You are on page 1of 83

-1-

ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;

ausmfNidrf;
ñTefMum;a&;rSL;
wuúokdvfrsm;orkdif;okawoeOD;pD;Xme

*syefacwf&ufpo JG rkid ;f
(8 rwf 1942- 3 ar 1945)-
-2-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
rwfv  Akv
d rf ;dk BudK; (Akv
d rf LS ;BuD; plZu l ;D ) 9 rwf 1942 *syef trSwf 15
8 rwf 1942 *syeftrSwf 215 u Akv d rf ;dk zl;Bu;D wku
d yf w JG iG f usq;Hk wyfrawmf\ ppfaoemywdcsKyf
ajcvsiw f yfrBuD;ESihf Armhvw G v
f yf &onfrmS zl;BuD;teD;&dS oajyuke;f 'kw,
d Akv
d cf sKyfBuD; *sK&d ½SD dk tD;'g;
a&;wyfrawmfwYdk eHeuf 10;00 em &GmrS NAdwo d Qwyfrsm;okYd owif; (Lieut-General Shojiro Iida)
ay;jcif;aMumif[ h k ,lqNyD; oajy &efukefNrdKUokdY a&muf&dSvmonf/
1 &DwiG f &efuek Nf rdKUukd 0ifa&muford ;f
«*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 9»
ykdufonf/ ukef;&Gm&dS a,musfm;tm;vkH;ukd
«1/ ocifxeG ;f tkyf uREkfyfpGefUpm;cef; wef;pDNyD; ypfowfaponf/
&efuek wf idk ;f jynfjyKyEHk ydS f 1943 pm 190 [Ba Maw Breakthrough in
10 rwf 1942 *syef trSwf 15
aemifu;dk um;vQio f cifxeG ;f tkyf uREyfk f Burma: Memoirs of Revolution wyfrawmf\ ppfaoemywd 'kwd
1939-1946 London, Yale , Akv d cf sKyBf uD; tD;'g;u trSwf
pGefYpm;cef; [kñTef;rnf/
9 2/ rpöwm tkw d wufqal eZkd *syefppf
Universitypress 1968 P 154: here-
after cited as Ba Maw Break- 15 wyfrawmf wpfcsuv f w T f
tkyfcsKyfa&;acwfjrefrmEkdifiH (tkdEkd; trdeYf 98 xkwjf yefum 'kw, d
through in Burma. ]
wkd;½k jrefrmbmomjyef) &efukefyk*H
OD;pD;csKyf Akv
d rf LS ;BuD;emql (Colo-
pmtkyfwkdufESifh ukrm&ykHESdyfwkduf1975
nel Nasu Yoshio) tm; ppfty kf
pm 9 aemifu;dk um;vQif *syefppftkyf
csKyfa&;acwf [kñTef;rnf/» csKyfa&;½k;H zGUJ pnf;&ef wm0efay;
4 tyfonf/
«*syefppftyk cf sKyfa&;acwf pm 87^ 342»

 &Jabmfo;Hk usyd 0f if Akv


d rf ;dk zl;BuD;
 *syef trSwf 55 wyfronf
wku
d yf w
JG iG f usqk;H onf/
yJc;l rS ajrmufbufcsD wuf&m jyif;
«jra'gif;ndK &JabmfokH;usdyf (owår
2 tMurd )f &efuek af Mu;rkH owif;pmwku d f xefpmG ckcw H u
dk cf u
dk rf EI iS hf &ifqidk &f
ESihf *g'D,ef;owif;pmwku d yf EHk ydS f 1992 onf/
pm 49 aemifu;dk um;vQif &JabmfokH; «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 11»
usdyf [kñeT ;f rnf»
*syeftrSwf 15 wyfrawmf
aoemywd *sKd&DS½kd tD;'g;
1 2
-3-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
11 rwf 1942 jrefrmhtvif;  tar&duef Akv
d cf sKyMf uD; pwD;
owif;pm jyefvnfxw
k af 0onf/ 0Jvf (General Joseph Warren
[Burma Intelligence Bureau, Stilwell 1883-1946 His sol-
Burma During the Japanese
diers called him ‘‘Vinegar
Occupation,Vol 1, Simla 1943
P 20, hereafter cited as Burma Joe’’)onf w½kwEf idk if H csKuH if;
During the Japanese Occupa- (Chung King) NrdKUrS vm;½I;d NrdKUokYd
tion,Vol 1] a&muf&dSvmonf/
[Joseph W.Stilwell The Stilwell
papers London, Macdonald 1949
.P76- hereafter cited as Stilwell
papers]

12 rwf 1942 NAdwo d QAv dk rf LS ;BuD;


0DvQpH vif; (Sir William Joseph
Slim 1891-1970) onf tdE, d´
Ekid if H uvuwåm;NrdKUrS rauG;NrdKU
okYd a&muf&v Sd monf/
[Field Marshal Sir William Jo-
seph Slim Defeat into Victory
London Cassell and Company Ltd
1956 PP 21-22 ;hereafter cited as
Slim Defeat into Victory]
AkdvfcsKyfBuD;pwD;0Jvf

AkdvfrSL;BuD; 0DvQHpvif;
3 4
-4-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
 AkdvfrSL;BuD;plZluD; (Akdvfrkd;BudK;) tpnf;ta0; usif;yjyD;aemuf 3/ ta&;MuD;o,HZmwrsm; vQif Yoshikawa Kobunkan 1967, PP
487-491)
Akv
d af wZ (Akv d af tmifqef;) wkYd Akv
d rf LS ;MuD;pvif;onf trSwf (1) jrefpGm xkwfvkyfokH;pGJ&efESifh (Burma: Japanese Military Ad-
onf Armhvw G vf yfa&; wyfr jrefrmwyfrBuD; (No.1 Burma 4/ tem*wfpepfwustyk cf sKyfa&; ministration, Selected documents,
awmfwyfzYJG tcsKdUukd OD;aqmifí Corps) \ wyfrLS ;tjzpf wm0ef twGuf vkt d yfaom jyifqifrjI yK 1941-1945(Edited by Frank N.
Trager) Philadelphia, University
&efukefNrdKUokdY a&muf&dSonf/ ,lonf/ vky&f eftwGuf jzpfonf/ of Pennsylvania press 1971.PP
«tdZlrd,wufpka&m uRefawmfyg0ifcJh [Slim Defeat into Victory P 24] xkjd yif jrefrmEkid if t H m; 45-52: here after cited as Japa-
aomrDemrDuDuef;&efuek /f wuúov dk f jAdwo d Q wHy;dk atmufrS vGwf nese Military Administration,
rsm;ykEH ydS w
f u
dk /f 1981 pm 160? aemif Documents, 1941-1945]
14 rwf 1942 arNrdKU (,ckjyifO;D ajrmufapjyD; *syeftifyg,mESifh «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 117»
uk;d um;vQif rDemrDuDuef; [kñTef;
rnf» vGi)f wGif tar&duefAf vdk cf sKyfBuD; ppfa&;pD;yGm;a&;ukd &if;&if;ESD;ESD;
pwD;0Jvf? AkdvfcsKyfBuD; arm&pf wnfaqmuf&ef/ aemifwiG f jrefrm  *syefwyfrawmf 'kw, d OD;pD;csKyf
(General Morris) ESihf Akv d cf sKyf Ekid if tH m; vGwv f yfa&; ay;jyD; Munf;wyfAkdvfrSL;MuD; emqlonf
BuD; tvufZ`E´m;wkYd tpnf;ta0; vGwv f yfaom tpk;d & zGUJ pnf;xl *Geaf qbk (Gunseibu) ac: *syef
usif;yonf/ axmifEidk af tmif aqmif&u G af y; ppftyk cf sKyfa&;½k;H zGUJ pnf;xlaxmif
[Stilwell Papers P 79] &efvkdtyfaomfvnf; avmavm í &efuek Nf rdKU&dS bk&ifct H rd af wmf
q,fwiG rf l r[mta&SUtm&S ppfyJG (,ckjynfolUvTwfawmf0if; t
15 rwf 1942 *syeftrSwf 15 atmifjrifr&I &djS yD;rS jrefrmhvw G f wGi;f wnf&cSd zhJ ;l onf) wGif ½k;H zGihf
wyfrawmf ppfaoemywd 'kw, d vyfa&; taumiftxnf ay: onf/ emqlonf ppftyk cf sKyaf &;
Akv
d cf sKyBf uD; tD;'g;u trSwf 15 vdrrhf nf[k arQmv f ifah e&onfh ½k;H Ouú| tjzpfaqmif&u G of nf/
wyfrawmf odrf;ykdufxm;aom twGuf jrefrmhvw G v f yfa&; jyó «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 68»
e,fajrtkyfcsKyfa&;vkyfief; vrf; emukd rxkwaf zmf&ef/ okYd&mwGif
ñTe}f } csrSwo f nf/ jrefrmwkdY\ vGwfvyfa&; arQmf 18 rwf 1942 vlxkjidrf;at;ap
xkdvrf;ñTefcsufwGif ppf vifhcsufrsm; raysmufysufap& a&;wyfzUJG wyfzUJG rSL; ukb
d m,m &DS
tkyfcsKyfa&;wnf&dSaponfh &nf atmif *½kjyK&rnf[k yg&do S nf/ (Kobayashi ) u ausnmcsuf
rSef;csufrSm wpf&yf xkwjf yefonf/
AkdvfcsKyfBuD;tvufZ`E´m; 1/ jynfoUl jidr;f csr;f a&;ESihf pnf; [General Plan for the Control of
the Occupied Areas under the
urf;ao0yfa&;ukd wnfaqmuf Hayashi Army Group (Hayashi ausnmcsufrSm
13 rwf 1942 jrefrmjynfppfwyf
&ef Shu dan Senryochi Tochi Yoko) (1) ppfab;'Pf cHc&hJ aom jynf
rsm;\ 'kw, d OD;pD;rSL; Akv
d cf sKyBf uD; issued by Iida Shojiro, The com-
2/ *syef wyfrawmf twGuf olvxl t
k m; oem;n§mwm pmem
tvufZ`E´m; (General Harold mander of the Hayashi Army
taxmuftyHhrsm; vkHavmufpGm& Group, March 15, 1942, Ota axmufxm;ygaMumif;/
Alexander 1891-1969 ) ESihf
&dS&ef Tsunezo, Biruma Ni Okeru Nihon
AkdvfrSL;MuD; pvif;wkdY jynfNrdKUü Gunseishi No Kenkyu Tokyo
-5-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
(2) ,cifu &efuek Nf rdKUay:wGif 21 rwf 1942 rauG;av,mOf  *syefppfA[kXd merS aMunmcsuf  *syefppfXmecsKyfrS aiGpuúLok;H pGJ
aexkdifcJhMuaom w½kwfESifh uGi;f &dS NAdwod Qavwyf (Royal wpf&yf xkwjf yef&mwGif NAdwo d Q a&;ESihf ywfoufí aMunmcsuf
tdE,
d´ vlrsK;d rsm;teuf olawmf Air-force) ukd *syefavwyfu wkYd \ taESmiftzGUJ ukd cHpm;ae& wpf&yfxw k jf yefonf/ xkad Munm
aumif;vufrSwf &,lvkdolrsm; wku
d cf u dk f zsufq;D onf/ aom jrefrmjynftm; uReb f 0rS csufwGif *syefppfzufXmeonf
onf oufqidk &f m½k;H okYd avQmuf [Slim Defeat into Victory P 41] vGwaf jrmuf&eftwGuf jrefrmjynf a':vm *Pef;jzifh ½ku d Ef ydS x
f m;
[Mourice Collis Last and First
xm;EkdifaMumif;/ in Burma 1941-48 , London, twGif;okdY *syefppfonfawmfrsm; aom ppfo;Hk aiGpuúLrsm;ukd jref
Faber & Faber Limited 1956 P csDwufvmonfhtcgü *syefwyf rmjynfwiG f w&m;enf;vrf;ouf
(3) jrefrmvlrsKd;rsm;ESihf olawmf 293: hereafter cited as Collis rawmfrsm;rSm xm;0,f? aumhu 0ifpmG tok;H jyKvrd rhf nfjzpfaMumif;?
Last and First in Burma, ]
aumif; vufrw S f &xm;aom &dw?f armfvNrdKi?f rkwrå ? bD;vif;? ta&SUtm&Swu dk f acwfopf xl
w½k w f ? td E ´ d , vl r sKd ; rsm;xJ r S ppfawmif;? yJc;l ? &efuek Ef iS w hf uG axmifonfh Ekid if rH sm;wGif ok;H pGJ
taetxkid f Muyfwnf;í tpm;  jrefrmEkid if b
H &k ifcH qma':ref ppfrsufESmt&yf&yffwGif ol&owåd onft h wkid ;f *syefppfbufqidk &f m
taomuf iwfrw G qf if;&JMuolwYdk prpfonf &Sr;f jynfwpfciG f vSnhf MuD;rm;pGm tqufrjywfatmifjrif u tok;H jyKaom a':vmaiGrsm;\
tm; qefEiS q
fh m;rsm;ukd wwftm; vnf&ef arNrdKU (jyifO;D vGi)f rS cJhMujyDjzpfaMumif;? jrefrmvlrsKd; wefb;dk wnfwchH idk Nf rJru I dk *syef
oa&GU axmufyhHulnDaeaMumif;/ oDaygokdY pwifc&D;xGufonf/ tajrmuftjrm;onf *syefwkdY\ tpkd;&u vkH;0wm0ef,laMumif;/
[Collis Last and First in Burma,
(4) tvkyv f ufrrhJ sm;tm; tvkyf P 132]
ppfa&;ppf&mukd yl;aygif;aqmif xkdYjyif *syefppfbufXmeonf
tukid f wpfpw Hk pfck &SmazGay;ae &Gurf rI mS ae&mwkid ;f wGif txl;MuD; usyf*Pef;jzifh ½ku d Ef ydS af om aiG
aMumif;/ us,af Mumif;? *syefwyfrawmfMuD; puúLrsm;udkvnf;xkwfa0aMumif;?
*syefwyfrawmf ESihf ,ckuo hJ Ydk yl;aygif;aqmif&u G f jrefrmaiGEiS hf *syefa':vm ESprf sKd;
vlxkjidrf;at;apa&;tzGJU/ aom jrefrmjynfudk MuD;rm;aom ESpfpm;onf wefzkd;nDrQaMumif;/
«*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 275» urÇmh ta&SUykid ;f ppfMuD;\ aiGpuúL tok;H jyK&mwGif vG,u f l
taumif;qk;H tykid ;f [k rSw, f rl nf ap&ef yJ? ykid pf epfudk y,fzsuí f
jzpfaMumif; ppfyrJG mS rjyD;jywfao; qifh 100 ukd tajccHxm;í tok;H
20 rwf 1942 AE¨KvOD;pdeo f nf aMumif;? txufjrefrmjynfwGif NyKrnfjzpfaMumif;/
[Hom0wDe,frS &efukefNrdKUokdY t*Fvyd ?f tdE, d´ ESihf w½kww f yfrsm; usyfESifha':vmnDrQykHrSm
a&muf&vSd mNyD; uefawmfBuD; yl;aygif;jyD; jrefrmjynfudk taESmif usyf a':vm
apmif;&dS a'gufwmbarmftrd w
f iG f tzGUJ xm;&ef &nf&, G af eaMumif;yg aiG 10 a':vm 10
wnf;ckdonf/ &dSonf/ aiG 5 a':vm 5
«AE¨KvOD;pdef uREkfyfwkdYtwGif;a&; yx
«jrefrmhtvif;owif;pm 21-3-42 aiG 1 a':vm 1
rwG?J &efuek f od&aD Z,sKyH EHk ydS ?f 1946 -
aemifu;dk um;vQif jrefrmhtvif; qifh usyf
pm 26 aemifu;dk um;vQif AE¨KvOD;pdef
[kñTef;rnf»
uREkfyfwkdYtwGif;a&; (y) [kñeT ;f rnf»
jrefrmEkdifiHbk&ifcH qma':refprpf
5 6
-6-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
10 aiG 1 usy\ f 10 ykw H pfyHk tion, Documents, 1941-1945: PP tMuL;tjrwfwif a&mif;jcif;? 24 rwf 1942 jrefrmEkid if b
H &k ifcH
58-63]
5 aiG 1 usy\ f 20 ykH wpfyH k uket f a&mif; t0,frsm;udk qma':refprpf awmifBuD;NrdKUrS
1 aiG 1 usy\ f 100 ykH wpfyHk zsufvkdzsufqD; jyKvkyfjcif;? rdw¬DvmjrdKUokdY a&mufonf/
 *syef Akv d cf sKyfMuD;u ppfbuf [Collis Last and First inBurma
txufyg aiGpuúLukd tok;H rjyK aiGtok;H tpGrJ sm;udk rvku
d ef m
qkid &f m aMunmcsuf wpf&yf xkwf P 137]
bJ jiif;qefou l dk &efot l jzpf jcif;/
jyef&mwGif *syefppfwyfu odr;f
oabmxm;í tjypfay;rnfjzpf 7/ *syef wyfrawmf\ vkNH cHKa&;
ykdufjyD;aome,frsm;&dS e,fole,f  *syefwyfwYdu k awmifi&l Sd w½kwf
aMumif;ESihf ,cifrv l vuf&Sd aiG ukd jcdrf;ajcmufjcif; paom
om;rsm;onf wyfwYdkudk wku d cf u
dk &f m w½kww
f yf
puúLrsm;ESihf yku
d qf aH Mu;aiGrsm;ukd rnfonfhtjyKtrIrsKd;rqkd jyK
1/ *syefwyfrawmfftm; ykefuef rsm; rcHEidk b
f J qkwcf mG &onf/
vnf; qufvuf ok;H pGEJ idk o f nf vkyfjcif;/ [Collis Last and First in Burma
&ef BuH&, G jf cif;/
[k yg&do
S nf/ 8/ *syefwyfrawmf AkdvfcsKyfMuD; P 139]
«jrefrmhtvif; 21-3-42»
2/ *syef wyfrawmf\ toGm;
\ aMunmcsut f m; vkud ef m
tvmukd olvQKt d jzpf axmuf
jcif;ukd wm;jrpfjcif;/ 25 rwf 1942 jrefrmEkid if b
H &k ifcH
23 rwf 1942 *syeftrSwf 15 vSrf;jcif;/
9/ txufyg tcsurf sm;ukd BuH qma':refprpf rdwv D¬ mrS rEÅav;
wyfrawmf\ ppfaoemywd 3/ c&D;toGm;tvm cufcaJ tmif
pnftm;ay;jyKvkyjf cif; wkUd ukd jrdKUukd jzwfoef;í arNrdKUokYd jyef
'kwd,AkdvfcsKyfBuD;tD;'g;u *syef oHMudK;? aMu;eef;? rD;&xm;
rjyKvyk &f ef wm;jrpfvu dk f vnfa&muf&dSonf/
ppftyk cf sKyfa&;½k;H (*Geaf qbk) trI tquftoG,fESifhvrf;rsm;ukd [Collis Last and First in Burma
aMumif;? wm;jrpfcsufrsm;udk
xrf;rsm;tm; zdwaf c:í r[m ydwfqkdUjcif;? wl;ajrmif;rsm;? P 137]
usL;vGefygu ppfOya't&
ta&SUtm&S ppfyBJG uD; qifEf aJG eqJ ppfbuf tokH;0ifaom a&
MuD;av;aom tjypf'Pf (okYd
umvü odr;f yku d x f m;aom e,f vrf;rsm;ukd jzwfawmufjcif;? Akv
d rf LS ;MuD; plZu
l ;D (Akv
d rf ;dk MudK;)
r[kw)f ao'Pfay;jcif; cH&
ajrrsm;ü wnfaqmufa&;vkyif ef; zsufqD;jcif;/ u AE¨KvOD;pdet f m; ac:,lawGUqkH
rnf jzpfaMumif; yg&do S nf/
rsm; aqmif&u G &f rnfh ppftyk cf sKyf 4/ *syefppfbuf t&m&d?S ppfom; «jrefrmhtvif; 30-3-42»
onf/
a&;½k;H wGif wm0efxrf;aqmifMu& rsm;ESifh jrdKUoljrdKUom;rsm;ukd «AE¨KvOD;pdef uREkfyfwkdYtwGif;a&;(y)
«*syefppftyk cf sKyfa&;acwf pm 256»
aESmifh,Sufjcif;? cJ,rf;rD; [Japanese Military Administra- pm 34-36»
onfrSm wm0efMuD;av;aMumif;
ausmufrsm;ukd ckd;,lzsufqD; tion, Documents, 1941-1945:
ESihf wefz;dk &daS Mumif; Mo0g'pum;
jcif;/ P64]  &efuek Nf rdKU bDatat uGi;f
ajymMum;onf/ xkYdaemuf ppftyk f (Burma Atheletic Association)
csKyfa&;½kH; Ouú| emqluvnf; 5/ *syefppfwyfrsm; ysufpD;&ef
 jrefrmEkid if b
H &k ifcH qma':ref wGif jrefrmhatmifypJG pfaeU tcrf;
ppftyk cf sKyfa&;½k;H trIxrf;rsm;tm; &nf&G,fí tqdyfrIefUtqdyf
prpf anmifa&TNrdKUokdY a&muf&dS tem; usi;f yonf/
aqmif&Guf&rnfh vkyfief;wm0ef ESihf ywfoufaomt&mrsm;ukd
onf/ «jrefrmhtvif; 26-3-42»
tao;pdyu f dk ñTeMf um;onf/f jyefUoGm;atmif jyKvkyfjcif;/ [Collis Last and First in Burma
«*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 88-89» 6/ *syeftyk cf sKyaf &; t&m&drS sm;\ P 134]
[Japanese Military Administra- 0g'ESihf qefUusiaf om tvGef
7 8
-7-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
26 rwf 1942 *syeftrSwf 55  *syef trSwf 56 wyfr awmifil rsm; ckcw H u
dk cf u
dk &f if; a&TawmifNrdKU &efuek Nf rdKUawmfcef;rwGif &efuek f
wyfronf awmifiNl rdKU teD;okYd NrdKUteD; csDwufa&muf&dSvmjyD; wGi;f okYd qkwcf mG & onf/ tkyfcsKyfa&;tzGJU zGifhyGJtcrf;tem;
a&muf&dSonf/ trSwf 55 wyfrukd ulnt D m;jznfh «jra'gif;ndK a&TawmifwkdufyGJ &efukef usif;y&m Akv d rf LS ;MuD; aw&m'g
«*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 11» onf/ pmayAdrmefyEHk ydS f 1991 pm 74^87-90 (Col Terada) trSL;jyKonfh *syef
«*syefppftkyfcsKyfa&;cwf pm 11» aemifukd;um;vQif jra'gif;ndK a&T ppfAkdvfrsm;ESifh ArmhvGwfvyfa&;
28 rwf 1942 &efuek Nf rdKU a&Tw*d Hk awmifwkdufyGJ [kñTGef;rnf» wyfrawmfrS ppfAv dk rf sm; wuf
apwDawmf taemufrck w f iG f eHeuf 29 rwf 1942 eHeufyidk ;f wGif a&T a&mufonf/ tcrf;tem;wGif &ef
9 em&Dü vGwv f yfa&;wku d yf w
JG iG f awmifNrdKUtwGif;okdY *syefwyfr 30 rwf 1942 eHeufapmapmwGif uketf yk cf sKyfa&;tzGUJ Ouú| Od;wif
awmfEiS hf Akv d &f efEidk f MuD;rSL;onfh NAdwdoQ oHcsyfum;wyfu a&T u rdefUcGef;ajymMum;onf/
usqkH;ol tmZmenfrsm;jzpfonfh
ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf a& awmifNrdKUukd pwifwu dk cf u
dk o
f nf/ «jrefrmhtvif; 31-3-42»
1/ t&SifOD;0dpm& a&TawmifNrdKUtwGif;&dS *syefwyf «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 104-
2/ om,m0wDta&;awmfykHwGif aMumif;csD wyfzUJG rsm; 0ifa&muf 105»
rsm;onf NAdwo d QwYdk ,refaeUn
usqkH;aom q&mpHESifhwuG onf/ a&TawmifNrdKU ajrmufbuf
u a&TawmifNrdKU&dS tdrt f vGwrf sm;  *syef trSwf 55 wyfronf
tmZmenfyk*¾dKvfrsm; ajcmufrkdiftuGm ckepftdrfwef;&Gm ay:okdYwufa&muf wyfqifxm;
3/ a&eHajroydwf ta&;awmfykH wGif a&aMumif;f csDwyfzUJG 0ifrsm;ESihf eHeufwiG f awmifiNl rdKUukd odr;f yku
d f
onfh pufaoewfrsm;jzifh ypfcwf Ekdifonf/
wGif usq;Hk aom tmZmenf NAdwdoQwyfzGJUrsm; &ifqkdifwkdufyGJ wkdufckduf cH&jcif;aMumifh tus
jzpfymG ;onf/ jAdwo d QwYdku jynf «*syefppftkyfcsKyfa&;cwf pm 11»
yk*¾dKvfrsm; tqkH;rsm;jym;onf/ a&TawmifjrdKU
4/ ausmif;om; ta&;awmfykHü jrdKUokYd a&muf&aSd eonfh 2^13 e,f twGi;f &dS *syefwyfrsm;onf jAdwd
usqkH;aom Akdvfatmifausmf jcm;aoewfukdifwyfzGJUtm; xyfrH oQwyfzUJG rsm;\ NrdKUawmifbufEiS hf
ESifh tjcm;tmZmenfausmif; apvTwí f wku d cf udk &f m n 7 em&D ajrmufbufrS ESpfzufn§yfwkduf
om;rsm; wGif a&aMumif;csw D yfzUJG 0ifrsm; a&T cku
d jf cif;udk tjyif;txef cH&
5/ rEÅav;ta&;awmfyüHk usqk;H awmifjrdKUwGif; qkwfcGm&onf/ onft h wGuf eHeuf 10 em&DwiG f
aom tmZmenfrsm; *syefwyfwYdku a&aMumif;csw D yfzUJG &efukef&dS *syefavwyfxH tul
6/ jrefrmjynf vGwfvyfa&;ESifh 0ifrsm;ukd jrdKUjyifqw k cf mG ckid ;f jyD; a&T tnDawmif;cHonf/ eHeuf 11
ywfoufí e,ftoD;oD;ü awmifjrdKUwGi;f csw D ufvmonfh jAd em&DwiG f *syefav,mOf 23 pif;u
usqk;H aom tmZmenfrsm; wdoQ wyfrsm;udk tjyif;txef ckcH jAdwdoQwyfzGJUrsm;udk AkH;BuJwkduf
7/ ,ckwkdufyGJwGif usqkH;aom wk d u f c k d u f o nf / naeES i f h n ckud &f m NAdwod Qwyfrsm; jynfNrdKU
wyfom;rsm;ESifh wyfAkdvfrsm; ykid ;f wGif aygif;wnfbufrS NAdwd bufokdY qkwfcGmxGufajy;onf/
oQ oHcsyfumum;rsm;? pufao (jra'gif;ndK a&TawmifwkdufyGJ
ukd cs;D usL;yGEJ iS hf ¤if;wkYdudk &nfp;l pm 74-81^87-90^134-135)
í qGr;f oGwf trQa0yGJ jyKvyk f ewfwifarmfawmfum;rsm; a&Tawmif
onf/ bufoYdk csw D ufvm&m *syefwyf
AkdvfcsKyfBuD;a0bJvf
«jrefrmhtvif; 29-3-42»
9 10
-8-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
31 rwf 1942 Akv
d cf sKyMf u;D a0bJ ppftajctaet& xyfrHqkwfcGm 2/ rEÅav;NrdKUudk awmifilbufrS 1947.P-70: hereafter cited as
Grandfather Longlegs ]
vf (General Sir Achibald &ef vkt
d yfaMumif; qk;H jzwfonf/ aomfvnf;aumif;? {&m0wD
Percival Wavell 1883-1950) [Slim Defeat into Victory P 48- jrpfwavQmufrS aomfvnf;
49] 5 {jyD 1942 *syefwyfrsm;u a&
tdE, d´ Ekid if H rS arNrdKU (jyifO;D vGi)f aumif; csDwufí &efow l yf wm&SnNf rdKU&dS w½kww
f yf wkYdudk
okYd av,mOf jzifh a&muf&o Sd nf/  Armhvw
G v
f yfa&; wyfrawmfu rsm;ukd 0J-,meSpb
f ufrS n§yf
wku
d cf u
dk f um a&wm&SnNf rdKUukd
[Collis Last and First in Burma ]]&Jabmf wkdYArmtaygif;wkdY}} [l wku
d jf yD;vQif rEåav;NrdKU
P 141] odrf;ykdufonf/
onfh aMunmcsuf xkwjf yefonf/ taemufbuf&dS {&m0wDjrpf [Slim Defeat into Victory P 74]
«jrefrmhtvif; 1-4-42» urf;wGif tm;vk;H ukd jzdKzsuf
{jyD v
acsrIef;&rnf/  &efukefNrdKUawmfcrf;rü &efukef
1 {jyD 1942 *syefwyfrawmf ppf 3 {jyD 1942 *syefavwyfu 3/ xkYd aemuf vm;½I;d ? Aef;armfEiS hf NrdKUr&mZ0wfXme pwif zGiv hf pS f
aoemywd 'kw, d Akv
d cf sKyMf uD; tD; rEåav;jrdKUudk ('kw,
d tMudr)f uomNrdKUrsm;\ taemuf wnfaxmifaom tcrf;tem;
'g;u vGKd ifaumf? &rnf;oif;ESihf Ak;H BuJ wku
d cf u
dk o
f nf/ bufa'owGif &daS om &efol usif;yonf/
a&eHacsmif;wkYdrS ppfpwifqifErJT nf [Collis Last and First in Burma
P 143]
t<uif;tusefwYdk udk armif;ESif «jrefrmhtvif; 7-4-42»
[k qk;H jzwfonf/
í oHvGifjrpfnmbufokdYwkdif
«*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 11»
vkdufvHokwfoif&rnf/ 6 {jyD 1942 jrefrmEkid if H bk&ifcH
 *syef wyfrawmf ppfaoemywd
[kprD cH suf csrSwo
f nf/ a':refprpfEiS hf ZeD; rEÅav;jrdKUokYd
*syefwyfrawmfESifh ArmhvGwf 'kw,
d Akv
d cf sKyMf uD;tD;'g;u rEÅav;
«*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 11» oGm;a&mufonf/
vyfa&;wyfrawmfwkdY jynfNrdKUudk ppfqifa&; qifE&JT eftwGuf
[Collis Last and First in Burma
tcktcHr&dS odrf;ykdufonf/ 1/ vm;½I;d NrdKU teD;&dS &efoUl wyf P 144]
4 {jyD 1942 &JabmfokH;usdyf0if
«jra'gif;ndKa&TawmifwkdufyGJ pm 111» rsm; aemufqw k rf oGm;Ekid af tmif
Akv
d Ó
f P zm;yGew
f iG f csKcH w
dk u
dk cf u
dk f
tiftm;MuD;rm;aom wyfzGJU
 Akv
d cf sKyMf uD;a0bJvEf iS hf Akv
d cf sKyf cH&í usq;Hk onf/
apvTwí
f qkwv f rf;ukd ydwf
MuD; tvufZ`E´m;wkYdonf atmif [ Ian Morrison Grandfather Long-
qkUd jzwfawmuf&rnf/ legs, London, Faber and Faber ltd.
vH (ajrxJ) jrdKUokYd a&muf&v
Sd mjyD;
11 12
-9-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
 w½kwpf pfoMl u;D cseaf u&dw
S f (Generalissimo Chiang K’ai-Shek 1886- 5/ b@ma&;XmewGi?f *syefjynff csmcsDvrf; (,ck ukd,fhrif;ukd,fh
1975) ESihf ZeD; r'rfcseaf u&dwS f arNrKd U(jyifO;D vGi)f okYda&muf&o
Sd nf/ tar&d rS acs;,laom aiGraMurcsi;f csi;f vrf;) trSwf 8 (,ck yef;csD
uefAv
dk cf sKyfMuD; pwD;0Jv?f Akv d cf sKyfMuD; tvufZ`E´m;ESihf csefau&dw S w
f Ydk *syeftwkid yf ifcH t&m&dS wpf yef;ykausmif; -&efuek )f wGif zGihf
awGUqkHaqG;aEG;onf/ a,mufcefUxm;&ef/ vSpfonf/
[Stilwell Papers PP 96-97] [Burma During the Japanese
6/ ppfjyD;aomtcg vGwv f yf Occupation,Vol 1, PP 1- 3]
[Collis Last and First in Burma P 143]
aom jrefrmjynftwGuf (Ba Maw Breakthrough in
Burma. P 173)
pufrI vufrI toD;oD;udk vl «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 75»
i,f wpfaxmif ok;H pm;&ef [Japanese Military Administra-
tcrJh ynmoifay;&ef/ tion, Documents, 1941-1945: PP
124-127]
7/ *syefjynfü ppfAv dk uf dk jrefrm
rsm; cefYxm;&ef/ ppftwGuf  jrefrmEkid if b
H &k ifcH a':refprpfu
tif * sif e D , mvk d o avmuf cseaf u&dw
S Ef iS hf ZeD; r'rfcseaf u
oifMum;&ef/ &dw
S tf m; npmpm;yGjJ zifh {nfch H
8/ wpfyg;aom EkdifiHrsm;ESifh onf/
[Collis Last and First in Burma
qufo, G af omtcg *syefoH
P 144]
trwf tvkrd &du S pmcsKyf
zsufodrf;&rnf/  *syeftrSwf 33 wyfr atmifvH
9/ EkdifiHjcm;rSvmaom ukefrsm; (ajrxJ) jrdKUukd odr;f yku
d o
f nf/
ukd qdyu f rf;cGeMf uD;pGm,l&ef/f «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 12»
10/ *syefvlrsKd;rsm;ukd ajreif;c
r,l&ef/ 8 {jyD 1942 jAdwo d Qwyfrsm;
csefau&dSwf? r'rfcsefau&dSwfESifh AkdvfcsKyfBuD;pwD;0Jvf atmifvH (ajr xJ) NrdKUukd pGeUf cGm
11/ Ekid if jH cm;om;rsm; twGuf
7 {jyD 1942 jrefrmEkdifiHvkH;qkdif 3/ jrefrmjynfwiG f ppfyüJG usq;Hk ypön;f ykid f ajrykid rf xm;&efwYdk onf/
&m ppfAv dk cf sKyfBuD; Akv
d rf ;dk MudK;u aom (cJ,rf;rD;ausmuf wef [Slim Defeat into Victory P 50]
jzpfonf/
trdefUwpf&yf xkwfjyefonf/ bk;d ESiw
hf uG) *syefppfom;wpf «Akdvfrkd;MudK;trdefY 26-4-42»
trdefYrSm a,mufvQif 3000usyf us  jAdwo d Q wyfrMuD; XmecsKyf
rauG;jrdKUokdY ajymif;a&TUonf/
1/ *syefwyfrsm;tm; pm;eyf jrefrmjynfu avQmfaMu;ay;  jrefrmEkid if H A[kt
d pk;d & tkycf sKyf [Slim Defeat into Victory P 52]
&du©may;&ef/ &ef/ a&;t&m&dcS sKyf ocifxeG ;f tkyu f
2/ ukeu f saom cJ,rf; rD; 4/ *syefjynfu wifyUdk aom ukef trdeUf jyefwrf; trSwf 1 ukd xkwf
ausmuf tbk;d ay;&ef/ ypön;f rsm;tay:wGif 15 ESpf jyefaMunmonf/ jrefrmEkid if H A[kd
twGi;f qdyu f rf;c r,l&ef/ tpk;d & tkycf sKyaf &;½k;H ukd &efuek jf rdKU
13 14
-10-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
*syefavwyfu rEÅav;NrdKUudk 13 {jyD 1942 a'gufwmbarmf trSwf 38 w½kww f yfrrS trSwf axmiftwGi;f &dS ocifE?k ocifp;dk
wwd,tBudrf Ak;H BuJ wku
d cf u
dk f rkd;ukwfaxmifrS xGufajy;vGwf 113 wyfr[m ausmufyef; ESihf ocifA[de;f wkYdtm; 0ifa&muf
onf/ ajrmufonf/ awmif;NrdKUokdY&dSvmonf/ awGUqkHonf/
«ocifEk ig;ESpf&moDArmjynf? &efukef [Ba Maw Breakthrough in [Slim Defeat into Victory P-63]
«ode;f azjrifh ppfwGif;c&D;onf pwkwå
jrefrmhtvif;owif;pmykEH ydS ?f 1946 pm Burma. PP 239-240] tMudrf? &efukef/ yk*HpmtkyfwkdufESifh
16 ? aemifu;dk um;vQif ocifEk ig; ukrm&ykEH ydS w
f u
dk ?f 1968/ pm 18/ aemif
18 {jyD 1942 w½kww f yfr vdKG if ukd;um;vQif odef;azjrifh ppftwGif;
ESpf&moD [kñTef;rnf» 15 {jyD 1942 NAdwo d Qppfwyfu aumfNrdKUukd pGefUcGmonf/ c&D;onf [kñTef;rnf»
a&eHacsmif;NrdKU&dS a&eHcsupf uf½EHk iS hf [Slim Defeat into Victory P-74]
 Akv
d cf sKyaf tmifqef; MuD;rSL;aom a&eHwGif;rsm;udk azmufcGJzsufqD;
Armhvw G v f yfa&; wyfrawmf 20 {jyD 1942 *syef trSwf 56
onf/ 18-19 {jyD 1942 NAdwo d Qwyf wyfrf &Sr;f jynfe,fudk jzwfí csD
ajrmufykdif;ppfqifa&; wyfrESpfck [Slim Defeat into Victory PP
onf txufjrefrmjynf csw D uf rsm;ESihf *syefwyfrsm; yif;acsmif; wufNyD; vGKd ifaumfNrdKUokYd a&muf&Sd
61-62]
teD; wku d yf JG jzpfymG ;onf/ onf/
wkdufckdufa&;twGuf ppfxGuf «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 12-13»
[Collis Last and First in Burma
tcrf;tem; usi;f yjyD; jynfvrf;  *syef trSwf 55 wyfr om0w¬d P-149]
twdik ;f ajrmufbufoYdk csDwuf jrdKUukd odrf;ykdufonf/  w½kww
f yfrsm; ysO;f rem;rS qkwf
onf/ «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 12» 19 {jyD 1942 AkdvfcsKyfMuD; cGmonf/
«rDemrDuu
D ef; pm 177-178» [Slim Defeat into Victory P-79]
tvufZ`E´m? Akv d cf sKyMf uD; pwD;
16 {jyD 1942 NAdwo d QwyfrMuD; 0JvEf iS hf Akv
d rf LS ;MuD;pvif;wkYd ppf
11 {jyD 1942 1920 ausmif;om; XmecsKyfukd yif;acsmif;rS a*G;csKdoYdk *syefwyfrsm; awmifMuD;NrdKUukd
a&;tajctaersm; ok;H oyfí a&SU odrf;ykdufonf/
oydwf acgif;aqmifwpfOD;jzpfol qkwfcGmajymif;a&GUonf/ vkyfief;pOfrsm; aqG;aEG;onf/
trsK;d om; ynm0ef OD;zk;d usm; [Slim Defeat into Victory P-62] [Slim Defeat into Victory P-77]
[Slim Defeat into Victory P-74]
(touf 52 ESp)f tif;pdecf ½kid f
xef;wyifNrdKUwGif uG,v
f eG o
f nf/ 21 {jyD 1942 *syefwyfrsm;
17 {jyD 1942 eHeuf 7 em&DwiG f [kyd ek ;f a&muf&o
Sd nf/
«wkdufpkd; *E¦ 0 ifp mqkdy nm&dSa v;OD;  *syefwyfu ysO;f rem;&dS trSwf
wyf&if;rSL; Akv
d rf LS ;MuD; qmulrm
&efuek ?f a&mifpOfatmhzq f uf? 2003/ (Colonel Takanobu Sakuma)
15 w½kwfwyfrukd wkdufckduf [Slim Defeat into Victory P-76]
pm 233-235» OD;pD;onfh *syef trSwf 214 onf/
[Slim Defeat into Victory PP 22 {jyD 1942 *sife&,fyDtufpf
ajcvsifwyf&if;MuD;u a&eHxGuf 78-79] 0rf;u ocifE?k ocifp;dk ESihf ocif
 rauG;w0kduf&dS NAdwdoQwyfrsm; a'orsm;ukd xk;d ppfqifEíJT atmif
ESi*hf syefwyfrsm; awGUqkw
H u
dk yf jJG zpf ausmfped w
f Ydk tm; w½kwEf idk if H ac:
jrifpmG odr;f yku
d o
f nf/ 19-20 {jyD 1942 w½kwfppfol aqmifomG ;&ef rEÅav; axmifrS
yGm;onf/ «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 12» xkwí f arNrdKUokYd um;jzifh ac:
[Slim Defeat into Victory P 55]
MuD; csefau&dSwf ukd,fpm;vS,f
*sief &,f yDtufpf 0rf; u rEÅav; aqmifonf/
«ode;f azjrifh ppfwGif;c&D;onf pm 18»
15 16
-11-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
 ocifEw k Ydktm; arNrdKUokYd &mZ  jrefrmEkid if t
H pk;d &tzGUJ eef;&if;0ef  noef;acgif,t H csed w
f iG f NAdwd dependence (1944-48) Vol .I Ed-
qmay:xGe;f ESihf b@ma&;0efMuD; ited by Huge Tinker, London, Her
0wf0ef paumhu ac:aqmifomG ; oQwyfu jrpfi,fwHwm;tm; Majesty Stationery Office,
OD;xGe;f atmifausmfwYdk jrpfMuD;em; azmufcGJzsufqD;onf/ 1983.P XIV: hereafter Cited as
&m arNrdKUa&mufaomtcg oDayg NrdKUrS tdE,d́ Ekid if o
H Ydk av,mOfjzifh Burma Struggle Vol.1]
«aenGeYfAaqG? jynfolUta&;awmfykHyg
NrdKUukd *syefwyfu odrf;ykdufjyD; xGufcGmonf/ wD (1939-46) / r[m0dZmÆ bGUJ ,lusr;f
aMumif;? a&SUc&D;xGuí f rjzpfEidk f [Collis Last and First in Burma 1984? orkid ;f Xme? &efuek w
f uúov
dk f
P 153]
 w½kwjf refrm vrf;rMuD;twGuf
ojzifh &mZ0wf0efpf aumhu ocif pm 124» ta&;ygonfh vm;½I;d NrdKUukd *syef
EkwYdktm; rEÅav; jyefac:cJjh yD; 25 {jyD 1942 aysmb f ,
G &f Sd trSwf 28 {jyD 1942 jrefrmEkid if H bk&ifcH wyfrsm; odr;f yku
d o
f nf/
rEÅav;axmifxJwGif jyefxm; 22 w½kww f yfrtm; *syefwYdk u [Slim Defeat into Victory P
a':refprpf jrpfMuD;em;NrdKUokYd 78]
onf/ ab;bufrS 0ifwu dk íf qkwcf mG & a&muf&dSonf/
onf/ «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 13»
«ode;f azjrifh ppfwGif;c&D;onf pm 19» [Collis Last and First in Burma
[Slim Defeat into Victory P-79]
P 153]
30 {jyD 1942 *syeftrSwf 18
23 {jyD 1942 jrefrmEkid if rH S qkwf  trSwf 200 w½kww f yfru [kd wyfr jrpfi,fjrpf awmifbufoYdk
cGmvsuf&dSaom NAdwdoQppffwyfu yke;f &dS *syefwYdkudk wku d x
f w
k í
f  Akv
d rf LS ;MuD; pvif;onf Akv d cf sKyf
MuD; tvufZ`E´m;xHrS jrefrf mjynf a&muf&dSonf/
rEÅav;wkdif; awmifomNrdKUe,f vGdKifvifNrdKUukd odrf;ykdufonf/ «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 13»
[Slim Defeat into Victory P-77] rS tdE, d´ okYd qkwcf mG &ef ñTeMf um;
oajyyifaus;&Gm&dS tjypfrJh&Gmol csufrsm; vufc&H &do S nf/
&Gmom; 27 OD;tm; tpkvu dk t
f NyHK  jrefrmEkid if b
H &k ifcH a':refprpf
 Akv
d cf sKyfMuD;tvufZ`E´m? Akv d rf LS ; [Slim Defeat into Victory PP 82
ESihf ZeD;wkYdonf arcESihf rvdcjrpf
vkud f ypfcwfowfjzwfonf/ MuD; pvif;? Akv d cf sKyMf uD; pwD;0Jvf -83]
«vkyfom;jynfolUaeUpOf 25-4-90» wkYd ausmufqnfjrdKUwGif awGUqkH ESpo f ,G qf &Hk m wefz&J mG okYd aysmfyJG
«aemifu;dk um;vQif vkyfom; [kñTef; aqG;aEG;onf/ 29 {jyD 1942 ocifE?k ocifp;dk ? pm; c&D;xGuo f nf/
[Slim Defeat into Victory P-79] ocifausmfpdefESifh ocifjroGifwkdY [Collis Last and First in Burma
rnff» P 159]
rEÅav;axmifrS vGwfajrmufvm
27 {jyD 1942 jrefrmEkid if bH &k ifcH jyD; rif;uGe;f bufu;l onf/ xkrd S
 Akv
d cf sKyfMuD;pwD;0Jvf OD;aqmif a':refprpf arNrdKU (jyifO;D vGi)f rS  txufjrefrmjynf vQKdU0Sufajr
aom w½kww f yfrsm; awmifMuD; rEÅav;jyefvmum uykdif&GmokdY atmufXmecsKyf&&Sd m rEÅav;jrdKU
xGufcGmonf/ oGm;a&mufonf/ uykid w f iG f OD;
jrdKUukd wku d cf u
dk o
f nf/ [Collis Last and First in Burma ajrmufbuf uykdif&Gmtjyifbuf
P 153] odef;azjrifh OD;ausmfjidrf; wkdYESifh
[Slim Defeat into Victory P-77]
awGUqkHonf/ &dS a&wGi;f wpfwiG ;f wGif ocifE?k
[Stilwell papers PP 104-105] ocifp;dk ? OD;ausmfjidr;f ? OD;ode;f az
 Akv
d rf LS ;MuD; pvif; ppfuidk ;f &dS «ocifEk ig;ESpf&moD pm 47-59»
wyfrMuD;XmecsKyfokdY jyefvnf «ode;f azjrifh ppfwiG ;f c&D;onf pm 16- jrif?h ocifjroGiEf iS hf ocifausmf
24 {jyD 1942 Akv
d cf sKyMf u;D pwD; a&muf&dSonf/ 20» pdefwkdY tpnf;ta0;usif;yonf/
0Jv\
f wyfrsm; awmifMuD;NrdKUukd [Slim Defeat into Victory P - 86] «ocifEf k ig;eSpf&moD pm 60»
odrf;ykdufonf/  NAdwo
d Qwyfrsm; rEÅav;NrdKUukd «ode;f azjrifh ppftwGif;c&D;onf pm
[Slim Defeat into Victory P-77]
pGefUcGmonf/ 16-20»
[Burma : The Struggle for in-

