizi salar. Ayrca ekrann doru bir ekilde sraya dizilip dizilmediini de bildirir.

shift n c test

Klavye Modunun Ayarlanmas Ama Dizilim : Klavye yazm hzn dzenler. : mode con[:][rate=r delay=d]

Yazm hzn dzenlemek iin, hem hz hem de gecikmeyi ayn anda semelisiniz. r d Yazm ara zamann belirler. Muhtemel deerler 1 ile 32 arasndadr. Kendi kendine tekrar balang gecikme zamann belirler. Muhtemel deerler 1 ile 4 tr (etkin deerler .25, .50, .75 ve 1 saniyedir).

Ekran Kod Sayfalarnn Ayaralanmas Ama Dizilim : Kod sayfalarn konsolunuz veya paralel bilgiyazarlar iin yerletirir ve ekrana verir. : mode nite codepage prepare=((yyy)[src:][dizinad]dosyaad) mode nite codepageselect=yyy mode nite codepage refresh mode nite codepage[/stasus] Kod sayfasn parametrelerken bunu destekleyecek niteyi belirler. Geerli nite isimleri CON, LPT1, LPT2 ve LPT3 tr. Bir kod sayfasn belirler. Geerleri kod sayfalar 437, 850, 860, 863 ve 865tir.

nite yyy

dosyaad MS-DOSun belirlenen nite iin bir kod sayfas hazrlamakta kullanld kod sayfas bilgi (CPI) dosyasnn adn tanmlar. mode nite codepage komutu ile kullanabileceiniz 4 kelime vardr. Bunlarn her biri mode komutunun farkl bir ilem yapmasn salar. Aada bu kelimelerin her biri hakknda aklamalar bulacaksnz: prepare select MS-DOSa ait belli bir nite iin kod sayfalar hazrlanmasn syler. O niteyle bunu kullanmazdan nce sz konusu nite iin bir kod sayfas hazrlamalsnz. Belli bir nite ile hangi kod sayfasn kullanmak istediinizi belirler. Seimi yapmazdan nce bir kod sayfas hazrlamalsnz.

refresh Bir nite iin hazrlanan kod sayfalar her hangi bir fiziksel veya dier hatlardan dolay kaybolacak olursa bu kelime hazrlanan kod sayfalarn eski haline dndrr. /stats Bir nite iin hazrlanan ve / veya seilen mevcut kod sayfalarn ekrana verir. Dikkat ediniz, aadaki komutlarn ikisi de ayn neticeleri vermektedir:

mode con codepage mode con codepage/stats Dolayl Yazdrma

Ama Dizilim

: Veriyi paralel porttan seri haberleme portuna dzelterek gnderir. : modeLPTn[:]=COMn[:]

MORE Akan Grnty Durdurmak Ama Dizilim : Ekranda gsterilen verinin bir ekrana smamas durumunda her 24 satrda bir grnty durdurup bir tua baslmasn bekler. : more<kaynak veya kaynak:more Kaynak bir dosya veya komuttur.

More uzun dosyalarn izlenmesinde yaygn bir ekilde kullanlr. rnein kaynak olarak dil komutunu sort komutunu veya bir dosya ismini kullanabilirsiniz. More komutu bunun ardndan duracak ve ekrann dibinde moremesajn verecektir. Baka bir bilgi ekrann grntlemek iin her hangi bir tua basnz. Sonra tm bilgiyi okuyana kadar tua basmaya devam ediniz. Girdi bilgisini ekranda grlene kadar tut. NLSFUNC Ama Dizilim : lkeye zg bilgileri ykler. : nlsfunc[src:][dizinad]dosyaad

dosyaad, lkeye zg bilgileri ieren dosyay belirtir. Nlsfunc komutu geniletilmi lkeye zg bilgilerin ve kod sayfa anahtarlarnn kullanmn salar. Dosya isminin kabul edilen deeri config.sys dosyasndaki country komutu ile belirlenir. ayet config.sys dosyanzda country komutu bulunmuyorsa MS-DOS lkeye zg bilgiler iin ana dizininizin iinde ki country.sys dosyasn kullanr. nlsfun.exeyi tespit etmek iin config.sys dosyasndaki install komutunu kullanabilirsiniz. PATH Arama Yolu Ayarlar Ama Dizilim : Komut arama yolunu ayarlar. : path[src:][dizinad][;[src:][dizinad]...] veya path;

