You are on page 1of 860

,

<

<

C
<

<

C
<

<

QG C? C c C(CU ^ltC
(
<

c<

cs o

C
C

c c

(C<

-(

'

c c cc
c

C(

(C(<<(CCCC(C

u
c

c (C

(
(

rc

C<C C C

(C
c

C c
<*3

S cc CC
c
c

CCCCCC
r< v

it c: ( '-<i\cr<c

C(

CCCCCd

CCTcCcC^ (- C C CZCcccCv O CC
C
c c

c<

C cc
r (
( i

cc
<tO
g^c 4<
"
' '

(
'

c <

cCCOCfcCc
<

C
c < (
<

cc

e:

C3TCC

'

C <C
i

CC c c rcc c
(3

cc C<

<cd[5C

oCBr< < <<< <<gECc<t4g'eo


(
'

dT< ^Tl<"
(
'

Cj ctJ

C
"

( <

"

_'C

c
(

CCCC C cc cc c cccc c
c<c crcc
c

CC
c<

tG.

'

<

cc
<-c<
c
(

\
c
c
.

rc cc<
f

<?

i(

CCCC^JHmCmG
^

'

CC
<CL
<

C
\

c<
4

'

c7i"
(

crcc cor
m:

c m((Cc c cccccx c_
4

r
(
(
<

ccc

CC m
cCC

(C

CCcu((c
<

CC
cc

(C

c<

<

(lC<

Fc C
(C

((
c<

cC cC

X
C"
C<

(X CC C CC CC C
<

^C C Ct C

cc
i

^
c
c C

c.C

CC
cc (C

<

<!

<

C(>

CCC

<

a
vC
1

^CC
((

rcC<< Cfl
-"T *(
<

<

<LC

<t

'

(CCC
^

CC(
'<

CC c
a

C(>CC(
((

C c C CC CC cCC
(

cc<<

CCC C CC C

cceca

C'(( c

CCCC7C

cck

lc
^ft

lCffltfY

C
C(

(
'

jC

ccc<"

,r(

mcmct^iccjcw
cc
'accec(C<cc ^cc csc
.

ccccccccc CC(
.

<.

'C<

(<

(<

cc ccccc c c cc< cc cccc: CC CCo


CcTCi
r

C'
(<
(

<

c
(

C<

(CC
..

'(
'

vCC (<T

CCCCcCcC C Wmmmwri C- C
.'

C
(
'

<cc
(( <(

c.((

r
'

f(

((
,<CC

(<C
<.((
:

(((

cc

C"

VILLANOVA COLLEGE LIBRARY


Villcmova,

cC
rr
/

(CCf <c cac ^CC C?Cr


i

Pennsylvania

C
(

(<C ((
c

(c.clC
L

('
'

>

>
<(

"

(TC C
CC
<
i

<i( (
<

C'

<?.
1

'

(C

c c
"

c
*

CO
<c

S/
c^

%(

CC < ((cc<
(
c

cc
cCCC

This book
(

was donated

ccccccr^ctfic
cc Cc.C(CCCC( C<"
c<

(
'

c^^o

^c
c^
('<
(

.(

c r
<

ca C C

3-4-49
(

by

CC CCacC c dcc^Cc
-c

<cXL

ccc(

Rev a ...M.....Suin.y-aii^-..Q..S.AC(

crcc cccc

(
(;

HCC C

<i

dCC.

(i
I

C.C
<

^CCcCMcC
C^'(cJ(CCC
(

Lm

ccc CCCC tXSMc cc ccc cccc


ccc

((CCSCCc

C(J

(4
'

t
i

c
l

(Hcc^Q CCccC

c</

(CCC
CC:CC
<t
f

C(

CC

ca (o

Cc
l

cc

ce<

crc
'

.c
((.(

(C(C

C
cc
C

<

ccc

(('<
1

80 (C?

ILliKwcC (CC <3L<& '(VCC

CC

C(C

ICCC
<

(C CC'
'C(
i

"C(

u (<c"

CCCC
C'<'
'.

C
(i

,V

1 C
(

C
'

(!

(CCQJ<
< < .(

"C

CCC

(l

(((^'CSjC

>'^clj5l

c.
.

C
<

<j

C ^O

c^cc
(
-

c rc( rm^

cv

^C(.-
<.

CCC cC<C
Cc

ec

cccx
c
<.

ccc ccc c
c
C
J.

C c c
c

C
( ( (f'(C

'n'C'(

C'
Kj.
'
(

.((
'
(

(('C

<SCQC cc
.<
<

C Cv
(

ccc
l

(c
-

cC
(

Ctt
<SfiC <(CC

(C(
;

c
i

C(

c
'

Q
1
1

ccc
c<^ cc
(

'

<CCc
<(CCc

jrjfit

<

r
(

((('.<
.

CC 1<
<
>

%
<((

H
(

'Cc

ccg
<:c

o<

69
I
I

(
j

VA|
r c
r<t

C
1

cc
v
c

l(

C CC
(
'

C
c

(c

cvC u

C(_

i
;

((

C
C
! :

8
(

<!

<

,
'

<

^
l

(
!

C
<

'

"

"

CQ C
cc C(
( c

CH
"
'

c
(

c<<

c c c
(

<"

k
-

Cr>

,,.

fcci

r"
,

Cc c(C<cc
c
(C<

(<

<C

r
.

CC('*<C
. ,

C<

CC C(

( (

CC( CCC,v

ro
C
(
<
'

Cfccct
<
<

ccc m C
t

C
cd
c/4ff

((

'

Vf r

fS>> acccc
CJcCC

W^ G
CC
ccc
fTrr:

'

C< C r c
'

CC C
(

c c cA
f
(

df

'

C
!r'S
/

'

C '"; CC (c<cc .r
f
<

CCft

(c

C C<
c
'

< |

g
!

'

<

c ^cCcwc r ti :U r C
^

CoC. c "
<"C
<

c r< c<
<
<-<-<

<

cc cc
cc
<

<(

<CCCC<.< <CL CLCCC tfT

Cfcc <c
.

CwmU
tc a
01

C
a

(((

trr <c

r
<((

<

cc

c c C<rc
(jQ

CC Tci cc t3frrc CC cc
.

^v
f r

c
(<

ceo
l ( i

(1

(C

t
'

i(

rC
i

tCcC

CCOTf
(

C
(
'(

c
c

-c

(
(

cCTCc
<cccer

CC

(C
:CJ
i

g
(
.

'0
(

cc C('(ccr
<

L<C
'

c tXTrcr
(
<

(C(

<K

CC

'

C C
c;

<

cccrc
i

^C''<C

CTcr
^ccr

rc
c"

c(d

(CC

^ cr ccccci
(( <C(

&<!

&

( C(((

C CCCC
CCCcC

cco
c f
C'C(

;(

cc
C.<
<

cc ^
i

CtC "C
c

r;

ccccc
.

cc

<C
-

<c c

ccc

ccc

r*

CC 'C's

((

ccj?

C <X
^ (

c
C<X< "

<

'ccrci
c
(;
,

<

C C<C4
<

Cc
:
.

r
(

("Cft
(

CKCJ

C(<' <"

C(C C((caCT
c
f

cc
,

CC C( c
c
<:

jrc

.<( cc r c f
'

rc

^
((

cc"<

((
<

<

<

<r

<<rc

<c

(Cficccvcccc
<

( (

cr^c cccc c ccc


cc

C((("(

ccccccccccc
CCCCC
ccccr
C( c

rc ccc cc Ccfirc<cc

ccccrcc ccc

r*

C(

.<{

ccc

c Cdccr
i

c C c C c c c
c
CC'<

c<

c ((<c (r
C
<

C'C(<C

'
.

(C
(
(

CC
(((r

(c*

CC( CCC c
ccswa

Cz

cc

c('(
;

C(

cc<

C<.<<
i

(
CC

C(
(

^. <cCCC<H<i<C

<ccw <r

KIH
^K

CC(

cc
(

ccm cc

c
4

c(C

'

cc-(ccar
'

IC C C
C
(

C( <{
(

C^((C((CCC

C(^(<CC

C<C(

^C(
C C

(CCC Cv^K
c
(<

^K
'('(("

(C

'

CC G
Cc

^
o

C<i

CC '^
(

(CC

S<

Cc(
.

cc cc r
<C (
(
(

^
(

CC cc CC
(

( c
(

cC

<t

<

'
c " <

CA
(
(
(

m
<

( <

r"c Cc

(
( (

cC

(C
< c

''

(( (CG cc CC( cr ccc


cc
(

cc crc
cc C(

(cccc
(

CJ
c
<L
.

^"

GC
C
C
(

<.c
.

<

CC C cc c
c

C(0

'

'"

' '

ACTA

SANCTOMJM

PARISllS.

EX TYPIS

V.

COUPY, VIA (JARANCIKKI

PARISIIS

& ROME.APVD VlCTOREM

PALME. M.DCCC.LXVII

ACTA

SAJMCTORUM
Ex
Latinis et Grsecis aliarumque gentium Monumentis, servata primigenia veterum

Scriptorum phrasi

COLLECTA, DIGESTA, COMMENTARIISQLE ET 0BSERVATI0N1BUS


ILLUSTRATA
A

J.

STILTINGO

.1.

M., C.

SUYSKENO,
J.

J.

PERIERO

P. M.,

C.

RYEO,
OPEriAM

RUEO

CONPBBENTE

Josepho

GHESQUIERO

E SOCIBTATB JBSU PRESBYTERIS THE0L0G1S

EDITIO NOVISSIMA, curante JOANNE CAUNANDET

OCTOBRIS TOMUS PRIMUS


QUO DIES PRIMUS ET SECUiNDUS CO^TEVENTER

apud

R0M$ VICTOREM PALME, bibliopolam


PARISIIS ET
1866

MARLE CAROLIN.E
REGIiE
PRINCIPI

HUNGARLE,

ROHEMIiE,

CROATIjE,

SLAVOM^ DALMATi^

HIEROSOLYM,E,

ARCHIDFCI AUSTRLE,
\

DUCI

BURGUNDLf:

BRARANTI/E,

LUXEMBURGI,

LIMRURGI. SILESI^ STYRI^, CARINTHI^E, CARNIOIA/E,

COMITI FLANDRL*:. HANNONL. NAetc.

MURCI, TYROLIS, GORITI/E

IXnni

septuaginta

jam

elapsi sunt,

SERENISSIMA ARSanctorum sub

CHIDUX,ex quo Opus noslrum de jVugustissimae Domus Tuse felicibus

Actis

auspiciis ac munifico

'patrocinio incolume stetit, atque eo interim tempore in

lucem prodierunt menses quatuor, nimirum Junius, Juiius, Augustus et September, viginti octo volumina complexi,
'

omnia ejusdem Augustissimse Domus Principibus dicata, eorumque magnis Nominibus non minus in tulelam, quam
in

eximium decus

et

ornamentum

insignita.

Inchoamus

nunc ultimum anni

sacri trimeslre, cujus primitias,

tomum
scilicet

6737?

scilicet

primum

Oclobris, qui 'otius Operis septimus supra


est,

ex Augustissima? Matris Tua3, SERENISSIMA ARCHIDUX, nostrae vero Clementissimge Dominae Tuos veneraac munificentissimse Fautricis, nutu ad pedes

quadragesimum

bundi deferimus; certo

confisi, fore ut,

quod ex Materno

munere non
quoque

potesl

non Tibi esse gratissimum, ex avita


vultu animoque excipias

in Cselitespietateplacido

volumen, quod mirabilia Omnipotentis Dei in Sanctis suis, prsemiaque virtutum enarrat. Orta enim es iis Majoribus,
iis

Parenlibus genita, apud quos virtussuo sempcr in pretio

fuit,

manetquesuusSanctishonordelatus; educataesin

illa

aula, in quareligio et pietas mirabili avitoque foedere

cum

summa rerum
Ncc vero

potentia et majestate suaviter concordant.

nescis,

quam

validos ad virtutem stimulos Sanvirtutis

clorum exempla addant

amanlibus; quantum,

in-

quam, ad amiulationem valeat eorumdcm cominemoratio, quse et illius exercitium tum ipso plurimorum usu, tum
pulchritudine sua,
dant. Patieris

tum prsemiorum magnitudine commenigitur, ul confidimus, SERENISSIMA ARCHI-

DUX, nos de more quaedam hic ex eodem volumine debita cum vencratione delibare, qua?que in eo prolixius exposita sunt, brevi quudam compcndio perstringere. Solum duos primos Octobris dies percurrit, nec plures, quam viginti
septem ulriusque sexus, varii ordinis, variarumque regio-

num

Sanctos Beatosque nominatim exhibet, praeter mani-

pulos Martyrum, qui in diversis orbis terrarum partibus

fidem Christo Domino datam fuso sanguine suo probarunt.

Utab Augustissimse

Matris Tuse ditionibus ordiamur, Tor-

nacenses in Flandria primo hujus mensis die celebrant

Pialum presbyterum, apud Beneventanos quidem in Italia natum, sed qui saeculo tertio aerae Christianse, relicta patria,
ad prsedicandum divinum Evangelium
in

hodiernam Flanfoeda

driam

venit, et Tornacenses vicinosque a

inanium
et

deorum

superstitione ad unius veri Dei

cultum

Chri-

stiana sacra adduxit, ac denique apostolicos labores glorioso martyrio coronavit.

Corpus ejus Seclinii, quodTornacensis

censis dioecesis vicus est, ubi

ille

passus creditur, primo

sepullum, alter Belgarum apostolus Eligius saeculo septimo


invenit, ac
hojiorificentius pro meritis collocavit.

Gandadie cui

vum,

altera FlandriseAustriacsecivitaset caput,


colit

eodem

suum
ipsa

Bavonem,

alio

nomine dictum Alloynum,

non parum
viri

suae amplitudiniset splendoris debet. Exiafflictio


ille

mia hujus

humililaset spontanea sui corporis

in slatu monastico, tanto mirabilius fulserunt,


illuslriori stirpe natus,

quanto

quanto majori potentia prceditus,


fuerat, ac

quantoqueamplioribusfortun bonis instructus

molliori vitse inter aflluenles aulse delicias assuetus vixerat.

Creditur scilicet Bavo beatis Pippino Landensi ejusque


Ittse

conjugi

seu Idubergae, ex quibus per sanctam

Beggam

filiam Carolovingica
fuit, vel
tri

Francorum regum

stirps

procrcata

certe alterutri, sanguine junclus fuisse.

Tam

illus-

generi pares opes,

potestatem ac munia obtinebat in


Brabantitc contiguo, ut

Hasbania, provincia seu comitatu


nihil
ei

defuisse videatur eorum, quae mortales solent in

hac vila vehementer expetere. Verum haec fortunse bona,

quibus aliquando malc fuerat abusus, post mortem conjugis suse in

pauperum alimoniam divinumque cultum im-

pendit,

ac

mundo

penilus valedixit,
in

clero

primum, ac

deinde monachis adscriptus

monasterio Gandensi, ubi


post stupenda
in

arctse inclusus cella?, seu verius ergastulo,

humilitatis ac poenitentise exempla


tanto major
se.

migravit

coelum,
opibus,

quanto virtus prsestat fortunae


cselestia

quanto praecellunt aeterna perituris,


vinahumanis. Hinc cosevus
Livinus, et ipse
epitaphio,
illi

terrenis, di-

sanctus episcopuset marlyr


in

quoque Gandensium patronus, Bavonem


ipsi conscripsit, sic

quod

allocutusest:

Qui patrice

rector, spes gentis, gloria regni,

Magnorum primus qui modo magnus eras ; Non quia magnus eras, te gloria magna beatum, Sed contempta decusgloria magna facit.
Etvero meritis ejus respondil etiam
in terris gloria

mira-

cuiorum. cultusque insignis, maxime Gandavi, ubi cathedralem

dralcm ecclcsiam
Harlemi
in

sibi

sacram habet, qualem etiam habuit

HoMaiidia,

dum

res Cathoiica

ibidem integra

stetit. Scilicet

nec

faili jxotest

nec fallere seterni Verbi pro-

missio
Belgio,

Qui se humiliat, exaltabilur. In Materno quoque

SERENISSIM A ARCHIDUX,
ad

Villarii,

quod Ordinis
duodecimo

Cisterciensis abbatia est in Brabantia, saBcu'o


floruit Godefridus,

quam

ille

sanctioris disciplinae desi-

derio incensus se contulerat ex Coloniensi S. Panlaleonis

Benedictino monasterio,

quamque vivens

ac moriens

illu-

straverat, hodieque sacris suismortalibusexuviis beat.

Me-

diolanensem

in

Insubria

archiepiscopatum sancte streCaroli Magni, cujus regiam

nucque

rexit

Thomas tempore

prolem Giselam sacro fonte expiavit. Comensem in eodem ducatu Mediolanensi episcopalem cathedram saeculo septimo
tenuit Joannes, hujus nominis secundus, qui pro fide Catholica

adversus Arianos prseclare certasse legitur. Vlediolani

item quiescil corpus Diaterice, virginilatis laurea donataj.

Hactenus de aliquibus Sanctis Beatisque Austriacarum ditionum, quorum gesta in hoc volumine exponunlur. E Galli# Santtis in
ille

eodem prolixe memorandus

Francorum apostoius

maguus Remigius, divino munereex seni


venit

bus parentibus natus, ul afflictam Ecclesiam Dei inopinala numerosse gentis Francorum cum Rege suo Clodoveo accessione
recrearet,

totique
illuslre
ille

Gallia3 esset

saluti.

Ad

Galiias

quoque perliuet
rinus,

quorum

par fratruui, Leodeyarius et Ge~ episcopus Augustodunensis fuit, hic


natalibus ac virtute conspicui, anibo

laicus comes,

ambo

magnis muneribus

in aulis

Regum Francorum

functi,

pro justitia et sequitate tuenda ab impotenti Majori Ebroino multa dira passi et necati. Longior sim, si

ambo domus

singulos

Gallorum, aliarumque gentium Sanctos Beatosque, quorum acta hic tomusenarrat, vel brevi elogio commendare velim.
invenient in
illo

Heroes suos

in

Italia

Romani, Veneti,

Beneventani;

in Hispania Ilerdenses,
;

Ulyssiponenses in Lu-

sitania, Herefordicnses in Anglia

in Oriente Constantino

politani, Antiocheni, Nicomedienses,Sebastopolitani,et

To-

mitani

mitani in Moesia Inferiori. Sunt inter

illos

sanguinesuopur-

purali Martyres, sunt praestantes pietate ac doctrina Antistites,

sunt virtutibus clari abbates, Presbyteri, Diaconi,

sunt virgines ad cselestis Agni nuptias admissse.

Horum

omnium seriem
in Anglia,

claudit Tliomas, Herefordiensis epi9copus

ex

illustri

Cantiluporum familia natus, quem sua

insignis eruditio, nesciaque assentationis virtus, et

summa
vixit,
tri-

regni prseclare ab eo gesta munia, duobus Anglise regibus,

ac bonis fere omnibus, magnis seque ac infimis,

dum

charum
culis ex

et

venerabilem reddiderunt; sanctimonia vero

gesimo octavo post obitum anno innumeris clarum

raira-

summi

Pontificis decreto sanctoruni


si

Confessorum

albo inscripsit. Porro,

quando

Tibi,

CHIDUX,
sinl

libuerit illorum Acta legere,

SERENISSIMA ARjucundam in iis virvirtutes

tutum varietatem invenies. Quamvis enim multae

omnibus Sanctis communes, sunt tamen etiam


alii aliis

mu!t<e,

quibus

clarius fulserunt. JNimirum miraberis in his

heroicam

in divina fide conslantiam, promissis, minis, tor-

mentis, ipsamortefrustraimpugnatam; in illisinvictum ani-

mi

in

administranda justitia explendoque suo

officio

robur,

quod nec

adulatio, nec iniquae preces, nec splendida oblata

munera,nec reverentia optimatum, nec metus frangereaut emollire potuerunt. Docebunt alii in honorum culmine servare Christianam humilitatem, in prosperis modestiam,
adversis animi sequitatem inque
cias
in

Deum

fiduciam, inter deli-

temperantiam. Commendabunt

alii caslse

mentis splen-

dorem,alii mansuetuuinem in delinquentes, misericordiam inegenos; alii pielalem, alii muniiicentiam in Dei cultus

augmentum, ac qusecumque demum


Deo
gratos,

virtules nos mortales


vitae

hominibus charos, atque inter ipsas hujus

calamilates

quodam modo

beaios reddere possunt. Si deinde

mentis oculos ad praclarc factorum prsemia convertamus,


accedent novi stimuli ad gemulandum ea, quse cultoribus debitamque venerationem suis ineffabilem in cselis gloriam,
in terris

promerentur. Vere

scilicet dixit

Apostolus:

Non

temporis ad fuluram glosunt condignce passiones Imjus riam,

riam, qnce revelabilur in nobis

vere item Vates regius

Nimis honorificati sunl amici


est

tui,

Deus

nimis confortatus

principalus eorum. Omittimus plura, quia novimus, nos

sermonem habere ad ARCHIDUCEM AUSTRIiE, cui et virtutis pretium et prsemium dudum perspecta sunt, etstudium
ex avita pietate hereditarium. At nostrum certe
Ter Optimum \laximum, cujus gloria
est,

Deum

in Sanctis ejus cele-

bratur, enixis precibus suppliciter rogare, ut Augustissimam

MatremTuam, Reginam Apostolicam, cujus perpetua munificentia

Sanctorum Acta vulgamus, una cum Augustissimo


afflicti

Fratre Tuo,

Imperii solatio,

Teque ac Serenissimis
diutissime

Fratribus ac Sororibus Tuis

quam

incolumem

felicemque conservet, ad sui sancti Nominis gloriam, Ecclesiae

tutamen, Imperii splendorem, omniumque Augustisac ditionum felicitatem. Ita arden-

simse

Domus regnorum
precamur

tissimis votis

SEREiMSSIMA ARCHIDUX

SERENITATIS TU.E ARCHIDUCALIS

Devotissimi Clientes
CONSTANTINUS SUYSKENUS CORNELIUS BYEUS JACOBUS BUEUS JOSEPHUS GHESQUIERUS
Societatis Jesu.

SYNOPSIS

Y N

P S

TOMI PRIMI

DE ACTIS SANCTORUM
OCTOBRIS.
Gurtomus
rius,

hic,

qui totins Operis quadraest,

posthuma prolixe egifnus


vio.

in

Commentario

prae-

gesimus septimus
qtram
alii

biennio
ifi

fere se-

Presbyter fuisse
in

creditur Vulgisus, cujus


in

soluere,

lucem
Sliltingi
\<l Iti-

corpus honoratur
nis.

Francia

Firmitate Milogesta
incerta.

prodeal
ac

fecil
,

acerba

nobis
Elogia

mors

Hiijns

cultus cerlus

est,

Perieri

quorum
ac
in

damus.

Non cam

satis constat, an episcopus fuerit


ijiii

WasnuU

calcem lomi subduntur Bphemerides atque


(ic\

phus ScOtUS,
egisse

Il;iiiiioni;i

vitam inonasti-

Sanetorum
esl

Beatorum omnium, dequimensibus


Julio,

perbibetur.

Corpns ejus quiescit


qua3 pauca

bus actum

Augusto

ei

Condati. Cultum
piscopi,

Tliomm, Mediolanensis archieGesti


illius,

Septembri, atque insupcr alter Index


Opcrisnoslri TractatUS praeliminnres.
silio
i<l

in totius

pn bavimus.

Quo

con-

noscuntor, accensenda non

est coronatio Caroli

factom

sii,

eorum

collector Josephus

Magni ejusque
ritiiiiin

filii

Pipmi, nec Ambrosianorum


defensio. Modestus
le-

Ghesquierus, nobis additus socius, docebit. De


Sanctis

per miraculum

Bealisque

duorum primorum
ipse

dierum

vita
stue

el

martyr Romanus, cujus non nisisubleelogium habemus, colitur Beneventi


corpus
ejus
saeculo
vel
vi

Octobris(nam hos solos tomus


tur)

complecli-

fidei

quorum more divisis


dine,

gesla referimus, in tres classes de


haec

propter

exeunte

illuc

breviter

annotamus eo or-

allatum. Leudomerus
censis
in

Leodemirus Lemoviin

quo sunt

recensiti.

Gallia fratri

suo s. Elaphio

episco-

patum Catalaunensem

suffectus est. Vitam Leu-

EX STATU ECCLESIASTICO
Primus occurrit Piatus aut Pialo, presbyter martyr, patria Italus, sed Tornacensium fn
Flandria
apostolos.

domeii videtur scripsisse Stephanos, S. (Jrbani

apud Catalaunos abbas sseculo u. Si haec eadem


sit

cum

illa,

quam damus, emendatione


in
liae

eget. prioia-

Fabulosa sunl Acta Sereni presbyteri,


ratu Cellfc

Dedimus
illo

Hymnum

Ful-

inCampania Ga

culti;
li

data

berto Carnotensi de

scriptum, Actaque ao
ce-

men, ne
episcopi

firustra pro fabulosis

bita

ilir;mtur.

anonymo, non
teris

saiis

antiqua quiriem, sed


inedita.
S.

Latent eliam gesta Joannis, ejus nominis secundi

ineliori

el

luelenus

De possesSeclinien-

Comensisin dncatu Mediolanensi, qui


Arianos
strenue
certasse
dicitur.

sione corporis
iu

illias,

quod

Eli^ius Seclinii

adversus

dioceesi Torrraccnsi

invenit,

cum

sibus litigant Oarnotenses. Gonstantinopoli floruit,

Wnlto plura certioraque novimus de Leodegark episcopo Augustodunensi ac marlyre sub Ma-

obiftque

Romanits

diaeonus,

;i

sacris

hymnis, quos plurimos composuit, cognominatus Melodus, ceteris gestis

jore-domus Ebroino. Duasejus Vttas dedimus, unamauclore anonymo, monaeho Augustodunensi, alteram Ursino,

parum notus. Ccleanfistes,

Priore

ac
In

forte

abbate

berrimus

esi

liemigius

Remorum

qui

Locociacensi, utroque coa3vo.


prsevio
(lnchi
siini.

Commentario
re-

Franeoriini

gentcm,

l.ipliz;ito

re^c Cloilovco,

gesta
el

Leodegarii

ad

chronotaxim
expo

ad Christiana Sacra
jactura ad eas

adduxit. Primigeniae Vitse


illius geslis offudit.

gloria

posfhuma diligentcr
in

multas nebulas

Ncc
quo

Thomas Herefordiensis
acturus, obiil
in

Anglia episco-

pellendas sufllcit ejusdem Vitae qualesaeculo


vi,

pus, ecclesise suse

cumque compendium, eodem


Remigius
obiit,
a

dem

causam apud Apostolicam Scin Betruria. Caro ejus apud


ccelesia

celebri

Venantio Fortunato
id

Urbemveterem
o>s;i in

S.

Severi

sepulta

compositum.
praesule

Mfultb

minus ad
i\

valel

Vita

Angliam ad

sedem suam

relata.

Gesta

longc prolixior, saeculo


scripta,

ab Hincmaro Remensi

praestantissimi Vifi

illustravimus ex apographo

fabulisque respersa.

Utram-

Romano
etiam

processus canonizalionis ipsius, ex quo


Vilae

que dedimus; sed posteriorem multis Idngisque


sermonibiis, ad Historiam
nil

dedimus pro compendio

juratum

pertinentibus, divarias

minutam. Praeterea
translationesci

dedimus

corporis

testimonium Richardi deSweinfeld, <>lim m obsequiis ejusdem, tuncveroin episcopalum successoris.

Ippendicem de aliquot miraculis.


illius,

De

gestis

quoque

chronolaxi ac gloria

Subjecimus eliam multa miracula ac beneficia m eodem proce>su relata. joannes XXII
a
*

Papa

vin
Papa illum Sanrtorum
adscripsit.

SYNOPSIS.
confessorum
catalogo

ante consccrationcm confirmationemque cxcessit


c vivis.

Gcsta ejusignoranlur, corpus ibidem in

eeclesia catbcdrali bonoratur.

Ad hanc classem
Tridentina,
est,

EX STATU MONASTICO.
Corpus
rio
Virili abbatis
S.

forsan refcrendus est

Remedius aut Romedius,


in

eremita,

ul

creditur,

dicecesi

honoratur
in

in

monaste-

cultuque cclcbris.
illefuerit.

Difficile

tamcn dictu

quis

Legerensi

Salvatoris
et

Navarra, sed
in

Unus
S.

el

alter putarunt,

hoc nomine

gesta ejus latent,

imo

ipsum,

quo

floruit,

Ibidem

coli

Remigium Remensem. Scd cx


Aliain

saeculum. Obscura etiamsunt acta Sulini abbalis,

adjunctis haec opinio nobis improbalur.

quem

aiunt ex Cambria venisse

in

Armoriubi
in

conjecluram dedimus.

cam etin
in

dicecesi Macloviensi habitasse,

vico sni nominis quiescit. Bavo, alias Alloynus,

EX STATU SECULARI.
Inbac classe
siponc
fere

Basbania

natus,

genere

opibusque clarus,
post

sed

mundi contemptu
s.
in

illustrior,

obilum

omnes sunt marlyres. Ulyspassus esl \cnssimus


el

unicae conjugis suae, ex qua S. Adeltrudem genuit, a

in Lusitania

cum

Imando
clericum

in ecclesia castri
est,

Gandensis

soroiibus suis

Maxima

Julia,

attonsus

ac deinde ibidem

mo-

pora c\ veteri sua ceclesia ad


tatem
transtulit

quorum cornovam intra civiLusitaniae


div

nacbum
edita

professus,

posl

admiranda
obiit.

pcenitentiae

Joannes

II,

rex.

exempla sanctissime
iu

Haec aliaque

Usuanlus

kretam

cum
Ex

Sociis

martyrio
loco-

multa

Commentario

prsevio illustrata suisijue

Romae coronalum annuntial. De numero


que non quo
et satis constat.
solis

temporilnis adscripla
tres Vitas

babes.

Olcbcrriuii

\'iri

item

Martyroex

dedimus. Primigenia auctorem habel


verisiinilliinc

logiis notus esl alter


certi

martyrum manipulus,

anonymum,
Secundam non
esl

sem, coaevum, aul certe

monacbum Gandenadmodum antiquum.


fecil

snntPriscus, Crescens, aul Crescentius,


:

Evagrius

ceterorum nomina ex
Forte
praedicti
esl.

HieronyEvngrii

cx prima metricam
posterior
saeculo

anonymus

mianis recensuimus.

alter,

decimo. Tertiae

corpus translatum
merio
qui
aul

in

Hispaniam

De Fredioecesi

auctor
(|in

Theodoricus abbas Trudonopolitanus,

Fermerio, ignoti temporis martyre,

saeculo xi

primam

stilo

expolivii,

ncc sinc

sui

nominis
in

abbatiam

habel

in

erroribus interpolavit.

riam suppeditavit

Amplam quoque mategloria illius poslhuma, mox


<|uorum
ille

Vasatensi

Gallia,
sit

utcumque

dubilari poicst,

an diversus
cultis.

a synonymis,

aliis

diebus

alibi

ab obitu ejus ad praesens usque tempus deducla,

In

Martyrologiis

rursum recensentur Pon-

maxime apud Gandenses,


nus
est, el

patro-

Primus, Quirillus aul Cyrillus, Pitinus,


tius, Leo,

ubi

ecclesiam cathedralem suo nohabetj

Gaianus, Secundianus aul Secundar-

mine
tres

insignitam
in

quam etiam
x

liabuit
libri

rins,

alter
j

Secundianus,

Plato

vcl

Platio et

Harlemi

Hollandia. Subjiciuntur

demum
et

Leontius

quorum

tres

primi Antiochiae passi

miraculorum, saeculo

conscripti.

Menotriginta

sunt, reliqui forsan alibi.

Incompertum

est,

an

logia

Graecorum docent, Michaelem

pcr innumeros

marlyres, qui

cum

Eleuiherio

sex

monachos passos
alii

csse prope Sebastopolim,


In

Nicomediae

in Bithynia
in

annuntiantur, non indi-

pro qua

Sebastam non rcete reposuerunt.

centur omnes, qui

persecutione Diocletianea

Graecia floruil Theophiliu

monachus pro defen-

ibidem

coronali
nibil

lucrunl.

De Lizerio niarlyre

sione
tus.

sacrarum iconum aLeorielsauro relegaUertgisus


ct

Romano
ribus

novimus

praeter culiuin Venetiis,

in

hodierna ditione Leodiensi eduealus


Sarcliinii,

quo ante annum cmxlvih


etiam accensetur

translatus fuit. Martyvir


illustris

natus

sub

S.

Trudone

Gerinus,
et fratre

canonicus Regularis fuisse videtur.

Apud

Pipi-

mandante Ebroino, lapidatus. De hoc


cjus S. Leodegario simul egimus.

num

Herislallum
cx

el

Plectrudem sacellani

mu-

nere functus,

eorumdem

munificenlia rao-

nasterium

in

Sylva Arduennensi (ubi nunc est


s.

EX SEXL FEMINEO.
Praeter
tres

monasterium
xit,

Huberti

litulo

celebre) exstruVita

eique primus abbas praefuit.

data ne-

jam nominatas

quil

multum
xn vel

auctoritatis

habere.

Circa finem

hujus sexus,

inter martyres solum easque virgines, hic lomus


in prioratu

saeculi

initio sequeritis obiil

Godefridus
in

complectitur.

Germana

ab

ea dicto

prcsbyter

et sacrista

monasterii Villariensis

prope Barrum ad Albam


tati

in Gallia culta, virgini-

Rrabantia, Ordinis Cisterciensis, ad quod ex severioris


disciplinae

desiderio se contuleral

ex

lauream martyrii addidit, a Wandalis ut ferunt Acia, nccisa. Euriela virgo dicitur fuisse
soror
S.

Coloniensi
Ctino.

S.

Pantaleonis

monasterio BenediVilla-

Judicaelis regis Armoricorurn,

coli-

Vila illius cx

anonymo monacbo

turqucin diavesi Dolensi,


illi

in ecclesia parochiali

ricnsi data est.

Herdaein Hispania Tarraconensi

sacra. Obscurior est

canonicus

Berengarius. quando sacro Praedicaiorum Ordini aggregatus fuit in quovirtueral


;

ginis,

memoria Diateria vircujuscorpus Mediolani quiescil in ccclead

sia s. Victoris,

quam

illudS.

Carolus Borro-

tibus splendens, ad

ejusdem

civitatis

episcopa-

maeus transtulit anno

hdlxviii.

tum

electus cst; idque muneris a Deo deprecans,

FACULTAS

FACULTAS

R. P.

PROVINCIALIS

SOCIETATIS JESU FLANDROBELGICiE,


ET SUMMA PRIVILEGU CiESAREI.

\jum

Edictis
Belgii

Philippi

II

Hispaniarum Regis, deinde Serenissimorum ArchUueum Alberti


Philippi III,
a<-

et

habcllce,

Principum, rursumque
et

novissime Caroli II Regum, confirmatis

2 Decembr

692,

19 Julii 1694, Prowteialibus Societatis Jesu, per Flandrobelgicam


et

pro

tempore

futuris, potestas facta sii eligendi typographot


soli

bibliopolas, qui3

ad aliorum quorumcumet

que exclusionem,

imprimere ac reimprimere,

cl

vendere possint librot

Opera qumlibet,

rite

approbata, curantibusque ejusdem Societatis Patribus edita aut porro edenda, sub consuclo suce

UajestaUs Privilrgio3

non

aliter

impetrando,

quam
in
:

in

scriptis

obtenta

et

praexhibita licentia

preedicti Procincialis; idque sub gravibus pmnis,

contraventores aut aliter impressa importantes

statutis, ut latius in ipsis patentibas htteris apparet

cmn ctiumsua

Ccesarea Majcstas idem valere

volueril in ditionibus, S. H. Imperio subjectis

Ego infrascriptus
hoc mihi facta ab

Societatis

Jesu per Flandrobelgicam Propositus Provincialis P. N. Prmposito Generali


et

potestate

ad

Adm.

li.

Laurentio Ricci, concedo Petro loanni


infrascriptum Opu&j
videlicet,

vander

Plassche

facultatcm

sic
I

imprimendi,

per se aliosque vendendi


et

ex more nostrce Socictatis ^quo

lnsc attestor) rceoynitum


collectis
et

approbatum;
a

Tomum

primum
stantino

de

Aclis

Sanctorum Octobris,

illustratis

Joannc Stiltingo P. M. 9 Confluco


,

Suyskeno,

Joanne Periero P. M., Cornelio Byeo,


noslrce

Jacobo
In
,

Operam
fidem

conferente

Josepho propria

Chcsquicro, Societatis
subscriplas,

presbyteris
offir.ii

Theologis.

quorum
dedi

hasce,

manu

consuetvque

nostri

sigillo

munitas

Antverpia 28 Septcm-

bris mdccliv.

PETRUS WAUTYER.

SUMMA PRIVILEGII
VJaesareae et Regiae
Constantini
et

REGII.

Apostolicae Majestatis diplomate sancitum est, ne quis, prseter voluntatem


e

Suyskeni
ullo

Societate

Jesu,

ejusve
vel

ad

illiiBtranda
faciat,

Sanctorum
parte
vel
in

Acta

Adjutorum

Successorum,

modo imprimat
illo

recudi
vcl

ex

totum,

Tomos
cl
aliis

eorumdcm, de
gravibus
bris pcenis

argumento

vcl

jam
:

editos

porro

edendos;

aut

alibi

excusos excu,

dendosve iuvehat, venalesve


mulctabitur
;

habeat
ut

qui

secus
ex

faxit,

confiscatione

exemplarium
datis

latius

patet

litteris,

Broxellae

die

xxvi

Septcm-

anno mdccliu.
Signat
J.

H.

HENRICY.

ut Tomum Etego ConstanHnus Suyskens Societatis Jesu, permitto Petro Joanni vander Plassche, apud vpsum impressum publicet, Datum vrvmum de AcUs Sanctorum Ootobris, nostro permissu
s

int/verpUe 28 Septembris mdcclxv.

APPROBATIO

APPROBATIO ORDINARII.
superPetram wdificata portas inferi non prmalebmt.
ut

Adversw
labefactare
eas

toliditatem Ecclesi Catholicce

Proail iiaquc aniles fabulce, quibus potestas tenebrarum abuiitur,


et

indefectibilem Ecclesiam
nititur,

Petri baviculam,
,

tamquam
veras
et

totidem fluctibus procellosis, obruere

dum

per indiscretos zclalores


:

ut

ab Ecclesia
hostis
ul

probatas uendilare

et

promulgare non
in

cessat
lucis,

Novit

emm Chmtiani

Nominis

infensissimus,

transfigurans se

Angelum

per
et

speciem pictatis mcautos decipere,


sustineant,

tamquam ad Religionem spectantea amplecversati

tantur

quas vel mediocriter

in

historiis

ut

confictas fobulas dignoscunt;

unde

et

heterodoxi

desumunt

argumenta,
.

quibus
ac

aversionem

ab

Ecclcsia

sancta
ut

1)ei

suis

insHllenty

eamque abominantur
(cxpertus loquor^

inde

talia

tanta in acalholicis

prcejudiria,

diffud-

limum
fabulas

sit

illis

persuadcre,

quod omnes probe instructi


R.

Calholici rejiciant

illas,

qualcs doctissimo Opere impugnavit

P. Uaniel Paprbrochius,

ejusque Socii
antiquitapro-

Hagiographi, in hoc
tis

unum

collimantes,
,

ut

undique eruderaia illustrataque cerlce


falsis,

monumenta publki

juris faciant

qui vera a

certa

ab

inccHis
tribui,

serernentes

testantur,

neque suis aliorumve

relatis

Commentariis aliud pondus

quam
M. $

sit

hislorim

ab

hominibus errori obnoxiis


dies

scriptw.

Tomum primum
/>/>.

mensis

Octobris

continentem

duos

primos

eodem

spiritu

elaboratum a HR.
//.,

Joanne

Stiltingo

P.

Constantino

Suyskeno,
Ghesquiero
videat.

Joanne

Pertero P.

Comelio Byco, Jacobo Bueo, operam

conferente Josepho

Societatis Jesu presbyteris,

dignum

censco,

qui

cum

prcecedentibus 46 tomis lucem

Dalum Antverpiw 28 Septembris 1765.


J.

F.

DE BRUYN
Proeses,

S.

T.

L.

Seminarii

Episco-

palis

Cathed. Ecclesiae B. M. V. Ca,

nonicus

Graduatus

Pcenitenliarius,

Exaini-

nator Synodalis,

librorum Censor.

PROTESTATIO AUCTORUM.
Vjuod
servatas

identidem protestati
velle

sunt
VIII
.

decessores
,l!>lllu

nostri
,

mentarns ahud pondus ,., tnl.ui


i

,..,.,

Urbani

Pap*

Constitutiones "ones nel neque


Octobris

in

hor

Hp

amJo c

suis,
i
i

r aliorumve hic
errori

^ ^'
Com:

relatis

, '

idem ante hunc

pnmum tomum

quam Ml histnri ab u* m sit "iMonae, ..w M hominibus


denuo protestamur.

obnoxiis scrintae

ELOGIUM

ELOGIUM
REVERENDI PATRIS

JOANNIS STILTINGI
HAGIOGRAPHI SOCIETATIS JESU, TOT makapitov,

Auctore Jacobo Bueo ejusdem Societatis presbytero.

CATUT
giographico

I.

Stiltingi natales, studia, gesta in Societate,

donec Museo Ha-

nomen
natalem
iiimn

dedit.

Ercptum anna
i"fi2
<

uanta
luilo,

sif

rerum temporumque
parta Salute

vicissi-

xxiv

Pebruarii

anni

supra
,

millesi-

vivh

P.

Stiltingum,

siquisalius, lueulente nos docuit


a

septingentesimum
honestos,
probitate

Irrlii

p;uvntes
,

annus

mdcglxu

Musco
magis.

genere

religione

Orthodoxo
Nihil

nostro sic luctuosus, ut nullus

morum
habuere
fidei

conspicuos.
,

hi

Conlinuandis Sanctorum Actis


industria,

solita

contentione,
Patres
cor-

antiquius

quam
per

ut

Ortbodoxse
ejus
licebat

fructuque
ac
,

Bollandiani
vegeti

praaceptis,

quantum
vitam

pore
ciim

juxta

animo
idque

insudabant;

setatem,

mature
deinceps
quse
vilas

imbueretur,

ad

quorum
comha-

gcminum
quidcm
Perierus

gravissimum
arcrpil
;

Mualte-

normam
poneret;
bucrit,

moresque
percepta

srmn
ruiii

Anlverpiense
,

vulnus
P.

quam
reliquum

probe

cum
annis

Joannes
vcro

Stiltingus
P.
in

abunde
attigissel
,

declaravit.
setatis
,

Musci
nes

scnior,

altcrum

cum

Joan-

Cum
esset
esl
,

autem
,

jam
majora

id

ui
iis

pim

pluribus

eodem
paucodispoin vi-

qui

aggrederetur

visum

parilcr

pulvcrc

prseclare

versatus,
,

filiolum

riim

mensium
esse

intercapedine
divinae

sic

tem
vere.

suum huc sua humaniorum littararum


Suos
Imlos,

sponte
studiis

curren-

admolitte-

nente
vis

Providentiae
desierunt.

arbitrio,

quidem
in

habebat

Batavia

Ea
,

sunt
ul
,

dc
si

Opere

ranos

quilius

libcnlilms
erudiri
:

ipiibu>al
,

nostro
virtutes

utriusquc
,

mcrita

utriusque

cumque
111:1111

arlibus

poteral
in

non
ne
ad-

resque praeclare

gestas

praster

mo\i-

habebanl
in
fide

metu

parentes

rem
silentio
tio
,

insthutumque
praetereamus
injuria
,

Majorum
,

nostror

quam
huc

aul

moribus
puerulus

labem

rudis

dc

ingrati
;

animi

simplexque
et

heterodoxorum
susciperel
;

nec
,

arguamur
,

el

tum

uobis

contubemio
satiusque
ret, fas

consocialione
si

i|isis

tum
eorum
viri

ceteris
vestigia

quibus
ingredi,
id
,

propositum
defuisse
vi-

ducebant,
citra

eas

academias

adi-

fuerit

nbi
illi

Gdei
virtuli

morumque

discrimen
vacare.
,

deamur.
habenl

Suum
eos,

eium
ut

propriumque
suis
in-

esset

eruditionique
eruditionis

magni,
qui

exemplis
ct

Sublimioris
virtutis

igilur

cum

tum
im-

cendanl

audiunt,

ad

imitatioPatris
pri-

fundamenta

jacturus
profectus
ad

consilio
esl

nem
igitur
iiiiiin

sui

vehementer

impellant.

perioque
(Brabantias

parentum

Megam
Mosae
ri-

Stiltingi

imaginem
ejus

expressurus.,
studia,

oppidum
Franciscanaa

Isevam

quidem
,

natales,

ge

ta

pam
diendaa
lliiriim ut

ubi

familias

Patres

oru-

in

Societate
iHMiicii

donec
dedit
; ,

Antverpiensi

Museo
ccteros,
ex

juventutis
labore

suscepere
industria
in

provinciam.

uostro

expediam

tum labores

atque

factum
utraque
satis

est,
pi*o-

Ha^io^nqiliicos

poslrcmo

laborcs

brcvi

insignem
ul

feceril

ac,

quibus

maxime

virtutibus

fulserit,
usi

gressum,
\i,pir

dicenda
ad

aperient.

eorum potissimum
familiaritate
tide
el

relatione, qui ejus


ea,

sunt

hic

primus

eximiam,
est,

quam

consuetudine,

qua potero,

provectiore eetate consecutus

eruditionem,

declarabo.
Itaque

dus patriam
seu
habuil
P.

fuit.

anno
,i
i

Stiltingus
Ultraje-

Agebatur
,

annus
non

hujus

sasculi

vigelitti

durum
i

Vico-durum
ctinae

pri

provincias

Batavo-durum ad oppidum
loci

simus
raturas

oum

mediocn
reliquum

pohtions

dextrum
mutato
vcro

supellectili
fixit,

instructus
ibi

^ntverpiaa

mum.

lUicin

cornu,

co

situm, ubi,
audit;

domicilium

humanioHic

nomine,

Rhenus

Lecca
I.

diem

rum

studiorum

cursum
b

confecturus.

Octobris

Tomus

gymnasii

XII
AUCTORB
J.

ELOGIIM
nostri

gymnnsii
vulgaris
buit.

alumnis
multiplex

adscriptus

non
prae,

mense

Septembri,

die

xxx,

felicibus

sane

B.

ingenii

spccimen
ingenii

:ms|iiciis.

Ea

pollebat

dorilitate
,

ea

5 Etenim

abjecta ceterorum
infra se

omnium
esse,
vitae

cura,
exi-

pr>a l(l)
linia>

Uftii

tenacitate

memoriae
Latini

ut

quae

excipieprfflce-

humanaque omnia
stimans,

posita

'woctnto,

bat pta
,

seu
et

seu

Graeci

sermonis
et

mox animum
ila

religiosai
adjecil
,

exerci-

celeriter
retineret.

arriperet,
Si

firmifcr

tationibns offtciisque

eotjue brevi
facile

(ideliterque

quid

captu

ar-

progressus
posset,

est,

ut

vel

tum

intelligi

duum
bai
id

perplexuinve

occurrebat,

perrumpe;

ad

quam sublimem
essel
deliciis

virtutis

gradum
Nihil

omne
amor Qua
inter

labore

porpetuo

laborem
subul

tem|Hns
eeque
in

productione
habebal
,

venturus.
ac
vel

auicm
levabat.

studiumque
cx
re
id

litterarum

meditari

consecutus

est,

crolestia,

vel

precibus
eral

vaoare,

vel

cumsequa
pia
<<

uon
fierel

sibi

dumtaxat
aequales,

proficeret,

magnique
etiam
esset.

libus,

quoties

colloquendi

facultas,

sed

exemplo

miscere colloquia. Nihilo quoque


tera

segnius

atque
Quoties
(prodiif

incitamento
in

commilitonibus
litterariam

omniaj qusa muneris


pendebat
a

sui eranl, explebat.

arenam
BSBpe)

prodiil
,

Superiorum
reverens,
similis,

nutibus,

majorum
sui

aulcni

raro

victus

ple-

mlens

aequalibas.

Idem

semper

rumque victor inde discessit, quod quidem Antverpiensis uoslri gymnasii fasti non obscure teslantur. [taque huic nemo condiscipuiorum
pares
111

morum

gravitatem

religiosa

comitate
si

temperabat.
quid
"iii
,

Desidiam
a

oderal

angue peius;

nactus eral
ul

quotidianis occupationibus
id

anteferebatur,

nemo,

vel

pauci

ne inutiliter
:

tererel

quaarebal

in

habebantur. Accedebal
in

egregia indoles,
in

otio

negotium
aetatis

autenim
fidei

illustrandis ad

captum

operibus piefas,

actionibus modestia,

puerilis

Chrislianse
aul

dogmatibus

verbis

circumspectio.

Effulgebant

in

adole-

operam navabai strenuam,


parabal

adhortaiionem

scente accurata
vantia,

legum

scholasticarum

obser-

rudibus pueronnn

animis

ad

accommoretulil

capessenda

moderatorum imperia
virtutes
in
.

datam
enituil

qua

in

expedita

re ejus solertia atque industria


in

volunlas,
aetatem

ceteraeque

quee
:

iniriim
,

hujusmodi
atque adeo

modum, eumque
hisce

commendant
bonis
,

primis
,

fructum

uf

quotics
,

non

de

rebus coram

injuria

omnibus

ac

moderatoribus
pretio.
admittu
i

pofissimum

in

amoreeratef

mSo
,iniiu

Emcnso jam
curriculo
,

pueris disserebal vehementer eorom animos eommoveret tam ad virtutis amorem, tum ad odium lugamque vitiorum. His nliisque id

prope

ii

it

,11

humaniorum
prae
,

litte-

rarum
rationem

K^nnsexercitationibustraduclotyrocintibiennio,

quam
:

ceteris

vitse

Deo sescet
xit.

Societati

ni<dumque
coepil

votorum religione obstrin-

arriperet

apud

sese

seduI dispicere
quanti
tel

intelligebat

nimirum,
in-

Creveral

interim

ad

oum

Christiane
vitae

a^tale

pieque

ingenium;
cupiditas
...

vivendum
Id

repe utu Am.

cum

ii,

quo

ingenio, discendi
eral

sciendique
septus,

nioributuutru

instituto

utaris.
tanti

vero

iisquejam
remissa
,

salagebat in
@

virtutibus

primis, ne in

momenti neaggrededivini

tempore

^T^'

sed

quidpiam
'

animo
possel

retenta

temere
nihil
,

cum

leviterque
nisi

amicissimis

sibi

Mums

iuiu

l,ir
>

qui

instaurare

naoliri

quod

commercia.
litteris,

arbitrii

normae
sibi

congnmm

ftaque parlim

repetendis

conveniensque perhabebat.
,

politioribus

spiceret,

constitutum

Ergo

Dei

voluntatem
expiare
enixius

rimari

parlim excipiendis philosophorum placitis soli,lm " friemiium dedit


:

iflis

attentios

animi

quidem

maculas

annum
utri-

unu m,
"

his

vero

frequentius, ChristianaB

biennium. Sic aulem


est,

in

pietatis officiis

incumbere, Deumque obtestari w\ u sibi ul palam faceret auam diretsemitam .,i, quo v, ;,
mentius,
' '

sque more suo versatus


l""'
1

ut,

quam de

se

"

***
,
'

spemexistimationemque excitarat, non ex.snmationemque * u Peraveril etiam,

*** '

ii

sensit,

in

arcanis

commoveri, vocarique
nihil
ulfera

-p

quibusdam
in

sese

stimulis

1
"""

;- ''-vdilui,

tenebatur adipi-

iSocietatem nostram,
ilfico

.:;:::,:,;::;::::

toime
J""'"", b "" 11

moratus, paruit

B rrip.ebal
lis

StJJSSJi
TO lvebai
ree
,

vooanti

Deo,

revolvebal

el

atque
eral

ul

eam
in

admitteretur, expetiit.
Belgio moderatoribus
nota
virtns,
notaa

>'""

Nota
ado-

lebat.

Societatis

fic lte
1

Obvias

,-

lescenlis

indoles,
sive
,

'l'""'"-tem

'-'

denique

sive animi

ornatum esse
propriae,
(...

corporis dotes ceter, quibus oportet, eui cum


perfectioni
saluti

^. Pon a^un **mm aud.endi,


f.

on priue missas faciebal plane eKhauatas. !:, ,*l

p areus,laborisamans,
adfl
ei

vcrita.is

u,

aliense

incumbere, deereesset et haberetur

"",

"""'"

'"

"

"""^

lt

haberel

privatim stnu.

tum

sit.

I:.l.s

vero
voti

cum

et

;;"""'
""'"
'"

faetus

facile

compos,

.PrtpWfc

el

Societatisno

^en"oineongressibus,etdisP Sagax
et

trae
:

aoonratus

in

tyronibus adseriptus esi anno Domini mdgq&xh religiosam vero miliiiam exorsus

pnbhea de

Mechlmiai

"W.

UIliversis

phij

quam non

^
',,.

sine

nominis s, ,

datione

R.

P.

JOANNIS STILTINrxI.
abunde
lacile

XIII

datione

habuit,

dispulatione

reliquit

capiat? Brevi

quidem temporis

spatio, at

aucwhk
J
-

testatum.
$tudioia
u

non sine

uiulta prudentiae laude, meritaque

om-

'""'"''" ,,J

""

7 Haud mutto post superioribus plaeuit, ut, quam hhviitiui sibi hactenus dederal, eaiudem

niuin approbatione impositam sibi provinciam


adininislravil.

quoque ad eFudiendam studiosam juveulutem opernm studiumque conferret. [njunctum sibi


nniniis noii gravate suscepit, explevitque sexen-

At min minus ulilem P

Stiltingi

operam a*mo*<
,7

forc consebanl

PP.

BoIIandistaa

promovendis

Saiietorum Aetis,

nio,
eral

industria

summa

fructuque.

Quo enim
ube-

que lyronibus
ad
id

quam BngendiS inStituendisquippe in quem omnia, quae


in

circafinemanni

politioribus
,

litteris

instructus

muneris necessaria sunt, videbatur connatura


:

rius
in

eo

cnpiosiorem

earum

intelligentiam

gessisse

bis

ingenium acre

el

per-

discipulorura

suorum
in
,

animos

deriva-

spicax, judicium

pmdensatque maturum,
el

facilis

bat.

Quos

egregiam

sludiis

operam

po-

tenaxque memoria, eruditio insignis


plex,
latera

multi-

nere
bal
;

anjrnadvertebal

cumulate
admonitionibus
erat
,

lauda,

valida

el

liriua,

animuS dcnique
amantissimus.

amicis
si

contra

mopotiuS

studiorum,

solitudinis,

laboris
illo

deralisque,

opus

inerepationibus
Nihil
illi

Nec

aliud

superiorum de
rogatu,

judicium
vero

erat.

soeordiam
erat,
(|iiam

eeteris exeutiebat.
ut
ii,

Illoruui

itaque

horum

jussu

quorum curam
minu9

sollicitudipietate,

atque imperio Mechlinia Antverpiam evocatus,


ad Bollandi

nemque rumque

susceperat, non
probitate,

moesset

Museum

aceessit ad finem vergente

quam

litterarum cognilione
iis

anno Qomini mdccxxxyn aul proxime sequentis


initio.
fe

prseslarent,

nihilque ab

lieret,

quod

Solemnem vero qualuor votorum


emisif anno mdccxl,
u.
sc

pro-

praeter honesluni ant

deeorum.

Ilue collimabal

sionem

mense Februapraeconce-

polissimuni,

huc omnis eura spectahat. Quod


inter tot exercitationes
litteris

rio, die
[ii.nn

Quam

cumulale

sftitem

autem mireris maxime,


ingenii,

de

opinionem atque exspectationem

mentisque curricula, Graecis in


studii

impleverit,
lcnt,

quantamque operam Museo contulucubrationes ^lustra,

quoque consumpsit; quo genere eruditionis jam tura excelluit adeo,

plurimum
sui
el

in
ul

testantur

Actis Sancto-

ruin

per

quinque

iniatigabili
el

studio,

admirationem

injieeret

omnibus. Accessil
a

constantique laborc ac diligentia


(luiiiino

per

decem

alms, isque non modieus


;

Patribus Hagio(statueranl

operis
:

Bollandici

tomos erudilissime
singulas

graphis labor

quorum monitu
^ibi

enim
nio-

conspersse

quas referre

ducentse

jam

iiun, illuni

collegam adjungere) \cic-

enim
et

ei

quinquaginta fere
:

sunl

longura foret
si

rum

hisforiariim,

maxime ecdesiasticarum
:

injueiiiidum

satis

habuero,

prseeipuas

numenta
fuerit

pervolvit

qua

in

re

quantu
atiquot

usus
post

paucis passim attigero.

diligentia

atque

solertia,

annis patuit,
initium
fecit.

cum

illustrandi

Sanctorum Acta
perfunclus,

mde
,/,(,

di$cipUnii

,s

Sexeiini docendi
0l
'

munere
aetaiis

rite

CAPUT

II.

tyrontbw

in:,
.l

:l

"

aggrederetur,
:

ingenuque maI

no$trti magtiter

turilas
studiis

pOStulabaJ
Theolojiieis

missus

ila(|iic

.ovaniuin
el

ineiimbere eiepil,

tanlo

Lucubrationesejus Hagiographic9e.

cellere, ct arctius

quidem impensius, quanto et baee ceteris aniccum animorum salute con*


esse,

iuncta

cernebaA. Hie

iia

sese

perpetuo

gessit, ui

parlam jam pridem famam non con-

servarit

modo,

sed

domi

forisque,

privatis,

I.

Quid

contulerit operce in

publicisque disputationibusauxeril etiam, maxinic vero meulpala iniioecnlia iiioniin, integer-

mensem Augustum
Xlagiographieis P.
dedil
Stiltingi

rimaeque
II

vilse

modo atque
varietate,

constantia

de

qua
laboribus initium
Fcitcuwau-

que studiorum
dimoveri

neque rerum geren-

darum
vixit,

multitudine, neealia quavis causa, quoad


potuit

umquam. Quin imo


xxn
dignitate,

Augusti; cujus frontem occupat J hujus tata comS. Bartholomaeus Apostolus

Comus

suscepta anno Salutis hdccxxxvi, die

Se-

mentario
Ql
|inmi)

prolixo

satis

el

erudito

illustravil

ptembris,

sacerdotii

accuratiore,

qmdem
Aposlolus

agitatam

jam

pridem
S.

inter

quoad

licuit,

usus

esl

vivendi norma, retinuitI

eruditos quasstionem discutit,

num
qui
a

Bartho-

queperpetuo. Confecto
gii

eologiaecursu, colleesl

lomseus
j oan ,
i
;,

idem

sit,

Nathanael
Pro-

Mechliniensis Rectori designatus

socius,

Philippo ad Chrislum
illi

Iductus.

quo tyrones nostros religiosae vitae rudimentis imbueret, el ad omni insliluerel virtutis offiriiiiii.

babilior
variis

visa affirmantium senlenlia;

quam

Qua porro

dexteritate,

qua

prudenlia,

quibus virtutibus
qjus

pollere, necesse sit, qui

mu~
cum
non

uon contemm ndis rationibus, c atque profanis, diversarumque litieris sacris gentium monumentis opi rose collectis non moiisque
,i

adeo grave

atque

praeclarum

digne,
est,

n tuetur e i

mU nii

sed

el

secus sentientium
Sancti
natales,

fruotuque obeat, quotusquisque

qui

argumenta

dissolvit.

Hinc ad

doctrinam,

XIV
1

ELOGITM
rium Ordini
tus est

roM
It.

doctrinam, vocationem, virtules, aliaque nonnulla

suo Bencdicfino vindicare conaPraiclaro

.!.

progreditur.

Tnm

de

vnriis

quibus

Mabillonins.

Ordini,

inquit

Chrisli fidem intulit, rcgionibus copiose disputat, de praedicationis ordine, de niodo pahestraque martyrii. Antiquiores, qui s. Barlho-

P. Sliltingus, virum sanctissimum noninvidco,

neque nego, rationes cssc} qua)

id

suadeant

cum

tamen

alii

dissentiantj pro imtituto nostro

waMox

lomaDum
in

scriptis

suis

celebrarunt,

auctores

minandum est, an
singula
subjicit,
esse,

id omnino persuadeant.

mediurn profert, singulornm aetatem, quaniiim lidci quisque mereatur, exponit, a falsis
vera secernit. Gloriam
sancti

Mabillonii

argumenta
refellit,

leciorum
partim

oculis
incerta

quae
:

partim

Apostoli posthutranslationes

ostendil

quod sane non contradicendi


par

mam,
fuse

el

varias

sacri

corporis

libidine, sc<l verifatis in<|uiivn<ke stuilio, ut


erat,
satfs

prosequilur. Celebrem

Romanorum

Bene-

praastitisse

euro,

cum

verba
ipse

ita

ventanorumque de Sancti corpore contentionem tractat, ut, quamvis rem ipse relinqual In
tamen
quid

produnt,

tum

prodidil

mox citata numero 35


a

ejusdem commentarii,

quo nec Henschenium


aberrare
vero,

medio, diversatum

parlium

momenta
in-

nostrum,

ubi

eum

credidil

rationesque proponat,

firmum, quid

refutare neglexit. Gesta S. Eusebii

sociorumque
episcopi
virginis virginis

firmum
Sancti
talibus

sit,

moneat, viamque pandat ineundaB


Sparsas

Martyrum

Romanorum,
in

S.

Victoris
Patriciee

concordiae.

denique

quaquaversum

Cenomanunsis

Gallia,
S.

S.

reliquias, patrata prodigia, collata

beneficia

non

accurate

morminus, quam

Constantinopolilana3,
in
i

Hunegundis

Veromanduis,
[talia,

Alexandri martyris Bergomi


I

prolixe recenset.

Theodori

n
91

episcopi Octodurensis vel


el

11
-

Partem eiusdem

Tomi

'Uiu r

bene

magnam

Sedunensis, B. Margaritae Favenlinse,


lanae Bottiae

B. Vil-

impleni Acla S. Ludovici Galliarum regis vere


Christianissimi juxta ac maximi, rebus praeclare
gestis,
fidei

eidem

Tomo
erit,

inserta,
:

ejusque labo-

ribus digesta
colligere

tacitus

praetereo

unde interim

zelo,

vitae

sanctitale,

qua

patel

pronum

qua ubertate doctrin,

lerraruro
I'.

orbis,

celeberrimi,

opera

studioque

Stiltingi iUustrata.

Quantam vero huic adoradhibueril


diligentiam
res ipsa loquiel

quoardoreet impetu animi promovendce Sanctorum glorin se dederit, cujus he fuere la-

nando

comn
lisis,

entario

borum
13

exordia,

fise

primitiae.

atque accurationem, ut taceam,


tur.

Quo pede

Toro.

Augusti

ceeperat,

lcctor,

commenlarium ipsum,
capita,
in

,^"

eodem Tomo Vlejusdem mensis


ctorum
lcta perrexit.

illustrare San-

nonmodoprfficipuarerura
tissima

sed et minuantiquioris

Numerantur eo Tn.no

quaeque,

qua3

quidem

smceriorisque

commentarii fere quadraginta, qui omnes


tingi

Stil

noice scriptoribus

invenit, con-

curis vigiliisque
S.

debenlur.

Vgmen
Sancti

illustrata, suisque annis studioseannexa deprehendes. Quod ne quis a


ti,net, ecuini.Mun, JYi; vultianorum liceal proferre de hac lucubratione

cmnedigesta,exquisite

ducil

sylloge bistorica de

Narno episcopo Conf


cer-

Bergomi
tus,

in

Italia.

m,

i,iun,

Cultus quidem

,1,,-ium

oxi

sed gesta incerta, antiquorum monuroen:

torum inopia
ribus
'

roaluit

igitur,

udic,um:quoruroverba
< ul

roissis

recentio-

ad annuro
S1C

1743 ar:*'<''

85
7

^m^^fTT ^ 7?" ^ r i^m^^^^),^^


-

^r??.* F^t"' m ft^MoeuUum


PStiltingus) ord
de iUo

Ume

scriptoribus,

reddlla

^<

ex Officio Proprio (quamvis astigatum dimittal

com P^iose proponere, qu


tis

J
:

vCg
l,a

incerta pro
al

ce"
t
I

Qwtquot

obtrudere. Nonnihil plus difficultati

scripserunt,

s.

*lUCnte>

Rufus episcopus M. Capu*

in

,
s

de

^geminaintererudLcontrov
it

atterampro,
alter
fl

mtwejusseupnvatasscupudica*,
r

his verbis
rexerit

nullus regni

ZTl '"T '"^onesrehqnarum,

mraCUla '
,

kat
,nta

in

St

T" """" tj:T mauo


'",

'""

aCC
S, "

S
1

''""
N

reCmSet alqU6
>

""' ''"'""""""" Cusa "'"'"


'"''"'"'"
it,

W
>

ejus

Aug. ibidem

^^
"l"

Capuanam

aT^SL
Uemeab
A
i

ecclemm

(^cono, Can
culto)
:

videalur

ram Vero
,l

2 E *2L?
ui

A"

""/S.

episcopus

PW"*.

dvlVsfa
cZZtttad
s
,

quem

P0T

rlm -* mapcrscquamur^nterqummnlta
P lu *
>
'

h h '"Y-'l' :"

ApolliLHs
.v,-,,,,

1"'

Christianam?

omr

utrimque rationibus,
et

ita

stS
nu
, ,

^
:

sunt etnova
testibus,
s.

momenU -" **- h "

*.

episcopatum Capuanuro
fuisse, qui
1

sdem
possil

que

1:

'"-'

HuL
H

\
l

ope

nova

::;:;:,;
nliornmque SS.
ge$tn

confici

Lu-

dlom

T
'

"'

"'

, sse

"

<

romo V AuqU4tl

AHerum ea Si tum rc,a Fra, corum shrpe onundum To.nus idem comple-

?T
;

^^^
Martvroloirium

ZiEttZJZZZ
^
n,
""'""
',

jeenn reetorem

cujus

etiam

patnam,

Wn,

Ac ,., sl5rpem
obitus,

ges.a,

tempus
digessit. S.

loeum

alu.queerud.teaccm.teque

^ l^rZ^S^XSi\ ^ um
I

'l"'

Grego-

Christo

sangui

JHST^**&
P.

\i^

^
"""

R.

P.

JOANNIS STILTINGI.
quemin

XV
venit

P.

Stiltingus

ostendit.

S.

Licerium

vir

Domini Augustinu*

Arelas,

et

ab

AUCTOM
1.

dam, Carinensem seuCaretisem primo


pania

His-

archiepiscopo ejusdem civitatis JEtherio, juxta

B.

episcopom,
iranslatum,

at

Ilerdam

deinde una

com
a

quod

jussa

sancti
genti

patris

Gregorii

acceperat,
est.

sede
S.

atqoe

hunc aliom

fuisse

arckiepiscopus

Anglorum

ordinatus
ifitherius

LicerioConsorannensiinNovempopolaniaepi-

Verum
temporis
orbis,

Virgilios

Arelatibos,

vero

scopo, Hispani nonnolli potavere, qnibos adollerina

Logdonensibos, eroditorom
prseerat.

consensione, tum
igitur
es!

Dexteri Jolianiqne

opera

imposoeront.
S.

Erronpum

aut

Dionysius
a

vcio

Sammarthanos
Coosorannensi

Liceriom,
praesule,

aot

episeopi

Aogustinum
urbis,

consecrantis

S.

Glycerio
concilio

item

nomen.
esse,

Neutram qoidem
tamen
in

sententiam certam

qu.

Agathensi anno dvi


:

sobscriptos

erratorn

non

in

epi-

legiiur, seeeruit

sed

solide

utrosque refutat

scopi nomine, P. Stiltingos existimat;

mentem
alli-

Aoctornoster pag. i5etscq. Plora hujosmodi


e
tis

porro soam
soas
ciat.

iis

ralionibos firmat,

otadpartes

tenebris

hoc tomo Stiltingos eroit, diligendisputavit.

Bequi

lectoris

animum vehementer
minos
^c.^iis

imeqoe

Labore
S. s.

non

impigro

opos

foit

H
in

Singolari

tamen
de

laude
S.

dignos

videtor

de

Hermetis

actoro;

qoorom

ab

primis,

qoem

Caesario

Vrelatensl

^ctis

Alexandri

Pontificis,
et

unde petenda
:

episcopo
Vitae

scripsit,

commentarios.
auctores,

Exhibel hic

erant,

antiqoitas pendebat
;i

aoctoritas

liaec

sancli

Prsesnlis

cullum,
viri

illu-

aulem

Joaime Pearsonio Tillemontioqoe

iiiullis

stria,

quibos Csesarium clarissimi


testimonia
illc
;

orna,

argomentis

impognata
:

videbat.

Tillemontium

runt

Trithemii

Saussayique

Bailletussequebatur
nio
licel

Solleriosqooqoe, Henscheralionibns acquie-

quorum
dictinis

S.

Cassarium
hic

monachis

Beneejus-

invito, Tillemontii
igitur

adnumerat,
4
<

vero

geminom
Vitse

verat.

Examinanda
suscepil
,

adversariorom arguprogressos
el

dem nominis
confotatos

sedis anlistitem eomminiscitur,


;

menta

eoque

est

ut

errores
in
iis,

praecipua

capita

eorum

vanitatem

delexerit,

adversariorom

chronologice
etiam
alionde

ordinem

digesta,

suppletis
in

non solom

retoderit, sed in ipsos etiam, obi res

quaa desiderantur
vitae
,

Aclis.

ferebat, tela retorserit.


10'

Praslerea quibus sanctioris

praecepta instisive
,

Justua molis
ecclesiae

commentarinm deS. Aoga- prmerum


Cuperus inchoaral
finem
;

ds.

totionesqoe

conscripserit

qoibus

ad
sive

stino

doctore P.

t{

( /0etor

vindicandam
ad

ecclesiasticam
Pelagianse

disciplinam
haeresis
in

huie,
fecisset

cum
,

vivendi

scribendiqoe
P.

ille

exstirpandas

Gallia

extremam manum
seriem ad

Stiltingus ad-

reliquias

laboribos
naturse
scripta

perfonctus

Foerit,

quo
ad

movit

Annorom

prima episcopatos

tempore
posteros

debitum

solverit,
,

quae

Augostini tempora deserere Cuperus cmperat

transmiseril
voluntatis

qose

demom
reli-

pOStremaB
ipienl
,

suae

monumenta

hoc itaque regressos Stiltingus reliqua Augustini gesta parlim leiiipnrnm, parlim rerum ordme
subtexuit
scripta
;

eodem

illo

commenlario eopiose erudi-

ac priinum
in

qoidem

saneti

Doctoris

teque disseruii. OikmI autem ad Sancti scripta


attinel
,

nonnolla

medium

profert, et
sint,

quo

lectoris

attentionem
et

diligcntiamqoe
ni-

tempore, qoa occasione composita

docet.

meretor, quod nom. 36

se.pp legitor,

Tum
com

concilia, S.

qoibos

interfoit,

controversiam

mirom non
psisse
arl.ilrio,

usque

adeo

certum esse,
de Gratia
el

scri-

Severo episcopo Milevitano, adventum


et

CsBsarium

Iibrum

libero

Albime, Piniani
responsa
ad
Pauli

Melaniae in Africam, Sancti


qusesita
Palladiae
,

qnem
et

Fanslo Memensi nonnnatim op-

varia
et

mirabilem sana-

posoerit,

ab
ac

Araosicani

concilii

capitolis

tionem
factam,
refi&rt,

coram

Augustino

diversum,
hactenus
alterius

qoidem
est.

neotericis

plerisqoe

visum

Sancti

quoqoe Syagrii,
lominis,

pium ejus obitom, aliaque non paoca addila pag. 353 gestorum brevi et acetiam Lom
versante

ecelesias Gallicanse

partim
e

curatachronotaxi.Hiscesobjicitincertaquaadam,
quee de Sancto
in

Breviario

Aogustodonensi,

partim

variis

terris

seriph.nl. ns

ob aliornm mnnumenlorum penucollegit


Si

poslerioribns seriploribus eireumleruntur. Iline


ad elogia progreditor, qoibus ornata
Fuil

riam
at<pie

gesta

multa

circumspe< tione

Sancu"

eaulela.

enim

Breviario

credimus,
fuit,

seu

virtus,

scu

eruditio.

Deinde
corporis,

de

Sancti

S.
et
a

Syagrioset reginse Brunechildis frater


Desiderii

culm,
in

de

translationibus
fuit

de loco,

Viennensis antislitis cognatus, et


Pontiliee
in

quo corpus
,

depositom, de Sancti ap,

Gregorio

Romano

ad

Anglorum

paritionibos

benefieiis
:

sparsis

in

varia

loca

eonversionem

omnia

Sliltingus

Angliam missus, <puc tamen probat et snlido fundamento


excipil S. /Elherius

relnpms

disserit

postremo aotiqoorum quoet

rumdam,

qU83 de Saneto oslendimlur,

passim

destitui et a veritatealiena.

ineerta sunt,

monumentorum

diseussione

com-

lonmnntimo
r
ii

15 S. Syagriom proxime

mentarium
17

claudit.

in

s<rit\

Lugdunensis episcopus.
illene,

Quaeritur

hoc

loci

an

Virgilios

Arelatensis
consecraril
lib.

Aagastinom episcopom?
i

Anglorum apostolum

Geminus pnsterea eodem tomo eommen- wriuqv r.aitarius occurrit, in quo solita P. Sliltingi elucet ^mviAugwti indostria et accoratio, rerumque ad historiam loeuputat.
Gallicanam pertinentiumperitia. AlterS.
alter S.
Fiaerii,

Locum

quaeslioni

Beda dcdit

Historiae
:

ecclesiasticse

cap.

xxvu

ita

scribens

Interea

Agili primi Resbacensis abbatis gesta

complectitur;

XVr
AUCTOHE
J. B.

ELOGIUM
;

complectitur

de

quibus
sufficiat.

Trivultianorum ju-

19 Hinc ad S. Terentiani episcopi

ct Flacci

tmo
hril

sept

dicium tom.
III

attulisse,

Ad annum 1745
habenl
:

MM. gesta progressus


Tuderto

est. Stabilito S.

Terentiani

pag. 1584 et seq.

ita

Articuli
el

cultu, de loco martyrii disputationem instituit,

de S. Aailo primo

Resbacensi

abbate,
esi

de
in

Umbriae

oppido

martyrium
adseribit
:

Sancti

S. Fiacrio, cujus adeo celober cultus

cum

Romanum
scribendum,
vero

Vlartyrologium
in

contra
id

Hibcrma, patria

rjus,

ium

in Gallia,

ubi po-

Florentinius Tudertinae

Tuscia civitati

ad-

tiorem uita partem traduxil, obiitque, adGalli-

omnino

existimat.

Illustrissimus
in

eanam historiam non parum


in iisque collegii

utilia continent,
in

Franciscus
ad
al

Maria de Asie

Discepta-

P. SHltingus,

ordinem

re~

tionibus
haarel
in
:

.Marlyrologium

Romanum

dubius

degit, et illustrami facta

bene multa, qucs non

dubitandum non esse, quin Tuderti


subierit,

nne antmi
qui
S.

voluptatc

legentur.

Idem denique,
gesta

Umbria martyrium
ita

Stiltihgus au-

Ludovici

Franeorum
beatae

rcgis

tam

tumat, datis, cur


tisque contrariis.

sentiat, rationibus,

disjcc-

opcrosc
seu

(lcscripsit,

quoque Elisabethae
germanee, sanctae
,

Derton quoque sancti cujusdie


i

Isabellae

sororis

ejus

dam
qui

Terentiani

Septembris
:

festivitas

virginitatis laude,

quam

regio orfcu illustrioris

celebratur, reliquiaeque servantur

idemnesit,

Vitam ab Agnete deHarcourt contubernali ejus


Gallice scriptam Latine reddidit, variisque

Tudertinus, dubitavit Ugheilus. Dubia res

monu-

Stiltingo

quoque

visa esset, nisi, quse affart,

mo-

mentis

iilustravit.

Waddingus

aliique religiosam

numenta dubitationem omnem exemissent. Varia


deinde S. Terentiani Acta enumerat, quse

vitam fuisse professam, aHirmant, refragantibus


aliis
:

quamTille-

examinatis utrorumque rationibus pondus


inesse, fetetur, sic tamcn, ut

quam

suis

nsevis

nun carere, agnoscat,

suum

negantium

montio tameu non acquiescit


abroganti.
ea, quae ex

omnem

iis

fidem

opinionigravitatiscl ponderisplusculum tribuat.

Praelo prae reliquis digna visa sunt

Ouam

iu

mensem proximum contuleritoperam,

Ms.

Emin. Card. Franc. Barberini


aliis et

videamus.

desumpsit, collato cura tribus

editione

Mombriui. Historiam vero translationis brachii

^ ^

Nequc minor adornando

diem tertium ejusdem mensis extenditur. Multus

P20
,

Teanum
,,,l,,

noluit

praelo

subjicere,
-

II II.

OHiflmarimPiirmtfitPrit yma maxime prwSUlCni


I

n,
i

^ U,r:lr,,,nmS

uon quidem

Terentianialiquandoeo

translatum

tomo

et II

Septembris.

fuisse,'sed propterea quod ea conhneat > quetfidemexcedant,etipsisTeanen8is

ecclesise tradidonibus adversentur.

Commenlarii, quem de SS. Sixto et Sinihaec


fere

ju$ labor fa* t

r.i.ius

mensis Septembris tomus non

ultra

cio cxaravit,

sunt praecipua

capita

Primum

ducto

a cultu

utriusque exordio, tran-

quoque ineo

Stiitingi

labor apparet.

Primus,

slatas utriusque, variisque locis divisas reliquias

cujusgesta boe tomodiscussit,S.PriseusM.est,

recenset, quibus

Sanctomm succedunl

elogia

Capuae cultusdie
nil,u
:|I|S

Septembris
:

hujus quidem de

Tum

consla1

:,f

:,li:1

""" pauea sunt, de


locus
;

Actorum f.dem aetatemque inquirit, qua haud adeo contemnenda ostendit, ac Marlotus
...

quibus

dar.
ille

possel

dubitandi

num

existimat.Detempore,quomissisuntin Galliam
Sancti non
a
....;.

S. Priscus
...

paterfamilias wisse vere asseratur,


sibi parari fecit,

esl

eruditorum opinio,

aliis

anno
aliis

cujus dou.o Christus pascha


discubuit una

Christi natalibus kjlvi, imperante Tiberio

e1

cum

discipulis?

Num

martyr

ante

fuerit, atque episcopus? \..u prima ecclesiae Capuanae inslitutio S. Prisco, an S. Rufo, de

annum DominiccLvm,aliisdeniquecirca annum cclxxxvijj


..

medium

sajculi

vel

eirca

id

quo ad xxvn Augusti


omnia commentarii
Prisco

egit,

tribuenda
|
.

sil

Quaa
Bre<.....

prsevii

discussit.

conligisse, censentibus. Opinioni postremaj consonanl Acla, eamque Stiltingus nervose propugnat. Demum Baronii Martyrologium

vianum Capuanum, quod hunc Priscum


episcopo

aomacui

num Martyrum numero

Sanctos adscribil

Lfricano confudit, alteri paraaiteri

grapho

materiem dedit. Quid uni, quid

Saussayus Tullensis episcopus suffragatur'martyres fuisse cum Marioto Stiltingus


Actis,

al

competat, distinxit, observatisque noanullis de

negai ex

PIodoardo,ipsaquetraditioneRemensium
Stiltingi

tamploDiaMBTifalto.davii UbanaetAquaria,
populares
adjeeit.

Qui

ceteros

ahquas
|

commentarios hoc tomo"


volueril

de

s.

Prisco

traditiones

sparsos
laboris

pervoivere
indefessi

Vanas

tertio

corporis invenliones et

translationesenarrat.Prima3quideminventionis

eadem ubiaue argmuenta, multos variorum


mulia ilm .ni, obsrrvah
el

confutatos
ingeniose
veniet
est
: ,

errorcs,
discussa,

narrationem
pag.
P.

Michael
seqq.

monachus
historiam

...

Sancluario
al

erudite
singula

143

uUustrata in

el

texuii,

qua3

quse

recensere

Stiltmgomirabilis magis,

quam

non 'nrrv^

credibilis ap.

indictos

tamen,

quos

par.ui: huic lgitur

aham

de

S
in

aliunde substituit, quaa

Firmino
Gallia

episcopo

confessore

Lmhiani
Hungariaa
edidit

utminusmiraest,itaetmagisadveritatemvidetur accedere. Postenons autem tnventionis,


quae
sul,

c
el

de

stephano

reee

simol

Apostolo

eommentarios
sui.t,

m.tium hujus sa-cuh eontigit,

SireTon
judieio ad

insferu-

sinam.

rncnta subnectit.

n
)i

p. llu ... laiK.i

Mml

... T Trivulliaii.ni,,,,
.

aiiuum

R.
rrstantm
jirimt.i

P.

JOANNIS STILTINGI.
Structam
a

XVII
SS.
Pctri
S.
el

annum
Aota
,

1749
(|h;i'

tom.
pliis

II

arl.

48,

Sanclorum

se

Pauli

nomine
corprae-

roa)
B.

ea,

fccessiverinl

hagiographis

cathedralem
pus transtuiil
sul
:

ecclesiam
S.

Firmini Gonf

J.

negotii
Viri
ejiis

quam

S.

Firmini.
,

Kgregia

quidem
gestis

Salvius

Ambianensium hodiedum

sanetitas

patet
;

aed
,

pauca

de
luto

quse

'iiiii

armo 1218 incendio


et

periisset, visitur,

exarata

pauciora

quibus

credi

Everardus novam, quae


B.

possit,

monumenta.
S.

Geminum quidem
Ms.
in
,

Acto-

M. Virginis uomine cathedralem


cospil
:

basilicatn

ruui
erai
,

Finniiii

exemplar

promptu
vitiis

moliri

ecclesia

autem S.
est,

Firmini

aut

sed anachronismis

aliisque

in-

eodem
iuii

igne

consumpta
,

aul

huic

novae

quinatum,

quas Stillingi

aciem

non eflugere.

Locum cedere debuit


eo,

instaurataque
loco.

deineeps

Ad manum quoque
nensis
pressa,

habebal

ecciesiae
et

Ambiaim-

quo aunc cernitur,


in

Servalum
corpus

Breviaria

anno

1550

1555
el

hactenus

cathedrali

S.

Firmini

Vincentium Bellovacensem,
in

Petrnm
:

anno

[279

novee

thecae
,

soiemniter imposuil
III

de

Natalibus

Catalogo

Sanetonun

sed

Cardinalis

Simon

Nicolai

in

Gailia

lc-

antiquiora
MMiii

monumenta
s.

requirebat. Actis S. Firparitei

gatus.

martyris

Ambianensis

ep scopi

fcque tum, neque diu posl

in

dubium
corpus
opi-

duttmu,

in

quibus

Firmini confessoris mentio


antiquius
;

fit,

vocatum
ecclesia

fuit,

quin s.

Firmiui
;

Conf.

nihil

invenil

sed

et

horum fidem
sibi

eathedralis

possiderel

eamque
celebrata
,

Tillemonlius
haerentium,

impognabat, utpote
el

non coi

nionem
pridem

monumenta
translationis

plurima,
festivitas

jam

S.

Pirmini

M.

mortem
Decio
el

lo

corpusque

sub
riano

Diocletiano,

modo sub
At
,

Vale-

ipsum quotannis circumferri solitum omnium


aniinis alle impresseral
:

collocantium.

inqirit

Stiltingus,
cirjus
in

iliiin

lau

iem aimo
esl
;

(IU7

verisimile non est,

Aetorum scriptorem,
Tillemontius
sibi
el
,

vehementer

oppugnari
ecclesia
s.

ccepta

ex

quo

gravitatem
re
i;i
1

vel

ipse

agnoscit,

nempe

in

Acheoli

canonicorum
Galli-

clara

tam aperte
prfleses

coutradixisse.
Valeriani

regulanum
e

reformatae
sunl

congregationis
aliquol
,

Cit;ii

quidem
:

Decii

dedici

detecli
ut

tumuli

quorum
inscriali-

creta

al

monente
sub
regni

Stiltingo
,

eadera

uni

quidcm
S.

videbatur

aliquibus)
,

poleraul

sul>

Dioeleliauo

piuwrliin
leralia
:

priu>-

pliiiu

erat

Firmini
inclusa,

nomen
quae
s.

el

OSS8

quam

hic

fiuem

decreta
tieque

quot

humana
ui

Firmini Conf.
ita
el

adversus

Christianos

promulgaverat

vehementer expetebant,
in

facile

enim imperatorum
decreta exspirabant,

morte
sed

lata

in

Christianos
inter-

crediderunt. Itaque spargi

vulgus rumores,
esse
in

eorom solum
iis

apertam,
thedrali

vacuamque
S.

repertam

cain

mittebatur exsecutio, poterantque

postmoutebantur

Fismmi lipsanothecam,
translalio,
,

vocari

dum

uti

provinciarum prsesides,
<le

ul

dubium
citroque
clesia
,

Salviana

scribi

etiam uliro
Vcheoli

interdum. Nec

utroque imperatore vivente


auctoris
siunil

permuha
aliis

iliis

pro

c-

(Decio
possunl

el
,

Vaieriano)

verba

exponi

pro cathedrali
cito

acriter

decertan-

cum

uterque

mni

imperarit.

tious.

Neque

finem

habitura

videbatur Petrus
Kir-

Aique
v

ita

preecipuum Tillemontii argumentum

controversia,

dum tandem annol715


aperuit,
Sancti

infregit.
r

Sabatier
S.

Unbianensis anlistes thecam s.


cathedrali

/7r-

2? Ilaque
vindicata

Firmini
ul
,

Martyris
ad
S.

Acta

satis

miui eimi
venii,

iu

corpus
inita

minil

r.

credidit,

quse
iis

Firminum
atque
Bell iva-

authentico

depositionis

instrumento
litem

Conf.
lectori

pertinebant,

ex

excerperet,
,

litemque decidit. Porro


,

hanc

ob
el

oculos

ponerel

quibus

Stiltingus discussil
tiani

ul
,

magnis
el

eura

Trivul-

ecu
et

is

Petri

de Natalibus subjecii
Breviarii
lection
is.

elo

laudibus efferanl
:

rem demonstrasse,
omisisse
edi-

Ambianensis
prsedicta
,

CouuV
chron
>-

oscanl

miranlur

tamen

nent

elogia

notas
vix
:

aiiquol
sihi

ctum
ii

episcopi
,

Ambianensis datum auno 1715,


praetensum
S.

lo,me;i>
1 1

sed

vagas

et

cohasrentes

Aprilis

quo

Firmmi
jussil

in
,

in

speciem contrarias

quapropter earum
:

ecclesia

S.

Acheoli
,

tumulum

claudi
,

explieationem

quoque
vitae

adjecit

ex

quibus

legique
Viiain
Iraud
a

vetuil

dum

corrigatur

S.

Firmini
illud
rei

denique
confecit,
cti

brevem
refutatis

chronotaxin
el

utcumque
(Jlo-

Bailleto

consoriptam.
desiderabatur
esse
; :

Verum
patebal
,

Sigeberto
serius

Morlierio San-

magnopere
causam
poteral

obitum
Saueii

justo

coliocantibus.
explicare
superiori
esl

veritas,

(initam

unusquisque
Stiltingo

riani

posfhumaiu
quaa
,

aggressus,
saeculo
,

intelligere

unious hic erat


ad

celebrem
liiiein

illam,
,

ad

preefixus

scopus
Si
,

ul
,

commentarii
,

calcem

vergente

agitari coepta

de pos-

videre

est.

qui

inquil

deinde

adhue
oslen-

sessione
late

corporis

S.

Firmini

ccntroversiam
se-

imaverinl
dcruut,
ca
scil

pertinaciam

illi

mam

diseussit.

Brevem

rerum gcstarum
Sliltingum

ncccssiiutcm

nobis non

injecerunt

riem

accipc

quam

apud

fuse

ulteriui

demonslrandtj qucs patueruni hice

probatam explicatamque invenies.

Ecclesiam,
tcheoli
e;n|iie

clarius

primum
dictam
,

B. M.
S.
est.

Virginis,

postmodum S
eondidit
,

24 lam
heterodoxis
Ecclesiae

inde
fnit

priscis

tempotibus
ut

nihil

fo&

st-

Firminus

in

antiquius,

sepultus

Sub

initium

saeculi

vn

in

ex-

glorioe,

quam modo quoquo

Roroanse

^'JJ^JJJJ,
n<m modo Acta,

possint, de-

trahant.

XVIII
ADCTORE
J.

ELOGIUM
Vidit
,

trahant.

et

hoc saeculum
conversae

Godofredum
Christi

assignat dicti

rationes; ac
in

tandcm concludit,
Hungaiia non
et

B.

Swartzium
transferre
bello cui

qui

ad

fidem

religionem

Christianam

csse

Hungarise laudem Latinis invidens, ad Graecos


conatus
titulus
:

cosptam a baptismo

Bulosudis

Gylce,
fictilius,

seu
seu

^st,

ediio

anno 1740

li-

quod
quod

ille

baptimus prorsus
animo
fulcm
sil

sil
,

Initia
ecclesicB

religionis

Christiance

ficto
illi

susceptus

seu denique non


sint.

inter

Himgaros
S.

Orientali

adserta.

quod

constanter professi

Vitam
hac

Stephani

Hungarorum
quippe

regis
nihil

cum
illa

26 Defunctus hoc certaminc Stiltingus, de datamqvta


s.

opinione

pugnantem
:

opponis?
quae,
saeculis

Stephani

anno natali,

baptismo, succes^
<

s deRom *

garta

regi

Swartzium
S.

terret

auctore

sionc in ditioncm paternam,


datione episcopatuum
,

onversionc, tun- bwcoronam

Swart/io, plus
Stephani
sit.

quam duobus
quae
inquit

ab setate
ei
,

atque

monasteriorum ,

w*

te

**j

distet,

monstrosa
Stiltingus

abvidit

rebus

bellicis, contractisque

nuptis fuse simul

surda
ille

Verum

et erudite disserit.

Obtenta

Stephano dignitas

hallueinationes

monstra,
,

absurda
monstri,

ubi
nihil

regia novae
praebuit.
traditio,
tifice

cum

Swarlziocontcntionis materiem
in

nthil

hallucinationis

nihil

Constans

primis est
a

Hungarorum
II

absurdi.
singula
ter

Quod ne temere
heterodoxi

dixissc

videatur,
diligen-

coronam rcgiam
S.
,

Silvestro

Pon:

scriptoris

asserta

Romano
regi
rite

Stephano fuisse

collatam

excussit,

excussa dissolvit. Vitam S. Ste-

ut
cta

novo

ejusque

successoribus

praedi-

phani

ad

Colomannum
sed
sseculi

non

Haliciae,

ut

corona

redimitis crux anleferretur in


,

Swartzio placet,
essc

Hungarise regi scriptam

signum
indulsit.

aposlolatus

idem

Ponlifex

paritcr

sub initium
,

xn

Carthuitio

epifuit,

Stcphanus vero se regnumque


obtulit.
Si

suum
,

scopo

\jui

S.

Slcphano

aetate

suppar

S.

Petro

Swarlzium
non

audias

multimoas probat; nec


esse,
\

ea

dc re dubitandum
a

regni

Hungarici
,

corona

Pontificis

Rofuit
:

existimal

exaratam tamen

Carthuitio

mani
nec
runl
s.

scd

Graeci

imperaloris

donum
se

itam

non

esse

omni

ex
\t

parte

erroris ex-

aliunde
:

ctiam

crucem

Hungari accepe-

pertem, ultro
res
illi

fatetur.

adeone graves erro,

sahctum

vero

Stephanum
heterodoxis

suaque

atque
sil

incredibiles

ul

omnis abrofrequentes, ac
ille
,

Petro obtulisse,
est.

fabuia
ita

fabularum

omnium
plerisque

ganda

Actis

lidcs? adeone
ait

levissima

Scd
est,
ul

Swartzius tantum.
Et gentis Hunf

clamat?
Velitatur

quidem

sed

ait

comparatum
Ecclesiae

id

omne, unde Romanae


aliquid

hactenus

Stiltingus,

mox

amplitudinis
invido
,

dignitatisque
et

plcno marte pugnabit.


2. >

accedit,
,

dente

arrodant,
solida

caviUari

Viguisse
qua3

in

Pannonia

vicinisque pro-

sacpe

malint
ea
fuit

quam

ratione
ratio

pugnare.
:

ganroc COTlVerrionem.

vinciis,

hodiernum
nemini

Hungariae

regnum
potesl

Haud
enim

Stillingo

agendi

quam

constituunt, primis

Ecclesiae saeculis Christia-

sententiam

propugnandam
ipsorum

susccpit

nam
scd

fidem
variis

dubium

esse

summorum
regum,

Pontificum,

Hungariae
ita

barbarorum
esl

incursionibus
s,

varias

aliorumque

testimoniis
facile

confir-

quoque experta
nosler

vicissitudim

quas auctor

mavit, ut quemlibet

convincat,

modo
con-

enumerat.

Primus

ex
ibi
,

Hungarorum
Christi
s.

animum
alienum
jecturas
:

habeal

temeritate

pertinaciaque
ct

principibus posl exstinctam

fidem,

Swartzii

vero

argumenta

eamdem amplexus
pater
et
:

est

Geysa
Gdei

Stephani
rudia

fideliler

retulit,

diligenter excussil

sub hoc posita


a

initia

licel

valideque protrivit,

imperfecta,

Stephano
deducta
quae fueril

deinde

perfecta.

27 Hiscc altercationibus tandem expeditus,


explicandis
gitur,

<

Qua3

omnia
uti

fuse
el

apud

Stiltingum

legere est,
fidei

genti Hungaricae

sancti Regis gestis accinquanta nimirum instituendis per Hunga-

ceteris

%%
/
"""

suscipiendae

occasio,

qui

primi

illius

riam

episcopis,

qui
sil

novellam
dihgentia
;

Christi

vineain
;

prascones,
praasul,
S.

nempe
'i

Piligrinus

Laureacensis

<-\coIerent,

usus

atque delectu

Wolfangus, Ratisbonensis deinde


s.

qua3
ritque
llll;i;
l;ill,,,li

bella

gesseril
locis

quas

condiderit,

dita-

episcopus,

Adalbertus.
prius

Secus

Swartzio

variis

ecclesias

atque
virtutum
in
,

monasexerci-

visum

est,

qui

Hierolheum monachum
contendit,

qnarum

potissimum
;

Graecum multos Hungarorum ad Christianam


religionem
traduxisse,

incubueril
piriiii.,

qua

fuerit
(ll|r
;|l
|

Virginem

quem

nimi-

Matrcm
'"

n ,j s

lrL milll

rum

smml
ui

Gylas

baptizatus

Hungarorum dux Constantinopoli secum in Hungariam duxeril


;

primis

addictum

voluil

quae,
,

re-

rlr
nita,

pieque

regnum adminisfraret
subjectis

filio

atque hinc Swartzius verum Hungaricse conversionis


initium

mo-

quas

numerandum
aliquol

leges dederit; qua3 denipietatis ediderit,


,

esse,

existi-

"'

moriens specimina
:;ll:1

mal

nixus

Grsecorum

quibus

scriptorum

1,1

non

paucti

immiscuil

lectu

scituque

dolore
ecclesia

lam
ctoritatem

i|'

admodum
ct

tagno tionore sfipultus est. hac


re

Annos

quinque

moment,

pondem

asSent,

[uoulentasqae

quadraginta effluxisse, ferunt, quibus saerie ejus exuviie nuUus habitas est enoleet

siasticus

R.
stosticus

P.

JOANNIS STILTINGI.
tatis fonte Stiltingus

XIX
derivanda Moysis gesta,
;

honor. At circa

annum 1083 corpus


s. Ladislaus

in

ItJCTulU
J.
II.

ejus, jubente

summo
S.

Poniifire, honorifice cle-

vatamest. Celebritali adfuil


gariae

Bun-

ordinemque redigenda censuil obscura vero, accito sanctorum Patrum,aIiorumquedivinarum


Lilterarum
suscepii.
l
i

rex,

Stephano

sanguine

junctus.
,

interprelum
nt

subsidio

illustranda

Patrata ea occasione prodigia Stilringus proterl

mnlta sunt, quaa hinc hauriri


vel

observatque
Pontificis

ad

Sancti

gloriam

enm summi
ut aiunt,

imi,

non omnia tamen


interpretcs
liis

Scriptura, vel

solemni deereto, seu formali,

Patres, vel

Moysis gesta eomplexi

canonizatione Sanctorum albo (uisse inserlum,

sunt

itaquequaede

apud auctores quoque


attulit,

quod regum antea


exposito
ccopto, ad

obtigerat nemini.
in

Demum
primum
ali-

profanos leguntur,

in

medium
primis

sed se-

Sancti

euliu

Hungaria

paratim
incertis.

ne sacra

profanis, certa miscerentur


in

exteras deinde nationes, hc tandem

Duorum
el

rationem

habuit,

per lotuni
isque

Romanam

Ecclesiam propagato,

Philonis,

Flavii

Josephi,
in

utriusque Judaei,

uonnullis

prodigiis
ei
alii

commentario
hoe tomo
;

suo

quosel

a S.

Bieronymo

Catalogo scriptorum
et

finem imposuit. Sunl

Stiltingi

ecclesiasticorum

laudatos

magni

semper

commentarii singulari elogio digni


ldngius non immorabor, et ad
bris propero.
iiiiu

sed
II

hisce

habitos fuisse, sciebat. Si quid vereel probabiliter

tomum

Septem-

dicunt, licet in Scriptura non expressum,


;

pro merito laudal huie dissertatio est de eonversacris


Litleris

si

fabulose, explodil

si

cum
Nolae

quoque

og

Praefixa

male cohasrens,

refutat.

n-pu-mbru dc
convenioneet
fide

s,one et n " e Russorum, eo fme a P. Stillmgo


cxarala, Ut

sunl passim varige de

Moyse

quaestioncs, de quiet

c.r

ra

utcnmque

colligipossel,

quinam

bus jam

diu

Theologis

Rus^orum

interpretibus di-

iis,

tlmsertatio,

quos llussi pro


Catholici, qui

Sanctis habent, certo

sceptatum est; nechasreliquitintactas. rempus

fuerint
specti
ijui

mntra de schismate suvideantur.

quoque
bus

scripti

Pentateuchi inquirit, disputatque


aliis

aut

certo
a

schtsmatici

Sunt,

de scriplis aliquot

Prophetae affictis; qui-

Russosel
el

schismaticis ad Ghristiana Sacra

demum

Moysis Vitam, auctore S. Gregorio


et notis illustra-

conversos,

schismatis lue vel a suae conver-

Nysseno, more nostr divisam,


lani adjecit.

sionis exordio infectos fuisse, existiment. Sunt,

qui Russos

omnes usque ad poslrema

feressecula

30 Quocelebrius
S. Rosaliae virginis

est per

orbem Christianum
stu-

d(

rirjsalia

schismatis suspicione

liberare yoluerint, ut et

nomen, eo majore cura

rlino

intigntt

om-

Papebro

'hius noster in Prsefatione ad

EphemeI

dioque illiusangeregloriamstuduitcommentario

rides Graeco-Moscas, datas ante

tomum
:

Maii.

non minns accuratn, quam prolixo, quem selliiUll.

Ncutra erroris expers opinio


Catholici

est

n;im neque

paralo ctiam volumine edidit. Discussio quoque

omnes, nec omnes fuere schismatici.


ea res Stiltingum,
ut,

Impulil

quod non
diem

Actorum S. nimo slclii.

Berfini abbatis sudorc


I)c

illi

non mi-

scriplorihus
:

Actorum

S. Bcrtini discussil

examinaral Papebrochius, ad accuratius examen


ipse
v

nuilia Mabillonius asseruil


illa

non modo

revocarcl

vel

maxime, quod
et

ad

Stiltingus, in multisque correxit, sed etiam, \ia

Septembris de SS. Borisi

Hlibi

principum

quo

Sancti

conscripta

sini
illius

tempore monatali loco et

Rhutenorum Actisdisputandum
sceret.

sibi esse,

cognoa

doque, exposuit. Deinde de

Itaque

primo de
fidei,

temporc susceptae

tempore,

genereque

disseruit.

Demum

Sancti

Rhutenis Christi

deque Vladimiro

prin-

ge ta, viriuics.
sit.

gloriam posthumam fusediscus-

cipe, praecipuo conversionis adjutorc disseruit.

Acrem

vero, quae hoc saeculo inter clerum

Tum

Catholici, schismalicine fuerinl Constanti-

callicdialis ccclesiae S.

Audomui

cl

S.

Bertini

nopolilani

patriarchse,
fides
illuxit,

cum pnmum
qua
potuit,

Rhutenis
sagacitate

monachos exorta
gere maluisset,
ratio exegissel.

est,

controversiam nonattin-

Christiana

nisi

aliud suscepti Operis nostri

indagavit. rerlio,

num Rhutenorum
fuerint,

metropolitae
licuil

DeS.Zacharia propheta quoque


scripsit,

Romanse

Ecclesise uniti

quantum

commentarium
legenl

quem non

sine fructu

inonumentorum
Pelri

penuria,

servato

sasculorum
el

sacrarum litterarum

studiosi.

Ceteros,

ordine, inquisivit.

Quaj de sanctitate Alexii

quibus Imiic
iidii

tomum

locupletavit,

commentarios
el

Kioviensium metropolitarum ad xn Fe-

enumero, inquibus eruditionis

sagaci-

bruarii Benschenius, et Jonse ad xvJunii Pape-

tatisplurimumsedulusetattentus lectorinveniet,
liabclqiic iKin iiiiidiiJiKhra, Sieilia,
et
Iialia,

brochius scripsere, Stiltingus, re


pensa, pro expunctis habei
Catholica, vel
liqueal
sil
;
,

atteritius perilc

Belgium, sed
Russia,
ali-

cuin

eorum

lidc satis

Gallia, dEgyptus,

Persia,

apud Catholicos cultu haud

aeque orbisregione descriptaSanctorum


gesta.

suorum

nec

nisi cerlis lestatisque

de causis fas

cujuspiam sanctitatem fidelium venerationi

exponere
dt Moyst
phttcti
l>tu-

29 Sanctorum
Acta

quorum tomo
,

II

Septembris
,

deseribuntur
esl

ut

antiquissimus

iia

et
el

ordine primus
legisiator.
illius

Moyses Hebrseoram dux

Amplam

certissimamque explicandis
codices suppeditavere mate-

gestis divini
:

riem

ex hoc igitur purissimo intaminatse veri-

Ortubns rn>niis

'

I.

JIH.

XX
AKCTOIU.
J.

ELOGIIjM
S. Clodoaldipresbyterigcsfadeseri|sit.Mon;irliis

B.

hunc Mabillonius aliique adscripserunt


vnriis de

verum
anJiquis

eausis longc

probabilius,

el

III.

Quidm el

tribus sequen-

scriptoribus conformius Stiltingo apparet,


solo

eum

presbyleratu insignem

sanctitatis
el

culmen

tibus tomis.

ascendisse. S.

Adnani etiam

Sociorum mar-

tyrum Acta Graece conscripta


fortiterque defendil adversus
hi
s
i

Latinitate donavit,

nimiam Tillemonel

mum

iii

0'fe/n6ru

XXdornando tomo
adjumento
fuit.

III

Scptembris hnud minori


id

tianaa

censura severitatem, Sanctique cultum


latc exposuit.

Testatur

in

primis,
natali S.

quee

miraeula

tomi (Voniem occupat, de tempore

Gre-

33

Etsi

rerum gestarum magnitudine, virtuceleberrima

symbolatn confert
j

gorii Nazinnzeni disserlatio. PraBscriptam sacer-

tumqne

praBstantia

semper

fuerit

dotibus saeculo

iv

conlinentiam Bailletus, Rlleporro


paterni

S. Pulcheria imperatrix el virgo, el


I

optime de

monfi':s, aliique impugnarunt. Sententiffl


SU83

irientali

imperio merita,

nemo tamen Graecorum


consignandam suscediligentia
in

exemplum

S. Gregorii Nazianzeni,

fuit,

qui ejus vilam litteris

episcopatus tempore nati,


adferre
,

non

parum roboris
adversariis

perit.

Defectum
:

hunc

Sliltingi

sup-

putaverunl.

Hoc

igitur

plevil

quaecumque enim

sive

Epislolis

telum extorquere praesenli dissertatione conatus


est,

s. Leonis, sivcin Conciliis,

quseS. Pulcheriam

partim refutando congesta


;

Tillemontio

miris laudibus extulerunt, invenit, sedulo collegit,

argumenta

partim

slabiliendo
est

propriam

de

ordineque disposuit. Bistoricos praeterea


et

tempore, quo nalus

S.

Grejmrius,

sentcn-

ct veteres, tricis

recentiores,

qui

snnctaa Imperncontulit, cor-

liam; partim denique Graecorum versuum, qui-

laudes altigerunl, inter se


id

bus polissimum Tillemontius


significationem

nititur,
et

ambiguam
illis

rexitque, ubi

ratio

exigebat.

Bisce admini-

enucleando,

aptiorem

culis Sanctae genus,

consecratam Deo virgini-

interpretationem tribuendo.
ratiocinia discussil
ll,,(l
'i

Tillemontii

autem

polius,

quam
iis,

aliorum, tum

tatem,informandoadpietatem rheodosio fratre curam, in administrando imperio industriam,


illaia

aU
'

l,is ailiil

additum

quse Kllemontius

impielati

el

haeresibus bella, sortis vioissiveJ in

habet,

quod quidem alicujus


quod
ille

sil

ponderis, inve-

tudinem, illibalam

ipso

matrimonio

caati-

uerit, lu.n

Papebrochii hac de rejudi-

tatem, virtutes, piaque opera ubertim explicuit

eium haud
tasse

satis sincere retulerit. Quod si forammosius disputare videatur, justa de


id

votumque
Virgini
tanti

adjecit,

optime meril* de Eeclesia


decerneretur
ul
...

cullus

celebrior

causa

quod
suis

se facere, arbitratus est.

Video rnvrn,

Benedict.is

XIV

fecit,

litteris

mquil num. 60, rem mihi esse cum wro, qui noluit solo rationum pondere concerlare, acve-

Apostolicis anno 1752 ea


SUItingi votis,

dere datis,cum Patris

rumindagare;seddissmuhniopr<Bcipuanastr<B sententm argumenta t suaque cum aliis comparan


<

sese

voluisse,

lum aliorum precibus ahnuere non obscure prodideril De


confessore plura disouillius,

^V
32

S. Paphnutio episcopo

r <Bvalere.
variis

quO'

tandahabui,quam narranda. De fide

que

Idem quoque per tomi decursum


fecil

quasi

teslatum
altingo.

commentariis, quorum nonnullos

idem esset, qui Paphnutius quidam monachus


schismatis Meleiiani fautor, dubitavii r.eotericus scriptor sed Viri sanotitatem Stiltineus eerecie
:

Evurtii plerique antiqui Fasli

memi-

nerunt.Vitaquoq U eejusdemmanuscriptaexstat,

<

vindicavit.

Idem quoque Paphnutius


de

atnonsatisprobataneotericis.quorumnonnuUis

in Concilio

Nico^no
coi

le-i

^and^vi

sacerdolum
si

eiur

tumobn,nl,,
l

diaconorumque
hetealiaui

,|

,es,

utia

se

opposuil,

.,,,,,,1,,,
e Catholicis

*u,buso1

^est,difficuhales,tumobaucto-

rodoxis, quibus hac in re


suffragati sunt,

e.

remquatuorcircitersa3culisSanctoposteriorem:

7
tin gus
.11,
l

ilamfabulismquinatam,S^

f** haud diffitetur,


f,er
'

at

non omnia, quae


e
'

credimus : sed fabulam esse e Patribus probat, qui paulo post Concilium Ni-

in

caeneum floruerunl
:m E
vel

leguntur, sine discrimine

abjicienda esse,
'"

citius

io.no

IV*Septembris

P rro
;

P tu

satis

habuero

conscnpta,

quam quidem
rexit

'"

t0

""'"

m ammum sibi
dubiZr
in

cit ^8e,

quem

,1

dem

neoteriei

induxerunt.

De tempore, quo \,eecclesiam

lianensem Evurtius

ConstantiniMagnitem^
cilio

TZJ^^ commentarium mZ --.-, rerum mu


'

mensia Ha q

Ghl

diem

u!

^ostomo
,

m**mm
'?
dts.ckry

Ec"
mole

"

llll(

gravitate

Valentino interfuerit

msignem;cui concinnando
S.

et quis

Evurtium

ipsa sancti Doctoris


in

swiplafrequenterimpressamateriem
P rffiI?ueruni Proxi.

episcopali

sede proxime exceperit,


id

Aniano

primis

nonnullis

tribueniibns.

Sedisse Constantini
huic

lenmt
''

tempore Evurtium,

PalIad ^s

neque

Anianum

sanc to Doclori locum episcopus, scriptor sincerus,

Sancto

familiaris.

proximesuccessisse, probabilius Stillingus autumat, quorum, uti etaIiorum,adhuncSanctum


spectantium accuralam reddit rationem. Luccr"
;

m enum,el suluit, qm nm .I
1111

Socratem quoque, Sozohisaccuratiorem Theodoretum conrerum w gestarum partem vel IIai iii YOM ipsi
..L

^leum

quoquesapit commentarius, quo

riiTw ^cu

ct et

5hS^ ''
aliorum
praeterea

...

..

potuc-

scriptorum,
qui,

R.

P.

JOANNIS STILTINGI.
et
:

XXI
nut
anachoreticaa
et

qui,

S.

Chrysostomi
usus

aetnte,
est

doctrina

san-

viias

monachalis

instituta

*mamu
J
-

ctiiate excelluere,

testimoniis
sle

reccn-

complcxi sunt. SS. Rilhbertiis


tiam s. Walarici
hic
in

Sevoldus abba-

tiorum
ut

vero

labores et

studia

adhibuit,

Picardia

exomarunt; cujus
luil.

secundum antiqua monumenta


<'t

examinaril
auctoritate

alumnus,

ille

vrrisimihtcr abbas

Pancis

gingula. Denique qua quisque fide


polleret, adjecit.

quidem de utroque
niiinentorum

disseruit, sed cogente

mopro-

Quod

vero ad gesta virtutes-

penuria. B.

Rcpinaldus eremita

qoc S. Chrysoslomi
fuerit ante

atlinet; nihilomisil

eorum,

in ecclesia Mcliria3cnsi

prope
:

Flexiam

in
is,

quae merito desiderare quisquam possit. Qualis

vincia

Andegavensi

colitur

nullum

qui

baptismum, qualis
el

post

baptismum,
quantu-

exstci, naetus est Vitse


el
g< sts

scriptorem. ^Etas Beati

qualis
in

in

monastica

anachoretica vila,qualis

inceria sunt;certiortranslatio corporis,


el

ordinibus sacris, quaiis

demum

ciliiis
ista

praestita

chentibus

beneficia.

Dcdit

sque in episcopatu,
bit.

summa

accuratione descri-

Stillingus,

prout accepit.
in
;

B. Rolandus de
ditione

Frequenlissimas, quas sive Anliochiss sive

Medicis
duxii

Borgoni

Pallavicinu

vitam

Constantinopoli habuil homilias, commentarios


in

anachoreticam

cujus quidem

non mc-

libros

saeros,

iinmensani litterarum,

prae-

minere Martyrologia, cultus tamen indubitatus


cst; Acta

serinn quas exsul scfipsil, multitudincm, [>cculiaresque


tractatus,

vero descripsit auctor 9ynchronus

et

quos pro varia

rerum

Odelis;

miraoula quidem
sed
priori

alium habent aucto-

opportumtate, zeliquesui magnitudine S. Chry-

rem

non minus Pidelem. B. Gana

sostomusexaravit non enumeravit modo


gus, sed etiam volvendo revolvendoque

Slillin-

dolphum de Binasco
Italia

patria

dictum nmndo
Polilium, oppimiraculis

tol illius

peperrt, caslo
Siciliae

transmisit
ubi

lucubrationes, adordinemettempus,quosingul8e
scriplaB fuerunt, ingenti

(luin

celebre,

plurimis

sanelabore revocavit;
chronologico
ad

vivus mortuusque iucrebuit. Vitam Beati sexaginta


circiter

brevique
mentarii

compendio

com-

ab obitu ejus annis consc^ipsil


episcopus.

calcem Sancti tum gesta, tum scripta

bus de Narnia Cephaleditanus

lectoruni oculis concinne presseque subjecit.


Tomu vero V septembru

Prodigia quoque, qusevariis temporibus edidit,


litteris

35 Tonn
Sanctos

'

vri

'(

Sc| ilcinhris
illustravil

CUJUSViS StatUS
:

consignata

leguntur

quibus de cultu,

aut

Beatos

Beatum

in

reliquiis el miraculis recentioribus

appendicem

primis Desiderium ex abbaie Casinensi ad Pontificiae

P. Stiltingus adjecit.
;;T

dignitatis
voloit.

apicem evectum, qui Victorlll

Suos etiam status secularis Sanctos babet,


bene mereri
et

smtui

appellari

[nchoatum
P.

de hoc
P.

Ponlifice

de

'|iiiluis

studuil

scilicel

de

commentarium
vero Patrum
Arelatensis

Urbano Slickero
Ludovici
gesta

M.

Stil

SS. Narcisso

Crcsccnlionc
Martyrologia

martyribus Rovaria,
el

tingus ad umbilicum adduxit.

E purpuratorum
Alamandi
descripsit.
scriin

manis

quorum

Acta
fere,

numero

B.

S. Laurentii meminerunt. Ceterum

omnia

arehrprsesulis

qns3 ad
reolo
\
i

ipsos spectant, incerta sunt. De S. Fer

Variorum prseterea episcoporum gloriam


pto promovil, puta,
Sieilia,

iennensi

in

Gallia

martyre, s. Juliano
el

Mamiliani Panormitani
in

martyi
stiana

Brivatensi amicitia, milida

fide Chriin
\

Albini

Lugdunensis
Ferreoli

Gallia,

Sinerii

conjunctissimo.
vicinia

Brivatene,

an

ien-

Abrincensis,
dii

Le

vicensis,

Melho-

nensi

martyrium consummaritj
versalur
el in

disci
:

inter
et

Orientales episcopos

doctrina,
,

sri-

pantibus

Actis,

dubio

neque

ptis

martyrio

illustris,

aliorumque
Acta

quos
satis

SS. Valeriani, Macrini


esi

Gordiani

exploratior
Kicetse

praetereo.

Mamiliani quidem
fidei,

haud

palaestra

martyrii. Sancti

quoque
est,

probalae sunl
elegit
:

ex

iis

tamen probabiliora
sunt, ut Mamilianos

martyris gesta

pommentatus

cujus
regiae
:

Acta

neque etiam
,

talia

Gra3ca ex codice

Ms

bil

liothecaa

cum
foil

geminandi

proul

recentioribus

nonnemini

antiqua versione subinde correcta edidil


hic natione Gothus,
el

visnni est, necessitatem injiciant.


bilissimis
(i

Albinum no-

apud Graacos Hoscosque


Maximi,
Theodoti
et

Romanis

familiis adscripsit Severtius


.*

maxime

celeber.

ss

Vfarlyrum numero
sinl

neutrum fundate
et

satis.

Asclepiodotaa Acta Ms. Medicasum regis Fran-

Diversinc

Sinerius

Severus, Abrincensis

uterque
tellanus

in

Normannia episcopus, Claudius Ca;

corum suppeditavil feeit. Si non eodem


ronati
fiden
i.via.

eaque

Stiltingus

Latina

scripta sinl

anno, quo co-

dubitavit
ratio.

sed

levis

esl

utrumque

sunl

Martyres, certe haud


elsi

multo post,

confundendi
teri

Philotei

quoque presbygesta collegit,

que merentur,

ab ignoto auctore pro-

e Grsecorum
;i

maxime
et

Fastis

Porphyrii martyris Graaci

maxime
pro

Fasli

qui
iikmi

miraculis
invenit.
:

ihaumuturgi apud Graecos no^ccedil


S.

meminerunt.

Sub
at

Juliano

apostata

Me
id

Justinus

pariter

Chrisli occubuit,

martyrii locum
:

Gneca molamen

presbyter

hic

modo

Confessoribus,

modo

numenta

non exprimunt

contigil

Marfyribus insertus legitur; pertinet autem ad

verisimiliter
talis

anno 362

in

aliqua imperii Orien-

Martyrum classem.
uivn

36

Stillingi

praeterea
el

hoc

tomo

stylum

urbe,el Porte ConstantinopoH. His denique Imbrosii S. adde S. Satyrum confessorem


,

exercoere SS. Rithbertus


naldus,

Sevoldus, BB. Regiel

fratrem, cui

morum

similitudine

el

sanctitate,

Rolandns de

Medicis,

Gandolphus
hi

quam
virtutes

sanguine

propinquior
ipse iaudavit.

fuit.

Defuncti

Ordtnis S. Francisci confessor;

ci

quidem

Ambrosius

38 Idem

XXII
Al
I

ELOGIUM
Edem denique variarum,
sanctitas,
vel

TOJU.
II.

38
mia

qiias vel exi-

maxime
illum
derel

fuerint,

haud

tanti

ponderi S
ul
a

apud
d.sceet

J.

fusus

pro

Christo sanguis

fuil

eorum

auctoritas,

sua

swioBiu

c^iitibus inseruit, feminarum Acte illustravit


alia

opinione,

quam
movit

el

sacris

Litteris

c Grsecis, alia

Latinis, alia

ex

utrisque
P. Stil-

SS. Patribus magis

consonam judicabat. Nihilo


S.
Isidori

eruil

monumentis. De nonnullis earum e

magis

ipsum

Hispalensis

tingo pauca delibo. Sanctae martyres Sophia et Irene diebus variis


a

memorantur

Graecis, sed
agil

Opusculum, tum quod illud haud satis certo Isidori sit, tum quod non patica contineat,
quibus historica veritas refragetur.
iO Praeter

Martyribus synonymis,

de quibus

ad

dxemxviuSeptembris,verisimiliteralia3. S.Agathoclia
in
in

Sanctos

varios

quorum
S.

pes
in-

et a.

uatthn

Oriente

passa

Joanne

ramayo
iu

gestas e Graecis

polissimum
edidit

Fastis eruit,

*"*

Martyroloio Hispanieo

OrtoijncB

lller-

signem

hoc

tomo

de

Matlhaeo

getibus

Hispania;, falso
in

annuntiatur.

MarciaMelitina

Apostolo pariter etEvangelista


S.

cummentarium
Latiui
,

nopoli

Mcesia
subiit;

sub
at

Antonino

S.

Matthaeum
,

xxi
,

Septembris

colunt,

martyrium
et
iii

cum

plures

saeculo

Graeci
xvi

Mosci

Armeni
et

Egyptii

Elhiopes

fuerinl

ejns nominis imperatores,

mar-

Novembris. Sancti elogium Menaea habent,


ul

tyrii

tempus

ad

amussim
S.

definiri

nequit.

sed

prolixum,

ita

multis

fabulis
in

compariter

S.

Camellam
Oriente,

Castellanus

perperam

Ordini

mentisque

respersum.

Acta
3

vero
sed

plurimis

Cisterciensi
in

adscripsit.

Euphemiam
gentes

tum
pluri-

codicibus conscripta
foeta

sunt

multis

tum

in

Occidente

Bgmentis

Brevia

quidem atque jejuna

mae
vel

celebrarunt,

non

anno

307,

sed

303
prae-

sunt ea, quae Metaphrastes edidit,


fabulosa
ea,
:

minus tamen

304 martyrii laurea redimitam, Acta ejus


el

quam ob rem
curavit,
quae

ea typis vulgavit, uti et

Graeca reliquis omnibus praeferenda,

quaeecodice Latino bibliothecaB Vaticanae

ipiii

nimis

quorumdam
in

censura

damnata c
transtu-

describenda
contineant,
lationis

quamvis

el

illa

multa
Trans-

Graeco
lit.

sermone

Latinum Bdeliter

fidem

excedant..

Sancta
Gallaecia

quaedam Euphemia
,

colitur AuriaB

quoquc
erroris

Ms.
et

quamdam
anachronismi
censuit.

Historiam

in

sed
forte

sancta

hac

Euphemia
servalae
in

multiplicis

damnaMatthaei

Chalcedonensi
dignilatis

non diversa. Imperatonae


S.

tam, typis indignam


rebus gestis
prodiderunt.

De

S.

gloriam

Richardis

aJque
Sancti

virtutibus

pauca
e

vcteres

ipso

matrimonio

virginitatis splendore, ei vitae

sobrietatem
el

Clemente
ex
sacris

sanctitate

superavit.

Virtutibus

miraculis
celebris
in

Alexandrino
Litteris
ferl
:

laudat;

collectum
opera

scriplisque

propheticis saeculo
S.

xu

S.

Bieronymi
vero,

elogium
el

pro-

primis

fuil

Bildegardis

virgo,

sororum

obedientiam
ex

candorem

humiet

Ordinis S. Benedicti magistra, cujus gesta ex


Actis
clse
rn '

litatem

eodem
Varias

Hieronymo,
quoque
ad

Basilio

jam
SS

editis,

ex

Mss.,

et

exipsius San-

Chrysostomo.
spectantes

Sanctum
SS.

lucubrationibus copiose

descripsit.
el

controversias

discutit.

Mat-

VI
"

;1 ''

srT!i

l:l,nlMI "

'

J,1,I;,MI

tres
lis

Domini appellatos
diversos esse ad
tradidit.
i

Simonem Fraab homonymis Apostoet

thaBum
fuisse
ricis

et

Jacobum

Alphaei

Graeci existimanl
a

fratres;
ail

quorum
haud
disserit

senlentiam
idonea
Sancti

neote-

Maii
in

alibi

Henschevenire

ralione

satis
<le

repudiari.

nius
solet,

Quod
nacia
cst

dubiis

usu

Multis

denique

Evan-rlio
ac

mios

sctjuaces,
opinio.

suos itcm
Intererat
Sliltin-

Hchraicn
deinde
lyrio,
in

idiomate

primum

conscripto,

adversarios

Henscheniana
Matthaeij

Actorum

S.

quae

illustrare

Graecum verso, predicalione, margloria posthuma.


Pari

gus cmperat, aliorumque Sanctorum, quorum aut edita modo sunt Acta, aul in decursu
Operis
aliquid,
aostri
si

II

diligentia

S.

Theclam, Pauli

di-

scipulam, martyrem
celebrem
insulsa
S.
ci

virginemque

primis
licet

edentur
posset,

postmodum,
operae

ul

certi

illustravit.

Prima

w^~Sr

" WaSflWC

illius

Acta,

fieri

hac de controversia
pretium
se
fa-

fabulosa,

quidam

in

Asia

presbyter

conslitueretur.

Itaque
si

cturum
nlrs,,m
tione,
'

credidit,

quaeslionem hanc ab ovo


ea

quae Ernestus Grabius edidit, Acta Graeca laborant.


Fruslra
posl

Paulo affmxit.

Eodem

pariter

vitio,

examinaret, edila supei


quae

disserta-

Baronium
allegat,
falsa
ul

Grabius ss.
iis

Patrum

tomi \l

Septembris

initio praeflxa

aucloritatem
habenl
haec

fidem
veris

conciliet

Porro expensis diligenter partis utriusque rationum momentis, ad eorum accessil opi-

sL

enim

non pauca

immixta'
quaSanctae

Patribus
Stiltingus

placuerunt,

non

fabulae

nionem, qui Fratres Domini Jacobum, Judam H Sl Qem duodecim Apostolorum numero
exclusos
volunt.
el

rum
est

compendium
libris
...

exhibet,

Historiam

duobus
alter

quoque

complexus

Divinarum

potissimum

Lit-

Basilius Seleuciensis

Isauria eoiscoous episcopus,


est
ilt< alter

terarum

SS.

Patrum

auctoritate

decertat,

quorum
de
noluit

de gestis s. Theclas
Illum
...

ac adversariorum

argumentis

accurale

res-

miraculis.
.1

praelo

dare

StiUingus gi
,

pondet.
dio
aevo

Norat

quidem,

Latinis plerisque

me:

fabulas

eo
et

suam non

contentas

ex

noc

arrisisse

sententiam
Historia
,

at

vero

Sanctaa

beneficia
s.

cum

fabulosa

Apostolorum

miracula 'nonnulla
1

quas
innixi

recensuit.

Vitam

Abdiae Babylonu

nomme

Theclae
Vossius,

Basilio

conjudice

circumfertur,

scriptam esse,

negat

quem,

Stiltingo,

K.

P.

JOANNIS STILTINGI.
Mitto

XXIII
diligentia

Slillingo,
ca,

Tillcmontius
de

recte

refutat.

morum virorum
ligendi

qui documenta colstcicrit

AUCTone
J.
li.

qusB

Thecla

Metaphrastes ct
,

Nicetas

negotium susccperunt. Quanto ea


,

David
salis

Paphlago

scripserunt
fidei.

quia
e

nec

illa

Stiltingo labore

abunde prodit

rerum controin

probaUe sunt

Itaque

sanetorum

versiarumquemultitudoatquevarielas;
tractandis
ita

quibus

Palrum asscrtionibus Sanclrc


contexuit.

gesta

uteumque

vcrsatus est, nt nihil praetermiserit


prae

Magnis

eam

Laudibus

Epiphanius,

diligentiae, nihil

oculis

habuerit

praeter

Ambrosius, Gregorius Nvssenus, Bieronymus, Methodius aliique extulerunt; quibus licet


reclamantibus, S.
meniiiin
,

invcntionem
dcfuit

defensioncmipie

veritatis.

Non

lamen ex cruditorum
vir

Ncapolitanorum
pauca corum,
:

Theclam
luigius

merum

esse

fig-

iiuincro

egregius,

cui

non

scribit

Lutheri

discipulus,

qua3 Stiltingus asscruit, displicucrunt

videri ea
ct

sed a Stiltingo mcrito vapulat. Martyrii titulum


s.

possunt

'ii

Vctorum Bononiensium

S.

Januani

Theclae

nullus merito denegeret; an in ipso


obierit,
:

Sociorum
Neapoli
edidit

Martyrum
Cl.

vindiciis

repetitis,

quas

certamine mortcm
tis

nccne,

haud saeo-

Alexius

Symmachus
expenditque

Mazochius
illasStil-

constilutum
sententia
,

cst

prplacel S(ilimg<

anno 1759.
:

Vidit,
sibi

rum

qui

Sanctam

post

ignem

tingus
si

nihil

tamen

immutandum

censuit,

ferasque superatas
tradunt.

incruenta

morte
sua3

sublatam
super

pauca excipias, quae in

Supplemento lomi

Quamdiu

converMom
;

VIII Seplcmbris pag. 78-5 correxit.

Nec dubito,

unde ejus obitum lixil fuerit, non constat aut sub iniiium secundi. Ceterum saeculo
i

quin

eadem

p;iriicr

sinceritale
si

correctionem

pluribus adhibuisset,

multa
siis,

quoque habet de Sanctaa


miraculis
,

cultu, eccle-

sparsisque
reliquiis.

per

Germaniam,

set.

quidem plura a se orta peccata, compertum rogniiumque habuisCeterum vindicias vindiciis non o[)pono
:

[taliam et Galliam
idnn eorum

judicio suo aBijims lector utatur, cujus arbitrio

42
gesta

Quemadmodum
ntque
elogia
ita

commentitia Sanetorum

remomnemSiiltingiisipsc permisit. Prodigiosam


sanguinis S. Januarii cbiillilionem
accuratc descripsit,

mnocentiam,

saepenumcro

proscripsit
,

non solinn
hetelide

Sliltingus,
credidit
,

et

muneris
lueri

sui

esse

merito
,

verum ctiam advcrsus


luculentum
adeo
pro

corumdcm
falsorum
S.

i.moccntiam
rei

si

rodoxormn

quos

quando

criminum
Pontificc

agantur;

Catholica testimonium

male habet, cavilfos pie

quod
xiinc

in

Liberio

Romano
multa

ma-

validequc dcfendil.

praestitit.

Praeclara

hunc

tum
et

ante,

tum

post exsilium

suum
nemo
passim

gessisse,

foriilcr

polentissimis Ecclesige Catholicie


restitisse
, ,

hosibil
:

tibus
at

Arianis

inficias

Ariame

haeresi

injustaeque

S.

Athanasii
,

IV.

Quidduobus postremis
et
\

damnalioni
silii

subscripsisse
victus
, :

dicitur

e.\-

Septembris
i\

Octobris

toe<lio

id

vero Stiltingus negat, dare


,

sat

eerium esse
nec

conaturque eviclum

Liberium
disse
,

Ariame impietati

manus

<lc-

ihilosegniusconficiendo tomoVIISeptembris
:

nec

Athanasii

damnalionem suo umQuid igilur? Nonne


Athanasius,
litterae

incubuil
Chrisli

ejus

in

primis

est

de S.
:

Cleopha

cuophmet f,m,MI
ss.
'

qnam
Liberii

calculo approbasse.

discipulo commentarius

S.

Cleopham
lere

lapsum
et

Bilarius,

Biero-

Fasti Latini juxta ac Graeci laudarunt, colilque


ut

nymus
testaiimi

ipsiusmet
faciunt?

Liberii

abunde
nomi:

martyrem Ordo Teutonicus. Gesta Sancti


sunl
,

Magna
sed
Hilario

hic

laudari

incerta

praeter

ea, qua3

in

Evangelio

na,

ait

Stiltingus,

nomina
citantur,

tantum
ab

cap.

wiv Lucas

expressit.
in

Apparuisse Christum
Lucas
el

etenim

quae

ex

inepto
epi-

Cleophae eunti

Emmaus
:

.Marcus

calumniatore

potius,

quam

ab

erudito

indubiiatum faciimt

ai

quoniam apparilioni
ad

scopo proiecta videntur. Spuria similiicr sunt,


qua3 ex
Liberii

huic alteram quoque continuo adjiciunt, Apostolis


cinii

Uhanasio

et

Hieronymo

ad

probandum
ad
Liberii

Hierosolymis factam,
socio sesc receperal
;

quos Cleophas

lapsum proferuntur. Quod


sunt eae

qufcritur,

num

el

liiicras attinet,

numero quatuor, quibus


si

la|sum

suum
al

Liberius,

vere

illius sint,

pro-

huicadfueril Cleophas?Non id quidem Stiltingo vidclur. DecognalinneClenphiecum S.Josepho,


Beata
Virgine,
el

Btetur:

institntosingularumdiligentiexamine,

Christo
;

Domino
qua de
rc

major
multa

Stiltingus

non obscura

in illis sibi vis.is

est

de-

inter eruditos disceptatio

Slil-

prehendisse falsitatis indicia. Easporro opinionis


suoe rationes

tingus.

Proximas
gestis

S.

Firmini episcopi

martyris
illius

commcnlario suo COmplexus

cst

illustrandis

curas impendit. Varia

quae eruditi Lectoris attentionem solertiamque

A.m.i recenset, inter se

comparat,
in

in

eorumque
quod
in

mereantur.
prvUgiaque

latcm
viiio sii

inquirit. Est
;

quidem
ul

illis,

mateoppugnat* (;ino

43 Hisce accedit de S. Januario Benevcnr|11S( ()po c jusquc sociis Marlvnhus pro.

sic

tamcn
:

omni

probabilitate desti-

tula

non autuu.rl
in

<|u;c

a.ilem .n.nus probabllia

""'"'"

iixa

lucubratio;cuiadornanda3adjumento non modico fuii niiii piaetmumlieaexcellentissimae

credidit,

Annotatis assignavit.

quo

Sanctus natUS,
esl
:

De tempore, quo marlyr.o coronalus,


circa

civitatis Neapolitanae liberalitas,

tum

cruditissi-

controversia

natum .pude.n

medium
S83CUli

XX[V
AOCTORI
J.

ELOGIUM
passum vero
290.
s.
soribit siib Dioclctiano

siBculi in,

Rumac
fidem

prsedicanti

adjolorem

exstttisse.

Colos-

B.

Firminum Prsesulum suorumcatalogoPompelonensesetAmbianenses inserucre- Ambiani quidem Sanctus sedem fixit, vitamque beata morte finivii at nulli singulari
.

eirca

annum

sensibus qnoque aliisque Asiae Minoris populis


Chrisli

annuntiasse fi^niiaic episcopali

auctum.Stiltingovaldeeredibileest.qaamquiiin,
quis Apostoloram hancipsicon.ulerit,

obscurum

ecclcsiae conseoratus luit.

Ita

jam pridem Bolteste

sitatqueoccuItum.IdemnesitS JoannesMarcus
Barnabae consobrinus
el

landus censuii, cujas argumentB Moretus,

S.

Marcus Evangelista,
aliis

Stiltingo, aut dissimulavit, aut irrito labore dis-

an alius,

disputant
rc

eruditi,

alia

epinansic

solverestuduit DeSanctiperGalliam.Navarram,

tibus. Sfiltingus,
tuit,

mature expensa,

sta-

Hispaniam cultu et gloria posthuma multa quoque uisscrnit.


Bvttbh Pimufi-

ut

utraque quidem sententia

probabilis

gj^ a( neu ( ra cer , ai liberumque cuilibel

relm-

45

Eusebii

Pontificis

Romani
:

sanclitatem

quat, senlire,

quod

voluerit.

Ad hc S.

Joan-

Martyrologia non pauca testantur


exploratus
esl

haud aeque
Junii,

ncm Marcum cum


icro

Joai
:

Senioresive Presby-

dies obitu s.quem

modoxxi

confudere nonnnlli

modo xvn Aogasti, modo xxvi Septembris, modo n Ociohris fuisse, varii Ponlificum catalogi

veram hoc nomine

aon

alius Stiltingo videtur,

quam Joannes Apomartyrea cMM. fl

stolus, designari.

tiqua

prodidereised Martyrologia maxime anm diem xxvi Se mbris conspirare, Siil1

47

SS.

Cosmam

et

Damianum
esl

msigni semper honore prosecuta


cidentis,

'"" '""I "' standam arbitratar, S.EusebioPaghtsMelchiademi Ioanno310, modo3l,success?sse, scribit, al anno 310 et
suscepisse Eusebium el una cum vtareliquisse,magisSliltingoprobatur.Ceierum

'"'" us

camOcet

tum

Orientis Ecclesia. Certaminis sui

socios habuere SS.

Anthimum, Leontium
sui

Euprepium, sed hos nominis


Ioage superarunt.
investiganda

Fonlincatnm

celebritate
ra

Nihilominus

de

illis

habuit,

quam
i

pauc,ssna hujus Pontificis

pro cerlis enarranprimis

gesti
ill

.otuerunt:

da

vero apud Anastasium de partim mcera part.m falsa pr

qu*

Sttilingus.

Antiqua
,

Lalinorum
est,

guntur,

at:invennostri

Grmcorumqoe qneSanc.ornm

menta scru.atus

inde-

tamesse
b

,ii,s

tempore

Domim

elogia.variosque, quibus annun-

Jesa

tianlur, dies excerpsit.

Chrs.,erucem,auctor,nostrofab
efu
11 "" '" "i:;;,"":;. Sab '"
;
^ 1

st.aP,
Drid

fidemqne discussi.
fabu,is

;
'

ab

rr r
Euseb '
p
e,

San "ce

om,
sentiri

M ~ !
:

Tum Actorum ordinem horum quidemaliqua pro

**

UZ
as-

eliam,

baptsmumsuscepse,qu
no

qna, non vidit, improbanti


C
I

n Ac.is ejus apud

om
,

haud
a,

potuit.

anuarn pag. 944


'

945

legitur,

ipsos

.,de
ila

his

US rabu,0Sum '"

Me

autem ad Sancos gium BasilEm

'"

'""<"' --efuta.

ad xvn Octobris

habet. JVi

mnl SanctoZ
'""

KSKTSStSrJSa FFrV*Cm Zl r?
um.
I

ab *

;:

lilior

,,s,',

judicium.
esse, probarun,

ir

,:,:,,,:,;
,

a.ii, e

erudiii passim

qidquid
riter

si. ,,,

decre.is

mullis,

quj

>-

^toD
tum.
III

nomine circumferun.ur DocumemumTr Hos de gestis S. Eusel teptaZmqTod


asusPa,
,

*^**^^**~rm*m ^ W ' jE ^t * ^ ^
r
*""""""
-,"
;

"W

"

""

""'""

">'-

'""""""

l As ' a ' alterum


Al:

""">""""'
1!

""

'

"'

"

>""""l"'

'"

'"'"""^'"l

adeptisunt. Hoic

ripsit, edidi.

Addendis ad annum 357


,resbyter
,

S-ause,

tribuit. Colitur

precinue Eusebius

Lateranensique basilicis
Joanni* Mnrct.

Z.TZ 2?"" "^ HiT ^ ^ T" *^T , J ? ^TS, ^


ueBaS
v,,,,

ac"

sed ouod

Sl,lt,n 8 us
'

'

ass '8'

agnosce

'

l"" :lL

l)e -

"'"','

'''

'

""' ouatenus "cuit, martyrii


Sanctis lempla, sparsas P e qu ^editaprodigia cul-

(6
lor

De

S. J
;

'l" v,
A
,

l,:i1

"a

,,,v ,s

STBSiifii

;""'

,'

excitata
,ueis
'-

eatum

52 :,:'::;:
liscipulorum

wbis
r:::;:,:;:.;,;;:;,

^
'

**-.
"'"
""'

esse, vensimile Slillingus putat. ita ut oi

dereChristum,abeo,
uero aggregari
,

suorum
,.
'

,; ,,,,
tolor

Christine

an

\J V
el
;

Abiisse illum una ,

4<c
auxt
,

^ f^Llw**-"^" " ""' """: v


S
1

'.

^ ^ "''^" s
8
""
-

<'<<*

Paulo

eu>am,inde,

h.

Cypr

reeessisse,el ,.,

1iT^Z,
Decaasa A\J<*

Barnaba

\,,'

"
T"'\
ramen

^ m""" ,'^
/

Scipula
'

"'"'

^"""" s s P ,endore ' ue P r *s, " u ua maxi'

"

'"">
1

^
' 1

'"

""""""
-

'

lymame erevereum \
:

'"'""'" neque '"'^


s " " "' l:
; '

'

11

" 11

neque

stolorum Acta testahim faciunl


sus nihil certi habetnr

r n,reauenteni

prajconem, anttquioribus

M: '">'" U

eausas tamen

assiZu
ri||| ;

-^varias,,
Certu

ri8

jec.urisnSSC

,,.,

eBt)

%?! '
ebus

'^ "-"

quceler.spra3stant,diem xxvn,
,

;""""" ,S

''

^^
vivendi

" legi, SKltin-

sed

Ba ' baC >'l-

*pettisse,aePaloetiZfiem

m !^plS T.
Palaestma,
abi

,,,,8D,,,t

""">""
fecit,

Bnem

cultu

R.

P.

JOANNIS STILTINGI.
et

XXV

cultu

non

caruit.

Sanctge

Virginis natales

Horum
Vilis

gesta e snrris

cum

Vcteris,

tum Novi

AUCTORfc
J.
II.

gesia e\ Bieronymi operibus

maxime

collegit,

Testamenti voluminibus, e sanctis Patribus, e

quorum
naia
ruui,

liaec

praecipua

capiia. S. Eustochiura

Sanctorum

rerumque

ecclesiasticarum

circa

annum 368,

paterno generc Julio-

scriploribus operose eollegit,

s&teque
cultus,

digessit.

materno vcro Scipionum Graccorumque

Multiplex esl
Oricniis
ci

SS.

Angclorum

perque

progenies.

Primum quidem
a

S.

Marcella,
vitae

iciii

Occidcniis oras longc lateque difluin

vero

S.

Hieronymo usa
teneris

cst

magisiris.

bus, Celebres
briel,

primis

suni SS. Michael, Ga-

Virginitatem
vitque

unguiculis coluit, orna-

Raphael, Angelique sive privatorum ho-

perpetuo. Circa

annum 385 una cum


matremque
nata
in

Paula

Urbem

deseruit,

Pa-

minum, sive urbium regnorumque Custodes, de quibus proinde disseruit multa seorsim. Varias
Angelorum
apparitiones, praesertim S.|Michaelis
sive in Chonis. sivein

laestinam comitata est, vitae reliquum in

Beth-

leem traductura annos


deinde
in

vix

ivii.

Quam
fuit

monte Gargano,

sive in

deliciis

habuit unice,

perennis

monteTumba,
tur,
ita

qui

modoMonsS.

Michaelisdici-

sanctae matris imitatio, exercitatioque virtutum.

earumque
sinl

icte profert,

quaequamquam non
emendaadeo
merito

Litterarum Hebraicarum perita, multaque pollens S.

ad veritatem exacta, ut nulla


fidei

sacrarum Scripturarum cognitione auctor


iuit,

tione

indigeant,

tameu

non

sunt

Bieronymo

ut

varios

in

Scripturam

profligalae,

prsecipua

rerum

capita

commentarios exararet. Post carissimas matris


obitum, cxstructi ab
illa

revocari

in

dubium propterea possinl % Ecclesias


Angelis
variis
in

virginum monasterii
lustris fa-

quoque SS.
Iium
tui

locis ereetas, fide-

curam
cile

suscepit, gessitque prseclare


ac

peregrinationes

eorum honorem

insti-

tribus,

ritorum

plena

annum il!) memortalem cum immortali vita


circa

demum

solitas, aliaque

non pauca recenset etscitu

digna, et fovendm augcndaeque morlalium erga


beatas
illas

commulavit.
et

tnenles

piel

iti

ac

venerationi ac-

FautU

llt-

19

De

S. Fausto Rcgiensi in Gallia episcopo


ivi

commodata
spectal

quam maxime; quo potissimum

Actapo-

tnsimun
rit
.

ad
dige-

diem
it,

Januarii
coli

jam paucis
iii

Bollamlus
sua
die

multitudo Hla beneficiorum pene innu-

cuiii

illum

ecclesia

mera,

qnibus saepenumero clientes suos comsaeculis Stiltingi

xwin Septembris,
diem
s.

inlellexit,

atque in

hunc

plex sunt # quseque suis digesta

Faustum translatum
gesta

voiuit; cujusde-

commentarius exhibet.
51

siderio
cti

non modo Sliltingus paruit, sed Sanmulio


Id

Ut odium verilas,
paril

iia

saepe

virtus

invi-

ettus.Bi$n'"i moutt

etiam

uberiore stilo,

quam
pri-

diam
i

sensii id s.

Hicronvmus
'

lu-desiic

^ nibxu

cnmmenUiriK.

Bollandus, exposuit.
mis,
vindic
iii

uutem
labc

sategil

in

noctor, vir omni laudum


buil enim,

genere summus. Ha-

ab

haereseos

Fausti

doctrinam

cum
qui

viveret,

habetque hodiedum
Doctoris
dictis

iivt,

s.ui

litatemque defenderci ailvcisus


Multi sane

advcrsarios,
factisque

integerrimi

nonnullorum

insultus.

Faustum

se-

labem aliquam

inferre

studuerunt,

reum, vel suspeclum saltem habuerunt. ExOpere Fausti de Gratia ei libero


mipelagianismi
arbitrio

hodieque studcnt.

Quid

vero

causas

eorum

plerosque eo impulerit, aliorum considerationi


relictum Sliltingus voluil
:

congessit
i

mulia

Suarezius noster de
v, quae
:

haud

ita

tamen sive

divina (iraiia part.

prolegom. 5, cap.

ab haereticis, sive

Catholicis adversus S. Bieprolata

semipelagianismum sapere videantur


illa

verum

ronymi

mores doctrinamve
<-;i

neglexit;

Stiltingus,

:nii

non recte

Suarezio intel-

quin suis

locis

commemorarit, examinaritevoluta autem S. Hieronymi


scri-

lecta, aul

sensu probe Gatholico exponi posse,


variasque
ipsius

que

singula.

Posl

contendit,

Fausti

assertiones
vi-

Opera, nec
pta,

non neotericorum de eodem


in

adducit, quaa

semipelagianorum erroribus

non invenil ullam posi baptismum

sancto

deantur plane conlrarise. Damnatos fuisseFausti


libros
in

Doctore maculam, nullum rjus dicium aui fa-

Concilio

Arausicano
licel

in

Historia

<tum,
certe

quod nequeai defendi


excuxari ut bona

ui

laudabile, aut

Pelagiana
el

Norisius censuit,

illius

cultura
Concilii

intentione

commendan-

sanctitatem

agnoscat.

Ai

nihil in

dum. Ubi vero factum aliquod subinde occurrit,


undc
lamli
arripi

Arausicani canonibus, quod quidem Faustum


fcriat,

utcumque

posset

Sancto obtrecassignare
Sancti

StillingUS invenit. Immitior in

Fausium

occasio,
est.

justas illius

rationcs
nulla

Tillemontius, qui non semipelagianismi dumtaxat illum arguit, sed doli etiam atque superbiae,

conatus
Vita aul

Cum autem
antiqua aul

ex6tet

satis

accurata, ejusgesta
ipsismet

atque adeo indignum judicat, qui sancti-

alque

virtutes,

cum
im

ex

Bieronymi

talis titulo

decoretur

sed nec hunc Stiltingus

Operibus potiss

collegil

atque digessit,

missum
il.

fecil

absque responso.
VIII

tum
postrcmus
cst

ex Augustino, Paulino, Theophilo

Alexan-

nniiir r nirilS

50 Tomus Septembris

drino,
logis,
vel

[nnocentio Papa, Sulpicio Severo in Dia-

HU

ehael eeterit-

cormu, qui, vivo


runi,
in

stiliingo, in

lucem prodie-

Prospero

Chronico, aliisque pluribus


coaBvis,
vel

ijw Ingelti

quo elucubrando industriam suam,


non
magis desiderari

sancto

Doctori

certe ab ilhus
intervallo
dis-

operamque indefessam
passus
bris
S.
i

aetate

haud

magno temporum
proUxior
sit,
el

est,

quam

in ceteris.

Michaelis,

ceterorumque

Diem xxix SeptemAngelorum


voluit.

junctis. Plura in hujus

commenlarii laudem qoo


ipse

addo, quod

el

sese asquo

Ih.ii.ii

Ecclesia praacipue consecratum

prudcntiiiue lectori meritissimo

commcndct.
52 Prae

XXVI
101
r

ELOGIUM
erat lolci

52 Prae manibus PP. Hagiographis


II. i

etiam

litteris

consignalam

cum
j.

ili

vinae

J.

aliiioue non-

nniiuum.i
octobrit.

mus Oclobris, cum summoeorum luctuStil. (" e us e vivis exeessil. Afque utinam non hunc modo perductum ad Bnem, sed el plures alios
1

.'

Providentise placuit
viiae

cum
,

ad laboriosee piieoue
i>

aeterna

praenn.n

uti

confidimus,

evo-

care,
jactura

magna

quidem

Actorum

nostron111

Viro de Snnctis et Aluseo nostro optime merito,


vitaque
longiore

atque dispendio.

dignissimo videre

licuissel

Luciilirationcs

jam

aliquot de Sanctis ad

diem
dc

Oclobris boc lomo relalis paratas prselo habebal


;

quas

intcr

non poslrenius
marlyre
ci

csl,

qui

APUT

S.

Piato presbyicin

Tornacensium

Apostolo inscribitur commentarius. Frequens

quidem
non
S.Piali

illius

in

Martyrologiis mentio Bt,

al

coilcn,
a s.

ubique loco annunliati.r. Corpus


Eligio Noviomensi

'

hnPM dDOr eS

Slillinffi ICIiqUI, vIp Slllllllgl rplimii VII"

Tornacensique

tlllCS, |)IUS

obituS.

episinpn
ficcipic

mvenium
ita

esse Seclinii, liquet, magniat

rccondiium
inier

de inventionis tcmFigi nequit

Jlit
hi

pore non
ante

omnes convenit.
Clodoveill,

quidem laborcs ejus fuere

litterarii

moijtem Danmerti regis,


ante

Laboriimsuitingi
I

teste Stiltingo,

nec
tertio

rcgnum

cujus
fulsit

anno
Eli-

quibus nullus dubito, quinapud bonosomnes! d amanles Sanctorum gloriee perennem lau-

Iterariii

" domeilicat,

episcopali
A.i;i

dignitate
Piati

primum

dem
mine

sil

eonsecutus.

At

n<

solum

,,-

gius.
Sl

S.

haud

admodum
;

vciusia

vivet
Viri

apud

nos,

""

vigebitque

perpetuo

'"

lamen

vetustiora

quse

ipu.m-

opiimi

quamAclisSS. Luciani el lonii in multis consonent, de S. Piaio tamen primitus conscr


wdentur.
Sancl.
episcopatus,
.doneis

quibus

memoria. Quid enim dc ceteris rem nostram non parum promovit'


de
rei

laboribus dicam ? Quid


>,i
,,,,

nostn

.,-'

quem anonynon
evincilur
ii.-r

mus

et

inistratione,
il

al.qms asseruit,

ribus gessil ! Quid de


,,i.

ribus,
>

argumentis
''''

Saneh
aut

quam annis pluqu susceouid


da
fi.m
Imsa

palsestra

vens
;

sc-

longa
si

et

d.llinlia

"

ejus

'

"" sse

tosT
'"''.

Kalenms
<luc

n, Oc.obr.s,
"'

^
,

vicinia
S

annus vero,
""
2
' :

nos.ra,
vi "" l,; '""'

quando

perperam

temereve

''

"*

c nsemnd
'

Ac.a

""""' l,,, Mar ,


S,

"
l;

luen<tea

"""-

"
,

,e?Tai tenlum

'per*inredomeslfcaposuit, *. .,. !,
,

lyrolo

"" se "

f
abula
est

&*"

lum

sic administraba.

utri

,
liberalis

non

,.

pndem

mventa. Certus

celebns
no.i

Sancti

cullusj

corpus

autem Car-

integrum incorrup umque servari


ait,

Rouillardus
servatas
reliquias
S.

Stiltingus

hau

,',,,,
Sac

S
i-..
' , i

rem

litterariam

sumptus,
'"

eral

el

'

"'

""""
"'"'""

"'"

B C, rum

u8um
,088e '

vemmmm
"''
;

pene parcus;
""
;

"V","

alibi

etiam

non

paucas

"

'

paupenbus erogan, pene effusus

sic

li

FrancUci

i3

Nei

buic ,omo, qui

ictit illustran-

Operisnoslri s

di* tmmoritur.

praquadragesimumseptmuses
rior

labor

industriaque
,

defit.
atus

ajoraque medilantis'
stiva

2 wLZZ
I ,

^ Z
'

""V' ,!"^ '""^ '""' i""'T\

'""

''"'"'""^

DaCl

^
s

"'

Beire

""*-

,vandis

<**

"7

abrupisset.

Ul enim erat
,

rerumnZ
arduum
erat s.
,

dus,

prom
'

ndis
nlns,

Sanctorum letfe
magis
BagiogSaphis

-I1-'
"
(

opus

S S^
",

l-Pgni
intelligebal
:

,,,
.,

illustranda

nimirum
Octobris

J.
'

^ ~ ^lZt, ^
;

',

T" ?"'
!

^
,

"
'"'"
'

" "
""'

"*"
'

""'"'"-

""'"

^
1

'

'""""""
>h:

"""'"''

^
1

""""""""
"""
'

femS

""?

^" ^

"

e gessit,

,',
'

"

'

-I
"'

diem

f
1

"

,,.

?"

nn
.,

s
|

^a
,

Sanctorum Opus su
celeritate

provectum

an

Seraphici

oris Acta,

rerum

detet
,-,

;irl;

" Il "'" ""

gravitateque foecu,lisceptatione
fa-

d-

'

*"
eo

tor

caust
,,,
,.,,
'

'aque, relicta
.,,,
,

hujus tomi
vires

absolvendi

socus

cmpit

Sm t. ^ "V ^ 2
SuDI
,,,;'.;.
1
.

2
"
,

""

'""""

"

""
;

M
de-

"""""'"

nesnenosque
dignitate
ir,-

"t?"'
D,nIl0lhecas
' :

inteDdere,
otaret,
' I

rem arduam pro

^
,"'

>

1 uaa

^
"''"

tvpsllectUU
littcrarta

monumenta
Dermulta
'

"'scussit,

illustraretque
-

commen.ario,

aum
absoluto.

""'"^
laborc

TT'
L

omnibus
improbo

I lamque,

evoluta

immensa
deprolixi
,,-,r r

pene auetorum monumentorumque mole lineatam animo non modo habebal

,'" ."""'""'

1^
a
'

"" |Ue
v
-v

auB

illu8lra -

*''"""' f"
|,n " (
''"

*'
li

'l"' s

<

eraditosque
honorifice

auibus

commentarii materiem ordinemaue


'

'""""'. '"'"

a?
n0rum

'"nere

''"'
'

hanilus, ue l

'iberaliter.

Vieunte
a-

esset,

si

Augustissimam

"

"'

"ricem Mariam Teresiam (quam


utinaiii

R.

P.

JOANNIS STILTIXGl.
\ubris,

x.WII
simi.
ea
.\t

uLimim
slriaci

DeuS Ronuini
universi

imperii
diu

orbisque

Mii

praefixae

nec his conten-

bono

multumque
licuil,

servel

ius

egregius

Pontifcx

denuo

ad

Gperis

J-

incolumem)
unde

non

modo

affari

verum
quibus

noslri
licis,

commendalionem
i|ui!ins

litteris

suis

Aposto-

etiam ul Maecenatem
rari
:

munificentissimam venebeneficiis,

augustae
feslo

virginis

Pulcheriae

me-

immortalibus
pientissimseque
obstrictos
Pari

moriam annuo
Regularibus
i

recolendi

tum Canonicis
it:ttis

praepotenti

Auslriacae

Domui

usitanis,

inm

Soi

nostrae

nos aeternura

profitemur,

eumulus
ifica-

di

libus
,

ubique terrarum
e;i
,

degentibus coinserta
voluit,

novus
tione

accessit.

benevolenl
Benedicti
el

piam
nt

fecil
illa

inquam
IV

illis

ad

summi
Romae

Pontificis

XIV
vouditos

legi

lom.
,

Septembris
;i

pag.
i<

778

colloquium non semel admissus, imo


catus
viros
ritos)
esl
,

oso

malim

qui,

quo
in

erat,

in

ei

verecunde
ui

recitari.

quam Quo
,

me minus
illud

nt;isse
est,

eflectum

amore, hunc etiam

nos

(licel

immetesla-

Sanctorum

Actis

unde

eorum

famae

Opusque nostrum
voluit.
iii

non

obscure

liiniiiiiiii)

merito

timeri

poterat,

splendor

hmi

Jam
nos

pridem

quidem
ex

paternum
litteris

major
noliro,
t;iiionis

aflulserit.
i|uis
ii;i

Bsec autcm

dum memoro,
aul

Pontificis

animum
:

ipsius

interpretetur, quasi

oslenlibi-

exploratum habebamus
oslenderal
probavit.

;tt

quem

verbis

anle

causa,
sinl
illi
:

aul
nl
<

cuipiam
-

insultandi
;i^,

absens,

coram

reipsa

luculente
\;i-

dine

dicta

>

unice

ul

meut

Etenim non modo bibliolhecam


adeundi
jussit

ritam
ita

illaro

(audero

tribuaro,

<u jus,

ticanam
etiam
nobis
rabal
esl
.

copiam
aere

fecil

sed
,

mulla
usui

faciam,
.'.7

merita sm> jure


igilur
in

requirunt.
fuere
sive
Stiltingi
la-

suo
fore,
;

describi

quae

Plane

magni

o^us

vinuti-

eruditissimus Pontifex

non igno,

bon
sive

s,

quos

rem nostram
contulit
:

litterariam,

quo
rates

nomine perennes
habemus.
tenuil
;

illi

ul

par
ea
in
i<

domesticam

nec tamen

horum
condi-

Per

annum

fere
finito,
J

magnitudini
cessil
;

virtulum
el

ejus
in

magnitudo

peregrinatio

quo jam prope


uDCci.ni

de quibus

supenoribus jam
est,
el

Belgium

rediil

anno

mense

ul

ctum
Ordior

subinde

aliquid
;il

porro

ilicrtur.

unde discesseral anno hdcclii mense Sepiembri.

aulem
virlus

impenso orationis
,

studio,
insti-

keno

Reducem una cum P itineris socio sanum


remanheranl
collegae,

Constantino Suysei

unde
tnii

omnis

quam

in

religiosi
'

incolumem, qui

viro desideres,
I
I

velul

capite

fonte

pro-

domi

summa

laetitia

e(

manat.
e

igitur sese

summo mane
,

proripiebat

gratulatione
t

exceperunt.

lecto,

mox
in

ad

preces

divinorumque myscorpore

uutei fama

'

'

Quam
Mosei

denique
fama
:

de

conservanda
fuerit,
iil

tuenspein

teriorum
convolabat,
stris

meditationero

animoque
legibus no-

tnsignis cura

daque
eimen
vulgus

sollicitus

iisque prseseriptum

habe

sparsus

fuerat

hinc

inde

temj n-

accuratissime

adiropli bat.
;>

Bic

rumor,
tanti
,

Benedictum
amplius
quanti
in
;

XIV

summum
San
ante
;

recte secusve factoruro rationem


ipse

se

exigebai

Pontificem

haud
illa

facere

severe

hie

vitandorum defectuum, hic


leges
sibi

ctorum

Acla

feceral

exercendarum contra virtutum


l.ai
;

fere-

deferbuisse
pienses

illius

Hagiographos
illorum
habere.

Antverper-

bic
;

piis
lii'-

in

Deimi animi molibus indulin


;.1

amorem
oiim
l

nec

labores

gi
.

bal
lrM1

omnem
ul

Chrisli
illius

vitam

menlis

inde,

"

gratos
|

/Equum non
ejusque colle
fauiae
tol

intendebat,

exemplar mores
Binc
nihil

videbatur
gis,
lisque
ut

nec eral

Siiltiu^o

suos
geslu
iiiin

aclionesque

compoueret.
nihil
in

in

Musei

qualicumque

tan-

dissolutum,
iii

leve

aul

inconsidera-

decessorum

suorum

sudoribus partae
aflerrent.

verbis

nihil

omni

actione admit-

hujusmodi
\rr
simi
,

rumores
pro
iisquc
uihilo

detrimenturo

tebat,

quod
,

aul a

ad modestiaa leges non essel

vero
in

putanda eranl
versatissimi

gravis-

exactum
Binc

aul

rcligmsn

gravitate

alienum.

rcbus

Pontificis

consecuta

pariter esl constans quaedam

auctoritas

atque

judicium;

quippe

qui

in

si;il)ilis(|in'

tranquillitas
et

animi, rebus suis semversaniis assidue,

evolvendis
el

perscrutandisque Sanctorum
bene

Actis

per
jn

intenti

secum

Quo

Bistoriis partem

magnam

Iriviteeta-

nmnere

constanter

adeo

atque
orationi

religiose

lis,

nostroque
Prodieral
,

in

Opere

perlegendo

multus
ter-

fuiu
tius

interim tomus

Septembris

versatus est, ul rebus ^'\> non


contraxeril

praescripl

tempus

modo non
,

impenderit, sed ne
ejus

oujus exemplar suo collegarumque com-

quidem

quantaeumque

hu-

mimi

nomine

Pontifici

offerendum
quse
Belgio.

unaque
Quas

meris negotiorum multitudo molesque incumberet.

indicanda

siilim-u>

curavit,
in

de mutata
ut

opinione
Pontifex
ter

spargereniur
inteilexit,
,

rei

insolentiam
|

vehemenPontifex ad

58 Confecto hoc quotidianas orationis penso, quod ul sacris operaturus templum adibal
:

st&

admiratus
appellal
)

fabulae

uti

illam
,

rite

faceret,
,

omnero animi vim eogitationempoterat,

ipse

fontem

detexil

datisque

que

quoad
el

una cogebal
"
,

<;<

porro

Bagiographos humanissimis

litteris,

nebulam
penitus

decentia

gravitate
,

pietatis

ardore

rem

omnem, quam
imii

Actis noslris,

quos nominare

divroam

faciebal

ul

facile

appareret,
tolibus
,

quibus

necesse

esl,

tentaranl offundere,

agitaretur intus
iii

in

ani

similesque
t<

dissipavit.

Legi

illse

possunt tomo
I.

I\'

Septem-

adstantium animis suscitarel.

l**i =*

Sacro,

Oclobris

Tomus

eo

WYIII
eo

BLOGIUM
ibat, ubi

mo\

suspiriorum suorum testem,

teros,

quorum
curas,

promovcndo
vigilias,

pro

viribus

praeter

Deum, haberet
illi

neminem

Quamquam
hora ad
ageret,
il

gultui^

labores,
se

industriam,

autem

libernm esset, qua

vellet,

cogitationomque
ll]m

omnem,
Difficiie

denique
esset,

to-

aras progredi,
ipse sibi

certum tamen, quo

impendit.

enim

omnia

praescripseral

tempus, observabatque

persequi.
(io
....

summa
solemne

accuratione
eral
,

quotidie.

Nec

minus

illi

Esl

tamen,

quod quo

modo

Societatis <7M"r,r.

statis

pariter diei

artieulis ec-

hominibus
,

maxime
stiltingo

proprium
desideratum
habeo.
viri,

cssc
esl
;

clesiasticarum

precum
forle

pensa persolvere,

ncc

0|I(H ., (>
,i;,

nec
id

n,

umquam
causa
;i

nisi

perraro,

el

urgenti

de

silenlio

praeterire,

nefas
nol;c

Fue<pnhiis

suscepto
:

semel

more

institutoque

PU n1
C um

ncmpc ncc
propter
virtutis
erat,

iniimic

disivssii

tanta tanta

in

Viro eral muneris obeundi

eruditionem

multiplicem,

tum
in

diligeutia,

vitse

actionumque constantia.
publicis
sive
privatis

propter

exeellentiam

non
in

ni<><l<>

Quories
erat
iikk.
ni

precibus

sive

honore

sed

quibus etiam

rebus ad
uti

commune vacandum,
anlequam
e
vita

aderal inter pridiscederet,


in

Paulo
Forte

ab-

animee salutem pertinentibus ejus vohs, eumque suae cssci iu lii>


conscientiaa
i,l

<'<msi-

arbitrum

eral

domo, cum
\>\-rc>'<-

essent publicae
;

temjusta
illis

vehementer
abnuil
vir

optarent.

Neque vero
proximi-

plo
illi

nostro
c:
1

indictae

licet

autem

gemi er
salutis
a

Deo

plenus,

absentiae

causa

nihilo seeius
ul

que

amantissimus.
shnliis

Quamquam
collegae,

enim
vi-

interesse,
iiiiini

decrevit.

Itaque,

pr>mum
est
,

doille
;i<l

aegerrime

sese pateretur

avelli,

redeundi
advolal

copiam
,

nactus

huc
illico

dere tamen
admiratione
charilate
gotio

eum

subinde

nec

sine
et

festinus

el

sudore madens

viilcre,

mirabili

patientia,

templum
juncturus
stetit.
ii.i

properal
e1

suas

communibus precibus adViro pietas magno


:

per dies

etiam

plurimos
solius

huic

ne-

:ii

incumbentem.
civitatis
:

Ncquc
Viri
in

Antver
potuit

Etenim

calori succedens subito iriuns

piensis

arabitu

zelus

ejus

turbavil
se

valetudinem
habueril
,

ul

numquam
nonprin-

contineri

fuit

enim,
i

cum

pagum

quemdissitum
virgi-

deinceps
nullis

recle

fueritque

dam
statis

aliquol

ab

<

;<

urbe milliaribus
solerel

injecta

suspieio,

hoc

mali

fuisse

temporibus
illic

excurrere:
erat,

cipium,
haotenus
haec
lioni

cui

haud

diu

post,

sanus
Gesta

tamen
sunl
'a-

nniii

monasterium

quibus

qua

vegetusque,

succubuit.
:

sacris
nitis,

exhortationibus,

rjua

saiutaribus

mo-

in
;il

omnium oculis quantum ver hominum conspectu remotus


tribuerit,

qua
:

consiliorum

prudentia
dabat,

plurimum
torpentes
<'al<:ir
..<!-

otii

profuit

confitenlibus aure

studiique
IIOVll.

novit

ille,

qui

unus omnia

excitabat,

currenttbus ad

virtutem

debat, qui
sic

siu^nlis

Deo

placendi

serviendique
conditioni

59 Enimvero
reliquam
diei

diem

auspicabatur,
eral

nKxhim
tum. Nec

tradebat,

earumque

ac-

parlem
,

necessum

pari

commodatarum
dcsiiiii

sicjijnvhai

documenta
aiia
:

virtu-

cum
cimina
eranl

laude

transi^ere

virtutumque
,

spchaec

hnjus generis
sufficiunt,
ul

sed

edere

pene

perpetua

cujm
exempla.

nmliis pauca
inteiligat,
<pic
officii

isia

facile

piivis

consequentium

actionum
luoriinnjiir

fundamenta,
Et

quam
noslri
nisi

strenuam
non

fuissel

huic quo-

hsec

onmis

vitae

infimse

parti

operam
et

sane
cis

quotaquasque
multa

virtutum

est
<

ut

pau-

navaturus,
niiiii
(it

alio

superiorum
e1

voluntate

complectar,

cere,

neglexerit?
qui
i><'

quam Sermo illi


de

re

nata cxeret

menlem
Lustra

convertissel

studia.

moderatus
vel

jam

quinque abierant,
nostri

ex

quo
passis

j' /""/ c u

parcus,
saperet.
et

fere
se

vel

dootrinam

pietalem
praeclare
illo

Stiltingus
velis
<-t

per

Operis

aequor

demisse,
et

ceteris
ut
in

impetu
ju\t;i
:ic

continenti

decurrebal,
sliiihoruin

cum
ejUS

loquebatur
et

sentiebat,

cum
:ilt:i

cclccin

sccnmhiin

doctrina demissio,
tione
rent.

eruditione

singulari

animi

cursum
imo
fueral

vis

morhi

rcpcntina

rctardavit,

cum summa laude et testiniasumma modestia de palma contendePacis erat


a<l

rcprcssit

oninino.

Corpore
firmo

haclcnns

macilento

quidem,
supra

tamen
qui

et

scrupulum
qui
;

amans,

i<l

robusio,

lahorumque
penitus

eorum,

Vipa-

unice satagens,
offenderet
tur,
a<l
:

ne

quemquam
collati
;

verbo
si

factove
laedere-

rum
tienti.

noii

noveraut,
ejus

opinionem
Huic

nullus,

laederet;

Perturbari paulo
ante

valetudo
casu.

coeperat eo,

veniam

lacilis

benefieii
sui,

imstu-

quem
tum
V^rum^

liximns,
licel

qua-

memor, memor
diosus alioriim
cultor;
ccnsiis,
fide
;

acccpti

nc^li<:cns

licumque malo,
aliis

principio

tum
esl

ipsimet,

fuci ncschis,

sinecrns

:iinic;li;c

quoque
mature

minus
itum mcassnin
id

pcricnlosuin

viva,

spe

firma,

charitate

in-

videretur,

tamen

obviam
vires;

legum

praeeeptorumque
Mitto

nostrorura
in

rcluclanlc

arlc
et

inc<lica,

observantissimus.

pietatem

Deum
quem
picla-Irlinis
<<;

incrementum
gravissimi

sensim

cepit

cui

sub

Eucharisticis

speciebus
vischat

latentem,

alvi

<l<lorcs

Bufeinde

aocessere,
nt

:i<lorationis

causa

samissimc
in

eoque

tandcm

[.rornpcrc

vchcnicntia3,
(ul

tem

iii

Virginem
unice
;

Matrem, quam
pietatem
in

"iii.-rtis

inipliealisqne

visceribus

<pii<l<'m

habebat

caelitcs

vismn

est

medicis)

obstructisque naturaa

su-

perfluorum

R.

P.

JOANNIS STILTINGI.
sumjudicio

XXIX
luctanti
nisi

perfluorum
pserat,
rint.

meatibus,

his,

quae

intro

Cum
nihil

morte
in

nihil

eral

in

mente,
si

AUCTORB
J
-

viam

omnem,

exitumque

praecluse-

ore,

divmum.
ut

Hinc,

qui
co:

H-

Difficili

morbo pro medieorum


elusa

rpsum accederent,
gitat

pia

el

salutaria sibi

varii

generis admota fuerunl medicinaesubsidia:

suggererent,
inquiebat,

efflagitabat

identidem

at pervicax

malum,

irritos reddidit

medicorum industria, quoscumque conatus, Virumque


ad

Me
vox,

enim,

ad

Hcbc

vires

deficiunt;
et

qiMBSo,

opem autoiliumque ajferte;


motu,
ut

eo

optimum per acerbissimos dolores


deduxit.

extrema

quidcm
tus

pietatis

pro
vel

verbis

gemiex-

lacrymasque

adstantibus

invitis

"-"

0'2

Luctus intorim mdTorijue


occupavil
illi
:

oumium
sibi

ani-

tunderct,

redderetque pene elingues.


el

randem

mos

hi

sodalis

multo

cha-

malo
fretus

victus,
sic

recte

factorum
eonfecit

conscientia

rissimi,

conjunctissimi
dilectissimi

secum amici, Patres


studiorum
vices
praesidis,

diem

morte

extremum,

Hagiographi
singuli Viri

quasi
lio

boni

el

eruditi

ferebant

ad

quodam calamitosoque exsidesideratam jam dudum beatamque


misero
profecturus
abscederet.

aegerrime.
sibi,

Unus

ipse

ex

omnibus
qua

vultu

patriam

[taque

non

animoque

constabat immotus, seque


iter

ad

minus

moriens,
con\i\it,
nostris

quam
exemplo

sanus
luii
;

vegetusque,
qui
licet

ineundum
per

aeternitatis

eadem,

sem-

qmbus
oculis
ut

ex

vixerat,
vitie

animi

tranquiilitate

parabat.

ereptus

sit,

caslitumque jam,
spectata
Viri

Univcrsas
fessus,

noxas iterum iterumque eon-

merito

sperare

nos

jubel

extremis

morientium
;

prsesidiis
in

voluit

virtus, sociatus

ordinibus, nulla equidem


ex

me-

tempestive

muniri
nec

quibus
sine

corona

no-

ritorum ejus atque virtutum

animo

nostro

strorum
ailectu

rite

singularis
in

pietatis

memoriam
lebit.

obliterabit

oblivio, dies

nulla de-

susceptis,

mira
se

Deum

fiducia

viut

necisque

arbitro

suaque

commisit.

ELOGIUM

ELOGIUM
REVERENDI PATRIS

JOANNIS PERIERI
HAGIOGRAPHl SOCIETATIS JESU, TOT makapitot,

Auctore Cornelio Byeo ejusdem Societatis presbytero.

CAPUT
Perieri nalales,

I.

studia

in

saeculo, ingressus in

Societatem

el qua3 in ea gesserit,

antequam Hagiographls adscribe-

relur.

fertemt anno
1762
i

treptus.

D
nostro,

rerum

humanarum
post
P.

vicissitudine,

esl

l'.

Joannes Perierus

diem
anni
Perier

natalem
mdccxi
el
;

viett,

nattu
lu-

quam
him
el

annus
mdcclxii,

Christum

na-

gesimam nonam
renles honestos,

Augusti

ibique

pa-

terie

humanio-

Joanne
viris

Stiltingo

Joannem

Margaingenio

ribusdeditopt'

P.

Joanne Periero,

de Museo
iv|hiIIi.m

retam vander Straete. Memoria


acri scientiaeque
fuii

ram,

felici,

do<pie uiii\rrs:i

eruditorum

non uni acquirendae aptissimo


serius

oplime

meritis,

brevi

paucorum
inler

mcnsium
Bollandiani
sublatis,

instructus;
accessil

tamen

ad

studia

lilie-

intercapedine

prosperrimum
improviso

raria
aetatis

annum

quippe

jam

agebat

Operis

cursum

vita

luculenlissime uos docuit, nonnulla


ludii

hic praeine-

decimum quintum, cum primum politioribus litleris animum in gymnasio Corsub


Ai
disciplina

seu

inductionis

loeo

possem nou
alii,

traceno

nostrorum
exslitil

coepit

pte
viris

praefari.

Verum
mortc e

ne,

quod

cum

de

excolere
vectior,
attulil

quanto

tunc

aetate

pro-

inopina

vita

ereptis scriberent,

tanlo maturius,

magisque

roboratum
in
liis

saepius

fecere,
id

iterum

hic

faciam,

incon-

ad studia
ac"

ingenium,

tantoque
diligentia

gruum
aul

existimo

planeque

supervacaneum.
praestem

uberiores
fecil

constantiores,

comite,

Nec itidem rem magis


tiiilem,
si

necessariam

progressus.
in

Mox

in

tribus
et

grammatices

scriptionis,

qua

P.

Joannis

ac deinde
sibus,
uii

humanitatis
Societatis

eloquentiae clasfide

Perieri

Vitam

omnem,

seu

potius

summa
in alia

vir

nostrae

dignis-

Vitae capita

complexurus
reddidcro;

sum, rationem
enim
non
est

simus post Fasto

gymnasii Cortraceni
docuit,

rogatu

antecessum
est,

Inee

meo
luis

consultos

me

condiscipulis suis

quam
in

quae pervulgata passimque


Elogiis,

ob-

primas, idque in singulis prope concertationimenslruis, praeripuit. Nec tantum ingenioet


et

via

omnibus prope
nostri
collegis

quibus

Ma-

jores
vitg

suis

seu

decessoribus,
instituto

doctrina, sed

virtule

plurimum
autem

excelluit,

runctis,

pro

laudabili

suo

pa-

adeo

nt

quicumq
humanioribus

sunt

superslites

rentarunt.
sariis

Itaque,

his

aliisque

non

necestria

adhuc
litteris

plures)

novere

Perierum,
navarel

cum
ope-

omissis,
hic,

rem

ipsam

aggredior;
te

Cortraci
et

tamen

lector

hagiophile,

velim

prae-

ram,

raram

in

Deum
mores,

Sanctos

pietatem
eni-

monitum; primo

quidem,

nihil

me
cum

allatu-

inlegerrimosque
tuil,

quibus

tunc

rum
sa?pe

quod
;

non

compertum

exploralumque
sola

habeam
avocet,
terlio

deinde vero

brevitatis,

unanimi voce hodieque praedicent. Hac eximiae virtutis praestantisque 3


existimatione

in

'"

prolixitas

rationem

animum legenlis a legendo maxime habiturum; ac

genii
iu

Utiemad

annos

quinque

integros
in

tyrot inio

'""'"
'"''

palaestra litteraria
bai

exegerat,

jamque

ea

re

etiit

denique

vulgares

commissurum, ul res pluribusque communes, quantumnon

mense rhetor annum sextum, cum, ccee, nec tamcn indecoro pulvere soroctavo
didus [socios
certatione

ag

taqve Philoto
fthia,

cumque

laudari dignas,

immodico
exactae

(sic

enim
ornatu

enim

in

prima Dialectices consubito


e
stadio,

exaggerationi
studuisse,

polius

quam

veritati

superarat
expleto
nescio

victor)

forte

appaream)

verborum

nondum
ni

cursu,

mense
de
causa,

Maio

an-

extollam.

mdccxxxi,

qua

excessit.

2 Cortracum, non ignobile nec inamcenum


Flandriae

Exin amanuensem

egil

apud

civilium

causa-

ad Lisam oppidum,

patriam

naclus

rum procuratorem

seu

nolarium

publicum,

donee

Ki.niili M

K.

P.

JOANNIS PERIERI.
anno mdccxlvii
Actis

XXXJ

donec perfectioris

vitae

desiderio

incensus,

in

Antverpiam,

mox

se

loium

au
'

Societatem nostram admitti, instanter expetiit,


votique
factus
esl

Sanctorum considerandis, preloque paadeo


strcnue
a

"

compos.

Accidil
dic

id

an-

randis
ut

alacriterque

impendit,

no mdccxxxii, cujus mense Otobri,


quinta,

decima

deinceps
studiis

susceptis
aegre

semel

hagiograavellendus;

tyrocinium

Mechliniae alacri
in

magnode more

\)h'v
:ili

videretur

que animo ingressus,


ligiosse
vitae

jaciendis

solidis re-

bis

tamen tantisper secedere


tertia

novum Haprobatio.
hagtogt

fundamentis integrum

giographum brevi compulil


6

Societatis

nostrae

biennium
el

posuit,

Quo
saeculo

exaclo, solilisque Deo


votis,

Societali

nuncupatis
in

Ad banc enim, expleto Theoiogiae cursu, plerique e nostris more Societati usitato mitti
debent,
timi, lione
si

humaniores

litteras,

quas

anno
quid

(erc
forte

integro

restauraturi

spiri-

didicerat,

repetilurus,

Hallas

Deiparae
posl

mode-

nimia

studiorum conten;

ratorum

jussu

concessit.

[nde

annum
placita

aliave

ratione

deferbuissel
satis,

pio

ergo

evocatus Antverpiam,
excepit eo progressu,

philosophorum
ul

buic

mori

faclurus

hpso

anno,

quo
unsViri

primo
ac

collcctas

ex
tota

bii^io^rapbis acccsserat,

mdccxlvii Linun
speclata
satis

Logica

ci
ia

Metaphysica,
theses
solenni

deinde ex

sus

cst

Penerus

;it

Philosopl

publicoque

na-

vniiis necessariaque
liaris

Museo Intverpiensi auxiul

minc (quihonor probatis tantum subtiliorisque


ingenii

opera
illic

id

eflecit,

posl

mensem,
Patris

philosophis

solel

deferri)

propugnare

peractis

piritualibus
exercitiis,

sancti

no-

jussus fuerit.
\
it,

sin

Ignatii

Cursum

philosophicum
ncc

lam
'
.

feliciter

luntate

redieril

moderatorum voAntverpiam; inchoata haex

iexmnio
pott

emensus
vcnlutcrn

loctissimam
politionbus
ut

infreqncnlcm

iuid

giographise

studia

prosecuturus

in

quibus

iradidit,

qvodTheologtoj
incubuit,

sludns crudnt,

quam
posl

utiliter

feliciterque

tum
die

ante,

tum

sedulo

intentus,

una

Bum

doctrina piela-

solemnem quatuor votorum professionem,


ibidem
labore

tem,
tuin

virtutisqcc
aniuiis
altc

amorcm

tcnellis

adolescen-

quam
emisit,

annc hdccl, non

Februarii

inipritncrcl.

Difficili

hoc

interrupto

desudarit, doindustria,

laboriosoque

munere

sunnna

omnium

tum
in

cenl

lucubrationes

summa
indefessa

rara

nostrorum,

tum externorum approbatione


strenue
ibique

eruditione, sedulitate
r;i|;r,
:id

ab

ipso

clabo-

gymnasio nostro Anlverpiensi per sex omnino annos continuos


defunctus,
in

.]||;k

lil

vriliinliciil IIIIIIC COII VCrtaillUS,

Lo-

rcriiin series requirit.

vanium
quaiuor.
quarta

missus

est,

utilissimam
annis

rerum divmarum

scicntiam
tertio, die

incubuit
scilicel

Horum
Mecbliniae

vigesima
sa-

mensis Scptembris anni


consecratus

hdccxlvi,
est;

CAPUT

II.

eerdos
vero,

quarto

posl

Iheses

primum

argumenti,
sine

ad

pauciora

asserta
sui

restricli,

oon

ingenti

Lucubrationes ejus

in sex ul-

commendatione publice defensas, Cheologia sumetiam excerptas ex universa


nominis
inn

limis Septembris tomis.

omnium

applausu

solemniter

defendit,

sicque

gloriosam
imposuil
,

studiis

Theologicis

coro-

nidem
verpiam
est.
hujusqve abiolulo cuittti ad
UuiPiim
/,

hagiographicis

deinceps

Q.uamquam
^rllll

Perieri,

spectato
,.

brevi quindc-

daturus operam; ad quae qua


fuerit

occasione

\mmine

p r0 p e

annorum

spatio,

,i quod soium

sanctottomt
f["<

revocatus,

dicendum
anno
V.

Actis Sanctorum
e
vivis sublatus

illustrandis

immatura
tamen
qui e

morte

impendit,
ad

lucubrationes sinl

Jam
ad

medio

circilcr

mdccxlvii
Vel-

numero non

paucae,
ut,

eam
aliis,

copiam
post

Museo nostro
dius,
in

valedixcral

Joannes

non ascendunt,
;tll
i

quod

de sociis
vita

lucrandas

Deo

infidelium

animas
vota

decessoribus
longe

hagiographis

Americam,
ejusdem

quo eum jam

pridem
die

labores

diuturniores

ereptis concinnaaccidit,

sua ferebant,

quoque tamen, utpote


anni
e vivis

as
non

runt
hic
(Ulll

elogia,

nonnumquam
debeam,
ae,
si

omnino
debita

Augusli
pervenit,

ereptus,

ver eri
laude

singulas

superiorum nutu
Hagiographi

deslinatus.

Quae
suo

enumerem,
brevitati,

lectori

parum

vo-

rebani

ergo

novum

Operi

luptatis,
i
|

plurimum

vero

allcram

fastidii.

promovendo adjutorem
sc.liilniii,
iis

gnavum, industr
dotibus,

nihilominus
,

quam
etiam

seclaturum
ubi

deiiium ornaluin

quas

mr

spopondi,
est,

sedudo,

minus

ad

vastissimum

de

Actis

Sanctorum

Opus
di-

necessarium
taxat^

studeam,
raole

praacipuas

dumexiis,

felici

cum
ipsimel

successu

continuandum

requiri,

easque

vel

grandiores,
additis

vel

BU0

usu, propriaque

experientia

quisitiori

eruditione
vel

refertas,
vel

fere

diceran t.

Lustratis

mente singulis

provincw
sa-

q Uffi

yiri

doctrinam

industriam maxifusius

noslraj domibus,

juniorumque

praesertira

me commonstrant,
quod
vero
certe

paulo

receosebo
has
eliam,
alterove

cerdotum capacilale
bus
electus
esl

expensa, unus ex

omm-

spectal

ad

reliquas,

Perierus,

accitusque dicto

au

plerasque,

uno

saltem

verbo

XXXII
AUCTOftfc

ELOGIl
generatim
attingam.

verbo

tomi,

quibus

dilucide

dissolvit,

morlemque

Sancti,

quain

omnes universim comprehenduntur,


sunl
septe
binis
.

numero
Seplcinitiohoaincipil

Horum
aliis
;

sex

priores
praevie

nommlli anno 706 inneotunt, serius diffen ndam ostendit. E Sanclis, qui undecima Seplembris die coluntur, SS. Prolhum

brem,
(mn,

tomis

terminanl
:

poslerior

vero

Ihum

MM

el

S.

el HyacinAdelphium, abbatem Romari-

Octobrem

primus adeo omnium, a quo

scri-

censem,
SS. Prothi
bri,

confessorem
el

illustrandos

accepit.
el

bendi duxil initium, Septembris


dies quinque,

esl lerlius,
el

qui

Byacinthi cultu anliquo

eele-

septiinam

nimirum
hoc lomo
S.

quatuor

Iranslationeque non

una probalis,

varias,

subsequcmes, compleetitur.
8
quidem
S
I

qose de Sanctorum
illustravil

reliquiis interse dissident,


in

E Sanclis, quos

in

civilates

enumerat, aptamque, qua bse

con. Brevi

fio

Perierus,
abbatissa

p(fm6rti

prima occurril

SS

Mad

Iberta virgo,

cordiam adducantur, rationem assignat,

Malbodiensis, die septima Septembris

Commentalione dc
prosapia,

S.

Adelphii
el

Actis,

iliuslri

'um,

culla.

Haec

Sancta

S.

Aldegundi,
exstilil

materlerae

anno

natali

emortuali

praemissa-,

sus3, setate

non multum
islis

inferior. Hinc,

mox

dupiicem

Vitam, contractiorem
eruditis

unam,
<-

quas de

ambabus

Sanctis memoriae prodiut

diffusiorem
tationibus

alteram,

ulramque An

derunl auctores, adco sunl impiexa,


fronte
Isthaec

prima

inslruclam,

subjungit.

Tum

;mii-

simul
inter

eonsislere
se

non

posse videantur.

quum
nes

el

hodiernum Sancti cultum, translafiovarias,


el
^i

rationevero non absimiliapte


insuper

reliquiarum
scite

lotamque

gloriam

componit, atque
eiter

annum

Sanctae cir-

posthumam

accurate pertracfat.

Uque
Joanne
anni

emortualem, qui
S.

controvertitur,

soKdis
accedit

lucubrationes,

Elogium de
emerito,
xix

\\

argumentis ostendit.
S.

Madelbertse
episcopus,
el

Pinio,

hagiographo
\i(;i

Maii

Stephanus
antiquo

Diensium
<(

de
die

cujus

mdccxlix
labores
rierus,
tertio
dil.

foneto,

contelum
exhibent,
diu

addideris,

'"'f' 1

hodierno, anno

emor-

omnes

lii!m;iri<>s

quos Peadseriptus,

tuali,

solemni canonizatione saepius tentala nec


erudite disserit.
s. Belina

hagiographis

necdum

secuta,

Die
el

sequenti

praeter

Septembris

lomo

elaborando

impen*

brevem de
Miracuiis

virgine

martyre SylloVitaa ei

gen, doctum elaboravil


B.

Commentarium
viduae
el

lOGnavam
'<'"',

<]uo(iue

operam, eamque perut-

luarto s<.Ma"'

Seraphinae

abbatissse

contulil

praefixum, in quo

immemorabilem, qoi celebre Urbani vili decretum praeeesseril, Beatse cullum egregie propugnat. Ad diem ix SS. Byacinthum, Alexandrum et Tiburtium martyres
ex
solis

hoc,

praeter

tomo quarto, Quamvis enim m brevem de S. Philippo, marlyre


el

'"'"

Alexandrino, tractatum,
S.
rion

Commentarium de

Amato, abbate Habendensi seu Romaricensi,

admodnm

prolixum, binse dumtaxat ali,

Faslis

Bacris elucidatos
in

exhibet,

com-

meniationequesat prolixa,

qua dubium, do-

^namne,
Acta
S.

qnas elaboravit, tucubrationea occurrani; bardm tamen partim accuralione, partim mole,

anjudicii aequilalem magisprodat,


I

Sanctorum, quos
pensat.
S.

illustravit,

paudtatem comaltera in

Sergii

Pnpae

el

confessoris

com-

Prima in S.

.Ylaierni episeopi

Piectitur.
'l'
;|

Posi

locum

Sancti
...

hujus natalem,
Syria

Noiburg,

ancillae virginis, Aclis disculien-

nonnulhs Antiochiae

perperam

dis elucidandisque versatur

signatur,

Panormi

in

Sicilia
,

solide stabilitum,

di fieulaten,

dlscutll

m:ixmi;im
Pontifcx

erujtos de annp, quo

^
sit

pi* paginas

qm
in
:

^.^
el
1

implenl

ordinatus
'

Sb88
^pensiB,

ZenS

IZ^
'

"7
'
'

Germaniam
,|

^^
plus

Ambaesimul sumcentum Tempus v*>


..

Gallias

inissus

sit,

amplam

aUiS

,,

""' :,

|,m

amter

diSCeplatUr '

'""""l'"" '" prboit materiem Al "

""

l,bratisque
I

utriusque opmionis
" ,,mms
,

mo-

^vem

'

""

eruditis disputandi

"'-

ali

>~
contra
prolixo

Chrislianaa saBculum referunl

"

,,,,
,;
,

et,affl

1-

;;;""""
Veranum, Adclphiwn, aliosque
itonnulUn,

^tel

Papebroehius

possit

ample.
. .

9 DiP

\vrun, Kinnc

Un

^^
s:
:

ntroversiam Perierus in

paragraphonim xxn Commentario, quo Saneti


''

$***' ^UDB

dimisil

mi,-

S; ;::;'::
,

umqram

sarcLS ,,,.;."'
,,,
,,

,,;;::;
""

""'

r
' '

8at
'

Evangelii
fit

-^
.

"""

tulil

slau,,,,

admitunt Re ,,,,,,;

""

SM """ S

U "" n "
'

8cri P"

Patateii

wm

'""

.,,-

rito

adhaeret.

Ex

^ense
el

s.\Lr;e;jir8
Faroiadi, Spoletini ducia
11

anno

ex seUle

r
'
i

hoe "" s

,l,rii,

oritur

, modica.

'"

zsstz **** fTT"'


1

,li,m

:,(l

"
1

" usque
"

nm
'

""'' |ue '""

rauone

non

"'

una

tem

''V'

"S

"""

:I '

di6sertoli

'

'

hunc,

ii

eruditum,

Perierus

Al Bcri Pto * brevi,

quod

H.

P.

JOANNIS PERIERI.
non
prsemittit,

XXXIII

quod
darent,
dici pite

rationes

graves

longiori

locum

generis nobilitatem,
negant,
Sancti

quam

nonnulli
invicte
<:.

nervosoque simul

responso,

Appen:i

perperam

parentibus

Ii.

ad

tomum
calcem

Septembris inserto,
ul
,

cainniti

asserif, difficultates

chronologicas nec leves nec

ad

falso,

vulgo aiunt,

paucas dissolvit,

liti

perquam

implexae, qua an

supposito demonstrat
pacta
erroris

nota

suum Commentarium
sicque
S.

;il

im-

Sanctus mane, an vesperi obierit, controvertitur,

strenue

componendae viam aperit; verbo,


in

quid-

vindicat.
it

quid

exacta eruditaque
i,

Commenl

il

one apte

NOtl "

ln

hoc

porro

reliqua

Materni

annotari, tractai
stituti
(iiniic

examinari, elucidarl pro inpotesl aul porro debet,


it,

pari

ubique

accuratione

prosequitur,

intem-

nostri ratione

id

perantiorem

Launoyi, qni Frevirensem cpiseoabjudical


,

sedulo annotat, traci

examinat, elucia

patum
darguil
fabulas

Sancto
,

crisim

erudite

r,e,

dat.

Tum

binas dal Vitas breviores, alteram


,

varios

scriptorum
veritati

errores

refellil

Joanne

Mugnatonio

episcopo

Segobricensi

explodit,

consona
;i

confirmat,
desi-

Sancti amico familiari, litteris

mandatam,
;

alte-

nihilque
derari
ditionis
ancillee

praetermittit,

quod

quoquam
s.

ram

c\

'

ctis

canonizationis contextam
el

quibu

merito posse videatur. Nec minori eruel

deinde subjungil

tertiam, multo diffusiorem,


in

ac(

urationis

laude

Notburgae,
Anti110-

quam
patis

c\ idiomate Bispanico
tsediis

Latinum, devo-

virginis,

Acla
|iue

commentatur.

laboris plane ingrati

prope

infinitis,

quilalcm Talul:c,
jisim
tra

rstorum Sanoho S\

pari

fide

el

accuratione convertit,
gloria

Praeclarum

exhibet,

validis rationibus adductis,

con-

Opus
litate,
lni

claudil

posthuma, quam qua scdu-

impugnatores

strenue

tuetur

auetore

qua accuratione pertraetel, melius doceinspecta auctoris lucubratio, ad


.

varios, qui libris seu Mss.

seu excusis Sanctam

ipsa

quam
cu-

illustrarunt,

erdinate enumerat,
el

nonnulia

de

propterea

ne

sim

prolixior,

lectorem
vi

loco ejus natali


ac iiun
Vitse
in

emortuali apposite disputat,

riosum remitto, atque ad


dior.

tomom

progre-

Vitam bre\ iorem atque insuper aliquot


ioris

Fragmenta,

doctis

Annotationi-

13

limc

typis

apparando prseter breviores


Marlyro-

scxto SS

Pro

bus adjectis, lectori hagiophilo proponit. Proxi-

collectiones quatuor seu Syliogas, ex


logiis

III

/'

me

succedit gloria

poslhuma, quam
cnllimi
ct

in
iii

duas
;odo

aliisque

F: sti

sacris erutas,
et

quibus res
Doro-

partes partitur. Priori

S:mol;e

ad Dionysium,

Privatum
ad

forte etiam

sacra Ehcnensi antiquum


steriori

hodiernum

po-

theum martyres,
ci

Glycerium seu Chcerium,

hunc ad
scite

alia

loca sacra
el

diffusum proexplanat.

episcopum confessorem, Marcum confessorem

pagatumque
forma

simul

prolixe
lctis

Amam

virginem
recensel

spectantes
,

industrie juxta

Opus hoc seorsum etiam ab


in

Sanotorum

ac

operose

Commentarios

omnino

minori vulgavit, illustrissimoque do-

quindecim, doctrina non vulgari refertos, studii)

mino
miti
a

Josepho

Antonio

Ignatio

S.

J.

co-

impigro contexuit. Bos inter


diffusiores
alii.

alii

occurrunt

Tannenberg

prsevia

eaque perelo^anti,
ora-

contracliores,

Contractioribus,
et

qua meritissimas hujus laudes celebrat,


iionc
inscripsil
;

quidquid

de Joanne,

Uexandro

Septimio,

quo

qua

comitate quave

episcopis martyrrbus, Rustico, episcopo confessore,

benevolentia
oblati

fueril

acceptum, lum ipsiusmel


praestantia,

Terentio,

Paxentio,

Mbina martyribus,
Constanlio

Ktterarii

munusculi

tum
in

Silvano, Silvestro, Petro

A.cotanto,

innata illustrissimo Viro humanitas,


S.

raraque

oonfessoribus, Rodena, Lutrude virginibus me-

Nolburgam
12

pietas

divinandum

neutiquam

moriae

prodilum

invenil

sedulo

simul
vero,

la-

relinquit.
quinto
S

borioseque discussit;
\

diffusioribus
reliquis
,

quos

Tho-

Tomo

eroditos

Perieri

labores

Actis

hic

solos

utpote

praestantiores
el

mum

Villa

Nova,

suis illusirandis accepere impensos Valerianus


et

plnribus
nis

commemoro
,

Projecti

Joan,

Leontius

martyres, Einbetta,
Aicliardus

Vorbetta

et

Prandolhse

episcoporum
,

confessorum

Villliclla

virgincs,

abbas

Gemeli
et

Geremari
confessoris,
fessoris,

abbatis

Florentii

presbyteri

censis, Luthardus comes,

Eugenia abbatissa

Dalmalii

Monerii,

Item

con-

Thonias

Villa

Xova archiepiscopus, de quiSyllogae

gesta

accurate
,

sciteque

evolvit.

bus omnilms
textse,

vel

summa
studium

cura

conau-

joamics

Prandotha

vigesimus
,

primus Craanno
mcclxvi

vel

Commentarii erudite
ingeniura
ac

elaborati,

coviensium

episcopus
a

qui

ctoris

aeque

produnt.
nulla se

e vivis excesstt,jam
to

saeculo
et

decimo quinad

Certc
oflert

quidem has
a
villa

intcr lucubrationes
11011
ill

Cracoviae

affici

incepit

saeculum
affici

non pneslans,

nstPlS

qU83 lainen

usque
rc\ii

seplimum
ciiliu
,

decimum
proprio
cultu
:

porro

per-

S.

Thomae

Nova

res

gestas et -Glonam
sibi

Sanctis
<\r

hunc occasione
l

posthumam

evolvit,

principem

locum non

bullas

quam

Sanctorum
edidil,

rba-

immcrito vindical, idque sive Diolem, sive momolc imdiim, quo cluculirala esl, Bpectes
:

nus
: ,

VIII

Papa anno mdcxxi

perperam
ante

Cranoviensibus

abruptum,
ad

Perierus

plel

paginas prope ducentas


est,

eo

vero

modo
In

omnia, nec immerito,


Beati

rontendit.

Tum

illustre

adornata
iiem

ul

ad

absolutam

ejus perfectiorelinquat.

genus,

promotionem

cpiscopatuw,
in

nilul

auctor desiderandum

amorem
ecclesiss

justitiae,

constantiam

vindicanda

Commcniario,

.picm

Aclis

edendis de

more

suae injuria,

resque ad bealum asque

obitum

W.XIV
AUCTORE
<;.

LOGIUM
Tomo
Vigilius
Silvniiis,

obiimn
S.

praeclare
,

geslas

dilucide

exporiit.
,

VII

Septembris

inserti

exstanl

Anne-

b.

Projectus

Imolensis
sacris
ei

episcopus
inscribitur.

paucis

mundus,
,

episcopus martyr,

Lupus, Aunarius,
,

admodnm
posl

Fastis

Attnmcn
riis-

Aderitus
Alodius,

Ceraunius

Bonfilius

Acla,

quee

affinguntur,

sedulo

episcopi
,

confessores,

Her,

cussa,

majorique

ex

parte

mcrito
variis

rejecia,

culanus

Florenlinus

Hilarius

marlyres
Maria
el

cultum Sancti

ecclesiasticum
fuit,

probalis,
aliis.

Deodalus,
Cervello,
virgincs,

Eberhardus confessores,
vulgo de Socos,
Hiltrudis
vcl
vel

de

quibus honoratus

translationibus,

Lioba

que vcnerationis publicae certum


Gertm
Floret

productis

indiciis

de quibus

omnibus
collectas,

Syllogas ex

efficit

atque

indubitatum.
Vcl
,

aniiquis
antitarios

monumentis
eruditis

Commenutul

iru
fi

Geremari
el

abbatis
fere

i|uamvis

observalionibus
confccit.
se
;

undequaque
Syllogas,

Dalmatium
ftcrium,

tfo

quum
torem,
logica

forsan

aequalem

habeanl

auc

ingtruclissimos
breves,
nulla

[nler

una atque
laboranl.

allera

diflicultate
felici

chronoconatu

offert,

quin

acre

auctoris

Utramque
,

ingenium
ntut
leris

prodal

inter

Commentarios vero,
prolixitate

Perierus
illustre

expendil

ac

tum Sancli
natalcm,

patriam

omnes

praestantes,

tamen

ee-

genus,

annum

geslorum
binas

eminent,

nec

eruditione

oedunt,

quos

chronotaxim,
reliquiarum

cultum plane insignem,


translationes,

de
e*l

Annemundo, Aunario
Hilario

episcopis, Florentino

dubium,
recenset.
\

majorine
FlorenQoruit.

marlyribus

Maria

de Cervello

erudidone
tius,

an

accuratione,

Lioba

virginibus

contexuit
qui
;i

Annemundus,
hoc

presbyter

confessor, sasculo

Lugdunensis
alio

episcopus,
diverso

nomine

vel

Pdst
iuiii,

locum Sancti emortualcm


Acta
lypis

solide

proba

parumper
Inglos

Gallis

scriptoribus

edenda

maturo

examine
sin^ulis

constanter nuncupatur,

Dalfini

appellationem
sortilus.

scrutatur,

eaque

tandem,
,

momentis

apud
tim

fuit

olim
<'\

nnioe

Partextu

aequa

lance

expensis

suspecla esse
pronuntial

admo-

hunc,

partim
nonnulli
ex

corruplo Bedse

dum,
varias

non

absque

rationc

Tum
ef

recentiores

auctores saeculo

proxime

monasteriorum, Glonnensis
quae

scilicel

elapso duos

uno perperam finxerunl Lug-

Salmuriensis,
in

nomini suo

el

palrocinio
retro

dunenses
j;nn

episcopos.
in

Errorem
S.

hunc,

quem

ducatu

Andegavensi

jam

;i

muliis
,

pridem

Vita

Bathildis
iisque

reginae dc-

saecnlis
liiiu

eonsecr:ii:i

Snnctus habuil

ad saecuplu-

texeral

Bollandus,
adductis,
,

variis

firmissimis

duodecimum resqne harum occasione


usque
translaliones
fuse
reliquiis

vicissitudincs,

rationibus

primo

quidem
Beda
falso

Perierus
eaedis

peraclas

S.

Florenlicee

penitus

convollii
illatae

ac

tum

telerrimam
el

tii

prosequitur.

Posl
el

Sancto

labem,

quam
utpote

Eddius

de Sancti ilerum
cives

Salmuro
vi

Royam

Roya
hinc

Stephanus,
cepli,

vulgari
Bathildi,

eoque

rumore deregni
sanctissimae
abstergit,

Salmurum
Royenses
lite,

translalis,

orta

S.

Galliarum
;i

inter

munachos
sacris

Salmu-

tunc
lni|iis

administratici,

attribuunt,

rienses
inter

amica
<liu>is
ad

hujus,
secuta

pignoribus

Reginae

memoria
qua
an

plenissime

parles

tandem componon minus


disserit,
;ie

quaestioneque,

Annemundus cum
sub
Bathilde
|

sitione aliisque

Sancti
,

cultum

goberrando
occiso,

episcopo,
sit,

nriter

prope

spectantibus
ipsa
a

aptiss ;.me
fidei

idem
in

disquiritur, sedulo
,

expensa,
,

demum
inone
S.

dubiae

Acta

una

cum

Serin

negantium

opinionem

ul

probabiliorem

Marbodo,
Vitam
Monerii
litteris

Redonensi
concinnato

episeopo,
,

merito noncedit.

Florentii

subjungit. quae ;uc-

16

Duplicia

S.

Aunarii

seu Aunacharii

\unanum,
JJJJ]

Acta Dalmatii
tor coaetaneus

confessoris,

episcopi confessoris,
liis

Acta cjrcumferuntur.
senliunl
erudili.
,

De
Va-

mandavit,
provincia,
a

Gerundae in
codici

non idem

omnes

Catalonia
iiMiio

Hispaniae

perga-

riorum

opiniones

Perierus
ita

proferl

rationes

valde antiquo inserta,

Palribus

Do-

ponderat,
"'

suumque
nec

altemperal judicium,

minicanis

hodieque

servantur.
,

criptum
nostris

exemplar

quod

Horum descum Majoribus


inter
liltera-

memoratis

Actis nec

omnem
atlribual

auctoritalem

abroget,

nimiam
,

Examinatam
erat,
illus-

riam,

communicatum fuerit, quam copiosam habemus,


haud
tamen,
invenit,
litteris,

hoc

supelleclilem

modo geminorum qnae editurus monumenlorum fidem proxime excipil


Sancti
:Ml 'ii

Perierus

datisque

etiam

in

trc
rl

genus,

palria,

Bispaniam
pro| terea
fnr
,

tempus

najivitatis
tota

acquirere

nequivit.

Non

episcopatus,
vitae

virtutes,

gesta,

quara de

Beato

meditabadifferen-

denique
poris
;

series,

obitus,

lucubrationem
diutius
censuit.

sepullura, cor-

omittendam
Scriptores

translationes

damve
non
quid
tio

aliaque bene
delati

multa cultus,
,

recentiores
et

fidelibus

Aunario

argumenta
docteque
Perierus
fui

paucos labore impigro excussit,


lii

quid-

indubia,

<pnl>us
,

omnibus tam
atque
laboris

scite

notatu

fideque

dignum

;i

B.

Dalmascile

invesligandis

gestum

investigavil

ferunt,

studiosc

collegit,

plurimum
afferendum,

sane

ac

digessit,
texnit.
teptimo SS.
I"-

doctoque

induslriae

se

Commentario
deinceps

perite

in

15

Nee

suam
Actis

nemo unus ibil infieias, qui nostram scribendi normam habueril perspeclam.
Varia
a

in

illustrandis

nemundumi

Sanctorum

scriptoribus, quse ad

B.
gesta

MariaB

industriam

minus probavit.

de

Cervello,

vulgo

de

Socos,

per-

tineant,

R.
lineant,

P.

JOANNIS PERIERI.
tamcn
post
% <

XXXV
non
inepte
appell.nri

documenta
conatus

laudantur,

et

Mediolanensem
solita

posse
Gosta

AOCTOE
C.

unius dumtaxal
iteratos

mendosum apographum
licuil

sua judicii
litteris

aequitate

pronuntiat.
seriptores

.B

nancisci.
Beatae

Hinc
gestis

ii

\-

Frliri-

consignarunt

non

planandis
cultates

ordinandisque

diffiin

pauci.

Hos

Inter

non infimum locum


qui

obtinet

non

paucae.
,

Has
;i<l

nihilominus,

Augustinus
[lalico

Gallucius,

anno
in

hdcxxxvu
tres

sub

lium

vocatis
lide

qua3

veterum

monulabore

idiomate

librum edidil
priori
<|u<><1

partes

mentorum
asserlis,

censuil

exacta,
fas

recentiorum
fuit,

divisum, quarum
plectitur.
el

Vitam
omtoriis

IkMtae

cofn-

Perierus,

quantum

Hanc,
a

ornamentis

impigro perrupit.
17
//lf"< mrr, rl
l,u;,
i

excursibus

re

tractanda

alienis

nimium
Pcrienihilo-

iNon

parum quoque
de
SS.
inscripsit,

negotii

ei
<'f

facessi-

abundet, operae
ru

pretium non judicavil


recudere.
de
B.

10

vii

Irgintm

quem

Florentino

Hilario
in

Latine

redditam
quse

Gesta

marlyribu

Commentarius

sex

minus

singula,
in

Felice
fideliler

continet,

paragraphos divisus, quorum quinque priores


totidem
n;i

lectorem
uti

Gommentario
aliorum
censuit.

edocet,
,

fere

diversas

dissertaliones

ex

matein-

etiam

auctorum
Ut

asserta

quflB

gua

non

mediocriter
po
e,
>\

laboriosas,
fatebilur,

non

memorari digna

porro qualem-

rue appellari

quicumque
in

cumque cohserentem rerum gestarum seriem


suppeditet,
doctis

animum
de
S. Hilario
tyrii

adverteril
S.

occurrentes
el

his

Commentario subjungil
illustratum,
Vitae

Latinum,

episcopatu

Florentino

diaconatu
loco

tanotatis

compensseculo

afflictis,

de tempore

et

mar-

dium, quod manuscriptum Pisaurensium Corporis


Christi

deque

reliquiarum

translationibus difliul

monialium

abbatissa

cultates
rul
]|.
|

implexas, quas
studio
j

apte
it.

dissolveret,

proxime elapso

cum

Majoribus nostris curavil

pepen
ul

Tantopere
virginis

landum
Aclis
hsec
,,,
ilnvii

non

fuit,

S.

Liobse

communii andum. 19 Simon comes


bus Sanctis,
diffusius

el

monachus, qui
ilna
in

tri-

ets.s
,

m
.

Commentarium
ctorem
a

prtemitteret.

Bsbenl

Penen
prolixo

tomo
restat,

admoa rerumque, quas litteris manpemotum, adjumentis apprime gn rum. alicnis


Sancte

illustratis,

commemorandus
Vb
aliis

nn.

amplam
mentario
ati

prsebuil

concinnando ComSancti,

maleriem.

ab

aliis

At

quanto
ia,

hic

planiora

P
ul
lu
il

litulo

donatur; Perierus cum pluribus


i

omn
ultii

lanto
ni

laboravil
ris

ardenlius,

Sanclum
ad
Offici vel

appellat,
in

uoque

cultum

festo

el

tionem

nibus absoluti
usq

strat.

Sex sunt scriptores cosvi


Sancti,
fortiter

um,

"i

aiunt,

picem enucleatam
felicem,

suppares,

qui

qua

genere
gestis

el

po-

concinnaret.

Adisis

tomum ipsum.el
maxime
s,

lentia,

qua rebus
,

ac pie

illus-

quo
01 i,m
(i

..I

prtestitit,

mirabere succei um.


VIII

mi

memori
abb,
,

scriptis

celebrarunl

.S.s

/-

fr

is
Perieri

Tomum

exorni

n Le
.-

qui

illos

mter

compula

dowinw

lucubratii

quas

de

S.
S.

tur,

Acta Simonis
q

prsecipu

compend.um
lucubr,

wi o,
,

archiepiscopo
el

rrevirensi,
ac

Simone,

contraxit,

b
vero

ipsc

im
ComSanc,
reii-

,,

monacho,

de

be,

Wo
su

de
lu-

limine

lec

ag.opb.lo

Penerus
de

exh.bet.

Meda,

virgineel
el

abbatissa,
perfecit.

solila

Per
men.arii,
geslis

ursum
cui

ms.gn.s
lumtaxa.
subd.t,
tesl

plane

7L

de

accura.
,,

Prmmisso Ac.oexstant, examine,

Leodov,
paren.ibus,

lucubrationen.
uin
I
i

verba
ua,
ub.
<

Sancti
patu

illustri

genere,
doc.e
fuisse

el

quor
confirmand,

el

vat.

Trevirens

obsersi
I

m
mal

Tum
.11

Leodowmu.
el

Historiam
profert.

apta
rata
I

m
lucubr.

medmm
quam

Trev iris, Remis


olim
el
,
,

Lauduni episcopum, q
asseruere,
testii

Me
ss
la

e,

mox
1

perperam

Itis

edit,

-,
H

n tis

veterum
I

evincit.

ad
isc

diluc.de
.

recensel,

*J ura
,

rndum

de

lowino
,

nar.
Idil

relinqual
ess.t,

roaeque commen-

biographi, miraculum annum, susnectum

ratione
,

Sanctus
Treviris ex
,

circiler

,:.:,
Ec
sialtico
,,,

cul
strat,

Officio
la.

patnam natalem, aut emor Sancti notat, nec annum a expnm* [uidem. tualem; pare
ta.i
i

mungat

ge

su-

additque,

,,,,,,

vitam,
rel,

totumque

tandem
a,

Opus
j

simos
nec
quil

el

bus
los,

"*~lttmT
potentssmos
d.gmt,

fmsse,

^ MmpL
,,,

,..,

exauctore

nec

adjung.t,

absolvit.

iv.
abl
,

atali

Fehcis
oversia

peeialem I
praster
vel
al.a

eda

virginis
;

subticel

non

** pauca,

acq
an

mm =
eo

:'m,.,,
',;.l,

,
.enta

Mediolani
exhibel

habuent,
parentum
tus,

sorores,

escas, an protes

uZ
,,
uTnote sive
:'

,
parti

Pe-

fuerit

*, anfi.us
solus,
rit.

pnmogenr.

lioexpenilectitur
;

vel

quo pacto
,

ut.^msmu^t

um

opinioneJ
sive

Beatam,

hereditatem

Omn.a ha*
vel

Medam

Mediola.
; ,i ;

;:::
Octobris

m,,h,,,,,
1.

inumentorum -,,,,,

ope,

Tomus

^^^
dictorun

vel veterum

qumqu.

XXXVI
I i
i

ELOGIUM
,

TOM
b.

iit

explafial

loceque

ut

plurimum donal

(ionibus
ditur.
et

fe,

Pcricrus.

Quas autcm,

ut id faceret, intricatas

Enm

munitas, diligenter explanare aggrein finem, pari ubique eruditione


adhibita,
,

difficultales

perrumpendes, quasve densas tcnehabuerit,


brevilnlis

accuratione

omnes

olim

Pnctas dticto

bras

dissipandas

sludio
hic,

Snneti

trnnslntiones

ab antiquioribus

non expono. Dixisse


si

sufficiat,
sui

Perierum

mitio, suis quasque epochis innexas,

umquam

miracula

alias,

ingenii

vim

obscuris

ante

ef

post obiium

patrata, Officium ecclesiain id

el

dubiis examinandis

egregio

prorsus speci-

slicum
varias

una

cum mutalionibus
S.

mine probasse.

invectis

antiqui

Bavonis

Gandae

monasterii
ad cultum

vicissitudines, ac quidquid

demum

Sancto

fidelibus

CAPUT

fusissime

recenset,

III.

delatum, utcumque spectat ui hac sola pertractanda

materia
sai

paragraphos

omnino decem, eosque


;

prolixos, adimpleaf

hi

vero

cum
haec

reliquis

Reliqui Perieri labores,


litterarii,

(um

amplissim83

lucubralionis

partibus

paginas

occupenl

pius

contum.

Atque

tum alii, virtutes,

ingentem
111
'l
'

hujus

molem

quidem commonstrant al
el

obilus.

,lr

Operis prsestantia

erudifione dica-

mus?

tantam eam
a

esse arbitrati

sumus,

ui

ST&S

exhibet Perieri lucubrationem


i

T
;

s hic

0ctobris tomus ins * nom


,

A.-iis s.

w
BavoIIIus-

celebeprimi

tnmdis

0
hic
v,

Gandensium
,<,,,

primo hoc Octobris tomo editione multiplicatum, veriti non simos illustrissimo ac reverendissimo Domino Maximiliano Antonio vander Noot et baronibus de

id,

separata

patroni,
,
Sl

"'"
ncus,

ehronotaxis

nj

gesta .
ei
|

labonosi

Gandensium episcopo, totique orna' ticcinifi ihvIa .., _ tissimo juxta ac eruditM V.

Joo

XV

Car-

Viri

studium
i,

B^Gan'
r,
'

mdustriam

densi capitulo, Auctoris


tascribere
,>,.',,
,

plurimum

exercnit.

Trodonopolitanns abbas,

Z'
'

hm
'

vim

^"
""""

p
*

,.rimi.-i-

nrimo

OrtnM

itori,

s*cmo

,.,,,::

i:

'-

:"

s,,sc

r'

;"'

'

'""

"

n "- ,,,wi " "

"

*
ntario

erronbus, pnesertim chronologicis, conspersil Tenuerunl ,,i ad sneculum usque proxime elapsum, qno de,m cum ad exactam sana cnseos trutinam expensi
essent
et ,"
,orici
'

more nob.s
concmnando
bene

usitato commiserat,

Com

post usui fufura

verum hune
inopina,

mceptum,

m
.*.*.

immatura

simnl

m 'nori

detecti

in

pretio

haberi
|

,,'

bratio

suusque Saneti gestis, -jr.em 1ec mirc P ermrbra'neffecerat,ordochronologicuscojDil


restitui.
l,l

uum elucubrandumque reliquit.


22 aabesjan,,
lector

morte superveniente, alieno labore perficienhagiophile,


proposil,,s

vel

dcm, ad quas politiori Tl dorici Opere fueral damnata, i ucem deno proIatsB subsidio vel ahorum veierum docu ntorum ope ab eruditis non paucis laudabili sane
|

Vite vetustioris e tenebris tan-

lenen luirraros co modo

laboros
,,

conal

'"fUni; at,

,, (M |

ro us
|,

|,s ,,.; s 0(

suw m',nonidemabomnibnscontigitsentiri. Nulh hic labon, nnlli pere parcit Perierus vanas variorum opiniones de aimo, qno ,'
fecfe ad

(||||)||s

fel "Pud eruditos omnefe, Sanctorum 8 ,ori; s, e ararit. Verum non tantum scribendis
' , ''
;

n omini sn "

phicositmeritus,quamquemeritodubitandum non sit, quin ingentem

Msconostrohagiogra

rum Achs,

sed

el

alta

elucidandisque Sanctoinsuper opera Museo

Dominum

se convertit

et

,,

Bavo, operose exponit, easqne maturo insli**> exemine, vel relelli., vel, proprio adiecto patculo, pro rei merito confirmat. Tum ',,1 'psemet de re to.a existimet,
S.

Dbiil

\, ,, ^nseSeptembrisuppellectilisnostriBmteraria! n0V locum ;''

nostrosesenonmutilemprobavit.

entorum

td*
P
-

adjectione

locuplc'

causa

P.

kmmr

Slllling0
,

Co " sl;

e(

"" Snyskeno

Germamam
esticae

Galliam, rtaliam,
,

subjnngit,

peregre prr,,,,s

,,,

,.,.

diffi-

||()

eultatemque non unam, qua3 ex vetusliori Sancli


Potest cbjiei, variis respensis, iisque H simis, scite dihlit. sraus, seite diluit.
Wuttra
ttsque SS.

curam,

aph* p"s

21

Uo
Strtit

Nee minori labore


gloria Sancli

f ferem.egro.nnodic.i
anle

pTerT^f"? T pMM
ouusaa S
rierus

administrationemque, S.iltingi fimncros ,,,.:,,


'

,,,,

"'

L,s

susce P">

hancque

et

indusfria ei con-

degar.i

et Geri,.

posthuma. Hanc, post Vitas

annum mdccu,, mense


revcrs,

provinciam anno ejus colleg*. ,,


Julio
in

;;;i'r::"""

quod sciam numquam

f"*'?^

nuarum

non non

Belgiom
s,,,l

netnca

peregrinati

y ,:s

sunt,

Mnque
s,t,

tam
t

vulgata,

mdustne

prtevio subnexas, doctisque de

Commenterio more Annota-

administravft ,

qmn rem

dubium

mmus quam

miliarem non lilterariam promoturus strenue


fuissct,

noslram

R.
fuisset,
si

P.

JOANNIS PERIERI.
soientiae

XXXVII
hisque
purgabat;
illam
cui
AtCTORl
C.
I!.

umquam
ei

id

officii

diutius gereridi

labeculis abhorrebat,

necessitas

fuissel

injecta.
lifteris

Nec

putes, qui
familiari

sacra

exomologesi

frequenier

lam

scite

solliciteque

reique

interno animae nitori


retur,

eam,

cum

Bacris opera-

curandis sese dabat, animse suse salutis vixisse

externam

adjungebal
ul

vultus

totiusque
rei divinaB

immemorem.
oirtutumqve

corporis compositionem,
ul

omnibus

23

Hanc

sedulo

curaret,

religiosi

et
in

adstanlibus

plwium sacerdotis
otficio
ul

facile

innotesceret,

quo intus

in

nuspiam deerat;

atque

Deum
;l

pietatis ardore,

qua

sacri mysterii venestatuta hora

primis quidem,
exordiar,

ab eo, quod sacerdotis est,

rationc teneretur.
aras faciebal

Quoniam autem
quotidie,

in recilandis

Horis canonicis ad scrune quid,

praefmitum tempus
.-m,

pulum
siasticis

eral

exactus, unice satagens,

itaaccurateserv;il:it,

miui.]u:im

uc quul

utut leve, vel contra praescriptam ritibus eccle-

inde

populo

ecclesiam

nostram

frequentanti
citius

normam,

vel

contra institutum Officii

crearetur
altare

incommodi,

vel

serius vel

ad

ordinem

commilteret.

Qua
in

vero

quotidiano
faa

accederet

Prona

adeo

eral

omnibus,
in

Horarum canonicarura penso


ciebal
salis,

sollicitudine

etiam externis, gratificandi volunlate. Nec minus


propense,
si

ea

pariter

explendis, quae

quando

id rogaretur,

bona

rebus

germano
[nstitutum
,

Societatis
exigit,
se

religioso

pium

nostrum

implexis suggerebal consilia,

quorum insignem
eventus
nro-

omnes animi,
totum

corporisque
in

prudentiam
bavit.
\

felix

saepenumero

verbo,

impendebat. More

Societate
posl

nostra ipto, quarta omnes mediam noctem hora de somno excitantur, ul deinde post horam mediam, salutato iii plurii n praevie Numine. sub specie-

Jam de eximia

plane, qua religiosa vota


apices

vtvu exccsnt.

ad

minutissimos quosque

observabat,
hac,

accuratione quid
ceterisque,

dicam? quo minus de


enituit,

quibus

virtutibus
limites

phira

bus

icharisticis
i

latente,

rerum divinarum
spatio

edisseram,
diunt.

propositas brevitatis

impe-

medital
vacent.
religiosae

integro

unius horaa

unice
vitae

LJnum tamen occurrit,


;

silentio hic

non

Perierus ne piissimae huic, unde


praecipue

praetereundum

quodquamquam laudedignum
pudorem
nisi

pendet

perfectio,

Reguladeesset, ad

minime

existimem,

tamen Perieri

runi

nostrarum ordinationi
se

umquam
sive

plane virgineum,

quem

simul

cum

adjun-

promptissime
excitatoris

sive

hieme

aestate

cta castimonia vix offendas, luculentissime

com-

vocem e

lecto proripiebat

quotidie,

mon
r;i<|iic

trat.

Jam a pluribus annis hernia laborarat,


erumprnk',
mnlir:im

destinatumque

orationi

tempus,

ne

ininima

>ul)indc

omnem
cuipiam

quidem

ejus neglecta particula, divinorum mysteriorum consideratione, quantum quidem


fieri

manum,ne, quas pudor

occulit, partes

cogeretur detegere, conslanti silentioa curando


periculoso malostudiose removerat,

id

poterat,

sedulo implebat. BincinViro


veluli fons
et

quodhinc

virtutum,

cum harum

origo

sil

usrecurrens,corporiqueetiamcum
variis
aliis

oratio, ubertas non parva.


lUtortiduhu
el

malis conflictato denuo obveniens,


vita

24

Altam animi demissionem

cum
el

doctrina

virum longiori
deduxit.
recte
P.
Ita

dignissimum
diu
praa

ad

extrema

eruditione,

modestiam cum laude


conjunxerat.

nominis

malum, quod
die

pudore non

sui

aestimatione

Fidem
corde

vivam,
fovebal

subticuit^

xxm

Junii

anno mdcclxii
praesidiis tem-

spem
cui

Brmam,
Pacis

charitatem
eral

in

Perierum sacris morientium

incensam.

amans quam maxime,


assidue intentus,

servandae nutriendaeque

munitum e vivis summo omnium luctu sustulit, quem mox memoratarum aliarumque,
pestive

sedulo cavebatj
offenderet.

quemquam facto verbove Tenerrime in Deum, Virginem Deine


affectus
a

quas hic

sollicite exercuit,

virtutum amplitudo
in

asternum, ut speramus,

caalo

viventiura,
ordini-

param Sanctosque
sine quibus

levissimis etiam,

quorum

gloriae

illustrandae se addixit,

tamen haec

vita

non

ducitur, con-

bus inscripsit.

V^i<X9

INDEX

INDEX SANCTORUM
AD TOMUM
I

OCTOBRIS.

A
l

lexander
I

cm
et

prisco.
Socii

Vide

Pru
Romae
ex
29

chos mira
relata

Gandenses,
humilitas,

mortui

resuscitali

Iretha

miraculum
vi-

M.M.

forte

incredibiles se

Sfartyrol

cruciandi modi'

de

daemone victoria
aegriludo,

245.

Pars m,

siones

caelestes,

B
1 3avo,
dria. alias

pultura,
po

miraculorum
1.

mors, apparitio! semullitudo 149. Glorm


obitu,

Cultus

ab ipso
1

AUoynus, conf. Gandavi


Pit.i-A
:

ac
fes,

in

PlanIn

culo

viii,
,

corporii

elevatio

iusque

Comm.
sacris
:

annua
a S.

i.

Sancli
100.
g

memoria
n.
el

tivitas

monasterii
ejus

Gandensis

Faslis

restauratio

Acta

edenda
nr.

Illuslres

privilegiorum
'-

confirmalio

oatales
(

atque

consanguinei
'"'.

Ba-

genere
Patria,

sanclitate

;'">!"''"i

tempus

natale
1

facertum,
,,r
'l

nomen
Qlia

baptismale,
205.
.

cognomen
cura

vone uominatio; quid hujus Missa 252. _ n. Re111 ludomaropolim ac deinde Laudunura a '''i monachis Gandensibus ob metum
1,

'Dlerpretatio

Normannohi

rv.

S.

Adellrudis legi-

rum rugientibus Iransferuntur


suburbano
si "'
;

l,ma
19

v.

Sa ncti
Mai-tii

an

in

an

eadem

hujus
irati

Adeltrude
!07.

s.
sil

Vincentii
Nigella,

monasterio
in

tit,

Patrem a vitiis avocal Tempus, quo Sanctus perfecte se con perperam a variis as ignari ostenditur
Chronologica
el

culta?

comm

'!"''
''

qua

habitarunt,

el

210.

vn.

gestorum Sancti distributio


adstructa
refellitur

Cointio

Pagio

213

gvii.
tentia
is, !''

Examinatur Mabillonii Henscheniique sende anno conversionis el morlis Sancti anno circiter 654 mortuus statuitur
,
-

Bavonis reliquiae !56 m. Monasterii Bavpniani, dum l Normanni in Flandriam irrumperent, diuque v>>>i horum discessum, miserrimus status quo
:

n "

'"

aliquae ruerinl s

anno

id

res-

,;|,

"

;i,,,ni
-

monachique
reliquiis

in
s.
el

Galliis

exsules

davum cum
particularum

Ganrsi

Bavonis
ea
Iis

vni
\

m Kcnlum
hnl,a
et
:

Ge sta Sancti
sej

ex

his

S.

Pharalldis
translatio.
attri

oativitate

usque ad mean
basc

limum chronologice ordinari


Gandensis
:

rundatio ccenobii
'

Arnulpho comili concessarum duplex MoruiskTn Gandensis reformatio,


buta Ordini
his
iis

ejusque

S.

,i;ln,!;i

amplitudo Sancto
^

Benedicti

possessio.

IX \
'

Difflcullas

'

11

" h

possit attribui?217 una atque altera de postremis


'

Bona
s.

moBa-

ablaia,

quando
xi,

et,

quibus adnitantibus,

,v.

fuerint

s|1

cxamiM.-iiurar solvilur

restituta

!62.

Cultus

'u

,\

(luo

vonis
*

1,1

stalu

saculo
,:i,l,l,s

foeril

coenobium,

translationes,
a

postea

miracula

lum ,cumeo primun advenil Sanclus, huncque Pnus clericum exstilisse, quam monachum !24 *xi. Veterum quorumdam de
Sancto
S.
1

dic-

v
;

Sancti

saeculo

VlTA
vet

logia 227

aucUyri

tm
''

0,

ex
S.

.1/,

Audon
tem
,,,_

"""

" s/

*.

monasterii sdecimo sexto vicissitudines 273. g vi. Corpus s. Bavonis anno mdlxvi ab haereticorum furore feliciter servalur, posleaque, iisdem
ni1 "

ad decimum

duodecimo usque

quintum,

ejusque

ss

"""
..

Uerato saevientibus,
quiic
S.

<''

editione
Sancli

amittitur

Mabillonii

276.

Iahs

collato
,

>29

vii.

Reli-

[iiustris

Bavonis anno
aliis

prosapia

unmutatio, accessus ad s. Amandum Pahs n Sanctu s cellaB se includit, mortuum ad vitam revocat mira edit
I '
.

morum

conjugium

superstites,

ua rda,

acceplis
s.

mdxciv Gandavi adhuc aliunde, praeserlimque Udeaugentur 278. vm. Cullus


jj

hodiernus

Bavonis

Gandavi-,

ejusque

poenitentiaa
ni.

susceplae

ultro
in
felix

exempla
fortitudo

qmarum
2

reli-

231.
,

Pabs

temonem

Sancti

K-.
'

saBculo praeterito ac praesenti stalus 281 Cu ltus s. Bavonis


l"
'

visiones

calestes

,,n lrs,;i(

obitus, apparitio,

ipsi

miracula,

sepullura 233 Vita

u lu:r
'

eccl esiae
ll

Harlemi in HoIIandia ibidcm cxsiructa 285 Reg \ s. Bavoni dedicataa, sacris


cultuive
addictae
289.

t rentes,
dum
sima
sponte

,'""'
'

nupt.33,

P*<*ogus 235. Parsi. Sanctipaconversio, accessus ad


S.

Psanis

ditatae,

miraculum
236.

Amanduris-

suscitoti

mortui,

vita

Pars
,

n.

Sanctua

suscipi

novos cruciatus

daeraonis

ad caBlum aspirat, mortem suam


scpcl

tentationes supera"

pranSf
Theodoricwt

dium

Mn.Ac.j.AS. Bavonis trihus tibris comprehen "''"i'' anonymo, ex Ms S. Bavonis vetustissimo. Pholoqus 292. Lider i. Gandaj silus et mitia, monasterii Gandensis historia compcn,

Vitag

S.

Bavonis,

usque ad
tiones 293.

medium
Liber

ejusque reliquiarum saeculum decimum translaVaria

ur 239. Vita

tertia.
et

abbatem

/w

ii

Miracula
297.

ex

Surio

duobus codicibus

vone

Ba-

sasculo

decimo
S.

patrala

Libeb

Miraculorum

Bavonis continuatio 300 Bcr.gisus abb. Andalni in Sylva Anluenncnsi.

Lomm. pr^v.

Pars

11.

Vila

sohlaria,

sacns,
habitalio
intcr

mona-

8 1. sancti mrmoria in Fastis cultus ecclesiasticus, Acta edenda 494.

11.

Quo

circiter

tempore Sanctus natus

sit

locus

AD TOMUM
loeus ojus
nasterio
S.
I

OCTOBRIS.
Gerinus
1

xxx rx

nalalis,

parentes, educatio

in

moio

TrudoDis,
iii.

promotio ad

sacerdo500.

tium
iv.

408.

An

Sanctus
fuerit

monachum
professus

cum Leodegario Vide Leodegarius Germana virgo M. in Prioratu S. Gefmanae prope Barrum ad Albam in Gallia. Comm. p
II'

monastorio

Trudonensi
in

ruliu

Sanctas

et
eo.

Actis

edendis

33.

Acta,
34
Villarij

Sanctus

comilatum Pipini

Heristallii
;

auctore anonymo^
2 Godefridus presb
in

tribus codicibus Mss.

assumplus,

eum

munero
ctus,
et

apud
qua

deliuquentem hunc principem

corripil fucrit

quo

Ordiuis

Cislerciensis,

perfun-

Brabantia.
et

Comm.
at
<./

prav.

Beati

Vita,

astas,
sa-

occasione
co

locum

sedificando
feratur

mo504.

annunliatio

translatio

varia,

memoria
ccenobii

nasterio
1

ab

irapetrasse

cra 531.
larie

Vita,
ta

onymo

ViU

v.

Sanctus raonasterium
circiter
,

tadalnense con
fecerit,
el

Apographo Rubes-Vallis.
vir-

quo
chos
2

tempore
clericos

id

an

mona
511.

Cap.
tutis

i.

Godefridi

ad Viilarienses accessus,

an

ibidem

institueril

fervor,

miracula, ipso vivo, patrata, Christi


594.

vi.

Sanctus

vineas

quasdam
pago

Grimberto
S.

in
stia

illum

favores

Cap.

n.

Godefridi caele-

comitf monasterio
in

suo oblinet; an
fidcm
circiter

Buberto

dona,

favor a B. Virgine, pia mors, mira-

convertendo
sit,

ad

cooperatus
quis
fueril

quo
517.

Arduennensi tempore obierit et


posi

cula mortem subsecuta

535

Goihia

cum

Prisco.

Vide Priscus

bonor

ei,

velut

Sancto,

mortem

delatua

Vita,

auctore

monacho
elanuarius cum Prisco. Vide Priscus
2 Joannes ep. conf. Gomi
s>
in

Andaginensi anonymo, ea \f$. Rubese - vallis ct seounda II B itinorum p w te desumpta. Phologus 520 Cap. i. Sancti patria,

ducatu Mediolanensiel

educatio

promotio

ad

sacerdotium

in

aulam
occasio,
sterio

assumptio,

qua
saltu

ab

apud Pipinura gratia, et eo locum aedificando monaCap.


n.

u oge Sancti memoria Julia cum Verissimu. Vide

gesta

353

accepil
in

524.

Sanctus raonastecui

rium

Arduennensi exstruit,
in
S.

nonicis,

quos

eo

inslituit,

Dei

iaudibus

I ieo
2

cum

Prirao.

Vide
el
i

Primus
in
,

assidue vacat,
lolatris

llubcrto in converlendi

Leodegarius ep.
Galliis.

Gerinus comesfratresMM.
\

opitulatur, aetalisque

admodum

provei

lae

Comm. ph

r.

Gerini

memoria
ei

in

factus moritur

527
Ordinis

Faslis sacris, cultu


lus

titu-

2 Berengarius

conf.

Praedicatorum,

fler-

comitis
in

convenial
sa<
ri

355.

n.

Sancti Leodeel

dcnsis episcopus eleclus in Catalaunia. Syllogi


Beati sedes, gesla, cultus

garii

Fastis

antiquioi ibus
variae,

recentio-

537

ni.us

memoria,
359.

Vitaa

ex

iisque duplex

edenda
s.

m.

Illustris iv

Sanctorum pn
natus
sit

exponitur
L^ci 4astus

364.

Quandonam
suae

Leodegarius, quo
el

aetatis

ara

cum

Prisco.

Vide Priscus

ordinatus
ri
i

an aote obtentum episcopatom fue3GG.


i

Cotia cura Prisco.

Vide Priscus

monachus

v.

Sanctus ad aulam evoresta


j?

cum Prisco. Vi le Pi ?ous Crescenlius cum Prisco. Vide Prisous Cyrillus cum Primo. Vide PHmus
Crescens

calur, ac dein creatur episcopus.

lentum,
vi.

condidisse fertur, examinatur 369.

Ca:

nones aliquol synodi


cui

S.

Leodegario celebratae
el
,

anno
iii.

licec
ii.

afflgenda,

an nationalis exslian, mortuo


l

ril

Examinatui
an

rio

Leodegarius pro Childerico contra Theosleterit,


\

Do "emergotia
Denegothia

cum Prisco. Vide cum Prisco. Vide

Prisous

doricum

ei

hic
S,

illo

fueril

natu

minor

375

vnr.
II,

An
an
bic,
in

Leo legarius major-

2 Diateria virgo Mediolani En Insubria, em Ma/rty-

domus
stiterit,

Childerici
et

tantum consiliarius ex-

mlogio Mediolanensi
Dlgna cura Prisco. Vi le Prisous Digna altera cum Prisco, Vide Prisous
Donatus

329

quo anno

quove
381

circiter

mense
Sanclus
in

in

AUStrasia ac drimlr

Ncu-lri.i cl lUirjrundia
,

regnare inceperil ac
excidit

desieril

tx.
|

cum

Prisco. Vide Priscus

gralia

Childerici,

ab eoque

ellitur

exsilium.

Varia adjuncta
'i

utrumque bunc even-

E
2 J-Jleutherius et Socii MM. Nicomedix in Bithynia.

\. Sanctus qualuor circiter tum comitala 385. menses Luxovii exsulat, hincque deinde occiden-

E,

Syllogk

321

Eoprobus cum Prisco. Vide Prisous


Evagrius

dus educilur, sed audita Childerici regis moi le, incolumis servatur 300. l xi. Leodegarius posl caedem Childerici protegitur a Burgundias opti-

cum

Prisco.

Vide Prisous

Euprobus cum
1

Prisco. Vide Priscus

matibus, pergit cum iis coque jam rege solenniter


198
.i.mii

ad

Theodoricum,
ad
se.

constituto,
revertitur.

Euriela virgo in Armorica

suam

episcopalera

Ebrolnus

Eutropius

cum

Prisco.

Vide Prisous

Luxovio egressus conlra Theodoricum insurgit, Leodegarius variasque turbas ciel 394 g m.

Augustoduni obsidetur, comprehenditur, oculis

F
l

orbatur, multaque

alia

jussu EbroXni patitur 397.


restitutus

auslinus

eum
S.

Prisco. Vide Priscus


S.

g mii.

Ebrolnus

in

majoratum-domus

Premerius aut Permerius M. In abbatia


merii
Gallia

Fre32

S.

Ord.

Bcncdicti

diceccsis Vasalensis in

Gerinum occidi cural, el Leodegarium dire mutilatum Waningo Iradit in custodiam, a quo Sanctus deiode Piscamnum ducitur i03. xrv. Sigradam matrem suaoi S. Lcodegarius ad S. scribii epistolam, m cujus epocham bicinquixv. Leodegarius ad aulam ex ritur 406.
monasterio

aianus

cum

Prirao. Vide

Pri/mm

Fiscamnenai arcessitur, ut sacerdotali

XL
tali

INDEX SANCTOIU
honore
:

in

ByDodo a Theodorico convocata


exstiteril
.

berto custodiendus traditus, catur

tandem etiam ne488

privetur

qualis haBC

el

an

in
et

ea de

Sanctus de

morte Childerici interrogatus


in

Leontiuscum Primo.
2

WePrimus

gradu
terrae

fuerit dejectus ii"

gxvi. Sanclus Ebrolni


Artesia

jussu anno 678 occiditur, Sarciniique

in

Leudomerus Campania

vel

Galliae.

mandatur
uititur

116.

xvn.
:

Sanctus post mor-

memoria
cultus

in

Leodemirus ep. conf. Catalauni Comm. pr.-kv. i. Sancti Martyrologiis ad geminos dies
:
:

tem miraculis inclarescit


dire

borum famam impeanno 681


corpore
Contentio

hoc
:

die

Acta

edenda

patrja

Lemo-

Ebrolnus,
2

infeliciterque

vicensis

diaconatus susceptus
sedis

el

donatio facta

occiditur
S.

420.

xvm.

de

ecclesiae Catalaunensi 330. n. Sancti uifratris

Leodegarii, ejusque

at\

agrura

Pictaviensem
exstru-

episcopatum

successio
:

el

tempus

fabula

ac

deinde

ad

uovam ecclesiam Sancto


!25.

de Brunichilde
sir.-iia
:

prima sepultura beneficiis iilu:

.1,1111

translatio

xix.

Antiquilas
Missa,

cullus

corporis translatio

fabulosa oculi inte-

Leodegarii

ulterius

probatur ex
i28.

qua

in

grilas refutata 332. Vita, auctore forte

Stephano
335

antiquo
nasteria

Missali
in

bonoratur
S.

xx.

Duo mo-

abbate S. Urbani, ex Ms, S


colhito cu/m
'/">

Victoris Parisiensis,

bonorem

Leodegarii
dedicata

saeculo
i34.
\

vm
xxi.

Ms.
Venetiis
in
Italia.

adolesi enti

constructa aul
in dicecesi
S. S.

2 Lizerius M,

Romanus,

Monasterium
pagu
?

Lingonensi, aliudque in

loge

Sancti cultus, aetas,

martyrium

Syl324

l'nricnsi

Lcodegario
a

consrcrala
S.

10.

xxn. Corpus

Leodegarii

monachis

Maxen143.

M
IVlarlialis cuni Prisco. Vide Priscus

tii

metu Normannorura pluries


S.

transfertur

xxiii.

Monasteria Ebroliense, Cogniac< use atque

alia

Leodegario
qifae

exstructa,

ejusque

corpus,
fuit,

excepla parte,
in
y

Pictavium transmissa
S.

priori

cum corpore
Cultus
S.

Gerini

reconditum 147.
xxv.

Maxima cum Verissimo. Vide Verissim/us Miohaei el Socii triginta ses monachi et MM. prope Sebastopolim in Armenia. Sylloge Critico-His1

xxiv.

Leodegarii speciali* antiquus

tobii
2

306
in

et recentior

apud

Vugustodunenses

i52.

Modeslus Levita M. Bcnevenli


Cbjtico Histobjca

Italia.-SYLLOGE

Cultus s

Leodegarii Atrebati, Pictavii, pluribus-

325

que
uiae,

aliis

Galliarum
155

el

Belgii

uti

etiam Germas.
i

loi is

xxvi.
el

Plures capul

eode-

gani

sihi

vindicant,

an alicubi

hoc integrum

existat 157.

gxxvn.

Aliae S.

Leodegarii reliquiae
Vi
i

L
1

alficus

cum

Prisco. Vide Priscus

variis in locis

honoratae 160.

\,

auctore
ci

mor.r

Passicuscum
nacensium

i.

Prisco.

Vi&ePriscus
mart.
et

naclw Augustodunensi anoiiyiit /'. Ms. 16 cuh quc

roarn,

Piatus vei Pialon presb.


Seclinii
in

apostolus Tor-

his,

Plandria.
in

CdtaM.
acris
:

pj\mv.
locus
ecclc-

Chesniique

ei

tiauillonii
i.

editionibm collato. Pro-

Memoria
a

Saiied
Eligio

laslis

logus

i63.

Cap.

Sancli oatales, studia, archidiatus, injuriae a

inventi
sia

S.

corporis,
:

ubi

modo

conatus,
satio

malevolis acceptae,

Sanclo
et

dicata
in aliis

cultus
locis 7.

ibidem, Tornaci,

apud

regem,

necis

periculum

exsi-

Carnoti,

n. Acta
oulla

triplicia,

lium 164

Cap. a. Childericus moritur,

magna

ex-

quae
aliis

cum
alia

hymno
sunt
r.\

Pulbi

rti
:

Carnotensis collata,

surgil regni perturbatio, Leodegarius


iditur

cumEbroino
Ebrol-

meliora

tamen
10.
%

satis

Luxovio,

sedi

suae

reslituitur,

vetusla.

his

edenda

vetustiora

m.

uum

experitur inimicum,

ab Ebrolnianis
oculis

Vugu-

Sancli

gesta

ordine
12.

chronologico
%
iv.

examinata
saepiua

stoduni

obsidetur,

capitur,

orbatur,
iii.

usque
nienses
servatae
1

ad

morlem
reliquias
\
:

Corporis

fameque oecandus Waimiro


Leodegarius
hic

traditur 168. Cap.

translati
:

praecipuam partem

sibi altribuunt Secli

Ebrolni

el Gerinus ad aulam arcessuntur majoratui-domus reslituti imperio

nonnullae aliis

quoque
sibi

locis

16.

v.

Corpus integrum

vindicant

occiditur;
"-

ille

dire

mutilatus ad

loi

cru-

ciatus servatur,
{

lingua abscissa,

loquitur,

mul-

'erlil

ad

consilium

vocalur,
i74.

dignitate

privatur,

irnotenses caput aliquando Seclinio ereptum Boque relatum beneficia el cultus Sancti celeber tam Carnoli, quam Tornaci et Seclinii 19.
:

landemque
posl

uecatnr

Cap.
.

iv.
lioPi

Sanctus
IlJI

Acta, ew Ms. Accvnoti monasterii,


pluribus interpolatis

collato

obitum
,llini

owm
22

miraculis inclarescil
nititur

"

lamam
el

impedire

Ebrolnus,
incre-

landera

ipse

oci iditurj

Sani u

gloria

mentum
episcopi,

sumil,

tres contendunt de ejus corpore

bocque Ansoaldo adjudicatum lum Pictavieuse, ac deinde in oovam


Sancto
exstructara
.

ad

so-

cum Prisco. Vide Priscus Pitinus cum Primo. Vide Primus Plalio cum Primo. Vide Primus PJato cum Primo. Vide Primiu
rra

eccle-

siam
alia,
i

Pontiuscum Primo. Vide Primus


Pr<

transferlur

'.78.

Vita

awtoi
coxvo,
159
'/

pus

iiim

1'risco. Viric

priore,

Prisous

ociaoensi

PMS.
<

ex duobus Mss.
collaUs.

aut forteabbate codioxbus QMS. 5

Primuscum
2 Primus,

Prisco. Vide Priscus

Quirillus,

aut

a
uti

hu

Cyrillus,

et

Pitinus MM.

wm

inter se

Antiochiae

ediiione Mabilhnii,

ttem

Pontius,

"""-

lugtensi

Prologi

etiam cum Ms. 185. Cap. l


1

Leo,

Gaianus, Secun-

Leodegarius apud avunculum suum educatur diaconus ac deinde archidiaconus creatur, abbas
efficilur,

ad aulam evocatur,

gratia excidit,
sus,

Luxovium

ab

Ebrolno

episcopus, regis secedit, hincque egresvexatur 185. Cap. n Sanctus


Dl

^ianus aul Secundarius, alter Secundianus, Plato au P) atic Leontius MM. ex MarVyrologiis 320 Pr S( U8 l( scens aut Crescentius, et Evagrius | ^ uil,l,s verisimiliter addendi Denegolbia aut

>

roergotia Alexander,

Paustinus, Marlialis,

Januarinfl,
vel

Euprobus
aul

vel

Eoprobus

Euteo-

ab Ebrolnianis captus excaecatur, monasterioque per bienniuro fere inclusus, ad aulam arcessiiur cum fratre suo Gerino, hocque occiso
variifl

'""-

Wgna

Pigra,

Golbia vel Cotia, Satur-

Dwa vH Saiurninus,
vel

Spes aul Spe*us


vel

Castus,

Pnmus, Donatus, Passicus


Prepus,
el

Pafficus, Propus

ipse

lormentis

afficitur,

iterumque post

forsan

altera

Digna.

Tomis

in

biennium

fere

ad aulam arcessitus, ac Chrodo-

Mcesia Inferiore,

ea Martyrologiis

30

Propus cum Prisco. Vide Priscus


Quirillus

AD TOMUM

OCTOIUUS.
morte sororis SU83
nita in
;

\LI
pcr altcram
:

salutaria

m sit

eidem

tradit

ejusdem

regis

benignitas

ecclesiasticos 89.

xi.

Q1

Quid

censendum
:

irillus

cum Primo.

Vide Primus

de vicariaiu seu primatu


ejus pro conversione
aliqua

S.

Remigii

alia gesta
:

Prancorum sunl obscura


Arianis
:

etiam

pro convertendis
r,

conciccle-

lium

Aurelianense
92.
g

eo rorte

suadente,

R,

JAemedius
dcntino.

vel

Romediiis
g
i.

nmf.
Sancti

in

agro Triin

bratum
s.

m.

Bpiscopatus
el

Laudunei
aliae
in

Comm. pr.ev.
:

meraoria

Remigio erectus
ii.iiis
.

fundatus

Belgio
S.

paucis Martyrologiis
cesibus Tridentina
beneficia
11.
et

ejusdera

cultus io

dioset

episcopis,

restilutae 96. uii

Re-

Brixinensi, reliquiae,

migius

s.

Palconem,
eccl siae jura

Trajectensem
laedentem
.

episcopum,
acri

aliquot

illius

patrocinio adscripta 36.

Remensis
cofircel

epistola

Capui Sancti, ad quod deinde etiam aliae ejusdem reliquiae accesserunt, ab aliquol saeculis bonoratum in monasterio Moutis S. Qeorgii

causa Claudii presbyteri adversus tres Galliae episcopos defendil 99


in
Rfii

gesta

na

ensentui aliquot illustres discipuli

S.

Remigii

eaedem
vetus

reliquise,

exusto monasterfo, oovoornatu

Suazii donalae et ad

novum monasterium

relatae:

examinantur, quae de gemina ecclesia ab eodem Remis exstructa dicuntur 102. \ w. Discutitur

hymnus
:

30.

m.

S.

Remedii
-t

cultus in

geminum
vinri

s.

Remigii
prolixius
,

testamentum,
sepultura

et

pro Bre\

novo monaslerio Sangeorgiano


luluin reparato
in

in veteri

pau-

eontra

pronunliatur 106.
el

svi.

quid censendum de parte cranii


asservata
reliquiae aliae Halae
En sacello,

Beatus Sancli obilus


s.

En

ecclesiola

valle Anani.i

ad

Oenum

aliae in

Bohemia

a comite
Qoruil

L-nrni

Christophori, quae miraculis illustrata in insiabbaliam cxcrcvil prima Sacri COrporiS


:

dcTliuu erecto IZ. rv. nec Immunes a fabulis


locus natalis et condilio

Vitae Sancti
:

nec antiquae
qu<<
;

Iransiatio,

intra
i

eamdem
:

ecclesiam ampliflcatam

saeculum
:

facta

10.

xvn.

Corpus

repertum

integrum

conjectura, an forte

elevatur

ab
;

Hincmaro
deinde ab
in

ab
aiiis

idem

sit

cum comite
Tridentinus
:

Jacobo,

quera

laudavit
i5.

Sparnacum

eodem transfertur Orbacum a Ful: :

S. Vigilius

aliorum fabulae
Bartholomaei

v.

cone defertur

urbem Remensem

ab Heri-

Examinanhir
asserla, aliaque

ivbqua
ab

Trideutini
19. g vi.

aliis praeterea tradila

veo primae sepulturae suae ecclesiae restituitur; paulisper deponitur intra civitatem 14. g xvni.
1

ESxpendunlur ac refutantur
Casicllanus et Tartarottus
S.

argumenla, quibus
probare conati
sunt,

Novae
s

basilicae

Remigianae

aedificalio
:

el

\>rr

Leonera

IX

Papam
:

dedicatio

synodus

in

Remedium Tyrolensem esse S. Remigiura Remmismi anlisiiiem ">'. Vita nuctore Bartholomseo Tridentino, ex
iii

eadem tunc habita


crypta
cessa
117.

Sancti corpus
Prjvilegia

ab

illo

in

depositum
et $

ab eodem

con-

\fs.

monasterii S. Georgii
55

sblemne
xix.

festum

annuum
sancli

indictum

Vyroli

MagniQcum
el

Prancorum
argenconin

Reraigius episc.

Kcmis
Sancti

in

Remensis Francorum apostolus Campania Oallica. Comm. PPwEV, l.


ad
:

Apostoli
teae
:

mausoleura
corporis
:

iipsanolhecae
saecul
i

ritas

xvn

memoria
varia'
\
ii.

duos
in

praesertim
his

dies

in

firmata

quales

fuerinl
aliae [ue

reliquiae
in

antiquitus

sacris Fastis signata

nomen
S.

varie exin

agro
in

Nivernensi

abbatia

Bercetensi
Reliquiae
e

pressum
rologiis

ejusdem

festivitates

MartyVita

Haiia

honoratae

121.

xx.

5!).

Primigenia

Remigii

Sancti

dentibus, capillis etc variis


:

in

iocis

ho-

amissa

ejusdem Compendium aliquod, auclore


:

noratae

quid

censendum
essent,
ipsi

de
alibi
:

sacris

ossibus,
:

Venantio Forlunato, edendum

Vilae
:

per Hinc-

quaB

velul

ipsius

assignantur
velustus ac

marum

scriptae el

dandae censura
sacri

aliquol alia

Plorentiae

^r.ir^A

dicata

re-

monuraenta,
slationibus

praesertim de
62.
i

corporis tran-

centior

ejusdem
Fortunato
r
i/,

cultus

125.

Vu\

bhevis,
episcopo
,
\

m.
et

Sancti
reliqua

illustre

genus
:

auctore

presbytero, postea
co lice
et

parentes,
in

fratres

famflia
:

ipsius

Pictm
cinn
lixiob
aliis

\fusei

nostri

nativitas a S.

Monlano praedicta natale solum Laudunesio an ejusdem nulrix S. Balsamia ?


:

Mss.

editu

128.

Vita

pro)l$.

fabulis

respersa,
ea

auctore
insigni

Hincma
codice

vila

usque ad episcopatum 05.


sive anni nalivitalis,

iv.

Vitae

chroepi-

piscopo

Remensi,

notaxis,

ordinationis

membranaceo Musei
i;i-

nost/ri

Pilepatio

lucto-

scopalis,

durationis sedis,
ct

et

obitus
illius

electio
v.

131.

ad episcopatum
S.

consecratio
et

68.

Sancti
iiiius

nativitas

Vetus capiti m partitio 133. Cab. I. et nomen divinitus praedicta


:

Remigii eruditio

sanctimonia a SS. Sido-

parenles, studia
solitaria,

litterarum

et

virtutum,

nio

Apollinare ct Gregorio Turonensi


:

data

discutitur historia

coramenenergumenae Tolosanae
vilae

vita

electio

ad

archiepiscopatum

Re135.
;

mensem

caeiestibus

indiciis

comprobata

per Sanctum liberatae et


ptio et
S.

redditae
in

71.

gvi.
in

Cm\

ii.

Sancti ordinatio et virtutes episcopales


vitae

Francorum cum Clodown rege


victoria de Syagrio
:

Belgicas irru-

innocentia
auctoris

prodigio

passerum
137.
a s.
:

probata
Cap.
ui.

ejusdem regis
et

exhortalio

ad

lectores

Remigium benignitas; votura


S.

victoria

de
a

Alemannis; couversio ad
inslructore
S.

Christum,
i

praecipuo

Energumenus simul et ca-cus vinum multiplicaluin tus


:

Ri-migiu eura-

vestigia

ejusdem
:

Remigio

75.

vn.

Baptismi

Sancti saxis impressa

incendiura

exstinctum

Remigio

regi

Francisque

collati
g

lemnis apparatus et Iocus 79.

tempus, sovm. Hincmari

energumena
tua,
vitae

post

expuisum
Sacro
aeger

daemoncm
el

mori0

reddita.

oleo
et

chrismate
I

aliorumque recentiorum narralio de sacra ampulla Rcmensi antiquiorurn de eadem silcnlium,


:

divinitus

accepto

unctus
genlis

saualus

Cap.
et

iv.
:

Francorum
Chlodovei

origo

fabuosal

ac ncolericorum judicium 83. IX. Refutantur alia argumenta pro Hincmariano asserto allata
:

sedes

regis
:

tuuc

etiam ethnici
regis con^

opiiiiu Mabillonii et Longuevallii

satis

probabilis
Aviti
:

proponitur 86.

% x.

Litteras gratulatoriae S.
II

de S. Hemigio existimatio jugium cum S. Chrotilde et hauc secuta ejusdem


Cbristum
Reliquae
accessio
el

ejusdem

victoria Tulbiacensis,

cum gente
lii.

sua ad
Cap. v.
et in

Vienncnsis et Anastasii
S.

Papae ad Clodoveum
epistolara

baptismus

Remigius

illum

per

solatur

de

genlis

Prancorum

conversio,
S.

Remigium

XLII
s.

INDEX SANCTORUM
Remigium
ab
muniflcentia
illo
:

episcopatus

Lauin
vi.

dunensis
S.
ofTiciiini

erectus,

eique

praefectus

Genebaudus
s.

hujus lapsus,
el

pcenitentia,
1

pcstitutio

sanctilas

19,

Gap.
:

2
1

Villae

Remigio
a

Chlodoveo donatae
caelitibus

Sanctus
:

inter

orandum
de

bonoratus
Gothis

aliae

possessiones

ecclesiae

Remensi
el

comparatae
\iclo-

I heophilus mon. conf. in Graecia. Sylloge 492 Thomas archiep. conf. Mediolani in Insubria. Sylloge Historico-critiga i. Qualiscumque Beati veneratio probata 310. u. Tempus episcopatus
asserta de

Ghlodovei
riae

Burgundionibus
vii,

investigatur
geslis B.

311.

in.

Examinantur
312

151.

Cap.
:

Reliqua
vicarius

ad

Chlodoveum
Pontificius
in

Thoma?
episc.

spectantia
Galliis

Sanctus
:

2 Tliomas

de

Cantilupe

Herefordiensis in
in

constitutus
pcenitenti

episcopo
.

\riano

loquelam
pro-

Anglia,
Pontiflcia.

adimit,
videl
:

reddil

rei
<

Frumentariae
l;
.-

apud montem Comm. pr^ev.


cullus ejus
:

Flasconis

1.

Hetruria

Locus sedis, ac olim


MartyroProcessus canonizaVitae
et

sceleratos divinitus

asi

156. Cap. vhi.


n

ecipui
logiis
:

annuntiatio in
.

Sancto mors imminens revelata

oculoru

lumen
sanctus
illura
:

Vilae

non edendae
Sancli

adempium
obitus
el
:

et

restitutura
:

ejusdem
p<

tionis,

ex

quo
\
:

compendium
tempus
studia
el in

miracula
pia

sepultura

lues

inguinaria
:

danda 539,
ac sorores
catio
:

n.

illuslres parentes, fratres

cohibita

corporis translatio

injusti

castigati

natale

locus

edu-

pulvis ec< lesiae adversus serpentes adhibitus 160.

litlerarum
:

Anglia,

deinde
:

Cap.

i.\.

Poenae injustis rerura ecclesiae Remensis


divinitus
infliclae
:

Parisiis
fit

accessus

ad

concilium
:

Lugdunense
quod

invasoribus
corporis
auctoris
r.r

gemina

sacri
:

capellanus
542.

Pontifii ius
111.

audil

Leges AureParisiis

integritate

sua

conspicui

translatio
S.

lianis

Jus cauonicum,
Ql

epilogus

164.

Testamentum
i

Remigii
I.

audierat,
sitatis,

docel

Oxonii;

cancellarius
el

univer-

Phili
.i

tom.

167.

deinde regni Angliae,


:

duorum regum
cancellarius

Translationi

orpopjs, mctore
i

forte

consiliarius

Parisiis

audit
:

Tbeologiam, quam

Rotfrido synchr., ex Ms,

P umknsi 170.

deinde

docel
:

Oxonii

denuo

Translatihnes, auctore Flodoardo, ew Historia


s

universitatis

Lugdunum

iv.

proficiscitur

ad

conquas

lib.

i,

cap.

\w

el

xxn, 173.

cilium

545.

Bcneficia

ecclesiastica,

Dedicatio
S.

ecclksi.e et TRANSLATIO CORPORIS


S. Leone

Sanctus

ante
:

episcopatum

obtinuit,

sancteque
epi:

Remigii, facta a

IX Papa, au

administravit

modus
549.
\
:

et

tempus
Iiabilus

accepti
et

Anselmo mona* bilh.ni/ Actis Sanctorwm


Cap
i.

MaSsec.
vi

SCOpalUS

corpons
tita

illius
\.

cullus

parte

t,

176.

eximia ca
poiin|iic
cilic

Sancti

severa a cibis
corporis per
:

Nova
el

Airardo

maro
rui
i,

s.

s. Remigii basilica ;il> abbatibus Theodorico eoepla, perficitur ab HeriBruno episcopus Tullensis, designalus

abstinentia

castigatio
c(

ilias

imiiii

cubationes
:

lacrymarum donum
quotidianae
ferendis
553.
?

inter sacriflcandum
\i.

preces
in

summus
reverlitur

Pontifi x,
rei

spondet, ses

illam dedicatuin

Sancti

mansuetudo
el
in

cujus

gratia

deinde
ii.

Roma
:

Galliara
IX

condonandisque
:

injuriis

aliorum
conci557,
:

177.

Cap.

S.

Leonis
s.

Papae

de ectibus
liandae
l
:

sludium concordiae
ciii.
111
1

aliis

ud

Remos adventus
iranslatum;
:

Remigii
ecclesia,

misericordia in pauperes
Sancti
i'

el infii

mos

corpus

ab

illo

dedicata
S.

vn.

el

virlutes

episcopales
:

aliaque ^esta ibidem


devotio

ejusdem erga
probata

etiam

mirai ulo

181,

Remigium Ippendb
is;,

justa

delinquenles pervicaces

>l>-

servantia

sacrorum

canonum
Aliae
el

jura

ecclesiae

i quot miraculis
1

Herefordiensis
vindicata 561.
pro
'i

adversus

Romanus Melodus diaconus conf. Constantinopoli. Sylloge <\r Menologiis aliisque Fastis,
"" ""
\

vm.

comitem Glocei ejusdem lites gestaque


ecclesiae

possessionibus
:

juribus

Hcre-

56

fordiensis

initia dissi nsionis

cum Joanne Peckha:

Romedius.

ide

Hemedms
S

mo

archiepiscopo

Canluariensi

secessus

in

Normanniam 564. in. Causae discordiarum inier Joannem Peckhamum archiepiscopum


Cantuariensem
el

sufiJ*aganeos
S.

su.is
,

^csia

Oaturnina cum

Prisco. Vide Priscus

oflici.ilis

ejusdem contra
contigisse

Thomam
\ x.

propter
dicta
in

Saturninus cura Prisco

Vide Priscus

quae

videlur

Secundarius cum Primo. Vide Primus lianus cum Primo. Vide Primus

bujus supra

Normannia commoratio
archiepiscopo
Cellae

568.

Alia Sancii

cum
reci-

suo

controversia,

de

qua

Secundianus alter cum Primo. Vide Primus


2

taniur adversac partis edita inslrumenta, deinde

Serenus

presb.

conf.

in

Prioratu

subtus
i

examinanda 571.
troversiae initium

Cantumerulam in Campania Galliae. Comm, n Memoria in Dsuardo aliisque Fastis sacris,


.

el

xi.

Exponilur praedictae con:

progressus

Sanctiad curiam
adversa

Romanam
premus
S.

profeclio,

invitaque

parte,

cullus, Vcta

qualia 338. Vita

fabulosa,

au

tore

honorificus ad

Pontificem accessus 574.

xn. Su-

Uce '/.. sacrai wn\ lectioi Prioratus Cclte mbtus Cantumerulam Cap.
Clari

Thomae morbus;
.1

pia mors, et bujus


:

i.

Sancti

annus, mensis, dies ac locus


separatae sepultura
ecclesia
' '

natales,

carnis ab ossibus

caplivitas,

pietas,

humile

officium, sacrarum

S.

R.

E.

Cardinalibus

in

recuperatio

345.
et

litterarum studium, libertatis Cap. n. Sandi vita solitaria,

S.

Severi
577.

prope
\

l|i,

,,

peracta
in

peregrinaiio
in

commoraiio

Romana,
locus,

Qrbemveterem honoxm. Sacrorum ossium


et

rediius

translalio
ecclesia

Galliam, varia miracula


eo patrata

Angliam
intra

prima
:

sepultura
altera

in

349.

Cap. in, Sancti

morbus, obitus, sepulturae


iM

calhedrali

Herefordiensi

miraculaque
35^

dem

translalio
iiH>\

eorumecclesiam ad novum tumu

cum Prisco. Vide /'n.scus Speus cum Prisco. Vide Priscus.


Spes
1

'"i". ac

secuta veneralio 581


illius

xiv. Litterae

Sulinus abb. conf.


Macloviensis,
gestis
in

in

vico sui nominis, dicecesis

Armorica. Syllogi

ad Clementem V Papara datae qui commissarios constiluit quos de excomraunicationibus in Sanctura, ut dicebatur,
.

pro canonizatione

decultuei
[96

lalis

priusjubei inquirere
584.
\

proci ssus hic feliciter


alter

absulutus

xv.

Processus

de

vita,

moribus

AD TllMIM
moribua
menti
loria
a

Mi,Tii|;ms
,;

XLIII
Continuatio

etc

inchoatus

praescripta forma jura:

\i'

ii-

mirarulorum
Sancti

co.iian

testibus

prasstandi

parata

intei

anno
g

vn

per
iij

opem impctratocontinuata

auditi
in

testes, ct

horum nomina

587.

m.
Cle

rum
annis

659

lp 663.

Miracula
iv.

anno

Litterae,

quibus commissarii
se gestis 592.

^postolici

tdccLxxxvin

Cap
el

Miracula

continuata

menti
in

Papae rationem reddiderunl de omnibuj


a
jj

m
\.

1 1

utroque processu
fai ta

mn

nv

ui

duobus

sequentibus 667.
aci
i

Sancli

Cap.

Alia

miracula
annis

eodem anno
Cap
el u

n
i.

pei

canonizatio
bulla

per Joannera XXII Papam, cujus


:

Sancti patrocinium

impetrata 671

Mira-

recilalur
in

ejusdem
ia

insignes

reliquiae
\

cula

continuata
vn.
\ tia
i

m
g|

ki

Audoraaropoli
oces

arle

96

Compendiuw
'./

miracula
mi
i

vel

beneflcia impetrata

nizationis,
i.

codice Va
oativitas,

aimis

\n

M n,

si

iii

679

.r.

viii.

1015

Cap.

Sancli

illustris

familia,

Continuata miracula

el

beneficia

anno
miracula
forte

educatio,
virginea

litterarum stuiiia,
castilas,

oiiin.-i

hoiiHiriaque,

ontinuata

miraque

io

cibo

potuquetemstudiis sacris
suae juribus
:

eodom anno m
'i

ki

vi,
i

annisqui
x.

perantia 599
Missis;

Cap. h. Sancti pietas in celebrandis precibus


el

686

w.
1

Miracula

<-i

benefli

ia

assiduitas in

obtenta
i

fortitudo in

vendicandis
i

ecclesia.'
in

aditus ad

epi

ipatum,

eoque administrando
Sancti virtutes
:

sedula cura 603. Cap.


beata mors
riftce
in Italia
:

ni. Alias

duobus sequenlibus 690. Cai Reliqua miracula el benefii ia annis acci w, impetrata 693. Appendis de Mjraculis. Cap. i. Sancli ve iler adhi
u<
1

anno

el

ejusdem caro ibidem honoin

bilae oetii a

Herefordiensis episcopus sanalus


sanae
:

phre-

sepulta;

ossa

angliam

relata,
in

ac quinel

menti

reddita

verrucae mirabiliter

quennio post non sine prodigiis rem lumulum tmnslata fama


:

honorabilio-

sublatae

caeco

visus

restilulus

695

Gap.
i |

u.

sanctitatis

Infan
lisluli-

ul
el
:

rsus

re Iditus

im olumis

miraculorum 606. Mib


>ts
i.

vci

ex P
i.

canoPuella quin-

paralysi

lalmrans -anal
S.

Miraculi m
Bubmersa,
alii

restitutus

prodigium, quod,
itur

Thoma

vivente,

quennis

io

vivario
ii

vitas

reddita 609.
subi
ali

conii

hiraoula
resuscilali
in

613.

et ni. Duo Miraculim


i

pueri
It.an

iv.

rpuer,
im

Quvio

Mirai
i

submereus ad vitam et vii. [nians,


vita

revocatus 617.
i

rota

eri

is.

Maxima
imm.

el
i

Julia

MM
\.
iji

Ulyssipone

in
!

.i

iie,

mortuus,

donatus

duaa

mulieres

Lusiti

pb

v.

De
26.

cultu,

trlyrio

eontractae, ad Sancti

tumulum membrorum usum


viii,
i.\

aelate

horum Sanctorum
abb
onf. in

Vi

auctwt
28
i

cooseculae 620.
si
ii

Miracula
ad
Sancli

et

x.

Gibbus
i

luber
:

colli

tumulum confestim
:

Virilus

monasterio Legcren
presbyter,
Insulae

S,

Sal-

sublatum
xii

elingui
vitae

ibidem lingua data


restitutus 624, praesentis

pi
l

vatoris in Navarra. Sylj

195
in

lapsu morluus,

Mnucu]
oaufragii

Vulgisus
snes,
in

n.iii
:

conf.

forte

vico
I

Troi-

et xm. Nautaa
.

periculo

provincia
j.

Francise

erepti
his

muher
l.\

pbrenetii a sanae
e
.

menti reddita
rcstitutus
l.n-i 83

Cultus
i'i

Sam

ti

martyrologis
:

vix

sii>-|KiiMi>

palibulo,
,

vitae K^

corpu8

Firmitale-Milonis
1 1

reliquiae
:

\|||; \,.\

\\
:

\:\

KT

llillluTi
:

aiihi
et

Viia Lalin

altera ilallica

aetas

visus

redditus

suspensa

in vivis servata

pueri,

presbyteratus

188
:

n.

Tempus
S.
:

translationis

nniis ex

utroque, alter
contracta
m.

curati

ubito uno oculo cascus membris, erecta 636, Pars u


el

corporis

obscurura

prioralus
pretiosa

Vulgisi
reliquiae
a

funes

datus

lipsanolheca

Mib iculori
collata

Varia miracula
iii

bem
i'n.i

ead
i

iii

exemptae
[ensi

Sanctus bic diversus


Vita,

Miraci

orum.

itu
i/..

191

wymo,
Joannis
in
I

Cap.
nitati

i.

Moi

iin

'i

pro mortuis habiti,

vitae

Sicolai

B
ien
tis

restituti

644
el
iii.

Cap.

ti

Caei is,

luscis,

con-

S,

tractis,
sa

claudis

paralyticis incolumilas concesMnlii


alii

194

648

Cap.

variis

periculis

conflictati,

per
iv

ejusdem

Sancti

W
i.

liberantur 651.

Pars

Miracula ac
Aprili
ei

beneficia

Miraculorum Cap. anno mcclxxxvii mensibus

w.
LOGE

asnulphus conf. Condati

in

Hannonia Syi

Maio ad Sancti sepulcra impetrala 655.

INDEX CimONOLOGICUS.
S/ECULO
III

Tornacensium apostolus
Piatus, apostolus

14

I.

15

Hil
Eodem
Circa

oatus

esl

S IVl
us esl S

LO

IV

Tornacensium
sseculo
S.

12 e
Piaius praedicavil
12
f,

Poi

Bleutherius
321
vel

cum
c,

sociis Ni
a
i

oacensibus

13 a

mediaa

in

Bitbyoia

323

annum
Octobi

287 martyrio coronatus


is

esl S. Piatus,

Probabilius

anno 303,

sequenti
/'
i

passi

sunt

Vo

us

/.

lyssipone

XLIV
Ulyssiponc in
Julia

INDEX CIIIIONMILOGICUS
Lusitania

Verissimus,

Maxima
26
b,

e! a

27 s

Forte hujus saeculi initio passus Romae


rius

esl

Lize-

324
saeculi initium

ae

pcufo provecto natusestS. Beregisus, primus abbasel conditor monasterii Andalnensis 199 bet seqq., 500 a bc 673 s Li odegarius episcopus Augustodunensis Luxo//", a

Sub ejusdem
levita

passusesLS Modestus

\iiirn

pulsUS esl
s.

iu o.vsiliiiiu

;{S(i

.1

|,

6de
SiECULO
V.

Leodegarius, episcopus Vugustodunensis, suae sedi restitutus fuit 395 b c, 397


1

m onno

674

S.

Leodegarius,

episcopus

Augustodunensia,
c, ,01 wi

comprehensus ab Bbrolnianis, oculis orbatus etin


Circ

onnum

i36

natns est S. Remigius, Remensis

Qampaniam
676
S.

abductus

fuil

398

1
.

episcopus

70 e
S.

Remigius ordinalur epis


;,),,

Leodegarius,
lingua

episcopus

lugustodunensis,
fuil

Remensis
i96 Clodoveus
;|

r\^rc\;<

aliterque fcede laceratus

,03

ivx

S.

Remigio,

Francorum cum suis baptizatur episcopo Remensi 79 el aliquot


seqq.

/,

" / ''"'

om.no

s.

Gerinu

comes, ejusdem
rail

s.

Leo-

degarii frater, lapidatus

355

c,

03

f,

Circa
S.

finem hujus saeculi Qoruit Constantinopoli

04 a b

678

S.

Leodegarius,
fuil

episcopus

Augustodunensis
'.11

rnrlr
vi]

Romanus Melodus confossor o mar yrio coronata


saeculi
'

56 d e
es1

exaucloralus
todi

110 cetseqq.,

el

quinque
35 c

Germana
i4a

m mno

sequentibua

idem

s.

Leodegarius occisus
\\

fuil

Sub finem hujus


sll,ll,l,s
a

vel inchoato sequei


ipatus

ti

in,iNI

H6de
e
,;,
i

w:

i,

c d e

r.

.18 a b

s
-

cd

f!,,|i

Laudunenel

sis

'.iT;)

eqq

Corpas ejusdem s. Leodegarii translatum hiil - Atrebatensi ad agrum Pictaviensem


'""><1
'

I,

iJlirt

s.m|(,.

SiECULO
'

VI.

Probabilius
'"

annum
r

anno (385 ejusdem S. Leodegarii corpus ""vaui mlosiam trauslatum fuil >6e i27,
'.

I,

532 moriuus

es! S.

Remigius, episco7
(l>

'N

cl

pus Rem< nsis

seqq.

God
mensis,
.

,,,, c
||(

inte

annum

G96

fuil

exstruetum oratorium eidem


,:.->
i,

corpus

Rfimi?ii<

epjscopj

._

in
.

novum

sepulcrum
esl

fuii

translalum

8. Leodegario Hoc sseculo i/i

,.,

seqqi virgo

\ri.i..rica

iloruit

B.

Eurieia

Mnc 580 b. Lrudomerus ordinatu>


Ante

113bcdef
episcopus Catalau-

Eoaem

saeculo

vcl

sequenti Condati

iu

589 obiit idem S. Leudomerus. opisn,pus Gatalaunensis h c 591 corpusS. Modesti, levita marlyris,
;

,,,rMS

I98c Hannonia
305 c

annum

I3ab

obiil s.

Wasnulphus confessor

S.KCILO

VIII.

Romatran;

slatum

fuii

Beneventum
Prancia
s.

;>;

-,

FortehocszcutolloTmtm

Vulgisus con-

-,*"

190:
v

^f Armorica

"

''/'"

uio obiit

S.Sulinusabl
,

Hoc saeculo aliquot annis inchoato conditum est monasterium AndaKnense :,i \. 515 ab Eodem a Wescente monasteria Morbacenseet M monasteriense S. Leodegario, episcopo Augu\ s
:

,,, )S

stodunensi

el

marlyri,
i
I

dc.in-ata
.

\)ific

:;

i,

S/ECULO

i35

r\

VII.

WJmm
'"
'""*'
"'

hujus
(il,i

Cnr " rnediwm mus abbas


natusesl s

quinque seqq,
Beregisus, pri-

h
e!

>H obiil s.

conditor

saeculi initio

monaslerii

AndaXnensis

Bavc
\isdem ssculi

aliasAIloynusdictus

206cdef,218d
irius,

5I9cde
med um
obiil s.
\%

atusestS

Theophilus
\

episco.

monachus
Circa

lugustodi mensisel martyr

in

Gracia
755
15.

',,_

[}

i,

,i

"

""'" 631 apudGandavuminPIandria ereu * monasteria Blandiniense et Bavonianum


a
;36

_ e

annwm
Gisela,
B.

Thomas ordinatus
magni
filia,

esl archie-

piscopus Mediolane
781 Caroli

baptizata

fuil

""""'
fi

Thoma,

S.Leodegariusfuilo2a tufd^
366 e
r ">

archiepiscopo

Mediolanensi

313

r;::;::;:^
i6!

*#
f,

367, 368 a b
I,|;|

def
mlvus anno 782
88.

vel

Michael

el

triginta

788 passi sunl i Armeses monachi 306 b,

";;/;;.
,i:

<

*.....

Cxrca

annwm
"i"

'""

''""

rebus nmndanis valedicit S 18 a b, 220 c ei tribus seqq. 230

;:,;:,,;;:;;;; aviena

monasteno

V-

J
'

S.

Maxentii

Xj
ab
368 h

E
apo-

783 obiil

B,

309 a b Thomas, archiepiscopus


.;n,,
l

Meriiolanensis

:l

lrM

"

^'

monasterium CampelCapellense dteatum Puil s Leodegario,


lugustodunensi
e!

mt

sequenti

episcopo

martyri

140
a

i.

.41

I.

<i

;,.,,',

'P resbyte nn'artyris > Tornacena

SiECULO
,/ ';'"

IX.

813

conflagravil
e1

monasterium
posl

Gandense
fuil

S.

Bavonis,

aliquot annis

reslitutum

offnwq

tbcde,235a
,

255 a b c
usS. Beregisi illatum
esl in

uovam
scopus Augustodunensis

eci

lesiam
Piati,

Anda*nensem
Tornacensium
fuil

bc
apostoli, es

846corpusS.
'
,

Normannoruni
309 c
f

translatum

metu Audomaropolim
16
r

Eodem

AD TOMTJM
Eod&m
anno
eorpora
ex
SS.

OCTOBRIS.
1010 Iranslatum est corpus
Cvrca
rii

XLV
S.

Bavonis,

Pharalldia

aliorumque
translata

Nonnannorum

fuerunl

melu Gandavo \udumaropolim 256 f, 257


.1

Bavonis 268 d et seqq., 269, 270 a


est
S.

annum
puellarc

bc

1035 cooditum nnmaslerium in

Leodegai51

Normannia

348 corpus

Wasnulphi ex
est

metu

Doram Condalo translatum


Cvrca

NormanAudomaropolim
305 d
Offo-

Circaannwn
1049 a
S.

b c d e 1041 exstructum est Cogniacense mo451 e


esl
el
f

naslerium s Leodegarii

mediwm
rillae

hujus

sseculi

monasterium
episcopo

Leone
S. Ri

IX

Papa Remis dedicata


Reraensis episcopi,

nova
bujua
1

S.

Leodegario,

\ugusto-

ecclesia

migii

dunensi

et

martyri,

dedicatum 441

de
et

i42

corpus solemDiter

translalum 117 e

f,

118,

19,

120, 17! b, 183

851 Monasleria Blandiniense,

Bavomanum
a

Trun257 c d

1058 Inspectum translatumque


Dis
et

est

corpus s

Bavo-

chiniense apud Gandavura


fueranl

Normannis dei

seqq., 273

aelseqq.
ad

Cvrca

medium hujus

sseculi

corpusS. Leudomeri,
fuil

852 corpus

s.

Remigii,

Remensis episcopi.in
translatum

ar-

episcopi Catalaunensis, translatum

mof

genteum
,s;,:;

loculum
s.

solemniter

114,

nasterium

omnium Sam toram

333 e

corpus

Bavonis

ii5a, 165 c d Vudomaropoli Laudunum

translatum
Post

SiECULO
Annn H43
apostoli

XII.
corporis
S.

esl

257 e

).

Leodegarii
simi
iii

medium hujm wculicoTpora SS. ex Normannorum metu


Irmoricam, deinde
S.

Maxenlii

el

aperta

fuil

arca

Piati

transvecta

Tornacen8ium

17 c d e

in

Arverniam 444 bet seqq.,445aei

Hoc sseculo eweunte, aui ineunte


i!

tequenti

obiit
,

Godefridus,

presbyter Ordinis Gisterciensis


53!

882 corpus

Remigii, Remensisepiscopi, <w barfui!

Villarii in

BrabaDlia

barorum metu delatura

Sparnacum, atque

hinc Orbacura 115 b etseqq., 116 a b, 170 883

cd

e.

S^ECULO
Circa

XIII.
est

173 b

corpus

S.

Rcmigii

Remensis
esl

episcopi,

in
d e,

annum
,

1218

natus

S.

Thomas de
Aoglia

arbem
170
f,

Remensem translatum 171, 172 abc, 173 b et

116 b

Cantilupc

episcopus

Herefordiensis in

seqq., 174,

175,

176 a

Cvrca

annum
Brabanti
i

1222

elevatum

fuit

corpus

B. GoVillarii

defridi,

presbyleri

Ordiois Cisterciensis

S/ECULO X.
Anno 900 corpus
civitate
siarn
S.

iii

533

C'irca
Remigii, Remensis episcopi e

annvm

1229

RR.

PP.

PraBdicatores obtiin

nueruul
1245

domicilium

Uerdae

Catalaunia

538

Remensi ad
esl

suam
e
f,

suburbanam
117 a

eccle-

ab
celebratum ab iDDOceDtio IV concilium Lugr,

pelatum

116

bcd,

175

f,

[76 a Forte initw hujus sseculi corpora SS. Maxentii el Leodegarii ex metu Normannorum es Vrvernia

duueose
lificius

ubi

tuuc

factus

est

capellaous Podpostea episco54


\

Thomas de
B

Cantilupe,

pus Herefordiensis
moritur
electus episcopus

r,

545

Autissiodorum asportata fuerunt 444

r.

i45,

i46,
a

Bercngarius Ordinis Praedicatorum,


llerdensis in Calalaunia 537
t>,

147

926corpusS Remigii, Remensis

episcopi, ex

falso
1

538
S

Bungarorura metu incivitate Remensi deposilura

Thomas de Cantilupe
universitatis Oxoniensis

factus
in

esl

cancel-

I17de
Ctrca

larius

Anglia
el

546 b
seqq.

o-nnum 930 corpus


major
illius

S.

Leodegarii [aul
fuil

sali

tem

parsj

Pictavium

relatum

Thornas
Angliae

de
est

Canlilupe

fuit

cancellai ius

148

bcde
a

regni

547abcd
corpus
,

937 Restauratum

fuit

Gandensemonasicriun: Bavo-

1270
leri

Lranslatum

B.

Godefridi,
in

presby-

oianum
Circa

262d

f,

263

b c
el

Ordinis Cisterciensis

Villarii

Brabantia
13

eumdem annwm

937 corporaSS. Bavonis

a b

Pharaildis e Gallia

Gandavum

revecta sunl 263 d

Thomas de Canlilupe donatus


sacrae

esl

laurea

el seqq., 2G4 940 corpora SS. Bavonis et Pharalldis ad monasterium Bavonianum relata sunt 264 961 EbrotienseS. Lcodegarii monasterium in Arver-

magisterii
oiensi
in

Theologiae

in

uoiversitate Oxo-

An
praecedenti
S.

548 e

i.

549

b c

1274

vel

Thomas

de

Cantilupe

iterum
niensis

factus
in

esl

cancellarius traiversitatis Oxo-

conditum 449 bet seqq. 150 a b Forteeodem anno 961 exstraclum est monasterium S. Leodegarii ad Separim in dicecesi SantoneDsi
Dia
iini

Vnglia
esl
S.

549

c d

1274

Thomas de Cantilupe ad concilium Lugdunense n, ubi tunc a Gn


profectus
rio

450 980 Reliquiae


S.

(1

Papa

factus

es1

capellanus

Pontificius

Laodoaldi, Amantii,Adriani, Juliani,

549 d
1275
S

Vinciani et Adeltrudis es WiulershoveD translatae sudI Gandavum 208 b Hoc a,/, ulo exeunte, aut inchoato sequenU exstra-

Thomas

de

Canlilupe
in

ordinalus
551
c

esl
el

episcopus

Herefordiensis

Aoglia

geqi

clum

iuii

monaslerium

S.

Leodegarii

in
f,

sylva
151

Thomas de Cantilupe, episcopus Thomas


in

Heri

Iquilina

&0

ab

diensis ioterluil synodo Rodingensi

567 a b

1282

s.

de

Caotiiupe,
profectus
Pontifice

episcopus
esl
,

He5"

SiECULO
\nno
\[\\f t

XI.
SS.

refordiensis,

Italiam

causam
a

suam
vel 1008

coram
die

summo

acturus

corpora

Livim

el Brixii

ex

vico Holthem translata fuere ad

Gandavense mo267, 268


a

Eodem onno
tilupe,

577
[ugusti
S.

bc

d e

Thomas de Canmoritur

nasterium

S.

Bavonis

b c d

episcopus

Herefordiensis

apud

Montem-Plasconis

XLVI
Motrfem-Flasconis
in

INDEX CHRONOLdH
Toscia

ICIS.
civitati

577

f,

578,

579,
(

Mini
uiiae
!0

Harleraensi,

580 a b

ibidemque lionorifice 285cetseqq.,286, 287 a b c d e


sunt
reliquiae

Eod&m

<iiiniiih>'

xxx AugusticbTO

S.

TbomaB
580 b

< * i

[5

Carnoti

inspectae

Piati

Cantilupo,
ossibua

episcopi

Berefordiensis, separata
sepelitur

ab
ex
e
f

Tornacensiura apostoli
1534

17

,.

bonorifice

c d e

corpus

s.

Remigii,

Remensis

episcopi,
esl
a

in

Eodem
Italia
i

awno
S.

ossa

Tbomae
in

fle

Cantilupe
581
in
i

pretiosissimum

mausoleum translatum
s.

121

translala

sunl

angliara

122

bi

ossa

Tborase

de Cantilupe
in

honoratiocathed e
f

1536 Gandense

Bavonis

ivin

tumulura translata sunl


Herefordiensi

ecclesia

sum

fuit

in

collegium

monasterium convercanonicorum Seculariura


;>7'i a

drali

bc
274

d e

1540 Gandense collegium canonicorum

S.

Bavonis
f

s i:ct i.o
\rvno

\iv.
Anglise aliique
Cle-

in

urbanara

ecclesiam

translatura

fuil

275, 276 a

1305
V

Eduardus
Papae
s,

rex

1559

Gandensis ecclesia
erecta
fuil

S.

Bavonis in

calhedrae,

menti

supplicarunl

pro

impetranda
585
ii

lem

275
alii

^7Ga
\1

canonizatione
Herefordiensis

Tbomaa de Canlilupe, episcopi


584 e
f,

Eodem

an/no etiara

episcopatus

in

Belgio erecli
e
1

b c

1306 de

Clemens
virtutibus

V
el

Papa

.jn>^ii

processum
S.

1566 res

sacrae

Gandavi
corpora

Galvinistis

impie disg
(

miraculis

Thomae de Can585 c
el

ats sunt
"

,1

lilupe,

episcopi

Herefordiensis

seqq.,

Bavonis

aliorumque
ruere
(i

586 a
1307
S.

1)

Sanctorum
1567

in

Gandensi oastro
esl

deposita

confectus

fuit

processus

canonizationis

276cd,
inventum
pi

,7; c

Thoma? de Cantilupe, episcopi Herefordiensis


r.sr.

corpus
s.

I).

Thomae, archiepi:n
1

r.

.")S7

ci

iiiniii-

-.'i|ii.

Mediolanensis
niiim
c

,1

1320 Joannei

\\n Papa

Thomam
,

de

Cantilupe,

em
rolo

rpus

Diateriae
fuit

virginis a
in

S.

egiscopum n refordiensem sani torum confessorum catalogo adscripsil 596 d e f, 597, 598

Borromaeo
S.

translatum

novam

ec-

clesiam

Victoris

Mediolani
S.

3 |Q a

ab c d
1373 ossa B.
electi

Eodem

anrno corpora

Bavonis et aliorum
in

San-

Berengarii

Ordinis

Praedicalorum
fuerunt

ctorum e castro Gandensi


1578 corpora SS.
,1

urbem

relata sunt

episcopi

Uerdensis,

translata

;'77ef

539
1379 erecta
rengarii
Ilerdensis
i

'I

Bavonis,

Livini, aliaque sacra


1,

ftiil

capellania

ad

sepulcrum
,

B.

Be-

Calvinislis

Gandavi fcede dissipata 277


.1

278

Ordinis

Praedicatorum

electi

episcopi

i)

c d e

bd

em avmo
latae

res

sacrae

Harlemi

Calvinistis vio-

sunt
s.

288 d

SiECULO XV.
Anno
1457
fuil
i

1586 corpus

Wasnulphi
in

cum aliorum

Sancto-

nmi
',;!

reliquiis
fuit

novam lipsanothecam Condati


305
sunt
reliquia?
S.

corpus

s.

Wasnulphi

lipsanolhecae

n positum 1591

d e

inclusum
corpus
ad
S.

305
Piati,
civitates

Carnoti

inspectae

Piati,

Tornacensium
delalum

apostoli,
'i

Tornacensiura apostoli
1599
ossa
B.

20c d
presbyteri

varias

17 a,

f,

Qodefridi,

Ordinis Ci-

22 a

sterciensis,
Villarii
in

aliorumque solemniter translata snnt


Brabantia
5
I

1458 inspectae sunl Seclinienses reliquias

S.

Piati,

b c

<i

Tornacensium 1459 Delalum Brugas est


apostoli

isbcd
corpus
s.

Piafi,

Tor-

oacensium apostoli
1468
1,1

SjECULO X\
1009 inspeciae

II.

17 b

praeceptum
s.

apud

Aogustodunenses
episcopi

rail

fe-

stum
'~'
1

Leodegarii,

lugustoduneusis
.

Piati,

martyris
:
>

corpora

SS.

Verissimi,

153 bel seqq Maximae et

i54
liae

1646

sunt Seciinienses reliquiae Tornacensis apostoli 17 e f, 18, I9a corpus S. Komijjii Hcmcnsis episcopi,
,

.1,

conspectum
1650

esl

integrum
fuil

martyrum
1491
si

122

f,

Dlyssiponem

translata

fuerunl

11

e,

transpositum

in
..1

uovam lipsanothecam
s.

argenteam corpus
invenlum
fuil

eju d<

Remigii,

Remen121
f

corpus

1;

Thomae, archiepi31
1

sis

episcopi

opi Mediolanensis

,\

16Gs

SiECULO XVI.
Anno
1500
insignes
reliquiae
S.

Thomae de Cantilupe, episcopi Herefordiensis, deposilum fuil in collegio Sos.

brachium
Jesu

cietatis

iu

|<

an

poli

in

Artesia 598 d c

f,

599

bcd

Bavonis donataa

**

'5^

(?J^&>+

\CTA

AGTA SANCTORLM

OCTOBRIS.
TOMUS PRIMUS.

PRIMA DIES.
SANCTI, QUI KALENDIS OCTOBRIS COLUNTUK.

s
S.

'anctus Piatus aut Piato

S.

Fremerius aut Fcrmerius


cultus in ahbatia S. Fremerii 0. S. B. dioecesis Vasatensis, in Gallia.
Marl.,

presbyter, Apostolus Tornacensium, et Martyr, Seclinii in Flandria.

VerissimusM.,)Ulyssipone S. Germana,

Virgo

M.,

in

S.

Maxima

M.,

>

in

prioratu S. Germanse prope


S.

S. Julia M.,

(Lusitania.
et

SS. Arethas
tyres, forte

Socii

Mar-

BarrumadAlbam,inGallia. Remedius vel Romedius


Conf., in agro Tridentino. diaconus Conf. Conslantinopoli.

Romge.
S.

S. Priscus,
S.

Romanus Mclodus,

aut Crescentius, S. Evagrius, S. Denegothia aut

Crescens

S.

Remensis, Francorum Apos-

Remigius episcopus

tolus,

Remis

in

Campania

Demergotia,
S.

Gallica.
S.

Faustinus,
Martialis,

S.
S.

Vulgisus presbyter Conf., invicoTroisnes, in provincia Insulse Franciae,

Januarius,

S.
S.

Alexandcr,

B.

VirulusabbasConf.Jnmonasterio Legerensi S. Salf

Euprobus
Eoprobus,

vel

Martyres
in

vatoris, in Navarra.
S. Sulinus

S. S.

DignaautPigraATomis

abbas

Conf.,

in

GothiaautCotiajMoesia Infcriore. S. Saturnina vel S. Saturninus, S. S. Spes aut Speus


S.
S.

vico sui nominis, dioecesis Macloviensis, in Armorica.

Caslus,

Eurielavirgo,inArmorica. Bavo, alias Alloynus, Conf.,GandaviinFlahdria.

S. S.

Primus, Donatus,
Passicus
Pafficus,
vel

S.

Wasnulphus
dali in

Conf., Con-

Hannonia.

S.

Propus vel Prepus

Et forsan S. Digna altera,

SS. Michael et Socii triginta sex, Monachi el Martyres, prope Sebastopolim. Archiepiscopus B. Thomas Conf., Mediolani in Insubria.
PR.E-

PR/ETERMISSI ET IN ALIOS DIES RELATI.

PRjETERMISSI et
Sancli
et

in

alios dies relati


in codern Martyrologio mcnioratur \n Provincia et de '/u<> scribit S. Gregorius IHagnus.

Melori martyris in Aremoricis


<n

memoria

armuntiatw

Martyrologio

Pcvrisiensi,

Valcriae,

a/pud Castellan/um, gttiPrincipem vocat,

Meloris

apud Grevenum.
et

Vita ja/m

data

est

ex Capgravio,
perlata
snnt,

Aota alia,

qum postmodum huc


in

dari

poterunt

Supplemento
111

Operisad
S.

euindem Apud Drbem veterem sancti Severi presbyteri, de quo Gregorius Ferrarius similiter in Catalogo Sanctorum Italise
Severum, cum
sic

Certe

Mtmrolums ad

fyune dl&em credit


:

habgat

Januarii.

(nl liinir il/rm

,,,/ ,,/n /,/ /,

Irr

pron U

r,, ,,,,/,-

,,,

Paulum baptizavit, hoc die memoratw in FasHs Grxcorum ct Coptiiuntin atque Mthiopum Habessmorum, et solemniter coli&ur, in Martyrobgio Romano altis*
quepassim
latinis, ubi

Ananias discipulus, qui S.

Severum ubroque die annuntiari. Petrus de Natalibus nn/i


ri/,,,,,

modo de

his consentit, sed S.

Severum

ronfudit

ri/, S.

Severo martyre, ut

jam

observavit Bollandus noster


S.

adxv

apud nos datus

Februarii in

est,

S.

xxv Januarii. Amandi episoopi Trajectensis mcntio est in Kalendario Verdinensi ejusque translatio in Ms. monasteriiS. Safoatoris annotatur. Deea actum
%

omnia etiam Severum Urbis-vetcris sia Valeriensi sit alter: nam hanc bubitaUonem reliquii mdecisam. At probabilius sa/tcm
dedit,
</i,,t

Severo presbytero in Valeria, ubi


s/irrh/rit

ad

S.

est

eumdem
vero

utroque

<//<

foco

<<>//.

est in S.
S. Vedasti

Amando
episcopi Atrebatensis
in

ideoque

omnia
e

vi Februarii.

memoria annunta/mquam

Hatfur

hodie

Hiertonymiani& apographis Flo-

renUnii,

diverso

tamen

cha/ractere,

addita posterius. Deindepag. 1069 observat, in

ad xv Februarii conjwuvit Bollanaus : rapiones utcumque dmbitamdA li.v sunt. Coripus S. Severi, dequoagit S. Gregonus, creditur transla* tum ,n monastenum Memfetdense
dioecesis

Trmrrnsis.
ut corpus

Ea autem

Blumitmo
tis)dep.
I!

codice legi

translatio sic narratur,

; In Adravetis (pro AttrebaVedasti episcopi et confessoris. Atin

non videatur acceptum Urbe-veteri

pkrisque Hieronymicmis Vedaslus hoc die non


legitur.

Rurswn

sede.r alio ItaliiB loco delatwm vn At Ferrcmus /mrrnt, corpus


S.

Germaniam.
Severi

vero

num,
nis,

m pluribus

mnuntiatwi apud Raba,,,

tmns-

latum fuisse Urbem-vctcrem.


ciooritur, aliud esse corpus,
est

II,

dariis, quic edidit


vn
.

KalenAppendioe Adopluribus Auctariis Usuardi et nomullis

vekistis Martyrologiis et

nc itaque suspi-

Mwrtenws,

Bedae

item

//,

libro

Sacramentorum
r.sl,

Ratoldi, ut

n observavit Florcntinius, aliisque


l '"

recenUorU

/'''"-nnis.Athnnnt rrrluu,

hu7XC

noa

csse

diem obUus, sed translationis, >u m S. Vedaslo dudum probarunt Majores nostri, et FlorentiHius similiter observavit. Dominicus

quod trcwislabum ad Urhrm-rrierem, aliud, quod in Germa11111 Verum neuWa trcmslaUo tam accurate scrijAaest, ut r.r ea s<>/h/uu, sumipossitargvr mentum neu%ra obstat, quominus ejusdem corporis pars alujua possit esse Urbe-veteri, pars
1'
1
-

alia

monastmo

Memfeldensi.

Pnrterea,

si

""'" l:r

Georgius
die

inAnnotatisad Martyrologium Adonis hoc


:

nmS.

Urbis-v&eris errwre potmermt,

et alte-

Severum colerepro
:

eo,

quem laudavit

in cqdicir bussuis vetusUoribus non invenerunt Mosandcr ct Rosweydus, qUa ratione ea>
vetustis eos ab

ratumem numquam allegasset. Si uPrumqueab Adone annuntiaUm, cur nimisrationem nonallegavit? Si eos

obsemat sequmUa Mosander et Rosweidus in Appendicem Vedastum una cum Bavone ablegarunt. Mosander venia dignus est, a qua non solvendus Rosweidus, cui fortepraB oculis fuere apographa Hieronymiana, et vetustiora Usuardi apom^.Hujuscensuraerationem allegatnullam, ut aliasnonraro, etcerte idoneam censur^ sux
credidit,

quoque errorem mculere Germani. n alterius Severi corpus ai/t reliquias accipere. At Germani ejusdem Seven cor, us mt notabUem
}

S. Gregorius

fiotuerunt

m eumdem

ut crechbile
diu/i

corporis partem,
loco,

est,

certo acceperint;

vel sic ob pro-

pmquitalrm Lr/ns-vrlcns cum


s.

I'-'

'

'l/u/sopi-

ubi vitam semper manebit F 'iihi/issnnuni. ,11,/m rpsum Severum Urbc-vecoH. Omnia data sunt ad X v Februarii

Severus Gregorianus,

S.

g*?

Bayonein habej, sedprimus, ut jam observavit bollenus noster. Uceat modeste fudicium nos-

codipibus minus Adone memoratos probabit GeorVedaslura ne Usuaraus quidem habet

Abrahamii ascctx brrr/ss/rna mentio est in solo Synamario Ms. Svrmondi. Videtur idem, qui coli'"' /"< Ormcos x.xix Gctobris cum nepte sua Mana dc quibus apud nos actum cst
:

cum Marxvi Marlii

tyrologioRomanoad
S.

Montana vvrgo

et abbaMssar

ad

>i"m
nen.si.

a \lrnurdn

hum diem memoa , T()

apud

Ferrar,;,, ,

Vasti _

^deAdoneGeorgiiejusqueAnnotatis^edicere
genus GeorgU fservationes zquus lector przmoneatur. Von tiabuii Georgxus codices satis uetustos ad menda '"'""' ^itumem Rosweydi nec tanta fuU
id
}
:

Menardum
et

ut "' lr '"" *>ntra frequentes

funt'Uttoc&mtumlocodeS.
''"'"

fyw

secuti sunt Bucelinus, CasteUanus. Ai annotaUones

Saus-

)hmi,ur,i

Menardi uaen-

sed quod m/i

owfeamos, non quod de oultm dubitemus,


1

epfitoneautjudicio, uthunc adjumentorum f'^^fm>iereposset.DetranslaU .hoMerna


b.

11

''-'-

'' 1

ea jam aetrnn siL aut nihil "' ><<ii"l"rr,t,s, ,,/,>,,,, S. Grrlnnlr

,/r

Vedastiy / , aclwm
.

,,,/

< s.

Vedasto ad
vi I<ebruarii.

S.

e Q,mtn Severi presbyteri


/

memoria Urbe ef^0rvietp); liemnuntiaturinMar"' " v "" /; / >- Atdubitarecogvmurmidem nmsit Sevems presbyter, qui adw Feb

et confessoris

Nwellensi, de quaactumcst ad xvn MartU. Audiamus Menardum. Hasc sancta Virgo colitur in monasterio Ferrariensi, in agro VastineMi sito, dicecesis Senonensis cujus Vita ibi
:

^
'

Hbro,quem monachi hujus


mune,
nonas,
alias vero dicitur

extat Ms. in

COBnobii vocantCon,-

Calendarium,
iilia

mambus

quem

praa

babui

ubi dicitur

et

accepisse

Movelum a sancto Amando


Pipini et
:

fuissc

,
.

DIE prima ocTonrus.


A
fnisse

abbalissam cosnobii
Octobris.

Cavensis,
ibi

el

obiisse

Calendis

Multaque

alia

uarrantur,
el

abbatissa snnihirr ut Sancta memoratur. Lauq t/ii/ martyrologus varios scripU iliossuspectos,
alios
uero,

qua3 prster

nomeo

malris, monasterii,

diem

qui

>'<

S,

Senorina loquun-

obitus, prorsus conveniunt S. Gertrudi Nivellensi,


filia?

Pipini ducis Brabantiae; ut confcrcnti lihrum


is,

hunc Ms. cum Vita.S. Gertrudis Nivellen cxtat apud Surium, manifestum erit. lia

quae

ut

me-

Godinam memorant <"'/ Gervasium Fatetui tamen de horum gestis nihil fere innoVuisse ; nec cultum Godinae ""/ Gervasii probat, sed ambos hoc die obiisse dicit, nec
tnr,
f/

ni

occasione

ritoquisdubilaverit,sanclam Gertrudem Nivellen-

iniiiii,

iintir

,,i

cognoverit.

De Gervasio ne Ca\t

sem
s.

monachis Ferrariensibus sub nomine Montanae aul certe hujus Montanae Vitam
coli
a
;

stellanus
>
>

quidem meminit.
ubi

ob

Castellanum
fore.

>>/,, i,.

,/>

Godina saltem nobis scribendu/m


perspeai,
s
i

non
lunt

ita

Gdeliler scriptam

Fuisse. lllam

idco co-

Verum,
S

apud
\

Mabillonium

m
/"

monachi Ferrarienses, qnod dicanl ejus corpus ad suum monaslerium ruisse translatum H Mena rdus. Labbeus tom. II Bibliotheca Mss. a pag 593 ea/mdem edidit Vitam ex Legendario
Vici
,

Ac/is Benedictinis
Sr,it>,i,i;r.
iri

ag

584 dari elogium

rni/uf

(iuilin;i

r/iis

abbatisSO

se/mper laudari sine titulo Sanctae aut Beatae


consiiiii,
>:,!
.

r/

Menardum,
Sancti
in

qui certe difficilis


a/ui

non

in

(liceccsi

Bituricensi,

qui

ab

sancla

Monlana
diem
Yiiti

cognomen
Contuli

vuigare
nos

eadem ail hunc


Labbei

,/

t/ribuendos

Beati

litulos. Ille

a/utem pag. 545

\nnotatis de

usque
(

servat.

editionern

nomvnai Godinam, sed sempej


cta'

in,

s.
et

Gert/rudis,

apud

edita

ad
sunt

""/

Beatae.

Adivi

demum

S.Senorina ter nne titulo SanYepesium, qui


in lli-

wii

Ma/rtii,

plane ab

eamdem
i/nvpostore

reperi, excepPis

Aniitiirs

BenedicHnos Hispanice scripsii


et

paucissi/mis,
Uiriini

quse
sit

rrmtata

spania,
lllr

ipsa

S. Gert/rudis,

qus i/n mom

tiiilrni

ab Hispano ma/rtyrologo laudatu/t hrnhn. ml n ,, ,i n m Chrish 7 7 /''\


'.

Ferrariensi colit/ur, mihi non liquet. U certe, si ti/m mi Montana, huic per vmpostwram S. Ger1}

fni fihim

s. Senorinae

mon

ichse

busitame, cuiio-

jus abbatissa

fuii

trudis gesta fiitrinii attributa. Videripotest Vita


s. Gertrudis

dinam
,-,
i

saepe

nominat

Godina; eaqueo ejusque mortem


Sanctae

etia/m
titu-

ad

xxn
S. Benedicti

Martii.

sni

numquam
Dicit

aut Beatae

Dedicatio ucclesiae Casinensi


iur
,//ii,,/

him
sti

Uli attribuit.
II,

s.

Ferrarium in Montc 0;i>iiu>. rt passim a/pud martyrologos Benedictinos. De S Beiiri/iriii ad xxi Martii. Domninus martyr Thessalonicensis, sub Maa /t,

nrin

ri

magna/m

Dei

tament fuisse mulierem famulam. i/ hoc de


l.i
.

moribus dicitur, non de sanctitate vindicata,


O/Ui CUlt/U

rrrlrsmshi Q lnnn mi

f/flnis

tiiilr/n

studiose titulwm Sanctae semper tribuit Senorint-c, et

"niii
,

passus, hodie celebrat/ur

a Graecis

in
t

M<-

eumdem semper
eas simul

de Godina omittit, etiam


"/

Synaxorio Ms. et de um i/i Martyrologio Romano. At idem in idetu/r Hartyrologio J?< mano ja/m memoratus
n

utroque

Menologio

,/iim

nominat,

frequenter facit

Qua/propter cultus publicus Godinae


inffrhis mih,
inilis

odo
rln, ns,

inlrlui, SCd flinm


ni/iin. rii, srri/ihn-

"/"</< rrus,lir ,,r>/,

acl

xxx Martii, ut

i/pse

Baromus ibidem

\-

nOn 'niin
Hispa/nus,

notatis observavit,
didit
rl

Attamen idcertum non oreHensohenius noster, qui de S. Domnino


Tlirssn
!>> -riis//>iis
ft/il

isque

qui

in

cult/um

Godinae

ha/ud

difficulter inquirere poterat,

de Abbatissa Qrdir
cultu
caruisset
ei

Irihus SocilS
fi

ntl

XXX
>/-

nis

sni

ita

scripsisset,

nisi

.)///////,

revera

mihi quoque eertum non

Suspicio lisc ron/ii matur ex Mena/rdo


nin. niiisi/ii,
r.r
inii/iologis

Mabillo-

t/finr.

utroque die num. Crrhiin non


cjuo

ewndem
est,
sii

annuntiari Domni-

Benedictinis,

i/mo

etiam

i/nquam, quia nesci/mus,

Gynsceo Arturia Monasterio, qui^quam/ois

moclo curuntihis

Martii ew

Woyrtyrologio

Domninus, qui ad xxx Hieronymia no ad alia

iniiihs riiiiu carentibus tit/ulum Beatae attoibuat,

Mart/yrologia Latina t/ransivitsine ullis martyrii


adjuiirhs,
i/i

r.f

Latinis non mnotescat,

subquo
sit affe~

Vyranno
rhis.

sii

passus, aut quibus tormentis


in

Godinam tamen hai die prstermisit, et ad xx Aprdis m Annotatis de S. Senorina sine ullo <"<snnrhlnhs nut Ifahlnhs fniiiis Godinae publicus alujuando rat. Si tmnrn
|

Prsterea

iiiiiiiinhi,

Hieronymianis cum tribus anSociis, Hodiernus vero apud G\


iiiriiiui iihir.

probari possit, de ea h
tei
.

dabitur scribendi
Vita S.

locus.

iii

qualiscumque

Seno-

sinr Sur/ts
tiihs oritwi

Ilni/i/r

SUSpiOlO ihrrrsitres S.

,,/in

data ad

\\"

Iprilis.

exeo, quod xxx Marlii addantwi


hodie omitta/nt/ur.

Anianus, episcopus Alewand/rinus, hodiememoratur


i/n

Socii

in/nr

Eumde/m

vero

Florario Sanctorum Ms., dat/us

apud
hodie

esse ut/roque die

annuntiatum, utcumque msvniitiiii i,i, iii Domnini nomen, idemque ma/rt/yrii /ofiis Thessalonica. At et nomen quod satis convrmme est, ei civitas, in qua passi sunt multi, facile nospossunt fallere, ut rem m ni/me faciant
.

nosni/
S

Vprilis.

Eobani
Bucelinus

episcopi
in
I

el

martyris

memmit
et

Menologio

Benedictino,
est
.

wlt
B
"//-

ainim

banOj qui passus


i

cum
/'"/"

s.

mfnrin, snl ,/nnr

,,i

/>rn/>i> hi I"ilrr

di

rr/iuiti

Qua/re

recte

dubita/vil

Henschenius,

rimnis ratio

est,

quod

Vndreas Bambergensis
\\
,

nec d/ubi/um illud etiam


nuiii

n/unc tollere praesumo,

srrnhu
dixerit

sr/l/rrt
it,

s.irnli

Imr

,lir

nn

>nn I u

diversitas dierum^ quibus annuntiant/u/r,


sufficit
uti

si recentioi illeswvptoi

id dixit, cen-

non
itim

distinctionem
<>

et

socii

facile

omitti potuerunt

Grsois, quodpraecipuum tanubi


et

colerent

Vide ergo,
.

Hodierni guoque
Socios \\\ Marlii.

<' sendusest errasse, nec ideo qua rendus est Eobanns cum unus tantum Eobanus episcopus, discipulus S. Bonifacii et martyr, apud
,

rliit/iiini

datum
iii

Gervasii

el

Domninum Godinae memoria


\i,n t/yrologio

scriptores innotuerit.
,/,.

a/pud

Joannem
Lusitania

Ta-

causa ""'

,,1,11/1,1,1

Hispanico itacelebrain

/,,n. S.

Qua ergo ratione tam levi Eobanum - iscoDe Bonifacii discipulu/m ei martyrem
"
,/s

alterum

'

\pini

Bastum
Gcrvasii

oppidum
el
S.

de:

posilio

SS.
ille

Godinae coufessorum

Bonifacvo ejusque in quos prinvus ponitui S. Eobanus, actum

martyrio Sociis

mtei
it

ad

quorum
abbatissa

consanguincus
nutrix illius
S.

Senorimc

isla

v JUJ
S. Vulflagii

et

fuit.

Eorum saora
basiiica

pi-

memoria

in

gnora
riflce

in

ejusdem

Senorinsa

hono-

Usuardino

Centulensi

pago Pontivo [cta data

est in

codice

^mt ad vn
Junii.
S.

requiescunt.

ipud

Castellanum Godina

Ymcrii

'.

PR/ETERMISSI ET IN ALIOS DIES RELATI.


Vmcrii conf. translatio adscripta
Ms. sine aliisadjunctis,
Imeri confessoris,
cst

Florarw
legitur:
S.

Apud Grevenum
cujus
icta

ETistimo designari

rium episcopum
S.

('<>>[,

data

Uymesuntad
Junii.
esi vn

praesentem diem his consecravimus quod non dixisset,s/ diem reperisset in aliquo Moa Purologio, Wioncm sccutus est Wilsonus i/n primtx editione
mili

quadam

conjcctura

r>

sanctis

Marlyribus

xvn
Guthagoni memoria sive translatio hodie
Martyrologio Anglicano; apud
in

MartyrologiiAnglioani, faota anno 1608, ewnque luudut tn marginc. Vlruiiu/uc eodem die .srrnlus est

alios die,

quo
cst,

Ferrunus

Catalogo generali,

et

Me-

Flandria

colitur,

ei

apud nos datus

iii Julii.

S.

Germani Autissiodorensis episcopi memoria


tur in plerisque ppographis
tt

lcgi-

Martyrologio Benedictmo. At nullus eorum vel minimwm producit indici/u/m cultus ccclcsiasticiTandeni Wil/ma/s in altera ctliMartyrologii Anglicani Loofronam cum SodiS trunstulil ud \\\\\ Sr/.lcmhris. nrsctmus qua dc cuiimi. Neque enim illo die magis ooli mdetur, quam xxx Julii, Artu/rus a Monasterio
tione

iiurdus in

Hieronymianis, uti

apudAdonem, Wundelbcrtum ctalios. Usuardus discrtc translationem memorat sicut et alii


}

plunmi. Dc translatione illa, qua corpus pervenit Autissiodorum, actwm est in S, Germano ad
x.\

xi Julii.

Lcofronam fixit die liac i Octobris laudans pro sua opinione Ed/uard/um Maihew, qui in
.

S.

Platani

marlyris

ac deinde
ius in

S.

Rosffi

viduae,

Trophseis Anglicanis Ordinis S. Benedioti tom. II

meminit hac die Ferrai

Catalogo generali,
in Sardinia.

ad

Octobris

dc

Leofrona

loquitur,
credit.

i/loque

utrumi/uc unnuidiaiis Sulci

At de

potius dic,

quam

alio,

ponenda/m

Verurn

iisdemjam egerat ad Kalendas Septembris, ubi de S. Rosa et S. Platano apud nos acium est
i

Septcmbris.
Servaci
et

inglus Leofronam nec laudatus Benedictwvus Beatis ncc Sunctis annunicrat, et captam quii/rni fuisse <> Danis agnoscit oum antiquis, dc
i.rde

In Fontanella dedicatio basilica; sancti


sancti Landiliti

vero cjus per aliquot

solwm
:

recenUores

Epi,

ui

legitMr vn

niS u/n/d
tyrologii

Flurcnlinium, uhi

Hieronymiate.rlus cetuslt Marinterruptus


cst.

asserta

pag.

1567

iia

loquitur
S.

Quod vcro ad
abbalissam E
inter caete-

Leofronam

monasterii

Mildridae

hac

interpolatione

spectat, asserunt aliqui moderni,

cam

Suni

miiriii ss. Servalius ct

Landebertus vel Lam-

ros sive cseteras neci traditam. Al ab antiquis

bertus,

quorum

ecclesise

dedicatio

memoratur,

scriptoribus id

expressis

verbis non
in

reperimus

episcopi
loois

Trajectenses, de quibus act/wm estsuis

ud

xin Maii et xvn Septembris.

Giselbertus abbas
iniii

cum
in

tiPulo

Beati, et

ta/mquam
Thie-

h/im coronatus
archiepiscopo
in

Palsstina

wnaowm

monc
niltil

Salisburgensi,

memoratur
Giselberti.

apud Bucelinwn
dnihi,
de

Menologio

Benedictmo. At

Wesmonasteriensi aliisve antiquis inveni. lt,siveowm aliis sit, sivcsolum captivitatem ducta ; si wmquam cultu ecclesiastico honorata fuisset, td /././' reliquis scivisset scriptor BenedicHnus Aug/us, qualis est laudatus Maihew. Id simi1,1

scriplum.

ego nihilo magis

cu/h,

ecclesiastico
t

liternon ignorasset Alfordus noster.qui Annales

Quapropter videri
,/

poterunt qum de Thiemone clite/uscn/m u/nid mis dicta sunt in 1'rader-

Anglicanx edidit, et totam illam luim nd uii,iitm 1011 conscripsit; nec


ecclesise

histoullibi

missis

ud

xxvni S 'ptembris.

Festum S. hngeli cusiotosnotatwr apud Ferrarium. De vurus diebus, quibus festum istud celebratum
cst.

Leofronam vooat Sanctam aut Beatam, sicut nec Mabillonms tom. V Annaliwm Benedictinorum
pag. 231, ubi Leofrinam vocat. Itaque ex eaede, qum nc certo quidem probori potest, nimisfaoile sniiritintts hiulus Lmfronae ct sooiis clatus cst.
Ursicinus

agitur

in S.

Michaele

et

omnibus

[ngeUs ad

\m\ Septembris. Rogcrius episcopus Londinensu hodieest in priore editume Martyrologii Anglicani. Vide dicta in
Prsetermissis
S.

Tungrensu aut
in in

Hs
l/.v.

episcopus

hodde unnnnl/nlttr
el

FlOTOriO

Smirlm

init

ad
est in

xmSi

ptemb.

a/nid Ferrarium
Sancti.

Hieronymus hodie
Grcgorius
cio

Catalogo generali

owm

Kalendariis Mss., datus xxx Seplembris.


die colitm Neapoli
est
<)//i-

tiinin

Idem
\\\

titulus Ursicino addiPus est

apud nos ad
ab schenius noster

r<

bruarii in

S.

Armcnus hoc
ut

Praetermissis, et

ni/is plu/ribus

ud libiPum,

Sanctus vocatur. Imoet Hen-

dicPwm

ad ejusdem Acta
xxx Seplembris.

rimsi pag.
i

31

S.

Laurus abbas hodie annunHatus a Castellano ad praecedentem diem cum pluribus opud nos datu* ** xxx Septembris.
abbatissa
[nglia

vn Diatriba de Episcopatu Traje- F de Ursicino, quem mter episco:

ruj.
i

tenses ponit tertium, ita habet

S.

Ur-

sicinus,

episcopus

Trajectensis

creditur

Kaqui-

lendis Octobris

decessisse,

LeolVona,

ad

eum diem
:

monasterii
.

S. Miltrithx

aut

busdam
Apud

Martyrologiis

Mi/drrd.r in
i

inscriptus

quo

anno
:

oariu diebus

jam memo-

ab

aliis,

hodie

demum

ut

sancta Martyr,

armuntiaVw

non constat. Auctor Fhrarii </< eo sic habet Trajectum superius depositio Ursicini,

dum

in Gynasceo Arturi a Monasterio. U nequeo titulum illum confirmare post omnia nsiderata. Hoc pauto operosius indigan-

jectensis.

ridrhn, quia

duodecimi episcopi Tun-ronsis v\ sirnu.li TraIlic Ueo multum devotua existens, post(]uam annis quatuor Qdeliter gubernasset
Salutis
ille
.

ci
i

Sollerius noster vn Prseterideri potest litulum

missis

ad xxx

ecclesiam sibi commissam, feliciter transivil ad

Julii

Sam

tse

dedisse Leofronae,
nayit,

dwm eam cwm


i/

Sociis remisit

adxxni Septembris.
et

Dominum anno mo secundo. Hm


sici.

quiugentesimo
reperiantur
inveni,
nisi

vicesi-

ssecuh xv soriptor. Inqui-

solum

S.

nommi

certecultrum non examiprsposuit, opinor,

,/h iiin

aliqua

publici

mdioia.

quia videbat Sanctam vocarianeotericis. Primus, quantum invenire valeo % Leofronae et multorom

tiam
nulla

oultus

quod

monachorumetmonialium^tom^wfflwiSanctorum,

"""""""" omnuntiavit \rnoldus Wion m Ligno Jutii. Et saneprimum sefuisse, in


Innotatisipse insmuat, dwm nullum oitat martyrologum, sed solam Historiam Matthsei Westmonasteriensis, et dwm ibidem dicit l.\
verisi-

onvnes Sancti episcopi Twngrenses et Traject&n scs simul colantur </<< vj Februari, ibidom ',, Vr.rln inissis rst d <rt </ m hOC miltt suf.

m mm

fioit

ad rititum Drsicino afferendum, cwm

prse-

cipui aliquot Sancti


"< oratione,

de

ecrprvmantur rsicino nullafiatmentio. Itaque


ibi

nommatvm

solum superesQ Sancti nomen, iiludque vpswm qua/m sit etusVum, on im nio.
i ,

Laurenlius

DIE PRIMA OCTOimiS.


\

Laurentius de

Librafatta,
titulo

sacerdos Ordinis PrxBeati

In An/notatis Mss. addit/ur

Prudontiaot omni
ul

[>

dicatorum, cu/m

memoratur apud
idem-

virtuteinsignisfuil CarmeliGeneralisannoMccxxx:

Marchesiwm
oueBeati

et

Laforvwrn ad hunc diem,

tandcm sancto
1

fino

quiovit anno MCCLXXVl


.1/

titul/us

Laurenlio
et

Seraphinu/m Rassiwm

jam datuserat apud MichaSlem Pium ejusmagister S. AntoPistorii obierat,

jrm
iii

Ordi/nis soriptores. Fuit


qui,

m.

postquam Laurentius

Kalenda111 1,1 isiin/ tn 111 antiquu/m nonest, uttUulus Beati ihiiirm Rodolpho iiiiins importet cult/wm ecolesiar sticum
Beatus colitur ln Galendario Ordinis.
Asperiani martyris apud ParisiOS, qui ronversus fuit
per sanclum Dionysium, his ips
111
.i/.v.v.

soripsii

Epistola/m

laudibus ejus

plenam
et

ad
Bea-

Prsedicatores conventus Pistoriensis.


illa/m recitat

Epistolam

vei

i&

mentioest

Razzius

in

Vitis

Sanctorwm

dii

torwn Ordinis Prsedicatoru/m pag. 238, indeqtte Ma/rchesius, a S. Antonino et Hoatum et


illa

additionibusma/rginalibus Cartusia liruj-r/lrnsis ail tji ri cnu m.


Translatio beati
Sir hilhrnl
i\i

Wilhelrai
ilrui

episcopi
.

Malmisburins.

Sanctura uocari. Continei sane Epistola

ma-

gnificum Laurentii ebgium, morwnque ejus sanctitatcm mvre prsdicat. Beatus etia/m iteratis viciinis i/iriiur Laurentius, nullibi tamen Sanctus.

mhl il mnrs SuSpiCOT, insniimAm/lii.i, \\ illirl miim aul ricclrlirrm liislin iru Guilielmum Malmesbwriensem, Ordinis Bene,1,

dictini

monachwm

in

abbatia

Malmesburiensi.

TUulus quoque Beati cum ejus nomine nuin,iiiiiin /uiii/iiiir, ut Beatus ibidem non aliud vir
deat/ur
ciiiim
iii.r

Atillenei episcopusfuU,nec Beatis a/rm/u/merari


SOlrl.

significare,
fvlices
iste,
niit

quam

felix,

siout

viventes

Papa

et

Mama, nescio

qui,

notati

sunt

FasHs

Beatos dicimus. Certe

uoces

JEthiopicis
aliis

apud Ludol/nin,
est,

omissi in

ninnibus

Beatus

statim post mortem alioujuspro-

latae,

non

oidentur

eumdem
illa

habere

senswm,

Gabra-Christns. id

Sorvus Christi, inquit Ludolsed nobis ignotus,

qurui
B

modo haberent
ingerat
de cultu
qui

Beatus

Laurentius.

fus, iisdem Fastis insertus est,

\Itumlr rero uihil /labcmu.s, i/uod rel suspirionrin


ecclesiastico

eo sallrm iiommr.

Prseterea

Mattbatbis,

et

t/rium

filwrum ejus Hachabseorum, E


SiniOniS

ieander
,lc

Albert/us,

Vi/ris

illustribus

Bononte edidit Lihros Ordmis Prsdicatorum, sex


i

rnlrhrrl JudcB,
fiiiiiJoannis,

.IfUiat ll.T .7

itrm hujUS
J

et

Oniss

swmmi
illi

sacerdotis, ae deoccisi,

annoibM
,,

lmprmos,com/posuitLa.\ueTit\\elogium
fol. 25-'.

iiiiim Eleazari,

prolegeJud

m um

meminit

deditquelib. v

Poterat
ei

ille

rooul dubio
e

hodie Grevenus.
ii,

Omnes

smilUer recensentur
<

mi

coleret/ur Pistorii,

mi/ni

parcus

\ia,

tyrologio

Voutrum tamu n Lauest iii titulis Beati et id facere audemus, tribuit, neque nos rentio virtutes magni faciarininisi Yiri rcncrabdi
Sancti.

Sininii
stll ,,s
,

"/"
cap.

r filius,
i.

Germanico, ibique subjwngitut quem mire celebrai Et lesiain libris

iliorum gesta
,

\lachabso~

ena/n a/nt/m

Plwres ejusdem Ordinis uenerabiles oiri et niiilicrcs apuil laudatos Marchcsium <l Lafonum
iiius.

Dedicatio ecclesiae cathedralis Burgi S.

Domnvni

in

cnirri possunt.

jiaha a/pud Ferrarium. Joannes rex Armenise, alias Hayto


e

dictus,

et ea>

Proteclio

sanoHssi/mse

Virginis

hodie

apud

\loscos, in

Maria celebratur quoru/m Fastis omnibus

Franciscan/us, qui demum^ resumpta contra infideles reru/m bellicarum ad/mvnistratione,

eam fesHvitatem n tata/mi/nvenio.


FestumSS Rosarii B. Virginis Mariae agitur Drmvir Yiioa prwia Octobris, ui observavit Antonius de Balinghem in K ilm lario SS. Vvrginis W
Spectat
Fidharlius
"'/

"

dicitwr,
"'

iwn Htulo Beati


/'

memo<lr

raiur ab 1/7'""
s/nr
nlllll rnllii

Hart/yrologio

anciscamo, sed
inno-

publiCO.

/'nirnm. OUOd UliqUO/m


potest,
ita

sxLSpicionem

in

Opusparticulare.
in Actis

tatis

rrjnini

sisn <"<

Cilicia)

apud Fratres Mised inde transla-

apud Colganum

Sanctorum

Hi-

Qores conditum corpus


ni.a Mss.

ejus,

habenl antiqua Chro:

bernisepag. ZABqvasi Sanctusad huncdiemreXniilnini rr \limlmim ijrnrahujico ibl (rrlur.

Minorum

el

Marianus

Colganus
ni,

reoitat

Sanctoseai fa/miliaS.Col/ma:

interque eos Fidharlius ik recensetur


S.

S.

Fi-

Aquitaniam, ibique miraculis clarere, famam esse scribil Volaterranus lib. .\xi Anthro//" "'/ "' revera de trampol, Tiiui. de Bremitis.
tuin esse in
/

dbarlius praedicti
i

Fidhmunii germanus

frater

,,,,,, ri

assertis mvraeulis Volaterranus

\tex

Octobris.

.1/

nescimus,
ilh> ibi

\fenologii
iimiirs,

quanta sit auotoritas geneal 10/ici, et non credi/mus,


ilanlnr, ul SanClOS COli.

rnyraculh nonstati/m sequitur cultus ecclesiastir ,,,, ,. s yero assertum Volaterrani sit << rwm
t

qui rr

dubitan merito

potest,

cwm

id

apud

alios

non meo,

\lphonsi Valentini, sacerdotis <> Ordi/ne Pr&dicainiimi, riim titulo Beati amplwm datu/i elo

m
Domninum alterum^ tamquam distinctum ab ,rm supra memoravimus, in M r
,

apud Lafonum in Anno Dominicano ad hunc ,/irm. \r nm, rnm ilralnr nUussr anm, 1564, ideoque nequeat cultwm habereimmemorabilem
,,,iir

nto

rvuntiavit Sirletm
talis

Bodem
rail

die

na-

beati

martyris Domniui. Hic

c\

urbe

decreta

Urbani

Vlll,

Beatis

eum an/nume-

rare

nonpossumus,

Pontifex.

Apud

nisi id prius fecerit summus Marchesi/um etiam habetwr sine

Thessalonica, quiductusNicomediam, ul Christum cum abnegaret, id omnino recusans, el Cbristura

omin
;i ,i

libertate

confessus, verberatus, missus est

Beati Htulo.

MesopotamiaB prassidem,

crudelem
P<

admodum
Persarum,

Lotharius ece vmperatore monachus cum titulo Sancti memoraturapud Wionem etDorganium, apud

atque

immanem
ductus
ad

sed
esl

racta irruptione

captivus

in

regionem
in

rsidem, nbi
innotuit, et

Ferrariitm sine ul/o Sanctitatis aut hcatitatis


titulo.
.1'iin

mu llos

Christi

Qdem converlens

insinuavimus

i/n

Prsetermisi
illos

deteutus atque cruciatus,


niani reddidil
lU
, -

tormentis Ipsis ani-

xxix Septembris, im nerito titulos

prodigi in

Hsc apud

Graecoi non invenio, ut

Lolharium ob paucosdies, quibus

vn

monasteriwm

riain,iiinlrlnn,sr,;lE,ninr,iliss,,niisSiihi

moritu) us recessit. Rodolphus Todosous, ^vnoralis Onlinis Canuelitariim riim iiinin


Beati

consequentw ignorem, an Domninus


us

ill,

cu-

memoratur

in

\oie

bene

umquarn
rlus.

jusmartyrii nec tem exstiterit, aut certe ab


k

nec

loous

assignatur,

aliis sit

distm*

ordinata,
lippus a

quam

Visitatione,

Kalendarii mstarcomposuit Phir ejusdem Ord/inis presbyter

Pictonis

presbyteri

apud Carnolum

fit

mentw

codiir

6
.

PRjETERMISSI et in ALIOS DIES RELATI.


codice
censi

Usuardino
Platonis,
uti

Bwdegalensi,
et

in

Bisunti-

Est

S.

Flavia ex

SodlS
is

S.

Phindi. dci/ui/>us agcnv Octobris.

Piati

"/"" /

Muneratum,
Esi
S.

dumad
S. Froilani

ubi sim liter Ipud

Carnotum

legitur.

Pia-

Legionen
(' u

in
.

Hispania episcopi hodie


Ma/i ti,n>l<>-

tus
tur.

vel

Piato

Tornaoensis,

de

quo hodie

agir

inrinmit
gio

strlln n u s

M S. FroilailllS
ad

Romanc mso
ponit/u/r
i/n

ipvus esi

v Octobris.

poniturThoChrittus apud Florentinkvm Epternacensi clare annuntiatur Thomis, in


vn

texvu

Bacus

Fastis /Ethiopicis

apud

Ludol-

fimi. In Copvico alio,


tinn habi

quod scabrose Lavi/nv/mfacSanctus Baccus marlyr, soSrr</ius ct Bacchus 1/'/. in


<n/

mis

civitate, etscribivut Charistus.

1n Corbeiensi

mus, mtelligivur^ socium esse S. Seriii

vocatm JuIiuSj memoraturque in Tomis, i/n Blumiano Cbrystus. Hunc, cu/m quod omissus sit ,n omnibus apographis contractwribus t/um quodnomen tam varie ewhibeatur, tum quod de
y

in

hahri
\t

ciusS

Srr-ii,

SS.

Romano
S.

Martyrologio lcjinitur
V.
,

vn Ocinbris.

Laurentis
tellanv.

cu

plura non inn


ut martyr,

mmemoapud Bayssium meS. in

M.hodie meminerunt Ferrarius et at Martyrologium Romarvwm S. Lau<<<i

ra/mus.

rentiam cumfororesua Palatiate annu/ntiai

Nannius Coppenus,
moratu/i
Philonis
,

episcopi

et
I

martyris
dicit: E\

Gallia

memmit
maleinqvA

rarius, sed in

n/notatis ostendit, se

\w Octobris. Quinocus, Gallice s. n\u\ hoc die annuntiat/ur apud Castellanum in BritanniaArmcn quia parcecia est eo nomine dicta, milgariscir
licet ris

formatum, du/m
Gallico. Galli ipsi

quodam Kalcndario
illwn\

Philonem

ignorant
o\

verisvmilitei

ea

nom/mis corruptione
iii

Ferrario

habenvus ex litte7 r> /'/ c/>iacopi huc missi* unnn Briocensis secretarium. Castellanus auteni paS.

Qu6, quod similitei

Brioco

>

positus

est.

rceciam U ibuit dio

Bi

ed

<

itra li/mi-

Niviin.is, ni

episcopus

inuni BenedictinOj

et

mia ex monacho p >deinde Cisterciensi, memoll'i"

tes Dolensis.

Contra E)
tare

istola asserit, int/ra limites

quidem Dicea
sit

isparochia/m illam esse

ratiii i-iiin

titulo Beati ab Henriquezio, sed sine

probavione oultus. Videri potesi Vincenvi/us Bellovacensis


i/n

tamen ad dioed si/m Dolensem. E Castellanus Sanctum illum credit Episcopum


Hihrriium,
utt

Speculo

lib.

xx.YU.cap, 103.
n
et
I

ctnnii Epistolx SCTVptOr


illo

,'

scd lnc Dicitta-

Priscus episcopus in Scotia


rio
.

mera-

additf de Sancto

nihil mnotuisse.

sednullasuggeritcuUusi/ndicia,

rfePrisco

nnn.
f/cni/s

sr

riilis.se

COpUt ejUS, QUod uhlmic i/u-ni


i

Ulo tacent alii mart/yro


Dedicatio basilicae Salvatoris

annunt iaku

a/pud Fer-

an

ni
:
.

rariiini, Oveti in Bispania.


Ulrici

monachi

Villariensis in Brabantia,

Ordinis

,/uu ,n

it o m neque addit, fnrhim Ulo capite sint aliquse SancH relir Laudavus Castellanus ad n Octobris, tamalium Sancvum, wmque solita/i vum, <m-

annis

/"<

<

Cisterciensis, cu/m titulo Beati

suis

m Auctario
in
t

meminerunt Raysad Natales Sanctoruvn Belgii,


\gi

iinninit in
S.

Colodocum,
iii

parochia Gleder dicecesis Leonensis, vulgo S. nomvnavum. Vi-

Gelenius

ippina, Hen/i iquez


Cisi

et

'ha-

deo

tci

ipsos scriptores

Armoricos disputari,
/><<

lemotui

Henologiis

us,

ei

KalenNullus
[guni

anduosint Sancti
S. 0' 11
'

distincti}

wnmerito. Certe

darium eoru/mdem Divione impressum. tamen


suggerit ullapubliciculvusi/ndicia.
ut

rl

S.

K''

pro eodem nomi/ne Gallico ha-

de Ulrico,

de monacho
lib.

admodum

pio, Csesarius

Heisterbacensis
nasterii

rx

Villariensis

cap. xxxi, ei Historia moapud Martenium tom. III

bendum existvmo, ei vptione differant. Nomina vero Laiina ea oorruptis prius Gallicis posvmodum verisvmihter conficta sunt, ut
movere debeat, quod
Colodocus
suspicio
niiiliuin

Anecdotorum col. 1355. Meginerum a/rchiepiscopum Trevirensem anno 170


1

est,

Quinocus et Vehemens quoque Sancvum aliquem Hibemwm, sive


differant.

ac cUe Poa

in-r ni

carcere obiisse, refei wnt mulvi,


in

Qucrauum aut kioranuin, de quo apud nos ad


ix Septembris, sive aliutn quemj ia/m sub corruptis

et post

alios
II

Calmetus

Historia Lotha/ri/i

reousa tom.

col. 551, ubi addit,

merito

ut

Mar-

G
<

nibus
se.

latere,

ei

vero

tynm
C

prsedicari in vetustis

monumentis

eccl

suo notiorem

Itaque plura hic non

nomine habemus
do-

Trevvrensis Attan en non invenio, ullis


rnliiin

msertum

dicenda, eHamsioultum hodierniSancti agnosca- *

fuisse Marvyrologiis, aui culvu eccle ia ticohono.

mus,etplura
ceat,ad
S.

dioi poterunt}

s-i

quis cerHora

vnOctobris.

Valerius, Felix

ei Alexander, ut martyres sub nnniinimtiii m MOTtyrologiO llii.iniist

Clarus episcopus Namnetensis hodie

ad

apud Ubert/um

le

Grand

ei
1

memoravwr apud Lobineam im


a\

'"

diem.
t

&i

um^ cum
aliis

illi

in

utroque Ferrarii

Sam
///

tis

Britannise

Arm

ud alios
\

et

Catalogo

ei

vn

nihilque proferatur vn

Martyrologiis ignoti sint Annotatis, ea quo colh


fuisse cultos, ceri

nominavim apudCastellanum ad
Martyrologio Trevirensi notata
i<"
est
S. Opilii
i

Octobris!

est

Dedicatioal-

valea/mus,
requi/i i/mus

illos

umqua/m

S.

Gereonis. DeS. Gereonecf Sooiis


x

agend/um
Octobris.

documenta.

Duodecim Fratrum, qui a Sarad nis apti ei suni iii Palxstma, cum //M/oBeatorum memi/nii Mart/yrologium Franciscanum, uti et aliorum quorumdam. De duodedm illis agii Waddingus

diaconi Placentmi
i/n

ad hunc diem memindt


<

Castellanus
luiui in

Supplemento, verisimilitei

Ca-

talogo Sanctorum Italix Ferrarii, ubi hac die noIndice. Ai idem Ferrarius in Catalogo generaliS Opiliumrcte annuntiatcum Ofjflciis propriis PlacenHnis ad xn Octobris.
S.

ad

ii

nn

ii

1369 n
aliis

'I

in.

Ii).

sed, n nevivulo

Bealorum,

ijurni nec

apud Arvurum memoratis vm-

dicare possumus.

Benedicti

oum

solo confessoris Hvulo


vn

memmit

Abram et David apud Grevenum ei Canisium memoranvur cum S. Remedio, de quo hodb iur. De iis rnirn p ssunt dicenda vn S. R&medio.
s.

hodie

Menardus

Martyrologio

Benedictino,

eumque annuntiat in Aremorica regione. Jn Annotatis addit navum fuisse Patris vn Achaia,
t

ct
i

n,

solivudme

Vamnetensis

dicecesis, cui

n<>-

Flaviae

i/

branslationem corporis memorat

men Maceracum,
eodem ad
Menolog
<>

vitam eremit/icam duansse.De


Sav.

Octavius Cajetanus ad dom/um probationis Societatis Jesu

hu/nc diem meminerunt Bucelinus in

Panormita/num,

ei ea

eoFerrarius,

Benedictmo,

vn

Gallicano,
et

DIE PRIMA OCTOBIUS.


Castellanus vn Universali, et hic abbatem """/. De S, Benedicto etiarn agwnt Albertus le Gra/ndin Vitis Sanctorwm Britannise Armorics pag. 512 ei Lobineau in Opere recentiore ejus~
et
/ii/ntnii die,

quo

et

a pluribus

corn/memorantur,
d/isputari,

etquo de
Abrcha
ct

loco

martyru

poterii

x.wi

Octobris.

Atzbeha, pri/mA reges Christiani in regno

dem

UK/i/mrnli. (hnnr.s
S.

,1'isrrlr

nut tnnlr ,nsi-

Hdbessinorum
ASthiopiciS

nuani,

Benedicturn hac die obiisse, sed duo

hodie memorantur Opud Jobum Luilo/film,


.

in

Fastis

timlr r/ m.s

posteriores

add/unt,ewm

coli

die \\n Octobris,

accepit,

uocorpus
Observat
esse,

trcmslat/u ni dicunt,

non verohocdie.

insuper

Lobmeau, incerta admodum

qum asseruntwr </< S. Benedicto. Itaque gratum nobisfacknteruditi,sicrtioradoouermt

Castellanus, opinor licet nomina utcumque mutaverit, unumque solum regem t et Sanctwm. Dehisvideripoteritin S Frumentio /Ethiopum a/poxtol/o, qui colitur xxvn
Octobris.

prodk
S.

xxii Octobris.

S.

Dodo monachus hodie memorakts erat


lano,

d Castel-

FrontUS, alias
sis,

Fronto, episcojms
.srruli siinl

Peh

\coricen:

sedpag

1008 in corrigendis totum ibidem

hodie

memoratur apud Rabanwm


et

que/m

deleri jussit, et transferri


aliis

ad diem, quo

et

ab

non
ti/s

snti.s inlrllrrtuiii

Mnlani/s, tln/c-

Dodo annwnt iatwr,

xxvm

Octobris.

s/niiis,

Ferrarius

Ca/nmus, omisso episcopaPetracoricensis

S. Nicetii

loco. Colitur

S. Fronto

\w

Octobris.
SS. Luciani ct alterius Ula.rly ris(utvideturibi
uoi

Vrevirensis episcopi hodie memineruni Appendix Adonis, plura Auctaria Usuardi, ei aliqua Bedse, Flora/rium Ms. Sanctorwm, multn/ur martyroloai recentiorcs. At/rttu
,lr

m
S.

ritin

scd mendose impressa est vox illa, quantum r.i isiiiimi meminit Ferrarius, eosquc ponit Vici
iu

Martyrotogio
S.

Romano ad
et

v Decembris.

Autberti Cameracensis]episcopi translatio

memoAut-

Hispania,

addens

in

Annotatis, Ubi corpora

oabentur,

et
i

festum

cum Octava

celebralur
S.

raturapud Orcvenum beriu agetur ad


ralur

Canisium. De
xiii
tr<<nsi<iti<<

Decemb.

Dominica
,lr

post feslum S.

Hieronymi. Attamen
esse

Trophimi Arelatensis episcopi

memo<n

illishoc die nullus alius Martyrologus


ui < risiiuiciii

n it.

eosdem

mcmtLucianum et
Hispania an-

apud

Ferra/rvum. S. Trophimug (egitw

Martyrologio Ifomann ad

xxix Dercmb.

Marcianum, quos similiter

Vici in

DE

S.

PIATO VEL PIATONE

PRESBYTERO, MARTYRE, ET APOSTOLO TORNACENSIUM


SEGLINII
IN

FLANDRIA.
J.

COMMENTARIUS PR^EVIUS.

I.

S.

Memoria Sancti

in Fastis sacris: locus inventi a S. Eli-

gio corporis, ubi

modo

ecclesia Sancto

dicata

cultus

ibidem, Tornaci, Carnoti, et in


cincx
l

aliis locis.

XXXVII.
iii

mncit
Piatus,

hodiemi
alias
Piaiur ./'/:

Sancti
vel

alias
Piaton,

scribikt/r

ad Christum. Georgms
in vctt/stniri/nis
.,,,,

Adone ad hunc diem ex

Sanctl
..

tinii

Imda

Piaio

subinde

tribus codicibus recentioribus proferi atiqua,

qua
in

rns

ct

Utuardo

mi moria,

n;
codice
}

rtmm
i,i

Kn lenda HoCorbeien w ,</ uod


/11

mm

uirrnit

Rosweydus, nec
in

Martenius tom.

[neodotorum ex
Octobris
edidit

[done edidit. Sunt


lo

autem

UHsde

S.

Piato
:

ut putatj sseculi

vm, ad Kalendas

sequentia
l|MI ciiin
..

pago Menenense, natalis

S. Piati

occurrit Piati

nomen.

(n altero sseculiix,

quod

bealo Dionysio

episcopo ejusque sociis ab

Acheriusin Spicilegio,legitur:Ei uatalisS Piatorls.


In codice Hieronymiano FlorenHnii eodom die
finr legitur:

uri ftoma Qalliam praedicalionis causa ezpetiit, ac postca constimmato marlyrio, migravit ad Domirinin.
.'

El sancli Piatoni. At verba illa merito Imhrntui pTO mhlil >nc SCriUS fncta, ijumimm uhstini a reliquiscodicibw Hieronym vrdus
i>

/'/////

iii

AnnotaHs
Piati,

dtsserit contra observatiO'

noniiemtn
uLone
-

nrm

Sollerii nosPri, qui


alias

hsc

soripsit:

Piatonis

vel
a

ted
I

S.

Pialoriem tlistinctius

mrnmrat
S.

lu

Civi-

Platonis,

memoria
qui

auctu

Bieronymianis

iticibut.

tate

Toraaco

passio

Piatonis

presbyteri, qui
-.ciis

Florentinio

adjecta censetur,

aec illam Snde


procul

ac-

cum
urbc
tiil,

beato Dionysio episeupo

ejusquc

Roma
ac

Galliam

praedicationis

causa

ab expe-

cipere debuil
vidit,

Osuardus,
codicibus

dubio
invenit,

Acta

ex quibus elogium contextum


"i

est.

Georgms,
insi-

postea

consummato

raartyrio

migravit

quia

suis

S.

Piatum

n ua re

8
A

DE
''"'

S.

PIATO VEL PIATONE PRESB. MART.


.l<'

UCTOKE
J.

''

'""'"'""'

S.

ocar^. Verum eum

S.

r<*fe
,

episcopo

ipse ,/

,,,

f*
v,
-j
v.

"""""'"- """"/ s '; "


de

***** mgumu
m
v
,./,-

Pos , ba!c ,,,

IVoviommsiet Tornocensi /,,,, ^ibUD . ( ; J


'
. ; /

rindli

lo,

, r,

,li

el //,,,/,

iai,,;

Piatone ,//

fyrologto

Adoms

legatur,

ae

instantia Saciltaio

invenit in

territorfo

Medenantensi

.i,

Kce

... Muomyit,, fiuiouo i/iijjivuuu((ui"i JiCluni trihucrouur illa, qu& e.r suis codtcibus dcdit Geor-

sanctum martyrem PiatoneT cu? sim?

in

gius.
aliitque Uartyrobgii<;,ahn<: \n

Galliwrwm
ln

Martyrohgio

pago iledenatenxi, alias

quod
i

edidit

S. Maximini Trcvircnsis, Mwrtemus tom. w CollecHonis Am-

noc ,/o loco, ,/,, ,,, ,.,, ,/ (/ ,/U(! locos


altos, ,,/,/,,/, ,/,
,,.,.,.
/.

argumentum monstravit. PasfeMiw i n p/ tuia ,,,,. 327 aj& ,/epago Medmamtensi ew


tfm

Tornaci,

quevn credidit seculi x. adi Octobris post alios legiUr Bavonis et Pionis, qua ultinia voccS. Pialum mendose designatum eristi-

iisstmrr ew codice,

/, /<, /,

,,,,

,,,

,,,,

mo.

Ihidcm

c.r/Tnnihir,

rt ,/uid, ,n

tonis martyris.

Kalmdario Stabulensi clarius /rium hCOt his rrrhis Pialbidem rwrsum in Martyrohqio
:

sotwm ,/, /, ,/, adnosproxime sp ,' fta. Pagus Medenantensis, /,/7, vel Medenentensis, nunc dicilur le Melantois...
Caput
pa-n

Medenentensis

est
et
S.

Seclinium, (Seclin)
Piatonis

collerio
reliquiis

canomcorum,
nobile.

Autismdorensi.
S.

ln

pago

martyris

IMIedenentense

natale

Patonis fpro Piatonis) marlyris.

EstSeclmmm

Apud Georgium
legitwr. In

diacesis

Tornacensis, crcl,-

uitir

laudatwn

turgue Seclinii aut


,,, /,, ,/

Kalendcvrio

Vaticomo

pago Medenentinse Piatonis mar. Ibidem im Martyrologio Fuldensi confessoruw adsoribitwhis >-,;his;

, ,.v vioiniapassusS Piato , ,,. //, , MartyrohgU)

ParmenHSamtmacourateannuntiatwrhisverUsIn lerntorio Medenantensi, vico Sacilinio

Eodom
in

die,

natalis

sanctorum
Legiktr

confessorum
ct

diceccsis

Piatonis atque Bavonis.

ejusdem Sancti
Usuardi.

memoria
B

aliquot auctariis
rodr.r

Bedm

llcrinunsis

apud
loco

So/lrriun,

unvunlmi

Sanciun,

qua ,
.</

lornacensis.sancfl Piatonis presbyteri ac martvris cui aceeptam Christi fldem Tornacenses refernnt' 0,si, Seclmiwm /,,,, /, , /,,. Q ;
.

in

pajro .Mc'dnirnlin>r,
illo

IJru.rr/Icnsis

,,, ,,,,,,, ,.,,

//

/ /;;v

pago Medenetensi. De
rariiMs.
et

,,,.( /,

B
Pia

et alii

plurest quos

brevitatis gratia mitto, consentiunt.

AtauctorFlo-

oQuidfeceritS. Eligius,
toms, ,/,/
.v.

mvmto corpore
,
,..,,

S.

Pebrus de Natalibus S. Piatonem Tornaci awnuntiant cum Usuardo. Idem fecit Baronius
in

.,,,

riihis:

.^ ^*
'

demque,
surt

Martyrologio Bomano, ubisichabet: Tornaci


Piatonis presbyteri
et

sancti

martyris,

qui

cum

quib\

etiam Carnoti

mvnus conducunt ,im trwsferoym aliquot auctaria Usuardi, apud Sollerwm recUata, inquibus non Tornaciaulvn pagodwcemTornacensis,sed Carnoti
'

apud Usuarawn substitutwest (hnniinus, dr quoplwra dicenPur. Mssis recentioribus markjrologis, quorum verba ad propositwm nosirum
socio
\

proDionysw

ejusque sociis ab urbe Roma in Gailiam praedicationis causa perrexit, ac postea in persccutione Maximiani consummato martyrio mi, gravit ad Dominum. SuMfin verba Usuardi sed

B. Quinctino,

r*
Quwm

Martyrem decuit, eleganler n0Ta""n compodesnper fabricavit. A, /,/,/,,/,,,,,,,//, /.,


atque

sicut

mnsoleum urbane

tt
;

c'

'"

a! "

**

/ ,,,/,//'

/',,/,./.,.,/

.,,,/,

*"""' "'"""

"''

^omato

, ,,/,/,.

Sancli sepulcro

naresoleretS. Eligius, //
/ sxxii, /
git h,s verbis
.-

Sanctorum sepulcra exori

S.AudoSms lib multaabeodem exornata perstrinHic idem


vir

bonorum
id
est

operum
et

insignia,

auro argentoque

bealus inter ,.,i,ra multa Sanctornm


fabricavit
Piatonis,

gemmis
Sever.ni,

sepulcra

Germani,

^SPiatusa^Piato, nomme
Ivxato.

annuntia-

Apvd Muncratiim
his
verbiSi

m
v
.

etiam maliquibus
/,nr additur.
Ui]

Genovefe, Columb, Maximiani et Loliani et juham. Ex hoc /,, / oco aliquol

Lucn

Q in tini

quamdirrisns,

martyns. In codice Burdigalensi legihtr : Civitate Carnoto, passio sancli Pictonis f pro Piatonisl presbyten, qui cum bealo Dionvsio etc. }n <:<n> l( ccnsi: In pago Carnotcnsi, natalis sancti : Platoms,qu, cum beato Dionysio
etc.

^Tm

tam-

'

in errorem /,, videntwr.dwm serysermt, corpus S. Piatonis , episcopatum


S.

tior,, sorvptores

rm

Eligio

,,,,.

Nam generam
,

hic

solwmmultaperstrtngUS. !,/, ,, ,,., , de mgularefert adsua /,, Cum auteminvena onis d ' ( oonligUse "" posl inventum 9 \^
lt '
'

aut

in

pago

^Camoti
etur
auve

eorpusS.Qumtm,
Pore
-

')'""-'"^

Carnotensi i /,/ s me, fnoOe conjtcere possumus em iis

et hoc ,/, ,, , ,,,,, or aie manifest


s
'

^'''''^''''--'^^'''-^'"'^^iiiruns/atiLa'/" rlrr
'

;;,";" ; "" '"/"""'

''"""""

"-"^.v,
ergo
tempore,

fversus

m\

Exeo

5 .^,,,,,,
quo
c

aj. lf Piatone,
Dionys
b "

Srnl " h:i ut

""<

Wo,nonest
,r Vrbis

" beato
addidit

lujuet

Editio

Lubeco-Colonu^

ZMf^' Acpostea
vcr/us:

sumpto martyno, migravit ad Dominum.

UsUwrd0 Vrxtermissum, ,,, sub Diocletiano, con-

quibus primum ninm sanctum martyrem Quintinum i ;i; ;;r"".yui, grandi inmntia qu^situm,
: quoque celalum, promovil palam
":
i

pon.iicx consecratus, ct ccclcsii e n0n n U invenla , "? , , Populissuntdeclarata.Ex

pastorestS

nl

(SancLm

a7Z

,,;..

EI.Kiua

-SSS.

I
r*~m ^m
9"

hSSld
Torna-

r""-

Pyatonis primi c-ns.sop.scop, et martyris. At observat


in

WctenmuUlegitw:
margine nou,m
(

SolcZ <
"
.

n^r

publicum. /Arc ''-''/, ,/,., s Pit0 .


in

UlieUWn '''''' A/

'

'

'"/"""W,/,v

,., s ,

/,,,. r ,. rba

'""^vidin,,-,,
'!""

,,

et " J

mqUa3S tion em,


'
.

D
/,
// [,

''

transeamus ad outtus
7na10rp.1t

ntmi^

^ccssc ndrhnur. 1 i' antiquitatem, qui ' '" \t,.,


,

episcopus. Hinc alius v, ,,,,,.,,.,.,


'

i enii n r" J n1nTer,i MSoberttetreg piodovei uo^. /i/, ff , 4 /at ,,, s ej<

T
.

T"

'

anlc
II,

rtemreois
,-,

/,
,

B " 9<",er "

mbClclmeoll

'

'

mm

Sancti

corpua

, s. eiigiiiib.n /, ,. ,;' 7;;;";.';

'"

/;'"*

^/,,,/,,,,,,,,

,,,./,;

'

'

::;";,"::

:'::::.';::;;,.i,:,::r:: Ctodovc, vcl rcnia, cujus tcm-

- .-

pore

DIE PRIMA OCTOBRIS.


pore facta
pa/rtvm
est

inventio,

Locus

Vitse
lib.
i

S.

Eligii,

<./

nus.

II.cc

[dciic

admiuimus, modo eomgatur,


<-,

AUCTOBK
.i

quo error profluxit, habetur


allegatus fuit

cap.

xxxu

et

quod

num.b.Post
autem
Bl

verba ibidem

de mausolco ante episcopatum swmptibus Dagoberti composito Imo rtum est, hodvdicitui

duUi sequitur
sed prascipuc
B.

Mhuc

aliorum mullorum,

Marlini Turonis civiialo, hagnherto

rege impensas praebenle, miro opificio ex auroet

ernv/m feretrum sive arcam reliquiarum n a/ntiquwrem sseculoxv; longeque diversa/m a mausoleo per S. EMgium consto ucto. De corpore im eam
translato a/nno 1458 agetur

gemmis
locuin
inis
(i

contcxil

sepulcrum

eto.