17 18
-12-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
tif;0wHwm; (ppfuidk ;f wHwm;) ukd NAdwo
d Qwyfrsm;u azmufcJG zsuq
f ;D 31 {jyD 1942 rk&H mG NrdKUay: Ak;H cspOf qkdif&m aiGpuúLrsm;onf usyf?
onff/ rk H & G m axmif r S ocif a v;armif ? a':vm okYdwnf;r[kwf qifh
[Slim Defeat into Victory P 86] ocif oef;xGef;? ocifApdefESifh tpdwftykdif;rsm; jzpfap&rnf/
tjcm;ocifrsm; vGwfajrmufvm wpfa':vmonf wpfusyfESifhwef
onf/ zkd; nDwlnDrQjzpfap&rnf/ wpf
«jrefrmhtvif; 17-5-42» qifhonf wpfusyf\ wpf&mykH
«0efMuD;ocifApdef ocif w k d Y \vG w f wpfyEHk iS hf wlnaD p&rnf/ wpfusyf
vyfa&;BudK;yrf;rI &efuek ?f wkid ;f jynfjyK atmuf tEkwfrsm;ESifhywfoufí
ykEH ydS ?f 1943 pm 101/ aemifu;dk um;
vQiAf pdef vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI [k ajcmufqifu h kd wpfyt
J jzpf ok;H pGJ
ñTGef;rnf» &rnf} [lívnf;aumif; jy|mef;
onf/
arv «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm216»
1 ar 1942 Akv d rf LS ;MuD; pvif;
OD;pD;onfh jrefrmjynfwyffrMuD;\  *syeftrSwf 18 wyfr[monf
aemufwef;XmecsKyfEiS hf trSwf 17 jrpfi,fjrpfukd jzwful;í 18;20
wyfrXmecsKyf a&OD;jrdKUokYd a&muf em&DwiG f rEÅav;NrdKUukd odr;f yku
d f
&dSonf/ onf/
[Slim Defeat into Victory P 95] «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 13»
«ocifxeG ;f tkyf uREkfyfpGefUpm;cef; pm
 *syeftrSwf 15 wyfrawmf ao 203»
emywd tD;'g;u aMu;aiGESifhpyf
vsOf;í aMunmcsufwpf&yfxkwf  *syeftrSwf 15 wyfrawmf ppf
jyefonf/ xkdaMunmcsufwGif aoemywdcsKyf 'kwd,AkdvfcsKyfMuD;
]jrefrmjynfwiG f vJv,
S of ;Hk pG&J rnfh tD;'g; rEÅav;NrdKUokYd a&muf&v
Sd m
w&m;0ifaiGaMu;rsm;rSm 1941 ck jyD; trSwf 56 wyfrukd oHviG jf rpf
ESpf 'DZifbm 8 &ufaeYü vSnhf txufykdif;a'oESifh jrpfMuD;em;
vnf ok;H pGaJ eaom aiGpuúLrsm; ESihf bufoYdk apvGwí f &eforl sm;udk
*syeftpkd;& ppfzufqkdif&m aiG wkdufckdufaponf/
«*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 13»
puúLrsm;om jzpf&rnf} [lí
vnf;aumif;? ]*syeftpk;d & ppfzuf
tif;0wHwm;(ppfukdif;wHwm;) azmufcGJzsufqD;jyD;aemufawGUjrif&ykH
19 20
-13-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
2 ar 1942 jrefrmEkid if q H idk &f m  *syefwyfr 56 vufatmuf&Sd  w½kwpf pfAv
dk cf sKyf qGev f *D sif  NAdwo d Qaemuf&efwyfrsm; u
*syefppftyk cf sKyfa&;½k;H onff Munf; wyf&if;tcsKdUu Aef;armfNrdKUukd (General Sun Li Jen) \trSwf av;0NrdKUrS xGucf mG onf/
wyf axmufvrS ;f a&; Akv d rf LS ; em* odrf;ykdufonf/ 38 w½kww f yfr a&Tbrdk S qkwcf mG [Slim Defeat into Victory P 109]
qmuD (Major Nagasaki) tm; «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 13» &mwGif ode;f azjrif?h ocifausmpf ed f
XmecGJrSL; cefUtyfí rEÅav;jrdKU ESihf ocifjroGiw f Ydk vkud yf goGm;cJh  Akv
d cf sKyfBuD;pwD;0Jvf [krv
® if;
wGif *syefppftyk cf sKyfa&;½k;H XmecGGJ 4 ar 1942 jrefrmEkid if H bk&ifcH onf/ (aemufyidk ;f wGif w½kww f yf NrdKUokYd a&muf&o Sd nf/
a':refprpfonf jrpfMuD;em;NrdKUrS ESihf qufvuf rvku d yf gvkad wmh [Collis Last and First in Burma
zGifhvSpfonf/ P 172]
«*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 89» tdE,
d´ Ekid if o
H Ydk av,mOfjzifh xGuf ojzifh rJZmteD;ü w½kwfwyfrS [Stilwell papers P.112]
cGmonf/ xGufajy;Muonf/)
[Collis Last and First in Burma «ode;f azjrifh ppfwGif;c&D;onf pm 34-  a'gufwmbarmfEiS hf rdom;pk
 NAdwod Qppfwyfu rk&H mG NrdKUe,ft;dk 41»
P 166] rEÅav;NrdKUokdY a&muf&dS aexkdif
bkad wmifaus;&Gmtkypf k awmifuef
&Gmukd ajrvSerf ;D ½IUd zsufq;D jyD; &Gm 6 ar 1942 Akvd cf sKyBf u;D pwD;0Jvf onf/
5 ar 1942 *syefwyfu jrpf «vlxOk ;D vS owif;pmrsm;u ajymjywJh
ol&mG om; 50 ausmt f m; &ufpuf MuD;em;NrdKUukd odrf;ykdufonf/ refpD&Gma&muf&Sdonf/ ppfwGif;Armjynf yxrwG/J rEÅav;
pGm owfjzwfonf/ [Stilwell papers P.110]
[Slim Defeat into Victory P-78] Mu;D yGm;a&;yHEk ydS /f 1968 /pm 131/ aemif
«vkyfom; 8^9-11-90» ukd;um;vQifvlxkOD;vS ppfwGif;Arm
8 ar 1942 *syeftrSwf 56 wyf jynf (y) [k ñTe;f rnf»
 tar&duefAkdvfcsKyfMuD;pwD;0Jvf  Akv
d cf sKyfMuD;pwD;0Jvf tif;awmf r atmuf&Sd wyf&if;tcsKUd u jrpf
a&Tbrdk S jrpfMuD;em;NrdKUokYd *spu
f m; a&muf&o Sd nf/ jrpfMuD;em;NrdKU *s MuD;em;NrdKUukd odrf;ykduf&&dSonf/ 13 ar 1942 rk&H mG axmifrS vGwf
jzifh xGucf mG onf/ yefvufatmuf usa&mufonfudk «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 13» ajrmufvmonfh ocifav;armif?
[Collis Last and First in Burma Mum;od&í csif;wGif;jrpffukdjzwf ocifoef;xGef;ESifh ocifApdefwkdY
P 171] um tdE, d´ Ekid if o
H Ydk oGm;a&muf&ef 9 ar 1942 *syefppfbufqidk &f m &efukefNrdKUa&muf&dSonf/
qkH;jzwfonf/ tkyfcsKyfa&;XmerS aiGaMu;okH;pGJrI «jrefrmhtvif; 17-5-42»
ppfawGtusOf;axmifwGif uscH [Collis Last and First inBurma ESihf pyfvsO;f onfh aMunmcsuf
aecJ&h aom 0efMuD;csKyfa[mif; OD; P 172] xkwfjyefonf/ 15 ar 1942 Akv d cf sKyBf uD; pwD;
«jrefrmhtvif; 9-5-42» 0Jv\f XmecsKyf tmoHoYdk a&muf
bOD; (rEÅav;) &efu f ek Nf rdKUokYd
a&muf&dSonf/  *syefwyfu w½kwjf refrmvrf;r &dSonf/
MuD;ay:&dS w½kwfjrefrm ESpfEkdifiH 12 ar 1942 rEÅav;NrdKUwGif [Slim Defeat into Victory P-108]
«jrefrmhtvif; 3-5 -42» wkid ;f cspf owif;pm pwifxw
k af 0
e,fpyfwiG f aqmufvyk xf m;onfh onf/
3 ar 1942 Akv
d cf sKyMfu;D wHwm;MuD;ukd azmufcGJ zsufqD; «wkdif;cspfowif;pm 12-5-42 aemif
pwD;0Jvf 0ef;okNd rdKUokYd eHeuf 9; onf/ uk;d um;vQif wkdif;cspf [kñTef;rnf»
30 wGif a&muf&o Sd nf/ «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm13»
[Stilwell papers P-109]
-14-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
16 ar 1942 NAw
d o
d Q trSwf 1 wyfr[m wrl;NrKd UokYd a&muf&o
Sd nf/ 20 ar 1942 NAdwo d Qppfwyfrsm;  *syef uifaywkid (f Kempeitai)
[Slim Defeat into Victory P 98] jrefrmEkid if rH S atmifjrifpmG qkwcf mG uwkid ;f cspf ocifoed ;f aztm; zrf;
rI jyD;qk;H onf/ qD;onf/
[Collis Last and First in Burma. «ocifOD;odef;az ukd,fawGUrSwfwrf;
P 294] &efuek /f wkid ;f cspfyEHk ydS /f ykEH ydS cf Ek pS rf od/
[Burma Struggle Vol .I . P XIV]
pm 71/ aemifu;dk um;vQio f cifoed ;f az
 jrefrmEkid if rH S NAdwod Qwyfrsm; ukd,fawGUrSwfwrf; [kñTef;rnff»
uD v k d r D w m 1440(rk d i f 900)
qkwcf mG ppfwiG f NAdwo d Qppfonf 21 ar 1942 *syeftrSwf 15
13463 OD; tqk;H t½I;H &djS yD;? NAdwd wyfrawmfppfaoemywd 'kwd,
oQwkdYukd vkdufvHwkdufckdufonfh Akv
d cf sKyfMuD; tD;'g;u ]]Armjynf
*syefwyfrsm;bufrS 4597 OD;us tkycf sKyfa&; pDpOfrt I zGUJ xlaxmif
qkH;cJhonf/ jcif;f udp}ö } trdeUf xkwjf yef aMunm
[ World War II Day by Day, onf/
London, Dorling Kindersley Ltd. «*syefppftkyfcsKyfa&;acwff pm 90»
2001 PP 299-300] [Japanese Military Administra-
tion, Documents, 1941-1945:
 Akv
d cf sKyBf uD; pwD;0Jvf tifzm P109-110]
NrdKUokYd a&muf&o Sd nf/
[Stilwell papers. P114-115]  rEÅav;NrdKU oHwJ ausmif;wku d f
[Collis Last and First in Burma
wGif NrdKUvk;H uRwf tpnf;ta0;
P 173]
usif;yonf/ *syef ppfAkdvfMuD;
jrefrmEkdifiHrSqkwfcGmcJhonfh jref qmul½idk ;f (Sakurai Hyogoro)
rmwyfrBuD;rS wyfrsm;tm;vkH;ukd u tm&Swu dk o
f m;rsm; pnf;vk;H
trSwf 4 wyfrBuD;okYd vTaJ jymif;f a&;ESihf acwfopf xlaxmifa&;
vku
d uf m jrefrmwyfrMu;D ukd zsuf taMumif; a[majymonf/
odrf;ypfonf/ tpnf;ta0;wGif
[Slim Defeat into Victory P 114] 1/ jrefrmjynfrS rdpmä 'd|d t*Fvyd f
rsm;ukd *syefwyfrawmfu
armif;ESiyf pfvudk o
f nft
h wGuf
jrefrmEkdifiHrS NAdwdoQwkdY rkdifwpfaxmifeD;yg; atmifjrifpGm *syef{u&mZftm; þtpnf;
qkwfcGm&m vrf;aMumif; ajrykH/ ta0;u aus;Zl;wifaMumif;/
21 22
-15-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
2/ ppfab;aMumifh vlrsm; tk;d rJh rIjzifh tzrf;cH&onfh ocifoed ;f bmvJ}} [lonfah Munmcsux
f w
k f txl;MuD;av;aom tjypf'Pfay;
tdrrf hJ jzpfaeMuojzifh opf wef ac: cspw f ;D (ppfuidk ;f ) tm; jyefonf/ rnf/ ppfyJG qk;H cef;wkid af tmifjrif
0g;rsm;ukd qkid &f mwkYdu tcrJh *syefppfwyfu ppfuidk ;f wHwm;ay: «wkdif;cspf 1-6-42» a&;twGuf vkt d yfonf[k ,lq
ay;&ef/ wGif "m;jzifhckwfowfonf/ aom vkyif ef;rsK;d ukrd l rnforl nf
3/ &yfxJ&GmxJü vrf;yrf;tp&dS «Akv d rf LS ;MuD;a[mif; ode;f wkw?f (armf  &efuek Nf rdKUwGif *syeftrSwf 15 0gaESmuf,u S f wm;qD;apumrl r
onfwYdk ysupf ;D ae&m jrdKU&Gm uGe;f 0ifyxrtqif?h tjidr;f pm; oHt wyfrawmf 0g'jzefYcsda&;XmerSL; ysufruGuf vkyfukdifaqmif&Guf
jyKjyif&ef vsijf refpmG &Si;f rwfBu;D ) \ ukd,fa&;rSwfwrf; vuf Akv
d rf LS ;MuD; ukb
d m,m&dS MuD;rSL;í oGm;rnfjzpfaMumif;? t*FvdyfrSm
vif;ypf&ef/ ESyd pf ufr/l pm 3» *syefbmomoifausmif;pwifzGifh t"du &efoEl idk if H jzpfonfh
4/ *syef ppfonfawmfrsm; vSpfonf/ tavsmuf t*Fvyd t f iftm;ESihf
twGuf oufomacsmifcsd&ef 26 ar 1942 jrefrmEkid if 0H efMuD; «*syefacwfppftkyfcsKyfa&; pm 239» t*FvdyftusKd;pD;yGm;wkdYukd tjrpf
NrdKUolNrdKUom;rsm;onf aps; a[mif; apmazom rdom;pk uG,f uyg rusef okwo f if&iS ;f vif;
qkid rf sm;ukd jrefEidk o
f rQ jrefpmG vGefonf/ 3 ZGef 1942 arNrdKU (jyifO;D vGi)f &dS oGm;&rnfjzpfaMumif;? jrefrmjynf
zGifhay;&ef/ «OD;oefY jynfawmfomc&D; ('kw, d ykid ;f ) jrefrmjynf *syefppfwyfrsm;\ ppf olwYdk\ "avhx;Hk pHrsm;ukd ½kad o
&efuek pf mayAdrmef ykEH ydS f 1961 pm 78» aoemywd 'kw, d Akv
d cf sKyMf uD; tD;
5/ NrdKUolNrdKUom;rsm; oGm;vmae [Ba Maw Breakthrough in av;pm;rnfjzpfaMumif;? jrefrm
xkid Mf upOf *syefrsm;u Burma. P190]
'g;xHokdY jrefrmjynfA[kdtkyfcsKyf rsm;vufoYdk tyfEiS ;f Ekid af om tm
taESmuft&Suf ray;&atmif [Cady A History of Modern a&; pDpOfrt I zGUJ wGif yg0ifrnfh PmtcGit hf a&; [lorQudk tyfEiS ;f
Burma (Second Printing) yk*K¾ v
d rf sm; jzpfaom a'gufwm
qkid &f mwkYdu apmifah &Smufay; NewYork, Ithaca 1960.P 443] í vuf&t Sd ajctaeESihf tH0ifciG f
&ef ponft h csurf sm;ukd tm; [Grandfather Longlegs, PP barmf? OD;bab? a'gufwmodr;f usjzpfaom tkyfcsKyfa&;vkyfief;
vk;H oabmwl qk;H jzwfMu 188-189] armif? ocifjr? AEK̈vOD;pde?f ocif ukd aqmif&u G of mG ;rnfjzpfaMumif;
onf/ xGe;f tky?f ocifE?k "m;rOD;bode;f ? xkud oJh Ydk aqmif&u G o f mG ;&mü vl
27 ar 1942 rEÅav;NrdKU rpk;d &drf
«vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf-y pm OD;vSazESihf ocifApdew f Ydk u oGm; MuD;rif;rsm;xHrS vkdtyfaomtul
ausmif;wkdufwGif jrefrmppfAkdvf
136» a&mufawGUqkHonf/ xkdawGUqkHyGJ tnDrsm;ukd &Ekid v f rd rhf nf[k arQmf
rsm;ESihf *syefppfAv
dk rf sm;tm;MudKqkd
wGif ocifu, dk af wmfridI ;f ? Akv
d af w vifhvsuf&dSygaMumif;/
yGJ pwifusif;yonf/
24 ar 1942 w½kwpf pfAv dk cf sKyf «wkdif;cspf 2-6-42»
ZESihf a':cifrr (a'gufwmbarmf jrefrmhjynfvGwfvyfa&;
qGev
f *D si\
f trSwf 38 w½kwf \ZeD;) wkYdvnf; txl;{nfo h nf jyóemESihf ywfoufí *syefeef;
wyfr tifzm;okYd a&muf&o
Sd nf/ ZGefv awmftjzpf wufa&mufonf/ xkd &if;0ef *sief &,fw*dk sK\ d xkwjf yef
[Slim Defeat into Victory P 109] 1 ZGef 1942 tr&yl&&dS Armhvw G f awGUqkyH w JG iG f tD;'g;u ppftyk cf sKyf csuw f iG f yg&do S nfh tcsut f vuf
vyfa&; wyfrawmfrS Akv d Af wif a&;aqmif&GufaecsdefwGif &efol ukd axmuf½v I u dk ef musio hf ;Hk &rnf
25 ar 1942 zufqpf*syef qefY (twGif;a&;rSL;-A[kdppf½kH;) ]]Armh tm; tusKd;jzpfxGef;aprnfhvkyf jzpfaMumif;? jrefrmjynfu vGwf
usiaf &; pm&Gupf mwrf;rsm; jzefYcsd vGwv f yfa&; wyfrawmf qkw d m ief;ESihf *syeftm; qefYusiaf om vyfaomEkdifiHtjzpf tusKd;cHpm;
tjyKtrI[lorQukd usL;vGefygu
23 24
-16-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
cGihf &&dv S mrnfah eY jrefjrefa&muf 4 ZGef 1942 jrefrmjynf&Sd *syefppf vGrJ aoG ysupf ;D &awmhrnfh t&dyf uREyfk o f nf ppfMuD;atmiff
vmap&efu f dk uREyfk v
f nf; arQmv f ifh wyfrsm;\ ppfaoemywd 'kw, d edrdwfwkdYrSm wpfaeYxufwpfaeY jrifpmG jyD;jidr;f a&;twGuf jyKvkyf
wrf;wvsuf &dyS gaMumif; okYdaomf Akv d cf sKyfMuD; tD;'g;u ]]ppfbuf aocsmxif&Sm;vmacsjyD/ zG,jf zpfaom rnfonfu h pd u ö dk rqkd
vnf; ,ckavmavmq,fwGif qkid &f mtkycf sKyf rIEiS hf ArmEkid if AH [kd tm&SwkdufMuD\ a&SUa&; vkyfukdifaqmif&Guf&ef aESmifhaES;
tm;oGefcGefpkduf MudK;pm;aqmif tkycf sKyaf &; pD pOfrt I zGUJ zGUJ pnf; onf qDr;D wefaqmif awmuf vdrrhf nf r[kwaf Mumif;?
&Guf&rnfrSm ppfatmifEkdifa&;yif jcif;}} ESihf ywfoufonhf aMunm ajymifawmhrnf jzpfaMumif;? okYd þppfyGJMuD;wpfavQmuf
jzpfí jrefrmwkYd u ,ckppfyw JG iG f csufwpf&yf xkwfjyefonf/ xkd aomfvnf; þppfMuD;rSm Mum&Snf uREkfyfwkdYtay:ü oifwkdYxm;tyf
*syefEidk if H atmify&JG ,lEidk &f ef ESv;Hk aMunmcsufwGif *syef ppfwyf rnfqu dk Mum&SnOf ;D rnfh taMumif; aom pd w f a umif ; apwemES i f h
&nf vuf½;Hk &nfjzifh 0kid ;f 0ef;ulnD rawmfMuD;onf t*Fvyd Ef iS hf csKH ukvd nf; owd&Mu&rnf/ uREyfk f uwdopöm cdidk Nf rJaMumif; jyocJyh Hk
aqmif&u G Mf u&ef arQmv f ifrh yd g uif;wyfaygif;pkwYdktm; vk;H 0okwf wkYd \aemufq;Hk atmifjrifrI yef; rsm;ukd uREyfk u f , dk w f idk f od&ySd g
aMumif;/ oifvu dk jf cif;rSm urÇm&mZ0ifwiG f wkdifokdYa&muf&ef c&D;rSmvnf; ojzifh toifwYdkvrl sK;d tm; arwåm
,ck csucf si;f ajz&Si;f & rBuHKpzl; tHhxl;avmufaom teD;i,fusef&dSao;aMumif;/ ykad rmufcyhJ gaMumif;?jrefrmjynfvw G f
rnfh jyóemrSm A[kt d yk cf sKyfa&; atmifjrifjcif;ukd pHwifí jyvku d f ta&SUtm&Swu dk f ppfyMJG uD; vyfa&;ESihf ywfoufí *syefeef;
puf,EÅ&m; jyefvnfjyKjyif xl ayaMumif;? *syef ppfwyfrawmf tqk;H wkid f atmifjrifa&; twGuf &if;0efMuD; wk*d sKd\ rdeYf Mum;csuf
axmifa&; jzpfaMumif; tkyfcsKyf MuD;onf a[mifaumif? rav; *syefppfwyfrawmfMuD;onf jref rSm olUwpfO;D wnf; oabm
a&;puf,EÅ&m; jyefvnfxal xmif uRef;qG,?f zdvpfyidk u f Ref;pk? bked D rmjynfwiG f odr;f yku d jf yD;aom e,f r[kwb f J *syef trsK;d om;tm;vk;H
a&;twGuf vlMuD;rif;rsm;onf ,du k Re;f ? *sm;Am;uRe;f ESihf pkrMwm; y,ftm;vkH;wGif ppftkyfcsKyfa&; \oabmqE´ukdygazmfjyaMumif;?
ppfbufXmersm;ESihf yl;aygif; ulnD uRef;wkYd tygt0ifjzpfaom ta&SU aMunm&rnfjzpfaMumif;/ þyef;wkid o f Ydk jrefrmjynfa&muf&Sd
aqmif&GufMu&ef EId;aqmfwkduf tm&Swu dk Mf uD;rS &eforl sm;ukd ppftkyfcsKyfa&;t& qkd awmhrnfaeYrmS ra0;awmhaMumif;
wGef;vkdaMumif; ajymMum;onf/ armif;ESifvkdufjyD;jyD jzpfaMumif;? vQif wyfrawmfMuD;tm; epfem uku d REyfk o
f nf oifwYdkEiS t hf wlpw d f
«wkdif;cspf 8-6-42» ,ckvnf; *syefpf pfwyfrawmfMuD; ysupf ;D apaom tjyKtrlrsm;? *syef a&m ukd,fygarQmfvifhygaMumif;?
«jrefrmhtvif; 9-6-42» onf Mopaw;vsEiS hf tdE, d´ jynf qefYusifa&; tjyKtrlrsm;ESihf ppf okYdaomf ,ck ppfjzpfae
«vlxOk ;D vS ppftwGif;Armjynf-y pm rsm;okdY ppfrsufESmjzefYcsdaejyDjzpf trdefYudk azmufzsufusL;ausmfrI onft h wGi;f jrefrmjynfonf vGwf
159- 160»
«ocifEk ig;ESpf&moD pm 82-84» aMumif;? ,ckppfMuD;twGi;f okYd *s rsm;ukd vspfvsL½I xm;vdrfhrnf vyfa&; &nfrf eS ;f csuf xajrmuf
«*syefppftkyfcsKyfa&;acwf yefjynfu 0ifa&mufwu dk cf udk v
f m r[kwaf Mumif;? txufygjyKrcI suf atmif j rif E k d i f & ef xd x d a &muf
pm352-3» onfrmS ajcmufvrQ &daS o;aomf rsm;ESifh trdeYfrsm;ukd usL;vGef a&mufraqmif&u G Ef idk af o;aMumif;
[Japanese Military Administra- vnf; ta&SUzufwpfvmT ;wGif azmufzsuforl sm;tm; ppftmPm ukd uREyfk , f MHk unfaMumif;? þppf
tion, Documents, 1941-1945:
P111-112]
t*FvdyfESifhtar&duefwkdY\ vTrf; ykdifrsm;u axmufxm;n§mwm MuD;wGif uREkyf w f Ydk v;Hk 0 ratmif
rk;d rIrmS vk;H 0aysmufu, G o f mG ;jyDjzpf jcif;? qkid ;f iHjh cif; rjyKbJ MuD;av; jrifcyhJ grl tm&Swu dk Mf uD; jyefvnf
aMumif;? NAdwo d Qtifyg,mMuD; r pGm ESdyfuGyfrnfjzpfaMumif;? xlaxmifa&;onf vnf;aumif;?