Bir komut arama yolunun maksimum uzunluu 127 karakterdir. Yol komutu MS-DOSa programlarn hangi dizinlerden aranmas gerektiini syler. .com, .exe, veya .bat uzantl dosyalar zerinde altnz dizini aradktan sonra yol ayarlanm dizinlerde arar. rnek: path c:\dos; c:\dbase

MS-DOS programlarn dos dizinine bir database programn da dbase dizinine kopyaladnz varsayalm. Yukardaki komutu verdiinizde veya autoexec.bat dosyasn iave ettiinizde hangi dizin veya alt dizinde olursanz olun bu programlar alacaktr. PRINT Yazdrma Ama : Bir metin dosyasn bilgiyazdrdan almak.

Dizilim : print[/d:nite][/b:hacim][/u:deer1][/m:deer2][/s:deer3][/q:dosyasays][/t][szr:] [\dizinad\dosyaad][/c][/p] Print komutunu ancak bilgiyazarn seri veya paralel portlarndan birinde bal bilgiyazar veya plotter (izici) gibi bir nite bal olmas durumunda kullanabilirsiniz. Print komutunun anahtarlar: /d:nite: Yazdrma nitesinin adn belirler. ayet /d seerseniz, bu ilk parametre olmaldr. Varsaylan nite PRNdir. Paralel portlar iin dier muhtemel yazdrma nitelerin isimleri yledir: LPT1, LPT2 ve LPT3. COMX, seri bir portu gsterir, burada x, 1den 4e kadar bir saydr.

/b:hacim Dahili bufferin byte olarak hacmini belirler. Print komutunu hzlandrmak iin /b deerini arttrmalsnz. /bnin minimum 512 ve deer verilmedii zaman kabul edilen deeri ise 1634tr. /u:deer1 Print komutunun bilgiyazar bekleyecei saat tiklerinin saysn belirler. Eer belirlenen zaman dahilinde bilgiyazar msait deil ise, i grlmeyecektir. deer1 iin geerli deerler 1den 255e kadardr. Deer verilmediinde 1 kabul edilir. /m:deer2 Bilgiyazarn bir karakteri vurmak iin gereken saat tiklerinin saysn belirtir. deer2 iin geerli deerler 1den 255e kadar deimektedir. Deer verilmediinde 2 kabul edilir. /s:deer3 Print komutunda MS-DOS programcs tarafndan kullanlan zaman araldr. Geerli deerler 1den 255e kadardr. Deer verilmediinde 8 kabul edilir. /q:dosyasays Yazma srasna dosyalarn saysn belirler. /q anahtar iin minimim deer 4 olup makximum deer 32 kabul edilir ve deer verilmezse 10 kabul edilir. Dosya saysn deitirmek iin her hangi bir dosya ismi belirtmeksizin print komutunu girmelisiniz. /t /c /p Yazlmay bekleyen tm dosyalar siler. ptal komutunu altrarak nceki dosya adn ve yazma srasnda bundan sonraki tm dosya adlarn siler. /c anahtarndan evvel bir dosya ad belirlemeniz arttr. Yazma modunu aarak, yazma srasna nceki dosya adn ve takip eden dosya adlarn ilave eder. /p anahtarndan nce bir dosya ad belirlemeniz arttr.

Her hangi bir seenek verilmeksizin kullanldnda print komutu yazma srasnda bulunanlarn bu sraya hibir ekilde etki etmeksizin ekranda gsterir. /d, /b, /u, /m, /s ve /q anahtarlar MS-DOSu altrdktan sonra sadece print komutunu ilk kez devreye sokarken kullanlabilir. rnek:

print fiyat.txt /c PROMPT Komut Uyars Ama Dizilim : MS-DOS komut uyarsn deitirir. : prompt [[text][$karakter]...]