Si
ilhud

quis

totv/m

nvm
in

51

De collegio de

recte expenderit, videbib,

desumptir Dagoberto subministratis referri ad ea,


rita.

quse Turonibus diount/wi


istud

canonicorum consentii Mirxus ct Bu/rgundicis ad Februa


i

Fastis Belgiois
69,

ubi

recentiores

S.

Piatodi

it

i:i

quiesci!
in

Seclinii,

retulerunt

ad

om/niq

etiam
facta

pr&cedentia

driaa

municipium,

collegiata

quod esl Klancanonieorum sui

Qxiod

verum

esse

potest de aliqui Ibus, sed

non de

SS. Quintino et Piatone, irm Dagoberti.


cuitvs Saneti

cwm

smi post mor-

nominis basilica. De celebritate cult/usim ecclesia Seoliniensi plura proferunt Joannes Buzelinusvn

Annalibus Gallo-Fland/riae ,
i/iirin

ei

Joannes

Cousm

Porro nolim quis existi/met, ex mventione cor-

anlv erat
choatvs.
eci l

<>>

poris

mchoatwm

S.

Piatonis

oulhm. Neque enim

nomine Cognatum vocant, nos vcro Cousinum more nostro vocabimus, m


aliqui
Lati/no

ei

<

vciisi-

militer eidem

dubitare possumus, qui/n Sanctus antea coleret/ur, ideoque corpus qusereretur, ut certus sepulori locus

Historia Tornacensi. Exillisaliqua allegabimus post ewaminata Sanctigesta, ubiagekt/i decultus


celebritate.
II
.1/

dicata,

populo innotesceret. Na/m hanc fuisse mtentionem


S. Elnjii, iiinn corpora

Samctorum qusrebat, '<Audoervus, talemque addvt

iikci

soli
i

Seclmienses

s.

Piatum

oujus

.\on

modo
sed

clarai
i

lib.

u cap.

vi S.

corporis natab ilen

saltem partem possident,relir

ationem, ut ex hac ipsa innotescat, Sanctt cultos ante corporum inventionem Huic
viro sanctissimo, inquit,
li

honorant, sed
itaque
siiu
iii

eumdem tamquam Apostolwm


etiwm colunt
itaHs
i/n

etiam

Tornaei

celeh

'

Officio

id

etiam a Domino conces-

Brevia/rio Tornacensi,
iniin
sseculi
litterii

Fm quod vmpressu/m estsubini>

miiii

erat,
lol

ut

sanctorum

marlyrum corpora, quas

xvi,

festii

S.

Piati

celebritas ru(n
0/ficiis

per

saecula

abdita populis hactenus habeban-

hns

declaratw

Kalenda/rio.

tur, eo

imesligante ac nimio ardore Gdei indagante,


proderentur.

propriis sa/nctorum

Patronorum cathedralii
et

Tor-

patefacta

pabantur prius a
el

Siquidem nonnulla vencpopuloin locis, quibus non erant,


loco

nacensis,

avn/no

1626 i/m/pressis, ponitv/i

Offlci/um

duplex

<'""

Octava,
S.

per

omnes

dies,

quibus

tamen quo

in

certius

bumafa tegerentur,
igitur
S.

Offlcium de

Piato

peragitur, sempet

al

prorsus

ignorabatur.

Colebantui

Sancti
Eligius,

nunt/ur lectiones de vita et gloria posthuma Sa/ncti

mdrtyres,
sed

quorum corpora
sepulcra
era/nt

quserebai

compositx,
.

In

Of\

Dfiis

ejusdem catheita
el

eorum
metit

ignota,

verisimilitei

qus
\

a/nno
:

1712

impressas sunt,
presbyteri

barba/rorum, qui Gallias seculo quvnto et sexto i/nundarunt, alte sub terra fuissent abscondita, aui ab initio propter gentiles /< sepulta.
Ecolesia

quod

notatur

lu festo S. Piati

ad mari

tyris,

dicecesis apostoli ct patroni.

Triplex majus
lectiones

cum

Octava. In Offlcio

autem non modo


etia/m

tamen,

in

videtur nota fuisse,


tionis

qua erat corpus S. QumUni, ut colligitw exprolixa invenr


nota
fu&rit
eoclesia, in

secundi hijuuu

noctumi, sed
et

a/ntiphome omnes,

responsoria
;

relatione.

Sic

qua

Sancti com\ osita

sunt propria, ei de gestis sed reliquis diebus afia non /<-

erat
iitiic

corpus

S.

Piatonis,
.

eaque
et

verisimiliter ja/m

Sancto erat dicata


im

oli/m

supra sepulcrwm

guntur Sancto propi ia. Lectiones dicuntm convposii.r ex hymnisS. Fulberli cpiscopi Carnotensis, es
Vila
el S.

cjus aedificata.
qu<e

Eligii, ex

Martyrologio Usuardi, et ex iMol.mo

modo
ibt

esl

collegiata

Natalibus Sanctoru/m Belgii de sancto Piato agit, etdeloco, ubiquiescit. Posteficra

9 Molanus

Miraso.
\\>

Eas pro compendio gestorum huc trams


claris parentibus orinndus,

gestm

<>>>>

area
fica,

huc Wa/nsfero

Quiescit Siclinii in territorio


ct

Me-r

Piatus Beneventi
lilteris
[,i

puer

lantesio, ubi in

honorem martyris
est

primi Apostoli

Tornacensium

clericorum

sive

canonicorum
Decretalium.
velit

imbutus totum se Christo subdidit. ln adulaBtale conslitutus contempsil mundi gloriam,


unica

Qffir

cii

recitant.

collegium, cujus mentio estin libro

et

eaque

simpb"ci
iimis
,

veste

sibi

reservata

initium autem jecitS. Eligius. Si hoc

dicere

caetera in

i^aupcruni

crogavit.

de collegio canonicorum, probationem non mvenio; si de imtio ecclesise a/ut oult/us S. Piatonis,

disponentc,
Rce
esi

profectus

inde a
el

Romam. Hco Romano Pontiejus

cum
iu

beato
ad

Dionysio

sociis

direclus
ubi

falsum puto. Elevatio corporis, et exst/ructio mansola debetu/i S. Eligio,utjam vidimus. [tcultus
iniilto

Gallias

praadicandam Qdem
deinde
in

Christi,

Tornaci

primo, ac

loois

sicinis minimillia,

antiquior
Pergtt

est, ei instit/utio

canonicm
l

um

forte

stcrium
ac

suum

implevit.

Triginta

virorum

recentior.

Mo/muis

Naialom

suanlus haecclesia

bet Calendis Octobris,

quem Tornacensis

eo die

et

per Octavas celebrat.


episcopus,
alia

Translatio

vero

mulierum el parvulorura multitupene innumeram undis salutaribus abluit dinem Mansuetus erga omnes, dnrus eral in Re ipsum
prasterea

annue
fecil

recolitur quarto Calendas Novembris, quaio

Eligius

(sed dubitari potest,


qui

an

lium

forte

non

sit

translatio)

etiam monuul

delatum fuissel praasidi, tantam Bdecopiam Christo subditam fuisse per Piati praedicationem, jussil eum comprehendi. Gompreniii

vero

mentum
sepulcri

Martyris

mirifice
,

exornavit,
sit

ex

cuJlu

ostenderet
in

quantus
capitis

Martyr
quinta
Missse,

apud
post

hensus posl carcerem, compedes, verbcra, casleraque superata tormenta, casso capite Tornaci marimiiiim

Deum
cliam

curia

caeli.

Siclinienses
feria

celebrant

consummavil

Kalendis Octobris

in

\>ri>fesl

festum

clcvati

cutione

Maximiani. Sepultus

esl Secliniii,

qnod

Dominicam, qua cantatur


tate.
<

introitus

Can-

ab

ajii

10
el

tiquo mauti U
Bl

hoc

Quod autem ad corporis feretrum quidem argenteum, deauratum,


videtur

attinel
et

Flandriaa municipium in terrilorio Medanentensi, eo loco, ubi nunc ecclesia sub ejus invocatione dum sepulturae man> el constriicta conspicitur
:

eleul id

daretur,
trecentos
aurifex
.

odor
et

gralissimus

emanavil

Ibi

poal

tilnio

H58

gans, sed

longe

recentius,

quam

quinquaginta
industria

annos

beatus

Eligius

compusita.

esse possit. quod sumptibus Dagoberti

regis Pran-

nondum episcopus Tornacensis,


sanctum
illud

grandi
in-

corum divum Eligium auriliccni ante episcopatum susccptum illi confecisse scribit S. Audofi-

labore
vrenil
:

atque

corpus

clovosque

prolixos,

de cjus corporeabla2
tos,

10
kik
s.

DE

S.

PIATO VEL PIATONE PRESB. MART.


Carnotum advererunt,
recenti
ln
ul.i

>

populis in arguraentum monstravit. inventum, sicui Martyrem decnit, eleganter composuit, alque mausoleum deauper auro argentoque et gemmis fabricavit sumptibns Dagoberti Prau,

los,

adhuc integrum, quasi

corum rcgis. Uisce pro majori parte Aota consonmt. Ultvmajam correcta sunt rvwm. tet 7. De hco martyrii, quod hic Tornaci
figi&ur,

gutture, et non obducta cioatrice, visilur ac colitur, miraculis jugiter clarum. Ejus namM m Sancti precibus et opeadversus pluvias aerfs'

deinde

disseretur.
Sanctut
tttam

qoe intemperiem non minima omnis regio commoda sentit. Hsec gestorwn SancU relatio cUffert abaU tmi, primo quod Sanctus Carnokvm deduciUr

anfequam
ubi s.

venit

Tomacum

Carnoti,
riis

Katonem

lecundo quod inter


est

vn

aliquot aucta-

Carnoti cultus

socios,

Carnotenfis
Offici

litw
sis

UsuarMnis annunUatum vidimus, etiam coOfftoio du lici. Certein Breviario Carnoten1633 legiPur

nm
Roma

quibuscum Roma m GalUam profectus nwneraVur s. Dionysius, sed proeodem


TerUo hic
S.

alii

plures substituuntw.
discessisse sub

eeclesuB anni

ad

Pialus dicitwr

Octobris OffL-

ciwn aupiea de s. Piato, sed sine Ootava. In Antvphona ad Magniflcal dicitw:E\ de


corporis
gloriatur ecclesia. Lectionessecundi nocturni notabiliter cUfferunt
praesentia
Gariroli

Aurelio, pro

quo legendum

videVur Aurcliano; at vn priori elogio tenvpus discessus non ewprimitur.

olara

propter totas huc firansfero


'

Quarto demwn mors hic Sanctoillata dicitwr per skarios et in via; alias vero per kgitimam potestatemet Tornaci. Plura
interim mitto
:

Piato,

Aureliniii

qui et Piatus, Beneventi in Samnitibus natus Roma presbyter ordinalus , Aurelii * imperatoris, seveii

nam quidprobabilim

videatur de

el

truculenti

principis,

Chn>tianis inferentis, temporibus


tyribus
Victorico,

decimam persecutionem cum bealis marRegulo,

ewamvnabo mferius, sicut etde corporii possessione, de qua rmdtis abhinc seculis mtet SeclMenses vel Tornacenses et
Carnotenses
fuit controversia.

singulis capiUbus,

PuBeiano,

Quinclino

li

Crispino, Crispiniano, et quibusdam aliis ' Galhas praadicationis ergo missus est. Vurelio autem sublato, cum Eeclesia aliquantulum respira"''-

Luciano,

II.

Carnotum

Acla tripHcia, quae


collala,
aliis alia

cum
E

venil,

ui.i

fideles in avita
el

persuasione

^mnoaddictam, adtrigintaetamplius hominum


miHia,

Maximiano oppidum pet,lL '" qufl oon parum temporis demoratus divim verbi semina spargendo, ejusdem loci popuChrastum adhuc nescientem, sed idolis

perseverantes inveniens, Diocletiano imperantibus, Tornacum Nerviorum

hymno
sis

Fulberti Carnoten-

sunt

meliora: nulla tamensatis


vetusta.
tusliora.

Ex

his

muheribus,

edenda ve-

et

^
Quos
lectionu
ntiquot

qui sub teneris annisutri-

sanctis

non coroputatte, convertit praeceptis imbutos salutaribus


vero

'i^cbam,

abluit.

undis

m
Capit

Crescente

credcntium

but n
*

"
;

multitudine

rulbiu

"***'
"""
,,
, 1

""jusdara

,), '"

i.,,i,v *.

Tornacensis civfe "hri dederat, domum in lemplum in-ta 'empium convertit ,,


, ,

W
'

Am ^
'"" c

S.Piati,
s '"

' '" "';'""''- '"

qux ,,/, iniprma ,., '-''" codMbia """""' '"'''""' nosbris.etm '" ''"' *aa r i- mr '''i''""
'

es,

qui submissa
81

voce canerenl
Rfctio

Romamsunperatoribua

t"
1

'""" "-' servatnr)

.ediacoDos, lectores et canto(quod adhnc in

omma /,, ,, ';"""" *" """''"

-/"- Dwn

,-/

^r

n ..

,/,/,,,,., diliffmter
/

,,,., /.

*.
cum

consmk
Varo

Nerviornm^n
l

''"","""""'""" '"'"/' '".v".' ''//,,/,.,. ''"''" w ""'"-""' /-,. ///, ,,, ';"','"" ""/ .guemdeS.mosortpsit

.,,

consonat

priefecto
:i
l

*
'"T"

;;;;;;;
'

;-"-v,ro,, ua mp e.,^ * A Bde .psornm et in


WCtns,
,n
i

mandat, ut ouos qu , ll;, m !


,
1

f //,//,,,
/c
'

,,/.,, ^'"'Tr """"" ,"'',,,.,, '" "'",


/
' ,

''""
v

,.,,,/,/,

tormentts cou,l,,v|

"""" /r s'"'"""""/
,/c //, ,/,

niliil

sc

profic-or..-

vetustioridocumentohm*. ',///,/
|-,/.

pe cadena,

N '""

rognm, q U em
paraverat
.

" ";

"*.
"

^tnbnaaliisprmfectis.eosinBel Q Joniacnmadvenie Piatnm, velul


,

in

Sanctorump e
Projecii

,/ ,,/.,./,
//,,,,.

ai '""'""

'' /""

oSt

,',

-,./-
.i,v...

'"""" '""" '"'"'"/

comprebendi jnsserunl.

Jll
se'

;""";'"' """/,,. utetpro


''

aseriptoribw ./- F '-"".././,, /,,, /,,


,,,,,,

' 8

adDlon

"
'''"

Verum RaTu

,m Pro
'

;;- Dei c ""^ f'


;"" l!
11
(

''""r

P roJessi

mggesto, u , manerent, nortatus


se

'";"""' ""'"""-.
""',''

'"'""""" v ". ""/"'"/',,,, ,,|


DesancloPiatoHymnus;/W

,,/o, ,,,,. ',,//;,. /,,,- /w .,

(l

,s

verbnm cnm

*/,/,/,//,
legit/wr.

snbduce
de

latebris . en.peutesfo8tibusprimnmcumCto

P^ret,

vellet

172

per

sioarios

17 ln tellure

BenevenU clarisortnspatribua,

""1

";,;: Calendis ;;;' Octobris circs ,, Domini i, iiiii, tertium


l ; :

;
'

'arvaeaceptnsS':

gms mundo
.

ins,-

-,,
'

'-

J^

Piatus sacris fultus

!*
lL

B
I

'

trecemesf '"

"; "". ejjnmn.

'"""" moribus ttoUnsis christu mse(juendoadmirandisnisibus ,,- recltatOi "us viiipcuii, vanam

"'

'le

suis ii

mund

\Clit

SUnt

reser vana prmter vestem

ttiversa

S****
"""

''

.-:,;";::
J

Sed quacumque possidebal dans romentis pauperum, neaciua Romam p,,-,,,, iam vi| cx

''"'i'"'

sepultora?

mandanm/

JJceleonjungiturmonjaioTn&q

^C
.

Sicin cceturn lanlorum virorum lumen viget

,,,,,-

^^o.bmperfectkprmdicareChriatumJeni
T?rMcnmversus"Piu8sedireail
iuclytus

gemc, i,,,., ,,, entea mecaad bgneam arcnlam


,-

i" ,nal11

PansinsiretbeatuaDionysius
mintes ipsum
translatum,

cum

2TZ^"
m
'

'"""'"'''"''^
l

na ''''"'"'""""''

late sancti
(

verbi se,,,,,

^n|,,.,]

..
|

Prsster

DIK PIUMA OCTOBUIS


secundi sexus turbam maximara A Christicolum, geminis inter haec coruscans virtuel

11

Preter parvos,

tum

rairaculis.

Edomabat
frangendo
At
caesar

parcitate

duraa
hosti

vires

corporis,

ut
et

cum deS. Piatoseu Piatone agetur ad diem nam el Lbi multa sunt cum bisce Actis communia, non re tantummodo, sed etiam verbig Hac de causa diligentet contuli manuscri)
etiam
i

AUC toh S
j.

Oi tobria

roboratus

non succumberet,
Piati

S. Piatonis

lcta

cwm

impressis ad
ei

vm

Januarii
.
-

illum Portiter debellaret.

geminis
ut bausit
jussit

ictisS. Luciani,
S. Piati

non modo onmia


consona

Maximianus,

virulentis

auribus,
protinuS.
est,

comprehendi
ille

famam cum ad
atque

ad martyrium
ii.
i

spectant,

reperi

oecandum

Utque fama
vinci nescius,

militare promptus,
flagra
vicil,

ii,i,/i,ntiii ,/r martyrio S. Luciam m Aotis secundo loco impressis, et partvm etia/m in primis, Sed rtium ,,/m ,,,, n nlhi lu ir/.> tnh ,>,',, ln
.

\<

nexus

vicit,

el

omncs

S.

Piatonis,

de

quibus moa

dicam,

plurii

impetus.
Dccollalur

rhi/,n

s, ,,,,/,,, s,,,,/
/1.

namque
gessit

landem
laureatus

laeto
atl

ccetu marty-

lis.

/<
i

/<<</<

ActU S. LuCU <m Opud WS SBmodicam mUii dubitationem inde aliis


\

rum, palmam
tyris,

caeli

palalium.
Mar-

jiciu/nt. ai

iiis

loquamm

Dumque gleba conderetur


lusus

gloriosi

coxpus

Actoium
20 ln
scripti

S. 1'iati.

odor

est

superni

circumcirca

necr

duobus codicibus
s.irulo
5,

nostris,

qui
P.

videntur
<</-

varia

Aetonm
-

taris.

xiii,

altero notato
s.

Ms 159,

exemplarla

Ne quid mundus

hacsitaret

de

salute spiritus,

tero

Q. Ms.

leguntur Acta
in

Piali,

mulHi m-

hrPolata

cujus caro tunc probabat regnare ccelitus. Hactenu\ FulberPus, ni oujus hymwum menda i/rrepsisse
suspicor. Nihil
tcrfptumque
eti

terpolatumibus amplificata. Eodem


terpolata

habemus

apographo

Cisonia/no, tjuod
"i, ,!<<,< /,,/r,

tamen ausim
in
,

corrigere.

rn/lnliim rslriim roil/cr Ms. B


<n<i<///i,

18 S/

modo wnwm ex apographis cwm hoc conno.ontnia

mterpolata sunt,sed non eod&m prorsus


priori

mcerto tem-

rcra musliij

hvmno OSSerta m
'

UliSQUO-

modo.
S.

P" rc

Nam m

aodice

nost/ro
;

martyrium

,/ur Actis

repenemus, sea plunbus


his Actis sua.

verbis exposita

Piati figitur

sub

Maanmiano

nec ullus apparet

B Qua/propter ex
tuin ewislimo.

desumpsisse Fulb&rscripta, non

ronismus. At
in/hiin,

altero a Dio letimo, qvA sub E

Qua uero xtate fuermi

iiim fqcile dicere possumus. At saltem suspi

scripta fuisse,

antequom nata erat sententia, quae SiDUmysium ParisiensemcwmAreopagita< onfudit,


iii/iiiiiiiiin,

Actorum tamquam primus imperator in K/niuhi/s memoratur, deind \m ad Juliani/m r.is,/, <//,, sub quO /.ussus fur, ,1 Su nrlns. /,/, ,,,
<</<<<,

lii,.nisn<us
:

r.i-

,,.,//, r

!/,/,,,,

nOtatUS <sl

u,l

abbatem S, Dionysii, qvA .>./culo i\ Parisiense/m Dionysium voluii facere Areopagitam. Na/m auctor \ctorum S. Piatum S. Dionysii socvum eanstimavitaut disoi/pulum, et velsic martyrem sub Mqa vmiano. At id non congt uit ou/m opinione eorum, qui S.Dionysiwm adsaeculu/m priiniim iriuln inil Miumlr rrm c/urum rst.Anonyiii in nosVru/m scripsisse multo tem/pore posi mortyrium s. Piati.de cvjusprsdicatimibusadmodiwn jejuneet confuse loqu/itur. Jd magis etiam liquei elatu de mai m mhilhabet de tot meniis Sancto per clavos illatis, de quAbus tamen d/ubitmr non possu/musob clavosin Sancti corporemrmtos a S. Eligio. Hinc itaque suspicarer, fuisse scripta ante mvenPionem corporis} qum /genda est non diu a/nte medi/u/m saeouli vn. U huio
.

sive "nir

apographum
tyrium,
ciiiui.
etsi

idem quoquereperitm

[ctisS.Lu-

riun/ secundo locoeditis,aui

cm

to

S. Luciani

mar</<-

oum

S. Dionysio
ibi

Gallias venisse

perperam
et S.

figUur sub Julia


breviora

\ata.

Habemus
tulus
.

Acta
at<

ex Ms
ic

Ultrajeci
'

Snh

/"

/i

vus

est

i<-

Martyrium

S.

Piati

vel
<<

Piatonia
<.

Tornao pr\
,/<

i,

censis episcopi. Initio ta/men


ter Onliiiulus ilirihn
.

s Dio

rl

,/ullii/n ,/////,/

rr,h,i,n

episcopat/u ejus in Actis occurrii

Sunt utem Acta compendium primorum, quod verisimilitet pro lectionibus Qffum iis desu/mptu/m fuii ,t m<

<

/://

habeni particulare,
substituunt

wm
persecutorem.
vetusto t

pro

Kfaf\

wimiano

Tale

compendiumhabemusex Ws doma rensis, non ad/modum


i</

Lectiona/i ioecclesisA
i/n

\ir

quoswvilir
substituitur

suspicioni obstat loous ictorv/m demartyribus Theh.ns, ijin


riti/ A<

Julianus

caesar pro

Waaimiano
dic\

claredesumptusest
,i,l

./

hs,

\\\\

Septi

mtei polatis S. Mau<<<>' n06 srrunvetusta

persecutor.

n
o

21 J

ewsupra
C.r

u-

rmActas.
\eiiu$ca-

do locoeditis

na/m eadem om/nino su/nt pleraque

nonen
rl .ln/i/i,

[ctisSS. Lucianiei Piatonis, im


niulluniic
,/,

verba. Cu/m a/utem hsec Acta ta/m


iilrr ilSSUa /n.inn/r
Ir
,

non

si/nt,

>l<slis,

inu.iinir

in

>,,<,<,
</><<

nlurril Anoni/uius nnslrr un-

rw,</i<;r

imopnmum

fuera/nt

scripta,

ror/nis

ii

Elnjin nrrntu
i

rcslut, ul ilicu

mus,
i/ua

ad

alios fuisse translata,

Hoc sat/iscertum videtur


vePustis martyrotogis
/<<<<
,,<</-

SOrvpta rssr liiu post corporis invcnt/onrm,

,/r

deS.Jonio, cujusnomen
/,//iiiIiii/i, <! s,,l/s

Anonym/us non meminit. Quocv/mquetemporefueinii scripta,


sive saeculo vin sive inchoato ix, su/-

/n,J,rutii.ui u,l V

AugUSti,
I

li<

gis
S.
i,
i

ambigua estdeSS.VidXoetLw
Piati,
te

\cta

trm multo vetusHora


polata, de quibus
Actn s.Ptatan
multts conto-

videntur,

quam

alia

i/nter-

prout habentui
serentsine
<<//>>

<<<

apographo edendo,
Piatus
ei
,

mox dicam.
Dwnysio observat,
,i,l

<<

ana* hronismo, cu/m

19 Tillemontius tom. IVi/n S. Arln S. Piatutlis, ,/u.r i/,/,,ul,


rssr

,i,r,ihii
/,,!,-,,,

,,

s.

Dionysio ordinatus prcsbyter,

osl

modu m

...

Tornaci prsedicatamsub Maxvmiano pai


iii/n./iiis

"""'

i, ''

Arhs

s. Jonii, /,

Bailletusin
rt

il/r/i

An
Acta

quQ a/pud nos ad v AugusH. Tabula critica ad hunc diem similia S. Luciani <t s. Jonii, Hinc Sol
in

Fulberti Carnotensis, gui floruii


\|
,

Siih

inilKim

s.

/,</'

/u. /,//<,/

Arlminu COpitO

,iss,,,i,iii
</,/,

c.r iis

videatur compositus Nihil </uo-

nostcr in Usuardo
ait
:

Piatonis

suspecta

observationibusadhuncdiem sunt, quod ex aliis


videanlur,
erit.

esi in illis

ictis,quod pers\

omninoimprobabile

consimilibus

profluxisse
loco

sed

de

ea

conlroversia suo

a^rndum

Clarvus idem

Ac/ta viderenHu potiusdeS. Piato ab mitio composita, quavm partimexActisS, Lucianiad ipsum translata,, nisi
,/,,

,/rhrui.

/i,

rationibus

asscruit fiosc/mis nostex ad~\ Augusti


ibique
vit,

S. Jonio,

u/iumir rationes dubita/ndi


i

se

offerrent.

Nam m

in

Commmtario num.
<
,

evidentei
S.

pn
,

solum
/

di\ <i<<r virgis casus. ei

copite minutus, clavoa pro-

Acta S. Jonu em
profeEemus,
olim
fas

ulgatis

Lud
Nam
liberiore,
:

Ai S.
,/ic/ii
II.,

ligius
i

ew

in\

ento Soncti

,.., , ,,,,

iinprritr fuiss,

inata t hsec subjwigens


ad

nhn
r /*
.i

u,

ut verisimile fiat,

iu

plura

cum

Januarium

passum

esse S. Piatum, sicut inferius


i

dicam.
At

quam

erat,

censura rcdibitur

vcl

Ibrtc

n
4

uho

rsl. </u.r /ur

,,/,//! i/it/nu/n.

ne\

DE
AUCTORK
J.

S.

PIATO VBI PFATONE PPESB. MART.

S.

Fulbertvs istud supplicium memoravit, ideoque f.nstimtin- possumus, soriptori Actorum non

mnotuisse, nisi postrema supplicia, quibus Vita Sancto fuii erepta, Quapropter, omnibus consideratis, magis probdbile videtur, laudata Acta de
s.

III.

Sancti

gesta

ordine

Piato fuisse

primwm

conscripta,

et

ex

iis

ostmo-

duin con.snrcintitn

ehronologico

fuis.se

Acta S. Liiciani sccu/u/o

exaininata

loco edita, m/utatis nominibus locorum ei personarum, nonnullisque additis exhac vero S. /.//;

usque ad

morlem.

quam

ieta
'[

Lm
J

Yiin, ////./ altera videtur vetustdor, nonnulla deindeillataineditamprimo loco,qu& S. luciaoum s. Dionysio refert ad seculum i. 22 Etenvm utraque s. Luciani Vita multo
i

,""

"'".'/'*

vmprobabilisest,
ll;i

quamsint
' '

XJepatria S. I'i;iii nulla est controversia. Nom Beneventi ftmbusnatus dicitwin Actis,et eodem sensu a Fulberto in tellure Beneventi.
recent ores passim Benevenli
fcrt,

ffinc

"omen, virtutu Pueri :

\cta
,i

non
S.

int&rpo,/,,,,-

haranha,

'""' ,V

"

"'''"'I'"' '" "

"< a bcst
i

rrrh,

utrum

notaxi. Tillemontius iom.

IV Nota

in

Luda-

terntorio,

rimo loco editam fabulis plenamesse, secundam vero,quam vetustiore


ait,
,

num

Bellovacensem

natum dicunt, nec reea ItalUe wrbe mtussit, wn in ejus Secundwm Acta nomen Swhoto puero
in

fuitViusantebapHsnwm, sed
fmt
himic
Piatus.

in

bapHsmo
et
et

dictus
svr

iiii,

mmus quidem

Nomen
1/,,/v.v

etiam

Piato

vitiosam, multis

Piaton

tamen

labo-

sc, ththtr.

rare assertis improbabilibus qux recenset. t

Sancti inpueritia

Primum

est,quodS. bueianus dicitur venisse m Galliam rian s. Dionysw, n martyrio eoronalm sub ./ll,llh
'

babile
B
\dts.

est,

'"" ultimum, quod prorsus mpronon invenitur in edendis S PiatoniS


',110,1

ii multum 1,111,1, iniiir ,,, ,\rt,s, mc, ,,,/,i,i su,,i normulla, qus hac de causa non squesunt probabiUa, autpotwspro mcertis haberi debent. Ncmilla ip a, quse ,,, Actis de Pueri

adb~ quibus 1,1-

moribus
da,

leguntur,

Alterum,

solum

s.

Lucianus dicitur conver-

probabilia habenuS
vero,

oum

tisse triginta

"'"'

bominum n illia, exceptts mulier.bus. """ </>" omnibus improbabile videbitur masseritw deS. Piatoneno/j solum in \ctis
1

setas scriptoris

bus rebusassererenequeat

mdubitatam fidem svmiliE !'


,

quse po

t-

FulbemCarnotensi.Multorumconver-

tupra verisimilitudmem etiam exaggerata, Hgida sunt Piati jejunia. ffisceet


et

"""'"'" addita

vi-

perS. Piatumw/ra magis probabitur. Tertiwm iiiit, niun, proi rursus abest ab Actis s. Piati " falumus cssar mtellemisse dicitur, ftoma

ann \madditam re~ "" '" sr " '" quodeo temporead Rosweydum nostrumfuit missum, de jejumo >i tegitmr ; Hanc
in 0/ficio

'""'

monasticam

egres

wmLueianumadfidemprsdicandam,
ministris,
1

sea^hacdi

misis-

seetatua -1.

raiionem imposuit, ut cilwio pane


id

quam
et

et

lota

vita

^iqusrerent.
Slh """i"

ntlipost

tandem intelleansse "'""'" GalUa,< uametintrasseetBellovacum


,

quiSanmultam inquir fmguntur eum

olenbus
!'
,

victitaret;

etiam

"'

addens,

aqua crudisaue QuadragesimaB tem-

bis

tanium
feria

in

hebdomada

die

videhcetDominicael

" spost mortemcaput amputatum


>">''"">'"<*/
s.
1*1,111,

usquevenme asserunVwr. \,i has vneptias accedit "'""' "^'rini,, improbabile, videlicetquod S Lutribusfere

saltem probabilia viderip ssunt.


Im$

Hociterum abest ab \ctis inquibus omnia recte eohmrent, omnia


"

Q PostmultaszwlaprioribusActistaliaaddiderunt '"' oogitaruntquidem, viris ApostoUds Christo """"'"'"<" nonesse, uttantumbis in i,ch,h> m da per Quadragesimam manducarent, s6d alia plane ^epta,ardua illa quidem, humams tamm vi-

quinta, vescerelur

nbus accommodc
.

dc
>.

/7

""

prttnum
sunt:
'o sint

Uius
\

mihi

///.

,/,

\>KtoconscripiaesseActa,pr<

""" ha ^mus.

m
,,.,.,

interpo _

sk

haoemus """ ouod extemporemartyriiconjicere pos "


>

De >'>"/"""

>;>">

natus

est

Sanctus, nihil

irr

ordis.

nattu fntt u
10,

,,

saltem
I,;

tmediumszculim
wi

pro-

babilitu inGal-

tammidprorsus
fabitatamfidemActisnosposl martyrium Sancti
'

"" m
'

f. ':"'"

conscrwtasunt,

foi

S-Mnyswejusquesociis > '"->" tumEvangel '"'" '""'V- Acta <


;
'

lia:

Gal
/,/

,,

f P9r^hoChimi.PorroutstmdwsuslecU>i uP erWci<*t>quibuswgm
J

gd
-

Slllll

;f"";
""'
,

MumdiwnLpreWessus,
a
1

"

'""
'"
'

r,/lU

" a ^recitabo.InterpolatioMassuspicoresseszcu
le0i c

eafuerintde'trisetalioapographoi

S.Dionysio,post 7oq seoundiwm Acta videatur


/

''''mte
'"

'""^"-^r,
mnatsesunt,

1626

'

Tornacensi

" toWadu ^fjmal^


le
,
'

S.Dionysiu

ta^osordinaripresbytm

Moc

mde

""' ;<><" r->i s. Dionysium,

Po-

/,.

dudum IdaUia

m """-"" ''
"""''"'
-^

Uu
I

latwr

Vito

a
,,,,,

'";'

ptsocpo

I^PoreguoS.D
,,

"""''"'"

ysius venit
/,.,

""'"

gmitontemod
'"

,/,,

m Gal...
,

"", S2S ""; """;""'"'>


i'
1

"'"

"
l

"-'
,iru

'''<>

"""'/'"'"""'""'"

iot

/,//,,,

1-2
'
,

'

" ,,,

'

'""'

,';:";'"";" , '"""'''"
/*'
/

fecenmt,guod /,,, v

20

''" ,

'

"

'""'""'

Wm-e ;S.

t*8,mi Aet

n.i|
iltcilnt
;

ME
piurimox Tor'

PIUMA OCTOBIWS.
-

13
AUCTORE
J.

dicunt
i

Jam enim
*

conversi

fuerant
triginta

per San
millia

vrnpresswm cst Opusculum Gallicum,cui hictitulus


S.

'"
'

'"'

iurn in Gallias

amplius

quam
el

vi-

rsi,
Piati
,

luiinr
apostoli
iu

redddtus
et

Assertio

episcopatus

S.
'101-

rorum,
(iallns

exceplis

parvuiis

mulieribus

Idem

primi episcopi
indicat

Tornacensis,
relkfuiae.
totii

Aiiiijiiiorii

Fulbertus Garnotensis. TanPus conversoi wm numerus Tillemontio uisusest mcredibilisin S Vuciano, ui supi dictum. Potesi revera numerus
afferit
i

ac
rh.i

loci,

quo requiescuni ejus


.

ht-

niu
S.

monumentu
di-

anonymu
I

ut

titulus,

viribus

Piatum

laborat, ut dignitatem episcopalem


|

aliquid amplificationis habere,cum soriptor non stl ro.rrus. Wniiirn ronsulrm ,,,/ u ni r.sl, hnnurum
jtini

/nmimnim
i

Sanoto vindir rum;


in sr
.w/
r.st.

cunt presbyte-

/>/n,ir

,lijjir,lr,n

.\um mnnis unttuiiilns r/u\ O/unimii r-mliniiu


l'(t

lum iirhrm
ei

fuisse notabilem,
io

ut

observakm
>,

in

ita

edenda ,quam exemplaria mterpolata }


.

estaii xx Februarii in S. Eleuthei

ep sc

Tornai

i/r

Piato loquuntui

censi;

non
iii

in

una urbe
si\ e

tot

homines
,

dioi

Dionysio presbyteru

tamquam de presbytero, et a n ordmatwm dicunt. /)<


silent.
et

os,

sed

Galliis,

in

bibus

n
i

oppidis, calio
S.

mawime tamen Tornad.


Piati videlur

Praeterea prsedi-

itmodum suscepto altum rdus simiiiirr presbyterum vooat, uti


f&re

\iu,-

diuturna ad/modum fuisse, ,iiui passusdemum sit su \fa vimiano, ut num conversorum jamdictus, etiamsi mini/me certus,
sit

tyrologia

omnia, qua
i/, utherii
i

allegavii. Accedunt
//./,

/'"" hnn/ni.i s

vn

quibw

s.

Piatua

nunn/uuin
lus ,n

sallem non
therii

inoredibilis.

Vita pri/ma s.
:

Eleu-

vocatur episcopus. Prxterea GuiberYi/n trrtiu uuin || /// Tlirmlm ,,, ru/us
,

de

S.

Piato sic ewordil/w


et

palorum Diocleliani

Temporibus impcMaximianj per universum


Chrisliani

,/rimlr

Inruin
in

Theodorus
rint, /,,,/, ir

n ,,s nit, primum episcopum Tomacensem a


siii>m,/,i
!

us rsl

S.

I:

/rullir

orbcm maxima
est. lllis igitur

scditio

nominis exorta
Gallias

paucis Hdclibus conflrmatur.


,,

Si

Theodorus prvmus
nsi
,

diebus vir venerabilis Piatusab urbc

sorvptore
,/lr

illo

Tornoi
,

necdum
l'm
-

Homa

egressus

cum
non

suis comparibus,
resedit.

ad

s.rru/n

xiil,

ijim

srnlirhnt

//,////

,,/nnl

pra)dicandum venit, Tornaci


vestrae fralernitati

Quanta

fecerit,

,m, enses erai opvnio


'

deepiscopatuS.

1'iaii.

(monec
quod an-

latuit.
,

Omnibus enim
paganis

Christi

B virtutem
verbi

euangclizavit

divini spargendo

semina

s.

Piati

'

B iii / sritum invenio


est,

nacemibui
'

</

iscopatum

ei te

OffU

\o,

mystica

documenta

manifestavil
;

no 1712 impressum
r, ,,i,i,n

presbyter nominatur.
ille

M-

Quidplura? Denique multi per eum crediderunl niiilii ab eo baptizati sunt multi cum eodem nomine interempti sunt. Martyre pro Ghristi
;

tamen videamus, quid amonymus


s
"29

attul

Piato dignitatem episcopalem.


uiuiiu
/i,/.

1'hsi

u/iu

36 '"

iir

.'

,m ipU
a
n

nr<)iimfnta vtr

Addit
ad fulrm

miri
ii.

conversos

unu/m

ea

progenito
rii/us

disputa/re.

Primum wutem a/rgwmenPum sumit


iissimis,
,-.i

nlhta

S. Eleuthei

scripi

quibus "//"

m-

27
iiiuni

L.Cijuillui

rmlmn

in srru/h/,1
-

il

/,/-

apud no p
'i

vm. (n

Vita tertia Guv-

nominat, nec tamen verba adducit. Horwm mriiim um/rl ,,,,,,. \\' /,r, m,n,rs ,1/us, </ui
sbyterum vocarunt. H> sane plures suni
slmrrs
u//r,/,,
.

nu|i|v-

hnius ; eruditus szouli xni sorvptor ex ordine Mvnoriiiu. nuin. de S. Piato et aliis ejusdem
temporis
fidei

n
S.

vetuIMali

sr,l

/,r,/,rrn,n

pro

BpiSCOpatV.

preedicatoribus

ita

loquiPur

Sic
so

nlui

.rum

ronli-i il/n/s r/usrn/, I u u,

liu/urn

postmodum Parisiensem populum Dionysius cum


ciiSj

Lucianus
Uuintiniis,
;

Belvacensem
vero

expetiit,

scm
Qui

Siir-sioiiriisrin

VmbianenCnspiuus o( Cri-

iii,. yamquodi [nonym/us, opiscopos olim rlrnm /irrsln/lrms fuisSG r,nlns; rrrum i/uu/r,,, rsl pro primo ""i secundo aera hh, istianm

spiniamis

Piatus

populum
sed
praedicator

Tornacensem
nobilior
officio,
flde,

itrm

cum

esset

nobilis

gencre,

hus

pro quarto, quinto, aut posterioribus omnir ,/uihus r/rn ,/,//, ,//// S. PiatUIII Vommnl
/'"//'

eventanus
cis eloquiOj

origine,

dul-

presbyterum.

profert
S.

pkturas, inqui
*

martyr desiderio, sed apostolus zelo, gentes indomitas et incultas post multam praedicationis instantiam convertil ad Qdei disciplinam.

iiunirnin r/nsr,,

u/m

Pl.lt

//'////////

si/nl.

1/

////'

mi iiuuiu m
Sibi mii/t" lintn

./////

///./

ri

novimuSj pictores
l.r, r
,

srm/irr mr,l nlissr


19 petit

u, sn

rsl

Regnantibus
post
i

aulem
genera
in

Diocletiano

et
,

niiilia

tormentorum

Maximiano, tandem
,

argumentum, quodpag.
Secliniensis, in 7""
episcoj uii
s.

ew

sigillo

>

Piatus ewhibetur
istud

cum ornatu
.

isione

capilis

eodem

lerritorio

Tornacensi

imm
ml
/u/r,n

sigillu/m
,/r

meruil
et el

oblinere

desidcratum
post

diutius

bravium

rrlusl ,;

,11

non sat eptSCOpatU /urwinl" ///


wtiepis-

coronam,

relinquens
,

ejus

lilios

nepotcs

quos

pcr

martyrium Euangclium in
participes
.

30 Additpag. 'Aaliqua deOfficioet >' tiSSUnt rrtmJu. rl mln/ /imlmrrnt. si


essent.

,0]aAu
.uii.

levissi-

Christo genitos
et Qdei

suae

rcddidit

gloriae

Recilai

pag.

i">

orationem

ea
illa

B
oratione
r,.

Catholicae

confessores.

Haec

satis

msinu-

Cameracensi, sed
Sea

frust/ra

Vam
,

<n

ant, opinionem Tornacensium semper fuisse, ingenti cum fructu ei longo tcmpore apud Torna
ses

sniiul

Snnrli

nirmmunlui

trrs
et

Remigius,
(lirrmlum
su/i/uih/it
VO,

Vedastus,

Germamts,

eorum, qui
Idem
ihi ,/iins

prsdicasse
n

S.
I

Piatum, etiamsi

ostea

nascens
</rn-

pri/mi nominantur,ca/usaadditu/i pontiflcum


,/r

ilhi rrr/rs

m ul

m /u/ssn

si

,/rl

mrnl

quod

mnnihus
111

mulnmi^us
1
1

lihuir /irrsrrulm mnl sn/uni Piatum.


,jur

sr,l aliOi -/""-

\"in

,min/l,usrli, im mminiuliii S. BOr


I

multos abeo ccm versos absPulerit, et Chi istianos deinde Tornaco expulerit, ut pluribus narratwr
iii

qui crrl" inm /u/t epiSCOpUS


,,,,/s

" "' ""/'/"

"'I

,mn posse
vet uni

""
esi

confessorum comprehe/nr
;

laudatis

S.

Eleutherii
Vita

Vitis.

Ceteru n

quse

,1,

s.

Piatura,

sed

id
\

i/<siim

in

inimii
rl

S.

Eleutherii
i

de temporibus Dia~
irfrrrihlu
li
i

pontificum seque orationi


riirmn
,/,

otuisse

mseri ac

rlrlhint

MaXl m m n
Piati

,/,ruutur ,
in

mm

snni ad S

adventum

Galliam,

i/ut.

Itm/iir

confessorum, etiamsi neutra omnibui aliquid neque illo ai

ipsa id videant/ur innuere,


et

sedadtempvx martyrii
S.

tur.risi revera aliquid probarei de

mente

illius,

qui

ad utlima prxdicationis
\ptoi

Piatitompo
occasione s.

npOSUii
//1

rrl sir
>>
1

rrn/un rssrt nurtiiAliudr.'


llm.
,1

/um agit de

S. Pialo, nisi

//,

,/,/. s

parti

Brevim

ontra antiquitatem.

therii,
perSt/i

ideoque nrnl.
Vrriiin u/ui

breviter

tant/um

pauca

de

ipso

28

modO imjmlur
iiiurh/rm.

u nmlrriris

mnnuri

,//,/ argumenta, /"> unico verbo p rrm tibUS immnirjirt pOSSUM, </w</ minml inr/iits sint petita, contra Cousinum, qui ca

31

'

troversia,

qua breviter ewaminanda venit,priusi/c

,/u.i

slmnrm

rmm

ntti ft

iml

rt

S.

Piatlllll

'/-

quam

iit/niiiiis

Anim

\i\\[)

Tm

/</////,

fortius in speciem

pugnare tmi/ut Anonyinits.

14

DE
\t

S.

PIATO VEL PIATONE PRESB. MART.


consecratio fieret
m/isr, ,,,,/
,/,,/

APCTORE

mus
rti?

illa

ejus

assertis Cousini
rrrlii
,

argwmenta, oum solwm petantur adorumque tecenHorum, quae

sicut principes eo sensuecclesias dicare aliquando asserunVm Si in


;
.

niiiiiiiir

rrri/imns. nos nr tan/ji/iil //iinlriin


S.

Chrysolium fde quo opud nos Eubertum (de quo ad i Febriimin ep SOOfOS ififi Imhus soinm n n/u mni hs cpiscti/ititiiin non admitti nisi vero S Piati
\u
iiiiiuii/iii

nii vii

Februorii)

ei S.

Anonymus, diciturpresbyteros consecra se aut constituisse ideodem modo ea-pon p< \test si tmiti est faciendwm scriptum <i< . Postea Anonymus ad alia procedit, nec
ut

eodem

scripto,

innvAt

r'

"" disseritadasserendum
, f/U

dri, ii>nsii,it

ones eertae afferantur.

illi

saltem ab

Non
ba
tii.

S. Piato episcopahm, oltu/il tiiitrm nllnni aliCUJUS rrli/sl,,hs dOCU-

antiquioribus
s/ri/i s.

numqvMm

videntur dicti presbyteri,

ninilmn.

Sniirh r/i,srof,atus asscritur. VcrCnrlnsi/r


[

Pi&tusinornnibus vetustioribus monwnentis


episcopi, facilius

v.r in/ilr,r,,l,,

llrajccl /n:r ,,,.

,/,,.

presbyter uocatur. ftaque traditio,


rn/n/iiiir
illi
\/t
i/i

secundum quam ad/mitti potkst, quod

quibus episcopua vocaturS. Piatus, spectant ad principium circiter sseculi xv nt i// a


,

traditioni antiqua

iirnun, SS.

monumenta non repugnent. Chrysohum rt Eubertum passim

quoque pondus habere nequeant. Itaque cum momnibus vetustioribus documentis solum presbyter vocetur
Piatus, nullibi episcopus , recte cccfesia Tornacensis fecisse videtur, quod etiam in Offidoan111 1712 nntn/iinn, Sa nrh hhilum ,m,i mutavcil.

haberi pro sociis S. Piati in prsedicatione ; Piatum vero primum ab omnibus nommari, ut episcopus
,/r/
,

S.

debeat,

iscopis
.11 iii

ou/m illi, ante quos nommdtur^ / ro habea ntwr. Hoc argumentum alibi etiam
t

idi; valetquc vontra cos,


et

qui

omnia de

34

Quemadmodum non ausim


S.

dignitatem

</><-

SlCUt

llr

SS.
pel /"//

Chrysolio

Euberto a neotericis dicia pro

scopalcm
vuni

Piato

attribuere,
,/r

quod

illa caret /<,,r,/,,ro

compertis habent.
niliil

stinmni,, rrh/sto; sic euilrn,


Offtcio
illos
,,,

COUSO ihrnr

"/""' Varnote,,ses.

32 At

ci/o

non inveni ullum wrgvmenVwm, quo


Sanctos eodem prorsus
rjns

Piato

probare valeam, t/res trm/orr VomOCi, fl


B
ri

nnm,,
I'I

/n;nl irnssr
,lr

nini ,n dO( "iiirnhs nl nsl mrihn s n


lio

fhri/sn-

Carnotensi, dato num. 13, Sanctnm Carnotum, ut ibidem raedicaret, prius'i'" Tomacumproficisceretur. Video quidem, In Tornanmsi O/fU-io anm I6?6*am opmionem
venisse
1
1

Euberto
i

fuisse

sit

silentium. Si ti/atem

S.

Piatus

admissam
Honei
Certe
'"'"' nihil
.

nwmenta habent, non


crn/n,
t/s

Tornaci r vmusccspit praedi ,,, utanHquiora moest mi/rum, pri/mum q\


sit

sed idfacVwm est post multam dubitadisco ex litteris ea de re ad Hosweydum


-

nostrum ante composiPum


de praedicatione
h "'"' llt

nominari, etiamsi solu/m


ini episco}
i.

istud Officium scriptis.

presbyter, alii vero


cer-

S, Piati
.

apud Carnotenses
nihil

/f"i tnit

qvoque episcopatum

Acta

edenda

argumentis probare non possu/m/as. Nihil tamen ocviinit. curepisco) osfwsse negemus,cum a multo tempore colantur, ut episcopi et martyres. Nulla quoque est raHo, qua negemus fidem ab ipsis in if/is parHbus praedicatam, aut id faclum, imperante DiocleHano. Etcnim aliqui r.r /;,/,> /,r;rerant per omnes ftre Galliarwm pro\ wu ias eo tempore diq ersi, mtellet to martyri
dicatorvbus, qui
S. Piati, nt periclitanti ecclesix

interpolata,

Fulbertus Carnotensis episcopus, qvA przdicationem S. Piati in civitatesua e\ iscopali non debebat praetermittere, si eom in monwmento
ipse
uli/ji/o

mtiquo assertom invenerat


in

et

veram

crede-

Tornacensi Officio anni 1712 rectius iterwm omissa est praedicaHo S. V ali apud Carnotenses. Non quidem incredibile est, Sanchim
\

hni

Quaproptei

inaliisGalliammcivitaHbusprsdicasse,priusquam
veniret Tomacum. Verum quod vetusHora docvr menta non habentt non debemus temeredU inando

ad illud territorwm acc/wrrere potuerumt,


,
-

ft

rrent,

et

sic

aut

oito

aut fost aliquot annos in man/us persecutorum mcidere. Va/m persecutio illa, quam Wawvmian/us
i't

Gallia excitavit, videtur adaliquot


i/i

annos conPraeterea

tiiiinii/i.

n\

eadem
i/n

post tot sarcufa quaerere. 35 Rvstnni inquirenda aliqua de tempore, foco, Pasimett Saru et aliis martyrii adjuncHs. De tempore conso- ius tempore im-

et

alii

potueri/nt coronari

nant Acta
cletiani

cum
in

post S. Piatum

territorio

/ rnacensi.

recenthribus , sub
esseS. Piatum.

vmperio Dio-

prrimtis Diocle-

passum

generalis persecutio Diocletiani, quae inchoata cst

Exemplariaaliquot
.

mterpolata,
i/Ksh/s

anno
iniit

303,

minus quidem

quibus Julianus cxsoa


,/

saeviit

in

Gallia, /juod

poUus riai

i,rn,l s.

administraret Cdnsta
rh,,, /

qui Au/insecuUoncm movisse

esar, aliquos tar/ilrli/r,


i/l

dicitur,
111

imi

GallHs abstulisse

SS. Eu-

illisvpsis

in hac pati potuerint, sisub DiocleUano ad coronam pervenerint. Verv/m, ut famdvri, non habemus de fis documenta fatis certa.
i
:

bertus et Chrysolvus

non merenVur nvultum attentionis, cum Kiiim Dioclelianus nomvnePur, a quo V

i/i-

episcopatu nihil

/"'"

'

Hs colliget studiosus lectoi em horum legifme inferri posse pro episcoPiati, de juo non solum silent vetustiora
,

nvmium distat vmp&t un\ Juliani, n ,,, iisdem rursus S. Pialus jungatur cwm S. Dionysio qui "'""" ni passus est. ftaque interpolator, qui Ju, /

"""""

caesarem

in

Acta intrusit, id fecisse ccn-

documentd,
sunt contran
i< 1

?ed cui
ia

vetusHora

monumenta etiam
fuscprosn/, ,,/,,,
n/i/ri/

sendus est ex sota ignoranHa, qua ea praefeetc quo Juliano confinaHt famosum Julianum

apostaet

tam,qui primum
/".v

caesar

factus est

anno 360

tjtu

cpitco-

33

\i><<il<i<</<< i/,r,,t,,
.

patus

neqwat a
prot

pag
l
'

57

,.,.

^^

m Aim,
,

ii/,, ,,is

episn

(lllllUS

brevitei

atus '/" A "'/""" futsse ostendat. Verum liceat dicere, nullum in docum&nHs vePustis

de S. Piato diversimode egit , i,h. \\ cap sxxvj /"-""< sub Domitiani imperatoris persecutlOnc.vr,/ ,, r,mrr corirm ,/i S. D,,,,, ,js, ,, m n,l

anno sequenti augustus. Petrus de Natalibust 'qvA

""
r"

iintii S. 1'iaio
110,1

""/'""
s,<h

ministerium, quod presbytei obire


Certe prsdicaHo
fidei,

dum,
r "" ni

reVulerunt. Itaque mdubitanter dicen-

poterat

quae

prima

allegatur, limta erat presbyteris


fidt
is,

ad praedicandam
qua/m

Dioclctiam

mo P^sumesseS.Viaiun K
^terpolata,
et

et

Maximiani

Herculii

ut/ia/M-iitr/iisAria,

Consecratio

ecclesiae,

eHam

Fulber&us

Carnotensis,

s. Piato niiiihtirir

vultauctor} non probatur ullo


Profert

WMwahquisubMaximiainorectepassumdicant.
quodispriorem in Gallia persecuHonem moverit Consonant quoaue Acta s. Eleutherii superius
allegata.
36 Porro vmperium Diocletiani ultra viginti """" extenditur, nimvrum ab anno 28'. usque '" """'"" 305; et Vaximianus,
ubi
ibtliiu
I

monumento
<

idoneo.
\it

quidem
fit

str//itum

nno

1090,
D.

ait,

quo

cellulae

mcntio, a

Pialo
.1/

Virgini
istud,

matri
octo

dicatae

consecrata^que.

scriptum
fortc

posterius,
<\

nequit

mtegris saeculis S. Piato mult/wm habere awtoritatis,


.

nnn
1

,'S7.

UUt

alto

solum

ft/ii

cwasse

S.

Piatum

ut

perU /urtus erat a DiocleHomo, venit

VlCSCq"'

in

Galliam

anno

DIE PRIMA OCTOBKIS.


^ aitno 286 contra
Imrfr.s,
rfr

15
IUCtori

Amandum
/il

et

Elianum
Il/o ip.so

rebel-

ijmlnis in Arti.s

inmtio.

lrip<
-

hensus, idque proflm ii ewActis mterpolatis. Nam Cousinuscap. unait, comprehensumesseS. Piatura
a persecutoribus sexto [dus septembris,

poreMaximianusmGalliisChristianos
serjm ccepit,
crudeliiate
Ilcr

aProcitei

ususad

*m

die oo-

id

opera
ct
<t

Rictii

Vari,

hom

sua famosi,
esl}

persecutio ad dliqu
lius
in
vn
illa

aliorum prsefectorum. armos conlinuata estf et


qsse

probab

pdssum

S
in

Piatum,

quam

tavcrjus mmsis, ei mansissein uinculu usquead Kalendai Octobris. Hes ipsa de se m n esl mcredibilis. Ai iniii ridicule Actis inserta est, ut fidem non merciiiin. Na/m fmgunPw perseoutores ea urbe

generali persecutione
Hiric

Diorfetiani,
it

qum

Homa
iniii

ccepta est awrio 303.

Tillemontius

missi adqusrendum S. Piatum, etpost mmlinquisitionem intellexisse, eum prsdicare m

chronolqgico a/nnwm 287


gnat.
icta ipsa
.sreutio/ic

mdrtyriq
illa

insinuant, in

>. PialiomMaximiani per-

Galtia.

Si

&to itaque

Sabbato

sioois

coronatum esse s. Piatum, cum memorando Maximiani in Gallias adventum contra ,\ iienKiuni ri Elianwn, tum asserendo perseoutores

sanctum
Annnlalis

eorum, quieum sequebanlur, ab IJrbe virum Pialonera sexto [dua Septembris


iiicm reperiunt,

pppulumdoc

Hso,qussuo
,,,,n,,s
,;,,,

locoin

ilbci iiis

rfnhn n I u

lc, ncilda
\a

a Maximiano fuisse missos. Prsterea constat, \faxvmianum abanno2Sl in illisG Uliarum partibus
iii omnia recte congruani ad figendum martyrium anno 287, aut uno exproxiihe sctjuentibus usque ad annum 292, quo Constantius

videbumt/ur cuilibei histor

ew

OTnplectenda.

\t

minu.s rhain arfiiuttrndinii rnlr-

fuisse,

S. Piati

hir. quod vn Offtda anni 1626 dicitw sine ullofunr damento, sexto Idm Septembris occiswn esse Sanc-

iiim

csesa r Gallia
s

m admmistrandam
mag
S/
5
:>l)i.

suscepit.

Accedii
(

39 In O/fwiis
dliosque
,n
h,-

Tornacensibus, apud
excepto

Cousmum

sicundum

icta

S. Piali, '/".'

aiiim 303 aul


vcnii
iii

hul epochs favet, quam rniin rirca inedium s.rnili __

neotericos,

tamen

Buselino,

vn
'

Galliam cum S. Dionysio, n eo tempore solum triginta nwmerabat, in senium B vcrgchal anno'281, ul robabilms sit, ci/rca id trmpus martyrio coronaium, ijnam sujwrfaisse usque

iin

VornacensiS. Piatus mayrtyrio coronatus dicU '" "" f(,,tSnn " is,llf w ver'Buzelinus statuit, Sanctu; .,,i

annos

setatis

Sum.
i

tiaam

srrf

r.rtra
s.

n, h,',

rfuctum

urf

.sa/,/,liriain

wdus

Piatura

annuntiai Tornaci, acsiibir

den
iisque

m
.

wrbe, sive ewtra

urbe

ad

annum
S.

303 aut 30

\.

llmr tmncn

r/,rJiam

in loco arf supplicia rhaleficorum destinato. Si Acta


\

asserercci neotericis voluitAnonymus assertorepis-

en-

copatus
.snjir, in.s

Piati.

.1/

magis etiam repugnant dicta


n

rfn,,, rsi. S,
ri

Piatura ci/rca Seclinium

n captum
\
i

esse,

,ir

Maximiano:
ibi

neo an/no 303 nec

304 Maximianus
i

fuit in Gall a Belgica, aut in

,.

inia, nec

mandata
caj).

dedit.
disserit

io

gg
loi

37 Cousinus
S.

xvi

de

tempore, qua

03fli

Piatus venit in Galliam,


est.

etquodeinde martyrio

cot natus

Non

exist mat,

Sanctum venissecum

ad ipsum coi non ta nen riqSj iii ni Officio Carnotensi dicit/ur. U fateor, Acta ""/' esse talia, ut certam iis fidem ha possimus vpite ab n tiam r i. id prsdpue faciendumim modo, quoocci-

eodem

die occisum per milites quh


era/rU

prehendendum

nis

>

<

S. Dionysio, quod hunc referat ad sseculum i, hac dr rt j'iin egimus, Mox vero adventumS l'i;iii in Galliam figere nititur post martyrium legionis

sus

est
,

Sanctus, cu/m

ille

videatur mi/n/us compi


iudoeni
de

cum
al

relatione
inn.r
est,

S.

im

enti
,,,

me
r,
-

QOrporis,
tnii,

rirfrhintus.

Vrranrfanirn

Theba r, qu

in

ieti

ratur

m
S. Piati

saltem
nihrtii

ut/rum
sii

m
s.
est,

urbe

Thebaeorum, qua/m referat/ur adventus

in
ie-

prope
i

/ni.ssus

Galliam cum SS. Dionysioet Quintino. Atea toriim expositio non videtut probabilis nam
\

locum, ubi sepujtus


caput

Tomacensi aut Piatus, et non potius nve circa Secliniu/m.

Certe Guibertus in VitatertiaS. Eleutherii


ait,

num,
-

martyrium Thebxorum referunt


qua
iii
\

ut

insinuent, in

Sancto prscisum
ut

utione

S.

Piatus

occubuerit, non vcro,


in

Tornacensi,
circa

credidisse
ubi

eodem lerritorio videaturs passum


in

designent tempus, quo venii


verba

Galliam.
S.
et

Vum
fidem
alle-

locum,

sepultus

est,

ut

etiam

Acta
_

allegat

Herimanni
floruii
1.

abbatis

Martini
ait

hahrnt.

Tornacensis, gui
C

t&culo xu,

40
acsi

//'

Actis

ita

narratur

Tornaci prsdicatam a

Piatone anoo Fere tercen-

ab iisdem

militibus,

martyrium, a quibus erat compreSancti


socios, stati

,,.,

'"" tumui-

tesimo ab Incarnalione Domini.


rius
,

Addit
de

verba

hensus.

vost occisos aliquot Sancti

S. Piati

adventu

fuissri in

eodem

loco

mterrogatus, post rwn/nullas


ei

psit.

Vnno trecentesimo venil

B.

PiatusaRoma
el fuit

altercationes virgis caesus,


niihis.
ui

continuo copite mi*


<

praedicando
qua?
capite

Qdem usque
temporis
etc.

ad civilatem Tornacensem,
eral,

tunc

geutilis

ibidem

mr
,,,,,,

vinotus quidem fuisset, non tomen irrlu ti\. "Iu/ti m>o ntr inorn FulbertllS, /"'
I

detruncatus
ponderis,

Si

h$

auctoritales esseni
esset

alicujus

figendum

Sancti

mar-

omnia ex Actis hausisse videtur. \i talis procedendi modus non erai consuePus Romanis, quomilitesaut apparitores solum comprehendere
rl
,/,,,,.
,rf

tyrium vn generali persecutione anno 303 a/ut 304 At Cou iinus maluit offerre annum 299, nescio </""
consecutione
.

ad /"rfirrm

thir, rr.

.\nr,

qtu-

nam

sic

martyrium

figitur

ante
pi >-

adventum, aut
,/,,,,,,

certe exiguo
',us.

tempore Tornaci

p
et

ssoulo \n

xiv
<

non

Verum laudati abbates tam accurate noverant


et

modo militibus adesset aliquis, qui legilimam ad mortem inferendam acceei eo fere modo occisum r is ri potestatem
fieri

potuisse,

tempus

coi

naci

persecutionis
ut

per

Maximimum
martyrium
verat,
,,

in Gallia excitatw,

nos remorari
Sanctti

ad xxn Septembris egimus; mod/us. Quo sednonerai itleordinai autem minusoredere valeam, modo tam tumulS.

Phocam

de quo

debeant, aut inducere poss^ni ad figendu

t,,,,,
,,,

io

occisum

esse s.

Piatum, faciuni clavi


I

eo tempore, quo dicta perseoutio cessa-

corpore Sancti invenit Etigius, tesU S


similiter

[nvenil S. Eligius,
Dics,
ictis

aitAudoenus, sanctura marlyclavos


prolixos

,,,,,,

0c .

quo occisus est s. Piatus, in moratusest ei martyrologorum consensu


38
ins.

confii

mema-

ivin

Piatoncm,
gius in

cui

corpore ablatospopulisin argumentum monstravit,


Si s.
i-.ii

\nin Sanct/us legiturpassus Kalendis Octobris,

argumentum,

ut\

eoquedie festivitas ejus sempei ab imrmmorabili tempore celebrata est. Verum recentiores voluerunt etiam ewprimere diem,quo Sanotus fuitcompre-

quos pertuleratS. Piatus, clavos protixos ostendit; oredidit pro&ul dubio clavis iliis Sanchm fuisst
i,

,11,11,1.

irf

vero

""/'

"/'""''/"

oredidit,

oum

16
AUCTORK
J.

DE
in

S.

PIATO VEL PIATONE PRESH. MART.


et

clavos invenerit
ii

corpore fixos

ext/raxerit,

S.

Af in AcHs n Ha sit mmtic de tormmto per elavos prolixos illato, wt necesse sU dicere, illud scriptori Actonm fuisse inwgyiUum, sicut faoile im ttin, esse poterat, si ssouloTLinohoatoauteUam

i<<>n item S. Piato. Quaprop- n Vomacenses rectissime /'<<<< unt, d/um >n <>//icio a n /ii 1712 fabulam illam, nonadmodumdcS. Piato

Actis illud invenerat,

im

veinsinm. prorsus omiserwit.

exeunte
V, i,i, n
se<l

\m

soripserit,

maxime

si

non

legerat

s. Eligii.

potl

41 ante

Jam

veroutprobabili conjectu/ra assequamvar,

% IV. Corporis ssepius translati

crudatw
l0$
-

qualia fuerint tormenta

S Piatoper

clavos illata,

prapcipuam partem
nonnullse

sibi
:

attendendum esi ad uocem similiter, quse referPur ad inventos clavos i/n corporeS QuvnHni martyris,
de
cuju-s
ca/p.

attribuunt
reliquise

Seclinienses

inventione

egerat habet
:

S.

iudoenus paulo
in-

ante

w, ubi

sic

Tunc ergo sacruni

alirs

ventum corpus fS. Qutntim) Eligius cum gaudio lacrymabili exosculatur.... Clavos quoque nrirae magnitudinis, quos tempore passionis ejus persecutores

quoque

locis servatse.
primum sepulto umquam
et

corpori

infixerant, ex

cerebro caeterisque arlubus

D.ecorpore
dicecesi

S.

Piati

Seclinii

in

Corpw
lepullum
'!"
"
'

extractos sibi pro reliquiis sequeslravit. Itaque,

cum

Tornacensi
incerto,

n/ullus

d/ubitavit.
,t-

adhunc
C.r

locum, proxime prxcedentem,


dicit,

respiciat

S. Audoenus, d/wm breviter

clavos prolixos
/irohohilis CSt

coifinrc S. Piali nbsli actos fiiissc,


S.

conjectura,

Piato pen
iis,

clavos illata
quse

mentanon
S.
I;

absimilia

narrantur in

[eUs

antemedium, a/n/no invent/umaS. Eligio. iXon Irniislnlil S. Ehi/ins incrulum COrpUS ad n/rnm ecclesiam sed corpus in eadem ecclesia, fortasse ei i/n eodem loco, sed majis elevato, eletamen

Fuii ibidem sseculo \n, non diu

quxsitum

Invontum,

Quintini apud Surium <"/ \\\i Octobris, ad quem diem Acta "/>ii<i nos illustrabuntur Locum nn r.r idilimic Sm n ur hn nsjr, Q, TllllC RJCtiovarus praefectus, cernens eum (S. Quintimum)
/

ganter composuil,

>>

wrca

verisimiliter pretiosa,

atque mausoleum urbane desuper Pabricavit. Heri- E mis abbas S. Martini Tornacensis Na/rra-

tione

restaurationis ejusdem

abbatiae
//<

tom.

Xfl

constantia

validius

semper

roborari,...

cruciatus

Spicilegii
/irr

Acheriani pag. 407


s.

i/nvenPione cor-

adhucaugeri
ferrarium,
ul

constiluit. Jussil igiturvocari

fabrum
quibus
transfithi

Eligium
:

agit,

sed

mi/nus accurate^
beatus

facerel
a

duas sudes

forreas,

scribens
ul

Idem

vero

auctor noster
legitur,
simili

beatus Quinlinus

cervice
simiii

usque ad crura

Elipius,

in

Oeslis ejus

modo

in

geretur; aliosque
inter

modo decem
digitia

clavos, qui

un^ues

et

carnem

omnibus crudelitei
cederet
<*i
t

infigerentur, ut vel sic, corpore confosso merabris-

pago Medenantense municipii Tornacensis, quod vocatur Siclinium, lumulavit B. Piatonem martyrem, ecclesiam jam a passione ejusdem -Martyris constructam, juxta
'iii-.
officia

que undique
superatus. Si
inventis

terebratis,
S.

aul

deficerel au1

facultatem virium

suarum

amplifi-

Piatus similia
sit

passus est

ex

Dei

se

omnipotentis

comilanle auxilio, ac

cla/uis

probabilissvmum^
et

ulterius

Domino famulantium clericorum consHti


usquein praesentiarum cernimus Omissacoriiiifnlmim. siiiim trfcrt dc/jositioiwm
.

repossumus, sub eidemque verisimiUt&i hn menta, uti contigit S.


A'On
.

Riclio Va/ro fuisse passu/ni,

sicut

alia

non pa/rva iilata


</aod

poris

Tnm
<<>

Quinti/no.

addit am/'h/i,
<l

iihi.n,

,11

ecclesix Secliniensis,
siVC

uiistnl

Restat
pcirn.s
,/,

</<

martyrio

examinandum,

nishliihmirvi
i,

clcncnra

ca

mm icoru

]<er

Sani/ur

Ctum

ucstato.

\atalibus dixit lib. xicap. xxxvi,quodmiir /,/mail sr r, /ilm ijms niiiniini rrnluhs

//./(

neotericis aliquot similiter S.

Eligio att/ri-

/ii/anh<i\

verisimiliter
s.

<<

laudato Herima/nno.

wii. Memorat/us scriptor, relata capitis amputatione, sic pergit Cujus corpus truncum ei
nii
:

Miiimcn
</<

Audoi nus, quem ille allegat, silet tam a m/iiifu-ahi cc-lcsm i/imm dc nsii ln mnc
i

examine capul propriis manibus acceptum

plus-

clericorum /< S. Eligium.

fia</<<<- <<<

s.

Eligioad

quamperduo

milliaria deportavit, videlicet usque


' . 1 1

Decembris
giurn,
miiniii.

exammari

poterit, ul/ru/m illa p&r S. Eli-

ad locum, ubi divinitus scpuliurani _ ubi et C gloriose occumbena tumulalus quiescit. Quo mira,

an seri/us sint
lillll.

facta.

qui octo saeoulis posterior

Na/m auctoritas Heriest, rem nequit

culo ultra
affert
,

mille

gentilium
\i\
<<>

conversi

sunt.

Idem

filCClC <<,

Cousinus
iii

<<>/>.

ex

AcHsa

clero Seclmiensi
prseterito sseoulo
<i>n,>

44

In

Chronico
haec

<<<

GesUs

Normannorum
II

><>

sixnilo ix melu

,r

mnatis, Adeo
statuebant,

prodigiwm

inimia ajmd Chesriium tom.

Ht

,tori;i

Normannorum

placuit,
niii

controversias quoque pepererit,

rum

pag. 525

XegunVur
pyrataa

<i

annum

846

caput
niii

m/mi<ii<<<<i

fuisse

et

ges-

Anno Domini dccgxlvi


adruntes provincias
e1

Danorum Presiam
vastaverunt,
el

Wanslatum Audomaro-

esl

loiiin,

a Sancto, aliiidsolum volebant de


iiiisiini

summo

ecclesias

credebant,

vn

vivis fuisse

Sanctum,
gestabat,
Pictores,
S. Piato,

<>>>i verticem amputat/um mortuo factwm ewistimabant. opinor, eam fabulam <<ui mvr, ,,,,,,,/ de aut mventam magis divulgarunt. Forte

6/u/m

caput
<>

alii id

Quod audientes Flandrenses, vicinarumquc urbium pontificeset abbates, cum Sanclorum suorum reliquiis ad sanctum
in eis

populum

occiderunt.

venerunt Audomarum,
ribus
erat.

quia

muro

valido

cl

tur-

rlm ,,i
iii

ikhi

im

atrium
Isti

ojus

divina
qui

providentia

munilum
sancti

ilrrnnsii /rimi/m pictllS riini cn/itlr

sunt Sancti,

propter

persecutionera

manibus
i ,

fuerit Sanctus,

quam

ut

indicaretw,

illam

pervenerunt
*,

ad

idem

castrum,

quo nKirhs genere ad coronam pervenissei ;siout iii.i i <: pingi solentoum instrumentis martyrii.

Bavo,

Wandregisilus,
Piatus,
et

Ausbertus,

Vulfrannus,
w.i

factum cata originem habue r


Hoc
<<iiii'<<<

si

estj
1

ex picVura male expli-

faimia.
ictis,

imica nn/m- m i
ullo

fuerit,

de

iltanihil

i/n

nihilin

exem-

plari interpolato,
ni/iii n,i
<<

/niii
i

quod ad manus meas pervenit, Fulbertum Carnotensem nihildemum


%

Bainns, Winnocus, el auaquadraginta annis eorum aliqui ibi permanserunt. Sanctorum, </>/, /,,< nommantur, corpora longeaberant a Frisia quam lanc vnvaserunt Normanni. .1/ terror hio procul
treberta virgo,
t

Wasvulms

mulpbuJ

dubio FlandrisBet
'finid /n

vifivnAs

Qallim provinciis inje-

iiirmihiim

Bellovacensem,
</< S.

qwi

lib.

xn

cias erat ex cognito

cap. clix breviter agit

Piato,

quique alio loco


i/n

eorum ad/oent/u /' mare, laslmlh.T /nm ,,,<,,, sniiiiis /naccda,et

idem Wibuit

S.

Jonio

et

S.

L/uciano,

quorum

hims vastassent,

ignoVwm

esset,

quo tenderent.
45 Quanto

DIE PRIMA OCTOBHIS.


,i,

17

inde Curnoiinilp

tvm,

re-

45 Quanto tempore sacrun S. Vi&licorpus [udomaropoli manserit, ignoramus Vihilomagisnovim/us, uIa u/m i/nde al
a/n

quentes,

ita

Qebant, ul crederentui

sensibiles

ln

si

roRi

quo

facto

summas
el

virtutis potentia, el beali marlyri


:

latum

Tomarenset

guandoSeclinium

sit

relatum,

Piatonis claruil prassentia


viveret, laretur,

qui, sicul

dum

in

corpore

vero

ad aliam

civitatem pri/us aut


testatur,

recta Car-

populos

ad

fldem

Christianam cohor-

not/um fuerit

transportatum.

Verum vnfra lauSancti


cormts,

non solum lacrymarum copiam, Bed proita extremum pro his fudil sanguinem magnitudinem per subjectas demonsimagines. Ex oculis namque prudentium
;ui
:

dandus Hervmannus

priuin

deprsdantibus Gallia Normannis, adcivitatem Carnotensem fuissedelatum. i vea autem toranslatione orta est controversia de p >ssessione '/"' /""' ""'' smculum xn i/nter Carnotenses
i

nunc
travil

aii

ctus

guttas sanguinis
et

emanabant, ex oculis autem


velul

alia-

rum
autem
ris

lacrymae

aquaa

Quebant.

Posl
et

hoc

Tornacenses vel Se
,i,i,

agitata fuit,
Tt

el

nec

miraculum, divinum auxilium


persentiunt,
et,

Marty-

est

decisa,
;

Volueruni

a*

enses,

corpus

folatium inilrmi

qui mori puta-

fuis e relaktm

sed id negaruni Carnotenses.

M/10-

bantur,

sanitati redonantur.
el

Bis de praesentia corqos-

tnnim d nh/hi n,l iim


tabiles
r
i

mm

rhl,/r,

qu

,,

snllr

puris beali Piatonis,


trae dictis,

de antiquitale abbatiae

admodum
ostea
;

reliquUe

redierint

Seclinium,
ei

rocorpore fuerinthabitse,
\nn, SSECUlO
in

ad varia
/"</"
r\l

l/.rr

ad ea, unde digressi sumup, redeamus. ,/llimn ntrnnr/ur nslrmlunt. /'nJniium istud
referri,
,

rl/nn,

/nrn n,rmh,l.r.

XI

ab auctore
ii/', i,l

quasi ad
,

probandam
|/
.
'

corporis
I

dedicatio ecclesis Hasnoni&nsis


ihi.i ri

eonfmio Flan

Srrlinimsrs
irul

;,

sr nl
is

mm

ir

tOtiUi

Of-

Hannonise, eoquedelata su/ntmulta Sam

poris,

rlmm mn/n,

/</rl,s.

/n.rsrntmm nr-

ctorum corpora, ut refert Heyerus in Annalibus Finmii rr iih. m, mterque ea secundo loco recenseInr

queunt mirai ula probare, cu/m Sanctit Ha/m atron nmi possint, i/h/ vel eangua solum pars corporis,
i

mr US S. I'i;i!i mis. hlr,,, COrpUS nn/m 157 ad rnrms r/nlnlrs fml ,/' nsln n m nil mm, /'" li m Tornacum, ui i/nfra narrabimus. Ru/rsum anno
1

ulla est

riBsens.
></

i8

Magisad

prodesse potest
1

mo

ossium

i.'. .)

delat/wm fuit Brugas,


I

teste
t

Meyero

lib.

\\\

ad

illum 1'iiniim. C0\

lnmrn Cnrnnln,

ideoque hsc cont/roversia


,/,,,i,in
ijUOl ""t
i/
|

wmque

venii

el\

\"< factam diant HerimanHo, ,/iin/ii anno Meyerus de eadem meminii lib. r\ adann/um 1143 his verbis : Translatio S. Piati martyris apud Sicliniuin per Simonem episcopura Tornacensem.
1

nus.

en$i

dicitur trau>laiii>. quodi

ejiisco-

46 Laudatus
s.rriih, \\\,

supra
miiltn

Herimannus,

qu\
,

floruit

funii timishiiii
riimhiliim
reponeret/ur.

iii.

sed forte
n,itr,/n,,m

,nnio

1143

nhi

srwsrml
in Fland/ria

,/r

nstnl/im/hiis

///('/'//.

alium locrnn quod honorifice ci/ro ,r /n Inrum y


'

reliqvi
vporta

Narn annoj u/m, qus


runt mlrr rilnnn
rt

maasvms vigue-

ittamen illacorporisa/utossi/um visv


nl

area,

finrm

s.irnli I\. /"</. 53 ''"

hitm

mm

r/frnt.
,

Vnnmtr,
I
.

prosequiiw

In

praefata persecutione beatus Piatus

nltr/lmrmh,

,,hsl nr, r n

/V"//'
t

S,h,,slm,,,'s

I,

Sicliniensis asportatus esl

Carnotum,

abi,

priusquam

Tornacum
illis

veniret, Christi

nomen

praedicaverat, Sed

Uard causidicus in Historia Gallice edidit anno 1609, oap.


S. Piali /nlri/i i/m rl
'

vi
'

contendit, co

|ii;i'ilir;iiiun.'in

cjus uiui rocipiontibus, Tornafldera

m W /'"/ '/"

cum
Quod
inilii

potiit,
/"'-

ibique

Domini

nostri

defendit.
%

n0

l,

I,

,,rn m/ntr.

ri

C """"

15*20

iiiriiin

defideaj udCamotensespnedu>ata
auctoritate scrvploris hujus,

vnventoi

tatione Vuncfacta

Cousinus itlam

rritum non
jihinr
h,/r.

ft

sed

controversiam

nin iln

r.t

nsnm,

rl

muins

/-nh,i-

Practai cap. w. et ut o\ Roulliardi refutet, reoitat litteras HichaSlii Desne,

utsuoloco dictum. Atpergamus oum


De cujus
i

Herir

episcopi rornacensis,

qui anno 1609 a/rcam Seclimult/s /nsrnt.


S

ma/n/no

orpore

inquit, usque ad nostra

n/msrm
,

S.

1'i.ili

"""'

rt ,lr

m
a

Siclinii

lempora litigatio grandis extat, dicentibus nobis relatum esseadloca passionis suae, Garnotensibus e contrario affirmantibus, usque in prae-

IS

,,,

,,,;;,

litlrms mi, ;,,,

,r,l,ll,t.

ya l
\[\

corporis partem Secliniensibus


t

ipropter

^d quam litem soniom diem apud se reservari sedandam, fateri necesse est, quod a majoribus nostris accepimns, ut scilicet, relato apud oos corporo, parsaliqua ibicredeuda sil remansisse. Apud Sicliniura enira, detectaarca, qua corpus Martyris

Michael Desne, Dei

el

^postolicae

Sedis gra- nno


e1 el

li

tia
lis

episcopus
praasentes

Tornacensis,
litteras in

universis

singuaudi-

aperta

rurtum

inspecturis
1

pariter

ti,

per

liti

luria

salutem

Doinino,

praesentibus

Bdem

servabatur,

ainm

Dmniuii r
esl
:

Inramationis moxliii

indubiam adhibere. Cum juxta universalis EccleH ,,. Calholicae ritum, jara inde ab initio uasci nti S

populn demonstratus
Deinde
pristino

de cujus corpore dentera


S.

Bc, [esijB

receptum,

Christi

Qdeles

Sanctorura

suscipere meruerunl monachi


sis.

Martini

Tornaceni

reliquias

studiose

admodum

conservatas

devote

loco

restitutus,

magna

ura

custodia Martyris

servatur,
praesentia
ipso

gaudetque
se

ecclesia

Siclinii,

abbas eo
tiim

tempore,

srnhii,
il.

ut

non esse destitutam. Erat quo arca/m fuisse aperfortasse reliquiasin ea servatas
his

neverenterque venerati fuerint, eorum praesi rtim, singulare quoddam Dei beneflcium q U orum opera obtinuerunt, inspirante eorum mentes Sanctorura

omnium Domino,
nilll ,.,,
i

qui
iii

(ul

inquil

Psalmisla) justo-

ustodit,

unum
ac

ex his nonconli reretur;

mlri
quoe Seclinii
prodigio hono
.',7

maximo (non
prodigium subju/ngit
saevirlut verbis
illa,
:

imraerito) devotionis fervore majores

iiim

lu

lh

n, yenerati sunt,

nos etiam venerari debe-

populo Sicliniensi

pi^iilmtia

quae

ruta

vulgo dicitur ignis,

adeo ut traosdam non solum


sed
el

nius reliquias gloriosi martyris S Piali, qui, spretis huic patriae Christi Buangelium pogQis corporis,

membris
quibus

privarot,

viiam eis auterret

annuntiare,
dubitavil
sis loco,

inulti

ad

beati

Martyris basilicam Siclinii

proque eodem martyrium subire uon Cujus corpus in Sei linio, nostrae di
a

constitutam manibus
sia

alienis sunl delati. Hinc eccle

inhumatum, postea

beato

Eligio

tyris suffragium

clamoribus turbatur; Deique auxilium etMarab omnibus imploratur. In feretro quo conservabanlur beati Martyris reliquiaa, autem,
(piinqut!

,,,
l

M
|;im

0C

honoriaca theca reconditum, in ecclesia oominati, debitis honoribus celebrandum,


fuit.

collocatum
i,!,,,.

Dnde
P ro

el

hodierna die, non obstanel

SCUlptaS eranl ilocrm vir-im-s i'uaii?i'lic;p, videlicel prudentes et quinque fatuas. Hae

ab inde variis bellorum tumultibus


I,i;,
, i

rerum
1

itaque

nmialionjbus,
corporis

"'
i

P art

BacraB
in in

"'"i "^'
praadicta

omnes afiectum Martyris ostendentes,


.iniMrii.il>

condolentes,

et

miserorum Domini voluntatem exse-

ejusdera
Secliniensi

sancti

marlyris
el

eC clesia

reservantur.

argenteo
feretro

18
w
i

DE
.

S.

PIATO VEL PIATONE PRESB. MART.


,|r

IB

f.retro
tiore
tur.

5.

loco eminenaltare, supra summum ad hoc accommodato, inclusce custodiun-

Thoisiaco

piwposili,

Joannis Cordcrii Joannis

decani,

Bernardi
Scoti
.

d'

Puteo

cantoris,

Damiens
Gui-

Malthiaa Lamberli,

Thomae Quieret,
Roberti
el

i/ti
i

larat,

una

50 Nos itaque

die datae debito

praesentium,

cum pro

lielmi
berti, lina,

Porterie,
Richarii
dictce

Joannis Lanberti,

Lan-

uiu

$aCTU otn
ii"

muueris

nostri

praedictam

Ecclesiam visi-

de

Bonteville,

Nicolai

de Was,

bUi

>t htttras

laremus, ad laudem, gloriam, el honorem Dei Optimi Maximi obque reverentiam memorati gloriosi Martyris ejusdemque sanctarum rcliquiarura,

ecclesiae

Sccliniensis

canonicoriim

nostrorumtjue nolariorum publicorum subnominatorum praesentia, omnibus reverenlia, solemnitate

dictum

feretrum

ex

argeulo
diclo

auroque

magni

Qce elaboratum,
jtoni,

de

loco

cinineiiliori

de-

etad sacristiam

dictae ecclesiae

deferri

man-

davimus.

Quo

in loco

praesentibus ibidem nobisque


I

assistentibus venerabilibus viris ac Dorainis


dii

honore concedentibus reconditae el reclusae. Quod, sicul et nobis praeposito., decano, et praefalis idem ecclesiae Secliniensis canonicis peverendus pater dominus episcopus tradidil reverenter omni cum diiigentia el veneratione
et
.

Thilleul
offlciali

ecclesise

nostrae

cathedralis

canonico

custodiendum
certiflcatione

ita

et

illud

posteris

nostris

pia

ac
S.

nostro,

Sebastiano

de

Molembaix
Roberto
de

etiam
ipse

relinquimus honoriflce
ct

vene-

Theologiae

licentiato

praeposito,

randum, diligentcrque

caule perpetuo conser-

Hoves decano, Nalali Mannie, Antonio Grau, Valcntino Clioulcl, Joannc dc Flandre, Joanne Car[ier,

vandum
caelis,

ut ct

pro nobis orare

dignetur in

cujus et

Joaiinc

Billau

Roberto Langlarl presbyteris,


Seclinicnsis

sentia

harum sanctarum reliquiarum praegaudentes, memoriam agimus in terris.


a
latere

Antonio Bouloingne, Ludovico Sceplre subdiaconis,


pra'l'al;e

Infra

habeliatur,

dcxlcro, Bulland.
:

cum

eccloia'

canonicis
rcliijiGSO

fratre

certo signo manuali.

Et a sinistro

Flaming, etiam
et

Adriano
Regulari
sis,

Bauvias

piv>b\tcro
S.

canonico

cum

certo signo manuali.


ntias vctiiKniffl aliti

monasterii

Gbristophori
15.

Phanopinen-

52 Aliarum vero perantiquis characteribus exa-

magistro hospitalis

Mariae juxta Seclinium,

ralarum
Sancte
Puturis

tenor
et

et

lorma

talis

est

In

magistro Joanne Cronier


loci,

presbytero paslore dicti


ecclesiae
visi-

individue

Trinitatis.

Notum

nomine sit tam

Horet

>Ti<liciiscori>t>ris
S.

Piatt,

necnon

aliis

quamplurimis ejusdem
reretrum

quam
PialO

presentibus
el

in

Sicclinio

beatissimo

cappellanis,

praediclum

diligenter

martyri

Cliristo

famulantibus quod carta


in

quod ab omni parte adeo artificiose prima sua et Qrmiter obseratum invenimus, ul a confectione nunquam fuisse apertum appareret.
tavimus,

cum
Lyris,

revereudis

membris

Lumulo
terra

prefati

marin

a bealo Elegio

cum

de

levaretur,

liunc

Tandem
iiimi

adhibitis

aurifabris,

ab
racto,

inferiore

partc

moduin inventa sit, quam nullus modernorum immulare prcesumpsit. Ha^c est nomen
qui in Sicclinio...
requiescit.
est,
:

aperiri
.

jussimus.

Quo

inclusas

sacco

S. Piatij
tio,

RelictospaEt

coriaceo

el

rubro serico
sanctas
S.

involutas,
reliquias
,

pro

maxima
prae-

quod punclis notatum


simili

vacuo.

ultima-

parte invcnimii>
dicti gloriosi

corporis

rum
t\i-

antiquitate,
et

martyris

Piali

e1

juxta
tertia

illas literas

Seclin

des

os.

Dou ties Sainel Pias Invenimus eiiam ibidem


talis
illis,

authenticas

de

Data

vigesima

Maii

anno

Domini
coloris

MccccLvra; ac alias duas sine Dala, in pargameno descriptas, atque io bursa serica rubri
inclusas;

clavum unum fern um, quem ex ungues sancti Martyris impactos


esse credimus.

quos inter
referunt,

fuisse

Necnon aliquas medallias

peran-

quibus

dc

veritate
facta
fides.

dictarum

tiquas efligiem dicti sancti Martyris,


referentes.

utapparebat,
CiyUt

reliquiarum nobis plena

fuii

Quarum

quidem literarum
perpi

Lenores de verbo ad verbum, in

53 Omnibue verodiligi nter visitatis, lectisel consideratis


litcras,
:

majorem

tuam rei memoriam, praesentibus inserendos esse duximus.


,

tam dictas sanctas reliquias, quam eliam partem ibtdem affirclavum el medallias eo, quo a nobis repertae mat
:

,1

ti

51
aat

ES1

priorum
Dominicae

literarum

tenor est

hujusmodi

fuerunt,

modo

dispositas,
et
th^

eodem

feretro

repo

iii

nat

incarnationis millesimo, quaquinquagesimo octavo, die vi sima tertia mensis Maii, fndictione sexta, PontiQcatus vero Sanctissimi Domini nostri PapaeCalisli tertii anno quarto, ad laudem, gloriam el honorem Dei omnipotenlis, Patris e1 Filii el Spiritus

Anno

mus
facta

noslris,
literis

hujusmodi visitatione a nobis


adjunctis;

dringentesimo,

testimonialibus
el

ac iliud

deuuo obserari,
circum
loco,

claudi

mandavimus, factaque
solcmni
processione;

diciam

ecclesiara

sancti,

obque reverentiam sanctarum praesentium


totius
fi

reliquiarum
sancti
Piati,

re

orporis

frloriosi

martyris
el

unde abstuleramus dictum feretrum, restituiiuus desumplis tanlummodo ex iisdem sacris reliquiis uno dente, quem aobis cum alia particula ossium reservavimus, el particula cranii,
;

harum partium

Apostoli,

hujus

quam
simus.

capiti

argenteo

ad

hoc

praeparato

inclu-

ecclesiae

Secliniensis,

Tornacensis

Djcecesis,

\m

Quocirca

saepedictas

sanctas

reliquias

pro

palroni, fuerunt eaedem sanctae reliquiae ab antiquo

veris reliquiis corporis


sancti

praedicli

gloriosi

martyris

quo diu ab antea exliterant per reverendum in Christo patrem dominum Joannem heuroti de Poltigniaco oriundum, miseralione divina episcoe1

vetusto scrinio,

in

minus

decentei

collocatae,

1'iati, harum partium Apostoli, recognoscimus, atque al taies ab omnibus Christi (idelibus habendas ac venerandas esse decernimus; prout

pum

Toriiacensem, translatae,

el

iii

praesenti

novo

nos eliam libenler liabeums, ac veneramur cunctisque Cliristi fidelibus utriusque sexus, qui pia devo:

feretro, ex auro el argento, ul apparere potest, ad ipsius peverendi patris domini episcopi admonilionem el instantem proseculionem, suaque lar-

Kone ducti praedictas retiquias vieitaverint,


sancts matris Ea
lesiae Catholicae

el

pro

exaltatione aliquas

giflua
el

bonorum contributione
in
s.

constructo;
Philippi,

ob hoc fabricato, venerabilium patrum dominojuxta


Jacobi

precesad Deumeffuderint,quolibetdierum,quo iiiud fecerint, quadraginta dies indulgentiarum miseri


corditer tn

Domino elargimur.

Id

quorum omnium
literas (qui-

riim
s.

Petri

Gandavum,
B.

Nicolai

fidera, robur, et

testimonium praeseutes

Martini Tornacensis,
S.

Mariae

de Laude,

Joannis
Dionysii

Nicolai
Calixti

de

Pratis

juxta
el

Pornacum,
Cisterciensis,

S.

de Chisonio,
,

Nicolai S. Chris-

bus propria manu subscripsimus per secrelarium nostrum fleri, signari, ac sigilli nostri magnijussi"iii appensione rouniri. Datum Sicclinii Tornais BOBtrae dioecesis anno Domini millesimo sexcentesimo nono, mensis vero Julii die ultima. Subscnjihim mit Michael piscopus Tornacensis.

tophori
ei S.

Panopinensis

s.

Benedicti,

Augustini Ordinum, dictae

Tornacensis Dice-

cesis

monasteriorum

abbatum,

necnon

Joannis

/7

DIE PRIMA OCTOBRIS


X
Ei inferius
pi praefali,
:

19
f

Dc mandato Rmi domini mei episcoT.

Noppenus

secret.

cum

signo

ma-

nuali.

tn cr quod '" depi ablatum esset, sed quod metiu Vormannorum Carnotum fuissei delatum, ta quam ad locu
.
i

laudautiwnr
comoixat Raysft.

54//<w litteras, quse mflte&n videntm ad magnam corporis pa rte m Secl n iensibus m ndica nda m recitai etiam Rayssius in Hierogazophylacio Belgi<

PuHorem.

co,

non

ilin

posi

scripto,

agens

pag.

\'.\\

de
Me-

Piatonis

collegiata

ecclesia apud Siclinium


:

V.

Gorpiis integrum
:

sibi

lanthesiorum, ubi
celeberrimi

de corporesic loquitwr
sacerdotis
el

Corpus
Ner-

Piatonis

martyris,

vindicant Cai nolenses

ca-

Mnniin apostoli,
verticera
sui

hujus aedis palroni tutelaris, qui

capitis,

ob Cbristi nomen

amputa-

put

aliquando

Seclinio

tum, Tornaco Seclinium

delulit, ut asserit Brevia-

ercptum eoque relatum:


beneficia et cultus Sancti

rium Tornacense el clerus Sei liniensis. Ai illud de v&rtice capitis ncm estin ultimo Breviario Tornaoensi, etjam refutaVwm
est.

Quod

vero vn

margme

nabet Rayssius, Seclinium dictum, eo quod S. Piato meliusest, namtemillic sese inclinasset, nihilo

celeber tara Garnoti

quam

poreS.
,//

/,/.

vocabatwr Sacellinium, quod not paulatm oonVractwm est. Sic mtis expensa
Eligii

Tornaci et SecliniL
Or a .: nus Itoulliard <>> H vi lib. qus non mediocriter poterit reformari num. 19 ei seq. protuse probare contendit, non e Carnoti, $t modo notabiles S. Piati n
I
i

suni,

quts

subjicil

auctor de episcopatu,
aii
:

idei

omittuntur.
oulo \ii.
nis

Twm

Tornacenses ootanl
fuit

(a sse-

p*o
'

ui

vidvmus) quod
rorpus
Celticam
aotabili
in

tempore persecutiotransportaextincti
ibi relicta.

Normammriim
Carnules

Piati
:

delatum

B tum

quibus
corporis

,,,,

relatum faisse, At Sebastianus

parte

incon uplmm

tantwm
./-

apud Carnul s absque quidem miesse integrum illius corpus min.i corruptione. Nuperrime vero, id est, anno
aouillard...
vult,
.

capite.

Vri/rm sane, ut opinio Carnotensium

posita esset per scriptorem

magis sobriwm
ille,
si

ei

magis
n-

Virgine
S.

parturiente
Piatonis
,

Sextileis,

mdcix, capulum,

pridie

Ralendas
au-

oriHcwm, quam antiqua non ta


quid
im
iis

sit

causidicus
sed

qui

monumi

recitat,

ex

argento

mvenisi

roque

elaboratum

reverendissimo

Tornacensi
/ririnini.
n>

hnnm
Vo9i ni

\Jnlnni. Ut nrsinmil fol.


.

181,

ubi maxiepiscopo Micbaele DeBne visitatum fuit, sacco pars corporis gloriosi Marlyris inclusa, ma

partim

onatwr.

conjiciebat

Molanus, sed cor-

coriaceo
ras
i

et

pergameno

rubro serico involuta descriptas, quibus de

erat, el

juxta

litte-

pusipswm
//

hostilieameditioneablaiumcontendit.
*

veritate
I

mtem
..nuiii

violenta\

- ,l

ablationem probet,
vU

luil diciarum reliquiarum ipsi plena facla Qdelibus haQuocirca tales ab omnibus Christi

regwm Francorwm de Flandris prvmam Philippi cognomento Augustx


1213, alteram
Phiti

Hsc procul bendas ac venerandas esse decrevit.


dubio
55
,./,,

figii

anno

pi Pulchri,

quam

fecit

episcopus ui Roulliardi assertis se op} /


'

pone/ret.
Aliou
i

Prmsqua
de
iTi

""' / "-

iUigatanno 1304, teri illa nilnl ,,,,, o 1328 rrlalnm. Ynnm mnnm que quandoquidem controversia de ,,,/ mt,
oorporeS.

reiiquuBtnaim
locu.

tradii to Rayssio recensebo, quae


aliis Belgii
T<

reHquiis ser-

pmassBouloxh

veVusta erat t tesie Hesperit pei ablatio-

cathedrali
dicata,

beatissim

V rgini

,, hosHlem. Idem Hervmannus, oujustempore


lustrata
Seclinii

<'""

multis

aliis

relim
S.

sunt ossa
/<

Sancti, clare innuit,

reoense t

Partes
.

duas capitis
Secliniensis

Piatonis
In

martyris
ecclesia

corpusVunc non

"""

""'

'

ac C

presbyteri
\fartini
,.,/,

patroni.

rtim

Benedictinorum ejusdem urbispa numeraPur dens S. Piati martyris, de


16.

wSirnim fuissei integrum, non dianssett partem ",,,/ Carnotenses. Haqm


cormis integrum, quod
eis

?
i

Pribuii Roulliardus,

qUOdiCtvm esl num. [mati.eodem ,.,,,, s.


/./,
\\r

Ihiari

m
'.:>.

ccdcsta

teste

pag.

nonnilnl ha-

tulerunt. Seclmiensi < " h " oroptercausa contn

"

sancto

Piatone martyre.

fa

detw

sito, chianensi Ordmis Benedictini, ad Scarpam Piati esse diciPur aliqwid >'<"< reliquiarwm S. in Historia tj 295 fgnatius Josephus a S. MarUk
,

rmannorum corpus b. Fiaw Norm nvmirwm quod idCarnotenlonautinermtexfuitdelat nnU Nor rumcivitas
Si

Abbavillensi pag.

133

recensei reliquias eccleste

r.ra

datw cousa
i

'

>

Ulius, v
'

Ruensis (oppidwm

esi in

que eas brachium


genteis.
' r

S. Piati,

Picardia ad mare) vntercoopertum laminis ari

oigilio S. Piati

aitRoulliardusfolM,ea

vpsa

>

Hsc omnia wni verisimilia, cwm memoratis ecctesiis Umge admodwm Seclinio
i/

quam
di-

labefactabii
in

niiniinm.

pervigiUo S. Piati post

$tet
,,,
//; ,

non sequepr* babilis mihi videtwr conjectupropter asserta Carnotensiwm


Portassis

nein

festivitate ei post Vts,

Mani, quam
uer0 is dedii

nlemnem,
totamfi
t

multa incendithura inecclesa


I

mem
corporis

autem Franci, cum repervagati sunl ac tode dihanc nou semel


feretrum
sacri
illud

^samhujuscxremo
irum
l><
i

iabx

ripuerunt,

vetus illuc asportarunt,

nhim
,.

/irr, i,

mnebuis.qusexcitaUi

mm
";"
Al
-

per Siclinienses antea postea aliud extruicura extractisel celatis, quibus Herimannus abbas, cujus verba dedi

reliquus

nmi.
,
s

Nam
j6,

satis ostendit,
intei

piati

controversiam Tornacenses ei Carnotenses


i

Carnotum, quxque latores corporis , tlis mpuit. Qutdsitden riaCamoti ,/,


s/

persequen

jam

sipndigiosaaliqua nebula portitores

"'"/">

<

ssculo

vii

vetustam

fuisse,

illamquenon esseccep-

persequentiumpen
CSSi
'

'

DE
esset,
i

S.

PIATO VEL PIATONE PRESB. MART, quam


illi

Normanno] wm twrmam
.

fuisse,

Uet

Etenfm

difficulter

credi potest,
et

corpus

S.

Piati

,,

ri

s.

,/

qu

,,

\)Uitore8

Gallos a Flandris victis


\M

mansisse integrum

incorruptum usque ad ea

integnttu

<v r

insequentibus

Umwsse,

consequeretur ex asserlis

RoulhardA
lioullinrdusatt,

tempora,et de illa incorrupti corporis integritate tiu* mi non exstare vetustiora testimonia. ScfipsitS. Au- banda: "

pro,

Ua

58
tione

Demde tamen

alia

adducit, majori attertr

doSnus
rl r.r
,;

primam
:

corporis inventionem, suo tempoin corpore inventos,

COrpW

S. Pinti

digna; sed vellem,ipsa poUus Aota capitu-

re factam

memoravit clavos
siiuni S.

Megrum

t8*e

\a/ria recitasset',

quam
/,,

suis

omnia

verbis

marras

j,rr iiiniriiii,

Ehijium

r.rsti nrlos.

camou^tita

llliiilo[

|,

capitmli,

scripta,

mquit,
dAcit,

wmo
eo die

Si corpus quarto, quod ourrebat, post mart/yri/um


seculo

1520, die

xviii

Februarii.

Ex

illis

inventum
Audo&nus.
</'

fuisset

incorruptum, digna erat


de integritate alVum
si~
<./-

apertam fuisse thecam,\n qua reposilum


pus
gloriosi

erat cor-

res tanta,
rri
/uii,

quam posterorum memoriae comm&ndo-

martyris S.Piali,

Bt
el

corpus istud insiue corruptione,

S.

hic

ventum
capite

fuisse prorsus integrura

prout

eadem

integritate,

corrupUonis

solum separato
qui

corpore
et

Deinde

nomie
c

perte, siluerunt

multos,

adfuerunt,
\\\

primum

iUis

nobis

deinde alii omnes, quorum scripta wmotuerunt, ut verisimillvm/u/m fiat, a/ut


/<<</<
<

num, sed nullwm episcopum, Martii, quem diem facii Mercwrii in hebdomada saficta, ordinatum fuisse, corpus obvolveretwi tela cerata cum prima theMilonem
d'Illi

corpus illud

isS Piali, aut

tam incorrwptwn

Mox
,,,

addit,

die

non

esse}

quam
profert

insinuat

Roulliardus.
S. Piati

Qum

hic

praeterea

ad corpus
,'</

Carnotensibus
libris
i/s

asserendum, parum aut nihil probamt. Ex


COpituli rrrlrsri
litteras
rn>>/r,:sis
////,
///

ca

ri

alteri

i/nmmieretur,
//.<<

et

sic

recluderetw

in

/nrr/uri
}

sacelloS. Leobini
jjati

autem
ait,

facta dicit die Sab-

sancti.

Demum

die

lnmx sequenti, quem

xxvn Mnriii
tlllll

iqui et
\i

facit, solemne sacrum fuisse cantamih Borbonio, episcopo Cenoma/nensi pus eiquepost Senonensis erai a

cujusdam canonici Tornacensis cui no,l,i las ri rr,i nn/inm 1580 ad Canonirinn Carnotensem Coilleau, in quibus dicebat, apud

mrn

1|

il

tc.i

li

Tornacetfses

i/n

confesso esse,

orpus

S. Piati

a lonE

gotempore translaPum
gestis rjns ,1 illa

fuisse

Carnokm,

ideoque

Mi

sam coram

mult/is

personis corpus

mtegrum
.1/

translaUonepetebai relationem
illa

fuisse ostensum. EjusmodA lust/rationem cor\ pro argumento p wcipuo produoit Roulliardus.
i,i, n

Carnotensium. Ex
tin
i

igitur Epistola inferre niU-

nses
in

olim

agnovisse,

corpus

S.

Piali

negUgenter expressit
nec

dies,

quibus singula as-

non servari

sua

diaecesi, sed

apud Carnotenses.

neccum Pasquopro ii" morc a/nnos inchoandi a Kalend/is Januahodiei ,!, omnic figenda; mi/n/us eUam cum Passerit facta, ut

mter

se

coha reont,

At ex Epistola nihil recte

inferri potest, nisi Tofi-

chate mit

littera

Dominicali an/ni

1521,

nacenses agnoscore translationem olim factam. Hanc revera et sseoulo \n agnoverunt, </ etiamnum agnoscunt. At et eo tempore contenderunt, et
riniinniim
/nlriin.
/'<<//

chate arvni

1520, fui

nominaPur,
lector,

et

tunc currebat
Mercurii
in

Ir/n/ U n

//,

/>>rr

/,,

pu rlr ,n fuissrreaut

mgeminaiuiirution,

usque ad Pascha. ;,) Attendai solum


/,,.,//,,,,,,/,,

diem

61

per,

hymnum

mui-

prosam de

RoulUard

somcta dici xxx Martiiet diem sequenI.im.r statui xxvii ejusdem mensis, et statim tem videbit in alU rutro die saltem erraPum esse s, veut/rumque contulerit cum Paschale anni 1520 ,,,,/ [521, videbit i/n utroque erratum. Si wutem
,-<i

S. Piato

compositam fu ssea Fulberto Carnotensi. rrrisiinililrr quod niu >/ini ,/r S nctO upml 1'ur/ioi

gumenta
>''"" f
'

in>i

'"/"""

tenses celebrabatwr fesHvitas.

bona

est.
sit

nihil ulterius

Hsc raUo compositae exea inferripo-

test,
il/
'

quod

contra

Tornacenses.

Nam

fesUvitas

iiim negligenter processit Roulliard/us in diebu

minandis, quos saltem ex quid cogitabimus de acou

[ctis

habere poterat,
ictoris
i/n
<

rendacorporis integritate? Demde tamem memorat

aliam
ribus

corporis

lustraUonem
ei

ea

AcUs

capit/ulalustora-

<"""

1591,

diei

\\

Octobris,

quo

Uo
C
Cll ,i

dicit/ur facta,
ei

petente

Cai

Borbonio CardiAperta, inquit

co at Pransla/////,. nec abrogari debuit, quando corporis pars /nnjor Tornacum relata est, modo reliquiae aliquot manserint Carnoti, quod non negant Tornacenses, fmo "init/iiniri potuisset /rsiu/n apud Camotenses eUamsi nulla ibidem rem msissent reliquiae. n/ nihilomninoea festiv tate aut prosa Fulberti consefuerit instituta,quando

nali,

praesente episcopo
/'/<<"/,

Cornotensi, qui t/unc


aliis.

Nicolaus de
luit
,

cum
esl

Gallice,
tyris

iu

choro ecclesiae arca gloriosi marinventus


rubri,

quatur pro praesentia integri corporis. Qumpotius r illai lliardo repugnat. Vam tacet Fulber- * tus dr .. Ua iii ecclesia sua, lacet de
<

Piaii

qui

decenter

involutus

corporis integrit

/<
.

.1/.

si

FulberUts credidisset,

\rin
iu,i

serico
ejus

coloris

tela

cerata tegenle
el

om-

corpusS.

membra
e1
si

praeler capul

manus
>i

conspec-

tusque cst
capite

agnitus

integer
el

m
a

integrwm et mcorruptmn vn <>> suaservari; non erat cur id silenUo praeteriret


Piati
}

iorruptione,
corpore.

hyrrmo ad laudem Sanct pro ecclesia Carnotensi


composito.
Itaque probabilius
est,

soluin
facto

parato

resecto

Con-

in

ea

tmiio

agmine
,

solemniter

procedentium
a

non fuisse Fulberktm.

Demwm
S.

ait f prope

Carnotum

per
iuit.

eci

lesiam

arca

ad ejus
Lunae,
in

portata
el

etiamnum

exstare vicum

Piati,

duobus milliarir

Sequenlibus
,

diebus corpus

Martis

Mer-

curii

memoratum
alias

sacello
esl

Vpostolo-

bus Galticis ab urbe dissitum. \i vicus ille S. I'i;iii. qui in tabula Belsiae notatms est, msmuat quidi

rum,

dicto
el

Equilum, expositum

omnium
sed
sisse

SancU ru/tum apud Ca


nequit evmcere, corpus

nott

>

conspectui,

revera

ah iiniiii aetale el nominalim ab archiepiscopo Bituricensi, ab epi scopis Namnetensi, Bellovacensi, Malleacensi, Ceel nomanensi, \ndegavensi ab aliis conjuslibel
,

ab omni hominum genere, sexu, coramode conspectum i'uii.

integrum

>/

bidem sempei manmcorruptum. Ceterum ego hac

solo vrn/uiis

conditionis

pi

rsonis

Demum
Haec

credidi : ncque rniin n>>sirn inin^si, Carnotine hodie servetur in tegrum Sancti corpus, an pars magna Seclinii et
altera Carhoti
(i?

amore disserenda

die Jovis x ejusdein

mensis memorata arca magna cum reverentia ad

Numquam
s.

clare

edicit

Roulliardus,

uVrum

capv
Seciiniensibw
(tblalum

locum
sita
i,n

siuiui fuil remissa

dierum en/umeraUo

cohaeret, ei

tota

relatio verisvmili

modo

expo-

Verumtamen quod asseritw de


i

etiam apud Carnotenses servari orediderit. Solum asserit et repeUt, caput separatum essea corpore cumque non addat, caput in alia
Piati
.

caput

tUutum.

integritate
difflcultate.

""' eadem
,<>

theca

,//-//

ory "i

is,

non

ca/rei

magna

ejus absentia vngerii

Carnoti servatum, verismilem suspicionem, eUamsi guis


credere

DIE
^ credere
tenses. bellica
uelit,

I'1'.IM V

OCTORRIS.
opus
surrcxit,
binis altrinsecus

21

relvjuum corpus haberi apud

CamoPiali

Alias etig/m

invenimus, caput
stitiitimt.

S.

in

structura

exornanlibua
et

tunibus insignj Caplusque tum Quenlibua


ejus sacelli

loemu
i

direpHone Secliniensibus ablatnm fuisse


/

sae-

ad Sancti merita
ficiis,

populi religionem e coslo bene-

ruh
nu

xiv, srd
in

Hac de re Butelir

lum studio canonicorum

fabricam

[nnalibu
sequentia
per
i

Gallo-Fland/ricis

ad annum 1309
i

romoventium, aymericusde Ghasteau-luisanl Carnotensis episcopus,


tuit,

sn

i/.it

Joannera
tricem
ris

Interea Siclinienses canonii apud Druidum comitem ejusque matrem Bealegatos


bellis

duodecim

in

eo Bacerdotia

insti-

ac censibus perpetuis donavit.


farlis t'a, imli
,1,1

Hactenus Bu%e~
Sancti
aUquiMh hsi xn "^P"
'

egere,

ui

S.

Piatonis

marty-

Iiiiiis ,/r

caput

tempore
diaecesi

in

nuper Flandricis sublalum, eoque castro Gamachiensi fin Picardia ei in


:

65 liirm

an/num

1138

alvud referi

beneficium, quod
,/,,

"

Syrfo factum crediPur^ quan-

Ambianensi) servatum r$ciperent adeoque prospere legatio successit, ut coram RobiTio Ambiancnsi episcopo

ih>

contra infideles militabat Theodoricu


'
.

Ftanin

'",""'1 ,'"''

itberatvt

,/n.r

comes.w
il

ea vero, inquit, comitis nostn exmihi

Gerardus ejus castri canonicus


iri

el

peditione
Vii.i s.

accidisse

persuadeo

quod

Petrus comitis baillivus


Sicliniensis
reslituerinl.

procuraloribiis ccclrsiir

Piatonis Siclinienses canonici litteris

manda-

Litteras,

quibus

comes

vere

Gallo-Flanrlrum
mirifice
;

mandat
t/nrii/ri

ca/nonicis Gamachiensibus, ut ca/pui istud


recitat
uti
rt

ncm

affectum,
in

Seclvniensibus restituant,

Anonymus

laudatUS /""/
is,

1*25,

frealias HrotriCis

inivisse

cum

quemdam, erga D PiatOsacram cum aliis miliiiam Syriam pervenisset, cum aliquot
:

aliis in hostico

ab Turcis deprehensum
obruente,
uti

ibi

hostium
aliquot
cepii

r/u

maPi
126
iir

idem canonicis imperantis, ac tandem


Roberti
i

multiturline Cbristianos
aliis

cum

pag.
scopi

tesHmonium

nbiancnsis

epi-

non interimeretur , fuca? consilium


alia via
,

restit/utione facta,

quod
in

fuii

datum

in festo

et

quod spcs ornnis


in

Virginis

[ssumptae, sivedie sv Augusti wn/nx 1309.


praesentia sua
resti^

tiir,

latum

amnem
cum
eius

qui

evadendi prasscindereproxime magno im:

Testatwr autem episcopus


Putas esse

petu labebatur, sese prscipitem dedisse

in

aquavit82

quasdam
Piali

reliquias, quas dicebant

esse

rum
lonis

vorticibus

luctaretur gravissime, ac
in

B caput sancti

Sicliniensis

martyri9,

olim

de

discrimen ingrueret,
venisse
i

mentem

ei

patroni sui Piairaplorato

dicta ecclesia sancli Piali Sicliniensis,


diocesis, ad praedictam ecclesiam castri

Tornacensis

auxilio

suppliciter

deGamachiis
i/

aliquoties,

visum ab ipso virum

insigni

canitie

asportatum icmpure gucrrae Flandrensis.


I)e

venerabilem, qui mox


irla SUnt,

cjus scsc corpori siibjiccret,

posnmionp

63
posset

Ew

ln.srr,

i/.i.i

ilr
,

ahla

nmr

ra /n
fere

tis

manuque pedibus
attulisse,
ut

supposita lam insigne subsidium

vcromajori*

quis suspicari

eodem
,

modo corpus
ut oidir

parto corporu
nihil rertt

/,//,/,

\ sea restitutum

on fui

se, ut ca

sia

mus.
lis.

1/

ea

conjectwri

letur mihi
est

non modo ipsum inter vehementes aquarum Diuclus sustinucrit, verum etiam in adversam npam incoiiiiiicm laeiumque tandem exposuerii
:

tnitur.

qiiia

controversia de corpore

multo vetuiciet,

cum

it.i

pcriciilum

evasisset,
repetiisset,

el

patriam deniantiquius

stior

iliusforte
Piati

majore
a

que
ci

integris

membris
ul

nihil

corpus S.

tempore

Vormann* rum
relatum
et

fuisse

fuisse,

quam
aiiniiin

sese tam pio Patrono ad Sicli-

Carnoti, ibique deindc sempen


,,i

mansisse, excepto
y

nicnsis
1,1,

ccclcsia-

obscquium
1 1

perpetao manciparet.
i

r iir,

,/iaui

Seclinium

fuerit

hasce

n, a,i

'tZde >>><

s.

Piatonis per

Simo-

capitis reliquias,

cum

aliis forte nonnullis, postea


S.

ur.n episcopwm

Seclinii aperta.

ithacderejam
145*2

uocatas fuisse corpus

Piati.

multo certtus sciri poterit pci possessoistarwn reliquiarum, quai id ego solis conjeotwris mvestigare valea/m Quapropter solum dico,
us
sitt

Quid de omnibus

egvn

0G

l.aiiilains

lliizr/iniis

,nl

amiuai

'""-

nllquta
'"'

morat translationem arcs Secliniensis S. Piatonis ***** xime aa urbem Tornacen ad varia toi a
1

''"

notabil

ad

odum

S
ati
<>

Piati

reliquias,

quantum

ii,i

scnbens
canonici,

Per

Aprilem

fanni

l457)Sicumenvocibus Joanad

,,.

anJ r, (a

conjicere

ue loco haberi possum, nihit statuere de majori aui m inori corpoi is parte, nihil <ir integritateper Roulliardwm asserta, con
Officio
15.

ses
nis

frequenlibus impulsi

Cheveroti

Tornacensium
marlyris

episcopi,

com-

parandum
incubuere.

sancti

Piati

corporis ornalum

sniiimir
(,i

iiaai.

Carnotensi, cujus lectiones rechUPraque ecclesia multis ssculis


sed

Bamque ob rem mimim symbolis sacras ejus


Siclinio
c.iiin

eliciendis

piorum horeligione
!'

reliquias pervicinas

s.

Piatum pie coluit, utraque beneficiis ejus gavisa


,

urbes

maxima
S.

circumlulerunl
ea

rsi

prout scriptores
"''"

referunt,

fere

tantwm
dicir

Tornaco

propinquarent
Marci

decenter onusti
peragitur,
Virginis

generatim.
cvitM
<'

sarcina,

quo die

festara

ce-

ct

bene-

r,/'

l"

'

n lT"'"' Carnotensi corpus Sancti


clarum.

lebrata solemniler

Missa, e

divae
D.

templo
el

Piatf
i
e

Vur

miraculis jugiter
\ agit

Roulliardus
esi

Joannes pontifex, clerus omnis,


colai abbates
ai

Martini

Ni-

carno-

WWi

t.

de sacelloS. Piati, quod

ecclesia
coiy

religiosi, sanctorura

Vugustini ac

CarnotmsiyetmquoSmcticorpusautpars
quiescit. Illud irnsi circa

Francisci
,iui,'.

familias,

cum

Ingenti

bominum

multitu-

exst/ruci/um dicit

<

Capitulo Carnoi

annum

1349, quando, mquity

florebat S. Piatus,

magnusque ad eum

fiebai populi

ad porlam usquecivHatisobviam ivere Buppliciter. Quove majori Hospitem sanctum voluptate et sacrum ruiiu exciperent, aedls Marianaa canonii
i

01 wm concursus Addit erectiom m c s piati. lirr omnia innalibus Gatlo-FlandrL is ad

B.

Eleulherii corpus ex adverso tulere. Igiturquanta

potuil
Christi
Christi
therii

pompa
Hartyr,

illatus

in

urbem

esl

sanctissiraus

aaiiaai
tcrim
raultae

1349

inseruit

Buzelinus his
S.

verbti

In...

qui

sacris olim concionibus

eam ad

Carnuti
res

ad

invocationem

Piatonis

Bdem
Bai ro

converterat, in eoque majoresS. Bleotinxi ral

admirandas palrabanlur, ac per eas a corporibus BBgrlentium varia mala propellebandies hominum cultus et tur. Cumque magis in studium adversus eum Martyrem glisceretj etiam oblationes ct munera crevere vehementer. Igitur sacnmi divaa Virginis cauonicorum collegium id animadvertens, de struendo, ejusque Divi nomini
consecrando
extima
eleganti
sacello

baplismo. Qua
versicoloribus
oculis

fuil

incessum
el

per

plateas,

cuncta

pannis

ia-

petibus

spectantium
el

blaudiebantur

Multi
:

clericorum
suaviter

civium

facibus

coUuminabanl

illic

modulantium musicoribus vocibus, bic a^ris campaoi ad numeros contacti sonitu omnia personabant. In sedem divas Virginis Mariae receptis corporibus
sacris,

mentem
id

induit.

In

rursus divinaa Missae Sa-

Virginalis sedis parte

condi

placuit.

Et

crificium
r( ,isro[H)

cura

insigni
cst
.

mo.\ e secto quadraloque lapide

puloherrimum hoc

[.cncium

cantorum modulatiooe ab omni celebrante pWBSUlum,

A.GTA
Al CTORli
.1.

S.

PIATJ

VKL NATONIS PRESB. MAUT.


cst>

lum

caoonicorura
poslea

el

monachorum numero. Daab episcopo abbatibus

staiim

posl

mandalum
:

ibidem

loci

tumulo

rj

S.

tumque
el

magnifice

corpus, hunc Marlyrem colendi religio Siclinienses

canonicis epulum. Sequenti


r/i

armo

faota
t

est tra/ns-

latio

novam magnificamquecapsoyin persupra


c/iisc<>f>um

lauilatum
ea

Jnanncm
<

C/irverot/um, pTOUt

memorafur

mm.hi

litterisibi datis.

Tu/m

ifl

Se-

a/rmo 1459 oapsa Brugas dclutu. ui dk-tu/m estew Meyero num. 45. 1519 Ihizrlinus dr hrnrjirus 67 Ad annuni
S. Piatl C.C

clinii

obtenta

imnlUinrnlis MSS,

,m

mmut
:

sri/iirutm

Scmct>

rultus.

bominum conquorum alii cursus D. Piatonis aedera Siclinii &griludinibus curandis opem flavariis covporum gitabant, alii ad depellendose corporibus immundos
Frequentabal eo tempore
multus
spiriius

tantumque abesl, ut populos accendit temporum inlercapedineisaffectusdeferbuerit, ut potius in dies capere vires vidcatur, multo semper aflluxu pcn 'irrinorum ejus ecclesiam, tum votis sese liberandi, tum poscendiquidpiamgratia, celebrante. Non enim illic solum sacra cjus ossa conquiescunt verum etiani jam indc ab ejus tumulatione perpetuam fons ad ejus sepulchrum aquam propinat, cujus haustu salutifero varii corporum Immanorum
aliosque
tanta
:

morbi scdantur. /laclcinis dc cclchri cu/tu ctbcncfidiS

Snm

1/

iinr .\rln suh/ir/uin. rl mullu.-. intr,-

polatioiirs in A/iimlal/S.

sancti

Martyris

sepulchro

et

reliquiis

admovebantur. Et sane quamplurimis ad eorum malorum expulsionem beatus Sacerdos opitulaiiis

esl

Demv/m

Buzelin/us
111 fl
i

ad a/nnurn 1609
S. 1'iali,

referi

,n.\nrrlnnir,n

rrln/

mr

i:

mu

l,i

m m

A
Ex

CT

litteris Michaelis Derne e\ isoopi Tomaoensis, quas supra totas dedi, Posseni hisoe m/ulta addidecele-

hnl.ilr
censi,

ruHus de qua
mi ,ni
ii

Piati

u hr
,

duCCCSi

ToCiu,1/,

Ms. Accincti monasterii,


Collato

agit

Cousinus oap. xvni.


muta/nt/ur^

qu/ia

si/milia

frequentei
iiln
i
.

augenturque
ri/l
Mi/niii,/

alias,

aliOS

ulis

nii/n

h>;i/r

cum

pluribus

i.i

Habei

S.

Pialus ecclesia/m paraecialem no-

niini
rhi/./i

suo

i/irniiiin
ii

Tcmaci, et in ea prxter paroi

interpolatis.

rm
S.
.

/irrshi/lr/

/ujlir nl

hr nr /i,

/,/. l'i

u.r rlui/n

,/n.r

1'iali
ii

dtCitur,

in
I

rmlrui
r
i

rinlulr rrrndiir

nrrln

m ni mn
in pe\

inCQ n,r

r,

r Irsi.C

Adhm.r

rm

\
dri.

obis

parum

dicturi

sumus

quanta Dominus

Prwfatio,

ecclesiam
ui/iniiir
,i,i

Piati,

ordi/nato

aosler Jesus Christus in servis snis operari dignatus


esl mirabilia. Quicumque legerit, vel legentem audierit,tamquambonus Christianus aurem accommo\ci

proced/it om/nis clerus ccclcsiu catlicdra/i.s

honorandum

sa/notu/m Pat/ronum. Fiu/ni et alia


festi

normulla ad augenda/m
i,

nn,iin vero miuirii S.

1'iaii

inter

lui

m
68

/ilnniis. rl

i/i

d/Jirm

ilr

m
i

solemnitatem. Per maityres reoita/i rm/i mr nun ,i m


I I

scnsuiu

apponat, et
:

sollicite

sjiiritu.iii

m
de

habeat intellectum
servis Dei

quia

cum parva non


et

suificiunt

plura prodesse non possunt. Eliam


oportet credcre,

plurima

in 1,,,/iiu ui pat/roni.

quam

possit lectio hu-

Sancttu

in
oe

l'i:i

lru,i

'mi si u Us

um/i n n

n I n/iml

/ui

r,rrms

mana
'2

ministrare. Miierabilis Pialon


b Beneventi finibus Sancu
"'
pairia,

pa
ciit

rurales,

quseS. Piatum elegeruni patron/um, non


diaecesi

[gitux

pa\

cotmirsus

solum
tensi.

iii

Tornat
s

edetia/m

in

Aireba-

magna
in

ortus fuit prosapia.

Erant itaqui- parentes

Iirmuni miill
in

prod/ucit ccvlcsias calliciliulcs


oli
S.

locuplctes

valdc

lam

in

pecunia

quam cliam

collegiatas,

quibus

Piati

ei

alioru/m
\

magna rerum amplissimaque


beatus Piaton elegans,
suaa
et

posscssione. Erat

siinul

Snnrlm

,,,

frUimln
/>r

dir
|
.

llrlu-

vero

pulcherrimus inter

bHS, "Ul rli.imnilin


vius
S,

,m/, I u

H.irmii/im /nul,videri possu/nt. De


<l
i

omnes

pubcrtalis

coastaneos, sapiens verbis,

apud Cousinwm disputata


S.

prudens moribus, consilio Grmus, ingenio vigens,


decorusaspeclu, blandusalloquio;etquod hismajus
esl,

riinmns, Irn./.m
:

Piall

lu B

n US

Ub
et

ru/i.

\\\

ita scribit

Trmplum habel magnum,


varioque incendio.
Id

ipsa cla-

a primoastatis suaa tirocinio in


Ita

amorem

supernae

rum
fons

vetustate

canonicis et

patria-

exarsit,

ut

cuncta,

quibus mortalium

parcecise
ille,

commune.

Visitur in ejuscrypta

subodeo
ejusdem

favet vita, despiccret, atque immortalis vitaj appe- ^


titu

qui sancli

martyris Pialonis caput affe.

desudarel. Cunclis cnim virtutibus, quibus cce

rentis

adventu

ebulliil

el

juxtira

vetus

leste

regnum

adipiscitur, sancti Pueri nutriebatur

sepulchrum. Prequens

sii

eo concursus

hominum,

infantia. /Etate vero procedente, el religionis desi-

exstinguendis prseserlim fcbribus, et drprilrndis c\ humanis corporibus impuris pirilibus, llagilantfum opem. Couswa
cl

dcrio magis magisque convalcsccnlc, nihil de lcrrenis fascibus ambiens, mentis

i\

affi/rmat,
/

,/uiilmii

/iii

imriiis, furh, hi/ii/n


I',

nonaginta m/n, ,ir, n//,n m/


su /</
I

omnium
autem
in

acicm in Creatoris limorc simul et amorc fixam tenebat. Erat


eo
tanta
largitatis industria, ut

omnia,
poterat,

rrr/rsm,,i
nissr, sed

Srr

ir n

s,

,,/,/iml,i n n /s

irilry

VC-

quas pi.drr >implex

indumcntum habere
1

simul
ini

insiniiul, /u,n

SUO U
ait

m /Xn r

,,,//,,,-

pauperibus,
3 Igitur
a-

et

egenis erogaret.

inin

fuiSSe

minuliini

Quod

lluzrliniis

,/r

Diocletianus
,

eapui a Sancto allaium chullimtr, uon rsl i-r/lius. ,jiiiiin sil i/sn OOpiHS j>ririM /ir/ Su //rtuni allnlm, unlc snlis rr/CCta.
fonte "i/
populi pcrjitiwus od eccle-

publii
bis

princeps
electus

cum
,

luissel

Romanae reiimperium totius oi omuesque provincias turbari


,

quondam
ad

DeiegiontTt*
/wsa.

quoriindam
sortium

pr83SUmptione
vel

piospiccret

ad

COU-

69

Vamen negare
.

noli/m^
,,,

fontem
;rlinus

ilhu/m esse saliir


II

laboris

liiliiirin
/iri

J>r

imperii

olim

sibi

commilito-

,lr, u

m/il

/,'//

COp.

VII,

tiam
cjus

rt

fontem
linii >-

s?

/irtUUin
ilu

linmiiium
rrlrhmn.s

cmicur

um

uil

Snnrli

rr-

sem.

rlrsiuni

Siclillilim ingCIIS VIS

hODQi-

nem Ilerculium Maximianum ca?sarem c fecil eumque conlra Alamandimi et Elianum qui iu Bagaudarum nomen prassumpliom' scrvili arma
,

num
lyris

frequeniai,

exciente

magno

S. 1'iatonis

Nerviorumque Apostoli
is,

noniiiic; dein ea,


alios

pollet

exstinguendi

febres,

marqua morbos cu
circiter

commoyerant, ad Galiias destinavit. Gui <-n supplementum exercitus legionem Thaabeamex Orientalibus
dedit.

Qua^
viros,

legio

sex

millia

sexcentos
instructos

randi, et luimanis e corporibus ddBmonia extermin.iiidi

sexaginta
armis,
plo.

sex

validos animis et

potestate.

Christi

oativitate

anno

quorundam
uiiiitrs

Romanorum
Ghristianae

habebat
religionis

exemritum

trecentcsimo

tertio

(sccuniium

ims ciims /mssus

Igitur

Orienlali

DIE PRIMA OCTOBItlS


Orientali
virtuti
et

traditione susceperuul

Qdemque sacram

men

tuum,

consortem
Christe,
tui

efliccre.

Dignarc

ergo,
J. s.

nus
rata
ui

armis omnibus praeponebant. Maximiacaesar, rium ad sacramenta superius memo-

Domino Jesu
puiarc,
His
ita
ci

in

eorum me numero comQeri

regni

hasredem

aempiternum.
urbe
ojius

d cunctos in exercitu suo cogeret, agnovit, diximus, praBtergressam legionem Subilo iracundiae furore completus, Batellites mitlit, ul legionem
ad
Bral

dictis,

egressus

a supradicta

Tor-

naco, ccrpit cepta


re

tter

suum
martyrii
Piatus

intrepidus agere, et in-ac;

exercere

fortiludinem
sui

ut

in

di-

sacramcntornm siiorum
lu

sacrilrgia

revocarenl.
et
ita

vmi

mysterii

implerel
sociia

cursum
Offii
ii

eadem

legione
el

primiceriufi

Mauricius,
;

Cumque
dicatum

sanclus

cum

suis

sui
;

signifer

Bxuperius,
suis

Candidus senator
pra'eranl,
ul

qui

omnipotenti
impii

Domino

redderel

cursum
apprehen/

COmmiliton hus
aequalitatis,

amore

[)OliU8

advi nerunl

perseculores, qui
l

a nequiasimo

quam

terrore militari obedienda praeci-

fneranl Maximiano

directi.
el

Tune
socios

illico

perent.

dentes
linjus

Sanctum

Dei,

suos,

coram

m
s

Piaiue, ordi-

Sed praetermissis
triumphis,

sacratissimaa legionis
seriea

beatissimi Piatonis obtutibus gladio puniri eos jus-

natut prubyter

praeclaris

leclionis

exposcit,

ai

seiunt.
el Cbrislo sui sanguimartyribus consecratis, sanctissimum Dei Piatonem cum ira el indignatione

apud

for

m$u
e

prosequamur de
mira gesta
ctus,
tias,
In-lici
;

beati

Piati e glorioso

certamine
testis

Quibus

interfectis,

Piftm
'""'"'*

>-

qualiter

pretiosus Domini

effe-

nis

effusione

dignis

'

'"'

consummatione antiqui
insuperabilis agoniteta
Piatus
//

""

bostis
/'

versu-

veluli

devicit.

Bea-

talitcr alloculi

sunl,

dicentes;

U
h

tissimus g itaque

ab urbc
cursu

Roma

egressus,
officium,
in-

malcliciis
diis

tuis

sedueis
et

Tune es illc, qui populum, ut sacratisaimis


Piatus

a
et

beato

Dionysio

presbyteri

sumpsil

non iuimolent,
malelicus

invictissimorum principum

ad

Tornacensem urbeui
:

properavit

praecepta contemnant?

Sanctus

respondil

trepido
adiit
:

atque

tunc

sanctus

Dionysius

Parisius

Ego
et
rae

non

sancius
elegil
;

denique
ul

tatem
B

Quintinus [mbianis civiunusquisque eorum de propriis


suis,
et

supernis Christi
Doiiiimim
suae pio

sum, scd populo viam

beneficiis eruditufl
veritatis

ostendo

meum Jesum
semper
pede
sequi

Gbristum, qui factuaffi

civiiatibus,
sto

exemptis
fructum
Piatus

traditionibus

Chri-

dorainatur

ctu,

quomout

Domino

boni

operis
ut

consecrarent.

do inoffenso
ad

debeant,

innotesco,

Sanctus igitur

mox

Tornacenses

pene-

travit fines, etcoepit

Evangelium

Cbristi praedicare,

liiccm evocali supernam, a suis tenebris eruantur;ct cognoscentes Dei Filium ad terras pro

quod ejus pectori Spiritus sanctus dignanter Infuderat ut verbo suae praedicationis bomines ad
;

ipsorum
dis

redemptione venissej superslitiosam idolorum Bectam Bpernentes, ipsi soli cervicem corinclinent, qui
\'i

imaginem
ut

Dei

factos a
cceli

daemonum
atque
a

cultura eruerel

pro

omnium

salute

voluii

cru:

unum Deum,

terraeque conditorem

puris

ciOgi.

h.cc
tu

respondente^ ministri,
pronuntias,

dixerunl

menlibus adorarent,
rent ingenitum,

unum Patrem

invoca-

Quomodo
cifixum?
infidelitas,

Deum
aures Regis

quem
:

asseriscruLicel

Filium

patre

solo conlilerenlur

Sanctus Piatus respondil


el

vestra
el

genitum, Spiriium sanclum abutroque procedentem


crederent.
fidcm p\

surdse et

poiiutae

supi rni

clementissimi
beatissimus
:

audire

qod

mereantui

arca-

5 Talibus itaque

Piatus,
Qlii,

populum
homi-

num
gi
it

lamcii

propter adstantem

multitudinem vulante
saecula

monitis instruebat
loribut

o Carissimi

inviclis&imi

brcviicr

dicam,

quomodo
in

Deus,
1

milites, cl divini praelii bellatores,


stis

qui anliqui
fuistis, a

vere

btomo,

voluil
:

Qne

temporis crui
a

i
i

tanto

tempore

vinculis

obnoxii

Deus Pater ingenilus


riitus
:

Deus
-r<\

Filius

Patre

solo

sera servitute laxati, Christum Dei Filium pro vestra

Deus Spiritus sanctus


tres

procedens ab utro-

redemptione

venisse

per

uterum
vel

Virginis

que

Personae,

sacrae et intemeratae
scite. si

jam

pariter

sero cogno-

orlus
cludi
;

initium liahuil,

una substantia, qui nec ncc a-vi poterit Qne COnvidentur,


et

emm
unde

vos ab

idolorum

cultura sacri baa

cum omnia,

quae

quae

non

ptismatis

reddideril

emundatos,
vestri
et

morte
te-

vjdentur, ipsiua sapientia constei esse fundata, bu-

poteritis erui sempiterna,

quando

cordis

manis misertus excessibus, sanctam

Virginem, de
;

nebras lux depulerit sempiterna,


baplismi
gloria

supcrna
i.

qua
Interbilis

ia

Qne saecuiorum nasceretur, elegil


in

ul

invisi-

reddideril
Vir

candidatos
insisterel

permanens

suis.

visibiiis

Qeri

dignaretur

ea
Ct

iium sanclus
Christi

doctrinis

pietatis,

al.

salubribus

vanipopulum paululum oculis, perseculores suos venire eminus conspexit. \ praedicalionis taraen suae verbo non deslitit, sed salubrius* populum
latis,

ab

crroiv convcrlcivl

elevatis

* in aostris, factus obediens usque ad mortem, mortem autem crucis; et Deus inpassibilis manens, homo, queni assumpserat, crucis patibulum pro oi

oibus sustineret;

ul ubi

eral

culpa

gravior,

Qeret

gratia rnajor. Nisienim Fiiius Dei hominis eliam Qlius


Oeri

monitis hortatus
Olii

est,

dicens

Ecce,

fratres,

et

dignaretur

"<<
;

peccatores ad

veniam,

nec

carissimi,

jam mihi Dounnus noster Jesus Chri-

miseri transissenl ad superos.


8
i

slus laborum meorum retribulor esse dignalur: jam corpus ab Infantia continuo labore lassatura cumfructu martyrii ad palmam transiet sempiternam.
M/I/.S
/l/I.S-

i.i<

el

alia

beatissimo

Piatone
Puroris
:

prosequen- conttam
-

w,

mililes
el

magis

magisque
iinitavorat,

stimulis ure-

"'''

bantnr,
CtutiS

respondentes dixerunt
ut

Jam
a^

te

sene-

tempus
te niiuia

instantibus

//1(1//.-

6 Vos

itaque,
state

carissimi

filii.

in

accepta praeterror
princi-

vanilaliliii- rc-ipi^ccic ilrlniisscs;

sed

quoniam

ftj

pergtt

//-

dicatione

Qrmissimi,

et

nec

vaniias
invehil

obsidet, el

ad

rtem superfluam
respondit: lcarcd in rege
;

Occttis
fOCIIt,

pum, uec minae judicum,


a
vita

aul

male

suadens amor
u(
ibi

loquacitas,

nomen

tuum Qobis conditioPius

vos

valeat

revocare
uhi

aeterna;
prarosscril
in

se-

nemque

declara. Sanclus

Piatus

quautur
pasloris.

mcrilii
Ilis

gregis,
diCtiS,

fortiludo

ualibus parentibus vocatus sum


oerationis
sacraa

ila

clcvalis
et

ciclnm -anclis-

unda

haptismatis

Piatus

-^vn

simus
in

Piatus

oculis,

puras manus extendens


dixil
:

sacerdoUs

ore vocatus

cognoscor. Conditionis ve-

ccelum,

lotis

cum

viribus

Gratias

tibi

ago, Domine Jesu

Ghriste

redemptor

mundi,

qui

sit,

me
et

ad liiulum

dignitatis Luae vocare

dignatus es,
Dionssii,
ft,

patet, cum mibi nihil aliud quam secundum ipostolum bealum, et Christo vivcrc. ei pro ipso lucruro me mori. Consepul-

ro cujus sim, liquido

beatissimorum
Luciani,

marlyrum
Crispini,

tuorimi
et

tus

ciiim

siim

illi

in

fonte

hapliMiiatis.

ipsius

Quintini,
vel aliorum

Crispiniani

sequor vestigia,

cujus

sum sanguine
ilixcrunt

reformatus.
:

multornm, qui passi sunt propter no-

Tunc

militcs

respomlciitcs

Hoc

csl.

quod

24

\r,T\
locuti

S.

IMATI
es,

VEL PIATONIS PRESB. MART.


et

quod
i

sumus,
et
tua?

quia

seductor
el

deorum

Ddem, cujus meritis angeli gralulantur


lictorum
festiva

in

ccelis,
*

rj

c.iinini.i.x

comprpbaris,
nescis

vana
fessae
:

quaeque

loqui

cujus taclu confortantur infirmi, cujusmeritis


sarcina leviatur
:

de-

<n.precibu

non cessas,
ctuti.

succurrere sene-

ueque

Sanetus Piatus respondit Quod ego loquor, retinere mente auribus percipitis neque
BxcsscavH

devolione

quem cunctus popurus concelebrat, quem terrarum prinillc

cipes pronis efflagitant cervicibns.

jam choris
martyrii.

valeris.

principem veslrum

enim vos Maximianum

infidelitas cordis, et o

admixtus Angelicis, nimio candore resplendci. uic

Bffivissimro, a

cum
;i

Apostolis

palmam
reslivitale in

assumpsit
celebratur in
Sit libi,

quo
privt

directi estis,

aeterna cascitas et caligo possidet

Ecce ejus
nobis

hodie solemnia

celebramus, qui

dum

tenebrarum.
9 Milites
ferentes,

aunua

itaque

injuriam

casaris

impatienter

Domimi magnificatur
potestas,

ccelis

a Deus Paler
terris,
el

capUt

apprehendentcs

euni,

vinctis

manibus
ter-

in unitatc Filii cuni Spirilu

sanclo gloria,

siiinma
glorifl-

ceciderunt.
digio

tur.

vinctus

Cumquc ab his nimium admodum tenerelur; sanctua


nec
dolore
in

Qagellatus, ct

qui

Sanctum Martyrem tuum


es,

ila

Vir nec

c.uc dignatus
et

qui vivis, dominaris, et regnas,

rore conculilur,
<(

corporis

superatur.

tunc et nunc, elper inflnita saecula saeculorum.

membra Sed ctuiis juvenili vigore sustentans; eodem eadem mente perdurans, Christi nomcn voce
.niisus

Domino

imbecillia

senevultu,
confi-

Amcn.

leri

non metuit,
et

diccns

Christum Dei Filium et


parata

ANNOTATA.
a Modica hsec Praefatio abest d plerisque exem
pla/ribus vnterpolaUs.
dit

corde credo

ore non

cesso laudare.
gladio,

ei militibus, evaginalo
cervice,

Tunc unus jam sancta


Viri

pretiosum capul
multiludine,
est,
et

abscidit.

Cumque

Habetur

ta/me/n in

uno ex

co~

sancti cadaverjacerel
et

exanime, videntibusmilitibus,
lux
\<>\

ibus nost/ris, ibique hic legitur plura.


//'

vnlgi

de caslo super sanctum


pariter

plerisque

mterpolatis scribituf Piatus, et


et

corpus emissa
dici
11:

cum

luce venit,

subinde etiam
passvm
tabo.
c

Piaton;
.

sic

Euge bone lamule Piaton, qui pro me tuum sanguinem fundere non dubitasti in terris, cum
Sanctis gratulare in aetherea sede
:

est differentia

ecty

modica in vooibus ua solum amnoest

veni ad praepaveni

Diocletianus imperium certo adepi/us


et
tl

<m/'"'-

ratam
vidit,
:

libi

in

ccelestibos
;

mansionem,

cum

no 284,
'l'illri,,,

postea
l,,,n.

Maximianum
\\
llii /,r,,i l,,,i,

sibi

associavit,

palma martyrii

accipe

promissa, quas m>c oculus

,hiis

m Notaxin

nec comprehendere valel ir.i anitas el fratrum tuorum Marlyrum consortio perlruere. Hoc autcm factum est dici hora quasi tertia, quod est Kalendas Octobris^: exultantibus cunclis (idelibus, el maximas in excelsis referentibus
nec anris
;

audivit,

cletianum

multa
sic

disserit

de

tempore, quo Maxir


illir

initniiis fiirtiis est

augustus, quod probabilius


ta/men,
ut

gat awno 28B,

probabile

sii,

antea

odas.
Honot

10 Dei

autcm
illius,

facto

consilio, qui
el sine

Sanctos

suos

cum mensura
viri
iii'

probat,
qui

mensura
el

glorificat,

m fuisse declaravum In hisce semper vocatur caesar, sedhoc parum proderit iis, qui volent ex his proba/re^ !/' m '</ ms jiiriiiiu august/um. Na/m totus hic Actorum paragraphus ex interpolatisS, Mom~
ab aiino
?8.*>

csesart

ArhsMu.il:

ia/nus

inci

Beatissimi fueranl ammonitiodevotissimi,

niii

ri in, ii hji i.iii

Thebaeorum Actis exscrvptus estt

conversi,

venerunl

cnm
in
ln

aro-

sicut perspiciet XectoA studiosus,


,ii,i

modo

illa S.

Mau-

m;itilni>
tes

sanctum mundis

linteamiiiiltus
in

obvolven-

Acta,

apud

nos

edita

ad
ent,

xxn Septembris,
si

cadaver, sepelierunt g

monumento,

iiuii iniii

quisquam positus
devotus petitor
duhii,

fuisse videbatur,

quo quo

sive tom. VI Septembris

pag. 345, cu/m hisce conplu/ra


t

lulriih

Quaproptei

inutih
IgiVwr de

adhaec

loco,

si

veniens, sancrum

Piato-

inuii.hi ,r voluero.

Amando

qui hie

mcn-

nem
rit.

pro pcccatis suis intercessorem


sine

precatus fueoblinebit.
re-

dose Alamandus scribitur,


ri
/

i'.imn<,<iiir

n
tbi

/:af/audis t

quidquid postulaverit,

Jr
/

omnibus
oul
i

Thebseis videri possunt

amnotata.

Cumquc sanctum
conderent,
cti Viri

corpns
sunt

viri

misericordias

huc

0110111,1111

plagio liquet,
st
i

eum saltempost
mododicHs,
i/n

apertae

nares

eorum, senserunk
r.

mediumsB
(I

vn

ipsisse.

que aromala angelorum, qui a Domino ob sanexequi.i:

//./< ,',,,,,

memorata
auca
nn
,.,

vn

Actis

hic ^

fueranl

destinali

Di.xeruntque

vero omissa, sed


polatis, ubi
,/rinilr iniilunhi,

aliter addita

Actis int&r*
Thebsese, ct

ab invicem

ii I.

ileesse

Quidnam sibi vult boc esse? Odorem talem nostrae nunquam nares sensernnl sicque siinms pepleti, ul nihil nobis boni ultra esse credamus Quanto amplius loquebantur, tan:

repeHtur numerus legionis


,/,,

inhi
in

Qu.i lnr
nost/ro

sequuntui
subjicio
:

Actis

interpolntis,

ex

codice

Quarum legionum

est nu-

to eos ampliiis terra,

cum
Dei

odor reficiebat. Tunc proslrati in m;mn<i timore el cordis devotione


dicentes
:

clamaverunt,
Filium

Credimus
Spiritu

te

Christum

cum

merus sex milia sexcenti sexaginta fin aliisaddihu sexjqni sub Maximiano sunl passi. Bealorum ipsorum mariynim sacra certamina recurrentes *,
digno,
dilectissimi,

'

'

Patre et

sancto regnare

|IV

honore

veneremur,

et

piis

in coelis, si.ui a sancto martyre tuo Piato didicimus. El con^ersi sunt in eadem horaquasi quinquc millia s viri, gratias agcnles Deo jam enim
:

obsequiis exscquamur.
sociaius cst
in

Eodcm

itaquc tempore con-

beatus

Piatus sanctissimis martyribus

urhe Roma, Dionysio, Quintino, Lucio, Luciano,


el

convmsi luciant per Sanctum

in Gallias

amplius
et

Albino, Orispino
min.i

quam
efutqve
tepul
1

Crispiniano, et aliis,
D<;
:

triginta millia

virorum, exceptis parvulis

Bum

Bcripta in libro vitas.

mulicribus.
1

quorum noquorum collegio

bealissimus Piatns

/Edificaverunt

autcm
;

in

codem
oratioms

loco
ejus
;

rrum
'-
|

u mocegri

tyrii

palmam,

el

I)

imniriilum

novum

extilil martyr cujus etsacri marpro Christi nomine certaminis glo-

cl

i,num.

per
cccci

riosi

veniunt

ct

sananiur,

illuminantur

claudi

cupioretexeregesta,nonmeomeritoau1 proprio conflsusingenio, sed ipsiusadjutussuftragio.qni michi

recuperantur,
ii

vexati a dcemonio liberantur, el lelium exaudiuntur vota precantium. Dignum sibi

flignatus

Vos

esl passionis ejus seriem inlimare. itaque, fratres, soljicite audire contendite,

Dominus talem Martyrem approbavit, quiproejus nomine passionifl non tirouil subire martyrium. n beatum Virum, castum, Banctum, pudicum, verecundum, cujus exemplo iniqui convertnntur ad
*

"^ dum ejus


ris,
Illis

imitatores

marlyrii

fueritis
In

ln

ter-

ipsius gloria consortes


igitur

esse valeatis

astris.

diebus,

cum Maximianus impiissimus


accepisset,
ut Christiani,

ca.'sar

decreta principum

qui

DIE PRIMA OCTMNRIS.


A
qui
rliis

25
ministrabal.
victus,

et

cetoris

rleorum

officiis

non immoproditores

bum
vina

corpori

Suslentabal
el

enim cum
debilia
vir

larent,

capitalem subirent sententiara, per omnes

caelestis

alimoniae

membra

di-

i.

b.

provfncias
ut,
si

executores

constituit

et

gr.ilia

roborabat.

Eratque sanctus

PiatUS

quis eorum Christianum

quemlibet

adve-

mirae

patientiae,
et

Bnmmae abstinentfe,
graliarum
si

sanctse hu-

oisse

cognosceret
Erat

ejus

praesentia?

omniraodis
persecutio

militatis, tus.

omnium

decore exornavirtutum
placi;

nuntiaret.

enim
impius

tunc Sanctorum

Tempus
-ratiain

me

deflciet,

omnium
Erat

generalis,

cum

persecutor ad extinguen-

ejus

persequi

voluero.

vultu

dum
in

se

Christianitatis

nomen armaverat. Nuiium


martyrura
itaqne

dus,

mente
ul
in

Iranquillus,

splendore
et

angelicus

tunc in

civitatibus
et in

Sanctorum refrigerium, nulla


speluncis

tantaque circa
erat,

eum

sanctitas

virtus

operum
angclis
et

montibus

remantempore
consociaet

terris

corpore
fl

positus,

cum

seranl

congesta solatia. Quintino

Eodem
et

habitaret
ita
.

in

Bpiritu.

ara sunt

belle

sanctus Piatus
tus
est,

beatissimis
videlicet,

martyribus
Lucio

Luei-

esseni

modo auctorilatem habere possent, et >>on multis ssoulispost mortem Sancti ab oti

niano,

atque

Dionysio,

Crispino

Crispinianoque.

Simul egressi, Gallias adierunt, Dominicae memores


jussionis:

ingenio excogitata, aut forte ab alioad Sanctum nostrum traducta, imoetsupra verisi/miliPudinem
\ta,

Si
*,

vos

persecuti
ali.im;

fuerinl
et,

in

unam
san-

ea certc quse

&

<

jborum
qui

abstim

Bvangelio
civitate

civitalem
tiae

fugile in

utnobia patienet

suni dicta.

uDa

sua?

praebcrcnt

exempfum,
fratres
el

effusio

At
Sic

necdum sistit interpolator,

mox

alia

da-

guinis

ipsorum,

nostrarum
vero,

fleret

documentuin
intenta

bitabomnx

verisi/milid/udme prorsus abhorreni


ergii
:

virtutum.
haec

Vos

karissimi,

mvm

Cumque
Sancto

ul

supra

diximus,
fu-

aure
in

percipite,

credite

implere

posse

Maximianus
culionis

nequissimus
in

caesar,
Dei

crudeiitatis

Dominum
haec

Sanctis suis,
ponsarr-

qna3 scripta snnt. Inler

rore succensus,

saevissima
est
ei,

perse-

etiam

debemus,

quanta

sit

gratia

rabio cbullisset,
Piatus

hiiiiliatiim

quod
aliis

Sanctorum sequi vestigia, pro Christo rlolorcs B tolerare, mortem momentaneam non limere, munrlum
suis

sanctus vir

urbem egressus
veritatis

esset,

ul

provinciis Euangeliura
lorura

inferret,

et

ido-

i.

cnm

voluptatibus

spernere, nec timere


cjtii

numina

penitus

conterenda

disperderet.

una bora

IVrre dolnros eorporis,

optanl

in

Kter\ctis

Quo
tus,

audito,
praecepil

[mpius
Iribus

caesar

nimio

furore

lurba-

num

gaudere

cum

Christo.

Hsec

omni

pueris suis fortissimis viris,

postmod/u/m

inserta

sunt,

et

pleraque incongrue,
.

ut

sanctum Dei, ubicumque


Piatonem. Qood,
si

potuissent,

perqui-

ui facile videbit studiosus lectoi

Nam

neque Roma
Dioclet
sooiis

rerenl

inventum repperissent,
praesentarent,

videtur egressus S

Piatus,

i/mpera/nte

aut ad

suam eum audientiam


accepta,
egressi

aut

sed multo citius,


sv/pra

neque fortecum omnibus

pleclendus gladio puniretur.


cutores
sunl

Qua jussione perseab


I

nominatis. Quod dicitur de acceptis a Maximiano principum decretis, ridiculum est, et


quse sequiPur generalis
persecutio,

rbe
:

cum

in-

genti fremitu,

rabie furoris accensi


et

huc

illuc-

multo serius

que

per

civitates

provincias
el

Sanctum

Dei

inchoatae

Pro tanta additione, ex Actis

m
signifi,-

inquirebant.

Cumque regioms
et

civitates Qnitimas

omissa sunt aliqua


f

mox

sequentia

perlustrassent,

bealissimum Piatoncm invenire


pervenil

Vox Agonotbeta,
,

vitiose scripta,

proprie

penilus

non

valerent,

ad

eos,

ruiod

r ,,i

r iihns

pfectwn ludoru/m, qui praemia ponitcertan:

praedicando externi

regni

Euangelium
audito,

Galliarum
magispenetra-

sed medio a vo vocem illa/m Grsecam Latini von raropro ipsis certcmtibus usurparunt, ma Hme
ni
o

populos

occupasset.

Quo

magis
Gallias

que

mira

indignatione

accensi,

Aclis ma/rtyrum.
///,

verunl ad Qnes, cursu


vnci/piunt

eum celerrimo
Deus
vitae

persequentes.

Acta

mterpolata
P>>
31

cwm

nostris

Curaque

jam

omnipotens
hujus
in

sanctum
vellel

virum
de-

consona/re

h De
.

S. DionysU).

de S. Qumtvno ad Hic rursu/m multa


i
,

isiensi agetur ad ejusdem mcnsis.

9 Ooi

Piatonem a labore et ejus martyrium


monstrare, ad
civitatem,
cui

quiescere,

exemplum

hominibus

perveneruni

persecutores

nequissimi
est.

in Aotis interpolatis addita,

Tornacus

ru

mbdo: Tunc magna


atque
ejus

Spiritus

sancti

virlute
tiiii

itaque

Sabbato
Idus

egressionis
l'rbo,

nomen eorum

Sexlo

qui

eum
rep-

vivificati,

gratia

illuminati,

Dei

scquehantiir ab
sexto

sanctum

virum
populi

Pialonem F
plurimj
;

et

cum eo in vocabimini Christi, el fratres regno caslorum regnabitis sine Qne. Cumque sanctus aoctuque hujuscemodi Piatus die vir
\

Septembris
ln

populum
caterva

docentem

pererunt.
sancii
Viri

quo
erat

loco

jam

ammouitione conversa
calcata,

et

populom
sanctitatis

cunctum
regiones
mnlti
Dei a

ammoneret,
Qnitimas

ac

ejus

fama
cepe-

idolorum
tls

superstitione

ad

Christianita-

replevisset;
eulliira

se

nomen

ejus
Lotius
a

monitis
populi

vocatam
ad
p<

gaudebat.

runl
et et

tunc

tanonum
pro

mvdere,
salute

Eral
se

enim vos

una
laqueo

letantium,
vitae

dum
lui

Christum

Filiura

totius

mundi

cognoscerenl
'-"in

mortis

redemplione

per

uterum sanctissimae Virginis


lotis

solatium revocatos. Post haec iterum


polata
Actis
in

rguni mteritim

ad terras venisse
pectoribus conflteri.

viribus credere, et puris


prius nos

nostris.
i

Jam
>

vero qu4squ :s vel

Sed

quam

passio-

mediocriter
perspiciet,

cri

hista ica

ersatu

,ii. ejus gloriosum aggrediamur agonem, sanctismonachi laudabilem perfecli Marlyris et simi

qua/m improbabiliter conficta sinl, as.srnintiii ,1,- m>ssis a M".i m m im r.r i ihr inniii

continentiara curabimusintimare. Cum essel itaque repletus, Christianara et CatholiSpiritu sancto

stris

ad perquirendutn
lu
-11111", i" siihsiiiiiius

S.

Piatum,
et

ei

de

eorum
proui
Utis,

iiiiiriihns.
)hi
i

altero codice,
est

in

apographis pro
caesar,

cam sapientiam
Qpere malo,
el

diligebat.

Abstinens se ab orani

Julianus

Qdem tenens
officium.

perfectam De

Christo
igi-

,i ,n,i fii in

ictu

S.

Luciani secund

sedulura exhibebat tur virtute, qua se cotidie macerabat,

abstinentiae
ut
.

Christo

anachronismus ilte, inquibuseadem leguntur. nin deinde Itsque ad /inein Aetarinn eontinuatur,
quoties
rit.

Domino
dicenda
assiduuSj

carnis
sunt.

suae
Alius*

hosliam

immolarel

pauca

cssa/ris

/>r

mentio, facile in ooulos

quam

enim cibus Illi non erat et esus herbarum virentium


:

k Omiirs

martyres hic nominati


in

verisimilit

aquam frigidam pro potu fesso corpori tribuebat. Quadragesimae vero diebua bis in septimana ci-

passi suni ante S. Piatum, sed non dvu amte,

doquidem eodem tompore

illise
\

quanowitaHr
bus

26

DE

SS.

VERISSIMO, MAXIMA ET JULIA MM.


:

uciohe
j.

bu& prsedicaverint. Dealiisjam


spi/no et
1

memmi

de Crir

Sacelinium) in
ui codicibus

monumento novo,

in

quo

etc.

Nihil

s.

Crispiniano agetur ad 25 Octobris,

wut apographis
qui...

n/ostris

de gcstato per
(/uod

Hicquidem a Mawimiano missi dicuntur persecutores, sed nonexUrbe. Elrevera Mawimianus


degebat eo tempore
no.
in

Sanctum
r

capite.
destinati,

Pro vocibus,
ruiihitthuS.

de

nns

Gallia.

Codices,

in

quibus

mtelligiPur, legitur in interpolatis, quse... destinala,


(//
ii

substUutus est Julianus, hic etiam habentn Julia-

Hio /iiiniirus est incredibilis, quia verisimilo

Socii,

qui hic confestim dicuntui oocisi, non

innotuerunt nominibus suis. At verisimilitcr fueruntexpopulo Tornaciautin ejusvicinia converso.


S.

nonest, tantum populum adfuisse. Incodicenosko alias interpolato sohim legitur : Quinque viri. ln aUero habetur: quinqua-inlu viri. liursum ap<>-

Nam

in

pri/ma

Vita

S.

Eleutherii

Piato et occisis

zati

sunt: mnlti
Clarius

cwm eodicitu/r Mulii cum eodem Martyre

num. [de abeo baptipro Ghristi

gra/pho quinque, sed in codice,


tiim
est,

quinquaginla.

quocum illud collaMinimus n/umerus prae

ceteris est

nomiiic intcrempti sunt.


ii

pa/ucA
t

probabilis, quia verisimiliter sepultu/rsB adfuerunt gentiles.


</<

in

codicealias interpolato: Et deorura

Sicut om/nes codi< es consonani


>>>

nwmero

conr

contemptor esse approbaris.


ii

///

dictisante Ms. rursura Julianum.


codice interpolato
in
:

versorwn no habent
u
///

GallusperS. Piatum,.v/c omnes <>mniUa (egwntur:


/Kdiii

in liallias.

///

Quod Kalendis Octobris

Aotis mterpolatds hsec

hodieraum diem colitur. Ibique^ omissis Mc sequenPibus, solum additur ante sepultwram: Dei autem consilio ffactum) qui Sanetos suos
nsque

caverunl
basilicam,
liyiimis
et

autem
in

in

supradicto
sancti

loco Sacclinio*

ai.

saceiiuo

qua

Martyris

corpus
Habes,

cum
lcctor

laudibus posuerunt, ubi per orationes


venientes sanantur
ctc.

cum mensura probat, et sine mensura ploriticat. Tum vero per vocem itaquead sepulPu/ram
pergitut

cjus aegri
stutiuisc.

quidquid notatu

</>>jniiiii

i/n

Actis >ntc>fide

polatis inveni, non quodilla

censeam
qU3C

digna,
iis

/" Actis interpolalis post


esi, in loco,

vocem sepelierunt,
i

Sed ut fOGiliuS perspicias,

postinoduin

additum

quj dicitur Sacelinum

in aliis

quoque Aotis smi adjecta.

DE

SS.

VERISSIMO,
ULYSSIPONE

MAXIMA ET JULIA
IN

LUSITANIA.

i.

COMMENTARIUS PR^EVIUS.

De
PAOBADIUUSAN.
CCCIII
Sa/ru

cullu, martyrio et aetate liorum

Sanctorum.

AUTCCCIV.
i/

ti ffl

rologio

Rotit

T
et
.luii.T
I

ns martyres 1/usUanos Ulyssvpone hodie annuntiat Boronius i/n Martyrologh

>/i>>><

<>ii.

2 existvtno, Flori

non

esse Ula auctaria,

sed multo receniim


2

mano

his verbis

Ulyssipone

in

Lusitania

Deiisdem Marlyribus
Vatalibus
lib.

breuiter

meminii Petrus

sanctorum

martyrum Verissimi, Maximae,


in persecutione DiocleAnnotatis allegat Umardum,
,

xi

cap. cxxx

num.

268,

sed

V lauque ttorUm
r" 1 '

sororum
In

ejus, qui

oorrupto nommie
simus,
i/nquitj

civilatis

Ulyssiponensis.
et
.lulia

Veris-

tiani passi sunl

Maxima

sororea

apud

qui reverahos Martyres

annuntiawl sed de temore martyrii riluit, ita scribens Apud provinciam Lusitaniam civitate Olisepona, sanctorum martyrum
:

provinciam
[uctor

Lusitanam
>>

in

civitale

Helisapomia

eodem die (l
FloraA
siihshiuii

Octobris) martyrio
Ms.

triumpharunt.
pro

Samtorum
:

Verissimo

Verissimi, Maximae
Bedae,
sive
i/n

el

Juliae

sororum At
<>

in

\ucta-

tuibus codicibus,
II

Papebro*

chio nostro

ante

tomum

Aprilis proauctario

Flondatis, memoranVur sub Daciano prasside, id tempore imperontis Diocletiani, et cum alv(jua sewus diversitate Verba hsec suni Elissipona
est%

mulierem Verissimam, et civitatis nomen /ii.cioi. Verba huc Pramfero Apud provinciam Lusilanam civitale Blisaponia sanctarum marLyrum Verissime, Julie et Maxime sororum. Quae
sancte Sorores animis
fortes,

Dei

potentiam

in-

MiMihilem ostenderunt.
bantur,
tanto

Quanto enim pluspunieglorificabant


:

civitale,
"

passio

sanctorum
sunl

Verissimi

Maximi

el

plus

Deum
qui
in

'

no Juln

dicenles

Juliae

'.

qui

passi

sub

Daliano

praeside.

Benedictua
mirabilia.

Deus,

Sanctis

suis

Quorum
Marlyres,

operatur
i/n

Datianus

confessione
el

comperta,
lictores,

parari

De

hisce

etiam

agunt

Ccmisius

secretarium jubel

intromitti

extendi

Germamico, qui
///<

owm Usuardo
:

consentit;

Muuro-

admoveri
et

yerbera,

colligari

ungulas,
r.i

<>sri

Galesinius, qui nonnihit dissentiwnt.

exponi

Nam

aculeos,

tendiculas

imperavit,

/>><,',

s/r

hnhd
et

Jn

provincia

Lusitan.i,

cum

civitate

nihii horum Dei Famulos aul lerrnil promissum aut superavit apposilum, gladio tandem consummantur Von est u< mi e, i.<> ab suardo
i

Odyssioppone sanctorum
rissirai

martyrum
sdroris,

Juiiae
/>><

eouum

Maximi, VePro muliere


et

Maxima olare
riirsus

ponikar vvr Maximus;


Vributiur.

aliud

neque enim alias omisisset tempus martyrii.

nomen

civitati

Quare

cum Solkrw

Galesinius
Mart/yris,

ab

Praefatione

<></

Usuar-

Usuardo recedit in nommeprimi

etpro

Verissimi,

DIE PRIMA OCTOBRIS.


\

27
cclcbralur die
i

Verissimi, ut legi a/pud alios fatelwr vn

innotatis,

qunrum

1'cslum

Octobris.

thnit-

,,..,,. .1 .1
' i
1 1

posuit Verivimi,
et

nomenque
sub
in

etia/m civitatis luwavit,

tempus
.-

martyrii
Bsyspotae

Antonino
Lusitania
et
,

fiatit,

ita

tendus erit ido, qui de his Mart/yribus nihit habet miiim Martyrologio et pro eo substitui potesi

soribens

sanctorum
soro-

Hartyrologium
Sanctis

idiomate
et

Lusitanico scrvptum
1591

de

martyrum
rum.
re
Ili

Verivimi,

Maximae,
iia

Juliae,

Lusitanis,
in

anm

Pypis Conimbrv*

sanguine juncti,

divinae pietatis

amo
,

hus edit/um,

quo nihil quoquee tdeasserta


;

copulati,

uno

animi

ardore

atque

alacritate

superius prodigiosa corporum i/nventione

quavm

ad aeternam gloriam aspirantes,


tonino
in

martyrium

An-

imp>ratorc, praeclare subierunt. De wrbe etiamsi tot diversis modis sit ewpressa , d/ubitandum non est, quin designetur
i/ua passi sitnt,

usque ad tra/nslationem omnia perstringantur. De rnitii iniiiii Morales Sanctos illos magna cv/m
,

sotemnitate
5

ui

patronos Ulyssipone
Ih
fratrea

coli.

Redeo ad TrugiUum.
vnquit^
Portugalliae.

ergo
el

gloriosi

Mar- martyrhmei
'

metropolis

regni

Lusitamiae,

guae

LaHne

alias
dicta,

tyres,
i

fuerunt,

ex

praedicta

'

t'

""

Ulyssipo, alias Olisippo, alias Olyssipo fuit


cu/nctisque notissima
hu.\
est,

ivitate

ted

maanmis oalamitati*
Hispanici
Sll

ab

imperatoribus

autem edicto publico Diocletiano el Mazimiano


Facto
,

nostro lcmporc agitata.

m Martyroiogio
HitpaniroaddU
(,,
|

mniS
fniri,

Addavn

<(

verba

MarlyrologU
Iirrt

Jo-

quorum lcmpore passi pulantur ul Cbristiani omnes vel diis sacriOcarent vel interflcerentur
, ,

Tniimi/i

Snliizttr.

nlms

modiCX

[et]

crudelissima

in

eos

ezercerentur

tnrnn^nta.

IM/mii

lllll

quod

a/uctor

asserta

Chronicorum supposiel

tnvcntto,

im
qui

ii

in

frequentersitsecutus. Ulyssippone inLusitania


VcriS3imi,

edictum cum Verissimus audivisset, non expectans, quod ab ipsis tyrannis comprehende-

Quod

natalis SS.
in

Mazimse
Diocletiani
vias

Juliae

fratrum,
.

rciur,

pcrsecutione

comprehensi

el

ante

accessit ipse cum duabus sororibus suis tyrannum, dixitque, seetsorores Buaa Chri-

pcr publicas civitalis

feroerter attracli, (an-

stianos csse.

Praecepit ergo
,

tyrannus judc.x

ut in
te-

dem

abscissis capitibus

martyres ad prssmia per-

carcerem
DUissimus
tormenti
laeto

conjicerentur
et

et

quod

eis

victus

venerunt aeterna. Eorum


B eeranda
v.ita
:

corpora
sed
Dei
sunt,

canibus
Dei

dila-

parcissimus

ministraretur.

Quod
vultn
I

exposita sunt

providentia ser-

genus cum videret


,

tyrannus

eos

in

mari

projecta

sed

nutu

pertulisse

praecepit, ul eorura corpora di!a-

pclago
accolte

cxpulsa,

p.itrociniuui

donec a fidelibus condita Lrbis ezperti sunt. Idem marVyroUlyssippone in Lusitania,


,

cerarentur et variis
sit

tormentis

dilaniarentur. Jus-

praelerea,

ut scorpionibus

crudelissime

caede-

logus

adxxix Septembris ann/untiat inventionem


his

rentur.

ooru/m
inventio

oerbis

Denique miserabililcr cruciati sunt gloriosi Martyres, adeo ut prope evisccrarcutur et praeterea
;

ximas ei
diviua

sacrorum pignorum SS. Verissimi MaJuliae, fratrum martyrum, a D. Sanctia


S.

ardcntes
Insupcr

flammae
ctiam
tracli

eorum

lateribus adhiberentur.

maxima
sunt
per

cum

in

manitalc

et

monaslerii

Jacobi commendataria

r,

quae

cum
co-

crudclitate

universam
lapides,

rcvelatione

illorum
protinus
,

locum

sepulchri

variique in eos conjecti


gladio
jugulati
sunt.

sunl

urbem, ac i.mdem
sed

gnosccrct extalica,
suavitate

fragrantissimi
invcnil
,

odoria

Eorum
feris

corpora
:

praeeunte
elevavit.

corpora

in

aram
segriinler-

avibus devoranda et
vidcret tyrannus
rc
in
niliil

ezposita Bunt
jussit

primum cum
est,
ut

maximam
tudinibus

laborantes

Ad quorum conlactum Deo a Sanclorum


,

luisse Izesa,

ca in ma-

demergi.
littus
,

Divino

tamen
:

nulu

factum

ventione, beneOcia sanitatis efficaciter acceperunt.

ipsum redircnt
non
sine

atquc hoc videntes Chrisinfldelium


In

Ibidem per aliquol secula sacra lipsana jacuerunl Joanne II Portugalliae rege disponente, ad ecclesiam Novorum Sanciorum translata sunt,
,

siiani

mazima

confusione

donec
ubi

ea

bonorifloenlissimc

sepelierunt.
fuit

loco autcin,

ubi sepulti sunt, aedificatum

templum.
tr

Temuisla-

in

argenteis

sarcopbagis

reposita

honoriflce

pore

tandcm Joannis
in
/

II

Portugalliae regis
foris

Tamayus laudat Legendarium Ms. ecclesix Segobiensis, in quohsc simt paulo uberius recitat omniavn legi dint
requiescunt. Pro hac inventione
,

tisuntin ipsam civitatem, cumantea


videlicet
S.

essent,

quoddam
niiiutus
Yvia
.

monasteriura

momalium
his

Jactibi

supra
s

Morales
Koj

eonsona

An/notatis.

Acta

inferius

da/nda

sunt
i

ubi

illa

oaulo brevi/us relata inveniei lector, < epta tamen C translatio/ic, facta postcrius per Joa/inrm II ad

irmpiu
de oua tacau
pierique hutorict.
i

iii

novu/m.
historicis,

n lib. n hisSancHs imi ml uti rl AlfonSUS de ViUegas vn Flore Sanctorum fol. 398 ei 399. i, nullui eot um edi&it, unde omnia illa fuerini

Joanm

ni/i.

\\ similm

i/r

4
stat

De
e.r

trn nslntione

At hiSan-

tonm

gequede illa Hla Mlnr martyrologos, fatetwr Tamayus. Deeai/rm similiter taceni Thomasde Trugillomox ubervus

per Joan nr m llabunde ; sed non uirriii ione tot prodigiis honorata. De
ut inferius videbinvus

acot

i'i<i

G Acta,

quM ad
,

Octobns dai Tamayus alia


}
i
i

\**
'''

" i,d *

ac -

addunt de inventione corporum. De illis Actis ,tu tv*ta< " ,, l,i Ejus Acta c\ Lea/yus ad l Octobris ait ttUnda
t
i

ea

non

^cniiariis
biensis,

Mss.

Montis-Sion

el

ecclesiarum
et

>>-,,-

laudandus

et

Cap. XIV, lirrt ibiclrm /i/rrm/ nr


rtnnitit breviter
,ir
l'i

Ambrosius Morales lib. x m/ SanCtOS UloSSpeet

Bborensis,
[cta

Hispalensis

aliarum daraus,
Montis-Sion,

Pl post

data

explicai

nomen

referat,q\ernadrnodu/m

Thomas
i

dioens, se
Montis-Sion
ni

icta

dedisse ex

Legendariis ccenobii
etc.

iti/ili"

iii

hns.
,.,

llii/its

OctoThesauro concionatorio ad studioso lectori consideranda, verba


.

Cisterciensis

Toletani

Bivarius

Commentariis ad Chronicon sup)


Lucii
oisa
iii
.

ositu/m

nomine
Acta

nobis pasTamayus sim suspectus , conferenda huc transfero Titulus

riim

Actis

qum

dedit

flavii

Dextri
ita

pag.
.

SQ&testatur, Ula
Legi

a
(

se

soribens

ego
ac

Acta

eorum-

rst

De sancto Verissimo, Maxima et Julia marBreviter observo, de nommibus San&tyribus.


:

i,.

pervetuslo

membraneo

mauuscripto

torum. prout hic scribwntw


fiispanos

ores

codice bibliothecaiS Bernardi Toletani sub nura etinilio: i In lemporibusillis, cum per universas

i.us/tiinos,

ut

de nominibus wut
etsi

provincias

n,-

Sic

revera
ei

inchoantui
nos
dicere

icta

Sanctorum prudens non mpersit dtobiwm,


,H, s

de

/iri
,j lltl

Tamayum
teynpore
I

edita,

per
.

recudenda.

aliorum errores ante mdervrnus De Wartyrologiis, vn guibus SavncPi memorantur, scrialiquot

scripta

fuerini

sumus
juri uiii
,

""'''

"""' '"'

non posii/ ""


'

'

ptor

ua

loquim

Scribunt

Martyrologia
et

ipsa

auctoritatfis sibi
/

vendicandum.
Itbcratam s.rculo

Vam, w

scripta

vidclicel

Romanum,

Dsuardi

adonis, aliique

out edita sunt,

autoresde his tribus Martyribus Ulysiponensibus

lemporr

pitst

composita suni longo \n Ifaurorwn


jugo

28
jugo dvitatem
i.

ACTA

SS.

VEIUSSIMI, MAXIM/E ET JULLE MM.

s.

exstitermi Acta
//'//'<*

Ulyssiponensem. Quapropter, sive w tustiora sive lixc puerini e no.

aliquoi vetustioribus aut

scripta, nequeuni

ex tradiHone conindubitatam mereri fidem pro

AC TA
Auctore anonymo

singulis factorwn adjunctis. Fieri tg/menposset, ut mulHs sseculis fuerit scripta ,-n- pars Actorum

posteriorem,qu3B agU

demvmtumecorporum:

sed idprobaresolis conjecturisnon possumus. Quidquid sit y Acta illa recudemus, quia non habemus
certiora.
martyriwn
\dum
oiiflo

Ex
J.n

editioneJou inis Tamayi.


illis cum per universas proRomanum imperium pertinentes,
,

7 Pri/us

tamen pauca

restani

dicendade temtomporibus
ad

pore, quo passi suni Sancti. Acta designcmt tcmpus i/m/peratorum gentilium sed nullum nommar iim exprim wnt. Si sua/i d/us omnvno tacet de tempore, quo passi sunt Sa/ncti. At verba, quibus
}
i

CCitOta pn%euttone,

vincias,

Sancti
fi.

paganorum
persecutio

jussionc
desaBvlret,

principum
nec
esset

Christianitatis

lapinntw.

\fartyrologwni

auctum

est}

data

num.

i.

omnino

in

orbe

profet-

Sanctorum nostrorum mart/yrium


praESide
.

figit

sub Daciano
Actoru/m

id

est

;ccutionc
rto latis

Di"clclioin ct
i

in quo non veraa religionis ardorem idolorum cullura niterelur extinguere: in Qlysip-

angulus,

Marimiani. Huicass<
a

illa:

Cum

per universaa provincias, ad Ropertinentes,

lnanum
aione

imperium

paganorum jus-

quam in Occeani litore ponensem civitatcm memoratel retexit antiquitas, tresChristo Domino Martyres pagani tunc praesidis a pcrsecutio
,

principum, Ghristianitatis perseculio desae-

consecravit. Qui

cum

praceptis imperialibus fuisset


tormentis
distulissenl

viret. Ba/ronius

Annalibus ad a/nnwm 303 num. 138 SS. Verissimi, Maximae el Juliae martyrium ione, qua an/no 303 304 maxime s&viit^ figendum recte censuit. Tama/yus
/,
i

admonitus
qui impiae

ut diversis
idolis

interficerentur,
.

sacrificare

prasceptionis

nefarius

executor
sacrilicium

praedictas

urbis

indi-

genas

deduci
.-

a<l

per

minislros

suos

designavii
ji.nl n iiiiiiin

a/n/num

308

ea\

pseudo-Dextro

sed,

hiijus nulla est fides.


,

Vasaeus in t hronico Hispai qUO crclrlmt jr/in n /r ,n jhisi;- ol ninrui


sentire,
est
:

secundum ritnm paganorum contradicentibus pcenam, obedientibus praemia procompulit


(jni

mittcbat.

Cumque

inter

alios,

quos

mundanarum
profaet Julia, illius
,

hoatam, ui aensend/us sU Ba\ ILk certe opinio reliquis probabilior

rerum
nis

blandimcnta
et

deceperant,

adolere

na/mcerta/m dicerenon ausim. Galesinius, qui martyrkt/m /uitsub Anlonino, forte respeaterit ad inscri/pUo-

altaribus,

Verissimus,

Maxima,

sorores,

urbis
b,

ejusmodi

accolae

caperentur

cogorentuwjue

discrepanles quidera sexu, sed

ncm,
ct

ijihim Tamayus ad \.\i\ Septembris recitat, positam vult a/rmo 1475, sed Rodericus Dacunlio in Operc Lusitanico de Historia ecclesise
I

animi virtutc consimiles, Christianosesse, Christum credere, nec divclli posse ab ejus ministerio, sunt
professi.

lyssiponcnsiscap.xvnideSai

qit,

inscriptionem, qua/m om/nino vitiosam probat, posita/m aii omno [529. Habet autem mri

eamdem

confessione comperta pasccretarium c, intromilti liclores extendi Martyrcs, admoveri verbera, colligari ungulaa,
.

Quorum judex

ot

va

ttt

modn

rari

priUi
qladio
tur.

rruciati,

sc/ripUode Sanctis
qui
I7
1

Passi sunt ante

mcgcl annos,
iurelius
e
.1//-

et

exponi

equuleorum
Dei

tendicula

imperavit.

Sed

da

1529

ha/ntur,

passi dicuntur a/nno

nibil

horum

famulos terruit aui


<l.

promissum,
siquidem
;

.).

Invperabat eo tempore Ma/rcus


.!/

aut superavit appositum

Proficiebat

toninus.

ea

inscriptio
<lr

nu

potest
,,i

au-

per tlamna

corporum

virtus

animornm
in

el

per

CtOrittifc,,,.

cuqiir

ransa

rr ih> n,l,i

qiihlrm

multiplices ac succiduos suppliciorum

gradus

ad
sta-

credidi.
a

repromissam
lcmdatus Dacunha
a

beatitudinem

fides

Deum
per

onnn

,/r/ii///

cum

ceteris
i

con-

bilita

tendebat. Ardescebat

quidem iracundia
Martyribus

per-

vntit de transl
$h

plo ad
UL.
i,

novum,
/'/"

rporumfacta ea eteri temJoanne II Lusitanias rege fun~


t/ra/ns. I

sequentis,
ventioniiui

cum

ftduciam

adin-

suarum

cruciamenta
astutias

conspicerel, et

datum

monialibus S. Jacobi^ eamque


i

tionem figii anno W5. Consentii ct ad xxix Septembris, relata prius corporum mcojist/i

uctione templi
Bt

ei

de translatione

scrihit

sequentia
ut

ideo

anno

mccclxxv
Joannes
II

(le

mens diabolo dicata currebai. Sed vincere immundi hostis caliditas non potuit, quos ad coronam ccelestis praemii praeparatam patientia divina monebat. Consummantur lauilom gladio tormenta martyrii, ut voce
per omncs
calliditalis

ge mgccclxxv,
tugalliae

habet deinde)

Por-

Christura

confitentes

*,

quos

mutare pcena non


judicis
reliquil
est

* confltentium

rex

illud

(templum

novum)

perfecit

poterat, spiritus emissus intrarel in coelum.

et,

sanctimonialibus translalis,

magnifico ei rela ot

3 Nec sic tandem


crudelilas;
saxcis

saevientis

exple-

Corpora a
Chriittanit
*-

gio apparalu tandem sacras porlavit exuvias, ubi capsulis argeuto puro affabre factis illae conditae in

nam inhumata
au^r.ivala
.

corpora,
,

molibus
lanianda

avibus

pulta,

ilevorainla

ara

majori

requiescunt,

Ambrosius Mo-

ei feria

subjecit. Sed

cum

penitus
<

iilaesa

rales,

qui haec brevius perstringit,

Trugillo

num.
inPra
I

laudato,
esse,

templum

urbem
as
soj

observat cum novum hoc monialium cum vetustwn essei foin

manerent, auferre jussit,


ci
,

et in

pelagum

proji-

ne

impensae sepulturae testimonio


ac
At
fidei

exemplum
notitiam
litus

confessionis
perveniret.

ad

posteritatia

itonius

isitanis pag.
ei

Descrvptume regni 148 de Hartyribus hodiernis brellus

prius
nuntii
ile\
(

veneranda

ad

cor-

pora

quam
plcbs

reverterenlur^
.la

perveniunt.
,

utrumque templum memorat

his

Occurril

cum
fide
,

gamlio
excitata,

tantSB
et

rci

"

rbis

Ibi

catum
bus
i i

fuit,

Divorum iiomini lemplum postea diquod nomen adhuc suis a Tutelariappellaturque


velho)
nl

obstupefacta
rii

novitate,

martycorpora
curaoc-

unanimositate

munita

quae

protinus

servat,

hodie,

Sancwj
sil

Ve-

veni randa colligere, ct ad

sepulturae

Locum cum
rei

bjes

Sanctos o

discrimen
rex

a Lemin

maxima
vit.

reverentiaa

veneratione

transferre
familiaris

plo

regio

Sanctos hodie novos


ll

dicimus)
a
se

Ncc ulluni
tenuit,

Clirisliauorum

quod Joannes

Portugalliae

conditum

cupatio

aut sexus

retraxit,

aut

inlantia
officio,

Divorum ossa munifice

pariler et religiose traduxit.

pricpcdivii,

quominus

distractus

deessel

Cujus

DIE PRIMA OCTOBRIS.


.

29

Cujus
liiec

populi

nos

exemplum sequentes,
Octobris,

annua
quibus

ilcbat judc.r

ml

rcos auiliendos, uti

rt

VOX >Ha alias

\i

Marlyribus fesla Kalendis


coronati,

sumitur
(1

<i/>i"l ('(im/iiiin

rou

lilns

urio.

ANONYMO

tuere

persolvimus,

ut eoruin interces-

Yrrba hur

irsi/ur ,/r

supphriis ilatu plane cnni

sionibus

adjuvemur. functos, quos throno


catos.

Nec credere debemus deccelesti novimus esse appli-

sonant
tiitis

cum

datis in

Com/mentario num.

ewadgua/m

Beds Quapropterhaecvetustiora
tota Acta,

credo,

smi
vcro

cum

/>r><uldubio ex vetustiore doFai >>


i

vifi

jacue* C r P ora romtrwta lum <- runt apud Ulysipponem in ecclesia /* ipsismel San" qva ctis Rlartyribus consecrata, donec Agarenorum
,niT "-

Sanctorum

Martyrum

cumento ad Beda/m smt adjecta.


diosus
a
lector,
>ir>i>

idebit stu-

/>iura

tormenta a

Trugillo,
.'.,

cujus

in

Commentario num.
inedia/m

fuisse accu-

'""'
ta.

procedente
stianis
illius

pcr Hispanias irruplione


seculi

<j,

Cliri-

iiuibiid,

videlicet

sub terra involuti, ne in ma;

lateribus ad/motas,

>n carcere, fla/mmas crudelem ctrcumd/uctionem e\

nus Sarracenorum venirent


serunt,

illic

oblita

perman-

urbem. Vescio, undeomnia Ulafuermta recentior/hus desu/mpta.

cuni nullus csset, qui

I"uiii

llicsaiiri <le,-

monstraret abscontliti. Sed currentibus annis,


in

cum

Apud

atiquos recentiores, inter q

on/iis

eadem illa ecclesia antiqua (Ulysippone h jam ab Arabum captivitate liberata) monasterium Ordinis S. Jacobi

rciius niitr la/udatus, aliquid

additur

uerbis

modum
uxores,

in

magnificum erigerelur, quo postMerlollam i translalo, cquitum loco


iiliae

Divorum corpora, lapidibus facilius imura atlingcrcnt,

illigata

gravibus, quo
:

et

oorum,
viduis,

in

eodem
aliis

monasterio
illustrissimis

in mare dejecta SUnt quod ipsum, thcsauri adco preliosi ihhi avarum, in lillus deposuit miraculo uon vulgari. Forteprs

recolligerentur, quous(iue viri e bellis advenlabant,


coepit

dentia Actorum

verba, Saxeis mulibusaggravata,

ibidem

ex

et
S.

asuo

loco avulsa fuerunt, et pertineni


i/i

ad

inje>

/>>>

fceminis Ordo mulierum

Jacobi

Sanctimonia-

mare.
Ibi

lium coadunari. lnter has Commendataria k qua>-

dam
dem
bat,

locum

sepulturae

Sanctorum

divinitus

g ediscens,

effosso

loco, die xxix

Septembris,
majori

tan-

f Dehacaddit Vasconcellus templum postea dicatum fuit. g Occupatio Hispaniarwm

Divorum nomini
Saracenos
a/ut

p&t

per suavitatem

odoris,
et in
/

quem

fovea spiracollocata,

Ma/uros secund/wm
fludiosvus non

Pagii chronotarim,

quam

hic

inventa sunt,
et

ara

ewamino, cceptaest anno 711. Unde


fuisse

urbem

orbem miraculis

illustrarunt,

qme Deus
I).

vero awotorpost aliquot saecula sciverit,


t,/,,/

Sanctorum intercessione patravit


Jesu Christo, qui vivit et regnat

Prajstante

N.

Sanctorum corpora

tomosub abscondUa, non


ctwi

in secula seculo-

vntelligo. Credideri/m,

me\ a/m esse conjt


jacuissi
in

am. At

rum. Amen.

non minus a
i,
i

poterimus, corpora trmpore


i

iq ifoi
,/

p\ i/mo sepul-

tiii

ANNOTATA.
a Pneses ille additis Beda Wartyrohgio verbis vocatur Dalianus, crudelitate sua in Christianos
famosus, etmvariis Actis martyrum Hispa/nise et lusiUmisBnotus Ittamenapudlaudatum Dai unha
Tan|uinus nominatur
rit,
Ii
:

locOj et

hunc
is.

ostea fuisse ignot/u


/.<

\\

Urbs illaa Pagioe

ugnatastatuikiranno

147,

die xxv Octobi


i

Mcrtolla sivc Mertola,

sUanise, cuiolim

oppidum est regni LuLatinum nomen Marlilis, au% lulia


qw/e prsesunt dicto moi

M>

tilis.

liu

vocant/ur,

quodnomm

wnde aocepc-

pla/ne ignoro.

Trugillus, oui et alii consentiunt, laudatus in


5,S.

itio, S.Jacobi Hanc autem, cui facta dici Sanciiam vocantDacunha,quipart.2cap.uaiu ejus gcstu fus ad xxix Septeml

Comm&ntario num.
Acta habent, neque
testi/monio.

Verissimum

et

ejusSorores

ult/road t/yrannwrn accessisse tcri 4t.Ai idneqt

ante observavi, hanc can orwm inventionem a plerisqueomiss vm ;corpora veroanno I475wi urbem
j,i,i,

admittendwm

est

sme meliore
in

(id
I

nova

ecclesiam delata

>

De his miraculis nullum inveni

nominatim

c Secretarium

hk

siguificai locum,

quo consi-

relatum.

DE

S.

ARETHA ET
Ex. Martyrologiis.

SOGIIS MM.
j.

FORTE ROMI
s.

S.

Arcl

500

martyribut

Martyrologio Romano Baronius, nec habuitt quod recentiores adderet > Annotatis, Usuardum et addensque Adonem, sed testes, solum allegans
nescio

.suardus
hwi Aivih.e

vn

genumo
ii
>

)Iartyrologio suo
\

ad

ObservaHonii
Socios
ii,
1 1

diem

habet
el

Romae, aatalis beati


aliorum quingento
Uii in

Usuardum monet, Arethame/ primum ab Usuardo annuntiatos, nec vei

ii

martyris
Hrnc

apud mtiquiores,
1 1

et

haec

subjungit: Sudavi
Sanclnruiii
alibi
el

rum

quatuor.

ipsa

ve

Ul

vel

voli-iiiin
frustra...

liuriiin

Invenircm, sed
recentiores
(

Galesinius,

Perrarius

quem,

certe

aucPum

et

interpolatum,

oum
in

Qumerara illum ftngunl e1 reflngunl, i,i, ut Bartholomsus Piazza in Emerologio, Socios ad septem dumtaxat contraxcrit, quorum
alii
,i

Ado

ipsn de his

non meminerit. Sollerm noster

gloriosaB

confessionis

mcmoriam

superatitem

ait,

et

so
M-cron
.1.

DE
rrliquias per

SS.

MM. PRISCO, GHESGENTE,

ETC

el

s.

lyrii

vana 1'rliis templa dispcrs.is. Marlempus dfvinare videotur eitati Galesiniusel

nominant, et quibus Usuardum prmferuni Auctor n Flonint Ms. ct Maurolyeus accurate consentiunt

Perrarius
pertura

cj-mi

de

(oia

annunliatione nibil

me

cora-

cum
idem

Usuardo.
scripsit
:

Petrus de Natalibus verisimilii

habere candide proflteor. Aretbam alium


apuri

marlyrem
stes

Homeritas,

cum

multis

sociis

Operis,

quam

sub tyranno Dunaan passum, de <im> Melaphraapud Surium wiv Octobris, cursim attigiin

altera annA
alii

sed in uPrdque editione ejus nos habemus, attera anni 1493, 1515', sic legitur Areta marlyr et
.-

mus
64.

tractatu

de

Patriarcbis Alexandrinis pag.


sit

quatuor passi sunt Romae Calendia Octobris. Si pro quinque legatur quingenti, <-<>net

quinque

Quidquid interim

de

Aretha

nostn

Ro-

mano, negari omnino non


do,

potest,

eum ab Usuarvere

undecumque dcmum acceptum,


Fuisse.

con-

sfgnatum
Sociis
/ntus.

Hisce verbis Sollerius non

dubitationh

non

sit

insmuat, an forte perperam ab Usuardo


<'

parum ^rethas cum


trans-

gruit cum Usuardo. Et sane verisimile vix <st, scriptum fuisse quinque et quatuor; sed potius quingenti el quatuor, ut habct Vsuardus, aut (juinquaginta <'l qualuor. Ex <> loco fortasse Galesinius
i

Homam

Bomcp
iiutus

atinuiiett

ab

1'martlo

2 Divinare Galesiniv/m signent Arethx tempusj

Ferrarium,

>'f

</<-

numerumque Sociorwn

ab
ba.

il/is

fingi et
in

refingi,

ostendunt vpsa eorum ver-

\am

texVu} omisso tempore,


;

cum Usuardo
nuihusadducto
i

de

numero consentiunt

ad quinqnaginta aut ad quinque diminui ab aliquibus dixit; recte tamen Usuard/um prsetulit. Nam dvbitandum nonvidetur, quin et Petrus de Natalibus </ reliqui omnes ew Usuardo aut cjus codicvbus hauserint, sicut sua brevitate omnes innuunt.lllud unum utcumquevideturdubium^cm forte UsuardusS, Aretham cum sociis, <jm diexxn
Socios
Octobris
<i

Annotatis vero sub An-

/'ik/

Homeritas passus

tcgitur,

tonio imperatore ccronatosinnwunt,

fbrte

cx

errore non PransPulerit

testimonio, ct Socios

Homcm-.quod ibidem magis

ad quinquaginta,

el

ad quinnon

examinm

poterit.

qoe conVrahvmA

auctoritate

aHorum

quos

DE

SS.

MM. PRISGO, GRESGENTE


:

AUT CRESCENTIO, ET EVAGRIO QUIBUS VERISIMILITER ADDENDI DENECOTHIA AUT DEMEKGOTIA, FAUSTINUS, MARTIALIS, JANUARIUS, ALEXANDER, EUPROBUS VEL EOPROBUS VEL EUTROPIUS, DIGNA AUT PIGRA, GOTHIA VEL
COTIA,
CASTUS,

SATURNINA VEL SATURNINUS, SPES AUT SPEUS,


PRIMUS,

DONATUS,' PASSICUS,

VEL PAFFICUS,

PRO-

PUS VEL PREPUS, ET FORSAN ALTERA DIGNA.

TOMIS
J

IN

M(ESIA

INFERIORE.
i

Ex

Martyrologiis.

Tret

ex

hii

mplam,

ut

infervus probabo,

tfarty

Martyrum

mma
"</

-priores selegit auctw veVush sive pan Martyrologii Bomani, indeque /<< tres transiverunt ad alia medii sevi Martyrologia, </ ex his
i

A:
:

classem hodie Hieronymiana.

annuntiant
/'./

\fartyrum, quamsimiliter addiditUsuardus,


scripsit Crescentis,
et

his

Apographa ero Vres solum


i

etpro Crescenlii

Bomanum.
illos

Martyrcs
2

Beda, Babanus oinnino omiscrunt.


quos

quod transi Wandelberlus


posui,

Nomma omnium,

i<tu/<,

ad

Bomanum hodiemmn.
Tomis
in
///

Eos

ita

memorat

/!<<<<>-

nius

Ponto sanctorum

martyrum
hos

''""I exquatuoi praecipuis codicibus, nimirum ex tc.rtu Florentinii, ex codm Blumiano, quem t
ex Eptemacensi et ex Corbeumsi, quos Annotatis perpePuo recitavit '' '""* """"" continet, excepta altera Digne, quam proceterU consoncms, addit codex Blurniafini

ha-

graphitBie"""/""""'

Prisci,
<i

'""i"hi

ii/.rn.s

sui,

Crescentis et Evagrii.

Annotatis

Be-

dam, cujus purum MarVyrologium


;

\fartyres

et

non habet, sed vnterpolaVum recteque Usuardum idonem, et alios, nimirum recenUores. adsti-

imi.inturque, inquit, vetera manuscripta, mtellige \fartyrologia, non Acta, quse hactenusnon mnolurrunl. $i qVM forte C071SC n 1 furrunl. Il<nnn n uin
/

veVus amt

parvum

Crescentii
Xoi/.rrus,

: Tomis civitate, Prisci Eade n ad Htteram Ado >( addita tamen voce Sanctorura ante no-

sic

habet

et Evagrii.

faventeeHam Epternacerm. Duo omittunPur m nuhrr l /)/o nurmsi ,,/urrs m Corbeiensi quod minime miranaum m mendosispassim codicibus. Textum FlorenUnii subjungo : In Thumis civitate Banctorum Prisci. Criscenti.
r.r uIIiiiks
:
.

nus,

Evagri.

Denegothia?.
Alc.xan.iri.

Paustini.

Martialis.

Januarii

Euprobi.

Digne.

Gothiae.

Saturnine.
Spei.

DIE PRIMA OCTOBRIS.


\ Spci.
Casti.

31

Primi. Donati.

Passici.

Propi.

Deinde
ulti-

SS.

Prisci, Crcscenti,

Egri

(lege Evagri.)

Denego-

uigmbi
,

par/. 1069 observat

Florentinius, ante duos

thiae,

Paostini,

Martialis, Januari,

Alezandri, Eu-

mos
ei

sive ante Passicum in codice

Blumiano addi.
tra/nslatione,

propi, Dignss, Gotbiae, Salurninae, Spei, Casti, Primi,

Item dignae, etalia de

quorumdam
d/uos
sic

Donati, item Digns, Passici, Propi.


hiv

Pleraquenomma

tum demum
Prisci,

sequi

ulti/mos.
:

EpternaToniis

recte ewpressa

crediderim; aliquatamen sunt


,/ihi /uis.i
,/

censis u/m<i
nalalis
gotiae,

eumdem
et

habet

Civitate

,/uhia.
5 f)v virilnlv, ,n
diihiiiii,

Evagri
Martialis,

Grcseenti,
Jaouavii,

Demer-

surl
i/uki

\l</

ti/ivs. vl
,v
/

m in
r.sf.

/,,.,,,,

,,,/,/,

Faustini,

Alovandri,

nmrrl

/'/,

ils,

<il'/<i

sv i/i/u

Sanctt

Tomfl

Eulropi, Pigrae, Cotiae,Saturnini, Spei, Casti, Primi,

Thumis, ulins Tomis. Addi


alias viiuiii
iniiiir
ivi/,

potest eic additis a

me

Donati,

item

Dlgnae.
est,

Ultimum
pro
s

nomen
"'//
le,

forsam
fn

Thomis,

'/

Thaniis.

//'

tanta va-

male impressum
Prisci,
tr,

Dignae

Digne.
legitut

iwu
,ir,

rrihiiih,
,ri,,i

Corbeiensi, omisso oivitat


Faustini

nomi
a

ita

m -du
Imr

martyrii

martyris verisimilir

Imlmriiihl

mirus

martyrohgoi hi codkes Hieronymianos tnvndosos f/uam liahva m n.s


,

vhiriin

mi

irrepsitpro Martialis) Alexandn, Eopropi, SalurSpei,

nini,

Primi,

Donali.

Ilem

Dignas.

Paffico,

tempore. Auctoi irhislmi. nli rl \,h,

Romani Parvi, qm
rt

ceterit

Xntl.r rus

huhvrl TomiS
refutatur

Praepi.
ef,

sine aspiratione, solus

Usuardus addidit aspiratio-

Urct tn
t

aii-

3 Nuiic
etia/msi
'
.

probandum

est,

omnes

istos

\fartyres,

rn-ni

scripsit

Thomis. Hisce

jam satis
civitate

apogra'"'

>i<

aliquot codicibus post interpolationem

susp
acsi
/d

vm FlorenUnii de Thmuide
scriptv/m

ter~

lonct

posteriusfactamdisiunctifuerint p ad
.

eamdem
/

vi-

Mgypti, fuissetThiunms pro Thmuis nam


:

den
cii ni

classem spectare. Prvmo plwres simul passos,


Vresprimos, quos Ma/rlyrologium

iui/liis

huhrl

mdrr,

rl

ul i u

,,,,/

uv fuissvl mCJlsi

i/uuiii

Romanum

dosvm, cum Tlimui


tiiivm
vi,

fuissct

scribendum,
Ftorentinius

m
sed

ilh
vir,-

martyro/of/is mvdii ;wi sohis cj-hibet, lu/uctc.r

vivilntr rssr/it pnssi. TllDinum Ctiaiil

^Efji/[>li
;

tecrtu Florentinii, in

quo posi

es illos

quatuor alii
Plu-

Ortelio assignat
est

ea

codem modo
B
Corhvniisi.
dis.
vi

sinv interruptione ponuntur.

parum

res similiter ponwnt/ur sine interruptione in codi

in aliquot contractis infra

recita/nr

apud vetustos geographos, vt v,, saltem noneffertui numeropiuraU utscribendum E fu/ssri Thomi uui in Thomo, quod nullus habet
nota
t

Secundo non solwm septem primos, qui a/pud Florentinium consequenter ponunt/ur, sed reli etiamomnes, qui pOStannuntiatam dvdivationem
ecclesisv

codex. Quare dubitandutn im oldet/ur, quin

Uur-

tyres nostri sint passiin notissima civitate McssUe


inferioris,

qux passim

plu/rali

numero Tomi

vo,,,

SS. Servatii
specta/re

et

Lamberti sequuntur, ad
i

catur, multosque alio

habuit Hartyn

vu

iii

ivi n

classem, ooli

omn
it,

bus

omnium
et

oetustissimo Epternacensi legUur Tomis,

<ihis apogra/phis, prsest rtim

cum clarum

dedirobiit,

sic

habent
',iii
'

Marpyrologia

medii

aevi,

excepto
>vi-

cationem illam
iint
vi/iiin

sseculo viii,

quo S. lambert/us

Usuordo,
tatem

ensendus

est
&

non od\

/u/ssv

,/iw

medicm WarPyrum t/u/rma/m injectam, et b\ unotantum habeatur co\ii,,i i/i codice li/iiiniii/iii omnes recensiti
serius, in
d/uos ulti-

ilia/m sine asj iratione

Martyres consequenter ponuntur, prxter

6 Baronius etia/m addit m Ponto, quod non habentvetusUmartyrologi; sednoverai Tomos in Ponto sitos esse, quiaOuidius poSta in illa civitate,
ci
iii

Ponto

v.-<,.

W*ioru

mo

qui post alia/m illius codicis ijiterpolationem sv/uuntur. Omnvs wro ponuniui in codiceCor.

Ponto

ihvmi/iit. Cellarius in

/ivinis,

s/iiv ulla

interpolatione
omissi,
et

a/ut

i/nterruptUme,

rtm

vi dv hmiiis frequenter Geographia a/ntiqua ag, 373 recitat epigraphen num/mi cujusdam Cara-

v.vsul

fu/t.

sed aliqui sunt


/i,

quidem duoextribus
'""
scissa
est
illa

valhr. i/im vnrniii,

Motropolis Ponti
rs/ ni

Verumtamen
infe-

ioi

ibus.
//'

wrbs Tomi
I

'/ii.viviidu /imi

Ponto, notissima
iiiu pa/rte

\tracti,

adeamden
viih-ntur
perti-

diw Martyrum turmu,


4
v

[si

i/

"

"'

sed

i/i

secl

alio loco
r
,

nam
to

posl duos

interposita
.

est
i

translatio

S Remigii
.

et S.
I ,

German ibus

:,,,

tum

reliqui sequuntui
/u/iiiii.

De
iii

his

qux sita est inter D et Ponr tiim Euxinum, et quaemodo constituit extremam hodiernae Bulgoris portem od Pont/um Euxinum.
rmi/s Mcestie,
linir

idi/ii

censi

quod de pnedicta dedicatione.


i/u/i/viii

m/ viuimium
-

mii ItOTU

"'

errorem t qui
<h<
>

Tomos
:

Nai/i iiiinsiiiiihivs

aliis

quoqueap
nulloalio

>\/<u-

faci '
i/i

isia

Winore qva rerent,


"ui.
in

potest

romis
''

/iii/s

teguntur, sed alio loco,

et in
.

intei

Mcesia

inferiore,

Ponto Moesiae infc-

iiins Mart/yres,
i/ii,

Quaret
'ii

imperitia librarii

rioris.
7
II

,/hiiii

forte
esse.

margine

invenit,

Martyi

joannes
s.

Vamayus Salazar
de
Cuellar,

in

\tartyrotogio
;

corpu$s.
BvagrtUfbrtt

insertam
vii ii/i
/ii

Porro laudati

Wurtyres legimtur

spanico ad hunc diem scribit sequentia


Basilii
S.

lu

C03-

codicibus cont/ractis^ sed omissisahquibus.


.

nobio
sis,

dioecesis
1

Segobien-

""""
.

'

In

Richenoviensi hsec habentm


.

In

civitate
el

Tho

depositio
in

Evagrn marlyns,
tnartyrium
el

-i

"

cum

aJiis

M/ ,

mis
Jn

Prisci,

Evagrii,

Januarii
:

Uexandri.
Crescentiani
Fauslini

Tomis
sacra

Ponto

consummavil.
in

Cujus
cceet
.

Augustano
Crescenlii)

sine

loco

Prisci,

lipsana

Hispanias allata,

eodem

(pro

Evagrii,

Fausti

(pro

aobio

condila,
/"

ibidem

honorifice

iiuiescunt

Dign;e.
Fausii,

InLal
Casti,

Prisci,

Crescentiani, Evagri,
Gelloi ense.

venerantur.

mnotatis ad confirmationem
lom.

>nt

Dignae.

Hos
in

ipsos habet

M. iEgidius Gonzales Daviia,


in

chronographus regius,
l

In Corbeiensi contracto: In Thaniis, Prisci, Evagri.

Theatro ecclesiaslico Castellae


sacra

fol.

519

Hid/uo limiii
,i/iii,/

soli

sunt
tinu.

duobus
nec

Hartyrologiis
editis.
t/res

asserit,
\,,n
S.

hujus

sancti

Martyris

pignora

M.ii/viiium
his igitur

III

Anecdotorum
solum
sed
priores,

dioecesi Segobiensi.in coenobio fratrura


ln

Ex

confirmatu/r,
septe/m

BasUii

Magni

oppido Cuellar, ubi bonoriQce


st
i

primos, nec
novciiiiivvnn
iii

rursum
videri

simiii

omnes passos ; quandoquidem


ew posleriaribus,

coluntur.

Testatur revera laudatus


set vai
i

,,,i

morato ccenobio Basiliano


imiiii/i/s,

corpus s Evagrii
celebrari
die
insir

iis

[pographis, ih quibus pauciores recensentur,


prioribus,

cjusque

festum

ibidem

.c/uv aliqui ea
snii di/iiss/
;

quam

prima
/iimiu:

Octobris. Eo"
.

hoc oultus die utcumque


S.

v/

tnivi/s aliqu/i
iv/iiiii/us lu

/i, ipsis quoque Hart/yrologiis conex posterioribus sint eanyressi, Fto-

pro
.

orpore

Bvagrii hodierni illud corpus

[nnotatis ejusdem plane estsententis %

totumque

Martyrologii
censet
:

loowm

hoc

modo

restrU

mm iidjiihi/it. SubjVMmartyrologus Hispanus aliudtesti/m mium^ pergens : Quod et nos adepti sumus ex relatione
Imhrn
git

/m,

Ihmrn Oavila

tuendum

Thomis

aut

Tomis

civitate

reverendissimj

et

oumquam

satis laudati praedica-

torum

32
AUCTORB
J.

DE

S.

FREMERIO AUT FERMERIO


rnii,

M.

loruni principis ct principum praedicatoris P. F. Di-

alicujusS. Evagrii ibidem servari.


illud esse hodderni,

Unde vero nove- n

S.

daci Nisseno, amici nostri.

Om/nino credo, corpus

mihi perspectu/m

non est.

DE
IN

S.

FREMERIO AUT FERMERIO


S.

M.

ABBATIA

FREMERIl

0.

S.

B.

DICECESIS

VASATENSIS IN GALLIA
J. s.

Eccleria

rum
s

'"

s
De
B

LJ^

^, aussayus in Marlyrologio Gallicano ad hunc iiinn ita habet: Yasati natalis S. Frcmern martyns, qui lactus hostia pietatis JUStit iae

est

Gallicano, uti a/pud nos eodem etia/m dic dici/wm in l'i;t Iri mis.sis. Porro sfCctala in/nilatc
locoiiim,

quibus

colit/u/r

in

Vasalcnsi,

Fngolis-

coronam

forti

agone rcccpit a Domino.


est

ciiltn

hiijus

Sancti nullum

d/ubium,
in

cum

mensiet Pictaviensi territoriis, dubitand/wm non vidctur, quin idem ubique colatur Fermcrius aut
Fremerius, prwscrtim

habeat abbatiam
Vasatensi.

nommi

suo dicata/m

dicecesi

cum

ulitpic dicatur martyr,

De hac abbatia memi/nit Mdbillonius


pag. 160,
ibir

de

tom.
,jiir

V.

Annalium Benedictinorum
1217

vocaturS. Fermcrii. Dionysius Sa/nvmarthanus

altum sit silentium. Opinio illa E magis fit verisimilis ex Caste/lano, qui pag. 705 n Appendice ad x.\x Augusti, datis de S. Fermerio
geslis

vero

inni.l Gallis ChrisUanae col.

deeadem

agit

addit

scijiirniiu

Dictus est etiam S. Frenir

cujus

sub hoc tiiu/o


sancti

Abbalia
:

S.

Fremerii, 5. Fcrmc, Ord.


:

translatio
i

celebratur

die

Octobris.

Rursum

Benedicti et sic habet Sancti Fremerii seu Fcrmerii abbatia haud longe a Droto fluvio et oppido

ag. 783 i/nter Ai n eros de


:

loquitur

S. Fremerio hodierno ita Fremerius (Gal/icc S. Ferme) patronus

Libournae (Libourne) posita, condita

ferturaFrexi

abbalias iu Vasatensi lerritorio, fut

mundo
tam

Burdigalensi.

Tum

refcrt, sseouJo

subdi-

idem
gne.)

verisimililer

cum

S.

supra dictum) Fermerio (Gal/icc S. Frai-

fuisse
;

subjungit

Salmurensi monasterio S. FlorenHi et Attamen illud monasterium ad hunc

parum
ilhtin

Quod adeo variat/um cstnomcn Gallicum, aut nihil movcrc nos debct ad Sanctum
ijciniiiamliiin,

diem proprios habet abbates, qui usu vestimentorum poutificalium gloriantur, habentquc merum et mixtum imperium in villa S. Fremerii. Ecclesiam quoque S. Fremerio fuisse dicatam, liquet ex catalogo abbat/u/m,
Ohiit

cum notissimum sit,quam


variis rnodis luxcntur

facile

Sanctorum nom.na

a
etforteu
':

populo.
3
rio,

Ceterum ad xxv Septembris egi


qui colitur
in

c/eS.

Forme-

quem
et

subdit

na/m de Leone Udicit


ecclesia S. Fremerii.
et

vico de Vanares in Alava Hi-

U0(i ne

"

annoMDcc, jacetque
ergo,

iu

spaniae provincia, quia

ibidem requiesount sacra

S.

For

Habemus
S.

abbatia/m

villam

et

ecclesia/m

cjus
rii

rcliijui.r

a uiii/I/s ssculis, Dc gestisb. Forme:

ncqilr
potui.
idemvitlttur

Fremerii nomine msignitam. At neque de gestis, ilr h-mjunf. quO n.ril. rl nu/itmit m im rmrr
I

credunt,

"-

cum

s.

Perme-

2 Apud ln inlut m Sn USSO UV m m Martyrologio s.Savinidc Levitania ad xxx AugusH hsc leguntur Eodem die passio S. Fermerii maii Deindc paij. 1252 ex monumentis ecclesise PictOrviensis dc S. Fermerio lmc scribit Sa/ussa/ym
i/

quoque norunt Hispani sed Martyrem aliunde ad se advectum. Hi/nc ibidem monui, forte ri/miit in esse cu/m hodiemo Fremerio aut Fermerio, scd nihil dici posse pro certo. '/-et

nilnl

morat.r suspicioni favet nonmodo, quod Hispani uurn Formcrium credunt ext/raneum, sed magis

S.

Fermcrius,

(vulgo S. FraigneJ cujus


;

natalis

claret xxx Augusti

ejusque tutelse

prioratus di-

catus est Ordinis S.


ubi colitur x\.\

Benedicti, quin et parcecialis

ecclesiain Eugolismensi traclu, iliicecsisPiclaviensis,

quod corpus ejus habent, quandoquidem nihilapud Gallos inveniam. Verum ut /n m ihit/rm nmniii, rj usmodi COnjecturO"VCr/si m ilem quidem suspicioncm i/ngerere valent; sed minir me suffUnunt ad aliquid certi stakiendum. Hinc, rcl/cio illo dubio, antc seorsum egi/musdeS. Foriir
i

ctiam

eliquiis

Augusti. Hinc Castellanus

S.

Fer-

merio,

et

modo

de

S.

Fremeriixn// Fermerio.

merium ad eu/mdem dien

mseruit Ma/rtyrologio

DE

DIK

rillM.V

OCTOBRIS.

DE
IN

S.

GERMANA VIRGINE MART.


S.

PRIORATU

GERMANtE PROPE BARRUM


ALBAM
1N GALLIA

Al)

COMMENTARIUS PR^VIUS.
De
FOIITE S^C. V.

cultu

Sanctse

et

Actis

edendis.

Mrmcrm
na

S,

"<

altquot
rologii
:

Mariy

s
urbis
dioecesi

aussayus in Martyrologio Gafliccmo pag. 247 d dii vetustum Martyrologium S.Sa:

cundus,
in

inquit,

S.

Germanae

sacer,

positua

esl

monte

vicino, videlicet

hini de Levitania, vn quo Kalendas Octobris ^^_-/ S. Germana ann/untiatur his verbis Uarru
..

rnii /nii/ius
fletius nostei

Barro ad ilbam, ubi prioratus, De eodem memvnii Chifin Collectione


s.

''

apud nos
el

Ms.,

et

ab

Caslronafale sanctae Germai

virginis in territi

eo
i)c

vocatw

Prioratus

Stephani
etc.

S.

Germans

Lingonum.

Varia
est

ejusdem nominis sunt


Barrum,
in

Monte Barri super Albara

Plura non affero,

oppida, quibus nornen


Lingonensi,
/liiriiiniiii,

ipsa

etia/m

disti/ncta

tamen

nominibus
voca-

quiajam /. itata suntad \.\x Septembris in S. Simonel X, ubi legi possunt. Quippe allata sufficiuni
ad
ri
.

quibus adjacent

nam

alterum

robandu/m SancUe eultu/m,

et

adostendendu/m}
ubi

tur

Barrum ad Albam, Gallice Bar-sur-Aube alterum Barrum ad Sequanam, vulgo Bar-sur-Seine. Habctur ct Barrum Ducis, sed id non est i/n
uis

ejus prioratum esseprope

Barrwm ad Albam,

sepulta crcditur, postquam in loco aliquo vicino

fuerat occisa.
3
f)r

dioecesi Lingonensi. Sa/ussayus

quoque

verbis

festivitatibus
:

S.

Germanae
S.
Gi

Vigneriush&i
"

ad
sine

Octobris
iii

S.

Germanam
et

annuntiat
in

verbis

annotavit

Porro
:

reslum

rmanae celebralur

imi rtyriu

indicantibus ,

castro

Barrensi,

disti/ncHone

Arturus iii ti/rio, q uod ta/men manam memoravit

synonymorum. [t Gynseceo, omissa mentione de maroppidorwm


in
in

Kalendis Octobris item \i\ Januarii. Non tarm imo rrhhiini /,, totam dioscesim Lingo1,/rni
iiiini

quoque

aii

De

S.

Germana

An/notatis msinuat, S. Ger-'


castro Barrensi

habenl Breviaria Lingonensis ecclesiae, sive


typis

ad Sequa-

manuscripla sive
di
:

excusa, quae
licet

bactenus viea citet ClauCitaverit Hor.r

nam,

dioecesis Lingonensis. Sic Barri


s

Castella/nus

Germanam
ut

ad Sequanam annuntiat, dicii


Jacobus
innoqui scrip-

neque etiam Lectionaria,


in

dius Robertus
hrrlus
iniiiiii

Gallia
r.r

Christiana.

mactalam a Wandalis,
to
tuit,

habent Acta.
,

forte

Lrrl/o,mr,is,

i/inhus

Vignervus, Sooietatis nostrae presbytei

desi ripta
/.;

sunt icta

nobis

danda.

De

Chronico

Lt/ngonensi
S.

aliisque

libris

eum
1659
his

Actis

Gcrmanae

aliquot de Sancta
tra/nsmisii
,/,hhI,i,,,

dicii a

ri/iiu Vignerius aliqua sibi communicata domino Benigno Cenreyo, presbyte o Lin

an/no

ad Bollandum
c.r

notitias,
l/.s

nensi,

quem et doetissimum ait


ibo
.

theologu/m,

Verba

et

iii

Miirti/m/iii/io

ipsa transi

Quolies ardi nte diutius sole, patens

non
,1,1.1 ii

nomvnat,
verba
:

sequentia
Nata*le

ad

Octobris

pro-

biatibus rus

terra

imbres desiderat,
qui,

congregalur
votis,

cle-

sanctae

Germanae
turpia
el

virginls

populusque,

conceplis

sacrum

et

martyris, quae, sedata


est,

persecutione crudeliura

Wandalorum, passa
dica ipsorum

cum ad

impu-

Germanae virginis caput, argentea inclusum theurbem, quanta possunl pieta ca, de monte in
te

voia nullatenus se vellet

inclinare,

cultuque asportant.
irrigatur
:

nde mox repentinis aquis

propter

caslitatis

observantiam ab
ipsis

el

confessionem

bumus
esl
tat,
.

oeque
se
i

umquam
quod
ad curant,
aul

talis

spes

nominis Ghristi
mariyrii

decollata,

cum palma

(ruslrata
iM
.

colonos.

Insuper,

febri

et virginitatis

sanguine proprio
sona.

bonore migravil ad ccelos, Iaureata, Bxe etiam [ctiscon-

montem
Gi
i

duci

certe

fon-

( t

B.

rum,

montis

radicem
:

positum,

adeunt,

precantur,
raro,

vota

(aciunl
in

et

puoratu
""

xui

2 ffubct S.

nominu
'

itum prope Ba/rrum ad Alba/m

Gcrmana prioratu/m nomini suo dir m monte in quo


t

inter

orandum aon
ac

sopore
el

leviter

mem-

bra influente obdormiscunt,


sani, hilares
laeti

ab

iiutio sepulta

dicitw
sieut

inecclesia

S. Stephani.

merilis

saepeei ipso somno Germanae martyris

Albam

iinir

autem

liquet,
<

ex

ipsis

quoque
tn

Actis,

excitantur.

errasse

Arturu/m

Sancta/m
aui Barri

d,-

annuntiarunt Barri ad Sequanam


ad Albam annuntianda
rimi,
S.

nam
in

,,,1111,11

c tist quse transmisii laudatus Vignerius, ictatdn observanda. Vitulus apographo attusm
-

erat,

aui
S.

uhi

csi

ecclesia,

olim
I

monte viStephani, nune

prsfia
tyris,

Germanae virginis el maranno Kalendis Oclob. Testatur autem, ea


u

Passio

""*

S.

Germanae dicta. Laudatus ignerius deilloS. G manae prioratu memmit i/n Chronieo Lingonensi ad iiiini/iii 1076, quo ponii conversionem S.Simt
rmiiilis,
rujirs

es tribus codicibus Mss., fransci 1 S prioralus s. Germanae, partim ecclesiae ro Offteio ecctesiastieo eompoi cu ti. / ,,
K,
,i,
1

par-

iiin

MaL

hhrni

hi

lr

prtOTatUS

S.

Iluili.ni;!'

stimamus
rtus in ca

dniu

esi

abbalise Jurensi eu/m

aliis pluribus.

Sc-

"""" ! "'0ncnsium

34
Aucn.RB
j.

ACTA

S.

GERM

WE

[RGINIS MART.
;j

s.

nensium Acto commemorat, et Vitam S. Gern ponit episcopum vocat, "I Guidone II, quem lctorummulta dicere neftl.Devetustatehorw quidem credo, si ad setatem queo:na/m vetusta
nost/ram respicere velimns :sed verisvmiliter aliquot ssequlis post mortem Sanctx fuerunt concinnata.

in

diebus

iliis

praedicta

execrabilium

WanUaloi
<i>t i,u,
,,.,.
.

dalorum nefandissima multitudo ad


casu ducente,
railiivm

bunc locum,
lalcro

perveniens super
:

ripas Quvii, cui

,,,,

Alba vocabulum est

qui

ali

OrienlaJi

ad

fnutrn

memorati

montis

praeterflllU,

scolera-

tissima castra sua subild

applicans,
el

iiiiam

circum

Uinc non alia

iis

auctoritatem Pribuei
tnnotescat,

quamquod ex kisActis mana apud Barrenses


Sanctse,
si

e possumus, qualisdeS.QePolim fuerit traditio. Hors

adjacentem pianitiem
petu

borrendo
"

barbarico imitacrue
flieral

occupavit.

Gonsuetudinario
11

more
baude

beata
rire,

Virgoad fontem, de
descendens,
reperil

'i

solifca

Actis

stricte

mhsremus, figenda

est

ibidera

quosdam
el

subinitium
cujus
//,;,//

ssculiv, sive circa

Wandali in initium Wandalis cxdes Sancta

i01f sub Gallias irruperunt


:

amnum

prophano exercitu
sui

residentes,

laboris

itineris

lassitudinem

recreanles.

Qui

cum

intuerentur
ipsius,

vn

Actis tribuitur.

eam venienlem,
et les,

considerata pulchritudinem

Vigneriusin Chronico Lingonensi pag. 29maluit

tantum Puellae
gavisi

decorem
valde,

vehemenler admiran-

ad Hunnos eorumque regem AUilam respicere, et mari/uriu/m S. Germanae post pugnam Catalauni-

sunt
et

ptitantes

eam

ex

facili

subjugam.lam,

ad

di^iiiena

sua

inflectendam.

cam continuo figendum


cile

credidit, sive a/n/no 151.

Exarserunt itaque in
deiimliviv
iinn

concupiscentiis suis;
et

primo-

sufficit, ut fa~ Verwm, si AcU admiserOi ad martyfktmcertosub Wandalis figendum; multo minus ex sola conjectura illud suh Hunnis figere possumus. Hinc ne sseculo quidem quintOf quo Wandali primu/m, deinde Hun-

que eam blandis sermonibus


studuerunl
:

molli

adulatione

scd

cum cemorent, quod


eam

possenl Qeclere cor ipsius ad id, quod deside-

rabant, conviciis, miuis, saevisque verberibus


deterrere

ni, Gallias

vastarunt, certo figend/u/m

videtu/r.

Si

enim pro tuenda castitate, ut crediPur, occubuit studmultoetiam serius contingere potuil. $

oeque blanditiis a proposito suo beata Virgo immutata, elegit potius corpus suum suppliciis quam corrupE tonbus expnnendum.
nei|iie
i

covperunl.

Sed

terroribus

Sic

igitur

Sponsa Ghristi
integritatera

constantiam
corporis

Qdef,

solUcitata

mul-

puriiaiem menlis,

inviola-

h que

innj,-.

ea ato,

ACT
Ex
Sancta
llnrrutn

biliter

conservans, nuila
;

arte

minislris sathanae

potuii superari

nec

in

aliquo voluit perfldis conse

seniiiv

impollutam siquidem
confusione plenos
et

custbdiens, red-

Auctore anonymo
tribus codicibus Mss.
audiviraus,
Lerapore
,

didii eos
tes,

slnpore, admiran-

quod nec ejus mentem frangere, nec ad sua poterani inclinare. Comperto igitur inimici iieaiam Virginem Christianam iilico Dei, fore,
vota

irruuntin eam,etforte
nisi

vivam absorbuissenl eam,


in ea.

Dominus babitassel
reciproco alius ad

Verumtamen

ira-

!5ic icut
od
U

el

patres

nostri

narraverunt

jmisii

aliura ipsara

lurpiter im-

nobis

quo

erudeliuin

Wandalorum

pellebani. satisque inhoneste

eam

tractantes, veluti

bam

*"

detestanda ferocitasel
li.i'

insatiabilis rabies intra Gal-

qui

ludiim
ad

pila exi rcent,

ipsam,

quam
in

lenebant,

Snes emersit,

qod solura

loca

Deo

dicata
el

miserabiiiler

omnes el subvertens, verum


basilicas

staiim

invicem
Dei

projicientes,

bunc

modum
et

Ancillam
multis

acriter

afiligebant.
viri

Talibus

etiam
ciis
el

Ddeles

Catholicos viros

inauditis suppli-

aliis

irrisionibus

impii

innocentem

morte

Lurpissima
virlici
,

condemnans, babitabal
Barrense
a
,

Puellam
et

vexantes,

in

colle, cujus

adjacel

forum,

cem suura deducendam


primaria
potestate

Landem decreverunl ad judiqui Lunc eral dux eoram,


\

puella

speciosissiraa
el

noraine
plena,
et

Germaua
castitate

moripraeful-

illi

nefandissimae cohorti
duci
,

bus insignis

vita,

Qde
Dei

praeminebat.
5

gida,
C

in

conspectu
ea

hominum
in

gratiosa.

Praesentata
jud-iciis,

itaque
ejus

aspectui

perfidi

et

incle-

ttttttu

Morabatur autem

tempestate
sacerdos.
in

eodem

loco
in

mentis
specie
to

pulchritudinis specialissima

um
I

hu
/,!
|

quidam
houoiv
est,

\vii.val>ili>

basilica, quae

succensus,
,

atroci

ab

mendatiis
facie

'

deposi.

tentire,

beati

prothomartyris
pastorali,
latices

Stephani b
cui

fundata

vuliu
ei

et

maligni

tyranni

exula

placi-

cura

fungens

sacratissima

Puet et

do
.

tranquillo

sermone adulfUoriisque blanditiis


inauilrr StultUS
lali<naii.>,

ella quotidie
aii
<ii\ iiiiiiii

ad
c

manus suas abluendas


in

obsequium
vasa

sacrosancta

altaris

in

am slnduil delinire. Sed vanum sua profferebal


ipsius

eloquia
el

quia beata Vir-

raensae

Dei

Infundendos
frequentissime

sedulo

deferebat

go more aspidis surdae, ad

obturantis

aures

suas,

obsequio.
vicnii.

impudica
Auri
el

vota

suum rninime
el

inclinavil

2
Dei
culi

Bortabatur
sacerdos

Iste

reverendus
,

auditum.
copiaro
liae

argenti pretiosarumque vestium

beatissimam

Christi

Ancillam
el

sere
.

insuper pollicctur,

super omnes
si

imisuae
t;:u-

bujus transitoria oblectamenta


.

caduca
castc

suae

feminas

principatum,

voluntati

spuere

blandimenta instruens suae mentis domicilium, juste el

et

docena
el

eam

liberum praeberel

assensum. Ssd haec omnia


inane reputata sunl
Virgine
ueglectis,
in
I

pic

vi-

quam nihilum
omnibus
cta
a

el

ei

el

vendo,

Spiritui

sancto

babitaeulum gratissimum
monitis
in

beata

elegil

abje-

praeparare

Guju?
i

salutaribus
ilicam

Virgo

iili-

esse

magis,

quam

babitare

tabcmaculis
o

gentcr obedii

terris

ducebai
alienam,

\iet

atorum.
expugnabilis
(a,
1

constantia
o mulier

laudabilis

Qdes inQuid
di-

tam, ab

omni
via
el

sorde

se

custodiens nc

virilisl

quae lolies tenta!

ab oroni
crebris
creto

mala
tecla,

pedes

avertens
Insistebat,

Jejuniis
ei

ounquam
molles
iii

tamen
ei

extitit

imrautata
viri,

orationibus

assiduis

se-

cturi

effeminati

cum
,

audient,
el

eilicio

expectans
nuptias

expeclabal

Domi
caelestea

eiiam

se.xn

fragili

victoriam martyrii,

fee-

num venientem

ad

secura,

ad coelestiura
ad
et

minam
vestigia

naluralis

lenerilii.linis

oblitam
desideria

Cliristi

epularum perenne convivium, el auptiascum lampadibus oJeo taetitiae


Qi
ei

sequentem,
Iter

non
in

posJ

sua amsecurifa-

exultatiorefertj

bulantem.
talis

salutis egredi
sui

metuunt,
hodierni

et

bonarum virtulum charismalibus

desidia torpentes,
<l

cordis ignavia

feliciler intratura.

cere

non

erubescunt.

Qus

temporis
fiemina

, ,

die
^ foemina
in tanto
in tanto
et
tali

pitiM.v (MiTnnnis.
ris

35
perpeluo
in

rerum turbine
confliclu victris
est i8lud, et esl

starel

immobilis,
1
\

Mons-sanclae-Germanae

vocaretur

iuctobi

triumpbarel

quod
eliam

vocabulum
in

non solum
parlibus
esl

confinio,
el

verura

Domino factum
<"*
1

mirabilein oculis

remotis

celebre

divulg

'
'"'

nostris.

tum
sed

G "'""
niliil

Animadvertens
proliceret,

"

bore
tus,
ter

deficeret,

impius judex, quod omnis sermo suus cassd !aconfusus et vehementer turba
itaque

autem io memorata ecclesia sacratissima virgo et martyr Chrisli gloGermana, quartodecimo Kal. Pebruarii /.
habelur,
Sepulla
.

ubi

omnibus, qui ad
'!

suffragia

ejus cura

devota
-

praecepil

conspectu

suo

rebellem

celeri-

removeri, et absque

riilationc

s;icralissimum

Bde da
,

Qdeli

devotione
patrocinari
pia

accesserinl

postulan

semper
te, inl ul

non
el

desislit.
is

Iraplora-

capui ejus amputari. Rapuerunl


cii

autem
facie

eam

iili-

mus ergo
mana,
Chrislus
liles
el

virgo

dul<

memoriae Ger
nos Jesus

mortis
;

ministri,

satellites

diaboli, sicarii cru-

irvcntu

precura

tuarum

enlissimi
obliti
ciiiiin

totiusque humanitatis
el

deposita

exornel
discordias

bonorum
pellat,

operum
el

incrementis,
fce-

pietalis

misericordiae

traxerunt
,

inno-

pacfr
.

dilectionis

Virginem

ad

dei

ollandum

beuedicentem

dera
disi

mittat,

morbos
el

auferal

saluti ra

concedat,

et laudantora

Deum,
de

qui

dod soium corpus

Buum
vejudice
arrepto

iplinam

religionem dos ramuloa tuos jugifaciat,

ab

omni

pollutione

servavil
ct

incorruptum,
truculento

ter

amplei

li

lotius
.

immunditiaB

el

pravi-

rum ctiam
concessil
gladio,

prophano

tatis

oostrae
in

sordes ablual

Qdem
caritate

el

devotionem
nos
repleal
,

triumphum.

Quorum
oec

unus,

semper
exornel

nobis
.

augeal

infelicem extendens

dexteram,
honori
,

Innocentis

patiehlia
felii

coronel

perseverantia
ubi

el

ad

capui

irreverenter
Virgini

amputavit,
.

Deo deferens,
nec
famae

gaudia

ilatis

aeternae

perducal,

facie
el

ad
se-

nec

parcens Ecce

nec
felici

faciem Christum
queris

incessanter contemplaris,

consulens.

quam
gravil
1}

Iriumphali
.i

seculo

quam gloriosa morte beata virgo GermanamiEccc quomodo pro lerrenis ca


aetejna
.

quam

Agnum

quocumque
idem
,

ieril
el

quod
et

nobis

concedere
ster

dignetur
Christus
el

Deus

Dominus

no-

Jesus
Lo

qui per

cum

Patre

Spiritu
\i

lestia,

pro perituriq

feliciter

commjitans,
pal-

sam
rum.
9
111Sil

vivil
Aiiiimi

regnal

omnia secula seculopro


legotiis
el

sangufne

proprio
.11
iu

laureata

beato
1 1

Qne cum
in

ma

iii.

pacc quiev

Quis dubitet, istam


Christo
caelo

Quodam lempore, cum


ecclesiae
loca

rui

sacratissimam
regnare,
rere.
et
a
el

Virginem
ejus

cum

beati

Stepham reparandis per uiverpopulos pro

nMentam

caslis

amplexibus jugiter inhae-

pro

cujus

verbis

amorg sanguinem suum iudil impiorum non Limuit, nec terrenae


quaesivil
el
;

dignitatis

gloriam

In

brevi
est,

terminata,

explevil

tempora multa,
intellectum
,

rapta

ne malitia

ipsorum eleemosynis expetendis sai ralissimum beatae Germanae capul deferretur, casu delatum fuit in castrum, ubi Deus omquod Bellum-forte g ouncupatur oipotcns cum majestate merita ipsius dignatus
ad
Qdeles
;

mutarel
suis

ipsius
el

cum
ad

hujus

mundi
sine

est
i

declarare, ut
h
el

omnes

aegroti,
alii

tam debilesquam
Eegriludinibus lasospilate
pristi-

transitoriam

fallacem

injustam gloriam cura

1,111,

febricitantes, vel

obleclationibus

conferens,

gaudia

boranles,
,,,,

qui
.

illuc

convenerant,

Bne
7
fuuri

mansura
Amput.iin
capite,

toto

menlis

desiderio

anhelanter
sacra-

recepla

cum gratiarum
temporibus
el

actione
sii

recesserunt.
ul

cucurril,

.\n nhi

etiam

nostris,

religiosoel

igitm

beatissimae

Virginis

rum

actione

venerabilium

virorum relatu
,

wtatte,

tissimo

cruentissimi bomicidae

recedel
se

lestimonio

perhibetur,
beali

quod

cum
ita
ul

die

quadam
.

insultantes,

existimantes

nomcn
non
oculis

illius

penitus

domus
globos

oratorio
fuisset

Stephani

contigua

igne

extinxisse,
rare.
Et

quam viventem
visa
sit

valueranl supe-

vehementi
hviil

succensa,

flamraarum

licel

insipicnlium
et

m
in

ventorum
inferrel
,

qui

laetantur,

cum male
nos
in
i

fecerint,

exultanl

rebus
ejus

pessimis;
nniler

lamen
a lesti

credimus, eam
:

vi-

quin

ea

ex

vehementia in vicina baailicae dubium, oulli jam veniret in proximi ardoris incendio combureel
,

vere pen

curia
secula.

el

memi
enira

retur;

cum

non

derelinquelur
cui

in

U1
el

comin

cumstantibus
ctelatum
bito
a(
,,,

Deo inspirante, quidam 1' cirbeatae Virginis sacralissimum capul


obviantibus Qammis. Tunc
suretro-

probaret Rex,
G ivimt

omnia vivunt,
noslra,

cui

non pe-

opposuil
oculis
el

moriendo

corpora

sed

mutantur

morlem beatara Virginem cum Christo regnare, truncatum caput, tamquam vivetrr,vt, propriis manibus collectum, ccepil longo raruin spatio in ulnis suis bajularee, el in hunc
melius, etiam
post

est,
,

omnium ipsa etiam Qarama solam, quam invaserat, domum


credimus,
per

conVir-

sumens
ginis

sicul

merila
huic

sanctas
fuil
.

njm
,

ecclesiam dimisit. Simile 111 eadem villula quaedara


a r que
<i

quod
clarus

domus
radiis

fuissei sucsol

modum
ris
[

ad basilicam, quasi
(atigata
essel

vita

comite, lendens,

lucidus,
ibi

serenis

tamquam
!

es

ardui asperitate ilineviae


,

difficultate

longioris

OCOj

capU

q Uod

gestabal

in

deponens, velul
eolligerel,
staret.
el

praestolaretur

quodam greminm suum aliquem, qui eam


.

resedil

totius

sacratissimum capul per qu Latim cepit imber densissimus ruere, incendium penitus extinctum ignis crescentis
,,.,,._
1

attulerunl

mirabiliter cessavit.Tu autera Domineetc.

suo funeri obsequium debilum


sacerdos,
cui
el

prae-

ANNOT
ipse
lo-

I'A.

^udiens autem
rei

ministrare conlugubris,
'''1111

sueverat,
et

quidara
_

eventum, mcestus Qdeles descenderunl


,

a Barrense forum,
vn

ut

faudius
'

eo
,

ad

CUD1
tes,

|,i

cral

et

sicul

pnrriiximus
flelu
el

iuvcnicn-

collegerunl
in

eam cum

lacrj

Ci mi Barrum super Mbam, consentitque ad nos mtesis,ei vpsa


i

'"'"

taudai

.s

Roberm hk Vignmus wi ''''"r " "'


1
1

re ntes

basilicam

prothomartyris

Stepbani,
cor-

tUlii

ibique honorifice

pro modulo suae

facullatis

pus Bjus sepulturae commendarunt.


,.,

Cujus nomine
iste

modoestpriob Ecclesia S. Stephano saora, ubi manae, dc quo diclum


titari

monumento

insignis

habelur locus

titulo
1

tamen

posset,

w
;

icel appellatur. oominis Mons-sanctae-Germanae nuncupatus fuisset, en ii antea alio vocabulo

sseculo

v,sivetempore Wandaforwn
iniin.
\.

ut&ubitari

decretum

esl

Qdelibus,

ut

deinceps a poste-

/'

'

36
AUCTORE
VNONYMO.

DE
:

S.

RKMKDIO VEL ROMEDIO CONF.


insign.',

c Ex hoc loco ait Vignerius Sancta Germana fungebatur munere diaconissse. Attamen non dicit, tsam fuisse : neque id verisimileest.

g Castrum Bellum forte, nunc ducalus titulo vulgo Beaufort en Champagne, mquii ViAdvertere poterit studiosus lector s

ancnus.
h

d RelUjui
rosa.

mventa

in

apogra, ho,etiamsi dictiosii

ubique

in

Actis

e Crebrx suni in Actis

minus genuinis

gestatio-

iii

memorari caput, nullibi corpus, prxterquam prima sepultura. Ex notitiis vero, quas Actis
nihilo magis colligere poPui, seorsum a capite servctur n, propc Barrunx ad Albam.
cnr/ us

\pitisamputati,sedplersequesaltem fabulosae. t Eodem die xix Jonuarii Sancta etiam colitwr, Alia quoque Germana eo die in Africa cwm multis passa est.

adjiiii.ni

Vignerius,

an Sanct.i
/iriorutu

DE

S.

REMEDIO VEL ROMEDIO CONFESSORE.


IN

AGRO TRIDENTINO
P R , V U S
I

c.

s.

COMMENTARIUS
%
I.

Sancti

memoria

in

paucis Martyrologiis

ejusdem culet

tus in dio3cesibus Tridentina et Brixinensi, reliqui,

beneficia aliquot illius patrocinio adscripta.


SJEC. V

im IIOATO-

n ir Sanctut a
Ferra
nuarti,
l

\o

Ja-

Bolkmdus dirm xv
tavii

tr,

Prsptermissos

ad

pellaa

Januarii de hoc Sancto annosequentia S Romedius, sive Reroe:

dentinaj. De die obitus Ulius

dius, confessor

Annania, dicecesis Triagam infra; sed qualiscumque hic dies fuetit, em dicendis constabit,
valle

S.

Romedii

in

colitur
i

hoc die Tridenti,

Sanctum %am
tobriscoli.

auctor

die \\ Januarii,

esi

Ferrarius

quam

qui

Kalendis Oc-

dedicationem
tei

scribit,

Junii agi ecclesia ipsius obiisse ipsum xmJanuarii.

Mi

Vita,

quam e veteribus
Raderus

Mss.

tom

III

Bavaria
el

sancl

exhibel

Laudatus Ferrarius in Catalogo Generalieumdem denuo velutabbatem in Bavarkianwuntiavii ad Kalendas Septeu bris ubi ait In
3 :

aoster,
dicitur

consentientibus
obiisse
coli
i

quibusdam Martyrologiis,
Octpbris.
//./-

Bollandus, rationem
gesta

reddens,

cur

u
i"
ls

Sancti

stulerit

ad

culVwmque examinanda diKalendas Octobris. He vera Philvp-

Remedii abbatis; annotans ibidem Ex Martyrol. Canis. hacdie. Abaliis poniturdie i Octobris. Nos tantum duas Martyrologii Canisiit sive
S.

Bavaria

Walasseri, editi
in.s

fcrrariui
ni

[blZei 1599,
ihtohris.

in

Catalogc
rologio

mus, factas Dilingx anqu busS. Remedius ad Kalen-

qui

Romano Mart

non swnt,
:

Sanctorum, ipsum

i/as

\\ Januarii annuntiavit hisverbis Tridenti, Remedii confessoris; laudavitque m [nnotatis Tabulas ecclesix Tridentma ei Vilam ejus typiseditam. Idem martnjrologus in Catalogo Sanctorum ItaltiB de eodem Sancto rwrswm agens,
S.

ad

mox dandis.
niiiin lere

non Septembris, relatus est verbis Oportct ergo Ferrario prxluwisse n, n edii

primum

onem anni

1562,

quam

consu-

mihi non

licuit.

'"

todice

toti

quit,

confessor

in
in

Lerrilorio

Operi prsfixo, Romedius, inTridentino \\ japropria


ecclesia
in

3 Quod vero ad Martyrologia atUnet, prxter pawb laudatos Ferrarii Catalogos vix Pria habemus, ea- mmoratw quepro tempore, quo Sanctus vixisse perhibetur, (Ut plnnr ,rrrnlm. m ,/ii,hus r/n.Jru, mrnuuiu r:slrl

m
ho

nuar
S.

corpus

Plebe

Zenonis.
2

Yrriim

'o
*

prima

ad ' rl "'"
'""i"'
' l

a Junii

Opere mi ,nl Junii ejusdem elogium <


ipS0
o

tiagenbvensis, an1412 exaraVus, qui apud Sollerium nostrum ""'" luctaria Martyrologii Usuardini

Horum antiquissimus estCodex


""

addiem

iV

,/,,

llin/

annuntiat
(1*9*
Tri

In

epfecopatu Tridemiensi

Vita
:

acceptum
D

entinensi
'"'

(antw

*)

l"' :r "

sancli
i

Remedii

confessi
sic

Ufotlo

Rofestus

'"

veni

confessore
die x\

hrasis,

Tridentino,
Januarii.

ibidem

cujus

ha-

dies

Ut autem ip memoraret, non ea ratiofuit, quod KalendisJunii coleretw sedquia futi Ferrarius ipsemei ad calcem elogii addidit) Domim a Prima mensis bujus (Junii) ecclesiae ip'">i"
;

ll,lr

mensis

Item sanctorum confessorum, Remedii, Abras, qui


et

Ueodalus,
episcopi.
vn

David

discipulorum
secuVus
est

sancti

Germani

Grevenum

Ada-

mus Walasser

Marlyrologio Germanico, quod

sius dedicatio celebratur. lioc


'"

vpsum etiam

lcgitur
tiie-

appel hnu. atque intet msVrumenta post suam de >/<>numentis antiquis Roboretanis Apologiam nuper """" l7 5 8 '" gavit, quod initifi Junii
sic

"<"' Kalendario, quod clarissimus vvr ronymus Tartarotti Tridentino-Veronense

obcollatam a PeWo Canmo m eodem adornando operam, Canisii solet appellaii. Verba Germanicis Latma accipe Item sanciorum confessorum, Remedii, Abra? (qui etiam Adeodatus
:

llirhl ^

lu

"'

el

Davidis, discipulorum

sancti

epis-

n, i"

Germani,
sibi

Quidhsc
plura
c:

habet

omnes ex Bavaria orti sunt. velint, exponam mfra; verwn\ cum


qui

tote
Dii

'i'""'

scmper Dominica
i

prima mensis
[icis et

Ju-

esl

Consecratio angelica

dcvoia^ ca-

Marlyrologiis non habeantur, Actaque illiw,quzcircumferwntwrt ejusmodi sint, ut tum objustxantiqu latis> efectumt tum ob asserta,
quae

partim

DIE PRIMA OGTOBRIS.


pa/rtim aj erte falsa,partim falsitatis meritosuspecta, continent,
(.inie

37
pI

civilali-

ilirpivsis ;nlvnr;ilonini
;

in ccflpsiii-

MJCTOIil-:

Clatisrimi

Roschmanni
pe
a

a nonnullis in dubium voca/ri vi~ dea/m, an is Sanctus umquam ewstiterit, eorwmdem [otonim ewamini prsemittenda censui,qum de illius cultu et reliquiis accepi utabhis,qu% certa sunt, ad reprobanda falsa, dubiaque discuUenda procedam. Facem mihi hic prsferet clwissimus vir Antoimi Hoschmannus, sacrm Cxsarese acregixApot
i
.

runi

dedicalionibus

el

juxta

piam cujusque

loci

consuetudinem
fesla

observanda
i:

sunt,

quemadmodum

M.iiiini.

ilharinae,

Antomi. MariaS Magdadicecesi


i

lenae,

Rochi, Agnetis, Qregorii etsimilia, Ututsit,


vn

Remedium
ei

eadem
etia

a/n/nuo
io

Officio

" /. discimus
civitatis

Propi
nse,

Sanctoi
Caroti
j

wm
Ha-

diati
re\
/

sti

quod jussu
<

illu-

ni

'!
/,'
.

rimi
I'
,,

d
/

min
in

luc nobis

stolu

Uatis bibliotheca publicae Oenipontinx

ilrurrii,

r,l

in

>

\cipis
\ost/ro

praitita.

in Tyroli praefectus, nec non sanctioris tabula/rii


procustos, suisque editis Opuscutis eruditis notus,
ct
iii

Yridentini

anno
In

1627

excusum

Museo

habemus.
est

Arhs

iKish

is

pro meritis sxpe memoratus,


u e

llic

s.mcti

addiem xv Januarii hsc legere Rpmedii Confess. duplex de Communi


hoc
:

enim ino

ad vitanicultu n yueS Remedii pertinebant, con fuit nignam nobisstrenuamque operam prsstitit, ac Commentarium de iis a se conij ositum ad nos pei humaniter transmisit.

Confessoris non Pontif. Oratio

Deus, qui. In primo Noctnnio Lcctioncs de Scriptura occurrente, ln sccundo, de Sermone S. Oregorii Deridetic In
:

lertio

Homilia

in

Kuangclium

Sint lumbi vestrj


eliqui.i

Addiditet Votitias recentior s,qu

is

partim ipsesacerdote
rultu

de eodem Communi.
7

metqiu itusoculatusque testis comparavit, partim ab


erudito vin>
beneficiato
/?.

ffactenus de generali hujus Sancti cultu in


Tridentino, oujus

D.Scvrnmi llnlzhnmrr,
.

episcopatu

Ta/urensi

de

rcccniion Snncti

de peculiari
Sitcm

iniHum ignoratur: hsc pr&terea didici, Tom. V Italise


UijlirHi
,

in cathedrali
Tiidtiit"

res in

oalU

reliquiisque eo loci honoratisso iptas obtinnit. Adjecit et

Frnhniiiiili
col.

irr

,,,

\ilditionibUS

Anania

Collectanea altera
in

desaa

reliquiis cultuque

Vicolai Coieti
in

585 intei sacras reliquias, quae


Romcdii.
aliaS
in
\

ejusdem Confessoris
B
ijn

mo
'',

tasterio Montis s. Geor-

cathedrali ecclesia Tridenti honoranPu/r, recenaliquid de collo


S.

Ordi

ifem '" Tyroli, excerpta


aliisque
illius

In

a\

m
.

diceiiinic

cx arcldvo,
tnhii/iirits,

bibliotlieca

asceterii

rrsi

/nrrl
rli

ValllS

\nn,,,n,

n"

quoda/m

loci

Religioso^

quant/um
,

Val

Non '" goappellata,


habet.
a
t.

apparet.
pi
i,i

Denique
S.

cum
;.-,.

clarissimus
[ppendii
e

Tarta/rottus

rrhi

viwisse ac obiisse creditur, atque

,,,

in

ad

[pologiam

templum
lianus
<

Situm
Horh
in

loci,

quasanctus [nachoetiam nunc cullumque HaximU


manicis
<>

mam,brevem
edidisset
t

Remedii

Vitam a

Bartholomeo
a/n/no
ei

omes

Wss. Gei

Tridentino svcula

\m concinnatam

1758
ipse

Tyrolensibus
inirinhi

III, p.

m. 24 de Valle [nam

<
:

notisque illuatrasset,

lucubravit

Hoschmannus annotationes, quibus


\im confirmavit, parti/m refutare

Tartarottia
est,
ille

Hoschmannum hunc pagum (Ermulum)


,i
|

tradil his verbis

Juxta
vallis

longa protenditur

dextram, cui
protruditur,
in

divo

Plura
nis
in.s
iii

etiam

prxstitisset

nobis

viv

eruditus,

hac

Remedio nomen. Ri> us ex parlim in monte Mendula, et


In bac valle el

perhumano
fuissi
i

ho

nobisque perutili collectio<

partim

monte Rovegno.
S.

excelsa

monumentorum
ibitus

opere aliunde (quod dolemn


intei

pupe templum
est,
iii

Remedii, turris instar, exslructum


per

Hsec

im pro debita grati

quod
S.

ascendilur
In

gradus centum.

Ilic

aiiinii significatione a
i

me

dicta sunto.

habitabal
lur
;ui

Remedius.

hac sacra aade

mstranpi

olHui Tridentina
\catut

c.si

sam
ii,

ftaque ui a cultu Sancti publico pei u dicecesi/m Tridentinam ordiamur, Tartarottus

reliquiaj

hujus Sancli... Jus patronatus

comites de Thuno.
8 Celebrantur
liic

siiis

Innotationibus

ad Vitam n/um. 6 pag. 316


Calendarium perpetuum
(prseerat
,u.
fornc
ei

per

annum oundinaB
mensis
el

binae,

in eccle*',',

utn

/,,vr

nii

sermone

Italico

singulis

Dominicis cujusque

processio.

ibcl.

Madruccianum
druccius,
nuarii
s.
li.

anni

mdlx

Tri-

Rivus
ferax,
dictos

pcr
S

hanc

vallem

excurrens,
et

piscium
ad
prae-

Christophorus

MaJa-

Remedd vocatur,

iterum

E.

Cardinalisj ad

diem
;

s\

comites pertinel

Hactenus comes a Morh,

liabet
in

REMEDII
eliam

CONFESSORIS
Instituti S.
feriae

lnsque

congruenter anno mdcjx


scripUe
h, e

reformatione

Tridenlini

jiruKii.

cujus testimonium Hoschmannus suo calculo con' /ir eodem loco hic praemiserat ibidem

Pacta,

Remedii prae-

ii/,mr

WwhaSlis
edito,

[ngeli
ista

Mariani, anno
:

1678 Triascenditur
in

Pro latina voce feriae etiam lia/ vox tam Latinis, quam legitw ferie Lexicis dihniis fquantum quidem em horv
fuere.
i

denti
pei

Ham

Ad templum
gradus...

non iginta
sacraa

quatuor

Olim
s.
.

eranl
cista

rellquiae
\\<<<\\c

(mmirum
elegantiori
liberi
.

Remedii)

in

scere

lotui)
,

in

hujusmodi phrasibus festum


Oiti sii/m;,

in

lignea,

in

quod
Maj.

donum
Came-

pOpulO rmii
SuSpiCOl

esl Guilielmi

Prancisci

baronis
ic.

de Firmian

hinirn,

UUuS

h
id

nuhrhimrm
i,ii-ii

Uoschmannus
ai

Cass.

anno hdcix

fuisse

confirmatam. Vam wp
281

tarottum
&

ibidem pag.
Ulustriss
paritei

lau tatur

constitutio

midommiLudovici Cardinalis
episcopi
S.

tiadruccii,
in

apud electorem Bavaris legati baronissaa Claudiae, conjugis suae (addii deei miim Hoschmannus, Qliae Georgii liberi baronis ,1,. frmian, natas igitur el axorats de Pirmian)
lualis,
el

Tridentini,

mno

1593 facta,
inter sanctot

.ninn

\n,

wi

obialum.

asservatur

el

ibi

cum

qua ejusdem

Remedii festum

iisdem

baculus
esl

peregrinalorius.
sancli

Infra

lemplum
Celebratur
in
Periis

Advocatorum
b se i r.nrhi
rsi,
fosto

oivitatis a

dwzc
Co
ex
i

ns Vridei
/
1

specus
b

hujus
Januarii

Vnachoretae.

repon tui

Utoitionis,
ai

l itina

festum

.w

ingenti

concursu,

el

verba ex cap
fesla,
in

xxin de Feslis
quae

Pentecostes
,

Coraites a

Thunn nominant Priorem.


sancti

unno
a

6 Praeter
et

praecepto

Eccli

i\

Romedius de Thunn partem


,

brachii
il>i

Offlcii
ii.

lebranda sunt,
niter

episcopatu uostro Tridenli solemesl

Boh mia Iranstulil


seu

quia medilabalur

ab omnibus celebrandum
'i

festum D

Vigilii,

sacellum

episcopi
tatis

martyris gloriosi, patroni


Festa

ipsius

civi-

De hoc sacello,

templum huic quod deinde


i

Divo

erigendura.
fuit,

ac
.

lotius dicecesis...

autem sanctorum
;

agemus
g
/

infra.
r
<
,.

Sisinmi
S.
,i

item Uexandri martyrum Maxentiaa matrisS Vigilii, S Remedii confessoris, Tridens, Simonis innocentis martyris, ejusdem

M.irhcn

dicecesi

<<

Septemtrione adjacet
rliioBCMi

ut in

el

Bri vinensis,
,,si

ujus episcopus sedem suam,

suffraganeam, habet

civitate Briwina,
Italis

;:

38

DE

S.

RKMEDIO VEL ROMEDIO GONF.


haec

htihs Bressauone, Qermanis Brixen appellata, im comitatu Tyrolensi. Insignem S. Remedii in hujus esis, iii qua nat/us dicitur, peculiaribus locis

continebal

Cultui

aniiquo successil

fervi-

dior oovus,

postquam Sancti hujus

vita in theatro

cultum nwsa exponam de generali vero praelaudatus Roschmannus in Mss. Observationibus suis ad Vartarottianas sic loquitur Brixina ipsa oum iusertus est tamen Sanctum hunc colat, ignoro Januarii Calendariis bujus dicecesis ad diem
;
.

anno mdccxiv in pago Taur exbibita fuit. Hoschmannus, aucU rt m hujussacri spectaculi, ipsum, quantum quidem nov&rat vene
publico
Interserit hic
y

rabilem presbyterum

fuisse,

cujus

verba

deinde
sodie
rt i>

denuo

ergit referre.

12 Ex

co

tempore ejus festum xv Januarii

15 Ja
rnifi
ii,

et
viri

dudum
illuslris
:

insertura

fuisse,

loculento

testimonio

lemnissime celebralur
fes
el

id

etiam
ripa.

Johannis Guilielmi
in

Putschii

convin-

Rinn ex allera Oeni


Pascha
R1

pago TulDominica quarta


fil

in

pott Ptncha.

cimus
phis,
tina
'

is

enim

Rhapsodiis snis Mss. antograuostra

processio

solemnis
sacraruro

ex

pago

in

in

bibliotheca

asservatjs, ad

annum
:

scripsit

i

babet

w
,

(Oeniponmdlvj (quo lempore die mensis Januarii,


publica comitis
in

memoriara

Translationis

reliquiarura

anno
festivis

mdccxn instituiae. Diebus Dominicis ac magnus coram ipsius imaginibus flf coni'"i

festo

sanctissimi

Remedii
et
et

Thaur,

cursus
licel
,

nii,

praecipue
liaml

es

pago,

dod

commodo
Vix

confessoris
rolensis

Christi,

inclyti
,

principatus
obiit

Ty-

ot

asccnsu
in

facili

ilincrc.

quis-

apostoli

patroni,

Oeniponti

Dobilis dominus Henricus Kucn ab Sxa etc. Sane hseca laudato Putschio in dicscesi Brixinenr
d

)ta

ii'>n

modo innuunt,
in

tmnc temporis
solitum,

Remedii nomen ejusdem dicecesis Calendariis legi


s.

Sanctum hunc non singulariter colal Neroo sacram aedicularo S IVsino intcrno solalio etiamsi quoque tri relinquil id obsrante quod rogal non impetret. Non
[li.im

eril

toto

pago,

qui

iKui

satis

commodo
videlicet

ad
in

banc accessu, saepius per


singulis
,;/

verum etiam de

illius velut

apostoli et
>

multas hehdomades
leguntur;
cerdotes
e

duo

vel

triaSacra
/>>i

Patroni generali ibidem culVa suspicionem

'/'"'

opinor, seu

sa-

movent.
B
10
Tnur.
i

peouliari devotione sponte sua, vel ab

/'////

\it

(nam
certo

ei

Tartarottus negat, se
in
\

</<

aliis oblato stipendio illuc celebraturi

adveniunt.
quas

tnli

iiiltu

O/pciove

quidquam comperisse)
swnt

Singulae

fere

pagi

hujus

perampli domus imagiet

pctri.

iirm
s

diaecesi

pagus
in
/<"<

Taur
fuit,

Gcorgii,
<

quodque "/<m
:

Mons et nunc <<</


i

ni

(S.

Romedii)
mii;i

babenl

venerantur,
eril

etiam ab exteris quaeruntur Vix


tatio,
in

rursum babii~l
l)

ejusdi ni

dicesin loco\iechleregionepagiSchvra,z
<

oon ab

illo

lempore fab anno


in

tronslatum,
dicti, "i

.r--i<<t
lo<

monasterium OrdinisS.

/:<<<<-

unus
13

vel

plures hoc

noraen

sacro

baptismate
la/a-

ijiiibiis

um
se set
i

ob relir

obtinuerunt.
-l'/

atas eidem Sancto exhir

seoundam Hoschmanni quxstionem


ista

honorantw
liquiaj
'

beri,compertum habeoex VotitiisMss. Roschmqnni. in qv bicipio " pagc i, natum


<

dat/us

Hohhamerus
(]<'

remisit

Quatuor
de
B.

venecostis

futtt

ad

qims

t<<m Slatat,
,

ramur
cjn>
jor
in
in

sancto

corpore
statua

particulas

ti

aot

-.

scriptores passim
.

cojisentiu?it t silo antiquilus

Du32 suni in templo parochiali ad stereobata


S.

V.;

ma-

iini.i

in

Rbaelia

bodie

iu

comitatu

Tyrolensi

prope
aliqua
in

Remedii

plerumque

siones

arbem Halensem
addens,
suis
<

ad

Oenum
eo

(flu\

ium

salinis ce-

lebrem, inquit idem


exstitisse
in

oir clarissi/mus, post

medio arae lateralis expositae, ad quam etiam multa Sacra in ejus honorcin lcpunlur solel lia-c
:

olim
,',

vetus castrum,

eliam circumferri
inclusa
est

in

processionibus publicis. Minor


ae, qi tae

<iii<i<ruinis <ji<n:</<\ aliam et ad propo itum nostrum propius spectantem notitiam

cruci

argei iti
et

in

fcstis

majori-

bus cliam exponitur,


a
S.

in

processionibus publicis
tertia

dai
Acii^

verbis,

Cum

mno

mdccliii

his

sacerdole

gestatur.
inscrta

Costa
fuit

cordi

status

colligendis

pariter

num,
bris

operam oavassem, accessarium visum esl lum monasterium Sangeorgiainin pagum, lemplum el arcem Taurcnlllud
;

Remedii

tcmpore
S. Petri

Iranslationis
institutae.

anno mdccxiv ad lemplum


olim
adfuis e
i

Jam

reditur

in

ara

asservala

fornicis

sem accedere.
mdccliii

factum,
(in

ui

dixi,

xvw

Octo-

subterranei subtus aram prini ipem


exstructa.

anno mdcxxviu
sacra
divi

ubi

pago himi/rum

Ta/wrensi)

Locus

bic,

ex
ai

traditione,
1 1 1

imprimis arcis ingentia ruderaconspexi; nei procul C hinc siium lemplum peranliquum S. Pelri, ubi in
fornice supra altare
.)

Euergetis nostri eremus

ssus fuisse creditur,


erat,

Ad
i

quat situ/m

terlium,

quod

an

fiant

ad
res-

summum

baec verba leguntur

ipsum supplicationes
ondit,
illas
/
<

pubticae

cum

vexillis;

Sanctus Homedius comes in Taur hoc templum


erexit
;

Di
:

minica

guarta posl

Pascha,

Dei vero,

piorumque munere
Georgius
q

a ruina vin-

ut

supra dictiim

extra
caeli

ordinem vero saepius ad


frugibus tempestates. Sic
in

dicavit

magister

Meringer,

parochus
per

removendas noxias
accessii fh
$

ibidem anno mdcxxxii.


ii

uit)

ante

biduum

singulari oecessitate

Descendi

dein
in

ex

parte

Epistolae

cujvs

n<

decim
dictse
ii
i

gradus
arae
pi

sacellura
ipis

subterraneura,

duomensae
,

pagus vicinus,
li

licel alterius

parochiae, Absamdictus.
et

Communitas
in

vero

Taurensis
et

vicina

Runet t""
iiniiui
'

im
cui

immediate
divi

respondens
Remedii
:

et

mensis devotiones publicas


singulis annis

graliarum actorias
solet.

ijiii-

ali-

supra
est,
n

altare,

statua

imposita

honorem

s.

Remedii indicere
in

tjU brn

banc
et

iterum
S.

inscriptionem

Max.

Remedio

anuo

MDCXXVllI.
petra

legi Deo Opt. hoc sacellum erectum Credobalur nempe tocus

[nvocatur

autero

praecipue
et

periculis

incen-

diorum
tiim
:

inundalionum
contra
recentia,

noxiarum
Subdit
suo
ten

tempesta-

item

febres elc.
velut

etiam alihis

hic

vacua

fuisse, seu

specus, in
hic

quam

se ad

qua
S.

beneficia

persolvendas
fessor.

preces

recepisset

sanctus Con-

Remedii

invocationem
uf
a

impetrata
a

verbis

Caeterum
ac

cum ad

omnia

visitanda

atque

Anno mdccli studiosus quidam


insania,
ita

magno
,

furore et

indaganda dies aliquot fuissent necessarii, erudito


cuidara
venerabili
saoerdoti
beneficiato
i,

includi

ac

custodiri debuerit, per

seni,

M.

II.

I).

invocationem

parentibus factam
fuit.

hujus Sancti
Michael
et
tilius

Severino
,

Holzhamer,

Taurensi

sup]

li-

ope

liberatus

Sic

anno
in

mdcclu
Naters,
i

avi,

ul

omnia

ci

lligen

et

ad quaestiones
[s

Kirchebner,
in

tibialium

textor

snli

fide

sacerdolali responderet.
id

pro culiu

rustici
luit.
el

iii

hinir

Sanctum singulari
in

egregie

praestitit. Fuit

liirm

Gunzen ex periculoso 'bo convaanno mdccxli uni anno mdccxlviu


,

igitur

scriptis
et

ipsi

mota

quaeslio

prima

An,

mdccli

aliis

tribus

contigit;

binis

insuper

quomodo,

ubi

hic

Sanctus colatur.

Responsio

febris

sublala

fuit.

Infans

quadriennis ad preces

parentum

DIE I'IUMA
parentnm
beratur;
caecitalis

OCTOMUS.
S.Georgii, condito in roifrm montr
illud diaecesis
Irtisi, ct
i/i

39

periculo
acie

anno mdccxlvhi
utitur.
faclis

li-

Wnnrstrriwm
TyroIrt

AUCTfl

imo meliori
in

Febri

ardons

Brixinensis

esl

in

comitatu

kdccl,
nuitur,

horas

singulas
partus

precibus,

miinfaus

tuimlis geographicis notatui

tribus cir-

momuterio
Br.

annc
nii
ol

vtdccli
alio

dffllcilis

reliciter sucs

citer
o

plus

minu

milliaribus infra
i

Oenipontum,
Oeni.
/'<

cedit

tempore. Vnno
el

Insprugg, ad
notitiam
dedit

ni-

ee$t

pro morluo babitus ad vitam


,<; b
-'

sanitatem
el

rediil

patroci-

Anno di kxxh Hoppergef Tauronsis,


15
i

Bquu
lignis
iilassi

corrn
in

losepTii

oneratus,

pra

pitium

aliquo
l)os

detrusi,

rcmanenl
via,

Anno

mdccl

cum

curru
binis

onerato
equis
iu

lignis per glaciem


in

Roschmawnus, in 0per6 tom iv Septembris in S Votburga pag.1Vlad.lit. m, ubi hsc ait: Libel hic. brevem aptamque ejus d scriptionem es comite de Mobr afferre, ita asserente Sitom esl hoc monastwre/m
tro

relatus

praeceps

actus,

in

qua nemo
iti -

teriom
bi rg
.1

in inferiori

Oeni valle,
Stans,
in

dynastia Preinds-

decedere

oti rat,

ob\

ad

verl

tergo pagi

faucibus versus Sep-

meui
el

.lrv.\,

inslar

iiiuri

constitit.

Anno
in
a<

MDi

sic

infans

per

descen
s.

um
Petri

scalaa

fornicem
ln
d

temlrionem rupi superstroctum, Alpibus ondique ircumdatum ad ropis pi di m doo loi renles
;

subterraneum
verh.i
in

templi

pra^cep

siin

occorront.

El

ita

(subdit

fi

nus)

Jesu,
sine
in

Maiua

i:t

sancte

Romedi Juva,
Invocalor

.-iIiimi

consp
i

\i

rpsiris.

Consule chartam
De ejusdem

topograr
i

pedes

omni

damno

erigitur.
;

phica

ibidem addilam,
/'i

etiam
ruui. in

afOictionibus

Amih)

MDCcxLiv
a

pecorum preecipue equoSimon Magerle, operarius

m /s

imordi

mon terii m um notitro-

monlibua vicinis
perdidit,
el

salinariis,
suis

dum
per

laborat,

vac
dies

cam tum
ii

jam

sesqui

frustra

qusesitam

inaudiens,

Sanctum

invocat

qoasi

manu

per vallem

quamdam
videl

ductus,
lon

fossam
spatium
brusain;
in

metallicam

deserlam
el

per

exlensam,
inlrat,

binc

ex

omni parte
bacolo
fo

tene-

,////;, \ memini, ita disserit. de quibus num Quamvis de primis inMonteS Georgii colonis, au1 una authorom cirexstructa ibidem ecclesia, cumferatur opinio, dum non desunt, qui anno post Ghristum aatum cmxcvj pro presbyteris el clericis, inctoque Georgio sen ientibujale iii loi o Deo bus, ecclesiam jam exstilisse, contendunl alii
;

ac

8UO

lainlrin
;

linam

\ciM

ciini illustrissimo

Francisco

yamo
(loco
ui

Brandisio

profundum
aniiualis
el

deprehendil
ailigatam

tandemque
alacer
se
in

nolam
igitur

plures,

Ratbotdum es
nobilem,
.

Ublinga
servire
laterel

Boiariae

non
uisi

collo

percepit.

fgnobili)
snii

ad has

\w\^<,

nemini,
.

candelas
triginta

funes

affert.

Fune
61

pedes altum
parte

demiltit,

fundum admirabundus

Deo

cui

unice

constil ieral

nolus

harumin foraminibus
iluiii.

securius,

ad

annum

ex

vaccam reperit. Qusril vaccamqoe com his ergo instrumenta et socios torpenlem qoidem inedia, sed feliciter extrabil
oiiiui

illaesam

Domini u peregrini sub babito penetrasse, conlen-

I7
3, lib.

Brunnerus deniqud Vnnaliura Bolcorum


xii,

parl.

olim

constuxtio

mu.\

recreatam per
iu

amnos

aliqool

ntililer

aluit.

Verbo
Divus
S.
s/,i>

oranibus

necessitatibus

invocatur

hic

totelaris

nos^er,

Hacteniu
;

ille

de beneficiis

Romedio adsorvptis
certiori

quse

uti
ita

vdde pro indubitaUs admittere,


$upt

Ratholdum sacris initiatum ad annum fundamontibus initia dedisse mento tamen (si monasterii monumentis fides non qoam postea nohilium satis Brma, omnino recensel ascetarom coadonatam societatem Regimbertus epimi.mi
s.

,n

,i

Georgii

mmis
t/n,h

sev&i
intei

sine ali

gco| qs

Brixinensis, obtenta etiam

ab innocentio

II

fabulas ablegWre.Attamen esohissaltem

colligere oportebit,

magna/m
-.
.

esse

indigenarum
\i

m
bus

anno mcxxxvhi conflrmalionis bolla, in abbaliam mutavit, sub Regula sanctissimi patriarchae Benedicti
,,,

hw

Sanctu
/./

fiduciai
et

.,

militantem.

Plura de eo lem

!oco legi

ntnt

suis invocant,
tent/ur.

"'/'-

Germania

ipsu

etia/m probai
:

stionem quartam
frequenteni
quuil
fi

An

responsum adqustiam peregrini bunc iocom


ytsr,

184 etsequenti,

UM
istius

haec se

non

esl in

monasterii

hobeani fnom hujus initia inquh


1705,

omnino,

|>ra>scrliiu

Imc h-mpmv,

nnn lanluiu

rgimwm m prsedu to monte stt niim Ordinis S. Benedicti usque ad arinum


quo simul cum
Sanctor
,i,
lt /

templom S. Petri G ad arcem freqoentent, quarum rerum quamplurima


vicinae orbes, sed eliam remotiores,
aii.iiiiciii.ii.
i

ecclesia,

nemoribus,

villis,

pontiel

archivu bus, atque asdificiis cunctis (salvis solum


sliquiis)
i

Qdein faciant.

conflagravii
ta

6i

<

"'m
Viechl

rill a

fuii

monasterium vero
s

pedem ejnsdem montis


/( /;/.

Georgii

in

Caput Sancti, ad qtiod deinde etiam uliae ejusdem reliquise accesscrunt, ab aliquot sseculis honora II.

ui

Collectau
us, qui

mus. Consentii R
idatus

prxcedenti

adpro ositwm no
paolisperes incend

Hodie restaurato
,..

i,.
\

templo pro paocomonte S. Geo translatom est Religio is, monasteriom ipsom
echtiom, Su
izio

opposilom.

Consule cart
in

tum
S.

in

monasterio montis
:

pographicam
th/

ibidem

datam,
ite

rtum.

qua antiquwm " vero 18,


19 notata
i

Georgii

e&dem

reli-

dicem

/"////.

quiae, exusto

monasterio,

novo ornatu Suazii donatae et ad novum monasterium vetus hymnus. relatae


:

bentur is porro Sangeorgiani vnsignes S c pui Si


.

Remi

antiqua
Constanti tamen
sascola

dii,

Lraditione

per ptnra

e1

onanimi
Henrici

Innalium
Henri-

Qostrorum
cus
iii
.

sensu

constare

videtur,

quod

quem etiam
capot

occasione

aucupis

c
habuit

,.

iii

quoque jam ab aliquol Monte S. Georgii, sive

ilt/u/m

;l

ii,

quarlum

nominant,

imperatoi

in

monasterio

Romedii

anno mxcvh,

antequam

sacrum divi monachi


Benedii
tini

10

DE
lares

S.

REMEDIO VEL ROMEDIO CONF.


incoluere,
illi

AUCTOKK

Benedictini

Sanctgeorgianos
vel nobili

m
S.

eo

quidem

de

variis

donationibus pnefatx
legitur:
at

tradftioet

jam tunc clericorum,


praeter alia mulla,
in

eremitarum

co^tui,

ecclesis ab

Henrico

factis

nihil

de

meitiea tabu
la fm unt

paucis muniflcus benefactor,

Remedii capite.

Quam obrem

existimo, diplo-

singulari donoconluleril ;ab his vero primisS. Georgii inquilinis


in saeculo

i,i,i

illud " Chronista

non lauda/ri pro donosacri

dein

xn

noviter introducti

capitis,

sed pro aliis rebus,


isttui

quasidem Henricus,
ecclesix

Ordinis

S.

Benedicti secundi

incolae,

cum
el

oratorio,

a qun caput

datu/m dixerat, eiden

habilatoribus, bonis, redditibusque

rebus, qua2
altefati
fte-

donavit. Igitur nonalitei

adpropositum nostrum
illa

tuncaderant,
rint,

ecclesiae,
el

ex

liberalitate

conducii hocdiploma,
i/mperatori

quam quodew

Henrioi

ginberli fundatoris

episcopi

Brixinensis, accepe-

erga Sangeorgianos munifica benevo-

oblenta

desuper a Sede

Apostolica

eorum

lentia aliquid verisimililudi/nis accedat traditioni

omnium

confirmatione.
in

De hnc autem

donationc

de capite

S.

Remedii ab eodem accepto; sivehujus

Henriciana asservatur
antiquissima,
sine

monasierii archivo tabula


scriptionis,

tamen die annove

swe post facta fuerit, sive etia/m eodem tempore ;sed neutiqua/m necesse visu/m fu&
donatio ante}
iil
,/

cujus

litterae capitales coloribus sunt pictae, in qua nullum comma, nullum punctum supra vocalem I, nullum B sed nbique simplex E cujus inter alia
;

rn

inil, ni,

ii/

/'in/iiiiin iin

rrriim

il,,,i,i/

rnnrs,

l'> ro non incmiter ,/>">1/ lomate regio firma/re que ex Ughelli Italia sacra aucta tom. V, col. 593
)

ibi notata tenor esl


iftioil "'<

sequens.
S.

observat Roschman/nus,

eumdem

He/nricu/m

anno

'/

19
i o

De capite

/// hnperatore,

Romedii confessoris dato ab

1082

castellu/m

Castella/rium,
ecclesise

prope
;

imperatore Henricotertio.AnnoNativitatisDomini millesimo nonagesimo septimo, Indictione quarta,

situm,

donasse

Tridentinse

Ma/ntuam hac enim

anno aulem ordinalionis

domini

ffenrici

tertii

al.

Romanorum

augusti regni quadragesimo primo,

oocasione fieri poi/uisse, ut Tridentvnus episcopus rn utS. Remedii, quodcum reliquoejusdemcorpore in ipsi/us dicecesi servabat/u/r , eidem imperatori
/

dedit

imperii vero tertio decimo,

idem dominus* mofuisse

donaverit,

et

hic

Smgeorgianis,
in

qu/ibus

favebat,

l!

nasterio capul bealissimi confesspris Remedii, qui

lun/ihis furril.

E
An/nalibus

dominus comitatus Tauri


a.i

traditur.

Cujus

22 Andreas Brunn&i^us
parte

Boioru/m
iinht,
*

us
i,i

r,

inestimabilis donationis immarcessibilis


nostra tempora perdurat.
d

memoria

m,

lib.

xir,

ad annum

Buic labulaeanti-

S. Georgi
tracta/ns,

montis primordii

Christi 1112 de acprogressu breviter

mvnut

Reyinberli

episct p,

quissimse penitus correspondel Chronicon monasterii

anno mcdlxxx
hic subjuncta.

in vernacula
Vert

typoeditum per verba


:

Chronici Germanica Hosch-

eidem ca/put S Remedii pariter atPribuit, sed ejusdem donatorem facit, non Henricu/m i/mperatorem, sed Ueginbi rtum episcoj u/m Briannensem,
i

nrnsiS

ma/nnus

ic

reddidit Latine

Cum numerarentur
Indiclione
rv,

>

i/nquiens

Cultum

aNalivitatc Ghrisli
xli, imperii
bili

mlxxxxvh

regni

ginbertus, ex S

Petri

et opes paulo post Reapud Salisburgenses abbate

xm

novas
el

abbatiae

imperatOT Henricus tertius veneradonavit ^ncv m caput sancti

giano)

episcopus Brixinensis, RddidftfmonasterioSamgeorideroque Eberhardum loco praefecii, et D.

comitis

confessoris Remedii

cum quinque
desuper

villiset

Rhomedii dynastae Taurensis capite eodem deportato, Oenanaevalli Civero

earum hominibus, masculisel feminisjuxta tenorem


imperatoriarum
el

suumfimo Dominum,

post

litterarum

exstantium,

septingeniesimum, quam inde emigraverat, annum


reddidit, rarura pignus,
el

atquenotabilisumptu excidi curavil secundum rupes MK.niom ac fontem et rivum molinarem ad ecclesiam deduxit.
20
iltUln

majoribus nostrissumma

religione frequentique votorum nuncupatione cul-

Amba
il

Henricianse,

regni scilicet a/n~

hus
iimii

"

morte patris ejus, qus


13

mense Octobri
imperii,

1056 contigit, annusque


die a

ducto

initw a
anxtvpa

sxxi

Martii anni

1084,

quando db
est,

tum quam laudem seculo nostro (Christi seculo xvn) mortalium ignavia detraxit. Hactenus Brunnrrus. i/iii. nrsr.n, n ,/, ,/in mrrui snrn r,i/iit,s Begi/nberto alio argumento adscrvpserit, qua/m quod is Monirm s. Georgii i/n abbatiam erectum Bem dic; ,, I

wonatus

recte

l'i,/s
i,i,
.

mrmiirhis. ul sn

i,<

r i,/ u,
1

i;s,

/rnili,/, sr

Irga-

iiiunl

rnm OMIO ChHsti

1097,

CUJUS IdilmS

Bedeoad aucV rem Collecta/neorum nostn


i/ui

Ma/ri isdvploma ist/uddatum essesoribit Roschmannus; sed currebat tunc Indictio v, non rv, nisi In-

Mss..

post aliqua sic progredit/ur.

F
in

23 Sacro
S. Georgii

huic

divi

Romedii

capiti,

Monte

lc

is

iiunt
1

dictionis

initvun\

hic

serius,
}

qua/m a Septembri

ab anno mxgvii religiosissime custodito, anno

170
|

alia

amni hmc proa vme e\a\ si vela Kalendis Jcmu han labenUs anni, repeUtum fuerit. CUwissimus
Ta/rtarottus im

IJUS-

postea anno mcdlxx reliquiae aliae de dim eodem sancto Confessoro. qu;o ;ul vallem Ananiae (ul

accessere

reliqwa

Annotationibus ad Vitam

num.%

sonani

data

quod S. Georgii \fons nondum esset abbatia, sed tantwm eremitorium anno 1097. quo Henrici diploma dat/um
notatur.
in

verba

Chronici improbat,

litterae) in abscondito tenebantur, a Joanne episcopo Tridenlino donatae, expeditisetiam desuper donationis lilleris hujus tenoris Joannes Dei gra> ;

"

tia

episcopus Tridentinus universis ac singulis


fldelibus
iii

suis

Verum huic jam respondit Hosch Annotationibus Mss., licet tunc

a/rmus
ibi

d "

Christi

praesentes

litteras

inspecturis

non

salulom
ofllcio

Ii.iiniii.i

scmpitornam.

Ex pastorali
ut

fuerint BenecUctini, fuissetamen clericosseu presbyteros,

nobis

incumbere arbitramur,

animas

qui sub suo Praelato vitam degebcmt. Pro~


d d

Domini
lionem

fidelium,
el

quantum

possumus, ad devoexcitemus;
nostris

dicitwr

quosda/m

eodemmet di\ mansos

i/n

quo

ll>

venerationem Sanctorura
uti

seu

villulas

ecclesiae

quoniam,

cernimus,

mala,

peccatis

S. Georgii

in Indale constructae dedi"se, ul oralio in

exigentibus,

multiplicantur super

terram,

pro

pra^fata ecclesia perseverel in

perpetuum,
die

praes-

quibua iram Dei


Dei

meremur
eorum
et

et flagellum,

pro quo-

byter
S.

de

isto

praedio,

qui

ac

nocte

Deo

el

rum aversione necessarium aestimamus Sanctos


implorare,
el

Georgio
potest,

ibidem

serviat,

Praelalo
,/in

fideliter

ordinetur.

ab ejusdem ecclesiae hl unum ergo forte


avuctor illcm

reliquias

in

majori ve-

neratione habere,
sic in

iUa

pretiosa

pignora non

quod Chronun
'eta

>/nalem-

abscondflo tenere, sed interChristi Qdeles


u1
in

niniqnp as
niiii
osit.

ru/m cla

u o?

wm

ve societatem perpe-

distribuere,
tur.

majori
ail

veneratione
nos otc

habeanSupplica-

appellaA)erit

abbatiam,

qualis

erat,

dum

Acocdons
sufs
ut,

il.iquo

tioniiuis

lavorabiUter

annuentes,

dignum
ipsa
fortc

21

Mitto plura, quia

eodem
>>
,

/m diploma avutographum

Roschmamno, consuluvm testat/ur,


teste

arbitrati,

quera

(S.

Remedium)

vallis

Oenitin. vita dura * habuerat, de

ejus praesentia

dominum

reliquiarum

DIE PRIMA bCTOBRIS.

41

reliquiarao

gaudeal

in

lerris,

eumdemque
;

Tridentinae,

quos

illac

praefalus ailare

ponlifes
capellae
vailis
S.

'

ibi

quoque post ejus felicissiouo transilum iutercessorem el patronum habeal in cajlis de consilio
etassensu veuerabilis capituli
reliquiis largili
nostri

AUCTOBK

inleressendum
mcdii
ubi

Iransoisit,
in

Re'

confessoris

scopulo

inaniae,
I

a,l,l,

ad

de eisdeo

suous,
dorsi,

d b

unam cannao noduo spinse


24
i

brachii,

unao scapulao, unao costao, unum unum lalum pedis, unum


scilicet

major para ossium praefati sancti soris, sanclorumque ejus discipulorum


'i

onfesD;
i

Ibrae,
rri

reconditae

el

squailidae jacebanl
fbrtc

deest

hfc

supra

verbum,

aperuit

celebrato

articulum oanus...
In

prius
et

per
;

cxvalleAnanias,
ne
iii
i-

quoruo testiooniuo
Reri,

Ddeo

praesentes

officio

quinque dies desuper altari divino unde praenominatus praesul cum 3ui
et

b o

litteras

nostrique

sigiili

oajoris jussious
in

capiluli

consensu
pie

voluntate

abbali

praedicto

dtrbachio

epi-

seopu Tridentino

appensione coomuniri. Daiae


iro

Tridentino castertia

has

reliquias

contulil

scapulam

unao
d

inrsi

nostro

Boni

consiiii

die

mensis
datis

Novembris anno Domini


tesimo Beptuagesimo.
b

millesioo quadringen-

ejusdem, spondylum ejusdeo, Laluo unuo pedis

tegram

unuo

spinae

ejusdeo,

articuluo
Cujus
*,

Laounas, quas
n //,
i,i
,, /,/, ,i

in

unuo manus ejusdem


lo

sancti

Confessoils.

lillrns rnlrs,

rlmm
r.r

/mlirl

,n

imslinm,
n
,,/,,,

inaeslioabilisdonationisteslioonialeslitlerae

sigil-

litterns

SIVC
1
1

lnr i/r/rrlus

ilrlnlis

iiln,/,

nul

suo

majori

in

corda

serica

pendenti,

nobis
visi-

i/mario

exevnplari
Ws,

vocibus

sit,

sive

noi

tradidit,

acoonibus
el

praefatas reliquias devote

tant/u/mmodo

ex brevitatis st/udio commissus*


\

tantibus,

orationes corao eis fundentibus, quainjunctirf pceniten-

Quod sane
sona
fiiriniil

doleo; curn em hoc vitio hic lateai


rin

&r-

diraginla dies indulgentiaruo de


tiis

/nsiii/iiniis,

memorats
,/

reliquis donaUe

relaxat.
nost/ra
\Iss.,

l/im

,ir

imiiirn
ii

u n/r i

Sn i.r
j

CUjUi

27 Redeo ad Collectanea
auctor
a\

quorum Proharw

si/iil.in tOtO i/isli


tiir/ii.sii

mrnlnnr.

.sr

mrl inims

ui

non interruptamS. Reoedii reliquiarum


\i

m, qUOd

" ilrsn ihrnlr rli, iln//; ,/rnt,,, poHlCS

Hei
,

///.
.

alias IV, im\


..
. .

>'<a
-

posset-

additum videtur, qua/m ab


i/iiiis iit/i,

ipso donatore. Cetera


S.

episcopi

lih/r/ii/ni

donationib
,-,
i

1,/mmi adjjunota satis innuunt,de nh/ur rlnn/, ,/,,,, Ir ,/,,/

Remedii

relir
,/

leorgiano
cet,

,::-

s, ,/,,,, L, ,,,/nl

,<i

/n.riri
\o

jam

dicta

etiam

alia

laudat.

Germanicum monasterii Sangeorgiani decennio post ea/m donaUonem typis vulgatum, e quo sequentia Latine versa ewcerpsii CollectaneoChronicon
i

x-ii

asserit, in dedicatione
<>

austra-

i/s,,ni/m |204, rogante abbate,

rn,,,

sn

//,!,,

/-,

/,;,r :ii//r,is

lli

ninirnii

.llllcill

llio-

Cunrado Brixiinter alias nensi episcopo facta, Sanctorum reliquias, tuncprssentes, etiam S. Remedii Upsana
nsm
lO
i
.

nasterii

nico

iii

mcdlxxs in vernacula editum, ete GerraaLatinum translatuo hancadannuoMCDLxx


rat,

'///./ tis

ii-m

imniiim, qua/m caput ejus fuisse, oru/mque rationecow ludit. Sscuimmtislri n


/

reliquiaruo donationeo sequentibus enai


cwn contensv
eapttuli

XIV

tOtum

i/iiiilrm

r,,,,s,i ,,,/,/,,

25

<

In vigilia

Sanctoruo Ooniuo es singularibus

incendio

fuisse scribit,

sed servatas sacras reli-

rann-

ratiis
b

reverendissiousprincepsel dooinus domi-

quias ;prossculo
iiim,

Chronicon superius memoraTridentini litteras

donatm

nus Joannes episcouusTridentinus, venerabili huic ecclesias Monlis S. Georgii donavit sequentes
sacras
luntate
reliquias,

datasque Joannis
Pro sxculo
Ifil;'

testatwr.
i/ii/in

wi

laudat

cum

consilio,
sui,

favore

el

voinle-

iim, nii/m

rtm/r, l/im, -7

catalogum relir Anmilrs /mmnsscriptos,


in
(ita

d
t

reverendi

capituli

scapulao

grao de S. Rooedio, cannao brachialeo integram, spondyluo spiuae dorsi, laluo pedis, arliculuo oanus ejusdeo Sancti, absque illis reliquiis} quae de eodeoSanctojao priusaderant.
Chronista

if,ii,n Bernardo Empelio Priore P.Jacobo Edemanno anno 1580 Unguam versos. Ad seculuo xvu

atque a

Germanu
ipse
j

ditur) exstanl variae coopacturae Annaliuo et Catalogoruo de sacris exuviis, in quibus pressa quoque

//.;<

contemporaneus, qui tamen,


refert,

vel

non tantuo oenlio

Gl

r/us interpres, intei reliquiast/uncacceplaspraeter-

pignorum,
|i;,r
,.ii;ini
>;i,|-;i

sed
,hvi

el

horuo sacrorum divi Roraedii peregrinalionum specialium ad


n>-;i
\

quod ea/mdem donationem in Vigilia Sanctoruo ooniuo, id est, l/lr (nrlnm ,/irnl nnlir h, Irn iln s \ nrr ,/,/,,
misit

unam costao. Nec


i

Huiuciln

m.

'i ".i

ui

l;i
,

quae

peregrinaliones
hoc
qui

apud

alios

authores

nop

tantur.
28

rr,,,

mimiim
//<///'

ihii.r

^ovembris,

hisce

smi die lerlia mensis donatUmem triduo ante

PicTC.ipiic

;nl

smilum
anno
typis
el S.

wn
mdclii

scrvil

Cata
titulo

logus

reliquiarum,

sub

^notu

/mh/m

firmasse dicendus est. .l<<m quod adpersonas attinet, episc pus Joannes fuii Joannes Hinin Ughelli Italia
1

Athos
n
i

Geohgianus
prodiit,

Wagnerianis
R.

Denidoepis-

celsissioo

reverendissioo
I.

derbachius, qui
iiiii/m tenuisse

sacra aucta tom.

V,

iiii,!,,,

domino Antonio
loci

principi

638 ab am.no
nlmi.
/./

163 elect/us episcopatu/m

Triden-

copo Brixinensi,
dedicatus,

ordinario clemenlissimo "ic.,


Operi

dicitur usque
uero
.

imiiim

//'"./

ad annum 1486 danda disci/mus al


SSpC
i/irtns

cum

praefixa

approbatione

reve-

Irm

Siim/rmi/miiiiiii
fuisse

</i"

//1/,/iims
in

rendissimi ordinariatus Brixinensis, in quo repetitis divi recensitae superius tantum vicibus non

obtinuit,

Gaspa/rem,

quem

BuceKnus
%

Reoedii
iconibus

reliquiae
aere
et

feslive

meoorantur,
exhibentur.

sed

eliao

catalogo abbatu/m ejusdem


iniinii
,in,

monaste/i ii a civitate
ei

excusis

familia ^ugspurger cognominat, 191 prxfuisse ait. i69 usque m


vel
i
1

ab
/',-

Catalogo

adjectasque
laudati
llMII

|jj s

iconibus etiam <


,,,,,/,,.
i

meminit
Polio

H<<

eodem chmannus,
De
Ge\

Mones ex

man

26
,i,,

./"./'

hnnhiUim

iml/lmm

/m/,rmns

<.i

monatlerii
gtani

schmanno, qui eam, nescio, ex quo loco, ubi Latine De oagna parte corpoexstabat, sk re< ensuit Anno Dooini millesioo rj S s. Reoedii confessoris
:

verbis

elegan3 cernilur cista seu labernaculuo Hoc conditoriuo ej; praecipuis


:

esi
|,|-i

neope capul integruo


s

S.

Rooedii, celein

quadringentesioo septioq [lege mcdlxx) Ooniuo Sanctorum reverendus in lia


pater jussu
*)

in

Vigi-

cooitis
iii

Hochenwart
in

Bawaria,

el

Cbristo
praelalus

cooitis
:

Taur

Tyroli.

His

addituo
olio

in

nm ims Gaspar
dooini
Joannis

hujus

oonasterii
in

iine
,

Propter hoc

sacruo
el

capul

multae

''

consensu reverendissioi
Joannis,

Christo pati

celebres
i

processiones
S

peregrinationes

huc
ac

dooini,

episcopi

Tridentini,

in

Montem

Georgii

magna
Polio

ceiebritate

praesenlia
Nothaffl,

venerabiiiuo

fratruo duorum,

Geoi
ecclesiae

populi confluxu ciebant.


aeri

28 iterum sioile
:

Pogler,

canonicorum

conditoriuo

incisuo exhibetur,cuiadscriptum
6

In

DE
w
c

S.

REMEDIO VEL ROMEDIO GONF.


cullui

roRi

In

hocsimili labore conlinelur scapula el plures Remedio. S. rellquiae majores de praedicto


29 exhibetur flgura
alterius
ln

solennissime

ab
in

altofala
festiva

celsitudine

sua
de-

\)

exponebantur, etiam

per

plateas

Polio

oblongi,

velut

altaris.
p

cum

bis verbis
integra
vir

hoc dOntinetur canna

ductione divae virginis Notburgae sacrum corpus venornmlae Romedii exuviae S comitarcntur,

brachialis

S.

Romedii.
:

Subdit

deni-

Suazium evocatae sunt,


processionem bajulandae
;

clericorum
sed

bumeris

per

que

laudatus
vidi
'.

clarissimus

Quoad

proces-

etiam anno mdccl,

compacturas Annalium liujus '-s Georgii) io quibus notatae fuerunt asceterii allegatae superius celebres processiones ad, capui S. Remcdii.
siones,

aliquol

dum
bus
in

reverendissimus

et

celsissimua

dominus,
et

dominus
de

Leopoldus
Spaur,
loci s.

Josephus
R.
1.

Maria
el

comlti-

princeps

episcopus

Brixinensis,
visitalione

ordinarius

clementissimus
rebus
sacris

etc,

Sa utto
tTion-;*'

et< r

29 De sseoulo nbstro auctor Collectaneoru/m hsec


asserit
:

pastorali,

visitalis

ecclesiae reliquiis

Ad seculum, quod praesens decurrit xvm,


Ignorat,

omnibus, lustrataque omni


saera
supelleclili
,

cum

emdem
SuaZii

rclfquia
(icp silv

ncmo
iii

uiiiis

quam cum

pernicioso

incendio
ut

reeens

ereclam
per

monasterii

Vigilia
est

Omnium
I705J

Sanctorura

(anno,

supra
et
vil-

basilicam
reliquias

cum
coram

septera

altaribus

duos con-

dictum
lis,

totum

nomoribus

linuos dies consecravit, praater alias hujus Sancti


altefato celsissimo

ponlibus
et

atque

aedificiis

cunctis (salvis solum

domino, domino

archivo

Sanctorum
Sacrae bis
profei lo

reliquiis)
e

monasterium
salvataE
reli-

ordinario, et reverendissimis dominis visitatoribus,

conflagraverit.
tjui.i'

ruinis
inler

exposilum quoque
medii.

fuit

tum horum cum omnium

lugubri

fuga

ardentissimas

praesentium devotioni caput sancti confcssoris Ro-

spectanlium lacrymas Suazium


palatium
liberi

commigrarunt ad
domini
Josephi,

illustrissimi

domini,

32 Ut

adeo

baronis de

Tannenberg,
et

Rottenburgi ad
Freindsperg,
B
ferl

Oenum

domini dynastae etc, dynastae dynastiarum

atque

titulis

non modo dyplica membraneis cistisque


ecciesiae

ccclcsiastica,
inscripta,

Eptiogut coiUc'

ve-

or

'

P ro rosm-

tustissima et constans

traditio,

5l0nfl

instilutae
festi-

Schwaz
in

Ncuhaus
Dbi

p.

m.;

uli re-

publicae peregrinationes,
vae

cultus

publicus et

Historia
s.

monasterii recens
Viecht.

aediflcati

ad pedera

Monlis

Georgii

ab illustrissima
lenerrime custo-

familia non lanlum


ditae,

maxima

cura

sed

el

devotissime

cultae

juges quotidie inter preces de genu paulo Quin post fuerunt.


sacra
lipsana
sine

ad e eiendam populi devotionem in ara expositiones, sedetpraeter approbationem authoritate ordinaria praefixam, pastorales quoque visitationes sacris
per plaleas gestationes,
frequentissimae
his nostris exuviis eraphatice adstipulentur. Sicut

haec divi Romedii

labore

Phrj

ornatuque

serico,

non

copiosis

margaritis,

cum

condilorio,

opera

statuarii

affrabre
propriis

confecto
illustris-

autem ex his praBmissis non tantum donatio ac non intcrrupta sacrarum reliquiarum divi Romedii tot jam saeculis quieta possessio; ve-

atque deaurato,
iuvi

eleganlissime
;

rum etiam
exliibiius

devolissimus (idelium
ita

cultus

eisdem
sain

manibus vestiebantur
;i.i

ul

praesentes serico

deducunlur;

veneratio
et

borum
quidera

capul

involutae,

propriis
in

quoque

non

crorum ossium amplius


dedicatione
eci lesiae

infertur,

minus
rl
i

graliosis

manibus

vernacula

scriptae,

claustralis,

anno
alias

mcciv
acta

schedas lestantur.
ii

Cunrado
in

episcopo

Brixinensi
ubi

solenuiter

b)

30 Copia schedae primae


Tannen
i)

Latinum
curri

versae.

nullo
cultui

negotio

elucet,

inter
in

publico
ecclesia

idua

bergico
01

rwfu

et

arca
n

Laudetur Jesus Christus. Sacrum boc capul divi Remedii


i

authoritate

ordinaria

praefata
fit

adjacentibus
aliis

expositas reliquias mentio expressa


S.

exuviarum
a saehoc
ntituque
'"i" !,s

donat<B8unt;

costis

minoribus

et

ossibus quinque
et
e1 filioe

hujus

Romedii.
33 Exponebaniur
praeterea

Sancti

anno

kd cxxix pgo
M irgaretha,

meae binae

multis rctro
/

virgines, Marja

Maria AnnaEIisa-

culis authorilate

eliam
\

Apostolica
ubiico

uti/nam

.)

amore el devotione ad huncSanctum involvimus, Phrygio opere ornabetha, singulari gaudio,


viraus,

.ollector probassei

quoque extra ecclealtaris

siam

in

loeo

curo

veuorabili

Sacramento,

cistamque statuarii labore confectam deau-

aliisque

reliquiis

conferlissimae

peregrinantium

Itosclnmni
-

ratamque,
cura
trilms
liiio

cum
unico

sericis
ti

el

suraptibus omnibus,
consecravi.
llis

concioni
^estantur

sacra

pariler

lipsana divi

Romedii,

ut

o d
d

bonoribus sani

Remedii
Josepho
sut)

me
et

omnes

reliquiarum

catalogi.
divi

Autonio

Ignatio,
S.

cessionibus olim ad

sacrum

De proRomedii caput, F
exstanl

flliabus

patrocinium
L.

Reraedii

aut

peregrinationibus
plures
in

peculiaribus

com-

commcnili

pacturae
B.

monaslerii

archivo.

Rursu/m
ultimus

Elisabetha vidua
B.

de Tannenberg,

nata

post aliqua, Anathemata, inquii colleclor,


ignis ipsa

L.

de Risenfels.

cum

ecclesia totoque monasterio tristis:

Copia schedae secundae


Beate
d

in

Latinura versae.
el

sima mcmoria absumpsil


S.

inter

alias
esl

tamen de
prae-

Romedi, ora pro me,

impetra mibi

Romedio scripturas inventus


devote
;

Bymnus
et

gratiam,

quam ego

Deo peto.

sens,
situs

quam
beneficia,

concinne
trraiias,

compodc
caelo

Harum
i

o Maria anna Tannenbergica. iUustrium personarum crebra meritoque Ifica ac grnta mentio apud tom. r\
.

qui

cum

auxilia
in

rccenseat,

quae

fldelium
fiducia,

pietas,
et

sua pro
et
rf-

divum

Romedium
au1

imploravit
Sancti

m
ancillsp
i

xiv

in

Actis
prsefato

S.

Notburgae,

desuper qbtinuit,
bus devoto,

nemini

hujus

boni

irginis,
i:
f,

qux etiam

illustiris

ampliandi
si

cultus

zelatori,

in-

dominoS.

com UJosepho

Ignatio, de

eadem
\

gralum
ciatur.

exislimo,

solo etiam

boc

ex

flneadji-

deinde

ad

n<

>"m monattei

ium delata
Itl

fn

OTlf<

lumore

habltaf.

ancta ac m stro ere optime me% ito, st arato volumine dedicata fuere. Uisi/rnii ai,n,,, i/ratia obsei vatis, ad Collectanea redeamus. 31 Hoc in suo, quo Yrvm<, donabantur, ornamento (prselwdatse reliquise) non lantum anno mdccxxxviii coram reverendissimo ac celsissimo domino, domino Casparo e comilibus de Kinigl,
s.
II.
I.

34 Salve caput
Mille
inillies
spli

veneranduni,

Vetus Sancti
'"""
'

arnandum
patriae.

Salve

ndor

Decus es nbbilitatis,

Esetgerama

probitatis

Nostrae apex gjoriae.


ii.

principe
cli

el

episcopo
ut,

Brixinensi,

loci

ordinario

menlissimo,

dum

sacra

lipsana

Te amamus,

te

laudamus,

virginis

Notburgae

m\

Septembris

publico

Opem luam imploramus,


Robur

'

DIE PRIMA OCTORRIS.


Robur
ii

13

auxilium,
iv,

tantum
sed
i

monnstmum
cum

ejusque
aras,

nlia

aediflcia
el

plura,

u
i

roai

Nostri ergo miserere,

liam

ecclesia

picturas
;

anathe-

Opem

ferto, nos tu

Malis sis

remedium.

mntn tristissime consumpsissel in reparata nutcm mdccxxmii eodem in monte ecclesia jam thaumaturga B. v. Maria dolorosa aram princi-

figrum corpus, angor mentis,


Febris, languor, furor deutis,
fgnis, grando, abeant.

pem occupet, illustrissimus dominus, dominus Joannes Georgius liber baro a Sternbach, Stok,
Luttach
et
el

angerburg
.

di rrtinus

in

Oberfalcken

Fuge dmmon, fuge Etinundanacessel plaga,


-

Grossenslein

sacras

cassareas

regiasque
,

maje-

statis

excelsas cameraa
^ustriae

consiliarius

hodie salina-

Vires aegris redeant.


IV.

rum

Euangelii divum

Gmundensium director etc, in cornu restituit Romedium, opera celecui e


a

Clamat pauper, clamal dives, ad Le omnes clamanl cives,


Tota clamal patria.

berrimi Grassmayerii elegantissime depiclum

regione divina Notburga, eodem


prassenlata, respondel
,

pictore affabre

pauper

el

bumilis ancilla ei

Tuam
Et his

fove banc cohortem,

omnibus posl mortem Pande ca-Ii atria.

Taur, Nofburga Romedio. Hic finem Collecta fecit ignotus mihi Beligiosus Sangeorgianus, cujus diligei
Rottenburg,
praediviti
in

Domino

ad illustrandum portune
\

Remedii cultum perop-

uc urrit.

Remedii cultus in novo monaslerio Sangeorgianoet in veteri panlulum


III.

37 Quia
ca\
ii-

verc pei

capul

nonnum
'''"'"'

ipud

S.

verit hic

quoque ew crebro laudal

reparalo: quid censendum de parte cranii in valle

laudandoque clarissimo Roschmanno iddidisse, quale illudsit, dequoagimus, ln Commentaruj Uie sic loquitm Hac omnia collej dum anno mdccliii, svui Octobris ipsius reve:'..
i

rendissimum

erillustrem

ac

an plissimum
illius

do-

minum
quod

prselalum
in
.

Lambertum
e

monasterii
Si

nunc

locum Viechl
ai

regione pagi
inter alia

hwaz

Anania asservata
aliae Ilalae

reliquise
:

translatura esl

cessi

ubi

hunc re,

ad

Oenum

verendissimum

aliee

mihi
S.

in

Bohemia

in sacello,

ul dominum abbatem rogavi tamquam constituto colleclori Vctorum Remedii, ipsumsacrum capul hujus Sancliin,

tueri ac considerare

licerel

Utulil

ergo hoc mul.

comite de Thun erecto.


-

tum
sta
,

R.

P.

Ci

lumbanus
professus

Laimprucher
ac

ejusdem
sai

Ordinis
-I

ibidem

pro

lempore

ex ornatu suo
.

perquam

eleganti ac

pretioso

quiu
et

D,

rum ruUut,
f ittim
lob
f/i
i

nasterio

"

hodiema S. Remedii veneratione in moad MontisS. Georgii radices, posi veteris


,

extractum

suisque semotis involucris, mihi

spec-

e.Tusbionem

ut

dictwm

est,

instaurato

hsc

tandum praebuit-. Examinavi ergo illud, prassente eodem reverendissimodominoabbate, P. Columbano,


el

mswpertraditStPpc laudatusauctorCollectaneorum. Praecipuis hodie festis omnibus reliquis s. Romedii


in

meo

filio

Cassiano

Rbetorices
maxillis

lunc

studioso;
integro

reperique,
i

exceptis solis

cum uno

ara nbi
,

ecclesia
fidelium

publicaa

venerationi expovariis
in

nuutur,
ilolonlitis

devotio

morbis,

e Inveni insuper duas

duobus dimidiis denlibus,


schedas,
idi

alias

integerrimum.
hic
ubi

quarum copias

periculis,

jumentorum

infirmilatibus

exhibeo Latine redditas


i,n,.

supra num. 30,

terraa

lionibus,

hominumve angustiis, lapsibus, inundadasmonum atque sagarum incommodis,


frequenter

38 Recte sane hoc capul


mairilte
desint,

appellatur, etsiambs
capitis

>

tamm

opem
\it

implorat,

el

auxilium,

fusis

qum

sote

mii

quod precibus
corde
.

desuper

sincero

mundoque
Officium
S.

roga-

nequeunt venvre. Verum,


,,/

m
~

InamcB >rn-

vatle
ei

tUllem

referre

consuevit...
el

praeterea

consule
.

num.

sequenh
rrl "'

ut

divinum
lus
civii

in

choro

ara

de
est,

Romedio Mon-

aliquod

vel

s
Rost

Romedii

tisS. Gcorgii antiquissimum


flubiio)

ejusdem
vel

reliquias,

inter

ob insignes (nutquas ex desanctorum


Pestum
inniter agi-

monsbratur.
qui posi

Ua rursum

didici

ea

hmm
sum

verba

mox

data recitatasque duas mt


i
.

Pontiflciis

maxime
i

capita

mta
Suazii
e

Collocutus dein

servorum
hoc
niiis;
el

Dei

veneranda
die

numerantur.
Octobris
soli

huic
Ilunc

illustrissimaa

dominas Elisabethas
.

sintrulis

aimis

comitissaa

pluribus
functio
iu

quidem,
sacra
officio,
in

quam

cenium
est,

jam
qui

Qliabus

domicellis comitissis

de Tannenberg hoc

quas

cum
di-

sacrum

ab annis
absoluto

patris

Prioris

Remedii
uti
el

capul

choro

festivam, expositis sacris

ium,
ginis,

eliam ossa
s.

fapud S omnia divaa Notburg


episcopi
el

"';"
virin

jam

pridie lipsanis

ara, Missam

cum diacono

et

Pirmini
.

confessoris,
veslivil
el

subdiacono, aliisque consuetisin majori festocaerealiqua etiam


,

ordinem redegil
vitque
rite
:

ac

pretiosissime

orna-

moniis inter musicos coucentus solenniler decaniat. 36 Hsc de cultu hodiernoin novo monasterio,
'

quaj

mihi testata
el

est, caput

scapulam
ct

concordare,

sibi

similin

in

|ualiiate

ut letn
in
i

'

de
18
I

veteri

ista

subdit

Veteris monasterii in aras

conditione

ossium
;

esse

cum

iis,

quas

in

valle

ratio

utcumi
.

principis

pictura

divo

Jacobo

Majori

aposiolo

sanctoque Georgio
oiiaiii

martyri, Ioci patronis, divum


solida

adstitisse

Romedium, aliorum
sicul
el

nar-

ratione

accipio;
possibile

quod
i

omni

tempore,
ceetu

quoad
nostro

eral

aliquis

religioso

hoc

sacro

nomine
cultus

insignitus

perpetui
profite-

erga
niiii.

hunc Sanctum

testimonium

partem illara capitis, quas ibi Anania spectas el monstraretur addilo, hoc ,,.,v, [nania et coram HtaOequasi in Ella beatissima Virgo, prodigium Remedius rorel exhibitus per ctens S non autem se omni cura considerasse, singulare, pn ess reperire poluisse , quod pars ha^c monasterio lervati) nec picoe dicto ca] iti s
j ,

Tandem cum anno mdccv incendium non

luram

ila

|l

"

visara essCi

39 Fatcor

44
AUCTORE
R.
S.

DE
39 Fateor
/

S.

REMEDIO

EL ROMEDIO CONF.
socii
.siim

imiii

vimi
ac

Roschmannus subdit equidem \n Octobris anno mdccxxxn diRemedium, civem meum, in lemplo suo
}

fuisse

perhibent/wr^
s.

iiiim

die

aHas

ut vnfra videmus Rwr- q Romedii reliquias Halae, qum comi'

tiiius

valle

Ananiae

essem

veneratus, simile aliquid

valle

faisse

monstralum.,
:

cujus

jam

non amplius
raihi

rile

Ms.

Tyrolis oppidum esi infra O&nvpontum m Oenana, Roschmannus in Commentario suo memorat verbis, quae subdo. Vir illustris Floriain

recordor
fuisse
,

caput cerle

rite

memini.

integrum non illo tempore Si

visum

nus a Waldauf
larius
coIIclmi
ciiiii

Wallenstein Maximiliani
Hala^

cancel-

hunc mihi
s}

ingenlcm
,

Ihcsaurum sacrarum rcliquiarum


ad

laborem
haec

iraaginari

potuissem,

utique accuratius
pariter

ci

parochiali

Oenum

templo

omnia

considerassem.

Huc

amplissima dote ac
De
liis

cclcbcrrima
octavo,

fundaliune

nsio presbyteri beneficiati

Taurensis Scverini

reliquit.

sacris reliquiis
libellus
in

editus esl Oeni-

Holzahmer, num.

II

laudati,
%

num
valle

dicentis,

dubitare se
.

giani habent
\
1
1 .

vere

S.

apud Boschmanan caput, quod SanRomedii sit, cum in


cranium
nequit
exhiberi

ponti
Vitas

anno

mdcc

continena
ei

Sanctorum

per

totum
soleat.
i<rii<>t

annum,

refert,

quales de hoc Sancto adsint reliquias, eliri quibus


uecessitatibus invocari

pictum
Si

miraculo

Ex eodem
Latine
:

iihciio

a pluribus audierit.
in

revera cranium ostendatur

Germonice
Junii. S.

r<iii<<

hxc

Die
i"

xvn
ejus
in
<

valte

inania,

certe

pars esse

capitis

|{ciiiciIiii>

confessor el eremicola.

apud Sangeorgianos Benedictinos culti, cum hoc pi a ter ambas maa illas, teste, ui vidimtegi wm uiiis, clarissimo Bo chmanno, illud ex ornatu suo
it

sancto corpore adsunt duaa particulae... Invocatur


periculosis

casibus seu lapsibus. Sic

ibi;

sed

<

memoria ejusaddiem xvn Junii ibidsm


nescio.
i

relata

sit^

....

extractum , suisque semolis involucris,


miiii est,

nudum

inm
/i

pectatum examinatumque affi/rmante. Ignoex quo tempore Ananienses ccepei mt


vel

comitat/u

Tyroli etia/ni

Bohemiam cuU

o,Uce
'"

in Bohe-

istud craniu/m
o
S.

qualemcumque

capitis

Romedii capite habere;


alibi legi,
ha/i
i

nam

partem hac supcr re

Romedii cum insigni reliquiarum portione propagatus est cujus rei initium Micha&l Angelus Mariani in Opere suo anno 1G78 Tridenti edito,
///..

s.

'"""''

'

I!

nihil

iVon

nienses in
ini.i
iii

magis scio, an iidem Anatam alios titulos allegent,

a/ntiquam
i

nem
,</,

cfw
>

sam
\\\

obiPu suo sepulti

ssecula honorati.

[tcerte
:

illii

prodesse nequit asserta capitis


est,

pictura
Si

aut enim hwc dubia


.

aut

man{

dub

qw
et
rit,
i

te

suspicari

faciunt dicta

illo Rost hman/n/us sic indicat Gomes E partcm Romedius dc Thunn sacri brachii Pragam in Bohemia transtulit quia meditabatur ibi sacellum huic Divo erigenseu templum diini. ijikuI iiim temporis meditabatur laudatw il///.s///.s comes "I vet ipsemet, vel ejusdem filius ,ii,i n, ospostea, non quidem Pragse sed in arce Mhi Choltitzen quse <n Chrudimensi regni Bohe; ;
,

num. 38
S/

sequenti, quid

inde certi evincetur?

ini.r distrietu

nta est, munifice prsesUtit, utpluri-

manifesta
in
ill

certisque indiciis constet,S. Roi

bus docei Amand/us Friedenfels


ijiiinl

saai Ordinis
in

Prse-

medium

ficturam 00? divinum miraculum factam?


i,-

quo argumento proba-nt illam nonhumanx artis opus sse, sed


i
; ,

exhib

monstratensis canonicus Strahoviensis,

Opere,
Est
inscri-

anno 1699 Vetero-Prags


Gloriosus
s.

typis vulgavit.
,

Quamquam

vel

hoc satis justum volumen in minori folio

dem
tue

dumtaxat probabile forei argumentum pro eocapite S. Romedio attribuendo. Quod ad ansacri corporis

pl/wm
riosa

Roraedius

etc,

necnon Glodomi1.

domus comitum
domini
iic

de Thuu

etc, editumque
S.

tiquam
i

possessionem attinet,
.

eam sic
i

sub auspiciis
iii
,

illuslrissimi ac excellentissirni

ii

n
ut

possunt,

ne<

ut

irbit/ror,

volunt

na-

Romcdii
el
,

Constantini,
in

R.

co-

nienses,
.

temporum lapsu
in
\

nulla partes
fuerint
.

miiiv

Tiiim,

domini

Choltitz, Castelfund,

aratae

aliisque

toi is

de\ osita

mnn
ap
te

superiori

inferiori

Marckersdorff,
fresarca?
,

Ledetz

el

opp isitum constat

licendisqv,

Schwogschilz
a<

sacra1
,

majestalis
et
.

intimi
re-

autem Sangeorgianis olim donato faciunt, qum )oc <> prxcedenti '?$ recensui, exquibus Ivjuet,
..i

inalis
Boi

consiliani

camerarii

in

inclylo

gno
iii.r

itenentis
S.

sumpluosissi-

,n,

aliquot szculisin tranquill lejusdem posu

capellse

Romedii

in

arcc

Choltilzensi

mu-

o celebrique cultu continuata,fu ssc


e

nificenlissimi

fundatoris. Ut porro lectw intelligat,

Quid vero caus


""ii

esse

credemu,

quod

[nanu

impugnaverint, si venvm S. Romedii caput prodigiosa pictura spectabile sempei penes 7 marvnt \ on nim tam longe invicem distant a/mbo loca, in contiguis dios'
<

causa hsec comitis Thuniani inS. Rome- ^ dium pietas accendi, ejusdemque Sancti insignes rr/h/iii.r nh eo faClle Obt nrri /> ./ urri nlh/un r.r

qua

ea

,. /

eodem Opere
aimotabo.
,;
iir

quod

in

Museo nosVro

us

hh
"
"
pi
,

sita, ut ea

capitisapud Sangeorgianos
pot/uerit.

cele-

Pagina

[Vhscribit,
S.
,

Bernardinum comitem
in
.

'"
'"'

Ul
'

'"""-

brilas nHiil

[naniensibus latere

[tqui

tamen

i/iiiii

ecclesiam
,

Roraedii
)

valle

anania
,,
,

hujusmodi abhis tentatum


i

fuisse,

tripliciex

causa cogor suspicai


il

eoque iitulo jus pavronatus illius ab Apostotica Sede acccpisse. />< ini/r m icelh
restaurasse
diani
i

natus
,,
.

/;

ino

Prima

est

quod nullum,
sat

ut

dixi,

scriptoeo

quqd

velut

altera

Operis

pai"S

'a.

irm

ir,,i 1,1,1,

gui

rum Romedii caput


AnaA
.'
<

im,-

pag. 28 alteram tradit aut certe addit accepti pa-

/"' "'" spatio ni ruiir


ad
ii,

iperfui se affirmet.
capellaa
illud

ausam; Quod
S.

jus

patronatus , inqui

11

nda, /<</ etiam Brunnerus, uj oror< "'"/. utro iii loco illud honoran tur, pos-

Romedii

in

valle

Anania

concernil
;

"

rtia
i

<'

dem verbis num. 22 datis velui miam, iisdem Sangeorgianis ad nique, quod Ros< hmannus quoque,
<

Thunianam temporibus illustiissimorura dominorum Christophori ci Bernardiui de Thun pervenit; cum cnim praafataa capellaa annui reditus non nisi ad
ad
illustrissimam
farailiam
viginti

um Tyrolensium indagator hagiophilus. sincerusque ventatis amator t de ejusmodi impus

quatuor
,

Qorenos

aureos

camerse

ascen

derenl

illis

eandem ex
l

propriis bonis aliis duo-

riptisi r edita
<

nullum verbum /"-

decim

florenis

aureis annue pendendis liberaliter

ciat,
(

r i.i supra retuli, quaeque ipse, certiora proferantur merito duxit negligen",
}

thi.

ijiini
-"t

caput

iiiini,

quod

Ananienses

ser-

nde a Leoue \ prasnominatis dominis beuefactoribus jus patronatus in dictara capellam conces um est; et sic facti sunl capellocupletarunt.
laj

"'"i-

Davidti

vet

Abrse,

qui ejusdem

Sancti

S.

Romedii

jialroni

ct

iilius

sacraruin

reli-

i|uiarum

'

DIE PRIMA OCTOBRIS.


^

45
\UCTOHB

quiarum

Ihesaurarii.
in
S.

Ew hao

igitwr pia

comiPum

Romedium mmi/icentia, ob~ lentoquepropterea ipsius ecclesim patr matu verisimUlimefactwm est m Romedii nomen in illusbrist

Vhmiamorwm

geniorum efflgies, geirtilitium s. Romedii Insigne, lanquam comitis de haur, sustentantium. His subi

jecta legitur sequens inscriptio

sima/m Uloi

wm

fa/miliam invectum fuei

it,

comesque

Clams iu insigni, sed signis clarior extat. Ceterum pnBlaudatus celsissimws archiepiscopui
hoc

Romedius Constantinus memoratas ejusdem Sancti


patroni suireliquias aut vpse facile impetraverit, d,ii anteacceptas m ignifico ill mc \Uo honora das
>

Brnestusde Vhunibidem pag. 6 legitur sacellwm wlemni ritu comecrasse die n Septemoiis anni
ii

MDCXi

decreverit
vrectumqu
'' '

lllts

adeaareponcn- verbis
Choltitzetui

datis

denfclsm
quii/n

HichaUl Angelus Marimi partem sacri brachii a/jpellat; Frievero nmplicite bracliium. Posteriori,

reliquias

% IV. Vilae Sancti nec antiquse

eodem sacello seseper octenniwm capeUam mwnere functum esse profitetwr, potioi /ides nisi hic, omittendo adjunctum integrum, suspioio

nec

imraunes a

fabulis

'"'" faceret, ne
chii

\rc

satis recepto

magnam
:

bra-

partem brachium nominaverit. Desacello ipso laudatw friedenfelsus sic orsus est Intersacras
praerogativas

sseculum, quo floruit; locus natalisetconditio con:

jectura, an forte idem

sit

Boemiai

minimurn

nun

esl,

incly-

hoc regnum tarn copiosis Saoctorum lipsau( re merito appellari possil sacrarum reliquiarum gazophylacium. Tam pretioso ihcsauro p.tiam dives esl arx Chollitzensis,

tum
nis

cura comile Jacobo,

quem

abundare,

1 1

.i

laudavit S. VigiliusTridentinus: alio ura fabulae.

in cu.jus

magnifica

capella

brachium
tara

B religiose
bricae

asservatur.
esl

Hujus

Romedii sumpluosaa faS.

fundatoi

illustrissiraus

ac excellenlissi-

T
_L

a/ntum abest,

ut

xquc certa de

S.

Reme

lii

Sancti bw-

nius

rlominus

Romedius
in

Constantinus

de
esl

Thun.
quasi
trans-

gestis,

quam

de cultu, Vradere possimus, utcon-

primnt
it

Forma hujus
figurad ovalis,

splendidissimi sacelli

t/raexillis via

quidquam exploralum
in

babt
>

Bar7"--

octoedrum
parietes
el

longiusculum

quod merito nequeat


lesuni

U|

duuiu,

revocari
ipso,

. i

on

./.

nltniit.

formatae.

Interni

snnt.

gypso

Incrustati
effigies
ele-

scrvptores^ qwi
obite

de

velui
satis

varia

ornnmenta
;

diversarum
intermixUe

rerum
artificum

Smcto, partim
Latine,
I

etiam
Gci

p
t

praescntanie

cjuibus

spectanlur

iUce}

ac

manice
<j"i>>

meni inerunt

gantissimae
absolutae
;

picturae,
ila

peritorum
an vero

manu
arli-

quos

magno numero Roschmannus


re\

suo

Com-

ut

dubium remaneat, utrum


trnlla,

mentario

em

dt

sed

hi

omnes

Dciosi ca^meniarii

picl iris penicillus

sime vi&erunt post temporaS

\\riwr(\u,

quem es
Vridpntino

praevaleal.

Snpremus

hujus

sumpluosaa

fabricae

communi omnium
iiii)

S,

Vigilio
t/y\ ii

apex assimulalur turricuke, quaB


}5
!/"./

pro augenda ininstructa.


pto,
'

vet Sl05
et

ma

pah

</,/,-

terna sacelli luce perspicuis fenestris esl


magnilicwn ta
cellum,

>

quia insuper

pergit

totum
quatnx

sacellum
r

enucleate

de-

deeodem narrant,
culant. Purru
/.

niun//<\i/\

commentis commaecc

scribere,

adgectis

tabulis

majoribus

mi/ni

fontes swnt,

quibus

scrir

mcisis, '/"/ totid&m i/nternas saceUifaciesexhibent,

magnoque
illud
bic
S.

numero minoribus iconismis quibus ornatum est quas omnia ni/mis longwm enarrare. Pauca tamen addo de ara principe, Romedii nomine deo dicala. Summura altare
t
;
<

finquit)

versus

Meridiem

silu n,

arle

statuaria

ptoressuadeS, Remedio asserta assiinhausewnt; Acta scilicet Vang 'oi gia/na et Swn\ montorian quse locis, iii quibus servmkii sic /<<<,, i <</>ellare. Ulorum w Ima a vptorem habent Bartholomaum, a patria sua Vridentwvwm dictwm, Ordir uis Prsdicalorum, -/"' /" Legendario Sanctorwm,
' ,

affabre

elaboratum,

potiore
Indica

sui

parte

caeruleo
est,

hactenus
sive circa

inedito,

colore

imbutum

el

vernice

obductum
conciliat,

annum
lii

quod chrca mediwm s&culum kiii, 1240 compilavit, brevem quamVitam dedit.
Georgii,

qu.ne

tanlum

splendorem
el

huic operi

ut

dam

s.

Reme

Exstat
abbai

lla

in

\ts.

pulchritudinem lapidis
ornaraentis
altare
'i

lazuli

a3rauletur. In reliquis

codice Montis

S.
ej u
i

em quo
i

Roschmmnus
b\
\p-

prqjecturis
in

boc

splendidissimum
ducto
veslilum
altaris
S.

eiemplar ab
nobis

lem

<nasU

ii

auro obryzo
est.

bracteolas

iransmisity alteru/mque

l<iri<n><iius

dives

Imago, quae

capacitatem

im-

pendice
tanis
\s
,,//.,
>

plet,

ex

una parte spectandum exhibel

linnir;

<
S.
,,,
,

>>>i

.\/>i>j'>nii
ei

/>">

Wonumentis Roboreci iti Ti


,

udit, cui

annotationes

urso sarcinularum suarum bajulo cornilatum ex altera vero energumenos, e* quibus Vir sanctus

dum,

Quam

}ua\

<>iii>'m

Oarthot mseus

...

pro
. i

Remedii
n>ui

biograj
>

pessima
tinris

ejicil

daemonia.

Hanc

tconem

excellenet

pictoris

manu venustissime eflormatam,


fe

sendus

est ;

propterea omni >n qvAn imo certum videtur, eidem etiam


\cta S,

nomvnatim primus fuisse cens<-n/<sii

Vila

non vulgari
oes Ernestus

prelio

comparatam, celsissimus JoanThun) archiepiscopus

hiCfUtalibi, vetustiora

praeluxisse.
Vigilii
i

comitibus

Uleetiam ge
i
j

ta n
.

prxlaudati
i

episcopi

mar-

Salisburgensis, hujus sacelli pientissiraus consecrator, pro augenda summi allaris magnificentia liberaliter donavit.
iii Coronidis loco iNi impositum esl scutum splendidissimum hanc continens inscriptionem
:

TrUtci

Tai tarottv

ea

codice bibljo''>ir<n
</>>

rm.r
.

Romame eicepta m
his
.'iii

\ppen-

cudit.

/'

de sanctis Hartyrio
Ijecit
i

dem
<>>

[nani

Sisinnio,
fa 'eret,
;

<!

Uea

atam.

mentionem
.[,i

mox
lali
!/
1 i

IU

eorum Ge-

Sacra
i

Dj

m
iu

ros inter translata Patroni

referunl

ni

in
/'"'
'

>l ere

FACTocura conjuge structor honoral Adhorwm versuum eluc dationem obseruai editor,
\p
.111,1

stant

ad
.

'''" l
i

-w^
i

modo dun\

hs de
David

S.

voces Dei dius;


facto

mums magra/mma
uero familix

esse
l><-

nomen
''''..v'""

nominis RomeThun latvne Dc


:

ail

[nier

ba

Remedius
et

Remedio meminit, Hc nobilis de Tauro cum


perrexit,
el

sociis

suis

Vbra

Romam

rc

Subdit

dmuo

Friedenfelsus

Supra

diens, ultra mille

altareinsupi-rlicieinuriexpressaaconspiciuriturbinae

busS.

Vigilio

animas cura omnibus possessionireliquit, ct, ut in ejus Gestis legirun,

46
\i;ctork
I

DE
in

S.

REMEDIO VEL ROMEDIO CONF.


sumptas
et

TUR,

ejns direccsi

apud

easlrum Tau juxta

esse ait
editis.

ex duobus Lectionariis anno 1534


Mitto
plu/rd
;

r.

locum, ubi passi suui Sancti fmott dtcti martyres)


ad Dominura, cui devoi<> servieral,
raigravit.

1538

quia

haec

omnia

cum

sociissuis
legitur,

numerum
s/t

augere possunt, non pondus assertmfa


,

His

verbis,

Ut

in ejus

Geslia

niilivivitu/i vii/i/wv

va m

corum omnium antiquior


Tridentini,

Bartholomaeus haud dubie laudavii Vitam aliquam mtiquiorem S. Remcdii ; prout supra pro swnctis

Bartholomaeus
huicne an
,

vel scrvptor codicis

qui vu, n saeculi \ni etiam esse dicaPwr,


terest,
isti

parum
Vita

in-

martyribus Ananivnsibus cururm/cm


verat.

Cicsla

laut/a-

pri/mo

raeluxerii

ve-

eaS. Remedii
descripseritj

Quantae twmen antiguilatis, cujusve notae Vita fuerit, quidve etiam ex eadem

lasimi

,/v

quodin
S.

elioris notae Actis S. Vigilii, qualia


e

qua praeterea nihil novinvus. Accedit, PaMs. Trevirensi


edidit,

guid addiderit Bartholomaeus, aenigest,

pebrochius
Slt

nulla

fiat

</<

matis ihstai

quia

/i" illa vetustior,

a Hosch-

Remedio mentio,
in

parque
214,

iisdem silentium
\v,nnvn.\i.s

manno
49
Saurti
lcta
eilila

ac

Tartaroho fmst/ra quaesita, modon/us*


S.

rml.rr
lii,

/ahl ini/irr.r

ra/alu/uvis

ijiiam comparct.

notato

R.

num.

scriptoque
vi/ro

sub

paem

Altcra

Remcdii
vocavi,

Acta,

qu;v

SummontoBaderus, So-

<</i

rvana
ciciaiis

superius
nustra?

Matthaeus
,

nisi,

Joamne Jacobo Diocanon/ico Veronensi, apud TartarotPum in Api\. irsir

clarissimo

Summontorio, sive Altaspeculd, vulgo Bobenwarl (quod sacrwrum virginu/m contubemvum est in superiori pa/rteBoic;v) descripta, et ab amplissimo domino Stephwpresbyte)
c.r

pendice.
52 llubrs, erudite lector, quo fundamento nitaturS Remedii amicitia cumS. Vigilvo Tridentino, atque adeo vt ;vias, qua ille em communi s< ri/ptorum consensu flot uisse perhibet/ur quae oum
:

rin "
-

ee

ro,est

no,

abbate

Schi/refisi

sibi

submissa,

tom.

III.

Bavariae swnctae typis vulgavit. Gemina illasunt:

nullii vvvlim

vulmnr

stu/uliir

nssi

m us n u

run

rrl-

breviora erlmdem abbdtem auctorem hdbetit, adeoi/ur SU/nt rccvntiu. Vvnli.vvva deSUmpta nnlantav

lere; nec certo asserere

audemus,necnega/re. Msinceriorum Actoru/m


prolixa

tamen
ejusdem
sciat, in

ne
S, /n

quis silentvu/m

Romedio seu Remedio, suntque aliis fabulosiora, necull m magnae antiquitahiai jvafwani. Cetemm Msce aut similibus vel etiam supra memoratis Sangeorgianis Actis passim usi sunt recentiores, tum qui in suis Historiis vi Annalibus de eodem Sancto menvinerunt,
ex Lectionibus de
S.
Iiiiii
i/iii

Vigiliiphmshic faciat} qua/in mereatur,


ActiSj

qum mdn/ime

su/nt,

si-

rjiv.ilvin

Yilain

v u/,ju

u ,<t

inlvi

i/uoS

ne omni dubio pjurima praetermissa esse,uthoc argumentum negativum n/ulliusa/ut certeperexi,/ui :n oppositum ponderis esse queat. TartarotPus, quiS. Remedii Acta vehementei con/vulsit, suspicatusrsl, forte <w nm/r inlr/lrrln i/uo/'/ain rrlr/-/ /,,st/rumento

wnonyiuus quidem brevem

ItaHceedidit

Tridenti

Remedium ad laudati
fuisse.
fuisse,
est,

sancti prssulis
est,

nnnn
libello

16'?7;
i/c

licnvi/ias

Srisrv Sor/rlalis JesU

tempora relatum
alioubi lectum
S.

Suspicatus

im/uam,
donasse
donare
olim

aliquot

SancPis Tyrolensibus Oenvponti


Fiicilvnfrls

Rcmrdium

alit/uid

vinim

1661;

Amandvs
.

sacri

Ordvnis
\{\\\\)
;

Vigilio,

id

more loquendi medio sevosatis


Vigilii;

/'/. Tiai.ar.lv,

ilmsi s Latinv Yrtrvn-P vu ,j,t nnnn


iln<:

usitato ecclesiaa S.

quemadmodum
quod donare
loquendi

JaCObuS
Vitis

nr Sanctorum Tyrolensiumpartci,Augustae \mSlnlil

Sii/rlatis Jrsu

I ir,

,,m u

,i

aliquid S. Pelro idem erat,

Ecclesiaa

Romanae. Fateor,
valde usiiativ,
,

fuit

hic

modus

delicorwm om.no 1732. aliique, quorum atiquos, iiinn opus fuerit, per decursum hujus Commentarii
luuilalamns.
Dicittn
i

sed c/ur hic

recurramus adinter-

pretationem instrumenti, de quo nemo meminit,

Sanctvi
isse S.

50

Jamutad

on\

incn veniamuSj
ptores fere

VigUio

Triden-

imo,

ipsum gestorum S. Remedii^raomnes cum Vitae, tum etiam scriomnes consentvunt, illu/m s. Vigilio

quodque an umquam exsUterit, gratis obtruditu/r SUS iO? Inm rO ciim r.i ,1/rrmlis rrr/rsm Tvnlrn<
i

linii nilnl

unu/imin pOSsnlnsr Irjutuv in


i/n

loCO, </ui

S. Vigilioa Remi dio donatus


verisvmilius
Vigilio
i

hujus VitadiciPur;
faonilia/ritate

Tridentvno episcopo ac
essc.S.
S.

atque aliquA etiam addunt, ante eumdem


Vigilii

martyn familiarem fuisse, morVuum


\cta

est,

ex

Sa/ncti

vum

aliunde nota, confictam fuisse biographo,


interpolatore,
.

Tridentini

ex Ms.

Trevirensi

cl Vitae

donationem illam,

quamex
Cr, d '""
'

Maximini i/ii/ii Papebrochvus nostei ad diem xxvn Junii, ostenditque, martyrium ejus ad <"<nwm Christi cd vel cdv reponendwn esse. Vixerit
ergo
S.

hav fumil/uvilnlrn,
53
,,

ProgrecUamwr ad exami/namda religuapau'


..
,
.

Remcdius

ca,i/u;r ii vt/miom (Tus de eo nicmoruvii, quaeque


,

ni

hodierna

7";/-

roli

saeculo

i\.

ct

versus

ejusdem

niii

finrm.
viii n

wi

praeterea addideru/nt. Ab illius paPria et con- F


islv

sequentis miti/wm
asserta

viv,,v desierit. VeVigilio

ilitmnr
nobilis

Yilam

\ir

OTSUS

est

.'

RemcdillS,

\il'

,/uiii

cum

s.

familiaritatis

ex

Bavaria orius,

Taurense
facit

castrum

in

uiivtivvcin
in

quaviiius,
novi)

iiuui/ satis

idoneum pro twnTvulvnl no,

Valle

yEui fluminis

cura muliis aliis divitiis pos-

antiquitate reperirrvus. Certe antiquiorem nomir

sidebat.

Bwvarum vpsum tUam


tilii/,0

Stephwnus

riatim

mai
i/u.v

us,

Bartholonoro

abbas Schirensis apud Raderum nostrum,qui cum-

s.rru/i \i]j sriiflnir. i/un i/uuntn vvtaslv vu finiinl


(irsia.

dvm
a

JiOC

sUcT Baravi.c snnvt;v nvwvuit. Alii

laudavitj ex

dictis

mcompertum

/niii/n n/iivi

loquu/ntur.

Lectiones
:

Summontorianae
salifera

Bwrtholomaeo consonwnt Acta S. Vigilii in Ms. Caritiusi.T Colondensis, ex qu bus Papebrochius m Annotatis ad pwriora Acta Trevirensia cap.i, lit.m, eadem, quae supra Tartarott/us <., Bomwnis Barbevinis recensuitj' testaturque ultimo loconominat/us,

limivvu editae sic

habent
caslro

Reraedins nobilis de

castro Tliam- de
extitit,

Hallis

civitate

oriundus

qua?

civitas

Tirolensi est subjecta.

Ne

rnuitis recensendds lectorem

frustra detineam,,
i i

ruualmn
vu i
quod,
elti

/viin,/a,,,

sinnlilw

Iviji

,,i

J/.v.

/ni,/ ,i il/icc.V

iluli

YrvnuriiMs s.vrali XVI.

desinl

51

Cla/rissi/mus
i/.v.

Roschma/nnw
,/mna,
,i,,nin

m
r.i

tvsi nm,< u m addo liusvlnnnnm in Commentwrio suo Ms. dicentis Locum (SwncM natalem) Taurum esse, silum antiquilus in Rhas-

iluinln.iul

Commenta/rio
tr.sl

tia,

lextimoniu $a CVlo

hodie

in

comitalu

Tyrolensi
salinis

suo

pro ea mswpei
Ynjilm,

xin vetoitio-

laudat tres Lectiones de

rni/rin
ri

S.

ru

vmOnio ViMs.,

Halensem ad mis omnium

Oenum,

celebrem,

prope urbem unani-

viaiissimi Simonis Petri


emstat
ut
in

Barthohmsi, jurisconanticniissimo

mlti,

Lectionario
litteris

assertio est, Hu/i wm vn Observafionibus iivm Mss. ad Notas TartwrotUanas ejusdem invi notitiwm hwnc t/rad/it : Taur locus antiquissimus
et

Gothicis,
(ii

aiunt,

exarato,

decimiterin

est,

parochia

haec

pagos quatuor alias comipsa


et

sjeculi,

ut putaiur, quod

asservatur

archi-

plectitur,

Oeniponlana
luculentius

Halensi antiquior
hasc
sunt,

vocapituli

Trideniini. Reliquas

duas lectionesde-

nam

co

mibi

perspecla

cum

DIE PRIMA OCTOBRIS.


cum horum
fuerint.
inter Oeniponi

'7

trium archiva jam olim mihi concredita


ih

situmin monte
valle

Nobis quoque Tyrolensibua

in

VUCTORE
c.
s.

Pustrissa

montes
in

illi

altissimi

die Thauiin
el

54

Quia vero Ferrarius

Catalogo Sanctorum

mol balamin
ast/ro

vocantur; praecipue
su[r,i

dynasliis
etc
t

Virgeo

Kals

HaliasS. Remedii patriam


la/udato

<

Taun

Halam appellavit, to Commentario errorem excusa/n Gondo.

Loncium oppidum
\

Plura addit ibidem


ilr lr,m,
,,i
,/,,,,

rirm/il

snl

l,;rr

su fj\ri,i n

Rc-

naudus quoque,
Halae ad

inquit,

error

Ferrario est,
dixil
:

qui

mediura

in

iurnn ed tum

esse, fert Praditio

Qonum

quam
et

honesto loco nalum

nam
etiam

dynaslia

hodierna Thaurensia n.iiam complectitur, et judes


totiua
est

ambitu

suo

jnui aliquot saeculis continuatom esse novimus, cujus initium caetera nescimus.

judicem
cutus
i

hujus urbia etiam dynasliaein criminalibus agit loergo Ferrarius ex suorum temporum
;

57
"'"
ll/iiiu i/ni
/',

Quod
'"

"it

tempus
Italica,

nativitatis spectat,

anonyedii

'Hll.

IjUl

.S

Vita

anno

1627

Tridenli

>

Denique cur ab aliis Bavarus appelleVur, rationem in Observationibus assignat Bx Bavaria ortum Bartholomaeus dicit per anachronismnm. Tyrolis enim nostra ad Bavariam per''

unuuui ChrrJi 330 fiatit, riiim/ur CrmSnsrr. Sn.nhihs tlOSt r.r />,r i/lr rl frtrus
riirn
.1
,
.

'"" ''"''""

ista/m

iniis

doctor
,,l

Pruyi

fmir;
iiiruni,

.l.irnl.uS

eremi Remediana secutt Srlimnl ilrmimslrr, SXCUlO IV

tinuit

solum

ab eo

tempore, quo Rbelia


fuit

et v,

Noet

ricum a Gothis cessa

Francis

saaculo

maluU. Sed hos, et si qui alii nununi nmlrr fujnr m/unl, ,,m,irs ,1 im r, niiiinfrslunl r.r mrsl, ,/ilnil ,lr Snnrl, ululr
illigare
',
i

saeculum usquevinadullum,quoThassiloni aderapta, et regno Caroli Magni penitus adjecta, atque


comitibus

nihil
gilio

ex antiquioribusnotwm
Tridentino episcopo,

sit,

quai

quod
vel

S. Vvpett

a/n/no

gd

cd>

regenda data
:

fuit,

ut

coaevus
taraen,

Egin-

martyrwm sublato,
ostendi
iii

hardus testatur

scriptoribus

imo

et

convixerit; atquehoc ipsum non tamvetustii test/imoniis constare, quin


VOCOi
i

ab

Imperatoribus
fuit

aliquamdiu
El
lib.

eodem

cum

Ba-

ilulnuni

i/iiriil

1,1
I

uniiin l,/ilnr

r.r

varia jure
saeculi
I!

habita.

liinc Otto

Frisingensis,

ininii illn
dii

nnl juinriini rrrr

nn u un/iir

,/e

rmnRemei

xn scriptor
in

u,

cap.

xxvn de Bulsano
qua comiloquitur,
[taliae

amicitia

(nunc
iniui

Umite

princi/pat/us Tridentini,

i/.siiin

cum Vigilio consensu colligi s.rml i]\ niilum rssr Uun Inmrn
,

re fas est,
I

rn,l ,1 ,,,,,

Tyrolensi
posita

adjacet,
sif

sito)

quod

ha?c villa
rii

in

termino

Bojarisque

adversatur alia quom/mdam assertio, quam w uilniillrrr rrhmiis.uh isln rrn/rml u m rsl //,-/.

Hsecet plura ibidem clarissimus

Roschman-

tholomaeo
vir

Tridentmo
...

tantum dicitur S Remedius


in

nus.
qw
d de loco.

eobilis.

Taurense castrum
-

valle

/Eni

55 Admisso ex
loco

communi
Ta/ur,

scriptorum consensu
Oeni/pontum interet
iisdem admittendum
fuisse,

iliininiis

possedisse

in

Lectionibus
vn
,,

Summontoi
Vita
s,s
lib.

iav>-

utrutn

Sancti
inin

natali in

nis
i/iln

Nobilis de
r.r

CastroThaur:
I

Ms. s.
NobilJS
i

tructum
fuit

Hala ni,
tis

propterea

cu

COdice Cnilusi.r
et

',,/nn ,r

dr

rrnsci, Ta/ur

tunc castrum velarcem


exstitit,
et

quarrlru

Tauro;

apud Janu/m Pincium


Tridentinoru/m
:

de

Vitis

medio

aevo

c/wjus

rudera

adhuc

Pontificum
vir nobilis.

Rhoraedius a Tauro
Vita

SUj rrsunt.

.\rr/,it

rniui,

hu/usinn,/i OTCCS

wbes vel oppida positas convenire temporibus Romanorum, asseritque, ex ejusdem castri reliquiis
constare,
,n
S. r
i

58 Aliquid plus msw/uat


ti

Italica
ille

Triden-

<

edita,

^ecund
.

oatus

est ex illuslri

^rtaTawen'

illud

medii
est,

aevi

opus

esse.

Ei sa/ne

mir

sanguine
,/ur

erisimiie

Roi

anis temporibus, quibus

dominus castelli Thaur antiqui majorum suorum patnmonu. De casl/ro ejusdemel

emcu

'"'

Reracdius vixisse creditu/r, ejusgeneris


in pj M

munitam
nr

possessione superius exposui


illius

ment$m mea/m,
cursuSj ectum
st/udio
ei

O/rcen

atae firi.svu.r fniii/l/:r,/iir /h.lrstntr

s,

lend rem nataliu/m


nisi

non

est

jurefuisse;
O IJiiiininl
.

utiidemscriptores cum Boriholommo De slrurluru Irrr r/us rrrlni sunt CaS:

habeam,
p/urrs,

ex

communi hon\inwn
Veru/m

Sanctis
quidein
-

nobilitatem

adscribendi.
diiiiiila

alii,

trum Taur, cujus


medii
sevi,

rudera

ante

annum
.

spectavi,

rliiiui

lcm

COmitiS TIi.iiiiciih-

/-

nonRomani, structuraest
nostra rerum ignobiles
reliquiae,
aevi

suntenim
archi-

,irm addiderunt,
lnijus temporis

quam

alii

hereditariam, quales
i ;

adhuc
aliis

in

Tyroli

Romanarum
quae

tectonicarum non

cum

lod /"

comitatus esse solent, di ere frrhirum, m/ l/n Irin/mru u/i/ius,


oj

alii
tflr

ejusdem
ob

rogionis
et

medii

monumentis
possunt.

tn pretati sunt. Ut/ii.usque

mionis

aProt os Roschita

facile

coraparari,

ab

his

distingui

mannus
censuit
tabella
:

m
Ita
'

Com/mentari/o suo improbans,

re-

Quam
tores

rem verisi/millimum mihi apparet, scrvp-

sane

Divum oostrum
18] el

citata

superius

Romanis temporibus multo posteriores, cum a/rcem viderent eo in loco,circa quem S. Reme(lius nat/us

"" /

num.

im/r

,ii.,irini

La/.iiis,
,

Hn rg
el

Chronicon Sangeorgianum rhiTus. comes a Molir,


l<

esse dicebatur, facile inductos fui

Tecinus,

Friedenfels
in

P.

Schmid
vol. rn,
loci

compellant,
fol.
.

ut nriirrrnt,
i

eaunlrm

ipsi

natalem achereditavi/ii

Raderus
Comilera

Bavaria
,

sancta

18

hunc

ni

fuiSSC.

fuisse

seu

prasfectum

loparchara

56 Proinde addo ejusdem clarissi/mi


ll.lhllll
i
,

de nain

ac judicem explicat. Brunnerus


i,,iii

uditu

ii

'

tali

loco
fuit in

sonjectura-s.

Locus igilur

fait)

quo
agro

i,

lib.

iv,

Summontorii
vocamus,
loquimur,

Annalium Bolcorum quoque, quod


in

naius
fuit,

divus Remedius, vel


situs

editiori

in

hodie

Utam-speculam
et,

Bavaria

Do-

quo

hodie pagus ampiaa

cum

parochia perquaa
pariter

minum,
afflrmat.

ul

ojunc

comitem

fuisse,

anliqua

Thaur,

dynastyae,
vel circa

Thaur vocatur, praecipuus;


;uii

celsioremcastri
illo

59
li.iin

Raderi

verba

accipe.

Dynastae
>[

SummontoSchrobenhu-

affirmant:

tempii divi Petri collera. Incertum, an


ibi

lemcivis,
;

antiquisslma stirpe oriundi,

nadtru*
"""''' , '"
l

Mum
"<-

pore villa

fuerit nobilis cujusdara


divi

Romani
fas
esl

qualem patrem
;ui

Remedii credere
in ipso

aut

asdes etiam plures

montis ascensu positae,

sianum castmm in Boiaria, el Summontorianum, Tanrum quoque inter Oenipontem el Halam cdiididere... Ex his, inquam, comitibus omnium
vetustissimus
rianis
a^tate
S.

'" 1

jj

quarum

nomeu diuturnitate temporis evanuit, adfucrint. Nomen quoque Taur potius excelsis ibi monlibus convenire putem, quam loco ipsi chartas enim tabularium nostmm princeps Oenipontanum mcccxcvi et custodit; nempe de anno mcccxxv,
:

memoralur
praefectum
;

in

labulis

Summontoilla

Rrmedius... Comitum porro Domen


nisi

non

loci

et

toparcbam ac
,/ui
RcilK-ililllli

judicem
llurlrnus

sonabal
il/r

uii

ex

Notilia Imperii constul

Ex

nr,,i nnir

mru m

mccccxciv,

qua? castrum Thaurense

vocant.

durg gesats auf Thaur,

velut dicerent.

Das Castrum

hereditario jure Taurensem comitem nat/u/mesi rrunl. /''/ irdrnfrls OpilS SUum ru/us sii/iu

mrniiniuiiis

18
AIICTORK

DE
inscnpsit
ex

S.

REMBDIO VEL MOMI-Din


:

Ci>NF.
sic

meminimus
S.
ci

hoc

modo
Annaniae

Gloriosus

Romedio nostro
\ini simillimi.

conveniunt,

ut si bini sint, cet te

I)

Romedius,
\ii.i'
,/<,

comitibus de
valiis

Thaur,
in

Andek,
i

Guardiae,
ijiiui

6?

/'<<

comitivam dignitatem Papebrochvus


vn S.
Vigilio,

>'<>-

de quodam

aposiolus

ri/uin

iiiiishHssimus

oomes

dem
m<n

in

Annotatis, TillemonUus tom. X

Monumenr
in Memartyi
in

mmitr
quod
in S. He

Romedius Constantinus de Thv/n in splendido sa~ quod huu Sa/netoin Bohemia ab illo erectum ihn. soutum gentilitiu vehit familiae ipsvus iliique proprium, i/n altari appendi fecitcumhoc
cello,
.

tniiim

pag 548

Tartarott/us

iis histoi icis <<><

umdem sanctorum
J2,
et
;

wm

mrilium m
quadr.ii.

Ananiensium pag

Hoschmannus

Com-

Irm

iiin/r

mentario Ms,, comitatum mtelliguni eaque prooul dubio naturalis mtefpreto/zoe^comitivasdigmtatis.

Clarus

in

insigni, sed signis clarior exstat.

Habemus
1'inrni
iiiiin,
,,>-

ergo

Supersedeo plurium scriptorun\ nominibus recensendis.

.rni I

qua

virum nobilem, comitemque mb S VigiliO Trn/rnl im si/nrh r<>

I >

De

Lasio

</

Aventvno dicam aliquid

prsesentem,

amicum

fra
/uiii

i/r

Summontw
me

ianoi

um

et

buiechiorum comir
illis

inm/im Imhihiin

ab eoque ob mrt/utes /nrtm: i/imhs .smlircl S. IS.nic


}

prosapia

conditisque

ab

castris
S-

nihil

dius fuisse perhibetur.

EratJacobus
;

ille

desiderio-

iiiiinri uii

inquirere, gui de solo ago

Rcme-

runi caelesliumvir Qdelis


ijinii/inir

quodnemo

negaverit apte

dio.
u

tenten-

60 Qui
ditione
i

hu/nc dignitatem comitis nascendi oon-

rniii,

iiu

cutn

Sanctl

onseoutum esse, eoque honoris titulo insignitum castrum Tau/iensehereditariojureadeptum,


(ijjii

h<is

RrincdiiMli, i/iii m n iulu n is <l intiis ac anachoreticam vitam prxVulii Jatiocomitivam dignitalem suam dicitur reclinalu-

inhhiis

rus

in

comitibus Christi

ex quo loquendi

modo

iniiiit

nnt rtniin
familia/m

ru m<; nr r,lr m

U rr pOSSi;

liiinhihis

Ti/lrnmnl/iis COlUgit, <<im<l<'in SOlitOrW

dcndum
alia

in

suam primum

inveansse

hi

refutatime non egent, quam quod constet, ejus generis comitatus sevo, quo S. Remedium
olunt,
I!

uitae se dedere decrevisse ; Tortarottus, humanis irhus cn/nhr/i,,!,! prOCblCtU /'<< issr ,,,/ sur u l\,/;vi

omnino

ign
<<~/ tos.

te, et

ta/nt/um
<<>il-

aliquot
stri
/<<</

/'

sxculis erigi

De antiquitate
at

msitanda. Similequid Vigilii verba non riim subdai Reclinaturus dixi quia deponi non potest, quae apud Domi:
;

stin.r loca

Taurensis conjice ea dictis

quocumque
ua

num
<'<

dignitas
et

temp
rit.\ go

vm conditum fuerit, dubitare


i

facu
sane
fail

italus
in

Htulum

me quam

contemptum
S
ii'

cumulatur, nimirum ob mundi Christianam humilitatem. Eadem


in

medio leguntur
<'<<

Vita

apud Bartholovt iutpieio eut

suo Commentario) per

m,i n

m
"

cujus

ba subjicio.

annos jam
cipuis,
el

viginti

excussis patrisa tabulariis prae-

63
!">

\im!i\ii

cbarlis rere

innumeris, atque

rtala

omni
nullos

Vade,

autem Dominum dicentem (in Evangeel vende omnia, quaa habes, ei da

poutt, Ja
illum

opera, Thaurenses
l"iini

comites invenire adhuc

pauperibus.
oepil

Assumlis ergo sibiduobus...

(sociis)

^ujHTr.st,
sit,

iit

inquvramus,

at\

quoquo modo
tenuisse,

verisimile

S.

Remedium comitatum
<

rhnin
cnllc

Sanctorum limina peragrare. Deindedic tm Vcnnum mhis.r, Inm/cmi/nc /cccrsus. m


\niinm.
nbi

non

'>'

natalium, nec quales nostro temporepossed <' officio i gratia impi ratoris, quacomitatus eo svo fu sse < nstat. De hujus
/<

re

paSSi

[i/crnnt j,/:r,/,ch

martyres,
eaercitiis

reliq\ os dies

vits

sux

in

ticis

exegis

e.

Denique
et

aj ostolici viri

'/'''"
i/ ii <i

'

honorifica ewstat mentio in epistola,


S.
i

tio,Jacobo data t recte tribuipotestl{emedio,sivi

ni
/

Vigilius

laudatu

scnpsit

et

""" '"" reliquiis sanctorum inaniensium ad S> Joannem Ctoysostomvm Constantinopolitanum episcopum, non diu post eorum martyrium, per

Uolicam victus selum <</:<//<<// i/z/i


nullis
vallis
i/iiu Jacobus ille quid tamen miri
<!<

vestitus rationem,
.

<

etiam
non-

iignificet

rum

et

hic a

Ananiae

apostolus

vocatur.

Fai

demum
esset}
si

devenerit,

eumdem comitem
v
'I'

i
i

Vigiliui

Tri-

ignoratur : hicfqualisa S Vigilio


,

6!
i""i

Habes illam
i

in

nlinu.% insi-

Opere nostro tom.

Yli m,,,,
desi ri-

<

' ilnri
>>/>

r.r

rmnimlrm
haud
ila

/,

/\

n n

,, ,,

runo-

tibus,

Kmir

hic

aliqua

locum,

illi

ntvm

riliquit

ho.miiiiiiih,

piidem passi fuerant,

phrasis, alioquvn
1,11,1

"

nonnullis correctionibus, sine quibus satis obscura, eliam inepta <<irsl Ad sanctas (inquit) aures novus
-

solitariam sibi cellam fecisset, ubi etillorum re~ centimemoria ac veluti conspeckt propositosuo

confifmari, nec inde longe absentis amici


colloquio,
>'"///

Vigilii

caritatis

hospes

non

aliter

applicaret...

vel

im-

vellet,possetfrui Exhisce

buerel
I

ignotus alloquium, nisi provocarel el praeU) bomine itaque aposlolico, frater carissime, praesentis tenor atque epistolae incipiel plenitudo; ul facili conflnio inlelligas, quod Martynim praeconia subsequantur. Jacobus etenim.desi" i,mi
-

omnino crederem, hunc Jacobum esseS. vel Romedium, nisi nvmkx vocabulorum
obstaret.

omnibus Remedium
diversitas

64

QulS

himrn mr

r. ,/,/,,,

,,,/,/.//

Si,mli,,

foTte fuitee
iii

deriorum caeleslium
lurus
'"

vir Qdelis,

comitivam reclina-

non fuisse binominem, nec Jacobi vocabulo potius '/'""" Remedii usum fuisse S. Vigilium quia
,

medium

Christi

recentium

comitibus dignitatem, Sanclorum ^apore ramantum reliquias poslulavit.


,

<<n

ad

S.