25 26
-17-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
jrefrmjynf\ vGwv f yfa&; onf xlaxmifEkdifrnfjzpfí tm&Swkduf oifwkdYonf *syeffwyfr u jrefrf mjynf tkycf sKyfa&;pDpOfrI
vnf;aumif;? r&dES idk af Mumif; ,ck om;rsm;\ MuD;yGm;a&; vkyif ef; awmfMuD; taMumif;ukd aumif;pGm aumfrwD (Provisional Admin-
tcsdefwGif ta&SUbuftm&Swkduf wGiv f nf; uREkyf w f Ydk eiS thf wl &if em;vnf od&jSd yD; jzpfonht f wkid ;f istrative Committee) tzGJU0if
ppfyMJG uD; qk;H cef;wkid af tmif jrif abmifwef;aqmif&u G f vmEkid rf nf *syefwyfrawmfESifh wu,fwef; rsm;jzpfMuonfh a'gufwmbarmf?
atmif yxrqk;H vkyaf qmif&rnf jzpfaMumif;/ yl;aygif;aqmif&u G af &; jzpfajrmuf a'gufwm odrf;armif? ocifjr?
jzpfaMumif;? uREfkyfwkdYonf ppf þ &nf&, G cf suf x &ef ZGoJ efoefEiS hf yl;aygif;aqmif AE¨KvOD;pde?f ocifxeG ;f tky?f ocif
atmifjrifrI wpfcw k nf;uko d mtm; ajrmuf &eftwGuf uREkfyfonf &GuMf uvdrrhf nf[k uREyfk f pdwt f m; Ek? "m;r OD;bode;f ? OD;vSazESihf
oGef pl;pku d Mf u&rnf jzpf aMumif;? A[kdtkyfcsKyfa&;tzGJU tjrefqkH;zGJU xufoefpGm arQmfvifh ,kHMunf ocifApdew f Ydktm; &mxl;cefUtyf
ppfbufqidk &f m tkycf sKyfrI wnf pnf;&ef arQmv f ifyh gaMumif;? ,aeY aMumif;/ vTm ay;tyfonf/
axmifzGJUpnf;&mü tjcm;&nf&G,f rStpjyKí zGUJ pnf;vku d o f nfh A[kd tqkyd g aumfrwD tzGUJ 0if tkyfcsKyfa&;pDpOfrI aumf
csuf r&db S ?J txufyg &nf&, G f tkyfcsKyfa&;twGuf pDrHa&;aumfr vlMuDrsm;rSm atmufygtwkid ;f jzpf rwDu aqmif&u G &f rnfh vkyif ef;
csufMuD;wpfckom&dSaMumif;/ wD\ tzGUJ 0if vlMuD;rsm;tjzpf aMumif;? rsm;rSm
jrefrmvlrsK;d wkid ;f onf þ atmufyg yk*K¾ v d rf sm;udk cefYxm; a'gufwmbarmf (Ouú|)? 1/ ppftyk cf sKyfa&;½k;H ESihf yl;aygif;
oabmukd em;vnfMujyD;vQif vkud &f ojzifh 0rf;ajrmufyg a'gufwmodrf;armif? ocifjr? í A[kdtkyfcsKyfa&;puf,EÅ&m;xl
uREyfk wf Ydk\ MudK;yrf;rIwiG f 0if aMumif;/ AE¨KvOD;pde?f ocifxeG ;f tky?f ocif axmif&ef pDpOfjcif;/
a&muf ½kdif;yif;Muvdrfhrnf[k ,aeYrStpjyKí þtzGJU Ek? OD;boded ;f ("m;rwyfAv dk )f ? OD; 2/ *syefjynf ppfatmifEidk af &;
uREkfyfarQmfvifhaMumif;? uREkfyf onf zGUJ pnf;rnfjzpfaom A[kt d yk f vSaz? ocifApde/f twGuf jrefrmjynfov l x
l rk sm;u
onf ppfjyD;jidr;f a&; wpfcw k nf; csKyfa&;tzGUJ xajrmufa&;twGuf 1942 ZGev f 4 &uf tzufzufrS 0kdif;0ef;ulnDMu&ef
twGuo f m tm½kpH u dk rf nfqadk omf tpDtpOfrsm;ukd jyKvyk &f ef wm0ef yk H EId;aqmfwkdufwGef;jcif;/
vnf; jrefrmvlrsK;d taygif;\ pnf ,l&rnfjzpfaMumif;/ *sKd&DS½kdtD;'g; 3/ A[kt d yk cf sKyfa&; puf,EÅ&m;
yif0ajymrIudk xdcu dk af prnfh rvkd þtzGUJ onf jrefrmjynf ppfaoemywd rzGUJ pnf;rD tawmtwGi;f wGif ppf
aom aESmuf&u S rf rI sm; zdEydS rf v
I yk f ol jynfom;\ touftkd;tdrf *syefppfwyfrawmf tkycf sKyfa&; vkyif ef; [lorQEiS hf
ief;rsm;ukd vkyrf nf[k rqkv d dk pnf;pdrfwkd;wufckdifNrJa&;/ wkdif; jref rmjynf ywfoufí trSwf 15 wyfr
aMumif;/ jynfjidrf;csrf;om,ma&; paom «jrefrmhtvif; 9-6-42» awmf aoemywdMuD;tm; xku d f
uREyfk o
f nf jrefrmjynfo?l ta&;wMu;D vkyaf qmif&rnfh vkyf «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 90^ 94 oifah om tBuHÓPfrsm; ay;jcif;
jynfom;rsm;\ oabmukd ½kad o ief;rsm; pDraH qmif&u G &f mwGif ao -97^252» ESihf tyfEiS ;f jcif; cH&aom tkycf sKyf
av;pm;í tkyfcsKyfrIXmersm;ukd emywdMuD;tm; uln&D efEiS hf wkid ;f a&;vkyfief; wpfpdwfwpfykdif;ukd
wwfEidk o f rQ jrefrmrsm;vufuv dk JT oljynfom;rsm;tm; oufom  arNrdKU(,ckjyifO;D vGi)f ü jrefrm aqmif&Guf&jcif;wkdYjzpfonf/
tyfay;rnfjzpfaMumif;? þokdYvTJ acsmifcsdap&ef wm0efcH,l&rnf jynf&Sd *syefppfwyfrsm;\ ppfao «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm-354»
tyfay;jcif;jzifh jrefrmjynfopfudk jzpfaMumif;/ emywd 'kw, d Akv
d cf sKyfMuD; tD;'g; «wkdif;cspf 8-6-42»