Bu komut MS-DOS sistemini promptunu deitirmenizi salar. Eer prompt komutunu kullanrken yeni bir deer girmezseniz prompt alan srcnn adn ihtiva eden deere ayarlanm olur. zel promptlar ortaya karmak iin prompt komutuyla aadaki karakterleri kullanabilirsiniz: u promptlar almak iin = karakteri $ karakteri iinde bulunduunuz zaman O gnk tarik zerinde altnz src dizini Uyarlama numaras Varsaylan src < karakteri < karakteri karakteri ENTER LINEFEED ASCII kod X1B (escape) Geri alan (backspace)(prompt satrna yazlm bir Karakteri silmek iin) rnek: prompt $P$G Bilgisayar normalde komut uyarsn c> veya a> eklinde verir. Ayrca o anda alan dizinin adn gstermez. Yukardaki komutu kalvyeden yazdnzda ve autoexec.bat dosyasn ilave ettiinizde bu uyar c:\> ekline dnr. Muhasebe isimli dizine getiinizde c:\MUHASEBE> eklinde grlr. QBASIC Ama Dizilim : MS-DOS Qbasic programn altrr. Qbasic program yazmay ve bunlar uygulanabilir makine kodlarna dntrmeyi salar. : qbasic[/b][/editor][/g][/h][/mbf][/nohi][/run][src:][dizinad][dosyaad] u karakterleri yaznz $q $$ $t $d $p $v $n $g $1 $b $$e $h

Qbasic komutunun anahtarlar: /b /editor /g /h Renkli monitre sahipseniz qbasici siyah-beyaz gsterir. MS-DOS editr altrr. CGA monitrun en hzl bir ekilde gncellemesini salar Ekrannzdaki grlebilecek maksimum satr saysn gsterir.

/mbf /nohi /run

Yap fonksiyonlar (MKS$, MKD$, CVS ve CVD) MKSMBR$, MKDMBFS, CVSMBF ve CVDMBFye dntrr. High-intencity video ile desteklenmeyen bir monitr kullanmanza olanak verir. Bu tuu COMPAQ laptop bilgisayarlarla kullanmaynz. Belirlenen basic program grntlenmeden nce altrr. Dosya ismini belirtmelisiniz.

RECOVER Bozuk Dosyalar Kurtarma Ama Dizilim : Disk zerindeki bir veya birka sektrn bozulmas veya hatal olmas halinde dosya veya dosyalardaki okunabilir bilgileri kurtarr. : recover[src:][dizinad]dosyaad veya recover src

ayet chkdsk komutunuz disk zerinde bir sektrn bozuk olduunu haber verirse recover komutu diskteki her dosyay veya sadece bozuk sektre sahip olan dosyay dzeltmek iin kullanabilirsiniz. Bozuk bir sektr bulunduu zaman bu sektrdeki bilgi, bozuk olmayan baka bir yere aktarlr. Ana dizin sadece snrl sayda girdi tutabilecei iin alnan baz dosyalar kaybolabilir. Eer bir diskteki tm dosyalarn geri alnmas gerekiyorsa dosyalar tek tek alnz. Dosyalar alt dizine almaya veya btn diski bir anda kurtarmaya kalmaynz. Bir alt dizini recover komut satrnda belirtilmesi alt dizinin dosyalarn sakland orijinal alt dizinlerin yerini ana dizine alnmasna sebep olur. Recover komutu network zerinde almaz. Subst veya join komutlarnda kullanlan srcler zerinde almaz. Recover komutu backup veya restore komutlaryla almaz. rnekler: recover fiyat.txt Fiyat.txt dosyanz bozuk alanlar ieriyorsa bu komutu yazn. Dosya iindeki kurtarlabilecek bilgileri file0001.rec dosyas iinde ana dizine yazlm olarak bulacaksnz. recover c: Hard diskin tamamn tarayp kurtarlacak bilgileri kurtarr. Eer hatal dosya miktar oksa ve diskteki bo alan azsa dosyalar bir nceki rnekte gibi tek tek kurtarmanz iyidir. REN RENAME Dosya smi Deitirme Ama Dizilim : Bir dosyann ismini deitirir. : rename[src:][dizinad]dosyaad1dosyaad2 veya ren[src:][dizinad]dosyaad1dosyaad2

dosyaad1, dosyann eski ismi

dosyaad2, dosyann yeni ismini belirtir dosyaad1 ile verilen dosyay ren komutu diskte varsa dosyaad2 ile deitirecektir. Her iki dosya ad seeneinde joker kullanabilirsiniz, fakat bu jokerleri dosyaad2 de kullanrsanz ren benzer karakterlerin pozisyonlarn deitirmeyecektir. rnekler: ren fiyat.txt eski-fi.txt fiyat.txt dosyas eski-fi.txt adn alr. ren *.txt *.pub uzants .txt ile biten btn dosyalarn uzantlar .pub olur. REPLACE Dosya Yenileme Ama Dizilim : Ayn isimdeki dosyalar bir disk veya dizinden dierine kopyalar. : replace[src:]\dizinad\dosyaad[src:][\dizinad2\dosyaad2][/a][/p][/r][/s][/w][/u]