Joannem Chrysostomum
/,,,/,,.<
;

scriberet,

hrhnt
1

n
iiin

hc
I

ml snmln.s
alludere

n /u,s(nlns .h/ n nc

Reclinalurus dixi quia deponi non potest, quae aPud Dominum dignitas cumulatur. Cui ego ,ll,m vereor P ene (ne tantum thesaurum

prudmUw
'

im-

elargirei
ui

negavi,

deberei

quod semper
expendi.

de-

1,11,1

'

quis

denique Remedii nomen pr&oaluisse, tum </<>><< ,<i ei magis proprium sive usitatms erat, tnvm quia etiam visum fuii signifirnnhiis magisque congi <>< re proptei remedia $eu

na

foeneretur,

Peceram

lconfiieop)
nisi
"'

ad

multorum, privato timore, jacturam, Jacobum respexissem sancto Joanni...


,

delegato
" 11

amore
el

per

religiosa

vocabula marjungere-

K,l,lm
111
,l

deferretup,

iterum

mvo ationem solitadiviniPusim nominis diversitatem adversantur suspicioni mese ahquot Vitm, m quibus dicitur S. Remedius mortuus ante laudatos mariyres Ana~
beneficia adillius
peVrari. Prsetet

sanguine

Joannem n Jacobwm, germamos fratres, </><<>vumpriorU nomen sanctus episcopus Constcmtinolos

peregrina germanitas. Respi ><i hic, ut brochius ibidem amnotavit, ad sanctos aposto-

nirnsrs, cjiisqnc funUS /> l//s s/miil ct \n/,l,n curatum fuisse.Haec illom evertereni plcme nisi recentiores essent, et eam ipsam narrationem alioquin magis suspectam\ redderent adjectis fabulis,
,, t

'/""

anus, secundi comes Ule gerebant. Porro '<> S. Vigilii de Jacobo dicta perpendamvus,

'"/''""- brevitei
in

m* morabo. [psis
,,,/

antiq',

si
<<>

VitaS h/iium mlrcnim Hrmnli,

Bartholomgeus

inaniensium man
\,,,.l/ /,n
t

,nU'mitht

de

DIE PRIM
A

nr.Tur.iiis
19

*
aic\

**
"
v/

''""'

woffttew

bi

)'""''

" Wto ric Wfi loquitur,ut certo nequeat, utrum alteri superviadsse censuerit
:

am%

hac,quamvpsms
ADCTOIK

alw nomiiu
d v

;:'Z'

*'*!**
<<

etquamvisdesensuejusconstaret, non tantaevpse Gtoritatis est, ut rem ab illius tempore tam longe remotam cei tam facere possit. 65 Cctrnim ,mtn. huir .uspicioni ,r.r. qUB

V.

Examinantur reliqua
Trideniini

Bartliolomsei
asserta,

aliaque

ab

aliis

^vondmti^quamquodhinc
vita
tris

dantamborum idem
Vigilio,

lempus, wmicitia

cum
i

pr[eterca tradita.
rjasupradicta
s.

S.

eadem

illu

conditio, similis

n
/
.

ytanarum contemptus,
Vigilio dicta
tns,
;

ceteraque de Jacobo
Jacobi

inde vero

minuunt nominisdm
vita
;

vcunaumquam
quz
-

,,

ignotaque reliqua

quae prudenti

Remedius comes

Taurensis jure nataliet heresuis S.

as

ponderanda relinquo, sedsimulmemiru rit, i Jacob is iste diversm sita S. Remedio, nu deh cSancto ewstare certam notitiam saeculo xm, quo Bortholomaeus Tridentinus scripsit, antiquiorem et Jacobum illum, s. Vigilio tanU laudatum, quo ></ ,,,,,,,, ,,,, ,,,,,,, e tiam
leotori
;

ditario fuisse crcdilus fuit, fluxit et altera,


7

'"'

""" cum subditu


Tridentino, vel, ui

Vtgilio,

seu

episcopatui

aliis placuit,

sedi Augustanas Vindelicorum,


fuisse, i,,n/,i.

abeodem donatum
Vita

Barthohmaeum
,

ipsiusaudia-

mus.
rense

S.

Uemodius

/,

,,

.,

penitus excidisse. Singularia sunt guas de eodem


:

dem
el

bis mffle
el

Soncto Jocmnes Aventmus


scripsertmt.
lib.
lii

et

Horumprimus
'

in

Wolfgangus Lazius Annalibus Boiorum


\i

ecclesiis

ad S. Vigir homines cum caslroThauomnibus suis attinentiia episcoitinere


in
fft

,,,,

patui Tridentinocontulit.EcclesiaE autem Vugustensi

s.

Remedium
Bo

nmlia

reliquit.

facit saeculo
Oi

Roschmannus observat,
bis

praefectwn

um

Sangeorgiano pro
legi

regulo

pro

Romonis

mille per abbreviationem

U frust/ra

bn

mille,

tentem,
:

annum

Wtosubdit

Illa

ac tandem p. 261 post lempestale divum Vigilium

quod

forte

bene

milie significaU

li/rm Bartholomaeus in VitaS.

Vigilii

apud

Tari

pontificem Tridentinum

intepfeclum esse
praefeclum,
''

cum

cum quibusdam symmysfis Boiis.divum Remedium, Noricura sociis pulsum, habeo, quos sequar.
a

rottwm rur.su ,,i mt


Tauro...

Ini.w

hrec
'i

Remedius
redii ns,

nolnlis

.!.

Romam
ciiii.

perrexit,

ultra mille

animas
quit,

Wolfgongt

Lnz "

non nominat, quique mihi adunde ignoti sunt, fidem nequeo aestimare : mterim apuderuditas nunc satis constat, Theodonem
i/iiiin

66 Auctorum, quos

stro

omnibus possessionibus S. Vigilio peliConsonat Ms. Coloniense a Papebrochio no laudatum in Annotatis ad Vitam ejusdem
Vridentini tom. V J%
iii
\< 7/.s

sancti Praesulis
uii
lit.
iii
;

IGG

ikiiii

illius

sincerioribus niltale

ciiin

gestis

suis

comm&ntitiu/m
d/ucem Boiorum
saeculu/m

esse, priillu/n

mumque hujusnommis
se,
-

legere

est.

Hn

erendissim/us Stej ha/n/us abbas Schi-

rensis

qui circa
excepit

medium
iii
:

o/pud

vnS. Gmmei
Constat item,
legitur,
siibiisiit-i

Baderum
ait)

in

isa

Hm

mat, partim dissentit. 69


lllins

'i,

I", ii

benigneque detinuit.
ovjus Aclis

enira

civitatis

Triden

S.

Vigilium,

miiii si/mile

copium
ramilia

traditur hic,

certe

us,

qitam

scculo renuncians,

aiiiia

Wiyinurt r.uin
in

magni- tmmvel
"
'

[ugut
Sanet0

[ventini vero

magnam

suarura copia facullatum, ac circiter millenario

('

"

esse

fabukmdo wu-

numero
castro

ditasse.

daciam Nugas eliam


lib
vi

Nam

villam

Thaurensem
mancipatui

vendidit Wolfgangus Lazius

praeclarae

amplitudinis, tribus ecclesiis insignera,


^ugustensis
;

de Gentiu/m migrationibus pag. 170, ubisub


a

destruclo
contulisse
sionis

sedis

hoc iiinio, Comites


teritas,

Taur,

qui

in

Raetiis
pnlili

Tauriscorum posvel Atbesi flumine usque Vin


id est,

Rrraatur

ibi

quippe hasreditario mandicitur.

habitationem

possedisse
'

De utra-

deliciani

ivruui

lucrc ctc,

ri.,.-a /or<> /kksu/I

que donai
rmn.r,
\

Evin, sub Mauricio imperatore, secundo Gaidoal-

Vitaque Itatica

Tridenti edita

Summonloanno 1627

Uachvm, ac quario denique Remcdium uiin isto brevi elogio : Remedius ob vitae conlinenliam rclatus in nuinciuin Sanclorum; Cujus sepuliiinn
:

lertio

i/iiis
<<!

non videat,
'

illa/m

postm

is

esse,

qui

rnore Dei

munt
l

commentum scriptoris cum legisset, Reroediura us renuntiasse, < de<


!

iu

r ;i

in

Nansperg adhuc veneratur.


Henricus comes de
el

uinto locose(ilius

retque,ipsum

castri

hereditarium comi- ^
scilicet

ijiiiiin

Utorf ex Suevia,
Pii

tem dominumque fuisse (quales


tempore, quo scribebat,
./"

comitatus

Ethiconis

sororius

Ludovici
,

caesaris
S.

ob

exstabant) conseiltud

uxorem

oomine

Bealam

de stirpe

Remedii

quenter opinatus

uei

it,

ide
.i
/

descendentem, et alios, quos usque ad medium saeculum xn pertractui


i/ii
i

Atbesino praefuit. Addit

us,

nulli verisimilius ab

eodonatum esse,quam

eccle-

ii.

Tridentinae, cujus antistitem S.

Vigiliu/m,

non

fabuice ,h co-

67 At unde,
tribus primis

mquies,

ista

didicit

Lazius? Pro

secus

'"

patrem suu m, singulari

affectu vcneratiosoi

dem Saneto "''"""<""

'

laudat Paulum diaconum Longobardorum pro Henrico ejusque conjuge BeataConrad/um Urspergensem in Chronico suo; pro
;

neque proseque

Pari ratione cuvn

imAugustanam
rensi habere,
.

possessioi esii dynastia

Tau-

hasquoque ab eodem Sancto acceptas


et

Remedio nuLlum, Ex Evin, Ga d a Idum et


ri

Paulo diacono habem/us,


I

ctare potuit,

conjecturas suas pro rebus

uisse
S.

,-,,

pertisobt/m

duces Tridentinos

quibus

cum

qua/m

commune
Pari

fuisse, nec ipse, nec alius

Remedio quidr veterum

70 Juverit hic quoque clarissinu Roschnumni reeentioni 9 n obsewationem attexuisse. Sic ille habet : Donatio cmmtmu
ista

t/radidit.

modo

Cowradus

Ut

in

sine

tesje

asseritur;
.

oihil

ecclesia Tridentina

Chronico, editionis Argentoraten

I09soribit

in
si;i

Tani

possidel
illa

au1
est,

possedil

unquam.
tantura
,

Eccle-

quidem,
ii,-

S.

Welphonem duaisse uxorem Bawaria, Beatam nominej^d hanc de siii-pe Remedii descendisse, nullo verbo indicat. Vugs

Henticum

^uguslana
in

quae

non

in

Taur,

sed

ipso

episcopatu
,

Tridentino
jura
el

Bulsanensi
possessiones
,

oempe
oacta

tractu
esl
;

antiquissima

,,,/,,

/,.,,

sunt

Lazii,

ignota

ceteris

sine

teste

ita
.

quidem
satis
in
S.

ul

Praeposilum
el

S.

Afras

asserentis,

iniinrm

sanctumque Reraedium SCHptOrUm "/" " '"iinn ,/,/

contira

com-

vulgo dictum

nobilem

virum

conspialal

u/n,

lr,n r <m,

cuura, perpetuo

removentis.

Non autem

.1

eodem Bulsano liberaliter Remedio (uti certus haec


7

scio)
hi

50
hi
<:.

I)E

S.

REMEDIO
a

EL ROMEDIO GONF.
sn
cti.

proventus
el
,

ecclesiae
,

Augustanae, Bed
,

magnis
aut
Vidi
ini-

ri/msii

est)

ju.xta

locum, ubi passi sunt Sanomm.es,

I)

principibus

ut

creditur
fbrte

ab

aptiquisamis
regibus

temporibus
saitem

atque

Francicrs

73

Ve

longior

svm,

aut fere

omnes,

non procul n
Inra

poienlforiDus
Henrici

dynastis,
Bohemfffi

obvenere.
regis,

Inriim solitaris

vitae
illo }

olim

diploma
se

ad

non procul ab
ri

mortisqueS, Remedii statuunt ubi SS. Sisinnius, Marty-

mmhjrii
Si-.mnn

SS

Afttrti/i

tium seculi
lutelam
stri
in

m\
Si

confectum, puo
.

harum
i <

rerura

recepit

qua adhuc
ipsis

principes
a.

noquae

fungunlur.
ex

Bcriptoras

antio^tioTefi

Uexander anno 397 a gentilvum turba crematique fuere, licetaliqui in nomineloci imn inini discrepent. Est autem locus ille '" ddce,

ediderunl
D on

aliis

Dde,

ul
tol

videbatur,

bona,

rrsi

ac pri/ncipatu Iridentino,

in

ualle hiania, ab

corrasissenl,

non
R

fabulis acta

Sanctorum

aliis
/is

scaterent.

mam
rum

hmaruvus ; cwjus post/rcquerelam nos quoque justissi/ma/m crebro


Hactw

Anagnia h Anaunia nonnumquam dicta, Ita\,ii d'Annone i>t Val li Non. Pro ulteriori
im/i/iti

loci

audiamus denuo Roschmannu/m.


I (

Ms.

ewperimur,

dum

Soynctorun\

Vitasea) mterpolato-

levitate

tarn

twpitei

mfeotas videmus,ut,

Sangeorgianum (idest Barthotomsus in ita sed quod de industria gilii non Tau
i
.

S. Vir

con-

unt, ea iiiimi.iiis fabulis

sideravi)

Thaum
publica,

dicit,

et sic scripsit
in

Thav;
el

suum etiam pn tium


forto

a mittaMt.

quem
ca V.

charta

singularis vallis ^nanias


typis

bibliothealia

sa

oerti

71 Siint

alii,qu\ donationem bis mille vel millc

nostra
C.

Impressa, ex

Taon,

natum

animarum seu bominum, mterpreta/ntw


mfidelibus per
uersis,
s.

de totidem

losephi

Spergesii,

oculari
j

inspeclione
vicinia
i

Remedium ad
I

Christi fidem conTri-

confecta,
pli
e1

Tavon
S.

vocat,

ai<|m

in

tem-

sanctoque

ilio

astori suo ecelesise

rivi
iit

Remedii
</<

coliocat.

Consentit

dentina aggregandis regendisgue traditis ; quod n-io non abhorret, favetque huic opinioni tikilus
Aposloli
iiihinn.i
:

rottus

\femoriis

eoru/mdem martyrum,ubipag.
/<>c<>

32

et

equenti

martyrii d/isputans, docet

Vallis
i

Ananiae,
hic

quem
sit

aliqui

S.

Remedio
dictwm

Tavon
nis,

uillam

esse

plebis,

nve paroeeUe

S.

Zeno-

m
"

idem

cu/m comite Jacobo, de

Italis

Pieve

supra
S.
Vigilii,

pro
riin

S. Sisinnii;

di S. Zeno, corrupte sic dictse eidemque vicinam :quodhicbre- E

in epistola sua ilium

bominem

apostoli-

observatum
in

volui,

quia

Ferrarius,
s.

num.

ciim appellanHs. Porro

quam/visdonationem castoi Tawrensis rerumque ad illud spectatiHum ficHtiam


ter

Iiiijus

Commentarii
propria

allegaPus, habet,
ecclesia
in

Romedii
Zenonis
llbl

corpus

Plebe

S.

putemus
soleni
tll<<

tamen dubitan

nequit, qui/n
ul ftd

asservari.

Remedius munificm fuerit


fabula
i

S.

Vigilium

ue
Pres

74

//'

>./,< ea,

veris
S.
in

nasci,

quod
iii

TridenHni,

Tabula geographica Blaeviana principatus ecclesia S. Remedii inter duos Hvos,

tCBCUlo v
obtit.

inchottto

nlhm
Junii,

I,

Yn/ilnis
lctis

\clts

sms

qui infra conjuncti in fluviu/m


illti/iinihir,

Vueem vulgo Noce


sit,

sanctorum martyrwm [naniensiwm ad \\\\ \tati m Opere nostro editi uas ei clesia condidu m unaym Tridenti ad porta/m Veronensem, itn quaetipse
ei
.

ad diem xxvr
<<

collocata

esi

sesqui milliari Italicoa

PlebeS. Zenonis,
Tridentini.

quodan accuratum

noverini

Videetiam dicta superius


oita

in

hoc

Comsan-

mentarionum. 7
ctus

et seqntnti. Elegit igitwr Vir

sepult/us fuit,

alterom

im

Valle

Manise

in

a/ptwm

anachoretics locwm non procul

ni"

niiii Jnii ma/ri/yres fuorant coronaH; in qua ubraque ea truenda ftemedius illi potuit adgutor

uii eo,

"/" S. Sisinnius

cum duobus

sociis

pro laboelegitque

rtbus apostolicis
uerisimilitej

martyrium receperat,
ic

opibus suis
riiln
;

fuisse. Tertiza
u
,,,

forte fuerit
.

sa ra
-

vdi-

eo consilio, ut ex h

sacri locipro-

si rr,

rs:
<i

tfonet S
n:

mn.r
I

pinquitate recentique martyru/m memoria insancto proposito

nssriinil. S. Itriiinlium

In/im

hjmnii

i.im

t.iiii

liberalius
fllln
Satlt
i, ,/
.

appellemt)

in

su/um suorumque

uswn

rrm

rolliijtj

suo novosindies <t initcmlns imn

mvmos caperet: Him


c\.sr
.

/////S.

Mrillnlii

obitum eorumdem martyrio sine idoneoteste


i

lux una-

72

Prog

di

<

ad

cum,

in

quo Sancti

iitiiimit,
e

Icam

vi,

ta/m solitariam egisse, ac beato

fim

tam
valle

dv.i
1'

,i

ditur,

gra/pho

Bantholomxus in Vita, a Sangeorgiano accepta, de memdnii Sanctus vero in Anania


.

mmasse creTartarotto exapoi<


.

//////,//

atque adeo ex horwm dictis infirma/i /// ,/,/. obo comite suspicion&m qua
i .

cr s
tcin,
i <

///////

,:

istola

r.rrciicnhi \

ewposui. Quanto
e

illo

pamois sic
Bosoh-

ii,

c ibi

/./////.

quove circiter anno exoesserit


lit,
<<'

vixerat castrum

is,

i>

mo
r.,

serviens,
iitiinmts.

vite
i/in

el

miraculis
Vita

clarus quievit

timniiniCihim,
/rri/m-nlri

qUO

<

nec ullum laudatwr l'r,nr,r ,,/,Olligi /nntl

eamdem

ex ipsomet <odice

htr d/ivinasse dicendi suni auctor Vitse ItaHoa

Sa,ngeor<

4s descrvpsity

pwlo

aliter legit

imm /,/,/ l:r. ju ,,/uc


iUiaa/runi
ilius

rit ,n ,/isn

ninrlcin c/ns

hoc

modo
lectio
'

Sanctus vero
vita
(

in

Anania

vixit.

Qastrum
Utra-

anno
s.n
iiiu
i

iOO

serviens,

micaculis clarus

qiiievit.

ntini verisi

Mihi ex hactenus aUegaHs asseriposse videtur, quam illa/m

itiosa est,

quam

coi

rigendam crederem
msi alius ejus-

quinto

aliquot

annos im hoato

accidft

/"" Castrum su

UUuendo
!

Giiristo,

Dicin

dem

Octobris assignat Bartholomaeus, quo etia/m

/iiui/,

hmi.ri locrn suaderet,


|

legendwm potius
v

rtiithn in

monasterio Sangeorgiano ; sed


Officium

in episco-

ap
fHllll/l

//,,

VigUii a
| |

paVu
gjyg
/,,lo.l<i

Tridentino
.

ejus celebratur die

w
duoa
.

1,1

1,1, 1,111,11:1 ln

,,,,

j,,

niinrii
::>

(S.
<

Hemedii
ntina)
iiln

stis
,

legilur, in ejus >s

nj,/,,

linc

nsi/uc ,/ishiii
</<t:c
I,i

,/c

dioecesi
passi

apud
cuj

castrura

Tau, juxta

<"/'<<. "/.
/Iticrcnl.

nii

iihnn pertinebant,
Vn/th,
/ici

duobus Sanci expediHus


lin
,

fo

//

ibuitse,

ctun,

suni
,

Sancti

(martyres

[nanisn-

Vilu

S.

llm/n, ,,;,,

,,,,

rt

ad
suii

Dominum
-

devote

servierat,

cum

iie

migravit.

Eadem liabenVurjn ejm


\

i/v Ca /'"" nst tir illis hsec legere est, Interhaec Remedras nobilis de Tauro cum sociis mis Vbra*

sl

\Ih.i

ActisinterpolatteColonionsi

el le

David

Romam
et,
ui

perrexit,

/'",

ebrochium
fi

el

tom. V Jumii pag.

r>t\

rediens,

ultra
S.

mil-

Consonant

Leotionarza a
'"
'-''

nno laudata,
Ut
i

animas cum oranibus possessionibus


in

Vigilio
in

quorum

reliquit,

ejus

Gestis

"!'

DI]

iiihlni

legitur,

ejus

rrlln rjns n .ssn, ,,,, hi r passi >\\w\ San.lospibi

dicBcesi
i

apud

castrum
ari

apud caatrum ?avoni,


ll;
;

Tau,

juxta
cui
fn

looum,
Vita
:

ubi

locum, ubi

sunt Sancti,
'-

DomiHum,

"

ipud
rtedii
i

devote servero

cuin

ti

caslrum Taoni justa martyres in tertio,


:

VI(T

'

cum
s.

sociis

suis

migravit.

vpsiw

"

Sreviari

Apud castrum Bam (hxc

oox

sumptis

Remedii idem Bartholommus scnbit Asigitur sibi duobus, videlicel Ibraham,


qui

DIB PEIMA OCTOBIUS.


51

qui
\

cognominabatur Adeodatus, pitSanctorum limina pera


<lr

et
:

DavijJ,

coe'

" / "/""

apographo

a c tandem
|

udam
dia
vel

s.
.

Germani

<<nin,n,n

hnnn

nh lfll suluhl

episcopi
S.

;>;

lllr

(|||ll ,_

vit

Galendis Octobris;
Fideles

quem

eliam socii

annunt ationem, eo,quo Remedium et disci ubs, omissa

AIICTUHh

m
deWitain<;,,-

fuerunt

sam ta corpora cci-lcsiam fecerlint. Stephamms abbas Sohirensis apud Raderum in Bavariasarn ia illorwm alterum
-ftolWulum

prt>Secuti

propterea stfpra

'" i""" '""" mveniens, crediderit, ""nii </ scipuios fuisse.

istos s.

78

Profecto

fmt.
collega

ih,

nu/mrns

"""
test,

"/'"i'"/>/i"

|{.

RemediUS
cui

hiiii

quodam
1,111

quam

suo
el

Abraham,
David
etc.

cognomen
divino
i

Hartyrol pervolvere oonsuevit, igi orare po- '""" not/Unon frequenter per hu?usmodi vncuriamde- LOmtaL

nemo, qui veterum

Deodatus,

ramnlo,

nbnrine,
in

servilio incefisanier instabal

Conlra
editis

scrikentium Sanctia veris locisamlsi ad alienas eferanm Quale apographum hic seoutus

nibus
/

'"

'

Summontorianis
"
/'" se

ibidem

dicuntur

wmperi, diversum tamen


t

/
lUarty-

" / '"' '"

duo

abAuctarHs Usuardmis qum


qua

Sollerius

oobilflB

in

juvenes, uoi inflmi,

Abraham
(dam
_

scilicel el David.

7G Similiter ambos

rologio suo Usuardirecensuit, liquet ea / """' Imeri conressoris,

annuntia-

ab

illis

nobiles

divitesque appellat
est

omnibus
et

oiltosa

Gre

awtor
talogo

it.

Vita

linin.r,

quam

Frustra
velut

ergo

VartarotPus
S.

secuPus

Abram
di

Davi-

in

nto

Ca-

iirm,
S.

tiatit

'.'

KalendasJunias,

Samctorum Halix Philippus Ferrarius ad aliique. Quid horum vervu

alteruPrius

Germani

quu

in
'

tmtismHquitaMs tenebrissineaUoPumine
Svngularis
est

edicai

de

Remedio inepte attributos fuisse, persuadere conaPusest ewhocGreveniloeo, ad quem eonfirman</"n< nec testimoniium aUquod vePustius necraPiot

hi

G
in

quam
fuisse,

nem soHdam,
MarPyrotogio Gerdioto, adopt>
i

ab

Adamo

nec denique
\\

ea

recentioribus
.,

Walasser

aUillos

quem,
s.

praster

manioo, Petri Canisii passm


ostendi supra. Oportei

producere.

equidem non
</m

<

ideo,

cur duos

Greveni

uerba

ad

Remedii

soeios,

Kalendas Octobres hic repetere. [tem sanctorum confessorum Remedii, Abre, qui et Deodatus, Dam<i, discipulorum saneti Germani episcopi. non m et David, verwn eticm
I i

sme

ulla

ejusdem Sancti

laudis jactura praetermissi fuissent gratis eonficredanvus. Votj idoirco tamen illis intei
i

met
fudsse

Sanctos Beatosque locum vn "/"'"' nosPro dare a/udemus ;quiaaliundenihilcom )deorum-

Remedius,.
ri" iniiiir
;

s.
sr</

Germani
quis

episcopi

discipuli
fuerit,

dem rnihnn
fidelibus
i

probet.

Bartholomaeus quidem
sed hoo

<<<i,

Germanus

ille

supra onvnium trium


<<m d/uoi
.

sancta corpora ecclesiam


;

a
i<<>-

non additur. TartarotPus , qui icta s. Remedii vohementer oppugnavit, ePiam hinc adversus illa

exstructam fuisse
<i<<<
<

quoquead

nihini asserendiwm non suffidt,


S

cum
</<-

argumenPum
rssr
vel

cudit.

Hunc Germanum possealium


episaopurn

v/,/

/,.ir

hodieque solius

Remedii tilulwm

negat

qua/m

AuPissiodorensem,

Parisiensem ;quorum cum prioi naPussit ann" 378, factus episcopus <,,iu<< _18, morPwusque
a/uin _48
;

alt&r avutem

anno 576

s,<

remum diem

neque sociis umquam </<<-"i<i fuisse legat/wr ; ut adeo sepulPura quidem omnibus tribus communon oulPi \deaPm 79 Nunc breviter percurramus quaedam alia
rat,
.

obsetvat,cum neutrius tetate componi posse, qus de Abraha et Davidis societate


obierit,

su/um

Bartholomaeo ignota,
praeterita,
t/ur.
//,,
,

">ii

certe

prudenter ab
recentiorwus em
"il-

qum ab
.,

aliis
,

de Sancto nosPro referun.

rrofabuUi fownt, """':''' "'"""

cum
I

s.

Remedio,
Vigilii

et

morte,

ante

el

non

multo
Pro/'<

r
,.

alto

Von tamen ourabo onmia,


is

utlfmtt

S.

martyrium

obita,

narranPw

sntr "lln fu
;

pterea

credi vult,

aut saltem

verisimiie

mmemorare
quam
oio
inutile,

quod
esset.

nus taediosum,

[braham et Davidem discipulos fuisse alterut/rius sancti Germani, et ab inepto scriptore2 negleeta temporis ratione, S. Remcdio knprudenter addiilentium biographorum utHusque tos nec
i

fuPurum
<<

Pro fabulis sine

'/<<-

habenda

sunt, quse de ipsocellam


in

suam
io

Gons-

iinrnir leguntwr ud Raderum Summontorianis hoc wotfo.-Nam

Lectionibus
(|n<Klam

tunc
fin

sancti praesulis, qui ePiamalia omiserunt,


i/isi

minori scopulo, non longe ab

isto

quo deinde
intendens,

alijudicure

77

Qiuihii

eodem argumento contendit etiam

exsh
\iiii

u.riii

asdiflcare

ipsam
lanii

basilicam

fruttra ronatur:

Remedium

alterutrius episcopi discipulum facere,

et probavit

ex judicio Dei, illum locum


Cultoris
ij'-"

non
in

riim de ommabus eodem

modo loquatur Grevenu


tribus

esse

di^num

iiospilio
;i\<'s

Dei.

Et

Jmo cur non Greven/um potius errot t/iiinn Bartholomaeum Pridentinum,


ssBOulis illo
/,///,
i

avit,

signum hujus

doo parvae de

minori sco- F

antiquiorem,
sibi

vet/ustiora

Acta

ferme laudan-

aliosque

isimillirrvum, ne
r<
I

rriinm
le

UUiuS

habentem? Mihi dicam, cert/um apparet, Greimrti """ StOnC, Vel 6 lOCO '""consentientes
venisse.

pulo tegulas ligneas et alia oum msiris portabanl ad eundem eminentem scopulum, abi ounc esl ipga basilica constructa. Commenti y ecwm etiam
habet historia ursi,
,

if\

iisden

busrelata,
Uisque ado

<i

otore Vitn

Ita est.

mtellecto in
:

hunc errorem
sanctorum
Dr.niatus

Grevenus

sfc

tata, rnjus
S.

hxcsumma
atltritas
nli,

Equum, quo
\t,

sole

legit

iirm
,jui
ci

confessorum
,

Remedii,
[tem

Remedius ob
<nrs

senio aui

valetudine cor///<
/<<<</>
'<-

Aluv
sancli
etc.

David
hneri

discipulorum

porifi

U/TSUS </<<<"<

rmn

Germani episcopi.

confessoris.

quam mortem
Innn postremo
,sn
i/..

ns, eonstituerai </


a>

igir

Sicut ipse

[merum
:

hie,

interposito puncto,
ei

a
se-

edenPibus sejunwit, ita /niii/inniis hoc no" 1 " [tem


i-imi
i,
.

nos

Germanum

sancti
i.

Remedii,
Item

sanctorum confessoAbre, qui el Deodatus,

lvll

discipulorum.
confessoris

Saneti
etc. Si

Imcn
ri

Germani episcopi. ne leganws, Abfam


discipuli

suo l>"r<</>. ui infreno ursum adducat, equi vices subiPurum. paret hic; obsequitm ursus eique Sanctu insvviam precibus litur, per ,/mn TridenPu\
dal
igipur discipulo
fecto
t
.,

'
r

subcunte.

/<</-

David non aUerius, quam Remedii


dicendi

fuisse

erunt,

nihilque
\

habebunt
thsec

s. iin

manc

'II"

eommune.
i

eum a me
di

gratis dicta autumes, obsei

a,

variis Marlyrologiis amnuntiovti pranslationem, depositionem s Germani -v iscopi Autissiodo.

m m

Inm fefribus liberan incisa, quam excusam habeo, exhibe Uw derus cum natrationem illam suspectam haberet masime ex capite, quod tam prodigiosaursi Viro sancto, popu vectura < um
,/,/
i

.,,

'<ii,/iir

imir facik aecidere

potuisse, ut

Gre-

auram ac mi\ iculorum speciem sedulo declinant maluit ursum illvus sarcii ulx baiulu
<<

lucto

52
TORE
.

DE
urso

S.

REMEDIO VEL ROMEDIO CONF.


obse-

>

s.

adductow exemplum quium S. Corbiniano


//.v.sr

aHero,qw idem

,,,,,,

Frisingensi episoopo prestiejusdem sedis \eg tur in hujus Vita ab [ribone, ta, quam a nobis editam habes ad
Ita

VI.

diem vui Septembris, quocolitur.

etiam viswm

Expenduntur ac refutantur argumenta, quibus


Castellanus et Tartarottus

estpictori, vel quisquis pingi curavit

summo
paucis

altari sacelli Choltitzensis


vide dicta

tabulam, in Bohemia ex45.

positam, de qua

ad num.

Ego, ut
iste

mentem meam edicam,


,

Bemedian/us

ursus, & ve iihnn ipsius Sancti sive ejusdem soa cnnih vectorem facere malis,cu/m idoneo careat auctore, fidem nullam meretur. Eodem vitio so-

probare conati sunt, S. Remediuin Tyrolensem esse


S.

Remigium Remensem

lummodo
curatvon\
iiiitm
,

laborant

energumeme atque

febrientis

antistitem.
qus

ri

iii

iundenulkvm difficultatem patir genuinis Sanctorum Aotis satis freJl raeter ea,

quentes sunt.
8i
tponto tonante,
/

Actis i/mprobavim/us , multo


et
ita

nupondstw

rursus sonant tintinnabulum, eccleconsecratio, quse in


I

plura improbavit

Tartarottus;

eccleno
angelit
rrata.

conte-

eadem ita Remedius S. Vigilw valedicens, instantemque mortem suam praenuntiaixs, promisisse fore, ut in supremo suo e HnUnnabulum, quod istehabebat, sponte psa sonitumederet, idque prodigium trino
Italica

non

ii""'"

ictaipsa,

tamquam
in

quidem, ut "> "pttw 'aliorum Sanc- ''""' Tart(,ro ex


fac&re
vt

leguntur.

Kimvrum

dicitur

s.

tniiim

Vitis

consuta, nullvus prorsusfidei

voluerit,

Sanctus

ille

verum etiam Remedius


""

dubium vocare, an
Tridentinus
ewsPiterit
ti

umquam.
Vitu
,

Qu<& vero objicit, ea pai

Hm

omnesSariA

/ni,

tim
/i,n

1'intiiiii

monumenta

accid

epto, sanctus episcopu

ticularia asserta

impugnant
p

eidem scriptori creditur)


pulis suis t postea
et

[lexandro

una cum 1/ribus dh marty ibus, Sisinnio, Martyrio ad cella/m ejus mox \>rofectus,
nii
i

omnia faciunt rationes, quas ab antiquiorum monumentoi wm silentio, a non oultu ejus in dicecesi Brixinensi, ab ipso Sanct/i nomine Reraedio, ac
diebus,

nio, iiiiiin

riim

solei

iis

i*9i

"' va

eo-

quibus

coliiur,
lioet

repetiit.

Sitentium

clesia,

qua/m
i

ipsemet

erat, tumulavit,
lla/m postridie

arguit pri/mo, quod,

ab aUquibus Bavarus

contituitque

consecrare.
i

dicatur,

tamen
Vit/us

diligentes soriptores

Verum eadem
cussus e
Vita

n )ote

quodam

venerabiti

vro ex-

carum,
rt

Arenpeckius,

somno
n
1 <
1

etaltare ejusdem

ad ecclesiam missus, viditea/m ab angelis dedicari. Uafere in Uonibus Summontoi ianis ui/rumque
et

Wiguleus

Uundius

rerwn BoiBernardus Norious de illo non memi-

nermt;imo na
noverit, qua/m

Warous Velserus de eodem alia


quse didicerat ex Pi/ncio
:

miraculum
hiini/

Smirtn /irnmillitur
voluit

factn

niijiir

cssr

i/uhir credi

auctor. Ut/rumque etia/m


at

aliquot recentio ess ne crisi admiserunt


oredo, mvrabitur,

nemo,

quod ego antiquiores vades requiram, quam sini anonymus ille Tridentin/us, s.rmii wii icriptor, 'gnotzque mihi, sedcerto non
satis idonea

secundo quod nequein vetustis Martyrologiis , neque apud veteres Vitarum Sanotorum collectores Jacobum </, Voragine, Petrum Caloet Petrum de Natalibus ulla >ir eodem exstet mentio. Von ingu ro, anetquantiiiii r rrlnum priurnm fiirnl S. \\v.

medii
r.st

memmisse

at certe illis

om/nibus antzqv.

ad

fide

faciendam
ilaUyi
.

mtatis, Lection

Su/nvmontoriani com\
qutdam aUi
nnrraverunt.

Bartholomsus Tridentinus, qui Vitam etiam jHorem laudavit. Soripsit Bartholomseui wnte
xiii;

82 Nihilominus fatendum
clesis

est,

prxdicta/m ><-

medium saeculum
xiv,
ijnr XVI.

consi

crationem
I

Kal

edidit, initio

ab angelis factam, identvno-Ve onensi,quod Tartarottus mensis Junii, ut supra memini, m.

velut

Arenpeckius sub finem

Bernordus Noricus sxoulo w, Hundius deniatihnuove^ttuobjecu


K

84

sm

tam

esse verbis
}

quaesubdo. Nola, quod semper


Junii
est

rotto laudati

eo jwniores etiam sunt d TartaVilarum compilatores ; equibus Ja-

prima
in

Dominica
felicis

mensis
et

Consecratio
Romedii

nr scripsit post
\ni, Petrus Calo forte usque

medium sseoulum

angelica
valle

dovotae

capellae S.

ad

annum

1310 vel

Ananin

dicecesis

Tridentinae.
,
\

ndarium, judice Vartarott


est

laudatum exaratum quidem


,,,

rimni serius supet


psitposi

vi

it

/'
;

Vat ilibus

me lium
Vita

culum
ri

xiv.

Exstabatergohorum

inter

annum
i

Chri

i;;i:;
;

temporibus
eleh

S.

Remedii, nequeea
potest,
l

eorwmdem

sed addita\
ista

arvnuntiatio est

alia
Si

twm $ inter quas manu facta, nonsunt


.

silenUo aliud mfei


i

>i

"oi

antiquiori

o v> e
i

ita

est,

nequit

illa

quid-

notuerant

ibus San Quod ad Martyrologia


.

quam juod ille non fuem ta latius vn|


(

attinet,

quam

ponderis dici
fui

narratvoni addere, ac forte


eteri
i

mr
"
.

et/ustius
;

in

quo

ille

etur,

faU non habe;

auctorem habet tionis ejusdem


cx

annunHationi Dedicaaliunde
di
l

//
1

no
112

Sollerius

noster
.

rim
ta

m
i

quam

cerat,

,iiiiin

soi

iptum

le

nsuii

ult/um

Lectwncvrw

Angelica, quia
ii/o tegerat.

Dm

Summontoricmo adjecit vooem nempe illam ab angelis peractam in


Veteri annuntiationi
di

rju.s
11

multo antiquiorem probant tum diota


rrrlrsm rjusilrm

gg
|

et

tiin,

m.imni

s,in,i, ,/m,

dicalionis,

quam

t/m/tmi. n

tempore

jam

exsUtisse,

Tartarotbus ipse
is~

multo

anti

uiorem

esse}

non

ambigo

agnovit, et cujus

iniUum non assigna\


>

quamqui in eodem lectionario recte aflixam Dominics prim mnsis Jwnii, videre licet
>

signare potuit.

Cm
qu

it, nec Sabionensis, deinde Brixvm

dicecesii

natus dicitur,
rnlurr/l.

periusft

i.

lat,

et

"n iiumjimm

i/isn

Ulum non nJrnl


im

co~
;

at

rn-tr colitur, multisqu

saeculis oultysfuit
in

duoei

busejusdem
<"
iii

dicecesis locis, scilicet

pago Tam
/t

dicecesim Tridentinam peouliariprsterea veneratUme


i

^iniij.-m-ijioim; mliliir ilrm


Offlcio
-

inii-

annuo, ac

valle

Anania

quaeremUwam vitamduxit^etbeatoftnec ronawU.


Porgamus ad argumentum,
q

todidem iari simus


Tartarottus

"

DIE 1MUMA OCTOBMS.


A
riptor
p
.

53
afjigi,

Vartarotpus a Sancti nomi/ne

et

diebus cultvs for~

xmJanuarii
'/""

eodemque
Katendis

die,

<><

mavit
i

etiam

AUCTOHK

post,

nccnon

Octobris,

memoriam
a~

uadere

onatu*

st,

lemedium Hcmigiutn

Remigium Uemensium Remedium appellari; eumdem ab Hincmaro in Vita ejus, et Flodoardo in Historia ecclesim Hemensismortuum
itaque, S.

85 Observat

in

Martyrologiis celebrari.
die xni

DioscesU
i

Remensis
festo in

antistitemd

va/riis

a/ntiquis etiam

tronum suum
i"

Januar

cum
[<i.

popudu

cotit;

ubi

vero extra

illam
id

dicscesim

/i

ejusdem
impcdita

mensis honoratur,
est

quia dies
ut

sm

Remen-

dici die

nihilominus festum eju ,n dfartyrologiis ordina/rie signari ad Kalcndas Octobris, i/n aliis ad diem \\ Janua/rii Simili
et

xiu Januarii ;

Octava

Epiphania Domini,
Kalendi

nc

se fuerit, fest/wm ejus transferri.


celebrat/u/i

Octobris

translatio coiporis ejus,utetiam

notat

modo,

Remedii Iridenti/ni obitum ab aiU quibus referri ad die, xm Janua/rii, festum tamen ejus per dicecesim Tridentinam ceieWari die xv ejusdem mensis. Pr&terea irwnslationem S. Remiait,
S.

Martyrologi/um Ecclesia Romanae quascumomnibus ritum siiiim sequentibus eodem die mnuo Officio

ipsum honorat,
88/0771
<ii

ad

S.

Remedium Tridentinum
<<l>iln

<<<'//>.

./

commiiiiilin

yii

Remensis

coli

Kalendis

Octobris,

quo eodem

niiimiis. nri/al lUisrliinaninis, illius

ab

dtc Bartholommus et alii S. Remediura Yridentir nwmobiisse soribunt, hujus obitus diem cu/m die
tra/nslalionis illius confundentes.

pr&terqua/m
ii
:

Ferrario,

<<!

diem xni Januarii


repe) i;
c<

neque ego ullu/m pr&terea

teris

His pr&missis,
vel

concludii,

omnino dicendum
s.
et

esse,

ea

quae hac

supei re de

Remcdio Remensi legunt/ur,ca


ea

menta

esse %

Actis

S.

Remedii
S.

Tridentini

accepta;vel contra, qus de

Remedio Tridentino dicuntur, mutuata esse ew monumentis ad S. Remed/ium Rt mensempertinentibus. Prim/um admitti posse merito negat, ac proinde statuit, jtro
;

omnibus emort/ualem </<>'n< silentibus, aut Bartholomxo signantibus ad Kalendas Octobris, .X/.si ergo mendnum typothetarum sit, dicendusest Ferrarius /"> lapsus memoria esse, \i<> concidit arijiiiiirnliiiii ilir obilii.s /irtitum nullum innii nlrnlini alium SCriptorrnt i>i<> iiiortr 6. WvuwAu
I'
,

>

iiin

xiii

illiganda laudarunt,
. .

!><

<<iii<<
i

fatendum imen < odo

figmentis

aliunde a/rcessiUs habenda esse, quaecumque de&. Rcmedio nostrohac i/n partehabemus.
et

ibcre

cwm
'

S.

Remigio
7""

/;

mensi. Hujus

prsBCipuafestivitasapudRe'i

utu
'/
-

diexinJaRemi
1

fabulis deforn

86 Hinc
festique

ullerius

arguit
i

verum

mortis

illius

nua
1
j

tuali

S.

quod
castelisu n est

etiam

ignotum fu diem omnibus quod eo magis mirandum fore noesse hodieque


;

Hnus
<<

i" r coliturj /">

obii se dit itn

errorem
Yvuariip'

Ferrario. Colitur

autem hicdiex\ Ja1

tat,

si

ille

fuisset

primus confessor

el

protei

toi

lentinam,

et <n

Tyrolis,

veraque essent prodigia, quse


narrant/ur,

in

ejusdem
ce-

pagu
1

Va
'<<<

morte

contigisse

quibm h&cmulto

oujusetiam Kalen
//-/

iis

memoria

eju$

eodiedudum

lebrior, quam S. Remigii Remensis obitus, n sarioevasisset. Hisceomnibus laudatus scriptor non obscure i/nsinuat, S. Remediura Tridentinwrn ideri
i

fuil.

sibi

eumdem
.

esse

cum

Remensi, sed
Vitis

fabuh-

sis ijcsiiscr
sis

aliorum Sanctorum
In luic

inepte corra-

lane deformaPum,

opinione

pmeuntem

habuit Cla idium Castella ium vn Observatwnibus ad primum bitnestre Martyrotogii Romani, Gal/

89 Eodem <,<ii<irm die etia/m s. Remigius /?cmensis annuntiatur inaliquot apographu Hieronymianis ei ex his <i/><'<i Grevenum,- notatque Florentinius, illum /'"" '"/' a Cartu tianis Coloniensibus sedhifestum Uludjusta <>< causa iii dicam ,,ir sim iriiiisiiiirrniii in S. Remigio;
1

duntur.

ac forte ex pari alicujvs singularis

toci
'

consuetu-

0&rsi,

pag. 231, ubi iltam


verbis,

veluti

minime duLatina
S.

dm
ctis

'"

supra
relat

</<

imnn asseruit
neoto.

qum

ea

Gallicis

iub-

apographis ad alienuw alias U>cum


1

Tridenti
dite

ecclesia

est,

dicta

Romegii
di-

Supere
<ni

tei

Uusdies
scilic
1

a
I

laudatis

st

<>,

'< ibusobjectuSi

(Gal ice
versuin

Saint-Romege.)
a
S.

Hunc

Sanctum

Kalendas

m
et

'

"

esse

Remigio
Laline

(Remensi) credidit

lationibus Remigii H<<< ensis sacer est,

quo pro''"'

Perrarius,
TINI m

cum

ipsum
dicat,

appellet,

Sed
D

cum ipsemel

Confessorem TridenRomedh u aominans eura morluum esse die


agi die

pterea festum

illi

l:

Eodem
xmensi
ignoro
;

illud solemniU

brarunt San&
eris

xin Januarii, ejusque turquc etiam honorari

feslum
die
i

w
ubi

lega,

discn
est, <

Quse causa sit }


hi

Octobris,
,

ui

neque facile dictu


r.r

dtem

<

derus scribil

in

nuu

noscens,

Romedium
R

sua Bavaria sancta appellavit;

ipsum

;/

Ba

t)

cumque
rcj

to

emortualis fuisse Waditux


.

an

Boliandus
rit

eumdem

dictum

Remi non Mss., eliara Remensibus, mmsemj qui in variis voce qoQominatus Rbmedii s; cum qua
legitur

ad x\ ut liquet in Prae lermissis videat, hunc ipsum esse S.

Januarn

quis
;

Interim pro xv Januarii


,;

<

annuo
i

cultu

in
1

cujus m /mris ratio fuissi


alio, '/'"""

""'
1

|;/

Sangeorgiano
illu
i

m
forle
j

meD REwn
s<

(ita

Galli

vocani

Remigim

majo-

alibi, die
:

feshim

ag> retur;
'

quorum rotioms
pclitae
,iu,i n

favit

am habet,quamcurovoceREMiGii m riniin Sollerius noster, dwn


ad Kalendas
Octobrte
n
istt

grat
lu/,.,-,/

Kalendis

"
esaltatio
.

reliqui

vrum

illius
t

quodve

<<

ctanisUsua dinis
dicis
tu

o-

,uc oocaHl0,

Trideraiensi,

Hagenoyensis annuntiationem, Remedii confessons sancti


.

episcopasic
,

Ncc

Tbjdemibnsi
ut
alii

denTinbnsi,

intelhgo, nec lectoremquc loquuntur;


<-astellm,i

ad Januario difficilio) ess> adventanlib in loco horrido intei \lpesprxcipiti monasterium, rupi vmpos tum; aliave similis ratio milu igno 90 Tandem si synonyma vocabula Sanctorum^
,,,/

n.l

n/inii, ir
1,1

satis distincti iisdem diebus colwntur,


sufficiant, quid dia

nihU

,,,/

^svneulterUmewamvneaddat

gmves suspiciones
/.,

m ]oZ remisit.Sedm*ui
Zbusallegataslibrare.S

mcesU

,/,

\/,,ri

"" quod plura huju


[lewandris duos
i

'''-'" ;'

TZum
c
,

Remigiura

eZZappell*ri,ostend
hl !,i
lis.

ontiqui* Remedmra nillias gestts hoctpso

h aoe t
duos j llllS
,

die

\i

Januarii,

dms
rfwo

die

\\

Februi
:

wiv
/A /,

.'/""/".
1

duos

iii

Maii, dw>s

'<"

, /(

Ibidem similiterdooebo biPum ab Hmcmaro Flod

felmm

[arones
,/(.

Junii,

Cassianos
habet,
Tarta

\m
</<<<,

*****

Etiam

minus

roboris

DE

S.

REMEDIO VEL ROMEDIO CONF.


ad no'

i;TOHv

Tartarottusai
slra

dk

obilus S, Remedii
i

93 rn,
miri
\ii,i.

denuo
.

sic

prosequitur
aliisvc

Jam vero quid


I

ersuadt
,S.

usqw tempora

ignoto.

"

I,IIC

essel

si

islis

simililms

lcmporibus

natur,

Ilr-

omnibusrenon constet, ma\ probabit, eumdem tantopere m> motum fuisse?Etquid tro

Kemedio,guod etiam Sanctis ssepe contwgere novimus

randum

in

in celebernmxs
'

Remedii faciends occasionem dedisset vetus Anania S. Remiin valle sacellum, aliquod in quod quidam antiquus gio Remensi dicatum,
s aliusvc ejus regionis vir illucomes de Thaur suis Tridentinam donis siiis. auctam posl ivt.c|icril ad cxi^ondos dics sikis cxtrcM lesiam, mos, in eoque sepeliri voluerit? Huic suspwumi susefavere credit,quod MichoM Angelus Mammi
,
l

medium
lcnscm

\n

quux fuit

Ita scilicei primus confessor el prolector Tyrolis? Tecinus , nostri sxculi ipsum vocai solus Petrus scriptoi
.

>i

et

aliunde non apparei


,,i.

ow

hi

tituli

cerPumejusdemobiPusdiemadnosPrausquetempora

An

quia prodigia

ln

ita

anno 1678
non

Vridenti

<

dita

soribat, Sancti

quae in

ejus morte contigisse dimntur, eam celeRemensisobitum redditwra


|

reliquias
retro
,

ara principe
in

quiescere,

m,i

aram
,

ecclesiae

loco recondito

instar San-

/,,,

non leguntur apud Bartholomseum, ceteris, quos novimus antiquiorem indeproadjectisfabulispossunthaberi. Fabulas
hsec
.

iii.iin

bonorari allare
////<
/<(,,, tr,-

Sam

ii

cum

arca reliquia-

riini

cjus.

facere

putat, quod

apud

Raderum
RemediuS;

in

Lectionibus
<

Summontorianis

dicat/wi

tamen
,!/,,,

esse, frustra

,/;r

qvis probare niteretw futura fuisse duAVwr, prsetensa mortis

suam

'rhnhilr.
s
itii-

91
sit,

tenttim oppt

Judkei nunc sequus lectoi quam verisimile ex celeberrimo Remigio Remensifictum m Tyroli nimirum ex Gallo Remedium nostru
. ;
,

psemet sepulcratem arcam nempe, ut opmor, quia /,,,,. r, Tartarottn visa est poHus alterum pium comitem, quam sanctum anachoretam deouisse. 1,/nr verisimilius faciat, velus istud in valle Anania sacellwn antiquitus habuisse patronum Remir

dum

i\

<<

/.

sih,

parasse;

Rhsetum
Galliis
i
.

rj

laicum, ex Fran* orum

in

,/,,,,

apostolo soUtariwn in agro

Tridentmo
'"~
,
'

sacello,
,/,,

memmit de altero Remoru/m episcopum eidem Sancto t prout asserit, Veronse olim
.

/ Judia jusmodi fictionem asserere adversus traditwnem cujus initiu/m nescitwrt sedquam medio sseculo un

uiguisse, ex Bartho
,,,,,n,,.

nstat ;judicet, in-

E exemplu/m nimise levitatis non rtsc suis <l<t,im sr temeritatis in tutelan Sancto mutando yiUmK, temporibus in ecclesia vallis m Gard/wmo, SS. Feato.
!r,

Refert

</

aliud

alium
Bemi-

.s'

,,,

,<

prudentis

sit,

fricare
iliniii

wiivei

Tridentina
Officio Confessot
i
}

tam orassum errovem afquse Reme.

linrt Fortnmato martyribus sacra, nonnullos tentasse

horum

priori
,

Sancto substituere
nost/ro

ignot/um
i

suu/m
.

annuo
ei

is

non Pontificis
se

ndam

Felicem

quem

su pic itur fuisse

//"///

honorat

imo

Bi ixi/nen

cujus

ue

ac

Vi

i-

quem\ iam UlusPrem, Remedio

similem,

dentinse antistites ejusdem reliquias publicse vene-

eadem sepultum. Addit


tatione iS vn Anti<j.
uit, in tn
i

tei i<<<<

ea

\Iuratorii

DU

rationi exponi ac solemniter coli pe?'mittunt, eta

Itulic. /';/.

'2r>(>,

uhi

///<

,,,-

multis
liquise

vseculii

permiserunt. Atqui
dici esse S.

tamen

hse re-

ihrrio

S.

Csesarii, dicecesis

Mutinensis

nequeunt
'

Remigii Remensis, cuagnifico mausoleo

a
saru

bardis
(,i

rusticis

fuisse

cultam
S.

quamdam
<i/<i>r!i,i~

jus corpus
assei
<

mulieris iconemt qua

\lbergarn

ntur. Tartarottus, "/

/"//<

mirabilem personse

ba/nt, quseque

non aliunde, qua/m


.

exeorumdem
:

commutationem minusa ad exempla ecm rit.


i
I

vero abhot rentem faceret,

cerebris

,,,

92 Infastigio montisOsopiin ditione Forojuliensi


idcm
est
,/ii.t

nata erat quod eo loci olim fuisset pium pcregrmorum pa/uperum hospitium nam bospiliimi Italii is albergo dicitur. Quartum producit ex
.

ibui
,,,

qusedam mcra sedicula,S. Columbae dicata,


nt

Joa/nne Mabillonio , in suo Jti/nere Italicopag.


rente,

145

larottus

virgo

martyr. ab im/memorabili
et

!<,

Urbanum

VIII .>, ,,,,,,


,

Pontificem ab
\

ibidem

invocatur,
</<

cujus

caput

venerationi

aliquibus Hispanis rogat/wtn

ui

ad

romovend/um
negasse id

exponitwi

solemnitei
Julii.

owcu/mfertui

quotannis
Juskts
,

cultum Sancti , cui


jiirtiiiiiii,

nomen
tali

erai Viar,

Dominica
Fontanini,

secunda

Illustrissimus

sr

nisi sihi rmislihssrl ,,/iiis islr

S nrl u.s

cum

an/no 1717

adeu/m
d
ic

?e cont/ulisset

esset,

</

>/"<<

titulo

pro

haberetur. Allatu/m tunc


his

mvenii >
seu poi "v Coluba
.

habet

Columba

esse

lapidem inscriptum
in
.

vocibus:S. \/\lt;ct

irgo
C.

acrata Dei,

ibidem depoest
.

peritis

nta

Christi 153

anno lam eam essc, cujus erai epitaphiu/m non autem celebrem Senonensem atque hanc opvnionem suam commentario subinde illustrai ,i. Suh /./Opilione
;

consulc
.

id

nis,
h,,li

judicatum , fragment/wm esse vnscripUoqua quidam PR Fl CTUS VIARUM legeI

crediditquA

s.

Columbt

95 Denique quia noverai Tartarottus,reliquias, S. Remigii Remensis esse non possunt,


i

rt

reliquias
cul
,,,n
,

ihi

S.

Remedii

diacesibus

Tridentina
recurrit

et
<><i

B
incon-

alte-

""'"
"I

postea ipsemet,

ue,

teste

Toyrtarotto,

petiitque,
;

nensi publico cultu honora/i'i,

rem non moverent </ /// Columbam illam intei Prsetei missosad </',,,, \i Au~ gusti ", osuerunt, dilato examinew diemxxxiDecembris, fjuo S. Columba Senonensis colitwr. .1,1,1, quid in n m suam hmc com ludai Tarta/r tiPus, audiamus. Si (inquit verbis Italicis) celebris
ea/m
i

Majores mei

gulta/m superstitiosamque veterum in

Sanctorum
le\ /-

reliquiisq^omodolibetcomparandis
idei
sih,

a\

iditatem

tatem<iur; iiisiiiim ns scilicet, prsedictas reliquias


i

non s Remedii
Vhaur,
Remigii
aut

< '

cujus

ignoti
viri t

comitis
,1,

de

alterius illustris

sacelfo S.

Remensis
<

valle

Anania

te

vir

liitciaius

ii.

in

solidiori

fundamento

<<tnn sepulti.
rott*

Atque hsec prsecipua sunt, quse Ta/rtar

quam quo dictum


julii

est,

uixus,

Sanctam induxerit,

aovam in Forummirandum qod esset, si

uadenda
'i

Remedii Tridentinicum
/<,<,-

sa/ncto Remorum episcopo


<i
,

Remigioconfusioneyn
<

similiau! etiam

minori celebris Sanclusin c\^vo-

,/.,

que "n satis

alida sint

paucis ,,</,-

iegat

patum Tridentinum invectus fuisset. Rationem ipiam quidem sed nimis credulam plebis ><,,,oribus barbarts simplicitatem et ignorantiam
.

i,,,ns. Rati ,<rs. quibus illustrissimus Fontanius aliquando inductus fuit , <// Columba/m vel Colubnm in monte Osopo sepultam ejusdem sacrse sedis
.

Kh/ur
/""'

,/,s,s

etiam

cleri

Vridentini inscitiam '<i

patronan
s,,t

<

que deinde ipsimet

/<<///

"/ -''""

finem sseculi
.,
,

nullus
,;<

in eo

dignus
/
.

solidse

apparuerunt, ad prsecitakim diem xxxi


'

ir,<rnrrl, ,,.,/, r pi

ypa

/,

, ,,, ll;l
<

, lr r ,r

sr,l

aliunde fuerii

m essendus

l/rrrmh,

,s QOti

"/<'

'

'

'/"//"/

/.

%Inir,iin, quod huc

spectat,

exemplum

/,<><

pluriiiiiini

DIE PRIMA OCTOBRIS.


phiHVtWum
tolida

55
negociatione
et

diffrrt

ab

co,

a,l

jun,l

pcrsutulriuluin

sed

ab omni saeculari
ct

diabolica

AUCTORt
c.
s.

Ta/rtarotto

adhibet/ur.
in

Quis enim

non

videat,

illusionc

quam
Fonta

dwersasii
sed

utroquecasu

ersonse m/utatio.

niiiu.s Col u/mba


,

suii.s imiii in

iii

m sacrmaedis patronam non uirgin&m martyrem ibi cul-

impedimento eripias nos, el nobis c, Dominc, ne elongeris sed promta voluniatc nosad serviendum tibi confortare dignerie. El fiaudivit,
;

Dominum
conlulisse

potestatem ligandi
sl

el

solvendi

B.

l'<'tro

tam, divinare volens, opinatus est, eam, quse inreperto ibidem epitaphio dicebat/ur Columba vel
Colulta
iiinn
bet

primo

peliil

Romam, indeque
.

redilt

Tridenlum, ubi lum


bat,

B. Vigilius

eepiscopatum tene-

virgo sacrata

Dei,

ejusdem

mdis

pattro-

quem

his verbis salutavii


el
iii

We gemma
vultu dos

prsesurespice.
in

potius.esse,
;

qua/m Sonemensem,
ei

vel gua/mlir
.

lum, episcope,
Oiicin
prsBSul,

tuse
ri.ii

pietatis

aliam

favebantcjue
i

nomen,

loous sepultura

alacer, alacri vultn


;

eum

et /kuiiii -ifir

inscriptio lopidis, siomissu/m titulum

respiciens,
S.

sedere
bfi
/

Peeil

el

verbo

vitse

prsemisso,

Marlyris exdpias, qui quc improp


n/iiii i/iiii

potuerit, indicavit in laudatc


/"'/. 91
.

in

io

suo

Conti " vero


ille

in

modo eidem Com/mencausa Remedi


ic
,

Remedius

mille bomines
el

cum

castro Tau-

omnibus suis attinenciis episcopatui Tridenlino conlulit. Bcelesiffi etiam Augusrenseel ecclesiis,
tensi iimii.i
rcliquii
,'/.

debuisset celeberrimus
rjii.sriijiiis,

Hemigius

Rernoru/m

Sanclus vero

in

Vnania

vixiC.

rl

Froncnrum

grnlis jHitronus, in

Murquo

Castrum serviens/,
Calendas Oclobris,
Fideles
iiropterea
/r,

vita el
el

miraculis clarus quievit


socii

pyrologiis celebraHssimus, in ipsa sui nominisecclesia


iii

quem
supra

sunl

prosecuti

i.

eremicolam agri Tr dentini


OUt
a

(nescitur,

sancla

corpora

eccle-

tem/pore,

quo)

subito

coniinutatus

fuissc,

siam fcciTunt
riretur
et
/,

ossaque viri cujusdam


ti, .siiiirini/iir

ilhtstris, in

eadem t/wmulasacris reliquiis


specta/nte
et

quam dum summo usque in


u1

arcliitoctus
aninciii
et

cnopelabitur,
/

iiiir/iin substHuti,

pro

turba

properante,
n,

colliganl

sepeliant,
n

publiccE

venerationi eaposita

fuisse,

eccc,

approbante cleroet episcopis dicecesiwn Briain\


g
rcfutantur.
ct Ti

identins.
lixiiijijc/</,

07
.rottiis

i/iiiiiitum

iiilm

/nililiii

Tartarelir

quem non sdlum [mortuum oj >cii Tiimi niitum quserebant, cum serica et e1 B assia occumbil p, el Deum laudans, opua complevit. Multa ct talia signa per eum Dominus opehominibus
i
<

sequiorum

temporum simplicitatem,

ra\it 7.

quias obtinendi
insi iini
.

immodkam

oupiditatem, accleri

rrsi

iii in& diceejus tamen appingendi non sunt sine solidioribus argw tfacuitque diffldentia sua Pontaninus, mentis
:

ANNOTATA.
S. Bemedius floruisse crenondu/m ewsUtisse castrum Taurense, ac nvulto min/us comitatu tituloiunc iniiiim, etabeodem Sancto hereditario jurfi,

nosin quoque temporis eruditos riticos, d/um veteres ininiis .n/iin .rslimiinl, imra vcri Spetie pOSSe
i

a Sseculo quarto, quo


verisimiliter

,/ihn,

falli. Xilii/n

/,/us

/nnsuni, quse de

quorumdam

co-

natupro

ignoto Felicein locu/m cognominisi

marii/ns subsUtuendo,
sanriis Alberga
ei

quseque

de commentitiis
oravii,

///

,////

vobmt, posse sum

fuisse, dian
loco

u\

Commefi-

Viarcommen
ratvo t

proquibus
cultus
video,

tariopraevioiv, ubi etiam de


aliisque
est.
1,

illius natali,

dissimillima
oMctoritas
ei

erat

longeque impar
observatio
i

ad personam

egus spectani bn

vetustas
possit

Denique non

quid
posita

ipswm juvare
,../

ma

num, 93

Hanc

Viiin" edvrrms, sioui


.,,,,,

Rosch-

Vairkmo
ecelesia
ri

ei

//,

Inaniensi,

,,,

/oru.s
r.si
:

Radero de situ "<-, oris S. Remedii arcaque ab ipsomet facta : Ulesacrocori ori religiose servando
'

pimus

Sangeorgiano transt tiptam acce* Tartarottus eamdem ex ejusdem codicis


1

quid piaculi esset, si Sanctusipsemetsepulcralem arcamsibioivusparasset Verum iriiihi/ injii" amid Bartholomsum, utiex

idonrns

ri

apographo excudit, mbvnde pantia m, ,/,. Hoc loco ille legii


duobus Sancti sociis videdicta
r.um. 75.
c

Abraham

De his

m Commmtarwa
Anobis.

hacd
\

iin

atebit.

[pud Tartarottum reotvus legitur


/.

Etiam.
episcoj o Tridentit
.

//,

oigMo
nos
est

,,,,,/

"/ nxnJunii. Hariyriocoronatus


'05.
< '

fuii

VITA
Auctore
Barlliolom*o
deolioo.
Tri-

anno
|-

100 vel

//,,

observavit

codwe Sangeorgiamo legi, Roschmannus. Tartarottus habet


ista

bis;
<

f
cst

/,.

tamen

vooula

conVracta pro bene

sita

Ex Ms.

monaslerii S. Geargii
in Tyroli.

Cohmiensia a Papebrodm in Annotai nostro ad praecitatum diem Junii Inter bac Remedius taudata sic habent cum sociis suis Afcia n David Roi,^
\c tU S

Nihil de hisce
Vigilii

omnibus
;

legere esi >< svncerwri-

ted

nobiiisde rauro
II|;||I1

omn

animas cum ibussuispossessionibusS.VigiiioreUquj1 Quid


perrexit;
e1

rediens ullra

mille

\bUS

rrnsrmliiin

sil,

CTpOSUi
'

IN

a
b

tanua Remediusvirnobilis, ex Bavaria ortas, cum mulUs abis castrum iu valle Oeni luminis, imim diD aivitiispossidebal o. Vudivil aulem mia, qmebabes, ei oa Va.ie. ei end! rentcm Abram b, assumpfis igitur sibi duobus.
:

ConvmentaA
h
sllll
/,

v. '""" Vi "' r, n '

tarottus kancviti
sani lus vero in
/;
|

Anania vixeral castrum ser\dentinus

v|r|l

m
(ul

vitaS.

Vigilii ei

pauperibus

Spdooa

inabatur

dus,

etDwS.g
i
,
.

laudatum Ms. Cohniense El Uitis subduni


:

verbis
in

prsced
ejus
Gestis

legitur]

in

Srisle

Domu tumecdesUseifamiliariororatioerat busSanctispronobBapudluam islise


desp.cuts atrocinantibus, ne

Tau, juxta
[n

castrum ejus (S. Vigilii) dicecesi apud artyres aunl Sancti locum, abi passi
/

Srtrdis

noa;

sociia

Suis

Dominum, cui devote servierat, cum Ceterum pro notitia loci, migravit.
,;

,i/ii

56

DE
Sanctus vitam soUtariam
g
i

S.
egi\
et

ROMANO MELODO DIACONO GONF.


cavi
8,
et
illo.s

in

Prsetermissis

tuntum mrinorandos N
:

ubi

Commentarium
///////.
i

num.
vn

"-

esse.
I

Apud Tartarottum

rectiusest

cooperiret.
/<

7;'.

monasterio San^ honorari, giano, m quo insignes ejusdem reliquias indiacesi TridenUna et \\ci \u\ sed tum est

Eo die eHam

colitui

in

Vocakirhic hodieque Amnis S. Remedii,

Roschmanno
n o

Annotatis suis.
Is.

Tartarott/us habet

alibi die \\ Januarii,

Vocem mortuum, quae desiderabatur, supptevi


wtarotto.
;

Remedio prima dicata, cujus dedicatio quotarmis Dominica quas alii deeadem Junii celebraPur. De fabulis,
k Exstat hodieque eo
toco ecclesia S.

sed haud p Ha etiam est wpud Vartarottum dubie substitui debet occurrit. Pro serica etassia
:

ejusdemque dedicatione

etc

con menti sunt


82.
I

egi in

ille
i,i
,i.

posuit

securi

e!

ascia

at

fortepro&eric&subs-

nmentarionum. 79,8ieJ

tsi

w roSociorum

nda

est serra.

corpora a Bartholomseo etiam sancta hic vocenPur, quia tamen deeorumdem cultv nihil reperi t judir

,|

Eodem modoetiam lerminatw apud Tarta*

rottu/m.

DE

S.

ROMANO MELODO DIACONO CONFESSORE.


GONSTANTINOPOLI

SYLLOGE.

Ex Menologiis
..IIH.A
I

aliisque Fastis

maxime Grsecorum.

ia

Sani
tu

>,i

fa$U't

atque wpud nos asservati, hodie

M
i

enologiu/m, quod
didit Sirletus, Tyi

Grs< o Latinum

red-

iiiiiiim secutus fuerat Castella/nus in Mart/yrologio

icum
fere
.

S. Sabse, Mensea

Universali, sed postea

in

Supplemento ad idem
inslrucPus
Sa',

atque
i

alii
//.///

mnes
i

saa

Grs

coi

um
ipti

Martyrologium

meliori

notitia

.,,

usi

/"///

manusci

commemorationem
pOli, iihiriim feliCl
rl

recte consignavit

Consta/ntino-

conum
Poetaa

a/nnuntiant,

atque ob
et

S. Romauum diahymnorum ab

/n.imnlnli riln Imnr nnnh.lrm


ut
<./

commutavit, cultmque,

dicendis

palam

/ict,

compositoru/m etcopia/m
titulo
.

eleganliam Melodi
ut

vel

Sam
[)

lis

proprio fuitaffect/us.
"'"'
:

aut
..

alio aequivalenti
<

plurimum
Catalogo

i\rr

(,, a?<

adjunxii Fet

<

a/i

i/usin

///,///,

solum Ferrarius memoriam, sed et s Romani hallucinando assignat, quem MysPeloponeso natum
in

hi

Generali, ei novissime Castellanus in Martyrologio


Universali,
i.n ineni

mii.i

in

annotatis ad Catalo- ramcollocatw,


ibiliendo
illse

adeo

ut

mirum
.

videri
licet

queat,

quod

i/nm Generalem asserit. Proerro


r/ini

Baroniu
Si/rleti
nost/i

multos alio Moa


eruditissimus,
n

tabulas G
r.lnil.

ed quse qualesve
Ir niill.r

sint,

la/udato
iin

Menologio

i/n

Fastos Latinos tra-

non
ego

Cr,

l,,,ir<>iiim

liilnil;r,

qUOS
.-,

erit,

um

ta

//<

Sa/nctu/m
putarit.
via

Romano vnserend/um non


pei itus ignoro
:

Qua ratione ad
mcdium
ego

S. Romani natale solum in /'< lo\ oneso nn riinm, quantum arbit/ror t statuisset statuunt,

iiin

iii.,

sk arbitrandum induct/us fuerit


quaei

/</

rarius,

modo

vidisset vn

-'/<

sbu excusis Sancti

umqueea

sii

prolata

/iiimi

agnoscat/wi

et

solida,

nolim

elogium; hoc etenim et civitatem et regimem Romani natalem diluoidehis verbis assignat : o utog
o
ev dyioi;

prsetermittere

Romanuui
o const

Melodum,
nsu

"///

Sam

tis

quem in tot annumeraatque


is

(*>nuvhs

WTrijpyW

i~b Su^ t;
fuit ex

ex

t^;

f/OT<rvwv

n&Utos. Bic

sanclua

Romanus

Syria ex civitate

iiim invenio,

quemque
(i

inferius dicenda ostendent

ecclesiastico cultu oli/m


iii

honorat/um
anici
i

fuisse,

Emesena. Menologium Sirletia/nu/m, cum i/iininbulx a Feirario citata vel eaedem forte sunt veleodem
rmiliiirnl,

inuiiriiiim

/,'/./,

itnu orthodoa

hono-

St.mlnm

c\

lillic KliirM'lia,

nullii fnrln

rari.
!,T

nis natalis,

Syrise scilicet,

Ferrario
iii

Itaque qua de S< ncto spo/rsim scripta inveni,


iniiiin colligo,

//////,

ilnmln.nil njjiiiinil
intervallo
us
:

mentione t oriunllmr jmliun SUSpiCO)',


S.

Btryti,

atque nonnullis annotationibus

u{

tanto

vera

Romani

paPria

praemissis elogium

ex Menteis subjicio, cui cum no fere consonet MenoU g um Basil arvum, ut tat, nirm, quod de illo db etw, de hoc
intelligi

aberrarit Ferrat

cum

eni/m

ex tabulis Grse-

n
.

neret Sa/i
ii,,i

,,,

ctum ex u/i be Emt sena natum, nomine Emesenam nullam nosset,


Siilrlinnn
nliisrr
(Ji.rr/s

etiam dicvwm debet

Ferrarvus

mox

lau-

,n

)h m,l,

,1,1,1

Inhnlis

dalusin Catabgo Generali S.Romani memoriam UrbS miir Imia ,,, 1'lm ,m m. Si/n.r
i

Latine

redditis

Emesena

pro

\fyssena

mendose

scriptum
a

putarit,

adeoque Sanct/um

Myssense

ovincia, vnepte collocat, uniceprocul dubio quod Fastis Grsecis legatur fuisse Berytana " OnUS nrr m nlnnl 0CCU1 ///, quod \pSUm "i
;

Peloponeso natum. Est porro Emesena adject

vum

opinionem povuerit inducere, cum sonctus


natus

sit,

neque defunctus,

nomine substa/nUvo Emesa, quo civitas, <iux dedii S. Romanura, nuncupata reperitur, quamvis, ut videre licet apud Baudrandum et ium, nini iimm nomina modice et ab hoc et

mundo

r "'"

ullis
''"

monumentis pro ejus singulari civitaU quidquam habeaVm Fer.

iin n
\

in

discrepa/ntia

sorUat/ur.

Hisce annotatis,

ad

Sa/nct/i

piu/m

vitse

insti-

iiiiiim

DIE IMUMA OCTOBRIS.


pi$lutU
i,(i,

57

exerci
i

Vut/um

pj

ogredior.
refert

Elogiume

<c

MenaeisdandwnS.Roinastasii

siin in
iiiuin

i/uii ui

rim

ni

solo

el

ommi
ttn

manum

iuim

in ocde

Berytanse ecclesis ordinatum fui

Sancti,quod
licet

in Menseis e vstat, recte

Blachernaru/m nomi nunoupat.


Heraclii

Dtiparce

diaconum, cumque postea tempore


loris

im-

Etenim,

suh hoc

nomine usque ad
venerit

tantmo\ olim, iotum piei/n templo Deipars saoro, in quo etiam, aui potius in sede templo illi <<mtigua, ipsum habitasse [quo sensu habitatio "< templo intelligenda est) nnn obscuris verbis i/nsinuat
veni

i/m/peratorU

tempora
6
//.

unum

ersuburb

tatis

exercitiis addixisse

rihnis Constantinopolitanx, postea vero,cum hoc

hujus miiiis

raclio fuissei inclusu n,

unusex
i

tractibus; Bysantini tamen^ ut in Const hh. i\ pag, 84 ,., Nicephoro Callisto docet
i,iu.;.
,

Canvulgo

Undc

iiiiii

iin

uicr/in i-iiUhjiis.

11 111

1 11

111

u/nere ali-

Qei Genit) ici a S, Pul-

quo verosimiliter pprfunclum etiamesse, ratione


cujus prseter onera diaconatui

cheria

augusta

in

Blachemis sedificatam
et auctoi
alii

necca, cura/m

m-

Blachemas appellabant, quomodo


nici
rii/ini

Chro-

super

dicti

t<

mpli custodiendi gereret. Quippe

oli/m

Alexandrini pag. 142 atque aliquot


nnl.

nunr
San''

usitat/wm

iKui

uno

111

loco /"'/. "/ custodes eccle-

siaru/m
iu
,

gedibus

ecclesise,

</u<im

custodienda/m
/,"-

Porro

Henologium Sirletianum,
111

licet

lur in

Hl

eperant, coni guis habitarent, quaproptei etia/m


GvrCCl
nupatj.ovapio\j<;
6'i.VC
7Tpoff^.o'Jupio\)<:,
'j
1

rlum

/ur mluuiihi

hnnslantinopoli

'"

"

San-

qio Sirttti

HIOS

lim vero mansionarios nunoupabant,

"" 1 pluri-

rhssim.r Pri hrmhiri snrru COnVerSOtUm, atque omitu dtbuitte, rhui m Yn/ihis memoret fuisse intentum,nihiltamen uti ne<
1

busconfirmatum apud Cangiu/m


Christiana
iurl
,i

Constantinopoli

rmihnrl. uinlr

rr/ r/us

in/ihns

/n ifulu
in

BlOr
('/",

lib,

\\\

pag,

75 ouriosus lector inve-

chernarun
)jn
[<n
i<-

ecclesia vel
;

commorationem

templo

aperte colligas

t/um hanc, Hi/m lllas laudati

ii/ro eomtult

Templu/m
dedisse,
a

Dei/parse

sacrum,

in

quo SancPus

llector,

quantum

suspicor,
in

silentto

adifieata.

niniiiiiir
sr

Constontinopoli commorat/us, pietatique

propterea prseterierit, quod


prse

Fastis^

quos

Cyro consule et praefecto prsetorio, ru/us rni rurium foi /" "" "' adpOSt&TOS h nnsm isil Theophanes in Chronologia pag. *:;, tempore Theo.'" /'. MII rl U /unmris. {rslihns S nn u l,i ih VIII
i

habebai
uini

manibus, conjungi adverteret cu/m


.

alterove adjuncto
nlc<i>/ur

quod parum

verisvmile

r.rishmnliiil.
,

rrln<<
rit

linhnrt SUSpeCta. N"-

Umem

fundamentis r.rsiriiriuni. quod propterea brevitatis mn.su templu/m Cyri deinceps nominabo. Porrohsc notitia efElogii dandi verba feffvo?... /,.,'/, "/ hsec h, m
Codino de Orig. const. pag.
54, a
hi

01

currt us
-

111 in

hujusmodi adjunctum mt Fasti ab runi riiini /1.1 C Sunrluiu rrfrrnnl Hlnrhri imVigilias peragere soluisse, nihilominus ad
1

quse fortc

guni

ro?{

xtyou per

hsec

Latina

in

tcmplo... a Cyro
;

EBdificato

interpretanda
hsec

censuerim

praeterquam

templo Cyriipsa nocte, Natalitio Christi unde consei\ tse Festo, "i apparet, pra via doi ipswm Satalitiis Christi Vigiliis in Blaquens fit,
'"
;

envm, quod
tio,

interpretatio

n laudatis hist

Chrims non inlrrfmssr

fundamentum

habeat, nulla occurrit aliunde ra-

rur rejiciatur, attentis etiam Ivnguse Grzcx idiotismis, ra xv/aow et b toc xO/jou, quorum primus,
ui

hOC unlrin /mriim V&i miir forte urhitrutus rsi loudatus Collectoi obeanr </""< iiiiiim pietatis atque oraUonis studium, igilias frequenfestorum Dominicorum Sanctum,
;

notum
facta

est

lingua
t

eritis,

possessx

!</
,/n.r
1

Cyro secundus autem


inter

illud
vel

vel

ea %
<>

- Vigiliis tarealioquin soliVum, non principis, mulhim intcr Domi/nica Frsh. si

mm

mmerantur admodwm .,,, usitata


necesse
sii

possessiones

facta
;

saltem eminentis. Attamen


I

nihil

hvm ma
legiti-

locutume significat

cum

autem

Cyro esse factum, quod computatu nihil etiam ln in facta " Cyro merito adverest ex hacparte, quod datse interpretationi
illud a
. ,
_

Sancto non peractas, cwm rationes maxme mas habere poVuerit, cur aliis Blachernarwn\ Mi Christi vero NataliHis rum ini
subjicio,

Vigi-

nam

Noiui

ad
efata

exi

m lum
in

interpretis Menologii

qusefortelocumhaberepotuit-.cum
1

Basi

Grscca verba

eaponereper
;

hsec

Heraclvum
habrmis
lib
1

em,
S.

'/"'

integro sseculo aui

Latina
,n

in

templo...

aBdibus Cyri
sit

prseterquam
rationes
tenuit,
ii

Romanum
>

,,,,

quod inconcinna hujusmodi inh


causa

bcutio, alia

Blachernm
Consi

(videri

bus
/<i<n
.

brevitatis

onem militant, quvmceptum proseomissis


,

pag.
<

"<

muris situm erai Cyri templum,sit

nop Htanis,

Orki potestCm mluderentui intra quos lamen


irnperii

admoaum
I

credmie,

tgilitB

noin Dla-

Non solum Sanctus


assidue

vn

t&nvpfo Cyri divirns


.

Sanctum

cturnir

offioiih

vacabat

mterdiu

verum

ei

alium

pietati etiam noctuexercendai


ut

campum

non

mn

Christi natalitia utpoteportu nientasse, ne noctu in urbem, di\ patentibus, reverti prohibitus, a

"' Blachi

quo in h mquam eligebat, charitatis ardorem ewpleret Per, effervescebat quod vigilix nocturnse sicdicts,

summum,

ofRciis in

templo Cyri,

01

"
,

alte'
'

'

ravesaltemantelucemhoraobFestisolemnitatem hssr ,/'"'" ,; u<,rr<hs


,uiir

sullrm
,

uigilia

rivc

intei preces prsviadiei festo, cujus fvuni vigilia!, traducatur, in ecclesia msomnis sacrosque cankts , Grsecos usitato, sed non nisi apud

llmr

liquetprzfato similive adjuncto


"'

8.)*
r,

fcfwtife,

festis

'"'"/"
/<rr<,i

Christo
r<

llml.r

l'/"""

<hrulis.

Domrno msnr rrru n


I
.

mmjis iii<,rn,r,u habuerit, isselaudaPumcollectorem,utVigiliasaS debw morai tas,veletw


riilmnriii
,n

temphCyrisilentioinvolveret
Svrleti

quemadmodumdissert. tdelibi
hujusmodi
dasticis d0 cet r*o
i

'

m
modo
plures,

dies festos Leo Allatius, qui etiam

verum in multo minus omittmda


8
,/,,

Me
teriUu

erat

omnis plane
'

temporum

ratione
'

miradeoM
alii

tate Sancti

in condendis contaciis,

modopa demU mqmdModmarwnumerodefinitoslococitato Menxa mumerat. Uaque Sanctus, quemadmodum


lllir

'" L

v nua

omnessacri(h <
nii

-" ''<""" sl

nme terique Mitare vix smunt.Hm

memmermt,

mm ormt,nocturnishisceutassisteretvigilits, * ^"
rrmsiinililrr
jfl

eCCtesia,

'

" '/""

'"

*,oii
tJrequ^ntersaUemconferebat GenitricismBlacherms
,

pingendiscontai 111 c onl rm diviten nvm c ui fertur, recepit Roraanus; ihrimhis. n ubique vndubn Venza, quunts U ui narrani

rai
esfiel

Meshah
\nmnis. vpsa

'ebett

ab

uandow

scilicet

Natalitial

ctissima

5g
AUCTOM
C.

im

ROMANO MELODO DIACONO GONF.


*

1-

M Genunce *
,,;,,,
,

<-<

'

* '-:*':>*,!

r:! ::::/

B.

,,
*H

to

integ

Grxce

et

scere. ffoc
'

/:;,,.,;/;
napOhot
yfi

, Ibjungo,

cmt
TTOOCrayM,
II

/ Ubmcor

rq

/,./

**
genU

m aseentur, contac
S.

<rhpxpov tov u7oouo-iov vixxtl,


Tt3 r/OffZTta

numero concinnasse

Romanus

satis indicatwr.

Kc

r)

to o*mi>tov

'kfjtloi itrra 7rotpivwv 3o|o}oyoucrc,

i,iii. quamquam laudaVas Cardinalis Quvrinus m Diatribis plurima condiplura contackyrum millia Sancto citatis pag. 171

dt

ii

Mayot

Se fzerd a^-e/joc

ohiKOpovjf
7rat3iov vsov, 6
7r/-,6

att/ribuii

ex his Menseorum verbis ;


aurou
yevof/Jvwv

5? eTvat
u7re/>

to nMifoc

contacia,

non
I

rtu.aq

yao

ryevvrjO>i

atwvwv 0e6{.

twv V

U7r"

xOVTaxtcOV

ra

gAca,

[ffjl

omnium " '/' Mr

Virgo hodie supersubstanlialera parit, Et terra speluncam ei, qui accedi nou potest,
offert,

////w/.v /_,/.
,1

rum

exlstimo dumtaxat significari contacioSancto compositoiwn copia/m unum mille


.

urreti'

tium

ett

aucior,

Angeli
Maji

cum pastoribus Deum cum slella iter faciunt;

glorificant,

excedere; etenim x&ta, licet pluralis sit nun eri apud pro)lo plura millia significare, nuspiam Quamvis orro Romauus oatos auctorei
<

Propter nos enim natus est novus Infans, ante

tot

feratw scrvpsissecontacia, non pr pterea

tamen

secula Deus.
00 iiuam, prir

9 Porro

antequam

hoc

contaciorum

donum

niua a
/i"t

coniani

Sancto divinitus collatum pluribus attingam,lurestet, genuinam nobet, nr quid indagandum atque adeo onem, quam vn Grxcorwn
<

socomnia contacia in ecclesi ist currentia ad Romanum ceu eorumdem auctorem suni referenda,sedpleraqu< illis potius hymnographis adscribenda, qubrum ipsa odas dirimunt ; eo</'"' '" igis, quod ibidem plura cantacia in Sanctos
,

i,V/M s
icio

dando contacium
qui
in

sortitur,

ex

Haberto

prsemittere,

'A.pxtepvtix$

Roraano junwres, ac de solemnitatibus longe post Romani obituminecclesiaGrsBcamstitutis.cojnponta pag.


legantur.
171?/

libro

ponHficali ecclesiie Grsecse inter diversas

Hsec

ante

me

Didtribis

citatis

ificationes,

quas dicto vocabulo attribuit, hanc


in

[72iisdemfereverbisannotavitEmvnen\

sequentem, quse sola


/,

proposito nostro obtinet,

tfcsvmus Cardinalis
sibi

uirinus ssepe
in

recenset,

atque

his
ufficii

pon
gerius

In oravel

prsluxisse Wangnereckium
Grxc.

Proleg.

laudatus,qui ad piet.

one

sivc

divini

borarum

recitatione

\hn.

cantatione

dulatum
simplicius
1'eslis

contacium esl hymni seu cantici


iisque

quoddam mo,

reckius

iiinii. 18, ingenue fatetur. Wangnetamen omnia contacia, quae de festis vel

ecclesiastici

ceteris

Sonctis,

S.

Romano mti/uiori
via\

riuntwrj

brevius
:

quale
nevrdbuov

singulis
r?, ;

diebus

eidem Sancto

tur imputare

sane

vn piet.

Mar.

proprium
diei

esl

unde
(

hpipau;
in

con-

acium

vocatur.
officio

axoXouO/a

num. 93 et 214 ex Menmis duo contacia, quorum un/um w Januarii in cathismate virginali
inter

fwe divino

locum

milem quoque

oden
S.

3 et

de S. Paulo

Tliebseo,

alte-

notionem
'//,

assignant

omnes

hanc
1,

Vractarunt.

erudiH, qui de ejusdem vocabuli


passi/m
aliis

rum vero x
oden
diih
3

Februarii in cathismate virginali post

de

tymologi
vit,

quse significationi dilucidandse subsera

dubitanter attribuit.
,

Charalampo ponitur, Romano in\"n inquiro, "" hiduo nn>-

non seque inter omncs convenit,


xovroc,

di-

qui inter cathismata

Menseis reponuntur ,
;

ctione
aliis

quse
xovrov,

liomate vulgari

rem

brex
ut

rrm

(i

quod telum

spiculum,

//;.

'//,////

significat,

eam

deducenHbus. Eminentissimus Cardinalis Quirinus, Brixl us in po partis


Diatri

mQuadra
[59

cise

orthod

omnia, quse de
varios auctores

ogia "/"/'/

annumerentur "/ quod non adeo indub r S. Romani sint, argumento est, quod nomen Romani """ prseferant, ubi imen /" imsevum San~ mtacium supra um. 8 addm tum quod proculomni dabio ad alium nonspectat hymnographum, hunc sibi titulum prsefixum habet : riooj/za '?'>;>"" tfeXwJou, opusRomaniMelodi. '- Quod si tamen llomano adsciibenda forent
contaciis merito
1
1
.

Uam

sparsim scripta atque notatu digna invenit,non


iinnns erudita
ple nis est
.

quam

operosa dissertatione comadjecit


,

omniacontacia,quseadscripsissevidetur laudat/us Wangnereckius nonnihilprobabUitatis acquirerei


,

ln/-

m
n,
11

prt-

suamque msupei symbolam


consulere potest
i

vst

inven-

ipsiusmet

Wangnereckii

aliorumqui

opinio

qui

f/uem

propterea

lector

sciendi

Romanum
lorem.
s.
1 1

statuo-unt primum contaciorum invenposs


1
,

(vuiduSfOui nr longio)

digressione sim molestus,

ad

osiVumredeo.
ri in
rit

rum cum dubitan merito Rdmanum precibus vn ecclesia


,

an ante
vel

recitandi

Roma-

nui " $L

Ho prwmittuntur duo "'' quibus alluditurad contaci sivehymnoasa Sancto compositas, b quas deinde pluribus
///
.1/.

10

decantandis contacia non fuerint vmmLrta,


Rayseo nostro consentio
//./"////

cum
ad
18 in-

qui

in

Tract. prselim. Grseci pag.

de Acoluthia

officii

ectis tropariissivt os

antu

is

coUaudaVur.
\e

Vt

num,

16

pro

Romano contacU um

Pranscribo

um
,,u
xaj
n

latina.

Kai npvi uh

vpvti

pupavoc 50V >6yov

Tfxvet oj /ai yuy,

ventionem abjudicat, quod Menaea indicent quidcm, contacia a S. Romano compo ita fuisse q\ plurima ;sed ab vpso fuisse primum tnventa non
ent,

Ante quidem Dymnis celebravii

Romanus divinum
el

iddit,
:

\tensea

S.

Romani Festum
yiu&v

sic

Verbum ebrat autem


'

indWCre
et

I&rftp)

tou ootou

Trccrpb^

Pwixavou notYi-

nunc,

sed

cum

angelis.

ws rm xwrariw, ubi non


tse

jto?toS tcov

aynmtwi

poe

u canticis unicum dumtaxat, quod

sive

conditoris contaciorum,

sed eupnou,

m
,

Itashymnodiasprse reliquis

ventoris

nomine annuntiare SancPum debuisseni

,^r<<"

--

-vopv,

xai

ufxvot;

irtfa 6

Travraf,
riiv

cit.pag.
/

rj

condutc fatctur,
Oti

se

mhii habere, quod


,,,

Pftavi,TOu{ a Vl'ou;,
/t 7ra/)0cvov xai
r,;
r,

:0

c5v

y/too^

Jcvuc*viorac

iyvw

"

/;"'/./"

OppOnat,
/

a/^

coilfir-

roo e<ou uri>a, rrivo-ove TriTep, peQ'


Trj

/,/".
'//"///,
,/.s
.

,,

,,

iv

u^aowt nnput^

Tpttit. '.illll.n- ,

M,I U s

/,/

quod Josephus quoque hymno,/, ,,.,,/,,,,/ ;/// qu\ pangent


,

nnin

DIE PIUMA OCTOBRIS.


x

59
au-rij

canonwm facultatem mvraculo pariter accepisse ferPwr, ,,< quibusdam Synaxariismmht rm xvovuv,
conditor

h&fn
or6v5cc.

ry
Et
;

fcriurfp,

l>-<,

xai

nhlrat j vroO
in

u,
c
.

canonum nuncupetur,
primus inventor

sepultus

est

(S.

Romanus)

nec propterea

eadem

\a-

men ejuscemodi hymnorum, qui canones appelhiiihir,

ecclesia
feslivitas

ubi fscilicet in

templo Cyri) etiam ipsius


his

uitue tcciuia*-

reputetur.

Elogium ex
Mtnceis,

13

Tradita a

me hactenus

Sancti cultum

de

S.

Romano non

nullii

mnotationibus fuerunt interrumpenda at , """< mtegrwm ex Uensis elogium a me Lakne redditwm sine ulla interruptione subjicio
:

habemus mtiquum ""--' '-"-'-" /*** lit oaCyroa>ddficato:prowltuhodiernopi multwm facit, quod Typicwm S. Sabs, Horologium
celebratur.
in

Ex

templo Deiparae Constontinopo-

to-ferratense

atque

etiam

Anthologium
,

Hic

S.

Romanus

fuit

cx

Syria ex

civitate

diaconus

sanctae

ecclesiae

Beryli.

Cnm

Emesena, autem
Con-

Venetm anno 1738 novissime editwm Sancticommemorationem vn Officio ecclesiastdco faciendam


prxscribant.HisacceditSpecimenecclesia Huthen ''""' soncta Sede Apostolica Homana semper m

temporibus
ctissimae

Anaslasii
,

imperaloris

venissel

stantinopolim

commoratus
a

Dei Genitricis

viiam

agens,

est jn templo SanCyro aedificato piam pernoctansque in Blachernarum


.

pervigiliis.
gilias,

Peragebat igitur ibidem nocturnas Viet

anno 17:;:; Homsecoox tsum, in guo, parte secunda, ni Ephemeridas Moscorum figuratasad Octo Ignatius Kulczynski monachus Ord. S Bai lii
i

mag.
gii
et

rursumque revertebatur ad templum a Cyaccepit,


Dei

ro aedificatura, ubi

Hutheiws, procwrat. gener. et rect.SS.SerBacchi ad montes, laudati Operis auctor,


jyroposiPum nosPrwm asserit,

taciorum
ipsi

cum

gratiam compositionis conin somnis apparuisset


,

rPunead
dictwm
que
et
iii
.

Festwm

Pocrou, sive Protectionis

Sanctissms Dei

Genitripis

Sanctissima

Genitrix

eique

tomum

seu

parlem chartae praebuisset, deglutire jubens. Visus estigitur osaperire et chartam absorbere (eral autem natalitium Christi restum) atque confestim cxpergefactus,

sotemniter a Huthenis eo diecelebrari, sesuo Anthologio habere Officvum cwm parvis


Vesperis,
,

magnis

de protectwne
oria iinn

ambonem conscendens

psallere

ccepit

B Ilodie Virgo
contacia

supersubstanlialem parit. Atque ubi reliquorum fostorum, sed et illustrium Sanctorum


perfecisset, iia
ut

terwm

liquet,

cmonibus, uno Anania, cwjus etiam recolitur, tertio de S. Romano. CeS. Romanum floruisse circa annuni E
tribus

cwm

altero

de

C/insli 500,

cum

Constanli/in/in/ini

mirni trmpore

contaciorum

ab ipso

Anasta

ii

imperatoris, qui sub fvn

saeculi quinli

compositorum copia unum mille excedat, in pace vilam finivit. Hwic elogio nihil superaddit vel detrahitMaanmus Cytheraeus, Mensa passim tecutus.
14 At
quoil fu

atque initium Sexti imperio Oru

prsfuU. Con~ sonatMenologium Slavo-Russicum Latine reddiPum a generoso Domino, Joanne Gabriele, barone de
ntis

Synaxariwm Constanti/nopolitanwm
i

Ms.
:

Sparwenfeld quod San ctummno i%vixi


,

a /-

,Sirmondi, sequens habet auctarium


s

-/;

/irmat.

DE

S.

REMIGIO EPISGOPO REMENSI


FRANCORUM APOSTOLO
REMIS
IN

GAMPANIA

GALLICA
i

COMMENTARIUS PR^EVIUS.
I.

Sancti
:

memoria ad duos praesertim


in

dies in sacris Faslis


:

signata

his

nomen

varie

exprcssum

varife

ejusdem

festivitates in

Martyrologiis.

cincA dxxxii.

Annuntmin

mirtns Remigius Dwrocortori

Hemorum

miiltis

Mar-

Campmia
ml !

Galliz episcopus,

magnum apud
Zque OC
,

tijrologiis

FrmcosApostolatustiPulomeritoque nomen,
i/ims /n.rsrrlim

morum miraculorum signis coruscans, puellam, quam prius (Uemonio vexatam sanaverat, postea mortuam suscitavil Scriptura in Gestis ejus. Eodem
die

dkS

rrtuslis

illum

annuntiai
inquiens
viri
,

Usuardus
depositio
virtutis.

Sollerii,

Remis
Remigii

in legitnvr recentioribus MarPyrologiis inscripPus aliquot Remedius appellaPur. Ad diem quorwrn

metropoli,
episcopi
.

sancti

eximiae

Cujus

sanctitatis

mii

.imiuii rii,

quse
in

ejusdem

emorPualis

fuisse

wedibwr, Florus
oodicibus

luctario venerabilis Bedse in APrebatemsi, Tornacensi et Uetiensi, ab


Vartiirelatis,

prasconium merito credulitatis suse gens Francorum debilc-e venerationis cultu celebriter recolit. ipud

fienschenionosPromtetom.il
,.,

brevi
:

memorat
Glodoveo,

hoc elogio ex ipsius Remis depositioS. Remigii, episcopi


Hic

ipsum VUa deprompto


et

Marteniwm quoque tom. III Ihesauri nom \necdotoruminter \fartyrologiamtiquissima,m,Corbeiensi llemis S. Remigii archicol. 1593 co ,/ir Injitiir
:

episcopi.

COD fessoris.

primus Prancorum

gentem cum
plun-

2 Consonat et aliud
rri/i/i.r

bibliotheca

serenissima

principe

eorum

baptizavit. Qui

Surr,;i\

quod mte

fuerat Senonense S. Coliiinh.r.

0(1

DE
post
toTTi.

S.

REMIGIO EPISCOPO BEMENSI.


dalwn
:

DCTI

Iwmbs, Remis
13

VI Junii
est,

<>,

eris nostri

solius
tio,

Florarii

nosPri Ms.

verba,quibus
%

festi

ra-

transiti

(id

festom

Iransitus

non ta/men sine errore

exponitur, hic adjU

ad

flitn

obitus)

et vetus Remigii confess. praecipui. Iddo [oherio (quiillud szculo i.\ Kalendarium a Luca

Cio.

5 In hujus (ndice pri/mo legit/ur: Ejus


tio

transla;

wunt
fu "-

temport-

ObHUt

terum Januarii

vm fuisse censuit) edilum in Spicitegio vescriptorum tom. .V, ubi pag. 130 Idibus
sic

deinprima el seounda primo die Octobris addictas Kalendas dicitur Rerais civide vero
:

* trantuuum

Remis depositio S. Remigii Hagiologiwm Franco - Gallte a lccedit episcopi ////<//< vulgatum Remis metropoli, oatalis sanha

tate, translatio
ris,

episcopi S. Remigii cujuscorpus cuni posi nbiium cjus

et
al

confesso-

m-l'Mam

ctj

Remigii

episcopi,

viri

eximiae

virtutis.
:

ftewi

sanclorum Thyraothei el Apollinaris deferrelur, secusecclesiamS.Chrystophoricepitadeoponderare,


,|u,mI

floraiium nostrwn
tropoli,

\fs.

Sanctorum
Remigii

Rerais

meFran-

coacti

sint

illud

ibidera

relinquere.

depositio
apostoli.

sancti

episcopi,

Ubi

cum multa miracula

Qerent, ecclesiam ampli-

orum
suo
,,,,,<
s
.

Octobris

Obiit

Hujus translatio agitur Kalendis anno dxlv; vmo multo citius, ut labimus. Sequuntur denique recen-

argentea posuaverunt, ci ipsum in capsa erunt anno Salutis dcccliii. Legerat hsec Florarii auctor in Vita edenda, sed quantum ad translationes pertinet, eas n

Pet/ru
,

Galesmim

in

Ma/i tyrologio

recte explicavit. Tressacri

Saussayus in Gallicano, CastellanAi Universalii ac denique auctor Martyrologii P

Romanae
,

corporis

Remigii

translationes

variis

szculis, sed Kalendis Octobris factx

siensis

Eminentissimi Cardinalis
;opi

de

Noa/illes,
I

Parisiensi

auctoi
S.

T;'7

vulr

gati.

Est a/utem

Jm

dies

Remigio natalis seu

ositionis titulo

sacra, ac prsci/puo culvu a clero

populoqueper wniversavm archidiasi esim Remensem


celebratui

Pri/ma contigit inc&rto anno, ai szculovi,qwo ille obicrat ; secunda facta est ab Hincmaro archiepiscopo Re ensi, non a/nno 853 sed 852. Tertia/m den que peregit S Leo [Xsunwvus Pontifex Romanus, d/u/m isanno 1049 incivitate
,

quidem memorantur. eodem tamen

Porro

etsi

dies

Octobris

B
3
,,'mlrm meest

Longe tamen frequentior


iii

est

ejusdem sancti
t/ra/nslatu/m

Prxsulis
tobris
fuit,
,

sacris Pastis

memoria ad diemiOccorpus
B.

proinde dies translationum S. Remigii sit, eoque E titulo iii variis Martyrologiis signetur , ejusdem
iuiiirn

quo venerabile
festivitas
S,

illius

festu/m natale

ad eumdem diem

i/ransla-

quoque

Remigii

jam

inde

tionibusistiscelebremjam antiquitusrelatum fuisse,

tempore

Gregorii Turonensis celebris habebatu/r,


ij

suo tem\ ore ostenda/m.


6///
tusi

m
///-

sancto sw

tore teste in Histoi ia


'

Francoj

wm

hunc locum servavi prsterea aliquot ve'/'/

Tn

aUqwt uoa
R<
-

vni. cap.
in

KXK

recensione Tfu

Ruinartii.

tyrologia

qux

S.

Remigium nostru/m
vel

'"'" li,i '" s

Beda

Wa/rtiyrologio

suo per Henschenium edito


ucishis verbis: Remigii

iisdem

quidem KalenMs Octobribus annu/ntiant,

me

lU8 '

solvm

hoc

die Hgnavit'}
S.

sed rrmtato paululu/m

nomme, Remedium

Re-

Kalendis

Pestivitas
vetus,

Romanum
i :

Remis civilate. seu pa/rvu/m Rosweydi eodem die


civitate sancti

El

Remis

Remigii episropi.
in

ap ellant. fn supra laudato Thesawro Anecdotorum \fartenii Martfyrologiu/m S. Germani iiodorensis habet Remus (id est Remis)
x
:

medum

iii

eteri

Galendario Acht rianos


dixi,
illius

quo,

ut prsece-

Remedii
Remis,

Corbeiense ibide

Remis, sancti Reraedi


II.

lUni,

rmmero
Natalis

Januarii signata
tobris

est,

deposilio ad diem denuo legitur: Kal. Ocepiscopi.

Gellonense in Spicilegio Acherii tomo

pag. 35

Rem

dii

episcopi. fnter Marbyrologia

quoque

sancti

Remigii

Brevitei

illum hodie

men orant
i i

antiq

Hartyro-

apud nos posttomu/m mi Remis,


:

VI Juniiexousa,
depositio
sancti

Richeno-

Remedii

nda/t

tiieroi
\

tom,

lii ii,i sa/u\

no\

ym ana, a Martenio um edita nimir


;

episcopi

Labbeanum

Rem

(id est,

Remis) Remedii

episcopi;
////

Corbeiense brevius: Remis S. Remedii:


vetusti
l I

rum

S.

Germani [utis$iodorense,Moi
et
1

Cor-

ronymianu/m

er\

tinii

beiensetTornacense,aliud Corbeiense,
1

monasterii

Remedii, ibidemque

prxmissum
Rimi
dii

fueraX

adxvJael

o post tom,
\

Hisce
ini
ii

dde [ugustmum, in Opere VUunii datum. omnibus Wandelbertus in Martyrologio


a/pud
ichei iu/m

nua "
soris

Deposiliu

episcopi

confes-

Eodem nomine
i

usus etia/m Rabanusest vn


:

Marlyrologio
civitate,

suo
i

ico
:

tom

sic

his >sis Kalendis dicens Rhemis Remedii episcopi. SimiliterNotkerusinsuo F


.

oru

imt

item

/"/ t/yrologio
.

ubi
.

cetera
sancti

fere

ea

Adone

Francos qui

primus docuit dorauitque feroces,


rlr.
'

Remis

inquit

Remedii episcopi
et

Remigius proprio Octimbrem prassignat honore. Paulo proliaiius elogiu/m dedit Ado , item ad
"'
/

7
,

Hugo
182

\ienardus

in

Votis

Observationil

aitbi

etiam

it<

is

Octobi

nquiens
e1

Rhemis
3

civitale
viri

bus ad Librum Sacramentorum


pag.
censuit,
gio factamesse.

S. Gregorii

sancti
cli

Remigii, episcopi

confessoris

prae-

rissimae virtutis el sanctitatis.


.

Hic gentera Fran.

corum

idolorum
,

culturis

deditam

cou\

rtil

ad

vocem Remedium ex enim ibidem pag. 181 lautcodicem Remensem ejusdem Libri apogra-

Papa Reme-

megtiuappti-

Cu

iiiiu

rege

ipsorum

facro fonte

Baptismatis
et

phum, quem
riiiiim fuisse
Injiini
.

a/nno

31
i t
,

regni

Qdei prius Iniliato

Septuaginta
explevit. Hic

hiiini. ri

Caroli Magni exaquo Remegii pro Remigii

eo amplius in
ter

episcopalu aunos

in-

observavit
Mss.
ut
in

sequentia.
scribi

Notandum

est

morle corporis susci lavit. / suardus quoque, qui vpsm m ad Januarii memoroA erat ejusdem transl itiofacta

cetera

puellam

in

mullis
,

codicibus
lioc
el

Remegd
et
,

pro

Remigii

codice.

Qnde
ul

in

mul-

odicibus
in

Mss.

antiquis excusis
;

mutato o
Pontifex

,ni

iinin

tobris

signavit

hoc
Gi
r

scribitur
et

Remedii

ita

bic

m
mani

die
et

Iranslatio
,

sanctorum confessorura
prior

i.ius

quidem

usitatius;

interdum

Re-

Remigii

quorum
i

Autissiodoren-

megius;

sem, alter vero Remensem rexit ecclesiam Eadem fere, sed omissa oce trauslatio legumVm vn Hagwhgio Franco-Gallise Labbei. Cetera quoque urologia, qum ro die sui Januarii superius
,

Remedius dicatur. Neque ego iinhiin. i/imi proprium hujus sancti Prsesulis nomen sit Reraigius, quo modo tam\ vn suis littei is
aliquando
.

quam

in

aliis ipsis

synchronis vel mtate proximis

monumentis editu

laudavi, rursum ad Kalendas Octobris

S.

Remisim
,

script/wm legitw Facili quoq mutatione potuit vox Rcmigius in Remegius, ac

lenwriam passim celebrant.

Ve longUn

in

Reraedius transire; sed pari quoque facilitate

DIE PRIMA OGTOBRIS.

61

cilitate

Remcdius in Remegius quorum quid ve""""'>"' sit, aulis << examinenvus. Menardws
;
.

C)nl'('SSoris.

Ihihnim

mm

rsl

//,',,,

,il

nhn/iir

nlrm

AUCTOM
c.
s.

suum Remensem nominatim exprmit; nmulque fatetur,


in multis

multis Mss. codicibus Remegii pro Remigii; sed nullum prsetei


in

]uidem,

scribi

sanctus Remensis Praesut indicetur; n Florentinius ex Greveno, ui existimo, ibidem onnotavii

codicibus

Sub ii.ii' i.iiikmi die .\\ Januarii ejus depositlonem agunt Carlhusiani Coionienses in Additionibus ad Usuardum. Ratio translationis
festi

Mss.,

el

antiquis excusis legi

Remedii.
dproprium
'.','""

fuisse videtur.

quod dies
uero
r&peri
vn

xiii

$ Ego
censui,

Januarii Octava
festo

multis

Epvphanix OomiHilarii PictatHensis


i

Vartyrologiis,

quae reet

"'

dies

autem u\
rn

S.

Remigium,

Remedium
isi

Remesi

impeditw

essent. Certe vn

duin
lis,

in

nullo Remegium.

fuerini sane,

ve-

'"'./rhn.r

,nhn

MaVricula Cartl usi hm/ihif. r u r r /usilrm <


i (

1-

||,.-

isthmc

Remensi

omnia recenthra Menardino codiee cvrca fkiemsiBculi vin ex illvus sententia

migii festum
Ihi

rn,m

nilri

natale ibidem die [nrhnni i .uhi nl

tobri
.

agatui

n,l

apU(t Snllr.

exarato; certe tamen antiquior illo est Fredegarvus ScholasHcus, saculi vn scriptor, a quo tam in Historia Francorwm S Gregorii epitomata, quam i" Chtonico, non Remegius, sod Remedius appelEdidit haec Theodorious Ruinartius una Operibus S. Gregorii luronensis, acoepta ex i-mhi-r Sirmondi, sive Claromontano, psi Frede}

ad Kalendas Octobris legitm


ipiscopi
el

Rerai-

confessoriSj

cujus

festum bic cele-

bratur
accidit;

in

Ordine,

quando
die

quia

in

scilicel translatio ejus obitus propter Octavas Epi-

latin.

phaniae et
\.H
.li

commemoralioncm

sancli

llilarii

iiuii

cum

ga/rio

synchrono. Porroin laudata Epitome ibidem


cap. xvi
si
i

Usuamlmus Hermiensis ea reeensione laudaUSolknialia ejusdemS ancHfestivitatam,


II

Codea

"'

''"'""

'",iZ.

col. 556,

ille

scribit

Sanctus ac apo-

translationis

scUicet:
,,i
:

mi

diem

\.\i\
:

.!/<///

tnin

slolicus
sis) ad

Remedius, Pontifex ejusdem urbis tRemen-

Usuunii iriiui/u.r/,
poris
loco,

his verbis

Translatio cor-

Chlodoveum veniens

etc.

Ac paulo infra:
trans-

beati
in

Remigii,

Francorum
in

apostoli,

ab

eo

Urccum
1!

(Chlodoveus rex) beato Remedio


col,

tjuo

antea jacuerat,

eadem
et

ei

clesia.

misit.

Rursum
cap.

5G0,

cap.

xxi
in

bis

Remedius

Eadem
denSj
,7 sic

descri/psit

auctor Ftorarii nosVrii Ms.,ad- E


fuis

nec aliter
654,

nominat/wr.

Demum
:

i.xwui legitur
Remos),

Chronico col. Ermenfredus in Auster


basilicam
sancli
ii<--

quotam

ha>nc
:

translatiom

inquiens

Translatio tertia corporis beali Heapostoli,

Remus
medii

(id est,
fecit

ad

migii,

Prancorum
in

ab

co

loco,
///

ubi

an-

confugium.

Mitto

plura,

solumque

tea

jacuerat,
di

eadem

ecclesia.

hoc eodem

addo Hincmarum, sscul \\ archiepiscopum Remensem qui licet sanctum Prxsulem "" trum Remigium constanter appollet, nihilom
t
i

Florario ad
Item
relatio

sxix Decembris

denuo legiktr:
beati Remigii,

pretiosissimi

corporis
civitate
'/'

vat,

eumdem

etiam Remedium ab aliquibus dictum

Prancorum apostoli, a iinjur Amlrrns SaUSSO IUS


diem
ini
,,.,/
1

Remorum.
I

De-

'/-'

'/'/" '/<"/"
:

GalH
<ui
.

fuisse,

fiincmarv
" (,/
'"'

mo
"

"

r!l

ac tandem pro Remigio conctudii Juverit ipsum audisse, <) /,, \~,i,, edenda n ii in. 3 ita disserit Nec illud silendum est, quia in cartis recenti tempo:

,m varias illius festivitates recensuit

nimirum

un Januarii festum
irri n

ejus natale sive


,

obit/us

xmx Mai
u,
ii,

\,,ri

corpo)

/v

translationem

translatiom
,lr,l

,/,/

diem

re

post

illius

obitum,
factls

sed

el

posl
isli

plura

anno-

rum curricula
ia
i

de

rebus

Remensi eccle-

traditis,
iius.

Remedium
hoc

eum
merila

fuisse
el

nominatum
illius

Quod, qui ad
congruere,
qui
fa<

actus

at-

Hr,mn ar. tandem ad \\\ Decorporisque exaltationem cembris ejusdem mirifioavm relationem, de quibus singulis in hoc Commentario suis locis agemus
II

rjusilrm mrnsis

irnlumrm
;

rr* lr.\i.r

lendit,
fuisse,

eum

nomine

appellatum
in

Castellanus
,hr
,,,

in

Votis
in

ad Martyroiogiv/m Romanum,
S.

intelligit,

mitigator furoris Domini


lus esl

mii

Januani
onis,

Remigio

scribit,

memiori/Jji
< l

lempore iracundiae

reconciliatio

Merito
baptisgestis,

""/'" 852 ab

Hincmaro

/./,

igitur eum Rkmedium

fuisse
in

nominatura

in

U die

\m
niiiii

mate
ilhiin

credi remus,

nisi

emendatioribus

rulrlur
,i,

Novembris; '/""' *' orrore <' Irunslnim isln rrrlr ,'-.////,/// Kalrnoque die cwn
us
f

oraculo divino per sanctum Montanum, Revocari

,1

migium
C

debere,

cognosceremus.
compositis,
el

Sed

in
I;-

U soluit.
Cet\
s.

versibus
illius

metricis ab

ipso

jussione
ita

"", quia, ut dictum

est,

KaU nda Octo


di

quodara vaseab eo consecrato sculptis

bres

Remigii

legimus

D

oulis consecratas fuerunt,


,,,

easdemque ex
I',,,

,,,

Hauriat hinc populus vitam de Sanguine sacro,


Injecto, aelernus

gl

rhum si/mJn

liullm u

hr-

quem
lib.
\

fudit vulnere Christus.

Remigius

reddil

Domino sua

vota sacerdos.

Eadem Flodoardus

Hisloi a

Re nensi

cap. \

adoptavit, isque non minus quam Hincma Remegii pro Remigii nomen nescii isse videtur. Quam ob rem dicendum videtur, sanctum Prsesu/,/ prius Remedium, dictum fuisse, quam Reme/,

et regum capitularia, atque ipse S. L><> /\ Papa rn/rm uiruruuh nmi immrnio /,,n//imtanctum Francorum ApostoM Ba/ronius < lnm iisi/rm Knlriiilis MartyrologiO Ihomim, ru Rhemis in Gallia, sannh elogio inscripsit

creta,

glUm, ac
fuerit, r.r

/<nu/,ilr

s,

iiUn mii

r.r

irl/m<

qui gentem Francorum converlil ad Christum, Clodoveo ipso,i Jm rege sai ro fonte Baptismatis el Qdei sm-ra-

Remigii

episcopi

el

confessoris,

Remedio poHus][emegi\im,quam contras

mentis
copaiu

initiato
(

<'
:

cum annos plurimos


sanctilats
.1

in

epis-

factum
10

splessetj

''

miracuiorum
;

<

Redeo ad Martyrologia, de quibus pauca annotanda supersunt. Supra jam monui, in Veture

virtute conspicuus decessil

rila

Idibus Januarii

ojus

tamen
ipsius

fi^stivilas

hac

die

recolitur,

qua
'

sa

Martyrologio Hieronymiano^
vulgavit, non

tinius
tl:/
,.

ad diem
S.

\\\\
i

quod FtorenJamarii, sed


enlionem ha-

iiuin

corpus
\fajores

postea
nostri

fuil

translatura,

demdecausa
diet

vn

Prst&rmissk

mensis

Remigii

/.,,.

Verba, quae velut

anttquoria
ibidem
S.

manu

di\

oharactere ceteris addita,

legmtur,
in

hm
el

iterumque ad \\i\ Kalendas OcU runt. ad guorum fidem liberandam ea hodiedamii


,i

Januarii,
in

Maiiejusdem gesta
a s.

aemus, confessoris. f.irrmns


,,../
.

depositio
ini

Rimedii episcopi

III

cinulcmdiem
:

Addi811-

,, Vsuardinis habei

Remedii

episcopi et

62

DE

S.

HKMKiii KIMSCOPO HKMKNSI.

exordwm annitantum
iii
'

51

cvrciter mtercesseru/nt

Primigenia S. Remigii Vita amissa ejusdem Compendium aliquod, auctore Vcnantio Forlunato, edenII.
:

faoile

potuerint
ut/r

laudati
sedis

ab Hi/ncmaro gratir

dsevi

senes

usque

tempora

attigisse.

Adhsecouma Caroli Ma/rtelli obitu-, qui 741 << dit, iiM/ur ad Tilpini mortem solum a/rmi oi/rcit&r 53 numerentw aritei liquet, eo\ wmdem senum ma.
<

jores facile videre potuissepri<H<-i " m lihntm


s.

Y/Ur

Remigii,
esset.

antequam
Addit

is

sub eodem Carolo pe isumsese

dum

Vitse per

Hincmarum
monumenta

daPus

ffinomarus,

omnem

ope-

scriptse el dandse censura:

ram dan
illo

in

eodem codice quserendo

perdidisse, quibusillo et

(inquiens,
loco
1

rmm. 7, magnum librum


Palroni
'

dicentibus, quia in
<\c

vita el virtutibus ipsius

aliquol

alia

iiniiiiii
,|,,;|
'

uostri

reperire

valerem.

A<i

nr*PSertim de Sacri COmOriS * r translationibus.

mil,, ns

'

,2aB

m^

pronrissa fuerunt,
rx,

penitus

falsainveni.
/,,
i,,
i

Ita

ipsssasculo

neo guemquomin

libro
,

quserendo deinde feliciorem fuisse a/rbi,,, hactenus non oompa/ruerit^ ei / ro amisso


spe remissa,
in

Imliriilnr.
Vita

Sat
vi.

Oam
quo

nhti/ns merito obsen itum


eruditionis
n

est,

S.

Remigii,
aposto,j>:sr<>///-./. ,-

16 //'"
tcioris
i.r

igit/u/r
i

ejusdem prolvoccusio jnctuest,

scd

ejns,i,,

nisninis

sanctitatisque

uiri,
r,i

Vitse

el/us

compendium, quod
,lr

obierat
ci

Itilmn in ,/rnlr /'m

/i,;>,

,i,l

,1

nl n
\,

,,,

p olixioris

Vitse fuisse dioht/m

inqui/ramus.
rn iism/nr

tpta,

patum, nnn
//,
(iii

/>liiissr inni niii/i/nn,

,,',/,,/./'

latUS llin< miiriis

illius

ni/rlnrr

materia/m
loquit/m S
ca/p.

synchronis suis dedisse.


s

Eratenim
\\

ac methodo soriptumis
(ims
tatis

ita

rursu/m

loquitu/r
Istius

Turonensis

lib.

Hist/orise

posl

beatum Remigium quarlus


episcopus
multis

civire

Francorum
S.

\\\\ editionis Iiuinartii,qua utor)

(Remensisj

quemdam virum
el

Remigius episcopus egregias scientias etRbetoricisadprime imbutus studiis sed el sanctitate ita
;

ligiosum,

nominc Fortunatum, metricis


qui
iM
a

versibu9

insignem,
lilms
viris

polentibus

bonorabiregipnibu-

pra^latusj
1
1

ul

S. n

SiJveslri
libro

wirtutibus

aequaretur.

ins

Gallicis ot
vitae

Belgicis

eoden

de Gloria

confessoru/m

perdiversa loca lunc


to

ac scienliae suae meris

cap.
iii

\i\.

ii

migius... Remensis
;;ui

rbis episcopus...

invilabalur,

petiit,

de

eodem

libro,

cotur-

ferunt, sepluaginta,

eo amplius, in episco-

no Gallicano
racula,

dictato,
in

aperto sermone aliqua


recitarentur,

mi-

patu annos explevit.


labore a
liinr in,i
in
i

Ne<

vero defuisse, quiisthoc

quac

populo

excipere;

<<<'

osteros

bene

mereri

vellet,

docet

qualinus ca sine taedio audirc ct mcnle recomlrre,

ns,
<<</

sspculo

jx

archiepiscopus

Hemei
I

aiquo

pcr ea ad
Dei
et

amorem
ipsius

ct

honorem alquc
sui
\

Prologo

Yiinm seoundo loco edendcm num.


sequentia
Sicul
a

devotionem
populus
ptione

Protecloris

idem
:

senibus,,

etiam

excitari
le<

valeret.

Quod

in

eadem

.\ccest
:

aatati>

provei

taa,

viris

religiosis,

qui

tempore
vivebant,

tor

potesl

adverlere, ubi scriptura

Tilpini,

bujus
in

urbis

praesulis,

adhuc
ei
i

STUDEAMUS

PAUCA
<lc

DISSEBERE,
</U<>

PLURIMA
ht/iiilnr,

PR/E-

quando
tore

servitium i>iius sanctaa


fui

lesiae,

aucDdeb'

TERIRE. MgidiUS,
Jtrmr/isi rrrlrsm

hic

tom.

IX

Deo,

electus
a

atque

provectus

Gallise Christiana ool. \\

et

sequentibus dicit/ur in
091710 565,

relatione didici,
rari,
ni.iiiu

suis

majoribus audierunt nar-

/nin

srtl/ssr

<"i/ioque

eos

vidisse

librum

maximae

quantitatis,
el

590

'"

Verodimensi synodo depositus atquea Chilrrt/r


.

antiquaria scriplum
itu

de ortu ac vita

virtu-

i/rhrrto Anslriisi.i

[r,jr,, /,,/,//,//

nit.rsilium

beaii

Remigii, sanctissimi palroni


liunc suo

missus.
17

nostri

Fortunatus
loquit/ur,

vero

Compen

ii,

sive,

ut

Hinc-

fcrerat
tiiisFoit,
I

jam

pfl

14

Veru/m
i\

librum
/nrhir.r
/n
,,/ >.r,

tempore,

id

est t

ma/rus
iiic

Exceptionis auctor, fuii celebris

'IX.

ilo

non
il Ir

superfuisse,
r,/,is,i\
l,,/r

ibidem
nllr,,,/,, a.

Iiii/iis
i/iin/l

/'/,,,,,,,/,

riim

snn r ,,ssnn dispUCUl


ii

Venaniius Honorius Clementianus Fortunatus, nr stiif et tcrlptit jinirm quidem Italus, sed ecclesise PiotaA iensis rug,
jiiiiim presbyter %

cla

eodemque ex
accom',
S.
''

capite
i

ad eccV nasticos usus mvnime


vm
vivis,
i,

odati

de
in

vi.

quo
istud

deinde etiam episcopus, scriptis P poSmatis ViHsque Sa/nctorumeodem sseculo vj olarus. ttli/usnomen aliquot Ma/i tyrologiis msoript/um
%

Remigius escessite
"
>

ewiguum comp&nproliaHus
Exci ptio (ic

,'sl

n,l ,/irm \\\

hrrrinln

,s,

///,/

,/,

rj,/s,lrm riil/iiin

tus

fuer
El

,<r

h/ni
ipsa
ln

i/nquiiri,

gestaqm
I

consequenter
\ul,
s/

iUusi/ravi
i/isiiis

poterln-

desierit;
co?,pil

cum

iiinl.
,/iiin,

///.
iii

luhrt,

hirrr
//',

compendiumi
et
si-rihi;

lectione

populo frequenlari,

Open /mslm

,I,iIiiii,

Imti. VI

Mn

pag. 774
r/<isrt>])>

a multis propter brevitatis suae facilitatem trani|c in.-i^iius .odea uegligentibus negli.i

rt

sequenpi,

occasione

Vitse

S.

Germani

i',i,

isimsis abeodemconscriptSB ibiden que easousse.

gentius coepil

haberi.

Alteraan

oausavm
,/

rejicit

im

Qui
tnm.

plura
III

v<>lrt,

adeat

eruditos

Benedicti/nos
>/,-

hrihi intestma afllictwmque eoolesiavrum Gallise sub

/l/shni.r iillrr,iri;r Vinnrnr, u/n


disserit/w
I

rjus-

Vnitrl/n

,s/,

////,,

,1 r />, ,,

ratOS

,in,i nriis, sori/ptisque prolian

"""

ni sibi > ,,,,

atura

trm ab Hincma/ro non


rsi.jimti
nnniliiin
!',,,

appellet/u/r episoopus,
/>,

ratio

compoyrandwm mopia compulsos


Sicque
aliis,

fhdsse

memorat.

iiinniiis,

,1,1,11

compendium

soi i/psit

(ui

ibidem prosequiktr) praefatus liber


stillicidio

cum
sori-

rssrl

epiSCOpUS, ad hiinr

ll,</',i,,n

nm,

partim

putreractus, partim

provectus, nisi postquam


i

/Egidius

Rammsis, quo

cibus corrosus, partim foliorum


in

abscisione divisus,
dispersa inde foUa

o iti/tinir,
Siinil,

i/iiiii

tantum deperUt,

ul

pauca

el

eSSet.

,lr

composuiti eatauctorat/us ja/m rnnsn ,< S. GregoHo /imnnnsi


p\

\ix reperta fuerint.

trnin, nmodo presbyteroj

llatui

nimirum quia,
non
/rrr-

<<>ut ar-

chiepU

ntmuatoresGallia ChrisHanseton episcopatum Tilpini ab exeunte Christi avnno 753 velineunte 754 usquead 794 deducunt; columna
vero 39
,'i/itu,

Gregorio soribente,
18 ijnxnli

ad altiorem gradu/m
i<lrm
S.
,,, f,
> ,

ascenderat.
rr,<>
t

VpSU/n\

-,/, -,

,is

Uajuuv

Hincmari sedisinitium wnno 845


lil, in,

affigunt.

///,

indicavit in
,/<

Prsefatime ad
/,>,/,

inlrr

Obitum

<

llinrmni, r/nsrn, nh,s

UbrOS

Viinmilis S

)l,,,lin, $fc

irns

Uti-

naui

DIE 1'IUMA OCTOBRIS.


\

.,:;

n.irn

Severua aut Paulinus viverent, aul ceffe Fortunatus adesset, qui ista deacriberent! Veru/m
uiiii

iintr,,, ;/-//s.

t/tit

n,

Prologo professus fuerat.sese

,, i:

ea

q\
,i

,
,

r, /

v,t,i

doctus

ei

Sanctorum
quod
eib

Vitu conscribendis

ifltihi,

jnr

intrtnii;

r /nsrs

/m,i

,, ,,

/iiam*

versatus
l

UU

fuertt,

pfolrxd

R'emt|

ii

recitat,

/m

corrupendiiurn fecit, /"/</" nomin/i non respon-

shitis vpse,

quas habei compendium nostrurn. Denique Ha < qudad sol&citm tim im


i

det.

Nam
ri

pr&tei nativilaiem

Remigii, adoi
vix

tcen-

Mss

nostris

ei

editione \fombritiana) aliis Fortusatis oongruit.

im,.<
i,i

adeptum episcopatum
episeopat/ti
<ii>

quidquam
gt

U-

nati Opusouli
'!\

continet prsetcr atiquot miracula, praeterm

Sirnl
i

rtiln

,/

proli

"'"'

">

Rf'

ceteris
rri Ir

<n<>

prseclare

"/" i\

nimia Fortwnati Compendii

nr
'" fC

"

/'1

al

pOSt&l '/"/' o<iii

liiiiirn

Fort/unatu/m hic
ei

nrmla ihi.i excusent, sunt primo scrii i

rectius dispticuit.
i

ssepe

alcto

"^'" ob rem clerus Remensisa hwa ., arcntepiscopo suo Hvncmarc petnt ut

Quam

'""

ptionis brevitas
dio,

a/rgumentum prsefixa ab JEgir


exifji

aliquol

dumtaxat
:

nte miracula,

quae

to

.'"/ et, /"

sath

rrtrns jacturQ novam Vitam adorh .-'" gesta eximia posteroi

sectimdo commmnis svo s populo iegerentur niii abiliv. in narrationes propensio; ac tertio deniijur ipsa

rn

mi'iimn:r
.

limlrm
r>r:

,ilir.
r,

sii/J rr rl
<

ti

Hinriim
ut

rn

tiililinnr

el

elniiuentin

Vita protiaHor, qusp

volentibus plura \<unc

uctus,

ad /"
ceteris
si

a/rgumentmn
sevi

feliciter

tra-

eliam
bat
set,

i/ntegra exstabat,
\

quamque occasione hujus


./'/"'

ctandum
fia

prse

sui

merito aptusvideri

suae Opellse

erituram, nec scire poterat, nec debeptolixwi Ula


peritura fuisEgidio Fortunatoque forsitan de-

pot/uerU. Consule,
rrrlrsi.r
ii

vacat, Flodoa/rdum in
rl
i

HisUh

Fotte

etiaiit

\i s ,rt

tlir,,i,i

ar proinde
nt.

Opera, duobus tomis


,M ,////

tieiniis,

quod saltem pauca illaex eadem ad nos

i/n foHo ab erudito Jacobo Siriimmin, Snnri,iti\ nostrsB presbytero, typis edita.

pervenei
.

stn votis obsecutwrus, pro sua


<

prudenubi p\
t-

(/

nedi

,
,i

vombruu
noftri

" " /" "' 'Im rihnn <!, flOC Ci "" /"'"' '" "' S Grcgorius Tugeniam isiam Vita/m laudaverit 19
/
'
.

im

pri/mo ccepit diligenter


Vita proli
ioi

'.

ronensr
r/

al

mlr

lam/a

rit

,t

/Irrnl rn
:

Ub.

II

HiStO-

Mts.

habemw,

Francorum cap

\\i his verbis

Bal

enim nunc
suscirl

eaque spe [<"shahis.thl <ilm SUbsidia si' rinn /ia rn mla riirns g sims "/" rii i. /'" te < hunc finem etiam data
init/iiim
t
}
,

liber Vitee ejus, qui


tasse.

eUm

aarrat

morluum

epistola,
'"

puellam vndicarU r"' exejusdem libro de Gloria Confessorum cap. lxxix Oralione n/i, t/r S. Remigio rursum hqucns, aii
:

Per mortuum hic

sua
//,

flefuncfee

cadaver

puellae
ni

obtinuil

suscitari.

qua Flodoa/rdus lib. w Hi toriSB Bemenr meminil \'ln/n \ iimi Ql 'M-l ir hii-|iiSCOpO SCribil -// m tmn nsi inlcr c^lrra, pm fpi^tula B. Aviti ad S. Remigium scripta, quam quidam Rotfridus monachus si dixerat, se apud eumdem
'<

i/i.\\\sie

',

;i

aiilrm

mnariihim
Vita

srriimhim
r.r

partitioiicni

ntrtni,

enm /"'/"/'lO refert ur ,iut. S, Imml ,/,/ >ir


In

adonem
pretiosa

legisse

Sed

et,

si

qua praaterea de
supei

Re-

migio reperire valeret,


et

ei

aurum

et topazion

prolixiori

accepPum.

Gregorii

textu

amabilia mitteret.
/" '/""/'"'

magis congruii prolixiori; quo temporis nunc srt/ compendto ad/oerb'um recentcr editam indu a videri p test Vitam
appellatio Libri
Vifee
;

22

i/'/'"' '

laudabiliter,
,,
,

si
.

tanta
i

ei

i"" 1
i

'"-

/,//.

mommertto wm solltamao, fuisset, quantam


s

vel

itam ex nott-

eomn
ipsum
Protogo

Boninus
naiii
in

\fombritius

quA

m
in

Hierolexico

\lacri

radendisdiUgentiam
,/,-

profitetur.

iudiamu
inquit
a

pag. 83 ad vocem

Birrus

dit XVur

ex antiquo PassioLatera lensi


.

hisce

)quentem
7)

iggredior
qua3
din

pergamrim

Ms.,

archivo

apud "" num.


ni.iis et ortn

distuli,
el

progenitoin

vato, Vcta Sanctorum... tempore Sixti \\ id est, j/oxv errsti. /iiifin iiifiimitn, vulgasse, Com-

ejus incipiens,

sic

tam ea, qua


inveni,

Hystoriis
,,,"

majoribus editis de
i

ilio

quam

l.rm/inm
Oepositio
,/,,/,
I

istml
saflcti

hnn.

II

edidH
a</

-'"'"

flOC

hh
</
/""'

,!!,,_

q UaB
ei
iiia

divei
in

is

scedulis dispersa reperi;

Remigii episcopi.

Auctorem
i

m
tione
estj el

serie

digerens, qnaa vulgata n

l.aiirrntnis
\ii;i

Surins

</<ei

OctoblHS

percepi; quia

biaul

Monge

ante qos dictum


Eo

'ofcui

/,,

Remigii episcopi,

authore Fortunato

etiam

in

sanctis

Scripturis, sed e1
esl

Buan-

presbytero, cujus meminil Hincmarus in Praefalione ad Vii.imi ejus, qfuam xm die Janaarii reperies. Di-

gelica

verilate comperitur, vera


ea,

lex

hystorias,

simpliciter
;ll
i

quas,

tema

vuigante,
litteris

colliguntur,

t versis
Sll.

illos

apographis

usosesse, docet,
<

non rerum,
Itribuenda

instructionem
in

posteritatis
lecti

commendiversitas
Hystoriis

sedphrasium
20

divcrsitas, nisih

,!,,..

quibus omnibus
l
.

rem

stili

oon

perturbi

quoniam
el

ea,
ea
a1
.

qus
quas

de
in

Habemusei nos idem


nosfri

in

membramceo
9,

Musei

notato

P.

Ms.

cujus

...
ct

codice

Majorum
sceSulis
,,,,,
,,

assuraam,
reperiam,

antiquis

ita,
i

inventa antiquis

foerint,

poreia-

asseculo x non abhorrent.

Ha

''"'

iii.-i

vrm,

quaa
el

vulgala

duoapographa
allrrtim
,.,

sine notitia toci,nisi


I

quodhorum

a CkiffletlO pervetusto codice S. Benigni D


esse notetur.

it

Hsec

quoque tam cum codice

nostro cum laudatum apographum e codice primo loco excudam. Esse autem cn/itihim Hincma ,,,111 i/itim, quam laudavii
;, persuadei
ratio.

jPro,quam ewm edifis a Mombritio smn rr in VCrbiS, rebUS r.msrnhnnhimii

Surwq
"'

instrucUonem legentium de quoaudientium addara, vel eorum verba, ror procurabo, vel meo ponere niIll dictis ea mutuabo, "'' Sigeberto Gembla. ictabo. n sermoi ,._,/,/, ,,. libro de ScrbptoHbus eccleiuberti Mirsei annoIC1X editionis
percepi,

ad

tt

/1

S(

Vam primo, factam

esse, ut

; Remigii i, S. archiepiscopus Remensis, Vitam ex brevi ra men si Sl primo breviter descriptam,

, ;Mlll , m;i

n,"\i-

.u,;,

l,

S.nf^,,..n-i,', ir

populoprxlegereturin&iclesi^mdicatexordium:
Beatissimi

Remigii
,<,m

nobis antislitis depositio sancta


etc.

hodie diem
,.,/,, t

mistica solempnitatis exhibuit

bc-

augmentatam, ex iibpum magnae qaantttalis abbreviatam studio PortUnaii episcopi el 1,1,,, Hincraarus descripsit, liin , inquam, Vitam
oelae
|

magno

monui,paucacontin
/Egidius Fortunato

inserens

tam

ea, quaa
S.

in

Bistoriis

,nmt
v&rat

ioula,sicui

manda-

cUata, in ommPlurimapra3terire,a6 Htocmaro rJihs.nr (eguntur. Quarto idem i/,.v. Ls imstns

Tertio

disserere, verba ista, Studeamus pauca

vll , ve \ morte dispersa coilegit; ei secundum aiv eTsis scheduiis aec iila praetermisit, quse vulgata |egem bisloriae ejus prseteriil. didicit; nec Testamenlam reiatione

Remigii invenit,

majorumde. rtu, quam ea, quaem

/la

,-,.,

DE
Swebertus
prolianori

S.

REMHHO BPISCOPO REMENSI.


t>

Ita
c.
s.

oui tamen
/>
is

undi

fi*m
-* Ut ad

oUtmque ena mium quod


t
,

in .-. ra

laudatis codi- D

Remigii

Ktam primo
ergo

breviler descri-

plam,
nihus.

Hmcmarvm

revertamur,

lictisom-

-/-' /, eadem deca prmhis rxtermittam; maanmequta apud Swrtim legipotesl. Verumtamen ne id a metemere factum

Kitt

contean undique consarcmatU novam identidem insertas mai ecrhot eamque propter

irrhn suspicetur, juverit

totiusemomMargvymentu/m

paut
S.

longam quidem,sed qumtwm ad historica smlrnhn lllo nrrhnrl. rr rmnmum runhl ,,// foest.quod Itque hxc fort Um lucton y </>e n r ri,im ejusdem, a Sirmondo CoUecHon
tiones
.

Hincmarus i/n pri/ma illiusparte Remigium novem choris angelorum adscribi meis

hic dedisse,

ruisse disserens,
illius,

pro singulis aliquam

virtutum

quas supra narraverat, breviter


.

commemo-

ramt
<>,

atque his
i

wnam pagmam
Srr n niln
/

edittonts
,1

Sunanz
,, <ji

tonis
Iln ,

in

folio

n/ln.is,,, ,nm
si

mm r a rcat

V.t

fol 10

" ,drr,

rs

mis u hn s

nas

,.,,
<,,

quis

in

historicos

ingat, qui

quarto

fabulas erroresque '" wrir

occv
gloricE
.

emsuumperconsiderattorwm
'

quidquid de argvmento seu suo in quibuslibet schedulis legit, et em fama ProfectO hSC iiu r rru, aiuhnl haihhnnm fnlc riptWiS nrr rrm hislmcr Ir.r <sl. nn m
bens, svne delectu adoptat,
'
I

Snnrhnn in j',rn Q m un/ur /irrmlis ,/c/iitaruin, ml ,',, mlrnlimn suh S. HcFIliLlii /m mri in agendam hortatur, ei ad fiduciam in Christ/u/m
/i

nma EucharisPise Hedemptorem excitans m hunC iii jinrm liil nnuiu cnm mc n,l\i
, I
.

rnininrinliilii
i

21
.

llirr ilr

rihlmnr

Suimnn
et

intrllnjr

iiam hl
rmlrin
insriln
:

et

lr,n,
II,

,,

tlllis

poil

medium

Detemporescripta Vitshsec acoipe. Hmcmar rusvn Vitaedenda ntl/m. 33 narrat translationem < factam anno 852, ac nu~ .,,., s. Remigii a sequenti subdit, Radonem subdiaconum ecmero
24
1

rnihrr

iioslm Q. Ms. i, i/iiiilmn Injrrr rst. snl

"i

limii /'", ,!,//,,,


/irr

|pj)(

/,

,l<n/r,n

rmm

duo alia capiPula, quoru/m primA


Qualiter archiepiscopum
res suas

titulus est

Moguntiae

verberavil,
:

et

rlrsrr

S urs: nnn
ur,,
posl

nsis

,,n

,n

m,/rm

m ns/a

m,ir

recuperavil

sectmdd
in

autem

ns,

,'iiuini iiiii/ur

dolore dentiu/m

liberat/us

suni

el

vitam

perdidit, qui
haec
ibi

ejus ecclesia

Quod senvinum
esse; E

quinque annos fassum esse, sesi ab < tempore illum nu/mqua/m ampliussenHincs-Use. Proinde, nisi Radonis lestvmoniwn
fuerat,
vigenti

vendebat.
//////
l

Diai,

perperam
,,r

i/nserta

i/um
m,
i

m,m

rrln/i/u mii/i,
fa.-tn
,

, iniuir

mhirmt,
II
i

in

nnc qUOd

,/u.r

miiliiirut,

i.rnm
lib.

m
i,

nmms
pOSt

postea adgecerit,

dicendus

est

illa/m

scrir

posteriora sint;

et

><

Flodoardi Historiae

nni saltem pe
'/'"'"'

on amte
i

annvm
i

877

""" diU SUpi

rml. nnm
tum

882

cop. x\ accepta. Dubitan quoque potest, a/n caput uhui/. ,,,:,. ii n, eodem codice nostro et Bonifontano

mortuu
,,/,,,,:,ir

Hujus

Vitse

eacompl
nostri,

tum

in

antr i/irlu/u
reliquiis
ni Italiam
//-///
/'./'////

rlmfiuin r <milui\

nsci

ilnt

u r,/uc

De

Musei
,

vphis

beati

Remigii
rssr.

per sanctum

Moderannum
sit.

cceptis, sed alia


1/1
i

aliis

mtegriora. Pra

delalis, revera

Hmcmari
i

Hihi quir
</uu/

/nium nslnl
in folio
li.irrsl. ul

nsn/n

<;/ icr iinsl

mriiihrn

m
i

illius

nim

rr

isi
.

niiHus u rr arrt,

magno, notato
unii

Q.

M&

tam proliwa
Trsln m, ntn

hiri/ui

rrliihin,
i/n
,1

rsl

nrr

m
r

<<his

MsS., (\UX

rum
;

S.

licllli.uii

srmi

laudavi, nec
rrrlu
/i.i
,sl.

editione Surii exstat^et aliunde


t
.

ginta
ri

et

nas paginas seu columnas 100


<n<

ul
.

r,

lc,

/nlul ui

/,,<ji

cu

/un.i

mr

'

Irul

sir

tnuirn, ul

/./'

nnl nr

<

miihiui

ihs

,ir

causis sati/us dtuvi, hocult/ir


e.T

quidcm, media
reiiqua

illitts

pars ad historia/m perti/neaty


'/ //.

miini

iniruriiliini

FlodOQ

il

llishnm

huic

autem sermones ad instruendam plebem


/
,

nr
i

r,,

rrl /ni nr,,,,-

C om/mentario, ubi aptior locus erit, mserere4 qua oero <>> in ippendice cum aliis recensere,
28 Laudat/us Flodoa/rd/us , ab aliis Frodoardus
iliclns, ccrlrs/;r

,,

//

//

h,\,

,,

ni sui/i/rsiu

cetebrandas

""
ett
'

lircinnnunliili.

lir,nrns,s /irrs/n/lrr, ,/ui

/msl

iur-

FlodoardlU

quan

<

iiinr. si

pauca ewcipias,
,

sii <' est

exem\ lar
r

nostro Uabo.
U, ul

llnn,

alisnnt
,i

,him

/,

S:,,

n,n

mox

ia,

II,

ra-

cu/um x obiit, multa ex eadem Vita m memoratam Histonam suam, ettisdemnonnum,/umn r/ins tinnslulit, ilu ul r.r u n nsi/UC 0/.>cris
v.7
I

ihi
l\

,,,.

Iin

,..

rl,an

/<

/ulum hhihis,
oepvmui
ea

,,ins ,'m'rl lh

[inilu n u

m nhm
,

collatmi.r rtimn
rm/isu

/ujiiru!.

Yiinu. i/uuin /m/;mius.


esse.

mum
ii

domvni canon ci Prudhomme. Deeadem Vita,sed sine nomine auctoris, sme mi hisin, ia/m mm spectantibus
W<s\

Hincmari
,,, /</,,.

fcetu/m

Jur<rii
/// /7
\

wnum
:

lo*

rum
///////.

ClSSe.

Srriiinliiiii

mnr m

inrnin

131

///

Vita

edenda ncait

Hmcmarus

Non

,,im codicc nostro P


ii

Ms

olvm fuit

usquequaque
(S.

liber monaslei

sancti Pauli in Trajecto


I

LaurenUus

milrm rum /' r.rfa n mr Ihnimiiii n/n/il Su, ius ud xin .Imiimrii. euitortationes vero msertas parhnmnhinlt, r uihm rrsrn/il. Drnnlr pOSl rrr.sus ab mi/um ihm mnroS. Remigii mausoleo inscriptos suh;rnl nhn r/usilmn Snnrh m nslulmnrs rt mi//,- mmisrnrnlarr FlddQd /"//", " ihnlr ,n in im sim;r nhlnmis <l,nns Snininiilr V il is Su nrtnru u,
s
I /
i
,

nostris temporibus deserit praesumptorum piacula. Nam Blitgarius quidam nuper mansumde Lhesauro ecclesiae

inulta

Hemigitis)

iM

villa

Tenoilo
etc.

precio

apud

Bernardum custolib.
i,

dem
/'"/'.

obtinuit
\.\

Audi

modo Flodoardwm
T(ill|Mil"i'

Irir rmlcin

rrfrrrnlmn.

'//////////

domni Ilincmari
clesiae

praesulis

quidam

Blitgarius

ec-

mansum

in villa

Tcnniloapud ipsius ecclesiae

'

irlnm
recensi
iM.iiniu

eSt.

Inrnlrm rrliit/irriilmir l)/nism,/um

custodem impetravil pretio etc. Mitto plura,quia ns certa est. fdem Hvncmari Opusculum esse t
credo,
/"/.

tw Enc
imslrn
Q.

ium ejusdem

S.

Remigii perHincvn

quod Gallis Chrislianae scriptores tom.IX,

;in iiir|ii>('ii|niiii

Remensem; quod
5
,

codi-

224 sasculo xiv a Remigia/no

monacho expo-

ri/ms

M&

lu

f<ml n ,m
Yil.i

rl

,/nm/ni
s

i,iun,

tmi/unt his

Ihmllmmmr Inmi/num
ilrnhlms nniirnim
iimili/ms
!6

r : us,lrn,

/nirrr-

Laris-villa, qui

rsl.rl

in.sn /milmn rssr.lrin

tum

vitara

el

Picardus de multos sermones ineditos condidit, miracula S. Remigii politiore slylo


:

//

r/ns

Nicolaus

mniufrstnm rnt. </im,l ml Suri, ./,/,(/


ri,i>

donavit,

haud

infacundus
libelli ino\
sil.
,

seculi
<<>

decimi

quarti

nlrmln rnnsiliun, atlliiirinnri

scriptor.

Hujus
,/,'

iam

mvnus doko,quod
furnl
/ursln/lri^

hnrl,
riam
nil fai ien>

ijrslis

immiilns.

,,u,',ilii,n

sn ,n<mrs nnslm ulirnns. rnninnnlr /inlrm, ,r nm/nm. Inlmr ,n


,,mujur

hmi,inrrs
,,
,

OUCtOr irlustus rum


lirnuln;
in
/./
/'<
i

i/muh.,ur illn usiis

rl

in/msiln

i; ic rs

Sniiclu hs imsli.,

17/,/
7////

Gallica
//'//////

S.

Remigii,
\

anno 1633 Remisedita;


i/ii.n/,,,n

,\n,n,l,,l,s

mmilln

,/r

,,,

ilnmr.sis
t.r.lnin,

,,r

\,ln
.

sn,iri,</.:</,

video,

irnin u 1

riiam

mrnnrn

/mrrnjis mirrulu

r mn,i

addidisse.

29 Mabillonius

DIE PRIMA OGTOBRIS.


nentum
Mistte

65
archi\ nesule
<

him:

tom. I Annaliu/m BenedictiAppendice altera, pag. 680 (ragmeniuin quodda/m mwacula S. Remigii contvnens,

ftabillonim
in

mb Hinomaro
nisi

<

abbate

kocn

noru/m
ftiniii

forte

hic

Hotfridus per
fssr

obit/um

suu/m

illa/m

cesserit
ii

Thetboldo, qui ibidem


suti

diciPur
et

eadem
BSSC
,

post

ex codice Hemensi,
:

i/n

quo sequens tilulus

in

ftiiifins
fsl
.

Hincnxaro
si/nt ln <<n U

Fulcone. Id
Sed
j>

prxflgebaUiA
quitus
Lr ii.

F.x Prasfatione, quae ad Missam antidicebaturde miraculis ejusdem beati Remi/'/./ m'<< ,ii in eodem tomo pag.Q$,Mi

ffihnn

ttiirlnifin

///

60

magis dolemus, quod illius narrationem in mtegra/m non habeamus,sive <<' viti codicis Prur
miensis
i/iii

illain

ritu.s

(niltntini aillc aiiims linllr ,h r

snli-

imputandum

sit,

sive

ipsimei

a/uctori,

itnn,

ui

conslat,

inquiens,

ex

veterrimo

codicc

ecclesix Remensis, ante annos oclingentos scripto.

caeptum Opusoulu/m non perfecei it. 32 Oppoirl/une tamen offert se hic Flodoardus, tditbqw
in
.,,,,,

Hoc
vel

! '

ita

sit,

ei

ii

ista

Praefati
\

\lu/m

vn

,/tii

HisU

/
I

-'///

//",/

lationes

d<K

'

vnitium

viu

referenda

nam

an/no

1703
succt

addiditque alia/m ab Herveo,


<

Fulcoi

pri/m/as ille

poteritquc
corrasit

Annalium lomus in lucem prodiit) una ex schedulis fuisse,ex quibus sua


est,
otti
/,/

Hvncmarus. Utui
-//,

in

hac Prsfatione

Qua/m ob rem illas omnes es la/udata Historia collectas seoundo loco exhibebo. Subjiciam denique ex Hfabillonii Aotis
tiin \

instituta/m

sed non

nid,

qus wpud
/'/,
/

illum,

Irt/iinlnr,

rtinm /nntl it/insti

/////,/

pOOUlum,
expedir

torum nemsacri
tijr.f

s,,i

Ordinis celebrem

illa/m

translaHoAnselgestsB

>,quamS
</

Leo

\X

summus Ponei

quo Clodoveus Francoru/m rea Ua/m fl /iiniiinrrnni hirhnm


bellica,

se
in

suamque fami,/fi,niin

a/nno 1049

se

Hemis

praesi ns feoit,

mus Hemensis monachus


de
insti

Hemigia/nus,

rei

donec hostes debellasset, ea S Remigii mwn&re satiasse dicitw quod ut manifestse fabulx
;

spectator, litteris consignata/m reliquit.

Atquehsc
di
\a
,//./
,

m
&

entis,
tllniS

suffir

speciem

prsefert,

auctoritatem
:

Prxfationis

illvus

Clttnt: ntillt
r
,

Sfr,/<l<<n

r,

,,/.,,,

QpUS

apud
B
,tn
i

iii''

non parum minuit


tiirtti

dabo ta/men
velui a
.
I

illa/m

//,

mentarii deoursum laudabo

vellem
i
.

in Mijirn

Appendice.
S

tamen

ut

ad manus meas

'

'

"

quem
B

ita

30 Mifiiim
,!,,!<<

Remigii

Vitam
i

S.

iu-

Hotomi
i

i/i"i"

[ndreas Saussayus, Ha/rturologii Gallicani oucfor, Remigii gloi a posthu/ma conscrip it.

ioeno

/>,,

vri,

editionis Colo\'.\'.\

Testamentum
tipocryi>lt>ii'<-

niensis
his

Agri/ipin.r o.nni
:

HJOS.

/<".'/.

taudat

verbis

ESjusdem

Audoeni Rothomagensis epi-

scopi

De

Viia s.

Remigii liber anus extal

manu-

III.

Sancti illustre genus,


fratres
et
reli-

scripta ta bibliotheca monasterii S. Galli in Helvelia. Slr Possriinnni sfftilus fst Anhfrlns )lir:iti'-

parentes,

geberti
rti/>.

Gemblacensis
at

Scriptoribus

ecclesiasticis

lviii;

nrutfr explicat, quis fuerit illeRe-

migius.

Hecte

tamen censent
ni, in

Historiae

Uttei

Aud nom
duo
et

s.

Remigium Remensem
ejusdem
esset

hic designori;

alii

nominis
lw

episcopi,

Lugdunensis
sunt.
vei

qua familia: ipsius nativitas a S.Montano pranlicta: natale solura in Laudunesio: an ejusdem nutrix
S.

Rotomagensis,
pretium

Operse

hanc Vitam edere;

um cum

lau-

"' data Historia litterari& aw de eadem aliunde nescvri, quse illa sit, nullaque htihrnhir imlilni, rrr si milf rsl ]m nr. si ,iin</,'",n
.

Balsamia ? vita usque ad episcopatum.


primigeniam
S.

f.ishifiii.j"in

<"" amplius
exstani

sui
I

ilere.

),/,

Remigii Vitam
*

'

Contra
s.

vero

ho

>

tiamenta,
pro-

kic <<hit.
sbyter,
,/,,

szculo contraait,

FortunaVus, tmnc pre" s~


e

'^ nn

Aliquot

*"

'

Remigio Hemensi adsciipta, quorum unum h.misntlilhrshnntl" fjuJfni ,,<'!" COnfeTTep ,,,.s, ob manifesta suppositionis indicia gravesque rejiceretw : de rationes ab eruditis merito nunc ambobus suo loco sermo fiet. ambas Vitas, pri\ am Venantio Fortni31

Sancti genus in editwi


:

nostra

num.

paut

cis his verbis indicavit

Primis ortus natalibus,

secutus Hincparentum nobilitate lulgebat. Hunc num. \ de marus in Vita secundo \oca edenda Eranl enim ambogen ait qusdem parentibus
:

Posi

vorpons
latiom

Trtnts-

nat0} alteram
,.,/,,,,,

Hincmaro,

auctoribus

scryi

aliquoi

Pranslatimes corporis variis tempO'

n Flodoardus
ril/
,

biies,etgratiaintersuosnominatissimi.^(m.son(il
in

Historia
.-

ecclesim
esl

parvum Opusoulum ribm factas. Prvmo loco dabo olim obtvnuit ,,,/,/,,/. quod HenscheniWs noster m ibliotheca Prumiensi ab ejusdem Auctor synchronus Cosma Dilckrath.
Priore
/.'.

v ii/uifi,s

Ortus

lib.h Hemei alto autem Pner iste


tesHmonia, prwsertm
'

,,,,

sanguine.

Hoiwn
i

ipsiw
niin/u
.

s.

Remigii temporibus
Vita usi,

n m

<Hst<<

D.

esti

videtwqueRotfridM fuissein versibus

m calce

ad/jectis
Tl]

sed quodRenatus Prssulis natales certos facivmt; parte i, cap. htnsuper in Vita Gallica Cerizierus '-< lugdunii
,/

istum, quicumque libenslibrum perlegens

Rotfridi,
ii

Clemens,

dic,

miserere Deus,

mti
/,,/

ejusdempatremfu nmutevUm ,,/ utaliivolmhSuessumum,


I

merces maneal

scriptori vita perennis

assert

v """'"

?**
Flod

ln

\in Ponlificis Remigii meritis u io narrai vpse sacri

^men
o

tus;

Hinomarus
diwerunt.

et

T"v v"" iui Bmdmin


5

Emilium
'
i

Illum

insignem
pistoUx

Sidc

lnW r

moriuo, marofactam Sparnaoum.eoquepauhpost


'slfriinn."rtlfm</"firtl"rh'"irnt
l

m 882 ewmeVu
Hinomaro

Vormmnorum ab Hmc-

/,,,/,,/// s.

Principium, Suessionum episcoRemigii data.


libri

llll<h J ,ifr,,sfi,n<n
l

Folcone seu Ful<> adcvvitatem Hemensem factam ican wcces erat. Hvnc
,,,,.
//

,,//

mmd
s

ntarta

wx,w
filios

qua

lauMtus
i

^ ,,

,,fr,.r' "s,irin
t

scriptorem fuisse Rotfrid

Uum
m.\\
Remis

, tom

'\

GaUiz ChrsUanscol
lasterii

sidonius paPrem wmul m sicalUjquihLr.-GMlusfAntiolji ac

laudans,

<><^thi

<

dioUwp^osmrami

Hm

sedisepiscopi) relatu,qui

pater vobis, quique qualcsque 9

DE

S.

RBMHiin KPISCOPO KKMKXSI.


iisdem testibus Hincmaro et Flodoardo ; at Opere nostro ad prxcitatum Septembris diem inter Prstermissosta/ntum recensitus, quod CasteU lanus m ASmeris asserat, eum nec Officio nec combitus,
in

<:.

s.

lesque vos fratres, qua morum prawogativa po ii,aiu maximo ambo fungamini, Bollicitus cogno-

scere studui,
Cui

el

gaudens, cognovisse

patri, quondam
pontificis

ridelicel vos habenti, vi%

me memini. domus
i

.\.ir)N

antiqui

merito compararetur

tc.

memoratione Laud/uni
Saussayo

coli,

quamvis ab Andrea

cwrn Remigii matrem Cyliniam ueJCiliniam omnes appellant, et a sanctttate sua merito tonato plunmum hudant.' Inscripta illa est in multis
Martyrologiis, etiam
,ii

Martyrologio Gallicano De Vulpecula, altero

cum
vetiti

Sancti

titulo celebretur

com~

plexus fructu, deque utrvusque matre nihil insuper

in

Homano,

mquoaddiem
.

elogto celebratur

ln

caslro

traditum legi. 38 Habemus ergo ex


,,,1/r.

dictis S. -Rcmigii
<'t

pat/rem
i

tJUOrwn

major
Itum

lunensi, sancue

Ciliniae,

matris beati Rfimigii,

J.inih iii, i, ririim illustrem


hiriin

" S.

Sidonio

ollir

episcopi
\
\

Rhemensis.
>

,i

i& ej

piatur, uii

in

akquibus etiam ad diem Sa c\ i prima Lranslatio annwnvatum ibidem i/n Opere noi
fn

nomine, honoriftoe memoratum; mav,<>n<<,i<>>

obtinuit.

in,n S.CUiniam

aliisque Martyrologiis

uii iiicui \\i Octobris </

alibi

ad

quoque

.1,

rilis

l'i.rh rmissis

est,

ac
is

latius

dici

otei

ii

inswipta/m ; fratrem S. Principium;


ea

iir/>iiir/i/,>

\atum diem
S

Octobi

altero frat/re

Prto-

35

.//

d/uo

fi conjuges,
3,

teste

Hincmaro

in

Vita

episcopos, et

S. Lupum, ambos SuessUmwm horum primum die sx\ Septembris,

da
putn surssionmsem,
et
I

num.
paulo

duos.

<//

putamus,

liberos ja/m

secundum
honoratos
;

\i\
S.

genuerant, ante conceptum Remigium. Verba,qu&

ab

aliis

alit> r

exponuntw
piis

subjungo. Beata

conjugem
cios
v

Sanctorum "//" similiter Genebaudum Remigii neptis primo Laudunensem antistitem, msiI <
,

siquidem Cilinia intenta


ccelo

operibus, licetcorpore
c

gni pcenitentia vitseque dehi/nc actae integritate saparitcr promeritum,

lenereturin mundo, mente tamen


;

quae

io

fiore

juventutis

suae

mversabatur in pepcrerat de

cultwmque

die

unico viro buo Emiho Principium, postea Suessorum


;

civitatis

sanctum episcopum,

et

fratrcm ejus, pa-

Septembris; ac denique hujus fitiwm Labronem, ab Hincmaro Flodoardoque Sancti co pellai one honoratum. Denique Flodoardus lib. i, cap. xxni
tres alios S.

trem beali Lupi episcopi, ejusdem Principii successoris.

Remigii

Paulo obscuriusob omissas voceset Iralrem


lib.
i,

Agi icolaum presbytei


/n ipsi
/-

cjus loquitur Flodoard/us


II.

<<'/. \.

ubi legitm

nepotes memorat, nimirum wm,Aetium et Agathvmerwm usdem Sancti Testamento

ir aiiicm beala

genitm

in flore

dudum

juventulis

brt '/"//.

infra

dando
/Emilius
et

r\

unico viro

suo

/Emilio

pepererat

Principium,

39 Laudati conjuges
edilos S.
/'///'/'/'//",

Cilinia

post

Sanctt nati\ itai


i

Suessorum

civitatis poslea sanctum episcopuno, et patrem beati Lupi, ejusdem Principii successoris.
i
,

/iliinii. S.
li

Lu

aliumquc, ut opinamur, patrem, ac forte etiam aliam proHi

s.

Uontano
cst

pradicta
I

"//

X.

ter

idem
diter,

iii

me

arentibus.

s/nr.i!

degerent, advel solitario,

s/i

cum
i

S. Principio Suessionensi episcopo, ,<n


Ive "/< S.

iiiii,

i/ui iiin esi

<i

S.
to

Montano monacho
,

Prinoypius fuei

ii

&

de

nasc turo ew

ipsis

Filio

ii

uii iius,

ei

nn
S.

umiii

/,i

altero in Gallis salutem,


iiiiin.
I

fratrem natu majorem


rnini
.

Remigius habuisse dircclesia-

accipe.

Forkmati verba ex Vitie Quem (Remigium) divina pietas,

36 Cardinalis Baron
s.

solum priusquam nasceretur, sed antequam iu tautum,ul Montanus quiconciperetur, elegit


non
:

Prm-

i,l

uiutus C/n

i.sit

ilj;j

c/ ;,()7, (i/iiijitrjidst illtiin

dam

inwiiai hus,

eipii tid

dum

le\ issirao se

sopore quicsceret,

crediderunt, S.
baudutHy

Lupum
/-"//'

ex
ille

laudato

S.

Prmcipio
,>,t-

tertio fuissel

sacros Ordines susce-

benediclae
esset,

ammonitione pulsatus, uti matri suae Cyliniaa, quod masculum conceptura


relalione praediceret,
liicu

pisset; aliis contra opinantibus,

ejusdem hwpi
,/,

veridica

ut

nomen

el

"<"<
//'///,
//</

SS.

1'i/nri/ii/

itcnj

incriiiiiii
el

v-Lhnri. oui

implevit imperium,

istaque Uincmari dictae\ fralrem ejus non Remigium, sed ad Principium refert ndc

dia

fecundissimae genilricis concepturaa sobolis gauannuntiavit [lla vero, sicul Qdei credulitatis
apparuil
clubia,
ita

Inpostremam
<></

sentejiliam it/um est in Opere nosPro

Miiii

suscepit in
Hsec sunt,

parlu,
>'

quem
s.

a
i

Septembris,
olitui
''"'
.
-

q\

ncipius Suesclarius docet,


s

praescieral in ulero
>

'''''.

qua
'

Re-

sionensis

amqi

Him marus

<//<

,ur hdbenvus ex Fortu/nalo,

7""'"
'

'"

obscu-

primigeniae
ii

Uore. Colitwr

ille

iora

as erla
'/'""'

pi

tius

dilw ida/nda swni


dt
/'<</

ea
<

Uinc-

agro
G

<<

remburgensi die

""'".

ibidem

ntan
ea
q
is

eodem
<

ejusdem
,i. -/<.

ad quem Uincmaro, cultumque aliunde


ftl

wu

lii,

SS. Remigii
est

atqi e Pritu j>k

fraVre,

us Uensoher, us no
alii

Lupus, etiam gen


'/./"///
/

ta fuerii ignoti nol

puella,

/
.i

non
st

(0

nwrum
aeptem, sanctiqw

Si
idi
,

Videamus modo, quid qua Uincmaro Flodoar

his

addidermt.
.,.

oi/<

pro ecta
atatia

./://<

/</
,

fuisse S.

R<

iiii

linsri Cilinia,
illis

dum
m

fiilSSC
'<

haec

<t

s.

\Iontano nuntiata
desu
i

postea
'
/////

Kiin
:

>!.

nensis episcopi, lurorem,

cum
r, /.

fuere, libe

,/,/,/,,,,,

hwmawA
//<

excmplwm,
>,

<i
.

Latronis,

etiam
tur.
II

non

pai

provectse n<n<i
./'

a talu

.
i

wm

patri

epti
"<.

atum
in

S. Cilinia /"/" anus,


1

etulus fuissedi
;

possunt

:;7

Uistoriam
r
i

>

ide

Vita

ede\

da

sed virisimitt
Vite au-

67

quod Richardus, ignotus


ii
.

milii S. Remigii

uenl i>us:
inr
[e

rvm

Marloto tom.
/.'

Metropolis Hemensis lib.j,


\

//,/,///, //.v,

aucis observo,

Gencbaudum mat

ulas

m
conVractas,
1,1

uasore olim sua in episi

opatu

tam severa septem annorum pcenisedi

sua

restitui

memerit,

to-

ii, et " "/" Ce\ iziei ip, u, it Gallaudatus, scripsit, Ciliniam nonaginta annos iuiir numerasse. > Verisimile id, inquam, quia cum SS. Remigii, Princi ii ac Lupi ch
i

l/i.i

''""/'" se deinccps praestitisse, ut Sanctis annumeratus sit, colaturque die v Septembris, ubigesta

taxihaud

fa>

\t

componi. Secundum Uincin

vpudnosillustratahabcs.Filiusquoque.quem
,,ni,
i

Flodoardum CiLnia gemit Principvwm et paVrem


et

marum

flore

juvenluUs
Etsi

S.

Lupi.

ergo
<>,-

i,<

episcopatu genuerat Genebaudus,

Lalro-

ha>c

verba

in

flore

juventutis

paulo

latius

nem "''"'"n

atn,

ut

dktwm
,,,

est,inepir-

piendo, iltam

iiisnrrrssil.nr /msl ,,,,,

SmCtO

hOr

PrhldpiUS

Bt

tum wnnorum 30 fuissi concedamu /vulrr ,;///, ,,///,, armos sr,i, inlu
[t

llll

mri

,77///.

DIE PRIMA OCTOBRIS.


\

(17

nurneraverint,

nascente

Remigio;
o

nativitas ex dicendis non

cumque hvjus nvultum removenda sit


i

ab anno

Cftj isti

irca

am

magnum hunc Laudunensis incerto nunc diisse. Ejusdem quoqueannus


' ,

lum
loco
i/n

m
c.
s.

pa

lucem pro-

antu
si

nati e sent. Atqui tamen obitvm S. Principii ad finem sseculi v referuntneoterioi, alii etiam differunt ad mitiu/m sexti: quibuspositis, idem S. Pt incipius nmito major centenario obiisse dicend/us

quorum silentium nequit


nec >
'

cerPus determinari, sed

ero

muli/um
135

potest recedi,

annus

a ras

vulgoris
>

circiti r

assignetur;quontum
<

coll gere

qttantam aliqvi
nt.

il

vunde nihil nos cogit credere. Similisaut etiam rnajor aetas a signanda

erit

S.

hunc quoque ex sene genitum, teste asserere malimus. Ponamus enim, ipsum tanPu/m an/no patt issui quinqua tgueadi o
I/upo, nisi
{ ;

aliis Hincmari calculis, quos infraaptius examinabimus. Ceti rum quando Remigium die \m JanuaA natv/m ril ix d/u~ bito, quin ejusdem diem emortualem cum natali
i

iii

in
ii

is

confuderit.
et
sia, Sanctce A'":,

Fortunat/us

tmnum Christi 125, natum esse vel sic tamen is ad annum vita suae cenU imumqui/ntum pertigmei anno Christi 530, ante guem certe non
circa
obiit
S. Remigius, cui illum superinsisse, communis habet sentenMa cum smceriori ipsivs s Remigii Testamento. //./< me omnvno impellunt, non modo ui commenlitia/m credam tantam Cil iIiiiii Remigium peperit , aetatem quantam //'chardus ille asseruit; verum etiam utnond/ubiirm, qwir\ Hincmaruset Flodoardus autjuniorem,
,

Sancti

pueritiam

adolescentiamque

nativitati
i

fc, "i-

paucis subjecerunt ; sed Fbdoardus tib. i, cap quaedam de ejusdem nutrice hoc loco int
-;imi,i fnisse

Ulur
mia,

S.

lialsa-

Qujus, inquit, Beatissimi Remigii nutrix beata Baltraditur, qii.T mati


el ipse B
r extitis 5C

S.

Celsini

memoratur, qui
familiaris

Remigii

di

cipulus fuisse

asst ritu

claruisse

dinoscitur

et
.

ulis quoque postmodura asquorum maxime votis

adhuc

insignis

habetur

cujus

el

ipsa

beata
-

qua/m erat
fecerint,
\\

in

utroque

priori
L

partu

Ciliniam
.

genitrixejusdem requiescitecclesia. Vicola/us Pica/i dus de Laris-Villa a/pud Ceriziervm in Vita G


lica

aut
illa

eamdem per

rint,

quando

concepit Remigium. Nihilquidem hac

super re habemu
lentium, quod brevitatis
nihil
er<
\

hujus multa praetermi


t

si-

cap. mscribit Ulamdivina mspir \, impulsam Roma venisse i/n Galliam, ut ulu/m Remigium lactaret ;sedcredat qu> srv id primo ai renti. Id certum scriptoi

parte

ratione
i

evim

it

ita

Hincmdri

in aliis
ei

ad

Ri

mi
suspec-

est,

S.

Btil::-iiniiir

II.

mi-ii nutricis

/////

spectantibus ni/mia credulitas


///,

ea oi

nandi studium

quoque

illu/m dealterutro ut

minimui

hun
in

faciunt,

maximeob

alkgatas rationes.
ii

tereo alia

Hinomari de Remi

mensibvA caram, Galliceque Sainte Norrice seu um NoxiTncepassim appellatam, R< de qua collegwsibi sacram habere canonicoru pluribus agii MarloPus in Historia Remensi tom U
i
i

[nnotaiis observa/nda.
\-l

iib.

m,

cap.

Natus

e$l

in

sanct/i

patriam idem archiepiscopus Remensis


indicat
:

i5

il;rr

ix. unde pa/uca accipe. Sanct.e Nutwcis ecclesia mlgo


13.

oo-

cujvt 'orpus

iiuni.
Qallia pago,
""'

o
;

sic

Ortus

est..
i,

inpagoLauducap.
3
.

minalur,quod
,1

Balsamia

S.

Remigii nutrix

fueril,
qi

quam
gii

S.

Rfni

nensi
''""

quod
.

Flodoardus
nec a
.,

lib.

iisdem

mater
S.

S.

Celsini; unde praedicta ecclesia


a

nufi

"'

''"'-'

verbis repetiit.

quoquam scio
...
,

Pagus
.

doquo

Celsim vocatur
in
;

Flodoardo, quod ejus


ut et
B.

jus delerminato

iininn Laudunensis, Oallice


nois,

te

Laonois vel Laon67 elia/m vocalur


Galliae e
i,

reliquiae

ea

depositae
haec
B.

essent,

Mauri

qui in

eadem

Vita

num.

martyris

quamvis
Maii
in

Balsamle
.

seu Ndtricjs

comitalus Laudunensis,
a SeptemPrioi e
,

t/ract/us
t

habens
y

nomen
tur
,/,.

constanter

retineal

cujus

festum

nota-

Teorasciam ab Ortu Ca/mpaniam


Meridie

xm

Martyrologio.
in

Rursumpostai
ecclesia

lh

Occidmte

et

agrum Suessionensem.

<liquiis
:

eadem
grum
S.

asservaHs

Nontcn suv/m accepit a castro Lauduno, alias Lugduno Clavato, mdigenis Laon dicto, nunccivitate leopaH, adquarn dignitatem illufta S. Remigio ectum fuisse, mfra dicemus. Quo in loco hujus r comitafius naPus sit, apud veteres non
i
,

[nter
fere

Sanctorum

exuvias
Balsamiae,

magni
beatis-

ducunl corpus
.

int

Remigii nutricis, matris vero S. Celsini, es altare Flodoardo, in capsa argentea supra majus S. Re exposHum... Habenl quoque S. Celsini
mi
i .

ni. Marlotus
G

lib.

n, cap.

u de eodem
,

sic scribit:

vulgo Cernii Locus etiam, ubi Puer edilus probabilius Lauduncsio dicitur, villa io paternam domum apud Lauriniacum ve\ es1 suae Labriniacura extitisse, ubi B. Remigius ossa
:
I

particulas migii discipuli, sat notabiles Sanct apud nos reconditas. De hac
i

in
'/

arculis

Hyro-

addiemxsn Vaii, facta mentio csi in Praetermissis dilata in vn xdemque amptior notitia
Harquo '" /'-""' Breviario aliisque sanchim vero Celsmum, locum habet tijrologiis ellatum, presbytesainl Soussin vulgo ap
j.r.s,
;

genitricis

posuit,

more Lunc ob

persei utiones

usi-

Regislrum visilatalissimo; quod Ms. codex, seu Eininentissimi Cardinalis Borbonil adhuc Lionis
confirmat,
ion trar
S
I

mm
w\
/,/,
/.
i

Laudunensem, Martyrologia

celebran
'

'""

Seutrum
Cerisierus

locum
ili

in

<<Lexicis geo> raphtcu

diderunt,

wrio
',,,

Cerniacum,

Gallice

Ceray aput

asserto S. locus hic postulat, ut de

Balsamixnuiam
'

similitei assignat,

munere quaedam observemus.


\fegari

aiumpopularisaliquaPradUiostarevideatur.

non

potest, S.

Balsai

primo,
l;

"
e(ori

Marloto verisimiliter Lauriniacum vel Labriniacum castellum fuit, adversus perca5Vnm aliquod seu tutum. Ve hostiles incursiones
secutiones vel ibidem per /,,., opinio, n depositis
S.

aFlodoardi
nutrice

Rem

auanto tunc
,

-''"" /'" "'"'" /'"' tempore, quove antiquiore auctore,


/

Remigium

<nn

lllCr ,i

\farlotusnullummonumentum
i

m aVrU

sux

ossibus

petita,

Ulo prolixiori, cujus ' hoc ibidem ,n lhn

nitim Testamento mctoritatem respvunt eru182 legt asserit


:

pag.

La-

binacum
.

tibi

ubi

ossa genitricis

dm
*

posui
<

laudat;imosatisindicat, nulr Flodoardo vetustius vetustius a se repertum esse,dum /, nio mEs Flodoardo hvjus auctoritatem profert , S Re [iquihktani
,

quiens.

'

pl ,,ixis
;

terminis

deputavi

m teiiobitum

scripsit,

ipm
beatissimi
I

ml
'
;

nisitimideS.
ilur

Balsamiae attribuit, ususverbc

nZesuaprieWealegerit,inexpl

"[

,,.,,,

hoc

modo, Hujus
fuisse

Remign nu

Z'i

IncerU

***.*****

tris

beataBalsamia

Lraditur.

"

eccUsia
iii.i

G8
i\
|

DE
7 //,v
/,////<

S.

RKWIGIO EPISCOPO REMENSI.


ei

IOHI
s.

G.

Sanctae Nutricis appellatur, nechoc, pwfetar tem ore nec S. Balsamiae tftofo lS non Flodoardi, << </"" vrrl " s '"" r ''"' ejusdem
,//,/,

naiii

wmte

cunctos superans condiscipulos


ac benivolentias caritate;
vitare, atque solilarius
in

majoribus, doctrina emineutior esl Bffeetus; morum maturitate

corpus
S.

S.

Celsini in

ecclesia Sanctae Nutricis aut

populorumstudens turbas reclusione Dominodeser-

Balsamias,

sed ipsa

beata genilris Balsamia in


quiescere dicitur.

vire

Quod

el

obtinuit, habiiaque, sanctae conversa-

filii

sui Celsim

ecclesia

Neque

locutus fuerai in ejusdem libri i, cap. m, de S.Mauri presbyteri, Bemis passi, reliquiis Cujus ossa m ecclesia beali Celsini servantur dixit
aliter
ubi

Adolescens pius, inclusione Lauduni, Christo milita\i(. Accepit hsec ex Hincma/ro, qui de
tionis studiis
Cella,
/"

</""
:

Siinrhis Mililnnr

/Ir,,

ri.nl.

iiiiiii.

10

Vitse addid/it

Qui locus

in castro

Lauduno hactenus

deposita

Ex instrumentis autem
in r

a Marloto ibidem

designatur, et venerabiliter colilur. Felices ipsius


,,i

prseterea adductis,

quibus Sanctae Nutricis ccappellatur, vetustissvma swnt duse

iiiirns successus

colligere licebit

non inaniter ab illis asserii ex S. Sidonio Apollinare infra tau-

Pontificum litterae, Alexandri III et quipost mediumsseoulumxii Pontificatwm LuciiIIIf

Bomanorum
;

da/ndo.

gesserant

quo propterea tempore fam vigebat

ista

ecclesia appellatio.
ted rih
itno
nti

refragank
II

potiut

oi

maro.

u Quodsi ad tempora Flodoardo anteriora redeamus, anceps hsereo ac omnino cogor dubitare, (iii satis firma illa sit deS. Remigii nutrice Vraro ejusdem sancti ditio. Si sseculo i.\ S.Balsamia
,-

IV. Vitse chronotaxis, sive anni nativitatis, ordinationis episcopalis, durationis


sedis, et obitus: eleclio

Ffancorum Apostoli nutrice agnita fuisset, eoque nomine dicata/m sib\ apud Remenses habu sset eccles
<////.

ad

qua

veri specie nobis

persuadebimus,

ista

Hincmaro Heniensi archiepiscopo, qui post ejusdem sseculi medium in ipsa urbe stripsit, latere potuisse,' quorum memoria/m prsedicta ecclesisetitulus et conspectus in dies
ipsi

episcopatum et consecratio
illius.

ingessisset?

Nihil
dii

itimai simile tradidit Hincmarus, i/mo longe


su
//.
///

Vita

iiinii.

et

"-/
,

instar prodigii

c.
rt

("///

Wes prsecipuae
irn.jnis
iii/i/s.

vitae
,

S.

Remigii

epochse

Probatur ex
l

mater prout Montanus prsedixerat, ja/m vctula Filiumsuu/m lactaverit, et uam hunc ablai tasset,lacte suo oculos ejusdem i/K/ /////// o li/ni /'>, visum ei restituerit. Eademfere imriot Floilourdus tib. i. <"//. \ nou satis addicta
referens, quod Cilinia

iiiniiiiiiii

ih/iti/r

uiiIii/iii

episcopahis
.

''ii nato,
S.
/>

mors

adeo inter

se

connectantu

ut

ex

ipsomet
migin.

aliis

miiiro snii eruendse, oportet de his omnibus


ipsius Sancti setati

simul agere. Fortunatus pri/migenise Vitsebreviator,

proxi/mus, in Compendio

de S. Balsamia consequenter.
,.(,//

rilnit/n ni/iii. 2testaPu/r,


L

i/psumcreatwm episcopwm
secundi anni...
sunijisissoi

IIUSIII,

>

/d

48 An forte oulricis vocabulum latius acce twm


pro gerula
sive

esse

cum... vigesimi

ntterere.

pro ea a

Flodoardo usurpatur,

cui Infantis cura et cetera educatio


Ita

demandatur?

una objectarum difjicultatu/m pars cessabit, sed non omne Hincmari silentium mihi dubiwm mliserebit, ne istaopinio
quide
;

exordium; numeroautem Q f eumdem obiisse, senio jam urgente. S psemet Remigius epistola sua ad tres episcopos posi mortem Clodovei Fram-

corum

regis scripta

(quam habes apud Labbeum


;

levitei
'/.

nata
./'//

Flodoardo aC' antiquiorem auctorem pro eadem a


q

orn/ne pond/us

suum

col. 1608) de annis, quos in episcopatu tunc numerabat, sic ait (juod propitia Divinitatesitdictum, Quinquaginta et iribus annis

tom. IV Curiciiim iim.

S.

nemine laudatum legi, quique non nisi quintoposi Remigium sseculo, caute addito verbo traditur,
scr{
/"///
tis

episcopali sedi
epistolse indicat,

pra^sideo. In calce

'<""
/.//./

iiin

miiirii. tjim/ si S.
filio

Balsamia a lac-

temptui fuis.r.

quoque ejusdem provectam setalem suam illisconVnnorum, inquiens, uumero me

itoque sa/ncto

tricis

nomen
'/<'//</

suo Celsino sanctae Nuapud vulgus pri/mo obtinuerit, eaque

esse scribitis Jubileum, irridentes polius,

quam

pro
Turniicinarn
et

dilectione gaudeules.
51 Sanctus Greg rius Turonensis episcopus, qui eodemssecuh vi floruit, in lib.de Gloria confessw '"" "//'. i.xxix '/' diut/wrno ejusdem prsesulatu

de lactato

Remigio

cujus

di cipulus

Celsinus fuisse perhibetur,


cceperit
?

Flodoardi sevo accvpi

Ceterum hanc dubitatumem

meam

lec-

Flodon do,
i

toribussii

da/m censui, ut simul profitear,


//<

parileo
sis

meminithk
iu

';iitm

verbis
,

Remigius vero Remen,

gratum nMhiforeaffirmantemsententiam amplecti,


wis

episcopus, qui

ut

lVrunt

septuaginta,
explevit.

aul

fquod eruditos

menses

m
a

primis rogatos
vel

eo amplius,
111,11 iis
iii

episcopatu annos

Hinc-

'" / "'

certiwa pro eadem argumenta

monuad

VUa edenda num. 10


'ni esse,

scribit,

i.enta suggesserit. Prsestari id


i

nobis poterit

i.nii
tis

episcop
suae

cum

ad viginti
et

el

illwm creaduos astaBennadio


esse
clericali

diem \\ <ris, quo S. Balsamia colitur, aut riiiim hoc ipso mense Octobri, cujus die xx^ ,/< ejusdem sancto filio Celsino scribendum erit.
Pergo
Sanclia

successisse.

annos perveuit; Deinde num. 3


per viginti
et

defuncto

ait,

mortuum
in

postquam
ordine,
io

duos annos

d alia
S.

episcopatu

vero
.

sepluaginta

quatui

m pw
pi o-

Fortunatus gesta usque ad episco\ atum,


19
,:/"//..
;.",/

Remigii
est,

pueritia

...

id
sic

usque ad

annum
quo
iniantia

tis

Domino ministravii nonagesimo >uaj anno Idus Januarias. Hos


,

sexto

aeta\i-

22,

paucis

compleams
merita

est: In

genti et duos annos, in clericali


interpretare,
ui

tamen ordmQexacto

assidue

venturaa
et

aslatis

dulcis

dicatur S

Remigius
setati

ctericali

designabat,

quod anie couceptum materagnoveral, ante temporajam videbat. Studebal leneros annos morura maturitate vincere, et benevo" "
|1;|

\ quo episcopatwm promotMS fuit ; hosce envm an seorsum computarinon possea totidem ante me-

ordine vixisse usque ad


tni

annum

cantatis melle condire.


nisi

Haud plura

habei

^
B.

Flodoaraus,

quod de ejusdem

m litterarum
coaevis, sed

ll \VrW<Muvitaquedehincsolitariaetiamme""""'I iraditus, inquit a parentibus scholae


,

moratis, ex iisdem Hincmari calculis manifestwm est:namalioquinSanckismoriensnonannum<etaHssuse%,sedcwcitermegisset. Longaevum ilhum

Hem.gius

litleris

imbuendus, brevi

prsemlatrnnsvmilitertenetalibitom.IIOpenimsuorumeditionisSirmondi etiam asseverani

oius

DIE PRIMA OCTOBRIS.


tiusdeilloscribens
riae
:

69

Ut veraces nostraliura
ei

histo-

celeberrimi,

Francorum Apostoli, ex hac


anno

vita

monstrant, utxi\

ad
' .

eo amplius annos in episco-

Deum

paiii
itlt
ii

degens

transitum certo signasse iu nostris Annalibus,


:

etc.

sicut die, ita et

atato
ordi-

52

Denique

sed quod, quae de his ab

prxdictos

aliis

orrmes

calculos

idem

scriplis
scaiiiur,

Hincmarus
recensuit
:

mandata feruntur, baud ejusmodi esse noquaB

in epitaphio, seu

natwn, senom
obtifse.

versibus, qvos S. Re-

immobili
<'i

veritate
nisi

subsistant,

migii pretioso

mausoleo insculpi curwvit,


feliciter

inviti

dmuo

abstinere cogimur,
raeminisse.

oon

bic

dumtaxat obiter
,'

Bisdenos binosque gerens

annos,

55 Gregorii
rentis,

Sorte Dei sumpsil pontificale decus. Sexaginta, simul bis septem, manserat annis Istius urbis honor Praesul, et orbis amor.
[c

enim Turonensis lesliOcatione, assearapliua S.

/.

septuaginta annos el

Remigium
I

...

non
aueouti.

Bedisse, el Hincmari

assertione, dicentis, vixisse in

episcopalu

annos
ul,

sepluaginta

quatuor,

invaluit

pauca mterjecta Nonaginta quidem sex cum corapleverat annos,


post
:

opinio
Chrisii

illa,

qui

creatus babetur episcopus anno

Splendida lux nostras deseruil tenebras; [dusjara plenascum Janus mensis haberet,

Bmeritus Miles praemia digna

capit.

quadringentesimo septuagesimo primo, idem annum quingentesimum quadragesiuium quintum. Sed synodalia Acla majorem vendicanl sibi Qdem; ex quibus liquet, ncque ad annum
perveneril ad

ConsenUt Flodoardais
t

wi

fiistoria
et et

inili gestique e iscopatus,

statis, in

Hemensi, eosdem qua obiit,


videlicet

mus

septuagesimum pervenisse. Hactenus Eminentissiannatista, reclequidem arguens Sigebertum


aliosque,
Christi
54.")

annos
iuiii.

illi

attribuens, quos

eruditipassim admitr

qui

>.

Remigium
d/ixeruni
;

usque
sed
et

vn

annum
quoque

Tria ergo hic pro certis

habemus

sedisse

ipse

episcopalem ordinem S. Remigio collatum a/nno xtatis suae vigesimo secundo ; annos septuagmta

corrigend/us,

quod
ii,

[rvernensem

synodum nimis

sero collocavci

malucritque ab annis ep scopatus


et

quatuor m e/iiscopatu transacios, ac nonaginta sea aivnorum cTiairm. in qua migravitad ccbIos. Ja/m
R vcro, sivc
isti

Kemigii pcr
tionis

Gregorwm

edenda expressis recedere,

Hincmarum in Vita quam ab wnno ordmaSigebertwm


Georgius
lib.

a/nni completi, sive

incompleti a n-

ejusdem

signato pe\

aliosque

sendisint, nondifficile esset ejusdem Sanoti chro'

recentiorrs. quos
ini.

<i

iin<<

emortuati errasse agnoveColvenerius,


iHistoria Remensis
170,

///<

calculit

partim

vitiosis Sigsber

tus

erravit

nologiam ordinarr, diclasaur cpov/ias ud ChrisH annos reduccrc, si vel una/m harv/m certo anno n.i i'iiiisiiiin;c illigatam haberemus. 53 Pro e.nortitaU [aciiini sequentes versus su ra mausoleo ab Hincmaro inscripti item d/icto ,/iiiin 852, quibus dicitur tunc ann/u 308 a Remigii obitu cucumisse. Oclingcnteno quinqua^enoque secundu, Quo Deusest anno Virgine nalus bomo, Terliuset K&rolus regni componere! actus,
October
*

Oppositam

\)iam

iniii

quiin Scholiisad FtodoardA


i<'in

cap.xinordi lationemillius anno Christi


iwio n

morari

mm

544 afftgens, contendit, Hinci

numeris in epiiaphio standum esse; n/nodum autem [rvemen em quindecim aut sedecim annis
post Christi

56

annum 541 differendam. Horum omnium opiniones timul


<<>-

mari de annis
ohiiu usque
(issrihin,

Vrecentis

ei

octo, a sancti

Hinc- Synodo Prssutis n nti anno


ii
.

535

ad

annum

aerse

Christiome 852 elapsis,


-

suOrcripsit Fla-

* al.
al.

Octimber
Tej

primam cum
"

daret atque diem,

iii

epita

liin,

snlnlr rr/'iiln,il>iir<

...

Ae

ter

centenos

octavus tangeret annus,


petit astra poli.

timm

praedicti Concitii Arvernensis. E.rstat itlud

m
et

lenus

HicJustus Uomini quo

Collectionibus

Conciliorum SirmondA
i

Labbei

Simodo annos
migii
j.irinni

trecentos et octo,quot inter S. Re-

Harduini,
ijinims
sir

ea>

vriis

codicibus
pi

Mss.

editum,

in

mortem ejusdemque translationem anno 852 medios computavit, ab hoc anno auferamus prodibit Christi 544, cujus Idibus Januai/>sius obit/us

omnibus metropotita
:

imo

loco subscriptus

legitur

flonoratus in

Chrisli

nomine episcooostram
re-

pus ecclesiae Biiuricae


legi
et

constitulionem
vi

Demde si ab hoc riis emort/uali armo pariter subducamus annos 7 gesti copatus, restabi 170, ad quem ordinatio illius hinc quoque ablatis referenda erit. Tandem
figendus
esset.
\

subscripsi,

die

Idus
V.

Novembris,

post

'

ul.

sui)

die

consulatum Paulini junioris


siimnri/,

C.

Baronius ewi-

lcluiiin

juniore nomen Fastis dedisse,

annis 22, quos ante episcopatum vixit, supererit annus Christi 148, cvrca quem ejusdem natMtas
contigisset. lisdem calculis ususSigebertus Gemblacensis in Chronico suo, S. Remigii sedisinitium

Paulvnum hunc anno 540 cum Justino ac propterea eam synodum anno 541 affkcit. Verum nunc constat, dict/um Paulvtvum fuisse anno 534 ultimum Occi,/nihs consulem, et iddrco ea/mdem synodum celebrata/m esse anno 535, qui in laudatis Concilio
Colleclionibus etiam
iiluis

ad annum
irm
,n
th/ti

Christi 471, additisque annis 74,

mor-

adscriptus
loco

est.

Porro
.

inter

nol

is

igii,

ul

iid (iiuiiiin 545 reposuit. 54 Cardinalis Baronvus laudatum chronographum, Democharem, aliosque partim secutus,

subscriptiones nono

legitw

Flavius,

Deo

propitio, episcopus ecclesiae

Rhemensis, con-

sensi el subsci ipsi.

Baronius, qui tamen


ipse
qti

mnalium statuit,illum praecitato anno 471 ordmatum episcopu esse; sed tom. 11 occasione
tom. VI
1

57 Fuit
successor,

autem
uti

hic

S.

Remigii post

Romanum
sor
i>i>*t
.

jam

observavii Baronius ex Flodo15.

Bom
qua

Concilii

irvernensis, cui Flavius,

s.

Remigii post

ardo, qui
successisse

libri

u caput sic orsusest:

Remigio
Flavius;
vn

epo

/...

Romanum successor,
Baronms anno
541

subscriptus legitur, quodque celebratum fuisse putabat,


Qui
vero nonus

traditur

Romanus,
S.
?i

Uomano

roinde non potuit idem

Remigius usque

SigeberVwm arguit de ejusdem Sancti mortesquo


serius dilata, atque
ita

^niiimi
,11,1,11

54!

vet

540

dendum

disserit.

rsi

ab Hincm

ro,

syno lo ordine (inter episcopos \rverne vsi episcopus. Ex ptosj recensetur, Flaviusesl Remsnsis deceplos, qui quo velim observes, plane errore
S.

inter
,.,
,

annumque
Q
.

Christi

dum S. Remigii obitum 852 dumtaxat trecent s


t

./,,

nputavit, quo

cum memoi
;
.

Flavii subscriptione

nullo

Remigii, ejusdem ecclesiae transitum rererunt ad annum

episcopi,
Doiniiii

ad

Deum

quingentesi-

mum
illud

ad quadragesimum quintum. Nam quomodo

Henschenius noster Utm. I Com/mentario prsvio ad Vitas S. Vedasti epis\ numeros ab Hincm vro 2 et [frebatensis
''>, jj

modopotest ri>in r <>n, Fcbruarii ad diem \\ in

tempus poluit Reraigius pervenisse,


reperitur, (541) sedisse Flavius

si

hoc

yita

/,,,./
. .

,ns.

sinimt.

Remigium
'!'
.

anno

quem

etprae-

n
I

J35,
,

ordinatum episcopum Re-

cessisse ponitur

Romanus, ejusdem
Par erat
(si

S.

Remigii priAntisiiiis

mus

successor

licuisset)

innrl nu ni'/iir n WCO \'u 530. Hujus chronotaans fundamenta prs potius

mrnsrni

lian

70

DE

S.

REMIGIO EPISCOPO REMENSI.


fo
te

ttlncmati numerosvn Vita sunt Concilium Irvernense, annus emortualis Clodovci regis, ipsvusque obitum ad S. Remigii epistoh post ejusdem regis

aliquando placuit tom.

fczw

pag.

'

228

frnepiscopossoriptaidumipseqmiiqua&ntetTibiis
annis episcopali
loco
,1,1,1

nwn.%,ubiS. \ustregisiHBifu icensis archiepiscom annwm natalem eruens << adscripto anno W regn Childeberti (qui patri Clodoveocum fratrU
bus suis

suo; verum

prxfuerat. Dubimus illam hic tempus, quoscrij ta futi, insedi

mox

ab obiVu

illius
i>.\i

successit) annotavit

Childebertum anno
i

Cbristi

regnare cwpisse, ac
."."'1

mdum

est.

roinde S.
61

[usPregisilu/m a/nno
s&ntent/ise

nat/u/m esse.

Hem henitti
S. KrtiiK,!'
,,

chn
,

Chdovei, 58 Scrvplam illam esse post mortem probat // xhenius, quod Remigius obtrectantibus
sibi

Huic

pgo quoque imhserebo maani

Mum
1

mr

propter Concilvum

Aurelianense

quod

llKII,

certe
51
1

figantet

,,.

episw

is vn

eadem respondeat
feci,

Bgo Glauoon

vivo Clodoveo,

ac probabilissime

nnvit, n
lal
iii

dium
sed

presbylerum
praedicalor

non

corruptus praemio,

prsecellentissimi regis teslimonio, qui eral


(Idei
.

gue

est,

nn fuitjUt SUO lOCO nec ejusdem regis

anno 511 celeOStriulrtur. Crilnm qVOobit/u/m

ultra
s.

solum
, . .

Calbolicae,

sed

defensor

//"///.

nec ssepe dictam epistnlutu u

RrmiLrio itd

Regionum

praesul

custos

patriae
est,

gentium
non alium
i

tres episcopos
/'<,

datam,

ditt

post illum posse differri.

triumphator injunxil regem, qua/m Clodovev ocibus qui eral d

Uti

certnm

amus

rn

ni /iuiir

a/nno 512 scriptam esse, cu/m

posse designat
ti

prioris anni
<

mense Vovembri die xxvn Clodoveus


inti
et

ia\

ille,

'""

unum,

e se\

tuaginta

data
bus

est,

jam

ean essis e e vivi

Jaco-

quati
n na

/"

lus

llius

n
S

dem anno
.">::::.

512

tom.l Conciliorum Gallias sequenti recitans, ad amvum Ghristi 5 13 pag. 204 et aud dubie pro sensu vel 524 referendam putavit cam contmet, suo nam nullg/m notam im tam rotulit ullam rationt m xe ipse
;

Svrmondus eam

adda/mus, uelsic prodibit annus Christi


inrnsr
sit,
<i

cvjus

./,

,<

,/ir

XIII

lirllliijius

liloitlli/.S

quo tempore satis breve, at sufficiens,

cst

'

,/,.

Hectius 11

aliique post

l)

ipsum censuerunt, eamdem non diu postClot obitum ewaratam esse, quia videnfur tres illi epir i occasione usi fuisse ad Remigii factum
i

ad a/nnv/m >'*<>. quo FlavvusS. Remigiipost / mai um successor Concilio Arvemensi subscripsii De S fti mano bre\ iter agens Henscheniiis ad diem \\\\ Februarii, consequenter ad praes

niiiim usque

dicto/m Mii/rn/ni
ini iiuiiiiui

in

smi

iniiiu iH episcopatus ipsius


<></

530,

mortem

533 vcl sequentem

arguendum, quodausi non fuerant, vivorege,


cujus gratiam ipse illud prsstiU
circa

in

retulit.

62 Snl/rniis ilnn

imslrr Imn

Julii

,////.

60,
imiTl

annun
linait r

aproptei
ibus

la
'

Henschenius

cum

alibi

ii

iii.

\tero,

oujus fv
abir

obitum
disse,

in

lem stai argume) diem \\\u Novembris anni 509

regis
incir

S.

Romanus
anno
illos,

tententia /"

our

?se tegitwr,

de

anno qvAdem

tns s.
in-iii

Romani consentU,
circiter
'/iii

sed ejusdem ordinaMo-

consequenter ha/nc Remigii epist lama/n/no


illigavit
illo

dxxxij consignavit, secutus


biennii

pro imr secuto, sive 510


sponte
s

Quibus

positis,

licet

mortem Clodovei
ut/n

Remigiana chronO' sienvmab a ioh\Oanniquinquaginta t/res quos /"'' iii </< opaVu nv/merabaU demantur, restabit annusAhl initio prsesulaPus vpsius assigna/n'"/

fluit

digesta db

m Hensch
sus

mt. Porro i/n<" prorest,

incertwm

ab Hincmaro

i/n

Yi/u assignali, quibus hsec chronotaans nititur,

pro

dus.

si

ab hoc oa nos viginti duos ante susceptu/m d a/nn/um i35,


nos vigintiet

completis (quales fuisse dicuntu/r a/nni Ikepiscopatus) a/n /"" incompletis %ccipiendi si/nt. rmsrn.

p itu/m

melius ordinai
tut,
iii
!',i

>

osse,

qvam

nalix

/-

migii

'

<! "

a/nnum

J36

wnvcm,

'

dis
o

episcopalis

S58,

ac mortem deni{
circa

ordinaHonem viteejusno-

510 addidei

is,

esrsurget a/n/nus
\

dibus Januarii figendo,


sic

riinniiiniis,
siijiin
ii
<

nimi/rum ChristihZ\
forte
ej

sed

quiaomnes
coi

ut

parHcula
dia

non

nisiadunum omnum
His de chronotaxi prse}

non

fuere com/pleti, assilcula

n/iin citrave exteiidatw

i/imi.r
siint.
alii

quoque

l/<

circa

rcendse
et

Eadem, quo
iiii

nschenius, via insUterumi


illo d\

eruditi, exiguo discrimime ab

(/-/,/, <s.

/Egidius
'"/'.

tiucherius

im
S.

Belgio

Romano
\

Ub

\\H,

XV nalivilulrin

Hdin-il <n:,n<
157,

.'.C,

modum quoilleadepisco* dum in sua cella Lauduni srrrrliim ul> humanis Imlas nlum r<<lr,rl. Iluhitari potest, am et quos jam tum sacros Ordmes suscepisset, quia Hincmarus num.3 Vitse tn>""" ad
fuit,

"

romotus

ordvnationem vneunti i58 vel exeunti anno 533 /"/".' "'/.

mortem

dit,
el

<

uditi,

mortm

60 Paulo plus differt Coinlius, quA tom. I \nnalium ad annum Christi 186, num. 12 initiu/m

vpsum excessisse e vivis, postquam per viginti annos (id est, ut dianmus, usque >> annnni .iiaiis sn.i 22] iii elcricali Ordinc, iu
duos
episcopatu vero Beptuaginta quatuor...
nistravit.

Dominomialios niArinn
22
VitcB

<

mortem etiam maluit adscribere, huncque compulum suu/m aut verum aut vero proximum esse diani. [ntonius
illius

opatus

anno

i59,

.",::::

63 ilal
/ii/

Sit

inau,

Imc su/ur
itlvus

rr

<</>,/

suw

reperi) electionem
" 1 '" "'"" 2

us '"
171,
""//'.

c, ih,<i

Cardinalis

/<
\

a/n/nu/m
,, I,

l"'

FortunaPus vn Com's rom/.lr.ras rsl


adolescens,

ius

Itn-

|3 pOSt

irlatns llrnsrlirnii

C,

,,/,,<

Quirl sani
i.

plura

Cum

JIUX

srnimiias.
ii>

secundis Miccessibus certatim


studiii

Henscbenius, inquit, ac (;<intius mulustcndunt, suos computos aul veros aul vero
;

rsalionis

vigesi,

proximos esse
10

ipse

tfwtem Smeti

Mum amo 530 owm Henschetenique Jacobw


l.

tcmen ad amrvum

mi secundi anni Justus Bumpsisset exordium


Iiac

541

num

ln

urlic

Rciiiciisium

oiiiiniiiii

generalitrr
dinoscitur

ad
[i

pontiflcii
,

culmen
,,,,,

'"" r
"' r

'"";""'""'

raptus

taisse

,,,/.

ns

'; """''"'
'"'""""""'"'

'"'-''

'">
159, ,,-

,,
.,

/,,, ,,,,,
/

nu
,-

>" ,"

jait.parump

^
n

votis

><"><

p/

,,//
!uU

,, ,

,/,,,.

"'

"

'"''''"
"'
I

Mcontigisse,

n,um

"'"'

"

'''"''""'

sec

waiia

subiil

''"

'"'"

""***

Pr*fato Bennadio archiepiscopo

"

(oBennaeftin, ,

ZZ Z T 2 IZat m
in
cap.
in

,,

def

!,.

ix)

DIE PHIMA OCTOBHIS.


tnc

71

riim
i

canonem conpopulumque eleetione a com'

rom

tatiset atalis.una

eademque
' '

sen
,

Deodignum,
mi[lli
'

tqui popuHsprs l
'

",

,,i "'"'^
-

^
v

etiam Hinc"

'"" ""'
/

'""""""
'"

"

"

'

omnisdiffioultas, qtue contra Sancti

ccel <4h

prodU

64 Sanctissimus
patebat,
sisteret

igitur

Adolescens
fngaa

his
ei
(

ustratui

depres-

coniecratur,

susangustiis (quouiam

aec
ut

XT, >2rlTTTZ
-"-

locus
".

usDiam
'

nec populo,
uliJ

,U ,(,
e

^ 1

""
*

'"

Remig11
1

"^
<*

'""""

"'"''""""^

"

"'
,

"'"

58

'" / " ""''"

'"" """

modo
,

salisfac

taH aBtatia

ii;n,. infirraae
re

ccepit
ii.i

,,.,.....,. conqueri tempore,

oteraTsuper P
.

/ 1'iodoa,,!,

el

quod

ejusdem
tius

d
Historia

.,,/
Remensis
<><><<<

ecclesiastica

hanc astatem ad
voce
imbiica
oopuli

uitam non
prsedicare.
fre-

(ib
est.

i,

cap. ix

,
.

admitteret

dignitalem,
irrevocabiliter
et

equentihus fere

notus

Sed

cum
,

adclamarel

queutia,
ti.-i

Vir

Dei

magna
quod

reniteretur constan-

placuit

omnipotenti

Deo
ipse

manifestissimia

% V. S. Remigii eruditio et

judicium diguabatur habere. Traditur enim cceleslis radii hiiiicii super ipsms sanclum subito descendi le
verticem,
<!

indiciis

propalare,

dc

eo

sanctimonia a SS. Siclonio Apollinnre et Gregorio

cum

ipso lumine ccelitus ejus infu-

sum

unguinis divini liquorem, civ sacri uectaris ejusdem totum videretur capul infusione
capiti
prae-

Turoncnsi

commendala

delibutura. <iii ergo posthabila dubitatione,

discutitur historia energu-

B sulLm Remensis nnanimitate provinciae pontiflcali consecratur benedictione Hactenus Flodoardus

mense Tolosanse per San-

ew Hmcmaro,
istud
'/'///,
'//'

ex

ayus
'/'/</

fide
<ni

pendet
ille

geminum
tradi-

ctum liberaUeet
ditee.

vitae

red-

prodigium;
ex
acceperit,
si

prim/us

vetustiori

aiiquo

monumento

ali-

terve
i,h

certo

dicere
</<
sit,

nequeo.

Verumta-

n,

Prsefatio
/"'"

Misss,

qua
</'/"/"

mei nini supra


ibidem
illam
in

yjuamquam
\iiVraque
S.

esr

hactenus dictis legcndisque


satis

in

i,,.,,

sancti

iii/m.

29,

antiqua
tine

voluit

Vita

cdenda

superque

constet

de

ehquvntta

Mabillonius, ew ea

/</"'/

ccslestem

unctio-

Remigii

episcopalibui dotibus, juverit tamen


Jtendisse,
i

nemdiscere, qua
sic

mentione radii
i
1 1

eadem

lnf

quanta
et

el

memorat/wr : Hic est Remigius, qui. calu sibi infusionem chrismalis supei se venienicm adolestcn- aspexit.
*
*

sanctilatt

Deus,

quem Francorum
apost

tunc bau
naverat.
'

m
ne
S.
1
1

lum

desti-

el

eloquentiam lucufenler
Apollinaris,
"'

fruntra allenam

G5 Cetera innriia verisimUUma sunt,


h,i,

tum ew
tem
ris

commendavit
,t
,
t

Sidonius
vei
'>

eruditus

amcetat,

ilitate
r.M.r

iii

SUu

Remigii,
i/,

/"///

ex recepta ejv
<"//"
</
.

"

et

sanclit ih
intei
i

,,/

,/i.s,

,i,,i

'ii

'rtur,
n

itlummct data, editaque


'/'/"

qum
tans,

sanctvs Juvenis, qui


iii

rerum

Sidonii

pt

mdo,

cui

est

ada/mata

sibi cella solii

septima
,

u,

uamtotam

transcribo. Sidonius

bat

</
t

delitescere malebat,

quam prodire i/n

domino

Papaa

Remigio salutem.
nec

Quidam ab
mihi cognita

\\est,

fi/iii.

onu.s

modis omnibm reluctalus sit, ne episcopale sibi imponeretur, atqm hunc in fmem setatem
Certe
\

vernis Belgicam petens (persona

causa ignota;
neral
;

scrib im
iove

refert) postquam Remos advetuum, svu bibliopolam, prelio fora


. .

i.
<</.

o
i

iv
I

iuai noiis,

uiiii

bratum,

inone

xi,

beum
:

tom.

declamationuro
iviinx

demeritum copiosissimo velis, (narum schedio emunxit.


atque
tol

Concilwi

m,

col,

1485 sic habet

Presbyter ante
fueril liorao

Qui

aobis

oppido

gloriabundus
(quod

^
,

triginta annos oon ordinetur, etiamsi

quippe
lulerat,
uiiiius,

perceptis

voluminibus,
paratis

quicquid detaraen

valde dignus.
:,
,

S.

Siricius,

qui

i/n

fine

ejusdem

quanquam mercari
nec
cr.it

"//
iii
i

iv
in

Pontificat/wm tenuit, in epistola


in
i

ad
I,

Hi-

injustum)
fuit,

pro

munere
qui

ingessil.

Epistolaj

i/

,n

su

ii

mnfii
col.

Curae
ri,iii

mihi

vestigio

iisque,

Jtudent,
cui

Pontificum
633
ei
t,

pe\
ti,

Petrum Constantium tom.


a'd
pi

merilo lecturiremus,

plurima

tenere,

'/"

um

requisivit an-

transcribere.

nos

iginta quinque,

ad

ep scopatu/m quadrat,

68

Omnium
similia
,iii

asscnsu [uonuntiatum, pauca


dictari.

nunc
per

rr
''''"

''''
'

quinque.

Sednimvrwm
i/,

Remigii sanctitias, moi


esi

Etenim
pai

rarus,
l

aul quIIus

ninliii iln.s 61 f,

mrdilaturo
;

disposilio

"'/^'^

plebant,

nasibi

per literas, compositio per syllai ;

Remmses

episcopum wn mi
antistii

\i

<

oa
vrent,

l,

as

:,

portuuit:
iM
in

in

exemplis,

fides

in

,/f,f,,i. fj,/s,/f n ii/u f

provincix
ratio ita

testimonii

pi

epithelis,

urbanitas in
in

meritorati, eontra canones hic non peccandum,


,i/,i

Qguris,

virtus
in

argumentis, pondus
fulmen
in

sensibus,
Slructuri
i-

i,i

ni jiffii/n/ ris

suad
Totosani,

Qumen
ver0
,.,,,,,

verbis,
'i

clausulis.

66 Sic
litit.

edm
'

Patres Concilii
'

fortis
|

firma,

conjunctionumque perfacel
insolubilibus
;

anno
108-i

[056

fX9

col.

,.

Sil

caesu
1

sed

nec

hinc

liujuMini.il

casus a
2
:

<

mmuni
placuil
vel

lege exceptos

minus
lllll(
i. li;i

lubrii n
,

laevis,

ac

esse
sicut

volueri

canone
ui

item

confirmare,
abbas, presvero

q ua2 pje

lectoris

modis omnibus erolinguam inoffensam d


\

scriptuiD est,

episcopus,

center expediat,
.,,.

nec

salebrosas
volutata
el

passa

juncti ras,

byter,
viuinti

anle

triginta

annos,

diaconus
;

ante

pameram
liqui.la
.

oalali

balbutiat. Tota dcnivelutl

quinque
aui
el

no onlhmtnr
ornati,

oisi

StudiO sanc-

que

prorSUS

luCUilS,

CUm
oihil

tUatis

sapientiae

providentia

episcopi

tallinas

onychmtmas,
:

oon
si

impa
.
riiiniMs

simnl

cleripromoveantur. (taqueqt

digitus

ungue perlabitur

quippe

72
rimosis
retnr.

DB
obieibus exceptum
tenax

S.

REMIGIO EPISCOPO REMENSI.


removivi

fractura

ucTunt

Quid plura? Non extal ad hominis oratio, quam perilia tua non, sine labore, irans-iv.ii queal ac supervadere. Dnde el prope exundans suspicor, domine Papa, propter eloquium

pra?sens

quod totum id gralise tcmpore manifeste grates uberes in moribus? Atque ideo Deo refero, quod secundum vestrae paginae quasuprafalum antistitem agnosco, facile Iitatem cum magna dixerit, majora (Aniiolium) devobis
poribus,
vosofferatis
tacuisseetc.

>.

Sidonio
.

atque raeffabile (venia sit dicto) tesuperbire. 69 Sed, licet bono fulgeas ui conscientiae,
dictionis ordinalissimae
;

sic

Apotlm m
60 ula
nj

plu

nos

libi

tamen minime
laudamus,
in

Opu*

sumus
etsi

reragiendi,

qui

bene scripla

sancti 72 Brevesed insigne pariter de ejusdem sanctitate testimoPrzstihs Remensis eruditione et niiim ii liquit S.Grrgorius Tuwncnsis lib. II His-

Qregorii
nensit de
d
i

Tvro~
olU n
:

ttimonium

$j'Ut

sinlum

laudanda

non

scribimus.

Quocirca desine

torim
sione

posterum nostra declraare*judicia, quae nihil mor,i ,x nihilque minanlur increpatorium. Alioqui, si
;

Francorum cap. xxxi, quodetsi alia occajam dederim, juverit tamen repetiisse. Erat
(vnquit) S.

corpoiis.

enim
n;i
>,

disluleris colloquiiSj

nostram sterilitatem Facundis foecundare

et

rhetorieis

Remigius episcopus egregiae scienadprime imbutus sludiis; sed et


ut S.
Silvestri virtutibus

aucupabimur nundinas involantum;


tua,

et

sanctitate adeo

pralatus,

ultro

scrinia

conniventibus

nobis ac subor-

aequaretur
t

Hsec de

aanlibus,

effractorum

manus arguta populabilur:


moveri spoliatus furto,

,,..,

itarii Jiujus

animi vpsius dotibus, quseper decursum etiam magis eluces-

inchoabisque
si
tri

tunc

Iruslra

nunc rogatus non moveris officio. Memor nosesse dignare, dominc Papa. Hactcnus S. Si[pollinaris, prolute indicans,

Dc ejusdem ccrporis staiura Marlotus lib. n, cap. ii ex veteri, mquit, codice descripsit sequeniin Fuil... vultu liberali etingenuo, corpore procent.
:

doniut,
ipse,

qumti tum
facerent

cerus,

tinn

alii,

S.

Remigii
periisse
vn

Opuscula dolemus.
epistola

fronte, naso

verumhsec dudum
tos

Tdemsanead
Princi^

septem pedum ferme longitudinis, austera non nibil aquilino, aliquatenus flavo, barba sat prolixa, in incessu gravis, venerandus

episcopus

Arvernas

pium Suessionensem^ S. memini, ja/m num.


:;':

Remigii fraPrem, dequa

episcopum,
quse

utriusque

ponti/icales

virtutes
S.

celebravit ;

cum non

ac undique serenitatem praeferens et majestatem; animi vero pulchritudo, quae virtute patebat, tanla fuit, ut sola exterioris hominis E spei ie expressam in eo putares imaginem sanctita-

aspectu,

miniis

ad
et

Remigium,

quam ad S. Principium
non abs
tione.
re

tis.

Iia

ille,

quem

oportebat
ut

ampliorem

codicis

spectent,
nisi

in hujus Actis die \\\ Septembris non

notitiam addidisse,

dc ejusdem fidc ac prctio

leviter

indicatse fuerint,

fuerit;

utcumque censere
73

liceret.
encr-

easdem ex laudata Sirmondi ed


epistola
taudovil
S
fdi
I

ubi

illa

Ad
ni

Sancti gesta quod attinet, FortwnaPus, Cclebrem

libri

vni

est, fiuc

transferre,
recitavi, S. Si-

nimiu/m
vis,

70 Postea,

quse ciiato
:

numero
Cui
patri

hiscum magno historUe dispendio breVita num. n postquam c/cctioncm illius


in

gumcna? per
S-

Iiemniium

^iilamiis

donius
vos

ita

progreditw
vix

(SS.

Principii
videlicet

narravcrat,

mox

subdidit
officio,

Stalim

sic

apparuit

ac Remigii,
habenti,

quos alloguitur) quondam

aptus et dcvotus

tamquam

si,

quo noviter

domus Aaron pontificis anliqui merito compararetur quem licet primum in medio
:

ascenderat, jugiter praefuisset.

Tvm

epi-scopalibus

owtutibus

generaliter
illo

tantum laudatis,

ad

alir

plebis eremitidis sanctificalionis


tris

oleo

Iegiferi

fraofficij

quot miracula ab
vii. e

inter uivos /mtrata fcstnm-

dextra perfuderit, Glios ejus in similis

quibus unius vnsignioris adjuncta pluribus

munia
Bleazaro
afflati

vocans;

lamen

ipsius

supej

llhamar

et

hic

felicitatem
;

decoloravere

Nadab ct Abiu fulminibus quorum quamlibet interempanimas,


Yos
vero
punitas
tacluri
pi

caaminartda sunt. Num. 6 haec tradit : Quaedam vero puella, ab urbe Tolosa prasclaris orta
natalibus, ab
adolesccnti infantia
captiva.

vesani

spiritus

torum

credamus
scimus

absolvendas
rsonas.

tenebalur obsidione

Quam

cum

tenero

lamen
sed

esse

paginani

altaris, nihil, ut

audio

offerlis ignis alieni;

amore diligerenl piissirai genitores, ad S. Petri sepulchrum in Romanam urbem cum plurima multiludine et mulla devotione duxerunt.
Ibi

comitantibus

victimis

carilatis

castitatisque,

quidara
PeVri

fragranlissimum
tis.

incensum thuribulis cordis adole-

Dei servus

cum

auxilio

sacri

corporis

(S.

Aii

hoc,

quoties

jugum

Legis cervicibus superadstringitis,

Apostolorum
virtutis.

principis)

plurima

implebat

signa

bientium
tunc

per

vincula

praedicationis

Hanc tamen puellam cum nulla potuisset


*

Deo

tauros

spirilaliter

immolatis.

Quoties

intercessione purgare, nec ab ipsacallidi dasmonis

conscientiaa

luxuriantis fcetore pollutos ad suaveolentiam pudicitia stimulis correctionis impellitis. hircorum vos obtulisse virulentiam,Christus sibi

virus valuisset expellerc; binc


triclus,

responsum hostis

aii

lmi<

'

antiquus rcddidit, divini nominis obsccratione cons-

quod numquam ab alterius de eodem habinisi

computat.
ejiude.m nrtutet
i

taculo,

bujus

beatissimi

Remigii

antistitis,

71

Quoties,

hortantibus

vobis,

in

quocumque

emundatione
7i

possit expelli.
ejus,
et

pi

opnles,

compuncto culpas suas anima pcenaliter recordata suspirat; quis vos ambigal paria luriurum, aut binos pullos columbarum, qui duplicem substantiam utriusque hominis nostri, tam nninero quam gemitu, assignant, mysticolitassesacrificio? Quoties

Tune

parenio

ipsius

benedicti et a Fortunato

Alarichi

regis

Golhorum

aflatibus

suffragati,

cum
marui

in.

Htnc-

devincta sobole ad sanctum

Remigium

antistitem

vestro

monitu

obesum
ventris
igne,

aestuantemque

lurgidi

quicumque aruinam,

corpus
crebro

pervenerunt, deprecantes, ul virtutem ejus agnoscerent in purgatione sobolis, quam prescierant in confessione latronis, id est, daemonis. Sequitur

prtliilus

est,

jejuniorum decoquendus

torruerit, nulli

du-

bium

est,

vos tunc similam frixam in

undem prsfatse puells per S. Remigium a maligno spiriVu uindicatio, et in vitam paulo
post

quadam con-

amissam
.

restitutio.

tinentia

Huc

spectat,

sartagine consecraturos. Quoties aliquem,

quod habet

S. Gregorius Turonensis

mentis perfldae
,lnv doctrinam,

Dgmenta ponentem, sauam responfidem credere, viam lenere, vitam


;

cap i.wix de Gloria con-

fessorum

Remigius vero Remensis urbisepisco-

sperare, suadetis

quis vosdubilet,in hujusemendatione conversi, qui jam sil libei ab haeresi, liber ab hypocrisi, liber ab schismate, purgatissimum

pus...oratione ^w, defunctaa cadaver puellaeobtinuit


suscitari.

Tn veteris

quoque Prsefatione Misssejam


de eo
legiVur
:

aliquoties

laudata
a

Puellam vero
purificavit,

ex Tolosanis

propositionis

panem cum

daemonico spirilu

ip-

sinceritatis

el

veritalis

azyma dedicaturos? Postremo quis


quid
I

samque

postmodum

mortuam

suscitavit.

Quam

nesciat,
in

quiccor

egis

diebus figuraliter immolabatur

obrni, defacti veritatenon

est, quod dubitemus. Hincmarus more suo Fortunahim f&re descrvpsit

srd

DIE PIUMA OGTOBRIS.


sed Deiservum, a quoiUe

73
vitae scctalores
in

TolosanampucUam lioma nd Remigium missam diarrat, Benedictum


appellatwn
terpretatus
fuisse credidit,
est,

permodici
sunt
riosi

regularis
conslituti

fratres,

qui

Remis

Fortunatumquc
,

sic in-

confessoris

ut

videri possit
i

monasterio bpati et gloCbristi, Remigii archiepiscopi,

hic fuisse celebris

rUc S. Benedictus, monasticx n.r restaurator. Elcnim in Vila edcnda

sanctisac Deo dignissimis fratribus Cassini,


Divinitatis

summae
humeris

Occidente
39 sic

normali rubrica indefatigatis


fratres gloriosi, quod,

num.

loquiVw.
<juasiipsa

cluentibus, sanctarum

ad

illum missa
fuisset

S. Be-

nedicto palri-

75 In iisdem namque partibus (Italid) erattunc virvita? venerabilis, gratia ct nomine benedictus, plurimis eiTulgcns virtulibus. Cujus famam
auDei servurn perduxerunt... Quara cum nulla potnisset intercessione purgare... adjuraius hoc responsum antiquus hnstis reddidit,... quod

archa
teris,

cum

lit-

dientcs

ipsius puellan

munuscula precura. Miramur emensis annorum curriculis jam pene quingentis, ex quo preciosus Deo et hominibns communis patcr noster, sanctus Benedictus, mundum hunc nequarn devicit, atque

admodum,

parenlcs,

ad

eumdem

sempiternae jocunditatis delicias intravit, epistolam


illam

memorabilem
ille

transcribere

neglexistis,

et

hactenus, ulnuper comperimus, incognitam habetis,

numqunm

altcrius

quam

sancti

de eodcm habitaculo,
migii

Paraclyli sinergus {lege synergus,

nisi

hujus beatissirai

Re-

id est, cooperator) composuit, supcrni nectarisrore

anlislitis, orationibus possel expelli. Tunc parentcsejuscum ipsius viri Dci Bcncdicli littcris hanc Remorum civitatem adire coeperunt. Et quoniam apud Alaricum regcm Golhorum, qui in

respcrsit, ac sancto patrono noslro

Rcmigio summae

humilitatis indiculo direxit. Quapropter sancla^ caritatis vestrae...

78 Reliqua hi&desunt
forle pliirihus
:

Tolosana civitate sedem suam constituit, d una cum regno Gothico magnam partcm Galliarum sibi
obtinuit,
rati

sr,l

cum folio sequenti ; vel npporta ne sujiplrri, saltrm n/iii

Cnsnirv
misifteil

quatenus, po sunt ex Harloto; qui ex

dem mo-

saculo
I

praedictaa puellae

iQrem

parentcs valdc
ferebatur,

hono-

nachorum

ac

familiares,

et,

ul

carne pro-

pinqui ejus erant,


B
B.

cum

Iitteris

ac legatis ipsius nd
dictae puellaa

h&c recitat Caritati vestrae exemplar epistolae non ferentcs deesse, non eisdem pcr omnia verbis, ejusdem tamen rationis
litteris
:

ab

Remigium pro cmundationc saepe antiquo hoste in hnnc urbem

vcstigiis

innitcntes, plena devolione caraxavimus,


.

illam

sccum

id est descripsimu

Cwm

laudati camobitse annos

adduccntcs, veneruntete. Flodoardusfartim v&rba Fortunati, partim Hincmari describens laudaktm


y

pene quingenl
543 contigit,
iier

is

a S. Benedicti

rte}
h<e
\i

tunc numeraveri/nt,

qux a/nno eorumd&m


refer&ndse
[jr,ir,lirli

sermnn Dci cinn Hincmaro Benedictum


quas typis editas

velut suo nomi/ne proprio nppcllavit. 76 Cvrcwnfertur quoque epistola, S. Benedicti paVnarchse nomine hac super re ad S. Remigiura scripta, quam vnter ulios ctiam Cardinalis Baroni/us, sed eamdem vmprobans, in Annalibus eccle-

ad

mniiii
rsl.

Minl. Vr/ isl mil/imiim


epistola
Cl

ilr

ssculum rmlrm

,S'.

meminisse Petru/m diaconum, monachum


('

liihliollirrurinm

nsi nmsr

m
\

s.rrnh, XII, '/"/" '"

libro

de

Viris illustribus cap.

inter ejusdcm san-

cti pat/riarchtB scripta

laudavit epistolas... duas;

siastUiisad
dit

ann/um

Christi 507,

num.

et

5 ewcu-

ex Appendice ad Leonis

Warsicani Clvronicon
:

Ciisinense, sicillam referens

Dominico sacerdoti
Bcncdictus
aeternae

primam nd Remigium Rhemensem archiepiscosccundam ad S. Maurum, suum discipulum. Vrium age, nunc ipsa energumens historUe

pum

Remigio
bialis

frater ct conservus in Christo Jesu, cceno-

vilae

humilis

cultor

a,ijumia,u ipnhns si/mul pendet epistola, examiBaroniui in Annalibus ad an-

benediclionis munus. Sanctissimo tuo congralulans


'

al.

add. a-terni

profectui,

sacerdos

Regis

*,

quia summi Gapitis

num Christi 507 observans, ejusdem patrem intestamentoS Remigii appellari

puells
Benedi-

membra sumus, quod mihi deesse sentio (laus Deo) possidere me credo in le. Ecce, quod pcccata mea fieri prohibuerunt, tuae auctoritalis sacerdotalia habent merita:et desinant modo circa me rumores hominum, cum apud te constet, omnium
pcrfctionem esse virtutum.
antiquo
hoste

ctum, opinatus est, ex errore factmn, quod Hincimirus pro hoc substiPuerit sanctum patriarcham Benedictum, tunc temporis monasticam vitam

apmi Sublacum
excolentem

in

Latio

siveCampania Romana
lli/.cc

Hanc caplivam
delego

et

ab

obscssam
ejus
ct

tuae

celsil.nlini,

quatcnus pro
offcrre

liberatione

sacram
Vale,

Hosliam

prolixius fnam rri. Primaest, quod testamentum Injitur) ex vnfra dicendis pro,iii inlr i hrrrmn
babilius

displir 79 Srii h:rr opinio duplici de causa mihi martu


;.

t.stfimento
n,

migii; ted

ipsa

Dco debcas, non minimum

meam

parvitatem victoria

numquam

ab

Hinomaro visum
vel
sit

vt Papebyo-

laetifices.

sacerdotum

cumque pro
ibidem
ni/laiis
i,

supposititio

interpolato

merito

chiut,
I

Christi limpidissime calcule.

Eadem

epistola, verbts

habeatur, potior suspicio


textibus

de

Benedicti
est,

nomine
quod
ea ea

quidem hinc inde paululwm variatis, sed eadem significantibuS) exstat apud Marlotum tom I. Metropolis Remensis lib. n, cap. m, etapudJacoInini de Breul in laudati Chronici ippendice anno 1603 simul cum Awnoini Historia FrancGrum etc
Pavisiis eaecusa.
nwditasqui
bemus,
ct

puellae patri afficto.

Altera

satis appareat,

Hincmarum

mn intellecto Fortunati loco hallucinatum fuisse. Miracula S. Papebrochius nosterm Annotatis ad quibus dc ,/, v abbatissse Marchianensis, in
eadem
energumena
missa
facit,

velui

a S.

Benedicto ad
xii

S.

lia-

77

Eamdem
C.r

sed

OUCL

bemus
quo
ipinni

h/hlmlhrr:r

paulo vitiosiorem, Ms. haVnliramr roilire .'I.Vf.'. m


aliter,

I!,

,,,1.111.11

Walbertus,

wculi

scriptor,

Remenscs monachi

ista

energumens historia non nihil apud ForPunatum et Hincmarum


I

exstat,

mhni
ll
l

epistolcB

r.ia. ji/;r

pu/lim ^i.ini/ssn rsl.parlim subpnslrrmn pr/srlmm n pml 11/ ru m m mOX


.

VitaS. Remigii apudSuin daemoniacam ad S. Petri sepul rium dicit, quod servus ad sancti crum Romaa, ubi quidam Dei
disseruit.

mmtionem

tom.lllMaii, pag. 123 lit.eiia

Portunatus

lamlainm legiPw

Nequevero nuperum

esse

hujus-

modi

inventum, discvmusex litteris, quas Bemigiani monachi Remenses una cum illius quorrrmphm n,l Cnsinrnsrs ilnlr/r, ipmsjnr ,/,,,,,
cpistolcT

signa virtutum, praesenliam corporis patrabat parentes sui; sed cum daeadduxerinf Tolosa expelli se non posse, msi a
-

respondisset,

S
B

Remigio,
ren tes

tunc

adhuc

vivente,
servi
Dci,

iidem
et
-

pa-

ipsius

benedicti

Alarici

mutilas continet Ms. codex noster signatus Q. Ms. 4 hoc modo : Exeraplar epistolae beati Benedicti abbatisad sanctum

Remigium praesulem. Post hunctv

tulinn $equwitwr_

monachomm

litterae.

Exigui ac

stantive'

Gothorum regis affatibus suffragati Qbivocem bededuxrn.nl ad sanciuni Antistitem. Fortunato adjective sumptam, submmii.ti, a (Wu/herPus) non accepit auctor nostiT
10

pueliara

adverlens

74

DE

S.

REMIGIO EPISCOPO REMENSI.


(krmamvm
nomen
Justi

<.

s.

advertens, quod ab anno ccccx, quo Alaricus rex in Urbe a se capta prsesens fait, et res illa gestaest,

ut

mMmwn
ne

ter
ito

Justum diaHt;
orediderit,
ui/t

ew

qutbus tamen

usqueadS. Benedictinativitatemanniintereessermt
in

fuisse.

Mitto plura,quia

res olarior

Alartro

ta-

minimum septuaginta. 80 Secundum hmc non


ct ia

videtwr, qua/m ui proliamsproba/ridebeat.

Atquis

solus

Walbertus,verwm

igit/ur fuitiste

benediotus servus Dei a

Fortunato
sententia
vldttWque
tlt III

?un hal
ttu, rec\

rasset,assm mdo, dmmoniacam mnoAlQcurandammissamesseadS.RBrmgium.qum nonnisioiroa annum 136 n&tu/m

m Fbrhmaiusei

tam laudatus
83 Mihi sane verisvmillima apparet
Mabillonii, qui
ihi-

illam

inAnnalibus Benedictinis adan530 consenties de

In.jUi tlf

fuisse,

probavi supra,

ei

cujus propterea, non

nu/m

Christi

mooe

S.

benedicti

\lnt(tw,
s.

mansionarto
Petri.

mtas cum eodem facto potestcomponi.Sedneque Fortunatus dixit, Ala/iipotest compon oum istwm fuisse urbis Roman v domitorem

magisquamS,

Benedicti,

apud Fortunatum adjective accipienda, credidit, illumfuisse S. Abundium, alias etiam Acontium
'hnii, iir

quoS.

Gri

\lagnuslib. tn Diar

haec

Romm

conUgisse, praesente
est

\1m ico

nec denir

que ulkt ratio

Fortunatum
hic

hic arguendi, nisi

logorum cap. \\\ honorifice meminit, ex eoque Henschenius ad diem uyAprilis, quo RomsBcolitur
iii

quodea
signatur

brevitatis studio obscurius locutussit. Descilicei

basilica

Vaticana,
illius
:

ubi

custos

et

mansionarius
ibi

Alaricus hujus nominis


i/n

II,

fnii.

Elogium

ea laudato Gregorii loco

Gothoru/mseu

Visigothorum

Galliis ress, qui se-

dat/u/m lege, si lubet

mihi suffecerit ejusdem im-

demsuam
Francorum

Tolosm habuit,
75
vn

uti expresse

annotavit

iiiim recitasse. Alius liic

non anle longa tempora,


custos
ccclesiaa
tlictus est,
ita

Hinciihii us hiini.

relatus, quique a Clodoveo

sicut

nostri

seniorcs
<

rcfcrunt,

rege

Vogladensi
e

occisusfuit, Tolo

anno 507 habitabant energwmenm


prselio
\

(S. Petri
iitatis

ftoma

Abundius

atque gravitatis

vir,
B.

magna? humiomnipotenti Deo


aestimatiouem.
ista

porentes, qui, crm


B
S.

ut

<c

potuerunt

fideliter

serviens, ut idem

Petrus apostolus si-

Alaricoreginoti
iffiu/m
1

esse,
i

Romaque
el etia/m

Tohsa/m reduces,

gnis ostenderet,
///

quam deillohaberel
a/ppri/me

operam,
esset,

commendatiHas ad

luiiic

riri/m
lbi

conveniu/nt

dicta
E

Remigium
Arianus

litteras

secta

ab eo impetrare, qui licei passvm ta/men Catholicos mtis


<

Fortunati:
Dei scrvus
A\

(Romm i/n cum au.xilio

basilica s. Petri)
sacri

quidam

corporis

ben gne tolerabat. Contigit


a/n/nos

historia

h U r Visigo-

Christi 185

et

507,

quibus Alarici

thorum in Gallia regn/um includitura Pagio, et quo toto iem/pore S. Remigius i/n Remensi cathedra
certe
81
proprio

Principis) plurima Congruit et tempus : namS.Gregorvus, qui illum non ante longa tempora /loruissc asserit,
viiiuiis.

ostolorum

(ejusdem implebal signa

pebrochii

obsei vatio

de

voce be-

Diabgos suos scripsit ciroa finem smculi vi, ante medvu/m S. Abundius obiisse credit/u/r; et energwmenae historia ex dictis contigii inter <>>mos
cujus
Christi 285 et 507.

nedictus
inter-

apud FortunaPum
verissvma

adjeclive,
esi
et
ri

non substancerta
;

tive

acci/pienda,

pretando

neque

84

Ewhis omnibus
i

statue,

quid censendivm

sit

confictaen
s.

dubito, quvn
potuit)
id

Hincmarus

(qui
si

Walb

non advertens,

non S. Benedictwn
ita

de prsetensa S. Benedicti epistola, cui fingendae n<^i Uia bemdicll lliiiriniinis rr inn /r ntrl/rrln fruiniiii/i lOCO QCCOr>

quemcumque ejusdem
nomvnis mdle
aliis dederitista

sionem

<

isse

videtur, quaeque, u/ in

adduaerit, atque

occasionem

mentis fere contmgit, surn suppositionis indicio

comnon
:

adeumdem
l]
\

Vn/l "
teste,

samotwmpatriari h wlispt r.r endamus.


i

cmri Tale
Dominico
in

esi

</

sum

illius initiwt]

scriptio et

sacerdoti

Remigio

frater
vitffi

conservus
cultor

parentes
;u\

Tolosani

filiam

suam curaur-

Christo Jesu,

cccnobialis

humilis

tionisspe

Pelri
Ibi

sepulchrum

m Romanam
servus

Benedictus,
ni recte

bem...duxerunt.
virtutis.
><>< est,

quidam
Peti
\

Dei

cum

.mxi-

munus; nom, Bm mius ad annum Christi 507, num.


benedictionis
\

ajterna:>

Iiosacri corporis (S

plurima implebat signa


,<

ad

ista

observavit

Inusitatum
el

Nomen hvjusserviD illwm Romm habitasse, sacrumqm


Princi}

quippe omnino,
ad

os.

ut scribens infcrior aataic


ivim.

dignitate

majo-

""

gularicwra acpietate

frequentare soluisse, apud quod multa


""'/'<'"
"'

miracula """ aliis obtinere merebatw Non /h s Benediclm patriarcha de quo nihiltale legitur, quique eo tempore, quo hmc con, mt, non Rommapud s. PePrum
'

CONSERVUM appellcl, bein-hriionein impertiatur. Haec eadem inscrvptio eticm ineptvus exstat apud )farlotum, ei vn apose
et

Vhathkm

,/

ostro

aticano, in quibus pro

verbis

illis

'

'

coenobialis vitBB numilis cultor,

ad ejusdem sancti
legit/ur

abbatis modest/ia/m

pa/rum

congruenter,

sed

uam

ati

.,

^Sublacum im Can R velmonasticam vitam ducebat. i, ,,,!,,, v. "' r ""<


,

mma
,

solitariam

Ccenobialisvitae institutor, Siporroin epistola mquiramus, multum dubito,

tempusfa an smoulo

\\

mtiquior
'

sit,id
'

est,

'"

anonymo
" i,M

servo Dei loquens, scribat, ipsiusbeneetc.,

:;"

'"

fi* teoodem

prmter

affabus

ill qu nensestunc misisse dicwitwr.

am umquamalia (Xslilcnt """/' '"" niifi exstiterit /, ad Remig CasU


/
i

non

Cwr cmtem

ita

senr
<'"

mellatum
1

magis probat, hwnc

lin in, nrri/ir.

faisse

Benedictum,

qum
Bcno.hc|;r
,

S.RemigU imiln.rlunn fmssr


;

85 iiinin
co f

nWnm

Wudeumdem
li,

quodne
v

Portunatm

Fortunato ignotam fuisse, liquei S. Benedicti quidem meminerit,

ex

qucB
liter

>'

'

antiquior
esi

""

"":;':

""" s
l

<''"'"">
''"''

dfaerit,

pueilm
ei

tioni

sdwmtus
C

"" ""
S.

;:"'
""'

benedict *"*f -Nempeeovocabulo

"'''i"

Tolosomm parentes saope Alorici regis, non litteris, sed

non
XI,

;,

utroque loco

uZ

affatibus, id est consiliis ei assensv.

ad opem
'"'

inductos fuisse Remigii vmplorandam. Hvncmarus

""'"
;;

*-Wiloquendiususetia

oxi pro
t>

;""""
Cum

alOs bwgraphis

Similipl

""';"
Wpellvoit,

lim/rLLtipuiojm
successiDus successibus

<"^"/xrl<-;,lns.v/,s/, /,/;/

2s -a^eium
secuudis,

sr

umquam
litteris

lilteras et Alanon oA% UloS <> visasesse. Flodoardus szculoxcautius

aflfatibus

utrmsque

procedms,de
dc

cerlaUm s-mn^ Pn

''"""^ inquiens,

affatibus confident&i ex

Fortwnato,
est,

dubie

ex

Hvncmaro locutws
,

sic

ejus,

tam ipsius B. Uene,-,,,-

>>*.
"/-

->'

gZ"^,
l

.'.

quam Ciam

Oothoru.n

u.rici

aiTa-

,,,,.,,

\
"'

;; ;;;;""" ''"'"

f
da,,s

*ltag.U. eorumquc liucrisad B. Rcmigium AD '^'! freti, ad cumdcm sanctam

Anlistilem...

DIE PIUMA OCTOBRIS.


A
Antislilem....

75

pervcncrunt.

wsepistolam, S. supei re sorwtam, vidisset, nonne ejusdem eaxmplavr potws


Umdasset,

Jam vero si BenedioH nomme hac

Fludoar.vi
|

rOBB
s.

quam mnomari

VI.

mula

diota dubitandi for-

Francorum cum Clodoin Belgicas irrup-

c.

monaohi

Dmique ipsi quoque versm medium MumxideeatemepistolaartCasme*

iii

iradiiur infirmasset?

Remenmin

veo rege

UtteHs, quas

tio et victoria

svnptas esse diwimus, non obsoure

de Syagrio
in S.

nuLlum
vovuietur

illius

86
'

Nam
1

ememplar habuisse quid aliud mdicant


111

fu,e.

lll^rrV R
verbis,
les,

:'^

vestr

renles decs8C >

non

cjusdcm

eisdem semper per tamen rationis vcsligiis


caraxavimus.

'

mnumLsese
eorumdem

ejusdem regis

ista

Bpistola

Z
hi

omnia

Remigium benignitas; votum et vicloria de Alemannis;


conversio
migio.
,i;,i n n demdenarrat F&rtumtus vbsque adulti,sm ComperuM * , l>,, ,.v, obiPus refertwr, non mnt nisi ramla, qu* commenlaZ %

inniten-

plena

devotione

Quorsum

ad

Christum,
S. Re-

authographum upographumve, si quod habuermt, non desoripsere, ut gratwm CasmmCerte hsc uerba Marlotum (etsialias non abnuentem, aliquamhacde reepisiolam a S. Benedicto ad Remigium datamt
fljdsse)

vetus ejus

pracipuo instructore

sibus murmstransmitterent

ita

moverunt,
rii

ut dicerei

:Cum
,

leilur eer-

^L*
^

mananon
cntur fatejitur,
i

n contewm HisUm*) inseere opera prelmm non putavi. Quilms de cavMs


h luc

s,,i

v,.,hi

,.

.,

rC

n, (m

^ eam
,

U
'

,,,H

""""

Vit

&

comm

'

> '

TaZa S*"
. ,

* HTi d6C
"
:

'"'

'"

"'

'"""".,,

****"*****
gmeadChrUU
lsac

s,inquoill

-^-

/-,,,/

/(

im

hones, quas profert,

.......
nthil

>

/-*

^w.
,o
t

vvl,

HM.M /WI/UIUO
tatis

|7/

11(11(1

II II III.,

IC-

urgent, satisque refur

pui

Postulabat

tantur ex allegatis.
Anonymi de
cadem lnsiona
narratio rejicitur.

87 Verum

cum supra
vn

monaerim

hanc cner-

gumens
/iurlnii

quidem loous ut idem argumentu/m pluribus iivdurrm, m.st h/ jam crudiie jyrsBStitisset Htmschenius nostei ad diem
'
i

historiam
iinlr.

/nirliin

apographo nostro Vati pOSt Unuc emii mrn lilm m


referri

Februariiin Commentario

lo

ad Vitam
missis;

S. Sigeberti,

epistolam
iii

pa/ulo aliter
hic

db anonymo, ea/m
Parentes
voa
<[ii

siorwm
/>i
,i

regis. Uisigibu/r,

Franoorum Austraquxibidem legi possunt,


i

compendiu/m
'i

contraho.

filiam
>

ir,

sua/m

"'./

mone possessam ad

u/m
,

sil,

mjniim

nccci/n.

ad Cl dovei l. qui Childerico succeslm Ini n m 6JUS lcni/.oris staI

iiiinli/riini

COrpOTa OC lniuirm

JJOSt

im/nrn n u

iiim

Hi/ncmarus

satis

recte

sic

ewponit:

In

illo

Romam adduwerunt; sed irrito ui cvcnlu. Ham.T dum morarcntur, audita prxolara
riinm
fiimu S. Benedicti,
tis,

temporein his partibus circa Rhenum usque Ligerim llii\inm habitabant Romani, quorum prinGeps
eral

in monte Casino limc habitanipswm spe pleniperrexerunt. Nequeabn/uit iiir opem suam ferre;sedoum posi triduum in oratiofie exactum nHiil plane profeoisset, eosdem riim /ii sedicHs litteris suis ad S. Remigium destvtiavit, "I liic pro encnjumcna Sacri/ictum <>/fcr(ui

Egidins.

Dltra

Ligerim autem dominabantur


erat
ut
et

Gothi,

quurum princcps
Arriani,

Alaricus.

Burgun-

diones quociue
juxta

Gothi,

habitabant

Rodanum Quvium usque ad civitatem Lugdunum el ei confines urbes, quorum princeps Gunp
csl

debaudus.
89 Eo tempore mortuus
sit in

Hocagente Remigio, daemon per os puella Osacerdos Chrisli Remigi, uoli hasvoces erupit
iri.
:

Egidius, et succei

<>

principatum Romanorum, qui

habitabant in Durgumho'"'"" ""'"'"""

adversus Benedictum gloriari


iuuni

quia non propter


ejus

Galliis, Dlius ejus Siagrius.


/../(/

imperium,

sed

propter

humilitatem

Sumpsii hsc ea S. GreTuronensis Historia Francorum^ i/n oujus


cap.
ix

anonym/us : Iliis dictis, liberata est mulier; et omnes, qui audierunt, dederunt gloriam Deo. Hactenus ille} caute silens de Alarico Gothorum seu Visigothoru/m rege, quem constai m/ultis annis occisum esse, pi iusquam S. Itcnedictus c Sublaco Casinum eominiijrai ii. Uitto /ilnra, quia nullnis pondeHS eSSepOtCSi l"c inrrrl.r setatis a/nonymus, qui fictiUss epistols nova/m pro
exire cogor. Subditque

lib.

ii,

editionis

Rui/nartia/mB

legitur

autem partibus, id cst, ad Meridionalem plagam, habitabant Romani usque Ligerim llu\miii. liia Ligerim vero Gotthi dominabantur
In

his

liuiLiimiidiKN quinpic,
tcs,
tati

habitabanl

Irans

Anianorum sectam aequenRbodanum, qui adjacel civi-

suo sensu fabulam adjunant.

vero cap, n. iu Galliis Romanis magisler militumdatua de Syagrio sermo reourret. Porro oocupata esl per Odoacru/m Heruloru/m regem oum Romana t ,/ic Italxa, Zenone, qui Constantmopoli sedevrt

Lugdunensi.

Deinde

autcm
;

.Egidiu.v ,\

suam
in
',

habebat,

dies
,,.s

imperante, Romanum imperium >ascens, magis magisque in Oct nnlmnilms rr.lr/nil in /'i.rtlum. />
'

M.cS)

hasce
rniii.

/'">>>>

i.

qui

ja/it

Rehnwtn Vransuy

mRomanum
tr<in.\

m/ dilata/ndos /mc.s suos cum rege Clodoveo solum proruperunt, u>l deinde subdit -ii" Turonensi, oujus verba huc /tim/mii
90 Libro n, oap. xxvn h&C soribit
:

Mortuo Childerico,

70
,i
I

DE
regnavil

S.
(sic

REMIGIO EPISC(UM) HEMENSI.


Cumque mihi vas
poscit,

TORE
B.

C.

eui

ntm rex
ugnat,

Clodovewn appellat) filius ejus pro co. Anno autem quinto regni ejus Syagrius Romanoruni rex fid est,qui ftomani imperii nomine m Gallia prserat) /EgiSues9ionas, quam quondii filius, ad civitatem dara supra memoratus dBgidius tenuerat, sedem habebat. Super quem Chiodovechus cum Ragnaderico,

Chlodovechus,

illud sors dederit, quae Papa adimpleam. Dehinc adveniens Sucssionas,

cuncto onere

praedae in o
fortissimi

medium

posito,

aitrex:
saltem

Rogo
rato
tis.

vos,

praeliatores,

ut

milii vas

enim dc urceo supra memodicebat) extra partem concedere non abnuaistud

(hoc

chario parente
(scilicei

buo, quia
ut

el

ipse

rcgnum lenebat

93 .Haec rege
s.inior,

dicente,

illi,

quonun
rox,

eral

mens

t'W

argcntevm
re-

Cameraci,

habet

cap.

xm)

veniens,
iste

aiunt
;

Omnia,

glori ise
ipsi

quoa cerni-

a Clodoveo
qutdam
pui,

campum

pugnae praeparari deposcit. Sed nec


metuit.

miis, lua sunt

sed et nos
tibi

tuo

sumus dominio
irsisloro
valet.

petit, obtini tqui

distulit, ac resistere

Itaque inler sc utris-

subjugati.
facito
:

Nunc, quod

bencplacitum videtur,
luas

episco-

que pugnantibus, Syagrius elisum cernens exerciiuiii, lerga vertil el ad Maricum regem, Tholosam cursu veloci prolabitur, Chlodovechus vero ad
Alaricum mittit, ui eum redderet; alioquin novcril, sibi bellum ob ejus relenlionem infcrri. At illo
metuens, ne propter
rerel
tis
iii

nullus cnim
haec

potestali

Cum

illi

ita dixissent,

unus

lcvis, invidus

ac

facilis,

cum voce magna elevatam bipennem urceo


:

impulit, dicens
sors vera

Nihil hinc

accipies, nisi quaa

libi

eum iram Francorum


est)

incur-

Gotthorum pavere mos

vinctum legaaccepto,

Ad haec obstupefactis omnibus, vr\ injuriam suam patientiae lenitate cofircuit, ai ceptumque urceum nuncio ecclesiastico reddidit,
largilur.

tradidit.

Quem Chlodovechus
feriri

rcceplum custodiae

servans
vero

abditum
jussit

sub

pectore vuluus.

Transacto

mancipari
gladio
o,

praecepit; regnoqueejus

eum
de

anno,

omnem cum armorum


in

apparatu

clam

mandavil

Hm

Gwgorius

advenire
tio
in uire

phalangam, ostensuram

Campo-Mar-

quo Ron

Galliis res
i

penitus concide-

runi.ri

mona

ibidemdilatata etsta-

bilita fuit.
'.m

Quod ad tempus
Christi
i84,

attinet,

Henschenius aniisdem Turonensis


a/rvnos tri-

Syag\
I

'

n/wm

Cointius,

Pagius, aliiquenunc

;/ (

mTl/..r.

passvm
tlis

486 assignantj omnes


nian,sei
<>

suorum armorum nitorem. Verum ubi cunclos deliberat, venit ad urcei percussorem. Cui ait Nullus tam inculta, ut tu, detulil arma: ii.iin nequetibi hasta, neque gladius, neque secu- E ;i esl utilis; el adprehensam securim ejusin terrara dejecit. At ille cum paululum inclinatus fuisset
<

tndum quos Clodoveus


>

ad colligendam eara,

rex elevatis manibus securim


Sic,

ginta regnavit,

misuiquinto memorarct/ulit.

suam

capiti ejus defixit.

inquit, tu

apud Suesreliquos
ti-

niiiuin de Syagrio \Hctoriam

Verv/m

sionas in

urcco

illo

fecisti.

Quo mortuo,

.".II

Henschenius ejusdem obitum anno 509, alii afftgendwn stat/uerent, ettam hi,quam ille,i u
ginti

abscedere jubet,

magnum

sibiper hanc causam

quinque

ret/roa

dendo
i

numeram
pore
toto

nt, necesse

erat utin victorte


}

m-

morem statuens. !ii Ea lesiam, cujus hic sacer urceus erat, fuisse Hemensem, episcopum s. Remigium, r., r
is

qui S. Remigius

rnhliv

rent.

ti

docent
.iin

FredegariuSj
oua

vel

quisquis
q
.

Historiae
i.

quse Rom mis hactenvs pin uerant, et per Syagrii ewereit/ws cladem m potestatem Francorum

rm
i

epitomata
Vita

,w

Hmc-

merunt, erat metropolis //< orvm, antiquis Dununcpas im Remi, Gallice Reims dicta } <"/ tunc a multis annis archiepiscopus prssidebai Remigius, in quem propterea non modica communis calamitatis / an n idebai Erani mc rlmni milmnr VitoSqUe rullu luiiinn. .>./,.

morusin ""
nec
"

cortorum,

edenda, Aimoinus item in Histoxii, ri Flodoardus lib. i, cap. xm, quopi m in dubivmx revocat/wm legi. IIoc
differt

tamcn
rept

ius

scribat,

horum narratdo a Turonensi, quod S. Remigium ipsummet pro


ad Cl dcn ewm aa mandante, misisse, qui
rei
: /
i

tendo

ur> eo

hoc
rege

annuente ac
dus
//./<

wm
i

disai mis stipendiisque

Suessi nes pergi

Hmcmarus autem
i

ei

Flodoarrup-

ntibusproinde

hosti

non ad

p\

)dov(

cTtrcma merito timenda ercmt. Et quod itandi s


advenissetf mod\ rat

licei

Clodovi

quod Grego << contextus insinuat, sed ad aliquod tempus posterius rejicere videaniui,

"'

sua usus
temporis

irh ria sit,

m aliass erari poterat, multas tam&n tum


t
<

quando Remigius
cula

ob

suam

sanctitatem
ei

et

Francis

jam

innotuerat

in
Vit.r

veneratione

dvre\ tas fuisse,


i

teste

S.

Gregorio Twro-

habebatur.

Vide

annotanda ad

num.

\\)

nriisi, inn.r
tnffis ec-

,i

idebimus.

\m
lempi
1

quin santuendo grege ri ecclesiasticis bonis se vandispartes desiderari, licet peculiaria illvushac in re gesta ad nos non
est,

92 Porro

dubium quoque non


sit,

ctus Prsesul passus non

suas

in

sequentem. Posthsec Hincmarus, Turonensem demin seoutus, paucis memorata victoria, quain Clodoveus decimo regni sui anno de Thoringis obtinuit, progrediVwr

Chrotechilde,

pervenerint.
"'"""""' "

Unum tanVwm
laudato

est,

tacito S

ften igii

neptet qui illiu


iiiirirmrrat.

ad ejusdem regis nuptias oum Gundobadi Bwrgwndionum regis patrem Chilpericum matremque
mulier,
licet intt r
[ri

Turonensi Wadit/wm, ea qvo oum simul de illatis ea les a R nsi iamnis, usqueSancti apud regem, utut et) estii

95 ll" somcta
iii

vnos

na-

,,

,,,

mut/ritaque, Catholica
(

bis

matumei num. 90
:

tum
di
i

hic descripsi.

sanctus historia
ille

cus

dogmata sectabatur et vocato Christo, hdovei thalamwm assumpta, Christum virosuo quem ex S. hrolcehiUlc ando, tam hujm quam toti
<

Eo
li!i

tempore mullae eccleaae

Chlodovei

bi

Francot
iiiiiiniii

wm

ti<

is

depraedatae sunt, quia eral erroribuB involutus. Igilur de

con/oersumi viam slravit. Quin etiam


valuit, ut, licet ilh

didicerat,

adhuc ranaeccle-

apudipsum

Chrisliano

quadam

sia

urceum

mirae

magnitudinis

ac

pulcritudinis

bostes abstulerant
rterii

cum

reliquis eci lesiastici


auti

miniillius

ornamenlis.

Episcopus
dirigit,

dogmati ovwres adhuc obturat is teneret, permis* rit tamen, ut quos ex illa filios suscepit, hxgomeris n Chlodomeris sacro baptismate, initiarentwr.
Consule,

ecclesiae
si

rhissos

ad regem
vasis

poscens, ut,

aliud de
vel
rc.x,

sacris

recipere

oon

mereretur, saltem
Hasc audiens

urccum
ait
ibi

ecclesia sua
:

reciperet.

nuncio
cuncta,

qus

Sequere qos asque Suessionas; quia acquisita sunt, dividenda erunfc.

Gregorium lib. n Historise Vitamque ejusd&m sanctse reginsB apud nos ilktstratam ad diem m Junii, quo colitwr. Qua outem huc propius spectani
si

lubet,
ri

S.

xwiii

xxix,

tibus

xxx

et xxxi

Twronensis acoipe.
regi, ut

Regina

vero

non cessabat praedicare

Deum verum
cognosi erd

DIE PRIMA OCTOBRIS.


cognosceret,
et

77

idola negligeret

sed nullo

mo-

do ad haec credenda poteral commoveri, donec landem aliquando bellum contra Mamannos commovcretur in quo compulsus esl conflteri ne;

Hic ad fontem vitae festinantcm deducebat regem


illc

ii

rum
-

fontem salutis aeterna? venientem abluebat.


l

Ambo propcmodurn
trina,
ille

pari pietate

patris;

hic doc-

baptismatis unda, utrique asterno Regi

quod prius voluntate negaverat. Factum esl autom, ui, confligente ulroque exercitu, vehementer caederentur; atque exercilus Chlodovechi
ce8sitate,

regem
bile.

temporalem
Hi
a

munus
et

obtulerunt

accepta-

99

sunt duae olivae

duo candelabra

lui

Alamann
I

valde ad internecionem ruere ccepit. 96 (jnocl ille videns, elevatis ad

'i

centia,

quibus
diaboli

res

prsefatus

wa

Dei

erudi-

,.>!

ffi

calum

oculis,
ait
:

tua

el

catenis

erutus,

compunctus corde, commotus


iijil.

miserante Deo, ous.Bmigivm

in

lacrymis,

portam

perpetuae lucis

ingressus,

Jesu Ghriste,

quem
;

cum

fortissima

Chrotecbildis praedical esse Fi-

lium Dei vivi

qui dare auxilium laborantibus, victe

toriamque

in

9perantibus Iribue diceris, tuae opis


efllagilo, ui,si
et

& ente Prancorum credidil Christo, et facta est gens sancta, populus acquisilionis, ut annuntientur in eo virtutes illius, qui eos de tenebris
vocavil in admirabile
ir
II

gloriam devotus
hosles

mihi victoriam super


virtu-

lumen
ut

suura.

Deinde capi-

indulseris,
te

expertus fuero illam

narrat,

dum

illi,

dictum
S.

tem,

quam de

populus tuo nomini dicatus, pro-

rent, occurrisse csecum,

quem

VedasPuspei mainvoc

credam libi, et in nomine tuo baptizer. [nvocavi enim deos meos; sed, utexpe|c credo, rior, olongali sunl ab auxilio mco
praedicat,
I

'"""

oum

Crucis

signo

Christique

Hone
Dei

impositam, spectante
navit.

eum

proceribus rege, illumv


i

Unde prtsequitwr

[gitur

viro

eos nullius ossc potestalis praeditos, qui


dientibus non occurrunt. Te nunc

sibi

obetibi

(S

Vedasto

Euangelicis apprhne imbutusdoctrinis,


in

invoco, et

et hoc praesenti miraculo


tUS,
nil

credere desidero; tantum ut eruar ab adversariis


meis.
tes, in
i;

moratus

in

via,

nil

Qde flrmiter confortadubitans in Dde,

Cumquc
fugam

h.ir diceret,

Alamanni terga vcrten-

sed

magna

alacritate

animi,

magna

festinatione

labi ccepcrunt.

Gumque regem suum


sc ditionibus

itineris

sanctissimum pontiOcem Remigium vidcre


iil

cernerent interemptum, Chlodovccln


siiIhIuiiI,

properavit,

illius sacratissii
in

linisterio,

Spiritu

diccnles
;

Ne amplius, quaesumus, peroat


ille,

sancto operante,
wtae
fonte.

remissionem peccatorumetspem
baptismatis vivo ablueretur

populus

jam

tui

sumus. At

prohibito bello,

seternae

Catholici

coartatoque populo,

cum

pace regressus, narravij

reginae, qualiter per invocationem

nominis Christi

100

Cum quo
el

(S.

Hemigio) aliquantis
ul

victoriam meruit obtinere.

diebus

(Clodoveus)

ecclesiasticis

satisfaceret

moratns addwiut <" r " duabw


'

97 Tunc
hki
S.
:li
,

regina accersiri
urbis episcopum,
falutis

clam
jubet,

S.

Remigium,
Sacerdos
ut
t.

sanctionibus,

prjBnitenJiae

secundum Apostolioum
B.
,

,n-

Remensis
regi

deprecans, ut

pra'1'cplum pritis ablucrctur lacrymis, dicmto


tro

'

Pect

Itrnw/.n.

verbum

insinuarct.
ei

Quem
creden
aliis,

principe

Apostolorum
sic

Pcenitentiam agite
in

uttur-

accersitum, secretius ccepit

insinuare,

Doum
idola

baptizetur unusquisque vestrum


noslri Jesu Christi
tatis caeiestis
;

wnim,

factorem

caeu"

et
sibi,

terrae

et

in

nomine Domini nomine sanctae Trinisusciperet. Sciens

negligeret, quas

ncque
ait
:

neque
te,

prodesse

mysterii

baptisma

possunt. At
tcr,

ille
;

Libenter

Banctissime Pa-

vero

beatus Pontifi
vestra

itolorum dicere Paulum,

audiam

scd

restal

uiiiini,

quod

populUS,

Omnia
(licin,

honesto

cum

ordine

tiant,

constituit

qui
sed

me

sequitur, non patitur relinquere deos suos;

quo

rex ecclesiam intrarel ad suscipienda di-

vado, et loquar eisjuxta verbum tuum.Conve-

vinae pielatis Sacramenta. //"


s. Gregorii ei
/ilrnl.

ilcuinus^ quxquio.
su/p-

priusquam ille loqueretur, mciis praecurrcnte potcnlia Dei, omnis populus pariter
suis,

autcm cum

Hincmari narrationem partvm


rtnim
i

iinln,,
,,<>,i

rn/rn,
' I

/mn /i,h/
rr/i,r
i,r,,i/,i

iiilrci.Sari

Mortales deos abjicimus, pie rex, et adclamavit (picm Remigius prasdical immortalem, seli, '11111,
:

rii/rnh/r.

JtObSS
i/n

'" /"

sunl. Al-

riiimis, rujus Vita


\faii,

Opere nostro exstat ad diem


Wagno, anno 804 deei

qui

parati

sumus.

Niinlianliir
jussit

lia'c

\nlisliti.

qui

floruit sub Carolo

gaudio inagno repletus,


rii

Iavacrum prasparari

functus, eruditione sua scripti rqueOperibus


orbi notissimus.

udito

Antequam progredior, inserenda hicsunt,quse Alcumus in VitaS. Vedasti, Atrebatensis episcopi, ab Henschenio nost/ro ad diem vi Februarii edita, dii eodem argumento scripsit, non ewiguam partem
in con/oersione

Prsdictam
sed
ea

S.

Vedasti

VUam

nm

ipse

primw

scripsit,

antiquiore emenda-

tiorem fecit, rogante Radone abbate VedasUno, p rnsiirn, Prologo Ugere est. Henschenius <,,, ,,/
,ir,,,

laudati regis eidem S. Vedasto, nonet

iimn episcopo, attribuens,


tione
Usu$ tatnen prr

Turonensis narra-

misit,
!,,,,,,

aliam breviorem Vitam auctoris emonymi pirmqua/m in Commentario pra oio g vii anteanr
667
sr,
,,

paululum
i.

!,,,,,

credidit, dubitavitque t
</'"'

anh
liltr-

08 [gitur superatis bostibus


et

rwmi

1)

illn sit,<jii;i

Mriiiim prslvoit,
iil

Historia

rcbus

in

catho.chitt

S.

subjectis

ditioni,

pace compositis, el rex ovans cum


Et ui

Alemannis suae laude triumphi


tants
sibi

[01

///

deinde affS/rmaruni hac quoque num. 2 et Zet in Addendis

,/,,

ad patriam
ri;c

rediit.

Qdelis

glo-

Largitori
Cln-jsti

sponsor appareret, festinavil


sacra
ablui

servosancti

nnii

imbui praedicalione,
Sacramcntis.
Venit

el

num, %2 />ost Clodovei votwn ei oictorii Viclos deinde Alapositumnostrum sic legitw mannos cum rege in ditionem cepit, ovansque ad
:

""'"" v

aulcm ad Vedastum Xullum oppidum, ubi sanctum agnovil


l,, M ,tiMriatis

,ni.

patriam festinus rediens, ad Tullum oppidum veEl cum jam desiderium restaret, ul celer
baptisini graliam
B,

laudabili religione soli

servireDeo,

el

dulcissimos

ad

confugeret, scis-citando comreligionis

contemplativm
s.

Remorum

carpere fructus. Hunc vero ad ad Remigium, Christi clarissimum Sacerdotem, sibi socium assumproperans civjtatem,
vitaa

perit, inibi

Vedastum sub
x

cultu vi-

tam degorc.
pariter

cpnMii

sibi

ilinere junxil.

Dum
pago
mul-

pergerent,

quadam
qui

die

venerunl

in

persingulos itineris aui gressussalup Sj ti quatenus Calholica eo imbudretur (inciri.ii>, el berrimisab paralusQde Qrmis initiaretur tundameiftis; ul i Bde
e)

Vongise
iliivium

ad

locum,

dicitur

Rilugiago super

\\mii.i.

obviumque
spatia
ul

iiabens cascum,

jorum annorum
petiii

ab
pro

hac luce damnatum,


se

virlulum

scientia, a

abluerelur Lavacro, el prius prajyeniente Drmaretur, quod abisto, divina fueral pradicatiombus. grati;, Buangelicis cceptum

spintuah conab illodonia caeleatibus


tauto
Pontiflce
(

B.

Vedasto,

immeneaa

pietatis

postularel

auxilium,

ut

lumen, quo carebat,

ipso

impetrante,
|

recipere denique

mereretur. Ule Qsus

misericordia

Domini, dexteram icvavit, super oculos

78
'

DE

S.

REMIGIO EPISCOPO REMENSI.


slatimque
ho-

CTORL

oculos
,

SbVSa
Sa
inibi

StaS

c*ci signum Crucis recepH

imposuit,

taque

sed

cwn

hic

Clodoveum non modo ad

wrttr

M
;

>

Christiaiiis

pleatend
et
/.

fidem , S.

Solm*m*uaumve
/

*
hmt

rfdetur,ubi in
Detade ad
lt.-

Ari
toeo

taMMwl *mwU ,v;ji*r*/>>


,,,/'"'

ejus .. bonore multt

miwcula

<<</

/W<

,-

morora urbem ad
Bacepdotalem

Pontificem Remigium, qui lunc cathedram regebat, perduxit.

fUndbor
regio

tamm, S. Solenncm inlcr alios cjnscnpns bapHsmaH adsHHsse, suamque operam in


Franeoru/m proccrtbus
Hccc regis conversio i ,i,
tiyit
.,i/,

quorum

assertn
vi-

sacrae Trinitatis fidem ChtoQ U0 tantisper moratus, professus, baptismi graliam recipit. us inrrrlnr Alriuin iun ""'"' lum ii/ttiti |();' Pulrin
,,/,,,

instrnciulis baplizandisque
utiliter contalisse,

105

Progredior ad Christiamitatis Framcorum

liberaliora

uGtoritate soriptoris,

tam

ab antiquiori

Vita,

iUam qUQ
s.

composuit.

Gregorii Historia

Nuno dicta ejus own Framcorum oonferamvus. Sisoli


fidei

epocham, sive ad tempus baptismi illorum regi, magnseque eorumdem multitudinicollati, Hinomjir
rus

anno
500,

009.

nec

Alcuino oredimus, rex Clodoveus


mysteriii a

ChrisHanse

nologica/m tradidit
,!,',,

geminam hujus feMoissimieventusnota/mcJnw* unavm in Vitaedenda num. 56,


;

&

Vcdasto

nondwm
avrtfielam

episcopo sic

m-

annum

regni

Clodovei
in

deci/mum
quos

quintum

sinn
,i,

tus,

sioad bapHsma

Remos

propi

adsoripsit;

alteram

versibus,

mawoleo

Remigium ipsemet mox arcessivisse, nullaque interposita mora, ab illo bapHzari postalasse videatur, Si vero Turonensem audiamus, reatrelar
,,i

S. Remigii inscripsit. Posteriori

inirr

loco tempus, quod regisbaptismum, samctique Remigii in diot/wm


isti

mausoleum framslaPionem, am/no Chi


teno quinquagenoque sccundo
cessit, sic an/notavit

ociingcn-

/.,,,,,

per invocationem nominis Christi


suae

victoriam

a sc factam, inter-

Chrotechildi oonjugi

lantam

retalit,

nulla

faoto mentione de ad\ ocamdo Remigio, uotoque suo protinus implendo.At regina nihil hio ounctom,j,i,i,

rata, prudenti oonsilio sa/notum

AnHsHtem,

,/,,, rege

advooatum,

a\

fin to

edocuit, monuitq

,ii

iiims

ai,iii,ui,i iinii recenti

eventa ad Christiana
u
le-

Tercentum fuerant, tres el deni quater anni, Quo viia' Francos gurgjte lavil ovans. Il.rr verba duplioi modoewponipossunt velemm i,inhin, decem a/nni multiplicandi sunt per quatuor, iii ruin reliquis efficiantu/i amni 343; vel
:

saora propensum tentaret, ebquentia mpelleret.

quaque plwimum
llte

quatei

multiplicandi sunt Vredecimy ut prodaani


352.

tavm fa\ orabili oc-

anni
t,i>

Si an/nos 343 ab
/iii ii

anno 852 auferas,


i

casione gavisus, Clodoveum seoreto Gonvenitt eu/mr

r, /!/,/, I,
<;,</,

ad

m Gh

ts/i

509; sia/utem annosS


supererii

demque em solo lvmore,ne a Franoi


<,.

suis idololatris

mi, m 852

subducas,

amnus

adhuc uaoillantem
eaplorarei
;

faoile md/ua/u), ut
felioiter
/<"-

Cliristi

500;

quoru/m alteruter bapHsmi epoc-ha

eorumdem mentes
tssisset,
'i,i

ou/mque hoc

explenda pro
qu

issa pa/ratu/m

signamdui esset vel oerte alterutri proxvmus pro ne amnos completos oellabentes n/u/mera
106 Georgius Colvenerius in Scholi-is adFlodonec
199,

ut

vr,

ar pauio Cu,rtnda
sunt,
ctti s.

103 liu mihi


ii /,is

ta/r
i,
-

mamifeste indicajuverit repetii se.

(iit/i

Historia/m
rrrsi/s

Remensem,

iftuSix

lib.

r.

cap.

x.\r,

ubi
ii ,1,

nt

siinci, histonci

,/drm

olim vfuiti

rccilti iitn /\

iit/,inSCenS,

C/ndn, ru ,,,

Cum
i'i,-iiii

Gregorii

qualiter

pace regressus (Clodoveus) oarravil reginae, minis Christi victoper invocationen


iiicniii

sine dubio
mnniiil,

ante amnu/m 509 bapHxatu/m fuisse/<,

jir.rdi,

tniims sCCilndn

YilOtln liiultip/i-

obtinere, Tunc

regina accersiri cl;im

camdos
uii

esse,

anmt/mque 500 bapHsmo assignavit


,;,/ ,/,,,,,

s.

Hniiigium,

Remensis
regi

urbis

episcopum jubel
salutis

irrlr,

,,,,,.,-

us

IJun,/ s/iCCtat

0(1

tl/tC-

deprecans, ut Quern Sacenlos


sinuarc, ut crederet,
aliis

verbum

insinuaret.

iitm nota/m chronologicam, soilicei a/n/n/um


t/in

re-

accei>iluni, sccretius ccepil ei in-

Clodovei, hic etiam

in

pauoi
\lss.

aliquot S. Grelegita/r.

idola

Denm verum taclorem cceli et terraB negligeret, qu* nequc sibi neque
At
;

gorii

Historim Francoru/m

codicibus

Quaproptei Ca/rdinalis Ba/ronius, qui Clodoveum

prodesse possunt.

ille

ait

Libenter

le,

sanctissime Pater,

audiam
vado,

sed restatunum, quod


patitur relinquere
i

populus, qui

iiic

sequitur, non
el

deos suos

sed

loquar

is

juxta

ver-

hum tuum
iii
:

ctr.

Ego

isthaec sic

conoilienda oenseo,

Gregorius seu brevitatis


>i iii

crijn,

sm
sil
;

n'/,,

dc causa
i

anno 481 regnare ccepisse statuerqt, eumdem anno 9 baptizaium o\ edidit. Ii< nsohenius autem, t/i/i ejusdem regnum oum anno i79 inchoaverat, bapti mum om.no 194 eweunH illigavit i/n Diatriba dr ,,i,, /n/rr/riisi et alibi. Verum hic postnmdiim d,/,, /mlliiis m; u rr/i\ iindr /slr n us (\cil I
,

,,,

,,

/,

///,//

.'/,
,

mliis

AlCUinUS
suis

ri

,,

cimusquintus3 qui

necinalm

multo pluribus boepitomata, rein

iii

s'.

Vedasti
.

laudem oon^eoVtms
etia/m aliis

liberali/us

nsque
editis,

nota

ea?< /"/
1/1

laribus laudatse Historix, nec in

i,,,i

ulserit

quod

soriptoribus satis

rom-

nrr

Fredega/rii Uistoria

mune
concilientw :
forie

est,

du/m herou/m facta celebrant.


S.

"//.

um/r,

inquam,

a/n/nus

iste

paucosiir

101 Credo itaque, uera esse, quse de

VedasH
Alt uir

los codices

msertus fuisse videretur ; deprehendit,


aiiiii
iiiii,

eham

S.

oum
ii,

Hemos usque narravit


sed baptismi
illo

1'iim/

iii/jiis

SolennU
opi
,

svaui
con-

rs:

m eodem rege

desideriu/m vel
is

Gcslis fioncoi

assertorem esse anonym/u/m i/n /iro /ii//i(lotnrc ab crudilis da,,,,,s</,s,i


'l'l,<;/<ln,/r
t

tulit

nimis ab
//////.

ewaggeratum, veld/wm
binis s.iruh
S.

Remosad(i

tlum

I,,,,'

,i,nn.
,,

miiitiiiii

irjniissr. persuadei mihi Turonenr

107 IJrnsrlir/im
tltis
iit

Jin/mn-

tl ,/

niil.

'

sis
///

a/uctoritas,

Mr,,,im

nin/iiioris,

f/im/talis

ml rtliliimrm siinm
Turonemsis,
/>
\

Ijirru
iste

tjits-

ttficalus
//.

i"

mulHs annis post


,/iiii/riii
;

Remigii obita/m naH. Har


,/un
,,,

d,

S.

Gregorii

in

qua

annus
quA r/r/m

hml

Mruiniis VitatnS. Vcdusl,,


si

rli-

eiiarnnon legitar.
illu in
/

eodem anon/ymo, utetalia,


//<
<

iirni il

sed

/:;rr (ut

llislni/.c

ittrrti

n;r

Francix

11

/./

vnsuruit,

soriptores oensent)
llriisrlirniiis
i/iiiii
'

illa

brevior
/,,,,,

sit,

quavm exoudii
s /////" ////////',

m
ii i/i

ndepro
iii /

stoliiln

ndo hajitisiiuFroih
t st.

/'///

,;i

,,,,,,

,/<!,< ,/si
,-.,

ndet

Vandem mlucem educ,

pr.rdicto
a
ninii.

,,,</n

,;,,,,, ,,,/<

/,,,,

possit, sicut

fuit
II

insii iimcitiiiii

epistola

soilioet

ioi

data consideranH non diffioulter


in ejus-

AnastasU
legii,

su/m/mi

Pontifiois,

Clodoveo neophyto

appa/rebit.

Similem, i/moeHam majorem,


esi

gratulamtis,

qus

Luca Dacherio tom. VSpioir

iirm regis conoersionepartem. S.Solenniepiscopo

Camotcusi vincHcare oonatas


,/,,,,,

anonymusquir

prioris edihonis, publioi juris facta, et ab erudilis nihiubiis , ro rjcnutna aijnita fuit, Dal/W) us

rjusdi

l,m,;,

,i/

/ins

is,/,,r

nntiqUUS t/uidrm,
Vita

eain

tiijmiiis,

pauca vnterim,
liilo

quse huc pertment


tili

minime tamen synchronus, ,,, /in/tis mensis Septembris apud

addiemzjy
/irius
,

tirl/bt,.

Ttuiin, gloriese

[mquii Anas
HOStrO
in

nos edita^ castigu-

iii

Chri>liana

cuiu

exordio

DIE PRIMA OCTOBRIS.


A

79

Pontificatu

contigisse, gratulamur.
n,l siln,,,
ri
r.r
J',,1,
1

Eodem igU
rrrrl,,,;

hic

regi
:

lur/rrr Irni/inrr
istasius
est,
r.sl

,fr I ,

scrvpsit

recens baptizato gratuloms, intet cetera Conferebamus, nobiscumque tractabamus,


sancti

autClH

i/lr

r,

baptizatus Clodoveus. Evectus ,,,, u .vr/, /,,, ,,,,,,


j

quale essct illud,

lcum manu
i

mense Septembri secimdum Papebrochium, seoundum alios Novembri obiitque amo 198. Clodovei vero baptismus ew mox dieendis contigii m Nati;

cum adunatorum numcrus ponliambitione scrvitii membra


,

undis vitalibus confoverel


,,i

etc.

fnter invUatos

ipse
'/uiii

quoque fuisse oreditur, sed venire non ausus,


(juiubiljudi

lliiniumln, niin,

rcf/is

srrlu

Vitalc Oo,, inii. inlrnjur

,,,r,i,r

Drrrmhr, pjusdem
PonHficatus mitic

omni 496,
sive

ut

,//,//

Anastasii

COlll/HHKllur.

anno

m.

108
stola,

Quam

Ariani, diHone sedem sua habebat, PrsesenHbus vero probabiliter annumerandus est S. Solennis, Carnutensis episcopue, Clodoveo subditus, de quo

mutavii

Episcopatu M,n, ///,/'///,/.

rem Henschenms, ea uisa epi,,, /osthuma Emegesi de Tungrensi ei Trajectensi tomo VII
ob
scnir,,,,,,
,,,
.

sa moredibit; annumerandusitem
i

estS.

Vedastus,

ostea Atrebatensis episcopus,

occasione ab eodem rege


s/.i

quem S. Remigius hae commendaturn islieccleI'I


,
,

///

ru/us oapite
praBcitatwm

x,

,,,/,.

70 Clo-

dovci baplisma

in

annum 496 distulit,

huncque Ha cm
"

(rejecto

anonymo gestorwm Francorwm


ejusdem regnisenten\\\\

scriptore) pro sua de initio

,.r;rfral. Snnrlus ,/,,,/,,, 'r I ,s epiSCOpm Senonensis adstitisse legitur m ejusdem Vita, ad diem vm Junii apud nos data neque dubium est, ,/uiii cl aln mu/l/ ai/cocali \ua,,,i, in quoslongum
i
, :

anno

regni illius conjunxit.


i/ui/ilirt

Hanc
111

/Irnsr/iritii

mnilrni fuissr,

lurinn ass/alicet
i/n

mquirere. /inicmui us

iii

Vitanum.hl de eademprxista

bapUzat. non

tum considerams
regm
xix, Christi

faciU perspiciet,
aliove casu

ibidem ew

paraHone ac tempore, quo


Ao&et.-niequoque
pletus
,

facta oredddit,

/,.,,
>

*f*'toPat

typothetae negligentia

vero

Dxcvm

iextu annus margine aut&m

(S.

Re

gaudio

magno
in

regem
ac

el

popuium, qualiter diabolo


ejus

et opc-

annus rn/in 17. scd prr/irram C/ir,annus 475 ewcusi smt. Porro hsc sentenHa ,/cCloB dovei Francorumque baptismate ad armum Christi 496 reponendo apud eruditos nunc certa est, quorum ,/u, regnwm illius ab anno isi auspicanrcrlr ijuii/cm
iu,
,

ribus

pompis
,

abreountiare

el

hrum
inR

credere deberenl
struxit;
et

apertis et
dies

brevibus verbis
Pascha?

quia
1'um

sancti

imminebat,
</uod

jcjunium sirundum Christianorum consueludinem


mdixit.
cceleste

prodigiwm

refert,

rliu

iii

iinnu

//,

\\

rr GeStU

/'"'

0.

nrc.i u

urcr-

die... passionia

Domini,

quem Parasceven

usus ec-

/iiun,

posswni reOmere.be die collaHbapHsmiagam

clesiasticus vocat, pridie scilicel,

antequam baptismi
6/a/m

sequenH.

gratiam
tigisse

pes

el

populus ejus percepturi erant, conVidelicet

pluribus affirmat.

eadem
de

nocic Remigius

cum

regeai

regma sermonem
ccelesti

divinis haberet, tot/wm

hcwm

lumii

mvra-

VII.

Remigio regi Prancisquc collati tem


Baptismia
S.

In/iicr

repletum fuisse,
.

,/irari
in

i';i\

vobis,

vocemque auditam, ego sum, Qolite tiraere manete


:

dilcctione

mca

c.

,./.

,<-,

ac luce cessantibus,
.
i

s,n issimv/m

odorem

remansisse

m/m

pus, solemms apparatus


locus.
^unctus s
/( ,

et

sunciuiu

Iscopwm, divino splendove coruscum, regiplurima de illo posterisque uaticinatum


i:

12

De hisce prodi

nenHoneji

""

v, '"' f
'

''

,,/,,

cmHquos,
reperi,
\

si

mn
Prasul

Fbdoard/wm exovpias, factam Hincmarui sit, qui, ut


i

"" m,m

regammulto-

n// /s

Gregorius Turonensis num. 97 n ,/, ,<>, />/cclcns m.r oonsensu


,

111,

quscumque
'

de

S.

git

/>0-

,/,c,i,/uc. sine debito delectu consavrcmavit,

Baparus
o\

/iiiii

m/ baptismum descrfoendtum festmans, Nuninquit,


jussil

hsm, tempus, quo


acccjui
>,

ius siluii

Hmcn

tianiur,

haec Antisliti,

qui

gaudio magno

Ftedegarii Historia epitomata,

peplctns,

lavacrnm

|>r;cparari clc; ,/u;r ccrlc


.

non

sic

accipienda

sunt
ei

quasi

non

aliquot

mter hmc

bapHs
est,
S.

wn

intercessermt.
in re

cap. xxi sic legitur : Cum de praeJio memorato superius Cblodoveus Remis (id est, Remos) fUissel reversus, clam a S. Remedio (sk illeS. Remigium
,'/,//, ftemensis nrbis episcopo, adtrahente etiam Chrotecbilde regina.baptismigratiacumsexmillibus Francorum iu Pascha Domini consecratus est. tta

Enimvero
,

creSdbile

non

Remigium

h ,, /,// fesHnanter processisse, quam praeferat ejusdem soroista narratio. Nam ut con
irill

\lh,,/lc,la

al./uc cli /,// aliqUOi 6

1'ranairum

Ule

ri

prvmoribus jarn twm ChrisHanis pracepHs saHs tomc simui imbutos fuisse; de exercitu... ejus ut c.r c,lc, sunt amplius tria millia bapli/.ali edocenGregorio habemus, quibus eaaminandis, wndis disque, et ad sac wm fontem rift temporeerat. Vmvrwm hsecindihauddMbieopus
,

bapHsma

ferebat sane tunc Ecotesix disciplina, ut exVra caswm necessitaHs non nisi

:"'" '" l " '" '"''"'^ frs, rr/rhrrrlr. 1,'mr firlum r.usl,,,,,,. ul sn/aunilcr
/
'

fredegarius Paschale festwn assignaverit, eidem..... Flodoardus, aliiquesme ulteriori II, ,.,,,,,

eamsancti examine facileassenserint.Verum


/,,.
,.\/
,

r,nr VOluil
Vita

umuiymus bwgrOphUS

S.

Vcdasli

r ,cc

non

breviori,

dum

ait .-Tantisper

moralus (Remis)

tervatam, indubitatwm nunc S. -I"" Vicnmnss.


'

sacra

Chlodoveus professus quoque verbis baptismi gratiam recipit Akumus pcenimtte, ea> ec. 100 daHs tcn/ us aliquod ////; nittends, in> disciplma bapHs
Trinitatis

Didem

qu

ista

Natah

die

Domini facta
rr,/an

esse, dis<
_

docet.
II"
S,c

ci,

cuimlan
in
:

alhu/uitur

(k>

uli doeel

clesiastica

ciduis

partihus
efralgural

rege

bqb

aovo dovi jubaris

pen.su
oocatu
aitu
episeopts,
i

m memorax

it.

Galliarwn orthoiii Interea nunUos ad varios solemnydoxos amtisHtes destmatos fuisse, uttanU m^Wuendis-Uum in taHadessent, suaymqueoum m OTent, ipSO. ahluaults cnlcchiimaiisn/': ccrliusquc coliijHur maijnitudo vcmuiiIc faal
|

cujus splendorem congrue Reinchoavit, ut conseaemptoris nostri QaUvitafl -/ ad salutem regenerari ex anda auentem *co die " siue csli natum redemptioni vos pariat, quo

lum en

Dominum mundus
esi

accepit.
sit

igitur,
vestri
;

qui

celeber
m-.i.-

aatalis

Domini,

ex epistola

S.

/LviH,

Viennensis episeopi

qua

ce t

Christo,

quo vos quo Christus ortus est mundo.


el

Qwd
'

clariu

80
ucTont
C. s.

DE
ius
'

S.

REMIGIO KPISCOPO REMENSI.


r,,

Dicere

autm cum
S96,

nownulUs, quos
Pascha

"[-

ejusdemsseculii uel inUio viCensurin/um tribunum


cui/i

ms ad annum

num. 8
ad

recte redarguit,

reji-

magno Tomacensium numero

Kulcndas

ciendum hoc negotlum


anni, scriptamque hoc

subsequentis

Octobris baptisasse. Profecto .^u/>ra allats rationes


sat graves urgentesque uideri
ceterisque,

ab Avito illam epi| uno aut altero die posl Natalem Domini, stolam quid cum VJennae rescire nondum potuisset

anno

debuerwni

S.

Hcmigio

aderant, episcopis, ut ab ecclcsiataStica cim.surlmlinc s/nr /ui/ciilo icrrili />i>ssct


qui
;

rumore tanin eo factum fuissel Remis, qui sparsus fuerat, regcm Francorum illo tum, hmc, inqwm, didie baptizatum, saspicaretur
el

ex

rc,c csl

i/>in<

SCVTpO </<ciric,

/ <

'"/'"'

VBIIb

nebulas affundere. Qui epistolan num. Metsequentibus totam recila/ndam legerit, facile agnoscet,

suntS. Avito,quA umfactum non modo non wnprobavit, uerum ciiiini qrat/ulamdo regi laudavit. Denique certum /ii/iic estf Clodoveum extra stata ba\ Hsmi tempora i,i festo Natalitio Domini hoc Sacramento initianl diccrc iwn uusiin uinccsii lilci tum fmssc
lesque
</<''<<

haud

etia/m

uissb

eam

''

"

ln "

'

not/itia t qua/mexsparso

n more
i

cc,<:

</

Pacjius

ii<

Critica

Baronii ad
:

scriptam

annuin
coni
llius

Clntsii

499,
regis

/"//".

subjicit his verbis

rm

[rtutra ap

114

Scrupulum quoque hioinjicere non


duri,

Posi ciilo<in\"i

ponitur consintudo ejus lemporis ecclesiaj

quam

temporis

zandi

in

Natalitiis

conversionem usus isle baptiDomini perseveravit apud

disdplina;
retur.

cum npn GaUiarum modo, sed etiam


hac uiceservaTheodorious

totvus EcclesisB status postularet, ne

Disdssoim varias partes Occidentis imperU)}


tem/poris
in
,

Guntramnus enim Francorum ivx apud Turonensem lib. viii, cap. ix queritur, dilatum esse nepotis sui baptismum ultra Natalis Domini
Francos.

regnaba/nt tunc

Italia

solemnitatem.
ujn -\ lendore quoA to Videamus modo mnqna cim iii Ulud lavacrum Hemigius celebrandu/m vn- pompa bapsiiiiniii, ui i/isn quoque cseremonia et apparat/us !i't, imii din majestate oculos mentesque Fram orum percellens, Mibiiiniiiiicii mysterii com/mendaret. Sanctus Tu1

Ostrogothus

in

Aquitania
I

Narbonensi Gallia
;

rcjcm

17

>

atque HiS} ania Alaricus


vicinisque provinciis

isigothus ad Rhodanum Gundobadus rex Burgundioera/nt

<<<i

<t,

num, omnes secta Ariani,quales etiam


3
</<///,

Va/n-

qui

dominabantur
Brii

in

Africa
i

vn Gerjna/nia
pagani.
i

denique
inter bat

ba/nt

Tot

ronensis historicus
scribii
i

lib.

n.

<"/'.

xxxi

illa

sic de-

Homanum
o<
i i

Ocoir

Jussil

(S.

Rentigius) lavacrum pra^parari.


plateae ecclesias,

dente imperium

upavera/nt, belhcosissimse gi ntis

Velis
tinis

depictis

adumbranlur

cor-

m, sed um pet Froncorum n sonctom conjugem suom Chrotechildem, ex qua


susceptos liberos

albentibus adornanlur,

baptisterium compo-

nitur,

balsama
cerei
,

diflfunduntur,

micant

Qagrantes

baptizari

permiserat

t/u/m

per

odorc
liam

Catholicos antistites ueri De\ cognitione d/ud/um vmbutus,


tiont

templum baptisterii divino respergitur ab odore lalcmque ibi gra;

totumque
Dcus

tumque
i

etia/m

recenti uictoria,
is

ad invoca-

adstantibus

tribuit,

ut aeslimarcnt, se fere descripsit

hristi

de

'eman

relata, vncitatus,

cum
Dei

paradisi odoribus conlocari.

Eadem

susb gentis
,

primoribus baptismum flagrantissime


'/"0

/hiia/mi
i/i

us, sed

de

pn

cessu u</ baptistei

ium

><

tebat

/"/"/

Gallise

accidere poterat optatius.


vota differri, etia/msi
/<<<"

m Mquwmne
,

sequentia
el

Sicque praecedentibus sacrosanctis

erat

illorum

Euangeliis

Crucibus,

cum ymnis

el

cantibus

fuisset
ita

tvmendum, ne ex
optima
illa

spiritualibus atque

letaniis,

S.inctoi-umque

nomitcncns

dilatione refrigescerent, atque

Gal-

nibus acclamatis, sanclus Ponlilcx,


regis,

manum

Uat iim spes forte conciderei

m
ft

domo
rcx

regia pergit ad baptistcrium, sub-

festii
1

15

Pcn-

Ad
scilicet,

dere potuii

et

altera

/"/"<

sequei.ir

regina

tolemni-

periculum

ne Clodoveus ad hsereticos
<<</

pergerent,
Patrone,
mitlis?

ptizandii

eret. Certe hosce illu/m

partes suas add/u

est

nisosesse, indicare mihi uideturS. AviPus in epi-

Cui

Dum autem simul Episcopum dicens hoc regnum Dei, quod mihi proEpiscopus, Non cst, inquil, illud
el

populo.

interrogavit

stolajam laudata, quam sic orsus es\ tilitalis acrimoniam quorumcumque


multitudine,
\isi

Vestrssubscliisinaiuni

sed initium
118
///

viae,

per

quam

venitur ad

illud.
romitnntc regiini,
,

sectatores sentenliis suis, variis opinione, diversis

comitatu \regmse verisimillvme fuerwnt duae ipsius regis sorores, quaru/m """, nomine
Albofledis,
thechildis

ipsumque
,ibijiint
(M

,,,<i

vacuis

verftate,

Chrisliani
.

nominis

sunl obumbratione nostro


< l

velare..

Invenil

quippe

tuncetiam baptizata dicta, quse An<n


i

/<"/; nlicin
ibus

Lan-

IUI

i/mpli

tempovi

arbitrum

quemdam
est.

divina pro;

fuerat, hseresim tunc ejura\

it,

sacroque chrismate

viMo

ii iii

vobis
nostra

eligitis,

omnibus judicatis
Id est,

vestr.i

Qdes

victoria
.

quantum
nomine
Cathoel

egoquidem existimo
gloriantes, conati
Hbi persuadi re
;

Hsretici Christiomo

uncta /<"/. Ai/i/ii ibidem prseterea Hvnoma/rus fa/mosvm allalse^ c- columbam sacrse a/mpullse mir raculwm, quod infra examinabimus, De baptismi
collatione
poJ)OSCit,
ita
-<

su/nt

technis suis errores


vu,

pergit

Turonensis

st

dwm

hisce

rejt

<

tis,

Ponliticc

baptizari.

\h\ ergo prior Pmccdit nuvus


leprae

licam fidem elegisti, etiam cete os ea/mdem


ist
.

Constantinus
veleris

ad

lavacrum,
sordentesque
lalice

ddcturus
maculas,

Int&i hsereticosillosprsecijmifuisse uiden</t

morbum,
recenti

geslas

tur Airiani, qui,


et
''''

S.

Gregorius

lib.

n,

ci

anliquiliiN

<l<l<lurus.

Cui ingresso

U1

''"/'
-

sorons.

uiiinii

XXX1 testatur, auas ejusdem regis TJieodorico Ost/rogothorum in Italia


aliqui Anafledam, AJbofledim,
Lantliechil-

reginuptam, quam
uel

lugofledam

appellant; alteram

suam sectamjam aggregav^rant. Gundobado quoque Burgundionum regi, Arianse


iicii, ini
/

baptismum Sanclus Dei sic intii ore i';n'undo: Mitis depone colla Sicainbcr adora quod inccndisti incende, quod adorasti. Erat cniin S. Remigius episcopus egregiaa scientiae rhetoricis adprime imbuius sludiis sed et sanctitate ita
ad
:

<

praBlatus,

ut
,

s.

Silvestri

virtutibus

paritc addicto, affinitate junctus erat Clodoveus perS.Chrotechildem,isPiusexfratreneptem;atqu8 ii<> ipsi cim uVraque \riana aula regia aliqua intercedebai necessitudo,
/i/i/i
.

aBquaretur..,
in

Igitur

rcx

omn!potentem

Denm

Trinitate

confessus,
iii
<!

baptizatus cst in nomine

Patris '<"i"ii-

spiriius sancti, delibutusque sacro chrismate

et

hinc perversionis pericu-

cum
plius

signaculo Crucis Ghristi.


D<

^19
s.
I

exercitu
millia.

</ua

fUttusi-

vero

ejus baptizati sunt


el

am-

cauiU

116 Simiii, sed mvnori de causa legiPui


therius
'!

bapttzat
toro-

tria

Baptizata est
post

ral

ro*

Februani

vn

Vitis
editis,

illius,

ad

fledis,

qus3

non

multum
esl

soror ejus Albo- ramque \, tempus migravil


i
.

<,,,

r,l,

</""<

xx

apud nos

sub finem

ad Dominum... Convei-sa

enim

ol

alia

soror
ejus,

iniii,, i,ai,(,

iii

DIE PIUM.V OCTOBRIS.


A
ejus, Lanthechildis

ajqualem Filium Patri et Spiritum sanctum, chrismata est. Fredegarvus nihil de sororibus regis memorans, baptizotorum numerum ad sex millia
;

" rum
i

nominc, quasra bseresim


quae
confessa

Iria-

,llL

'i<

rueral

statimque ferocem Alemannorura geutem debellavil atque subegit. Gumquecontra se Golhorum

AOCTOHE
C.
B.

agmina

instruxissent

qui

contra

eum

bella

paraverant,
tela inji-

hxtnc,

aciesque
,(,,v|

non Reregit

'

illius

contra aciem inimicoTum

migmm,
bapliitam
tt;

ewtendit

Flodoardus, et guem hic secutus est, Hincmarus xn Vita num. 65 tria millia virorum eaiGregorio retment; sed addunt, Exceptis parvulis et mulie-

acriterque

bellum

rastaret,

in

momento
:

fu,t

Gothorum agmina prostrantur, Domino opitulante


ct dors ?

nlms V*nm hic biographus ibidem a Gregorio perperam ddSCessit, assrrcns, auihns Clodorri snrores Umc quoque bapHzatas fuisse. Baptizantur
(vnauit) sorores ejusdem, Albofledis e1 Landehildis h.rr U Fhdnnnhis tmidem verbis in Historicm

Bladio prascipites dedere. Bral enimcrux impressa pontiflcis in pectore principis, et coruscabat in mucrone victoria. Subdit, eumdem Sainhim /,st victoriam Clodoveo apparuisse,

maim

eorum
:

vetuisseque, ne fugimtes Gothos insequeretur, neve terras vastaret ; regemque obsecutum,

arma

'"

Remensem
fabulator
auctor,

lib.

r,

cap.

xm

felicitate
.

vertisse.

Tandem,

PransJulit. Utrique

,.

Tiih

ille

anmyrnus,

Gestorum
:

Francorum

ajmdquem

inquit, tropheo per crucis mysterium rex SUblimatUS, regressus ab Aquit.-uiia, misil Ir-atos
B. Solcnncm, ui eum baptismatis unda perrunderet... Qui sacerdos gaudio repletus spirituali,

cap. xv legitur

Baptizanlur so-

suosad

roresejushis nominibus, Mboflidisel Landechildis, ipsa die. i/ vero Gregorii verba tam clara sunt ut miirer, Hincmarwm ab eo reces isse, ut anonymo
t

assumsil secum sacraa legis cultores,

Remigium

et

Vedastum

antistftes

venerandos,

niih.i reret.

el

divina

favente

misericordia, ad

ex more saxro
chrismate ungens, Ecclesia

sunt ecclesiastica plvns, quSB baptizatns uh Arianis, ilmn ad Cathnlicovm Ecclesiam veniebant, non rebaptizandos,
srd vel wnpositione

120 Conformia

etiam

cum
'"

regem perveniens, baptizavit eum omnibus dignilalibus suis, et simul cum

dur< irecentos sexaginta quatuor nobilissimos


i

adjnnxit

Francorum.
!3

manuum vel svmul cum sacri


ll

Habes

hic,

studiose

lector,

chrismatis
rvpla

narrationem fd
ex qua
S.

hax

Vita

unctione reconciliandos prsescribebat. refertidem Turonensis lib. n, cap. xxxrv,

illiusde

bnversione Clodox

Re-

tublettat fidti
,>tt
:

"- "
1

ihil

aliud adscribit,

ubi
S.

Gundobadus, rex

Bwgundumwm Ariam

quam quodhicaS.
I<
i

lervne arce situs,

So- E

baptismo adsHterit.

Ayito episcopo Viennensi, Christum Filium Dei Spiritum sanctum aequalem Palri confessus, clam ul ehrismaretur, expetiil \sedquia publice confiteri
I

narratio ar /,dri,

scri) toris

rrl

r.r

anonymi, incertique <<,,,, /mr so/o rn/n ,,,/,,

em^

abnuebat,

non obtinuit.

lib.

rv,

cap

xxvu de
regis
j

Brunichildes Alhanagildi
sed conversa dicitm

Hispmiarwm
in

quod antiquioi ibus certiorisque notse scriptm non modo ignota, sed etiam contiraria tradat. Accedunt et manifesti errorespartim ja/m obsei vati

Sigeberto AusPrasiae regi nupta, pariter Arixma,


:

ad

\\\

Septembris, qui scriptorem

inscitia

con-

Beatam

unitate confessa
est.

iinriini.

Hujusmodi

siini

quodbellwm Aleman-

Trinilatem, credidil atque chrismata

Eadem

nicum, an/n

itum,

cum

Gothico seu

Visir

ibidemcap. xxvm legunturde Galsvmtha, ejus-

gothico,quodadaMiumQh7spectat,fcedeconfuderit;

dem

ithanagildi

filia

altera

et

Chilperici Suessiov,

qucd Clodovei baptismum, qu&m constat anno 496


eicollatum
CSt usi/iir
,i,l

nensis regis

uasore;

item

lib.

cap.

xxxix de

fuisse,

usque post bellu/m Gothicum,


.',(17

id

S. Hermenegildo, leuvegildi Hispmise regis fllio; lenique lib. ix,cap.xvde Richaredo, ejusd&m
S. Hermenegildi
fratre,

riliilnin iiiimnn
:

di/Jrrnl
S.

i;in,d,/iir

riiniilrm
<,rii,n

rr ,ni<.

Velut

imnir/ih

Snlrnr.i,

nC

dum ab Ariana hseresi ad

regnu/m
rr,/n<

vastar< faciat,
071

utum
quasi
fUt
<

Aquitatemj

Quidam

eo

du ex
'' " '" tensis,

vua

s.

SolrmyusCarn"

Catholicam fidem accesserunt. 121 hactenus allegatis omnino dicendus est laudatus rexetaS, Remigio ei in wrbe Remensi bapHzatUS fuiSSe </"'a lnmr/i ridrn, a imnnrininr
/.'./
.'

niiini

depopulant&m

tunc
lt.

eorumdrm

/h'i<n/
iiisi

dirrmlis rrrlnm

rsl, S.

\r,lnshiin

imn

imlnhi/i

/,////

i/r

11

tempore post baptismu/m Clodovei ad


infulas promot/u
i

epi copales

oapttsta, qua/m dr loco baptismi dubitatum

fuisse. Frustra igitur

lauda
antir-

fuisse,

dr

ut/roque

hic

agendum

est.

bus Chiflctius iu /iora Disi/uisitione


itendit, ec

Joannes AmpullSB
niSUS
t?'i

hisce ta/m

mendosis Actis, incerto

lis/mitis

gloriam cont/ra
S.

munere fwictum esse s. Solennem, episcopum Ca/motensem gemino ; ni.rns mi/iinirnln /rinm, quodtd "i hn/ns \il,i
;

quorum omnium
rst.
.1/

testimonia

HniiL'in iili/mlimrr

enim

inquit

ipsemet

Reraigius

ffi

neque

obstat,

assrratur;
S.

srrundn,

i/uod

r/mm
e

nlihi

/ri/nlur

suo svncero Testa/mento sese ejusdem regispatri-

Remigius

eumdem

regem

sacro fonte sucepisse4

niim professus

est,

dicens

Aliud argenteum

quod Remigius regem et fontt


ttucepei'1

vas,

Vita illa

ostro data castigataque est


vn

ad

quod

milii

ddinnus
sacro

iiilusiris

memoria3llliid.iwi.us.
tonte suscepi,

xxv Septembris, ibidemque

Commentario

prse-

quem ^djgnatus
,

baptismatis

donare
atque
65, ubi

vio ostensu/m, antiquam quidem esse, sed mendi

esl

etc.

Fateor,

/<
in

legi,

non carere,
,/imd

et

<>

Bollando nostro parvi pensam


m/il mrrrsm
C

assei
El
;

ab Hincmaro

Vita

num.

rrm nd /n.rsmlrm
fuit,

s/nrlut,

diniui
fonte etc.

h:rr pag. 75 in Annotatis

lit.

ad hodiernum diem

remissa
na/m
ea\

penitius discutienda. Ut hoc faciam,


Vitsepretio

debeo hic qusedam ex Vita ibidem edita retexere;

quod et Flodoardus ptavit. Non inficioi quoqv ui iii solenni baptismo idem
,ii

usceptus ab ipso Poutifice de sancto Ub. r, cap. \ni adoinsolitu/m esse,


ba/ptista
esse,
rit,

qui

et

ejusdem

res

pendet

Si

susceptor; veru/m id inauditum


Chifletius.

nvmis levitet

ymo biographo
centra

credim/us,

Clodoveus,

dum
scribit

Plw
<

Gothorum regem ducens exercitum. transnri CarnoVum, << S. Solenne, ejusdem civitatis episcopo, m certam victorise spem signoCrucis in
fronte pectoregue signatus, sic vovit : In his armis vadens, si a Gothis vel Uemanis superalus aon
fuero,

Comtius ad arvnum Christi 196, num. 55, > subjecit ubipostquam S. Remigii fm Occurrenl in his Annalibus alia ejusdem generis oeque enim uni dumtaxal Clodoveo exempla
:

conligil
cipi.

ab

eodera

pontiflce

baplizari

ac
in

susViHs

sed

rediero

in

pace, stalim

in

baptizandum
Tali-

S/ini/r

quid

habemus

eHa/m
et

convolabo.
' |

SS.

Aman
[ustrasise.
in

Vrajectensis

Si,

Post h.rr

SW

m,/rrd'ii n r

hi- ,,/rn />/ii/s

regis

bus armis succinctus pergil dimicalurus ad bellum,

[25

haru/m

prima,

apud
11

nos data ad

Februarii

82
i

Di.

S.

REMIGIO EPISGOPO REMENSI.


Amandi
cima die miltatjel
facit
ibi,
si

roHE

Februarii,qua Baudemundum, ipsiusS. dicitur Dagodiscvpulum, auctorem habet,cap. rv


ut Francorum rex rogasse S. \mandum, suum sacm ,//.</""""" al.lm-rc Sigebertum filium

November, ipsos

(Arianos

suos)

(Uffl

nlroqur

bertus

munwi

audent, aliquid praasumant, ubi * conspicimus, ubi surdos caacos hodie illuminare sanitatem rccipere etc. Vemo auditum et mutos

illurainari

baptismate,atquein liiium... spiritualem In altera veroad sanc tui ue episcopus annuisse.


; i

suscipere

ambiget, quin

hic per

domnura Martinum hujus

Februarii

illustrata

SigeberVus
ista

Gemblacensu

nterprelem referens, Statimque suscepHone e baptismo esi de imandus) '11111 regenerans sacro baplismate, ,\. ChaSigebertum eum nominavit, eumqueipse cum /'< sacro fonte suscepit. Piberto fratre regis de
:

sacrum corpus in Turonensi basilica mvraculis clarum designetur, etiamsi nomen urbis omissum eti sU. Pro eadem basilica facit secundo, quod Twonensis in Hu S. Gregorius nominatim Ifo.vr, cap. xxi, et post ipswm Fredegarius
Limina
B.

in

Epitome

cap.

lv
t

per solas voces


ipsvus Turo-

Martini non

aliam quam
:

,.,,,

In

Clodovei

Remigium
,/

susceptor;

baptismo alius fuerit prsstm utcumque tamen sit, non redamus; neque factwm es
<

nensem basilicam denotaverint eo scilicei modo, quo per limina sanctorum apostolorum Petri et Pauli ab antiquis xque ac recentioribus eorwmde
basilicx

nsolentia

deterruit

Cardina

n
-

ium
,/
-

auinetiam
ptorem
i

ipse tom.

VI

Inm

" "
,

s
^

Re-

migium Clodovei
fuisse.
/.,,,

regis

baptistam svmul

et

susce-

suscep-

|6
,

MarloPustom.

nunw
to
[1

S.

ril/
,-i 1

alia
1

Metropolis Remensis lib. n. occasione ex Gestis S. Meda/rdi


[

Romanae solent indwori. Eodem igitwr onenda sunt S. Nicetii oerba, nisi obstent alia argumenta. 129 Obslantautem gravissvmae rationesf ne Clodoveus ni Turoncnsi b isilica bapHzatus esse creda////;

sed certwn
id Ih-mis
gisse,

ett,

COIltt-

atque

illa in

rimis, quoil,

atm

urhs

Tunmica
secta

non
il.intnt.

ortunato

ut dicitur)

exarati

looum
tius

recitat,

tunc

temporis

Uarico

Visigothorum

regi,

in

quo

atrini n unus,

non
I

Remigio, sed laudato


Vita
in

Ariano, pareret, procul


sit,

ab omni verisvmilitudine
antistites

Medardo
ln civilafc
(juae

ad cribitm

accipe.
Petri,

Clodoveum, qui Catholicos sanctosque

m Remorum
\i

venienles,

basilica S

uunc dicitur

pai

mh

m,

baptizavil, et de sacro fonte B.


//

verum fatear, nescio, guo


,

regem B. Remigius Medardus suscepit. itse exemplari hic

ditionibus suis habebat, voluisse in alienoAriani princvpis regno Catlwlicum baptisma suscipere :
ni

quod insuper nec sine valida militum manuipsi


(uii<iii

fuisset,

neccum

ea a Gothis

(>ermittcndum.

usus Marlotus
n
,

it

nam

in eo,

quod oum Fortunati


vni Junii ediderunt,
re
I

PqjBterea

nullus veterum
adscripsit,

nimr majores mei ad


n,///,7/
17/,/
/

die

Twonensi
qui illam

hanc gloriam ecclesiae ne ipsequidem S. Gregorvus,

nihil tale legitur.


,/,/
,1,
,,./

Tcmtumdem
subjunctis
.

"< ':/'"*-

nec

ignorare facile potuisset, nec de-

ibidem pra missa, ac

in

quique
rui

cum Remigio ejusdem


illius
}

neonon

in

baptismi ministerium attribuat, simul satis indi//.

Suriana
/,/

gem
alia

Marlotianum exemplar nullius esse queat, Eodem loco habe tomaquaeda n Hs. S. Gildcvrdi episcopi ctione Belfortiana accepta, in qua
Ua
ut

factui
in

111

ia

dicecesi

apud me
'

Remensi, non
,////.

aliena provincia

quodcanones

/.'

Remos item
.

allegali

scriptores

diserte assignai unt s quibus hic addo Lud vicum

Uenschenius tom.

II

Junii pag. 69,

num. 9

inter

Pium imperatorem,

qui

in

privilegio pro n

improba/ndum notai it istud asserturn B Remigius regem Chlodoveum baplizavit, S. Medardo (tunc) Veromandensi episcopo suscipienle illum de
sacro fonte. R

randa Remensi metropolitana ecclesia concesso, apud Flodoao-dum lib. 11, cap. m\, hoc ipsu/m subjectis verbis agnovit.

<<

ibi

aih gat

130 Ebo

(ait

ibidem

venerabilis
et

archiepi-

v<l

nt

Henschenius, quod Clo


fuerit
oi/rca
1

<

"/ ce

ablutus
nisi

scopus Remensis
dis S.

ecclesiae,

reverenlissimaa seel

S. Martnif,

a/nno

't96,

sanctusvero Hedard/us non


ej

Remigii, gloriosissimi pontificis


vetustatis

specialis

annum

530 crealus

iscopus.
im
1

patroni nostri, prassul clementise nostrae innotuit,

;7

De civitate quoque,

qua sacra istaaue

quia
urbis

scnio

contrita

dictae

gustaque solemnita

fuit,dubitatum
'

sancta

mater
existerel,
S.

noslra

ecclesia,

in

metropoUs lumore
Mariae
et

\" -etii, / ii tola S. nsis, ad Clodosvindam, ejusdem ex Chlotario filio neptem, Uboini Longobardorum in Italia regis
I
1
,

sancta-

semperque

Virginis
in

ac

Genitricis

consecrata,
eratore

qua,

auctore
nostra

Deo,

Remigio,
(

gens

excusa

in

[ppendice Operu/m

S. Gre-

gorii
et

Turonensis, editionis Ruinartiana cot


fn

1338

seqq.

hac S. Sicetius
siniin

tans, "i

virum

vndam exhorab Ariana hsresi ad Calho(

/7/ est cum aaquivoco nostro nomen idem cum Ludovico est) dem gentis, sacri fontis baplismate

Prancorum Clodoveo quod


,

rege
ablui

ejus-

ac se-

ptiformjs Spiritus sancti gratia illustrari promeruit.

licam
\niii-ii

fidem adduceret^ ita ipsa/m alloquitw ,il) avia lua, domna bonae mcmoris Rodhildi

de
est,
illa

Remensi
eruditi

civitate

sentenha
S.
Vicetii

tam
verbis

certa

ut

Galli

de

cum
vi,

u,i est S.

Chrotech

Ide) qualiter in Prancia veneril


;
1

conciliandis fere
Valesius tom.
I

unice cogitaverini

Hadrialib.

quomodo dominum Chlo cam adduxerit ei *-u m


;

Catholi-

11,1.

Rerun
S.

Francicarum
Nicetium
}

<--.'i

homo
vera

astutissimus,

minime
setale

verisimile

ratus,
i/n

Clodoveo

iiniuii

adquiescere

antequam
1

agnosceret.

tampropinquu/m,

re Francis Gallisque noMa/rite basilica

Cum

ista,quae supra dixi (de

eritatefidei Catholicse)

tissima adeoerrasse, ut pro B.

Re-

probata cognovit, humilis ad domini Martini limina


cei idit, e1
111 111.

mensi Turonensem S. Martin/iecclesiam Clodo


,/./

baplizari se sine
fuit,

mora permisit. DubitaVto tius hi


\

obtruserit,

statuit,

illa

S.
ita

Martini

limina
:

non

inquam,

an S
S.
i/n

celebrem
indicare

alibi,

quam Hemis
quin
S.

fuisse,

disserens

Nec du-

illam
,ni

apud Turones
aliqua/m
///.

Martini corpore basilu


civitate

bito,

limina
Martini

aliam

Remensi
facit

ecclesiam

Martini vocaverit Nicetius apud \{r\w^ ad portam Colfil

rnhii
/

laticiamvel Basilicarem,cujus mentio

in

Remigii

,,/,./
/7/

128 Pro Turonensi basilica


eadern epistola de
illa

primo, quod
irianos

testamento.

bi

ablui

voluisse

ChlodovBum,
veneralioni
fui

non
vir-

/i/,

locutus fuerit,

mirabilur, qui Martini


tutes

[n

/'////

Turo-

Domen ob signa atquc


Francis

nen*i
fU' fU4
*

baptixa

provocans ad miracula ibidem spectanda


a/nte dicens
1

paulo

summae
ei

Gallis

el

Hic fAlbo

-1

jubel

lubet

num Martinum

per feslivilatem suam,

ad domquam unde*.

v.ilaque

ab ipso Chlodoveo ante Vogladense


intelliget.

[)roe-

lium nuncupata

131

Valesio

DIE PRIMA OCTOBIUS.


vel potiii in

$3
liquor
in

mttropolitana
II

M.

V.

nec

oppotitum irinCit

Valesio consentiunt Jacnbus f.om/ncra/ in Historia ecclesise Gallicanse tom. II, pag. 230, et Gabriel Daniel in Historia Francise tom. I, ad

131

ad magnitudinem nucis, in eaque quidam seu oleum, quo Francorum reges


trea
lciniii

ADCTont:
c.
s.

so-

annum
lium
rere,

inii/iiinlmnr snn

nu m/i

s,,/cnl

S;i.TU

nmpulla

Christi 595. ConVra Cointius tom.

Anna10
ct

Francorum, ad
atque
ita

annum

496,

num.

sequentibus,

maluit Ludovici Pii assertioni adhseexplicarc textum S. Nicetii, ut


/
<-,
\

passim appellata. Imposita illa esi pretiosse conclusaque in magnifico mausoleo s. Remigii,
teste

Martoto tom.
ibi

COp. W. rii/us

Clodox eus,
nit, iin
,

,dwm ex Alemannico bello Hemos mox ad S. Wartini ecclesiam procidisse dicaoptasseque, quam prvmum posset, baptizari;

Metropolis Remensis,
frfl

lib.

m,

sicnl, ,/u.c
S. Ri

SUbdO

lll

Mulrm

el ail

pedes

migii servafur cbrisma


in

ccelitus

missum, quod Ampullam vocant,


auro
illito,

vase

qUOd rn iini rssr /m/rsl, rh.i ncc m ipSO lcmporc, nec in eadem ecclesia baptisatus fuerit. llliusratio
niod Ludovici dicta conformiasint
dovei, quo vn singulis civitatibus
s '

argenleo,

lapillis et
i

unionibus

sparso

et illuslrato, cui catenula affixa

admovel

abbas,

ulo cio-

ecclesiam insigni

sl, quam ad eollum cum a monasterio ad majorem pompa pro regum inauguratione

unicum solebatesse baptisterium, apud prvmariam basilinisi

non

cam adstructum

quodque

Nicetii

verba

hanc

in-

terpretationem admittant.Eligai lector,quam

volet,

eduabussententiam ; mihiCointianasicprseplacet, uttamcn dubitem, an S. Nicetius ibidem reipsa non


aVur de Clodovei accessu ad S. Martmi basilicam Turonensem, huncque prsepostero ordine memoravcrit.
132

defert. Joarmes JacobusChijlctius nova Disquisitione Ampullse Remensis de ejusdem chrismatis usu ex Cseremoni cici, tempore ludovici VIII regis scripti, tom. I, pag 13 recitavit sequentia.
in
i

sacram unclionem

134 Chrismate in altari super patenam consecratam prasparato, debet archiepisi opus sacrosanctam ampullam super altare aperire, et inde cum acu

qUO Ir-ihiut
reges
luit.

uin

u<

B
laudatu epixtnla
qucB explicari
potest.

Nam primo

quidem

ita

verba ejuseosensu

aurea aliquanlulum de oleo ccelitus misso atlrahere, etchrismati parato diligenter imraiscere ad inun-

accipientur, quem exdiclis num. 128 exigerevidentur. SecundoS. Gregorius Turonensis lib. ullis-

gendum regem,
terras

qui

solus

inter

universos

reges

hoc

glorioso

praefulgel

privilegio,

ut oleo

torim cap. xxvn testatitr, Clodoveum postdomitos Visigothos ad eamdem ntulissc


i

ccelitus

misso
-

inungatur.

Fuere,

qui

dicerent,

oleum v"

ampullse num juam diminui,


i

* ai. est ingros-

Patrata

posl hasc

vicioii.i,

Turonis regressus est


Marlini

*,

uhii miiiii Frani

eo fuerint in

9US

mulia sanctae
iste initc,

muneraofferens. Tertio Nicetii hic non intererat, an accessus


basilicae

beati

quidam
siiim/nr

etiam, post unctionem regis exsiccari, rur-

imph

ii.

dum

successoi

inaugurand
Vita Gallicd

n n post Clodovci ba / tismu/m contigisst


'I.

i
;

alH denique,
S

teste

Renato Ceriz ers in


iv,

cuin

iln

randam
ad
S.
'/<

viri

sui

Chlodoscindam ad />rocuconversionem exemplo simct.r


i,t
;

Remigii parte n, cap.

crediderunt,

illud

mirabili

incremento dec

nri.r su.r Chrotechildis impellat


rtini,

oumque Arianos
assertoris,

regis valetudinem denotare;

quas

<

periti

vulgi

nctissimse

Trinilatis

fabulas

tum

ipse,

tum

ceteri

Galli verbis silentio-

Ucriim miraculis clarum provocasset, addidit

que exploserunt. Porro,


ha/nc
cicin
(i

utad\
iii

\um veniae alii

exemplum examen cognita


rimiii
assertse,

Clodovei regis,qui posi


veritate doctrinse,

maturum aS. Marti/no


:

mi>iii/uii

ici

baptismo Clodovei

defmissam,

vohtnt aliqui,

negant, alii

ejusdem
auten

sepulcrwm
mtererat,

veneratus fuerai
sive

dubitant.
135
Jntei

od
id

/i.rc

laudaPus rex
;

ceteros hoc

argumentum ex
Chi/letius,

profcsso
iinnn
'

id bapttt
I

ante sive posi baptismum suum fecisset guidve iiin/iniii imrn iii/n iii esset, si Nicetius un/um alteri
inadvertenter mate prseposuisset
/n
.r/
'

tractarunt
Philippi
/\

Joannes Jacobus

D&nujue si hunc

mes,

Hispaniarum regis archiatrorum atque Jacobus Alexander Tenneurius,

di\ inittu

alLi-

coin

osterum
iii

ordmem

in Nicetii textu

admittamus,

rcctc

ipsi conveniet
,/iiriii

cum

S.

Gregorio Turonensi,

srri/ni/ii

ClodoVCUS, /lormiiiilr S. C/im-

Aquitanico vectigalium senatu consiliarius regius; quorum prioi adversus alterum edita anno 1651 nova Disquisitione de Ampulla Bemensi, eam

techilde,
ct
1

S.

po.st

devictos lint/ios humilis


sive

Remigio instructus baptizari petiit, ad domini Martini

limi/na cecidit,

ad ejusdem basilicam

impugnavit ; secundus anno proxime subsecuto mtra istu/m Tractatum apobgeticum pro vulgavit. !><"" hsec agebat Chifletius, ad longe
alium scopum
collineavit, adprserogativas scilicei

nensem

religionis ergo multis

cum muneribus jsro-

/rciiis est.

regum Gallise, a Tenneurioassertas, impugnandas; quarum examen cum a ration vitseque conditione prorsus alienum sit, omnino eoque libentius, quod ad prsp prseteribo,
controversiam
i

VIII. Hincmari aliorumque recentiorum narratio de

ihil inter o est,

it

d<

\tare.

Quin
ccelo

etiam

utrum

hsec

ampt
e

baptismalem
accepta
sii

regis
ei <<

Clodovei

unctionem
idem
ipse

&r eadi

etiam

in

ampulla Remensi: antiquiorum de eadem silentium, ac neotericorum


sacra

Remigio unctus fuerit. Egoinprimum "' /'''"ue vnquiram, prop> feruntur, argumentis; ei ab affirmani

regem

aS

dior.

judicium.
\3mgulafe bapHsmi 0/>
I/IS/

13G Hincmarus in Vita edenda num. 62, 63 ct Ciiin vero piTvenissrnt 65 rrn sir ijcshim nurrat ad baptisterium (Remigius ct Clodoveus) clericus,
:

qui chrisma ferebal, a populo

esl

interceptus, ut ad

>"

regii

adjuwctwm, de quo
distuli,
ci/cl
,

fontem venire ucquiret. Sanctiflcato autem fonte, et quia propter populi mitii divino chrisma defuil
i

ampuir oitrea cum chrismote


ve
tttXTO

Qalli
/Iin /

convcniunt,

hactenus referre
ut

0,

^^
nrmis

Lnnn
Jllirlrill

scmmnc
,,,/,/

rulimics
.

m
vir

i/liVlllljl/r

ml.c

ci />o,iantu r

Scr.ilin

oon patebal egressus ea lesiaB vel ingressus, sanctus Pontifex, oculis ac manibus protensis in cajlum, ccepil tacite orare cum lacrimis.

pressuram

ulli

in ecclesia abbatisB

RemigiansB ampulla

ii

ecce,

subito columba nive candidioi aiiuin

in

rostro

84
auctoab

DE
ampullulam, chrismair
>;m.

S.
(<>

RKMIGIO EPISCOPO REMENSI.


mirabili respersi chrismate repletam. Cujusodoris aderant, super omnia, nectare, inaestimabili, qui

POSlPO

.vplcfam, cujus

ante in odore mirifico super omnes odores, quos balsamis jussu S. Remiterio senseranl ($a

qoibusantea
Accepta

delectati fuerant, peplentur suavitate.

gasparsis accmsisque odoriferis aderanl miserat) omnes


suav
Ponlifice
disp;

cereis,
.

ut

prse-

ilaque,

sanctus Praesul, #mpulla,

post-

insestimabili

quam

clirismate

fontem

conspersit,

species

mox

EpiSCOf
tanlo

miraculo,

abnegatis diabob* pompis


si

el

ope-

rlbus ejus,
zari.

petiit,

saucto

Pontiflce

bapti-

Clodovei baptizatio, ac similiter subditur : Suscidivoque consecrapitur ab eodem sancto Pontilia-,


tur insignilus unguine.

Hic baptismum regis enarrat, acdemum sic jequitur. E! susceptus ab ipso Pontifice (Clodoveus) desancto fonte, perunctus est sacro cbri-

140 Accedit
,-,:,-

Aimolnu Floriacensis lib. iHistoFrancoi um, ca/p. xvi exrecensione Francisoi


Hist.

Aimoinut mo~ nachui FloriaCentis, alitquc

smate cum signo sanctae Crucis Domini nostri Jesu


Christi.
tradunt Hine-

DuChesnetom. UlScript. Quod uhi hsec memorat


:

Franc.,
grala

/'",'/.20,

recentiores.

vero

acceptabifides

murus archiepticoput
meiui.i,
flc-

fidem De miraculo siquidem, quod Uet, /<!> subdit Dominus dignatus esl ostendere per columbaa speirn, iii allatione Chrismatis, sicul et de aliis, rata est Catbolicorum Patrum sequenda senlentia, qua
].;;
/i,

nique,

ut
:

narrationi

suse

<

fuit, lisque Deo ostensum declaravit miraculum. Nam, cum forte, qui chrisma gerebat, interclusus a populo dees-

praedicti

regia

(Clodovei)

set

ecce subito,

uon

alius
in

sinc

dubio,

quam

sanctus apparuil Spiritus,


ratus specie, qui rutilanti

columbaa

visibiu" figu-

diciiur
tur,

Divina operatio,
esl

si

ratione

non

admirabilis
ratio

nec fides

comprehendibabet meritum,

rostro

sanctum deferens

chrisma,

inter

cui

humana

praebel
,

experimentum. Tondem
Spiritus soncti disputat,

sanclificanlis.
tur miilii de

manus deposuil Sacerdotis, undas Fil gaudium etexultatio; baplizan:

populo

Ueo laudes, Dco gratiaa acclaad propria


ntiores,

B
quse velut nec
,!<< utl S.

ad ampullse miraculum
in

lum,
Yita

mantur,
laudatos

ct

gaudens rex ab ecclesia


Mitto a

Hcmiyii Arin s/KThmihi,

edenda

regreditur.

qui

prsecidi. Idem Hincma/rus tom. I Operum illius Sirmondum pag. 744 in Coronatione Caroli Christi 869 in regno

secuti

fuerint,

asserenti/wm

cum jam numerum

Lotharii

Wetis
/

mauguratus

est,

de eodem

argu\

mento

in

ublb o
:

on~

cessusicaii

Sanctae memoriae pater suus (Ca/roli


Pius imperator augustus

domnus Hludovicus
corum
versi,
inclyti, pei B.

c\ progenie Qludovici (idest,

CU
integra

jjisFran-

augerequidem possunt, sed non a/ugere auctorir tatem, ipsive facto majorem fidem addere. ! f a us, tribus wutem nominaUs antiquior est Hin isque Vitam Remigianam scripsii cvrca mediwm nannis 350, postquam sseculumu., id est, ? conUgisset. Adhuc remotius abeadem vixeiiiui Flodoardus ei Aimoinus Floriacensis, sseculi
\

Remigii, Francorum apostoli,

</<</, iii

Si

Catbolicam
el

praedicationem
tribus

cum
vigilia

gentecon,/<

lit
re

.1/

vero

apud antiquiores Hincmaro


est,
et

nihil
silent

Sed de rc tam

memorabtU
i'iiu

ti-

cum
et

Francorum milibus, exceptis


sancti

memorabili reperire
Viennensis
nguli

De ea

Irntilmsomni-

parvulis

mulieribus,

Remensi metropoli baptizati, et chrismate, unde adhuc habemus, peruncti


iv^cin sacrati, exortus
non tamen icmper rodem
elr.

Paschm in caelitus sumpto


ct

S.

Anins episcopus Papa ni h


S.

Anastasi/us II bus antiqworiipi

ad Clodox eum

wm
ad

bus.

in

otismo gratulato) iasdederunt. Silent


Nicetiui episcopus

Trevirensis

epistola
\

138

Dubium non

est,

qui/n

hic de

eodem

chris-

Clodosvindam Longobardorum regi/nam,


data
;

lau~

mate,

dequoin

Vita,
wi

etsi

diversimode, loquaVwr

Fortunatus
i

in

compendw
is,

Vitae

Remigia

modo.

"I illa ta/nt/wm

S. Gregoi ius

et

hujus Historise epito-

Sacramento Confirmationis facta/m memoravit; hic autem adjun&H unctionem regia/m, Secundo hic memmit quidem de caelitus sumplo chrismate sed locum, tempus, n odwmque, quo :ep;
i

mato
niis
iii

i
i

garius

Gesta Fra/ncoi
Vita

um
S.

quoque anonymus, qui a/nnum 725 sci ip it AlcuiVedasti, quemque is secutus fuit,
;

silent

circa

<i,i<uii/,inr
licet

ejusdi
/n

iii

S.

Vedasti

itae

/>i

t/wm

uil

quod
S.

omnes de
pariter
S

lodovei baplismate
Prsefatio

memir

dicenda mferius. Clodoveum a


Propolitana
fuisse,

Remigio

meto,

nerint.

Vacet

vehts

Missseritus

ecclesia
it

/'<

mensi

in

regem

wnet/wm
pnecei

Gallicanide
lcmdata, qua

Remigio,

2 hujus Commentarii
miracula continens,
</<

agno\

etiam budox icus Pius


ecclesia

plurima

illius

quod pro eadem


Clodoveus

dedit,
i

allegans,

quod
\et,

ea baptizatus
el

cra

mque Clodovi um ab eodem ad Christiana saadductwm memorans, nullum ampulla aut


/

subdensque

Sed

ipse rex nobilissimus ad

regiam

miraculoso chrismate verbum

<i

Com-

polestatem perungi, Dei clementia, dignus inventus

tiustom.IAnnalium

Francorumadmnum

ChrisU

Fhdoardus (apud gfiem laudatum prsecepex* tat '" Historia Remensilib u cap. xix) pro more suo dicta Hincmari ita adoptan it,
fuit.

'"'"

196, num, 29 ultro fatektr, non haberi pro eo miracuh testem Hincmaro priorem Sic autem

<

habet ibidem.
142 Quod attinet ad ampullam allatam a co- eruditi Galli lumba, auctorem, qui miraculum illud pataim non *asserat, dent eam assenon habemus antiquiorem Hincmaro.

inseruitque
traditur,

iibri

i,

cap.

xm, addita tamen


alios

Doce

qua

voa

apud

scriptores

subdusolet.

bitantis

timideque asserentis

passim

esse

m audiamus.
Flodoardui

Umolnus,

qui scripsit
baptisterii

aimo

rere,

Christi
esl

139 Ubi
turn

veroad praeparatum

circiter

millesimo, co-

perven-

lmill,am

interpretatus

rjusdem
tice

tccle-

presbyter.

interceptus,

estlocum, clericus chrisma ferens, a populo ad fontem perlingere penitus est

Spiritum

sanctum...

Flodoardus,
stylo

anliquior
sic

aimolno, sensum
peddidit...

7t\ r?f
s
caelumporrectis,
mis.
Et
tacite

itaque

hnsmadefui. Sanctusautem
ecce,

Pontifex,

>

nutu divin
oculis ad

^- "
concinniore

Hincmari Flodoapdus et
: ,:;
'

-..
,

"Si

tradilur orasse

cum

lacry-

subito columba,

ceu

aix,

advolat

candida, rostro deferens ampullam, caslestis doui

nonhabes Ddem, antiquior no note 1)0tes //,' urgeri areeri. a<m,k Hadrianus Valesius " , Consentit I tom nmi, iih. lv pag 260 et sequenti
.

l&mmnon
de
vita

da

disserens

llincmarus

S.

Remigii,

Aimoinus

DIE
Aimoinns ejus aequalis
in

PRIMA OGTOBRIS.
eccjesiae

85
AUCTonic.
s.

(mo uno
e(

sseculo poslerior)

Historia

lib.

i,

Frodoardus,
veteribus

Remensis
nostria
foronli

templum baptisterii divino resperslm fuisse ab odore, talemque ibi gratiam (Deum) adstantibus
lllbllisSC, Ut

presbyter,

pem
narrant

admirabilem,
nimirnni,

(iregorio,

Fre-

degario,

^STIMARENT, SE PAHAIMSI ODORIBUS


Denique
ox
Forlunati
mI.tiIk.
in
S.

ajiisgue
:

hi^iuricis

coNLorARi.

i^notam
clorico

cum

nihil

chrisma

conflci potest;

omnes ad baptislerium aditus turba intercluderet, columbam nive candidiorcm advolavisse, ampullam rostro rerentem, eamque in
Reraigii, aquara consecrantis,

migii Vita praeterraiserit,

Chlodovei

el

Reimo ipsam, quod mirere, Francorum conversionem et sacrara

cnmalia aeque miranda

ejnsdem regis fcinctionem,

ac statim

non comparuissc

manibus deposuisse, ita Chlodoveum pecpiscopus


fut
el

runclum
vel negant.

a Remigio factam. De Fredegario nihil hic observavit nisi forte huc etiam referenda sint, qum ibidem posi aliqua
;

csse.

143 Adilil

Hinemarus Romorum
Aimolni
invenio)
religiose

in Actis synodi Mettis.habitse, cui ipse praesedit,


in

interjecta, occaswne alterius miraculi, ab illo sque ac a Gregorio prMeriti, sic mbdidU Neque potior esl es Fredegarii sxlentio potita
:

Appendice
aetate

sacrum
servari,

boc

.(

auctorita

quae

ul

3ummum eadem
Gregorii
episcopi

censenda est
Turonensia,

ca?lo

missum chrisma
post

necdum

cum
cujus

auctoritate
iiio

sua

annos amplius
el

ccclxx defecisse,

iiistoriam

dumtaxal
potest,

m compendium
ntoutm
in

eoque Chlodoveum unclum


esse \\\ pegni

anno.

In

regem consecralum quo Ilincmarum sua


existimantem,

redegit.

146

Adhxcr&pom
ntii "i Adito,

suspicionem de comsi

tempora suique decepore


iisdem
caeremouiis
p.Kstfri

mores,

a Mabillonio injecta/m, aliquid

i"">""

ww

quibus
tatus

regnum iniisse, Camli Majonsdomus iniorint cum


Merovingos
:

verisimilitudinis habituram,
i

non

deessent alia

"""'"'"

testimonia

ro

mira
pri/mis post
illa/m

erendo

Pippinus
ut B
so

primus omnium
unclione

Judasos ac
sacra

regum, imiposteriores Vesigothorum peges,


Franciae

nr,

constare, epistolam

ni> illo

Clodw

>

baptismum diebus data/m esse;cum


rin ii Laurentii illustris viri
ii

miserii

venerabiliorem

augusliovoluerit.

filio,

cujus libertatem
|.;

remque
\nir
Pius,

faceret,

semel atque iterum ungi


vero

Gundobado rege
pi

ipse,

jubente Clodoveo, petierat,


uti
i

aetatera

Hincmari

solus

Ludovicus

tuncque
hissr

imum

obtimn rat,

<

epistolc

danda

ab co ad
tres,

amplius
nepos,

Hugonem Francorum peges non nimirum Carolus Ludovici l'ii profrater

manifestum
rnlrln/
;

erit.

AvitUS,

Hanc ergo occasionem exspec,/r Ut Chlrm ,r u bapHsmO


i

Rotbertus

Odonis,

et

Lotharius,

gratularetm
linii

non unice
[vitus

scripsit, ut sese

excusaret,

Durocortori
secrati.

Romorum
ut

reges inuncti sunt ac consil,

quod solemnitati non


scivissei S.

adfuisset.
t

PorrosimvraoU'
Vawi

Mirum

non

chrisma

de

ccelo

sane attinebat iilud Clo-

delapsum, quod

in nullos usus, sed in

memoriam
lol

miraculi servaretur, tamdiu superfuisse, ac posl

doveo, utut probe /n .i hn/ini in qUOd


debuissei

conscio,
\4

commemorare.
ir.ji

/"'/<//<//<////
ilti,

ncrnlnr

annos rainime consumtum ostentari


/;-

potuisse.

Hac-

grabulabatwr

quod,

nequicquam

tenus Valesius, satis i/nsinuans, qv/id de


ensis
histoiia
aliis,

ampulls
unctio-

obst/repentibus hasreticis,

Catholicam fidem
rli.i

dminlrr

sentvret
ni

nibus addidit,
/iti

qux vero de suprajam monui,

/ilrrnsrssrl, /inihilnihh./.ir, ul rnunlr,,,

easami-

ceteras gentes,
vret.

tum

legationibus

iii/n

relinquo, Aliquoi
alii,

An non
',.,/,

apposite fidem illam

tum armis, protam ill/usi

titam
alii

lii

haud dubie ob idem veterum


"'
i

stri
l/lr

miraculo
r.r

comprobatam
U>
:
-

memo
quoque
apte

prcBtereunl

(umen propuynant.

maluenini, uhi de Clodovei bapHsmo loquebantw quibus suni Antonius Pagius m CriUca Annaliu/m Cu iiiiiiiilis /{(ifonii, UJrianus Bailletus tom.Ill de Vitis SanctorummS. Remigio, ubi in margine clhim nnimlnril, n nrl ',,,,,,, qUO ClodOVCUS tunC delibutui est, non fuisse inunctionem regiam Fleury in Historia ecclesiastica, Daniel m Fransilentium de controw
/"<

ere

iiiirius
liin,
'

fuisset

nonne
fide

hunc

stimu

pro

eadem

dilatanda

adjecis-

srl
l

i7

Transeamus ad S Gregorium,
/>

c\

,i

Mabillonio

dedei

in

pet '~

oportet hic

repi

Gaudio magno

um
repletus (S.

acdenique Longuevallius in Historia ecc Gallicanx tomo II, pag 231 et sequenti, nisi in obsei vatione in infima margine actfei ta, quam infra apti/us recitabo. Hursum alii, qui dictum miraoulum, quale ab Hmcmaro narratur, propucica,
<

Remigius deregis Francorumque ad baptismum consensu) jussit lavacrum prasparari, Velis depictisa lumirantur plateas ecclesias, cortinis alben- F
libus

adornantur, baplisterium

componitur, bal-

sama diffunduntur, micanl flagrantes odore cerei, lotumque lemplum baptisterii divino pespergitur
;,!,

ijnaiii. iimiiiiiatiin

Marlotusin Metropoli Retnensi,

odore

talemque

ibi

gratiam
se

adstantibus Deus

TenneuHus in Tractatu apologetico adversus Joannem Jacobum Chifletium, et Cerizierus in


Vita Gallica
S.

tribuit,
i.ii

ul

aastimarent,

paradisi odoribus con>

ari.

Quis
,../-..

chris~

Remigii, negant,

um

rririniii

silentio

\labillonio
,,,//,-,

quidqua/m posse concludi; quod quoque visum fuit; licet hicde ipsa
:

,,,-,,

teanpore, loco
acce, ta
fuerit,

et

occasione,

juia\ m delapsam refen r, divinum illum odorem non aliud indicari r c.rishiiio, ijihim iiiiisiiini odoriferorumque luminarium quse Remigius in bapHsterium inferrijust

quibus
m/us.
Vabillontu,

divinitus

ausus

non

sit

sn.ii, nativa/m
affectos, qui

Hmcmaro
1

certo assentiri,

uts quenti dicturi su-

adei

fragrantiam, eaque tam suavii >>,/. ut, Deo eommdem mentes

quamqumn

vrr

Annaliwn Benediotmo15 inin ChrisH 533, num. 18 de Au< ,!,,,,, ad wrmum


nii is

inm.

,,,, siirniio dicta tueatur.


,(,

sir

disputat:

\>\

\\itimi

ipiod atti-

quoque gratia sua demulcente, velui inter co les odoramenta versa/ri sibi viderentur. Vec refert, odorem divinum diwerit norunt enim Lati linguseperiti, divinum i/n sensu improprio etiam
:

nondum

forte

rescicral,

quae

accideranl

v^r invitatus bac Chlodovei baptismo, ad quema se excusat. Deinde etiam si ea pescivisset, epistola quid attinebal illa commemorare Chlodoveo ipsi,
conscio? Jam vero Gregorius, etsi celitus demissaa non meminerit, aliquid ampullae ait, tamon ppodigii tunc accidisse innuit, cum
li

aliquando usurparipro praBStantissimo, pras ceteris locum hwnc accepil excellenti etc, Non aliter
limc..
,sii,
,ii

us, iiuin

nwm.ftl

VitSB

itlum

fere

descri-

or um

omnium

num. 63 odoressimuh umampullaca


deinde
vero
priores scilicei nat\

longe

praestantio)

ptosnarrav t; doramentis,postremos
Frustra

mvraculosos reputans.
I

i8

86
al-ctorl
(;
.

DE

S.

REMIGIO EPISCOPO REMENSI.

148 Frusfra etiarn quis auctoritatem exsitentio

Fr$d^ganiobjectamelevare,eiadsummum eam,/<,,,
.

ted,

ut vnlu

ram
,

S.

I'n <<.!>,

fff

mirii.MS OUCtOI UO. '' htC fOr

IX, Refutantur alia argu-

quidemvideiw
(

ril

v//r/

,.,,

,,,,,/,,,

quod Fredegarius

illius

Historiaym

l/nmrrm

dumtatrat /i.,r /n/m

m mm

compendvum
nbstitit,
><C

redegerit.
, ,

Fml r<j<i

as

i,n ir inde aliqua

almnde
collati,
:

accepta

explicandi illus-

Hincmariano asserto allata: opinio Ma-

monta pro

trandive gratia addideiit. Sic vn hocipsolocodiem baptismi Clodoveo

billonii
satis

el

Longuevallii

quem Gregorms
io

siluerat,

nimirum Cum i subjvma


inseruit,
ii
.

in
S.

Pascba Domini. Sic ibidem


Reraedio
Albis Evangelii

probabilis

propo-

lectfo

Doster Jesus Christus

Chlodoveo adnuntiaretur, qualiter Dominus ad passionem venerat; dixit


Si

nitur.

Chlodoveus;
sem,

ego ibidem
ejus

cum

Francis meis fuis-

injuriam

vindicassem. Jam

fidem his

s.upersunt

alia

argumenta, quse pro

Hmcma-

Veiitimilc
est, II,,,.

.<

verbia ostendens, Christianuro se vere esseadfirmal.


I',.i,a,sr,al
S.

rtiam

,////.

XVIII

rl

\\\\

millla

de

Chrotechilde, quae non nxagis,


s

quam moxdi

ta in

imim narratione producuntur, examinanda, modusque, quo alii dignitatem am/mllx Rrnwiwia tarnim. inn <,,,,,. ,,, Tractatuapologeticocap.il
persuadere conatus
<
,

ampulla

Turonens

Historia reperies. Si igitur Fredegarvus


iii

non

iilirni/

ab

instituto suo putaverit,


vel

<>/i</ua

pressam

<'<

jorio prseterita,

eidem
a

ignota,

Epitomae

ius Mss.

est, S. G egorium Turonensem eadem mentionem fecisse, sed locum exem\ laribus erasum esse. In hunc

insnrrr, rin

mm

rlnm

m /,u/ /:r

r CCSlO miss.i' /nii-

/inrm /am/ar/t
clesiastica
inler alios

MihjJr/m i/rnsrs
,

in

li/slnrni

<<-

\j

Fra/ncorwm tam honorificum ac eadem memorasset Attamen hujus reinon modonon memvnit, verum etiam Gregorli

digium, genti
singulare,

cent.
ritus

6,

cap. vi,ubi

hsec

aiunt;Vovio

'

etiam chrisma

addiderunt.
baptizasset,
fuit

Nam,
aon

ubi

Remigius Clodoveum
Chrisma
(forte
ail

verba, vn quibus, aliquid

prodigii

Vunc

accidisse,

adfuii

rcgem quia non

aecessarium)
Erfor-

insinuari
,iii,i

Mabillonius credidit,
t

ille

praetermisit;
i

sed

Gregorius

Turonensis et Henricus

alia,puto,

decausa quam quododorem


arbitraretur,
et

diensis,

natwalem fuisse
prum fcticiter.
149 Superest

deam

ullae

mi-

plenuni

columbam ore attulisse vas chrismate Exhisce Tenneurius statuit, aut saltem
habuisse antir
</ux
et

raculo nihil inaudisset.

probabile censuit, Magdeburgenses

/mmnirnmm
hunc
multa

qussli de silentio FortunaU, qui Yilnm rrrlr/mlmit. Quid ininuii rst,


alia

quos codices, vn
liquos

quibus

ista

legebanVur,

Gallicanis propter vetorem inter

Remensem

re-

atque

vpsum

etiam

Clod<

bapHsmum
in

omisisse t qui

ab /Egidio archiepiscopo

Remensijussi ntwm aliqua miracula, quae populo Iegerentur, ex longiori illa Vita exi
i

Franciae archiepiscopos litem de jure ungendi reges a\ ulsa fuerint, non item a Germ codicibus, quia Proversia ad H< rm w ncm
,

pertinebat

pere,
illis

/n,

teste Hincmaro vn Prologo, studuitque ex pauca disserere, plurimapraBterire, ut vpsemet tunatus loquiPu/i in[compendio num. Verum
'.' '

ex his quoque tandem sublata fuisse, qvia cwm exemplaribus Gallicis, qus certiora rr/mtaha/ilnr.mm << mnn</<i /,<i n/ Iln [riri/isr;
;

sed

et

quod Cofntio ad annum


rito ridiculum

i96,

nwn. 29non vmme<></

ram
tantn

is

tnlas

,,,

1 1

ah, I ,!a s
est,

/m r

m ,nl

,s

irr-r/ar,

visum

fuit.

magis mirandum

ccelestem

illam

amx-

151

Consentit Ruinartiusin annotatis

Histo-

ex
i

S.

pullam, singulare utique miraculum, nulliq ceteris gentibus concessum mwius, ab eodem
triitam rssr Mi/n ,/iinlrm mtiins rr/ /similr
.

appa-

rei

inriiimiinm

istn brevitatis ergo omisisse,

quam

non nrtinum fuisse </r Francorum baptismo, si hunc tamnobiliprodigioillustramm no\ isset. Praedictis silentibus adde Alcuinum reliquosque supra

riam Francorum ejusdem Gregoriilib. n,eap.jxn t rajas nhsrrnit ,<an m nrr,, r. Quod M'I'.i ;iiiim!, a centuriatoribus Magdeburgensibus visum ruisse codicem Gregorii, in quo ampulla illa memorarelur,

ex huju
planbust
vsse
;

quem

helerodoxi

poslea
illi

disscisenml,

imile dod

videtur.

Ai torte

manibua librum de Gestis


tom.
I

habuere pra Prancorum, a Chesnio

mmvmatos,quorumetsi
junrlim
ritus

svnguli nil evmcant, <<//

editum, qui

in

Inmm

,,,,

mr 1

nonnullis codicibus Mss. Gre-

,,/,/,,,,/,

mallam
Missae
Vitse

gorio Dostro tribuitur,


fuerit.
,l

confirmant.

[ddenda quoque
s.

est Praefatio

Ejusmodi habelur
airiiinK.nasterii

inquohac historia descri] la unum exemplar m biblioCredibiliora

Gallicpmi,

quoddam cornpendium
Remigii
lecta

ac
si

"'<'''

Remigiani
a

mvraculorum
Fortunati
aevo

contincm
fuerit,
ut

quae

annis circiter
i/uiim

d exaratum.
litem

jam

apud Remos; ab hsc sunt,


Historias

existimavii

omnia ewemplar

i/<mias,
'"'

Grego) wixae
sic

quid silentio "'Irslna ,.,/ ,/,


rvpore

suo

aliud
//.,.
>

mdicat,
ntlS sm-

"'
r/

ignotam fuisse

Cetera

vide

nullum hac vn """ <" provvncia

sequenti.

luxata fu rte integrum remanserit, Hemensi, cujus non minus


servare,

Cmi/in

mterfuisset eadem luxare.


152

illaesa

quam aliarum

l.am/alas Tr/niranas Inrn rilatn /n.rlrrca


.

ndit, llinrmaii trst


tius

,mmi a m
<><
j

r/s,

al/a,n

,,,

Sluillr

haberetur, tribusque
sit,

eventuposL rvus
riam.
sit

non ideo

dum, velabilhadirvoentam
Rationem
de vvro
allegat,
ita

amplvus saeculis buloswm reputan-

dcm

flOC

fuisse

ampullm histo-

Vum quodsquum non

insigni, pio, docto et ecclesiastica dignitate ornato suspicari; Vum quod verisiraillimn.i sit. uiwm ista ex vetustissima Hisloria, ut
'['>

tfstalur,

nempc
periit...

Hemigiana
excepisse.

Vita,

quae lemlectorem

porum
remittit

injuria
<<</

Hic

vindicata

aliudsuum Opus, cui tikilus Veritas adversus Joannem Jacobum Chriflelium


etc,

DIE 1'KIMA OCTOBRIS.


etc
,

87
casremoniis
sacrisquc
in

oujusparte m. cap.

v n/
:

eraverat hoc
r\

modo

vpswm confidentius Sic enim Hincraarus


s.

ipsis

templorum
fabula,
?

rilibus

ingesta
volueril

sacrilegum
rex, iocs

archiepiscopus Remensis
vetustissima
ejus

modum

illudere
i

in

viia

Remigti

quam

Carolus
Scriptura?
castris et

cui

soirmne
itibus

mi

obscura

Historia,

Gregorio Turo-

quieque
etiam
re
taui
in

memorata, exeepisse lestatur) de Glodovei baptismo loquens i Cum vero pervenissent ad


nensl
:

proponere,

inter

bellorum
?

gpavi

baptisterium
si,

eto,

Bvicerat

pem

non sciscitatus esset


nobilit.itis

tumultus, de Quotquol bfc


viri,

caus wn

suam
rei

adcrant,
elingues,

primaa
stupidi,

TermeuriMs,
testatum
oensuit,
l

quod

ac

literatura?
ai

credi voluit,solideprobasset,
esse,

Hincmarum
s.

vel

fascinati

sese

omnia, qum

Hincmaro,
insurgerent?

nc in

fict;iui
,

ejusmodi
nisi
i

Remigii gesta exejusdem vePustissvm


o/>/'ositu,n proli.rc

traditionera

Quis credat
certiores

aliunde,

ita

accep\

bunc vera proferre,

I.V:

Ucnim
in

essent?
di
vi

profiteturipsemet

Hincmarus
illam
periisse,

Prdlogo,
.

156

Jam

su
t

ra,

n
;

quodocet, primigeniam
.

sse,

ui ll

nc-

npuUam

m. i, u\ invposturae orguat/ur
>" '' nii rni.i
..

Vitatm
ut

librum
setate
el

maximae quantitatis
post

sic

sua

nd saniorem criticen requvri. Ponamus itaque,


i

a*seruu: oiuii
'''""''''"'

diligentissimam
inde folia

in-

dagationem

pauca

ipsvm credidisse, quod aiebat; nihil prseter nimiani rrrilu/ilnlrm


,,,

dispersa

vix re-

fnclo

cprc/iciitlcui/u )u

it.

prrla luerint; sc/uc a,/

Imuc /urturam

.s,ircic,h,m

An

ejusdem Vitam
quae
in

scriberei

m
Coll

esse.

idjumenta

autem sua exponens,

\uit,

tam

ea,

ejusdem assertum postea reposueiiiii iiiiisirrs litteratique uvri, quiaderant^ nescimus : at certc pfudentis non erat m ipsa eccl
,,,/

ri

,/m,i

hystoriis a Majoribus eiJitis de illo inveni,


et
;

quam

illa,

quse
et

in
illa

diversis
in
;

scedulis

dispersa

atque in ipsa inaugurationeregisdicentemarchiepiscopum, qux primas m ea partes tuncagebat,


tillrr/irll,:

repperi

verum

serie digerens,
quia...

quae
lex
,

nr

MOpTO

r/ns.lru, rn/is /n n.sa-

vulgata relatione percepi


bystorisE
i:

vera

cst

ju.r gloria
ilrin
rr./r
</ii'ii

brwUer commemoraverat, coram


iln.lrm
.lirli.s
.

eo-

simpliciter

ea,

quae

fama vulgante

nn, rrllrrr Mi/ur it/imtum

colliguntur,

ad

instructionem posteritatis

liiteris

est,

imr

i/i

re

fecerit

Carolus;cm tamen
/

in-

commendare. Adi kujus mei Commentarii 2, ain etia/m dubitationem mea/m indicavi, utrum sanctus Turon nsis historicus p imigeniam Vitam, aa ejusdem per Fortunatum convpendium lauda/i i/ si prima m, ai Tenneurius censuit, satis-

grata accidere non potuit


/miiiit

ista arcfd} rxsulis

oraHo.

Hincmarus laudo
Pii,

privilegium
n,

lum,

iim/iillln

rvum. 130 oitaquo hic vmperator, sine ulla tamen de ,h, in/lirs nrrr/iln mr/ilm.r, Imr i.nim
verbis ibidem

Ludovici

,/iir

rrnsimilr
acceditj
,

r.sl

imruin

l,i ,,<

'

anju uicnlo uct/ativo


historia

asseruit,
ipsr

daUs mox subdens


(Clodoveus) ad

Sed

et

rcibur

nempe quod ampullz


li rr.j,

non
I

iw
atera

noijiiissimus

iii

illn

Irrln furiil n
Vit
i

YTVO,

quam

pegiam poperungi, Dei clementia dignus inventus

tiiiiiiin.ru,
Irlin
il

ejusdem

rte fuit.

luit.

154 liiariiiar.ua

(quamvis suis
,/<

naevis n

157

Votandh
,/uiticm,
et

m
i/n

hoc r'"

rattom

nla
i

pei-

runii,

maxime
nec
r.i

ubi

susb

sedis

excellentia
fuisse,
illo

inlo,

C lodoveum ccbMIus sumpto


regem sacratum fuisse,
bsen

1,1

ah auctoi

agebat/ur)
/ii/ir/nr,

doctum piumque praesulem


ompullae
iii

non
a.s.sr-

chrismate wnctum

llincmari,

historiam

ab

pri/mo

imn

luincii im/ir.i.ssr ,,m,l,im. ,/nn iliiisnm nrliln.s


esset.
,

mniiiuni

r.ijilnlii

ma /iriu

,,,

rr rs.sr CCTtO

acceplwm

Quod

<

nfra

<i<-

quoque Remigianarum indagatorem agnosco diligentem,sed magis,ne quid a quovisseu scripto seu verbis traditum praeteriret, quam "t
vero. Ilriuiu

criniis suni

i/ni, licet

historiam
tueri

pullx ab Hin-

cmaroin

Vita

traditampro certa
probabile
ot

non audeant,
.

'ominui

esse

censeni

itm
Ile-

irin compertaque referret.

Nam

quid aliud indi-

chrismate, alia

do per S

caai

i.sta. </uai,i

r.r

ejusdem Prologo
faraa

mox

recitavi,

ctii/uc,

,/u:r sibi

/n.r/mi, historiae

scilicet vera lex,

simpliciter ea, quae,


litteris

vulgante, colligunlur...

migium divinitus impetrato, unctwm fuisse. Hoc s, iii, sii fquodpostea ewaminabo) Hmcmarus rvihil ,lc ,/i/n /ml ,,ci il mcMrlr/ni rimsrssi/ a ssci i/i
1
.

comraendare? Q
liquebit
rl

mfeliciter haec
i

ei

es-

rito

reprehendi, nisi forte de asse


jialrrm CaTOli
asscruit.

ta

imctioneregia
ui diati,

erit,
,

in

Annotatis, ubifabulas
iillu

vnimia

C/,i,

>m. proqua auetorem habebat,


/'ii>,,i.
I

Ludo"
'
''"

iciliililnlr

Sine

.,i

observabo.

A>

similibus obscuris nulliusve pretii


relationi
.

scedulis, aut potius ex vulgata


,/iii
i

seu vul-

,ir

forte

tunc nupera traditium ula, prodi-

i/iuni
i

ampullse didicisse videri potest, ne ipsemet n tti ni.s.ccul.i /n iniiis /in visse credaturtamcelebre mefacVum, cujus nulla repa iturapud e
<
\

Tenneurius etiam ipsum S. Remigium m el in eo Verum, inquiens ausilium Remigiano habetur Plodoardura apud U0( q Testamento tacitam (ieri cceleslis ampullaa men158
, ,

'

'

,,,..! i.i

Forteetiam, quodscriptores infra

tudandi

suspicati fuere,

cum ampullaBt inecclesia Remensi


conjecturis suis illam aliam assir

est, qui sancti Pontitionem, rateantur si,emm ipse expendenl aci urate ii, ji s V erba Quod ra regia genere i,. regio Clodovi
i :

nm^r

magna cum

veneratione asservatae, veramoriginem


<:,

jestatis

culmen

perpetuo

nesciret, ipse

bapti2

Lvi,

gnavit; sed dehac reposteapluribus


fjin
el

ptiformis

Spiritus

de sacro fonle consignavi

a duraturum elegi, rum juscepi, donoque se'

el

per

sm

u
-

155
<

Fidem
ea

facto
eo,

praeterea

conciliare

nititur

mla
oenlv
\i,

Marlotus
n
Irn.si
g

datis

/iiih/irr

quod Hincmarus verbis pnecetivi inauguralumo MeUm ilirric ima dubita rrn

sa(

ordinavi in regem sacr chrismatis unctionem ejusdem, non ad est, dictionem Manifestura cujus antea nulla mentio, sed iun, chrisma
j
,

ad

Spiritum
esse;

sanclum
ac

roferri,

el

de eo explicana

tensi

cajlitus surapto
rt

chrismate a
Quis

S.