27 28
-18-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
«jrefrmhtvif; 9-6-42» 164» AkdvfaZ,sxH bDtkdifatwyfrsm;
[Ba Maw Breakthrough in [Japanese Military Administra-  anmif&rf; q&mawmfBuD;u rEÅav;NrdKU jyefqif;&ef *syefppf
Burma. P 256] tion, Documents, 1941-1945: P- aMunmcsuf wpf&yfxw k jf yef&m
130] aoemywdu jrefrmjynftkyfcsKyf
wGif jrefrmEkid if &H Sd wpfusdyEf pS yf g; a&; pDpOfraI umfrwD0ifrsm; cefYjyD;
 *syefwyfrawmf ppfOD;pD;csKyf *kPd ;f ? omoemykid *f P dk ;f ? a&Tusif
6 ZGef 1942 odyaHÜ rmif0 ( I.C.S aMumif; wyfrawmfom;rsm; tkyf
½kH;u ocifxGef;tkyf OD;pD;onfh *kP
d ;f ? bk&m;MuD;*kP d ;f rS q&mawmf
OD;pdew
f if) a&Tbcdk ½kid ?f uefUAvljrdKU csKyfa&;udprö sm; tvsOf;a&SmifMuOf
jrefrmEkid if H A[kt
d pk;d &tzGUJ ukd zsuf rsm;aqG;aEG;í Ak'¨omoemjyK
teD; *g;'g;qnfMuD;&GmwGif "m;jy &ef pma&;om; ñTeMf um;onf/
odrf;onf/ tzGUJMuD; trnfjzifh omoem
vlq;dk wkYd \ vufcsujf zifh uG,f «ppforkdif;jywkdufESifh wyfrawmf armf
«*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 76» awmfukd apmifha&Smuf&eftzGJUMuD;
vGefonf/ uGef;wkdufrSL;½kH;? wyfrawmforkdif;
«jrifBh udKif -trsK;d om;pmMunfwh u
dk ?f t zGUJ pnf;jyD; jzpfaMumif; yg&do S nf/ yxrwG?J 1824-1945? &efuek /f o
 trSwf 15 wyfrawmf aoem «wkdif;cspf 11-6-42»
rS w f w &od y Ü H a rmif 0 ? &efukef/ oH wif;ESiphf me,fZif;ykEH ydS ?f 1994 pm 185»
ywdt;D 'g;u &Sr;f jynfe,ftwGuf «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 247»
vGiOf ;D ykEH ydS ?f 1999 pm21»
aMunmcsufwpf&yf xkwfjyefum
7 ZGef 1942 &efuek Nf rdKUay: ysH
&Sr;f jynfe,fudk trSwf 15 wyfr  jrefrmEkid if bH &k ifcH a':refprpf 15 ZGef 1942 Akv
d rf ;dk MudK;u jidr;f
oef;vmonfh NAdwdoQav,mOf
awmf aoemywd vufatmufcH u NAdwo d Qtpk;d &0efMuD;tzGUJ xH csr;f a&; aMunmpmwrf;ukd xkwf
ESppf if;tm; *syefaf v,mOfysrH sm;u
e,ftjzpf owfrw S í
f ppftyk cf sKyf jrefrmEkid if u
H dk jyefvnford ;f yku
d jf yD; jyefonf/
ypfcsonf/
a&;jzifh tkycf sKyfrnf[k aMunm «jrefrmhtvif; 12-8-42» aemuf aqmif&u G &f rnfh vkyif ef; «jra'gif;ndK &JabmfokH;usdyf pm 115»
onf/ tpDtpOfwYdkudk a&;qGcJ iG hf jyK&ef
«*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm-303» 10 ZGef 1942 rDemrDuu D ef; wifjyonf/  &efuek Nf rdKUwGif jrefrmjynfwu dk yf JG
5 ZGef 1942 Armhvw G vf yfa&; (Minami Kikan) tzGUJ ukd zsuf [Great Britain House of Com- ü usq;Hk Muaom *syef ppfAv dk rf sm;
odrf;onf/ mons Parliamentary Debates
wyfrawmf txufjrefrmjynf csD (Hansard). 9 July 1942 PP 933- ESihf ppfom;rsm;ukd &nfp;l í t½kd
wufwu dk cf udk af &;wyfrawmf Akv d f «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 76» 934] taojyKyGJ usif;yonf/
rSL;csKyf Akv d af wZu wyfrawmf «jrefrmhtvif; 16-6-42»
11 ZGef 1942 *syefppfyv k yd w
f Ydku
om;rsm; ygwDEidk if aH &;ESihf tkycf sKyf 12 ZGef 1942 jrefrmjynf tkycf sKyf «wkdif;cspf 18-6-42»
w½kwf 69 OD;tm; olvQKrd jI zifh zrf;
a&;udprö sm; yg0ifpu G zf ufjcif; a&; pDpOfrI aumfrwD Ouú|
qD;onf/ ¤if;wkYdteuf w½kwf 5 17 ZGef 1942 OD;odef;azjrifh?
rjyK&ef trdeUf xkwo f nf/ a'gufwmbarmfEiS hf ocifEw k Ydk &ef
a,mufudk owfypfonf/ 16 ocifpkd;ESifh ocifwifa&TwkdYonf
«okawoe&Jabmf &JabmfokH;usdyfESifh ukeNf rdKUokYd jyefvnfa&muf&oSd nf/
a,mufudk w½kwEf idk if o
H Ydk e,fEiS f «jrefrmhtvif; 14-6-42» tdE,
d́ Ekid if o
H Ydk oGm;a&muf&ef bD;
ArmhvGwfvyfa&; wyfrawmf ppf
aMumif;rsm; &efukef/ &Jtkef;ausmfykHESdyf onf/ w½kwf 7 a,muftm; vif;NrdKUrS xGucf mG onf/
1975 pm 327» axmifcsjyD; usew
f ½kwrf sm;ukd 13 ZGef 1942 Aef;armfNrdKU a&muf «ode;f azjrifh ppftwGif;c&D;onf pm
«vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf-y pm owday;um vTwyf pfonf/ &dSaeonfh AkdvfcsKyfatmifqef;u 76-80»
«jrefrmhtvif; 19-7-42»
29 30
-19-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
18 ZGef 1942 NAdwo d Q tpd;k &u ta0;usif;yonf/ tpnf;ta0; 2/ pnfyifom,ma&; qyfaumf onf/ trIaqmif tzGUJ 0ifrsm;rSm
Akv d cf sKyfBuD; a0bJvt f m; tdE, d´ wGif a'gufwmbarmfu rdrt d ae rwD/ Ouú| OD;b*sr;f ? 'kw, d Ouú| OD;
EkdifiHbk&ifcHcsKyfjzpf vnf;aumif; jzifh jrefrmjynftyk cf sKyfa&; pDpOf 3/ a'oEÅ& tkyfcsKyfa&; qyf ausmjf rif?h taxGaxGtwGi;f a&;rSL;
AkdvfcsKyfatmfcsifvuf (General rIaumfrwDtzGUJ Ouú| tjzpf aumfrwDESifh OD;nDav; wkYd jzpfonf/
Sir C. Auchinleck) tm; tdE, d´ aqmif&u G &f mü &nf&, G cf suf ok;H 4/ b@ma&; qyfaumfrwD wnfaxmif&onfh &nf&G,fcsuf
Ekid if H ppfaoemywdtjzpf vnf; &yf&aSd Mumif; xk&d nf&, G cf suf ok;H zGUJ pnf;xm;aMumif; &Si;f vif;ajym rSm
aumif; cefYtyfonf/ &yfrmS t*Fvyd Ef iS hf tar&duefwYdk Mum;jyD; ,ckzUJG pnf;xm;aom tkyf u/ vGwv f yfaom jrefrmEkid if H
[Collis Last and First in Burma jrefrmjynfokdY jyefrvmEkdifatmif csKyfa&;pDpOfraI umfrwD\ vkyif ef; opf\ wk;d wufa&;? ta&SU
P 202] umuG,&f ef jzpfonft h wkid ;f ,ck rsm;udk wkid ;f jynfu od&aSd tmif? tm&Swu dk &f Sd Ekid if rH sm; vlrsKd;
ppfyw JG iG f r[mrdw*f syefwYdk atmif xkad umfrwDoYdk tBuHay;Ekid af tmif rsm;\xGe;f um;a&;ukd w&m;
20 ZGef 1942 jrefrmjynf tkycf sKyf Ekid &f ef jrefrmwkYdu uln&D ef ,ck owif;pmq&mrsm; tpnf;ta0; ESihf avsmn f pD mG wpfu, dk f
a&; pDpOfrIaumfrwD tpnf; ppfyaJG tmifEidk Nf yD;aemuf ta&SU ukd tywfpOf usi;f yjyKvkyo f mG ; aumif;BuHaom pdwfrsm;ukd
ta0;ukd &efuek Nf rdKU atmufvwG f tm&Sacwfopf xlaxmifa&;wGif rnfjzpfaMumif; ajymMum;onf/ vk;H 0 y,f&mS ;í aqmif&u G f
awmf tpnf;ta0; crf;rü pwif tjcm; vGwv f yfaom Ekid if rH sm;ESihf «jrefrmhtvif; 27-6-1942» &ef/
usif;yonf/ wef;wl jrefrmEkid if u H vnf; vGwf «wkdif;cspf 7 -7- 1942» c/ ta&SUtm&Swkduf EkdifiHtoD;
«jrefrmhtvif; 24-6-42» vyfaom Ekid if t H jzpf nDwn l rD Q oD;&dS vli,ftcsi;f csi;f cspf
tusK;d cHpm;cGi&hf &daS &;twGuf MudK; 25 ZGef 1942 rEÅav;NrdKU rpk;d &drf uRr;f 0ifum &if;ES;D MujyD;vQif
 *syefb&k ifwyfrawmf ppfXme pm;aqmif&Guf&efESifh jrefrmjynf ausmif;wku d w
f iG f jrefrmjynf om yl;aygif; aqmif&u G vf adk om
csKyfu tm&Sawmifyidk ;f ppfrsuEf mS vGwv f yfa&; r&ao;rD wkid ;f jynf oemhtpnf;t½k;H wnfaxmifa&; pdw"f mwfrsm; &ifo h efUap&ef/
wyfrawmftm; xkdif;-jrefrmrD;& jidr0f yfyjd ym;a&; pnfyifom,ma&; twGuf tm;BudK;rmefwufaqmif */ ta&SUtm&Swu dk &f Sd Ekid if H t
xm;vrf; azmufvyk &f ef ñTeMf um; jyefvnfxal xmifa&; udprö sm; &Guvsuf &do S nfh Armhvw G vf yf aygif; vlrsK;d taygif;wkYd \
onf/ avmavmq,ff aqmif&Guf&efwkdY a&; wyfrawmf Akv d cf sKyfMuD; Akv
d f jidrf;csrf;a&; csrf;oma&;wkdY
[Japanese Military Administra- rk;d MudK;tm; *kPjf yK cs;D usL;yGJ usi;f
tion, Documents, 1941-1945: PP jzpfaMumif;? ,ck zGUJ pnf;xm;aom ukd tpOfojzifh wnfNrJap&ef
231-232] aumfrwDrSm tpdk;&tzGJUr[kwfbJ yonf/ wkdYjzpfonf/
tkyfcsKyfa&;twGuf jyifqifa&; «wkdif;cspf 30-6-42» «jrefrmhtvif; 17^18-12-43»
25 ZGef 1942 jrefrmjynf tkycf sKyf aumfrwDrQom jzpfí avmavm
q,f ta&;MuD;aom udprö sm;ukd 28 ZGef 1942 jrefrmvli,facgif;  &efukefNrdKUawmfcrf;rü jrefrm
a&; pDpOfraI umfrwDtzGUJ a'guf
vwfwavm aqmif&GufEkdif&ef aqmifwpfpku *syefvli,ftcsKdU jynfv;Hk qkid &f m qif;&Jom;0HomEk
wmbarmfu &efuek Nf rdKU atmuf
1/ jidrf0yfydjym;a&; qyfaumf ESihf wkid yf ifum ta&SUtm&Swu
dk f tzGJU0ifrsm;u tzGJUacgif;aqmif
vTwaf wmf cef;rwGif owif;pm
rwD vli,ftpnf;t½k;H ukd wnfaxmif a'gufwmbarmftm; {nhfcH
q&mrsm;tm; zdwMf um;í tpnf;
31 32
-20-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
csD;usL;yGJ usif;yonf/ twGif;0efrsm;½kH;wGif a'gufwm 'kw, d Akv d cf sKyfMuD;tD;'g;u w&m; 23 Zlvkdif 1942 jrefrmEkid if &H Sd *s
«jrefrmhtvif; 30-6-42» barmf MuD;rSL;aom jrefrmjynf ½k;H csKyrf sm; wnfaxmifonfh ppf yefppfwyfrsm;\ aoemywd 'kwd
tkyfcsKyfa&;pDpOfrI aumfrwDu bufqidk &f m wpfcsuv f w
T f trdeYf ,AkdvfcsKyfMuD;tD;'g;u ]]tkyfcsKyf
Zl v k d i f v *syefEkdifiHokdY ajymif;a&GU wm0ef rsm; xkwjf yefonf/ a&;puf,EÅ&m; pnf;rsOf;Oya'}}
5 Zlvkdif 1942 Armhvw G vf yfa&; xrf;aqmifrnfh Akdvfrkd;MudK;tm; «jrefrmhtvif; 15-7-42» ukd qk;H jzwfcsrSwo
f nf/
wyfrawmf Akv d cf sKyBf uD; Akv
d rf ;dk MudK; eHeufpmjzifh {nfch aH uR;arG;í EIwf «wkdif;cspf 26-7-42» «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm97»
u ¤if;\ tvkyw f m0efrsm;ukd quf cs;D MuL;yGJ usi;f yonf/
vufzwifeif *sief &,f ('kw, d  &efuek Nf rdKUr½k;H awmfrsm; zGiv
hf pS f 25 Zlvkdif 1942 ta&SUawmifyidk ;f
aeYvnfykdif;wGif &efukefNrdKUawmf yGJudk &efukefNrdKU urf;em;vrf;&dS
Akv
d cf sKyfMuD;) atmifqef;tm; vTJ pnf;rsOf;Oya'ukd jyKjyifajymif;vJ
crf;rwGif Akv d rf ;dk MudK;tm; EIwf &efuek f ykvyd ½f ;Hk MuD;wGif usi;f y
tyfonf/ vkud &f m *syef ppft f yk cf sKyfa&;½k;H
«jrefrmhtvif; 26-7-42»
quf cs;D usK;yGJ usi;f yonf/ jyKvkyfonf/ (*Geaf qbk)ukd *syefppftyk cf sKyfa&;
naeykid ;f wGif &efuek Nf rdKU 9 rkid &f Sd «jrefrmhtvif; 17-7-42»
at0rf;NcHü at0rf;½kyf&SifukrÜPD OD;pD;Xme(*Gefaquefbk^Gunsei-
9 Zlvkdif 1942 &efuek Nf rdKU bDat kanbu) [k ajymif;vJac:a0:í ½k;H
atuGif;ü ArmhvGwfvyfa&;wyf ODnyD w
k Ydku EIwq f uf cs;D usL;yGJ 16 Zlvkdif 1942 OD;odef;azjrifh
usif;yonf/ tzGJUukdvnf; wkd;csJUzGJUpnf;onf/
rawmf AkdvfcsKyfMuD; Akdvfrkd;MudK; ESihf ocifwifa&TwYdk ausmufawmf
«vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf-y pm jrefrmjynf ppftyk cf sKyaf &;Xme
tm; EIwq f uf {nfch yH JG usi;f y rS tdE,d´ Ekid if o
H Ydk c&D;qufonf/
204-205» OD;pD;XmerSL;csKyfrmS *syeftrSwf
onf/ «odef;azjrifh ppf w G i f ; c&D ; onf pm
116»
15 wyfrawmf ppfO;D pD;csKyf Munf;
«jrefrmhtvif; 10-7-42»  OD;odef;azjrifhESifh ocifwifa&T wyf Akv d cf sKyu
f av; tDqm,mrm
«wkdif;cspf 15-7-42» wkYd rif;jym;NrKd UrS tdE,
d´ Ekid if o
H Ydk c&D;
19 Zlvkdif 1942 &Sr;f ESiyhf a'gif (Major General . Isayama Har-
qufonf/ uki ) jzpfjyD; taxGaxG pDrc H efUcGJ
11 Zlvkdif 1942 rif;jym;NrdKU «odef;azjrifh ppf w G i f ; c&D ; onf pm vlrsKd;rsm;tMum; ta&;tcif;jzpf
a&muf&aSd eonfh ocifp;dk ESihf ocif yGm;&m vlav;OD; aoqk;H onf/ a&;XmerSL;csKyfrmS Akvd rf LS ;MuD; em
110» ql jzpfonf/
wifjr oHwo JG Ydk armfawmfjzifx
h u
G f «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 311»
20 Zlvkdif 1942 ode;f azjrifEh iS hf «*syefppftyk cf sKyfa&;acwf pm 90^ 252»
cGmonf/ 14 Zlvkdif 1942 Akv d rf ;dk MudK; &ef
«ode;f azjrifh ppfwiG ;f c&D;onf pm 110» ukeNf rdKUrS *syefEidk if o
H Ydk av,mOf ocifwifa&TwkdY qifh*ljrpftwkdif; 27 Zlvkdif 1942 Armhvw G vf yf
«ocifwifjr bkHb0rSmjzifh? 'kw, d jzifh xGucf mG onf/ 0g;azmifjzifh c&D;qufvm&m
tBudr?f &efuek ?f 1974? wpfoufwm
a&;wyfrawmfukd ArmhumuG,f
«vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf-y pm tdE,d´ Ekid if b
H ufurf;&dS uif; a&;wyfrawmf Burma Defence
pmay? pm 419/ aemifukd;um;vQif 205» axmufpcef;okdY a&muf&dSonf/
ocifwifjr bkHb0rSmjzifh [k nTe;f Army [k ajymif;vJzUJG pnf;jyD; Akv
d f
«ode;f azjrifh ppfwiG ;f c&D;onf pm 130-
rnf» 15 Zlvkdif 1942 jrefrmEkid if &H Sd 138» rsm;ukd cefUtyfonft
h rdeUf xkwf
*syefppfwyfrsm;\ ppfaoemywd jyefonf/
12 Zlvkdif 1942 &efuek Nf rKd U
35 36
-21-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
ArmhumuG,fa&;wyf atmifMuD;? armif&edS ?f armifMunf? &eftwGuf 0efMuD;csKy?f twGi;f 0ef rawmf wyfzGJUrsm; zGJUpnf;a&;?
ppfAkdvfrsm; cefUtyfjcif; Aode;f (pm&if;Xme) vufzwif rsm;\ trnfrsm;ukd axmufcH jznfhwif;a&;? xdef;odrf;MuD;yGm;
ArmhvGwfvyfa&;wyf trnfukd eif/ wifjy&ef trdeUf ay;onf/ a&;wkUd ESihf pyfvsO;f aom udpt
ö 00
ArmhumuG,fa&;wyf[lí ajymif; armifausmf (wd&pämefXme) «jrefrmhtvif; 31-7-42» ukd aqmif&u G &f onf/
vTcJ jhJ yD;aemuf xkw d yfopfudk *syef vufzwifeif/ «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 350-
ppfAkdvfcsKyfMuD; vufatmufwGif AESpf (pm&if;Xme) 'kwd,vufz  jrefrmjynf *syef ppfwyfA[kXd me 351»
xm;&daS pjyD jzpf&m ArmumuG,f wifeif/ ü bD'aD twyf ume,f atmif
a&;wyf ü atmuf y gtwk d i f ; tk;H oGif (pufrXI me) 'kwd,vuf qef;tm; jrefrmjynf ppfwyfrsm;
Akv
d rf sm;udk xyfrH cefUxm;vku d f zwifeif/ \aoemywd tjzpf cefUtyfonfh Mo*k w f
jzpfaMumif;/ ppfAkdvfcsKyf? tcrf;tem; usi;f yonf/ xkd 1 Mo*kwf 1942 jrefrmjynf *syef
jrefrmjynf&dS edyGefppfwyf/ tcrf;tem;wGif jrefrmjynf&Sd *s
atmifqef; ume,f/ ppfwyf rsm;\ aoemywdcsKyf
Zlvidk f 27 &ufaeU/ yefwyfrsm;\ aoemywd 'kw, d
atmifoef; vufzwifeif um «jrefrmhtvif; 31-7-42» 'kw,
d Akv d cf sKyMf uD; tD;'g;u ppf
e,f/ Akv
d cf sKyMf uD; tD;'g;u Mo0g' p
½Iarmif? &efEidk ?f vSarmif ar*sm/ um; ajymMum;onf/ bufqidk &f m trdeUf ukd xkwjf yef
ArmhumuG,af &;wyfrawmf um
armifneG Uf ? b*srf;f ? armifausmf? e,fatmifqef;tm; Armjynfppf «jrefrmhtvif; 1-8-42» onf/
AvS? armifuav;? apmaemif? wyf Akv
d cf sKyftjzpf ceYt
f yfonf/ 31 Zlvkdif 1942 bD½rk m*Gepf 'D ;dk ppfbufqkdif&mtrdefU
ausmaf Zm? armifatmif? rif;acgif? «jrefrmhtvif; 31-7-42» bk;d (Biruma Gunsei Dobo) Armh trSwf 12
rif;&? pHjr? Awl? jratmif? &ef
atmif? &Jxw G ?f Zifa,mf? cifarmif wyfrawmfenf;ay;vrf;jy½k;H (0g) 1942 ck? Mo*kwfv 1 &ufaeU/
 NAdwo
d Q ppfav,mOf ESppf if; twkdifyifcHt&m&dSMuD;½kH;ac: bD'D
OD;? azouf? bke;f jrif?h cifarmif rEÅav;NrdKUay: Ak;H ESpv
f ;Hk BuJcs
uav;? wifxeG ;f ? xGe;f a&T? armif at tBuHay;tzGUJ ½k;H ukd ysO;f rem;
onf/ jrdKUwGif zGifhvSpfonf/ tyk'd f 1/ jrefrmjynf&Sd edyeG pf pfao
armif? armif0if;? xGe;f cif (pm&if; «vlxOk ;D vS ppftwGif;Armjynf-y pm
Xme) uyÜwdef/ «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 349» emywdMu;D vufatmufwiG f
210-211»
armifarmif? wifatmif? armifviG f aqmif&u G &f rnfh jrefrmjynftpk;d &
(aq;Xme) uyÜwdef/  a[bDausmu h k (Heibi kyoku )
29 Zlvkdif 1942 jrefrf mjynf&Sd ac: ArmhumuG,fa&;wyfrawmf tzGUJ opfonf yl;wGyJ g tpk;d &zGUJ
bk;d uGe;f ? wif[ef (Oya'Xme) *syefppfwyfrsm;\ aoemywd ppfrI jyifqifa&;½k;H ukd zGiv hf pS f pnf;a&; udpaö c: trdeUf pmwGif yg
uyÜwdef/ 'kw,
d Akv d cf sKyMf uD; tD;'g;u Arm
at;uG,?f vSarmif? wifa&T vuf onf/ a[bDausmhukXmerSL;rSm &do
S nft h wkid ;f zGUJ pnf;jyD; tmPm
jynf tkycf sKyfa&;pDpOfrI aumfrwD 'kw,d Akvd rf LS ;MuD; zlut
l D (Fukui
zwifeif/ Ouú| a'gufwmbarmftm; *syef vTJtyfjcif; cH&vdrfhrnf/
rsK;d tk;H ? pef;armif? tk;H ckid ?f wl&if Yoshisuke) jzpfonf/ a[bD
ppftyk cf sKyfa&; tdraf wmfoYdk zdwf ausmuh rk mS Armh umuG,af &;wyf tyk'd f 2/ tpk;d &opfonf ,aeUrS
(pufrI Xme) vufzwifeif/ ac:í Armjynftpk;d &opf zGUJ pnf; tpjyKí pwif pDrt H yk cf sKyf&rnf
37 38
-22-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
jzpfí ,cktcsderf pS í pDrt H yk cf sKyf rIrsm;udk y,fazsmufjyD;vQif ta&; yaysmufatmif aqmif&Guf&rnf/ trsm;jynfow l Ydk\ use;f rma&;ukd
&mwGif atmufwGifazmfjyxm; MuD;onfh udprö sm;udo k m tm½kpH ;l ta&SUbuftm&Swu dk f nDwn l rD Q umuG,f&rnf/
onfh pnf;urf;csurf sm; twkid ;f pku d í f aqmif&u G &f rnf/ tusK;d cHpm;cGihf acwfopfxal xmif (n) vrf;yef;taqmuftOD udpö
vkdufemaqmif&Guf&rnf/ (i) NrdKUjy jidr0f yfyjd ym;a&;twGuf a&;0g'ukdvnf; em;vnfatmif rsm;ukd ppfbufokdY yxrOD;pGm
(u) tkycf sKyaf &; t&yf&yfudk tjrefq;Hk at;csr;f atmif jyKvyk &f oifMum;ay;&rnf/ xkYd jyif edyeG f tcGit hf a&;ay;&rnf/ ppfbuf\
aqmif&Guf&mü ta&SUtm&Swkduf rnf/ bmompum;ukd trsm;qk;H tok;H vktd ifqE´rsm;udk OD;pGm cGijhf yK&
ppfMuD; tvk;H pkH atmifjrif&ef t"d (p) rdrdwkdif;jynfukd rdrdtm;ukd; jyK&ef aqmif&u G &f rnf/ t*Fvyd f rnf/
u xm;&rnf/ Ekid &f rnf[al om ta&SUtm&Swu dk f pum; tokH;tEIef;ukd yaysmuf (#) vlrsK;d tcsi;f csi;f y#dyu©rjzpf
(c) jrefrmjynfonf ta&SUtm&S acwfopfxlaxmifa&;0g' t& atmifjyKvky&f rnf/ txl;pOf;pm; atmif tpk;d &u wwfEidk af om
wkud f MuD;yGm;a&;wGif tygt0if pufrv I ufrI ynmvkyif ef;ESihf ul; &efrSm ausmif;om;uav;oli,f enf;tm;jzifh a&SmifMuOfjyD;vQif
jzpfonft h wkid ;f tqkyd g ta&SUtm oef;a&mif;0,fa&;vkyfief;rsm;ukd rsm;tm; use;f rmoefprG ;f atmif 0D jrefrmjynf&dS tdE´d,vlrsKd;rsm;ESifh
&Swu dk f acwfopfxal xmifa&; jzpf xlaxmif&rnf/ txl;ojzifh &d,aumif;atmif pdwf"mwf&ifh tjcm;vlenf;pkrsm;ukd taMumif;rJh
ajrmuf&ef tm;ukeMf udK;pm;&rnf/ aus;vufawm&Gm jyKjyifa&;udpö oefatmifEiS hf pufrv I ufrI ynm oufouf ESyd pf ufnOf;yef;jcif; r
(*)NAdwo d Q\ tarGtESprf sm;tm; ukd txl;ta&;,ljyD; pOf;pm; t&yf&yfrsm;udk pdwf0ifpm;atmif jyK&/
vkH;jrefrmjynfwGif r<uif;usef& aqmif&Guf&rnf/ jyKvkyfay;&rnf/ tk y f c sKyf a &;ud p ö r sm;ud k
atmif okwfoif&Sif;vif; ypf& (q)tkycf sKyfa&;udprö sm;wGif wwf (ps) wkid ;f oljynfom;rsm;\ use;f aqmif &Gu&f mü tpd;k &tzGUJ onf
rnf/ tm&Swkduf\ jrefrmjynf Ekid o
f rQ acRwmjy;D vQif b@ma&; rma&; aumif;rGev f matmif tpk;d & ppfzuf qkid &f m tkycf sKyaf &;XmeESihf
tjzpfoYdk a&mufatmif jyKjyif tajctae wnfw&hH ef yxr u wwfEkdiforQ MudK;pm;&rnfh tpOfojzifh &if;ESD;pGm yl;aygif;
ajymif;vJa&;twGuf acwfa[mif; ta&;tMuD;qk;H aom &nf&, G cf suf tjyif ul;pufwwfaom a&m*g aqmif &Guo f mG ;&rnf/
ukd ajymif;ypf&rnf/ rvkv d m;tyf ukd vufuidk jf yKí tcGeaf wmfEiS hf rsm; umuG,&f efEiS hf yaysmuf&ef &SKd *sD ½kd tD;'g;
onfh a&S;a[mif; xk;H wrf;rsm;ukd tok;H p&dwf rQwvsuf b@ma&; udprö sm;ukd ppfzufqidk &f mESihf yl; jrefrmjynf tifyD&D&J,f edyGef
azsmufzsufypf&rnf/ ckdifNrJpGm &dSap&rnf/ aygif;aqmif&u G &f rnf/ yltu dk f ppfaoemywdMuD;
(C) tkycf sKyfa&;udpt ö 00wGif t (Z) ynma&;wGif t*Fvyd Ef iS hf t aom Ekid if rH sm;wGif ul;pufwwf «ol&d, 2-8-42»
a&;MuD;qk;H [laom udpu ö dk yxr ar&duefwYdktay: txifMuD;rIrsm; aom a&m*grsm;jym;onfhtwGuf «jrefrmhtvif; 4-8-42»
aqmif&u G íf taMumif;rJh ½Iyaf xG;
39 40
-23-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
[Japanese Military Administra- OD;xGe;f atmif w&m;Xme0efMuD;? tem;tjyD; 0efMuD;csKyf a'gufwm tpk;d &opfonf ,cifu bk&ifcH
tion, Documents, 1941-1945:
AEK̈v OD;pdef vrf;yef;taqmuf barmfvufoYdk tkycf sKyaf &;rlrsm;yg wku d ½f u
dk tf yk cf sKyfc&hJ onfh e,frsm;
P117-119]
ttkHqkdif&m0efMuD;? &daS om ppftrdeUf udk ay;tyfonf/ rSví JG ,cift*Fvyd w f Ydk tkycf sKyf
 jrefrmEkid if &H *Sd syefwyfrawmf ppf ocifjrXmevufukdifr&Sd0efMuD;/ xkdYaemuf tkyfcsKyfa&;tmPmrsm; cJah om jrefrmjynftwGi;f &dS e,f
aoemywd 'kwd,AkdvfcsKyfMuD;tD; &SKd *sD ½kd tD'g; ESifh tpkd;&opfzGJUpnf;a&;twGuf y,frsm;ukd tkycf sKyfa&;tmPmrsm;
'g;u *syefppfbufqidk &f m trdeUf ppfAkdvfcsKyfMuD; aMunmcsuf wpf&yfxkwfjyef&m t& pDrt H yk cf sKyf&rnf/ tpk;d &\
t& jrefrmjynftpk;d &ukd cefUtyf jrefrmjynf&SdedyGefppfwyfrawmf/ wGif tkyfcsKyfa&;tpDtpOfrSm
«wkdif;cspf 6-8-42» (1) tkyfcsKyfa&;tpDtpOf
zGJUpnf;onf/
«jrefrmhtvif; 4-8-42»
tpd;k &tzGUJ 0ifrsm; rSm [Japanese Military Administra-
a'gufwmbarmf 0efMuD;csKyfESifh tion, Documents, 1941-1945: *syefwyfrawmfppfAkdvfcsKyfMuD;
jynfxJa&;0efMuD;? P122]