\dizinad\dosyaad, kaynak dizinad ve dosya addr. \dizinad\dosyaad, ise hedef dizinad ve dosya addr. Hedef dizindeki doyalar ayn ismi alm olan kaynak dizindeki dosylarla zerine kopyalar. /a anahtarn belirlediiniz zaman replace kaynak dizindeki dosyalar hedef dizindeki dosyalara ekler. Replace komutunun anahtarlar: /a /p Hedef dizindeki mevcut dosyalarn yerlerine yenilerini koymak yerine hedef dizine yeni dosyalar ilave eder. Bu anahtar /s veya /u anahatarlar ile kullanamazsnz. Hedef dosyay deitirmeden veya bir kaynak dosya eklemeden nce size aadaki gibi bir mesaj gndererek uyarda bulunur. Replace filename ?(Y/N) Dosya deitirilecek mi (Evet/Hayr) ? Normal dosyalarn yannda silinemez, dosyalar da deitirir. Benzer dosyalar yerletirme ilemini yaparken hedef dosyann tm alt dizinlerini aratrr. Bu anahtar /a anahtar ile zttr. Replace kaynak dizindeki alt dizinleri asla aratrmaz. Kaynak dizinde bulunan dosyalarda daha eski olan hedef dizin dosyalarn deitirir. Bu anahtar kaynak dosyann kayt, zaman/tarihin hedef dosyadakilerle karlatrr ve yalnzca yenilenmesi gereken dosyalar yerletirir. Kaynak dosyalar aratrmaya balamadan nce bir disk srmenizi bekler. ayet bu anahtar belirtmezseniz yerletirme ve dosyalarn eklenmesi ilemi hemen balar.

/r /s

/u

/w

rnek: replace a:fiyat.txt c:\muhasebe a: srcsndeki fiyat.txt dosyasn muhasebe dizininde bulunan fiyat.txt dosyas zerine kopyalar. RESTORE

Yedeklenmi Dosyalar Geri Kopyalama Ama Dizilim : Backup program kullanlarak yedeklenmi dosyalar hard diske geri kopyalar. : restore src1:[src2:][\dizinad\dosyaad][/s][/p][/b:tarih][/a:tarih][/e:zaman] [/:zaman][/m][/n] Restore komutu benzer veya benzer olmayan tipteki disklerden dosyalar kopyalayabilir.

Restore komutunun anahtarlar: /s /p Alt dizinleri de geri kopyalar. En son backup ileminden beri deimeye uram olan veya sadece okuma amal olan dosya spesifikasyonu ile uyumlu durumdaki dosyalar geri kopyalamak iin izin verir. Tarihten nce veya tarihte deitirilmi olan dosyalar geri kopyalar. Tarih veya tarihte veya tarihten sonra deitirilmi olan dosyalar geri kopyalar.

/b:tarih /a:tarih

/e:zaman Zamanda veya zamandan nce deitirilmi olan dosyalar geri kopyalar. /:zaman Zamanda veya zamandan sonra deitirilmi dosyalar deitirir. /m /n En son backuptan sonraki deitirilmi dosyalar geri kopyalar. Hedef dosyada olmayan dosyalar geri kopyalar.