Reraigio inunctum

dam
iliu.i,

proinde

vocari

Remigio oleum Chrisma


Spiri-

la

rri/rni

consecratum
:

fuisse.
dicat,

Vn/niu.s
peririctaa

disserit

Sic enim ad hsc Hincmarum tam

quo

Clodoveum
si

unxerat,
dicerel
:

lus
o

< AU

ru- aaque ac

Per sacri chri-

frontis, ut historiam

tanli

momenli baconfictam
tanta
1

smatia
V
j

ejusdem
pegem;
iUud
i

Spiritus

unctionem

ordina-

ctenus inauditam,

sed

recens

se

non

repetito

proxime appoaito

Coram tam
tatis,
ii t

illustri

consessu edicere;
regi
;

lcvi-

Spiritus
cbrisma
divinitus

vocabulo.

Non

poteral

autem

sapientissimo

augamenta qusedam
iraprobitatis
,

rarum

consarcinare

tantaa

ut

oisi chrisma Spiritus sancti, M<m missum, quamvia missionem darius

explicet,

88
AUCTOBE

DE

S.

REMIGIO EPISCOPO REMENSI.


fragmenti
illius

explicet.utpoteomnibusnotissimam et in lestamento supemcaneam. Hm re/mewrwtf;gw* mvrorabillo

titulus

praefert,

in

quo
:

sic

de

Uvm cmfidmterafferri
laudatur
tnigtl

potwisse.
'///'"/
i

duabus ampullis autem cuWam B


i

scriptnm
aegrolo
nihil

reperitur

Dura

baptizando
sic
,

S. Rc-

i.v.i

/v.sMmr/,/,///,.
i

'''/;//>.

Remigiiwsef,
fe^tftir,

quaereretur,

et

inveniretur,
jussit

chrisma ampullas
ipse

tcttamm-

Flodoardi Histori

R<

wwertowi
;

'"-

i)

vacuas super altare


interim
in

mitti

ut

se

tum, utpote non


nrrnntium.

validwm

obandam

cwm passpm

oratione

prosterneret.

Tunc

caelesti

reab onvnibus pro eommentitia aut mterpolato jiciatur, nec verba ex illo allegata habeantur vn
,

rore chrismatis

benedictione perfunditur.
in

In-

tegrum
habcs.
162

fragmentum

Appendicc
ad
S.
,

hujus

tomi

Pr&sulis Testamentobreviori, quod

sinceTwnessepassvmcreditur.Ponamustamen paulisper, prolianus etiam genuiwum esse vocemque


}

Haud
quod
Porro

scio,

an
est

duas

istas

ampullas innrmannon

respexeiit scriptor Vitae

Chrothildis
1

mox

lau-

dederintocca-

ejusdem ad Spiritum sanctum

esse

referendam

dalus

si

ita

ex his ampullis
cujus

Chlo- ftnimmwdt,

profeoto potuit chrisma illud cbrisma Spiritussancujus wir cti vocarij quia idem chrlsma erat
,

doveum perunctum
dedit.

fuisse,

oobis conjiciendi locum


illa,

an

ampulla

meminit

tione Remigius Clodovewn in Sacramento Confi/r~ maHonis dono septiformis Spirilus, ut prsmittiiwr, Hsc expositio non minus cla/ra et consigoavil si/mplex est, '/'""" Venneuriana obscura, verbisque Testamento adductis mere afficta ; neque puto, e Tennewrium in iis similequid wmquam suspicar twrwm fuisse, nisi id ad tuendam Hinomari narrar
iiii/irm
<

Hincmarus, una ex illis duabus (uerit, ejusque originera non satis compertam ad Chlodovei baptismum retulerit, temere asserere nolim. Sedsive
haec,
sive
alia

fuerit,

de ejus

veritate

dubitare

irMiii fore judieasset. Insuper, etiamsi

monet Mabillonius, obesse iion posse, quod de d/uabus illis ampullis nulla ea> stet apudFortvmatum etFredegarium mentio:cwm prains profitCtitnr, m' ''./ priuiiijcnm ila pauca
non possum.
Post hsec
I

,< rbis iltiscoeleste

rea oportet

eadem de
<

chrxsma mdica/retu/i non proptea/mpulla Hemensis missione,


.

disserere^

pluriraa praeterire

joris

esse

non

possit

qualisabHincmaro
i/i

<<

rtur,nei essaA

io

mterprelari,

Turonensis, cujus
ini.nl.

vero maquam Greg Historiam i/n compendium con- e


;

alterius

a/uctoritas,

modo

dicere aggri dtor.

Tandem Mabillonius
:

c.r

omnihns praemissis
antiquissimse
totius Galli-

Duhitin

i!

Mab&r

an sn1

ii iii

r'u isma

160 \fahilloniu& tom^* 1 Annalium B&nedictinorum, ad amnum Christi 533, num. 18, ubi, ut dictum est, argumentwm ab auctorum veterum

mi statuit

Cura itaque haec argumenta nihil contra


veritatera
efficianl
,
.

sacras ampulla'

de

illa

traditioni
ecclesiae
igit/ur

Remensis
sua

imo

el

rl

iiliMm.

silenHo petitu/m elevare conatusest,


ns, ve

isimilenon

esse,

own Mmioto Hincmarum ta/m <mul et

canae

constare
,

debet

auctoritas.

Censuit

pudentem, vmprudentemve fuisse, ac recens inventam pro re antiqua


illustri

rem bovam sacraintam


(Metensi)

Remis a Christianissimi reges etiam his nostris temporibus in coronatione sua


inu/ngi solent,

MabiUonius << qua

sacram ampullam,

eruditorum

bominum

ccetu

sacrwm chrisma

divinit/us

acceptum

maxime, quod eam obiter tantnm et absque prasfalione, uti rem omnibus noiam, et nemini ambi^uam rctu/crit Stabilloniu i/nquam, ibidem hi/nc oonclusit Res ergo jam tum receobtruserit;
;
.

ex eoque Clodoveum quoque unct/u/m fuisse; sed unice dubitavit de loco, tempore ac
continere,
it/i

modo, quibus idepn illud chrisma acceptum ipsa quoque ampulla cceleste sit munus.
163
Ipsi

sit, et

ptissima

el

exploratissima eratampulla sacra, sed


ita.

proxime accedit noster Jacobus

l.on- contentu Lon-

origo forte aon

Ad

rationes adversus silentiwm


fulc

guevallius, sed apertius

mentem suam
Galliconse

eloquitur,

gvevaiuw
teri

nos-

tjeterwm
satis

et

pro Hinomari

nh

cn

c.rpnsiias

tomo
ct

II Historise ecclesia

lib. v.

pag. 231
eri/us m<>-

videor

respondisse ; quare
sed
,

audiamus illum

sequenti,

ubi

in

vpso contextu, ut

su
t

de ampullsB origvne disserentem. Non unius tantum


niii

nni.
lens,

deampulta tempore baptismi missa altum

si-

habet ibidem)

duarum ampullarum mcqui

minii

antiquus auctor
reginae
.

libellum
ubi
ait,

de

\i(a

S.

sequentem a/nnotalionem ora sermone Gallico adjecit


.

m
S.

inferiori paginse

Avitus Viennen-

Chrotildia
deficiente

scripsit,

chrismate
bapticiiri-

sis

anastasius

Papa

S.

Nicetius Trevirensis,

cum
,

S.

Remigius Chlodoveura

Gregorius

Turonensis etc,
miraculi
uii

qui

de Clodovei baoon

zalurus

esset

duas ampullas oleo et

ptismo agunt,

ampullae sacrae
in Vila S.

me-

smati
B.
rit.

plenas caelitus deraissas fuisse, e quibus Remi&ius regem more ecclesiastico perunxeid
nisi

minerunt,

nec Portunatus

Remigii, F

quod silentium
criticis

,lui

01

S.

Rm

161 Dnde comperlum


;

acceperit hic
si

auclor,
aliud
B.

nobis in-

hoc
io

loco
Vita

miraculum
Remigii
re-

(Uvfnttti

confuderit,

ab Hincmaro
quippe
iter

tot lam gravium auclorum aliquot arguraenlum visum est invincibile, contra quod Dec traditio Remensis ecclesiae, nec lestimonium Bincmari valere posse arbitrantur. En tibi, quod bac in re mibi certius apparet. Vetus
.

trata.

latum.
tificem,

Yiit.ii
ciiid

ageret,

Hincmarus, sanclum Ponab bomine quodam

Missa

de

miraculia

S.

Remigii docel

sauctum
deesset,

hunc
lenti
iin.i-

Episcopum, cum aegrotantem


chrisma
ad

baptizare vo-

aegroto

baud
niisse

ignobili,
.

uecdum
s;u

baptizato,

ac-

unclioncs
altari

faciendas
posuisse,

cersitum

ut

eum

n-

aquis

ablueret.

Cum

oleum exorcizatum fere, chrisma vero penitus in duabus ampullis, a presbytero luci allatis, defecisset, vacuas ampullas super
altare

autem

ampullulas super miraculose impletas esse.

basque Hincmarus idem miracnlum narrat. Credibile est, Clodoveum eodem miraculoso chrismate e caelis misso inunctum
fuisse.

deposuisse, ac fusa ad
inventas
fuisse,

Deum

oratione,

mox

Quod quidem Hincmarus ante Chlodovei baptismum refert. Neque id ab Ilinrmaro inventum putes. Hoc enim antiquianie annos mille, in Praefatione est, tus, id Missae de S. Remigio ritu Galiicano commemoplenas

Sic verum erit, illum chrismate e caelis unclum esse; uec mirum erit, laudatos ejnsdem baptismu a^eivnl, auctores, dum dc istius miracuii non meminisse; nempequia illud

misso

bac occasione
siaeque

oon contigerat.

Hoc

satis

est

ad

comprobandam traditionem regibus


ciiiiius, scii

noslris eccle-

rabatur, ut

constat ex veterrimo codice ecclesiae

Remensis,

ante

annoa

octingentos
Vitae

scripto,

Lo

Remensi tam gloriosam. Hactenus Longueverbu Gall


ita
r.r

quo
QU/E

B.

Remigii
miracula
MlSSA.M

quoddam

compendium
,

et
,

quaedara

referuntur

ex

AD

ANTIQUITUS

Pr/efatione DICEBATUR Ut

Cir<jn

164 Atqui mc/ihi m

om/nino
silcnhn

est
i

hoc
u
/,,
,

modo

cessabit
i

qweopimonon
fmpi

rl,

(jinul ,nl

c rsus

ullam Remensem militabat; ac si/mul assignabitwr

w*i

DIE PRIMA OCTOBRIS.


^

89

bttw verisvmilis ratio, qumhistorim ejusdemam>\

quam Hmcmarus primusommwm


occasionem
si,

vulgasse
Cessabit,

c,

B.

soitur,

et

initvwm

dederit.
:

silenlio quid enim em laudaPis scriptoribus tanPu/m UtteraS de SUSCOptO baptismn grnhi/otnrms irt/i Clodoveo dcdcrunt, vrl cjusdrin baptismi lantiun-

i/nauam,

argumentv/m ex
qui

X.
S.

Litterse

gratulalori
et

mirum,

Aviti
II
:

Viennensis

Anastasii

Papse ad CloS.

modofecere mentionem non memorarmi miraou/ii/n, quod in baptismo non contigerat aut si alii siluerint, qui non VitamS. ftemigii, sed Francorwm historiam scribendam susceperant; velsi denique isimi prspterierit FwPunaPus, qui plurima illvus miracula se omissa professus est Alitei prorsus
:
;

doveum

Remigius

illum per epistolam solatur de morte sororis suse;

'

sc rcs habet

m priori casu quia, owm miracuLum non tanPwm ad S. Remigii, sed etiam ad Clodovei totiusque genUs Francoru/m gloriam spec:

per alteram salutaria monita

isPud

eidem

tradit:

ejusdem

atque m ipso regis baptismo facPum fuis et, non apparei ulla verisimilis ratio, ob quam a pr&tassei

regis benignitas in ecclesiasticos.

dictis

omnibus fuisset prseteriPum. Ad hxcowmex traditionc Im/irrciur, c/oiinvcum in baptismo suo a

Remigio unchtm fuisse chrismate e ocelis accepto, a/mpullamque, quse reliquwm isti/us chrismatis conti/nebat, in Hemensi ecclesia religiose asservari,
nec vera ejusdem
B

F rancorum
rnnrrrsio

regis

magno,

ui

genHsquo adChristiana saera par erat, gaudio Catholia


affecit.
i

ivtiv

ampulUe

origo satis nota esset,

omnes,
insrr

maanme
[nastasius

ecclesiarwm praesides
II

ha/ud difflculter opinari poPuii


quis
i/psi

Hmomarus^

vel si

summus

Pontifex

Romanw
/>t-

prxivit,

eamdem

ipso regis

bapHsmate

sanctusque Alcimus AviPus,

Viennensis sub Gun~

divinitus allatam fuisse.


>r</

dobado Bwrgundionum rege

\riano episcopus,

nihi

165 Restat, ut de Vita S. Chrotechildis, a


lonio

MabiU
EdidU
i,

teras gratulai

fuvat

quidam
S.

nm.r laudata,

aliquid

observemus,

doveum
ejusdem
qUia

dedere. Aviti, qui prior scripsisso videtur,


ja/m
reoitavit
geslis
in

biographtu

Cliroterhildts.

ea/m ipse ea Ms. codice S. Germani Pratensis inter

epistolam

Henschenius

noster

m
;r,

Acta Sancim iim


pag. 98,
i/n

Onlims

S.
7
,

HcnedieU Saeculo
Dei

Sancti

ad
Imr

diem
rr ,,i
i.si

! h

ua

eaque nwm.

revera sic legere est:

tarnrn

illam

Cm mrnla rm
.

Cumque chrisma

deraissel

nutu

in

specie

him/am.ml raim/ur Irrhurm


reoudam, proui
co\
II,

ra milr

lnr
\

columbae venit Spirilus sanctus, portausduas ampullas, oleo et chrismate plenas, quas B Remigius
devole
suscepit
,

ttai vntei col.

Opera Jw

Swmondi
,\n

regemque

more
rl

ecclesiastico

56 et duabui sequento iius Vieoncnso c|iisropusChlodovcci iv-i.

tom.

perunxit, vocavitque eurn Lucdovicum, quasi

Lu

Vcstrae

subtilitatis

acrimoniani quorumcumqui
sentenliis suis,
variis
opi-

DABILEM VIRUM. Yn/rral illam


codiciin/s

aiiuiulr eX MSS.
,

schismatum sectatores
nione,
tiani
,iniii

habebat

Henscheni/us
illustravit

nostei

quando

diversis mulliludine,
visi

vacuis veritate, Chris-

S. Chrothildis acta

ad diem

Junii,

nominis

snnt

sed

quia

eamdem
cow
S.

aliquot

seculis

post obitum

status nostros
recti

aeternitati

obumbratione velare. Ai. committimus, dum,


futuro

Sanctae Scriptam

ererat

maluit, hao omissa,

quid

unusquisque sentiat,

examioi

aliam ex
rinimrr.
rssr,

Gregorii

l/lniii
iii

Turonensis Historia consallrm COTOlO Mai/im posteTUWem

radiu reservamus, etiam praesentibus Interlucentis emicuit. Invenil quippe lempori Dostro
veritatis

probat

eadem
e

facta mentio de i/mperatosti/rpe


:

arbitrum
eligilis,

ribus

hillnmnm

Homanorwm mim. 2

Clodovei.

Apud

'/<'-

quendam divina provisio. Dum robis oronibusjudicatis; vestra Gdes oostra vicF

diciPur

Dcus cnim praescius

toriaest.

futurorum

pra-viilcrnt,

cx Oothildc

semen regium

eorumque propagine Romanorum Francorumque imperium gubernaturum. Ei numero uUimo agitur de sepultura ejusdem S. Crothildis, Romanorum imperatorum matris, et regum Francorum genilricis. Hinc staVue primo, anonynascilurum,

IG7 Solent plerique in hac exnetenda sanitate credendi,


tatu,

eadem causa,
aul

si

pro
J
n

<'"<<

sacerdotum horritum
pa-

aut

quorumcumque sodahum suggestione


generis
el

,,

mone antur, consuetudinem

oocentem Ita saluti ,,,,,.,. observationis opponere incn verecundiam praeferentes, dum parenlibus in
dulitatis

nnim
tionem

liu/ns

177./
:

aurtn,rm

nullius nul

eaHgUi

custodia
se

inutilem

rcverentiam
nescire,
posl
pri

servant,

ponderis esse posse


vpsi

secundo regiam Clodovei uncignota/m


fuisse
.

confltentur,

quodammodo
puctor.

quid eliganl
lalis facti

verisimiliter

tertw,

Discedal

igitur

ab hac excusalione
De toto

non

satis

mniM.

illum fuisse insPrucPum de ampulla rjusilrm rr,/,s lw r tiSrum ,/uas />m ana
He-

miracutum ooxius

inis

mate allatas n/um\

quicquid omnis slemmate sola nobilitate conlenti, prosapiae ornare fastigium - merositatis potesl
vestrffij
njlll

a vobis

voluistis r\^r-rrr.

Habetis
:

bom
respon

auctores,
proavis,

voiuistis

esse

meliorum
in

detis

quod

regnatis
in

sasculo,

inslituitis

posteros,

qu

eguatis

caelo.

Gaudeal

ergo

di>

Legis oostr: quidem Grascia, haberese priucipem sola merea imi.j.im quaa tanti muneris dono
sed
tul
.

,11,,. (,;,,

i,

quod
el

ii

lesit el

reliquoorbi claritaa
in

sua
novi

siquidem
j

occiduis partibus

rege oon

uD aris

lumen efiulgurat

Cujus splendorem
;

ul Nativitas inchoavil congrue Redemptoris nostri die ad salutem regenerari ex unda equenter eo redemplioni suae cceli DomiVOspareat, quo aalum

inim

mundus

accepit.

12

168 Igitur,

00
TORB
c.
i

DE
168 Igitur, qui
celebris esl
scilicel

s.

REMIGIO
Domini,

E
sii

PISCOPO REMENSI.
Eodem am.no 496, sub evjus finm Clodovei baptismum contigisse oredimus, Anasta* siuslladsummum PontipmHmMomanum evectm fuii, mense Septembri seoundum Papebrochium nosVrum, seoundum alios mense Novembri. ffic quoquetam felia nuntio siveexfama, seu, quod
171

nalalis

Qratulatw
ctinm
illi

s.

ct veslri

quo vos

Chrjsto,

quo Christus

Anat-

tattiu ii

Papa

ggem laudnt,
vtctoriat pol

ortus

esl

et

praesentibus,
,1,,

mundo; in quovos animam Deo, vitam lamam posteris consecrastis. Quidjam


regeneralionis vestrae soienetsi

liceru

jp sa

^ioriosissima

njtafe
nilI1

dicatur? cujus minisleriia

corporaliter

drini
i,.j

gaudiorum lamen communione non Quandoquidem hoc quoquc regionibus nosdivina


pietas

verisimilius

est,

ex

S.

Remigii,

vel

ipsius

etiam

regis Clodovei

litt&ris

eGallia

audito,

epistolam
priedir
i

gratulationis adjecerit,

u(

ante

per

Eumerium presbyterum ad eumdem regem

baptisroum vestrum ad
litatis

nos

nuntius

perveniret,

bumiUnde uos post hanc


sublimissimae

Pransmisit,

quamlmas
582,

Dacherius

omnium
prioris

mus
ticmis

typis vulgavii tom. V Spioilegii

ectalionem jam

securos vcstri sacra

no\

re-

Conferebamus namque, nobiscumque Lracperil cum adunatorum tabamus, qoale esset illud
.

wnde etiam a Labbeo vn sua Conciliorum CollecHonem iltata est, etaberudiHs ipud laudatu/m Daohervu/m ro genuina ea epta.
pag.
i

iiniii,

M, s

pontifli iiiu iiiaim

sancti ambitione servitii

\ir reoensetur.

membra

regia

nndis

vitalibus

confoveret

cum
Tuum,

Glorioso et illustri Qlio

sc M.'i scrvis inuYctcrct timcinlum -cnlibus caput; cam sub casside criues nulritos salutari galea

Cludoecho Anastasius episcopus.


in Christiana fide cumexordio ttli, nostroin Pontificatu contigisse, gratulamur Quippe Sedes Petri lanta occasione non polesl non laetari, gloriose

sacra unctionis induerel


loricarum,
gerent.
Faciet,

cum

intermisso tegmine

immaculali artus simili candore fulregum florenlissi quid creditis,


iuiiuam.

cum

plenitudinem gentium intuetur ad


e!

simr, faciel,
ut

indumentorum

ista mollities,

gradu concurrere,

per

eam veloci temporum spatia repleri


est mitterc

vobis

deinceps plus valeat rigor armorum, ct


felicitas

sagenam, quam
ator
cla\i

in

altum jussus
el

idem

quicquid
B sani
Itortalur, ut
i

usque huc

praeslitit,

addethinc

hominum

ceeleslfs

Jerusalem beatus

titas.

E
serenitali
tuae

169 Y"ellem veropraeconiis vestris


lationis anneclere,
vel
si

quiddam exhor-

172 Quod

insinuare voluimusper
ut,

tque Ecclesiam
'""""'ri-

am

aliquid vel Bcienliara vestrara

Eumcriuin
ti.mi

presbyterum,
crescas
in

cum

audiveris

Oei
laeti-

dans,

oictoriat

observantiam

praeteriret.

Nuraquid Bdem perperfeclionem sine

patris,

bonis

operibus,

impleas

precatur.

propagt

reclo praBdicabimus,

quam
Au

ante

praedicatore vidistis?
j;nii

forte humilitatem,

quam
nunc

gaudium n.i-tnnu, et sis corona nostra, gaudeafrque mater Ecclcsia dc lanti regis, qucm nuper
Deo peperit,
illuslris
fili,

iiii.iuiu

nobis devotione impenditis, qui


l

profectu.

Laetiflca

ergo,
illi

gloriose
in

et

iluiiu?

.\n misericordiam, primum professione debetis quam solulis a vobis adhuc nuper populuscaptivus lacrymis Deo? 1'nura gaudiis mundo insinuat,
'

matrcm tuam

ct esto

columnostra

nam
et
feris

ferream.

Nam

refrigescit

caritas

multorum,

malorum hominum
Qui tibus

vcrsutia
el

navicula

qui d

vellemus augeri
per vos ex
,

1.

quia Deus gcnracii


t,

tem
ribus

vestram

toto

suam
in

ullerio-

despumantibus undis pertunditur. Sed speramusin spera contra spera,


agitatur,
et

quoque gentibus
constitutas
ina

quas

naturali

adhuc

Dominum collaudamus,
tenebrarum,
qui possit
et
in

qui eruil
tauto
el

te

de

poles-

ignorantia

nulla

pravorum dogmatum

i.iic

principe

providit

de bono Lhesauro vestri nec pudcal pigeatsemina porrigalis que, etiam direclis in rem legationibus, a Istruere Quatenus partes Dei, qui lantum vestras erexit.
ger

corruperunt,

Ecclesiffi,

eam

tueri,

contra occurrentes

cordis

(ldei

pestiferorum conalus galcnn .alnhs niduere. Perge


igitur,

dilecte et gloriose

ttii,

ul

Deus omnipotens
caelesti

serenitalem

luam
el

el

regnum protectione
tuis,
et

quoquc populi paganorum, pro religionis vobis primitus imperio servituri, dum adhuc in alios
externi

prusequatur,
te

angelis suis mandet,

ut custodianl
in

in

omnibus vns

det

libi

circuitu

videntur habere

proprielatem, principem.
sibi

discernanl
igitur

potius patria

dc inimicis suis victoriam.


CatJwlic
,j,n
i

Deplorabilem

EoclesUe
;

gentem,

quam

Nulla
i.

jam
<zt t

exposui 7

quasi speciali

sede

vindici

lotis

quos hono-

quan\
itasio
ii/ni

tanto certe g aiius

rum gradibus attollilis. Constat, vos essc, quo communis uno solisjubare omnia perfruuntur. Vicina quidem plus gaudenl lumine, sed non arent remoi

P
eon\

/'"'
i

Galliis

clude.s

Francoi um ad major Ecclesis i/n limenda fuerat, ita nunc major


aocidi re debuit
'", a

quibus

ut

tiora fulgore.

spes

salutis

affulgebat.

Credibile
re
litt\

est,

etiam ad

ejutdem
uji-

170 Quapropter radiate

perpetuum, praesentibus
Successus
illa

s.

Hemigium hac supei


173
.!/>",/

diademate,
livum
remittit.

absentibus

majcstate.

feli-

quas non habem/us.

cium Iriumphorum, quos per vos regio


cuncta
concclcliraut.

gerit,
:

Tan^il

ctiam

nos lclicilas

quotiescumque illic pugnatiSj vincimus. Interhaec tamen CathoiicaB religionis afifectum servat in vobis
i

Labbeum tom. IV Conciliorum>j col. S. Umigiut /irr rpistolam wna exstat ipsvus S. Remigii ad nr uin Clodoveu/m epistola, quse ad hoc tempuSj s\ dem r vnitiu/m anni V.iT, nond/um exaota hieme, pertir
1268
et sequenti
i

ira

miserandi

el

in

apice, n

bernacula
tas,

continente,
potestas

non
BSx

quam

rum omnium guminus eminet sanctiqua ulique factum est,


viri

nere

creditur,

agitque de

morte

llbo/ledis,

Clo-

ut

dirigi

ad

vos

servi

vestri

illustris

Lau-

BHum principali oraculo juberetis. Quod apud domnum meum, suae quidem gi ntis regem,
rentii
cd

Ex hac epistola discimus, Alboflcdem non modou/na cum rege fralre suo a sanclo Przsule " '/ Chi istiana/m fidemadductam, bap tamque, verum etiam Deo virginem consecrata/m fuisse. Non diu tamen supervixisse, scribit S. Gredovei sor

>

militem veslrum, obtinuisse me,


est,
;

suggero
vos

NihiJ

go ius

Vuronensis

in

Historia

lib.

n,

cap. sxxi,
hsec ait
:

quippe

in

quo servire uon


misso,

potest.

Commendat
visuro.

ubi laudata epistols3

exordium

recitansj

directum
proprio

congaudi

invidi

Baptizata
posl

est

el

soror ejus Albofledis,

quae

non
:

Cui minus

restitui,

computandum est ad utilitalem, parenti quam patri omnium praesentari.


S.
[viti

iiiultiim

tempus
rcx

migravit

ad

Dominum
S.

ffactenus
"'

eplstola

ea

uone

Svr-

qusedam ab Henschenio aniin consule in Commentario pr&vi/o ad Vitam ejusdem sancti episoopi tom. I Februarii pag. 263.
'

" (/

ad qua

Remigius consolatoriam misit ei cpisii.lam, quae hoc rnodo a Angitme et satismeangit sumpsit exordium i vestrse causa trislitiaej quod bonaB memoriae
pro
contristaretur,
:

qua

cum

germana vestra

transiit Ubofledis.

Sed
B

dehac

re

consolari

"

DIK 1'IMMA DCTiiItHIS.

91 consilia
illis

consolari possumus, quia talia de lioc mundu migravit, ut suspici magis debeat, quam lugeri.

rem debebis deferre, el ad ccrum recurrere. Quod si Libi bene cum


provincia
lua melius
potesl

semper
tuos
',

kVc

convenerit,

Hmc
tota
,h

nec phira Gregorvus

quom

ob

rem epistolam
'

conslare. Cives

m
i

ex

idiuiut,,

Labbeo accipe,
mcritis Clodovco

erige, afflictos releva, viduas fove,

morteaororti
Cliloduveo

orphanos nutri
lc

17

Domiint

illuslri

nri Hmiitrisliliae,

si

illiusAlbostrdiii,

potius cst

quam

erudies, ut

omncs

amcul
uihil

et

al.

gius episcopus.

timeant.
177 Justilia

Angil me, ct satis angit, vestrae causa

ex orc vestro procedat


vel

sit

,.
'

.*

quud
'ol Alliochledis

gloriosae
'.

memoriae germaoa
recordatione
Illius

veslra

transiit

sperandum de pauperibus
gis

peregrinis, ne
velis,

ma-

^^odbeUum

albofledis

Sed consolari possumus, quia


lugeri.

un suspici?

bacluce
debeat,
assunipi.i

discessit, u1

talis de magis suscipi *

dona,

aut aliquid
pateat,

accipere
ut

'""'"

Praetorium
tristis

tuum

omoibus
ezinde
Si

nullus

exinde
opes

quam

ul.

conspc

tu

credatur a migravit ad caelos. Vivil vestrae Qdei, etsi est conspectus desiderio recepla, Chrislus Implevit, ut benedictionem virginitalis acciperet; quas sacrata
'

enim vilae fUit, quod Domino, quae a Dco elecla

abscedat.

Paternas

quascumque
el

possides,
servitulis

captivos
absolvcs.

liberabis,
in

jugo
vestro

quis

conspeclu

venerit,

peregrinum sc
jocare,

esse,

non

sentiat.
si

Cum
toci,

juvenibus
*'

cum

senibus

tracta,

vis

regnare' noquos aste-

a/.

flagraf

nun

esl

lugenda, quae fragat

iu

conspectu Domini

bilis judicari.

Hua

in

hac epistola
i

Qore virgineo; quu scilicet et corona Lecla, quam pro virginilate suscepit. Ibsit, m a Qdelibus lugeatur, quae

risco notavi,

oerte sw mtiosi; sed eodem nu leguntur etiam apud Labbewm tom. IV Conciliorum
1

bonus

Ghrisli

odor

ssc promeruit, ut per

col.

102, et

Kuvnartiwm
Turonensis
sensu/m

in
col.

eum,

cui

placet, auxilimn

i>u>sii

cnniVrrc poscenii:

S.

Gregorii
locus

[ppendice ad Opera 1326 et sequenti.


si

bus. Dominus meus, repelle decorde Luo Lristitiam animo rite composilo, regnum sagacius gubernate, erectiora sumentes studio serenitatis consilia. LaBto corde membra-conforta moeroris Lorpore discusso, acrius invigilabis ad salutcm. M.-mci \ .I.is rc^num administrandum el Deo auspice procurandum. Popu;

Prior
tui

vntegrum reddet,

pro ubi
qui per

merili

etc.

legatur,

etatuo
tua3

exercitu,

indusiriam
pervenit. Set
Sic

humilitatis

ad

summum
lc

culminis
<

undus
iilos

locu
ut

restituendus
te

potius
./

erudies,

emnes
ei

amenl

el

iinir.iiii.

in

quod ad occasionem
attMiet,
1

lorum
nc
te

c.i;

ul estis, el

regimen

sustinetis.

Acerbitalc

ptas

epistoliB

tempus soriSvrmondus hunc ei titulum


res ad
i

videant

in Luctu affici, qui

per

te

felicia

videre
se ac" ingerel
(

cum
vn

bellum Gothicum
(

consueverunt.
qute
<uiH
ipso fue-

lectione

175 Bsto
illius

ipse

tu;c

animae consolator,

vigorem
Lristitia

Concilnu

uiii,

Ruinartius
et

Annotatisad Historiam
in
il<

baptizatti
rat.
et

providentiae
lua?

cuntinens ingenilse, ne

Tiironensis,

honguex alliu&

toria

eccL

virginU

candcrcm
transitu
,

menti subducat. De cjus praesente


clicris

Gallicanse,
iid
,i

i/n

qua propterea la/udata/m


hi
i

epistola/m

tatem Deosacrageral

quae

est
in

juncta

virgineis

ut

,,ii,i

iii

507 recensuit.
eruditi
vvri
<,<

credo
* al.
'

Rex
,

gaudel

ccelo.

Salutans gloriam

178

VidenVur

in

eam
exorauo

additur

et

al. tantis

vestram * commendo familiarem meum, presbyterum Maccolum quem dircxi. Quaeso, ul lanti *
.

Ua
rci

,,

quoa

vn

so

episloU

dicatur Clodoveus
iiim

t/umc

administralionem secundam
belli

habeatis

ignoscere,

quod,

qui

occursum
praesumpsi.
ut

debui,

bellicae suscepisse;

initiu/m

siveapparaforsita/n

exbortatoria

destinare
si

verba

Tamen
itineris

interprelantes ,

ei

secundum
ha*
s

illud

pcr

harum baiulum
calcato,

jubetis,

vadam, conDomino, per-

numerantes ab Aleman/nico. Secundo, quod idem


,,.,i

tempta hiemis asperitate, frigore neglecto,


laborc
venire ad
vos,

idi

1
1

possii "

episto

auxiliante

moturus, ea pro
de quibusipseposi

contendam. Ea/mdem epistolam etia/m exhihet Ruinartius m Appendioe <l erum S. Gregoiii Turonensis col. 1326, ex qua aliquot discrepanr

nitate

personarum rerumque ecclesiasticarum


ipsit,

exercituisuo ma/ndata presa


,,/ In

sua

epistola
,/,,/,1,

ad

episcopos

bellwm

mdrgine annotavi. in tamen alterutro loco omnino wra sit, dubitare mefacit loous , Twonensi mox adductus, in quo illius ewordium paulo aliter exstat. Ceterum ea non al/ic argumento ad annum 597 referri videtur, qua/m quod Albofledis non post multura tempus a mscepto
tes
<

,,

infraque

recitanda

meminit.
illam

Quamvis hst
mihi tamen
S.

illorum opinio

non sit improbabilis,

verisimilius apparet,

eamdem

Remigii epistolam potius post idembellum Gothir rrill oriptam fu m. Verba illa in exordiio posita

Rumor ad
vos
iuui

dos

magnus
rei

pervenit, administrationem

baptismate defv/nota esse dicaiur a S. Gregorio,

secundam

beliicae suscepisse,

non mi
insta

quodque exipsa
i

epistola constet,

hanc hiemali tem-

ore scriptam fuisst 176

relatam insignem mctoriam, belhm,$onant. Per uocem secundam


;

quam
intett

Eidem n
lutaria

<//

su-

Addo

hic

et

altera/m ejusdem sancti

monita

tradit in atta
epistola.

sulis epistolam, alio tempore et occasione datam, n, qua scilicet eidem regi seu adbellum ituro, seu

perara twncque hujusphrasis sensui obvius erU Ex ingenti ruraore intelleximus, administrationem lvl bellicae, quam suscepisti, libi prospere succes-

potkts post

quamdam
wm

viotoriam ab

illo

relata/m

salutaria prscepta

dedit.

Hwc
175

S&

mondo
i

tomo

Conciliw

Gal

dita

Huu Non esl novum,


179

"'
i

'

'''

ul

cceperis

esse,

sicul

parenl.
.
}

ewstat.

Domino
regi

insigni et meritis magniflco, Chlodoveo

additurque
ui

im semper fuerunt, nimirum hostium oictores Boc in primis agendum, monitum


:

Remigius episcopus.
ad uos
rei

Rumor
vofi

magnus pervenit administrationem


I

secundam
-

ellicae suscepisse.

ui
ii,

coeperis esse, sicul parentes tui


M
iii

Ngd esl aovum, semper fUerunt.


a

Domini judicium a te non vacillet etc; soilicet, exer citus ejus n* va illa victoria elati dderent divmis <>< posth humilitas prome(

primis agendum, ut
'.

Doroini judicium

Le

ft

liquun\ quoqx
fii
'

Q0D

vacillel

ubi

Lui

meriti,

qui

per induslriam
:

yrxte ea mtlla
lnir/
j
( l

mei
',
'

tio,
1

prsecepta

<<<<-

iniiniliiatis

tuae

ad

summum

culminis pervenit

victori

/'

,nl

"

'"

/(

"" provinciam

aclus uominis pro quia, quod vulgo dicitur, Ex ftne qui famam i;ihir Gonsiliarios libi adhibere debes, ornare. El beneflcium Luum castum possint (li;ill
i
i

Wte administi-andam, quam


//.
I

bellaturo, opportu\

niora

liM ris ad episcopos


dvrectis
<<

toii

ei

honestum esse debel

el

sacerdotibus luis liunu-

sc Remigii epistola,

nte

92
/,,
C.

DE

S.

RKMIGIO EPISCOPO REMENSI.


vnfieior,

hr/hnn dafa fuerU. Non tamen


profecta

ex

S.

qum Clodoveus Remigii consiliis adversusGothosprooesmrusproimmumtateecc^


t

me

XI.

Quid
:

censendum

sit

vertsmiUi,., reUg.osissiTnesamiti idenvm Archiprzsults cura , v/ ,,,. ejusdem sancti

mgularique auctoritate, 7"" "/"" obest, 7"" >"" ll,s ipsum valebat Verum id non
/

mvm

..,/,.

ri r

,,

postrelatam mctoriam

ista scripserit, taoite-

de vicariatu seu primatu alia gesta ejus S. Remigii pro conversione Franco-

,,,.

monuerit,

ui promissis starei

qoia, ui ibidem
;

horainis mquit, quod vulgo dicitur, Bx Bne actus

rum sunt obscura


etiam
Arianis
lianense

aliqua

probatur. iso UPut


sii.

thorum
,,
<

rege,
,/

Chdoveus, occiso ilarico Visigototaque Aquitania pottous, regrvum


Pvreneos
ewtendit.

pro
:

convertendis
eo forte
sua-

montes

Tum
esi

ut

concilium Aurei,

'esiastica

nissis staret,

litterasad universos recem subar


dedit,

episcopos
Si

quas oispm

</u;r mndnrnl, Imud Stiano princtpe dignissimn. Remigio accedubie frucPus sunt institutioni a
,,,.,-.

mondi editione

hic

recudere, 7"'" ^ensa Chrir

dente, celebratum.
Hinrnmriis
Gothicum
a/>

tiagistoi gloria tantique discipuli religio tanti

in

Yiln

nuni. 96 mOOS pOSt l>r//inn


.

EpUtolaS

Efoi

meminit de dignitatibus Clodoveo regi m <"io? Papa- b

cst.

Domims

episancliset apostolica sede dignissirais

vmperatore

Anastasw,

sanctoque

Antistiti n

-,

Hincmaro
.

attri-

scopis Chlothovechus rex

Uomano
furrit vel

Pontifice collatis.

Pnmum.

</uo<l

ilmicm

I!

Enuntiante fama.quid actum patriam ptum omni exercilui nostro, priusquam in vestram beatiludinem ingrederemur Golhorum
,

prsece-

ex S, Hregurio Turonensi, ui ,,, [nnotatis ostendam. Alterum, pro quovetmUor,ni Hinomaro teslem non novi, hic disoutiendum
legi

potest, didicerat

E!

,,-.-,
1
-

terire

eon potuit.

In

primoquoque deministerio
nullus ad

est.

lococitato sic liabet

Sed

et

Ormisda, Romanae
metropolis epi-

ccclesiarum

omnium

prsecepimus, ut

Sedis Pontifex, S. Remigio antiquaa

bripiendum in aliquo conaretur, neque de sancttirli-mur monialibus, neque de viduis, qwc in el Domini devotae esse probantur, Simili conditione tam clericorum, ciericis, vel Qliis supradictorum,
.

scopo, quaa tunc temporis babebat sub se duodecim


civitates
<'t

totidem episcopos eisdem praesidentes,


Ludovici, nuper

vices suas in rppmo

cum

inlegra

,i

gente ad
,

quam viduarum,
nilll

qui
:

-11111

illis

in

domo ipsorum
1

consistere videbantur
,

idem

el

de servis

cclesia-

tionem mante, sequentihus


n

Qdem conversi per sanctam cjus praxlicaDomino cooperante et sermonem confirsiL-nis,

commisit hoc tnodo

quos de ecciesiis tractos, per episcoporum tit sacramenta constiterit, praeceptum esl observare,
[Ml n
;;

Dilcctissimo

fiaii

Reraigio Ormisda

eto.
:

Tum
Susci-

sequitw
loquia

epistola

mtegra, quse sic orditur


exstat

aliquam

violentiam

vel

damnum

pientes plena
etc.

fralernitatis tuas congratulatione colin


IV.

pateretur.

Eadem

Collectwne
col.

Conciubi
is

data,
r

rrrisnnililrr

ad integrum est agnoscendura, ut ex his supradictis si aliquis vim captivitatis pertui. sive in ecclesia sive extra ecclesiam, omnino
181

Quod

ita

liorum per Labbeum


iiiu/us />n

tom.

1420,

modum
1

compendii ab editore prsfiams


S.

legitwr

Bpistola

Hormisdaa Papae ad
Post
"ii

Remigium
meritorum

sine aliqua dilatione reddendos esse,

sunl
>lare

De ceteiis quidem captivis laicis, captivali, el ruerinl approbati, apostolia


vestri
',

praecipiamm qui extrapacem


*

Rhemensem episcopum.
tulatorias litteras,

acceptas ab eo gra-

eidem

paeclaram
sedis

cui

excellentiam
\n
,111,111]

et

oobilissimaa

praerogativam,

aposti

volueritis arbitrii

esl

oon

negaudum. Nam

SciMs Apostholicae prafccturam in Gallia

adde

de

bis,

qui in pace nostra, tam


fuerint,
si

elerici

quam

laici,

delegal

subrepti

veracitei

agnoscitis,

vestras

183
suis

Eamdem

la/udatus

Hincmarus

)>>

soriptis

'"

'/""

'"'""
'''

epistolas, de anulo vestro

infra signatas, sic ad nos

omnimOdis dirigat, el a parte nostra praeceptionem lalam noveritis esse (Irmandam Sic tamen popuiuooster
stare
el

petit,

ut,

cuicumque
vestra

epistolas vestrasprae-

fuerilis

dignati,

cum sarramento
dicere

per

Deum
rem

adversusswum esorore nepotem, Hincmarum lodovei mnensem eplSCOpum, non uno in Inco citavil, F utsuse sedis rimatum monstraret. Juverit aliquos ir.rius dedisse ea editione Jacobi Si/rmondi, qua Tomo U Operum, ca ituh \. pag. 419 uitor.
1

h ":l "'''< 01

l, "'

benediclione
quae

non
:

tardetis,

sic

fat/W
etc.

l)

Sormisda
t.'i

S.

Remigio vices Apointer


alia
ita

1-1,1111.

poscitur,

veram esse
est

quia multorum
;

stolicae

Sedis

commiltens,
\\i,
;

scri-

varielales vel

faisitates

inventae sunt
:

ut comprejustus

psit

In Capitulo

pag

i35

Hincmarum

hendatur,
iiupin

sicut

scriptum
iih\

Perit

cum
in

Urate

|iru

ilomini

sancti

<'t

apostolica
reas

S.

Laudjunens&m sic urget Attamen velis, nolis, Hormisda Papa libi ostendet, primatem csse
hujus
provinciaa
illum,

sede dignissimj
la/udata epistola.

papae.

Hactenus Clodoveus

qui

in

SL-de

B.

Remigii

apud Rernoruiu metropolim esl ordinatus episcoAit enim in (.[>istola ad pus eum direcla etc. Subdit epistolam integram quam pariter totam recitat cap. \i Opuscuh, quod ad episcopos scri
.

,/,

jure metropolitanorum
aii
:

rursumque cap.
regno

xix

confidenter

Demum
gente
B.

in

Clodovei, nu-

pcr

cum

integra

ad

Qdem
.

conversi

per
coo-

sanclam
perante
signis,

pra-ilicnimnem
et
1;.

Rcmigii, Domino

sermonem
Hormisda
per

conflrmante
vices

sequentibus
s.

suas

eidem
et

Remipro-

gio
lis

Remorum
rpiscopo
Franci
. .
.

Durocortorura
Belgicaa
,

antiquse

metropoecclesias
in-

quasdam
Dei

vincias

Gallicanas

comraisit

ut

quas

adhuG

pagani

devastaverunt et

cenderant,

DIE PRIMA OCTODHIS.


cenderant,
universa
nraedantes,
et

93
vi
i

quaecumque

maro taudunensi
episcopis

perperam gesta
duceret,
datUT
gio,

fuerant,

ad

debitum staluni re-

manente privilegio Arelatensi ecclesiaein

ceterisque provmcix Hemensis non sine mamifesto sui nominis periculo impvdentei obtrusisse credat/ur. Neque uero deest
verisimilis ratio, qua

rom

sibi nnliquitus delogalis proVinciis.


S.

hunc

et

rorem potuit induc-

lirmi18-'i

nequit

ute
ii

s.

efuidem

lior-

Ejusdem denique Pontificixepistolse velui Hormisda scriptse, bis mcmmii Flodoardus

i,

lus fuisse.

mUdcB

semel Hb.
f

cap. xv, de
i

S.

Romigio agens

deinde
<,

/ih.

jy.

CWp.
<>

'"

Fulconr. /linruinri /irn.rin


assevii allegatai
<

.suc-

cessore,
litteris

quo

eamdem

fuissei/n

h /iru m rn In /n,/us. u/j /nihminnri ml flmt nOSt/TO m tom [prilis editus, n ffw misda hsc ha~ bei Eodem tempore venit corona aurea cum gem187
Yrltis

Htnmi/m/um

1'mt

hbr,,

Ponti

Hrns.lirnK,
I

ftcali

>
Httiiiitli,-

.</,

tatio
,

ario,

suse

ad Stephanum Vlsummwm Pontificempro sedis com/mendatione missis. Porro hsecS. tiornomi/ne Ov/i/nlu r/nslnlu
itnn rnt/rui

uiis

pretiosissimis, donurc a rege


l.hni
f>nn
1 1

Inrnm nurlni
'

/n n / is

Prancorum Hum Hc n Iri /nrla US


i

inisthr

nmtln

Eodem tempore
a

venil

regium donum curn gem-

in

ab erudltis neotericis excepta fuit; quod PonHfex eadem loquatur de rege Clodoveo, tamquam
Innr

mis preciosis
liano, 8.

rege

Prancorum Chlodoveo Chris-

Petro ipostolo.
i

Eadem

vn

Vitas Pontifir

rlmm
iiaque

rnrlr.
us,

flfam

u/nnl

II

nr ntn rn
sic

.1

ru

ti

ti

iisiniii

nastasius Biblxotha
:

m ius,

i/n

eodem

quo illam habe


Vicos
et

ejusdem scriptor
per
Ludovici,

loquitur

s. iim mist/ti ,/n fns

nosiras
Olii

spiritalis

nostri

omne regnura dilecti quem nuper...


convertisti...

Eodem tempore venil regnum (idestcorona regia) cum gemmis pretiosis a rege Francorum Clilodovoo Chrisliano, donum Petro
II

ad

Qdem cum
auctoritate

gente
rnni

inlegra

prae-

Apostolo.
h/irtiius
t/ur

/'..'

tempore obitus Ctodovei


liquet,

et

initio

Pon>
uVrooe-

senti

committimus.

Cardinalis Barolirm-

Hormisdz
niiirm

Clodovei

nomen
;

/tius, nhn/t/r,

1/111

VpSO pOSt S</i'hrrlu

posteriori loco inscite

Clodoveum posi annum blacensem ense Julio S, Hormisda S. Symmacho 514, cujus in Pontificatum succcssH mter vivos superfuii YlOn i/u/uln/unl ruui r/nslnhim r.r flmrmuri /it/r
crediderunt,

lushnri

Catalogo

additum fuisse PonHfiowm /"!


I
.

b\

regera

Praocorum un/um e quatuor Ctodovei ,/nurum, (' In.htmrrr m <' lulilrhri u i


.

filiis,

TheoClnln-

rrl

initii.

pro genwii
,/rin
rrt/is

misdse agnoscere. Contra, quiejus-

tacito

nlnluin

ullm

unnum

511

diffei

'"'

UOn
rrl

mi

in quos paternum regmt/m divieum fuit, nomine designari; oet certe donv/m ii/m/ [nastasii II a/ut Symmachi sedis tempus per-

/nssr.

rrrlius slnlurrunl. /tnruin

alU rnnulrm

hm

re.
sit,

pro commentitia habent, oel,qui mitius senti/unt, ll, n misdse nomi/ne perperam inscrij ia/m esse, a/rbitrantur
185 Id
\lllt-ttlSli

188 Utut
lii/t/inh ftui

Hincmaro

scribenti prsbuaii

plaiironnn
anrcini, nl
utitilfirn n
!!,<

ouitque Libri Pontificalis, oet cui synchron/us oixit,

n assertU),

suumque etiam hac


Moa

in

re

modO

rrrluin

rsl.

ChdOV&U m

inrn/ilr

meritum
Vitse

S.

Remigio adgecil
ssepe

enim num. 99
perrexii

II

Pontificatum Hormisda, ut minimum totobiennio cum aliquot mensibus mortuum fuisse ; adeo ut Hormisdse epistola esse nequeat, in qua retr ille mr vivos computatur. Dicere, mor\en illvus non juissr nnhlni /'nnh/ifi, ilum srri/irlnil. nnn sinit
i
,

posi

dictam

epistolam

hoc

modo: HujusS. Ormisds


_'.miinii<.

Pontificatus tempore saape

lains Ludovicus rex gloriosus


qua?.

coronam auream cum


B.

Regnim
iim/r istu

appellari solel,

Petro,

Remigio suggerente,

direxil

Quinetiam, quomv*
adQUnxii

rlu/isiini

ab

illa

temporis spatium, ac multo etiam

nUS

duhilrs.

/musriil.
misil

Hk
ad

minus UttersB,quas Hormisda Ulepost aditum Pon~


n/irnium si/u n Remigio missas esse } vn ipso ewor,/, indicat. Hac forte de causa S rmondus ilh nulr
luni

beatus

Papa

Ormisda

Constantinopolim

Justinnm imperatorem

in

legatione Germanura, episs

copum Capuanum

qus

Germani

legatio

m
rir

Coltectione Conciliorum Galtise locum dedit, inm Pa pebrochius "i Propylseo Maii,quam
t

(audaHs libro Pontificali Vitisque Pontificum apud lliltlmlhrrurium rlmm /rt/ilur, n tt/ur r.r n l/rrulrn
/,

,,,,,

diem \\ iugust in S. Hormisda, aliir rnmtlrm UH mrrih> u hj ml irn ru n 1 Si rrrrtu


rius
,ti
.

Hmcmarc
ir/uin

hic
est.

patet,

eaira ordmem looumque, "i Ponamus modo, Hincmarum


epistolse
i

alicujus Pontificis
rr/ S.

sit,

oportct

Symmachi

esse,

eam oel cum quorum

Anastasii

II

aliquod hujus cont/roversse

vemplar

oel

Pontificaiu

rinnn autographum
perisse,
,,,
/,

m
detrito

Clodoveia baptismo usque ad obitum conruriih Pro Anastasio facit, quod hic litteris 10
irt/iium
,,.
,

sed
,,,,

cum tam
possei
;

Pontificis

nomine,
tribus

iepi

nonne

facile

potuii
rl >

illis

ciod
Dci

ns hnyhznitt gratulatus

sit,

,r

rtim ,/'mnlm s-inihs /m^l srii/trns.

rlnn-

rl

lrrl,'srr

luilmnmu

00771 "
s

mn/n

rtn/ur

occasione videri possit


Mssr.
ii/

Remigio commiet

lur

in

gente se nuper conversa omnia

illam nologicis minime accuratus, eanstvmasse, " Hormisdse esse, ad quem supra dictam coronam m citatis locis legeClodoveo dono missam fuisse
rat,

majorioum
i

auctoritate ordinaret

opus

felicitt

<

credeiatque?
Primalv
OjiOI
Ifll

iv/ potiut

cceptum erficeret. 18(3 Contra, cum Hincmarus

eamdem

epistolam

miglO
t/rstu

Re189 Ceterwm vpse oicariat/usseuprimatusS. luitf mnffssusr.r nlius lfi r is rrmm sll
rnl, lni
.

fim '"

ttt,

ht rn
>

rr
<'<..-

Symmachi
.

ii

iiiutI

maro

potius credenhr/in Gothico postponat, auctoi ejus qui ab anno Christi 198 rsi s. Symmachus, ,h,
gessit. In hac usque '" 514 summum Pontificatum Annalibus Fran s&ntentia,quam Cointiw vn adannum 508, num. 57 et sequentibus tenuit,obepistola refem igcta difficultas evanescit; eaque

t/ims Franci

adhut

in

sumn

pi

wum

m6d/wm spoliaUB uiirtii redegera/nt, miserum (/ 7 ecclesiaslica disdplma, ut vn ejusmodi dominatu bellorum tumulHbus novoque gentilium
,

poteritadinitiumsedisSymmachi nametscripgratutatonis, , uia mn.r meminit delitteris llir adsedatis, ,,/,. acceptoPontificatu, aKeimgiQ menserai Francorum 0tPum temporisadmodum nuper mnrrrsm.t/u^ '" eadem epistola Remigio
:

haud dubie non parum passa esset, conveniens erat, ut post eorumdem conversionem
fieri assolet,

Sede peculiaris qusedam potestas awtoritasque a unhnn prsesuli committeretur, qui om,

prudentet digm religionem a/jflictam


,,,,,

an
h/tt islnin

oaleret,
</

qumad
,,m/n
-

restituendam,

in

consequenter lariutimhn Quod autem Hmcmarus n llnjuhs hms n imnune n//uhus


i

ri/l/l

,,

r,,s

ml

rniir, r-.n

mtimlnm

/trninmCin/ti mt/ur /trtlmrir tnlrrrnlur.

'/irmu/us

siiUeei

estt quam rnithhrisrrttissr, tolerabUvus squiusque con, lemepistoUm a capite ad catcem

Sit

fa

fni niilrm Imnr


/.

rumm
.

/mt/us
,s
,!
;

mm

, isiSSCi

/'""/'-

..

ostolo

qui

fi

noi ilem

,i,i,^r.

n adswsedis

dec

asserenda

Hmc-

rl

sti/nrnh.r,

sunchtnhs r miraculorum

94

DF
Iwuk

S.

REMIGIO EPISCOPO REMENSI.


a

CTORK

tantxque erai apud regcm auctoritatis, quanta/m eangebat magnitudo negotii, ui felicem eantum sorPire-

raculorum

Francis sibi

iraditum rex Ludovicus occidit,

et

omnem
l>cr

Fr.iucorum
et

populum per

B.

Remigium ad
De Ragani
CO/p.

(idem converli

baptizari obtihuit.

rio

Clodoveum

victo occisoque consule S.


l/b.
II

Grcgo-

mii

im

n
,,,,

lalti

fu, ,il.
n
hi

pnniiu

Habebat quidem Gallia primatem suum [relatcnsem, cui hanc S. Cxsarium episcopum etiam S. Symmachus anno 513 congnitatem
190

rii/m

Tniunrnsrin

HtStOriX

XLII,

UU

Ragnacharius a/ppellatur, diciturque rex apud Ca-

meracum, quod vetus

Galliss oivitas esi

i/n

Belgica
lu

verum cum Arelatensis civitas Gothis Arianis pareiet, non poterat is munere suo satis regis Cathotici, Golibere fungi in regno C thisque Arianis infensi. Sed ei in epistola, de qua
fi/rmavit;

SeCUndti. Ihi/is Siimniiin, sru Soniunn iil, Gal/icc

Somme, flumen sita. 19M /-'/"/ autem Ragnacharius, eodem sancto


toi

eo re-

coteste, lam eflrenis in

luxuria, ui

vix vel in
:

gnum

suu,,i

agimus, primatus
crevil

Remigio concediPur

cum hac

tldntuntc.

propinquis quidem
propter nil niirum
ceps

parentibus indulgeret
cst,

////"-

usula salvis privilegiis,


antiquitas;

quae tnetropolitanis de-

sitam

ftvd;t
et

lihidi/iis

prin-

quibus uerbis eapresse cavetur,

Christianas leges respuerU,


esset.

obstinatis

m
sed

nr quid hincdejure Arelatensis decederet,


observavit

utjam

paga/nismo Fra/ncis refugio

Cointius csedem
cst,

Hincmarus num.

183 relatus dicens: Ma-

a/nno Christi 510 contit/issc arbitrntus

nente priviiegio arelatensi ecclesiae in ^ibi antiquitus delegati9 ecclesiis.


gii itiiititniiini,/,!
,

probavit, facileque potuit


accidisse.

illa

paucis an/nis

Practerea,

si

pi

ii

atus Remi-

citius

Occisus /"/" etia/m fuii

Ragna-

riMi/mh

inri/i,

scu

soli Remi;- in

datus, ad successores non

t/ransmittendus, sique

charii frater Richa/rkts, eaque ratione Ca/merar riim ct Mrrbiihim r/i ,1,/lrs tn pnlcslu Iriil Clodovei

Symmachus
/iii
,,

Arelatensi
vica/r\

prvmatuiy

per

temporaGallia
et

irnrrunl.
COp. XL
brrti ,/m>.
<"/'.

/'/.////

srml

ibn/m/i

l,i u,,',i

ns Tiiinnrns/s

Remigii

itum Mmi/nuto aa)jecerit, quidr


rea
n

"/

.\U,

riiimlrm ClodOVeU/m

rlmm
5

Sn/i-

,/111,1

Theodoricus
Coinlius
533,
Dis<
,,

Ostrogothoru/m

Colonise regis,

Hispa/nia suo vet


u
bat,
ui

Amalarici nepotis nomine tene-

nrrmm

Im
;

./

nve hujus filii Chloderici relib. i/r/ njurm Miiilnn itrit II,

ad

armum
59,
l
;

508,

num.
I.

63,
in
i,

et

ad
i,

XXXVIII )lm iimriim rrijrn,


rssr
tn n,lr mt/iir

mm
C.ap.

imill ,/ilmniXLll subi/tt


:

,1/iniim
et

num.

ac

Thomassinus
part.

veteri
lib.

bns /Hililnm

nova

sw tom.

Interfeclisque et aliis multis


ini^

regibus vel parenti-

cap.
clesiae

\.\-\

censuerunt

saUs i/rospectu/m fuii ec-

suis

primis,

de quibus zelum habebat, ne ei

[relatensis primatui, qui


isiis

tantum pro dU
causis aliquo

regnum
iiini

auferrent,
:

regnum suum per


ei

totas

Gal-

tionibus

,ir

lias dilatavil
rsi.

na/m

tempore coarctabatur,

<i

aliunde acceperat inore///"'//(

Visig

Alaricwm, >// supra dicthoru/m regem vicit occiditque,

mentum.
fultqtu
,10 tcm.
iii"
'<i-

ehi/nc
sat\
<

dominatnm suum ad Pireneos montes


cuin

191
iste

\""

t.

iuir

!;,

ensis

rtrmlit.

primatus

it.

epistola Pontificia di-

194 Porro
/i,n iirr

Francorum

regn,o

dilatabatur ipiumque

mvl-

ritur

concessus per

omne regnum
moas j/raemisso,

Ludovici
in

ab

sancto Pra suli carn^ us ad fidem scminan////

tum uiijuvantn.

Eincmaro autem
dovici

loco

regno Lu-

iinin.

favente monarcha Christiano probequeCalicet

per Belgicas et quasdam provincias Gal-

tholi
,

licanas. Pei Belgicas intellige

ut/romque Belgu

OSSet, Zrln litinri,


i,

dirim
,

singula gesta probare m>n rullii aiii/rmli ulrbnlin


i

Germonia/mque, quas amtiqua Belgica complectebat/ui pt Galbxanas vero G illU am bugdunensem, cujus pa/rs Clodoveo etia/m pa/ruit. Sed sicut ille regnu/m suum succisivis temporibus
,
I

Si Sn/, iri Ui
i

/
,,,

labore.
I

rnim Imrrl
Mir.n
.

credimus, laudaku c etiam edicto / romovii /,,,,,iicO ad anilUlli 490 Ci/ilmnis


rex...

Ludowicus

baptizalus a Remigio,

per has provincias dilatavit,


pore, quo
fiin/l,
i

ita
S.

pro

va/rio

tem/Kiltiit

icaria prsefect/ara

Remigio commissa
r.ilrnsn
volet,
;

episcopo Remorum, exemplo et edicto suo perducit ad lidem Clnisli populum Francorum. Sed sive
rilirlum
r.r
t/isii

h.rr

miniis

imi,,i

rr

/,ilr

/inr

Sn/rhrr/ ns

r.r

n ,i

a/

nmri
t
,

iln/iccrit, si'VC

fuisse.

Qui de hoc a/rgumento plura


I

adeai

itm,r,

<>,,,

/ir/mns
in
et

lcnt/lit
</</

rm

Clndoccus ab
episcopos Heras

laudalos
""/'<

Cointium el inum epistolam veroipsam in Vita edenda a num. 96. Pergamus


rrlr/,,
S.
< 1 1

Remigio
,

epistola

tres

ciiiim

leonem

Theodosiu/m^

mfe/i

i/us

recitanda
fidi,

_:

,/,sl,i

rj/m,

/c.

Jlii/nl,,/,
gt

dicitur fuisse non solum praedicator Catholica?


sed defensor

nequit,

quin

\le

ad reliquam Fra/m

w um

n-

icm

ab idolis ad Christu/m add/ucendi //< gnanirr feliciterque mcubuerit, quamw is poyrticularia


ill

Quod ad ipsum s. Remigium attinet, Uinmmiri rmbn sir n Ir /,/ r l,i /r, nl is d/rnliir,
i

"

gesta fere nesciamus, ei

<<
i

orVu-

natus,
/,,

convertendo regem, conversioni totius gentis Fran<'//"/// via iii st\ ' /iiiiiim cons liis eidem regi suggestis, partim sua, pa/rti/m etiovnx alio-

,.,,

192

In
tia

Prmfatime Missm Gallicanse jam crebro


apostolicum
'""i"' his
Viri

rum a/postolicorum
/"/'
i

virorum opera,eamdem
:

st/re-

robui
fete

occas
est,

ursisse
i

neque enim
//<<
<//

res

tanta

Domine, cu-

bnr, tempore
rmri, ,,m n
,/
1

perfii

potuit;

vpse soliis suffir


s/ nl/ti

ju8 lingua

pro

tui

causa lacere nequivitjustitiam,

m/n

/in/n/n,

Irrm ru im/ itc

pa:
Utoltt
I

cum
tuii,

in

tua prasdicatione nec regum purpurasme-

tirbiintiir.

nec cunctarum rerum egestatem tua verba seminando exhorruit. Probal hoc Nle ferocissimus
princeps ab gentilitalis errore detentus, cum ex ejus praedicalione ad divinum cultum conversus, relin-

195

///"/"

<"/
/'<<

/i.i

miraoul

usum
i

esse,

/////<

III,

Vll,

ipsu ordinaria
<//.
\

pro\ identia

verisi/millimum
II

/</,,,

i,t,
I,

'/'-

/'////

/n.rlri
.

hn liiimli, m
/

,,c

"

" nu/nr

ii

disi

te

ib rri

etus

au

tot

Collatio-

quens

idola,

Qt

Christianus perfei Lus

sed confuso tantwn\

modo

tradidit

Pauhplura, Hmcmarus, post


baptis-

nis,

vivenU

Remigio, "

Catholicis episcopis
illud

cum

mn, i,i,i, n
"'"" " /"

Arianis habitse

bugduni,qui breve
hac de
re

quidem
et

regis
i

nvultorumque procerum
Vita

sedplane
reliquii
.

illust/re

testi/monium posteris

num.

66.

Multidenique

Dbique altaria destruebat idolorum,


potenter

de Prancorum exercilu, oecdum ad Qdem convei i. cum regisparente Raganario ultraSumnam fluvium aliquandiu deguerunt, donec Christi gratia cooperante, glbriosis potitus victoriis, eundem riuui, flagiliisturpitudinum inscrvientem,

veram Bdem
amplificabal

ds Romani
/<7

cum multitudine signorum In Ejnstola quoque, quxS.HormisPontificis nomen male prsefert, s<</
II vel
:

Raganavinctum

Anastasii

S.

Symmachi ew
>

dictis

esse

jmbsi, legitur

Remigius Clodo\

um, adminiculante

DlE THIMA OCTOBRIS.


lanto

95
\ucTort

Boperna

prr.itia,

pliirimis

et

Apostolorum

lemporibus sequiparandis signorum miraculis pradicationem salutifcram comitantibus, cum gente


integra convertisse
prsetei

Verum

hsec generaliter

dicta

(quamvis perperam) bello Gothico przmittunt, alteram veroprimum post morte/m Clodovei memnmnl. Hnr frsilnn ilr cuiisn Lnni/ucrnl/ius /om. // lli.sinn.r ecclesise Gallicanse eamdem ci

magi am de Viro apostolico existimationem non nisi majus desiderium acoendunt singularia ejusdem facta, quoi um notitia ad nos non pei enit
i

annum

512, oum rea prsecedent anno obiisset; CoinCins nnliin rl limllrliis rimm nn m/ ur,, n n> sr'

rius reponi posse exstimarunt,

cognoscendi,
Armtium
epi-

199 Nequit tamen


Galliis
et

inde satis probabiliter con- exquota


"'""""""'

196 Erai in

alia

animarum

pestis,

rimii,

scopum mutum hseresis


redderu, convertit i"

Ariana, quavm Visigothorum ac Burg/un-

dion/um vicini reges


sectss doctores

cwm

suis profitebantor. Hujus

synodum illam ktudati regis obitu posten esse oum Hincmarus m Prsefatione ad Vitam num. 8 lectorem oneat, non potuisse se
;

in ipsam etiam
/.,//,

Francorum aula/m
//,-,//

singula referre ordine, quo contigerunt, Flodoard/us vero


/"/,

WUuliSSe

ri/rm./inlrl rr

ililr

rn/is SOWre,

posU,

xv regis n ortem narrave'.

quam
cuin

illorwm errores in fraterno baptismo abjuBaptizato rege,


Trinilnle fnlrm
et

caput

xvi sic mchoaverit


lidci jrratia

Galliae

quondam

rassc, vidim/us supra.


ilr

Catholir
i/pSO

praesules ad synoduin

convenientes etc;

snnclissimu
Lanthechilde,
i/n

/'"//'

ubiper vocem quondam, qua


cedentes,
Iiiiii

non

inus adprse-

professa

haud
at

d/ubie

nullus
toto

fuii

quam ad
rrfrni

subseoutos ejusdem
^nlrsl
,

regisobU
ulnmi/iir
/"///.
/.

Arianis

aula locus,
Quse
illis

non propterea
Prsesuli

regno
vnte

iinmis

Irm/iUS

exoesserant,

iamen sancto
fueri/nt

seu

il/riniimliim

ir/n/n/t.
lib.

llrimn
n, cap.

MarlOtUS

seupostoum
tradiderunt,
iirm
suii
//

certamina, veteres non


i/n

Metropolis Remensis
vredidit,

vm

ab

illis

longe

quo arrogantem ejusepiscoporumsynodo sola prsesentia mutwm fecisse, ac mox pamitentem,


nisi

un/um,

eresis assertorem in

(Wlr nnnlrm
vei

nutibusque meliora pollicitum, restituta


B
fat

loquendi

hanc synod/um non sqlum rrnim r/mm <mir // hsmn ClodOcelebratam fuisse;quia ipsi minime credibile publicam sempitemse Trinitatis
.

./

tltate, i/n

gratia/m

ad/mi

isse

na/rratur.

Hem

confessionem ab

illo

factam,
.

ostque ejuratam u g

pluribus rrfrri
i/ur/ii
.

Hmcmarus
r
i

in Vita
lib,
s
i

num.

10! etse*

Lantheclxilde [riana/m hseresim

ausum fuissequem-

oxeoque Flodoardus
in
/'<

t,cap, wi. legit/urs


i

qua/m in ejusdem
tueri.

regis ditionibus

eamdem
dei ilisi n

publice

que etia/m
Yi/.r cujvs loeu
el

atione

\li

Gallicansejam

Verum
Vel

hsec

quoque

laudatoB, oujus verba in An/notatis

ad prsecitatom

mus
Vlilr

rmiii paulisper,

Ponahanc synod/um, Clodovei jam


ratio
r/ro,
,,

looum

reoitabo.

morlim,
obsc ira suni

rlmm

m
i

//,//,,/,//,////

/inssr,

197 lliijus synodi, cujusnulla aliunde habetur


icta, memoria, nulla alia tempus, loous, congregandss causa, et qui eidem 17 inlr fnrrr, episCOpi. Cu nl /m 'is Bu nm IUS /"///
i

\iinnrs.

sn l>n rln
(

u / r

Visn/nl Imru
io

c-

gno,

a/ncorum impei
.

degentibus,
i

obscura svnt,

'i

Annalium illam ad a/nnum


putavitque, a S
Ponii/irr
i

Christi 514

reposuit,

ad Ecclesiam reducendis ageretoi quid tan toi mirandum esset, si unus ea ipsis repertus fuisset, i/iii suarum parHum causam defendendam susceperit
///

iii

Remigio post tcceptam a Rom Franoorum regno vicariam potes

wm

permisei int

ft/J

odi patres,

convinci publl

ne

lecton

kemosconvooatamfuisse, utArianam hssresim ionibuSj quas Gothi ante possederant, eliminandam ouraret. Verum hsec eruditissimi annalistse opinio non satis vei similis estewejusdem
adjunctis,

pluribus frust/ra detmeam, nihil hacten/us allega/ii m quo figere liceat hujus synodi temlegi, r.r

quod eque ac Ilinmmirn.i/ui illnm


.

locus
foi lr

m n /,/

ignotom videtur fuisse /mmiis mrmO///

synodi

qualia

referuntor
illa
sit

ab

liinc-

ravit.

maro, quo vetustiorem pro

scriptorem

non

200 Yrrisimilr
.*,

rsl
h.i

S.

Knili-ilim
l

rhnm

Inhn-

prsememorata habe us, Prsefatio MissseGallicanss. Hunc ergo narrationem ordientem audiamus. Cum episcopi demum finnisi forte antiquior

ii/

rnmilrm

rm,im

rr</mdictis

"

nibus

exterminaret.

Ex supra

dominadunenth,

quit) Galliae
,i,|

ac

Belgicae

synodum

eonvenerunt,
el in

provinciarum causa Qdei Kemiyium, unde15.


Scripturis sanctis erudi-

bantur ad Rhodanum Ararimque Burgundiones ,m rex GundobaduS} licet et ipse mtes in itos, Catha iisdem
alienus,
,

cumque doctissimum

tissimum, ac in ecclesiasticis dogmatibus exercitatum, ad idem concilium venire petierunl Consonat is Flodoardus lib. i, cap. wi sic pa
Gallicc
tia

regnosuopatiebatur t necavera fide multumerai quam eHam aliquando amplewus fuissv


/,
tl

!S

tinm,
S.

ObSi

'

'

SSCi

EffeC%t

'

quantom
copi,
i/ni

apparet,

RemigiuSj
/
'

ut

Catholici epis-

quondam

pransules ad
B.

convenientes,

synodum fldei Rcmigium, utpote virum

sedes suas "/"

ll,us

habebant, a Gunipso
,;

dobado

licentiam

petereni
dis\

coram
itandi.
/

de

fide
nte,

divinis eloquiis
siastici

eruditissimum et doctrinis eccleexeri itatissimum, ad idem concilium venire


igitur Remigius

[rianis

publice
,,,,//

"

annw

disputatio in wrbe

s/.m/ii.s

petierunl
,

compendvum prmus
eo

vulgavii
1

'o

rrut

198
,,.

Non

hanc synodum

con-

Spicilegio suo tom.


et

vwrat, sed ab ejusdem ali i, forte etiam ewtra provinciam Remensem congregatss paPribus ad
caiu

n isf

n
ui

Labbeustom.
sub
hoc
\\iii

10 V a pag IV. Conciliorum

LugdunenDacherim prima editio*


<>

col.

1318,

ob gue

titolo

Collatio episco-

fmi

invitatus,

non ob vicariatum PontifL-

porum,
debaldo

pr;rsciiini

Viennensis, coram GunSic

rinm, sed propter earmias dotes suas, quibus eascelr Colvenerium vn lebat. Guilielmus le Begue apud natus est coni Soholiisad Fbdoardum ista

adversus

^rianos.

autem

incipit

Providente Domino Ecclesia suae, el inspirante pro uhiquc salute totius gentis cordomni Remigii, qui
altaria deslruebal idolorum,
ter
el

habitom n Concilio Aurelianensi l. quod anno 51 //'/ quse opinio etiam minus verisimilis creditoi
1 ,

veram Bdera potenamplilicabat,


f3c-

eum

multitudine
ul

signorum

,.

,,,,

quod

vnter episc pos

iurelianensi subst
ut hic

tumest,

episcopi plures,

oon contradicente rege,

tos

Rflmigius non oompareat,

nun
nobis

adversa valetudine, aliave de oausa itnpeditusfuissevideatorjneadessetiquodquetam syHincmarus, quam Ftodoardus Aurelianensem Aurelianensem ,,, ab uia disPmguant,dum

ignota,

congregarentur, si fleri posset, ui Ariani, quj religionem Chrislianam scindebant, ad unitatem


possent reverti.
20i
//

a
itt

duptici

sensu

acoipi

possuni

j
'

primo

sic,

solo S.

Remigii,

paganos

Franoos
m,

convert

96
convertentis,

I)E S.

REMIGIO EPISCOPO REMENSI.


postquam Sirmondus tom. I Conciliorwm Gallise ejusdemActa vulgayit em variis codicibus, mquibus consulatus Felicis, qui ad hunc annum sperini,

roRi

e^emplo

ewoitati amtisHtes conver io-

tur;

nem Burgundumum quo modo ista


ui

[rkmorwn tentasse dicaninterpretaius esi Fleuryus


uslir.r
/imj.

tom. VII Histori.r rrr/rs


sic,

110.
vel

Seoundo

adscriptus legebatur, eaque nu/ncreceptissima


est.

iidem

episcopi,

hortante

suggerente

sententia

Remigio, id fecerint; prout

eadem accepit lan-

204 ConvocaPum
quei t/wm
cpi toln
'

fuisse,

jubente Clodoveo,
t/u/m

U-

0.11710

M|. ;
>

guevaltius in Historia ecclesia Gallicans tom. II. pag.ffl, oujus interpretatio mihi multo verisir milior apparet, Etenim cum Collationis scriptoi
dioat, Domiiio... inspirante pro salute totiusgentis

/
ii

Prsfatione Actis yrxfbxa,


iii

ex
rr:

bente
I

/ati

loiu/rri/iilonim,
t<>)n<>

ail

cumdcrn

il

!,

nta
t

gem

</<>i<>.

guse

citato

pag.

177 sic
Qlio,

li<>/><'i

Domino

suo,

Gatbolicae
regi,

Bcclesiae

Chlothove-

cor

lactum esse, ul episcopi piures, non contradicente pege, congregarentur etc

domni

Remigii,...

cho gloriosissimo
concilium
ut
nis Catbolicae
tat,

omnes sacerdotes, quos ad


Quia laula ad
fldei

vcnire jussislis

religio-

genlem solos Francos Frmquorswn cisque subditos designari credamus; non item */" rum salute iste LugdunenBurgund inspirante cor domni Resis conventus, Domino
per
totam
i

cultum gloriosae
mentis
tractaluros in

sacerdotalis

aflfectu

cura vos excisacerdotes de


colligi jus-

rebus necessariis
seritis,

unum

secundum

voluntatis veslrae consullationem


est,

migii, habitus dicitur


solo

curve

S.

earemplo zeli sui, ac velui

Remigium non nisi inscium,eam rem


illum divinituses'

el titulos,

quos dedistis, ea, quas nobis visum


respondimus,
consensus
ita ul,
si

definiiioue

ea,

quae

nos

procurasse putemus,

ad qua/m

statuimus, etiam vestro recta esse judicio compro-

citat/um fuisse, Cotlationis scrvptor asseruit

Mihi

banlur,

tanti

regis

ac

domini majori
rl
;

quidem

videtui

hic prsclara

ista

Remigii inter

auctoritate

servandam lantorum firmet scntentiam


r/u/

Francos gesta unice memorasse utdoceret,quantus \n esset, cujus opera conventus iste Lugdunensis
habitus fuit.

sacenlolum. ('nimnrs,
Concilio conditi fuere,

t/n/intn

iluo

in hoc

ibi legi

possuni

hic suffece-

ni annotasse, decimu/m agere de baerelicis clericis,


rst iiiijus
loci,

nuv

Ariani eon\

ri

fuere, etrea nn-

num

190

eodem gesta Non fuerunt, ewponere, cu/m potissimum spectentad S.Ariti/in Viennensem episcopum, qui primas in irtes habuit ; solu/m addo, eu/m fuisse gemin& congressionis eventvm, ut Armms m/ Catlmli20*?

quse

in

qui

ad

fidem
;

Catholicam plena

flde ac

voluntate

venerini

vel

dc

basilicis,
:

quas

in perversilate

sua

Gothi hactenus habuerunt


fit,

ewquibus manifestwn
a/nte,

eamdem synodum, non


esse. Id

Gothicum, celebratam

sedpost bellum ipsum etiam probant

m argumenta
vociferantibus,
uerit
oiii

/<< imo tacentibus, deinde insa/ne Gundobadus rem veritatem agnoquidem, sed non am/pleams sit ; m/ulti tamen rr Aria/nis ea/mdem agnita/m sint secuti.

subscriptiones episcoporum, qui Alarico ante fuerunt subjecti.

205 At mimr, intrr


<! tres subscrvptos

nntistitrs,

nu/nrrn

tr/i/inta

Remigii

nomen non haberi; ex


e.x

Nam,
rimi

ut

ibidem
ad

in

calce

legit/ur, <\\

ea die pluet

quo suspicari

licet

ipsu/m tunc
</r

corporis mfi/r-

tur

n,i.

)fuUie.

Ariani

pcenitentiam
Fuerunt
:

venerunt,
e(.

posl

mitate aliarc grav

rausa

mm

/xituissr m/csse,

aliquol dies baptisati

magnificavit Do-

adeoque nec aliam


tem
ca

forte

eadem synodo parsuggesserit


<>

minus fidcm
Jnsti in

nostram per

intercessionem
</<

domni
hic, est

habuisse,

quam quod

Clodoveo auctoi fuerii

conspeclu omnium. Justus,

quo

iilam
ita,

convocandi,
de quibus

eidemque
tractandu/m
et, ut

rerum

sanctus episcopus Lugdunensis, cujus corpus in eadem civitate tunc servabatur, Actaque illustrata

pat/ribus erat,

atque hwc ja/m sa/ncita


etia/m

vidimus ad regem
effecei itque,

a/pud

nosh
legend/um
sit

die/m u Septembris. Nisi pro

alculo approbaverit,

ut

baplisati
/uissr

chrismati, peculiaris debuit

pro Arianis

istis

baptizandis ratio,

cum ew

ex consensu regio rata haberentur: erant rmin in h is i/ii ;r,tn m pro immvn itnlc rrr Irsm st ira
/l/n consensu non poterant eaTsecufo mandari. Non diu post haec viant Clodoveus, ew convmumioi sententia mort/uus dicxvm Novembris
i

dictis\ 7 Ariani solerent per unctionem chrismatis

qvze sinr

manuumque
Ceterwm

impositionem

Ecclesiavm

admitti,

hsec contigisse circa anguo tempore Clodoveus Burgu/ndicum /iriiinn meditabatur; quia Gundobadus episcopis Catholicum dogma commendanHbus ibidem legitur

creduntur

num

109.

uiini 51

1,

cujus mense Julio, die

pr&d/icta syno-

dvs habita fuerat.

respondxsse:
vestri

Si veslra Bdesest vera, quare episcopi non impediunt regem Francorum, qui mihi bellum indixit?... Nnm non est fides, ubi est appe-

tentia alieni etc

03
hit

isdem

etinm

adt

ribUw
<lu*

sollicitudini

tyno-

ancii [rchiprapsulis Remensis, etiam celebrationem Concilii Aurelia-

% XII. Episcopatus LaudunensisaS. Remigioerectus

AWt

nensisprimi afocribunt Hmcmarusei Flodoardus;


sed

etfundalus: alisein Belgio


sedes, datis episcopis,
slitutse.

ambo tenvi ore alieno Prior num. 92 dc Chdoveo, velut tunc


Gothicum
sta/nte,
ait
;

in

Vita

edi

procinctuad

re-

bellum
litim

rum
tw>

Tunc... per consiRemigii in Aurelianis civitate episcoposinorium convocavil, in quo convcntu multa
B.

utilia constituta
lib.
i.

luere.

Alter

cMam
in

clarius loquir
per sancti

A
rat

Itera

sancti

Metropolitani
suhjrrtis
sufflcere,

cura erat in

ciiii

ca/p.

xv,

Synodo,

mquiens,

Vitatibus

Sedi

su.r

ilnjims /ir.isulrs

uoa

patroni
nensi

sui

Remigii

consilium
contra

urbe Aurelia-

defunctorwm locum

veletiam novas se-

diminultonc

babita,
el

pergens
accipiens

Irfanum,

B.

regem Alaricum, Remigio benedictio507,

deserigere. Remensis metropolis

mUquitus habue-

oem,
iii

redditur

de

victorias
cst

perceptione securus.

Gestum hoc bellum


serius,

anno

quo propterea.
celebratum

ex

civitates episcopales wndecim, teste Hmcmaro Epistola srn Opusculo ii. cap. xjx tnm.W. Operum illius
i/n

habebatque twic

provincia sua

utriusque

sententia

rimm

Concilium Aurelianense ; quae opinio etiom Boronio placuit. Verum ali\ illud melius USque m nnninn f)l (li/frrunt. nm.i.mr
fuissei
I

per Sirmonaum, ubi illassic ewumeravit sionum, Catalaunorum Veromandorum


, ,

Sues\

batum,
ctum,

Cameracensium,
Belgivagorum,

Tornacensium,

Silvane-

Ambianensium,

Morinum,
id

'

DIE PRIMA OGTOBRIS.


A

97
AUCTOBK
C.
S.

Bononiensium. De numero vocalntHst/ur nrilalum rnnslat; rm ilrm an ''" omnes suas qusque sedes epi copales ante Remigii tempora habuerint; at eerte non habuere sub eodem S. Remigio svngute singulos
"' " ,r >"

fJ

est,

Ponlicum,

us fuerat,
ia

et Laudunum erat dicecesis RemenpotestateS. Rcmi^ii, constitutae. Forte hic

etiam

vicaria sua a

potestate usus est, si


Pontifice.

jam Vum

ffincmarus

in

Vita

liberaliter asseruit. Antiquis


jeoit,

danda num. 96 nimis novam Remigiusad-

Lauawnensem
diCBcesis

scilicet,

quam cwm

proprUs

sva

dvminutione
datis
gregi

erexit, dotavitque pos.

sessionibus a rege Clodoveo Francorurnque

" i,lls

m
dis-

s,/ "

''"><"

gaudens ferens istud

pendium,

piaum

suo prodesset, probaretque neophytis, sese non eorum opwm, sed salutis cwesse; i docei

dmm

Alterwm 01 nem\ e epi ' udunensem, Hincmaro teste, erectom fuu Reraigio in senecta sua, postquam jam perplures annos Rei ensem metropolim rexerat quod con// '""" ''''' '"', tn qua ea Chdovei baplismum, anno, ut <!,.,,. \% collatum, reponi'"' <'"' '' '"' ejusdem regu Francorumque neophytorum donationibus facta dicitur.

accepisset

Homano

vandum

arf

tempus

oertinet.

'

>

Hincmarus

vn

n
i

Vita

mm.

66

dem ad annwm

sequenii.

.-

207 Consonatde more Flodoardus


-'

210 Sigeberlus Gemblacensis in Chronico eam500, Cointius ad 197 rea '""' """ '"'"' opinor, de causa, quam quod
3

Unnlo

eoque

lib

Z
l
i

cav xiv

^bens
B.

Res

igitur,

Francorumque potentes

plurimas
ditavii

contulere
/

quam
clesiae

per divi provincias; ei quibus tam Remei reliquas nonnullas dotavil * ecclesias. Non

Remigio

possessiones

oaptisma regis anno !96 ille anno I99,illp'. atque ambo crederent, eamdem mox a oaptismo ligisse. Non multum ab hisce dissentit Longuevallius qui ejusdem epist ,
i

,nr

pnrn crrarit

modicam
S

necnon
Mariae
castri,

earumdem partem
Laudunensia Clavati
ubi
.

rerum

ec

fundalionem ad annwm tamen hic, civitatei B


"''

199

memorat. nsem ei \trebatensem


se,
vel

Remensis
tradidil

Binc
.

parochiae

aro dici episcopos habuisse anU

nulritus

fuerat,

dunui

atque hinc

credi

po

ibique

Genebaudum, carne nobilem virum, tam-

SS.

Anth-

B que sacris,
Qni.
relicta
te,
i

quam

saecularibus
S.

literis

eruditum

Vedastumque non fuisse primos dua\ wm istarwm sedium episcopos, vel Laudunensem pluus a s
'".

mundwm

eonjuge,

Remigii
\iiam.

(ut

traditur)

Remigio constitutam fuisse;

ligiosam

subieral

ordiriavil
S
i

scopum

Laudunensis eidem subjecil ^rochmm. Eademfere de hujusq


,

comitatusque

'

/A

/"'

nisi hoc <u loco HittcmaruSi scribens adversus Hinc-

id credi posse,

marum Laudtmensem, suwm


quocum
iuiii

ex sorore nepotem,

erectione

Hincmarus nominatim in Epistola


i

adidit in Opusculissux
16

litigabat, </

cujus propterea sedem,

adHincmarwm Laudu:

sem,
certa
si1

ita

ipsum alloquens

Vide,

frater,

ut

potuit, deprimere conatms est. l)r Antinvundo sanctoque Vedasto mox agam\ et quia
11

provincia
;

melropoli Reraorum antiquitus


civitates

aro certa fides hic haberi nequit,

cum

lau-

subjecta
se

quas melropolis undecim

sub

datis scriptoribus existimo, Laudunensis epi


tus

habuit, etiam

antequam

Africani
iii

Goncilii ordinarel
et tu

B. Remigius aucloritate episcopum in castello


,

exordium
au<
is

non

admodum

d\

baptis-ma stahii

nec tamen video, cur non

quo

metropolis

Luas

suffragator

es

or-

etiam
211

<

annis serius^et sxculow jam inchoato


in

dinatus.
dotalque
a rege
i
i

reponi </ucat.
posi aliqua
sic

hovis

20S Rurswm
t

prosequitur
i-jusfU-m
I!.

Sed

Genebaudi, quem
i

ea

sede

S.

Remigius

enbu*
gii

per
,

plures

annns lempniv
veraces
el
el

Mcini-

piscopum const

tuit,

deplorandus cum

qui

ut

nostratium

HisloriaB
in

monjam
.

juo

idam sua lapsus sanctwm Senem haud


cont/ristavit,

.1

strant,

lxxiv,
.

eo amplius,
multis

annos

episco,

dubie vehementei
creare poterat

maxime proptei

"f-

patu
iu

degens

virtutibus

clarus

fendiculum, quodin gente nuper conversa


,

seuecta

sua

ibidem ordinavil

episcopum

ei

s<<i

<t

rebus

ecclesiasticis

(quoniam
et

regulas,

quicquid

rerum

secundum mancipiorum

sacras
io

ejusdem severa
sanctitasque, ob
ru/i,

plurimun tennium obita pcenitentia,

or-

dine episcopalus adquirit episcopus, sicul el illse, quae ante fuerunt ecclesiae, habenlur ecclesiastii

colitwrque die \ Se tembris,


a

quam msedem mam restitui meadquamActa


vu/nt,

cjus

data

ex

S.

idem episcopium suificienter dotavit. Sfitto plura quia res certa est,et ab ipsis Laudunensibus agnita\ tantumque pauca ad Hincmari dicta observabo.
%

arum
tates

quam excudam. Porro

Remigii Viia per mi<


i

Remensi metropoli suffraganeas numeratu sujira vidimus \t/rebalum, pervetustam Belgicx


secu/nds
cujus
ci\

Jxmiori Hincma/ro,
i

tes,

quocum graves habebal simulhumilitatem sedis sua Laud/ynensis invi


duodeoimsedium, metropoli Remensi novissimse, ei in Remensis dicecesis
atque

tatem
i

in

hodiemo comitatu
oli

Artesix,

subjectum n

oggerit, vetut

usquc ad
Pontifex
r
jiu
.\ii>i

annum
illius

eotarwm,
U

Ho
-/,

erectse,
;

ex ejusdt

oni
>

fundata
i

quod neS Remigius contra canonesfe,'/-/; monet ai ab eo factum esse auctori.

1559, quo Paulus IV summus sedem Cameracensi ecclesti ad palem digi itatem ctm suffraga quidt m a i<< <<< <<ni episco

<

Miiim Atrebatenses, S.

Vedastuma

Rei

late Africani concilii.


itbt

doi

209 Hoc

nomi/ne

indicasse
vn

videtur Conoiliwm
V,

Vita \

datum agnoscunti qua de << cwm nihit in habeatHim useda/m hicdicendasunt.


i

\/H om

dictum n.
II. col.

cwjus capitulo

a)

hujus
l

Ii

'

jusdem
i

eum
ti/m

tom.

1160 sine mentione civitacsl,

sti

itis, i'i<

iori scilii

nte longio}

aui castelU

rwm staPutum
quae

ut
.

diceceses,

qude
!,

oumquam
;

episcopos
dicecesis,
Bl
si

acceperunl
accedente
rectorera
esl

non

ha,

Ab Alcuino emendata, narravi, hunc Sanctum, tunc nondum. episcopum, << rege Clodoveo, dum
uh
IA
|

Oftid

".'

lcnui-

..nt

e<

ilia

habeal
srente
veril

proprium.

aliqnando babuil tempore creejus


idelicel

techistam ads> itum fuissi


adstitisse.
0<<i<i
<< o

iptismo
factu/m /<<
:
,

Qde,
in

Dei

populus multiplicatus desidera-

<

it,

proprium

babere
cujus

auctor

Vitse
'

brevioris ita pergit

exponere
'

Inde
I

voluntate,
siiiuia,

potestate

dioecesis

con\ ii

eSSUS
tor

ChdOVeUS
iam

pOSt

><'<"

rum
\ 'ia
,

babeal episcopum.
:

//"

ipse est

ad

pati

rediens,

jam dictum
.

/uo

agimus

aam

et

Dei populus pei

Francorwm
ibi

stuni
ctor,

monem ad

ChrisVu/m vehementei

mulUpli-

li. Remigio comraendavit. Subdit iden\ aueoque ipswm a/'mi s. Remigiura mansisse

13

'<

98

DE
ei

S. a

REMIGIO EPISCOPO REMENSI.


multis sanctu

roni

tempore miraculo illustratum

tatis doctrinaeque causa convenPum fuisse. Cumqup jani celeberriraa fama in praafata urbe Remo-

Chronico Cameracensi et Atrrhairnsi lib. i, cap. iv Remigium utriusque civitatis apostolam agnosci^i

Numquam enim,
tris

inquicns

S.

Remigium

io

no-

rum

esset,

ct

B.

Remigius
fuil

cum
lamlcm

vcncrationis
consilti
,

partibus

vcrbum
illo
1

Dei
et a

populo

prap.dicasse

cullu attullerc niterclur,

ut

audivimus; sed ab
zai.) Iiuic nostraE

rcge noviter bapli-

Alrchalum
duslria

urbis

eum
,

p.mtilicem

faceret

qui

urbi (Camcracensij ad convertenB.

Francorum gentem paulalim doccndo

ac
ad

dc in-

dam genlem directum


quare
illum

Vedaslum cognovinius;
crcdimus. Denitjuc

monendo
ponlificalis

attrahcrc
cathedraa

curaret.

SusceptO

negocii auctorcm

itaque

onere,

urbem

Atrebatum venit. Eadem Alcuinus paulo prolixius


exposuit in
in

Vita longioH,

quam cum

breviori illa

Commentario praevio ad Vitas S. Vedasti die vi Februarii$2 pariter adr miitii, fotuisse Punc ecclesiam Cameracensem a
Henschenius noster
S.

Opere nostro editamhabes

addiemvi Februaris

$piscopatutn
U| ,h'(ut.

quoS. VedasPus colitur. 213 Deanno ordinationAsS. Vedasti variee sunt


opiniones,
niis
.

ut/riusque Sancti
silere.

Remjgio eidem cojnmendari ;sed simul observat, wvo vwiniores auctores /iac de re

,11

quarwm
post

aliquae illam,
iibtiinii

certe aequo sealiae

216 Remensi mePropoli suffraganea


civitas
sitti
.

eUam

fuit

.1

S.

Remigio
ordinntt
S.

po*t

Clin/ovrt

refrrunt;
regis

alterove

anno

ejusdem

uno baptismum. Sed


Vedasti apitd
}

Tomacensis,

iuiiir

ad Scahlim\paritcr db anno 1559 novo Cameracensi archieDelyio

etiam

cre.duntur

Eleutherius Tor-

Henschenius proptei

ea, quae de S,

piscopatui subjecta.

Byjus

tres

primi

<,

iscopi

nacensis,

et

S.

Remigium mora gestisque leguntur credere maItt/t, ipsu/m anno fere sexto post ablutum saoro fonte Clodoveum episcopatu initiaPum fuisse; fjuod iii chronologia, quam sequor, in annu/m 502 recideret. Quo in statu rem Christianam tunc reqvod in Atrebati inde conjici potest p&rerit
.

quorum memoria
critsiiiin

Theodorus, S. Eleuthe- Kedardus rius, sancpusque Medardus (nam S. Pialo Tornaewstat,

apostolus quidem fuit,

et

presbyter, sed

non

episcopus) eodem,

quo apud Remenses S. Re-

migius, tempore floruere } ab eoque ex nonnul-

lorum opinione ordinati creduntur. De Theodoro


obscura exstat memoria, nec

prslaudatis

toiit,

in dicatur inoenisse ecclesia sacra faceret, ab Attila medio sseculo v vnstatumque inter paganos incolas fcedo squalore
Vitis
,

causa
i/iri/t

rtii

itnu

iii

opinio

cst.

eadem de ejus mortis Clariora sunt S. Elrupraevio

gesta

et

Commentario
i

ad diem xx

vepribusque obsilam. Verisimillimum

est, S.

Remi-

Februarii illust/rala ab Henschenio, qui jbidem in

gium, " quoordinaius et huc missus fuerat, e suis, quas a Francis acceperav, opibus ipsi succurrisse
imii

Annotatis ad

ad

loca sacra excitanda


II'"-

\opaPum
ih/in

certe innuit
saeculi
\i

tum ad fundandum rbanus II Papa,


t

Vitse caput i. lit. n observavit, Buzelinum sine veterum testimonio scribere, vpsum a S. Remigio consecratum episcopum fuisse. Favet

Itiinrn

ipsi

iiliiasque vitcC

Irm/ais

rl

raltiti /nrfuit

circa

fi/ne

Atrebatensi

civitati
II.

tropolitico

jure petita.

S,

Medard/us

primo

(quae, ui

loquitur laudatus Pontifex^ per

Remi-

episcopus Veromanduensis, deinde translata scde

gium

episcopum
|naii.

proprht/m
. . .

Vedastum obtinuil] restituens quicquid episcopum , confi/rmavit Littetae eci lesiae n. Remigius contulil.
,

sua NoviomensiSj ac denique etiam simul S. Eleuf i/irr/i tii Tomacensem episcopatum successor, prout
pluribus
i

ideri

potest

in

Ojjoc nosPro ad diem


illustra-

ras Pontificias videin Spicilegio Dacherii /'"".

///,

pag. 123.
i

,,i,

m ^nncto
|

rluiui

i/n Belgio quorum Cameracum, oulgo Cambrai ad Scaldim fluvium sita, Remensem met/ropolim agnovii

214

Ca/meracenses quoque

vui Junii, ubi ejusdem S.Medardi gesta vii Papebrochius. 217 Ibidrm pag. 90 i/n Annotatis ad
irniti

lii.

b ex

Veromanduen
sis,

civitas
if,

quadam
(ro
qui
oleo,
extitisse
,

Vita,

ceteris recention,

hujus conarchie-

dcin
ac

Noviitin

secrationis

sede
S. B.

VeromanduensiJ legiPur cati


ii,

donec ipsamet a Paulo


lis

l\

ul diati,

archiepiscopacertis

stiinit

Tor-

put

RemigiuSj

Remorum
Chrisii

facta

est,

nullum

sedis susb

episcopwm ex

itact usis epi-

piscopus

Mcdarduui

testimoniisproducere possunt antc eumdem S. VedasPum, quem a S. Remigio Remensi si iliter acceptum grati referunt. Uaec tamen non sic intelligenda sunt, quasi Vedastus ab Atrebatensi sede ad Cameracensem aliquando translatus fuei it, scd quod ille AtrebaPi suam sedem habens, Camerat-rn iibus quoque prsedicaA erit, c U ra que curas
>

sanclilicalionis scopus,

perungens
insiiiuii,
litnir

>\i\>ri'

-regem

pa>torem

cooperante Spiritu sanclo. Consecrationem Papebrochius circa annum 530 fkcitt conCointius.
/>>

sentitque
ecclesiae

assumptoin uper regimine

Tornacensis a/nonymus,

quem

sesspculo
in
;

xi exeunte vel inchoato


Vita

xn

scripsisse
18

credidit,
11)

altera

pag.

90
,

wum.

haec

ait

episcopales vmpenderit, atque


Miuiti
sule,
ct/itt si

eorumdem

ecclesiam

Pontificali

demum

m. iropolitani

scilicet

et

Atrebatensi

r,

lubet,

Galliam

iscopus gubernarit. ConChristianam auctam in

uPriusque sedis episcopk


s.

Non tamen
il,

nisi

aliquot

ainns post susceptum episcopatum Atrebatensem


\

comprovincialium suorum evictus auctorilate, regisque ac procerum assensu. \i\ concessit (S. Medardus) et unanimi, pontiHcali videlicet ac
.

f<

-aii
;

auctoritate

duas
ovile
.

illas

edasPus Camei aci praedicai


''' , '

ecclesiam

unam

saltem pub

fccit

utrumque

non rmii, permissurus fuisset Hagnacharius, homo


'/''

v ''"7

'

cense) pastoregregius.

''"'

' /

"

' "-

(Noviomense ac Tornatempore Horraisdae Papae,


n, archiepiscopo..:
ecclesiaa

subsanctissimo

jtrnis

R, imigio'
.

/ iiiiitinus

prmceps, qui

mea

urbe regnavit}

landem
dralis

donec amno 510, ul censuii Comtius, aui forte paulo citius, a Clodoveo rege vicPus et occisus fuit,

spscepit

et

ut

utrique

cathe-

quemadmodum
ilrnli t/irliim rst.
'.l.ltlll
,1

ex S. Gregorio Turonensi

semper honor maneret, benigne concessit. Haquidem anonynvus ille, sedquem errore chronologco laborare, Papebrochws hic,et Uenschenius Eleutherw \ 2 annotarunt.
\

praece-

im

S.

,:

Oci
'

cum

\t

tbaU
t

nti

;
, ,

!,,

tZ2
umnc-ii,

ItlZtsXZl Z cLtS
f
ltaS

lT2
idest

""< n " Rwnachario et Cameracmc v !^""' /-" '""

lUorum
< *#/ >

ratio est,

cmod

*t

*<** <>

ooy, 53i,

n,^t!iitrni afinigu ,/uirn,


S

Uaistumvs
CUr '""
'"'"

,,,/,,,

'

'"'"" lh -r""""""\ :. tmno S23 vivere dmtsse; ut propterea, Medor-

"""'

'
""

ti/iini imiiti

SZt "
,,.;()

uti rt s.

Alpinus
;

,//,,,,,-

Cattilaunorum
snl.

AntunundUS

et Allialbertus

'
'

P^
luu

p^B

Rem
u
'

;"

*"

"

S
'

iW '"^

'"

''-

""""

-'

Z-

n
'

ei

:i':

,rr'

n'r

p*#***^

* **
usque

DIE PRLMA OCTOBRIS.


usque
Inn

99
<

m wnnum
/,,;,

532 vivere potuisse, dixi


r,/u
$.

g 4.

No-

u,,,,ru

reslauralione regni et ecclesiarum. Ibi omnis


et
religio

ir.us

Rcmigii USqvc od hunr

,i

i.

anniim ewtendenda wgumentum\svmere ea> ista S. Medardi Vita,cujus auctor eodem loao km\ mwnifestum errorem in S. Hormisda nommamdc commisit. Major stat probabilitas jn-o S. Alpini Catalaunorum in provmoia Bemensi episcopi,
ordinatione
S.

monachorum dolebat de Subversione Tungns urbis, Hec nomcn eptsco|>ale ibi qutsquain subirc prresumrkn, m quo Servatiu9 inde pulsus
recesserat.

Qonveml

ergo

digniori

ecdesiarum

graflni; ct vir vita?

venerabiTis

ig-ricolaus,

agrum

Dominicum cxculturus
juxta

consuli potest

Sanoti Vita n bn.s. Sni wriMquo etiam tesPVmonio cwret, qUO&de episcopaPu Morinorum perS. Remigium mstituto, et per Antimundum vel AumundUm, deinde per

Remigio adscribenda, qua de re Commentarvus praevius adejusdem i/n ere nosVro datam die mSeptem~

cligitur, cunsrcratur prjesul,

magnanimum Servatium sedem m Tmjccto habere dirigitur etc Verum hae hugssunt '/"" v Boliandus ftoster ad diem v Februarii in
S.

hunc mitio
esset
'/"'

Agrtcolao solide refittavit, probwns Sanetum saeouU v, id est, wntequwm natm


S.

Rcmigius, obime,

ab eodemsanoto Archipraesuk <>rdinatos gesto, nonnulli posl Matthaeum Despretset

smcVwmque Falconem,

AthalberVwm

oet&ous Trajeotensis episcopus /nit.sn/, Ctodoveojam tmm Chrxstiano


sr,/issr- ,/,,,/

ab

eodem

Agricolao

probabilius nou

fuere

ej)isco}>i

Morinorum,

Malbrancum Vradiderunt. 219 ./"/// ewaminata haec quaestio est ad diem ix Septembris m S. Audomaro3, ibidemque osten-

rr mfru
rl

,1

irrml is

,lr
<>i

simu/lntc inln
tn

riiimlrn,
/irl.

rnlmnrm

RCffiigiUm

mnmjrstnni
r.r

sum parum vensimilem


}
t

esse

istwm Antimundi

2?2 Imrrliim

quOqm

CSt,

quOd de AquiHnO

Forteereju*
''''"'

Athalbertique epi copat/wm, sique illi in Morinorwm conversionc ladoravermt probabiUus tamennori

ejvsdem
n

S.

Remigii consilio
constituto

vacantem sedem

''""w/ "

Cohniensem
ii

vero,ut rationes ibidem. alte gatse episcopatum illorum parum probabilem rrlin-

fwisse episcopos

/i

m.

affvrma\ h his
S.

GoinHus ad amm\ 509, v&rbk : Colonia autem, quae


interponti-

Colontensi tedf
i

onttitv

ab obitu
ficio,

Evergisli longo Iafcoraveral

qunt, ita aliunde satis vefisimile fit, velut wrriB que rri eorum alterum " s. Remigio missum
fuisse,
i'i

staiim ac in potestatem Clodovei venit, Aqni-

linum,

Moririis
rr.r
lib

prdswicwret.
r rril'//
//

Charar%oum, qui

vel, ut Dcmoch.ncs ex frenico scribit, K Snlmumaccepitepiscopum cx consiliocnim B. Re;

Morinoniin
Twronensis

fui sr

rlmm

S. Grecjor/iis
facit,

migii

irx

piissimus nihil

omiltebal,

ul

extructis

n Historiae cap. xli regem

ecclcsiis,

missisque

pontiflcibus,

damna

repararet,
Gallias

etsaltem
significat,

su/>

fimm

vitaesuae Cliristiwnum fuisse


scribit:

quag pridem hasreses et idolorum cultus in

wwn\ ibidem

Contra

eum
et

in-

invexerant.
nillliiin

fta

quidem
Irsl
i

ilte
i

affirmate; verum cu/m


/ninlnrnt,

dignans Chlodovechus
dolis cepit

abiii,

quem circumventum
:

rrlrruni

nn>n n m

ninlhim

cum

filio,

vinclosquc totondlt
filium

CIuim-

dulntn,

wn alio wrgumento

hic futt/us fuerit,

quam

ricum quidem presbyterum,

conem
filiiim

onlinari

jubel.

Tnm

vero ejus diannrrnt, eumdem


iir
,,,/,,<>

quod veris mile sU, Clodoveum regno Coloniensi per SigiberH ejusdemque filii Chloderici necein
potitum, monente
loniensi
S.

patri suo
:

spefn fecissc
At
ille

recupe-

Rcmigio, vacanti sedi Co-

rando, subditque
jussit

(Clodovcus, hocaudito)
plecti.

episcopu/m

dari curasse; atde tempore

eos pariter capite

regnum corum
quisivit,

cum
regcm

Ihesauris

Quibus mortuis, et populo ad-

sedis Aquilini non


frulrrs
illuin

conv&nmnt

alii.

Sammarthwni
\.

Fredegwri/us
et
et

Chararicum
/nril.
a

Epitame oap. xxvr parentcm Ciodovei appet-

innl.

,/urm

rl

rnru uninnn snl Uum ,/si US Sn m n,u ///


|.".."i
|

rir,li,/r-

,,

us

Slia
t

Remigio
mitti

la}> )

men
dem
rent.

tucrunt, ut

iis-

prcedica-

220 HUposiUs, mihi valde verisimile a/ppa/ret, Chararicum, postqua/m pa/rentem suum Clodoveum rrnrm ChrisPiwna sacra wmplewum esse vidit, catcc/iisin iii ab illo petiisse, et a S. Remigfo misswm fuisse Antimundum presbyterum, qui tum
temporis solitaria/m
vr/
siijjin

Galla Christiana secutus esse videlw tom.IU col. 624, ubi etiamejusdem s\ emSimonewm reponit cwca annu/m 500, dei/nde Domitianum, ,/urin nnno 535 Conciho Arvemensi subscri/psiA
|

ni

vitam

territorfo oivitatis
a/ut pifstea

Remensisegisse ddoitur. Huic socvusdari


,,,1,1
1

XIII. S.

Remigius

S. Falco-

/>otuit

Athiilhrrliis.

SOlo
<>

pwHtCi

resbyteraVu initiatus, FoT^eetiam


missi

wmbo
:

Remigio
<>i-

primum
7ios in

fuere, postqua/m

Clodoveus Moriui ta/m&n


Ci,,i r,i rir<>,

sim

nem, Trajectensem episcopum, Remensis ecclesiae


jura
l^edenlem, acri
epistola coercet: gesta sua in

redegerat potestatem

trm

iillrrnlriiis miSSiO, rri/nun/r

poHuS
ab
Vwro-

contigisse

videatur, favrt,
fide

quod de
<:r

suscepta

eodem rege Christiq/na

s.

Gregorio

nensimox
impensa
/llnl
,

observwri.

Porro ewhac opera Mormis

otuerunt <imi> aliquot saeoulis post, oum perobsoura exstarei ut/riusque memoria, Morinorum episco ioredi ccepisse. Saltem hoc pacto
ratio,

causa

Claudii

presbyteri
epi-

adversus tres Galliye


scopos defendit.
Jicse s

staniilnis a/rgumentis, quae adversus illoru/m epi-

scopatum mititwnt, datur probabilis


istu opi/nio

u-nde

"/"" /

Mormos
<

nasci potuerit.

Ab codem etiam non lamrnlis ordinatvt


ettS.Agricolaut
Trajeclensis.

221

MgidAus Auress
iii/

vallis

monachus
COp.

vn

addi-

lln rn/r

u n<

>lr lir.slis

jnmti/icu m Tun-

habent res humwnae, utetiwm inter viros cums osmitesque ac injuriarum cetera patientis- '/"< op*
.,
'

uo

,/nnsiiim

Ct

Tnijrrlriisium

\W

smirlum

quoqueAgricol.au/ma S, Remigio aliisque prsesuliims in Concilio l Aurelianmsi episcopum Trajectensibus posi diuturnam sedis Tungrensis vacatioriem affirmat his verbis Eo, inquam, lem,i,, i,i n, esse praedicto Beato scilicet Remigio el rege 0r6j
:

SimOS mmiii/iiu/uuuisimiillnlrs. m,,.:ui,I. ,,,u mnr ru de ecclesiarum, quarum ouram susceperunt, jurilms ilrfrmlrnihs, rrl ,/r rrr/rsmsliru ,,'i n/'l,m> mitiUS srrrrius,/ur u,l /u in isl/u ,i,/u rrs nnilur. HoC
in
s.

Remigio
illius

quoque
epistolis,

accidisse

intelligimus
nostra

ex

; ,

duabus
cone,
r;

quae

ad

tempora

Clodoveo

et ceteris Galliarura

episcopis et

magna-

/irrrc/irriinl

Crimu

r/

siniu/tas

tibus celcbrata est

prima

synodus Auiclianis de

iscopo Tungrensiseu Tfajectensi

/uilrumS. /'"/ad \fot rwi

100
AUCTORB
I

DE

S.

aEMIGIO EPISCOPO REMENSI.


oves meas. d Rgo qma oves omnimodis imperilus, alimoniae

inBelgiot cujusparwnnotag&skiBollanduspauoii

Chnsli
eaele
tis

paecere,

S.

memoravU ad diem sx Februarii, quo itnacwn


,v.

ubertate

Eucherio,
fra\

decmore

suo,

et,

ut creditur, ger~

aonpossum^
eas, quae

qui

es

sacris eruditionibus eruditus,


traditae
sirat,

mmo
,

nllll

oirca

annum
i

Episcopatus Faicorm to4r m circa b\2 repo195

mihi, jubente Christo, comitenlur.

ut

pascas,
ut
te

admoneo, ut ravadas inhibeo


Bcclesiae,

Ige semper,

nenda videt Javdam Bollandusilwiemindtcavit, tamque ontroversiam num. 6 su recte ewpoQuod ad gesla S. Falconis attinet, nihil sult quoque reperimus, praBterquam S Remigii ad eum tolam, qua hud acriter sane arguit, quod in
:

digna

quam

divina

dispensatione meruisti
pro salute
vigiia.

praesidendam,
sollicitus

deservi, et
pastor
in-

gregis

Dominici

Mosomagensi ecclesia jurisdictionem


Reraensisecclesiaejuxa usurpai

sibi

adversus

227 Utinaro mediocritati meae ista suppeterent, meni ut Sed quia jurisdii quae in nominc Domini habere vos cupio
I
I
I

a \\

uctibm

<

desunl meae,

vel

credita

mihi

sunl

obsequia Salabsti-

224 Diximus
'.

rx

Februarii ad

Vitam
Reinensi

S.

Victoris

valoris,
in

salvari

raercenario non

requiro.

Joannes

neat,

qun

martyris, situm

esse

Mosomagura, sive Mosomum,


inque
dioecesi
Ibi

Vpocalypsi
".

septem quippe
el

angelis

suis

comFacta
septem
sias

ad
sr(
i

Mosam
ad
palco

amnem,
adili

prehendil
igitur

unicuique scribil
:

ecclesiae.

ieeti

Trevirensis
initio

Leodiensisque
episcopatus,

confinia.

merita

quae praepositis

quas probata cor-

eccle

s.

dum
in

vicina

sui

rigenda,

castigat.

Gum
forma

ergo sub vocabulo angeli


pontificiae,

episcopatus
loi

loca lustral

(ignarus fortassis, ad
aul

se

Lradatur actionis
in.r

doleo

super

iim

non pertinere,
necessitate,

ratus,
et

magna poin

praesumptionis
novus,
nos,
Lui

audacia,

ut

jura

permutes
terrenus.

pulorum
in

qualis

alibi

uvigio
licere

vetera

cauta

temerarius, divina

lurbulentis

Francicae

dominationis
facere,

initiis,

Audianl

audiant,
ipsi

qnos

elegeris,

Sacerdotes:

alieno etiam

munis
aliosque
re
ita

Domini

sementem emolumenta
S.

quae

in

comde

sacerdotes

nos audiant. Creatoris confido


te,

cederet]

presbyleros

sentenliam,

aon

pro

sedin

le,

a judicantibus

Ecclesiae

ministros

ordinarat;

qua

proferendam. Quis enim

pro sensus sui probilate


Bcclesiae

expostuial
epislola

Remigius.
tom.

migii

tantrwm

Cum ex hac ftequsedam excerpta dederit


I

non
dire

improbet,

eum
ul

prorupisse,
?

qui debuerat

Concilio)

um

Gallix

Mandas,
el

regulam regulam custoaudio, colonorum tibi tributa


Bcclesiae

contra

pei

Sirmond/wm pag.

205

et

sequenti

integram

recudo

Domino vere sancto,


Falconi,
ii

el in

Chrislo bealissimofratri

ul redilus deferantur agrorum. Datur intelligi, quod ecciesiae rem, non ecclesiam concupisli quandosolicitusexquisitorexposcis,

portari,

praecipis,

episcopo,

Remigius episcopus. Quantum

i|uaj

i'i:i,

aii

(|iirni

jmr win.

iiant,

remisi potius,

ri.

pebus geslis probavi, priuscuraebeatitudini


ut

quam
228

quaesivi.

fuit,

mihi inferres injuriam, quara saluta-

Nolo,

te

lateat,

Levitas atque
IVristi,

presbyteros,

nuntintiiue,
illo tbi
fo.5.

ab

Lionem

deferres.
s

conveniens principiura,
episcopus ante me,

quod
epis-

contra
remotos.
bal

ordinuni
Perpi ndi

quus
i

ab
a

nrdine

jam
dece-

dedisti, ul laeder

quam

mm, quod
a
te

me

ordtna a te im /,,

non

essr.

copum
i

te

viden m.
cito

adraitli,

quoS

non

licuera!
tui

ordinari.

Nimium

pennis tenerulis evolasti, leviconsilio.


In

Heu!
listi,

quantuni

me

a cuilus

proposito

repufoedera

tate
s.

animi,

non

maturitatis

ipso

si-

Reml-

dum mavis perperam


servare.
;

agere,

quam
ul

um per quidem
epittt
q

episcopatus

exordio

jus

ingredi

tentas

Eraterna

Optaveram namqne,
factus
isla

clericns

alienum, qui
introire
luis a
eci
te

adhuc
ergo

luum
ul

verecunde
illicitis

debueras

permansissei
si

quia

lueras

vi

sacerdos. Scd

Pas

fuit,

ordinationibus

mentem luam cura


te

mn

lanirii,

c-u tainon

credideris

occupandam

loci

Mosomagensis

pro sinceritate profiteor, quod


angit, a

lesiam,

quam

melro] olitani

urbis

Rhemorum
?

animum non minus inexcusabiiitererratum, quam me fuisse

sub ope Chrisli sua semper ordinatione rexerunl

Adhuc,
vadis.

arbitror,
ln

Lua

nescis,

el

jam

aliena

per-

contemptum. Hactenus epistola S. Remigii, vn qua nonnulUe phrases obscurae vel m/utilatx occurrumt,
forte veteris librarii vitio attribuendse
;

quam

igitur

cum

Levitas

fecerls,

nameodem

presbyteros

consecraris, archidiaconos institueris,


scholae
clarissimaB

modo
gatae.

leguntui

tom. IV Conciliorum vulhsec epistdla

prim cerium

militiaeque

lec-

Ceterwm
/'//.

si

cui
is,

paulo aorwr

torum: non queror, quod me consilio inter ista non videris utinam Le vidisses Si enim canones lua sanctitas ignorabat, saiis in-yppmpenim
;

non

am tum Wchiepiscopu/m tam suam causam, qvam sudis su;i jura, non
nu minerii
i,i
..

pai "ni

///

quos

'

<'i

/'

iuii, ul

transgredereris,
statuta
si

antequam
noveras,
insipientia

disceres. Ai

vero

non

leviter

vmpegerat Falco,

hic

ea

mwneresuo
Observutiu
dfl

ecclesiarura

tanto

gravius

defendisse.
".i

lantoque

periculosius

tua

priscorum
calcavit.
ui
<

Falconis tamen sanotitas


i i

om/nino suadet,
i

magnificorumque
amittas.

pontificum

decreta

Cave, qui aliena praesurais, ne,quod babere vidi

us, illum h&c " d el em ignorantia e\ imprudenti telo egisse, aut certe sic monitum

errata emendasse :
factae

nam
alibi

plu/rade
legere
est,

eadem
ei

Hemi

contro-

226
j,

Cum

sis.

ordinationis jura
consilio
si

non

constent,
lyro-

versia

rmsqua/n\

Mosomu/m

vi

quo potissimum
tfo

sacerdotalis

oflficii

deinde

cinia
diccl

defensabis,

temerariae

Lransgressionis ad?

hodieque censetu/r. De

missum

pertinacia velimpotentiaroiscueris
erit,

Majoris
to

discriminis

antiquam
sit,

sanctionem

violatam,

quam

laus

loco stare, conlra

canones

quos

Sedquid de eorum loquar ordinibus, quos a bealitudine Lua non licuil promoveri 1 Plus 11111,1 est, quod si juxta majorum statuta severitatemque discutimus, non minus, quam status
creasti.

illorum,

vester

veniel episcopalus
dicil

minus

in

Euangelio

ad

in dubium. DoPetrum: Simon


:

i/n qua variismlocis /<>>, Flodoardus i/n Historia ecclesiae Remensis, nom/ir im lib.iVfCap, \m de Heriveo, qui //////"900 tlemensem sedem adeptus est, nc sc m Hic pontifex castrum Mosomum, reparatis muniit muris, et eci lesiam inibi dirutam a novo restauravit, atque in honore sanctae bci Genitricis, ul olim fuerat, dedicavit etc. S iperest adhuc m istrud seu oppidum, Gallice Mouson a/ppellat/wm, quod

mansit

in

episcopaki
illo

Remensi,

Joannis, diligis

me?
quia

Bl

Petrus
te.

Etiam, Dobis

Galliae

mine,

tu

scis,

amo

Cui

terquea

Donrino sub

Baudrando im Lea>ico geographico dioitu/r urbs inGampania provincia, ad Mosam Quvium cum abbatia, in confiuio ducatus Luxemburgici,
etc,

bac responsione

praecipitur:

Pasce

diciturque

fuisse

alias

sub

dominio

utili

archiepiscopi

; ,

DIE
arohiepiscopi

PRIMA OGTOBRIS.

101

Qui plura votet, adeai Galliam Christianam auctam tom IX. col, 258 et sequentibus, ubi etiavm calalogum abbalwm ejus
loci reperiet
.

Remensis.

transfero, maxi/me quia ex illa unice nota esthsc controversia

rosi
I

233 Dominis vere


Christo
fratribus,

5.
[j
,

sanctis, et merito beatissimis in

Heraclio

Leoni et Theodosio,
loquitur
ut

Sanctu oh
i

230
iribus

Utei

controvm

nii

ii-

iii.

tia

S.

Remigio
fuisse

fuit
et

cum
Theo-

Reraigius episcopus.

laudlwn ordipresby-

Gallix episcopis,

H&raciio, Leone
videtui

Paulus apostoius

in epistola sui
i
:

natum rum,

dosiOj

quorum primus
l

Ca-

episeopus

riias

numquam

excidit

quae,

tales

ad

me

Parisiensis, terHus Autissiodorensis, qui arnbo Conoilio

litteras

mitleretis, in

stris

sensibus oon

resedit.
,

Aurelianensi
samtitate

anni

511 subscripti

leguntur,
his item

Nam pm
vos

Claudio fudi

Bimplicem
scribitis,

precem
ul in

quem
indi-

medi/us vero creditur esse Sen mensis

/v

uon

pre8byterum

me
Ulum

duo

vitx su

&

lesiastioum

cultum

obtinuerunt; nvmirum
aliisque
breviter

S.

Leo

ad xxn Aprilis,

gnationem vestri pectoris abnego graviter deliquisse


etsi

proderelis.
i

non
meaa,

sed

vos aetati

S. Theodosius ad xvn Julii, ad quos dies


Hartyrologiis
insoripti

Romano
de
illis

Don

meritis

decueral

detulisse.

Quod proel

sunt,

et

pitia

Divinitate

sil

dictum, quinquaginta
t-i

iribus

actum

est

in

Opere nostro, Dissidii inter


vusa fuit de discipli/n
eccle-

annis cpisropali snli [ira^nlco,


procaciter

mc

appcllavil lam

ncmo.
milii

Dicitis,

melius

\is
,

mis

ca,

dum

tres

illi

laudati episeopi
respeclu

eam

sine

Hoc
tfniiii

fuerat

opportunum
Y.po

oe audissem

uiin habito
hilil

adprincipem

severe observa-

trans^rcssoris
ftri,

(tpprohriuin.

fllaudiura

presby-

r., /,',./, il,

Rriiiuiii-, u/lriii

mitiu.s o/itihihatur.

inin

rnrruptiis

prsmio, sed
defensor.

prfficellen-

Commendaverat rex Clodoveus Ctaudium quemv


ihiui.

tissimi regis testimonio, qui

erat non solura prasdiScribilis

rrlnu

nnlit

rjimlnm, RemigiO,
etsi

VCl,

"I

/'"

eator

Bdei

Catholicae
iii.
ii

sed

h>i ninr, jusserat, "/ iiium

presbiterum ordina
aliquid
sacris

canoiiicuiii
-

fnis-c,
?

quoil jii"ii.

Siiiiiinn

iunui-

Sanctus Prssul,
mhiis

forte
hi

can

mini sacerdotio

Regionum
ul

praesul, custos patriae,

minus
i,i

consonum
riOll

adverteret,

tumen
I

gentium triumphator
pistis felle
lei itis

injunrit.

Tanto

in

me

proru-

ratu.s,

tiniin regi,

qui, ul
Soluill

ejusdem Sancti verbis


pr.i-.
I

commoti,
i.

aec episcopatus vestri detu-

,/rnnn illur, cral


licae,

l<;i

U M

lul.

itllO-

auctoi

sed
ii 1,1

defensor, posse concedi ;


/n esbyteratus

commendatum
;

234

Rogavi,

ul

Claudiua, sacrilegii perpetrator,


:

eos
et

dr

'

m ii.n.

c/.ii/,/,

ordvne initiavit

nec quisiper-

poenitenliae servaretur

legimus oamque, leglraus,


denuntialione
:

mifn

qua/m episooporwm,
fuit,

dum

Clodoveus

vivis

quod

excidium
D
ici

caelesli

prasdictum

obhanc ordinationem
Ut vcro se habet
i

Reroigio litem movisse

evaserunt per pcenitentiam Ninivilae


praecui
i

quod Joannes

legitur.

Kuangeliopraelicavit, ut, iv.im

231
pOSl
I

humana
>d

fragilitas

idem

appropinquanle caelorum, eam populi agerent, ne


perirenl
bitnr
In

ii

i//r
iii
,,

ciaudius ja
,

presbyter, postea

grave crinescitur,

^pocalypsi

angelis

ecclesiarum

scri-

lapsus

est,'

qu

quale fuerit,

ex

praecepto

Domini

Salvatoris,

m.

quae

hujusmodi fuit, "/ secundum sacros canones ab offioio suo peipetuo amovendus Atpius intistes misericordia motus, atque aequum esseputons, ut m gratiom regisde Ecclesia optime
sed certe
<

digne minus egerant, pcenitentiae satisfactione corrigerent.


telligo,

Deiracunda dictione

sanctitalis vestrsein-

tum defuncti,cwm illopaulo indulgentius ageretur, tlrshlrruhut ipsum ml pnnilrnmeriti,


licet

quod lapsum non misereamini post ruinam; sed magis velle vos video, ne convertatur, ul vival Noio mortem morienriini Dominus dixeril
.

iis,

sed

ni

convertatur

el

vival

Boc nos expedil

irni,
,,,,
,i,;,

admittere
u.

\m

restitutionis

in

looum,
conr

Vrr.im
in

cum canones
icilio
Si

obstarent,
i

sequi; hanc Domini voluntatem non praetermittere, sed tenere quia nos posuit, non ad iracundiam, sed
:

novissime etiam
rssri

Co

iurelianensi

adhominum curam,
furori.

el

servire pietati potius,

quam
...

,/tiu.s

hic

canon nonus;

diaconusaut pre<i <>fficio


litte(

sbyter crimen capitale commiserit, simul

235 Ponitis
i,i,n,
(

in

epistola

vestra, q

Celsus qui-

n,

iigne

etcommunionepellatur;

sanct/us Prsesul per


i

rit,

deprecans, ut

alir

ciaudio credidit, quo abductus, el utrum vivat, an sil mortuus, ignoratis, atque hujus inquisi,in

quidde severitate disciplinw remittentes, sinerent


Claudium, cum ea \ e poen tenti e subjici. Qua in re sane nihil est, fuod insaqpto mitique Episcopo

torem
aul
iii.

me

esse praei ipitis,


sil

el

nescitis,
j

si

in

saeculo,

-i

apud inferos
restitui,

quaerendus
impia

et

res

suas

vultis

quas sublatas
ul

fuisse

non

novi.

jmr
i

posset reprehendi.

Impossibilia praecipitis,
runi

peragatis

tono-

tribut
/.,.

23-?
,

Verum
ac

Uei id toibus illis episc p Theodosio, longe aliter visum est, qui in
i .

numeromeesse

scribitis

jubileum, irridentes

lur.

Sancti pre ,es, roni, non modo pia itatem nh riinri srnr profeCtOS, "'V "'"' " "' JUbirrlnt
t

qiiam pro dilectione gaudentes, cui vinculo parcitur, caritatis irrupto, insinceriter S vobis nec
potius,
,,,.,-

defertur.

Sane admodum acrishm


ipporeret,
<r
si

epistola rst,

i.mmii

ipsum contemptim appellantes

sed ordina-

sed rrrisim'1'irr niitmi

triwm istorum
'

tion&m Claudii ab eodemfactam crimvnati sunt, mfidentius, quod mortuus esset rea Clodovevs,

antistitum litteras, ad
,.

''"'"

apud quem Remigius


et

in
,

summa

fuerat vene-

pQ vigorem, gio in srin/i pectore non defuisse


s/i

emus.

/"'

"'"

''

Remi-

qmse

me,
,,,/.

quo postulante
irchi

Claudium ordinaveprscypere ausi swit,

suamque dignitatem, qua


;r
,

clesia Dei sustir

n u,

etia

rsesuli
i,

ui

Celsum quemdai

qui Claudio crediderat,

/.

.,.

ui

mlrm
,.

aiebant, ubi esset, inquvreret, pecunias rum Smrhis nrr nhhihis rrstiturrrl
,'

Q0D
,lr

8 olum

qui era.1 Vcrbis istis de rege Clodoveo, praedicator Qdei Catholicae, sed defensorj Higunt, hanc e istolam a S. Rek
i

n cc

iir

rebus ablatis

quidquam a
" lsn
-

iret.
''

Hemil

m igio
non
}
.

scripta

esse

sd* '"

regis
:"''

obitum

gius itaque ta

inopin epistolam,

'/""

"' r '"
s//
,

verisimile

itatemque

suam contemptui
.,i

haberi
in

videbat,

advers

vrio
/.

Sanctum
rege, qui
oj

sic

criminari ausu-

suorum rationem
Exstat
illa

qua factorum reddens, simul dc C/iristianx


acriter eapostulavit.

///;

wdinatwnem
inio
est,

m
s
;

Communis quoque
inirm mi,im
esse
"-"'

hanc

charitatis violatione

oum ipsis apud Sirmondum


et

diu post

eumdem
;

obitum

tom.

Conoilion
hic

Gallim pag. 204

sequenti, etcquo

eam totom

quicwm annohW iUigari soleat, eadem e\ multo et ne ad annum 512 etwm fotet referri
serius

102 serius referaPur,


i
.

DE
smdet

S.

REMIGIO EPISCOPO REMENSI.


illam
tenderei,

s.

Remigii
vra

adjectus hnnusepiscopatus quinquagesimus tertius uti excfa notaxi


:

mortuam
S.
i

suscitavit.

Gcsta

ejus

iilustrdia

habes a Sollerio nostro dd diemiJulii;

consHtuta

colligere

licet.

Verisimillimum
iisque, si

pauca tamen, quae ad


linriil,

Remigium

praeterea per-

cst,

S.

Remigium etiam ad

alios Gdltis episcopos

jiirn

il

lnr rrprl isse. Erstat

Imd ict/ur mo-

litteras

pro Claudio dedisset ab


etsi

non ab

omnibus plane favorabilia, saltem multo mitiora


recepisse responsa,
riat
ut

ndsterium ilhid, eosdem duos Sa/nctos primarfas suos auctores agnoscens, sanctique Theoderici,
Gallice

nulla de hisexstet

memo-

Saint

Thierri,

nomen

reUnens,

Pribus

nec exstat de causae eventu


est,

Fas tamen

rm/irr milliaribus a
tihliitrs
rt
iihhiiliiih
s,

civitate

credcrr

laudatos tres episcopos, e quibus duos deinceps


duaservnt,

estque Ordinis S. Benedicti,

Hemensi dissitum, Ejusdem loci virissirrfrri/rit

inter Sanctos coli observavi, si in discipUnx seveirtate


sibi

Ca lo hu/n ///
riplOTCS

GallUr
180 et
i'X Clijvs r
*t\

persistend/um
in

esse

CJinslhi/rr aUCtcB

tonr

IX,

COl.

venerandum sancVumque Senem acerbitatem deposuisse, et, quod humanitus pcccasaltem

suam

sequentibus,

239 ffujus quoque sancti abbatis consilioS. Remijtrins

u-

rrniitl.

ditr m/a ssr

meret/ncuta/rum domicilium in ptum vidua-

S.

Hemi

contubemiwn commutasse legitur apud Fl doardum lib. i, cap, xxiv, oujusverba hic tranriini

"" lupatiar
crcrtit,

scribo.

Traditur

hujus

beali

viri

su^estionc
arl

XIV. Recensentur aliquot


illustres discipuli S.
gii
:

S.

Remigius collectionem meretricum, quie


ferlur

id

usque lemporis prostibula


retinuisse, subVersis

extra

civita*tem qiia-

Remi-

fornicibus, in

viduarum

draginta congregationcm permutasse, sumptusque

examinantur, qua* de

quotidiano victui necessarios ihstituisse, ipsumque

gemina ecclesia ab eodem Remis exslrucla dicuntur.


h,iri
,/-,,

humerum viduarum perpelim manere, ut adhuc quoque manet, decrevisse. Nam dum S. Remigius
monaslrrium
S.

Theodcrici visitans, secus merelricai-issimo discipulo suo

cium psalmos cum eodem

concinendo transiret, db S. Theoderico vox faucibus hassisset, lterumque, in redeundo scilicet, idem in
Sancli

F.lodoardus
ut/riusque

lib.

Historise

Remensis cop. xxui,


I!.

eodem
gisset
,

[ceu

memoratur) loco
in Dei

et

versidulo contiel

ipulot prceii.

sub tituh De discipulis ejusdem

Remigii varias
as
recensuit,

admiratus Pater sanctissimus,


accipii,

irr
:

Vedattum

requirens,

TeckUdem

sarus
illas

ordinisque

cur discipulus solers


lilubaverit
;

laudibus contra

morem

nominis discipubs illius fuisse crederet, sed quod, ad ejusdem famir ihim domesticam aut familiaritatem utcumque
stricti

non quod

omne

dolere bealum
,

marum

dispendio

perdilarum
foeda:'

et

virum de aniin tam sancti

Patris vicinia

tam

lurpitudinis taula diabolo

pertinueiint
satis
liquet

monitisque multum profece


ipso capite,
est
;

int, uti

crescere lucra.
que eubstituil 240 Sicque persuasum Patri piissimo, diseipulo Mujorente caslissimo, subvertere latibula diaboli, ar dolavil a det ac contuberet deceptas atque decipientes animas in castimo- nium niam transducere Christi. //./< Flodoardus, quae
e

tum ex exordio, quod tale


beatissimi
viri

tu/m

ex ejusdem
denique
urbe
in liac

Fuerunt
virtutibus
laicali

iiujus

Patris

nostri

lemporibus

clarissimi,
clero,

Deoque
ex

accepti,
;

tam
qui

ex
tali,

quam
etc.

ordine

utpolc

hh ontiquiori

Vita,

seu potius ab Oratione pane;

tam venerando, tamque sanctissimo 1'amulaPatri

gyrica, pri/mo locoa Sollcrio edita, absvnt

legun-

bantur

[ccepit illos

cx

S.

Remigii testa-

mento

breviori,

quo
et

nominantw

prster Attobrevius

Uiih, tirnih potentem,

munificentia inpauperes

insignem.
1

Quam

ob rem,
illis

cum testamentum

turtamen ibidem in Vita altera, ab a/nonymo post Fhdoardi Historiam scripta, cap. n, '/' <ja<> post narratam S. Theoderici suggesHonem auctor sic prosequitur Mac de causa Pater egregius, laude
:

11(111

daturussim,

hic

recensendu supersedeo;
insi-

attollendo discipulum,
et

de Atuihi autem
gniores samtitate

exhilaratus, regi supplicat,


,

loquar post aliquot alios


discipulos,

locum ccenulentum

ubi

diaboli

exercebantur

qui

vel

ex eodem
lllis

Flodoardo

opera, ut optabat, impetrat. Expulsisque omnibus,

vel

aliunde
esi

innoPuerunt.

certe

ad

anrvumerandus
superius 12.
childis
vel

S.

VedasVus,

dequo
/

vide dicia

Annumeranda

deceptionem animarum congeslis, usque ad solum latibula merefricum, qua3 erant cavernaB

item

videhir S.

Te-

dafmonum
Et

sicut

ad prassens ccrnitur, subverlit.


ille

theodechildis,

Clodovei

regis filia,

quuniam

locus
c

fundatruu monasterii S. PePri-Vivi apud Senones, de qua egii Papebrochius nostei tom. V
ei

virgo

spurcitiarum

exlra

eral

civitatem positus,
receptaculis,

positis infra

murosdomorum
con-

Jtihn.
Mtulril
Vheoa\
Ivil
-

ad diem wvn. 238 Ejusdem sancti


jure fuit
texuii
l..s

numero cruadraginta sanctlmonialium,

quo
Archiprmsulis
discipulus

et ipsae meretricuIaB erant, coasquato, inibi

silio B.

/</'"

Theoderici Bdelis discipuli collocavit, clunde


\i.in quotidiano

S.

Theoderieus,

Undem
Extilit

cujus elogium

sumptus corporis
241
Inslituit

habereht, penes

Flodoardus cap.
beatissimi

etiam

xxiw sic orsus Remigii temporibus


pius disci-

Iargitatem regis promeruit.

quoque,
et

ut
illae

uloiii

bealus
P ulus

vir
'l

numerus semopus
oiduai

(inta

Theodericus, almi Magistri


'""'

per

maneret,
,

sicut

lenocinii

l,rl11

perfi-

ex

alto

voluit
in

adeo sanguine

cientes
reditus

el

generan, qui sublimiter hunc

voluntatem
corporis

dsmonum
doroino

mv

<<

pfl '"

peragentes,
persol-

rum decreverat
smotllate>
'"

nobililare

etc.

generatione justoHic celebris fuii

proprii
,

terreno

TObanl

iia

istae

Regi

caelesti
,

''' miraculis clarus, quem S Remigius adolescentia a se institutum, devnde ex parenh "" mandato nuptiis invitum illigatum,

corporis et
fructu

cordis

munditiam

custodientes

cum

bonorum

operum
tus, ubi
cit,

se ipsas repraesentarent.

persuadenda ejusdem sponsx virgmitate adjuvit eaqueconsentiente,novo monasterio, in rhonte Or erecto, prae/ecit; sacerdotio inUiavit, ejusdemque

vult, spirat,

et

Ergo quia fepiriardentes charitate fa-

Htus

quos inflammat, voluit menti famuli sui cceinlimare quatcnus spiritualem Magislrum
,

wusesttum \n convertendis paganis, hm ad sanandam Theodorfai regis filiam, quamhic sanctus abbas, dwm ex Magistri sui praecepto ad
"/"''"

communere
ri

faci-n-i

.arit;itis

arnore,

ut

animas,
Creato-

quas kiimicus
redderet
,

gaudebat
portio
. .

adquisisse,

suo

et

execrabilis

diaboli

minoel

rata

rcmaneret

Magnus Magister, magnus

discipulus,

DIE
A
ulscipulus,
r\

PIUMA UGTOBRIS.
vitam revocasse.

103

Magistrum, cumque MagiBtro in hoc opere laudandus! Bailfetus ad diem jnhi m Vita ejusdem S. Theoderici existimavit,
posj
i

Quam

ob rem, (inquit) Rej itaque

ron

non

se

mona^terium hoc virginum ccePuiewst/ructwm fuisrm opinioni utcumque favent, qua </< ejvsdem
:

alumnaA wm
/""./
1111,1,11

corporis etcordis munditia


<///

anonymus

solum discipulum, sanctum scilicet Theodericum, sed et B. Reraigium cupiene muniflcentiae sublimare dono, villam, quarn rJicunl Venderam, siiam super fluvium Maternam *, reverendo palri Remigio ; Gaugiacum vero in pago Remensi
praecopto suae auctoritatis -ancto coniuhi Theodepii

Mau

eminit,

yirginesofi

ni/.s

iiosir,

/"./ sanctimonialium, /<<?designatas esse,etiam Sollecrediditjin Annotatis tamen onens,

et

illo

o.
'':>

Ut hoc factum

confirmet Flodcardus,

ibi-

r'"P>"/

'

viduas retinendas esse

<"/" Fh><i<i, ,/<,

quieodem
<t,

<i<,

addit

Processu

denique temporis,
filio,

Karplo,

^""'"'"""

anonymo
non
virginum.

/><

ior est.
cla/ra

Ludo\vici

imperatoris

sceptra

regni

Pranco-

242 Certe Flodoardi verba


fallor,

suntt

nini

gubernantej

Angilrannns aulicorum quidam,

ncewponenda

ui
}

cuUe lapsxque puells,

(/<

per viduasipsss meretricommissis pamilentiam

traditionis
lat dari.

agere oupientes, intelligendse sint. Quid enimaliud indicanlista Flodoardi verba Sicque persuasum
:

ignarus, a rege Venderam Bibi postnQuod ubi rex annuisset, audiens domnns Hincmarus praesul, qui sedem tenebal eccli

Remensis, hanc

infiscari

villam; rcgalis praecepti repertam, dontinentem, Karolo mit-

i'.iin

piissimo.... siii.vcriciv latibula diaboli,

el

de-

chartam,
nationij
tit,

in

ecclesiae hujus archivo


seriei

n',iias

atquc ilccipientes animas


Christi
1

in

castimoniam

hujusce
ne

transdui ere

Qui/n

et

onymus

id

ct

ipsum ibidem non obscure indicavit, dumS. Theoilrnrilin r,i ,! ir riiin S. Remigio Sk h/ri,lr ///
iinhi.ni

Ecclesiae

cniitia legem cononicam res usurpet commonefacere satagit. In quo praecepto

manifeste

legitur,
filiae,

quomodo
S.

rex Theodericus

pro

;Scio enim,

si

vis,

etprocerto

vis,

quia

suscitatione

Theoderici precibus obtenla,

potes solo internuntio boc regis munificentia impe-

circumventas ac de fauce H inimici ereptas restiluere. Ac rursum, dum ait, sancto discipulo suggerente, factum esse, ut Magitrare, et Creatori suo oves
ster

non solum praenotatam conferens ei villam, Dej servum sui muneris honore praetulerit, quiu et
Magistro praestantissimo, scilicet

Remigio,
ut

cui

Do- e
dis-

minus tantam gratiam contulerat,


cipulum
el
i

talcm

animas, quas iniinicus gaudebat adquisisse, suo


"i

haberet,

qui

Spiritus

sancti

dono, sicut

Creatori redderet,

portio execrabilis iiiaboli

mi-

Magister, morluos resuscitaret, beneficentiae gra-

norala remaneret.
n
i

i.i

villam
es

Venderam
ipsis
a

obtulerit.

Haec

ut

ita

se

243 Quomodo a/utem diceretui


ett.

hic
in

Remigius

babere,

chartarum
pervasione
uti

monimenlis Karolus
villae

isum

(lircptas aiquc dccipicntcs

animas

castimoniam
ai

animadverlit,
i

dcstitit,

et
ibi,

ecquse

ransduxisse Christi,

quomodo oves circumvenlas


.

le

iae

propriis libere
in

permisit.

Hsc
l"'"

dc fauce inimici ereptas, et aniraas, quas inimicus gaudebal adquisisse, Creatori suo restituisse si meeo /" " e
i

riuim
edita

secunda

Theoderici
I

apud nos
i
t

legunPwr;
pr&cepti

ed qv
-/

ab antiquioi

et

pulsis,
l<i

atque alibi suo more


COStOS
rinji-

dr

/i<ir

nrnr

/irnn nsis
'

nIU

m modO

jam
Slllll
..

Flodoardo laudati satis certo constare nequit, nonnullis orUicU suspecta


Vitis

nrs substitupsset

Quaproptei
t

videtur

Remigius,

regia auctoritate fultus


sus, easque aui
/,

meret/riculas illas aggres-

246 Exiisdem
mieii discitmtam,
asterio

et

Flodoardo discimus, eo-

;irr

omnes aut aliquas ad meliorem


in

dem tempore Remis

tgem reductas

substituto lupanaribus

mona.

insignem itemS ReSusan/nam nomvne, virginum


floruisse
constlio

" wnerantut

sterio conclusisse, suppeditante


.

rege

sumplv.

ex

quibus him h.i hnn totidem ejusmodi poenitentes mulieres perpetuo alerentur Potueruni aulem ills honestiori vocabulo a F'lodoardo viduae appellari;
<i

laudatum
innmh,
inn
i
i<n

prsfectam, qux suo quoque Theoderioum adjuvit tum in


</<

/,/,_

confir-

illius

oirginitate

servanda propositot
:

toco //'""
n,i,
.

\dendi seligendo. Vetus3 sir

nh anonymodici sanctimoniales, propter qua/mreligiosa


I

1,/,/

Imhri

Turic cral

ui'l>c

Re-

,/,,,,,
iii

ietn et

contmentiam,quam

mense
vlrgo

quaedam

celebris

abbatissa,

sacratissima

modesto habitu pvoque contubemio ubidem inrlns.r observabant. Potuit etiam tempore, quo anoC !,,/ iqua ,s ,,, Theoderici biographus
i

oomineSusanna, quae sub providentia sumini


Remigii puellari praefuil congregationi,
animi, virago profundi consilii, cph- F
\t\

ponliflcis B.

femina
siliatrix

virilis

mutatio

in

eodem monasterip facta

fu sse. Cetei

um

altioris

ingenii.

cujus, quasi piissimae

observat Jacobus Longuevallius in Historia Ecclew Galiicanx tom. II, pag. 325, hanc primam esse dom/um, i/iinni ejus generis poenitentibus in Galliis
i

matris, milissimos sinus conlulil seS. Theudericus; nimirum consilium opemque petens, ui virginita,

tem,

quam

sponsa

sua

frust/ra

persuadere nisus

erecta/m legerat.
S

Theo
migio

Theodorici re244 laudatus Flodqardus de filia patri suo Clodoveo succes,,,,, </,, in partem regni

fuerat, illibatam servaret. \ irgo virgini (Susan Deo soli cognita pandil sui cordis arcana... Communis igitur

utriusque pater pius ab ulrisque consuli-

sera t,
.
i

<i

-v

in

Theodericum a S. Remigio missum eodem capitexxiv prsemiserat sequenregis Qliam


vita ae-

tur s.

Remigius.
ad

Cujus per sapientissimura consifuturi

lium
8an na sitam.

providendum

monasterii

locum

li

ilal,
//(/
.

Reperitur etiam praefati

mittitur

cum

virgine virgo, sancta


etc.

cum

sancto, Su-

direxerat

vitae refrofunctam magnificus bic Domini praeco sanclum massespiracuio, pro qua languente rea ad se veniret, atque Remigium, petens, ul ad

iiiin

Theuderico

Flodoardus rectvushic
i

interserit,
et

Theoderici sp

S.

Remigio arces-

cum
pius

precibus aegrotanti
Praesul
B.

filiae

manus imponeret. At
corporis (ut fertur)

molestia

quadam

ad virginitatis propositum consensu/m tdm in mariti castimoniam addv tamfutss decondendo monasterio agi cceptum est. Pluro. de
/,,,<

detentus
pa i

61

spiritalibus

Theoderico (quem pie casteque nutriedoctrinis irislruxerat, queraque

insigni virgine abl


reperi.

io

nnn

\rturus

eamdem cum
i

Sanctae titulo in

tiacurationumrepletumvidebat) negotium, quod coramendat. Subdit, Theopete batur,ut pater Qlio ma esuli suo obsecutum, licetm dericum ^tamen ut manmorten U welteregiz

saoro Gynseceo

ad diem

Julii celebrat, sed solita

g ra

sua liberai

tate,

quemadmodum

ibidem

in Prxter-

missis ihriuni est. 247 Ad <hii xvi Junii actu/m in Operenostro est ss

Bert/u
[

daUicxsequereturt ad illam preces sacro oleo ilhtam ad que p osi fUsas Deo

perrexisse,

<,,,,;,<

de SS. Berthaldo
Hrininsi, ,/,n,
I

ei

\mando

>>>

dicecesi

'<

i.nhl

f<rl r

Smtm

Uihrnunrr.
nus presbvt,
r,

gnante

lOi
|

DE

S.

liKMUUU EPISGOPO REMENSI.


Remigio
guot Martyrologiis

inm
B.

gnante Clodoveo,

illuc adventasse, et a S.

ad varios

dies mst

est,

de

0,

benigne aoceptos instructosque fuisse, et mum ab eodem etiam ordinatum presbylerum


de
re

eorum pH;

qua

eaque apud nos eodem, quo de ejusdem s) onso, actum est die xvm Julii. De S. Vulgiso, quem aliqui
S.

ita habet eorumdem Vits num. compendium, ad Offuyium matutinum legi solitum. Bo tempore Remensem ecclesiam regebat

ibidem

Remigii discipulum

sim idoneo

teste

asserunt,
e'

agamhocdie.
250 Dixi supra, etiam Atolum

quemdam wrwn

Atolvi,

< t

ui

\1xer\odtjcltm

K.

Remigius,

cujos

virtutibus

el

doctrina

Ber-

thaldus
ficiscitur.

excitatus,

ad

eum cum buo Amandoproe1

A quo benigne susceplus atque


in

doctrina sacra

potenteminterSamctifrancorumApostolidiscipulos a Flodoardo reponi. De hoc lib.i,cap.xsintradidit sequentia. Eniluit etiam (vn wbe Remensi,
,/iim

tur.

institutus,

Qlium spiritualem adoptatus,

episcopaPum
S.

ibi

gereret
in

Remigius) vir prae-

tiui

tandem ad sacrum presbyteratus Ordinem gradapromovetur. Quo honore affeclus, ad solita


socio
laetanter

clarus Attolus, qui, sicul

epitaphio legitur, amore

Studioquc

Rcmi^ii,
slruxit
in

xcnoilocliia
;

duodccim

refilio

cuui

reverCitur,
votis

Missae

sacrificium
ct

bus e
el
lilia

propriis
post

sepullusque
B.

cum

una

cum

precibus ac
in

sanctc

religiose

altare

ecclesia

Juliani martytituluui,

quod non procul a domuncula sua construxerat, in quo divinis saepe recreabatur visitationibus. Ejusdem sancti Archiprscoblaturus
oratorin,
sulis discipulus etia/m fuisse credit/ur

ris,

hunc
igilur

sepulturee

declaratur

habere

templi
I-lic

pinnaculo innotatum.
al.
i]iii.i|

nullum
si

lateat,

quid

lerra

retentat,

presbytcr, de

S Gibria/nus quo Sigebertus Gemblacensis, velhut t ."()'.)

Ne quis,

cupiat

discere,

cassus eat.
petrina,

Subtusenim
lii

tria

consistunt

monumenta

JUS interpolator, /n 'hronico <'</ annum 'hristi Gibrianus Scotus cum iratribus et sororibus scribit
:

quibus almorum
pater est

corpora condita sunt.


sepultus,

Bic

Atolus, nato nataque

iii

Gallia peregrinatus,
illuslral.

urbem Remensem

el

vita el

Expeclantque diem
Illius

nunc Domini properam.

morle sua
248
.

certe

Vitam

ejus,

miracula^et translationem corm

Nat.i

natus memoratur Elanus, deinde sua dicitur Eufrasia.


Deo,
dictis

$o
ii

ntis

h eo

beni-

poris

'ptnit;

ex dicecesi Catalau/nensi, ubi vixerat et humatus fuerat, factam <n/ Remense archi/monaste
Remigia/num, edidii Henschenius tom
."'"ii

Qui piacucrc

factisque supremo,

!:

NumInslruxil

pariter
bis

quorum membra

lenent loculum.

riiini

//

Haii

sena suis xenodochia rebus,

pag,

et

sequentibus, ubinescio ex quoerrore


<iu<in< in

tmn

in
i

margine,

Indice chronologico,
est,
,

</<"

Sic

tomo

(/<

more prxfixus
//'/".

annus
i

Christi
-

Jun fovens plebes divitiis inopes. proprium censum cirlum trausvoxil ad allum, * dedit. In quo suscepit, quod miserando
lotura

al.

mi3ereudo

ccccix pro dix


miiin

adso

legitui

licel <

Commen

Hoc
251

tariolo pra oUj Annotatisque ibidem constet, postre-

Ob quod pra_rutilum
Hactenus
vivente
S.

sub araore sacri studioque Remigi, detinel ipse polum.


ibi
:

a/nnum signari oportuisse ; quod hac occasione juverit observasse. Sex S. Gibriani fratrum
triumque sororum, qui
ad\ entaA
u/nt, ei

at

ego

non
ah

video,
illa

i/n

hoc

Clt/HS 6t j>ln

epitaphio ta/m clare asseri, duodecir,


chia,
fuis^e,

xenodofumlntn

fxhaqve
grata
/..

mit

cum

vpso

i/n

Galliamn tunc

Remigio,

Attoio

uietnurttt fuU.

quorum etiam
ibi legi
I

aliqui

cultum
S.

obti-

nuerunt, nomvna niiiin ibidem in

Remigio ita mentio esi ai in Remensi Breviario, anno 1630 typis edito, ad diem vw Maii legitur S. Gibriamus ex Hiberniain Gallia/m
:

possunt. De

quin mihi dubium maneat, an non posi ejusdem obitu/m im illius honorem erecta fuerint.
Foa
te

propterea Ma/rlotus tom. I Met/ropolis


ii,

Remen-

sis

ectusy

cum

fratribus

Remigio, peregrino-

xvn maluit hsec sub Romano^ s. Remigii proximo successore colloca/re; scd cum Romani Remigio mox posi hujus obitumsuffecH
lib.

cap.

rum patre, humaniter ac benigne exceplus etc. Unus ex dictis fratribus fuit S. Tresamts, in cujus
Yiin.mi diem vn Februarii data, dicitw hic apud
S.

Issimus
floruerit,
est,

fuerit episcopatus,

is,

sisubRomano
sensu,
et
:

etiam subS. Reraigio floruisse dicendus


discipulus eo
exciperet
libentei
<./-

potuitque hujus fuisse

Remigium

i/nique accusatius,
i

et

ab eodem
S

in-

quodpia ejusdem monita


secutioni
dicti

noccns (icciaraVus, paulo


i:

osl,

commendante

ma/ndaret. Addit ibidem Marlotus


cclesiae S.

Prae-

nebaudo episcopo Laudunensi, mcerdotio initiatus


es e.
itern

Uoli,

Juliani

fim

qua memorapignora
S.

S6.
1

Arm
S<

iuin

l-

epitaphium tevnpore
rundatoris,
el

Flodoa/rdi legebatur) ut

phm

i"

Rursum

alter S

Reraigii discipulus fuisse

creditur,

Bliorum
in

post-

perhibePui S. Arnulphus

martyr ac forte episcopus Turonensis, cujus gemina Vita data est in Opere nostro ad diem xvin Julii, una scilicet prosaica awtore anonymo, altera carmvne heroico scrvpta
"
Letselio,

modum
ac juxta
libello
o

translata

fuisse

ecclesiam

Remigii,
Larisvilla
:

tumuluni ejus condita,


aiiae

refert

de Dignitate ejusdem ecclesiaa bis verbis


ct

Suni
tria
sia?
:

gemmaB

in

eodem

loco

hoc

est,

utraque
S.

neutra tamen n uctoritatis. In dicwntw illius il/ustres parentes Remigium ab idoli adChri tumconversi baptir
si

corpora sanctorum, Atoli, Helani

et Eufra-

at rcliquiarum index
I,

honim non mominit.


etiam
aliquoi
alios

\dem scriptor tom.


S.

lib.

n,
in

zatique, promisisse, fore ut,

sobolem procrebyreni

Remigii discvpulos

facit,

quos omnes non va-

(nam

steriles videbanPur) hancei vn filium s-pvritualem traderent; <<i<\<<< voti compotes facti pj '"' ro /<<<<< a sacrofmte
i

cat mihi hic inquvrere,

252 laudatus

Marlotus
S.

ca/p.

postquam
et

ex
umn-

ab

illo

susceptus

Hincmaro
tntis

narra/oerat,

Reraigiura ingens civi-

[rnulphus dickts, atque ab e* dem posi infcm^ tiam mstituPus tanPum profecisse, utet cum regix stirpis virgine Scariberga, quam Clodoveus rea ei
ct

Remensis mcendium precibus suis


sic

signo

Crucis exstinxisse,
riam

prosecutus

est

InmemoRemigius
;

tam celebris patrati


basilicas

miraculi
prolixiori
esl

B.

nsamdederat, consentiente virginitatem serva"'"'. " tandem multis clarus miraculis ad Turo^nsemcathedram fuerit ekvatus. Denique posi """". VJ*^ " """" ad ejusdem sepulcrum ""'" // '"" '' """ PorisiosetCwr'" '" "" /,/ wwfameduntw-af ulissuzuxoris,
/

duas struxil

ex

testamento
S.

quarum

alteram,
,

quse

Militum

Joannis

Hierosolymitani

''

'

baud procui a Patente porta positam suis restruxit sumplibus Constantius decanus anno circiter hxl, relro cuius summum
altare

'

'

'!"'.

'"""'"""
/

serpentes

duo

(symbola

ll

S
'

fUm,r11

:'J'

bMosperniputabant, ,r ^' rS '"" " '"'^


,,

dzmonum,

coli,
''"'''

quibus
***** in

" s ">
|

: 5M

mdium excitaium fuisse, scripscrat ^hincindeerumpuntepariete, quasi


ni

**nsmpotest,aU-

urbem regrcdi conantes,

impedirentur. Lapidi

supra

DIE PRIMA OGTOBMS.


supra Iimen portae, qua itur in eeclesiam, vcrsus sequentes inscalpti totius pei hisloriam pandunt liis
verbis.

105
et

digna ^
1

devotione
la.-ii

canticis

spirilualibus

agunt.
o.
i

Remi^ii merilum sic ccepit condere templum Porta Patens certis erat appellata Bguris,
Ilic

memoriale ibidem basilica moderno constructa esl tempore, quam quidam Dei Bervus, Constautius nomine, suis impensis eleganter composuii.
et

cujns

Dei

pandeus adilum,

famulos ad
viveret,

ejus obsequium,
el in

reliquis per bella

negatum
:

quot

potuit,
S.

dum

aggregavit,

in urbe At pius Antisics cernens ezurgere vires, Ingemil ex adytu, Deus, et, Deus, inquit, adesto;

Forte dolis sathanae succendilur ignis

bono
conse*

Mariae
fecit.

Magdalenae
//./-

sanctique

Remigii

crari

plura Anselmus;
rrrlrsi.r n
S.

Per lapides slratos descendens inde Sacerdos, Sicut molle lutum fecit dissolvere saxurn,

nec quibus quse vel wmbra est In /,,, nhni rinnhl.i RemiglO
ibi

de

hoc

argumento,

in

''',

'

hlin

Cumque

"'" ""

""/'

cito cursu paulum distarel ab astu, Opposuit scse, Cruee Christi tutus ab igne Sicque perbanr portam pepulit cum (kemoneflam-

clare indicat Anselmus, Cons-

tantium ecclesiam ibidem, ub\ nulla ante fuerat, e Quin etiam dubitari posset, utrum \nsrimiis, ,/iim ait, Ad cujua facti memoriale ibierewis

[mam.
Post, ubi porta fuit, Constantius aediflcavii etc,
iTi
i

dem

basilica

moderno

conslrucla

est

tempore,
cor-

indicare voluerit,

eam

'i

ilate

itr-

mcnsi
ftnt.

extructa

Hactenus Marlotus ceteros versus omittens, mihi sane mcommode, quia ex illis mtelligendum
!53
t

m me

iam Sancti

poris ni solemni illacircumlationeeolocopaulisper


depositi,
'''''

conditorem
liabuit

om

ignis per

tum

decanus Constantius istius ecclesise primus conditoi; nn tantummodo resta/urato) fuisse dicaPwr, Etenim exprimo oersu Remigii meritum sic coepil condere teraplum, ejusdem prima sedificaiio Remigio nequii cerlo attribui,
cn iii
illius

fiii/,

n,i

laudatus

eastincti
fuisse.
/'
I

eumdem Sam twm mirabU monumentum a Constantio aedifilamei


i
i

atom
!56

ius
i

ri

imilius
171

esi

tom.

/V

t.niii

msB

col.

quia oermi Catalogo "


. '

sensus esse possit,

Remi^ii

meritum,

i;

seu

miraoulum

decanorum Remensium Hichardus Constantii successor jam dicitur memorari in instrumentU

i xl dri u "'

"""

**
E

"*'

furiuni,

occasionem dedisse ad templum


/'"/,

exstmguendo incendio ibidem in eodem

annorum
SOi
<

1050

et

1051,

quo propterea

tempore

imniiiiis jnni fuisse

videtu/i

dicta

autem
1049.

dum, ro a Mfarloto recitatusversus ejusdem templi conditorem, nonrestauratorem facit Constantium non envm ait, Remigius ibi condidit ecclesiam, aut, Constanti/us nh illn coiuhta m in.stai/ravit scd Post, ubi
;

loco '/'/''

nnnn

Porro

fnm Constantim ouidam


subsoripsisse

donationi ibidem
ssepe

dicai/ur

anno

1034,

dicts
\\

ecctesise sedificatio

ante medium sseculwm


basilicse,
S.

rein

ponenda

porta
n

fuit,

Constantius

aedificavit,

utique cccle-

Marhtus alterius ejusdem mi/raculi memoriam a


est.
i

quam

Remigio positam

ob Remigii meritum, sive in

memoi iam supra


ista inscrip:

dicti

miracvli
metrica,

Atquehsec quidem ex
prout exstat

edidit e situm quidem annotavit. Sed quoniam supra nnui. 250 pro ut/raque laudavit Te tamen}

apud Marlot/um

nam

tiim

m nh.rnis.
I

oportet

dehoc
r.htn
I

etia '"

aliundecerto constat,eamdem illam ecclesiam

/" eO,

rOUt f.rslnt
l.

'/,/

nnli

//is/,,,1,1 /(c-

sseculo
j III

laudato Constantio
habeo

primo erectam

mensilib

can.

xvill, S.
ita

Rcniigius niria Injntn


:

,sf

faoiens re vera

loquens inducitm

Bcclesiae,

S.

Rcmigium,
rlotUS
,

254

Auctorem

Anselmum

monachum

lit.

San-Remigianum Remensem, scriptorem num, quem Marlotus ipse (quod mi/roi


la/udat tom.
II

quam in honore omnium martyrum supra Remorum aedificavj, cum per auxilium
Dei

cryptara
virtutifl

ab igne daemonispene jam totam urbem con-

ejusdem
Leonis

HistorisB
:

lib.

i,

pag.

7'.),

de

eodem Constantio
in

hsec scribens

Tradil

Anselraus
noni)

Itinerario

(Papse ejus
basilicam,
a B.

nominis
supra

crematam eripui, solidos duos Ecclesiae, quam pro eodem signo virtutis Dei in bonore s. Marlini et omnium confessorum infra urbem aedificavi, solidos
duos.

Constantium veterem martyrura Remis olim


i;i.n

cryptas

Remigio constructam
el

257 Etitaquidem

ibi

legitur; sed

testamentum v"
''

reparasse
.

do,
Dei

sed

Irontem
in

elcganter
ejus

Imr aberuditis proswppt tititiorecte haberi. supe-

"

ondidissi

ac

famulos

ibidem

obse-

m
jiiiu ibu
.

immiii.

rt

i, Uiminni,

cti

quium ag
h
ii

regasse.

Decani canonicorumque memiinfra

charta

Rodulfl archiepiscopi

citanda.

iiuiuin praebi
S.

Joannis

Hierosolymitani
]

ndas capitulum Reraense Hospitalariis pridem concessit, qui


sub Prae\nseli

i> ignotum vel non bonse fidei visum Ei '/" d ad hv/nc quidem locum attinet, Hincmarus in Vita edenda num. 34 et

quatuor
fnsr

sequentibus

de

incendio
et

illo

exstincto

aliquol hactenus ibi presbyteros alueranl


I
i

eamus ergo quid ceptore ecclesiaslii o laudato !tii hax super re tradiderit
t

meminit differitque, punitum fuisse quemdam


r.nii
/ici
:

ohervat, divinitus

Remensem
s
'

incolam,
annis

rat io,

qui
post

/'
i

'.'.

etit/um aliquot

quo ipsemet oculatus testis retulit, quse S. LeoIA summus Pontifex Remis gessit } quando anr ravit. n nerarium [049 Concilium
in
/,,
iiiin

a
/,11,11,

portam illam, Patentem dictum, quam perpetuo clausam riim intermmatione ccelestis vi\ in,

miiriim

circa

nin

cdiderunt
in

tum

etiam

ipsemet

rins

mandaverai
in

seddeecclesiis in illius miraculi


ere tu ui rbum nullum ntium apud Flodoardum lib.
i

vtniiniiis

imiin citato,

cujus pagina
Remigii

95 Anfecit.
II

nh eodem
I"

telmus
,,,,.

agens

de

rpore S

solemniter
hsec

Poa
XII,

/irr

oivitatem

Remensen\
civitatis

ciroumlato,

qUO ilrm rnm


i

s,,i>

fli

ait.

mii
,

n,
,./

iilum
...i

rl

n intmiirni
1

rmrrm

tnntium
D
nii nti

Quod

in

ircuilu

cum jucunditate
praefixa faciunl

n,i

\im
iii

Itc-

tleportantes,

congruas stationes per

lln

imo quo9 m primo imnus, secundo Flodoardus scripserunt, neu,,,

Us

noi

>>

ac

de\

qui ''

spatia;

lom prlmut
''
I

'i

i/jU

cumque ad eum locum ventum esset, ubi quondam fueral porta, antiquo Patens auncupata humani genevocabulo, per quam idem Sanctus
na bostem, in eadem urbe bacchantem exterminiis, adhuc
orationibus
expulit;
el
illic

ti ii/s

basilicse velut a S

Remigio
;

onditse mt moria

iijimi ihiiiriisrs

fuisse videatur

ac proinde tcstai

mentum

istud proliwius (nam inbrevio,

non ewstai

visibilibus
in

ignium de(S

attcrutrius mentio) etiam ex hoc capitt suspectum

carne vivens,
artus
ff.

preliosos

258

Rursum alteram Remigio utconditori n


tcribit

mig

ii)

deponunt,

ipsius

miraculi

memoriam

S.

Herious

vel
1
'{

Heiricus
///

m
m
i

DE
Wacuiorum S Germani

S.

RKMIGIO EPISCOPO REMENSI.


>

T.'R8

C.

S.

ownom
dicavit '
nn
Gir-

Non

sai

certum
l

ut,
S.

hihi

Libriicami
el in

* AuHsi Caroio Calvo augusto vel sequenH diem xxxi editosque apud nos habes ad tv\ ibidem sic incipit : Sancoptimis

aliquandiu est privatus.


eat

R*

codice

n.

quo VUam dabo, eidem

Vitm subjunctun
:

cum

hoc titulo UtteiHs mvniis exarato

Scquilur
littepost

tissimua

quibusque
r

preclarus Re,

exemplar Teslamenti beati Remigii. Tum additum est monitom 261


ris,

mncmari
?<

quam
"i

tarti

mani

mieius

Remorum
beatissimi,
i

ponlifex
in

r*i<.sus
in

bonore

ui

cetera
in

nigris,

de

ualore
i

solidorum,

de

nontro,

Gennani
dccrevera
ferme
,.,.1,
..
i'i
:
.

distal,

quo sepeliri quique ab urbe Remensi milliario propria manu, ui vetustissima tes*
loco,

ejus pandil aucloritas,

extruxit basilicam.

menUo, eodem testamento Bxemplar Testaraenti a beato quate hic subdo, Remigio conditi, in quo lector attendat, quod solidorum quantitas Dumero quadraginla denaquibus

Vm

ntultit

antiquitate longaeva,

itaquoque miraculoetc.

riorum computatur,
el in

sicul

lunc solidi

agebantur,

rum

(S.

w
S.

/)r/lili

Germani) perstal splendore clarissima sUei denuo testamentum b


aii
:

ralitei

Francorum lege Salica continetur, el genein solutione usque ad lempora magni


perduravit, velul in ejns Gapitulis invenilur.

,
-

proiisiori Remigius
;|[II

Bcclesiaa

S.

Ger-

Karoli

|p ge

jn

80i

Remensi

Eediflcavi

Mox
copus

inoipit

testamentum

Ic

nomine

Palris et

solidos

du8.

Hocne,
hic

an

aiud quodpiam
sanctum Prierri,,, u/mquam

Filii ei

Spiritus sancti

arnen.

Ego Remigius epis-

t(emmi testamenlnm

laudaverii Hericus,
legi,

quia nuequam
v
,

,/,.,

civitatis Remorum, sacerdotii compos, tesaliud lamentum meum condidi etc. Praete exemplar habemus ex similis quidem Vita

voluisse;

suam
in solo
l

ni ecclesia

imoineditis diserte dicitw sepulturam sanclorum martyrum Timotheiet


Herico
i

arapho, sed ignoto mihi codice descri tu/m, collatumque cum Ms, monasterii Bonifontis, Ordinis

A.poUinaris eh g 259 Asserenti

tempore
s.
D

credvmus quidem, ejus agro Remensi aliquam

Get

iii"

"i

<

mraculis celebrem

sed

Remensi, /"./// illud rciensis in d Q esi Bollandus nosterolim commu/nicavii cum Joan/ne io Chiflelio, et ab hoctypis editum exstat m itunde' ulla Remensi. nova Disquisitione de

Am

Remigio exstructam fuisse, exsola fide testamenti, quod citat, non possumus pro certo
illam a
S.

cumque acceptum
siniilhiniiiii

fuerit
est

istud

apographum,
n

vel

rr/

n/fm

cinn eO, qilOd CX m,lirr

dumdeeadem altum tacet Hincmarus, eodem tempore Remis, quo Hericu Autissioqm mque tanto minus ea floi uit, pus essei, potuit, quod e
habere
;

Musei nostri
Clnjirir,
i

mox laudavi; Bonofontanu


:s

autem
Bi

,jin

ab utroque discrepat. A
i

editum Philippus Labbeus tom


aliquot

Mss. recudit,

mendis
est,

<n<ir

sublatis

et S,

Remigii gesta
esi

stu

mquisita scriberet.

ope sanioris codicis, ut ibidem loquituj 262


tinn.
I

eadem apud Flodoardum silentium, quamque obscura fuerit deinde apud Remenses
par
de
illius inciiioi ia
li/>.
i,

SimiUimum
Historia
r\
i:

quoque
mensis
lib.

</""ii

Marlotus
Remigii

exstat Trsta,ni n
1 1, iii

n. cap. xiprelo vul-

breve,

Ma/t loto,

qui

Mss
et

co

licil

us

abbatiarum

ss

quale

dus habuit.

cap. xxx recensens ecclesias RemenseSj

qua

Nicarsii

Theorici prope

inprolixiori testamento
Pars
esse
S.

nommantur, dehactanquibusdam quod adjacci


a

nost/ram

ha

Remos, et de quo ad annotavit Brevius S. Remigii


:

iiiins
,

creditur
ccclcsi;:'

oratorium

illud

Remigii ad latus versus Meridiem, seu sacellum

Testamentum, aegleclum abaliis, hic rcponendum iisque magnae anliquiduxi, quod io pluribus Mss tatis, exstel apud nos sub Qnem Operis, vitamac
,

S. Marculii.

miracula praedicti Remigii complectenlis,

;il

Binc-

maro studiose
r

collecti,

nulla in
:

eisdem prolixioris

iv>iani(iiii

r.icta

mcni ione

quod
a

mirum

videri

potest,

cum solum hoc

(prolixiusj

multis editum

XV.
S.

Uiscutitur

geminum

Ejusdem brevi doardum. con\ >< c


sii. lib. i,
i

ris

exemplar habuisse Floiui H tioi iae Remensis


d> iii.

Remigii testamentum, pro Breviori contra pro-

o-p.

sxui
:
.

ne
;
i

gato-

et

osdem quoque tantum memorat subscriptos, qui eidem


qui
i"
ilto

recensentur

lixins pronuntiatur.

legvml/wr

subscripsisse
:

<!<
i

posterioribus

sic

mquiens
aitebant

Sed
viri,

el

laici

larissimi

nonnulii

re-

quorum Pappolus,
Eutropius
et

Bulodius, Eu-

sebius,
Rint
ii.

Rusticolus,
Viri

Dauveus
el

pri-

I nquin ndum tandem


menta, qum
S.

est,

quanti val ani Testa.

vatis

beati

rebus

interfuerunt,

ipsius

Remigii
breve
Vita
est,

////;-

Testamento subscribentes,
derunt.
in

',

1,

slnnn n
$1

runtur,

et

Vitam

quorum wnum

prolixms.

Hmcmarus
''"
/'
i
i

in

aliudmulto edenda mortem

Vide

uomina propria subdiTestamenPum infra edendu/m nam


:

prolixiori

multi

praeterea

episcopi

subscripti

Sancti narraturus, secundum partitionem

meam

notant/UA
>(\\\ Porro siinii/ ac quodgw Testamentum hoc brex liassim primo a Chiftetio , oui Bollandus dederat, ac merilo placuit deinde etiam ab aliis, quosdixi, typis vulgatum apparuit, passim placuil eruditis, quialiudprolixius, quod hactenus editum fucrat, int&) swppo-

"V

pramissas el alias virtulee, quas Dominus per bunc Sanclum suum operari dignatus es1 gemitus el 3uspiria illius
,

11

Posl

exaudiens... revelavil

ei

Dominus, consoians llium,


sai.

imminerc diem obitus


sacros canones
didit,

Qua de

re

secundum

testamentum rerum suarum

sittii"

<!

inte

ablegaverant. Certe brevku

hereditatem illam festinans, de qua propbetadicit: - Cumdederil dilectis suis sonurom,


"

ad

pro

genuino

admisere

Cointius
Christi

/!

[nnalibus
50,

Frmcorum ad annum

b33,num

\-

Ii;m

heredilatis

Domini.

Ac ru sus
cujus
el

post aliest
:

tonius Pagius in C itica Cardinalis Baronii


Natalis
Saec.
vn
vj,

'/""

toterjtcta

sb

prosecuPus
testamento,
nostri

Hincmarus
textum
faturi

ad annumhUnum.9,etiterumadawnumhb\num.li,
Alexander tom. v Historise ecclesiasticae cop. n wri ^etJoannes Longuevallius
ecclesiae

Condito
rx,
'

siquidem

ad

,l,,m
l

episcoporum

temporis,

quiUludlegerevoluennt.huicOpusculosubjungere utile duximus... oculorum corporalium iumine

Historia

Gallicans
lletus

tom. U, /">/. 302.


Rei

Contra Adria

inS

Ihunc
i/irni

:
,

DIE PIUM.Y oilTnBRIS.


lliri "
I

107

1'lt'iun;,

nnir,., scriptorcs U>>u.UI,

quis dicat aliud


alia

/'",,.

maluerunt illud de interpolatione aliove de vitio suspectum liah Quid sibi in eo prscvpue displicu&i /. non edicunt sed displicere potuit, quod oum nullam temporis notam praeferat, nihilominm in calce legatur : Vctum Remis die <'t consule 8uprascriplo. Fa;

igo, aliique

agnovisse? Pergit deinde duj

AHCTOIII.
I

nonnulli

ratione probare, prolixius


fuisse, aut

Hincmaro aut pe-

niVus 1,,/niiiim

certe

tam subleste fidei


mn/ini
,,.,,1,1-

visum,

iii

om/nino negligend/wm crederet. Probatid

/""""
'"""
S

qUOd,

>"m
illius

/,,,!, ni,,

jr,,

Remigii gesta

contineat,

tcor.

hinc

ommno dicendum

Hincmaro pro
metnbranai

Vita

non fuissetopus scribenda ad fragmenta


ei

est }

non integrum ad

ervenisse.
c(/

""
facile fieri potuit vel
11,1,1

um
sih,

schedulasque

Pradition&m

m ureodem

sicui

non omni
hite-

264

Verum hsc mutilatio

opusfuisse, in

rx parte

rr

ijhsius

grwn ett. Cirrwnfortw et


aliud

autoynipln,pius ipuun trium SXCUlorum

'iqua,
,

qus

in

testamento

usque mi

Hincmarum

rsterea leguntur,qusequeomnia

maa

lapsu detriti vitio,

vel

ex

mam
2G7

ejusdem Hincmari, aut,qui hunc primus des&rilibrarii oscitantia vel festinatione


;

fidemea ipsiusSancti testamento invenissent.

Min

,,,,,

ipsius

argumentum
non solum

petitur
vn Vita,

ex
(

'"'"'
'

lh

similique

ex

ausa
vel

potuere

voces

addi,
libens

paululum
reperiot
falsi

concessero.

prsterea
sus

aliquoi in eodem omitti, immutari; quod equidem Nihil tamen vn toto texVu quod pro Testamento illo vn

ejusdem Hincmari dictum est, sed etiam

;"'""

aliis

Opusculis suis, in

veli9notumt

quibus ad confirmanda sua de primatu ecol Remensis, dejure increpandi reges, de invasoribus
ceterisque hujusmodi opportunum illi fuisset itlud te& mentum oitare, Dnde (ito postpauca ibidem >>/>rhniit Mariotus quando illud si designare videatur in quibusdam epistolis, quarum Iragmenta citanlur a Prodoardo, id adeo obscure et
hi
iii, i.i ,,,,,I

/',1,1,1111,,,

ecelmasticoru/m

vocando satis solidum argumentwm suggerat. Quapropter illud ma cum oodicillo, quem pro sumptibus sepulturae sus eidem adjecit, ex fide mari studioso lectori exh\

icionem

Hm

post finem
geat,
typis
/"",'/''

Vitse,

quia,

cum
non
B

variis amnotatis mdir

commode
editum
ei

hic dai

esset,

potest. Antequ m lwc ex supra dictis prodierat atiud


/ \

obiter

ut

authentico.

satis innotescat, aon oabuisse pro Hactenus de Hincmaro ; de Flodoart


sic

auctius, a
i

Barna

,/,

,,,

quoque ibidem
aon
quuil
iii.il.
i
j

disputat
,

Sed

el

Frodoardo
licel
,

mulis
ea

,/,,.

exei

existimatum

ex
a

hoc augurari

Remensis. E vslatitem inFlodoardi Historia ejusdem ecclesiie lib i, cap. xvm, m*out hsec primo ab eruditio Jacobo Sirmondo am 1611,
\lss.
\

ed

tiae

trium

leslamentorum

Remigio
ipse

condito-

rum
quud
d
ii

nun

meminerit
si

ut

nec

Hincmaru

>>

nullii)i,
:

pra-dictiim
,iii,i

caput

xvn

liltri

acdeindea Georgio Cotvenerio anno 1617


data
...

in lucem
/

i-

dicith

est.

iii

condidit U sta

mentum
i

/ de eo

mentionem
obvia
S.

ulto pi
n

265

Tertium
:

hoc fuisset
sic in

S,

Remigii

testamen-

faciat,
(

Bxempla
i

legenlibus
i

passim

sunt
iysli

quod
tnt,
i

tum
Uts.

nam Sanctus

eo loquens exhibetwr

libru

praesertira
[ubi

um

de ecclesia

nee In tam

ntinxiit

repcriri,

Neque -i duo priora testamenta, primum quidi m. quod ante quatuordecim, el alterum, quod anseptem condidi annos, obsistere, obviare, le
aui
in

loquitur

legasse, lacet;
to

fecisse

el quiescit) Remigium ei aliquid \uodtamen inprolixioritestamenlegitur De ecclesia quoque S. Agricolae


vi,

ullateuus
ipsis

nocere poterunt; eo quod, quidquid continebatur in praesentia fratrum


,

disserens
|iri)Ii\iuri

cap.

ubi

scitu
;

digna, quae

quae sunl
iu

in

trstamnilu.

silel

desunl

bre""'

meorum
juncta
;

hic

inserta,
el

et,

quae

deerant,
milii

adin

viori.
I

insuper

quae

Dominus

largiri

iii

de
et
ei

ecclesia

S.

Timothei

teslamenB.

;'' '
(

poslraodum
leguntui

dignatus est, superaddita aoscuntur.


sew,
.

tum

quidem
legal
et
at

Appendicem,
duodecira

quibus
ad

Re

migius
episcopi
ni

solidos

cameram
in

irum Vedashts, Gene.

faciendam
breviori
riter
;

missorium argenteum; quia sunt


quatuor solidos, eidem
legatos,
el

laudui
gius
j

Medardus
et

Lup\

p,

Bulo-

ecclesiae

pa-

atque

msuper

presbyteri

tres

Agrioola,
>

ab eo
retulit.

in

prolixiori

recensitos

eodonius
iii/n.
-jt)"2

Celsinus, Marlotus postquaan


\

non
s.

Denique cap.
el

\\\

agens de discipulis
qui

datis tli.rrint,

,Ji,,,,

hrrrnis-

Remfgii,

viris

clarissimis,

testamento
^ in

exstare
i.itis
..

w
sub

pluribus Mss.,

iisque

magnse anliquiac

subscripserunt,
viuri

hos
;

tantum

aominat, qui

bre-

Qnem
ii

Operis,

vilara

miracula
prolixius
tne
fide

recensentur

prsetermissis scilicet episcopis

praedicli

Remigii complectentis etc; de prolianori


Fateor

equidem
a

sex i/ribusque presbyteris^ quos prolixiori testamensubsGriptos legi diximus. Adde, quod nec //to

quoque Testamentum cum


tiini
'

Breviori

leper-

lustrem

illa/m

sanctitate ac miraculis virginem


.

in

aliquol
miiii

Mas.;

at

non

eadem
ut

Nam

in-:-\ iiis
i

iliatc

sequiiur,

debel

/i,i

promiseral
;

Hvncmarus)
inter
el

fnempe Opnsculum
reji-

C l,l,i 1,1 u m ClndO\ mter sancti PrxsuMs discipuhs memoranepotem,


Crnuccfain.
nrr S.
//.

iori testaiiiento
<>

Hincmari
citur,
iiniii
iit

prolixius

vero

Miscellanea
recentiori

Sanei

carissima

fllia el

vnv

etv

,ei

aliunde excerptum,
ita

admoOpere

Remensera
fuisse

ecclesiara
:

saepissime

visitare

solita
el

charactere,

ut

cum

Hincmari

dicatui

iste

aute

puer sanctissimus

iiiini

commune

babeat.

nibus
tlit,

autographum oanut cisci non potuerim, forle quod ablatum sit, satis deprehendi fertur ab ecclesia Remensi quod deest in aon polest, an revera prolixius
266
Frodoardi
, ,

Cum

veru

ananimus mihi ab eodem ibidem appelletur; de " " Ilh quidem suffii jvesilenti
<

videntur,

ui

qu

<""> h

'-

stamenturn proliamtsvelignotum fuisse Hincmaro rri admodum sublestse fidei vimm, quale revera
tpui
KV]
/,.,,,
,

melioris
iuiii

notae
a

codicibus,

Vitaa

S.

Remigii
libri

insert,

sit
niiii,

Prodoardo post caput xvn


aut
certe

vel

//,

i,

,,,.c

Remensis,
s
t,

recentioribus

pro breviori
pos-

setur,

vere Flodoardi
;/ -<
i

quoistud receneidemque substituendum


in
:

suppositum.
..,i,

Equidem

merito

quis suspicari

ntumillua
,i

aiiud

nuiium ab Hincmaro
praeter

uientum

brevius

cognilum testanobis evulgatum


testatur...

Verumtamen
illa

credam piam ignotum


ne

mua
fuisse
,

prolunus

,,,,.,;,,,

quodque
l.iwius

Operi

suu subjecisse

At

cum

/ragmenta

epistolarum

ejusdem Hincmari

tanlum subjunxerit cx Mss., quae restant,

quorwn mox

facla

mentio est,qusque

tiarlotus

mir

DE
auctoub
c. g,

S.

REMIGIO EPISCOPO REMENSI.


Wancorum regibus ante Pippinum sacra unctione inauguratum regemrssr. Deinde quid sibi vult
<

subsidhim vnrarit />m pm/ij-iori vendicando. Flodoardus lib. m. cap.ixvi tractansde epistolis ab Hincmaro ad varias illustres personas deindc
in
dat/.s

j)

ista
et

ad regia? majestatis culmen per

S.

Remigium

pag. 515 editionis Colvenerii, scribit, illum

cogpiscopos ejus electio?

cum Clodoveus armis,


ibidem
a
S.

in

epistola

ad Nantarium amicumsuum
concessisse
vel

negasse,
esse,
ut

/i/ii

autem ejus ex hereditate paterna regnum in


obtinuerint.

se

umquam

concessu/rum

Gallia

Pergit

RemigiU9

et

colonirerumecclesia Bemensisinpago Wormaciensi

successoribus suis

cum
reges,

gravissi/ma
si

comminatione
religione de-

adoperam suam aliu wnpendendam constringerenr


tui\

injungit
flexer.nt
,

munus
et si

vera

mit venatores alieni ibidem aliquod tempus


:

aut ecclesiastica

sui S.

manerent, atquehanc dedisse rationem Quoniam antecessores hoc facere non sunt ausi quia
;

increpandi,

bona occupaverint contumaces fuerint, publice


illius

excommunicandi, quod ab

temporis usu

in

Remigius eura grandi maledictione vel intorminatione hoc fieri vetuerit. Pag. 517 et sequenti
dicitur

Galliis prorsus aliena/m reputatur.

Hmcmarus
sitis

de

rebus ecclesiae suae in Proresciipsisse,

272 Successoribus item suis potestatem attribuit pmptrrqua} metropolitas Gallimad concilia convocandi quam ''^"^ntum
;

vincia
nulli

Gerardo comiti

sese eas

potestakm negant tunc alteri

umquam in

fuisse,

quamqui

'

llud

ri-

P roll ^ys

inquit, s.

beneficium daPurum; quia, ut Remigius hoc in suo testamento terriIbidem pag. 527 laudatus praeTolosano, propinquo

cariatu Sedis Apostolica' fungeretur; vicariatnim autem aiunt S. Remigio quidem concesswm fuisse,

biliter contradixit.

sul traditur Bernardo comiti suo, petenti,


i,i

ui

AqwUania
S.

posita
,

quaedam ecclesise Hemensisbona ad usum fruct/um sibiconquia non audeat propter (es-

cederet,

abnuisse

tamenlum
prohibuit.
13

ad ejusdem suSbessores transmitmvracula sic n emorat, ut, si non jactitasse, ^altem minus modeste recensuisse possit videri. Adhsec m breviori testamento (quod certe omnium primum fuisset, cum
ut

non tamen
teretur.

Gesta quoque sua et

quod id omnino Geri Deniquepag. 533 idem episcopus negasse


Remigii,

in

hoc iiulln de priorifiat mentio) dicitur legasse

Ambrosium
et

narratur, se
clesicTsu.r

umquam permissurum,
et

ut quis <rc

quamdam
:

bona detineat,

rationem hai
S.

denuo

liau,

allegasse
in
tquot

Propter alligaliones, quas testamento suo disposuit.


:

Leudocbarium puerum parvulam Fedamiae et Melani fi- E liberamque fore cohstiPuerat filiolam parvu,

puerum

Remigius

270

ln

eodem
intei
,

lam Flavarasenara quae omnia iisdem ; verbis repetuntur in prolixiori quasi isti pueri puellaeque
;

libro

cap.

rv recitatur

'''">"'"'""'

diploma

post

Caroli Calvi
siones
<i

regis,

per quod hic

varias posses-

annos quatuordecim, inter primum postremumque testamentmm mtermedios, nondumado-

Culmisciacum

Sparnacum, Juliacum el ecclesise Remensi, rogante Hincita

has

maro,
oronia

restituens,

loquiVur

Et

ui

in

calce

concludamus, quicquid

ex

eodem
illum

episcorece-

palu,

quando
nostra?

de

manu

Fulconis

pimus, ahcui praeslilo beneficio concessimus, per

levissent. Rursum in breviori sanctus Prssul vas argenteum, a rege C/odoveo olimsibi don.aPum cc3 clesirn suae legons, jubet ex eo lurriculum et i'maginatum calicem fabricari subditque Quod laciam per me, si habuero spatium vitae. Posi haec vixis;

set

//s '/'"'

ad po

Wemum

hanc
cto

testamentum annisqua-

coram
lici

confirmationis auctorilatem', inspeccetu fidelium noslrorum Lam eccle,

quam
atque

laicalis

ordinis,
casae
s.

atque adeo sat longo tempore, utista '"'""""''^ fieri pokdssent ;sed nihihminus eadem
iii

toiordecim,

testamento sancti
Mariae
el

prolixiori

Remigii,
migii

praesentialiter

denuo leguntur, pmcis verbis muargeuleo in


ab eruditit
neotericit

Re-

integritale

Hincmaro archicpiscopo cum orani reddimus etc. Jam vero nulla ejusmodi
.

et vase aureo pro aliquot exemplaribus substituto.


'

tatu adjectisque,

maledictio sive interminatio ad


r tribus villisa

qui res

ecclesiasticas laicis concessuri essent, nullaetia-m

273 Addo atiud certm supposiUonis argumentum. S. Remigius in eodem prolixiori testa,;

pa#-

mento
matuni
a

haec

ait

Duodeciacus
indolis
(

testamentobreviori legitur ; legunturautemtam illae in prolictnori, adeo ut omnino dicenr dun, sit, Hincmaro noVum fuisi

CaroloCalvo nominatvm eapressis,

vero,

sicut

$m

UJll " ur

Clodowaldo,
est,

nul.ilissimae
tibi

puero

confir-

hsquam
Iwius,

hsres mea
et

ecclesia

Iiemensis

perpetualiter

famuletur.

tiumm
post

'

mproeumdemqueiltoaliquando usum esse dum


;

depossessionibus

rege Clodoveo ante

necessitas postularet
exstat,

clesw Hemensi donatis ita


,lr

vel certe brevius, quale


esse

nunc
prout

baptismum suum ecloquitur : Neque prius F


,

aliqua

sui ,, rte

mutitalw)

constat,
<'

hoc saltem non omni ex parte integrum dictis num. 263 et sequenU. Cuihan

spicio placet,

is supra observatum Hmcmari ac Flodoardisikntiumfacileconciliabitcum locis hic

ni

contrai
271

Utut

ium adductis. lamen haec

regno ejus, quantum passus esl pedis, ecclesiae jungere volui donec m hoc omnibus ecclesiis adimpleret obtinui neque post ejus baplismura, nisi Codiciacura el Juliacum super quibus jam dictus puer sanclissimus et unanimus mihi Clodowaldus , et incolce

Remorum

loci

lllius

mulliplicibus

se

habeant,

xeniis

in

gravati,

illo

ipso

obnixe

de-

sstamento non obscura


'

precantes,
,

quod

regi

debebant,

supposiHonis

ecclesiae

>"

'rudit

eotericis
ln

rito

dis^UcueZZ
,

eooccurrunt vocabula tostria, Neusiria ct archiepiscopus qua temponsGallisinusitala fuere. Sanctus rerum ecclesiastwarum pervasoribus pcenas interminans ""''' "'"' sKloquitmr : Generi tantummodo regio quod ad honorem sancla; Ecclesise el defensio" una cum fratribus
meis
et

quorumluBcsummaest.

solvendum me petere compulerunt. Quod idem imus rex et gratanter accipiens promptis, sima voluntale largitus est. Puer, de quo hict fuit b. Clodoaldus, Chlodomeris regis filius, Clodo-

mea3

ly***? wimbelloBurgundico necem communi duorum


attonsus}

Chrothildis nepos,

qui post patris

fraPrumsuorumcaediereptus,acposteaspontesua
paternvsm regnvm habeVresbyterfacvussancte obiit, cujus gesta illustrata in Opere nosPro sunt ad
'""

jw% quodad
rl

ommbus
reglae

coepiscopis
in

GermaniaB,
elegi,

Galhce

rrss "-

atque

Neustriae

majestatis

culmen

perpetuo
a

regnaturum

diem vn

statuens

Septrinhr/s.

baptizavi,

donoque septiformis Spiritus consignavi et ner ejusdem sacri chrismatis unctionem ordinalo in
regera

fonte sacro suscepi

?T
,

Hic er
;

parcens, statuo etc.

Negmt autem ullum

''"' Duodeciaci S. Remigio viventi ^ppomm conprmavit, eidemque unanimus fui% atque alte- '""''/*"'"'" ram donationem in Codioiaco et benUum esL .luliaco
,/

""" // '""'"'

9>? Vroli^testamentooredirrms,

etreverapro
>>>'

fecit,

vivente

DIE PRIMA OCTOBHIS.


A

100
suspicetur,
csse,
illis

vivente ac consentiente avo suo Clodoveo.

Primum

?77 Ne veroquis contra


prolianori

brevim ex
obstant
in

Commentario ejusdem Vitse prsevio 2, quod s. Clodoaldw tantummodo decennis circitei esse pot/uerit^ moi

vmprobabile

AOCToni

tensu/m

est

vn

potius

contractum

primis, quse in additamentis

ab sevoettem-

,onrtudUurqiu,

pore
/">,

S.

riente

Remigio; quas
sic

nec

tantills sstaUs pueri hujussolcant, neque


ipse tunc

Remigii yliena esse observavi: at si quis pnteim inepu 'ni satis rniirus isthsec m brt viori testamento ^^pototori
,

modi donationes facere


haberel,
faceret
:

ir.

,,

studiose omisisse dicatur,

e
i i

mir
nec

"e

'

AUerwm
si
<

festvus falsu/m

est

na/m

etiam manir Clodoaldus circitei

sissetetiam atiaqusedam alioqui soitu digna


si/milibus

diffxcultatibus

obn xia

nominaque

decennis d/u/mtaasat fuerit irca ann/wm .">::;*, quando S. Remigius obiit,qua ratione potuerit idem ij>sr, r/n> ni <> sim f /</<, rra i,l est, n,'n pOSt 071niim 511, sive annis circiter viginti et uno ante
}

coporwn ac presbyterorum, quse prolianori ripta leguntm Obst li insu^ er,quod brevius,
'

non
uii

prolixius,

in

pht/rUms

magnse antiquitatis
Vitse S.

Mss. codicibus
,/sus
si

subdatwr
in

Remigii,
item
i

ejusdem sancti PrsesulU obitumista fecisse Nimirinii hsecanachronismum continent,qu\ S.Remigio,


'

/fnirnnii us promiserat,
i

quodque
Vita
certt

hic

sii

eadem

scribenda,

ita

ut

testamenVum suum condenti, attribui nequit. Mitto plura;quia ja/m dtcta abu/nde sufficiunt, ut cum supra laudaUs criticiSj Cointio, Pagio, Natali Uexandro Longueviro,
}

utique

sans mentis

prolUeius,

non ignorasse,

neglexisse dicenprolian/us

,/nssii, licet atias

opportunum
supenus.

eifuissei

adhibere. Videdicta

Sunt,

qui addita-

menta

ista

seu

interpolationes

factas
illis

putant
qui-

vallio, allisque passi/m prolixius istud testa/mentum

tempore Caroli Wartelli, huncque


testamenti
verbis

prolianoris
ille,

pro supposititio cogar agnos


inudatus
siar-

designari: Princeps

27.

persuadere conatvt

ut r,>

Marlotus lamen loco ,,,,/ur r ,i,lrm Jis/mhin


>

superius
.

citato

in

cunque

fuerit,

moneatur... tandemquc

si...

incorri-

,,,,/,,

.,-,,,,.

respondens,

sic

rt nd ,,h,rrh' OTgUtandem conclusit : Ut

breviter el ingenuedicam,
l!

quod

sentio,

arbitror,

nequaquam illa duo (brevius ac prolixius) distinguenda esse testamenta, quasi brevius mullos
annos
dita

alterum

praecesserit;

sed

haec a

Remigio
est,

gibilis contumaciaa spiritum non deposuerit,... elogium segregationis a corpore Christi ab omnibus ei porrigatur. fllorumratio est,quod ista ibidem decernantur in bonorum Ecctesm et E aliunde constet, Carolwm Hartellum betlis impliriiiin, multa hujusmodi bona militibus suis in
<

uliimo morbc
:

laborante
a
a

(successive
notariis

tamen) conrecensiti

stipendia concessisst

U quocumque
sit,

demum
est, et

te/n-

brevius primo

exceplum
episcopi

pore

ista vnter

olatiofacta

inepta

seipsam

cui

viri

consulares
At

Frodoardo

sub-

prodit.

scripsere.

cum

provinciales

Remos

278 ffac

nccasione

etia/m

aiiquid
foetibus

de ejusdt
<h,,i

de

morc Archiepiscopum
genio,
ul

visitaluri

advenissent,
iii

sanrh Archiprsesulis
insigni illius eloquentia

us,

De
ri-

pti*s.Sidonin
'

addiia sunt, quae deesse videbantur


vcl Testatoris
in

breviori,

egimus

\ 5

ex SS. S
/

pm

*'

saape
aul

lit,

novis

rebus

Apollvnare

et

Gregorio

Turonensi, ex quoru/m

mentera occurrentibus,
episcopis,

ipsis

eidem sugtestamento
priora testa-

mo

constat, illv/m Declamationes scripsisse.

Neque
felici

gerentibus

qui

prolixiori

pa/ucas hasce fuisse,docet ibidem


niuS,
ilnni
i/r
i/s,

laudatus Sido-

subscripserunt.

Censuit

igitur, d/uo

,/mis
S.

,ul

ninniis

SUOS
:

menta, quorwm prim/um ab a/nnis qualuorderim, secundv/m ab annis septem condita fuisse in
prolianori
dicunt/ur,

oasu venisse

ait,

ipsi

Reraigio
pelens...

ab Arverms Belgicara
advenerat, scribam
piosissimo,
velis,

Quidam postquara Remos


scripsil

a/mbo

diversa

esse

ab

eo,
tolli

quod
ac

brevi/us

appellamus, Fateor, hac ratlone

tuum, svu bibliopolam... couolis, Declamationum tuarum

diJpmltateSj quas
tiiri/ri/in

num.

27

'

parvulorum
;

aetate

schedio emunxit. Qui redux


gioriabunduSj

caliceque faciendis objeci

sed cetera

persta/nt

argumenta in oppnsitum, quse Marlot/us enervare frusWa nisus est ratiociniis, qu e nil opus um non wrgeant, et apud ipsum est hic
i

quicquid
ipse
illas

uobis alque oppido quippe perceptis tol voluminibus; delulerat... pro munere ingessit, Quanti aliiques

quibuscu/m
ibidem
st

easden
indicavit
:

rat,

.ish m,i ret,

Omnium

P
utrumque 9 e-

legipossint.

assensu
,,,ir,i,,,

pronuntiatum,
:

27G
ocnjn,
r ,i

P/:rlr,r,i

profOCtO n>/r,

dictari
tnii/.r

ac

rursum,
cxlat ad
lua

pauca nunc posse similia postquam hujUs susb sensubjunant:


\i\i

nuinum ase\ quod refelUtm.

qusBbreviori testamento paulo post vel eaTestatoris


,(/
sii

rationem
Ncii

reddiderat,
pra^scns

Quid

crcntibus
c.s/,

cpiscopis,

,i,l,lit<i

rult,

plura?
lio,

iK.minis ora-

wla

/" vdictis

omnibus
adjeotwm

diffuytiltatibus

quam
ac

peritia

non,

sine labore, transgredi

Miiiim
iirin

rtinin

iilin/ur Ir.shnnrntn riitulegi

queal

supervadere.

Vide

plw

lem.

codicillum

his

verbis

Post

kasdem forte etiam

legitS. Gregorius Vuronensis,

conditum
rit

testamentum,
tneis, ul

sensibus
el

immo signatum, occurbasilicas domnorum martyrum


missorium
ut
e.\

Timothei
sex

Apollinaris
ibi

argenteum
sedes futura

librarum

deputem,

eo

quo irsir in /ih. ii HistorisB Francorwm cap.uaa, fmi s Remigius episcopus egregiae scientiae, et Verum hse rhetoricis adprime imbutus studiis. Declamationes vel latent, vet potiusdud/um perie,

meorum

ossium componatur.

Cur enim sanctus


alia,

mit,

,n

isimiliter jam perierant sseculis \ etix,

Testator hsec

non

sque ac
rrl

quse

vel

ipsi

,uiii

nrr Flodoardus
/1

nec Him>ma/rus

de iisdem

in llirnlrin

<>rni,/r,,/nl,

ah

epiSCOpiS
inseruit
et
'

SUg-

mriiiiiir/

gesta fuera/nt, testamento proliaivori

Cur
cst
:

279 Joannes
Jesi

Baptista
i

itrm nh utroque abest


SUltS,
</

dies

mensis
r\

nomen con111

theoiogus,

Commentariis suis
Remigii
is

Villalpandus, Societatis ExpUmationet F tton* y "' -i"


in

Esechie'lem

iiiliilnniiniis

uti iini, /iir

snjmit u

propheta/m erudito oroi


1596 edidit sub nomineS.
scopi

notissimus,

Vliiin,

rrl

IVraclum Hcmi> dic


S.

cnnsulc snprafacile

aomss anno Remensis epiPauli,

i,

Paub
(

scripto
ret,si

rr/ supradicto?

HorumraUo
y

appa-

Explanationes

ti

S.

ao-

facta

additamenta ista post dicamusab interpolatore qui

Remigii

tempora
qu d

oodice sssculi
sterio S. Csecilise

\\.

qui in

Romano monaIdem
1614,
rsl
,1,11x0

brevioris testa-

Prans

Viberim servabatur.
Uoi/lUlti.l

menti nact/us eaemplar, vn quo aeque a in eo, hactenus superestj nomen consulis diesque mensis vnserere des derabanPur, satis habuit eidem mutta ceteraque^ prout et subsoribentium nomma omgeret
inveneratj relinquere.

QpUS

,/r/ih/r

irr.iMim
111

\ique

rtm

in Bibliotheca

Veru/m ha piscopi nonesse,


puirst
tiii/i

Patrum Lugdunensi. hujus sancli Arc/


est,

nu/nc

in confesso
tu/m

ut

vid\

apud

alios,

apud

Philippum
Lahriim

110
4UCT0R1
i

DR
n

S.

REMIGIO EPISCOPO REMENSl


28?
Desideraverat sanctus Prssul in
ecclesia
'""""

Labbewn

Dw&tationibusphilotogitisdeScriptotom.

corput
alibi

riinis ecclesiasticis

Uvn Remigio
lectUme
de

Autissiodo-

sanctorum
sepeli/ri,

martyrum

Timothei

ri

Apollinaris lopuUura
cm/iiil/u

rensi pag, 285

et

sequentibus. In

RomanoBreviaria
S.

camijuc voluntatcm suuiii


indicavcrat
;

pn

frwtratentata

ad Kalendas
nostro
legitur

Octobris
:

Remigio
diyiuae

testamento adjcctmu
volente
phori,
/uit.
,1,111

vcruui

a/iter

Mullos

interprelalus

esl

//"-. /""/

///

/m,\ sed

m
sita,

exigua S. C/irisioecclesia

Scrfptura
testimonio,

libros,

quod
Jtola

an

ea

certo

veterum
S.
Sisit,

exlra

urbem
gesta
'/

tunc
est,

humatus
ibir

an

wlum
certe

ex conjectura, ex
conce
tale
ta,

Rem,
i.ii

ii/

exposuU Wincmarus
illurn

H Apol
alii

dicPum

ni.

[15

sequenti, et post

Flo-

judicent; at

nihil

modo

exstare

doardus
i,

lib.
iii

noscitur.
,,,,

uiiir/iii/

"/" prsterea vetus mo~ i, cap. .\\n. ,v inscriptionem suo tempore ibidem

tcriptit

tantwn

Mipersuntepiitolcp

quatuor.

ipersunt sancti Fra/ncorum 280 SoUe Apostok epistols quatuox quarum dus scriptiestmt //( ' Chdoveum; ex duabus reliquis una ad
,

exstantem

recensuit.

Fiodoa/rdi

verba

accipe.

Cum

vero funus ipsius sanctissimum deferretur ad

sepulturam,
Apoilinaris in
in

sanctorum
ecclesia
esi

martyrum
prasparatam,
ul

Timothei
ita

<'i

falcomn
episcopos,

lensem, altera aa
ac

t/res

roretrura

Heraclium,

Leonem

Theodosium,

medio

vico

aggravatum,
quantumlibet

nullo

modo

Duasprvmas m hoc Com/mentario dedi l 10, ultimas\ 13. Ceterum d/um Casvmirus Oudinus m Commentario de Scriptoribus ecclesiasticis iom. I
col.

pos^et,

hominibus

annitentibus,

amoveri. Stupeiactis omnibus, Deiquemisericordiam


postulanlibus,

dignaretur ostendere, quo


recondi corpus,

in

loco

1290 interS. Remigii Remensis epistolas


exstare, ait,

m am

Sancti

sui

vellet

dosignant

ad

ad Hormisdam Papam
Conciliorum,
est, et
fjiui

m
etc,

Collectionibw

basilicam

prajfatorum

martyrum;

nec feretrum

Svrmondi, labbei

hallucinatus

Hormisdae Papasad Remigium debuitdicere:


et

casii

movere possunt. Proponunt ad ccclesiam S. Nicapulum valct allolli. nec Dccernunt


;

mquam

forte Anastajsii
B

hanc HormisdtB non esse, sed U,aui s. Symmachi, ostendimus

ad

asdem
ecclcsia

SS.

Sixti

et

Sinicii;

nec

sic

potest

movcri. Tandcm
rat
et
in

coacti;

quoniam
H.

parva

supere!

8xi.

bonore

Christophori martyris,

nullius

propalati

corpus

servabalur
alriis,

in'ea
ecclesiaa

Sancii,

circumjacentibus
ferebatur

tamen
ex

coemelerium

anliquo

Remensis;
in

XVI. Beatus Sancti obitus,


et sepultura
S. in

petierunt,

ut

Dominus

declararet,

utrumnam

eadem

ecclesiola pignusillud sacratissimum reponi

ecclesiola

decerneret.

Christophori, quge miillustrata


in

283
sunl
in

.d

quae

vola

tanta

facilitate

liculum

le-

humaiur
la
.

in

vant, ut nullum portantes onus sentirent. Recondita

v
l.

raculis

insi-

gnem abhatiam
prima
siam
latio, intra

excrevit:

in

autem reverenlissimi Patris hujus membra hac ccclesiola, diviua moderanle dispositione, loco, ul.i nunc babetur allare bcata^ virginis
Ubi

llOI

,,!>,

moa

miraculit,

Genovefae.

sacri corporis trans-

vero ferelrum constal [psius aggraferuntur ostensa

vatum, niulta
duin.

eamdem

Hic

ecclefacta.

lumiuc
" d
b

miracuia postmoCrux exslat abinde posita, comnnimrniis hisinsignilae praefixa > Cum
etiam
:

amplificatam
m
primo

transissel

ex

hoc

mundo
est,

ad

caelcstem patriam

praesul

magnus beatus Remigius, huc


digne
delatus

sancla

a plebe corpore iu ecclesia

F
<:

ndendus
ortunatus
Vita loco

Timothei
uec

martyris.

m.
/
:

'.'

moram
locandus
favepte
liic

fecit,

moveri

S. Reraigii

obitwm

sic p

su

Inter ImjusB.

essel,

revelavit
praepollet

Tunc hoc loco donec, quo Dominus ubi uunc,


potuit,
:

modi

igitur virtutum
aliileta

suarum insignia
Iransitum

elegil

Re-

"

Christo,

virtutibus,

praesians

migius,

Cbrisli,

letiferi

suporis

Dco dcvoiis

apta
el

beneficia,
aegris

caxis

visum,

excipiens,

mundi, senio jam urgente fleserere, et ;il portum caelestis habitaculi pervenire Posl cujus vero obilum lanta ad sui corporis patrocinia Qdelibus remedia tribuuntur, ! solis
procellas

claudis

" n

remedium. Igitui proiusis votis exoremus Dominum, veniam ut delictorum i>iis ejus precibus mereamur, et
caelorum
pretiose
famuli.

gressum

gaudia
Domini,

aguoscitur vivere meritis,


plis.

Sani

te

Remigi
pro

qui

confessor

tantis

fulsil

exem-

"

Uincmarus m Vita cap vm addit, illum MBlestcm patriam suspirantem, de propinqua morte divinitus moniktm, condito testamento,
'

Adeloldi quoque
eo
loci

tui

miscrerc
nto

De Crurr

monum<
at

posita

etiam

meminit

Hm

ma^rus,

non
ibi

de

ali

juanto lempore exdivvno beneplacito oculorumi


'

mscriptione ;sivequod hsec hujus tempore


exstovret, sive quod causa praetermiserit

non

'""'

/"" """" ixisse, eaque demwn recepta Missarum ceiebratUmem [dus Januarias, id
felicitervn
el

eamdem quacumque
:

alia de

post
estt

Ideioldus

outem

ille

cetera
/'

Idibus Januariis

mihi ignoPus
'"

est.
t
,

Domin
in

ii

se,

post-

quam
1,1

per viginti

duos annos

284 Claudius Castellanus Parisiensis r ,,u>,uru.s


Sotis "</

nnilni iril(

clericali ordine,

episcopatu vero sepluaginta qualuor continentis^ sime ac religiosissime Ddelis Servus ac prudens

sw "
t

Romanum Callvce verauclMnqve, ad diem \m ianuarii^ qua


obitum recte consignavit,
ta ex vulgi
scribit,
\

Martyrologiwm

sura

" teUatii,

Domino
ostendi,

S.

Remigii

ministravit,

oonagesimo sexto
e
i

aetatis suae
egi
\

doardwm
,lr
'

anno. De hisce on nibus

ochis
idt

abunde
cira

rumoje tradidisse, suamque


ut

i,

ubi
',36,

Sanctum naVwn

"""
'""
Es
S

verbis,

cetera,

Gallicu

ordmatwm episco wn citet mcrPuwm cvrca


,l,

"
,IIJ
i

Gregorio
s.

circa
532,
i

_58,

ac denique

Turonensi

babemus,

feli-

|JV

tempore feslum
Oclobris; ex
ruisse
'

Remigii celebrari soUtum

lni,io

" lri "

'"'"'

'->

Hvmmarwm

sanctis imi

Viri,

Subdilur hic apud de Franc :s Galk

jam

lun,

quo credibile est, corpus ejus translatum, forte ex ecclesiaS. TiiihMii

motlMI

optimemeriti, elogvum, ac moxi dejusdem sepultiiiuiii proceditw

'"

qua

sepeliri

voluisse,

discimus

exejusdem codicilloj adecclesiamS Chrislophori, quc nomen Sancti Remigu ab eodem post accepit.

Neque

,;

DIE
Neqnr- imic opinioni

NUMA

ocToimis.
1,1

111

sunt corporum aggravatorum


verisimiliter
illa esl

quales quaa pro tol aliia sacris corporibiis commentas novimuB atque bsec
est historia,
,
;

opponenda

est,

annu

oirciter

30 post ipsiui

S. Reraigii

obu

AUCTOft*
<"-

tiim,
si

srn/num sl^iiuunl. In hur NiCeHuS ChlodOimlnm mnnms, ul Mi.r sm.rl.i m r r


>.

s.

<

translalio,

quam memoral

Plo-

salutem
regis,

>>>< sui Alboini,

doardus cap. srn Bistoriae sus Remensis, quamvis iliara velut de uno lanluramodo 111 alium ecclesiae s. Christophori locum uon diu posl ejusdem obitum
Kalendis Octobris

curaret,

Longobardorum m Italia eumque ab Ariahismo ad Cat/iostuderst, et

/""//'

fidem adducere
locc

pro ejusdi
gorii

fide veritate etiam

ad miraoula visenda Ariamos


cetebre S.
.

factam

esse
S,

signiQcet.
Reraigii

Censuit
eoclesia

provocans, primo

igitur Castetiamus, oorpus

m
in

Gn

furo.-

'"""
< -

sepuli
(i

um
lu,

laudat
credo,
mirabilia

d,

ss.

subdii

Timot/iei

et

Apotlinaris, quod

codicUlo
post
a,u
;

,llhl

de

no Remigio

el

de domino

mandaveral, primo sepultum ac pauio


ecctesia/m

episcopis, quos

vidisti?

Non

s.

Medardo possnmna
vide-

Christophori
cont/ra/ria

Vranstat/wm
asserta

fuisse

exponere, quanta

per

illos

Denm

Flodoardi vero his

ad fabulas
valeat,

mus

facere.

ISodem ssculc
Vwronensis, qui
i,\m\,

w
et

floruii

a/mandamda
videa/mus.
itthcec

scrip itque

esse

qux oensura quanU

S. Gregorius
re

ipse

insigne hac

testimonium
"/>.

retiquit

Gtoria

ad fabundanttt,

dum.aU, Flodoardum ista ex vulgi rumore accepisse; accepit enim ea VUa S. Remigii toto saeculo a/nte ab Hbu maro s\ rU
Fallitu) Castclkinus,

sfero.

quod totum huc tram Remigiusvero Remensis urbis episcopus, qui,


septuaginla, aut eo amplius, in episco-

ui ferunt,

pta,quam adinum.
didicerit

115

et

sequenti.

Undeeadem
est; sed non

Hincmarus, vncotnpert/u/m propterea ad solum vutgi u/morem


1

\t

eni/m,
> '

rec\ w rendu m mquies, quor.su. n sanctissimi Viri


in\

el oralione 9ua defunctaecadaverpuellaa oblinuit suscitari, plerumque murmis samtatum gratiam porrigit, el io pervasores saepis-

patu annos ggplevit,

sime ultor
teliure

exsistit.

r&m

wntas,

codicillo indicata, di\ initus


etsi

288 Eral autem


fcecundus,

haud procul
tales enira
in

basilica

campus
vocanl

impedita fuisset? Respondeo,


B

ssepe

lateani

incola? olcas

'n-

<,ar'''

divina judi
imiji/mi

-ia

hanc ab utroque scriptore non


rulnnirin
ullr,/,i,,,
/ir,
.y/

(Olca

apud Cangium
u

Gtossario

dicitur

olim

'''""""

inrplam
et

in,

passim
sanctaa

urpataesse pro porlione terrm arabilis, T'"""

SS.
esset,

Timothei

Apoiivnaris

ecctesia

tumutat/us

fossis vei sepe

miracuta

m
illis

illius

gratia/m a

facta,

duobuS

marti/,

Deo ibidem m,n rnr/mru

fuerat;

iens
lerat.

miracutis olara

ibi

cujus

quiescebant

adscribcrentur
erat
in

Qui

undiqua lausa) el uic datus basilicae quem unus ex civibns pervadit, hominem, qni eum loco sancto contucum ab episcopo ac loci abbate crebro
qua? injusle pervaserat, re
liebat,
I-

nullum

periculum

ecclesia

conventus
derel
11.
,

fuisset, ut,

s. Christophori, in

qua observant, nullius Sancti


\t

parvipendens verba, quas au


defensabal
intentione

perti-

oorpus '"/" assei vatum fuisse


giu.s
111

vero

si S.

Reraiut

direpta

Denique oausa
adirel

ecclesia

SS. Timolhei
fuerit

et

Apoltmaris,

exstilit, "i 11011 di votio, ul

Remensem urbem
;

jusserat,
ni

primo
'"<"

Ca

ttel

tumulatus, our pautopost ha m clesiam s. Chrir


1

properal

ad Saocti

basilicam. drgnitur Uerura

ab

abbate pro
equo,

invasione
:

campi

sed

oiml
sed

dignum
Qisui

stophori cont/ra
'

expressam vol/untatem

iltius fuit

ratione respondel
atl

explicitisque

oegotiis, ascenso

i/ranstat/us
ie

ilomuni

n-ilirr ili>;ioml,

obstal
a

tolidi

286
fieri

Anut

decentius repom re u r
1

'

Sed hoc ipsum

ejus Sacerdotis
iid r\i.
ir

Injuria.

Nam
>><
>

sauciatus

sanguine
;

argwm

poterat

eadem,

S.

Christophori

ecclesia; quod

qua seputtus fuerat, et revera factum


Vita

corn ptus apoptea


iin-ii.i
.

diruil ra terrara fueral

oblitoili,

quae

loi

uta

campum

esse,

laudati

Hincma/rus
se

num,

120,

Fliidiiurdus infra n/um. 297 referendus affl/rma/nt.

clauduntur oruli, qui concupierant, manus contrahuntur, quae apprehenderant. Tunc balbutiens, et

ueetiam pro

laudat rei

gestse

monumen-

vixsermonem
basilicam
auri est,

quod saltem antiquum fuisse, grav >>> oorapparet ex Hincmaro


iiim iiruiis erectum,

ail Defertemead quanturacumque super rae peccavi enim ad sepulcrum ejus projicite

expiicare potens,
,

Sancti

'i

poris ,a

miracutuin contigisse
el

in

loco, ubi (vntjuit)

auferendo res ejus.


289 Aspiciens aulem muneribus venientem,
S.niclr
[tri.
;

tunc

ounc Crui

est

posita, el

ubi multa mi-

dator
ail
:

campi

hunc

S. Remigio ostendit. Fuerit aliquando nonnutlis aliis sacris corporibus snnilr u//irluui pmdu/ium quod lliC m>n iin/uiro) ideone etiam hoc, de quo agimus, pro fabuta

racula Deus postea pro

cum

"
T

"

'"

accipias,

quaeso,

"

muiirr.i

rjus,

qu;e num>|iiam
adjutor

amprrr
qui,

7),r

ifl

consuevisli

oe

sis,

deprecor,

ejus,

inflammante concupiscentia, rerum tuarum nequam


possessor exsistit. Nec dislulil Sanctus audire vocem

/ni

iiidum

est

'

Vec
a

denique

favei

Castetlano,

quod jam inde

temporibus Gregorii Turonensis

pauperissui
res

/rsiiiin S. Reraigii inUHo Octo nnm ul riim VpSO lu/ni iUctun

wari solcret\ sumus, id fnrlum

rediens tamen
1

uam homo ille, licel dedissel munera, domum, emisil spiritura, recepitque suas. Hactenus S. Gregorius, qui moa
:

esse proptei

prima/m sancHcorporis translationem, ,i<i propter ejusdem oensuram adversus ffincmari Flodoardique testimonia negare non possumus
illa/m

aliud
Ucrl

'.//,/.

""/

subjicit
dir.r

commune

sr>-

Umr/irium
hoc
nio gestum

Irmpnrc

luis

liemensibus
placuit,

cottatum

modo. Sed uec


esl

illud sileri

primam
s.

Pranstationom
in

intra

eamdem

quod

tempore,

cum

lues

inguinaria

qua primo sepultum fuerat, conUgisse. Id unum eidem ooncedipotest,propter llinrmun a linn /-/'" "" "/""' dislnnimm rl m
Christophori,
uiUi/iinudis fabutis faciiitatem,

populum primaa Germania? devastaret. Cum autem


oinnes
terrerentur

hujus cladis auditu, concurrit


ad
Sancti

memoraium

pro-

non posse. Nunc unde puiiiniinn digressi sumus, redeamus.


digiu
,,

,nn oerto haberi

pemedium Accensis paucis, hymois psalmisqua C ereis lychnisque uon cffilestibus per tolam excubal noctem. Mane autera
causaa Qagitare
fac j 0i

Remensium gruum hujus

populus

sepulcrum, con-

Sancl
s.
/'

28*3

Quot quantisque miraoulis venerabile iltud Remigii oorpus in hac S. Christophori ecch
futserit,

quid

adhuc precatui

desil

in

tractatu

ri-

irjatur.

Reperiunl etenim,
prsemissa,

revelante

Deo.

qualiter,

osten-

>SS Nicvrtio

mox

argumento

est

epistola,

jam alias
ad Chlodo505,

oratione

adhuc

majori

propugnaculo
sepulcro,
n civitate
,

luudniu,

S. Nicetii

Trevirensis episcopi
r.r

90110,

svindam, magni Clodovei

S. Chrothiide neptem,

arDi8 propugnai ula munirentur. m MI paila de Beati \,|.iini|ii,i [gitur

tteu

ulsa.

quam Muratorius oum Pagio

oirca

mnum

corapommt

mo.liim irrrin (quasi Sancti oorpus,

quod

112
Aiir.TOHK
i

DE
"I

S.

REMIGIO EPISCOPO REMENSI.


itlo

quod

orypta

vel

sepuloro quiescebat, in

ad liaMlicam

S.

Kcmedii

IVcil

confugium; ibique
et

S.

feretro jaceret)

accensisque

super
in

cruces cereis
canlicis,
cir-

diebus plurimis

banc infestationem devitando

aiquc ceroferalibus, danl

voces

regio limore resedit.

cumeunl urbera cum


hospitiura,

vicis;
liac

quod non

nec prastereunt ullum circuitione concludant.

293 Honorifioe quoque de sancto Archiprxsule


nostro iiiriinmi
scripsit

Inxiqne scriptoris taeuli


<lr. iini

anonymus, qui

circa

annum

965
I.u-

Quid plura ?
taiis

lues

non pqst multos diesfines hujusciviverumtamen memorata adgreditur


;

Vitam S. Deicoli sive Deicol.r abbatis

rfeeoftetn
tcstitno-

Snnclu

accessil

usque ad eum locum accedons, quo Beati pignus acsi conslitutum cernerel terminum, intro
;

ingredl non

modo non
i

esl

ausa, sed etiam, quae

in

in Burgundia, apud nos editam ad d rvm Januarii, m cujus capite ille prxcipuos (iiiiimi 111 Sanctos recensens, num. ad propo* siiiiin inistriiiii s/r ini Lubet enim prajlerire mePrensis
i

nium.

11

'

principio pervaserat, hujus virtutis repulsu reliquit.


/),

111

orando
S.

insignem

Reinorum

excellentiam

qui
gle-

Imr

jirslr

injit

'

n" HO

rti.i,,,
iii

alibi infiiitiitt liir-

silicernii

excubitando
qui

fovent exoptatissimam

gornis.
iiiiin.

nr
(i,

iiiiiiiiiniiiiii

Vitis

PaVrum

ca/p.

\\,
epir-

bam

Remigii, signipotentiae episcopi atque Franapostoli


;

ubi

dicitur S.

Gallus

Arvemorwn

corum

si

-non aliis, illius lamcn Vpo-

scopus civitatem
vasse, Factu/m

suam

ab eadem

hoc Cointius

immunem reradannum ChristibAQ


et

stolus est, quia ejus meritis ascribitur,


ecclesia quotidiana sobole

quod eorum

fecundalur. Per silicer;

iriuhi
noster
scilicct
iilr

consentiuntque
in

Rumartiui
Julii
in

Sollerius

Annotatis ad oitatum

Gregorii

locum,
C

hic
iii

ad

diern

eodem

S.

vero

censentes,
cospisse. Si
i,n

Operum luem illamanno 545


editione
ita
est,

S.

Gregorii,

ambo

nium indicari senem ibidem observatu/m jam est n 111 .itnir decrepita Remigium obiisse vidimus; "I 111 edito ibidem perperam legiPur ; Qui si aliis, non illius tamen Apostolus est; quod, ui sensus
r.riijrliut. rrstiliii.

veli/nitio
S.

sequentis

msi (mtr tantilm

r,i iis/',i,irn,/,i

contigerit istud

Remigii mir
a

interpunctio

sit

hoc
est.

modo:

Qui

si aliis

non,

illius

ulum

nno

ciroiter

decinio

quarto

morte

tamen Apostolus
antea
ii

Porro hxc eadem humilis


ecclesia,

illius,
i)

fuisse debuit de

quo propterea tempore jam tum magna ejusdem patrocinid apud Remenses
abant, elegerint patiro.

S.
rt

Christophori
illiisinitii

lanto

thesa/u/ro

hihi

Umatio, quod hunc prs ceteris Sanctis, quo-

iiiririiirnlii,

miraculis, brevi magna fecit nusitjiir hiiii/rui illiisl/r illinl S. Rein

rumsact
iiiiin
iii

:
<

'

migii monasterium,
rjiisi/rmjiir

hoc usque tempus florens,


.

tanto
qui

discrimm

!><

vulla

seu

tapete
<//-

sncro
tot

COVpO /v
ssccula

quod

171

/'/".'/

/<

/'

fico
toti

scpulcrali,
rrmlii
iiiiiii.
iii

Remia servari creditur, vide


l

imiiisolco post

mtegrum

seroat,

350. Crliiiiiuh.it
recilavit

pla iniii"

duO X nuill i.s r.rrmGregt rius, singulorum scilicet


:

orbi
bile.

Chrtstiano,

ac

rssertim

Galliae

venerar
Hislttnti
iitic
0C<
'

generum UMum, de quibus dixerat


iniirrais

1'lerumque
io

294 Miillis

(lr

ilhi

"jitnl

Wtirliitiis

,11

ead<

ni

sanitatum

gratiam porrigit,

el

perva-

Remmsi n
fjti
iii

post

ipsum Gallix
,/ii.r

Christiam.se

aucts

na

brcvi

sores S83pissime ultor exsislit.

srn, tores tom. IX a col. 219,

IneademS.
saiaberga proLem prectbus
Impetravit,

291
(llill

S&CUlO

VII

floruil

S.

Sa /"/"' j"
i

"/'>" I iSSQ
Vita,
,

/niitni
,,!,,

mnum
wii
i""i
111

to/ntum,
/

a quibus posterioribus ad situm primaque Ulius


n,
,,l

aucta

555 defuncta.

in

oujus
et

'

ver

rrrni,

rrlir.rnl,

/,,,-

u.ih,

,.

\us\-\n'
illud

ti

,il

auctorem gravem
"ii

upparem
ho

scripla,

apud nos
cap.
i,
lesia

S.

Aemigii AncHiMONASTKniUM

[ita

appella-

,/irm

mensis Sept&mbris data,


iiiiinis

vere

JohannesXIII

ei

Innocentius IV

summi Pon-

iiiim.

de eadem ea
solitis
fit

tifices,

imo
|

el

Caput Fbanci^ appellavit Gerberga


fuil

miraculisque
/uiiir

in

illa

obtineri

mentio.

regina
quaa

prjmitus
extra

sedicula B. Christophoro sacra,

Quippe de laudata Sancta


11

tum secundis nuptiis


Sed

olim

Durocortori

juo invita

alligata sic aii

cum

bis,

declivi

collis

ravente

Dommo

planitie versus Meridionalem

Blandinus)

bc-nis

(Salaberga ejusque Sanctus conjua) pollerent moribus el Christiano


el

nunc

intra

mcenia

urbis

erium posita m plagam, includiiur Hanc rerunt


i

more y.iam degerent,


possent, Chnstianissima
privilegiis.
.

prolem
B.

aullam
tol

capere

femina anxia

pnvata
vir-

ad

basilicam

Annales excipiendis Christianorum corporibus primum adhibitam, sed procedente tempore pccmitus incultam jacuisse ad obitum asque S. Remigii qui
circitcr

Remigii

pontifii is,

qui

urbem Rhemorum Campaniasque tellurem


el

ditorio suo

C lutibus sacris
ibique
vovit, ui,

mirabilibus illustrabal,
el

annum dxxxiu ibidem sepultus illustre connomen ac famam frequenlibus aiiraIncertum


traditum,
esl

expetiit,

culis conciliavit.
culis

eta mullis

vigiliis
si

orationibus
ei

retro se-

excubans, votum

oblivioni

divinitus

soboles concederelur, ipsam

referri

Domino dicaret. Nec mora, domum reversa, hoc, quod fideliter et anxie petierat, a Domino est ei
collatum; concepitque
ei

potissimum accepta debeant hujus basilicas incunabula. Neque


cui

porro notius, quis


ctissimi
Praasulis

eam primus

post acceptassan-

exuvias auxeril,

dotaveritque

peperil Bliam, cui es


indidit.
relig
S. Gr^

;i\

33

vocabulo Saretrudis nomen


u

itatem

nueruni

niiri

Hagnam quoque ejusdem loc insinuant, qux


et

Twonensis
bit,

Fredegarius prmtereo annotarunt.

Horumemm
"'""'
/; '

nmus hb.mHistoris cap.xiv scrir


de crv
irsh "

quamquara Romulfus et Sonnatius, desinente seculo sexto; lum Lando, Nivardus, Reolus atque Rigobcrlu>, e|)iscopi li.-nn nso, ac Dapilicrlus rcx, variis eam muneribus affecisse memorantur. "'' Ita tamen se res babuisse videtur. Quum

111

inngnBtn

primum
x.mc
esl
i

...

augusto
episcopis,

hocce
seu

luguriolo
ipse

B.

/Egidium Remensem episcopwm, cum


vr

Remigii

timlhiiin ct

mO-

increbuere miracula, locus

timex-

seu

civibus

"''"' Childebermn,
esset,
>

sttjrhnn filium, AusPrasuB regen 1, arcessiPus


'

mo
.

ma1

11/,

regni

proceribus

visus

S* 5
'"

<*?"*
"""'^
t"' ss D
'
'

d diS*e </<!<. /'iiirn/Kiii "ti basihca S. Renugu ne aliquid ...ali in


";'
'

meliorem atque ampUorem in formam coapanduS Ilim llls|llll( 11(ll s;in , ,,. , s excubUor
,

P^elurM
>>
:

qui

divillis

aufJibus

in8isterenl

,,,

factum norJ

n
'"' /

igtose

tervatum

."''

""""""
a

Z, sCl *nZ
/(

;
'

"/

]I, ' JI

""~

longopostsanctiPra^sulisobitnm intervallo : quippe Gregorius ruronensis episcopus meminil Epipha-

'

""

"J
'

!
'

rm
;/

r rl

^iriiim.iirrtsn Mnulfocomite, s ,rh " ""''

W^i
N
ejusdei

""Vamr

Remigiani sub igidio axchiepiscipo. /, ,, luhrl n ,, A jtirl


.

est

tsterii

"" f "
'

me

hist

'"

""< / ""' "-/ / "'" confugisse ui se t

prosequi, sinverir

"^'"
Brmenfredus finqmtj

gulaque ew

sserta

>indictxsub-

simillma
ipsis

traheret.

ewammare. Atcerte
dt

qua

ejusdem

diis ex

ausler

Remus

moa:

rePuli;

bum prudenter

dubitari nequeat,

DIE PRIMA OCTOBIUS.


A queat, quin Frcmoi sequeaoGalli indigense sepuU
niini

\\:\

133, Ubt

rtmin

,/nrrl

II

rr nm us,
,

r,i,,,,lr,,,

em locum Apostoli et Aniistitis sui, miraoulis ante ac post morlem clarissimii non diu distuleimt
pro meritis escornare, minist/risque pro dignitate instrruere Ja/m inde a saeoulo sexto, quo S. Remi-

AUCTOnfc

wanslatumem, prsesentibus episcopis Remorum dioceseos, seuprovincise, facta/m esseet sudarioc put Siinrl, Irrhim De Irm/inrr mliil rlmin nliml Im/"/.

msi

,/unii

pridie

Kalendas Octobru
tpsaque
nocte

translatio

abbatem ei loco prsefuisse, probat laudaPumab Ulis testimonium Gregorii Twonensis nvmirwm ew libro * Historise, cop. xix, ubi legivur
gius
obiit,
}

frustra
i/psis

tentata

fuerit,

subsecuta,
ta

Katendis, dicto

modo

divinitus perat

\miir,
rrl

ibbas fuisse

Epiphanius
nefa/rioru/m

basilicae

S.

Remigii

porticeps
episcopi
(ut

quoque verbu/m addit, ea quo vel aucloi tempUS iri ,/rsl;rrnu ,/iir,i(. Ynuni r.r l.ir./min
est,

consili/orum
e
i

Mgidii
:

Twronensi certum
contigi

illam

jam

ante a/nnu/m 585

Rernensis, ou/m eoque


iin

auctoratus

Bpiphanio

iihiiuri

abbatis offlcio,qui basilicae S. Remi^ii

praeerat, remoto.
dt
< t

uo aiiqua

annotantur.

296 De ejusdem loci abbate, forte alio, sine nnininr rluiin mrininil ni libt'0 d& GloHa ConfeSSOiii, ii COp. LXXIX, vnhis, ,/n.r ,,,ii 288 dedA rrr.

299 Etenim Ub.smHistoriseFt , orumcap. \\i anteannumSte agens de causaducis Bosonis-Guntchramni prse- vtrutmiiivt citato anno 585 a Childeberto bist/rasise rege

apud Belsonancum villam

. diserte

me-

du/ntque laudati Gallia


iii, ,s

wise scriptores, prir

minit de festo S. Remigii initio mensis Octobris Mehis i,i,n lu,n nlruuulr, rrlr/nni, SOHtO. F.lclnm est

saori
S.

sepulcri

oustodes fuisse
in

quales ipse

Remigius

monachos, monte Or prope Remot

autcm,
tas
B.

fnit)

ut

post dies paucos adessel Festiviquse


in

Remfgii,
H.rc

inilio

mensis

Octobris

rnsiihin nt sub S. Theoderico. Fatentur ta/men, suse

coiihm
ni

celebratur.

iii

esse opi/nioin
lib

m ommunem,
i

Flodoardi Historia

u.

,-,</,

fundatam x\u,ubide '/'//-

nslationis,

autem quse alia fuerit, quam de qua agimus ou/m et hsec Ka~
}

/rmiis Ootobris facta fuerit,

et

S.

pino, qui pa/ulo post

medium

ssecul/um

vm

ad r i<

hac

die,

sed xin

Jan/ua/rii
in

obierit,

Remigius non quo propterea


.

SCOptihim ttfn rnsrm rrrrl ns fuissr


\\

rrr,l,h,r.

,1

isrrlr

lemnatalis
nnrir

ceeloetolim celebrat/us fuii

et

habet/wr

In crenobio denique S

Remigii monachos

quoque

in

dicecesi

Hemensi colitw
,,:/,-, n

'

ordiuasse, ac vita monastica eos iradilur instilui

vero Gregorius de ista festivitate non hquitur

u<

cum

canonicos prius idem ccenobium a Lempore Gibebanli abbatis, qui camlcm cnngrc^aliuncm

de rrrmlrr

sliluhi.

pOtuit

hnnslotio

ob amorem Dei ef s. Remigii reperitur aggregasse, ad boc usque tempus habuisse feratur. Quidad
hsec

multis annis ante 585 contigisse; sed quot ann inn, ma/net. Porro ut ad translationis aucto-

rrm

iilriinn/i/r

^rrlun/ii

mU

'">

Remigli

respondeent illi ibidem legi potest rlmm rmism/i/rnlrr mt n/>uimnem SUOm COl
.

ubi
!25

Gibehardum,
ri oiroa

cujus

tempus prsefeotura
in s&i ie

nesciri

ad annu/m 585 quatuor tantwm episcopi lir/ius sederunt, quoru/m primusS. Roma/nussuo~ cessorem habuit Ftavium, jam inde anno 535 Gonus,/ur

agnosount, qua/rto loco


plu/ra
ri ,ni

abbat/um

<

eposuere,

nhn [rvemensi
300
//'/"

subscriptum.

an/nu/mlkhpritfuisse, voluni videri. Mitto


S.

sujfrrhis

Mapi/nms
549

est,

oujus diacoConcilio

,.,/,,,,
,

quia ad

Remigium proprie non

specta/nt

n/us Potadi/us

pro eo subscrip
V,

isse legitur

ejusdem sanct Francoru/m apostoli Vransla-

[urelianensi
,////,,/'//,

ani

imnrs nrrnln.
AmpHata
tia

sedisse

ecck>
ffl

297 Prima

sacri corporis illiust/rcmslationevn,


.

rrnm

Iniiilus.

ddcitm Itm,mn/

Quartm denique ./'m ""'"^ anno 565, annoque 590


n

sr,ln.

Irm/n/

h,rr,i,s,sl

corput

novameryptam

fmlnm irli" mmJmn rrr Irsm m mn ml llimmnius m Vita fa m


.

m,I

fl //,

hfrnracn

Samctique morti
pt/u/m Concilio

ropinquius,
;

quam

ut

huic torans-

""/"

120,~Oftl
l.l

laPionem adscribamus
snh/r. MajOT
militudo,
rsl
,lr

de Flavia orseter subscHnihil

rnnsnni
in

,i /

/ri,,,

ns ,/mJ
.

liili

ta CtstllpCllila Pli

Arvemensi anno 535 nomen


)l,i/mim
|

eadem

ecclesia

per
nii
,

fiercnl.

Ilinrnmri
lib.
i.

merita ejus Domini gratia nilmnrin !'/,/, ,n n/ms rffl '""\.\

l,;,,/

m./ur

rm.

quos ambos
ecclesiam

Egidium prsesertim) Retemporalibus


auwisse

re secutus
igilur in
gii

cap.

sie

reddidit

Sepulto

mensem

bonis

praemomorala

basilica

beatissimi Remiin

aliunde novimus. Ba> dictis autem collige,quam


longe a ver0 abfuerii Renatus Cerisierus, quando iu V/hi Gallica S. Remigii pag. 334 eamdem illam translationem a Sonnatio archiepiscopo Remensi F

corpore,

cum
ipsa

mulla stupendaque
Qerenl

eadem
posf

per Domini G exaltata est


aliare,
in

gratiam

miracula,
factaque

dilatata et

ecclesia,

crypta

qua

transferretur

pignus

venerabile

Deiegunl
ponant
possunt.
sis

bumo

io

loculum, quo prssparatum deantrum; sedipsura penitus movere non

anno 635 peractam fuisse scripsU. Eadem opera smi/,lmu,n /7",r/rll hn rlmm GalliB Clmslmmr qui tom, IX, col 18 vn SonnaHo orediderwni, nio,
/,/
,///

Superveniente vero nocte, multis accenluminaribus, circa noctis medium sopor excuoccupal

ipso fieri

otuisse cvrca

annum

600,

'/

; ''.

ui

Cointius censuit,
electus furril.

anno

594 ineunte

ad eam sedem

bantes

omnes. Quibus

evigilantibus, in-

venitur transvectussacrocum thesauro sarcophagus, manfbus angelicis) nisi praeparalum (non in

habitaculum deporlatus tantaque cuncti replentur odoris Buavitate, quantam lingua oon valethumana
:

propalare. Quae delectationis amoenitas


i

in

eadem

er totam

diem

illam, sed et in crastina, perseve-

ravii ecclesia.
.
.

298 Hac
Kalcndis
pta?

igitur

die

translationis

ejus,

scilicet

nitut

tran$fer-

OctODriS,
reliquiaa

cnni

.livims

laudlbUS
el

sum-

twiOctobrii

sunl

de capillis ejus, integrum,


constat
licel

casula tu-

nicaque

Ipsius;

et

exsiccatum,
(id
est,

corpns ejusdem

rubeo

brandeo

veh
ul

holoserico)

involutum.

llinrnmrus /m/mhu, lico (ut creditur) mimsterio ntu ln hoiishihun fiussr. r,


fiussr

Sarcophagum, sive, -c|>ul<TllIll, qUOd <"n/rin


\gi '"

novavm
//

ory tam

Irs

rmrriui
\

I ,

miirniorri/m.

,/isrinu/s

r.r

rm/rm

ito

15

xvn.

II'.

DE

S.

REMIGIO EPISCOPO REMENSI.


Bincmar Domini, sacra membra locavit ductusamore pio Qni priusest sanctus, mundo quam matrc creatus,
Hic famulus
Dulcis Remigii,
;

row
.

S.

% XVII. Corpus repertum in(egrum elevatur ab Hinc-

Ei

magnus

dictus caelitus ore Dei.


feliciler

Bis

denos binosque gerens


inta, simiii his

annos,

maro: ab eodem tur Sparnacum deinde ab a Fulcone aliis Orbacum defertur in urbem Rementransfer;
:

Sorte Dei sumpsil pontiflcale decus.

septem manseral annis


el

Istius urbis

honor Praesnl

orbis araor

Viiam defunctis reddens, quoque lumina


irat el

caecis

vivens plurima mira

satis.

Nam

(lomnii fera corda,

animo pius,ore profusus,


annos,

Sicambrae gentis regia sceptra sacrans.

sem

ab Heriveo
suae

primae
ecclesiee

Nonaginta quidem sex

cum compleverat

Splendida lux nostras deseruil Lenebras.

sepulturse

Idusjam plenas cum Janus mensis haberet,


i

meritus Miles praemia digna capit.

restituitur;pau!isperdepo
nilur intra civitatem.
]\otior
umpl fkata
tcel $ia,

Isdera

Bincmarus primus bac sede sacerdos

Posl triginta loco constitii el

numero
;

Qui sextus decimus sub hac radiante lucerna

Remigio Remis munia cara dedit.


est
et

altera

ejusdem

sacri

corporU
is-

Annis septenis, quinis ac mensibus egit


Pastoris

translatio

seu elevatio,

ab Hvncma/ro arohie

curam, baec recolenda palrans

copo Kalendis item

i:

anni 652 solemniter celebrata, ab eoque, sed tacito nomine suo, m sequenti sciiptis mandata. Ea/m Vitanu/m 133 iii ca/p. xxi sua guoque Historia Hemensi lib.
Octobris
i

Octiogenteno, quinquagenoque secundo,

Quo Deus
Tertius
el

esl

anno Virgine natus homo,


K

Karolus regni componerel actus,


'

Octimber Ac
Per
ter

primam cum daretatque diem,


'

Mf. October
Ms.
tercentH-

rciuiti

Flodoardus,
beatissimi

cujus

verba

interi/m

aocipe.

centenus

oclavus tangerel annus,


i|

Bujus
rjomnus
pliata

Patria

nostri

venerabiie

pignus

Hicjustus Domini

||n

petil astra poli

D09 oc

mox

Hincmarus

arcbiepiscopus,

adhuc
el

aman-

annos

centum fuerant,
vitae
is

tres el deni

quateranni,

ipsius

ecclesia,

cryptaque

opera

majore

Quo
Ipsius

Prancos gurgite

lavii

ovans

itque

pulchriore

praeparata,

praesentibus

precibus caelesti in sede locetur,


terris coluit

nitentibus
transtulit,

episcopis

diceceseos
illud

bujus

Reraensis,

Quem
ista

vcrus amator.

Amen
61

integrumque
rueral

cum brandeo, quo


in

304 Absunt hsc a


translatio

Vita nostra Ms. vn loco, ubi


vn

novatn
intulii

prius

repertum

involutuni,
vero,

ar^rnieo

lo-

memoratur,
et

eodem tamen coS.

yptam

ccJlo trausposuit,
iui

Sudarium
cura parte

quod super cabrandei


scri-

Testamentv/m
relitl /icciilitn
i

codicillurn

Remigii
habet:

ipsius erat,

praedicti

rn/rlr XXXIII rcrrnsrn ln r .suh tiniinin

niulu

reconditum eburneo, Remisab inde reservatur


beatae
Dei Geuitricis Mariae.

titulo iiiirns

miniatis ewpresso. Prior sic


versus conscripti
esi
in

ecclesia

Hactenus

Sequuntur metrici
genleo,
in
:

loculoar-

Flodoa/rd/us
legitur,
i-iim
-

ew Hincmaro,
illa/m

apud guem prsterea


ivpsa/nothecam
posita/m
f\

quo reconditum
"//// talis
esi

integrum corpus beati

nova/m

argentea/m
t/unc

Remigii

vero ante versv/m Isdern


;

llmcmarus
vcrsus sunt

inchiso sacro

corpore

primus
scripti
inferiori
lllti
S

etc

Mi sequentes
sancli
>
i

sepuicro
et

marmoreo,

in

quo
capul

filludj ante
illius

in

scrinio corporis

Remigii in linea
niti

jacuerat,

reliquias,
rej ertae

quae ad

extra

per circuitum.

eodem codioe pnucas


iii
i

sepulchrum

luerant, ab episcopis, qui


in

sohm-

/rl/rci

,/nic.

fnlrii-

nitati aderant, in sepulcliro,


rat, collocatas,

quo corpus jacuc-

los,

sccuiiiinm quos lliiitniartis


til,

tisiim Cioilrrr/,

nUiit,
ivit

rJ

rtiim c/ri

302 Longuevallius tom. VI Historiae ecclesise Gallicana pag. 33 duo alia adjuncta-refert ea inveniis
a/nno
L646,

nos 343 vel 354 numei

annos 308 a bap,n,ir,,i S. Remigii anusque ad a/n/num 852,


esse,

quo
\
i.

Iric

tran

tigit, vitiosos

<ienleo

probavi

inclxuii
,.

quando sancti
fuit.

Prsesulis corpus
est,

dc-

quem a

nsule. Tertius

Karolus non potuit hic

mo inspectum
Hincmaro
O,

Primum
violaCCO,

Samcti

vulPum
<///,//,

iiittis

fuissr iinifnitnti,
.

qua/m Carolus Calvus^ tunc

obtei

tum

t/unc fuisse
<-.r

sudaa

Ncusi

tpn

licet

mirr
Ca/rolo

Frnitcnriini

reges
illo

'.!

iniu

fncic

nllrn,

hujus itmitnn,
iiiritis rsi,

iiniiuiii

secundussit, tertius ab
Ua/rtello,

hancque msoripHonem rrr,ilr: aOU /nrhim


:!

Latinam
S.ilirlc

ora

cvrcum

annumerato

quinon
reant.

R.mii.LM,

COIlfeSSOr

Domini pretiose, cum pietatc mei memento llincniari, nomino, non merito episcopi, indigni quoque,
sed

quidem regis, sed prmoipis Htulo Francos Obiter quoque observa^ Hinoma/rum sesehic
siiiiinii
iii

trige-

/ii

iuiuiii iiciicnsr,,,

episcopum
na/m

dicere,

qui

devoti

servi

tui.

Secundum
iti

est,

quod
fut
-

him quoque ejusdem S rit pulvmar holoseru


i <

Gallia Christiana trigesinvus seound/us n/um


recte se habent,

supposilum

tiir.<'tit>

cumRinema/rus
Remensis

rubro,

cum

altera

m-

mense Aprili anni 845


cicciiis

arohiepiscopus
se
>> nti

scriptione similiter acu


d
.

picta % qua notabat, isktd


t

sororis

aroli

Calvi.
\

S\
.

laudaPus longuevalli ,.-,. v Pulvinarhoc velumque, Lnlegra aequeacS Remigii corpus, invenla fuere annc wdcxlvi quae causa fuit, ne eidem pulvinari substitueretur aliud pre;

que

ordinatus fuent, iiiinns septem mensesque quinque in episcopaPa mc,merabat Kalendis Octobri anni 852, quoS. Hemigii oorpus iitiitsiiiltt. 305 De
anlttrit,
ijinis
is

ac die

MaM

iirnitlii

sr/nilr,i
lib.

/,rr

II

nrnia ru ,n
r,/atn,

s (Tpe

ac

magi
ad-

l.imitiius Ftodoavrdus
,/r ,/tiihu.s

liosius,
lerat.
ittiiiiii

quod abbatissa
prosequentem.
Loco, riiutn ,/r

m,

cap.

s.

Stephani

aqusedam an- omntum


A
,

Hedeamus ad Flodoardumt

Remensis obtucet&ra huc spec-

.sthnl

/,/)

su,,,,,
Sl

cr

jec.it.

pOStea
<a

atltlita.s

/iiri,!,

rr ,ja,l

tnc

303
(endii
" u

Lipsanotheca argmtea haec


ub, lunc

nonveneni -' '" Bul


1

mcnoriam,

Praefalus deninue nr,v-

ln

loculo
'

vero

depositum corpus
edili
'

ejn
?!!.

tur insculpti.

Vllh

Ve, SUS a

d0mn Hlncmaro

le =

un "

Hincmarus {FtodoardA verba suntl crvnlam pwctari operis ,,1 pedee s Remi^ con struxit, ^ COTP*8 ejusdem beatissimi Patroni de loco crypue pnoris una cum sepulcliro ipsios m eadem,
t

!Ol-

lectis

DIE PKIMA OCTOBRIS.


lectis Horuousis ditocosons

115

opisnipis,

ut

jam supoBepulchrum

poterat, illudsecum asportavit

Sparnacum, nunc
c. s.

rfua diclura est, transfculil el anle ipsiue

opua egregium auro edidit, gemmisque diatinxil, fenestram inibi, unde Sancti Bepulcbrum videretur, fecit, el circa ipsam fenestellam hos versiculos indidit
:

oppid/um, hiihirr Bspernay, hmr villam, quinque icucis uh inhc Remensi ei sinisPra Matrome flumv-

ihim

iii

Mr, nlirm, </mrm SanCvU

mei
\iin

a potenti

vvro Eulogio
;

magno

pretl

olim comparaverai

Hoc tibi, Remigi, fabricavit, magne Bepulcbrum Hincmarus praesul, ductua amore fcuo, L"i requiem Dominus tribual mihi, Sancte, precalu
Et dignia meritis, mi venerande, Luis.

m secunda edendo num, 86 et sequenti, ubi de eodem looo cimm piura annotabo ftaque excresccntibus tanut videri
potesi

dem

Qagitiis

tra qua=

aUfFlodoardus lib. m. cap. \\\i convehti murus inexpugnabilis (Hincmarus)


obstileral,

Dona quoque eidem eccle ise ab Hi/nomaro oollata ita enumerai Euangclium aureis [itleris insigni:

semper
vitas

gens Normannoram per

omne

Francorum
haec

vil,

ac

pariotilms aurois ijomiiiarumqiie nitore dis-

quoniam ci(Remensis) Lunc absque muro habiladififflnditur

regnum.

Ei

tinctis

munivit, versibua etiam auro inciytis praeti-

batur, accipieas
ria

ille,

quod

Bibi
B,

cariua

in

thesau-

Lulavil

Sed et crucera
docira\il.

gemmisquo
et

majorem cooperuit auro, Lilirmu quoque Sacramoulilu-um

habebat, corpu9 videlicel

Remigii, sylvestria

toruin sub eburneis tabulis, argento praesignitis; sed

Lran8 fluvium Matronam cxpetiil el apud villam Sparnacum idem aacrum corpus aliquamdiu
loca
cusloili\
it.

Lectionarium

ad

Mi-is
contulit,

pari

decore
el

venusiatum
gavil.

ibidem

aliosque

libros

308

l<iii/ms factse translalionis Hb.

i,

cap.

\\\
mbri

ornamenta nonnulla eidem


Dum
pei-<i>

venerabili

loco

dele-

assignai Dominicaa Incarnationisannum dccclxxxii

subregeKaroiomanno. ConsentURotfridus,quialias

miraculit

306 Prsemiserai etiam idem sorvptor


lib,
i.

Remenm
eccl

ibidemil

oap.xxi, Radonem

subdiaconum

msuper notas hronologicas me osuit, sir scribens : Anno relicissimaa


i

rncarna-

SuessionensiSi qui
B

oum

episcopo suo

Rothado ad

tionia
iriiii-.

Domini

noslri Jesu Cbristi,

Pilii

Dei

omnipo-

Wamslationem faciendam adMenerat, horribih doimr dentium, quo tum per arvmm mtegrwm die
nootuque
duin,
ruciatus fuerat,
si

octingentesimo ocluagesimo secundo, Karolomanni regis orthodoxi, si eptra Pram orum regni
tenentis

bito

liberatum fuisse,

primo,

episi

opatus vero N

mari an

hii

episGopis

venerabik oorpus

prraeparata

piscopi trigesimo oetavo...

quinta Sabbatbi, octava

theca argentea com#onentibus,affliotam

maanllam
;

dio mensia octavi, qui apud Latinos


tur.
II.
>

November
in

diciS8'J

applicuii loculo, ea quo illud tunoelatwm fuerai pago Riac prseterea duos e morbo omWaotos,

on
.

fH
,ii

Ota

lifi

annnm
,

conrriiiinii

/hiiicis

ostendo

Carotomannus, Lu\/nili ,lcfu nchi


/,

buariohac eadem die


dnnin,
Slilr
i

tn oratorio, S.Remigii
;

nomme
>><-

dor

879 mcnsc

h,,.s

neol n

in te
111

m obtimtme
VitO

sed de hisa

ciim fratresuo budox ico in


oedens,
,1,1,1
;

llinrmmiim

"""'

134, Utfkfo istO

Burgu/ndia/m

paternum regnum [quitaniamque primo

obtiIII

cepit Flodoardus. ln hac eadem ecclesia mansii S. Remigii corpus usque m ann/wm 882, atque m-

deinde vero eidem fratri suo Ludovico

Gallise regi,

mense Augusto anni 882 mortuo, pa-

tervm

liuirniiiro, rii/u.s

mvraculis illmtrari perreant, teste eodem EX tem/i;rr </> ium rcrhn sunt
:

iiin

yuccessit.

anni

\gebai igitur Karolomannus h mense Novembri quarvum qvAdem annum


et

pore siquidom primae ac secundae translationis,


cut
oi

si-

regni in Bu/rgwndia
i ii

Aquitania, sed
;

primwm
qui

tan-

ante,

multae

el

insignes virtutes

in

eodem

odoin hereditate fraterna


R

qu&posterioi
.

loco per ipsius Sancti merita es divereis inlirmitatibus suut operatae, quas habemus descriptas, sed hic
proplci pluralitalem, et quia sa-pius ibidem oslen-

cha unice spectabat ad /mcicius paruerant.

Ludo
dit
oi

duntur, omisimus
Nonnanni Oal
.

pi

v
ibi

307 Qmevit, inquam,


7
//n

usque

in

anrrnn 88?,
Vil-

more toquipla//, mensem Novembrem diant octavum, nimirum ,/ncin "niii imhn nh ffebraico mense Nisan,
310 l<irm auoto
.

ci/i

/ichcrmii,

'"> q
'

"""

marvs
moritu*

$tanti

ab nuiini

Hmomaro, vwnc
.

sene, affli

parhm

nosPro

Martio,

partim Aprili respon

bu$,

iriiniinis.
/,,,,
,,,/

mi Sparna&u

episi

opatus Hemensis

aveoVwm fuit, atque hine post nortemillius Orbacense monastei wm, unde a Fuleone, ejusjrm successore, relatum Remosfuit. Harum vrium
Pramslaiionum soriptorem

Ilinccimm hebdomada dies numeravit pa Sablui.i, sic ut prima Sabbati nobisdies Dominica
quinla Sabhati
nobis dies J
die

Feriaquinta;
> i

qpam
prohni

vunc ou/m

vm

Novembris: oonouA

synchrorwm habemus

ejusdem

anni

882

littera

l)<>mn"

aMonymum, forte Rotfrichtm, oujus narravionem gemrnam Vitam dabvmm wd owm p 0Si

G. Reote

quoquese habet adscripPum tempussedis

mutilata ad nos pervenerit, vel ab auctore suo ,,,, sitperducta ad calcem, opportunesuccurrit Flo-

Hincmari, qui tom. I\, col Nonas Maii anni 845 archiepiscopus ordma fuisse legitur. Porro Hmcmarus, eodem teste
>
i .

HistorimRemensiscap.xa doaroVus, excujuslibrq vres vranslationes contmuata serie ri wii easdem


i

w\.

diiiii

ibidem morarelur,
;

nOSi

,.,-,,

lS "> CU //"/'"' JXl e&hibe imus. De uVrisque adi Gommentarium ". aut oerte sine ulla /,, g 2. Harum prin ac tse, causam dedere Normanni, /<><,

unniniini

hir uhin

1 1

u >.

apud eamdem villam diem clausil ullimum cujus corpus ad monasterium S. Remigii relatum, el posl ip8iusSancti lumulum in sepulchro, quod ipsesibi
praeparaverat,
/,,

esl

sepultum. Cujus epitaphium ab eo

,,

dictalum habetur hujusmodi.


:;i
i

cumex
illllin
.

f morte Ludoviei U Germania regisaudaciofrevvn


ns<

,r

epitaphio, quod

metricum

est} postre-

.<,-,/

tutn

/,,
(

m urbemjamcepissent
reliquas Gallias
late

mos hiiihim versus,


imiri^ Remigii sibime!
*

notum
devotio prosit,

P<>-

Rgmti

annutei

die o^iius eju*

llllnl

mortuo iMdovico Ul Gallte


pei

rege, ter-

.im siiui.i fiduciam indicavit, acoipe.

a$tignatuir

rorem

suum

sparge-

iii.

Iliacmaro

Cnnsn/r, w luhrl, (niiil.nr nriiiriisihiisiiiiniinrhmil Critica, aliosque soriptores passvm ob'

Pagium
vios.
(tb

Qua Quare hicsubpetiil supplei sua membra


1
1

te dilesll pectore el ore,

manu.
>i-

locari

bi

iii'

omplacuil

denique
illius

obiit.

Hmrmnro

308

lliiiiimmis

njilur

</r

sanctO lr nmru

y r ,
i,,,,,

usvero emortuale
ab

epitapMosic
Incarnationls
sui

tubdu Wui od
villam Sparna

AposU
'rrrlrsm. inr
,,,,
i/ksii

urbam

aHo

est

Anno Dominicae

RmOTUm

OWitOS,

/'"" h'in/oiis

dccolxxmi. Kpiscopatusautom
et

cum

non rirrmnriinia, VUtWn

isi/hti><

xxxvu, mense vu quarta. Annos friginta septem mensesque die septem

116

DE
em completos

S.

REMIGIO EPISfiOPO REMENSI.


certum est, incompteHs
vit,

kic accipiendos esse,

salubri imbre arentem terram interim refociU

\)

c.

s.

hosque

si

simul

wm

diebus quatuor

lante.

Postera

die

Dommica

post

divina

offtcia

numeraveris a die tert a Maix anni 845, qua tiincmarum ordinatum diximus, pervenies ad dtem illum Spamaci vii Decembris anniSB2t q\ obiissei postquam cum S. Remigii corporea die vin Vovembris ejusdem anni illuc advenerat. Svrmoni

solemnitei
sit,
i

celebrata, sacru/m thesauru/m tollijuS'


<

ii

in

eoque, accurrentibus undique accolis,


vel

fectus,

ad villam

vicum Calmiciacurn pertig

t.

nopsi Chronica ante

tomwn

Ope-

parva ecclesia, quam Rotfridus exaliquorum op nioneab ipso Sa/ncto olim consecratam} Flodoardus vero ejusdem nomine dedicatam fuisse
Ibi iiiiiin in

ram

Hin* mari,

ejusdem obilu/m die \\\ DecembrU

aiunt, ea nocte

<i<\

osuerunt.

Agnavit, nescio, quo decept/us

monumento, velhalr
Remigii
<< uvise

315
divinis

Postridie, sive

vm

Junii, celebratis
iter

dmuo
in

insvbwbanam
sancu ecck'""" trl '" ''"
inf/n

lucinatione indu
S.

tus.

myst&riis,

Fulco

suu/m

prosecutus,

Hemigit

cor-

31

)im tuo
,,/

Hin*

marOj
altera
v "'

soctsb

corpusintei illustria miracula,


edendis legere
est, vn

quorum aliqua
ipsius, in

fnutram
nnno
ijutiili.

Spamaci permansere
et
i.
<

sed tutioris asyli

suburbanam
\fane

qua

civttatm
tran-

Ri

mentem

gratia successit
vel

translatio,

quam
:

lo

nii/r quieveratf ecclesia/m intulit,

populoque, ut in
igitur facto,
alios

tfert.

sc

'/' XXI

breviter tradidit

Posl

tinwm

rediret,

mandavit.
atqui

[jim mari denique

Pontiflcis

obitum

desiderabilis

magno nu/mero
quzedam
//<//.

affuere t

inter

mulier

bic

sacrorum thesaurus membrorum ad Orbacense


Ilic

luindis ex quinquennali la/nguore par-

pcrducilur monaslerium.

quoque beatissimi huafiris

tecorpoi s capia, itluc adrepens, subito sanari

me*

jns Patroni oostri suffragiis

omnis commoditas
incolis

Condicto tempore advenit


archiepiscopus
die

cum

clero populique

circumquaque degentibus attribuitur


insolita fertilitate

cum

optimatibus

Fulco,

sublatu/mque
uttutius

Eadem

habet Rotfridus edendus,

sacrum loculwm tandem


servaretoi
.

xvm

Ju/nii,

auritumsese
fertilitatis,

et

oculat/u/m testem asserens insoliUe

benignique aSris, quibus Orbacenses ac\postol

colx
l!

iii

adventu corporis Fra/ncorum

ga-

n.si fuere,

dum

alii

cwm

"</ is

intemperie alibi con-

arenPm
,'uni
',/,

Est

velusOrdinis S.

autem Orbacum, Gallice Orbais, Benedicti monasterium, cujus sl-

ex

Galltie

Christia/me auctae tom. IX, col. 422

atquein basilica beatissimx Virginis Ma/rise, qua metropolirat, in altaris crepidine collocavit. Neque hsc tica sine miraculis peracta fuere nara, teste Flodoardc E tantam Dominus bic operatus est hac die miraculorum magnitudinem, ut viri quatuor, faeminae vero viri quoque duo gressum recipere uovem, visum
: ;

intra urbismcenia mtulit,

tromscribo. Positum esl in extremis Suessionicaa

mererentur. Cetera vide

ib

dem
rjerivmu
Fui

dioecesis
tnolliter

Bnibus, ad

Surmelini amnis crepidinem


in

assurgenlera

angusta valle, quae dislat ab


tredecim,
a

316 )/'<"" denique Vranslationem prsedictis annexuit Flodoardus, facta/m ab Heriveo, qu/i oum
/'///('<<///. nnim 'JOII nrri.su. siirrrssis.srt, jnnnjue <> Normannis min/us timendum Remis esset,, Remigii corpus e basilica s Haris in suburbanam ec-

coni tuffectw,
Sancti corP"

lugusta Suessionum

Gallicis milliaribus

novem

Remis, a Catalaunp
Virtuto,

undecim;
Castroque

Sparnaco

lainlcm,
(|uiii(jue

Sesanna,
leucis

Theodorici

duutaxal

removetur. De

tempore
//.//-

clesiam,

in

qua
i\.
i

rimo sepultum fuerat,


De rmlnn
\n, quod',
I

magna
i/rmin
n,/-

Iranslationis
.jiinm
iiim
gisse
i

neuter e laudatis scriptoribus quid-

riim

pompa

irrr.nl.
,",*

in

n.sl.i

mnr

addidit, sed ex

mfra

dicendii

veleodem anno

882, vel initio sequentis conti-

nirimml ///-. jnnrtn, /nnn


tabo. Hic
gii,

</'/<<'

</". /'/"///

loCO OmiSSa, rnntinrl, Intnni lnr rcci-

praesul (Heriveus scilicet)


in

corpus

B.

mncmnri
tdem
cori

313 Multo celebrim


tio,
'

Istiorque est quarta transla</<"

quod eatenus

civitate servabatur,

Remilocatum

or
"' ru

facta a
'
,

Fulcone,

<"<<<

annoChristi 883
esset.

in

anno 883

episcopatum Hincmaro suffectus


versus

de urbe ad-

post altare Dei Genitricis majoris ecclesias.ad basilicam sepulluiM' ipsinsS.-mcli ivlcnv ilisposiiit. Erat

Normannoi um xmpetus munienda solicitus, murum,quem libo, Hincmari decessor, dejecerat, mox ccepit instaurowe, otioque, quod bowbari daba/nt, usiis, siiurii Remigii exuvias Orbaco revexit, atque inira civitatem in basilica bealissims \farise

aulem hyemale tempus,


nici

et ad

celebrandam Domi-

solemnitatem tam rex Karolus fcognomento Simplex) quam nonnulli proceres ejus, iu
Natalis
his diebus, multisimminentibus imbribus, nimium pnp totam urbem et circumquaque haberetur lutum, conqueri mulii ~.~ u vu.i. VUIUJUI II j
| . .

hanc conveneranl urbem. Cumque

'

Ambo scriplores, Rotfridus scis nr Flodoardus, illam plwibus exponunt ; sed horu/m prioreamdem in Hs. noslro Pru/miensi usVirginis deposuit
i

(I

licet

ccepere, quaiiter iliud

sanctum corpus tunc ad

lo-

cum dcstinatum
:i

valeront ciFcrre.

que
nni.

in

civitatem

non perduxit,
isthsec

ul

supr
illis

ja/m

moVitas

'~

Itaquequia
/"

ex duobus

post

ctorum
die
ni

danda sunt,solv nmodocom endiose hoc


babo,
///

Factum esl autem, ut nocte posl San- adeuai Innocentium natale, cujus insequenle """ >"'>"'"operis

loco delirei

disponebatur
nocte

riiiin,

expleri,

borea

ex
fii

qiu

,1

ihn,,

primis pro chronotaxi tempus


llico

gests

niiproviso

mcdia

tanatvr
>/..

insurgente,
ita

lotius

subito

ex Rotfrido exponam.
archiepisoopo) primo

}inra/i/li

(inquUille de Fulcone
prassulalus

coeni gelarelur

immanitas;
per
liberoque
Pontificis.

ut

humi limique

sui

anno,

tertio

humore
valerent

desiccato,

glaciei

repente datae su-

mense Siban, qui Laline Junius vocatur, xvejusdem mensis die Orbacu/m adven i: postridie vero fuisse dicm Resurreclionis Dorainicae, id est, diem Dominicam,
diC
l'i

perficiem sicco
deferri

vestigio

membra
extra

sacra
civita-

At

ubi

'//

ninir

<

<

a/mus, auctor obsei vat.


Martio ineunte
esset

Jnnii Orii'

htlin
i

314 Fulconem anno 883, mense Remensemepuiccpu nsewatum


''"'*

aiuntsxpe mense

uni

po$U

Ulie

^^Ga^scnptorcs.atqueadeoprimumsedis
""/"""
io per
ini.s

ad locum, ande monasterium jam peteretur itinere, claudus quidam, de quo jam supra relulimus (lib. cap. vai y ewquo istacum <</<</, translationibus
est

tcm

ventum

ipsius

directo

dabo) virlule
reslitutus.

divina

,-c.n,.

,.

rill

"<//"/<

>,i

agebai ejusdem

mni

mniumilati est
popolus,
principi

Ubi

cum
vaginae

mullus

haberetur

Rotfridumassignato. Mensis Siban reipsa mensi est Hebrseorum, qui partvm cum
;

turbis
diae

undique
Richardo

confluentibus,

Burgun-

>m Maw partim <"/<< Sunio conaurrii eratque anno 883 dies \\\ Junii dies Dominica, ui habemus ittera Dominicali F. Igitw die Junii, qux Sabbatum erat, Fulco cum alii/not su.v /noriiici.v episcopis, cleroque ac magna populi caterva sub era Orbacum advenit, ibidemque pcrnocta-

auro exornatae, gemmisque decenter excultaB, agminis densitate stipato, abscinduntur a baltheo. Quas quidam negotiator

venundare

emptas per diversa detnlit fora, nec alicubi potuit donec posl annum ad eum,

<

dem principem in Bupguudiam retulit; quas ille cum gatiarum actione el s. Remigii benedictione
recepit

1)IK
recepit.

IMMM

HCTdlilllS.

117

Dr claudo

illo,

qui scabellis vnniams adrePu/nc

pens
fuii
,

libro

membroru/m suorum usu


Ub.
i,

donatus
:

Flodoardus

cap.

xxn

ait

Quem

Credimui ergo, venerabilesillas magni Francorv/m 9 Apostoh nmrliilrs irlu/uuis pnmo anno arrhirpiscopaius /Irrirri, Christx u.uinn pro nostro compur
tandi

AUCTOH*

Bospilate recepta plurimis vidimus annis

incolumem,
prosperitate

more anno 900


atque
in

vn

primss su& sepullu

erectum
.,,

gradientem

collataque sibi

xdem

mavusoleum ab Hincmaro erectum

tum $xttat monwncntum,

gaudenlem. 318 In tanti vero miraculi mrmoriam rtulrm ibidem po8ita deinceps extat columna, cruce teste pramxa, glorilicationis hujus contiiiens moniim-nta. Exstat eadem hodieque,aut certe exstabai eliam
}

itlss anno fuisse, postquam 882 mense Novembri primo Spamacum ab Hi/ncmaro, />aulo posi Orbacum, ac denique a Fulcone anno 883 miiu uiiu, Remensis mcenia ad Basilicam II Mu-

relatas

1 1

irginis portatx fuerhnt.


i

sssculo
//w.s/.v

proxime
illius
lib,

elapso,

quando
I vi

msoriplionem
Metropolis

Marlotus
iv,

lom

Ihsion.r

Remensis
ewhibeo.

cap.

inseruit}

qualem

hic

<"<// sseculo sacrum illud pign/us intra ea/mdem urbem secwitatu gratia denuo depositum fuii. teste eodem Flodoa/rdo in Chronico ad amnum

/;

lhli:

wm

mi

Nongento primo anno incarnati Domini,

Christi

926,

ubi

legitwi

Corpus

s.

Remigii,

el

ponitw "' a '*-

sub quarto calend. Januarii, secundaque Sabbati, hac urbc ilelato corpoiv Uomiiii glorioso ab
nostri ac Patroni beati
tatis

aliorum

quorumdam Sanctorum
fid
est

pignora, Hungaroe suis

rum metu Remis


sunt dclata.

Remos)
tiwnc

monasterua

Remigii,

cum bonore
subsequente
laudes

digni-

Quamdiu ea
nec de
S.

ibidem ma/nsermt,

uiriusque

ordinis

concurrebat plebs devote


rege

non

edicit,

Remigii corporis reductione


;

Heriveo
Itn h.inlo

praesuli,

Carulo
,

cum
mcnte
illico

drindr,

principc

Christo

una

quidem SCiam, iiirmiiul hr/mlui iim rimm sequenti anno em eorumdem Hungarorum
t/uoil

jubilando

consone.

Gum

fuissel

huc

perlatum

uiriu fuisse, sic iiuhrui

Metus iiitrrca

falsi

rumoris

onmixum
rj

dictu?

pignus sanctissimum, prosiluit (miro dictu') quidam clau.lus, directis poplitibus, novo gressu abhinc suum prosequens

cselitus

virlute lapsa,

Remedium, cujus ope adjuvemur


luiim.

hic et

perpe-

regnum Lothariense agltantur el Franciam, .1/ quocumque tempore redurlum furiil, rimslnl mlurlum fmssr uil rrrlrsm suum. iii qua hodieque magnifice quiescit, utinfrt
Hungarorum
el

fugae per

exponam.

Sancte, tui Sigloardi miserere monachi, Qui ductus amore islius patrati miraculi,

Ob
II r.

istius

transiitio
,

319

Eodem

monimentum hunc erexit titulum prorsus modo lumc inscriptionem l

oet

unno

rcci.lavit

Colvenerius

m
.

.... schoUis od
,

Fladotvrdum,
;

,.,

XVIII. Novse basilicse Re


migiansB aedificatio et per
S.

plurimis annis ante

Warboti Historiam editis

ut

prudenter dubitare nequeamt qui/n calculi inea,irm ewpressi genuini sint, maxime cum Martotus
lirmis scribens illam superstitem
viderit.

Verumhi
Incar-

ro/ruh probant,
nati

adscriptum

annum

901

Leoncm IX Papam dedicatio synodus in eadem


:

Domini Dionysimnum esse, ducto prindpio a xxv Marlii communis anni nosfri 900, atque nostri adeo Vranslationem hanc sub finem anni contigisse, nisi vitiosa sii ipsa monumlgaris 900 mcni' inscriptioi quod video, ab aliis non fuisse
die

lunc habita: Sancli corpus

ab

illo
:

in

crypta

deposi-

tum

Privilegia ab

eodem

observatum.
Sabbati; id

Rationem paucis acoipe.


die

Iranslatio

hic dicitur facta quartoCalend


est,

Januarii secundaque

concessa et solemne festum

xxu

Decembris, feria secunda.

annuum
s.
.

indictum.

FlodoarDe die xxix Decembris apprime consentit insedus """ luudaVus, qui eamdem faclamait, sanctorum Lnnocenlium, quente die festura xxvm celebratw Ai vero dicta dm xxix DecemC hns
seu

vulgims anni 901


feria
iil

non erat secunda Sabbati

Irrlm.

liquet

seounda, sed tertia Sabbati, sive '' ejiisdrm anni lillrru Dumiiu-

^Jesqui ssculo post cmtigit et alia ejusdem saori ecclecorporis celeberrima translatio, dedicatioque /, ipso chrisli Vicario S. Uone IX wnno 1049 w/
fa{
hl
,

,,,,
s

,,
mi-

Rmign

nitanuruinam,

quam

inselmus
.

Hemensis Rcmigvmi mogesto

mense ,./, d, Contra annus noster vulgaris 900 Dommicalem habuit L, qum Decembri Utteram Sanctorum Innocentium in DomiostendU,Festum
Hrrrmlurs OOn nicam ,, iiirnhssr,<hrni.,urx\is seu feriam sequenter fuisse secundam Sabbati
,

nasterii

monachus

re\

spectator,

jussu

scriptis s.

Herimari abbatis ewpo uii


Leonis
lu
,

sui, qui
in

eamdem
.

procuraverat,

Itinerarium
alii

hoc

quod ejusdem OpuscuU) nuncupavit. Opusculum frustatim, prout suhjecta materia


Mabillonius
VI.

exigebat,

vulgavenmt, tum
sui

in

AcHs
l

secundam.
320 Jacobus Longuevatlius tom.
:'
,.:;:;;;;

^
D ia

<&&*>
et

m 5^ *?**
annum
seu 901

VI

Uistm

Sanctorum

Ordinis
Hss.

saecuk

parte

in-

Gallice referens,

rctmuit

Incarnatio-

Domini

diem Lunae,

feriam seoundam;

ecclesiseS Remigii apud Remos. st0ria> dedicationis etiam aliquoi i" Observationibus prseviis

tegnm

edidit em

Remensibus sub

titulo ///-

fbidem

sxvm Decembris ; quod sod pro die mensis posuit n aliquo exemplari, m nrsrm, utrum arrepcrit
Januarii quo quinto Galendas pro quarto Calendas erromnem legeretur; an fecerit, ut apparmtem Verum sic anno hebdomadasque die emendaret. Flodoardi assertum dicenda esset mnhii clarum Sanctorum Innocentranslatio non posVridie festi ipsoeorumdem festo conHgisse. Ceterum

laudat, qui de eadem honorifice Ego Historuim Ulam infra suo toco meminerunt. ,., Mabilkmiorecudam, non integram tamen, sed
alios

scripto es

S. Uone in recisasynodo Remensi.qux ab eodem ab ilto dedicata, et coram eaposir rill /rm ecclesia m S Remigii lipsanotheca, tunc celebrata fuU, Labbeum m collectione C<mciliorum legi rl

apud

imm.

potest.
I

sed

,.,

Heriveus pridie

Vonas

Julii

anno 900

epi~

i,

porro

iu

ccepta

transtationum narra^- novamcapu

mpus ordinam

fuisse legatw,

nihil obstat,quo

tionepergam, hujusquoque
were visum
est t

oompmMm

hic

ir-

**"**

minussub ejusdem anni fmem

id agere

pomnt.

additis

no

Uis aliunde accephs


vel

^^;
llmmarut

118
A
...

DE

S.

HEMIGIO EPISCOPO REMENSI.


Vi

CTOftE
s.

velin ipsa historia edenda non recensentHs.


S.

riam eccJesfam

ejaa honore restrnctam

ubi non

Remigii basilica, quam ab HMicmaro ampUficatam fuisse dutnnus, minitante ruinam, Airardus ejusderti loc\ abbas ccepii novam aedificare.

nbn
riiiu,

esl

<ii,iii

tecile,

qoanta

nmiiiiudo a finibus

terrffi,

HispaDomm,Brilannorurn,Franconim, Angloadveneril ejos invisere praesentiam. In

qua

immottuo sufectus Theodoricus, cum inchoatumopusmajorismoliminismecerneret,quam


Cceptis
ni

ftequentia adfOil

elinm non modicus nrlus poniifi-

consummari

facile posset,

atiam

ipse eworsus

cum. Observat autem Henschenius in Annotatis ibidem, in i/.vs. pro Francorom legi Scoltorum. Prx-

quodque nis curas


ut
iiln
(i

'

ai

FrolianiJus.

intendit,
siiniiim

si

quo modo obtine


botulit occasio.

bero Mettensis.
nensis,

Aylenardus archiepiBcopos hugdoJofiriduS Gonstantiensis,

Homano
sese

Pontifice dedicaretur,

Hogo LingQnensis,

Opportuno autem
10i.S/'".s/

An/no enim

IvoSagensis Herbertus Lisoiensis, Hogo Baiogacensis,

admodum brevem
ffeniirns

Pontificatum mortuo
Thillensem,

Hugo Avringensis, Theodoricos Virdunensis... Hugo


archiepiscopns Vesontionensis
,

Du

iinisii ll',

imperator \>ressorem desi


qui
ni/irns,

Ilugo

Nivernensis,
epi*

gnavit

S.

Brunonem episcopum
/,/ssii

r/iisi/rui

lliiiinnit

<i

rlrm popuhque
Pontir

Eusebius Andegavensis, Pudicus Nannetensis, scopus Anplorum, et Johannes Portuensis, qui


Pontifice

oum
et

thmano pariter
qw
s.
Ct

electus et inthronizaPus est

Homa advenerat.
,/,

p.tnl
1 1

,i

Leoiu
>n

Ulam
:

iedi "ret

assumpto Leonis IX nomine. Super autem promiserat Herimaro abbati n.iimi Quadragesimalis jejunii irmBru pore peditem ad 8, Remigii sepulchrum enturum
i

327
koc

l/.i,

episcopis, abbates vero


s.
,

recenseni/m

abbatum mVII,
i ,.

modo: Abbas

Remfgii Herimarus,
Sigefridus

domnus
Folco
S.

I)TIU,1

Hugo Cluniacensis

Gortziensis,

iral.

Gorbeiensis, Rotberlos Promienafs, Rainoldus


sis,

Me-

cujus promissionis
B
isir

memor Herimarus, antequam


ag

dardi, GirvinosS. Richarii, Godfridos Verzelliacen-

Homanum

iter

mt, per

litteras

ab

eopeii/i, ut,
sis staret,

Hquando

in Gallias rediisset,

promis-

simulgue desiderium suum de dedicanda


Vota

Arnoldus Pultariensis, Rodolfos Mosomensis, E Oylardus Cathalaunensis, Milo Dervensis, Norgaudos Altvillarensis, Albertus S. Theoderici, Stephamas
S.

per ipsum ecclesia insinuavit.


se
revocel

supplicantis
etsi

Urbani, WlfricusS. Augosti Cantoariensis, \lwilerra

superavit sanctus Praesul, pollicitus,


Ecclesiae
utHltas,
vel

nulla alia

ousS. Benedieti de

Anglorum; deinde

ceteri,

pro

solo

atnore

S. Remigii reversurum ad Gallias, el ejus basilicam dediciiturum.si divina annueril tienignitae. tfecdvu

qoi, ut superios relatnm est, simul foerunt nuraero fere qoinqoaginta. Tres ilhs Anglos miserat san~

rius

ir.r

distulii

promissa

nam eodem anno

Eduardus, quant/um discimus ew fragfundationis

1049,

oujus

mento
S.
tortto 1

libri

monasterii
<<

Ramesiensis

mensis Februdrii did \u inthronizat/us Pontifex fuerat, in Galliam reversuSj novam illa/m S. Remigii

Benedicti in agro Huntidonensi,

Spelmanno
hsec legere

Condliorum Anglise

edito, in

</<>

ecclesiam

dedioavit,

synodumque

in

eadem
sua

est

habuii

Xilnl hir

memoro de
clerici

tnoHtionibus, quibus

Acta sont haec, postquam supradictus abbas fRd/mesiemisj Alfwinos repaftriavit, revertens de

homines, tam
rriniiiiii

quam

la ci, ob

magno
Verbi

concilio,

tnale sibi a sancto


/'"'

Pontifice

metuentes,
'

Incarnati

apud Henricum IGallte regem laboraverunt, ne


'"''
1

quod Remis a Leone Papa anno hxlix celebTatum est, quo missi
U[)Iepiel

'"
1
1 1

"'""
,

"'' /
'
i

^dumque
multa
i
,

flierani honorabiltter a rege WIWdKIU UUUUL .-w ..viiv.ouiniu OlCgC Bdwardo Duduc

celeh-ayre

scopus (Wellensis
ipse

vn

peniiillrirlii,
1.*
i

.''

'i

/,;rr

/,

comitatu Somersettensil
S.

miiii

,<l<u

ilmlrn,

/,,/,

poterunt.
B
ItKIHII

Alfwinos Uamesiae, et Wllricus de

Augustino,
"'""'

Abbat
Lr<>

nll

i.

325 Porro S.
s
''.

enil

awnc 1049 die xxa tembris mane ad monasterium S. Remigiia.ioithto

.'528

Porro cmir,,,

,ir
<./

caAisa,

ob

qua/m sanctus

Pontifex
t,

Pontifex

populum

,)i -nf.

iiirolnnnn

venit,

ejusdemque veneratus sepulcrum Hemei

ecclesia

egredi jusserat, San

co>pti*

urbem ingressus est, ubivn metropoliticabeatissirna

nemjtene ex nvmia frequenUa ddvinwn Offlevwm


turbaretur, postera
</.

rircwnfi

per urbi

Marte Virginis basilica \tissam solenmitei celebravit pernoctavitque inpafatioproximo. Postridie summo iiinnr ,rli: xvx Septembris, i confluentis
i"T
llh

qum

erat

Octobris^

ob

priores tromslatwnes S. Remigio

dudum
<

sacra, oor-

pus ejusdem

<

crypta sua edmxit, feretroque vmpo-

situm
tulit,

ipse svis

turbas

Xaret,

duobus tantum comita

quoque humeris

publioum
<<</

ro-

capellanis, ad S. Remigioiri

aliisque tradidit

deferendum

regressus est. Quanta autem hominum multitudo ad solemnitatem pos'"'" eelebrandam < Umc confluaerit, vel inde r "" " 11 POtest, quod nec monachis ad persolvenda
i

basilicoym

> nariae

Virgmist ub\ reliquum diem nbctemqm inter ecclesiostica officia hanorifice requievit. Pos
tridie

solemnis mstituta
<<<<nis oivitatis

est

ii

solita

divina

iiiirniii , Hficiadcelebrandam''r:'.': Missam

o//

::'
in

illaecclesia locus

r -

/(

***
ii.

s /r nr,,n,,. ,s /.,,. supplieatio^S.Leone


.

cum eodem peroircui,,,, illius novam ,i/ ills


abso .

-,,,/,, Dc(lical

fuent,

"""" s '"""I"'" siamjU tsaltem

Pontifidaque mandata, poUxcitatum


oporVueril ad

venerabile ilhtd pignus ad fores sum ecclesiw

evacuandam ecclerwcturnaofficmineademamonac r'^',ii. Sec i"' '"'" Francihitantumerani ^^^m^quasecircumjacmtibusregion-on.n.nMrym

relatumfobserataeehvm mansercmtforesobrationem

moa allegatamjperquamdom fenestrom mtromis-

sum
quod

est,

vp
, 1
1

lllhllK

,,,,,,;

n abeodem Pontifice vn primario altari, rmri consecraverat colloeatum. t Post haec


>

SS, I

\>

wm S< r C solenmemde
I
1 1
,

,,

dedicatdone ecclesiae celebro<

::::~^
gentium, muUi
lniln
" fu

H corarn
su,,f,
,,.l ,,.,,

tltO

.,,,

non epiteo-

IUt data apud num. ,, ,/,:; ,,,

,/;,/"'"'
,,. '"'"V
,

'

"""
1

'""

'"'"''""" <""
<

"':,"'

a.

1*0 Papa)

,i,

i,,,

.;."''"
.,

' '"""/<<

"
'""'"'

<*tem
i

,lu>

tectore

ad Mabill
/
<

rm*

, ,,,,
orypt

'

'"l"''""

" ''<-
Anselmo
teste,
/,

ummcifl.aaconsecran-

am m

tpse,

dedit ratio
,i,i.

DIE PRIMA OCTOBRIS.


A

110

"""
in
i|u;i

videlicel

ul

(ille)

evidena
in

et

conspicuus

reddendam
sulem
utpote
ac

rationem
;

qui
(id

pradictum archipraeest,

dtoiii

omnibus
si

aparerel

oculis

ceiebranda synodo,

Ghrysopolitanum
eloquentissimum,
Bic

Vesontionensem)
causidicum

qujg erroneus aliquid

clesiasticae religioni

[Wvolum vel ecadversum adserere praesumeret,


illius virlulis

sibi

expetiil

praelocutorem.
illius

igitur

coactus a Domino
(sed
:

erga hunc Vit Dej


corporis

polentiam per SUi

Apostolico

suscepil

causam dicendam
cunctorum
noluisse
lanti
falsis

praesentiara

exhiberet,

quam adimc
Catholicae

in

repente

obmutuit

ante

praesentiam

mundo
cui
in

vivens erga Arianum baereUcum

exbibuit,

ut- profecto

patesceret,

Deum

ex-

conventu
nebulosi

episcoporum
dogmalis
siiiim,

Qd

>\

cusationibus
inquinari

verorum

criminum
Jlugo,

Pontiflcia

Lucem

umbra

obnubilare
virliile

Imguam.
igitur

molienli,

ad

adventum
paulo post

divina

332
aufugit.
piscopi

Lingonensia
ooctu,
Cunctis
praesentis

hoc

miraculo

i/(

ip$tm<

ibi

oflicium vocis extorsil (id est


eripuit) sed

loquendi facultatem
Immili
saiisfactione

exterritus,

judicium
vero
pro

concilii

metuens

cum

dem feutut >*' quam oh rcm


Dco
ct

infortunio
et

archie-

reatum

suum

agnoscentem,

animae
atl

corporisque
adoplionis

flemigio

afilictia

lacrymantibns
contritione
suis
sanctis
In

eumdem
trausiulit.

lemniter actce.

sanitate

donatum
perorantis

lilios

Dominus
cordis
precilins

Apoatolicus

cum

Bumma

Quaa

Papae
,

intentio,
effeclu

ex

ad

Buperno

instinctu

procedens

nullo

Christum conversus, ejus impedilam linguam


vero
in

resolvit.

modu
(n (jun

caruil,

velut hoc

Opusculum suo
in Actis

loco de-

crastinum
gonensis)
sententia

synodo
el

idem

episcopus

(Lm-

clarabil.

requisitus,
li

uon adess
est.

mperlus, lecta

inm
et

330 Decla/ravii illud


iniii
diei, soilicet

synodi

seoundi

rtifl

vocatus

Uoneniia
archippiscopus

in

cmtsa Hugonis episcopi


VeSOiltiO-

pus

surrexit,

n$6m

Lingonensis,
dclicti.s

quem

de Sirnonia, aliisque gravibus

conalus

defendere
meritis

Tunc Vesunlionensis et quomodo eumdera reum obmutuerit, coram orani-

reum

arciisaliuu lliujo archicpiscopUS


li/nguse

bus patefecit.
miraculura
unmilius,
ipii

Quod audiens
B.

Domnus Papa
adscripsit,
el

hoc

nensis tueri para/ns,


fuit.

usu su 4to desHtutus

Remigii

cum
inde

Ansclmi verba Hugo Lingonensis) ab

accipe.

Non

solum
ue ad

se

adeianl, surgens, graha>

lien,

objectis nequit excusare


sui

domno
reddidit.

sancto

Remigio,

cum
,

magno

psallentio

criminibus, sed eliam ejus causidico,


rnotUS

Subdit hic
.

Wibertus vnsignem
postea

Hugonis
s

,tl.

defensionem quicquam proferre valeat, linguae munus ' adimitur diviintus. Vesonsionensis quippe cpiscopus, dum susceplum ejus nogolium
perorare et ad excusationem criminosi incongrua

nitentiam

ab ro

suscepta/m

quacdam
suffragium

decerneret
vocis

proponere,

insperato

sibi

divinu sensil
Pater
est
,

denegari
fterajgius
.

numine.
ob

crvminum ab eodem S Leone eidem impertita/m, ac piam denique in jejuniii eorporisque maceratUmeadmortem usque mnslnnlnini, juiul ,nl nnsrnmi,// smu Dn ,/!,,riam, ipsiusque Hugonis commendationem an,

absolutionem

Procul dubio

magnus
praedictum
a

hoc

notamus,
ln

ipsum
synodi
imo
i

ut

anle

conspectum
,

eadem synodo
,

die

tertia

qu

exposiius

beatae

Qdei

Papa
,

etlam
'

hic
,

olim quam ejusdem virtutis enituil potentia dum adhuc peregrinaretur in terris, Ariani illiTunc enim haereticum us cxinanivit molimina

PonHfex, eodem teste Anselmo ibidem, privHegium autem, quod fecerat s. Remigio, ibidem in conspectu omnium recitatum
quinta
Octobris

idem

tifcr

aadtn
allnir

tynodO
S

Ri rnigti

conflrmavil

el

constituil
.

omni

Lempore

sicul
I ;

adversus

Catholicam
garrire,

fidem

blasphemias
perageret,
silenlio

deli-

scriptum

continebatnr

inviolabiiiter

consei vai

beranlem

ne

conata
Beret,
,

sed

sicque data benedictione, concilium solvii. Privileij/uin hoc


<

potius resipiscendo

fidelis

conne

tt

se die

ded

demnavil
pnvavit.

nunc autem virum


ivvera
virtus
,

licel

Bdelem,
iisu

sceleratum defendendo delinqueret,


El

loquondi

sedpaulopost primum scriptum fuit, ut patet ew edito apud Wabilloniwm, cx quo illud tot/um huc
Leo
Bpiscopus,
el

desime
in

Miblimilatis
liuc
fiacto

incommira.

servus
r

servorum

Dei,

prebensibilis
biliter

utroque

Herimaru

abbati
sancti

nmni

cun^ re^ationi

monaDi-

enituit

quae et ibi gloriosm anima?


involucris septae,
et

licel

chorum
vinaa

Remigii

perpetuam salutem.
et

corporeis adhuc
tatis

tantum potes-

bonitatis

dod

immemor

ingratus,

qu*
nefa-

contulit
,

C gloria
ter

nunc

circa

ustendit,

lk

quanta eam jam beatifipaveril ejus exanime corpus potenfacto sanaloque \rmrio muln
101
et

sua gratia lmmilitatem


sanctae

meam

in

Sede

^postolica

Romanae

Ecclesia?

sublimavit, ne

mea

gligentia mihi
cial

discrimen,
ecclesias
,

ecclesiarum
quae nostro
.

autera

vide
seq,
,

Vitam secundc loco edendcm num.


Die

ruinam
,

ApOStolatui
el

subjacenl

Gatholice

ordinare

regere

rxcusare
.iur,

331

nnnlmluni
(hl
,.,-,,.

rsl

sequenH , qui llmjnnrm


,

ulHmus symdo

fuit

iiai.

nec

non
facere

Apostolica

auctoritate
si
I

emenimmunes
Spirilus

U injnnmsr
ss
(C

mnsnrn'.

et

liberas

proposui,

sancti

obmuluit;

,,-,,,

,nlu,n, uufuj

,!

sij-

benignus
nostri
/ciii

favor

mihi

annuerit.
aliquas

ode

ex

debito

nodO rmnninuniralus fuU. Quod


audiens archiepiscopus pridie (juomodu et
nitens, ex divina
sit

mus/
,

kpostolatus

posl

ecclesias,

quas

Vesontionensis, surrexit

succensus oharilatis
ul

visitavi, ei

divina miseri;

eumdem
per
\i.
,

reum

excusare

cordiame praeveniente,
beati

potui.emendavi

ad hanc
eccle-

virlute

Remigii merita

Remigii

eoclesiam
oausis

dedicaodam,
el

de

coram eodem silentio condemnatus devote veniam petens, quod ejusconventu, salis
patefecii

Biasticis

eUam

tractaturus

deflniturus

dem
dis

miraculi
Ilic

novitatem
pia

eo

usque
et

oegligenter
cor-

adveni, confldens Banctissdmis meritis ipsius a.isi alijuvari ad obtinendam Dei misericordiam
,

celarit.

e\

devotione

alacrilale

quid

domnus Papa in lacrymas compunctus, sic b Adhuc vivit beatus Remigius . Tunc ex ait eo et cum rjus nmnes surrexerunt pr;r ,rptn
: ,

dignum el memorabile egerim ad honorem et gloriam


;;.;(

ipsius

Hac
idonea
et

igitur
et

dedicata

ecclesia

placuit
nostras

ijUOd
i

cimsr a-

huic

laudabilia

auctoritatis

el

eratt (n
,1, 'ii-

ante

ejusdem

Sancti

sepulcrum
ex
W

proslrati

An-

visitalionis

relinquere

monumenta.

prn

Deiiberamus
qut tcclttfa

tiphonam Sancte Rimigi cecinerunt. Consonat fere

integro devotissime

Uaque,
gamus,
ciesia
ts

coram

hac
et

""

laudatus,

siatuimus

sancta synodo promulconfirmamus, ut haec ecnostrae

num. in Vita apud nos edita cap. m, Lingonensis episcopus, multis Hugo
bilibus infamatus

13, uJn <"'

hoc

privilegium

auctoritatis

supra

ac

hurri-

Franciae

ecclesias habeal,

quatenus nulla
in

accusationibus,

est

vocatus ad

ecclesiastici

ordinis

magna

vel

parva persona

hoc

120

DE
aliari,

S.

REMIGIO EPISCOPO HEMENSI.


Missam
cele-

M CTORK

boc

quod
,

consecraviraus,
aisi
el

brare praesumal
et

Remorum
cui

arcliiepiscopus

huic Operi dignum judicavimus vero exemplar hujusmodi est.


-

inserere. Hujus

I)

liujus

loci

abbas,

licentiam

eoneedei

Leo
et

Episcopus, Servus servorum


liliis

Dei,

Ira-

qpUtola

a,i

permissa
clesiae

eadem
in

ticentia
in

canonicis

Remensis ecet in

tribus

Catliolicis,

per universum

regnum

bis

anno,

Pascba

scilicet

Ro-

Francorum

constitulis,

salutem

et

gationibus,

seplem presbyteris legitimis ad hoc


quos
ecclesia
el

oiBcium deputatis,

scienlia

ornet,

moPrse-

mus

benedictionem. Compertum caritati qui d posl consecrationem nostram


.

tuum i" s Hmigiut vestraB credi- rem te>t

Apostolicam

illam

rum
terea,

gravitas

ei

vitae

probitas

commendel
rerum
aui
esl

videlicet,

quia
ei

haec

ab injquis pervasoribus
passa
villis

sanctae

qua Romanae

benignitas Dei humilitatem noslram


Ecclesiae praeesse voluit,

Germa-

graves

multiplices

suarum

niam, Galliamque visitavimus, ac


adeunles,
ecclesiam

injurias;

ne quisquam
vrel

amodo

beali Remigii,

maximo
beati

voto

et

Remorum urbem summa devotione

quas
intra

possidet,
vel

possidebit,
ipsas
villas
et

bominibus
graves
auctoritate

Remigii, ul

longe ante desideragloria dedica-

exlra

positis*,

vimus,

Deo

annuenle, et ejusdem sanclissimi Viri

consuetudines
beati
e!
<|ii;*'

imponal
injuslc

iniquas,

patrocinantibus meritis,

cum magna

Petri

Aposlolorum
inviolabili

principis
luerint

prohibemus
imposilaB,
,

liaehMius
el

ea-

vimus,atque post consecrationem ecclesiae in eadem synodum celehrantes, plurima ad ulilitalem Clnistianae

dem
rius

sancta
fianl
,

auctoritate

ne ultein

religionis
,

necessaria,

concilio

coepiscocleri

in

lerdicimus
ui

servata

hac

om-

uibus
ei

auctoritate,

consuetudines,
rata?

quae juste

porum oostrorum assensu etiam et laude et populi, quorum innumera mullitudo ad


devotionis

tantae

antiquitus

sunt

conslilutae,

permaneant

celebritatem
:

confluxcrat

statuendo

et inviolatae.

veUra juru
mat,
et

fir-

335 Hoc etiam

nostra auctoritate confirmamus,

nova

quod

Wido
in

Remorum
* ,

arcbiepiscopus

partem

omnia capitulis digesta cl postea in iiilrr eanoiies haberi prarepimus omnibus synodis, quas habuimus, idipsum conconflrmavimus
quae
,

adjicU
' i.

t-

nundinis

quam

mercato

quod

erat

xii

Calend.

Qrmare curavimus.
338 Et quoniam
tis

E
beatissimum
praedicalorem

B Novemb., beato Remigio uostro oblentu donavit, ea condilione ut nemo in ipso mercato
,

Remigium
et

gen-

et

feslum
ndii
qui
<>,

Francorum
venerari

apostolum

KaU
i,i

to-

is

quinque
auferat,

denarioium
nullus,
nisi

pretium
hujus
loci

per

violentiam
.

scimus,

et

honorare illum,

quem Domipossumus,

toU mnitt
lebrand'1
conetituii

abbas

aul

cui

nus

in terris et in caelo
:

mirificavit, proul

quicquam acci| iat. Nuiius ad idem mercatum convenientes, quod \n Caiend. Novemb. statuimus et promulgamus, veniendo et redeundo caedat, impediat, aut per vim eis aliquid auferat.
ipse jusserit, ibi

debemus
tore

praesertim
ipsius

inde

cum sempcr in nostro pecamor ferventius ardo.il, quod


ipsius

pretiosissimum
propriis

corpus

sanctissimi

Viri

Statuentes

sub divini obtestatione


Sanclae

judicii, ut, qui

hoc

privilegium

praesumpserit,

aeternam

Romanae Sedis violare damnalionem incurrat.


el

manibus transferenles, in locum sibi praeparatum miraque pulcritudine exquisili operis decoralum, reposuimus. Unde vestram admonere volumus ililcetionem, ut, sicut nos in ejus obsequiis
,

Sub eadem eliam obstestatione, nostro precatu


praefati

perpeiniiiis

gratulari

ita

et

vos

causa

nosiri

archiepiscopi

voluntario assensu, remissus

amoris,

maxineque
ejus,

ex

debito
est
etsi

paterni

honoris

est ecclesiae
gii

sumtus,

quem

in

lesto

sancti

Remi-

sollemnitatem

quee

Kalendas Octohris,
aliis

accipiebat Remensis archiepiscopus. Dalum

m
,

celehrem habeatis; quia,


tolus,

non

esl

apos-

Nonas Octobris per


thecarii
et

manum

Petri

diaconi., biblio-

tamen vobis
in et

est

nam

primitiae apostolatus

cancellarii

sanctae

Apostolica?

Sedis

ejus vos estis


Patri

Domino. Ilunc itaque honorem


ut juxta pro-

anno

Domini Leonis IX Papae i, Indict. in De hoc primlegio Anselmus etiam meminit vn Historia dedicationis edenda num. 29, ubi aliqua

Apostolo vestro exhibete,

missum Domini

longaevi super terram

vivere, et

mnotabimus.
336
Praedicta

ejusdem Patris precihus aeternae beatitudinis felicitatem mereamini possidere. Valete. Huic epistolx

m
'.
1

Remensi synodo

feluyiter

finita,

mlla

adsi ripta est temporis aut loci nota,

rypinm
,l
ii,

mr

pro

iv-

sanctm Pontifex mde rediVwrus

in

llu

/m/iam, die

alteruPro aliud habemus,


dicet, S.

quam quod Anselmus m/

r-venus,

subsequenti, qua eratsexta Octobris,

owm

episco-

Leoncm adillam scribendam


fuisse
,

artimim-

G pis,abbatum,cetemqveecclesiastMOrdmisviris,
regressus
'i'""
1

ecclesiam
se

est,

postque solemne saw wm,

""'"'"
iii

quod

feoit, corpus S. Remigii, ara principe collocaVum hactenus reli-

celebrah

miraculo quod e.idem Pontifioi obtdgerat annosecundo postgesta Remis, cum Romae moraretur. Porro decreVum isVud decelebn mdofesto renovaVwm fuisse a clero Gallicano anno 1657 suo
locovidebimus.

pulswn

querat, suis

rurswm supposiUshumerisad cryptam


reVulit,

decenter decoreque paratam

fusisque

ibi-

dcm piis precibus ac lacrymis, in oiam sededit. Haud mullo post, sed, quantum apparet, Homam
./""'

"

''

tolam ad

wniversum

lerwm
et
et

populumque
'""'"
'" S.

Francorvm <i,rr,r,t, /, miam Remigium a/morem testatm est


translatUmis ejusdem a
in

wnnwm
tuit.

fesVwm

se

factm

Francia observandum mstir eumdem Anselmum, Opusoulum sutwm claudentem his verbis Vir denique
Testem habemus
Leo
, :

Kalendis Octobris

^cy (5teiM&(*-

_^\o

c/c^

venerabilis (S.

Pontifew)
eo

saepe dictum
ferventi

Apo-

stolum

noslrum

magis

excolens

dilectione,

eumque Bummopere desideraiis honorare, et illiusmonasteriumsua auctoritate oobililaude peferlam direxil sancUe
constitulis,
filiis

tare, epistolam ejus

Bccleaiae

in

Franda

qua decrevit,

apud eos

haberi celebrem ipsius Sancti festivita-

tem, quae recolitur Kalendas Octobris...cujusepisbolae te.xtum, quia ordo narrationis videtur exigi
I

XIX.

ItFK

PIUM

DCTiHilUS.
tibus

121

nmli(|uo circum
cui

lium,

% XIX.

oberrans cpmmune episiycorona imposita cum suis Zophoris,


projecturis

i:.

s.

Magnificum
Apostoli
et
:

sancti

partiumque
conciliat,

miram

opcri

eleganl

Francorum
soleum
argenlese

mauinteconfirreli-

341

llac in

autem columnari coronide


tolam
sepulchri
fornix,

alte cffultus

lipsanothecde

eminel
candenli

molem
in
in

arcellatus

v.
'

lapide

aequabili
nisi

corporis

cameratione produclus,
latere
in

quod
in

longum conexlrema duo


idio

rnatum,

lympana arcuatim desinens,

utroque etian
ad

grilas sreculo

xvn

tympanum

aliud aperit,

posticum

vero

mata
quisc

patente

quales fucrint
antiquitus
in

tur iu praesul
et

super columnas posteriores areola \isiimminenti suiio residens sanclus Reraorum

agro
Ilalia

Remigius,
sibi

qui
a

medium Clodoveum
laeva

inter

assistcntem
oris

D.

Nivernensi alireque in Abbalia Bercetensi in


honoratse.
cardm
curtim
raxil
[',

naiiva
frontis

gravitate,

tarn

Theodoricum, tum venusta oculorum el


amabili
vultus et
sibi,
ve)

gratia,

tam verenda

et

totius corporis majestate,

accidentem

Dooque
eipriferociChristi

supplicem Clodoveum compellal, quasi

ma
tate

Ddei

pandat mysleria,
pusiia,

\'l

mitiorem,

jam

Sicambrum

suavissimo

lu

Ho-

vDancti Francorum Apostoli corpus in crypta


ni

jugo imperctcolla submittere.


ua,
illa-

Qua declivior sepulcapsulis quinquaginta

chri lcsluilo supcrne ad lalcra sc inllcclcns, in coro-

/i<

quam

illud

aS, Leone Papa anno 1049


perseveravit
xvi,

nidem incumbit, videre

est in
in

ii

iiim
w\

fuisse

i/i.n.

quiescere
in

usque

quatuor disposita duplici


inlcr

longum ordine anaglyin

adultum

ssi

ulum

quando

mausoleum
fuit,

pha, utrimque viginli seplem,

quorum

singulis

vere

g>

ificu/m

translatum den/uo

in

quo

geminas
pii to
1

ex

jaspide

columellas

visuntur

hodieque religiosc servatur. Marlot/us verbis mox dandis swmptuosissimi hujus operis auctorem

expressa
facla

caelato in

argenl

sancti Praesulis

nobilissima.

nominat Cardinalem Lenuncurtium,


noncourl
sv)i,ptores
.

sive

deLe-

342 Anterior
gnifico splendide
iinns

sepulchri
ita

facii s,

ul

est

prima

<iuale

Consentiunt

Gallise

Christians auctse

venienlibus objecta,

pretioso imprimis et raaM


i

/.

?,-.

serie
'238,

tom.
court

/\. col.
II

abbat/wm S. Remigii Remensis ubi legitur Hobertus de Lenon:

fulget

ornalu.

Patet haec priraa

duplici

quadrangulari

fenestra,

quarum

patruum

excepit

(in

munere

abbatiali

utraque ingenti lamina ex


liliis

auro obriso et solido,


fusili

ejusdem monasterii) anno


Catalaunensis episcopus,

mdxxiii

factus

postea

aureis,

semitoreumate
et

prominentibus,

deinde Cardinalis, tum Sumtuosissimum illud S. Remigii mausoleum, quod descripsimus in Prologo, exstruxii anno mdxxxiv. Bailletus laudansSaussayum m Gloria posthuma S. Remigii, quod Opus admanus noslras non pervenit, asserit, istudab
episcopus
Metensis.

quidem mterduasex porphyrite pretiosissimo columnas tola, tola, quanta est, na liquatis ad auripigmenta metallis radial,
visenda
rulilat;

inferior

ita

pellucidis
el

el

pulcherrimo ordine

lapillis,

unio-

nilius,

ex

his

quibusdam
ut

inusitataa

magniluanaglypha
<!

dinis

et

pretii,

collucet,

venuslior appareat,
sunt

ejusdem Cardinalis pat/ruo ac decessore in abi Robcrt" de Lenoncourt, qui primo Turonensis, deinde Remensis archiepi-scopus fuit, caeptu/m esse ci/rca initium dicti Secculi xvi,setfa laudato Cardinale perfectum. Desoripserunt autem
GalliiB

quara
iu

caelura

stellis.

Praeler haec

argenlo

innumera,
conflatiles;

serta

gemmea

rosae

margaritariae

ilem ex gemrais

atque
leo-

unionibus,

pulcherrime auro inter se nexis,

llud laudati

Christian auctores
/,

<:r

M
i\,

irloti

Histm

iie

Re-

nes, aquilse, elephanli, columbae, cruces ingenles, aliaqueid genus sexcenta aurariae artisel gemma-

mensis tom.
.

lib.

m,

oap.

cujus

verba hic

sumptuosissi-

Utum e pretioso
varioque

quoque tocum merentur, majus altare (vnquit Marlotus) pros3-'i0 Kctro tat S. Remigii mausoleum, visendae pulchritudiCSl rnim umiiiuin, quotquot n j s e t nia^mlkvntia'
;

opera praestantissima. At totahaec, quantaest, acentum exterior mausolei venustas etelegantia,


,,;,
i

circiter

annis

Lenuncurtii
est,
si

Cardinalis
his,

liberalitate

exstructi,

minor

cum

quas intus sunt,


In eo
.,,/
ti

conferatur.

m-

.^

cujus px libello pulchcrrimum nostro, qui inscribilur Tumulus Francorum Aposloli, typum reponimus. Moles haec altius ad

Q a |]| a

slllll

343 Cbntinet enim, ut iramortale depositum, Francorum Apostoli corpus, suis partibus inciyti
constans,
ac
velul

ec

corruptionis expers,
elaborata,

in

capsa
,M
;,

n!
.

,,

vicenos

pedes,

el

amplius assurgit,
e

quse

senis

argentea
mausolei

recens

affabre

ad

praedicti
,,i/,//,|

,(

(/1

utrimque
afiabre

statuis,

candido

el

laevi

marmore
ut

flguram
g ,

mullum accedente.
atudiose dicitur

Hxc a

perfectis,

exornata,

primos Franciae Pares


res
tota

arge
elaD(

recens affabre

duodecim tam exquisito


totaad
efiicta

arlificio exprimit,

fuerit

facta

<>

laudato Cardu
l s

majestatem composita,
videatur.
Slatuae

ad miraculum
ex
jas-

singulae singulis

Lenuncurtio, sed totosxculo post n Le tampesde Valence", archiep

'

v"""i
.

pide albo

menlis,

purpurea columnis, et totidem loculam ipsa mole marmorea excavatis, dis-

lum
co l

colligere
|,i|/
,,/,

licetes
in

'-

"

IX

Galliae

Christia

elusaa afo invicem.

HincPares declero,

sex,

illinc

ejusdem Anno mdc.l veterem capsam


argenteo loculo.

Leonorii
S.

elogio legitur

Remigii,

jam inde

de prima nobililate lotidem lalci, suis quique symvisendi ac bolis el tesseris, sacris prophanisque,
spectabiles
:

temporibus n ncmari confectara,

recondi curavil
,

iu

Cum

ergo

MarMus

rimum
i

his

paludamentum,
his

illis

trabeae,

his
et

coronae,
glailii,

illis illis

infulae,

torques
litui

equitum

ad

manum
et

gestamina
ac
in

pastorales.
notae,

Denique
scuia

omnibus

cerlae

discriminales

bonoraria,

quae

rege

inaugurando
potenliaB

su% metropolis ipsum r il haud dubie hunc indica\ argenteam recens affabre elaboratam Remigii servatur Chrisma et ad pedes S \ a eodem ampi llaw vocant, in vase cselitus missum, quod
argenteo, auro
illilo,

tomum anno

1666 typis vulg* loculum per capsam

quique praeferunl regiae majestatis ac symbola. Nilitur deinde summis columnarum capi-

lapillis el

unionibus -'arso

aflixa est, et illustrato, cui catenula

quam

ad collum

16

admovel

122
aiictore
c. s.

DE

S.

RBMIGIO EPISCOPO REMENSI.


regno
licus
ir,,i n,i

admovet abhas, cum a monasterio ad majorem ecclesiam insigni pompa pro regum inauguralione
sacram unctionem
deferl
in

cum

iis,

quibus

voluh-t,

adjunctis Aposto-

n.

Vicarius constitui a S.

Hormisda, sed eavm

Inastasium

II

velS.

Symmachum

referri

hqueiituu*
postoratis.

344 Est
S.

eliam

pivedieln

mawsolen

baenlus
ferunt

debere.
attinet,

Quod ad typum magnifici hujus mausolei


is

Remigii, laminis aureis coopertus,

quem
esl
;

in

nostro

\tarloti

Remensis HislorUe

ab Hormisda missum, cura Remigius per regnum


Clodovei Iegatus Apostolicus creatus
in cbarta infra citanda cap.
eiviiaie

plari desideratur, nec

quamvis

auctoris

habemus aliud ejusdem Opusculum, Tumulus Francorum Apostoli


;

hv

dicatur

pereuma
quotamen
G.

vptum
Gallid
,

quare coactus

fui

eumdem

e$ Vita
t

Remensi

daemonera effugasse;

priorem Iraditionem dod convellit.()utti de ampulla e cselo accepta sentL m, satis dixi supra in hoc
ijso

Renatum Cerizierum consoripta a Baussorvnei anno 1633 delineatum, </ ab E. Mo/c/


seri

reau
''""'

Cnmmrnhniu
S.

incisum, chalcographo nostro

/n in

</un

rlnnn

imitandum

OStendi,
bapti

non

<"

duo

quatuor

illius

potuisse

Remigium

lateribus studiosi

Clodovei jovm

lectoris oculis

ewhiberem.

/""

m ""'" r '"

m
'

Pergitibidem

Harlotm eceponere

aua

<

Slm1
'

,,m
e

suos Pradecessores emulatus.

,.

auibus
operi-

'

"i rostea

'""/"/"
1 1

erant per'",;1,M ar l principi, quam mausoleo, mullum "u s P Iend orisellucisadferuntcanceJliexcar


rei marmoreisquc columnis mixlim u fentibus, cum epistyliis el
J,,|,|r

nondum

endoecclesia
ode .
est,
in

altaribus, capsis, statuisque


tabellis,

pictis

aliisque

l,NS

^
1

exo, nala
;

lorujn
:
:

deaurata

cor<

incumbil elegantia, qua bactenus deesse "'"' chori ornatum, ultimum


Bfaei preti
//

hoc

prassertira

'" "
l

sin S"las

adyti

,rem

majores columna
exquisita
arle
positi,

'"''l";"-

P-toendw^wlul. enn

orn ,ces [ fi
"
,,M

?**.
1

''""

'"

iu

quibus

so

jue superstite.

deposito

impenditor, ad
miriflce

dum J
l

columni "

Htolum
iri,

"

brevi

septum
portam

H^um
**
4

,,facta

Kemigio de
,

quadam ejusdem
meminit
,
'

'

'

'

pulchrior,

2"

includens, ac
v.

" / """' seu inspectione

'"
""""'

"'

ad, tus

tamulnm,

aare

senatuspietatestructusest; Tabn, advocati generalis ,


bberahtae; ejusdem coenobii
c

p ub lico

ReD.

anno 1646 ab eodem


"
'

illusVrissimo Leonorio

"""

Merem
llicis

alter

Hincm

'

n.

suprema Parisiensi reliqui expensis R. D. Wilquin, Prioris majoris, mihi araicis

inclusan

^hiepiseopus
Ml s lemni

wba n a
Leonorius

ol650me
Latina acoipe
de

D'Etampe

Valen-

lipsanothecaa visitatione facta an-

no

I)IE
\

PRIMA OCTOBRIS.
testibus

123
lib.

no

mdcxlvi,

cum

multis

sppclabilibus
in

eodem Flodoardo
ipsius

m,

cap.

i\

vpsius

declaravit, corpus Sancti reperlum esse suis panil.ns integrum,

Hincmari
aliquid

ADCTORK
I

omnibus
lunc
Loilere

epistolam laudante
beatissimi

hU

verbis:

De corpore aulem
esl

operluraque

etiam

Remigii

oon

ansus

pelle sua. sindoni sic adhaeresccnte, ul

eam

sumere (Hincmarus)
epistolaad
id sibi

ausi /mri

sini,

,, ,,,)(,!

corpori simul

detraberent,

sed ex

saiis apparebat, carnem exqualem iiiam Hincmarus fuisse annoiavii, dum anno dccclh lecundam ejusdem

qua

lamen

sicul ipse quoque lestatur in Ludowicum regem transrhenensem, qui


*

siccatam

esse,

pro

ab eo pelebal muneris. Sed hic Poniifex maxima prassumptione asseril se duxisse, corDominus
["!

'

<<*

P"s ejus, quod


-

tanta

ternpora inte-

corporis translationem

Hecit.

Hic

praesul

addit,

nim

hac visHatione, quae die un Noverabris ejusdem anni majori cum solemnitate iterata fuit, solum
sacri corporis capul

consi rvaverat, disrurapere.


regis facere

Quod Hincmarus
/<<</<

"i

gratiam Ludovici
corporis

wusus

fuit,

ipsius

deinceps ausos esse, probai


circa

lustratum
suis

fuisse

illius

Ironvisa

sacri

integritas

lem sua
esse;
os

medium sscu-

pelle,

oculos

palpebris
in

lecta

lum wii Leonorii avrchiepiscopiRemensistestimonio


cini/n
.'!.')()

ejus

omnino
dentes
circa

patens,

eoque quatuor
conspectos;

mata.
Consequenter

a"t

quinque
satis
nisi

valde

nilidos

ad hasc

aliquoi etiam

barbam
quasi

tempora capillos, ac denique spissam, sed brevem invenlam,


ai.

Samrmit/iaiii
reliquias.ab

Hcincnsr.s

ipsi quoque ccsnobitas non alias apvd seillius

**dariw,
l,Vnrtr
-

p.-i.

nc fnrtt'

ipso saoro coi

ore diversas,
</

nun

octo

uovemve diebus

imhrn '',a^

quorvm

Lonsa

agnoscunt
pastorale,

prfete)

wmpullam sacram,

pedum
se-

fuisset.
ilc

mausoleo inclusa, pallamque, seu

cjusquc

in-

347 De hac

visitatione

eHam

tegntate mstru

mnntumfai

tutn

nemfaciunt laudati Galliae m leonorw his verbis \nno mdcxlv] documentum


edi

parcius mentioChristianm script


corporis

pulcrale

aulewm. Saltem alias ibidem /<"/< novcrat Marlotus, </<// ////. tn Historia* Remensis cop. x iii ejusdem l<>a Cimeliarchio inter sacras reliquias

curavii,

quo

integritas

S.

Remigii

extra

mausoleum
ita

lesiincaia cimiinnaiur

Mcimnit denique

et

vallius
/>"!/

vn
o

Historh

ecclesis Gallicana

Longuetom. VI
ict b

meminit
qua s
Iluju>

33

Vranslationis olim
insoriptio

pei

litalis,

de posterum unice Conservatur ibidem palla, imt in signum e igii sepulcrum tectura antequam corpus ex eo transferrelur.
asserx ttas
:

scribens

Hincmarum, oujus
holoserico,

aou pieta

vn

velo

meminil Qregorius
'i

Turonensis cap.
iloris

lxxix
rubeis

Remigii vultwm lunc velavit, praecitato anno 1646 reperta fuit, proui num. 302 dictwm est. Marlolus kistoriam suam ad eumdem
is S.

quo

de

61

i.i

cod

issorum

Haac albi

est,

ramusculis ac

leonibus discriminata;
sed

vulgo

Su-

darium
niorhn
solel

vocatur,

improprie.

Cum

siccitatevel

awnwm

non produxit,
scriptoribus

nec

laudatwm

Gallix
Leonorii

epidemico
vicos

Campania
ab
sancti

laborat,

circumferri

Chiistianas

documentum

per

urbis

ascelis

processionaliter,

alium.de nactnissum,
stinere, nesciamque,

ui cogar hica pluribus abuVrum haBCCorporis mspectio

quo Deus malum,


proi ul

Praesulis

inlercessione,

avertat.

V,erba
;

Turonensis

supra

<ic<ii

imr.r
derit,

thecm an,
sit.

argenteas
ut

faciendss
theca

occasionem
ipsa

de-

miiii.

eadem

fieret,

mspectio

289 et sequenti ubi dictum est, per S. Remigii invocationem ejusdemque pallrn sepulcralis

/nctn
Hcec rorporis
inleqritns

348
eo.

Assertse coiporis

integritati

omnino conreligione

oircwmlationem Remenses praescntissimv/m luis iiiiiniii, n i.c periculum feliciter repulisse. Vide
rlmiii lliiiriiim
il

con-

gruunt, quae de veteini/m liemensiu/m

in

/,i

Yiln

iiiiiii.

\\~

rl

ininlii mlii

firmatur cx
(piod nullce

eodemintegro conservando habemus


in

rc

Hincmarus
depositis
haec

ihulrin.

liqwa;

Vita

num.

120

primam

illius

translaPbnem

351

Ex hujusmodi

enarrans, de
ait

reliquiis

tum seorsum
ejus
a

velo, niiisrr, quas


'

reliquiis, ex copillis scilicet, adS. Remigii corpus utcumque

oiimpotuu
fui 9 in

"

fl

s f0

ipsaque

die

Lranslalionis

cum
corpore

divinis
illius,

laudibus sumplae

sunl

reliquiae

pertinuerant. vel forte etiam ex dentibus.t iquid atiqwa etS. futsse dwendum est, quod apud Vivernenses mira- uoderamno
culis claruisse,
,////.

de
et

capillis videlicel ejus el casula

ac tunica ipsius;

Hincmarus
:

in Vita

num. I^G/rade territorio


sua
aeiifi-

involutum
ergo

esl

corpus

il

ius

integrum,

sed

utsequitwi

Quidam
in

Vir nobiiis
B.

exsiccaluro,

Nihil

de brandeo (idest velo funebri) rubeo tunc praetei partem vpillorwm ex

Nivernensi,
riiun
iii

oblenlis

reliquiis

Remigii, orato-

ejus

honore

proprietate

integro Sancti corpore resectum fuit. Minus etiam


r.r

eod&in

dwninuit
>/<

uiiiii.

133 agens
<

ipsemei anno
nii,

">.'

Hincmarus, qui deinde ejusdem translatione, qua/m wlemniter exs ut/us est. Ipsum,
<

Dominus multas virlutes per merita P Ejusdem generis fuere ipsius Sancti sui ostendil s Hoderamnus, Redonensis in reliquiae, quas
cavit;
ubi
-

/;

la

Gall ca
/"'

epis
se,

oj

us,

sxculo
nutv.

vm
S.

in

1ta~
\

corpus sanctissimura, sicul

in

anteriore

/,,,!,,

trans-

seoum
'/'

divmoque

deposu

latione ab e| isi opis Remoi um dioi eseos, integrum inventum est, ei brandeo rubeo invoiutum. Et
iiin

dicitut

Bercetensi

monasterio

Abundii

mart/yris,
/ii/iiin

de

ipso

sepulchro
pars

in

locello

argenteo

esl

fmi.

quod abillis de nde S. Remigii appelAw toremdenuo habemus Flodoardwm,


p,

brandeo cum sudario, (|imiiI iiiciai super capul ejus, assumpta in scriQiolo eburneo, secus altare sanctae Mariae in ch iiate fquas ecclesia a thedralis est) honore debito venetranspositum,

de

w
per

/nr innisri fertur

,1,11.

Temnobili

pore

hilperici

regis

extitisse

Moderamvir praedicti
in

Redonensis
a] ja

ecclesiae

prassul,

oriundus,
S.

qui

licentiam

ralnr.
abillotepara
leg

regis

limina

Petri
B.

adire disponens,

diverlil

:\\\\

nasce, nec
ecclesia

alias, S
suaa

Remigii

reliquias,

ab
suo

monasterium

Remigii,

situm

in

suburbio

ntui

in<y

Hincmaro
/,i,
i,

cathedrali
satis

tcr capiUoB

tempore ibidemasservatas
oap.
\\i

indicatFlodoardus

Reraensis urbis. llbi liberaliter d fratribus ejusdem loci susceplus, impelravil a Bernehardo, sacrorum
custode,
s

su

niiiin. ns

Sudarium

vero,
|

reliquias

<i"

stola,

cilicio

alque Sudario

quod super capul


,ii,

ipsius

rat,

cum

parle

raj-

Remigii.

brandei,

Bcriniolo
in

reconditura
beatae
Dei

eburneo,
Genitricis
reli\

Quibus
..

gratanter acceptis,
.iuiii
iii

iter

incoeptum epucopo
in

nedc

Rcmis reservalur Manav Imo tanta


iit

ecclesia

permeal
nocte

Italiam,

fuit

Hvncmari hac in re
/<

Bardonum quanam
moratas
in
ilii

melatum

monte babens, ..me.

"

in/

etia/m
i

vpsi

Ludovico

,n, iii.

regi,

petenti,

reliquias ex ejusdem Sancti corpore non ausus nt obsequi fta discim/us

ramos suspendil rehquias. Cumque diluculo surgens, iter cceptum arriperet, immemor borum nutu, ceu creditur, divino) bsec ibidem
is

^ am

remansere

>A

DE

S.

REMIGIO EPISCOPO HKMl

roni
-.

perveniente,

nullo

valel
ul

ea9 ingenio
eas

contingere,
vellet,

tionibus
col,
,/<<,

dum
,111

mirabili
in

signo,

attingere
praefatus
in

144
esi

elcvarentur
ijiu
i

sublime

Hoc
tns,

episcopus

mirai ulo,

Qx

mtorium
.111111 valuit

minime
IIMIIIMiL.

eodcm loco sed relii la pignora eadem nocte i|" ' li in recipere, uuw mec facto mane,,ni IW '' III Ulli
regredi
I

us

ad Ughelli Haliam sacram tom, II. abbatiam Berceti et cognomine oppidum in Parmensi recenset. Ejusdem sitwn paulo assignat [ugustinus Lubinus m Abbatlis

Ihih.i.

nimirum
Bardona
Parmas

in

ducatu

Parmensi

prope Al,

pes de
I

dictas,
civitatiJ

in

monaslerio, quod
S

vocatui
inibi

Bercelum,

in

honore
Missam

Orientem

Vbundii

marlyris

constructum,

diaconus Forojuliensis
editimis Mu/ratorii
lib.

in
vi,

celebrans,
verel

pradiclorum
se
i<>

parlom
;

munerum devosicque
volo,

monle ~. -..-., Bardono, ad ~... .. Pauhts Warn\ gestis Longobardorum cap. lviii idem \onaePdificia
sic

ibidem
impli

reliclurum

rapta

sibi

sterium inter Liulprandi regis sacra

n cipiens,
petil iter.

venerabiliter

cceptum

re-

menwrat:

In

summa

Bardonis

Mpe monasterium,

dona

obviam factus Luitbrandus Italorum rex strcnuus, qui bancauditu jam compererat sacrorum
iii

quod Bercetum dicitur, aedificavit. Al Muratorius, velquisquu adjectarum ibidem notarum auctor
est,

post

Mabilhnium ex datis Flodoardi


U

verbis

virtulem, aroore B. Remigii duclus idera

monasteIradunt)

statuil,
i

udato rege ob depositas ibidem

rium, Bercelum

scilicet,

cum omnibus
oclingenlo

adjacentiis,
(ut

omnique
ie

abbalia,

mansos

ciisque

Woderamno S. Remigii reliquias bonis sedifiditatumietauctum,nonpHnvumconditum


tmtpotiut

Hoderamno delegavit, suorum legalide more vcstiluram exea el chartam fecit. Remeans autem ab urbe Roma memoratus praesul accessil ad venerandnm B. fte igii sepulcrum, atque sicut illi
continenli, praefato praesuli
in praesenlia fidelium

/"
tas pottor,

356 Bt vero est quidem Pauli diac nd auctori' quippe qui Longoba/rd/us ipse Italusque
<>

m.
'

*'nwwf 'nai

eodem ssculosm scripsit,q

Uutprai du& rcgnw- "'"""


Gallia

fv

vit;FlodoardusGatlusHistoriamsuamRemensem
i

mjssus H'\ hanc terram Iradidit,


i

ita

nihilominus
or-

rimum

sseculo

ewaravit

in

cum tamen
haud Flodoardmm
Bercetensis

Remigio candcra
fecil,
el

contulit.

Sicque prospere in
sibi

Pauli

verba

vnterpretationem

Hu/ratorii

suum reversus episcopium, successorem


dinari

diflteulter

admittant^

non

est,

cw
cum

valcfaciens
et
1

Qliis

suis,

Bercetum
sui

vmus;

maxime

monasterium
wi
\

rcpetiil,
1

usque ad obitus
ul

diem
con-

loco

illo

modcrale

honesle,

ser> us Dei

quoque nonnullis deinceps locus miraculisilluslratus claruil, Dceodem monasterio trsum memiait lib. n, cap. xn ne an hieersalus, vixil. Qui
isi <\

monaslerii histona Remis facile nota fuisse potuerit r.i Raduino, quem ssbcuIo i\ ex ejusdem loci alunvno vei abbate Remensem monachum
fact/um fuisse dia
\ue etiam magis, si, ui Flodoardus asserit% Bercetense monastei m,, n c nn ,,,, aliquando fuerit subjectum. Utut sit, utroque
scriptore
in

flemi nsi,
iiis

pro

re

Him mari,
cujus

p
,/11,1,1

"'"

nimium
c ibit

sese implicante,

Liutprandum
S.

consenliente,

<>,,

vide-

a Un
ho
,/

e h

turdubitan dum, quvnpiushic


igitur

354
s. r<t1

Diini

rrequenler

Ebo praesul
de eo
\isi,,

in

pa-

auxeril

in

honorem

saltem Remigii, idque occasionea

rea BercelAim

i"Ofii

'i"

tunc
S.

moraretur,
Remigii

Bj p<

"iin

hujusmodi
(Remensis)

in

mo-

laptum

nasteiio
1

dicUttf
st.

revelata

Flodoardo allegata. CerteilludS. Remigii nomvne deinde appellatum fuisse, probmt <'><<> regum Halise

Eral ibi

monachus quidara, nomine Raduinus,


quod
Ri

diplomala sseculi

ere Longobardus, qui

monasierii,
beatissimi

in

abbas quondam extiterat monte Bardouis in Italia


pollel

etll

x, apud \furatorium tom. VI [ntiquitatum Ualiaeedita.

migii

celi bri

memoria, Modededicata
ln

ramni
|l(l
i

Redonensis
professionis
B.
i

episcopi

studio

monaslerio,

dum

praafatus

Raduinus monaductus

Christi 922 Rodulphi a ,,, abbatiam de Bcrceto, in honore tnerui sancti Reraigii constructam in comitatu Parmensi tc " u '""/'""" cum omnibus perlinentiis Parmensi episcopatui S "'
IJ

Primum datumanno

chicae

gererel

officia,

amdre

olim
item

donatam, confirmavit.
rv.r

itorum
petiit.

Remigii, sepuli hri

ejusdem limina

Italise
}

l:,
l

Qui um fralribus ejusdem loci vilam du"<<''"-"" ,*gn ad caslestem satagebat '""' "" "" !lll: s "'"'"'" ** ' "" '"< *
;

con/vrmans
scilicei

I'<>- alterum Hugo anno 930 eamdem donationem F iisdem usus est cUms ^bbaciam

de

Bercetura
etc.

in

bo,

sancti
,

Remisi
.,;'

extructara

porro

,,,,,,

"'"'';::"'""

'";;'

ib

,,

/,s:,,

.v,,,,

''""," " "'' :'"" ""","'/"-""" ""'"" '"'' '" '"


<*"><<<<<"<
'

,,,,,,
,

,,,

J
.
N , /;

'""'""'
,,

"''""-,.,Bern,
i,n-

docent eliam alia dipl ItalUe :,,,,,;,. ,


relatoe,
,

, ,,

Vghellotom II

,
;

p
,

'<oo

codiee eptscojm

,,,,
,

',.'

'"".
'

"'
'

,- mmuulerbm

s
.'"
'

,,
'

>

s.

v '"" v " -,"'"'""


"""'"'""

u,,i
tant

^ sanctura Moder,
'
,<

M
,

,,,

, ,,,,,';
lh
,,'

Berceto

/"'"''"<""
;'"'

,,,,

TT'";" -' ";"''" '" "" "''"""""^


;

"""""
'.<"<<"'.-

"
//,,-

autemsubjeot ,, ,,,, ,;,,,',, '"<"<<'/"","",".< -w,;


,,,

cujus "

loci

""

!'""
">

/,.,.

/,,

,,,,,,;
''''
-

'"in

'

l;

"'""-

'"~

Process

,-

,,.
,,,.,,.,

Adde, g
,,,',,,
.

,,, ,

veniens,
i

suo monastero ///,,,<, ,, i,,,. esl monasterio (Remensi) monachus .... ,..,. Dfeclus, el pro sua probitate honorem prasposituras
adeptus.
ft

,,.;,"'. """'
'

"'"'

""

rn "" " / "'/'""'


'

alteri

in

permvper\.* \ r Francia sito

"

'

aonari.

n Liv
o

355 Sanctushic Hoderannus aliquot


giisinscriptus
licis

longol

Wartyrolocolitwrque o/ficio proprio riPus \mi Octobrispej duBcet Redo. ensem


est,

Britannia Hinori, ac
'""
/ "' /

"'

eliam peculiarem culBerceti, ubi ejusdem corpusquiesi it \d

suum

XX.

DIE PRIMA OCTOBRIS.


rtinm
,.,

i?r>
,/,///

rn/nlh.s

ibltSVC Sint,

mlnl
orpoi

<ih\lui.

XX. Reliqui

e Sancti den-

mmus

Sancti

Prancorum

[postoli
i

esse

qU0 queant;
i\

AUCTOBP
i

fibus,

propter iltius

libus, capillis etc. variis in


locis honoratse:

quid cenessent,

seudurn de sacris ossibus,


qtice

kttem supei ius assei tam. 360 Etiam plures recenset Arnoldus Rayssius rmn osta, ni Uierogazophilacio Belgico, quarwm certe ali- qWB relut S. Bemn)ii Rftmi n quoi mneti Remorum episcopi esse non possuni Dnnii '<' Pag. \: aliq tid de sajicl Remigio attribm
1
I

ool

/'
'

veiut

ipsius

ici
tio

pag.

82

de ossibus
rt

s.

Remigii

cpisi

ipi

e to

Ca

S.

\ut-

alibi assignantur:

Floren-

berti,quodCa wnicorum RegulariumS.


esl

[icgustmi

rpag. 2ffleccl

\si

cathedrali Leodiensi de defite


[ttrebaten
I

tiaeecclesia ipsidicata: ve-

Ro
'

nigii
II

305

ti

e el

\tl\e-

ili

|ui
'

lasti,

Remigfi
item

Hilarii

tustus

ac

rccenlior ejus-

'

" "
i

/'

315
-

Tornacensi

cathedrali
s.

dem
reliquia
e

ecclesi

duas

ipitis

cultus.

ossium portioues

Remigii

Remeosiam archiepiscopi. Aliquas itern ejusdem San -i' reliqu m Col mi e [gi ip nse assei vatas
i

scribit

Egidius G

^len
.

us tn
<

ci\
!

ili

tiagniali

r.rici

ecoiesia

lenti g

nom

n itas

nulto

tn

Une
s

islius civitatis

lelic
i
i

pag.

310

uid

capilhs, i\h

rio

donatm uidam pnoraetc.

etiam plures sunt, qu& de ejusdem sancti Prancorum [postoli reliquiis sibi datis glorianlm

de
B. os

Remigio
V.

episcopo
'

ec ilesia
tg.

collcgiata

M.

<

ei

156

in

Cartusia

(Ui

inPi

Apud tiarlotwm tom.

pag.

357

lego,

aliquam

magnum,
1

et aliud

parvum
ilior

S.

Remigii episcopi
E
rtins

ea/rumdem donationem a R \mi fum Remensibus omno 1251 esse pri s. Remigii in Pr wincia, dicecesls [ven on
i

Rhemensis.
1
i

\o

fi

\er

fuit in
locis

reliquiis

Remensis

irchipraesulis

aliis

adscribendis,

uliernluit

Uwe

qui

mona
>

pendebat.
capitulavi
rijn.

m
I

Remensi tune temporis deDonationis instrumentum ea [ctis


terio

quam
iin
i

GabriPt Bucelinus ki Sacrario Benedictino,


adjecit,
is)

Unut

nd

quidsui Ordinis Wenologio


juod K
Sancti
corporc Remensibus
a
l
i

ei

inquo

id

ibidem
a
t

re

(f

)tus,

et

>, hoc

mirei

ea

toto

ejusdem
reliquerit.

quamlum
i

n tstru n

argum mtu
lilteras

niliil

plane

subjung
Heoricus
migii

niversis

praesenles

iaspectaris
S.

Etenim

nd w
/'

lobris posl breve


II

s.

Remigii

Prior,

Joaaaes Caalor,
etc.

totusque

Revobis

Rem
assorvatur

"".

tjas

Rem.

couveatus

Traasraittiaius
el

in

cosnobio

sacrum corpus, inquit, Medardi; capul in S.


;

decilicio, decasula, de capiliis


H imigii,
el

de sarcophago
satis

Mtlnsterlingen servari, Pistoriusail


caeli^i''

chrysma autem
:

de ossibus saacti Glem


nigii,

Papae

pogibus ungendis

in

S.

Remigii

insigne

Martyris..

de bacalo 9aacli Re

os

civitate Remensi daBra iq ira effugavit... Datura Remis aan. mccli mease Jaauario, Ita ib<
b

ejusdem Sancli in monasterio Qeorgimontano. l'n S. Medardi coenobium designat Suessionenst


in

Ordinis Benedictini; Wunsterlingen


niint

Topographia
ut

diibiin,

.1

habeat, q

tia

Gerina/nvB parte npag. 63 ait esse celebre virgi^

Marlotus o wri ans, inst


sede vacante, fa ttum /',7// de Sacy obitum ibid \m

B
1
1

monasterium,
,us

nen posto
in

rip

Po

la n
:

ejusdem anni
riim
iii

1215

i/ncidisse

d em viii Oct ibris prmm terat. Porro


Reraigii
difficul-

stantia dissilum
jim/.

rbe Conhau prc Georgimontani notitiam ibidem


i,
i
.

30 hanc tradidii
in

S.

Georgii

mons, vulgo

eodem instrumento
iii'

n Ula fiat de S

Jergenberg,
iii

aeditissima

rupe supra

Schwazium
loco

ossibus

nullam hinc
i

Tiroll,

situm

inaccesso
in

pene

co^noras

Hatem
qualtl forte
tnit,

patit/ur.
li

bimn Ordiais Beoedictini,


Februarii pag. 403,
et

quo

maxi

om-

359
ni/iii.
\o*

Opere nostrotom,
''./'

niuo
vatur.

sanctarum

reliquiarum

tbesaurus

asservaforte nunt s.
flemigii

quir

49

Adamo Bremensi
[nscharius
\'<.

Alberto Stadensi

aliquol aliit
cii

diritiir

s.

adta ibunc

archiepiscopus

lur

gensis saeculo ix

Remigii cimelia...

Hamburcum iogeati

raliter

362 De prxdictis omnibus sacris ossibus genedici potest, non esse S. Remigii Remensis,
corporis illius inlegritas,
/

Rutomn-

honore servavisse Brema3. Agi autem hic de S. Remigio Remensi, ex prxmissis manifest/um est,

obstat '"' "


yius
ii

legi

impugnatam,
\nto

quam hactenedum authentico


Speci itim
i

oanm,
P

Ibidem

pag

79J
legitu

ei

792 /"
a/nno

S.

Vedasto episcopo
Altrebati
.

aliquo
/;,/

insti

um

convuls
vre
licei

">>
,

ero de

[ttrebatensi

1287
reliq
et

facta
inter

,eiino

pronunti
corp
\re

hunc
"
i

in

ejusdem
tem

solemnissima
hasce SS

sacrarum

et

S.
,(//,

Reraigii
j

Vedasli,

Remigii

Hilarii
;a

translatio,

,,/

//

lec \ptu "

minum
i

cujus festum

annuum Dominica
ritus

unda

post

,,,,,,
,,,,/.
/,
, ,

<it

mii S,

Remiesi

Pascha
solet.

majoris ibi Tomo III ejusdem mensis Februariipag.k^


Offleio

duplicis

////

Reme

lius dictus,

archiepiscopus

)is,

de quo in Opere nost/ro

actum

ad

niim.

'(.'),

ri

pag.

103,

iiuin.
i

15,

inter reliquias,
i

iirni

\i\ Januarii,
n.

quo
1 el
i

coliPu/r.

Hujus saorum

entu ensii
S.

sua
imo*
in
,;,,,,
,/,
i

sequentibus dicitur Roto'

ecclesia deposuit,

etiam aliquse
pag.
153,

Remigii
19
et

m
?U,

fo,
,/,,,

'

''
/

"/"/"""'/" Suessiones

Kiniur.

Rursum

num.

.,,

nonasterii S.
,

Medardi,

Dedicatione basilieaB Trevvrensis S.


toli,

Matthia

,,,/
:

prm
esse.

/'/-/'"'
i

Carolo Calvo
i

de ositwn
t

ab Eugenio

III

summo

Pontifice facta, dicun-

ra lsse
,.,-,,,

ac d

anno
\

1090

Rotomagum
ibidem

Remigii inaltariprincipe, itemquein altero ad ejusdem S. Matthix tumbam erecto, tunc i/mpositse servari. Denique nam longum tetriouminr aligus

revectum
corporis

Qu vm
faco
i

rem

corrigitui

Hennclii, qui, quod egvsd


ignoraret,
in

relationem

quodam Hbro
svngulari

que esset, SeptembriSipag. 115 quSBdametiam in xnonteCasv/z/M S Remigii reliquis honorari leguntur. Hsb

si/ngulos tomos nostrosperourrere) tom. V

Friburgi Brisgoix
i.stmi

anno 1520

typis edito dixerat,

siui

ririm

tempore Suessionibus

riim pietate honorari.


:J03

omnes

si

tani vm ex stola, casula, veto, cilicio, vel

Consentiunl nobis Gallia

Ch
nuatores

12G

DE
ool,

S.

RKiMKiK) EPISCOPO REMENSI.


:

MiCTORE

nuatorestom, U
ejus (S.

20pauois

his

verbk

Corpus

Remigii Rotomagensis)

in sua

cathedraii

delatum esl qvvm llwclivtis couditum, Suessionensem, el anno 1,,, CUm Retncitsi confudit.

postea ad s. Medardum mxg ad suos Rotomagenses


;

ecclesim, ea> quo desoriptwm authenticum tesHmonium de baptismo habemus iiiiiiini.r venerabili MarUe Bagnesias onho 1514

baptismali ejusdem

'/""

iini,r;i

.-,

m pa
tioiniin

hni'H,

iii

nii/rni collato,

quod
nobis

H.

I*.

Ferdmandus Bagnesi,
Virgmis ejusdem Descri/ptwnem
sarrllinn

in basilicam S.
ciiiii

plnriniis nliis

sed anno mdlxh Audoeni relatum Sanctorum pignoribusa neote-

Societatis

nostoa

presbyter,

consangumeus,
rrrlr.s/.r
,

transmis-it.

ricis

(Hugemttis) incinerea redactum. Bucelmus


S,

i/

/!i//ir.s,,i ,1,1

/n/nilia

Remig wm cwm Remensi itaque Rotomagensem ac prsterea vel aberrantem Mennelium oonfudit, "/ aliter ignorata sacri corporis ad secutus,
redidii illud in SuesRotomagenses reductione, Medardina ecclesia adsua usque tempora sionensi
i

suum
docet,

habet, <iat Richa, ci


<</<' i
iii

exantiquoinst/rumento
/>u/>/iri
li<ii<ii

loco

"iim fuisse

hospitium

seu wenodochium Francorum^


iiiim; atque hinc opinalur}

peregrinan-

uptai

vocem

esse,

n<'

forte

vocabulum Romeum derivatam u/> eo,


>>
i

asservatum, Credibile
fusione factum,
migii,
<//,

est,

</

synonymorum
habebant,

conr
Re*

quod peregrmus
hanc
ecclesiam

Romam
circa

petens

ulgo Florenlino

quA

reliquias alicujusS.

otim forsandictus fuetit

Romeo

Censet denique,
1078
/>iihicto
esse,

forsitan

Rotomagensis,
persuaserint, eas

facile
Fra/i

annum

tibenterque sibi

magni

civitatis

an

/>>iu.

parochialem factam

qualis

nnn
dictis

Apostoli
nil

esse

De ossibus loquor;
aut
similibus
,

nam

ex

hodieque
lirrnl

est.

Verisimilia hsec sunt', sed

>/></

m
Itoc

vetat,

quo minus aliquid ew ejusdem


rebus

rlmiii Mi.\//r,i.
.,1,1,1

sarinm

OS

//>n/<'i/i

OSS&rVa-

lis,

vestibus

ad ipsum
Si/mile
visitat

//.

s U.

Remigii Remensis essenequit, forte

utcumque
esto

pertinentibus

varii obtinuermt.
;

supra
iiiiiix,

dictt

Romei Lucensis
</<</'oin

esse,

>-t

>>b

de

dentibus

judicium
Leonorio

quia

i/n

ecclesiam,
ad

neglecto, cui
s.

erat, s

Remigii
ccepisse.

anno
facta

1646

archiepiscopo
aut

Remensi
dentes
in

Homoiim a populo appellari


<ui/<<iiin

quaiuor

ta/am

quinque

Fateor
,

tamen, suspioionem
penitus

vncertam
pra> E
bucensis,
s.

ejusdem saoro ore conspecti fuere,


i!

ut swjtra

dic-

evertendam,
>>s

constet,

iiim est.

,/irii
set

sacrum
eidem

/ki

esse
esse,

Romei

vrl al(<

36i De capite Munsterlingae


tynonti
1

vato nihil

uspiam

rr/

Florentiam allatum

nymi:

01

htmrntia aiser-

vatum

legi prseterea, nec locum ewpri it Bucelinus, i/n quo id asseruit Pistorius at certe illud S. Remigii Remensis non esse, ex allegatis satis superque
;

appellaUo
r,/,rr,

ecclesias

Romei jam adhseserat, quod


/<st</ii<nii

uii ii/iir eruditi


r.

Florent/mi forsanfacile poterunt

tat.

Eadem

ratio

est

de duabus ossium ca\

itis

367 Mitto plura de reliquiis^

atque aliqda
\<<n

</>
I

if.ttim
I

portionibus,

quas a Rayssio

ecclesia cathedrali Tor-

ejusdem
Iiiijiis

fesHvitatibus

ad/jwngo,

repetam
<<</

Qctob
favn vi

ce-

naccnsi attribui diwi

nec inquiro, an hsetillud


alterius
wi

h- vet/usta ac

recentiora Martyrologia, quae initio


recitavi, etin
rjirs
/

i,'b>e

eral

Remigii
Sancti
h.r ,inn

Rotomagensis, an
si/nt.

mihi

ignoti

Commentarii
'/"'.s
<<>/

quibus
, ,

>/uos

sarulo

Deniquequas
Tvroli
coli

monasterio Georgirelujuias,
s.

potlSSi inii in
videlicet
, /
i

iiomrn

iisr

/>tm

Iri/tllir,
>'t
%

montano

in

ait

Bucelinus,

xm

Januarii, qui emort/ualis est

sinii S

Remigii Remensis, sed


alibi
in

Remedii
indigi

Octobris,

quo

translationes

saori

corporis

vel Romedii, etiam


culti, >/<
iii

Tyroli, velut

i/iiiis

supra
i

eaposita

contigerunt

Hujus posteewstat
vj

quo hoc
iiniiiii

</

so dde
s.

egvmus. FlorentUe quoque


wi pretio

rioris

/<

siiritiis

antiquior

celebrvorque
ille

Tuscia

iis

Remigii episcopi
Richa

memoria, jam abipso, quo


celebrori
solits.
Ita

obierat, sa?cul

haberi

scribit
in

Josephus

Socictotis

nostrs

testatur

ejusdem

temporis
l

presbyter
iiiiiinim.

Votitiis historicis ecclesiaru/m Floren-

scriptor S. Gregorius Turonensis

Historia

anno

1754 ibidem
missis,
os

sermone
i,

Italico editis,
/,

corum
i/;r

iii<.

viii,

cap.

\m,

<>i<t

narrans Bosonemerat,
n<

etadnosdono
Scribit,

parte
/

tom.
i

/",'/"259.

Guntchramnum
ii.ions

eo die corpus defunctse matrt

inquam,

istud

honorari in

iiinis

propmqua
aiX

cathedrali

ecclesia, s.

Reniigio Remensi sacra,


ibi

quem vernar
nore
redit,

ecclesia
im/iir
ui
sj

\letis

sepultum, omnibus orna/nientis suis

cule San

Romeo
addo.

appt llant

De

ha

oliari jussisse, ha?i

Pactum estautem,

eadem, qum deprsediclis


c
%ta,

difflcultai

dequa

|kisi

dies paucos [qua/m

lla ibi sepulia fuerat)

iniii/ hic
i

adessel Pestivitas B. Remigii, quaein initio Octobris

San

Romoo

''<",

sia illa

agendum est de eccleFhrentina maanmequod Papebrochvus de


ei
ii

in

iim occastone
}

celebralur.

Discedentibus aulem multis e civilate


<<</

(nimirum
imi

fest/um

illud

in

quadam
cl

ecclesia
pra-sor-

ejusdem Sancto Tom. VI Maii vn


I

titulari

male fuerii vnsPrucPus. Appendice ad diem xxvni edita


\t

SUburbana Celrbrandirm) nim


senioribus
urbis

episcopii

cum

duce,

venerunt
in

pueri

ita

esi

\h .,,.,

Bagnesia

<

irginis Flo-

Bosonis-Guntcbramni ad basilicam,
eral
sepulta
etc
/./

qua mulier

rt

im.r, tertii
115
Missi
'

num.

OrdinisS, Dominici, vn qua ibidem 7 dicitw illa sui pecU ris arcana
suo,

hoc facto,
t/um

quod

anno 585
fuisse
<

contigit,

liquet,
>><

jam

celebrem

confessario

reverendo

magistro
vn

jrsin itatt

quippe qusB tanto <-om


\fetensem

/>/>ii/i

afflua u

Rapbaeli, rectori S
tai
s

Romaei.
,

Papebroch us
hivnc

inno-

ad hsc
iii

lit.

uta\
esse

ecclesia
i

patronum,
%

Romaeum, isHut ejusdem non inisBeatum,


it,

/>,<>i

etiam apud civitatem iiirmm agebatur.


368

<-iii<<

Remen
signatom
est
,n Qallia, rtp-

Eamdem cu/m
S

sua

Vigilia et/iam

Etruria ubi illiu&corpus quwscit, horn him, ac cetera parum noVum, de quo simul cum s [vertano egerai Henschenius ad diem \\\
inuoiii. Sedfefellit Papebrochiu

habei codex Remensis, quo

ro <-</iinmr libri

riturqw

>

cramentorum
Menardus,
/lirm
181

Gregorii
illu/m

Magni
Caroto
/,,lrr

usus

Hugo
sori-

oetustn

''-

Fe~

qui

sub
rl

Magno
tegi

mnomi nis
est.

a vulgo

fmssr
ei

slnhiil,

\,,l,ilii

//>/,!.

factaetabiographoadoptata 11 pro Remigio usurj ari, cerVum


'
I

m
it

nofliRomaeum
Ita
<

qw

nti

eodem
s.

stc

as

<

mnino

Pridie
tio.

Km..

Octob.
atque

vigilia

Remigii,

<m<a-

laudato Richa, qui adductis mslrumentis probat, ecclesiam, qum Fh rentis San Romeo, alias etiam San Remigio, solet appelUm, ei pra t&r
nstai
<.,

Hajc

nobis
tui

solenmitas

beatissimi
meritis

Remigii
incboata

confessoris

pontiflcis

quam
esse.

nulla Romei
<,

nomine
,,,,,,

in ead<
nl

i\

itateewstai

rrr/r.sm,

,,/i,,,,

Remigio dicatam
/

SUPEB OBLATA. Ilrscriiil.il, ,pi;rHllllll^. Dumine, super boc sacriflcium misericordia Lua etC CONTESTADA (id est /i.r/iilmi. Quo igi
etC
inr

interveniente
pieiaiis

li.

ri ,,,,

Remigio

liquei rj

confessore

luo,

////()(

ut vocantf

suppiicos

tua?

misericordiam

postulamus
rlC.

,.

DIE PHIMA OCTOBRIS.


etc

\->l

Post
festo

isiiim pietatis

autem
OraTIO
per

Communionem. Credimus magnum mysterium. Hqc de Vigilia de vpso ex eodem codice ista subjicit Kal.
;

Octobris.

Vide labbei
,-.,/,

inCertUin hintrn

Concilia tnm. VIII, col. 780. i/iinndiu prxdirtn MOffU " t na


\ ;

AUCTOKK

sanct o obscrvata fuerit


Lco

at saltem m/ult s in

locis

Octob. Natale
intercedente

S.

Remigii episcopi
(|ii.i'siiiiiiis,

et

confessoris.
I)t>us, ut,

vel exolevisse vel refrixisse videtur sxculo \\.


S.
I

quo

h.rsl.i,

onmipolriis

V miiii

miis Pontifex post translatum a se


i

B. Remigio confessore tuo etc. Suoblata. LU hase accepta sit Domino etc. Prjefatio. Semper gratias agere, alque in lau-

Hemis
"niii

dibua inis cura


confessoris tui

laetitia

et

exultatione

s.

Remigii

prasconia

dicere,
;

laudes attollere

atque

jugiter

exultare

cujus hodie

annua So1'ost

corpus eadem die OctobrU dedicatamque postridie nova/m ecclesid/m Remensem, jamque Roma/m reui [postolicas litte as ad Francos direxit, ut solem/nir hiirm iiinis ad Kalendas Octobres in poslerum celebrem agerent. Litteras jam recitavi supra
S.

Remigii

1049,

lemnitate depositionis

festa
,

celebraraus etc.
,

iiiim

337

et

sequenti,quas tamen Marlotus tom.


est,

II

Communionkm.
dentc sancto
in

Praesta

quaesumus
tuo
,

ut

interce-

pag,
fuisse
i/ihim

105 suspicatus
j

non

tam ab

illo

datas

anlistite

cujus

hodierna

die

iii

niin imssii ni
tot

festivitatem

restitueret

conspectu
nos

Majestatis luae beatitudinis

gloriam

i,i

jam

s.rn/iis observata/m

ajori
;

cum

dignis
Exaurii

laudibus celebramus etc.


,

Super plebem.
,

Domine

sancte

Pater omnipotens
et

solemnitate cetebrandam Galtis persu ideret quod ri nii iiiis, nh/iiii iunr religiose observatum, ex
.

aelerne
soris

Deus,

meritis sancti
lianc

antistitis

conles-

rrlnslini ibuS llirihinis juissrl probaA

tui

Remegii

plebem tua
qui

solita

miserahritr

Post irrr

conqueritur laudatus

historicus

Hnnr Franco-

tione custorii etc.


ut
ei

Hnihhsis,
\fenard/us,

htihr
t

Francorum
r ir
i

i/n

Apostolwm suum
I

ium

i7i

gnnctum

nmnen
tdnm

369 Hactenus
in

ibidem

pag,

15 x,
ipso
etsi

ittriihiih
,

n m,i
I
.

is

lr\

h /i rn

\jn'ttiitmiuum

n uir nt

tlfiithi
pil hilrnt

vjus in

Canoru prsemiserat,

eodem

codice,

alioque saeculi
in

deferbuisse
/?.

donec ea

suggerente impeltenteque
\\

m u<b
ffntum

tynodw

quem
Mt
s.r

Ratoldi

oppellovit,

nomen Remigii
legi.