a'gufwmodrf;armif b@ma&; 0efMuD;csKyf


eHeuf8 em&DwiG f ppfbufqidk &f m
0efMuD; ?
A[kdXmejzpfaom tpdk;&tdrfawmf Oya'tBuHay; 0efMuD;csKyf½kH; wkduf½kduftkyfcsKyfonfh
ocifoef;xGef; pkdufysKd;a&;
ü a'gufwmbarmftm; eef;&if; t&m&dSaumfrwDrsm; XmecGJrsm;
0efMuD; ?
0ef (0efMuD;csKyf) tjzpf cefUtyf 1/ jynfxaJ &;
ocifxeG ;f tkyf opfawma&;
onf/ xkYd aemuf use0f efMuD;rsm; 2/ b@ma&;
0efMuD; ?
tm; &mxl;cefUtyfonfh tcrf; 3/ v,f,mpku d yf sKd;a&;
OD;vSaz ul;oef;a&;ESifh pufrI 4/ opfawma&;
tem;ukd usif;yonf/
vufrIqkdif&m 0efMuD;? 5/ ul;oef;a&;ESihf
«jrefrmhtvif; 4-8-42»
ocifApdef c&D ; vrf ; tquf pufrIvufrIvkyfief;
toG,fESifh qnfajrmif;buf 6/ vrf;c&D;ESifhqnfajrmif;rsm;
 jrefrmEkid if &H *Sd syefwyfrawmf ppf 7/ ynma&;ESifhusef;rma&;
qkdif&m0efMuD;? 8/ w&m;Xme
aoemywd 'kwd,AkdvfcsKyffMuD;
OD;b0if; ynma&;ESifh usef;rm 9/ vrf;yef;ESifhtaqmuftOD
tD;'g;onf jrefrmEkid if H 0efMuD;csKyf
a&; 0efMuD;?
ESihf 0efMuD;rsm;cefUtyfonfh tcrf;
41 42
-24-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
wkdYjzpfonf/ pD&ifpke,fy,frsm;&dS okYd wm0ef&aSd p&rnf/ tD;'g;u tpk;d &tzGUJ opf pnf;rsO;f ppfaoemywdMuD;onf ,cktpk;d &
tkyfcsKyfa&;ESifh w&m;Xmeqkdif&m 0efMuD;csKyf½;Hk &dS t&m&dcS sKyfonf rsm;ESihf pyfvsO;f í ppfbufqidk &f m opfzGJUpnf;cefYtyfaom þrGef
tzGJUrsm;ESifh ¤if;\vufatmufcH 0efMuD;csKyf\ taxGaxGtkyfcsKyf trdeUf ukd a'gufwmbarmf vuf jrwfonfh tcsdeftcgor,wGif
tzGUrJ sm;onf ,cifpepfEiS w hf El idk f a&;ESihf ywfoufonfh twGi;f 0ef okYd ay;tyfjyD; rdeUf cGe;f pum; ajym tpk;d &t&m&dMS uD;rsm;tm; cs;D usL;í
orQwlatmif zGJUpnf; cefYtyf& ½k;H vkyif ef;rsm;ukd ñTeMf um; jyo Mum;onf/ tD;'g;u A[kt d yk cf sKyf pum; tenf;i,frQ ajymqkdvkd
rnf/ tjcm;tzGJUtpnf;rsm;ukdrl &rnf/ ¤if;onf *syefwyfrawmf a&;tzGUJ MuD;wnfaxmif&eftwGuf aMumif;/ vlMuD;rif;rsm; od&o Sd nf
*syefppfAv dk cf sKyfMuD;\ oabmwl \ ppfbufqkdif&m tkyfcsKyfa&; tkycf sKyfa&; pDpOfraI umfrwDudk zGUJ twkid ;f ,aeYþurÇmay:wGif 0if
nDcsuf r&bJ zGUJ pnf;jcif;rjyK&/ &nf&, G cf sufrsm; atmifjrifatmif pnf;í a'gufwmbarmf tm; ½k;d wef;vkv d m;olrsm;ESihf rvkv d m;
,cifu &dcS ahJ om vTwf 0efMuD;csKyftm; ulnD&rnf/ Ouú|? tjcm;yk*¾dKvfMuD;rsm;tm; olrsm;[lí ESpzf UJG uGv J su&f aSd Mumif;
awmfudk jyefvnfzUJG pnf;jcif; jyK twkid yf ifcH t&m&drS sm;onf Xme toD;oD; aumfrwDtzGJU0iftjzpf xkt d zGUJ MuD;ESpcf o k nf rdrw d Ykdatmif
vdrrhf nf r[kw/f toD;oD;&dS 0efMuD;rsm;tm; ulnD cefYtyfco hJ nfrmS ESpv f eD;eD;Mum&dS jrifrt I wGuf wkid ;f jynfwidk ;f \ aiG
(2) vkyfieff;ESifhtmPmrsm; vsuf ta&;MuD;aom udprö sm;wGif avjyD/ xkyd *k Kd¾ vMf uD;rsm;onf ¤if; tm; vltm; tp&do S nfwYdkjzifh
*syefwyfrawmf Akv d cf sKyfMuD;onf yg0ifaqmif&Guf&rnf/ tcsed u f pí MudK;yef;wukwf pdwf tm;oGeí f vlwYdk\ &mZ0ifwiG f
tkyfcsKyfa&;\rlukd pDrHcefUcGJvdrfh ,cifu &dcS ahJ om tpk;d & tm; xufoefpmG rdrw d Ydk tvkyf rMuHKbl;aom aMumufrufzf , G f
rnf/ ppfAv dk cf sKyfMuD;onf tpk;d & tzGJUudk zsufodrf;&rnf/ 0wå&m;rsm;ukd rGejf rwfpmG aqmif wku d yf MJG uD;udk qifEv JT su&f aSd v
ukd t&m&mwGif ñTeMf um;vdrrhf nf ,ck tpk;d &tzGUJ wGif 0ef &Gucf MhJ uojzifh ,aeY þtpk;d & onf/ okYdyifjzpfvifu h pm; uREyfk f
jzpfí w&m;rQwrI ppfaq;Munf½h I MuD;csKyf? 0efMuD;csKyf½kH;&dS t&m&dS tzGJUukd zGJUpnf;wnfaxmifEkdifjyD; wkYd 0if½;dk wef;Ekid if rH sm;rSmrl tcsdef
rIrsm;ukd ppfAv dk cf sKyMf uD;\ ñTef csKyfESifh0efMuD;rsm; yg0ifap&rnf vQif uREyfk w f Ydktm; ppfbuftyk f ESit hf rQ wk;d wuf atmifyef;qif
Mum;csuftwkid ;f jzpfap&rnf/ jzpfí 0efMuD;csKyfu Ouú|tjzpf csKyfa&;wGif a&SUwufí wpfvrS ;f vsu&f aSd vonf/ ta&SUbuf w
Oya' jyKvyk af &;udpu ö dk vnf; ppf aqmif&u G jf yD; qk;H jzwf&rnf/ wk;d wuf aqmif&u G Ef idk af paMumif; vTm;rSmqkv d Qifvnf; awmifyidk ;f csD
Akv
d cf sKyMf uD; vufwiG f xm;&dv S rd hf *syeft&m&dSrsm;\ &mxl;cefUtyf jrefrmjynfESifhwuG ta&SUtm&S wufwu dk cf u
dk af &;wGif edyeG w f Ydk \
rnf/ a&; pnf;rsO;f rsm;? vpmaiGrsm;udk wkud Mf u;D twGuf þtcgonf pif atmifjrifjcif;rSm vQijf refí tHMh o
ppfAv dk cf sKyfMuD;\ vufatmuf tjcm;enf;jzifh pDrHqkH;jzwfrnf/ ppfaysm&f iT t f m;&zG,jf zpfí tkycf sKyf zG,f wk;d wufvsuf &dpS Of csKu H if;
wGi&f aSd om 0efMuD;csKyfonf Xme «jrefrmhtvif; 5-8-42» a&; pDpOfraI umfrwD tzGUJ 0ifrsm; tpkd;&ysufus'ku©a&mufzkdY ta&;
rsm;tm;vkH;ESifh rdrdvufatmuf&dS [Japanese Military Administra- ESihf Ouú|MuD;tm; ¤if;wkYd\ rem; rSm wpfaeYwpfjcm; wk;d vsu&f Sd
rdrdwkduf½kduftkyfcsKyfrnfh Xmersm; tion, Documents, 1941-1945: PP rae yifyef;cH MudK;pm;csufrsm; aMumif;? uREyfk w f Ydk odr;f yku d f &&dS
ukd pDrcH efUcG&J rnf/ 119-121] twGuf uREkyf w f Ydk u aus;Zl;Oy xm;aom yoQL;uRe;f qG,?f zdvpf
0efMuD;rsm;onf rdrdwdkYXmetoD; um& wif&ySd gaMumif;/ ykid u f Re;f pk? *smAm;? pkrMwm;? bked D
oD;&dS tkycf sKyfa&;udprö sm;ukd pDrH jrefrmEkid if &H Sd *syefwyfrawmf\ jrefrmjynf ppftyk cf sKyaf &; ,d?k e,l;*Ded tp&do S nfeh ,fajrrsm;
aqmif&u G &f rnft h jyif 0efMuD;csKyf ppfaoemywd 'kwd,AkdvfcsKyfMuD; tzGUJ \ tMuD;tuJjzpfaom uREyfk f wGif ppfbuftyk cf sKyaf &;rSm txif
43 44
-25-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
xufyí dk atmifjrifvsu&f o Sd nfh i,frQ oHo,r&dcS ahJ y/ ppfyMJG uD; atmifjrifa&;twGuf rdrd odrf;vkdufjyD;vQif wpf0g'wpfyg
tjyif ta&SUtm&Swu dk Mf uD;\ nD þxif&mS ; yGiv hf if;aom wkYd prG ;f tm;&do S rQ tm;oGeu f nl íD wDtjzpf wnfaxmifcJhavonf/
wlnDrQ tusKd;cHpm;cGifhrItzGJUttkH taMumif;tjzpftysurf sm; twGi;f atmifyef;ukd qGwfcl;Murnfjzpf xkt d wl jrefrmjynfu
vkyfief;rSm rnfokdYrQ rysufrpD; wnfaxmif&aom tpk;d &tzGUJ jzpf aMumif;/ ppfatmifEidk af om tm&S vnf; vku d ef mjyKvkyzf Ydk aocsmpGm
Ekid af om tajccHtw k jf rpf yEéuf ojzifv h Ml uD;rif;wkYdonf ½Iwaf xG; wku d Mf uD; jzpfvmzkYd udpo ö nf pOf;pm;oifhavonf/ ygwDcsif;
½ku d rf vd suf &daS vjyD/ vSaom urÇmMuD;0,f jrefrmjynf uREyfk w f pfO;D wnf;\ pdw"f mwf jydKifqidk rf ?I roifjh rwfr?I t½Iwt f
taemufbuf ppfrsuf vnf; tusK;H 0ifvsuf &daS Mumif; wnfNrJjcif;om r[kw/f vlMuD; axG;ay:aygufrIrsm;onf EkdifiH
ESmrSm qkv d Qiv f nf; *smrefEiS hf tD ukd rSeu f efpmG owdcsyí f rdrw d Ydk rif;tm;vk;H wkYdüvnf; xkpd w d "f mwf wpfckvkH;\ tusKd;pD;yGm;aumif;
wmvQH ESpOf ;D aygif;aom ppfwyf vkyu f idk zf , G f 0wå&m;rsm;tay: xkd &d&S rnfjzpfaMumif;/ vlMuD;rif;wkYd pm;a&;ukd rjyKvkyfEkdifay/
&JrufwYdkonf aEGOwk wku d pf pfyJG owdukd tajccHpOf;pm;jyKvkyf onf jrefrmvlrsKd;wkdY\acgif; jrefrmjynfMuD; vGwv f yf
ukd qifEv JT suf &doS jzifh ¤if;wkYd\ aqmif & G u f o if h y gaMumif ; /t aqmifMuD;rsm; jzpfMuonfhavsmf a&;&&daS tmif aESmifah ES;apzkYd
&efolrsm;tm; jyefvnfckcHjcif;iSm ajrmufoH Ak;H oHrsm;ukd vlMu;D rif; nDpmG a&SUqk;H uaeí xkNd rJNrHaom taMumif;rsm;onf xkdtaMumif;
rpGrf;aqmifEkdifapbJ armfpukdNrdKU wkYd rMum;&aomfvnf; urÇmMuD;ü pdwf"mwfjzifh vlMuD;rif;wkdYtm; rsm;omvQif r[kw/f Ekid if t H wGi;f
wl½o l Ydk csDwuf wku d cf u dk v f suf&Sd ESpf ckuv JG su&f aSd om tzGUJ Mu;D ESpcf k ay;tyfvu dk af om tpk;d &\ wm 0,f wpfO;D ESiw hf pfO;D roifjh rwfrI
aMumif;/ ta&SUwvTm;wGif edyeG f onf wpfO;D ESihf wpfO;D &rdorQ 0ef0wå&m;rsm;ukd aqmif&Gufyg t½IwftaxG;rsm;aMumifh EkdifiH\
wkdYu tMuD;tus,f atmifEkdif vufeuftiftm; tp&do S nfwYdk av/ tu,fí wpfO;D wpfa,muf cGetf m; ,kwaf vsmh ysujf ym;jcif;
vkdufjcif;aMumifh ajrmufykdif;tmz jzifh ppfyMJG uD;ukd wku d cf u dk v f suf&Sd onf xkw d m0ef 0wå&m;rsm;ukd onftxl;ta&;Mu;D aom taMumif;
&du ppfyrJG mS vnf; t*Fvyd Ef iS hf t aeao;ygaMumif; tu,fíom xrf;aqmif&mü rpGr;f aqmifraus tcsujf zpfavonf/ tdE, d´ jynf
ar&duefwYdkonf ae&mwkid ;f üt½I;H þ ta&SUtm&SppfMuD; atmifjrif yGeyf gvQif ¤if;tm; tpk;d &tzGUJ \ rSvnf; xkt d wl jzpfay:vsu&f Sd
MuD;½I;H um ¤if;wkYd\toa&ukd jyef jcif;okYd ra&mufygu tm&Swu dk f &mxl;ESihf rxku d w
f ef[k ,lq&yg aMumif; ? xko d Ydk jzpf&jcif;onf
vnfq,fEidk zf Ydk vrf;rjrifay/ þ jyefvnfxlaxmifa&;ESifh jrefrm vdrfhrnf/ t*Fvyd w f Ydk\ usiahf qmifjyKvkyf
urÇmavmuMuD;\ rSeu f efaom jynfvGwfvyfa&;&zkdY udprö sm;rSm xkYdjyifvnf; þta&;MuD; csuaf Mumifh jzpfavonf/ A[kEd idk f
w&m;ESihf vltaygif;wkYd\ tusK;d tdyfrufozG,f ysufjym;ukefrnf aom tcsdeftcg umvtwGif; iHa&;tzGJUcsKyfMuD;ü t½IwftaxG;
aus;Zl; yGm;rsm;&jcif;ukd taMumif; jzpfavonf/ 0,f wkid ;f jynfwidk ;f wkYd \ vkt d yf ay:aygufcyhJ gvQif eD;&m 'dpMwdwf
jyKí ¤if;wkY\ d a&SUtcgu pí arG; ,aeY þtpk;d &opf aomtcsufonf vltaygif;wkdY e,fy,frsm;okYd jyefYEUHS oGm;jyD;vQif
jrLcJah om pdw, f wk pf w d rf u dk tf usihf wnfaxmifaom rGejf rwfonfh \ a&SUaqmif wpfvkH;wpfpnf; vltaygif;wkdY\ pdwf"mwft,l
tMuHrsm;u 'Pfjyefjcif;ukd uREyfk f tcsed o f r,wGif uREyfk f xyf wnf; pnf;vk;H rIjzpfaMumif;? edyeG f tqukd ysujf ym;apavonf/ vl
wkYd tm;vk;H csD;rTr;f aus;Zl;wif&ay avmif; ajymqkv d o
dk nfrmS jrefrm jynfrmS yif a&S;tcgu pí &mZ0if MuD;rif;wkdYonf EkdifiHtwGif;0,f
aMumif;/ uREyfk w f Ydkonf þppfyJG vlrsKd;wkYd EiS w hf uG tm&Swu dk &f Sd vl wGicf ahJ om Ekid if aH &;ygwD tzGUJ rdrwd Ydk wm0ef0wå&m;rsm;udk xrf;
MuD; vk;H 0 atmifEidk af &;ukd tenf; taygif;wkYd onf ,ck tm&Swu dk f tpnf;rsm;udk rESpfupí zsuf aqmif&mü pHerlem wifxu dk f
45 46
-26-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
atmif tao;tzGJ roifjh rwfrI wuG wkid ;f jynftiftm;udk jznfh aMumif;/ jrefrmvlrsK;d wkYdEiS hf uREyfk f xm;ygaMumif;? xko d Ydk cefYxm;&
pdw"f mwfwYdkudk y,fazsmufum pTr;f ygav/ tm;vk;H aom jrefrm onf yl;aygif;í þaqmif&u G f jcif; yxrtaMumif;t&if;rSmrl ed
wpfO;D ESiw hf pfO;D oifjh rwfnn D wG f vlrsKd;taygif;wkdYonf aovQif jcif;rsm; atmifjrifap&ef pdwt f m; yGev f rl sK;d ESihf jrefrmvlrsK;d wkYd wpfO;D
pGm wpfv;Hk wpfpnf; wpfo f abm ajrMuD; &Sivf Qiaf &Tx;D qkad om jref xufoefpmG arQmv f ifvh su&f ySd g taMumif; wpfO;D em;vnfpnf;vk;H
wnf;jzifh trsKd;om;tiftm;MuD; rmwkYd\a0g[m&pum;twkid ;f &J0hH aMumif;? xkdjyif jrefrmvlrsKd;wkdY rd&efEiS hf edyeG t f &m&SEd iS hf jrefrmt&m
ukd xlaxmiftm;jznfyh gav/ okYd pGm jrefrmjynfMu;D \ tusK;d onf a&SUwufaqmif&Gufvsuf&dS &drS sm; ab;csi;f ,SOí f vkyu f idk Mf u
rSomvQif aemifvmrnfh vGwv f yf twGuf taocHí aqmif&u G &f ef aom MuD;av;onfh vkyif ef;udpö &rSm jzpfEidk af Mumif;/ odYkro S mvQif
a&;twGuf tajccHtkwfjrpfcsEkdif toif&h aSd p&rnf/ edyeG jf ynf\ vl t00wkYdukd pdwaf &muk, d yf g jyKvyk f tm&Swu dk f ppfyMJG uD; atmifEidk af &;
ayrnf/ OD;a&rSm oef;aygif;wpf&m&dSav Ekid Mf uygap [k uREykf x f ufoefpmG twGuf cRw, f iG ;f csurf sm; r&dES idk f
vlMuD;rif;wkYdonf xdyf onf/ xkrd Q rsm;jym;aom vlO;D a& arQmfvifhawmifhwí jreffrmvlrsKd; ay/ 'kw, d tcsurf mS jzifh edyeG jf ynf
qk;H uaeí wkid ;f oljynfom;ESihf &dv
S ifuh pm; edyeG v f rl sK;d wkYo
d nf eH wkYd vsijf refpmG tiftm;jznfjh zdK;a&; onf jrefrmjynfEiS hf ,SOrf nfqdk
jrdKUe,ft&m&drS sm;ukd a&SUaqmifjyD; eufrS nOfw h idk af tmif tvkyw f m twGuf arQmfukd;apmifhMunfhvsuf vQif pufrv I ufrEI iS hf tjcm;vkyf
vQif rSeu f efpmG rdrw d Ydktvkywf m 0efrsm;udk MudK;pm;vkyfukdifMuav &dSygaMumif;/ ief;t&yf&yfwiG f tqift h wef;jrifh
0efudk xrf;aqmifvrd rhf nf[k onf/ xkYdtwl ausmif;om;u vlMuD;rif;wkYdonf tpk;d & onft h avQmuf jrefrf mvlrsK;d wkYdEiS hf
uREkfyfarQmfvifhygaMumif;/ jrefrm av;oli,frsm;onf rdrdwkdYwkdif; tzGUJ 0ifrsm;jzpfonft h avQmuf vl wuG jrefrmjynfMuD; wk;d wuf
jynfonf ppf\'PfaMumifh rsm; jynf\ trIawmfudk xrf;aqmif taygif;wkYd\ a&SUaqmifozG,f pH aumif;pm;rIudk &nfp;l í arwåm
pGmysupf ;D 'kua© wGUvsu&f aSd vonf/ Ekdif&eftwGuf oifcef;pmrsm;ukd erlemjyjyD;vQif tajymESifhr[kwf oabmjziffh edyeG w f Ydku jrefrmvl
ppfrjzpfru D tajctaersm; jyef nOfeh ufoef;acgifwidk af tmif oif tvkyjf zifh vltaygif;wkYdudk acgif; rsKd;wkdYukd enf;ay;vrf;jy ulnD
vnf&&dSzkdY udprö sm;onf þppf tHah vhusuMf uavonf/ þenf; aqmifygav/ txufyg vkyu f idk f jcif;jzpfygaMumif;/
aMumifh ysufpD;,kd,Gif;aeaom tm;jzifhomvQif uREkfyfwkdYonf &rnfh udprö sm;udk ajzmifrh wfwnf edyGefvlrsKd;wkdYtm; jrefrm
tajctaersm;rS xlaxmif&ef t cGet f m; tMuD;qk;H aom wkid ;f jynf Munf pnf;urf;ao0yfpmG jzifh vl vlrsKd;wkdYonf cspfMunfvkdvm;í
vGeftrif; MudK;pm;aqmif&GufrS rsm;wGif xdyq f ;Hk aom wkid ;f jynf MuD;rif;wkYd jyKvkyjf yoygrS trsm; pdwaf &muk, d yf g ¤if;wkYd EiS hf twl
jzpfEkdifayrnf/ vGwfvyfa&;\ jzpfEkdifayrnf/ jrefrmvlrsKd;wkYd aom wkdif;oljynfom;rsm;onf wuG yl;aygif;um jrefrmjynf\
tusKd;t&omukd cHpm;vkdygvQif onf vGwv f yfa&;\ tusK;d cHpm; tpk;d &\ a&SUaqmifaom vrf;ukd wkd;wufMuD;yGm;a&;twGuf wuf
vlMuD;rif;wkYd EiS w hf uG jrefrmvlrsK;d rIukd tvk&d ySd gvQif awmf½o Hk if½h Hk vkdufMujyD;vQif wpfnDwpfnGwf vSrf;aqmif&GufMuvdrfh[k uREkfyf
wdYk onf þtcsed t f wGi;f 0,f rdrd pdw"f mwfrsKd;jzifh r&Ekid af Mumif; wnf; cGet f m; wefc;dk wk;d wufEidk f pdwt f m; xufoefpmG vkv d m;yg
wkYd pdw"f mwftp&do S nfwYdkukd t owdcsyo f ifah vonf/ vGwv f yf Muayrnf/ aMumif;? t&m&drS sm;jzpfMuaom vl
opfjyKjyif ajymif;vGí J vkyzf , G f a&;&&dS&eftwGuf jrefrmvlrsKd;wkdY aemufq;Hk ajymqkv d odk nf MuD;rif;wkYdonf txl;ojzifu h REyfk f
aqmifwmrsm;ukd MudK;yef;wukwf arQmfvifh vkyfukdifaqmif&Gufjcif; rSm uREyfk of nf tpk;d &opfwiG f ed \&nf&, G cf suo f abmukd aocsm
tm;xkwfum jrefrmvlrsKd;wkdYESifh rsm;ukd uREyfk f em;vnfowdrrl yd g yGeft&m&dStcsKdUudk xnfhoGif;cefY pGm em;vnfí tpk;d &wm0ef

