Hi ngh sinh vin nghin cu khoa hc ln VIII

Nm 2008-2009

AP DUNG CHNG KHON PHI SINH CHO TH TRNG CHNG KHON VIT NAM
Nguyn Hoang Phng Anh, Nguyn Thi My Linh Lp 06TT2D, Khoa Tai chinh Ngn hng TOM TT Chng khon phi sinh l cng c ti chnh c s dng ph bin trn th gii. Trong ti, nhom nghin cu nhn mnh v nu bt ln c chc nng phng nga ri ro ca chng khon phi sinh, tinh tt yu ca vic ap dung chng khon phi sinh cho thi trng chng khoan Vit Nam. Thng qua nghin cu cc sn giao dch chng khon phi sinh trn th gii, nhm nghin cu a ra c mt l trnh p dng, km theo nhng gii php c th p dng chng khon phi sinh cho th trng chng khon Vit Nam. QUA TRINH NGHIN CU VA KT QUA 1. Bi hc kinh nghim i vi Vit Nam T cc c cu t chc, c ch giao dch, qui trnh thanh ton v gim st ca Cc sn giao dch cng c phi sinh trn, in hnh l Sn giao dch quyn chn Chicago (CBOE), Sn giao dch giao sau OneChicago, Sn giao dch Singapore, nhm nghin cu chng ti rt ra nhng nhn xt ca cc sn giao dch m Vit Nam cn tm hiu v p dng chn lc nh sau: Th nht, i vi Sn giao dch quyn chn Chicago (CBOE) v Sn giao dch giao sau OneChicago, vic thanh ton qua cng ty thanh ton b tr gip cho vic kim sot d dng v thun li hn. M hnh qun l v c ch gim st cht ch, qui trnh giao dch linh hot v hnh thc ng k giao dch dn ch. Tuy nhin, c mt qui m giao dch, qun l v gim st nh vy, sn giao dch cn phi c mt c s h tng k thut hin i, mt h thng c ch php l hon chnh. y c xem l im yu ln nht ca Vit Nam. Vit Nam s phi tn rt nhiu thi gian, chi ph c th dng nn mt sn giao dch quy m nh vy. Bn cnh , vai tr ca nh to lp th trng c xem l thnh vin chnh thc v hp php ti CBOE. Nh to lp th trng thng l cc t chc ti chnh ln, c th l cc t chc mi gii gip cho th trng lun trng thi cn bng v n nh; ng thi chu s gim st theo cc qui nh ca y ban chng khon v Cc d tr lin bang Hoa K. Trong khi , nh to lp th trng ti Vit Nam thng l cc c nhn, t chc hot ng t pht, rt d gy ra tnh trng tiu cc v lng on th trng. Ngoi ra, sn giao dch

Hi ngh sinh vin nghin cu khoa hc ln VIII

Nm 2008-2009

quyn chn Chicago v sn giao dch giao sau One Chicago c mt h thng lnh v cng a dng, p ng c nhu cu ca cc nh u t. Th hai, ti sn c s ca hp ng giao sau v hp ng quyn chn khng ch l c phiu m cn l cc ch s chng khon (chng khon ch mc), c bit sn giao dch chng khon Singapore ni bt v giao dch cc ch s chng khon Chu . V d nh ch s Nikkei 225 ch s o lng gi chng khon ca 225 n v nim yt pht hnh u tin trn s giao dch chng khon Tokyo c s dng trn ton th gii nh l ch s i din cho th trng chng khon Nht Bn, bng giao dch quyn chn SGX Nikkei 225, nh u t c th theo di s bin ng ca th trng chng khon Tokyo. Tng t, Vit Nam cng c th thc hin giao dch hp ng quyn chn da trn ti sn c s l ch s VNIndex, a ra nhng tiu chun cho mt hp ng quyn chn ch s chng khon sao cho thch hp vi tnh hnh kinh t th trng Vit Nam. Th ba, m hinh giao dich cua san Singapore la s kt hp va la san giao dich chng khoan va la san giao dich chng khon phai sinh. M hinh nay la hng ma nhom nghin cu mun chon xy dng san giao dich chng khon phai sinh kt hp vi san chng khoan hin nay Vit Nam. 2. Khao sat nhu cu cua nha u t trong vic ap dung chng khoan phai sinh trn TTCK Nhm nghin cu pht ra 100 bng cu hi kho st v s hiu bit v nhu cu ca nh u t trong vic p dng chng khon phi sinh cho th trng chng khon Vit Nam. 3. Kt qua
S H I U B I T V C K P S C A N T
5 6% 14 %

K IN H N G H I M S D N G C N G C P H I S IN H C A N T

N H U C U S D N G C K P S C A N T
76%

6%

12%
k hng bit u c

18%
P hng ng a ri ro a ng S P u t

2 4%

94%
Ch a s dng s d ng
S dng ngay hon thin CS P L & CS HT

Hinh 1

Hinh 2

Hinh 3

Hinh 1: S hiu bit v chng khoan phai sinh cua nha u t Hinh 2: Kinh nghim s dung cng cu phai sinh cua nha u t Hinh 3: Nhu cu s dung chng khoan phai sinh cua nha u t Trong tm cua bai khao sat la xem xt nhu cu ca cac nha u t trn TTCK i vi chng khon phai sinh. Kt qu cho thy: nhu cu s dng chng khon phi sinh ca nh 2