P.

dom/no Stephano
ini

ilquin, monasterii
in

San~

Mogunlinn.

ca/none inscri/ptum

Observo etiam,

Hr hi
cleri

h/i,

Remensis Priore majori,


comitiis
litinr

generalibus

B dics Sancti emortualis oredat/ur fuissc \\\\ Jan/u oni. nihilomvnus Kalendis Octobris festum ejus
Natale signari propter celebrem

Gallicani
/uii.

anni
ictis

1657

utcumquere- E
instruin

shiuhi

In

fincih

profert duo
cleri

ejusdem corpo

menta
jihim
est
,

authentica,

ex

Gallicani

Pranslationem,

quam
i/n

hoc die factam dian. Seque


aliis

comitiis Parisiensibus,

hoc exemplo caret


natalia

Sanctis,

quorum

festa

hnr irn nsfera


suffecerii

quod aUerum Latmescrir alterum, quod Gallicum


prsemisisse.

seu obitus

simili de causa

ad aliosdies
Octobrium
tancto

compendiose

ftaque

translata fuere.

Eumdem Kalendarum
um

ttnntt 1657, die

wn

\lartii

illustrissim/us

dominus

diemperuniversumC roliMagniimp
FranciiB gentis A/ ostolo saa

voluere patres qui,

eodem im/pe atore volente anno 813 Moguntinam syn/odwm oelebrarunt, cujus canon 36, quem velut S. Remigio valde honorificum, ex collcctione ConcUiorum Labbei tom. VII, col. 1250 huc transfero, celebrare sanci sic habet. Pestos dies in anno rnus. Hoc est, diem Dominicum Paschae, cum omni
honore
et

/'rii.i vudatis Vialar, t atalavnen comitiisw majori oonventu patrum Augustinianorum habii/is, nomine provincia Remensis expo~ suit,S. Remigium pro Froncorum Apostolo semper

h i/nihiih

nitii/iiis

elogiis a

summisPontificibus priral/um, a regibus


in

mique ordinis pers


peculiari

veneratione
;

habitum, ac de
u

tota

'/''' ;/ ''

optime mri ihim fuisse


riinti in

dem

festi-

sobrielate

venerari

simili

modo
ltem

lotam

peruniversum Francorum regnum multis


solemniter piequeacta/m esse
;

hebdomadam

illam

observari

decrevimus

Diem
Pen-

s.rriihs shhi ose;


,/rintlr,

sed
1,1

Ascensionis Domini

pleniter celebrare.

/n.rsrihht
.

nn r ri/s

m /ifi

,/nis. ,ht,l h s

tecosten, similiter ut in
tuh Caroi Haoari

Pascha.
Petri
el

lOCiS iiri/lrrhihi

370
uniim,

ln

ii.iii

aposlolorum
Mariaa
S

Pauli

diem
Is-

373

/;,',,,

porro dignam
cleri

esse

zelo sacri

illius
tnui

Nativitatem sancli
tse

Joannis
,

Baptistae,

consessus, publicam

poputique erga gloriosum

sumptionem sam
Oallia,

Dedii
S.

ationem
M

sancti

Patronum
hinnrs
quiqite

Fran

ise

pietatem
.

Micbaelis,
dreae.
In

Natalcra
Natali

Remigii,
dies

irtini, S.
,

\n-

hortari

episcopos
\

ut

eamdem

in
.

suis
ui

Domini

quatuor

Oi

lavas

mendent, effunantque

Domini,
Mariae.

Et

Epiphaniam Domini, Pnrificationem sanctae illas festivitates Martyrum vel Confesdecrevimus,

sorum quaque parochia sancta corpora requiescuni


obsi rvare
liter

quorum

in
i

unaimi-

ejusdem Offlcium, saltem aliorum Festorum dupli,.',,,11, nbique celebretur. Posi hot Catamoro ostul itum dominus le C
.

etiam Dedicationem templi. Obs rva,

hic inter

pauca ULafestaomnibus passim communia duobus Galtiarum SamcHs Remigio ac W ta itum ambos guod sing looum dalum esse synodi venerationi adscrWenpaWum Moguntins mensis Remigio saorum etsi non ,11,1,1 est. Diem
;

litteras ca nsis vicedomi/nus quibus eadem flagitabanhir. Pfacuit congregatis pafribus piapetitio, ex eorwnque una-

rrrirsu

n m,
,

.,,;',./

IUIII

consensn
!

s<

quentes enc
'"i-

clicse litterx

sermone

I.Ullihi sci

[jniversis

per

Gallias
in

episcopis

ccetus ecclesiaa

Gallicanaa
,,,,._.,,

salutem

Domino.

Cum

sancti

Re-

exprimant, hunc tamen


festoru
s.

non

flii

Januarii, sed

archiepiscopi
eccjesia?

Remensis

fesliva

celebrilas

lanifeste coltigitur
,

ex ordine

,,,,,,

Gallicanaa

conciliis,

tum
secula
,

summooostrorum
sancita
.

cwn med

us

ponaVur

inter Dedicationem

rum
-

Pontiucum

decretis,

regumquc
per
tol

lemque
/,,
/,,,,,.

NataMichaelis, quae \.\i\ Septembris recoUtur, Vovembrte celebratur. Martini, qui tu


S.

Capilularibus
s ij

luculenter
illud

attamen

lugendnm
obliterata

accidil

quas

Ceterum
I

hic

canon relatus
Pii

est lo

io

35 in Capitu-

ma ^i S vetustatc
populorum
'

commendanda
.

fuerat,
vel

frigescente
sileatur
el
.

ludovici

apud Balusium Francorum lib. u, Capitularium regum


imperatoris
...

pietate
lanti

fere

.,,,,

3aitem
,,

Prancorum
honoribus

Ipostoli

Docto-

(|v

, ii-ni.s

celebrata

memoria
,n comiti
,

col.
(i

748.
in
.

ii
s.

ra

Leo

1\

Dr eadem festivitate mentiofit Pistis ad Sequanam, GallUe fluvium


371 habito
.

Conctlto

vilesc.it.

vn

cujus

capite

m
,

anno 862 quibusdam miquts

374
straj

iii,.

m ni

sicul

optimc aovil chantas vesubdita


Christo

rai 6

Pari[651

concessum esl prsdatoribus spatHum satisfaoiendi Kalendas est id usque ad Missam S. Reroigii
,

regi'
laI1

Becundus Siivester, Clodoveum purpura, morlali


q ua8
i

nostrura

celrbralit

ialII

oovum

Coiistaiitinum

abjectis

inani-

bus

128 bos
i

VITA
dies,

BREVIS
ac

S.

REMIGII EPISG. REMENSIS.


el

docuil

adorare
ad

<|" ,,,,

incenderat,

incendere,
culis
rtuctis

quod

sdoraverat,
Qdei

demura

mira-

unJamta/rii Missa rit/us dwpticis de S. flemigio;e< q ad Kalendas altera de ejusdem translatwne cum
Octava
377
prsesi ribitu/i

atque

doctrina

communionem ade!

lepras

cum principe nempe veteris,

populis,
salutari

idololatriae

Denique
quse

in

variis
,

aliaru/m Officium

eoolesiarum
vel

auuqueoai
'"'<<'

lavacro

abluta

Prancorum labe, hujusce Christiani regni sub Christianissimis regibus dedicavil Christo primitias, et
Ecclesiaj
suaa

primogenitos

peperil
.

atque defen-

Convmemoratio ejusdem sancli [rchipnssulis partvm ad alterutrum diem, partvm etiam ad utrumque repoest. ii. nostra dicecesi [nt/verjriensi, quse ansitui
Breviariis,

habemus

no$tm

'"'"'' /'""<-

Bores
berel
^iii,)

Cumque gauderel
principcm
orbi
Irgis

Graecia

quod

sola
!

hareli-

tequam pn pr
e,
,,/
,

a epi copalist

de ill/ustrataesset,
, .

<

ars
i

noslrae,

non deesse

oum < que


Vooturni

sub,

clarilatem
recidivis
*

suam
Certe

ostendit:
in

effulgurante

\poli

/i'

mensi, festv/m ejus natate Offloio ritm


lectionibus lertii

oci iduie

siquidem

partibus
si

rege

non

novo

duplicis

cum

propriis

imvi jnbaris lumine.


positae

quando ante oculo9


Bde ruinae Patronis

vicinarum gentium
fecere

in
;

ad Kalendm Ootobru recolit/wr ; n,i easdem Kalendas 0/ficio tanbw


in iin in tione propi
ia.

m Romano vero
simplici

oum

ccelitibus

sanctum
praestabil

quod obsequii genus non Remigium, apostolum suum


supplices
,

adunatis

enixius
a

precibus
Qnitimis

Francorum
regionibus
ulciscente

pietas?
dilatato

cuiii

proh dolorl
pravitalis

haereticae

incendio,

VITA BREVIS
A 11P m p AULlOre
f

peccata Numine, propulsata reccdat religio.


cujut UUera
eneyetiea hk

375 Quapropter
ut ad
brls

hortamur charitatem vestram, honorem sancto Remigio die prima Octosolemniori ritu exhibendum excitata subdivestrorum
el

Fnrlnivilo I UI lUlldlU

nrt^hvJlll-MJy

tomm
mes
et
;

tero, postea

opiscopo Pic-

rtevotione,
Praesulis

collaboremus unani-

dos

tanti

exemplo (qui,
ponlificis,

tesle

taviensi.

Hormisda, agebal summi documenta


praedicanda faceret,
ei

dum

ea insinuare
,

non

differ-

ret)

sedulo

in

id

incumbamus
regna, nos
<'t

ut

operantes

juslitiam,

quae
.

vincit
.

nos omnes salvos


Parisiis

Ex

31s. codice

Musei nostri
aliis

(aciamus

el

eos

qui

audiunt.

die

colluto
editis.
Featissimi B,

cum

31ss. et

wii

Maii mdclvii.

Vestri

addictissimi
episcopi,
el

servi

el

confralres,
viri
in

archie-

piscopi,

ecclesiastici

generali-

bus

cleri Gallicani comitiis

congregati.

Claudius archiepiscopus

Narbonensia

praeses.

Remigii

antistitis

depositio

sancta

nmigiwauonrono fiwcitunii
i,nril,n ' ur

mandato eminenlissimorum ac illustrissimorum archiepiscoporum episcoporum, totiusDe


.

nobis hodie diem misticae sollcmpnilatis exhibuit,


quae annis singulis, dum in se cursu icmpurum M ... ,. volvitur, nostns dcsidenis innovaiur. a Hic ita-

matn

tjue

oetus eccli siastici,

cleri

Galliae

oomine con-

gregati.

que primis ortus nalalibus


Joannes de Montppzal
de Carbon
a

Henricus de Villars
;i

bat,

quem
in

parentum nobililate divina pietas non solum prius


,

secretis.

secretis.

quam
elegil
:

nascerelur

sed
,

Quem successum ha titteras habuerint, siluit \fa/rinh,s. sedhunc exiguum fuisse, tradit Bailletus ad huncdiem vn S. Remigio, asserens UUus Officiwm
etia
iii

tantum
se
'

ut

antequam conciperetur Montanus quidam Mona3opore


quiescerel
uti

o
se alibi abesl

chus, b
terlio

dum

levissimo

fuissel

ammonilione
Cyliniae c,

pulsatus,

matri

post illas in plerisquedia cesibusperseverasse,


/

suae

benedictae
esset
i

quod

masculum conpraedicerel
,

quale antea
Offu <<

ue> ai

ceplura
Bailletus,
<<<

veridica
et
'

n latione

376 Dc Remensibus observai ibidem


Ifl

iii

i.i.i.

ii

ejus

merilum
et

designaret.

Qui
geni
Illa

*
*

al. et nl. vel

tempore

diOJpi

vpuum

sui

sancti

Praesulis

Patroni

ih.i.
trici

implevit

imperium,

fecundissimae

Ri

mi
irf,

nsi,

lugdun

feslum Kalendis Octobris antiquit/us etiam agere C solitos, nec reperiri in Hemensis ecclesiae vetustis Sacramentariis particulare Offleium pro die xiu

conceptura
Ddei
in

vero sicut
ii.i

credulilatis

d Sobolis gaudia nuntiavii non apparuit dubia


partu,

d
F
* Chiff. prass-

suscepil

quem

praescierat

'

in

Januarii; sed
1

suo

tempore pt*imariam ejusdem


i

ulero.

Baud morosa
e.

extilit;

utcerla, felicissimum

riebai

Uatem in eadem dia c* lo ad /",n itatum diem xm Kal ndas autem 0< lum x a ntitque astellanus in Vo ad Romanum, de eodem Jan/uarii die
1
.

de prse;

pignus seoura proiinus edidit, quod priuscorpore


concepit
!

Januarii
devotione,

ad

*'

lu

quo assidue venlurae


designabat,
et

a?tatis

merita

dul-

Martyrologium
etiam a popu

cis

infanlia

mater
cere

agnoverat,
leneros

ante

lempora

quod ante conceptum |am videbat.


maluritate
caritatis

lO

pe)

niiirriMin. iliiirrsnn
I"

l\<

n,r n.sr
i

m
i,s
,

irluti.

sr,

OOTi

Studebal
el

annos
f

morum
cordis,

vin-

1 "'i' "-

ejwsdi n

Bn

iario,

anno 1559

benevolentia

melle

aui toritate Caroli

rdinalis Lolharingi arc

condire.
certaiira

Quid

plura?

Cum

secundis

successibus

iedito,dv
Hylarius
Octav.

lea festtvitas

ma ad xm
ii. iii

ctiam prsescripta est. Januarii sic legiVur : Remigius et


duplex majus,
celebre habens

sanctae

conversalionis studiis adolcsccns

vigesimi
iiiiim
;/,

secundi
in

anni

justus

sumpsissel

ei

Ponliflces

bac urbe Remensium


ad
pontificii
,

oranium generaplus fuisse


In

solennes.
fere
/

antiquorum
irti

Totum hoc Offtcium more roprium est, ceteris ex comi


adjei
tii
.

raliter

votis

culmen
electus.

dinoscilur
sic
si,

potius

quam
et

quo statim
,

nullam de s. Hilaric mentionem factam legi, '" ''" octava, r.< etiam solius S. Remi"" // prsferi Alterum ad Kalendas Octobris sic notatm Translatlo sancti Remig iplex raajus. Exstatin Vuseo nostro Missale Laudunense anno 1500 vcl 1506 Vypis editum, in quo ad diem
jed vn
eo
:
'

pontificis

apparuil

aptus
r

devolus
h,

officio

tamquam
praefui
vigiliis in

quo
luii
,

noviti

ascenderal elemosinis
,

jugiter

set.

itaque
in

in

largus,
in in

sedulus
ctus,

oratione devotus
*

caritale

perfe,.Iiiiii:"

in
,

humilitate
iii

profusus,

doctrina

prae
nilate

cipuus

sermone paratus,

in

conversatione

sanctissimus.

Numquam

in

eo

invenit

humani
generis

DIE PRIMA OCTOBRIS.


generis adversarius, nec
i

129
callidi
*

quod fraudcdcciperel, nec


sui scrcnilalc

uec ab ipsa
pellere
;

quod simulalione
quil Ul ptiuctr

daemonis virua valuissel exreddidit,

ADCIORE
FORTUNATO.
al.
'

fuscaret.

hinc

responsum hostis antiquus


*

3 Sinceritatem

mentis vullus

mcmoronlur
patteres tponte

mon-

divini

nominis
*

obsecratione

strabat,

constrictus,

ciew
*

dcbat

ei

habtt

pictatem clementissimi cordis ostenlcnitalc * sermonis. Quicquid ad salutem


ct

quod
nisi

hoc

nuniquam ab
uujus
possit
*

alterius de

eodem

Chiff.
ihi,i

Naminis
ileett
ali

habitaculo,

beatissimi
expelli.

Remigii

antistitis

emundaiione
'

* al. in lenitato
al.

pertinere

possil

aeternam, non minus implebat

posset

Bcalissimus
docebat.

opere,

quam scrmonis
est

praedicatione exigere,

Longum

dicii w, et Alarfci regis

itaque

verbis

nc

gati,

inrogemus audientibus de nimia prolixitate fastidium, si, quanta in co ornamcnta bonorum omnium, quae sunt vel preciosa vel maxima, supernae
remunerationis praerogativa contulerim k, Studeamus crgo pauca disscrere, plurima praeterire l: nam si tanta virlutum suarum insignia dicere cccpcrimus, aut ariditas nostri sermonis non
possit

Tunc parentes ejus, et ipsius beneGothorum y affatibus suflracum devincla sobole ad sanctum Remigium
pervenerunt,
deprecantes,
ut

ibid.
'

posset

antistitcm

virtutem
praes-

ejua agnoscerent in purgatione soboiis,

quam

cieranlin confessionc latronis. z 7 Tunc bealissimus Remigius,

cum aa

diur-

hberat ac paulo

na luclatione se
consueta
puli

non

esse

dignum

assereret, et post morluam


est

jiacientia

repugnaret, precibus
eviclus,

po-

aa

supplicanlis

ut orationem

pro ipsa

excolere, aut

memoria
lux

retinere

plus habere pote-

funderct, et parentum lacrimis


S.

condoleret.

rat

tcrminum

Tunc
verbi

bodierna,

quam paginacapiat m:

Rcmigius,

meritis

sanclilatis

armatus,

al.

sanclus

Intendebat vir beatus

'

al. cjelica

lutum fugere,
Ialere.

in

* Rcmigius jactantiam virquo non potcrat gratia celsa *

praecepil imperio, ut

iniquus praedo, per quod inet

gressus

fuerafc,

discederet,

Christi
ct

famulam
obsceno
abbb

vero contigissel habere inler domeslicos suos sccretius n convivium et delectaretur in libertate carorum, descendebant ad eum inei

Cum

relaxaret.

Itaque
os,

cum nimio vomitu

fetore per
sces^it.

quod bb fnerat inlromissus,


horae
spatio, salutis

Sed

paulo post, discedente Pontifice, sub

trepidio passeres, et in
colligebant. Disi

manu
alii

ejus mensae reliquias


saturi, accedebant alii

ipsius

tamcn
nularet,

dum nimium
amisit
cc.

labore
*
'

idebant

fessa

spem

Iterate

Chiff.

Ileraiis

saturandi. Sic mansuescebat fcritas avium in operatione virtulum.


CCBCum darme-

ergo supplicantium
beatus
perpetrasse facinus,
dulsisse,
el extiti>se

lurba recurrit ad
ille
*

Medicum

precibus
:
i

autem Remigius

se

accusat,

potius

ibid,

illi

Accidit

aulcm

quodam
in

tempore,

cum

niacum cumt
'
i

cx

quam

more
si

pastorali soIJerlia

hiff,
'

euin

parcechias circuirel \ ut,


divinis cullibus

praemium inhomieidii reum, nou ailulisse


sanitatis
S.

Ibid

ircumire

negligenter aliquid

ageretur,

Gdelis Servus

Christi agnosceret; in vico simililer,


est

remedium 8 Ad basilicam
jaci bat

igitur
*,

Johannis,

quo corpus

tUil

precibut
it,

P
Chiff.

cui

vocabulum

Calmiciaco

/),

ipsius dcvotione

exanimae

populi
S.

obtenlus deprecatione
vocat.
'

re

studii accessit. Ubi


qui

dum quidam

cascus ab eo
*

misericordiae posiularet, ccepit, qua


tus
fueral,

opem dudumcapvexa-

regreditur,

ibique

Remigius cum lacrimis ad


in

til.

cxanime

pavimenta Sanctorum
et S.

oratione

dd

prosternitur,

dd

infestatione

daemonis corporis

reliquos,

ut

iia

facerent,

adhortatur. Tunc

tione torqucri.

semper
'

Tunc S. Rcmigius in oralione, qua anima sancta intentione vacabat, corposedulitate


prostravit,
ct

Remigius,

offuso

lacrimarum

imbre,

consur-

gens suscitavit mortuam,

quam

prius sanavit aegro-

ibid.

ttdd.

rca

se

raptimque lumen
pietalis

tam. Quae

prolinus

adprehensa manu PontiGcis,


Judicare

etiam

pristinum reddidit oculis,


rilus

pestem immundi spigralia


;

cum

integra

incolumitale surrexit, et ad propria


ee.

effugavit.

ineffabilis

fcliciter

remcavit
in
*

quo ilum

substanlia

sola

petitur,

triplcx

rcme-

quantus
fletus

praesenti

miraculn
laus

iuis-et

cnim possumus, parentum


pro
*

fV

dium
visu

obtinetur.

Victu
rcddidil

pavit

cgenum, muneravit

pro

gaudio,

populi

triumpho.
devotione

'

Chiff. pra3
ibid. pras

'

ibid

in salule

captivum; atque ita contigit per hoc insignc myslerium, ut, dum apparuit unus in paupere, trinilas se ostendit in salulem *.
libertati

caecatum,

Pulasne,

cum quo gemitu, quantaque

Glohia in bxcelsis Deo cecinerunt, qui per saAntistitem divina videre mysteria merue runt? Poluit enim ille plebem suam decasu cujus-

crum
libel

nir, tatit

ndium doU
Reu
ruii

5 Sic ut
rius

semper ergo humani generis adversadesisfit ostendere

periculi
*

imminenlis eripere, qui vitam mortuae

suam non

nocendi virlutum

valuit

restaurare.

ibid

mortu

compescit

potentiam q ; civitatem Remorum, codcm lempore c surgentibus subito flammarum globis, oborta ni-

9 Inter

hujusmodi
B.

igitur

virtutum suarum inChristi, transi-

potuit
uiiiritur,
ct

pot

signia elegit

Remigius, athleta

obitum fulgit
miraculis.

mia vastatione succenderat,


tertiam
ibid.

et

jam

fere

partem
peracta
victrix
rei

lum
senio
slis

letiferi

soporis excipiens,
et

proccllas

mumli,
caele-

favillis

exstanlibus
et,
:

concrematio
erat,
*

jam urgente, deserere,


//'

ad portum
*

F
fj Divion, ujus
Chiff.

consumpserat,
hujus

quod
tunc,

residuum

habitaculi pervenire. tanla


*

Post cujus

vero obi'

flamma
tius

iambebat
ilico, vclut

cum

ejus

nun-

tum

ad

sui

corporis
et

patrocinia

Qdelibus
vivere

ad beatissimi Remigii
percurrit,

antislitis pervenisset au-

remedia

tribuuntur,
tantis

sohs agnoscilur
exemplis. Cui

rome-

ditum,

invictus alhleta, ad ruinam urbis

merilis, qui

fulsit

veropcena

diaque

celeri velocitate

atque se igni obvium,


:

citur defuisse martyrii,


jg.

implela oratione, monstnavit rcatu fracta vel concisa, populo


I.

[slatim velut qu dain


teste,
in

[n

illis

non devotio n>u\rsergo divinis templorum oraculis,

'

99
tii

se

va-

ubi

ejus

patrocinia

rcducitur

statio reducit

ineendii

/]

et

per patentem portam

Gde

pelitur,

quicquid cum veneramus, invenitur, el quod speratur studio,


Profusis ergo

scneramur

admodum
sevitiam
meritis
s.

fugiens dicessit, ut omnibus monstrare Vir Dei, plenus lidci igne, plus caluit, qui tur, quod
tantae

praestatur effeclu.

unanimiter

preci-

indignationis et cvicit ct extinxit


praeab urbe Tolosa ab adolescenti infantia veI

bus exoramus, m nobis vitae salutaris spatio indulgentiam delictorum obtineat intercessio S. Reniun pontificis cum auxilio Redemptoris. Det etiam
deprecatio ejus generaliler in hoc mundo tranquilla Quod pac i S tempora, qui promisit justis aBterna.
ip Se et

energumenam,

6 (Juaedam
claris

vero puella,

quw Bomam
fruttru
ta

orta

natalibus,

adduct

sani

spiritus

tenebalur obsidione capliva.

Quam

praestare

dignetur,

qui

regnat

cum

Patre

fuerat,

cum

lenero

amore

diligerent

piissimi

genitores,

Spiritu
///'.

sancto,

qui

est

bencdictus in sccula.

Chiff. in Ro-

mana

urlie

ad S. Petri sepulchrum in Romanam urbem*cum plurima multitudine et multa devolione duxerunt.


Ibi

Amcn

hh

quidam

Dei servus u

cum

auxilio sacri corporis

plurima implebat signa

virtutis.

Hanc tamen puelpurgare,


17

lam

cum

nulla

potuisset

intercessione

ANNOTATA

130

VITA BREVIS

S.

REiMIGII EPISC.
legit

REMENSIS.
:

MombriHus

Acsi

quippiam novitor acciderat

r>

ANNOTATA.
a Ihnr
it/io

jugiter praefuisset.
i

Vocemnectam
ceteris

hic,

qua/m rnox mfra reposui


nostro oe vitioselege-

ex
compendio auctoris nonwne, pro
Vitx
litteris

ommbus ; cwm m

in

codice nostro, sine

ii

lur.

tititlo

tontwm prsnnifa
Incipil

hh.i

miniatis

Kl.
:

Octobris.

Vila

k ffssc phrasis luasata integrum senswm habebit. w pro contnlerim legatur contulerit, addaturque

sancti Remigii confessoris

sed wuctorem illius Ve-

exponam
Divionensi

oel
sic

verbum
habetur
nimia

simile.
:

In

Chiffletiano
es1

ac

nant
alibi

um Fortunatum
?'

esse,

probwoi

in

Convm naliter

Longum
his

itaque verbis

tario pra vio


legitw)

n.

Hsc prima periodus paulo


in

lexere (in Divionensi comprehenderej ne irrogemus

nam

Ms.

Chiffletiamo sanctique
.

audientibus

de

prolixitate

fastidium.

Benigni

Divionensis

habetw

Beatissirai

Remigii

Quantum
siini

in

eumbonorum omnium ornamenta,

qua?

anlislilis depositio
LiCBE

sancta nobis hodierna die mys-

pretiosa vel

maxima, supernaa remunerationis


et

solennilatis festa exbibuit, quse annis singulis,


iii

prasrogativa contulit.
in

(lum
deriie
<<>

sr ciiisiis

lemporum
:

volvitur, Dostris desiedilio

verbisSurius
llxc ipsa

Non niliil etiam discrepant Mombritius; sed sensus codem


iquwm ex S. Remigii Vita Hincmarus inseruit ProBe-

innovatur. Ita etiwm fere habet


wicipit

Su~
in

recidit.
1

Bcati

Remigii etc: sed


:

i,

MombriHana

brevius
in

dicitur

Remigu

antistitis

Fortfwnatum
logo Vitac post

scri/pta

depositio uobis

praesentia
;

diem myslice festum

hanc edendse.
<-si

solemnilatis exbibuit

post
:

gus mox ad sequentem

m
rtigm

Ista
ic

iii

Ms. Chiffletiano ac Divionensi S.

perwdum
uatalibus

ita
etc,

proceditur
Ea
hisce

Enim vero primus ortus onmibus collige, compenForPw-

legere

Nam

si

lanlarum virtutum sua-

dium hoc ad usum


nato,quod
It

Ecclesiae foctfwm esse a

ut faceret,

hunc ab Sgidio arehu

rumsigna autariditas noslri sermonis posset excoaut memoria relinere, prius habere poterit terminum lux hodierna, quam pagina. Nostro
lere,

copo Remensi rogaPum fuisse, scribit Hincmai*us t

consentit Mombritius,
irrtnt.s

Commentarii praevii relatus. Celerwm nullius momenli lectiones apud Surium Mombri(iumque discrepantes inobservatas prxteribo, ne
16

num.

prsterquam quod pro plus E


pro pnlrral
;

hahcat prius,

ct poterit

Cln/JJc-

tiano

magis consonat Surius.


:

annotatis

lectoi

<

gravis sim.

h Ita correxi ea> ceteris Mss. et editis nostru legebatwr secretiorem.


o
//'

nam

in

b De hoe sancti
'/<

nschi

nms

noster

Francorum Apostoli vate ad diem xvn Maii, quo ill

egit

trepidi,

litur. c

Chiffletiano (ac forte etiam Divionensi) est ac moa infra saturati pro snturi : sed no-

ln Ms.

Chiffletiano
\ts.

Ciliniae:ifl

atque editione Suriana Divionensi S. Benigni : Chiliniae:


.

tro codici consonant Mombritius Surius, atque t vpsequoque Bincmarus vn Vita subjicienda num. 20

ubi ista e
rrlu/il.

Mombritium
die
in

suo Fortunati exemplan iisdem verbis

Chiiimae.
Octobris.

Il.rr

S.
>

Remigii
ide

ter colitwi

wi

Interim
t

du

ta

idem hic
<ir

Commentariq pra wog


et

m ubi etiom

ejusdem Sancti patre

familia reliqua actum

est.

dae;

d Survus pro concepturaa substituit concipiensed roi.hcino.sin consentiunt reliqua


:

exemplaFor~
diwit

na

neque
qwi

ille solos<

ismus alienus
celebratura

est d

stilo

''<.

etiam

aliquando

Calmaciaco ; Dmonense Benigni Calmaliacus Mombritius Calmatiaco, Surius Calmaciacus; Hincmarus mox laudatus iium. 21 Calmitiacus; Flodoardus m lhstoria Remensi aColvenerio edita, lib i.cap.xn Calmiciacum. Idem ewitor vn soholik ad dictum caput notatt etiam Golmisciacum et CulmisciaS.
;

p Chiffletianum habet

pro celebranda, i observat Operwm illius editor Christophorus Browerus in calce ante Indicem rei

cum, aliisque afflnibus voeabulis nonnumquam ellari a Fkdoardo, qui lib. iv, cap. xxvm
scrwitt srsr ecclesiam vici Colmisiaci aliquanao iddit Colvenerius, locwm illum a Nicohesneau^
<i<

"iii..

///<

nonnihil variant lectiones


Divionense
:

mum
1

Mss.

Chiffle-

det

ano

et

"

habent

Baud

Benigni et editio Suriana morosa extitit, baud incerta


S.

canonwoS. Sym horiani


et

urbe Rrmrusi, in

Historia Flodoardina Gallice

felicissimum

pignus secura protinus edidit, quod prius corde concepit: MombrUius verosic:
ut

vasa Cormicy, Chaumysj


lari.

Chaumuci,

wppeU F

Non

felicissimum pignus secura protinus edidit, quod prius corde concepit.


:

morosa

exlitil

vel

incerla

l,i Chiffletiwno (| : Sed sicut semper erga humani generis detrirncnta adversarius suam non desislit

Desetateparentum annoque namitatisS. Remigii


consule

ostenderenocendivirlutum (in DwUmensi virium)


potentiaiii etc.
r

Commentarium praeviwm num.


:

39 etse-

/i.rr

quenPL t Surius
lentiam.

wnoi
.

nostro

enim

sic

Bmevolentiam
hic

Mombritius

inolusa deservpsi em Chiffletiano: in mcndosius legebaVwr i Fractavel

benivo-

dii.

g Variont
1

denuo
se S.

concisa populi lesta in se vastationem reducit incenSurius pro reatu habet rotatu.

ememplaria.

Chiffletiai,-

Benignipro sumpsisset
polleret.

Bumpsit;

sumpsit item
sic

Mombritius, sed post

s Cliifjlctianum : Plus caluit, juam savitia tantaa indignationis; quametevicil meritisel extinxit. De

ad0

dem phrasvm
ibus

AtSuriusewm-

num. 33
t

reddidU
,anctae

hujusinccni/nr.ilinctione plura videin et annotanda ibidem

Vii.i

na
Nar-

c.Tiai,,,,

Cura secundis succonver>aiiunis si,jj ls

Tolosa Gallis Tolose seu Toulouse, Galliae

idolescens

Domino

bonensis cwitas
scopalis,

ad Garumnam

militaret, et

anno secundioris menti Bumpsissel


atus
praevio giv.
I.

vigesimo secundo

fluvium, arehiem-

exordium

ctc

'"""

"""">"
esset

referenwum

ostendi

ad armwm circitei in Commentario


habet
:

provvncia Oceifanue mentisedes, vulgonota est. u In


x

prmaria
addikir
a
i

et

Parla-

solo

Chiffletiano

hic

Nomine
adje-

Bcnedictus; atcerte perperam, ut


iiiinc

moxdicemus
Fortwnato

Divwnense S.

Benigni

voeem

benedicti,

Qui

novitcr

ctove

endebat: et in Chiffletiano etiam legitwt M .iipro quo. Nostro consonat Surtus. Sed certe perperam

positam,

de prsdioto servo
solebat

<" llr """

DeLquiadsembjicienda,
ri

'''''"

stmtm

operari miracula, subvn

'"''i''

Hinemarus

Vita

ediditque

DIE PIUMA OCTOBRIS.


\ orediditque illwm fmsse magnvm ilhtm patriarcham S. Benediohm, guod ei alii ac inter hosce
isimiliter ChiffleHani codicis interpolator, post

131

vpsv/m
tis

Verum hanc opmionem muU disoussa/m refutatamque vide vn Commentario


censuerunt,
;

VITA PROLIXIOR
FABULIS RESPERSA

nwn 7:i ct scf/ucntibus ubi ctitnn nslcnsum cst, eumdem servum Dei, de quo loquitwr Fortunatus,
verisimillvme fuisse S.

Abundiim
lib.

vcl AconHu/m,

oujus
ru/i.

niciniii/i

s.

Gregorius

Dialogorum

XXV.

Auctore Hincmaro arcbiepis-

v Alaricus hic Gothorum seu Visigothorum rex Arianussedem sua/m habebat Toloss atque isi/pse CSl, t/ucn lculnvrus annn 507 in /n.ilm Yni/I n dcnsi
.

copo Remcnsi.

superavit occiditque.
z
I</

csi diaboli.
:

Ex
llle

insigni codice Ms.

mem-

aa In Chiffletiano legifur bb Chiffletianum


ingressus.
cc Ibidem

cum
:

etc

omi

tns .-Tunc beatissimua Remigius.


:

branaceo Musei

nostri.

quo

Surius

quod fuerat

h&c

pen

iodussic recensetui

post discedente Pontifice,

Sed paulo sub ipsius statim horae


.

PR^FATIO AUGTORIS
.mcmarus Hi
plebis Dei
stris nostris,

spatio, vitcs calore decepta, spiritum fin Divionensi

additu/r salus) amisit. Mombritius ultima sic reddir


dit
:

a nomine, non merito, episcopus ac


dilectis fratribus ac

Primigenta am-

iliim iiiiiiin

lahnre fessa nutriretur,

vilali

calorc

famnlus,

comminiQiffs

plaque Sanctt
i

H alienata,

spiritum salulis amisit. Etiam Surim paulo al/irr loquitur. dd In orationc deest i/n Chiffletiano. ee Vel hanc oel prolt vam,cujushscoompencWum Yilnm haud dubic laudavit S. dum cs/,

hujus sanctse Remensis ecclesiae

tta

Sicut a senibus, etiam aetatis provects, viris religio-

qui de tempore Tilpini bujus urbis praesulis adhuc vivebant, quando in servilinm istius sanctS
sis,

ecclesise, auctore Deo, fui electus atque provectus,

Francorum cap. naide S. Remigio scripsit Est enim nunc liber vita? ejus, qui eum ait morluum suscitasse naym per moriuum pueUa/tn
Ub.
ii

Historise
:

et postea

per aliquot annos vixerunt, Qdeli

rela-

tione didici b, a

suis majoribus audieruul narrari,

eos vidisse librnm

t/rsn/nuri, In/urt c.r c/ustlcrn librn dc lilnrm cnnfcs-

quaria

scriptum,
obitu

maxinue quantitatis, manu antide orlu ac viia el virtullbus


Remigii,
sanctissimi
Patroni

sorum cap.
IT

lxxix, ubi

deeodem SanctoinquiUOv^.suscitari.
\
\

atque
acstri

beati

tionesuadefuncta?cadaver puellsoblinuit
In

Convmentario prasvio

mortem

ejus

fm-

2 post

Qui hac occasione deperiit, quoniam Bgidius pottquam


Civitatis
itam

quott-

niiisrirrn

onnuni

530,

cum

ille

annum

fftatis%
quse
im

numera/ret.

beatum Remigium quarlns istius episcopus queuidam virum religfosum,


Portunatum
licis c,

illiut COtnm

nomine
a

pend

uni fecil

Fortxinatiu

gg lltmc periodum
fcrc

uncis

inclusam,

metricis versibus insignem, qui


et

nbstro deerat, tramscripsi ex Ms. Chiffletia/no, quia

multis potentibus
et

honorabilibus virisin hisGal-

eadem etiam
ir\

legitur

i/n

Divionensi

S.

in alio Ms.,ct
i

editionibus

Mombritiana

Benigni, ct Sn-

Belgicis regionibus per diversa loca tunc


scientiae suae merito invitabatur, petiil de

vii.r

ac

mna.
bh Chiffletianum terminatwr koc modO
:

Profu-

eodem libro, coturno Gallicano dictato, aperto sermone aliqua miracula, quae in populo recitarentur,
excipere; quatinus ea sine taadio audire el mente recondere, atque per ea ad amorem et honorem at-

sis

ergo unanimiter precibus exoremus, ut nobis vitas salutis spatium (in Divionensi S. Beni
ii.i

salutaris spatio) indulgentiam delictorum obti-

neat intercessio sancli Remigii pontificis cum auxiC lio Rcdemptoris. Det etiam deprecatio ejus generalifer

que devotionem Dci et ipsius Protectoris sui idem populus excitari valeret. Quod el m eadem ezceptione
lector potesf

advertere,
;

ubi

scriptum

esl

omnibus

in

hoc mundo tranquilla pacis tempora,

Studeamus pauca disserere


RIRE
d.

pliiuma pr/etelegi

qui promisit justis aeterna. Explicit depositio sancti

Romigii.

3Etcum
litatem

ipsa Exceplio cirpit loctinne in pnpulo

iuiit;
i

frequentari et a

mulUs propter brevitaiis suae raciIranscribi, ipse magnus codes a negligenti-

moi

ilamttate

Karli principis

bus negligentius ccepil haberi, usque dum tempore prdpter discordiam el cone, qui

tentionem de principatu inter


ei

frequentia

ac

civilia,

eum el Raganfrldum, immo plus |liini civilia,


i|

quia intestina et parricidalia bella, in Qermanicis atque Belgicis atque Gallicanis provinclis n
Chrislianitalispene fuit abolita.
ita ut

episcopis

in

paucis locis residuis, episcopia lalcis donata


eos divisa rebus extiterint
;

el pei

adeo ut Milo^quidam
ei

tonsura cloricus, moribus, habitu giosus, lalcus episcopia Remorum

acta

Irreli-

ac Trevirorum

usurpans Inrimul, pcr quadraginta circiter annos Cujus infelici lempore de Ista Remensi ecclesia non solum preciosa qua?que ablato
pessumdederit.
fuerunt, sed et ecclesiaB atque

domus Religiosorum
Illi

destructa? et res ab episcopio fUere divtsa?.

quo-

que pauci, qui erant

residui clerici, negotio

victum

quaarcbant, et denarios, quos mercimonio conquirebant,

132
tofie
II

VITA PROLIX.
foliis

S.

REMIGII EPISH. REMENSIS.


lenti

vHO

All-

rebant, in carfis et librorum .


l

interdum ligapartim
stillici-

loqui

promittit,

Aperi,

inquiens, os tuum,et
ipsius

)a|||
'

egO adimplcbo illud,


aliis

mcrilis

sancli

Fran-

r.mtr. iibM.
i
'/

Sicquo

praBfttus Ifber

cum

corum

tyostoli

ei

Patroni nostri, voslrisque adjutus

ptnt toto

"

principis

fllii,

revelatione ostensa Eucherio Aurelia-

verum
tione
esf, el

el

iila
;

in

scrie digerens, quaa

vulgata rela-

nensis civitalis
/,

episcopo
h,

de

dampnatione
ecclesiarum

aeterna

percepi

quia hauri

longe ante nos dictum


scd
lex
ci

ejusdem
ruii

Karli

qui

res

diviserat,

etiam

in sanctis Scripturis,

Euangelica

fai

Idem Pippinus, sicul el aliarum ecclesiarum episcopiis, huic Remensi episcopio partem de reiuii

veritate
pliciter

comperitur,
ca.

vera

est

hystoriae

sim-

quas,

fama

vulgante,
litteris

colliguntur,

bus ecclesiasticis reddidit,

el

Tilpinum

in

bac urbe

ad

instructionem

posteritatis

commcndanon
e

Remorum episcopum
in

ordinari

consensit. Iloc

enim

re q.

bacecclesia

in et

novissimo
de

secli

memorato, sed
porc
de

aliis accidit,

lempore de libro quod antiquo temsanctus

in

quibus omnibus leclorem

stili

diversitas

utdem

geita

perturbel
;

quoniam
el ea,

ea, quae de Bystoriis

majorum

collect\

aulenticis

Scripturis
in

evenisse,

assumam,
ita, ui

quae in anliquis scedulis reperiam,

Johannes Grisostomus
/'

omelia Euangelii secundum


:

inventa fuerint,

ponamr.

Illa

vero, quas ex quae ad in-

Malhcum
ticis

memorat,

iliccns

Mulla cnim c\ proplie-

antiquis vulgata

relatione percepi, ei

pcricrc monimcnlis,

qnod dc hystoria ParalypJudaei,

pomcnon probarc
Hac occnnonv
auctorde
librlt
iai rii

possibile est.

audientium addam, vel eorum verba, de quorum diclis ea mutuabo, ponere


structionem legentium vel

5 Desidcs

cnim curn csscnt


impii, alia

ncc desides

procurabo. vel

mco sermone
Benefactori

dictabo, volens quid-

dept rditn

l:

quidem perdiderunt negligenter, alia vero fum incenderunt, tum concidcruiit prophane. Et de prophanitate quidem tali
modo, sed
el

dam

dcbiti

mei obscquii

iu laude,

offerendo
bus, quae

ipsi,

meo relribuere

qua non imliget, pro omni-

indigno mihi gratis potius tribuit,

quam

[heremyas

referl h

de oegligentia vero in quarto

morifis ullis retribuit. Denique in descriptione virtiiiuni

Regum
ris vix

libro legimus,

Deuteronomii
in loco,

sumquodam

quoniam posl mullum tempovolumen repertum, defosac pcne deletum I. Sed et plura
sit

ejus
esl

dignatue
eas vel

ordinem, quo per illum eas Dominus operari, servare non potero; sed, sicut
vel

scripto

auditu accepi,

illas

describam.

de Scripturis in bis, quae habemus,

memorata
el

legi-

Sic cnim salvo alliore prophelicae inspiralionis

mu-

mus, qua? non habcmns


qui

sicnt

et

liber Justorum,
;

nere

divino aliatae mysterio,


dicii
iu

commemoratur

in

libris

Regum

sicul

esl

Ihrmnimus
runt
editi,

psalmos sanctus nnline digeslos, nnn sicut fueet

liber

Bellorum Domini, cujusin libro Numerorum

sed sicut

ab Eszra diversis temporibus


el
i

tnentioesl

NequeCarmina Salomonis, oequedispusapientissimas

fuerunt inventi.

lationes ejus

de

lignorura

oalura

9 Verumtamcn.

prout nolitiam temporum inve-

ripl

herbarumque omnium, itemquejumentorum, volucrum, reptilium el piscium vel quod in libro verborum dierum dicitur Reliqua vero operum Salo;
:

nero, vel ordini gesta congruere videro, ea digerere

nta

mo'

procurabo. In
miraculis,
a

liis

autem, quae de scriptis virtutum dumqueexpO'


nti.

Domino per beatissimum

Palronum

priorum
verbis Nathan
nitis
:

et

novissimorum
et in

scripta sunt
libris

in

prophctae,

Ahiae Silo-

nostrum operatis, ad exhorlationera legentium sive audicntium pro modulo intelleclus mei de Catholi-

in Visione quoque Addo videntis contra Iheroboam filium Nabath, et mulla hujus volumina, quae scripta quidcm fuisse probatur, sed

corum

dictis

gorii, licetnon

subjungere studebo, vestigia beati Grevaleam, prosequi moliar; qui descri-

hodie

constat

non

essc.

tione

bens Sanclorum actus, pravorumqne casus, e.xhortainde assumpta, secundum sapientiam sibi a
el

artim per m
rctti-

Vastata
litlcris

namque

trum
\

mrent

a Chaldaeis Judaea, ut in Palcgimus, cliam bibliotheca antiquitus

congregata inter alias provinciae opes bostili est igne consumpta, ex qua pauci, qui nunc in sancta
Scripturaconlinenturlibri,
ficis

legentibusac non ab re agere a quoquam videri puto, siea, quae de ortu etactu atque obitu Domini ac prolectoris noslri in scedulis
utilia

Deo datam multa necessaria


audicntibus inlerpnsmt
...

Vcrum

et

postmodum

Eszrae ponti-

vetustate
abditis ad certa

et

prophetae

sunt industria restaurati.


.

Unde

prope deletis inventa sunt, reparo, et de lucem reduco ; et ea, quae veterum

scriptum est de co

Ascendit Eszras de Babylone, et cribaveloj inLege Moysim. Veloi videlicet,


litterarum figuras,

relatione cognovi, litteris


sicuti

commendare proEazrae

curo; cum,
flcis

praemisi,

sancti

ponti-

qma prompliores
Bebraei

quam

eajenus

studio

sacras Scripturas,

desidia et

propha-

habebant, reppererit.
Legis
et nos,

Et in epistola regis
Ks/ra- sacerdoti,

Persarum: Arlaixcix.s
scribae

w\ n-um
doctissimo,

Dei caeli

salutem n. Quo

contra

dam
tinnc

multis aliis perditis, plura in quibushistoriia et diversis pitaciolis o ac usitata relaa

almlitas. noscamus non solum Euangelicam et Apostolioam bystoriam ab Euangelistis sacratissime conditam, sed et plurimorum Sanctorum gesta plurimosEcclesiae magistrosad instructionem mulfuisse

nitate

impinrum

Judaeorum
et

rcstauratas,

praecedentibus

relicta posteris,

de ortu

et

torum,
larium
gentiles

cl

etiam

liy-i..rm-raphos

agones

scu-

vita, Beu virtutibufi el obitu


tris

domni

el

sanctissin

ad

posterorum

memoriam

descripsisse

poii

/>

m
migeni

]>riRi

ac prolectoris nostri Rcmigii babemus, quaein memorata exceptione non continentur 7 Unde bouis vestris desideriis placuit, ut ilia mea senitusad ignorantium el subsequentium

quoque poetas sua Qgmenta grandisonis pompare modis studuisse, legamus. Explicit Praelatio.

no-

tiliam in
isj

Quod eliam diu fccissem, mespesvanadeluderet, quibusdam dicentlbus'


colligeret.
iiio

unnm
ct

ANNOTATA.
a In codice

quiain

iiio

loc.

magnum librum de vita et


et Patroni

virlutibus ipsius

nosVro
Incipit

Domni

litteris

mmiatis
Ilincmari

looo

UVuli

nostri

reperire

przmittitur

prcfatio

archiepi-

qui mirabihs et gbr osus cst iii Sanctis snis vn ou. ooi in oancus suib, vob

j^. dctntx swit,


,

,, ut \eg\

'

'

nequeomt
b Gallix

DIE PHIMA OCTOBRIS.


^
b
<</.

133
irine
M,

Gallias

28
is

ei

seqq,

ChrwHana conHnuatores tom. tempus sedis Tilpini, quem a


<

IX, plu-

vi

IM MAIlil

"

Turpinum appella
vel
[b

observcmt,
<<'

ab exeunte

VETUS
1

CVPITUM
Vita-,

PARTITIO
olnius
beati

MIEP.

HIM

a/imo 753

ineunte 754 usque


hoc posVremo
effl " cri

amnwm

794
a/n-

ewtenduni
niiin 845,

armo usque ad
,

quo Hincmarus
51

eamdem sedem
I

obtinuit,

ncipii

textus

actuum atque
et

lnntnin nnni
i/ui

il,<

ul

,ih,/i/<

srnrs,

Remigii,
Btoli,

Remoram

pontiflcis,

Francorum apo-

nh

Tii/iinn prsesule

viwerant, faoUe superesse

cujus depositio esl

Idue Jauuarii, tranalatio

potuerini
pl/u/ra in

usque

ad

<

im Hincmari,

Vide

autem Kalendas Octobris.

Commenta/rio

evio

n.

Capitulum

I.

Quomodo

est

Monlano monacho

De /Egidio archiepiscopo Remensi ac Fortunato


t

presbytero, postea Picta/oiensi episco o r ceterisque,

quaehuc pert/ment^ oonsule Cornmentoriurn prseriiim eodcm \ n. d //./< '/' o verba leguntw num. 3 Vitse brevioris, quam cum ejusdem Fortwnati nomine dedi, quamqnn eam esse, de qua Hincma/rus hicloquir
tur, u.ii uijrstn

designatus eg Domine Qasciturus sanctue Remigius, 'i quomodo per eum Dominus illi deberel lumen oculoruin reddere.
II.

Quod Remedium
statira

fuisse illum

legimus appelreclusioni se

latum;el

post annos scolarea

mancipavit.
III.

m
1

cst.

Remigius;
Martellus,

Quaiiter electus ad episcopatum fueril sanctus el de signis cselitus in ejus electione

e Designatu/r Carolus

Pippini

He/ri

oslensis.
IV.

stallir.rMpanl' ftlius, decujus bellis pro Wajoratudoiniis

Qualiter
el

Fraiicorum
llislm

adversus
hostes

Bagmfridu/m
geslis

vel
si

episcopus;
buit.

Banctus Remigius est ordinatus qualem mox se in episcopatu exbi-

Raginfred/um,
i

aliosque
l'r
<

consule,

aral
r

ms

nrnra

V. Qualiter intrepidi passeres in qui

manu
facto

illius

men;

hr

hoc

pseudoa/rchiepiscopo,

Hemensem

sa^ reliquias colligebant; et

de Johanneapostolo
in

et

B ecclesiam diu graviter a/flixit, legi potest laudata Gallia Cin i-hana m s. Rigoberto et hujus successore S. Abele, qui dicti usurpatoris tempore eidem eccleskv legitimi episcopi pnefuerunt,

quomudo de hoc
instruciionis
dilectione, et in

beali

Remigii

nia.\imaiii

aedificationera

carorum

caritosa

fragililalis noslrae discreta

condes-

multumque
,

censione nobis valemus assumere.


VI.

Opus Vide etiam si lubet Januaru, ubi dr S. RigobertO, et ad v Augusti, ubi de S. Abclc actnm rst. g Non widePw dubitanaMm, quin mlamitates ab
illo

passi swnt.
</",<<

Qualiler

capcum

daemonis

Lnvasione

pos-

nostriim ad

iv

sessum

et stipendia
ei

petentem, a daemone liberavit,

lumen
buit.

restituit, et

subsidium

quod

petebat,

exbibuit;

quod lunc miraculo corporali exhiQdelibus


petentibus
spiritualiter

iii.r
Il

ab Hincmaro supra verum amplificata smt. Ha/nC [ahntain innilis r.r/in.sila m. disrnssam,
<<<

cotidie

exbibebil
VII.

rejecta

fue habes
iii

Opere nostro ad diem xx Fe[urelianensi

Qualiter de parvo liquore in


fecil

villa

Gelto vi-

bruain

s.

Eucherio

episco;o,

num redundare
litatis, el

ex vasculo non modicae


si

quan-

$, iii. iv el v
i

Commenta rii praevii. Consule S. Joannem Chrysostomum


9
i'i

dos per oraliones ejus,

Qdeliter petie-

vn

Homir

Ua

Untth.ram,

in

,/iia

similia

lct/rrc 6St in

rimus, repleri habundante gratia Dei valebimus, ui liat in aobis fons vitae, ac in ejus lumine videamus
lumi
o, el

editimn Montfauconii tom.

VII,

pag. 135.

Qde recta imbuti debriemur sobria ebriecivitatem

k Jrrrmius r<i/> XXXVI, . 27. Dr Libro Lcgis reperto temp<>re />u mjis Josur Regum cap. xxn, ci Poyralip u, lege lib. n
I

tate spirilus.
VIII.

Qualiter

Rcmorum
liberavil
<(

conflagratam
;

per

da-iiniiHMii

ab incendio

et

nos,

si

ra/i.

XXXIV.
Lib.
i

Qdeliler pelierimus, ejus meritis

intercessionibus

m
n

Esdrm cap. vn,


12.

f. 6.

a viciorum

Qammis

el

ab igne perpetuo liberari

Fbid

ir.

o Pitaciolum ei Pittaciolum,

medio

sbvo

pro sche-

valebimus. Unde sumpta simililudine commemorata haeretiest breviter falsiias Praedeslinatianorum

dula

vel
1,1

mcmhianiila
hinc lu/act.

cOiiscri/<la SOlebat u.siu /<aii,

corum, quidii :unt, Deum quosdam ad Ignem per-

,//

rl

peiuum pra destinassejet hincCatholicaefldeiveritas


<i</

Virnnrnsrm

p lliiirmarnm smpsissr rlmm a rchic/nsrn/ni m nl. si


.

S.

Adonem
S.

dcmoii-trutur.
l\

</'/"/

de

Re-

migio haberet, secum commwnware digna/ret/u/r, observan r.r Flodourdo in Commcnlano />r,ruio

obsidione captivam,
legatis

Quomodo puellam ab infantia maligni spirilus cum litteris beati Benedicti et


Marici Gothorum regia sibi delatam, prius libi iravit, ei postea mortuam suscitavit;
potesl
fragilitate

nnm.

21.

daemone
i

Ibendx q Nullus Criticus hano histon e admittet; nec Hincmarus eamUgem universim
ilcin
c.r

q U ia

earnis exutus,
el

el

choris

angelicis sociatus,
,!,,

plebem suam
casu precibus suis
ad

quemlibel
periculi
el

cum

,/mim
i

in/rhrilrr

sarris Ijtlrris /mhi/ssrt /nnh.nr; rl drcusnm illa <psi rrssrnt. />r,

"/"'

petenlem
mcritis

de
el

cujuslibel

Immi-

Qentis

eripere,

quemcujus-

itlchimiis.
r

//, rrrr

ah

i/>s<>

ilirlum

es.se,

ala/imhcs nhscr-

vabo.
s

cumque cumque peccati morte resuscitare; sed el de lutura mor te perpetua liberare, qui adhuc in ergastulo
a

malis

bona conversum

dc

Laudat

S.

Gregormm 9fagnumt

qui

in

libris

corruplibilis

carnis

positus

vitam

mortuaa valuit
Qt

Oialogorum prscepta moralia etsalutaria monita narrationibui historicis immiscuit ; quod Hincmar crcmpto Suru nostei tam prolur fcc t, ut
rus
coaetas fuerim plwrima rescindere. [diCommentarium prsevium rmm. 25 et sequenH.

rcslaurarc,

cura

necessariis COmmonitioniJbus,

habeamus
,

seduli ante menlis oculos


:

nogtri

(ll

corpore

el

horam exitus quibus proficiet, quod sepul-

turam secuscorpus ipsius Sancti expostulant. vacuas olco exorcixato et \. Qualiter ampulias per orationem repleri fecit. sacro crismate Germaniam in \l De adventu Francorum per regiones, el quomodo Ludovicus el Galliae
Belgicam
quas regnum Francorum suscepit; et de miraculis, orceo Remis eDan per beatum Remigium, et de fl
|

aspurtato,

134

VITA PROLIX.
quodam
levi

S.

REMIGI! BPISG. REMENSIS.


modo
dedil

asportalo, et a

Franco in regis prae-

sanctus Chlodoaldus beato Remigio Duziacum

Booiuao
i

ai>

serilia

RKM.

XII.

bipenne percusso. Quomodo Lmlovicus rox Francorum neptem

regis Burgundionum, nomine Rothildem, Ghrislianissimam in conjugem sumpsit, el quomodo idom Ludovicus regnum snuni dilalavil,

Gundebaudi

intranle sancto XXIII. Quomodo luerclicus Remigio in synodum, obmutuit, et iterum jussionc samti Remi^ii loquendi facultalem rece,

pit.

et

de

Qliis

Ludovici,

quos Rotbildis conlra ejus


rrequenter

XXIV. Devindicta

in

Cellenses, qui metas beati

roluntalem baptizari
XIII.

recit.

Quod
oon

Ludovicus rea
ul

ab uxore

Remigii incenderunt, ab ipso illata. XXV. Quomodo Deus bealo Remigio

revelavit

sua

exhortatus,

lidcm
sed

Chrisii

susciperet,

eam

audire

voluit;
ei
fecit,

bellantibus inter se Fran-

corum
\niiim

cNcr.iiii

Aicmannis, angustia coartatus


et

diem obitus sui, el de lestamento ab eo condito; et quomodo oculorum corporalium lumine atfquandiu ot iieruin lumine redonatus ; et de csi privatus
,

Christo
el

vicit;

lumque reversus,

se

obitu illiusacaetatis longaevitate.

credere
XIV.

baptizari velle, uxori suae narravit

XXVI. De miraculo, quod ostensum


sanclura

est,

cura ejus
el

Quomodo regina

Roihildis sanctum

gjum ad
antequam

se vocavit, deprecans, ut regi

Remisalutis viam

corpus ad

sepulluram

ferretur;
ejus

de

miraculo, quod
lui
iii

per pallam

sepulcri
et

contra

praedicaret, et
res

quomodo die Passionis Domini, pridie cum populo baptizaretur, cum beatus
illis

inguinariam est ostensum; sed


est in

de miraculo,
sibi

quod aclum
praesumpsit.

homine, qui olcam

dalam

Remigius regem catecizaret, apparuit


Clns

Dominus

Jesus GhrisUis ct allocutusesl eos; et qualiier san-

XXV

II.

Quomodo
et

angelico ministerio corpus illius

Remigius spirito prophetiae, quae cssent eidem fulura, praeregi Francorum ct suae postcritali
XV. Qualiter rcx Ludovicus ad baplisterium ve-

translatum est de loco primae sepulturae ad alteram

scpulturam

quomodo Pipinum regem

in villa

dixit.

Avisiaco flagellavit.

XXVIII. Dc miraculo ostenso per pulverem pavi-

B nil;

et

de
in

oslenso
rostro

miraculo,

quomodo

species

menti

ejus

ecclesiae,

quem colonus

villae,

quae E

columbap
cunctis
tavii
:

ampullam cum chrismate sacro,

videntibus, oranti sancto


el

Remigio apporquon iodO de exercitu Francorum una cum

Plumbca Fonlanata dicitur contra oppressores suos de fisco Roseto colligens secum duxit.
XXIX. De miraculis ostensis in forestariis Ludovici

rege tria milia virorum, exceptis parvulis et


lieribus, sunl baptizati, el

mu-

imperatoris,

qui parlem silvae,


in

quam

sanctus

postea pars gentis Fran-

Remigius comparavit
pserunt.

Yosago, invaderc praesum-.


oralorio pagi Niverin Juliaco jacen-

corum, qnas residua erat, cum Raganario per beatum Remiginm ad fidem conversa et baptizata
est.

XXX. De miraculo OStenso


oensis et de uxorc Richuim,

in

quam

XVI.

Quomodo

sanctus

Remigius de rebus
el

sibi

a Francis

per diversas

provincias datis

magnam
de
his,

tcm pcrcussit; et quia causantur quidam, quod nostris temporibus ita per eum virtutes non fiunt,
sicut
fieri

parlem per diversas ecclesias Iradidit,


qua? in Remensi provincia
illi

ante solebant.

fuerant traditae, non


Mariae in castro

XXXI. De secunda translatione beati Rcmigii, et

modicam partem
fiicrai,

ecclcsia? sancta*

quomodo
dentium
XXXII.

ipsa die ibi


sit

Rado quidam clericus a dolore


Remigius Sanctorum,
post obitum consors

Landuni Clavati, Remensis parrochiae, ubi nutritus


tradidit,
et

sanatus.

ibique

Genebaudum, virum carne


relicta

Quomodo beatus

nobilem

litleris

eruditum, qui,

uxore,

tam veteris quam novi Tcstamenti, Patrum spiritu


vivens in corpore plenus miraculis claruit.
XXXIII. De reliquiis beati
fuit, et

vitam retigiosam expetierat, episcopum ordinavit;


et

quomodo

ipse
in

Genebaudus lapsus cum eadem


paenitentiaB
et

femina, et

reclusione

beato Re-

Remigii per sanctum


in secli

migio retrusus poenituit,


ordine episcopali
sil

qualiter gratia

Deian-

gelica visitatione consolatU3, per


in

beatum Remigium

Moderamnum in Italiam delatis. XXXIV. Quomodo bcatus Remigius


suit, et

hujus

est restilutus; et qualiter te-

convalle lacrimarum ascensiones in corde suo dispo-

nen.li

sententia

publice pcenitentera ad

accedere
dire, solli

vel

in

Cauonum, quae posl lapsum gradum ecclesiasticum non gradu manere, aut ad gradum reLudovicus rex sedcm
eonstituit,

de virtute in virtulem gratia Dei provectus


i[>se

cxcrevit, et pro quibus

atque
in

alii

Sancti Dei

orant, qui

cum Dco

spiritu

caelo

regnant, et

iiisHinr pra*cipil.

qualiter oranles ad sepulchrum cjus praeparare se

XVII.

Quomodo
civitate
e1

suam

in

Suessionis

et

sancto
;

Remigio

debeanl, ut exaudianlur, et qualiter munitis corpore et sanguine Christi, et unum cum eo efleclis, nobis
cst

villasGodiciacum
quae tunc
XVIII.

Luliacum dedil

el

de miraculis,

exeundum de

corpore.

Deusper ilium ostendit


Quod saucto Remigio oranti
Paulus coadjutores fuerunt.
sancti apostoli

XXXV.

Qualiter arcbicpiscopum Magunliae verbe-

ravii, et res suas recuperavit.

Petrus

et

XXXVI. Quod sensum


ab
silvaa

el

vitam perdidit, qui in

XIX.

Qualiler
;

Sparnacum
et

villam

Eulogio
in

ejus ccclesia

vinum vendebat.

comparavil
facto.

sed et qualiter
;

sago pretio emit

partem de miraculo per

Vo-

cum ibidem

Ludovico
dedit.

XX. De vino benedicto, quod sanclus Remigius regi, pergenli conlra Gundebaudum,

Quomodo Ludovicus rex in Parisius civitate sedem suam constituit et de vino benedicto,
XXI.
;

<3\

quod
dedit.

ei

contra Alaricum pergenti sanctus Remigius

XXII.

Quomodo Ludovico

regi Anaslasius impe;

rator codicellos pro

Papa sancto
cormnisit;
et

consulatu misit el Ormisda Ib-migio vices suas iu regno Ludovici de morte Ludovici regis; et quo-

Caplt.

I.

:
;

IHE PRIMA OfiTOBRIS.


sorum
ejus,
civilatis

135

sanctum
Lupi
qui

cpiscopum
episcopi,

ct

fratrcm

IOKK
fllN(.MARO khHll V.

patrem

beati
f,

Caput

ejusdem Pringloriosi

i.

Sandti nativitas

ei

ipii

euecessoris

usque ad ulttma
esl

REIf.

nomen
illius

Remigii

divmitus prmlicta
:

tempora

sacerdotio

fonctus,
inter

sicque

denihctus.
I

parentes
el
:

Vir

studia

lil*

poria

autem innnmera

ille

vcncrabilis,
tanta

illius

temacDei
:

l'IO(l

Clllii

/iim.

pericula

consolatione
,

jam provecfa
irtnti aeqre

terarum
solilaria

virtulum: vila

cepta

Ciliniae divinum oraculum perceptum, innotuit. At illa dixit ad


,

gralia

Montannm

pertuatisiet,

electio

ad archiecce~

Quomodo
1111,11
;|

fleri

potest,

anus lactem Blium, cum


Iransactis

piscopatum Remensem
leslibus
indiciis

lemporibus diu
vir

muliebrii
sit

defe-

cerint, el

meus EmiliuB vetalus


rrigidus
exl
il
i

ac

in

aevoso

ejuscorpore

compro-

ircum prascordia
eo penitus

-m

guis,
rint.

el

voluptatis opera in

emarcueel

bala.

Eranl

enim araba genere nobiles


aominatissimi
ra
;

gratia

rater suos

81

qnia

liberorum
effceti,

pael

rentes

processerant
infecnndi,

diebus

muiiis.

carnejam
Uontanutpro
'""'

-L

ost

Q
.

vindiclam scrlorura,
.

qu&

conjugple commercium non


ultra
vei

facta ost a Do-

quasrebant,

ne

n/m ornnt rutn nrnrtt

a
b

mino caedc Galliarum, persequenle Wandalorum crudelilale b, miscncordiam caeli dislillaverunt cum ad mitigandam gentis Francorum barbarica ferocilalc superventuram divinse ammadversionis,
.
.

eis spes

appetitu
res-

nerandi
pondil

sobolem inerat. Cui beatus Montanus

Sciascum ablactaveria puerum Remigium,

de lacte tuo perunges oculos meos, el recipiam lumen. Nam ut merita illl accrescerent, sicut et
sancto Tobiae, juxta divinum serraonem, ut justus
justiQcetuT adiiuc,

propter iniquitalea perscverantes, ultionem

B praasulem a Deo
tificom

praedestinalum,

hoc ordine protulerunt. nerabilis ac dignus professione et nomine Montanns c monachus, in roclusione solilariam vitam ducens, jejuniis, vigiliis atque OTalionibus conlinne vacans, necnon ceterarum virtutnm insignibus adeo
Divinitati se

mundo Remigium ponEral quidam ve;

idem beatus corporalium oculorum amiserat.


5

Montanus lumen R
verbis
viri

Tandem credentibus
sil

parentibus
talera

natcitw
Pt

pua
Ftt

Dei,

gaudium, quod
in

suscepturi

essenl

rocatur

Prolem,
explendae
vinuui
Christi

cujus

conceptione

non

m") ius.

foret

ardor

commendabilem reddens,

ut augelicis

libidinis, sed araor generandae juxta dipraesagium sobolis. Concipitur ergo futurus

saepius

frueretur alloquiis et cslestibus frequenIs

Pontifex,

ef

Ghristi

tcr visionibus ac revelationibus interesset.

adminiculante miseriauspice Deo con-

ergo

cordia, mater

beatissima,

quem

cum
siae,

pervigil

in

oratione pro
ac
diversis

pace sanctae Ecclealllictionibus

cepit, feliciter liiium

genuit, cui
in

quae

multis

apud

dum
fecit.

Domini dicium

Remigium secunbaptisraate nomen Imponi

Belgicarum provincias vexabatur, Dei omnipolentis clementiam indefesais precibus exo(lalliarura el

rarcl, lans,

nocte

quadam
lucis

plus solito orationcm


in

prole-

praenuntialnr pradixerat, lacte matris g oculos sui vatis, matre obstetricante, pcrungens, lumen illi gratia divina
reslituit.

Bt ablaelatiis. sicul suus

usque

crepusculum

contemplatione

Nec

incredibile

videri

debet,

si

Puer

iste,

permansit.
dwinituscogno
teit, S.

Retnt-

gium

cum, lassitudine ac fragilitatc carnis compaululum membra sopori dedissel, -ubito per divinam graliam angelorum choris et animarum coetibus bealissimorum hominum, jam spiritibus cum Dco regnantium, immortalitalem adhuc corporum expectantium, inlerfuit et familiarissi2 Qui
pellcntc,

antequam per aetatem corporis sciret vocare patrem et matrem suara, virtutes munere divino operatua
est, qui etsi ul

homo
taraen

io

iniquitatibus conceptus est,

contra

morem

humans

conditionis

qod

in

delictiseum praavaricationis, sed nis matcr sua peperit.

in gralia remissio-

Neque enim dubitandum

mum
sancti

ccepit

audire colloquium. lntercetera igitur,


illo

sanctus, qui

eum

est, quia Spiritus ul dimnitui talem futurum praedixit, et cujus jUUUm fucrat:
fuil,

quae in conventu
spiritus,

caelico

audivit,
avidi,

etiam

illi

munerc conccptus
Gonstat
lege non

eliam a peccatis absolvit.

humanss

salutis

quajritare

quippe veridica
constringitur

Patrum

sententia,

quia F

ccepcrunt de Gallicanae dejectione ecclesiee, et quid


facto

sancli

Spiritus

donum. Et
ipse

ad

talia

opus

esset, crebro versare

sermone;
cjus.

praelcrca, qui

Cornelium ac

domum
solura

ejus ante per-

dicentcs, quia

jam tempus
perceperal
lex

esset

miserendi

ceptioncm baptismi sua gratia consccravit,


utique beatum

Duplicia
siiis,

enim

pro

omnibus
sii

peccatis
Ilis

Remigium dod

aote baptis-

quamquam
atque

ejus non

exinanita.
affuii

mum,
iiiu

scd

etiam nativitatem ejusdem gratiae muc.\


,

inter

se ita serentibus, subito

vox
aditis

a supe-

nere perfudit h. Ortus esl autem


steriiibus

ann
ul

el

vetulo
el

rioribus
atqui*

secretioribus

saluberrime
prcesenlium

per
iste

repromissionem
sanctus,

r"saac

suavissime

inlonaus,

qiue
cl

el

Johannes, Vir

anteqnara

natns; noin

solarclur spiriluum
erat,

mtcslitiam,

quod

futurum
ita

mine designatus, antequam mundo eognitus,

gratulabunila promulgaret sententia,

di-

cendo.
i

n uei

ttiwmi

Duminus prospcut de excelso sancto suo, Dominus dc caclo in tcrram aspexit; ut audiret ul solveret filios integemitum compedilorum remptorum ut annuntietur nomen ejus in gcntibus, in convenicndo populos in unum, et reges,
\\
, ;

pago Laudunensi i, alto parentum sanguine, ut monstraretur io ortu, quaUs futurus erai in actu. Singularis autem meritj indicium datur, quotiens hominibusa Deo vel imponitur nomen^ vel mutatur,
Sic

\liraham

'.

quia pater multarum gcntium eral


esl

l.

Abraiu

futurus,
vidit,

Ibraham

vocatus

sicJacob, quia
k
:

Deum
ob multo
ilc

IsraeJ

appeliari

meruit

sic

Josias
est,

ut scrviant
tilium

Domino.
noniine

Cilinia

in

utero concipiens,

eximiae virtutis culmcn norainatus a Deo

pariet

ttemigium, cui a
d.

me

sal-

antequam
7 sic

natus.
sibi

vandus
Cilinia,

populus committelur
intcnta piis

Beata

siquidem
in

Johannes eo, quod divina


inter

gratia ad-

qun impo

operibus,

licet

corpore lenepepcrerat de

miniculanlc pius BSSe hhmiiiI,

quam
el

propheta, 60
illo

titiont

nomim*

retur
caslo.

in

mundo, mente tamen conversabatur


in flore

quod nemo
rexerit; et

natoa

mnlierum major

bbu>

Quae

juventutis suae

Petrus a lirmiLKc

stabilitate

petras

Suesunico viro suo Emilio e Priucipium, postea

sumpsit agnomen. Et qui antca Saulus, posica no-

minatus

136
roHt
RGM.
iiiiikiIn>

VITA PKOLIX.
esl

S.

REMIGII EPISC. REMENSIS.


castro

'

Paulus,

quoniam Legis

zelo

contra

HINCMARO ARi.HIKI'.

Christum erectus, ah eo,quem in membris suisperscquebatur, de calo in lerram prostratus, apud se factus esl Paulus, idest, parvus, modicusel humilis;

tercolitur.

Lauduno badtenus designatur, et venerabiliIn qua reclusione secundis successibus


sanctae conversationis studiis justus

certatim
lescens

Ado-

Domino

militavit. El

cum

ad vjginti et duos

demum
tionis,

gratia

Dei

defensor magnus,
est l-'eelesne

ui

vas elec-

a-tatis suae

annos pervenit, defuncto Bennadio ar-

effeclus aique tnims

mauister et
ver-

chiepiscopo, in hac urbe Remensi oninium generaliter

praedicator egregius. Bl

liiii

Zebedei,

eoquod
l.t

votisad pontificii culmen raptua ruisse <iignospotius,

bum
Filii

Dei

terribiliter

tonitrus

mundo peccanti assumpsere cognomen

intonuerunt,

citur

quam
et
:

electus

o.

Fit

ergo concursus

Dominus

populi,
gniiaiis,

diversi

quidem sexus, conditionis ac diaetatis,

ac Redemptor noster Jesus, id esl Salvator, cognominatus est, antequam carne natus; eo quod salvum raclurus essel populum suum a peccalis

necnon
sentencia?

sed

et

unius atque

ejusdem
.-iiimii,

cuncti
pralici

hunc

vere

el

qui

populis

deberel,

Deo diaeelama-

eorum.
auctor
observut,

hanl.
el

altqvo

8 Iia ergo

beatus Reroigius ab eo, quod eccleinter

11

Vir

aulem bealissimus
aflficiebatur

liis

angustiis depres-

eligttvA

,,,,,,,

siam

siin

credendam
Servorum

Quctivagos mundi rec-

sus, nimiis

angoribus; quia nec fugae pus


nec

Remorum,

tunis essel anfractus, Remigii


assecutus,

cognomen
Dci

a Dco est
est

locus uspiam
lione

patebat,

populo,
ullo

ut

ab intensatisfacere
ut, quj

et

acrtter relu

oaroque
:

proprium

ctatiis

ccepta

resipisceret,

modo

a Deo

Nd\i

te

unde uni eorum dicitur Dominatim sciri i\ nomine : el beato Jheremiae ad praeverbi
in

poterat.

Divinae
saiuti

namque
el

erat

voluntatis,

Mimium

prospecturus erat,
qui

omnium
Qdei

acela-

dicationero
te

divini

iiuro dicitur

Priusquaro
in

mationibus eligeretur,

unitati

cum

formarem
Iusb

utero,

novi

te,

et

ventre

jam

lideiibus

et

futuris

Qdelibus eral

provisurus,

matris

sanctiDcavi

idolorum
B

cullu
;

sanctificatur

rus alloquio,

Jheremias enim ab te. populum revocaturus, in ventre Johannes populum suo illuminatuiu ulem malerno proplieticam susbeatus Remigius gentem Franco-

unione cuncti populi ad sedem eveheretur sacerdotalis


lus

bonoris.

Sacratissimus
se

<| ||i,i,

"

Vir

cum

cepii gratiaro, el

corum

tenebris ignorantiae ad lucem perducturus

de tempore conqueri ccepit; et quia ecclesiasticus Ordo infirmam aatatem ad hanc non reciperet dignitatem, voce puintirmitaiis et aetatis

acclamationibus

urgeri

conspiceret,

sua

Euangelii,

ilidem

divina

donatus

est

gratia,

ut,

blica fatebatur.
iiiimiei
sinistri.

quod perfecturus
esl,

eral

minislerio,

cum
qui,

participibus
ut

versutiis

Timebal enim, ne immatura Eetas, impugnata, ali<]uid contraheret


et

suis pari claresceret

munere

et

diclum

Sed

divina gratia
in

vocem

populorura
electione,

Ecclesiam Dei, speciali autem

cura Reroorum

constantissime
ei

ipsius

perdurare

fecii

civitatem atque
ctaruro,
scilicel

provinciam, remigio alarum san


verbo
el

sanctum Virum ab antiqui


12 YA

hostis protexit mali-

exeroplo, merilis el orael

gnitate.

tionibus, erat Dei praedestinatione recturus,


fecto

per-

cum

populi acclamarct frequentia, ct san-

jiost

ma
l

certamine, spirilu caelestia

regna

petiturus,
esl

ctissimus Vir

magna
Dco
ei

reniteretur constantia, placuit

divirur

angelorum utique subvectus


jure Dei praeceptione vocatus
uii el

auxilio,

Remigius

omnipnienti
indiciis,

tatis indicio

tU

nomm
f

Ftn riln

u
ii
i

alicvb\
tiir.

ii/iin

9 Nec illud silendum est, quia in cartis recenti tempore post illius obitum, sed el posl plura annorumcurricula factisde rebus isti Remensi ecelesiae
traditis,

demonstrare quod ipse de eo haberct judicium. Etenim


praedicto
renili
,

manifestissimis

cum modo
omnibus,
novi

conaretur,

videntibus
radius

qui

aderant

descendit subito
Viri

luminis

Remedium eum
el

SUper ipsius

saneli

verliicm,
;

fuisse

nominatum legimus.
attendit, confuisse, intel-

Quod,
ligit;

qui ad merita qui

actus illius

gruere, hoc

eum nomine appellatum


Domini
et
in
esl

acsi ipse sol de caelo motus super eum ceciderit et quia illuminandarum lux parabatur aniroarum, ipse

quoque, cum ad hoc opus


debuil declarari
<|ua'

adscisceretur,

lumine

mitigator furoris

in

tempore
suis,

visibili. Ipse

iracundiae factus
a

namque

erat lucerna,

reconciiiatio,

magnificatus
verbis

Domino

in

conspectu

regum,

sicut in sequentibus
cel

imn sub modio cura> corporea?, sed super candelabrum purissimae ac Dco dilectae conversationis
eral

oslendemus, monstra, videlipaganos feroces, placavit. Merito igitur eum


fuisse
in

ponenda, quatinus
fuluri erant,

his,

qui in

domo

sanctae

Remedium
deremus,
culo
divino

Ecclesiae

lumen oplimae

inslitutionis

nominatum
sanetum

in

baptismate cregeslis, illuro ora-

praeberet.

nisi

emendatioribus

13

Placuit

etiam

per

Montanum

Remigium

miraeulo
niiii

aliud

vocari debere cognosceremus. Sic in versibusmetricis ab ipso compositis, el jussione illius in

Omnipotentiae divinae huic in sui addere ad oslensinnem merito- oncm c


>

beatissimi

Viri.

Elenim radio supradiclo se


suo

illustrante,

sensit
,

quodam

capiti

vase

ab

unguinis sacri infuejus

eo consecrato

sculplis

ita

m us
"

legi-

sura

liquorera
/'.

quo

totum

delibulum
spiritale
visibili,

est

capul
Hauriai binc populus vitam de sanguine sacro
Injecto,

El

merito, ut qui
praedioatione

oleum
capita

po-

pulis,
tes

quo eorum quidem


,

"

aeternus,

quem

menin
el

fudil

vulnere Christus.

autem

Remigius reddil Domino sua vola sacerdos l Quod vas usque ad nostra lempora perduravit, douec fusum in redemptionem datura esl
Christia^

Spiritu

sancto

sc
gra

loquente, uncturus erat chrismate invisibili


tia
l iii

ejusdem Spiritus
unclione

sancti,

ipse

quoque prius

norum,

ut a ministris diaboli
calicis,

Normannis redimerei

pretium argentei

taiibus ac laniis auspiciis, divinis timuil contralre statulis


illi videri poterat, tol signis praecurreniibus, divinae contradiccre jussioni; praeseriim

insigniretur.

Acceptis autem

quos depolestate tenebra-

rum redemeral
licel

nequetutum

efiusus Banguis calicis Christi,

Wde-

passione.

',
i

,,,,,

10 Traditua autem

cum
a parentibus scholaa
litteris

oirtute

conspi-

'nnos

22

joribus

brevi coaevis et etiam natu madoctrina excellenlior esl efiectus m. Studebai quoque teneros annos morum maturitate
in

imbuendus,

suis

luce et unctione sancti Spirilus,qui oleo visibili desighatur, interius illustratus atque perunctus, ut ei sanctus Ysalas, ad mittendum se in divinum mi-

nisterium debere
didicerit.

potius

oflerre,

quam

recusare,

wncere,
conrhre,

rnnlis eantalis innlle turbas rre(|uentinm populorum vitare el

et

benivnlentiar.i

ut praeconem
tar.a
in

reelusione

suum n fecisse didicerat, vita soliDomino servire qui locus ...


:

ANNOTATA.

;.

DIE PKIMA OCTOBRIS


Uis

137
n
i <

sangu

hristi

inSacramentoEucharis
eloquentiam a
S.

AUCTuRK
BDICICABO &aw

ANNOTATA.
iii

Easin

iam

ancti

Viri

Sido-

l'l

nio Apollinare honorifice


;i

Iii

lus litteris
Viiae,

codice nostro ex quo haec edimus, hic tituminiatis prsmissus est Incipil textus
t
.

ad
bas,
ii ii

iiiiim

epistola,

/"'' "

Q
suni

laudatam habes in kujus quam dedi >>> Commentarii untw usque ad vocem lurea Fortunato
>>>
I

actuum atque obitus beati Remigii Remorum pontiflcis el Francorum ^postoli, cujus depositio esl Idus Januarii, translatio autem Kalendas Octoliris. Tun sequitm titulus capitisi,quem,utrelL
quoru/m capitu/m
hic prsemissa.
li

descripta
fd '>.

ita

brevi

m
n

s.

Montanum, qui
h.n suni rr Vita

illius

nativitatem

h verat.
o 0i
riin.
ta

titulos,

vide

m veteri partitione
i

evi

num
157.

l.

Cete-

mitium
io i\
/'.//

episco aVus

illius

Commentario

fndicatur

hic

illa

Va/ndalorum aliorumque

r:i

circa

annumChristi

barbarorum, quos
cavit,
in ni

Stilico

anno

Christi
S.

106

evo~

Vec de ccelesti radio, nec de hac

um

tione divi-

Callias
epistola

irruptio,

de qua

Hierony-

nitus facta
\i

ad Ageruchiam, Renatus Pro apud S. Gregoriwm Turonensem, Prosper aliique veteres meminerunt, et i/r qua consuli possunt rerum Francicarum
futurus
Frigeridus
scriptores.

mus

Iraditui

meminit ForVunat/us. Flodoardus lib. i, HincmarumsecuPusest, sedprsemisso verbo Consonat vet/us Prxfatio Missa his verbis:

cieln sibi infusionem chrismatis super se venien-

cCo/itiu ille in agro Luxemburgensi die xvn Maii sed gesta ejus prseter paucQ illa, qua Fortu/natus

tcm AdolesceflB aspexit. Sed quia de hujus Prsefationis aetate mihi non constat, nescio, hscne Hincmaro, an Hincmarus Prwfationis auctori
prselu irrit.

supra

iii

Vita brevioriet

postillum Hincmarus hic

q Isaia

"/' vi, ^. 8.

tradidit, fere latent,


il

pfon

lubet

mihi divinare, utru/m Hincmarus


scriptore
it
i '

hspc

ex antiquiori
nio
i

didicerit,
ta
/'

a/n

pro suo

amplificavei

rtunati, qui in

Caput

ii.

Vita

brevi

num.
in

monachum
S.

tantummodo ait, Monta/num som/nis tertio ad monitum fuisse, ut


I

Sancti ordinatio
:

ei

virtutes episcopales

inno-

Remigii nativitatem Cilinias prsediceret. Insoripta

est

/'" beata genitria

in

Romcmo

aliisque

Wa/rty-

cenlia

vilce

procligio

pas-

rologiis

addiem

\\i Octobris,

ubi dei/la

nobiserit

agend/um.
c

meminit
in
f
:

De hoc veluti insigni viro, sed S. Sidonius Apollinaris


S.

tacito
in

nomine,

epistola

ad

serum probala : auctoris exhortatio ad lectores.


ostbabita Pc

S. Principium,

Remigii fratrem
34.

Verba ejusdedi

Commenta/rio pnevio n/um.

Pri/ncipii gesta eaoposita

suni ad diem \\\


\\\ Octodir

eptembris; S.Lupi vero

examinanda ad

ergo omni dubitatione atque ancipiti BpUeopmordi " atu, submota sententia, unanimitate episcoporum Re>

bris

Porro hujus S. Lupi patrem veoisimilius


esse a S. Principio, dixi in
vio iiiim. 36.

mcnsis provincia?,

infulis induitur sacerdotalibus,


ia

versum
i.i
i

Commentario

benediclione consecratur episcopali, atque


prajsulatus collocatur bujus civitatis

sede
i

Flodoardus
fuisse

lib.

HistorisB

Remei
S.

statim

sic

apparuil aptus

et

Remorum. devolus, tamquam


largus,
in

bi
si

eadem

referens, nihilominus tradi ait,

Remigii

officio,

ad quod oovitei ascenderat, jugiter praeniisitaque in


in

Balsamiam de qua dubitationem meam eaposui m Commentario // iiiim. 44 et sequentibus, ui de eadem certius inst/rui possi/mus, priusquam ad diem xxvOctobris,quo alir
iniificrm

set.

Fuii

elemosinis

vigiliis

sedulus,
in
,,,

oralione devotus, in caritate perfectus, humanitate promsus, in doctrina prascipuus,


in

sermone paratus,

conversatione sanclissimus.

C
, 1
1
.

Martyrologiis

in

cri

ta

est,

in

Opere nostro

perligerimus.
h
icr

Sinceritatem mentis vultus sui serenitate monstrapietalem clementissimi cordis ostendebat b;it, el
in
,

ad hsc idem Hincmarus inversusS Remigii loculo hunc etiam insalios


Consequentei
:

lenitale
,v

sermonis. Quidquid
aelernam, non

ad

salutem perli-

possel

minus implebal Beatisprasdicatione doce-

cripsit

simus opere,
I,

quam sermonis
per omnia Deo

Qui priusestsanctus.mundoquam matrecreatus. Jn a/ntiqua quoque Prsefatione Missse legebatur:


Hic
esl
ille

;|I

,,

(i

v,, ii,n

dignum
in

Eminebat

i,,

jpgo habitu

Remigius,

qui

prius

fuil

consecralus,
havud

rioris

animi pulchriludo; bominis ipsam putares expressam ymaginem


,.n

specie exle-

quam
ritates

genitus.

Sed

rudens

lector

mecum

sanctitatis
15
i

dubie certius
et
.

argumenPum, quam sint istwauctoratiocinia, pro tam eximio privi


altiet
i

irreverenlibus

lerribilis

aspectu,

reve-

mnum
-<''">

puito-

rendus

Incessu,

metuendus

severitate,

venerandus

""*'"

visum fuisse apparet Flodoarcap \ cetera ex Hincmaro adoptoms, do, qui lib. caute Remigii sanctificationem m materno utero
\,,

benignitate.

Censuram

autoritatis

temperabal man-

prseterm
i

quidem mii suetudo bumilitatis. Delinquentibus cordia blai diebatur austeritas; sed batur frontis Erga bene agentes Petrus apparebal in
serenitas
spirilu ac 3ic erga delinquentes Paulus in uno diversitate gratiarum, illius conveniente in
nii
ii

isit

/jr

s. Remigii patria vide dicta in

Commenta-

rio prsevio
k

num.
hsec

12 etsequenti. in
:

Voti

ratio datui
ei

vulgata,

>
inquil
:

pielalis,
,.,,,,,

bujus erat

aemulatoi

districlionis
vii

ita

ut,

^.

28, ubi dicit

amgelus

Nequaquam,

praesentiara

ejus

quisquam

sustincret,

quoJacobappellabitur oomen luum, sed Israfil magis fuisti, quanto ,,,, si contra Deum forlis
contra homines praevalebis? Paucis adverte hic, studio
I

aulem boabsentiam ferre non posset. Internorum aemo ad norura suorum formas ac species, sicul plenum
potuil
ille

aspicere,
studuit

ita

oemo

sufflcil explii
ita

are

lector,

msigne

ql2ag

sicui

excolere,

el

laboravit

Apostolitestimoniumdeveraac sancti Francorum

occulere,

etcum

haec vellel augeri, aolebatagnosci.

18

Sed

[38

VITA PROLIX.
haec
est

S.

REMIGII BPISG. aBMENSIS.

Sed quia
Afi-

nalura
oplal
,

justitiae,

ut,

quanto stuinnotescat,

mam
quos

penetraret.
iniquitas
el

De

quantorura
o

illo

cordibus,
.

d
^

m.o
.

diosius
ei

abscondi

lanto
sil

clarius
;

impietas
iram,

possidebal
restinxil

ftigavit

niriv

RBM.

occultalio ipsa

praedicatio

per populos tanin

luxuriam,

promovii
illic

invidiam

lorum bonorum fama


ratione
lis

volitabat.

Bminebal

admi-

revocando

Ddem

el

castitatem atque misericor-

omnium,
nec

veluti civitas

exposila;

jam

polerat

super verticem monlatere lucerna sub

diam
19

Quanlos Vir
a
;

ille

apostolicus pcenitenliae

me-

muitotque

modio
mor
flucH
ii;

riicamentis
Gloriosa
illa

peccatorum morte resuscitavit, custos fwtwrefert.


cupiditates resecans, iras
His

rlivitias caeleslfum

munerum,

anima aperuit latentes in se el de armariosuave

animarura

maljtias exlirpans

olenlium virtutum aromala sanctificationis el gra - - II suarum liarum UUUI Ulll super omnem hanc ecclcsiam ellnI

oecessarius fueral,
cotidie,> --

comprimens, magis Vir illc temporibus quibus tanta iniquitas, sumptis


l

|. ll

II

deficiente justitia, viribus, convalescit. Et


.1

rjit.

Neglector quielis,
patiens
:
in

refuga voluptatis, apretitor

quidem
n-ilri-ii

ille

in

bac peregrinatione seculi solo cdrr-><


,

laboris,

pauper
;! ii

i>nnin pecunia,

abjectionis, Ainmn i rt dives in


vitia,

impaliens
ni\nc,.!nnti'i

honoris,
bumilis
1 1
i

conscientia,
sic

..<

l<nlil nr.ilil. palria conversatus

porc constitutus, coLritaiiono lamen in illa aeterna .,!',. .v.l /ini n ,1 est,'qui hnin mundo ,.m. huic
>

crucifixus

,,

merita,

superbus ad

in

se excoluit

ac

mortuus, quicquid
translulit,
el

diversas
renl

graliarum

virtutes,
ille

u(

vix

pauci

tene-

iii.im

laboravit, de hac vila ad de smislra semper transmisit


caelo suos

singulas,
in

quomodo
Nulla
illi

iraplevit

universas.

in

dextcram^alque
haec

in

reposuil

sudores.

Semper
tinnis

operis

exercitio,

semper

in

compuncpropensior
selrno-

Et inter
ii,iiii

affectu.
nisi

ex

omnibus

omnia intendebat Vir beatus jactanvirtutum fugere, in quo non poteral gralia
latere.

cura,
oe,
triia

aut de

Dco in lcctione
in

atque

celsa

Adeo
(idelis

ul

aut

cum Deo

oratione loqueretur. Qui con-

liHium.i
sti

feritate crudelia

non solum cbrda horoinum ad mansueludinem Chriel

continuatis jejuniis ossastudebat de persecu-

domaret
esl,

Servus ejus
in

prudens, sciens

lore inimico longo Iriumphare martyrio, pro cibo

conservis suis dare


id

ac potu boc secum incessanter ruminans


Li

Fuerunt

tempore trilici mensuram, pro captu audientium mensurare el opor-

mihi lacrim.r meae panes die ac nocte


piscil
el

Concu:

deficii

meum
;iniiii,i

el

caro

anima mea in atria Domini cor mea exultaverunl in Deum meum:


tuura

tune divini verbi pabula ministrare; verum etiara E ayes, ul innocentia el potestas primi Adae, an-

tequam peccaret,
jecta

cui

omnia

irralionabilia

subisto

Defecit in

salutare

anima mea,

siiivii
!

in

te

fuerunt,
Viro

m
per

Scriptura

demonslrat,

in

vil

quam mullipliciter tibi caro mea silianima mea ad Deum, fontem vivum; quando
mca,
el

sanclo

secuudum
Christum

Adam

Dominum
intellige-

nostrum
retur.

Jesum

rcformata

veniam
ti
.

apparebo ante
consolando se

facjern,
:

Dei

,/

17
anhe-

Et
et

Quare

trislis

es,
ih

anima
Deo,
iM

20

mea,

quare conturbas

me

Sperabo

secretius

lan$.

quoniam adhuc cqnDtebor illi salutare vultusmei el Deus meus Saliabor, dum manifestabitur gloria
ejus.

inler domesticos suos contingebat Paeteret habere convivium, et deleclarelur """/' byiaritale carorum, descendebant ad eura intre- veniunt:

Dum cnim
Qlura

ad

Nam
,

quia

specie sui

Conditoris,

ad

quam

passeres, el in manu ejus mensae reliquias colligebant. Discedebantaliisaturi, accedebanl alii


pidi

.iriii.i.iii.ii

necdum

satiabatur,

continuis suspiriis

saturandi

sicque

mansuescebat
c.

Feritas

avium

in c

alque geraitibus,
illum

diurnis

ac

nocturnis

lacrimis

operaljone
talis cral

virtutum

Delectatio

naraque

illius

desiderans,

pro

lucla

ad superna
pascebat.

gaudia
El

in

hylarilair carorum, sicul de beato Job

sublevata, Qendo se anima sancla

infcus

legimus, quoniam
terram, quia

uon cadebat lux vultus ejus in


in tanta gravitate vultum num.|uam contcmplibili laati-

quidem doloris sui emitum tolerabat, sed eo refectionis pabulum percipiebat, quo hic vis araoris per
lacrimas
esuriebat,
tiebat.

nimirura

Iciiciv cnnsucvcr.il, ut
tia

emanabat.

Praeter

vitam

avide

nichil

resolveretur

sed (]uotiescumque hylariorenise

praeter justiciam nichil delectabiliter siPraesentia, tamquam inania atque transacspirilu,

ntibus exhiberet, cerla


litatis

semper hoc causa uti-

eorum
hoc
qui
vel

faceret.

Ita

ta,

absente

uon

videbat,

et

iu

futuro
El

gravitate
taniia

discretus in

reposita,

quasi oculis subdila,

hic Sanctus religiosa omnibus, non vanitatis jacet


;

concqpiscebat.

verefefa terra,quae talem genuit, ac de alumno nobis patronum, de homine angelum acdoclorem
n bis
emisit.

disso|utione agebal
cQllata

m\

ut Dei ostcn-

dcrctur
fidem,
niiiiiis

sibi

gratia, ct ad ejus
in

amorem

iniiMiiiiis

Bene

Sanctis

igitur

et
ln

congrue sepunflum

suis servos

ac suos F

prophetam de illo dicimus;


justus.

modis consolari

et mirificare

memoria

dignatur, suo-

aeterna eril

rum corda

excitarentur, et illius servituti se pro-

pensius manciparent.
mu/
habet,
ii.iin
st

18

Digne enim in memoria versatur hominum,

uram

<|ui a.l

gaudium

Iransiil

augolorum

quj

j.low

gra-

quia mundi gloriam adjutus Dei gratia, non quaesivii :qui gubernaculum fidei viriliter tenens. anchoramspei tranquilla

Dei glorificatus invenit,

jam

111

statione composuil
ita
i.

qui contra

impetum
ad

21 Scd non sine consideratione videlur praalereundum, cur iste Sanctus in jocunditate carorum amplius mansuetudine ac pastione passerum, ijuam aliarum avium delectabatur. Et ul primo dicamus simpliciter, solent homines

d,- q

f.n-to

^"
l

alias

diaboli
victoe cselo,

scutum Dei

infatigabililer
in

Lenuit, ul

Habemus cum quo sanclitas, immo


|

pervenin

eo

medicum

ipse

sanctitatis Auctor]

domesiicas habere in domibus suis, passeres autem, licct in tectis, sicut Jegimus et videnles scimus, soleani habitare, humana gaudentes
aves

oostram intravit. Quantis caacis, a ^eritatis erranlibus, visum, quo Ch


aperuit
:

ivitatem

tnr,

iuantoru^m

ium
,.,. irte
"'~,

manqatorum pretio^um

^
ne

via
.,-7
I

,.
a.

infudi

ditumlQuantosintrintecusvuLrS
. . ;

''

-i-' b enu ons . . oralionis virtute curavit! Quaniorum anipeccatis in corpore jam defunclas,

conuvanubus^ocundatio
quoque
cula
bus,

StZ^^
nitate, intra
'!""

vici-

domos tamen suas domesticos habere


'"^ ""'^
1

$**!'

'

'"'

quia

si

aves
'

haberetur miraculo, nec essel, unde

^^TT
passerf-

in

proveniret. In domura sm ivii,,,, , a secre iurrni aliia avihu s ayibus, n. n ;^.... Jiv; quae intra cubi-

domesticie haberi
qui
in

ad eraena.,c

non solent,

nisi

iationemj
rill

tamquam ad lucem vocando,


ftlios

resuscitaes

Docebat
nec

suos

cotidie,

concupiscerent;
essent,

ne eis coniuges alienae

pecpali

venenum

pc,I

a , aspecium ani-

mE ^
,s

gaudentes pa itare solent, ad hauc Servo Dei divinam col"" \ l,,,,l " ^' '" '"" facultas non erat ? 1 '" ,il Sed 8i Ita aliquid in boc Sancti r;.'" Dei lactu per^crutari vulumus, intelligere posK

lexlis

humana
,

vicinitale

l,

T f
-

^
1

il

sumus

DfE PHIMA OtiTOBfllS


A sumus, quia nullae aves tara saepe in Scripturis comrncndantur, sicuf passer, columba et turtur.

13!)

tionis persistat, et suae fragilitati


ininiis

non condescendat,

auctore

necessario valida contemplationis penna su-

boicium ar
chibp

qumiam

blevaturd
et lurtur,

Bt*.

obter-

22 Columba quippe

qui

gemitus

pro

25 Quod
nostri
ui

pia

provisione Conditoris el Salvatoris isctorutuot


ut

cantu edere solent; quia luctus Sanctorum in praesenti seculo el superna desideria per sei retas ora-

agilur,

per collatam
,

gratiam crescamus honatw


infirmitatis

profectu

viiiiiiuni

o;

per

nostrae

tionum

lacrimas

de3ignant.

eonventua Ecclesiae publicos, Passer vero, avis corpore parva, sed


et

recognitionem, disramus humililatis custodire virtutoin


'

n.uii el

aqulla cunctis avibus celsius volare,


i

maxima
queis

sagacitate
.

sollicita

quae

oec

facile

la-

unclis

animantibus
obtutua
;

larius

solia

radiia

infigei

irretita

nec

per
;

ingluviem

ventris

osca-

consuevii
iver
tra

Lamen

naturse

oecessitate
et

ad

rum ambitione
suam, ne
ojus
fastigia

de ipitur

haec propter inCrmitatem

celsum deponere
iuouior

solef

volatum. Sic
qiua

nos-

aul ipsa a praedatore capiatur.aut fcetus

l'r;i-iiii.i

mku
in

coiidiliuni^,

illum, loco

serpentihis
celsa

devorentur

insidiis,

ad

domorum

ad

quem

sospiranhis,

hujus

tempore

vdl

Huic merito prudens el humilis quisque comparatur, qui diabolicas calliIVaudes


fugiens,
vigiliis
el

concurrit.

peregrinationis

continue

contemplari non

possu-

mus, quasi

atb

effectu contemplationia deSitferatoad

ditalis

orationibus ac
Ecclesiae
el

modicum
doniius
oi

retractus
foiiius

animua crebra innovationc arad csfestia lendil

pcenitenliae

lacrimis
festinat.

inlra

sanclae

septa

Qnd

facto

et

sc

munire
se
teste
ta

Redemptor etiam
esl

Salvator

sermone audientibus magnam


calionem
reliquil
el

instrucfionis

sedifi-

noster,
'iii

passerem dignatus
.

designare, psat
passer
-ii>i

praesenlibds contulil et sequentibtis se


el

qui

dicil

Etenim
passer

invenil
in-

Sic

de boc beati Remigii facto


et
ih

maximam
condes-

sibi

domum. Jam quippe


quia

domum
sicut

instructionis aedificalionem

carorum caritosa

venit,

aeternum
:

caeli

habitaculum
est,

noster
passi
r

dilectione,

ef

in

fragilitatis d istrae discreta

Redemptor
solitarius in
13

intravil

ubi

factus

censione nobis valemus assumere.


!6

tecto,

quia

solus

inter
in

mortuos

li-

Sicul

ilie

passeribus subministrans, qui non adbona

bcr sedel ad dexteram Majestatis


to

excelsis, tan-

serunt,
pascil

neque
aliis

congregant

in

horrea,

sed

Deus E

melior angelis eifeclus, quanto differentius prae

illos,

saturatis, alioa
rea
el
fai

saturandda suscivel

illis

uomon
Ad

hric.lilavil

nl

sit

et

vocclnr Filirs

piebat,

nos,

qni
vel

ultales

cognationis

Dei.
acproite
du-

succcssione,

fidolium

collatione

sustepfmus,

23

quem

in

hac peregrinatione

po^ita

ani-

fratribus, qui non praeparaverunl sibi (quia hylarera

serem

<

mabujusque
per fidem

Gdelis suspirans sic jocundalur,


et

dum

datorem
tremus,

diligit

Dominus) cum gaudio bona quae


1

rectam
caelorum

sancta

desideria

ac per bona

possumus, ministrantes,
ascisi

alios,

quibus bona minisv<-.

opera
esse

in

regno mansionem suam sentit


sicul
est,

imus, plus gauderfles de boho opi


possessione,
ul
el

prajparatam,
;

passer

in

foramine pa-

quam

de bona

Deua collaetetur
in

rietis exultat

id

jam

veraciter fidclis in founifate Bcclesiae, quae

operi nostro bono, qui operariis pietatis se

judicio

ramine maceriae,
dr perforato
tur
el

scilicel

in

in

cruce Cnrisfi latere lavacro rigaa

dicturum praedixil triims inois ioi isiK


Patris
est
inoi,

Quod uni
iiuiii

ex his minimis frai

[ecistis

venite,

benedkti

poculo,

maligni spiritus
protectus exultat,

et et

membrorum
qui ex
sari-

percipite

regnum, quod vobis paralum


el

ejns

malignitate

ab origine mundi. Sed


salutis

in

hoc facto maxi-

guinibusef voluntate carniset voluntate viri fuerat natus, sanguine Jesu veri Filii Dei de potestate

niiim

emolumentum
cotidiana

nobi9 prospiciemus,

noa

ipsos ad

bonorura operum exercitia


:

tenebrarum redemptus, el ex aqua et Spiritu, idcm Doniiuus Deus noster ex gloriosa semper gine Maria, Domina nostra.esl natus, el ipse a

cnio

studiosos

reddere satagimus

quatinus, sicuf cotipotu,

Virvir-

dianura
ceteris

pensum de
neci ssariis

cibo,

de

de somno

et

corporil ua noslris reddimus, ita

gine matre Ecclesia Immaculato divini fontis ufero esl rorialus ac incorporalus lt.iu 'tm inenarrabili et
exultatione
exultat.

Dnde
En

talia qu<

que de hoc beati

colidianum pastura ex jejuniis, vigiliis, elemosinis orationibus atque profusis lacrimis, sacrisque oblationibus animabus nostris reddere pro,

Francorum Apostoli
.

(signa enim apostolatus ejus

curamus

Sicul
ifa,

enim cotidiana
qui

refectione corporis

Franci sunt,

sicuf

processu

monsfrabimus) ad
Johannis Apobeato

uostrae utilitatis

augmentum
illud

considerantes, trahere
actioni

ab assumptae novitatis specie colidie fuscamur, cotidiana renovatione animae inindigemus,

possumus, comparantes
sfoli.

digemus

faetique rati*

24 Forlnr rolatione onem estpUcani Johanni Apostolo avis.


ot

majornm, quia cnm


quae
perdia
vocatur,
fuisset,

viva

ANNOTATA.
a

sana a

quodam
videns,

oblata

mnnu demulcendo
centulus
Vidoio,

tractare.

eam leni Quod qnidam adolesccepit

ad
ille

cosevos

suos

ridendo
avicula,

dixif

n,rr on

ocibw statim

apparuil

quomodo
ludit.

senex

cum

sicut

et

uerbatim
esl

demnpto smt ex
amovit, expulil

Vite brevii

num.

puer,
isi.i

Beatus vero
vocavif
lenerel

Apostolus per spiritum

cognoscens,

ad se juvenem, interroCui juvenis,


:

i,

/,/

gans, quid
quit.
illud,

manu
beatus

Kt

Joannes

Arcum, inQuod habef oflicium


:

quod manu lenes?


beslias, sive

E1

juvenis

Sapittamus,

ffam de passeribiu norratwnetn rwrmm to'" " l/r eUdem /,-,,// hdbes vn uerbis ab Hincmaro ferme
i

l,

,,

adeo

ol

'/'

placui

se,

<>'

inquii. inde

aves, vel alia quaeque. Et

beatus Johannes, Quomodo, inquit, vel quo ordine ? Et iuvenis, curvato arcu. tetendil illum, et tensum

ssepe dictze Prsefationi

Hissae, ei

quidem cum amverbis:


loties in

plificatione,

vnserta fuervni his


quotieris voluit,

Passerum

Sed neaius, Johannes nichil oi subposl aliquod spatium juuecutus ioquendo fuil Cur, ven i S airum distendil Cui bealus Johannes Ad quem juvenis distendisti? arcum
i
in.inii

tenuil

ml iii,i. qUO que


cepft- eisque
t

manu
ad

rr-

vicissim de

mensa

reliquias
aiii

minis-

pavit

dum

iscedebant saturati,

eum

venientes, feritatedeposita, super


colligebanl.
( |

mensam

reliquias

inquit,

Q Ui a

Sj

diulius
Bl

tensus
bsec

leneretur,

infirmius
:

tela
et

jactaret.

ad

sanctus

Apostolus

Sic

Colitia

S.

Joannrs

a/>ostolus rl gesta

Evong
dabunturt et variorum

In.mana

fragilitas, si

sempcr

in rigore

contcmpla-

$te 27 Deeembris, ubi

ejusdm

140

VITA PROLIX.

S.

HEMIGII EPISC. REMENSIS.


lumen intelligentiae ac codnnppic nnrriirai nescil s opens porriga necessanam cordis compunctiotemplatioms atque nem per intercessionem ejusapud Domini pielatem
; , .
.

TORK
HO ARI'.

,{,,,-* c variorum de eodem asserta,qux sacra Scriptura

non habet, discutientur.

_,

.,

.,,,,,

III

colwmnas magni

hvjus capitis, qum quatuoi implent, ac nihil continent <"'"' spirUus, ad ,w exhortationem ad
e

Omt

rWfcnei

folii

expostulet,
piel.

nichil

haesilans,

quia

pro

n'H<.

acci-

Qui paupertate spiritali victus alque vestitus,


videlicet,
se

mtiam
hlllll
,/,.

in
s

bonis operibus,

et

ad pceniten-

Qdei

spei

ei

caritatis ac

ceterarum virlemporalibus
affligi,

ndam
S.

peccatU ad ftn m usque vite guseque proinde ad Vitam

luiu,,,,

artari

agnoscit, vej etiam

necessitatibus ac

tribulationibus sentil

ejus

Remigii nullo

modo pertincnt.

intercessionum solatia gemitibus ei lacrimis expepauper, caecus alque daemonio9us per t;,i el quod
;

iiiun,

obtinuit,
b...

se

solatia

consolationum

obtinere

confidat

Caput

iii.

Energumenus
S.
:

si~

29 Eral enim

bic

Praesul

beatissimus internorum

Dum

dioeceiim

curam

in

exteriorui

:cupalione
in

non

minuens;
sollicitu

mulel ccecusa
curatus

Remigio
ejusdem
:

exteriorum
dine

providentiam
relinquens

internorum

non

Cum
vlllae
.

ergo circutens
transirel

parre-

Vinum multipH
vestigia

chiam

sollicitudine
c

pastorali

per

conesl

dumam

episcopii
d,

cujus

vocabulum

catum

Tudiniacus

aspexil

raessores,

messem
potum
1'"

secanles,

Sancti saxis impressa

in-

accedensque ad eos cum verbo praedicalionis,exbortatus


esl

eos,

dando cibum

el

in

consolacon-

cendium extinctum
suiiuoim gumuia

ener-

tionem iaboris. Et

dum
el
,

haec agerenl, accidit,

sobrinam
perinde

illius,

nomine
Qugj

Celsam,

sacratam,

ime/ puM

prni/lo/m MfjmzMn
Vitce

transire,
.

villam suaa

proprietatis, no-

mmi CeUun]
Remigium
ad

m|ii r

cum
par

cognoviti

sanclum
venit
sus-

dcemonem
reddila.

mOrtUa,

juxta
el

transitus sui
ul

viam
eral
.

esse,

eum

benigne,

ab

illo

SaO'0 Oleo
divinitus

Ct Cliri-

cepta
illa

peflll

eumdem sanctum Virum.ut unacum


super justis petilio-

doinuin suani, (juo ihal, diLMiarelur adirc Idem

smale

accepto

Vir sanctus, ui eral praeslabilis

nibus, ipsius SU33 consobrinae postulationi assensum

ceger unctus et sanatus.

praebuit.

30 Et
et inter
Pauperi
.

cnm jam
se

pariter ad

domum

pervenissent,

mi villam

familiaria et spiritualia baberent collo-

jHLccidit
i

aulem quodara tempore, cum pastorali


es

quia, vcnit minisler ipsius Celsae ad auriculam ei


dicens,

um

gunu

sollertia

more parrcechias

circuiret, ut,

si

ne-

quod

villicus ejus

vinum, quod

in

eadem
'
i.

enter aliquid in divinis cultibus ageretur, Qdeiis

villa fuerat,

Ghrisli

Servus agnosceret, et ut bonus agricola,


rationis fructus per-

vendilum jam habebat *, excepta parvula quantitate, quam pro salvando vasculo /" rcservavit.

quaa ioculta erant, ad b

Cujus vultum

sanctus

Remigius
ei

videns

ferendos excolerel

ad

vicum, cui vocabulum est


I

rubore perfusum, interrogavit, quid


ter in
dit,

suus minisip.Mi

pervenit. bi dum quidam caecus, lemporum occultanlis se daemonis Invasione possessus, abeo raisericordiae opem postulasset, quoniam ante ipsius sancti Viri praesentiam occuliari poluil (eral enim illius generis, de quo Dominus in Euangelio dicit, quod non ejicitur,

Calmitiacns a,
per
intervalla

auriculam dixerit. Quae


pro

iili

prompte respont\<-

(juoniam non tanium

nuncio

verecundabatur,
advenerant.
bylari

quantum pro
vero
est
:

eis,

qui

cum
:

eo

Cognita

causa, beatus Remigius

vultu

consolatus

iv. tilia. noli conlristari

eam, dicens Pro hac dabitenim Dominus indo


consolationem,
qui

nisi in

oratione

el

jejunio

ccepit,

qua

dudum

captus

largitate

pietalis

suae

solitam

fuorat,

daemonis infestatione idem caecus corporis

per prophetam
promisit.
tibus
I.i

suum

se timentibus nichil deesse


suae,

C vexalione torqueri.
tione,

Tunc bealus Remigius in oraqua semperanimo ad Dominum intendebat, corpore, quod jejuniis el bonorum operum exen itio
incessanter
afficiebatur,
se

dixil

eidem consobrinac
ui

audien-

illis,

qui

aderant,
vellet

alia
et

illa

curaret, ipse

autem interim

hor',um
el

viridarium atque
qualiter illa

humiliter
caeci

ad

lerram

domos
neret.

ilhus circuire,

videre,

maubi emnriiro
n
,

prostravit, statimque
reddidit, et
vit, ci
ii.'

lumen

oculis pristinum

ab eo pestera imraundi spiritus effugavexare praesumeret,


io

31 Et sic de
venil

industria
cellarii

prius alia circuiens, per-

uiir.i ciiin

oomine
pauperi

usquc
in
illo

ad

hostium, et interrogans,
respondit
minisler,

modim

Clwisti
tribuit.
,,,

praeccpii, op'iiu|in-

\icius pctitam

quid

tecto

haberetur,

um

im

cellarium
^rralia pietalis!
lri[ilc\
a

esse.

Idera

autem

Vir sanctus dixit,

se

U(

.'

*JS

n iucHabili>
sola

quo dum subsobtinetur


:

illuc introire velle.

Cui

cum nemo
si

auderet contradesignato
dixit
:

libertale

donat

lanlia

pclilur,

ivnicdiiiin

diceic inlerrogavit cellarium,


de
ipsis
vasi ulis
in

haberel inaliquo
vini.

victu pavit
didil

egenum, muncravil
captivum. Uque

visu cu^catum, rcdita

vel

aliquid
vini

Et

libertati

contigil per hoc


;

vasculo,

quo

aliquid
el

remanserat,
parlr,

insigne miraculum sanctae Trinitatis mysterium ut, iuii apparuit unus iu paupere, trinitas se ostendil
*

Claude hostium,

sla

dc

i>(a

usque

dum

ego ad

te

revertar. Et pergens ad

alteram (rontem

in salute.

Qui ergo temptationibus, sive occultis


aperlis
in

in

mente, Bive
scntit sc

corpore

antiqui

hostie

infeslatione

urgeri,
;

opem
Qdeliter

intercessionis
petierit,

ejus obtinere
iMirsiaiiuiir

deposcal

et

si

ab

fecil crucemsuperidem vasculum, quod erat non modicae quanlilalis, el geuua fWtcrisad orationem,oravitdiutiua. Et ccepil miiiiiii per foramen superius, per quod

vasculi,quae eral secus parietem,

immundi

spiritus se

ipsius merilis et

eidem vasculo infusum fucral, adeo redundare, ut


super pavimentum ipsius
Kt

precibus a Dei gratia liberari


vii.c

aon dubilet. Qui supraesen-

domus

largitei
in

inundaret.

pernae lumen contemplatiouis ignorat, qui


tis

Viro san.tn adlme decumhcnlc

nralione, cellaln

tenebris

pressus,

dum vcnturam
et

vitam

rius limore percussus exclamavil Christi quis

dicens:

nomine
32 Quod

nequaquam diligendo

conspicit,

quo gressum

umquam

tale viditl

DIE PUIMA OCTOBHIS.


dwinitxuimplpi

141

3? Quorl
rci

cnm
el

aiiflivit

sanctus Remigius, surroxit


illi,

lemporis
civitatis

vocabatur

quia portis

aliis
et

clausis

ob

AUCTon^
IIINI

ab oratione,
;

praecepit

ut

neminl hoc indica-

custodiam, pro exeuntiura


in

introcuntium

>c(l

diciivt dominae suae, a ministris impetrase

commoditate
lit,

die

patebat) divina potentia expu-

CBIIV.

MARO B BBM

tiim

vinum

babere

g,

unde ministrare valerent,

ct

alia

porta

ad

hoc oflicium deputata, praeet

Sanctus vero Domini rediens a<J praefatam consoPilia, brinam suam, consolalus esl eam, dicens noli contristari, scd spera m Domino, el fac Imnita:

laiain

portam

clausit,

ut

numquam ab
prohibuit;

aliquo

aperiretur,
illam
el

cura

interminatione
aperire,
esl

viudictae,

qui
sicul

praesumerel

tem,

el

pasceris
el

in divitiis ejus. in

laeiemur
ipsa et
(quia,

exultemus
ejus

Habes ounc vinum Domino Quod raclum rum

Josue

imprecalus
Dei

altiouem
dejectos

muros
raret

Iherico
n

virtute

de eo. qui denuo restau-

homines
ut est)

per cellarium

cognovissent

scriptum

norificum

Opera Domini narrare hoNunc dixit ad "'11111 consobrina sua


est,
:

36 Posl quosdam vero annos


iiniic

civis

quidam, no- quidam molam


jnena

Percintus, secus lllam


in

portam manens, perQoeni

hm

Cognovi, sancte Pater, quia divina inspiralioni' ad

lusum
fecil 0,

maceria, qua eadem porta ob.strusa fuerat,


suae curlis ejiceret,

hanc

domum
el
:

hodie

te

vocavi

Propterea de

hac

perquem Qraum
vindicta

vilia te

ecclesiam tuam jure perpetuo heredem


et praesenliaUter
el

mox

lania csi

jecuta,

ul

non homo, uon


re<\<-

esse faciam

ipsam villam ad Re-

pecus,

clade
In

mensem
lem
preciJnu
fecil

ecclesiam tradidit,
e1

eidemsancto

Praesuli

manserit
claravit,

superveniente, in eadem domo quo mirarulo omnibus lici Liaiia


fide plus
tantae
el

inde cartam
/'

investituram secundum

morem
Helyae

lega-

quod Vir Dei plenus


caluil

igne divini
eo

amoris
verbura
ydria
lechilus olei

qui

saevitiam
expulit,

indignationis
In

wU

33 Miramur, quia juxta


farinae

meritis sanctis

evicit,

extinxit.

\mpctrat-

non defecit,
;

el

noq

esl

immide

enim.quia
tigia;
et

in

silicibue

pjus

fuerunl impressavesinstabili
licel

nutus

miramur, quia juxta verbum Helysei

beali

Petri

elemento

solidi

parvo iiquore olei magna vasa oleo infusa fuere repleta i; miremur, quia benedictione etoratione domini et patris ac patroni nostri Remigii vas non
H

gressus jussione

Domini extiterunt,
fide

diverso

modo, non tamen diversa


tionem Christi conspicimus.

ac

gratia,

operaK

Nam

et

in

veleribus

modicae quantitatis de
erat,
larii

parvo liquore, quod

in

eo

legimus hystoriis, quia in sancta

civitate
in

iheru-

vinum superfusum etiamin pavimentum


redumlavit.
El

cel-

salem

servatiir

lapis

durissimus,
vestigia,

nos, qui carnis voluptatibus de-

strantur pia

Redemptoris
conslitit,

quo monquando ante


saxis

briali

alios eliain

peccarc laeieiilcs peccatis imlcn istro vel


a

Pilatum judicem
riori,

cujus

cordi

du-

briavimus, et ad peccandum

exeraplo vel
vasa donia

exigentiiuis

culpis,

cjus vcrl.a imprimi

ne-

verbo illeximus, evacuati


vacua,
si

Christo,

quiverunt.

memoriam hujus beati spiritualibus Ponliticis a fundo cordium noslrorum vencnnm iniad

3? Et silicibugii,

isvestigiisServi suiRemidialn.li,

Aurtor
1

contra
extitil,

maliliam

cujiis

mcml.rum

Pila-

ti

tiuimtiixo

quitatum nostrarum, quod delectabiliter, ut vinum,


nos ingurgitando bibimus, per puram confession sm cum conlritione et conlis rugitu cvomucrimns, eva
cuantes nos
felle

tnv

pugnaturi,
ci.
-1 -

dignatus

esl

demonstrare;

impreitii

quia dedit
sentia

discipulis suis in carnisprae-

dixerat,

potestatem calcandi supra


;

omnem
gratia
speciosi

peccatorum, qno

repleti

sumus,

el

virtiitcm
suaa

inimici

verum

el

in

hoc

facto

lacrimis nos eluerimus, levanles corda nostra cum puris manibus sine irael disceptatione ad Ddminum,
meritis ejus
el

potentias

voluit

demonslrare,

quam

sunt
tiuni

precibus obtinere nos posse creda-

pedes euangelizantium pacem, euangelizanper quera aufcnbat a duris curdc, ct bona


:

mus,
in

repleamur habundante gratia Dei, et liat nobis fous vitae, ac in ejus lumine videamus
ul
/c...

ablaturus erat ab infidelibus Prancis, corda lapidea, e dabal pertinacibns, atque daturus erat infidelit

lumen
hmcvs
,1,1/m
i

bus, corda mollia ad recipienda divini verbi semina,

ivccn/i

italit

34 Quia humani generis adversarius non desistil ostendere nocendo malignitalis suas potentiam, im-

ut per patientiam referrenl fructum

En

lemporesuo.
in

Sed

el

per

se

Dominus, qui

perforato

cruce

ftemtnsit

missione sua surgentibus subito

Qammarum

globis,

hanc civitatem Remorum succendit, el nimia vastaUone oborta, jam fere partem terciam favillis extanet quod libus, concrematio peracta consumpserat;

latere suo aediflcavil Bcclesiam, profundens aquam lavachro rigaet sanguinem, quibuseadem Bcclesia
t

el per hunc Servum suum, cui ur e poculo gendam suam commisil ecclesiam, impressis

re-

in

residuum

erat,

victrix

Qamma lambebat.
ad

Cujus

rei

nuncius cum venissel audilum


ad
beati Nichasii
/.

bealissimi Remigii
,

antistitis
in

per-

saxis vestigia et petra vestigiis (quoniara robustiora vestigiis saxa^ ostensa sunt] demonstrare molliora
figuraliler
voluit,

ilico

orationem

basilica

quod de eadem
:

ecclesia

per Moy-

marn

ibi

urbishujus pontificis etmartyris morabatur)se prostravit; etsurgens tune


in

sen Qgurala locutione praedixil

Ferrum etasscal-

ab oratione, suspiciens
.

caelum, ingemuil
Ei

el

dixit

ciamentum ejus 7. 38 Calciamentum quippe

in

Scriptura sancta mu-

,i

qm

e rftni tc

Deus, Deus meus, adesto voci meae. antc i|am ccclcsiam pelris composilos, |)( r Jra.ius, acsi super mollc (in quibus pctris,
civitalera
petiil

concito cursu

esl oimen praedicationis accipitur; sicul scriptum pedes 111 praeparatione Euaugelii pacis. ,!,,,,!,

>nrendio
t.(.

tU$H-

vestigia, quae hodielulum, impressa ejus fuerunl divini miraculi dcmonstranquc ihi ad mernoriam se igni celeri velocitate cucurrit, atque
ni

Quia ergo per ferrum virtus, severantia exprimitur, ferrum


ojusdicil,

per aes
el

aes

autem percalciamentum
et

dum

praedicatio

aiius

acumine simul

tur

m)

constantia

munitur.

Per ferrum eirim malaadver

et sic

sa ntia penetrat,

opposuit.
tigtio

Cruds **
prcBCO-

35 statimque ut exlensa

dextera

contra ignem

longanimiter
ab
e1
i

servat.

peraesautem bona, quae proposuit, In eo, quod inter ignem el


tacta stans,

tinguil

cum

invocatione

Christi

nominis signum sanclaa

ncen(3io

oecdum

cum

signo Crucis

ptum hac tum

oica-

sione nU eo da-

velut quodam Crucis fecit, totum illud incendium, atque in seserereatu cognito, fracta el concisa
Viri Uci praesentiam fugere. lisa virtute, coepit antc et inter lgnem \ir Dei semper insequebalur, uo(j

nHII

sanctuslqui [nvocatione Christi nominisiste Vir potcrat. Chrisli bonus collegis diccrc
gnis

quae adhuc erant rcsidua, invocatione Christi ctaa Crucis et

cum si^rmsanse opponebat.


ra

transgredi Qammas odorsu mus Deoin omni locol se miraculum repraesentatum, quando Dei Drobibuil thuribupontifex, ul iram Domini placarei,
Va,,,,,
h)|||

ea

(lim

incenso

odorifero
stetit r.

sumpsit, atque

inter

globum, ante se Sicque totum flammarum tunc (sic enim per Patentem portam gientem,

vivcntesel mortuos

bus postulemus,

in

Cujus meritis etprecinobis extingui flammasvitio-

rum

142

VITA PROLIX.
liberari
uiii
v

S.

REMIGII EPISC. REMENSIS.


tibel

AOCTOU HfC IAHO ARiBlKf.


III

nim, nosque
iimii
ii,i

aii

m.iiu.i

igne pecpeluo intolerabiDe eo, quod praefalus civis

cum Qde petentem de


imroinentis merilis et
a

casu cujuslibet

peri-

IwtoradvU
animca
'"" r " "<<
dht-.

culi
et

precibus snis eripere,

contra
aperire
ijuc

vetituin

beati

n< migii,

quod

ille

clauserai,

quemcumquc

malis

ad bona ronversum

de

praesumpait, el ultione non caruit, oos quoperlime8caraus Sanciurum verha h prarcpiiooes parvipendere; quia Deo in se loquente, sine mutabilitate manentes sententias exprimit eorum

cujuscumque peccati morie resuscitare, sed et qui adlmc de futura morte perpetua liberare
;

nendam

in

ergastulo
valuil

corruptibilis

carnis

positus

vitam

mortuae
(lu.r

restaurare.
in

Propterea

sermo, qui
Rnergwnena
frusti a

transit.

mortes

sunt

unoquoque
,

quoniam noslrum, una


altera corpo-

39 Quasdam

puella

ab urbe Tolosa

pragclaris

vidclicct
ris

animae per peccalum


ad

et

orta natalibus, ab
tur

infanlia

maligni spiritus tenabatenero

xaui n
ilnin,

S.

/'

obsidione

captiva.

Quam cum

amore

diligerenl

piissimi

genitores, ad sancti Pelri sepul-

chrum
el

in

Romanara urbem cum pluriraa multiludine


devolione duxerunt.
tunc
Vir vitae
u, In

pcenam peccati : quia mors esl animae, quando Deus eam deseril ob niludinem peccalorum el mors est corporis, quando ab nnima deseritur e1 duae sunt repropter peccaturo
;
:

mulia

iisdem

namque
el

surrecliones,

nunc animae

in

Ecclesia

per Filiura

partibus eral

venerabilis, gratia

Verbum
mortc
\:\

Dei,

quando per gratiam


es1

ejus resurgit a

nomine Benediclus
Cujus

plurimis effulgens virtulibus.

iniquitatis.
El
.

famam audientes ipsius puellse parenles, ad eumdem Dei servum illara perduxerunt. Qui multis
jejuniis el

hsec
in

prima
,

resurreclio,
cst

quam
,

qui
tur.

horta-

habcl

sniiiiih

\\u;v

corporis

feliciter

oratiooibus pro ipsius emundatione ab

resurgit in

viiam asternam per

Verbum

Dci

car-

infestissimo
studuil

daemone laborans, Domini potentiam

nem
seculi

factum, Pilium
jndiciura
el

hominis, qui
:

accepit
in

po-

exorare.

Quam cum

oulla

potnissel

inter-

testatem

racere

quod judicium
resurrectio

Dne
et

cessione purgare, nec ab ipsa callidi virus daemonis


valuisset

erit,

ibi

non

erit

animarum,
contrito

expellere;

multis ac validissimis exorei-

sed

corporum.

Petamus

igitur

corde

smis adjuratus hoc responsum anliquus hostis reddidit, divini

humiliato

cum

lacrimis, bonis^operibus suffraganti-

nominis obtesfatione constrictus, quod

bus, per hujus Patroni nostri meritura nossuscitari


a

Dumquam
expelli.
a
s.
i.<

alterius de

eodem habitaculo,

oisi

hu-

morte animae

In

praasenti

vila, ut

vivamus cum

jus beatissimi

Remigii aniisiitis oraiionibus posset

Christo, ciedentcs firmiter, nos per ejus iniercessio-

nem hocapud Domini misericordiam


parentes ejus

obtinere posse,

40 Tunc
dicti
litteris

liberntvi

cum ipsiusviri Dei Bcnehanc Remorum civitatem adire ccape-

si

fidclilcr
el

pclicrinius,

qui

in

curaluinc prius a

daeroone,

postin resuscitalione corporis a morte

runt. Ei

qui in

quoniam apud Alaricum regem Gotborum, Tolosana civitate sedem suam conslituit, et
regno Goihico

prsefatae puellae

cerlissimum pignus de meritisejus


y
faroiliae

accepimus
ii

y.

unacum
rati

magnam
ul

partem Galliarum

Denique cum quidam a?grotus


oecduro
baptizatus,
el

non Re-

Oleoeti

sibi oblinuit, praedictae

puellae parcntes valde lnmo-

ignobilis,

se

sanclo
in

divvnitu

ac famitiares,

et,

ferebatur, carne propin-

migio
spiritu
ri

visitari

postularet,

jam velut
et

ultimo

qui ejus erant,

cum

litteris

ac

legatis

ipsius ad

positus,

credere se

fateretur, et bapliza-

emundatione saepe dictaa puellae ab antiquo hoste, in hanc urbem illam secum vinctam adducentes venerunt, ut Cbristi per
pro

beatum

Remigium

deposceret, aegro abrenuntiante,


sanctus

benedicto

cam virtutem
turna

agnoscerent,

quam
esse

prsescieranl con-

Remigiua a presbytero loci illius exorcizaturo oleum et crisma quaesivit. Qui simples oleum se habere; sed oleum exorcizatum
fonte,
et

fessione daemonis
reluqtatione,

Beatus autera Remigius


se
el

cum

diu-

crisma

in

ampullis,

in

quibus ruerant, peni-

dod

ad

tantum opus

dignum, assereret,
ivi,

consueta patientia repugnar


supplicantis evictus, ut
el

precibus est

populi

orationem pro ipsa fuminvt,


condoleret.
pr.-cc.cpii

parentum lacrimis
per quod in-

Tunc merilis
ui

sanctitatis armalus, verbi

Sanclus autem Remigius ipsas ampullas sibi afferri praecepit; quas vacuas super aJtare misit, el se in orationem prostravii. Surgens autem ab oratione arapullam, in qua brevis z habebalur olci exorcizati, et
tus
defecisse,

jam

respomlil

impciio,

iniqnus praedo,
et

alteram
sacri

ampullam,
ante
oleo

in

qua

brevis

continebatur

gressus fuerat,
laxarct. Itaque

discederet

Christi
el

famulam

re-

cbrismatis,
qui

plenas

invenit.

Sicque
post

infir-

cum oimio

voraitu

obsceno fcetore
Pontifice,

mum,

abrenuntiaverat,
exorcizalo

abrenun-

ac vaulo fo*t
mortua, remtritalur.

per os, quo intravit.egressus est. ii Sni paulo posl discedente


ipsius
fessa
iis

tiationem

perunxil;

demumque

sub

tanicii

lnra-

spaiio

dum

nimio

labore

mutaret,

vltae

calore decepta spirilum saluigitur

secundum traditjonem Ecclesiaslicam Chrismate sacro linivit qui, mox animae sanitalc rcc'|iia, ciiam corporis incolumitatem promrbaptizatum
:

amisit.

Iteratis

precibus
;

supplicanlium

ruit aa.
i'

aa
fratres
in

turba
se

recurrit
.

ad Medicum.
potius

Vir

autem sanctus
racinus
,

Quem,
secutum

Karissimi,

quem
B.

imitalura

iu lui
',

accusal

perpetrasse
indulsisse,
ci

quam
homiBasi-

atque
i!i
!

hoc
,

saniiatis
1

pncmium
.

miraculo

Remigium,
in

M'

extitisse
A.i

emus

advi rtere

nisi

'dii

reum
ci^o

eum,
sua

qui

nuptiis,

qod
-,111.11

contulisse

remedium.
baplislce,

nd quas
esl

venire,

el

licnm
jacebal

eas

praesentia

Joannis
.

dignatus
praein

ul.i

corpus

sanctificare,
el

ydrias vacuas

aqua impleri
nutu

exanime
.

populi

obtentus

deprecatione

cepil

eamdem
bb.

aquam
Et

regreditur

suo
in

vibb

ibique

sanctus Remigius

cum

lacri-

num

convertit

quidem
vino,

mis ad

potuit

Dominus
cxordio
:

paviraenta
et

Sanctorum
ut ita

ic

oratione

pro-

implere
iniiii.lana'

vacuas
de aqua
ui

ydrias

qui

sternitur,

reu*quos,

facerent,

adhorta-

(icationis

cuncla

tur;

creavit ex nichilo
el

el

effuso

lacrimarum

imbre,

cousurgens

^' ,| maluil

ydrias impleri,

auscitavil mortuam, quam prius sanavil aegrotam. Apprebendens oamque manum ejus, dixi! Puella, in nomine Domini noslri Jesu Chrisli surge. Que
.

deipsa aqua
ydriae

facere

vinum,

ministrorum
ei

obsequio
suae

aqua
rel
.

replerentur,
in

benediclionis

nutu

nqua verteretur
ipua.
sicul

mox

integra incolumitate, sicul ipsa postea fatebatur, ab ipsis inferni claustris surrexit, el ad

'11111

vinum; ut patenter ostende omnia fecit ex nichilo, ita et

naturas
vult.

propria Celiciter remeavil


i2

rerum sanctificatione sua mutat, ut ipse


beatus
Ecclesiae,

a>,

Potesl

niiin

rragilitate

carnis

exutus,
el

et

i6

Kt

clmris angelicis sociatus, plebem

Remigius, credentem

servus
per

suam

et

quem-

amicus
raysleria

obtervai

Sponsi

divina

DIE 1'RIMA OGTOBRIS.


A ria socians eidem eorpori ejus, verbis sollempnibus poteral slmplea oleum exorcizare el Banctnm chrisma, sicul ( Fontem sacrare; ?ed maluit, ut Dominus sigillatim de Sacramentis san&ificatis
i)

143

Lradidit.

Quamquam autem Testamentum


esse
et

.,,,.

hoc pro sypposititio vel mterpolato habeamus, non

imauKOAHcu, -

propterea

tamen hanc donationem verefactam


;

***

negamus
donatio
tuii
i

na/m

el

falsis vera solent immisceri,


<>iatorc

anipullas,

in

quibus
el

fueranl
se

benedlcttonis
in

illa }

aliunde cognita, ab inter


i

pout

succ
suis,

poientia

pepleret,

Ddelem

verbis
Patreta

testamento insei

quibus

dixerat,

Si

quid

petieritis

Dr

i.iii,i,i

ni

hii,/

iii

oiri/i/ue

in

lecytho,

in

nomine meo, dabit


neopliili

vobis,

liilrin

credenlis,
esl
.

ad conflrmandum uhscquin 1'amuli -m


qui
'" el

Elias propheta prsedixerat, Ub. iii Regum ap. xvn. a f.


<

non
12.

deflcientiibvs

vide

oslenderet.

Certum

quoniam
usus

exordio
eas

Sequitur

h c

creationis creaturis singulis benedixit,

sems.
I

denuo prolixa instructio pet sex columnas conlinuata, ad histoi iarn

per

ipsa benedictione in
facit,
el

hominum

crescere
vi-

Remigii nilperth

et multiplicari
ni

de creaturis panis ac
et
dlei,

Extincti incendii

urbis

aqus

mixti,
atl

sed

secundum
sacerdotis

suam
semper
erant,

didicti
.

Hinomarus ex
34
rt

Remensis miraculum Fortunato vn Vita bnevi


patebU;
habet
cst,

tradilionem

invocationem
faciendo,
m\slcria

35,

uti

triius confermti

boua
scd

creat,

non

quod
el
;

jam
exiStere,

aliqua tamen addidit. Inter hxc


deecclesia S. Nicasii,
h/ris,

qum

sacrosaneta
eranl
;

laciriidu
scilicel

quod
ra

nondum
urn,
et

corpua

sangu

su-

de

'/<<'

Remensis episcopi ac marsociisque ejus agemus ad diem xiv

chrisma salutis aetcrnae


replevit,
et

idem ampullas
Sa-

singulas oleo
cerdotis sui lalim iufudit.

ad

invocalionem

Decembris, afiquem vn Woa Romano /ooum imixni. in ssp8 dicta Praefatione Misss tantuin

sanctificationis

bcnedictionem singil-

legitur

[Irbem

autem Hemicam, pa?nc ab


in

igne

coiisiiniplain,

beato
per

figno

Crucis

cum

velocitate

veniens,

totum
B

Damtnarum

unam expulil globum cum igrie

portam
fbgien-

ANNOTATA.
a
Vide
Vita

tem.

m
Abinotala

Flodoardus, qui uno circitersseoulopost


scripsit,
lib.
i

llinr-

iniiriiin

Historia

<i/<.

qua

num.

ad Vitam brevem lit. p, in eadem, quse Hincmarus hic

ilin velut
/ir

suo tem ore etiam exstantia


in

\n vesHgia memorat.

iisdem nihil legilur


n

Vita

i<<

iisdemque ssepe verbis narrantur. fn Prsefatione ct/ain Miss.v jnin alias laudatx sic legitur Gae:

Libro Jbsue cap. vi t j,.yG.DeprohibitiQnepei

S.

duplici xrumna daemoniacum cum lumen uno ictu eripiens constrictum, mox et hominem curavit daereslituit oculorum

cum

quoque

moniosum.
I)

pamaque violatoris, qus meminit Fortunatus sed utramque adoptavii FlodoardvslocomoxcUato, Vide etiam, rrrlrsm m /n loCO yr fnnslmi h n m ,lrr,i,/ti v ilr niim Remensem versus medivm s&oujwm h
Remigium
/nr facta,

sequitur, non

Pergit auclor hic spatio integra columnse do-

sh ucta di

ii

"i

Co
ibidem

cere,

perseverandum

in

oratione esse, non despe,

sequentibus,
o Perlusum
fecit, id cst perforavit, ut recte

mox non concedai si Deus postulata dispiciendumque, wn piccata nostra non obslent,
rant/iiui,

interpret ttus est Flodoardus.


p I.nr.r cap, v, y. 10.

secundum
i,

illud S.

Joannis E\
et

cap.

iii,

f. 21 nos,

22

Si

cor

nosirum
ad

non
De-

q Est hsec benedi

tio

Moyse

tribui

[ser

data

reprclieinlcnt

uduciam
petlei imiis.

liabemus
accipicuius

Deuteronom.
r

33,

jl

um
etc.

et

quidquid

ab eo

Lege
'

libru/m

Vumerorwm
Hbri
<>

cap.

xvi

a
>

y
s

4(5.

Conduma cst prsediu/m quoddam, uli viderelicei apud Cangium in Glossario, ubi ejusdem
c
significationis
esse

Inscniur hic

pet

columnas aa\

sus Praedestinatianos disputatio


tione, de gratia
et

vdestPna^
/

putat Condamina vel Condoibidem ab eo laudatis Con-

libero arbiPrio, de

rsescientiaet

mina. InGlossis
C

IHss.

duma
quet.

vet

Cumma

dicitw

domus

elevata.
i,

ffic

omnipotentia Dei, de ejusdem sincera voluntate salvandi omnes, et morte Christi pro omnibus. Et

prsedium aliquod
d

tet rse

arabilis designai

satis li-

M idcirco, tandem inquit, commemoravimus, quoniam adhuc reliquiae PiaBdestinalianorum in


.
.

In pro/i.riori S.

Remigii

testamento,
villa
sita

cujus
dici-

istis

nsuram
tui

in

solo Portensi,

dedimus, Tudiniacus quod a Flodoaniu aliqu ndo

Gallicanis provinciis fauce susafra mussitanl islius Patris el ut haec legentes, doctrina Catholida atsociorumque ejus, imbuti oostri, tificis

p on

pagus Portensis, Porcensis el Porticensis appellaii,, quo nomine videtur indicari pagus Portiauus,

q Ue
i

nmniti

sibilis

mortiferis

antiqui

serpentis

cxistantc/r.
\d

lUiiim' iNnvcan

IVnvein,

</><<

Caslrum Porlia-

VUambrevem num. 6
unde hsecsumpsii

et

duobus sequen-

m, vulqo Chasteau-Porcein

ad

\xonam

flu-

tibus,

inter olavitque ffincma

vium

i/i

tractu Retelensi.

Vide Valesium vn Pfotitia

Galliai

um.

//,
'

ad n0 n dirii Fortunatus. Vide observata


*

e Colvenerius in edittone Historis Remensisper Flodoardum lib i, cap. \n in margine observar


,

Vitam
in

em

lit.

\,hancquedeS. Benedicto,}
<

triarcha

it}

mih
alios
f

Celtum Gul/irr Cernay du fan recte, alii judir snl ,/rsilu r/usdcm ncca/md ipsum nec Opud
i

mi Ordmis Commentario prsevio a num. 73. curatio in ^ Ista gemina puellse


'

refutai

veteris Uissse

quidquam

legi.
si

pra>fation<
penitus

refertur

his

verbis

Puellam

verd ex

Puto, ne cormmperetur,
'" ret.

vacuum
llinrmuri

Tolosanis a
i,sim.Miiiiii
i

dasmonico spiritu puriflcavit, ipsamque iam suscitavit. Consuleetiam Ani

m
-

//, S. Itcmigii rniisiliiiin

rr,i I /niti

notata ad Vitam brevem


y
,.,.,,,,

litt.

ee.

Omittohicdeiiuohwjum quinque columnat wm


quo auctoi
j

adsoribo,
h
iinir
in

testamento
:

prolixiori

S.

Reraigius

lectoribus suis

memoriam
hortatwr, ut

vnducitrur sic loquens

Ex quibus Celtus,

quam per
Rc-

manum meam

Celsa Sobrina

mca

libi (ecctosix

commendans, nlorti$ ei l/( adhxcsedulo separent;atque dediv<

mercedis

144
cedis
aiKl
I

VITA PROLIX.
wtems pamarunique
post

S.

HKMIGII EPISC. REMENSIS.


Quvium
eral

hanc vitam, pro

babitabanl
Ultra

Romani
Ligerim

quorum

princepe

UARU

Alt

diversitate meritorwn, disscrit,


z

.Kgidius.

autem dorninabaiiDurhabiut
et

Mll F

KL*.

Brevis a sequioris &vi soriptoribus usurpatur

tur

Gothi

pro iodice rerwn,


usii

insoriptione ampulUe,
::

nominum etc qus indicabat, ad cujus


;atque
ita

hicpro
rei

gundiones
tabani juxta

quorum quoque
el

princeps erat Alaricus.


Arriani,

Gothi,

hsc esset, aa Hujus miraculi nulla mentio est apud /'< rPunatum \ed in Prxfatione Missx hoc modo Dum aulem cuidam groto baptizaodo chrisoia quae:
.

Lugdunum
eral

Rodanum Quvium usque ad civitatem quorum princeps ei conflnes urbes,


h.

Gundebaudus
el

Eo
in
in

lempore

mortuus
ejus

eat

/Egidius,

successit

principatum
Galliis,
filius

RomanoSia-

rum
grius

qui
i.

liabilaliaut

rerelur, el

Dihil

ioveoiretur; sic ampullas vacuas


milli, ui

super altare

jussil

ipse

seinterimin orarore chrismalis belib.


r,

lione prosterneret,

Tunc

coelesti

49 Mortuo autem Cbilderico, qui Aurelianis et ftomanvrum Andegavis civitates cum suoexercitu Francico occu- GaUtU duct
pavii atque vastavit,

d,-

nedictione perfunditur. Flodoardus

cap.

xn

Ludovicus Qliusejus sagaciter


suscepit.
fllius

bettatO,

licet

]>aynnu.

de more secutus Hincmaru/m

est.

Francorum regnum
regnante, Siagrius,
qui
in

bb Joannis cap, n.

Anno quinto Ludovico Egidii, dux Romanorum,


in

Galliis

habitabant,

Suessionis
;

civitate,

quam

pater ejus tenuerat,

residebal

super

quem
;

Ludovicus

cum

hosle

advenit,

atque
in

devicil

Caput

iv.

Francorum
fabulosa
el

genlis

quemque ab
missum

Alarico,

aplld

quem

Tolosa, fusibi

giens Ludovicum,

aliquandiu habitavit,
et

Irans-

origo

sedes

recepit, et occidi praecepit,

omnia, quaz
Eo tempore
depraedatae
fanati-

:
illius

fuerant, suae potestati subegit


ecclesiae
a

k.

Chlodovei regis tune eliam


elhnici de S.

niulia'

Ludovici
sicul
el

exercilu
rex

sunt.

Brant

autem,

illorum,

Remigio exiregis

ci

et

pagani;
per
licel

atlamen

audientes miracula, quae E

fiebanl

beatum
pagani,
gratiae

Remigium

reverebantur
in

stimalio

ejusdem

eum.
lu.\

et,

diligebant illum,

quo
rex

conjugium cum S. C/irolildc: victoria


et

caeleslis

omnibus resplendebat.
audiebat,
mullis
et
a

Et

illorum

libenler illum
el

audito
se

eo,

multa faciebat,

Tulbiaccnsis,

nequiliis

cohibe-

bat.

lutnc secuta

ejusdem cum

50 Eral
rus
tuis

enim

sanctus

Remigius

vir
,

sapiens
praecla-

Remigiwn
fn.-u,

atque sanctissimus, egregius rethoricus


in

magni

gente sua ad Christum accessio et baptismus.

virtutibus,

vitam

visum reslituens, morreparans, dapmonia eiciens, omnicaecis

ejwque

preci-

bus annueru,

umque

infirmitatum languoribus

medelam prebens

l.

Transitum

Qtnttt

Franco|

D,um
dunt,
liam

autem rex faciens secus civitatem Remis per viam quas usque hodie propter barbarorum per eam iter, Barbarica nuncu.

gentis

Francorum,
civitate,
Graecis,
.

ut

iui posi

Bystoriaa

L,dt-

proet Ita-

paiur,
Qe

noluil

iu

eandem
aliquod
el

civitatem

de

introire,
ibi fleret.

Troja

Hern.
yfiim

impugnantibus

ab

exercilu

SU0

malum
(quoniam

expugnantibus
perrexii
milia
ii,
,

pars

cum
,

JSnea

in

Sine

voluntale autem

conscientia

ipsius

pars
erat
resi-

pars

eorum

videlicel

duode-

quaedam
potestas
sterel
I

cim
tem

indisciplinatorum

non

liniii/ims

Meotidas

paludes

Pannoniae partes secus pervenerunt ibique civita,


,

temporalis inhabitantium, qua? eis

eandem
soh-nt,

civitatem

intravit,

et

quaedam
ut

advenientes

aediflcaverunt

mcmoriam
usque
verunt,
ad
el

quam ob suam
a. In

ornamenta atque sacra vasa


'

inde

rapientes,

Sicambriam

vocaverunt

qua

multis annis habitaverunl,

'

lonrs

aspdilaverunt,

inter

qmr

ur-

morem
nngiam,
pargo,
a & ressi

el in gentem magnam tempus Valentiniani imperatoris creita sub pri nci pi i>us crinitis

ceum

magiit-e

magnitudinis
Sanctus

atque

pulchritudinis

rapientes tulerunt.
iios

[uxta

gentis

subinde

aulem Remigius misad regem Ludovicum direxit, deprecans,


vel

snccedenlibus,
a

per TorDis-

"'

<j

aliud

regionem
in

Germania,

caslello

Provinciai

quo diu habitaverunt b, ad Tornacum alque Cameracum


I

mererelur,
beret. 51

de sacrisVasis ecclesiae recipere non illum urceum missis suis reddi juad missos ecclesiastii
iacnun

Belgi
civitates

sunl

iQdeque ad

Summam

Ha?c audiensrex,

ait

'

tem Belgicae provJnciae occupaverunt, ubi plurimis lemponbus deguerunl sub Chlodione c el Mereveo ,v -'' uti,i a cujus celeberrirao nomine Pranci

fluvium par-

Suessionis civitatem, quia cuncta, quae acquisita sunt, dividenda erunt. Cumque mihi urceus ille in partem obvenerit, quae
ihi

Sequimini

nos

usque

ablatum,
tuit,

ruh-

sunt Merovingi sicut a Valentiniano imperatore Utica lingua vocati sunl Franci, hoc esl ' Feroces d.
;

vocati

COpus

postulat,

adimplebo

Veniens

auleui

Suessioniscivitatejn,
tata
luii

cunctam praadam, .quaeasporrogat afferri


in

vel

acquisita,
ruissenl

in

mediura

f(

Childerlcum

''*

Cui

Mereveo
e,

Cumque omnia
in

faetm
e

cio-

phncipatum
Basina

pra^sentia

rcgisallala,

successit

(l"irut,

Cluldencus

dixil

qui

de

rum

Ludovicum magnus, super omnes ante se reges Francorum pugnator bellicosissiim.s aique
egic-ius.
Franci
In

habuit

tilium

regina T.ingoqui luit rex f,

Rogo \os, .. forlissimi pugnatores, ut mihi dare istum urceum non negelis. Hon rege dicente,
:

11,1

Pranci, qui
rex,

bonoanimo
quae
cernis,
;

fuerunt, aiunt: tua sunt,


tibi

Omnia,
nos
tuo

gloriose

et

niis

diebus

vel

dominio
1111 '

lemporibus
super
et

sumus
:

subjecli

quod
tuaa

ceperunt

bonum
resi

vide

pmam
am

AgripColoni-

civitatem

hoc fac

Renum,

nullus enim
haec
illi

quam
civitatem
el

polestati

vocaverunt,

audet Cumque
Francus
quie alio
11

Treveris

benigne dixissent,
elevata

unus
per-

Mosellam, qua? a
fuerat,
re
in

super
;,uiicta

levis

Bunis antea succendentes ceperunt


parlibus circa

cum

vociferatione

bipenni,

diruta
g. i

nomine appellatur
iHum,
nisi

Mo

Francisca
:

m,

tempo
Ligerim

lll(l lini

his

Renum usque

dicens
tibi

Tu

nichil

hinc

accipies,

rex,

quod

sors vera

douaverit.

DIE PIUMA OCTOHIUS.


nt.

145
est

Obatupefectis

omnibus,

rex

injuriaro

suam
nuncio

quo compulsns
gaveral u
bi)
c
-

Patienler

Deum conflteri, quem

sufferens,

acceptum

antea neHINCMAflO AH-

urccum

ecclesiastico reddidit, servans iram in cordc abscon-

sam.
et

urcei violato-

rm
cidit.

pottea oc-

52 Transacto anno, Ludovicus rcx, ut omnium armorum nilorem videret, oronem exercitum

factum est autem, bellanlibus inter Francorum scilicet exercitu el Alemannis


,

se
,,

suevis,

iii

Ludoviciexercitusnimiscorrueret. Aure-

'

,.,,.,.,."

cum armorum apparatu venire socundum morem campo Martio; aic enim convenlum illum vocabanta Marte, quem pagani deum belli eredebant,
1,1

jussit

lianus consiUarius ejus, intuens


tni

regem,
in

ait

Domine
do-

'"'<
,0 "'

<

rex,

crede

modo [)cnm
credil
el

cyli,

quem

''"'

raea regina

ipse Rex
lllr

regum

quo et Martium mensem, Diem Martis appellaverunt.


posleriorea

el praedicat, et dabil tibi Deuscaeli ac terraa victoriam

el

terciam

feriam

vero

elevatis
:

oculia

in

caelum,

commolua

Pranci

Maii

Quem conventum campum, quando


.

in

lacrimas, ait

Jesu bone,
prasdicat,
el

mea creditel

ad

bella
"'

solent
rej

quem Rolhildis regina quem bonus Remigius,


praedical

procedere, vocari

cunctum exercitun ad hominem ilium, qui urceum

Vmim

instiluerunl

n.

Remorum
Dei vivi
'/

archiepiscopus,
qui
in le

esse

Pffiura

circuivit, venil

subvenis

in

tribulatione,

qui

praeterilo

cum
bic

anno
Nullus

auxilium
V " |N>

sperantibus,
ut,
el
si

bipenni percus9eral

luum auxilium devictoriam


illam

et

ait.ad

eum

poslulo,
dederis,

milii

tam inculta el sordida arma habet, sicul lu babes; quia neque clipeus, neque lancea, oeque
bipennis
rJ" s
-

super

ostes
(

expertus

fuero

virtutem,
tibi,
di

I" ; ""

de

i,-

populi

praedicant,

credam
sunl

et

esl
'

utilis.

Vccepit

aulem rex Iranciscam


et

'"

nomine
et,

ttro

baptizal or.

Invocavi

enim
ab

'\

u v

vocatur bipennis,

projecit

in

ler-

meos,

ul

experior,

elongati

ram

auxilio
-

cumautemille

rea stalim

eam recolligi eievata manu franciscam suam [n capui


:

se inclinasset

meo:

unde
qui

credo,
sibi

eos

nulla

polestate

praeditos,

credentibus

non succurrunl
invoco,
et

ejus defixit, et ait

Sicut tu

in

Suessionis
fecisti.
sic

civitate
el

Te verum Deum

ac

Dominum
ul

in

te

superiore
B
tibi

anno Mortuoque

in
illo,

urceo

illo

racio

credere desidero; lantum

liberer ab adversariia

jussitad

propria

in

exercilum rex de ipsocampo pace discedere : et grandis tic;

E
1

uraque
apsi

baec

orans
dedet

clamarel
1
.

o
Cli'o fOl
i

pavor pro hac consurrexit o.


'

mov

Alemanni
n
se

,,,,

,,,

sa

in

Francorum
regni
sui

>pulo

in

fUgam
siiiim

terga

el

videntes
potestali

hottt,

gem
anno

interfectum,
:

Ludovici

""'"'"
'""""

l:

<".<

53

Ludovicus
exercitu,

decimo
sibi

comsub-

subdunt,
rex, ne

dicentes
pereat
rex

Parce,

precamur,
:

Domine
sumus.
et

dnrit

moto

Toringiam

provinciam

plus

populus
ipsosque

jam

tui

S.

tlvoihddem,

jugavit p. Inde Gundebaudi

regis

Burgundionum
sui

neptem,

Qliam
gladio
s.iiis

videlicet

fralris

Chilperici,

Tunc jussit Alemannos


sub
ria,
'1

Imminentem

plagam
a<

cessare,

cepit,

terram
racta

eorum
victo-

qucm

interfecerat,

nomine

Rothildem, ac

jugo

tributario constituit. Sicque


esl
ei, iu

pulchram
SUO,
lector

pueilam
Aureliano
in

el

vere Chrislianissimam,
legaiario
;

reveraufl

Franciam ad
per

reginara

suam,
no-

interveniente

consiliario

narravit Jesu
sunl
z.
.

qualitor

invocationem meruit
implerelur
per

nulu
in

divino

conjugem
Ludovicus

sunipsii
7.

sirut

minis
A< la

Christi

victoriam

obtim n
re
z

suo loco plenius legere potest


dilatavit

In

die-

baec

anno

quintodecimo Ludovico
,

bus

illis

rex

rcgnum

suum
flu-

gnante
Apostoli

Tunc

regina
\

u1

dictum

usque

Sequanam

sequenti

tempore

usque

Salvabitur

ir

infidelis

mulierem
hujufl

viimi Ligerim occupavit, accepitque Aurelianis castrum Milidunense, quod <'t in ducalum obtinuit
r.

lidolem,

vocavil snnclum

Remigium, urbis

Concepit

denique ac
sacro

peperil

Rotbildis

Remensis antistitem, deprecans eum, ut regi salutis viam prasdicaret. Quem sanctus Sacerdos
pcr

Qlium,
vellet
,

quem
rez
in

cum

baplismate
ei
:

consecrari

raultam

salutaris

vitae

doctrinam
:

ad

ba-

non acquiescebat

m
Regina
nolebal

uim

credebat
cotidie

Dominura Deum
praedicabal

caeli.
;

enim

ptismum venire praedicabat El ille ail Libenter le audiam, beatissime Pater; sed unum restat;
quia popnlus, qui
suos relinquere.

illi

eum

al ille

eum

audire.

mterea regina parat QHum

a*d

baplismum,
regis cor ad

me sequitur, non Vadam autem adhortari


rei

vult

deos

eos JUXta

ornal ecclesiam velis atque corlinis,

ul

verbum tuum.
:.7

credendum compungeret.
quo?

El

veniens
in
;

ad

populum
eia

p
ctppit

hortari

ma
"""'"
l,uo
'

illum

ad

54
cavit,

Baptizatus

esl

puer,

quem
?.

fidrm
re studuit.

quique

in

albis

decessil

ingomirum voDnde res nirois


increpando
di-

eos,

u(

nvdiiviii
sua

Deum, qui quoniam dii


eis

victoriam
in

dederal
1

illorum

tribulatjone

contrislatus,

repulabal
:

reginae,
in

nichil

prodesse

potuerunl

aa.

Acclama-

'

t-

s r.irnpulabat

cens ad

eam

Quia

si

nomine deorum meo,

verunl
ei

autem
Dei
el
:

omnes,

prsecurrcnte

misencordia

rum

puer

dedicatus
quia
est,

fuissel
in

utique

incolumis
l><
i

potentia
rea

Mortales deos

relinquimus, glo-

diu vixissel

autem

nomine
potuit.

veslri

riose

verum Deum
credere
:

immorlalem,
parali
ille

quem

baptizatus

vivere
gratias

non
ago,

Regina vero

Remigius
liavil

praedicat,

dicebal

Deo
ul

qui

me non

duxil

baec

sancto

Remigio
1 1

Nunquoque gaudio
sumus.

indignam,

de

ulero
sil

meo
pro

regni' suo recipere

dignatus

primogenilum in ego autem nniium


hac

no repletus regem
et
11,

opei ibua
11111

ac

populum, quaJiter diabolo pompis ejus abrenuntiare, el in


el

dolorem

in

corde

meo

causa

tetineo.

credere deberent, apertis


;

brevibus verbis
\,u

Postea vero genuit filium alium,

Chlodomirum
ci

vocavit.
rea
fiat,

Et

quem in baptismo cum aegrotare hic


fieri, nisi

instruxil

et,

quia dies sancti Pa chae bb imminebat,

jejunium
eis indixil

secundum Christianoruiu consueludinem


Die vero

tpfaset,

dixil
sic

Non

potest aliud
fuii

passionis Domini, quera Parapridie scilicet ante-

ei

de

isto

quomodo
<-t

de Fratre ejus,
vestri

seven usus

eci lesiasticus vocat,

ut

baptizalus

in

nomine

Christi

cito

mo-

quam
cepturi

baptismi gratiara
erant,

rex

i-t

populus ejus perel

rialur.

Sed

orante regina
.

praecurrente

recepit
regi

sanitatem.
praedicare,

Domini misericordia Regina quoque


ut

cum

sanctus Remigius
pro
regis
,

venerabilis

conjux
salute

n gis
")

ftothildis

el

populi

ejus
in

non
sed

cessabat

Deura

verum

oratione

pernoctarenl

Bpiscopus

coleret, et idola, quae

colebat, vana derelinqueret

domo
juxta

ante

aitare sanctae
et

Mariae multas effundens

nullo

modo animum

ejus

ad

credendum

lacrimas,

regina

in
;

oratorio

sancti

Pelri

poterat

landem aliquando commovere; donec bellum contra Alemannos Suevosque moveretj in

domum

regiam
regii

expleta oralione,

Pontifez
accessit,

ad

hostium

cubiculi

pulsaturus
19

ut

146
AUCTOHK
hircmabo
,

VITA PROLIX.
videlicet

S.

REMIGII EPISC. REMENSIS.


curis
transferri.

ut

per

aita

silentia

noctia

aliis

Quod

de

Moyse

scriptum

legimus,

mi-

sacra regi absoluto liberius possel commitlere


leria verbi.

mysrogis

iiii

r.

RKM.

quia splendida factaest facies ejus, dum respiceret Dominus, hoc et in beatum Remigium in eura
luce splendida illustratum faclum fuisse audivimus
;

priiiiebaptismi,
caie-ti
Itrmine,

58

Quem

hostiis

apertis
el

cubicularii

reverenter

suscipiunt,

cuni

bonore

debito

wce

i.

e. ustiis

usque ad penetralia regis Introducunt. Sed etrex


alacriter
tus,
riuiii
ei

quoniam sicut erat a Domino

Moyses

Jegislator
ita

populo
bealus

veteri

constitutus,
prratiae

el

Remi-

obviam
ipso
e(

prosilivit,

eumque amplexaconjuge
regis
tres,

gius Euangelicae

lator

populo in proximo
extitit

cjim

venerabili

in

oraioPelri,

per fontem baptismatis innovando


Ghristi elcclus cc.

munere
cc

beatissimi
ut

Apostolorum
cubiculo
illi

principis

quud,
eral
[icei
.

diximus,

contiguum
Ponlifex
sci-

62 Interea eundi via ad


regia praeparatur, velisque

baptislerium

domo

Sanrliis Chlodo-

processit.
et
re.\

Cumque

atque cortinis depictiS veum


el

ducit

ad

atque

regina, dispositis

sedilibus
cicricis,

ex utraque parle praetenditur


baptisterium

deSttper

adum-

baptittenum.

consedissent, circumstantibus

quibusdam
et

bratur. Plateae sternuntur el ecclesiae componuntur,

qui

cum

Pontifice
el

venerant,

familiaribus regis

balsamo
populo, ut

et

ceteris

odoramentis
se

atque

regjnae,

sanctus

Praesul

regem monitis
fidei

conspergitur; talemque gratiam


nislrabat in

Dominus submiparadysi
sacro-

inslruerel

salutaribus, ac

Euangclicis disciplinis
praedi-

aestimarent,

imbueret,
calionem,
ciKiin

ad
per

confirmandam verae
sanctum

odoribus
sanctis

refoveri.

Sicque
et

praecedentibus

visibiliter

depremptam Poutificem ostendere Dominus voluil, quud


promisil
in
:

Euangeliis

crucibus,

cum

cantibus spiritalibus alque letaniis

ymnis et Sanctorumquc

fidelibus
Ires

cunctis

Ubi

sunt
,

duo

vel
in

nominibus acclamatis,
tenens regis, a

sanclus
regia
et

Ponlifex,

manum
baptiste-

congregati
;

nomine
lu.x

meo
tam

ibi

sum

domo

pergit ad

medio eorum
el

rcpenlc

copiosa totam
evincerel
: ;

rium, subsequente

regina
rcx
est

populo.

Dum

au-

replevit ecclesiam, ul clarilatem solis

cum
:

luce

vu.\

pariter

audita est dicentis


;

Pax

tem simul pergerent, pum, dicens Patrone,


:

intcrrogavit

Episco-

hoc rcgnum Dei, quod

B vobis

ego sum, nolite

tiraere

manete

in dilectione

mihi
inquit,

promittis?
illud

Cui

Episcopus,

Non

est
viae,

hoc,

mea.
ac odori
rigi
tl

regnum,
illud.

sed

initium

per

59 El post haec verba lux, quae advenerat, reregina,


ii.

quam
ad
a

venitur ad

Gum
qui
ut

vero

pervenissent
(erebat,

et incredibilis suavitatis

odorin eadem domo


venisse,

baptisterium, clericus,

chrisma
ad

remansit, ut patenter ostenderetur, illuc Auturem


lucis
et

populo est inlerceptus,


63
Sanctificato
deftiil
:

fontem
nutu
populi

venire

pacis

atque
qui

suavitatis

quem

nequiret.

ncmo eurum,
valuerunl
;

aderant,

praeler

Episcopum,
Pontificem

autem
cl

fonte

divino pressu-

et ilivinitus

al-

propter fulgorem luminis timure perculsi, intueri

Chrisma

quia

propter

lato

chrismate
tacrat,

tantaque
nt

claritatis

gloria

ram
sus,

ulli

non palebat egressus


Pontifex,
,

ecclesiae vcl ingres-

foritrm

sanctum
plus
diderit,

perfudit,

splendor
in

ex eo procedens
redlu-

sanclus
in

oculis

ac

manibus proorare
nive

conspicuam domum,

qua sedehant,

tensis

caelum

ccepit

lacite

cum

la-

quam

lucernarum

lumina
pedibus

ibidera
se

crimis.
attulit

Et
in

ecce subito columba


rosiru

candidior

centia,

Rex itaque ac regina


prosternunl, et

sancti

Sai erdotis

cum magno pavore

ac

replelam,

cujus

odore
in

ampullulam, chrismate sancto mirifico super omnes


baptisterio senserant,

gemitu consolationem ejus requirunt, et quidsibi ad utilitatem atque salutem pertinens esset agendum, cum magna expetunt devolione, parati audire et opere eumplere, quud a sancto Pontifice
discerent.
atiisqut ilin-

odores, quos ante

omnes,
snnt.

qui aderant,

inaestimabili

suavitate repleli
Pontiflce

Accipicnte autem

sancto

GO
etiam

Nam lumen, quod


inlerius

eos

exterius
et

periudit,

ttratur

mulla
,i

lulam, species columbae chrismate fudit venerandus Episcopus in fontem sacralum. Viso aulem rex tanto miraculo, abnegatis diabob' pompis et operibus ejus, petiit, se a sanclo Pontifice baptizari Procedit novus Constantinus ad lavacrum salutiferum, in quo delendi

ampuldisparuii dd: de quo

ipsam

dd

illuminavit,
Incitavit.

ad

quaerendum

iit

salubre

consiliura

Delectabanlur
licel

namexterVir

que
riti

iii

verbis

illis,

quae

audierant,
claritate.

essenl

de

Luminis
replelus

At

vero

sanclus,
instruere,
licae

sancla

sapienlia,

ccepH

eos

hanc esse

visionis
in

divinae alque

consuetudinem, ut
mortalium,
sed

adventu

angesuo terreant
consolatione

erant leprae veteris morbi, surdenlesque antiquae peccatorum maculae diluendae, divino muneri obse quente beato Remigio, in quo aposlolica doctrina et

virlulum gratia aller repraesentari


vester ee.

videbalur

Sil-

corda

subsequenti

demulceant praecedentem timorera, instruens eos uctoritale sanctarum Scripturarum, quumodo


singulis,

ee

64 Ingresso autem in fontem vitalem Ludovieo, iptnmque regeni sanctus Episcopus dixit ore facundo Mitie depone
:

quibus

apparuerunt,

et

in

priraordio

colla Sicauiber

//';

adora, quod mcendisti, incende,


el

apparitionis
posl

incusserint

//

videntibus se

timorem,

quod adora9li gg
cultum rehgionis
eis,

praeceptis

salutaribus

illum

per gratiam

consolationis
laeliliae

00

gratissimam
uylaritatem
sufli-

instituens, humili devotione


aedificatas,

eorum

cordibus
jara

venerari ecclesias ad
ut

praebuere
Vir

Cumque
cienler

Deum adorarel
incendere

in

sanctus

eos

de talibus

quas rigida
el

prophanitate

instruxisset, prophetico replelus spiritu cuncta, quaa eis, vel semini eorum, eventura erant,
praedixit.

consue-

veratj

idola, quae in asilis suis pro


fidei

sulebat,
d. !((.

deo adorari ardore succensus, deiciendo incen


est

Cujus sapienlia miiMiida


discrelionem
servitutem,

tl

intla

61

Qualiter scilicet successura


essel
el

|.r<'\
i

n.ih- ser-

eorum

posteritas

fulqet.

munum, quibus
adoralionem
viris
et
el

regnum
""H"'

ostend

inler

bernatura,

propagatura atque sanctam Ecclesiam sublimatura omdignitate

aobilissime

rllam

quam

saepe a

sanctiB

regnoque potitura, el vii torias contraaliaium -eutium incursusadeplura, Qisi forte a bono degenerantes viam veritatis
relinquerent,
anfractus,
ciplina,
et

Romana

diversos

vitiorum

honore veneralionis e( amore obsequii angelis hominibus exhibitam legimu; et illamadorationemel servitutem, quara cultu divinitati debito Deo sui. juxta praeceptum ipsius, non autem ulli
creaturae

fuerint

secuti

quibus negligi

exhibendam, sanctae Scripturae lectione


sic

Kcclcsiastica

solet dis-

cognoscimus.
65 Et
post confessionem orthodoxae fidei
sancti
Puntilicis

et quibus Deus offendituc ; ac pcr hoc regna solent subverti atque de genle in genlem

ad

inlerrogationcm

secundum eCdesiaslicuni

multotque hlp 12,11.

altot

DIE PHIMA OCTOBRIS.


A
siastloum

147
est

morem
sanctae

baptizatua eet trina mersione in


el

monem, hoc
COrdiS.
et
ri

feros, rssr

duritia
CI

vcl

ferocitate

auctork

nomiiic
Filii

individuae Trinitatis,
;

Patris

el

Fiihi/lnin

1/,/urt

Ttrhr/I,,,

PollvOne
tertii

hh
" kk

tifice

Bpiritua Bancti et Busceptus ab ipso Ponhh de sancto fonte, perunctus est sacrocbrismate cuiii signosanclaa Crucis Domini nostri Jesu
et
ii.

Flavio Vopisco, qui

cum subfinem
I

ssbouU

imtCHAlO Al CHnp B,M


'

quarto ante

ri/nt,

imperium scripseFrancos ja/m nominarunt. Ad hsc Pranc


Valentiniani
voce Pranck,
id est libero

Christi

Baptizantur autem de exercitu ejus tria

a Belgica Francicaque
alH rrrlm:. .Irninnl.
oitato
e

millia virorum, exceplis parvuiis et mulieribus hk. Bapii/aiitnr sorores ejusdem, Mbofledis et Landehildis
//
:

COTISUU

llrnsrhr nium

loCQ

num

'

et

factum
in

est

gaodium magnum

[n iiia die

Werovei obitum ac ChddericiSuccessionemim

angelis
terra.

sanctis

caelo, et

hominibus devotis

rrunuin

Henschenius ibidem

ei

Cointvus

anno

156

De miraculo siquidem, quod Dominus dignatus oslendere per columbae speciem in allatione
chriMiiaiis, sicui
el

illigarunt.
f

Gregorius Turonensis
r.isn

scribit,

Basinam

fuisse

de

aliis. raia

es1

Catholicorum
:

uinirm
queiii
i

Ba

"ii

Thoringiie regis,

apud

mffl

sequenda senlenlia, qua dicitur Divina operatio8i ratione comprehenditur, non est admirabilis, aec fides habet meritum, cui humana ratio praebel experimentum ...

P.itrum

Childericus, a suis a

regno pulsus ewsulaconfugisse, et ab eo

erat,

ea/mden que ad eumd\


restitut/u/m

iii

regnum suum
:

mm

m
in

conjugem acceptam
\i
ille

esse.

De nato

illis filio

hxc
sibi

suhii/i

fChildericus)
:

gaudens eam
concipiens

conjugio

copulavit

quae

peperit
Ilic

ANNOTATA.
a
ijitn

filium.
fuit

vocavitque oomen ejus Chlodovechum.


el

magnus
est

pugnator
Ludo^

egregius.

Hincmarus
''

iiluiu constanter a/ppellai U

Hanc fabulosam Francorum exl


>

isori-

nomen
.1,11,1

nn

ici

Ludovicum, quod idem v


'

u in

explosam, hausii Hinc-

Clodoveo
caret.

iii

baptismate dai

ut

quida/m

marus &s amonymo


i/in
ii

seriptore de Gestis Fra/ncorum,

Surium crediderunt, omni


iii

verisimilitudii

nonnullis Fabulator anonymusso/e/ appellari.

Certi

m Francorum
ma/ri
(\Tpo.siias,

01

jinem sedesque
ac

i/n

g Ne

wnn
rniri,
i

ad
Cointium, aliosque

Remihistt

mania,
Bel(/io

Oceano propvnquiore

viciniore

gium

inl

/iri linriil
i/iii

a/pud nos vide tom. I Februarii


1

Injat de his,
cos, ./1"
\\
i

pag. 206

et

sequentibus in S. Sigeberto rege

rs

Francic

tractax erunt.

corwm [ustrasiorum /Lir vel ex eodem anonymo deprompsit, vel r.r s Gregorii Turonensis Historislib, u cap.ix,
1> t

Pro htsi-r nuinihiis consule C<> pra iii"' % 6. Dr tHiu/iulii u Chililriirn r/i iluir
i

mentarium
\

iulr,,n rr ns/

ritjus

iit

mrii verba non recte exposuit. Sic

ille

ibi-

inriuinil S. Il/rijiu n/s

l'u

mnrns/s
:

hh. n, ru/r WIII,

iirm h bet

Tradunl enim
:

multi,

nonia

fuisse digressos

et

eosdem de Panprimum quidem litora


pagOS
.
.

Rheni amnis incoluisse; dehinc transacto Rheno,


Toringiaui transmcassc, iliiquc jnxla
vitates reges*crinitos super
vel ci-

,/, Aurelianensi tantum aii Childericus Aurelianis pugnas egit. Hortem ejus Henschenius ad finem nnni Christi 179, Cointius aliique ad annum

481

ret/ulerwnt.
iti

se creavisse.
esi

Ferunt
utilem

Ctodoveus
cessit.

regnum

Ludovious sive Chlodovechus pet Gallias dilatatum uci

etiam, tunc Chlogionera (id


ac nobilissimum
fuissc,
in

Clodionem

gente

sua

regem Francorum
habitabat,

quotl
igiiiti
111

est

itiiinr

apud Dispargum castrum terminoThoringorum. Secund/u/m noniaadvena primo ad dexFramci e P Hheni ripam consedissent, deinde iiiitt misso, versus TJiori/ngia/m Vransmea
qui
in
1

k De /Egidic Syagrioque, subditos imperio Gallos regentibus,


/>'

nomine
n

postr*

lodoveum victo occis prseviumlG, ubi etiam dictum


i

Comm<
est,

hoc Clodovei

hrilum
aliisque

tih

Henschmio anno
passim biennia
S.

184,
,

a Cointw aui

mmc

erius, sive

awno 186
lib.

'

smi. Hoc autem qua ratione dicetur, oum Thoringiam petentibus Uhenus minvme transeundu ab eadem, ui qua habitaba ni dextera ejusdem
,

Erat

finquit

Gregorius

Turonensis

a,

cap. \\xi' s
et

/hniini/s

,/

11

ret/i'ocedendum fuisset?

nihitdif-

Remigius episcopus egregiaa scientiaa adprime Imbutus studiis sed el sanrethoricis


;

fioultatis habent, qui

cum Henschen

nostro DisDiesthe-

ctiiai,

adeo

praslatus,

ut

S.

Silvestri

virtutibus

pargura caslrura staPuunt esse hodiernum in/uin, in termino Tongrorura ad SeptenVrionem siktm,
uii

aequaretur.

m
ptor

hunc looum excudit Badius. Consule


lo>

'/'

Gestis

Francorum,
riiii/m.
/u

et

Flodoardus Hb.

i,

scfo iiiiim

'/

pro Thoringia supra


loco
n

cap. miin

substitue paritei Tongriam sive Tungros,


c S.

Hunr mni

quo Franci armis

in-

Gregorius

Turonen

is

ox

itato

hsc

Pructi

quotannis mense Martio


fuissr,

ebebant,

aii

Chlogio autem,

missis exploraloribus ad ur-

py
limlunl
,

mensem tiaium
\u""l-s
ad
in

tranhlS
el

bem Cameracum,

perlustrata

omnia

ipse

secutus,

s/uhiin

l',lnrn,n/

Romanos proterit, civitalem adprehendit, in paucum U mpus pesidens, usque Suminam Quvium
ensi, ivitai occupavit. Nihil hic dicitmr dt rrium h/liir nrrr/il 11/ nr nnt us r.r rmlrin n,.n<
1

DCCL>

Venit Thasilo

Martis

campo,
Haio.

mutaverunl
sule
ltltl n_
,,,/,

Marlis

campum
ad

mense
-'l-

si

lubet,

Cointium
npus

mnum
/'"" /"</'""
,

|9.

u,//iiiiui/iii
i

755, '"""

nymoin

Gestis

Francorum. Sumina autem,

ut,

qui

Martius appellabatw

alias Somona, Gallice la Somme Veromanduis supra Fanum S. Quintmi fiurms secat, ei n ,ins, /,i Occasum fluens, Fkardiam Britannicum mare prope oppidum S. Valerici in

maro Summa,
iti

delnde Campus
furi/l.
,i

Madius, vel

Campus Malus
esi

dictus
<

//,,,
,

niniii"

lltlll

Tumiiriisrui

'/""" legere hh n, //
i

apud S
\p.

IXVII, SCd
i;

tacito

nomine episcopi ac

'"

illabitur.
,1

Prseivii

hic

rursum
in

awmymus m
imperator

Coviu u
Francos

'"

'"""

,;,: '

'

'"""

Appellavit

eos

Valcntinianus

Attica lingua,

quod

Latinum inlerprctalur scr-

Epitomata, que eapressii Fredegarvus in Historia quod dicat, ,,, X vi, uhi tamen hoc differi ab iUo, S. Remigium,

146
S.

VITA PROLIX.

S.

REMIGII EPISC REMENSIS.


renlepotentia Dei,omni8populuspariteradclamavit:
Mortales deos abjicimus
etc.
[>

Remigium, ipsummetpro repetendo saoro urceo ad regem accessisse, deinde vero, eodemregejuCBII H
RBII.

bente,
,

quemdam
hostis

Suessiones

misisse.

Verba

ejus

fgitur de ecclesia Remicianae urbis

urceum

magnum
(id
est,

abstuleral

cum

reliquis

ministeriis

sacra

supellectilej.

Sauclus ac apostolicus

Remedius poniifcx
veniens, postulans,

ejusdem urbis ad Chlodoveum


si

aliud

de sacris vasis recipere

bb Cum in CommentariiIprsevii 7 probaverim^ Clodoveum noi\ in Paschate, sed in Natalitiis ChristA Domini sacro fonte ablutwm fuisse, corrigenda sunt, quae de Quad/ragesvmali jejunio ac Paschate Hincmarus, Flodoardus, aliiquepostUU>s dixere. Quantum ad baptismum in Paschate Clodoveo collatum praeiverat Fredegarius in Epitome

non Audiens rex, dixit: Mitte


etc.

mereretur, saltem vel urceum Ulum reciperet.

nuntium usque SuessioTuronensis,

cap.xn\ai Turonensis
hac de re silucrunt.
cc

ei

ssepe dictus

anonymus
verbis

p loco

i'i.rni{

hic

rursum Gregorius
sic

QueBcumque

hic

num.
etc

57

iisque

mox

citato

si/hdms

Mnlia

hdla viclo-

Die vero Passionia

Domini
u/ii/e

narranPuvr, ignota
fi-

riasque

Fecil.

Nam decimo

regni sui anno Thoringis


suis

snnt omnibus antiquioribus, nitunturque sola de


nri

bellum
gavi!

inlulit,

eosdemque
Rothildem

ditionibus subju-

llnunmn
'

,/u/

/slu

OCCep&t

il
,

quU

diVlr

i/

cerle,

erravit in tempore, ut dictumest.

Quam

hic

appellat,

S.
ei

Gregorm
Chrovel

Quse vero sequuntur, partim n-m/nrniln suut nnrrationi S. Gregorii,

eodem libi nunc Chrotildis, quo nomine Opere ostro actum est
Turonensi
techildis dicit/ur,
i

n cap.

xxvm

alibi

partvm

comnwnius

Clodildis

rlmm
prsevio

ihrrrsn,
ostendi^

ij

nr nutil UtOil u

amplificata, part/vm m l/l I 'mn nirii tnr/O

litur
tias,

de hac sancta regina in ad diem iu Jun i, q\ Porro cum Hincmarus scribat, hasce nupconciliatas
in

n m

Annotatis aliquoties obser-

dd Hoc ampul/.r
i.r

huptismo Clodovei divinitus

inlerveniente Aureliano,

fui

se,

satis vndicat, sibi

prkluxisse

anonymum

Gestis

B Francorum,

CUJUS fobulusnm de Ime ur,/ume/ito narrationem Henschenius noster m Annotatis ad caput Vitse ejusdem Sanctse lit. a recensuit et
i

est omnibus a/ntiquioHinomaro, qui am illud apud ullum alium legeritj non mdicavit. Adi Convmentarium prse- E riuin 8 n 9, ni quibus de eodem prolixc actum

miraculwm ignotum

ribus

est

explosit.

ee De ConstanHni lepra
didicit

bapUsmoqueper S.
etiam
S.

Sil-

ex eodem anowymo. Cointius primam expeditionem retulit ad a/rmv/m 493, srruiulnni ad 494, ex Sigeberti Chromco, in hsec anno decimo tertio Clodovei, illa duodecimo contigisse dicitur. Ceterum vulgo nota sunt
v

Utrumque rurswm

vestrum

Papam
tom.

ei

collato

Gregorius

Turonensis hic meminit;

vmim

u.rr di.seiissavide

apud
n.
IT

nos

V Maii

Constanti/no

Magno

Ista

Remigii

adregem
a

dicta accepta sunt ex

Sequana, Gallis

la

Seine, ei Liger,
est

la

Loire Gallise

Turonensi.

flumina; Aureliani wrbs


Melodunura, Melun.
s In

Orleans, Milidunum

gg Sicambrum vocat
ne u/liu Hlirniim

Sicambria Franoorum

\iln.

albis, idest intra

ptismo.
md/ui,

octiduum a suscepto baSolebani enim in baptismo veste candida


octavo die deponebant.

quam
nec

Porro
lib.

hsec

Iih Quidam crediderunt, S. Remigium, quia Cbdoveum esaoro fonte suscepit, ejusdem bapHstu.,1 nini fuisse, quorum opinionem refutavi m

omnia Usdem
et

fere verbishabet Turonensis

xxix

Commentario
non
esse.
ii

y/rsevio
in

7; ubi etiam dixi

.\\x;

tamen
fj

hxc

hinc, sed

ex anonymi GesHs
>

alibi %

quam
sacra

civitate

Hemensi

peraota

Francoi
nifestum
erit.

u us, ut

imferenti

ina-

llur

u/nctio,

IA

Turot
i

Itur Chlodomeres, estque


ei
filiis,

unus

ibidem
n
/s.

memorat
i

fu

quam etiam Turonei Sacramentum confi/i matioexercitu

qui

patemum

reg

iti

sunt.
in

non wnctio egia kk Turonensis hic


amplius
luisiim
lin
r.i

De

vero ejus bapli-

bello
i

hoc egi

Comn

entario prsevio6,

zati sunl
]l

Iria millia.

illud

cum Clodovei dum esse ostendi.

baptismo ad

wrmum

496

wrwn\

iii" iii

Gestis

Franeorum
ibidem

sed uirujur contradicit

S.

Gregorius,

sic

Aureliani

non memJmii S.Gregorius qui CVot ab hostibus pressum, sponte sua Christi

proserutus

.-

Haplizata est et soror ejus Albofledis,

qusB non post

iiiuni invocasse scripsit.

[nonymum

hie

denuo

num

Conversa

multum tempus migravit ad Domiesl enim el alia soror ejus,


Arianorum

seculus
5

Hincmarus

est.

Lanthechildis nomine, qiiae in ha^resim


archiepisco-

Quem bouus Remigius, Remorum


etc, solvus
}

tiincmari sunt non S. Gregorii


verbis leguntui
Jn

anon
!

dilapsa fuerat, quas confessa aaqualem Filium Patri etSpiritura sanctum, chrismataesl idi Commen-

ii
'

ir totidem

apud wnonymum
Vribus quatulegi,

tarium pra vvum num. 19 et 120. (nterseruit wu bipunctaposui, laudatus sanctus historious
1

<"

vncorum.

editione Historis* S. Gre-

neum, ac
orve ejusdei
i

mitium epistolse, quam veum, de morte ejusde


dolentem,
retuli

S.

Remi-ms
sororis suse

ad
ego

Cl
totam

Albofledis

exemplaribus eliam hic


'

Actum

annoxv

consolatoriam dedit,

quam
\l\
et

regni sui, observat Ruinartkts in Annota''''" '" s '" toriseditis mr;

w
et

Commentario

num!

seauenti

'"'-/-'
^

'7-

non legi; quapropter uta mtrusa futsse exprmdwto

omisit,

cen-

anonymo;quod

quoquet quibusS. AviPus Viennensis epis[nastasius II Papa Clodoveo de suseepto baptismate graPulati sunt, prxmisi ibidem a
lAtteras

oopus

re9nu
,

/7;;7"
'

-"~
/

Henschenvus.Ceterum

num 166 mmlta


temque a

rsi.

lM "" "'"-

"""-

merito id docent Patres de


im

x^

ejus-

"

mgenio dvom* auctoritati


i>.

mysteriis
ttendo.

,;

Z
m:\ ";, temcum suis, pnusquam

incidit t

quoClodove
' ;/
''

humano Mei ceEodem Pacs.rei

trume/Tato recte

et

probasset

Hinc

ZrriT

"
ille

7 ""

/
-

'*"'

jkUmd
illud perPimt,

)m mvraoulaeosohewoapite^
ubi

loqueretur, praecur-

agim

de mvraoulo t sola

fide

liumana

DIE PRIMA OCTOBIUS.


A

149
frequentia

humana nixot nec ab ullo, qu\ quidem sciatur, ante Hincmarum fradito? Neque i magis probat
in

blanda
conlra
rent,
tis

ac

mulicris

colloquia
episcopi

durum
emolli-

luxuriae

mollitiem

cor

AUCTOMf BINCW4RO ARCBIBP. nEM.


qut

sermone,

quem

subdit,

in

quo

scilicet

dis-

srni de apparUionibus sanctA

Spvritus

retatu

Scriptum di\ misaliisque kistoriis; depotestatepatrandi miraoula fldelibus a Christo Domino pro~
missa; de sacro
chrisiitiir,

et quasi rupern saxcam dc loco sanclitaad luxuriae inquinamenta transtulerint. Et item contra Scripturam dicenlem Quis alligabit
:

m potica um uxore

r/undam $ua

ignem

in sinu

suo,

et

vcstimcnta ejus nou compalea,


id
est,

Snrifioio
nil

Hissse;

burentur? Admola
muliebris
bolica,
luzuriaa

igni

qur

carnis

rrnit

mi

s.

Remigii

gesta

facientia

hic

maleria,

libidinis

ignem suasione dia-

rescidi.

quasi
In

vento vehementi ezagitante, ardor flammas erupit el concnmbens cum


,

eadem quondam nxore sua, mulier


posl partum

concepit,

et

Caput v. lieliquce gentis Francorum conversio, el in S* Remigium munificentia


:

mandavit episcopo, Dlium se peperisse. Genebaudus vero confusus et dolens, nuntlo dixit Quia latrocinio, ut lateret homines
:

quod
sconso
sic
ei

Deum

lalere

non
est
;

potuit,

in

cubiculi

ab:

gencralus

recte
El

vocabilur

Latro

nomen

iraponat.

quia culpa hominibus


inde
procederet
illa
,

non

inuntiiit,

ne

suspicio

si

episcopatus
illo

LauGenepce-

se

a solita ut

visitatione

fcmina
tecta

subtraheret,
episcopi.
et

dunensis ab

coepit,

antea,
est,

doraum
ut

frequentare

ereclus,

Sicque factum
in

hominibus culpa,
est,

eique prcefectus S.

cordibus tam episcopl

quam

femiriae tectus luxu-

riae

ardor

quoniam,
lectus

ut

nolum

Quoque raai

baudus : hujus lapsus,


futio et sanclilas.

gis

tegitur,

magis

aestual

ignis

contra

culparn

nitenlia, in officiwn resti-

compunctus episcopus, sed post tlelura ad culpam rcdiit, et oblitus est quod planxerat, cum extinguere noluit, quod per desideriura
,

ardebat.

69
vit

Iteravit

peccatura

quod

egerat

conce-

oraviter lap-

pitquc itorum
Sanrtut
totam

mulier
se

ct

misso nuntio
cur
el

manda-

tum, ar

drmum

M,
dum

episcopo,

ferainam peperisse;
ita

.ulti

dcnique

de

Francorum

exorcitu,

ncc-

nominari Vulpeculam. Quod,


nari

quam jussit eam nomiin

pa>nitentrm

gentem convertit

nario ullra

ad fidcm conversi, cura rcgis parenle RagaSummam lluvium aliquandiu deguerunt,


Ghrisli

voluerit

qui

fraudes

signiQcationes

Scripturis ipsius animalis cognoscit,


los

donec

gratia cooperante,

gloriosis potitus
Qagitiis turpitudi-

ac

versutias deceptoris
illecebras
el

diaboli,

quas ad doel ad carnis


retulit,
facile

victoriis,

eundem Haganarium,

petulanlis
satis

anfractus

nuni inservientem, vinctum a Francis sibi traditum

advertil.

Tandem
et

Domino,

qui

bealum

Ludovicus occidit, et omnem Francorum populum per beatum Remigium ad Qdem converti
rex
et baptizari obtinuit
a.

Petrum
vit
</.

respcxit,

illum

respiciente,

negalionem amarissime tteGenebaudus in se remisit.

BapUzatus autera rex

cum

versus

ad

sanctum
venirct
;

Reungium
quia
tales
dffflnire

petens,
ibi

ut

gentc integra plurimas possessiones per diversas


provincias sanclo Remigio, lam ipsc, potentes dcderunt,
sias tradidit,

Laudunum

causae

emerBeatus

quam

Franci

serant, quas per

se

non

posset.
petiit,

quas ipse per diversas ecclene Franci, eum rerum tcmporalium

aulem Remigius,

sicut

Genebaudus

Lau-

dunum
tia
.

venit.

Et susceptus

cum
petens

debita
,

reveren-

cupidum
casse

esse, et

ob
et

id ad Christianitatem eos

vosa-

ac

secreta
.

cubiculi

Genebaudum
vocaverit
et

putarent,

Qdem

Ghrisli
b.

ac sanctum

interrogavi
Genebau.liis

pro

qua
rfe

causa
collo

illum
flelu

cerdotium
Oricntalibus
ribus
,

vilipendcrent
Franciae

Dc

quibus rebus in
tradito-

vero

cum maximo

ejulatu

partibus

petentibus
episcopio

volens iuliere siolam

suo

et

procidere
virtute

portionem
Et de

quaudam
quffl
in

Remensi

ad

pedes Bancti Remigii,


Et

cum magna
ne stolam
diulius

adjunxit.
BpUcopatum Lawiuni ertgtt,
Genekaudo
ordinuto
tcopo,
itn

beato
nis,

Remigio est detentus,


tollerel.
(

de collo
fleve-

G7

fuerant
sanctae

traditae,

non
in

modicam

Bemensi provincia illi partem ecclesi


Lauduni
Clavati,

suo
rnnt

postquam

ambo

intellexerat

enim

beatus

Remigius,
stolara
ei

Gevel-

Marias

Castro
ubi
.

Re-

epi-

mensis parrochiae.
ibique

nutritus

fuerat,

tradidit,
,

nebaudum admisisse crimen, pro quo cum singultibus ld deponere

lacrimis
<|uaB

Genebaudum
Scripturis
litteris

virum carnc

nobilem
el

et

Genebaudus
cominiMi.il.

per

ordinem

omnia

retulit,

tam
ribus

in

sanclis

quam

m
uxore,

secula>

eruditum, qui,
beati

relicta

nepte
et

70
cens,

Quem

sanctus

Remigius

vidcns contrilum
iiiiqiu

"S

/iv

scilicet

ipsius

Remigii,
ordinavil

vitam
.

religiosfam

expetierat,

episcopura

el

parrechiam
sub-

ipsius comitatus Laudunensis pra?fato castro


jecit
o.

Qui

Genebaudua
debuerit
nec

plus,

quam
,

necesse

penc desperalum, blande consolatus est, diquod non luntum doleret de admisso ab eo crimine, quantum, qnod sic male sentiret de secundum Buangelicam cui bonitate, Domini
verilatem

fuerat,

de ante acta vita et


;

conOd.-us
Davi.ic

cura

gradus sublimitate non quia cogitare


sapientior esset,
Bunt,

non

esl

impossibile
fecit
;

^nnn^

verbura, ot
paren-

qui de nichilo cuncta

primumque

Banctior,

Salomone

tem,
fecit,

mulierum delenimenlis periclitati quam relinquens, caute suam uxorem


qui
,

in-

mutavesalulari,

picit,

rat in

sororem, quasi
visitare

pro

instructione

nil

quo omnes peccavemnt, gratia salvum ullum peccantem, a.l se reversum, non defr qui peccatores sanguine suo redimcre veet qui qualriduanum et jara fCBtentem Lazain

frequentius se
:

permisit,

oblitus Scriptuet ailu-

rum

lacrimis

sororum

qme

signarunt
,

sollicitas

Lapides ezcavant aqu;e, ra dicentis de loco vione terra consumilur, ru[)es transfertur
suo.

ac flebilcs poenitentium cogitationes el a mortuis suscitavit, et flevit,


convivio suo admisit
fuerat
In
;

compatiens
Buscitatnm
illius,

mulieris etiam

quas

88

Unde

conligit,

ut

crebrs

visitationes

et

civitale

peccatrix,

manibus

iniquitate
pollutis

150
AUCTORB

VITA PROLIX.
pedes
80,03,

S.

HEMIGII KPISC. HEMENSIS.


tiones patris tui Hemigii,

pullutis sanctissimos

qui soper ange-

UINCMARO

All

lorum omnium
sulri,

vesticero ad
se

Patris

CHIBF. RIM.

attrectari
vel

nqn

renuit,

dqxteram quique

cpfl-

pcenitonliam

tuam,
oflicium

et

suscepifquoquo Dominus dimissum cst peccatum


,

nulli

tuum.

Surge et hinc egredere


,

facque

mysterii pce-

quaoliscumque mole tuo, vel


gratiaro

qualibuscumque peccatis morscelerom


a
atqoe

episcopalis
nitentes 74
sus,

et

reconcilia

Domino

ac

eoormitate sepulto,
peccatis

resosc|tation,is

denegat,

et

de criminibus suis. Genebaudus autem nimio


nicbil

terrore

percul- ptccala suu

digne
per
ris

pasnitentem

peccata

sua

deflentem
altatotius
diffi-

respoodere
confortans

potuit.
ct

Tunc angelus
timeret,

Do-

dimissa
et

esse,

januam
sacrosaocti

reconciliationis
restituit,

communioni
deberet

mini
est,

eum,

ne

bortatus

s. ftemigio,

remissionem

sed gauderet in misericordia Domini sibi col-

peccati
(j

poslulanti

denegare non
pro

lata.

Qui animatus
binc
egredi,

dixit

ad angelum
pater
hostii
el

ere
71

sum
Nani.
(ii ni

quia

tpe vrniix obti,>nnl<r


tolattir.

Mrphanus

fide

moreretur,
:

Remigios
quo.i
Dt

clavem

bujus

Saulus lapidantium ergo manibus


ipse

vestimenta servabat
lapidavit, qui
el

omniiim

ad lapidandum

el sigillo suo steoavit. Et non dubites, inquit, me a Doraino

Non posdominus meus ' secum habet, angelus ad sum,


.

i.

ostij

missum,
illud

omnes
in

eiertoa

reddidit;

lamen eumdem ipsum


antecessit,

sicut
tebit.

patet
Et

tibi

csejum,
salvo
Tniic
in

|ic

ej

bostiuro

pa-

sanctie

Ecclesiae

laboribus
fecjt.

quem
Fiin
fi-

stalim,
esl.

sigillo

ac

sera,
in

hoslium

persequendo
copi
iniin

mariyrem
\i\i,
et
;

Sed et multi epis-

illud

ajiertuni
se

r.uirbaudus
dixil
:

mpdum
ipse

negaverunt, Jesum Qhristum esse verum


Dei

crUcis

jactans

limine,

Etiamsi
fuerii

blasphemiam
et

dixerunt

Dominus

Jesus

Ghrislus
,

dignatus

ad

me
nisi

Spiritum saiicium
dei

resjpiscentes Calbolicae
pcenitentiae

peccalorem

venire

hinc
ejus

non

egrediar
in

confessione

el

dignis

fructibus,

\M
sit

venerit, qui

me

in

nomine
in

ista

reclu-

atque

promsis lacrimis,

non Bolum

indulgentiam

sione
ali

constituit, e(
80.

statim joipelus Doraini

disces-

meruerunt, sed el in urdine ecclesiastico permansernni, et ad sanclorom sacerdolum consortium pervenerunt. Et quia duobus modis apostalatur
illi

Beatusque
eraj
in

Remigius
sanctae
et
\
i < I i

cripta,

qoae

retro

sedem
esl

ecclpsiag

Mariae

ftemis,
in

pernoi tebal

oralione,

quasi
t

dormiens
dicta
et

Deo,

(i.lr

SCillcet

el

operalmne,

sil lll

excessn,m

raptus,

et

angelura

assisten-

iule
ita

apostatantes
et
is,

misexicordiam

consecuti

tcm

sibi,

qui

haec

orania,

sicut
ot

gesta

sunt,
dicil

qui criminaliter
factis

peccandu,- sjcut
oegavit,
fidei

fuerant, narravit, et jussi},

quantoctys Lauduepisropali sedi


re-

Apostolus,
el

Deum

tamen
non dedivi-

num

peteret,

ef

Genebaudum

credulitate
facile

confessione

verae

stituerei, el

coram

se ministerium episcopale agere

clinavit,

hyjus

peccati

veniam
valeret,

apud
si

persuaderet.

nam misericordiam
pcenitentiae
ri

obtinere

fructus

75
limine

Mox

sanctus

Reraigius

uiebil

dubilans
el

per angelum
,

digno< ageret

cum summa
magnitudine
venia,
si

celeritale

Laudunum
el

iiiimitn, IU4X

peliil,

in
sedi reslituitur.

iui

pceniten-

72 Nullus

enim suorum
froctom
fecerit,

facino-

hostii,

salvo sigillo
reperit,

sera reserati, Genetensis

tiam

aqendmn
cel<"
/ui/if

rum

perterritus dc impetran.la

incitatum
tute

poenitentiae

debet

dignum modo ollo


,

baudura jacentem

quera

brachiis,

cum gaudio
ricordiam
Stituere
davit.
,

et

lacrimis
,

laudans divinam

misoofficio

dubitare
Filiuin

quoniam
esse

etiam

Jherosolimitis
el

qui

elevavil

eumque
Rcmis

sedi

el

Dei

blaspbemaverunt
constat,
esl

crucifixerunt

episcopali, veluti

angelus Domini praeceperatj


el

re

indultum
moustrat.

sicul

sacra Scriptura deLo


:

maturavil,

cum

gaudio repe-

Pidelis

enim

verbis
In

suis,
illa

qui
erit

prophctica
fons patens
toris
ei

nobis voce promisit

die

postea

Genebaudus itaque in sanctitate et juslitia omnes dies vitae suae gratia Dei peregit,

menslrnatai.

domus David in ablutionern peccaDomus oaroque Qavid nofons patens


in

bis

peccaluribus
iniquilatum

ablutiunem

est,

cunclis, quanta illi fecerat Dominus quatinus nemo de sua justilia confideret, oemo de misoricordia Dei difflderet, qurr lune evidentius

prsedicans

quia

nostrarum sordibus per David Filium, Salvatorem nostrum , aperta jam miseiiM.nlia,
pcenitenies
Et et
cuniii- nte>

prominet, quando

peecator

sanctificalur

et

abjectus erigitur (neque enim dc qualtate nostro-

lavamur
ac

in

rum operum
aut
in islo

pendel Cffileslium
seculo,
in

mensura donorom,
tota

Bangoine sup.
eloquenljssimos,
Scripturall

nt

erat doctissimus

oralor
sanctae
eolet

quo

vita

hominis

testjmonia

de

latitudine
iu

temptatio est, hoc unicuique retribuitor, qood


retur; ut,
si

me-

el

exempla ptenilenlinni

unum

iniquitales

Dominus

obsi

varet, iiullus

"^

rl

animandum
pceuitenliam
lecto in

eum

Llli

proposuit,

exjiortato

indixit.

Pactaque
el

manpar-

judicium ipsius sustineret) dicens sibi, magnam in gloriam Dei causam esse laetandi, qui ei, ut mul-

siuncula
Vl ssin)is

com
secus

modom
ac
s.

sepolcbri,

fenestellulis

oratorio,

quae bodieque

tum ab illo diligeretur, mulla dimisit, et ut mirabilem faceret gratiam suam, in mnerasuacontuiii, in

[uanenl

ecclesia

Juliani,

Genebauduin
ipsius

quo meritorum

suffragia

non

invenit, et

reclusit.
i,i

post collata

munera
non

graviter peccantem,
sed

cum

pec-

nrhniutlU
I

iri

Bl
111111

clerom
septem

atque
annos,
el

parrechiae
ot

popu-

catis

suis

perdidit,

misericorditei

ad
epUi
poii
f1l

tfptlli-

mum

pei

propriam

o'

parrechidiern
ln

vefiiam revocavit.

inlelligit,

am, gubernavit,
">s,

unam

Dominicam

aii.-ram

ap.ni

Li.mIiimi.ii

eriebravii.

Requa

76 In
est
A|

qua praedicatione
dici ni. in
,
:

misericordiffi Dei secutus


Fidelis

01

osiolum

sermo

el

omni
in

niumrr
.;,

reclusione pcenitenliae quantae contriliouis

misericorin

ac con-

acceptione dignos

quia

Cbrislos

Jesos venil

Knentia idem Genebaudus


nconlia
in

,n

lin

luerit,

divina
siipiidem

mise-

denionslra\it.

Seplirao

anno
quofn
ille

vigilia

Cernae

Domini
et

curu

idem

Genebaudos

hunc mundum peccatores salvos facere, quorum primus egO SUm. Sed ideo misericordiam "iii secutus sum, ut in me prirao ostenderel omnem
sunt

dat,

ln

oratione pernoctarel
is,

seipsum

defleret,

mam
die

qm

a.i

hoc ordinalus merat, oi


reconciliare^,

palientiam ad informationem eorum, qui credituri illi in vitam Beternam. Legimus in Bystoria
e,
.

pcenitentes

Domino

ipse,

suis
in

sacra

beatum Petrum apostolura,


Quajcuraque
et in

eui

Dou.inus
terram,

cnmimbus

exigentibus,

nec

inter

pomitentes

dixe.at

s.,Krns
caelo,

super

ecclesia merebatur consistere;

ctem vemt angelus eum in oralonum, ubi

mediam noDomini magna cum luce ad


circa
j.runus

erunt

eoluta

religatum in

ab Herode cathenis carcere, pro quo sine intermissione


a.l

jacebat,

et
te

ait

ab Ecclesia

Deura
esl

fiebat

uraliu,

ad eum:Genebaude, exaudilai

quique

ab
Ila-

sunt pro

ora-

eisdem

vinculis

absululus per angelum.

bemus

DIE PRIMA OCTOBRIS.


bemufl
et

151

Genebaudum opiscopum,
in

cui fuerat ligandi


potestas,

post actara

de ciimine
major
David
et

solvendi
llerodis

dampnabili pcenitentiam,
tcmporalis aliiet

caelo et

AiicTonr.

in

terra collata

nemo
N.nii

sit

ab

clericus, ut desperatione

BINCMABn AB
T.BIBP.

capile diabolo
id

peccati
beali

vinculig alli-

tudinis medicina
el

gatuui, ct oh
jndicio,

verior esset humilitas.

HKM.

decrcto

Remigii

proprfn

sanctus

de

criminibus
in

morliferts

ne judicaretur a Domino, custodis manubi

dgll
stitit

|.iciiitciiliam,
:

cipaium,
exlilii

quoniam

tamen

ci

poenitentia

rail

digna

et

beatum
fudit,

Petrum,

etiam frncluosa.
precibus

quando

honore sun pOramarissime


negasse

Audivimus,
Remigii
post

eum

ange-

lacrimas
pnnnituit,

utique

lica

voce

Dominum eum
mansit.

hcali
illique

pcccatorum
poenitentiam,

vinculis

absolutum,

quod pcr peccatum sibi clausum apcrtum,etquod invisibilitordc eo


actura erat, visibili ac corporali

lamen apostolus ideo supervacua putanda est


ct

Sed posteriorum
salus

non
dili-

fuerat,

caelum

gentia, qui,
mililati

ubi saluti

nichil
,

detrahebalur,

hu-

spirituali gratia

aliquid

addiderunt

qua

tutius

miraculo demon-

inveniretur;

stralum.
et

tenc.x gancte

77 Et quidem omnipotens
potuit
ritus

experti aliquorum flctas posnitentias per affectatas honorum potcntias. Cogunt cnim multefl

Deus

peccatum ejus
certam

moritur,
filius

eique

invenire medicinas multorum experimenta mor-

tacendo

laxare,

et

ejus suc-

consolatione sui spi-

borum.

de

cedit.

peccati

perpetratione

mcerenti

veniae
illius

spem reparando, ab afflictione tristitiaB mentem rclevare sed loquendo per ange

lum,

salvo

ANNOTATA.
a Consule
et dttobus

sigillo et

sera,

reserando

hoslium,

exemplo
voluit

suse misericordis noslra

corda
per
beati

concutere.

ad poenitenliam Ilabeamus ergo fratres


liujus intercessoris

Commcntm ium prxvium uum.

192

karissimi
nostri

intercessionem

seQuentibus

Remigii

Gonditoris nostri.

fiduciam de misericordia Cogitemus, quae facimus, recolargitatem supernaa


pieel

b Istud verisshnum cssc, puto. Sanctus ipse

Testamento
faetas

proliariori

aliquas

hvjusmodi donase

gitemus,
talis

quae

fecimus,

timestamarege

sibi}

quam

variis ecclesiis

aspiciamus,

ad

misericordem
lacrimis

Judicem,
veniarnus.

commemorat, quas tamen,quia testamenneqiiit,

dum adhuc
Consideranles

expectat,

cum
:

tumillud pro sincero admitti


censeo.

hic

non re-

namque, quod justus sit, pcccata nostra non negligamus considi rantes vero, quod pius sit, non desperemus. Praebet apud Deum nobis hominibus peccatoribus fiduciam Deus ho-

c Laudunenses episcopatus su/ mstit/utorem fundatoremque agnosouni S. Remigium, acpnmum

sedissuxc;

mo

est

nobis spes
noster

magna
esl

pcenitenlibus,

quia
qui
et

Advocatus

faetus
et

Judex
ct

noster,
stravit,

s. Genebaudu oujus gesta, exhacS. Remigii Vita eascept '. "/"/</ nos illustrata sunt a<l dicm Scptcmbris quapropter eadem lnr
.

.">

beatum
in

Genebaudum
et

provexit,

prsetermisissem, ndsisic VitamS. Remigii

nimium
tamen
-

miscricordissimagratia relevavit, atque relcvatum

miihi

tmus
/"<

fuissem.

Ab observaHonibus

Qde recta
itaque

bonis operibus perseverare

fecit.

faciendis
j>in ill/s

Obiit

connumeralus,
ei

Genebaudus in pace, Sanclis Dei tam diu in episcopaiu vtvens, ut


filius

quia st/udiosus lector eo irrurrere fmtrrd. \dietiam hunc Coinrnci


dbstinebo,

tariuin

/ii.ri

ium

xji.
flevit

successerit Latro
/'...

ejus episcopus, et ipse

d Verbum Qevitre/feradS. Pettrum, seu pro


SUbsldiie llcnlcra.
e Lege
f

sanctus
Auctor ocrnsione hufitt
facti

78 Et ne quis etiara contra Apostolum delectans

vocum
regulas

novitates

dicere

praBsumat,

aut

sacraa

contra hoc

misericordiae

plum

consliluisse,

aut

Domini exembeatum Remigmm divina


sacras regulas

praeceplione in hoc opere conlra

de Genebaudo

egisse,

aut

ipsum

Genebaudum

Actus Apostolorv/m cap. xji. Dc sancltta.tr bitronis v/dc Annnlntu </</ S.Genebdudi V/t<>>>>d/r\ Septembris lit. r; ut</ur xbt ca VUa /inilur. Hic veru primo sequUUT admoDei^ desporent de m\ nitio, nr nrr tamrn du mnahi/i /idttc/a frctt c.r \pc veni.r
/->i

contra regularem

constilutionem posl lapsum in gradu mansisse; satisfaciat illi consona Calholicorum Patrum sententia, L t, inquiens, constituene quisquam post alicujus relur in Ecclesia,
T

c.onscipir inl.i /tn n/irnii<i:>i disscrant,

aut pecceni

praterfnissis,

subjungo,qus Hincfacto et Ecclesia

marusibidcm de hoc
disciplina observavit.

S.

Reraigii

criminis pcenilcntiam clcricalum accipiat, vel ad

clericatum redcat, vel in clericatu rnancat, non desperationc indulgentiai, sed rigore factum est disciplinae. AJioquin contra claves dalas Bcclesiae dispu-

Caput

vi.

VillcB

S.

Remigio

tabilur,
solveritis

dc

quibus

dictum

est,
et

Quascumque
in cmlo.

super lcrram.erunt soluta

In

eo

enim,

quod

dicitur,

erunt soluta,

niehil

(Jmeeumque solverilis, excipilur, nichil aon compre-

a Chlodoveo donatce: Sa/ictus inter orandum a ccelitibus

hensum
obterval aliqua

relinquitur.

dr pottatate
disciplinn Ecrlcsuv.

et

79 Igitur omni elcctorum Ecclesiae juxla modum culparum vel prpnitentiae ligandi ac solvendi quan-

honoratus

alice

pos-

lorumcumque

vel

qualiumcumque

peccatorum

sessiones ecclesice

Remensi
et

datur auctoritas, ul videlicct, agnitis peccantiuan causis, quos in peecatis, qua? egerinl, persistere
perenni((.uinivi iil.

comparatw
victorice.

Chlodovei de
Gothis

'

I.

r.

illos
:

[x

bua

gandos

insinuet

rhempnibns quoscumque
hos

'

suppliciis

obli-

Burfjundionibus

vero

humiles ac
a

verc paBnilentes
perpetuae morlis
altari sacrosancto

aspexerit,

jam
et

timore

miscrans absolvat,
restituat.

purgalos

Sed ne forsitan etiam

de detcctis criminibus spe honoris ecclesiastici animus cujusquam peccantis inlumcsccns, superbe ageret pcenitentiam, severissime
placuit.

ut

J_judovicus rex scdera suam in Suessionis civi- sanctusvm* cwdoveo constitucns exputcrat Siagrium tate, unde
, ,

rcge '

delectahalur

152
AUCTOHE

VITA PHOLfX.
ei

S.

REMIGII KPISC REMENSIS.


in

delectabatur praesentia

culloquio
rex el

beati Remigii.
in

thuribulum
<

aureum
sancti

caritatis

Dci

imponeuul

BIHCMABO ARCHIIP. REM.

Sedquia vUJas,quaa

sibi

Franci

pagia,

das,

Spiritus

igno accendendas,

fu-

Suessonico videlicet ac Laudunensi dederunt, ui supra dictum est, episcopio Laudunensi et aliis
casia
ipsius

mus aromatizans ascenderet


et

ad thronum

gloriaa

Majeslatis

divinae

in

odorem

suavitatis.

Dum

Dei donaverat,
civitaiis

non

babebat
nisi

in

vicinitate

har frequenter
quitur

ageret, causa experientia? subse-

Suessorum.
regina,

unam
:

villulam,

eum ignorantem

quidani

sibi

familiaris, ut

a
b

quae aancto

Nichasio a

data

faerat
et

unde 9ua6

disceret, quid solus in ecclesia ageret, aut qualiter


sc habcret.

dente

religiosisaima
incolis,

petentibus locoexeniis

rum

qui

multiplicibus
regi

erant

84 Invenit

eum slantem
oculos
sed
illic

et

manus ad canlum
Orationem
ejus
sibi

i/uidum videt
cuoi SS. Pefro
ri

gravati, ut,

quod
,

debebant, ecclesiae Remensi

lendentem,

et

elevantcm.
adjutores

Paulg

persol verent

rex

sancto

Remigio

conccssit,

ut

non audivit,
de
calis

mox

per

quantum
totum
fmes,
sui
illi

circuiret,

dum

ipse

meridie quiesceret,

missos

recognoxit.
est

quia

malulinas
le-

donaret. Sanctus

aulcm
patent,

Remigius
pergens

per

laudes celebravit. Venlum

ad lectionem

qui

manifestissime
misil.
In

signa

gendam,
ctus

el

(>'<'

processil

claviger aalhereus sanel

ilineris

quo
c

fme

quidam homo
sanctum
Remi-

Petrus,

canitie

capitis
et
ille

barbas
tonsa,
et

veneranindutus
apostolici

babens gium, ne intra


cluderet.
<ut c.atti-

molendinum

reppulit

dus,
veste chori

capite

coronato
ei

barba

illos fines

molendinum ipsum conblande


alloquens,

aiia;

ca?leslis

primas

princeps

inclinato

capite,

petiit

benediin

8!

Qucm
:

beatUS

Remigius
sit

ctionem
terra

ad legendam
cujus

leclionem

ab homine

gaUt, quiadwr-

tabantur.

durum, ut simul hadixit beamus hunc molendinum. Illc autcm rejecil eum
Amice,
tibi
;

non

degente,
in

assidua
nedicit,
Bin
ii
I

ca-lis

secundum apostolum conversatio erat. Remigius belamen

et

slatim

rota molendini

verti in

inversum

ccepit.

Idem autem homo clamavii post beatum Remigium, dicens Serve Dei, veni, el habeamus simul hunc molendinum. Cui Sanclus Remigius
:

Lectionem legit. Posl leclionem Responsorium canunt. His finitis, Petrus,


Petrus

submisso capite,
venil

reverenter abscessit.
vas
electionis,

Mox

arl-

dux

verbi,

magister genprolixa,

Nec mihi,
lud

nec
ut

tibi.

Et

sic
el

talis

fossa in

eodem
in

tium,
calvilie
petiit

capillo

capitis
,

nigro,

barba
a
post
et

drvc/iil,

cx

tunc
ibi

nunc usque
non

perd.

veneianda
accepit,

benedictionem
legit,

Remigio
Lectiosalutato
re-

petuum
quia

molendinus
esl

esse

possit

Et

et

Lectionem

repulsus

quibusdam

hominibus,
ipsa

ne

nem
cessit.

simul

Responsorium
capite,

canunt;
Paulus

silvulam
dixit,

quandam
nec

intra terminos suos concluderet,

Remigio,

inclinato

devotus

ut

folia

unquam de
esset
illos

silva

intra

terminos suos,

cum
esl

contigua,

evolarent,

85

Tcrliam
,

I.eelionem
veraciter

ipsi

reliquerunt

le-

easdem
oenU

pcrtol

nec

fustis
'!

inde

versus
;

terminos
diu

caderel

gendam
Deo

ut

sciret,

benedictionem a

quod

observatum

quam

iila silva

mansit.

Ab inde quoque procedens, venit ad villam nomine Caviniacun e; quam concludere intra ilios
fines volens,
lnii.

omnia subsecutor sancli Patns viilit; et eum non laluit, ct sed mane faclo, interrogavit eum, ubi ad matutinas vigilias
L.

dandam. Hc

ab hominibus ejusdem vilke rejeclus


iii

Et

i|ise,

gravi,
requiexi.

inquit,

sompno

pressus

stralu

meo

Et

Paler sanctus,

Non
ille

iono accipU

82 Tunc

ille

vultu

liylari,

modo repropinquans,
sicul

signa

modo per suum


qnae
xit.

rejeclus,
iter

est,

inquit,

ita;

sed
:

dic,

quid videris.

At

misit;
et

tremefactus

dixit

In

ea
et

forma,
Paulus,
Dedisli;

qua

in

pictura
a
te

loca

demonstrant,

per

rejectus,

demonslrantui

Petrus

petierunl

per quae reappropinquans

pem

Tandem
el

repul-

benedictionem
ctionem
ei

scparalim.

le^erunt

Le-

sus, dixit
susiinete

illis
/';

Semper laborate,
hodicque

egestatem

uterque;

Responsoria lecum
ie

cecinerunt,
humiliter,
:

manenlfs sententiae verborum illius virlus ostendit. Surgente inlerea rege a somno meridiano, reversus esl ad eum sanclus Remigius, etomnia, quae ambitus circuitionis illius continuil,
ei

sicut

iiniiiiaiis

capitibus

salutanles
ei

discesserunt. Et
alicui,
ii

Pater sanctus dixit

Cave,
sed

ne
post

vivente,

visionem
dic

dicas;
ul

meum
quam
bilis
el

discessum
propitius

ecclesiae,

cognoscat,

praeceplo suae autoritatis

est

Deus,

(^t

rex donavii,

quas usque

bodie
sunt

Remensis ecclesia
Luliacus
g
ct

cst

omnibus invocantibus
parati sunl caelesles cives

quam eum in

exaudiveritale;

(quarum
ilh

rerum capita
jure
Hystoria,
ul

Co-

quam
86

ad succurrendum F
h
Vtllam pro
nefacto a
renuit,
t>e-

iacus)

quieto possidet.

et

anliqua

Legimus sanctum David


ros

sacra
ruonles

infirmioribus fralribus suis h.

Eulogius

Gelboe maledixisse,
super
riius
('(.>;

nec pluvia veniret oeque esseni agri primitiarum. Habe-

nec

ctus

apud
,

quidam vir praapotens, conviregem Ludovicum de crimine regiae

majestatis

cum

sanctum

Remigium

ore

prophetico
ut

male-

cU>i;im

saiiii.r

purgare non posset, ad <Mariae el ad iiiicrc.-Mi.ucm beati


se
fecit.

dixisse

insensibilibus
sterilitatis

crealuris,
in

possessores

Remigii
<'i

earum
Matutmut
in ec< letia

dampno

vindicta retribulionis

ferirentur.
lau-

83 \a
u"ii

destruendam

det proyventre

multorum dubietatem, qui


praeter

credunt,
"

toli-

animas

corpora

vivere

tum

aeque cognitionem mutuam habere, unura insignius el incognitum, el sanctae Dei Ecclesiaa raultum utile hoc esl miraculum. Sanctus
paler
ligius

Cui sanctus Remigius suarum possessionem apud regem oblinuit. Id m autem recompensationis gratia sanclo Remigio Sparnacum i villam suam m perpetuum dare voluil sanctus autem Remigius retributionem lomporalem pro inter-

confugium
el

vitam

rerum

ionis

suae

beneficio recipere noluit.

Sed quoad-

mtempesla-

niam
per

idem Eulogius
ei

verecundiaa

tempeslae
praevenire

conlusione

'

noctis silentio solus

causa

dictus, quia

contra

orationis
erat,
ut,

clerum

natales suos viiam

donari
seculari
ei

ad ecclesiam solilus
tan-

alterius

indulgentiam

quantum ab hominibus remotior, tum ad orandum Beret liberioi el dum


,

meruit,

in

babilu
dixit,

stare
iii.
i

non

voluil

sanclus

Remigius

vult
solus.

ess..
11

solus,

nunquam
Sl1 "

minus

solus,

quam
in

sua
Stlllll.

ct

,;unen

^pecialit.-r

locum,

perfectus esse vellet, venderel omnia daret pauperU)us, et sequeretur Chri-

qno

seipsum mactaret
i'

Mi,

et

furtivas
el

ipso annuenle,

hostiam vivam, Deo placenorationes dirigeret ad Deum, sanclo Mychaeie administrante!

^7 Et sic de thesauro ecclesiaslico taxatum $ed peuolulo pretium, quinque scilicet milia libras argenti Eu- fnpouj e\
logio dedit,
et

"

eandem villam

tio,ccl

in

possessioncm
ecclesiaa

acquirit

. ; .

DIE PRIMA OCTOBRIS.


ccclesi

[53
ai
i

comparavit
posf
ul

bonum

exemplum
in

omni-

bua episcopis, tam suo lempore


libus,

carne viven-

quam
vel

derelinquens,
pillis,

eum in ordine succedentibus, pauperibus aul viduis vel puqui qui


exilio

neque libenter audiuntur Kgcntis etcnim montem doctrinae 3ermo non penelrat, si hunc apud ejus animum niiMin onlia? non comiiicuilal ma-

roai

BlNCKAaO
i

III

,1.

pro

bis,

ad

misericordiam
paliunlur,
in

ecaul

miv Tunc antem verbi semen facile germinal quando in audientia pectore pietas praedicantis
rigal
possil

clesiae

conlugiunt,
in

injuriam
vel

Dnde

rectorem,
.

necesse

est,

ul

inleriora

qui
tur,

peccantes
aut
certe

insulis

dampnansuscipivel

infundere

cogilatione

innoxia

etiam

ex-

quamcumqui
canones
bona
sed

sententiam
pro juxta
gratis
.

teriora

providere.

Banc
:

pastorum sollicitudinem

unt,

juxta

sacros

subvenientes,
temporali

quaecumque agentes,
butione

refri-

Paulus excilat, dicens Qui suorum, el maxime domesticorum, curam non habet, Qdem negavit, el
cst
infldeli

non
Gratis
id
i<i

faciant;

nicam,
gratia,

accepistis,
gratis

date,

vocem Domiquod Dei


gratis

deterior

Quas beati
,

Remigii BolHcitudo

esl

data

acceperunt,
lemporali,

quantum Domino placuerit miraculo ostei eum, qui ejus bonis operibus invidebat, evidenter
ostendit.
91

etiam,
ximis

est,

sine

retribulione

pro-

largiantur.

Unde bene, cum


k,
ail
: :

virum justum
excutil

Ludovicus

rex

cum

Dei
.

benedictione de
victoria

per
eo

htodoveu pon
il
/;.

describerel

Propheta

Qui

manus

sanctum
sibi

Remigium
diii

nl

accepla

ab

munere neque enim dicit, Oui excutil manus suas a munere tantum sed adjunxil Ab omni quia aliud esl munus ab obsequio. aliud munus a manu, aliud manus a lingua.
; :

ab

omui

giw
rat,

/.

adi

'

praedicta

ut

tam

securus, e1 in mandatis accipiens, ad dimicandum pergeret, quamdin illi

BwguntUo

nes

benedictum
diano
contra
.

usu

vinum sibi ab eo dalum potandum sufficeret t; iter


.

in

cotit

arripuil

quippe ab obsequio esl subjeclio indebjte impensa munus a mann pecunia munus a linMiiihis
;
;

gua
B
siiu

favor.

Qui

ergo sacros Ordines


seculo
reddi
cupit,

Iribuit,
a

vel

Gundebaudum el Godegislum u, fratrem ejus commoto exercitu maximo. Et Burgundiones um ingenti multitudine vi nerunl contra
i

quodcumque
in

bonum, unde

retribulionem

Deo

cum super
(fuoii

Oscliaram
dicitur;

./

Quvium, secus castrum,


ibique
inler
se
;

futuro

tunc ab omni

Divion
.

atrociler

oumi re manus exculit. quando in divinis rebus non solum ullani pecuniam, sed etiam gratiam non
requirit.

confligenti

Gnndebaudus
lerga

Godi
.

islus

cum
fuga

Burgundionibus
lapsi

verterunl
ul

et

vix

evaserunt.

Ludovico,
se
in

solebat,

existenie
reclusit,
a

Alinm postessio-

nem

tmtt tcclfr
:

$i<e sucb

pretio
l

88 Partera etiam maximam silvae el mansioniles compara>


II
.

in

Vosago

victore,
ei

Gundebaudus

Avinione y

ibidem
constituti
in

per Aredium, consiliarium suum,


expetiil

pacem
itu

Ludo-

cofistituit

qui
el

ab

aquis,

super

quas

\iiii

Ludovicus vero, ablatis Lhesauris, cum


el

sunt,

Cosla

Gleni

vocantur;
de
vicina

hominesque
episcopii

praeda
esl

maxima

Prancorum exen

ad

propria
Oothi

eisdem
quaB

mansionilibus
dicitur,
ui

villa,

reversus.

Berna

Francis sibi

data,

manere
locis
el

92

Bl

mittens legatum, nomine Paternum, virum


.

teclt

disposuit,

picem annuatira
usque
hodie

religiosis

ec-

clesiae
s.iiu

Remensis administrarenl
quae

n,

quibus
incolis

penex-

dedit,

;il>

ipsorum
Qnes per
vi-

de regem Gothorum Uariamicitiae inter eos conditione mandavil s. cus vero, cura per Paternum vellet Ludovicum

industrium

ad

AJaricum

stnm

ti

<

tynodv
uocai,

locorum
o
solvuiii
".

habetur;

cum qua debitum suum


p,
ul
el
el

decipere,
erant,
illusus
el

Paterno

exploralis,

quae

circa

eum

ipsiusque comparationis suae


exlerminalvit
ipsa

gyrum
iii
|

adeo

omnibus
a

est.

de tbesauris ejus ingenio subarratis aa, In diebus illis rex Ludovicus cum
Parisius
bb,
ail

aa

dentibus pateal
rogenies

exterminatio,
ipsae

progenie

venissel
constituil

civitatem ad

ubi
el

haclenus

exterminationes ab

reginam

sedem suam ad populum

l.h

eo

factae

nominetenus vocitenlur ac designentur.

ln quibus exterminalionibus quodam loco in luste quam omnes, cavo 7 manu sua petram misii
.

qui

volunl
est,
el

manum
poni re
a

in

caverna,
<'t

in

qua

petra
vol-

molestum est, quod Gothi Satis miin partem optimam Galliarum tenent. Eamus cum Dei auxilio, et eiciamus eos de ipsa terra, oostrisque ditionibus, quia valde bona esl e im
siium
:

Uri.-iiii

posita

possunl

ipsam petram

vere,
tlliua i/lori(t 'n-

eam

caverna nullo ingenio valen! exvero

cuin,

habentes justitiam adversus Alarisubiciamus ad quera pro amii ttiae conditione legalum
,

trahere
vidua

punltw

89 Post
dens,

qiue.lam
multi

tempora
sancti

quidam
Remigii

invi-

direximus, per qucm nos decipere voluit. Plaproceribus Prancorum, Tunc cuit hoc consilium
per
consilium
reginae
suae
el fecil

Soncti tollicttU"

quod

ad

laudem
.

hoc

ecclesiam
gc
in

in

dmem

pro

religione

tenebanl

manu ipsam petram de


Quod
non
valens,
;

bonore
sius

apostolorum
el

Petri
i

Pauli
beati

Pariin

cc

caverna
.,1
1 i

extrabere

voluit.
i

se-

civitate,

per

onsUium

Remigii

el ampliare temptavil ipsum pertusum dextera percuteret, fustera ul elevai s securim manus illius exaruit, el oculorum lumen amisil
.

\iiriiianis

civitate
in

cavil

dd
|[
(

episcoporum sinodum convoquo conventu multa utilia constituta


devotissimus
.

luere

qUi

raraam

sancti

Remigii
adauxit.

exlinguere
ln

voluit,

93

.\

quoque
\iTiaimin
:

pergens
a

contra

laudis^
,.

venerationem
sanctus

hac

sollicitudi-

Ai.nu-iiiii

benedictionem
el

sancto Rededil
.

quam

gi 0Si S

SU orum
1
1

Remensis tempore consulendis


patenter ostendil
;

Remigius de pice locis relisuccessorum vel ecclesiae suo


s

migio

petiit
in

cui
\rn-i"
.
1

benedictionem
Chrisli

el
,

victoriam
iii,

spopondil
i

deditque

sategit,

rectoribus
sol-

[esiae

quia

internorum

licitu
li
( i

am

linem oon relinquentes, exteriorum providenQon debent minuere, ne aul exterioribus

onsuetudo Flaquod vulgaris pienum vas quod benedixil de vino ee appellal sconem .ii.iii, fecerat, quando posl baptismum cons h
.

i,

tra
i
illi
,1,,

Gundebaudum
iam
el

perrexeral

praecipiens
.

illi

n iiu

ab

intimis

corruanl
foris

aut

solis

interiori-

longe
suis,

ad

bellum

procederel
vellet,

quamdiu

bus
auctor
laudat

occupati,

quae

debent,

proximis

non

quibus inde dare

illud

wnum
populi,
detri-

impendant.
i

praedicto flascone

non deficerel
el

Bibil

ergo inde

sed

sic

sibimel

ad

spiritualia

vacent,

ut

,v\ e
i

ac

regaUs familia

numerosa turba
,

exteriorum
ni
.

,.,

subditorum
et
si

non curare corporaiia mnditus negligunt, minine concurranl necessitatibus


administrationem
.

relinquant,

gxinde
niiiin

uberrime satiantur
sed
indita,

el

ves

vini

m,

non patitur,

benedictione

Dei,

per

sanctum Remigium
rc|ilrlui7/.

more
20

fontia

inund
ff

eis necessaria

praesentis vitas non tribuunt,

93 Movit

I.VI

MT\
Movii autem
rex

PROLIX.

S.

REMIGII EPISC. REMENSIS.


est,

roRB

94
\n

cunclum exercitnm suum


versus
Pictavis
res

nec

Flodoardo,

nec

in

rdittonc

Vitae

nrwrMMiu

ae

populo

Francorum
ibi

civiia-

tem

'";'""/
""

eoioi

tunc
c(

Alaricus
Bic

GothoTuro.~.~
Mariino
suis

Bemigians apud SuHum, necm codice nosfro P.Ms. 22 kgitur,utmrUosuepicaridebeam,eam


hoc loco
sit
;

nim
Qicum
,.,,,,,,.

commorabatur,
pergens,
aancto
inveniel
ei

per

pagum
beato
locis

mPrusam
et

esse,

quisquis illius auctor -,


,

tubjugat.
:!

reverentiam

poterat

animarum a corporibus separatarum


cognitw invictis argumentis
hic
at
f>ro-

Hylario

exhibens,
AJarico

sicut

mmortaiitas
bari,

hh
ii

lector
j

hh, cum

rege Gothorum
Glinno
ii,

neque producendum
(ut

erat
certe

incognitum
Ecclesiag

campo

Moglotinse

super

fluvium

quidem
Dei

vere

asseruit)

non

miliario

n ,ii
riim

decimo ab urbe Pictavis, bellum conseGothi compugnaniibus inter Be ijlisque pege suo mmis collisi terga verterunt : Lu,

multum ulile hoc miraculum, imo fabula ChrU stUmo vi/ro semato indigna. CrediUliora sunt, qum
sequuntw.
i

dovicus,

sicut

solebat,
,

victor

extitit.

Gumque
contis

Gallice
loco

Espernay,
vide
ubi

teste

Alaricum
.iiiii

interflceret

duo

Gothi
(eriunt;

cum
Bed

ijno

dicta

in

eodem Colvenerio, de Commentario praevio


S.

.\

adverso

in

latera

propter
:

num.

308,

de tronslatione

Rcmigii a<l

//-

loricam, Cpia

indulus cral,

kedcrc ncquivcrunt
Qdei
el

lunt nb llinoma.ro facta

memvni.
15,

magis
adjuvil

auiem
cuin.

Dominus
Patrata
dilioni
<i

lorica

indutum
patroni

per
sui

k lsaias cap.

xxxm,

f.

orationem

sancti

Remigii,

pairis

De Vosago, alias Vogeso, Galliae Belgioae monte

siquidem victoria et muliis


subjugatis,

acsilva, longissimo IractuaSeptemtrioneinMeri-

V
/,/,

civiiatibus
losara

busb

usque ad Toaccipiens,

diem

i/ntor

Lotha/ringia/m

Alsatiarnque, ao partvm

perrexit

tbesauros

Alarici

etdaminierLotharmgiametcomUatum Burgundiae
eatenso, adi Lexica geographica.

per Bquolisinam kk transiil civitatem, cujus

muglo

anic

conspectum
Arrianis,

ejus

corruerunl.
ibi

Interfectis

m
voce

Mansionilis et

Mansionile dirniamtivum
et

est a

ergo
riosa
rediit.
':

Gothis
victoria

qui

erant,

cum

medii

sevi

mansus, mansa

raansum, quse
</<>mo coluni

de

multis

civitatibus

ad propria
Hysto-

villam, sive certum


.siijiiijiciit.

terrsemodumcum

Auctoi
1

onferamus, fratres,
ria

his,
in

quae

in

//(

Testamento proliwiori de picis usu ceterissic legereest


:

lllll,

veleri

legimus,

ea,

quae

Hysturia hujus

quehuc spectantibus
nae

Quibus
cx

(olericis
,

Patroni
ptura
olei
est

nostri
:

revolvimus.
farinae

Hiinc

namque
el

scri-

Remensis

eliam

Berna

episcopio
esse

Kdria

non

deflcit,

lechitue

quaa
bat
,

peculiaris

praadecessoribus
villis,

meis

Bole-

non

esl

imminutus; donec
terram
,

pluviam

Buper

juxla

dedit Dominus verbum Domini,


//
:

cum
sacro

duabus

quas
sua

Ludowicus,
,

me
mihi
bus

baptismatis
,

fonte

susoeptus
lingua

amore
*.

quud looutus est iii vini non defecerunl


patratis

manu
.

Helyae

et

(lascones

nominis mei

Biscofesheim
sive

vocatis

al.

vocala*

usquequo,
reversus

Deo cooperante,
fuit

traditit,
siivis.

cum

Coslo et Gleni, vel omni-

rictoriis,

rex

ad

propfia,

juxta

verbum Domini, quod locutus

est in

ma.nu

sos ministros

prans pascuis, qu83cumqtue per diverin Vosago infra circum et extra,


,

Remigii.

lam

ullra

quam
picem
meis

cilra

Rlienum

prelio

dato

comparavi,

annuatim
ordinalis,

ministret,

cun-

ANNOTATA.
a S. Nicasius

ctisque

locis

regularibus,

tam a me,
sive
in

quam ab
futuro ab

antecessbribus

wnus edeoessoribus
I

S.

Rcmigii in
ubi gesta

sede Remensi, cotiturdie \kDecembris,

meis ordinandis, pro nelocorum ad vascula vinaria componenda anuuatim dislribuat. Hoctenus ex Testomento illo,
cessitate

episcopis auccessoribus

Ulustranda eru b Vox Exenia, seu Kema, quaepropriesunt dona


hospitibus da/r solila, sequiori aetate pro quibuslibet

sed supposititio seu


Itaque,

mterpolato, ut

alias dictum,

cum magna proventuum


e

ecclesim

Remensis

pars obvenirei
tesie,providii

vineis,

S.

Remigius,
d
idonei
i

Hincmavo
asai inaria
oyrbores

nn
tributo,

.<-

umquam

etiam

fut hic)

pro quolu

ei

illti

de

icena

quoddoni nomine pendendum


seu moletrinam. adoptax
it

erat, usur-

oblinmda,

cui

conficiendae

succi

pata
c

est.

Vosagui habebat.
u Flodoardus
lib.
i,

Id est, iiiolain
//./v

lib.

i,

cap.

xx

hwnc locum

'

sic

eadem
ubi
in

Flodo irdus
fossa
,

cap
cente

\i\,

de

profunditas
.

memorata eodem loco


,

ait

Mos
se

tauia

el pensam tribuit, quae hodie : Quibus que ab rpsorum successoribus accipitur, cum qua

reddidit

teliure

subduinibi

suum
hic

qiuoque

persolvunt debitum.
certa

facta

esl

ut

numquam
At

demceps
ista
;

per pensam
*

molendinus haberi posset


>>

Videtwr autem mensura designari, quam,

mihi

nrn

proamna apparet nec envm imileest,S, Remigium aliense reitam cupidum


oel

fabulat

ui

eam

cedere

m usanti

ac deinde etia
mflixi

"//''""'

onderit,

damvnumque

parem aut simileyi etiam tunc vn debito suo persolvendo adhubebant, quiad idonus tenein editione Swiana anni bantwi 1617 Htlera majuscuk Pensa scribitwr, aosi nomen proprium
alicujus
P hi
l"'-i

esset.

Idem estojudicium de duabus sequentibus narrati

ost,

laudatw Flodoardm Historte


cliom
r iiim

limites desoripsU3 seu notavit

nam
\

suae

exterminatio, quse vox statim


aiiis

Cotoe
i

i&rm

in

edUiont Flodoardn
ego

in

margvne

ddidit Qhavignon.
;

insPrummtis, m pro termino seu fawite agronvm medio aevo usui


/Xllll fllll
.

sequitw, etiam Glossario Cangii addm

Credat hsc, qui volet


'

facile
/

sanctum AnUstitem fuisse mihi persuadeo, quam m tam prorumperet in vindujtam.


t
'

'""' / " / " A

Colvenerim
Luilly, ,n J'

LuUacum Qallm
snil
.

rursum m margine ^itidcum tocy c.ipoCodiciacum Gocv JrZ


""/''"'-'

in ai'bore cava fustis enim medio a o pro coudiee orboris significanda ponebaPwr. Flodoardus loco citato sk habet lu quibus determiua-

/(/

est,

lionibus ligni

conjecisse traditur.
v

" cujusdam concavo manu sua petram J

1'criusiiu.

sub uiniii

lulhihmt

,<>

"
h,,<

J "'

'"

hlls

furamine, ut

Has egoquv

kabet Fhodoavaus ibidem.


substHuit.
t

mia

fabula,

qux a num

83 huc ueque Utmta

Vide

ME
^
t

IMUMA OCTOBRIS.
ihi

55
locrom

Vide an/notanda hic mferius


Tota
li.rc </<
lib.

ad

litt.

(T.

bello
i,

Burgundico narratio, qua/m


\\

)io)>

Flodoardus
est
r.r

ca/p.

adoptavit, corrigenda
lib.
ij,

quidem sedem regni sui constituit Clodoveus, tamen ante, sed posi hoc bellum Gothicum, teste s Gregorio lib n, cap. Kxxvni.
cc

**<> mCUIEP.
iit

Gregorio

Turonensi

ca/p

xxxn.

Hsec niiiir

s.
i

GenovefaB appellatur.

i-.iui

Gv/ndobadus,

Burgv/ndionwm

rex,

patruus

dd Concili/um

un

lia/nense

dequo

hic

loquUur

S.
ri

uxorem du&erat, cvjus pat/rem Chilpericv/m Gwndobadus interfeChrothildis, qua/m Clodoveus

Hincma/rus, revera habitum

fuit,

regnante Clodo-

non ta/men
illigatur, sed
iin i" prsevio

a/n/no
51
.

507, cui bellum


uti di 'tv/m est in

Gothieum

cerai

gladio

ejusdemque

Chilperict

uxorem,
illeprse:

ligato

ad

collv/m la/pide, submerserai

Ha

miserat cap,

xxvm. Tu/m
el

ca/p,

sxxn

axt

Tunc
circa

203 ee Flasconem vini etiam diani 8. Ardo in

anno num.

Com/me
Vita

Gundobadus

Godegiselus

Fratres

regnum
illi,

B.

Benedicli

ahbatis

inianse

et

Indse,

im

Opere

Rhodanum
cia

aul

Ararim cum
Erant

Massiliensi

provin-

relinebant.

autem
sectae

tam

puli

eorum, Arianse
,

subjecti.

quam poCumque se
legalionera
fra-

nostrodata addiem \n Februarii, ubi vag, 616 i/ notatis lii Henschenius nostei observa it,pi
i
.

ter

Hincmarum
iii

hic,

eadem

etia/m
et
si
i

usos

<

tse

\lcuir
i/n

invicem impugnaront
dovechi
occulte
trcin
,

audions HnilrL-isolus Chlomisil

num

Vita

WiUebrordi
sseouli noni

Walafridu/m
ty

regis

victorias,
:

ad

eum
ul

Vita S.

Othomari^

tores

dei

><

<<>

<

flicens

Si

mihi

ad

persequendum

que a voce

Teutonica

Flesche

avt

Plasch;

quse

meum
lilii
.

praebueris aut

solatium,

eum

bello

interflcere,
tuni

de regno ejicere
iu

possim,

tribu-

quale

ipse

velis
ille

injungere',
libenler

annis

lagenam, seu vas figuli/num vel vilreum, vino conservw eum, significat. Su Galli dicvnt Qascon, Placcon, et Flaeon, Hispampariter Qascon,
Itali
ir

slngulis dissolvam.

auxllium
promisit.
(limi

ei,
Et

Quod ubicumque
StalUtO

accipiens,
re-

Qasconeefc.

necessitas

posceret,

lenipore

ronlr.i

liundolia.

sic
el

Consonat more suo Flodoardus /"V r, oap. inquiens : Cui fregi) Vir quoque sanctus,
, ,

\\

ut

Gunexercilum commovit. Quo audito dobadus, ignorans dolum fratris, misil ad eum,
dicens
se
:

vas quod vulgo flasconem pridem fecerat vocant, vini a so benedicli plenum dedit; hoc E

Veni

in

adjutorium

meum;

quia

Pranci

idem
ad
i.us

quod antea

nimit u/m Clodo\ eo advei

commovent contra nos, et regionem noslram adount: ut oam capiant... At Hle, Vadam,
inquit,

Gundobadum
bellum
exinde

profeeturo)
.

mandans,
sibi

ul

eo

usque

procederel

<\^un-

suisque, qui-

cum

exercitu meo,

et

tibi

auxilium prae.

dare
di

vellet,

hoc

inum

de

praedicto
eo,

ai.

oodegeius

id bebo. Moventesque simul hi tres exi rcitum Chlodovechus contra Gundobadura et Goest, deg isolum ' cum omni instrumento belli, ad ca-

Qascone non
(ue

Qceret. Bibii igitur


vini

res es

plu
<.\c-

BQorum; vas tamen

aon palitnr
MLssa

trimentum.

Eadem

Praefatione

satpe

sirum

cui

Divione

nomen
se

est,

pervenerunt.

Confligentesque
giselus

super

Oscaram

Quvium,
ac
k\

Godeuterque
ille

memorato referumtw hoc "<"<'<> Dalur vero oratione poculum cum largitate hauriendum
regalis familia
et et

ejus
el
;

Chlodovecho

conjungitur,
atterit.

exercitus Gundobadi

populum

do-

me
sed

salialur

innumera lurba populi uberrivas fl<-( rinnnlum QOD patitUF,


more
est

lum
terga

1'r.iins,

quem non
fugamque
Godegiselus

suspicabalur,
iniit,

advertens,

ejus

benedictione
Bis

fontis

inundatione

dedit,

Rhodanitidesque

repletur.

ostensum

hqc miraculuna.

un
ita

ripas

paludesque

percurrens,
vero,

avenionem urbem
obtenta
victoria,

certum
i

est,
i

Flodoardo Hincmivrum

m
aut

ingredilur.

r.r

saphrasi
ea
ista

mamijestum
Praefatione,

fil,

Hincma-

promissa Chlodovecho aliqua parte regni sui cum pace discessil etc. Post hsec diciUir ibidem Clodo-

rnni eadem

aui Prsefationis
Itaque pro tam
no\

vem Gundobadum
sutn obsedisse, ac
sfugse ruin

in

ci\

itate
ea

\venionensi

inclu-

tandem

con

ilio

Aridii

Hincmaro aa ej isse. insolenti m raculopt imvm, quem r&m habemus Hinomarum,


Prxfationem, quse forte
<<'<

imv

av/

eo de tributo pacVus,inde recesi

iH<<

''<'

ex hac

vp

Confn hmi ei
nnniini
x

h;rr cum nan'atUme Hincmari, et quanfidend/um sit, statue. Belluvn hocsoletad


.".()()

composUa fuit Quaproptei non dubito, Vita prudens leotormecum re msiturus sU mequin

x-fn

i.

m vadem
l'Oui he,

prodigii,

quod fabulse prowfonum

Oscara,
n,

"ims oscarus, vulgo

GalUse

apparet

Divionem, mdigenis Dijon, ducatos Burgundiasmetropolim,deqva moxfiei mentio, ethwd procula Fano S. Joannis lavdonensis in
fi,,,
i

gg
,./

pj (

ii ii

adClmim
hh lege cap. xxxvn.
.

nunc Poictiers, oivita QalliSB esi flvvwm, Pictamensis provvncia eaput,


i .

episcopalis sub meVropoli Burdegalensi.


si

lubei

Turonensem

lib.

Hist.

rarim
i

illabit/uA

Idest, avenione, quse Gallise Voyrbonensisnotiscivitas est}


i

w ,

ulgo

^vjgnon,
Pontificise,

ad

Wwdanum

ii

Mn-ioiiii-o
P.

n
22,

i;iinnn rtiam habeni


ei

"//-''

codea

fluvium, nunc ditionis Bvrgundionibus parebat


z
.

sed quse tunc

noster

Ms.

editio

Swriana.

Chesneus

s Gregorius Turonensis lib n, cap kx\ Gothorum Clodoveum, rogatum ab i,,i cum ipso pepigisse in insula Lige,,.,,,., an u iHam ris quaa eral juxta vicum Ambaciensem
'

exeodicesuoleoit Mogotense
tu
,

atdubwm

rum

vide-

quvn

<

itmtuin
i

non.
isbud
contigisse,

vocabulum sit. Nam S. G ". cap. sxxvu prxli tibin

testator,

campo Vogladense,
miliario.

oppidwn Amboise dictom) territorii urbis TuroClodoveum vero cognita ex Paternc legato in(
.

deciroo
et

ab

urbe

fPiotaviensi)
ca

Similitei
In

predegarius

Mi*

Epitomata

;I ..

ipsi mtulisse, Pradil suo fraude Alariei, bcllum %xv,quos Fredegarivs in Historia Epitornata cap,
c

nsule,
;i;l

si

lubet

fa

altero

Suiium
,,,,,.,

omissa
est. $st,

nostro P. Ms. 22, et legitur: Etthesauris ejus Ingenio subarutrobique phrasis prsepositione de
codice
:

ab urbe Pictava campania Vogladensi, decimo Vogladum passvm censent pe\ njjliario. Porro idulwn vel vioum ad fluvium indicari Vougie op\ leucis ab eadem wrbe, teste Bauqualuoi
Clanim.
ir,i,n geographico, dissiPum. Uuic , ,;,, similitudo nomitni sententia pai ocinatvi quem Hinemarus, eoque gus nam ftuvius t apud GesUs Francorwnc /,, etiam Rorteo, loeum pugnse aseigna

obsoura
i,i,

/,/

Parisios

nam

Parisius a

mea

uswpato soriptonbus mdeclinabiliter ssepe

ac denique

quique

156
Anr.ToRB

VITA PROLIX.

S.

KEMIGII EPISG. REMENSIS.


d

quique priori Olinnus, duobus


rio

aliis Clinnus,

QregoClenus
Gallice

spirilalis

filii

nostri

Ludovici,
gratia,

qucm nuper adplurimis


et Aposignorum

niwauBOAR-

autem
Clain,

lib.

ix,
,'.v/

cap.
Glauis

ku

Clennus

vel

d
i

miniculante superna
stolorum
miraculis
tibus
sii,
,

clfctfur,
le

.'//,
c/wi

aftcM

Clanius,

lemporibus
fidem

aequiparandis
salutiferam
inlegra

Pictotnwn rigat, mfraque hanc urse exonerat

praedicationem

comitanconverti;

bemin Vigennam
detui

Quapropter non

vi-

ad

cum

gente

bus Aquitanicis
/,///.?

mihi verisimilis opinio Boucheti i?i Awnaliet Pktavensibus parte h, cap. u,

el

sacri

dono baptismatis consecrasti


quae et metropolitanis
auctoritate
praesenti

sal-

i
o

vis

privilegiis,
,

decrevit
,

/7/,////

Sammarthanis
////////
////'/

fratribus in Historia
lib.

antiquitas

commiltimus

gerwalogica
,-/////

familUe Francise

m, oop.

/</"-

>

augentes studii
dignitatem,

bujus participatione

ministerii

tocw/77i

pretantis de Civaux,

vico

quinque vel sex milliaribus supra Pietavensem urbem inter Cuborl et Lussac prope Vigewnam flui

ium
kk

posito
////

etiam habet

Chesneus, sed alter codex


;

\rruptius Bquosilinam

Surius recte inter-

remedio de singulis non indigeas edoceri, a quo jam probavimus aculius universa servari, gratius tamen esse solel, si iiuris tramcs ostenditur, el laboraturis injuncti operis forma monstratur.
dispensalionis excubias.
El

relevantes nostras ejusdem


licet

pretatus est Bngolismam.

de Belfo Gothico noyrraUo sumpta

Hsecautem acprxcedens est ewGregorio

98

Paternas

igitur

regulas et

dccreta

san-

diciturcoruti.

clissimis diffinila conciliis

Vuronensi

lib,

u,

cap.
quse

xxxvii, ubi

eadem

civitas

Encolisma vocatwr,
innt.i

Gallia
t

\quitanicx urbs

vulgo AngouleSme dicta

EngoliSmensis pro-

caput,

ei

episcopalis sub mstropoli Burde-

ab omnibus servanda tutut mandamus. In bis vigilantiam tuam, in bis curam fraternae monita exhortalionis ostenal. dimiis. llis ca, quania dignum est, reverentia que custoditis, nullum relinquil culpae locum sanctae
*
,

fraternte-

galensi.
II

observationis obstaculum.

Lib.

iii /?/;//////,

cap. xvn, ^. 16.

seriptum
audeal

est

ibi

Ibi fas nefasque praeprohibitum, ad quod nullus

aspirare;

ibi

concessum, quod dcbeat


praesumere.

i:

"

mcns Dco
versale

plaeitura

Quolicns uniE
,

poscil
Ir.itivs,

religionis

causa concilium
;

te,

Caput vh. Reliqna ad Chlo-

.)

cuncti

evocante, conveniant
negotii

et si

quos

eorum

specialis

pulsat

intentio, jurgia

doveum
ctus

speelantia

Sanepir

inter eos

delerminando
fide et

vicarius

Pontificius
:

d d

oborta composce, discussa sacra lege * certamina. Quidquid autem pro veritate constitutum, vel provida dispenpraecoptum, vcl persome
imstra:>

ol.

determina

satione
late

in Galliis constitulus

auetori-

"
i

fueril

confirmatnm
ut
e1
te

totum
ooster

ad

scientiam
perofficii

scopo Ariano loquelam adimit, pcBnitenti reddit


:

oostram, instructa legationis altestatione,


veniat.

"

Eo

fit,

et

animus

caritate

dati,

rei

Luus

securitate

perfrualur
Prater

accepti.

Dcus

incolumem
Ormisd.v
rex

custodiat,

frumentarice providet: sceleratos


divinitus

karissime.

99 llujus
saepe fatus

sancti

Pontificatus

tempore

ti

b Hortni.idit

castigat

Ludovicus

gloriosus

coronam
appellari

Ptipa:

moritur

auream
solet,

cum
beato
d.
llie

gemmis,
Petro,

quae

Regnum

Clodovem

sancto

Remigio

suggerente,

diivxit
i

rut

ii

er idem

tempus ab Anastasio imperatore codipro

Anastati

cellos

ratmr
iui

Ludovicus rex
codiceilis

consulatu
illi

ItOnorti-

accepil

cum

Ormisda misil ConStanlim.polim ad .lusiinum impcratorem in Ir-.itione Germanum, Capuanum episcopum c, cujus

beatus

Papa

S.Remigitu

quibus
aureara

eliam
el

Vnastasius

coronam

animam
niacae ad

vidil

ab

angelis

in

cum gemmis
el

caelum deferri
pucli.v

san-

a
b

i i

ab ea die consul
el

tunicam blatteam misil Augustus esl appellatus a.


Pontifex,

CtUS BenediClus,

qm pm

cur.iliono
literas

da-mo/'

beatum Remigium

suas direxil

C Sed

Ormisda

&,

Romanae Sedis
metropolis

sancto
tunc

Posl
in

haec
el

omnia
ipse

inortuus
esl
in

cst

Remigio, anliquae

Ludovicus Q
sancti

nw
Pelri

episcopo, quze

pace,

sepullus

basilica

temporis babebal sub se duodecim civitates el totidem episcopos, eisdem praesidentes c, vices suas in

apostoli,

quam
esi

ac

regina sua aedificaverunt.

cum integra gente ad fidem per sanctam ejus praedicationem, Domino cooperante el sermonem confirmante, sequeni

Ludovici, ouper

conversi

autem anno quinlo postquam cum Alarico rege Gothorum pugnavit, Fegnavit quoque simul annis triginta h, Bt eodem momento, quo morluus esl Ludovicus Parisius, revelante
spiritu,

Mortuus

libus

signis,
tri

commisil
tuae

hoc

modo.

Dilectissimo

sanctus
fuisse

Remigius,
cognovit,

cum
el

essel

Remigio
oos

Rerais,

Ormisda
salutis

Suscipientes

plena

defunctum
indicavit
i.

sibi

assistentibus

"

fraternitalia

congratulatione

colloquia, quiindici-

bus

germanae

tuae laetificavil
officiis

100

llis

ita

gestis,

um
1

corporali

cum

filius

Chlodomiri

iilii

S.Clodoal tipia

spirilualibus

inco-

Ludovici
ctis

regis,
suis,

nomine
quos
regina

itate subnixa, congruum esse perspeximus, banc ipsam, quam mente geriinus, verbis aperire
I

fralribus

Chlodoaldus, interfe- munifieentia, una cum eo posl patris mors son>ta


scpultura.

et

obitum
se

Rolhildis
et

laelitiam

Vgis

enim summi documenta


facis,
el

nutriebal,

in
vitae

clericum
ac
reli-

ponlificis,

totondit,
suae

processu

dura

temporis

el

praedicanda

ea

Lnsinuare

non

gionis

merito

diflers.
,

'.)7

r.ir. -j;itiva
l
:

i-ilur

de

nostri

sumpsiraus

Oicariui

Di

r,i

electione judicii

nn

o
,

didicimus,
i

quando id operatum te esse quod ceteris agendum obnixius imin

regibus optinuit, Duziacum villam in pago Mosomagensi cum appenditiis suis sancto Remigio ac Remensi ecclesiae tradidiU,
et villam

partem de qu a

bereditatis a

patruis

Riviliacum
delegavil
risiaco
ecclesiae
;

in

pago
vero

eramus,
junctis

Bilurico

ul
e1

sancto
in

provinciis

Dyoni

io

lanta

longinquitate
Pa

villara

Novienlum
se

Ipostolicae

Sedis

pago

Pa-

Iruni

iv-nlis

sludcas
per

adliil.cre

vigorem, el euslodiam.
dilecli

cum

omnibus ad
civitatis,
In

pertinentibus

matri
extitit

Viel

Parisius

itaque

nostras

omne regnum

ubi

presbyter

ordinatus,

donavit.

qua

villa

plenus virtuti-

bus

, ,

DIE PRIMA OCTOBRIS.


bus
ipse
tus.

157

migrans

ad

Dominum,
corpore

in
fuit

ecclesia,
in

quam

in

nos meminit, a nobis


Sic
juste,

mox relaxalum

sentiat,

AUCTOnK
HINCMAIIO AR
CHIBP. HBM.

aedificaverat,

pace sepulac

commisit. quod pra-ccptum Legis


executus,
ci.nii.iti>

bealus

Remigius juxta quod justum fucrat, est


justiliae,
,

BpUcopoAriano
iisuni

101

Cum
/
,

episcopi

demum
fidei

Galliae

Belgi-

lingua

quia

iu

assertione

vel

in

au-

dnimtux OUfvrt;

cae

provinciarum

causa

ad
,

venerunt

beatum

Remigium

synodum conundecumque

executione,
jiistiliam,

non

aliud

quam

eandem

qua.Tcii>

lia-rcln uiii

malc

senlicnlem

doctissimum

mum,
ad

et in Scripturis sanctis eruditissiac in ecclesiasticis dogmatibus exercitatum,

idem concilium venire peiieruni. Cui synodo


haereticus,

obmutescere virtute Domini faciendo, coram omnibus redarguit veniam el nutibus postulantem indulgendo absolvit. Quod item Dominus Qgurate
,

Anianus quidam
tor,
et

acerrimus disputaconclusio-

in

Lege

praecipit, Neaccipias, inquiens,


vel

locopignoo.

dialecticis
el

propositionibus ac
inde

ris

superiorem

inferiorem

molam
esl

Pignus,

nibus

confisus,

nimis elatus intererat. lu-

ul

praemisimus, debitoris confessio


el

peccatoris.
:

grediente
concilium,

autem
a

sancto

Remigio
fratrum

episcoporum
expedtantium,
sicul

Superior

inferior
alla

mola

esl

spes et timor

spes

multitudine

quippe
prcuiil.
sibi

.nl

subleval; liinor autem cor

a.l

mia

surgentibus
Dei

omnibus,
:

reverenter,

angeius
et
.-i

suscipitur

superbus

autem

haereticus,
csi

mola noslra superior et inferior ita necessario jungunlur ut una sine altera
Sed
,

male de vero

Dci

Filin srnn.-ns, dr.iun.iiu-

inutiliter

habeatur;
si

quia

incassum

misericordia
:

assurgere. Qui prutinus,

cum

sanctus Hemigiusanie

speratur,

non eliam

juslilia timeatur

incassum

eum

transiit, ita

obmuiuii, ut nec verbum quidem

justitia iiicmiiur,

noii

ciiam de misericordia conaut


vel

ullum

effari potuerit.

Bxpectantibusautemomnibus,
ille

Gdatur.
105 Mola
si

ut post alloculionem sancli Remigii hsereticus aliquid diceret, nichil


sancii

ergo

superior

inferior tollitur

.' ,

udquoiOui'

poluit loqui, sed ad vestigia

per

praedicantis
iieclore

Linguam
timor

actionem
spe,

in

pec-

trat.

Remigii

pronus

cadens,

nutibus

veniam

caluris

aut

ab

aut

spes a

B
nnendalo
iimti
ct

pctiit.

timore dividatur. Legimus in sacra Hystoria, quia,

102 Cui

sanctus
Jesu

Remigius
Christi
,

dixit

In

nomine
vivi
illo
,

transeunle apostolo
tur

Petro

umbra

ejus

sanabanbaerelicus

CathoUei *'"
ratttutt.

Domini
si

noslri

veri

Filii

Dei

ila

de eo vcre
Catholica

sentis

loquere,

et

de
et

p obmutuit, secus
.

aegroti

quo

contra

superbus
sancto

eum
fides

transeunte
et humilitas

Remigio.
;

sicut
lere.

credit

Ecclesia,

crede

confi-

Illic

meruerunt
el

sanitatem
in

hic

Ad

cujus

vocem ante superbus


Catholicus
,

haerelicus,

infidelitas

Buperbia uiiionem. Legimus


.

san-

humilis

jam

et

Calholicam
el

Qdem

cto astai

Euangcii.)

quia

Gabriel

archangelus,
Zacharias
,

qui

de sancta et inseparabili Trinitate,


[ncarnatione Catholice confessus
confessionis suaa flde se
est.
>!.

de Christi
in

ante

Deum,

euangelizans
filium
in

quosua

ct

eadem
et

niam habiturus niam


mutus,
gelus
ti>
.

esset

senectute

de

permansurum, professus
perdito,

uxore, quae processerat

jam
quaa
in

in

diebus suis;quopermansii

Sicque

anima

per infidelitatem

non

credidit

eidem archangelo,
nuntiaveral

corporali
virtute

voce

propler

superbiam
Reraigius

condcmnato
et

usquequo ea,
completa
sunl

archan-

divina

sanctus

animae

el

tempore suo.
Leste
est.

Compleest

corporis
rani,

reddidit samtatcm

m, cunctis, qui ade-

autem angeli promissionibus, apertum


el

os

vel lecturi seu hcec audituri erant, sacerdo-

Zachariae,

prophetavil

q.

El

Malachia

tibus patenler ostendans de

cantc

in

male sentiendo pecChristum, qui pcr humanitatem proximus


nobis
fieri

propheta,

sacerdos angelus

Domini
ac

Angelico

ergo

officio

male senlienli

per

hoc incredulo

et frater

dignatus

est,

quomodo erga
el

peccantcs in se vcl in Ecclesiam, alque rebelles

beatus Remigius virtute divina vocern abstulil, el euangelizando, quia Christus Jesus verus esi Pilius
Dei vivi, credenti

erga
agere.
Aurtor circa
hoc
S.

posl

recognoscentes et pcenilentes debeanl


Apostolus,

vocem
il

restiluit,

et fidem Calholi-

cam
inquit

confiteri

re<

103 Peccanles,

coram
Et

omniitem
sua,

Uemigii

bus

argue, ut
est
:

ceteri

metum habeant.
fuerit

Dei el 106 Senescente autem sancto Remigio al.iiiMlaiili.iin qiiciiiaiu rcvclanle, sil.i .SpiritU
,

Inttantt
tatii

pra

"

factum

scriptum
ei

Qui confessus
ea,

peccata

ipsius
cti
lis

anni

seculura

esset
>u~

fames,

seculus

san-

annonam paupani
I

m
con-

reliqueril

misericordiam

consequetur.

Joseph
episcopii
.

prudentiam,
nata
fueral,

Pastores
vere,

igilur

Bcclesias

pcenam
non
ait

ei

debeni

amo-

vel

annona, quas in vilquam ab aliis comdicimus


fecil
.

quam
fecit.

meruit,
Et
in

qui

erubuit

confiteri,
:

paraveral
,ii

acervos,

quos

Metas

quod
Si

Christus
te

omni

Christiano

populo,

fame
valeret.

peccaveril

frater

tuus,

increpa
ilii.

illum.
in

subvenire
ius
i

postmodum Laboraturo, inde Dnde el in vilia, quae CelCeltenses


:

Si

pcenitentiam

egerit,

dimitte
:

Onde

dicitur,

plures

Lege quoque scriptum esl Cum debel tibi quippiam fraler luus, el abstuleris pignus ab eo, ante solis occasum pignus reslilue n. {jjuU- dinou occidai super iracun Sol Apostolus cit. diam vestram, Peccata quippe debita vocamus.
:

autem
seditiosi

homines
fuerunt

metas fieri semper

jussit.

Ipsi
el

rebelles

qui

quadam

die

Dominica

iaebriati

leus

iilcjubicceperunl inter se dicere, (juid appellabatur propter aetalis prosic enim

[ixitaiem
metis,

sanctus

Remigius)
sgaveral
;

faccr
an

vellet

de

illis

Proximus

autem

ooster

nobis

debilor

efficitur,
:

quas
vellet,
ita

civitatem
per

inde
civi-

cum

in

nos aliquid deliquisse monstratur

a quo
in

facere
IilhSi
Ull
.

quia,

sicul

turres
curtis
,

muros

pignus

accipimus,

quando

ab

eo,

qui

per

circuitum
diabolo
in in

mcla'

liabebanadhortati

nobis pcccasse cognoscitur, peccati ejus jam coutenemus, per quam relaxare pecfessionem

"|.;i

suadeute
ut

se

mutuo
villa,

sunt,
sancto

focum

eas

injicerent.

Quod
quae

cum
Basi-

catum,
lamur.
odem obior-

quod

in

nobis

perpetratum

est,

postu-

Remigio,
l

propinqua
,

Hce
est

curlis

dicitur

consistenli

celeri

nunlio

peccatum, quod commisit, fatelur, veniam petit, jam quasi pro debito pignus quod nimirum pignus ante solis occadedit slllll peddere jubemur, quia priusquam in nobis
104 Qui
et
:

deiatum,

ascendil

praesumptionem
niret.

equum, ut ad tantam compescendam ad Celtum vepervenit,

107 Quo

cum
igore,

jam

ipsae
cl

metae
el

ar-

fjutqui
soribus

tnean
initlr-

per

dolorem
ei,

cordis

sol

justitiae

occidat,

debe-

debant.
sperli,

\^"*
equo

;l,ll,

'

Remigius
in

a-tate

vedieit

mus

confessionem veniae

reddere, a
ut,

quo con-

Bicul

autumno
a

Qeri se

solet,

fessionem accipimus culpae,

qui

se deliquisse

frigidus de

descen.i.t. et

longe

calefa-

cere

158
VHCTOBt

VITA PHOLIX.
ccepit,

S.

REMIGII EPISC. REMENSIS.


inde consul appellatus esse
orf

core

mINCHARO AB
l.lllBP.

BEM.

U
X
V

corde et ore dicens Semnon super potesl u verumtamen omnes, qui hoc egerunt, et qui do eomm
tranquillo
:

memoratur. Cniotius q
'M credidit, digni~
hic

per esl bonus focus.

si

wnnum
lllu/m

ChrisH
al>

r->08,

num.

tatem

imperatoriam

Clorfnrcn

rfatam

cssc,

pormine
est

nati

fuerint,
'/

viri
fient.

ponderosi

fiant,

et

femina? gutturnosae
:

Quod
Karoli

ila

impletum

Anastasio lin consortium vmrerii sive adscitum fotisse veru/m alii multo verisimilius
censent,
il/i

nam usquc ad tempora


qui

Magni impe-

dumta&at patriciatum ab
;

illo

inrpcratore

eosdom horuines de GeltO, quoniam viceriominum l in eadem villa morte erudelissima


ratoris,

collatum esse
illius

nam
.1

Ctodovei dignitatis i/mpe/nrfiriinii

nitmi.r nollnin niihi c.rslol

ln r/u lo /i/iio

occiderunt,

extorminavit, autoribus interfeclis,


per

el

quogue
nil Ut.

wpud

mt

tnum Floriacensem

infra

consentieDtes

diversas

provincias
lecit, et

dispergi

g lonlnni

tliritor p;ilricius.
i/n

atque perpetuo exilio condemnari


teris

de cevillam

b S.
SalU
ni

Hormisda
ab onna
in

PontificaVum
514,

S.Symmacho
Clodoveus

viihs

episcopii

Remensis
Ita

eamdem
el

non successit ante wnnu/m


51
I

<"/"

aa

restaurari
tati

aa praecepit.

viri

feminae

mul-

jam
m<

nhiissct. <Jna/ roplri


a

rmn

permanserunt, sicut sancti Viri sentenlia promulgavit. Quosdam etiam de eorum progenie, qui
tunc
ftiga lapsi.

Pontifex

epistola

recitanda, vicwriatwm

suum

iii

regno Clodovei concedens, de eodem rcge,


,

serunl et
vindictae

cum ad eandem
sua

alii

dispergebantur, remanredierunt, dos

rr/nl Innr clatio rirrnlr, liu/oolni


r/ istola

/,mi potBSt

hXC
II,

villam

banc
sicut

s.

Ilni

misdse esse, sedforteest Anastasii


I
,

sustinentes

sententiam

vidimus,
Belysei

Gyezi
bb quod
Sancti

cum domo

maledictione

lepra

multatus estbb...
108 Sciendum quoque est de illata a Remigio in Celtenses vindictae sentenlia beato
;

qvomutlo
faciant,

Sl/mmot lu. \,/i o, intnto i' n m />ur/inn f \i, nhi rfc mrfnn rirorn/lii .s/rr primatu pluribus actum est. c Hasce duodecim civitates idem Hincmarus
rrl /" lins S.
in
i

quia
profelivore

auctorsxplicat.

usculo seu Epistola


:.

m.iv,

cap. xix sic

mu-

cum
runt.

sancli

Viri

maledictionis
e\ voto

sciilenliam
ultionis

Habuil sub se (met/ropolis

Hemensis) duo-

non ad

banc
Dei

vel

decim

B vindici.r, ed ex
tus
foris

justitiae

enim

subtile

examine erumpunt. Injudicium aspiciunt, et mala


malediclo

civiiates, videlicel Suessionum, Catalatmorum, Veromandorum, Atrebatum, Camaracensium, K

exurgentia
.

quia
eo
in

debeanl

feriri
,

Tornacensium, Silvanectum, Belgivagorum, Ambianensium. Morinum, id est, Ponticum , Bononiensium,


lnin
et

cognoscunl
quia,
Hinc
aias

el

maledicto
jmlicio
in

non

peccani

Laudunum Clavatum.
/othassrt
,

//"

ille

sed

nan

quo
esl
,

ab

interno

non

discordaut.
sibi

/ori/r

,/noni

lihriaiilrr

asscriiil,

quod Petms

ofFereulem

pecu<<

tciii/tnr S.

Remi^ii totidem episcupos eisdem riri-

Symonem sententiam
:

maledictionis intorsit,
sit

prsesedisse.

Consule

CommentaHu/m prs-

cc

dicens

Pecunia tua tecum

in

perditione

viu/m
ii

xn.
dicti
obiit

Qui
tivo
llinc

enim non ait, Ebt, sed Sit, non indicamodo, sed optativo se haec dixisse signavit.
Helyas duobus quinquagenariis ad se veniendixil
el
:

Ex

Clodoveusui minimu/m biennio


s.

onir
i/ic

Pontificatum

Hormisdx, atque adeo


PonlificA miserit} ea

si

coronam summo
da
<

rrsad

tibus

Si

bomo

Dei

sum, descendat

ignis

Pontificat/wm Anastasii U, velS.


/-/
/

$ymmachi refciopi
in hu/nc e? /<</<///

dd

de

consumat vos rfrf. Quorum utrorumque sentenlia qnanta verilalis ratione convaluit, terminus eausa? monstra\it nam et Symon
csrIo

OsU ndi wutem


ind/uctum

i/n

ommentai
Libro
Vitis

iinin. IS7 ri seguenti,

Him marum
esse
ea

verisimiliter

Pontificah

aeterna
rios
erL'o nis

perditione

interiit,

el

duos quinquagena-

rd Anastasio
Pontificum.
e S.

Bibliothecwrio in

Romanorum

desuper veniens Bamma comsumpsit. Virlus subseqnens lestificatur, qua menle maleilictio-

Germani

episcopi

sententia

innocentia
dicitur,

cum enim et permanet, et tamen eum


promitur
:

maledicentis
,

ent die xxx


hi

Octobris, </""

Capuani gestaillust/randa ejusdem memoria


certa
est,

qui

malea

Bomano

Martyrologio consignata est.Ceterwm


illam,

usque ad interitum
partis

maledictio absorbet,

legationem

qua

in
et

Hormisda
Anastasius HincS.

ex utriusque
et

fme colligitur, quia


in

bono

ctiam

referuni
,

liber

Pontificatis

intimo

Judice

reum

scntentia

sumpla

Bibliothecarius
rnn.T aurex,

ex

guorum

altero potuii

jaculatur.

iiiornsi/c illa incn I nniciii lnc fccissc, OCrasinnc (0-

quwm iidem
\

o Clodoveo orf
<

Hor-

ANNOTATA.
a

misdan missam fuisse, erperam redideru/nt. f Ejusdem S. Germani animam ab wngelis


ii

Hvncmaro rursum
lib.

hic praeluwit s.

Gregorius
[gilur

visam a s. Bcnedicto pai/riarcha, scrir bii S.Gregorius Magnus in hujus Vita,in Opere nost/ro data orf dierm xxi \lartii,cap vi,num. 35.
Srtl
'

Turonensis

n, ca/p. xxxviu sU

qUOd
rfrm
I
.

/'"'

ailtiil

II

m/nniii:
S.

,/,

,/.:

Chlodovechus ab Anastasio imperatore de consulato accepit, et in basilica fapud Vurones) lunica blatea (id est
indutusest
ei

codicillos
B.

S.

Benedicto ad
i/i

Ri
,

migium
/

m
'}

Martini

jahnla f
futwoi.

,/oa /o

i,

m /nc nla

in

,;i

c 10

\ //-

pupurea)

chlamyde, imponens
est,
illo,

Tunc
B.

ascenso equite (id


in

vertici diadema. equo) aurum argen-

g De anno mortis Clodovei videdictain Commentario prsevio i\ Ecclesia, m qua sepult/us


/////.

tumque
populis

itinere
ci

quod

inter

atrii

basilicae

a s. Gregorio Twcmcyrsi
Apostoloi imi.

irf>.

n, cap.

XLinSanPauli,
vvi

Mariini

ecclesiam

civitatis

est,

praesentibus
bi oi{

ctoi iiin

manu

nimvrum

Petri

et

propria spargens, voluntate


,

pellatur,

nunc
t;i

S.

sima
a,lt

Genovefae propter hujus

erogavit

el

ab

ea

die

lanquam
ultima
reddidit
sic

consul
verba
.

,/inis ci.i/ntsin
II llisioi

eadem asservaPum. Longuevi


cct
ic.si.i

auguslus
Gestis
el

citatus.

Hsec

i.aiiit,,/,.!

anonymus in quam consul


cmwrus
consul
el

/,,,,.

::

i!)

otat,

Francorum
est

tam-

.iia
rrlchrari,

ici/is

anniversarium
rliani
ilitilnr

ihidem
///

guoiannis

auguslus
voce

appellatus

\sedRm

qUOd
i/isi

Ka Irnrfn rns S/n-

omissa

tamquam, absoluie
esl

ritualibus urbis Fwrisiensis

ad diem xxvn Novemi

augustus

appellatus

ConVra
sibi

vero

Flodoarwus lib. .. cw xv, tanVum aii k rCodiciltos ab Anastasio imperatore pro consulatu

bris,

i/nt

rfcnn/nc arfrfilnr a

emori/uaUs fuisse acrfihn, in iii // liiccrsa 10 /// il I orf rrlrhra ri \\\


u,i<

cum

missos
el

ornamentis violaceis.
ri.ins

cor< na

6bservo,quia Pwpi
S. Chrothildis

aurea lunicaque blattea sumpsit,

ab

nnsiri

in

Commentario pnevio ad Vitam

DIE PRIMA OGTOBRIS.


^ S.Chrothitdis tom
mfl/r
hahrrri,
,111,1,

159

l./u,m, pag, 282,


illnts

num. 6

svve
sc
/

supcrbum haareticum
et

nolentem de sede surgere,

*ucTont

iiislrurlns, sirr ,/nod

tunc ru re$ ahlri


sive
ul

male

nnlltnn

Siucti (flUO

tissimi

de Trinitate Bentientem, ommuluit Beaadventus; c{ cupis as|icriUilem prius per


exhorruit,
et

bincmabo ar

u11 ''

""

uenwi
ria/lll

r,s//

sive sadtem ut benefactoria anniveraa</////</////,

vaniiatcui
petiit

ante

ejus

vestigia

veniam
HeatisTri-

mentorttlin tn ctiilrm rrrlrsia


hierotheca
est}
s.

SWB&T*

|)ronus,

COTVices

inllcxit.

Qnem

rssr. in

Ghrothiidis, oujus typus loco

simus

piciiitenlcin

aspiciens,

vel

poslmodum

idem rex velut SancVus quidem radiis omatus visitui non tamen illum coli ibident satis obaervatum est. Aimoinus Floriacensis in Gfstis Franeorum lib, i, oap. 25 vetus illius
eitato

datus

nitatcm
iargitus
officium,
ciatu.'

defendentem, ejus corpori siraul et aniraae


esl

sanitatem.

Lingua solvilur

anima

liberatur ab inferni

ad Boura perpetuo cru-

epitaphium,
adsti
i/iiuin

nescio, <juo teste, S. Reraigio auctori

n Lege Deuteronomii cap. xxiv, a


inrn
isin

ir.

10, ubi

tu-

imiui

his verbis

Super ejus tumulum

paulo

atitet

leguntui

Vide etiam ExodA

a sanctu,

ui
:

fertur,

Reraigio hoc descriptum est

caput

xxii,

^.26.
-jr.

epita[)hium

o Vuit/ai" Deuteronomii capUe xxiv,

habei

Divcs opum, virtute polens, clarusque triumpho,


CoihIkIii

Non accipies

loco pignoris inferiorem

etsuperiorem

Itancsedem rea Glodoveus, et idem

molam
[i

Patricius

magno sublimas

fulsil

honore.
i

[rtus

Apostolorum
i

ca/p. v, tK 15.

Plenus araore Dei contempsit cre

sre

mille

q bege capujt

Evangelii
i/nfra

secundum

hucam.

Numina, quse variis borrent porlenta figurig. Mox purgatus aquis et Chrisli fonte penalus, Pragantem gcssit infuso chrismatc crinem ;

Quodautnn mox
hujus cap.
r
ii, ir.

laudat ex Malachia, legitur

7.

Celtus fimni vocatur a Flodoardolib.i t cap.xvn f


fuisse episcopii

Exemplumque
ai.

dedil, 3equitur

Gcntiiis populi,spretoque errore


Auctorem

quod pluriraa lurba suorum,

dioiturque villa

Remensis

sed ce-

tera looushic ignotus


s

miM
ea>

est,

Ductorem "est cultura Deum verumque Parentem.


Uis felix mcriiis superavit gesla priorum,

Sic s

Remigium

ludibrio etiam

vocatum

fuisse

a quatuor episcopis ipsum orimvnantibue, E

Semper

consilio, castris, bellisque

tremcndus.

cnhiiius in

Commentario praevio rvum. 235.


villa,
vn

Hortatu rex Ipse bonusac


ConstrucUis ac es lirmavit

pei tore forlis. iu

agmine primus. Ceterum Clodoveus, etsi ex nimia do ninandi oupid ne qusdam fecisse legatur, C iris moprincipe indigna, ta/m m ob suseeptam propagatamque thi

iFlodoordus ibidem r Io propinqua Basilica^ cortem vocant. Colvenerius


imnini
U
ri
/'

quam

morgvrm

i/,i

irc r r/irrsul

BazaUCOUrl.
ndstci
'/""
,

Ihi

rlnim
ilns.

/mhrnl nlirr mdr.r

Su

iii.s

1,1,1,1,1,

Ohsrnru

/>lirasis

6&t,

SOnOt/lU

vinam

rel

gUmem

aliasque virtutes stern

Sene.r frigescens, placidegue jocans, mihi videi

riadignus cst. h Accrplu It.Uaddit,

mdicare
sinil r r trunc

voluisse, saltem

prodesse oalorem

ignis,

GrOQ

,r,n

/'/.// >n$i,

'/'"

si

rr incensis frugwm acervis oon, sive nihil super


sive

eumdem
ergO

totius

vits suae

onnos qua-

r.ssr,

servari

potest.

Nam

mihi rum

vlacei

draginta quinque numerosse.

[djungit prsetereo

versio Gallica

Vicotei Chesnea/u,

quam

Colvenerius

tr.msitu

S.

Marlini
1'uil

Clilodovechi

regis, qui

usque ad transilum undecimus anuus cpisupputantur

scopalus Licinii

Turonici

sacerdotis,

reddidit latine:S\ non excedit, et mScholiis non nimis poteus est. x Ponderositas hernia aliudve simile genitalium
riiiuin est.de

anni

duodecim; sed annum transitus Martim ad ejusdem gesta die u Novembris S. Ulustranda examinand/wm remittimus. toteritn diximus, Clodovei obitum e& HensolienU, oaloulis

ccntum

quo vide

S.

Grcgorium

Magnum m
eaempla

Hrt/uiii Pastorali parl


,1

\,cap. n, aliaque

/,!/,/

Cangiwn

vn Gtossario.

ann-.i 509,

ezcommuni
51
1

vero sententia,

quam

secuti

fcedt>

yGulturosi et gutturnosi dicuntur, quibus guttur 1" nore eavresoit, quales multos in Atpibus

SUIIIUS.
i

tllllltl

"//'.'/'
i

rnl,
tiissx

De eo

sie

habet ssepe laudat


in

Pnefatio

Vicedominus

c.v/.

qui vices

domini

tenet. Fto-

Qui

principera
sibi

longinquo defunctum itinere,


ex
revelatione

angelo

nuniio,
fuisse

eadera

bora

C defunclum
Clodoveus

cognovit.

Perpe ovm tamen hic


,

Vicedominura ecejusdem clesis Remensis, quo nomine oeconomus m alias solet, mdicari videtw ecclesiz,
doartius toco citato uooat

illum

t/iriiur iu

longinquo itinere obiisse


lib.

na/m

aa Id est,

opvnor, alios

homims

e villis

episco-

etiam

teste

Turonensi

n, oap.

xlm,

ille
hstifiu

apud
*
i.

paVus Remensis arcessitos


tuii

istorum looum substi-

Parisius obiit, ubi cathedramregni suioo


ut /ir.vintsriui
i/,.s,

oop. xxxvoi.

Successerwi
filii

bb Lege
sccicis
i//, s

lib.iv

Regum, oap.
fides tota

v.

Celtensium vero

ni

regnum quaaripartitum

ejus Theodorir

pam sque
aliqua

penes

Hinomarum
fUiipropten

sit.

cus, Clodomirus, Childebertus et Clotarius, quoruui primus Austrasia.n postea dictam, in qua

,v/ hic

de

pama,quam

de-

inin parentum ea justissimo

decreto aliquando

Remi cenrhantur, obtinuit. Sed quantum S. Reliderit, collige ex molestiis migiustfl Clodoveo p post ejusdem regis obitum a quatuor episcopis
<

luunt
cc In
\otibus

Apostolorum oap. vm, $. 20.


oap
i,

dd

lib. iv liftjum.

10*12.

eidfut creatis,

dequibusegiin Commentario pra

viu

xni.

Septernbri k S. Clodoaldus eolUw die gesta ejus Ulustrata sunt, ostensumqu fttf, ipsum
i

potuisse

quidem donatbonem
t

isia

migu /'' '' sed n m ivo S Commentarium prxvium mm. 273


I

n eoolesimS, UcRemSgio. Mi etiam


et

seqmnti.
et

Ignota esse

kujus synodi locum, tempus


evio xi.

acla,

^m&^

dixi in

Commentario pr
:

/n supra dicta

Pr&fatione Missmhaoita

le-

Deinde Idem Vir 9anctus, dum mgrcgumui dereturconcilium, Episcopus a multitudine fralrum sed expectantium susnpilur sicut angclus Dei
:

Capi''i

mh

160
k\( tobi

VITA PROUX.

S.

RKMIGII KTISC. REMENSIS.


laudibus diebus ac

noctibus vacare, Ddeli mente


suscisusci-

""/ recepto,

mimmaho
cmibp

ar-

intelligens,

quoniam qui humiliter Qagella


Oagella

tl nn
/

eccl-

rkm.

CAPUT

VIII.

SottClO fflOfS Wl. .

piunl

posl

sublimiter ad

requiem

""'-

ei

moritv\

piuntur.

mtnenS reVCiala : ,i ^j I lUniCH auCmpiUni


/

OClllOrtim
s

Quod el in eo Dominus in praesenti volens oslen.l, , v quasi pignus aelerna- lucis, ai.lrqnam
,

nnosux,

11

M0

VGblir

./j

decederel,
;mil , sl(l|M
.

visum
|

ei

reslituit

unde

sicut et

de

U minis

nomen Domini
Bpafhl111 soiens

benedixil.

hj/um imwrn
obilus v ,,wu

fiiusHpwi t^/wottc//

KaiirUi* outiviMo

pos1
t

raDSj(USj

el "

sepullura: htcs r
llluVI
CO/li*

com

p.icem
anfl0S

~
"""
,

longum
1(1S
|

adesse diem

Et

is

!"*". ^u^.
postquam
ordine,
per
in
e

Missarum celebralionem ac sacrae


,,

e nins suis,

viginti

el

duos
vcni

inouinaria VCr 't/


'

c^ encan

episcopalu
ac

septuaginta quatuor continentissin


s

religiosis-

bila

'

COrVOris IranslaltO
'

"

"'

RdfihsServusetprudcnsDommoministravU,
aetatis suae

nonagesimo sexto
.*

anno, Idus Januarias,

iniltSli
.
m

CaSliOOti
.

JlvlvtS eC-

s;mr,i

certaminis

cursu

vata,
et

clcsiCC

adVCrSVS SCrpcntCS

cum multiplici animarum lucro, ul diu


cselos

consummato, Dde serbonorum operum Iructu


desideravil
&,

ani-

ma

penetrans

terrae

corpus reddidit, acscilicel

adliibilus.

cipiens

stolam

albam,

animae
in

beatitudi-

nem sempiternam, donec


accipiat
vtixmortis

resurrectione aliam

stolam,
'

beatam

videlicet

una

cum

ani

osl

praemissas

autem
per
est,

et

alias

multas virtu-

ma resumpta
tem
11?

gloriDcandi corporis immortalila-

resumpu

prcesnus. tu
COtl

tes,

quas

Dominus
quibus
ejus,

hunc
el

Sanctum
suspiria

tamentiim
,iu,

suum
illius

B operari dignatus
exaudiens,
tabitur

gemitus
:

Nam
ad
el

quia patrum
septingentos
et

antiquorum

vila.

quae

meritii

et

onf-

dicebal

Quando

veniam

et

usque
eliam
pter
ta.

oclingentos,
annos,

adhuc
pro-

marum
gravis,

lucro

parebo ante faciem Dei? Satiabor,


gloria
revelavil
ei

dum

manifes-

amplius,

protrahebatur

Dominus, conso-

peccata in
vel,
si

nobis eontracta
,

est in

septuaginita

imminere diem obitus sui. Qua d<- re secundum sacros canones testamentum rerum sualans iiinm.

multum
el

in

annis
et

octoginta,

ul

septuagenarii
decrepiti
.

longaevi,

octogenarii
lueril
.

dicantur

rum
de
suis

condidit,

ad

bereditatem
dicit
:

illam

festinans,
dileclis

quod amplius
labor
et

in

jam
illius

sili-

qua

Proplit.i

Cum

dederil

cernis
iis

occupel

dolor,

de

aeta

somnum,
dormit
dederil
in

haec est bereditas

Domini. Omnis,
sed
he-

ejnsque similium

prolixitate
in

canit psalmisla
uberi.

qui
(ii
iii

morte,

perdii

heredilatem;
baec
esl

AiiiiiM-

multiplicabuntur
vita

senecta

Quia

dileclis

suis

somnum,

reditas

Domini;
sanctus

venernni ad
sicut

quia elecli Dei, postquam permorlem, tunc invenienl bereditatem;

semper in melius fortitudo producitur, eisque per augmenta temporum crescunl etiam lucra meritorum. Bene aueiiin

eorum

diflfertur,

Remigius

terrenam
opera

derelinquens

lem

patientes

sunt,

ut annuntient,

quia

caelestia

hereditatem, accepil aelernam, quia oliva fructifera


per
lucida

praedicantes,

tanto

robustius

adversa

tolerant,

misericordise
:

extitil

in

domo,
in

quanio

ei

per

toleranliam
;

suam
sicul

animarum
fecil

videlicel

Ecclesia Dei

unde speravitjure
:

mi-

serieonlia Dei sui, ve.aciter dicens

Puerunl mihi

comnnxia locupletius reportanl ctus Remigius, triumphator in


gius,
invictus

san-

gentibu6

egre

lacrimae meae panes die ac uocte, quia sii ui corpus satiatur de pane, ita de lacrimis reOcitur anima, quoniam exinde sperat remissionem peccatorum

confessor

ofiicio,

martyr quoque studio,

certamine,
Dei,

beaius athleta

palmam quaerens sanguine; quem etsi gladius persequendignitatem


martyrii

habere.
ttlestiti

tium
Dies

iimi

teligit,

non amivi.

110
u
fj

vero

et

nox
in

pro

seculi

diversitate
sive in

sit.

anlu lans

qi

ponuntur; quia sive


adversis,
rans,

prosperis

rebus

113

lorum twnen
amittit

Quem
uecesse
ac

quia
fuit,

diu

contigii

in

corpore
carnis

la

etiam mar-

desiderii

sui

lacrimas,

lieum
:

desideest

vere,
diaboli
lerare,

etiam

longiora

ac
lo-

fyrii
r*

palmam

anima
ante
qui

fundit, Bciens scriptum

Vanum

pravorum
enim,

hominum temptamenta
adjuvante
se

vobis

lucem

surgere,

surgite,

poslquam
Inte
claritas

Quia

Domino,
contendil
.

virel

sederitis,

manducatis
surgere
esl

panem
,

doloris.

tutem
in

patientiae

fortiter

servare
et

lucem
aeternse

quippe

priusquam
in

retributionis

appareat,

praesentis viiae
est,

uocte gaudere
recte

um

ergo

prius

ut

post

tamen martyril paln.am tenuil. Duo quippe sunl martyrii genera; unum in mente, aliud in mente simul el actioEcclesiae vixit,

pace

surgamus; quia, quisquis nuuc se sponte humiliat, hunc sequens gloria exaltat. Mandu;illlim

ne.

Ilaque
extilit.

martyr
Mori

etiam

sine
a

ferro

percutien-

tium

quippe
est;

persequente,

marty-

rjl

panem
el

doloris,
caslesti

qua gemil
desiderio

in

hac

pe-

riumin aperlo opere


odienlem
ctare,
diligere,

ferre

vero contumelias,
in

regrinatione,

ad

ajternam

illicita

desideria
occulta

se

main

anhelal

patriam.
ad

Condito
qui illud

siquidem

lestamento,
nostriet

martyrium
quia

est

in

cogitationi

cu i ufi
futun

,,,vllmi

exemplum episcoporum

Nam
tas,
stis

duo

sunl
aliud

martyrii
in

genera

unum

lemporis,

legere voluerint,

huic

occulto

opere,

publico
requirit,

testatur

Veri-

Opusculo subjungere utileduximus \a, el dispositis ,,mml "^ ( ma ut scriptum est, verus agricola
:

quae
bibere

Zebedei
protinus

Dlios

dicens
bibiturus

Pote-

'

calicem,

omnem
|,l

quem ego
responderent, dicens
:

sum?
ili-

palmitem, fructum rerentem, '""" plus ;iii.t;,i. oculorum corporahum lumine aliquandiu esl privalus, qualinus mentis ocuhs mtentius, quae superna Bunt,
vitis
"'

verae

Cui

cum

"-' lt

Possumus;
Calicem
per

,ni

co

Dominus

respondit,
bibeiis.

qui-

dem
nisi
dicil
iste.
:

meum
dolorem
Pater,

Quid
potest,

enim

passionis
si

accipimus,

de
a

Calicem, quo alias

aii

quae

loto

desiderio anhelabat, contemplari va-

Deri

transeal

me

calii

lcrcl.

III Is autem studebat temptatione semper gratias

in

suaB

probationis
Dei et

114 Et Zebedei
nes,

Dlii,

id est, Jacobus et Johan-

auctor tn

adscnm

agere, ymnis

aon

uterque

per

marlyrium

occubui!

coruttttr-

el

tainen,

DIE PRIMA OGTOBRIS.


quod uterque calicem biberet, audivit. Johannes namque non per martyrium vilam finivii; sed tamen martyr exlitit, quia passionem,
craaro

161

lamen,

accensisque
ceroferariis

n,

ttrbem

Sic tyr

et

non suscepit in corpore, servavitin mented. bealus Remigius hoc exemplo sine ferro marquia
in

cum

atque super dant voces in canticis, circueunt vicis, nec prartereunt ullum hospi-

super

cruces

cereis

\(7CTUBI
vflO

At-

CHIEP.
71

RBH

cium,
lucs

quod non hac circuitione concludant. Quid


multos dics
fines

plura? Non post


aggreditur
(acsi
''

extitit,

patientiam

in

animo

hujus civitatis

veraciter

custodivit, el

memorata

seillicita desideria occidit. Sieque

verumtamen

usque

moribus

adeum locum
sil

et

viia,

verbo
se

et

exemplo,
et

viam

salutis

humanae omnibus

audientibus

accedens, quo Beati pfgnusaccesconstitutum cernorot terminum) intro

videnlibus
cursu,

ttllo

patenter ostendit, et consummato ad sanctorum Apostolorura ac


poris gloriose
pervenit,

modo non

est

ausa; sed etiam quaa


reli-

feliciter

iM principio pervaserat,

martyrum consor-

hujus virtutis repulsu

quil o.

tinm Confessor Domini preciosus post mortem corsicul

118 Qui

beatissimus Pontifex

ei

in

atteslatur apostolica

viia corpo-

n-

rl

posl

iMl collata gratia

obitum, sicut
sic
el

gens videlice! Francica ad Qdem


conversa,
el

infirmis saniiatum

gra-

eecletia

illiua,

Christi per

eum

Kam
cxiitit

dedil,
/>.

in

[lorvasorcs sa^pissime

nllor

twpe friutra
monilus,

baptismi gratia conpatientiaa

secrata;
in

Erat

marlyrii

palma

longanimitas

tellure cant)
et

fecundus,
hic

Longaevitate ipsius vitae; confessionis gloria, orthodoxae fidei praedical o, et virtutum tam in vita
ipsius
'corporis,

autem haud procul a basilica campus (talcs enim incola-; Olcas 7 vodatus
basilicae

P
<1

Sancti

fuerat,

quem

unns
qui

quam

civihus
loco

pervadil,

despiciens
Qui

et

post

obitura

praeclara

eum

ostensio.
Sancti

sancto

contulerat.
-

hominem, cum ab
conventus
par-

episcopo

ac

loci

a rpui
aii te-

115

Ceterum
sanclorum
e,

cum
ad

praeposito

crebro

funus sanctissimum

beati

fuisset, ut, <|ua;

injuste

poitfrustrn ten-

Remigii
si.im

pervaserat,

deferretur

redderet,

sepulturam versus
Thimotei
el

ecclcIpolli-

vipendens
defendebal

tatam

martyrum
ubi cx

verba, quaa audiebat, pertinaci


intentione.
ut

direpta
extitit et

pulturum
r

naris

secus
loco,

ecclesiam

Denique causa,
a.l

sancti

Chrislofori

maresl

non

devolio,

properarel
loci

tyris,

in

Sancli

basilicam

tunc

et

nunc crux
Deus poslea
esl

posila,

et

ubi

mnlta

Arguitur iterum a

praeposito

pro

pervasione
respondit.

miracula
it;i

pro

campi;

sed

uichil

sancto

Remigio oslendit,
nl

dignum
ascenso
ni

ratione

feretrum

aggrai

Explicitisque

vatum,
a

nullo

modo quocumque

negotiis,
;

equo, ad

domum
ii

ingi

ve)

redire disjvrait
juria.

quanliscumque
ut

sed obstal

stupentibus
tentiam,

hominibus posset omnibus ac pelentibus


dignaretur
sui

ejus Sacerdotis

moveri.
Dei
in

El

ostendere,

omnipoquo loco

119

Nam
tolli
;

sauciatus a sauguine
lingua,

s,

diruit

in

ter-

taridcm
(tu

divtni-

ram; obligatur

qua?

corpus vellet reponi, designaverunt ad basilicam prasfatorum martyrum; eJ fere-

ejusdem Sancti

locuta

fuerat

cam;

morl

puni-

pum

clauduntur ocnli, qui

concupieranl

tur.

trum moveri non


ad
ecclesiam
potuit.

potuit.

Proposuerunt,
/';

ut

ferretur

sancti

Nichasii
ul

et

moveri
ad

non

manus contrahuntur, quoe apprehenderant. Tunc balbuticns etvis sermonem explicare valens, ait: Deferte me ad basilicam Sancli, et quanlumcumque super
Cite
:

Proposucrunt,

ferretur
g, el

ecciesiam

me

auri est,

ad sepulchrum ejus proiejus.

sanctorum
tuit.

Sixti et Sinicii

ncc

sic

moveri poecclcsia

peccavi enim

auferendo res

A<pii-iens

autem
cnacti,

dator
ait
:

campi,

hunc

in e-clesiola
S.

HGTandem
erat
in

cum
cupide
,

muneribus
Dei,

de-

quoninm
martyris
Sancti

parva

ferri,

Ne accipias, Sancte

quaeso,

muconqui,

ChrUtophori

honore
corpus

beati

Christofori,
in

sed

nera

ejus, quae

numquam
,

accipere
ejus,

tumulatur.

niillnm
et
in

nominati

ea

jacebat,

suevisli.

Ne

sis

deprecor

adjutor

qua eique circumjacentibus atriis ex antiquo eral cymeterium Remensis occlesiae, petierunt,
ut

inflammante

concupiscentia,
extitit.
:

rerum tuarum
ille,

ne-

quam
voccm

possessor

Nec

distulit

Sanclus audire
licct

Domi:n:s
illud

declararet,

si

in

eadem

ecclcsiola
Et
sic

pauperis sui

nam homo

dari
sc

vcllet

sanctissimum

corpus

poni.

jussissel
illa

munera,
amisit

ostendit
:

Sanctus

Domini,

tanta

facilitate
*

motum

est

feretrum, ut
h. in in

nullum
est

non acceptasse
/.

unde rediens pervasor doreccpitque


ecclesia

honus autem
c siola,

portanles

sentirent

Sepultum

mum,
suas
120

spiritum,

res
t

illud
in

venerabile
ubi

corpus
est

eadem

cccle-

loco,

altare

honore sanctae
beato
fuisse

Sepulto

siquidcm,
in

ut

praediximus,

cor-

Sonefi
integr
gi I11

orpu*
itn

Genovefae,

quae

familiarissima
est,

extitit

Redi-

pore beati Remigii

ecclesia sancti
in

Christofori,

ab an-

migio

Quod manifeslum

actum

cum mulla
clesia

et

stupenda miracula
ejus
esl
in

eadem ecfierent,
et

irans-

vina dispositione atque

ipsius voluutate, ut, sicut

per
et

merita
exaltata
altare,

Domini
ipsa

gratia

fertur.

ressuo nomine acquisitae juxta sacras leges episcopio ecclesiae Remensis erant unifae, ita et (|uae
ipsius

arapliata

ecclesia,

facta

cripta

retro

qua
est

transferrelur

corpus

meritis
ecclesiae,

erant
in

de

cetero

acquirendaB,
territorio, uni-

sanctissimura.
ut
in

Effossum

Remensi
renlur.
Invocatus luem

cujus jacerel

fossam
sed

factam
nullo

in

quo erat, memorala cripla deponede


loco, in

retur;

modo moveri
el

potuit.

Supervein

117

Post

cujus

obitum

cum
/.

lues

inguinaria

niente aulem

nocte

pernoctantibus fratribus
accensis
in

mguinariam
tivitate arcet.

devastarel, et ompopulum primae Germaniae nes Remensis ecclesias provinciae hujus cladis terrerentur auditu, concurrit Remensium populus ad Sancti sepulchrum, congruum hujus causae QagiAccensis cereis lichnisque non tare remedium.
is,

ymnis
circa

el

canticis,

muliis

luminaribus,
irruit.

mediam noctem
eis

sopor

omnes
esl

Et

evigilantibus

Kalendas Octobris,

eum
retro

sanctis-

simo corporc sepulchrum inventum fossa criptae in manibus positum


1,1,1,,.
:

angelicis
altare

hymuie

ymnis
desit,

psalraisque

caelestibus
facto,

per

totam

tanlaque evi^ilantes odoris suavitate repleti


qui

excubal
precatui

noctem.
in

Mane
Deo,

autem

tractatu

rimatur.

quid adhuc Reppererunt


miri-

sunlomnes,
effari

aiTuerunt, ut
et sic

bumasa

lingua

hoc

etenim,
licari

revelante

qui Sanctum

apud homines

voluit,

suum quem apud se

nonvaleat; stina ipsc odor

per totara diemel In craecclesia


per>ev'ra\ii.

in

eadem

miri-

ficatum hahebat, qualiter oratione praemissa, adhuc

[psaque die translalionis ejus cum divinis iaudihus sumplaesunl reliquiae a corpore illius, de capiJIis
videlicet ejus oicasula ac tunica ipsius;
el

iii

propugnaculo propugnacula urbis muniAssumpla igilur palla desuper Iteati sepulreutur. chro /, componunt eara in modum feretri m,
majori

involu-

tum eslcorpus

illius

intcgrum, scd exsiccatum, de


Processu

brandco rubeo u.
21
li?l

162
ADCTi.ni

VITA PROLIX.

S.

REMIGII EPISC. REMENSIS.

niKCMAHO ARCHIBP HKW.


lUpinui rex ab
illo

Karol

nensu
q venit
in

avtigatur.

ea

manere.
II'

bi

com dormiret,
UIUViu dicens: Qoid V u.i
i

veoil
...^ hic
.1* fa-

iniis,

quia,

si

nnn baesilantes

in

Qde, in

Lribola
~~.^, corde

ad
lllJ

eom
flJIII

Mllini.^ saoclos

llll-Ml-, Remigius,
in

ww. ...,... tiooibos

oostris auxilium saocli Remigii ox


et

cis?

Qoare

iotrasti

haoc villam,

qwam

milii

petierimos,

ab

aogelis

sathanae,

qui

io

seu-

bomo, te devotior, Domioae moae, siae


navi?
ea
El Qagcllavii
io

dedil,

qoamqoe ego
Dei

eccle-

peolo matrem liomani goneris allocutus deceperat,


infestalionibus,
bitatibus,
et

sanctae
satis

Geoitricis,

doposl-

pravorum hominum improet

eom

duriter, ila ot

ejus

meritis

iotercessiooibus libera-

livores

corpore

ejos

parereol.

El

cum
ac
vi)Ia

bimur.

disparoil

beatos
valida

Remigius,
febre,

Pipioos

surrexit,

correptus
recessil
ravit.
;

qoaotocius ab ipsa
regoi
sicul

de
d
1

qoa
ic

febre 000

parvo lempore labo-

Ei

ps

princeps

osqoe ad
uec
io

moa

WNOTATA.
Geminwm
,

dern.i

lempora

ibi

uon mansil;

Codiciaco
ut

vel JuJiaco,

oisi

Lodovicos rex

Germaniae, quao-

dixi

cwcumfertiw
breve,
est,

s.

Re-

do

super
in

fralrem
Juliaco

suom

Karolum
el

regoum
in

ejus

migii

teslammtum,
nostro

unum

aliud

proli-

invasit,

mausit,

iode

crastioa

xius. Breve, prout hic pollicitus

huio

VUae vn
Mss..

turpiler

aote

ipsom
a?tate y

fratrem

suom

fogieos, vix

codice
tcsfc

multisque

aliis

bonae notse

x
lolonusqwdam
nbmjustisvcxakiribus

evasil x.

Marloto,

subjwngitwr,

quod

infra

dabo.

122 Noslra

colonus qoidamvil]ae Re-

Prolvrius pro suj.posititio seu

mterpolato passim

mensis

episcopii

y
s

manebat
B

joxla
el

Plumbea footana dicitur, Gscum regium, qui Roselus z


qu*e

habetur
vio
li

De

utroque

egi

Commentario pr&l iv

gxv.
///

vocatur,
tuin

nee

perulium

mr

messem

vcl

pra-

eodem Commentario
et

ostendi, prasdi-

aa

nropter

Qscaliorum aa inJeslaiionem

quiete
regios
potuit.

CtOS VJginti
te
S.

duos annos,

in

clerirali onlino

n-

babere valebal
oiioisteriales

Uode sscpe jostitiam apod

peliil,

quam
accepil

optinere
:

nun

episcopatum actos, otrponendos esse de integra Remigii setate usque ad $u ceptum episcopatum
.

Tandem
panes
prout
bb
el

invenil sibi s.ilulue consilium

nam

coxil

atque
vide

lt
txvr

(i,ilir,

,1/iii.s

ch, 'imhi r/ui. ut

caroes,

el

cervisiam io vascoJis,
io

circa

armum
458,
.

Christi

136,

natus ordinatus

potoit,

quae

omoia

vase,

quod
io

vulgo
532
',/i/iu

Bcnoa bb
sicque

dicitur, coliocavit, el

carro superposuit,

ac denique feliciter mortuus Januarii. Obiisse autem illum

juncUs

bobos,
sancti
el

com
Remigii

candela

manu
Quo

inadmodum
&ju
t

ad
cc

basilicam

properavit.
ac

perveninns de paoe
colarios cc
pavil
;

caroe

cervisia matri-

setate, Uquet ex diuturna demsede, cujus annum quinquagesimum ter11,,, velquartum ipsemet jam numeravit, quan-

provccta

caodelam ad sepulchrum Sancti posuit, el ejus auxilium contra opprimenles seflscalioos petiil. Pulvercm qooquede pavimento
ecclesiae,
it,

</<

epistolam,

233

Commentarii datam,
testimoniwm
libro

quatum
fessorwm

episcopis scripsit. Acceditet

S. Gregorii

Turonensis,

de Gloria Con-

quaolum
111

valuit,
licl

collegit

et

in et

panoo
desu-

ac

prae

im

beonam

misit,

per
solet,

linteom, sicul

supra

corpus mortui
carro suo ad

aflfcctari

cap ..\\w dicentis : Remigios vero Remeo8is urbis cpiscopus, qui, ot ferunt, septuaginla, aut co amplios, in episcopalu annos explevit etc. c

composuil,

et

cum

propria re-

meavit.
per Sancliopcm
'niro

Silicernium

est

convivmm
iv,

123

Qoicumqoe aotem de obvianiibus eum


quid
io
illo

in-

modo

Terentioin Adelphis act.


'"'

libe-

funebre; sed a scena n etiam dici-

terrogabant,
debat,
se

rutw

carro

duceiet,
:

responet

de v/"\

putmtque
ex vocibus

aliqui,
silices

hanc vocem
et

<<h
l/U

eo

sanctom

Remigium ducere

admi-

compositam

c,-iur\r,

ud

rabaotor omoes in dicto et facto illius, putaotes Hlumesse amentem. Perveniens autem cum eodem carro in pralum suum, paslores pasceotes diversi

generis aoimalia de

,11,111,1 senes silices seu solwm soleamt ccroere. Certepro decrepito scne usurpatur hic ab Hincmaro, et m eadem significatione silicernus ersili- ^

fisco
ul

Roseto iovenit. Et
cootra

cernius

apud

alios

quoque

medii

sevi

invocato sanclo
soos

soripb

Remigio,

eum

oppresvaccae

reperiwntur.

adjuvarei, cceperunl

boves
se

et

cum

iii.iMiins
1

mugilibus
byrcos,

iuvicem
caprae

cornibus cornibus
verve-

impi lere,

yrci

capras
confligere,

impugnare, porci cum


ccs vero
foslibus

pori

is

cum vervecibus
el

fmo rcm Calicem Domim bibit, meritoque martyr habetwr, quia, ut s. Hieronymus m libro conVra Joviniwnwm ea Tertulliano scribit, Romae missus in ferventis olei dolium pro Chri
d
iii

se

collidere,

pugnis

mutuo
pastorcs
eiira

pastores se percutere. El levato


ejulanles,

Sti

/n/r

fml.

r.r

vaserit,

vere

maximo
" luu

quo liCCt />r, ,,,,,</,, ,,, s.s tamen pro Christo tormentum
sustinuit.

turbioe,

animalia
sooitu
et

natwraliter
S.

letlufarum

Nihil

,,/<

& enus
11..

8Uuni

maximo

strepitu
acsi

coeperool
multitu
lo

versus

Remigiusj^ -v'/--i- '/--^VZ rZrZi


e Oe his
'

Roselura

fogere,

essepotuit.

iosequenlium eos cum Qaecllis persequeretur. Quod videotes el audientes Bscalini, nimio terror percussi, oon polaveruot, se vei ima hora vivcre posse Dude

maxima

duo
1

ctis

marl/yribus circa
.

fmcm

'"

"i""

fan

consu
,/iin

correcti

eorumdemque ecclesia nostrum ad diemxxm Augusti,


\lartyrologio

Romarw

praesoraplione
1

sua,

""

'V' "tem Pauper homo

"";

"
i.

ab

aflliclione
llt
.
j

paoperis saocli

averunl

"

postmodum sua

eorum ram, 1
adjecit
,

annuntiantur. In
elegerat

!e

s.

Remigius

sepultwr
'

legitur
.

in codicillo,

quodtestamento suo

pacifiee et sine inquietudine posi,.vi juxta


.

dd
putvis
.

sederil dd.

,,.

"'""

ectesnr
rpenti

124

Et t
;

n.umi-.m
-,

ilimum
fl
i

Sarrara

'

ee
io

in

sunt

Locoiu ,0 manebat
e

ad diem
1

areet.

maximam molestiam

n episcnpi ,/rstn illustranda xiv Decembris. Sepultus hic fuit

^ m

cc

uhen pulverem,

nn!m Ho pavimento quem de

**"**

^ ^^
suis

insigni basi

a,

aamditore suo Jovmiana

ameU

'"'^

'"
I

ecciesiae

sancti

jmnamultis

" S. kgrtcol* irnf n'sra> swculis dicta S. Mcasii, owideinde


,/,/,1,1

DIR PRIMA OCTOBHIS.


A addita fuit abbaHaOrdinisS. BeriedicH, hodieque
florens,

163

cereas

races

accensas gestabant,

Eudoxia augusta
IIINCMAIIO A-

t
h

Horwm quo
i

sumplum ad hoc suppeditante


>

ide in

Opere nostro ad

diem

De anno, quo hxc pestis sk pulsa fuerit vide


t

mm

RrM

Septembris.

Castella/nus wi Notis
isthsc pro
/'

ad Martyrologium Bomai

nwm
i

bulis habet

vide

imen dicta

in

Convmentario pra vio num. 284 etsequenti. Soncta virgo Genovefa iant
tempore,

Commentarium num. 290. Qux hoc <<< sequenti continentui "" '"" " de erbo ad verbum Hincmai us tran[i
s
i >

scripsit

ex

S.

Gregorio
dedi in
i

Turonensi,

ut\

hujus nar-

eodem
et

rat

om m, quam

Con

num. 287

et

quo

S.

Remigius,
:

cui

et

nota

fa-

duobus sequentibus,

wm u
hic usus

a conferenti

miliaris esse potuit

atta

men

hoc ex antiquiori.

quam Hincmarus

nequeo confirmare. !n tcstamento prolixiori id quidem etiamas erilw ; sed oumistud interpolatum sit, non potesi fidem /><sit,

palam fiet, q Eodem vocabulo


Historious

n laudatm samctus
Ruii artius
rju i
i

Obsen

ai

autem

idem,

Gallice dici uneousche vel osche,

vetus Gallu a
fbssis

cere

Colitwr
,

nuarii
fuit
k

ad

aulem sancta illa Virgo die ixi quem ejusdem Vita apud nos

Jai

voxreipsa p Hionem terre arabilis fertilisque,


vel sepibus
i

clausam

significat.

Plura dabii Glossai/nfra

Per

Belgicse

Germaniam primara designat partem circa Wienum, cujus


iccepit

Galtix
metro-

n/m Cangii r S Gregorius


abhale

ta/m hic,

quam
,

pro prappo-

sito habei

sed am

hic abbas

monachorum
loco

polis

erat Moguntia
S.

autcm

hsec

de lue
< i

fuerit,

an

clericoru/m

iantum
Ibidem

qui eidem

ope

Remigii

civitate

Bemensi
Turonensi^

depulsa,

inserviente

communem

vitam ducebani,

inguinaria, S. recensui
quenti
in

Gregorio

cujus verba

Imif 294
s
1

colligi nequit.

Consule

Commentarium num.

Commentario przvio num.2S9etse-

n
Iii

sequenHbus.
est,

morbo
i,l
,1

<>,

oplectico.

de qua hic, est tapes, seu vel/um, quo venerationis gratia sepulcra Sanciorum eontegi
I

Palla,

l\n,lr,,

solebant. S. Gregorius Turonensis, qui


hic ut
11
.

eadem

voce
nit,

hnhrt S G nrnHincmat us hsc relulit. E Brandeum est velum holo ericum. Porrode hac
.;/'.

ius fide

etiam alibi de
in

ujusmodi
libro

pallis

mem

translntioi

pro qua

rem
egi
>,n

ac nominatim

de Gloria Confessorurn cap. xxvn loquens de duobus presbyterts, S Martialis Lemovcensis cpisiopi rum-

eodem

Hihcmaro scripiorem nnn habemus, plurbus ni Commentat io a nwm


i/nde

ab
S

spiate

Gri

gt

relebratam
tobris,

demque

se\

ultura,

usum palls

sic indicat

Super

fuisse
certe
avriis

Remigii festivitatem
i7//iiObilus

dit

qui

terram lamen utrique slabant


impendi, hoc esl, non non lumen accendi.
iii

(in

crypta) sed non

non

poteral alteri propter illum, qni primus erat, lionor


ibi

incidit)

sed

fnam hic in diem xi\i Januhujus primw translationu ejusest,quidquidsii deprodigio-

palla

expandi poterat,
corpus sub

dem annivwsarius dics


sis

Vra/nslationis adjunctis.
x

Nimirum quia
tu/mulatum

sancti

Praesulis

terra
illius

erat,

feretrum

aliquod palla

859, quoru/m

Bellum hoc pertinet ad anhosChristi 858 ct pi mo Ludovicus Germanis resc, ab

sepulcrali tecrerunt, crcumtuleruntque, ut hac pia sacri funeris specie mcolas ad implorandam sancti Patroni sui opem, et hum ad eamdem impendendam commoverent, Juverit hic adscrir psissc Buinarlii ad huncS. Gregorii locum unno-

aliquot Caroli Calvi} fratris sui,proceribus invitatus, illius


i

regnum

invasit,
t;
.

eumdemque
el
<>
>

<<

stiis

roditum
fnter
II,

fut

ed
a

no

si

quenU
edita

ab eodem
est.

cum
a

validis copiis

revi

e< rpulsus

Opera
/<>!/
al\

Hi/ncmari
126

Sirmondo
islolee
<

iationem. Non solum,


eb
iii

inquit,

superest
religiose

illa

palla,

tom.

e&stant

ab eodem
re

basilica

Rcmigiana
Si

adservatur,
sed
pt

Hincmaro

hac supt

ad

eos-

vulgo S R migii
several
relri
illa

darii u

dicta

perfe-

dem
habct
/ii,

reges datse.
'/'. xx hsc " <> iturus, moderno tempore; ea quo mihi dubium, o, ct ,m ea deprompta non
i.
i

pia

consucluilo,

eam

in

modum

composilam, cum ingruil aliqua necessitas, per urbis compita deferendi. Quara quidem con:

sueludinem
non
Ex
Puisse,
liis

Gregorii

nostri

asvo

interruptam

in

Y, in

iii

S.
///

Remigii insei

ta,

act/um
nrscvio,
et

pn banl
codi
\

velera

aliquot

monumenta.
bibliothecae
in

,/,;/

Commenta/rm
posterior,

suo loco
toto

esl

Ms.

ah
alia

Hincmaro
ejusdem
Nolo

od

/'"

doardvs,

Remigianae
icone

datus,

ubi

ejusmodi

supplicalio
rei

s&cuto
aliud,
asse

Wncmaro

dun\
131

nde

subdii

reprassenlalur,
in

descripiio

quod Hincmarus num.


dicat,
praesulis,
I
i 1

nuper factum

habetur

veteribus
rei

aulaeis,

quae similem sup-

scripsit,
1 1 1
1

o
mi
di

lempore
rno tempore
>

plicalionem

raesentant.
a

quidem
id

negare,

iS.iniii

in.iri

non
>

eam consuetudinem

laudati Gregorii aevo inter-

aut aelale sua

cum
e

ruptam non fuisse ; verumtamen d/uo ista monumenfa, qnse forte


,'x

non probant

altero codice nostro Ws

tiam in isla Suriana Hinc-

ac verisimiliter

maro
lltn
i

>

et

<>

i><

hujus Flodoardique

unu/m illud idemque faclum, de quo Hincmarus Grego) io loquitur, reprssentant, De consuetudine

atioi

em ah
n

hance
i

Vita

ua hic occurrat difjereni a, nolui indere, sicut rescidi alia, qusscerto


dicatui
villa

consentit Marlotus, cujus ve,ba retuli in


inrni pra vio

Commenr
omittitwi

non sunt Hincn

num
ac
in

350.
et

Cum

infra

Plumbea

fontaua

ud
super
r,

S.
,

Greyorium

Flodoardum
Buinartii sed ambse

fuisse juxla
i,

editione
;

pro cerovoces

mi

rariis

est

ceroferalibus

idem
/;,,,

Duvium Sarram, videtur hic pwRosequod velut oppidulum <>> jo] anis nolatur duabus cvrcite^ U ucis
i;
,

><

significant, candelabra scilicet ad sustinendos De cereos ferentes. vel etiam homines os,
,,,,,

Gallice
in

la

Serre, Pic< rdix

jin,

ii

iractu

Tco ai
i

Crucil us

affieras in

supplicalib.yi

Msiam,
aa hi

vulgo rOyse se
est,
</<<>

tionibus
ii,
sit,
,,,,,,,

circumfercndi
ecclesiastics
<<<.

memirtit
,

Socrates

fisco regioj rscpositi era

smea

recensione Vale:

ubi

enim

de S. Joanne Chryscstomo hsec aii Cruces argenteae a Joanne erant excogitatae, qua?

bb Flodoardus lib i, cop w '/> referens, no>> vas, sed v< hiculum vocai Bi dj m, si >> Ha3c omnia vehiculo, quod vulgo Benna dicitur,
i

imposuit.

164
roni

VITA PROLIX.
Revera

S.

REMIGII EPISC. HEMENSIS.


receperunt mercedcm
sui,

imposuit.

nlKCMAlO a. IUBP. HKM


I

Cato de Re rustica oap. xxiii usus est pro quodam vehiculo rustico ; voce Benna x in Glossario profert ejusdem rei eweme.r

praesumptinnis et mendacii

126

Quidam
in

vir nobilis

de territorio Nivernensi,
lor,

pla

medii

seui

scriptoribus.
loco,

Quia tamen t>nn


et

obtenlis

reliquiis

beati

Remigii, oralorium inejus


e,

ndlurrr,.
o*j

in hoc Vitx Remigianx

tum mocc mfra, coneditione

honorc
nus
sui

proprielate sua aedificavit


virtutes

ubi

DomiSancti

cente pede

cordomtibus altero

codice

nostro Ms. t

multas
ostendit.

per

merila

ipsius

Suriana,benndi avehiculo clare distinguitivr, veri-

Cum

aulem, defoncto Lndovico impegentilitia mobililate

simillimumest,Benmmetiamal ujus vasis genus fuisse; maxime cum apud Cangiu/m quoque in Glossariolaudeturmstrumentum, inquo benna pro
vasc,
ni

ratore,

Aquitani
proul

absque jugo
el

principis,

quisque poterat, se efferre

ad
<iebaccli

invicem impugnare ac per contiguos pagosdebachare


*

quo colliguntur vindemise seu u/varum

cceperunt
ecclesiis

pauperes homines sobstantiolas


reponere studuerunl.

racemi, usurpaiw.
cc Matricularii dicuntur, qui matriculaB, id est,
catalogo,
velui

suas in
flsi

Unde con-

ad
Hi

certu/m

locum

pertinentes,

opinione virlutum, quae ibi llebant, ad salvandum sua iu eodem oratorio, <|ui<|u<' poterant,

inscripti sunt.

duplicis genert.s suni


e uiiii

irbus

ilii

matricularii sunt clerici,


toci,

qui

eo titulo

stipendiorum ecclesiasticorum
fiunt
in

cui

adscripti sunt,

participes

alii

matrire-

cularii
lati

pauperes,
t

qui

eorum nwmerum
istt

m-tatim n-pDsucrunt. Audientes autem praedones, idem oratorium multis plurimorum opibus peferlum, aggri sunt eas diripere. Quorum unus obseratum ostium pede percussit, ut seram effringeret; et mox eidem osiin pes ejus adhaesit, et rcsupinus
i

sunt quos
posterioribus

ntant.

praesumptor
127

in terrara cecidil.
alii,

De
rus.

verisimilUer loquitwr

Hinoma-

Quod cernentes
cruciatu

aufngerunt. Ipse nutom


cura

cum
rrurc
et

miser,
ccepil

cogente,

maximo

ftmnre

ejulatu

dd Haud immeritohsec nonnullis minusdigna ov/m tamen sive Hincmarui fide videbuntw
.

[>utreseente, pu-

culpam suam

fateri, el
si

cura

lacrimis

ama-

mtut-

rissimis profiteri, quod,

Deus per merita sancti


vel

temporu XoquaVwr, non Hac occasione etiam pro sequentibus observasse juverit, S. Remigium jam tempore S. Gregorii justa severitatis in
facto sui
est.

Fhdoardus de

Remigii

pedem

illius

ab ipsa compede sulveret, ^ dc


alia

temere rejiciendus

numquam
quicquam

ulterius
lolleret,

de ipsa
vel
tolli,

ecclesia

ii

ejusmodi iniquos invasores editis exem}


ruisse.

quantum ex ipso esset, ulin modo consentiret. Gaballum quoque suum cum sella el alia, quae poluit, ad eandem ecclesiam donavit
el
;

Nam

in

libro
ait

de
in

Cloria

Confessorwm

sicque post confessioncin

et

lacrimas

cap.

lxxix de

illo

pervasores saepissime

ultor existit.

votum pes ejus ab ostio, cui mha3serat, est solutus. Verumtaraen postea de ipso arido pede
claudus

ee Adi Annotata hic ad

lit. z.

permansit,

crure ac fcmorc posl

usquedum computrescente diutinum laborem mortuus


fratres

^,

CAPUT
TUni

IX.

1(2)1(2 iflJUStiS Ve.

CCCleSlCe

...
JU*Z

...
*#

fuit.
1

?8

Quando
el
/'

tres

reges,
posl

Lotharius,
patris sui

^udovicus

Karolus,
se

regnum
g,

Safictut domwn tuam injMit

licupnnd,

post

obitum
lus

inter

diviserunl

HenienSlS

mense, quod
inU
'

tenebal

Fulco
divisit

Re- gemtnam presbiter h, Karo- ntttonem.


:

upiscopium

admo-

;ii'n/*o;/,o inVasOriOUS

Qomines suos

(IWUlttUS

m-

villaiu

Juliacum
i|,s,,,s
:

f
h

Richuino
llius
'

m
""

beneficium
Berta
'

dedit.

Cum

aulera uxor
Xllla
'

/uuw flictce

aemina ytmutU

srwri COlMUl mr

,1,,m

'"

cubicul

jaceret,

venil
iste

ad

eam sanclus Remigius, dicens


luus

invato-

alttr

V' ulit /n-i-

Tne
spicui translatio
epilogus.
:

poris integritate sua conaucloris

Non

esl
el

locus

ad jacendum
qui

alterius

meriti

oflicii

lebel

esse,

banc villam
illa

ha-

bereetinhoc cubiculo
et se

tlebel jacere.

Surge quanparvipendit,
vice veei
?
:

tocius

hinc

abscede.

Quod
videre.

putans,

visum

inanem

Altera
dis.il

nit

ad

eam sanctus Remigius,


absccssisli,
hic
te

el

Cur
Vide

hinc non

sicul

libi

praecepi
illa,

amplius

inveniam.
Terlio
:

Quod
ad

ul

prius!

empore Ludovici imperatoris duo


a
ejus,

fralres Franci,

pro nichilo duxit.

venil

eam sanctus
e

foreslarii
in

invaserunl
ul

quaui

saltu

Vosago,
in

a
b

partera dc silva' supra ostendimus, sanpretio

Remigius,
praecepi,
psisti

el

ul

ctus
intra

Remigius
fines

vita

sua

comparaveral
plus perti

binc
et

Nonne semel el cundo tibi abscederes? Sed quia contempergere, aliorum deportatione abscedixil

hinc

ejusfc,

dici ntes,

quod

des

percussil

illam

virga,

quam

tenebat in

ipsa silva
ii

ad

fiscum

imperatoris,

quam
autem

ad partem

mauu.
i?9 Qua?
,

Remigii.

Contradicentibus

bus de

poteslate

Reraensis ecclesias,

hominiunus eorum
ln

tolo

corporc
vidit,

in

maximum
per

tumoet

mmlcm

mf\'qit-

rom converso, quod


aliisquam
-

viro
el

altercando venil ad porcos suos, quos Slhal " "' Pastionem miserat, inter

suo Riclmino

eandem quos lupum


velociler est

plurimis dixit,

aliquantos dies

nveml
!

Q uem
<i

severissime cruciata vitam Qnivil


ejus in ecclesiara sancti

ascendens

equum,
percutcrc-,

rasecutus,

volens

eum

equo expafustem
in c

queibidem

sepeliri

fecit.

ente,
ipsa

collisil
it;<

capul
ui

ad
" St
1

unum
iilius
-

Cujus corpus vir Remigii deportari eam Miranlur nuidan/auod


pradicta villa exou sua seoeliendnm
si p,

de

cum
lit,

vindicta mortali illam de


ei
-

silva,

cerebrum
tUUS
'

terram

*Sr
conc" e
quia
-

61

'

Praler

veM
pervenil

P er^cna

,n

I" 11

""

alteram,
:

^
ad
sit,
'

corpus

rece P U

Q uod

quandam petram,

quaintentioneSancti vindictaj
runt
:

ejus

ecclesia

^abilur,
in

,!

et

dixit

Omnibus notum

delinouentes exe
i,
<

exilieruni ab illa particulaa in oculos ejus, et exca^catus est. Sicque ambo

quam

usque ad hanc petram est ista silva impera,ons E ercUt, eD8 rAU,lrlU Detram doIatoria (/ .
'

videlicet nt;

si

se

recognoverim
ne
posl
i,

piant,

quod

merentur,

porlabal

manu,

-l

1 '

"^

morlem
ori

tern
l

crucienlur (ut
illo,

libro

R-uin
et posf

s ':

tur de propheta
extitit, ct

qui

inobediens
interfi"

Ztm
uUio-

a leone

percuLs

nem

DIE PRIMA OCTOBRIS.


nem
quoa

165
ejua,

perceptam
si

leooe
hic

corpua
se

illiua

intactum

per

peraanwl k)

caput

antem

assumpta
Mariae

in

acriniolo
civitate

vindictae

Bmendentnr el ptumeat Peatilente


:

non correxerint, in procednnt, alii de Dagellis corum metnentea corrigantur; sicut scriflagellalo, Bapientior erit par-

eburneo,
q
argi

secus altare
debito

Banctae

in

honore

HIM MVHO ARCOIIl


IIEW

veneratur.

Locellum

autem

cum corpore
in

ipsius Sancli

sepuli hro

marmoreo,
fuit,

vulus/.

quo

anie
quae

jacuerat,

superpoailura
illius

el

re-

Auctor doret,

liquiae,

130 Causantur

CW suo
tot

eliam
in

ad

caput
in

aliqui,

trmpore

mtracula
finnt,

Remigiua
farailiae

nunc
suae

rerum

quoniam sanctus suarum invasores et


oon
vindieat,
.

exlra
in

repertas
r;i1
'

raerant,
praefatis

sepulchro,
fuerunl

sepulchrum quo jacueKalenaltera


et

;|

epiacopis

non

oppreasorea

poaitae

sicut

daa
ejua
ta r.

Octobris,

praccedentibus
paalmi

quo

temporibua
Signa,

Kalendarum
plurea
a

die
lueral

egerat

usurpantes

versum,
eal

tranalatio ante

moa

inqniunt,
el

celebra-

dod

videmu8,
cognoacet

jam

non
;,,,

propbeta,

oos

non

134

ampliua.
lrM(l1 ""

Cum autem sanctissimum


in fuit,
j,

Sed
H"'

non

huic

corpus ejus

cauaandum, verura doesl;

de

interim

fl

sepulchro
translatum
sias

praedictum

locellum

Limendum

quia

impletur no-

Rado,
qui

sins,

tunc

quod praedictum eal anliquia temporibua. Scriptum est enim in tVpocalypai Pactua eat sol,
:

argenteum subdiaconus eccleRolhar-

dolore

dmtnnn
nli'<i

Wrrai,

Suessonicae
/

cum
die

episcopo suo
per

duo eon
,.

do
ui

illuc

conveoerat, jam

ul

saccus
sol

annum integrum
vexabatur,
melueret.
corporis
dolore
sancti

cilicinus.

in

extremo

quippe

nostro

dolore

dentium

adeo
pras

nocteque

tempore
quia
oculos

quasi
vita
el

cilicinus

saccus

oatenditur,

sensum

perdere
episcopi

nimio

1'ulgena

praedicantium ante reproborum


despecla probatur, et saoctorum

Qui,

dum
in

irapositioni
,

aspera

intenderent,
loco,
el

miracula per contemptum peccanlibus justo judiciosubtrahuntur; sicut scriptum esi:Nequando convertantur, et sanem eos quatinus pleniua obruantur auppliciis, qui nunc gaudent eliam
:

qua dolore vexabatur quo corpus sanctum jacnerat, apposuit;


ipso

maxillam

mox

ai>

dolore

liberatus,

deinceps

dendie
B

lium dolorem oon sensit; sicul

posl
u.

vigintiquinBl

in

que annos
in

isdem

referre

curavil

ipsa

B
el

delictia.

quodam
iri

oratorio,

ubi

memoria
<

beati

nuyrrum

Remigii

narrant,

Verumtamen hir Sanctus imitator Domini sui, qui oon omnia vindicat, ut ejus ostendatur palienlia; nec omnia inulta dimitlit, ut ejua
131

colitur,

pago Ribuario
sicul

dho conlracti sanaii


priraas

fuerunt. Ex terapore
Iranalationia,

siquidem
el

ac secundae
el

ante,

multae

insignea,

probetur
ter

providenlia;

licel

oon

tam
noo

frequen-

virtutes in

eodem

loco per ipaiua Sancti

merila ex

exeral in

pernicioaos vindictam,

uaque-

diverais

inflrmitalibus

sunt
hic

operatae,

quas

habeel

m
n

quaque inulta nostris lemporibus deserit praeaumplorum piacula. Nam m Blitgarius quidam nuper raansura n de Iheaauro eccleaiae in villaTenoilo pretio apud Bernardum custodem obtinuit, unde famulos sancti Remigii cum flagellis
ejecit,

mus
ipiia

descriptas,
saepius

sed

propter pluralitatem,

ibidem

ostenduntur,

omisimus po-

nere.

135 Ex
ret,

digestis virlutibus

abundantiasime clagloria
e1

quam

insigne illum
sil

Dominus
et, ul

ho-

omnio

&i

i"Ui

conclamantibua
adjuvaret.
reapondil

eia

sanclum

repetetu.

Remigium,

nore dignatus
ejus,

coronare,

erat in conspectu

ut

eoa

Quibua
:

idem

Blilgariua

cum
vos

mirabilem hominibus demonstrare. De quibus,


karissirai,
ui

irriaione

Modo

parebit, qualiter
:

fratres

sanclus
in

Remigius

adjuvabil

videte,

quomodo

memoremus,
tissimus
i;im
rilu
.

brevi epylogo quaedam comcontemplemur, qualiter hic bea-

.idjiitorium

vestrum venit. Et inter haec verba


ingemuit,
el

Patronus ac Protector noster sanctorum,

cum maximo clamore


intlando
tuiis eat.
lectorem jne

incredibiliter
el

veteris

quam

novi

Testamenti
divei>is
el

patrum, spiuuius
vivens
-

intumuit, sicque

medius crepuit

mor-

scilicel

diversitale
a

operationum
acee[i(a.

ejusflemqiie

Spirilus

132

Quibus
ejus

monvt.

ctam
ne
ot

pertimescentea,

Sanetns

divinam in nobis vindiblasphemiam in Deum et magnopero caveamus, sludentes,


auditia,

in

corpore

plenus

fueril,
In

posl

obitun

sors,

miraculis claruit.
el

eo Daraque, quod

caeli-

tus praenunliatus

ex

noraine deaignatus extitit,

ecciesiaaticam

contra

mala
mili,

familiam crudeliter iractemua, proximi pertrahamur ad revel

repraeaentatos

nobis

Ysaac

patriarcham
in el

v\

Jo-

hannem
ctiflcatus
iu

Baptistam

videmus;
nalus
'/.

eo,

quod

san-

tributionem

ad

livorem

odii

ne

ad

necdum

temptamenla diaboli seducamur ad delectationem vel consensionem peccali ne contra tla;

reclusione

populi

dcvitavit

ab adolescentia prssentiam, item


in
el

gella

summi
ac

OpiDcis
Licel

proruaraus

in

exeessum
nobis

Jheremiam el Johannem Baptistam ; quod ab episcopis provinciae Remensis


ac populo eleclus,
lus
,|in

eo,
clero

murmurationis.
frequentia

enim
la

oon

Aant

tam

el

signis

super

eum

divini-

revcren

per hunc Servura


ease ac ejus

suura

ostensis,
;ii,

esl

ordinatus
'-i

episcopus, Malhiam,
Bdelibus
ele< Lus
el

miracula,

tamen

certi

debemus,
nobis
auxilia
,

quia

non
suis

\i

ostolis

ceteris
esl

subtrahuntur
continua

civiiati

suae

civibus
;

oblatus
slolus.

Domino,
eo

divina

sorte ordinatus

apo

intercessionum
o
:

sicut

dc

Jheremia legimus amator et populi


orai pro populo el

Hic

esl

inquit, fratrum

Israei,

hic

est,

qui

mulium

universa sancta civitate Jheru-

salem.
Saneli corpus
in

quod inier amarissimos hujus meritorum atque virtutum, oralioQum ac praedicationum remigiis sanctam ecclesiain ad porlum .-elerna? salulis gubernavil, Noe,
136
lu
,

S.

ffi

seculi

fluctus

133
tesimo

Anno

Incarnalionis

DominicaB
p,

oclingen-

qui
vio

archam,
rexii.
In

praesiguantera
<".

Ecclesiam,
facta

in

dilu-

argenteam

quinquagcsimo
ecclesia,

secundo

nuper

adhuc
prio-

quod
el

splendida
Cbristi,

esl
II

ejus

thectim transpo-

mt.tr

ampliata ipsa
ris

sepuichrum
eal

una
in

CUm de cum beati


corpus

loco criptae

facies

de
inler

praesentia

Moysen.
quae
se

eo,

Remigii
el

corpore

quod
ignia

llammaa
stelil

residua,

necdum
transire
insensibiste-

translatura

cripta

majori

pulchriori
sicul

voraverat,

el

incendium

opere
el

facta,

ipsum

sanctissimum,

prohibuit,
libus

Aaron.

In

eo,

quod quod

rebus

in

anteriore

translatioue,

iiim

dioceseos, inlegrum
ru

ab cpi.^copis Remoinvenlum esi et bran-

maledicenSj

cultores
\n

earum damnavit
tria

rilitate,

David

t.

eo,

milia

riro-

deo
chro
t]v

bco

involutum.

Et

cum

de

ipso

sepul-

in

locello

argenleo est transpositum,

pars

rum, praedicatione sua converaorum, vigilia sancli Paschse aa baplizavit, el puellam a morte resuscitavit,

aa

ipao

braiideo

cum

sudario,

quod

fuerat su-

beatum Petrum, qui

in

sancto Pentecoate
tot

16(3

VITA PROLIX.
milia .ludaeorum
fecit,

S.

REMIGII KPISC. REMENSIS.


6 Nivernum,

tot

ad

fidem
a

convertit el baprosusrilavil. In

Gallicr Ncvers, GaUise urbs est

HINCWAKU AB
rniip. RBM.

tizari

Pt

Dorcham
Renis ad

raofle

ligerim

amnem, Nivemensis
et

protfincUe

ad n pr&tipua
t

eo,

qnoii

ferocissimos
et

barbaros

feritate

sua

ducalusquetitulo

episcopali sede submetropoli

mitigavit,

baplizandum

conclusit,

Senonensi illustrata. DeS. Remigii reliquiis inhoc


Nivernensi oratorio depositis observo ea dictis in

quibus

post

spirilualem

veuiontes

in

sacrum baptfsina Panem cali ot potum dedit, ftclyseum, qui bostes Samaria conclusit, quibus cibum et
praecepit.
In

Commentario pr&vio, non


Sancti carne
vel

fuisse illas
nisi forte

ew ejusdem

ossibus,

potum
liquores

dari

eo,
fecit,

superbabundare
quod
repi
sibi

quod parvissimos Helyam et ilem


pro-

sedvel ew CapiUis, vel r.r vr/o, involutum fuit, similive read eumdem utcumque
pertinente.

ex dentibus % f/uo cm/nts rjus

Helyseuro.
utnuique Tctta
...

137 lu eo,

Ludovico prsdixil
suisque
postcris
Ezechiae, quae
In

Mors Ludovici

Pii />"/

eratoriscontigitanno 840,

;.f.

phelico
ventura,
suis

spiritu, quae

erant
illi

post

quam
ini

revirerunl lurbte AquitanicWy qvse a/nte

vfni

ifealam,

qui

rcgi

ac

illam cceperant,
/'//

qwd

primoribus aliqui Pipinof

erant

fulura,

praedixit.

eo,

posiius

corpore,
iiidem

pra?sens

spirilu,

quod longe ohitum regis


prae-

Aquitania

regii filio, (a\ ercnt

adversus Caillis

cognovit,

Helyscum,

cujus
in

spiritus

rolum Calvum, quem regem dederat.


Pii

laudatus

imperator

sens

erat,

quando
Spiritu,

Naaman
In

occursum
quod

Gyezi

de curru suo descendit.


sibi

eo,

revelanle

$ Facta est hacc regni divisio a tribus Ludovici filiis Veroduni annoTliristi Ni'i.
Ii

sancto

scens,

providenliam,

famem secuturam praenofaquomodo laboraiuro


t,

Hic Fulco presbyter,

et

post hu/nc Notho, cc-

clesia/m

ftemensem

post Ebonis

ejusdem sedis ai-

me
eo
,

populo

subvenin

adhibuil,

Joseph.

In

chiepisco}

poralium
postea B
viiis

quod, ut juslus justificaretur adhuc, corlumcn oculorum aliquandiu aroisit, et


visiim
recepit,

icTauctorationem administrarunt, donec Hint marus anno 845 eidem episcopus dat/us est ; ut
videre
Ucet

apud Flodoardum Ub.


lib.

in

Historix

Tobiam

sed

et,

quia
esl

cap.
i

i.

vcr.r

palmes
plus

fructum ferens, purgatus


aiferrel

Flodoardus
Caroli

m,

cap.

iv recitat

privilegiwm E
postulante

quo

[ructum

cum oculorum menti


lumen
patiens

ejusdem

Calvi regis, in qvo

is,

lumine,
In

quod quod
posl
iu

non

amiserat,

corpora-

HincmarOf
/.

ecclesiar

lium oculorum, quod aliquandiu amiserat, recepit.


do,

magna
pastore

Hemensi restituens res, quas, nrcessitnte el per omnia inviti,


scdes
illa

temptatione

et

laudes

dum
bus

sancla

vacaret,

fideli-

referens,

(emptationem

auiem
recepto,

probatus,
sicut
in

nustris

ad
in
;

tempus,
noslro

unde quoddam
haberent
servitio,

tempo-

lumine
qui
xii,

corporalium

oculorum

rale solatium

comha-

amissione, Doroinum
patiens
el in

benedixit, Job consideramus,

mendavimus
quicquid
buit.
k Lib.

eapresse memoravit

Juliacum, vel

posl

teroptatione noroen Domini benediLemptationem probatus duplicia sua

ex

eodcm

episcopatu

Richuinus

possedit.
.ompatfl/.

138 per
et

lu

eo,

quod,

die

recessus
Hliis

sui

cognito
valefecit,

iii Rrqum, cap. xm. Laudat librum Proverbiorum, qui

9
'n

Vulgata

Missarum
obiit,

celebralionem

suis

cap. xxi, ^.

ll

habet : Mulctato pestilente, sapienlior


cap. \\ hic pra mittit

66

bealum Juhannem apostolum et Euangelistam bb, In eo, quod palla sepulchri sui cla-

erit parvulus.

m
n

Flodoardus

lib.

i,

Tem-

dem inguinariam
Paulum, cujus
in

restirixit

ac reppulit,
semicincliis
justitiae,
in

egregium
sanabanel

pore domni Hincmari praesulis.

sudario ac

Mansus, vel Mausa aut


cn
iii

Mansum
v,
jt

est certus agri

tur aegroli. ln co,

quod
item

zelo

vivens

modus
p

:nir coloni.
14.

corpore

el

posl

obitum,

delinquentes vin-

o Lib.

ii

Mochalseorum cap.
S.

diclas
et

excrcuit,

Moysen,

Phineen,

Jo ue

Hanc secui;dam

Remigii

tramslationem,

Helyaro,

Saphyrae

Pelrum, Simonis magi, Ananyae ei percussorem, el Paulum Elimae maIn in

gi excaecatorero.

eo,

quod sanclissimuro cornulu


divino eeclesia
rainisterio

pusiilius prius

designala
angelico

C sepultum,

(iiiuiii hic iii, ipit narrare, ////" marus ipsemet, licet nomen suum taceat, magna cumsolen nitate insli^tuii. eomque p/uribus m Commentarto ex osu prxvio xvn, ad </urni, ne eadem hic //, ri.tm,

el
esl

poslea

de loco

ad

propbelam, qui manu angeli de Judaea super lacum Babylonia esi deportatus, indeque in Judapam revectn
Moysen, qui a Domino, angelico ulique minislerio, fuit sepultus, cujus sepulchrum sicul nemo usque
in

locum

deportalum,

Abacuc

studiosum (cct inn remitto q hiaicatecclesiam cathedrahm Hemensem, *<i/i_ cti.w/in.r Dei Genilrii dicalam. v ISimirum prima translatio de qua egit in hac
i

ipsa Vita
s

num.
est

120.
nsis, Gallice Soissons,<7a?
Ri

Sh A

<

Sucssiom

praesens

novit,

ex suf-

ita

cujusmodi

ordine

sepul-

chrum
cc
SCil

fraganeis
i

archirpiscopalus

mensis.
cn aru/m

istius Sancti translatum

fuerit,

nemocbguo-

ipse

Rothardusest,qui

llii

anno845
"/>
si

ordinavit

ephcopum,
u

quinue
qu

deinde
bi
.
<

Ulo
lubet,

mutta

iiui/i/i

/ii.smi.s est, dt

de,

ANNOTATA.
a Forestarii sunt,

Galliam Christianam auctam tom.


sequentibus.
u

IX, col.

340

ei

llmi collige,

Vitam

/<

nc ab

quibus

curasylvarumdeman-

data erat. Galli dicunt Foresliers a forel Hlva Ludovicus vmperator, de quohic, fuilhujus m
>us
i

ptam, uki saltem ad finem


nnlr dnniiin 877.

Hincmaro sorir \erductam non rssc


i

/,

cognomento Pvus,
88.

colligthir ewserie nar-

ationis.

Nimirum num.
..,/,

x Consentit Flodcardus lib. TUstoris inquiens, oratorium Ulitd apud papum Ribuarium fuisse. Sed quts hic pagus est? \pud Colvenerium in

truncum iWcaudiccm arboris, ui in innotatis ad cap u, lit. q dictum est. Consentit


Flodoardus, qui pro fuste arborero posuit. d DoIatoriaWc usurpatur pro dolabra, Floduurdus bipcnnem dixil.

c ii

margine
'

,/

hic Gallice dicitur Bruieres pn

Lannois,
i/uo

(/

est

Bruieres
;

in

Laudunesio.

Ai nescio,

proqua

argumento i.au. inter Latinum Gallicumque nomen nulla similiiudo est. Im<> longe alibi locum i/iiim fuis.se, colligiPui exeodem Fb <i< ardoinChrontr<< ad annum 923, ubi scribit, Rotberto, >/uem
Fro/ici

DIE PKIMA OCTOBRIS.


^

167
vel

Franpi regem
elegerant,
in

sibi

adversus Carolum Simplicem

darive
lucro

jussero,

unumqucmque vestrum

vo-

regnura Lolhariens tproficiscenti, Hen-

habere

praecipuum.

ricum Gcrmanix regem obviam venisse in pagum Buper Quvium Ruram. Rwra autem, de i/KD hic, vulgo de Roer, Germanise fluvius est
Ribuariuin
t

Remensis ecclesia, habep territorio,


substantia,
vel

Tu sancta haeres mea colonos, quos in Portensi /


de

vcl

palerna
fratre

maternaque
sanctae
.

quos cura

mco

medog

'/ni

iii

Eyfalia ortus, per

fluii

n apud
iUud
et

llnr

ducatum Juliacensem inundam in Gueldri Mosae


>

moriae Principio episcopo coramutavi g natos babeo, possidebis. Dagaredum,

ve|

Profuju.

se miscet.

Itaque pagus Ribuarius,


fuisse dicitu/r,

in

quo
>'

>

rum
ujus
<

riuin

non

est

nomen

Prudentium Tenualcum Maurilioneni Baudolcisum Projunciolura Niviatenara Lau,


, . , , .

vici veloppidi, sed Iractus

Rhcnum
labiiur,

lt> ^uarhorum, qui \fosam, quUjue inter duo hsec flumi

tam
<<<

Suffroniam
tuo

colonas;

Vmorinum
-

quoque
><

servura

apul Huram

fuisse creditur. Hinc etiam

quos

dominio vendicabis. Necnon, agrosJi, possideo in pago Portensi um pralis,


.

opiiun,

nonplacet mihi FLodoardni Chronici interpretis qui Pagum Ribuarium Gallice Ribemont
(quod
Pi> <nil .r

pascuis,

siivis

ad

le

testamenli

hujus

authoritate

revocabis.
2 Puturo

oppidulum

est

ad

JEsi

im fluvium)

episcopo

successori

meo

amphyba- ktratmmu
co,n ' l " v "

interpretalus
phico tom.
y
II.

est, teste

Ortelioin Thesauro geqgra-

lum
festis

album
triclinij,

Pa>chalem
tria,

relinquo;

stragula

ud

lumbina duo, vela


<>

Jam ilrn supra, nullo gumento ab marn probari, Remigium '/' materno utero
ctificatum
/,

quae sunt ad ostia diebus


culinae. Lnter

""'"'
,

Hinc-

cellas

et

Vas
le,

argenleura
ba?res

sanre-

decem
et
factis

et

octo

librarum
tuara

mea,
/..

\>i ' <e.

dicecesim
patenis
,

ecclesiam
calicibus

Lugdunensem
ad
Doraino
vas
,

/'-////'

hic

respexii
ii

>ni

istam Davidis
:

>>n

alque
prout

ministerium

catUmem
Gelboe,

iit, cap. i, y, 2J M nile.s nec piuviu veniaut super vos, neque sint agri primiliarum. Reliqua sacrs Scri-

Ub.

/{<</>

sacrosanclum
distribui.

volui,

nec ros,

Aliud
illustris

argenteura

annuente, quod mihi


rex,
,

domnus
de
dignatus

memoriae Riodowicus
fonte

qucm
douare E

\\

ptursB lo a

ii

>>

annoiabo, quia

nim

freguentia

sacro

baplisraatis
est,

suscepi
,

laudantur.
aa Im<>
iii

Nativitate Domini, ui probavi

Com-

mcnfano

7.

eo facerem quod ipse mea3 ecclesiae supra memoralae jubeo ihuribulum / el imaginalum caliut

de

voluissera,

tibi

ha^redi

bb S. Joannis apostoli et Evangelists gesta in Opere nostro illustranda sunt addiem 27 Decemhris,

cem
diiMii

"i

fabricari;

quon

faciam
ante

per

me,

si

ha-

buero
,

spatium
iii

vitae.

Si

quo

colitur.

nii
,

fratris
Lui

mei

cc Sequitur hic in eodice nostro novum caput suh hoc titulo : De roliquiis beati Remigii persan-

antediclas

ordinis
el

clausero ultimum Lupe episcope, species efflcies. memor Com,

presbyleris
viginti
in
el

meis

diaconibus,
solidos

qui

sunt

Remis,

quod cum ob in Commeni rio prxvio num.27 daitis ihncin ri esse \on credam, hic praetermitto, maximequod eamdem hisloriam j vm recensuei >>>> cx Flodoardo in eodem Com nentario a n >>>>. 3 >l Prxtermitlo et longum, qui ibidem sequitur, sermonem, duoque eidem inserta capita, /> quibus

ctum
>

Moderannum

in

Italia

delalis;

quinque

ae^ualiler

dividenlos

>

communc dimitlo. Vitis plantam super vinesimili am meam, ad suburhaiium positam modo comrauniler possidebunt cum Mclauio vinitore, quem do In loco ecclesiastici bominis
,

Aiimvichii

ut

albovichius

liberjate

plenissima
lectoribus muitu oi
iuos

perfruatur.
3 Subdiaconibus
solidos duos,
solidos
el

consule dicta
8equentibus.

in

Commentario num, 25

e(

duobus

duodecim
malricula

ostiariis

junioribus
in

solidos

jubeo dari.
ante
solidi,
U)\-c>

Pauperibus
ecclesiaB

positis

expeclanlibus

stipem,

duo
o

unde
,

se reflcianl, inferentur.

De Vaculiacoo
,

TESTAMENTUM
S
.

Friiniraium

Digaleifum,
\

Dagaredum
,

Ductiolibe-

nem, Baudovicum,
ros esse
praecipio.

lilulfum

Vinofeifam,
<\r

Tonnaredus, qui
liberlatis

R E

nascitur
(ili

malre,

stalu

utatur.

ingenua Tu vero ^

fratris

mei Lupe episcppe,


el

luo

dominio vin;

dicabis Nifastem

Ex

Philippi

Labbei

quoque,

quam

matrem suam Mutam vineam Eniam et Enias vinilor colit


:

Biblio*
I.

Monulfum ejus Qlium


perfungi.

juniorera,

jubeo
*

libertate

thcca Mss. lom.

Mellovicum

porcarium
,

Pascba-

'

"'

pi"Ib

Ecrlciiam Kc-

mrnsem cum
lao

S.

l.upo et Agrtco-

a
b c

Domine Patris et Filii et Spiritus sancti, gloria Domino Am m a. Ego Remigius episcopus civitatis Remorura, sacerdotii compos, teslamenlum meum condidi
jure
praelorio,
si

ln

Vernivianum '-11111 Qliis conjugem Ruam tribuo cui liberlaexceplo Widragasio suis lem, tuo juri depulabis. Servum meum de Cessurnico tuum esse praacipio. \grorum parlem ad
siolam
, ,

ic quara frater meus Principius episcopus tenuit,


,

'111,1

silvis,

pratis,

pascuis

revocabis.

Servum
de-

meum, quem
relinquo
;

Mdi micus

tenuil,

Viteredura
el

al

[ue

id

codicillorum

vice

valcre

Teneursolum

Gapalindra

uxorem
traniuf>
'

praecepi,

ei juria c

aliquid

videbitur

defuisse?

suam
scribo.
\

Teudorosenam

tuo juri

dominioque

Quandocumque
et

ego
tu

Remigius
mihi
baeres

episcopus
esto,

de

hac luce transiero,


et
tu
Qli

sancta
;

Teudonivia quoque ex

mea

praeceptione

sil

venerabilis ecclesia catholica urbis


fralris

Remorum

libera
et

Edoveifam, quae homini tuo sociata


cognationem
de
relinebia.

fuit,

'"*'

'"

mei,

Lupe

episcope d

(quera

ejus

Dxorem

Aregildi

praecipuo semper amore dilexi) et tu nepos meus mihi obsequio tuo presbyter e, qui Agricola
a

et

cognalionem
meara
,

tem
jovia
hig

suam ingenuos esse jubeo. Parprato, quod Lugduni juxta


1

pueritia

placuisli,
forte

quae
ter

mea
id
,

quod

omni antequam moriar, praelegavero donavero unicuique


in

substanlia

mea,

babeo

ad
sunt

imilatem
pratella,

montium

posito,

et

quae r

obvenit,

/'

Tihi

atitem.

quae tenui, ad te revocancoos meus Ajrricola Dresbvter,


qui

168
,1

TESTAMENTIM
tuam,
,

S.

REMIGII EPISC. REMENSIS.


7

,,.

qui intra domeslicos meos parietea exegisti pueriiiam


trado alque

Pronepli

aa

meae

Praetextatae

dono

Modo- ,,,,,
;

Iranscribo

servum uxorem suam el eorum Olium, nomine Marcovicum. Ejus fratrem Medovicum jubeo esse liberum. Amantium el uxorem suam Dafiro libimel derelinquo; eorum filiam esse praecipio liberam Dasovindam Alari-ii/n servum tuae depui<> portioni cujus uxorem, quam redemi et manu misi, commcmin ingenuam riefendendam. Bebrimodum el uxorem suam Moram tuo domiuio vindicabis; eorum Qlius Monachatem
: (

MerumvasMenatenam, et

rosevam, Profuturo Leudocharium puerum trado Profuturae dari jubeo Leudoveram. Lugdunensibus

favit

""

subdiaconibus , lectoribus, ostiariis et junioribus quatuor solidos derelinquo; pauperibusin matricula


posilis solidus

dabitur ad eorum refeclionum.


ecclesiae
;

DeJegoque
ecclesiae

octo

solidos

Suessionum

bb

bb
cc

pro commemoratione nominis mei


solidos
.

Catalaunensi cc

sea

Mosomagensi

dd

solidos

dd
ee
ff

quinque
ecclesiae

Vongensi
ibi

ee

agrum

apud

officinam

molinarum, quae

rius
et

gratulabitur beneflcio libertatis.


uxi

Mellanricum

Catarigensi ff solidos qualuor, tolidemque Portensi pro

est constituta;

n ni

revocabis;

suam Placidiam ad tuum dominium Medaridus eorum Glius sil libertus, el


Mellaricus Lugduni
,

commemoratione
arcbidiaconi
domitexlilis
niori
iii

mei

nominis

inferenlur.