47 48
-27-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
0wå&m;rsm; xrf;aqmif&mü pHerl  tpk;d &opfziG yhf w JG iG f jrefrmEkid if H (3) *syefEiS jhf refrmvlrsK;d rsm; t"GeYf xjyD; *syefwyfrawmftm; 0kid ;f 0ef;
emwifavmufatmif jyKvdrfhrnf 0efMuD;csKyf a'gufwmbarmfu &SnfpGm wpfaoG;wpfom;wnf; ulnDcJhMuaMumif;? ,ckvnf;
[kuREyfk rf sm;pGm ,kMH unfygaMumif; rdeYfceG ;f ajymMum;&mwGif *syefwyfr aygif;oif;qufqHa&; yl;aygif; ,cifu ulncD MhJ uouJo h YdkyifvQif
þtwkid ;f om jrefrmvlrsK;d wkYd a&SU awmf ppfAv dk cf sKyfMuD;\ vuf aqmif&Gufa&;twGuf tm;xkwf jrefrmjynfolwkdYonf aoG;ESifh
ukd jyKvkyaf qmif&u G o f mG ;ygu ed atmufwGif zGJUpnf;vkdufaom &ef/ rsu&f nfudk t&if;jyKí acwfopf
yGefjynfESifhwuG edyGefvlrsKd;wkdY acwfopfjrefrmjynf tpkd;&ukd (4) NAdwo d QEiS hf w½kwpf pfwyfrsm; tpkd;&tm; 0kdif;0ef;ulnDaqmif
onf jrefrmjynf\ rdwaf qGppf uREkfyfwkdY ,aeYawGUjrifMu&jyD zsufq;D oGm;ojzifh ysufp;D ,k, d iG ;f &GuMf u&rnfjzpfaMumif;? acwf
rsm;tjzpf tpOfwnf&o Sd mG ;rnfh jzpfaMumif;? þ acwfopftpk;d & aeaom jrefrmjynfMuD;ukd topf opftpk;d &\ 0g'pnf; rsO;f atmif
tjyif jrefrmjynftusKd;twGuf onf jrefrmjynfwiG f acwfopfxl wpfzefjyefvnfxal xmif&ef ponf jrifatmif 0kdif;0ef;ulnD aqmif
tultnDay;&ef uREkfyfonfrnf axmifvrd rhf nf jzpfaMumif;? þ wkdYjzpfaMumif;/ &Gufjcif;jzifh jrefrmvlrsKd;wkdY\
onfenf;ESifhrQ vufaES;aernf acwfopf tpd;k &\ vkyif ef;tpD ,ckzGJUpnf;vkdufaom acwfopf pGrf;&nfowådjy&rnf jzpfaMumif;?
r[kwfaMumif;/ tpOfjzpfaom 0g'pnf;rsO;f rsm;rSm tpk;d &onf txufyg &nf&, G f uREyfk w
f Ydkonf Ekid if aH &; pdw0f rf;uGJ
þta&;MuD;aom tcsdef (1) ta&SUbuf wpfvmT ;wGif csurf sm; tm;vk;H atmifjrifatmif jym;rIrsm;ESihf ygwDtzGUJ tpnf; wpf
ESifh jyKzG,faqmifwmrsm;vSaom t*Fvyd Ef iS hf tar&duefw f Ydktm; acs aqmif&u G o f mG ;rnf jzpfí xku d hJ pkw
H pf&m r&daS wmhjyD jzpfaMumif;?
tcgtwGi;f tpk;d &\wm0ef0wå&m; rIe;f ypf&eftwGuf wku d cf u dk v f suf okYd aqmif&u G &f mü toufEiS hf ,cktcg wpfaoG;wpfoHwpfrdefU
rsm;ukd xrf;aqmif&jcif;ESifh Ekd; &daS om ta&SUbuftm&Swu dk f ppf pnf;pdru f ydk g pGeUf vTwo f ifuh pGeUf om &daS wmhaMumif;? okYd jzpf&um?
Mum;aom acwfopfjrefrmjynf yGMJ uD; atmifjrifpmG jyD;jywfomG ; vTwí f vkyu f idk f aqmif&u G o f mG ; jrefrmvlrsKd;rsm;onf wpfaoG;
tjzpfa&muf&ef udprö sm;ukd aqmif atmif tpGr;f ukef MudK;pm;aqmif rnfjzpfaMumif;/ wpfoH wpfred Yfwnf; [laom
&Gu&f jcif;u wpfzuf? ppfMuD; &Guf&ef/ acwfopftpk;d &onf jref acwfopf0g'ukd ,kH Munfav;pm;
tjyD; atmifEidk af &;\ vkt d yfaom (2) ta&SUbuftm&Swu dk f nDwl rmjynfvw G v f yfa&; &&d&S ef vrf; &rnf jzpfaMumif;?
tcsurf sm;ukd &&d&S efu f wpfzuf nDrQ tusK;d cHpm;cGihf acwfopfxl c&D;tm;vk;H ukd tm;pku d rf mefyg cif; jrefrm vlrsKd;rsm;onf
jzifh vlMuD;rif;wkYd tay:wGif MuD; axmifa&;wGif tjcm;ta&SUbuf usi;f jyifqifrnfjzpfaMumif;? *syef tm&Swu dk o f m;tygt0if vlrsK;d
av;aom wm0efMuD;rsm; us tm&Swkduf&dSEkdifiHrsm;ESifh xyfwl tpk;d &uvnf; jrefrmjynftm; tjzpf tjrifus,fpGm MunfhjyD;
a&mufvsuf &daS vjyD/ xkYd aMumifh xyfrQ MuD;yGm;wk;d wufru I kd &&daS p vGwv f yfa&;ay;&ef urÇmokYd aMu ta&SUtm&Swkduf acwfopfxl
vlMuD;rif;wkYd onf rdrw d Ydk ,ckjyK &ef twGuf xkt d a&SUbuf tm&S nmjyD;jzpfaMumif;? þuwdjyKcsuf axmifa&;ukd acgif;aqmif aqmif
vkyaf qmif&u G &f awmhrnfh wm0ef wku d f acwfopfxal xmifa&;wGif ukd uREyfk w f Ydkonf pdwcf s,MHk unf &Guv f su&f o Sd nfh tm&S wku d o
f m;
0wå&m;rsm;ukd ausyeG pf mG rdru d ,
dk f jrefrmjynfonf vGwv f yfí jrifh &rnfjzpfaMumif;? jrefrmEkid if aH wmf *syefvlrsKd;wkdYtm; aoG;csif;om;
rdrd ,kMH unftm;xm;í aqmif&u G f jrwfaom wkid ;f Ekid if w H pfck tjzpf rSm &eforl sm;tm; armif;ESix f w k f csif;rsm;uJhokdY oabmxm;&rnf
vdrrhf nf[k uREyfk , f MHk unfpw d cf syg yg0ifaqmif&u G Ef idk af tmif MudK; cJ&h mwGif jrefrmvlrsK;d rsm;onf ppf jzpfaMumif;? uREyfk w f Ydk\ aoG;csi;f
aMumif; ajymMum;onf/ pm;aqmif&Guf&ef/ wyfMuD;wpfco k zG,f wpfNydKifeuf om;csif; jzpfMuaom wkdif;&if;
«jrefrmhtvif; 5-8-42»
49 50
-28-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
om;taygif;wkYdonfvnf; uREyfk f txl;vIdufvIdufvSJvSJ 0rf;ajrmuf arQmfvifah Mumif;? ¤if;jyif tpk;d & &nf&G,faom tifyD&D&,fedyGef\
wkdYa&SUaqmif&mokdY vkdufygMu&ef jcif;jzpf&aMumif;? jrefrmjynfopf tzGUJ opfwnfaxmifjcif;onfvnf; pdwx f m;ukd od&eSd m;vnf&ef vkd
owday;EId;aqmfygaMumif; ajym MuD;yGm;wk;d wufrw I iG f jrefrmvl vGwv f yfa&;twGuf yxr ajc tyfaMumif;? uREyfk w f Ydk edyeG pf pf
Mum;onf/ rsKd;taygif;wkdYu tpkd;&opfESifh vSr;f vnf;jzpf&m tem*gwf wyfrsm;onf uREkyf w f Ydk cspfcifjyD;
«jrefrmhtvif; 5-8-42» twl uln½D idk ;f yif;vsuf ¤if;wkYd twGuf tiftm;jznfw h if;jcif;yif jzpfaom jrefrmomvQif r[kw?f
\ apmifah &Smufjcif;jzifh aqmif jzpfaMumif;? vlwidk ;f vlwidk ;f rSm tdE, d´ jynfudk vnf; vGwv f yfa&;
 jrefrmjynf *syefwyfrsm;\ ppf &Guv f rd rhf nf[k uREyfk f ,kMH unf vnf; ,ckvuf&Sd tajctae &ygap[k qkawmif;aMumif;/
aoemywd 'kw, d Akv
d cf sKyMf uD; aMumif;? tpd;k &tzGUJ rSm uREkyf \ f taMumif;ukd owdrjl yD;vQif ta&SU NAdwdoQppfwyfrsm;onf
tD;'g; onf owif;pmq&mrsm; trdeUf t& tkycf sKyfrnfjzpf&m jref tm&Swu dk f MuD;yGm;wk;d wufrI &nf jrefrmjynf ppfajrjyifrS xGucf mG
ESihf awGUqkí H rdeYf ceG ;f ajymMum;&m rmvlrsKd;rsm;uomvQif jyKvkyf& &G,fcsufukd odem;vnf&rnf/ oGm;& aomfvnf; tdE, d´ avwyf
wGif ppftyk cf sKyfa&; vufatmuf vdrrhf nf[k uREyfk f em;vnfxm; A[kt d pk;d &ukd taMumif;jyKí t&m pcef;wGif a&Smifwrd ;f aejyD; &efuek f
wGif tpk;d &opf zGUJ pnf; jyD;onfh aMumif;? xkt d wkid ;f 'DpMwdwef ,f &dSrsm;ESifh wkdif;oljynfom;rsm; NrdKUESihf tjcm;e,fy,frsm;&dS tjypf
twGuf uREyfk rf sm;pGm 0rf;ajrmuf y,frsm;wGif tkyfcsKyfrItpkd;&opf pnf;vk;H nDnw G pf mG ESihf edyeG f tifyD r&daS om tdE, d́ ESihf jrefrmvlrsKd;
rdygaMumif; vGecf o hJ nfh ZGev f u ukv d nf; txufygtwkid ;f jzpf &D&,fppfzufEiS hf yl;aygif; aqmif rsm;tm; avaMumif;jzifh vm
a'gufwmbarmfOuú| tjzpf ajrmufvrd rhf nf[k arQmv f ifah Mumif;? &Gufí aemufqkH;atmifyef;ukd a&mufwu dk cf u
dk f 'kua© y;vsuf &dS
aqmif&u G af eaom tkycf sKyfa&; 'DpMwdwcf ½kid 0f efrsm;ukd cefUtyfjyD; qGwcf ;l &rnf/ qkcd jhJ yD;aom aMumif;? edyGef ppfwyfrsm;tm;
pDpOfraI umfrwDudk zGUJ pnf;jyD;vQif jzpf&f m xkyd *k Kd¾ vfrsm;vnf; ¤if;wkYd t&nftcsi;f rsm; jynfph o Hk nft h cg tdE, d´ jynfudk taMumif;rJh wku d f
ta&;MuD;aom vuf&Sd jyóem oufqkdif&me,fy,frsm;wGif tkyf *kPo f wif;ESihf taMumif;t&mu ckdufjcif;rS a&SmifMuOf&ef trdefU
rsm;ukd aqmif&GufcJhavonf/ csKyfa&; jyefvnfwnfw&hH ef MudK; oufaocHvmvdrfhrnf/ ay;xm;aMumif;? tdE, d́ jynfwiG ;f
xktd csed rf pS í a'gufwm barmf pm; aqmif&Gufvsuf&dSaMumif;? wpfck owday;vko d nfrmS okYd edyeG pf pfwyf csDwufwu dk cf u dk f
ES i f h aumf r wD 0 if r sm;onf jrefrmvlrsKd;wdkY awmifhwaeaom jrefrmjynfwiG f vltrsK;d rsK;d aexkid f odr;f yku d af &;rSm vG,u f al omfvnf;
wpfaeYrjywf yifyef;pGm vkyu f idk f vGwv f yfa&;taMumif;ESihf ywf vsu&f &Sd m xkv d rl sK;d rsm; taMumif; tdE´d,jynfvkH; jyKwfjyKwfjyKef;
aqmif&u G cf MhJ uavonf/ ,ck oufí uREyfk o f abmudk ajym& wpfckckaMumifh tcsif;jzpfyGm;cJh ysufpD;xdckdufrnfh ab;tEÅ&m,f
tcg pDpOfaf &;udprö sm; jyD;pD;jyDjzpf rnfqv dk Qif *sief &,f wk*d sKEd iS hf vQif ta&SUtm&Swu dk f acwfopf MuD;qku d af &mufrnfudk pk;d &dro f jzifh
í aumfrwDtzGUJ udk zsuo f rd ;f jyD; uREyfk \ f aMunmcsurf sm;wGif &Si;f xlaxmif a&;vkyif ef;ukd xdcu dk af p ,ck acwårQ qkid ;f xm;&jcif;jzpf
vQif tpk;d &opf zGUJ pnf;vku d jf yDjzpf vif;ajymqkjd yD;jzpfí edyeG u f vnf; vdrfhrnfjzpfaMumif;? xkdYaMumifh aMumif;/ ,cktcgrSmtdE, d́ vlrsKd;
aMumif;? uREyfk o f nf pDpOfrI aumf jrefrmjynfvGwfvyfa&; twGuf tm&Swu dk w f iG f aexkid Mf uaom vl rsm;omvQif tm&Svrl sK;d rsm;\
rwDtm; ygwD? *kP d ;f CP vku d f vkt d yfonft h wkid ;f aqmif&u G af y; taygif;wkYd onf wpfO;D ESiw hf pfO;D tusKd;twGuf NAdwdoQvlrsKd;rsm;
pm;jcif; r&db S J jyD;ajrmufatmif vdrrhf nfjzpfí vGwv f yfa&;atmif cifrif&if; ES;D MujyD;vQif ta&SU ukd tdE, d´ jynfrS ESix f w k &f ef ,ck
yifyef;pGm aqmif&u G cf ohJ nft h wGuf yef;ukd tjrefq;Hk &&dv S rd rhf nf [k tm&Swu dk f MuD;yGm; wk;d wufrI tcgaumif; tcGiahf umif;MuD; jzpf
51 52
-29-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
aMumif;? ,ckuo hJ Ydk aeUxl;aeUjrwf pdewf YdkrS MuD;rSL;aom wkYdArm ocifoef;xGef;? rSeo
f rQonf (wpfzUJG ? wpfaoG;
MuD;wGif tpkd;&opfzGJUpnf;&onfh tpnf;t½kH;wkdYonf (wpfzGJUxJ? ocifoef;xGef;tm; tmPm&Sif wpfo?H wpfred Uf ) oabmxm;jyD;
twGuf a&SUtzkYd MuD;yGm;wk;d wuf wpfaoG;xJ? wpfox H ?J wpfred Uf twkdifyifcHtzGJU\ twGif;a&;rSL; tm;vk;H nDnn D w G n
f w
G f aygif;
jyD;vQif jrefrmvlrsK;d taygif;wkYd xJ) tjzpfjzifh aygif;pyfzUJG pnf; tjzpfjzifh tmPm&Siu f cefUvkud f oif; aqmif&u G Mf u&rnf/
tm;vnf; ulnaD qmif&u G vf rd hf vkdufjyD/ onf/ (ykH)
rnf[k arQmfvifhygaMumif;/ wpfzUJG wnf; tjzpf tmPm&Sipf epftwkid ;f tpnf; ocifukd,fawmfrIdif;? ocifjr
«jrefrmhtvif; 4-8-42» aygif;pyf vku d af om jrefrmwpf t½k;H \ wm0efct H jzpfjzifh ocifEk ocifoef;xGef;? ocifApdef
jynfv;Hk wpfrsK;d vk;H \ þtpnf; tm; cefUvku d of nf/ ocifukd,f ocifxGef;tkyf? a'gufwmbarmf
t½k;H MuD;onf tmPm&Sif pepfjzifh awmfrIdif; tm; tpnf;t½k;H \ OD;b0if;? AE¨Kv OD;pde/f
 jrefrmEkid if t
H pk;d & 0efMuD;csKyf½;Hk tvkyv f yk rf nf/ a'gufwmbarmf (*kPx f ;l aqmifq&mMuD;) tjzpf «jrefrmhtvif; 9-8-42»
twGi;f 0efcsKyf &mxl;ukd *syef tm; tmPm&Sit f jzpf wpfnw D pf wifajr§mufvkdufonf/ «Armhopfpmapmif twG1J trSw1f 1943
Munf;wyf tkycf sKyaf &; t&m&dS nGwfwnf; wifajr§mufvkdufjyD/ tpnf;t½k;H wnf&m Mo*kwf pm 24»
rpöwm wmumEkd (Takano Gensh- xkYdaMumifh jrefrmjynfwiG f (wpfzUJG ? Xmeukv d nf; &efuek Nf rdKU tvHjy Ä 1 Mo*kwf 1944 wGif r[mArm
in) u vufcH aqmif&u G o
f nf/ wpfaoG;? wpfo?H wpfred Uf ) xm;&dS bk&m;vrf; 37ukd todtrSwf tpnf;t½k;H [k trnfajymif;onf/ þ
«*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 98^ &rnf/ wpfzUJG um; (wkYdArmqif;&J jyKvkud jf yD/ tzGUJ a[mif;rsm;ukd yl; tzGJUcsKyftm;0if½;dk wyf (Axis Army)
355» om;tpnf;t½k;H ) wpfaf oG;um; ( aygif;í tzGUJ opfrsm;ukd tmPm [k &nfneTG ;f onf/
wkYd jrefrmvlrsK;d ) wpfou H m; (wkYd &Sif pepfjzifh xlaxmifrnf/
2 Mo*kwf 1942 jrefrmEkid if H Armqif;&Jom;\0g') wpfred Yf wkYAd rm oDcsi;f rS oHNyKdif 14 Mo*kwf 1942 ArmhumuG,f
tpk;d &opf zGiyhf JG atmifjrifonfh um; (wkYd ArmtmPm&Si\ f trdeUf ) tyk'd u f dk trsKd;om;oDcsif; tjzpf a&;wyfrawmf (bD'Dat) wnf
txdr;f trSwtf jzpf &efuek Nf rdKUwGif wkdYArmacwfopf0g'MuD;udk qefU jzifh tmPm&Sifpepft& tod axmifa&;ESihf pyfvsO;f í vrf;ñTef
atmifyGJobifrsm; usif;yonf/ usiaf omolwYdkonf wkYd Armrsm; trSwfjyKvkdufjyD/ trsKd;om;tvH csurf sm; csrw S o f nf/ xkv
d rf;ñTef
«jrefrmhtvif; 5-8-42» \&efo[ l k rSw&f rnf/ ESihf tjcm;tzGUJ udpö rsm;ukd rMumrD csuw f iG f bD'aD tonf jrefrme,ff
tmPm&Sipf epft& tmPm&Si\ f trdefUxkwfrnf/ ajr&dS *syefppfaoemywd vuf
9 Mo*kwf 1942 jrefrmtzGJUcsKyf twkdifyifcHtzGJU &Sd&rnf/ xkd aemufxyf trdeUf rxkwrf D atmufwiG f &d&S rnf/ t"duwm
Bu;D (ÄwkYAd rmqif;&Jom;tpnf;t½k;H ) tzGJU0ifrsm;tjzpfjzifh atmufyg twGi;f ocifemrnfudk vnf; 0efrmS e,fpyfa'o umuG,af pmifh
wpfzUGJ ? wpfaoG;? wpfo?H wpfred Uf yk*K¾ dvfrsm;ukd tmPm&Sifu cefU aumif;? rdrw d Ydk qidk &f m tzGUJ tvH a&Smufa&;jzpfjyD; aemifwiG f wku d f
pepft& zGUJ pnf;vku d f jyD/ xm;vku d jf yD jzpfonf/ rsm;ESifh "m;r OD;xkyfukdvnf; cku
d af &;wm0efay;&ef pOf;pm;rnf/
jrefrmjynfwiG f jrefrmacwfxl aumif;? vGwv f yfpmG tok;H jyKEkid f wyftiftm;ukd 3000 jzifh pwif
axmif&ef a'gufwmbarmf ocifNr? OD;b0if;? AE¨KvOD;pdef? cGihf &doS nf/ jy;D aemifwiG f 10000 xd wk;d csUJ zGUJ
MuD;rSL;aom qif;&Jom;0HomEk ocifxGef;tkyf? ocifApdefESifh tzGUJ 3 zGUJ wGif yg0ifol rnfjzpfaMumif; yg&dSonf/
tzGUJ BuD;? ocifxeG ;f tky?f ocifA
53 54
-30-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
[Japanese Military Administra- rsm;ESihf NAdwod QwkYd \ t&dyt f aiGU pnf;jyD;jzpfaMumif;? ppfrIquf acwfopftpdk;&onf jrefrmEkdifiH
tion, Documents, 1941-1945: PP
ukd okwo f if&iS ;f vif;jcif;tvkUd iSm vuf xrf;vko d w
l Ydk udk trIxrf; wGif acwfopfxal xmifrnf/
105-108]
jrefrmjynfwiG f &daS om tpk;d &½k;H cGifhjyKjyD;? trIrxrf;vkdolwkdYukd jrefrmtpkd;&\ vkyfief;0g'MuD;
awmfrf sm;wGif t*Fvyd b f momtpm; vnf; xGucf iG jhf yKjyD;aMumif;? okYd um;
 aiGpuúLtpkwf ta[mif; ok;H pGJ
jrefrmbmomukd wwfEidk o f a&GU aomf useaf eao;aom wyfom; (u) tm&Swu dk rf S t*Fvyd Ef iS hf
a&;udpEö iS hf pyf vsO;f í edyeG t
f pk;d
tok;H jyK&rnf jzpfaMumif; qk;H jzwf rsm; &daS eao;aMumif; od&&Sd í ppf tar&duefwYdk\ wefc;dk tmPm
& tdraf wmftrdeUf xkwjf yefonf/
csuf csrw S o
f nf/ rIqufvufxrf;vkdygu ,aeYrS pufudk NzdKzsu&f ef tvk;H t&if;ESihf
«ol&d,owif;pm 29-8-42 aemifu;dk pí wpfvtwGi;f ysOf;rem;NrdKU&dS edyGefEkdifiHMuD; a&SUaqmifwkdufckduf
edyGeftpkd;& tdrfawmftrdefU um;vQif ol&d, [kñTef;rnf/» ArmhumuG,fa&; wyfrawmfokdY vsu&f aSd om tm&Swu dk f ppfyMJG uD;
edyeG t
f pk;d &xkwf jrefrmjynfo;Hk aiG «jrefrmhtvif; 25-8-42» oGm;a&mufaq;ppfí atmifjrifu ukd tjywftowftEkid &f &daS p&ef/
puúLrsm;udk trsK;d tpm; cGjJ cm;jcif;
trIxrf;cGifh jyKrnfjzpfaMumif;/ (c) jrefrmjynfonf vk;H 0vGwf
rjyKEkdifatmif npfaya[mif;EGrf; jrefrmjynftoHviT ½hf zHk iG yhf u
JG kd aeU trIrxrf;vkyd gu rdrw d Ydkvufeuf vyfaom jynftjzpfjzifh tm&S
jcif;r&daS o;ygu pkwjf ywfaeaomf vnf 13; 30 em&DwiG f usi;f yjy;D rsm;ukd teD;qk;H edyeG yf vk yd t
f zGUJ okYd wkduf acwfopfxlaxmifa&;wGif
vnf; vufco H ;Hk pGjJ cif; jyK&rnf/ toHviT ½hf rHk S pwiftoHviT o hf nf/ csucf si;f oGm;a&muftyfE&HS rnfjzpf twlwuG MuD;yGm;csr;f om wk;d
jrefrmjynfo;Hk t*Fvyd f aiGpuúL «jrefrmhtvif; 18-8-42»
aMumif; yg&do S nf/ wufrItwGuf nDtpfukdEkdifiHrsm;
rsm;ukrd l trsKd;tpm; rcGrJ jcm;Ekid f
«jrefrmhtvif; 20-8-42» ESihf wef;wlyg0if&ef/
avmufatmif a[mif;EGrf;npfay 18 Mo*kwf 1942 *syefwyfu
(*) ,ck ppfyt JG wGi;f wGif vnf;
aecJhaomfvnf;aumif;? pkwfjywf zrf;rdxm;onfh NAdwdoQwyfrSjref 21 Mo*kwf 1942 jrefrm acwf aumif;? aemiftem*wfwiG v f nf;
aeaomfvnf;aumif;? vufcHcGifh rmppfom; 73 OD;tm; okyH ef;rsm; opftpk;d & 0efMuD;csKyf a'gufwm aumif;? edyGefESihfjrefrmwkdYonf
r&dSacs/ xm;aomaxmifrS vTwaf y;onf/ barmfESifh 0efMuD;rsm;u tpkd;& t"GeUf &Snpf mG cifrif&if;ED;S pGm quf
vk;H vk;H jywfaf eaom aiGpuúLrsm;ukd «jrefrmhtvif; 20-8-42»
vkyfief;0g'ukd xkwfjyefaMunm qHMu&ef/
rl &efuek Nf rdKU ,kud [ dk m;rm; bPf
onf/ (C) &efot l *Fvyd Ef iS hf w½kww f Ydk
wkdufü vJvS,fEkdifaMumif;/ 20 Mo*kwf 1942 ArmhumuG,f
edyGefaoemywdBuD; zsufq;D rD;½IUd oGm;ojzifh ysufp;D
«wkdif;cspf 14-8-42» a&;wyfrawmf ppf½kH;csKyf yxr
trSL;xm;aom jymusvsu&f aSd om jrefrmEkid if w H iG f
OD;pD;Akdvf AkdvfpMufmu Armhum
15 Mo*kwf 1942 *syefacwf jrefrmacwfopftpkd;&\ jrefrmjynfopf xlaxmif&ef/
uG,fa&;wyfrawmf aMunmcsuf
jrefrmtpk;d &tzGUJ 0efMuD;rsm; aMunmcsuf jrefrmacwfopftpd;k &onf txuf
ukd xkwjf yefonf/ xkad Munmcsuf
yxrtMudrf tpnf;ta0; usi;f ,aeU jrefrmacwfopf tpd;k &ukd yg vkyif ef;0g'MuD; atmifjrifa&;
wGif ,cktcg Armhvw G vf yfa&;
yonf/ tpnf;ta0;wGif jrefrm edyeG w
f yfrawmf\ aoemywdBuD; twGut f oufEiS phf nf;pdru f dk y"me
wyfrawmfukd ArmhumuG,fa&;
Ekid if w
H iG f rvkv
d m;aom vlrsK;d jcm; qkd *sKd a'gh tD;'g;tm; tMu;D trSL; rxm;bJ aqmif&u G af wmhrnf/ ,
wyfrawmf[k topfjyefv f nf zGUJ
xm;í wnfaxmifvu dk jf yD/ jrefrm ck jrefrmacwfopftpd;k &onf ed
55 56
-31-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
yGef ppfaoemywdMuD;udt k rSL;xm; aom wm0efudk (wpfaoG;-wpfoH ocifoef;xGef;? wGif usi;f y&m tmPm&SiMf u;D
jyD; vk;H 0vGwv f yfaom jrefrmEkid if H -wpfred Uf ) jzpfaom jrefrmacwf «wkdif;cspf 21-8-42» a'gufwmbarmf? 0efMuD; ocif
xlaxmifa&;ukd vrf;cif;aeaom opf0g'ESihf nDpmG vku d ef maqmif Apde?f ocifu, dk af wmfridI ;f wkYdu
tpk;d & jzpfonf/ edyeG t f pk;d &u &GufMu&rnf/ 22 Mo*kwf 1942 jrefrmjynfol toD;oD; ajymqkd rdeUf Mum;Mu
vnf; jrefrmjynfudk vGwv f yfa&; jrefrmvlrsK;d pdwo f abmom arG; jynfom;rsm;\ a<u;aMumfoHukd aMumif;? ¤if;zGiyhf o JG Ydk t&m&dMS uD;
ay;rnf[k wdwv d if;vif; urÇm jrLMu&efr[kw?f tm&Svrl sK;d rsm;\ xkwfjyefonf/ i,fEiS hf wkYdArmqif;&Jom; tzGUJ 0if
okYd uwday;jyD;jyD/ þuwdopöm pdwo f abmukv d nf; arG;jrLjyD;tm&S jrefrmjynfol jynfom;rsm; rsm; <ua&mufMuaMumif;? ¤if;
ukd uREyfk w f Ydk ,k&H rnf/ wkud \ f acgif;aqmifjzpfaomedyeG f a<u;aMumf o H tpnf;t½k;H zGiyhf w JG iG f atmufygoD
jrefrmajrjyifrS edyGefjrefrmrsm;\ vlrsKd;wkYd EiS hf wpfaoG;xJ wpfo (1) urÇmopf-tcgopf -jrefrm csif;ukd qkMd uaMumif;/
&efol [lorQ ESix f wk af &;wGif abmwnf; xm;Mu&rnf/ opf
jrefrmwpfrsKd;om;vkH;onf wyffr uREyfk w f Yd\
k txufyg vkyif ef; (2) wpfaoG;-wpfoH-wpfrdefU Armhacwfopf (oDcsif;)
awmfMuD; wpfwyftaejzifh edyeG f 0g'MuD; tqk;H wkid f atmifjrif&ef (3) jrefrmjynfMuD; vGwv f yfawmh ArmjynfMuD;aumif;aom pepfeJU
wyfrawmfMuD;ukd vkH;0pGefUpm;ul ,cifuvnf; toufEiS phf nf;pdrf rnf edyeG u f wd &jyD &jyD tcgopf ay:vmjyD/ urÇmt h a&SU
nDcMhJ u\/ xked nf;f twl vkyif ef; riJuh u G b f J vloed wfMum; rsK;d aph (4) tm&Sacwfopf 0ifr,f 0if ykid ;f 0kid ;f 0ef;MupkYd igwkYdArmppf
0g'MuD; atmifjrifa&;twGufukd cscjhJ yD/ ,ckvnf; xkrd sK;d aphudk r,f onf? &eforl sm; aoG;cGcJ w hJ hJ 0g'
vnf; jrefrmwpfrsKd;om;vk;H onf atmifjrifatmif tqkH;wkdifatmif (5) edyeG jf refrm aoG;pnf;Muyg? awG y,frnf/ ArmjynfbmG ; wkid ;f
jrefrmacwfopftpkd;& trdefUukd aqmif&Gufrnf[k vlodewfMum; edyeG jf refrm aoG;pnf;Muyg &if;om;wkYd pdwx f m;wlMujyD/ edyeG f
em,lum aoG;ESiafh cR;ESihf 0kid ;f 0ef; opömjyKvkdufonf/ wkdif;oljynf (6) jrefrf medyeG -f befZidk ;f -befZidk ;f Arm cspfygonf/ aoG;eJUacR;eJU
ulnDaqmif&GufMu&rnf/ om; jrefrmrsm;uvnf;þtwkid ;f (7) tar&duef t*Fvef acsvu dk f t&if;pku d w
f nf/ rsK;d omuD wkYdArm
jrefrmwkid ;f jrefrmwkid ;f uvnf; opömjyKí uREyfk w f YdkEiS thf wlvu dk cf hJ rIef;vkduf jynf (acwfaumif;a&mufvmjyD)2
txufwGif ñTefMum;xm;aom Muukefavmh/ (8) tm&SppfMuD; ulr,f 0kid ;f r,f urÇmwnfatmifyif pnf;vkH;nD
jreffrmacwfopfvkyfief; 0g'MuD; edyGefppfaoemywd (9) aoG;pkw0f g' ysujf yD aysmufjyD nGwfrnf/
atmifjrifatmifvkyfjcif; tm;jzifh trSL;xm;aom (10) omuDrsK;d a[h wkYdjrefrm wkYd oHjydKif/ / wpfaoG;wpfow H pfred Uf
jrefrmhprG ;f &nfowdu å dk jyMu&rnf/ jrefrmacwfopftpdk;& jrefrm xJudk pdwx f J pG&J rnf/ wkYdArm ig
uREyfk w
f Ydok nf ,cktcg *kP d ;f 0efMuD;csKyf a'gufwmbarmf «wkdif;cspf 22-8-42» wkYdArm wpfzUJG wnf; pnf;½k;H jyD)2/
trsK;d rsK;d uGjJ ym;jcif; tvsO;f r&dS 0efMuD;rsm; csed cf grDS qef;opfwhJ "mwfaumvD
awmhbJ wpfaoG;wnf; wpfoH ocifjr? a'gufwmodef;armif? at;csr;f rJh tcga&mufjyD/ vlwidk ;f
wnf; wpfred Uf wnf; jzpfíaeav OD;xGef;atmif? OD;b0if;? 26 Mo*kwf 1942 wkYd Armqif;&J yif acsmifvnfrnf/ (wkYd Arm)2
jyD/ xkYdaMumifh jynfojl ynfom;rsm; AE¨KvOD;pdef? ocifxGef;tkyf? om; tpnf;t½k;H zGiyhf u
JG dk &efuek f wkid ;f jynf urÇmopfeUJ tcgopf
uvnf; trdeYf ay; ñGeT Mf um;xm; OD;vSaz? ocifApdef NrdKU tvHjybk&m;vrf; trSwf 37 Armacwfopf wnfaxmif atmif
57 58
-32-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
jrifonf/ «wkdif;cspf 11-9-42» aMunmcsuf xkwjf yefonf/ onf/
t*Fvyd u f kd taoESrH nf/ tar&d «jrefrmhtvif; 16-9-42» «jrefrmhtvif; 15-9-42» 1/ (1) ,ck wpfcsuv f w T f trdeUf
uefyg ajrvSerf nf/ tm&SppfyEJG JT awmfudk 1942 ckEpS f jrefrmjynf
zkYd&ef? wkYdu0l idk ;f jyD; wku
d rf nf cku
d f 9 pufwifbm 1942 &efuek Nf rdKU  jrefrmjynf aMu;aiGEiS fh qkid f aiGaMu; pDpOfrI wpfcsuv f w
T f
rnf/ pnf;vk;H nDnm Armjynf/ &efEidk af ps; (,ck Akv
d cf sKyfatmif aom pDpOfrIqkdif&m trdefUxkwf trdeUf [k ac:wGit f yfonf/
wkYd trsK;d om;om urÇmwnf w qef;aps;) usef;rma&;jycef;wGif jyefonf/ (2) ,ck wpfcsuv f w T f trdeUf
u,f vGwfvyfa&;ay;awmhrnf/ pma&;q&mrsm; tpnf;ta0; edyGeftpkd;& ppfbufqkdif&m rSm wpfjynfv;Hk ESihf oufqidk af p
edyeG f uwdudk &jyD &jyD/ (tm&S usi;f yum jrefrmjynfpma&;q&m aiGpuúLrsm;\wefbkd;azmfjycsuf &rnf/
wk d u f r S m acwf o pf x l a xmif toif;zGJUpnf;&ef qkH;jzwfonf/ jref rmjynf (3) ,ck wpfcsuv f w T tf rdeUf
onf/ wkYdun l D wkYdaoG;pnf;um tpnf;ta0;wGif trIaqmifrsm; aMu;aiGESifhqkdifaom xkwjf yefaMunmonfah eUu tp
rqkid ;f jyD)2/ a[h befZidk ;f befZidk ;f a&G;aumufwifajr§mufonf/ pDpOfrIqkdif&m jyKonfh wpfvtukew f iG f twnf
wkYd Armpdwx f rJ mS BuHwidk ;f jzpf& «jrefrmhtvif; 18^20-9-42» wpfcsufvTwftrdefUawmf jzpfap&rnf/ aiGaMu;pepfopfukd
rnf/ jrefrmjynfwiG f vJv, S f ok;H pGaJ e Oya't& wnfaxmifonft h csdef
oHNydKif (wpfaoG; wpfoH wpfred Uf 12 pufwifbm 1942 eHeuf 9 aom *syeftpk;d & ppfbufqidk &f m txd twnfjzpfap&rnf/
atmifjrifonf) em&Dtcsdewf iG f NAdwo
d Qav,mOfysH aiGpuúLrsm;udk w&m;0if tod 2/ yJ? ykid u
f dk zsuo f rd ;f &rnf/ qifh
«wkdif;cspf 6-9-42» 6 pif; rEÅav;NrdKUay:okYd ajrmuf trSwjf yK&efEiS hf wefb;dk ukd rQw udk jrefrmjynfo;Hk tjzpfjzifh
rSawmifoYdk jzwfoef;um Ak;H BuJcs nDnw G af p&ef xkwjf yefaom wpf twnfjzpfap&rnf/ wpfqifh
pufwifbm onf/ Ak;H 'PfaMumifh 'Pf&m&ol csufvGTwftrdefU/ onf aiG'*Fg; wpfusy\ f wpf&m
6 pufwifbm 1942 &efuek f 20? aool 10 OD;cefU&do S nf/ 1942 ckEpS f 'DZifbmv 8 &ufaeU ykH wpfyEHk iS hf nDrQrnf/
«jrefrmhtvif; 20-9-42»
aq;½kBH uD;wGif Akv
d cf sKyfatmifqef; wGif vJv, S o f ;Hk pGaJ eaom aiGpuúL (u) &Spyf J okYdr[kwf owåKig;rl;
ESihf a':cifMunf vufxyfonf/ rsm;ESihf *syeftpk;d &bufqidk &f m aiG aph qifh ig;q,f/
«a'gufwmjrifah qG *syefacwf aq;½kH 13 pufwifbm 1942 jrefrm
puúLrsm;udk jrefrmjynfwiG f Oya' (c) av;yJ okYdr[kwf owåKrwf
BuD;0,f? &efuek ?f [Hom0wDyEHk ydS ?f 19 jynfpma&;q&mrsm;toif; pnf;
t& todtrSwfjyK&ef tvkdYiSm aph qifh ESpq f ,fih g;/
67? pm 84/ aemifu;dk um;vQif a'guf rsO;f Oya'udk twnfjyKonf/
«pma&;q&mpmapmif? trSwf 1?
tpd;k &u csucf si;f ta&;,lvt dk yf (*) ESpyf J okYdr[kwf owåKrl;aph
wmjrifah qG *syefacwfaq;½kHMuD;0,f
[knTef;rnf/» 8-12-42? pm 81» onfh taMumif;tcsurf sm; &daS e qifh wpfq,f/
ojzifh jrefrmEkid if aH wmf twGi;f &dS (C) wpfyJ okYdr[kwf owåKyaJ ph
7 pufwifbm 1942 A[kpd nf 15 pufwifbm 1942 &efuek f *syefwyfrawmf\ ppfaoemywd ig;qifh/
OD;bOD; (0efMuD;a[mif;) rEÅav; &JAv
dk cf sKyf OD;b&Du NrdKUolNrdKUom; MuD;\ oabmwlncD sut f & 0ef (i) ykud qf H aMu;jym; wpfjym; wpf
NrKd U ajrmufbuf uykid &f mG wGif iSuf rsm; od&eSd m;vnfvu dk ef m&ef t MuD;csKyfu atmufygwpfcsuf qifh/
zsm;a&m*gjzifh uG,v
f eG o f mG ;onf/ wGuf avaMumif; umuG,af &; vTwt f rdeUf awmfudk xkwjf yefvu dk f (p) yku d q f H wpf0uf aMu;jym;