RMDIR RD Dizin Ad Silme Ama Dizilim : Bir dizinin adn diskten siler. : rmdir[src:]dizinad veya rd[src]dizinad

inde dosya veya alt dizin bulunmayan dizinlerin adn siler. Dizin iinde sadece . ve .. karakterleri varsa iinde dosya yok demektir. Buna ramen baz dizinleri silmek istediinizde dizini silemezsiniz. Bu durumda ya dizinin yapsnda bir bozukluk vardr ya da dizinde gizli dosya bulunmaktadr. Gizli dosyalar aa karp sildikten sonra dizini silebilirsiniz. Bir dizinin iindeyken o dizinin adn diskten silemezsiniz. nce cd.. komutu ile dizini terk etmeniz gerekir. rnekler: Diskten mteri isimli dizini kartmak istediinizde srayla u ilemleri yapn: cd mteri del *.* cd.. rd mteri

SET Ama Dizilim : Programlarda daha sonra kullanlmak zere hafza bir karakter dizisi yerletirir. : set[deiken=[string]

MS-DOS bir set komutu ald zaman verilen karakter dizisini ve parametresinin hafzann bir blmne yerletirir. Bu karakter dizisi MS-DOS iin anlamszdr. Fakat daha sonradan bir program tarafndan kullanlacaktr. rnek : set lib=c:\lib Kullandnz derleyicinin program ktphanesine eriebilmek iin byle bir komuta ihtiyacnz olabilir. SETVER Uyarlama Tablosu Ama Dizilim : MS-DOS 5.0 altnda almayan yada bozuk olan programlar altrr. : setver[src:dizinad][dosyaadn.nn] setver[src:dizinad][dosyaad[/delete[/quite]] dosyaad Uyarlama yaplacak program dosyasnn addr. n.nn alalack programn alaca MS-DOS uyarlama numarasdr.

Setver komutunun anahtarlar: /delete /qiute Belirlenen program dosyas iin versiyon tablosu giriini iptal eder. Bu tu /d olarak kullanlabilir. Versiyon tablosunun iptal edilmesi srasnda grlen mesajlar gizler.

Setver farkl MS-DOS uyarlamalarnda alan programlar iin bir program ismi listesi ve programn hangi MS-DOS uygulamasnda alacan belirten uyarlama listesi tutar. Bu listeye program ismi ekleme ve karma yukarda anlatlmtr. ncelikle setverin aktivite gsterebilmesi iin config.sys dosyasna aadaki satr ekleyip bilgisayar yeniden altrmalyz. device=c:\dos\setver.exe Daha sonra setverin uyarlama tablosuna program ismini ve uyarlama numarasn eklemeliyiz. SHARE Ama Dizilim : Dosya paylamn ve kilitlenmesini tespit eder. : share[/f:space][/l:locks]

Share normalde ilemler arasnda paylalacak dosyalarn bulunduu ve network evresinde kullanlr. ayet share tespit edilirse bir aplikasyonun tm okuma ve yazma istekleri alm olan dosyadaki dosya paylam koduna doruluu tespit edilir. ayet bir okuma veya yazma ileminin ortasnda disk deitirilse share yeni konulan diskin srcde daha nce bulunan disk olup olmadn belirlemek iin disk etiketine bakar. Eer disk

etiketi ayn deil ise MS-DOS geersiz disk hatas mesaj gnderir, ve ndeki diskin srcye konulmasn ister. nceki disk srld taktirde share okuma ve yazma ileminin baaryla tamamlanmasn salar. Share komutunun anahtarlar: /f:space Dosya paylam bilgilerinin kayt edilmesi iin kullanlacak olan MS-DOS hafza blm iin bytelar halinde dosya boluu tahsis eder. /f anahtar iin deer verilmezse 2048 kabul edilir. una dikkat etmek gerekir ki \dizind\dosyaad iin ortalama 20 byte ayrlr. Her ak dosyann 11 byte ilavesi ile birlikte btn dosya ad genilii iin yeterli boluk gerektirir. Kullanacanz kilit saysn belirler. /l anahtar iinb deer verilmediinde deer 20 kabul edilir.

/l:locks rnek: Share SORT Sralama Ama Dizilim

: Girdiyi okur, bilgiyi sralar ve daha sonra sralanm bilgiyi ekrana, bir dosyaya veya baka bir araca yazar. : [kaynak]sort[/r][/+n] veya sort[/r][/+n]<kaynak

Sort komutu belli bir stundaki karaktere bir dosyay alfabetik sra ile dizmenize imkan tanyan bir filtre programdr. Sort program, ASCII kod tablosundaki sraya gre sralama yapar. Sort komutunun anahtarlar: /r Sralama olayn ters evirir; yani zden aya ve 9dan 0a doru dizer.