[irsi

familiaribus usus obsequiis, dono

ei

vineam,

quam

facit,

libi

dono,

gg casulam

subtilem,
;

el

aliam ple-

Brittobaude

Vineam

quam
ul

servum necnon Bebrimodus


diebus
festis
el

etiam
facil,

Gibericum.
tibi

eatenus

derelinquo,

sacris altaribus

mea

ofleralur

omnibus Dominicis oblatio, atque annua


el

duo saga delicata lapete, quod habeo in lecto el lunicam , quam tempore transitus mei reliquero meliorem. Heredes mei, Lupe episcope,
.

gg

el

\l'iiiii|.i

presbyler, porcos
lis.

meos
.

inter vos aequa-

i\i.i

Remensibus presbyteris
nepoti

diaconibus prae-

liter

divid.

Fri;.|-nlu>

<|uem

ne

occideretur,

beantur.
tvmeoiu

qualuordecim

solidis

comparavi, duos concessos


basilicae

5 Delegoque

meo
.

Praetextato

Moderatum,

babeal

duodei im del hh ad

domnorum
facien-

hh

Totlionem
7

Marcovicum

Innocenlium
,

servum

martyrum Timothei
dam.
o Haec
iia

et Apollinaris

cameram
testor

r
-v

quei accepi a Profuturo originario q meo. B Coclearia quatuor de majoribus, acetabulum, lacernam r, quam michi tribunus Friaredus dedit,
el

do,

it<i

lego,

iia

ceteri

v fwtammn
1

argenteam
:

Labulam

&

figuralam

(lliolo

iilius

'af.Parovio

Paronis*
lam,
in.i.

acetabulum el tria coclcaria, el casucujus fimbrias commutavi. Remigiae coclearia


quae
i.
ii

omnes exhaeredes estote, suntote U. Huic autem testamento meo dolus malus abest, aberitque;
in

'"jjj

*"
:

'

quo
ei

^SH
ii

si

qua

iilura

vel

charaxatura kk luerit

invenla,
gitur

facta

esl,

meo
quoque

me

praesente,

sunl

nomine
feriale
illi,

dum
e!

a
ei

me

rele

kk

Litulata,

mantele
Hicbina-

emcndatur. Acinm Hrmis die


11,

cousule

'

ipsius

quod habeo,

Lranscribo

su] rascripto

"

culum
dixi.

intercedentibus

dono

mediis signa-

de

quo
et

Gundobado
pedatuCatlusio

Loribus.

Delegoque benediclae (iliaemeae Helariaediaancillam,


>.

*
relegi,
r|

l!riniL'ius

e|

iscopus

leslanientiim
el in

conae

oomine Noram,
partem

meum
Patris

vitium

ignavi,
el

subscripsi,

ram
facit,

quae

suae jungitur vineae,


el

quam

m mine

Pilii

Spiritus

sancli,

dono,
pro
i

meam

Domino adjuvante,

de Tdlpusciaco tran-

complevi.
V. c.

scribo

bsi quiis, qi aj

michi indesinenter im-

pendit. Aetio

aepoti

ni.

ersunico

tl

Cosuroloo

quas
jure,

milii

forte

meoypartem de Cessunico *, divisionis obvenit, cum omni


i

Pappolus interfui, et subscripsi nvm


Rusticolus interfui
et

mm

V. C
V. V. V.
\

signavi.

C.

Eulodius interfui

et signavi.
et et

quod tenui atqui p di Ambrosium quoquepuerum adjus illius dominiumque transmitto. Vitalem colonum liberum essejubeojel familiam suam ad nepotem meum Agalhimerum pertinere
;

C.
C.

Eutropius interfui

signavi. signavi.

Eusebius interfui

C
i

Daweus
meis.
el

inlerfui el signavi.
,

Posl

ondilum lestamentum
ul

cui

ai. paritbufl

vineam dono, quam posui Vindonissa el meo abore constitui , sub ea conditione, ui a patribus* suis omnibus diebus restis ac Di minicis pro on n e.-.
i

imo signatum, occurrit

ibus

basilicae

domnornm marlyrum
nn sex
rvn

Timothei librarum

Apollinaris missorium argenteum


ut

moratione mea sacris altaribus offeratur oblalio, et Lugdunensibus presbyteris atque diaconibus annua
convivia, conci
eeclai

deputem, ossium componalur.


ibi

ex eo sedes

ftitura

meorum

d< nti

Di

mino, praebeantur

Dono
quos

ecclesiae

Lugdunensi solidos
el

decem
se
Si

et

octo
<

presbyleri'
distribuant.
se revoi
1

diacoiri

inter

ANNOTATA.
a

aequali
cia

rw isione

Parti
1

m meam
fralris

de

ex

inlegro ad

ecclesia
Qli

Lugdunensis
mei
.

Com-

mendo
scope,
el

sanctitali

luae,

Lupe epiCattusionera

Gloria
1 1
>

h codice nosiro atque editkme AJarloU deest: Domino. fn altero nostro Ms apogroypho

quos

lil

ertos

esse

praecipio

^uliatevam conjugem
vineara
.

suam, Nonnionem, qui

init "ih

meam

ditione Joannis Jacobi Chifletii hoc totum abesl !'(,, ii, Htvli i,,,,, ,,, mitlitur tam editis, t
.

Sunnoveifam, quam captivam reden boi is parentibus natam, el ejus filii m 1 nberedum, Mellaridum el Mi llatevam Vi
Haci t,
i

qvotn

iii (ii

coi

n.s

monilio
(|uo

quze

linm,
'i

esse

videri potest,
conditi,

Exemplar Testamenli
in

beato

ftemigio

lector

at-

coquum, Cesariam, Dagarasevam, el Baudorosevam Leonis oepti m el Marcoleifum fllium


i.nn
.

lendat,

quod

solidorum

quantitas

numcro

qua-

draginla
soiidi

denariorum
el

Tottionis

bos fotos,

fili

fratris

mei Lupe episcope,


defensabis.
Tibi

agebantur,

in

sacerdotali

computatur, sicut lunc Francorum lege Salica con-

authoritate

liberos

aulcm haeredi meae eci lesiae Fiavianum e u n pi m suam 5paragild< m dono orum Qlii lam parvulam Plavarasevam liberam esseconstilui. Fedamiam uxorem Melani el eorum parvulam Remenses
.
i

linetur, et generaliter in solulione usque ad tempora Karoli perduravit, velul in ejus Capilulisin-

venitur.

Idem moniVum iudemque vocibus (praeterquom quod Karolo cognomen Ma^ni addntvi) m ri><iivc
nostro
ii.ti,

presbyteri

el

diacohi
esse

possidebunt.
praecipio,
:

Cispiciolum

laudatisque

colonum liberum
\'iiiini
id est,
ai.

el

ad

nepotem

nt (/,:!/,
.

ejus

familiam
*.

ad Aetium et

pertinere ad utrumque Agathimerum pervenire coloni-

aurea

Chifletii ac MarErat autem solidus moneta denarius argentea; qu& pracnotasse ju-

editionilus

legitur.

'-"/. '/""'

'"

hoc

coioniftm

cam Passiacum

testam ento crebra fitde solidis b lixc

mcntio.

PaMiarum

DIE PRIMA OCTOBHIS.


A
I)

160

Hmc

m
fleri

codice
,

vitiose
si

sic

leguntur

Valcre

Id rsi. calicem operis celati.


,

prsecepi
defuissc.

quatinus

juris aliquid videbitur

n Jd rst
rrr/r.si.r

qui adscripti erant pauperibus

qui ex

rlrrmnsij iiis nlrhii ntur.


;

c Mss. nostra

aliaqw

edita habent

Quando-

o Vaculiacum
i/iiiiniiii

que.
d

Fuit hic S. Lupus S. Prinn/Hi

episcopatu

nomen >>//. r ,mt ,,n esi qusesenomina pj vorum, ftahabent omnia exemplaria prstet unum,
swnt
Chifletvus secutusest,
;

Suessionensi, qui Remensi suffraganeus est,successor.

quod
Joi
ia

in

quo legitwr novia.


Vein Scholiis, ubi

Sunt

qui

ewmdem

S,
;

Lupi fuissc patrem autumant dere malunt. Postnim ihns assm.si snmus
nosVro
,i,i

Princvpium hujus aUi patrwum cre-

ariter

/,

gitwi

,,,

omnibus exm
Colvenerio

stamenti proliaHoris,
ea

teste

Gpere

Sicolao Chesneau addit,forte


E<jo, ut

ddem xxv Septembris, quo sanctus ille Prmcipvus colitwr. S Lupus, s. Remigii exfratre nepos, oultmn habei die Octobris. Consule,

quiEjuxla sunt.

legendum esse vrrum fatear, nesoio, quid


qui

lur sih, rrlil \)OX jnvia.

q Originarius

is

est,

ratione origmis

sum

si

kibet

Commentarium
et

nosiru/m
S.

praeviv/m

domino

mm.
cum

suo servitutem aliudve obsequiwm debet:

35

sequenH.

Eumd&m

Dupum una

Hemensi ac mox nominando [gricola presbytero heredem a S. Remigio in testamento suo scrvpVum fuisse, docei etiom Flodoarchis lib. \,
eoclesia

quapropter ea vox varia/m ewplicationem admittit, Profuturum, de quo hic agit/wr, non fuisse vernam seu manoipvum, satU liquct cx eo , quod hic dicatur Innocentium servum S. Remigio </>dissr.
r

cap. xxni.
<

Hic inter

S.
i,

Remigii discipulos a
cap.

Flodoardo

Chi/leHus
est

M,ii/,,iu.s

Irjnni luccruam. Lacerna


mili-

in Historia Ub.

xxm

sic recensetwr

Quo-

vestii

antiquis

Bomanis nota ac domi


u

rum
nepos
B
rilia

(discipuloru)n)
ipsius,

videlur

iwimius

\-nn,|,i.
et

tisque,
s

maxime pluvioso aSre,


,i
i/

itata.
;

presbyter venerandus,
ipse
testatur

eidem
a

Codex nnsin
n

n/niiis,

Cabutam
proli

quo modo
i

obsequiis, ut
placitus,
:

(nempe

hic)

pueintra

etlam

ewemplaribus Testamenti
Scholiis

ioris l
.

parieics

quam domesticos ejus exegit quem etiam cum ecclesia Remensi


episcopo,
,

ad Ftodoardum

bea-

additque,

cambutara
tita
1

haberi

apud

Brissoniwm.
urpatur

toque

Lupo

fratris

sui

Ii!io,

in

omni

Cabuta, caml

cambuca
>\

substantia

sua

praeler

id,

quod specialiter uni-

pro pedo pastorali ?eu


Irrlm LaliUCl,
fateo)
i .

iscopali.

Mihi

prs
nl

lacel

cuique donaverat, darive jusserat, heredem constituit.


f

riu

m n sn,iiil
facile

C/ii/lrtins

.simul

x cabutam
>'>>>
>
.

tabulam, ac vice versa,

\Ji

[nnotataad

Vit

impei

Hincmarumcap.ui

pot/uisse i"i
t
t

lit.

d.

Uibi

mantile, id est palliolum; sed suspicoi


ipsi.

communicavi sed hujusmodi minui.rsritini iii nominibus propriis homvnum, tias, i/n.r hinc indevarie sw ibunPur, inobservatas p? pteribo dum nUiil intcrest easdem animadver-

Alibi
i

pro ipsius legend/um esse


iii

hOC Irsliimrnln firl.r mrniinit

Donationis Remigis /'/ni/ni, nl us /i i. I,


:

cap. \\\\\
n
,,s \ta

habent exemplaria omnia etia/m prolixio-

Hsse.
h
i

Testamenti

Alibi iri/itur

Villas,

agrosque.

ubiesi Biclinaculum

Araphybalus
'/'i,i

seu

amphyballus a

Grsco iu-

tiouis est.

ftSodlstv

circumdare, hic
.

sacerdotalem
Lit/urgise

naculura
,/,/.,

prsterquam apud Brissonium, quod sque ignotie significa; uspicat/ur hichiCangius "> < quod Hichinariura efHicinarium,
,

vestr
ctat,

totwm corpus circumdat/ur, Huc speExpositione anti ua

ra

>>

Histo

i'

''>-

quod

in

GaU

licanm legitur apud Martenium tom.


col.

V Anecdot.

rensiwm recensei >. affirmat. x Pedatura vitiwm est spatium vitibus consitum,
certo

99:Casula, quam amphibalum vocant, quod sacerdos induetur, tota unita, per Moysem legiferum
instiluta primitus

habes

pedwm numero (imitatum. Exempta ph apudlaudatum e, uditum Cangiwm. Etilariam


lib.
\.

demonstratur

<

tc.

Subditur, illa/m

diaconam interS. Remigii legatarios etiam recensei


Flodoardus
v
i

sinr

manids

esse,

non scissam,

non apertam.

>>/>.

xxm.

Uias araphibali ecrpositiones etiam


\

datCangxusvn

Hicquoque

inter Sancti legatarios

nommatwr

)ssario,
k

/"

quam
Laon
,

infra
.

per

Lugdunura semsive

tdoardoibidem, utietEHussiveAetius, qui Agathimero infra nominabii


z

cum

per

Lugdunum
Gallice
l!<

Clavatum
,,i

Laudunum
in

//,/, ..

tius

in

\otitia

Galliarum do-

nunc

ilinrrsim

m r /isr

n /r

designat, cujus episcopatwm rl lu ,/u i,i i/lnis su /frn ,/nt


,

neus erat, fueratque Bemensis episcopatus pars qui hugd/unu/m usque uii tempora S. Remigii
,

hanc Vindonissam pago Remensi, Venderesse nunc vulgo dictam Vindenissam mllamaut vicum atquealh
cet
vel
iii

Vindenissam villa/m esse

pago
aa

iii<iiin>

>>^

Clavatwm episcopali sede prim/us illust/ravit alias ii wmus. Laudunensem pro Lugdunensem
stniitrr habent
ftarloti.
I

uti

Jta correxi ea

aliis,cwm apud Labbeum hic

con-

leoeretur

pronepoti.
,irr

Flodoardus
,/r
/'

codex noster
\farlot/us

>t

editiones Chifletii et

prsdkto loco .inmim

mrmiiiil
et

Chifletius
si

legwnt

turriculum
;

l,l,

Suessionensis, vulgo Soissons, civitas Gallxa

quo modo
,i,i
,,

legendum

sit,erit

turriculura, turri

in proi incia

Insulz Francte,
habet
i

epiSi

Remensi
a n>

eula, sive hierotheca in

mod/um
Sa\

turris fabrefacta,
, ,
|

um
&pi$copali

sanctissimum Eucha/risWB
,1,/iiui

/
.

ramentum asservemplum habesapudS Gregoriwm


i

,i!;ii;,i,mim, /;<'//<,

haaloussur Marne,
metropoli

civitas est sub

Remensi,

ronensem
//
/

lib
:

de Gloria fnartyrum cap. lxxxvi,


,

legitur

acceptaque turre, diaconus

in

qua

provmcia Campania. alias ,1,1 Mosomagum


.

Mosoraura

indigenis

roysterium Dominici Corporis habebalur

etc.

Simile

Mouson, Gallia item urbs


/

est
i

ad fluviwm Wosam
atus
I
ii

quoque
.

vas fuisse
iii

eanstimo, de quo Flodoardus


.

in/l:

vembwrgici,

et

i,t, Landone Remensi episcopo ait ii, cap. vi Turrim quoque aureara, quam ad votum suum fabricari fecerat,superaltare posuitS. Mariae Remensis

dicscesi
.

R&mensi, de qua paulo

lura dixi in

Coma

entario
ee
/,,.

>

vio

nwm
''

!9

Vongensi p igo

in

Campania
Historte

Gallu

ecclesiae.

mmii Flod

"

cap

ivm
lib

22

m.

170
lib.

TRANSLATIONES

S.

REMIfill EPISG.
si

REMENSIS.
Karoloraanoi
regis cumtrtmfmun
'<>

cap. x<temumcipio Vongo. PVura vide,


situ et

tesimo

ocluagesimo secundo,

lubet,

apud Valesium in
loci
ll(
t

VoHHa Gallianm, quide


/'"
,

orthodoxi sceptra Francorum regni


episc<>palu>

lenentis primo,

//mcmoro,

ejitsdem
lii,.

hodierno
picus

<"'

vcro Ilincmari arcliicpiscopi


aecidit,

irigesimo

B8i

axistimo,

ad

Uonam
Von

positus,
vel Gpois-

octavo ".
tale

exigentibus

scelerum

immani-

medio
si,

inter

arbera
fvoiJ

Remos ac Epusum
spatio;
vel

raeritis,
lu

atque

crudelitate

(Gal Uie
eerte

vulgo

diclus;

magnitudinis,

puta populi
b,

discriminum Prancorum propter


quinta

aut

potius

Vouzi

Vousi, qui locus ad

tiroorem Norbalbingorum
tiosissimi

quo sanctissimi ac prepraesulis

idera flumen situs est, nec procul a Von distat, eoque vico multo raajor est ct clarior ac fre-

corpus

Hemigii

Sab-

bathi, octava die mensis octavi,

quiapud
de

Latinos

quentioi
II'

November
locus

dicitur,

transferretur
d.

proppio
nox, indi-

Videtur hic

alias Caturigae

dfct/u
I

slaliouis

loco

Sparnacum

Eral

cnim

habet
locus

i<) ewn\que&pectare } qu3B la/udat/ws Valesius paj. Est el alius ejusdem uominis his verbis
:

cans pcccalorum voraginem mullifarie nostrorum:


alioquin
involutos,
nisi
el

contigisset,

multis

peccatis

esse

iii

Gampania

Remensi
Distal

tbico Cati aaiG b


in

enormitate

peccaminum gravatos,
ille
,

seu
m.iili

polras

Catt rig e

dictus,

tabula

Theodo-

scu mole delictorum saucios, necnon laetbalis reatus

Caturicae...

Durocortoro
,

Remoi.x
,

funere

sopitos, periculo

polerai

de
qui
,

exitii

nos

imadjuco-

rum \\\i\ millibus Tulln \w, DePort


dictum
est.

passuum
.

Nasio

minente
vante,
ruscare.

eripere

Domino

quisequitur, sat/U alibi

multa jam

olim sigoa

faciens

valuit

gg
//v

Ita

habent exemplaria omnia eiiam proliaio-

2 Fuitque inibi sanctissima

corp<iri>
e
el

gleba

us'

oqueibimor-

Testamenti,

vwm
.1

eo

tantum
in

disorimine, quod

que ad
huic
posl

praefati

pontificis

obitum
itaque

pauto

post

un<hb ^"^

in

nonnullis ea vox composita

geminam domi
Flodoa/rdus
lib.
i

aliquantis

diebus.

Hoc
in

beatissimus
,

Patei

texlilis distracta
in.s est,

Ca/ngvus vn Clossario suspica-

populo dcdit
transitum

muncrc

ut,
a

cum passim
perfldis
fines
ipsi

lege
i

idum
idei
i

esse auritextilis
refi

prmdicti

Hincmari

quare-

xxiii

rens ait

Donal

ei

casulam

quaversura
gionis,
el

depopularentur Christiana?
permaxirae
hujusce sedis,

quamdam
hh

subtilem.
igitmr
S.

tantum
cla.lis
rei
f.

Videtur
solidos

Remigius

quatuordeci/m

cjus

interventione
calamitatis

immunes
esl

cfficiunlur

Mos
quos

Friaredo pro sui redemptione mutuos


i

scu

pesle.

Indidem
uti

vero

ejusdem
el

/i

relir

gratia

transveclum
esl

ad Orbacis monasleriura
ipsius

ecolesia

SS.

Timothei

et

Apollinaris dari

Factum
us
loci

autem,

obtenlu

Dei

jussit.
ii
!

omnipotenlis largifluae dationis dono accolaa ipsiro deest

verbum suntote
i

a/pud

nullum
seu
in

circumquaque

paterentur

delri;

tius legitui sunto.

mentum
autem charatura
quicquid
ultra

incommoditatera
diversi

elementorum

sed

kk Charaxare scribere

est

hic

seminum speciebus severunt


multipliciter
ipsis,
et
ul

usurpatur />n> voowm immutatione, obductione </.. Ceterum laudatus Cangius plura adfert exempla
nr.h
fwit.
II

eorum
est;

a^slimalionem
ipse,
vi

aiiribu-

tum
foret

sicut

referentibus

auribus
aliis

umentorum,
/////
ii
i

quibuseadem formula ad)

hausi,

oculisve
in
locis
e(

lendo probavi g
afiris,

cum
puta,
hic

intemperies

gelu
pro-

ewemplaria
su
ra

Testa/menU
esse,

primo,
cul
et

postea siccitas

solis

perfida;

omnino integra
irm,
torai
ori
'iii,
'

cwm

nec

eminus
in

propulsa

decernitur.

Puere

ergo

menvoretur.

Eodem de-

alma eodem
diebus.

loco. corporis

membra aon paucis


rerum
Parens atstilFoico
*

Vestamentum prolixvws, quod exhoc


nius.

iuni fui

miii //</\a/rd/us lib.


i.

moSj
iij
s

3 Quid plura? Contigit, que Plasmator omnium, mi


lans,

ut

mncmaro
'"""
1
'

iam imtio

utfectu*

si

ribit, S.

Remigii

pespicerel

populura
el

Remensem
doloris

" r " lusr


.

i" ii" nto

\e,

non

alios, </m
\di

qui

erat

""

proli

ioi

deslitutus,

sed

mceslitiae

asgriiudine
corporali

testamento subsci

ipti

leguntw
//;

Commentarium
,

tabefactus
absentia.

de

prasfati

Antistitis

almi

Interim
afflati

Polconem
totis

inslinclu

Numinis

iin

Missoi

liini

esi

iii ii

ad mensa/m

quodam
ille

deferui tur. De se ulturo in ecclesia SS. Ti/mothei 'i I; <>///'< is i" r ele /" ta/men facta consule
.
,

sluduere nisibus. At F infula sacerdotali circumamictus, oleo sacrm


eligere

sanctificationis

perunctus,
curiose
satagere,

serto

benignitatis
ac

re-

<

nta/i

'

<

iii

prsvium

xvi.

dimitus,
gentia

ccepil

qumrere
el

summa
beati

dili-

vigilanter

instar

David

TRANSLATIONES
SACRI CORPORIS

omnia dispensanter pradentique consilio tractare. Nam, quemadmodum ille sollerter el excellenti pra^ditus ingenio, omnique Qagrans bonitatis ardore archam Domini ad civitalem el locum
sanctum
studuil
referre,
ita
is

per

orania

pruita

denler cuncia

cogitans

atque

disponens,
sibi
:

ut
ta-

prius quaaaitu opus esse diceret, quod


libus

in
el

consilium,

quidve

forel

agendum
causam eventum

dum
ul

Auctore forte Rotfrido


synchr.,

quaquaversum diu tes, ad i-i tandem


miflcum
pignus
has
ad

potuere,
sententias

trutinanest,

alfe-

propria comperirel

fore

rendum.
'i

Sed

inter

cogitationum

varietates,

et

inii

nins epi
clrioqui-

Ex
s

Ms. codice Prumiensi.


felicissima?
,;l

assiduas
ubi

elimando
lertio

meditationum
ilico

dispensationes,

$COpU

comperit aciitandum,

que Ofbacwn

primo
die

sui

prae-

advemt

sulatus anno,

raense Siban, qui

Laline Ju/,

w Nor- J\nn

nius vocalur,
Incarnationis
Dei

xv

ejusdem
accitis

mensis
nec

CQBtu

T'7 7na. pa

Domini

no-

clericorum
ri

sibimet

adjuncto,

nou

pnpulascopis

Je8U

"

isti

'

Filii

omni Potcntis, octingen-

agmine coacto,

eliam venerabilibus epi-

DIE PRIMA OCTOBRIS.


Bcopia

171

bus
,

diceceseos,
,

et

sacerdotibua

non

pannosusipic

biibulins

i.|.ilio

vel

subulcus,

paucis

CTOBB
iPRIDo

locum

quo

preliosissima,

habebalur

margarila, multa cum religione el fldeli rationia administraliouc studuit adire. Cumquc post jcju-

magno cum gauriio et ma cum festinatione


alii,

inenarrabili
alii

Lstitia,

obviam, post
felici

sumtergum

oonnuUi econtra
concursua

unusquisque satagena pro


curau

nium
rebus

supradictus
el

pontifex

pransum

cum

suis

possibiiii.iir

\ai.'iiiiiiiiis,

occurrere
;

sero secederet,

bubulci

cum

onustia
Bancti

plaustris
iter lo-

fitque

magnuaqui
gradu

conventua
el

ni:

diversis Buppellectilis

ipsius

que concentua ab omni


[licet
/'|

utroque sexu
vocia

to accelerare

festinarent fervoris deaiderio,


clarilate
solis

esset-

ecclesiasticae

modulatio
esse

dispar
glo-

"

que ram

facies cceli

perlucida
in

el

aeris

hauriretur,
rificatio

affectus

tamen
par
el

gralulationia ei

serenitate

tranquilla,

die

quoque jam
Phcebeae
dictu
.

vespete-

oxuJtalionis

comprehenditur.

Et

vergente,

oceasuque
,

lampadis

qui

praeibanl
in
:

ergo,

qui

sequebantur, clama-

nebras
citur,

vocante

mirum
in

cum

extempio
pluvia

bant

excelsis,
i

dicentes

Oaanna

el

Kyrie

circumquaque
coepit

cceli

serenltas

tetra

caliginc obdu-

eleison

perinde

ccu

quondam
de

populus

coactoque
demitti
;

nubea
vero

aere,

sensim
el

Hebraeorum
dentea

Regi

regum, sedenli asinura,

comipraeci-

posl

paulatim

per incre-

tantea canebant,

ramosque
sic
isti

arboribus

menta gliscendo ad tantam Dimborum excrevil magnitudinem, quo ad usque superflcies terraa,
quaa
ariditate
Biccitatis

obviabant, atque veatimenta sua expandein

bant

via

proul

poterant,

omnia
Quid

tabescendo sorduerat, ut
persisteret,

dispenaanter
igitur
('.i.l.i
.

agere

viritim
.

decertabant.
ai

squalore pulveris impraegnata,


apta
oc postridii
liul

foeda

Longe

laleque

fratres
;nl

charissimi

bitremini
1

horum
iUia

el

ad

omne opus agendum manerel


Luci

ln.r
el

iwcitando
intellectus

p ra-p. ira\it

QuiS

dedil

sensum
nisi
el

donum
el

ad

hoc patransanctus,

"

5 Sed
lor,

postqnam
aurora
dii

croceae

noctis cessil palfulgi


/.

iiiiin.

Deus omnipolens,

Spiritua

tolleni
ttuim

ma

Phcebique splendori stellarum itidem

gna

qui replel

inflammal corda Gdelium, quoa praesecus


suae

jamque
B paululum
POSeo
oinni,

Resurreelionis

Dominica,-

sidetet regil

distributionia

pietatisque

furvae decrescendo, i<'|ii;i siMilabal. splcmlorc

noctis

tenebris
astate

abundantiam?
8 Taii
vicuin.
tas

E
pervenitnr
o,

lum

ab

ergo dignitatis processu


cui

ad

'

omnique dignitatis seu professionis gradu, undecumque poterant, venitur iii ecclesiam, quo magniflci Gonfessoris corpus quiescebat, opperientes horam gloriosissimae reve
utroque
Bezu,
cliiuns.

jam

Domen esl olim, Domino


Vntistes

Calmii

""'' '"

cus

ubi

mulsanel

Lribuente,

virtutes

ctissimus
ecclesiola

vivens

carne exercuerat;
Lpse,
>.n

in

parvula,

quam
,

ul

quidam
ostodiis,
refii

aiunt,

kilnr
cura
e|

|ii;c(liclus

veiicrabilis

PolCO,

CUJ

dudum
que
pora
ii

consei raverat

r,iii->iums
i

deponiiur
quiscor-

summa

Lngens desiderii ardor ad boc paubi

thesaurus, adhibitisque diligenter

trandum efferbuerat, imminere perspexil


,

tempus

opporlunum
.

pransum,
Phoebeo
hinC

Lbo

( i

luque

Lentes

cum
fldei

coPpiscopis

presby-

secedunl

cubitum.

Ln

craslinum

vero jam

teris

el

diaconibus,

omnique gradu
calore

ecclesiae illo,

postera

Lustrabal

lampada
dimoveral

lerras,

hu.

oflicium
iui

celebralurus,

aecessil

arma-

mentemque
CUffl
liiiin,

aurora
inde

polo

umbram
:

explicitoque

minislerio
,

sacerdotali
sicuti

magno
itidem

eCCe

auiliunlur

\i.rcs

-au.lrnBePro-

iiin

honore

el

reverentia
;

revera

Laudantium
Deus,
et

Deum, atque
reddii

dicenlium
Pastorem,

oificium postulabal

et

rite

omnibus

patratis,

cum
et

nedictus

qui

nobia

timore

sancto

ei

summa

devotione canentes Re-

tectorem
Sub

Defensorem
vel

animarum

nostrarum,

sponsorium,
iter
riinl

Levaverunl

dignissimum
cautela

pignus,

cujus

alarum

protei llone

angusliis credimus

cceptum
\iiin

magna cum
prudcns

festinare

cura-

liberari

ab omnibua
nec

aerumnis

quia
;

ipse
pei

est,

qui

quotidie
nostris
;

interpellal

apud

Deum

pro

b mos aggreditin

n-ii.

lccior,

nota

verba,

si-

tis

sun ns

frustrati

praesentia

ejua.

gna

mysteria.

Nota,

quod
in

dicitur

prima

vigilia

ikhIis cienseB caliginis

initio

hyemis Beatissimi

memoratus ponlifex cum omni diligentia, quas ad se pertinebant, Bine mora pSacra[nterea
saepe

corpusquasi
C
3ui
ni,-;o
j.ini

sublalum n paucis, quod supra bic autent, quod die Domicincte digeSsimus
furto
.

mentis mysteriorum asque celebratis, iter carpere livum monlis, qui juxta erat, scandere cum
Chriali Laudibua delegit, el lurmae
... fldelia
'.i

Resurrei lion
gole,
el
iii

hora

quasi

tertia

l,

fervente
Spi-

muilitudinis

cum

altum

proflciente,

qnando
.

ritua

sanctus

super
casu

Discipulos

venil

inchoanle
populi con
sed
sacrae

Cumque
pio
i

in

ipsius

montis

Eastigii

supercaio

primordio
slipatione

aestatis,

cum

muita manus
aul
fortuitu
,

cum
tiori

non

pervenissenl Antistite, cmasi in eminenimnem cin umspiceret, quae .-uae stans


juris
erat,

dispensationis consortio,

inesse reversionem

comDe
el

diceceseos

Latissimam

regionem,
,

pota

memoramus,

Bedula

discussione
i

perpende.
lo

pulumque
chrymis
r
t

Ihac

'"I

profei to

reversione oon

angeli

el

undecunque gemiUbus,

procurrentem
crebrisque
ac

cum

suspiriis

ejua

homines

gratulati,

verum eliam

ipsa

elementa

rhul-

intercessionem,
,

benedictionem

multimodam
efflagitani

limoda administralione iaeta feruntur Nam revera, omnipotentis passione tristia, Dei Filii sicul iii
sic

\rn\,v
,

dislxibulionis
el

suffragationem
obsecrationes
potiua
ul

econlra hujusce
in
,

insignia
ul
ipai

reversione
diei
nil

Viri

grata

em quorum vota minime spernens,


i

omperitur,
factus
delii

sed

compatiens,
pro

paruere;
absisterel

tantum,

contrarietalis

agonia,
ne

prolixius

orare

non

ventus

Qarel

contrarius,

neque

studuit,

ducerentur
entque

diutius

eorum reorum
qui pro
Si

catena
la-

pulvis superiora
i,nh,.-

petens, oculisve nocivus existe

apud
;

Deum
illi,

obnoxii,

nequaquam
obmai
ata

parerel densa, seu tenebroaitatis


;

queia
,,,,,,,
(1J

diaboli
i

irrelili

compar

nonnumrc-atu

caligine

gens, ut
III

quoque radioa lucis sparilluminaret, minus urendo concreomnia


sol

ram

Domini
recerant,

contra

Israel
q.

vi!

iVt.

quem quondam
h,
a(

mitigavil

enim

vivens

boc
i

potuil

cun nti iiit.tr quaque popuUt i<< umquc lau(K

Ccepere
i

itaque
foerat

proul
(lllllll s,

ama

quaquaversuni huc illucque, delata, omnia dignilas, aetas


el

erbissimum

quando regem de faucibus diaboli, Domino an


impetrare,
i

nuente,
t

uterque Bexus, juvenes


junioribua,

virgines, senes

strahere, muicum populo suo valuil oum Christo aunc regn ms quivil prom agis
praesciua
futu-

ilnntr;

cuin
ei

matres

cum

pnrvulis,

diyites
viaitor,

mereri.

pauperes,

curvus

arator,

sordidus

iOItaquecum Deus omnipotens

ronim.

172
AIXTORK
FORTl HOTFRIDO

TRANSLATIONES
el

S.

REM IGII

EPISC. REMENSIS.
Ii

rorum.qui desidcrat

animarum
latatur
in

qui non

vull

semper inquirit salulem mortem peccatoris, ncc


respicerel
et

ANNOTATA.
a Orrvnes has epochas

inoNo.

perditione
vellel

morientium,
suo,
oe

aptum

iter

proteouti
forle

slw

propitiari

populo

jam
'

amplius
Pastore
;

privtt-

oberraret
ei
,

et

proprio

pioque privalus
probaretur,

apprvme convenire, ostendi


se<ui

reloi

ni

vox

ipsius

veridica

dicentis

,,i

potesl

civitas

abscondi

supra
et

montem
ponunt
ut

Convmmtario praevionum. :W9. de quorum gente ac I) Lege Nordalbingorum,


consule,
III

posita,

neque

eam

sub

accendunl lucernam, modio, sed super candelabrum,


;

dibui
(lirm

si

lubet,

Henschenvum nost/rum
S. Anschario

Februarii in

arohiepiscopo

sic luceat omnibus, qui in domo sunt |m\ vestra coram hominibus, ut videant opei.i vestra bona, el glorificenl Patrcm vestrum,

Uce ai

Hamburgensi, eorumdem apostolo. Alias Danidtcunhii hicque ponuntur pro Vormarmis^ </<>< eo
,

U
|

ii,

ccslis

''-i,

"

amicissimum

videlicel

sibi

tempore Gallias graviter afflkrerunt, menta io / r& vio num. 307 dictum <>!.
c
Ai/i

uti

in

Comr

patronum egregium
centibus
libus;
et,

nostrum
.v,

Remigium

triumphatorem
meriti,

eumdem
Espernay

Commentarium
,

praevvu/m

quanti apud se
ignavia
I

forel

torpes-

,iu in. :')io, ubi

notai illas ewposui.


' :

el

rum operum pigrescenpoterant

d Gallice

qui

necdum

mysteria

capere

Rationem
,m,i
,,i,

myslica, signis clarescentibus ad incognita surgere virtutum quatinus ejus sanctitas propulsaret
;

" ibidem num. .*i08. Hincmarus Sparnaoum U/rbem Re mciiscm, sacrum corpus inlulc/ ''

autem,

cur

Fbdoai'dus

lib.

i,

cap. xxi

eam

assignat, quia
in

coram

omnibus

coruscando

fulgeret,

populique

civitas

Remorum

tunc lemporis
ut

non habebat
lib.

perfruentes suavitatesignorum glorificarent opiftcem tantorum operum, et qui cum Qde


orarent,
h-iunj
l:

Deum,

ambitusui murum. Nam,


///
i

ibidem

u, cap. xix
ait
:

eum
sce-

imnc, iiiiirimiri

proanmo
Mariae,

decessore,

Cu-

confitenles
delicta,

el

abneganies

commissa
sicut
iia

picnsertro pra-f.ilus pontifcx Ebo


sanctae

domum
peliit

ecclesiae

scirent

indubitanter,

crederentve
iloclorem
intereesso<| |,l;i

Dei

Genitricis

diuiurna pene lapa praemisPio)

ei

tenerent

firmiter;

quoniam,
in
iii

sabundam
sn

vetustale, reparare,

niii:

olim

habuerunt
hiili

terris, iu-li>;

imperatore
et

Ludovico

(cognomento

ad

,vui
.<

M-iupcr
i

'irnl

H,

val,, t

renovandam

amplificandam eandem
fruensj el

basilicam

pu.

misericordem
ilis

Judicem

interpellare

pro
i

murum

civitatis sibi concedi.

Qund idem princcps


praeclarissima

multorura uopulorum, quia


el

membrum

-i

quietisslma

pace

imperii

ipsius Judicis,

pars

magna

civilatis

supernae

potestate subnixus,

nullas

barbarorum metuensinsed

Uierusalem.
1 1

cursiones,

nequaquam

refutavit,

benignissime

Paululum

inde

cum
Doda,

processissenl

mulier
tem-

dli

;mnnvm
e

Dei el ipsius almae Genilricis

honorem

DU

H,

quaedam,
i

nomine

quae

mullo
in

jam

concessil etc

on

amisso lumine,

degcbal
Praesulis

caecilale,

au7

iiincimii iim
<i<
>

obiisse
iti
I

dito,

quod
,n
i,

san< tissimi

corpus

indidem
of-

Decembris,
r

data

manu

regenti

gressus,

coepit,

Gallice Orbais,
i.

Spamaci anno 882, d/ie ommentario num. 31 monastei ium est GrdinU Benedi1

fendens
ivlriiiiv;
i

pedibus,

cursu,
ut

sialimque

quo poterat, iter accominus accessit, visum

rinii

dicecesi Suessionensi,
31
''

cujus situm dedi

ibir

ticm n
g

ii iii

oram
io

ii

i.icid,

ruit. omnibus ejus imploralu consequi omnes in admirationem versi, ct

ihnr

liquet,

auctorem

(forte

Rotfridum dictum)

rei i/rsi.c

contemporaneum

fuisse.

quodamraodo
i

stupore
el

mentis
-

perculsi,
ppleti.

insuper
Curri-

.1

Flodoardo aliisque pa sim Pulco vocatur,

oimio
episi

im dicibili
qui

isque
iinni

lur

ad

opum,

tunc

haud

procul

equi-

anno Si tus Hincmaro, ejusdemque mense Wartio exeuntc, archiepiscopus conseIX Gallias ChristionB
.

labat,

sed

propter populi

frequentiam, qui gauconfluebat,


;

cratus fuisse di itur tom.


"ncl.c rnl
i

exultalione
spatii

importune

parva
nonnulli

15. in

intercapedine secesscral
cucurrissenl

el

cum
qui
:

Hos quoque choracteres exposui


r
i

CommcrvCete/i

cursu

rapidissimo,

supremus

inc o

.i

io

nu

313

et

sequenti.

wm

iniiii i.u.ii.
I

primus pandere opinabatm


Folco
ingenti
Tj Di
i

cum

sure-

forte eo
ii

bito

venerabiiis
LsBlilia,

pontifex

permaxima
ac
s

tempore minus metuendum Remis erat \iiriiiniini i/iiiii /iiiii lunr miiri civiquos laudaPus Fulco,
viii,

plelus

in

devotionii

religionis

tatis,

teste

Flodoardo

lib. iv,

munere
tari

ymnum

lai dami

ab

omni

cap.

irm/i

Uatussui

restituit, perfecti

clero digna gratulatione officiosissime jubel decank

potuere.
l'r,
ilicill

ncMirrrrtiuiiisUomillii
sive

a'

mrn 1'ascha,

qutdan
iiiu g
.i

niis
i

itaque
.

hoc

ordine
fil

modulationem prodiverso
iil>

sed

diem Dominicam,
is

pri

am hebdomada
,,i<

imiii

minor

utroque
el

ilrsn/imri. jn/n

nhsnrnn

h,cn

:c cihi tO, <l i/isu

facultat
lera

scxu
i/j

laus

magnificentiaa

Omnipotentis
jubilatio
ce

licel

tempoi
I

ratio docet,

sonus diversus, intentio tamen


rant
I

par eral

exullan-

opuli

necdum enim
1 1

hujus

admi-

ab ore finieral,
ii

quidam Immo gresfuerat,

Horam tertiam ecclesiasticam mtellige, quse mi erandi modo hors diei nonae mat/ut/i/n-a fere resj ondet, ducto diei initio a media noote
nost/ro
III

quo multisdiebus frustratus


incolumitate
largitione
Lransirent,

cum

11,,,/r

VOCe/m
r.i

iinris
ii/rhal.
o, -,,
!
,

inrlnsii

iii

ml/rci,

,/,n

intcgra

palam
percepil

omnibus
Indidem

locupleta

US lnlci/, ilns
li

mis

vero

paulisper
itate

mulier

quaedam

cum manuum

Ihinr

,/inii/nr

,,,

,, ,/

,/

firirmh,

,,,

/,hru-

sim apposu/i.
ii

polita esl. Quod cernens cohors circuminnumeras Domino persolvil grates, quod lali modovoluil commendare pretiosissimam sui Prae-

\,i,

An/notata ad Vitam brevem

lit.

p.

iin

rmirii, iinn
legeret/ur
:

in

apographo nostro

certe

mendose
r

diu

moram.

ufiVagalionem

/.

q Loquitur de Moyse: lege Exodi caput xxxn.


Scilicet

Tn quicunque libens librum perlegeris istum,


Rotfridi u clemens, dic, miserere
1
1

Clodoveum.

Deus

mercesmaneat scriptori vila perennis Almi pontificis Remigii merilis. Auui).

vmperfectam periodum eaypleas, paucis mhi,i, s. sit lege Super candelabrum posuit, ut, quanli apud se forcl meriti, ostenderet torpcscentif

LU

bus

ctc.
I

///

DIE PIUMA OCTOBRIS.


X
i

173

In apographo nostro perperam legitur, suiiVa-

gationis.

Plwra autem

montis,
stipatus
irae

comilantibus
catervis.
ffic

prxtejr subjcctos

oerswulos,

eodem non legtmtw, ut nesciam, utrwm

undique
ubi

secus

populorum
el
P

\UCTORB
IABDO

pro

populi deliciis

auctor hic desierU wn fquod verisimiliu

mitigatione ccele>tis ad
,

Dominum

fudissel oraclari-

PruunrnsLs codicis scriptoi auctoris Opusculwm eatrema parte mutilave it. Ut utsit, ceteradabiinii.s r.r
II

tionem

paululumque processissent, adbuc


mirificare

ficare Chrislus,

atque gloriflcare dispoin terria, in


ccelis,

Fl<l,,a

r<l<>

nens hunc beatissimum Patrem nostrum


qu'in

Suspicionem meam de Rotfrido vide mentario prm io tvwm. 31.

magniflcare
sit

cum

angelis elegerat

in

Com-

quanti

apud

se

merili,

concurrenli propalare

deccrnit multitudini.
4

Accedii
sibi

itaque

mulier
regentis

cceca,

manu

gressus

innixa; quae
sibi

cominus

approperat,

visum

TRANSLATIONES
Auctore Flodoardo,

nomine Doda, l'er mox ut WR reslitui coram

<,,,,
i,

Uuf,

trei capti

omnibus impetrat. Quod


laudis
lebral
Dei,

praesul

audiens,

hymnum

cum populo, ma^nio repletus mur,'gaudio. Necdum Bnieranl odas exultatione


el

caelum replentes
su

ecce Iruslratus quidam


inlegra
procedil

muitis

diebus

cum

incolumilate

laetabundus.

Tiansiere

lisper; ct mulier quaerlam

Ex

cum laudibus inde maniium potila sanitate


.

I/istoria ecclesice
i,

Remen-

succedil d
laniia

sis Ub.
B
sawti corptu primo Sparnaj.

cap. xxief

un.
meritis

Duplicanl ergo triplicantque comigraliarum actiones agmina. Tremefacti proximi quique mirabiiium magnitudine, tantisper a
tantaa

deliberant secedere sanclitatis

sublimitate.

Nec vox reciproca

Accidit

dum
a

laudantium defeceral ab ore, quidam puer, Grimoidus nomine, diu lumine


.

autem postea,
ul

peccatorum
Incarnalionis

privatus

os

quoque

miserabiliter a

reclitudinis

exigentibus,

demde

Dominicae

Or-

anno
do-

loco dislorlus,

invisaque deformitate

turpatus,

baci tecwrttatii

dccclxxxii sub rege Karolomanno,

praedicto

erqo drpositum

mno Bincmaro
retur
tissimi

archiepiscopo Batagente,

Iransfer-

parentibus obviam deiatus, pristinum, amiserat. esl visum consequutus, el

quem dudum
in

propriam
esl

venerabile
patris
et

pignus

corporis

bujus

sacra-

sanctissimi Patris hujus opitulatione mirabiiiter


effigiem restilutus.
5 Interjecto

domni nostri Remigii (propter infeslationem paganorum) ad villam ipsius jam supra taxalam, nomine Sparnacum quia civilas
;

velut

unius

alius

contractione
feliciter
esl

corporis,
erectus.

hora spalio puer ejusdem Patroni


.

.ii>

inUuteuran1

tUT

<il

rifi-

Remorum tunc temporis non habebal in ambitu sui murum b. Cujus obtentu tolius tunc pagi, ad quem delatum munus hoc habetur amanlissimum,
provisa
vel

suffragiis voia,

Cohors igitur desiuTiciens

rante

;>r.

<

Oeum

poj

melodiis

Davidica

nequaquara

reboare carmina, maxirao cordis affectu perraota,


inter

probatur saius

pervasione
Posl

barbarorum
denique

laudum
rigare

voces,
profusis
,

eliciente
el

gaudio, lacrymis
singultusque

incursu

prsedonum.

Hincmari
hic

ora

suspiria

ponliflcis

obitum desiderabiiis
Hic

sacrorum the-

formare

pro

canticis.

Concurrentium
.

quoque

saurus membroi*um ad Orbacense perducitur monasteriura


suflragiis

nimia

slipatio

plsebium

quo iue beatissimi hujus Patroni nostri omnis commoditas aeris circumquaque
ferlilitate

deosculari
valiiia

cupientium
quae

muneris gerulum loculum imporlunil; le


sacri
,

vehentiura ccepil
.

fig
,

jsura.

Mirorum
diversis
.

degentibus attribuiturincolis cura insolita


telluris c.
Fulro,

siquidem
opinio
.

gerebantur
lam
sani

percrebrescebal
,

certatimque
attriti,

quam
Dominus
sibi

Bincmn
iii

Posl

decessum

vero

saepe

dicti

praesulis

calamitatibus
pientes

properare
quae

studebanl

cu-

lucceiior, a</
/i.

Hincmari
Fulco,
vii

cum

ponliDcalus

subiissel

honorem

intueri
in

magnalia,
sui

omni-

civitati

mentrm

-im primo praesulalus anno referre decrealma beatissimi bujus nostri Patris ossa. Quod

poteos

Sancti

clarificatione

multiplicare

proposuerat.

Pro
,

nl.i

aggreditur
el

perveniente jara
plurirais
.

eo cura cofipiubi

quisque

reputabai
si

magno immo

uamque
delictura

damno
,

deputabal

scopis

cleri

ad

locura,

pignus
se-

servabalur pretiosum
renitas,

sed
crTudil

fervens

cum essel magna cseli admodum siccitas, subito


ul

se

verum si postreVpproperantes autem civesobviam, rausaccederel dum grata deferri ceruunl munera, terrae se
non raodo,
non
procederet,

tantus
terrae

imber,

totius

hujus
In

superficiem
crastin im
muinT.-i
.

prosternentes

soli

deosculanlur

terga

e;
.

suspi-

videretur
,

ubertim
cuncta

irrigasse

cientesque
liosae

ubi

contemplantur
lacrymas

loculum
fundunt

pre-

vero

dum

sacra

relerri 1

promovenl
cuncta

divini

diaderaalis

gemmae baiulum, multas


;

cuncta
nii'

clara,

jocunda,

mundapro-

inler
i

eximia

gaudia
perpelua

obse-

speciei

redduntur amcena;

prosperoque

ranles, ne

amplius ejusdem

Patris affici

censeantur

gressu

confluentibus

deveniunl

Galmiciacum,

undique populis, ad vicum quo nonnulla 1'ater in

absentia, quin
sentia.
i,

mereantur gratulari praefiliorum

hic eximius,

adhuc carne septus dinoscitur exhini


in

Pater

interea

beatissimus
nutibus,

devotio-

plurimi

buisse magnalia.
lolemniler
refert.

praeclaris

favens

addil

adhuc divinis
psalmis,

Hic

membra
ejus

nentes,

veneranda nomine dedicata,

ecclesia

dr\.i>-

plebem suam multipliciter exhilarare mirabilibus.


Etcnim

noctis

quiete

fessa

dum
el

cierus

cum sacerdotibus
spiritalibus,

levant corpora.
soiis

Post requiei subsidium

illustrante jubare,

jam terras voces undique Deum beneatque


laudantiura,

hymnis
eiiam

canticis

intonanl

populus
ut

jubilatiouis

immensae
in

reboal
suis

vocibus,

dicentium
eis

concrepant,

quod

mirabilem

Deum

Sanctis

jocundioribus

Pastorem,

corporaliler proprium,

Patronum ad protectorem redderet quem semper apud divi-

adhuc prasconarentur animis; pristinam multiludo languentium sosritatem manifeste conspicitur


recuperare
ribus
lestia
;
.

Clementiam intercessorem el assiduum se habere confidant advocatum. Praefatus interea prajsacramenti> rite mysteriorum sui ccsleslium

nam
.

levatis

pluribus

varia

peste

corpocas-

adeoque per singula


pan lebantur miracula,
vix

pcene
ul

momenta
haec

ad

locorum
valerenl

celebratis,

imminentis juga

cum

laudibus scandit

vel

temporum

enumeranda

censeri

interstitia.

174
AUCTORE
PLODOARDO.

TRANSLATIONES
Tunc
itziiur

6.

REMIGII EPISC. REMENSIS.


niiii

inlerstitia.
ciini

Osanna

quaedam mulier,
meruil
pro-

cnnticie

admiratioue gaudentium,

celeri

Pravesserat

hymnisque percurrere satagebat. equidem pra^sul, sed reversus cleri


propriis, theipsius

sperilate recipere visum. Et post pusillum claudus quidam relici munere consequitur gressura. Deo-

corailantibus choris, pretiosissimum

saurum sumit
pn.ini
bilationis.

humeris;
ubi

et

sic

ad

pro-

quaedam, patefaclis auriura januis, adipiscilur nomine Teuto, desiderabili auditura. Quidam
data
,

domum Patriscum magna


Asi

perferl gloria ju-

pervenitur in ecclesiam,
,

quae

potitur illuminationis dono

item quaedam mulier

compelere
j.iin
,i,

visa

sunt

ritc

dispositis,

inclio.il.i

eodem gavisa laetatur beneficio. Sirailiter Ausoldos quoque lumine, quod nimio Qagrabal assequi
desiderio,
fiflo

Victimae spiritalis immolatione,

mulier quae-

ceu credidil
suffragio.

animo,

Patris

bujus

piissimo

perfruitur
a

paralysis esl

dissolutione

Quidam Gerbertus sanatus quidam quo:

im de pago Trecassino g membrorum omnium agitatione mulctata, veniens coram altari ruit in pavimento ibique miserabiliter diu vexata, hujus
;

piissimi
effecta.
lis,

onsolatoris

miseratione surgil incolumis

que alius ejusdem


perfunctus.
mortoitqw oc
infirmitotibus

muneris exultal
quique

bic

largitate

Quae super eventu lantae cousulta calamitanecem se propria- coiirilotur pcrpctrassc malris.

Cumque
dhviani

certatim

studio ac

piae

devo-

Missarum denique
ad

solemnibus ex

more
in

peractis,

iiniiis
iin

sluderent

occurrere,

non moetiam recuique

sua quique repetunt, reversuri


hoc tutelae suae praesidium

mane
in

crastinum,
perfe-

correpU

benigni

cordls

intenlionem,

quin
,

civitatem

nim

temporalium
suppetebat
ula
,
.

exhibiliouem
afferreni
;

proul

[acultas

raulier
in

quaedam
occnrsum,

rendum. 10 Mane
diose

jam
ab

facto,

dum

ad

paupon
inaiiu

de

civilatc

properans
qui

contenditur,

Erluidis

condictum stuquaedam mulier,


tantae proces,

alteraqw, tbm ad iUud ii grt


pi rgit,

cereum
Mirabile
in

ferebat,

aeccnsus
cselilus
esl
1 1

numquam
oulu
.-

paralytt

haud
sionis

procul

nrbe degens, ad
disponebal
uti

liberantur.

fuerat.

dictu
inaini

subito
gerentis

divi1 1

spectaoulura
sospilatis

exire

quatinus
Quae

no

cereus

s
;

oplatae

mereretur

munere.

ipsuraque
i;

dum

per

tolam
.

deferl

illa

viam, Dei
lu-

confitendo

miraculura
ille

oequaquam
.

superni

minis
pigni ra

araittit

beneficium
slationis

donec

mirifici

Patris

in

propriae

perferrentur

domum,
lur

hicque a Pontifice solemnia Missarum. TunC lemina cereum


ba6ilicae
tradil

celebrarenluniine fla-

quia jam quinquennium languore pressa, partem corporis dextram praemortuam peneque geet quo polcral ai cnlne nisu slahal inntilein aii visendum sacri hujus muneris loculum, sese molitui promovere. Cumque tali couamine jam
,
.

fere

medium
valens
labore.

peragrassel
ultra

itineris

hujus Bpatium,
corruil

grantem mirabili,
supernaa
minaria,
gratiae,

custodi, qui ob

non
iccia

procedere,

gravi

conne-

quod

contigerat,
per

gaudium

lu-

Meditatur

domum

redire; sed

quaecunque

ecclesiam

videbantur
divinitus

quil

hoc

ullatenus
jacuit

adimplere.

Quae

postquam
re-

ardere,

mandal
daU

extingui, accendi
:

lumineque

hac

aliquamdiu

baesitatione,
tentat,

demum
valeal

hoc dato rursus


rei

hujus vero
in

parlem ceLestimonium

sumpto
huc

moliminis

ausu,

an

ad-

caelo
i

miraculi

decernil

aliquantulum

propinquare.

Moxque
libera

divina

reservai

miserante clemeutia,

vigor aegris additur nisibus,


receptis,
fesli-

8 Roiganii>
corpt/
liter tanuiitv

quaedam
carens

femina
officio,
ul

de pago Castripristinae

viribusque

cum
,

salubrilate
niuiiaipic

cio

f gradiendi
fuerai

gaudel

nans cclcrilalc

Iripudians
trahere,

liilarilafe,

cum
bente

incolumitatis

dono;
ad

quae

plaustro deve-

quo
suse
gil

decreveral

aegrota

se

agili

ecepil

adducta,

propriis
sua.

postmodum
Praeterea
fere

pc-

incessu

dibus

remeare vaierel
liliaiu,

mulier
de-

gaudens approperare [nfirmitatis etiam polamen raanu ferens baculum iter pera.

quaedam, secum parvulam sex annorum


ferl

destinatum
sed
ut

non
iil

ut

ejus

amsplius
sibi

nomine

Vulflidem
,

quse

dum qua-

anMiin.
ostenderet
deraverat,
pendil
lura
jaui
,

in

hujus datse

sanitatis

i.iiu die cum coaevis luderel ab aliqua transeunte forte muliere percussa fueral in capile. Quo

testimonio.

Perveniensque, quo

desi-

laetabunda
;

devotas Interventori suo re-

ictu

laesa,

ita

ui

ejus

retro
,

reflexum

inhaerere
aliai

gratias
priscae

bicque
bujus

perlatum dimiltens
suae

bacil-

cervici

videretur

occipilium
valerel

nec
;

in

calamitatis

solalium,
repetil
iter

alacris

put
i.

reclinare

parlem
sub

cibi

vero nullam,
:

nec opis
referens

indiga,

emen-

trisi

Liquidam,

fumere
tali

possel

sustentationem
labore
affeclu

sum ,
11

laeta

quaesilum divinae consolationis

qu;e

integrum
curriculum
studuil

ferme

duxeral
diligens

suffragium.

anni

Quam

mater

Adveniens
,

pontifex

cieri

magnalumque imm
,

intra

v/r-

tenero, deque salulis

ipsius soUicita

recuperatio-

sllpatos
lnis

oe, nus dere

obviam

deducere.
multiludinis

Dumque
non
valel

comiacce

albis

agraine Victima salutis oblata, vestiindutus cum choris psallentium pra,

v,i,

inea leeiam

cuthedralem
[ramferi

ob densitatem
.

tissimum deducii ad maenia


lllis

civitalis

thesaurum
el
.

nantw

procural
iii

aliquantulura
iter

vulgus
eral
,

anteccdere.

autrui

feliciter

eo

progredienlibus

gra-

via,

pcr quara
simul

agendura,
fuita

lanter

ad

destinatum
in

locum
ac
ut

tendentibus
sui

omni-

ternens

cum

sobole

valida

Gde
Neci

potens

Deus

hujus Carissimi
vix

glorificatione

pn ces

a.i

Dominum
oratione
filia.

devota dirigil
el
1

mente.
1

fontem
csi

sme

benignitalis

largitatis

abunde
quaelibei

dum
i"
1

ab

cessarat,

e,

ip

ius

oe-

dignatus

effundere;
gesta

lingua

vociferari

Quam
ad

genitrix
intuita,

malernis
i

effari

valcat, quae

hoc tuncitinere per ipsa pene

consoletur
;i1
'

blanditiis, surgens
videl

capul

momenlanea
li-

probanlur

borarura

inter-

inflexione
'

propriam

rectitudinis

"r
rl

in
llr

remi asse. Tunc


prelis

nimia hilaritate repleta, sed


confisa,
i

sanitale

erluslrans vulneris

tocum,
(liu

Dominus hic operatus est hac die miraculorum magnitudinem, ut viri cpiavisum viri quoque lUOr, lciuina' vcro iiovcin
stilia

Jiam

Lanlam

cernii

sauguine
acsi

madidum,
exlendi

nervosque
productos.

iiiin

gressum
ad

recipere

mererentur.
Dei

contractos,

Cum

bujus
in

lunes,

igitur

praeclarae

Sic

gratulalionis

accepla

admiratione
lucerna

n
haec

misericordiae,
laela

dictione,
actione.

domum
igitur

quam quaesierat, benecum graliarum reverlitur


et
.

vitatcm

ecclesiam
exultatione

Gcnitricis

prosperrima
sistitui cre-

pervenitur
lucens
el

sicque

Coram
7i

ardens aeternaliter
praesul
igilur

in altaris

ilac

dignitate clarificalionis

eccletiam U-

rerum
votoque

""'"

pidine.
Qci

Dum
lam

ad

sacrandura
quis
taui

vivi-

admiratione

lato tnulu rttiro

cohors
toto

stipata

munus

accedn

mysterii,
cor

ferreum
BOfl

malo,

gratuialionis,

arreplum

fervoris

Lter

annisu

pectUS,

lapideum

^essit,

qui

ge-

milus

;,

DIE PRIMA OCTOBRIS.


A
lacrymaa funstnpenda divinorum dona charismatum conspiceret ? Quis etenim queat enuraerare roiForum copiam, cmlitus hic ea die proderct,
'lwin
i.iin

175
tali

millls

ederet,

pectua

tunderet,

spnitaliter

senon deesse

patratae pielatia decla-

AUCTOM
ri.OOOABDO.
In ecclena quo-

ravit indicio.

15 In
ubi

ecclesia

quoque
segroti

beatae

Dei

Genitricis,

vcnerabile

Patris

hujus
Bunl

servabalur

pignus,
lan-

fusaro?

Nemo
quol

revera

qui

[n-.-i-vair.ii

cxpcdirc
Litubantes

nonnuiii

diversis

interim curali

qun corpus jacebat, va(pif.in


rtt

sermone, quol ssgrotantes sanati,


erecti,

quol
sunt

guoribus.

ipsa die

diverais

bic

oladibus

absoluti.
tempestastubUo

\> Post explcta

quidam nomine Natalis de Burdenaco, mulier eliam qnsedam dicta Teutberga, iicm mulier altera, nomine Qonthildis hujus
Nara
.

sanalt *ut.

"'''"

'"'" r
-

maturabant abscedendum
riiii.c

myslicorum discedentes sacra quique repetere sua sed inter


,
:

patrocinio
Alia

visum recipere meruerunt. quaedam quoque mulier unius ocuii visum in


Patris

miroax

oriri

territatio,

nubes

teier-

eadera
praelcrea

domo
vocatur

recuperavit

amissura.
Plotgildis,

Quaedam
ex
viila,

terribilesque

consurgere,
micare
terrore

truculenta
fulgura
.

po-

puella,

cognomine
circitcr

lum
pare

aligine
touitrua
.

claudere

concre-

quae
sila
,

Caucella

secus
a>I;iii>

&rrandoque solum verberare ccepil

quatuor

Libram annos
Bibi
niniiiii.i

rivulura

^crcns

uon
linus

minima.
hujus

Quo

perculsi

rediere

lubricando
lilavcral
siiiii
,

prolapsa,
ita

utrumque
facla.
ul

genu debi-

plurimi,

clementiam
lii^

deprecantes altissimi, quaPatris

claud.i

m,
Quara
Sansospitate

intercessione

beatissimi mereerui.

Qgere, nec
ejus,

pedibus

valerel

insislere.

rentur ab

imminentibus
nubiura

periculis
,

Mi-

parentes
lamcii

quamvis pauperes, de
,

rum
sitas,

in

modum

perlurbatio

quae

terrorem

ipsius

s.iiiinii

per diversas

incusserat,

immutari,

rarescere tenebrotoniirua,

ctorum

curaverunl
fere

ccclesias

deferre
abi
tali

jara

per

cessare

fulgura,
coepil
in

miligari
dissipari

cun-

duodenum
languoris
loris

annorum

spatiura

vexaretur
posset

ctaque sedari
Lruci

ac

tempestas, et ex

acerbitate,

nec remedrura

do-

conversa

exoptabilem pluviam grandine,

invcnire; comperiens de relatione sacricor-

telluris

ansecundo?

fcnckil

ubertim superficies, quae nimio solisexusta ,'ir.l.ur pcrfusa fccunda * Salubnlcr refO,

poris,

operumque
ccepit,
tractu

miraculis,

quo
iliud

valuil

nisu,

repere
nii
,

nec se
(proul

carpento
vaiel

permittil

impcgestil

vetur humore. Sicque manifeste dignosci datur indignationis ad horam concitata permotio, saluiis

sed

agere

iter.

immuiata
cliiinii.iia

subsidio.

Denique

benignissimi

Patris

10

Ad

templum
salutis

vero

perveniens,

quo
fusis

prcDo-

inler quot putl(o,


i

liujiis solatio lotius dirae peslis

nostris videturfinibus

tiosum
iniiii

audierat

munus

inesse,

ex utroque

corruptio

aalubris afir,

pluvia data con-

clementiam
el

votis pro sui

Qagital

liberatione,

nu clauda,

gruens;

limor

etiam,

qui

regnura

pervaserat,

3ed

propriis

hoslilis in

spem pautatim

securitatis traoquillitate

humectasse.
i.

vertitur pacis.

iimii

pavimentum lacrymis Quae postquam per tres ita rlies denuo prectbus incumberet, dh ina
fertur

eodcm die quidammutu*.$ur-

13

llac

eadem
in
u
il><

prrafala
iii

scilicet

illalinni-

siin

gralia
ferre
.

superveniente,

vim medicinae
vocibus

vix

vaei

corporis

dic

tingui

fervida

jam

solis

lens

magnis

coepil

strepere

pw.

pcd.bits ac
dcbilit

mmnfius

quidam Nivolus nomine. ... vocatur Domimca, n -~ Rcmorum de villa, quae montis in latere sita, surdus el mutus, manibus quoque per annos novem debilis ac pediQceaho
,

rota

petente,

ejulatus
rcsolutis,
\,ii,i,

acerbos

edere

Sicque

nodis

nervorum
rela-

.,

omnique
horae

poplitum

contractione
viribus
contulil

unius
quasi

ferme spalio,
Sed
qui

exhausta,
absolu:

jacuil
tionis

mortua.
.

bus,
iiiini'

qualicumque
,

valuil

per

totam
aurorae

diem conalumine
.

ab

ipsius

surgentis

per
ad
tan-

opem roboris moxque ceu de gravi


pernum
almi
iiiin

quoque vigorem evigilans somno, ubi suaddidil


gratia
sibi

quinque

ferme passuum
sepulchri
hora,

repens

millia

vix

sibi

sentil

obvenisse beneficium, pigneris


contigisse
bic
el

ipsius aedis

limina,

quasi decima

petit

dem
que

pervenil

Qui

dum

veniens,
.

sacrum
templiclausas

ioculum, cujus remedium. haesitabat

Dchinc
gratifica

gratias

corpus ibidem
fores,
.

non adesse,
diligenter
io

comperissel
obfirmalis,

agens,
precibus
.

ibidemque
crebris

degere

decernens

seris

insistens, debilas

Medicatori
lie

suo

perspicerel

cadens
landeslino
se

faciem

super
.

lerram
sanctita-

elebral

excubias, ac salutaris quoti

libaminis
Ab Hrnveo
fr-riur

quadam
,:

praesumplionis
i

imporlunitate
coepit
clai

oflon oblationes
17 Fuit
tricis

Us

aures

pulsare

autem
rmstri

Remis

ra

praefata

Dei

Genibeatis-

re-

tam
n,r
sacri

magno
sibi

conquerens

labore

faligatum

ecclesia corpus illud

sacratissimum
,

ad

eccle-

fore

permissum

videre

saltem

loculum
prae-

simi

patroni

Remigii

dum praememoratus

temvorc lanaiur contractus,


i

pignoris

baiulum, qui tamen ejus Bibiposse

subvenire
siilium.

celsum
denique

nequaquam

diffideret

domus Fulco praesulatus fungilur officio; scilicel usquead episcopatum venerabilis Herivei i cessante Nordmannorum perarchiepiscopi qui
antistes
, .

ap ud tuburbainctf ec-

14

Talia

dum
,

tacita

secum
simul

volutal

sccutionc
perala
turae
iIimii
,

per snlam

Dei

clcmcnliam pace recupropria sepulinlra

mcnic,
sen sim
.Miii.uj.ii

saluiis
ccepil se

vigor ipsius
irrepere

per

membra quaeque
stupel

munus idem supernum


deerevil
regni

cietiam^corpore

priscasque

ipsius referre

mcenia

/.

Quod

'^''", ;"
(it

'
;

'""

vires

sensuum
percelleret
,

recuperare.

Cumque
nuncer-

convocatis quibusdam

procpribus

incolutnit

rumor hujuscemodi
ciantibus,
t.-n
i

operationis, quibusdam

agere
distulil

maturarel

aures

plurimorum

clarificationem,
Contigil

accumulare Dominus ejus non suorum repetenlis ossium


.

ni

quique

procurrunl

admiranda
ovanter

gnalia

laetantes

aspiciunt;

locum
panas

venerandi
pulsant,

sepulchri

Dei mahominem ad camperducunl


.

sedem,
Quentis

enim

dum
,

magna
posl
et

populi

consunl

sliparetur
egressi,

catecva

|uam

laelabundis

l)co

laudes

vocibus
plu-

urbem vorum
niin. .

quidam claudus
haerens
ul

ariditate

ner-

poplitumque
qui
scabellulis

contractus,

Vbrabam
per

nose

intonant. Hujus miraculi permoti fama nilll) domum petunt ecclesiae, videre

qpam

terram
ubi

cupientes

tantummodo
urbera
assel

trahebat,
iler
.

poterat;

secus
incho.

magnalia
Signa

Dei.

Videntes,
,

ut audieranl

divinarum
Ln

veniens
intendere
ilurilia

ad

Sancti
tactus
caepit

basilicam
potentia

Miii.iiiin
,

manibus

gratanler

caelum

divina

com-

benedicunt Domiuum. Quod divinae popmclis dinobenignitatis miraculiim valde tunc profuisse
scitur

pauum
18

rcsoluta.

ad

salulis c.xlc/nli

remedia.

ad

eorum

soiatium,

qui

se
:

corporaliter

Quem,
annis

sospitate

recepta,
,

pluribus

vidi

deseri tanto querebantur h Palrono

quibua tamen

mus

incolumem

erectura

gradientem
collataque

176
AUCTORt
FLOIiAlilui.

DEDICATIO ECCLESI^ ET TRANSLATIO


sibi

S.

REMIGII.
qux q
data

collataque
ro loco,

ubi

prosperitale gaudentem. hoc salutis accidit donum

m
,

eo yeposita

demtunc
oideri

adfuisse, aliaque rumvvulla adjioit,


in

possunt
et

CommentarU)

praevio

quem uurtor
'""'"

w """*
inco-

deinceps
riCcalionis

extal
trajus

columna,
continens

cruce

praefixa,
n.

glo-

nuin. 316
n lliim-

sequentibus.

monimenta
miraculis
.

Sed

poajMit

tam

()ijiis

creberrimej quam

postea, clarisejus se-

Birais

s;.-|.r

multiplicibusque

nequaquam ecclesia decoratur pulchri comprehensa; sunt namquc muliilitteris babentur


quae

msoriptionem suo tempore, ac forte etiam niinc, cjslantcm reoitavil lar/olns Inm. I <</<> HistoriaB Remensis lib. iw oap. vi, ex eoque ubiex recensui in Commentario prsevio rvum. 318, Cmlrm sinnil nr rr FlodOOTdO /nnhnn, minilrm

moda.

linns/nlnmrm
carnationis
tur,

,/ir

XXIX Dcccinhiis

on/m

i/iiiilrm

/n-

ANNOTATA.
a Quia i" prsmisso Opusoulo translatio pei onem facta non perducitw usque adfinem in

Domini, qui a diexxv Martii ordi901, Sed srmiin/nm imslrum nniins nunc a ,hs Jmuaiil niimriiimli imulnm, anni) 900
e.

contigis

apographo
tuiit
.

nost/ro,

Flodoa/rdus vero, oui istudprcB~


.

DEDICATIO ECCLESIjE
ET TRANSLATIO CORPORIS

1,1111

hanc, qua/m posterwrem


institntam
,

ab fleriveo,

Fulcnnis succcssorc,
necesse erit aliqua
h

inlc/ras dedit,

ewjam
diwx

dictisrepetere.

Uiin

ilc

causo

nniiis

tunc
vn

ilcstituta

csset

Remorum
lit.

civitas,

supra

Annotatis ad

d.

S.
'/"./
ies.

REMIGII

omnibus consule innotata adprsBB 'inissum Opusculum Rotfridi vela/nonymi ubi etiam
c Pro hisce
alia, repei
i\

inobservata

hic

prsteribo,

illust/rata

Facla a S. Lcone IX Papa,


Auctore Anselmo monacho

//nrtnius rr/a/n
inlri/i

Imlirmiis in

r.r

rujus fmtr
!'!

W)

'

rrrni/Jiin

rmlrm "puSCuh, rtmm sn/nrnlm

Imnsit
e
r

doardus.
soli

Remensi
designatur
terra.
i/n

synchrono ,

ex

Per lerga

Castricium etia/m
inter

memoratur
a Pithoeo

quodam
vn
rc/

instru-

Mabillonii Aclis
sa>c. vi

Sanctorum

mento

edita
el
<lr

bibliotheca

sua

tom

ll,pag. 378;

Flodoa/rdi

P/ura

comes Castriceusis roilrm /'</<> imn

Chronico

parle

i.

rn

,i

isi

quod llmirmiiiis Valesvus in Notitia Galliarwm ad vocem Caslrensis pagus observet, hunc ab aliquibus
oredi etiam Castrii ium
ei

Caslricensem dictum
;

PROLOGUS.

sihiim/ur prope
Castrensis,
ViSSe,

Mosomagensem
Castricensis

sed

tam
exole.

quam

pagi

nomen

ilhiim/iir

mfnsnm rum

f{n Irslmsi

D
mi

ilcctis

in

Cliristo

fratribus

^ul

B.

Remigii
auctor a

Awiorabab-

licicimM, milgo le Reteloi, qui Irmnn/is /nrs eSt.

Campanm SeptemTricassinus pagus

tuiela

Deo

militantibus

subsequentis

batemojmu*
tcrib9r*>

Opusculi

magnam
,

incircumscripta3

g Trecassinus, atias

eHam

mulliludmem
Oeus.
sii
.

quam
vita

.... limentibus

dulcedinis

Oinusrulum

se

repromiten-

( ,

Campania
Troyes.
h

est,

cujus caput

est

urbs Trecae, Gallice

Cum
quia

nostra

super

terram

talio

vetustatis

deprimilur

pondere

Nimirwm

camobite SanrHi migimi,

in

quorum
ejusdem

ad

novitatis

ecclesia,

twicextoa urbem Remensem

sita,

tatis

gaudium suspendi debemus in cariDeus commendavit in celsiludine, quam


in

sa/ncti Fra/ncoi

quieverat,

um [postolivenerabile corpussem/per mtequam ab Hmcmaro Sparnacwm


,

nobis
pter

Unigeniti

Filii

sui

humilitate

Quaprol>

ex

imperio Domini
bujus

abbatis

Herimari
Patris

se-

ilrfrrrrtur, rt

ml quam, CeSSmtC himjrm .Wninnnnoriim mrtu nh Heriveo an hipr&sule postea reductum fuisse, motr videbimus
i

riem
i,,

dedicalionis
ilenlio

sanctissimi
:

eccle
a

non patiar obliterari

serl

quoniam

bcatae
juiclore

recordationis
lacla
cst,
(<>

Papa
m;i^is

nono

Leone,

Deo

Fulconi
merito,

viro
fcede

oplime de ecclesia sua regnotrucidato,


suffecVus
esi

dignam
industria
<'\

lillcris 'ira-

ue

llrn-

dam
fueril

pri)

modulo
,

ingenioli

mei. Undc in primis


constructa

ueus, alias
lib
iv,

Herveus dictus,
ct

teste

eodem Flodoardo
Chria/n~
col.

paucis

praalibabo

quorum
'(

cap. x

xi.

Csedem illam Gallia


tom,
i\',

anterior
vetustate

eccli sia,

cujus

causa jam

stimae continuatores

17

nnm
I

ad
,

prae

900, diem xvu Junii\ consa rationem mtem llmirri ml ,t,r, \i .////,, ejvsdem <inn, ,,nint.
k fl.rc intellige

Deo
dia.
2

ruinam minitanlis lurc, quae nunc. sumpsitque exorsubsistit propiliante


,
,

Ariihiur

etiam,

ui,

quia

ex

hujus

dedicati-

fratribut

non de vnita
te }

ovm

Voj

mannispace,
metuque,

$ed
//

de tranquilliu

a, cessmtibus

occasione a ministris diaboli multa excitata sunt scandala, '' postea ex synodo, ah n.ilnn
onis

tuu mode*u <>

""'

ibidem

eorumdem
i >

vrruptionibus

papa ibidem
lia.

celebrata,
in

multa

provenerunt

uti-

fruebaVw
hi est, ad tus sepulcrum suum vn dicata """"'" suoecclesi qua tameii eaHra urbti mamia
1
.

Deinde
prr

qua'

hujus Opusculi subjungam, palriuium ReKranciiriiiu pn-linsiim


fine
\i>-u

migium
tres
ter

aui

aut

auditu

didici

post ipsam

sita erat.
III

dedicationem
II,
l

lilrm OUCtOt rmlrm nninins '""'"'" Heriveo, scribit, etiam

[V,

COp. XH

arolum FranSimplicem,
et
,/-

in

autem, fraquos sinceraa devotionis rervor unanimiboc domo babitare facit divina c, .
facta

miracula.

Vos

''''

"

!/"'".

nempe
n,i /,,,

cognomento
srn
,/,/,,,

quaniuhimcumque
benevolcnlia
;

Uir/iiin/iim

,,ri

//,/,,;,/,/,,,,

obsequium fraterna excipite nec in cis tantum venusti cultique sermonis

DIE PRIMA OCTOBRIS.

177 gregis
pastores

sermunis
pigeat
et

graliam considerabitis unde non vos hoc aliquando legere; quia, licet aurea
:

plures

Dominici

sua
e.\

u-taic

|n>r

AUCIORl

Gallias eniluisse, qui


iu
bi

ecclesias suas

argentea
ex

vasa

vetustate

domo

LKO
n

Dei

vestri

babeatis

potiorem
ravil
el

statum
ipse

studueranl

reformare, deliin

pluriraa,

quilms

liauritis

grandiloquia et dul-

operam
eral
.

adhibere
renovatione.
periti

ejus,

quae

ma

cissima

sancii

Spiritus
ficiili

pocula;
vase, voa

Lamen

interdum
poterlt

sibi
y

commissa
M
111

hxv, quamvis de aqua.

Quapropter
asciti

recreare

"

an bilecturae
rabricam
a
ccepit

Perebantur,

fnturi

templi

ex

quadris
.

iapidibus

erigere

fundamentis

multo
esl
;

quidem
in

iorem

illis,

quam
aavi

praenotalum

Galideo

ANNOTATA.
a

iico

regno
sibi

renovatas,
iilius

et

ambitiosiorem

que
lem.
[uctoi hic esi
.1

et

hominibus inconsummabiel
01 to
,

Nam

ubi

per

viginti

fere

annos d
conTe-

nselmus, Remigianit

mona

pastorale

officium

administravif
opcri

senio

Remis monachus; rerv/m gestarum ooulatus testis, qui Jtvnerariwm S. LeorvU IX Swrwrt PonUftois,a Mabillonio aliisque typis vulgatum, consorvpsii (juii Itinerario hxc excerpsvmus, Adi Com/mentanuin /n.rrnim ,,u,n 322.
.

ctus,
vita

coeptoque
decessit.

(inem

non

imponens,
ad
B.

Hujus

ergo

tempore

Re-

migii
ravil

tumulum divina virtus se plurimis declamiraculis, quorum duo quaedam, qux ego
conspexi,
iluxi.
si

puer

huic

narrationi

ingerere
vestra veni-

I)

llri 1111,11 us,

i/r

quo

lnr.

injin SSpC irr,i,i,(


;

preiiiim

bd.ci
praeler

ruim
ea,

dilcctiu

is

i/isr

rmni

r.si,

,/m ccsptam

s.

Remigii

basilicarn

perfeoit, et a S.

Leone IX
iii

novam Romano Porv-

am

dare,

quae promisit
si

Prologus,

aliqua
niuiile.

interseram, quae tamen

scialis,

non

sit

n/irr consecrari obtinuit.


C
//./.
.

K
viiia
S.
i
.

I,

n.imi rlniui
\

eSi

niilnnir MuhiUmii-

3 in

Dionysii
eral

martyris

quae

dicitur
urciiltu
ntractoi

a/na

phrasi

ta-men perfeota

cst.

Curlis-superior
Dei

quidam mcmlicus
infortunio

judicio
ut

tantae
illi

calamitatis

pres-

sus,

pedes
et

ambulandi
ejus
rett
i

subsidium
inflexi

denenatibus
aliis

garenl,

calcanei

Caput

i.

Nova
el

S.

Remigii
Ai-

quasi

uaturaliter

inhsererenl

nde,

sicul

contractis

mos

est,

non

valens sese

per terram

basilica

ab abbulibns

scabellis ad

dam
batur

per sancta

mcndicainlum irahere, vehiculo quoloca, tam petenda? stipis quara


salutis

rardo
S.

Theodorico ccepta,

recuperanda?
fratre.

gratia,

suo

circuraduce-

perficitur

ab Herimaro

saepe
silictim

Qua de re factum est, ul etiam ad memorandi protectoris noslri Remigii badcduccrctur,


sollemnia
ci

in

hora,
,

Bruno episcopus

qua
ante

sacra

Mis-

Tul-

sarum
aii.nv

celebrabanlur

sanctum
er-

lcnsis, designatus

sumnius
il-

ab

eodem
a

germano
iUud
illo

buo

deportaretur.
i

Cumque jam
ciperelur
cienti

ministris

incorrupl im

Pontifex, spondel, sese

Epulum, ab
salutis
,

miserationum

indefla

tonte

manavil
eisque

donum.
eranl
.

Calcanei
in

lam dedicaturum, cujus


gratia

rei

posterioribus
to

quibus impacti
ad

momendivino

cceperunt aveili,

congruum
indicium
rivi

deinde

lioma

in

nntu
culi

redeunlibus
inde

ordinem,

ad

miraDei

effluxerunl

sanguinura

quas
s,

Galliam revertitur.

magnalia
pulsatis,
laudes.

Iratres, qui aderant, consideranti

signis

operatrici

Majestati

devotas

concinunl

jJasilica
migii

R
Im

Accrescil
virtus

devotioni
dilecti

devotio

Omnipor<
i

igilur

gloriosi

confessoria
,

Cbristi

Re-

lentis

sui

Remigii,

merita

i-

//,-,

,-

corpore

insignita

quas

usque

adhasc

proco

declaral

miraculo.

Postquam
idem

enim supei
pauper,
,i

opooiim
adifieatam

moderna perduravii
(!

tempora,

Remensium quon,

pedes

paullatim

Brmalos
trahens

conslitil

incboata archiepiscoporum studio venerabilis memoriae Hincmaro, eorum succesel

ecce scabellulis
bal
late
i,l

sese contraclus

advenienovi-

alter,

qui

comperta
.

Dominici
esl

operis

Verbi octinsore, consummata, anno Incarnati esi gentesimo quinquagesimo secundo ab ipso oon adeo opei dedicata a. Quae quidem quoniam barbarae Q Cfi solidala esl munitione,

super
el

invalido

ingressus

pro| eranter,

ipse

mcri-rctur [lerlVui

rccupcrala'
spes
Sancti
;

sauilalis

emolumento.
tis

v<'
sed

diutius

cassa

properanpervenial
nervi

extitii

antequam
salus

ad

oationes
vinciara
les
,

per

id

lemporis

banc

infestantes
praefatos

pro-

sepulchrum
genibus,
accliuis
miiiiir
.

optata

adfuil
retracti

mb
.

fi'equi nli

incursione

pr

qui
.

jam
officio
ral
.

dudum
pedum
se

diriguerant,

ab
es

hujusmodi

praepediebanl

intentio
el

extenduntur

diu

insueto

qui
.

unde
,,,,,!,,

intra
i

centum

quinquaginta
al

duos

annos
,

advem
el

superna
Illius

gratia

erigenle

attrila

vetuslate,

jam ad caaum
videretur
exi{

anle
sibi

sai ros

artus

per cujus
ai

pinquans,
\ I1(I11

reparationem
Dominicae

sui

interventum
rus

salus

proveniebat,

gratias

tu-

V ero
posl

Incarnationis

millesimo

Ingreditur.

Haac

videns

fralrum
qui
in

convenlus,
vicino

quinto
,,.

peparationem

1(1||1

p er

Hugonem
loco

autem mouaslicae repseudo-episcopum imbi


b,

divinas
sili

ingeminal
audiunt,
el

iaudes, et,

po-

ea

tam
Duos

jocundum
inopes
licel
;
|

spectaculum
ante cor-

i; 1(

;,,,

sexagesimo

secundo

ab

kraulfo

ar

confluunt
ruplionis
(jitos,

aulo

cnipraesule
, llh

eidem

ordinatus

eK

Urardus
bomtalis
sex-

humanas miseria,
expeditos
buIs

dispari,

compe-

,
el

post

Hincmarum,
coaiobiali'

praecipuae

illic

aspiciunl

indeque
qui
sui

Deum
ad
sua

,,

rirum

slrenuum,

ordine

iu
laetj

s.uiciis

mirabilem

collaudantes,

redeunt.
eraJ

Eorum

autem
-23

unus,

majori

2Qul Mrardus

cum

sagaci 'intenderet

ani.no,

exemtus

infortunio,

Intercessoris

amore

agglutinatus

178
w CTORI
A N E L

DEDICATIO ECCLESI/E ET TRANSLATIO


mortem
in

S.

REMIGII.
abstulil
.

agglulinalus praecipuo, usque ad


.

mona-

effectum

piae

slerii

obsequiis perseveravi! aliquanto

alter vero pistoribus

praepositum,
vens
*

solalium
disc* ssit.

tempore
ut

exbibens,
propositae

landem
narraul

sibi

ejusdem looi Qomiue, adhuc viipsum quippe, successorem delegit


voluntatis

syffectu*

//,.,,.

Herimarum
in

marut, eanul Prn


perficit,

qaod
ad
luniiu

babueral
strenue,
ante

desiderio,
sibi

redidit,
el

adimplecooperator

Ih-unone

Ihrixluvnw. '-

5 His igitur omissis,


tionis

qui

adjutor

h Marlot juve

bas Airardi *u<-

seriem
est,
/'

redeamus,
vila

abbati

Urardo,

prae-

cettornslnurationem

laiuiu
i

,i

i,i,iii'

exemto successil Tlieodoricue , Remensi archiepiscopo ibidem ordicura

omaes in praefali operis exseciir uem subsidia ex retione, maximaque suppeditaral providentiae. ditu villarum, sua? commissarum
exatiteral

Qatus.

Qui

plurima

ecclesiasticae
,

uUlitati

Hic ergo

loco defuncti

palris

subrogatus
.

fratrum

profutura
parationi
cral
I

dei ernerel

disponere

deliberavil

re-

pcene
morati
,iiu

oranium

unanimi

senlentia

ordinatu
,

menon

ecclesia
,

suae,

quam suus
el

praedecessor

Widonis
'"-i
,

Remorum
interruplum

archipraesulis

manum
grave
incoeptum,

perfectionis

iraponere.
sibi

Veil-

passus

pendere
;

memo-

iinii,
luii
i,i

quia
erai

nimis

inexplebile

rabile

cceptum

buj

antecessoris

sed

puimo qui-

deliberalio

quoque
non
inter
ei
,

sua,

Bi

intenderei

implere,

videbatur
qui

habitura
sibi

effectum

Quocirca eorum,
prudentiores
provinciae

com-

crucem, maxima ex parte jam inchoatam, el sinistram, olbil adhuc praeter fundamenta habentem, cum cocleis i, quibus ad

dem dexteram

basilicae

missos

habebantur,
consilio

seniorum
difficulti
:

superiora essel

ascensus,
B. ut

fecil

sedificari.

Remensis
dirutu,
et

usus

autem,
structa

quae

super

Remigii

Cryplam sepulcrum coaest,

ressus esl

inchoatum diruere opus


sunl

quo paene
quae
sedi-

fuerat, quia,

superius relatum

quae

fundamenlis quibusdam
oecessaria
ccepil

relictis,

parvilate sui alterius oparis


dirui,
el

incongrua
fei
il

videbatur,

architectis visa
ficiis,

fore

futuris

aliam

eminentiorem

restilui

Deinde
h

divinam

domum

faciliori

quidem
ul

trabibus de saltu juxta Orbacis monasterium

>iu>

slruclura.sed non indecentiore, construere,

aspe-

advectis,

fastigia

ejusdem

consequuntur
tota

templi,

ctum adhibentibus [acile esl cernere. Qua inccepta relii iter anno quinlo suae ordinationis, accensi sunl
plures
Catholici
q
\

sicque decentissima
suis

domus

apparuil

in

partibus

E
Quapropter
coepil

iri

fervore divinae
aboiilione

reiigionis,

ui

idem

abbas
Remensia
consilio,

Herimarus
provinciae

cum
pru-

uptscopo TnUtn-

pro

facinoru

suorum

parentumque

quibusque
denli Aposlolica
scilicel

sapientibus
tractare

ummum
I'

suorum, quorum corpora


pro
posse ad
id

ibi humata erant, requie, opus condigna subsidia studerenl

quatinus

eamdem
de-

litifirutum

per imperntodetignato.

faciens

consecrari
Bui

benedictione,

ut rem
'

suppeditare.
b Nonnuili

praedecessoris
;

devoto salisiacerel

faceret

etiam de ecclesiaslica familia

suum
com

siderio

'111

ui

facultas

non deessel optata


temponis
obtulil

pera-

auxilium
(VO

prorata
plaustris
el

impenderunl
bobus
onera
;

benevolentia.,
incoeptis

gen/U

npniiuiiiiiiiciii

dignatio

suisque
petentia
in

tantis

divinae dispositionis.

Defunclo siquidem Papa Da-

advexerunl
locis

sicque
locatis,

fundamenlis
el

maso,

qui

in

civitate
.

Brixenoaam,

quae eat in
,

quibus

oon

erantj

columnis
dispositis,
el pil

proi incia

Hyslriae

fuerat
,

episcopus
trigiuta
.

et

in

ex diruto

priori

asdiGcio

competenter
voluti

Aposlolica
iin
iiii

sede

inthronizatus

solummo-

arcus super eas diligenler


basilii a
e,

consurgere,
artificum
co

vixeral

diebus

fabi

inter
jara
.

manus
interioris

cjiis
1

obitu

ad

l Romani legalione de imperalorem Henricum m dire;

Tunc
erectis

vestibulorura

parieli
fa
Li

1.

petierunt,

ul

Ecclesiae
alius.

Pastone

idualc ab
negotio

undique
episcopo
esl

el

lempli

subrogaretur
el

Qui

uiper
imperii

boc
sui

altius elevatis, vetusta ecclesia


,

ab Hiucmaro archiantiquitus

episcoporum
iiinni

optimatum
inter

quaarens

ul

dictum
el

est,
vilis

dedicata,
tecli

invenit,

ceteros

domnum Brunoidem
qui officium
aetatis

eversa

funditus,

inlerim

coo-

nnii

Tullensem pi^aesulem,

ad

pertoriolum
ubi

fabricalura

super

chorum
el

fralrum,

absque
poa

inquietu line
i

venlorum
laudibus. crypta
'

pluviarum
sepuli

subeundum esse idoneum; utpote morumque el scientiae turitate


.

mavi-

claiatudine

divinis

ol

vacare
Reraigii
[ue

Supra
suo

debatur
ata
baec

conspicuus,
1

sibique

sanguinis
dignitatis

affinitate
ei

crum
licel

vero

conslructa

sl
,

imus.
di

nde

Aposlolicae

adjuut

pan
pulcre

toto

corpori
el

iuconlulta.

sunl
si

insignia,

jussusque

ab augusto,
secl

grua,

tamen

colum
a

iis

arcubus
lioi

ad

cun lum ecclesiasticas sanctiones


inviserel

Praefatus

namque
conabatur

siduus

talor

pienda

Romana
,

moenia
pastor

quia
.

ol-

slcns,

summopere,
perf ctionis

quatinus
consurgerel
di

idem
suae
.

111,1

imminebanl
cujus

Nativitatis
fueral
atis,

Domioicae
.

baec

Qmam
vitae

riiiu

clero
1

dis| osuil prasi

ce,

temj ore

aximoque
.

aesluabal
d

siderio
.

lebrare,

quo

eral

eptum
collo
re

ui

Papa

imano
i I

si

quo

odo
ex

valerel
facerel
affei Lu

in

abire
9 lluju^
quio,
a

illud

nmxM
Quod
divim

iari

Ipo-

itaque

Pontificis
''i

nolitiam

in

petit, ut.

'

"'

.i

bi

ne
|n
..

licel

praefalo
el

imperatore

Prancorum
gratia

Galliam rcdeat,

ntatis

1
1

eril
i

lamen
pi

dispositio
re-

de
ante

pacis

amicitiae

confirmandae
habito,

oon

cret;

quod

hic

hoc

differen

jus

successori

ragendum

multum

tempus

servavil
clausil

N im morte immatura praevi ntus diem exlremum, mo roris maximi se diligentiin

llrnuiani.-

I'urral

memoratus abbas COnSeCUtUS, a qU0 ''h.im proquod


in

pollicittu,

missum
gesimali
equi

acceperat,
jejunio
forel
B.

proximo
sepuii
;

Quadra-

bus relinquens infortunium, expletis


monasterii
l

regimine

Remigii

rum

absque
per-

annis

undecira

el

mensibus oclo

solatio
iv-niii

expeliturus

quia

cum eorum-

qui

cum deducla a proavi pollerel generosilate morum eliam vigebal eximia Qobilitate, sibi reverentiam exhibentibus
se
el

dem
ferens

aliquando familiaria ab invicem


per

mandata,

contiguara

regionem tranin\ isere

praecipua

humilians lenireligionis

sierit, Lpsius

Sancti Locum orationis gratia

tate,

subdilos
di

suos,

maxime

sanctae

aeglexerit.

Quod

idem abbas sagaciter

recolens

amatores,

olens
is

devotione, quibusque

magnii
rimis

el

minin

affabihs;

ideoque
amabilis,

quam
el

plu-

animo, Bua dirigens scripta, illi suggerit, ut, qutiniam pn ilclc^alo silii Apiolnhci piimatUS
officio

Francorum

proceribus

honorem
exallare

Romam
tiai

ire

disponil,
Ecclesiae

si

ecclesiae sibi creditae


voluit.

pro posse exaltavil


occasio

gnatos
to,
n.iii

fines certo
irrita

revocetur

quando ad coemolumenab
eo

Francorum
vero
in

^postolo

7 Sed

quoniam

raorlis

intervenienB

facta

promiasio.

Mittit

munere vas ad bibeudum

DIE PKIMA OCTulUUS.


idoncum, inlus ot exterius auro licentissimedecoratum.iusinuans ei de [psius Sancti ecclesia dedicanda suum cum petitione desideriurn.
a1

17!)

bibenrium

ari

imptenrium, qno.1 cx Apostolica?


ulgaturedfcto.
13

riignitalis sibi

rORB

AKJl serpens,
generia
proposito
qui
inhial
ai.

Venenatns
miiii.ii
,i,i

autem
liiMii.im

hjec

idem episcopus benigne

exor-

Quidam
iimlr
i

refeTt,

dio

quia, etsi alia aulla se revocel Ecclesiaa utilitas, vel pro solo amore s. Remigii reversurum
i

przecipi-

tium,
nititur

tam

salutari

ad Gallias,

i[.|i..ncrc

ol.slacnlnm.

ejus bastlicam dedicaturum, benignitas


i"
I

sl

divina annuerii

enim
les

perfldiae

suae

voluntatem
incestis
i

commenti sui \ri complendam quosdam polen


onjugiis

lalcos

Romam adU
tifex
:

excitat,

qui

operam
se

etebratfa

ergo

in

ordinatur Povivilv

sede

civitatis

Leucboin

dando, et

rum p duobua
tertio,

aliorum criminum
violatores

nefariis

usibus

Bonrinicse

Nativitatis
iler

diebus,

implicando
slicae
;

eranl

honestatis

ecclesia-

Oalliat repelii

clero

suo valefaclens,

capere

flomam
ravore

ideoque
in

dncens

aggreditur.

Quo

perveniens

cum

latebras

toKius populi bonorabiliter accipitur, Apostolicaeque dignitatis infulis insignitur io Hypapantl i.. Domini, Cathedra B. Petri rnthronizalur,
et

vcrebantur reatuum suorum lucem prodere Sed el nonnullos epiillfs


,

coposel abbates

adjungit,

qui in
.

ovile

Domi-

nicum
e(

alinn.lc

non

peT

ostium

irruperant,
sanclio-

in

ecclesiis suis
rniiii,
iii.i

Papa Romand more nuncupatnr q.. Aliquanto autem temporis mterlabente curricuto; Oallicum revisere solum, tam B. Remigio ta Ca promissio, quam orthodoxae lidei, in illis partibus adeo tepefactae, persuadel intentio. nde a
L(,(|
i

Catholicorum Patrum
inillularc

nibus
qufe

(jua-riam

permiserant,

condictae

synodi

exarainatione
Dl

manifestari
<-

meluebant.
111

enim
oi

resecanda scriptum esi


:

Omnis,
itis

rnate

agit,

odil

lucem
itaque

el

ideo

suis

magis magisque
Tantae
callida
sni

cullationis adhiperversitalis

Romanis
arbes
iter

expetita

licentia,
in

per

quasdam
adil

Latii

bel
viri,

obnubilationem.
incentoris

agens,

eis

multa

dispontt

ecclesia-

ne
i

mstructi,

stlcas bonestali

congrua, landemque

imperato-

ivm Henricum
B

Interea
se

in regione commorantem Sanoxica r. memoratus abbas, desiderii sui compotem

Prancorum suggerunt, regi sui dei us adnihilari, si in eo Romani Ponlificis auctorilatem


regi

dominari
verat,

permilterel

vel

si

eidem,
suae
*

nf

decre-

iniiiiiiiii.

ex

ipsius

Papaa
$,

certus

pollicita

occurrens,

praesentiae

favorem

ad

Wone,

regi
in
el

Prancwum
Pentecostes

Laudunum
sollemnitate,
fato

venienti,
ejus

cogendum
quori

concilium

exhiben
ob

Addunl
id

etiam,
ali-

occurhi
consilium
apostolica postulans,
hibeat,

nullus

antecessorum ejus
ul

reperianir

Ravorem expetit de pra consecrando benediclione,

templo
ci

quando concessisse,
Pranciae
lns

similem

causam
Papae

in
c

monens

urbi

ingressus
pai
i

paterel
el

alicui

el

ul his agendis suam praasentiam exepiscopos regnique sui principes secum

vero agendi

tranquillilatis

congrua
ra

sunt tempora,

regni

autem ejus
ejus

status

sit

perli-

nl.

preces

rnteresse facial.

Gui

iriem

rex

ad prasens

menle

turbatrone

non modica, quibusdam

virfs

pote

benigna annuit, seque,


iutercesseril
asserit.
ecclesiam S.
liv
1
1

nfei

alicujufl
festfvitati

impedimenti
affuturum,

bus

dominationis
1 1

jugum
ab

detrectantibus;
ipsius

casns,

tantss

terrasque

castella

quaelibcl

ditione

abalienantibus.

Ex

quo

promisso
Papae

abbas

liaelfffcatus

re^

r-

14
iv,

Quapropter regiae
uiilitali

dignitati

rerunt congrue-

mque
imped
msistit,

migii Retnit d

iiini'.

indeque
natalitio

dtcatur

et lialn

turus synodum.

Imperatore
i'.iuii

advenienti
ni

Coloniam Agrippinam cum in Apostolorum Petri el


a

reipublicae

sua

sapientia

consulere,

a(

potius,
el

quam
;

synodis
sui

inteftdere;

principes suos
c<

Remense solum,
pus
sibi
8et,
el

quo adVentus sui ad gerendarumque ibi rerum temobvlus,


investigal
diligentius.
prius

lotius

exercitus

poteuliara

mmovere
bbates,

in

rebelies

el

pe
est,

ordinem
octava

[He

vero

nes

<\\i"<
ii,

notificans
iii
iii

pandit,
die

quomodo
ipsius

deliberasfeslivifale,

maxima pars facultatnm immnnes bujus expeditionis


rerum
vanae

regni
esse
;

non

ab

Sancti

debere.
quasi

Ante alio

quaa
illo

ttatendie Octobris
el

babetui

celeberrima,
p

de
pro

veniret,

Ipstus

monasteriura dedfcans,

tem,

quem, abbatem S. Remigii suarum abundanlia praesumenglorias amore ad monasterium


,

ibidem es episcopis Galliae congregatara synorium celebraret. Qua sententia mutata, ad eumdem
Dea

suum
urbis

consecrandum
Pontiflcera

calumniabanlur,
Hac
el

ibmianae
versipelli

evocasse:
emollilus

igilur

se

locum in sollemnitate S. Michaelis archangeli / venturum, el in ecclesia I). Maris RemisMisiii

persuasione rex
sito

ab

honesto
Papae
y,

propoper
Sil-

ad

seductionis

devia

fiexus,

sarum sacra
i.-iinn

eadem

die

memoral celebraturum
Remigii,
pretioi
i

vanectensem
pontifices

mandal
sibi
ei

episcopum
cogi

se

suosque non
pos-

vero
ejus

gloriosi

patris
ef

cor-

cum abbatibus
in

ad

comprimendam
peragen
in

poris

elevationi,

subsequentem
tri
i

basilicae

pervicaciam
se

resistensium,
praefixo

ideoque

consecrationi,
celebrationi.

ceteios

deinrie

deputal

occurrere

termino ad

ihmi
auditis,

consilium.
in

ad qwun
convocni.

i'i

I?

Quibus
riirexil
iii

ad

suum ccenobium
contf-

ciam

aiimi

Dnde adventum suum tempus ditT ral, quo,


eura

Pran-

absolutis
bi

scopotetabbatet

abbas,

suaque scripta
ad
tanti

per Franciam eique


invitans
sanctae

nodi
iai

negotiis,
\,i

debito

cum
se

guas
lidi

provincias,

Ecclesiae
i

haec

Papa

remandat,
nequire

promissio
irritam
I

les,

gaudii

participalionem

oem
dubio

beato

lactam ad

Remigio
ejus

mente promtissima, tam pro amore <! benediPatroni, quam ul reneralione ejusdem eterum muniri mererentur Apostolica ctione Papa Golonia dfgressus, Tullum in Exaltalfone
curranl
I

basiiicam
iibi,
si

dedicandam pr
divinae
Is

venturum,

qui
i

relif

amatores

convenerint,

cum
ad

synodi

ralionem

habiturum.
njus
ta,
t

Di

ii

ae

Crucis

venit,

indeque

circumjacenlitteris

mandati
iter

regem
itus

relatione

perla-

i,

iiiiin

toi itatis
i

regionum episcopiset abbatibus mandari praecepil, ul in praafixa .ii rerenf ad synodum celebrandam in
pra
I

suae
riie

ipsa
j,i

tamen
el

in

rebelles aggreditur,
sui
i

coa Sed

a
i

ijn-mi

ingenti
pli
i

exen

mililia.

ba-

r
i

episcopi

isque

abbatibus
illis

ontra volunperversi
ullro
se

siii,

,;

Fram orum
initiati

Ipostoli

ul,

per qu
in

orlbodoxas
prflBsentia

fidei

sunl

rudimentis,

ejus

atem suam ecclesiarum


ingerentibus
actus

illo

eunlibus,
ad

elram

rei
,

loribus
qui
ul

id

negotium
Pasloris

consequerentur
religionis.

in se divinae

Hujusmodi

reparationem tepefai lae mandalis gra-

summi

vrcarium,

tulatur pia Ddelium devottoi praeparans se studfose

eorum examinare venientcm, possenl eftechna camricm expeditibnem exitiali e,


elal
i

180
AUCTOBB
x
*

DEDICATIO ECCLESLG ET TRANSLATIO


struorc.

S.

REMIGII.
hodieque Remis
.1

l.ilmravrrnnl

AddUCltur

rum

eis of

me-

dehi/r fuisse ea, qtus

floret
.

ejusdem

LMO

moratus abbas S. Remigii, moastus admpdum essel visurus effectum deel gemens, quasi dod
siderii
,,

nonunis ahhnlm
f

(Inlinis S.
I.

in/i/slini

Wido, alias Guido


in

familia

Castellionea,

sui.

Sed

diviDaB consolationis ejus moBro:

uulgo de Ghastillon,

Opere ssepe laudato dicitur

,,,,

deiuil
itioere

poteutia

vix

enira
esl

unius
ei

dii

et

episcopat/um iniissea/n/no 1033.

diraidii
[iceutia.

ronfecto, iudulta

redeuodi

Qui

peversus

celerrime,

Romanum

An-

g Ea> epitaphio illius a/pud Ha/rlot/wm tom. I. obiit posi undenos annos regimtnis die pag
."'">!

pemoraDtem expetit, eumtistitem, adhuc Tulli maudatis jam diu conceplum propoque pro regiis "-noscens, gratulabundus siIimm (ui permutasse
-

yiOctobrii

Marlotms adjecit

annum

\0kSt iniHum

prslatui

n.i

moDasterium
quae
laoti

rediit,

in^tantor praeparare sala-

ducens ab anno 1037. Vide lamen dicta superius ad lit. d de anno emortuali Avrard\ ejusdem Theodorici decessoris.
:r ti/iiis

geus,
sanctae
j,!iu

Patris confluentiumque foreDl

Qliorum

h
iiiin

Herimarus
pag.

epitaphio

suo

Ecclesiae

uecessaria

cooveDtui.

352 soribitur

abbatia/m

apud Mm-loRemigianam

quippe

dierum

SUpradiclffi

disposilionis

prope eral termiuus, qui cnmplolinni fueral atlri-

rea isse
Mille, trecenteois

decursibus

hebdomadarum Apnl

bulus.

positis

scpicm.
ntti/s

rtninli i/iti,ii/nr,
;

rrrlr no-

tavit

Marlotus ibidem
niiii"

qui

cu/m

inswper dicat,
,,mrl n n
,,i

ANNOTATA.
a
i

riiniilrni

1071
i,

</" \II

Sr />tr mhns

,n.r/rrti,r.i

SitlS

nulinin
erii

rr jirlr ml n

crtl
(si

nh
hio

amno
ide

1046,

dicendusque

Theodoricus

d cta

in

Vita

per

Hvncmaru/m
Heriber>

vere obierit

anno

[048 J biermio uuvisse, postqua/m

rvwm. 133.
b
t'

praelat/uram suavn

Uistoria/m Hugonis,
,

quempater suus

mi, ueleumdem
stiluerat.
i

sibi

gratiam Herimari abdica collegam successoremve cong


n/ habet Isidorus lib.

tui

orm
Seulfi

ennii put

um,

mortem

a/rchiepiscopu/m

Remensem

hi

est,

scalis;

nam,
Coclilca?

xv

eligi
ri

et

summo

Pontifice
alii

adversus quem

Artoldum

confirmari curavit; uel \rtaldum


lib
<

Orig.
turres,
in eis

cap.
el

sunt

altsc

ct

rolnndag

dicta} Cociile.e.

quasi

Cvci.e.e,

quod

ordinaverunt, pluribus ewponit Flodoardus


et
ei

tv,

tauiquam per circulum orbcimiuc conscenitiininsiri


ii,

GalUsB Christianx conlinuatores tom.


si

/\

51

datur.
k

qm

n\

wd huc
no

spectat,
col.

Hugo

ille

apud

Dc hoc

tii.ii

aliqua in

('<><n

mentario

laudatos

226 dicilur ab-

oalia Remigiana, qua/m velut archiepiscopus teneluti,

cessisse

anno
i

945, advocatoque,
restitueret,

ut

discipli-

iiitm

monastica/m in ea
nsi,

Erchembaldo
prsfi
"<i littera/m

H""

'""

'

"" Ueidem
di<

iii
.

De anno tamen uide

enda

sequentem.
c a
ht<

De Arnulfo consuli potest Gallia Christiana


59; de
.v

num. 312. Damasuslli antea Brian/nensis seu Sabionensis episcopus, Poppo dictus, Clementi II m Pontificatinn sua essit "/""- 1048, eodemqueanno obiit, dies tantum uigi/nti tres, non triginta, ui Anselmus hio asseritfsedissua numerans, nimvru/m i'"' \vn Jui/i, qu ratm fuit, usquead vm Augusti, quo nnii imts r.si f rmum , quod hic dicitu/r esse
prsevio
I

<>

/,

col.
t,i

iirardo

col.

227
,

</

sequenti,
,

ubi

in

provincia Hystriae,

ive Istriae,
i

Rhstis

civitas est

r /,</ r,.

in rmiitlnlii limli, ,/un prOpte

c.i/nuinn/iis hic 6St

cundo /Inn tem II loco decimo seplimo. Verum nu/nc calculos aulisper examinemus. \nanno Christi 852, quo Hincrnm ut
;
\

Aitsrlnins

t/r

pTOVincia

rrr/csms/icn,

/nlmrn/itr

modo
ii

accepta.

in Id cs/ A

","

nominis

III.
i

chu

/.'-

mig

amam

d<

icavit,

S. Leonis fXante Pontificat/wm episco)

Tullen-

usgue ad
ra

amnum
iii

101).')

iiiitn

pleti
iini
.

numerai annos 152, quot inter utrumque terminum


fdem auctor
ait,
pra?i

sts,

nomine Brunonis, gesta <i<<i" sunt m Opere nostro ad diem [prilu Dcsignatus autemille

Poi
se-

/'/-"

ab ih.i

,,,1/1

itore fuit

a/n/no

I0i

m
*

tittti

"t

1005

vagesimum

comitiis
o Ii.ni

Wormaciensibus.
is

cundum post resHPutionem disciplinx Hugonem archiepiscopum. SubVrahamus


/ii
i

Henricus
Tulli

I.

ergo
rit

ld

est,

Gallice

Toul
''
'

quod
a

Leu" s.

Christi

1005,

supen

cni ipse /"./


electus
in

mitnts Christi

943,

cui

przdicta restitutio inne-

q S.

Bruno Roma
csi

quidem
se

clero po

ctenda

erit.

Quapropter nescio} quantse auctoriille Remigianus, ex quo )labillonius


i

puloque
die
ii

Pontifea

Hypa/pa/nte Domini, sive


1049,

Februarii

"nin

prinvu/m

inthro-

'""-

///

'

" pag.
i

ihbeamdem restitutionem Consule Imdatam Galliam


ui.t

nizatus die
sri/nn nliir hi
i/u.r rrli/l

\n ejusdem mensis, prout videri pol

pud nos
m/

citato,
,/r

.1/""/

Habilloniu/m
liutti.r,

'""

"/.

28,

etiam alim ejusmodi difinfra

/niiira
itri/ll

pri mis gestis CJUS


titlnl

ficultates circa am/nos


iiiiii
il

abbatum

nominando\faa

mCiUuin imsh u m

(nrtrnltn

observa/ntwr.
r

,i,i,i.

Consonat Airardi e ita} hium, quodapud lotwn /-"". /. pag. 351 sic habet
:

De hoc

itinere,

quod eodem
t

mtii<>

1049

insH-

tiut,

gestisque
i/n

meo

consule,

si

lubet,
i

HensbJienium
u,

Octoois,
/'

anno inisii loofi. iniiiiiiinuiiiin /lerveniemus ad aninnii 1033: nihilominustam Marlotusibidem,quam


Kabillonius tom. IV Annal. pag. 108, ejusdem
li

quoque bisdeois, liic rexil ovile. rrosi amnos 28 etiam completos addamus

nosPrum
lib.
f
t

Commenta/ri/o prsevio

Vita/mque^

auctore Wibertoejus archidiacono, ibidem datam,


ii,

<<>/>. iii.
/,

Hen/rico

"/

mox

dict/wm

est,

>"" h

"'"'"<"

ad

A/ cst. festo

Apparitionis
l

^ichaelis

nrrlmn29

miiiiin,

1036

retulerunt.

Adi

atam
uillam
S.

i/rh in

monte

Gallia/m Christianam
hui
dici
<n

Ga/rg vno, ruo

li

Se

BMabillonvus
Gallice

CoDsevreu.

margine annotavit, homc Ecclesia autem


illa

ptembris U Mrimitm

/.'
,

,,

//,, /, ,,,,,.:

:,,

mt ,r C rn

ts ,

quaitdo

Dwnysii martyrist

adquam

ab imperatore llan./m,- /'nsn/r


litur die xiv Sc/>tembris.

rrrr/iin fnit, reco-

pertinebai

uU

Hoc

DIE PRIMA OCTOBIUS.


x

181

fioc a malevolisistis falso

allegari notat
t

lm-

cantica

usque

ad

ecclesiam

guevallius nastei

S.

Mariae

illum
1

tom

VII Historia

tai
I.

ecclesix Galli-

comitatur
Illic

cum

maximae
sanctae

"II.

jubilationia
,

pag, 31

gloria.
Dei

wo

vcro ante

Crucis

Erat

el

S.

is Frollandusl, gui Remensi M/nodo Leone tunc, utinfra oidebimw, habitcB vn~

ejusdem
in

Gemtricis altaria

completa

oratione,

archie-

piscopali aliquaniulum

resedil
.

terfuit.

Est vero SilvaneclAjm,


in

sede, archipraesule
Trevirensl
ministris

algo Senlis, Gallim

Remensi
residenle

ad
ad
,

ejus

dexteram
pro

cwitas

provincia

msuls

autem
altaTis

Fra/ncia,

epU

sinistram,

lemsedem habens, Remensi neam.

Deinde
ofl

mePropolitte suffraga-

prasparatis
tia
,

quibusque

rum congrueninsignibus

el

ipse

sacerdotalibus

redimitus

processit

ad Missarum
et

celebranda solemnia
populo

Qui-

boi expletis,
dictione

adstante
,

Apostolica bene-

Caput

Leoms IX Papce solemnis apud Remos adii.

S.

scopo

praedicto Remorum archiepisuisqoe Decessariossumlus suppe litante, refectionem percepit in majori palatio juxta e< lesibi
i

raunito

si.uii sito.

18

Die

autem

subsequenti,

meluens,

venlus

ne
pi

prae-

pnslndie mtit

S. Remigii corpus

pediretur
rmii
,

frequentia
taniiini

circumfluenlium
comitalus

pulo-

ab

duobus
a

illo

translatum

capell inis,
vigiliae
sibi

dum

tnnwnei

rfedi-

popuh multitudine

Qocturnas

fratribus

explerentur
utpote
in

cata ecclesia, aliaque gesla

sanctum remeavil
lotus
tanli

Remj jium, laetoque


qui
crastino

balneo,

est

el

tonsus,

imminentem
celebratu-

ibidem

ejusrfem

erga

Patris

sollemnitatem

rus transferre

disponebat
:

lam

preliosae
tfbi

S. Remigiumdevotio, eliam

venerabile

pignus

et

praeparata
illic

gemmae quadam

domo conligna
randi
expetiit;

ecclesiae,

secretum
ad

miraculo probata.

quia metuebaf

remopublicum prototo

cedere.

Ad sepulcrum
excita

enim Sancti qnasi ex


confluebal
spaliosi

orbe
i-.
i

tanta

hominum

oumesuffl-

ut introeuntibus

templi

vis

tolomnit-

D,cnique
digressos
.

domnus
iler
el

Papa

Leurhorum
ducens
singulis
locis

urbe

cerel
qiiaui

capacitas.

Idvolabanl

enim tam
aspera
sui

es
ui

vicinis,

ad

Remensem

urbem
qui-

c\

lnii-iiii|iiis
.

rcLr ioiiil)us

promisi

sexus
ad
opi-

ini
S.

mona
Remigii,

arripuit,

in

oporlunis

inoumerabiles

effundebal
Vpostoli

Prancia
/
.

busque ooctibus inansione accepta,

in vigilia resti-

bonorem
danos
suis
lia

gloriosi

vlllanos

vitatis

s.

Michaelis

ad

Curmolcnsem
expetiit

villam

el

cives

sed

el

Gallia

paehe ex

venit;

cui

praefatus abbas ibidem

obvios factus,
illi

partibus huc
g.

transmittebal

omnibus populorum mil-

qoaecomqoe oeccssarius
qoe comitatoi
vero
sequenti
ejos

usus,

uiiiin-

Inter quos

accelerabanl episcoporum, abba-

aflluenter

suppeditavit,

Die

tum, monachorura, clericorum, generosa agmina.


[gnobilis
di\
iii,

ad

sancium

pervenil

Remigium,
vide-

nobili

aul

inops

cedere

nesciebal

archiepiscopi9 tribus
licet
,

comitatus,

Trevirensi

sed

omnes una conglobatim


devota,

coni urrebanl

Lugdunensi,
honorabilibus,

Ycsontioncnsi
inter
el

b,

aliisque

intentione continenti

busloque caelestem raargaritam

viris

qoos

erat

Johannes

dulcia

hnprimentes
posse

oscula

oblatio-

episcopus Portuensis,

Petrus

Ecclesias

Romanae
Hic
pro-

num
ria.

sii.iiiiiii

quisque pro oon

offerebanl donaviolentia
repulsi

diaconus,
(iims
al. e

el

ipsius
in

urbis

praefectus
tota

Qui

vero

constipatorum
valebant,

conglobatur
,

unum
*

fratrum
.

congrepar-

propius

accedere
.

beul

quantum
i .

cunctia

gatio

et

ciim

cis

abbatum
ex

monachorom

gementes
longe
quasi

se

desiderii sui

effectu
.

privai

de
,

clericorum,
*(/

qui jara
'

ex multis confluxeranl concio


;

projectis

rauneribus
-

quae
pia

attuleranl

numerosa

Hbus innumerosa
in

quibus omnibus

lapidibus

ipulcrum

devoiionn
F

atrio

basilicas

dispooitur decentissima proces-

obruebanl.
19
d.iiii

sio,

episcopis tribos Silvanectensi videlicet,


,

Ande-

Bsi

autem ante
perpeli
explii abal
B.

fores ipsius
in

basilicse

quoddensitan-

tneurrente
,'/

ad

gavensi

Nivernensi
,

c,

longe

digestos ordines

spatiosum atrium,
sui

quo,
eu
:

quotiens
frequentia
rlurla

11,1111,:

"

Ponli-

anlecedentibos
benedicta
dispositi
el

textumque

Evangdn

cum aqua
Sic
.

tatem

non

poterat,

aromatum odore

ferentibos

ergo
cui

torum

86

rirliiiiin,

aviditale
beati
''111111

Paparn

advenientem

soscipiunl
i

cernendi Lpsum

Petri

vicarium

posl

ecclesiam introeunti Responsorium L

pentuh ca u
,

Remigii

captatum
1

suffragium
;

ad

cum
rilJlll
,

digna

modulatione
sanctae

concinuni

el

dum

pere inhiab

aspectum

qui

ul

summomagnanimo desibujus
petens
1

ante altare

Crucis orat,

aliud
,

ResponsoCoiicili.'lllr>

derantium

satisfaci rel effectui,

eminentius solarium
,
.

SUMM.l

TlUMTATI

videlicet

domus
ei

in

qua

remorabatur
el

unde

adstaotes contueri,
possil

ab

eisdem

onspici, el

lijiiiiiil
ei

poil futat ibi


i
(iii
II.

17

Progresso autem eo usque ad


el

allare S. Chri-

loquens

audiri,

Vpostolica

benedictione eos
el

pret

battiri-

stophori,

anle

veneraodi

Francorum Apostoli
,

kctiiicavii.

hisque
illud
'

recedentibus,

aliis

subinde
replenlial.

licnm

If.
-"

tra eivitati

sepulcrum orationem explente Deum laudamus consona Tf.


vociferatione.

iterum

hymnum
jubilant

atque

aliis

atrium
liqui.iu

catervatim
patcir.-ii

aliud

vocum

Dus
taoda,
sii.i

ter

m eadem ^salubria,

suae exhorlationis
.

monita
vi-

apparata
cavil

tamen in sede sibi decenter residens, adstantes lastiflpaullulum


Qui

impertiens

<iuae

ipueque

ad

salutem
In

benedictione
;ib

apostolica; et

exinde

egresdivinis

forent

expetibilia.

animarum suarum eadem denique domo


dod daintro-

sns

eisdem psallentium

choris

cum

aacra

mysteria sibi

fecit

celebrari, quia

laudibus deducitur usque ad civitatis mcBnia. Cui Rcnicnsis clerus cum archiepiscopo suo d
aliisque

batur

uspiam
illic

locus

oportunus
divini

ecclesiam

eundi
solitum
Offlcii.

uec ipsi fratres

prae importunitate

plebium

quibusdam obviam procedens episcopis, perspicuae processionis numerosos disponit ordines


atrio
S.

pensum

valebanl

persolvere

in

Dionysii

martyris

<\

ubi

ad

tanti

20

^dveniente

interea

Ponlilicis

susceplionem

competentia

COUCinens

lluciiiium

rarescente,

sed

noctc nec tamen conmagis magisque crebrescente

182
AUCTORE
A KS
l

DEDICATIO ECCLESIjE ET TRANSLATIO


ttopie,

S.

REMIGII.
fbribua
patcfactis
,

brescente
siirns

vigfliis

IWrtuqn
cereis ertrn ecn

praepedjrentur
exru-

metuens, ne Ib Papa Deo femuiantea importunitate plebi exaeqiri divinas servitutis sollenv

(temnua

?3
Hla
est

Deniquc
caalestis

monasterii

ubi

"M-o.

exposita

desideTantium populorum obtutibus, tum vero cernerea pro-

gemma

miimo populo,
ferlur ad tatem,

dvt

nia,

iumi

etiam,

ne sibi

pretiosi

corporia

ipsius

miscuum
lins

vulgus
.

prae

nimia

exultatione
in

manilaudes

imme.

Sancti

transferendi,
copia^

ecclesiaeque dedicandaa inhiclerieia

plaudere

innumeros

divinas

beretur
i

delegatia

suis

ejusdera
prae-

gratnlabunda vociferatione
rmpotentes
suis
,ii,i
,

erumpere,
ut

[ni-ntcs,

()(l

meroi

raw abbati

spatiosttalera

templi

nobiles,

ignobiles,

qucmquc pro
tam optata gau-

cepii

penitus evai aari, obseratisque diligenter fori-

viribua

summopereniti,
mererel

Du8|
i', ;ri
i

onmibus
pji

intercludi

faculfatem

introeundi

propiua
[imcul

contingere.

Magna

liili

1
,

,'ii.nn

ex

sua parte

hoc populo annun*


el

m.-i-nn

dubio

ciari, ul

ad

horara

secederent,

absqm
illius

ulla

ne

i.niii

reddatur
mortis

icmuneranda prasmio, quae expers emolumenti, uec impericulol

sui

impelus

inquietudine

sollemnes
a

noclis

minenlis
(Miim
juir

revocatur
sni

Quidam
praa-

excubias cum digna devotione


tibu8
celebrari

Deo

mililan
die

Mimia

drsiiirni

festinatione

sinerent;

se

procul

dubio

cipites,
miim

dum

inter

constipatos

cuneos corruunt,
el

subsequenti

eorum

desideriis

promitlit

satisfa-

valcnlcs

consur^jcrc,
el

suflbcali

COnculcati

ctarum
baut,

el

tbesaurura

desiderabiii m, qui

m
,

quaeresi

intereunt.
laiur,

Rapitur

jactatur

polius,

quam

por-

illorum

conspectibus expositurura

vero

ppetiosi

copporis

ihcca, tot
velul

iMillinin

ondiaequo:

mandatis
propter
cuin

detrectarenl

annuere,

infi

cto

negotioj

que propellente

frcquentia,

navis

quod

advenisset,

recessurum
fuissel

fore.

Quod

taodem maxima
luminaribus
quasi

difficullate

obtentum,

pleraqne tamen numerositas


piosis

deforis

populorum ; cum coexcubans, ejusdem


effectum
.

reorum Qucluum hac et illac agitafta violentia nunc I11. iiiiMc illi cxlonjuerah) sibi fclicia vinui paucis multa concludantnr, dicanl dona el
;

nei
ini.i

longis

ani!ia;_'il>iis

legentium

deHcial

intentio,

pollicitationis

praestolaretur
mulliplici
ecclesia
,

cereorura
in-

ubertate,
leriua

siderum

splendore

irradiata

Deo servientium

cbori
noctia

quod civitatem el castellum ipsiua Sancti interjacel tam jocunda agitatur cont^ntio E Adesl Kemensis clerus cum civium mulli- "/"
interstitftr,
.
.

n,
}f.

batilica

in

canticia

spiritualibus decentissime illius

tudine

Apostolum
elaboral

suum

;i<l

propriaB
vix
al>

urbis

n.

eo

ik

esegerunl spatia.
Tertia 4
tifex, e.n luto
|

moenia
facto,

evehere,
densilate
eccli siae

quem
.

nocteque hono-

hujusDei
in

ratum

21

Mane antem
imii.i

susceptus

esl

.1

donino

cemodi
corpore

impetus
inferl

auilsum
ut,

sanclaa

Papa

ecclesiam sanctua marlyr Gornclius/r,


aliis

Genitricis

cui

vivens

adhuc

quem
i7i-

cum
quaa

Sanctorum
sua

pigneribus

Compen-

iii^nis

laboribua

vitas

praesentia

mulfla

ccclc.uam
qressus,

dienses clerici
Liis,

illo

deluleranl

pro multis violen-

comparavera!
competentia
iin.iis

commoda,
addiderat

Catbolicaeque
insignia,

religionis
vel

h
t

ecclesia

paliebalur a

quibusdam
lertiam
i

huic

unius

malefactoribus.
rediraitus
idera

Circa

boram

deinde

Apostolicus

infulis

sacerdolalibus
procedil
sibi

morula exsultationem simul et sanctificationem suorum osaium exbiberel prajsentia. Colergo


<<>

ad

gloriosi

patris

Remigii
k

sepulcrum

locato

super

aani

tas

Crucis
altare
B.

aliare

cum

ibymiamateriis

el

crucibus,

sociatis

arcbiepiscopus
de
lii-

Vesonlionensis ad

Marias
clero

archiepiscopis
verensi,

quatuor,
ipsius

Remensi
loci

videlicet,

Tn

dens, Missarum
ipsnis

sollemnia
Patria

eum eodem

Lugdunensi,
si

Vesonlionensi, cura quibusabbate,


ccenobii

gloriosi

celebravil

festivitate.

dam
sis,

aliis,
/

ei

doranoque
Cluniacenle-

autem
el

expietis,

dum
nox

concurrentiura
.

devotio
interea
i;i-

Bugone
et

veuerabili

patre

magis
elapso

magis
,

agglomeratur
illius

diei

illius

Ordinia
.

plurimiB;

cum quibus
fragrantia,

curriculo
aligine

subsequitur,
adyta

cujus
oullo

tania

facta

el

super

sanclum corpus non


ceci^

mcn
iiuni

baeilicae

raodica
nii

thymiamatum
versu

accenaa

obscura. Tol

mode gralulabundi conventus suum


praeferenlia

Reaponaorium

Dirigatur
,

oratio
ad

mea
,

quodammodo diem
luminaria.
laetis

undique

micanl

quo cum
prasparalis

expleto

feretrum

Sancfci

ut

Monachi

ibidem circa
81

inslrumenti8
.1

aptatum
loco

ferendum
qemoRemigi

invigilanl

excubiia

Patronum suum matutinalem explent


1

redderetur nabiie,
vii
,

suo

paullulum
Dominj

cursuin
riis

cuin

duodecim
easdem

Leclionibua

Responsopostridic per
urbii
'
1

el

antipbonam
ubi

Confessob
proul
alioa

suis.
5

C
'orpw
ftlil

lllT,llll,l\ H.

Posl

i|inis

vigiliaa
,

sollemniter per<!

22

At

competenter,
ipse

humtris

res

exigeba!

agendas
Les

canonici

suscipiunl

drfnl
ntf,

dispoaitum
ii

fuit,
el

i"

ante

cum
s

prajfatis

Leclionibus
,

matutinorum
ad
,

OfDcia

cum novem consummanQui


,

^sime

deferlut

arcbiepiscopia
illuii

abbatibus,

suppositis
1

humeris,

usque
.

luci

protrahunt.

facto

devote

lacrymans
chori

extulil

Responsorium
ovantes

mane
Hora
rabile
a
1

Primam
ante

Tertiam,

Missamque

cum

Sexta

Iste est

de suBLiMiBus
jubilationis

inchoavit,

subs< qnentes

psallenliura

cujusvocem erumalacri-

solita

decantantes
divinis
is

tempora,
laudibua

vene
eflerunl circuitu

corpus

cum

pnnl
tate

iu

tripudium
ora

praaqne

atae

Dei Genitrii
1

eccli sia

Quod
spatia,

in

cordis,

quantorum
l

redundantia lletuum
Patria
piria

manantium rigavil quantorum mentea ad tanti


coni| unctae
in

n\

iiatig
-

iiiM

jocui diiair
praafixa

depoi lantes,

congi uas
."i

slationi

er

raciunl
esset,

captanda suffragia sunl

sus-

eum locum ventum


porla
,

ubi

Cumque quondam fui

ral

beatorum

gi

mituum
.

Papa

eumdem
in

pretioaum

Tradens autem domnua thesaufum se ultor


quietudine

Patens nuncupata vocabulo, per qunm idem Sanctus hostem numani generis, in
ai

tiquo

ingerentium
seceasil

votis

ab

ii

lurbarum
I

eadera

urbe visibilibua ignium debaccbantera exr

oralorium sanctae Trinilatis, quo

ad

terminiis,
puiit
ips
111

Meridianam
siae

plagem

decenter

ambitura ipsius eccleconatructum eral Harduini n cuinfra

/-

.-

illic

adhuc in carne vivensj oralionibus exeosdem pretiosos artua deponunt, el

rairaculi

memoilam digna devotione h can\.i

jusdam loci illiuE ccenobit83 studio, continena Dominicum sepulcrum eleganter imaginatum
,

ini-

spiritualibns agunl
basilica

cujua

facti

ibidem

moderno

esl

construcla

memoriale tempore ,
4

instar
vil

illius

Jerosolymitani,

inqnonoatra

requie-

quam quidam
ejua

salvatio.
in

pum
.'\

>ui

Treverensem archiepiscopraesentia eadem die consecrare ctl


igitur
fi

Hoc

scrvus Dei, Constantiua nomine, suis impensis elegantor composuil q, el Dei famuloa ad

oba quinm, qm
111

pouait,

dum

viveret,

conaensu
ibi

praefati

Remonun
collatis

ari bipraesulis,

mul-

gavit, ii

bonore

9.

Mariae

Magdalenae sanctique

torum

Sanctorum

reliquiis.

Remigri conseorarl fecit

26

Cum

DIE PRIMA OCTORRIS.


tntorim
fea

183
in ei

Ponti
fo

26 Clim
vitatis

ifritur
,

agitur

illa

ciiruilin

cxlra

ci'['!-

pnefalum
riosique

est,

honorc

apostnlnrum

Pclri
,

ct

riu ,,

m<irii.i
iiitr.i

domnUS

Papa,

COnvocatlS
abdita,

m
S.

Pauli, Ciementis

Christoqhori

martyrum
bactenus,

gta-

scopis
lis

dedicandi
ad

monasterii

Remiyi

ilnguj

confessoris
a

Remigii

consecraverat,

non
sacro1

m rou AMII LVO m al1

gingula

Remensem tionem cum


,

consecrandura delegavil altaria vero archiepiscopum ternam circuicrucibus


el

indiscrete

quibusque,
septem

sicut

tari conttituU,

Opuhm
1

dimit-

saocta

mysteria

agerentur; sed secundum

morem
sacerdo-

lynodum

Sanctorum

reliquiis
i

ftomanse
tes,

Boclesiae
in
ilia

tanturamodo
deputarentur

mdicit.

secundum ecclesiaslicum ordinem, ezlerius


stituit

qui

Congregatione
oificium

digniores
,

babe-

agere, ibique consecrationis offlcium adipse vero cum sibi necessariis impiere rernancns iiiicrius, divini tabernaculi sanctificationera
:

rentur,

ad

noc

Boli
al
el

He-

mensi

archiepiscopo,
Missas

ipsiusque
potestate
.

ccenobii
collala,

ibidem

agendi

cui

strenue diligenterque exsequitur. Postquam


eo

igitur

idem abbas darel


tionis exigente
in

licentiam
;

certe

interdum rabis
el

deventum
debenl

est

ubi

secundum

orthodoxorum
el

gratia
scilicei

necnon clero Reraensi


secunda Paschalis
festi,

Pairuin decreta pignora Sanctorum

sacra quaerecipi,

aiino.

feria

que
pdre
eique

inlra
ut

dedicaiam diclum
gyruin
pcr

ecclesiam
est,

vigilia
illic

Ucensionis

Dominicae,

quando

aollemnes
Haec
-

praefati
B.

canonici,
Reroigii

deportatp
el

cor-

stationes ex

antiqua
irrita
t,

faciunl

tradilione.

urbis

castelli,

decreta ne aliquando
poris,
litteris

Qerent antiquitate tem

adjacentis

municipii,

pervenerunt
ubi
toi

cum

mandari

easque

signari

sigillo

eo usque ad
exi reverat

portas

monasterii,
ui
prae

milliura

suse

praecepil

auctoritatis.

Deinde
ejus

memoratum
verba

frequentia,
Patri

eorum
sibi

densitate

populum
blicam
absolvit,

sccufldum
de
peccatis

institutionis
suis

eidem

glorioso

domum

praeparalam
Ipse

confessionem
Officiis,

puagentem,

introcundi

intercluderetur

licentia.

namque
ne

explicitisque

divinis

apostolica
Pontifi-

Papa easdem januas vetueral reserari,


tus

impeforet
,

benediclione
oes
sacri

sanctificans,

illum

dimisit.
ol

cum eodem
,

Sancto irruentium et sibi discricceptae

autem,

coenobiorumque
qui
ibi

rcclorcs

eotoros

mini

el

impedimento

dedicationis

Ordinis ministroa,

aderant, ad
ut

eumillis

diverticulum U consiiminalioni. Quocirca aliquod quo vaieat intromitti, perquiritur, tandemque


vix a
ir.ini.

iimi

locum

crastino jussil

reverti,

cum
ii
.

haberel rationcm,

quam
ergo

rm<li\cr;it, synurli

u
RcS.

turbarum inquietudine abstractus, per fenesquaa est super sanctae Trinilatis oratorium,

30 Hujusmodi
.

ordine
Sedis
./.

beati

patris

Leo in Ita-

devotus

Romana?

Pontifex
feiiciter

demillilur.
torpu*
'ii

celebravil

translationem

el

quartam sexto Nosanctiest

Uatn i'ver$u,ir.,

otnnibtu

valrdait,
a

Qucm
et

domnus
canticis
in

Apostulicus
spiritualibus
loco
in
et

cum

raaxima
sed

nas Octobris
;

consummavit divinae
,

domus

devotione
iniromUsum
altari
a\

receptum, non
super

in

atl

praesens

proprio
,

reposuit,

quam etiam Qcationem trium dierum continuatione


tione

ul

declaratura

insignivil

celebra-

principale
Petri
et

altarc

quod

honore apostolorum
Christopliori
collocavil

synodi
fe
ii

millesimo

el

quadragesime
Domini
.

nono
divi-

Pauli,
B.

Clementisque
hoc

mar;

anno
;! ;i

is

umae

tncai oationis
ut

noslri Jesu

tyrum
cujus

et
rei

Remigii

consecrarat,
facere

el

Christi.

Quapropter,

deliberaveral
effecjus

ea
sui,

gratia

decreverit,
subinlulit
:

dignam
videlicel

dispositione
posl
*

compos

d< siderii

die
in

mcmoria
ut

rationis sententiam
et

sub equenti

explelionem synodicam venil


,

evidens
in

oculis

omnibus apparerel celebranda synodo, in qua si quiserroconspicuus


vel

capilulum

fratrum

seque

eis

innotuil

suura
ii-

J/*.Capitolium

veile accelerare
i,,-

reditum.
colloquiis
accepil
largitus
,
,

Dnde

spiritualibus

ncus aliquid frivolum

ecclesiasticae

religioni

demulc
peliil

ns
el

societalem

eorum
ad

et

adversum
Dei
illius

adserere
virtutis

praesumeret,

erga

hunc

Vir

devole

suamque
est, el
el

eis

humiliter pu-

potenjiam per sui corporis prae-

petentibus ipse

prostratos es

sentiam

exhiberel,

quam

adhuc

in

mundo

vi-

blicam

confessionem

absolvit,

ordine

vens erga

cui in arianum haerelicum exhibuil convenlu episcoporum Catholicae Qdei lucem nebulosi dogmatis umbra obuubilare molienti

omnes deosculatos
Qcavit.
:;i

Vpostolica

benedictione sanctiptd
S. Re-

post

basc

egressus

episcopos
qui
eis

el

abbates,
rein-

'

coi

advenlum
extorsil
:

suum
sed

divina
posl

virtule

officium

vocis

ceterosque
cesserant,
gressus,

ecclesiastici

ordinis,
el
'-11111

nondum
ecclesiam
fecil
,

paullo

cum
,

humili

satisl ictio-

convocavit

'fert,

ne

reatum suura
instulil

agnoscentera

animae corporisQlios

qUe eumdem
,n
i,

sanitate
r.

donatum ad
peroranth

adoptioinlentio,

bus

Missarum sollemnia celebrari Sancti sepulcrum expletis, ad


super altare S
ibique

Qui.

fuif

quod
post

ut

Quae

Papae
,

dictura est,

Christophori
.

ba-

r\

superno

instinctu
velul

procedens
hoc

effectu

nullo
loco

dedicationem
devotione
illud

collocaveral

cum

humili

m odo
iin

caruit,
s.

Opusculum
sic

auo

accessit,

oratione

completa,
extuUt,
e(

suppositis
sibi

humeris
dccenter
:

devole

inde

declarabil
ceU\o
ii.

ergo

de

causa
'

locato

B.

Remigii

in

siatioue

apparala

cura

divinis

corpore

universis
.

agminibus
.

episcoporum
,

fettum
*
(il.

iii

iiiim,

abbatum
ros

monachorum
ex

clericorum

per

cho-

QUO

decentissime
Pontifex

dispositis,

Rlissarum

sollemnia
feslivi-

ubi iterum atque iterum cum laudibus reposuil landem in viam suam se prosternens lacrymis castelli aditum comitatus cum ,. XI1 e usque a
,
I ,

idem
t

Dedicationis celebravil

canticis

spiritualibus

fratribusel innumeroso
recessit.

ffi

nmiiernso

a ie

lectoque

Evangelio,

pulpitum
fecil

cc
circuro(ut

ntu populi,

omnibus valedicens

Rece-

dens,

exhorlationis

sermonem
qui

ad

stantem

populum,
estj

plurimus,

monasterii
fenestras

diclum

foribus obseratis, per

irrum-

pendo
tcmpii
,ilam
BCOpii

sibi feceral

aditum

\<i

quem multa
per

ex ipsius

sanctiQcatione

concionatus
prsecepil

utilia,

diem

nem recompensi densautera inde, ad sui laboris magnaa mercedis, in arcano sciiicel pe tulil fructum praecipuas dilectionis, quo devo y pectoris ignem erga eumdem gloriosum patrem ni,, tempore fll idem magnopere dinosciturfl
;l i,

Remigium

celebrem

esse

confinia, analhcuiatis

[ucna

Remensis epidamnaiis illos

ipSe fatetur in

quadam epistola, directa postmodum Pranci^quamsuolocoinsubsequentibus


'/

onines, qui ad

eumdem locum

singulos annos gfatia per redeunlibus, alicujus impedimenti

hujus sollemnitatis confluentibus, vel inde


irrogarent
in-

curabimus ponere
32 lA plus
esl

//

qua

gratia

etiam

alterius

gratiae

ade-

Qtti S.

leoni hic
<i

commoda.
29 Conslituit
etiam,
ut

emolumentum, cum ei divina virtus de adveni. quibusdam, qui ei impedimentum


Gallias

fue-

r.mt. ilivinitui
iiur.

ad

altare,

quod,

ut

conati

erant

inferre,

ultionera

pnESUtit,

per

u
AUC.ToriE

DEDICATIO ECCLESLfi ET TRANSLATIO


ipaius

S.

REMIGII.
q
qc

per
.

Sancli,
,

cui

faeral

famulatus,

meriqui
ei

peril,

nobis post aliquot annos sciscitantibus indi-

A N

SBLMO
z

tum.
fuere

Nam
el

ui

multos
de

prastermitlamus,
t

cavil <<.

contrarii,

Gibuinus

Laudunensis
aa,

episcointer

35 Vir
stolum
ctione
et
,

deniquG
eo

venerabilis

Baepe

dictom Apoexcolens dile-

tdms
*' u '"

/,

aa

pus

Hugo

Braina-castello

qui

nostrum

magis

ferventi

n wmsai
'"

ejus derogatorea quasi Bigniferi exstiterunt, eodem armo ignominiosa morte vitam Rnierunt. IlJe
l .,h,ii,

eumque summopere desiderans honorare


monasterium sua
cjus
filiis

""""

illius

auctoritate

nobilitare,

quia

exitialem
,

technam,
regi
sui

n1

apostolicam
,

epistolam
EcclesiBB
vit,

laude

refertam

direxit
,

sanctae

tarel

praesentiam
parte
cleri

suggessil

et

hanc
ipse

in

Francia constitutis

qua decrefc-

maxima
a
r is

devote
;

expetente,

apud

cos

haberi celebrem ipsius Saocti


recolitur

sua sede
viatico

longe auiugi!
a

nec

Dominici

Gorpo-

stivitatem,

quae

Kalendas
ejus

Octobris.

malilia

sua

sanctificatus,
visitationis

nec

ab

Plurima
nentia,

etiam
quae
in

ad ecclesiasticam utilitatem pertipraefala

eodemclero suo consolatione


mis
scopii
pefocillatus
sui
,

inexlreBnes epiAlter

synodo,

in

basilica

divino judicio
obiit,
Ministri

extra

habita,
digeri, et
Epistolae

tractaveral,

solus

quasi
Chrisli

peregrinus.
se

apud eos capitulatim interorlhodoxoscanonesnumerari cujus


jussil
;

vero,
hieral

quia cajmt
minitatus,
,

abscissurum,
muti-

textum, quia
huic
Operi

ordo

narralionis videtur
inse,/,/

ore sacrilego,
gladii

quo impia verba


est

exigere,
IVIV</</.

dignum judicavimus

protuleral
latus.

bostilis

abscisione

Cyathus

tidi

Pontifiii m> i,"'


'

aliud

memoriam posterorum Dignum es1 ad miraculum supradictis addere, quod divina potentia ln manibus bujus PontiOcis operata est
33

ANNOTATA.
a

donatw.
1

ex ea, qua
volione.

eorum
I)

erga Patronum nostrum Qagrabal deAnno enim secundo posl expletionem qua? praemissa sunt, cum Romae moraaccidente
est,

Vicu/m

esse Gallice dict/wm

Courmeloy, notai
eral

hic

MdbiUonius.
archiepiscopus

relur,

casn

per

pincernae

incuriam

b Trevirensis
hardus,

kmc

Eber- E

vas
fato

illud

fractum

quodsibi daium esseapraein

hugdunensis Helinardus,

Vesontionensis

abbate
mi

Herimaro,
i

primordiis hujus Opu-

Hugo

I.

bb

sculi

moratum

sl

bb.

Quod
prae

ubi
:

pro
licet

certo

C Anihujuro,

ri/hjo AiiLvrs, (inlli.r r<<

,/<</,

Imic

agnovit,

aliquantum
pluris

graviler
pretii,
in

tulil

muiia
illud

haberel
diligebat,
S.

ceteris

enim tamen
ex

at

episcopus

Eusebius
vn

Bruno

Viverno,

vernacule Nevers, item

Gallia,

Joannes d'E$-

quia
sibi

initio

Apostolatus sui
;

tampes. De Silvanectensi vidc Annotata


lii
//.

adcap
/'.

parte
aii

ftemigii

missum asserebal
cetera,

ideoque
in

bibendura
ejus,
i

siipra

quae
esse

eranl

obse-

d Guidone, ut dictu
c

est

supra ad

lit.

quio

illi

delectabilius

solebat.
viris
,

Dum
qui
ei

Notat

/'"

MabiUonius ex

Flodoardi
i

lib.

u,

-11111

spiritualibus eranl,

quibusdam
ui

praesentes

placido,

semper
,

erat,
el

vultu
aurifex

de

codem

damno

conquereretur

pcritus

reficiendi

bujusmodi fracturam ab eo per;

ru/m /'<cap.xv, ubi fuisse $e ult/ura/m Gervasiu/m archiepiscopum mensium, additque nsiin earndem basilicam, positis in ea canonnis Regularibus S [ugustini, anno 1007 erexisse
} .

quiri
seria

praeciperetur
el

quidam
illud

eorum

alludentes,

iii

abbatiam, guss hactenus perseverat.


r

alacri
in
,

responsione

dixerunt, quod

San-

/</

estf

ex villk
nationes
l<

ctus

hic,

cujus

tantopere

amplectebatui
meriti
,

Exteras

addit
"

Anselmus
inquiens
:

in

Vita
est

devotione

tanti

essel

apud

Deum
cum

ul

ei

ejusdem S.
diclu
Facile,
,

Non

idcm vas integrum


At
ille,

sua

reformaret intercessione.
spirituali jo-

quanta

multitudo a finibus

terrae,

niinl

se

inde diffidere,

Hispanorum

Britannorum,

Prancorum

',

Inglo-

<-

^'inorum

cundilate respondens,

ejusque

virtutes

multiplici

riim, advenerit, ejus

invisere praesentiam. In

qua

sermone exaggerans, vas fractum


c
posteacasufT,
'"'

sibi deferri prae-

frequentia adfuit eliam


ficum. Plu/ra vid

non modicus ccetus ponti-

cej

ii

meo Commentario

/>icevio

34 loco

Quo

delato,
ei

avulsam inde
quasi
aurifici

particulam
ad
is
,

suo

ii iii.

326.

"*""';
i

'""

reposuil,
.

refii

iendum
fertur,
in

inien

Est hicS.

Comelws Papa martyr,


ejusdem corporu
>

qui colitur
et

**

reservaretur
tvt.

signum
.

lamen

crui

ut

die xiv Septembris,


/<<<<

ubi gesta ejus illustravi,

de

aute
stino,
ita

imprimen
velul

recondi jussit. Quod


reficiendi,
inti

cra-

ipsa sacri

Compendiensi

causa

corara
esl

delatum,
vestigium.
Dei

monasterioad Remigkma/m basilicam translatione

operatione divina
in

grum

inventum, ut
onininovi*

memini
i

xm.
intellige,

nullum
Hoc
lalem

eo Iracluraa
videus

possel

reperiri

Ecclesiasticam

quse

vulgari

nostr&

itaque

venerabilis
,

Papa

i.rim.i coj re
k
1

pondet.

potentiam

collaudavil
B.

el

hujus

miraculi
.

!<i

est, turibulis.

meritis

Remigii
ejus

adscripsi!
id

per

cujus

S.

Hugo
iii

abbas

Cluniacensis

colitur

die

intervenlum
ruit.

Gdei ex

efficacia

v
,

autem

hac

relatione

mearguamur menobtinere

xmx
i>>i>>.

Apritis, in cujus Vitis ibidem

apud nos

datis
25, et

ejusdem
/""/'.
i

mensis, pag.

f-.v.',

mm.

dai

ii

ideoque
.

frivolum

habealur
idoneos

hujus scripti
testes,

"".'/

656

de /""

./

memoriale
al mdicio

proferimus
*

Ires

quo-

agit/wr.
iii Letania vel Litania hic, ut saepe alias usui swrpatfUi pimosupplicationet seu supplicibusprecibus

rum
scere

judicio
:

id

nobis

poslmodum

contigil agno-

Hugonem videlicel Nivernensem epi pum el Hugonem Remensis ecclesias diaconum, et quemdam clericum, aylenardi quondam Lugdu,

ibidem fusis.
ii

MabiUoniushic ait,hu/nc
ii

floi

</<

nensis arcbiepiscopi capellanum,

nomine Beni

dic-

Pio imperatoref lectoremque remittit


lib.
.

tum
ut

concilio ab eodem Papa, quintodecimo die posl Dominii am Resurrectionem Romae habito interfUerunl et, quod
:

quorum duo primi


iiii

sesub Ludovico ad Flodoardi


I
.

cap.

xix

et

tian

lotmn

tom.

lib.

moris

eral

cap.

ii.

V& um utroque

loco

agivurde Raduino, non


vn textu

dc Barduino. Ne vero hic


/""//(

apudMabillo

retulimus, ab

his,

qui praesentes viderunt,


;

id

vere
do-

faclum

esse

didicerunl

terlius
;

vero

cum

Harduinus. pro Raduino pei etrorem wnfepsisse ideatwr, facitt quod etiam Cardinalis Baro>

minosuo praesens

interfuit

et,

quod videndocom-

niustom

\i

innaliumad annum

Christi I049in

vetusto

DIE PRIMA OCTOBRIS.


^ vctustu suo Remensiapographo Ansebni llarduinum
legertt,

185
/i/r

aa

IJi/, >/>/<, jitrr

hnriis
i
,

nrlnmlnh
:i

iithrnlti snnrli
flSC,

l'i,nl jlris

juihnn

r/

eodem

All-

^sm

aD ctoM MO.

O Est

utjam
i/ua

alias di.n
S.

rrrlesia Catlirihahs
< '

SelmO,

,/utt

Irslr,

hir

m mdrm

si/imdn

lirinrnsi

Bemensis,

in

Kcmi^ius lonyo
scri

spaUo

vi/uens sederat episcopus.

ezcommunicavil etiam... Hugonemde Braina, quia legitimam uxorera dimiserat, el aliam Bibi in matri34 et
moin.i socinvrrat.

p Lege Vitam ab
sequenti.

Hincmaro

tam

>>,><.

bb Nimdru/m supra nu/m.


dian

9.

qum de hac eoolesia pluribus Gomvmmtario praevio a num. 252.


q
Vide,
r Ai/i

m
et

CC hlrm

irshttili

sri/plii

rnrtihim, srd ruin

adjunctis paulo variantibus narrat Wibertus ejus101

Vitam,

auctore Hin<yn\aro,num.

iinn

s.

Leonis nostro

archidiaconus
data
t<>,n.
II

VUa
f

illius

'"

sequenU
s

Opere
ci

.\/,,-iiis.

ig.

660,
id
est,

Res

ntigit ibidem vn

synodo die seoundo,

dum
sic

16,

"///

Hugonem Chrysopolitanum,

seilioei

iirm

Hugo a/rchiepiscopus Vesontionensis HugoLingonensem a/ntistitem, graviter accusakt/m,


reote

VesonUone/ns&m

m
rei adesl
lestis

m
dictus,

oculatum
archie-

hmdni

Hujus

congruus, vene-

non
nhi

defendere

conatus,

obmuhtit

Adi

randus
isse

llugo

jam

Chrysopoleos

Commmtariim
hcBC

preevium num.
perti/nent.

recensui,
ie

330 et sequenfi, hic prstermissurus, quia od

piscopus,

qui

cum
el

lacrymis se pra;sentcm adfuillud

tcstatur,

devoto lurto 8e
<^dr,n
:>,;,,

vas sancto
in

synod/wm propj
t

viro abstnlissc, kctalur.

Henschenius
Inmhit
,/n
>

AnnotaB. Dl
l't,,di/r.i

1/anc S. Leonis Bullam Vi0 n iiiiiii. 333 drd/ r.r

m
i

Commentario
Mtihi

tiS

dndrm pfO
.

rlmm
S.

rrrnsnmr

Ihm n
1'orro
altarl
illi

drriinn nhhnlrm C.im nrnsrm


fnrttis

quisequentem an/notationem ibidem adjccit


idera

Yirttn

III

,/n tUS

>
.

/ >\tra
I

Ih

,im,nrm

Pontife*

simile

pm

ilegium

coni essil

majoris
presbyteri B

ecclesis

Coloniensis,

ubi

septem

episcopu/m Signin/um. Quod ad materiam calicis ') h,mhih>s Innlum <"t. nllnirl. \nsrlmiis ,,n,,
.

appellantur

Cardinales;

quod

el

i/iinn

intus
fuisse

el
;

exterius

auro

decenlissime decopretiosi

Remigianis nostris observatur. Ha?c autem rerum 1'onlilicc ordinala, hodicquc in badispositio,
;i

ratuni

w ibertus,

scVphum
ro
!'
i

marforte

moris, suspicante Henschenio

marmoris

siiici R

migiann servatur

religiose.
\\

De Colon ensi
i

eCClcshi hl rliiim Irslnlu,

ihrrhis

/tsi

ns

/.">"'v

legendum mnteriae hini lignarium; S


pella/nt,
,1.1

denique

pocu/<-

Bruno scyphum ligneum


hemc
in

hidiaconus apud nos


sir

wi

Vita oap. nx,


;i

num

12

sriihrns

Sll-ci

|'ll

lirqili'

tOflllS

gentis

llolii-

Vide Epistolaym
'"

Commentariopi

lissimo

alque reverendissimo archiepiscopo


;

Heri-

dai

" "<""

cujus petitu concessil manno apud Coloniam domnus Papa hoc privilegiuni sedi ecclesiae Coloniensis,
ut ad

altare S.

Petri

septem

presbyteri

cardinales quotidie divinum celebarent officium in


sandaliis.
n cto
S.
///c

APPENDIX.
I)e aliquol

subditur synod/us sequenti triduc


in

Pontifice

Hemigiana
publit
n iO
.

ecolesia,
>

et
1
1

coram
'ebrata,
,tr,< nt
.

mirqcuUs.
monui,
eastra

Remigii
rrlnl

corpore
n
r</>i >>><

posito

ijimin h/r

OUOd

htirln, r.rlrn

prsescidi.
ri

Legi

ea

potesi

apud Mabillonium
I n Commentario praevio num.
27

apud Labbeum tom. IX Conoi [nselmus, ,.,,/ [036. Tandem postquam dti rerai S. Leonem tertio die synodum solvisse, progreditur
ibidem
rrihis. ,/u.r
\

in-

>>>,.<

*gni
migii
\iitim

dice,e*quoHincmari
edidi,

S.Re
locun

duo

capituh
elogio,
legi,
i<

snhjr

SUUm
,ir,

ejusdem

Sancti

pe\

Hincmarum
tamen hujus ndUsem
ca
ut

Cum
dicat,

/"""'

translationem

tam
C
s.

solemniore

tmtummodo quarnam dumtaa^ai i/ntelligii


; ,

composito, vnserta

>/<

loru esse non possunt,


,.,/

alioquvn sepHmaesset.

Remigius obiii rlrsni, OOrpUS "/"' '" d, hihim fuisse dicitwr vn

Prvma contigit eodem, quo sseculo 9 quamdo , ampliata ec,r nl <>>, r

m ihi
>.,

vis
:

Pnmum
Qualiter
el

!>>

htuhiin
li:i
,

prsfert

archiepiscopum
recuperavit.
est,
l>

MaFto-

r r, ,!>>
t

<>>

verberavil,

res

suas

Vita proliaiori
Q

nwm.
!

120.

lus,

quo

ista

>>><t> accepta

Srrnmhi

[><<

In rst

>/>

nnn,, 85
et

eadem
hain
et
,

Vita

legitur

num.

133
in

sequenti.

Ter-

quartam eaposui
et

Commentm
scilicet

num
,

308

sequmtibus,

dum

Samcti cor-

diebus quidam ReVormacensis comes, p Vy-arneriu invadens, hositas prsmissas, id Vosago li autem S Reminibus suis distribuerat. Veniens

sir

habet
I

Nostris

olim

eodem Hmcmoyro Sparnacum, et posi '/ni/u- mortem Orbaoum, delatwm fuit. Quintam < '/"' // '" Hincma nishhiii Ful o, cathedralem n Orbaco Remos in
nl s

ab

migius

ad
ei

Herigarium
visus
esl

Moguntiae
ul

prassulem,
irel

in

somnis

praacipiens,

ad
sibi

Consub-

'

radum regem, commonens eum jubere


jectis,

quatinus

dimitterenl
a

lerrara

suaa

ditionis
visioali-

nrsr.rhitn dmin/tir llrnrrns. qui


i

/>, i^l

n.r

s,i:,

rrrlr-

consurgens

somno,
ei

licel

miralus de

solemnite)
.,//
;
j

restituit.

Adi

eumdem CommenCommentario
praex io

ne
quoi

Peg

ntint.

313
sequenti.
sc ibitm

dies

tamen apparens
ne

omisil

indicare.

Rursus

posl

Remigius,

redarguil

pistolovm illam dedi im


- ri

eum

quare mandata
iteram,

monens
tom. IX Galtiae

differat,

non adiraplessel illius, adquin regi jussa deinane,


jara
;

,.

Gebuinus etiom
/;

ChrU
2
riim
',.,

slntr.r COl
(|lll
,

523, iSOUe

ridrlnr mnis fuU

|VII

pnus,
Sanctus

iiic

visura

reputans

<><

aliunde,
siis

[nselmus prsemisit, m ovile Dominicum non per ostium irruperant, el in eccleconsuis Catholicorum patrum sanctionibus
pullulare
perraiserant,
quss

neglexil 'perflcere

jussionem
adiens,

Tertio
ipsius

hunc

Qagello

mcrepavii

contumaciam,
hendens,
lecto

imiu quaedam
,!,,.,;,

con

nprequemque per brachiun nsusesl extraxisse. Sicque Qageilo,

5ynodi

examinalione

resecanda raanifestari

quod
dimisii

tenebat,
el

eum

verberans,

acriler

caesura

humiliatum.

Non

amplius

enira

Jam

mclucbaut.

temnere

186

MIRACULA

S.

REMIGII

EPISfi.

REMENSIS.

temnere iussa prs3sumens, regem mox adit, secretum petit vestem deponit, lividum corpus ostendit,
el

dicla

vel
ul

acta

Ddeliter ex ordine pandit.


die legatus
ali

archiepiscopatwn Remensem tenebat Artald/us,$t Remigiano monasterio abbas prseerat Hincmanis II, cui cju.suur inonaehis i/le tom. IX GalliSB
disse

/Vccidil

autem,

eadem

Berivei,
(id
est

Domine domino) suo pro

Tendo.nus,

domni uostri eodem seniore


pepetendis

ipsis

pebus

anno 952 reddi abbatiam quamdara oomine Coslara in Vosago positam, quo nomine possessionem S. Remigii, de
Christianse ool. 55 et 226 dioitwr

ad pegem

cummuneribus
pes

deveniret, atque horam,

,111,1

Flodoardus hic loquitur

indicari,

cert/wm

quaregi praesentari posset, extra stans expectaret,

Cumque regem geslam


cepissel
,

admiralus requiri
suos
forte

si

quis

illic

inter
ille

oostris

partibus inveniretur;

pro

hac eadem

re foris

tam Ftodoardus ineadem Histoi ia. qua/m Hinomarus i/n Vita num. 88 tradunt, S. Remigium magnam partem silvse in Vosago pretio comparasse sedesque necessarias, quarum una
uidetur, quia
.

sustinens peperitur adesse ; regi uunciatur, eo jubente, coram deducitur, el ei pes, quae propalata
fueral, aperitur.
t/uud tandi
'

Cosla

vocabatw

>

onstituisse.
uelit
F/<>-

6 Ut

vero lector intelligat, quid sibi


.

doard/us

dum
S.

circaqua Paw
ob$ervanhu

ait,

Ragenbaldum oum quodaan


colonos

nir

gratias

agens,
praefato
S.

pro

rebus ipsis se misrecipit,


et

Sabbato

Remigii

operari

oogereh

impc-

Irat.

sum dem
,i,i-

retegit,

res,

rege reddente,
pontifici

eo-

vetuisse presbytero,

ves ertinalia

signa solito
vn

favente,
,i,i

Herigario tutanPostea-

tempore pulsaret, observandum est,eum fuisse


variis

Qdelitatem

Remigii
Reriveus,

committit.

regionibus

morem,

ut

eai

reverentia

diei

que

domnus

praesul

dum

advixit,

ex

Dominicse Sabbato post


opere vacarent.

solis

iisdem

rebus annuatim debitum siue contradictioI

Exemplum
lib.

habes

oasum apud

a
S.

servili

GregoUartint

ne censura pecepit.
pej

adem

ac iisdem pene sem-

rium
/"/

Turonensem
Cui
haec
fuil

ni dc Miracuiis S.

verbis

in

Ms. codice nostro, ueluti Hincmari


.

oap. xxxi,

ubidequadam muliere
causa, u<
ista

paralyticu diciperferrel
,

essent,

archiprsesulis
H

caute tamen omisso Herivei nomine, qwi oum Hinomaro post ,,,,,, successerit, ista ab eodem Hincmaro non potuisse, manifestum est. Hoc vpsum H\ igero et hilomin ea Harigm io alia

legunVur

quia

die Sabbati post

occasum, qui nocti Dominicie adjacebat, pancm voluit conformare Uvud exemplum habes ibidem cap. lvi. Igitur Ragen~
solis

hahiu.s.

</)/<>

diutius operos detineret,

prohibuii

eodem codice etiam nominatis, quorum hic Germ scopatum Mogwntin/um non nis sseoulo \ obtmuerunt et idus quidem primwm ab anno 912 usque ad 919, inVra quod annorumspatium ista ci ntiglsse ,i, ,<n uni lodoardo ex q\ o eadem
Conrado
in
:
ii.
i

prcshytcro

h>ci,

nc

<<,

</,<

cessationeni

ab op&re
n

pulsu

seris

Cam\

anii onsueto tempore indiceret,

ih/Jcrrct jicnc u.sune in noctem.

PorrO
et

"i

SSBpediotO
c

codice nost/ro

Ragenbaldas tantum
.

Conradusdu

nnniniiinin,
et

omissis rege Ottone, Artaldo prsesule


abbate,

Hincmaro
hiepist
///

ex

quorum duobus pnmis

desori/psi.
\ Multis etiam annis serius accidit, quod in eodem codice nost/ro tamqua/m ab Hincmaro t/raditwm ibidem sequ twr, sed ex Flodoardo d acceptum est. ex quo propterea ego hic desoribo.

manifestius patebat, narrationem istam Hinomari

<m

uiti

poueuor

"/'i esse non possi eodem codice nostro sequitw aliud sub hoc titulo : Quod sensura el

ibidem
vitara
;

et

(temaitereccu

per- rfas.Rmiga

didii,

qui

in

ejus ecclesia

vinura vendebat
est,

quod

molator

domnus
Conrado
dui
i

Artaldus
;

episcopus
ille

dudum

similiter certe

Hincmari non

sed Flodoardi,

commiseral

quas

Ragenbaldo

cujus verbis ex eod


liniai-o

cap,

illud accipe. In Vul.

cuidam suorum delegaverat. Qui Ragenbaldus earumdera perum colonos valde affligebat. Ipsi
vero
pro
affliclione

Rivo
in

pago

Laudunensi

habetur
:

ora-

toriura

sua

saepe

ad
el

S.

Remigium
Patroni

flum

honore S Remigii dedicatum Rodulfus iv\ Heriberlum comitem


qui episcopatum

in

quo
sibi

perse-

clamabant,
sui

Remis
pege

venientes,

ipsius
re

queretur,

Remensem

rege
villae

patronicia

pequirentes. Pro qua

auper anno
dui e
lo-

commendatum
runl
VI

tenebat,

homines

ipsius

res

praelerilo
cuti

cum
.

Ottone

el

praefato

suas propler hostiles

incursus

pecondere studue-

sumus
perum
I

quando
Sed
u!

missis

fuimus.

Aquis ai eundem n idem Ragenbaldus ab ipsadesisleret,

dum

pex praefatus

ad obsidendam

Remen-

sem

venissel

urbem,

el

in

ruin

direptione

impetrare
id
est
.

nean-

exercitus

ejus

vicinas

Culmissiaco metalus esset, occupavit villas. Quidam P

quivimus.
do)
,

nde contigil

horno

lioc

ad

iii iiiin i.iin sabbato q opus quoddam peragendum

eosdera

colonos

vero illorum, qui in praenotata villa, scilicel VulQniaco Rivo, metatum habebant, vinum, quod
clesia
dii sia
;

beret,
tinalia
iraj

prae<

haiperetque presbylero, ae signa vesper-

congregatos

limoris

causa peconditum fuerat, inva-

el

quasi tabei

nam

constituens

in

eadem
Haec

eccle-

usque

prope
.

ooctem

pulsarel

operique
in-

paribu

suis illud

vendere

ccepil

dum

lend

dsterel

percuteretur

percussore

ageret, percussus
sibi

morbo pepenle sensum


;

amisit, ore

iriso

ad

oexaUn
vinitu
\

Qui

iiuiii

pequireret,

quis

eum

percussis-

tus

tormento
loco

aurem usque pene petorlo diuque cruciailam Bnn Quod cernentes caeteri,
\

il

gitalus
iiiin

omnesque, se vidisse, oegarent, furiis exasensum amisit, graviterque vexatus spiriexhalavit. Quo comperto, dux Couradus
territus,

eidem
ptione

pevi pentiara,

sacro debitam deinceps exhibentes ab hujusmodi sese cobibuere praB3umalias

uimium
res ipsas

ad
,

S.

Remigium

venit,

eique

8 Rodulfus,

peddidil

Hincmaro supplementum victus


dus

quas praemissus praesul Arlalabbati ac caeteris monafthis ad


attribuit.

chardi Burgundise ducis

Radulfus, de quo hic, fii- diramortepa n(uluU filius, adversus Carolwn


'

Ractenus Flodoarsseculwm
\

Porro
pertvnent,

personse

nominate ad
Otto sui
in

nimirum
ac

nornmis prvnws^ qui


Gei iimni.i

lucupi
successit,

regnum

Simplicem Franoorum rea anno 923 creat/us, consensit, ut Hugo, Heriberti Veromanduo\ wm comitis, tiamopera regnwm obtinuerat,quvnquennis filius, Remensis episcopus fieret, ipsum /ueepi.scD/iat/um eidem Heriberto mterim regendum commisit
Postea vero exorta vnter
civitatem
illos

demde

arvno

962

Romse coronatus

est.Com dus autem fuit Lothaj-mgise dux,qui anno 952 pro eodem Ottone uilitavitin
/

""/""'

simultate, Rodulfus
cepitque, et Artal-

'"

Remensem
fecit,

obsedit,

ttalia, cum eoque adversus Hwngaros fortiter pugnans occisus est armo 955. Eodem tempore

dumjamsupra laudatum Remensibus prsesukm


ordinari

Obsidionem
Christi

hanc

FLodoardus
Ut

in

Chromm anno

931

illigavit

autem
hsec

DIK PRIMA OCTOBRIS.


/i;rr
,</,,,/, ism/u /mslniora synchrona stmt Flodoardo, qui ab eodem nnnilr llnihrrln rrrlrsm i<,lm,smr, sru fulmis-

187

lrm,iu,i/,us llinrnmii n
sic

snni.

smm,
rl

gil Dominus ac diadematae suae gloriae excellentissimc decoravit, ipsumquc intcr homincs adliuc carnc scplum rniiaculorum irmumcraliiliiim dono

EDITI>

injuste privatwm, aliaque />"ss,,ni fmssr rmn/uri, lu I',/,. u, //i.stnri.r ru />. XX


,

,/!,,,

ln

regebat, se

illustrans, ounc in agmina oon desiit

caelesti patria inter

Sanctorum
ut

pervigil

el

intentus, sollicitu-

XXUII. /Imlrnus

,/<

<n /,,/,, I ,s
S.

,/m, r.r /l<l<irdo

dinis et

miraculorum operator eminere,


in

nomen

accepta
sasrientc pette

nonnerno elogio

Remigii

Hincmariano
<<-

Domini
11

dicto Sancto

ejus cxaltctur

laudibus

inr/ilr insrruit

populorum.
u

9 Coronidis loco
r/rsi.r /irmr/isis
/irstis

addo

titteras,

guasvicarii
,
,

Nonnullis

languidis

rcddidit

vicnriiltnmenscs
litteri*

sanilatcm,

trm/,mr

aliosvartti

,/,,., /<m,r,/nr n

r,

sn

lis

si

ii

is

nnditum, ccecis visurn, grcssum conlra


ubsessis

lumplv
' "

349 ,;,/ epiSCOpOS '<//</ u u m</ur r/nun, provvncia Remensis encyclicas dedere qua Marlotns tmn. II l/islmi.r flmnrnsis ///>. }\ u/i. xil nrmlit, Sk i r.r/nlus |)c<. quoque [HopitlO, tot
1
.

nn,,n

ctis

daemone libertatem, vitam defunetis, etab cpidimiali clade jam pria


invalescente, ac etiam modernis

restiiuii,

'"'

'"'

'

''

'"

dem communiter
temporibus
et

recurrentes

ad

eum cum
liis

devotis

malis per Gallias saevienlibus, Remigii


rabilitcr eflulsit in
fere

virtus

mi-

orationibus incolumes praeservavit el praeservat,


dicta
inlirmilatc
iufecti,

Innumeros
se

variis

morbis

cpidimiali

lcmporibus
in

detentos

el

aiBictos,

quo

rebus paene desperalis


esse

aonnulli

etiam

quamplures

cxtremis

verum

tutelarera ac
:

Franciae Alexicacon

com-

laborantes et in mortis arliculo eonstiluli,

m e-

quod vicarii generales Itcmensis archiepiscopatus, non sparsis vulgi rumorihus, sed Qdeli
probaret
testium
narratione, ac debita, ut moris esi, inquisitione, sufficienter

diantibus oralionibus pei


Conrcssoris,
i gibbis cl

tnerita dicti

beatissimi

bochiis iprshfrros car-

bwnculos

intelligo) el

ab acerbis

febribus libe-

cognitum
in

posteritati reliquerunt
a

..

rantur, et rcstituuntur pristinae sanitati. Novissi-

hac charla, quara es tabulario depromsimus.


.)

Vi-

me

mulier quaedam, auditis


privata,

S.

Remigii miraculis,

cani peverendi
Johannis,
Dei

Christo

patris ac

dom. dom.
Remensi
singulis

visioue
nicns,
a

ad

dicti

Sancti
;

i)

gratia

Remensis
<!

archiepiscopi,

..

claritatem

recuperavit

infantuli

lumulum vequoque

>

a suis
notorie

civitate,

dicecesi
,

provincia
el

..

uunc
in

absenlis
Chrislo

omnibus

ii

matrum uberibus mortui, ad ipsms sepulcrum deportati, vitam recuperanles, munus sacri
baptismalis
runt etC.
12

.)

reverendis

patribus dictae

Hcmcnsis
offi-

ilivina

lavcnlc

gralia,

recepe-

i)

provincise suffraganeis, ac eorura vicariis et


cialibus,

abbatibus,

praepositis,

decanis, priori

Vobis

omnibus

et

singulis super praemis-

,.,.

bus,

presbyieris, curatis, ceterisque ecclesiarum


el

sis
i

diligenter
et

inlbrmaii,

pcr

lalicllioncs

publi

>

"<"-

rectoribus

personis

ecclesiasticis,

ad

quos
devoi

os,

alias competenter

praemissa

intimantes,

prssentes
Ki

litterae

pervenerint,

cum omni

vos

el v.estrum

quemlibet exhorlamur, ut in serofficia

tione et debita reverenlia salutem.


i)

monibusetad divina
tibus clcricis
cetis
<i cl

audienda convenien-

per Hcv,

Vos, qui

provincfam da
t%s S,

licae miliiaiis.

sub humana religione Gdei Cathojnciimln iimmiIc suscipile, quod laeli


el

laicis

praMnissa diligenler publitaliter,

publicari
scianl
et

faciatis,

quod

Christi

doccut, per

referimus, psallite,

gratias agite supplici corde

Bdeles

valeant in

suis

inlirmitatibus

RemigU pa

trocinimn

summa?

Trinitali,

quod bealus Franciae Apostolus,

recurrere ad praefatum [ntercessorem, Uedicum,

lucerna malutina, qui rcgem Francorum cum suis satcllilibus pcnluxit primus ;ul liilcm Calholicam,

Pastorem
in

et

Patronum.
litteris

In

cujus

rei

tcstimonium

praesentibus

sigillum curiae, quo utimur

dictumqnr
secravit,

iv-. in, ct plurcs in

regnoejus suecrs-

..

hac partc, duximus apponendum. Datum per

sores reges sancto chrismate misso.caelilus con-

(ii.iii.

..

Rcmigius, antequam natus, Ciliniaa malri diu sterili, ut Pra?cursor Domini, a.l parandaiii illi plckMii pcrlcctam, pcr Mnntanum monaS.

..

gi.sinim RemigiuEQ de

Jonannem de Goinguelies Officialem, el maambonayo canonicum Rei

mensem, vicarios dicti reverendi patris anno Dom. mcccxlix, Sabbato ante festum Nativit.it
B. Virginis.

chum

divino oraculo ex

nomine nuntiatus

etc.

Hunc quoque bcatum

Francia? Apostolum praeele-

DK

ACTA SANGTORUM.

AUCTORE
C. 8.

DE

S.

VULGISO CONFESS., FORTE PRESBYT.,


PROVINCIA INSULE FRANCIJ!

IN VIGO TROISNES, IN

COMMENTARIUS PRiEVIUS.

I.

Cultus Sancti martyrologis vi\ noti


:

corpus

in
:

Firmialtera

tale-Milonis

rcliquise alibi

Vita Latina edenda

Gallica

setas et presbyteratus.

B
roHTB&sc.
vi.

Sam

uam parum

not/us

hic

tut hic

martyrologit

parum

Q
liavil his

hinc,

lector ,

intelliges,

Sanctus sit, vel quod a duobus


iisque

turx
ilunt

ct

aiitir/uions cultus
/

indicavit

Castcllarws,

tantummodo martyrologis,
mtietur,
die

Gallis

atque

intei

hos
,

neo

de

cultus

ejusdem

obitusve

nec

dc

Saussayus autem prsecipwum ejusdem cultus locum recte iii.ni Pirmitatem-Milonis, ubi Samcti corpusjam ab aliquot sseculis honoratwm fuit.
3
te

illu

finnuntiarit in Troencs;

laurea quidem conveniat, Horum primus Andreas Saussayus illwm cum titulo martyrisao' ditom xxiv

Est aiiirm

Fvrmitas-Milonis, Gallice
i/n

la

Fer-

m
w,

Ftmim$''-

Milon, wrbs Galliae

provinoia

fnsulse

Fran-

m .i*wror-

Septembris

in

Martyrologio suo Gallicano


:

annun-

ciseei in dioecesi Suessionensi,

ad Urca/m fluvium.
vpsarn

)>n* rjvs

verbu
ui

[pso die, S. Vulgisi martyris, qui

vulgo 1'Ourque

voeitmtwm

qui

mterflwit,

Dei charilate plenus pro ejus veritate el justitia sic

sitaque fere media inter Suessiones

certavit,

occumbens
iii

felici

agone palmam lauColitur


prae-

nem

et

Meldas ad Meridiem,
\d

teste

ad SeptemtrioBaudrando in

reaiuque
cipu ubi

reluleril

immarcessibilem,

Lexico geographico.

iii

oppido,

oomen

est

de Firmitate Milonis,

hujus urbis castru/m - priniu sepultura sua antiquitus translatum traditw)


Vulgisi corpus, ibidemque
et
i/n

pignora ejus sacra


est
t

pretiosa

babentur.

Altei

S.

sacello S. Sebastia-

mariyrologus
Martyrologio

Claudius
iversali

Castellanus,

qui

in

nidepositu/m

lipta/nothecse orgentese

mclusum.

ad
!

Kalendas
Firmitatem

Octobris

Fundatus
S.

ibidem
et

est

riorai/us

nomme
Vico-

eumdem
moravit
S.

velut
:

confessorem

paucis meMilonis

Vulgisi,

canonicis

Begularibus monasterii
in

ln

Troenes

apud

Suessionensis S. Joannis
laus Belfort, ejusdem

Vvneis tradiVus.

Vulgisus confessor. fn Opere nostroad prsecita-

i/um

diem Septembrk hac de causa solum memoratus esi n /'/ Prsetermissosdilatusqui ad Kaleh-

monasterii religiosus canonicus, dictique prioratus aliquando minister, in


noiiiti. infra laudandis sseculoxvi decrepito ad propositum nost/rum annotavit sequentia : Memo-

das Octobris, ac promissum fore, ut hocdie imul ewamvnaretur, an Vulgisus ille distinckis
i

raia porrocastri praedicti ecclesia thecam divi Vulgisi

videatw a
cinii

S.

Vulgiso, episcopo et abbate Lobiensi,

elegantissimam

de quo Bollandui nostei

Commentarium

histori-

altari
feriis

ad diem
Diversos

iv

Februarii dedit.
esse, facile

buc usque servavii coram dependentem, quaa singulo quoque anno in Paschalibus magno cum honore el supplica-

mtiquwn
tum
habel

cul-

Saiictos

constabit, post-

tione publica deferri solet extra

urbem ad capellam

quam
Acta
e
1

hodierni
1

Vulgisi

cultum

ei

qualiacumque
attinet,
s,

Domina?.

nostra?

de Burgo appellatam,
Burgfontani

quam

ve-

osut ro.

Quod ad lauream

quid

nerahiles
sideni

patres

Carthusienses

poshonortfiieserl>a * ur,

fuisse

de eodem Sancto eacploratwm habeai/ur, confi dicendus est' nec assequi potui, cu/r Sausf
ellaverit, nisi

sayus illum martyrem ap\

fortequod,
i

cum

cultum sao hoc a/ntiqui cujusdam martyris potius, qua/m confessoris, esse opvnatus sit. De mart/yrii ejusdem tempore modoque Saussayum nihil scwisse, satis
de
illo nil
.

ciret prseter

liuc usque non 4 Vocem ulira initia regni Henrici IV Gallise regis extende : nam sub illo ob civilia bella ecclesiam istam seu sacellum destruciiitii fuisse, idem, qui inmc vivebat , Belfortius

verbis

quse subdo

finquit) ut nihil

indicat

quocumque tempore

dedit, cuilibet marpyri, sub quovis fn/ranno passo facile accommodandum. De martyrio illvus nihil etiam norunt Firmitatis-Milonis incotej imo illud
et

elogvum,

quod

tamus,
solo
cii

deinde deploravit. Denique eorum, quae buc spectant, omitnuperrimc, heu dolor ecclesia illa
,
,

adasquata est a

militibus,

qui caslri prasdi-

stinuerc;
ipsius

obsidionem mense Januario anni mdxciv sua quibus corpus beali Viri in castri
1

ab

eis

adversus
in

negatur

Saussayum eaypri compendiosa Vita Gallica, eorwmdem


laudatu/m
episco^ o Suessionensi a P.

incolarum nomvne
nin dicata,

Sco-

dequa moxpluradicemus. Diemcul-

quadam, ut accepi, aliquamdiu servalum, postca ipso castro a parte urbis diruto, in parochiali urbis ecclcsia rcpositum est. Faxit Deus, ut pro sua dignitate condigno loco deinceps
turre

tus illius esse Kalendas Octobris constat


\

emeadem

reponatur. Consentit

fere

scrvptor
editse,

Vit.r
ea)

Gallicm

ita,

iii

qua

sic legitur

Animam suam

placide red-

post

medium smculum xvn

didit

in

manus

qua simul

Creatoris sui

ipsius festum

colitur.

die i Octobris, quo Denique locum obitus, sepul-

discimus, *ocrj/m Vulgisi corpus in eadem Firmir tatis-Milonis parochiali ecclesia ddgno in honore

deinceps

DIE PRIMA OCTOBRIS.


A

189
:

deinceps permansisw. n.rc de primario cultus ejus loco breviter dicta smt, mfra partim latius exa-

tur, ausi

sunt sub eadem fodere

sed vix aliquid

AUCTOHE
C. S.

rnmanda.
et

terras egesserant, quin snavissiraus inde ac gratis-

Suentonibw
in

in ahbatia S.

nfe

JoannU
fuit

5 Ratione prsdJkti pi Un atws monasterio S. Joam VmJeis apud Suessiones donati, etiam ad

simus odor eruperit, qui totam ecclesiam perfudit, et ab omnibus, qui illuc accurrerunt, ut experrmcnto suo tantum prodigium probarent, perecptus
fuit.

hoe monastei van\ &alPus


tcsle scrvptorc
illo
Vitie

neit, cultus item

S.

\\i\gis\propagatus fuit,
in

Gallicae,

qua

legitur

Ab

8 Fossores,

qui

damnabili curiosilatc sua prolantn

rf

tx juo anno

tempore Religiosi S. Joannis in Vineis in Breviario suo semper celebrarunt memoriam Sancti
nostri,

digii causa fuerant,

horrore sunt perculsi,

""itafcmi
'^' r ' ru P mc

ut deinceps languescentem
rinl

miseramque vitam duxe-

eique inseruerunt leclionem


ejus vitae

compcndium
torum

unam, qu complectilur. Consonal Bel-

usque ad

mortem,
;

quam

tribus

qualuorve
nimio, quo secuta
sit,

mensibus post obierunt


correpti fuerant,
fuerit

sive haec ex

fortius, qui in NoUtiis suis aliqua ex Proprio fesecclesiae (utinquit) noslraa adgungit. Altc-

terrore

oaturaliter

sive

pcena

neglccti honoris reverentiaeque

rum
vui

oultus

sive

obitus

ejusdem

Castellano assignari Troenes, qui

locum dixi a Vita edenda


Ego Vitam

tam sacro
hacc

loco debita.
con/ii/eriter

Hactenus
scripsrrit

ille,

qui

cwm

knm
est
,

atur Orcizus,

ad episcopwm
Troisnes

Vita vero Gallica Truisnes, et a

Suessionensem,
siiu.s

m cujus
elmm

dkscesi vicus
eo

Belfortio Ijitma lcrminationc Truyna.

scripseritque

tempore

ac
nt

loco,

GaUkain,

utpote in ipsopene locosoriptam sequenln hac situs ejus verbis Gallicis sie Prope Firmitatein-Milonis parvus vicus
est,

nin,

sifalsa venditasset, facilc pote\


/n.rleren

dam

putavi.
:

eiiiin/ne

/nneessum

ijo-

trailitur

(Galliee village)

nomine Truisnes,
ad

in

declivi

monlis sal

alti

positus,

cujus radices tluvius

Urca (Gallioe Ourq)


silveslris erat,

labitur.

Olim locus hicsolitudo


silva Rlielia (indi-

non possumui de rei veritate inerito ambigere. Eodem rursum biographo teste, post translatum ad Fi/rmitatem-Milonis Vulgisi corpus, ex eodem nihil in Troisnes S.
relieluin esl /n.cler iiiiinn ilentem,

cant, vcrbalem laudaverit,

undique ciuctus
est. S.

huncque qui-

genis

la

foresl

dc Retz dicta) quae nunc quoque


Vulgisus noster
at

dam

Lotharmgi,

dum

wrvno

1652

oum

easeroitu

r;

eidem pruxima
in Troisnes ubi

suo illactran

irent, ingressi ecclesiam,

abstulerunt

6 I/oc

in

loco

eremiUoam

ttpulcrum ejus

vitam duxisse, obiisseque,


tri,

juata cellam
et in

suam

ei ,n Lotharingiam asportarunt, asserentes, S. Vulgisum ibi quoque in magna veneratione haberi.

vacuum

tbidem sepultus fuisse crecUtur,


inih/iim aedifxcata sit,
in

ecclesiaS. Pe-

sivc hsec ibi ja/m tu-m ante exstiterit, sive post-

saeculo

ab indigcnis accolisque digna


donec

veneratione

habitus,

ad

Firmitatemir\

Miliniis translatus fuit.

Mansit tamen

Troisnes
oculati

Duasitem insignes ejusdem Sancti reltquias eodem xvn e.e Firmitate- Wilonts ad civitatem Suessionensem translatas fuisse, dicemus mfra; interim haec sufficiant pro stabiliendo cultu Vulgisi inm /u.ruui noti martyrologis, etpro notiUa hcoItaque

primsB
testis

illius

sepulturs memoria,

dequa

rurn, in quibus oolitur.


progredior.
9 Unicumillius
e,)/:.

ad ejusdem Acta
VitaLatma,

Belfortii verba juverit audivisse.

Beati

bujus
in

Viri

corpus procul dubio sepultum credi debet


illius,

Vitae

Latina exemplm hdbemus


ja/m
..

oppiduli

qnod

nemori

Rhetio

coutiguum

Vicolai

Belfortii,
ei

aliquoties

Troynam vocamus, coemeterio, lum temporis ilivi Petri ouncupato. Nam ad usque hunc dicm iln in
ecclcsia,

dati,

Addilione

,-.,,. sie

qui iim/e

quo eamdem
:

lau- qti*m edmu, ,cnP taett P ott acceperit. in


qU33 panea
flolftMiMl'

corporis tran-

c.rpnsuil
Viri

UdiC

sunt.

quae

ex

parochialibus

noslris

(soilicet

de

beati hujus

vita

descripsil

rogatus
S.

me

abbatLr S. Joannis in Vineisi una est, cernitur anie sunimuin altare paulo supra terram elevata
iilius

dominus
doctor
Februarii

Joannes
Sorbonicus,
die

Caroii

(Ordinis

Dominicij

ad

nosque
,

attulit

secunda
videlicet

effigies

lapidea,

magna sane

et

pulchra,

anni

MDXCi

quando

sacrarum vestium etiam maleriali adumbratione ipsum indubie sacerdotera ftiisse referens. Vits
Gallice scriptor clarius loquens, dicit,
esse

tum-

peractis apud Firmitatem-Milonis sacri Adventus tempore concionibus, rediiC in lianc urbem Suessionensem. In fronte veronotatur exemplarnos-

bam saxeam
subditque
ecclesise,
:

qnatuor

parvis columnis
est

innixam;

tium i/esenpium
Lectionarioj

r\

vetustissimo (forte
ipsius

addendum
corpus ar- P

Haec

tumba
in

ante

princeps altare

ecclesiae

nomini sacraa apud

spectaturque

eadem

effigies ejus solido

Pirmitalem
(

Milonis,

ubi

ejus

sacrum
in
i

opere anaglyphico
cummoiivmento eidcm imposilo
visilur,

facta.

m,i,m

ilura

nronditum usque ad annum mdxciv


Vitae,

7 Cubal
brevi,

ipse

exporrectus,
sacerdolali

capillitio

admodum
vi
s.-n

requievil.

Auctor
a solet,

utt

cjusmndi

Lee-

tunsura

insi-nilus,

>r-

tionar

is

anon

scripsitque post

dotalibus

vestimentis
gestans.

indutus,

calicemque
eduxit.

in

manibus

Infra pedes visunlur effigies

duaSi

rum vaccarum, quas e fluminc salvas tamen eidem biographo credimus, S.


/iiis

translaHonem corporis e prima sua sepultwa ad Fvrmitatem-Milonis, quam Vita Gallica saeoulo vin quidem afjixit, sed quae em infra dispur
tandii serius
:

Vulgisi cor,

forte

primum
te

contigit sxculo

aut etiam

hae tuinba
/n

,/nm/n.enl

/icr/iet

numquam jaouit sed illa anm imnni uienl n ,n sii/,er


posita

quod

pus valde remotum estabipsiui

locum
illud
siiiiinn
aetate

sepulturas

ejusdem

futt,

quando

lnnc
esi.

ad caslrum
in

Firmitatis-Milonis tranpivjligium,

Sancti mtate, si hic, ut traditur, discipulus fuerii S.Remigii, Francorum apostoli, cvrca annum 533 defuncti, Ceterum ewhae Vita Latina colligi nequit,

Addii etiam
loco

quod sua

aneaee

vektstiori

aliqua,

an ex

sola

traditione

eodem
es.se

contigisse debiteque probaita

composita fuerit, Pauca, quae contmet,

moxewain-

mquiens : Nun putamus miraculum, quod aetate nostra ad istam tumbam accidit, quodque in his partibus nun est fas in dubium revucari. Aiino mi.cm quidam lossores, quurum numina in
iuui

asseverat,

minabimus.
10
Vita Gallica,
est

praelereundum

silentio

aliud

cujus

jam

crebro

memini,
linl

htbmutet

scrip ta
nis-

Vita
el

S.

Vulgisi

Vulgis)

'^^'

presbyteri

confessoris,
est

patroni

Pirmitatis-Milo-

processu hac super re confecto recensentur, jussi sunt prope Sancti nostri tumbam sepulcrum cavare
in sepulturam

ejusdem

loci

nobilis

viri,

domini

de

Billy.

Hi

boni viri videre voluerunt, qui sub

nomine incolarum ejusdem domino Carolo Bourlon, </><rn scopo Suessionensi, qui tom. IXGallia ChrisHanm uiiet.r col. 381 eam sedem tenuisse dicitur ab mnc |656 usque ad 1685, intra quos armos
dedicataque
iiniis

Ulustrissvmo

tumba

illa

laterct;

cumque a nemine observaren-

eadem

Vita,

quaenec

annum

nec locum editionis


/ir.cfert,

190
AUCTOBE
c. s.

DE
proinde debuit ewousa

S.

VULGISO CONF., FORTE PRESB.


Auctorejus
lipsa/notheoa argentea

prsefert,

fuisse.

awno 1643 ab
c/usro/io

illusi/rissimo

pj

imiliterfuii idem, qui dedicationi subscripm Sconin, aliunde mihi plane ignotus. legitoH P.

domino Shnane
dioscesi/m

lr

Crus,

Sucssioncnsi,

Quisquis tamen ejusde/m Vitx awtoi biographo, ut tamem oti gesiis sic ccmsentit Latino
sit, is ki

San-

Est niihin srii/^nin in SCheda


teris Gothicis, sed

sua/m lusl/rante^ a/perta mspectaque fuit, inClnln n nuccu Mt-

diversam ab hoc secutus Vitam esse videatur. Nom non /""< / " '" paucis adjunctis variat, sedetiom aperte negat, Vulgisi parentum nominasciri, qua
ln
i

sic
S.

bei

optime (ui inquit) formatis, quod Corpus Bancli Vulgisi Qlioli el discipuli

,/

latina

nostra

(forte

confidentiu

7'/"/"
,

Vei an Remigii Rhemensis archiepiscopi lunc schedam biographui ipse viderit ; sed vellem iiinm in vncisa/m exhibuisset, ut de antiquitate
t

Bj patiebatur) ewprimuntur. liarehabet l''/" Gallica, quod ad

Idquoquepeour cultum attinenpriorasu/nt,

cha/racteru/m judicare licerei

Jn

re

ta/m anci/piti

snih

in

suspicari
ipsa

licet,

schedam illam antiquiorem


in

Ha,quorum

aliqua

Latino scri/pton
;

non
'

rssr.

lipsanotheca,
1/

qua inventa
;

fuit,

inea latius exponant/u)


aeque accurate,

utinam tavmen sempw

quam

asseverdnter,

maxime

ubi

agitui de tempore wuctoreque


saori
ri

prima translationis

nisi el tempore factam sed 111 aliqua sacri corjoris i/nspectione deinde addita fiirni. Lipsanothecam autem illam idem Gallus

ode/m, quod

sa,

corporiSj donatore lipsanotheca o/igentese, casVro Vulgisi in fundatoribus prioratus S Firmitatis-Milonis, de quibus sequenti $ U>queiiiin
.

biographus
Uilulli:

scribii

quidem, opus
i/n

esse ssrculi

vm

n/n

r.i

rinhs ilih/nin

1/.

nn ulns

inn

sii

s:n ulo xii.


VIII,

Ponamus tamen

paulisper, esse
/ stci iiis r
i

sJruh

sir sullrni
<i

dUOOUS SSCUliS
theca.

/1

tT

1/1/'

Boifortii

anno-

De cuiiu etiam aliqua observavii Vicola/us Belfortius vn Additione ad Vita/m Latinam, ubi
II

S. Ir migio,

aliundedubium

ma/nebit, a/n scheda

ejusdem
14

a tatissit

cum

posi verba
Satu
i

imm. 9
ex

dato.

sic

prosecutus est

Caele-

/tui/iir r.r

insrr /Inmr milii luin inrri

l:r

.rla-

>

BJUtdmlip
1

rum quoniam
festum B quod
es!

aliqua deessel

m
a

Vita)

manimI.

Proprio

fesloruni

ecclesiae

nostrae,

o tempore, quo S. Vulgisus viaisse credend/us ,/ m / ur / u m/r niht! rnh uiisnn n/li,nn,r.
I

"

(/

tum,
tro

magna ex parte nuper esl dum in ipso divi Vulgisi


ex

oobis elabora-

nihil mihi
sis
i

mppetit pro ebdem

S.

Hemigii Remen-

prioratu

(incasaddere,

Firmitatis-Mitonis)

obedientia
loco

manerem,
alias

annu/merando. Lati/nus S. Vulgisi E iographus non est antiquior translatione corporis


discipulis
hi, initiilrin

operae

pretium
dicto
el

duxi

boc

nonnulla
quas

uil

-M/lmiis

tum

ex

Proprio,
sunl
;

tum
ne

mihi

/mli.in

Inmlul, sn,nli
i

/innii/rnni siinii/ OC llrnunuin r/nsm/u \itu. u


:

exj lorata

cognita

videlicel

pereanl

,i

r<>.i

vo scripta, d/udun
a

desidt

> <

tur

ob bellorum civilium lempesialem etc. iai '/"' supra fere ret/uli ibidi '"
.

Sequu/nideo
hic

ejusdem
inuhn

Vitse

compendium
ej isi o;
1
1

celebri

Fort/unato

ytero, postea
i

o Pictaviensi <</<</ ositufn,

non
faci
tiin

repetenda

ac
baec

deniqu*

ad
(ii

fidem

Mque
reipsa
vidi,

quidem
legi

quit)

du tis omnia parveteii


liis-

ontraclius

1,

quam
/

ut S. Remi{
ost hos

ii

discipu<

los in eo

partim

in

memorato

Antiphonario,
toria

alicubi
Vita

seorsum a praBcedenti
Lati/na

(nimirum
necessaria
Prseter

edendaj quae
sigiliatim

praefa-

ejusdem sa/i frsesulis gesta scripserunt, Hincmarus Hemensis c, iscoj iis v/i n/c \\d Flodoardus sxculox, nullam dcVulglSO ini nltuinin /rrriunh Non lumrn Innum
requiras
;

quique

/.'

tusdoctor
nibus
potuil
ei

(Joa/n/nes

Caron) ob studia suis conciovidere non

silentium
sed

vim
mnes,

a/igumenti

negotivi

habet

cu/m

feslinans,

Hincmarus
/<<

nullos,
S.

Flodoardus quidem multos,


Kcmigii discipulos commemon nh ilhns ,i Inlr m.iriint
q\

gemina/m

illam

Vitam, Lati/nam

"

Gallica

paucasque

Belfortii

annotaliones
r

ui

tnl

rl

ambO
\

iiisii/

habemus pro San\ enarrantantumque de illoesi eUam apud neotericos scri/ptores silentium, ut mirer, Sanctum, culVu
nihil prorsus
:

longe remotA

Contra

oque nihil alibi

legi,

quod

dis

t/radiiioni rfeS.
si

ulgiso Remigidnis discipulis accen-

ndo
15

"</'

erselur.
est,

eerte satis
,

clarum, ceterisvelui ignot/u/m prxterir


ergo,

Verum
tjttr

illud

a Saussa/yo martyrem
ti
/

dicit

cuitami
nihilrefra

liim

cdUW fumc
migto

fuU ' 12 Videamus


habea/mus.

quod
quid de eodem ex duabus
consentiunt,
S.
,/t

cum biographorum
inlnnn

dictisnon congruit; sed *


intln.ir,
,1,

nrr

ussn

im/i ih'hct

""""

Vitis

Ambs
S.

Vulgisum
Fra/nco-

r,

cedere

communis indigenaru/m
cui

traditio.

Non
**

bwpttxatiu cjiu
i

enobilibus pa/rentibus natum, a


ru/m
apostolo,

ipulus,

Hemigio
ei

magno Remorum

prssule,

baptizatum
iinhiiii.

fuisse,
i/n

posi

exactam pueritia/mab
laborum suorumad-

eodem eruditum,
atque
esse,

mat/ura aetate sacerdotio ini-

eumden\ saeculo nn adscri/pserit, nisiforsa/n hiclegerit, PranslaHonem corpoi is ejus sseculo viu contig sse ceU n que qux iir i/pso legebantur, suspecta habens, idem
magis
scio,

Castella/nus

in

societatem

s.ituhim

tn

muitj
riiim

i,r

unn

i/ /t

,m, is

ill/us

mmonihil

scit/wm
imiia
irs

donec ou/m ejusdem sancti episcopi venia soiiiin dni riimn aggressus fuit. Paren-

im
se

,1.

,/utt ,,

deejusdem culVu testinionium


Sed
r.i

habere putabat.

ei

hxc
/",<

ratio

certe

iihus.
111.

quorum nomi/na biographus


rectius, asserit,
in

Gallicus
Vita

jroboi. Nulla quoque susjncio hic essepotest, CasIrlln, ii, ,n


t

verisi/mHiter

Lano-

msi fmlr

SOlO

sn inriifn i.m
r
,

ctltri-

iiiui

vocamtwr Palatinus
S.

Christina,

quorum
csl
.

nn/n VulgiSUm """' rnt/muninr sn mlti

isrt,/

n rl

bilitns, .Tijnr ar rncuhiilu,


iiiiniis

iuccita

uuli
teste

Ihn-

abbate Lobiensi, qui sseculo vni feliciter obiit,confu-

Remigii episcopatus,
i/n

S. Gregorio
cap. i.xxix
>i-

sum

fuissc:

,um

Castellanus

i/pse/met
IV
/'/
'

Lobiensem,
iiiarii,

Turonensi

librode Gloria confessm

um

rrhil n tlOStrO

ihrmsirm. ml ,/icm

quo

uitra a/n/nos septuaginta produckts, facileperu


tit,
iii

illecnlitur, uiriioluhs loCO ct s.cculn cinm I un hhus,


recte

is

baptizatum
ci
1,1

a se

pueru/m ad sacerdoti/um

consigna/verit.

Qua/m ob rem

in

re

dubia

jnniinii cic

ajiustolico
;

munere
id
ita

sociu/m

sibi

mtiiu, uht/un/

mdigenarum

traditioni

concedere,

adoptare

pot/uerit

ut

ta/men

factum

esse

sanctuim/uc Vul^ sum, rdut

creda/mus, testimonio magis idoneo opus est} qua/m sit biographi Lati/ni, tanto, ui dictum est, tempore
posterioris,

Gallicique,

qui

post

mediu/m s.tcu-

him xvm
/iroul
'<"""
In

scripsit.

etiam

/1

13 Ihiniuiii

iiiuiuin

proferi

ulrm hn/hcus
,/im,/

"<"'"" " viembmna-

pro Imr aSSrilmnr innmi mcnl n


i

irnrrluni

,l, ,/,,,/,,, S. 1'mmigu Remensis disdpulum, cu/m camtione adverbii forte, sseculn vi adsori/psi. Pro presbyteratu ejusdem con/it mando, nega/ndove nullum pa/i ter occw rit mihi aliunde a/rgumentum quapropter nec hunoad/vet snm l/mlihnmn, ,,, ul, ,,,/,,, ,ln r.r/,,rssnm in/irmi cssum Crtrru biofjra jihoi u m asscrta in \n;

U/uiil

t/isiim Su/irli rni/nis,

cea

dum

cjusdcm

UOtatis

nil

\iltint r.r/irinlrmus.

III.

::

DIE PRIMA OCTOBRIS.


rriut

191
AUCTORf
C. s.

certam enuntiat, idem Milo, castri Pirmiet

tatis-Milonis

ecclesis sive sacelliS. Sebastiani


S.
\

II.

Tempus

Iranslationis
:

condiloi
<<t<'in,j\ir

corpus

ulgisi illuc transtulil


<ii<irnt<'<'m

arvnol20,
in-

lipsanothecam

atque

corporis obscurum

prio-

super effigiem capitis illius,sivehermam,ex eo<t<'in ,,<<'t<iti<< snis expensis confici curavit deinde
;

ratus S. Vulgisi fundalus

autem Hugo, Philippi I Gallise regis frater, eam,i<'<<i lipsanothecam magnifid exornavit, fundavitqueibldem prioratv/m
moiiiisirrin
s. jiKimiis
s.

lipsanotheca pretiosa

re-

Vulgisi.el Suessionensi
Vineis donavit.

in

Vegari

Iiquicee\ea(leme\empt9e

Sanctus hic diversus

a co-

Firmitat&m-Mitonis a Mitone a\x\it envm Had/rianus quo vocabulum accepisse


<t"

me

nequit,

Valesius
veteribus

in

Notitia

Gatliarwm

docet,

Firmitates

gnomine
orpw
|

Lobiensi.

Francis dicebantwr loca natura arteque


m/uris
1

munita
castella
rinil

et et

incta, qualia sunt

arces, quse recentiores fortalilia appella-

<

S.

"'

D
mj/e

,,,,

stifir.i.

r.i

tnnlilionr habrri, S. VulgiSUm,


is

,/,

t tiico

Trois-

que

demum
in

tempore
Troisnes

vixerit,
egisse,

<

19 Hujus generis multa loca reperiunt/ur in etauctorMUo Gallia, Pirmitas dicta, quse parti/m a conditoribus condifor Ftmi-

.,,-.

iranslatwn

ticam
)\&c

vitarm

vico

ibidem-

dominisque

suis,

<

a/rtim a fluviis, quibus adjacent,

futi

jaouisse

humatum m
obitum

ecclesUk

S. Petri,
!

Hve
/"'-

cognominanlv/r. Exempla habes


liiijns

apud laudatum
quod Milo,
vel

ante

illlus

extiterit,

Valesium ad voc&m Firmilas. Verum


Firmitath ad Urcam conditot
\mi
vixerit,
n,i

,, oondita auctave fuerit. Hinc translatum esse n,i Fvrmitatem-Mihnis, ambo biographi consenNotitiis Uunt, quibus accedens Belfortius in suis mltune in Vroisnesi n /,.,v Cujus loci aii _l/. ,. quarn late peret gloria, diclu mirum,
s

dominus,
S.

sseculo

atque a/nno

720

Vulgisi
prse-

castrum suum, ceteraque

dignitaa

/"" cura/verit, post diligenUm impensam operam nescio,quoa/rgumento nitatur. Von /<ssirn
dicta

crebuerit

post

beati

Viri

traiisilurn,

quando ad

equidem affirmare,
tingit,

<ni,

cum

propter

circum
flueret,

mlraculorum frequenliam ex omni regione ingena Qdelium multitudo conmulti essent,


qui de aspor-

nn<<>r pat/riarum

quod aliis quoque ssepe antiquitatum soripto1


i

rem illum ad

\umem

adeoque jam
iii

inm

huii/r

il

'

rrrsn

/'"/

lis n<l

impuleril; verumtaln'ni,< .itntrm


[ntiquitatious civir
'/'-

tandu
rcnt.
ilhs
alteri

suas ecclesias Vulgisi


iiiii

corpore
Milo,
.

decerne-

statuit

Andreas du Chesne,

in

Sed

boc
erat

rescivissel

partibus

potentissimus

tum In gloriam suam


qui

iniiim etc

Francise pag. 392 scribens, illam a

lone conditam, regnante Ludovico VI

nto

nolens dare,
in

transferendum curavitim Idus

Crasso,

ut

haberet, ubi

se

in

civilibus belHs ad-

Novembris Milonis, collocandum

castrum
ibi

suum
di1

apud

Firroitatem-

rrrsus hostites

incursus Vutaretur.
VI db
1

Regnavit au1

in ecclesia S. Sebastiani,

quam
,..,.

,,!,,,

etiam honestissime [ntiphonario ejusdem

itam reliquit.
ec<
lesi
i

Hsc
.

vpse

anno 108 usque ad tem ludovi mvus, quam scrvpto) ,,/ rst. quatuor sseculis
Gallicse,

"

137,
I

itse

ex quo

Milonem

FirmUatis

conditorem

aucto~

simitive

mon ime
non

ito

etiam

diem

translationis,

alibi

legi,

forsitan

didicit

Quod de

populique ad Sancti sepulcrum conexaggeratum esse cursu pramisity etsi nonnihil r est quia solent ista hujusmiraculis
i
;

affirmavit. Demus taremque f/ran mrii. Firmitatem Milonis antiquiorem esse, quam ,,i,i Chesneus] redibitqusestiode tempore translationis S. Vulgisi, cujus ne saBculum quidem, ne,/,,,,<
1:

annum

signarunt

Latim

phus

et

ii.it

Firmitatt

m-

modi t/ranslationibus occasionem dare. Latini ex 17 Accipa tunn verba bwgraphi


edenda.
Postquara
vero
spiritura coelo

fortius

scriptor

domesticus, imo verisimillvme

ita

domestici ambo.
;>0

reddidil

Cum

igitui

pro anno 720


,,

nulltm testem
ne ex levibus

<Htm
probatwr.

ttmpui

et a viris sejus honorificeab incolisloci illius conditura alque digna veneralione humareligiosis Dei Postea multo transacto tempore,
,,
est.

lcm
conjecturis potius,

itlious,

vereot

quam ex solida

rationeaut mo-

honore colilur, nutu ad locum, inquo nunc digno EdiQcata -1 autera io loco, quo transiatum es
i

numento antiquo vn eodem designando processerU; suntque nonnulla, qum hanc suspicionem
1

consentiente Belfbrtio,

nunc
cu.n
ct

reliquiai

corporis ejus requiescunt,


viro

basilica

nec
in

summa

revereotiaa B. excellenti

Milone
lebila

ews tabai

refragante biographo Latmo, jam castro Firmitatis-Milonis sacellum


""

ubiquotidie ab ejus venerabili conjuge,


veneralione servitur, et juxla
ordinis

/""" ,/ "

contigit transt

tio.
<

cum

siastici

honoratur.
posl

Ex

hisce

ritum manifeste h-

eccle-

/s

vero

irtyris cultus in Galliis


ix
,

primum
1

hanc Vitam poris scri tam

m
tari
j

1/,/,,

translntionem sacn cordubilari P otesi /""""' auctor fuent ecclesis conditor, etiam
'

,,
/;
,,

conced Urbeallata
l
,

<""

quando ejusdem " p '" '""


'
-

est t et in

Suessionensi S.

>/<-

pranslationis,

an vero
<>

is

saorumpignuseoante
!" rl "

mvraculis mox dardi monasteriodepositaplurimis nii latius videripotestvn ", ril/l/l ln


.

reposuerit. Oubir delatum in ecclesiaase condita


potesl

nostrotom
suspicor,
dioscesi
,/,

UJan
dominum
est,

"

'

Firmitatis-Mibnis ,
ea
re pie
s

vcundo,

am
1

Sanoti lipsanotheca, fuerit dicta pretiosa

<><

Suessionensi
trU

qum m motum ejus-

,,,,

non meminit.
1

m
.

mine
1

in sola
<;<ill,r,i

ita

ssigna-

nir aiun

/< 8 Belfortius mox laudatus lonitribuiU sedsilet au >> ''" factamdicU: similiu
I

"'

,;

"

S//M

\ue

<

Suessumensibus
<

lonato'"

reliquitsportioneditasse. Siliac measuspioio non erit sseoulo itanHsit. ssepe <tfi<' translatio

":"'';' rrm ejusdem lipsanotha Gattus, vero biographus memoravit. U


reoitatis

iHam

quod reeentUn quior, < forsan etiam prioratus Mcendis de lipsanotheca et fundatwne
<

ctismi

amboWsjmix>r,a^ertiusloqmmt sedcumadounr eprobaMis.ExiWuss<mtmtia,qw>m


l

fimilUudinem aUquan\ aocipiet.


oj
/ )r

nrioratu

sequentia

habei

Vita

n<ii/i<<i

sermone

192
AUCTORB
c.
i,

DE

S.

VULG-ISO CONF., FORTE PRESB.


sequentibus.

s.

sermone vernacuio. FiindatuBiUeprioratusestanno mcx ab Hugone Magno vel Albo, filio Franciae,

Exeorumdem

liberis

duo tmtum nu>


scilicet,

p.

resibidem recensentur, Radulphus

qui

i?i

,,ca*tro

Pbilippi

regis

fratre.
et

Hic

princeps eral
Firmitatis-

comitatum Veromanduensem
episco) us

successit, et

Simon

funiiatus fuit

comes
Milonis
,

Veromanduorum
ubi

dominus

pnoratw,

ordinarie
in

morabatur.

Anno
ut

mxcvi
poste-

Noviomensis ; e filiabus vero rvulia Sibilla nominatwr, nulla comiti Flandris nupta fuit, ut
sit,

profectus
Bullionio.
ris

fueral

Palaestinam

cum

Godefrido

Fundavil

bunc

prioratumi
suae

alios guoque non reperi,


/'//

monumentum
Hilgoto,
S.

pielatis

relinqueret,

an-

nueretque
aasterii
licuil

Suessionensi
Parisiis

episcopo

el

Genovefae
huic,

Reiigioso...

moNon

Apud Hugonem Magnum etiam mitatis-Milonii dominum fuisse, sed eodem fcre tempore florentem alterum Hugonem, in quem
u/nde
ista

iimii in

acceperit biographus

celera

tamcn

interim

defuncto,

fundatio-

24

quadrant. Chesneus supra


ifiniHre

nuni.

\\)

laudatus soribit

><<

<j /,.,

nem

factam videre, sed ejusdem successor Lisiar-

Firmitatem-Milonis antiquitus pertinuisse ad

Jlu-

'"'"''"> vi,.

dus eumdem prioratura lundavii npmine Hugonis Magni ct HeJvindis uxoris ejus, eorumdemque
Glii

^nm m Album
Voulgis
in

llugucs ou HuesdeBlanc)
priioratus Vulgisi (Gallice
illo

tutBv99

A rif?

anno mcx lundatorem

Guilielmi
Sibillae.

FlandriaB comitis, atque hujus con-

eodera loco. Ptura de


is

jugis

Ad

illorum

preces

liic

episcopus
Joannis
ui tres

Chesneus, sed haud dubie

vpse esi
I

de non addidii Bugo, que/m

sacellum

arcis Firmitalis S.
illius

Vulgiso dedicavit, et
S.

biographus Gallicus fratrem Philippi

prioralum
in

canonicis

Regularibus
dedil
ea

cueperperam credens,
iniii.

et

Magnum

et

regis FranAlbum appel-

Vineis apud Suessiones

lege,
in

Plus luminis affert reverendissvmus Hugo,


et

quatuorve
in

ex

illis

semper habitarent
obeunda, proul
venire
vel

castro
dicitur

episcopus Ptolemaidis

abbas Stivagiensis tomo


col.

II et

ad prioratus
phrasi
iiiinr

officia

lalius

Annalium Ordinis PrsemonsVratensis


10-11

1039

instrumento
Gallica

(undationis.

Prioratus
hic

nomine,
ut

docens, abbatiam

Vivariensem, postea a mu-

prieure,
t

videtur,

loquinvur

beni Qcium,

curatwm, guod
vel

taiositu Vallem Serenam dictam, ab HugoneAlbo, dynasla Firmitatis Milonis anno mcxxj vel fundaitiin vel
i,i

B offioiwm

parochi

annexum
instttulwm,
i

habet,

simplex,
certo
in

mi cetera tantunvmodo
terio, ni

o/ficia

divina

/iiirm

PrsmonsPratensil w-s traditam fuisse. fftmc E laudat rhoiinin donationis, cu/jus coiiniiiriiiirii

oncesswmque monasditis suis mi/nistros

ejusdem

piam r.i dem tniri


"

ait se vidisse, ewhibetque ibicol.

Probationes

dcxl\ etsequenti;

<

ihi

eidem

sufficiat,

qualem supra vidimus fuisseNir

sane peropportune,
vitio,

colaum Belfortium.
cujus fumlntor
itiidem

22 Porro etsi certa sit priorams


dalio,

S
'.

quod ibi, ex typothetx Hugo Abbas pro Hugo Albus corrupte


nisi
illa

Vulgisifu/n-

ur.

Esi

charta

Lisia/rdi episcopi

Sues

diCitW

non

/
litteris

admilti

possunt adjuncta

fuitte

Bugo ""

omi
w/.

'". ',"/.'

gnus,

Gallus biographus,

tamquam

e gen/uir

nis fundationis

accepta, confidenter obt/ru-

donationem ffugonis confi/rmantis, a '/uo scilicet Lisiardo etiam fundationem donationemque pritratusS. Vulgisi confirmatam fuisse,dicnensxs,
i

Hugo cognomento Magnus, Philippi I et er uxorem suam Adelaiiirm comes Veromanduorwm, qui cwm principibus cruce signatis ad Terra/m anctam bis profectus,
Votusest
regis

ii iii

superius
illa

est.

Gallix fraler,

porro cha/rta sic loquit/ur episcopus : Fi*mitatit-amo Ego Lysiardus Suessorum episcopus nolum facio, nudomtmuub

25 /n

quod
de
sensu

Hugo Abbas (legendum


Firmitate
tiin

est

Ubus] dominus
vt

"''

tn

secunda expeditione

Vharsis

in

Cilicia

obiit

tac.

iii

Milonis,

Helvidis
el

uxor

illius,

as-

iinnn

U02, quemadmodum ex Hoberto de '/ Pradunt historici. Ea hujus anno emortuali liquet,
vel

sim

Willelmi

uxoris
viri

ejus

Sybillae

ad petitionem

domni Norberti,
Hi nrico

religiosi, eccleel

prioratum, de quo aghnus,


no
1

citius,

quam

siam
Biiia

Vivariensem...

abbati

fratribus
re.Jdide-

ab alio Hugone institutum es e. U wm citatoanno 1110 prioremesse, colligitur em Gallue


1

iii.

vel

per
elc.

manus
Signata
baec

nostras

cum

justitia

runl
Acta

aute/m

legitw

hoc

modo

Christianse
S

aucUe lomo
J

IX,
I

col.

i57,

ubi
(eg

inter

annk
occurrii

in
in

ineis

tertio loco

tm

Petrus

l...

charta

Hugonis episcopi
Vulgisii
in

anno [ncarnationis Dominicae millesimo centesimo vigesimo primo; pro quo tamrii legendum videri hcxxiv, ue/Mcxxvi censent
sunl

(Suess onensisj donationem


castro de Firmitate

capellae S.

continuatores Gallia
juenti, qui
hic
sii

Christiana

tom. IX,col. 185

Milonis confirmantis

anno mc,
episcopus
col.
/.

ibidem consuli possunt; quo


prscise

nam mea

quam

poslea
I

comprobavil

Lisiardus

mi
U
i

vnterest,
'

anno M<a
pis

tmfm mitei ad hxc ibidem


dicitur
suct

354 vn
Hilgoti

//

Suessionensibus

post
nis

Henriowm

m
rursum
nfirmavil
i

Hugo
355
:

viventes,
tus
esse
,

100 bona S

Joan-

anno illa s>gnata mnes velut eo tempore oirca quod prioratui S. Vulgisi fundain Vita Gallica dicitur, ibidem nomi
i

adi

confirmasse; ac quarto Hilgoti


hannis
palus
philippi
i

col.

in Lisiardo,

nentuA
i/nini

vix dubito, quvn ejusdem prioratus

legere est

Bona
acx,

S.

Jo-

eidem

in

Vineis

anno

episco-

eodem
sta

Hugoni attribuenda sit; quippe lempore florens, Firmitatis-Milonis dyna


habuilque

2.

fuii,
.

regii

23Ja,n ergoabanno
'

uxorem Helvindem seu Helei


/>/,ih

juncti
tit;

r"

^S.
//

100 fundata fuit capella Vulgisiin Firmitate-Milonis,erat1

videm
Vrrnin
frater,

filiwm Willelmum nrr /im/n ,llr fml nec


Willelnvus
et

Sibillara
,,,

nurwm
i

rnfis l^illri

que juns
'

'"'

/';"/'""'
'"'

'"

'"

mmasteru Suessionensis S. Joamnis, '"''//,// laudatw Hugo comes, et morabatw us > prima ex>pe.

Sibilla

comites

drim fuerunt,
ruerat.

uti Gallicus

biographus male

a se-

''''""" fua sacra

mte

finem wculi u,ita


re
i

ut

Hugo

evertunt,

opinionem prorsus coguntque aliwm fundatorem qusrere. Bugonis Veromanauorum comitis tempore nullus fuit Flandris comes Guilielmus, nulla Flandrise
;
'

prwratum tunc fund """"""' "


'

lh

26 Supersunt insupei aliquade pretiosa Sa/ncti


lipsw
'

Liptanothtca
''< a fa

potuerit.

Sed

vanda.

In

eadem

Vita
recentiu*
'//-

diciVur illa a
lont

iiim

primo sacri corporis translatore indeab anno 720 co posita fuisse


}

<

><

"""
"'"".

7
s

S
' ;

jus ut/riusque asserti probationem swpra requisivi certkisque judiciwm supei lipsanothecse vetustate

//
;

"'

/,/ ''"'

" ,hl "

"' r ""'"'

'"'""'".--

'^

7 ""/''"" "-"

Uetoindem, habuisse legitur

"/""'
A

"/"- regue

"""""' // ""'- fratres im Historia genea^ domm Franci* tom. U,pag. 665 et

dare poterwnt antiquae rei argentarix periti matores, si thecam ipsam ooulissuis examineni
/><

ornatu,

quem deinde eidem addiVwm


:

aii

au-

etor,

hzc subdit

ln

bujusrei (fundati prioratw)

memoriara

DIE PRIMA OGTOBRIS.


memoriam Hugo Magnus duas minores effigies ex argento inaurato unam S. Joannis Baptistae,
,

193

advenit.

Ibi

lipsanothecam Sancli nostri aperuit


civibus
et

AUCTUBK
c.
s.

coram

alteram

omnibus

aliquot

S.

Vulgisi in

mcdicis

quc
poni.
id

iliinc

ad

Fecit
,

habitu sacerdotali, hinc atlipsanothecae extremitales jussit apinsuper suum scutum gentililium
lilia

quos ad iuspicienda ejus ossa jusserat adessc. In illa corpus ojus totum invcnit. Medici post consideratas

est

tria

aurea
parte

in

area caerulea
liliis

in

eadem
quoque

caelari,
oblilis

eanique
ex

omnes ejusdem partes judicarunt, Sanctum admodum proceri validique corporis fuisse,
satisque

innumeris

argenleis auro

apparere
vixisse.

omni

eumdem
[nventa
est

asque
his

in

extremam
in

decorari.

Uxor
et

senectam
schodula
esi)

ipsius HHviiMlis

lam hanc, qu.im


18)

quoque tunc

theca

qua

vide

num.

magno

alteram (de pretiosorum lapil-

vere Hugo aliquis ssepe dietiprioratus fwndator, ejusque uasor Belvidis eam

lorum numero

vocibus litteris Gothicis, sed (quod certius antiquitatisargumentum


perfeclissfme exaratis inscripta
S.

membranacea

ditavit. S,

thecam

sic

omavermt,

fuit

is

Philvppi Iregufrater, sed alter

non Hugo Magnus, ille Hugo Albus,


ex prsemissis satis

VULGISI FILIOLl ETDISCIPULI ARCHIEPISCOPI.


balis

Corpus sancti Rl.MIGH RHEMENSIS


:

Fwmitatis-Milonis
patere eanstimo.
i/uum tu-culo
vin, ut hahel
Vita

dommus,

ut

30 Inventus in ea praeterea est processus ver- qua\ uni pai anni mdxlv de translatione necessariae 'Wrrficii
a.l

reparationis causa tunc facta


oerte

Gallica

mdicat regii sanguvnis pvincipem, eaque rationead Hugonem Magnum potius, quam ad istum alterum pertineret.
Pfihilominus verisimilius apparet, neutrvus esse, quod utroque recentior sit trium liliorum in scuto Francico usus, cujus initiwm ad sseculum xiv solet

27 Scvtmn

civitatem Suessi- SueMf<w*

'

Frmcivwn

onensem.

Signatus

processus

esl

Poigxam

'"'"
,

Mointhoile, Milonis. Idem


testatus

aliisque

admioislris

Pirmitatis-

illuslrissimus

antisles Suessionensis

astantibus est, has esse e prcecipuis


reliquiis, insinuavitque

sus
Ne-

dicecesis

desiderium suum
auferendi.
refragari,
e

referri.

Ceterum

fateor,

nescwe

me, cujus

aliquam ex eisdem portionem que ausi surit piciaii praesulis

isque
costis

regis
B

aut regii princvpis nvunificentisB pretiosus hic

ambas
ejus,
sacelli

Sancti

mandibulas, atque unam


os S.
Sebastiani,
antiqui

ornatus, vel etiam ipsa lipsanotheca adscHbenda sit. Dkci, vel ipsa etiam lipsanolheca; quia vercor, n

unumque
arcis,

palroni

exemit.

Hoc

os

cum

mandibula
Firmilatis-

postea

scriptor minime accurakts ornahim i\lum additum crediderit, co quod eamdem sssculovn] compositam putaret, videretque, tantam

superiore S. Vulgisi
Milonis,
teae,

reliquil

erelesiae

ubi

deinde
in

inclusa

sunt

thecae

argen-

factae

modum

antiquitatem cu/m
conciliari.

recentuyri

illo

opere noii posse


reliqua

capite suo geslantis.

eadem super Alteram mandibulam costamangeli,

Modo audiamus illwm

adSan-

cticu/iiiin spectantia

pros6quentem. Post ea, quse

que apporiavii Suessiones, quo simul ac advegeneralem supplicationem indixit, in qua nit
,

de sacra ejusdem veneratmnr

abbatia S. Jo-

ambas
lulil.

reliquias

in

magna argeniea

pelvi circura-

annis in Vvneis a/pud Suessiones num. bjam retulk

ad prwratum
prioratw detnde auriusrcii'lltibli/:

castri Fi/rmitatis-Milonis regreditwr


S.

31

Deinde

earumdem

unam

donavit

abhatiae ettnvenera
'"
;

verbis, quae subjicio,

Mariae

Suessionensi (quse Benedictinarum vir-

prima hujus beneficii fundaiio. Elapso deinde tempore aliquo Eleonora, Hugonis Magni neplis, Bellimontii Veroman28 Atque hrac
fuit
,
,

ginum
cessor

est)

alteram servavit sibi, quam illius Suc(Carolus Hlj de Bourlon lipsanothecae


ita

'"

inclusit,

probans

se

non minus

in

decesso-

duorum

et

Valesii

comitissa,

parenlum snorum
per testamen,

insistens \csiigiis,

eamdem

variis redditibus auxit,

pendendis

possessionibus suis,

rum suorum pietatem erga hunc Sanclum noqnam in eorumdem dignitatera successlrum sisse. Demwm Opusculum suu/m sic conclusit
,

tum
Vdela,
(sive

suum
uxore
liiijus

anno
fid

praBsente mgxctv regina Ludovici Junioris est, vidua)


,

Nun
colas
pla

[.ulaiiius

necesse esse Firmitatis-.Milonis in-

ad
in
S.

majbrum principumque
Vulgisi
cultu

suorum exemexhortari;

nominis
Pulchri

VII)

et

matre Philippi
postea

\u-

imitanda

gusti.

Has

omnes donationes Carolus


fraler
,

Valesii co-

sponte enim sua satis eo propensi sunl. frequentcsque gratiae


,

mes

Philippi
,

confirraavit

suis litteris

datisdie

vm

Eleonora

hic
filio

laudata

Decembris anni mccxci. revera Hugonis fuit


I,

Deo

obtinuerunt

quas per ejusdem patrocinium a obtinentque in dies, abunde


sit,

docuerunt, quantus hic Sanctus in caeio

quan- P

Magni
ac

suo Badulpho
neptis,

Veromanduorwm

lumque merealur honorari


32 Plura
rest,

iu terris.

Valesii

comite,

quam Sa/mmarthani

de S.

Vulgiso non

habeo,

sohmque

sanctv

fraVres in prseoitato Operc pag. 674 et sequentibus

Matthaeo Bellimontii comiti quortis nuptiis juga-

lam

fuisse scribunt, la/udantque pia/m


iis

ejus in r.i-

quod initio Commentarii promisi, ex hactenus dictis observemus hwnc longe diverMim esse " S. Ulgiso sive Wlg'so, di quoegitBol~
"/.
,

tinguendv

^9*

struendis dotandisque monastei

munificentiam,
Vallis-

landus noster ad diem


Ulgisus

iv

Feh^ua
fuitque

ii.

Hic

enim
et

acnominat m chartam
Serense,

vn

favorem abbatise
Ceterse

flormt sseculo

vm.

episcopus

vulgo

Val-Serj

in

dicecesi Suessionensi,

eodcin
n.r

anno 1194 factam.

quoque perso-

principesa biographo nominatse temporibus conijiuuni, ui mficia/ri nequeam, Eleonoram prioratui

abbas Lobiensis vn Belgio, in provincice Leodiensis Hannoniseque confinibus, ubi ei in labimsi ecclesia sepultus elevatusque honorifice jacuii usque adanniim
1409, quo ob
t/ranslaVus est

quo
Inno
qttat
it>43

S.

Vulgisi

in

castro

FirmitaUs-Milonis bene
qusB

fecisse.
/-

29 Certiorem

rcliquia c

sua
ei

setate

theca
SUVt,

exempta

eoclesiSB

merentwr, dominis Suessionensis episcopis, Svmone ll, cognomento le Gras,


fidem

de cultu

ab

iliust/rissimis

hujiis

proximo successore (drolo


reliquiis

III

Bourlon,
Gras, Su-

sacris

illis

exhibito

annotayit. Rxemplo

que colitur. quid sii de setate, qua floruit, creditur presbyter et m tantum non episcopus nec abbas fitisse Troisnes m dicecesi SuessUmensi vit \m anacha~ vico wn agens mortuus ac sepultus, atque hmc ad Firmitatem-Milonis translatus, ibidemque vn
. .

eversum Lobiense oppidum Bmchiv/m in Hannonia, ubi hodieConVra yeroVulgisus hodiemus, quid-

(mquit) defuncti

illustrissimi

domini

le

pretiosa theca argentea antiqu tus deposilus,

jam-

essionensis episcopi, resuscitate videlur in populo

devotio

quam

scilicei

prselaudati

princvpes

que per aliquot ^secula honoratus ; ut adeo duobus nommis nihilsil tis SmctisprsetersvmilitMdinem
i

dicecesim suam S. Vulgiso exhibuerant. Hic praesul Kirmitatem -Milonis ad anno mdcxliii obiens
,

commune. Vunc

Vita/m

quatemoumque
25

et exig

auotoritatis subjicio.

MTA

194
AUCTORI

VITA

S.

VULGISI CONF., FORTE PRESB.


ex
lignis

de

monle, qui
ut

Vex
post

/'

vocatur, excisis
/

INONTIIO.

grandi

labore,

aediculam
qui

VITA
Auctore anonymo,

bovea duo

essent,

eique advectas lignorum


invidus diabo-

exstrueret,

sarcinas solebant pascere in irriguis pratis quas-

que virentia
lus,

bonorum
Viri

omnium
frustrare

cupiens sancti

laborem, bo-

Ex

Ms. Nicolai Belfortii, ca-

aquarum dcmersit. Quo comperlo, Vir sanctus graviler consternatus est quod videlicet spem omnem sui laboris amissam crederet; verumtamen ad amnem veniens, Christi confisus juvaves in irna
,

minc, imperat,
ju.xla

de

profundo ut

exeant, et sibi

noniei
rii

Regularh monasteSaessionensis S. Joan-

CUJUS
acsi

morem consuetum auxilium prcestent. Ad jussionem mox de gurgite prodierunt sani,


niim(|iiaiii

nis in Vineis.

sicque more

uliam suscepissent g; agenle custode illorum, quse antea faciebat, lignorum congerie aggregata, prasdiclasacra a-dcs ad porirclum us.jiic apicmn doducta
solito
fuit.

laesionem

fen U jmrrn-

Xj.ximius confessor

Vulgisus

ex prosapia Franet

4 His

virtutum

insigniis

decoratus

corum
educatie.

ccepit

be-

orlus

afDniiate

pariter

generositate

atus

oMi^m

poilens, ac non mediocriter inter suos refulgens, in

magis ac magis morlalem hanc ". tramkKo vitam contemnere atque ad inenarrabilem illam etcvUu*
Confessor
patriaa

pago Rhemensi

esl

genitus, patre

nomine Palatino,

bealae

mansionem

omnimodis

matre vero Chrislina, secundum uatales hujuscemodi generationis nihilo B minus ingenua a. Pulchritudine aulem et formapraecellenlissimo,
tione
lus
in

admodnm

anhelare

Quare omnipotentis
tia

Creatoris

benignitate et gra-

viribus

corporis

destitutus
ut

cognovit,

se

ex

hoc

mundo jam
.

resolvi,

corporis
confinio

adeo elegans
ilio

sumeret immorlalia E
contempsisset.
Post-

exiitit,

ut fere nulb.

gaudia

quoniam

mortalia
caalo

ei

comparandus ccrneretur
intentione
suae

quam
giosis
est.

vero

spiritum

reddidit,

Educatus
Nere
esl

autem cum
videretur

corpus ejus
reli-

sedula

ita

ut

honorifice

aetatis

annos,
pro

oblatus
pontifici

ab incolis loci illius et a viris conditum atquedigna veneratione


multo transacto
in

sanctis
<

parentibus
tunc

sanctissimo

humatum

Postea

ftemigio
probilate

qui

temporis

sua eximia

ad
esl

locum,

quo
h.

el

virtute

prascipuus
Ille

apud

Francorum
gaudio
sus-

translatura

proceres

habebatur
Infanlulum

cum omni

tempore, Dei nutu honore colitur /EdiOcata est autem in Joco


nunc
ligno
!

ceptum
tibus,
nl

sacri

baptismalis

lavachro

perlkxit.commendaviique attentiuspraBdictisparentranscensis
el

quo nunc reliquiaa corporis ejus requiescunt M8iHca .ni.i summa reverentia a B.
i

excellenti

>

puerilibus annis, denuo

sibi
reli-

Milone et ab rjus wnerabili quotidie debita cum veneratione


juxta
jus

vir "

conjuge- ubi
servitur,
'

praesentaretur,

secundurainstitutionemsacrae

ct

ritum

ecclesiastici
fulti

ordinis

gionis literarum scientia instruerelur. Nutriebatur itaque Parvulus raerilis apud Deum excelsus,
qui

honoratur

CuRe-is

patrocinio

raereamur ante summi


malis

conspectum
ipso

de

praeterius

teneros

studens

infantiles

sensus

annos maturitate vincere, animi industria lemperare sataadesset,


ut,

remissionem

gebat.
promolio
"i/

praesentium emendalionem ct a iuiuris cautelam' praBslante, qui eumdem 13. Vulgisum l.ereinter proceres caalestis
esl
el

dera Bui regni factum

Cum jam
juxta

tempus
condictum

expleta

in-

subhmavil

aute

cui

laus

;
fimigio.

fantia,
|{

jubilatio,

praBsentari

deberet,

ad

impenum
Anieu.

decus et
secula

per

Remigium deductus est. Quem Vir sanctus saroma cum diligentia literarum scienlia imbui jussit, el secundum ecclesiastici ordinis normam
erudire
ccepil
1

immarcessibilia seculorura

Qui

in

cunctis sibi injunctis


ut

offi-

INNOTATA.
Verisimile est, qu&vwnque hic de Saneti r ^nlibusacnobilitateawumur^olasGriptoris, non " ,/ """ // " ""W"'. conjectwra fulciri. Vooabulum
;|

reddebal
priores

idoneum,
et

mirabilis esset
coaalain

suus obedientia, erga

neos
cunctis

fraternitatis

amor,

oihiio

minus

actibus

bumililatis

custodia.

Transactis

'

pueritias
liter

atque

adolescenliaa

annis,

cum

specia-

promovit eum Remigius ad suj laboris auxilium d, in omnibusque operibus suis comitem ac socium decreB.
vii
'i

omni

gratia

abundaret,

wMnusoffioUpotiuseshquamproprmm viri In '"" ''" // "'" ntgatW arnUum tlUu.s nomina


.

innoliits.SC.
//'" quoque alhque ejusmoM sequentia bemgnsB anonymi de Smcto existnmaHoni
I

111

vricissim

tanti

patris

jussionibus

mire
pati-

obtemperabat, elequio racundus, actione gratus animi robore strenuus, longanimitate


ac
pnlia

tribuenda

ovnseo.
c

urmissimus, charitate ac pietate ornatus sancta et justa ubiquc rimans et assequens'a

De hoc sancto

nosest hoc ypso

die.

ma-

vero

""
d

Francorum apostolo actum. apud Adi Commentarium prxvium

'

-/

improba solerter
i"'-

sequentibus.

vitans
ut

et a

fugi,,,.

ranta
'

,,,,M1,

pollebal

L-ratia,

cunctis

patrolocuplelissimus rore caelestis gratiaa perfusus haberetur.


iius
vtta
t<

amaretur,

honoraretur,

ac

Ulum a s Remigioadpresbyteratumpromotwm fume, scribit biographm Gallicus.


e Aballis locus
/

veluti

"/

"'--

de

,11,- Troisnes, Troenes V"- uidedicta in C

et

Troyna

Posl

aliquod

tempus

nu,n. 5 et
ex
regni
et
ca-lestis

6.

more,

quo

a-

acriter

ardebat,

swpra

labenlis

secuh odio decrevit, benedictione a magistrolc locum adire Orcizum e "'f' 11 vocatum ibique oratorium aadif.oare, in
'

huius

dictis vicus Troisncs in declivi

mon-

tepositus
it-'i/.;

prowimusque silvz Rhetm, Gallice an vero mons ute re vera Vex vooitetm

cst.

cio.

quo

vigiliis
Ibi

et ora-

tionibua

sedulo

intendere

posset.

ergo

dum

pre narrantm in Vita Gallioa, sed pro bobus dam vacca subsHtowitor, exquc non d,cuntur

SEadem

DIE PRIMA OCTOBHIS.


wtoquodarn
xlluc

195
AULTUnK

ad pasoendum adduct.r
''"'
,

neque
>

mmtann
I

/dunbu.s

IZ1 "
/

?
,

/lirn '" tnu


/

'"

;" ^ tllaps.r Pro neutra narratione ausim

:"

"'v

'

'

'

"""" s/ '"''" -'"''

*.
H

'"/-.

dutum Quid p

c.

s.

rtMT.^JW
Commentario

vndU ^usqueoonjugevidedictaineodem
i

tittoram

B. hic

spondere.

DE
IN

B.

VIRILO ABBATE GONF.


S.

MONASTERIO LEGERENSI
N

SALVATORIS

NAVARRA.
SYLLOGE.

B
U- Virilus

ubbas

ab aliquot marlyrolonif ralut.

mcmo

vntts

M
sic
:

emariam
Menardus
scnttt

B.

Virili abbati.s
,,

ad
.

liuiic

ilirm
;,,ii

nniiiinthint
et

,,

ti/rologi

Bcnc,/,.

certum sequi conjecturam. De festwitate Beati quam dir Dctul/ris u m. on. i


,

Bucelinus

quibus
S.

conVirili

senht

Yepesius, aitque
ni

eam oelebrarimagnacum
et prsterea wio milliari distatamoin medio silvsa fontem,

Mnrti/rnlni/iuin
in

H/spanicum. Pri,

solem/iitnir

monasterio Legerensi,
qui
esse
ait

hnhrt

regno

Navarrae
addii
:

uico
,

Phermas,
u,bi

abbatis.
Virilus

//> Annotatis abbas sancti


:

hac

Fuit

sanctus
in

nasterio
S. Virili

Salvatoris

Legerensis
distat

Navarra
pelune

quud
et

monasterium
vigesimo

Pam-

sterio,

dictum. De oorpore Beati servato i/n monact de inscriptione superkts data, svmilitei
.

quartu

milliariu.

Ferunt

consentit

asseritque

fol.

82 totwm ibidem servari

illum vixisse circa

annum octingentesimum qua-

corpus.
3 Ignotam
siln
,

dragesimum sub rege Inigo Ximenu Arista. Ejus corpus est in eodem monasterio, in capsa, in qua haec Gotlliiris lilteris inscripta reperiuntur Hic Jacet corpus beati Virili abbatis Legi hensis. Illius Acta admiranda habentur.

esse

Vitam

B.

Virili, sr

testatur gestatjiu

Ytmcsius

nih/ur

ra dr rnusn
rrrhn
illo

imiinrc

IW-

""<"'"''' "''"'

/uissr prodigia

magna, qua de eodem referumtur.


stutlmsus

Quarc
qnod

lcrtnr

Mrimnl
sensu

Illius

Acta admiranda
nlii/tiu
i/r

habentur,
niirmtilis
/ucrint.

intelligat,
,

Bjus festum

celebratur in

eodein monasterio

r/us

im rirnl tir
1

aut
in-

Calcndis Octobris,
Centur.
4

auctore Dom. Antonio d'Yepez

rtmm amscripta
Yepesiius
niiit.
:

\nm
vn

SOlum

Voluit

Chron.
Mrimitlu.s

Gcner.
.

Ordin.
m,,,,/,,

S.

Benedicti.

gesta vero

uita

non fuisse scripta


\8

/jnrlrnus
sisse

,/ui
.

r,,/rtur

huuconje-

/'riii/riiiiiis

ex

solo

Yepesio

et

suas addidisse

/urinit

deSandovai Pampelonensium fol.


Virili

Catalogo episco-

vag.2insinuat f
fuisse in
rci/C

Vtuins.
,/un/riii nli

Ilucc/nn
rt
i

rrrba

mni

rrritnlm,

,/un, ,,/,,-

sunctns mores
l/is

abbaHs

satis notos
,n

/U
|

Ucimii/us ruui YcpCSiO,


ruin
r.r

unm,

SuiicIiiiii /in

finssc

nrr

Mn

///

nhn/i

//is/m/t/,
,

)c/,csiu
I

Froila

aut Froilano,

filio

Alphonsi Catholici, ad
*

" omnia
sunt

firoflu.rn

mt
sola

WM
,

de

vnstaurandum monasterium S.Juliani de Samos


in Qallicia,

B. Virilo.
rt

Quare

Yepesii

uerba

consideranda

idque a Sanctope) tctum

conferenda

oum

assertis

Menardi

qui

rsum
intelligo,
scl

esse

sedeumdem ad monasterium suum Legerense,


.

Hisjiuiiuni Ordinissui historicum

non

reote ubique

ihh/uc obiisse

eanm
volitur in tnonasterio Legrrensi

U nulktm allegat docutnentum :nec qua ratione dfactum adeo taterepotuisut


.rtntcin
,/ii,i,/iic

Locoque viclno

Laudatus Yepesius tom. IV cap. ui prolixe dr monasterio S Salvatoris Legerensis, et /,,/. Mcatalogum abbatwn ejusd&m monasteriireoir in hoc oatalogo non reperitui B. Virilus, sed t,,t. ru/iis ,n nr, / iim ImiiIiiiiius /uiiiius ininnmlui
'1

Yc/icsitiin

H.

Virili

i>/ilO-

agit

raret
/iliuui
//,//
///

Nec modo laudatwm Ordinu sui historiograrrm Imrrs nc ,mn/ntiiil: Sed c/ n/ms Aiilminin, ,/c l/cicdm /lis/inniim. i/ut in
i
.

Sanciis thi/inis

/icnci/iciini
,

m/
i

Octobris de B. Vi-

aucmr
fuit

fii/it

anno 832

Quapropter,
.

si

B.

Virilus

uhhus /ri/iirnsis. rctiislmr rst ,/imiii rrrdiMriiuii/us, uut /unmr. )r ; rsius pOSt dntunt i/it eatalogum ait, B. Virilum multo antiquiorom nrdi, qttam omnes ibidem reoensitos. Addit tacerto, quo tempore Qoruerit Verumtamen, ul dixi, admodum Vir ille sanctns. abbatem fuisse ante tempora eel verisimile argumento regis Inici Arista*. Sio ille sine ulto ut inalurrim dr tr,n r mr, /juo Bcaadjunctu
,,iru
:

Mcimn/n cl Uuccliim, SCd cr Yc/icsm de dulu mmmslcri, S Julmm ,,sln urul mne taCCt. Itm/uc illnin OgO cnii/nnmic nc/iicn; ,sc,l /mliii.s
HIO
Ot/il

fundamento oarentem vnvenio. Etenim

Yepesius

Non

constai

m/ nnnii m 759 '"/' '" refert fundationem ooenobH S. Julmiii Snmmicnsrs ntit ,/c Sn/ims per Fmilam
,,,.
i/

/.nmiiiii

monastervi abbat&m nonYiri-

lum, sed Argoricum uooat,


ut
//<

eumqueomnino a/tum,
npud

drin inrriiirt slm/msus hrtnr, uut rliom


in
II

Mahi/liuiiiim
ii

lus /Imiiit,

nthil stnlucre.

m,u>

rui/um

,1

in-

759 tom.

Anmi/ihus Bcnedutinis ad anpag. 196.

DF.

196
AHCTOnE
J.

ACTA SANGTORUM.

s.

DE
IN VICO

S.

SULINO ABBATE GONF.


NOMINIS, DICECESIS MACLOVIENSIS,
IN

SUI

ARMORICA.
SYLLOGE.

De cultu
-.1
i
.

et

gestis

AUT
"

VII.

UodUS.Sulinu
icloixii,

w gesta

Sanctorum Britannise Armoricm


I

roeciali

et

prioratu,

qui vocatur Sanctus Sulinus


Suliau sur Ran- E
milliaribus
tribus,
Qalli-

alio -'"' in ditt-

UlusPrarunt, Mr.i ius Lobineau, a


rrfn mii s. Sulinum
,

md,

et

Guido

ad fluvium
qv)
cis,

Rance (vulgo Sainl


Maclovio

pue diem
i/iirni

distans

duobus
Dinantio

I!

Gallke vocant
esi '/>'-

Dola

quinque,

Castro-no-

^"'

S. Suliau, et

hoc ipso eu/m coli in dwe<

vo
i/iii
i,i

(Chasteau-neuf)
datiS

medio.

Haec

ille

de
.

loco
/Ic

chviensi recte obsei vant. Etenim

Offkiis propriis

rcclns nlmnilc ilcnnmshnlils cst


:

cul-

ecclesUe Macloviensis t qu3B saeculo pra terito i/m/pre

subjungit

Multa

miracula operatus
Sancti

esl

Deus

mus, ad Octobris de S. Sulino habetur Offir cium novem lectionum, ew guibus tres sunt dege tis Smict/.rl riim Inmc propHa </ii:r itri smml
i

ad sepulcrum ejus, qui pie invisitur, a peregrinis:


bi

vero

ibidem

ejus
iddii

patrocinio

ingentes

obtinent favores
Se

Lobineau,
nslcihli
in

saxeum Sancti
/imlc hi/criore

Sit,

Domine
tuus
,

quaesumus,
opera

beatus
cusios ac

Sulinus,

con-

iilrrnm
et

rlinmniim

fessor

atque abbas,

trorum
quae
pia

et

mala

actuum nosdesideria maligua


aon
potest, ejus vinhasc

nostra

fragilitas

superare
inte
Die
i

supra illud nihit flgwrse ewpressum praeter magnam crucem. 3 Ut lector habeat compendiu/m illorum quae Bm
ecclesiae,
.

Breviario

interces9ione,

Lua benignilale
etc

annuente,

iic

cantur.
itur

Per
:

Dominum

orationem
Ql

Festa

Oi tobris

restura

sancti

Sulini abbatisoi confessoris. SimilMer


iin nii
i

od

Octobris

ir,

tiom

de S Sulino,

qum Mojoribus
1/v
/),

narrantur huc transfero lectiones ex Ms. Breviario huc missas 15. Sulinus Brochmaum regis Galensiura adbuc puer a B. Guimarcbo presbylero litteris ct moribus est imbutus. Mortuo autem patre suo, mare transiens,
gestis s.

Sulini

],s,ll "" r

>iiiiiiiin;il;r fiirrinil r.r irlusliurr

pervenil ad locum,

qui

dicitur

Letau, juxta fluibi-

rjus ciiitu

ci

iic

hoc die pro ecclesw.

Macloviensi

vium
que
ui

qui
loco

dicitur

Rentio
el

(Gallice Rance)

consentiunt scriptores memorati,


iiinit.

Ambotamen adKalendario,
.

in

deserlo

nemoroso tuguriolum colincultum


excoleret,
praspararet,
sibi

ejus Officium

haberi

m
I

Breviario di(ecesis

locavit.

Cumque
el

cespilem

Leonensisad \\\\

Julii.

Et reverain

herbis

oleribus
sevil
el

\ictum
,

quod ex
huc "lim
vcrba

veteri

Breviario

eonensi
\.\i\ Julii

scriptum

et

quidquid
devoravit.

ibi

planlavit

turba

ferarum
^

inissiin, fuit,

ad
9.
I.

haec tnvenio

Suliani

conf.

id

est,

novem

lec-

Dnde conquestus Vir Dei principi regionis, tale responsum accepil ab eo Si vis segetem tuam custodire, stude eam sepiendo mu:

liatu
alio "
i ii

Quapropter
niis.
ijin

morari

nos

t(

Ua
u6l
iui-

s.

Sulinum annuntiat
legerit

uo

'"'"

bris,
et

non
die
obiisse

non debet Castellaad viu Novempinor, quam quod eum


vero
ille

nire.

Qui

domum
et

reversus,

agellum

baculo suo
sui

circuivit,
las

per quatuor partea agelli

singu-

figens

virgas, ipsum
ibitlcm
sibi

circum

sepera

reliquit.

tir

illo
.

[n

obitus

dies

\i'iiH'iil('s

fcrae

more

solito

ad

paslum,

videatur certus, mfervus inquiram. Intervm audiamiis erba CasU cmi idita Prope Solidor vnquii in dicecesi Macloviensi s Sulivi
i

ut
culi

pulabant,
Viri
,

paratum, mox nt tactum barigescere


loco,

Dei
in
,

letigerunt,

adeo ccepe

runt

ut

eodcm
ad

stantes

nec ad pastum

abbatis,

filii

Brocquemari

principis
ui

Gallensinm.

attingere
sent.

nec

reditum

pedera

movere
miraculi

posstu-

Omnia hk modice mutata,


suspkarer,
nuarent.
iii,

alvum annuntiari
plane
,

Princeps vero

hoc audiens,
confestim ad

nisi

ultima verba

eumdem

vnsir

pore
tulavit.

percussus
,

Virum
veniam
,

Dei

Navm pro nomine Gallico Suliau quo utunVw vpse dixii SuiUac, postea tame
.

properavil
At
,

et

pedibus
.

advolutus

posbapti-

Vir Dei

hrr iinimliins. riim.lrm rssc Latino nomine Sulinus, maluit

oralione facta

cnm

et

animalia

Sllliail.

ro

absolvit
zavit.

et

principem

cum

multis

aliis

Sulivum di
prope Maclo-

Pro prope Solidor


vium.
cns.
s.

im

indme

diant

A/nni
iiin

Blaviwm
le

Eo

tempore
audita
qui

B.
S.

Samson
Sulini

Dolensis

cmarcbiepi- Aeionm
i

tabula

iremorics vtSulini,

scopus,
clericis,
pit

fama,

circumventus a
laborabant,
Vir
Dei coein

,mdtm

>

csi

ecclesia parcecialis s.

vocahvr

invidiae

valetudine

Suliac.

Albertus

Gramd de Sancti sepultura

aliquantulum

indignari,

quare

in fnic scribit, et
ini

Gallica

locwm distinctms explicat. VerLatine reddo : Corpus ipsius, iiu/iut,


in ecclesia ejus abbatiali,

cpiscopatu suoabsque aullioritate illius vel baptisare vel praedicare praesumeret, oleumque sibi
dari

sepultum

fuit

nunc pa-

prohibuit,

et

eum

a praedicatione cessare
praecepit.

DIE PRIMA OGTOBRIS.


\

IM7

advenientium neccssitate compulsus, metuens, ne sine baptismate atiquis deperiret, quod humana potestas denegarat, a
Dei

praacepit.

At

Vir

ipsr,

ment

qua/m personx pleraique, m allegatis docunommatse, ad/modu/m sint obscurs i histoi

AUCTOBt
J.

S.

ihi.ui frustra palpandu/m esset < tenebris Quaproptei

Deo

sibi

,i,ui

postuiavit.
altare igitnr

Qui,

oratione peracta,

invenit super

calicem
tniraculum
vir
,

oleo
ui

purissimo
ad

re-

quid laudati LeGi vndei Lobi/neau addiderint.


'"'

pletum.
venii

Hoc

aures perira

brevUersolumadpr&cipua capitaannotabo, PrU "'" " consentiimt, s. Sulinum fuisse filvurn


/,,,,, r,,,,s (\/,,i/.n,.r

Samsonis, timens Dei super eum venirel

Deo
eo

devotus, oe

rn/is ul

nnl

II, ////.,,

ll0 do

quod servum
,

ejus

frequentius

vocatun

qui

supra

Galensium

aut

Sulimim
stulavit

exacerbare
veniara

prjesurapsisset

una

cum

clericis et fidelibus

ad eum usque properans, pode comraisso, oranimodis emen\i

Gallensium rex dicitwi a nomine Galles, </<> Galli Cambriam ewprimunt. Pri/mus principem Ul/um vooat Brocmail, alter Bromail. Primus Suosfratres
S.

daturus de reliquo.

quorura adventum niraium


postulatus
tribuit,

Sulino tribuit, alter Wes, Maian,


S.

Jacob

el

Cha-

gaudens Vir Dei, veniam

ad

naam. Primus totavm vitam


n

Suiini

ad ordinem

mensam
iviv.it.

sibi

invitavit, el abundanter hospites suos Dnus vero ex prandentibus, cum carnem appositam edere nollet, eam in sinu suo

ilogicum revocat.

V j/him dicii

anno 530

cadere permisit,
est.

quae

caro

in

colubrum

versa

mtatk mx septuagesimos&Dto.Aller omnem olvronota cvm praeirnniiiii, quod minus sit promptus, opinor, <<ii
Ghristiame,

defunctum

anno

606,

Quod videnles
B.

casleri,

misero

homini couprovoluti,
7

n,l

i/

iii

mrn

l,i

dolenies,

Sulinura,

ad

genua ejus
serpente

pro

ipso
Viri

deprecantur.
Dei

uuo
et

ad

oratio-

nem
nuin

fugato,

benedicunl
:

Dominum,
postea

omnes ibidem assistentes ejus famuium s. Suliel

s. Sulinum sub Gui/mar- >n<maiia oho abbate a/mbo biographi consentiwnt, uti et de "Mtfa,aMa nrihilr \KmIkiI, /// 7 </</ ,/iriinl fuiSSB I) n ,:,,i </,, mutata
'
i i

\Ionachum inrhni,

n,,,ii,isin
/hilrri,,,

qui

tactus levi fcbricula, cojrnovit


:

\ddunt ambo, multa fecisse Sancti ul Jiirriirni i/urm i,,srm /inlir ,/d moiii

m.

per spiritum boram vocalionis suae

sese

Deo

nasterium abiisse asserunt, exeo retraheret


tantamfuisse Tironisc msta/ntiam,
liiiidrni
iiri/nirsrri
,

sed

B commendaos, posl percepta Sacramenta, in hymnis et laudibus migravit ad Christum. Hactenus /<<:tinnrs OfJiCii
aiiudea
pruso.
5
ib iis
et
\ts.

<<i

ejttsdesiderio

,/r/i/ln/

/'////,

,/

ndm

riii\iin>

(t/firuiiiiii.

sed contra Maclaviensis Br&viarii data

notabililer differunt

impi

Qua/proin

verba,

S.

Sulinum

ex abbatia
Menaij

Guvmarchi
'<>.

reces<<<

^ir,

has recitabo. Sulinus,


Britannia
dlius,

Brochmail regis

ad prioratum eidem subjectum, situmque


insula fluvii
sive freti

majori
tero
teris

sub
sacris

Guimarcho presbi-

mutata patris
srd
,,,

religiosissimo

lam

quam
in

profanis

lit-

voluntate, a monastervo abst/raheret/ur.SepU rmi/um


habitationi in
i

operam

dedil.
se

Cum

autein

tenera adhuc
vel-

illa

vnsula tribuit/ur

/;,,-

aetaie

constilutus

lotum

Deo dedicasset,
in

i,n <>

Macloviensi septennium istud habitationis

letque

cum

eodem
eligere,

Guimarcho
pater ejus
el

monaslerio
reli-

insiiln

poniturpost
,/iiilirri

//"
,

rtem
///

/><iins ejus,
i

</

ob per-

mansionem

fratresque a

\,,uhn,iri,i

r,,/n

potest.

\ddiint
s.

gione eura avertere cupientes,


laborare cernentes,
passi
ci

landem

se fruslra

biogra
ri

hi,

insulam illam etiamnum


sive

Snlino

in

sancto proposito permanere

Bnes-Suiiau,

insulam
,

Sulini,

nimi-

siini.

Habitaverunt ergo simiii


in

Guimarchus

im,,

idiomate
Ai>
ni

Sulinus,

divinis

se

laudibus occupantes

iiisnin.

>/<<<> Armoricano Enes dicitui veru/m sit, inquirendum rclinquo


I.
'

usque ad raortem patris. Inde quibusdam annis elapsis, vidua fralris ejus in illius amorem exarsit,

,1,1,111

1,1,, ;/'

/Jl,

voluilque

eum

sibi

in

matrimonium conjunmuiier spi-

porro affirmant, post septenniu/m <.< insula m,,. oatu/m fuisse Sulinum ab abbate Guimarc/w, qui
.

gere.
ritu
ut,

Quo tantum

facinus reuuente,
in

i< ,,/

", ,

Sanctui abbati

nequitis exagilata,
a

tantam rabiem prorupit,


Viri

quoscuraque de familia
ul

sancli

inveniebat,

affligeret; ita

monasterio pro
insula
.

fratrum con-

servalione abierit,
tinuos
,:

et in

quadam septem conGuimarchi


illam
dis-

imoet prodigio magis mirai/i/i qua/m credibili illud desideri/um Guvmarcho /''//" v le Grand ,qui r.rriii/iiiiiii q Sancto, oddidii eumdem non diu /">-/ obiisse du it, mortemque (tfus
dissuasisse asseritui
: l

annos

vixeril

unde tandem
posset,

/,,/,/

,iiiii,

\;

imperio ad suos

reversus,

cum malignam
transfrelare

Mox

uterque

Vit scr'ptor

assent,

Sulinum aimeuama

mulierem effugere
posuit.
Iocuiii

non

Itaque se ventis et mari

committens, ad
cui

oro Guimarcho abbatem electum, qui ex arbitra',/r/ i,i/,r haoeoat itis a


uiginti

qiiendam
,

iu

minori

Britannia,

nomen
Ibi

etocto.
sui
t

Eodem rursum
a/nnos amisii

asserente, posi sea

Letau

prope
Qxit,
el

fluvium

Rentium

appulit.

regiminU
hiennio
/>

pedem
cipc

tuguriolum construens, a
illius

prin-

religionis

Lerras

licenliam
virlutibus,

accepit.

Cum
inter

quasdam autem multis

sepiendi
pollerei

num
ptias
<"</'

patrem <<<<>> 564, ei fratrem, qui m principahvm />n/n-nu.,i. Hujus supererai vidua,qus
. \
<

plurimi,

quos

ipseraet princeps,

\l,,rl,,r

rnsr

Sulino contrahere uoluit, ><i habei etia/m >'r,/i ,<>>! rntr n; llir n, n u ,,i Ot
i

ad eum
iM

convenientes,

ab errore
,

paganorum ad
sunt.

ceepit.

Hinc

ursu
ail

Chrisiianismum
culis
vita

conversi pluribus
reddidit,

baptizall

Mira-

gisse

mctum,

lam /<<< dictam fuprvmusbiographus,consentiente


:

claruit,

quibus
levi

nomen
febricula

Officio

IHacloviensi

alter

ait,

<<<

fugisse

Bul-

suum
ta.ins.

illustre

ac
in

tandem
Christo

pienus

dierum

quiovil

Bexto

/;ri</. .1/ uterque consentit,Sanotumdeinde Wans* Wmoricam, el venisse ad loowm </<fretasse <

ldus Novembris. Cujus corpus


esi
iii

honorifice sepultum

serPumprope
crrtmr
.

/'><><<"

Rentium, vulgo Rance,


I

'<

ecclesia
iiii;

ejus nomini dic&X*.-

HucusqueOffiecctesia

,-ii/iii

ressum.
lector

multo usque "</ /""'" r,Lr habitavit.HsBohabitatio r sfrrlu tm,i is. n rsl /><< S%% COUSC

auuque
rimiiibw docu
mentis gemina

6 Habes,

studiose,
S.

etiarn

quam nnt omnia deSancti genereei

gestis

Mooloviensis de gestis
/, ,,,,,,
'

Sulini.
le

Vitam magispro"
/'".-/

scripsit

[IbertUS

Grand

175,

et

bwgraphis relata, de /<, Cambria hucusque auca in \fs Breviario sunt asseri llls solum
[Ibertus
,

^;;"'"""

,/>, plura laudai dooumenta, ea quWus eam composuit, sed ea nec meliora vident/ur, quavm
uirr reoitavi, nec

eum
,i,ini>

prius

perducit ad
oj

S.

\iiirh-<<<<.

mera conjectura,
<<"
///

bul
////"///.

ei

quin-

aUa

fere ex

iis

produsit.

'/'///

,/,.,.,,

//"/'"
J/.s.

socios

Varrat

non lubet

rmUa

hic

kuju^rere^

oum tom Sanctus

foinde

,,s

ritiim

Breviario miraoulum de
/rr/s

198
AUCTO*.
3. S.

DE

B.

KURIELA VIRGINE.
10

/ensadtarturul,i,r;r, q
'

uamSanctusduT,ssrd,r,srd

Talc

miMnn

rst,

i/und

utrrquc biogra/il,us

,t

aliquu >,.

im/mHs:Sed
neav Rrs dr
tavideri,
rctustO.
sr

id
rst

prttormUtere malvM Lobir


wc,ril,h,hs
;

non

ncquU

cersatis

antcmortcm ohos ad Sanciwm missos


frjj.

Sanrt, narrnt ,v,drl,rrt duos


fuisseea)

monanumastmoCam-

probabiUa

cumnmho^eaturexmonumento
,

, ryrmfuisse

as-rritur, Ut dorrrcnt.

arerii

rmUto
nifll

Pltraque

unrrt"

'-^^
Hme
s Samsi
.

Quod

legitur
nis

m dido Brevwrio de maignar oontra S. Sulinum, omisti uter-

..

defunctam redeundvm
nihilest

v,duam,eumque ad esse fratris ejus Cambriam invitarrni dr guibus

Offioiis

superius reoitatis.

Nam

omnia
-

^nTTmsaZZraouh
hierarchico Ecclesisp.
S.

hiprobabile

illa,qu,asseruniu,depers^ oVum concitata pe, viduam frams


,-,,

utoersus.
ejus,

ncmwr

idoneo tesH,, oidetur, non modo quia oaret estordmi vel mawime,quiacmtrarwm monio.sed
Dubitari

nussuspecta videnm,imoetreliqua,qusedestorpe asserta sunt, non multo probabiliora surU,


absoissa
iitruus

etiam

potest,

an

Sulinus eodem
S.

tempore in

Armorica
Vita,

habitar

vent oum
Julii

Samsone,

oujvs

ad tvnn

apud nos data, dc S. Sulino nulla / rorsus fit biogravhus asserit, mentio. Verumtamen uterque invisum fuisse, imo etsarir Sulinum a S. Samsone
rtiim
tisse.
,.,

per Lobineau prodiguj. Etenim familiare quAbusdam fuit, iioi, Hibernia, Sanotos parum in Anglia, Scotia et cognitos regum aui prmcipum filios dioere,quam

quam

mamme

fwtitiis

ewornare

Sanctus, quamvis

mvracuHs, Tempus, quo obiit annum 606 figat Albcrtus le


quia non mnotuerunt perrmn mrmoni t,T, crcc/dn ta n lu m

eptscopwm aliquot diebus apud eum manr Pnnnis etiam asserit prodigium de serpente
ut habet Officium, nato ei

Grand, mcertum

est,

SOnSE, "i i/rslisr/iis

perSanctwn sed pro carne panem substiVuit. Non est fugato quidrm admodum verisvmile, oarnem a Sancto Monacho propositam fuisse episeopo ejusque clerir haud ois. M rrs tota nihilo est probabilior: eaque
oarne,
;

S. Samsone, de oujus ewPrema setate

mulPum

dis-

sentiwnt scriptores

alii

enimssecuU>yicwca anvolunt

num

565 obiisse

Samsonem

cum

Sollenio

nosPro;aliiusqueadsseoulum \\i mortem cjusdifferunt. Prssterea dubitare pos&vmus, nt/ru/m revem

15

dubie de oausa

hobmeau toPum maluit absoindere

n/m
non
lino.

S.

Samsone

viaerit S. Sulinus,

m vero

ob pro-

prodigium, siout reliqua absciditm raoula.Fateoi lubens, omniaesseincertaet parumprobabilia. At


s,

/li/ii/uitatrm
sit

/ncunrni, >n ijuihus

rrnint, pctita

conjectura de inviso per S.

Samsonem Suvi
,1/c

oertatantum

S.

Sulini

gesta

referre

voluisset

Quapropter setatem Sancti latefum sseculo


vii. ln

conscribere

laudatus sorvptor, potudsset paucis verbis totam neque enim multo certiora Vitam

aut

Ofjicio irnpresso
id

dicitur ohnssc

vm

Novembris. At
Le

quoque incerPum oenseo, cum

oredo, quse asserrmln na, rm-it


gestis,
iii

drnmnibus Sancti
habitatione Sancti

Grand

asserat,

Sanctumobiissediei
;

Octobris,

excepla forsan paPria

et

forte

ex simili documcnlo

et

huic

diei

oultus

A rmorica.

faveat.

DE

B.

EURIELA VIRGINE
IN

ARMORICA.
Kalendarium antiquum ecclesiae
vitatem
S.

usGallica reddoLatine: S.Euriela eratsororS. Judica&is regis ArmoriccB. Nulla aobis


e

D
S.

c B. Euriela

vi/rgine

nihil invenio prseter

Mevenni
i

festi

pauca,
/'/

i/u;r
\i

tradit

Lobincau

in

Sanctis
pag. 157.

hujus Sanctae
et

annuntiat die

Oclobris

tannia

mm icse,

Deea

scribit

Virginem vocat

sororem sancti rcgis Judicadis

Verba

solemnilatem vero reducit ad simpiicem commcmorationem. Verba laudati Kalendarii hasc sunt
post

supersunt Acta, quibus doceamur sigularia


gesta.

vitaa ejus

a/nnuntiat/um
virginis,

S.

Bemigii
S.

festu/m

Item.

Nomcn

ejus
et

scriptum

est

in

genealogia

Eurielae

sororis

Judicaelis,

comme-

Judicaclis,

sanctitas
in

ejus

conDrmata cultu
Prope Tiv-

moralio. Laudatus scriptm

in

Historia Britannise

velusto,

quo honoralur
prioraium
Dinantio,
S.

provincia.

meur

et

Georgii, qoh longe


ecclesia
est
S.

admoet

Armoricse item meminit de S. Euriela, 5. Judicndis sorore; sed nihil addit modo datis:neque
alia rgo

dum

cernitur

paroecialis

addenda habeo.

direcesis

Dolensis, cui

nomen

Eurielje

I)E

DIE PRIMA OCTOBHIS.

199
AUCTOKt
I

DE

S.

BAVONE, ALIAS VLLOYNO, CONF.


OANDAVI
IN

FLANDRIA.

COMMENTARIUS PR^IVIUS.
S
ANNOCinClTEH
DCLIV.

I.

Sancli

memoria

in Fastis sacris

Acta edenda.

aan'"

n ter Sanctos, quos plwres


I I

pa "'"-

smpiuspei decursum

colii Gandavum, memoranda, et quamsit,

dum apmantes,
dyrologio

quam

S. Bavonem ab Adone fuisse Marmscriptum. Mabillonius i/n Observatiom-

notissima

ac celeberrima

paulo

hus prsviis

ad

Vita/m

tx

veterrimo,

ut

vocat,

^.latius describenda Flandrix


B
el

praecipuus est

S.

primus alloinus seu notiore nomine


civitas,

deini eps appellandus S. Bavo. Is qui


i

'uocii

ab inanium deorum cultu ad unius <rique Dei fidem perducta est, primus ipsam omitas ista t

apographo Adoniamo hanoproferi mnuntiationem: Kalend. Octob. in pago Ganto natale S. Bavo- e nis conf.,cujus geslu babentur. Similem ea suis Godii lucit Dominious Georgius et \<i<uiis a Rosweydo editi atque </ se illustrati tewtui subjicit his

imim, quos /iovi sacris Fastis inscript >s,morte sua honoravit, sacro corpore ditavit, illustravii posi

verbis

In

portu Ganto

natalis

sancti

Ua-

vonis confessoris, cujus gesta

habentur. In

\dnoet

U vivens ac mortuus tot vpsam contulit benefida, ut merito Gandenses Bavhiii potissimum acceptwm referant,qu dexig prius castrum ad eam amphtudinen lieque conspicitu) ewcreverit, utque Bavonera ab
obitum mvraculis.

tationibusveroadS. Vedastum;
S. S.

nam

.-/

hujus

Remigii
Piati
,

transiationem,
Miisiiiiihiiin

itemque
ac

natalem

iipiKi

Rosweydwm
codicibus,
;

termissos,
S.

ipse

adjicit

ex iisdem
sic

Vedastum, inquam,

pronuntiat

initio

coluerint,
//,/v

primarium suum patronum agnoverini et coUmtque etiam hac n state, Sed


i i

quoque

alibi

unice desHnatus estdandse

declaranda venient; pr&sens nolitise veterum auctoscriptis

rum, qui Sancti gesta


signandis
inscriptum
muiu cmtiquis,
l

mandarunt,ac

de-

etRosweidus in Vppendicem Bavone ablegarunt. Mosander venia dignus est, a qua dicere voluil, opvnor, ai culpa nou solvendus Rosweidus, cui forle prae oculis fuere aposuardi apographa Bieronymiana, el velusliora
|
I i

ad Mosaoder Vedastum una cum

Martyrologiis,
re\ ei itu/i
t,

quibus

nomen

ipsius

grapha. Codices
sal

Habilloniiac

Georgii

nobis

non

et a

quibus exordior.
martyrologis prseiscd
hir

probari,
'

vere esse

Adonianos,

jam

aliquoties

ui

vocant,
Cl

(hrhiui est
iiuni

ad argumentu/m

wnGeorgius ab Hierony-

wmtamenBeda- vcruill

Wanilrlhrrl us
scripsit
sic

/{habililitS,

Ba-

Rosweydum desumit

bonem
0. tobris

ac

Wandelbertus
:

canit

pcrperam episoopum dixit. ad primam diem mensis

tom,

mianiset Usuardinis apographis responsum nuper Vlil Septembris m S Fratei no


i

tissiodorensi.
4 Statue tamen, Rosweydum consulere potuisseoi debuisse,imo revera consuluisse apographa
g
,

Francos, qui primus docuit, domuiti|ue feroces,

Reraigius proprio Octirabrem praesignat honore

Germanusque simul doctrina


Hos virtute Bavo
civitate

insignis et actu....

Hieronymiana ac Usuardina,
rssri retinenda

ut dispiceret,
a/n

utrum

et

sanclo comita^ur honore.


Galliis

tamquam genuina,

rejicumda,

Rhabanus haechabet ad eumdem diem :In


Antisiodorense, .l.mositio
llriiinlii
S.

Germani epiAdratis
*

repertn

Aitrebatia

SCOpi. Hlirmis civilalc


civitate B

episcopi.

Vedasli episcopi. GandamonasterioS. Ba-

annuntiatio SS. Vedasti et Bavonis, minuspurii \donianisco\w dicibus. Quid hinc colligere debuit velpotuii nuntiatio per Rosweydu n vn \ppendicem ablegata^
ut spuria,

(iln/i/ihns sn/

'

iii.MS
ei

episcopi,

quorum omnium conversationes


plena,

gesla

miracuijs

conscripla

babentur.

et

Duosistos martyrologos eodem saeculo, rumo soilioet,quo ambo floruere, subsecutus esi Usuardus, ,n cii/tis /iuro ir.iin apud Sollerium legitur :In
portu Ganda, sancti Bavonis confessoris. Fuermt, qui pro antiquiore S. Bavonis notitia etiam ad vmerabilem Bedam lectores suos remitterent
at

/,.,, Bodera die sanctorum Vedasti episcopi Bavonis confessoris. Usuardus purus apud SoU lerium non memorat hoc die S. Vedastum; S. Ba-

es i

vunem non habent tiartyrologia S. Hieronymi Vto nomine insignita, editaque a Plorentinio.
Vedastus nec Bavo legilur hodie in vetustissimo Hieronymiano aut Gellonensi, quorwm primum
inseruit
imii.
XII
i.

Acherius tom.

III
wi

Spiciiegii,

alterum

logtinn.

quando ipsimet non noverant putabcmtque illud esse, quod sub nomine /"< fuit, </<i<<h/ur mllo r rnruinliiluiii aliisque compiBeda,sed nescio quof ea Adone
est,

Bedse Martyro-

Neuter similitei
i

[utissiodorensi, Hfor-

bacensi,

leiensia

ud Hartenium etDurandum
ter
in

tom. III Anet

contractu

ihc-

ronymimis apud nos tom.

VII Junii,

prseterquam

inhnn
licihr

uti

probaruni majores
"'

nostri.

Habes

Martyrologium
ii

ewowum apud
.'/<'"<"""

nos
'

mte
'"'"^

in Augustano, ubi solus diverso charaotere comApud G.intum S.fiavonifi paretS.Ba.yoh

tom
UdioniM
3

'/""'" "'" h " nr "

rl

"

En pracipua jam
him
comparent,

reeensUi/nws Hieronymiana
ln
ttitllis

et

a/ini/rn/i/in

tatiwn

simul

reperire estdeS. Bavone.

Plurcs fuerc

rt

sunl etiam nonnnlh ho.hc-

nedum

ita

oonjunguntur ,

sioui

Adoniana

200

DE

S.

BAVONE, ALIAS AJ.LOYNO, CONF.


u, vel ,,
isto

Adoniana Ro
J.

ttiar
l

ex , ressas
vonls
irerba,

p.

rilllllrri

ltl

rrl ,rr

jamantea

spuruvm Mosandro rejectam, vere esse


dus,

otinssrl/h, ll

"",f

'

ri /t

^, TZtll /^./<ii<-,
nonmmus
sir

morlem

Auctor anonymus non multopostS. Ba- D vixisse videtur. Expendenda sunt

etablegandamad [ppendmm : utquet avomMosander.venia dignus sitRoswe

ornnia,
, i

i Si quibus Vilam a se scriptam concludit inquit, quae de ejus gestis comperimus,

vellerous

prosequi

dies

ul

opinor)

antequam
S.

culpa caret ac perperam quidem venia egeatt qui

sermo

cessaret.

Quaeverba testem quasi ocula-

"
UartyrotogiU
<t

tum

praB se ferunl. Vdoseculi

auctor

Bavonis

;s

Ba

m
/

tanVu
i

-dopuro
iuctariis,
, ut

gesta a se lecta testatur ,n

Kalend rni

an\uZm,ve
longiore,

'*
brei
te

in aliis

Zt

ud Solleri tem /;.,/, htctar


Fuldensi
:

hoc die. \n

hunc modum etc^ verba nob* ** dedi superius, ubi dun non proba, Pergtt Mabillmius :Scnptoi^Mi.1-/ 1 genu raculorum S Bavonis ln ib. oum. rv Ltbrum
.

tom.

II

torum
postea

S.

Bavonis

laudat.

Demque uil.Hbo
11

lus

ZZ
pietonis

ista
:

sig jn

tor:EI alibi Vedasti, Bavonis, Martyrohgio apud Do-

Gandensis

abbas

ineunte

saeculo

m
_

Bp,stola

referenda

eumdem

L.drim

Vit*

com-

minicu

Georgvum

Eodem
:

die

natalis sanctofci

mendal.
8

rum
Kol
,/ iw

Riatonis atque Bavonis

ibidem

Kalendarto
Bavonis
:

-/-

3806:Ganda

sancli

adduct

m lonpfomm
ta

p*rs

*ntato>ms,

""**

;;

fo/ffuforib /..//,/<*,

ud

flfartoiitifii
S.
:

Ca;

<& hac VUa nosPra,


let

tMrmeiil **fj quod probabihssmum est va-

<M W,

lend,s Oclobris,

Nobiliaco monasterio

Vedasti

RemisS njienumerandisac recitandi plurimorwm recentioru-mFastissacmtempusteramus-Jn Hagiologio


franco-Galltco
et

Remigii, Gerraani, Bavonis, Vizii

denique

""'/'""" scripsisseque

adostendendum, auctoremqusfuissevaldean anU medvum ueeulvm no


Adoni enim substituimus
S

num;
in

Wmbanum,
1

qu%

MartyroLogio suo ante

medium

Pudsaeculwm

vn

Romano
v&rbi*.

Martyrologio hoin

composito, Gesta

Bavonis conscripta
a

commepartear-

dierno iisdem
B
Viin

plane

quibus

Usuardo
nota

morat. At verbis biographi n

/lu/n
ii

icripta "'

Primigenia

S.

Bavonis Vita
;

admodum

anonytn

fuitantiquisscriptoribus
l

at

ex quo Theodoricus

gumentationis contentis eam vimattribuerenolim, K quamipsis atPribuit Mabillonius ; cum is rem alvquam comperisse recte dicatur, qui illam etiam
longo post tempore ex authenticis
scrvptis didicit.

nacho

<

1,1,,,..

olitanus sub initium ssculi x al-

monumentis seu

concinnavit, ad

tet

'

damnata

est

usque adeo, ut vix ullus ejus devnceps mentionem


fecerit,

Hinc fortasse istud Mabillonii argunientum neglexerunt Historia littera/riae Francix


auctores,

donec sseculo proxime elap oper Mabillo-

suamque de
cital

state biographi sententia/m

nium
r,

luci reddita et
est.

ab

eruditis

in

stabilire conati

suni sequentibus rationibus

Quo-

\uctoris

nvmen, patria, conditio hafuerit

niam non
exaclissime

scriptum anterius, ac ceteroquin


personas

ctenus non innotuerunt ; verisimilius nihila


tari

nominal
oflerl

omnes, de quibus
se scripsisse triginta
S.

monachus ssepius (audandi comobii Gandensis. Nam pr/mo ea, qus


potest,

guam quod

loquendi
c.\

se

occasio, ostendit,

relatu

lestiura

oculatorum

ac

proin

alibi gessit
cst
/'

Sanctus, paucis

lerstri/ngit,
ille

totusque

ani

triginta

quinque annis

posi

mortem

Ba-

narrandis iis,qua patravit

indictocce'

nobio

Secundo innuit idem

auctor, scripsisse se,

Equidem neque horum, neque Mabillonii sententisi repugno;sed raliones, quibus eam fi/rvimis.

jubentevel rogante cujusdam congregationis prselato vel


in

matam

existvmant, lectorum judicio committens,

monachorum

abbate,
.
.

quem
.

sic

alloquitur

iim.i /iniim

pro antiquitate
et

Vitse

pondms desumo a
veterum, de ea

Prologo

Pater sancte,

coegisli,

quantura

testimoniis Rhabani

aliorum
solei

valel imperita lingua, ul

eloquentissimorum virorum
Tibi,

loquentium,
mrntis.

prout

fieri

de antiquis

onvr
qui
ctabaltora
'""'''

omnium
ars

imitetur

vestigia.
aul

pater,

quidquid
pate-

mea

cogitaverit,
.

invenire

valuerit,

9 His jungi potest alter


prioris

anonymus

noster,

Facere curabo. ..

voluntatem tuara

explere

cu-

pimus
praaslel
et
^
1

Miln

Dominus
vobis

servorum

suorum

ultimo

culo
hi
1

1/'

Lucubrationem versibus reddidit f et ssecimo postei wi on est, foi te etiam antenor.


>

de vestra

sem] er

conversatione gaudere
el

colligimus ea

num.
tis

~,

ubi

legunPur

ista

de

cum grege
""'
ui

commisso
di

cum

sancto Bai

doaldo

regna

caelorum

promereri.

ir

itaque

Ule quidera san<

existens pervigil actis,

Opus

suum

dicat noster, vel erai

lensis camobii, qui


scribi et

Gesta

SancH

voiebat convet

Usque diem marlis non declinavil ab ipsis Munere divino miracula multa patrando,
Cujus

ad posterorum notitiam

sei vari,

altesibi

membra
1111

loco pausanl feliciter


ais
pi

iiio,

riusi

Uionii prselaVus, qui Gesta

eadem

Qui gurtjs

isco stal

nomine

diclus,

suisque subditis dislinctius declarari desiderabat.

Bavonis

iuii hic

quondam

possessio sancti.

Utroque casu

verisimillimwm est, id jussum vel tumfuisse monachum Gandensem, utpote de repropiusac plenius ins^uctum.
de antiquum esse auctorem, agnoscwnt omnes, non \mnen eamdcm aetatem //>.v/ attribuunt omnes. Primus cditot Mabillonius rere coajvum
vocat

S.

Landoaldo archipresbytero ac Sociis aotum

estajmdno

addiemxn

Martii,

dataque

fiisto-

ria PranslaUonis reliqu

quem
Eo

arum ex

Wintershove Gan-

ul\ alli
111

'

Iraduni

Historis Litterarise
u ""

Francim auctores Benecensent,


sed

''""""

ommn "
a
"

davum, auctore monacho Gandensi cosevo Est autem Wintershove, Latime nojmullis Wintershovium aut WXntershovum, mox laudatis monacho Gandensiet anonymo poetae Curtis hiemis
;

asqualem,
re,

non

nomx hiems Belgice Winter

et

eurtis,

(quse

voa

e remotura '"" "" ""''/"'<


'

ten
!l

"

quo vivebal Sanctus. Scriptorum ecclesiasWio-

passkn viltam
estt

seu

vicum sonat) hoeve dicim,

^smpsisse t
'/""'
'

;
'

;;'";;"'

ri

;"'"'"""

h '""i";

^8

att t cATC^umimBCLtK,qui

Bavonis ou. centum annos dicto obitu

inquam, viom inter civitates Tungros et Hasletumin ditiom Leodiensi ubidictusS LandoaldusmorPuusacsepultusest.mvracuHsqui claruii

usque ad tn
s.

91

acra ejus lipsana


t
>

'

""";"
'"' r,ri

*.
"";;";, '""""^

11

fuwe

aubio
t

Bavonis
/

olim facta,
uti

loci
ea>

d<n

inde
s-

Observatw-

siata

Gandavum,

Historw

inrmhin

DIE PIUMA OCTOBRIS.


\

membra
tershovii t

201

S.

Landoaldi pausasse etiam


scriberet, scrvpsii
igihiA

cum

Hm
ante

Win~

rvam 980.
vertu
,r

an-

quodoriri poterat <'< antiquitate biographi nostriex structura versuum, evam


statque
ISIIIS
'[

'

/,//

'""" """"

quadam,':;;:'""'

10 Eiit

fortasse,

cui

Po&matU
hlls

antiquitate ea

dubium incidai de tanta structura earminum, qui,

argumentum, quod desumpsimus ex decorporeS Landoaldi sua ;n /<


et

ve

Us

^tershovii,
scrvpsisse ante
11

gm ui

'"" '""i"" /""''' constat, quaeque Leonina sunt,vel Leoninisaffbiia. rxsertvm ubi ista l

ex quibus conclusimus, ipsum


080.
qualitate
a\

annum

'"

wpud Cangium
nitatfa

observo

vn

Glossario media
forte

</

infima LatU
qui

seu

natura

ac
no-

fid

valore Poematis,

Leonini
a

versus, sic

secundum artem

nuncupati, quod
poeta,
circa

spectati:

"'"

"""''>

>"'><>.

inventi luerinl

quodara
VII

Leom
Philippi

ingenia sseculorum istorum

tempora Ludo\1ci
Paschasii
lib. e vii

vel

Augusti

regum
Juxta

"'"""" '"""' venustwremguepoe-sim minus fuisse


exculta.
l<i

adsvMpotest,

wniversvm

Franciae vixit... Quae esi

de

Opere

>

to

dici

etiam

sententia

Stephani

auctorem,
S
/'"'""'
i i

demptis

prsefatHone,
</<

altocutione
s.

Disquisit. Francicar. cap. n.

ad
et

eam
Vum

sententiam gerws istud metri invenxn. Non esi ad manum Opus memorati Stephani Paschasii putem tamen, ipsum disputasse solum de origim
fuisset

quip

Bavonem, iis,qux vnsemt

landoaldo

dumtaxat smculo

imbo
.//

>n

hoc

Commenh

otatis,

icteac fidelitej

nis,

idqun

carminis

acceptum fuisse a Cangio de prima hujuscemodi adinventione Certe n

graphivetustioris, atque ita '""'"'" rerum, sed et ,i unclorum

symmetriam,
tamern typis
'"'"

ut

ordii

<>

inter

utrumque Opus

sit

aliuddiscrimen,

Dictionario Galiico, quod TrivoUianum inscribitur, ad vocem Leonin leguntwr ista Gallice Ci osel
:

Paschasius,

nomen

quam vocum ei Uyl Utrui nque committam, t>> Poema,quan"'" '"" quam jitru public factum rit, tum
'/'
i

istud

proficisci

quodam

eo-

' "'
pttone vel

altcrum esse vetuac


sine notabili

liujuscemodi carmina simililer desinenlia composuit... Eral is religiosus


B
S. Vicioris,

Dino

vel

Leonio, qui

plura

stissimum, primigenium

corru-

interpolatione ad hsec

nostra

tcmpora
i?

Esto
Leoni:
'"'"'

tamen,

annoMCLix sub LudovicoVII. famosus ille scriptor vel Leonio ipsam metri istius adi/nvi C mVrariwm censeni probantque hodierni
attribuerit
.

qui rion bal

conservatwm.
14

Primigenium
tei

illud

Opus

,<

etiam
meritis et docnos

Bamd

habuit

Trudonopolitanus, de cujus

vita

aewU$

tmeu,

erudilA
nn usurpnium
fuU"
II

tnnn
Paralvpomenis ad ConaCatalogos Pontificum ag. 87 affert exemin
,

sai
>n

PapebrocMus
ii

Julii

ampla exstat Commentario


i

rclatio

apud
\d

tom.l
Rudeli

Vitam S

iiim

/>'">" ''' sigillo

Victom
in

ecundi Pontificis, anno


istud

moldi \Iechliniensium patroni '"'" ut tatem jus mox


loco
et
a.l

unde pauca
ris,

nm

tum
vitam

>>i,
:

quo
Hic

1057

defuncti,

quo

ffexameirum

lege-

qua
s.

occa

ipserit,

conjectes

batm
Tu pro me naveni
Plura adducuni
iins c.r
li<|iii>ti,

prius

Trudonis

monaslicam

profes-

suscipe clavem.

sus,

sed

alii.

At ne longior sim,

Harboe,-4-

quibus

ob frequenles contentiones abbatum, omnia perturbabantur, runte pessum


disciplina,
se

archidiacono Andegavensi anno 1096

monastica
S.

Gandam
ul ibi

ad
in

monasterium
et

scopus Redonensis,

mortuusque circa

1123, provn
.

Petri

receperat,

pace

quiete

Leone seu
isto

Leonino aui Leonio vetustioi

passim

Domino
episcopo

deservirel

Seri

inde

anno
Min>/>t<i
i

uxcviu ah
S.

dere

rersuum genere lusit in sv.it, Poematis, ut viest in ampla eorum collectione facta editaque [ntonium Beaugendre Parisiu anno 1708.
i

Leodiensi

educlus,
i

monasterio
l>

Trur
ista

donis ablias
et

consecraln<

simt
'

Prseterea etiam
iimiii

gratis admittatur, versus hujus-

rhythmicos ad

ma orem

perfectionem adduc-

compendium contract ex nensi, quod apud nos Ws. servatui habuit Budolphum abbatem, anno
in
\

udo-

et

auctorem
Theodo-

1108

tos fuisse

tantum s&culo xn, auctore potissvmum


Leonio,ut vel idcirco Leonini cceperint

Leone vel
appellari,

ActaS
pa
est

Pelagii

tom.
G
,/,,<>

V Junii usus

martyrisapudnosexcusa icte robant, meti um,


i

eodem in monasterio successorem. Hincsicut manifestum sit, quo tempi >< (lw uer Theodorious, nr dubium, qui/n Vitam S. Bavonis refi
rici
t

mandam susceperit ud
,/r,

finem

ve)

unS.

biographus noster, adhibitum fuisse


alloquentis

imo,

um Ganda
<

astei io

Petri

mo-

s.i,<ii<>\

Enpriora auctoris Sanctum


.

raretur,in gratiam
i,t ii

monachorumS
riore Vita

Bavonis, qui,

carmina
El

nonnullis conjicitur,
eleganter

non contenti,
eo

Inclyle Pellagi, martyr fortissime Christi,

ip ,ini

scribendi

fama
vh
>

bone regnanlis

mili

pi r

secula Regis,

impulerunt.
15

Respii e

Hn swilham

miti pietate misellara,

Hoc

Theodoricus,

utpote
us,
-",<

nec

indoctus,

Me

tib'i

subjectam miti pietate ramellam.

nec Latini sermoni

ecutui
I I

Sic iisdem
bratio.
,<,-

modis ac numeris absolvitur


aliis

/<</<'

lucu-

suci essvA

v" m innucbam

styloobscw

>>

<

minus

vrata,
'

negligi
>
*

12
in
i,

Mtatem HroswitheB

Roswidx,

nonialis

<<, />/!,
lucti

latebrisoccultari, oblii

<

imensi ducatus nunc


<!<

Bi unsvice

manibus oculisque

sola

monasterio, discimus exalio ipsius Opusculo simi-

/nl/

dentibus gestorum
tenuit

literrhythmico

'/si>s Ottonis

primi

>

peratoris,

quodexstat
.

Henricum Meibomium juniorem tom I lUinm Germanican um a pag. 709 fn prima Pr&fatione ad Gerbergam abbatissam se vocai Hroswitl) Gandersheimensem ultimam altimarum, imperatorem, cui in altera Ottonem secundum
<>/nni
offert,

Sancti > ,/, ,i,i

,,/nim

fere

decvmum
et

septi-

mum;cumtandem
tiones <>'

ipsius additiones

interpola-

historicam
et
>

>
sunt

expendi cceperunt,
erroribus deprehens

chronologicam crisim "' mendis ac

Primam

etp\

puam
\

poema

ta alloquitur

Vilcin ne spernas vilis

lextum monialis,

huc "," prsvio ad Acta


,,,

tulit

S.

Hem Amand
ubi

R
>

brua-

Quem

praesenlari(si digneris reminisci)

pag. 834

ei seq.,

multos h tjuscemodi
non

[pse lui claris jussisli nuper ocellis.

denotavit
<< " deperditam
< 1
1

etquoniam Vitam vetustiorem omnino


credebat, indoluii. Plura '

Atque hinc clarwm fit, scripsisse vpsam ante anei sk n ni n 983, quo vivere desiitOtto wcwndtu

addo,

,/iim

P0 decursum hujus Commentarii frequem


oc 26

,n

DE
AUCTOHE
I.

S.

CONF. BAVONE, ALIAS ALLOYNO,

P.

vmietoccam impugnandi Theodoiimm ejus ducmdi reemtiorum, super argummta: ew quwus schenio assmtimtium
,

^** numiam autem </^Zab Z


<

idem

miramlum

ita

discrevmi

,r

ips

,,/,/

Theodomi Judkabii /rrmr.


/

Opere,

,,,,,,

erento,

</"<>'

**
et

quod to* ** exacta **

"

t eshibita tnoderno te ,/,,,,/. illud prxmisisse, tamquam JoiraHi, c '':"'"'" "". ,..'

/-"

Mtef

monymum
.,,,,/,,
i

vePustuwem,

ab hoc differat solo

^
ex

^fafaafam anton necmihiappareisatis smulodecimo.Quidquidsit, pro ssculo decvmo ,,,, Mabillonii ratio:si
,,

!,

,,,.

ndium
mira-

Vila rt

16

,,,,

"'/

Opusculwm,

quod
no

decertandum
potius

sit,

malim
qui

pro

argumento
breviter
et

seu

Ms

S.

,.;,,,,,,,;,

Bavonis vetusfcissimo Bavonis tribus s.

desumpmm
libris
, '

pro conjectura

afferre
licet

auctoris scribendi

eomprehensa
, ,

'".
;

,,

:'

';;

lv

;r

;;

r
/
i

;:;;:

SIE&^ i*m
"
tem, quasi nViildeinceps contigisset ralatu di-

modwn ~ -

_ ordinem
et

quoad

;,::,;;';:
/,

S*
"

dicto

**

*
mira-

^
,,,
quse,
si

to

,t2
sseculo

:/

SI
eredttw.
'";"

,,,-

, d
7
,.r
/

ro

sequentibus ea tantu/tn
sseculo

,/,

anslatwnem

anum, mox progressu estad miracula, moderno

subsecuta sunt. Hujus quoque Opuscuh, pro

ma(

tempore exhibila.
ig

m
,,,

parte,

j/,

cod
ii

primus /'--"/" e S

editor fuit
i

MabiHonius
-/"'/ .v,s

Constat

tamm,

roxime sequmPi
similem,
sed

/,/,.

1010

1058,

qu*
<>>-

Benedictino pag. i06, ""' auctorem dicit


sseculo

longemajori appvratu insMutam fuisse corpons man


Sancti nostri exhibitionem ad "orobandam ejus vetatem, et uPramque evidentioritatem ac

scnla lupis

Jnm

monachum anonymum, qui whum se fuisse, significat


/,
isi ,,,

decimo
in

vixit.

auctor

Przfaretulit

tione;ad sarculum vero decimum vpsum


///

mm
mvraculis,
ui

rrinlii,

Uiust/ratam rsse
potest,

ait

in

Obseruationibus pracla

merito credi

silens

Normannorum
apparet.
\d

\wn

vixisse

non

praeteriisset,
isiu

soripsissei serius. Tnstorwmemto,

initio

libri

rationis

hujus

m-

unde

constent, servom-us

inGhriam

postlm-

teltigentiam pauca, quae postmodu/m fusius expla-

/,//, "/"

proprius

eiii

de

iis

loquendi locus. Ejus-

nabimus,
mo) achi
i

prsenot

nd
<<

Saeculo nono
Vo

Gandenses
in

propter

mannorum
Bavonis

dem Gloria posthuime artem quoque constit/uent anonymi monachi Wes bri miraculorum, ed hic
I

aufugerunt
;

cum

cor^ ore

3.

ac sa-

aliqualem auctoris notitiam prasmittere viswm


quia
Vitse
S.

rst,

cra

ujiriirrijr.

exsularunt, donec sseculo decimo,

Bavonis

compendium,

quod
in

libro

atioribus,

Gandavum redierunt,
ecclcsia novi castelli

ei

cor-

primo
vio

inseruit,

identidem asui veniet

hoc prse-

pus sancti, quoniam monasterium a barbaris drstructuon fueratj


nnii.
f.iirn
ri
,

vn

dcposue-

hortante

Iransmaro
episcopo,

Noviomenteri/um

Commmtario, Porro Vitam vetustiorem, de qua primo loco egimus,Commentario subnectenms ex apographo nostro, quod desumptum notatur ex
Ms.
S.

Miim

Tornacensium

mona

Audomari

vetustis iino

el

collatum ew
Mss.

cum
CorVita
;

insiauravit

Wnulphus Flandria comes, atque i/n illudtransmigraruntmonachicumcorporeS.Jlfc voms,quodeousqueintegrum conservatum fuisse


Gerardus, tunc abbas

Ms. S.

Bavonis vetustissimo, quodque insuper con-

tulimus
beiensi

cum

editione

Habillonii

et

Conchensi.
\fs

Vetusiiorem

sequet/u/r

publice jtrobavit S.
sterii.

monaa</
.*

metricaex solo
nique

mo
et

S.

Bavonis

deet

Vitaper Theodoricum abbatem reformata


vero
necessariis

faeta,

17

llis

narraUs, transit anonymus auctor


illud

interpolata ex Surio

duobus codicibus Mss, Sinannotatis elucidabimus,

tertixu

anony-

librum
Mira

secundum, cujus
cunclipolentis

prasludium

est

gula

Dei

opera, quibus

dilectis-

ubiscilicetid sufficientei

prxsHlum non fuerit

simi sui alhleUe Bavonis dignatus est


tescere
oierila,
stilo

mundo inno-

Commeniario.

commoda,
officio,
ii .ii

fore

multorum revera profectui acquoquo modo cupientes signare remur ab re, si priusquam, quai
requiescit,

in

loco,

quo uunc

moderno
ac

tempore
proinde
lod
ejua

II.

IlluStPOS nBlalCS
.

'.

COn-

s ""'

exhibita,

magnificum

quoddam
dovo

sui

ooviiate

proficuum,
reli [uias,

antequam
in

eo

SangUlliei gCncrC et SailCtltate conspicui.

transferrentur
festatum,
lo
/

caslello

memoris
rr.rii iiim

commendemus

manimiraculum.
re-

liquet,

quod monui supra,

ab auctore mwacula, qusePranslatioiirm, seu relationem sacri corporspost exsilium


iiiinni

jl^tC

D,

Samii
rl

imsiri natalibus

monachorum
smi.
\n,n

perquam honorifice uituM


vet&res

'*;

saeculo

decimo

factam,
serii st rit

subsecuta

loquuntur scriptores \quuntur


rrnlimrs.
iln

omnestam
,//,,

quam

re-

/',////,

/,,//,,,///,, ,y,/

vetuslmsprxmiUit, patratuma vetustiuspraemittit, patratum a


puta,
eo in
loco,

tamquam mvo novocas-

,//,,

/ ,//,

millum

natvm uie, testantw onnoti


'

essequeatt quvn illustrissimaacpotentissimastwpe

quo monachi ab exsilio nvmuervmcorpu deposuerant ; donec mstau;"""' '"" ^astenum n liqua veroposi monor
:

editussit,etpostmodm^honorisacdignitaPisgradu

potmti^queampmdimintsrprmcipesexceUuerit. Postremum testimonio niUPur, quod nullam exce;;;;:''

Z o
V
*<eculo x
tit$e

'

'

'" nl "'

IM, "

imi "

/'''/^''/^^--''^^SBavonem^m

decvmo siGutapparuitMMlonn.Ktenimjumta vpsummet


\fabilbnium
reltquis
s.

exsolo istopraeludio non cuilibetapparebit,vkcme auctorem sseculo


iiavonis

18 Miiiinrn

defunctwm dwigenlis.
ita forte

Qui paliiaj rcclor, spesgentis, gloria regni,

Gmdmum

reductae
igitwr

Magnorum primus, qui modo magnus eras,' Non quia magnus eras, te gloria magna beatum
Sed contempta decus gloria

sunt

wrmo

939,- post

hunc

omxum

magna

facit.

Verum

sicut S. Livinus >in

nlii,

quo temporibus
pro.Timwres

DIE PRIMA OCTOBRIS.


prommiores etrstitenmt, eo mmus dilucide ac aytmote dictoi natales exposuerunt. inonymus btographus S, Bavonis Historwm orditur, vmo quidquidhucspectat usgue ad confraotum ,!,,-

203
AUCTOBK
I

moniwm
n |,s
i

pauois hisverbU concludit

[gitur

Mlowi-

quod
vulgus
uxori

nomen

sacro

accepil
,

Baplismate,

qucni
11
-

Bavoni m
inclytis
,

nominal

parenlibua
.

genere nobiHasbaniense edilu9


Gliae

enucleatws ewaminemus. Gonsobrini, qualet wp /><//, i/ SS. Gertrudem ,t Bavonem Othelboldus, stricto sensu aecepti, ii sunt jvata aliquos, qui <' t/tminis sororibus editi smt, atque in hac sententia dicendum esset, sorores fuisse 8 Ittam "" ld >ubergam B />>,>. ini de Landis
{

IV

f s
;

i" lh "

:
'

""'"
oui

est

Gertrudis,

et

rnatrm
Theodo</<

Bavonis,

ducatu
lionis

junctua est,

Adeltrudi non en

tribuit

videlicel
.

adi-

comiiis,

de qua genuil
altei

eU

Vihilew, lica-

undrum alios consobrini


liberis
et

nera

tvussuggei

tanonymus

fo&sumwitwrproqutinislfa tfraPrum acsororum


in

canens

ista

sententia dici
sive

pomissei

S.

Bavo
sivt

Bina magnorura de aobilitate parentum Constal progenitus Domini vir Bavo beatus,
quia divitiispollebantundique magnis, 8ic etiam Sanctis micuerunl sedulo ractis.
El

cmsobrvnus
ipsiusmet
fuisi
i.

s.

Gertrudis,
B.

ex

B.

Hte

Pippmi sorcre

mt

fratre

natui

Nihilominus

'

ista t

uWolibet modt designat certe oonsanguineos

secundo

gradu.
s. Bavonis Ganme p nnno 1572, Molomus "''' '" on,an 9 Satali ti: Sanctorum Belgii ad primam Octo" bris <<< Sanderu ><> Hagioloyio Flcmdria p g \: sive quod Othelboldi Epistola non \nt, srii quod uocem consobrinus latiore significatione ab ipso usurpatam orediderint, seu denique quod

Oihflfoldv*
s.

;'1 1/1
i

Omelboldus
07i

in
.

epistola

ad

QertrudU

itissam

Balduini

Barbati

tginam Flaneonjugem
.

23

eonsobrinum
tltcit

dens.s,

Attamen quod

auctor

Offtcii

typis

duo

prodiit

adjicit,

quibusS.
stvrpis

BavonisiM sscculo conditioet

i-

nom
i'

seu statum
>></

indigitat,

viam pandit, qua

propius

notitiam
et
.

"

perdmamur,
patriae

Verba
nostraa
'.

sunt

Primus
S.

praecipuus

Mi. Sanctus

patronos
bilissimus

Alowinus
alque

cognomi nto

Bavo

no-

Bavo, cogno-

dilissimus

menlo Allowinus

Hasbaniensis
virginis
is

pagi

ejus

testimonio
Theodorici

minm

deferendwm

censuermt
tanta sanp

eomea
B

beatissjmas

Gerlrudis
beati

consobri

quam

abbatii calculis,

cum

nus,
Dei *
ttone
i

prasdicattone

ponlifii

amandi, imo
el
'

Domini

nnipotentis Inspir lione, tota menlie

conversus,

relinquens
'

ibid

triam,

Christum
oblinere
referl

cognationem ipsumque consulem


studuit relinquere

par

Ganliber
/

-lura

davura Beculus,
meruil
vitae

iiiim

lerrena,

r.esulem

guinispr pinquitate non facilec mponendis; ilti, inquam, irt SS. Gt U udem Bavonem po iwnt majorem consanguinitatisdistanliam. Carolom iinin /:. Pippmi patrem et Eilolphum teu lulphum S. Bavonis patrem faciuni patrue
<

<>

caelestia.
tta
ilie

Sed

hsec

plenius

id

est,

d/uorum fratrum
et

filios ,

proindequt P
gj
>,<-

ejus

apud Mvr&um
s

i<>m.

num

Bavonem

in tertio
<>

tantum
P
I

Diplomakim
ft
ii
.

Belgii
nost/ro

pag

348 edition
ac

secundse,

guineos,

Gert/rudem

ni

filiam
1 1

ei

eum\_i-

in

i/v

apographo Gandensi, exceptis


margi/neet
"it>>

Bavonera tantum in quat


est

rba

dest

quae notavi
ti

>i/irn>

nuU

lectione

i\

>

rxdicti

Qff

lnis moiiiri,

disa imine. Scripsit aulem ha/nc epi-

lulphus

Hasbauiae
stirpe

comes ex regia
procreatus,
ac
',

Austrasiorum

stolam

Othetboldus circa
S.

annum
quse

1030,

</u<indo

principum
patris

Carolomanni

Gamdensi monasterio
r/
i/t

Bavonis ipseprseerat abbas,

Pippini

ab

vetustiora
tniti'

documenta,
fwrori
potuit,

Normannorwm,
istic

canl

Brabantiaa

Lauda ducem,

quem

primum

vo-

'(Looda

frater

patruelis,

Dlium

liuiiiiiis,

subducta,

serva-

praaclaru' indolis

alloynura, cognomento Bavonem,

banPu/r,

consulere
s

indeque
S.
s.
<

addiseere as-

reliquit
id
solit

eertavm

Bavonis

cum
Vita
sil

Gertrude
Bavonis,
nostra,

sanguinis
<i>/

Eadem pene ad verbum leguntua laudatos Molanum et Sanderum. Sed >


fundamento nitantur, non docent, monumentis simile quid </<<
i

ationem
<i/>/>r//<it.

Nam

quam
primir

nisi

dive sa

quam

nec ego ex antiquis


pot/ui.

opinanvur, meminit S. Gertrudis n/um. 28, gumis cognai one altwm sed de memt silet. Credendum igit/ur, quod Othelbold/us ad Vitam
i/rniti
iit
I

24 Suspicor
dispositam

S.

Bavonis
in

fuisse

geneatogiam Gandensi veteri

>>

modo

n
" ir

Offtoio

isiiim
S.

irmisi'1

pro pleniori notitia conversionts


i

aliorum Opusculis, ui
dorici abbatis
jiirtn
i I

uerisi/miliores fierent Theo-

vits gesBavonis egregiorumque deinde reli torum, non <<<it<'i<< /><<> confirmatione cognationis ipsius owm S Gertrade ; quam exalvU doeumentis
i

\a
I

Bavonis nots chronologim^

acceperat,
lin

et

de qua

pluribus agam,

postquam

odoi icum S.
dissert

Trudonis abbatem de Sancti nata-

liliiis

nU

audierimus.
"'

Sanctus annc 578; cum " iiiiiirn Gcrt) Ui non asj <<>> il ante 626, ///< hiinr anteces isset annis fere quinquaii,i iit quale aetatis discrimen difficulter admittet npe pro nr dictis, dut in
quas
i

22 Florui
/rari orttm
,,,,,,

sseoulo

provet

i".

et

quo Othelboldus Vitam S Bavonis primi,

soro '.
.1/

vel otiai

>

hujusmodi discrimen Ttatis


t/itu,
<<'<<'"

nihil difficultatis
ei
/'

principum

geniam,
prout

in

Gandt

nsi S. Petri

monast
.

ivit,

habet,
,//

fusi

timus
:

precedente
Dei

Verba

huc
Allo-

ad

578, Bavo natx *xi FebruaHi dictu

''80

spectantia hsec sunt

Gloriosus

athleta

mundo

editus,
filii;

statuuntm
Gertrudis,
eo

>

winus, cognomento
praselectua
el

Bavo,

ante secularia
a

tempora
beres

truelium

uno gradu
a

remotior

><

prasdestinatus
el

Deo,

Prancorum
.

Bavone. Sed an

recurrm

pretium

sit,

principum
*

genus

^ustrasiorum ducum

.*.<. (/.T*<

III

Qallia

Belgica,
e1

pago

Hasbaniensi,
Pelagio,

loco

baud

jud cabitur, dum Theodorit attentms consideravei nius


'
' i

notas chro7wlogicas

Ceterum
""'
<>'.
'"
,i

<>

utraque
"
'"

obscuro

nalus

altus

est,

qui

Beatum
Bavoi
i

Gregorium
Pranciaa
ej us

prascessit

universalem

Ponliflcalum

,//

nlui

...

administranle,

Justino

monarcbiam
'"

minore in sceptris agente, Clodoveo gubernante. Paler


dicla
,//
'
i

Prancorum
oant
<< <

principura

genus

<"

''" explir
quia

Eilolphus,
i

Votata

mina

intei
et

maler Adeltbrudis "'/"" designani editumem SurH, ex gua

regia Austrasiorura

Btirpe

procreatus
ei

'"

"-

textom

desumpsi,

codim

nosfros

\fsi

runt

smgula
paulo

Omeiboldi ac

Theodorioi

abbatom

asserta

quorum tr r nii vmculo forte utrt ,,/tmiiii, n junctus erat, reges Francm wmsecundsstirpisi rum uta /<! S. Begg >. alU mti jhi.rn
,

, ii

Pippmo de

landis

ttta

<

>

<

/ilw

ni

204

DE
s.
I

S.

CONF. BAVONE, ALI \s ALL<n\n.


ea>

fiHam n
lltlll

Gertrudis sororem,
o
,.

qua ejusque

menSisM t quomemoria
logiis inscribitur. \,~

S. Severss vot*iis Hartyro-

I)

lo

prognatus
.

est
,1

Uus,

patei

Caroli

Martelli,
egis,

II

.1.11.

IMlC avus

Pippmus Hersti Pll Pippmi BreCaroli

Sl

,,..

ni

,,,

irl .r

rr citatis hactenus

gi

>" >' et

san-

Franc

proavus

Vagiu.

ex eorumdem, auctoribus produximus, qusque


simus, S
eoSj
,,',,_

iiintr illuttrit-

Eadem haud
5

dubie de causa aucloi


stirpe

Floramnosm
appellavit %
portu Gandensi

Sanctum de
,/

Karolidarum
is
:

Othelboldiprsesertim, verbissfriotesumptisconGlutantum Bavo propinquos habuerit non

timot. sunt, q, t
S.

idiliam

primam

Octob

In

g Ui

prse

ceteris

genere
eos,

et

potentia
ti
t
1

clarueoitse

deposilio BavonisdestirpeKarolidarum.

vemm
et

etiam

7"' ssculo se

infi

25
,,,<

Adjea
,
ncet

autem,

forte

utrique
""'

sangumis
A"'
/

unt; B.Piwi

mm

deLandis

omnino certum
oror

esset,
,

quod mater

domus Austrasiorum regum H ion ejus conjugem B. Utam. S. Sevepotentissimum,


ducem
,,,
raSt ini,"
ri

Bavooj

Uta

ut

primm

propn
signifi

onsobrini,
g
1, ti
\

06 Othelboldo adhibitse,

nihil obstaret,

quominus etiam
consangv
S.

Modoaldum atquc illas quidem materteavw culwm consobrinas SS. Gertrudem illustranda lcta Beggam, cujus posterioris
s.
;

Agilulphus,

San

issei
,

venicnt die kvii


/,,,,.,

Decembris

Uis

adduni nonnulli
</"<'

B. Pippini. Si

orro

matrem

Bavonis
,i

sororem, nomine
Satalibus
noslri

idiliam, de
Belgii

i/<

"

Aldetrudem
.

fuisse sororem
hic

B. Ittse,

matrisS. Ger-

San torum
in

ad

\w

Maii
diei,

fusioj

de

materno
1

SancH

genere

tfajores

Prxtermissis ejusdem

ri

oriu

notitia

dari

Hs, quse protulii


/>'.

sequiPui

\i>ili/e,
Ji

soiuuus

S.

Bavonis ad
Molanus
in

Henschenius ad diem vn Maii agens de


berga
Irudii
sseculo
si

A/"Vita

\m Kalendas
bibliolheca
,,/,,,

mi

nomen
S.

repcril

t*m.
<<'

primum
exarata
extttit
.

ew

praeposituraa

Bavonis

Gandensis
leclis,

\n
Itla

recitai

antiqua
se
S.

Missalia),
B.

Quibus
divino
ol

ntia
.,

Venerabilis

ex
sicul

cla-

asserit,
sia

non dubitasse, quin


Idiliae

Bavonis eccleofflcio

Qobilil

miae
tradiiione

oriunda
ad

ex

olim

memoriara

in

possessionum ejus

uos facta,

indu-

celebraverit.

Ceterum quo loco


vita,

quiescat

quae
oisi
.

i:

biiale coguoscimus. Quas quidcra per multa

lem-

ejus
sii s.

fueril
-Vdilia

ousquam
,

reperire

poluil;

pora

quamdiu
multamqui

pas

iguil

ecclesia

Nivellensis
sin-

Orpiensis

quam dubitationem
de
S.
Atiili.i

ex

tenuit,

pccuniam inde per annos

quarumdam
,1.1

ecclesiarum

Martyrol igiis conceptam,

gulos exaclores ejus referre solebant. Poi

ultimum
se

diem

Junii

acturus

m
/;

quam
posi

i/psa

Molanus, a

proponendam
Leodiensis;

pollicelur.
et

Molanum
in

liin

Nivellse,

ojijndo

Urabantix exstruxit una


asterio
,

sequuntur
ninis
iiiini
:

Perrarius,

Saussayus
sed

Pisen
lucis

Flo-

t",,i

nobilussimo

mo

ubi

m
,

iti

ecclesiaa
111

nihil

affun-

B.Pippini obitum

vitam

religiosam

ampl
Istic
1

111 1-

modo

afierre

possumus.
Bavonis

Si

quid
Oclo-

filiam

prsefecit

ab

cerli
liae

assequamur

poteril

indicari ad

VilamS. Adi
1

su/kt

Orpiensis \\\ Junii,

aii

Vitam

S.

,1

usque

Hii

//..'

eneror
1

tm simut

" i"

/>'.

/'',

pino, cujus

28 lden\

Molanus ibidem ad \\\ Junii


nuverat
<'<

cum

Bavoni
<i

deinde eo transl t/um depositumqueestjuxta tumu-

retulisset, quse

S. Adilia

me

Orpien

iororem

can\

i"m

S.

i"'i

ii

ud
/"

/<

BB. Pippino
sus
1
1 1

ri iii"

oidi

/.

ctor in Opi re

111

claumlam subnea u-it. Lcgilur hac die Ista quarumdam e clesiarum Martyrologiis "<>ini ad
Lovanii
.it

m)
G\

margi/nem
S.

S.

Gertrudem,

Bronii

ad

Gerardum
videri

Ipso die

sanct.k Adilw
soror

virginxs,

nierim

ia

\uid

in

rem, de qu

agi-

soHoms sanct] Bavonis. Unde


Adilia
nis.
|

Orpiensis
beati

sancta
Bavo-

mus, ulu
''uu

oat Hensi henius.


lo

osset

Hasbana
esl

26 Ciini secundo
(

/lomincs

scopi

Vitam S. Modoaldi epiulo \n onsci y tam,


1

Caslerura
in

Orpiuni

dioecesis

NaraurcenOfficio

ducal
oulla
ta

Brabantiasi ingerilur

ibique

in

de
et

JfPCtii)

auctore Stephano ab
,t

illustratam
\fa

a
1

"" nsis

adS. Jacobum, Henschenio ad diem xu junlui num. 5 Vir


:

Viiiu

Bavonis
Orpiensi

mentio.
\dilia
.

Egli

Papebroch
Junii
"</

nosU

dc

tom.

veoerandae
tate
imiii

memoriae Modoaldus, gemina


r

ingenui-

mediocrili

insignitus,

ex inclyta
sole

Aqui-

tanorum
dius
aii

prosapia,
lionon
:

luna
Dei
el

pulchrius,
Ecclesiaa

splendiIsta

diem mensis ultimum nec pi ri<'rnt Uolani ad allegata Martyrologia observationem, 11"" postquam obiter monuisset, s Bavonem "/ Hasbania nat/um, multoi iimijur fundorum fuisse
divitem, addidii
.

m
ex

refulsit.

Abestautem Trudonopolis (Has-

6
in

Sieul
esl
(

(ldeli

antiquorum

tradilione,
esl,
fuil

baniensis Practus caputj solum tribus leucis Orpio,

quibus
ejus

sapieulia,
Itta
1

comperlum
aomine,
..

quod

soror

tiodo ildij
la

quas

qui-

potuil Adiliae Allodium fuisse quare non contemnenda videlur ecclesiarum praedictarum tra:

dem matrimonio jum


divina

larissimo duci Pippino...


pielatis

ditio

de
"<>.

lali

germanitate. Nec ego contemnenda/m

providenti
sortiri

in

oiuni

studio

sibi

ex

it

unanimem
Posl
''

meruit
.

tbori
,ir

legalis

consortem.
libe-

29
.v

Veru/m

<im" ignoramus,

quam
et

setatem prse

<

huc
ilent

longus

primum
reati

ferant,

quamve auctoritatem
rologia
ista,

'""

fidem

men
occurrit

'''

'

'

'"

'"""

"

swnt,

dwm

ertrre*.

nihil

'" </<"<

'.s

ei

aliunde, quo
,

ndentiwm
invperatorwnx

regum usque ad Lotharium Ludomci Pi%


, ,

postt n

rum

pimoipum

frequenti
levibus
r.r

roborentw eorum asserta, dumque admod/um experimlia docemur, qua/m


conjei tiiris natae sint ssepe

filiwm, adjectis svngulorum elogiis.

Demum

alte-

ram

traditiones,
esi

quid
cuilibet

ulterius
sentire,

S.

Modoaldi sororem
S.

hujuscemodi statuamus? liberum


voluerit ta/m
</<

rodii

Stephanus
frater

igitw)

27,

nomine Severam, quom sanctus


Symphorii
\

<i<i<>"

/""

Siimii
lis

parthenoni

sorore,

quam

de

ceteris

nominatim

cto,abbatmam
laudalus auctoi
istud
.

addw amque
$in

seu

propinquis seu
Vita

consanguineis, pei

'""""/<""<
prseteritis

insigni elogio exornat.


sanctitatis et cultus
esi

Elogiwm

cwm

aliis

testvmcmwrecusum

tom,

apud Trevi Juliiaddiem

silentM Probabilissimum quidem haberi potest Othelboldi testimonvwm de cognalione Bavonem intei ei Gertrudem, non tamen historice certum,

antujuioris soriptorem

i/iKindoquidem

DIE PRIMA OCTOBJUS.

T"' banctoposteriorsit
"

"" / ''"'

?0. >

<"

KteMbw

amplius szculk
ruden

Qui

/ri

"""
"""

Wtoto
"

Mwdralu
'[""

Hincverisimilitei ac auotor hodierni Officii

patriae rector, spes gentis, gloria regni,

Ma-

i0CT0M
j
<

Gandcnsis, ncn modo Othelboldi asser// "/'' verum eliam rescidUea, qusede

""
cto
Belgii,
id
" l,sr ""'

M,
est,

olaruisse
Christi

[gnorum PRJMUS. Bavonem sxoulosanseptimo; vervm twm


,
,

'"^

Sancti cognatis

adstruebantvr
/

suntet im

in

Officio

lectionem quartam Bavo parentibus inclylis in Basbama, BrabaniiaB Leodiensis tractu, circa flnem
Seculi sexti naius.

Nude secutm

veteri

Vita

mtiquiorem, sicqueexor-

<>i non modo non determinare sed etplaneduff '"'"" "'"" ^dicto tseculo septimo, an prxcedentx mnectidebeat. Tihil,quopedemfigassuggeritano-

'"' ejwhactenusprodierunt,
'"'
'
'

de tempore natiw

annum

"""""
"'

niliilceteri, qu

vetustio

essuntTheodori
novi,

"" demumprimus, quem '"""""''" notas chroi


''""'
"'

adSan

'""

"'" ipsius

III.

Patria,

tempus natale

adgesta quseannos ad longum erm


jicas, et
I

sos confidenter adjecit, sicqu

nomen baptismalc, cognomen ejusque


intcrpretatio.

incertum,

'/""'/"' fere deinceps "'"I Ursque <</ medium

Bavonis p rtracta.

""""

sxculum decimum septi'"'" tandem sagacvom cHticsB bomines


calculgs

'"'"'
I" 1
'

penitim

introspi ere </

cum

dignis

documentU

confi rre

cceperv

d runi universos, qu Itadesumpti non sunt, /> singulis specia\ut ordo

V"
i:

iV ""'" N
sententia

m{

s'"'"

'""

nutam

in

//,,

temporum ^poslulabit. mm pro anno


riirnilnricus.

<

n/ _

itali

est reoepta ab omnibus, sed quis Hasbanim locus tanti Viri ortu illustratus fu< '"'"'" hactenw ex vetustis monumentis e

dignoscendo

obtr\
i-

iu

Ualiia

Belgica,

inquit,

pago Hasbaniensi,
el

<<

""'om

loco h.iuii
gio, qui

obscuro (Bavo) oatus

valuit,

\ lowinus,

inquit

anonymus

altusest, Pela-

ThtodorMwiHi

Vitx

beatura

Oregorium

proscessit,

V'""" v auctor, quem

uuiversaiem

Bavonem nominat, Hasbaniense editus est ducalu Vheod ri ms vero S Vrudonis abbas allowinus, cognomen
.

vulgus

Poutificatum administrante, Justino Minore in sceptris agenle, Francia? monarcniam Clodoveo gubernante.
Vo/i
s

exagitabc hic vai

ia

to

Bavo,
loi

<logorv/m

.11

Gallia

Belgica
el

pago

HasbaniVihil
'

super

initio

Ponlificatus
.

Pelagii

II

ensi

liaud

obscuro natus

altus est.
.

ac ftm- imperii se i\

Hini

opus

plurium testimonia producen Porro HasHasbanium Hasbaniensis pa imdigenu Haspengaw, Belgii tractus estinditione
esl
.

JunL

bania

priscis

episcopi

Leodiensis mter Brabantiam,

\fosam

et

Leodium urbem extensus, cujus caputest Fanum Vrudonis, eu Vrudono olis Exten lebatur au-

tentiam Pagii, obitum JusOctobrisanni 578, ordin itionem vero Pelagii Pontifijcis \\\ Vovem anni ejusdem, in qua sicut et in Papebrochii senlentia, ordv iim figentU die
\
\

Mil

tis,

nationem Pelagii sequenti tantum anno innectenverum esse nequit, natum esse Bavonem,
"

tem

olim

regio

ista

uli

<sei

val

Baudrandu

Justino impi

ytawi gubernante,

Lovanium usque, unde nunc ejus pars Occidentalis sub Brabanlia censetur, Sane non med\ a>u litudinis fuisse Hasbaniensem inde colligas, quodsseculoxixquatuoi com tatuscontineret fd liquet ex division regni Lothai ii inirr hujus patruos Lu lovicum regem et Carolum

Admittam
niont
/

igitur

tantisper,
liuin

veriorem esse opir

Pelagii collocantis mense


l

Novembri anno 577, obitum Jnstini Justmi bri 578, veletiam Cointiiobit/ui
,n

i<<-

differentis
et

579,

ita

ut

nasi

popiu

rit

S.

Bavo circa 578


itis.

eatenus

conciliari

notx
t

Vheodot
in

Calvum imperatorem anno 870 facta,


Carolo adsoribuntur
C
fogere e*t
ici
i.i
,

In

in en quippe Hasbanio comitatusiv, ui


i

nmr
te
:

al '"' oc
)di

"'

offendiculum

fine

Sed ejusdem

apud ramoi u

hesneu
<"/.

tom, II Scriptorum His-

455.

monarchiam Glodoveo gubernanquo nomine Francoruvm regem non habem ulti no, usque ad anClodovei 5|
PranciaB
i

cuju* comet vei


i" u

quatuor co itatibus et forte aliis v rv/m provinciwrum ducem prsfuisse, ostenditHenschmius ad diem \.\ Februarii ea ActisS Eucherii
31 His

num
gine,
,

"

"

//7

"
in

successit Clodoveus U. Hinc Suriu


i"

notavit U
i ;

mar-

""

hunc mendosum
forte

videt

sseeulo

vm

Aurelianensis episcopi pei auci

;/

min.s inclusit
ntslulit,

Clotario
recte

cosevum conscriptis. Hinc verisimiliter anonymus noster Hasbaniam non comitatum sed ducatum appellavU, atque inde dubium ori/ri potest, an

mendum
\n,n
ret,

utomnia

Vec sic tamen componi queant.

Clotarius secundus, qui

hic designari debe-

cum primus jam

inde

vivere

desiisset

ab

mes

iiihun fiirni Bavo, an etia

md

v,

in

lymus

nostet

neutrum

ipsi

titulum tribuit. Otlielboldus

annoh^\ % Clotarius, inquam, secundus natus est tantum anno 584, Justino imperatore twm dudum
e

nobilissimum atque ditissimum Hasbaniensis pagi

vivis sublato,

comitem dicit Ceteri passi/m scriptores tam i/psv/m, quam [gilulphum patrem Hasbaniae comites nuncupant sed eo sensu, ni fallar, ut 'H'^ totius Hasininrr rnnuln I n m
ilnlrrinl, VpSiSqU
i

34
ir.rim

[liam

viam

in

Cointius. Vhe

\nr i/mu

n <n obt

m ui 986

CTC-

restituendum censet Childebertum, pro quo <rem irrepserai ,/. Seu Chlodove causam autem errandi librario factam suspica-

nn/irii/i ilnnhns siiis SUOJeCtOS


in

iur

Utteris initialibm
et

Ch,

qua

in

Childeberto,

fuisse alios,

si

li

fuerint id temporis

Hasbani

Chlotario
,/imin

Chlodm

eo

esdem

sunt. Vovimus sane,

peouliarium
avctorU

comitatuum domim. Hujuscemodi sniMim admittunl certe twm Othelboldi verba tum
t

ssepe

imperitiam

corrupta fuerint antiqua dooumenta et incuriam describentium, idque

ista

Miraculorv/m nv/m.
Livini

dicenHs

Bavo,
:

inter nobiles Hasbaniensis pagi


et

nobilior etc

quin
Ba-

perspicimus, hic contingere potuisse, facile issic eaipressa fuii in autogra,,. s/ p<M
I
,

max

eumdem
rfii/n,

plane ewigit S
hio

carmen

vn s.

,,,.,.,

ipsa n

pauio posi

CoinHus

vonis

Pranciaa monarchiam Ch. gubernante.

Adhacfateiii

ur.

206
AtCTOAI
1

DE

S.

BAVONK, ALI AS ALLUYNo, CONF.


quod
ei

subsum neminem CModoveo vorisvmlius


Childeberium,
Theodoi oo
578,
si

pom qwm
contendii
ea

verum

sit,

Cointius,

natum
dicto
est

esse

fi

salva ><gvoserius statui potesi Sancti naUvitas, chronotari, eo veri imilius saltem liqua gestorum ut asserH Gerfrudis, fuisse oonsobrinum S t)
Othelboldus, oujus
rsi.

S Bavonem anno
xiSE

vivente
II.

adhuc Justino

testimmium contemnendum non


n/n
V6l >n'iifrst< efTOriS

prsMdmte

Pelagio

Nam

anno
Bavo,

Jinii

rrl silrnt

COn-

Austrasise

regnum,
11

m
:

quo natus
Pranciaa

vincuntur.

Vata

esi

S. GerVrudis,

non anno 631


corrigendu

obtmebat Childebertm

quamquam

titulus rno-

Henoelsequente, "i in moxcitatisverbistradidii


schenius, sed 626 ui ipseposPmodum mi m rn/iiil,rii,n llmtnhiiin Ihnjnhr ,1
1

narcte,
Ulius

quem

uerba

ista

monarchiam

gubernante involvunt,

nec Childeberto nec alteri

innnmr,! nr

temporu Franoorum regi conveniat, cum summa rerum Francicarum penes unum tonc non fuerit Nsevum hunc tiam diluU CoinUus, guia dicens: Theodoricus aulem el alii recentiorcs,
>

stnhiin

it

in

Eaegesi prselimincvri

ad tom.

l/-n-

lisnum.

38.

Proin credMlius

fit, s^ricti

nominis

consobrinos fuisse S. Gertrudem, natam annoG26, ,i s Bavonem, si hic natussit post S00 t quamsi
,/,/,

ruiii,

cum omnis

Prancia plura

sub

unius essel

oredatut

anU

590,
vel

utsequitw ea MaUUoniA

potestate,
desiisset,

secarique in
iraproprie

regna jam
Franciae

pridem

notis
i

chronologicis,
/,,,,

anno 578,

ut

contendvl

mouarcham

nuncuappella-

par uni quemlibel

regera
Pranciae

Prancorum, ejusque di-

lionem
rnni.

similiter

monarchiam
negiecla

Saivari deniquereligvam gestorumchronotaanm, etiamsi mundo edit/us sii annis >>ijuot post ChrisU sexccnt&simum, docebit etchibenda per
,,,,

superiori

observatione

penitus ct

antiquata.
aul mter

cl

35

Mabillonius

vn

aperte pronuntiat,

mendosvm
Melius
ij

esse,

ei

ad Vitam S. Bavonis, Theodorioi ealculum ubique recit to ejus texlui subdU


NoPis
:

decursum eorum series. Hestat, "i de Sanctinominibus pauca prsnotemus. quod scribitur Nomen ,,,>, rimuym 38 Duplex i>s> fuit, llloinvt, cognoAllouinus, et Adlolnus, alterum Havo. Allowinus, m ll,
,
.

lliiiiiuinrr.il i,n U
logo.
;i'...

m m.i/inus

II,

hnn/ n /ilms /n P)0,

dicas,

Bavonem, Pelagio summo


Chlothario
Pranciae

Pontiflce,

Di'

vin

lici
vi

Ailowiuo, sancto videlicel Bavo-

Mauricio

togusto,

rege,

or-

voluntatem
i/isi

stram explere cupimus


sit

et

quo-

iinn esse in pago Hasbaniensi. Cathedram S, Pead annum usqueh$Q\ t,, occupavit Pelagvus II Mau/ritius imperare cospii anno 582, ad Chlotariiiui vero, natum mensibus dwmtavai quat/uor, pat/iis Chilperici regnum devolutum est 584. Intei

modo

iniiitiim

docet

num.

Allowinus,

quod nomen sacro accepit Baplismate, quera viilBavonem nominat. //'" secundum fuisse d/umi,i.

rni

cognomentum, Vradunt etiam Othelboldus,


et

Theodo) icus

qui

eos secuti
,

u/nt

iii

huncergoei 590 figenda eritS Bavonis nativUas, tecundum Mabillonix calculum t quem seoutus Baillelus signavii eam ovrca 589. Verum cum
merito repudiet Mabillonius Theodorici calculum, /rv ,1/nn/ antiquv res i eodoi co qu dqua de-

SomctO tnm

ijrnriuiii,
>>t

rl

CO) stnrtri u,l liJr HSfjUC

tempora nostram

adhsesit,

dubitem,
usus fuis
rt

umquam ad
nomen
anonytOM-

notitiam
'><

perventurum

fuisset

baptismale, nisi
iiiiis, i/iirin

la/udaPus

ilurrin liuhurrunl

rrlm.

ri\i.|i<ill

prehendamuSy quod suadeat ortum Sancti collocare

iiiin

nominat

s. Livinus ta/m im
111

Epistola >i
>/'!

Fbillo

sub

Pelagii

potius,

'/'"""

" 1'

successoris

rilirrliiin

nhhntrm, i/uuin

EpUapliW,

Pontificatu,
noslri,

alumus inh&r&re sensui Hensch


pruyr

rogante composuit. Nec alterius nominis mentio


rsi in

fui

Theodoricianos

caloulos

rejecit

vetustissimis Mart/yrologiis Rabani, Vsuardi


vel
>n

tom.
ih

Februarii, octo annos vulgato ante Annales

ac WandeWerti,
lllOllS.

antiquis

pnncipum

diplo-

Cointii,

\m Commentarii
Tra
ei

prsevii

adActa S.Amanplura
S.

episcopi

U ns

monet,

atque

39 Biniirius censet. vocabulu/m Bavo fuisse


inu sru

enormia menda latere i/n Theodoriciana nis Vita, "c nonnulla speciatim refellit,
dictu/m
ted veiwnnh
iniftVi
.i(i

Bavo-

jam

vel

cognomenlum ludicrum (Gallice nomen milita/re credo, quia esc


',

sobriquet)
Glossariis

,ni,

pi
>'
i

Baillelo

didicerat,

Dein
<>'

tom.
\cta

II

Hartii

n<

Comntentario item
ita

prx

mi

Gertrudis Nivellensis n,

quod voces isti nominioffines etmedio passim vitium sonent. Bavosus, baimsus, l>;il)iirrus sPultum et ineptum denotabat, a
aevo usurpatse
id
est,

Theodoricus abbas s. TruC donis ni Viia 8. Bavonis, a Ka endas Octobris illuslranda, scribit, S. Bavonis animam telicem
lu
in
iii

disserit

Henschenius

bava,

Saliva, quae flu

ex

ore, ut stultis,

garrulis,

forlasse
lard, goA

imo et furiosis ssepe accidit : atque dimanarunt voces Gallicse bavard, babilepte loquax.

ipsa exitus
iiiim,T-ici
iii

sui

hora apparuisse longe manenli


virgini

Hincsi

recte Bailleti

Nivellensi sanctae

Gertrudi,

imnlrm
seu

usM-jiinr.

|ja\

()

.njnmnrnlum Sunrin/n.

mitleret

linteamina

con lendo

luneri

necessa-

ililiim fuiSSet, srn ,/uml ,,uj,tr ,/uri


i/imii in

rr riniMirrissvl,
esset sin ilis.

Verum quia Theodoricus mortem s Bavonis ;i>vrrii contigisse anno dcxxxi, quo Bolum anno aui sequente nata ^ s Gerlrudis, res suspecta
ria.
i

iin rri

II,

ujnu furioso

Snl imiim

Irmnr Bnillrln u.-.srnin,, um.rhne quando ipsemet anonymus biogra^ hus funda/ment

foret,

oisi
el

aliunde coustaret, Theodoricum


cerlis

in

annis

tiiin nrsrbet,

min/us odiosum

vocisctymon repe,,,

Christi

imperatoribus
aberrasse.

ac

Pontificibus

nuiniis.

\uu,.

28 UO
ortu

hntrt

n
t

t/ ,,,,/, ,s

fifsS.

adjungendis
S.

plane

Certe

ad

Vitam

Amandi m Pebruarii g xjii, ostendimus, s. Bavonem morluum esse anno dclyii el consequenter
n.iiuni

Gandensi, Corbeiensi ac Sangermanensi: Beatus


Alloinus, qui
ex
nati\itatis
suaa a

dilectione

vocatus
Ms.

esl

Bavo, ex

esse

sub

initi
,

istius

seculi

vn, non

vero

anno
!.

dlxxviij

ui

n
631

Audomarense,

hac luce migravii Consonai praeterquam quod habeat ac

Theodorico
\.<

deducit

dilectione.
iO
111

Carulus

Qointe

in

^nnalibus

clesiasticis Prao-

curum.
S

ibemasse

Vheodoricum,
ii

dum mortem
ei

Bavonis

ngna\

am

robabvmus

Habillonius in Votis ad Vltam fatetur, legi ex Corbeiensi ac Sa/ngermanensi codioibusa dilcc-

Ucb

Uort

nos

lione,
ts
''"

attamen
,,,,,

>,<

isto

prsBi ise

anno

editione sua

Conchensem

sr, ,,-

si

I""
tattuli

vm putavii Hemchenius, svnvul

uiremus
37

Qwd mtem
s.

iiuc

/,,

spa

tat

judioiwm

Henschenii,

Bavonis nativitatem

staPumtU sub
omnibus, quia

videtur, atque Allowinus, qui ex orlu nativitatis suae Adlniir vocatus est, Bavo, de li;i- luce migravit. Ita ui, s,r pergii im Notis, Adhtli c pro a dinota?

r.s/,

melioris, inquit,

hvbd

iiiiinnn saeoutt vn,prseplacei oetoris

lecti.-m
ctiouc

legatur,

et

nomen
,

ulrimquc claudatur

quasi

Bavo interpunAdimlec Allowini

'

DIE PRIMA OCTOBRIS.


A

207
throno
Allissimi
:

w,m

agnomen. Aliaa cerle quae inter Adhilbc sive dili ctionem el Bavonem nominia allinitas? ,\ forte Adhilec hofueril

adventicium

perenltavit

Crede,

inquiens;
verbo
Dei
fecil

Auemu
1.

creata
Bolioa

majorum
parentea

quoque
procreabis,

prosapia,
qui

p.

diernus
''

esi

utrumque

llasbaniie
'

vicus

Hellicb

appellatu

sln

"'"'

homva&m.Haudinwncinneversibweademexpressit

isus
\

sit

Wabilfonio

notse

codex Conchensis hoc lamen loco esse, mihi apparet manifestoim nec alitei Hre possem, etiamsi in plwribus quam in isto uno
:

meliorh corru tum

Cum jam

dulcisonae splendere! llore juvenUe, Cujusdam comitia sejunxeral Adilionis


Natas, quas tanli conjuj effecia Marili

Primo quia nec Othelboldus, "r odo ious aliusve recentiorum mentionem ""'"" /"'"/'/ agnominis Adhilec, aperte tamen diomt, Bavo fuisse Saneti cognomenVum. Secundo ;""' non video, iuem sensum faciai in Lectione Mabilloniana vocabulum Bavo, uVrimque interpunct one clrn um. Tertio quia in lectione quaJuor reliquorum codicum haud difficultei "" to mentem, et atiqualem saltem affinitatem
kfferetui
'
'

Adhilec.

Moj ^glelrudem concepil ventre puellam, Quae tantum Domino placuil dilecta superno, recubans annis inter cunabula primia
1
1

Persultare throno vocem perpenderei alto Crede mihi celsa majorum slirpecreata,

tu gignere proiem verbo generabis alumnos. Ordine quas lali norunl contingere cuncti

Numquam

carnalem flebes

Sed solo

laelos

Nara posl lerrenum dedignans dui


1

nn

inter

dilectionera

et

Bavonem, quam quxrit MaAllowinus


al,

billonius,

refeUiiw,etm*
honetiior

41

Mentem
eX orlu
est
et

auctoris sic interpretoi

qu

nalmlatis
Bavo
forte
ita
.1

su.v,

id

est,

infantia
in

thalamo conjuncla perennis Vo multuM quoque ab anonymi sensu hic teuAtUUnukm, deflexii Theodoricus abbas, inquiens Decursu **vp** '" lau ' temporis filia eis nascitur Vgl ii>.
sistil
i;
-

1-

ithru

el

Ipsa

'

vocatus

diiectione seu

amore, quo
ferebantu
ut scri
rit

Deo
ut

'''""'

praeelecta

el
.

virginilatis

centesimo Denique
crepundia
.

rructu,

amabilem
rentes etc
B

unicum filium
Bavo,
veu
vel

paRa-

posi

patuil

remuneranda.
intei

primo
.

ut

Babo

astatis

suae

lyrocinio futura
.

ipsa

quaa
legi
E

banus, blandimen&um
involveret

amoris significationem
Doraini

quomodo
1

victura

qua
.

apud modernos Angtos, quorum lingua originem oht ii a veteri Saxon infantem sonat, quo mod> apud Galloa poupon,
certe

Babe

virginilatem
certa

suam
ei

ssel

conservatura
regula.

angelus
di luil

praesi ripsil

Nei

prudenti
quae

adolescentulae

Oranipotentis

dexlera,

quse

abblandientis

vox

esl,

tribuique

solet

par-

merabra anjynarel juvenilia


perfectionis fastigiain
novellae,

vulis venustulis. lidem Galli

quandoque infantem
ordinarie blandiendi
1

summae
cipio

et elevarel ad lanlum, utin prinipsis

compejilani

petit

babouin

et

conversalionis

quoque pa-

vel jocandi gratia.

fnfantemqw
pi&ov;
est.

rentibus

propositum
descripsi, quia

Berei

imitabile.

Hsc
i
.

ad

babus,
et

Syro-phoenioes

Hatis barabino puerulus

Germanis Bube Hsc sufficient


}

longum

inde videntur profluxisse,


I

quwcum
tarunt

\ue de sancla
i

annoeat

prudens lectoi dispiciat, aostran gnomenti etymotogiam longe quam Bailleti, "i, inquam, judicet, verisimile non esse quod cognomentum Bavo scomma sii aut nomen miiitare utpoteSancto inditum abmfanlia et ex dileotionis affectu, ut ibium fil exverb i. Vih lominus "i "i magis fu%t
opinor,
} }

hii

ei
,

quia

occasione hic de ipsa paulo fusius agere statutum


r.si.

uti promiserant oli/m


/\

Majores nostri
ubi
isfa

i/n

Prseter-

////.

diei

\\\

Februarii,
S.

habentur,

s.

^nglilrudis virgo, Qlia


in Ms. Piorario
S.

Bavouis confessoris,
totidem

boc die
Vita

SS. referlur

verbis
alia

metrica

Bavonis

^glethrudein vocat,
vel

evidens , corollarii loco sint versicutiea

Vita

me-

^deltrudem. De ea agemus xix Martii,


ipsiusS

ad diem

lnra

Bavonis

Octobris.

Cur dubitantei remiexdUsendis,


si-

Inter quos raeritis excellens oppido

Fulget

melufluo

vocitatus

magnis nomjne Bavo.

serint

addiem

m.\ Martii patebii

mulque pleniusx idebitur,quodobservantdenominis


diversitate.
\\

fnter auctaria

Martyrologii Usuardini
i

apud
'

tvantt

Siillrniini

iioshtim rmlr.r liiu rllrnsts


\.\\

sir

Ipsam
Greveni

annuntiat ad dictam diem

Februaiii. [tem
Bovonis

IV. S. Adeltrudis legitima

Udetrudis virginis,
editio

Qliaa sancli

Sancti

filia, ;in

eadem cum
avocal.

que

habet Bavonis , cetera congruit. Sed utrobiiii"'i> Sollerius, legendwm Vincentii comilis,
,

Adellrude

xix Martiiculta?
vitiis

existimans nimirum, pertinm annuntiationem s. \fal,i,i [tdetrudem, oirginem abbatissam Vincentii et Waldefrudis filiam, oubodii, SS.
jus
[cta

Patrem
t,

illust/rata
111.

xxv

febru

sunt apud nos adipsum diem quo revera pluribus Fastis sacris
Offlcio
in

insoripta

est,

ooliturque

legmmo

D,

J<- infantia aut pueritia


docuit biographus

Bavonis

nihil

iws

latiscanonicarum Hfalbodiensium

matrimonio ha
' tu

anonymus,

nihil poeta,
}

nihil

am

u,i,-

'''"'""

fneodoricus aliusve. tiox ab iis qux de ipsius nuptias natali iw jam protulimus, mnsiliunt ad
contractas

Montensium. Probabile admodum est Solteiiijudprnim, quominus tamen omni/no certum dicam,
cohibet

utoumque
'i"
:

primo

auctoi

Florarii,

qui

oum

filia

Adilionis, per id

terapus,

cujusdam quod unus addii Theoti t

comitis

nomine

godem
S.

kxv

Februarii

commemorai
et

nostram
AldetruItera

Bavonis Filiam, verbis supra allatis,

Existaconjuge, dorious, famosi.cetera nobisignoti.

dem Halbodiensem abbatissam sequentibus

cujusnenomenquidemprodu
,,

Filiamprocreavit,

iaudeabomnibuscelebratam,etea pro

aanctae Udetrudis virginis, Qliae sanctae Waldetrudia Seoundo auctoi codicis Bruxellensis, qui moxdicto

Fastos a recentioribus nonnullisin saoros nostri) Miae x,,n junctusfid (verba suni anonymi de qua genuit Ag vhIcIkvI A Uhonis comilis Chrisli, cui thrudem, prolem dignam Deo, virginem
l

in

primifl

missa amiorum crcpundiis vox summo

nostram refert, et Matbodiensem xxvm Januark Wartyro ////// haUucinatus est aucto manici, communitei Canisio adsoripti, dum ex Gei duabusunam conflavit, ethuic pat/rem imiusac mat/rem alterius attribuit, dicens xxv Fe
die
\i

Item

208
Mdctrudisvirginis,, ii) 9. [lem s .\kicimiui!, vii 6
ii,

DE
Uto

S.

BAVONE, AI.IAS YLLnYNO, CONF.


Bavonisel

&
ad

M-

pro^ </"-< "/d sculosuo conficiendo vnstructus fuent ad$ument\e,


dkvns
gerus,
le

b* **
lluic

AMHta

f)

J.

P.

detrudis

in$cript'im

S2m clulZiZj
l^ Dn
Haibanm Qan
davum
,, et

unn

nnstra aauni alii

dies

alws ; au-

repositioni

interfuit

quidam Franel

iin Menologio Bonedict

homo
f

nostra state senissimus, qui

an
J.Hung.ro
rui "

cumaiiiss?

4r/Mms Artunis

ni in

Qynsceo Gy

ad
:

Octobris;

ambo
hic

infestationem

paganorum

'

novem anms

nUa
et

^gletrudem vocomt, ei virginem Ordinis Benedictini


,,

uie sanclimonialem,
ai

ejusdem
villicus.

Wintershovii )

exliterat

procurator

potius

,-,,,/

nwtor Mfeaf, die psam referai, guamaltero. mero suo arbiPrio, diem elegisse
i

propria

im quoque presbyler, paucosannos lumulavil Sara manu ante

Hildebrandus

bentns

aeque
<i

presbyler,
lji

quiaa WUme et Menordo posita est in Appendice Sanctorum, quorum dies festus aut obitus ignorotur,
ut

Gdolissimus,

et

baec,
,

eodem Prangero
tibus se audisse,
ter
iii, -ii

commemorabal
el

multis

adslanpari-

sequitur:$.

^glethrudis
Blia
:

virgo sancti-

libellum

de

vita

eorum
cerae

monialis
sbaniae
.i.i.i
,

apud
comitis.

Gandavum,
iddit

S.

Bavonis

Ha-

vidisse
oral

iquem,quia antiquana manu comscriplum


,

Wion

Vita

sanclissime

el

stillicidio

pene

Sponsum Iransiil circa annum Domini i;i,w. Molanusin Nataiibus Sanctorum Belgii, proprium ass gnat at ejus nullum Sanctsz die meminit ad \i\ Marlii, dum agit de SS. Landoaldo archipresbytero, Amantio diacono, [dria,ni
.

infusum, leclorem ejus non ignoramus fuisse perrarum)al veroquae hactenus paucis perstrinximus
verbis
,

illinc

se

debibasse

nuperrime
incuriam
libellura

vcro
cui'fla-

incursione

Hungrorum
aliis

propter

stodum cura
grasse.
i8

rebus

eumdem

ru>,

Juliano,

Vindano

et

Adeltrude;

quorum
civUates

sacra exu\ a am.no 980


,/

Gandavum

VranslaUe sunt
intet

Wintcrshoven , pago Hasbania

pendio, occasione Adeltrudis postn


i;

rosetHasletum.Relotoquippegestorum.comnomi-

natss subdit

Quidam asserunt, hanc esse

filiam

Bavonis,

qnam

Tlieodoricus abbas

asserit

ad

absum- mmdot ,,r, "*anno circiter 954, quo passim figir ku indicata hk Hungarorum mcursio, jamque effluxerant anni 25, quando , jubente Nodgero novu/m Opus componendum suscepit Harigerus; E abjutus nwiirum iis, quse Hildcbrandus aui
Vetuslior itaque ViUe libellus flammis

ptus fueral ab

'

''"""'

summae
trfipiiata
i

pcrfeclionis fastigia elevatam.

Sarabentus partim audiverat ea Frangero sene,


partim
infuso,

16

De iisdem Sanctis ad eu/mdem diem egerunt


nostri^
ubi

veteri

Vitse libello,

stillicidio ceras
difjiciti, et

pene

$acutox,coii-

Majores
shovii
,

ipsosque

annuntiaruni

Winler-

acproin

lectu

admodum

abhinc
et

'""'"''""'""'

dein Iranslatifuerunt.Tu

primum cultisunt^et Gandavi, quo num.iCoi mentarii


de singulorum cultu prsefati,

annis

minimum

25 combusto delibave "/,


vel forte

vel re-

chartw commiserat,

memoria tantum

pauca
data ac ipse

mox

Votani verba jrotulerunt,

rem tamenxque non decisam relvnquentes, in margim hoc

josuere:An Adeltrudis
\

filia S.

BavoSi

nis?/ profecd

est

diffldlis judicatu.

standum $U
\i\
\lartii,

Aclis S. Landoaldi ac
est,

Socwrum
illa

datis

ti/nuerat. Quam facile autem auctores^ talibus dumtaxat adjumentis instructi, vn errores p'olabantur non est, quodmoneam; at inplurestam chron niam historicos prolapsum esse Hari gerum in Vita SS. Landoaldi sociorumque ostenderunt nosPri Majores in suis ad Vitam Annot

verisimile non

Adellrudem isiam
dica-

fui seS.
twi

Bavonis filiam, quandoquidem

cwmS. Landoaldo
i "

venisse Roma in Belgium: vfdentw c/ara:Beatus vero ^mandus offiP

Jdcirco mirwm no?i foret, si etiam a vero aberrassetauclorinassignandisS.LandoaldoRoma in Belgium proficiscenti comitibus. Krrori ansam
tatis.

prseberebOtuitfacta.elapsisalicniotobHungarorum
incursione
annis, sacrorum

nuui
"

'"

strenue
id

implevil
esl

,i

circuracirca
el

corporwm
cap.

eleuatio,
Vitse ipso-

P sitI 8

Vacceiam,
altra

Vasconiam

Daan-

quam narrat Harigerus eodem

nubium

pertenlans
vires suas

verbum
ad

Domini

nunliavit, donec

opus lam arduum


deliberavil
itcralo

rum, ct ubi hse< habet : Invenerunt autera plures lhecas:sedunaerat,inquaS. Landoaldus archipre
sbyler,
tius.
el

ndens
'

" 11

sufficere,

Romam

diaconus suus pariter tegebanlur Araanet

Rnnuni

universalem

PontiOcalum

Mar-

^deral

lapis

ad capita eorum, nominibus


Aliae

nnus Papa tum adminislrabat. Cui beatus Amandus volum suum, cujus obtentu venoral, apcruit:
11

ipsorum

insculptus.
el

continebanl

SS.

Adelcruci-

trudem
venta

Vincianam,

quod

indicabat

"'

sl1

"

ad

ld

"i

l,|v

P era Se

""
sunl

suppetiae
ei

cula quaedam argentea, pectori S. Vincianae sunerinS. Landoaldum quam ejus remfuisse Vradunt,S. \mantioacalmvirisetmuUeribusIioma
19

mitterentur,

poposcit.

Deslinati

plures,

quorum nomina exciderunt, adjutores;


llN
' ,

inter

quos

Ferebai

nunis opinio,

/m-

ai "cnipresbyter,

Vmantius diacouus:
sanctaa

cum

S.

Vinoiana,

Jiumvmuie,

,,:

"

'

comilatae

sunt

femina^

nael Wel trudiscumaliisvirisel mulieribus |*


tl
ii,

Belgium venisse

lcttt lcrtio

J-"/,;. *h
.

'

... A si sianaura sit Actis,


.:
,

"
quia in re dubia
(

>$t

obthm

nominatorum
ipsam
sec
!

vero S. Adcltrw repertum sit, quo Vrium corpora, conjectari potuit /u,
:
/

quoniam

"'"

':;;''"

,,, ^^*, grmde '"'"'';' "'!"""" """"" !"''''

'";

HmUUern
mject
"'"
/

v
m
ip,

/,,,/,/,/, ,,,,,.,,
|
,

111 ''-

terafflr-

mXi eci '7'" " '''"''"'"^ '"'' // 7i """rT r ulumacposteaabbatc **?!** Lobiensem, atquead Womarum monasteriiS
.;
['

Z'7T

Sl '"

"'

'

'"

/'"-..
tibus
in
i

'^^isimilius mihiest, non alio " Wd eidem Sanoto oum aliis Hasbaniam adventanti se fwunrU

vom
s

Gandensis

abbatem de tinata
:

WeneiWessesignat Vodgerus in Protogo seu


'"'"
'

ipsorum labores apostolicos ope, potenlia, auctotate suasublevaveritpromoveiitque etcommunem


<

epibitu

um
t

vpsis

>"

:,r '"

se\
/

ulturam habere

Proinde
circite,

voluerit. Ut

ita

sen-

Sanctoru

posteriorasuntszculu
tetui

tiam
secv

facii

rimosileni
n

um

etuatiorum Harigt

ex
rut

prsedecessorum

tribw. \dhs Nodgerusineademepistota GestaS f iorum


ipse

p
/

,,

AdelVrudis, quod Belgioum

"'""
rl

'"

autem
'

pora

ubimlZZt """ propterincursum W, '"'"^"<" terrmfmsse


cap.

'T: Hashnmw dommo,


'""""'"
''''''
'

''"""/" tot,S.
filtam

Bavoni,

fume

simili

nomine
Landoat-

'

'

'

'""' / "'""""

'

tempus, q

Hdsl

MusPrem sub idem


advenit s

DIE PRIMA OGTOBHIS.


A dus
;

quarto denique quia


/,,

Wwtmhovium
''

'' ,

'

ri,

'

'-

probabihtu
s.

Bavonis HUn

rZnnis H^donecafferatwt

rai

" ''''''

^
non
eleva-

209
densis cathedralis atque ita ewposuit lecHon* porruptis in juventule
iv
-

ubi

totoi
i.

J* """''<>
";'

wuctoritas

n.rius cnncludo.mihi verisimUlimum


/

major quam

adeo uiicitis amoribus dedi! ut nec subsequens matnmon.u... eos refrenaverit. Donec tandem, uxore
fuit,

moribus

Si; Wnters)
futsse v

"'"

S Meltrudis,
'

wn ceteris terra

Uxculodeci
elevatum
fuit

.<

Roman*

f Mnova
capite

hujus

nortationibus sancli Amandi cor obduprrraturis Deus telipii. emullivit

et

mulieris, sed ipsiusmetfilixS

vitae

propositum

permovit.

//,,-,

,//,

*fercxmequms

Ba-

ad hanc wnam

monens.desumptasesse
Bened.
;

lectiones

pertinere
ejus

mdquuideantiquoculPu s. Adeltrudis de """ s Lwdoaldoel sociit invenUonibus,

et Aimal.

ex

\rtis

stmihter Bailletus,

'""'''"""'"'"^"""'"'^'^nnnnnhn^nr.nira-

>dictwmestw
Agletrudem

^Fume VorroS.Adelfrudem
vvrginem
id

Operenostr
t

Idiemxn
seu

Mar-

tatinejam dediex Offt >io 54 .)///// quidem seu ictorum seuordinem, quodisposita sunt,
'

apud Mabillonium eademque tradit Gallice,


\cta

citat

</ux

verba

spectem

Udetrudemvel
aat

nihilprorsus

wg-

on u "

/ ;''

'

/,

"'

"''

/"'''

Ordmis

Benedictim

conjecturai simile quid inde

*oMcUmoniaUm,nusquamco7npeHapudmtiquos
quaptyter
''">"

asserenUbus recentioribus probanyncumbU. Nunceo redeamus, unde divervvrgvni meritoat-

Innn.s.

tmosiconjecPurasfcrmovreopussit, vdcptareeas, quas formavit Theodoricus abbas. ls quippe narrai Vt virtutibusac piis opcribus, quibus s. Bayo, postquom, simulante fir
'""'""

eltcerepossm.

eraa
"'""

51

Laudats hactenus sanctx


initia

iia.uimm vivendi normam


"

trilnriposse

conjugio,
et

convert

is S.

Bavonis,
recir

"" M
taUt

mundus

''

wriis biographonmnostrorum supra

mbjungit foimo sic Dorenti omnis gloria ejus aruerat, domus invilnerat

Theodoricus abbas idde ambobm virgmis parentibus ssqualiter intellig, B ,iun, dederunt, et ita quidem Theodoricus,

Poetaanonymwet

gens, ampla possessio penitus


aratri teneret,
el
|l1
'1

Jam slivam
Antoniorum
cura con-

jamque

libero gressu ad
;

Macariorum eremum evaderel

nisi

acsi

^'

exemplo aumtawi tsuo vpsosadperfectiorem oitam


sUrnuL
PaulQ,]
jerit
:

parvaj Adellhrudis^

pedem

ejus retineret.
u>\r\-

m ^ihm-

vivebal lamen

Dl principio conversationia novullae


irnitabile.

populi

ipaisquoque parentibus propositum Derel


iinn vpsa loquenti

monachum lalcus el multitudinem aunquam um


i

offlciosam
illa,

,lls

deserebal

quam animo
siout
niil/iim

twconjectandumpraebetpom, sicangelum

conceperat, solitaria

eremus.
reperio
ita

Porro

plane fundamtenvum
opinioni
vel

Inducent

ad-

struendas nova

Nuinqu.i ru carnalem debes lu gignere prolem, Sed boIo laetos verbo generabis alumnos.
''""''
'''

jam proposits,
affricetut

" llri1
-

non

'/""

/""

justitia

Sancto

nosPro u

'""'

nonnuUis odiosus
Du.r fuit
,,,
/

tiPulus praedonis

'

"

parentet a recto Uramite devios,


ccbIo

adhortaUonUnu ad frugem reducet ao Christo Deo suo generabis seu ad vita suscitabis. Idem ipsum
tuis

/"' r

"

55
culi

Eorum
\

Harigerus,
[otis
i

"'" disso

ntb finem

mortuos,

al

s.