59 60
-33-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
wpfjym; qifw h pf0uf/ r[kwf ta&mif;t0,f jyKvkyf aom tcsut f vufrsm;ukd a&;qGJ
(q) wpfykdif aMu;jym;wpfjym; onf/ aiG '*Fg; vky&f efEiS hf aiG 18 pufwifbm 1942 rEÅav; í tm&Sawmifyidk ;f wyfrawmf Xme
qifhwpf0uf/ puúLvky&f ef twGuf qk;d aq;okYdr NrdKUü txl;ausnmcsuf xkwjf yef csKyfEiS hf A[kpd pfO;D pD;½k;H csKyfoYdk wif
3/ jrefrmEkid if aH wmf&Sd *syefwyfr [kwf u&d,mukd 0,fonf? vuf &mwGif rEÅav;jrdKUoljrdKUom;rsm; oGif;onf/
awmf ppfaoemywdMuD;u 1942 cHonf a&mif;onf? ok;H pGo J nfjzpf &efolYav,mOfysHrsm; vma&muf «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 358»
ckEpS f arv 1 &ufaeUwGif xkwf ap? okYdr[kwf (C) jrefrmjynf Ak;H BuJonfukd wkev f yI af jcmufjcm;
&ef rvkad Mumif;? &efoal v,mOfysH  *syefMunf;wyfrawmf XmecsKyf
jyefaMunmonft h wkid ;f *syeftpk;d wGif;okdY aiGpuúLukdwifoGif;jcif;
vmvQif NrdKUolNrdKUom;rsm; MudKwif onf *syefEidk if &H Sd ,krd t
D &k D (Yom-
& ppfbufqidk &f m aiGpuúLrsm; jyKvyk cf v
hJ Qif MuD;av;pGm tjypfay;
iuri)owif;pmwku d tf m; ppfbuf
onf usy?f a':vmokYdr[kwf qifh cH&vdrfhrnf/ od&&Sd ef owday;OMorIw&f ef pDpOf
aeonf[kyg&dSonf/ qkid &f m tmPmykid \ f MuD;Muyfru I kd
tpdwt f ykid ;f rsm; jzpfap&rnf/ barmf? 0efMuD;csKyf
«wkdif;cspf 24-9-42» cH,u l m jrefrmEkid if üH owif;pm
¤if;tjyif þaiGpuúLrsm;onf yk'f &efukefNrdKU/
xkwaf 0 jzefYcscd iG u hf kd tyfEiS ;f
r 3 wGif azmfjyxm;aom aiGrsm; 1942 ck? pufwifbm? 15&uf/
«jrefrmhtvif; 16-9-42» 20 pufwifbm 1942 jrefrm onf/
ESihf wpfcsed w f nf; vSv J , S of ;Hk pGaJ e «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 245»
&rnf/ a':vmonf usyEf iS w hf ef «wkdif;cspf 20-9-42» Ekid if t
H pk;d &tzGUJ 0efMuD;csKyf a'guf
bk;d nDwrl Qwl jzpfaf p&rnf/ wm barmfu jrpD m; - jr&D iS rf sm;
17 pufwifbm 1942 ocif ESihf txl; oufqidk af om wpfcsuf 23 pufwifbm 1942 wkYdArm
4/ rnforl qkd (u) ,ck wpfcsuf qif;&Jom;tpnf;t½kH; XmecsKyffrS
vTwf trdeUf yg tcsurf sm;ukd usL; ausmfpdef aoewfypfcH&onf/ vTwf trdeYf xw k jf yefonf/
«a'gufwmjrifhaqG *syefacwfaq;½kH «jrefrmhtvif; 23^24 -9-42» ausnmcsuf trSwf 1 ukx d w
k jf yef
vGeo f nfjzpfap? vku d ef m&ef vpf aMunmonf/ aMunmcsufrmS -
BuD;0,f pm 146»
[if;onfjzpfap? vkdufemjcif;udk «jrefrmhtvif; 22-9-42» ,cktcg Armh tzGUJ csKyf
ydwfyifwm;qD;onfjzpfap? okdYr  *syeftrSwf 15 wyfrawmf
onf jrefrmjynfow l Yk\
d ,kMH unf MuD;jzpfaom (wkdYArmqif;&Jom;
[kwf (c) aiG'*Fg; twkjyKvyk f *syef ppftyk cf sKyaf &; OD;pD;Xme tpnf;f t½k;H MuD;) zGUJ pnf;jyD;jzpf&m
onf jzpfaf p? aiGpuúLukd twkyHk rI ykrd &dk &d&S efEiS hf tdE, d´ rl0g' a&;
ukd bk&ifctH rd af wmfa[mif;rS &ef qGJvkyfukdif aqmif&GufoGm;&ef a&SUokdY aqmif&Guf&efvkyfief;rsm;
ESyd jf cif;jyKvkyo f nf jzpfap? okYd r ukefNrdKUq&mjzpfoif odyÜHausmif; rSm atmufygtpDtpOftwkid ;f jzpf
[kwf (*) aiG'*Fg;ukd twkjyKvyk f tvkYdimS jrefrmEkid if t H m; vGwv f yff
taqmuftODoYdk ajymif;a&TUonf/ a&; ay;oifrh ay;oifu h dk tbuf ygonf/
onfh enf;wpfcck \ k tpdwt f ykid ;f «*syefacwfppftkyfcsKyfa&; pm 91» 1/ rMumrDtwGi;f wkYdArmtmPm
ukd jyKvyk o f nfjzpfap? odYkr[kwf bufrS avhvmokH;oyfjyD;aemuf
vGwfvyfaom jrefrmEkdifiHtpkd;& &Siu f c½kid af cgif;aqmif? NrdKUe,f
jyifonfh enf;wpfcck \ k tpdwf  jrefrmacwfopftpk;d & b@m acgif;aqmif? jrdKUraus;&Gmacgif;
tykid ;f ukjd yKvkyo f nf aqmif&u G f wnfaxmifa&;tpDtpOfESifh jref
a&;Xmeu xD twkdifyifcHtzGJU rmEkdifiHtm; vGwfvyfa&;ay;oifh aqmifrsm; cefYrnf/
onf okYrd [kwf 0,fonf vufcH zGJUpnf;onf/ 2/ c½kid af cgif;f aqmifrsm;u rdrw d Ykd
onf? a&mif;onf/ ok;H pGo J nf okYd aMumif; qk;H jzwfcsuEf iS hf ywfouf
«jrefrmhtvif; 5-11-43» c½kid t
f wGi;f &dS pkaygif;zGUJ pnf;rnfh
61 62
-34-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
tzGUJ rsm;tm; pka0;apjyD;vQif c½kid f awmif) OD;atmifZaH 0 ? (weoFm&D ay:okYd jzwfoef;oGm;&if; Ak;H BuJ wm barmf½;Hk cef;okYd Armhvw G f
wkYdArm qif;&Jom;tpnf;t½k;H zGUJ wkid ;f ) ocifcifatmif? XmecsKy\f csoGm;onf/ vyfa&;wyfrawmfwGif ,kd;',m;
pnf;&rnf/ jrdKUe,f? jrdKUraus;&Gm twGi;f a&;rSL; OD;ode;f wkYdtm; cefY «wkdif;cspf 30-9-42» rS tpjyKvku d yf g wku d cf u
dk cf o
hJ nfh
rsm;üvnf; xkdenf;wljyKvkyf & tyfwm0efay;onf/ «jrefrmhtvif; 2-10-42» jrefrmvlrsK;d ppfAv dk Ef iS hf ppfom; 32
rnf/ «jrefrmhtvif; 25-9-42» OD;u pm;0wfaea&; tultnDay;
3/ tpnf;t½k;H zGUJ pnf;jyD;rS A[kd  &efukefNrdKU*sifrcgem (Gym- &ef wifjy&m a'gufwmbarmfu
 wkYdArmqif;&Jom; tpnf;t½k;H Khana)uvyfwi G f ArmhumuG,f
uay;aom ykpH jH zwfyidk ;f rsm;jzifo
h m ulnrD nf[k ajymMum;onf/
0g'jzefYcsad &;rSL; ocifwifu aMu a&;wyfrawmf ppfXmecsKyrf S jrefrm «vlxkOD;vS owif;pmrsm;ajymjywJh
toif;om;rsm;ukd vufcí H ESpf
nmcsuf wpf&yffxkwfjyef&mwGif Akv
d Mf uD; tm;vk;H ESihf *syefppfAv
dk f ppfwGif;Armjynf ‘«'kwd,wGJ» rEÅav;
pOfaMu;aiGrsm; aumufcH&rnf/
wkYdArm tpnf;t½k;H 0if MuD; tm;vk;H awGUqkH rdwq f uf MuD;yGm;a&;ykEH ydS ?f 1968/ pm-47-48
,cktawmtwGif; ESpfpOfaMu;
tm;vkH;wkdYonf wpfaoG;wpfoH xrif;pm;yGJMuD; usif;yonf/ aemifu;dk um;vQif vlxOk ;D vS ppfwGif;
o'¨gaMu;rsm; vkH;0aumufcHjcif; Armjynf ('k) [kñTef;rnf/»
wpfred Yf 0g'udk tm;vk;H vku
d ef mMu «jrefrmhtvif; 3-10-42»
rjyK&/
&rnfjzpfonfhtwkdif; XmecsKyfrS
ocifE?k XmecsKyfrLS ; 7 atmufwkdbm 1942 NAdwo d Q
«jrefrmhtvif; 23-9-42»
cGijhf yKxm;aom pmwrf;pm&Guf atmufwkdbmv
rsm; ykHESdyfa0iSjcif;? XmecsKyfrS 1 atmufwb dk m 1942 ,k;d ',m; av,mOfrsm; rEÅav;NrdKUay: Ak;H
todtrSwf tcGifhjyKxm;aom jrefrm rD;&xm;vrf; azmufvyk f rsm; BuJonf/
pnf;rsOf;twkid ;f a[majymjcif;wkYd «vlxkOD;vS owif;pmrsm;ajymjywJh
25 pufwifbm 1942 wkYdArm a&;twGuf pwifpDpOfaqmif&Guf ppfwGif;Armjynf ‘«pwkwåwGJ» rEÅav;
tmPm&SiMf uD; a'gufwm barmf rSwpfyg;? tjcm;enf; pm&Gupf m onf/ MuD;yGm;a&;ykEH ydS ?f 1968/ pm238 aemif
u wkYdArmtpnf;t½k;H wm0efcH wrf;rsm; a0iSjcif; a[majymjcif; [The war Dead of the Common
uk;d um;vQif vlxOk ;D vS ppfwGif;Arm
wealth - 1939-45, Thanbyu-zayat
rsm;tjzpf XmecsKyrf LS ; ocifE?k wkYdudk rjyKvyk Mf u&ef Muyfwnf;pGm war cemetery Part 1, London war jynf (p) [kñTef;rnf/»
'kw, d XmecsKyrf LS ; ocifcsp?f wm;jrpfvkdufonf [kyg&dSonf/ graves Commission 1961.P IV ]
'kw, d XmecsKyrf LS ; ocifn?D «jrefrmhtvif; 25-9-42» 8 atmufwkdbm 1942 &Gmpm;
0g'jyefYyGm;a&;rSL; ocifwif? 26 pufwifbm 1942 jrefrm 4 atmufwkdbm 1942 rEÅav; BuD; pdeaf A'g &efuek Nf rdKU a&Tawmif
pD;yGm;a&;rSL; ocifoif? b@m ynm&dw
S pfO;D jzpfaom ta0; NrdKUwGif ta&SUtm&Swu
dk v
f il ,frsm; wef;wGif uG,v f eG o
f nf/
a&;rSL; OD;oefYZif? wkYdArmh wuf tpnf;t½k;H wnfaxmifonf/ «a'gufwmjrifah qG *syefacwf aq;½kH
a&mufrif; OD;atmifBuD; a&TbNdk rdKUü BuD;0,f pm 126»
vlrLS ; ocifwifxeG ;f ? pnf;½k;H uG,vf eG f onf/ «vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf-y pm
281» «jrefrmhtvif; 11-10-42»
a&;rS L ; (atmuf j ref r mjynf ) «jrefrmhtvif; 20-10-42»
ocif0wif? (txufjrefrmjynf)
10 atmufwkdbm 1942 jrefrm
OD;uku d Mdk uD;? (&ckid w
f idk ;f ESihf csi;f 29 pufwifbm 1942 NAw d o
d Q
&efuek Nf rdKUtwGi;f 0efrsm;½k;H (,ck jynf tpk;d &0efBuD;csKyf a'gufwm
av,mOf 13 pif;cefY rEÅav;NrdKU
0efMuD;rsm;½kH;)&dS0efMuD;csKyf a'guf barmfonf jrefrmjynftoHvTifh
63 64
-35-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
½krH S rdeYfceG ;f ajymMum;onf/ rdeUf cGe;f ppfykvdyfodkY csufcsif;wkdifMum;& jynf acwfopftpk;d & zGiyhf t
JG crf; Ekd0ifbmv
wGif ygonfh txl;taMumif; ok;H rnf[k yg&do S nf/ tem; usi;f yonf/ 2 Ek0d ifbm 1942 jrefrmjynftpd;k
csufrSm «jrefrmhtvif; 18-10-42» «jrefrmhtvif; 29-10-42» & ukepf nfMuD;Muyfa&;Xmeu MuD;
(1) ta&SUtm&Swu dk pf pf rSL;í ukepf nfMuD;Muyfa&; tpnf;
(2) Armhvw G vf yfa&; 21 atmufwkdbm 1942 wkYdArm  jrefrmjynfacwfopftpkd;&onf ta0; usi;f yonf/
(3) tkycf sKyfa&;tzGUJ \ vkyif ef; tpnf;t½k;H 0g'jzefYa&;rSL; ocif u&if-ArmcspMf unfa&; rdwq f uf «jrefrmhtvif; 4-11-42»
tpDtpOfwkdYjzpfonf/ wifu aMunmwpf&yf xkwjf yef tzGUJ ukd zGUJ pnf;í tzGUJ 0ify*k Kd¾ vf
«jrefrmhtvif; 14-10-42» &mwGif tpnf;t½k;H ukd wkYdArm MuD;rsm;u ajrmif;jr? rtlyif? 3 Ekd0ifbm 1942 jrefrmjynf
tpnf;t½k;H rsm;ESihf qif;&Jom; ykord cf ½kid rf sm;okYd vSnv
hf nfum edyeG t
f oif;MuD;zGihf yGu
J si;f yonf/
13 atmufwkdbm 1942 Armhum tpnf;t½k;H wkYd udk aygif;pyfí zGUJ u&if - Arm cspMf unfa&;udpw ö Ydk «jrefrmhtvif; 6-11-42»
uG,af &; ppfwyfAvdk rf LS ;MuD;atmif pnf;jcif; r[kwb f J ocifu, dk f ukd aqmif&u G o
f nf/
qef; ysO;f rem; ppfausmif;ukd ppf awmfridI ;f MuD;rSL;cJah om wkYdArm «Armhacwf 6-12-42» 4 Ekd0ifbm 1942 jrefrmjynf
aq;Munfh½Ionf/ tpnf;t½k;H ? ocifxeG ;f tkyMf uD;rSL; ½kyf&Siftoif;MuD;ukd wnfaxmif
«jrefrmhtvif; 18-10-42» aom wkYd Armtpnf;t½k;H ? a'guf 23 atmufwkdbm 1942 jrefrm onf/
wmbarmf BuD;rSL;cJah om qif;&J jynf 0g'jzefYjzL;a&;XmerS awmif «jrefrmhtvif; 5-11-42»
15 atmufwkdbm 1942 rEÅav; om; 0HomEk tpnf;t½k;H rsm;udk olv,form;wkYdtm; n§mwm
NrdKUwGif *syefbmomoifausmif; vk;H 0zsuford ;f apí t*Fv f yd w
f Ydk \ axmufxm;í 1941-42 b@m 8 Ekd0ifbm 1942 &efuek Nf rKd U
pwifzGifhvSpfonf/ aoG;cGpJ epfudk tjrpf rS EIwyf ,fjyD; awmfEpS tf wGuf v,fceG af wmfrsm; usKduúpHjrif;uGif;MuD; twGif;ü
«vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf-y pm vQif acwfopfEidk if u H dk xlaxmif pnf;Muyf aumufcHjcif;rS vkH;0 jrif;uGi;f jyefvnf wnfaqmuf
280» &ef ocifu, dk af wmfridI ;f ? a'guf vGwjf idr;f csrf;omcGiahf y;&ef qk;H &ef tpnf;ta0;jyK vkyfonf/
wmbarmf? ocifxeG ;f tky?f ocif jzwfvu dk jf yD jzpfaMumif; aMunm &efuek f wyfuvyf(Yangon Turf
18 atmufwb dk m 1942 *syefppf jr? ocifApde?f OD;b0if;? ocif onf/ Club)trnfudk &efue k f jrif;jydKif
bufjyefMum;a&;XmerS ]]olvQKEd rdS f oef;xGe;f ESihf AE¨KvOD;pdef wkYd u «jrefrmhtvif; 23-10-42» toif;tjzpf zGUJ pnf;aMumif; qk;H
eif;a&;}} aMunmcsuf xkwjf yef OD;aqmifí wkdYArmqif;&Jom; jzwfonf/
onf/ tpnf;t½k;H ukd topfwnf axmif atmufwkdbm 1942 ,krd t D &l D «jrefrmhtvif; 11-11-42»
1/ ppfonftiftm;? ae&m? vIyf jcif;jzpfí jzpfaMumif;yg&dSonf/ owif;pmwkdufu &efukefNrdKU
&Sm;rIpaom *syefppfwyf\ «jrefrmhtvif; 23-10-42» pywfvrf; (,ckAkdvfatmifausmf 10 Ekd0ifbm 1942 tmPm&Sif
taMumif;rsm;ukd rnfoUl rQ rajym vrf;)wGif bd½rk m&Sib
f eG ;f ac: *kdPf;? qif;&Jom;0HomEktzGJU?
&/ 22 atmufwkdbm 1942 rEåav; jrefrmowif;pmwku
d f wnfaxmif ocifukd,fawmfrIdif; MuD;rSL;aom
2/ wpfpw Hk pfa,muf vmar;ygu NrdKUwGif txufjrefrmEkid if H jrefrm onf/ wkdYArmtpnf;t½kH;wkdYu ¤if;wkdY
¤if;onf olvQKdjzpfonf/ *syef «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 245» toif;rsm;udk zsuof rd ;f jyD; toif;
65 66
-36-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
om;rsm;tm; topfwnfaxmifjyD;  *syef ppftyk cf sKyfa&;½k;H u wpf  *syef trSwf 18 wyfru &Sr;f - 20 Ekd0ifbm 1942 NAw d o d Q
jzpfaom wkYdArmqif;&Jom;tpnf; csuv
f wT f trdeYfxw k jf yefí &Sr;f ya'gifta&;tcif;ukd Mum;0ifajz av,mOfrsm; rEÅav;NrdKUay: Ak;H BuJ
t½k;H okYd yg0ifMu&rnf[k aMunm jynfe,f tkycf sKyfa&;½k;H wnf &Si;f ay;jyD; cspMf unfa&;pmcsKyf csKyf csonf/
onff/ axmif&ef ñTeMf um;onf/ qkdaponf/ «vlxkOD;vS ppfwGif;Armjynf-'k pm
«vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf-'k pm «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 252^ «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 311» 139»
91» 305»
[Japanese Military Administra-  n 9 em&Dtcsed w f iG f &efuek Nf rdKU
tion, Documents, 1941-1945: PP 24 Ekd0ifbm 1942 ArmhumuG,f
&ckdifwkdif;vHk;qkdif&m wkdif;&if; ajrmufbufwiG f NAdwo d Qav,mOf a&;wyfrawmf aoemywd Akv d rf LS ;
203-205]
om; tpnf;t½k;H MuD;ESihf wkid ;f &if; av;pD;u Ak;H rsm;BuJcs&m *syefwYdk MuD;atmifqef;u wyfrawmfokdY
om; u&iftrsKd;om;toif;u u av,mOfypftajrmufrsm;jzifh 0ifa&muf ppfrx I rf;&efupd Eö iS hf pyf
15 Ekd0ifbm 1942 jrefrmjynf
¤if;wkYd toif;rsm; zsuford ;f jyD; ypfcwfwkdufckdufonf/ vsOf;í rdefYcGef;ajymMum;onf/
acwfopft f pk;d & yxrtMudrf xD
wkYdArm qif;&Jom; tpnf;t½k;H okYd «jrefrmhtvif; 19-11-42» «ol&d, 2-12-42»
zGiyhf JG usif;yonf/
0if a&muf&ef aMunmonf/ «jrefrmhtvif; 20-11-42»
«vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf-'k pm 19 Ekd0ifbm 1942 Ak'b ¨ mom
92» omoemtpnf;t½k;H A[kXd me
16 Ekd0ifbm 1942 jrefrmEkid if H
taxGaxG wm0efaqmifrSL;csKyf 25 Ekd0ifbm 1942 &efuek Nf rdKU?
 ppfawGNrdKUay: yso
H ef;vmaom tpk;d &0efMuD;csKyf a'gufwmbarmff
OD;wdavmuÓPu Ak'¨bmom jynfvrf; pdeAf if;qifah usmif; Armh
NAdwdoQppfav,mOfrsm;ukd *syef u ArmhumuG,af &; wyfrawmf
omoem tpnf;t½k;H \ t"du umuG,fa&;wyfrawmf ppfXme
wkud af v,mOfrsm;u wku d cf u
dk f Akv
d of ifwef;ausmif;okYd oGm;a&muf
&nf&, G cf surf mS om oema&;ESihf csKyf½;Hk MuD;ü aeYvnf 13;00 em&D
um NAdwo d Qav,mOfrsm;ukd ypfcs ppfaq;jyD; rdeYf ceG ;f ajymMum;onf/
«jrefrmhtvif; 19-11-42»
bmoma&;jzpfí rdpmä t*Fvyd w f Ydk wGif ArmhumuG,af &; wyfrawmf
onf/ vufxuf uuJo h Ydk Ekid if aH &;ESihf ppfrljyifqifa&;½kH;XmerSL; 'kwd,
«jrefrmhtvif; 17-11-42» vk;H 0 rywfoufonfh tjyif Akv
d rf LS ;MuD; zlut
l u
D *syefEiS hf jref
Armhacwfowif;pm pwifxw k f
a0&m pkpak ygif; apmifa& 800 om tpnf; t½k;H &nf&, G cf suf (C) rmowif;pmq&mrsm;tm; awGU
14 Ekd0ifbm 1942 *syefEidk if rH S t& jrefrmjynfEiS hf wuG tm&S qkjH yD; ArmhumuG,af &; wyfr
jrefrmEkid if v
H ma&mufonfh ppfao xkwfa0EkdifcJhonf/
«jrefrmhtvif; 17-11-42» wkdufMuD;\ aumif;pm;a&;ukdrl awmfMu;D twGuf {jyD 1 &ufrpS í
emywdcsKyfMuD; tku d mab (OKa- um; bk&m;w&m;awmfEiS hf rqefU ppf o m;opf r sm; pk a qmif ; rnf h
be)u a&Tw* d aHk pwDawmfMu;D twGuf usiaf om tcsu[ f o l rQ aqmif taMumif;ESifh ArmumuG,fa&;
17 Ekd0ifbm 1942 *syeftpd;k &
aiGusyf 50000 vSL'gef;onf/ &GufoGm;rnfjzpfaMumif; aMunm wyfrawmf taMumif;ukd jrefrm
«jrefrmhtvif; 27-11-42»
ESihf ,k;d ',m;tpk;d &wkYd ,k;d ',m;-
jrefrm rD;&xm;vrf; azmufvyk f onf/ bmomjzifh pDpOfxm;jyD; rsuEf mS zk;H
a&;pmcsKyff csKyfqkdonf/ «jrefrmhtvif; 19-11-42» wGif vufeufuidk f jrefrmhppfom;
«jrefrmhtvif; 19-11-42»
67 68
-37-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
wpfO;D a'gif;tvHMuD;teD;wGif &yf ArmhumuG,af &; wyfrawmf 4 'DZifbm 1942 &efuek af ejynf &efukefaejynfawmf cef;rMuD;ü
aeyku
H dk azmfjyxm;onfh pmtkyuf dk taMumif;a[majymonf/ awmfwiG af tmifajrysKd;&ef twGuf tm&Swudk f ppfyJG ESpyf wfvnf
a0iSonf/ «jrefrmhtvif; 2-12-42» a&TbkdNrdKUawmif- rl;wl;ajrmif;\ txdrf;trSwftjzpff vlxktpnf;
«jrefrmhtvif; 27-11-42» awmifbuf? a&Tbkd-rEÅav;um; ta0;yGMJ uD; usif;yonf/
29 Ekd0ifbm 1942 ArmhumuG,f vrf; taemufbuf&Sd ,muav; «jrefrmhtvif; 10-12-42»
&Srf;jynfe,f tkyfcsKyfa&;½kH;ukd a&;wyfrawmfeiS hf tm&Svil ,frsm; rS atmifajr(Soil of Victory) ukd
awmifMuD;NrdKUwGif xlaxmifonf/ rdwq
f ufyJG usif;yonf/f  pma&;q&mpmapmif trSwf 1
eHeuf 9 em&DwiG f c½kid 0f ef OD;
[Japanese Military Administra- «jrefrmhtvif; 6-12-42» ukd pwifxwk af 0onf/
tion, Documents, 1941-1945: PP atmif pk;d u a&Tw&l iG ;f aiGw;l &Gi;f «vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf ('k) pm
206-216] rsm;jzifw
h ;l í a&TMuKwfwiG f xnfh 281»
'D Z if b mv um a&Tcsuo f adk pwDoYdk ,laqmif «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 244»
 n 12; 30 em&DwiG f &efuek Nf rdKU 1 'DZifbm 1942 trSwf 15 onf/
ajrmufykdif;okdY NAdwdoQav,mOffysH wyfrawmf ppftyk cf sKyfa&; trdeYf «vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf 'k pm
ukd jy|mef;í Oya'jyKenf;ESihf 223-224»
10 'DZifbm 1942 ArmEkid if v H ;Hk