/+n Dosyay bu n satrndaki karaktere gre dizer. Eer bu deikeni belirlemezseniz sort komutu dosyay ilk satrdaki karaktere gre tanzim eder. Bir kaynak belirlemediiniz srece sort filtre rol oynar ve girdileri MS-DOS standart girdisinden kabul eder. Sort byk harf ve kk harf arasnda ayrm yapmaz. ASCII kod 127 zerindeki karakterler country.sys dosyasndan bulunan bilgiye ya da config.sys dosyasndaki country komutu ile tanmlanan kod sayfasna bal olarak tanzim eder. rnekler: sort<adres.adr Bu komut adres dosyamz alfabetik saraya koyup ekranda grntler. dirsort/+4 Dosya listesindeki ilk 4 karakterlerini dikkate alarak sralar ve ekranda gsterir. SUBST Ama : Bir src harfi ile dizin arasnda balant kurar.

Dizilim

: subst[src:src:dizinad] veya subst src:/d

Bir src harfi ile dizin arasnda balant kurmanz salar. Bu src harfi daha sonra bir virtual srcy temsil eder. nk src harfini asl fiziksel srcy temsil ediyor gibi kullanabilirsiniz. MS-DOS virtuel srcy kullanan bir komut bulduu zaman dizin ad ile src harfinin yerini deitirir ve yeni src harfinin fiziksel srcye aitmi gibi davranr. Subst komutunu seeneksiz yazarsanz MS-DOS devredeki virtuel srclerin isimlerini gsterir. Virtel srcy devraden karmak iin /d anahtarn kullann. u komutlar subst komutunda veya join komutunda kullanlm srcler zerinde kullanlmaz: backup, format, chkdsk, label, diskcomp, recover, diskcopy, restore, fdisk, sys. rnek: z: c:\yeni Bu komutu uyguladktan sonra yeni dizinine tpk src deitirir gibi z: komutunu vererek geebilirsiniz. Ayn zamanda bu dizinine cd\yeni komutu ile de geebilirsiniz. z: c:\yeni/d Bir nceki komutla yaplan deiiklii iptal eder. SYS Sistem Dosyalarn Yerletirme Ama Dizilim : MS-DOS sistem dosyalarn disk srcsnden hard diske transfer eder. : sys[src:][dizinad]src

Sys komutu bir dikstteki sitem dosyalarnz yeni bilgilerle gncelletirir. Sys komutundan sonra bir src harfi yazmalsnz. Transfer edilen dosyalar unlardr: IO.SYS, MSDOS.SYS ve COMMAND.COM. Sys komutu, subst ve join komutu ile alan srcler zerinde almaz. Sys bir network altnda almaz. rnek: sys a: c: TIME Zaman Gsterme / Deitirme Ama Dizilim : Sistem tarafndan bilinen zaman grmenize ya da sistem zamann deitirmenize imkan tanr. : time[saat:dakika[:saniye[salise]]][ap]

MS-DOS 24 saatlik dilimler halinde zaman takip eder ve bir dosyay deitirdiimizde vay yeni bir doya atmzda bunlar dizine gemek iin zaman bilgisini kullanr. Time komutu tek bana kullanldnda o anki zaman gsterir ve zaman deitirme imkan verir. leden nce iin a, leden sonra iin de p anahtarn kullannz. Current time is hh:mm:ss:cc Saat u anda saat:dakika:saniye:salise

Enter new time Yeni bir zaman giriniz ayet zaman deitirmek istemezseniz ENTER tuuna basnz. ayet zaman deitirmek isterseniz 24 saatlik birim iinde yeni deerler giriniz. Eer geerli bir zaman girmezseniz MS-DOS aadaki mesaj verir ve geerli bir zaman girmenizi bekler: Invalid time Geersiz zaman Enter nwe time Yeni zaman giriniz TREE Dizin Listesi Ama Dizilim : Srcdeki dizin ve alt dizinleri her birinin adlarn emamatik olarak ekranda gsterir. : tree[\dizinad\dosyaad[/f][/a]

Dizin isimlerinin bulunmas Tree komutu her dizinin btn dizin adnn listesini verir. Eer tek bir src ismi belirtirseniz bu srcdeki ana dizinden balayarak btn tree yaps ekranda gsterirlir. Belli bir dizini belirlerseniz, o dizinden balamak zere tree yaps ekranda gsterilir. Tree komutunun anahtarlar: /f /a rnek: tree/f TYPE Dosya eriini Gsterme Ama Dizilim : Bir metin dosyasnn ieriini ekranda gsterir. : type[src:]dosyaad Her dizindeki dosyalarn isimlerini ekranda gsterir. Kod sayfalarnda mevcut olan grafik karakterlerin tree tarafndan kullanlmasn salar.