Hi ngh sinh vin nghin cu khoa hc ln VIII

Nm 2008-2009

u t trn th trng chng khon l 100%, trong 24% nh u t cho rng cn c s dng ngay v 76% nh u t cho rng cn phi hon thin khung php l v c s h tng, khi th trng l r nhng yu t ri ro th nhu cu i vi nhng cng c ti chnh phng nga ri ro l tt yu. Ap dung chng khoan phai sinh la cn thit. 4. Nhng thun li v kh khn khi p dng chng khon phi sinh cho th trng chng khon Vit Nam: Nhng thun li m th trng chng khon Vit Nam c c l th trng chng khon Vit Nam ngy cng pht trin, song song vi s pht trin l sc cung v sc cu ca th trng chng khon ngy cng cao. Tuy nhin, nhng kh khn m th trng chng khon Vit Nam gp phi cng khng nh: - Cha c h thng php l v giao dch chng khon phi sinh - S hiu bit ca nh u t v chng khon phi sinh cn hn ch - Tin trnh c phn ha v nim yt ti TTCKVit Nam din ra cn chm - Chnh sch qun l, gim st th trng cha cht ch 5. Gii php ng dng chng khon phi sinh cho th trng chng khon VN Xy dng hon thin c s php l, trong Lut chng khon phi sinh l iu kin cn chng khon phi sinh c hnh thnh. Ngoi ra, vic hnh thnh cc hp ng c tiu chun ha, quy nh v vn v k qu, quy nh v s r rng trong ng k, bo co, minh bch thng tin v y mnh hp tc quc t vi cc t chc ti chnh trong khu vc v th gii...l cc iu kin chng khon phi sinh p dng cho th trng chng khon Vit Nam. Xy dng h thng c s vt cht k thut theo tiu chun quc t Hon thin th trng chng khon vi nhng yu cu cn c thc hin nh: thc hin tt vai tr hi nhp, hnh thnh trung tm thng tin, thit lp cc t chc nh mc tn nhim.. Nhng yu t trn c xem nh l ngun cung v chng khon phi sinh cho th trng, vic to nn tng kin thc cho nh u t v nng cao kin thc v chng khon phi sinh cho cc nh iu hnh c xem nh ngun cu v chng khon phi sinh cho th trng chng khon Vit Nam. tai tp trung vao hai loai hp ng phai sinh chu yu la hp ng quyn chon va hp ng giao sau ap dung giao dich trn s giao dich chng khoan TP H Chi Minh. Xy dng san giao dich cac hp ng phai sinh nh la mt b phn cua th trng chng khon, va a ra quy trinh giao dich nh sau: 3

Hi ngh sinh vin nghin cu khoa hc ln VIII

Nm 2008-2009

Hinh 4: Quy trinh giao dich quyn chon va giao sau trn s giao dich chng khoan TP H Chi Minh C ch vn hnh l: Cc hp ng quyn chn v giao sau qua Trung tm x l phi tun theo nguyn tc u gi th trng, trong yu t gi v thi gian t lnh c u tin. C 2 cch xc nh gi giao dch: Cch 1 l cch xc nh gi ng ca v m ca ca cc phin giao dch, ghi nhn tp trung cc lnh giao dch, t xc nh mc gi hp l nht. Cch 2 l cch c s dng trong sut cc phin giao dch theo nguyn tc u tin v gi v thi gian t lnh. Nu khng c lnh mua bn no c khp, Trung tm s ngh cc mc gi cho cc bn tham gia giao dch. Hp ng quyn chn v giao sau c thc hin trn Trung tm x l thng tin thng qua cc thnh vin mi gii. Tt c cc lnh v tin trnh giao dch iu c thc hin trn h thng t ng. KT LUN Qua vic nghin cu l lun v chng khon phi sinh, nhng kinh nghim t th trng chng khon cc nc trn th gii trong vic pht trin chng khon phi sinh v bi hc cho th trng chng khon Vit Nam, phn tch tnh hnh th trng chng khon Vit Nam hin nay v mc cn thit ca chng khon phi sinh, ti a ra nhng gii php chng khon phi sinh c th c s dng cho th trng chng khon Vit Nam. Vic hnh thnh v pht trin chng khon phi sinh cho th trng chng khon l bc i tt yu phi tri qua, pht trin th trng chng khon Vit Nam ln mt cung bc mi, tng bc tin ti mt th trng chng khon pht trin n nh, vng chc. thc y vic xy dng chng khon phi sinh cho th trng chng khon Vit Nam, cc c quan qun l Nh nc v cc ch th tham gia trn th trng chng khon cn phi hp 4

Hi ngh sinh vin nghin cu khoa hc ln VIII

Nm 2008-2009

ng b cc gii php, theo mt l trnh nht nh vi s chun b k lng, hn ch nhng sai st. V nu c pht sinh nhng khim khuyt th cn a ra nhng bin php gii quyt mt cch trit . Vi nhng gii php v xut i vi vic xy dng chng khon phi sinh cho th trng chng khon Vit Nam c nu trn, nhm nghin cu chng ti tin rng s gip ch phn no trong l trnh xy dng cc cng c phi sinh cho th trng chng khon Vit Nam. Tuy nhin, y l mt lnh vc mi v phc tp, nn ti chc chn khng trnh khi nhng thiu st nht nh. Nhm nghin cu rt mong nhn c s ng gp v ng h ti c pht trin su rng hn trong thc t. TAI LIU THAM KHAO [1]. PGS.TS Nguyn Th Ngc Trang Qun tr ri ro ti chnh NXB Thng K, nm 2007 [2]. John C. Hull Options, Futures, and Other Derivatives (sixth edition) [3]. San giao dich Chicago: www.cboe.com [4]. Sn giao dch One Chicago: www.onechicago.com [5]. San chng khoan Singapore : www.sgx.com ...