Amandx

epi:

nint

vpud not tom.


s
-

ariipag. 856, dicent

Bavonem

ex
el

Hasbania
trans

pradonem
facta

indioat
renles

bwgraphus primus
procreabis, sed

convertit
pce-

Verbo

Dei

soliuspaid

(S.

Amandus)

flumea

cellula

mcx

ostendit,

poUssi-

nilentem

inclusit.

Vitiis,

nnnn spectare ad Bavonem pat/rem


Tempore
quippe
suae

prsesertim

camis, addU

ipsius,

addens:
Bavo

rtum

fuisse, testatur

juventutis

beatus

biographut prior, verum nec ecalius quidquam ill attribuit, ex quo me-

actibus pravis secuti exercebal voluntalem, constans erai m turpibus, incensus obscenis laterum Dexiocito

nibu.v Sed Cbristo auxUiante, hoc juge ipsius vitium versum esl iii bonitatem.

riiu.s.sii nomen praedonis. fdem biographus declaranspiaopera aSmcto facta,quo tempore uwor adhuc vi\ quidem Misericordia
I

sublevavil
in

etiam

oppressos,

indesinenter recolens

untracUs. abett.

52 PoSt hSSC

/''

.'///

///

/mnr moi/u.n OnonymuS

omni cullu

dwim

Ab

eiiam tempore legis judicia non contempsit, sed et omnium materiem scelerum evitavit. Affinibus suis non nocuil sed pauperibus latius
illo
,

bi

propitium fore

injiisir

maxime Deura in hoc sipeccatorum suorum, si omnes nppivssos sublovandos esse, satagerel Sed
pietatis,

iju/.s ,/,,/-

prudens com ludat

Sublevavii

eos,

quos
dica- *

manum
virtutes

porrexit. Amicitiarum
;

Odem aon
excoluit,

renuil

ipse uniru injuste oppresserat,


lui

maxime cum
Demus
iii

sed appetivit

nrr

tam forlunam
est.

quam

sublevasse
r.s.sr
i ;

ex misericoidia?
fuisse
vel

ta/men,

imitalus

Misericordia
in

sublevavit

rrrun,

iniquiorem

/'" enlute erga assi

etiam oppressos, indcsinenter recolens


pietatis,

omni cullu
oppressos

subditot
ri

'

nc timere

retw

maxime Deumin
suorum,
si

boc

sibi

propitium fore

peccalorum
obitum

omnes

iojuste
referi

sublevandos esse satageret. Dein


conjugis
S.

idem auctor
spretis
seut

Bavonis, hujusque,

cundis nuptiis, accessu/m


et

ad
pl

S,
<

Amandum,
prrrat
i-

prsdone conversum fuisse a S. Ama/ndo, quandoquidem dum p\ vnvum h Bavo, ja/m dudumavitiit abstinuisset, ei sicui injuventute ^i abunde compensasset, ut mihi saltem persuasum est ex biographorum tesHmo-

rr/rrlr ,ul Drii/u ronrrr.su.s,

maxiinis

minimis

pcsnitentiara

ageret.

Similia

habent

poetaei Theodoricus (exceptis iis,quae tradiderat ille de peccaHs a Sanctoin juvent/ute commissis)
iiii/nr ita
ir\

describunt ejus vivendi


nihil intelligas, quavm
filias

modum,

ui

ex

iiliiui

pus a
}

'/""

verbis
est

et

quod lotum temexemplis ad meliorem

nium
i

traductus

usque ad uaoris obitum,

,,;, iiiim

piorumque operum ewercitatione trcmsecensui,

i/rnl.

ruiatamenuta

53

Hsc annotanda

ne

paulaHm alHorecentiorum,

r$s radices agat opinio

quorumdam

asserenlium, quod Smct/us juvenhtUs vitiit conOpinio.stun.s inhsserii usque ad uxorisjfbitmh.

nrm /mnr

/i/r.ru.s BSt

WUCtW /'""

OffioU

Gm27

IV.

210

DE

S.

BAVONE, ALIAS ALLOYNO, CONF.


Sedem [postolicam non ascendit cfnte annum 649, minime consoni, ,./ aliis postmodum proferendis,
funcHs natis,prout patei
in

Marttno

Papa,

</ui

J.

!'.

V.

Tempus, quo Sanctus


a

fundamentum

praebuere,

ni

fallor, i in

chroni-

perfecte se convertit, per-

peram

variis

assignari

ostendilur.

tum S. Amandi apud <<>djstribufa davenses, tumSancti nostrihocorcttne S.anderum Rerum t'><i,apud Antonium iwn lib. n cap. ni Anno vero Domini nosiri por Oallias chnsli ocvin S. Amandus. j esu
:

pradicationis gratia
slro

clarescens,

inque

-iicio

ca-

Ganda

primo

verbum
,

Dei

praedicans,

con,

nnvcr-

x """""

J\.dducta superion biographorum testimonia dubium nobis nonrelinquunt,quinS, Bavo Adeltrudemvel [gletrudem filiam ducem et auctorem
habuerit, ut a vita dissolut ore seu prava
>

iiimi e
i

idolum

Mercurii

el

ibidem

ecclesiam

construxit

aram ejus subvertit .... Anno vero

consuetudine, tempore ju\ enlutis contracta disce,/,7,7,

ac prima conversionis fimdamenta,

vitae-

Gandae ;ii> incredulis deDominj ncxm ecclesia (landae stniilnr. auctoritate tfcharii Noviomensis episcopi el Dagoberti regis Prancorum per B. Amandum nTorDomini
dcxj ecclesia

Anno

que sanct
.v,/7/

semina.

sim

"!"

de
S,

Q Agletrude

dum
ntes

iti.ii

i'

ii

Eodem
Bavo
.
.
.

tempore
.

insignis

pater
in

Uoinus,
castro
caete-

silt

qU

,i

S.

Amandum

dicto
inter

conversionem
scribunt,
quari
id

ipsius

<>><>

Ama/ndo episcopoadr
tioi e

Gandffi adiit

praeclarumque

hoc

non

alitei

accipiendum arbitramur,
;

apud Gandam ad Scaldis el Legias confluentiam, eodem B. Amando promotore in hora monasterium
Qorera
B.

sublata,

ei

filia
i/psa

Petri

aposioli

magniflce exstruxil egre-

ad eam setatem provecta, qua


;

se resque

suas

gieque
nis

dotavit,

quod
est,

ab

eo

jmstea

sini

"

rssidio

r$geret}

de

Dominatum

excrevilque in

S. Bavomay:num mo- E

tandem, quod diu


perducere
Dei
,

circu

ad effectum mim mundo, vnquam, prorsus valedicere, solius servitio mancipare Hocautem ui jue exsequeretw moderalegilS. Ammdum ;ad huncse contulit
.

oasterium. 59 Aimo dcxvi ecclesia Ganda dedicalur Idibus monas<eriiGan-

Novembrisin honorem
ii.i

S. Petri apostoli

S.

Amanilmlem
pro

densi* Si9et>ertus

episcopo

qui
el

clericos
S.

Deo servientes
insignivit.

primo

iustituil

Bavonem, omnibus
clericali

suis

illi

propositum
i

suum

pandit,

vitse

anteacts
anpi
qa tui

Deo erogatis,
a
e.

tonsura
in

Anno

nem
ruit,

eddidit,
i

^nscientke

;u s.

Amandus
IJ.

ecclesia Ganda,

quam opibus
monaac col-

anim

isilium,

prascipue

Bavonis fundaverat,
.

amotis clericis

abanm

ium, acde prxterUu noxis paenitentiam sibi imponendam flagitavit ilb den que ducton praestitit, quXi umque de ac perfa tiore fuse n feruntui biographis. ~~< Contigisse eam conversionem, d/u/m S \man; <
<

secularibus simul viventibus

catervam
il

cliorum
locavit,
iiiinc

instiluti

sancli Benedicti

quibus

abbatem

honorabilem
'(

virum no-

<>

Plorbertum...

pra3fec.il.

A.nno Domfni

dcxxk
.

sancti^ Bavo persanclum ^raandum


viruin
to Idus

venerabilem
.

iidem
/'/",
<

bio

abbatem Florbertum conversus,


Novembris
iii

quin-

d hos inter
-/

solitarie reciudilur

Anno Domiprimo
Kaiu

iii

designanda ejus epocha.


narrat,

ni

dcxxxi...

ccenobio

Gandas die

Vetust or

anonym

ts,

ub

notam temporis pet det m wm nominalim ubi Vractai de Sancti obitu, eos
adju
it

nullam tamen
o

lendarum Octobrium animara eorpore exutam


iinnii-

Creatoris sui, lastantibus

angelorum choris,
<>

efllavit. /'/'///
iii

plane rerum ac temporwm ordoserlensi


<!.

characteres chronologicos, ex guibus

rio

<

minus deannum, saltem propinquum convertempus assequi valeamus. CharacU


si
<

brevi Ch

cui

istitulus

prsfixus

est

Sequitur quasi continentia

asseriim

Paschalium, hujus ecclesias Gandensjs, et


r

non ohservaruni plerique recentiores usque ad c rn t seuquodcarerent Vitailk 'thre.seupotiusquodfucumipsisfecerii recepta

"""

totum ego Oliverius correxi diligenti

cum Chronicis

annoDomini mcc GKxxvitised etjuxtaeumdem fere ordinem epochas suas fireruni scri/ptorcs <<iu.Sigebm ius Gemblacensis vn Chronico <<<i a/nnum 014 Allowinus etiam, qui el Bavo, per eura (S. Amun,i.i ex pradone (n am dicta
:
/

do

ististemporibus nec satis suspecta auctoritas Theoici abbatisS. Trudonis, San\ is retinuit quidem
sed

*Wom

/"////.;,:;,;,;-/.,;,

conversus et Gandavi solitarie re-

<"!>
/

'""" l/ "'"
et
(/

XVI rt XXIV.

fiiiiiiiin

().'!().

ost

expositam

S.

Bavonis

com
apud

60//'

Brevi Chronico

fusededucta, qua
"''-

Elnonensi

S.

Amandi,
1223,
edi-

ipsom cubsecuta sunt,


institisse

Hlum
et

productium ad

amnum
Durando
ad
S.

usque
i<>

et aUivmotti cak "'" Uet ''''

precibus

\mandum
1

tumesta Martenio
'"iii

et

n,

II l

Florbertum, abbatem
fuisse quinto Idus

Anecdoto616
:

mmarunt

'

Gandensis
Noverabris

col.

1391, sic habetut


s.

'"^^'Mwctaspemmcluderefariidque
mandai
"
'i'"

mnum
a

Dedi-

catio ecclesiaa
sic
B.

Petri

io
:

Gam

\mando;
>>>

rl;

annus

autem ad

annum

629

sexcentesimus

Bavo convertitur et a
lobiensi

Dommica
'""'"

vicesimus

nonus

Amando

ncarnationis.
'""

^~
^
hronici

Secundo hco obiisse illum Octobrium die ,,,-imo. anqo de


terlio

Baplizatur. Ibidem col. 1411


vavriis

ChronuyOj quod a
1641, sic
Col.

continuatum
:

est

usquead
quod

nfsuaquadragintadiesminus
'"'"'"

scribilur

1454

ad annum 629 Chronkum TomacenseS.

Obiil S. Bavo.

Movrtini,
:

impefium, Martino uni "'VsalemadminislrantePontiflcatum

ac,

,,-

desmit anno \imi\mchabei ad annum 631 Obiit S. Bavo, qui et Allowinus dictus cst. Postremum

SSAmitum

ewpresse signoti,

quamquam

huncamumhaud dubieeHam mdicawn


ad-

voluit

IHthemiusde

Vir\s illustribus lib.

ra

cap.

i.xm,

quamois

DIE PHIMA OCTOBIUS.


A quamvis vaiuuu rrl,,n irn sexcentesimo, s "n "
s >

211

,, ,/

,,!, 1 ,,//,:

1,; villgo S.
esse,

Mnrlim.

/n n,n ,,,, ,

/,,,

,,-

AUCTORK
J.

ut

sequiPur

^;

n '"''""iinMniniii.

Moritur

moratu,,,

iinli.-sim..tn K csimo primo,

pnin;i dieraensis Octabris.

donec uta parmtwm molesHis se We.rum prmtaret, Turones adnt, atqwmdonon


atio

P.

Eidem

cwi7io63l Sancti

obitum illigarunt auotoi Mn/u.s, Natalibusei

Officii

veteris Gandensis,

inmr

Savfitorwn

Belgii,

chronka BecajntulaSanderus m Hagiblogio


Sigebertus videbatur

N, in,i,,;, n /,, ipsum rvtiilissv,,,!


ui

diverUsse, quam ad Bitoricensem oivitatem, uM episcopatum gerebat S htsPregisilus, quod n ewpresse notant ceteri S Amandi UograpM, >n aliis Qaritm, quoad gestorum seriem Baudm

,/,

consonl, praitei
lnr "

{\'M)J,)iv qu,,,iiivsir/naruntalii,
alii

Meyerus

sr,,rlr,.

Chroniois Ftandriae, qU QS inln li,,,,s ,,,

hunc Animtnln

vel
,l

monymum Aqudtanmn, seounde daium, qui S. A, ,/ r.r Qg .,,sem civUatem lecessum silentio prset&t
,/ur r.r <>,,,

Martyrologium

Romanum

ei

Hvrsus

Fastis

Belgicis. Dendque Theodorici abbatis et Sigeberti auctoritas tqym generaliter hic admissa fuit, ut

rr lu ,lnl ., /In ,,,,,,, /m lu,sr ,/ """" apud Turonenses admodwm brevis fuerik Quidquid sit, loous non esi uilus velsuspica
i

,1

/"'" 1

'"'

,Uu

<

ueque

t,

,,,/,,

,\, ,,,/,

<;,,.
:

neminem hactenus
us,/ur
16.40,
'/"'

reperervm scriptorem

adannum
ultra

davum
niitr

se contuderU,
S.

ideM,

usqueadannum
/!,
I

dictun

obitum distulerit
H','|l)

,/urin

\nst rnj,,,l u,

,,

,,,-,-,, ,,,,,

,ihri

annuu,
UtpfObatW
'""""
C.l

Irn/rsiiiium /,,,,
ti

ilinin

mi

usrrm/il, ul ,/ilurulr u,,l,,,r,i


I

Sed pOSt nn,


et
fi.de

rrlrl,

r.r

schenius citato tom,

(liitii/iu-

dignionbus eruta swntin


cv/m

cont/ra-

riuui

testvmonia, ui omnis

Theodorioi

tum

FebruarU, repetiitquetom. V M'iii ,,,i diem mensis \\, S. \n m,i.r rmisrrnitum, uti/ur ,/,,: ,,rru 1 rimliti

reUi/inu,

oa\allatorum scriptoru/m auctoritas


<t

/uissiin

Omi
,

niliiis.

Mnlnl /,, ,,,,


rtr.
,,

l', ,,,-.

penitus
rrrr/li.

deciderit,

eorum
.rri /n/ u,

calculi

generaliter fuerini

repudiati,

quam
.

non minus antefuerant


istOS

/)>,/, /,,s
,/:,

Snmimirtluiiii,,
rrlln
s/h,

AtOUI
.

.\m

lulurmi,

S
II

.1

u,l rr,/i,i/o C 01l-

Priiiu/s r/ /

,//

rnlrulns

slrurlu

rml
;

Inl.ll-

fcnil.'

11 -

,uitu
u in

/Inmlr-

B qperose discussii, et add/uctis doeumentis ac ratioluhus convulsit, fuit Henscheni/us noster tom. I Februai iiin Commentario
di,

iiiuniliim:

juitn

imiiijmuni

\,/u ilu n

aimis E

quindccim
quinfloiiis
iii!.!.'
1 1

juata
;
1
1

Milonem
d\

n
>s

Vita

metrioa

rxvio adActa

Contendit autem

istic

Henschenius, S.

S.Am \nimanr

annis
!-1 1 1

juwta alios
1 1 .

biographos an-

igiturdato etiam, quod prvmo


.

mi Gandenses non pervenisse a/nte annumQ !9, \ Commentarii prxvii ex Vitis illius, ijuas ibidem quinque numero excudit, ac prse vrlrns r.r r ,/, n liu ,/r , ndn S. Alnnnliln nil ir ,i, imhu 1/1 disdpUlO ur ilm: u'hnlr
,/,

nim r/nsni/ialus S

\i/

,1

rnj isi li

liilinirns irnriil

idque probat

S. Arnuinius.

mm
senUi
esi

deseruit civitatem

iUam

nisi

nuim
i/ii.r

627,

"'

Hensch
a/nnos

B26

opinio

aliorumr,

quvndecvm
istud
o

vn>

,- /

completos
mrii
i/imiis.

r.rn

1,1

tn

/nii,>

/i,n,

r.i/i/hu/l.

tJu.Tstmnr
,lr

/ni-

niiiil officit /'/",

nwnerantium. Sed quem


nmnrs.
u ,

leve

disc
inten-

nium mStituit hur mni /irilnirnlrm


la/i S-

unm, imhm, r n,>lm


,

Arnnmli
aliquot
ilnjrnt
vel
I

drin

r.r

divtO

:rjm,l,

64

.\il

millunl fnim
rrlln
tinlli
s

S.

\iumliim
r.-,,r.

r.r

gefOfim
* """'*'

S.

tr.iius

adducit,

hirnrum
ni 626
62

u/rm

unde certo constet Sunrlus m.i/ur u,l

ubi
u n-

Iiitiir,rr,i,i

l(ri

/,, ,,!,,,
I

Imir rr-

ilurrin

ni

m di u

uissr epiSCOpU

m m
,

tum ii,um prsdicasse genPibus Euangeliu/m,


hic

Tewtus

necessarios describo

Amandus
Aquilanis
lilorc

UtpOte

'/"''

,1

luridr

rlmm

Irudit liu udr

,,

m/ u,
limina

i-ilur sanrtissimus al(|iic ivli-i,.vissimus

post verba ex vpsopostm

oitata
cogitatio,

mox
til

vnquiens
ad

partibus liaml

procul

maris

Ocoani

ox

His

ita

gestis,..

iucidil
el

Christjanis alque inclytis parentibus editus puer est..-. Scd cum jam adolescentiam transiens, in robur migravil virile.... palriam parentesque

aposlolorum

Petri

Pauli

properare

deberel....

Homani
Dei

pervenit...
locn

ibique...

diebus
ad

ecclesiarum
sancli
Petri

circuihal

nnclc

vcro

que relinquens,

ad

Ogiam insulam .... portum


. . .

monasterii peliit; ibique a lYatribus spiritualibus coemagno receptusjesl gaudio .... Deinde G it pater ejus blandis eum serraonibus irrelire,
.

revertebatur ecclesiam, Donec tandem ab appannir ii/i s i'rim monitus est, n( in Qallias ad
prffidicationem
liciter

exercendam
in

reverti

deberet...

fe-

remeavil
transactis

Gallias

Gum

interim

paucis

egrederelur el rurul quantocius de raonasterio SI1S secularem assumerel habitum .... relicto sanparentibusque, Turonis ad sepulchrum
solo

posi

dotibus
liflcatus

diebus coactus a rcge ac sacer episcopus ordinatus est. acceptoque ponhonore, gentibus verhum euangelizare

cfesimi

peliil

Martini

Cumqpe ab
statim

oratione
i

co3pii
/,

Domini.

Hen chenius, qui


6
'-

nhnirm
tis

fusaj

surrexlsset,

comam

Tl

,i

anno

episcopalem
,

S
ci\

Amandi
I,

o\

-m abscidit, adeptusque clericatus honorem, hasc vero omnemgratiam transcendil Inclero Posl

disiuhi
iii,

,
ei

i"'i-

ratus
i

'".'/'

temporis mteruallum,
perficeret

ut

Sanac

,,,.,

stud

reversus

regi

:K*S'S:f-S
conslrui
lustris

fecerunt,

in

qua

,,,
i

Martyrologiis adscribitwi

sop-,

sicera

omnino

abstinuit.

Hactenus cap.

Vi T % :;!:Z ***-**.
ftto //// rrrlms
sliiliiriinl,
S.

*..
iii

alivrumque c [mandi Baudemundus, oujus ochr i rtk Xabilit Hensch nranhoru wm Musquead liaianativitateejusdemS
.,,

in DominiOi iSqUe dirs uindrhul

dirh, niii o 626.

mm

d,,jnn
hte noi

"um

prosequot gestorum

An and\ srri/.tmr, opeross discussam. SuffUsiat

527, "/
{d

videreest citato lo
su/ficit,

dtroim

przsens institutum
I

quod

ea

nem i nem
g esta
'],,,,,

'rmum

rrm/ilmum

jmnmnlnru im/UC

xUbusclarepateat,S. te rectaperrewse d Rupelte positam, bus Pictonumeregume

riunicxparmtum
et

^d^'^^ ^

episcopaii posteru imandi, cot qrdinaverUque, temk us m\ volverit

'^annum 631* ad figend

steriiC

m
UTTORE
I.
1.

osmaS
2ro^logd
'

Bavone

mM

DE

S.

BAVONE, ALIAS ALLOYNO, CONF.


S.Gertrudis, ut prioris

primordia. Quid

anonymi

verba judicare

JvU
g

fundamentis, ultra reguiri queat, ui iana S. Badeprehendal in Theod


nico Bavoniano,
ei

tu
s.

bbatissa

prxerat Nivellensi cmtobw,

wm

Bavoo&ii*, atque hinc

voni8 yitQ

aliis}

qwe

riam

revooans dicta

studums lector, > memosuperwt denatmtate ejus-

mmcreslatere, iiCO ngmuntscnptorumassertist i/r es tis SS Amandi ei Bavonis usquead


(

annumGMepochzadstruuntur?

mdm

<rro

WEwonea
nnn 008
j
IIISiS
.

igilur

sunt f qua adstruit ohronista,

S.

Amando Gandavi prmicaPum .,mi 61 ecctesiam, quam ibir


1

demSancts, facile apprehendere incipiet errorem, quem refellendwm suscipimus. GerPrudis namque, ut sequUur ex computo Henschenii in Exegesiprseliminari ad tom. III Aprilis, nata est tanVum anno oirciter 626, eaque hodiedum communior sententia
est

fem

e\

rsa/m ab inon du\

inter fuerat olim

eruditorum adversus nonnullos, et hos ipsemet Henschcnius, qui natir

noQlSeamdem
ciiarn

esse

restaurata/m auctoritate Aiepiscopi


el

vitatem illam differunt <

annumffil velsequen*
eSSet

Noviomensis

Dagoberli
de

regis

Irm

rl ju.rld

qUOS pTOWi

<it

SUb

"/<'"/ tr<-

Francorum; qui posterioi


dit

erroi
et

novo se proon statuir


I

ex adflwnctis episcopo
''.,//

rege; Aicharii quippe

//

/,

iscopatui

initii

passh

1,11

ante

annu
fuii

si.r

monarcha ante G'2S. Erronea rursum sunt,qus idem ad eu/mdem an[mandu/m iiiiin habei de adventu S, Bavonis ad S. Gandavi commoranU m de dedicatione e > Elno Gandavens nata
iwn
anti

622, nec

Bavonem tradit cum sestatoribus suis Theodoncus. Sed his missis,in~ sista/mus communiori nunc sententise figamusque nativitati m 626; qui/nquennis fuerit dumlaxatBZi, quandojuxta T/ieodoricum, Chronislam Bavoniar
pus, 7""

defunotum

esse S.

niini

ri

alios

mortoius

est

S.

Bavo.

//"

<iatcin

componi """ posseoum ipsorunnmei ac biographoiinii nost/rorum textibus num pnecedente allatis picuum est. Prosequam/ur ergo paucis S. Geririhhs

nico

ad

annum
anno

616

/(

a/motis ind\
\\\\\.

clericis

chronotaxim, done>

ea/m

cum

virginibus
re-

I!

substitutis

monachis
626,
est,

<><i

posteriora

suni

et

omnia pleraque etiam anquae


tan\

habitantem seu abbatissam Nivellensis ccenobii


peria/mus,
69
,1,1

no 631

quale etiam

quod

pse

quam
629 de

Gertrudis

aula parentum
.s"/
/.

</< </it
<t<-

usque

rhronoiogue
dsduetu,

Theodoricus factum esse affirmant <>


S.
s

obitum genitoris

Plppini

Landis ;

Bavonis

<

cella
et

monasterii Ganda-

/"' S.
"
1

Amandum

Florberlum

i>i><>i<i

,1,

,inni

non ea istebat abbas prserat Florbertus,


11
.

quo

monastei

iu >

quando nu/merabat aetatis annum deoi mum qua/riiim prout omnes intelligunt sequentia biogra/ilu ipsius coaevi verba apud nos tom.II Martix
:

ipsi tant/u/m prse-

594
pater

Posl

annos vero quatuordecim


de hac luce migrassel
in
,

cum
ma-

positus

qumquennio cwciler postquam illudcon\xta ipsiusmet

ejus Pippinus
////////

ditun
'<

chron

oniani vera

tivni'/;.
esl,

srn Idubergam}

viduitate secuta
Dei

<S

eique

in

obsequio atque

in

mandatis so-

<to

ex s.

<''7

/
1

,i,i

ri

r.r

digesta j"ut

brie "i

caste serviebal

Pertigwvus itaqueadan-

Oeiii

mii

iuii

chronologia

refutari

quem

/""" 640,

consequentercommiserunt Theodoricus^etchronista Gandensis, adoptaruntque omnes, quos novi, scriptores ante ss\

cui ob alia etia/m argumenta Pippini mortem innectunt Henschenius m memorata ExeValesvus, Cointius,
\labillonius << recentiore^

ulum da imum septimum, signanBavon


630
vel 631.
I

im
</<

"/"/"/, excepto

Pagio

</"'
}

anno
ftlta
%

praece-

itum

s.

"/' innectei

dam

censet. Vixii

cum

Gertrude

evidentet
tabituj

ex nota chronologica,

quam

subministrant
Theodorivete-

aliquanto tempore vidua Pippini ltta priusquam 3 "'"/"" S Amam ensis ccenobii

biographi nostri,
cus, chronista

quamque

rctinuerunt
et

Bavonianus,

aucto)

Offfoii
1

fundamenta jaceret, eidemque fiUam abbatissam prseet. Audiamus denuo huc facientia cosevi

advertens\

s.

taretur

calculis

'" Voto

ista

lu

comprehenditur
:

apud vetustiorem anonymum num. 28 Sanclam animam carne solutam die primo mensis Octobris
reddidit
^ l!

Gertrudis biographi verba : Cumque quolidie supradicta materfamilias (B. Itta) tamde se quam de sua orpbana filia, quid essel fafetura, cogitarei
:

adveniens
ul

vir

Dei

^mandus episcopus...
construeret
rei
:

rogabat,
statim ut ani-

monasterium.
ignolas

S Bavo omnipotenti Domino .. stalimque '"i beatissimas Gerthrudi cum aliis virginibus
;

quaa ad

intellexil

uotiliam

salutem

marum
et

pertinentem,
,,,

sacrum
,,,d,dii,
,.,

velamen

ncpnif

'. longius a se Iti 8 ,splritusipsiusapparens, jubel sibi vestimenta mittiad mi ,rf r;:: ::;::::::;::: ::
1

semel

,,;,,
.

-*- *-

bebal

Exsufilans

animam camali fascesolutam

Perpetuocelsisvicturamtradidil aslris; Moxque Dei famulaj Geretrudi aominedictas Spiritusapparenssuggessil taJia, dicens

mbus et mjurits, quas ob sancVum instiktkm pia matercwm filia Gertrude perpes est <>< 1,,,
<>

'~
'"
1

*,

~> .
V ro-

'

sr '/'"

iliecebras

animarum Qliam suam ad bujus mundi ac voluptales pervim non


1

violatores

Netu.virgo.meis, qua? polles actibus almis Ml erecondendistardesvelamina membris

wperent, ferrum tonsoris arripuit


puellas

el
..

capiilos

sancte
raise-

adinstar coronae
Deus...

abscidil

Deinde

SMcioribushisapud
tein
,,|;
11

"cok
lonffe

adversarios

11 in

loricum
ipsa

ad

^pparuit au-

pacis concordiam
Mater...

,,,||N

eJ us

revocavit.

anima

Cessarunt

jurgia...

exitus sui

hora

Gliam
ad

..

r
;'

;
1

;:"" sanctae nteamina,

virgini Gertrudi, petens, ut

miltt
lllis

coudendo luneri

necessaria

Gertrudem sacerdolibus Domini tradidil piendum sacrum velamen cum


ncto gregi praeesse

accisuis

sodalibus

''''""i"''"'"' 1

JPsius

amma

GhronUtami A pparui( aulem


in

ccenobitarum,
ln

Chrislo

ordinante,

felix

ejus egressu saiuiari

constituit.

annum
vel

yirgim, abbatissaa Nivellensis jubens s, b. veslimenta ad sepeliendura


Lrausmitti.

Gertrudi

beatissima3
ccenobii

posterioris
sacri

faca,

mPositwnts
U"
/

nempe
t

hujus

consecrationis

velaminis

corpus suum F

VI'
igitur

"'

68

Vivebat

inter

virgvnes

Deo

1**
sacras

non mquisivit Henschmius ad diem """ """" apud Molanum >


/

U^rdvnisetinlndieuloacNatalir ousSanctwum Belgii refem ejue me iam ex


proprio

DIE PRIMA OCTOBRIS.


y,rr ' ,, ''
,

213

A f"<
1

*' }, ''>
:

h r>0l0,ji0a (h/ rn
/

.srr,

n,i lllfl

Oecembris

his

verbis

,,,S

wginis.
nostro

Eodem
i/.v.

Nivellas consecratio S Gerdie mscribitnvr similiter


vn

Ftorarto

Umessetradit Fisenus
diensis.
Niveiienti$par

Sanctorum, eodemque facFloribus ecclcsim Leo-

VI. Chronologica

gestorum

j.

p.

Sancti distributio a Cointio et

71 Diei

mensis

annwn adjwiani

Fisenus sexcen-

testmum quadragesimuin septimum; ob eam simillim quam ad dictum annwm


noiai
Cointius
in

Pagio adslructa re-

hmc

fellitur.

Annalibus num.

Hoc ;inno

est

Gertrudis rirgo, Grimoalm' soror, Nivellae benedicta in abbatissam quarto Nonas Decembres die

osihs ( ,,,l,i

Dominico,
'""'

littera

Dominicali

G,

ut

Bucherius et
a

n ",m m

aiutius >" vn
ni

mmhs, """ vivis

,,

m l,us
at

mnslrl,

S.

Ba\'0-

Malebrancus observarunt. lllud ipsum


ttdhibuit

wptrstitem superstitem fuisse,


|
,

quam \:::
Bavofere

'

Theodoricus
:

^,

Mabillonius,

ut

consecrationem

'"""" v
-

h ""

S. Gertrudis

ad annum 647, eslque hmc rimn, Labbei ac altorum co nmunissima ho liedum


referret

usque ad
et

medium

ilum

decvmum septimum,

de quibusconve-

mi mterrecentiores
nii

sententia. Porro si cui hujus


iiim,

eruditos, discutienda

sentenUm fundamen-

nunc

veet

qumsUo,

quam
. ,

desumptum
ti
.

iidem

>>

die
sat

ponsecratUmis notato

eruditi

movent

suj

awno perfectm
S. Amiiniluii,

pralaudatis Fa

solidu n non

omnino certam
otor ini

faciat,

cum smpe
.

appareat, ut contmgat, Santiones


i

ipsvus conversu>nis seu accessus rl rlu/un srnr rl, ;,,,, ,!,/.


,

ad

adfelicem Sancti
ter ipso

nostri obitum

;de

iis

quvppe inu,
,

natalitia,

ordinatione
i

et

controi ert tur. Cointius diotam seriem in


diSpOSUlt. S.

hujusmo

remoniojs alio die

hunr nmiluin

BaVU, nunluu
,

annotata reperiri, quam pro vere facta sunt, conB siihiri is, mhii quoque solidm saltem rationis affrrn posse, quo l citius consccniiumrm collocare
nos cogai
;

uunhnm
"
S.

iniimh, irnusil, linni/urum

, I

et

imando

clericatus

ordinem

suscepit sub

an578.

num
Dnn
S

631,ctww
milllis

esset paulo

majur quinquagenario,

es

re

autem, ne

id

faciamus, argum \n-

nempe nativitatem
\imimh,
rt in

tum omnino
Fastoi
mnrieiu appo

probabile, sepositaetiam qua

iinn^

ejus fixerai Cointius mlh.i


\,rr</r,is,

anno

wm

auctoi itate.

72 Argument/wm itlud deducimus ab setate S Gercirciten 626 natatantum numerabat a nativitate vigesimum vrl uigesimum primwn Admod/um verisimile vu irm r.i, ipsam hac aetate minorem consecratam non fuisse Nivellensis parthenonis <sam

choreta
liiiiim

639.
in

rirmum Gandavum
sibi

reversus

faCtUS eSt UnOanno %M,celvnhabitavit

ruuswnctw.

t/rwdis;

qum cum anno

monasterio

easst/ructam

sit,

an/no 647

quatuor fere menses; Denique ergaslulo


quinto
Idus

mclusus
post

Novembris,
clausil

ibique

secundo

anno
primo.

vitam

Calendarum

Octobrium die

Fallar, nisih

cidem intelligendum prmbeai


t

vus ipsius biographus cap. n, ubi referens quod S. Gertrudis sibi >>> dicto parthenone post/modum
iubsUtuerii abbatissam Vulfedrudem

74 liu ilh ad mnos hic quosprmcipua Sanctigestarecitatex doricum conscrvpta et ad annum


i

ad
ele-

nl Ul ,, aUll
,

Vita
\

649,
I Vfl

quo

neptem suam
sacrala

hirnrin S. Amnnili nil r/usrn/in lu


>

/rrlr nsrm

non
quas
fuii.

frust/ra

addit

Tunc et ipsa
astatis

puella
:

statuit atque his


sancli

\mandu
boc
I

fuias

Vulfedrudis vigesimum

annum
ei

babebat
ipsa
s'.

antiquo Prancorum
I

genere

edita

Quasi dicai

ulfedrudem, eodem, quo

Ger-

trudem, genere prognatam, tunceamdem quoque rnriln .vlu/vm /m/niissr, i/iium /mhurrnl S. Gerliinlis. riim snriinn rrlmn aCCepii ri rmisnata
es i
i

anno Kalendis Octobribus celebravit. Itimum fuil operum apud mortui Gandam gestorum ante susceptum episcopatum Trajectensem, his, inquam, prmmissis mortem ac ull/uram S. Bavonis describit verbis ejusdem
Bavonis,
y

Theodorici. Sic
Yiia

quidem

erron

chn

m
>>'/'

Addi posset confirmationis gratia,


verisimillime
essei

quoii

s.

AmandvU
,

episcopus
Tra/rrlrnsi

Theodoricianaei Bavonianot hro '/< nus nm n i/rslr OQ ralmu.si


apparitioni >

TrajeClcnsis

,lum
.

Sivrllnm,
li.

liuir

snh
,//

siiinhiiim

.i,i

Iiimii

venit,
vn

qum Hen\Lodoal-

schenii sententi
.

est

fundata

ActisS.

Bavonia S. Gertrudi abbatissm,ab p vpsomet Theodor co et ab aliis assertm, sed in relii/iia rrium ihsnnsilmnr vln mmhnjn i, m-iwnrm,

nin

nriiMs apudnosaddiem xn mensis Wait Secundum vitansmatrilegitur de ii Itta


a
S.

,/urm m,ri,

rnnhhim srrlnhnrin
ui

Pagium,

iiiMiniiiii...

amando

Trajectensi

episcopo

uhum
i

ta

nnrlii, CSt p tr V a/nnum nortisd Cointio signatum ausam admisit, sed reliqua <Ui

rum vciniii sanctasque religionis babitum sutniihiiii <>"H>s. id SCepit. Al S. Aniamhis Inhus ut mox dicam, est, 647 et duobus sequentibus, sr.lnn islinn OCOUpavU, "jilur UlO lrm/"is mlri,

erso prorsus o

hus, i/iim

Anno 649 determinate affurii obitum oinsrrumhim ralrulvs liurmiiani Ch,,<i,ri oiveredesiil Sanctusanno dedmo tertio Florberti
75
l
'

UIII

,,

ron .

gruitVUmr
'ttoriabipto

i,i

G&rtrude.

sunt, qum narrantur de B. Sedhmc ultra morari nos non

Itta

et

debent,
vv<>/-

prmahhahs, ru us initium ipse retulerat ad 636 gCSta m.hnurit, /nmil lr,,,/iOmhnlm


iiiiii

,/,,

probatum

est,

S.

Bavonem

nilriraHa

in

rmh

<' hi

<m im

.\r

a-

abobitu n.ssr ad annum certe 647, oum moa abbaparucrits. Gertrudi, jamsamtimonMlisive
Pissm.

igere videbantur, taquecum Vita Theodoi i/iiuim/iiaui aiiims 111 Hhisi/ur imla t,,.s rOn sln nlrr

deserat propter dicta deSS. \mando ei Gertrude, propter qum Henschenvus ante nop modo annos,

vrnum rlmm trni'"um " trrva l/a nrijlr.irinlin Commentariis ad Acta SS, Amandiet Gertrudis sicjur propius accesserai ad epocham
i

<,.

rimrri-.mnis
I

S.

BaVOUS,

'/U<i

m />OStra

r<m frvvru nt
,,h

Vita
rt

aimmjmi
Cointio
ei

nOStri

vrluslnuis,

llrn-

srhrnm
tunt

n,m

visa.

Illorum prmcipui

MabilUmius

Pagius, verba

autem

qui-

hus

214
AUCTont
J.

DE

S.

BAVONE, ALIAS ALLOYNO, CONF.


subsumit Pagius quinto Idus Novcmbris. Post hsec
:

P.

[gitur sansunt bus niiuniur, prseoipua ista Bavo religiosissimus vir Dommi ctissimus atquc quam a beato confessioncm prrniteniia?

Amando
tcr
vit,

pontifice

perceperat, annis

tribus prae-

quam explequadraginla dierum abstinenliam,


Domino
in

al. Cffllorum

alTectu
litavit.

annuente, sagaci studio, miriflco * mihoc seculo propter regnum Deo

novo exemplo, clero populoque congregalo, solemni ceremonia, feslivoque rilum dies quam Dominicus delectus alius peracta, fercbat. Quare non cst', ut alius temporis mos cum anno dcxlviii dies v Idus Novembris, seu Dominicam incidies nonus ejusdem mensis in Bavo ex praacipuis Hasbaniae S.

Ad

rem,

qua>

rn

eadem

Pngiusextfjlu

laudafoMabitr 76 hta periodo indicari putani wtaiHoriivna, ionius el Pagius totum, quodfluxii tenworisspatimn a S. Bavonis ccwuersume usque ad felicem

proceribus

unus
ut

rcclusus

est
,

et

posl

annum,
post

dicbus

quadraginta
volunt
prinia

exceplis

non
et

vero

bicnnium,
Ollati,

llcnsclicnius

Coinlius
ca3-

obitum; promde everti longam illam amnorum sriirm. quam mter utrumque statuit Bavonianus
chronista,

die

Oalobris anni

dcxlix ad
conversio

leslem

vitam

Iransiit,

ideoque

ejus

quamque eas collatione hujus cum Vita Theodoriciana modo supra ewposilo distribuerat

ComUus. Sed diversmode videniur intellexisse in Annalibus ad anvcrba. Mabilbnius enim


ninii

nona mensis Novembris anni dcxlvi et uno eodemque die conversus et reclusus fuit, commodeque cecidit, ut anno dcxlviii idem dies cum
contigit die

650

ita

scribit

Postannos

tres a confessione

Amando
nentiam

facta,

postquc quadraginta dierum absti-

Dominica concurrerit. 79 Vi um csl, quod, verbis anoni/mi ac Tlicodorici ad nicntem Pagii accepHs, staVui possit S, Bai

mutatis

sanctus
in
caelo

Bavo

ridigissimae
est
;

pcenilentiae

vonis

convcrsio die

ix

iXovembris.

Sed miror,
affirmare ex

praemium

consecutus

quibus

si

virum erudii/wm adeo


/iijrnlis

confidentev

sen&um satis assequort innuit tribus annis completis addendos dies qua.draginta. Pagius contra e.nstimat triermiocompletodefuisse d/iesquadragmta,
B

oerkm fieri sententiam OMiO DCXLIX. Nihil pro/csuam, cloco condiicens habct anonumus prseter spatium
utriusque texius collatione

obitum

acopinionem suam firmat testdmonio


ri//ns
///
te.rtuiii a

Thcodorici,

Surio vel a Itbraiio viUat/umet


dixerai
Mabillonius,
et

Mjnuium
sunt u
Pagio,

temporis cmversionem ct obitum oc hugus diem, Oetobris. Cclera igitur emendicanda


i

V,

explic lnirm
/'

quem
vetu-

TheodorioOj auctore

nimvrum, qui,judice

ipse

qiusaddita una

voce,

per Vibrari/um omis-

sa,

conformem

contendit tewtui

anonymi

rcrum tam a Bavone, quam ab Amando, eorumque coaavis gestarum chronologiam pluriperlurbavit,
el

stioris.
collato cuni

mum
esl
:

cujus

compuktm

passim
reclu-

77 Texlus Theodorici hic


vonis)
ln

Facta est lS. Ba-

rejrnl

idem

Pagius. Theodoricus Saneti

verbis

BBternilatis

honorem

gloriosa assumptio

Kalendarum
versione

Octobrium die
quadraginta

primo
dies

anno
V0C6

contertio.

sionem expresse coUocat Quinto Idus Novembris, qui erat annus scxcentesimus vigcsimus nonus
dic. sed

sua

minus de

Cnrrnjit uiilrin
do, Injthjiir
ui sensui

i/isum Pmjius udjrrlu

SGCUnetc. ita

Pagius eodem meiisis Dominicae Incarnationis anno 648. Theodoricus mortem alligat an:

.iiiini

secundu aeonversiune sua

no DominicaB

Incarnationis

sexcenlesimo

Iricesi:

sit,

desideratos fuisse dies quad/raginta

mo

prinio, biennio fere post rechtsiont

Pagius

ad complendum trienvwum. Hanc fuisse menlem Theodorici persuasum est et mihi, prsesertkn runi riiniiirm sensum admittant verba anonymi
vciusiiu,
ruit
iiii

non vmopost illam completo; atquo hic quidem corrigii Wenscheniwm et Cointwm; quasi rero biennium fere, quod et ipsi sluluunt

anno

649,

is

sed

m,

his

positis,

sequaPur, quod

mier reclusionem acmortem, ncm depTiQm/psisseMt


cx Thcodorico et Bavoniamo Chronista, nec in hosprimum cadere debuisscl, siqua /ucienda erul,
correctio.

iciendum. Prsmiitant/ur faciliorem mtelligentiam ipsavmet eju& verbd.


dis

Pagms, nunc

Bavonis mortis an649 a Cointio allata superius de causa notatumjex eollatione anonymi eura Theo-

Hsc

uliima sententia quoad


iChristi

num

80 Iiujiir

('./

Theodorici

computo nihil non cor-

etcorrectti,

durico

ex collatione ulriusque constat, sancium Virum die nona menel

abbale cerla

redditur;

rcclvm sev j otius pro arbit/rio immutatum ad /iriimiidam scntcntiinit SUOWn rclinuil Puijius pcrtcr
ihrhi irrlusn.nis. U(/ ijuuiu,
si

suam
j-im

rlirovniii

hnihi n/ /xirutu per-

sis

Novembris
qui

anni

sexcentesimi
ponliiicalum

quadragesimi
sancti
:

acta

sit,

credi potest elecpum fuisse

diem Domiwir
notis chro-

sexti,
ii

praecessit

Amandi
nona

cuui. Al quis revelavil Pagio, Theodoricum, qui in ns


i.r

sede

Trajectensi,

conversum esse
seu

die

anonymo nondesumptds

mensis
anni
esse,

Novembris

quinto

Idus
octavi

Novembris
reclusum

nologuis aberravit, falsum nonesse,

dum

feclu-

sexcentesimj quadragesimi

swnem
a
Diai,
si

affiani

quinto [dus Novembris, vel saltem


ha/nc
nori

annoque sexcentesimo quadragesimo nono, meusis Octobris die prima spiritum Deo reddidisse. Ilir confert Pagius modo supra dictocorreGtum Theodoricitextum cum texVu amonymi,

lihrario

notam

fuissc
sit

corruptam?
rcclusio,

lanlo apparalu peracta

quia

cuiii ni c

dc dujnec dereclusioneper S. A

mandum
/><>irsi

unde

concludatur, obiisse& Bavonem non expleto trienost conversunirin.


Tlaodorin pvo
arbitrio <xpotitii

facta memi/nerit noster

anmynrus,
et

d/ubitari

un
et

convocatio

illa

cleri

populi,

cetersque

relaiae

78

1'iim

cziemonix non

probaPurus praemissa dc determvnatis


ac mortis

"' nis conversionis, kiolusionis^

ad

m
ii

adaucU
:

alterum TheodoricA texVum,qui sk habet


silo

Theodoi

sint tolidem commmtiB. uugenduiu udjecta />n uin ornumenla, sicque d/ubita/H rlmm,

sjdendorern

accer-

un

dehinc
opera)

(post

varia

nempe

rlnius fueril od reclvsioncm Dominicus dies,


i

mirabilis pami-

>"'''

in i/un

sancto

pontifice

Amandu,

et

ve-

abbate Floreberto, non modu pedum luhus macerati corpusculi iniegram reclusionem obsecral et vix aUquando impelral l,;,l;i ,llr evocato clero d ,,,.1,,, cum crucibua ct thym.an.air, lls uniiversoque ecclesiaslico apparatu ad reclusionis cellulam convenitur et
sed
.i
,

nerabili

ud dci iiiiinindos Uiiiios COnsislil oninf 0bur argumenti a Pugio formati: imo admod/um mile unhi csi,i lr csuni quidemS.Amandum
unini 648 (undaviversatvm csse, aul interfuisse,

si

lum

facta esset, reclusioni.


esi

Is

enim,

ui

ad diem

viFebruarii probatum

ab Henschenio admis-

sumque

sancti
teste

manibus hoslio ecclesia, sepeUtur magis,

pontifieis

Ghristi

Bavo

quam

a Pagio etaliisnunccommuniter,S .Joanni Agno, xxv Julii anni MSdefuncto, succcssor dakts est in Trajectensi sede episcopali. Hancautcm diar

recluditur'

oesvm per

triennmm fere,quod terminaVur passim annis

DIE PRIMA OCTOBRIS.


A annis 647
et

215
aetoMk
j.

duobus sequmUbus,

tanto studm

servato,

ac labore ewcaluit, ut nisi alvus meliorque testis produraiur, non facile credAtwrus sim, vpsum ex-

indeve calculum deducendwm, quia, ut vpse monet ad armum 632 num. 4, tardiusscripsere

(Baudc

mrisse
cosevi
et

undo

S.

Amandi

vnterea

Gandavum.Lcgantur n, ll irmundi aliorum S. Amandi biographorum verba


xi

biogra/iho coxvo, qui

qu.r citat Henschenvus

Conimentarii

prsevii,

cum
eertamdktti

de

ipsius episcopali, dum Vrdjectensem dicece

plurima omisit) s.f.peque res pil-epostere narravcit. Hoc, inquam, dicat, sed simul seoundl argu* """/' sui, ab ordinepereosdem vn rebus narrandis
servato,

im

percurrrrrt.
81
'-

unicepeHti deUlitatem

agnoscat. Nobis

Denique omnibus

j'"' v

vtmio ilhud

twn,
tos

quam

rite perpensis, debilius mTheodorico fultwm Pagii argummut controvcrsiam, quae inter erudi-

tandem dirimal, ui persuasum uoluit amtor ille, certamve reddat smtentiam de affigenda eadem morte anversalur,

de aono mortis

quidem nihilo magis aptum apparet ad controver* siam dmmendam, au\ certam reddendam Pagii sentenUam, quam primum ejusdem argumenfium, quod quam mfirmwm sit,satisostensumopinamui
.

Bavonia

Procedimvus ad

alios.

noMQ.Sednumquid
id
///

nonsuspioari

licet,

vpsimei

ccrta/m non fuisse}


'

quam

confidenter pronun-

tiavcnt

Etenimnon

contentus priore ULoargu-

% VII.
nii
tia

mento,subjuna)il aliud,quodprimo intuituspeciem aliquam auctoritatis prs sc fcrt, sed attentius consideratum revera nullam Juibet, Demus et ilbud integrum.Postverba num. 78 dtata moxpergit
:

Examinalur MabilloHenscheniique sentende anno conversionis


mortis
Sancti
,

dem

Sed sive diei conversionis tanlum, vel ejusel Feriae primaB siraul in hac reclnsione ra-

et

isque

tio habila fuerit, haec alio anno peracta non est, B quam jam a nobis memorato (Christi sewcentesimo quad/ragesimo octavo.) Ex quinque enim aucloribus Vitae S. Amandi, quorum scripta reprae-

anno

circiter

654 mortuus

statuitur.

sentat Henschenius citatus,


nis

duo de sancti

Bavooperata

conversione per sanctum

Amandum
Milo
:

non

loquuntur;

alii

tres,

nempe
iii
iii

monaPhilipet Hari7,

chus Elnonensis

lib.

cap.
cap.

pus abbas
verba
sancti

Bonae-spei

gerus abbas Lobiensis cap.


faciunt, et

num. 12 num. 35 num. 30,

abillonius Sxculo n Benedictmo pag. i03 m h otatis ad icta S. Bavonis vetustiora, ita opinionem suam ewposuii : Annum, quo S. Bavo

M.
ad
in

M.<i,moniutialu* nt

Superos

migravit,

non
est

facile

esl

definire.

Si

de ea
aliis

numeris lapsus non


POST
S.

auclor sive

librarius,
,

postca, uarratis

aliquibus

BaVO
a

Amandi

gestis,

de hujus ad
disserunt.

episcopatum

Amando

POBNITENTliB CONFESSIONEM pontifice perceperat,

QUAM
annis

Trajectensem

evcctione

Quamobrem
seplimo

cum anno
,

sexccnlesimo

quadragesimo

hanc sedem adeptus sit, a<ino, qui istum antesanctum Virum ad poenitentiara adducessit
xerat.
.ii

PR.ETER QUADRAGINTA DIERUM ABSTInentiam superstes fUit supra num. 15. Ad meliorem frugrem adeoque ad pcenitentiam
TRIBUS
:

adductus
iir.r

est,

dum Amandus,
Bavonis

Trajectensi

catbe

impositus, Hasbaniensera

pagum,

Trajectensi-

itargur

mento

82 Vis argumenti pendet a modo, quem in reous norrandis servarunt laudati tres biographi S.Amandi un mlrlirrl simjuln gcslu srrunilnm
:

bus contiguum,
tione
illustrabat.

uatale

solum
posl
.

praedica-

Amandus sedem
videtur
:

Trajectensera
(riciniiiiiii

anno

dcxlvii
.

iniissc

ordinem temporisrfuo contigere, retulerint, nec ne: sisic, admissis nonnuUis a Pagio antecedenter poratiocinium ; sin'minus, nihil evincit. Ad hOC ,r.rnr n II. nlr ml'u ,n fnrml, n<\ .v/ talis "" non ordo temporum servatusnon sit,
sit/is,

descruit

et

suos
,

Gandenses

revisens

Bavonem
factum
ad

secum adduxit
gratia
\

eumque raonachum
babuit.
,

cniri

insulam, Chavelaus dictam, Euangelii disseminandi

anno ucli comitem


monasteriis

Bavo deinde
rediil
,

.iiti-

perlustratis

Gandam
obilum
I/.rr

C faisse,
iisdem

mox

fatebit/ur Pagius, simili

ratiocinio,

et

ibiquc

reclusus
dci.iii

vixil

usque

ad

qui

auctoribus desumpto, concutiatw

totum

aimo
nius,
n,i

conligissc

vnlctur.

Mobi/lo,

ipsius systema Bavonianum. Prodwamus exem-

gui

cum

postea

videaVur vacillasse,

auca

plum. Laudati Vres bwgraphi postquam citatis loois deconversioneS. ftavowsverba fecerunt, narrant nonnulla alia S. Amandi gesta dein Milo lib. Harigerus Phili )pus abbas cap. iv cap. ii ei iii
;

r/us istam opinionem

observanda differimus,

de 10, Hcnsclicnium nuni. DagoberS. Amandi ewsilio propter reprehensum lum regem, deque Baptismo per vpsum collato Da-

cap

xliv,

apud

donec proposuerimus, quo pacto gesta eadem ordinaverit vn Annalibus. 85 Snnrh nostri conversionem seu prvnvwin a onwtionem s.Bawmit, morte woris accessum ad S. Amandum narrat
a/nno 647,
fessione
S.

mortem anno 650 post annos

tres a con-

Amando
;

facta

poslque

quadraginta

x Actu
imoti

s.

gobrrli filio S. Snjibrrln disscrunl. 83 Utatrur mod quis Pagii ratiocinio


<

ei
:

iisdem

U desum-

pt0 -

malcriam accommodatis verbis inferat Quamoctaobrem cum anno sexivntesimo vigcsimo


ad
exsilium misvero excunlc, aut sequentis initio in anno sexcentesimo Irigesimo sus sit (Amandus)
alioSigibertum baptizavcrit (qum ipsiusPagii ei rum hodieque sentenM est) ante diotos annos sanergo nec ctum Virum ad pcenitentiam perduxeral nec recluconversus est S. Bavo anno dcxlvi reponat, oec dcxlix mortuus. Quid sus DCXLvra sequelam, suw n,routclnb.iiui Pagius? Prwrem non admittetj nologlT tam apertc advcrsantcm, non esse ordmi ab ipsis
S.
:

dierum abslinentiam prout vnterpretatur anonymi vetustiw v sensum. Viow a/firmat tamen \labillo/<< convernius, istis determinate annis sionem
;

nec

?i

affirmaret, placeret o
dicta
S.

mio
S.

quia

oum

juxta

ante

Amanckts

Joanni
tenuerit

Agno^die
cathedra
.

\w JuliiannitoQ defuncto,
Trajectensi successerit}

inepiscopali

eamque

647 t/rienm-io, quod terminafiw passim annis /V/( sequentibus, nec mterea temporis verisir etjfatobus
militer
,,/,//

Gandavwn exourrerUS. Amandus,


qUO
trni/>rc

seque-

istam etioym verisimillvme, conversionem


S.

cmr
,n

tn/rssr.

\ninndus rnsubnhn

dieecesisua Trajectensi, illum susceperit, rr/ im(i sequentis episcopatum

maatvmesieamnteannoSW
ut

dicat

igiPur,

fidendum

216
AUCTOBE
.1.

DE

S.

BAVONE, ALIAS ALLOYNO, CONF.


ri

p.

contendii Pagvus.Sedilludipsumsibipersi Mabillonius verbis primc fuisse, apertvus indicat


/

88 Hanc libertatem nactusestperobitum uworis ../w,, IglePrudis filw, sed 'wm getatem sat provectam
S.

lln

locc datis,
ritfffl

adqu

postquam
scopaVu,
tius

redeo
,

Amandus,

relicto

Trajectensvum epv-

S.

Ama
ad

80

Ad

meliorem

inquit

frugem

adcoque

dut <TO( Tru

pcenitentiam

adductua

osi

(Bavo)

dum

Gandavum redierat, ad quem proin />oquam ad alium profecPus est, exseouVurus


:

*****
pus

kmandus
sbaniensera

rrajectensi

cathedra?

impositus... Haillustrabat...
B

propositum. Non alio modo accipienda arbiVror


Othelboldi
S.

pagum...

praidicatione

ad Otginam Flandrim comipontificis,


.

ad

suos Gandenses
adduxit.

revertens

(Amandus)
vercipio,

lissam

Alowinus, cognomento Bavo... praedi-

oem secum

Equidem non

quid

catione
potentis

beali

Amandi

imo

Dei

omni'

moverit, ut ad isVum

modwm

scriberet auctor, qui

inspiratione

tota

mentis

devotione

tam vetustiorem biographum, quam Theodoricum aliosque de SS. Amando et Bavone agentes prm Namquoda vita lieentiorcud [rwjem il
meliorem adductus sit,acceptum retulit exemplis proui ex biographis clare AgleVrudis filw suse
,

conversus,
.........

Christum,

ipsumque consulem
,

Gan, ,

at. prajsuiom

davum secutus, dum studuil relinquere lerrena owmuo, uu ... uuu mnuil nbiinere ca-leslia. Propter fam deducta <:>
verbis

scriptorum vektstiorum,naturaliore,quan~
acceptis,
S.

Vum mihi a^paret, sensu


d/um ultervus opinor, quin
<>

vix ambigen-

ostendimus

w;quod

autem, ut

mox infert Ma-

Bavonis conversio,
sit

Amand/us, cum esset Trajectensium ad pcenitenHam adduxerii Bavonem, non dicunt biographi, quamquam id aliquosensu V ......... verum essepossit sedquod Trajectenses </ suosque Gandenses revisens, Bavonem secum adUUonius,
S.

biographis memorata, staVuenda


<>

post abdica-

episcopus,

tum
./ ./

S.

Amando episcopatum Trajectensem ,


Commentai oj
.

prout statuit Henschenius in

..'././/.., ad diem ../../ m Februarii, ubi abdicationem istam mnexuit anno 650. Hanc de anno abdicationis senI
.

duaserit,

minime compont
virtutibus
\e

potest

oum eorumdem

tentiam contra Cointium propugnavii Pagiusin


Critica

biographorum testimoniis, Anonymus noster vetustior,

ad annos Gi9
saltem

et

650, probantque uelse-

expositis

quibus Bavo exemplo

quuntw
vonis,

recentiores plerique. Fuit haec et

filise

stimulatus
et

exercuerat,
:

memorat obitum
Inspirante

Mabillonii sentenlm
ubi
ait
:

uxoris ipsius,
misericordia

statim addit

Domini

w Annotatis ad Vitam S. BaAmandus sedem Trajectensem


post triennium

Iv

ad

viam

conversionis
expetiit.
it,

sanclissimum

pontificem
eg&i

Amandum Tum refert


.

anno dcxlvu
seruit.

iniisse videtur;

de-

quid apud

Amandum
.

quo

acto ejus ea hor-

89 Porro

cum idem
S.

attctoi

ibidem

iddat,quod

tationem exceperit,

facultates suas in loca pia ac

videatur obitus

Bavonis contigisse

anno 653,

prrbabnner <. '"''"''' """"""


'" ortem

pauperes erogaverit
lificem,

alque ad
in
,

memoralum
cujus

pon-

tnennioscilicetaconversioneeidemperindeannoobO

653;

qui
esl

morabalui

castro,

voca-

bulum

difficulter intelligas,

Gandavum repedaveril dwn


Gandavi, quo secum
ubi

Unde

haud \man-

tam conversUmem Bavonis quam Amandi abdicaUonem. Eo quoque reduci debet compulus
affixit

Casteltani in

Martyrologio
Parisiensis
et
,

dum

Universali

auctoris
tiistorise

degisse
ea

non adduxit

Martyrologii
litterarise

scriptorum
qui

Bavonem,

primo venientem, ac deh


clare

Franciae

aliorum,
;

vertentem excepii
XI ld ipsum
biogruphis,
ti

obitum Bavonjs

circa

653

signantium

computus

lamen
id,

i<><

explicatanonymus
possit
:

poi ta,

absolute susHneri potost;

perfectam con
nertic

utdubium supwcsse non

aummodo

corrigatur

quod
suos

Nam poslquam

primse deflevit funera nupta?, Dlterius nullum penitusrepelivilamorem,

systemate Mabillonii, dicentis: Amandus relinquens Trajectum, et Gandavenses


revisens,

displicei in

Bavonem
abdicatio S.

Sed sua celsithrono contradens omnia Cbrislo,


ponlificem sanctum properavil Amandum, Quem lunc Gandavo constal considere caslro. primum aditum de reditu post bonorum / n
;||)
;

secum

nempe
mis

Mox

adduxit. DumAmandi staVaaVwr prir

mens bus amni 650

et profecVio

Amandum Gandavimorantem
dem anni mensibus, quando
conversus
est

S Bavonisad

posterioribus ejusperjecte

disVributionem sichabet

ad Deum
reperitur

Tudc veniens omni resolutus compede Prascidissecomara sanctum sibi poscil 1,1 castro.de quo supra memoravimus,
,/,//

Rebusenvm

ita dispositis,

secli

Amandum
\\

"

7"
'

'""'
s

^eodoricum et chronistam Bavonianum /'""""" quam sec lum, postquam de


disposuisset
.

quod daVur episcopatui s. Amandi secundo, quod videturabsolutedandum intei abdicationem S. [mandi, F et
1
'

'"

temporis, primo,
;

""

perfectam

Bavonis; tertio,quod

fluxisse diciVurinterhujus

Bavonis

ad

s.

[manawm

Namoum

conversionemetobitum. S.JoannesAgnusepiscopus Trajectensis

-'
s

'""""'"^ Gamda
"'"

batur,

'

""'"
'

""'
/

.;,:;;;;:;
,,,

z!!"< "C'-
,

usque aa '""' """

uctooris

uw

"

mH
'"
'

''"'"'
'

m Trajeetensem guberndbat xi' """ em txistimo auod s

ln

1? VZ, ""''""'

'

\n,,',,,'.i',',l

Trajeetemis ,,! tpiscojm


''

'ma^mdhSSoZ
:: ;
,

H
;:; ,,.

"'

'"''' '<"" cogit abdicationem nm > conversionem tam e,riguo tem- "'""mU "" ""'"'" """" '""'"" "' "'"'
<

''"''''

""'"'

''""'
'

',',,v,

,,/

"""'" "'"""'""/
;
'/

"/'",'./,,/,//

..,,,-

;" s-

'"""/

/<,',,,/

,,

i.
'

/,.,

; '"

''" '"'"'

7 , /,

vi .

S,

imandu,

,, "'"'';
,,

'" '""" B49


-.
'"<""

dissuaserat.
,

';;,
,

',-

'

""""

C,, ,/,,

,,,/;,,,,

annum

DIE PHIMA OCTOBRIS.


A

amnum

652, quo eod&m

217
AUCTORK

utrumaue

refert iwmfiit*

ry"
ya?cw/o

;.

x" xii

macli

oeneaictmo pag. 403, quam S Benedictino pag. 403 auwm s

<

*
,

s.

;,J;:;;::r:::;:
'

J.

P.

/,/,,.

*g

m,m

:r,, lu ;

Trajectens

n. ,,',,;,'

reaivuque

Pontiflc;

,;',.
i

r
""//,. 89

'*

"s.

4;

svme

ag.

Agnu

successit

t-"*-* Amandus
regiminis
Ponlificem
auctoi

inviseril

anno

:::::;::;::::;::::;;;;;::'''/< ^ocitius,dumxmodoservenPurea
proposuimus.

ause

cum anno
Martinum
w '""";'

Trajectensis

tertio

Romanum;

itaque

non

se-

rius qua/m G50.


a

7";

"'

91 Al """ hte ^tino tum in


s "" :ri "

tum inSsculow

.1

libusSanct

VIII.

Gesta Sancti a nali-

conjunxerit
vero

cum

S.

Amandi

episcopatu

Comtiui
S,

tam conversionem quam mortem Bavonis prxponendovm crediderit dicto episcoiter

patui,
nihil

illud

in

ipsorum calculu deS. Bavone


debuii
et e\

usque ad meclium sacculum septimum chronologice ordinari facilia


:

vilate

mormvel immutationis afferre

ConVra
iscopauiter

Henschenius, qui rectiu

conversionem

tuietabdicationi post/posuerat, haud e m similitei postposuit Bomamo itineri S.


di
,//.-./
:

Amam-

fundatio coenobii Gandensis


:

quandoquidem
,,,/,,

sic
;

facilius intelligomtur ea,

an

haec

et

nimvrum quod S Bavo, defunota conjuge, profecVus sitadS. Amandum Gandavi commorantem, ejus consilio bona " hlls '' <' piis erogavei-it, redierit ad sanclum
:

wit biographi

Gandae
possit
E

amplitudo
aliribui ?

Sanclo

r<

",

"'.
sit

evmxdt

cepto clericatus

prxdicantem gentibus verbum Del \<i hoc quvppe majus temporis spatium exigitur,quam\ quod videtur fluxisse inter abdicationem S.Amanspcutus
,//

Q,,madmodum
citer 23 serius

qusdcmque profectionem

Romanam

eodem

Samcti nostri mortem anniscvr- AbMttoiaeuh collocanda/m censemus, quam col- n, qw locarmt Theodoricus abbas, chronista Bavonianus ""'""'"'"

Porro putat Henschenius nec sme verisimUitudine, S. Amandi liomx mo'""'


i

et

/////,

qui eos secuti sunt usque ad medium fe\ wii ita nativitatem ejus annis

dmodum
, ipsi

multis
ea ejus-

brevem, laudat diploma

amovenda/m arbitramur ab epocha, quam


i

concessum,
ui

,//,

mense Janu

am.no

igitu/r,

quem Hactenw non improbabiHter Henschenius in Commentamio prsevio ad Acta S. AmamM H xn


c/

conscquenter conpludit, 651, ante proimde non contigit S. Bavonis convei o

dem Thei d< ici noHschronologicis, vitiosis quidem, sedproarbitrio mutatiset emendatis fixerunt, ///////. nominatim Coinlius. Causam, cursic cogitemus, unam przmisimus% v, quia ideticet S
i

trudis
/,,,/.

Vivellensis abbatissa, nata sub

annum

626,

XIII.

teste

Othelboldo, consobrina S. Bavonis,

cdobitnmmah affiauunnom,
tjuia

92 At stantibus
,

iis,

qu& cum erudiHs nuncpasea

mimusverisimiteapparett sinatushios
ut

w/

omnibus deduximus supra

textutamveet

placuii

Cointio.

non

Causam

alteram

oidit

tustions Oiograpni nostri,


,/,

quam

Theodorici abbatis

nus ab

setate,

quam

habuisset

desumiSanctus, cum

t/riennio

tamtum medio
Bavonis,
teneri

inter conversionem

obitum

nequit

quod

Vradii

Wiennio ante mortem adeptus esi venerandi pontimandi manibus clericalus honorem, im nostra

awno
'

Sanctwm nost/ru/m ad quem ab anno 651 hiedii sunt anni \rc mirum videri debet, sic Vwm Henschenium, qui, ut ibidem fatetur, non viderat Vitam Samcti ab anonymo nostro conscri tam
henius codemftxiu, obiisse
657,
vero

aliorum sententia non ante annum Christi 650 ntii de amno natali 651, qua in opii fuissei tenex septuagenario major, nechocvi mileno cedit, quod neque vetustus anonymus 95
,/
/

,/

figendan

/,.,/,/,

Theodorici
Coi/ntio,

vel alio
vel

sensu

intellexit,

nostei necpoSta in gesHs referendis ullv/m

verbum """"'
'

prout contigit

tam

obscuru/m

aut

proferant, unde velsuspicio ori/riqueat,


fuisse cPtate

Sanctum
i

'"'" a

,//,,,/,// reperit,

ut vix explicari posse judicaret,


fuit.

multumprovect/um,

dum

viveredesiit
tru

(jn.r

\labillonii

mens
ch

Adderem, quod
testimonium

fo

Contra
d/ura

dtvmo

nostro
ric
.

modo
notis
//"/'

intellectum

Theodo-

iii

ne ubique labentis,

tanti

spstimaiit Henschenius, ut juxta


;

ipsum

calculos suos dirigendos crederet

nisi

adverterem,

vm etatroaa fuisse narrantur, ut iissusl impar fuisset vit quinquagenarvus, nisi nomino utque ab iis scnex septuagenafortisac robitstm
eluendas anteacta
;

quod hic saltem Chronico Ba/voniano, alioqui non minus mtioso non nihil auctoritatis detul inquiens Die nrima Kalendarum Octobris anno dclvjj angelorum praesentia delectatus (S Ba/oo)
,

rio

majoi perSS.
fuisset,

[mandietFlorbertiprudentiam
etiamsi sacro ardore abreptus
suscipere tentasset.
Istis <<

cohibendus

conU
l/iit
s

pensi

habentes

erroneas

Theodoi

spiritum

eiflavil,

a S.

Amando

dein

sepullua

el

,/,,

noi
>.

limur Hen
Bavonera
init ssecuti
/

quidem
abbatis
,i
!

secundum
Ploreberti

Cbronicon
sun,

Bavonianum

anno

putam usque,natumesse
,.

vn
et

cujus inilium

retulimus

/,,/

,/,

,,,,/,

sej ius,

quoi ab epot ha

annum

dcxi

v\

-''

!""

93 Eo autem a/rgu/mento usus est verismilitei Henschenius, quia signataS. Bavonis conversione mo 651, aliud monumentum non occun cujus auctoritate annv/m mortis determinaret, Vitam aliter opinaturus, siad manum habuisset Vos itaque servaHs monumo conscriplam

fheodorioum expressa removimus ejusdem Sancti annis videlicet circiter vigmii nostri obitum
.

/,,,, ,,, nost/ra cJtronotaxi minus nativitate an/norum spatium ad Sancti gesta '"'" disponenda occwrei quam vn usqu
\

>>

calculis

T)

ioriciai

96

Vam siout ab anno

578,

,/,'//,

,./

Theoa
-

28

.,

218

i i

roBi

j.

P.

r^ss^i
m;.v.v:...- '""'""
',
'

DE

S.

BAVONE, ALIAS ALLOTKPO, CONF.

"""'"""'"

dUtribuwUw
utqve
a

il/illl

iium
|

i'ltm
:

"adslivel
Jj,
/;//l/J/
j

654.

Imo cum juwta

*
'

Theodoricitewtusperfectiorem

" -S """ nde4mmto AnfytM ptus 630, mortuusque 638, Trajectensem episcopatum adnt tantum arca 646
r/ '""'
I,
'

35

Magnus

cselum
; <

translatm

** "
i

est

anno 604j bn- d

II

Z
,,,.,,,

SanctipcenUentiamadtrienniumdmitawatconr

velMl.
99
<

-./-/
,/.

umspatmnceterUdisaiif.
606,
/'

ftvfew
C
*>;

rt

footo nnecw anno


.

,,-,,,

""'

"' ad" Bavonem mno


S.

*"*.
;;

78

sr
'

/;///

^^

wwfwiKfoflfcw 624
,,,,,,,,,,,

dare
Attfiif,

xque,

Maurita,
defiincti, lex afferre
,

qmd

**

~.

i,,/,,,/-

Hscanno 642 annos numeraverit septemde..


.

itsuisverbisetewemplis, Dim aomde nas iran tedivinagratia,patremBMOtiemali< ,',. avocaret. Supersunt anni norma V ivendi Imandi ,, terquinqueusqueadTrajectensem S
is tpa$umt quemtermbtamusanni6ft sequentibus,etcujustriemiidecursuS.Ba.vodicti

otuii rm quominus monastieam vitam amplecteretur? Nam juwta lectwnem quartam deinde [ustrasiorum Francorumque regumbellis mterfuil usque ad mortem Brunichildis et Clotarii monarchiam, id est, usque ad tmnum&M,

anno 602

vel

impedimenti,

dum

mUs prsedicationtbus ad altkwem virtutis graaspirari ceepit, statuitque mundana omnia


suum prcpositwm tandem awno650 velbb\ setatissuae quat

quando \lauritiana lew vel dudvm cessaverat, vel Bavonem, nobilem Froncum, et ab imperatoria non potuit. obligare tnmc absolutum, militia
quinta subjungitur aliud, quod quidem alienu/m nec chronologiae sed quod accommodo sensu nostrs adversum lendum est. Comprehenditur illud verbis sePecuniam aulem el Lhesauros suos in quentibus

Eadem
nec
a

lectione

deretinquere, atque hoc


ewsecutioni dedii

vero

aragesimo quarto
n

vel

qumto.

m a
vitate

i/

,,,,

nonnv

sua

dum loquo) de Scmcti gestis a natiadmediwm usque sxculvm septimum, erto s ium comprehend
o
i

pauperes distribuens
quae
in

(Bavoj

ceteras

ac

praedia,

arrantur a biographis
nescio,
v/nde
in

illa,

Brabantinorum agro alibique plurima pos- E pios usus contulit, praeclarumque in sidebat,
inler cetera
dis
el

accepta,
veteri

t/radunVu/r

ab

aliis,

monasterium apud Gandam


confluenliam,
in

ail

Sclial-

qualia

leguntur
'.

O/Jicio ecclesix cathe-

Legiae

eudem divo Amando


Petri

promotore,
Juvenis
(S

honorem
egregieque

D.

quarta

Bavo) sub imperatore Mau-

fice

extruxit,

dutavit,
est.

ricio magna '11111 laude militavit. Ac deinde Francorum toslrasiorumque regum, quibus cognalione

postmodum denominatum
,

magniab eo Descripta illa sunt


apostoli

quod

/:

>

iano Chronico apud

jtuigcbatur,
iiiu

in

mutui
posl

proruenlium
Brunichildis

bellis exi

num

///'.

rvcap.

f
.

sed,

agitatus,

iiim

cum summa rerum


multorum
prasstantium
se

tristem

ad

regem Ciotarium devoluta


ac
,

accommodo sensu accipienda dem annum referantm conversio

Sanderum Herum utjam onui, nesciticet ad eumS.

Bavonis ct

fuisset,

oobilitate

rerum

gestarum
vitas

gloria

militum

ad

sanctioris

primordia monasterii Bavoniani, vel^ ut verba /n ///,/, hujus /'/ imordia illius con\ <, sione
po teriora reputentwr
ius,
;

propositum
1

transferentium,
0|

exemplum secutus
honoribus
-

tiont/ra

quain censent Hen-

ontemplisque
a

ibus

el

Mabillonius, Pagius et eruditi

hodiedum
in
ictis

atque
sti

beato

Amando Pungrorum episcopo


.

Cbri-

communiter.
100
tniti

gloriam plenius edoclus


soli

deinceps certa animi


militari
:

Fwndatur autem horum sententia


S.
.1 1,111

quo&mtc
cti

oon-

dcliberatioD

Christo
in
le

crucifixo

ihh.
S
I

fjimni

S.

BavoniS. Boiiilnmin-

'ersionem San-

quoque
ricius
sei ulari

statuit.

tione quinta

Ei licel

Mauin

dus

biogrwp
nos

Amandi synchronus
Febi uarii
%

cap.
et

111

imperator lege
militia

lala

prohibuisset,

ne qui
transiret,

apud

tom.

pag.

850

seq.

ad monasticam vitam
Clotharii

narrat primo
ite

\uod S.
ei ti

\mandus munitus auc.

proposito

favore

regum Wagno Ponlif. Roman. adversus Mauricii edictum pium mililum instilutum excusanle defendenleque anim itus, consuffullus,
el

tamen,

Dagobertique

Dago
l<

regis

et

Aicharii

episi

ab

Cregorio

Voviomensis

ac

Tornacensis
turus,

Gandavum
relatis

adierit

verbum

tum
ndit

laboribus

ac difficuUaiibus,
de fructu

ibidem plurimas,
.-

stanter persiitit.
militam

mb

'

ls

/; '"

'''"""

"

Wolano
"'

et

aliis

adoptata,

hoc miraculum (de


regionis
illius

tandem obtento hsc subdit At ubi homme mortuo ad vitam revodivulgatum


celeri
est, statira incolae

""
"'""' "'""/'"""/.
/ '"'

''/

rehendimus, sed /'"" ewcogitata

cato) longe lateque

cursu

ad

eum cucurrerunt,

non adeo, quia chronotawi nosVm

mU
pro-

et ul eos facerel Christianos,

humiliter postulabant.

""

certe,

si

Utta

vera

et

"""
/""/'""
'

e
,

quia

rimo

Panaeliam, quae anleadorare consuerant, propriis destruentes manibus, ad virum Dei unanimiter perve erunt.

"""
"
"

anonymus nostcr ^P^cetrUjuefidedigniscnptoresde


nostri,

bwgraphi

Nam
lam

ubi fana destruebantur


ex
munificentia
virorura
regis,

virdomini
quain ex

Amandus
collatione

//

"/"

ton* n
"

s?met
si

Theodorir

religiosorum

religiosarumque

qui profecto

de

iis

novisset quid-

raaminarum, statim monaateria

';;;;';"

s,lr ""'

non ']"" "' 7 ""


/
'

V""**"

-"^' i

****-.

^\^^cn

aut ecciesias conpabulopopulumreficiens,

omniumcorda

mandatis calestibus

illummabat.

'

;;
;,,/
,
.

[y

",]
""'' '/"'

-;-'"'";""/-'/'""'"'l BaV0 " "


i

hicagentemsubDagobertorlgeconstructis.interpretanturrecentiores

i quasi vero eodem temVwritius impervum, s. Gregoriv H Pontificatum, Dagobertus AusPra ,. Clotarius FranctA regnum tenuerint
(

nm/sij: " "''

::

;;r

vom

>

>

ut

">tit

q
631.

Covntius,

verum etiam ew mstituto probat ad


chronistse,

^^^
cum

* laZdati de Bland

m*

/,,/-

annum
101

Adhmc

'

"'"' v ''"' /

etS.Amandus
/,,
G
.,

Blandiniensis apud
i,

os.Awmdo

sr "

^jectemem

-,,,,,

mterempti

SanderumsupracitatolUyrocap.

\faurUiijam assignavi; S

nuscap.m,
/

Theodorious abbas, licetcetera "'" "/""''"/ " vera chronologia, eatenus tamen
adslipiiluntui

Pwm Bavonia- JJf"*" /U ""

muU

'

DIE prima 0GT0BRIS.


A a&tvpulmto dicU neotericorum mterpretamni utrvusque monasterii i cclesiwexor''"' ""' rege Dagoberto Aichario epis''"'"' ''"""' " ruln ssuperstesfuitusque aaconversumem S Bavonis. Accedii auctm His219

QWUzm

'

'

to tr<mslati
" nshim
-

.s.

Wandregisili abbatis

'"'"

/""/

met

apud

cum soripsU S LivZ ""' 'i'" >""" eommunem omnium sententiam ''""' tmtum "<>'"> '"' Quapropt* b ]en Irr/I
; v
/
-

^S. Bavun.s ,,, ^,,,^^ " us '""' lacebatqw,

.,

,,,

/(/

'"

awtorm
tunc

'"

<'"'
h( ">"

seq.,

uin

camol

tbere
'"'
i

etepiscopo, sed de
'"'"'

Blandinumse non solum collocat sub dUsHs rege Bavoniano sic loquiVur, ui mox vntelligas, ex titisse ante SanOi nosMconvi
l

"'"''""

tmsemus, quia

sxoub
humili

'"" /// ''


V

7' mmM
V

mWi Migenti,ac forte de neces^*>toto:ecclesixquidem


itum
et

uMte

'"

""

"'"<*>""".

''iiain

anii.n-iiie.

,,,,,
.

dericorum

fcrem constanr
<

mnnaslm,.,,,

S ^ Mvh[
;'

rodem pa,m Gandavo constructum ^ mand0 ,]1,i * ^ctuque laus a


i
:

Aiiowiuus

decantalur sub ejusdem sanctiasimi patris el abbal Florberti regimonio. Quo audil0 Aroolphus ' Bavo, praeclarus confessor
'"" N

adamptificat et hone,tammonachorum Pum temporis illk degonfaM.plunwmquepoai mdmitten^orum sustento""" ri " wwwero <
recte
,

temque/uturistemporibus ''"''' """''"Uter

tll

,,,/,.,/.,

Domini
oratosui

futurus,

""

erito

"' A
'

dicUw
licet

guU

'""""'"

plenissima

devolione

reiigwam,
esset,
*

ante

cui

nun,

Domini se

existeret
"'

prosteraens,
est,

abMMI
pontificis
tieri

comam

n mhabtim
f"'" 1

anti

impost

capitis

mm
attri-

r " lr "' Lr

deprpcatus

adeptusque

el

reditm

venerandi

annuos

manibus

clericatus

honorem,

meruil

consors Apostolorum. auctoris hujus, exstabat

Igitur, ut prmfert textus

"""<.
osunduw
'

jam tum illud monasteimo abbatem habebai Ftorbertum, quando

conversus
B
nv>
/>,,,

Bavo.

Uiosensw emgruii S Lmni testvn "; etaa ftunceumdem accommodoynda mnt.qusde ucto ri dotatopet Samctum nosVrwm monaste"" "'"'"/- m Bavonianc '"' Chronico et O/ficio
l

""'
'"'

oculis

MrtbwZl

^raphum
'''

porro habuit laudatus auctoi S. Davonis vetustiorem, minquemadescrvpsU


ertvm loco, ex quo

"'<< ecctesis cathedratis

Gmdensis. Sic diverso

modoet uiroque
ijuitur
/,;

vero

"'i'-

ab unis 8
'-

monasterii constructio ///- E \mando, ab aliis s. Bavoni.

evidenier pateat, dicPum


irin,

""' '/"" lr

'"'

S.

cum Sanctms

se

ccenobium exstitisse saltotum Deo consecravU. Sic


.

\mand m

speetat,
ei

figuni

scribit noster ille vetusHor In eodem mo sterio beatus confessor Bavo plenissima devolione ante oraculum templi Domini se prosteraens,

enim

Henschenius, Habillonius, Pagius sim, uno tirciter arnio, postquam

samcfa

Maut.

abscidi

comam
riealus

capitis

sui

abscidere
pontiflcis

'

deprecatus

pus ab exsilio revocatm S. Sigibertum baptiza quwndo scilicet benevolum /< U nackts et ejusdem auctoritate nec n n Aicharii

est,

et

adepius venerandi

Amandi manibus cle-

honorem
Auctoi

meruit

rum.

Vitse

Qeri consors ApostolomeVrics, qui priorem anony-

Tornai ensis favore munitus < astro Gandam hujusque vieinia verbu\ /> gentilibus annuntiavit. Ba tisatus est autem S. Sigibertus, Dagoberti
i

mum
illo

regis

passim

filius,

sub

annum

630; atque idcirco laudati


referunt

fideliter secutus est,

praecedentia ab

auctores initia
iiiin
ista

"'

dicta de monasterii consfructione sicexponit, """ minus evidentei liqueat, exstiU


S.

monastem

ad 631;

hos

Henschenius quidem tom


/i.irmi 636,

t Februa/rii

mitia

mtequam
//"/'

Bavopmna

wd secundum

opi/nionem

vicesi

Gandavwn

suam
est

con&u-

Imi. Demus etiam exipso versus aliquot, omissis


necessariis.

priwem de

a/nno

bapHsati Sigiberti,

quam own
ui

mutaverit, simul deseruisse etiam censendus sententiam de initiis Bavoniani monasterii,

Nani postquam prima? dellevit funera nupta


rupientem Oangere

non

se

eljai

observavi in al

is,

viderique potest
i.
i

i.

Quem
Illic

Mox ad pnntificem sanctum properavil Amandum, iiine Gandavo constat considere castro,
'

regesi

prsliminari ad tom.
ntnt
loco,

lll

105 Facta

porro fundamenta ecclesis

a\

"

Zelo dhiui CUpienS pmlViii.-ric

verbi

manasterii in
///"
:

qui a

vetustiori

anorvy-

""
""''"""^

falsorum, quae stabant, fana deorum,

Gastrum

Gandavum
et

Caelica gentili
'

quoque tradere dogmata

plebi

Castrum Ganda,
pagus,

nuncupatur, ab aliis ab aliis Gandavum <<>it Ganda


Legiae

Uutque

Aique

locans inibi celsi fundamina templi


loro slruitur ivvrrriilrr

Principis ecclesiae Petri sacravil honore.

ad Scaldis et ubinunc exstai arx,


Sed
ri

fluviorum confluentes '

quam
iwm
a

Carolus

Quintus vmo

Ccenobiumque
Incipit et

ipsn.

peratoi sseculo decimo sexto exst/ruendam curavit,


ipsu/m monaste\
loc

multus mox

illuc crescere clerus,


*

'/wcpersoivai

Qui Domino laudes persultet


Illuc

nocle dieque.

monasterium
etC.

aut

Gandavum

casnobiura

Ganda dictum
habede
<<'

adveniens, ut dixi, Bavo heatus


Bavonis gesta a primo

reperitur in antiqu
m/us
g
\
.

Exem
I

la

Pnesulis almilici pedibus proStratUS Amandi

<n

Commentt
rii.r
et

S.

Amandi

Inde pergit decantare

S.

Auctoi
rinir

s.

i.irini

episcOj

<

Gandavum
quidem
noster,

ad\ entu usque ad f ut nec ipse, sicut nec velustioi


S.

cujus

auctoritate
\

disputari poterit

nee ullus biogra/phorum

anonymus Amandi, vel


!'

diem xn mens
feri
-.

bris

de Santo suo

ista

<<-

Cumplurima

perluslrassel loca, convenii

cum
'

wnicoverbo innuat, s&pedicti monasterU prwnor' dia striclo mnrfu arfscribi pos>e Saucto tlOStTO accommodo sensu adscribi ipsi posse ejusdem

" discipuUs suis ad quoddam ccBnobium a vico vocabulo Gandavum nominatum. budovicus Piusim-

"'-avito

peratoi in diplomate

eodem
quod

citato

Einhardus

fundationem, imo debere, aliunde disoimus qui nemvne infi teslvmonio nimvrum soi iptoi
<
.

ex
<-

abbas es
sihmi

monasterio,

dicitur

Ganda,

quod

esl in

pago Bracbbantense. Ibidem Chronicon


:

SBtate est,
,

omnibus vero prsstat auctoritate, S. / im martyris, sicin Epitaphio S. Bavonem allo:

quentis

Quam
quta fundoi
">on<

iii

MDASTi,

qu.i' te tenet, inciyte


tuis.

Bavo
de

Norma Gandavo monasterio sedem ad hiemandum statuunt. Sed etiam ante hsec Bavonis monade Gestis
iii

Vormannorum ad ann/um 880


Nov<

mense

mbrio

in

/,

Ecclesiam merilis protege, Sancte,


103

sterium
hic stt

nuncupatum

fuit, ut

pturibus ostendetui

Dubium
,

esse

nequit, quin

sermo

goclesia

monasteriiGanda\ ensisvn castroexstructa,


Pefro [postolorump}-mcipidicata,pos4>-

cu/m de gloria Sancfa posthuma agendum veniet. (Jnum tamen, quod ibidem ea eodem Chroni
offert,
c.irin/i/inii

necmarioi
/l/nill//ll s \

adsoribo

Uno

dccci

torth-

maimi..

220
TOBB

DE

S.

BAVOHB, ALIAS ALLOYNO, CONF.


Ea
iti/licu/hi/r non laborarunt, qmtquoi mom memorata Acta non habuerunt. Hvnc alii Chronicon Bavonianwn sine scrupulo secuti, vnter conversionem et mortem repereruni annos cctodecim. Alii
}

sancti Bavomanni...in oppido Gandavo veoientes nis monasterium incenduni

jj

106
civitatiti

foiiaimmwt6metGa.Titevocabulum devn-

qua

Mrun
iinem

atnplitu-

cepsodnosWausque tempora constantei castro origmem assumpsit, oivitaU, qum ab ipso Habillonius, haud dubte ettam qua>que,utobservai mom ampUtudinem </ incrementum S. Bavom tnonar fs quippe suu boni ta referre debet.
acce
,,,,,',

adhzsii

licet

notas chronologicas et annos prsesertvm deterin


isto

minate pro uPraque assignatos


Actis
(i

Chronico

et

Theodorico

compositis repudiaiint,

spa-

Humtamen
ut
fecit

idem

temporis

medium

retimierunt,

Ulud wcupletavit,
illustre

ut

pluribus quam ante


ei

Cointhis, conversionem

referens

alendis suffkeret,ewemplissuis vivens,

miraculis
eo conflu-

niim 631, mortem ad 649

Alii nec

ad anipsum t&mporis
medios,

postmortem tam
ereni plures, qu
plecterentMr.

reddidil,

ut

spatium cvrantes,
fecit
r,i,

tot

mnos

stakierunt
ewigi

ibidem

monasHcam vitam ami

quotprosua Pum sententia


nec aliunde

videbmtur, ut

Testem

culorum, qui aii quantum subinde conciveril augmenti, hinc datur quia recens el quasi adhuc calens pii inlelligi
.

habemus scwptorem nwn, 9, Hujus tamen loci

religio,

Henschenius, qui nec habens Acta vetustioquidquam offendens, quod con-

versioni

mortem tam propinquoym


illa

fuisse suaderet,

hanc ab
100
.1/

separavit sewennio.

Patroni (Bavonis)
i

memoria miraculorum quotidiana


'

Mabillonius

editis

<>

se

primum
illud

Actis

in vitanota-

i;uii

,|

altiora semper provexerunl

incitamenta.

vei/uslioribus saeculo

n Benedicti?w pag.
esl
. .

102 legens

quod ad sexagenarium numerum ultrap, Ptur que pervenerint, qui seposl sanctiAmandi disces(Miini,

haecverba
lectioni,

Operae pretium
vir

el

inserere

gutfan "" msare ^m,


&**

qualiter beatus

Bavo de hac vita


atque
religiosissi-

sionemad exemplum
ribus
studiis
alii

tanti

Viri
1/

(Bavonis)

regula-

migraverit.
iiuis vir

[gilur sanctissimus

manciparint,

neque wbitanvus,

Domini Bavo post pcEnitentiaa confessionem,

vnnumeri omnisque generis </ conditionis homines ibidem lapsu temporis prope monasterium fiwerint domicilia, mawime m a monachis
quvn
sanctilateac scientia praestantibus verae fidei do-

quain

a B.

Amando

pontifice

perceperat, annis tri-

bus praster quadraginta dierum abstinentiam, quam implevit, Domino annuente sagaci studio mirifico- E

que
i/r

cumenta atque euangelica praecepta perciperent,

militavit.

ineorum ecclesia conditi patrocinio Postremum confvrmai idem miraculorum scHptoi' num. 6, uin cum de loci situ, amomitate, fluviorumque praesertim commo'
e S. Bavonis

hoc seculo propler regnum ca^lorum inquam, legens, mterpretabus est inriinm circitsr, quod fluwerit conversionem
efieclu in
Haec,

propius gauderent,

vnter et
//.-

rtem Sancti.
legi

Tum

i/n

Annotatis monens,

constmter

Mss. ewemplaribus, subdit


intelligitur,
tot

Quamquam non
spalio tam brevi
//.;,'

facile
S.

quo modo
valuit

in

dilate

disseruisset,
gralia,

subdit

Gnde tam hujus


praesentissima

pro-

Bavo

res

geslas

expleverit.

vectionis

quam ob

sancli

similisve

observatio
i

tantwm

npud

Bavonis merita est idem


Irequenlissimus.
ibere po!/''

locus pupuloso

commeatu
laboribus

Bailletum, ut ad dicm

Octobris agens de Sancto,

suspectu/m habuerit biogra/phum scripseritque Qah-

107
S.

(taque

siout

certwm

nobis est,

/irr

\r sciiur qiiidrm, qimi aniiis duraverit ejus


;

Ilavoni.

Amandi

istic

plmtatam cultamque
Bavonis ewcreverit Ga

fuisse Chrir

pcenitentia posl conversionem


iiiiiiiiniiiiis

nec
in

multum

verisivitaa

stifidem,

ita

nondubi/u/m, qui/n opibu

potissim/um

habet, quod

reperitur

historia

ac patrocmio S

emigloriam ac splendorem, quibus


floruit

davumad ja m dudum
nobilissima,

ipsius, fuisse

lantum (pcenitentia/m) annorum trium


:

floretque

Iwdiedum,

civitas

dierum quadraginta imo ui tacite saltem eidem biographo fidem negaverit, dum conversioet

gii,

amplitudine sua mawimis urbibus non solum /:</sed totius fere Eurcpae sequiparmda, episco-

palis ac

Flandriae primaria,de cujus situ, incrementis, ac ornamentis subinde vn sequentibus plura dicendi recw ret o casio. Hic obiter nota mus
}

mortem circa 053, annos decem, si minus pro mero arbitrio, certe non adducto testimonio } niii n/in argumento; ei vel idcircopost editam Vitam vetusUorem sententia ista viw ullum fecitproiirm signavit circa
643,

annum

sicque pa nitentiae attribuit

quod ea
olvm
"<i

civitas,

quas

nunc Fkmdris cwput


pertmuerit,
ui

est,

gressum.
110

vetus

Brachbmtum

liquet

Mabillonio

visum
in

est

ew superius allegato diplomate ludovici Pii imperatoriSjUbi dicivur sita in Brachbantensi pago seu
tractiu.

intellectu,

quo
a/ui

modo
creditu

spatio

gestas S. Bavo
intellectu

ewpkverit,
:

quidem non facile twm brevi totres non tamen impossibile


postea

aiu auffidens
'

e '"'"' s

arbl '

Flmdria quvppe vunc minus


veteris

late

quarni

qumdoquidem
se\

in

nunc patebat, aliujue erani


limites,quam
vide sis

Brachbmti

alibus tom. Ipag,


hiitiinnir, affirmaverit

il;',
.-

osita

quasiomni dutres a

nwn

Brabmtiae.Dehiscedisserentem

Post

annos

confes-

Henscheniwn in saepecitato Commentario prwvioad Acta S. AmanM.

sione

Amando
in

facta,

poslque quadraginta dierum

abslinentiam sanctus Bavo rigidissimas pnenitentiae

prasmium

cielo

consecutus

est.

Triennio simi-

IX. Ditticultas una

atque

non haesitmter cwcumscribunt Jacobus Longueval Societat s Jesu sacerdostom. III Historiae ecclesiae Galticonsepag.blQ;
auctor
Offbii novi ecclesiae catheoralis GcmdensisLectionesewta,et Antonius Pagwsvn CriUca Baronii ad annwm 631, quem mctorem ultimo

liter dtcta/m

pcenitentiam

allera de postremis Sancti


gestis

examinatur ac

sol-

loconominn
rn
<lr

quia,

quamvis

ipse verba

anonymi,
mtellewerii

vitur.

ir.nn Theodorici

abbatis collata,

/'

nium

ii

D,ifiUmltasistaoritm
ad
'"

ew spalio

coni ertii ne

temporis, quod
Ba-

ul riJnnussunni. contamen, intra istud spatium temporis facile patraripotuisse, quaeoumque norrat anonyrmts et

lnrniuo non COin r /rln,

tendii

mortem Sancti

M^ttor^Actismediumstaimtm-interS
et

voms converswnem
'"'-"""

obitum,
est,

quodque
ut

nimis
caperet

nonnullis
'l"' r

visum

quam

"""""

"''

''"' / ''"'

'"''"- gesta narrantur

aliqua insupe)-, quae praetermittU, illudque compendiosaeorumdem oommemoraUone a sedemonMratmn ewistimat. Idem vpsum ad conciliandarn Uographo fidem tentabimus hic, sed paulo futius, et ad lectoris captum accommodatius.
111

Nihil

"'

'"''

m
"
dt
'

DIE PHIMA OCTOBRIS.

"" viswn
s /" /
'

" 1 mteresi quxsHonis hujus, utra vmor "'"'""" ><*' <<>' nal conversionisi '''"'"- '/"> stetii pro 646, am nosVra, quibus
'

w
in

est

probabilius,

differre

650
\

vel

651

""
S.

vm

pro

incerto

ponamus

'""""" secundwm imbo isla asserta, qu& silem prxteriit tam anonymus vetustiot quam poeta biographus, leguntw m Vita Theodoricana posi narratam ccenobiorum visitationem, ut sequitur.
:

40Ctohe
j
,.

Capta

Arnandum Roma ediisse amno 651, eodemque ab ipso primum Gamdavi excephvm
""/'""".
fudsse S.

igitur lemporis

el

looi
,

opportunitate, saltum,

quem
P enle
fagus

Beilarn
'"

nuncupant

ingressus est,
vallis

ubi

Bavonem,

remotiori

devexsa

mona-steria

pauperes ac bonis, clericatm ordinem suscepisse.


ei
i

distributis in

latere

annosa
pe-

oculis ejus offertur,


iniii

cujua

concavitalis

dum
- r|
IIJ

Sedhic, antequam progredia/rnur ex duobus incer-

tornicis

minus camerata
"

sex
el

spatiosa

altitudo, in

modum
pos-

Hs eligendum < etia/m certum; utrum nempe prienmw pomitentise Sancti nostri amnu erandwm w/ ntervallum temporis dicte distributiom bono-

quas

hominem erectum

rumimpensum^an
nnim numerare
rlvnrniii
tih/inr
ii'
.

vero

excludmdum,

habitaculum ab angelis Dei sibi reputans praeparatum, ingreditur tanta cum jucunditale, velul si lolius orbis
delicias angusto

;,|N

Bustinere.

Hoc quasi

ut

Wien-

cmperit biographusa susceptione

iLIQVOI

DIl -

Si
j

uod postremum non caret verisimiliHmum elegeris, dicam cu/m \fabillo-

secum OCGULTUS

lausissel
,

in
ii.mi

pariete.
potuil

P] r
,

lalcrc
,

el

textum
et

annis
vst

biographi intelligendum de t/ribus diebusquad/raginta, na/m opposit/u/m non


Si
a<

populo frequentaretur infelicem se esse judicans, noclurno silentio iterum loco cedil. Esl usque hodie eandem mirae magnitudinis faa

cum

gum
'i

videre

quaa

in

aaternam

rrriniii.

seoundum
ut,

hujus Sancti
allare
,

Dei

admiti

memoriam
vocal
tra
el

a Ihui

riim PagiotexPum nc intellectum,


doi armos
ri utrovis
t/res,

continel

antiquum
desistil

ad complen-

ubi

presbyler

parocluas

frequenter

ecclesiam

con-

desiderati fuerintquadraginta
S.

sensu gesta
a

Bavonis post clericatus

communicat. Nec morem tam annosa, adhuc


i.iiuii
iliis illc,

arbor

con-

llorere et
;

germinare,
ilures
f?

susceptionemexordiar
U

Nam
norum
r

in

mense Novembri onm'651 sensu priore sufficere poterunt ad bodie&

in qu.i

de quo dicitur

Plorete

quasi
in
cite

lilium.

distribulionem
in/iii

octoginta,

Quorum Qorum amoenitate


stipate

delei Lata,
:

poste.

epithalamio suo loquitur sancta

Eci lesia
;

Pul-

facit

ad

prssens

instit/utum

seu

me

Qoribus,

me

malis

quia

amore
per
Dei
<>t<ngert po-

ptures dies seu pauciores vmpensi fuerint. Itaque <i ense Sovembri amni 651 usque ad Octobrem 654 spat iii iii habeo liberu/m
gesta
.

langueo.
ir
Igitur

inde

digressus,
requirit

longa

rursus
atbleta

de quibus

agit/u/r
;

ad ordinanda Sancti quod nunc aggredior.


ordine
S.

dispeudia

aliam

eremum

" m,t'-

Allowinus,
dislantem
oere.

wntw
"
" u ""

112 Collato

clericatus

Bavoni

vir

Medmedung nomine, a sua Ganda duorum tantummodo milliariorum itiin

domini

Amandus....

perrexit

praedicare

verbum
refert

Locus
el

densissimum
qua3
gignit,
Leni

nruiu>

sylvescens,
po-

l)t'i,(|ii(iii

beatus Bavo prosecutus

est, ul praedii atioest,

vasta

pene inaccessibiii palude distentus,

neejus pasceretur. Hoc primum

quod

morura
ferax,
facile

quoque,
praeterea

saltus,

el

nuoum
sareri-

mymus,
ii,i

nihil suggerens,
i/n

umde

statuas, longone

amnis
sarril

murmure

praelerfluens,

brevi

tempore

comitatu

przdicamtis epi:

habitatiooem suadent. Ingreditur


Imiiiuiiii
iii
,

cum

scopi Sa/nctus perstiterit


vir Dei

Uteru/m illudesi
sibi

Igitui

culo
git

cellulam

permodicam
Cibos
saltus
cJ

Bavo suprascriptum pontificem


petit,

licenChristi

el

ea

se

quasi sepelit.

minituleral
ar-

tiam

dare

monasteria

circumire
el

strabat,

amnis
-.i_!im

potum.
et

Vestimenta
quae

ipse

atbletarum, ut vitam

monachorum
S.

conversalio-

secum
cerenl

cilicium,

non frigus
.

nem
i

co nobitarum possel
in

agnoscere.

Inde excurnihil
vel

sed

nuditalem

prohibereni

non

molliSic
ali-

ii

auctor

la/udem virtutum

Bavonis,

liem

suaderent, sed
ignotus
ullerius

carnem
latere

domarent.
desperarel

denuo
i/i/.r

adjiciens,

ex

quo

percipias,

quoi

quandiu
vulgante,

cum

mansissel,

iterumque fama
. .
.

monastena
in

perlustraverit ,
posuerit.

aut

quant/u/m
relata

posse

ad

temporis
:
.

eo

Duo jam

Pa;

i/uis imo conversionis a/nno peracta a/rbitratur quoniam gentes, quibus Amandus Clvrist/um

Gandense camobium) Reversus itaque eto. Ubi puncla signavi, inserta sunt apud Theodoricum nonnuUa
locum professionis
suae statuil

redire (ad

C dicavit, non prooul aberani Gandavo, sicut monasteria,


id

ad prssentem
etiam
est,
sit.

quxstionem

non

spectantia,
:

et

n,

autem Dei prsedxcatiome gentes Gandatemporis vet Cap, II ririniis rnnjir/l nlrm PagiUS $X Ub,

qum

lustravit Bavo. Indiguisse

sicui posi videbitu

ere adst/ructa

dubium

an hicreru/m gestaru/m ordo inversus


mira-culoru/m
retegere se velte
in loco,

l)

non

S, Eligii, ubi

S,

Audoenus

ejus auctor

lo-

Quandoquidem auctoi Theodorico antiquior, num. 41


icti

quens
porc

de
el

Tornacensibus,

Flandrensibus,

Gantem-

dicat opera Sa

post obilwm
<i

primo quaa
m

densibus
S.

Corturiacensibus ailirmai, quod

qui

vocatur Medmedunc,

lln

wum

dicitur posl

Eligii,

ivniim
,

l.in.

incolae

Noviomagensis episcopi anno dcxl ejusdem regionia magna


genlilitatis errore destinebanlur,

conversionem habitasse, exercuil ac pie precantibus misericorditer indulsit. Sed neque hoc morari nos
debet.

adhuc ex parte
(

.|

,
,

que

erant, quivarfis superstitionibus satia dediti agrestes ferae nuluuspiam salutare


velul
i

? erbum recipere poteraul

Non procul abfuisse

qui rnocamobia, deducit Pagius ex Theodorico, San,, verba suo modo referens, expresseait,
,.,,

consensu

sui

Amandi

Loca
:

v.unos coenobitas drcumivisse


ab itineribus faciendis

Sanctorum el umde concludas,

115 Esl autem isdem sacer locus fpergit a miraculorum) ul nescienlibus loquamur, secrete silvestribus pomis manere volentibus habilis ceterisque frugibus plenus, piscium copiis abundans. el ui paucis concludatur, omnibus herenium inbabitare cupientibus aptissimus, quem
.

idem
tem

Dileclus

Del

paucjs [ncoluii

uorulis, san.

impedimmtum nmvenme,
Pagio
,

ctaque sua inhabitatione sanctiflcavii


miraculis
in

alposl morHabitatio

primii 7i7io

quominus uno mno perficerentoM omnia. H3 Perfici poHisse omnia assentior


rruim riim de
r>utetur,non
,

insignibus

miriQcavit.

K/iiur

Beila

per aliquot dies tant/wm dui

r/.n inu/n

,riii

mirsi//lirirlr</is-

integer,

video, curabsolute adeaopus fm curve huic inseri nequeat unum

Medmedu/nc paucis dumtaxat morulis. in Proinde nUUl impedit, quominui alterutra vei r, iii ni utraque a/nno primo attribuatur, etseoundi
altera
niiiiii

reservai u, alterum ossertom, quod

Pagvus

statuatur

S.

Bavonis ad Gandavense ca
iiiiim

22?
AUCTOAL
J.

DE 8
redttut,
et

/,

quem,

ceterut

CONF. BAVONK. ALIAS AI.LOYNO, mmorato esi ,u ommu, ,, secmd


,
.

BeUa

et

Medmedimc, D

p.

vetustior

poeta

stalim

subjungunt

,,,/,

'

,,n

essarvum

S:,5;**
noifri
utftiftiDr

redat, cippopedessuas, a famuU) ,,,,,, ,/,/. >n eoque statu

mmpe
viut

anonymi
/r, nir

rtjWito residwum
"'"/,////."/
b\

/</<"/""'"

nlulr

nOfl

adeo Novembris ad totcm vitam reclusus est mensi non obierit, fimtis istis quaPuor fere
:

->"

"
I

dum v Idus -.'

sedannofere integro postea


locwn
pePui

superstes, fccerU, quse

eorumcommonsPrabUenumeratu).
Difficullc
,

16

//,,/,

Gandawm

SancPus,
;

tnrtUquorum

moamob io t assensum
,.,.

obtmuit

cella inclusus est


suscitavit.

0bHSS6 Sniirliim fmti.s ,/rimlr ns mensibus clare signifioai Theodorious, isiis

mrmm.i n tu

VOfl

dm

.inin

ipsioonsPruebaPur,

mortuum

[taque quatuor
cerali

fere

menses

in

1)'

retrusua car-

olim venum dedeYidU deinde hominem, quem ,., wpplex factus est, ab illoquc iamquam ;/
, ,

agone
pro

cum

quatidie

pene

moreretur,
Vccersito

poBnam

deliciis

habebaf

de-

reus

Practari

voluii

id

ille

preoibus

vicm
et

et

hinc sanclo ponlifice

ooactm impievti
.

Vinxil

scilicet

manus Vin Deiel


cusloin

Ploreberto

non

amando ei venerabili abbate sed "t tolius modo pedum


,

;l|llJ

toiondit,

lignoque

pedes strinxil

macerati

corpusculi

integram

reclusionem

,],,,.

illum

publicae

mancipavit: ubi usque


Vir
.
.

pro-

IM iii
,

exitus

diem

ciis

pedibus
in

perstilit.

Domini retrusus, vinquatuor rere Ita vero

mensibus
ei

hac

austerilalc Deo militans, siceram

medio domus aequore quae capacitatem erecti hominis effoderat ad introgressura non nisi slantem sustineret, et quacorporis suspensum vultum in neusi crucifixi
impetrat. Arctam

specum

vinum

nullo

modo gustavit. Ita ammymus, II, tamtispei interrumpo, ui conetciguo len%


:
>

iram

parlem

deflecli

permilteret
. . .

ad
.

reclu-

sfonis viluiam convenitur

Bavo

Bepeliter

sideramus,
ha< tenus

quam

rotuerini
U

magis
cto

quam

recluditur.

Post

hsc

toibuii

Sanr

enumerata Sancti gesta

cum

men

Theodoriou

duos

adhuc

vitse

amnos

fere in-

intellexit
in
i

et

exposuii poeta

i,n
:

temporis spaPiu/m prioribus post conversionem


pacto, fateor, verisimilis
ii Tlieodorit

qfu continuo prei ibus rervore vacando sque propinquantis persistit tempora mortis.

i/rslis.

I,irm
acsi

autem biographue vet/ustioi moxita tantum perst/Uissei ibidem SancPus quat/uo,


,

toquiPur,

fen
""

oindeque posi breve illud tetnob\ sset.

Pagiana rerum gestaru/m series; sed si fv/ndamentwm quseros, iion aliud invenies, qua/m bm&placUv/m i/istoibuentis, nota que chronologicas, a Theodorico
119
//<><

fii

um

pro nrbttrm

immvtatum

praditas,
acceptis
ui

hinc adoptantis,
et

illinc

repudiantis vel
loco,
ub\

t/ettoi

117

Yriiiin

his

ita

majorem
isto

longe

con genVs ,
dorious

vo

i/pso

quidem
ut

Theo-

hritione
rit,

diffwultatem

invenio,

credam,

temporis

videtur contrad\
t

iiquioribus nost/ris

spatio peraota esse, quse deinde sequuntwr,


iii

quam

bwgraphis, Hi etenim

supra

observavi,

sai

iiiiriinjtnii,

vsi/nr

nti

omnia Somcti gesta " oonversione mortem contJmgere potuisse int/ra t/rienr
b'ographo
.

nin, //

Etenim scribente
etia/m
/""///

vetustiore
in
;

ei

onente

,s//,<7*/.v

posit/us

hac
sed
,

retrusione obedientiae

normam non
Buper

reliquil

abbatem
Ita

sibi

pra?latum

eum

retruderel

magnopere poposcil pavimentum, ut


ita

ut si-

quando ad omnipotentis
Blerel
foret,

ivi laudes

dicendas assi-

dextra nc
;

levaque

pavimenti
racultatem
ac

circumceptus
nllam
Kn
<-t

declinandi
sed
.

in

partem

rimr aiunt, Siiiirii/in persPilisse usque ad vitee r.iiiiim eadem in custodia, inquam retrudi voluit aservo " "" suo. Cont/ra Theodorious non minus es clare indicat, Sanctum posi t/ransiisse ad speoum vn medio camobioeffi sam, ibidemque vnclusumpermansissead mortem usque, ,,i vpswn, adbienniu/m fere integrwn. est /".//" Ainhnjrir inr non ticet.jiit/i vetustiorum testimoniiim longe prsferendum sit prxserti/m si per iimi verborv/m aliquot esrposUionem rerumseries
/
i

haberel

diebus

noctibus, quasi
. . .

agone
iaclum

seque

verisvmilis

fie\

qua/m
ew Theodorico

i/n

Pagia/na

Buspensus
esl.

Deum
irir

adoraret

quod

distributione,

accersita

immutato,

Posi

jussii

jin

detulit

latercm

\dhuG

majorem

inventum, qui
detulit.
dii
.

m
i

fa/mulum afferre lapidem, grandem cui Vir Dei ait perquire. Tandemque lapidem duorum manibus vehi polerat,
:

nbi iiiinitim fuii, ri Gorreclo.


rl

Facia/mus pericultt/m,
sua/m

unlr
120

thrlti rrstiiiul

nns

Pri/mo

post
esi

conversionem
S

cmno

diiuu-ur,

Bavo comitatus
vicina
incoluil

imand/u/m prsedicantem,

Quem
vai
>

Vir

Dei

dum

ad

laudes

l><-i

invisii
cis

en

is

assisteret,
ii

ipsum bumeris portabat.


it

Se-

morulis,

Si

eremum Medmed/unc paupostremum hoc nimium


rl

quuntur
lOCO

Sanctui
<|linlidie

Om
aliquol dies
//,
////
///

lii

Mr,ln,r,linr

nlh

1,1

,,,

|n'l

mrl

,r,l

lnr roillm

<'lllll...

i/n

Beila
vel

cerlare
racicns,

non desiit

manum
ui

in

""' autem,
'''"'

el opus coeptum indesinenter aratrum positam non relraxit. mittam, quod devn maacaltera

//7//0
sii

statuamus initioan/ni secu\ quarto secundi an, mense,


\ .

reversus

petierit, et

Gandavum in monasterio cellam dwm ea construerePur, morPuim suscihaec

cselestivisionerecreaPus fuerit,
" hl ""'

imminentem mor-

taverit.

Seque

longum

tempus requirunt,

mm
'''"
ii

"

ea

aofraPribuspra lunPiaverit, fresbyteTurholtm monasterw accersi jusserit,


i

nequealiud

Contigerii iste occurs

nowantw,

ut

plus

quam

qua,,,

.,,,
,,
;

""" ""'""'" " s ""/"'"-"" videaPur.


quam
rccur-

servi olim vendiPi medio circite) eodem mnc volens mclusus sit a servo custodia,
,, nrillrill ,,,,,

ue

ad occursum

,.,,,,/,/

Sed

lnr illnilrnl
rbis
Lla

118 Diffuyultatem
'",'"'

haud dubie

acPverPii

Pagiue,
rent

Pagvus,

se offeri ea ponendus

Hographus
in

mhisw

btyraphos nostros anHquiores deserens, <>,/ // '"" / '""'"" "'"/'"/''. ac denuo hujus calculos
1 '

vero quatuor fere mensibus


militans,
vit.

hac austeritete Deo


nullo

siceram

el

tfnum

i"

"' h """
s

'"

"

'mmutans ei corrigens, gesta miweorrfiiM mwfbuii Primo anno clero ad-

modo

gusta

scrvptm s

Bavo5. '"""'"''"'""""

Amanaum verbum

Dei prsdir

***

verba, ut diffioultas tollalur, non possuni eo sensu ampi; quod iltic diuti permanserit, seu quod fvnito tantilh tempore e
vita

Istaautm

sPerinperPusPravti;

migrmerii fnec

re

ipsa

smsum

ilkim

vox
nllii

DIE PRIMA. OCTOBRIS.


^
ullri

223
sed
esto

postulat) sed quod,

oum
,/

ibidem perquatuor
ijarem etiam austeabbatis sui
dein

[nnalibus;
publicue
praeteasii
/.,///,
:

esto

tantisper,

fuerH

rarcer

tnm
i,

/-'"

menses

sic

-.*./.

ritatem anhelans, a/rctius

cum

con-

verum tanHsper, utrobique \tabiiUmvu8 S. Bavonem,


svmilitei
x
'

qmd
scri-

r.

sensu

rectudi

voluerit,

proui

narrai

idem
dif-

hiof/raplm
<>

etUStiw

fuisse vecluSUm,
>

'"ii

biographus.
,

quam
re sic ea posita,
teste

di& publicat

onoij a/retui

ei

tpoaiti*

<i

ol

121

Sed, mquis, Va/m

ewswgei

sir
iit

etiam fadlisest ad quxstionem responsio Opta,,i

fuuitns nova
pavit, in

eodem biographo, servus


illum
}

nvmirumad magis se deprvmendum,


satisfaciend/u/m
Ibiqui

et

am*

aSancto coacLus
dcimir

custodias

publicas

mauci-

jiiins
!i.

prodelictis.

Va

reclusi,ui

qua verisimile non est facta esse, qua Quii enwn credat, quod rogatusabbas voluerU Sa/nct/um a/rctius recludere in cuslodia publica, vel permiserit Virum iamilluiiiiniiiiinr.

vcarent, peculiari cella concludeba/n-

//.

inde tota vita sua nonexituri, nisiid esigerei

utilitas

comnvunis,
%

vei

alia

qutevis

necessitas

nonautem

msta/i (atronutn habeba/nPur,

no?n

po

slrrin

hnn/iir
,/

/./<'

ilr

nnum
,

,,

,.,

,,,,,, iu

,,i

lirrl

seu nervo pedes

ralrirr,,,

,lrs,ilrrn ulrul

/////,,,

.ilinlirillia?

Vraclabantur,
iinstn
,,,,///,
//'.'
.

mod/u/m it/i ingebantur % nonadeum quo tractari voluii a servo Sanctus


/iiin
I

Dormam Don relmquenten tali loco ad mortem V mihi id verisimile est, si usque persistere prolnin i/iicnt, auctoris mentem fuisse per custodiam designewe caroerem, in quem fures ac lat/ro.

n/ilnr

ii

irrln

<

.//",/<
i/n

'

<

juwta
,/,/

descriptionem

apud

Cangium
tres

.,/,/.,

uocem
.-//,/,

Heclusorium

habebant

hujuscemodi

unam

contra chorum, pei

quam

nes conjici soleba/ni


i/pse

proui putavere nonm/ulli


ui

et

forsa/n

llmdoricus,
loco
i/n

vel

idci/rco scrip erit,

Corpus Chrisli accfpial reclusus aUerara in oppo* tertiam.unde lucem silo, per quam victum recipial
;

Sanctu
/,,,

post
:

quatuoi
in

fere

menses

habeat)
,i,t

pt

>

fenestram,

mquam,

seu
.

isu

seu

m'

migrasse

alium

eumque

monasterio

deprehenderil servum
venia,
ita

suum

ei
:

impetrata

positum. Sedsalvo meliore

publicam non mtelligo,


U
rtasterii,
vn

nisi

ud icio, per custodiam locum seucellam mo;

abbatis

tractari

volmrii

quid

tu

quam

refrudi sic vohiit


ei

ut solent in

,/,,, ,, oivendi mstituto transierii ad durius re e ignommiosius. Vihil ego hic inconvi nv
s

ei
k),

ad eum oarcerem fures ac latrones^ tradawi, Usque swpplicwrwn instrummtis modum lat/ronis potvus quam affligi ei constringi, ut ipa
ibidem

nihit r.itrn
liciis

ordmen

mine,

jui

pa nas pro de-

habebat,

124

[ttamen quod prsteaii Mabillonius, quodnos


gratis

"

pamitentis,
i

toi

us

publici
e

carceris

potius

quom

tantisper

admisimus,
,

reclu
i

wn
annec

>"""

s,

pra

rei

fuisse

Sanctmn^priusquamcustodM
nobis

.,,

Wi

122 Ui H" intelligam verba sua,

,,,/.,, vpsemet, vocat (liam publicam nuncupaverat, in sequenlibus


,

ansam prsbei dumeumdem locum, quem custo.

r, r ,irrinr.

non

probatiui

esse

verum

blicse

fheodorico reclusumem postponi pusimilitcr non postponii anocustodise, qua


vetustior.

modo cellam. Succurrii et re [usionem wai poeta, qui postqu vm ea, quse cu n versibus conoluS. Bavo, declarasset atque hisce
Tunc
vir praefatus, nimis instigante, coaclus,

nymus

post

relatam quatuor

fere

mensium inctusionem vn custodda, ewp e se dicU, ot SancUim in hac retrusione positum pavimentum... ne um 5ic petruderet super
.

declinandi

facultatem
el iis,

in

ullam

partem

haberel

Ipsius plagis corpus torquebal amaris,


I)

quod
hon
similiter

factum
quse a

esl

Theodorm
rere

isque
el

comam

capilis lurpabal

servo perpeti voluerai San-

Artibus

vinctis,

cippo pedibusque retru


ul

lh

,s,

subdit,

quod

quatuor

menses
<<

Peceral, artarel gravia


ln

custodia Sanctum

retrusus

carcerali

agone
,/
I

S.

Amando

Ftor

qua continuo precibus fervore vacando morlis, Dsque propinquantis persistit tempora

impetraverii n
aisl

,,

qod arcta specu, quaa inlrogressnm


suslinerel
el

stansus-

Qui,inquam,
concinii
:

post

ImcdesVrictwrereclusume

ita

tem

quasi
\n

crucilixi

corporis

pensum
laborem, Incipil ingentem seo nil reputare ustosgestil sibi nectere nervos, Ar
|

vuitum

neutram

parlem
:

deflecti

permitteret.

m
/;,/,,

properantem, ped sm qui constringant relrorsum, Necquioquam gressum permittanl ire


i directa

Numguid not utrokique res ea tur,idemqueservam ipudanonymum Sanctusloco i,i adjunci


'

y.

non mutatur,

et

Xen
\.,;:i

lere qui

dudura decrevil in anteri cumsub minimae resi leretdomate crli


3olus veli
iii
i

mus

mi
,/,
in
I

monuihoc credibilius esse nobi '""" ''' """


.

''

alium. Anonymus
vrctiusrecludentis.

mimi Theodarum

Qua mansil
Noluii
ni

irqto oarcere
.

cla

pro

se voli lege teneri

ngii
,,/,//.

\manaum

Sed manet,

almorum
illorum

sicul

Quidquid

ut

mos ccenobiorum, praelalus ceoset agendum

nun crucibus
ecclesiastico

el

tp epuscopum, chrx thymiamaleriis umver


:

soque

apparatu
I

Sed demus

hm

Subditus...

monastenali Nec vull privari sejure

rgop <->/mo ,,, esset et ab m dequosupraetiamdul necadjectafuisse


missa
taripossi
i

Cernuusabbatem praelatum poscere arctius illo Abstruxisse Locose vellet rbsidbre soleb^t habeua. iNQUotamstricta supervacarm su Hxc tam perspwua sunt, ut
ulterior explovnaPU).

temptat,

"

Theodo
certe

augendwn crnamenta,
icinnis vm/muta/nt.
125
I

necremipsam

rn^nosterreclusUmemSanctipra

>retrus\

Quaproptm altoram qumsi mcidentemewpedio.


,

m
>

hac oooa,

m
,.,

custodiom; quia r
i.ii.mm

is

num.

14

apudnos, cum
a
ista

dixissei

ab Sanctum, Gamdom reversum,


ocmobii cellampostolasse,
petiil

subjein
:

Ihfficultas alia

23
.

Hovet

eam MabUtomus
in
oiii

n HahUlonio

tom dvrmUU
nilillt lis
,

Annatatui
reclusus

ad
erat
,

non dissoto Uur VUam

,,,
(|ll

ceilulam....

impetravil

1S

wmim
.

pu-

invocabal
c i u8um
"^

retrusus, Deum piis el Vox ivin.su, revera

iQdefessis

preoibus
iq-

nonnumquam
i

Bavoois reclusonem bas id factum ante fcMU* ""' custodiam publicam

reciusum sonat; <"


hic quaestio est,

"

iQclusus

caceem ^ iJL quidem

peclusus non sempei


lohl

vo

r/Mi dequa

mvolvunt inclusionem pro Ua neo retrusQB,


nisi

224
tooffom
j.

DE

S.

BAV-ONE,

iU

LS

LLLOTNO, CONF.

nisi

retrusus adjwwiahocindicent. Ssepenumero

P.

Dio

yateiabditum sivesemotumabhominumcom ab auctore usurpa,/ ea significati nevocem

admitlunt onvnes, contra ac scribit Theodorums rxfccturam rcfert pOStS. Baas, tjui.s Florbrrli
,

Muns' onversionem.
128 Non evolvam hic nvultum agitatam conaflvenH Proversiam de primis monasteriiBavonmni mcolist ctvs, potissim/um Theoineopottsm uiii recentiores, ejusdem s, recent quo*

tam opinor,ut sensussihquodSanctusincellula Sane m frequens precibus vacaret.


nlitarvus
:

T*l .'
"
abbalcni
llt

nMadiMw.q
'

Istrictam inolusionmt

lectale ni S uens
,

tellexit

poetanoster.quide

auctoru iexVum istu versibus


traderecellam,

'

. s

est

testimomu ntm, volunt jtom monachos successtsse, qmbus clerieos alii auiem contenprsefectust Florbertus abbas prsefectussit
dorici

abbatis
ei

his postea

Hunc*adiens*,aliquam
On;, Ddiiiinn piiins
..iiiiii

petiil sibi

dunt, abipsisprimordiisfuissemonachos.Propriori
ceteiis pugnat Covntws in Annalibus Francorum ad annum 631 rmm. Prsefatione pro posterum Habilloni/us etseqq. ad Ssculum w Benedictinum num. 2Set seq atque

Bnvo

slrcpiluque remotas

opinionepra

possel ferre preces... Bavo sed assensum potuil

eoclesiasticis

cum

noscere fratrum,

persolvere grates Cbristo multiplices sluduil Etsibiconcessam pergens invisere cellam,

Tanto se Domini contrinxeral

in

famulatu,

Utquos

ex<

mplum

rratresposuil sibi

primum,
<>

Awnalibus Benedictinis ad annum 631 l/h. \n iiiim. I!) et seq., quos consulat lectoi curiosus. Nobis sufficienter probatum est, tutti saltem
iterum
in

ditivh

Ejus posl semel victos fervere viderent. 126 Ultimi versus satis prod/unt, tunc

monachos ilmlcm
Sancto
ist/uc

c.rstitisse,

advenit

S.

Bavo.
,

cum ad S. Amand/um Ea porre, quse adventum

nonfuissesusceptamvivmdinormam,abeadiversam,quamprofitebantnir fratres reliqui, quos pri-

istum pnecesserunt
ciunt,

S.

Amandum

potius

respi

muni

imitabatui

et posi

fervore suo vn exercitiis

Bavonem, atque eapropter dictam controversiam attingam dumtaxat, ubi con


S.

quam

camobitici vnstiktti superabat.

Idem poeta postmo-

fuerii

oum hac

nostra <iu.iMn.nr
ergo,

de servo pa Sanctum olim ,/,/m daturus, </' sequenti exordio anonymus vevenumdato narrat Qaadam denique die prospexil quendam tustior
:

129
st/ri

Videamus
n/um.
9

quid dc prima Sancli noi

li/r

ete

professione irada/txt antiqui.Biographusnoster


ait
in
:

um

i)i

rba,

vet/ustior

Deo eliam annuente,


ipsi
,

urutf. elictt

cleI

virum ad
fnepte,
cte

se

venientem, su

vertit

ricorum

cccnobium
Ilis

castro
in

bonorifice est

Portedie
si

voa retrusus

quadam virveneral obvius iili. semper swmenda sit prost/rir

conslructum...
3terio

cxplciis

eodem mona-

beatus

numquam egressuro. Denique Theodoi u us so, qui anonymum prse oculi habuit, dictam vocem aliosensuaccepit cum t ubicellam
recluso seu cella
i

tione ante

devooraculum templi Domini se prosternens,


sui

confessor

Bavo

plenissima

comam
et

capitis

abscidere

'

deprecatus

est,

Mabil absi

idi

Sancto impetratam
ac <!<"<

scribit
t

nHiil

hiioriam de
.

fervo
die

memorei de i/n hunc


babilaculo

venerandi pontificis Amandi manibus clericalus bonorem, meruit fieri consors AposloPoeta nostei

adeptus

l ru:

modum
vuluin.

exordiat/m

Quadam

egressum (Bavonemj obvium contigil habere ser

Ccenobiumque
Incipil fi

loco struitur reverenterin ipso,


illuc crescereclerus...

mukus mos
'

Tunc veniens
Prajcidisse

omni resolutus compede


sibi poscil

secli,

Bavu

comam sanctum

Amandum
ips

X.

Quo

in stalu fuerit coe-

ln castro, de quo supra meraoravimus, Sanctorum gradui dignus sic associari.

Soiiptor
in

nobium,
dictum,

postea

Bavonis

Miraculorum num. eodem Gandavo in quo


,

Suscepil

autem
,

nunc

requiescit

bealo

Amando
aiam
.

tonsuram
Petri
el

clericatus

inrefragabili

cum

eo

primum

deliberalione

delegalus
beati

Theodoricus
aposloli

abbas

Ibi

ante

militiam Gbrisli

advenit Sanctus, huncque


prius

professum
clericatum.

barba

capillo

Chronista

lonsum assumil in Bavoniomus S. Bavonem,


:

clericum extitisse,

omnibus
ricali

suis pro

Deo prius erogatis, tonsura cle-

quam monachum.

insignivil s.

ut pramittitwi

Hsec

Amandus in ecclesia Ganda, omnia^udice Mabillonio^


-

D
tatu
i

ponenda sunt destatu onasHco 130 Sententiam suam ut stabiliat,


""
wo'
S.

ribus

\\

inquircbam
<i
/

in

annum
i

Bayonis auod ihnii illam ,,,1,-r

in
/

aiium temporis,
'

varia pri">"> adducii ea-empla, quibus evincat, clericorum "" fl veteribus scriptoribus non raro <

Slabilli

monachum

SW "''mid

gnatos ' fuisse monachos; deinde addit, ex hujus mvrmvnos; aeinae aaait. /mjus

IZ

:-:
,

:r;:;;:;;:
fi,

:;::::;

::~':
'

r'

'

biograpl

nln .

T
!

*
'' ''

'

'";'"""'"'

ntmfarix

'/"

M
,/,
.;,.,. /""".
.

tartguL

,,

,'',,;
'

'.,/,/,,,,////,;,
<m cleiicum.
,
,

T ^
M'1'JKlt ''<""
Uu,l] Ollnil {

*i

'"

"""

'"'

""""""

;t?*n*dat

.adpxquos
con-

'

*"*"
est

Diclum superius

hi;iM'|(,||,. prsecipue

rnllVnil rnnnn,.!,; convenit monachis,


S.

pnmordta monasterii a S. Amando in casPro '" ""'' communi nunc eruditorum ,,, sensu
"

apostolicaa

Miae

imitatores

Bernai-dus

aliique
in

Permulti

appellant.

Mentem suam auctor


:

"V""

'"'

'""""" ChristicirciterQM

sequentibus clarius exprimit


ca P^s,
'

Dimisil
:

comam
reliquil

Mwdiniensi camobio, sub idem tetnpus constructo, s [mamaus abbatem p-xfecit Florbertum
posi

ci

invenit

coronam gloria
hujus mundi

vestimenta

annos octo, ui censent plerique ; certe annis '"""'*""' conversionem S. Bavonis, ui hodkawm

oam

secularia et suscepil rehquil pompam

stolam
et

candi-

indu-

esi

loncam

Ddei.

ju.i.us

verbis scriptor
satis exprimil

iste

religiosas

vestes ac

tonsuram

\niir

"

'

ME
"""'"
",'''

I'Iiim\

OCTOBKIS
25

comraorantem
/"'""

''"< ""

"""'"

V*
'

>

*
*
oe
'

iogradvaZo
/,,.

L^f
'

'

"

'

"'

''"',"
/

"'"/"''"'"<.
talim
1

*
m

AUCTOnl

:::;"'"",."'"" -' ""


'
'

*.
/
,,
g

"'
:;'

'""''

'"'""'"'-

'/""
/"<

""'" '""',','"'"""
'

"''""""'"""""" '' Ua ,,/,, S "" " tericatus ,,., ,,,


l

diai:ai

X5.
,
,

'

Am; ""

"

'"
"

atque

.
.i...,

*-/,. ,;.,,,,.,

mooachura
s,

'""' ,,
]\
,.

,:

/-'.,,

"";:.,""""""
131
rontraria pr
i

''

/-"/'.

>J_ """
.

'"" ""

/<<,<

pn

/,,, ,.. ..,.,,

collatis cu

"

'',,,,

onvntw

;'"

"""/""""""

,,,,

;";;"." s
;

2JJ'

'"";

tv< '

'

,'.,//./,-

'""

'

"'""/

...,/,,/,:

,;;;';""

.,.

,,,

"""
,.,

-'

; "'

"

"'"""".

"
/,,.,,

'"."" ,.,,,,.

,,,,,

'"

/"

/-"

iu
,'"
/;
,,

.""""
;;;

;,,

;.;.:";,

"*ipi
i

><

hph>

'"'"

.'-'""//.,./,,/

,..

""-/",",

UmS
//

i,,,
,

'

ELETT
'

hh /
..,,
""
"/

/'',/,,/,.,

*
:;:

'/""/" /" /

"".,,"
,/

,',/

;'""

;:;;;

^/^^,,,,
,,,

,,,,

Ztt ,,;:,;
altonsus
ei

"

";.,.,".'"""";"'.'

z tt.asML'; ,-*
Gp m,eT
'

oachum
Boeiun

fieem

.,., S "SSL Sh^TTPm^


"

\.-

3
P
,

V * d,cat,0D,s
,.

^
"/

P lera<l ue
p

"""'

"""""' verba de////,/,,_

'

""-

'

''

'"

UaSteria
iritam
1

^
ad

/'-'

""'
'

teri0

, Cbnstl

A^tenim,
'
'

"^

quatmus
'"

dical

"

<>....

.,.

riumenium

ahud '
......

P^ectiopum mores rimari atque ; omn^asoptabat. l,; ''"" '""""' ""'">" wr s. Bavo, qai v/ " "" '"'/" r '" clencum aitonsusest, S. Amando
, !

ri, r y
a
":
/

"'

!ere

T M*wn
eraal

"-

agenda sunl in mon 0081 abbaa omneni congregationem el ipse, ande agitur. Ideo autem omnes
.

^^
s

:0aotlensaliqu a

'"-"'"

consiliun

ari

monachuscumes-

" ,; "' ,l, n, "

Dominus revelat, minora agenda sunl in monasterfi utilitatibus seniorum lantum utatur consilio, sicul scriptura
est
:

diximus, quia .,,,- funmri quod melius si qua ei

'

Omnia

fec

cura

consilio, el

posl

fectura

non

pcenitebis
,;;

;"'"""

"

""'."'-///'/',//////.,///,/,,,.

"<""

petiei

A////,/

mtfntf

,,

/,/,.,

WflHWIW .

,,,,/,,,

Quasi ,,, tmti mo) ,,// redeunti adproprium

stllllll

Simirum
tiui
llrr " h
'

clericus

cum

esset

nastem
consenstt peregre
.

'//.,

institutum aspiraret, desi-

fuerat;nam
///s
/,.
/

si

mo\

nasticam,
asteiia,

chuseratS
"
fuisse
"

\.

\mandum
redi

tum

,/

unum,
"'

id sine illorum consensu

'/'""^

multo verisimiiiu

non tum non


F

comolntarum vivendi normam, disciplinam regu'

monachum, dum secutusestS, Imandwn,


admitU ad professionem
vitx

'"

rl

"""

"""'"' '"/"

obseoro, si ante fuit, cujus erat monasterii

mona-

tiisse

mo
t

ohus? Ganda ,,/,_ ,'i/,in quo tonsuram cri eratvesirm secularem. At jvtcta Hegulam .,/, ,/,/ monachatum suscipiendus probabatur pe annum integrum, Praedicenlur ei omnia dura el
aspera, per qu_e itur ad

Tumautem
i

merito judicare potuit Abbas

tessemom ti negotium, ut sine prxvia fratrum omnium onvocationeetconsultationepera


non esset. lccedebat, quod de qualiscumque hoi iadmissione. Vam d( sacerdotum et clerworum admissione pe.

Deum (verba sunt


fratrum)

cap.
Si

uvm
duosex
sciat,

de

Disciplina

suscipiendorum
circulura
Si

prorai-

cul
ctinse,
<i

cribitw
taljs

ca
ut

i\

Regula
illic

/:,

seril

de stabilitatis suae perscverantia,

posl

quidem
in

nulla

fiat
ul

mentio

pum
per

mensiura
ordinem..

legatur

ei

ba_c

Regula

ovitiatus,

quia,

observai

adbuc
legatui

steterit...
ei

posl
ol

Hugo Menardus
'00, viri

Votis

ad Concordia/m Regula-

mensium circuitum
ad
<|H"'i

Regula,

olim ep non indigebant, quippe qui

tuor
Ei
si

ingreditur El si adhuc slat, posl qnamenses ilerum relegatur <] eadem Regula. habita secum deliberalione promiseril se
custodire
el

el gravitate conspicui essenl Eteorura mores hospitalitatis tempore, aul duorum vel sex ad suramum mensium spatio satis explo-

maluri

ingenia

iitnii ia

cuncta
in

^ii'i

imperata

servase

rari poterant.
'

iv.

iiiiic
-^nii

suscipiatur
lege

congregatione,

sciens
1

i\

i,im
iii.i

Regulas
liceal

die

non
/

m" egredi de monasterio Utamen


;

constitutum
lllonio,

"'

>'i

ex

monasterium
ei

posl

abbatera

stare.

\d
el

quse

de sacerdote >> Concedalur taraen ''"" tT}1, dietade,m

Menardus
si

_c

s.
,,,/

Bavo,

!/

in
13

innalibm

proinde ante
sacerdotes
loco
:

pra.positum

decanos,
puta,
'.)

oon

sinl

annvm

647,

lib

md
ad

nv/m
S.

in

de clerico

vero dicit ibidem

Regula

pauperes facultatibus,

\mandum denuo

re-

raediocri

conlocetur,

s,

emos

226

DE
vnter

S.

BAVONfl, ALIAS
nova
,

ALLOYNO, CONF.
,,

premos nec
j. p.

infimos, e%

rnl

,/,./,_

agcrc* '",".']'',"(,.,,.berandi materia, oum mni,, rr tUuUs obsti

vero,dum hujuscemodi responsa suggero ad de prvmis monasteni verSus opinumem HabiUonii probatam milii omnino ./,,.. nolo ewistimes,
ai

" "':''"]'

[[ti

esseoppositam, nixamtestvmon ojtffe


dorioi
ta tis,

Theo*

contulique

n
'

tina
.,..,,;

mox
rno-

abbaHs, soriptoris
t

non sufficimtis auctorir


diversitate
feoi in

pu etstudi
sat

_. wtusasse-

m opinwnwm

wvra,mihi rue nachiewstterintin Castro Gandavensi,


i

probavum

eleclionem determinet. Jd

Bavo

cwm illuc UiamadidconfirmandAimex


a

fvnem,
,,,/,,/

ui

mihi non
evidi nter

indiearem, \fabillonii esse, quse Theodorioi testimoniwm

me ad mim dumta&at argumenta etiam


illum

/,,,

erroneum
:

robent, ui merito

eon~

dtatis,

quam

assignabo in Annotatis, Sed ego


,,
i

cludat Mabillonius

K.\

his

manifestum
in

est,

mo-

ta

metrica,

quam

veris militer

aachos
sterio,
.

non

clericos
initio

seculares
exstitisse.

non
vODis
bio

vidit

Habillonius, et
illic

exqua
>

wwm
ore,

fieri

ab

Ganda monar idem Ubi tamen


ayuctarii,

ewistimo, exstitisse

monachos diuanteS. Baquo camo-

Mabillonius,

tamquam

per

modum

moai
\

advenvum,
est

certe ab

subjwngit

datus

abbas Florbervus.
:

Nwm

ubi

loqmtw

anonymus

vetustioi

Brgo Adloinus vir Dei rever

qualecumque a/rgwmenvum Quod satis superque verisiraile reddil Amandi ipsius monastica professio. Nempe monachus monaehos
sequens
ii;

Gandavum ad venerabilem virum Florbertum abbatem, quem almus pontifex tonandus ibidem constituil supergregem
sus ad suprascriptum Caslrum
,

in ,i

dubie

iii

locis

se

erectis

instituit,

Benet

dictinus

Benedictinos.
Mabillonii

Sed neque hic de res onso


adversarius.
S.

laborabit

Esto,

i/nquiet,
:

i.i

,:i,

ori m rectorem, petiil etc, ita canit Poeta

fiimi
milius

monachus Benedictinus
fit,

Amand/us
a
s
,

ccr-

15

sed almorum discurrens quaeque locorum, Rursum Gandavum properabal visere castrum, Nomine Florbertus quidam quo forsilan abbas Exslilil a sancto monai bts praelatus Amando.
iii,'
/i
,/

tiusest, tunc fuisse

episcopwm, atque
saliem

hi/nc v&risi-

quod

aliquibus

se ut

erecUs
eai

tuerit clericos

non monac

isto

eapite seque
io

dubium maneat, utrum


cteri

in

autem ante
i

S.

Bavonis
eti

adventum

illic

abbas

instituerit

Gamdensi mtes, am

tit

Florbervus, ergo

im monachi.

monachos.
devnde monachi,
illic primo nstit/uti sint, prmenimtui non oredo vmmutationem ew causa, qua/m nonnulli tradiderunt ;

iiconfir-

136

manturin
""'"

Sed hinc novum formabis pro Habillonio ntum, Dices enim, eos ipsos, quos anonyclericos

138 Si

tamen

clerici

us

appellat,

vocavria poeta

monachos,

tere,
,/////; sit,

uhi

quid aliis etiam locis hntelligenidem anonyn us ait, construcvum esse


,

quod

//'////"

S.

Ama/ndus

olerieos a/moverit, quia

"ni licentius.

Nequeenvm

sine veterum

et

/idc

clericorum
,i

ccenobium

scilicet

monachorum

et

Ama/ndo Bavoni collatum fuisse clericatus nimvrum monasticas professionis. Admittam assertu/m primu/m, non item sequeUe partem ultvmam. Sam etiamsi ew admisso pri/mo
tionorem,
asserto sequeretui

dignorum scriptorum testimoniis ausim asserere, illos tantillo tempork spa/tio, a/nnorum ciroiter octo, usque adeoa orwna vivendi norma degenerasse sub discvplina, suboculis samcUssvmi amtisPitis
iir

Quaproptet

cum

Theodoricus ipse dupli

loco

per voces clericorum coenobium

accipiendum

esse

ccenobium mouachorum, ratioattuli,

immutatione loquens, neutro causavn ullarn prodat. si absolute admittenda sii isto temporis
s

m.

quas

ni

conVrarium

prohiberent, quo

atio facta,

malim

dicere, o la/m esse

ex pietate
ememplis

minus admitterem, per clericatus bonorem aeiendam esse monasticam professionem. Verum
si

clericorum, qui vndies adhortatiom s Amandi via virtutis proficientes

w
f

et

ultropetie-

quis

volueril
.

sustinere

opposUam

Mabil

sententiam

nec

ad

primam
Dicet

ad/mittendam cogelur,
>4em homines tam ab

partem quippe, verum esse


vePustiore

sequeke

batem,

nntdarisibi Regulam monasticam acprasfioi abet ad hunosensum apta/vi responsa ad Mab llonii argumei ta.Exquaeslionib dent bus
i

anonymo
I

quam
rs|

MPStiO
foCll OT
\

ii

:
.

nhi

ii,'.

rst.

eOS
te

</<>>.

<iin,

"<l

qUOU\

S< il

'""
"

Cet

<

Irnruhis SCU

Sllh

ri ""'
/

facH sunt mo-

'"

''""

""" "^ 11 '" "' ''"' ''"'" wa immutatw

auctores de tempore s
in

camobio, dicet, per

anonymum denominatos
s/ "
/

fuisse

"-

'>'"'

m
,

'"/" '"'"

hommes illos oetamastatu,ad


<>

ecclesiastici gradum ascenderii Scmctus Vullam mihi verisimititudinem habet, quod Vradit Habcmus aut forte Im vn Hmrtyrologio, episcopum nempe fuisse S Bavonem. Uvnus alienum est a verisimilitudine assertwm

ordinis

nosh

<

'""' v

" n,
;

' '

ita

Merius concludet,
/

,n,m

ficalume.locumque

TJ^f
137

" <*<Mubu,u*abanonymo "" """"<Sempropr gniip ius,

Alcumi.quiB. Raba evustio, medio circitet sxouh, venerandum Sacerdotera appeltat isMs versibusapud \na>eam au Chesne seu Quercei
B.

quo potissimum nititur

col.

1726

\tabillonius sic evolvet

Florbertus constitutus est

rector clericorum, qui sub ipso fiebant monachi.


\<U for-

Hasc loca sanctificel

venerandus Bavo sacerdos,

Addei

denique, conjici non

Discipulus vila patris condignus Amandi.

debert

mari

9
;:;;;,.;';,;;;;:;;'

'

^PJtetm u
forl

lU8moxilluccrescepecL]

wius aumtaaiat memorassei Habanus,


siiii,
,,,,/,,

ita

nxm pos-

V8l

ulDommol audespersuItet*noctedieque

satia persuodere,

quod,

si

fuisset sa-

^^demetrietegantial Imutvumsolat ^^velewplicatio dicendo:


n^etMONACHusmoxiUuccresceremultus
rrl
:

^^

eerdos, id nullusprstei

titudine

soriptorum
ei

laudavimus
prodidisset.

Alouvnwm in tanta mulr veterum, quos haetenus deimeps laudatwri sumus, Utteris

In.ip.untMONACHimoxqueilluccresceremulti.

|XI.

;:

'

DIE PRIMA OGTOBKIS.


Ac
titulo

227
u jubel iusignire

mai.m

Bavonem,

KVcroR^
i.

XI.

Veterum quorumdam
de Sancto elogia.

Atque levee elegos esse decus lumulo. Nec reputat flssocum slridel fistula ligno,

iv

Quod

soleal

raucum reddere quassa sonum.


Utsci

Exiirui u\i.

ministrat, Lasso \i\ lenues unda ministral aquas*


' (

pauperquam vena

>n
ett

-"- qni
1 ' i

quondam, studio Qorente, videbar

Uabil,

L-^
i

11

" ia, nniii.i

m
logia
.

niMd

p.

le

Sancto
tllT

Commentario secundwm institutum nostrum pertractanda dwmta vai susoepipriesenti

l^luoniatTi

drsterequo,

npes

Etqui Castalio dicebar


Dictaeo vereu posse

fonle,

madentem
aae

musCa
satis

movere lyram,

S.

Bavonis gesta, quaea biographis vel non


vel

etiam diversimode relata smt, sicque ocoasionem dederwni variis recentiorwn


dilucide,

mine nunc lacero diclant mihi verba Camo


1

oonecturis

opinionibus, disputationibus, qmfusiore discussione mdigebant, atque idmodosuffir


}

Mensque doleus, laelisapta nec esl modulis. Non sum, qui fueram, feslivo carraine lastus
Qualiteresse queam,
tela crui nta

CUffl

Bpitaphio

videns?

S.

Bavonis
Utltr. Uraor

cienter pnestitum

arbitramur; mittvmus al&a, ab


vel

iisdem
rn

biographis sat olare e&posita,


;

Nec.quidagam, oovi; menlistumor' iste procacis Quem, rogo, non Isdat, par dare nolle pari
?

'

saltem

Oflicio certare pari

innotatis declaratu faailia

rumdam

veterum quodeeodem Sancto elogia, hactenus laudata


ei

si oempe recuso, Pecco, quod magnij reddere parva moror Magna mihi prasstat, supplea qui parvula poscit,

aui ex pa/rte recitata,


rnii

nunc integra exhibemus.


sivi

Bl
\.
i

lamen invenior tardus ad


ii. iii

offlcium.
:

Ceteris prsemittimus Versus

Epistolam S. Li-

ingar studio, quamvia non viribus BBquis


posse leve, non renuisse

ad
S.

ssepe

memoratum

Florbert/am

abbatem
et

Est

cum
in
'/

bonum.
Bavo,

Bavonis Epitaphio, a Jacobo Usserio editam

Ergo
QUI

tibi

litulum Bcribens, SANCTissran


n.'i|ii.'....|:iuil

Sylloge Epistolarum Niberniearum, onio s, ruin 2 Benedictino,


eat
iisi

mde

Qui VOlo, quoil


l-.\Tl:l.l
\i

valeo, facio.
l-,

iil.i

tmii,
-

BM
i.ii
l

Gl

m
-

BJ ORl
-i
I

BJ

oripta/m
-

Ma, Co\ iendoncono.


'

Magnori
i

PRUn
M
1-

tfODO M IG
i '

RAS.

Uvini ept-

140

8.

scopi martyi
I

KPi-

STOLA

Ad Plorb Audeo mira


i.-i

iiiiin

Ln m rsi opi u lri eus abbatem monasterii s.


i
.

No.n

Bavonis.

l.li

,.l

ORl

,,-.

loqni,

solem sine lumine


*

vidi

Pro
Es
DEI
I

Ciifu-i
*

PA1
i

i'i

R,

Dl

sine luce dios bic

sine pace quies.

CHRISTi
.1
I

LMULIS

!
.li

'

\i'i

i.

5.

Utter. Ki

Hoa poslquam populos conepexi luce serena, Sul milii iion IiimI. im\ linl una milii.
Impia barbarico gens exagitata tumultu
liic
;

\l

1.

!;!

II

|;\

III ISTI.
POl
I.

MONSTRAS
Ql

(,il

llTi.

IBl

i.

\M

II

PUNDASTI,

o
,

i\i

MT. BAVO,
,

Bracbanta
tibi

furit,

meque cruenta

ferit.

ECCLESIAM MERITIS
Haee, Plorbert]

Sa KCTl

II

TS.

Quid

peccavi, qui pacisnuntia porlo?

pater, Livrvus

carmina mittens,
dedi
i

Pax

est,

quod

porto, cur tnihi bella


feritas sors laeta

moves?
i i

Inscriptum
.

lateri

munus habere
ille

Sed qua

tu spiras,
laiiii

triumpbi

iiin

vastatus Qel locus


vci

ruina
isia lapis.

Alque
i.ni

palmamgloria marlyrii.
;

Carmina consei
14'i

obruius
tes,

credam, novi
Di

nec spe frustrabor inani


mcestae solatia menti

Hoc, seu aetatem spa

seu auctoris digni-

i?

qun

att

foi

Qui spondei

us est, quis dubitare potest?

tatem ac sanctitatem, pretiosissimum a?uiquitalis

martyriinu

Attamen

esl aliquid,

monumentum
quia,
licet

huc visum

est

intcgrum tran

suum

uiinii dat,

Ganda paral
td
Fioih,

me premil atra dies. gremium, quo me fovel ubere laeto,


nec penitus

pertinentia

plura contineai ad S. Bavonem mvnus tamen totum compositum est occa;

Invitat, mulcel, nulrit, rtum

amat, refovet.
virtusflore perornal,
iu.s

Epitaphiii

oetierat

Florber-

141

Hic eat Florbertus,


Cui probitas (lorel,

quem
flos

abhatcm

probitate viget.

re

Popma
i|U<'
ll

gregis, decus ecclesiae, concordia fralrum,


el

uoniam vero dederimtu integrum, non abs fuerit aliquot illi observationes mbjicere;sed n n,i dies '"" memo andos am
\c /'/

[pse suis medicus,

medicina
'

Bibi.

vmo quidem

eo elucet ea
i

ia

Lv-

Quid referampietatisopus, quod


Obsequiis
laslis

meperegrinum

vini humilitas, se
berto

ontificem

inumaFlorsecundo
,

dum

fovel, addil onus.

appellari

grave onus reputcmtk

Suflicerel fratrum fralrem dixisse Livinum,


Pontificis

Apostolicm verbi Dei disseminani


relicta

ea

quo

nomen

praegravat, el Domini.

patoia,ei commisso alteri in Hiberniaepir


s,

Egressus patriam, pompaemortalis Imnorem Sprevi, devovi spes Deus una mibi.
:

scopafai,

rriis-jur

commodis ach
cujus nec
soli
e

iadresterilitate,

gionem se
effera id
te

contulit,

nec

Atlamen inveniet, quod Christo sedulus offert, Quod sic siim pauper, hoc sribi iril minuel Plusaliquid prtestat absenti munere largo,
Prsesens conlinuis
ii;,,

absterritus est,

quominus isUeperdu/raretusquead martyt ium, Hoc ,ii/irm martyriu/m tam cla/re et asseverantei
i/i/ur ns runi

me

fovel obsequiis.

adjwwtis

prsedicit, ut

non p

issii

cla-

quoquedum

scribo, properans agitator asalli

nu.s velassex erantius, nec


s/in iin prophetii

Munerenos

solito,

Ruris delitias affert, Ovaque caseoli plena


epittola oerst

pondere lassus adit. cum lacte butyrum,


i

dubium appa/reat, quin ofuerii prsdilus. Eodem spiritu i/n


i

fuisiiriiu

ersibiti

en

<

pote

prs nuntias
la-

anistra premunt.

vasta ",/nin olh


Iqcq
i

a/m idcontigi
,

142 Hospilaquid reslas

fnu eonscripta

Bfferjam sedula gressum, Collige divilias, quaa modo paupereras.


!

/,/..

hnni.

ii" ejt

irirm

$i\ e

/"/ '

cperiendwm hium S Bavonis


'"i
I

in-

Fervrl (ilns vicciiin.

sril iiiiii.'i'(ui(lirc licebil

/.
I

OUula dura prius, ancta suavis nuctum, aoltam villa gravis, quae nescis reddere refi riicas, lappas, cur beneculta gt,quorecreor,quodhabetpattperculatantum HOCe boaL Hospila,quod mittil vel mihiGanda verba ille pater cumdonismollia pius
erit,
i

i.i

Teri
l

ii

wrsi

'

nirm
'.

S. Liv nus,
.

eaistimal

tutibus
)imiin,
f.

,,,

507ii
io<

abbatis, oujus obitus va


'

riis
/,,/a.

'

is

<

iptus est

ad cHem

/Vl

Quai
I

rulriihi ni
S.

Livinus de
us

vvmia Davonis

E(
"

MUl.l,

el

.iil

siii.liiiin

solHcitat |.reeibus

sanctitate, ck

>>

ante

sseculo

228
ADCTORE
J.

DE

S.

CONF. BAVONE, ALIAS ALLOYNO,

.,.,,./,,,., /,./,///-

/"<"'""

""

P.

,/,.,,,,,/,,..,.'
,,,,,,,,,. f?
.

ista j

'"<

/",<<""'

post commendavit amico, Bfficquoqu e castrasuo alias ad partes belliger ire, Festinans
FoPtis
i,i

..,,,,,,,,

....-" <"< ""','"'

populi ductor non

di foref

illis.
:

S Bavdnis S. BavctoisoMl
sonfl
<'7/'///'A
'"'

./,,..,/..<..<"'""""""'''"'/,/,.,/, auctorxs. potissimum ex <"'-"/'"" /"'"'

signal BavobealeDeij tepraesens pagina


iii

Uvmum
/
1

quippe

"'.v/.S'"'/'-^"' /, - v'/', / acposi marOmfeue Holtam, ubituncmorabatwi Livinus, vicus erat vetens torium senultusest appellatur banti,qui hodie vulgo ffauthem Gandavo tertw tribuitur, distans e t Flandrix
milli
navuru
etiam
i

'"'""

Domini quondam conduclus Vmando, A.Ukv labileseclum, Sprevisti tnundum, calcasti propero pede bella petisti Sumensarmacrucis,
.

inuiimii spolium

truculentoab hoste

tulisti

Interqus3 praedam,
ln

quam gaudens

abstulit,

atque

Sanctas

regno proprio cupiit, siforte fuissel carceris antris Possibile, ignifluis concludere lacrymas fundens, pia vota, precesque tu
:

146 ffonorifice quoque de


/,,
,s.

appellaverit,

Bavone>npMi iivinibiog aphus, qui, quod se Bonifacium Bomfacius no) nullk credUus est S.
S
:

igerando boans
Salvasti
el

beJJis,

Benedicte,

beatis
[lur.
in

Regi

summo
cum

tua

dona

dedisti.

149 Quodloquor,agnoscis;quoniamtuagestacanuuScilicel
ille

vu n
*

archiepiscopus tioguntinus evincuni lidis argumentis


iionibus

?d

perperamt
Livini,
;

ui

hostis,

telum missile vibrans

Iman

Mabiltonius im

Obi

ad Vitam S Seculon Benedictmo,pag, fthetseq

prxvw

insertam

ac Papebro-

[mpositum plaustro jecit, prostravit el unum lamulis, canibusque feris venatio facta s s,,i tamen incassum sua tuuc tenlaraina fudil
1

chius

Analeclis de S. Bonifacio
I

archi
V.ii.

Xramite nam

reduci quia posl orando reductum

\fogumUno tom.
hi

mensis Junii pag

Verum

morlis tenebris revocasli in luce

bubulcum

duo scriptores ealenus consentientes

multum
ffo-

Multimodis aliiscum Sanctis artibus usus,


.

dissentkint in judicio supei xtate dicti biographi.

ii (l(

iiin,
1,1111

didicil

vincendum

te

fore

numquam,
E

Mabilbnius S l B gwntivo antiquiorem


n rr
/,/,

'

S. Bonifacio

D,|,

magniftcus fuerat

tibi,

Sancte, magister,

fa

it.

Papebrochius adductte
materia, sicubi

paucis nec levibus mtwnibusretrahit adssecu-

Qualibusac signis praeceptor fulsil Amandus Ule iuns quae te talem fecere ministrum
I
!

\n

,-,

xiii

Vos,

cum

ista

Namquc
Esi

tuis gestis

doclorem cernimus almum,

remmenda
,/, xii

vel

elucidanda

sit,

proprie spectei ad

iiiin,

pulchrum, mirandum, gloriflcandum.


;

Novembris, verba biographi, relicto lecto-

imiii

dulce tuae textum percurrere Vilas

ribu de eorum ventate judicio, hic subnectimus vetus,</ \deo dumta cai aliorwm sxculo ku aut xiu

Sed retrahil complenda

meummodulatio gressum.

tiomm

scriptorum
datis

elogiis
S.

prsmittimus,

quia

Ne tamen hi versus tibi siut sine fcenore fusi, Reddevicem precibusque tuis me, quaeso, guber[nans,

cumja
Sllllt.

de

Livmo utcumque connexa


plurima (S. Livigerminis

Obtineas veniam mihimel miserando reatus,

scnbxt hiogra-

147

Cum

vero finquit auctor)


loca,

phus

s. Livtnii

nusj

perluslrassel

divini
i

semina

150

Alque tuo Regijunctus persecia valeto. Tuque locus felix, regio Pulgentior auro,

rarmin rata

pargendo,
lendo,

daemonia

ab

bsessis

corporibus pel-

Illustrata pio

Justorum lumine, salve


satis,

multorum aegrotanlium corpora sauando,

Plebsquedecora

multocollecta labore
est, ul

jris,

convenil

cum

discipulis

suis

ad

quoddam

coeno-

Patribus a geminis,

dignum

amandosequa-

bium avilo vocabulo Gandavi m nominalum, quod exstirpatis gentilium f'aB. Amandus pontifex
ins,
fecil

Qaos
Etsi

tibi

Cuuclipotens dulces pietate Tiironos

Attribuit, talesque dedit


te

meseratus amicos.

fundari,

quod
el

el

ipse

dedicavil

ad

noster migrans huc corpore


si

Amandus

honorem
abbatem
rei

S. Pelri aposinli

omnium aposlolorum,
quibus
sanctae

Deseruit, meritis,

credis,

ubique gubernat.

congregatis

ibidem

cultoribus,

praeposuil
religionis
et

uomine
dignis

Florberlum

inicin,

moribus
monaslicae

compositum
a
caritatis

lolius
el
.1

Nosquoque dura precibussacrismeritisqueluetur, Te memorans etiam, porlas tibi paodit Olympi. Plaudite dulcisonos tantis Pastoribus bymnos

honestalis
eeleris

exemplis

refertum

quo etiam
officio
iii;ii:iiilir,r

ingralum reliquis gregibus videaris ovile.


chartis,

fratribus
est.
Ibi el

sussan-

Carmina commiscens
Eriia illos

currenle camcena,

'

ceplUS
ctitatis

quoque

inveiiit

Vobiscum Hjcinara, praabens insignia amoris


inonimenia inei sinc Qne manentis, Quos quia conspicuos virtutum penua levavit

virum

egregium
morte
Petri
in
S.

confessorem

Christi

Bavonem
et
iu

recentiva

monasterio
a
et

Domino pausantem sanctorumque Apostoe1

Sidereum ad regnum, vobis properantibus


Posse patere piae monstrarunl oslia vitae.
Asl

illuc

lorum
berto

bealo

pontifice

Amando

abbate Flor-

devolis fratribus condigno bonore


gloriosis

bumaIn

ego

delictis, ul setis
el nitidi

horridus hircus,

Lum

atque

miraculis

coruscantem.

Tegminis

candenti vellere nudus,


<i

eodem quoque
tus est, el

loco

per dies Iriginta


S.

commora-

Saeva trahor miserae miserandus ad atria mortis.

ad

sepulchrum

irumque & lebratic s immolabat. Hactenus auctoi


HabiUonii
</

Bavonis suaspreces Domino Deo pervigii


i

Tendite, posco,
Tollile.
I

manus

me

'!<

fauce vorantis

..

vn

editione
]iss.,

ictoi /"

hic /"

ima parte versuum


est,

prse ceteris
////////,

San-

in

apographis

nosfris

oum

cti

gestis

decantata, ea
blas

quam

dum

aliqualiquidem lectionis diversitate,sed non tanta

hominem

hemum

repentina morte pwnitum,

",'",:"

,'
'

''/ ;'" '"": "-'""" """'


, ,
,

'"""='"'

151

PhUippus //,,.,,. "<"<-,<<'" n /,/,..


"<

,/,/( >

,,

Eieemo-

c P ir

stem 8

v-%"

,.;;,
,;
, ;,

;"''"

"

'-,

'"",

xv

'

"'-

><"<
'' <"<

</<<-'

s.

,/,,/,./,//

'""

"'""'"'"- """-

""""<</""

"
:

HhM*
Sub

,/ v, ,.,

qZto

,<</

verbis

sequentUw

illius

(Fhrberti abbatis)
felici

'

DIE PRIMA OCTOBRIS.


A
felici

229
,

magisterio,

sionis intravit,
fli

Bavo secretum votiva? reclupostquam a vanitate seculi s. AmanB.

Pater

sancte

qui

meum
es,

pigrum
nec

perrlurare

pi.iMhr.iii,,,,,.

n iv.Tsus

animum minirae
exultare,
volis,
serl

urT0 RF

passus

malitioso

corde
lin-

annymo.

cst.

ci

(Mcl.siaslico ritu
In

benedictionis

nec se inquisitionibus stimulare mali- wd.ren-agare


coegisti,

gratia

tonsuratus.

qua

vigiliis,

quanlum

jejuniis, orationibus convenienter intentus,

valet

imperita

seipsum

gua,
tetur

ut

Deo Patri hostiam vivam, sanctam, beneplacentem,


juxta institutionem
viri

omnitim eloquenlissimorum virorum imivesligia. Tibi, pater, quidqnid ars mea


aut

Dei satagebat fldeliter exhi-

cogitaverit

invenire
putes,

valuerit,
hinc

ben-

\n,,

patefacew
inflari
"

prm&riii

etdam

S.

Bavouem auctor
et ele-

curabo.

Nec
:

anonymus Epitomes
vationisS,

ignaviam
iu

mh.

mtm-

Historis Vranslationis

nostram
ad ima

vere

nun est

visceribus

lepiludinis

n,a "

imandi eodem tomoper Henschcnium

editapag, 894, ubi sancti episcopi sanctos discipulos enumeram ac in singulorum laudem breuiter discu/rrens, ista t/radii >'< nost/ro ;Juxta seculi

meae aliqua extollendi calamitas, sed prorsus jacel * humililas, eo quod scientiae aobis non

w.
ima

</,-,,

.i

manet sublimitas. Individua dilectione etcharitate


mihi conjuncta
verbis vobis
1

esl
le

sanctitas

vestra.

Quid lantum loquar?


videlicet

etiam dignitatem
esl

nobilis

Allouinus, qui
ex

s.

Bavo

'

vestris oporlunitatibus

omnium
;id

Md.deut
vobis

vocibus

appellalus,

paganorura

'

'

J
'

llr

viro

Uei

Allowino

sancto

rilu

Dei
in

versusel
tus,

cultum per pontificem praadictum con\i;i praeceptorum salubriter introducin

Bavone,

quod

expetendum
vestram

judicastis,

ut valeMihi

mus,
vestra

voluntatera

explere cupimus.

per divinae inspiralionis gratiam

tantura
ut etiara

Dominus

servorum

suorum
et

ullimo

praestel

de

celsiludinis apicera

conscendere meruit,

semper

aonversalione

gaudere
regna

et

cum

moriuuin ab inferni faucibus revocaret,

omnibus
ciiKihim
S.

vilae

esse

et palam reconsignatum exhiberet. Halluauctorem hunc, dum oredidit,

grege vobis commisso, Allowinus nomine alio


promereri
c.

cum

sancto Bavone, qui

vocatur,

caelorum
c

Davonem conversu/m
riiu,
(/<

esse

ad Deum

ex

pagano-

rum
i;

shni

notasse satis c t. Plura suni his illuSanctonostro a veteribus relicta testimonia

ANNOTA
a Mabillonvus

\.

SCd i/iuliUS irriliimhs sii/UTStu/rniiis, i/uin nr/ r ,;ycedentibus exhibiia sunt, velexaliis manifeste

desumpta.

dubie designatum voluii


qui, sseculis

haud tyrannum, ante ChrisPum quinque cvrciter </ melegit Piscitrato;

auctor nostei

Pisistratum

loquentia clnrus, biblinlhccn


utloquiiii,

publirn m, sivc
libros

Aulus Gellius Ub.


dicitur.

vi

cap. xvn,

VITA
/Vuctore

Athenis disciplinarum liberalium ad legendum pras-

bendos primus posuisse


I)

AuCtor

islr,

rii/us
:

nmnr,,

fnrtr
et

rnrru/il"

in

anonymo,

ignotus nobis
bres.

esi

iristateles

reliqui sat cele-

Huic prologo
:

mox
sancti

in Mss. subditm
Bavonis

sequens

Ex Ms.

liiuius

Incipit

ronfessoris Vita,

S.

Audomari vctustisS.
et

cujus festa celebranlur inclyla Kal. Octob. in Gan-

simo cum Ms.

Bavonis
editione

davo

castro.

itemvetustissimo

Mabillonii collato.

1'AIIS

I.

Illustris

Sancliprosapia, con-

PROLOGUS.
Impt
|

jugium,
videris

morum immutuad
S.

i-

ilem

et

infimum
gentes
et

cunclis

proscere
nitere

tio,

accessus

Aman-

tiam

populis,

meque

indoctura

quaaris

virum
li-

per Schytias

Parthias
et

patrias.

Nara

dum.
Jjonorum parvulorum
tate

beralium

omnium artium
(loruil

humanarura doctri:

narum matrem fuisse ^thenas legimus


quitus veteris
Pissistrato

ubi anti-

scientia

linguaa

Latinas

sub

indoles non

tam dignisoiet,

1/*,,

auctore,

sunt pa3iic omnes.


Vabii Ausooiua

( unde Non, inquam, me Hesperia

nostra? artes fusa^


.

generis,

quam

moribus
qui
dixil

clarescere
:

ruptmhtdium

Doraino

approbante,

Noliie
:

par-

* tenuit, genuil vel aluit; ncc Rorna aut Ausonia nec Tytirus b docuit, nec fultus sum Aristotelis argumentis, Varronis, Democriti, Plalonis, Demoingenii Inops sthenis el ceterorum doctorum. Prorsus mulsum, verborumque llumine siccus. inerfateoi inertem. Me etiam pondus

veniant ad me vulis prohibere, quin Relinqnite infanliam [i ;i dicente per vias prudentiaa ambulaie. Brgo
:

et

Sapien<(

<!
si

vivite

munda

el

recla
potest,

sunt opcra

pueri,

et

sturliis

ejus

intelligi

tum'me
tia3

utait quidam : sencilule, quem non


gl

Quomodo
cognovisti

invenies
in et

eum

in 1

juventute

premit et
*,

in

imis

volvit;
fragili

a/.

fatuus

vacuus
stilo.
.<<

ha3C

utcumque

quando audeo conscnbere

seienlia

iterum

Excipe

doctrinam
accipere,

invenies

sa-

pientiam

non enim omnibus

expediunt omnia,
nisi
ei

Nemo
*

potest

quicquam

fueril

ex obodientia
\ie

imh-

sint dicta doclons 2 Nobis egregii exemplo * valemus Hieronymi sacerdolis, quibus refragari

dalum de
miserentis

ca3lo.

Omnes enim peccaverunt


non volenlis
Dei.

et egi ml
>c<l

gloria Dei.

Et
est

neque currenlis.
sunt
,

cat.

Mal '/.exempla

detrahentium

laqueos.

Me ovaotem

fateor

esse,

Fcliees

quorum Deus
spes

230
u tOM
<
.

VITA
est,
e
el

S.

BAVnMS, ALIAS ALLOYNI CONF.


i

Bpe8
.

qionun
qnod
ex
Si

teaiderfc

dignanier inflam-

,|ia

Irater
ibi

llBUS

babet

aliquid

Mo

bei
ril

ad

perfeciionein

roborat, qnia
est,
ul
ifl

mmpoteipse
:

i
,

irlmquc
pinis
ofieres

munus luum auiv


fratrl

allare,

advcrsum te, et vade


veniene,
dico

.Mssuiv,.
icj
lll(

Deo

Vos

reconciliare

tuo

et
:

tunc

esti9j

feceritis,

quae ego

praacipio

munus tuum.

Item

Amen
eritis,

vobis

nui

0P eris, lm ad
.

HHttfl

enim adbajrel Bancto ?fra accendaBuscipil exempla, quibus


veritatis.

assiduitate

>.

vobis,

quia plorabitia ct

flebitis

vos,

muncuis
sed
:

i .
i

autcm gaudebit.
Vigilate

Vos autcm

Iristes

amorera
csse

Valde
sed

esl

laudabile

Irislilia vcstra vertetur in

gaudium.

Itcm dieit

bonura

laudabile,

cum bonum

bonis;
esse

multo

magis

esl

itaque

cum

malis

Sancta

emm

habeamini

omni lempore orantes, a1 digni fugere omnia, quae venlura sunt,

consors
,),,,,
i

rirtutum eorum. Non

longo

fastidio

ten-

aut
ai
i

tiiias

proptcr

qua?
iii

de

Viro

Dei

narrare

cupio
.

quia

ipiel

et

vitam

nomen meum, centuplum sternam possidebit. [Item

ivitas

monte

posita

latere

non polesl
nisi ut

neque
in

candelabrum ob aliud accenditur,

luceal

a
Sancti

domo
,i

a.

Non egcnt, qui sani snnl medico, sed qui m.-iir habent. Et : Non veni vocare justos sed Item Vende peccatores in pcenitentiam
diiit;
ii
i

nataki,

ntur

Adlowinus,

Baptismate,
aobili
,

nomcn sacro acccquem vulgus Bavoncm nominat,


quod
parentibus
uxori
inclytis,

..

omnia, quae
sequo.o

tiabes,

ct <ia

pauperibus;

et veni,

mc

lur:

g enerG
b
c

Hasbamense
lilia?

8 Audilis ergo his

divferi9
ei

Adlowinus vir
Deo,

Dei,

ftU nltntr

edxtus
lieef

ducatu b,
Vdilionis
d,

junctus est,

vide-

quaa sanctus
nnntiaveral

Ani.iii.iii>

secundum euangelicara
inspiranle
Becuii

pia

0)

iribuil;

comilis c,

de qua

genuil

Aggle-

disciplraam,

Mul/

thrudem
ci
jn

prolem dignam Deo, virginem Ghristi, primis annorum crepundiis vox summo
throno
Allissimi

foujus divifias

reputans velul

umbram pratereun-

verbis

missa
quiens,
ii.
i

persullavil

creata

majorum quoque
procreabis,

Crede, inprosapia, verbo


:

tem aut fcenum arescens, facultales praediorura E suorum ad loca Sanctorum iegaliter distribuil et
pauperibus erogavft, atque ad
Qcera,
esl

memoratum
[quod
videlicel

ponti-

solius

parentes

qui
suas
seculi

utrumque
juventutis

qui morabatur
h,

in

castro,

cujus vocabulum
cas-

fecil
ilabil.

boroinem,

Tempore quippe
*

Gandavum

repi davil

open-

bealus

Bavo

actibus

pravis
in
<

exercebal
incensus
,m\iesl
in

bus

voluntatem,
obscenis Bante,

constans

erat

turpibus,
snl
cito

trum juxta Scaldim, ubi idem amnis Scaldis Legiam iiumen recipit, situm esl.] ln eo etiam
castro indiderat olim anliquitas simulachra nefanda
ct

lalerum flexionibus

i.lirisio

hoc jugeipsius vitium

versum

idola,

quce pro rloo vero


consibtens
Christi

illic

a populo Dci

colebantur.
pontifex,
idola

bonitatem.
171

ibidem
cii.im
el

praefatus

iilllllUta

5
-

\i.

iilo

tempore

legis

judii

ia

non con-

pro

nomine
et

omnia

sana

destruxil,

ra mui
ricord
ibid

tempsit; sed
lavit.

omniura

materiem scelerum evipauperibus


lnlcm non
excoluit,

contrivil,

ad

sanctam Christianitatera omnes


in

Aiiiniims

suis" non nocuit; sed


porrexit.
.

revocavit.
9

8UOS

lalms
renuit
;

maiiuni

Auiiuliaruiii

Basilicam
fecit

aulem
construi,

ibi

honorc beati Petri Gandavi


reliquiis

saculo

sed appelivil
virtutes

nec tam
esl.

rorlunara

apostoli

quam,

mscrtis,
hono*-

nuntuU

quam
vavil

imitatus

Uisericordia

sublein

altissimo
re
;

Domino consecravil cum magno


sns
,

etiara

oppressos,
pielatis

indesinenter

recolenE

in
.ihi

qua virtutes mnltas postea Domimis noChristus iccii,


paralyticis
caecis
,

omni cultu
propiliura

fore

peccatorum
praphela
quta

maxime Dcum in hoc sibi suorum, si omnes


esse
*.

ster

visum,

claudis

iiin

soliditaiem

infirmantibus

ibid. rable-

injuste [ab
eo,

oppressos
i

sublevandos
:

atagerel
justus,

vare

sanitatem

indulgens.
in

Deo
ipso

etiam
castuo

annuenle, clehonorifice
laus
,

iii

dicil
;

Cum

cecideril

ricorum ecenobium
construclum
l.us
i,

esl

non
f
Vortu
adti S.
liuni,
'

collidetur
/'.

Dominus

subponel

manum

ubi

die noctuque
Ilis

a
in

Gdeli-

suam]

Deo

decantaiur.

expletis

eodem

Aman-

al.

prtedictum

Eodem quoque tempore conjux ejusobiit, Blia J videlicetAdihoniscorailis. dequa genuerat Aggletrudem, ul praalatum' esl Quaspostquam migran\
sed

monasterio beatus confessor Bavo plenissima deV oiior .to o,acli i.-mpli Domini sc- prostcruens,

comam

capilis

sui

abscidere
pontificis

'

deprecatus

ibiil.

abscidl

de

luce g ,.i,,, noluii aucere uxorem '"spirante Domim misericordia, ad viara cont

hac

esl; et

adeplua venerandi
h

Amandi maDeri
el

nibus clericatus
^postolorum.
nit

honorem,
c

meruil

consors
inve-

versionisAmandum,sanclissimumponlificem,expellv,t
'

Dimisil
gloria?
;

am

capitis

cunl

l;,rlin,m

veniam
de

Postulans,

pedibus

coronam
el

reliquil

Uab

beali

quoque ejus

veslimenta

Bacula-

provolvitur,
el
:

pootificia

n " "^" s
,

fecinora

cum compun lione sua '""""'^ sibimel eura


peccatis

ria

susceptl

stolam
el

candidara;
indulua
esl

reliquil

pomBdei.

pam
IUI Ulll. lorum.

hujus

"
,

nH, " ,,l,in


l '

mundi
e1

oqnmir,

ioricam

pro

maximis

el

Quapropter
ki n oin j n 10 Deinde

minimis poemtentiam acturus.


,

dignua factas
,

esl

consortio

aneei .

Deinde vir """iiill Domini


-

s=rwss, BS:
_.

vmandus ammarum soliiciludinem eerena l,ns aA wna ,

muia luas

vir

n Donuni

Amandus

commendato

S
fidi

\mandv

zstjtu
autem
ravera!

a-trss
,

anti

iperte cognita leni-

aliquando argsenda, increpanda.


ter
,mti
iii-

mmium animo
:

ut

polaid

el

aliquando vehementer
Doinini,

el

liaiiruvt

iustitiam

tantam

enim
ul

menli ejus Deus inepi*

7 Nota

ubertatem,

facio

Libi

verba

Bemetipsum

quibui

magna

laoe

lur

?itam

comprehendas astecnam, Dominus


'

fatione corporis

cum

alaoritale castigarel

meirtlflf.

dixil

qoi

coiiiri.,ir

me coram
l'al,v

Onmft hominibus

Nimirum
Koiraas
.

sibi
t
*.

conlitcbor et

ego

cum coram
i

bene

meo,

qui

die judicii
hli "'' "''

.. i

irormcv credenteG
(

litem
, .

Onmia,
n ..

qua;

vulnera, medena morbos agenB, Becurus posset e*9e in Circumspexi! inflrmitatem suam quoaeceptia

imposuil

petieritis
Si

de

aCCipieilB. accipietis.

^m

Et Kl

iiimi lud
i

nfi&uu

.1

" ,,U,,UUD virtutlbus


q,iamvis
*

ad

aitare et

l^mL^mSS

uiecoruaiu, lucns,

proiiciat

7T

C r t

mens '+ tamen

amm

Bupwwre. Quia superbirel v u


act.bus
" x P Mte laborat

...lonlum

"

nl. Dorniin

Mabil

'

DIE PRIMA OGTOBRIfi.


rat carnalibus.

231
ri nvus
ifl

Ideoque necesse
fluenta

est,

ut recurrant

/ih/mhnr ,/n.nhim jn ;r,mln


nnin
i

Com mnihi

\Q

saepissime ad
,,si

AKCTOHE
A N O N Y M O
.

sacrae Scripturae.

Quia sicut
10

105

et

seqq.
lus
iitm

1a

oaro

ita

el

divinis

eloquiis

interior

Qutritur.
.

omet

11
:

Propterea

el

bsec, quae subsequuntur, Qdei

monosteria oum suis eccle~ SOi rrnlonl. nllrrum m (JSQ COStTO homlcnsi, alterum w monte Blandinio utrumque S. PeS,
i"' '"
i
.

atsiatil

documenta beatus
sabat
,

Amandus
Lurbis
et

praadicare

audientibua
:

sancto

aon cesBavone, ita


esse,
frenisi

in wpostolo

sacrum
S.

Prvmum, quod deinde

S. Ba?

vonia n

men
fjuod

induerat, non exstat


Pctrt

ampUus ;
,

secwn*

disputans

Qui

vult
*

cum Deo semper


quid ot
vita

ihim

iiDincn

rctinuit

hodieque

ibid

B1 illud

quenter oret.

Nam
licum

praesens,

vapor ad
aeternam
qtiia

parens?
vocati

apprenendite
eslis
,

vitam
,

ad

quara

et

gaudete

amplissimum a\ nobilissimum cemitur, civitatis muru mclusum. Mabillonius mnalium lib. xn inf nnniiin li.ll rrlnmil, /, / g p]l0 riOSpTO
,-,,

iMMiiui.i

vestra scripla
militiae
'.

sunl

in

caBlis.
el

Ippreresistite for-

ni, n

ob cure laudari

ambo

ista

monasteria
'-'>
l

Blan-

ibid. jUsUUffi

hendite arma
laqueis

loricam

Hdoi
Dei.

dvniense initio numeri pen h ec

><>
:

Basilicam
fe
>n-

diaboli

per
'

potentiam
et

Nihil

autem
strui
:

ibi

in

oonore beati
US
,

Petri

apostoli

ibiil.

vnirii

tius

co,

qui

vicit

diabolum,
Vita sagittae
,

nihil

infirmius
tentatio

Bavonianum per ea,quibus Jumc annotaSUbjici

eo
est

qui carne
;

superatur.

borainis

tinnrm

\rr,im

,lu

,,,

nllrnlins c<ms,,

unde
,

diaboli

sunt

restringendae
el

derO innlr.rhnn

ul iniln

,mn l,nn rln u m mlrln r


/n;rr, ,lml
rs

vigiliariini

jejuniorura

Qospilalilatis

eleerao-

ijrnnn suh finnn iiumrri


jiiiirs,

dUiit

blOgra-

synarum
in

oflicio.

Virtus igilur praecipua est,

carne

qod
inde

carnaiiter

vivere

et

natum umle caro

quod
idola
im...

iii

eo

etiam

castro

idola colerentwr,

guod ibidem consistensS


.irni
.

atterilur.

incrementum virtutum spiritualium


Dei

conpriverit,

imandus fana destruacpergem ait : Basilicam


:

ibid.

surgere

surgil
1

\
i-iiui'

autem
\n

construi

fecil

demum
esst

addit,

f)eo

montult
IriU.

Bavo superscriptum
dare
peliit,
'

'

pontifi-

etiam
ceenc
i

annuente,
d
.

const/ructum

clericorum

cem
et

sihi

licenliam

monasleria <n-

ipso casti

ema

u fd

Bupra

cumire

Christi athletarum, ut

vitam monachorum

identUi

ut
.

de
i

uno po
si
,

scriptum

ihni

qualmua

conversationem ccenobitarum possel agnoscere;

ilnhi
ri

sini

n/

de b

tantunique

ardorem
iargiri

et

cordis
esl
*.

conpunctionem
ul
.

Gandensis potius,
in

quam

de basilica
ei

monaibu-

ibid. largitus

Dominus

ei

dignatus

vila

bono-

sterii

Blandinio

monte
tri.

oositi

de ceenobio
0-

est

rum ccBnobitarum non


gemitu
jejuniis
el
el

essel contentus
in

sed

tantum G
(Irm rmilrmhl
,

Idem Mal

ac magis seraetipsum erigeret

Dei
el

famulatu et
vigiliis,

VOCObulO ClGTiCOTUSD ilrsn/nn,'

lachrimis

in

afllictione

in

nachos,

m
a/p

ntem
136
1

orationibus
exercerel
.

frequenter

positus,

viiam suo
siti,

nosPram
seqq

vn

Comment. num

Sanctorum
et

aec

ullo

modo

daret

corpori requiem,

tnediis,

auditate,

Frigore,

k Dr significatione
rsi in
1

vocis hujus fuse

disputatum
editione

mullia tribulatiooibus seipsum raaceraos. Vitara


finiri

hmiiimni.
est

fl

iiiim. 129

usquc ad 138.
vn

nimirum cupiebat abscidit, et arma


misit
/.

suam, ubi comam


et

capitis
di-

militiae

pompam

saeculi

Nulla Mnhii nnii


r.s

parpiwm

sectio

Mss.

et

nos faciendam

judicavimus, utloous

rl

\iiimlilhs.

ANNOTATA.

PAKS
a Totuin
i/hii/
/"

rlmliinn, ipnH nihil historicae

veritatis contineat, suppressit Mabillonius.


1)

Dr

his
;

rm
ninn.
,1,, ,,,.

ilr

omnibus actum est m Commentario nnhili nr^rn rl /;i rcnt ilm m r<i</n<il/s
s

Sanclus

cettce

se

includit,

20

et

seqq.;
seqq.
;

30
et

ei

de loco et tempore nativitatis de nominibus Sancto inditis


filia, s.

mortuum advitam
mira
susceptce exempla.

revocat,

edil pcemtentice ultro

ninn. 38
,

tequentibus.
isto

Dt

comite

ejusve

Bavonis conjuge,

nihil ullerius comperim/us.


,i

Mn

.srrihinii.

Agletrudem, Ideltrudem De hac quoque plwribus


' /"/"'
i

aldetrudem
est
in

actum

Commrnhi/ prSVlO
e il.rr a reoent

2 ".."'' '"> 52.

XLrgo
esse,
ct

Idloinus

vir

Dei

reversus
ad
.

ad

suprascrivi-

ndawmv*"

oribusplussequoewaggerata

ostendvmus
f

diclo

Commentario num. 53
alibi infra positi

ptum rum Plorbertum

castrum

Gandavum
abbatem
a
iii

veoerabilem

'

quem
eum
suia

almus

pon-

JJJJ^
a

duobus sequentibus.
Unri him hic

i.

ft,mandus

ibidem
,

conatituil

super

gregem
Domini
audivit
:

quam

denotant,

ctericorum
nniiin-

rectorem

peUil

sibimet hu-

verba,

qu&

illu

moluduntur,

deesse

m
rl
I

editiom
r.rnn/i/is
ent.

.viiui.iiii.

qua
pater

familiariter

Mabilloniana.
mhi.s g Siinrhrs, /ih.r {gletTlldiS ad frugem deduotus, "/ diwimus
<

misericordiam pro
targiri
I l

Racinoribus
pius

deprecaretur,

vero

monaaterii
eara

ejus
j

petitionem,

cum
pii

gaudio
patris ipsius

suscepil

el

niim
aclll

51
ril.r

et

56,

mortua

uaore,

perfeokm

ante-

uxla

prasceptum

Benedicti
patefecil

ejusdem
preces
:

/rnitrnhiim nctiirus. sr./ur

Intniil

DCO

[ratribus

monasterii

consecraturus,
Jrrtirs
r.st

ad

S.

[mandwm Gandavum
(mI)

pro-

nrra iinnum
refutatis
//"///.

""' 651, Ut diSOUSSlS


statuir

forsitan si ul convocataque omnf coogregatione, pevelatum fuisset, quod plaoilum esset uniori
j

prxvie
inus
licet,

ct

aliorwm opinionibus,
;

Omnipotenti
.,,,.,
,

nun nmi
id,

aviditatr

conlis

susciesl

">'' conj* 89 et seqq. untr snjnatns unnos nhiis.se conjuiwn diu


iinih

el

compleret

quod

scriptum

Omnia
tebist.

fac

cum

consilio et

posl factum non pceni-

gem.
h

Dr

rnstri

Ihi

mhi nnsis

sit%,

ac CtVttdtlS

am-

Adloini 14 Igitur petitione

audita, fratrcs,

narranle

232
rante
periint

VITA
monasterii

S.

BAVONIS, ALIAS
susce-

ALLnYM
IIIV) ille,

CONF.
I

abbate,

animo
petiit
:

gTatanti

AUDTOIIK

ANONVKO.
celln

eam
piis

sicque

quam

ab eis cellulam,
qua
retrusus
c,

mcludi-

largiente

Deo,
ei id
,

impetravit
indefessis

in

jubente Deo, animam recepit, quam J~~ pedes exhalaverat, et sanus effectus stetit super posi per multa curricula annorum vixit suos, ac
lllflllllio niortuus

tur:

Deum
C
esl
i

precibus
esl
'

invocabat
:

incolumis.
18 llar

ibid. c|uia

secundum
nte
el

i)

quod
qui
et

scriplum
pulsate
petit,
et

Qusvobis.
,

itaque

tanta

miracula

in

Dei

Milite

Sancti

irlutet

smpluni

invenietis,

aperietur
accipit,
et

[Omnis
qua?rit,
Dei

enim

qui
Iste

admirando, charissimi, satagamus in hoc agone pnesentis \ita- illius e\empla sequi *, ut etiam
ciini

Mal\

illun,

invenit,

pulsanti

aperietur.

eo mereamur.i Hen
percipere
in

ciini eleclis

lllins

a-lerna sequi
vita

Yii

non

precios;:s,
,|iias

aurum \cl argentum seu sive ornamenta hujus saeculi


eoiiveismnem
ardor
pro
nihilo
in

gemmas
quassivit,
;

gaudia

caelis.

Nihil

in

hac

posl
ca;Ii

repulavil

sed Dei
niis,

eum

erexil
et

vigiliis,

injeju-

praesenli consolalionis seculi honorisque quaerere debemus, sed gaudere abjeclione paupertatis; Don solum abjicere facullates hujus mundi
,

gemitu, inediis
qiiain

pauperum
In

eleemosynis

sed

etiam

de

cordibus

voluptates

eradicare.

Ad

supra
poris

scribi
tot

possit.

afflictione igitur cor-

memoriam eliam
............

positus

caelestia

instrumenta
Altissimi

animo

pro nomine

Christi

redeat, quod vir Domini Bavo ..., M mulias meuliaies dimisit ;

exercebat,
ingerebat,
homini
i/i.u
iii.

quot misericordia

ejus cordi

qcatenus
insuper
el

in

caelesli

regno centuplum
:

reciperet,

vitam a?ternam
suscitavit.

cujus

precibus mor-

qui

[5

Die

vero

quadam
ad
Dei

hujus

temporis
sunl

fraires

tuum
runt,

Dominus
tanlis sua

Quanti

ad

eum venePinguissi-

ma
egressi
'/

ipsius
iii

monasterii
viri

obedientiam
Bavonis

directi
d.

\
La-

munera commendavit.
humilitatis fervorem in

rat,

cellam

construerenl
el

ma enim
facil

gralia

omnibus

ibid,

borare

igitur

cceperunl

manibus
abbatis

sedificium

inflammabat charitatis, ut oleum lumen abundare


10

fabricare.

Praedicli

vero

Florberti

homiex

e.

Bubditi

nes

cum

vehiculis

ceemenlum
A.iums

ininislrareiil,

Omnes ergO suas pro


:

vel clieutes
al.

ipsis
et

quidam
ac

uomine

super
vico

plaustrum

sessiones,

non damni gratia, sed etiam

ChristO erogavit pos- imUanaxn pr* lucri ad- ponuntw


deficit,

Attinus

uiiiim sedit,

quem

egressi de
ei

canes circum1'ortiter.
Ilic

invenlione
e.\em|ilo

quia

ille
el

nunquam
eujus
Vir

qui

bono

Adhinus

dederunt,
aiiiein

cceperunl

insistere
,

prnhYil,

humililas

inultorum

captus

laqueis diaboli
Dei

repletusque
erubuit

invi-

superbiam confundit,
caelesli

autem Domini Adloinus


cotidie
et
ei

dia,

virum
sed

Bavonem non
beslia
nihil

blasphein

desiderio afllatus, magis ac magis

mare

omni
non

cruentior
ei

diabolus,
nocituris

in

Dei

famulaiu

crescebat,

ut

ita

dicam,
;

Vabil

noi

omnibus confusus
Virum
Dei

quidem
,

tnrus

blasphemaret

tanto

eum

\ si im-

non panis inedia


amplius
simul

videbalur
iu

satis affligi

sed

quanto magis proficiebai


se

bonitate,

lanto etiam
vigiliis
ct

pugnare

perspexilad

enim
tari
,

subjectum sibi, quando ipsum famulatum pristinum redisse. Videns cruentus, idola sua in lemplum Dei mufrendens rugiensque, quaesivit quem destuduil
,

lamentis, jejuniis,
:

oralionibus affligebal

jugi

quoque [achrimarum

inundatioue

faciem

rigabat, ui
:

verbum
qui

Veritatis

consummaret dicentis
iiimiii

Beati

lugenl,

quo-

voraret.
ri

ipsi

consolabuntur.

tubii

16 Animalia
iiiiiiem

itaque

emn
:

\elnculo
qui
vitse.

super

ho-

?0 Quadam

denique

die

prospexil

quendam
de
exilio,

rt

mira

pr;e.licliim

projecil

oppressus hoc
Videns

virum

ad

se

venientem,
seculi

regressum

tentim

pondere,
lurba
navi

exhalavil

spiritum
.

eum
Gan-

quem olim sub


veral
:

habitu

degens,

venunda-

jam
ui

morluum
ad

cura

fielu

corpus

ejus in

quo
in

viso,

innumeris se
scelus

lamentis tradidit,

deduxerunl

memoratum
illic,

castrum

eoquod

eo lantum

davum,
|am

perpelraverit.

Tunc
prove-

tumularetur

sicui

mos

esl

mor-

demum
volutus,

ad

eum
;

conversus,

ejusque genibus
te

tuos sepelire

Videns

vero
e

mortuum,
sibi

ingemuil

Domini Bavo eum dolore nimio cum lavir

inqnil

EgO enim
ne

vinelum

loris

chrimis

nundavi f; quaeso,
tibi

pectus lundens, ac reputans sibi cul-

irrogavi,
al

atque
ere.

'^

T;,i! '''"".
'

aCCep 1SSel

m rlem
Vir
his

memineris injuriae, quam precem, quam postulo, nc

uam
!
; .

'"

laboresu >

^igneris
te

Rogo,

propter
flagellis

scelus

in

lDSlus

,l,,||],,rl1

llrl,

Jussil
,

protinusque
flelu

corpusculum Domini oralioni


verbis

commissum corpus meura


meiim

cedas,
e(

ca-

pulque

mure

lalro/ium

iocubuil

cum

dee.ilves,

magno

me
F

misericordiam
ter

exorans
Jhesu
sed

Deus
Christt,

Domini omnipotens, Paqui

Domini
'

vinctum pedibus ac manibus, ul dignus sum, in custodiam trudas. Forsitan enim divina pietas,
si

noslri

uon solum
peccalores

haac

feceris,
vir

veniam mihi
pedibus
sancli

i" ,,r;,,;

dimittis,
,lu "
l

praeslabit.

Tunc me-

eliam

justificas

moralus
dicil

e1

reis

lantum

pcenam

rragililali P J,*mia mea? ce de,eteffeclum eseleste-

tionuni iionura

tinr.iin tuarura,

sed donas et adjumenta conhenignus inspira miserahaac

relaxat,

Bavonis provolutus, se hoc nullo modo audere facere in Dominum


Sed
Vir
'

suura
^l

inn, D ven,ar

,nm,im Domiui,
'

auxiho tuo sancto

quandoque
DlU erg

pi'PC|/'l/>

l7Qui
rei o-

Lazarura

uuairidn-omm
'

,,,,,m

itam

monuraento
sericordia

uscTasi
tua,
ut

,
|

'"

hi

it,citiusexaudianturl

'',,
'
'

." ,,Mim

T ^? 7"" f
Lu -

'"

W**


illi

ut Ul

eral eral

eioquentissimu eloquentissimus,
quaa

persuasil
'

facere,

poposcerat:

tandeni

ej us

P re bus divictus, coactus


jusserat,

quod

sib i

implevit^: vinxil
,

Icet A
,

Viri Dei et caput totoj

ac cnstodijE
ii,

lignoque

publica3 manciexitus

Uab

"ta

"sque

proximum

diem

Vir

BJU8

ranaus ati omnibns senam tuam, ut in


et
"'

Bervis tua

tuis

Dandaw
,,
i

Ua

H*
oum
nuasi

miseric ordia e

regnas Deus
cta

tetemur, 9
Pilio et

nm

secula

Spi^ TsancT pu^


Amon
OraBone
,

secnlorum,
p 08 ,

comp]eta,

,,,.,

S ~ ^"^m*
'"'

uLmut
v
i"

l """"-" nm "" u

^"

"^"

semeupsum exaltabal intumescens, hu,n ia ^tur. Hordeaceo pane


contentus,
at

potu aquiE,

?>ensnram bibeba, l.a ver !, en.8,basi,n haci " Deo militans, siceram
;

',;

ei

uncrt, juxla

m*em

%T\

""""

""'

**
pedem
siium

Propheta?, in nervo

DIE PRIMA OCTOimrs.


A
?

uum
lJ

Pt
"J.

233
:

Stratum quoque
,;,n
'

ejus

erat

nuda

soiebal.
*

7! ^

ua

k MabilUmvus

"

Nec

in

Per

diem

hac
in

quiescere

normam
1

afTIictionc obedientiaj

KVCtO
AW
N Y

Vilissimura

autem

reliquit. lapis,

Mab. addlt

ejus

expansum

cilicium super stratum

(i

II"'

erat, cinis

adspersue

desuper*et

ut notatui

capiti

iliius

Collectaneis nosPris
in

lapis subpositus,

dormiret. Sic ergo sua bra damnaverat, quae olim secuh delectalio

cum

adhucreligioseservaturel

memi

visitur

Mendonck;o^wj

parochia de

navit.

Magis
in

aute
offerre

loramenta
studuit
post

vlrtutumTeo
conversionem

laudabiliter

2T* "*" * *
'

loci,

postea semel

f0Bi

^*

aciterum me-

**

San'

quam
ibid. supor.i

suis

tabescere iniquitatibus,
:

memorans

bunda^

il

praBceptum Apostoli, qui dixit Ijbi abundavil dehctum, superabundel 'etgratia. " El iterum Fuistis aliquando lenebne, nunc aulem lux iii Domino.
>.

PAR>S

ih c

22
in

rantw.

diam libenter
e,I

Vir itaque sanctissimus Domini Adloinus hac rctrusione posilus, austeritalem atque ine-

sustinuit.

Nam

in

"'" ,ia

hac retrusione obk,

Sancti

in

'

Dormam

oon

dcemonem

reliquil

forti-

sed
ui

abbatem
ita

sihi

praelatum

magnopere

poposcit,

eum

super pavimentum, ut, si quando ad omnipotentis Dei laudes dicendas assisteret, dextra levaque pavimenli ita circumsepius
foret,

retruderel

tudo, visiones ccelcstes, felix obilus, apparitio, miracula, sepullura.

ibid

ui

nec

ne

declinandi
;

facultatera

in

nullam

'

al. nllaiii

partern

Mab.

rleest

od

sed diebus ac noclibus, quasi suspensus, ad Deum adoraret, ad


'
:

haberet

in

agone

aethera lendens,

H et alta snspiria trahens quod ct factum est. Tunc Md.addu.a6 VirDomini magis ac magis ingemiscens, jaroque * caelesicra patriam anhelans, ministro sibi parenti
praecepit, ul lapidera sibi adferret. At illejussionem implens, delulit laterem grandem. Cui Vir Dei ai1
:

Q kJed
qui

antiquus hostis,

liumani

E generis inimicus, Damonumtem

humanum genus
eleclos
illos

meque contra quiaquantum


ex

icmptarc non desinit, maxi- cuUmenta*pervim suac uequiliae exercet, '"'


praBdiclum

proficere cernit, tanto delerius

Adhuc majorem
ventum, qui vix
detulit Yiro Dei.
tus, suscepit, ei
teret,

invidiae facibus aceenditur,

Virum

Dei

Tandemque lapidem induorum manibus vehi poterat /, Quem Vir |j,.i gaudio magno repleperquire.

eadem

cella moliebatur ejicere diversis minis ac


'

uefandis imaginibus
'abat.

eamdem
,

cellam replere simuet

ma.
'i

adtht.

Bestiarum enim

volucrum
ei

serpentium

uibus

dum

ad laudes Dei dicendas assis-

diverso

genere gesliebat
ita

formidinem ingerere,
Sed
fortissimus
Vir
'

ipsum humeris poriahat.

ut saltem

egrederetur.

flnd. (ifrtl

Vir

Domiui

athleta,

quaulo

tius vidit insistere*,

anliquum hostem attenlanlo fortiuscontraeum agonem


silii

ANNOTATA.
a

suscipiens,

quolidie ccrtare non desiit. Ai vero maligni spiriius nihil suam industriani profecisse

cernentes,
idi

confusi

recesserunt; nihilque Viro Dei

Commentariu/m

prseviu/m

num. 135

et

amplius
fatus Vir

r int, erere

audenles, evanuerunt. Tunc pra?-

seqq.

Domini magnas omnipotenti Deo gralias


mise-

h c

Hediadeumdem Com/ment.mtm. 133. Ad hanc vocem, qud/m verisimiliter Mabillostricte dicta perpera/m

referens, non hoc suis virihus deputavit, sed


ricordiaa

Domini, qui

ubique
'

in

se

sperantibus
indcsi/ifuici-

niusde reclusione
tatu.s
est,

mterpre125
et

dignatur adesse. Opus ergo cceptum


facienSj

nonnulla obsei^vavimus

num.

manum

in

aratrum

positara

non

retraxit,

'

ibid

in aralro

scq.

Commentarii

d Mabillonius in Prmfatione ad Sseculum n />Vnedictinum num. 28 hanc periodum adducit, ut probet, ccenobium id tenvpotis a monachis inhallia idem confirmantia argu~ bitatum fuisse. menta habes in Commentario nostro num. 133
et

nequeretro respexit; quia recoiuil, a beatissimo Aiuando liunc euaii.irelicum sciuioiiem sihi praedicatmn csse * Qui autem perseveraveril usque in
:

llutl. IIUIlll.l

(iuem. hic salvus

erit.

lura fuisse

24 Appropinquante vero remunerationis ejus die, caiestonu vuu>-

indesinenter
Dei

vir

Domini

Adloinus

in

confessione
sopori

135. e Mabillonvus
legii
:

perduravit.

Cum

vero se paululum
in
;

de-

Quem denique

ut

vir

Doscrir

disset,
v,.

angelum Domini

specie columbae

super

mini Bavo agnovit exslinctum, ingemuit. Idem Mabillonvus, qui paulo superius f
pserai
dedi

venientem conspexit
cclliilaiu.

quem hoc
gratia

visu perterritum
refovet,

stalim

divinae consolationis
iii

atque
<'">

etiam

venundaverat,

hw

habet

venum-

totam

qua

ibidem* Vir Dei


replet;
lucis ac

erat, inaeul

slimabilis
VitcB

suavitalis Iragrantia

palam
illuc

g fdem
renilens,

editor habet .-diu ergo coactus et


sibi

daretur

intelligi,

angelum
ei

suavitatis
'

tandem ejus precibus devictus, quod


oonsislwnt
in

advenisse

Nec immerilo

angelus lucis

in

specie

jusserat, implevit. Plures lectiones

variantes, quae

columbse ostenditur, quia simplicitatem


gerebal
in

columbae

prssertvm
api d

vooum

tronspositwne,

corde,

licet

astutiam serpentis non dese-

eu-mdem occurrunt, sed quia passvm senswn non mutans, mobservatas prxtereo. custodiae hic intellih Quid nomme pubiicae aendum wedam/us, mdicavimus in Convment.

rerel in tentationibus. Liquel

enim, quia super Re


ad
fluenta Jordanis

demplorem
est, ubi

humani
is

generis
>\'t\r

Spiritus sancl

in

columbae demonstralus
Pilium
Dbi suura
el

Paterna

vox
ei in

auditur super

num.
iliiin.
i

121 </

122

ac difficultatem, exstricta
a

vo\

wm

dilectura, in
ler
i

quo
Pilius

bene complacuit.
homine,
Spiritus

Pa-

interpretatione
I

motam
ut

Mabillonw,

solvimus

iii

voce,

sanclus in
i

23
ista,

Verba

verisimiliot

fiai

sequentvwm

est.

olumba, lotaque Trinitas simul manifeste declaral Sine dubio etiam beato viro Bavoni ipsa
it
>1

accvpienda gestorum distributio, accommodo sensu


,,,,

Trinitas ai)i.'elum iu speeie


ipse

un

>.i

>

ostcndil.; cjuia

monuvmus oonsule a num.


,

in
1

Commentarw
usque ad I2i.

pr&vio,

quem

eandem Trinitatem

intrinsecus

Qxam
30

in

corde

16

^crcbal, ccrlus sine dubio, quia ueque inoi>, nei|ue


vita,

BAVONIS,
eum separare

\u
a

LS
jri

LLLOl M. CONF.
caelum

,,!,,

oeque

ulla

creatura
in

possel

semper
fjoslri

inlentus,

invictum
el

.iii

oratione
fte-

dilectione,
3 e(j

quam habebal

Christo

spirilum non

relaxaret,
se

Corpore
iniena e
}

Sanguine
brii

tanti

Viri

praecedentium
'

meritorum
sicutcivie

,,,,,

sanclam
1

animam
reddidil
ineffabili
Vab,
111

quia

opinio
I,,-

longe

latetjue

crebresceret, qui
rc

solulam die primo mi


ti

IM

moute

posita

lali

Qon
ruci

notuit,

quadam

die

omnipole
Gerlhru

Domino,
:

poli

'

aula

cum

poli

im sam tsl
ridit,
iii

lescendisse

impho excepius
li

statiraque virgini

bealissimaa

tauto

'! fides

de remuneratione augerelur,

cum

aliis

virgiuibus secum

commoranapparens

quanlo magis ac magis caelestibus obtulil .1 pulsanti


ore
j
, ,

libus, longius a

se positis, spiritus
mitti ad

ipsius

Domi
sibi

jubol

sibi

vestimenta
'i

sepeliendum corpus
officium

:,,
,

quanto
ostensa
,

cognovisset,
Sed
1111

Indicia
nihil

cerla

snuni; quod

factura esl

(yi S

,.

\ ir

Doniini
-

dubitans,
1

umque
monio
,1

runeris

illius

expleretur,
1

Iwrei miroi
I

Domino

mdio dissoh con inpffabili Christum pergi re. Nlud tamen indecupivil el ad Domine, non mea voluntas, sed tua sinenter aiebal
Qai

mulier quaedam, qua* multo jam


vexabatur,

tem

re

.1

da
'

elitw

glebam
esl

'

sancli

Viri
'

teligit,

i.

-'orpus luoifue

i.iiini

sana
a

facta

Uius namque
vex ibatur,
qui

lYeaeti-

ciis

maJe
aii

dasinonio
iici

ul

perve-

todenlor inqoio,
prasfileril
cari bil
;

licel

ei

ralio

lemporis non

n,l

\in

sepulchrum,
sanitate n,

Domino
acsi
\i
1

aunuente,
antiqui
et

marlyri im, gloria

lamen marlyri

prisliiiam hoslis
alia
I

recepil

nullara
la

quia volo atque

virlule potuil esse marlyi

perlu issel quae quiB

laesionem,

quidem
el

elvoluit.In

semelipso vero sponle suscepil


plii ia,

pcenas atque ?u
cedil
cessil,
11,

omnes quibus plerumque humana


Domini non
rein

viini

per
nobis

eum Dominus
incognila sunl

operari

rligna-

ijf

r-i.
si
.

Deo
'

nota.

infirmitas,

el

coufi ssione

,,,ii

omnia, quae de ejus


vellemus
1

virtulibus
iin'
.

comde
h

immubilis
ii.i
iii

rseverans

opere mandatorum
el

perimus
,111!

prosequi
\

ul
|

opinor,

iiiiin,
1 1

ulceribus congaudens

crucialibus,

quara serm

cessarei h

finiretur

Pauca

1 1

11.1

<

-(

inter

lormenta

ridi rel

Sed

quanquam
pro spe
pas-

pluribus dixisse sufficiat,


, 1 1 1

ne

sludiosis

lecloribus,

gladio

persei uloris

minime Iruncarelur, im
yrium

alia

properanlibus

fastidium
esl

ingerere
I'-!

videa-

I.

tamen sine
aeteroitatis

Quas

ille

riiur.

Sepuitus

namque
loco,

Vir

humanorum dolorum non


.

pertulil

inu

honore
.

in

qui

dicitur

cum magniGaudavum cavocatur

nuditate, jejuniis, obprobriis

sirum

cujus

nunc

cirnobium

aperte

invidorum,

insei
,

tationibus

improborum, cu
periclitaotium
?
!

Ganda

ubi raulta filelibis


ia

prteslanlur

orationum
noinen Do'

firmaniium

solliciludine

Quo
mle,

ejus h
II

ineli
I

el

laudal
cui

ir

ab oranibus
esl

11

doluil

in laliz

jni

hristi,

cum

aeterno
gloria,

Patre
r\

" .

a/

coteterno

Quo perounte uon gemuil ? Pi quolidiana illius adversura huraaus spiritalisque


iiuii

ustus

esl

ei

Sp

iiin

sancto

irtus,

honor,

im-

periura, lausel potestasper infiuita

secula

seculo-

neqnitiae diversa certamina,

dum
'

in

eo variislenvinci udi,

rum

uen

latiunibus appelito
palientia
veluti

exuperal
el

rortitudo

expeclandi

aequanimilas

suslinendi,
.

Domino

exulla,

sibi semper ingeminanle quoniam merces Lua copiosa

Gaude
esl
in

ANNOTATA.
a

aeli d

esl

el

iliu-i

inserere

lecti

tiabilfonii

horum
in

verborum

lectionem
i

huic

qualiti

beatus

Vdloinus, qui ex ortu


''-1

nativi-

<> ct

improbavi

Commmlario
"ni
el

pra rh

tium.

40

tatis suaa

ac dileclione vucalus

Bavo

de

hac

W.
. ,

luce migraveril
:

Igitur sanclissimus atque


I!

religio

Co

>

ii

Domini

ivo

posl

confessionem

pn?nic Turhultuii

\111.1111i.1

pontifice perceperat,

iiim,
// ir,

Thoroltum,
tiu>m

utgo

annis Lribus praelei


i''
1

quadraginta dierum abslinen-

Thoro

.1,

anliquum

opp
ca

sl,

pagi

"

/(
.

<i"" ;|

explevil,

Domino annuente,
si

s,t$j

ici
/-

utjii lan ;

w'

Orugis

mirifiroqi
I

culo

H
Corlmco,
tom
1

1'irmn

regnum
1

Dei

militavit.
intelli iuI

Plenus

namque
re

virtutibus

Ipris el

Ganda deniqui

oclavo

Ua

mona-

Ulati

Vir

Deo plenus, ullimun


de
nuntiavil

approi
'i

m dudu
II*

diem. Qu
Imni1
'

abbati
sui

>

>

Co

n tu " QyrU

frali
|v

uionasterii, dissolulionem
I

cor
'

\n rinirn (jai

Uus
...
1

i""'

111

fidelem,

Hiiun

hau
p

impro
.<

Domlinum
/

Turhulicusisi
1,11111
1

monasterii
Muiiiun
vastae
ral

ibidem
,

in
1V ,

quia

cupiebal
ilineris

enlai
add-i

namqu
quod

iilino,

hic
</'-'.

m m
7 10

solitudinis
iter,

densorum
eral

plaribw agendum hoc


S.
,s

Sa
1

inter
in

Bdvoui.

eellam

Uomli ium
tUulo Ueal
tit

beati

Viri

el

nionasterium Turhollense, ii- morabatur.


ministro
\i

mdei

ui liayujioytij xvn

06

fan
1,1111111

i'

mque

cm
1

landria; sed a
ullu n
'"'
-

accersito
ire
el
pr;

ac Suucti
pubi

absli

ad

1-

prasb
7",/
,

cut

1'resbyterum
!

uim.
p w tim
1

Uie obediim1,-

" ;,m
I

"

"

renueus,

cumq
'

lexui

ea

viam,

qua

pergerel
ibi

!"

Vheodo) icum con \m iata, pa


I""'

injuuctumd
pn-s

^Nl,n,m
'

'-

"

'-'

"

Doiuiui
ou.ni

cumitante, ad
cel ritate

imudem

IU
,,

ew vete ijda
,

ln

'

','' imus

8uh

tai

am

5.

1:

/,

,,,,

.,,

ia

perveuil, et

per ad

rei ita

em

T
"
:,i

iraoiiio rectissimo utriqu.

l,n
l

\i

iniin

ifcstination.

uum
olli

Ccepil
sibi

pervenerunl
esl
g;

Quc
ui|iih iiiiu.

'"
';"

beatissmus ,,0

perficen

volens

""
!

''

Pe pleius

lum

,m
;
1

eretfunerissui
1

:,:
1

'

isirrm
dicens
1 .

'"'V '"
el

anhelaret.etacol ocuUsq mibus

itert
II,
1

1,
(

Domlinum)
habuil

Vlr

^omiui

intor

iqueudum

seureium

curam

DfE 1'HIMA OCTOBRIS

?35

""
l

"

faneris

sui

ol

habcret,

injunxit,
.!,/,/,

ejus

poA N
,,

"""<<"

offlcio
lit.

communicavit.
c

,,//;,.

Gmdensisad
sa
Toraltensii

c/tott,

fcoc

Domlimm
familiaris
a1

otissimum decau.

ajoessitum signifioai
'.

Cumque etiam
religiosissimi
i
i

Domlini
el

T A

presbyterl Torallensis

METRICA

viri

quondam
ab
per eo
Bui harisl

sui,

praBsenliam
sicui

cxin mis

optaret,
verat,
sai

praesertim,
ae

ante con
n

vial

cum
est

acciperet,

ra

Auclorc anonymo.

Hle

ad

eum
r.r

vastas solituHines,

angelo ducaI

lum

praestantc

advenil

\on

imyredihile,

hniui
huic

Domlini
\

manibm
oerte

Samto
vi

f)

Ex

susceptum

sed

oum

Gand

non >>

Ms. Velustissimo S. Bavonis.

>>>>> eri adminisPrando m neque illud asserat biographus cau ipuam desum

m
vePust>or,

copia,

malirn
cjustlem

biographi

quia

cupiebal

ejus

pepfrui colloq

riis

quia
/</>>

scilicei

Sanckts

Domlinum-, cujm erga


eamertus fuci
ujfci
,

se
t,
//-

PHOLOGl
i
>ii'ir apurl rtria os rnos
1

s.

' amnrem jam dwlum cujusque v tuU m ac ietatem


i
\

swpremo a hortatorem, consolatorem et adjutorem tlesul abat atquc hinc gaudiun Bavonis ad consjiectum amicissimi oresbyteri. .1/ ubi et quando orta est
/

moniam
.

ers

ectnm habebat,

in

ii

iguissi

poetaa,

ibel

iii

nullo componcri catmina pncto


nr-

Vellent, ora prius ni Fons linxissel equinus ", Nunien Pieridum csperantes affore promptum

coaluitque
l!

conjunctio
virtute i"
"/
-

Smctwm dnter ammarum, mdetanta


tamta
'

a
E

et

Donilinum
rte,

Jupiler

'i ci Isse

repetentes culniinn Cirra?

'.

Ulius de Iwjus

Uanc propter
Ingenii \cw>\\ik
iii
i

causi

biberanl Eliconis d ad undam.

<"<

tia

'

wti

quibus
|

Rrror quos ideo pervertil pecto


cslesti
n

>!>>,</<

Slllh lns

unere mi sam
supei

onasteria

perlustrabat
\

priusquam
,, redibile esl

Ga/ndaui
.1

quoniam non asscripserc

oelh
111
1,1

/<,.
)

/,,
>

>tai

Sed non -nsatis rebns


\.\

ma

qi

a?que sacra
cerl

"ii

per 11 and momr teriis tempus (tiutui num vmpentlU Sanobus, uti ditrimus m Commen1
1

liis

auxiliumciedebanl sumere
pati
1.

m,

Qnis ralione
Sola
2
-cil
\i

quod nulla essenlia ronstet,

tario prscuio

linum monachum

non minusverisimiteest, quod Do -/ /" esbyterum habucrit /1 //"n>></<


is

illns.i sint

nomiua miMile
verba

repei

la

iios

egregii relinentes dogmatd Pauli,


11

Harem

ei

Talia qui s.unio profun


illc

pali

inipso Gandensi coenobio,


ante su
rectoj
<i,i

forte

non diu
sit

ia,

qucE

facifis, sinl

consignaln Tonanlis
sensus,
inveniai nos
;

remum

S.

Uavo

in>>r/-iiin

missus

Turholtensis

ccenobii.

Imo, quandnquidem

Kominr, cun mus i'i" conainine Quo non ingralos umquam Deus
Ei
1

conjecturas redacti simus,


111

quid

si

Domlinus

niii

cariuinibus scribeudis
'

ivigilamus,
'

Sanctn
1,

ua
>

Hasb nia a'dhuc degenti, sed fWs Agle- deducto, non tantum ami1

siiffragium

noscamus crebru
prinior
forte

petendum;
ral ejus,

l'i

dnm

noslra

manus

itia

onjunctus
sive,

um

i><>

,:

,,/ ,/,//

//,
l
.

Hvi iiniin

leneamur

potentissimus,
fectnis
siiiini

lomesticus

fuerii

Sacrontm
>

ni aiunt,

sacellanus, qui Prii cipem


secutns
/

mundo
,'/
/,

valedicentem
vel
iiiim

Ganda!t

Sed per directum pradientes sedulo callem, laborum. |{j cunctorum potiamur flne Tractandas qnoque res nunquam uraamus inanes
' 1.,

rnn
/,ri

hic,
.

Sanctus
>'<'

mnnastci a
111

.lupjii r

iii

fcedo corrupnril

omnia
1

slu| ro,

h>sl
'

11 ' <il

Vurholti Vitam n><>r<<slirn


ali

niii
u<
i

s/i

Sane
,
,

>

m
au

&

/i<'>>>
' -

Herculeo vel quol slrali sinl Seu mundus quali quaten tur
1

lurliiiip helli

istrat

7<w
sigi

,/

11,

raplum

pro|

li

ulieib

'

inpptum
ir(B
/,

'

linum presbyierum
/,/////

&

cto
ul

fideli

iimi qiianta Deus

di

^na benignus
1

Sanotus praecepit,

curam gerprel

runeris

sui
r

mandatorum memores moi slran suorum, Climata qui mundi perpendens inscid veri
Pei
1

\<nno c rcitn

654, de q\

fuse disj utalum

est

i,,ii

1,1

profnnanim cuilu sordescen rerum,


celso sese
rli

,,i

Cnmmcni
/1,

Ci nsui ral
1

milten

aC

Xirrl/rnsi.
Ittae
j

tissa,

BB

/'/

'

iei brh

Ba>
/

>ni-

tcste

Dignalusque sacro nasci de v ntre M rimine 110


.

OUielboi

>.

'

>>>

mc

per Judaic
indi
lienl
s,

Munora, hissenos delegeral


tionis adjicie
I:

umphum
<i<>n>

utem,
>iographi co
-

/.'/

ista

periodo
"'
I

,> ta\

it

Miserat, ul sani

li

per
'!

''"I' ia

al
i

\fabillont\

'"'''

s
'

Cnui los inslrui reui


ji
is

ub omni w ule
1

iarenl

illos

la
'

'1

- pre

tor virtuli

dcfum nI

:-

" '"'i 111 Irleie vitam.


|

[|j

,,

,,.
s

ni

loios orbis

pi

lii

re reci

us,

Innun
11,,

tcla
111.

redi

lali
1

lenam rerv
niis sciivni
1

rr

11.,
\iii I,,,.
r

,111

diris

ii

(M

...

raoji

iperenl pro
'

h
1

,.

am
confess irum

Iribuil
1.
1

'n

\i

trtyrii

mA
.OBB

METRIGA

S.

BAVONIS,

ILIAfl

aLLOYNI,

fiONF.
dictus,

Marivrii

ruo.

dignam non amisere coronam, mortincabant, Jugiterin semet qui carnem


quolibitusquirentcompescerepravos: oppido" magnis !,,,,. qU os meritis excellens

Tunc quidam juvenis, Landmoldus c aomine Degebal Romae meritorum plenus honore,
pontificalus, \i,,\ sublimatus cum culmine Estcum doctiloquo procedere jussus Vmando, synergus. Ipsi quo dignusquirel constare
*

peratoi

nomineBavo; sumere Vilam Cujus scribendaro nunc audeo


pu |gei mellifluo vocilatus
repleto e. Carmine versifico, sed ruslicitate etquolaetam possim conlingere metam, ii w
postulo, sanctis. [psius meritis sim futus, nimium dilecie supremo, g avo beate, Deo submissis te persuspiria volis,
-,
, ,

7 iiunr asl
%,,,,

cernenles geminae procul ire sorores d,

Bf

passaa talem

quoquo modo linquere fratrem


illo

gesta allquoi

Cerlanl extremos
lii,-

cum

visere flnes.
pervigil actis,

quidem sanctis existens

Dsque diem mortis non declinavil ab ipsis, Munere divino miracula multa patrando
:

ocat-

Postulo
i

I|;|

nutanlem regal inlercessio gressum


meritis

cujiis
:

suni

:u!

quippe meis confldere viribus ausus,


tu

d.,1

membra loco pausant teliciler illo, inns aiEMis prisco stat nomine dictus
ruil
bii
\

e.

Sed quod

Dominum
quod

rogitabis opimis,

Annuii extemplo vultu praestare superno.

Scimus nempe,

libi

nil modulatio nostri

quondara possessio sancti Ejus al nna soror caste ivendo per aevum /Elernis Christi meruil complexibus uti.
Bavonis
\-i

Conferat, aeterno quia


Vivis, el illius
Al
si
\

semper splendidus aevo


consisti*
<lal

referunt, nliam praeclaro postea


raelici
;i

nexam
/.
.s.

numquam
fleri

egenus.

Conjuge
8
llir

Bavonem gignere

fructu

ntulum Domimis
nostrum
tuae

simia lunriim

prim;i'\is crescens feliciter annis,

Bavonu nv
Agle-

Inclyta per

manifesta laborem,

Cum jam

dulcisonae splenderel flore juvontae,


t>

Plurima lurba
forli fulserit

sanctaa Bal
el
'

aemula

vitas

Olimjudicii

cum

fulgel

nora superni
l;ili.

Obvia

sil

Iti^i

^audcns simul arjele

Cujusdam comitis sejunxeral Adilionis N,ii,i', quaa tanti conjunx eflecta Mariti, Md\ ^glethrudem concepil ventre puellam,
Quaa tantum

udn

/iiui

Domino

placuil dilecta superno,

Ut recubans annis inter cunabula primis,

ANNOTATA.
a

Persullare Ihrono

vocem perpenderet
debes
tu

alto

Crede mihi, celsa majorum stirpe creata,

Numquam carnalem
[ganippe designatur fons
Baeotise,

gignere prolem

qui juxta

Sed solo

laetos
lali

verbo generabis alumnos.


norunt contingere cuncti
:

poetaru/m fabulas Pegasi, equi alati, wngula format/us


h
est, ei

Ordine qua
Naiii post,

potus facundiam prasstat.

terrenum dedignaos ducere sponsum,


lli;il;imoconjiiii< la

id

est,
iii'

fdusarum, fabulosoru/m
i

numiwu/m

ExiSlit
}
'.i

Regis

perrmns

</.

'I

quibus mt
c

atus fons sacei erat.


est

Ciii/m

oppidum
est

radicibus

Parnassi

Bavo sed egregius mundi velamine tectus, Quamvis immensae ridcret copia pompae,
Non tamen actorum caruil probitate piorum,

egregti

montis.
(I

Helkon mons
est

prope Parnassum,

juata

Numquam judicium
\ii-iiiiiiiii|iic ui.iii

solitus

conlempnere legum;

quem
e

fons Aganij pe.


hsec
esse,
l

genitrice cupidine cuncti,


;

Si/ncere

dicta

credimus] sed

verissime

rimm

dicta

manifestat tam versu/wm obscu-

Nec suetus cives secum nocuisse morantes Sumplibus immensis semper subvenil egenis

rorum ac male
bra syllai aru/m

fr<

ue\ tia

qua
et
\

m we~
roduc-

Semper

amiciliae repelens

quoque fcedera

sanctae,

roductaru/m correptio,

Fortuna? varium voluil superare colorem,


Sohi' i|ii;rsit(tr verus virtutis et auctor,
El

im

co) reptOA iim. Speci


icis
;

mina aliquoi ewhibui adjectis


i-

sed deinceps hujuscen odi vitia lectoi

numquam
miseris

pressis succurrere destitit ullis

bus obserx a/nda relinquam.

Sic
Si

Qdens Domini tutamina certa mereri,

gratum studuissel ferresolamen

De quo Davidicae cecinerunl organa cordae


Cuiii

quivis justus speratur forte casurus,

PARS

Non conlidetur, pielas quia magna tuetur.


I.
10 El 'quondam magnaecum cceperil indolisarbor Ex proprio tenuem producere germine slirpem,
et
iii

constant"'
/.

Molliler

imprimis
...,,,,-,

licel

Smteti parenteSj nUpUOBj COflr

inpellentibus austris,
venli,

Ut

Gedal

el

moveatur flamine

versio
S.

iC

rf

(( C*

Se tamen admisso ilmv.M-civ snhaic (orlf\ Paulatim gaudel, ventisque resistere lemptat

Amandum, miraculum
vita

Donec

in

ingentem

se tollunt

culmina molem.

suscitati morlui,

du-

Tunc hasrens solida terras radice refixa, Undique pervalido rual etsi grandine turbo,
\i |ue polo nubes caslum demiseril omnes, Perpeluo stabilem relinet secura quietem. Sii \ ir magnificus caelesti fonte refectus,

rissima.

Per
J 'i"'
renti
n,
1

iiimiiii

iiiiciii

juvenili corpore degens,

Germen

magoorumde

praefatis virtutum nutriit actis,

nobililate

parentum,

et

s ^

Constal
Bl

progenitus Domini vir Bavo beatus, quia divitiis pollebanl undique magnis,

Sic etiara sanclis

rescendo frueretur robore tanto, Expers illarum quo possel sistere rerum, Quas \ci nol nti fore causa solenl pereundi,
i

Donec

micuerunl sedulo

factis a.

Commemorare senes soliti


prssul sanctus
EI

Virtutique locura praebenl des


ii

sunt denique plures, venissel

aomam

Imandusft

quoniara gentes per Gallica ruramanentes Vidil adhuc multos ritusservare nefandos Semi divini cupiens ibi spargere
ii

;rta peramplum. h primaa deflevit runera nuptaa, Iterius nullura penitus repetivil amorem

Nampostquam

mdwn
Gandai
.iii.i
iii

Sed sua celsilhrono conlradens omnia Christo,

/""''''

Mox ad pontificera sanctum properavil Vmandum,


Qu

verbi

Solamen grandi poscebal adesse

tunc

Gandavo
i

constat considere castro,

labori.

Zelo divini cupiens

perfringere verbi,
Illic

DIE PRIMA OCTOIIItls.


HlicfalsorumquaBstabant fana deorum
1
!

237
ruinam.
AUCTORB
A N ON Y

Extollunt,
:

quoque tradere dogmata plebi iocans inibi celsi fundamina templi, Nec in.ii peliquiis Sanctorum pite reposlis,
'

"'' Brenlili

magnam cogantur babere


sibi

u 'i'"'

16 Buic igitur fraudi Vir sanclus reslitil <>mni

UO
:

'

Principis Ecclcsiae Petri sacravil honore,


ln

Tempore, dumque Prudens praerosum

despectus paruil

ipsi,
:

avidut

quo

vis;i

n.-i

simi plurima signa superni.


ibi
:

sic declinaveral hamum Se solitussanctisScriplurae pascere rivis,

Dei iiuilttor

Hanc sententiolam
Tasdia

lumina pedditamultis Claudi directum meruerunl Bumere gressum El quos multiplices lacerabanl undique pestes,
Optata sese cernunl gaudere salute.

Constat, M.im caecis

tenuil non

immemor umquam

oamque cibi sieul sunl noxia carni, Protinus immensam mortis gignentia pcenam, >l( mimae grandem gignil procerto dolorem,
.1.'

Sl

fortepersoivai
o

CcBnobiumque iocoslruitur reverenter In ipso, incipil cl mullus mox illuc crescere clerus, Quj Domino laudes persultel ' noctedieque.
12 llluc adveniens, ul lixi,

divinis fastidil vescier escis

Bl quae,

dum

faciat,carnu dulcedo tepescil

ln

stomacho,

magnum

Asl incorporeae quae prosui

generans onerando laborem. mentibus escae,


1

ct\u

bona
Destilil

Bavo bealus,
Vmandi,

Praesulis almiflci pedibus proslpalus

Tantu magis dulcem noscuntur habere saporem, Affueril quanto comedenti cOpia nmjor.
17

haud

iih

devota mente

Faleri,

Hasnecnon

Quae

iiici.it

fragilis passns

lemplaraina carnfs,
pi

Pontiflci
:

alias animae tractando medelas Bavo tlevotus supplical alrao,

ptrhutraiU
nobiis,

rrr-

Ganda-

Dcclaralque pium, tenuit quod


Scilicel ut

clore,

votum

Permisissel

eum
1

qiy)

denique ccenobioruro

vum

retltt.

mundi desiderel exonerari

Cellas exempli

Rebus-, el aeternae nancisci praeraia palmae.

Anmni
III''

ausa quaesisse sequendi. ins precibua Domini vir laetus Amandus.

Qui prcTsul gratam curans praebere medelam, Es Euangelicis deprompsil dograala dictis,
Insinuans,
uti

>''!

almuniiu iliscurrcns (puoipio lucurum,


1

deberel tramite quali,

Rursum Gandavum roperabal viserecastrum, Nominc Plorberlus quidaro quo forsitan abbas
Exstitil a

Ex totoquisquis mundana negotia linquens,


B [nchoal angustum
13
lllc

sanclo monachis praelatus \mando,

procedere callem. sed his monitis bumili sub pcclore


ca*li

Quan.i.i praefalum decrevii linquere castrum.


fixis,

18

omnm
i.ens.

Huncadiens, aliquam

peliil sibi

tradere cellam, cellam


sterio

in

mona-

d< /<

Virtulistantx fervescere ccepil amore, Ul quicquid rorum posserlit jure parentum,

Qua Domino puras omni strepiluque remotas


Possci ferre preces

itetit

Verbis quibns
.1'

ille

rcceptis,

Omne

monasteriis

mox

confcrici fabricandis.

Frali ihtis c[ CUnctlS -aml.i

more

VOCatiS,

Multiplicera

Inxum spernens quoque divitiarum,


fecil

Dl praecepta pii patrisostendunl Benedicli,

Tamquam

decidui Qorentia germina Fceni,

[ndicat, insignis
Asi
iiii

\ ir

quod rogilarel ab

ipsis.

K\ hoc innumeros ditari

egenos.

placido

iini\

suggessere responso,
;

Tunc veniens omni resolutus compede saecli, PraBcidisseeomam sanctum sibi poscil Amamlum, In castro, de quo supra memoravimus, ipso, Sanctorum gradui .Iojiiuh sic associari.
Deo
Cf
if.
.<<'

Gratia quud cordi Lransmisil Plaminis almi


Dicentes,

animo

se suscepisse beoigno,

Inca.-saivlur ne Wivlv pctilio tanta.


19

Bavosed assensuro

potuii

cum noscerefratrum,

c.

TU8-

venerande Pater, quali te laude lcconter Nostrl permodicae polerunl reboare camenae Fnterius verbo quoniam dum tangeris almo,
I

Chrislo multiplices studuil persolvere grates;


Et silu

concessam pergens invisere cellam,


in

Tanturo se Doroini constrinxerat


It

famulatu,

Inslar apostolicae tendis conlingerc

i i

ap

quos exemplum
:

fratres posuil sibi

primum,

[llorum consors ullo dubio sine factus,


Hiki qui Regi parenl serraone vocanti,

E|jus posl se

el

vii
\

tos fervore viderent.

Ex hoc ergo
:

Viri

irtus mirabilis extat,


vit.-c

Cunctis leraporibus pro

tali

merce beantius
pegrii

Hoc quod conversae primo jam tempore


Perfioeret,

Distrahis ereptam quia lerrae pulvere

gemmam,

quod non
alii,

nisi

consuetudine lunga
tali

Summis

el aelerni laetus
'is

diademata

Addiscunl

qui se submittere

Secnon quanto ma

censum

sparsisse videris,

Ardenter normae Christi eonantur amore.


20 Sed tara sancta Viri nos
Vei
ul <\nn<\
*

Tanto plus cernis tua foenora multiplicari Ao cito labentes mundi dum lempnis honores,
(:

gesta heati

dUffl <ella exitra.tttr,

borum
Deus

sola juval
in
lii

ntenuare loquela,

homini
o,

Angelicos inter proceres sociaberesemper,


quae caelesles lenuil jubilatio cives,
Esl

Cum
Essel
Nei

iis

demonstraril manifeslis,

maledii

fort utquid

magna

sui

quaro conversatio Servi,

dum

visa tuae fcalix

onvi psio vitae

vellel

modii lumen sub tegmine poni?

Arrisil cunctus, quia


i.uni te Pastoris

gaudens, ordo novenus,


milis

humero considere

Qua lam namque die signuro clai"escere lale Conligit, iii menles hominum percellerel omnes,
Hlis ingentein nimis

Vi.in el

ad pro| pias gralanter pergere caulas.


judicio nubes putilare superno

inAmdendo sluporem.
quodaro tempore
caslri

Tn,

riiin

Praln

praedicli

dum

Cceperil ei Chrisii majestas (uiseril orbi,


1

Irenl ad

manuuro
-

[>ariter rortasse

laborem,

ii.

praecelsa proprio

-11111

l^_r <

calbedra

juxla quod

inctain constal sancire rubricam,


:

'

debes residere limendus. 15 Exin mox aliaspraesul properavitad oras, Coepta minislerii curaus iraplerel ul almi
Bis senis tribubus
:

Bavoni cellaro decernunl aedificandam

Porro viros quosdam Florberlus ibi retinebat, Causa cemenli quosjussil adesse ferendi
:

ged pede veloci conatureum comitari Bavo, caeleslis captus dulcedine poris.
\,imi magis iii verae gustabal pabula vitae, Tanlo plua siquidem delectabatur in isdem.

Aiiuii his

unus simul, appellatus Atinus,

Occupal hunc talis subito vesania menlis, Sanctum criminibus quo coliacerarel acerbis;
s,m
-ji

se

temptouti confeslim traditur hosti.


: i

Conslilil

'!

lalis

illi

compunclio cordis,

m cum

cemento junxissenl plaustra ferendo,


illuc,

Jugiter
Laelilia
\.

iii

teneros laceransaffligerel artus;

[pse super residens, pergebal concitus

vultum sinerel tamen esse decorum.

q u0
Sed

s ibi
iii,. \

materiam pra?fatam

ferre solebant.

zabuli cautus

Qui justis solitus

semper praevideral aclus, laqueorum Qectere oexus,

Cornxil
\

el

msidiis pravi deli rritus boi merabris carpenti turbine

trili

Cum
1
1

Temptal

perpenditeos nimia virtute coruscos, eis aliquem mentis conferre lumorem,


in irao

lllM

propriaa

itius

3piramina

vitae.

,ium plusjusto se forsan c.miis

Sensil

Denique propterea zabuli fraus struxeral ista, delubrisquia lunditus undique ruptis,
Ex

VITA METRICA
I..KI
\

BAV0NIS, A.UAS ALLOYNI, GONF


Detondensque
Artubus
et

gx
.
.

loti

sese

conmsum

pi

Uier rbe;
loca cuncta teneri.

comam

capitis turpabat

honestam,

Nomine sub Cbrisli seri jam prvaluissel inipsum, Verum mi bominem tunc
Si

vinctis,

cippo pedibusque relru&is


ul

Frcerat, artarel gi^avis


ln

cuslodia Sanctum.
'"

tamroagna Vironon ferreljurgia


v
,

tanto.

Uq ui
i

prapsenlesfuerant.cceperedolentes
niroio lerrore leneri

quaconlinuoprecibus fervore vacando 26 Usquepropinquanlis persistil tempora mortis,

qua ad moi

'"" iuqve

M iu lali

El

ntes,manibustollunlmisfirabilecorpus, ae

beati Quod coramque Viri cella posuere poplile flexo, Qui nrecibus Domino directis, imbre, Magno non anle lacrymarum deslitil
iiii.nii

Non incredibiles oculis emillere (lelus opens propter commissa prioris: Quae vclni ingenlem coram se ponerp molem
Desislens,

Suetus

cr.ii

quaavis
( <
i

ul

non elatio menlis

Subrepsissel

per temptamenta maligni,


nisi

sua divinas oratio tangerel

Ncc sumens aliquem,


lamina mom\ini
iiixuri. rn

quem

danl hordea, panem,

Pristina tunc gelidis redeunl vegi

pe nitus diffugpral omnem,


^ola,

Ei

Quam
Testis

[bris, tam se vilam gaudent spirarepriorem, reparata vigorem contrila suum retinenl
;

Conabatur aqud potando vivere

Quam sub mensura


Cilicio vili

decrevii tollere certa


\n>v

Posti a qui
iii

plures vitae transegeral annos,


facti.

recubans

tempora somni,
onstabat pervigil horis;

cgregii mereretur sistere

Qui

in-i

per prinii noii cessit puncta diei.


i

Quis nnii perpendat, lidoquoque pectore credat,

27 Denique nocturnis
El

"II

,11

Bavonem,

tanta signi virlute patrata,


vj

cnni vcl modicae concessit


capiti

membra

quieti,

oitam agit.

lnsiar apostolicas perfeclum ducere

Gaudebal lapidem
Sic
?

subponere durum,

Quis valeal digne scrulari singula, Christe, Qua3


iii per proprios monstras miracula Sanclos Ecce Vir almifluus mordaci dente pelitus,

damnarc suos

tractabal corporis arlus,

Deliciosarum qua?lu^um dindima/c rerum


Veslibanl nitidum

gemmis auroque coruseum,

Providus

iiniiiniaiii

lenel inli

rcrimina mentera
omnis,

Sed

tu, <i"i miii

nos dicto praemonuisli,

Dltio praecipiens tibimel servelur ul


II.mmI

sine vjndicla Ibre desinis impia verba.

nnrsws pro membris praedura mortesolutis


Cimi libimel Pamuii dilectio supplieal almi,
\iini
is

bI

barathro clementer subtrahis Imo,

boi'e lullis, Acpausare thorisqui sueverat \cclinis cineri nuda lellure quiescit Parvo quaesitis dediguans vi scier escis, Nunr laniiiin panis fruitur solamrne vilis, (jni quoqup coiiiJili >.iiis inter pocnla vini, ln menso patulas mulcebal aromatc nares, Nuncsolius aquaegustum dpcernil amarae,

Quem
De
i''

pro nequitia rapuitsententiajusta.


veridici cecinerunl dicla
;

Iocnndens pura contr

ii

curdis in ara,
rlira

roj betae,

Suaseral inlecebras carnis quas

voluptas,

Omni;i judicio soleas quia pendcre vero,

[Inde nimis suavera Christo doprorail

odorom,
talo,

Quaeque nitent operum


Exlant innuraera
.1

for.san

miranda tuorum,

Quae

milliitil

ip^i

vincpnlpm
si

lliura

Sabei.

numquam

pielate remota.
teneri,

Sed quoniam lenem Nec


li.

fullus quis

male

en

\nnc

igitur vigili

conemur mente

Tendal adirc locum lunginquo calle remoluin,


\.
lii

llic Vir, (|ui i.iiiin

meruil clarescere signo,

;iii

cceplo

paulum dcsisterecursu,
melius trarjsctirrere possit,

Quam

vilem propriis semet praeberpt ocellis,


s<

quod

resliteril,

Rexeritel mitem qualis


Il;iiif iiiini

ntentia m. ntem.

Evenil

ut

penitus gravior Idbor opprimat artus;

sollicitus cural

pcrpendere quisquis,
;

Suadeo, Musa, tno modicum requiescere cantu,


Ul 'iiiin

Non miralur cum


ll.rc cti

tali virtule coruscum nim vorbis Scriplura? traditur almis,

crebro sludps vires reparare priores,


si.uiiciii

Possis

i''

njuliu> transcurrere caltem

Praeceilal certe quoniaro n iracula

qua que

uitque
Exlitil

foris

ideo virtule dei

oi

inlerius, quia grandi robore fultus.

Forte dip

quadam
rccolil

Vir vcncrat obvius

ANNOTATA.
|num.
.(

illi,

ueral quibusexul
intfof
b

in oiis.

Hiiiic

captum

se

qtiundam tradere ve:

In

AnnotaHs ad VUsevetustioris partem


e
re> isi
l

//.

adhuc bujus dum mundi compede striclus Quem cftMens, non se lachrymarum fonle rigare Cessat, ci immensis precibus compcllere fusis
Kssci
llii

I)

pro ho/inn elucidatioi /''


' '""

'"'

tractabantnr,

ad ommmtaadscriptus umeris, nquibuseaperIdem Minm per deourswm ejas.

\ quae
e

fecit, sibi

quo mala cuncta relaxel


ii

dem
r.r.n

//./

vetustioris

r/

miam

vero

>

-//

Vita

wngulln deprompsil
vii

li

^erb

m
in

fereresgestseeodi u quei rdh


,v/
.

ememo
iltic

antwr,

llaud liiinn

ch-

ic iiiiii.iin

stringere duris,
ci

quo
h

hreviiati
rr :

gralia,

qua

annotala

Exiliumqup

pati

longum vendendo
as,
ii
1

sunt, hic
;

iuiii

etam.
I

!"'

poscere gtisco

DeS. Imamdo acVum esttom.


i

'

1
ii.

duris siudpas crm iare Qagpllis

diem me

wn
,

Februarii ad

qua>

/,,<

inserii
i/n

poeta

Corpus,
:i

de ejus

gitium

liln

quod

nmmiseral illud;
le

Romam
c
l

mfe

o/w ac reditu
^

Galiias,

ibidem
Sociis

atque meos
i

roj ito dpl

capillos,

elm idata swnt

xu

om

ei

tarii
est.

pnp\
/>
i

U.

''

in

miles signuni rlampnare lalrones,


la

me
pa

praevali

totum stringpnte

atena

"""

Landonldus verurn nomen " Adriano, Juliano,


'

soac
et

Vincian

peccanles cuslodia mancipel artus-, 'iii aeternam queo sice^ adure poenam.
1 ' '

Adi

l-

Vrude etiam
'i

Actum e*tapud nos tom. UIMarti

em m\
ii /

|llp "

pacto

Dominus miserebitur

isto.
istis,

Ille
1

sed alloquiis
xppi
pci ibu
i

nimium slupefactus in quod Vir, multum rcnuebat,


ccepil

na r.r Sororibus S. Landoaldi creditur fuissc """ inata moap Vinciana, alteram nullibi nom natarn repei
i /

,Mil,s
1

el
l

rogilarevolutus,

Ml
"'

Di

minumscelushaudcommitlere tanlum,
la

Pricam

rvpt-am

i;ill

n eloquii fheral quia nobilis arte,

v videhir sequi, Vitam hanc mefuisseanteannum9H0,qw i.La

"'
:

!;i1

"'i

prece,
Fui
'

neccessavil abisla,

'i

sn

pra lata
i

rant,

cogm
,,,,!..

doaldi etsoeiorum sacra Ivpsama inde Gandivum translala sunt. Consule Commentariwm

la.

'"""
shovi
r

9
di

"'" (oci.hic
'/

pra latus,

Curtis hiemis, vulgo

vostrum Winter
alte

coai tus,

notitiam dedimus.

ui

lorquebal amari

Sl '""'

ercvpw lenswm

indicat

auctm

ram

DIE
\

IMUMA OGTOBRIS.
Su.ive

239
proprio Isetantes tollerecollo,

'""

landoaldisororem fu mavrem s. Bavoiiis Sed/G/ellithominem.quam nllegat, traditio; '""" s Imandi cwn S. Landoaldo hujus loronbw, tamen /,., i// om /u 0.-. ,
.,.-,

jugum

<Vtque foraraen

acus possil penetrare camelas.


I
si

H*c

esl

nerape

miran

la

polontia surami,

randmsint, Roma

Exigil liinc juges pia per praeconia laudes

in

Belgium

>n

7^
1

wi anle

annwm
/'"" s.

Cujusopus semper
Esl
1

licel

inscrutabilc constet,
li

650

/'"
3

/'<///

Bavonis.

/7

terto ue/ quartus ante ywMewi w, ,,,- M


<

swe non ex \osut\ auct n qui pa u m seeutus est it vm vet<ustiorem, quam hoc loeo inl
I

animabus cura meden ?9 Post ii.crii.inn iVirumnoncontinel ista hriiium. Se sicul quivis cum carse menibus urbis ^ppropiat, callem quanto reslare minofem
iiihmi

in snii^

i,n

lavit.

g Hicpoeta, n
vertentia,

Prospexil, tanlo citius feslinal eundo, Ignoral |Ui- gravemj im se sufferre laborem
a

p iw

misit,

/i>

ha tenbui
/

in
1

ita

Prae d

-ii
\

rio
itffi

quo

fervel

pectore loto
;

vetMstioride vitiisa S. Bavone con ra


tute
;

ju
j>r
,.
,

Sic
;

Bavo

ctelestis
M.,1,1

plenus amore

im m 1/111 iqIUq ,/ n pauln sup \rius, u parent un conv r* n raturam sigiii/icat S. \gt -tru ,,, U , rius mi 12, 11 s.K.ivonis/w utenlisad
att
1

mlr
ti

Cemit, qniiiiu

regni gradiendo peractam,


vii

illtbo
,,

Oplato sese bravio


Incipil
^c
I11
111..

inius esse,
nil

>t

infe-

ingc

ceu

reputare laborem,
sibi

>'.

[m

>-

dum
h

accessum
"1 n iii/m. 51

enarr

1.

Vid

m\ n

ntarium

diiv,

i,t

oeclere nervos, pedcra qui constringanl properanlem,


eslii

Nec q licquam
/

Comparati
0111
>

tfo

hoc

numero con

en a, poetir

Teirdere qui
11111

greum permitlanl ire retroraum, dudum decrevil in anteriora


;

cum,

tnentum

est

ab auctore interposi

sub

iiiiiiini.i'

r^siderel

domate

'

ceUa?,

utliquet, nihil historise addit vel detraldt.


1

Qua
le-

1:1

insil

solus velul arclo carcere cla isus,


;

Vitiosa constructio,

gendo
B cans. k

utcumque emendabitur cupientem frangere et infra Quippe


:

Noluii in

proprii se voti lege teneri

lo-

Se

uianct, alraorura sicul


ii

mos ccenobiorum,

Quicquid
Dindiraus seu
6st

Dindymus, plurali
Phrygi&j ad
/</,

nui

Siih litus
:>o
T.iii
1

Dindyma, moiu>
neni
foi le

cuj*ts
1

celsUadi<i

is censel agendum, mox pectore quisque Bdeli. quippe modo dum vitaa culmina miro

illorum praelal

tioc ca lial

n titu
poitulat,

allude w po
"

res,

7 12

iter

dipias

Viciss
\
1 1

cuuclos heremi tleserta colentes,


,i

excellentissims sunt, vocavit deliciosarum rerum

vull
'i-

ivari sejure monasteriali,

Dindyma
Vractarei
,

nsi

sit,

quod Sanctus tam


olim
asi

a deticiis

Se up

,i<l

boc

igilera

cupiens praetendere mentem,


'

corpus,

quod

suoimis

Omnia, quaa
Ei

faciat,

patrisul proraissio
uil

Brmet

I.
:

pcrmis^i..

sabatur. Voce Din ly.n im

tunl iliipro temin

quia perspioeret, quia


,iii

se

nempe
I

gravarent,

plo vel mysterio.

ExemplahabesapudCangium

Sucvit

'ivi

insu lare,

tbores,

Glossario,

Cernuus abbdlera
\bslruxisse
lii
'

prael.itura

poscere temptat,
ul arctius illo,

loi

<

se vellcl

quo
i|

tara sfricta residere solebat


1

habena,
;i^ -nfJis,

iand

mv

iiu- supplex inslarel


forel
1

PA

ItS

11.

Undique sic septus circum Qu ilinus in neutram quin


Liberiuniu'

atque nviusus,

se vertere
1

parlem
:

prcc

fudissi

s|iniins almas

Duui noccl

b.iud quaevis vel

parva v^gatio carnis;

Sa nctus novos cruciatus


dwmonis lentationes superat, ad ca>lum aspirat, mortem suam
Sponle
suscipit,

QuoJ
31

iii"

iraplevil cura benigni.

Bavosod ignoraus

tanlas senlire labores,


/-/

Tollere rnajuri squ<esivii pondera fascis

U|i

Tractal

uam
r

le su
;>

mox

pr ecepisse ministro,

Quo

sibi

re

'lr

un cu arel concitus unam.


1

Obsequilur, lalere

depromens, baud mora,


'"-i

.uran-

[dem
M
i|

pramantiat,

obit,

apparet

irem rursus
la

imen

perquirere jussus.

S. Gertrudi, miraculis claret sepelitur.


9

Tunc vadens Quod irl !'


1

itum fertur depromere saxum,


possenl ferre gemelli.

viri vix

II,

i,-

\ir mir tndus astare solebal

ono
ori

Psallcns divinasqnuliens persoiverel


v
I

cum
ii

sanel
1

precum
fai

deferrel liba

suarum

\imt:
,;

erl

j,

lis
1

quibus insinuare,
ferverel
I

el

istis

vitae

qu
,

tnl

amore
dia

nctut

lJonanl
Quod
u,mveJ

ex signisalii praeconia Sanctis,


debilibus oorunl succurrere merabris, ,,,. barailiri squ dore mduclas,
j

incris se

perversissimus hostis,

mirtni,
oli,,(

\n
1

,,

-1

tuin

;llll

t |

g eu

insidiis qui Sauclos sedulo multis, U0 .,,,. 1,1 [joris versans moiimina mentis,

Amvs

voiv precis sola pulsando Tonaulis,

Cu
Qui

..

virtus nil
licel invali

ex :ellentius

illos,

Nus vero, cunclis liis iu quibus el certe constal clarissimus Iii


Hlu.l

Bavone

relictis,

lum

iril

bre

machinamentum,
ii

esse,

Quod
H a nd

pir.ii, el

caulas minus

conlingere mentes

rnirari delectat laude

1'requenti,

Altamen
Hic cer

invi li<equia
1

langael pestirer igne,


desislere cospto.
1

Lumi lanlarura vallatus delitiarum,


Quaiiler auslpra3j ga districtissiraa
i'

v.iin incepi
ihiis

>ravi

rili

B tvo

culmine
iu

tanti

Mll

ibito sibi
ei

Bxsial
Sicul
[,i

uetgaudensimpo exempli prasclarum Jogma s&iuendi,

lere i<>sset.

Praeclarum, priscae molitur fraudis p ssil eura cella propellere qualiter

arU

illa.

recens latcsua lumina spargens, quisasperi w Cbristi d ictnna videlur,


stella
.,,.

Cujus

ni eifeei
i, 1,1

im

vofi retinere

cupitum
verl ire

Qui r

iiirin

tus se

til

formas,
*.

,,.,,.

ivanas!
ii,

tncil

contcmnere pompas,
illi,

Impugnandu
re t
ui

Virura non uniformiter

almum
:

quia parenl promplius


el

llyilrus .([ lidem ^a>\ u^ <|iiasi siliilat anguiuuiu se propinare venenum

Incipiaut mundi spoliari rebus

ipsi;

Nui

11

240
1
I. .111

VITA METIUCA

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, CONF.


rjtpriusisliusquam
vitae

terminus artus
praestilit ulli.

N
D/ii

Y M

us >trri k!
fpiUffl

Nuacvesanorumfrendensexoreleouuro, Omnibusipsumsedec.aratcertiusesse, DequojamPetritubapersultaveralalmi,


rapidus Ieo, circum [retquod, sicut vigilans Perquirensaliquosimn.ai.ifauc.Mor.indos.

Solvorii, ii-iriii.T

miMCiiris pignus habere,

Raro

lali

quod Chrislus

38

Nam quamvia

multos praestenl insignia claros

mrmu

mf'

mulilum
inun

ar-

Nuncululandoluposimilaricertatavaros,

(irsia.tamcn propians illorum metadierum timoris, Tiiih.it eos, grandis pcena cruciando

Extansutgregibussemperferusinsidiator: quam vocererarum Necnon lam volucrum varia cellaSanctum detrudal ab ipsa, Per fU rit, ul petrae, Sedsedem Qrmajposuilquiculmine
Concutial

malignos, Dura nimis occursus horrenl sufferre sua dum trutina pensantur fai la superna, Ac

Quiddam judicii metuunt examine veri Comperlum fiori, quod non vigilantia cauti
Pe< loris inspiceret,

Pluminis atque
Roboris
a

validua lempli licet inflma venlus, ruanl immensa volumina valde,

meliusque incude pararet,

esses, Rerura Cunctipotens, es hia securusul

proprii

ud

'
-'"

34 Dnde Vir
'"

uequil haud fundamine velli. eximiustanta feritate probatus,

Tale libicaelo solamen misii ab alto, qui tara duros voluisli sumere nervos,
1 1

tUmtia

discrimina Continel Imroobilem per tot


\n

menlem;
:

IUius intuitu posses ejus

Cbristo quia

spem

virtulis collocal

omnem

Omnibus

a pravis liberari

quoque nutu lempore mortis,

Quosinequi
si

rabricae sludiura

donare struendae

CoBperit, ul tenera niraiura


venti spirant

confisus arena,
vel

Expectans animo caelestia praemia laeto. U Servum tlono Deus exhilaraveral isto,
alterius signi

modicum,

dumen

inundet,

quoquesublimavil honore

Mox cernet magna dispergi tecta ruina i fundamenti quia non stal robore Qrmi. Cernens ergo Virum Chrisli munimine tutum
Deemoii.
\

Denique vexillum Crucis almae se super ipsum Caelitus emissum vidil venisse coruscum.
30 Egerat hoc almi pia dispensatio Christi,
tantas,
iid

ccehim

,.

p|.

el

inde minas

ausum conlempnere

Certiorul lanto Qerel spes Qxa

l!'';ii"

rat,

i;,in

mulliplices contra lemplaminis artes

Oratus clypeum crebro retinere paralura, Abscedil fagiens, el sicul cera liquescens,

De non perdenda grandis mercede laboris, Dignarelur eum caalestis visio quanto
Irradians toties cleraenter Laelificare
I

V.

Quando
cl

per ignitura fueril tepefacta calorem.

COIi/v
|

iiuiii

vesane

furis,

curnonaliquandoquiescis?

no nisu persolvere toto haud cessat, cupido quoque peclore fervet, Grates nde pias
D<

peratare

torum semper vestigiacalcant, Tu lamen haud animo cessas praeslare superbo.


M

te Sani

Ejus Lerrenos quo linqual spiritus artus,


Cl.ri^ii

'

praBsenlem queal ac mox cernere vultum.


l.is

liis

decus egregiura telisolim monachorum


esl

Sueverat

miicin lamen appellare


Christe,

Tonantem

Vexatus valide satis


Ornal

Antonius
celsa

a te

Haud nunc,

eum

claris sed gratia

triumphis,

Sed Lua dispensans

meum fieri desidero votum, uumquam distorta voluntas,


stemmale
'

Te vero victum grandis confusio dampnat; Nunc autem jaculis Bavo stimulatus in ipsis,

Quidquid decernit, Qat hoc, quo mens mea gestit.

miraeSanctum

virtulis

comptum
loquelae

Non cedens lemet redivivum sternere gaudet,


1
1

Huicdignum

nostraequid possunl ferre caraenae,

toties terra jaceas prostratus in .ma,


collo.

Qui merito nilidae superal decus

omne

Audes erecto quotiena consurgere


Gloria
sil

40 Regisad aspectum namscil sefervere totum,

paratvt tamen
l't;>i

Regi tam caute cuncta paranli,


ire,

Non srd a.ihuc grandem trepidal


Ecclesiae sumrais

sufferre laborera

"
|

Propterea qui te Sanctos permiltil a


aigai

Sir sic consilio norit placitum fore

summo,

Quaelibet ul diris non

Qngas

'

vulnera

telis,

aequandus jure columnis.

Se
Saru Iv

sui crescal eis praeclara

corona probalis.
;

Nempe dabant
Doctrinaa verbo
Iste Vir

iii.c

36 Posl bac nempe


i

Viri

propiaveral exilus almi


perstet,

sicut medicamina sanctae multorum corda lucrando


;

lu.

'mir

\iL'ii

curat,

quo cceplo tramite

exemplis

ita

plures corrigil almis


forti

Quique gubernando manus Nim uliia viiiiiiui leneal pi


Oslia
1
1

injecisset aralro,
s1

Qui,
:

Licel

infeslus gladiator

deesset,

Lerga Letortum

Finisscl(|iir su.nr

non luso

sanuuii.i' vilaui,

cumque domus Judex

pulsare supernus,

M.n

lyrii

certe non est privatus

hom

lur venisset, vigilans aperire valeret

Qualiter hic pcenas metuens horrescerel ullas,

Qui dura sub primi cujusdam luce diei


Optarel modico corpus con< eden somno,

Sponte sua furvo qui semet clauserat anlro,


In

quo conslanter studuil tam dura subire,


;.iii

^ngelus
Cujus

ast.ilVris niluil clcmissus


|

ah aslris

Quis fugerenl
lluic
si

vel

sub loriore teneri


in

Instar ad innocuaa tectum


iii

enetrando columbae,

carnifices instarenl forte cruenti,


i

adventu magno terrore repletur,

Supplicium mox se prior admisissi


lnter

omni

DoneC mox Domini mcruil pirtalc luvrii,


Inlima qui
cellae lali respersil

quod
1

iimiui

magis ac profundere Qetus

odore,

M.iiiri,
'il

insulsos lictores redderet

omnes.
istis,
oirtute
a

Quo
i
-

possel

suavcm

mellis superare saporem.

Sni ratio quamvis privarel lemporis

nde patet, certum lucis radiare ministrum,


nec perversi phantasma fuisse chelydri.
31
'iii
*

serpentic

Defuil
i

haud

clarae

tamen

ilh

gloria palmae,
ral ai tis

iiin

irimii votis,

quod non implevi

Hoc non immeriloplacuitcontingereChristo,


forel ui sinijtirx
Lali

Non timel ac tanlos cum corpore


Nl noii aeternae careal dulcedine
1 i
'

ferre dolores,
\

hominis devotio semper,

ilae,

igno

notum

voluissel haberi astutia liqueril anguis,


rsi
i

rmittitque

Haud

ramem corpus

iiiiiin
i

quamvis

sentire frequentem,

r.imi Blarel

machinamenta, Hostia quis ipsum conabatur dare pessum,


Quati ous Lndiciis quoqi e paren
Spiritui sancto
I

ontra perv.

Ddique scabrosis nimio prae frigore membris insomnes er plurima tempora noctes Durius invidise laceratus sedulo denle,
Ducil ac
|
I

manifestis,

Ortis falsiloqua- |i;ililur

quam carum

on\ M

i.i

ljiir.ua'

pe( tus in illo


I

Degeret a, mentes qui solum visitat


iniiin nequitiae quae certanl felle
ci
i

illas,
1

ondolel advi rso rerum de lurbine fractis, riturac propter patientes scandala quosque,
si

Innocuoque pis gradiunlurtramite vitas. ii confessorum clarissima gemma sai rorum


Esl

Hulta gemens,

quei

gnovissel pereuntem.

Quod
I

sil
ii. ,i,

Duui
Mi ns

quam

dulce luas
I

si

Bxornat meriti lemi

culmina vitae, columen quia lanti,

rutari

martyrii dubitel quisdignus honori ? visibilem contra quoque dimical hostem,

per modicum torqui tur sancta dolorem. 42 Nuncigitur8ummi faveat clementia Chrisli,
(iii

Cor

DIE PRIMA OCTOBRIS.


n 01 ir-u

241

suiim

Cormihicffilestisiustraiiaaapergineroris,

uspracnuntiat,

UtqnOQlimim.

.,! valr.-iin po,slrin<:oro stilo,

Haec tanlum modico placuitsarcire libello,

Oraine quo vita Bavo migraveril ista, Atquesil etberea caeli lastatus In

Latius

unde Viro flerenl


stili

praeconia lanto.

NON Y M n

Plura tamen
Nl

possentsermone notari,
fastidia forie

aula.

Namque

nihil faluae poleril Bcintillula venae

premerenl aliquem

lcgentem.

Cordis thesauro casci proferre pusillo, Hlius raihimet pietas ni jratis Inundet,

Puneris exsequiis sed posl haec rite peractis, Confessor Cbristi sorliturjurasepulchri,
,)

Visceraqui terrasscit fcecundare petros, Donans frugiferis illam pubescere spii Praecipitel sterilem flumen producere rupem Brgo diem metae longe praasciverat ante
i

"" 11 ccenobiocum laude locatua inillo,


i>raesule castro

Struclum Gandavo quod Amando


I"

Principis Ecclesiae Petri praBfiilgel honore,

quo

miriflcis fulgel

persecula gestis.

\ ir

sanctus propriae,

Subvenicnsdiiiniciiiiissc.liLMia pelenti

toii

fratrumque eatervae

Nec

Ocius accitae praesago dixeral ore, Solvendi sibijam consistere corporis


optata Domlim
pfOi ul dissiti.

i;im difflcilequid ibi

lit

forte pelitum,

Prustratum quo se dolcatcor quodque Gdele.


iS Aurcagemma polo, rutilans, < Bavo, supremo Subm Exaudire precum gemitus dignare mearum, etorU Pectore devoto quis te nunc flebilisoro, Cures suffragio qu<j me hili Ire benigno,

13

Bxlitil insignis

Praesbyler, hic lueral

horam. quidam lunc atque Gdelis clarus, nomenque tenebat


celebrando sacratum
direxil

Domlin, ccenobium qui Turholtense vocatum


Strenuus officium
llluni posl b

rexit

Ex cujus salubri cupiens sermone levari,

Ut non judicii damnct sententia magni, Occidcrat sub qua quondam temerarius Oza

proprium

Bavo ministrum
:

Qui mn\ aiiniiic, certal parere Patrono Sed quia per densos asperrima semita saltus

Tangere cum sanctam Domini praesumeret arcam.

Nam

nimis offensa vereor percellier ipsa

Oppido
In

difflcilem praebebal

cuique callem

c,

Percurrens operum quia splendida geslaluorum, Nil tam condigni verbisexpanderequivi,

Atque monasterium

vidit procul esse

remotum,
'.

Quam magis

ingenii rtetrivi

migmate

'

crassi

s. iiniiiir.i

qno Domlinus mansissel praasbyter almus,


i'i

Immenso lucem

meriti fulgore nitentem,


vis

Nescivit, se quis forsan concederel horis


ted ab annclo
iidducti. prat-

Convenit alliloquae cui


(rens,

modulatio linguae.
"d

Tunc Deus omnipotens cunctis ostendere quaesibi

Ornarel meriti Bavonem gloria quanti,

tentia

frttitur,

49 Existens Jesus in parvis seraper araicus, Despicit illorum mitis pia muiicra nunquam
: I
i

Sanctum

oratlo

Quisqur

uotus

soli fueral satis intus,

Phariseorum

dum quondam

turba virorum

VirtUtum

I.

1'aina

lieret
"

qnoque cognilus extra,


missiim dirigenlis

opera

Aimeliri ilmins upe

dona sacrato, Monstravii vidua3 duo parva minuta placere


PraRcunctis sibimet, dicens, quia

Offerrel templo certatim

Mox ut presbyterum venial citu9 ad memoratum Quicum magnifici ferrel mandata Magistri, Haud mora festinum compellii pergere secum,
Sicque simul Christi
fulti virtute

maxima

fcrret,

Quae quamvis uiofliriim, tamcn

illud tradcrc

lolum

Pectore disposuil Qdo, sibi nilque reliquil


Sic

superni,
;

ego bina

tibi

tenuis

modulamine

stili

Cernanl Uhletam properaoter visere fortera

(;<im|H>siii

imliiid pcrparva volnmina Bavo,

Valde per adventum qui

laetiflcalus

eorum,

Poscens, ut pro

me Christum dignere
sicul

rogare,

Funeris ulcuram propriam retinere benignam

Nc prcesumptorcm reprobet mc
Sed quia, q
sil
I

ineptum

ofnt

apparel
rtrudi.

Non cunctaretur, devota mente precatur. l.i cii ni cniiiniui- jam ikii lilnis atque diebus
i.'i

potui, modicis pro viribus egi,

Illud clementi curel pietate tueri,


I
I

i,,

Olcslis

palria'

nimio lerverel amore,


suis in caeli culmina Gxis,
.

laus

illi,

qui

cum

Patro jure perenni

Se quoquc colloquiis crebro depasceret almis,

Ac sancto trinus cum Pneumale regnatet unus.

Luminibusque

Oratu sancto cessarel tempore oullo

Tempore quojustae nox sub moderamine librae Vindical aeslivas sibi damna patrata per horas d, Oclober priini rnlilal quoque luce diei, Intulii aiin.i sibi sacra cum mysteria Christi, Bxsufflans animam carnali fasce solulam,
Perpeluo celsis
\

ANNOTATA.
a Deest fortasse

m,

st

nsusque

est;

L'i,

qui mentes

illassolum

visital etc.
,

icturam tradidil astris

Moxque
Spiritus

Dei lamulae Geretrudi

oomine

dictae
:

Fla/ndri quippe frequentei

b Hoc barba/rismo patria/m sua/m prodii poeta partioulas post et ad


i

apparens suggessil

talia,

dicens

eadem

ooe vulgcw

naer

eacpi

i/munt.

Ne

tu,

virgo, meis, quae poiles actibus alrois,

c Nisi error
pleret, ea
,1

sit librarii,

a/uctor, ut

versum com-

Mittere condendis tardes velamina membris,

yoi

Apiari sancto valeanl ul more sepulchro.


m<
i

\d est,

cuique dactylim fabricax it. outn solesi vn Libra, signo Zodia


fi

llvstuittn

Mami relinente mora mox his oplemperat illa, Promtius obsequiis praebens famulamina tantis;
16

noctes incresount, seu deorescunt dies.

Quis

cum

dii inos deferrenl rite canores,


1

Mira Dcus turlia donavil signa patere

Quatinus haud dubius


In caelis

hominum

consisteret ullus,

animam

Sancti pausare beatam.

Cujus virtutes corpus quod gignere tales, Contigit, illic nam foretui tunc i.eminaqusdara,
Quaa proprii
lota

sensus ratiooe relicta


;

Daemonis immitem doluil sufferre furorem ni aiiiiiiliiiim valuil propiare sepulchrum, li ;n


Confeslim saevo procul abscedente tyranno, Pristinae restilui meruit sanata saluti.
mirai ulis,
*<

\n,

item

morbo nimium vexatus


levari,

in ipso,

Attigil
t/cnsi

iii

lociiliiin

>;imii.-ima nn-mhra gerenlem,

monaifi'

no.

Sic

mox

Domini meruil pietate

Acsi niiiia prius quateret vesania

mcntem.
31

MT\

24?
roBE

VITA TERTIA

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, CONF.


matica?

inprimis
scilicet

exCOTatum
quia

mo
e1

vnlo
ot

arpu-

mentosaw
Qodositatera

loquacitatem
:

vorborum
in

THEODOHICO
MIBATE.

ae requiratis
pJanlari

neraus

tem-

VITA TERTIA
Per Theodoricum abbatem
....

plo Domini

problbetnr
nisi

el

ego

nihil

m
et

judicavi

In

vobis

seire,

Ghristum Jesum,

Imnc cruciflxum. Incongruum


',

vero

pntavi,

al

descripturus^yKfcmirtafrin

Mililcm
licis
1

ivLMilis

\iiicirer

Donati

b
el

Aristolc-

c*cu$at.

parerem argumentis
periit,

quia
;

argumenpeperit
:

iurn

seculare
esf in

ubi

Virgo

Deum

EX

SUflO el dllOUUS COalClUUS


jlSS.

etslultilia
(

apud Deum sapientia hujus munEuangelio pusillus Zachaeug visurus Qcus fatua diciquae
quia qul mundi slultitiam cligunt

i,

unde

Dominum
iur,

sycomorum,
:

ascendil

humiliter,
snliiiiiicr

ipsam
ad

Dei sapientiam contemplantur tuncque prudenter sveomorum ascen*

PROLOGUS.
Baoonem, oinea
l>r,

dimus,

si

cam,

quas

divinitus

praecipitur,
cst ante

StuItitiaW

;is|iir;uiins.

Sed

quia

stullum
,

hisioriam

efflUere,

oblrectantium
o,

quos nullos
ct cani:

Postnnam Dbminus
quam ouam dc
/Egypto /Eevpto
in ..

et

Salvator

noster
cl

vineam,
brarl.iu

toturos

mauii

vali.la

r.am

putamus facundiam non


non

meras

uaenias

curamus

magnopere
el

ad-

extenlb trauslulil,

secus arborem

viviflcae

Crucfe
est,

versus

quos
me,

nos

facile

tuebuntur

fratrum,
imperio-

transplantavit, virgaque petra percussa,


lancea latere Cruciflxi

hoc

quorum
sa

m
et

hoc auderem,

coegil

Domini perforato, sanguine

auctoritas

scmper
quia
ministrat
si

imperterrila

obcdiens
usibus E

mariyrii

el

aqua baptismi
el

cam

irrigavit;

radi-

charitas.

Nam
aquaa
eis,

plumbifistula
flucnla,

saape

ces plantatae terram fmpleverunt,


.i,i

extensis usque

hominum
visum
scrtim
sit.

non

abs

re

mare
in

palmilibus
:

usque

ad

flumen

pro-

est

relinqueiites

aliis

argenteum
praeutile locutus

paginibus
el

qnarum
quia

folium
ii.m

viride

non defluel
:

elocraium,

ipsi

de plumbo nostro
Moysi Jelhro

biberent,

iniipi.ir
i.dii

snriiaiis

arescet

fruclus

cum

ct

aliquid

vero

deficiet,

secus

decursus
salutari,

aquarum
in

plantatae,

irrigantur
salicntc.

fonte

vltam

aeternam

Hac
arbusla

vinca ibnge lateque diflusa,


tes

summi Patrislamilias cum opernissel monejus

ANNOTATA.
a

umbra

cjus,

et

cedros Dei,
qui

nec

ullus jan.

terrarum

angulus

esset,

non sub
Perses
stri-

umbra

liomini
<!

requiescere
pellitorura

festinaret,

Ex

vefbis

istis

deducwnt

Historiae

litterariae

cum

Schytia
el

turba
in

populorum
Crucis

dentia

ai.l.rlaniia

vcrba

fregerunt

honc Vitdm opus a Theodofico compositum.


Fronciae soriptores,

primum
melius

fuisse

melos,

Praeterea

quotquot

praedestinati

erant
iructifl-

b Sic liabent Mss


ediHo Surii,
donati. Est
in

codices

nostris
:

quam

vHae aeternae, ut boni palmites crevere et


cavere.
m-paimi-

qua

legiVur

Regulis vincerer

2 Bx
iniuiii

oac

igitur

sua

vinea

omnipotens
ad

Deus

insignis
/

autem hic Mlius Donatus seculo quarto grammatious, nraeceptor S. Hieronymi


loctoris.

tcw.ietontm

elei inin

suum
scilicet
ul

palmilem
tanto

nos
flore,

usque
lanto
vilis

extendit,
tajctn
llllus
"

qui

vernal

An et

quos in hoc Opere obPrectatores habuerit

exuberat,
esse
i

credatur
:

de

corpore
vilis

Theodoricus,

incompertwn nobis

est;

sed

quam

qui

dicil

Ego sum

vera;
verae

juste hujus temporis criticorum

censuram

subierit,

vos

palmites

uec

dubitetur
perlinere,

ad illam
cujus
vetus

ostensumestinCommentariopraevio.

repromissionis
L a duobus
viris

terram
recte

botrum

portatum
relicem
viris

commeel

morat
frucium
de
-

Historia.
.

Gujus

extenBionera

perfeclis

etiam
:

desiderabilem",

fem

quo secure canimus Vineae ilorentes ododederunl i quoddara quasi speculum


:

PA RS
S(UlCti nnlrin > JU,lLU l(l
"

I.

oculis
,jn

vestris

proponimus,

ul

cum

in

umbra

PJteyerttoi "' specul mque internam ; yestram faciem adspiciatis, pulchritudinem ..,..'

mu

nnwntoQ CO)lpuremeS, onw


perfectioris

l,

mni1
'

'''

ut
:

uberius dicam,

perrecti

perfecto
o

conformemini
bauntis,
'"
ipsi

dumque

jiigium,

dulcem

vitce

ejus

quoque

supernam
:;
'

bonus odor contemplationem animum


Chrisli

luluri

rMm-

propositum, virtutum sub


S.

dalis.

imitandum propositvrui (iw,U.n


.

tenim

ad

veram
iM

Amando

beatitudinem

magislro exer-

anhelanti
athleta

eui

QOn
>

suflicial

exemplnm beatus

male blandienlis mundi tam constanti calcavit animo, ut nudus credatur evolasse
!:;!;'''

Bavo

citium.

Mi"

lenocinia

de
;,

8e cul
-

Habel

m,,,M ,m

Lnristianus

eo

,-,;-

omms norraj ::;:::;::::

^
in

eo

miles,

quod imi-

babet;
u

om

^
(jlorioNi
avo
:

Dei

r m t'

athleta

Mlrwinus,

cognomcnto

'

s,r " i;i

:,

*****

*****

^- - *

patna, jn,

;:,:::::..::'.;'::::

^ZJT^TA^
i

iiiiii

DIB PRIMA OCTOBRIS.


'

M-<*.

pnrsedit

num

praecessit

243
el

',

universalem

WMrtranla, Justino
b c

Ponlir.catum adaeeptris b

>n

Ivnlat.ones

mioore

Jaqueum
largitio

..,

diaboli

agenle

quidquid
in

*i

gubernante. ,J " N Eilolplma c, mater Adelthrudis dicta 8K1 DSligionis tam casti amatorcs, ita continenter limen ecclesiae calcantes,
ul

Z* "7
"' ,

" l,,,,;ml "<""

aonativi

Glodoveo

regum

roai
IOOBII

contulerat,

Pauperam tranaferebat, dass axemplum, qnomodo wnielua intrare possii ra roBnnan acus Muomodu animal to.t.nw.m,

BUpem

llll iti

evem-

pluin
l

n"
cat

.l.mosita

;,

vetus

de
solas

Abral.am
elara
divitias

ol

Sara

putarea
pos

\ in

gibbi

sar-

ll,IMl

11

"

penoas columba?
quae

et requies-

,,ll

QobUitate,
ditati,

domo,

ra.ms arboris,

ampla

de sinapis

semente
vir

sione
Dei.
nujitur.

succreseit.

aeaUmavere

cullum

Ka
|? stoiicus,

prolm

6 Taii jgitur stirpe

generatua,

cum

adolevissel

Allowinus, uxorem ducit, nobilissiroisaeque orlam nataJibus, Bliam scilicel A.i.iionis, per idem

qm
.

tempestate beatua Amandus, inius ex viriuiibus fectua,

apo

Gfln ta

non

"'""^
Gandam

dorobal

ornjo.

Pro

nomine

Jeao
audivil

contumeUas

pati,

quo ampi.us

gentilium
accessit,
et

rurorem,
,lll(l

tempus
ais
ta, el

lainosi

comitis.

Decursu
et

temporis
a

fiiia

uumiDa

naseitur

Scaidem

Agletrutfs,

ipsa

Deo piwelec111

debacchari castrum scilicet super Legiam Gonstitutum


id

ipsaque sua
r
'

nola antiquitate

?irgiaitatis centesimo fructu,


Deni(|iie

temporis celebiie
eo superstitiosiua,

posl

patuit,

rcmuneranda.
einio

famosum genus
1

primo
qua

hominum,
:

a-tatis

sikc

t\n,-

mier
essel

ipsa

crepundia,
vietura,

quae
lege

quaHsve

fu-

tura,

quomodo

virginitatem

suam
ei

conservatuna,
regula,

angelus

Domini cc-ia
prudenti adoquas

praescripsil

Nec derait
dexstera,

:imm " ferocius eoqne inBeium suae in Cnnsto redempiionia, qno hactenus ignarum Gbrislianae religionis: Tradunt hunc locum Gaiura * '"" GalUa diulurno bello domita, coudi-'
^ "
1

Uss- (i.i-mui

<

u^r

rl

es

lesceniuLe

nomine

Omnipolentis
ei

sue
in

fiandam

raembra
perfec-

aomen

ei

animaivi juvenilia,
tionis

elevarel ad

summae

indidisse g, Qaaa nunc


iilic

Nam cum

citeriorem

Hyberaiam,

fastigia

in

tantum,

ut in princjpio conver-

putavit

salionis nAvellae ipsis


lie.vi Imitabile.
III

quoque parentibus p.opositum

Angua nuncupatur, arma pararet, hiemandum vel propter silus opor'


aqua
videlicet

luniiatem,
satis

ac
vel
esl

pabulo exercitui
propter

superque
brevissj aus

habilem,
transitus
milliariis

!>,,.

Ci

pil

exinde beatus Davo

animum ad supcrna
laedere
,

maria,
sex

cui

fugio,

tnflectere,

mundi

vicinitatem,
h.

deliciarum

balteum

non

ampiius
aiii

distantem
et
*

observare]
sce/K.

mililarem rarius cingcre, (odicta principum minus d circi frequentiam declinare, non
spectaculo,

Volunl

autem
'i

nihiiominus
arctoiaa

Erraenricum
gentes

regem,
' /.

m m
'

sedecim
i

perdomuisse
illuc

Arcloas,

i.e.

non

theatri

luxuriae

locum

Jordanis

chronographus
ibiqui

commemorat.
se

SepIeutriuDule
1

dare,

dium

adversus spiritalia nequitiae verbi Dei glasumere, justitiam pro thorace indui
,

quoque advenisse,
dicatur

Quid

borum

Bequitaleni

seni|ier
levia

liabere
el

in

manibus pro SCUtO


peccata
vitae

verius, dicentium arbilrio relinquamus k. Nos verq antiquitatem loci ex eo recle colligiraus,

inexpugnabili,
rissimis
tere,

quotidiana
prioris
:

amapceni-

qnnd
muri

plerai|ue
el

vidimus

ibi

reperta
lateres

iinlu

1.1,

lachrymis
aliquid
in

diluere,

ulpote
terea,
ferrea

vasculorum
forsilan
el

cocli

Prae-

ecclesiae

frequens
aul

adesse

semper de Deo
interrogare
in
:

quod
diversi
id

mirum
sexus

legenti

videbilur,

studebal

audire

aut

aalatis

caiceamenta,
in

mul-

de

virtule

virlutem

ascensiones
fructu
virtuti,

corde

taque
tatis
11

genus, qua? nos facile

assensum antiquiDei
vir
liiluis
-

disponore,
fiequentare,

jejunia
sic

cum

eieemosynarum
ac si caeteras

cogunt.
lliie

unicuique

respeclu

omnia
et

miserantis

Imandi

ftet

non haberet, egregie studere. Animo aic lorenti mundus ei omnis gloria ejus aruerat domus
.

SanCtllS

C.mi

Venisscl,

loCUm,
in

ill

qun

iininiiin,

reditu

pcne orbis daemonia,


xerani,

in Galliam

quasj

sentinam,

coralu>e

ingens,
stivam

ampla
aratri
et

possessio
leneret,

penitus

viluerat.

Jam
ad
aisi

verbo

veritatis

expugnaret,
el

parum

jamque

libcro

gressu

videns
affeclus

perficere,
el

(nam

publice

contumelia

Antoniorum
;loihru
dis

Macariorum eremum evaderet,


e1

proturbatus
graves,

est)

cura conjugis
relineret.

parvae Adellhrudis*

pedemejus
lalcus,
el

ejus
adiit,

essenl

sanctum

cum jam manus Papam Martinum l


in

Vivebal

lamen

monachum
multitudinem

multaque
suo

de

infructuoso

infructuosara

inter

offii

iosam

popuii
illa,

Dumquam

gentera

iabore conquestus,

iterum

ab eo

in

eum
1,111,1
ii

deserebat

quam animo

conceperat, soli-

opus Euangelii
rabili

animatur, dalisei suppetiis vene-

eremus.
[nterea conjunx, quaeel
ipsa virililer
vitae
e
el

arcbipresbytero
in.
:

Landoaldo

el

Amantio diaingressi

rin

i-

inman-

cono
siini

Emensis igitur Alpibus, Galliam

obitum

datis

Domini
le

milUabat,

decursu

praesentis

cumque
,

viderel

Vmandus
\i'ii>

messem
.

qui-

studio

habitatione tenebrosi Cedar

ad bravium
ne malitia

dcm
duin
vices

multara
Trajecti

operarios
reliquit,

paucos
per

Landoal-

supernae remunerationis assciscitur,

ubi

el

novem annos
uu-

mularel menlera ejus de praesenli saecuJo nequam eripitur, Cujus funus viduus Maritus Ita proseculusest,
a.i

pontiflcis

(nam Johannes
administravitj

episcopus n

perrime
s [pse

obieral
0.

usque ad

(nmpus
mehte
ilentis
;
'

ut

prope ipse moreretur


ul

ita

se convertil
videri lur.

Remacli
1 i

Dominum,

ajus

mortem optasse
ingressus,

vero

tota

Spiritum
v\n-u~

sanctum
el

Tuin vero, afflante Spiritu sancto, navigium maris

concipiens,
auctoritate

Gandam
a

aggreditui

hujus seculi
,,,,,

totis
,

velis

quod

diu

ani-

rege

Dagoberlo
ul

Aichario NoGdei

deliberaveral
i,

preesentialiter

exercere
ul

non

viomensium
sentire,
militi
git

episcopo,

qui

nollel

conSuriv\

secunda

recusans

matrimonia;
nisi

eum
conju-

cogeretur

Nec
Dei
el

defuil

palestrizanli
.

inteliigi res

non diu voluisse servire


/'.

oifii io

suo omnipotentis
corda

dextera

quae
in

teli-

gali,

quod nunquam assumpsisset,

causa prototura se

gentilium
suae

assumpsil
diu

parlem
illusara

creandae sobolis

hriniii.iiis

plebem,
baptizato
ara

fanatico

ita pi

;.

g
;l(
j

Magno
Dei
el

quasi

explelus

'

onere,
nihil

errore.

Tandem
vexilio
.

populo, Banctae
destruitur
.

crucis
luci
eia-

propositinu.
*

cultum

convertere,
se

praeter

caalum
in

arecto

Mercurii

eisolutus

cogitare,

quasi
:

reHctum gemens,

suo

succiduniur.
gitur
stoli
,

fana

omnia di.uuntur,
el

ecclesia
B,

corde clamare
ail
i,,

Quando
?

veniam
divites

et

apparebo
Inlra

consummalur
Sabaoth,

io

honore
Sic

Petri

apovinea

ac iem
:

Dei

illudque
volunl

apostolicum
lierj

se

sollemniter

consecratur.
clericos

piantata

revolvens

Qui

inciduni

Domini

inprimia,

monachos
subinde,

244
1
1

VITA TERTIA

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, GONF.


lem.
Ubi
videl

roxi

TIIEUDuIllCO

ABIIATB.

qui redderent fructum in tempore suo, inaixlnrilalc Paj.a duxitry 'ct expostulata episropali perpeetiam Martino in ipsum consentiente, locum

subinde

eum

nihil

cunctan

Bed ad
-ralias

omnia
agens

suslinerida

paralissimi

esse

ammi.

Deo, qui quos praedestinavil a principio, hos etiam


eligit
in

tua donavil libertate. Sed

ne digressio,

quam non

novissimo, quasi carissimum

amplexatus

(infinsa liai studiosislectolnntiiiter asBunipMniiis, conversioribus, nunc ad plenariam heati Bavonis

filium,

inducit in divini
conslal

Bcholam

servitii,
in

quam

primam omnium
Gandensi.
Ibi

eum

rexisse
Petri
et

ecclesia

nem
s

stilom vertamus.

ante aram beati

apostoli mfiicapillo
in

navonuper-

13 IgituT B.

Amandi fama quodam quasi odore ;


sicut

tiam

Christi

professum,
in

barba

ton-

feetaeonv$nios odore,

inquam,

agri

pleni,

cui

benedixit

sum assumil
Dpmini cedrum
tulura

clericatum et

plantat

domo
robore

Dominus, longe lateque difiusa, sanctus Allowinus


/

libani,

redolenteni
et

sanclarum vir-

apona r seculari non ullra se sustinens accidiari


certissimum
cunctatus,
advenit,
fatetur,

s,

odore

inaestimabili

crescentem

animae

suas

capit

consilium.

Nihil

imputribili.
10

longa viarum per dispendia Gandam Amaiidum invcmi, prioris vitaa culpara culpa
pcenitentiam
sua
pollicetur.

Denique statim

ut
ire

ingressus est
in

s.mctitatis

virtuu t.mag,
'' roSi

viam, flrmis gressibus


et

magistri sententiam,

de
snpei
*

Con-

quasi

navim
merces

corporis

oplato
,

jam

in

littore

silium
sur.magisterii

anima
ait

requirerc,

ejus

magi-

coliocasset, legerat,

omnium bonorum
exponere,
exercere,
Dei

quas olim

col-

stcriali

ungue
illi

scabrosam viiam
velle
ct

polire,

postremo

humilitatem
charitatis latura

osten-

totum se

dedere.
velul

Qucm

vir sanclus

dcre, patientiam

man-

devote suscipicns,
dens,

invenlae

ovi congau-

datum

ex
;

praecepto
solus
ipse
et

exlcmlcrc

usque

Euangelicam statim ingreditur praedicationem, de conlcmplu mundi. de appetilu ca?li, de de tentatione diaboli, de consolalione Dei, el
omnibus, quae pertinent
perfeclf onem
,

inimicum
tur
gis

omnibus
his
in

servire,
',

ad gloriam
*

virlute superarc,

ab

diligi

quos videbajugis
in
le-

Jirigi

praecedere.

Greber

oratione,

ad

summse

beatitudinis

Dei meditalione,
:

diligenter

erudit

novellum

adhuc

reddenda ratione

B Tirunculum, perfeclum postea Christi Mililem futu-

hominem
It.it,

paratus omni petenti de utexdiversis virtutibus unum compactum putares. Nec facile doce- E
inui

rum.
uminpia
ret disttibutioi

(|iiod

didiceral
ibat

14

Et

at
ille

ubi

anlequam consulueris, maturc

quoniam
velul

incipias,

consulto,
facto

ni

sator

germinis
ct

sed quocumque divi\mandus, illuc studens


;

opus

esl

suliM-ipii
teri,

imlivisibililer

adhaereOB

magistri

la-

statim
el

campus
frumenti
redil
in

Domini

repletus
valle
et

uber-

ardebal sanctae

praedicationis

adipe repleri.
aquis,

tate

coUis accinctus exultatione In

animi

Bt

quia

flumen

Dei

repletum

esl

rum
mul-

porians

granum

clamans
opus

bymnum
magistri

spiriius sancti gratia rivos ejus inebriaret ac


tiplicarel

dicens,
et

domum

ex

consulto
Dei.

genimina,

in

slillicidiis

tanli
et

magistri

rursus

accingitur

Facta

sol-

hetabalur germinans cor Discipuli,

pinguesce-

lenmitcr

donatione,

omnes

possessiones

suas

bant

speciosa

deserti

ad

germinandum germen
in

Sanctorum contradere, peculiare, quod nullum vel rarum c\ priori erogalionc remansead
loca
rat,
sibi
ipsi

Uomini.
17

Accendebatur plane

eo ignis
in

ille

Euanrepleti
:

potteaea

in

usus

ex

pauperum iterum contradere, nihil omnibus reservare, poslremo sibimel


et

gelicus,

quem
voluil
in

Jesus veniens

lerram

Ddelium

miltere,
discipuli

vehementer
dicebant

ardere,
secura
erat
in

renuntiare,

crucem
alii

quo
oobis?

Christi

laelis

humeris
et

via

portare.

Laudenl
Iriumpliali

conscientia

Pompeios,
"'""'

Metellos

Marios

largitione

babens ab
lium

Z TTrl ?"
'";"
'

auram PP nla~ >"'"""7"" "<"-"'


B'
.,

Nonne cor nosirum ardens


lies

Quo-

vero

lassos

artus

et

coofecta

iejuniis

\>

"";"'"

"

bra raodieo sopore


cespite,

reflcereT,

-"'"
nra>-

udY
-**uiu secura
el

re

intus,

Chrfstum
,

astimabal
C(> r

InumDhato
,

seculo
el

rnn,., h.,hi. cones habuit

*,.. Sanctorum

ecclesias

'..

J mendicanmira-

sh ? ans
spiritus
ris

,l

"

.
1

memubansta jmut, caiacere


i_i

"" 11
velut

Pons

canieni

redigens
et

in

servitutem,

catervulas.

Quid

enim

Populares

auras

hac

peccato-

virtute

oleum,
ostio

bilius?
nobilis

Quid
familiae

spiritum
in

hac
el

constantia

robustius?

Virum
quibus

nequam, fugere, claupectoris

bo

labiorum,
sine

senatorum genus tam obfirmato


seculi
el

cubiculo
orare;

C animo
totus

pompam
educatus

Patrem

intermissione

divitias,

Deum numquam a

in

fuerat,

calcasse,

tum

demum
l

se

BBStimarel vere divitem, cum pro hristo assumpsisset spontaneam paupertatem? Uii pecu~*as mittant el de superfluis suissera in Euange-

bono opere, semper intentum spiritus arcura, re- F laxare; quotidie diabolum in pugnam provocare.
tur

Dicant
inter
lol

alii,

quod
in

aestimant;
athlela

mihi
Dei

vide-

eruces

positus
illo

Bavo,
*,
al.

cum corbanan
'""

projiciant,

merilo computandua
qui et
lilio

tesle

Veritali
nfhil
sibi

admirabili
rosa

calalho

calalogo

plus

misit, q.iain

qui

de

omnibus

confessionis

et

decoratur

mar-

retinuit.
Ptioeiert-

lyrii.

15

dinatis

ww
''

Omnibus ergo depositis el prudenter or columba Christi Bavo, assumpto ramo


'

mnocentiae,

el

quasi

relicto

corvis

,rl

adawe,
:

secu-

\NNOTATA.
a

ad

suum

spiritualem

" oG
'"

revertitur

el

CU J US
seculi,

P e des jam
arcae

non

habebanl
sibi
pelii
et

requiem
aperiri

sale

Pro his

ostium

mde Annotata ad partem


lit.

necepiua

digna

cum

'"'

pnmam

uetusHoru

reverentia

a,

meminerisque deinceps me

bene vivendi
dus,
iiiuli.i

volunta

pn us
de

denter praetendere-s
vellel

arripere,
facilem,

dem

Dnem

MuMwPontificatom

lenuti, vel

Justmu

Junior

nn/ui ium,

DIE PRIMA OCTOBRIS.


245

-1

"
"
"'i'
1

mandus

vaionoma
4BBAT1

Vnilr rri-

""" Al

>>

<m
<'./

ooow Agiminim rw
I

\..i

o'T
"

"''"''"'"''

"'

"'""'

v ''"'
</

''"'"''"'> "<
I

,,,,,,;"

""

''

-'"'"'"'

ft

//-

d (/,,/,,, ,,,,.,,,
''"""'''

-'<"<-<
,/,:'"",'"'
,"
.

""""
*

*
'"

.'.-../,./..,,,/
,
/../
.

'"'"" '""'"
l

"<""/<
'

.,./
,

""

"'

'""""

"/< stricte

,,

',.."

"; "
;;';;:

"V '" "


v

S "'"'

'""'"" s

"'

'"""""" s ""' <* """"'" abdicantisubsH'"'"''""'. / <..,-,


i

"'.";"""''
ootc.

"

"<,*,/,/
//,/.,,,

S
'

"

-**

/"

,;!;,;

"<" 860 , Theodorious.

661

&Cedar,?u*i ./, fuscum /"</ '


'

P
,

""""" '"""" permiseet


'"
''"'

m
,

tm
, ,
,

/</,'

,;,

</<</<

/',

..-"/,./..-... Arabis deserts auam "'"""

obscurus locus. f// ""'

5K
*

,v,v

,-,.,i,,,,

,. * ''

'""'" ""
,',

'"

"'""'"""
n,

*
v
,,l/r

"
'

"""

'"

Quasi ""'"""

'
/,./

"
'

"'

'

s '""*

"" s ,,r " <"/<<-,/,,

,,,,.,

,,

..,.,,,,,

":;;";ci;;:;:;; q

;;;;

lidicitThoodoricusewVitn

"

::";::..:",:::,;::;::::;
:':;

E2JK r^5r.-JSSSBa
:
;,,:;;

ZJS ^ Wass-jrtfs-r^
Umere
'

r&jftte r AmandiadS. Martmum


%*"*'

posteriora

mt>

'"'"^

**"!

..,/.::::=;:',;:::;;::;;::

^*".,
:::;::;';.:

TASSSZ'
'

---<-<..,

'

;;:

-<

imposilum
CCni.
i

est,

M^uaritaiii haofidm
llltl .r ,/,/

sibi

vmdi-

//"

Surius:

nlrhihi,///

/,/_

xmoMss. nostrorum inEuange-

lico

corbanan,

b 5ic

notato
""'""

Jfe.

vetustissimo codice nosPro pergameno 7',: n ,///,,-., autem, item

alio carbonan.

peraa-

""/^-/'"'
voces
///

Ms.

14,

//,,//

/,

/,

stremm
lem;
est
-/

Ses

"/

Surwna

qod amplius milliariis distaneditione sensus aliter tortus

1'AHS

II.

obscurior] Vel pjropter maris transitum io insulam, ses oon

brevissimum
milliariis

araplius

distautem.
i

Vita soliiaria, habilatio inter


Jornandes,

ld

est

wculo n episcopus H

nas,qui Getarum
scr.psit
;

w GotJiorum res geslas deDe Brmenricoawto sswEpmanarico, cvrca


tiagni,
et

monachos Gandenses, mortui resuscitati

tempora Constmtini
tissimo
egit

Gothorum regepotengentesque ab
illo

miraculum,
incredibites

cap.
i

xxm

seq. %

domitas enumero
C
k /;./

mira humilitas,
dcemone
E,
t

clausula suspicor, Theodorkum prs ooulis habuisse libros miraculorwn, cujus auctor
ista

secruciandi modi, relata de


victoria.

sicscribii

(ib,

nun

Perunl autem,

^grippam,

quondam Roraanorum ducem, in eo didisse, Gandavumque appellasse


minricum regem
inslituisse
ii.ir

castrura con\i

alii

Her-

in

eo arcem
sii

imperii sibi
verius,

tradunl

Quorum quid
arbitrio

illorum qui

enim

de

virtute

in

rirtutem

proficiens,
1

sancu,priu>
'

dicunt,

relinquirau^
hic sequar

Porro utriusque
et

ct

Dovum
el

aliquid

quotidie

de

i'

"

audire,

rii

"->o'"'e

auctorrs

exemplwm

an

unus
non

ve-

videre
loca

agere

gestiens, consensu
el
;

sui

Amandi,
iterum
aliquid

"u

Agripps quam
densis castri

alius

Julio

Cssari

Gandii

sanctorum
inexperlum

vicinos
si

cosnobitas

constructionem
ot

adscribat,

accingitur

circuire

forte

contingerel

squiram

Videat

nu

lecto
v,

Sanderum
ubi

lib

ante
ad

vel

intentatum
se

investigare

Uarurn Gandavensium cap

etiam refert

quod agendum
licel

merito

haberel
oi

animare

'.

snnwani.
a,ttredeborol

alias de civitatis origine et etymo opiniones, sed po tqua/m monuisset, eas interessefabulosaset fide nondignas, denique abstrusa esseet obsoura urbis
initia.
1

Denique
pennas

pro

morum

conversationis

bonestale jam

requiescerel

inter

medios
boni

cleros
sa-

columbae

deargentat,
si

oihil

tamen

tisfactum
e/ in

asstimare,

quis

guid

possel
aspi-

S.MavrtinusPontifexfactus anno 649

agere,
rare.

ad

quod
quia
addil
sanctis

//(////

missus 653

icta ejus

exammanda
colitur.

venient

Nam

n, i

diem xu Novembris} quo


De
istis

scientiam,

agendum ipse non vaiebal juxta Salomonem qui dolorem, omne, quod
,

addit

de
re-

m
ii

Sanctis ja/m actum ad

diem mx
\\\

Scripturia

percipiebat,

dolor

illi

de

Martii.
///,////

im
iir

diebus

erat,
se

reputans,
'i>"

omne
i( i

illud

tempus
pel-

.//////,

ipsius

hooJoanne Agno aotum addiem morsfixa est anno 646; vn sedeautem

vacuum jD
sijbi

cucurrisse,
quasi

Bine

poenitentia

videbatur

perdidisse.

Tum

vero

lem

346
.Ui.-.TUJU
|

VITA TKllTIA
camis
extendere

S.

BAMHNIS, ALIAS ALLOYNI, CONF.


22 Cuin

leni

m
el

n rt , vm ni!ii miou bgno tympam , auotivelu.

auicm

sive

ex

amicifia

pariiculari,
*

mmuiprmb*
&>.

iii

QD6JUC0

diana Deo hosiia ficn a

AHUATK.

nu virtulum
;il

,, ri o

rum,

quos

^^'^"i
aiunt anach orto,
i

flores

^eeumque

^^ ^
colhg
-

obedientiali
cellula
Viri

fratres

mu

cun

M, ad SojJTta Scaida omnipotens ^ !?S 1*W miraculum. Laica peraona atplaustro arrica.u,us
virC
d,

*-

,,

quibus

ft-SLTSSr^iTSE Cumque Sum 1 ; ^^ ^


vebebatur,
, conu e issei
nuiu
I

sed

latratu

canum
el

impediebala,
le-

frequcnliam m

decli-

gravius

ugeretur
.,

longion mora
et

|im( |n

munnurare,
In

nescio cu-

fii

Capta

JLmm mnt.
"emotiori
u

"

Apta' icmnoris

ct loci opportunitate saltum,

js Busurrii
re
:

maledicta

sanctum Jirum evome-

igilui

devexm

vallis
c,i,s

in^essus -, repente latere annosa fagus


u.nravi.as
altiludo
in
'

permissus diabolus, qui

d^ftDita
M*
aav,

cjus

olWhn.

pedum

ubi

,/,,,/

uoncavi-

non
'et

minu
n

spatioi,
et

modum

Sanctorum engi, hominem vebionel ecclesias )Uproturbahim, rnole desuper poildH Ifl mentorum incurau rehquit mortuum Evoc* tur
popuJus
,

talis

fornicis
alvo

ramerata

qua-

uon

erectum posbabitaculum
totius orbis

cadaver

conclamatun,
et

impomtur
uara
,.er-

alvum^sustinere.
Dei
sibi

Hoc quasi

non
ducto

sine

miseraHone,
nil

m domum

ab angelis
(iitur

reputans prmparatum, ingresi

aliud

erat,

quod

cogitarent, nisi

de

lanla

cum

jocunditate, velul

sepulchro.

dolicias

angusto
popnlo

secum

clausissel
latere

in

parieleu
et

23 Dbi
dolere,

id

Bavom nunmatura
el

est et

um

vcro advium
s,

Per

aliquot dies occultus,


a

non potuit,
esse

tristari

ingemiscere,

velut

,n

**

cnra

frequentaretur, infelicem

se

judicans,

nocturno siienlio iterum loco cedit. Est


ea,
111

sanguine virorum foriium ad bauriendam aquam de cisterna Bell,ler,i,,nca misissct, reatum suum
accusare
Lotis
a.l
,

usque
videre,

..

l.odie

qme

moriam
ubi
el

adhuc
presbyter
el

fagum ;elernam hujus Sancti Dei mecontinet in se antiquum allare


inn.r

raagnitudinis

sibi

demncti sanguinem imputare;


COnverSUS
VJSCenbUS,
Bia,
,

et
ail,

Deurn

parochiae

freqnenter
desistil

ecclesiam

celasti E Domine, cur receplurus animam ejus me?.Jpbet 4ehinc,.uadaverad>se inferri, etclauso
oslio ceteros

convocal
i,,i
i/,

communicat.
iile,

Nec

arbor con-

amoveri

ipse solus

Buper exanimem
in

morem tam annosa adhuc


i|u,i

florere el

germinare,
:

extendi,
difl

ei
,

accenso igne Spiritus sancti

cop-

i.iiuii

flos

de quo dicitur

Florete

allari

lacrymarum
in

ligsna

ubertim

sm>jicene,
et

Qores quasi lilium.


.i.ii.i,
iii

Quorum florum amcenitate

dele:

se

ipsum

holocaustum

imponere,
,

adipes
scilicet

|nilia!aniio suo luquilur sancta Ecclesia

paciiicurum

Dco

adolere

appendens

Pulcite

me

Qoribus, sUpate

me

malis

quia amore
rursus
Dei

langueO.
et in Jfcdffli

N-irbat

thymiama orationis in auro preciosffi ftdei, qua emnia pussibilia credenli. Vix trium Imrarum spatium intercesserat, orationem cum mors non * legem
revomit
*.

[gitur

inde

digressus,

longa

per

necdum
pati

dung

dispendia

aliam requirit

eremum
,

athleta

U-

terminaverat,
acta,
git
et

co-

im.de

Medmedung nomine a sua Ganda dislantem duorum tantummodo milliariorum itioere Locus in densissimum nemus silvescens,
lowinus,
\asi;i
cl

quem
01

rapuerat.
;

(Ufanus

sur-

itu. reniu,i

ambulat;

strepilus populi

oranis rntas,

|.ruc

inaccessibili
*

paludc distcnlus,
et

po-

omnis sexus concutilur novitate miracuii el in ore uninium sonat laus Dei. Mirum spectaculum et
ad
qui

morum quoque, quod


fadle habitationem
culo. liuinum
et in
;

gignil saltus,

nucum
sarerigit

roborandos nascc
in

niis rcclesiae

filios

c<uiL'iuum J

Ferax; prajtereaaranis leYi

murmure

praterlluens,

hujus

resurrectione

speciali,

cogebantur
resurreotione

soadent. Ingredilur

cum

non

luesitare

de

sua

et

omnium
Viro
ejus

s.iitii.

cellulam

permodicam

generali.
4

ea se quasi

sepelit. Cibos saltos ministrabat,

Eral

etiam

in

sancto

prmdic^ibile

il-

miraefv
,IU ""
1

"
1

spolum
11

"

'''

Veslimenta ipse detulera! secum, cflicium, quaa non frigus arcerent,


b.

hi

intueri, qiuod,

cum

in

laudem
lanta

omnis

""

vx,

omnis consonarel
ut
si

lingua,

se objecil

>r "

Qnditatern
sed

prohiberent,

non

mollitiom suaSic

humilitate,
ret

resuscitati
vel

statura,

suum repulaauraa

derent,

carnem
latere

domarent.

aliquamdiu

casum,
ad

levis

ventus

popularis
F

Wta*
alle
''
'

cani

maneisset, iterumque

fama vulgante,
comperto
in

"M

intraret

Psse
beatus

desperaret,

enim

langendam radicem humilitalis Cujus mentem, cujus animum ad tam miril


insipnc
oisi

^mandus
el

monacbos
venerabilem
c

Ga.icn.,i

xi,-t,nis

o>,

..m.ninvt

irbo favorabilis
in
:

eccesia substitmsset

virum

Fiu,-

procellm,

bertum

qui

domum
Pelra

suamlconstiluissei

abbatera

ordmassei

(nam quia

ipsc

fundamine
,

petrm?

,np "nhebat pra

^ationr,

necesse visum fuitcon-

cujus

snmmo

autem erat Cbristus cacumine cum requiescGrel

'

lutbita-

"Rf^s,
1

i.

tntt

l'""

"";
;

':

quasiangelusDei, utvereerat, ceptus, hospnw mducitnr; ucto


'"'

ponderanl
sstim,
ae

ea

rirtote

miraeulorum
ncedant,

v-el

istius

birac
Elisco

nostrum
:

Bavo-

"
'

"

"""!"
,

;"";
,

U6re
:

nemSancUs omnibus
""

jure comparari

in

":,"'""'''
';

,s
!

';,'"
abbate

'""""""
"""-

pmphetis
Apostolis
n

P^em,
non

mqnalem;
johanne
c

.'''

''":

'.V

"

rl

"'""

toferiorem,

in Doniino.

moremenmnj liu.Mis S numero pensare, poterat

niiracula

veliim

de

ulique multorum

cadavera

DIE PIUMA. OCTOBRIS.


vcra
|

m
vivificantem
;

orando

suscitnro
,

qul

innumcras

usque

quam
sponte
retrusus

mortuum
Itaque

plus

admiror
lavore
in
ni

hodic

animas
lauide

poadere pBcoatomim moriuas, et


fcBtore

cippaturn *,

quam
quatuor

totius

populi

mionir.V

quatriduairo

in
,

sepultas,

amoto dosperaei

celebratum.

fere

menses
oabebat.
Dei

tioms
siid

noo

oessarf

viviftcare

taiotori

carccrali

agone
pro

cum
laudem

quotidie

hoc pcnc

ABII'

ibul.

cippo

sanclis

prec4baa

reconsignare,

Nam

onsirictuni

qnid

.1

mereretur,
licet

poenam
,

deliliia

Pessa

Deo obtinere dod posset, Cfizi vcrum Spiritus aancti hahitaculum faotus fueral ? Qaid 1'atrem non canic superata oxoraret qui Dcus ipse in
, ,
.

lingua

oumquam

tacebat.
,

Nimirum

adoplionem liliorum
mista
:

Dei
Dii

iransicral,
estis

dieente
el
filii

Psal*
Excelsi

saDclissimi lutum Qorpusouli igne desuper Spiritus sancti io testam m.lurucrai ideoque mirum io modum, cum cruoiarelur Tor;

Ego
'

dixi,

vos

tior

fifibat,

ul

putares

eum cum
tnnc
.

Aposloio dicere
fortior

iaroo

omin25 Ad
taculo

Quando
alia
ul
,

enim

infirmor,

sum

et

Iranseamus,

quadam

die

luhi-

potens
evolet
.

consideransque
quaa ante

quo

cursu

felicitas

eirressuin

obvium

contigit

lial.cre

servu-

huraanos oculos quasi

permapassio-

lum,

qucm
ut

aliquando, neglecla re faimliari, eausa

nens
oes

pollet,

complebat eas, quse deerant,


in

supplicii

ad

nundinas
acsi

Qucm
cursu
fateri

vidit,

venalem jusseral exponi. ipsum Cbristum in mortem

Christi

carue sua,

vulneratusque

mentem

interna
lionis

charitate,

sestuabal

desiderio conlempla-

vendidisset,
et

amarissimae laerymas rundere, rapto liducia pcdibus cjus 86 prostcrnere,


excusare

superns.
dehinc
sancio
poulifice

28 ftccersito
el

Amando
iitvu

'"

culpam,
:

veoiam

illinlipic

ignorantiam ct petere ivcn^itans sanguiuc sangui.

MMicr.iiui.
et

abbate Florberto, uon modo pedum,


macerati
ei

sed

totius

corpusculi
vix

integram

nem
ejus
stiani

lavari,

(orcipem
,

et

flagelluju
in

in

manibus
Servus
,

reclusiooem

obsecral

aliquando impetrat.
ad capaci*introgres*
crucrflxi

ponere

ut

vindicaret

vendilorem Chriohsecrare.

Ariam specum medio domus aequore


tatem
erecti
n.si

sanguinis, saeria veubie


recusare,
,

hominis

eiToderal

qu<e

econtra
|{

peccatum
,

ex

cordc

quod
ei

sum non
corporis
deflecti

si;iniciu sustineret, el quasi

in

sc

crai

lonare libenter
,

et

numquam

se

sii-pciisum

vultum

in

nculram

partem
sibi

F.

contuineliam quondam et scrviturum spondcre adhuc Domini, aicbat, numquam posse suaderi.
Illc

permiiteret
.

Eam
iulcr

orationis

crucem
nec

|uvcparavcr;il

in

c;i

canonicas
elegerat
poteral
'
:

horas susfacile
a.
;

vcro
*

ut qui

numquam

ccssarcl
*

desiderare
dcsislere,

pendi
labor.

magis,
licel

quam

stare

ai
/'

noluil

passionibus Christi communicare, non

difficillimus,

dissuaderi

deat

poio-

'

ilum

quin

iimm

et

mira eloqucntia expugnaret cogeret magis, quam peterefc,

nolenlis
in

ani-

suum

quia uicnti, loliim jam scculum in Cl.nsto ininn laltoriosum vidcri. Dala dic plianli uil polcral
,

rat

supplicium.
26 Quid
latroriii

evocato clero
iniamaiciiis
.

el

popuki

eum crucjbus
ecclesiasMco
r\
,

et

thy-

des msi

/',

multa? Vincttur manus, ligatur petotum corpus in subiime levatur, paena


afflcitur et

univcrsoque

apparatu
poneccle-

ad redusionis cellulam conveoitun,


tificis

sancli
teste

cradelissima

quasi
,

in

pilam,
;

cum

nil

manibus
sepelitur

hostia

Christi

Bavo
annus

Deo
in

gratias

ageret

conlunditur

postre-

sia,

magis,
qni

quam
erai

reciuditui,

quinlo

mo
lur.
csi

morem latronum totum capul detundelua sunt, Jesu

Idus

Novembris,

sexceDtesimus

Baec

bone, opcra,
ardcntcs

hic

tuus
elecli

ignilus
ipsara

amor, quo
ipiamvis
lornacc
die

omnes

tui.

raram

pecoatorum
tribulaliouis
,

rubigi>-

oonua g Doraimcaa Incamationis. Sepeinquam, Beculo vivus Deo, cui quia indecerte Buara sursum vitam sinenter adhaeseral
vicesimus
piin-,
.

nem

decoquunl
futurr iu
libro

aurum
Carmen
qui
tri-

absconderat.
29 Reclusus
[uiui.i

mundiim Tunc in
et

ircincnd;p
luai

examinatioDis.

ergo
.

dod
qui

sine

lacrymis et mulin

dexterje

inveoielur
electoruro,

admiratione
carioso

wderenJ
tantum

confecto

el

nodU

V83

Carmeo
seculo
:

videlicel

peoe

corpusculo
in

vigoris

inesse:

umphalo

laudabunl

viventem

Id

secula

nnn

vcm demura
-

uwerorum, quorum mors in Va3 seculorum mortem pessima quorura quotidianum el omoi gravius peccatum, oe uua quidem 1'crrea r massa * lacmnula, nc una extfogalt fructualis surfructuo'/, abluil
eleemosyDa
pllcia
,

pulans

astituisse

summaj quietis portum resuum Davigium, tanto ad


acrius,

auctorem suum suapirare


remoto
,.

quanto

iicebal

securius.

Juxta

magnum
el

oratorem, vereor,

officium

puletur ambilio,
qui
ait
:

quod

illiua
in

exem
Sanuec

nedum spontanea
in

pro

Ghristo

sup-

plo

faeimua,

Laudate

Domioum

Itaque
libel

bujua oostrae

inflrmitatis cousi-

deratione
lix

cum
.

apostolo

exclamare
de

lofe
:

appetitu ctia ejus; verilatem ,,,,,, D


.

gloria?

videamur
officiosam

facere,

sed

verbositalem

ego

homo
bujus?

quis

me

liberabil

corpore

insinuare
in

Aniraadverte,

quajso,
el

prudens lector,

mortis

deruDl
(|lliIlir

es

imperfectum Dostrum viDomtac, dicamus, quod setui, oculi per Jesum Gratia Dei consolalione
Bl

Mlllh
. 1

Regem
1

laudari

Sanclis

Deum honosecretum
esl

quia

rari
"

quia

cum

sil

bonum,

regia

ce j are gioriam lamen


llllv

Dei

honoriflcum

annun-

Verum

qui
patel

dob calumniabltnr,
liquido,
:

verba quasi
erubescal

Christum.
truclatur;
-

....
gloriosus
Dei

Pandem
winus
de
hoc

agonithete

AJlo-

multiplicare,

quam aon

ibid

nllileln

suo

eculeo
jul.cl
in

depositu*,

eonfracta
illa

mcnl.ra e i excruciata cciinia,.pKc nol.ili oova


cipio
( .,

reopi

"

siia

fundationis sua3

pnnpraeai-

<< quibus tanto fuil racihus, elec tis Dei dero penilus expugnamodo carnem domare f sed qoo quanto inmutare perfectum m virum ,,,
.

honoraia
supplicio

esl

revivificati

Qominis
el

miraculo

C0J
,,,,

atius

unum

facli

eranl
kdae

consummatione
quasi

venerabiii

we

cabili

Dehinc

paulalim spiritura
ad

cum
aui

nem
eg

K enus Sancti estote, quia dicebal Dei formare, confidUe, quia ego vici sanctus sum, el
:

mortalitatis

cum Omnipotente, Qlialiovemena


...

DihHque satisfactum sperans, scoriam quem wulgo cipadhuc iubel a.imovcr. nervum,
excoxissut,

ecepisset

aecdum

purnm

argenti

mundum.
Quid
etsi

dixero,

certe

minus

est

no nam

inSioe specule coneUtut.,


,.,,.,,..
,;

lo

*
Dai.

'

.,.|i,;irr
,,,i

poterant

pt
alii

U<ua

Uh dignum de hoc invictissimo Dei oihil uUque cujus cibus pams mfermen,,,, pronunUarenl potus aqua uon msi cinis,
:

omnia

>n
'

mei

membra lingua

essent

'ilK-US

vui

toclis

Beatiment,

ignoro;

SplulaWeoB

.1

"- -H-'"">

ad sumpta: vigiU" semper usque dU mensuram deleclionciu.

u ;u :

medietatem

248
AUCTORB

viTA TERTIA

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, CONF.


usque ad
meditari,

TMKODOHICO

defectionem, somnus vix pertingebat magis eum aliquid ut refectionem

Ncc carebit gloria Martyris


Deitatfe

qui

wiil^
,

aerias

potesla.es
justitiae,

fort.ter

debellav,

et

ABBATE

quam dormi.v
cinis

putares
:

lectisternia

humus

et

scuto

protectus

inspersus
in
finis

dicebal

euim,
cajus

Christianum
gloria

non

opposuit monslris

spirilualis
pertulit,

debere
cuius

delitiis

jacere ,

foenum,

tem cruces
transiit,

non

imperterntum latus nequiliae. Quas auquos ignes non perterram


militia

quolidie
capili

festinaret
lapis

in

cineris interi:

cujus

tota

vita

super
ut,

tum tum
lalis,

defesso

orarium h
:

tegumenpatientia

fuit?
retur,

Quam

ita excrcuit,

erat illud
ul
,

sanctissimum cilicium

continentia
,

flduoialiter
el

tamen ad
tenia

cum quoUdie moreDcum diceret Proba


:

pene

mensuram

excederet

me, Domine,

me

ure renes meos et cor

talis

qua?
illud

numquam
Isaiae
:

tribulationibus
estis

cederet
a
lacte

meum.
33

sciens
qui

Qui ablactali

Nec

defuit
viriliter

tentatio,

quam

statim
in

in

ipso

famonm
"""""

,,.

abstracti

ab

ubere,

tribulationem

super

tri-

principio

debellavit et

vicit

Domino.
mille

bulationem
indueret
vesliretur

expectare,
in

spem super spem. Habensfictili,

Nam
bona
sti

tortuosus

ille

serpens,

cujus

sunt

quc thesaurum

vase

donec morlale hoc


corruplivum
scd

masandri, videns el ingemiscens, de se triumphari,


Dei

immortalitatem,
incorruptione
molestia
;

et

hoc
ad

perraissione,

sed

mala
ct

sua

Ireius

vo-

numquam de
dolere,

superve-

luntate,

animatur jam senem

emerilum Clniquasi
jaculalur
nihil-

aiente

carnis
in

semper

Mililem in
turbo

pugnam

evocare. Cellulaiii
,

sperandum
Spera

Deum
,

se

anima.v, dicens spiritui:


:

quidam
slygios

aggreditur
llle

furores
nihil

in Deo quoniam adhuc confitebor illi ut pularcs in lacrymas tam largo fonte fundere
,

minatur igncs.
terreri,

moveri,

que pcnitus

scutum

veritatis

opponere.

eo

completum
rigabo.

illud

Propl.etae

Lavabo per

sin-

gulas noctes lectum


B
iie

meumjacrymis meis
carne
separatus
,

stalrura

meum
31
tati

Nam diaboli nihil dubilabat hanc technam esse. Pedem m publicum exponere si liceret, aut spirilum homo adhuc tenere si posset incunctanter
,

aliarwn >"
et

Velut

adeps a
provinciam

et

cari-

exiret

duellum
:

prior

ipsc

moveret, ac

inanum
E

terim bono

incorporatus,

oplimam hanc
,

commoilo

*olli-

injunxerat
conciliare;
stia,

hominum sibi discordanles in pacem


,

consereret
ejus

tanla

mentis
timebo,

conslantia, lania erat

ad

Deum

fiducia.

Aiebat

enim
ille

Dominus
callidus

pace

Deum
transiri

videri
:

pace

ad

caele-

mihi adjutor,
perseculor.
sissei,

non

quid

faciat

praedicans,

sal

terras

infatuatorum stultitiam defticare,


lidie

cum esset, animorum quomedi-

Ad hanc vocem turbo


exercitus
lupns, iterum
;

cura ces:

rursus

iniquitatis adest

modo
*

putredines

resecare,

et

poenitentiali

canis,

modo

leo vel ursus,

lotum

totus

camento non cessabat curare. Contluebat autem


ad

postremo diabolus

serpentinos insimul et ferales


mperat,

eum
pra?

tota

pene vicinia,
integros

nobilis

et

ignolus,

mixtum genus
bant
la,

dies et
sine
,-jus

nocles excuba-

agebatmotus. 34 Bavo de intro filium iniquitatis irridere


grandi

el

foribus.

Nunquam

egeno mensucellula
/.

cum

fiducia
,

subsannando dicere
,

lucre-

nunquam

sinr liuspiic luit

Prae-

pet in te
elegit

Deus

satan

et

increpet in te, qui


:

ler ea, quae exlrinsecus erant instantia, quotidiana

Jcrusalem.

Nec

quae

sollicitudo
ita

omnium
ila

ecclesiarum,
se
afliciebat,

super

quas
-i

invigilabat,
ipse

lanquam

nec ultra civitatem in ausa fuit. Tua sunt haec


virtus et magnalia,

mora legio evanuit, monte positam impugnare


,

Christe,

opera,
el

tua

solus

pro

eis
,

debitor

essel

respondere.

cujus vise justitia


lua

veritas

Quo non
te,

autera
alsit?

non

dolenle non doiuit? quo frigente, quo patiente, non pertulit, quo egeneguit? Brevi ul conclmlam sennone
:

omnia
sio,

eloquia.
in

Haec

est fidelis illa

promis-

quam
et

nascentis

Ecclesiaj

primordio

Aposlolis

per

cum omn.
tristi

forluna p.ael.um conseruit nimis acre, ne oppnmeret locun.la, ne corrum,

tuam

professis

Apostolos omnibus inililiam donativum insignededisli languo:

res scilicet in

peret.

[nfra

non

substitit,

ultra

non

est

pro-

gressus;
fel.x,

medium Drmis occupavit viribus. Vere vere digmssimum omnipotenlis Dei domi-

imperterrito

nomine tuo ut curarent et dasmonia pede calcarent. Quis autem liberius


conculcavit?
iwniua fortius
voluit

caput
oo se

diaboli

Quis

impugnanien,
?
[

Cpletum
m uum
eiandi
aggrcii
se crtigt

uiii filium
in

iiiiijunuii.iniquitatis

eXpUgiiavii. expugnavit
*,

mo N,c
****>
luit

odoramentis re. .

tamen

eo
sibi

gaudere

quod
potius
caelis

spiritus

oq n

rt ,

niu

siHun swgium,
in

o et

IZT
quod
scake
deferri,

nequam
teneret
fa nili

subjicerentur,

sed
in

summa
conscri-

Per,S

Jam

t perfectis

^ vins sufficere posset,


gradum
et
;

ope,

ut

nomen suum

dninae

beretur

ascendisset

quasi

nil

ccepisset,
licet

aliud

exquirit

tormentum,

tantum

sci-

prasdicabile,

quanium novum
ei,

mirabile
libratum,

Lapidem jubet
cura
n,..i

quem manibus
quod
volebat,

ANNOTATA.
a

sufficerel

ponderi'
h n,inum

^nT\>rZ<T
,.

^T- T
deficere,
facil

"^
/.

****

Bavonis

mcmm,m

seoessu ac

mo-

semper orandum brachiis lenebat^in eo^non modo se lassabat; sed pene mortiticabat. Nec poteral in lapidis
sancta

Theodorico
Bei.a

veVustiores.

Sed mque salLseu

M
""

onere
|

manus
qui

quam

sustinebal

an i

angularis,
si

ura^que

-*bLW^"^rS
quis
ol.n.vivi

mr

unum

Tum

nuncupott, ct ,rculo x. ,o, cHd,,, vt sn/urntia avcioris verbo siynificant, apiul re"<ji P rovt, wpua >< '"'"'"" C ^emlocorum inj?'lanana,quorumnomim

Z ST ^" W*
'""
;

BeiI
T-'

iml

T'"

"

quae revelabitur

ta

'

2/
'

^' fBelliunoto
'

lliolum oppidm,,.

invemo

viccs

Mocle
pravenissel

hal

,,,,

lkl ;"'" Bal


'

Ye

leum,

tormenta nou roeal uou certe bestias roluuis^t ug>s.ei \uiJ autgladium.

omn

^m c.
'

^JZ'

commemorationem Stmti m Kedme dun 0' avetmst me anonymo et poeta prztermissam, refert quoque auctor miraculorwn ; verba dedimus

DIE im:im\ OG POBRIS.


A
(

' ri

'""" s

'"

249
AUCTOnE
i

mt
pomZa
c
/ '""'"" / "'

entaria prxvi

bi

*^J
n \\\

n,

I)

ODOIUCO

Brud^rum

monasterii Gandensis consensu referri ad annum

commmi
631
etilli

PAR8

ABH

III.

Vstannosocto,idesUcwcamaS,Amandoda^f^seabbatemFhrbertwm,dicPumestmComment lo P rsvi ;^ehincrurMmsesponteprodii


r
'

'"

^ ^^^^scnbent^acsiFlorbertmabbas
te

Visioncs cwtestcs,

cegritudo,

f^^nstimuseotant
>

.,,

Bavotn Medmedung seoundum calculos nostros

qm

mors,
tura,
tudo.

degebai

apparatio,

sepul-

post
/'

annumbbQ
Vril '" ni
"

vel 651.

miraculorum multi-

aliqwndo

carro compositum est, significans carro seu curru vehere,

Swius sensum mutavit hoc ^o-SabuluraetlapidesplaustroadvehensJatralu


canum impediebatur.
//,;
'""

onus carro imponere.

aliquando

"""

Stl
quopaululum
ei

eDQS

|MT

??P ul0S
oratio

tribulationis

et

sirtes

guotidiam
]l

a, r, lum nsp ,-

martyrn

,a

de

Miiite

Dci

differi

alvud
in

perna-

*.

vigaverit;
et

sic

legit

Swrvus

Peccatum ex

corde,

quod

ad

se

erat,

condonare libenter,

nunquam

uunc secundis velis portus intrandus terram illam festinandum, de qua scri:

servi-

spondere in conlumeliam sui quondam et adhuc Domini, ncc id unquam aiebat sibi posse
persuaderi.
f

turum

ptum

est

Justi

autem haereditabunl
Domini
agonis
in

Lerramjet:
viventium
:

Gredo videre

bona

lerra

quam
sus

sanctissimi
Dei

sui

mercedem

plorio-

Alias Vinciunlur manus, ligantur pedes.


legerit
.

Qsereditatem

g QuiCommentariumprxvium
dus non
est,

monen-

rel

jam
et

errorem hic latere annorum facile viginti trium, ac multa rei narratx, adjuncta, quse hocetprxcedenti numero continentwr, nobis esse
dubia
I)

iu perpetuam recepil possidendam cum videimminere vocalionem suam, incessanter


;

athleta

Allowinus
quara

ad

se

affligere,

animamque fontem
visioncm
his
;

vivum
consolari

silien

tem,
ll11

ad

Gondiloris sui
verbis

infatigabili

desiderio
""-

anhelantem,
sustine
el

vel

non

satis probata.

quocon-

Expecta
el

Dominum

viriliter
lu

variasignificationeaccepPwm reperitwrjiic positumcredo pro pulvinari. etiam ninir Gallis oreiller.


i

(>rarium,'///o,///,

age

fortare

Dominum.

hac exhortatione

cum

afflictum

pene exossatum

indulsissel

sopori,

ILrr
et

ei

reliqua

rem

cwm

eodem num. contenta cum legeante nmratis conferrem, non poVui


esse

corpus modico meruit dulcissima Dei bonitate

consolari.

non suspicari, meras


ui

nimiumque exaggeratas
nihil de

ac male cohsrentes meditationes auctoris,putantis,

36 Angelus enim in specie columbaa affuit et t*u,vbu,*u(0 super Pilium notae simplicitatis tam familiariter '"
requievii
.

m
.

videretur

dicere

insmuat prscedente nwmero,

Super
et

quem

Sancto

requipscam
terrilum

nisi

super
pectus
lota

liumilem
statim

diciposse satis honorificum, ac proin fasesseadstruere, quidquid laudabile est,sive illud Vraditum
sii.sn-r nonsit

trementem
pene perrelovel
,

scnnones Dei?
Amici
ac

Liquefaclura

et

iterum
miri

blande
odoris

priores

WadiVum ab antiquioribus Certe biographi post narratam reclusionem, nihil


.

lotam
ut

cellulam

fragrantia

Innlunl
gruere
cus.

/i

ujusrr modi

nrr nnhi m/rn/ur


<

isl>>

COn-

iis,

qux ipsemei

nte adsVruxerat Theodori-

Na/m paulo superius describens cellula/m scu


reclusionis,
aiebat,

raptum se aestimans, paradisi deliciis el quasi jam laborum >ccurus Ecce haareditas Domini. Non mihi nunc per Scripturarum prata Ingenii ducendus esl rivureplet,

interesse
:

oogitarel

locu/m

artam fuisse specum,

lus,

quid

innocentiae, quid simplicitatis

columba
sanctus

quam medio domus


hominis effoderat
siantem
C

a?quore ad capacitalem erecti et qua? introgressum non nisi

videatur

habere
ea
esl

cur

in

ea

Spiritus

super baptizatum
aut
rere
cin'

Ghristum
t

legatur
Dei

requievisse,
soleal

sustineret,

ac

SancVwm

vn

ea sepultum
dicit,

in

angelus
ad

r\r Hs

appaP

fuisse

magis,

quam

reclusum.

Hic tamen

Dives

nunquam sine egeno fuisse ejus mensulam, nunquam sine hospite cellulam. Dicit hic, Sancto fuisse sollicitudinem omniwm ecclesia/rum, <ui ewm confluansse tota/m pene vicinia/m, omne genus homir
rvum integros dies et noctes excubuisse prs foribus ejus, Homi/nis nvmirum, quA eode/m supra testante Theodorico, reclusus... in summse quietis porium
reputans se constituisse suum navigiura, tanto ad Auctorem suum suspirabat acrius, quanto licebal

rum Scriplurarum quorum fonte, etsi


semus mutuari. Sed
sufficial

loquendum materiaet sanctatestimoniis abunde trita, de minus aobis suppeteret, posad


alia

festinanti

hoc solum
in

dixisse,

merito

super

eum angelum

columba
plicitate;

venisse, qui

columbina plenus
poteral

erat sim-

merito illum odorem divirium hausisse,


conscientiS
dicere
\^<-<<.
:

qui

secura

Ghristi

bonus

odor

sumus
visio
,

in in

omni
se

Cum
el

vero

recessissel

rediens
velut

vigilauti

(abhommu/m

societate)

remoto sccurius.
:

animo
oleum
accendi

k Verba mutavitSurius

Inler frequentes genu

causam Qammae,
amore
in
;

disculiens,

si

addidissei
Spiritus

majori

aHhuc
non
:

sancti

flexiones et perpeluas preces.

non

dies,

noctes

vacare et
mihi, quia
babi-

deinceps
incolatus

caelum

clamare
esl
;

Heu
habitavi

meus prolongatus
'!<

cum

tantibus Cedarl

37

Subsequitur

thesauris

Dei

gloriosum
dissolvi
,

^V,

Q\

miraculum.
e
i

per quod, quid


.

desiderabal

cum

christo esse

clementer

consotaretur
sanctitatis
in

et

qui

hactenus

studueral

lucernam

;ii>-

scondere sub
centro
,

modio humilitatis,
mirabiliter

tota

summi
Medio
Do-

Regis republica
,,,

raanifeslaretur.

sol

rsstuabat;

populus,
:

qui

convenemini

ral

picesens

intuebatur

cum

ecce gloria
:V2

250
At-CTOAE

r\ suo

TERTIA
super
vivifica
:

S.

BAVONTS
sui ^capul

AUAS
omne
rus,

ILLOYNI,
omnis
.

'

circa ecclesia

ministros

el

sacer-

mini

de

loco
el

sancto
in

Jusli

UORICO

descendit,

Bgon
el

CnuM*'
cui
ille

dotes miseranl

nec parvo
c

reputabal se frustratum
huic
illud

Buum
statim

illuslravil

coronavit

lanta

munere,
,

cui

non
e

gissel

sancla deposi-

occurrit
\un-

dubilans
obviis
M,,,

non cum jucundilate, velul n corollanum esse, suum verum


el

l(1|ll

jntere

Era1 interea

miserabile inlueri

mijitavi
Sur.i m
,

misisse
,.

Raram recognosco. ad diebus visus esl nullam cunctis rfctro omni deinceps proturbalo mcelaetiliam,
;

manibus illud viderelur excipere wlribulio. merces, mea


Crucis

dicere:

Crucifixo

vere, Patre amisso, orphaejus accevestesel solatia,quaB de manibus ecclesiam inconsolabili perant, ostendere, el totam

pauperum turbam, tunc


,,,,

luctu replere.

gloriam

'

gratulari
n,
j

quotidie securus jam de sua remuneratione, oportel gloriari Me aulem dicere el


:

Apparuil autem felix ejus anima in virgini Gerexitnssui hora ionge manenti sanctae linteamina, condendo hl ,. petens, ul milterel
i

',ii

"<"'<

funeri
iiiin
i

nccessaria. Discite
.,,i,.\

num
in

divites

seculi, quoel

Cruce
| |

Domini

noslri

Jesu

Chrisli.
i

Jure

ergo

ra

putrescunl
dolealis,
e1

serico

< >

> 1 1 1 1

mirabililer glomililiara
pi

dis,

,;,.,

quod

tandem

incipite

bene

riflcatus

qui

crucifixi
.

Filii

Dei

fessus

cum
.

triumpbato
Milii

jam
a

seculo,

dicerel
esl
el

contemnere, quod male amalis. Vos tegil byssus pauper pro Christo Bavo nec in fuei purpura
nere habi
in
i,

cum
i

^poslolo,

mundus
audire

crucifixus

nisi

aliunde

petita

linteamina.

mundo
exulta
,

meruil
.

Domino;

Gaude
esl

ei

Bavo

quia

merces tua

copiosa

auro sepulti, extructo sub marmore putrescilis Bavo in huraili loco vix habet, ubi caput reclinet
.

in

ciini Fiiio

ttominis

el

ecce versa vice, vos polentes

caelo,
:5s

Peslinabal

interim

tempus,

quo
el

palmes
qui

tormenla premunl
lis

potenter, illum

humilera humiprophi
tica

Dominicae

putationis

purgaretur,

flos,

Deus

remuneral
propti
;

clementer
r

Vos es

apparuerat, ad

imii colligerelur,
i:

lei luiii

componendum summi Dei Athli ta cum ecci aBgritudinis incidit, quam tam longe anle
capitis sers

coraminatione
latis
1 1

contrilionem

spiritus

uluridel

iii

interilum

ille

ex divina consolatione

dicii

Ecce homo, qui


:

non posuil

Deum

adjutoversura
sui
.

praevi
ei

lil

el

praedixit.

Ingravescebal sensim

languor

ivin
i

suum
in

nobile vestrum
el
*

paludamentum

purpuream paradisi violam, austro Qante, g< lidus repercutiebal pallor; orare tamen el lasso anhelitu
dura inter suspiria non
liiii.

si

confusionem,

reverentiam pauperis
non
inventus
esl
in

fon
?erenuam

tristem

saccum
apud

scidil

Deusel circumdedil laelitiam


el
i

a tali,
in.
;

oon parcere infirmifrequens


ci

vester fumigavil
i

sl

ejus

mon

pli

bi

quae

aderat,
iper
i

ii,i

Deum

el

hon ines

benedi-

castigato

sermone hortari
solari
el

laetus ipse

lionibus.
ii

se plorantess

Intelli

im non emori,

Expletis igilur, q
el

era
'i

sed migrare
tur, dissolvi
iiiuii
i

quasi

praesentem Christum inluere-

cum lampadibus
locum
agonis

cereis

psalleritium choris in
in

desiderare. Familian
ecclesiae

mhabebal Domli,

sui,

boc

t,

reclusion
officio

Turholtensis
di

presbyterura

qui

cellulam

reportatur,

ibique

ex
'/.

sancli

epi-

imi

sideran

ad colloquendum, non facilis eral


,

\iii;i!kIi

iterum sepelitur

non jam ad jeju;

"

ad

babendum a Iter prolixura nemus densissimum non facilem


Voealus
jussus,
q 10

vasta

>i

uido,
tran-

praestabanl

nandum, sed pane angelorum saliandum non ati s tiendum, sed otandum; non ad plofonte vivo
\

situm
fe

famulus

el

ad

requirendum eum
el

randum, sed
sed
iiani.

tiangi

ridi

ndum

ad

nullam

im.ii'
ire,

imperium non recusat,


Nihil
sl

incipil

prorsus hujus corruplionis affliclionem suslinendam,

velle

nesciel at.

cunclanti
di

ad

perpeluae
patria,

consolationis
felix
,

stolam
felix

percipienprae
ceteris

Magislri

Qd
,

praesumenti, adi
ostendil
".
;

repenle angelus
.

Felix

pagus,
ul

Domini
lucitui

iter

ipse

comitatur
negotio,
Vir

Turholl

Gandensis

procinctus

olira

idoiorum su-

usque

di
1

ducil
1

et,

exposito

presbyterum

titionibus

sordidis
si

anliquorum lyrannorum

assumil
qi

recomil

ttur.

Hunc

Doraini Inter losui

monumenlis,
protei tiom

cullu omnipoteutis Regis el

endura

crelum

babuit,

curam
ii.\

funeris

ul

hujus invictissimi cselestis curias Militis!


sunl
1 1

haheret,
ni'

iujunxil, ejus

postremum
fi

officio

commucujus

Gloriosa

dii la

de

te,

in

cujus

sinu

requiescil
^

presbyti rium,
Dei

homo

ille,

vas electionis

jratiae;

vas,

'

manus pn Liosissimum
attreclare.
uris

margarilum meruerunl
vocationis admoveri

gulusdec
honorem,
el

iiniiiis

terrae

quod omnipolens Pimassa sibi composuil ad


lesiae

omnibus
credendo

sanctae Ec

domum

inhade-

divinae

bilantibus ad utililatem. De hoc cerle vase

Qlii

ad radicem sanctissimae arboris, cura ecce manibus


el

solalorum

gustaverunl
:

et

adipiscendo
el

toto

corpore

in

caelum extensis,

coni ives suos


delei tatui

tontem salutis biberunl


pulus
1'.iIiim|iiiiii,

alienigenae, Tyrus

po:

rec ignoscil
b

angelos,
&,

eorumque
ait,
in

dulci
Dei

viiale hinc

hauserunl antidotum
nisi

praesentia
rislus

vale,
;

servorum

ecclesia

nemo non

accepit,

qui

peteret,
:

quem

pigra
terra-

adesl

egredere

occursum ejus anima


faecis lulo

Qdes ab accipiendo retraheret

et

cumjam
te

mea.

In baec
i

verba spiritum dehujus

efflassi

monacborum statim turba super sanctissimum corpus deosculando, publicum luctum prior incipit. Vderal in praesenliarum sanclusepiscopuj tonandus c el venerabilia abbas
,

cum eum

rumnullussil
salus, in
1

angulus, cui
tna,

sua hinc

nonfluxeril
irri-

valle

Ganda, Quit specialius,


sapit
(|ii.nl

irruil

el

nberius,

tiblqun
ivlint^,

abundantius,

quae
oihi
'"'

S ila

penes

tc

in

communi

toli

prodest.
>'
iii

Plorbertus,
mirabilia

qui
Dei
in

el

i|

si

celluIaTn
Mililis

ingressi, cernuni
sui,

scilicel

hujus salutiferi vasis conservatrix,


in

""

martyrio

Quid enim

el

miraculorum Dei

eo merui^ii
tibi

''"'"'"'

fieri

vivens spirilusejus egerit, corpus mortuum loqueb&tar; iii quo tota caro ita depasla videbatur, ul

pene quo-

tidiana

contemplatrix;
el

possidius e

medetur
funera
;

corporum vulnera
tu
i

peHiadhaererenl ossa,
"''"
i

resuscital
et

aniraarum

dentes tantummodo Quis inlerim non Qerel humana comu quis non gauderel spirituali exulta'"""'' Translatum vero funns sacerdotum
i '

onservandum
vallis

recepisti

l:,!lM

reconsignabis
sita

in die
el
ti

'

Domini.

m summi

monlis

verlii e

'

repleta pjnguissima Dei ubertatel


caeleslis
laei

Non

deflciel ex
esl

,!

"

cum

frumenti

studio

cervicem feretro subiibeati


Petri

Miiiiiin
el

" ,|I,M

""" ll;i

granum, etenim Dominus


tuis

in

qua
te

habitatio
in
ii-

in

habitabil

ecclesia

aposloli

ad

Pernoctandum

nem

Rnibus

ponel
el
bi

pai

locatur

em;

seras
lilii.s

portarura
tuis.

Tota

coriveneral

vicinia-

tuarum confortabit,

nedicel

Pai ta

[M
A
es'

BRIS
ran vellcmua
11,1,1
l!l

251
el
l

autem hujus pretiosissimi vasisab omnipotente ^iGce posl multarum Iribulationum excocliones pussima purgatio el in aeternitatis bonoi nosa assumplio Kalendarum Octobrium
dii

modulura
'

nostrum

metiremur

l0CT0W

caus a

" 11

,lm
"
l!
'

kcendo

quasi

neprogrederemur.quod lingua aeruginata, el necdum loquendi

bodobico
AB,,ATK

annoa conversione
'

^rtio
ccsi
io

;.

sua quadraginla dies minu Dominicae Incarnationis si Kcenlesimo


.

naha intendebalur dicenda


velutl

,l

.9

primo g Haraclio Romanum imperium, Marlino universalem administranle Ponlificatum h,


nante autem

jnquibusquodam ''" Perangelum


1 ;

praaludio exercitata,
altari

tan-

calculo de

"

oemumad
i

contingeretur

cu nicidcretur

Domino no

tro

isu

hiisto

cum
se-

amvinbus
adllu

lam divinum opus prajsumendum cirQuod i quis calumniabitur, mate-

|,
'

i,lv et

S| iritu
i.

sancto per immortalia

noa assurapsisse, nec


in

secula

diu

culorum. \men
\:\

u toecebat,versasse;licel

Prologosatisfeceremui

chret

iv.irr

ire

tatim

ipsam
el

tarnenid responsumvolumu3,eloquenliamnos
rl

bealae
ex

sepulti

11,1,1

i'

e,

sed

clausulam
pordiae
'ii

gloriosa

miracula
poeula,

vase

mi

noslro immolasse.

propinata

suol

quaa

non deficienl
a
i

nuMiim, quod
Israeliles

iecula,

non ab oculi Lantum

Egyptiorum abomin me i>eo Ovemquippe, animal simples el Egyptius abominatur edendum,


ti

praesentium, non

Deo suo
'
'

bus

offert, quolies

atysentium,

cum

quis superba

non
-ei

Qde

iuvocaotium.
ii

m:rl,i; "

'acitatem,

Pauca pono de pluribus.duo tanlummodo de meraj>jlibus, qpaae ad deolaranda Bancti sui merita
Dei
ostendil
gratia.
Hoslilis

sed

humilem

profiletur

simplicilatera. Id
ili;ivlllM

praeter ad

silentium

causa aqgedil
Ei

torcular

grave, quo praater


gravitei

inYidia,

cujus
;

opus

solitum
,II1,IM '-

clesia

ancta

non

modo
nostris

semper injustum, voluntas nunquam bona invidia, inquam, quae faeminam el liomi lemde paradiso projecil exulem, nunc quoque bominem cun mina mulclabal pcena misera Stridor gravis,
B
bilis, \ii;i
1.1

pre-

sed importabilitei
.i-iiin
el

confringitur,

m
nos

sse

^erit,
eX(

pro
:

peccatis

dormientem
peri-

lUlr
'

dicere

Praeceplor,

salva

mus.
1,;

tidiosa,

di

; . :

is

maomnibus nimis
?

'""^
ira

,,,M

oculis
inter
se

pertranseal
divisa,

regna muerumi
<-"

desolationis

populorum
in

odiosa. Quid

[uo sc
:

verlerenl

mmotiones, lapidum
supplicio,
enira
Dei

sanctuarii

nulla consolatio

qui

mederetur
gi

buic
si

capile

omnium plalearum
lapides
confrai
ives
I

?
J

r "'-

disper
:

Dispersi

inveniebatur
salus
'-i

nusquara

ntium;

lius

sunl heu
1

sancluarii
Lis

quia, qui

dicebantui

hominum.
laterel
rati

Sed
le

cum,
sperare

fama

vulgante,

isco

i.

el

venundatis ovilibus Ghristi,


lupis
el

nec miseros

Lanti

Patris

fanere,

opduria

comi

opposuerun!

in
Im

fugam exem-

portunum
ligalos

auxilium

Domini,

non pastores, sed mercenarii.


i

nexibus, virorum tractos manibus, ad hoc divinura propitiatorium inutiles nl victimas ta,

sun1

ci

lesiae
i

juine

humano

manu eorum combuslae, allaria u ntata monachorum examin


;

men

dirigunt. Orabal

oon

lingua,

sed

necessitas
;

pars captivata, pars proturbata


co ifusa

fe,

jus

e1

les

omnia

/.

non vox invocantium sed pcena pereuntium ignari etsensus el scientiae, tormentis suis provocabanl

quia

nifesla sunt,
fiicniii

quorumdam hominum peccata mapraecedenlia judicium, cum inebriali


;i<i

Ponlem
mantis
:

misericordiae

Subvenil

fides

populi

cla-

sanguine aliorum, alterutrum

lendunl

in-

Sancte Bavo, subveni, qui

vivificasti

memvixque
mira-

bra mortua, male vivenles istos libera


uhs.
i

vicem, quod dictu nefasest, episcopi supplantant et supplantanlur, captivanl el captivantur ul liquido
;

Tracti

ad

sacrum funus,
ul

ul

orarent,

pateat, quia
in

coacti,

ferelrum
1)

contingerenl

(mirabiie
el

reos

suorummel manibus ira i>>'i desaeviens iilciscilur. Ips;i Romanas dignitatis \ irg-o
el

emundata vascnla, Dei loquuntur magnalia. Clamor in altura toilitur, nomen Domini benedicitur, de cujus munificenfia mors Sanctorum esl preciosa Haec signorura

culum

slatira

fugit

daemonium

praevaricata, abiil retro,

in

diebus nostris fractae


es1

sunl

iii.iiniii,!'

pubertatis ejus. Non


saci
ifii

dux

oeque

rdos,
,i

ueque locus
quia
,

ii,

Hierusalem calcatur
.

gentibuj

initia, haec

humandum

fUnus sanctitatisejus praeiere


praedicabilia

Miseri Israelitae, in
r

qui facial bonum esl nullus. quorum comparatione Nabuchc-

indicia, idcirco

maxime

quia Salvatori
ini

servus Dei scribiturl


\i\ aul

Quibus autera inter


licet, quomodo Quodsolum restat,

nostro

(salva
[n

pace legentiumj

^ nientia.

Christi

quodammodo conveenim morte etsi omnium peccael

mala

nullo

modo

vivere
?

dicere aul scribere aliquid libel

torum generaliter, Bvae tamen


ereplio specialiter.
In

Vdam
iicel

facta
di
I

esl

Sanctos Dei patres

el

patronos

quo-

hujus fuilere,

Christi

munere, fiacta esl liberatio maris el fceminae. per daemonium naturae amisere ponlificium

trique
:

utri-

que per salutaris mortis precium vitae recepere beneficium. Servum autem Domino, creaturam nam verba Veritalis atori cum respectu comparo Qui ia mecredivera sint, necesse est, quaa ail
i :

mare hujus seculi enavigemus, beneflcio Omni1 et qui pro reatu jam mergimur, potentis manu relevemur, qua verbo \>i.\<<- imperare, Id quod ef tranquiliitalem nutu potesl

rum

felici

reraigio

obtinendum beatus Bavo medius constituatur Bavo i,i oorde, Bavo semper sil in ore, ipse defensoi r patronus, ipse apud omnipotentem Judicem ini
i

derit,

opera

quae ego

facio, el ipse
i

faciel
\

Ille

qui-

5ji

continuus
te,

qui

me

haec

''11111

devotione
fide
le

pem

potens, non ex accidente, sed

proprio

Bavo

scribenlem,
srente

Cbristiane, intueatur

cum

potens, non ex proprio, sed ex donante Domino; quoque cuni ta potuil. Ac iii q U quia credidit, in eo
i

pM
h

hoc
in

pedem

capiti,

membrum compono
ino
talis

corpori,

salvante

eu

pradico Respectus enira


ad
runi
|'

non injuria servum est, ul adsubstanti


i

ANNOT
a
,,
1

\i

\.

universale

ingularitas
ti

rum

altealte-

dii

ex
'

velul

Surius
1

mutav
uni

Non

facile

poluit

haberi

runi auurav va c IU subesl es


Epilogvs.

nsequenti velul ne
i

quo

j5 Muii.i

auctor

Bu0 nobili
operari'

quidcm praeter haec sunt, quae membro Omnipotens non cessal


si

in
i

noi

Domlino p nnotata ad pai tem U


esia ac

tidie b.

quae

deberenl

per nos omnii


lassa

deficeret, ante

mam

Morienti apparuisse angelos t non habeni oeigitui ei alia h-ujusmodi,

iuccumberet.

Pauca lami

auctoris fidei relinquenda sunt.


c

Seque

WOBW
mi.TOM
,

POSTHOMA
ulla

S.
I
1

BAVONIS,
"I""'

IL.AS

ILLOYNI, CONF.

Itn ,i,
<'

/,

""'"""

'

mi

ODORII

BATB.

GLORIA POSTHUMA.
coenobio;

Mmb.jrfanJoW
mest
s

m cellula Dtetorto fetomi xus testimomo, dui


, s
tiv

inus,quitribustantwnarmis obscure ngn superstes fuit, haud Bavoni

I.

Cultus ab ipso obitu, ac

mSancVum
Quamtu
e

in

ifsa

camobii

ecclesia,

dum

sseculo vm, corporis elevatio

Bavo, fundasti, quae tetenel, inclyte

ejusque

annua

festi-

-i.nii

1m/

meritis protege, Sancte, luis, Surium instar no ,,/,,, q ua opud


a est,

vitas, monasterii

Gandensis
alque a

non habetw

in

codicenosVro,

restauratio, privilegiorum

P.

.1/,.

14; nec intelligo, quid

ipsamdesignare volueritauctor.
liorarii est,
i

velquemper Fortassemmdum

ejus
S.

conflrmatio

legendumque
sunt
i

possidenti.
in

Exposita

ta

Convmentario

Bavone nominatio; quid

niiin. 77
o

\mo 23 cvrciter annis serius, ommentarw, in obatum


/
i

id est circa 654,

hujus Missa.
tO;r/ic

Heraclius, Phoca
j

""' tenuit

eo igitur tempor* a b anno 610 usquead 641 sicque rU m S. Bavonis statuit Theodoricus

numero

accidit

nobis

iota

Sanctoru/m

cuittu at obitn
ini

dantibus
pertractantibus
niendo,
vel

seu
.

gloriam
ut
vel

eorum

posthuma/m

" ,culi*

B /"
i

,/',.,,/./
a
|

yte (quamquam ambse


at

de

cultus initio

mve- B

conspirant

cum

illis

ompt

ni

nequit

vel

de

locis,

ubi

colwitur, designa/ndis,

jam plus semeldictum tertia, quandoquidem, v Martinus PonHficatum adeptus non sit ante 649. Hinc Surius existimans, solam hanc tertiam notam e*se erroneam, notavit in margine forte Bonorio legendum esse, qui revera Pontifex erat anno 631 Verum in nosPra chronouti
,

de ejjusdem

oultus non

interrupta continua-

tione ac perseverantia

comprobanda
ac
labore

laboremus.
nos

Hic hujuscemodi

oura
et

immunes
veterum

faciunt

documenta

testimonia

ta/nta

qua mors S. Bavonis slatuitur maliorum, qilH niiurlitiir urim


laxi,
est

circa 654, vel


rrliiirni/u.s
l

quidem copia, quantam raro admodum nat imins conti/ngit. Sane nemo prudens d/ubitaverit, quinipsaobitusS. Bavonis a sit simul epocha
inchoati cult/us.

().">.'!,

Eam

qui/ppe de ejus,

i/nter vivos

Martinus, qui
ita
,

Pontifea

fuit in
I
| |

655,

degenlis, miraculis
tate

ac prodigiis confirmata sanctvfideles,

atque

Theodoricus errans
,/u,

anno
|

mortis,
I
>,
/

opinionem conceperant
rtui

ea/m

in

jam

1'nnli/irr
,i.

,,,n,l,s lr,n/i

,r

/.,

.1

r-

recte }

sed

forte

inscius,

signavit.

Imo

nisi

plurium aliorum errorum convictus essei idem auctor, secunda hic ejus nota chronologica, qua
S.

apud Deum gratia acfavore fiduciam, utnecdum sepulti invocarvnt ac prsesens expert/i psius auxilium. Patuit in energumena, qux, (iiiui fiiiirns n/jnnin, celebraret/u/)', ad attaot/um
sacri

Bavonis obitu/m connectit

cum
sit

in

peric Heraclii,

corporis dsemonio
nostet

liberata

est,

uti

testat/UA
;

excusari sive explicari

posset, dicendo,

quodper
Phocse

anonymus

vetustior in
is

Heraclium mtelligendus non


itoris

Heraclius,

etalterum ejusdem genei

n/um. 29 ubi miraculum speciatim


vita

successor ,

sed qui
et

hujus Heraclii

nepos

declarat, et generatim affirmat

plurium miraculoipsius

Constans
fxnno 641
riirn/i/miir

imperator,
n.si/nr n,i
,,,

imperht/m
a
vetustis

tenuit

ab

rum
nem.

beneficiorumque,

668,

scriptoribus

prsestitorum,

invocantibus ad sua usque tempora continuatio-

opem

Sicephoro nominatus fuit Heraclius.


in

Videpagium
641
[

Critica

ad annos 630 num.


Theodorici
in

9 ei

num
Si

6.

terminatu/i

Opus

nost/ris
:

l terum habemus illud tissimum ac luculentissimum insignis brevi post obiPum cult/us testimonium, in Epistola mctrica S.Livini episco
I

L,vini
|*

codicibus;

sola Surii editione,


etc.,

omissa clausula

marturis

et in

Epitaphio, eidem Epistolse adtu/mu-

Regnante autem Domino


tia.

subduntwt sequen-

lum

inserto, missU ad Florberbum abbatem Gandensem etsupra ewcusis

s.

Bavonis easornandum
seqq.

k Scri sit ista Theodoricus exeunte sseculo unde-

num.

140

et

Commentarii

prsevii.

Etenim

cvmo,

dum
i'i

degebat

mentarii prsevii,
suo S.
i/n.i

Gandavi ut ostendi i Com~ postquam nimirum ipsemet i/n

idemsanctusmartyrnonultratriennmm utcom*munis est scrhptorum assertio, ostS. Bavonem vn


vivis superstes,

udonis

mona

terio

cxpertus fuera

hunc nonmodovocat
et

in

Epistola
ecclesise

inr narrat de

monacho) wm calamitatibus, ut .,1 Chronh o dicti monasterii


I

Magnum
I

sanctissimum, sed d\ < h erbis dicens


et
i

Patronum

n,

ud icherium tom.
Theodoricus

//

Spicilegii, Alia po\ ro, quse

iiii

in

fundasti, qua3

te

lenet, inclyte Bavo,


tuig

idem

hit

commemoratde miserando
statu, smititei

subtsta
'''r
1

tempora Ecctesia
re

fusius
./,-

""'"

Ecclesiam meritis protege, Sancte, Hinc merito suspicari licet, vel ab

isto

tempore

eriunvut

apud

historicos et chr

90spassmob*M8

tam etiam ab aliis honorari coepisse tamquam


loci
,

peculwrem
/ini.s s.