Metin dosyasn deitirmeden incelemek iin typr komutu kullanlr. rnek: type fiyat.txt Dosya ekrandan akarak geer ve son sayfada durur. type fiyat.txtmore Dosya ekrana sayfa sayfa gelir. Her tua bastka bir sayfa atlar.

UNDELETE Dosya Kurtarma Amaa Dizilim : Del komutu ile silinen dosyalar geri armak iin kullanlr. : undelete[[src:][dizinad]dosyaad[/listall][/dos/dt]

Undelet komutunun anahtarlar: /list /all /dt /dt Sadece kurtarlabilecek dosyalar listeler ancak kurtarma ilemi yapmaz. Sizden onay beklemeden mmkn olan tm dosyalar kurtarr. MS-DOSun silinmi olarak gsterdii dosyalar kurtarr. Mirror dosyas kullanmaz. Mirror komutuyla kaydedilmi dosyalar kurtarr.

rnek: undelete c:\dos\*.*/list Dos dizinindeki silinmi tm dosyalar ekranda gsterir. Eer silinmi dosya varsa kurtarmak iin aadaki komutu kullanabilirsiniz. undelete c:\dos\*.*/all Dos dizinindeki silinmi tm dosyalar onay beklemeden kurtarr. UNFORMAT Disk(et) Kurtarma Ama Dizilim : Format komutuyla silinmi bir diski kurtarmak iin kullanlr. : unformat src:[/j] unformat src:[/u][/][test][/p] unformat[/partn][/]

Unformat komutunun anahtarlar: /j /u / test /p /partn Komut satrnda tek bana kullanlr ve mirro programnda elde edilen bilgilerle disk durumunun doruluu kontrol eder. Diski kurtarma ilemini yapmaz. Mirror dosyasn kullanmadan diski kurtarr. Disk tam olarak eski haline dndrlemez. Ancak mirror program ile disk bilgilerini kaydetmediyseniz bu anahtar kullannz. Diskteki tm dosyalar listeler. Bilgilerin tekrar nasl kurtarlacan ve nasl dzenleneceini gsterir. Ekrana gelen mesajlar yazcdan yazdrr. Mirror komutu /partn anahtar kullanlarak disk bilgileri PARTNSAW.FIL dosyasna yazdrlmsa bu anahtar kullanlarak diskteki bilgeler kullanlabilir.

rnek: unformat a:/u

Mirro dosyas kullanmadan diskteki eski bilgileri kurtarmaya alr. VER MS-DOS Uyarlama Numaras Ama Dizilim : MS-DOS uyarlama numarasn gsterir. : ver

Kullandnz MS-DOS uyarlamasnn ne olduunu renmek isterseniz ver komutunu yaznz. Uyarlama numaras ekranda grlecektir. rnek: ver MS-DOS 5.00 VERIFY Bozuk Dosya Kontrol Ama Dizilim : Bir diske yazarken verify anahtarn anahtarn aar veya kapar. : verify[on] veya verify[off]

Dosyalarnzn diske doru yazlp yazlmadn kontrol etmek iin bu komutu kullanabilirsiniz. Bu komut copy komutundaki /v ile anahtar ile ayn ii grr. rnek: verify on VOL Disk Etiketini Gsterme Ama Dizilim : Eer varsa disk etiketini ve seri numarasn ekranda gsterir. : vol[src:]

Bu komut belirli bir srcdeki disk etiketini ekranda gsterir. Eer srcy belirtmezseniz MSDOS alan srcdeki disk etiketini gsterir. rnek: vol c:

2001 2002 2. DNEM DNEM DEV

Ad Soyad Snf No retmen Ad Bran Dnem devi Konusu Okulun Ad

: Enis Naci : Doan : 9/O : 3462 : Gnl Bedir : Bilgisayar : MS-DOS letim Sistemi Komutlar lem Yaplmas ve Tarihesi : Kadriye Morolu

You might also like