tcsKdUcsOf;uyfvmum Ak;H BuJonf/ qkid &f m A[krd sK;d cspt
f zGUJ csKyf Ouú|
*syefav,mOfypf tajrmufwyfu xkwjf yefaMunmenf;wkUd ukd owf
rSwfonf/ 5 'DZifbm 1942 a&TbNdkrKd UrS OD;jru jrefrmEkdifiHwpf0Srf;vkH;&dS
ypfcwf wku d cf u
dk o
f nft
h wGuf rsKd;cspftoif;rsm;ukd zsufodrf;
NAdwo
d Q av,mOfysH wpfpif; rD; «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 253» atmifajrukd &efukefaejynfawmf
okYd um;jzifh pwifo,faqmif aMumif; aMunmonf/
avmifysuffusonf/ «vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf ('k) pm
«jrefrmhtvif; 27-11-42» 2 'DZifbmv 1942 &efuek Nf rdKU onf/ 263»
aejynfawmf pnfyifa&; crf;rü «vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf 'k pm «jrefrmhtvif; 12-12-42»
26 Ekd0ifbm 1942 ArmhumuG,f ArmhumuG,fa&; wyfrawmfu 225»
a&; wyfrawmf ppfrjI yifqifa&;½k;H MuD;rSL;í 22 Mudraf jrmuf trsK;d
8 'DZifbm 1942 jrefrmEkid if H 13 'DZifbm 1942 *syeftrSwf
XmerSL; 'kw, d Akvd rf LS ;MuD; zlut
l D om;atmifyGJaeY usif;yonf/
«jrefrmhtvif; 4-12-42» tpd;k & 0efMf uD;csKyf a'gufwmb 15 wyfrawmfu ppfbufqidk &f m
u ArmjynftoHviT ½hf rHk S Armhum wpfcsufvTwftrdefYukd xkwfjyef
uG,fa&;wyfrawmfukd zGJUpnf;&m armfu &efuek Nf rdKU uefawmfMuD;
 a'gufwmbarmfu wkYdArmqif;&J tv,fuRef;t0if0 ukef;&dyfom aMunmonf/ xkwfjyef&onfh
wGif vku d ef mcJo
h nfh pnf;urf; &nf&, G cf surf mS rdrEd idk if t
H m; uk,
d f
tcsufrsm;ukd a[majymonf/ om;tpnf;t½k;H e,facgif;aqmif Armhacwfopfausmufwidk f pku d x f l
rsm; cefYtyfyw
JG iG f rdeYfceG ;f ajymMum; rnfah e&mwGif atmifajrysK;d í xlu, dk x f pepfjzifh umuG,af pmifh
«jrefrmhtvif; 1-12-42»
onf/ tkwjf rpfcs tcrf;tem; jyKvyk f a&Smufvadk om pdw"f mwfudk jrefrm
«AE¨KvOD;pdef uREkfyfwkdYtwGif;a&;(y) onf/ jynfov l xl t
k m; EI;d aqmf arG;xkwf
27 Ekd0ifbm 1942 ArmhumuG,f
pm 69» «jrefrmhtvif; 10-12-42» vkad om tcsuaf Mumifh jzpfonf/
a&;wyfrawmf AkdvfrSL;MuD;atmif
xktd rdeUf t& jynfoUl umuG,af &;
qef;u jrefrmjynftoHviT ½hf rHk S
69 70
-38-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
vkyftm;ay;tzGJU (Armh0efxrf; NAdwo d Qwyfrsm;ESit
hf Ed ,
d´ wyfrsm; tm&SppfyMJG uD;wGif *syef atmifjrif onf jyKvyk o f \l *kPu f o
dk mru
tzGUJ csKyfMuD;) zGUJ pnf;&efjzpfonf/ &ckid jf ynfe,f&Sd armif;awmESihf bl; rItwGuf txl;ta&; Mu;D aom jrefrmwpfrsKd;om;vkH;\ *kPfukd
«*syefppftkyfa&;acwf pm 113-4» oD;awmifNrdKUrsm;ukd odrf;ykduf vufeuf? cJ,rf; rD;ausmufrsm; xdckdufapEkdifojzifh tpkd;&twGif;
«vlxOk ;D vS owif;pmrsm;u ajymwJh onf/ ukd tjrefq;Hk enf;jzifh o,f,yl Ydk 0efrsm;? XmetoD;oD;rS ñTeMf um;
ppf t wG i f ; Armjynf (wwd , wG J ) [Burma Struggle Vol .I PXLV] aqmifay;&ef/ a&;0efrsm;ESihf c½kid ef ,f w&m;Xme
rEÅav;? MuD;yGm;a&;ykEH ydS ?f 1968? pm
121/ aemifu;dk um;vQif vlxOk ;D vS ppf 2/ jrefrmEkid if H xGuu f ek f 0ifuek f tMuD;tuJrsm;onf xkdtjyKtrl
twGif;Armjynf-w [kneT ;f rnf»f 18 'DZifbm 1942 jrefrmEkid if H rsm;ukd tjrefq;Hk o,f,yl Ydkaqmif rsm;jyKvyk jf cif;ukd cGirhf jyK&ef trdeYf
acwfopftpd;k & jyefMum;a&;0ef a&mif;0,fEkdif&ef/ xkwfonf/
15 'DZifbm 1942 &Sr;f apmfbmG ; ½k;H rS ,k;d ',m; - jrefrm rD;&xm; 3/ jrefrmEkid if EH iS hf tjcm;Ekid if rH sm; «jrefrmhtvif; 19-12-42»
rsm; uGezf &ifu
h sif;y&m *syefpf pf vrf; azmufvyk &f ef acR;ESi&hf if;& vG,u f pl mG r[mrdwcf spfMunfa&;  jrefrmacwfopftpkd;&jyefMum;
aoemywd AkdvfcsKyfBuD; tD;'g; onfh tvkyo f rm;wyfMuD; wnf jyKvkyfEkdif&ef/ a&;0efu jrefrmacwfopftpkd;&
wufa&mufí &Sr;f apmfbmG ;rsm; rdrd axmifrnf[k aMunmonf/ 4/ ppf'PfaMumifh jrefrmvlrsK;d onf jynfojl ynfom;wkYd\tusK;d
e,frrd d jyefítkycf sKyf&ef cefYtyf tvkyo f rm; 20000 vkt d yfrnfh rsm;qif;&JMuyfwnf;ae&m rD;& ukd txl;Munfh½Ivkyfukdifvsuf&dS
vTmay;tyfonf/ taMumif;? tvkyform;rsm;&&dS xm;vrf;azmufvyk jf yD;vQif jrefrm jyD; tpk;d &onf tvkyo f rm;rsm;
«jrefrmhtvif; 31-12-42» rnfh vpm? aetdr?f aq;0g;ponfh jynfcsrf;om<u,f0vmap&efwkdY twif;tMuyf pkaqmif;aejcif;ukd
«jrefrmhtvif; 1-1-1943» tcGit hf a&;rsm; azmfjyjyD; tvkyf jzpfonf/ csucf si;f &yfqidk ;f vku
d af Mumif;? OD;
orm;wyfoYdk 0ifa&muf&ef EI;d aqmf «vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf ('k) pm
282-285» bwiftm; &du©maxmufyefYa&;
16 'DZifbm 1942 &efuek Nf rdKU onf/
«jrefrmhtvif; 18-12-42» «pma&;q&mpmapmiftrSwf4 1943? t&m&dt S jzpf cefYtyfjyD; oHjzLZ&yf
ql;avbk&m;vrf;&dS *ifZmyG½J wHk iG f
pm 54» &dS tvkyo f rm; 6000 ukd apmifh
*syeffpma&;q&mrsm;ESifh jrefrmpm
 OD;bapm (0efMuD;csKy\ f twGi;f «jrefrmhtvif; 18-12-42» a&Smuf&ef apvTwv f udk af Mumif;
a&;q&mrsm; rdwqf uf vufzuf
0ef) Ouú|tjzpf yg0ifaom aMunmonf/
&nfyJG usif;yonf/ 19 'DZifbm 1942 jrefrmacwf «jrefrmhtvif; 19-12-42»
«jrefrmhtvif; 18-12-42» ,k;d ',m; - jrefrm rD;&xm;vrf;
azmufvkyfa&;twGuf tvkyf opftpk;d & 0g'jzefYcsad &;XmerS
orm; pkaqmif; apmifah &Smufa&; ausnmcsuf wpf&yfxkwfjyef&m 20 'DZifbm 1942 jrefrmacwf
17 'DZifbm 1942 jrefrmEkid if H wGif tpk;d &½k;H udprö sm;ESihf ywfouf
tzGUJ Mud;D zGUJ pnf;onf/ ,k;d ',m;- opftpdk;& 0g'jzefYcsda&;ñTefMum;
acwfopftpk;d & wGzJ uf 0efMuD; í tpk;d &t&m&drS sm;ESihf qufq&H m
jrefrm rD;&xm;vrf; azmufvyk &f a&;0ef½kH;rS wkdif;oljynfom;wkdY
ocifjrtm; jynfxaJ &;0efMuD; wGif vufatmufi,fom;rsm;ESifh
jcif;\ t"du&nf&G,fcsufav; tm; &efow l Yk\
d toHviT hf a[m
tjzpf cefYtyfonf/ jynforl sm;u t&Sib f &k m;? ocif
«jrefrmhtvif; 23-12-42» &yfrmS - ajymcsuf r sm;uk d tvsif ; em;
1/ ,ckwu kd v
f suf&aSd om r[m MuD; ponfjziho f ;Hk EIe;f um bdeyf raxmif&ef wm;jrpf ydwyf ifvu dk f
cRwf? ykqpf'l;wkyfxkdifjcif;rsm; onf/ ppft&m&drS sm;\ axmufcH
71 72
-39-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
cGijhf yKcsuf r&aom a&'D,ydk idk &f iS f 27 'DZifbm 1942 &Jabmfo;Hk Zef e 0g&D v
rsm;? tok;H jyKolrsm;tm; MuD;av; usdyf0if AkdvfvusfmESifh rcifvS 1 Zefe0g&D 1943 atmifajrwnf
aom tjypf'Pfc&H rnf[k aMu vufxyfonf/ &m Xmejzpfaom uefawmfBuD;
nmonf/ «jrefrmhtvif; 1-1-43» apmif;wGif atmifajreif;yGJBuD;
«vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf-'k pm usif;yonf/
309-310»
«jrefrmhtvif; 29-12-42»
31 'DZifbm 1942 Armh0efxrf; 1 «jrefrmhtvif; 5-1-43»
tzGUJ csKyf tpnf;ta0;udk twGi;f
0efrsm;½k;H (,ck0efMuD;rsm;½k;H ) ü  bD½rk m&Sib
f eG ;f aeYpOf owif;
 &efukefNrdKUay:okdY NAdwdoQav usif;yonf/ tpnf;ta0;wGif pmukd *syefbmomjzifh xkwfa0
,mOfysrH sm; tjrifrh S yso
H ef;vmjyD; Armh0efxrf; tzGUJ csKyf tzGUJ cGiJ ,f onf/
&efuek Nf rdKU ajrmufbufoYdk Ak;H rsm; rsm;rS aqmif&u G cf surf sm;ukd toD; «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 245»
BuJcsonf/
«jrefrmhtvif; 22-12-42»
oD; tpD&ifcw H ifjyonf/ 0efMuD;
csKyfa'gufwmbarmfu Armh0ef
9 2 Zefe0g&D 1943 0efMu;D csKyf
xrf;tzGJUcsKyfMuD;onf ArmhEkdifiH a'gufwmbarmf tdrw f iG f trsK;d
26 'DZifbm 1942 jrefrmjynf
w0Sr;f vk;H ESihf oufqidk af pí ppf orD; Armh0efxrf; tzGUJ csKyfudk
tpk;d &tzGUJ \0efMuD;csKyf a'gufwm
0wå&m;rsm;ukd oGeo f ifvrf;jya&; wnfaxmifonf/ a':cifrrarmf
barmftrd af wmfwiG f vlMuD; 23OD;
ESihf ppfab;'kuo © nfrsm;? olc;dk ? u Ouú|? a':cifjru twGi;f a&;
pnf;a0;um Armh0efxrf;tzGUJ csKyf
"m;jyESihf tjcm;t"r®v, k ufrrI sm; 4 rSL; tjzpf aqmif&u
G of nf/
MuD;^0 wyf «The Circle Army» «Armhopfpmapmif twGJ 1? trSwf 1?
ukd umuG,f apmifah &Smufa&;
zGUJ pnf;&ef qk;H jzwfonf/ tzGUJ 1943 Mo*kwf pm 27»
twGuf wm0efcH zGUJ pnf;jcif;jzpf
csKyfwGif 0efMuD;csKyfa'gufwm
aMumif;? Armh0efxrf;pdw"f mwfrsm;
barmfu Ouú|jzpfjyD; ta&SUtm&S
ukd jrefrmwkdif;tm; tpGrf;ukef
wku d v f il ,frsm; tpnf;t½k;H (Arm 14 Zefe0g&D 1943 wku d sKNd rdKUwGif
oGwfoGif;ay;&rnf jzpfaMumif;
Ekid if )H Ouú| OD;A*sr;f u twGi;f A[kdppfOD;pD;XmecsKyfESifh tpdk;&Xm
ajymMum;onf/ 3
a&;rSL;tjzpf aqmif&Gufonf/ «vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf-'k pm ersm; qufo, G af &; tpnf;ta0;
«vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf-w pm wpf&yfusi;f yonf/ tpnf;ta0;
307-309»
167» wGif ]]r[mta&SUtm&Swu dk f ppfyJG
«jrefrmhtvif; 27-12-42»
«Armopfpmapmif twGJ 1 trSwf 1
MuD;xajrmufatmifjrifa&; twGuf
1943? pm 26» jrefrmjynftm;vGwv f yfaom Ekid f
iHtjzpf tqift h wef; wk;d jrifah y;
rnfhtpDtpOf}}rlMurf;ukd aqG;aEG;
73 74
-40-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
onf/ xkrd Ml urf;wGif jrefrmjynf MuD;yGm;a&;e,fajr\ taemuf &GuEf idk pf rG ;f tjynft h 0 &do S nf[k tpnf;ta0; wGif jrefrmEkid if t
H m;
onf ta&SUtm&S omwlnrD Q twl buf&Sd yifrcHwyfMuD;ukd ckid Nf rJpmG rqkEd idk af pumrl *syefEidk if \ H tm; ,ckEpS t
f wGi;f vGwv
f yfa&;ay;
MuD;yGm;wkd;wufa&; e,fajrwpf xdrf;odrf;Ekdifvdrfhrnf/ wpfcsdef ay;ulnDrIjzifh ukd,fhrif;ukd,fhcsif; rnf[k aMujimonf/
0Sr;f vk;H \ taemufbuf cHwyf wnf;ü *syefEidk if \ H &Si;f vif;jywf vkyu f idk af qmif&u G Ef idk rf nf jzpf «Armhacwf 30-1-43»
MuD;wpfck jzpfonfEiS t hf nD *syef om;aom aqmif&GufcsufaMumifh aMumif; ,kMH unfonf[k yg&dS [Japanese Military Administra-
tion, Documents, 1941-1945:
Ekid if \H MoZmatmufwiG f quf w&m;rQwí MunfjzLaom *syef onf/ tpnf;ta0;rS jrefrmjynf P133]
vufí xm;&daS p&rnf/ &efow l Ydk wkdY\pdwf"mwfukd vufawGUjyo tm; vGwv f yfaomEkid if t H jzpf t
jyefvnf wkdufckdufvmzG,f&m Ekid vf rd rhf nf/ xkjd yif tdE, d´ jynfol qift h wef; wk;d jr§iahf y;rnfh tpD
taMumif;&dSaom ,ckuJhokdYaom vlx\ k vGwv f yfa&;vIy&f mS ;rIudk tpOfudk twnfjyKonf/
tcsdefrsKd;ü jrefrmjynfolrsm;\ vnf; EI;d qGí tm;ay;&ma&muf «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 359-
pdww f iG f *syefudk rvkv d m;aom vdrrhf nf/ þonfwYdkudk axmuf 361»
qE´ ay:vmygu &efow l Ydk tm; aomf *syefEidk if o H nf jrefrmEkid if H
tusK;d jzpfxeG ;f vmrnfrmS rkcsrvGJ tm; vGwfvyfa&;ay;a&; tpD 24 Zefe0g&D 1943 &efuek Nf rdKUukd
yif/ a'gufwmbarmfacgif;aqmif tpOftwGuf vkt d yfaom tcsed f NAdwo
d Qav,mOfrsm; wkud cf u
dk &f m
aom jrefrmjynfov l x
l k taygif; ukd pOf;pm;í wwfEidk o f í jrefjref *syefav,mOfysHrsm;u vkdufvH
wkYd rmS ppfyMJG uD;pwifjzpfymG ;csdeu f vGwv f yfa&; ay;&rnf/ vGwv f yf wkdufckdufouJhokdY av,mOfypf
wnf;u *syefbk&ifwyfrawmf a&;ay;rnfhaeYtjzpf jrefrmjynf tajrmufrsm;jzifhvnf; wkdufckduf
tm; tzufzufrS 0kid ;f 0ef;ulnMD u tkyfcsKyfa&;½kH; (jrefrmtpkd;&tzGJU) onf/
onf/ e,fcsJUt*Fvyd t f m; qefY zGJUpnf;wnfaxmifonfh wpfESpf «Armh a cwf o wif ; pm 27-1-43/
aemifu;dk um;vQif Armhacwf [kñTef;
usií f vGwv f yfa&;ukd pdwx f rJ S ywfvnf txdr;f trSwaf eY jzpf rnf/»
vkv d m; awmifw h vsuf &dMS uonf/ aom Mo*kwfv 1 &ufaeYukd *syef eef;&if;0ef
xkduJhokdYaom pdwfaepdwfxm;udk aemufq;Hk xm;í pDpOfaqmif&u G &f 26 Zefe0g&D 1943 &efuek Nf rdKUukd [da';uDwkd*sKd
MunfndKav;pm;í jrefrmjynf rnf/ þokYd jrefrmjynftm; vGwf r[mrdwf av,mOfysrH sm; vm
tm; wwfEkdiforQ jrefjrefvGwf vyfaom Ekid if t H jzpf jr§iw hf ifay; a&muf AkH;BuJwkdufckdufonf/  14; 30em&DwiG f &efuek Nf rKd U *syef
vyfa&;ay;ygu jrefrmjynfol jcif;jzifh &eforl sm; jyefvnf wku d f «ol&d, 28-1-43» ppf½;Hk csKyfü *syeftpk;d & uk, d pf m;
trsm;wkYd onf *syefEidk if t H m; ykí d cku d rf vmrD tcsed üf jrefrmjynfudk jrefrmEkid if H 'kw,
d ppfaoemywd
cspfcif &if;ES;D tm;uk;d MujyD; tul ykíd ckid cf NH rJNrHpmG xde;f odr;f csKyfuidk f 28 Zefe0g&D 1943 *syefEidk if H Akv
d cf sKyf emum (Lt-Gen Naka
tnDyí dk ay;Muvdrrhf nf/ þokYd Ekdifatmif MudK;pm; aqmif&Guf& eef;&if;0ef [da';uDw*dk sKd (Hideki Eitaro ) u jrefrmEki d if H 0efMu;D csKyf
tultnD&jcif;jzifh r[mta&SU rnf/ jrefrmEkid if o H nf vGwv f yf Tojo 1885-1948) u 81 Mur df a'gufwmbarmftm; *syeftpkd;&
tm&S omwlnrD Q twlw;dk wuf aom Ekid if t H jzpf usio hf ;Hk aqmif ajrmuf *syeftxufvTwfawmf onf jrefrmEkid if t H m; ,ckEpS f
75 76
-41-
ausmfNidrf; *syefacwf&ufpGJorkdif;
twGif; vGwfvyfa&;ay;rnf[k rmEkdifiHawmf 0efBuD;csKyftrSL;&dS [Burma Intelligence Bureau,  *syeftrSwf 15 wyfrawmfu
Burma During the Japanese Oc-
aMunmaMumif; ajymMum;onf/ aom 0efMuD;rsm;\ tpnf;ta0; cupation Vol II. Simla Goverment wpfcsufvTwf trdefYxkwfjyef
«vlxOk ;D vS ppfwGif;Armjynf-'k pm u aMunmpmwrf; xkwjf yef of India press. 1944.P 110 here- onf/ xkYdtrdeYft& ppfbuf? tkyf
after cited as Burma During the
334» onf/ japanese Occupation Vol II] csKyaf &;bufEiS hf jynfowl Ydky;l aygif;
«jrefrmhtvif; 10-2-43» «jrefrmhtvif; 5-2-43» jyD; &efuek Nf rdKU avaMumif; wku d f
24 azaz:0g&D 1943 0efMuD;csKyf cku
d rf I ab;tEÅ&m,f umuG,af &;
 OD;ode;f azjrifEh iS hf ocifwifa&TwYdk 15 azaz:0g&D 1943 tdE, d´ Ekid if H a'gufwmbarmfu jrefrmEkdifiHü aumfrwD zGUJ pnf;onf/
tdE, d́ Ekid if eH ,l;a'vDjrdKUrS w½kwf ppfaoemywdcsKyf AkdvfcsKyfMuD;a0 NAdwod Qtyk cf sKyaf &; ysuo f nfh «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 115^
Ekid if H csKu
H if; (Chung King ) NrKd UokYd bJvfu tdE´d,EkdifiHppfXmecsKyf tcsdeu f pí acwfopftyk cf sKyfa&; 287»
av,mOfjzifh oGm;a&mufonf/ vufatmufwiG f jrefrmEkid if jH rdKUjy wnfaxmifonfu h mvtwGi;f jyK
«ode;f azjrifh ppftwGif;c&D;onf pm tkycf sKyfa&;tzGUJ uufpbD (Civil vkyaf qmif&u G cf ahJ om udprö sm;ESihf
187-191» Affairs Service, Burma)(CASB) ywfoufí tcsKUd yk*Kd¾ vw
f Ydktm; rwf v
ukd zGUJ pnf;wnfaxmifonf/ tjypf'PfrS vGwfjidrf;csrf;omcGifh 1 rwf 1943 ,k;d ',m; jrefrm
azaz:0g&Dv [Burma Struggle Vol .I . P. XLV] ay;&ef wpfcsuv f wT t f rdeYf xkwf rD;&xm;vrf;azmufvkyfa&; wyf
1 azaz:0g&D 1943 NAdwo d Q jyefonf/ zGUJ 0ifrsm;? ppftyk cf sKyfa&;OD;pD;Xme
av,mOf 7 pif; &efuek Nf rdKUay: 18 azaz:0g&D 1943 tdE, d´ «jrefrmhtvif; 5-3-43? 18-5-43» ESihf tkycf sKyaf &;½k;H wkYrd S oufqidk f
vma&muf Ak;H BuJ&m ql;avapwD EkdifiH a'vD&dS NAdwdoQtaxGaxG &mt&m&dS rsm;ukd trSwf 15 wyf
awmfay:okdY wkduf½kdufAkH;usoGm; XmecsKyfonf ¤if;wkYd wyfrsm; jref  NAdwo
d Qppfav,mOfysHonf &Sr;f rawmf XmecsKyfoYdk ac:aqmifí
ojzifh rkcfwpfckysufpD;oGm;onf/ rmEkdifiHrS qkwfcGmpOfu u&if jynfawmifykdif;e,fESifh taemuf
ajrmufawmifay: ysHoef;vmjyD; vkyftm;ay;tzGJU (acR;wyf) zGJU
«jrefrmhtvif; 4-2-43» awmifwef;a'owGif ae&pfcahJ om pnf;a&;ukd aqG;aEG;onf/
4 azaz:0g&D 1943 *&dww f m; NAdwo d QAv
dk rf LS ; qD;*&if;rf (Ma- avxD;orm; 6 a,mufukd av
xD;jzifh cs&m t&yfom;rsm; 0kid ;f «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 278»
at;&Sm; (The Greater Asia)ac: jorHugh Seagrim)\owif; od&
tm&Swu dk Mf uD;owif;pmukd t*Fvyd f &ef Akv d b f ausmfEiS hf u&iftrsKd; zrf;ojzifh 3 OD;aoum usef 3
OD;tm; *syefppfbufoYdk tyfEHS 2 rwf 1943 *syef trSwf 15
bmomjzifh wpf&ufjcm; pwif om; ok;H OD;tm; awmifit l eD; av onf/ wyfrawmf wpfcsuv f wT t f rdeYfjzifh
xkwfa0onf/ xD;jzifh qif;oufaponf/ «jrefrmhtvif; 6-3-43» ]],kd;',m;-jrefrm qufoG,fa&;
« jrefrmhtvif; 7-2-43» [Grandfather Longlegs pp 101- rD;&xm;vrf;azmufvyk af &;twGuf
«*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 245» 104]
26 azaz:0g&D 1943 oHjzLZ&yf vkdtyfaom vkyftm;ay;tzGJUrsm;
2 rkdifcGJtuGm ,kd;',m;-jrefrm zGUJ pnf;a&;ESihf apvTwyf Ydkaqmifa&;
5 azaz:0g&D 1943 jrefrmEkid if H 23 azaz:0g&D 1943 NAw d o
d Qav tpDtpOfudk csrSwo f nf/
ukd aemuftusq;Hk ,ckEpS tf wGi;f rD;&xm;vrf; pwif&m uke;f jrifüh
,mOfwkdYu a&Twd*kHapwDawmf\ vGrf;apwD (,cif&efajyvGrf;ap «*syefppftkyfcsKyfa&;acwf pm 278»
vGwv f yfa&;ay;&ef *syeftpd;k &u wpfpdwfwpfa'ojzpfaom ae&m [Japanese Military Administra-
ay;aom uwdEiS hf ywfoufí jref ukd Ak;H BuJomG ;onf/ wD) ukd wnfjyD;pD;onf/
tion, Documents, 1941-1945: PP
«jrefrmhtvif; 27-2-43» «oifhb0r*¾Zif; 1974 'DZifbm»
232-236]
77 78

You might also like