Patronum, vpsamque ecclesmm, ostolorum principis atrocmio et nomini dicatam, insignvri saltem ab aliquibus
i'ri,
i

Bavonis

erte
...

lapsu temporis,

proout

wproptei prsesm

crum undequaque
''""'

constansmmrhst adsepu1r

confluentibus, prxstilu, auxir

alio,

quam vpsum monastermm, quam$.KMO]itenominevenisse, docebunt


'

'"

'"""

sequentia.
3

S iirnii

DIE

PRIMA OCTOBRIS,
ac
scripior
niiriini

>53

"
grapM
mntur.

bi-

'

'"""

''''/"

8.

BaVOncm

ir, ,!, <>

kl

confir-

,, hujusidtemporis oelebritat&m oulVus />>,- <;,. ,,lal linn,/nr,s. S. I, ri,


lh ""

vel

ignoravcril,

vel

omiserit.
ea

Quod
incre-

magnoaphUS
.

AUCTOBE
J.

duvit
,

Mabillonius,
it

eadem

causa

!,,,

""'

'

" murn
sanctitatis

dibile r

,, i,,

Bailletus, sic

vn

monasterio

(,,/, nsi

ubi

a S.
1,1

Eligio

episcopo
eral

egregium confessorera Ghrisli Bavonem, recentiva morte ln Domino pausantera, condigno honore humatnm,
el

magnificae

virum

cujus

diOBi esi

arguens Volunt, Noviomensi el Tornacensi, Gandavura civitas, corpus

S.

atque

gloriosis

miraculis

Bavonis uno aut altero anno post hujus obitum fuisse elevatum, eamque caerimoniam peractam
[ie

coruscanlera
esse
el

invenit,

prima

Vugusti
ji

\i

per dies triginta

commoratwm
Deo immola
de
a

credibile

aqn

est,

quod
9t,

ad

sepulcele,,,/,-

eam

crum
gru
siahi

cin amstantiam,

s.

Bavonis suas preces

sal certa esset,

ignoraturus
Verura
r\,
1

Missarum [ue
i

vel praetermissurus luissel

Vitaa

brationes Domino
.

autor.

,-,

brari
,llim
-

prsemissis aliorum
sententiis,

Gandavi die prima togusti festum


11

'i-

'-

seu translati

dedi
i

num.

sed

ejus,

quae racta
Hi

147

Commentarii

' '

anno ux per
videri

prsvii

l >> ,,,

Bremboldum abbatem.
.

<,

scrvptores Belgii alterum

'""'

deberei

du

corporis

oultusSancti nostri promotorem, Eligium ejusdem ssguH septimi episcopum sanctitaU rem,

elevatiolatere

'"'"'.

potuisset

,,, nr r, r qus ',, bwgraphwm nosVrum,


;

quidem
silentio

De

suppres-

eo

sic
:

Molanus
Sed
el

in

Natalwus
praesul

ad

primam
sancti

sam

fuisse

is

auotm

ii

lendisset

omnia
.

et
.<>
i

Ootobris

Eligius

non

modo

singula

peciaf&m

ac ordvnate declarart
facta

verum eliam easdem eterra honorifice elevavil Galendis tagustt. Sanderus /,, /,/, de Sanotis Fland) ia Divus autem Eligius Noviomensium Tornacensiumque episcopus, el ipse non infimus Plandrorum apostolus,
reliquias
visitavit,
.

Bavonis

ad sua usque tempora


il/i

noverat.

,, ,,,

i
ct

propositum non
vpso

fuisse,

prodii loco non


rdio,

>,<

",

quidt

ubi

de

Sam

,/rsiis

nativi tate

usque ad nuptias nihit

Pradit,

m/iii
iniiiin

rr r hri.
sibi

quamvis
fuisse,

sufficienter

significet,
dioit,

modo

religiose
illas

visilavit

defuncti
terra

Bavonis

reli-

nota
n,

dum
sua
mice
litteris

generatvm
licentitm

B quias, sed

etiam

<

honorifice elevandas
}

sri,
i/irrissr.

juventute

m
studuisse

V.

omnino
,ir

esse existimavit. Ita

illi

sed

multwn

abest,

ut ta/m solide probent asserta

deS. Eligio.quam

.1/

i7i

/'!

videtur

>

li

fi"

Corpus a
inuiitur:

S. Eli-

s Livino l,iri Sanderus Berum


iv

auctor,

Gandensium

lib.

rv

speciali
,i

dumtaxat quodam prodigio


ut

>

consignaret, quse

illustrata fuerani

gto eU oatutn

oap.

abbatu/m Bavoniani monasterii seriemei


exhibens^

Sancti sepulturam, ultra


interim
<

quam
fuisse,

usque proced
I

res gestas

sub
ut

Wilfrido

abbate quarto
.

plura

se

omissa

attestans

iis

elevationem oollocat,
vonis

sequitur

Anno
longe

di

ipsis uerbis,
,

ex quibus collegU Mabillonius, illum


Si

elevatio sanclissimi egregii confessoris Christi Ba


,

atisse

non dvuposi mortemS. Bavonis.


quae de ejus virtutibus
dies,
uf
'

omnia,
velle

multis miraculorum
palralis,

signis
esl

lateque
ra

iii, /,

ni,

comperimus,

per

eum
''i

celebrata
a

magniflce

mus
ciat.

prosequi,

opinor,

antequam sermo
suifi-

caenobio

Gandensi
,/,/

Eligio

Nov omensi Ugusti


('/,,,,

epi-

cessaret, Qniretur

Pauca de pluribus dixisse


>

scopo

Wilfrido abbate

Kalend.

Cum

igiturnon videatur voluisse completam


singuloru/m

rilni /:ir,

sulnn,lr nlns loris jnl,

ordinatamque omniu/m
historw/m
ultra

factorum
extendere
testetur,
,

um

e v

eo

tamen desumpta

contexere,

aut narrationem

notas chronowgicas existi/mo; quia eaedem occuriuni iii Ms nostro, quod Chronicon Gandensis
urbis,
ecclesiae
ita

Sancti sepulturam,
isse,

cumque

ipse

plura se omi

non

,,,,,

istimo,
illus-

et

Sanctorum
ouctor
:

inscribit/ur

et

ad

quod de nota
s/

sibi

quidem, sed nullo prodigio


oluissei

quod

praeludit

Sequitur quasi conecclesiaa

trata corporis elevatione, nihil tradidisset. Profecto


//,,

tinentia

asserum Paschalium hujus


el

qualem
UOn
>

densis,

totum ego Oliverus correxi


Domini
wi

diligenter

historiam,
/,,,,.

eamque extendere ad sua


iiuiiim
itaphio,
rssrl
,

>i

cum
hoc

Ghronicis anno
Oliveri

cccxxxvn
pollicit

Opusculo

usus hactenus non

Pom o sum,

11, ,/,ii,l

/:>/

,hil

annotasset de illustri
iiiiii/i/iii

quodad

Bavonis
F

quia qua/ntamcumque correctionem


iiihi/i,

r.im ,i/ iuiii


et

meliora dedit,

quam Sanderi Chronicum

rinii

episcopus

,ui

Bavonis
et

,, cujus chronotaxim, ab initU) usque vitwsam, serultra obitum et


ista

M,/

quid
li

carmi osuit S. LiBelgio celeberrvmus? martyr ratum fui

abwgrapho; ab eodemtamen omissum


ipsi
lilleto

esse,vel

vavit,
beati
*

demum
a
*

adjecit

Elevatio corporis

certu/m esse debet.


iddit

Bavonis

sancto
in

Eligio

Noviomensi
Vugusti

seu

limiirius die
pi

j,si,,

Gandavi
\ugusti,

ce-

iimo1

'.

episcopo

Tornacensi

episcopi

Calendis

tem-

lebrari solitum

non
hic

pore
II, ,-,

Wilfridi

abbatis

celebrata

anno

di

translationis

vel

elevationis,
est

de

qua

vnquam, ewistimo,

Sanderum sua etiam

disputamus, sed ejus, quse facta

anno

1010,

Chronioo; sed miror, hic saltem ab eodem Sandero observatum nonfuisse


hausisse ea Bavoniano

magti
rsi.

confidenter
>>>

quam

Certe

Historia
>>

probabiliter assertum mvraculorum, cujusnotiio,

manifestum
,/,/, ,/,,,,

vn notti in

chronologicis

<

/,,
,/,

dedimus
ipsemet
i

Commentaria prm
>><

quamad

ipsemet

Hagwlogio Flandris pag. 53

Bailtetus

Vabula
S3eculi

critica

S Eligii morU m signaverit anno 660, passim anno 659 innectunt eruditi, ante quem /,, ir contigisse debuit elevatio, ui S. Eltgw
adsoribi valeat.
5

quam

,/,

Ociobris ab
esse,

anonymo
hsesitantei

srn/, i.i,
,/,,,,,

non

decimi con~ asserit, docemur,

primam mensis
g

[ugusti ja/m
fuisse.
i,
,

twm
fta

,<legitui
\\

,,,

Bavonis

consecratam
se

\iiii,,,s

notis

ad

Vitam

S.

Bavonis

lih

ii

apud Mabilhnium num.


nepotes

apud s
itaque

contrahanctro'''"""""

rriusiinrrin

inobservatum

chronologicum,
,/,
tacitc

prseterit erroremistwm aliamque allegat rationem, ob

qui

inter

rixantes
;

correptis

armis,
reversus
'

.,!,,,,.

aiterum oppressil
-

in

se

"

r/rrliri
ln

innuit, suspei Smulr,;, irul,<i.

jecorporis
>/"/""

corpus Chronico Bavoniano apu<l Sanderum levatum e terra ipsiua is. Bavonis) a S. Bligio istius Viue ita est, mirum, cur si rr(ul q UO d
. ,

episcopum adit, ac more parricidium christianaa remissionis peregrinando paanitentiam Curaque jam nonum explerel annum, accepil ^postolorum. Upes ul palrocinia quassivil iterato
expavit,
,,.

il;

^^

IM

enderal

sanctos

Ipostolos

sibi

in

visu

agnoverat,

254
AUCTOBK.
J.

&L0 RIA
a

POSTHW

S.

BAVONIS,
^
1

LLIAS
diuiius

LLLOYNI, CONF.
iii

agnoverat,

P.

^j^JT^23
*
qulbus
esl

admonitu

""'"

pug
,i,,ii

terra

absconditum
i

et
.

tobonora-

remaneret.
'

"S*3
visioni,
sibi

"SLrS^cJK *&
;.';;;. ignarus
B1

Equui

enim

quos
-

Dous

^'""

Drelio

babere
al

quos

aobis
oeficia
sari

adaaterna

pariter et temporalia

r
be-

scd

,i;,um
,-, quoni!

repedavit,
r*
Vi
i

consequenda
quibus

magnopere

utiles et neces-

jussa

innotuil

devenil
m

ipsa

palam declarat, eos nos quoquemorpossiraus,

,nm
ceteris
jiio

Sancti,

scilicel

Kalendari

tales

bonoribus
negolio

el

laudibus

//<' pergeutibus comitalur. ui absolute ausim affirmare adeoclara sunt, de festivitate, quz quotannis recoesse

prosequamur. llaque Novioraensem Bligium

relato

ad

beatum
episco-

ac

Tornacensem
graiia

pum,
eci
| (

eoque

nujus

rei

ad

Gandensem
sacri
esl

lebatur
l

Gandavi; cum etiam


,,,.
,.,

intelligi
o
i

gueant de
nu7f<

..,;iiM

illico

properante,
i

praedicti
facta

cor-

\fedmedun
S.

i/fc
e<

honorifica

terris

elevatio

anno
post

,/

rnemoriam
Mabillonius

Bavonis

cwwwaw

/</ /. //,-

sexC entesimo

oclogesimo

Calendis

Augusti,
e

/,//////'

integrum d
de feslivitate Gandavi
celebrari

annum
cesseral
11

circiter

quinquagesimum quam

vita

de-

Annuu
nu
fettivtiat

oolilaintellexit
lationis dies esl

cum
l

notaverit

inmwgme
,,

Transfui

Mvertet

mox sPudiosus

leclor,

wctwemhu,

ue loco fest\
,.

^ores, quos supra detean

,, /( , s

mjacii

amtor

Uistorix translationis seu potius detectionis nno 1010, qui


ia

inChronicis rerum Gandensium Oliven ei Bavo niano, ac insuper aajec sse tertium errorem, dum ntervallum posuii qumqua
{

ancti

palri

Ba>

nostris,

ut

inquit,

,twrus,sic

loquiM

Lnno

Domii

rnationismilIesimo,decimo,regnante
Rodberlo, marchiso Balduino

procurante abBavonis
.

batiam

sam

ti

Petri

sanctique
regente,

etiam Eremboldo eam

domno ob quandam infaeidem


patri
in

tem S. Bavonis et oorpori elevatwmm, Sed et simul perspiciet idem lector, postremum hunc errorem profluxisse eodem ex fonte,ewquo promanarunt alii, nempe ex imperitorwn vnterpolatorum temerilate, qua mortem et elevationem
U
,-,.,

/,s

ochis distinctam

i,:,ii

eliminandam
Bavonis
Vugusti

visum
i

es1

pios
ipsis

tesin antiquis dooumentis} ipsi


i,i. non componi

non reperiendeterminatis annis


lispicerent, an/nos
ci

sani

ii

detegere
.

ineres
soli

quod
;

satis capa\
i

Kalendis
tris,

quaa

sun!

mnia

sancti

Pa-

l tos

um

leris

adjunctis

aggressus

es1

opus.
<

Equidem postrema hxc


o,

ea isti

ut

indicet a/uctor,

ac veritate historicaet chronobgica. Hinc, inquam, jhi.ni Nam cum fficii auctoi
(

,/,,,

jam ante solemnem fuisse, ideoque eumdem potius quam alium ab abbate electum ad
istwn
\ibendas Sa?u
ti

mortem Sancti nismo s gnatam


,,,

reliquias,

680

communissimo olim a/nuchrore\ erirei anno 631 corpori elevainU r utram

qwa
s.

erat

solemnis proptei
et

elcvationem,

olim
"'

<>

EUgio peractam,

quia eo die

major erat ex
'

opuloi "/"

ad

e-

nienUum
/r, coUtwr
|fj
, i

concursus, coram
\

quibus

reliquiarum

tatem
Quidfyuid

quinquaginta circiter an/norum spatium quod juxta rectam chronologiovm non potuitesse si amplius, qua/m annorum ci/rcitei quinque nempe corporis elevaHo s. Eligio, qui a/nno 659 ,/,;, ,/ att/ribui nda sit. Hanc conditionem
posuit
i

i" .-/
r,...

d >hn

menVum,
quo

ui

nim tillei arguevertat longam Gandensium possessit


;
1

addo,
et

'/'""

Ucet ea unaparte rationes Mabillonii


sufficientes

Bailteti

non

si/nt,

ut

elevationem
nec satis

historia

wm, qua
moriam
ficium
cathed/ra
prsefert
i

a/m

iugusti solemni O/Jicio

S.

Eligio

abjudicem, ex altera tamen


solidisve testimoniis insVrucVus
e

mer
lis

antiqui

sum, quo-

pei

S.

Eligium

institutse. 0/

auctoritate suffultus ipsa/m


ter " isei

dem indubitanis

ist/ud

U 1572 invpressum habemus, hanc

am.
i

\d

Augusti,

ut

in

Prsetermis

ejusdem

<-t

rommmnrav "'

rubricam
ui in

\n

Elevalione
Vugusti,
Depositionis

S.

Bavonis,

diei

quas
C

celebratur

Calendis
die

mque
i

monuimus, memoria S. Bavoni pta quidem est va/riis Wartyrolot necindema-

''"''''

r,s

prsscribitwr,
exceplis

Octobris,

Invitatorio,
;
'

aliquoi
<<

inliphonis
tertii

ac
Voi

jorem certitudinem ha/urire valemus, tu/m quod ua /'"// sintftumguia non in onvnibus idem
Htulus adscribitur,
tio
si

tionibus
is

undi ac

///

secundo

^oct/wrno

ordo se

u itur,

ui

tm ni, prvma

in

aliis

enim
in

dicit/ui

translaelevatio
profi

tantum,
ul
et
.1

in

aliis

elevatio,

aliis

tectio

complectatur tantum historiam eleVationis, to die pei S Eligwm institutae secunda


;

Iranslatio.
'"//'/ ia
i

Ea
dii

sh
\1
[

mu/m
rologii
\\\

Intcr

apud

Sol-

translationis anni 1010; tertia


ili

Pranslationis,

qux

lerium codea
translalio

Bruxellensis
sancti

habei Bavonis

Gandavo

fere

de
w

a usa

u ta

est

1058 die

Maii.

corporis
il

confessoris.

conjicias,

quod

siout

ad

translatio-

Editiones Molani
B

idem

nern amii 1010 electu

evationts
i

vonis

pii

confessoris.

Gandavi elevatio sancli In Martyrologio monalib.

jam twm

annuo ,/,/ ,,,,. Jcm remissa sii commemoralio t/ra/nslation/ts an1,1 1058, quamvis die \ Maii neraci e Hujus
festo
.

stico Benediclino

apud Wionem
et
in
s.
ti

m. Ligni
sancli
ol sei
i

vits:

Gandavi
pij

elevatio
ris.

Bavonis
at
:

confessi
atio

Hic

Annotatis

rh,-

Facla

esl

per

Eligium episcopum

Tran-

bebimus, hh
elevatione
10
i
i

describimus,

quse habei Officium

de

>i,iiio

vl'i-0

pir

i.iviiiIiiiIiIiiiii

mini
[o

m\

Cetet

um

abbatem anno DoSandero seu 3a/vo\

Qi
i

m
D.

Defuncto

el

ecclesia>u

niano Chronico, quo

ille

verisimillime

usus

stico
pil

more
magis
,

sepull

Bavone,
i

ii

co3-

magisque
,

jus

bominibus,
miriQce o

innumeri

eclil

credimus eo ipso sieculo sepHmo non Gandavi tantwn, v& wm etiam in Uedmedung, lot o aliquoties nominato, S. Bavo msignem culVu/m obti/nuit,
ecclesiam, inquam,
buii
13

mendare,
dignitatis

quantique apud
esset,

sc
.

merili

in

caelo

el

suo nomini consecratann hafasti;cuiiv*


"" r " /0

ostender

Quibus

rebus

motus
cor-

landem

i^enerabilis
i

abbas
nl

Wilfridus, existimavit,

minime

Etenim laudatus auctor lib.w RerumGan""<

mvenire,

tam

sacrum

cap

i\

"."

tradii

^nno

v,u

'

dcxchi Chil-

OlE PRIMA OGTOBKIS.


de9a
sancta
dedil

ad

ecclesiam
Puraito,

S. in

Bavonis
Hennii

1d

adventus reliquiarum
iil
i

ad camobium
nOStTO
l"in
dt

Gandensei
I

AUCTORK
J. P.

MegmedoncK

res suas in

nlrrr
iui

r.s/
ii

///

OpCrt

.hniii

Hamma
hodie
Plv/ra
tia
ii
ii

el

d*Anceliaria.
esse
S.

Ea

lesiam dicti
Infra

sacram
porro
/n o

Bavoni,

etiwm uidebimus
loci

uhi

,i,r,,,

n ensis
et

icm.

Petro

eworcista
in

SS. Ma/rcellino p aliis sanctis martyribus


I

ad
v
'

siecuhim
naoti
iiin

septimu/m

perti/nen-

actum, multaque
suni
16
Vofl
ita

la/u

Inhardi adducta

cha/rtis

annotata
i

non sunvus;

wnwm
ab-

4a

ii

octavo testimomu/m relictum


o,

accurate

ignatus est annus suscepti


ut

prtoile-

nobis

est
iii

B.

UcuA

alias Flacco

Ubino,

regiminis ab Egvnhardo,

patet

<

bmate
privilegiorum
scribitur
id est

gta

imir
sinii

GalUa, cujus Acta


iiiitrm

apud nos
illud
in
ut

illustrata

Ludovici
inihhiii,
,,

l'n

supei

approbatione

mi diem

\i\ Maii, obitusque fiwus a/n/no 804.

Sandero, quod dat/u/m


iuiii

Constat
sibus

tostvmonium
.

duobus

vm rn,
Imriiii:

nosi
i

(ndictione \n,
i

anno anno
I

heayvmet/rU
iiiim.

datis supra

Commenl
apparet, comr
B

c/n ish 819, quo

abbas erai EginOpe-

<evio

138,

quos

ille,

oui n Mirseo tom.

posuit

pro

mscriptione cujusd
eret ta
.

D
i

Uc

S.

Bavoni

quique proin, seu

aucto-

ulgatum
\\

est,

huc

tiransfi

rem spectes seu materia/m, saHs


nmiiis ssbouIo, qua/m
riillu ni
ifonoifi
i i
.

decla/rant, eo non

NOMINI

DOItflNJ
ii.
i.i

Dl
imimi

ii
i

Sau

ltobj

tosi RJ

/"..'<

ede)

SancU
providenlia
divinis
Dei
, ,

divina
Si

ordinante
erga
loca

imneratoi

augustus.
ipata
locis

rerum S Bavonis ei G mno coeno ii nono ac deci/mo prsecipua adju""" menta sujypeditai anonymus, de quo egimus g
Pro noUtia
i

cultibus
in

ini

proptei
sibi

amorem
nobis

ejusque
ificia

eisdem
aeternae

Famulantes

oporluna

largimur,
aoveril
,

prasmium

CommentaHi
Sancti
,/nii,

prsvii,
Vei

auctor

t/rium
is

librorum de

apud
iKni

Dominum
diffidimus.
Dei

remunerationis

rependi
Qdeliuin
pra?sen-

Miraculis.

wm

cu/m

nec

onmia trad

Idcirco

omnium

nec satis distincte exposuerit, visum


ipsius

est,

sancta;
tiuin

Ecclesia?
;ic
i

noslrorumque
solertia
iterio,

B antequam

Opusculu/m
ordine,

cumqueadpro
aliis

excudamus, qusetirum tam abvpsoquam


qua/ntum
licebit,

scilicet
;

fulurorum
situm
in

quod
quod

ns
dici-

venerahilis
tur

relata sunt,
pe?'i

chro-

Ganda

quod
ubi
quii

esl

in S.

pago BrachbaPetri

nologico

tense,
\i

constructum

honor
S.

principis
l

imnis

sa.i- iiiiin

ecclesia/m
;

Gandensem fidelium
s

Aposlolorum,
sti

etiam

Bavo confessor
obtutibus

liberalitate,

ad qua/m

Bavonis mira-

corpore

tulil

doj

culis excitabantur, magnifice exst/ructa/m


hinnjiir.
inl.
i

exomafuisse

auctoritatem
noslri Caroli,
ratoris,
in

immunitatis
bonae

miserabili
rrrrln

i/ncendio
iii

dest ucta/m
/n/r/ u,,i

genitoris et domiui memoria? praistanlissimi impe-

iiisiiSijiir
i/

mru ,ii,/r,,,

SUbSi-

qua

continebatur
Dei,

insertum,

qualiter

dio.

nec temj

nominat,
alii,

ipse
in

ob amorem
eodeoi

tranquillitatemque

fratrum
pro
ha-

nec

'/".'

habent
lib.
i\

rerum ad/juneta declarat.

monasterio
defensione

degenlium
e1

semper

Sanderus
niiiii/
iii

Herum Gandensium cap

ei

plenissima
buisset.

imraunitatis luitione

,/rsii/,inl Cl Inlniii

rum
:

<

r,

irsin

r<i

nO

deflagrasse significat, verisi/millime ex Gan\nno Domini dcccxiii densi Chronico, sic habi
iiini
i

17 Pro
bis

firmitatis

namque
gratia,

studio

postulavil
ul

no

m novc

praedictus

Binhardus

abbas,
nostram

hiiiiin

ccenobium Gan

suali
i

incendio des
Des-

auctoritati,

firmitatis

quoqu
auctori-

truitur.

Consonai

Olii

Chronicis
inteslino

peradderemus auctorilatem Cujus


assensum
.

petitioni libenter

tructio

hujus ccenobii

incendio temj ore

prasbuimus,

el

hanc

nostram

Briddonis abbatis totalilerconcremati anno dcccxjij nec anonymus no\n inn quod nec iverus,
,

praedictura erga rectores, immunitatis atque


i

;i

MI

monasterium,
tuitionis

ejusque
Beri

gratia

sin
ni/i.
tis)

,1, niiiir

iinii.
\

iini
lll

rurswm Sanderus ibidem


.Hllrill
/

decrevimus
i

per quod prajcipimusalquejubemus,

IV ilimr:

ejUS

Wriichn
yenit

1,1,

nhhn-

nullus
ia
i

judex
state,

publicus
in

vel

quislibel aul
loca

ex
vel

judi-

ecclesias

agros

anni
obiit

:cix

defuncti

locum
Kal.

Briddo,
post

(|in
1

occcxvj
ad

undecimo
fcatrum

Martii,
in

possessiones

memorati

mona
pagis
juste
in

cujus

mortem
usque

raeta esl

dispersio
In

kn-

quod

moderno tempore
infra

in

quibuslibel
ii

ac ac

gliam
t.in.

creatum

Eynardum

abba-

territoriis
iter

dilionem
vel

nostri

srii

possidet,

quaa

deinceps

ipsius
pietas

Bginhardut ab .

(5
aJii

Pergit dein Sanderus ejusdem EynardLq Einhardum ot ESginhartum nomin

9anc ti
ri

loci

comm
caussag

im

rolueril
vel

divina

ad

audiendas

rreda exigenda,
aul

.eiiqviti

dmt\

racteribus a liquot adjunctis chronolo wunius. capellanus Ludovici piissirai


i

imperatori
cancellarius,
coenobii
i-

el D1

ante

Caroli

Magni

imperatoris

iues ipsius monasteni iussores tollendos, aul servos super terram ipsius !,, ingenuos quara et
I

aul mans

nA

anno

dcci cxvj

abbas Gandensjs
incendio
in

coramanenles
tiones aul
ei

distringeudos
occasi

ue

ullas

redhibinostris
\

statim

ccenobium

deforre-

tllioitas

requirendas,

matum
,l

restituil
el

vagosque
ad
\

monachos
ecclesiam

unum

mturis

temporibus

ingredi
sunt,

audeat,

U \,i

anno dcgcxxxviij
aliatas

reliquias SS. Marcellini

quaa supra

memorala
ticeal

penitus

exigere

prasuci "
1
1

ei

Petri

suam

Gantfaven-

8U

at

'

S em

Non Julii. prMegiorum Ludovico tmperatore approbatiodem


Lransmisil

Impetravil

etiam

f8

S ed

memorato
prasdicti

abbati

suisque

cessoribus

res

monasterii
iu

inm

on

ccBDobii
ei

Gandensis, quaa autea


el

pater ejus Carolus

SS

*
-

sicul
i

sseral
ti

alia

privitegia

oova.

Eadem

de
.

mCeP
p e pri
Chn
cu
se

abbam per Eginharaum Bavonian* M * // '"- SS


'

rehquiu tradii Meyerus ,// AtsicutS

ta

? \ Annalibu

oris

continetur,

pracei sub immunitalis

orainj

e\

m>
e
.psos
10-

defensione

quieto

ordine
imperio,

possidere,

Qd eliter
et
,

parere

quatenus

servos e
i

Dei,

qui

Ibidem
nostri,

Deo famulanlur pro


Deo
1

iihi

reperisse

in

ft

XaZt
^

.!erii

p^^r*^L2?T
.1

nobis
iri

conce

^rcoZvandi,

jugitei

misencordiam
...

lldicatM%,,nd<
i.iiiini

-;";;;;;-

aocepermf rectesigmtt,

tOieset

Zr

txuuun

delectel

ilaque

auctontatem,

pleniorem

256 pleniorem
I

GLORIA POSTHUMA
in

S.

BAVO MS,
el

\u

\s

ALLOYNI, cn\v.
ad signir
^

Dei

nomine
Dei
el

obtineai
el

Qrmitatem
aostris

etiam hodieesi usitatissima apud Belgas

fidelibus sancla

Ecclesiae

verius

certiusque
,,,.,,,!)

credatui

diligentius
el

conseri (tur,

propria

suhterfirmavimus

annuli
Idibus
sexto,

nostri
Vprilis

ficandam wnam etalteravm anni fesHvitatem. Sic festum Vativitatis Domini nost/ri Jesu ChrisU vulgo dicitw Kerstmis, id est, Ghrisli Missa; festumpur

impressione signari jussimus.


anno, Christo propitio,
c ti on e \n.

Data

imperii noslri

[ndi-

lctum

Ujuisgrani

palalio regio in

Dei

Qomine
tervatin- Qan epttuh

feliciter.

Vmen. Signum Ludovici serenis-

beaHssmse Maria Virginis Licbtmis dAcir Missa luminum. Pkures hugu modA est festorum appellationes, quantum novi, non retiVulgatissimse quidem sunt nuit lingua Belgica
rificats
,

iin

id

simi imperatoris.
19
fstud

vocet

Kermis

et

Baefmis;

sed

latiorem
seu

Dvplomati subjicitur hoc ed/Uoris


Ludovici
II

monitum:
itemque
hodieque

significationem

nactx

sunt.

Kermis

potius

Pii,

ul

e1

Caroli

Calvi,
in

Kerckmis, latine Missa ecolesias, olvm usurpabat/wr

pali ]>alatio.

Othonis

imperatorum Diplomata
Bavonici
sigillis

favorem Ganpalatio episco-

densisseu
integra

monasterii
suis,

concessa
in

ad designandum diem anniversarkt/m templi nunc autem etiam nundinSB


lautiores,

dedicaU
et

epulse

cum
l.

Gandavi

pali adservantur, quas

pro sua bumanitate reveren-

quocumque anni tempore mstikiantur, Kermis dicu7itwr; quda nempe prsesertim circa
festv/m

dissimus
nobis

^ntonius Triestius, episcopus Gandensis,


ac communicavit. fntegra, inquam,
a

dedicai
i>

c<

lebrai

et

eo

exhibuil

grini ab a/micis la/ute exoi/pi con-

adservantur, utpote
Belgicae

Normannis (quod

rarum

in

>

unt.

monasteriis)

numquam

violata, ul
in

narrat.

22

Similiter

Baefmis,

latine

Bavonis

Missa,

etquiAnmc
'tgnificct.

[ngruente
pi e,

namquc Normannorum

Belgicam irru-

cujus primariui usus fuii designare fesVam prsecii

monachi Gandenses cura Sanctorum pignoprimo Audomaropolim, inde

uum

S.

Bavonis, nv/nc tovm a Gandensibus, qua/m


Fland/ris, Brabantis, aliisque

ribus ac diplomalibus

ab omnibus passim

Laudunum Clavalum, Laon, Picardia urbem, se contulerunt declinandse tempestati. Quo in tractu
annis plus minus centum perstiterunt,
datis,
e1

qui Belgico idiomate utuntur, adhibetwr

ad
S.

i/ndi-

candum

initiu/m

an/ni

scholastici,

seu

mensem
Bavonis E

rebus se-

Octobrem :quia hoc mense ovrca festum


scholasticse exercitationes

Gandavumad

vetus

suum monasteriumpostiipotissknum
ut

reswmuntur

post aliquot

minio redierunt. Hsec


</<

'"'.

oonstei

hebdomadarum
ei hsec

ferias} sive uacationem astudiis;


aliis

ftde et avx i>" itate

hujui ac alioi

um documen-

quoque uacatio, nomine ab


\d
est

distincto,

torum. Quse adjungit de Normdnnorv/m i/rruptione,

dicitw Baeftnis vacantie,


s.
r>><

vacatio

ad Missam

monachorv/m fuga
bebimus

etc

mox

tatius explicata ewhi-

Bavonis
is

seu

prsevia

festo S. Bavonis. Prseterea


est,

Bai fmis

usu& non infrequens

dum sermo

Bodm
monasl'

tceculo
i

20 hi

isto

porro diplomate advertimus,


licet

qvod
quie-

mstituitur de affectione aeris, d/wm mdelicei Isetio-

monasterium,
scentis

corpus S

Bavouis

illic

nbus anni partibus aer


dicunt
ijinii

est

\<>iii<>

procellosior, tv/m
intelti-

memoretw
solo
S.

cabatur.

tamquam
Petri,

pretiosissi/mum ejus

esse Baefmis

weder, quibus verbis


est

prvmi patroni, nomins it, sed >>> aliis ejusdem sseculi a diplomatis videbimvs, aliqvando SS. Pelri et Bavonis, aliquando etiam solius S Bavonis HPulo vnsignitvm
fui se

cimeliwm,

Hoc unotitulo utitvr Eginhardus


Iii

locis

plu>i

mense Octobri post festum S. Bavonis. Itque hi/nc denuo conjicias, quam celebreet olim fuerit et nvmc sit p&r universum Belgi/um Sancti nostri nomen ai qua/m sublimem de ipsomet opinionem com ej)erint homir
tempestatem, qucUis
:

ribus.

historia Wanslationis SS.

MarceUini

nes, docet

carmen, quod,
\folano
:

licet

quo vel quando

Petri to

Uunii

pag. 185

Bgo, inquit, tunctemiu


i

conscript/um, ignorem, huc t/ransfero ex laudatis

poris juxta Scaldim

Duvium
ibidt

monasterio
!01

S.

Bali-

Sandero
Ante

et

vonis

eram.

Rursum

Alter

peril

mundus, redeal quam Bavo secundus.

bellus imiii oblatus esl


rl

de monasterio

S.

Bavonis

r""

" inferius

Venerun!
Marcellini
in h
el

reliquiae
Pelri ad

sanctorum

Christi
S
II

Bavonis.

martyrum Idem

monasterium

istola,

Scriplorum

Francorwm
recipial

apud Chesnwm tom. ordine duodecima

II.

RcliquisB

Audomaropo-

(WiUibalduspresbyterj ab Q ominibus nostris lam apud S Bavonem, <|uam III Blandinio monasterio Uemo abile est, quod
'

umnostrum

lim ac deinde
a

Laudunum

Eginhardus Gpistola 24
111
'

Notum

tibi

faci-

monachis

Gandcnsibus

indigemus ad servitium noslrura '""' el '" islis lnr| recuperare non possumus quia lum,s Proventus mellis fuitper
'i
1

"""

c era

ob
an
S.

metum Normannorum
hi in

hosduosannos
ul

in

,sl,s

^gionibus.
>nobis

Ideo

volumus,
simul

Mns"ierescumN,quaIitersi

tractes atque

fugientibus transferuntur

Geri potest,

forte

ontu

IIM| '""

unam sounostris

faciatis

unius equi

^adnosde
'"'

cum

hujus suburbano

vasallis

illis

ii:t
ifia
S.
<<<t

partibus posl Missaw


d

vonis revertuntur
Bavoolim

SANcnBJ
plu-

Vincenlii

monasterio
quse
sit

'''""'; r "-

/"""7/.-;
s
'

'"" modum usurpate

commorati
Nigella, in
et S.

sint;

rtgiusm

'"'"*

'

'"

S?*
";''; '/""'

B,B
'

''"'"''""""^
:"'""'"
'

'""-'
i
i

tempassvmprofestoeZ adjungitur, Hinc coniiZ


'

qua habilarunt,
reliquiae.

Vud Belgas
U

K
,

an

in ea aliquse fuerint

nostra

,,,/

loquideml

Bavonis

''"

^"'Wofectifu*
qutmt
'

addictam festivita. t, jUoermtur

2
m

,'

acem et

franquillitatem, qua/m restaurato Ganei

innow
"

*"9*

poset.

Vou

monachis concilia- chicvm reii ""' l,u " s vcrat Egmharaus, eodem sseculo nono nova * perturropi lim bani
revocatis ilkic

densi comobto^

DIE
A bn >"
'"<>//.
'''
,/

l'liiv\

OCTOBRIS.
referi Sanderm et oum ipso Heyi rus ac Loorius, testantwrque varii chronistx anliquiores Horwm

wimmens
"''"

scilicet

Vormarn
Sanderus

'"'"'""'

fuperius

mdioata.

Wem,quodBwmimvumChronicumcitet,aliisneotericis scriptoribus

""""'
s

tamquam
'"

I.

prxmitto, materiam homc


lib

Bedse contvnuatorem

laudatde.

Practat

Rerum Gandensiwm
dcccxlvi
Heticus

"

'"'

'"

,v

cap.

nymus
s

qui

^nno
'''
'

o
'"'

'

\
s

tiiracula

Normanoorum e1 Danorum metuena c< Bavonia cum aliis mullia reliquiis ad S audoma*
-

abbas Gandensia incui^

Bavoois
In

coUegit

describimus
|,nr

Chrooica
g

M n """"
" "

quemque posl Bedam


.

modo

esl

Anno ab

Incarnati

nim,qua8i ad tutum locum.lransportari fecit,el ipse "" " llm suis monachia eo jugit, nquam ad lutiorem el muniliorem locum l ade pene Vrudii
;

Domini !"' IMm


I,,,;|

nostri

Octingentesimo

quinquagesimo

t.

piralae Daoorum cum duceDtis qua Iraduabus navibus Presiam et Batavoa po

nomen
siones

"
"

pulantur.
Pelri
el

Sed
sancti

el

abbalis aliter

Eynkericua successil
rahildis

exprimit oap n, dice Eynardo. Hic propter ini


SS.

jsque

ad

nasterium sancti

"

Normannorum, corpora

Bavonis

el

Pha-

"

(l

cum
s.

aliis reliquiis

Sanctorum
dcci lii
I

quod Gandavura dici|IM ' debacchantes, idem moDasterium incen""'Venientesque urbem Rotomum usque
Bi
1

Bavonis,

Lransluli! ad
Id

"

ad

Ivacura

castrum

iudomari

pedeslri gradu perveniunl


<>,,.

Obiil

Con-

Julii
<

ffic
/,,,,

"'

leotorem remittit Sanderus

eumdem mnurn

a lista ptorum
r

"""

Belgico,

fort
\cta

<,

,,,/,/

/,.

,/,.

s.

Pha\i

Pyratae

Danorum FMsiam
usque
Gaot
ad
dicitur

el

railde, oujus

Batavos populantur.
saocti

illustrata

swit

iv

Januarh

Sed

el

oum

monasterium
Veoieotesque
</<

Locrius vpse auctorem

suum agnoscat Meye-

Bavoois,

quod
Vec

rum hujus
dcccxlvi

debacchai iles,

idem
ut

verba daymus ex Chronicis Fland orpora sanctorum Bavonis el Pharabil-

sterium

ioceoduot.

etc.

mooasup

dissonat ohronista

Gestis

Vormannorwm
nisi
\re

dis Enkericus

abbas Gandensisac Prangerus praslor


ad

apud eumdem tom


Aiiik

pag.

525,

melu
B

quod
librarii
.

Normannorum transportaverunl

castrum
appel-

ludoraari, Silhiu tunc dictum Loa Silhiu ac Sithtensis celebris abbaUse, nunc S, Bertini
/<</.r
.

Fani

Domioi dcccj vos populaotur el


r

Audomaropoli cimtate
notilia
et

Artesia
II

ir\

Belgio,

saocli

vonis
etc.
,

Northmaooi Presiam el Bata- E in oppido Gaodavo veoieoli monasterium iocendunt. Deindc


Tafri tus
sic
,

anvpla

data
III

S. Bertino,

tom,

Septembris im ejusdem mensis in s. Audoest

tom.

Rotomura
!6

Pasradus

alii

e git
<ti

S n- annosbz
'
!

maro, quos consule.


fugitmt ob me'i

n
Chronici
<

successil Eynkerico
ut
di
1

ibb

anno 85
./.

"'

[uctor

anonymus
<n
/><;.

de

Gestis

VorII

I" lomaropoli,
oto

sequitui
i

tunNormanno-

fu/n
el

mannorum
ooriptorum
/nni
S

Francia apud
525
<<</

tom.
allegat,

Hic

anho
1

cum

suis

monachis

oausam
aliorum
.

ow ad
fin

ac reliquiis es C istro D

\u-

istum potiusquam
merat,
iiiini

alium locum delatw


.

domari
terel

terrore

Kormannorura
traeslugit
suis

Laudunura
;

Bavonis tum

mul enu-

Lum, Galliae civitatem


.

cum animadverin

Sa/nctorum reliquis .nno, inquit, Do dcccxlvi pyralae Danorum Fresiam adeun1 1


i

el populum Quod audienlea Plandrenses vicinarumque urbium pontifices el abbates cum Sanctorum suorum reliquiis ad sanclum venerunl Audomarum, quia muro valido el turribus atrium ejus divina providentia munitum erat. Isti sunt

tes,

provincias

cclesias vastaverunt,

in

eis

occiderunt.

S. Audomaro taodem aono dgcclxvh obiil Lau\nrilis, apud duni xii Kalend Nigellam ibidera "" sepultus. ant denuo Meyerus ei Loci lui

se

cum
:

ue

quidera

iiiiiiin

fore

el

"

Suff\

Lsradus Gaodeosis abba


Pharahii
lis
i

corpora divorum Bavoois


divi

el

castro

\u

omari
\"

lerrore

Normaooorum
ia/m
ista

Lauduoum
ssepe

traostulit.
,/iti,

testimonio

Sancli, qui

propter persecutionem

illam

pervene-

soriptoris

Hiraoulorum

S.

Bavoois, quatenus

Waodre^ lus, Ausberlus, Vulfraoous, Wasuulphus, Piatus, BainuSj Wiooocus, \ustreberta virgo; el quadraginla annis eorum aliqui ibi permanserunt. Eodem C anno Norlhmanni Prisiam adeuntes, recepto pro liiiiiu censu pugnando quoque victores effecti
castrum.
Sancti

inni

ad idem

Bavo,

scilicet spectant
tas

ad

reliqt

lunum

translar

'""" quod spectai ad reliqua,


reliquias

licet significet,

pnus sacras
inriiin

meiu
i/i

Vormannorum
supr
stei </'

tuto

tamen
sicdis

non
>

ominat,
reliquis

imo narrationem
C
i

suam

Lau-

provincia
i,

potiuntur.

//

m
.

legunr

dunum
diamus

delats fuissent
Deiode
etiam

Pn Historiis 2,

editis /><"/.

Vormannoru/m, abeod&m Cfo omnino confirmant ea qu& mox


et

Vunc textum iosaoias Daoorum

qui
D
i

superveoire parabaot, metueotes, ipsius Saoi

li

tavi/mus ex Sandero

Heyero t
looi

atque si/mul
de m*ima

declarant, quse, suppressa

notitia,

hac translatione t/raditnum. 12 anonymus noster auctor Hiraculorwm S Bavonis verbis equentvtam [ncolae loci hujus (monasterii Ga
calamitosse vastationis irruptionem
clyta
in

reiiquias cum aliis plurimorum Saoctorum Laudumootem regium pinalissimum el nensiura ad inihi servaodaa transtulerunt. Thesaurum quoque
' i

mdai

ciiin

vario saocli loci oroa

um
tiam
tl
I

delitesceodo

asportaveruol
rabilen

quidam
^

propter locura veoe'

metuenles, in-

"'

sub

rui

strem
"h

sanclissimi

Pal

membra

tuto

sa i
s/

ciare designant
substiterini aliqui
,,,,,,/n.

<><><
,

loco custodienda

ctor Chronici

yormajmici,

deposuerunt. Sed erravii audum S. BavonieJfl


et

id

factum non

est

/nn.ni

SS

Wandregisilum

[nsbert/wm, quoru/m

audunum, quando lacra [udomaropolim ante monasterii a sedquando


'"'
.)/

corpora
//,,<

nec isto auno, nec Fonta/nnella

[udoma-

translata fuere, utostensum


iv

est
li

addiem
H
,,,

s/

tudununif

>

ulgo

Laoo,

ci\

wii Juliil
d/regisili.
,

Co nmentarii
veriti
,.

ra

iad
C

ta S.

tasmunita Gall
Umite P elso monte,qui
,

,v/

'

/ ' /

sUa

/,/

quod
,j
,.,,,,

fuerant
Daoi

monaVODO
"
'

hic

re

ii

'"' <<im est

mo

ticsedemsuam

/>

<

" u 'n

'

DCCCLi
ac
Tniin

Normanoi
Iiiiiiciim.

el

barbara
Gandi
igoi
nsi
.

crudelilate

/ ,,1

Gaodavum cum

ccenobiis
ferro
el

Blandiniensi
:

tunc monachi,
s/

deposiUB sinl
nec
st

m
Sm

ra

reliqt u, ,,,,/< ,,<


< 13

riptm

de\

vastaveruol

ui

nr

olare signat

Bavoni
chron

GL0RIA poSTHUlO
AUCTOBE

BAVONIS, AI.IAS

ULOYNI,

(lll(
1

r u,n

corporc sanrecipiunl ad

madent,
30
u<

ut

ostcndimus

'

n"""",
'",

,'.'

Tarra

suppellectile se
..
,

MabUlonius

"Z ,m -umM
,

astevium, alias
insefeiefem

fc

Bem Sm S pt* od Ki
o
\

ci
i

Obser-

edch*
'

*
m

tpmnoris

hospitati,

doh

nisi

saculo

MneM
ofa(M

Wtoeantf

Laudwnenw,

qux

seorsum spe-

tw

guenle ad

propria oostliminio

redieroot.

"<"</- favet

commorationi

Gandensmm

;i

II li

'

111111""'

'">',-

Qasteri0
[biden]
n;lII
( i

ingeng e o
'exorue

loci

solitudo, veprea ac spinae

cura

monachorum msrore
destituli,
et
ifl

sepelitur.

Monacm

?ero
in

monachi
palabundi,

exlorres

cum

Sancio-

paslore

miseria

magna, utpole

reiiqujis
,

primum quidem Lauper annos


fere

extraneis constituti,

Dullam celebm
loca

runl electio-

lml

1|uj(

aanctum
;

Vinceiitiura

oem;
[iter

scd

per

diversa

vagantes,

miserabicurri-

triginta

constiterunt
epi
lj;ilil

deinde

canonicis ad

ibidem a
Briegii

fueruffl

dispersi

per

multa

annorum

Bidone
pagi
,

istilutis,

Nigellam

Nigeilense
5e

Picardiae

oecdum

condi-

UI1I

rl

,,i

tulerunt,
.

abi

Radulphus eorum

usque ad tempus Gefardi abbatis, genere el sanctitate venerabilis viri, qui pra3fato monasterio saDCtj Bavonis per Transmarum Noviomensera vel
cula,

tamen Laudunj obiequi abbas sepultus esl octogesimo secundo. octingentesimo ,.,,, an no Vincentium Posl bunc electus Blias apud sanctum B
humatus.
i

Magnura abbatem oerbis huc potissimwm Pri bus ordinatus esl spectantibus indicalur, Eliam non tantum sepuU
Tornacensem episcopum comitem anno FJandriae
et

ArnulfUm

ghxxxvu

in

P $os commora-

tos e.>te.

Uano
verurn
,

monasterio
esse

canonicii

de institutis in Vincen<< Oidone episcopo ,

fuisse

in

camobio
sed
in

S.

Vincentii,
loco

ai esi

apud
et
u-ti

Sa/nderum,
sepult/um esse

eodem

defu/nctum

probat/ur
nio edita

m
lib.

Charta
\i

Didonis,

ab

oum
et

monacJio u>m,

,.

\/

de

Re diplomatica
Int:

suorun
,

Ga

densium
a

pag.

553,

soriptaque, ut

notalur in fine, anno

///(

ternpore
sit,

Sed bidem com/morantiu quo laudat/u/m Chronicum confe.

carnationis Domini nostri Jesu ChristiDi

cktm
,;i
, /f ,

quave pro
-,,,

oritate poileat, sublicet

sed
bus.

de monachis Gandensir nullwm h\ Idem HabilloniusinAnnalibnsnd annnm Ss(i v imde constet, bis, aliquoi
<

\fabillonius.
\,,<

/..,,,
.

\cherius,
,

Wabillonii
,,,/

colle-

nonnm
>"- l,,J i*>e
'

,,,

\,Vs
,, ; , s

r,
/;.

,,

i:

/,,

typera

Gui-

''

ayfctoamoitotrQductosfuissecanmicosinS.Vinmoa addii Pei sisl sbanl oicmtii monasterium Vincentii ecclesia monahilominus in eadem sani
ti

,,

]fariae

de

Vovigento

pag

648
ibus

i,\,

Summa/riu/m Historix monasterii et abbat/um


i

mcentii Laud/u/nensis
i

cin

ccenobii sancti
hi>,

Bavonis Gandavensis,

ut

patel

e\

quas superius diximus de Radulpho

eorum

schedU p sacer dot&m


nici.

Emilia,
\

wm
ha/nc

de

la

Bigne ordinis

sw

ai

n/usqua/m
loci

meminit ejusdem Chronotitiam


insidel

abbate ibidem electo, cujus


eo
loci

bui cr>^<\- Helias itidera

Primum

subministrat.
Vincentii

postea

electus

est,

Looum,ub\ ante anm


electione
-

Lauduno
urbe,

Clavato

quasi

sancti

iiiiin

886 de Rad/ulfo ejusve

monasterium. Uno fcrme lapide distansab eadem


siiimi
|

indicat,

magno

labore ac dUigentia quxsi/oi, nec

csi

in

monte,

quem
inquit
,

Inter e1
)

ipsam
in-

invmi.
nrr
'

Hinc fit,ui

mentem

ejus
\

non assequar,
/'">/

uTbem
terjacet.

monte
Dein
.

itidem

collocatam
.

valliB

,r

liinn

Inmr rinn
Vawi
hic

rVpsU

m> nl n ,,i

Pundatur
I

u(

conjectura
filia...

"""' 939 quseque


<

primo hco
ad

recitavi,
<x,x(i

com</,ni,

est,
Aiiin

Bruna Clodovei
Lenebris
.

regis

Francorum
sunl

ponere

aleam

annum

siquidem
ad

obvoluta

illius

moapud

mt/roductisadS. Vincentium ca/noi , igitur usque nihilo ninus ull/ra


<

nasterii

priraordia

adeo

altum

silentium

historicos
tanta,
ut

annum annum
itum

veterum
de

monuraentorum
possitinniti.
forte

penuria
vnter-

886.

Postea

autem
conPulis

soribii
\Mtis
i

Mabillon

\\\ conjecturis

939, Gcmd* nst


se

Tum

ad
u,-

S.

imoenet

positis
dis

pauois

monachis,

Brund, qum
I

Brunichil:

ad

\Um

hic

fuerit, Sigeberti

jeneratim subdit

._.
nt

Mahillo-

po p -

,.

ufUS,
;

ac
. .

lll

est

1HUX

r
""'::,:;"

7"
i

: """"

''""'

"':::
de

r::" Itadulfo ejusve

pw oanaerum, si,7 --" "


<H>ii<
S',/ ,,,!<, ,,,,,

,//;

:'
electdan/>

,/

"'" ,/ "-

^
^--

tandom
i

anno
,

salutis

ppiscopus

Laudunensis...

dccccxlvd mouac hos

Roricius...

"- **
d ,, Btgne abbatum
/

,,,,,,< ageret,

ww
"
ubi

_
em

,'

**>
s&i

z mZ t ,
em
nihil

substituit.

de la
i

ewlribet

erstitissein S.

com-

""
"

'"'"'
<

-.

""'""" B82 '"'


>

;':;::';:7:,,;;::::;;',7'' "'/'" " ultra annum 886 prssers tl l .;:; ;;:;,;:;,;;;; evn Vigell&nsi monasterio jam
-

Vimcentii

>""
tdem
"''

<**<
scriptores

** <**
Gallise

fecerwnt

ChrisHans au-

"

//

"'"

mte

ton

.IX,

,/ ''/'"' /

""' / "-

'/""

certm
*

reddcvr,

nachosumquamcommoratos
'''"" hm
'

eodem Sanderovocem Gandenses moesse

nasterii
Pria

htgmtes, quod ob prostorati mooeteris ruinas nihil de primis ejus per

m
ki

Vmcenticmo

'

'"'"/

to

reourrit

hu{ camabii apud Sanderum


abbas
.

rnmtio

u
u

fratribus
aectufi

(toauit

obiS

I3CCCXCV ;,,;;;:',, quario Id.

quatuorve sseoula prspositis certum ac defiafferre liceat, unum quid&m et alterum nommant, quos tamquam abbates posuit in CoU '<"' suo generak Johannesa Guisia at simul
niiiim
,

"'"""

'

De-

tantwm, nec

admodum accurahim, parum

aut
nihii

'

>

OCTOBRIS.
';;';'"""-"... ./,.../.,.,,,,.,,..
'

!59

'"

randus,

qu\

Ulx n
t

,iO)i

hahet suffi-

*2
'

''"" ,lu
to

eicntcm

''"""""'
"'"''''"

odeilaliMfi
/
/

>/,'//,.

'"'"

* s Wnwi dmrle i/n pereg


'

stal

Ew ?! mm
"""
is

"""""' ^"
""""'"'
Sl "

<"

''"'" / """ ckurisse

/,.,.,,,., MfO "" '"""'''"' ; " '" ">"<


'

bba t^ bUum sepulturam in dicto monasterio ^erisvmilenonsit, hinc ipmmOpe


,.

oppid IUa in Ingonum amnem 2 leuci a1, Hamo iii Occasum, estque rere me""' Noviodunum ad Meridiem el PeroProvincia

geUa,

Nesle,

j.

p.

ad

ad

Septentrionem.

liunc

vn

Sanderi
vn

"; n '""'

Opere

mii

"
""
N|

/"""

'

VabilUmius

'

"Hlonm n
851
'

oerto ,,

pagim

nl

Q^^o^

^^
oitati

i/r

in
'"

ad cntrt, ad Notis

leheriw aliique
ac de

""/'.'
,|I;|

CtoontGum ne nominarmt quidem ejusdem monasterii pertractarent


11111,1

ubi

-;

mentorum conquererentm
''"
1,111
/

ponw

designanl S thani tom, (V Chnstianseintet Gallise abbatias his ^scondita mlgo Sesle i, reposte)Ord
'

mm

'

lhl

whoatum

sit

Chronicivm,

V*

cw

saltem
a

""" mdicanmt? Cogimur susp " h,/ "" wi antiquum


""'

hoc

Chro-

fenedicti, dicacesis Trecensis in Bria non longe l Vllanoxa /v '"' / ''"' loco , bbatia ',/// 5 w '""" Desguerrois in Open cui titulus Sanclltas Chnstiana dicecesis ac civitatis
-

Trecensis

Mventum

""
vetustu
adii
',/
,

514, circa

quem abbatia
ttrUCta

ista,
,,

esst

oujus

asserta,

toHus d

testtmoniis destituta,
'"''''
'/"' // ''"'
;

rrri/
, ,

fidem

facerent,

G rtlup

talem soU Christiam aucte

,,

ti,,,,

[635

hannem
fudsse

Suspkamur
gratiamsw

'"'"
i

'"'"

emdeclarat, abbatiam istam


itam,

'"" smcuUjrum,

conflatum ab homvne

qui

quia

vn

convalle

duorum

tinm
,.

"" ""''"" "


/

s/

''"'
r/

corraserit ex scripHs extraneorum quseowm-

'/'"'

qualicumque modo ad idem perHnen


o

ditatem non conspiciatur


ibeai Vurrvm
s

nisi

desc<

,,-

arbitrio

auaa

mgentem. Prohoc
i

rii

vel

exposuei

"'

factum, ut,quse , Bavoniano Chrom oreferuntm de sepultura Elise, sk ea>posita


sint
in

"""

locot ut

apud

""''

vto,st

\tabilloniusin

"i
''"
/

sententiam
/ ""'"

mv
\

hmatibus, mdetui
.iiniiiii

lauduin

"'"'"'

n,
1

ut

etiam intelligantwr de morle


i

non allegm

obita
t

mo

,>,,,,

asteruj,

et

sej

ultura

""'""
Itati

rium,
esset,

et

Vigellense

Picardia

us ibidem habitamtibus.

necdum

ditum
36

dum
him

"'

33
tentue

Verum etiam
Mabillonii

hsec facta sunt.

isla

ut (idem faciat.

exposiHo adversatwr sen-

MabiUonii
""' est

se<
t,

Annalibus Benedictmu ad annum 939, ubiait, Ganden es monachos; everso camobio suo Gandensi extorres cum Sanctorwm reliquiis palabundos, prvmum Laudum apud
in

unda sententia mihi etiampro- uMdUqu

allata/m rationem, tum quia nnhl " Ul locus ob Miiini Miiim aptissimus erai in quo tuto lateret cum reliquo thesauro corpus S. Bavoni9,

"

S.

Vmcentium

quod potissmvum vntendebani Gandenses monachi,


llur

per

annos
a

fere triginta

consHHsse

urrnlit

ith/iir

/, tisSl

mu

,,,

dein,
tiitis

canonicis undem

mlrn r ntrnl

Didone episcopo mstisi

fanno 886) ad
851

Vigellam monasterium Brie-

argumentum) qu d m monasterio de Vigella nditaanno 1624 die jcxvh mensis Maii facta

sit

gii

pagi se contulisse.

Nam

oa
ut

posi evei

mm

anno

monasterium suum,
S.

ad dictum an-

reliquiarum mspectio, cujus Acta Latine exara ri a Prseposito monasterii subsignata laudatm
/'

inini similiter insinuat

Mabillonvus, Gandenst

guerrois
I

< testatur

prs
\,

oculis

habuisge,

Laudunum ad
tantum
iinir

dum

Iriginta fere

Vmcentiu/m contulerint, non sedplusquavm guadraginta

OS

irlrm
mte*
,

/>.s

ti.illirr

rrrrnsrt ,;/,S.
i

quias
Bavi

et

has

Des

os

de

Babon (ou
.

nis ibidem

constitermt,

cum anno dumtaxai 895


inflrmis funda/nienUs

qi

abierint,

ut verba Chronici Laudunensis ewh-

ossibus
,/r

aiiqua

S.

Babonis
,.

(vi

Bavouisj

quse<

gunt
S.

Quapropter

dum tam
;

nlin irni r
V<

,/riiliii

niiiinr

Gandensium

rwm

in in
locis,

stro,

'/"'

Vincentii habitalio

dum

iis

saltem

quos reperire potui,


ci/puus

sibi

tam parum
ut

/i

Gandavum
sigilla,

post/modum proba939 ea Gattia F monachj retulerint integrum, ipsaque


obest,

quod,

sicui

ejus assertoi

HabilUmius, equidem dpnec

antiqua

manu
testi

thecse

inDxa,

inventa

sini

meliora afferantur, ilUvm


iii.

non satis

pt

mtegerrima, prout
s.

Hiraculorum
/.,-

quem

dai Sanderi Chrobrevir

Bavonis \n
fu/i
iii

nicon,

sequar,
i

additis elucidationis gratia

tnni
geli

Gandavum, transmittipotuerunt ad
>

Vi
>

bus obsei ation


i

ii)

qua
-,,<()-

34
ri
iiin

i''

utt
m\
n

religuiis
iiiint,

iuis.

pfcoi

tdus monachis Audomaropoli Laudunu transfugit ; 867 obiit, quando ja/m tum monachi
,/'/',
v

ii

ni

>>

dta.

rnni reliquiis Nigellens


/,/

eruo

primum
sil

pult/us

erium incolebant. quod apud Nigellani seTasradus, Secundo et cla/rius ea eo,


ex
eo,

onditam, sive quod ni > monachi, sive quod Gandenses <>i sponte fecerini iii ,,/tiiiii, ii iii actionem tamdiutu nahospUi liinir quandbquidem ecundum ea, quse tradun r if/illir OpUd Sn rt/r, iim titl ,'niiti ,
absi
,
i

quis ex quo Laud/uno


,/iitiin

fuerimt, alio loco

>n

/'/.//,

non fuerint,

qiiod

Vasradi successor Rad/ulfus

apud eumdem
in

Sti iitirriini

dicatur electws a fratribus


terio degentibus.

Yigel-

donec referrent/ur Gandavum. Verba a/pud San,/ri tin, sir habent Vnno cmxxxix S. Bavo cum aliis
:

lensi

mona
a

Verba,
:

quas subdo,
successil
sle-

Sanctorum pignoribus
monasterium de
sui
:;7
s,

el

reliquiis

de Lauduno ad

nullum
Tasrado,
ctus, quia

patiuntur
fralribus
dicti

dubiurn

Radulfus

Nigella translatus, ad

arcem oppidi

Gandensis crenobii abbas


in

reportatur.
\tque
/'''"

fratres

prasdicta
is di
i

Jligella
:i

causa

sunt,

quse

Mabillonii

secund
I

dispersionis

degebant. Obiil

sj

Lau-

itenHa/m longe probabili rem faciunt.


,,r

,,,,,, >,,-

rattoun

<

duni
lil.

ei

in

Augusti. Sed
locus

tiis

mona iterio de Nigelia sepultus vi ubinam jam aliquoHes nominaest Unum dumtdwai de Nigella tifo
'

,,,,,

./ni,/

dissimulem, ratio
>

est

non una,

qm

rrl/nrl.

qUO i'"i"<* >n> ,, quominus,


;

>,/ n

,,,,,,

,/r

r,,is rr,,/,H,

dubitem,
/

eo

nomineponuni

SotiHa Galliarv/m

Valcsius,

,/,/,, Mirr.r ir/n/ii/r,

pOStqUOm /. m/ n n

tlr,>.

/in

>60

I,

l,M H,

,.m in

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, CONF.

Chronkis, auctor
s

Officii

Gandensis
Belgi
.

i.

Lectionibus
vpse

apud
sicut

Vigellam
decessores

stve

monasterio de
et

ngella,

Fastii

Sanderus

Tasradus

Had/ulfus, non

aliam

nt, corpus S. Balart tse, altumu vonis Lauduno Ga d quesileantde Vigella \udiatur Meyerus dccccxl um Gerardo Gellensi, Armiirus fcomes Flandria
,,,

Sanctis Flandria

fuisse suspicor, episco


/i

quam

quia cano

Dido

em

'""

Laud/u/nensem

obitum, /iihoiiurii

anno ssn. t/imrio post iii monasterium S.VinecclesisB sua


e

antiquojurc
e isti ecclesiae

vegerim.

abba GaodeDsi, corpora Lauduoo Gandavum rahildis


nique tertia est}

divorurn

Bavoois

e1

Pha%

ex antiquo an leanim jus,


enses episcopi, canolaici,

retulit,

H"i>"

'

<

ui

illic

sepelirent/ur Laud/u

quod apud Sanderum de Rcbus


fallar,

nici, cleiici,

nobilesque

etiam

prout liquet

omne

sententia>

ex Charlis sa?culi x Roriconis episcopi Laudunensis


et

fundamentum
lus,

accepit

Mabillonius mque ac

Lotharii
et

regis

Francorum apud Acherium


ti

in

quidem locis sermo recurrat de Vigella; sed uno dumtaxat posteriori tamquam Vigella audunensi ivitate distincta eu re
tribus
i

Ptotis
iis

Observationibus ad Op<

abba-

pag. 649. Quod autem postElise obit/um


vel

gna
r.i

major,

vero loco sic


gas,
i

memoratur
Lauduui

Sigella, ut

moxintellir
:

dispersio usque

maquam ante fuerit, onachorum ad finem exsilii, putem process


qua
vel
tract/u

unens

civitatis

<>l>iii

rerum

angustia,
in

temporis presuo

idus "'" asj

KaleDd. Vprilis, apud

mebantui
judii

Nigellensi monasterio (hoc pro


ibit

Nigellam ibidem (numquid


lus,

non Laud/uni?)
reducitui

sepul-

Ad eumdem sensum
dicitui

locus secun-

diis. iiin
l{

//

Radulfus post Tasrad/u/m electus fratribus Gandensibus in prxdicta Nigella deobiisse

pago vel tn Laudunensi civitatej et ob quam normulli hospitaba/ntuA in vicinis monasteriis, ut remanenUlectoi
i/n

Briegio

bus

apud Nigellam a/nimo


licebat,

ei
:

voto

uniti,

u/n/um

gentibus,

Lauduni

el

in

monasterio

de

sempei
tura
mii/ir.

gregem constituerent

nam

alias,
et

quanc

Nigella sepullus.
iddnctu,
Miiiiiiti ii

vivebant semper simul


diserte asseritm

in

mratiopropom.
'"'

38 flisomnibusi on
tocus
tertius
ro
i\

limi-

corruptus

non
,

sit,

ositumque
fuerit
:

10
ii

Postremum
is

nm.

de

Lauduno

Laudunum
S

ut

sensus

narratione,

quam proanme

mcompendiosa citatis ea Son:

Anno
Dasterium

Bavo,

Laudunuui ad

moreiii

subnexo/m
calamilas,

huc tronsfero

Nam
tanta

eo
fuil

de Nigella
niiiinn St

translatus,

Gandavum
"iii.

tempore a die adventus


Fiandria
ul

NorroanDorum

porlatur? Sa/ne sin


:

m non

nem
>"*<

lus

|jru|)t'modum

(vniiiin
el

monachi S. Bavonis to annos exulare, perperegrinari co-

rit

/'/.//-

1, ii

si

Vigellam

apud

que diversas civitales


gerentur,
i"

regiones

denotetu)
i

Vigella ai

in Briegio pago, quae

Galliois,

chis

mli quinque circiter milliaribus non facile causam reperimus, cur monaGandi ates Tasrai

dia,

(nempe eoi Wtesia Audon nunc in Insula


;

Flanoria Audomaropolvm

Laudunwm
Fra/nciae,
n,
et

in

l'n

hinc forte
i

ad

-'///

Hria,

</

mpania?,)

dus, Radulfus

omnes diem

obiisse
i.

m
vel
o

Lauduni subslitt rinl, ubi tmduntwr. Nullum, fateor, uduni vestigium Nigella
et

Sempei

de Nigella n
integra

D. Bavonis aliorumque thesaurum longe omnium pretiosissimum. secum diligeutissime ac religiosissime

tamen
,

corpus

Sanctorum

ceu

circumferentes,

eorum
oberrare

prassentiaa
:

amj

Qducia

lius,

reliquit

tam nommis \at ad Desguen 4s, serv ri


ut
,

se

tan-

(l

Ml

miseriis
incerti
el

consolabantur

el

quanquam huc
simul
licebat,

illuc

cogerentur,

tamen
vive-

semper
liter

in

creduntwi
'/""
/ ''"'

commune, quantum
;

thesauro,
videi
i

ese

forti

simum
i

'""'

/"'"

Ma
manebit,
n

argumentum Pagium
,

bant, sub uniusque capitis obedientia

pote-

continebanl

ac,

humisimul atque abbas ex husese

sei

quamdvu

""''"""
''""'" '

manis excesserat,
mhl1 obsti
i

alium

statim

''

in

ejus

Sa

locum,
post

nostri corpus, post-

exilio,

"'

""

eligebant.

VuUustomen

'

davum
"> w*-

nslatum fuerit, credipoteritaliadecaus coni

monaslerio

quia

imo aubir
sii

Eliom abbas notus nobis est usque adS.Gerardum Cellensem, de quo mom sequente, ubi simul
videbvm/us, quis
"status

^S.
/'

mteri/m

Bavonis reliqui*.
dicti

Gandavi

Vam cum inspeo


tantum
pluriun

fuerii

reru/m

reliquiarum

monasterii facta
Dt

"""" 1624, asseratqw ,/ """" '" s "" '"


/

'

amnexa nomina
>,

isitationis

I
r

om\
illud

b amti-

quitatem

ei

iniquitatem temporwn
noi

legi

nequive-

""" "'"""'
''

esset,si

et

nomen
residuis litteris

/"'"''
'

'

'''"'"///

fui set,

et

'

"'"'"

'''

""'"'" "'"
S.Babonis
i

/"""" qualicumque traditione iquandoS Bavoniscoryori facBavonis,


ubi

',""'

vei

BaWeD| ''"' "" abbas S. v "' v " 7S *WUquifuUepis<


-

legendum erai

yiauriprope Pari-

u
re
e

""""''
/,
'

r"
/
-

" "''"- Sancti, cujus


/

m
/

" / '"'

"

""
"

prosequamw
itsperil ''
l

seriemtantispe* interruptam
'

'" u

uone,

",

"'

" ""-'-

nte dicta

Radulfus

denw7l' afratr ^sposthunceleclu8,obiitDc.

apudSan-

g III.

: '

PHIW

OCTOBRIS.
super
slram
fluvium

261

Schald

siti,

pari

devolione ad no.

AUCTOHE
J. P.

III-

Monasterii

accedentqs
ipsius

magnificenliaro

Bavoniani,
in

innotui runi

canonicoa
Dostri

ccem

bii

domini regum,

ac

genitoris

dum Normanni
(llie
.

Flan-

Ludovici gloriosi imperatoris, ceterorumque


es
rillis

praedecessorum nostrorum
nni1

suo-

driam irrumperent, diuDOSt llOrum disctS^lim ooul11 ' *


:

usibus

delegalis,

confirmationis

quondam

|.r,i'cc|la, scd nirni.i iulcslatione paga ""'"'"^ D08lris< ue praepedienlibus pea alis, eadem l depcrisse ignique cremala fuisse Dnde bumiliter

hahuissc

miSCrrimUS StatUS
anilO
,
.

(|UO '
lllO-

Q0Slrani

deD0SCenles
sa n tis
.

serenitalem,
fratribus

petierunl

de-

nuo memoratia
,:

uostra

benigni-

1(1

restaiiralum,
.

"'"

ideiD

renovari

restitui

confirmationis

praeceptum,

quo

irrefragabiliter,

aulloque

inhi-

nacniqiie

III

ballllS eXSUleS

bente

IIis *
usibus
a

rebus
priscis

ipsius

abbati,

suorum

Gandavum
S.

scilicei

leuiporibus

delegalis libehic

ctim

reliquiis

rius deinceps uti valerent.

Subduntm

viUarum
.

seu prxdiorum

Bavonis sint

nomina, dein
qu eque
,,,

reversi
et

''" '""

particularum ex his
iis

legi

monasterio confirmatw possunt apud oitatum Mira u


sive pt
e<

ex

ro

diploma
liaec

e\

twm
in

ita

clauditur

autem

S. Pharaildis

comiti

Arnulpho concessarum clu-

nostrae

renovationis atque confirmalionis auDei

ctoritas

majorem

aomine
vigorem,

per

supervepropria
nostri

oientia

tempora obtineal

manu

hac

sub charta confirmavimus, annulique

plex translatio. Monasterii

im P re ioneassi snari jussimus.signumKaroiigiof riosissimi regis. Datum vldus Octobris, Indiclionexn


anno xxv regnanle Karologlosiosissimo reg apud Pettingehem villam in Dei nomine
Ainen.
43
.

Gandensis reformatio,ejus-

^ctum

feliciler.

que attrihuta Ordini


nedicti possessio.

S.

Be-

Peltingehem,

num
in

Peleghem
a

duplea

est

<"

quo duo no-

Bona moet,
iis

isto
i

nomine

vicus

Fland/ria

tatudigna
;

ortracum

vei sus tertio cvrciter

milliario dissitus
tus
qa
i

nachis ahlata, quando

alu

\ldenardam ad
sei ihkIii
iii

St

aldim
dicitui
esl
i,

quihus

fiunc

iii

<h/

adnitentihus,

Votis

apud

M/i.iiiiii,

qu&

et

sententia
36
el

Meyeri

fuerint rcstituta.
ITost mcensum anno 851 S. Bavonis Gandense monastermm , nihil eo spectan apud veteres oci un ii usque ad 864, q Calvus Frani

iii An/nalUms Flandri e ad tandumait, regura antiquitus

principum fuisse
illustri

domum.
pag. 589
POSS,:,i,i

Sa/nderus

tom.

II

Flahdrix

agem

de

eodem

loco,

Peteghem, inquit,
ultimo
nobilitate

mona
S.

primum ab aldenarda lapidem,


hic

Bavonti

quam
ob
id

loco

memoretur,

quanlameo
vel

caeteros el

primaiu superare
I

pagos

videtur,

corum rex pnrdia olim eidem


confvrmavit.
consi
tmii.
i

collata

diplomate
nobis

solum, quo
fuisse

Ea
a<

hoc

vato,
I

\i

monumento hactenus um p\ juris


\

regum
iii

m uno anliquum ab auclore Uiud esi domiciiium perhibeatur

..

>>

Diplomatum pag 26. perspicimus tum regis Caroli, tum Reinhelmi, aliis Ragincliin et Rainelmi Tot nacen ium ac Vi mensium episcopi, curam, ut bona monasterii,
ejusdem
.

em canonicos, ad
,

quam apud Mirseum


canonicos,

jiciuntui
di
i i

Nola

anno
disse.

ov

in

S.

Bavonis
id

doo raonachos monasterio reseI

Non

diffitenVm

Gai i&
col.

hi istianse

'

quantum
reman&i
Gtoren

tot

inter turba
fl

/?

i
.

irta tecta
o
re-

auctse
,,/,,,

scriptores
i

tom.

177;

at

statim

quippeji

ortasse

tamen

per

vocem Canoniui

pr&fecerai

\delmum comitem,
vet isimiliu
i

alias qui-

coa
xr

intelligendi

sunl

monachi,

pei

vocem
u

dem

nobis ignotum, sed


,,,

intelligeudos essesupra demonstravi


hijust
>s
i

irm. piu

ac justum,qui ejus bona

<-<<nir<i

invasores defenderet,
exsilio

acS

Bavoni rediturisque ab
i

monachis

<

onserx ar<

pus
effecit t

vero

monachis , SU o abbate, prasfecturam adeptus, ad cultum divinum conservandum canonicos adhibuil ad


.-(t.ini

adelmus comes,

errantibus

rinn
sens

laudato comite apud regem


di\

ut p
el

tempus.
', ',

loma

concederet

In

nomine
gratia

sanctaa
Dei
rex.

Fateor,

si

nulli

<<

iis

mona
Galliam profugien-

urrmuadu''"'""""

individuae

Prinilalis.

Karolus

Si

bate ceterisque fratribus


tibus,

in

erga

ioca
Dei

divinis
-

niltibus
in

mancipata,
locis

propler

Gnndam

propter

amorem
beneficia

eique

eisdera

famulantes,
oobis

vandum
in
i

substiterunt,

opportuna

largimur,

praemium

fuerint

venerabilem sersupra vidimus in awno 864, vel etiam illi ante

locum

ut

apud
arolm

Dominum
iii,

aeternae

rcmuneratioois

rependi

GaUiamprofugerint, omnino verisimilg


/,,,,
i
,

esl

(/(

ii/him

divinu/m

onst

rvm
seeui

non diffldimus.
i
i

alvut
con-

irco

noveril
.

omniura sanctae
quia
vir

Dei

Ecclescili-

os fuissi

ad lempus presbyteros
ihi

diplomati
firmat,

siae

tiilcliuiii

inirorumque
sive

prassenlium

Sri / verisimile
leotos fuisse
/.

non

est,

hos presbyteros intel-

cei

el

futurorum industria,

venerabilis,

in

diplomate per
cononici
/

vocem canonicos.
.

Noviomensium
praesul

Tornacensium

ecclesiarum
sui

/,,.,,,,

a,

qui
a
\

uoi "iiiin
'"'

ni

diploi

Reinhelmus,
qui
et

curam

ministerii

gerens,

,/,,,1,11111,

/"
ca

"'

""

'"

'

uec

non eliam
et s.

carissimus
largitu

Qdelis

noster

^delmus
Gand,

iii,/,iu ni

comes,
s.

nostro

reclor

monasterii

uondam

habuisse
,',

pertinentium confirmatiopwecepta, quod n


nupei adhiberi
cce\

Petri

Bavonis,

quod

vocatur

7/ ,s,

istic

Quat ropter

GLORIA POSTHUMA
,

S.

BAVONIS, 4LIA8 ALLOYNI, CONF.


momanni ipsum locum adeunt, vastant, incendunt omnia diripiunl solummodo Sanctorum corponbus, maiimis Qdelium laborfbos, ad mon> tem regium Laudunensem fuga dilapsis. Cuminibi propter metuiu ipsorum Danorum, que quoniam omnia occupaverant, diutius morarensr.s licreililas '(iriirii lUT monat Iti ersa
el
;
-

pfant

<

nistimo, mtelligendos esse

[)

SeCWldum
III ,-ri
I
i

errnt budovwi Pi\ << m ru que regum temporibus, wppellatosquefuisse primum canonicos, dem semsl ac ito um diplomaU ><'</. ll " wa sanctos fratres, quia secundum Canones, fiStituti sui, sinii/l rrln/io.sr nr
nachos, quales certe
'

fraterne vivebant
I

etiam lum
I

in

Gallia exsules
substiterant^ " -

III III

"IImdavi,. III' II <

01

n ex
I

'. iis,

qu\ y**'

ww est

' alienos, ad ......


ea,
8fed

el
.

domestici
el

atque .........<...,,, exlranei diri....|...

aliqui erant superstites, Veru/m

nequehis seumodculturndivit

pnenml
duini

proavus senail nostri


irnulfus

Balinde

comitis)

Magnus
,

maximas

num conservandum Gandavicommorantibus paa


fuit aut quiesa
Monatti Qanderue, cujtU,$tT>

abstrahens

partes

satellflf&us

suis,

setfundum

Voi

mawnis
referente scriptore

quod
Mvraculobnit.

Ui

quippe,
Bavonis,

inni

s.

vastata
o) inii
,

urbe

tiori/norum,

omin-

iirm

unicuique eorum eral contiguum, distriHinc procedit Othelboldns ad enumeratiobonmhin. iiu.i olimsic monasterio abstracta
,

Scaldim

Quvium

Normannii,

tranl el
ei

omnem
delenl
,

terrara
el

Bracbantisiorum incendio
el

iterro

incendiis

devastationibus
sitientes,

inhiantes

sanguinemque
e1

humanum
regni

ad

interitum

perditionem

ndavo monasterio

mense Nosedem sibi ad


Do-

iii aliqua necdfuvn suo tempore acdevn comdtisss vaProcinium vnv phrat. Legi ista possunt apud Mirseum tom. I />/plomatum, ubi integra Othelboldi Epistola eacusa esi ag.MSetseqq Postrema verba abunde nos /
i

quai n

iuni

ir.siiiuiii,

biemandum
miiii

slatuunl

anno

ab

incarnatione

octingentesimo

octogesimo.
el

Tunc
el

quoque
supra

misero staPu essent tempore, de quo hic agimus, bona mohasterii, quamque difficilis innin ejusdem instauratdo.
docent,
is

quam

cum
Scaldim

civilatem
ferro
el

omnia

monasteria
posl

/,vv

demum
si
ii

tentata

est

et

completa

felicv-

tandem,hor-

igne

devastaut,

mul-

B lam

rediere.

humani generis interfectionem Gandavum Hsecomnia pene ad verbum et plwra de


di litate

nhur potissimum Vramsma Noviomensium ac Tornacensium e isco o,cuisub' S aroe3


><
i
.

""-

tor(

ho\

erat Gt ndensis

<<> >

<,<,

quique, verba
Bavonis,

suni sorir

V"
iii.

ininiif

leguntui eUa/m

Chro-

ptoris

Miraoulorum
locornm
avidissimus
Miirrai.

s.

quoniam erat
reli-

de ipsorum gestu

ium tom
lens

ad annos 880 et 881 apud UScriptorum Histoi F% rum. ille barbarorum omnia devastantium i/nuscausa fuUt ut difficilioi fac\
i

sanctorum
gionis

cultor,

ChristianaBque

informator, venerabilem locum


suae

(Gandense
Bios
i

monasterium)
ex
iiiiimo

quippe
pristini

dicece

indoluit

vigoris

etdiutius dilata mbnasterii restauratio;quandoquir


rr.r.iiii. uii.i
,i,i

auctoritate

denudatum,

instituilque

uiud
,

rtinebant,

ui <>/!<

,/,,

diplomate,

dicat

primum illoru/m furorem evaserant, postea dubio eamdem sortem mbierint,quam ipsumantea
monastervum
et

instaurandum. Initium episcopatui I rodoardus m Chronico : Auno dc


Walberto..

omnimodis Tramsmari inci

kxxvii...

successil

Noviomagensium prassule deftmcto, Transmarus, monasterii sancti ^edasti

tota
<i<<

successu temporis regio wr}

praipositus.

cumjacens, Atque
postque horum
i

mhlata vpua qua supererant, restaurando monasterio subsidia. ',.... , v r'"'' ''''"''"';' '":' "' Vv >>/// ihscrsMlin ;//"/// hie ,,,...,.. i.l '-"" nnn, his abewntibus,
.

Ludovioi Tran marini,

Epochom firmant bina diplom* Francm u/m regis


de "'
,

apud
'

Wabilloniuim '"

/!< '"
,

i" ii"in<nir(i bvplomatica

nu. lib.

vi VI

... ipsimet bertus


iii
iii
<

pag.

568,

,,,// ,.
.

potentiore
1

regionis

mcols monasterii fundc


theU

Jl

Pwr,

invaserunt aousurparunt. Hoc (estatur


s

alterum Arnulphi Magni editum a Mvrxo tom, I OpeDiplomaticorum secwidze editionis pag,
936;
''
'

anno

omitis,

39,

signatum
fus, varia

937,

in

Bavonis

quo asserii

,/

tai

nam

ArnuC

/'Uimiii.r
1

oomitissam conscripta anno 10 """ integropo alum monastesri

prsedui se reddere seu niensi monasterio, consilio habito


>><>.

donare Blandi-

cum Transmaro
irnulphoautm
'

Sanci

corpora

et

reliqu
tera

49 Ad
r/ "'""
'

us

tunc ornabatu

eumdem annum

937 referunt primor-

enumerat bona, qu possidebatetolim possederat atque hancitaorll "'" Nunc dom na oostra dulcis ima, quoniam
:

""

'"""'

estaurati

monasteniGmdensisSanderussive
in

Bavonianus, Oliverui

V
Ms,

Chronico

satls
'|

'"" ,s

|MI

factum esl de corporibus Sanctorum, animadvertat, si lacel


|

Veyerustam m Chronicu quam \nunde simul et <:< diplomate


111,11

ei

reli

'"

;'
'

vnsmaro,

utprmum

episco-

vestra
fuerit

P ieta
e1
'"'

'i"''

11 "

quanlusque

pus factus

est,

nthit

bic

locus
;

olim
el

magis cordi fuisse,quam

^alem nunc
regionis,
rl

dilapsus

inopiam

loca sacra pristinae dignitati


1

ac splendori
.

tamen
sterii
'

restitue-

capul

"""'"'/

primatum
pontife*

tenens celerarura civivocilatus

mona-

tatum

ab

antiquis

Gandavum

strum, ubi

3 anctue

Imandus DoslLnti

ionem
beatl
:

templum
principis
Pelri

^Postolorum
cons ll

T&
maxi:

ca-

vnstaurationem, excitavit verisvmiUime desi""" /"" "" in suam dicecesim ln //''"'' > duece, " '" .",;'

"'" "' "' wulopeneinteg


scriVtore

Smct

*
nam

'

reliquiis

inGalliisdelitut
testc

insertis,

atque

monachorun
^postoli

inceptu difficiUimwm,

<wffl

mslituens.

MiKiriiinriim
.

privilegiis

totU8

C i,. curaj acens

Wm-pwcepita
""""

><">
,..
-.

decentissime corroboravit ubi *nis pater Bavo on ,, .,,,,


aatus,
,

tur
'
,'

P>ba8sime cons,

iniirnrnni '""

l,;i el Gandensis ccenobii locus videbasim "'or ,''""''"' '^'s deserto vacuatus culloribus... Ipsa cultoribus... \om

nalimiim " """":

'"""

PWI

estsal-

pnbus...el diuturna desolatio plurimo


iiL >iiii.ii
i.

>,> >i<

,11.

esruil

sud-

fueratreitau*

IMR Pi;iM
A
Qcio,
se
BCilicel
levi

OCTOBRIS.
ibi

Bcalam

velle

erig

sre,

pei

quam
col-

persolveretur.
viri

Pia

vero

adinonitiom
eis

nterque

volatu
llis

caelum
ad

poaael

conscendere.
qua3

rabilis

Gerardi

abbatis placuil

memoeumdem

AUOTOHL
I.

IV

Quid

multa?

litteris

rrequentibusque
ea
.
,

restaurare etc.

lationum

exhortationibus

voluit

53

Non

ita

oni

vn

iptores

H< Igas

de Quo

o/ino
-

mo-

benevolcntiam
locus
i.mi

marchisii inflexit

ccepitqug

idem

tempore, quo monachi


cris reliquiis
<l>ii

Galliis exsules

cwn

noc/ii

utrorumque adjutorio, quamque aliorum


prislinum
hic a
nosPi

Gandavu/m

Qdelium
alHsquBadla
borantibus,

collaboratn ad

redintegrari.
o\

i/psi

redierint. Sanderus, aui vonianus Chronista, reditu/m


'/"'',/
.

50
cliisus

nulphu

come

mar-

hUm
S

'/'//' ''

nnr.uin 939

II-

li(

CCXXXIX
reliquii

appellatur ad ewm sensu/m, quo ja/m defunctus " Lotlmrio rrijc in iliplouiotr antli 961
<i;

Bavo cum
ad

aliis Sani

lorum pignoribus

el

de Lauduno
ins.

ad

monasteriura de
sui

Nigella

Lranslahis
re*

inl

Mii.rnni /nnj.
nostcr

'|l>

ilir/lnr

\ "cncr.i

JS

Cuiucs
el

arcem opidi
in

cum septem monai


quia

Arnulfus,

videlicd

ronsaniriiiucus
lis

re-

ad

ecclesiam,

novo castello constructam,


Octob.,

gni Dostri marchio nobilissimus.

po

ro,

jui

oum

portatur

xui

Kalend,

ccenobium
ilh

irnulpho
imnriii
.'/

et

Tra/nsma/ro ad monasterii restawraoontulisse memorant/ur, ac -ensi nest

Gandae nondum
i

plene
iii

lauratum

fueral

ram

n\ ri

OU\

us

"/-'/'.
i

dushauo) dubie
soriptore
nostro,
* *

senex,

qui,

referente

eodem
abba Gandensi
hiklis
tatio
i

\niiii|ilius
i

um

Gi el

llensi

in

Britannia insula ad
G

mortem

orpora divorum Bavonis


reluiil

PharaRepor-

otans, in
ficisci,

ndaA
et

wm

pro-

Lauduno Gandavum

hic istis
el

moxque
p
.

m
in

luc contulit
titil

quamdin

orporura sanctorum Bavonis

Pbarahil

supervixit, devotus reparator exs

Sed nec mv-

mni
,

iii

tem

dicta

instauratione habu

S. Gerardu/m Cellensem,insequentibus rjns


<
i

docebimw

Lauduno ad hoc Gandense coenobiuni pec sanctum Gerardum abbatem supradictum. Annum Ignat ,, iptor Wiraculvi wm, redtiwm tamen
oionte
,

tamen laudes non

ultrra

qua/m
B
anno
DCCCCXXXvll

exourremus hic, UuMi anda oe-

,,<
i

"/. "'
:

aliquani

telligas
tionis

Igitur post Norlhmannicaa, vnquit, infesta-

niml hOC ipSO m<nsr ,nl ilirm III. 51 [udiamusmodo,qua deinstauratione t/rada supra Umdati scriptores Belgse. Apud Sanderwn Vnno dccccxxxvii. \rlii>. rrcap.m ista habemus nulphus Magnus, comes Fiandriae, hortatu veneraI
:

repausationem optabili

quandoque

regione

tranquillitatis quiete composita, meluentes aliquor-

BUm
qui
ct

aiicujus

Lni
'

arsionis inquietudiuem,hividi

Lugduno
monasi
Patris

transfugeranl

cura sanctis
''

reliquiia

/.

Laudunum

'"

extraneia

bilis

viri

Transmari, Noviomensis episcopi, ccenotunc

constituti,
Sancti

biuni

Gandense,
el

dirutum

et
:

deserto
qui
in

similc

Gandavura quantocius, sublatis secum pignoribus, maturabanl reverli. Bt


ut

restauravii

in

melius reformavil

eo virum

quoniam eotenus,
,,,,
,.,

totus

circurajacens
locus

pagus,

illustremS Gerardum, Broniensem abbatem, constirectorem, tuit, dicli Gamlensis cnmnbii viiresimum
M,iiin eximiaa virtutis,

Qandensis ccenobii
ecclesia,

pene
in

videbalur

similior deserto
!,,,,,,!

vacuatns cultoribus,
illo

novoagdi-

postulabant. In

inninr

Restauratio

qualem omnia ilia lempora densi Chronl o hsec noccenobii ab ijus Gandensi
G

castello

ea inl oduxerunt cus-

todienda.
;,',

ii i,

manifeste
nr
i

msinuant,
',<<
.

tempore
,
ei

reditius
QatliU

um er

arriulpho

Magno, Flautfrensium
Novio
i

comite,

bortata

,//

rr ,,,i<il<in

/,,

tor,

Vra
istis

Pransmari
f

Tornacensis episcopi
,,,
tl

tempore sancti Gerardi abbatis hujus kxxyii fa Heyeri di cc Qobii antedjcti anno Don dccccxxxvii Magnus hordenique utroque Opere Transmari episcopi Noviomagensis Gandense tatu Normannica rabie eversum, reaediflcavit, ccenobiun
ac ta
:

iscopi

ad

<<

conatius

molimina
""'-

tanti "'"
toritate,

tredi&ur.Si

rem non habemus,


ipsosscriptori
t

diffei r

reditusinannum 939
\irhmi:

nequitmonachomobiixdti

oIUosritusacc83remoniasinstauravit,Gerardumque virum abbam sibi Cellensem, magnura virtute


S

nnimn

m mnum 940,
,

Belgas muttum provecta futsse quod ad <


ni B
ips

/uii. i

feliattr

P constituit. memorata 52 Pleraque huc usque restauate biaea; dvpl pag 12 cujus proin,
regis

mau-

,.,

deposita

fuerini

S.

ratur

apud H quamvis anno tantu


Lotharii
:

da

ti

parspriorhic locum postulat


el

sancta;

individuaa
gralia

annuenK
oos

rex

nomine Trinitalis. Lotharius divma Quandoquidem Francorum


In

Sonctorum reliquUB. ittamen culoivmnon ubujue stricle obi mism tarum senem, forte hci tam imagvnemproposuii potius.ul jrsrin

'-

'/""

<

fidelium

nostrorum
el

petitionibus

ac

pracipue
Eccie-

L copus,quam
s

di/Roile

ut

Uotori

exhibcrel statum t

quo

ad

religionem

restaural

Sb

perlinentibus, assensum

P^re
ac

d ignum dlisseni

ohLCerte .,,,11.,,,, monachi t majonfo


nartetuncGalli
vel

altem ,<

gnoscitur,

ootum

notri

tam
'n ,s,cr
(

voluraus onmibus Qdelbus futuns qualite pra^sentibus quara


Qeri

nmaff*
lures,

SSm
S.

Arnulphus

comes,

Glms

ejus
,-

^ostram

adierunt clemenUam

sup,

mV erstites /"rr,
i

ne

dic

lujuos, qui
'

M ">"*
fiml

"""f
'

'

KnoreN
Bavo
pore,
,

corpore quieseit,

U XT^TA^
a

fc

*
Ztehai

"'"

psossolusattrah
lohc

cujus

aliorumque reiigiosorum servatus reeularis ordo ibidem


ra

nvovum
ruissi

memo
devo-

lur.sedutinpropnoi
*e

idecenteretse
/'/'<"
V

:^o-

LnTno
detunl

auctoritale

volunialis

sua3

ithuju,

mus anteeumdem
</'

itei
/

s
'

in-

mcursioneet
..i

neg

-.

cursione et

solitudinem

redaclns

el

pen.

inhabitabi mv> is
offlcu

Zuidern
eflfe-

toi

episcopus,

reliqvii

S.

Bavoi

dljs:

ita ut nihil

quidquam divim

Deo

/"

erint.

264 ^OTOHH
,

GLORIA POSTHl M
S.

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, CONF


visere
ecclesias

episcopus, juvante

Gerardo Celtensi,
ui
et

phumcomiteminduxit,
sterium
os
ei

restauraret

\mulmonar

septa?
celebri

Illata

itaque

nuper

roa^dificatae

sunt,

quo

revocaret simul
seu
eos,

oum
:

sacro thesaur moGallia exsulibus

subiimala

repositorio,

hodieque cernuntur, prosequentibus cunciis


ci Filii e(

exsules,
et

qui in

lamles in honore majestatis Patris


sancli.

Spiritus

accesserant

successermt

ad

hoc nenvpe prseser-

Urn mduxit, ut corporum S. Bavonis ac aliorum Sanctorum prsesentiatum oomitem m pia roposito
\

58

Annus
lih.

et

pauca
l\

rei

gestse

adjuncta, quse
rr/s srrii n
/

<onasterium

silens prseteriit auctoi

iste,
<<<

dantur apud Sande(


l,>

reh '<nn,i

conPineret,

tum

fideles alios

ad opus
t

celerius

per-

ruin

[V COp.

SU

inruun.ili

ficie-ndum anvmaret.

Ifissusest statim

ab

[rmtl-

lim /m/>rrssi, i/nO

/ui.ssini

ulnr

AmiO DCCCCXI
in

ali-

pho

et

Transmaro ad

nuntius, vpsemei
ipsis

quibus

SS.

Bavonis
oovi

Pharahildis reliqniis

ecclesia

fortasse

Gerardus Cellensis, qui

destinatus

praedicta
Legiae sita
\nniiii

Castelli,
el

super

ripam

Quminis

erai abbas, cujusque viri sanctitate

ceUberrvmi vel

ad instantiara

devotam supplicaiionem
relictis
tali

litterarum

abalio allatarwn testimonio certide

coraitis

PlandriiB,

conditione,
siipradictis

restauratione, securique de favore acprsesidio comiiis


visese

quod

clerus

praBfatae

ecclesiae

cum

commiserunt. Advenere Gamda


vel initio sequentis,
si

um
per-

eodem anno 937


novi
sedificii

cum

?c

structura,
'i
1

inchoata

fuit, eo

dicto ccenobio Gandensi venerabiliter persolveret ; SS. Bavonis i'i Pharahildis corpora cum aliis Sanctorum

eorum

reliquiis

annuara

peregrinationem

ducta non erat,


indioia.
su/ii
iii

" 11 superessent prioru vastitatis


reliquise

pignoribus
multitudine
reportantur
collocantur.

sancto Gerardo

abbate Gandensi

de

Itaque sacrse
ecclesia

depositse

interi/m

supradicta novi Castelli

ecclesia

cum innumerabili
ibidem decenter

novi castri, quod tunc novura ap-

populorum
el

ad

ccenobium (ianrlense

pellabatur habito respectu


coenobiu/m
eo$queexccriosias.piiaraini,

ad

vet/us fuit.

illud,inquo

cum

ingenti

laatitia

S.

Bavonis erectum

56 Dedictse ecclesise primordiis hsec tradii Meyeus

m
aovam

us <' Chronicis

dccccxii Gandavi

*"
R

templum divae Pharahildis De eadem ecclesia agit Graexstrui eoeptum. ma/yus in Gandavo suo ei Sanderus i<>in. I Flandrise illustratse, ubi cap n lib. n Rerum Gandavensium twn ecclesise S. Pharahildis tum
juxta

arcem

Concessas fwsse ecclesise noviCastri reliquias rarticuiai reiiet Pharahildis, nequaquam dubito; qvturumSS.Bal,aia nllainrn islir r/irhis fu/ssr, priusqUOm ynrm COT- VOni'
.v.)

SS. Bavonis

'''

''

'

inde
rlrsnim
iniiil.
rii
iii
I
,

ad restauratam
n/

coenobh Bavonianiec-

n nsfrrrr ,,l n r.

ordo imrni

l;r

/r, insi-

nnlim nssrrrir

li,,i,,,i

srrinh.r

m irnr ,,/,,<</

non

obscwre

significat,

feretrum,

est

arcis seu Petra

comitis, vulgo hel Graven Casteel,

UpsanothecamS. Bavonis, cum jam

ecdesia/m

effigiem eThibet;etlib.

ca\

i\.

seu cap. u

lib,

ejusden

Operis

de

Re,bus

Gandensibus seorsum
'cclesia, inquit,

Bavonianam int/roferend/um esset, in contiguo campo fuisse dete tum, publiceque adstanti nvultiiih/nii
<>/

vm
quae
ii

ressi, Collegiata

D Pharahildis
principum
adnitente

ostensum, iisdem

sigillis,et integris

adhuc

nuper consensu
migravil,
juxta

ad

parochialem
ite

Nicolai

Flang>orum con

Amulfo,

uovam arcem comiiis ejusdem,


ul

munitum, quibus olim fuerat,dum mekt Normannorum in Gallias delaPwm est. Quid enim roboris habuisset, quidve fiducm afferre potui
illssis,

Balduino Perreo,

Gramaius arbitratur, conditam,


receptaculum profugi

anno

di

cccxn

strui ccepit, ac

isin mtegerrimorwm sigillorum ostensio, sihisillsesis,anh' aperiri potuissei theca, indeque desumi

a clade Normannica ccenobii Bavoniani fuit. Sed de eodem loco mox rcdibit sei mo. Perducto demum
vi in eo

corporis particulse
aliisve

ddnovum castrumrelmquendse,
:

donanda
ecclesia,

'<-<'/rs,is

>

Credo equidem Arnul-

eam perfectionem sacer thesaurus digne collocai et commode


edificio
<ui
i,

nimi

habita

possent

monachi, statuta

est

et

solemr

nitm
ii

peracta

fransmigratio die

xxx Septembris
SCriptor Mv-

iii

940
Trn nsm u/rn limirm
:

pro sua novi promissionem adwvpletam esse tantum, postquam publica ostensione i</il/nriim probatwm esset, thecam eo statu fuisse

pho comitipro
oasln

issas fuisse reliquias

sed

nt

rentaurotvm

^l

Sic

mninl

m. quoerat,dum in Gallias delata fue-

Bavontanvm

raculorum
(
'

Cum

sacer

locustantis

talibusque inul

dies augmenlationis eflerretur


r
;

auspiciis,

quivis

'

ll(

possel

advertere,
illustrari,

dignatione

Dei

omnipotentissima illum praecaventes quique tam


clericorum
oratorii

monachorum,
tiliitatem

quamque
Palris

devoli,

tan-

anguslioris

Sanderus lib. \ cap. n ex quo pauca Amuipho comiti superius descrvpsi de prvmordiis ecclesiseS. Pha- wnceum 1? rahildu iterato agitde ii <'<< reliquii ue doeet, quse fuerit particula corporis S, Bavonis 7// ooncessa Caput isPud seoundum fere inte''ii
'

hinn

(ecclesise

novi
illuc

<i<<< in.

castri)

tanti

non

congruere dignitati,
'

ejus acrosanctas reliquias statuerunl transferendas,


forteidem

dispositisque,
lllr

quaa ad opus erant, id esl priKalendas Octobris, quo ejusdem deposilionis

sancta

celebratur
oegotio

vigilia,
e(

deliberaveruni

efficere.

Huic

intererat,

inagna
raisi

pars

"""" respciamt S. Bavonem, quam Pharahildem, operse pretium fuerit, etiam hnr transfeire prseci] . Posl verba data super us
"""
S.
56 ita prosequitur : Unde fecc ecclesia Pharahitdis) curn ad antiquas se les restaura111111 ccenobium) circa annura dccccxl
s.

subjectds brevibus Annotalis, recuderwnt Majores nostri ad diem iv Januarii, quo coliiur s. Pharahildis virgo. Verum cwn illic relata

exliteral

""<

Gerardus abbas.

Sed
quasi

quoniam

rumoris vulpignora
iter

Bavi ra
allcI ua

"i"

111

".

isdom erga

Sancti

intendisset

fjaudis

molimina,

monachi

re-

inter

agendum posito in contiguo cam ,n sanct feretro, ad


l

direnl

cum
iii

sacris

Divorum
Chronici

eidem monasterio propellendam sinisUi


pallio,
infixa

lipsanis,

Arnulfus marn
is

chio

(verba sunl

Bavom
B.

ecclesiam
tautis

suam

pumonfi infamiam,
aderant,
sigilla

sublato

dovo castello aedtfcatam, cernens


s.

cunctis

qui

antiqua

manu
ibi

oribus viduari, irapetravil a

r.erardo arti-

monstravil

^egerrima.
cor(l,s
,

culum

Quantum
v
Profusaa

Bavonis
lege,

et

reliquias
ecclesiae

II.

Pharahiidis,

lalitiie,

quantaj
es

pii

ea videlicel

;i1

ut
D.

sunl

lacryraa

clerus

annuam
11

i" ,l,h "


IIS
'';;:

sese

N;ilH

conjicere.
el

peregrinationem ad
mullis
seculis

Qon
'

&*&
? placaio

unquam sanumsadulcedinis animum explerel


Quis
meritis
re-

Bavonis
fuit.

persolveret,

-i

factitalum

Fuit

luec

ecclesia

affect,
,ik mI,i
:;
;i

cernens specialis totius provinciaa Patroni evia peccantium incolarum


-

exihata,

demum

Deo,

propria

slicorum comitis et incolarum atrii pala,im ab antiquo curialis, et ad servandas eorum,l( ln praacipue Divorum reliquias in ea clericos
'

sedi

cum

Prasposito,

in

cauonicale

collegium

haud

mulo

DIR PRIMA OGTOBRIS*


A
>'"ilto

265
resumpsit, hodieque pene soAUCTOBK
J.
!'.

post

evectos,

iriem

Arnulphus

.;, |..

8.

lDStltUlt.
ifi
1

Bavonis titulum

11

61
no 10*3
.

tiam

Posthsctrina memoratw reliquiarum

/'"" retinet, rjuodalibi


/.<,,,-

probmd/um

servo, nerursus

slako,
''''"'

tran$frrunlw

primaque
KI7:;.

facta

am.no

\\i:\.

altera

1336,

ewtra presoriptos limites evagrr. Redeo sln /////,


64
''"'"
/

admonaMoncuterti i.,m

Causam
in

non

affert

Sanderus,

cur

ratio

temporum
1

relatione

servata non fuerit;

agnovittamen, translationem, qus facta notatur

"""" 173, eamdem esse,quaefacta est anno idquecertwm /</ rr prssulibus, qui frdnslationi
I

Ipud ssepe laudatum Sa/nderum iii>.i\H<:"" davensium cap. ... / .v res monasterii ".' ordinequodam chronologicoproponuntur

reformati<>,

ejtuque pi

eti ta notantur

primum cap
cum

ies$io
\i
. i
i

mona

hit

ccenobium
''"iii

Gandense
Dein cap.

prsesentes

congralulatione
el
...

adsoribunktr,

fra

ut

in

[nnotatis

mofott-

a s.

nuerunt
'/"'/

Gerardo abbate reformatur

etiam
yitOW

melius

Majores
/(irr.v.sv

nosfri.
.sv/.

Quare
,

exaltatur
tata voce

iveadem

re

etunVur, sed

IW,,

mu-

/r,//.

..

\ma
in

ei

altera

adducuntur, prsetermitto, ei quxpostrelocoponuniwr,substituo: Aliam quoque translationem earuudem reliquiarum anno mlxxiu

locoistic

Ccenobium Gandense cum

mo

congregatione fratrum
Qcatur
et

aS Gerardo abbate reaedimelius exaltatui D


et

favn

nvnt

ctam
nsec
s.

verisvmiliter debeni

utroque

narral

idem

Chronicon
mlxxiii

(Bavonense)

primo
r,

verba

tano

portiones

reliquiarum
a

quod srdificium erect/wm anno 940 sufficeret quidem capiendis paucis monachis qui
soilicet,
t

Bavonis,

sanctaequ

Pharahildis,

Ge

Galliis
i/iii

Gandavwn
interwi

adducti fuera/nt, non tamen

rardo

abbate ccenobii Gandensis


comiti

Arnulphc Magno
concessae,
(luminis
1 1

<ihis,
C(

majore

numero ad monastiei

Flandrensium
in

gratiose

dudum

in

ecclesia
in

novi
fisco

castelli,

super

ripam
sita

tinir

professionem nnriim augmentrum


int/u.rriil
et

idcirco

illi

accesserit.
tu/nc
sl

Secundo,
"/<

Legiae

Gandensis
Bavopis

coenobii
et

in

quod Gerardus abbas, om/nibus


pOSltiS,
in

com,//,/-

praefatorum
''II

SS.

Pharahildis

hono-

CCSnobiU

iirlmrr m

olim

fundata,

translatae

sunt

per

RadboSi-

plinam,
s.

monachos ad prsescriptum
vivere docue
iv,
ii

Regutx
cxi
\

dum
di
i

Noviomensem
el
i

episcopum,
-"

praesentibus

Benedicti

Vnno

di ci

u,

gero Gandensi
atmo
u
/n
ri^i-f/m

olcardo Blandiniensi abbatibus.

sicpergitw ibidemcap
a<l

Transraarus episcopus
I

subdo

qu

ibid&m

rseponuntur

13*1

de

'

cunda

fra/nslatione
S.

Anno etiam
el

rogatum

Arnulfl

comitis

andriae ecclesiam
el
1
1

kxxvj
in

s. Petri in

Castro

Ganda super Scaldim


<

portiones reliquiarura
ecclesia

Bavonis

Pharahildis

sitam, qua-riiciliir
"i

im -hiuni

i..u,.l;i\

privilegiavil

novi
in

castelli,

nunc

Comitis

Caslellani

liberam

fecit.

nominati,

novo

portu

Gandensi

super ripam

65 Exin

nihil occurrii

usque ad

mnurn
>

954,
Ba
nedii
i,

';-

Huminis Legiae

sita, et in

honore Sanctorum praedic-

quo Lothari/us rex Francorum Ga/ndense


vonis monasterium, ad
/////
I

in p, /

torum olim fundata,


in

translatae sunl de veteri scrinio

ulphi comitis ac

tn. Qvii-l

no\um

per

venerabilem patrem

dominum AmR.
B.

ejus

Balduini monachis
S.

inibi

Domino secunseretc,

m. m,

"V

dream episcopum
Cardinalem,
Portali,

Tornacensem.
venerabili

postea S

(ium

Regulam
el in

Benedicti

militantibus...

praesenle

viro magislro de
aliis

vandum
dedi

perpetuum possidendum

auc-

archidiacono Tornacensi ac pluribus


presbyteris
riiversae

toritatesua confirmat. Partem priorem diplomatis


uiim.
52,

venerabilibus

digriitatis,

reliquam videat curiosus

lector

pjusdem Tornacensis
religiosis

ecclesiae canonicis,
I).

noc non de

etiam

personis,

Heurico
a

Muda

Priore,

el

Balduino Borluyt Praeposito


reverenter eo directis
Borluyt,
praedicti

Gandensis
abbate;
a

apud Mvnerum tom. //",'/. V-> operum Diplomathcorum. Ad an/num 956 referunPur nonnulla apud umlm iiin. qUX nirnmi ,.r ni rln r.miilr,.
.\ I

caenobii,
D.

venerabili viro

isterii restauratoris,
.,.

Gerelino

camobii

min/us

honorifica
ut

fautoris hucusque in sunt; sed temere ac

qui

praedictae

translalioni
ecciesiae

interesse,

domino
el

imprudenter,

equidem

reor,

a vet/ustioribua >'

Martino supradicts
dera
ecclesiae

praeposito

ejus-

iihs chronologis in hoc tempus dilata.Suni

canonicis

diligenter

requisilus

autem

hsec

Anno
multa

dcccclv]
ccenobio

iVrnulfus

comes

fuerat; sed prae niraia infirmitate sua ibidemadesse

Plandriae,

Gandensi

detraxil,

non valuit.
Bccluia
S. /ni

5use divisil

nobilitali

Quod de uno Gandensi


monasteriis adsPruitm
'/

63

Ordinem
hic

temporis,

hactenus

studiose ser-

hicasseritur, iddepluribu

uonitE','/,

rniiiui.
.'<-

""

yper

deserui, digressusqm
et

sum

n/nnl

)lri/n n

m m

ChronUiU
inseruit
et

\n

,m lilms,

snl

/'Aara Idi
cra.

ad

facta

saeculis

undecimo
ut

decimoqua/rto, ea

hic auctor

/><<ucu
sibi

adjecit, quibus "l


ut

potissvnvwm decausa,

ex ut/raquet/ranslation/um
novi castelli

suspecPum
qccclvi

esse

insinuaret,

sequitmr

na/rratione lector adverteret, dicta/m

ecclesiam, s&culo decimo erectam acssepe nomina-

Vrnulphus comes, si quid credimus coenobiis demonasteriorum Chronicis, multa


traxit,

hs

reliquiis
-

locupletatam,
S.

ab

mitio
in

quse

suae

i\ i^i

nobilitati,
"' ;/
-

ul

coenobio

//.sv

Bavonitfi/a
ine

Pharahildi,

quoi

Gandensi
,,,,,,,

"''

'''"""

"t""'

honorem
lur.

ulla distinctione fundata

memoraS.

longa
sed

serie possessiones

Gcmdensibus
tia

Temporis quidem

decursu solius
fuit,

Pharaest

Heyerus, paucis
fere

interpositis,

hildis

nomine appellata
erat

sed id factum

ve-

concludit
nanli

risimillime, quia

altera,
S.

qus lapsu ctiam


i

Eamdem quamquam illis


s.

Bertiniani canunl cantile-

pene omnia
aii

temporis nominesolius
,:

Bavonis insignvh ccemt,


monasterii. Idem

cestitueril

Amulphus. Quod
ulterius non di

nimirum Bavoniani

inimn
,,,,,

.-1.11" obitum Meyerus de Berai id ipsum de

hodiernx ecclesix cathedrali. Hxc enim anno rj , Transma/rum episcopum Tornacensem dedicata fuii Deipars Virgini, SS. Joanni BaptisUe,

ino

persuasum
ei
,

/><>-

Hg

beo
i,i,

Verum
/

est,

abstulit [olim
u,l

Arnulphus

m,/

1,

HUlpl'
tnirnis

Bavoni
,//

ei

Vedasto,

eorumque olim Htulwn

gessit,

Iri

Minsihslnlnnt hinin

llumlrns,-

nmnu

.,lr

lit

hono-

Sanderus lib. v cap. i; sed S, Jocmnes paulatvm Baptista aliorum patronorum nomen ,,/,,, ,,,,. cum praesertim B. Bavonis omnisapjam tum prllatio a.l vicinum monasterium, denuo
scribit

erectum, transiret, uttradit idem

lib.

ide Sanctis
eoclesia

nhsluht, ,/u.r icrm/irihinnlm, mo rmlrm lwn Sanderum et Meyerum ; testatur Jwc srniui apud circa <>Othetboldus abb s > oitata superius, ad Otginam Fla chrm comitissam; et eatenus rectescripserurU
,

tur.

Flandrizpag,

28; postea

tamen eadem

/lll//n

Smiderus ac Heyerus. .1/7""".

3i

donam

GLORIA POSTHUMA
uttorj;
I

S.

BAVONIS, ALI\S ALLOYNI, CONF.


)>,,-

,/,,, lnui ,stu ohstvlitrt


biles

m
'

sims ,,,,1/trssru

,rst,lul mtr/it fiatfis sui

amim/tatr fartam conftr


I

iiistninni

ArtoilphiX
<"

Vm

tunnpe,

curA

nmnlis
//:,/,//

annn 07
///////

i,

/ifinm sr/l/crt ah il/ias nnmlr.

Gandenm mmnchi,
boldus,

clatB

sipaificai

Ofhey
IniH

a/mil

Mi/.Tum Imn
llm

pOff.

i'.l

rl s,c

Laudunum

Ipsorum proptef metum numia occupaveranl, ditttills


,, 937,
r r/ms
r,r,nitr
l',n
i

aufugerant, DattorUm

curaque
,

hahrt
toris

ln

nominc Doniini

quontam
est,

nostri

moraronlur, id

inciiiKi

Otto

aMorm ac SalvaJesu flhii^li, supmna larg-icnlc cleimperator augustire.... Notum esse


lidclium

Ih a qtiem
I

nsiim

id&m irWulphus^ <'<nmrr ns/ r ,sm, n. ummiTo.

Vdluinus (imniuin

noslrorum.
indnst^ns
,

tam

prae-

senlium

quam

futnrorum

qualfter

Gandavum

revocavit, restawavitipsis
>

monon
I,

vcii.Taiiiiis

Woraarus,

slriium. rrslitnil /"


rt

"

>>

nhm.

,/u.c i/<sr u
/<<
,

I,

./

ru

soris

Gbristi

Bavonis,

abbas ccenobii S. confesdomini genitoris nostri


adierit,
ejus

,/iu

cbncesserat aliis,
ii.

quantmm

potuit, res*-

Othonis,
raions
,

bonje

memoriaa praacellenlissimi impebenignissialiqraibus


conslilulis,

tltvehda curai

Uim/uum
r/t/n
rl

ilrsnl.

deinceps ipsis beneficus esse Ilmr /mlr/ rli rmt istn fu m ini/irnec
,

excellentiam

uiam
rclms,

interpellanB
inlra

serenilatetn 3
imslii
s.

super

im /nin/r/i Im
rrliisliim

i/m

ilum IH /ir/hn/,/ u m rrl


i/rsrrihrfrnl.

i.rni

lcrminos

/,,uslnn,/i
:,
,

uinlurrm
rl ,/u.r

mm

praedicto
ste

coenobio
qui

BavoMis aliquamdiu

inju-

unl Irm/miu.

/miu
rl

fi/riunl ,nn,
956,
-/""
lirnrfiri is

prsereptis,

continuo

more

sibS

consuetee

annum
i/m/um
,imt,i

937,

rrlnlrrunl ml

nunum

pietatis,

ejus

libentissime assensura praabuit justae

irslitnln /urruitl

immm
<<<'<

,mr,s

petitioni,
el

constituens ct

imperans,

praBiato

loco

SicqUi rniisn fur, unl. ul /mstrn isln /ri/rnlrs

iraini.iis

easdem
etiara

res

cum omni

integritate re-

apud ipsosad annwm


lutmnr pOSt linm slfum rl /ilanr
rnmtlis
B
itqtu probntur
bt n. (i
,1,1,1,
,, /

956,

qaidqua/m
,

>!<
i
,

resti.

stitui,

quas
pro

antea ssepe Iratribus adeuntibus, hurnani debiti sorte


oreflimus
irapcrialis
,

ejusdem
benigne
nul-

nnnum
// /

fnrin

r /

ir

,i

loci,

hoc
:

*que eum

n
/

iOSO.
i

m mmmmi.f
/

Ar,tu//>lt>

reddiderat

sed
uti

praeventus,
,

07 Hmir/lriim
r/ns

iminmnrm rl n ur n porm fmssr


i

ad
(',
,

meliora,

transmigrans
ipsas
eis

m/rusihus uimm-

lum
latas

supcr hoc

auctoritatis scriptum

ui fuiate
lus limi-

bono
i,u,i

i'(

m/ tnortem usque [rnulphum, denuo permi/i/ diploma Lotha/rii Fra/ncorum n/mil Mif.fum tnm /n/. ili. /// ,/i'i/i/ir r.r I iinim 967, /irtriilihus Hahlui/m rnmilr Inmrrnsiim/rt
.

cdulcrat.

Quaproplcr....

res

diu

sibi

ab- g
.

omni

cum
//.//

integritate

restituentes

>'>>

aostras auctoritatis

immunitate ac tuitione conltrr.r/n

maillUS. 1'nst

imu,ttuf hmtmtim
liu/

s/r
,

,n/-

rrnsirl

\\,n,m,n

li,lrsi
/>/

ahhatr.

ra/ta

l!

ilitnfum
a

imminu.

snlilisi/ te ni

u \rr ,ml

raasn
I"'-

nmmi

mimnstr,

.r,im

rmi/n nmus. srmrl

ilri

/nfiunlis rluiiililur

ili/i/nnm rtim

Imr SUbSOTl

m
fis

i,i

tm

liiii/l/i/i,
i/l

rnmilis.
rt,i rr ,,r

tunr ,/rfu/nif
,,,
>'
I

niC-

ne

im n, a

ir/mrul

,s

rl

frshn/fatO;

torls

signum domini Ottonis lnvictissimi impcramiiu t&mporis : Datum xn Kalen. Febr. et


rtr.

mmmslrrn.
monachi

:ir

i/imiln

,ir,nil),i

Imr rhiusula
possidenl

anno Dominicas lncarnationis dcccglxxiv


7D
/l/riium

Quieto iiaque
et

jure cuncla,
Ihn, ,,,,,/
vel
el

qme

mhhas

posl

cni-umilcm

cl

/i/u,-/u,,<

,,/,-

pluriumquf!

nli.

quae,

Deo

anxilia-

fiim bonoruih possesisionem Gandensibus confirmar,i iiirtus

orum pouatto
co "f '" i,tHr ,r
-

tore, acquisituri

adepturi sunt, usibus eorinn

im/u

/,//.,,

de etviant,

quaicnus
t.iui

absquc
pro

penuria

et

initesta-

pOtest
Hiii,

n/m,l

/iim/uli.
r.r

novo dipl&mate, quod \Hderi Mir.inm />a,/.:\\\; sr,l r.r


rluiiim
,

tione cujusquaui

aiiiin.i

vmierabilis Ai -

sirtil

rliiim
at

/n.crri/riitr

si/.
,,,,//

Ill/icl,v////\

uulpbi

ceteroruniqnr

suorum

benefactorum
utilitate,

hiihlunt. ut

lrm/milms />m <>/ /,,/ n </ ,,,


fn/ssr.

qn.im
divinis

ctiam pro totius regni


laudibus
//./<

qniete et divinara

itrrurulr

Inrulii/n

cum

ilirrni

r/usin/,,
\

ittctimbenies,

clemenui

suu ,,r,,r,nl,m.

hii,n,

n/iml , as,,rrs

/-f, ,,,,,,

liam cxorcni.

profecto

Arfuaiphwm
/mminr/n.a
,,.

r.,/, ,/.,< i.

mmmslrrm
hnililmrm.

a,l

mnilru,
,,,
.

usi/itr

hr nr/trr niiss/
,/Un

mam

usque a.i lempora... abbatis OdWini, qui adlens piissimum imperaltMvm Ottonem, quasdam imperio

/in/t/a ,/,,
/

nl

/mur/s

suo

contiguas

vlllas

impetravit.
,

nnlr nunis ahlalu

Vam
-fii.

m
,/u,

utroU
t

u,ssrnl,

um.ua,,, rrsl/tnta

i/iir ,/,/,/, >,aatr

mn

nn

,,,

nmi/ulfrt
,a.sl

WomariH,

plurvma ejusdem monasterii bona.


nulphut
nnte obitum

ahhns ul
,/,,
,,,,,, ir/,,s

tr, it/mi is

BttV

miii

68 Noti
in

nmnm

\\,,-

,/i

/,,/rm
i

,/,,,,,,,

nmrus. a/ns
ilnli

\\nlnm,,;.

/,///,/ rahiln,,,,s

lm//m

nhhulam
Us,/uca,l
F

r.rsu lu nl ihus suhi

nrlu furrunl. ,rs/,lula


rtrr/tlr
,,,,,,

immaslrii,

muiinr

isln /), nrtus

rsl

suiil
rot,

t'm/i;lrns,
liujir,

nmmislrim.
rnl/i.r
,.,

Arnul/ilio:
,/,,
\

awmm9S2. Sw
111

.'//.///,/..'.11;,.

rriitm nl

nlinlm,

<l,!,rl

est

n/imi

Sanderwm

doquidem
rrl

amno

bono olim mbtrtttcisset


\,,ni

>/tm,u ,,/, run/it

umlnmrn,

D07 bonorum nhltiiuit u l.nllnnm

inirr

sim,

,/

,
,

r.issrl

Irslr

H /,r/hnl,/n

hriimmiiin
c/

hcrnlilas
est

conim
el

[,

Galiia

etisulamtiwmj

vem
et

ad

alienOs,

ddmestici
ei

atque extranel .ini-

pfuerunl
"p'

rege, wt superius viswm est, awnis 974 976 iii/iimmita accepit ah Ottone II imperant i/m.c /imhur, ,,,.: ,//,,, [)^\. ,/,/,, jrj
;

ea

..

Sed

comites

provinciarum
partea

oosnobio

s.

Bavonis
ut

singnli

eorum

a^dificatur

ofbtfttueruni

suas

anusquisque
'innnn;..
ilis n

cum

cboro,

legiPur

uovum templum apud Sanderum, >>>,r.r \Y/

tocissuis,

asque ad tempora
tioslTi

pi

/miu SS.

I, ,,,,/,, lil,

ur Siirmrun,

/ilr/slumr

praedecessorts
Odwitfi,

doraira

videlicel

iliis/,,,, ,,,,',

qm

Gandavwm
,

adiens

tramsferri,
,/,,,
(|,S.',

eadem

pifssiilram

impora-

snlr,,lrr rlrrnr,

Oftonem,
Miia^
'

nrnr,/

quasdam
inuiir
\p$[

rmpetib

suo
ul

mnurbi

-n.i-

imml iius
71

g U0 ,/rmn,,,

i'st.

r
in i" sl(

hnpetravit,

qoibosdam,

'lircpia,

eram

Powema
fnsr

Intervttifente,

uiaiK-niibus.

Cenmdum
ei

reffuSE

calumrsarrnfum
<l<>nm.
diCtii

tfaigm,

qttbd

"""'''

bom,

h%c, qfte de transtatione et <'<rnf/, ,, rr/rru I u r ,,,>,/ Sn ,tr/

uthowmbow
'"'" '''*"'"'"'
""'''"'"',

irnulpho,

i/rsru/ul,

";'";"/';"

tMboWmmm

diu post ejus Obltum


/..,

l,

,,<i,

r ,/a,

r.r

lr
nlll .

iiM/,,r

l,-sm.m,sui,rn/ir,l
nSfS,

,/,,/

,,,,.,,,.,

,.,

^VfiSSrjEPS 3K
nn/un-cn,,. nniu/rrrul
''
{ ]

nm/,1

,,s

r.rrss

!,,,.

///
'-

/""";'"" /

""

"

""'

''u/ts/r,,,

'"^/"-""s,s,,iii
1

a ruti-

fuunfi

,,, tlnx

" """"/,(

impotatoslllullll

Cn/ml II /slnrrr s,/;r nfi/ilur hts Regnantc in pcrpciuuu. Domino nostro


:
|

1-

>

Jesu

ll-''

Christo

a.

im/,1,1,1,,,,

sectila

cuncta

moii^rante,

nii>/imtsal,rmlm ,,,,,,.
''""/

ttlique

sacratissimne

ipsius

,,,.,,,,..,,.,,,,_
,!,,,,,...

Imarnationis
vffi,

Im/nhrum *,

teSrtno

octogesimo,

,,,-

,...

Indictionc

anno nOngentcmpmil.us
imperatoris

/f

MH.H|.ie

domni Otlonis Junioris

illustrissimi

IHE PIUMA "'IniJIUS.

Wgjj*
l"-"'"
,

cura
ablala

raulu

loco
?

nostro

m
i. r.

auliquitus

"';s

ani.no boni _ni*mno rcsUiuisset


cc_u<*ij
,-.,.,

prcuade pro
flfisiderafltei
'.'"l'''"' 1111
-

ac

Graternttate

Gandavi

adeptue

rufeset

Cu.tem biemis
cloricus
(J

M".nii

Wr
dli,,

|.;ilalius

(niirJarn

% IV.

ignonmte, iavaserat, sine postquam Bescivert, potenti


oat.

ipw

n.i

d.iai.ouo'
reatitueg.
i

Deuade

rratrea

unanimes,

imperio cum ,m
ejup

Cultus S. Bavonis steculo ix, translaliones, miracula.

m_

,l,,;iMl

arcliisacerdniis ac
asaidttis

Sociorum

rdiquiis pre-

comporisscmus,
cilms

WBpimuS
lunc
locj

in_.!,,,v

dominum abbatem,
el

autem

tum
nr

prsaposi,,,,,

Iji//,!,/,;,,
l'i:rrr,lri/
.

satis

aoliciluna
iiiin

poatii

pn.cinai,

hm mnwId imdecirm
rrs,
,,/,>,

qum
r,;j

ixaimU
|l;,\,,-

p,

mwh

diu
-

dillonvi,

!,,,

fulrh,

'-),|i(,i;i

S;ici,,rum pra?l,l.aatne debito


constituti,

natterio

lnn,m
'"

c,

,,,-,,

,/,,,,,,

M"i

eatanuH

io

uegligentia et
loci
h, , ,,!

npprobata

veneratia,

<<.

presbyterorum obsequio erant eo


,

/"""'/"""

l(ir

" ni

QQStruni

,,

,iriin

transfewe

satagerej.
tiones
.

Cum

autera hoc
.

Deo

fevenle
..hbalo

piurimas obseera oblinuissemus, missi sunl

posl

;|

'lou.no

,stro
(

VomaiQ
scih.vi
el

1'ral.vs

,,,,

domno
gandus
tres

Praeposito,

domnus

mtmostenwi iamque evolentia et favor. Anno 1003 S. Hemim in> ,>,,,!,,, possessmim ei privilegia monasterio ppnmsa ab Qitone demsore, auctoritatesuacon f ,,,," rogomte su^ vc memoratQ I ,,, /,/,/,, ,,i,/,a ie. diploma vpsius, ,,,/ ,-.,/, ,/,n i/,, .,-,,,, hnn ,
1 _

c,s

^nttabouon conuua

decamw Tnudaiii
riluo

Ih, ,/,/, ,,//

/,,,. .r.7.

iir i,i,ri

ad

pnedietum
el

Qxordium
Siea,

llcn-

loeum

fra-

RobertUS

Kilioldus ctc.

Sub fc

oap, n,

qUQ nnnnt rcl, ,/,,, ,;,, fa mnmi.slcrm S. BaVO ms deposiUomm </ solemnem aleuation&m postea
i:

ricusdivina Cavente Ciemenlia les uostri... Mcirco ooverjl


sanctp3
Dci
ecclesiae,

reit.

quaaWer
Bdfilium

omnium

/'"'

'""

'/"

nirsus

,,!,,

,,,/rtnr

autem
vatio)

hmc
Dco

saomtissjma
et

translatio

fid

est,

ele-

Dostrorumque prajsentium soilicel el Futurorum industria, quod vir venerabilis Eremboldus abba es monasterip Gandenai, quod csl siiiim, i,i Scaldis Etuvius Legia Duvio
jungitur,

\-

sanctis
nii

angelis

hominihns placidissjma, atque per omnia gratissima, Idibus .lulamlulplio, venerabilissimo viro, Noviocpiscopo....

construclura
Petri

B.

mdo

pontiflce

ip

honoiv >
insignis

principis Apostolorum,
Christi

ui

etiam

Bavo confessor
noliis

corpore quiescit,
ilmnini

mse

civilatis

anno

incarnati

Verbi

obtulit

auclorilalcm
nosiri,
scilicet

miiiiimiLiii-

noiigonlcsimo octogosimo secundo, imlictionc dfrima, lertio quoqufi annoadnosadvenlus gloriosia7;'


/','./

anteoessoria

Ottonis

invictissuni

imperatoris.
liter

In

.simorum Sanctorum nostrorum.


niin ini

ipse

ob

amorem

qua conlinebatur inscrtum, quaDei et preemiuni aimnae


rerum,

abbntii
diffe-

/i/srr

ilriiim

I, ,/,/,

,,,,

r,rlr !,bonor

ivlrilmlioiiis.

perpi
ralur.

proprietates
injuste
,

quorumdam h-

ai/i

linii

fnissr OlhcllH, 1,1,,,,,.

,l,i,i,

rcsl/liil/n/,c,,i

rannica invasione
Dasterio
restitucrit

praBreptas,

rin/i ,/,sti//,t

ad

fi

Odwini, quioerte Gassr


,,

linnpic

eidem mo^u& confirmationis


conccssam habueteloneorum
rogavit

,lc,i.\ci/, ,,lili, ,/,,,, ,,,, ,,-.,;/

Woinari abbatis ultirrmm


Wido,
,rr,l.

lc ,l,cl ,,, 07WMW9l8B Huic quippe sucoessit

scripto roboraverit.
talis in
rit,

ctquod

grati.im Craterpaa sociesibi

codcm monaslcrio
qualiter

qui
I)r

sponU cedens tandem Od/wimo loewm


0,1, ,;,,,,
iiii/r,,,

vci

omniung

exactiones

,/,,/,

</./

,,,/

l,

indulserit.
7'i

/i/i/ ,,,,,, s/icctct,

liticns /irodibvm rcpcrio prater


;

Pro

linnilalis

namque
abba

sludio

/st ,,,/ Snni/crin/i

Oilwinus morlmi-

\cn,

praedictus
sciii.vi.
ui

Eremboidus
tantas

aadem

renovari.

nos aplomat , "" rl " " ilni

xvi Kal. Julii.


in
ei

majori
chori
vcnii
el

excellenlia

Sub hoc inchoatum esl dgq majus EediOcium ecclesiae


Aprilis. Post
SS.

Qrmitalis

gralia

aostram qua
Cujus
peti-

que
Ijimi

superadderemus
libmilcr
dignitatis

aucloritatem
aimuciilcs,
flerl,

Gandensis ccenobii Kalend.

a>scii>mii

dccrcvinius
videlicet

illum
ii,

Eremboldus, a quo

reliquia.

Pan-

regise

praeceplura
res

ut

ii

Barbaraa

cum

plurimis aliorum

Sancto-

idem

monasterium
h.iv

suas

quiete
Pojsl

possideat,
>'""''

niii,

reliquiis

de
est

urbe

Roma...

ad

casnobium
1017,

quarum
t,
i
.

si
c/

vocalmla.
cmi/ii

loconm

Gandense tiam moderatus


aunl
b/icc
,,c,

delatae

Hio Erembolatys, qui abbausqvfi


i

,,,/ >,/
ri

solitas

mationis

formulas

adarvnurn
corpus
s.

nc

siiicmniicr

Bavonis
Veru/m

populo

mationis auctoritas majorem in Dei


neal

autom hujus revocalionis et conu> uomine ohti-

i,i,i,i)n

ewhibuit

anmo
non

1010. ultra

mn\
\

hte

wgorera,

manu
regis

propria subter
assignari

eam Qrmavi,
jussi.

Gloriam posthumam

sxcuIvm

pro-

annulique
,1,1111,1,1

impressione

Signufl

ducere decreverimus, facti hujus Uistoria/m ser,,s II, seguentem. Quamquam autem ad \
,,/c
/,,,

Uenrici
vrice

invictissimi. Egilbertus

ean-

collan>.

Wulligisj arcbicapellani,

recognovit.

s.rciiliim
,/,

,/cc,,, i,

cIiiiiii

s/icclcl

O/niscu-

Data

Nonis

Pebruarii anno Dominieae Incarnationis


tertio
.

Miraculis

S.

Bavonis, quod ssepe

memor
illudta-

millesimo
regis
,V.
i

anno

secundo
\rl

domini
palatio

Henrici
feliciti r

ravimus, cujusque su/ficientem rtotiHam 1.6 et seqq Commentarii prm ii g


i

dedvn
;

\riiii
.

iii

Aquisgrano
Ottoni
in
III

mm.

Hr,,rii:

riijus

,//sl,h,

s,,,,l

,u/

i/ic/i

,/chihs

,1

ni

hs chicioiiii,,. non

/'".

sedad

,/,,,

mv
loi)-:

Julii

calcem tantunvmodo hujus gloris posthwn tatUm in lunir rni, ,/,,, i,l,i/ ii, , nilc, rnnipa,/iiis.

,,,
,v,/,

defuncto,
101
1

Jamiarw regnv/m Germanis succesmense


\

,1

anno

poronato

ratw yjvs noinchoavii


corpo
s

risiim csl snliiicclcrc.

,,,i/\

secundus.

75

Eodem anna

MUJj

sm

'

Maii

_i

Bremboldw occidentale Gandenais "i legimus apud s, ,,/,,,, et paucU abbas,


ccenobii

mlrr/r,
a
| (

l,-.

Aiiiiu

MVIJ

d
el

collobiiim
Bririi

I.,i:cIi'm'

i,,i

oorpora

9S.

iv\

Uifantis

cum

multis miraculorum insignibus llcnnci diSCeSSU translulit ab

statim
llolllicm

cassaris

ad GaU-

denseccBnobium.raaxima pqpuU muliitudiiicubx i.mi rcfcrliu ,i,nul Mo/c,, sibi concurrcntc. Idc,

268
AUCTORk
J.

GLORIA POSTIIUMA
chrmicis sed ad
s

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, CONF.


marchione Eremboldo BalduinO rege rum (fcndensium abbate, millesimo septimo anno lncarnationis Domuice, cujus regnum potestas et
,

annum

1008. Dicitur au-

P.

TefZ^Mwtc
ffirattToiifoJ

^statim

acaaaris Benrici

u tfertur,bellumgerensinFlan-

Atfufowii <""""'"' ^omemo Barbatumseu Pukhrobarbum, corpm S, livini, mUHanum a auod m ffolthem vico ad tertium

iSfSiLi
i

imperium nullo clauditur


nicis

fine.

fti

Ibyari

Cfcro-

dicitor
:

ipsemet
in

Balduinw

translationi

adfuisse

Ba

translatione adfuit

comes Bar-

Gmdavens

oivitate dissito multis

miraculis coru-

batus, hortatuque Oginaa uxoris reddidit ccenobitis,

<ujusdumetian,

peit^tprodi9ium,quodindictatranstationeconHujus Historiam saeculo wndecimo eweunte Ugii

lanvur,

qux oanvn nwnm yiwwnn yvswwmwm

l'l

irmlitu,

au t'ineuntesequenticonscriptamesse,coWgitMabillonius, exhibetque
/(i
,.

Gandavi facta est translatio propius atHngunt : corporis divi Bavonis, in qua coram Eremboldo
abba, Fastrardo advocalo et Lanlberto senatore Mensunindis adoleseentula paralytica, patria Ansanitatem doverpensis recepit. Signatur hsec
,

quoa

parte

SsbcuU

vi

BenedicHni

foetseqq.

fron
fitque
luin.

/ rimtin
miracu-

7,i

Smuit
7,

itaque

,/,

quod,

cum
est

saora

anonymus auctor ibidem lipsana Gandavum


/<

quoque tran
Chronico

latio

in

laudatx

aliquoties
verbis
:

Oliveri

qutd

osita usque perlata essent, deposita

hin/ni
:

in

monte,
sic

Gandensi paucis
beatissimi

istis

Prima

qui inde dictui


sequitur
:

Mons sancti Livini


qui

tum

pro

translalio corporis

Bavonis

confessoris

Prascucurrit cilius
sancti

fama nuntios ad coeaderant,


fratres

nobium

Bavonis,
templi

et
el

ornaverunl

faciem
tanti

domum

Domioi ad

susceptionem
iimiii

hospitis

superventuri. Exibat

obviam innumerabilis populorum multitudo,


clericorum
Inlerea
ei ul

a praefato Eremboldo, dicti coenobii abbaie facta anno MX Prima vocaPur f/ranslatio, nempe ex '/"" tempore sacrum corpus a S. Gcrardo depositum fuitvn restaurato monasterio. Fusius eadem desoribitur m relaUone historicaj oujus
-

B ot

diversus

monachorum

feslivus

jam dudum
Aprilis
/////

notitiam

dedit
im

occurrit ordo.

obviarent processioni

ad

diem

S.

Henschenius tom. I Macario pag, 874,


,

dum
n.iii

scrinium Sancti (Livini) de lerra levare cosunt,

obiter

percurrens Gesta Eremboldi abbatis


:

mirum

in

mudum,
mirati

ut

montem immoDiscurrens

ista

observat

Anno mx

ipsis

Kalendis Augusti
;

bilem,

adhaarere

monti

sunt.

curavit dclegi

itaque per populos spargitur luec mirabilis fama,

et oslendi corpus S. Bavonis ac dcin anno sequenti mxi excepit peregrinum lios 1 ro"

cunctorum impleverat ora haec res memoriaj digna, sanctumDei martyrem non posse tevari de terra.
Congregalus
quasi
vir
esl

Macarium episcopum; quem proximo s Pitem anno Mxn sanctissime mortuum iv Idus Aprilis,

universus Gandensium
ad

populus,

honorifice
altare
S.

sepelivit

ni

crypta

13.

Mariae

anle

unus,

cernendum hoc

caeleste pro-

Pauli

cumque mox
Sancti,

miraculis plurimis
ea,

digium,

coramota
et
el

maxime
mentis
usi,

est tota regio ... abbatem monachos conlurbavit sollicitudo pavor. Verumtamen salutari consilio

coruscarent

dicti

curavit

diligenter

ab aliquo e suis monachis conscribi, quae ex vetustissimo Ms. nacti sumus. Auctor in Historia
detecti corporis
o

disponunt

excubias

ad

1'ereirum

Sancti,
in

et

S.

Bavonis

iia

loquitur

Vera
Bavo-

ad

monasterium regressi
satisfactione
et

praeveniebant

con-

obedientia coactus insignia sancti


nis

patris

fessione ei

rem

ergo

faciem Domini. NobilioDeo digniorem meditantur acturi


vel
tali

nostris

temporibus
verba
ut

acla,

ut

aliquo

modo

lucidius

enuclearem, aggrcssus sum.

processionem,
nirent

ut

modo placatum

inve-

79

Postrema

magnum Deimartyrem.

Jejunabant, flebant,

prodwnt,
pter

quam

apertius auctoris setatem cx awmymo, elucidatione egeant, quapro- pramitso tjus

orabant,

luiamque noclem illam


el

vigilabant, et sequenti

in laudem Dei de Missarum sollcmnia cele-

ad ipsiusmet
>.

historise,
nosfrri,

quse,ui

prologa.

signatwr

im

margine apograpM
vonispost Vitam subjuncturus <a
buntwr.
mi,

brabant,
cabant.

celebrantes

quam

hlimililer

communi-

Livini,

exstat vn libro S. Badescriptionem procedo,

quse

annotatu
sese
ceteris

digna
niti,

vide-

oAs.Bavonem
quoqueparimtt^
|

77 Ita igitur purificali in Domino, sancta sanc()nilil QU miliier adeunt, dominum et patricium

Prologus.

Qui

animalibus
ne vitam

prasstare student,

summa

decet ope

patrme sanctum bavonem magni M totius Flandrlb patronum assumunt sanctum Landoaldum
archipraesulem
el

cum
[u]X][

silenlio Iranscanl,

veluti

pccora, qua3 nalura

prona,

corpora sanctarum
el

Vincianas et
et
re-

praecordiali

atque ventri obedientia. imie <-.) amore fratrum devictus, ac vera obe-

Landradas suscipiunl
> liul

cura

omni reverentia
el

hgionc obviam amico Dei


{

tali

processione exennt.
gaudii
fuerit,

dientia cuactus, insignia sancti patris nostri Bavonis nostris temporibus acta ut aliquo modo lucidius

,n

hac

processione virtutis

enuclearem aggressus sum, quaestumque


in

maximum

^"^.^^setfelicitatisinpopulocouligerit^nullus expiicabit. Verum cum ad montem illum pervene;.i'M''-'''--;-.pn.iii Husmarlyr ;:;;; eevatusebtdetems,obviamsibivenientibusSan;;;

i|li

vtsSs "
..
.

^^'"^^ ^ ^ r ^^l^fcS^^
"'

mtm

animum induxi meum, quam maxime servire commodis eorum. qui semper, mea ex eorum
comparavi
tionis

De accuratione vero elucubrata dicnon satago, uec mihi pudor est si disinCoraptffi
'

Putafi0

orationis

offendat

sectatores

iu

,,

T*

sue tacululn

inanium verborara
Kt
^
1

!t

V0Ce

affeetionem
'

1361

probabitur in rebus. c ompositionis, velut loquendi

TW

frte

hlCi "

!,;,:
,

Sanctorum

nnnn,,

3
Nll
'

peritus
esl

LAu DAMUs,regrediturcum
processio, et

compos

^erepotuissem; ea tamen mihi visa .erornata, qua affectiones animi


perspicuitate proferrel

omnis

quadam
l

r-,;:;
uu,

ergo ad

uobium, san
digna

lC^TTr^ T^
ddllc,m,
,

ra

eum

,vmi, ve^mia
,

Tanv m
s Sanctorurn

^lZ ^
lHocantur
in

corpora

tif So^raS

.^ i^Ai"' ** ^
'
'

r"
Lalmitas

aurium
c

videlur

^-M-SSL
>s

non auae

illere

oroP rietate

borum
pro

falerata
res

eloquia

es

visitatorum enuntiat, non qus


'

I.

uMiaiorum

versutis

verbis,

sed

pro

luxuriat dum uon rebus enunliandis verba


:

an

Phalerotn

eloquenlia'.'

Pr0fe"

80 Anno

WB
'">-

PRIMA 0CT0BRI8. rmnifl UUTUflRIS.


1

269

descnbttur.

dmo

^r!"7J^T''
sanrii

mS

','""" M "

'-

"

'"""''"" ''"'"" "'""""<"


alba. Inde subjungebatur Vita
,1,1,

pw**
Macarii
i
/'<

\UCTOKE
J.

petri, sanctique

Bavo-

P.

ms, domno etiam Eremboldo eam regente, ob quan,l;i111 tofamiam eliminandam, visum eal eidem oatri piossancti Bavonis detegere cineres-craod hitata KalendisAngusti.quaasuntsole ia Patris!

folia

ftw

monuil etiam lectorem Henschenius die


fo
1

Ipri-

/,

'/

'

Sti

.il',uivssiis

csi

opus,
"

aerilis
'

circum circa

rrr-:

oositis

Sun*

^^
"
'

"

'

'"^

"'

-';;!
/

84 r,

.'/./

::;;;;;:
poris

Heliquiarum

;;;;;,:;;;;
li.tr

detege

historiam.

enim,

ubi

P"Mfc9u

miraculi,

pandam

in

propatulo.
dicia.
sic

pueiiamembru

81
pis fata,

Puella

quaedam, Meinswindis
fulciretur,

Andwerdebili-

^2"
'

adulta.toto corpore conlracta,


ni,
iii

eral

que suppleVur mOfftom pro His Patronorwm ecclesis catheaWalis Gandensis prelo editis anno 1661 ubi ad dkm Augusti in festo elevationu ei
L

aitaithn

supina aul certe adclinis


Patria opperiens,

translationi

S.Bwonis istahabentw
;

lectione

U jacuerit.

Quae evectionem sancli

Exortaestin populo controversia


ex

an corpus sancti E

ante fores ecclesiae immobilis jacuit.


sancta
erectis,

eveherentur
celera

Cumque sacromembra, luminibus tantum membra immobilia existentia, sic


Sancto suspiravit
:

vel posl reditum monasterio furtim sublalum essel. Bremboldus vero abbas ad erroris illius refutationero et restau

Bavonis Lauduno Qdeliter relatum,

annisu,quo
sancte

valuit,

Eia,

inquit,

Bavo, ecce comitantibus cunctis

sola subsi-

stam

? El haec effata,

cum

in

mediisforibusecclesiaB

rationem veneralionis in Sanctura, convocatis undiqueintestesgravissimisviris, coram omni populo loculum aperuit, ei corpus sancti Bavonis integre

media pars gestatorii sacrosancti cineris exterius, ineilia interius. remoranlilms turbis, existerel, el
ili.i

repertum, ac

in

vicinum montem delatum,


sacros,

el in edi|

tiore loco publice


-

speclandum exhibuit.Deinde
in

sanissima surrexit, ac praeiens Sanctum

glorifi-

1,1

lolemnitate, ossa cineresque

aliam

cabal exultans. Quae actenus penes nos manet,

el

praestantiorem

thecam religiosissime transpositos,


retulil

Qne tenus permanere deliberat


cationis. [pso in itinere

fccslis

tantae glorifl-

ad ecclesiam sancti Bavonis honoriflce

anno
anno mx expo

aliaaurium

oflficio

multala,

Domini millesimo decirao


85 Batio
,cv/r

cumstarel attonita,
ci

el

videret quidem, nec audiret,

Eremboldus abbas saorum corpus


soriptore

quae gerebantur, subitanea sanguinis effusio erupit,

detexerit ac publice ecoposuerit, generatim tantwn

?"

audire promeruit.

allegata
in

vetustiore
.

Duojvoencs,
i

82
eral

In

pago Flandrensi,

portu scilicel Brugensi,

quandam infamiam
lectione
0/jicii,

eodem
in

eliminandam modo, quo in data


ad
Historia alterius n-

'" er,t cau,a^

fe$ta

juvenis,

S, Bavonis,

dissolutus,

nomine Thietboldus Hic toto corpore conamine miserabili genibus el brachiis


pendebat,
e1

declaratur

milis reliquiarum ewpositionis factx


///

anno

1058,

se repens sustinuit. Huiccornu de collo


ni

sequitwr

Tempore

Eremboldi abbatis palam


translatio,

per plateas

domos, ue
''11111

canibus dilaniaretur,

facta esl

prima beatissimi Patroni

quam

soiiitu

auditus protegeretur. Hic a memorabili ma-

Qeri persuasil
iiimi

quorumdam
I

invidia, dicentium bea-

trona,

nomine Imma,

qua jam per annos decem

Bavonem

furto sublatum aul a


la*r

hospitabatur,

cum

aliis,

Gandavum
est.

adeuntibus,
;ul-

quara ropiirlalum.
esl

Lauduno uumanlcm objertio falsa pmbata


HelUjua dabuntui suoloco.
translationis Historiam

voliieuli

cvcctiune porlalus

Qui eo dio. ipm

argumento

veritatis.

vcini,

quoniam

festivus illuxit Sancto, intuentibus


e!

Ceterumadjam recitatam

nuiiis, iuMiiim

accubuit,

sanus surrexit.
viribus,

Kt

cum
tran-

inopinaic vigere coepissel

cuidam ejusdera
quasque

emporii

conducticius

institori

sua

smarina pervolans hactenus


sui

praavidet,
adit,

sanctumque
agit,

Prolectorem
eral

quotannis

gratias

ac

IClllt.

duo potissimum qusri possunt. Primum, qua de causa die i AugusH dicant/m ewesolerania S Bavonis. Sn/ qusstionem istam dissolvimus initio posthumx, simulque improbavimus opiniO' i: [ugusti m Gan~ merentis, diem densi ecclesia festivu/m esse proptej hanc transla

nUerudtumu
ium,sanitatem
eonte
i|j

83

Alter

ailolesrens,
a

vocahulo
el
:

FolbertUS.

tionem factam anno 1010.


86 Secundum, quem auctornoster
ccenobii

r paralisi

percussus,

renibus

deorsum mem-

quis

fuerit

\dhelbertus

ille,

etquUsitAdhei'"'"''/'"

wntur.

el sic semivivus bra pedetenus babeba! praemorlua degens curriculo annorum oclo baciUis comporta-

insignit litulo fundatoris sancti

Gandensis ac rectons

tus,pedum regebal

officia.

Sed cupiens proprii

sta-

HBris

fuidem

eum

essi

monasleru sancta? qui ab aliis


<.

menque nuk-h rnge mora in lali anxietate,


viinr. aures ad
,1,,,

lingua diuturna muta resollaxantur,

iniiir

ascelinus, filiusBalduini comitis FIandriae,epi

audiendum

membra

sibi

,,,1,,,.,,

Qtia

resolvuntur, ipse

basibus mirifice

scopus Parisiorum, idem antistesTrunciniensis moEumdem annv/m Uberto ritur successore Waltero.

solidatis,

pioprio annisu
vitaa

laatabundus super pedes

emortualem signat quoque Sanderus

lib
sit,

stetit, reliquo

spacio in

""eadem, quam
is,

Gandavi seorsum
ui,

edili

sed oitius
et

quam par

Hic desinii perat, sospitate perdurans.

qu\ ><>>>

contendunt quoque

ea

Balderici Chronico

Cameracensi

r:

?70
AircTone
J.

GLORIA POSTHUMA

S.

BAVONIS.

AUAS ALLOYNI,
non
sibi
ait,

CONF.
cujusdam silcnsomno, S. Bavonem
verbis
Sanctii ipu
,

P.

Cn meravetm prddant CoheneritM w Natis, ct Bimedictints ad wnim 995 lmim nl jfnnamus PtmsUmstfaB auctoresGammistimmammvn
episcopis.

^M-

90 Et ecce intempestas noctis


tio,

,..
.

gravatus

quidem
hisque

purentibm, n

videt

assistere,

compellare
et

tmtur, poitqun

Surge,
ca-nobiiGanderui* fundator

monasterium
Qui,
ut

ingredere,
sibi

quas visurre-

87

Nam,

teste

BalSerico

lib.

cap.

cx,

dciis,
xil.

innolescc.

videbatur,

recituta

Camerad mortuo otrco annum 995 Hothardo quidam Azelinus nomine de Trunsium episcopo, de convilla, Balduini Flandrensium comilis
Cinis
riii.iD.i

monasleiium
coBfess_one,

inlravit, et ante

sanctum allare
S.

scdentes ulriusque sexus reperil Sanctos. Ex quo-

rum

ut

sibi

videbatur,

Bavo se

fifius,

postea

lamen Parisiorum cpiscopus,

subrigens, extensa
iniipli eduxit,

manu eum

tenuit et extra limen


S. 1'dri a

ad Cameracensem sedem aspvravit, sed repulsam tuhi. Eodem auotore Balderico ibidem cap, cxxn,
riim
i-.ihiiinis

poneque altare

S.

Amando

olim dicatum. stare prsecepit.

Dbi

dum
ad

operiretur,

Rothardi successor postremo morbo

eosdem
aliaiv

Sanctos sibi
,i|ipro\imare

cum
videt,

cereis

boc ipsum
clari-

laboraret

(obiisse soribiPui

anno

tQ42)

Azclinus,

quos ob

nimise

quem
inhiasse

post

Rotlianli

decessum...

episcopatui

tudinis

fulgorem

vix

intueri

valebat.

Horum

praediximus,
posPulavit,

denw
sed

spiscopaPum
vn.< circa

Camemcensm Demwm frusPra,


Galtise ChrisPki/nse

annum

1016

Parisiensem caihedram
codioibus, vn
ei

admonitu roboratur, et ut de reliquo sanus perSislat, eerlioratur. Ex quorum collegio S. Landoaldum cognovit infulatum, qui moreMissarum solennia
celebrans, se

adeptus Ascelmus, ui
auotores confichml ex

laudati
liis

cum

ceteris benedici
surrexit,

promeruit. Qui
quae
viderat,

quorum

stalim

raane
cl

sanissimus

nonwullis Albertus voeatur,


iim Ail.ilhcrius. Pos Premo
ni BpiiiOphio,

wi

Vhuano

nomma-

innoluit,

per indicium sanitatis certos nos red:

eUam nomme appellaPwr

didit visionis

sicque nobiscum per spatia quinquc


iterato

quod olim legebatur in ecclesia Blandmiensis abbatise juwta Gandavum,ubi sepultus


fuii
:

mensium commoratus, patriam


adire.
91

deliberavit

Sed
iii

/ir.sir

correptus,

Hausam membronxm pastoris Parisiorum Hoc d.ii Adalberlo summa Trias lumulo Hunc sic Balduinus generaral marchio divus
Filius Arnulpbi,
etc.
tranilationis

uiirhn,

ipso Immlrn.si

uti pluribus exponit uuma.slrrm aluil S Ma.

moritiu

hvjtu

acta a
pta.

i/uo tcri-

rarius

a/ino

Dominica?

Incarnationis

millesimo

duodecimo
1'dri

ct Chrislo scilicet disponente, sanclique

par patre de

parili.

Apostolorum
nostri
loco,

principis, locus,

cujus

honore
pii

ac

nomine isdem viget


i/tm.s

simulque

protemeiiiis,

88 iidcm Gallise Chrisliumr uurlnrrs, apyil

ctoris

Bavonis
in

intervenientibus

Hiitoria nomi-

natur.

integrum Epitaphium legereest, paPrem vpsi fuisse eonjickmi Balduinum Juniorem,seu ejusnomi-

ut

in

quo

manere
Ita
ille,

recusavit
qui,

oratus,

maneret giorificandus.
terposiPis,

paucis inS.
\

nk iriiiiim. [rnulphi scilicet pri/mi cognomento Magni filium, anno 961 defunctum. Hseo aut&m
OpintO imslr.r

procedit
et

ad miracula

subsecuta
r.i

ubi reiaPurus est

ommmm
i/iio

Macarii ostremum,
ilirm.s;

rtmm

rmi /rrl n

, ;i

rsl

m,

t/is

rtnisotia,

rrs.sr

su/,,<i/

a,i,ium,

.srrt/i.s/l,

quandoquidem
vel

wuctor
vero

Pranslationis

cmno 1010
wppellet

Anno
qUSB
t

prassenti,

qui

est

Dominica?
ctc.

Incarnationis
ln
iis

paulo

serius,

AdhelberPum

swwm

millesimus
niiuir

quartus decimus
.

autem,
snlrm-

seniorera.

Cw

eumdem
non
sat

ccenobii Gandensis
nisi

i.rrrjunt

/uru/mlrr

,/nrrt,

i/uuuh,

randatorem

soripserit,

per conjecPuasse-

quantoque populorum
OSBOa

ajjiu.ru id temyporis
4

ram
i/ai

rinsiis.
niiriiiiis

quamquam

verisimilem,

celehrarrlur S.
,/r

Bavonis festivitas. Nuin.


.

agens
,r-

Eremboidus abbas secundum mte dictaarmo 1003 inchoavit opus Occidentale Gandensis coenobii
otenSy
;

/uirllu

mrril/s

S.

Murar/i
outato

r,su,

siiinhi.

observat,

eam

istuc

advemhsse,

ad
,///,/,

ilhid verisimiliter
conPulerit,
I

IdelberPw,
et

bona

plurvma

i/uoniam
r/
,,,/-

quoniam solemnitas S. Bavonis in proximo erat ventura, ex omni gente convolantibus turhis.

adlmr rnrrrl,
llllS.

nnslrr

m ns/,, Imnrm
IStO
tiltilu

Rursum
iiii/uii,

num.

Celebritas
festiva

sancti

Bavonis,

iuriha deSVWpsit, ViSUS furnt


S.

r.rnruan-

quotannis
cujusvis

occurrit.

Ab

incolis

institorum

nalionis,

celerisque

qua-

Mrnmiuln sii.rnus [',/,, S. Mararn ,,,,agrotani,S.Bttportunam materiam subminisPrat, quaGloricm vone,ui c S Bavonis prosequamur. Ejus auctor mcmachus
Vacwriui

89

quaversum
I

gentibus

evehuntur
,

Eaercimonia.
mrrrlii, Arlu

///

SSeCUlO iimlrrinni, srt/ mai/i.s

S.

Mararii

fuSiUS

ilr.sr ril>r,ulu

susrr//l

allrr

Gandensis sequalis
'ZtUSj iilruti/ur.

ei

plurvtm, qum narrai tesPis ,j,,, Irunsluluuion S. Bavnnis


hllrrt.s

Immlrusis

nunturliiis,

nrr

,/u

ah/ua

r.ihinnsil

1010
icarii

/trlnn,

innm,,,,!,

,rluln

rm nni, </u;r f.r /irmir /u ,,, prOPuli s/irrla r.l ni atl Snnrhim imslrin,,, ul, ,,,'rrr r.sl ,/irtn ln,,i. I
,

Gandamm
/r/
,,,,
{

ad
ul
|

S
)(
.

Bavonis monasterium
,.,, sa |i S(
,

Aprilis pag.
tiln i/r /iii/us

886

et

seqq,,

u/num
sic

tamen locum,
isli.s

mlrrnlu,
liter

,/,/

lJ(

,
|

1(lS|) j(

;i

feStO r/nrius
/11,11.

lin/uilur,

suh,u,,i/n

susceptus

ob

Linnis,

fralernaa
el

devotionem sanotas conversasocietatj esl admissus Cujus


nos
ei

i.ismi

ts

889

ac

habet:
ex
plus
,

Kalendae
feslivltate

erant Octobris, celebris utique


S.

dies

benedictionibus

circumcirca

degentcs

Bavonis

confluebanl

multi

solilo

ex

perdiesjocundati.gaudio gralulabamur non modico.

divcrsis
alii

Quem ni.nn apu.l nu> .. v< inirrini.m possidere peroptauics, diatim persuadebamus sed quoniam
:

regionibus

Gandavum

alii

oratum,

mercatum,

plerique

curiositate

nundinarum.
n;
I

Etc.

id

animo

non

sedit,

imo magis patriam revisere


dolore

hbuit,

cum maximo
fides
:

runc socia
secrevil

certos

permissus est abire sodalium ambiguosque


a
suis

vullus

siquidem

uno

relinquitur

tantum contentus

Mnrurn rl nuu suIh/ n u sri/urtitui Quidam nomine Bruno dedit sanoto Bavoni novem marcas auri et pondus xvni deS.
:

92 Ad rumtlrn, Sum/rruin n/nlus

unnum

1012

rrjrilui

ml

Brunonii

""-

Baldui,

omi

',

comite.

Cumque

portus

oommigrassetvicinia, pedum inllalione corripitur c l,r,ul " ^tinetur, ei cmn per dies aliquot f languor mgravesceret, de vita
desperalur.
Itur,

nariorum conlinens, duos calices auri, patinas quinquc rnarcas habenles, duas casulas, du.is cappas et duo pallia in refrigerium anima. suas.

monastePium
simdior.

Ad

Ad aamum 1019
Imhs,
su/i i/uo

signtbtur obiPus
i/ti.r

Erembotdi

ab-

itur,

ut

revehereti.

ac

velnlur, j.enesque

re-

facta SUnl,

Imrlriius

/nnlu!/succe.ssm

nos aliquamdiu jacuit exanimi

mvs ab anno

1003;

huic

statuitwr

Othclboldus, in /n.inttssis ssepe laudatus occasumr


r/nstol.X

DIE PRIMA OCTOBRIS.


A

271

n^t^r^rstusadOtgmam Btomdm tomitismm mqua emmeratwrpora Sanetorwm vn .rrir.su, oamom tmerwtas ci S. Bavonem primum

relicmia?
/>"'///

in

aliam rursus capsulam sunt translata.


j

auctore
:>

ac

,|;,rl l""ini patria-

uostne
,,,,

|.il

irnin. a,,,,rlh,t.

Suh
lial-

hujus rr,,im,r.
duinus,
qui
marchisia

sr,l,rr,

1030

aulnn trun.ylatnmis n Ms. nostru rr/,,tm,m notatum rmi/irmunt Auctaria Martyrologii Csu,,,dmi n/mii Sollerium nostrum. Nam vi Idus

p>

Com.-s

sm

,C,r

x
:

mensis
|

Mn

>h,

dictus

legitur in

codice
in

est

Barbatus,

congregatis

Ciii rriir,,.,,

suae

Wan.liv-ivili.

Sanclorum corporibus, Bavonis, Amamli, Vedasti, Bertini, Winnod Sanctorum reliqniis, Noviomensi episcopo cura
congregatis
Alflenardam,
ttrmari
fecit
;

Gandavo

sancti

Bavonis; sic

Greveni editdom
fessoris.

Translatio

sancti

Bavonis conr,l irl rs


1

cum
aliis

aliis

innumerabilil.us

95
hu/u.s

)lhillrmi,r,

,,,

,,,,<, I

ihu.s

/!<

praesftnte

Bugone
sui

rr

hujus,

qua
>

tr.sit,n,i,.s

meminit,

nec

ejjus,

qua/m

vobttlontonon

pluriliii>

episbopis et abbatibus,

lotius

regni

primatibus

aspud

pacem ab omni populo conjuratam


///

iKnhi

avmo \0\Qfdctamesse,supra ostMvmus.Nonaaeo mwabat sttenUumipsmsde translationeamii 1010; qmndoqn dem nec menUo ejus fil /></ Sande<, ,i/m,
,1, ,,,,,
,,,.srsl
/u;,

memora ' ur

continuator
iwltberto
Ir.st,

Ghronic,
Miraeo

Sigeberii

Gemaiiis,

rrim.s C.uni/rn-

blacensis ab

editi,

oum
VI

sibus
doriec
////-//

quorum
ad Acta
ilrm,

uumui
mrnsi.s

uttuliniu.s

fom.
:

Srj,lr,,i-

"C cur tandem


26
'//

brisuil ilirm
S.

\\iin

C,,

:l

,r n l ,,

prXWQ

stattm assequebar; indictis Annaiibus ad , 1058 hmc verba incidd Hoc ipso anno
Uir siluerit,
.

GerulpM martyris Vrunchmii > !'/i/,n ilh mirr ,,,,, il, /,l r.s,/ur ri/m.s
,
.

e vivis abiil

Wichardus Gandae seu sancti Bavonis abbas, cujus Epilaphium Sanderus refert, post
post annos

Ralendis Aprilis

Sanctos etiam Gerulphum reeensent


supplicartionibus publicis prmciipem
.siim
/in.s.sr

ei ejus gmdem, utpotein Fland/ria natiacpassi, corpoHvn

eum

Everlinus locum rexit, et


l
,
.

dcccm Folcardus.
\llull,ii u,

his,quamqhm~
Cmi,,ul,iil
<

/ji,,nl.

A,lrl

looum concesrurmsus Irrhmdi-

rrlnm. nmi
dern
iimniistrni
loco

r,is,n dr/u rhr ml

r <,-

Siinilrrum
</

pro rebris Bav, ,,i


/"' /7

cluiiiiomum
B inihrii
/iii/us

imstrwm pag. 2b7, ubi eideoausa a Baldunm conventus qusdamobserobiit,

h:rr

trmnma

inen lihus,

sed

iai reperiet.

non suo. Sanderus Ga/ndem seorswm im- g pressi Cib. iv cap. n seriem eschibet Vitasque
uhhiihum
lintinn
Imii. I
llliiiiiliniensiii

m monatterium
s.BavonUbenefi

93 Othelboldus abbas
,,,

sic

apud SandePost

rn/<. jv li'r r/u.s, /<,,,

ab-

mxxxiv

Nonis

Dccembris.
qui

illum

fuit

S.

Bavonis.

/d<u,
:

facAi
/,/.

> 10

Auctario ad
rrrrnsrt /i/n-

mtia.

Lidwinus
abbatiam.
mxxxviii

Atrebatensis,
Successit

mxxxvi
sequente
in

resignavit

Chimlr/.r

illusli I r
r( /,U(j.

Rumoldus
et

Bergensis,

qui

d.inirn.srs hhlrs,
lr u et
iii

deponitur

in

anno Fol/>,

/,rr

53 BaVOnianOS. Primiim nuii/i 'rrlrnliu m urri/unl Mului Imiius,


ishr
<<,,

bertus ordinalur.
/u.r.sulutus
inve/iio, sed

De gestis

abbatia
alibi

quem
S.

1058

obiisse

legit

W'i-

Lidwini mliil quoque


AlllKi

notatum

rlir,liim

al,/>utrm.

pro

Bavoniano assumpsit,

ad Bumoldi tempora spectant, quae


.

,/m

Bavonis

monasterio

non

pr&fuit,

sicut

ihulrm slnlim suii/u m/u 1 // r

MXXXVII Bal-

duinus
ccenobio

Pius.
D.

comes
Bavonis

Flaudrire cuni

Adela

asore

Gandensis

multo amplissi-

Wichard/m nec /''// iimis nee Folcardus, quos habuit. Hinc factwm, iii Blandiniensi sucoessores opinor, t </< errore suo nihii smpioatus, <<itr
progressus ,mn
sil

mas

assi-iiavit possessiones.
i.r.

Balduinus

V oomes

\lnhil Inni

u.s

.siri/ur

nrr

Fol-

F/iimii

cuitu divino ac

morwm
miiu
v.t
,

prsestantia

bertum.
rrnl,
/"'<'

tiinc

revera

S.
,j,.sr

Bavonis abbatem,

no-

Pius cognominatus, ab
te,

Insulensi

Fland/rUe civitar
,/irl u.s

'///"" rnrurii

N/////7/ im.str, trun.shi

i/uuin /n:r rrlrrisdile.nl r


filius

rlm

iKmem.
96 llrlul/mirm h/i'S Ms. nrl/ vo Ms. Gandensi,
r,
Imi.s
iiiilliim
.v// '///""/'

Insulanus,

erat

lawdati

nwm.

prxr-edente

siniiiis
sii.
s/i,

CX

[iar-

Uadilur cx Ms.
'

Bald iiim IV, cogm&mento BarbaPi seu Pulchrobarbi Adela v&fq, iiiius ua r, Roberbi Francorwm
:

>aloris
srri/il

nescinvus,
rrl
q\

/<-ipris,

,/

iir-

,-ri/rs

/ii,.

.1/

//'/./'

bona, qwasve possessiones

illi

imlum

/),;f

sr /rnil.

P/.r/m/ium,

Bavoniano ocenobio contuierint-, ignoramus; siowt /:et causrim, <, a prselatura depositius fueril
nmlilus,
(i

rl

.suh.slilulirs

abbaS FolbcrtUS s.rr //pergtiwr a/pud Sanderum


hic

l,m anno 1010 facta.m esse translaImiirm /nnplrr i,,eliu,,i ipmru inihl ni dicenlium, beatum Bavonem fuiio sublatum aut a Lauduno

iimhu.

miiiiqiiam
lierlus

reporlatum
/<<s

fuisse

dedi,
est.

nwm.

85,

Rciiquiarum
tterum
fit

94

/)< poi te, >,-< \/c


i

,ps

'/'/"

rrrhrs

rmirr/,l

AmiO pOStea
abbate,
reca-

tran-

sM 0;
'

Anno MLXV
nein
S.

Folberlus
leril

serumlam
Idus

Iranslatio-

Dominica?
octavo.

Incarnationis
sancti
in

millesimo quinquagesimo
Bavonis
vitium

Bavonis

vn

Martii.

tr.rliim

SeCUtl snl <i//n C!,r^lmn.r


("1,1.
\

Sam nurhr smBavonis


:

Folbcrto

luil invidia,

proruens
res

primae et ejusdem
probata,
sepulta

pt&res

111

Abbatibus

ccenobii
1,1

lalsiiaiis

S.

quasi

jamjam

snl rrro,

eSt,

fHi, hn
i

,m,/um
Ms

' </
/

esset in

sepulcbro oblivionis.
Petri
et
1'auli

Abbati

pnefato

de
die

l,.sltmis.
shilmiiis
r.r/

Cr,lr

rrlulmiir ,mslra

fratrum ac amieorum consilio visum

est, ut in

rrs.r s/<j<ilr

anuus
oero

millesimilS quinvi

apostolorum
selur
:

mendacium

propul-

cniagesirmis

octavus,

dies

Idus

ita

ut

aperiendo

feretrum,

reliquiasque
palBal-

Maii

eonsonat Olivems in Chrom o translaGandensi Ms., ubri ista leguntur : Secunda


dunuii

iiniinm

omnibus ad visum porrigendo veritas ipsa magni ponderis comilis re tam In petur
duini

tio

corporis

beatissimi

Bavouis,
a

hujus Gandenfiis

consilium
malitias

et

auxilii

gratiam

expostulat,

coBnobii

piisami
seu

pxpoiectoras

Baiduino

NovioFol-

qui
.

consilio

circumventus,

abbatem a
non
sine

mensi
i

Tor.iaeensi
dicli

episcopo, aibaiis
rl

tcmpore

|,

r0(

um

HTeclu

removel.

Abbas

igilur

HM

ll(

i,u|iis

aronobii

anno

mi.vhi.
/'/////-

tjolore

cediens,
terrae

episcopo

Balduino

m Balduuius rpisc. Noviomagcnsis corpus divi Bavonis. Gand.-nsi oronobio (ranstulit Cleeulmnis r Auctor denu/ue ,,/,ei, m feStO &U0UM d<nn Translaliunis S. Bavonis ad
,/,,.,.-

\lr,,rius 'ilrm
mi.viii

<n

Clmmiris

AnmCihus

(roosdam
sine
<

filra!rilus

psimates advocat. Hi sexto Idus Maii in


dicuiit,

mandat, omnes qod

vocati,
.

nil

melius

unum conquam quod feretri


excludat.
Frn-truui
invidia

1|l(

lll(1

mendacii
fabrili

infamiam

in-enio
i

aperitur,

thesaurus,

quem

rrri,m/i.

-'

millesimo
.Poiberio

quinquaKesiu.o
episcopo

* *** ectavo,
et

'

8Ub

^fiS
aMUtno
abbate,

,-i,

tur

Noviomensi

Floriberto

nonvalet:et

deputavetat, per episcopum omnibustjstenditripudium exinde habitum explicuv rtngua ut hoc gaudium Qat manifestius, ad

montem

272
\UCTOHE
J.

&LOHIA POSTHUMA
Crucis.

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, CONF.


,,,,,

P.

quo antea deportatusIUeatSanctus,iterumdeporlatur f utquasiaddup]icis r demonargumentum ibidem denuo teslimonii

smicl.r

Cucis

silcnl

n/n.

sr.l

rl

i,<sr

rrlalio-

|)

montem sancts

),,s

imsh.r auctor ea

silens prsteriU,

qua ewaliis

verisimilitei

stretur.
relatio.

..

07 Ecce
,,,,
,,,.

in

ramilia

quaeecclesiae egressu mulier ipso intra conculcansancti Bavonis

densi
va-in
,i,i

adcUem
ibidem

documentis inserta suntOfficio GanAugustide translatis twnc in <><>i

capsulam

s.

Bavonis reliquiis, cui exornandae

sequitoir)

Bruno
aiia

quidam,
pretiosa

religione

lllim

pedes

scabellis

repens,
in

humi
Vir

baerebal

et
;

opibus
obiulit

praeslans,
praster

novem cum

dimidia mar-

,,, con tra pedes dum


posset,

nullas partes declinare

cas
ei

multa

munera
liberar

Sanctum

pie

inclamabat
adesse

autem
.

Dei
11-

duodecim auri
impensas.

libras, aurificis

industriae labo-

lacrymosae petitioni
li

aon

dedignalur.

rique

Banc
ut

Brunonis
a/nte

piavm

ministra, libiaru n reer claudicationis haclenus Sanclum, parlim sequitur interaodio soluta
.

litatem
ii, ini

Samderus,
1012,
forte

oidimus,
atmt/rate,

retMi

ad
sicut

in,

minus

qua/m auc-

cantans,

partim

lacrymams,
igitur

bene
delato
el

inclamans
Crucis,
,

iiu
:

nijini.

Translationis

porro

relationi,

Sana sum.Feretro
sancli
divini

ad

sanctse

tnodo

Pancralii

verbi

montem populum pascil


,

praBdicalor
1'

observabam, subnectvnPur mMs. apogra/pho aliquot miracula seu prodigia Sancti nost/ri par
aiiir
io

reficil

Dei

ath

i/nilii

Vei "II

ni

nilcr

,la,i

sanl,

nt-

ejnsque
vero
Iiimi
i,,,

Confessoris

magnificentia.

Reliquiarum
stantibus

cv/mque

iiu/iii"/',!

i/aa/cm.
iir,/in

non
,

talia

u.ina.at
/n;r-

gaza ad
laxatur,

maju3 testimonium
caelum
aperitur,

circ

aaluraliiri
liS

firn

rr
/a

n/

nc

iniaiuai

caeloque

aperr/aai

crshlaai
/

csl

,i,l

,,,

tis,

,/aihas rlarnia n./is

signum sanctae Crucis supra ferelrum demon98


Relationem
scu
i

ami
ibo

a /ri,

mm
sancti

Haarr,

m/ss/s

/.s//\,

cclrra

stratur.
fld

<inam noni

hmc

sequuntwr aliqvot

mvra-

101
ii.uii

In

ipsa

Macbarii

elevatione

qui-/ attributa mira. oati,uln

nuUis

iiin

rodigia S. Bavonis patrocinio adscripta,

conlraclus
contulit

ulroque
sc

pede a
clero

primordio

de
|

quibus agam, postqua/m


,.,

m,
est,

iii,

Balduinus cniues

nonnulla ad i/psa/m airamratus, i.stir


regia

vitatis, nis,

ad

merita

sanctissimi
et

Bavo'

ubi

corruens

coram

populo

tam*
|)raa

tan,

ipse

qui

anno
/'

1038

oum

conjuge

ardentius uon
aliis

sine lacrymis orabat,

quando

miamo munificus fuit, agnO' minatm PiuseJ insulanus, quiquedevn am.no 1067 /// eodem monasterio oum Philippo Francorum
Adela monasteri
\

diuturni
1 1

Ianguoris

anguslia

laborabat.

Cum

enim
ctus
,i

clesia

aureo
i

fulgore

illustralur,

contra-

ab

humo

levatur
in

miraculum
locis

inibi

visum

hujus

arnita,

uxore

sua, filioque

circumstantibus

nonnullis
ct

seminatur.
libcre

Balduino Montensi ac optimatibus adstitit elevaiimii s uita a/nno funcPus. Wacarii, eodem ii,ii promeruit, phrasi ma

Plures enim aderant,qui

hunc

viderunt prius

repentem,
abbate,

multoque lempore
S.

postmodum

gradientem. Elevatio
Folberti
siilciii/rlc/

Macarii,

curante Sigero
successore,
u,,m a m n
iiu

liliae

consilio

circumvenlus
,/,,,/
i

dicitu/r,
reli

non alia

de

aliquoties
rsl Q

nominaPi

eritate

fuiaru/m S

/c/arla

lluh/ii/ih,

\m

vonis

anno

1010
ei

satis

probatam

miraculisque

ac
,iic

l./cllic/li,

faiacrarriis/aiii c/,i\c,,/as a n
.

MLXVU
eccle.)///-

firmata/m,

hanc tran
oluw
it.

in

eumdt

ix
,

mciis/s Maii

qua/ndo simul facta


,/urrl

est

flnem

minvs necessariam judicaverit, atque


ipsi

id-

s/.r

/,,/,,

alm,

al /.lai/has
l

:,,a/iilus S.

cwco
i,i

inU

Balduinus

altei

,/////

biographus tom.
Ins
,

Aprilis pag.
111

BQQetseq.,
i

relat

siniiii

one nominatus fuite\ iscopus /Voi iomensis u, nn circiter 1044 usque a


i,
\
i

ac

/aacs
sancti

cc Ins Ol/rci as

(' h

nnic/

VAii-

vatio

Macbarii archiepiscopi, et dedicatio


i

ad
obiervatit,

1068.
\ions
ii iii

hujus Gandensis

cclesiae,

antiquo

opere dejecto
a

99
ijiiin,
ii i,
ii

ad publicam relir exhibitionem facienda/m delatum est ferelatione factae ejusmodi ewhibitionis
ciiciiin,

autem, ad quem

ei

iu

meliorem

stalum

reaedificatae
el

Balduino

Noviomensi seu Tornacensi,


racensi

Lethberlo

iii,

iii

seu Atrebatensi episcopis in Cbristi


Sigeri

Camenomine
hujus
ix

innio
inc

1010,
lae

Mons

agnomento Crucis;
sancti
S.

omnium honore Sanctorum tempore


coenobii

Sani

Crucis,
ihci.r

modo
I

Pancralii

vn

abbatis

anno

mlxvii.

Dict/u/m

duwn

llisimm
'

mii.i

elevationis

Macarii a/nmo
pag.
891

1067
s

a/pud

nos

tom.

Aprilis

Mons

mensis Maii ad hsc nostra usque tempora, sed sah solo tituU Elevationis S. Maca/rii in ecclesia
cathed/ral
jore
sei

Pancratii tantu/m

ei hscc

Annotatio subjicitur ex
Wacai
i

Candensi celebra/nt

Officio

duplid mar
Vranxs/i.r/ril
,

libi llo
l{.

Flandrico de
iiicmis
h

Vita S

composito pei
in

undse classis.

I).

Joa/nnem Schatteman, pastorem


"'
'

Laerne,

102 Secund/um, quod


fero

/'""
''"'

territorii

Teneramundani ftnU
itatc
i,

miimalaai sca
in

exMs, nostrohuc hcic/icam nal/am

" '" "" '"""'"'

sito
S.

Jiiiihiis

,,.,/, n

,i

Goli-

tcm/',,ns

tur

Pancratius

xn

Maii,

cujus

reliquias

mo

anno dcccclxxxa Eremboldus, postea abbas, Roma atlub'1 bas autem in boc monte depositas credo,
"i

imiam. L.iin hcrtus (lc Cramnam Iioin Ocum durus proximum iniquus, in caput suum extulit calcaneum. Nam sancli Ba,

vonis capile
jugavit,
sibi

censum
facerel

unum
:

captivans,

sibi

sub-

fnde sacra

Lranslationis
et
o.\

pompa
tunc

ad

monaste-

usurpavil
,

timensque,

ne

pedem

rium

inchoaretur,
monli.
circiter

isiud

nomon
publica

fugitivum

quasi
sa?pius
luus,

mansisse

E^i

autem mons urbi


distans
ubi
in a

proximus

centum

Compeditus
Diiserere
.

autem
oon

compedivit. fUrem Domine ciamabat


;

passibus
:

via

Teneramundam ducenle
diem (editus
semirulum,
quiis
est

sum
super

Dominc
Haec
et

sancti

Ba-

hodiernum usque
1641; visitur altare
reli-

vonis sum.
i

Sanctus Bavo, cujus


te.

sum
pejus

ex
his
est,

capite,

libellus

anno
(S.

ii

iii

colliget
fletu

similia

reponendis
,

Macarii) sacris

destinatum
quotannis
post

interim

dum coram

iis

po;

cum cum
Sed

iterabat.

Sed,

quod

voces

lacrymis
quis
in

subjacenl

derisionis

scurrilitati.

pulo

Bupplicabundo
ex

praedicaretur

quod

monasterii

destruclionem Geri desituminstrumenlis,

jicitur?

Constat

autem
Macarii.

iucolendus

traditur,

exinde
t

quibus locus vocatum esse Mou-

Domino confidens post tergum prodie compes laxatur captivus fugam meditatur, et clam egrediens cum totacomClaro
pcdc,

ad

lem
tria patrociruo
s.

S.

Usc deloco ubiewhibita fuerumi


$i*

monaslcrium

sancti

accurrit

Bavonis,
fratribus

lotumqu(!

ir/n/iii.r S.

suum

accidens
vn

Bavonis.
porrigit. Hic,sicui

ad

noliliam

imionu

100 De prodigu) apparentis svpra feretrum

aliis

gium in

Glossario

medix

dooumentis apud Canet infxmx Latinitaiis,


capite

DIK PHIMA PfiTOBRIS.


X
Cipite COnsils rnr, ,/,,,- hnnm. ,/u, /,,,, rn/nlr ,-,/,, nunliih rr,isui,, ,, sm/ rr/, I rrrlrsi.r :,r,i ,,/tm ilnm/in,. r,n nhslnrlus rral.

273

pott pralntu-

103
eci
|

Tertiu/m
, ( ,

sic

habet

|)

um campan.uium

ramSigeri
/

>
"'

rM

Sllirli

'"" s

'

'""

carpenlarius

g av0nis ;nlitir;, n .|ur, LambertUS f/afcei Ugnqrius) pro virium sua>atis

V. Cultus Sancti a srcculo

rum pum
oanj,

modulo
ii<-

officiosura

se se

exhibebat. Sed
daret,

tecto

in

campanarium
ligno
alto

bipenioflxlt

cui

inniteretuE sustentatus,

ligno

duodecimo usque ad dccimum quintum ejusque


,

Bipenna
Labitur
'i
( :

autem a e( a tam
\ii.i

elapsa, fallitur

miser et

monsisterii sseculo

dccimo

elapsus,

ad

Lerram usque
n

''

idit,

nuii

privatus mirabiliter. In ipso eni


iiisi.ir

sexlo vicissitudines.
Uuhiiih,
xiv,
ais
ri

lapsu,
in

quamvis

rota?

volverelur,

Bavonera

anxilium vocat. nec mora, ad funem ibidem pendentem manus applicat, sicque aliquantulum ab infortunio relevatus, terram duriter occupal
ejus
l,nr,

gratia
,,i

salvatus,

quem

invocavit.

Factwm

quo non immerito S. Bavonis auanltum agnoverunt, referend/u/m videtur ad annwm ci/rciter

,/uin s.rru/is XII MII. Pauca * Gandensi ccenobio S. Bavo- ctfcuftua*"'" xn ejusque moris eamiis delatus sii hon ,n ipsius /nhniih,n jii/n, ia eademque ?er,>,,
.

rsl.

u/r,,,

,n

'"/"

in

Irshrituhln/s

SOk ntii
ista q\
.1

ttOS

<ju;r

SSBCuliS

1138,

quando
legitu/r

inchoatum

esl

Occidentale

\entibus.

longe
r

(eriliorem

Qpus

majoris turris Gandensis ccenobii


"/

prima die
igivwr

inni/nin, u^riinnl
/ihsiiinih.r

,..,-,.,, ,t,l

SanCtl imslii hion.r


e>

M.niii.

apud Samderu/m
iin::.

diu

swequodomniaposten

ulissic

post pr&latura/m Sigeri abbatis, qui

ea sponte ab-

ordinario

cwsu

fluaserint^

ut

pa/uca

soluPus est
15

"i,i,d

postqua/m

altera/m

eccle-

shnn.

iii

eodem Gandensi Castro ritam, Sancto


ouraverat,
ut

annota/nda n icU sint auctores, shnih fuerintt ut svngula


f

ad/modum seu quod minus


adposte- K
uulrin
.

nost/co deddca/ada/m

ibidem additur:
in
c;

rorum

linhl/tim

Irn nsiinllrrrnl
nostri
Glori
i

l)i.n

Anno
sia

mlxxii
sita,

ecclesia

paroecialis

3tro

exornandae

SancU

posthumse, ad
aliorurn
uirs
/

Gandensi
sancli

quae

vuigariter

appellatur

ercle-

quam,

sicut ante

monui, pertinerenon puto abgestorumquehistorias


S.
;

Christi,

dedicata esl in honore sanctae

hiiiuih successione
/-/

Grucis

sanctique

Bavonis a

Radhodo Noviomensi
Irn

uni

111

rrrlrsiti

BaVOIil
r.rrtii/ti

ur
'''-

episcopo,
iurcvss

abbate Sigero hoc promovente.


lintlhml u s
.

hshihnnrs

hmiu. /nir/lniiu.

HVOS

10'l

Itlrm

hUJUS

imininis

srrun-

iirm ecclesia a/utca nobi

<

pauca

wbdun

i Si

Noviomensis ac

Tornacensis episcopus, se-

suhinnis

1'imlifirrs,

m /m alm rs,
q\
i

n./r.s,

/iri
<

//rs-

ijiimh a/nno, cutn

necd/wm prslat/ura/m abdicasset

que

i"

ecclesiasticos

culiari

Sigerus abbas, timnstulit reliquias SS. Bavoniset


Pha/rahildis in ecclesiam novi castelli, quse utrique

mentione cuttus aut enei nui r/us reliquias, similia denique, qua
nequeunt, nisi m i/m,, ,/,,,., nohiihn rnis Iti/ni/utim fu/ndatOI iSOC
referi
\

nm
n,;

consecrata oli/m fuerat, sed postea soliusS.


rahlhlis

Pha/n:rrr-

,,

nnmrn

rrh/iuil,

pTOUt

tli.riiniis

/n-.iri/mi /,n,<"

2,

posthwma num. 03. Sigt emcepit Stephanus de Egimmdis, abbas Ba/ooniam monasterii, et anno mlxxiv. Sa/nderu/m ru/rdenti hujus Gloria

trroni

nomine msignitum
ac
Belgii

fuit,

quibi

eayplana/ndis

dilatandis ampla/m
soriptores,

materia/m

mbministrareni
Saiitlrrus

sns

describo,

reliquias

diversorum

Sanctorum

linnt/nrn

sm,

Ct

MVTSUS

nominatim <" "

m
JjJJ^JJ^JJJ

transiuiii

cum

fratribus suis in ecclesiam parcsci-

diplomatico.
1

alem sanctae Crucis sanctique Bavonis supradictam, inibique in dovo scrinio ad boc praapaipse Postea mlxxvi i.i decenler collocavit.
i i

00 H.rc

iith/ur

missdfacio

ei

paucaillapro- wqwad
Pro

piusadipsum Sanctwm
,,/,s
:

pertinentia exhibeo.

deponitur
deponitur
(:

et
!

succedit

Wichmannus, qui annoMXCn


introducilur.

Adelardus
videUcet
in
S.
et

Sub hoc
ut

duodecimo ac deoi/mo U rt modi se offert pro decimo quarto prvnvum illud, ,/m dedimus ew Saaidero g tertio Glorw ./,,,/
posthuma
[1,1

(Wichmanno
/,,/

awno mlxxxhi.
translalio

nofacta

nm

tromsi

itis

in

novom

//"-

niirmis

Ghronico)
Levini,

prima
el

iviiquiarum
Obiit

Pancratii

Barbarae.

Adelardus
S.

mxcix

Non.
in

Martii.

Sub

boc

ecclesia
ccepit.

.lacobi

mxciii

Gandavo

fundari

Adelardo
u/.uil

rns.

1/111

Wulfrir successw datus est Snni/rruni ClhsqUC UllO V' v/


,

Bavonis et Phorahildis awno 1336 secwndo, S. Pharahildis ,,, ieSi a cotlegiata , nirm auctor hisverbis Hb. tv cap. tv, quod hutiii abbas Joannes secundus, dictus de Moro, B1 in ls anno mcccxxxxv indulgenlias salutares Bavonis, Livini, Macarii el LanSS.
reliquiisSS
;

restivitatibus
|

.Irr/urulnmr
.Itiln
.

ohiissr tlirilu

nnnt,

ll.il.

Kal.

li;l

| (

]i

in

praBdicto

caenobio

Bandensi

acqiii-

pendas,
/,/,,

,,.,,,

Gandensi
Bavonis,

Papa Clemente gratiose impetravil [ndulgentia huic in Chronico Otiverus sanctorum restivitatibus ccenobio in

tiam
tis

et

instanMacharii, Landoaldi el Livini ad supplicationera Joannis abbadevotam


a

secundi

Domino
anno

flemente
cccxxxxv. nihil; pro

ce8S8E

im.i imi(

Papa Pro
initio

VI

con-

decimo
decimi
</<<

quinto sxculo rarsum


preUose
tlirril
//r)
,

v ., 7/ paucaapudSanderum, mtde mtelligas,


ornata twp&
Affiim
jr,|
/

esset

S.

Bavonis

lipsano-

(/ ,

Egidio

Boele

Teneramundaab arvno
I

abbate B ivonimi
tU

onasterii
nlhi

'^
Auro

,.,

mtrr

mr /nmn n lu r
S.

ista

etiam

decoravit

E^retrum

Bavonis
/,rni

el

argcnto. .1/ sancti Macarii /nrmuisi/ur urrn/i/nus iur

dum
u,l

lnr

V r,i,-

nnslmm
35

ilutrm.

magno

274
AUCTORE
J.

GLORIA POSTHUMA
se

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, GONF.


reputentur; ac de caetcro habitum regularcm Ordinis gestare et illius regularia instituta, dicti
et

magnonwmero
ttlnl

F.

tatumes spectantes

offeruntrerwm vices ac permuVum ad camobium S. Bavonis


de

adejusdemSancU nostri saora lipsana isquenuncacPurimmus:resm<masteriibreviutr


,,.

difflnitiones,
niiii

ritus

et

mores,
jejunia,
el

ctiam quoari divino-

celebrationera,
ac
riicli

victum
alia

el

ciborum

guantum

pei

materiae
nostri

ubertatem

licebit,
\

<>-

lisiim
i|n,i'

indumentorum
Ordinis scu

mittetque propositi
reliquiis vero,

ratw, expedimvus

de

quaecuraque, ad prnlcsMimis nccasione tene-

utpotead Gloriam posthumam Sanotinostripropius spectantibus nonnikil prolixius


differemus
ejvsmonatterfumiceuloxrr,

bantur,

in

Denique
i;i

dignitates

futurum observare minime teneantur. sic ordinat et canonicatus


praepositurara saecula-

praesenlium vigore modernus abbas loco supabbatialis dignitatis

107
/,,,,

Laudatus igitur
,

Egidius Boele

duosdumhujus obisub

pressae
rera
el

abbatiali

dignitate

successores habuit,
post
.

anno
,,

1517

Levinwm Hugenoysei
tiunich

annc 1535 Lucam


initiis,

et

hujus

modernus prior decanatum, el modernus el modernus thesaurarius praepositus cantoriam nec non moregularis thesaurariam saecularem
,
;

quide

anno videlicei 1536, sanctissimus ninus Paulus IU Pontifex Maximus, rogante


nissimo Carolo
V

dernus praepositus
et
ei

in

Papinglooscholastriam erectos,
praefati

singuli

monachi
ex
eis

unum

ex canonicatibus

imperatore

et

Flandrim cocanonicoribi

unam

praebendis

erectis
illis

hujusmodi absque

m ,ir. abbatiam
sitas

converlit

in collegiwm

alia provisione,
sint.

de

facienda, retinere pos-

nmt secularium.

Hationes abvm\ eratore


in

expo-

Reliqua

Bullse

videantur apud

Mir&um
1

loco

prsmittit Pontifea

Bulla,quam integram

citato, uti et Acta


et seqq.

secularizationu ibidem pag.


Wunioh,
posl/remus

290

excusam habes apud Hirsu/m tom. II Diplomaiinn pag. 1051 : Quod licel monasterium S. Uasitum juxta uppidum Gandense Ordinis vonis ApoS. Benedicli Tornacensis dicecesis, Sedi
,

iio bucas

itaque

abbas,
prsepo-

collegiwn eon
vertitw,

factusest
sit/us

tumprimus collegii canonicorum


/><>tc i<>ir,
<>

ri/m ea jurisdicUone,

nctoritate

stolics

immediale

subjectum,
,

olim

per
.

praefa-

acpraieminentia, etia/m quoadpontificaliwm


rl

uswm

tum
tum,

S.
ci

Bavonem
successu

Hasbaniae

comitem

lunda-

temporis per comiles Flandriae,


et

aC SOlcm/llS bcnn/nl mui.s rlnnji- g thnicui, ,/ihim abbas ante habere consueverat, ut
r.rririlniin
,

ipsms Caroli
res

imperatoris
notabile
el

comitis

praedecessoesse

expressis verbis sancitu/m fuerat in praedicta Bulla


Pontificia; se
scripsit.

dotatum,

insigne...

digno(quod

tamen

i/pse

eticwn

postea

abbatem

scaPur...

cnm

lamen

dictum

oppidum
sii

oriiim
dit)

natalibus ipsius Caroli


insigne et

V imperatoris

de-

plurimum

famosum

diclique
in

comitalus principale ac

praecipuum, ac

eodera

Ai ecclesia monasterii deinceps appellari ccepit collegiata s. Bavonis Gandensis, retento nempe Patrono monasterii, ex oujus bonis collegium connuicniun, secularium fwndatmm fuit.

oppido

unum
ejusdem
et

aliud

eliam

opulentum
invocalione
aut

monastes.

Utrumquq
inn,

liquet

ex

titulo,

quem,
S.

teste

Sandero,

rium

Ordinis
nulla

sub

Petri

iiic sibi

adscripsit

Lucas permissione divina


Bavonis Gandensis,
Ecclesiae

dicatum,

cathedraHs

collegiata
el

abbas coliegiatae
Tornacensis
diate subjectae.
in

ecclesiae

secularis existal

praeter

unam lantum vetustam


s.

dicecesis,

Homanae

imme-

depauperatam
iil

sub
iinii

invocatione
sil

Pbaraildis,...
I

ad

pnescns
su8B

iliiilrm

cammicus, qui

bucasipse

Sanderi testimonium certum facii testamento suo, quod condidit an-

fTuctibus
possi
1

praebendae

se

decenter

sustenlare

no 1560, et ct quo sim/ul discimus, ipsurn <<</ ui iiir /ina, (obiit anno 1560) uswn fuisseeodem
Htulo. nc/ius

108
rol
\

Praefatus

Carolus
fecit,
ei

imperator
ut
in

nobis

humi-

impt

liler

supplicari

dicto

monasterio

ratore,

Vestamentwm illud publici juris fecit CorPaulus Hoynch van Papendrecht, archipre}

Bavonis

nomen

titulum monasterii acdigni-

sbyter Mechliniensis

inter Analecta Belgica tom.


est

talem

abbatialem
,

el

conventualem nec non Or-

pag.

177.

ejusque istud

dinem praedictum ac omnem statum ct omnem dependenliam regularem, nec non singula oificia
ac

initmm:\n nomine

sanctae et individuae Trinitatis.


ipsa

Cum

nihil certius
;

sil

morte,

el

hora pjusdem nihil incertius

monachales
et

porliones

hujusmodi

perpetuo

supprimcrc
,,|(

tam

in
et

extinguere, ac illius ecclesiam praesecularem el collegiatam, ut praefertur,


aliasque in
praemissis oppor-

Mi-

Lucas Munich, hurailis abbas ecclesiae sancti Gandensis etc.


lil

Nos BavoF

Sed

rinii

ijic.r

obitu

omnino

exstinctus cst

v
'"

erigere

instituere,

abbatis
niiiiiiin

titulus.

In

mox memoratis

tune

providere
Sic
fore

bialecHs sub

""

"'""

de

benignitate
leliciori,
s.

Aposlolica
siout

digna-

femur
Biatui

ut,

prwmittitur,

ecclesiae
el

Jacobus Yetzwevrtius versus aliquot proxvmo ejus successori ita insoribit [llu9trisi
:

imni

monasterii

Bavonis

hujusmodi
i

Hl
li.

,im

" etc.

Viglio

\u.r
ipse

consuleretur,
roagis

tam

illa,
el

quam oppidum
eci lesia
el

Bavonis

Idem

decoraretur, divinusque cultus in


Christi

Zuichem praeposito Viglius, ut mittam plwra


a

venustiora

redderentur,
ad
illam

aliorwn exempla,
sic

testa

eadem

entwm niurn anno 1577


197
:

orditur

ibidem
Viglius,

Rdelium
el

pag.
dictus

ln

devotio

cum

Dei

nomine.
,

illorum

spirituali

Anicn.

Ego
et

consolatione
retur.

animarum

Zuichemus ab Ayta
doclor,

salute non

parum auge-

presbyter
cathedralis

ulriusque juris
sancli

praepositus

ftce
.

iio-

109 Deinde dicit


"'-

ecclesiae

*ervaUs

nicorwn

Pontifex, petilioni se annuetervandis, statuitque inter ali


tbstiVuaVur
;

Bavonis
erai

Gandavensis

^""'
i
'

'"""" ibidem

facta

immulatio,

rium

raaf deinceps dignitati a

osiPura;

p iorat

ti

decanatus
i

prsepos
;

regutaricantoria; thesaurarim regulari secularis /.,./....,...ositurx ,n Papingloo i>, .. i' ' i'" sltlll '" scholastria, et wraet&r
-<

usquam bucas suum testamentwm condt "" rursum, priusquam suum conficerei '""""" sic paucis proponit Sanderus \iiih. mdxl die xii Maii translatura esl capilu/
.

Inm pk

.,,

,,',<!, '.

\-

, nfnpraposito, deca
,

h ""' im
'

'

mm

>

''"

^nstitumt

tccapitulum ipsiuseccte..auiipsiabbaset monachi nunc

cationesancti Johannisin invocationem S. luv.mis. nvucatioiicm S. Mavonis.


i

latius

Joannes Ba

tista

Ludovious de
iae

regulares, de

praepositus, decanus, cantor ihesauranus, scholasticus el cauonici saaculare ipsius ecclesiae existant, et p.o i ,iiiis
:

caelero

'" l '""< tn " r praspositus


S.

insignu eccle

collegiats
.

Pharaildis ad

sanctwm

Nicolawm Gandavi

postea

habraniur

episcopus Brugensis in sacra Belgii Chronoloi/m anno 1719 typis vulgata pag. 50 Trien:

nio

DIE PIUMA OCTOBRIS.


A nio
LlMB
retur
"
,8

275
capellanias et
beneflcia diciae

sir,

stetit
.llo

hoc

canonicorum
Bavonis
qui
loco,

amiquo

coUeg!um

in

sancti

praebendas,
liendae

COnfluenteS
arci

sito,

c.

ad Scaldis et Camlo V viile-

demofunera-

\UCToRB
J.

ecclesiae

cum

anniversariis,

fundationibus,
el

P.

ad

custodiam
translatum

provisionibus,
libus,

urbis
esi

collationibus,

patronatu

excitandse

comad

,m,

hoc

collegium

pamclualem S. Joannis llaptislae basilicam Gantensem, Htulo sancti Joannia in litulum sancti Bavon,s mutato, per Alexandrum Cardinalem de
Domini Dostri Papae et Apostolicae Sedis legalumalatere, juxta literas ab eo datas mdxi qumto Idus Maii ,-i juxta literas Caroli quinti im peratons, datas Brugis eodem anno mdxl die
.\

fruclibus,

juribus, jurisdii itinnibus, censibus, redditibus el provenlibus, nec non tam personalibus quam realibus privilegiis, immunita-

ac

aliis

Hbus

Farnesio,

lampadibusque, Sanctorum corporibus, reliquiis, reliquiariis, campanis, libris, calicibus, crucibus, ornamentis feretris, clenodiis, aliisque mobilibus el immobilibus ac se moven,

exemptionibus U:uu hjsUa el gratiis


.

praeeminentiis,

honoribus,

tibus

Julii.

rTTTT *Mto
'"'

bonis transferimus, illaque omnia


ecclesiae
ot

idem de
appli-

A " r</I "' r


'" / "'"

oovo erectae collegiatae


litter

"<>"<>>>

perpetuo
Carolo

tf Cardivina
Far-

camus
ratori

eastant apud
/
/

s,r

Vvrseum t<m.IIpa Alexander miseratione


s
r.
et

appropriamus.
fortalitio

eidem

impe-

coilegiatara

ecclesiam

praefatam

pro dicta

S.

Laurentii in

arce seu

Damaso diaconus Cardinalisde


Ecclesiae

oecessariam

nesia
larius,

nuncupatus,
ad

absque non

construenda, seu partem es ea aliquo conscientiae scrupulo


el

vice-canceluec
quae Papae

demoliendi liceuliam
115 Nec
nacensi
alii

Hispaniae
alia loca

facultatem concedimus.
patri

Franciae

regna,
ad

non
nos
ct

quaeeumque
declinare
Apostolicaj

reverendo

episcopo
aul

Tor-

aceedmuqw
fomtficUBo'" a ""o6a

el

provincias,

seu

ejus
vel
in

sjiffraganeo,
ecclesiastica

contigerit,

cuicumque
i

Domini

nostri

praelato

potestate

tuam
stolica

rci

Sedis de latere legatus, ad perpememoriara. Ex injuncto nobis ab ^poSede nunciaturaa oflicio, imperatorum et
votis
.

lutae

personae
oi

translationem ipsam
in

cum

solemni- Jjf*
el

laiibus

ceremoniis
ac

similibus
solitis,

necessariis
faciendi

B regum

opportunis,
~iai.Mii

adhiberi

poteI.

praesertim

suorum
el

pacem,
eaque
pro

ac

subditorum

publicam
,

dominiorum evidentem

impartimur; non
ef

obslantibus Apostolicis,
constitutioni-

ac

provincialibus
et

synodalibus
el

utilitaiem

concernenlibus

libenler

favoribus

prosequimur
dictae

opportunis.
Sedis
Dlii,

annuimus, Sane
Caroli
el

bus
bus,
vel

ordinationibus statutisque
Qrmitate

consuetudiniApostolica
caeterisque

etiam juramento, conflrmatione


quavis
alia

parte

devotissimi

roboratis,

Romanorum

imperaloris

semper
.

Augusli

in-

conlrariis

spaniarum regis Catholici


pctitio continebat
:

nobis

nuper exbibita
ipse

Gandavi
Idus
Pauli
/

quibuscumque. Datum in dicto oppido |l|||l o anno a Nativitate Domini mdxl


i|

Quod nuper
obedientia
et

ad

civium
sub de-

Maii,
di\

Pontificatus

Banctissimi
Pa| ae

Domini

nostri

oppidi
lntis

Gandavi,
Qdelitate
el

Tornacensis

dicecesis,

iii.i

providentia
1

tertii

anno sexto.

animos

conlinenet

dos,

ac

inter

eos

totam patriam

comita-

cujus Ipse Carolus etiam comes pacem el tranquillitatem perpetuo fovendam et conservandam, aliisque necessariis ct urgentissimis causis, animum suum moventibus, impulsus, unam munitam arcem seu 1'orlalitium
existit,
in

lum

Flandriae,

nm 540 Paulus Pontifex lata Bulla Nonas Decembris gesta hic pei Alexandrum Cardinalem ornnia el singula approbavit,
tertio
coii/iriiiniii
et

vnnovavit.

Bulla/m
1050,

istatn

legei

a/pud

Mirseum ibidem
legati,

pag.
illi

Uttera autem
insertse

Cardinalis
suiii
,

qum

pene integrx

hic

describends

videba/ntur,

quia

inde

collegiata

ccclesia

s.

Bavonis

ipsius
el

oppidi,

liquet, "i

eo Uranslationis negotio non


fuisse rationem

minvmam
riseSancti

loco

ad

id

congruentiori

constituere

aedificare

habitam
nostri.

hon
antiqui

incepit.

inS.JoannU
eccieiiam,

113 Et quia (sicut


bai)

eadem
seu a

expositio subjunge-

[16
nv/per

Cum enim

ecclesia

monasterii

et

HacqweccUnta,
nutatotu

pro arce seu

fortalitio

hujusmodi perliciendo
ejus

canonicorum

oollegii,

cujus ui fundatoret
et

loiam

dictam
demoliri

ec<

lesiam,

majorem parpetiit,

primarius pat/ronus totsseculis agnitus


fuissei s.

Bavonitdicta

oultus

tem
ut C

oporlet,

nobis
in

instanter

collegialam

praefatam

totum supprimere,
gloria

Bavo, tum destruenda esset, proindevtinguendus ibidem Sancti ejusdem honot et


,

nec
in>

non ad parochialem ecclesiam sancli Joanojusdem oppidi ad quam ipso Carolus im.

'.'
ect

litteris
le

discim/u
-
'

rj

atutum
s

fuisse, "i

perator singularem
in

geril

devotionis

affectum,
,

et

qua Baptismatis sacramenlum suscepil


el

tran-

ad quam cum ejus corpore et aliis Sanctorum lipsanis transmigraVurum erat canonicorum collegium, non
ia
\

ialis

sferre,

etiam ab ipsa
S

parocbiali ecclesia invo-

cationom

Joannis delere,

iliamquo
dicti

m
S.

rnllegi-

modo collegiata fieret, sed deincepsS. men et patrocinium assumeret, $u


iiii/ii/>n

Bavonis no-

mine
Decretum

aiam ecclesiam sub invocatione


erigerc, aliasque
in

Bavonis
provi-

pat/roni

S.

Joannis

Baptista

praemissis
igilur

opporlune
ad

istvd repetihti similitei


/iiim/nr
fuit
ni

Bulla Pontificia, servaei

doro
dictae
in

di-iiaiviinii'.

,\Ks
(

inlrascripta

per

mstrwmentU

Sedis

litteras

quas juxta mdultum

nobis

Easevrvplv/m habes
i.

supra

oitato

actis r" L testamentoL

eis

concessum inscrere non tenemur) SUfficienti


muniti, precibus ipsius Caroli imperatoris

abbatis seu

prsepositi,

qui

anno

1560

facultate

in hac parte inclinati, auctoritate Apostolica nobis coDcessa et commissa, qua fungimur in hac parte, tenore praesentium collegiatam ecclesiam s. Bavoins.

translatione vigesimo, se scrvpsit abbatem collegiaservatum lesiae S. Bavonis Gandensis. Idem


est,

postquam eadem eccle


est,

ia in

athedn

cta

"i

nec non

in

dicta

parochiali ecclesia invocatio-

Autii,

i/ui

rursv/m liquei ex testamento Viglii ab tum cathedralis anno 1577 sese

iioin S.

Joannis perpetuo supprimimus; eandemque

ecclesiaa

sancti

Bavonis Gandavensis ntmcup


;

parocliialrm

oollegiatam ecclesiam sub invoca-

tione dicti S. Bavonis cum capitulo, claustro el aliis CollegiaUbus insigniis perpetuo erigimus et insti-

Plura etrempla afferresupen vacant ma sit sufficiet ,/riissr, iisiiin istum denominandi ipsamsubin
vocatione Sancti nostri
;r t,itr

ita

invaluisse, ut
S.

no

rrrlr.shi

ratlinl al'/\
i

BaVOHlS

/"''

tOWm

tuimus
nwuuApottolici

114 Ac

eandem

dc novo erectam

collegiatam

concesstone,

Bavonis abbaliam seu

praeposiiuram principaet

certeBelgium celeberrima sit ac onvnibus notissiplu/res, qui ignorent, olim sr,i reperiantw ,,,,!,

canonicatus lem, nec non reliquas dignitates,

iedicatam fuisse S.

Joanm

Baptistse.

\\1 Cathrdralis

276
Al
(

GLORIA POSTHUMA
porro fdcta
eti

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, CONF.


tumu/tus dr/>nrt<itu m fuit nd ^ novam drcem, a Carolo b&saJeeristructam eo loco, ,/im olim steterat monaiteriurn. Prudehti sbvnecontes

TORE
P.

117 Cathedralis

vn

noMorum
scilicet

/i.rrr/irnriim

J.

episcopatuumperBelgium
pi

ereciione,

cum

faclaque eathedrali$, q>isco-

patu Qandt

rui

Pavlus IV Pontifex regis, et Bflg'ai<um domirli, II Hispahiarum archiepiscopaMrrhinu.r. Camerdci et Ultrajecti


intverpiiB,

Maximus ad

preces Pnilip-

siltb; i/mnnhr/iiiiiriii
sto Cdlviniani, uti

aluvrum

hb&ijHo drino, mertse iik/u-Belfrii civitatim, ita


vio-

aukirn tus itisihuit; episcopatus

Gdn-

quoqur fm mln rrnsrs C/l/mlirnr,' m nrlrsms


Iminl r
miantis
/,h.

tiu^zmuridfe davi Brugis, Ipris, Buscodudi et Mrrhinnr, m archiepiscopo et totius Belgii primati Leoixvrsuffragaheos ; Harlemi item, OayenPrUe,

iliri/iurrnit. rmil ni

I"

<>,/

Irrlium

iis./iic

diem sdcranlm
pag. 2C Sumlrriis lih.
v

rerkirh

spoliatione,

"' tradit

ra-

S/mdn Decade prima

de Bellb

Belgibo

Wbeningzac Middetburgi Ultrdjectino drchieo

de ecclesia
IV

Bavoms ipeciaUm
(u///dc,,s,u//i
:

subjectos

ac denique

[udomaropdti
et

et

IV cap.

/{crum

Namurci,

qui

cum

Vomacensi

Afrebatensi

Anim
sticffl

Min vvi
infra

flio xii

Augusti soelarii sccta? Calviniet

dntiquis episcopalibus metrOpolitam hdbe eht Caraeracensemantistitem. Bullam prsfati Pontifxcis


Sl
,

undecimam

duodecimam

noctis

in-

r ri

generdli hoc episcopatuum

mslitutione ac

G&ndensisfel Fregerunt tirarunt ecclesiam S. Bavonis ct altaria dlctffi coclesiae. occaomncs imagincs

quod

de

ista

materia
:

conscri/psit, ediditque

an-

Pharahildis translala fuerunt in

castrum noviim,

no 1609 sub
curipsus
lum
multis altii

lioc tituio

Commeritarius He erectiohe
in

Qovorum episcopaluum
lector,

Belgio,

qubs consutat

cxlnictum tcmporeCaroli V imperaturis in domiriio S. Bavonis et ibi fucrunt usquc ad scptimum Octobris

118 Propeculiari

autem erectione Gandavensi


rrrrlii,-

allalum
dis

per Bdgium
erecto

vidrri pqtCSt llulla l'n IV Pohtificis, <jun

anno mdlxvii, excepto B. Levini corpoiv, qubd fuit eodem anno in Junio pridie translatiocjusdem, et cotlocata fuerunt cum omni reveBavonis, ad

B nmi
eo
s,

n Paulotiecessore fac\arn confirjhdt, dioecesis

rentia in ecclesia collegiata S. spectant.

quam E
in castro
tlen

limiles definit,

dotem episcopo designdt, al aq%e


disponii
et

ectanlia

oraindt.

Dala

illa

est

120 Post

li:rr lrniisi/,1

ininu 1561 septimo Idus Augusti,"editaque t<>m. V


Gallise Chrisliana auctse interinsh

quoobiisse dicit die


pituli
/'/'/

vm

umenta

*.W.340.

/insilUlll. Ct

SmulrruS ad anuilin 1577, Ugllum db Ayta cai/iniin rrs lum inonnslr r/


Iftati
/

Gan-

wrvatur*

posteaqtte, \U

epislola

Inserta quoque est Litteris Prahcisci Uichardot r/nscopi


ri

ecclesiseS. BaVoriis^eo usqUe cH.6hologibe ,lr</uctas

Atreoatensis, quibus ipsa


uti
i

m lamquam jddex

exsecutor detegaius^
II
/i7//.

Umi.

1066,

apud Mirseum promulgavit anno 1568, </"<>


idere est

Chronicon et cjus \v,\ hactenus additamcnlum, quod mihi Iradidit R. D. Gerardus de Nebra, ecclesice eathedralis Gandavensis canor/mniii his rrr/ns
:

tandem eodem consecraius fuit, ac sectis sitse possessionem adiit primus Gandensium antistes
Cornelius

nicus, vir legum, prasscrtim sacrarum, cognitione

ac virtute conspicuus.
SCriiunirni
,

Idem ducior

lib.

v cap.

Jansenius

Hulstensis

Flander, sacrx

,\sn inil

,/rrrrlrs/u rul/in/ rali,et

ad

dirli

theologise doctor,
tuir

vir eruaitione, s&rlptts ac piectarhsimus. De eo ac successbribus episcbpis,

COpitiS
i/,us
rt

rnlmn

r.rrudil l/llrrus. ,/uu.s

ilnnmius Gcorfuit

("Imiuhr, l/nnus,
S.

muninr

r/nsrn/n tiandcnsis
drrunu.s,

ijui /i/iiru

iu>n\sr ilrshlrrnt, utlrut

mOX

hnn/iln,,,

rumniirnrum

ll.iVnilis,

,/imrum

Mimi tomum II pag. 1076 \Joahnis Baptista Vudo\ ici de Cdstulum sacrse Belgii Chrondtogise partem
ii

drdii ud serenissvmum principem


slr/.r

Albcrtum Aur<mscrva;

urrliidiirrm
in

<lr rrl///ui/s

/n

rudr,,,

pag. 509,
col.

et

tomum

V Gallise Christianse
serie
r.r/ii/iriilur

/rs.rl

ijui/ms

liiinc

Sic

;>r,m<)

a/ /ni/uil ur

De
cui

imrl.r

161,

uhi

nn/nwla

sacro dictae ecclesiae thesauro Breviarium rcliginsa


el

ua singuiorum gesta ac usque


bat,
I).

laudum

prseconia
tene-

digna Ausiriaco nomfne dcvniionc

pcliisti

n,i

n,ii, ,i,n

1716,

quo episcopatum
1695
Yniulri

obtemperarites,
slr,r

damus

seretfisstmae Celsitudini

ve-

tehueratque

ab

anno
I).

iUusirissimus
Noot,

PhiUppUS

/-rrrun/iis

/,nl,uus
[ntohii

sia

nomina Sanclorum. quorum rdiquiae quondam n 'gulari nunc cathedrali


,

in ecclecivitatis
:

hodierni

illustrisdmi

Hdxlmitidni

vdnaer Noot.

Gandavcnsis, reJi^iose asserValntur plures li.iliuimus.quassacrilcgaMuanus, temporum calamitatcsiihnixa^ el a\ariha aimaUc surripucrunl. l/mr,
vcsirae
/ini/r/s

merpOSltiS

prbbedit
tithc

ad ciiumrrutnnirm
cr.inniiuin,
sinu
,,,

sacrorum corporum

illic

VI \jK)\ \)U*> < Rom'/\rk* ailfnPmiC O. DdVOniS v i. no mdlxvi ab hcTreticorum


furorc
feliciter

</ulis,/ur

,/,,,,

rrlil si,i,/utnru, n

Sa nrlnrii m
:

//<//

seu VUse

compe^iu%xl

isto

ordine
;

(Jqr^us saribti

Macarii;
Brixii
;

corpus sancti Landoaldi corpus saiicti COrpus sancta? Vinciaiuc corpussanct.-fPlia;


;

scrvatur,
'
.

rahildis
, ctit

p0Stea(|Ue,
..

iisdcm ilCratO

afite
;,|,<
I

corpus sanctce Landradae. Scd lii.s subncGorpora sanclorUm Bavonis, qui lerctro aureo rcono sttam clausUs erat etLivini^efmagna

Cbfpdris saiiclai,n
Aii
i,

Barbarae hajretieorum
n/istu/mi

1'urorc

Sccvienlmus, amittitur.
Corput
V
\

sum
121

li.rr,

fttleor,

mdgisque c4m
/inrlr,,,. </,,
/',//-

n,i

ilbertum

r KJorpus
,1,1,

luisr perlhgeilS rrl, H

uu, ralulm,,

archidui

Sancti nostri

inimnrs Suncturum

irlu///,;r,

cUm

OSSO ve/ nss////n

nml. amiinun
lllud sritiret,
,//,,-

refiqiiti

sacro thisdaro
I.V.u

ab im uii orum
furore

secundumdicta IprxcWehte

'/iiirnlu

submnum

rmilnirnlur, nr ,m,,,rn ,/unlru, Irinm

rr

run,
:

Snnrlmuui

/-''V:;:;'-;;,;::::,:^/;;;;;:::':;'
:

-<.
rl,s
'
-

,r,,r, ,,,,, uh/iir

ndr

*
dll .:

mnr /udrrr ,,,

^,
,

coiir,/,uium,

ninrurair,,, 5. Bavohis /! cathedrdlemS IJavoilis. ///,

nunc

,,>",/,'''
,

llr

" ll/r

''"

sr/

spoliatam fuisse cathedfaUm.,


,,

ut

:;;;";;:::::;:',:;;,:;;:::;"'":";

g?

^,

*, ,,<.

v,

Albert/us.

DIE PHIMA fH'T(.BKIR.


A
Afhrrtns.
alios,
"'

277

A&H
I

ihn/i/r

/,,,nium

rr,\r

rcrmln

"

ffig*0

del

quos habtotm, rerum Bdt/icarum soriptbres,

campo militnm llispanorum,


dicti
in

qui

jam

AUCTOHE
J.
1>.

"
1

custodiam
rl
1

'/""

inntnm
,/,,<>
,-.

castri

deinceps
et

esset

,l,rl;r

rrrlrs,,r ,h, ,,,,


,,'rr,\ ;,,r
,

habitupns,

oaflem
''
"

Utaftm

suam custodiam
hodie

fuissrl, rl
rrl

/<u<h,,sulris ul,,\
.

fhfem reoepil
dicti

Cor/mri/nis r

,,/,,,
,/

,/im

/<ri

Q^am quidem
iusequentes,

<i

rm,

commissionem
ffataa

n
i

/uilro"

doin

"i

attro serva-

"

nmiim

llm

llavonis

l.imm
i
/,

<;/,,

,/,,,
I

<ssr

pragsetftium

tio,

deindeqve

I,
,,i

capiiulo
111111

ad

('(lisrmrm.

Ti,nl,i,,l

mlr n.srs f Imhcu,

hoc convocato
factam,

retulerurft,
in

pwedi-

crrlrsms il.miln s.rrihim fm.sr 1, /,,/',,</,,<,, ,,,,/ sm fmssr clrnim, cl 1 !,,/, rl,i Sn n,/r r ,,, FaStiS rtmsiihinlms ,n mlrns,ln,s, mll ,.\l,r,lrI I

iocalium consignalionem
fuisse

^'"
'

eorum pra>

I|;|

praesentibus

"

deputatis
1

'i'

'"

11

trshn i,i

luctuo a
,lr:rr,l,l
|

contigissb
,/

<>,,

[578,

sed

'

,1,lrm
'"i
1

'/'"' 'rln/in.T

ex parte Benatus magistratns oppidi Sandensis commissarii, quod coram Bicto


""''"'i^

Ibidem (am camerae Plandrtaj


:

addentes
ii

,/,,,,/,,

sr,r,,/,(

^ro del

hr,

mm
,/r

"'
,I:|

''"aim

inramentis,

,/,;/, irunl,
,sl

,,, :,,,
,

/irmnim
i

declararunl
II

sil

'"'

"'

eorum

scientia,

rrr
,n
'I n,l-

rl,lr sr
Itllrris.

mmicm

eadem olenodia
spectasse
proul
ei

l,hrr,

im

c,ll,\,l

i)

visiiaia el

mventerizata

rhnliirrm

Bpectare ad

ecolesiam sancli

Bavonis,

hic

|22 liilrrim

inseruntur

lli/\

,,,

II

;<i :<,,,li

t/lurn,
,

sm,

Videlicel primo tereerum

vcrsrtur flmjs.

BelgiCO
*'""'

i,,m,l

nlultl

/lumi

Bancti Bavonis, laminis


:

,,,,

jtu

<

'

doruauthert-

""" IS pOStqUOm SCTVptk fUBTint hllc.r ,sl;c rl unosaltem posttfudm eas juris publici fecit Ita
t

f628 ...

ttwlUS

aoreis

ei

argenteis contei tum

teretrum sanctae

baraa argentatum
"
"

feretrum divaa Pbaraildis

aliqualifer
retra linea niin

deargentatum
*,

rrlnhrl
S.

/>,/. X~> cl

sc

/</

sr r m lir\ r m rrrlrsrr
I

item Beptem alia


relirpiia;

fe* forle

quibus recluduntur

Bavonis, acsi etiwm t/um


SS.
:

m
;

BanctOel

lignea

eo

servarentw
ecclesia

oor-

l,.n.l..aldi,

Macl.arii, Grisogoni, Adri.mi


;

pora
tatis

Bavonis
ln

et

Livini

gjaandoquidem

Hc

"

Banctarum
duaa
aliquot

Landradas, Vinciana*
Beu
cistee;

ordiatur

s.

Bavonis .aiimlrali

ctVi-

"

arcolaa

(landavcnsis
:

hotum SaoCtorum
Bavonis

condunlur
sanetissimi

S. e(

corpora re(iandavensium patroni,


confessuris,

reliquiae

ct ida item quibus reconduntur undecim millium Virginum


in
:

"

item duo
torriii

baculi
festis

argentati, quihus utunturcanet in

celeberrimi
rccnmliliir.

ac posfea

solemnioribus,

alius

bai iilus
festis

immisceat sequenHa
COV/
iis

S.Livini episcopi otmarlyris


/I.tr

deargtmtatus, quando defertur


processionalilor...
\-2

majoribus

scliccl

,lm

mm /,<<rrr

non poteram c,
cmisii/cni/ns
iltrri
I

litterisad
i,isns
t',<i

[Ibertumarchiducem, m/c iiscs, m,/ ,uls</c

Getera omittens dicPus amplissimus domi- ex


in
</i,
,/,/
iiiini
.

ilto

facta

nus monet, rum recenseri


S.

i/l, s, ,/n.r , rcm ishim rlurutu mia m h<ihcrcl dooumenta nobisoumoom/municare, ac hodiemum
,

Lirui,

instrumento feretrum &i ih,, hn rtiuin ohscrci nl S,,mlr,,,s

iioproba-

s/, ,riim
u/i ni
i.-i(/i7

inrruf

mense Junio ejusdem


:

S.

IhlVonis

rc/i-/i<irm shilniii in<


I

/<sh'<t

li-

ad
i'

rrrir,,,,,,, s.

Bavonis
v><
/-

///'///c

sin

,/s eos Obtinuisse tioveram


lr. Ail lilml iic/nln/m
\'<i,i

locere

me d^anarenr
II.

probai

-'

"

,'/, tbus.

terwit
S.

i/siis

sm

n/,r,

/'.

1'clri

,/ ,iiri

mi

Sovembris, >/""
Rellqua,
slc

Livino

agen-

Royen, SdbietaHs

nost/tne

Saeerdot&s,
ct

wsignis
ni

iium
ac

cit.

pergit

fdem

revereridus

hll/lintlia.r

tlmulcnsis collc/n /;r/ccli

smnI
,

<ii

r /issims ,/,iiius, in
sancti
...

inventario superius
relata

iuii/n episcopalii ktvrse tftBoiogise profbssoms-, qui <!


,/utc

nominata, die vn OctobrisMDLXvn


ecclesiam
viii
d

sunt ad
Actis
fle

n/Kini

si/aiii

offldiOSe

nnlii

,/,/,

rcr

//./'-

Bavonis,

ut

patet ex

stiic, <ii</c ci

hacod asioneetiam
V"i<

prxskitii officiosis~

OctObris

CapitttlO oxtraordinari...

ul.i .licilur:

simr

i'hiinii </,</

,/(,<<(,

PbVTO

reverendo ac amplissi/mo D.niimr rrrlcsur ca '/;/, ,\


I

in


..

suit

boc capitulo extraordinarie convorato propoD. Clemens, de relfquiis, hesterna die extra
ln.n.-slr

ewemptseS. ftwoms camonico acthesaurario, atehir rtsht aC scc/chnm rii/ulult, /mhi r/ni/c OpOStoHCO
,

caslrum delatis,

ac lule

alihi

reponenel

dum
ira.

*
:

ptoeuftque dominis, eas reliquias

fere-

reponendis

ut c.r
<l

ACtis

ca/lii/rihiis

dirt.r

crrhsi.r

,',,
I
,

qoae retro

magnum

altare solenl

collocari,

/utmnsiltim /mslriim

cmnlncc iitm
i/l

,/rsrrt/isr,,
rl

proprusi/i/c n/<srrrlm,i,/is

nslra rrnl

nim
imius

vidon
lioel

peponendas esse super doxale, src ul aliqualiter [nissinl. aha P6T0 Invlra prefelOSiora, videhav.mis. Barbaras dererenda esse ad
i

alns insli amrnlis.


'
iraii\,,niii

snnilihn
<

ralilc

ullllhns

horum,

benignissime

utque Qal Mfesa sub


est

ritu duplicis majoris, ex

quo

qwbtuetiam
corporu

123

n<r,l, < d/UCU

laUdatUS ui/<l<\\imtis doui

.)

Ootava Bavonts, cantando Missam, quae canta-

,,,,., /,

ssci // sm/crm eon$ervt6PU)ne

tnr

xn Man de translatione Sanctorum iimi

j.ulsn

siirniriim iclnjinuri/
////

m
cu

/nu culu mihilc .////./ ///


Mbtusis relfQuiis Sancgahfeii

debito.

li;rrrl,ris /lussacst ccrlrsiu S. BaVOtilS &fl1l0 tS66/// ,//,/,

12G

Post

hWc,

quibus
,lr

stlHdissime

probantur
sttli

primo
s,ie-

Qn,i.
i

fgretra

nssrrh' u/utd
rt
I5i'"

Sumlrrniu
,A

rnnsrrrulis un/n. 1566 fuiue


cioio

(ll

.|

Ml

,,!;iiiirr

ferelrum

Bavonis, evaserinl

"''

Upsarvis,

procedit

stepe

la/udat/us

fUrorem Calvlhistarum, qoarido anno ftOLXVi iUetise aiAuguslo invasertitU templum Saricti Bavonis, et
im iginesqui fregefiint, lcondolastarumaempestiveTJer flens. n.ihm,!. welum el iranslata ferant ad novum castrum capitulutn
i.iri,,

amplissimus domdnus
,/r, s,,iiil< r

adannum

1578,

ostendit-

rr,lmr
>></

rssr. </,,< n/<lui/uiu fmrl,

everteront,

esl

evi-

ra, </u,r i

lUteris

serenissimum

archiducem

Albertum referuntur de sublatis dein >>. Bavonis Barbara ,</,, ,.\, <,. /,,,,,// corporibus et s.
,,<</
,,/,/,

capitaneo ejudflem

ttfttodiam

traflita.

In

Adlis

/'
li<i,/ssu.

'

rmm
in
rillI1

-.-i;.iiiiiarii.ii.s

;inni Mi.i.w
ni

niw

txii Septemliris

V.Miim,

iii.|iii(.

seferunt verba allrrum ot longe

\rtri-

ca[)iini"

-'.\ii;n,r.iiiiaii.,

entmieratio
Kcta

feretrolic

etc
:

mi

qovo

cftdlro

elrtsteutium

bor,

gtiorem [urorem Calvinistarum sensil ecclesia santti Bavoofs anno smLixvm, quando corpora sanctorum

n:ill

|i,rlaravil

dominns Adrianus de MOyt


Boethals
et

Bavonis

el

Livini el

magna
'"". oui

pars

eorporis

sanctaa

o
,

,^,...1.11!-! flontinis

Brastflo f )d3da

doin

furore suni sunlataei perdita. Barbarae baereticorum


///c rtiKi ,'i'<"
,,,/,
ls
,;,,
'

''>

Flandrice

minorum
BttCriStifl

rouiriiissi/niriii

Ipsis

Hesterna

die

, .

Mollier,
el

il.i.lrm larlam. luisse! in noVO .aslroa.l de la seu consignari per D viv.Mi.ium deliberari r-al.a capilaneum dicli casln, cienodia,

R.

fiandavenses aeu Chronica tumolIfl

,,,,,,,,,

nseresium
i;,c.r.

el

irca

gfcoMM
r/stts
rsl

usqtte

ad

h584. tn

ciVitatemGandavensem duas ivpaties <<</>a rl


.

rrl,.,.i.asrji.s.l.'i.M,r!,s,;r

ad manus nnh.liss.appellat.

<'

HSBC

hhrt

/ /<<,/, irc

i\

/xuj. 8

mi Dni

Alonsii de

Vulloa,

communiter

xmi (Pebmarii

1'578)

templo extuierunt thecas reliquiarum

278
AUCTORE
J.

GLORIA POSTHIMA
S.
I

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, CONF.

liquiarum Bavonis.
S.

ivini, S.
aiiis

Barbarae, et capitis
cimeliis, eas

pituli

commissi
ct

sunt

domini
et

archipresbyter
sacras

P.

Joannis

Baptistae

cnm

conin

Zclandre
nliquias

Vale,

ad

recuperandum

temptim

plaustro

imponeDtes,

oec

quidquam

dictorum
in

Divorum,
praemissis
A

qua^cumquu
iisdem

ecclesia reliqui

facientes praster thuribulum

argen-

faclu

necessaria

cum
Martii

de-

teum
atque
relata

el

caJices

aliquot
in

ad

Missam

celebrandam,
indicem

pulatis

agendum.

die

\.\

usque ad
feretris

iia^c

quidem
horv/m
refert
eco

rerum inventarum
intelligentiarn
registro

wiii

Augusti

oulla amplius Ql

mentiode
in registro

aut reliquiis, qua die postActa


A'i
ii

annota-

pratextu suhla
tum,
u<

127

notandv/m

tum
p
i

esl

"

Hic

deinde

quod,
densis

ti

conventus sui Gan><>

dispersum die
Doraini
clesia

P. Bernard/us de Jonge

Belgio
,

Domini,<>

uotandum, collegium costrum fuisse ni\ am mensis excidit '/ anni mdlxxvjh; quando (proh dolor! ecin

cano seu Historia Ordi/nis PrsdicaU


p(i</. 54,

um

Belgio

ooslra

bac

civitate
in

primariaj

collegio
dejectae,

cum

i</

temporis
>>.

Hispani

milites hisce

nostro

adempta,

imagines

eadem

regionibus ewcessissent,

penes quos erat sunvma

altaria eversa etc. utrobique

fuere violenta

haa-

rerum Belgicarwm iis intromisermt ,


registro descripta)
litibus pro

potestas, milites
>/

adversw

pa/r-

reticorum

improborum

el

perditorum

homi-

paulo posl

fverba

sunt ex
mi-

sub prstextu satisfaciendi


patriae salute (sic

oum manu. num mdi.xxmv


n

AI>

hoc

capitulum

lempore usque ad an(uii dispersum el non


Post

comrauni

enim loquein ilie-

babentur
liationem
oiaa
a
el

resolutiones
civitatis

capitulares

reconci-

bantur) conductis, primo

manus

sacrilegas

Gandavensis

cum

rege

Hispa-

sauros ecclesias miserint, idque per certos commissarios, ut vocant, a magistratu ad boc deputatos, ac

religionem Catholicam restitutam


exilio

canonici

suo

reversi,

cceperunl

agere de recu
in

oe res tam uefaria specioso carerel

tilulo,

recepla

perandis
ad

reliquiis,

deputaverunlque
recerunlque
;

eum
es

finem
et

sunt ecclesiae praedictae donaria

seu

clenodia,

sub

magistratum,
in

informationes
patel

aestimatione auri-fabrorum atque ponderis

prelio,

perquisitiones

multas

sed

(ui

cum
rent.
ulo

\ctis)

promissione

reslilutionis

eorum

aul

etiam

omnia
Livini,
riinl.

vanum;
et

et

ex

reliquiis
niliil

Sanctorum
recuperave- E

majorum, postquam excitatae procellae conquiescequa-

Bavonis

Barbaraa

128

Hac

eadem ma,
S.

hm

/<>><><<<

,,<

haereti-

nnni/ur rti.im
adhibita

corum manus devenerunt corporaSS. BavoniscJ


Livini ossague
inclusa
thecis,

Barbarx, utpote pretiosioribus


alise

quam

reliquis

cathedralis
<

ecclesue, uti

mmifestant

ea,

qu

Ubello

VII.

Flandrico desumptis tiatvm subjungit reverendw atque amplissimus D. van Damme, quem pergo
describere
ulliraa

Reliquise S.

Bavonis

m Vclis capitularibus, sicille, die Februarii mdlxxvm sub matulinis habentur

anno mdxciv Gandavi adhuc


superstitcs,
aliis

El

aliunde,

sequentia
i

Zelandre,

Deputati fuerunl domini thesaurarius receptoi fabricae Vale, oec

aou

duo

pra?sertinique

Aldenarda,

magistri
"

fabricael

secularis

domicellus

Petrus

Conrlewiele
ad

"

domum

Henricus Soete, m seconferant civicam, visuri desumi ac .irponi


a

acceplis augentur.

'

aurumetargentum
caI ' bus

preciosis

mobilibus

'

Nus

et

jo-

ecciesiae,

aooac ecclesiaes
"
,;,

parte

"

abhinc diebus magistratus eo deporreliel

paucis

1 ielata prscedente
"'"'

s
'

Mbertwm

et

iranslatis,

qu,i,s

el

Wm

nec

oon ad Sanctorum

ad nds transmissis
''
'

recuperandum,
.

ab
die

ad archidudocumentis per laudaPum fam saepeam|

em

litteris

,, igums.

b<>n-

cmprmata

ets

voniireiiquim

anno

1591

iis

qui

abstulerunt,
htriiniani
,al
"

recipiendum.

plissimwm dominwm Van


/
-

/><>,,,

Eadem

concludere nos
vel certe
,.v.

mdlxxvih
capituli
,l,,m "

ultima

""<<" ssculi
s

\mi

capitulo
el

Vel

nullas

ordinario

convof,-

I,,m,m

mvnusnotabiles
ecclesia

ilesaurariua

Bavonis n-l,v,as

,>.,*/,/

sr

/.

Zelandre ante

"""'

N
'

cum

cathedrali

Gandavensi,

maasime

>>
:

aliis

condeputatis
se

"

re er81

y
!a

m
mserto.

nulla

/><,</

civica,

menUovn

retulerunt capitulo
et
ruif

elencho dictis UtU

J uratum
" "

Prasentes,

ubi

argeutum
a

argentum
inventa

desumptum

, ecclesueet postea

clenodiis
juxla

bZ

ponderalum

aucassaltem sive exiguas ibir I',!), ,/< a /,as </<<,,, ,<>riwmiliternon magis notabiles, iis accessisse,docet
''"" Mtitissran,,

Attamen

"^desuper
'':

"

" nU
; "'

confectum el signatum per SanCuJ us ?tfopiamauthenticam ego conficiam


a
'''"""
,

nosidemamplissmiusdomvnusverbisseqummus
ht Actis

capitulwribus
D.

xxm

"

tojanctum

ktar: DExhibuit
,l;im

ruit,

eumque
5

Septembris mdxciv Decanus capilulo quasn-pn-tas


in

"

feretro

ca P ilu,i

postea

reliquias

"

"

"""'''-

^Poni tateUtaa
,ivini

S.

curem.
a
"'
t

^ ^^ctajreliquias
S MCt r
,

e a

DeclaranteT decim

"

S
"'
,'

7;"'- ,m

Bl

adhuc ^tis clenodiis inven capitulum domino

Ba vouis

S
,

Bavonis,

reretro

quodam
perioris

sancti Laurentii ecclesias

parochialis su-

decaml
lllr

idque de scitu el licentia bristianitatis dislrictus illius; attenlo, qudd

Enamensis,

recepion
:

Ladidfr
De ude ,lm x* !

~ JS
mmYm
habetur:
ex
,

Eo
lDi
'

Paucas admodum ejusdem sancti ecclcsiaj Patrom superessenl, domini, cum gratiarum ac ll 0De easdem recipientes,

>M,, ,,,

U-

tul
,

urdma

tuttte,

MarUi
alia

c,euda m
in

concluserunt,

confi-

capsulain,

cui

loter

"

'l'"'

>m capitulum

LX

intelligat,

uend * tncludi possent. hsretxcorum furorem evaserint,


tempore
illm

populo propoQuo pacto priores illx

radem

parfc

autqua
aliae

,,

vei

Evnhamum
is

.tnlione

fere trorum

JL? "
nd

'-'-

per ">'-

mum,l fcenhamum </ Eenamia oppiawn olim et "';'""" Mritont nunc vicus est cwm insigni "'''""" OrdinisS. Benedicti, situs ad Scaldim //'"" prope Aldenardam FlandHm oppidwn
aliis
1

pervenerint

incomperEna-

porro Einhamum,

''"'"'"''

mlesia

parochiaUs

patronum

hab

S. Laurentium.

DIE PRIMA OGTOBUIS.


\

.W,,,,,,,,/,,,,,,.

279
Ita

Piwa vudeapudSawkrumtom
,/

l'hinitn;r illnsi. r illusVratse pag. ;,I4. lU


Irs,
(/-

II

11

epfscopo.
neliori

visom
hac die

et ra

deliberatum,
Octobris

salvo

131

'" v/

"

AUCTOnB
J.

flwworipfw

judicio,
El

n
ti

iciriin

prxb/jICi

archiducem
nostri

rtim oc(
lur.

eHquia thedrali Gandensi accessiom aliarumpartiu primo quidem anno 1637, quando tres earum

"'"'"

litteras

mdcxxxv
Golvene-

"
u

smtpaulatvm Sancti

Duaci.
rius

p.

eral

signatum.
el

Georgius
regius
S.

Theol. docior

ordinariusque
Th.
D.

"

professor;

Pranciscus

Sylvius

et re-

dem

partes in
et

acceptse

moxnomin tto ildenardensi oppido Gandax um delatse sunt, ut notarunt


in

gius ordinariusque
N,l,1 " n

prof.;
I).

Theodorus van Couregius


S.

S.

Th.

,!

ordinariusque
Theol
docl

Majores

nostri

Commentario

professor;

Valentiuus

e\ io

ad Acta

Randour
-

elregiusordinariusqueprofes,

Visa hac resolu-

iii Laernej loco Gandensis dfcecesis, et ipsamet verba ex Flandricis Latina facio

cujus

per caperenl

Cum

mformalionesetc.jproutes subjuncta copia, cujus


originale
patebit.
in

mirabili

casu

archivio

reliquis
in

5.

reperls essenl
len
i

templo

S.

confessoris Maris Virginis Pam -

Bavonis

capiluli asservatur,

clarius

134
r"

Quod

faudat
e
i.

intra

Aldcnardense

instrummtwm,
necstrictam
ejus

oppidum,
S.

Flandrice

,-,

venerabiles

ova,quipf0 $acra '

sumexaratum

domini cathedralis ecclesis


beneQcio
abbatis
ecclesis

facile admitttt

Bavonis Gandensis
Biigonis
d'E

admodum
Einhamensis
patroni,
S.

tumem latinam, quapropter


exhibuisse suffkiat. Die xxu

sensum
1636

"''

\\.

D,

hic

[ugusti

et

praedicts
partes

Petous '^

mreU<i uia -

Pamelensis

tres

prsnominatarum
quas
Martii

Georgius

reliquiarum

Bavonis

impetrarunt,
die

omni

veneratione

acceptautes,

Hamaert presbyter; Joannes Moreels presbytei Rombaut; Guilielmus Voet: Georgius vande Woestynm; Judocm vanden Hende filius

xxix

anno mdcxxxvd solemniterexceperunt. Hisadditur, quod posterodie reverendissimus dominus D lntonius Triest,
ritui

Gandensium
ea

episcopus,

in

gratia-

actionem donaverit mag. Nicolao


corpore S. Macarii,
alte-

duas insignes partes


iiim pro ecclesia

[ndres ; Simon Dilbael ;Joannes Robyns senior nes de Bie; Ludovicus vanden Perre; .laE // e\ Daniel van Co\ reset honorati yres Pamelenses, stiteruntsedommis Ludovico vanden Berghe, decana Christianitatis
i '

Aldeiuwdensis ac
melensi,
et

Einhamensis abbatim, al pro Pa/melensi ecclesiay in qua hsec pars, ab Miliiui rdensibus maasimo apparatu excepta, collocata fuit in ara principe juxta reliquias S. Davonis.
/,u
i

Vicolao Outhoorn, parocho Pa-

coram iis, tamquam deputatis reverendissimi domini episcopi Gandavensis, rogati ii/jn marunt propriseque manus subscriptione testati sunt, quod duo ova struthion/um, argento contet ta et ad << lesi im Pamelensem pertinentui.
.

qunndn

132

lsih.il-

legenti desideriu/m
scilicet tempor.
.

incessil dis

antiquis temporibus fuerint habita


iii

et

Aldi nardam
pe\ vencrint,

honorata

plwa, quanto
Sent
inrrnl.r.

reliquise S.

Bavonis
fuisniinil,
:

snii.i

reliquise,

seu

saorarum
i/n

reliquiarum

Aldena rdse delituissent etquo tandem casu


Drsii/rim ruTSUS, i/im n tu
D.

thecse ; altaribus imposita, et liiims sive supplicat

publicis processio-

satisfecitita rescri iensa/mplissimu

van Da/mme
ad

Reliquiae sancii

Uavonis videntur

pervenisse

onibusper diacowum, subdiaconum a/ui saltem perluvmvnes veste pluviali indutosgestata accircumlata, atque istase suis ipsos
ooulis
'!<'
'

ecclesiam parochialcm PamelensemAldenardae circa


aniiiini

isse.

mccccxxii.

Sic

enim videntur
consultatione
inseritur

significare

135

Postomnium

subscriptiones sequitur

tes

f*

antiqui-

chartulae invcntae in ovis struthionum,


lii

de quibus

mentio
ln occlcsia

\u

originali hic
II.

doctorum
nsis
in
ci-

nium ipsorummet deputatorum episcopi, dictisdie ri anno deolaranlmm et afR) mantium. quod eaiirm
sit
,

tuihowrata t "' r " ,L rTamt


nato,

Duacenorum, cujus

copia; Casus

i/u.r

supra nominati, etuvm cora/m


Sebastianus

se testatus

parochiali

Man.e 1'amcl
allaribus

domvnus

van

Opstalle,

annos

viiair

Aldenardensi duo fuere ova slruthionum

ab immemorabili
i

tempore

imposita

honorat/us ac natus cvrciter octoginta sex, vi/i pius, '/"i ii fuventute sua habitaverai oum do-

festis

majoribus, uec non anle turbas per diael

mino parocho Pamele


qua/m)
ista testatus ille
sit

suo,

qu

</.

in-

conum
i d

subdiaconum
solita
el
:

in

processionibus cir-

oum

sedis oneretad

cumferri
Iractura,

quorum
in

unicum casu
eo
incluss
et
et

modo

felicem mortem,

quam

obiit tertio

post die.

Votu/m

reliquis

invents

denique inst/rumentum
Ludaviei

clauditur subscripHonibus
P.

b n y

suui

cum

chartuiis

adjunctis

inscriptioue,

vanden BergheetN.
van
S.

utpotc hac, De sanctu Bavone,

rursus alia

sicpergit reverendus ac a wplissimus

Outhoom. Tum dominus ca-

Anno

ucgccxxii, quodoccasionem dedil aperiendi

nonic

is

Damme
Bavonis

Reliqua

circa

modum, quo

aliud, in quosimiles reliquiset inscriptiones invents. Qusritur, an isls reiiquis pro verisdebi

Aidenards invents sint, ei quoiii"d" ad ecclesiam cathedralem Gandavensem


reliquis
pervenerint,

anl
"

el

p ssinl haberi.

aliunde patenl

ex

copia

authentica,
confecil

an

/irn

vens
haberl
i

133

Viso

hoc

casu,
.

el

bene

examinato,
istas
,

quam
r
\

pastor

Pamelensis
ipsi

anno
hic

mdggxl

</

infrascriptis

videbatur
pro

reliquias
veris
et

de

Memoria,
r feU

decano
r<>\n;i

districtus

Aldenar*
Dicta
litiilus

quibus
el

qusritur,
:

haberi

posse

densis
|/
..,,,,,

exhibita, cujus
tOtiUS
:

adjungitur.
rri/ilimi/
SS.

debere

cum

ducentis
sint;

amplius annis
nec
inter

Dt

pro

talibus

habits

proinde
,

iste

prsefigitur

Intro luclio
el

reiiquiarum
ecclesiam

i
,

novas

reliquias
Trid.
sess

recensendas

de

quibus
reliquias
inte
el
i

S,

Macharii
ira

episcopi
B

confessoris ad

Conc
qod
isiii.

uv

statuil,
nisi

novas
recognosc

parochial

esse

recipiendas,

Aldenardensi. ^''
notario

Maris Pameiensis in civitate priorejus pors, quamsolam a

approbanle
S

episcopo. Consentil
L.
tx,
c.

Azorius part.
q.

apostolico

descriptam

nobis

transmisii

moral.

vm,

vin

dicens
alicujus,

ninn

amplissimus dominus,
S.

potissimum spectai
sanc

aliqus

reliqnis

denuo
foeril

invents

ad reliquias
[36 Sir
Ctis
SUJSi
'I
1

Bavonis.
Mirabilis
iicel

B
i

qui

jam

pridem
coli

Sanctorum
etiam
et

catalogo
prius

luiliri

Deus
iios^cl

in

Sanoccasione

ttam

adscriptus,
i

possunl

publice,

""'

ilivcrsiiinili'

demnnin

ivtntm.

amen

eas

recognoscente

approbante

strari:

attamen,

ut

ad

oculum

patet,

GONF. BAY0NI8. ALIAS ALLOYNI, GLORIA POSTHUKA %


AUCTOHE
J.

P.

*pi^Ww^^^ S lJ*JJ

lorfndAndi -088113 ,,,

van de Woestyne,
dfcta ecclesias

tbesaurarii
D.
in

et

canomci prae-

.,,:.,.

m
teis

calbed*alia

Bavonis,
ecciesia

MdwB.

paedfeta

ecceaia

taeF

:,

circwncraeta,

P r;; ra et

pi

- SST

dev^hendam,
,

atque

1'-...,,,

<;.,
ut

.,,,1

*
etc.

Mari*
=

f"

***
lirll

,,II,
;

" "
1

C asn

fractum,

Ibesaurom
.-x

"T

inm

byssino
eertae

,h u, Paterecw h inclusum conteclum in folvo

mr^ ';',',
'mfra

el ordfne,

sequitur etc,

Hic

dmnii
/.

sed

is,

qui cmfeoit,
gloriajn, Dei eloriam,

haberi
8.

h^. ad Haec
Macharii

maiorem majorem
ep.
et

et

,,,,,

edidit,

cui

reliquiffi

incluss
:

cum

bonorem
a

confes.,
e

patroni

memoriali

quodam
quod
es
similis

hujus
saccuros

tenoris

Bkvom
uvn.n
[ore
1U11

oausam

dedil

De sancto aliud apenendi


et

particularis

versus
districtus

mortaiitatem,
oostri

Memoria,
mihi
bac
iv

decano

Aidenardensis
descripsi

cui
,

magnitudine

co-

esbibita,
Maii

de verbo
et

ad
in

verbum

eodem byssino
bujus
.

cum

chartula

qua>

mdccxl
(el

veritatem

concordantiae
A.

ien oris flam ,H'\r.UNT,ENTKSIM<)


esl
II.

anno

Domini
fode

idllbsimo
>""
"I la

sabsigno

erat

signatum)

Tollenaers,

M nMClMO.
inter

concerlatio

calhedralem

ecclesiam
el

hujus parochialis ecclesiae uHra kxv annos pastor, Conconlat lilll ih-nnnn sulnlilur |!. p, s r
:
.

Bavonis

in

civitate

Gandavensi

praefatam

suo originali, quod


Aplicus.

altestor

P.

Van

Damme

nots

ecclcsiam
(

pan.rhialem
es1

Pamelensem,
;

quae

tan-

,,,

di rempta

his

condHionibus

utpote quod

139

Volvm

infida/ri,

,,,'

,L ecclesi*

calheiius .decanusetcapituium antedietae reciperen e manibus pastoris Pa-

gmentum imddes
non diu postq

relatumem, ea> qua fraexara tam fuisse st r nhqmt B Bavon s ildenari

qui
n

owunqvam

nonnuUti

ipuv

Dja,

ei

ejusdem
notabilera
lla

loco

eidem
inter

pastori
S.

traderenl

Aldenardam deportatm

fuissent,

et

ab homine,

partem

reliquiarum
inilus

Macharii,

qui

sane contractus
flralis ecclesiae el
:,

deputatos cathe...

quiipsis translationibus forte prssens adstiteritj apud decanu/m Chrir quique illam deposuerit
%

pastorem Pamelensem

praesentia

stianilatis

disiricius

Aldenardensis,

ut posteris u

idmodum
Benedicli,

dfii

Hugonis
S

d'Enghien,
praedictae

abbatis

constaret,

unde

et

quomodo

reliquias prsesertim

monasterii
n
slae
.iiiMi

exempti

Salvatoris
patroni

Eenamensis
eccle-

Macarii nacta esset de translationibus


satis

ecclesia

Pamelensis,

Vam

tamquam
idque
septimi

<in,f

parochialis,

decimo

nono

Februarii

tniii.

earumque adjunctis annoaccurata sunt. Attamen non videtw

trigesimi

supra millesimum sexcente-

lum probe instructui fuisse de adjunctis inventio,,v

Mlillllli.

reliquia

um

S.

Bavonis. Certe quae

tradit de

trmlxtaequc dc-

13*7

Traditio

autem

facta

est

in liunc

modum

chartulis juwta reliquias repertis non

congruunt

inde Handeniibus

Magister
reus,

Authorem s. T. Baccalaupastor Pamelensis, babens deputatura penes


Nicolaus
praedicti

Eapositi ni casus, doctoribus saerae Theologiae umioersitatis

Duacens

factae

tx

Octobris

se ex parte

abbatis nobilera

et

venerapraepoprae-

ipsum
sem,
riiihi
"i

dominum Outshoorn
1636

mdcxxxv per orochum Pomelentestiu/m

bilem
siiimi
( 1 1 * 1 1

virum
aiim

Petrum

Ernestum
discessil

Garnier,

eopresse osseritur in laudato i/nstrumento

Eenamensem,
rheda

sxn
reliquiis

Martii

Fland/rico anni

mper audiUone
in

de

vectus

cum

Bavonis
cura-

anUquo. Na/m
inscript/um

Ewpositione casus dicitur


Arino Mccccxxn; in Anno Domini mfllesimo
:

tbecae

bene ornatae
ati

inclusis,

quam

confici
D.

oharUtlis

fuisse
:

veral

recipiendum Gandavi

reliquias

Ma-

mento

RelaMonis

charii,

Qotabilium

easdemque delulil in monasterium ad


in

comilatu
fratrura

duorum Minorum
el

quadringentesimo
,

duodecimo.
iii

Rursus

i/n

Eavpo-

asus iiiiunhir

ut/roque ovo inmit.-r fuisse

Recollectorum
posl
Triesl

civitate

Gandavensi 3

pauio

binee charfatlse,
tnmeret, altera

tradidit

perillustri

ac
,

Rmo domino
decano
Bavonis
et

Antonio

episro|iu
viris

<i;inila\cii-i

nec non venerabilicapitulo


,

ms
tula

quaru/m una Sanoti nomen conannu/m at in fragmento BelatioJiritur una tanVum i/n singulis ovis reperta
;

bus
qui

ac

dominis

DD.
D.

chartula,

ita

ut prioris

ovi

casu confracti cha/r-

ecclesiee

cathedraMs

Oandcnsis
capiiulo

solu/m

Sanctu/m

mdicaret, alterius an/n/u/m


ii
i

casdem
pet
maliter

suumio
patres

onciirsu

populi

deferri

curarunl

Recollectas,
et

pro-

prascedente, habilu,

Rmo

Domino subnon
nihil

dumtaaai 140 Pri/mwn discrimen, quamquamx non leve potesi librariis, qui anrvum, notis sit, attribui
arithmeUcis signatum,vocibus negligenter ewposueseoundum tale esi. ut ab rint, vel contra.

quiarvm
.

S.

mieii-

tionem

sequente
praedictae

in

usque ad ingressum ecclesiaa


ubi

cathedralis,

processione

subsistente,
et

praedictus

reverendissimus

dominus
ornatae
altare,

alteruVro auctore erratum fuisse,

censendum
i><>i>">

sit

reverendus dominus decanus praedictae ecclesiee


suis

Longe majoi
veritate

prdbabtlitae

ei

aucioritas stat pro

iniiiirris

praiadas reliquias,
usqne
ad

Ihecae

Ewpositionis casus.
ii,

Nam

minus
adscrh-

inclusas,
illique
el

detuleruni

summum
interim Ti

caute processissent
psissent ;

qui olim

reliquias ovis in-

imposuerunt,
cantu
flnito,

ehoro
solemni
eoilecta

incipiente

cluserunt,siwni dumtaasat

nomen Sa/ncU
;

perOcieme
rl
lll(l

Deum
cantata

laudaa

cum

illo

perdito vel furtim ablato,


}

numid

Wi

Rmo
Gan-

quam
im

sciri

povmsset cujus Sancti reliquia latereni


sicut

domino,
ranl

qoa

absoluta,

tubicines

civitatis

altero,

revera

videtur

ignoratum

densis tubie suis statim accinebant,


...

proot et fece-

fuisse,

receplione apud

palres

Recollectas,

cam-

pams
\u rint, ex*ci'i

interim majorihus in turri in signum Qnnanlifnio sonarililius.

Iffititiffi

pb

'

mutnpo-pfOJKMli

rnm-ii
Jur.

138 Quo sane perabto, sequenti die, qui erat trigesimus Martii, idem pastor cum suis comitibus receperunl partem notabilem rcliquiarum Machani pro sua ecclesia S. et alteram pro
,

frangerem et nomen SanoH proderet charvula. Secundoquia in ventumis adnunota nemo melius novisse debuU, iliinni is, i/ui CaSUm C'i/nsnit l'n mrlriisis nrlrsi.r pmoehus, quiquewneingehti temeritate aofraude
usque
casu
..
.
i

dwm unum

assererenonpotuisset, binas
tas'fuisae ohartulas, nisi
talis
></

m smgulis ovis repercerto sibi

oonsmsset;

cclcsia

lustns ac
'

Prancisci
Maxioiiliani

Bentia

Kcnarm-nsi, c manihus Him domini episcopi preediCti in nowlium ac venerabilium virorum

ahhatiali

pcril-

prae*

enim adjmotorum immutaHo casum iptum nniabihlr, immutasset, saUem pro rr/n/nns ,,< n> ovo contcvtis, inquonomen Sancti repertum non
futoeet.

de

(iistcllis,

dccani

et

canonici,

nec non

Ht

At

vmim

honoratwn,

sacerdoUm

loci

udjunct
,,,

ilotamc*.

nnrnrhriii.

DIE PHIMA OCTOBRIS.


A parochwi

""-

qui,

,,,

281
lll(a

,,,

hlslnr
,,,

r
<

'laudabilicaui

h2
taZm

concordat;
,a "
'

quod
"o,s

attestor ApHcfia.

fsignatum)
/

l>.

l,m
"

Pb'

Originale

""' // " sta notavit """"' ^onicus van


// '
, "

fJZ

Van
do-

7?

ssepissime

laudatus

**
*

vatur

"'""i""
'"'""'

"'

T """'"/
'"'"

qUam

reUquiarum

'"''""

"
I

culto;

suspectum
test
i

to-

labere de

'""" r

""''
,

Zct
tesHmonium
frag-

Eenamensi in feretro reliquiarumS.Macharii. Hvnc eruUur, tmr in iis sermo """ / '" reliquiis S.
ort

Damme

asser-

abbatia

V^bereneqmi Me
tei

seu

re tatio, owjus

rnn/crl.r furrunt.

Macarii, datis eodem Outshoom pro Pamelensi S "'/"'"/'"' haud aubie etiam similes leorsum
h.

Wrisetce,'teposteriusEavosUU>necasus
1

Matealia,quamparo. cteatmus,quitestatw,seilludannomQ idest


'"'"

7"
v
'

nne

;""

'

Mtogropost rem

?";<"

>"<

7',,
et

peractam, de verbo ad
notarii
Apostolici,

VIII.

et

qui

nostrum fragmenti apographum


hujus auctv videtwrtanreliquiarum

CultushodiernusS. Bavonis Gandavi, ejusque re-

esseprofitetur. Przterea ''"""" ',""' raue


S.

liquiarumsieeulopi^terito
ac preesenti status.

i?iventionem

Bavonis, ut viam steimeret ad enarrationem adventus reliquiarum S. Macarii ad Pamelensem

ecclesiam,
perat,
ut

quam
tiquet
est,

ex instituto describendum susce-

B rum non
rvus

esc titulo ei clausula, pro n misimbi de adjunctis inventionis miinsPructus vel sollicitus abern verit, i

P,ro
nibus,
''

ho

etiam

documentis
rvum.

laudatus

Iplurima submin strat in Dominus Canonicus. Om.\u-.r

\u

inquit,

'"""''

peractis,
136,

""' s accuratum i/nstrumento


142

in
,,

dnin

Memoria
dic

patebit ea

137

c(

l;,.

enarrantur,

\\i\ Septembris
Dei
ct

\niu,s
e Pi8C P us
''

Mncxxxvin

in

capitulo
posl

extraor-

rriest,

Apostolics Sedis
prajpositus,

dinario,
o

<c

praBside
futl

Rmo

dno,

towat

eralia

summum
cuculla eju-

Gandavensis,
ecclesiae

decasancti

crum clausa
sancti

Dus

solemniter capsula reliqniarum


in

capitulum

cathedralis
el

Bavonis,
li,

qua inclusa
la

esi

Bavonis

Gandavensis,
lecturis

omnibus
aut
legi

singulia pre-

sdem Sam
cias

extrai

ex ca| sa

reliquiarum sanos

senles visuris,
in

audituris

salutem

Pharaildis,
extractis

item
ex

unum
vitro

parvum
quod
Etem

cum
in

Domino

cum

sempiternam. Notum facimus, quod, de consensu Rdi domini Hugonis d'Enghien,


monasterii
S.

dcntc.

rotundo,
solebat;
ecclesia

processionibus
tria ossa

circumferri

alia

exempti
abbatis, a

Salvatoris

Eenamensia

ejusd<

Sancti,

c.\

Pamelensi
reliquias,

domino Nicolao Outshorn, pastore Pamelensi oppHi Aldenardensis bujus dicecesis Gandavensis,
patroni
Iria

>

Aldenardae.

Ullra

praenominalas

ossa sacra

corporis sancti

Bav<

ab immemorabili tcmporo in clesia Pamelensi, quae est de praefati domini abbatis patronatu, cultui Qdelium exposita el in
nostri,

capsula argenteas inclusas, anoo udi d capitulum calhedrale Brugense dono dedil capitulo cathedrali sancti Bavonis Gandavensi dentem eju-

sdem
145

sancti Bavonis

Bxtal

iii

arcbivio simplex

copia

Ulius doet

processionibus

circumferri

solita,

die

vigesima
sexcenquae eral

nationis
d d

tenoris

sequentis

Decanus
sancti

capi-

nona mensis
tesimi

Martii

bujus anni

millesimi
die,

tolum

ecclesiae

cathedralis

Donatiani

frigesimi

septimi,

eadem

Dominica
per R.
(i

Passionis es

ecclesia
civitatis

RecoIIectorum

bujus

Minorum Gandavensis, quo


fratrum
Garnier, praeet

i)

Brugensis notum facimus, quod rotunda pixis eburnea una cum minori capsula quadrata ex cupro deaurato lueril hodierna die inter alias
reliquias
chuli
in
ic|>cri;i

dominum Petrum Ernestum

d d
d

in

capsa seu

feretro

S.

Ma'

positum antedicti monasterii fatum l). pastorem Udenarda


ad

Eenamensis

prae-

cci

sia

noslra

pra'dicl;i

.isscrvalo, ct

allata fuerant,

eadem

ecclesiam

ludinis
cliarii

nostram translulissemuSj dos gratiergo partem ossis sacri corporis S. Mael

d n
d

per iiiiiuiu dnum Triest, pridem Brugensem, nunc Gandavensem episcopum, ei prasvia noajicrlo resolulionc quodque in eadcm stra
;

episcopi
ex

confessoris,

in

ecclesia nostra

minori
bysso
S.

capsula quadrala
involutus,

hieril

repertus
:

dens,

asservati,

capsa

ejusdem Sancti

nobis

ptam, nobisque capilulariler congregatis,


Pi

desumdomino

b o
D

Bavonis,

cum bac mscriptione quem sacrum dentem ad


dni episcopi,
et

insl

Dens mDD.

iro

Ernesto Garnier, ejusdem abbatias prasposito

ijarn praafati

Rmi

neo non MR.


ecclesiaB

dedisse, quatenus
halis

eamdem
iii.iims
c<

ad

praefati

domini abcl

Praepositi,

decani

capituli

catheli

KcnjmniMs

.n*i;jiiarr

cujiislihcl

dralis

Bavonis Gandavensis, eidem


S.

eci
el

iae

Qdelis venerationi adversus pestis luem ibidem ex-

cathedrali

Bavonis gratitudinis ergo

in

Qr-

poni valeret.
accuraiuteset
itmditur,

mamentum
ei

mutua?

confraternilatis
In

doncvimus

143

Atquc
,

ut

perpetuis

futuris

temporibus
prjesentes
in

donamus per

praasentes

quorum

Qdem

de

)(

i|m

omn|um

,.,,,,,,

constaret,

..

praesentes sigillo

nostro ac secretarii signatura

dedimus,
capitulari

sigillis noslris

munitas, Gandavi

loco

.)

muniri
,i|
.
(

fccimus anno mdcxli.x. mensis Octobris

anno Domini
Antonius
:

millesimo
episcopus

sexcentesimo

decima quinta. Signalum


Dl).

de mandato

adm

trigesimo septimo, mensis Martii die trigesima (et

rr.

decani

el

capituli
II.

ecclesiae

cathedrajis
secre

Gandensis; De mandato Rmi ac RR. DD. et super plicam Guyart cum signo manuali. Et appendebant siin gilla duo cum caudis pergamenis. Impressa
eral

signatum)

Brugensis

ptorum,
acta

Waghenaers
in

Dltra

pradicta

donationis

Aclis

capitu-

ad diem secundum Maii in capilulo leguntur sequensub juramento traordinario


laribus
tia
.i

cera

rubra,

primum Rmi
sancti
D.83C

D.

Triest,

et

alterum

Dcclaravit

D.

decanus,

se

Rmo dno

praefati

capituli

Bavonis.

Facta

collatione

cum

originali,

copia

de

verbo ad verbum

accepisse dentem sancli Bavonis, ecclesiaa buic datum a RR. DD. decano el capitulo eccli

36

cathcdialis

282
AUCTORK
J.
I'.

GLORIA POSTHUMA
8.

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, CONF.


non
exponitur

>
.

cathedralis

Donatiani

Brugensis,

nec

solum,
octava

ul

supraj

diebus

infra Octa

iJlmo

ejusdem S. uopartcm nolabilem reliquiamra supradiclum capitulum donalam, natiani per ecclesiae largilus doinino, quam ipse huic
csi.ctDI).
plarun! etc.

vam

el

\iiniiii

ejusdem Sancti. Bavonis, rotundum continens dentem S


die

deposilionis

circumferlur

in

processionibus

die

Augusti,
i

cum gratiarum acd.me easdem

quando
bris,
..

celebratur festum
depositionis

elevalionis, el

Ooto-

festo

sancti

Bavonis,

quando

xviii

mchoato

146 Denique
accessil
liUeris

anno
dens
ac

mdccxix
sancti

praedictis
u1

reliquns
patel

episcopua

non

facil

officium.

alius
ai.

Bavonis,

ei

dus ac amplissimus dominus

ilimo

Rmo dho
copia

Philippo

Erardo
bis

desuper
jungitur

datis,

quarura

authentica

adDei

deinde nos insPruit, adjectis ,/, sacro osse Sancti nost/ri olim per dominos

Hactenus Reveren\<"< Dam/me, qui etiam dooumentis,

Philippns
Sedis

Erardus
gratia

vander

Nool
_

ei

^postolicae

episcopus

Ganin

canonicos Ganden is e< clesia con sed his utemur, lemensiin Hollandia
:

>

Har-

postquom

davensis,
,
b
B B

omnibus

bas

vrisuris

salutem
per

Do-

mino.
sentes,

Notum
quod

facimus

et

testamur

pra?plura-

et

absolverimus ea, qua dicenda restanl dereliquiis hodierno cultu S. Bavonis in Gandensi civitate.
149

nos aperoeifcnui

capsulam

Egimus supra

de

reliquiis

SS.

Bavonis
<

beam debite clausam el sigillatam sigillo illmi ac Rmi vlni Jacobi Boonen, qutmdam episcopi
Gandavensis,
et

nc P/iaraildis sseculo decimo concessis ecclesise


legiatx, quse in

>/-

cut pouco de reUquaas. p/m

utriusque honorem

condita fmt, raiWi*


t/ran-

antehac
ecclesiae

desumptam
nostrae

ex

ma-

indesolius S. Pharahildis
evit t

nomine appellari

jori

aliari

dhori

cathedralis

binasque

earumdem reliquiarum

sancti
ta

Bavonis, ac

eadem invenerimus juxdictae

slationes, alteram ssecub

litteras

ejusdem,

capsulae

inclusas

cum tribus granis thuris juxta manum, reliquias seu qualuor dentes,
SS.

Pontificale Ro-

quarto factas, inr quoque esedem


rahildis,
u,i

undecimo,alteramdecimo dedimus ew Sandero. Wemoranreliquix


in

Offlcio

S,

l'lm-

videlicet

quo utitw cath-edralis ecclesia Gandensis

Bavonis,
raartyris,

Stephani

el

Remigu
signo

con&ssorum
distinctionia,

d
d

el

idque
rubri

sine

panno serico
scriptione
in

coloris involutas

cum

in-

diem iv Januarii, quamquam anno IG61, quo impressuiii cst mrntms iwstrum O/licu e.rcin- E plar,jam pene ab integro sseculo deperditx essmt
lildis reliqu
i
.

parrameno, dum
Jacobus Booneo
consecravit.
el

praefatus

iUuS.

verisimilite) etia/m

strissimus D.

xi

Februarii

wd& n
easliiteris,

Bavonis.
'/'

Primum plane
vn

affirmat
Beigii

iUusfrissi-

dicium

aitare

Guj

capsulaa

b
..

dem

iviiqmas
cl

dentes

cum iisdem

mus quam,

Castitlion

sacra
uulgavii

Chronobgia,

Hm prsepositus
el
ii
y

ecclesis collegiatx
typis

S Pha'.

insrriptione

^ranis Ihuris
nostro,
in

denuo inclusimus,
sigillavimus

raildis, covaposuit

Ga/ndavensirvulto
i/us}

eamquc
facultate
ecclesiie reliquiae
blicae

sigillo

ccra rubra llispanica


el

bus an/no 1719: ubi res dictse ec


.s/z/.s

fu-

impresso,

munivimus,

cum
aliae

pei

actans qua
iv

cufusvis altei

de cai sa
loquh-

eamdem
cathedralis,
S.

dhecae
in
,

argenteae

ejusdem

n iiquiaA
/"/

um

S. P/w#aildis in
ii;

hunc

modwm
el

qua reconditae sunt

/'.</.

7:;.

atque

aliae

argenteae

deau-

Bavonis

imponendi, ac simul pu-

rataj capsae, in

quibus

in_, -nti--

SauchiruiD

reliquiae

udelium

venerationi

cum

aliis

expogloriam
epi

nendi ad
el

majorem
iiaiimi

ommpotoalis
Gandavi

Dei

riiiiiiin

palatio

pali

sub sigillo et

signatura nostris anno Doilccimo

erant, et pnetiosa naobilia, tumultuante annu mdlxvj circaxx diem Augusti, sacriLogae Galvinistarum et iconomachorura raanus surripucrunt, atque adeo patronae rcliqun- spoliatum careconditae

Belgio

mini

millesimo septingentesimo
Oi tobris die

nono
De
praB-

pitulum rcmansii. donec Carolus Masius Gandavensis


episcopus anno mdcki
150
ad pelitionem capituli illud

meusis
P.

vigesima septima. (signatum)


(et

>

E.

episcopus
illmi

Gandavensis.

inferius)

oova particula, c\ cathedrali desumpta, donavit.


l'<'i

mandatu
fali.l. B.

ac

Rmi

dni

mei

episcopi

autem,quodctmprioiibusS. PharaitreliquieeS.

ets Ba
'"'""" '"''"'"
" i/,/ """"'-

du Ghesne

secret.

Concordat
l'

cum suo

dis etia/m verisvmiliter deperieri/ni vonis,

Ba-

originali.quod aUestor (signatum)


nels \piicus.

VanDamrae
san-

iMnune G
cti

147

Status
in

autem hodicrnus
ecclesia
ferelro argenteo
h.
.,
I

neliquiarum

primo quia Ulustrissimi verba utoumquamdteantfOn nesgeneratim Sanctorum dictse ecoiesim lothecasabh&retu u fuisse surreptas.Secwido
quia
reliquia

Bavonis
ln
:

oathedrali

GandavenBi est
inscniptaone
Sll
||
I ,

. BaYonisei

Phcuroildis*

dequi-

tali>

magno

cum
|

bus sermo

S.

l!.\Vi.Nls.;i,Ml.ss,i| 1US

|c

,|,

\mv

;,

||

|,.,ll

reliquiae,

D.

quas iUustrissimus ac reveTeadissimus Anh.nius Tricsl episcopus GandavtenBis


illi

pst, eadem theca contmebomtiti anno 1336, quo si recte scribal Samd&rm ea ChvmUio mq, postrema facta esi illarum h'aaisla~
}

hk

i<".

Verba

repelo

oVnno
s.

etiam

mcccxxxv]
et

por-

anno mi.cxwvih
S.

imposuil,

Bavonis,

unum

os

nempe parvum cum dente,


:

Cucuiia
el

liones
-ia

reliquiarum

Bavonis
translataj

Pbaraildis in
siml

iria

novi Castclli...

de

veteri

ossa

ejusdem Sancti
continens
el

allata
arni,.

ex

eculeaa Pami
ai

Aldcnankc qwbus
Plumbea
Stephani

mbccku

cessil

ca|

cfuatuoi

dentes SS.
ci

Bavonfe,

novum per venerahilem patrem dominura Andream episcopum Tocnacensera etc. si, inquum, rectescribatScmderus;nam laudatus de
scrinio iu

Remigii centesso-mm
dislincliftoi&
In

mar-lyris, sioe

tamen signo
i"

\iir..

rotundot quod
.

Castillim pag 12 autograplio ewhibet litteras ipsiusmei Andreae episcopi, in quibus tronslaUo fi!/<ir

processionibus
os

oimuaifori-i

aolel

,,,,

anno Domini
septimo

iiiiIIcmiii..

li.rnilrMiii,.

anno mdcxxxviu
dicuntur,

tri-

parvum cum

denfte

-xiracia

cesimo
i<

repositus eal dens saneti Bavonis.Quem capitulum cathedrale Bfiugense^roUtudiois^gocaPulo cathedraii Gandavenai4ooav

septima die meosis Octobris, <<< desolisS. Pharaildis ossibus fti mmtio, <<i sequi.

anno
,

ovteto
stalus,

r,,s

Magnum
S.

'ina.iaui

Ossa beatissimae Pharaildis virginis Chriflti, de aniiqua capsa in tianc novaiD capsam seu Lranstulimus seu
trajosrautavjtfDius.

Feretrum
et

rehquias

Bavonis
et

ejusdem
in

formm
altari

areotau.m contiuens u.a alia feretra argeniea ' magnitudiniB,


ttontinentia
in

Lhecam

Parbt-

hquias aliorum Sanctorum, epononlur


venerationi QdeiiwR lcst.s sulcu.mo.ibus, scu fcstis,
in

o\dm de veteri scrinio in novum el de anliqaa capsa iii ii. tvam itubiini, iiiii, relinquuni, </< utrobiqm
de
"/</-'///

summo

choro

liaiisliilmnr

OffOtW

Bi

"//</ ////"

in

omnibua
Bavonis

//////./,

quibus r.imi,S.

cium episcop.. Ferelrum reliquiarum

">"

'

mendos.e,<signatm fuerit, imsimiliui m San/"-/"-. "/'/ pOSitUS "7 ,lr,ci </! !<< <l '//',,

HUS MCCCXXWI pre MCCAWVll. linlm

/<<

r ,i r
iil

MB
A

PRIMA MftOBRIS.
283
,,,

%^J5**
^ouamviseade
:;;:::;:;
5

Tor

*"*!*
,,. '"/' A " rccnndil

TePatrone.pffs gressibus asseclaB


^.|i..mur:liitibide.litos Constanti ramulo9 aurilio fove,
A'l i:iiri>iiu.i

iffiLL*

AUCTORE
J.

wz
ea>

P.

RebusTutor

in

asperfs.

r:
*.

'

<? '"""''''"
"
ll,r

/toW^Jonc,
/"- imcto
Dircctoriuni
Offlcia

hk^
lector

*,/.
''" lls

novisse

povuit

Quldquid praecipiti stya vomil alveo "".tedante, procul Qnibua


virtusadveniat, labis
Vitae
el

exulet:

complectens

Domim wdcclxi hodiemum


brandi
ritum declarat

eccIesiaE

canonicarum Bxempta; catheBavonia Gandavensis pm anno


propria
ei

horarum

Inscia

candida puritas
In.pi.ians incola poplilr

SanctassitTriadilaus piajugiter

Quam mundi
Infle

fesUvitates

istas cele-

contractU istorum verboOctobris


.

xoceIebrat,cujusinomnia
Perstal gloriasecula. \men llU ^sibusde n-rin
g.

\dprimam
JJ"f Offlcram
'""

Depositio

Ha-

'""''"'

conllMBoris duplei
illuslrissimi
'"'

pracipuum prima cla domini episcopi Usdemque


:

Uuiiiu, sequenti

Mtateewplica'

twm
"'"
';'"

gua recolitur feslevatimisac Translationis ejusdem SancH


togiuli,
est inter

/"""""

4
patrone

ftd

Magniflcal

prece blanda

Antiphona. Bavo pater et <** Jesum mone, ul nos servos


\.l

tomendescrimen

utramque

eruat et tuto portu statuat.

ZZa^

hm

fesHvitaAmiiiiii
1

Matutinum

nmnuiia

Depositiocelebraturpei octavam, non Uem Slevatw. Bina habemus Propria dicts


lesiss

IIVMM
staluxsalve
libi

s.

cathedralis

nobls revolnta cursu


:

Gandavensis, quibus inserta wntproutraque festivitateOfftda. Primum impressum estGan davi anno 1572, alterum sed

nuncvacamus,

Rite Solventesveneranda

magno

mmutatwm

Festa Bavoni

et

tn

U
officium
e<

meliorem ordinem redacvum, Anvverpim 1661. 152 In priore Offlcnm,


i

Hl" posl tedas thalami jugalis, Bl datara bellis viridem juventam

etper

rituticumveiiu,

Octavam legendmn., omnia pene habet


puta
/
>

Tyrojam
Sascul

Christi

uova

bella,

,,-<,

tvphonas, hyn
ictis
festi

ac pleraque ew
<

"

<

respom desumpta,vel lis accommopro primo Vocturno accepts


et

ms

\uspice, ccepit.
i

major, vitiisques;

icli,

Dona fortuna? patriosque census,


Fcenus

ex Ubro Sapientise :Justus si.Secundi Vocturni sunt conypendium Vita s. Bavonis usquead sui

immensum

liquido daluris

Credidit astris.

premum morbum.

Inde ne

Tertii

de Homilia
Si

mentem memorem bonorum


inflaret popularis

r><

Papa super Evcvngclio


aon odil patrem, ut in
/'<,

Venfos
.

aur,
in oras.

quis venit

ad m<

el

Communi

steras longe generosus Exul,


il

wnius martyris.
lecMones su-

Octavam

vero

primi

Vocvurni

mendsp notantut de Scriptura occurrente : secundi


obitum Sancti convjilectunvivi et Vranslationes liquiarum, aliaque ad Gloriam posthumam spec
id"'

Flandraqua Scaldis vada concolori


Perluit vitro, sociasque Lisae

Excipit lyraphas, viridante ripa,


Constitit Hospes.

discu sa.
"

In

tertio

Hic cavae

primum

penetrale fagi,

den

VocPwrno

fil

prosecuUo dictx

Homilise

Gregorii Papse. Oratio hsec est ; Concede, quaesumus, omnipotens Deus, ut ad meliorem vitam sancti Bavimis confessoris lui exempla uos provocenl

Mos Iarem celte tenuissubivit, Lapsa qu.i crebogemitu piare

Tempora
i.-.i

posset.

hic luces dapis indigentes;

quatenus cujus solemnia agimus, ctiam actus imitemnT. Per

Noctis insomnes rigilavil horas,

Dominum nostrum. Ad diem primam


e rceptis,
is

Semper intentus supei astracerto


Ten.lore cursu.

Augusti idem, paucis


tur,

Offtcium prsesi

quod

ima

<><

toh

et

lectiones secundi

Noc-

Laus

sil

scelso superumParenti,
dital meiitis

turnihistoriam exhibent Elevationisac Vranslatioiiiim reliquiarum. Tertii Nocvwmi depromptse sunt


r,

Quisuum

Havonem;
*"

Concinant sparss per utrumquesolem

Homilia venerabilvii

sbyterisuper Evan155
siastb
'

Carmina gentes. Amen,


Lectiones
pri/mi

gelio
efutquein
<

Ecce nos reliquimus omnia.


ecclesia
P.

Socturni ex Libro Eccle- pnduewitur^

153 (n recentiusimpressoProprio,quoetiamnunc
iiiiim

Beatus vir.
pei

Seoundi ex

lctis
l

Sanct
IntoniumTritti

'/""

cathedralis

Gandavensis,

et

cujus

conscriptis '

Theodoriowm
s

'

IUS

Petrovan Royen,dononotransmisitfOfficium diei primseOctoh ispleraque bi etiam habet propria et ex Actis Sancti desun ,r/ accommodata, quamvis diversa sint ab iis, vevustiori leguntwrseu potiusaHomodoetorquspin
eatemplar, ourante B

Homilta sancti Bei nardx abbatis

omnia. Infra Octana/m Ecce nos reliquimus prvmx Voctumi lectionesde Soriptura ocourrente gesta, mvracula t cultus
> >

historia/m

continent,
S.

t&rtii

assignanvur

ea

dicta
est,

dimdisposita. Excipenonnulla, qusehuotransfero.


\,i

Homilia
ni

Bernardi.
:

Oratio ubique

eadem

Vesperas

Uym

sequivur

Deus,

qui

beatum

Bavonera
cruciflxo

conPilio

Bavom m meritis tollal bonoribus Gandavum, celebri oobilisurba Viro,


Cujus
vii,i

IVssuicm

iiium,

calcato
:

mundo,
oobis,

tuo militare
patrocinio ab

tribuisti

da

quaesumus, ejus
protegi,
<(

sacris inclyta

moribus

omnibus boslibus
hujus
vitae

posl

Ad Chrisinm populos vocat. Bavonem sociofcedere concinal


pericuiis

peractam
Augustn
beati

feliciter

militiam,

aeterna

gloria coronari.
ista

Pereumdem. Ad diem prvmam


legitw
lui Di

Quo quondam Harlemum, mediis


\ tr prajsente

emicuit vindice civitas


tuta periclis
',

Oratio

us

qui
el

dob
interlua

Bavonis

confessorls
:

meritis

cadens malo.
rnriiiaqu.'1'r.i'micas

cessiour per

IsBfificas

concedfl

propitius, ut, qui

Bavo Chrisiii.Tis ignibus ajstuans,

aum

beneficia

poBcinws,

dono
In
fit

luee

gratias

T U l|1( |s ^nriiliiiii Bxemplo celebri dum praeisetsaoi \iitutum stimulos moves.

consequamur.
luiia

Per

Oomtmoi.
ndiosa

seoundi

narraHo primee Elewt tioniis, translationum saori


teotionibus

aliquoi

284

GLORIA POSTHUMA

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, CONF.


pretiosissimis
habitae

j.

P,

aliquot mvraoulorum. Beliqua sumenda notantur rx o/lino diei Depositionis, eameptis octavo Rcsponsorio
ct

ornata

fuit,

et

vnriae

ad

populum

conciones, aliaque

plura

venerationis et

Antiphona

od

Benedictus,

</u,r

rluim

kv<

i<

niia? iu

propria sunt Sancto. Per armum moratione communi deS. Bavone, ut ecclesia paAnti >hona ad Bencdictus trono, ponitur hsec
vero pro
:

oomme*

jore Dei optimi

optimum Palronum nostrum pro mamaximi gloria edita sunt argumenta.


oathed/rali S. Bavonis ecclevaria ccleiia
S. flavonis, dr

157 De ssepe dicta


sia, prout

suo tempore existebat, Sanderus, ex quo

San.fr Bavo, patcr bonr,


caelesli

tu

pro nobis in agone

cum

concione apud

Deum advoca. Ad

Magnificat

diei

Qandetuium
tpiicopum im-

eadem, guse in primis Vesperis Depositionis. Oratio primse Augusti proanme recitata. 156 Porro hanc Offtdorum immutationem seu
1639 faoiendam owravit

ejusdem delineatio leotorum ooulis hic subjicitwr, Gandavi sui seorsum impressi lib v oap. ista tradidit Eximia prorsus auguslaque ejus fabrica
i

<l'<aqu<ednmej
5

ynlrro,

est,

splendidissimis quibusvis Europas basilicis com-

paranda, etsi anlrorsum ad Iriginta forte pedes protendatur, anteferenda etiam.


lis,

correctionem sub a/nnum

Nusquam
fulgore

arcta,

humi-

mvtaUo
tnunificfnUa

illustrissimus ac reverendissimus
,ii,,s

Triest,

dominus Antovir tum Gandavensiwni episcopus


:

obscura

sed vitrorum

lucida, la-lum

introeuntibusaspectum praebct.

Eam anno dccccxli


Cryptam

aliis

innumeris titutistumpraesertvm munifica


et in S.

in

Transmarus episcopus legitur dedicasse.


Belgio

pauperes
ouUusqui
gius.
/s

ecclesias Dei pietate oelebratissimus,

ampliludine, sacellis, columnarum scrie nulli loto

Bavonis fauto)
qui

videlicet,

quus ejusdem Sancti,


/iti.s
.

et propagator egreseoundum ante dicta reliBrugis et Atdenarda acce-

secundam Balduinus
:

el

Arnulphus comites

instruxcrc

alii id

gentis Vilaniae seu a Gandavo, in

Belgio, ut prioribus libris ostendimus, nobilissimae

caflied/ralem

suam

ecclesiam
S,

loowpletai

it
;

</"'

sere

suo ejusdem caihedralis

Bavonis fabrichoro erectij

davo,
S.

opusasserunt.Quidquidsit; GerardusVilanus a Ganqui uxorcm habuit Elisabttham, comitis


Pauli liliam, ingenle

cam splendide
i/ui
li

auxit et ditavit, ut habet inscriipsi

plioeleganlismausolei,

ibidem

vn

eidem
nostro

S.

Bavonis ecolesise amplvus exornandsB

sumplu restauravit, ibidem concameratione, augusta sacellorum corona, senatus anno mccxxviii, alii, ut
condilus.

Chorum

alta

grandem peounise
/'".

summam

reliquit,

unde <tiam

sseculo

princeps altare ex

marmore

Varnewicus, mcclxxjv erexit. Pronaon stupenda mole E sub ffivum Caroli caasaris adjeclum. Fundamcnla
turris jacta

admodum magnifioe ewst/ruct/um est : quo cpiscopatfum tenente, et procul dubio ad swmptusconcurrente,
S.

mcccclxh vigesima sexta Maii pridie Do-

minicas Ascensionis per abbatem Blandiniensem, hu-

anno

1631, qui

Vunc credebatur
Sanderolib.

a morte

Bavonis esse mUlesvmus, oelebratum

fuiUjubiHagiologii
obitu

jusolim eeclesiae palronum, Nicolao vander Zickele et Joannc Huysse coss. Eidem imposila crux anno
mdxxxv... Ornamenta vero uunc hujus aedis, cui baereticusfurorinjuriam intulerat, varia sunt, sacraque
supellex,

Iriiui.

sk memoratum
34
:

Flandrise pag.
s.

Cum anno mdcxxxi ab


incredibili

Bavonis millenarius essel elapsus, clerus ecclesice

lum
i-li

cleri

tum populi donatione, sumin choro eliam 1'atronos


;

cathedralis
celebravi!

Gandavensis

solemnitate
Sancti.

pluosa. Altare
<r<
i<

mormorcum

jubilsum

in

honorem ejusdem
aulaeis,

h,i

iganlor sculplos iwhibcl

ino.x

illi

Hulie-

Ecclesia princeps peristromatis,

tapetibus

niana imago inscrenda, aliaquc decora addenda sunt.

158 //"

DIE PHIMA OCTOBRIS.


ornamentaac
158
II.Tr

Sanderus circa

285
1ft97
, -u

p '" * Amstebdamo tribus, hugdbme J uatavorum quinque dissitam miUiaribus. Harle'''"'""'">.

^OM
.

intfgnem ac eximiara structupam illud splendidiasimuin peddunt

ftem/^
porlis

marmorea

ut

phmmuin
Belgii

sacella

menses quippe,priusquamin ipsosdommari cawit n*resis, cedebant Gandavensibus in venerationeergaS. Bavonem, imo t simnuas fesHvito
>

nb.is

marmoreum,

mreis instrucla; picluraj a celebriopenicillls, ac dcmum altare majus

**fi
,s ' r

''""" hossuperabmt.Quc tempore cultas

'""'

>hoato*
'

sit,

ri0Atl "
quarta
rrr ""

Utterisproditumnon repeiiimproi

tredecim conspiciuntur, inferius autem quatuordecira ornata magnifice. In inferiori sive subterranea ccclesia quam cryptam vocant, decem sunt altaria. //
'

quod nunc exstruitur sumptuosissimum, et quod jam fere ad apicem perduclum esi; prajter quod in circuitu chori alia

turinlectione
dicetur,

Offen,
'

quod,
'

n
confessoris
"x

m
x

infra

ibidem

dk

voms
,lr
';
;

MaM

religiosa

iH

wnmMdii

[elciter

Bavenepatio populo Harcum populo Gandensi


gloriosa

Cum

sancti

mnotuisset,

ejusdem

omamenHi

ante

apparitio

aliquot

ecclesiss

cathedralis

S.

Bavonis,

anno

1745 ex concretis summae pecmiariae, quam laudaius swpra iUustrissimus ac reverendissimus dommus Antonius Triest, Gandemium
i

P^

patrocimo induxit

annorum centuiias facta ulrumuue ad communionem pietatis sub lljius


et sociavit.

dem sumrne

Harlemensibus siquiBavonis tutela sese

afflictis

et sancti

ecclesiae

S.

armorum
natoria
accessit.
e

Bavonis amplius exornanda reliquii, pluHum proventibus cathedra concUt-

marmore

candido affabre constructa

que

devoventibus, eundem apparuisse, civesque ab imminentibus perieulis l.hn-asse, v.-ueranda majorumtradilio perhibet. Cnjus rei sacram perennem-

memoriam
clerns

conlirmat

solennis

illa

Mutm
''""'*

quam

basilica

aceells

159 Accedit etiam nunc, quod ceteris


"''''"

populusque ll.irlemensis ope


lerlii

Uberti

omamen-

Bavari,

vigesimi

HollandiaB

comitis, eximia

futurum

mtotmedebeMt,ele)rmtteti7na!strucPura opus, cujus noHtiom, datis hoc vpso arvno 1763, quo haec scribuntur, Gondavo littetis,

structura,

maximisque sumplibus, totoet amplius seculo fabricatam, Palrono suo erexit. Testalur id E ipsura sacra cleri populique Harlemensis
fraterai-

Petrus van Royen, & taHs nostrae sacerdos, viso schemate, quod ipsi ut scribit, amplissimus domirm m,, i-rrsel archi-

laudatus supra R. P.

tas,

suh

s.ii.ii

Bavonis invocatione
in

el

patrocinio

ab aliquot sa?culis
instituta.

honorem

Dei

omnipolenfis

diaconus

ei

canonicus

S.

Bavonis,

operisque
exstruitur,
tio

^*
citwi

quod
cto

in

dicta cathedrali ecclesia

modo

in

Cultas progressus aliquanto uberiusdedupngrwvi Offlcio, <in.nl dic ociuva ,i, positionis rea

direotor exhibuit, quodque a cekberri

archite-

citan consuevli
Ha/rlemensi,

clero

tam Gandavensi quam


sic habet Harlemi multas annorum cen:

simul

et sculptore serenissimi comitis

Palaiini

Lectio

quarta
ante

domino Petro
haec
:

Verschaffeli delineatum est, officio-

quoque
est.

in

Hollandia

sissime, ut promiserat, subministravit Dejecto


veleri

odaeo,

quod

estautem ; cborum ab
exurgit

turiascultus sancti Bavonis rairacuJose propagalus

Cum enim
se
ei

cives

es,

nimma angustia
illustri

anteriori

templo
ila

separabat,
sectum,

jam
ut

nunc

pressi,

ejus

patrocinio
luteia

rjevovissent,

aliud

bifariam

templum

ingre-

apparitione
tibn^

sua

civilatem
tradilur.

ab imminen-

dientibus liberum praebeai


ctuiu.

arae

principis prospe-

periculis

liberasse

Dnde

postea

majus ab illustri arlifice D. N. Verbruggen olim elaboratum splendorem eliam a novo opere non mediocrem recipit nam supra plinthidem c polito tosco marmore, quae graduum,
Altare

boc

sacrorum
religiosa
et

beneficiorum

memoriam
Palronum
ac

devota

ac

animorum populus eundem

gratitudine
in

recolentes

clerus

Tutelarem
statuara

susceperunt, erectaque solemni


ejus

bawlica,

quibus ad chorum ascenditur, altitudinem adaequat, utrimque e candido nigroque marmore ara rainor extruitur, stipantibus eam marmoreis coloris itidem albi columnis ad alliludinera pcdum 16 i, toto ofiere
altitudinem

cum
.

armatura ac paludamento,

ppincipum
.

habitu
vcM.
ruisse

dextera

manu gladium erectum


icficnicm
(co

sinislra

laicrmcm

modo,
passim

quo
ac

appa-

credilur) delineantes,
v.

posuerunt.
religiosi

pedum 25
totus,

vix

non excedente; atque


est,

Lectio
cultus
crati,

Es

amplitudine

miraculi

ad eam formam
nabitur.

quantus

chori ambitus

sancio

Bavoni

ab

Harlemeosibus
el

conse- F
lertius

ac transversa templi navis continuo labore


Hasc,

exor-

Ubertus Bavaria? dux

vigesimus

addit

idem

li.

P.

Pel/rus

van
est

Holiandiae
silicam

comes
ac

pie

commotus,
sua

illustrem
.

ba.1

Royen, humanissime explicare mihi dignatus

eximia

sumptuosa
,

architectura

ci-

praBlaudatus amplissimus dorrfinus archidiaconus.

vihns
studio

jam

diu

inchoatam
promovit.

liberalitate

ac
a

insigniter

Impetravil
el

enim

Bonifacio

nono,

Sixto quarto

Innocentio octavo,
,

successive
ctae

MaricE

plenapias, sanRomanis Pontificibus Portiuncula ouncupaAngelorum


! i

''

IX. Cultus S. BavonisHar-

i,,..

indulgentias

quibus Chrisli Gdeles pnenitentes


; .

comraunicantes
ad

el

sancli

Bavonis

basilicam
fabrica
s;e-

lemi in Hollandia ccclesia-

visitantes,

liberalem

eleemosynam pro
:

compleoda

invilavil

quae

amplius

que
'/.

ipsi

ibidem extructa.
quae
S

landem anno Domini millesimo quadringentesimo septuagesimo secundo perfecta erus quoque G indensis se Harlemensibus ggl
1

uiu

labrefacta,

tuio

J\.bsolutis
reliquiis et
1
1

iis,

annotanda
Bavonis vn
-

cultu

videbmtw civitate Gandaloca

de

Sll

i,

gancli

Bavonis

patrocinio
corj

confcederans,
.

in

gnem
r;i[ll

partero sacri

scilicel

junctu-

,,,.,,

properamus ad

ivitates

ei

alia,
est

in

brachii

cum mutua bonorum


10
ei

opi
lii

rum commuoda,
aliisque

quibus specialem venerationem Sam tus; in quibus, inquam-,

nactu
vel

idem
uei

reliquia

nicatione invicen Qonoullis coodilionibus,


vii.

impei

clesiae

Harlemensi dona

honorantur,
in

vel sedes sacrae ipsi

dicata smt,

Quas reliquias

lerus

Harlemensis gratanter

memoria. Officio divmo ipsius fit mittimus Harlemum, civitatem Oollmdise

Reliquis prae-

am-

acCeptas ac deinde argentese tbecae anno Domini millesimo quingentesimd reverenter inclusas, ma-

xima

286
\n fWI
.1.

OI.OIUA
religione cuslodiv.
los,

PORTMMMA
.t

S.

GONF. BAVONIS, ALIAS ALLOYNI,


Irans--

xima

ascrum quoqM

sub

Ollrrloriuin

summa-

MiSSB

pCT

certum

IV

lationis

sole,

lebramlum,

.b

#-

*"

bg-; --;; "


l

SdTocIoWs,

^jSTi&SiU X
elevi
s

Kn

I,s

Au-

f/uo</.

t,

iniK

;,,,,.,.

racte,

snte

mulias annorum cenlus

wuKtonm

ooncmwru
l

titl/rrlni uni o^wrm

imlitiuin

,.

cultussancti
, S

Bw

propagatns,
-

antiqui.
Si

notis subviinismvit szpe

latus Reverendus ac "'"'


'

,,
.

mdiemt,

sed ntm definit


'

lame

v*
duor

"
s

"<"

"

"''*

m
M

liuconligerit, -

rUoruml qux

Vss

servonto

iittnrm

perductse,

impensum

fuerii

totum
eptecopo Rosensi (civitas est
jecta)

wnplMSMCulum.

quod referVar deindulgenHis,qmsa mnmtePontificibusSuvton Tnnocmtio impetravti Alberlus, Bavarvs rte et HollancUse oomes, mortuus anno 1404, quo eodem etiam
nrrtr
tirsni

licenUam

facientis
ei

lemensi eccleste,
stolicae
\

BabmaUs Vurassub* donancU reliquias Har* stehabent: Petrus Dei et Apo-

iimi fnr
i

nonus Pontifex umri-

mus, intelligendwm dumtaxai de innovatione et confirmaHone indulgentiarum, a Bonifacw olim narmm, prout olarum /</ ea setate Suvti IV
ac Innocentii VIII Pontifioum,
niiin -parte o Batavia
s

Sedis gratia episcopusTornacensis venerabili n cin isto p;iiri ac domino Raphaeli, eadfcm g ratia episcopo Rosensi nec non abbati insignis ecclesiafi

ac monasterii 8. Bavonis juxta Gandavum, salutem acsinceram in Domino dilectionem. Dt aliquam parlem
reliquiarum
S.

et disilnctius excpo-

Bavonis

coHfessoris,

cujus E

290, ubi stnvul


descriptio,

corpus in dicta ecclesia ac


jeclensis
dioecesis,

monasterio requicsccre de Herlem Trahunorem ejusdem


existit,

vpsius

ecclesis ewhibetwr

quam huc
I).

dignoscitur, ecclesiae parochiali

tr&nsf
a

quee
et

In

quibv

163

Illustre

imprimis

templum, quod

I3a-

S.

Bavonis fundata
valealis,

erecta
ut

donare

et

exstructumti m-

plum

sacrum. Tempram, ut referl Hadr. Junius, angustum ei arcbitectorum jndicio ceteberrimum,


voni

concedere
ad

ita

ipsa

pars reliquiarum

eandem ecclesiam
ecclesiam
praefataque

transferatur,

quo magis ad
suscipiat
in-

pulcherrimumque opus,
lumnis, fornice
laqueata

firmissimis
ex

ranixum

co-

ipsam
fluat,

populus devotionis causa coneeciesia

intestina

materia,

exfnde

quod spatioso el quadrato imminet ibro ; juvanle etpromoventetantae molis opus Alberlo Bavaro, qui
,i

crementa,
pariter el

vobie

tenore

praesentium

licentiam

auctoritatem

concedimus
sub
sigillo

et

imparti-

Papa

Bonifacio,

ejus

oominis

IX,

oblinuerat
perficien-

mur.

Datnm

Candavi

nosiro

anno

indulgentias Papales ad

promovendam
v.

Domini

damque
gentias

aedis

sacrae

structuram.

Similes

indul-

concessil

Papa Clemens
ac

Bullas hasce

nonagesimo nono, mensisFebmariidievigesimaoctava. Inplica scriptum eral Per dfium episcopum Bourgne p.
millesimo

quadringentesimo

renovavit,

confirmavit

stabilivit

cmn supple-

mento errorum, qui incidere potuerunt, Sixtus iv Pontifcx anno mccc i.xmi, et posl eum Innocentius VIII Pontifex anno mccccX''., quibus gazophylacium magnis ditatum thesauris. Sic lemplum
\iiiiu

cum certosignomanuali.et appendebatsigilliim excera rubra, semi ex parte fractum, et ex cauda pergamena.
no.

166

Utenm

vnstrumentum
moderatores

esi

apographum

tnttrummtu
vuthentia
''"'""

litterarwn, quibus

utrmsque ordfc

hoc

\inwi c

consummatum fuisse, refert Montanus. lignO lninm aedificare CCeperunl


loricatam,

nis, civilis et ecclesiastioi


et

declarant,

f/uidt/uii/

Hm U mensis, profiteniur m araliaruin uctioncm

fastigiatam,

surgente

in

altum gradu
ad
justara

ad

-iiiiiiiniiii

usqne

verlicem,

quam

altiludinem
investiverunl

perductam
erectum

structores.

natorium

plumbo superinducto Suggestum conciosublime el operosum anuo

abbate et monachis Gandensibu, quam inhonorem Sancti deinceps faeturi sint. Sic sonant: Quia Rdfis in Cbristo pater et dominus F
Raphael, Dei et Apostolica? Scdisgratia episcopus
Rosensis,
S.

tampro

abbas
juxta

insignis ecclesiae

et

monasterii
rdi

Mccccxxxn.
i

Bavonis
ac

Gand.iMim.
magistri
in

ad

instantiam
ile

reti-

164

de reliquits S. Bavoois
concessis
ei

a Gandensibus
tii/,1
,/,,
v

dicts

patris

domini

Nicolai

Ruyter

ecclesis
donant.
titljrrlis

de conddtionibus donationi

archidiaconi
criiM,

Bruxellensis
\j

ecclesia
t'\

CameranOStl'3C

pOUlo rlmiii

n /ilirtilni.s

1/,,,,

|U';i'pisl(l

.vnnicilMS

cr. '|csi;p

Offuyiv/m

Harlemense lectione v, quam similite Vbsoluta autem basilicae fabrica, cleHarlemensis,


PalToni
sui

parochialis

Herlemensis,
S.

fatam

in

honorem

ras

populusque

glocon-

tam cum
et D.

reliquils S.

nostram praiBavonis lundatam et erecBavonis patroai noslrl dono


ecclesiam

riosam
servare

memoriam cum beneficiorum


Btudentcs,

fructu

specialis graKae

decoravit,

ac etiam

anno

Dominicae

Incarnationis

nos
et

ad

participalionem
qnae apud
futuris

idem R. P. operum virtuopraefatum

millesimo
sancti

quingentesimo
juxta

ab

abbate
pia

monasterii
instantia

sorum
buntur,

maritorum s
perpeluo
sicul
ci

mo-

Bavonis

Gandavum,
ejus,

nasterium
et

temporibus adhnple:

insignem

partem
brachii,
ac

reliquiarum
obtinuerunt.

scilicct

jun-

benigne accepit

Nos scultetus,
Ilcrlcmensis,

cturam

Accessit
gratiae

piorum
auxilio

bui^imagisiri
magister
ecclesim
coniratrcs

prunmsulcs
de

ojipidi

operum

meritorum,
ex

divinas

Hugo

asseldelflf,

vicecuratus

implendorum, lam

parte Religiosorum ejuscleri

Heriemensis
iraicnniati:

praedictae,'
s.

decanus
in
et

et

dem
mutua

monaslerii,

quam

populique

Harle-

mensis,

m
ac

liavoms
gratiosae

ecclesia
specialis

fraterniialem sancti Bavonis conscripti,

antedicta, in

recompensam
benigna-

perpetua

communio.
actionem,

Harlemenses

donatlonie

e1

nupm,,,
el

antedictorum,

rasupei
pietatis

in

gratiarum

jugemque

eumdemH. P.etD.episcopum
ratum,
religiosos

abbatem memopriorem
et

memonam, cereum
sancti

unius librae

Gan-

dominos

yi<:gidium

densi ecclcMa

Bavonis

Kalcmlis

Uctobris

omnes

lratres monasterii antedicti

successores.p.r

eoriim

DIE PRIMA OCTOBRIS.


corum
SM
'

287
a/nno,
est

a.i

fraternitatera

nostsam

in
et

parooWali eccle
aliis

sitionis,

eodem

'dicta, in
el

quo obtentm swnt, eassecu-

Missis, exequiia

AUCToflt
J.

virtuosia

tioni

mandahwi
anno

operibufl

Reliqulas Clorns Harlem<

axercitiis spiritualibus recipimus, tpsos-

p.

que eoram participea offioimus.


mhlii)-

verha repeto, gratanter acceptas, acdeinde argenteae


tbeeaa

Domini

milleslmo

107

quingentesimo

Insuper

bona Bde
obitus

pro
el

nobis

et

so

nibus tnnoti

reverenter
ejua-

icftj

inclusas,

maxima

religione custodivil

soribus aogtris rHes

translationis

dem

sancti Bavonis, patroni

nostri,

singulis annfe

soiemnes el feslivos, nec non etiam pro frainlms dicti monaslerii Missara de Elequiem ac solemne aoniverearium quolibel anuo futuris perpctiiis temporibue celebrare, cantare ei obserpare promHtimus,
el

Sedel magnifice oc swmptuoseid exsecutioni man> datum fkmse, colligimiu ex Batavia sacra superws, ubi Ista legunPur Bavoni imprinris, sub cujus Qomine Deo hoc [Harlemensej consecratura tempuim, bic honor habitus, ut statua erei ta
.

>it

exargentomagni

pretii,

qupendebat
el

selibras

cum
el

a
in

dies obitus R.

IV

noslri

Raphaeiis

episcapi

abbatis

memorati,

suo

ponderis Coloniensis, cujus cista condita el venerationi


ic

ossa

argentea

illic

habita,

donec

n
'(

|ue

successorum
in

nobis

insinuatus

fuerit,

moclastarum

furori,

ut

sub

Bavone Dc s
tfl

diximus,

exequiasflolemnea
tenere.

oostra fraternitale observare

subducta,

Coloniara
'

devecta
part
i

fuere.

Bavone
,

Deinde

etiam
in

promittimus,

nos

noea,
et

tm egerat au
i

pag.
Offti vo

ubi

strosque

successores

perpeluum
nnius

obligamus,

candelam
feretro

unam

ponderis

libra

coram

mox dedimus qu pauca dc translati

ex

d
,.<\
,

,,-

sanoti

Bavonis prima die


nunciura

rnensis Octobris

pserat.HxcetnoS, servata temporum


recitabimus.
170 Ad
ciiiiiis

serie,

mox
Sancliquti uUut

per

certum

nostrum
seu
si

ad

Qffertorium
<-i

majoris

Missae offerre,

offerri

facere

eam

'""'

porro splendoru apicem

a cendil

ibidem

dimittere,

Et

feretrum

seu

reoepta-

SaiwtinosPri a/pud Harlemenses posi acce-

cnlum

ivii(|iii,iriim

glorioaissimi

confessoris
construi

ptas reliquiaSf ut non pr


H..I

modo
i

illic

prima

die

Octo*

it.

qUQ

iirhf in

Bavonis patroni
contingat,
in

nostri

per

nos

Qeri sen

bris recoleretur festum depositionis Officio


in
ci

ipiscopatum

dupUci

liujuscemodi feretri seu receptaculi


litteris

/ii

patron/i

titularis,

cwm

circumferentia non aiiter legibilibus


aeribi seu

sculpi,

Qctava,
ihc x

prima Augusti
ritu

festu/m elevationis ac

depingi faciemus,
:

quam

in

hac

ver-

translationis
W.tii.

duplici

majori,

borum forma

In

lioc

feretro

continetur

pars

qua
rio,

'/' S.

Bavone nihil notatur


ritu

verwm etiam wi Gan-

brachii,

scilicet

junctura

brachii,

gloriosisa

densi
^i

Pro

colebraretw

quoque duplici
500. Denique

simi
in

conlessoris Christi
P,

Bavonis,

quam
et

festum

translationis ei

commemorationis
1

i)

Christo

et D.

Raphaele episcopo

ab-

prout statutum fuet at vn

litteris a/n/ni

bate monasterii ejusdom S.


ilaviim

Bavonis juxta Gan-

ne ueiex

ista

parte Ga/ndavo cederet

Narlemum,

Ordinia

s.

Benedieti, Tornacensis dice-

eodem tempore, quo Gandavensis


parochialis, deinde c llegiata
S.

ecclesia

primwm
in

cesis, muliis precibus

anno a

nativitate

Domini

Bavonis,

cathe-

millcsimo qoingentesimo
el

eum summa

devofiione

dralem

e\

ecta est, similiter

athedralis facta ffat


ei

speciali

gratia

accepimus.
et

ln

quorum
Uej-

lemensisS. Bavonis ecctesia,


canonicoi
171

insHtutum
tlitam
in

Widem
Hmn.r

omnium

tidem,
',

altcsluhoncm

tcstimonium nos
parochialis oppidi
fratennitaiii
sigillis

wm

collegiwm.
Pauti.

forie scultetuSi
i

facullas

Bmrgimagistri, proconsjilos oppidi


viceeuratus
ecclesiae
et

Bultam

IV

Ponti/icis

ut tupra,

lemensis,
pcsdicti,
s.

1559, swper generali novoru/m

Belgio

pnelor

decanus
in

confratres
praefata,

Bavonis

ecclesia

oppidi

praadicli

ct curae
et

communivimus
El quinta parcamciia, sis,

Harlemensis praesentes lilteras roboravimus uuno Domini milmensifl


aprilis die
sigilia

scopatuum erectwne^ assignavi supra,evm \tus pecurem de erectione Gandavensu anno 1500 liarem vero Pii /1' Pontifu decessoris sui ereotionem confirmoms, Harlemenr
;

lesimo quingentesirao

decima
cauda
in

sci-i

episcopatum

archiepiscopatus

Ifltrajecti/ni

appendebant duo

ex

unum

civilatis

seu oppidi
S.

HarlemenBavonis,

aliud, cui impressa aral Lraago

prim/wm suffraganeum statmt, cathedram e palem in ecciesia S. Bavonis collocat, hiccollegium '., habes apud IUi institu camm
I
i

sinistra falconero, Ld dextra vero


:

gladinm gestaniis,

parte
>,<

diplomatum wcund
sa ra
stat
e

>

ed

itiot

797, el

Sigillura curae Harlemenais. G cujus inscriplio eral pmposUa "Ufcm 168 [s, </"' mitvo titterarum dicitur ab abnb n.v, qutun "" bateet monachis Gai dmsilMirrvpetrassatyliquias, potlf miiin m iBavonis S. i) Sicolaus de Ruyter, erai
> I

Batavia

part. u pag. 284,

ubi

msuper

pag.2Ql
iiciim.
l

m
VI
.

tt

missum anno aiiaf, a v


/;,
i

ejusdem Pontifiois Breve ipostoI56d ad D. Sicolaum NieuPhitippo

Hispaniarum
est

tantum ete/piscoprimarius rectm patui Ultrajectino subjects, non comparei tameu mtei eos, sttus
Harlemi nsis,

Umc

parocJiialu

designaLum primum Harlemt


/lllul
|.
N
|

\Uci

mitium

tale
et
fel.

Pn

i\

Venerabilis frater saiutem

aposlolicam
nec.

rwm nomine et auctorUaie exarati guia cum praepositus dictztcclesiai


regebat ecales

sunt Uiters,
esset

benedictionem

Nuper poslquam
noster,

Pauihis

simul

pp a
i

iv,

praBdecessor

es eertis
ecclesiara

causis sanoti

prjwipiseuwniUi.ethunccomitaivsoleret,

lllir

expressis,

parocbialem

wratumetquayn suam o prscipu* Pum hmi sacellanos. Hinc ui


Ordinis ecclesiastici
liauei ewlUteris, v

Bavoni<,
jectensis

HariemeDsem
diojcesis,
Nos...
te....
iu

ecclesiara,

olim

Tra-

prm
m
ut'

cathedraiem
in

ecclesiam
praefeci-

pwsona nommatur
id

erexerat,
miis etc
17-j

Uli

episcopum

teris.vico~cuxatus.Meml)

SUzolaus deRuyter.ut

emt
-

tm

i '

''; ""

n/

Ercciio

episcopatuwm,
'"'"'
rl

et

nonnuUa
texta

ad
<>/'

adi athtdratm

Peprwm

^ archidia&mus Bruxe LU*,


luBcesis^sedposteaanr

Harlemen

"""

mserta sunt
Ga\

uiMUm

iimi

civitatetwc Comirauvin itaebatensem prormtus nol501 ad episoopatwm


''*S/

d Harl
.

i;,,,,!

aiiicin

circa

annum

Domini

mil-

iptanothcca

169

Qmd m

litteris

propanebatur

de

cm>
u<
<

firtf/i

r Itquiil,

stmendo fentoe

theco

rcponm&x

hesFesjs lesimum quingefliesimum quinquagesimum Qelgium delapsa, Calviniana, ex Galliis in


tholicae
ftdei

ac

religjonis

interitum

nrinarelur,
postu-

wo.r ^strucfa
f,

L,

JesvS.toomreliquUs,

;;-

p.,,,1,^

Quartus
PbiliW'

Romanonum
sccundo

Pontifex,

dilatum fuisse,imosisPrictosei

laulc

llis|aniarum

rege

ac

Belgicarum

288
AUCTORB
J.

GLORIA POSTHUMA
diiionum
.

S.

BAYONIS, ALIAS ALLOYNI, CONF.


veniam
ct ui

Belgicarum

posl
,

patrem

Carolum
principe,
religionis

rejecit,

snd recepto novo parlium praesidio,

P.

hrreditario imperatorem Quintum ad conscrvandom Catholicae Odei ac

omnem

reconciliationis

spem

sibi prascideret,

exuta palam veteri religione, fractis sacris imaginibus, ac violatis direptisque lemplis, octo

staium,

trcs
in

archiepiscopatus
Belgfo
instituit.

el

quindecim epi-

mensium

scopatus
tes

Inter ceteras civitael

obsidionem

lulii,

pari hostium vitaeque contempiu.

et ecclesias, sancti

Gandavensem
Bavonis
in

Harlemensem,

ntramque
F.x

catbedrales erexit.

Denigve jost plura obsessorvm tam in religionem Catholicam guam in Hispanos odii indicia, gvsp
ibidem
legi

eo lempore sancti Bavonis cullus inter utrumrelfgiose

possvnt, civitas,

que clerum

observatus,
ut

tantara

animoofllciis,

derici victoris arbitrio cessit

fame etrhausta, Feanno 1573. Hic prima

rum unionem
nec non
lernitate,

peperit,
veteri

communicalis
utriusque

?acrorum cura

fuit,

inquit Theodorus ScJirevelus,

renovata
canonici

collegii

fraet

citatus part, n Batavise sacrse pag. 313, v Augusti

cathedralium

Gandavensis
de

Barlemensis se invicem fratres appellaverint. Harlemensi


Offi

templum I). Bavoni sacrum expiarunl et sacrarunt perepiscopum Amerledum, qui Sacrum coram Toletano peregit, posl recitalum

addunPur
Sancti

translatis
reliquiis;
lectione

Euangelium, ad serimmunitates accepto

Cotoniam
sed
sewta
istis,

Agrippinam
eadetn

nostri

vandas

Ecclesiae

Catholicaa

riiui

plenius

memorentur
die
\

Offtcii

Harlemensis
post erectam

Maii,

omissis

hanc

describo.
a

Tunc etiam proculdubio relatx Coknia Agri].pma S. Bavonis reliqvAse,proutkabehn in lectione Officii.
Sacramento.
176
Paa:

Coloniam Agrip

173 At
in

cum

Paulo quartu flarlemi

gualiscumque

ei

guies fuit Harlemi

at.vovutwbu
rett9in* pi-

pinam
ntt

S. llavo

ecclesia

sancti Bavonis

cathedram episcopalem,
lumultibus
loca

usque ad

amnum

1578, gua/ndo

reliqwa,

nova eaque fero-

haereseon

facliones

impiissimis

totum
Harle-

undique Belgium mensis civilas, a


stas altaribus,

infestarent, inter alia

cissima eworta tempestas, quse religionem Catholicam peniVus subvertit Ipso enim festo SS. Sacra;

ttMiuhvPrt^

milile Geusic occupata, ac

postea

nicnti,

etiam cathedralis ecclesia, deslructis per iconoclaprofanata


fuit.

Sacrae

autcm gloriotempore
Deinde

auotor Batavue sacrs pag. 314, anni mdlxwiii, que * tunc in diem xxn Maii inci- 'quod debat, nrbe Aurangiae principis copiis dedita, E
ssevissima strages in
a

inquit

sissimi Gonfessoris reliqoiaB, diligenter eo


custoditae, e! es
ptae,

cathedrali ecclesia edita est,

cathedrali ecclesia reverenter accesunl.

scriptoribus

nostratibus

Nona Hahlemensis
:

Coloniam Agrip] inam devecte


nonnihil tumullibus,
relatae,

dicta, co
9

vero, sedatis
liter

Harlemum Bdei

quod sub versum illum Nonarum tuses, Domine, et rectum judicium tuum
istam ejusque
i

Juspro-

summaque
sunt.

tolius
In

!i

ri

cathedralis

ruptio in ecclesiam
facta
b

exultatione receptae

cujus beneflcii
ac
Lis
ci

per-

petuam memoriam fcstum translationis morationis, ex voto majorum pro acce]


;i1
'

(ucrit. Caesis

aliis,

mystas ea die Episcopus Godelridus a


Scl revelus
,

mme-

Mierloo

inquil

Theod.

qui eo

reliquiis

" i

primitus indictum, ac lemporis injuria collapsum, Ml lempore deinceps ad


"i''"i

lempore^dhuc concionem babuerat, miraculose


servalus
a

vonis

celebrari

impetrandam sancti Ba jussum ac pristino cultui

qua?sitore seu latrunculalore in cella

<

subterranea, cui
circiter
i.

cum

aliis

militibus

Gdis sibi,

reslitulum
tumultuantibus

est.

Qorenospro honorario dedit, pretium

redemplionis.
174

Hsereticis
s

""""
tferuntur,

'566

Vumuli bus Harlemi inii wm dedii Hoc ipso namque anno fverba sunt
293) xxi Julii

l,nii

omnia ac

wuctoris
1,1

elapsus

Batavise

i Dec die rv violata templa Harmonasteria diruta. Fuga feliciter Godelridua episcopus Monaslerium apud

pagoOverveen extra muros Harlemenses inmonBbns arenosis prima concio Dominica die Calviniano
'""
||;|I

Weslphalos

se recepit.

Reliqua ejus gesta


1

sic

bre-

"' ;|

es!

Gcio suo dicto


libus
''"

aJoanne Unoldi sportulario, m opiMandemaeker, Alcmariano, confluenbon inibus, intereos


el

'"

fere

viris

quin-

Diploniatum Mvraei pag. 803 Deinde Daventriam Sede vacante anno MDLxxxvm evocatus, cathedralem ecclesiam im"' profanatam reconciliavit, atque e vivis exem:

referuniur tom

Paginta. Virus hinc

tu s p

die

kxviii

Julii
fuit.

ipsam urbem serpsit Rehgiosis el sacerdotibus oonnullis idem haurientiDU8, Kl quoniam iconomacbia, quae jara pleriin
!

ejusdem
Post

anni

mdlxxxviii

ibidem lumulatus

liar occupata per

ha>

locis

^rM.ni.

et

Harlemum

rH,, " s urbe ac dicecesi Harlemensi, nominatus ruit hujus Sedis episcopus.
1
1 1

nullus ullra
F
aca
,ln "titr, S.

invasura

vano lu

non

e credebatur,ecclesiacathedralis(jussu
ecclesiastici an secularis

Studiose
" ncisci

erscrutatus

sum

on

nP*tw.
diexxni

'"""''"'

potui,

dubium

rerum
historias

Harlemensium,

"

est)

pi-sesertim
//
';

Miore "'j"'"/'"":
Bavonis

~
J?

m ansit,non

^gusticlausaest,totoquetrimestriclausa
ai
"'

liemvn Septembris (verisvmiU

";

erabris >
/

S.

'"' /

ll

-''"' /

An eod
/ '
i

m%

auX relationes, tinmn. tumultibus posteriores, ui guid reliquiis Bavonis Harlemensibus twnc obtigisset, edisce,/A

sacrarum,

Ilavonem

sicvt

'""' salvsene essent


1111

mdelicei

et

hsereticorum
dispersae.

><>-

reliquim
uel

loco
!

reconditz fuerint, an
sl

us subducts,
l"

'iii

deperditse aut aeque


i

""" '"

Snl1 '"'

''

v* m

""
id

I'""'"

omn
"ni

but

Sed altwm deiis rilentium,


licel

nibus

temporistenebat
ei

fjicwrum,

hse, ut

mox

serius

compositse simt
n/,,1 ,,

ac

diserte

memorent translationem reliquiavum Coloniam,


C<iiiiliu

indcqw

trOfl

175

Haud
/

Pacatiora,

quUlilatt "i
rertitu(Oi

"'"''""" ""'

imo multo turbulentiora

,ir Hariru postremas turbas.


t

um
Si

ii^ii

,l,,i

antr

'--' Godefridus
/

// "'

huntw

'""'"-'

"'"'T"' " ""

W
1572,

Mierlo,

Vicolai

conservaue fuconsultius judicatwn fuisse id

etiam

trunc

typn non vulgare,


lateant ei
'

episcopus secundus
gui
erai
alte,

nedum

ropalare,

ubihodieaum
sit

""""

fldelibus

honorenPwr. Quidquid

777" '"'"
'

terus Harlemensis

''''"";;
'

m*
4tt.

tam, ataut

'"
istu

mmvU

verbis ,/,-

Romano-Catholicus Patronum mvnore wppwratnx et splendore,


affecht

f^ W
b

l,m

deportaveral

w;,/,o HMWD Wl|.&ii wldtoll ^


f

8*****

^uahtamenpietateet

colere

anmiasgue

**!!?*'

Pedericus

(Tolei

festmtates ejus ecclesiastico <>//,,,,, celebrare pei " "' '" ""''" compervumest ea OffioiU propriis
sseculo
'

'^-'"'^n.n,,,,,!,,,,;:

proaime

elapso,

et

variis

Dvrectoriis hoc

tumtatemvitatus, non modo oblatam abeo superbe

wrentesaeculoimpr^
178

Anno 1618

Ulustrmimus ac reverendissimus

DIE PRIMA OCTOBRIS.


,,u,qu<-

289
ftant prassidia

m- svmus dominus

***'"

Philippus Hovenius, tunc pei BeU


in litteris
S.

nes

munerum

9^/o3deraiumvicarimAposlolicus,posteaeHa^
archiepiscopus Philvppensis ,

num. Communio. Vos, qui


sccuti estisme,

ad clerum

devotorum. PerDomireliquistis omnia, et


ritam aeter^ nnnipulcns scmet el

aucto*
j.

P.

Harlemensem
Iiic

sic

staVuii

Festum
al.

centuplum accipietis

Bavonis, ut-

nam

pote patroni Harlemensis,

pusMdrbilis.
Deus,

Postcummcmo.
totius

antiquo solemnissime

piterne

observari solitum, moneantur fideles religiose celebrare, ad quod concessis quadraginta dierum

Pater

consolationis

pa

praesta familiae Luae, in solemnitatesancti

Bavonisad

laudem
tui

eosdem invitamus; non tamen intendentes quemquam ad morlale peccatum circa illius
indulgentiis

observalionem constrin^M-c lu icliquis fcslis servetur moderatio jam passim recepta. SiciUepart. Batavis sacrse pag, 87. Idem archicpiscopus ibidem pag. 102 in ConsUtuttone anni \&28mandat: Festum S. Bavonis, utpole patronl Rarlemensis, ab
antiquo solemnissimc hic celcbrari solitum, ordinamus deinceps cssc celebrandum Dominica proxima post festum S. Micliaclis, ad quod conc -i quadraginta dicrum indulgentiis Qdeles invitamus.
In reliquis festis ac jejuniis servetiir consuetudo ac moderatio hactenus passim hic recepta. Eodem denique curante ei approbante Officia Sanctorum
.

nominis congregatae, per unigenili Filii sanguinem pignus redemptionis aeterPer Dominum Eadi m Vissa prxs< ribitur in aliii Sancti FestiviUHibus, sed in hisprima orai
tui

corpus

el

ea

est,

Augusti,

quam dedimus ea addiem tamen


Lui

Offtcio
\

Gandavensi
his
vocibv.
:

diei

kau

Beati

Bavonis confessoris
troni nustri.

addunl Harlemenses

Pa-

Eadem

oratione utuntur Harlemenses

per

iin/iiiin

pro commemoratione
ei

sancto PaPronosuoin Vesperis

Laudibus

communi de cum

Antiphonis

a/nte descriptis

ea Gandai

proprio,

archicpiscopatus

episcopatuum et suffraganeorum, Harlemensis, Daventriensis, Leovardiensis, Groeningensis et Middelburgensis, diDltrajeotensis

% X. Reliqufe ecclesiai S. Ba-

voni dedicatse, sacris ejus


lipsanis
addictsB.
ditatse
,

B gesta ad normam Breviarii Romani, Colonim edita


sunt anno lGiO.
OffiCtU ecclesiatticis.

culluive

missaque

179 llla mlrr pro lln rlr mcnst seOTSUm patU Irm ilunlur prOpria de S. Itovonc, diebuS
<

ac

iin suprascrvptis
i

dem

Octobris ac
uti et
i

impediHs,

recitanda et pro ddebus quir per Octavam alio Officio non Augusti, sipaucissin a eaa
;
>

e terse ecclesise S.

Bavoni sacra

hoc ordine enu-

uUn

aUa

eadem sunt

Ofjicm, quse

ewstani in Proprio cathe-

dralis ecclesise

Gondavensis
edi
D.

quseque paulo ante,


se

conourrente uVriusque eccles


gio

canonicoi

wm

colle-

composita,
prout

curaverat
I

illustrissimui

ad calcem cap. rv hh. iv Ecclesia una de ardenburcb, Mendonck, Vinderhoute, Zinghem, Vliersele, Caneghem; Wilalio ac paulo >'>rick in Brabantia et Bouchoute
: :

merantur a/pud Sanderum

oariitiocu,

reverendissimus
davensis
:

Antonius
i/pse

riest

episcopus Ga/nlitteris

stinctiore

eHam

recensentur

i/n

Proprio Officiorum

testatur

in

suis

Gandavensi ProprioprsefiaJis, Nos, inquiens, pro officii Dostri debito et in sam tos tutelares affectu de consilio operaque nonnullorura RR. DD. tam ecclesiae nostrae cathedralis Gandaven-

anni

1639,

de Sanctis ecclesise cathed/ralis Gandensis lect.h Anno l)udiei quartx infra Octa\ vm S. Bavonis mini nongentesimo sexagesimo in Rodenburch, celebri olim ac vetusto Plandriaa oppido taunc
: 1 1

denburch nominalur
divi

prima ecclesia
est.

in

honorem
h in

sis,

quam

similis
in

ecclesis cathedralis Harlemensis

Bavonis confessoris dedicata

Nec procuJ
juxta
terri-

canonicorum,
termtatem
separari
ista
el

perpetuara societatem

el

confra-

inde alia

postmodum
1

in

lerra de

Oostbun

nuper assumptorum, certa ab incertis


propius
dicti
\

\!i,i

-!

postea ad Legiam Quviura

quam umquara
Breviarii

antea, Offlcia

torio Corlracensi, a

ad

formam

Romani reduci curalectwm

vulgo dicilur.

Esl el

qua pagus ipse Vivia D. Bavonis ecclesia parochialisdeZynghem


u<<n ecclesia

vimus. Die autem


>,.,,.,
,

Maii Offlcium desumitur Har\

haud procul Aldenarda, aec


sele
B.

de Wlie^

aliis festivitatibus prseter

Bavoni8

patroi inio

ac

nomini consecrata.

yoctwrni, quse hic


recitatse, ubi

etiam propriae suntet superius


histoi
"

idexigebat series
i

eopropnu
cekbrare perreriL

180 Habent p Sancto propriam, adcalcem Officiorum ewcusam,


j

Vissam de
In-

Mendonck item, Vinderhout, Caneghem, ecclesiaa nequaquam incelebres atque in Brabantia ecclcsiae pn d e Wilrick e1 Bochoute, ul aliaa omnes hic Bavonem patronum ac protei U. reantur,
; ti

rimamque

inter festa

Octobris, ut sequitur
in

:unt.
,

troitus. Gaudeamus omnes


,/,,,,

Domino

elc.

Oratio.

s .

iqcus,

qui

ni

utroque

texlni

prseit,

si

GanDeus, qui beatum Bavonem etc7 ut in Officio idem diei. Epistola. Quae mihi fuerunl
lucra
et<

IrdenburcMfe Rodenburch
ide

vocitaPuf,

um
urgit

que

est
o
;

atque

his

verbis

Gradi uus.

Domine,
:

praevenisti

eum

in S ub

Ardenburgum, oppidulum
provinciarum
dista!
i"

Plandriaj

benediclionibus dulcedinis

posuisli in capite ejus

potestate

Dnilarum
ClausuUs

ab

anno

coronam de lapide
ettribuisti
culi. in
ei

pretioso.

Vers Vitam
in

petiita

te,

DCn
<

Qua leuca
go
siuys

(alias Slu-

longitudinem dierum
Vi

saeculum

bgb-

Uleluia, alleluia

rs
uos

remedium
precibus
D<

salulis

Middelburgo
[>ujus

oppidulo,

Orlum el paulq minus a lotius eral olimque


urbs.
lib.
i
, .

via.

beate Bavo

tractus

primaria
eo

vocatur

tuis

ciiia

ubi jusli Palronus incasli curia, Diul Ei vngelium. stabuntcum Qducia. Alleluia. ecce nos reb |uimin Jesum Simon Petrus ad

Rodeburgus. Buselinus

Annalium, Urbium
fuit

Esto nobis

maler

inquit,

ni

tractu

Rodenburgus,
/

auam
ejusno
to

bodie

Udenburgum

nominant.

omnia

Cbbdo. Offehtohi
mihi

Mihi

autem

iiW

erusFlam
monet,
/>

ttratse

Bloriari, nisi in

GruceDomini mei Jesu


cruciflxus est,
el

Chrisli, pei

pag. 289, ubi similitm

quem

mundus

ego omndo.

ca put

Diariamarum
,

FJandriaa
divi

m
'

Bavonis

urbium, ac deinde ncco a


I

Sbcrew

^nstotiusmisericordia3,Deus,respicead

rerInostra,qua3inbeatiB; m

?"
'

dicatum,
,,.,

etiam

Deipa

par
"-'

tota

solc,niii,nM-''^n^'^que
mtercedentibus

''

,lll,

'
'

,ll

ora

non

"'""

;'
ut

meritis, concede,

; oblalio,
i

rum

tbi

frequentiumsuperbo opere 37

earsedifict

anno

o 90
Alf TOhf
J.

GLORIA POSTHUMA
Mrrxrvi
,

S.

IIAVMNIS,

WJAS ALLOYNI, CONF.


speeUm adGandmsemepiscomtrn. D
al.

<,nno
,;,,,

ooliegU)

canonicorum per Micha*

sia <patronatas

episcopvoti

auctanel
gratia

donariis

De
loco

Mendonck,

Medmedunc,
vero
ubi

P.

oriDcipum
resnienduisse

ODnfluenliura,
is

:.

im

ColbgU canonicorum

mnuno; mmvnatm prxvio mm. 114 et seq.,


Theodorki abbatis
in
Vita
s

Commenlarie proUihmus aerba


et

fuii

Jtutionmreferunteliamadanmim 1296 teyemnaubus aliique, quos tamen omnes in


copiJoanne Cousin
lib. iv

Saneti nostri

nymi
Kftiffl

aucteris saauli
"<'"'

Waculis

S.

Bavonis,

,,,,. profau,
scopum
rficto?7j

Mieliaelem

opi-

,0,,,
i

1291, proindeque
fuisse

mstitutionem

collooandam

sub

Est et

aliud, quod

in
.v

Sanderi
.//

,.,/ ,///.w/

putem fldw
940
i/n
;

///r/,r.

tatum fui n " Sanei tradmi, describentium ; dein num. 7 hujus Glorhm dieti tmymij posthumx, ubi de^hisi Memoriam sancti Bavonis visita. quae psI apud ". fel tanien adgiMedmedunc annua, diss< Sandeivs tom ii illur cimus, qus habet // I7,"> seq Mendonck eci lcsiara pag,
1
1

m
apwfj
i,i,

960 posuerit

'/""

babel
speclal
iiiuiii

bealo

Bavoni

sacrara

cujus

patronatus
el

'iiimir.,;
pflj
;

Sanderum

i\

pnmfl dedicatio
/;,/,..
.

Gandavo separato sacrse sdis Ardenr


honore
B.

ad episcopum Gandavensem, sieul

domiaul

tcmporale
hic sil
el

ejusdem

loci.

Quamvis

,, s/

iii

Bavonis

vicus

uon tantse magnitudiniSj utpote


bonaria terrae contitamiliis

Ml

,.

ls

,.,,

tum
ii.

quio [uagenta tanlum


et

sicut

//'

le<

Jl

Locus alter

in

Officio

uens,
clari

octodecim nuper

inhabitalus,
el

Ooslburch appellatus, alias Oostburgum, castrum


iiiiiiniiiiii

Lamen
locus,

nominis
Ex
B.

esl

et

antiquus

titulum
oslen-

esl

Bi

ii

BaudrariduSj

in

comiel

comitalus adeptus,
ditur

majorum
Levinus

traditione
S.

taiii
iiiim
Ii

Flandriae, prope Cadsandiam insulam,


:

vix

ubi

(imo

Bavo seu
Pascua
K

provinciarum
B
t

Belgii

uniti

Phtra

Ortum rursum de
illustrata,

pcenitentiam
eo

egil

habel lauta, et vicinus

hic tractus oranis a pingui-

Sandeii
lesia

mdria
S

sed non

bus

vitulis,

qui

toto

Belgio

pretiura habent, cora-

meminii ec
./,

Bavoni

mendalur.
II
<
!

Vwia

183

Idem

Sanderus

tom.

agem
juiB

185 Pag.
strat

178

opportune
loci,

notitiam

mbminiAulapi,

Vin&erbouk,

vonit.

tertii loci vn Officio

Sanderus
:

qui

mox

sequitur in leclione
in

caneghm
"'"'"'

nati mentionem facit, simul nomine S. Bavonis anlujuitus


quifoiA

ei

<

O/firu

Vinderhoute
ad

pagus
illum

Caslellania

dicta fucrit} ui seS.

denburgensi

primum ab urbe Gandavo


fossa

Duae

hic

Viviae,

una

Eligii,

quam

dem

situs

intersi cal

nova

quaa

Vivium castellum vocal


aquis
irrigua,
in
el

Malebrancus, alteraS. Baaestatem

ntraque ad Legiam Quvium, utraque amcena,


per
pascuis
florida.

Gandavo Brngas fluit. dam, quam anle annos


quaeslor,
vir
Bsl

Domum
plus

habel

splendiasdi-

minus centum

Bcavil Levinns Pottelsbergius, Caroli quinti Gsesaris

Csterum
quens
ego
i.ini.

antiquis Flandrias rescriplis non infre-

egregius

esl
'ii

memoria
genus
a

familiae
el

S.

Bavonis
S.

quod
Bavonis

graliosus.

el a md eundem principem dominium jam penes familiam de

dominio
el

ccenobio

Wouters
Ecclesia
II.)
:

alibi
esl

eliara
D.

simili
B ivoni,

jure

potientem.

habere credoj legitui ad annum mgclxh Macbelinus de S. Bavone el agata ejos uxor qui vendiderunl legilime
aa

portu

Ganda ortum

originem

sacra

Gandensium patroconfertur
in

el

pastorale

ea

munus
Gontinel

per

Gandavensem
denique

antislilem,

circuitu

S.

Bavonis Gandensis duas partes decimaa

parochiae

de

Wlberghen
el

de

consensu
ejus

Guidonis
uxoris,

comitis

Plandrensis
Teni

Maclitildis
d imina?, a
[n

Betunias el

ramundaa
in
.imiiiiii

quibus dicta
Elisabeth

felix. Postremum notatum locwm sicdcclarat Sanderus tom. II pag J34, ubi agit de rebus Cortracensis Castellaniae Caneghem in pago

trecenta bonaria,

pascuis etiam

Ftavndria

decima tenebatur
de
S. B

feodum,

eadem
S.

Menapisco

Bitura

lUil

ut

habel

diploma
bonaria
sibi

per

mcclxix nupta
de
Blia

fuil Hi

nrico
in

arnulfum
ii.-r

marchionem
Id

Flandriae

donatum abbaproiicat
''

de

v.nr.ic.

Uiua
ciiiii

Machelinus
Margareta

Bavone
de
H

Bavonensi.

Bexcenla
loci

terrae

m.-uiiis

vmii

Jacobi

tenditur.
v
ii

Titulum

vel

in

loco

vcn

vescot.

Frequentes gessere tnagislratus apud Gan\xm


.

indole

generosa

et

animi
s.

rectus

....

denses, pra
illai!)

kriginta \\n\ru\

viri

pemp.
cniii

familia
pta
6]

Dbaniorum.
el

Ecclesia

Bavoni

inscri-

mo.l.-r. i.-nliir
,

nv
<

.iinmm MCCLXXVI,
Matluae
Ivia
S a S.

est,

Godefridus
i

filius
r

domini
\

Bavone
.

iscopus

in

habd ejus palronatum Gandavensis quantum Bavoniani abbatis bui cessor.


qua
supersuni
<

enat

fuil

Bavonis
S

186 Ditn,

loca,
in

vioi

suni

in

"> Hri,:

idem

pa

'.;c..

dicens,

Vivia

Bavonis,

siti,

ambo quidem
;

agro ac epir
de< anat/u

vkis

S.

Havnm

aliusa Vivia
loco

cumprimis
]

.'.
'"

pagua eliam ad Legiam sitUB, m amcen 500 continet etiam sub dominatu baronis Anglomonaii
i

sncrcB.

ensi

Wilryck

///

Ant-

er

Li

verpiensi,
///

ww
S.

fere ab

urbe milliario; Bouchoute

Lirano deoanatu t ab eadem urbe Antverpionsi


circiter mittiario Brabantino.
i/

ciensis,

el

tuleia
n.

ecclesiastioa abbalis S. Martini

ecundo
episco

ut/rius-

Tocnacensis,

Bavo,

mi

pago

sic

el

eo

que eeolesia
us

Bavoni

nomen
ni
I

samm
ut

patroi

atwm

habet

facit.
i

Gandavensis,
Belgio

Zinghtm,
lr,

Uni

<tf. k,

Zynghem seu Zingbem m ibula geogmlidenardenm oasteUanw W) ud Sand\ mwu laudato tom, II pag. 582 Siugghem scriMtn mlwrque mo eimter et medho Aldenarda milUa;
i

meoessor abbatis Bavo-

'i

niniu
esse

monasterU.

Praterjam enumeratas plures

*d

id\

Sandi '

observans, ejus

"' /'"'"""/'/"/

ejusdem Sancti nnnimi conseora&as, oredo a serenti a/uctori Gaiva\ nsis 0/J5i ii ved in tmgulas imdagare magis inguaandaan ao diffi&lem judieavi, quam
.
i

nostrc ecelesias,

ypum
Virgini

i;.>nin

uiitem.

Unam
illu

Deiparas

esse

cri-

l.iaiii

verisimUUme simwd ac Sanoio too; quos. Bavoni saoram assemit supra.

Nnm/n.r

Vlicrselo

atum iii psmsmet


S.

Sandemm tom. I 215 Ub\ lli n ijrn.sr ,n r/usuas deccmatus distinckim ewhibens,
oasu retpm apud
iiul.r ,,,/.

tabula

oiviiatk decanatu statuit

/>

diiumis

Afastana

Z*T^*^ ******* ***> W


tfetfu

paul

ibid&m " /vl/ " v; "-

Bavunis

rl

ihulrm
:

pag,

290

///-/

6JUS

stlum

nuinjiiui, dicens

Mi.-ra suixiri.ani Brugensis parle

templasuntfi. Bavonis et Micbafilis.


187 Vix

DIE PIUMA OGTOBKIS.


uliarjus
>ttftl

-l

relt-

187

/./

dubium
ecclesiis,

quoque

est,

quin

per

idem
tituto

/'/"/'//,/

ililala-.

Belgium

desumptS! notantvn
iippeloo;
tertii

ew

in

\labttkrnm,

grugemi
nempe

aliorum Sanctorum

Mnnoe

AUr.TK
J.

lane

ei

vnsignitis, exsteni altaria peculiari s. BavoniscuJ/<" rrrrln, ns /n.rsriln,, / 0C , //, quibUS Vel

Noctumi de
l'r<n><irii<>
est,
-

Homilia
,<(<

Bernardi abbatis

swper

n-liiliiiiiiu^

reliqute

omnia

Oratioeadem
quoque
>n

ipsius

servamtur, vel
.

annuum
<i

qum

(><m-

de

densi 0t%

w
nacensu
cathedralis

Officium

agendu

et de quibus nunc tandem Ordvmwt ab ea, il( i' statim memoravimus, Bmgensi civitate vn Flandriaper-

recitatui
restat,

90
1

ganctissima

\faria
ie

ronwceruu.
'/"" '<""

Belgio

ecch
<i,<<

celebriai episcopali. (n catalogo reliquiarwm ecclesi r rnlhrilrnl s S. l)nn,< i,n> lli "//o/.s/.y ,/nr n> ,/nl
I i
.

Bavoni " "<"!<<

ditata est, fuitque verisimilitei


'

i<

uii,
i

quandoqui
r s> u s
/;, rlr ni

um
/,ri

OWitOS

(li<rrrsis

rmist

nr,

il

rl

proanme
ejus.
ista

taudatus Sanderus pag 214 recensentur Duo dentes sancti Bavonia

et el

seq.

il

b rba

t/ranslationes
"><i<

ac

elevationes

Sed hk obUernQtandum, quad, postqua/m scripsii Sanderus, imo postquam prodiit in

onstat.
<<"'<<

ex Tornacenses autem reliquias


>>i
.

reliquiarum,
/;,,

sic

,,;

rogasoj

<<,<
ci

FlomaWia illustrata (edita est wvno 1641) decanuset sollegmm canonicorum ecclcsia caths-

luc&m

Belgico pag.
aoris
.

%U

Ossieula dne
patrorri

Bavonis
tutelaris.

ofes'/

Gandavensrani
<>i

Brugen is anno 1649 dentem unum s BaMims dono dederint ecclesim cathedrali Ganda\s

/inssr antiqui,

etiamm

kacdicecesiS

Bavonis

"" /
docet
risiis
I '

annis
>:<

><<

veni

mde

Officio dix >"<.

onficia

erisimiliter

unum

ei

iarium,
1508 mwj
irt

Paddmtt
,,,,M-

tantwm hodieque servari vn Brugensi cathedrali. Verisin ilitei\ inquam, non certo; quia in instrumento donationis dens Gandensibus ccncessus sic
moratur, ut videri possit casu repertus >n Machuti Ivpsa/notheca Brugensi, et solus acsejunctus ii neliquiis s. Bavonis aliis, quas
ni

anno
w

quo

<<<i

\<

/,'/.

/,

<

'<<"

i
i

espi

ae

in

Laudibus
>/ii<>iii>"

r&svribit

commemoratio Sanctorum,
pariterque
Bavonis,

nominaconr
g

imri seqm ns Oratio, Confessorum Luorum, Domine,


pontificum Remigii, Germani, Veda li, Trudonia atque \\asmii|-in gloriosa eondi votioDis augmentnoi conferat, nomine conGdentes, meruerunl boi

1!

Sandt
//t/a-

o/"ii -,'>

[88
///.

/"

''///,///

porro ecclesia Brugensi anti/ndS

Eessio
(iui

nobis pias
tuo

iaitico

cultum

hal uit

Bavo

retinet
I

ad

in

coluit,

nost/ra

tempora. AntiquitaU

Breviarium,

rari.

Parisiis
ptiotte
cli

mprcssum anno 1520 cum ista U Breviarium ad usum insignis ecclesiae san;
I

191

Sed ad secundas
:

Vesp>

>'

idcm

pr<n.i<t<t.

iiiihinn

Et

Det eofmnemoralio de sancto Bavonej


le

/irm/ir

Donatiani Brugeusis, dyocesis Tornacensis '"/// /,"////"//< nlhni in Irm /n dtCtO


<

ubi dies ejua celebralur...


e

craslino Qet
ubi
dies

lolum
ejus

sancto

Bavone
in
S.

"!<

commnni,
locis

erecta fuisset;
,/nliis

rsl

Brugensibus proprius episcotantum pOSt "//,"'.s rimlr, ,///,


><<>>><
t

celebris

meril;

aliis

uiinl

iude

liet.

Sed
-

Benl
i/iin/i

omnia de
\iiic.
//',,,

Piato.

H\
/./

ginta.

///

Kalcndario, quod Brevia/rio prxmittitwr


itur de

"/<',/'//'///
ii

Theodorico

abbate
I

et

SS.

fl

Gm mano}
i

,/isiir,

te<

"<<

no

</<.

""

Vedasto

ei

Bavone; sedad ipsamdiem

Oci

siinirinhi

addilur S. Piatus
pra

n
tis

sic

San
de s

disponitur Offk ium /</ sua habeat i<)<<i>i><> S. Bavo. m


ai
<>-

Majoribus,
inserta

notantw dei ommwni. qua ibidem omi letm


i

LUaniis

quoque

esi
!

s.

Bavonis invocatuy.

Ita oli
'

mdis
,,,;,,

vesperis diei x\\ Septembris posi

rum
ii, ./,/

Gandensis,
,

an~
/'"-

Uieronymo

sequitv/r
:

commemoratio de
Christum,

..;.,

//,

S.

Bavone cv/m Antiphona


qui

Sancte Bavo confessor

raUonem
furlii
rsl

dictarum
lnr pTOCUl
Officiis.
<

eoclesiarum

eximie, ora pro nobis ad


ut,

Dominum Jesum
laeli

duUO

''/'"/"

Tomacens% /""/"'"' '/' S ""a


/(
'

solemnilatis luaa gaudia

pracinimus,

ctorum
/;/

">

""'
'

fujdieqxu

num Sanctum
eolU,

ab omni pondere viciorum intervenlu luo semper Vers. Justum deduxil allevari possumus. Deus, qui noscfc, ui in communi confessoris non //// commemoratio de aliis p 01 simulquatuor Sanctis. Soclwrni KS J /// Matutino rwrsum tres prin roprUe suni Sancto nosfro, soli leciiones
j

,11,11,

I'

/'

utlibi

[92

comparet S. Bavo. ius Laudatus fl


srn S.
'

enwneram
8 ""''>
"

,l
>

';

,,//// is
/;,,

sequentibus reliquias, quibus nobilitatwr


'n/''"""'
Belgii

rnnn
ac
. ,

Ordinis S. Benedicti
, , }l

vn

Namurcensi

comir

Theodori
suj

><<><

abbatem

eas

inter aliquas collocat de

co^

compositse,
ri

inqua narratw
In
,

remus

cjus

morbus
V<

iri.r obitus
lt

m
,,,,.
,.

Laudibus denique ac ir aliishabei A?itiphonam, Ver n ti hona in Laudibws hscest


i

Bavonis inclyti confessoris. Faoiie polesi ri per >/"<>" eo istiBdt

ei

Ora-

/,/,

Praslia-

addiemtertium hujus mensis)


,/,,

vo

invictissimua

omniui
,

decin

!nl

/""
i>-

tmum
eonflictu

perfectione
praeseutis
poli

probalissimus
seculi

consumi

nodie de

conilicta* triumpbaus,

utijamostendimus, r\ tauratiGandensis ecclesiam S, Bavonissacra <<> novam

raabba

ad aatheream
di6

secun migravit aulam. Istam


reverenlia

^m:Rccondilumesl cumomm
beati

Sanctorum
l/tl

reliquias

Gandavo Broniwm
,s.

detta

corpus

Ganda

ounc;apere Bavonia in loco, qui del.bus prffistantur dicilur, ubi plurima continuaTrinitaUsitel laus hin.
..,,
,/,////"

/,,/////

biographus
oetj rj
a

Gerardi

/<;,,

,,

Gandavo

isluc

fl

ejusdem a v Qerardo) delatum bracl ium dregisili


/;/

beali abbatis

Wan-

vn

Olfioiu i<

"
i
,,
;

Br*v

""' Bom

fi

in tei

ceiengeneratimdumtaxathicmemo
;
'

,ad

Sanctorwm
,.

U '"' "
,

Bavonis Ra

nuntiat.

r.Ti?rsss=
teatumes

vm

secwidi

\ocHurm

piuraetiamde reliquiisdi restani de Offioiis ecclesiasticis /"'"/""""" """ rrlrr flii l"'-/'"' ''""" '""""""
/ /

,,,

29?
AUCTORE
J. P.

MIRACULA

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNl, CONF.


aut Pro/"

rwm

rirrviarin antiqun seu Kalendaria

nriaad mmumsvM)c<miwmus,raras armua olim Belgium ecclesias, in quibus


loium
S

/"''

ncm fuertt. CeleBavonis memoria celebrata cujus caputet Iratam fuissein Horinensi dicecesi, erat Teruanna, ampla olim, sod sedes
episcopalis

M RA
I

GULA

nmcexcisQ

m
i

e extendebat, ut

patus,

etquse wna dicecesis adeo late modo divisa sit in WesepiscoAudomarensem ineadem Artesiaprovincia, nm in Picardia et Jprensem in FUmdria,
oiv tas,
,

S.

AVON

TKIBUS LIBRIS COMPREHENSA,

,,,,

inquam, celebratam

fuisse

annuam

S.

Ba-

Vl)ll i-

memorwm,

constai ex Breviario

\formensis
n

ecclesUB, in cuju

partis Hiemalis (hanc sola

ha-

Auctore anonymo,

hrmii-i typis Anvverpiensibus

anno

1542 edita Ka-

torOfficium deSS.Remigio,Gei mano,


Vedasto, Bavone
et

Piato ad

primamdiem

Ot tobris.

Ex

Ms. S. tiavonis
simo.

vetustis-

Ordinem

Officii

colligimus ea

Breviarw Audoma-

rm

isecclesise,
:,,s

quodParisiise&cusumest awno 1518 Kalendario iidem Sancti annunlianvur


sesviva

atquevn parte
miii s.

dispositio, u\ tres
l!;i\)ni

ad dicvum diem ea est Officii Vocvurm lectiones pro\ HujuspariU r ac Hemigii et aliorum
primi

PROLOGUS.
4hristiani c,

Sanctorum commemoratio notavur in vevusto adetmaltero,quod modum AVrebatensi Bn


I

[j

pro Arraosiana

Artesix ar

Avrebatensis diescesis

negotii

est,

quemque
et

suis suse

profe- Auctor non


saluiis
uti-

glo-

abbavia impressum est


vellensi
/i.ir

collegiatSB S.

anno \h3S,nec non m BruGudulm armi 1516, quo

ctibus

ardenter

insistere

lucro

rice cupiditate

diatim a,
liiad
nil

quanlum

praevalet, adjicere.

Elenim

eccles subdita

adhuc erat episcopavui Came-

prsestantius

excogitari,

nil

quasstuosius

racensi.
,-iilhi
|

poterit
fii

experiri;
illutl

194
via/riis

Idem

in

Itrajectensibus
ei

m/

Rhmum BreI

oali

sudore

cum brevi lempore et termibonum adquiritur, quod nec


,

ttitotaitmoUm
honorarvnt.

annorum

1508

1518
ir

chiepiSCOpaliS rrrlrsi;r ColOTl


est editionis

rsis.i n lr

idem vnvariisarquSB inium


at
in

interpolatione syibripi

nec

fine

valeat
sit

mutilari.

Hoc itaque cum


inseslimabile
;

sui

consideratione

omnimodis

VenetB amni

1498;

eo,quod
1618
lec-

aestimatur
:

cetcris recentius estt

editumquesubannum
Jiabet S.Bb,vo.

genlium
exterioris

possibilitate

tamcn divcrsa conlinquoniam luec varietas

tionem seastam propriam

Idem

rur-

habitudinis

susin Tungrensiet Trajectensi ad Hosam valde mtiquis ; idem i/n Wissali ecclesiae Leodiensi, Parisus ewcusoanno 1509
rt

cendo,
tatis

tantum ne

nil eo praejudicat adipisquovis exorbitet bonae volun-

intentio.

Nam

ut

malerialis absque
&,
sic

funda-

\i;r

1520 iii /'/"/ nr dicecesiSf


:

iisannorum 151 riis a/utem Sanctorum dictse ecclequx ad foi mam lircvim II /{irmani
BreviaA
1 1

acm

mento
rectae

vacillat
int(

macen.i

sine

ilisposilione

ntionis

moralis infatuatur convenientia.

redacta, typis oulgata sunt an/no

033, ac in Bre-

est supernae mercedi, qulcquid a quoquam adhibetur laboris et studii. Haac

Respondeat ergo necesse

ui

rmi/n Leodiensi anni 1636, eafacta est immutatio, .ommemoratio diei Octobris, qus seanteexteni

cum

ita sint, facessat propriae laudis exiliabilis

tihi-

lalin, snpi;iiiir

pruricns nocivjfi adulatiunis scrpedo,


c

debat ad SS.
iinii

Germanum, Vedastum, Bavonem,

}
i

totum

illins
esl

committatur
totius

recompensationi, cujus

Wasnulphum, resvt icta nwnc fuerit ad solos Bavonem etPiatum. Idem deniquein Antveipiensi sinirlissim.r .)/<,,, r V,ri,i,i & /Irrrnirm, quod typlS prod ii Venetiis anno 196. V\ rum postquam Antri
I

muneris
refercnda

exuberatio boni.

veniamus,
iniiini

quorum

gratia

Nunc ad liaac haec pauca

pr.ililiavimus.
2

Rogatus,
II

compulsus, ut
gloriosissimi

qumdam

insi-

s, ,/

alto\

um

"-

>

-jiirnsi.s

rrrlrsm n ,1 rn hnl r,i


I

lr , r rrrl,, rsl

rl

,,,

miraculorum

patris

Bavonis
$0,

h,r facta esi

immutatio.
Officio

S.

Vunc enim retU ta die Ri mig pis\ opi, diei


i
i

litleris
el

mandarem,
E1

assercns.

conscius

propriae

fragilitatis

inscientiae, coactus

sum, ut omnimodis detrevis

Officium solius S. Bavonis rilu semiduplkis recitandum. Vovum fit de Communi


est

inii.r a/ji.nim

ctarem.
liiniis
,

m',\ mihi

charitatis,

omnia spe-

obtenditur,
promiltitur,

inexcusabile

jugum

confessoris
iii

non

pontificis,

,,,-,

/u r

obedilionis imponitur d, uberrimus


fructus
si

sanctm elemosinarum
si

,' stro

Intverpiensi Sai
.

Proprio

eadem

multorum profulura profeContra


talenti
in

est, i/n.r

quse in

Gandi nsi lectionibui primi Vocturni, snni deScriptura occurrente; secundi Noc'

ctibus
'-

meo

relatu

pandantur.
,

ne-

jando

persisterem

obruti

damnatione

ac iriin,

1wrni,quseprsecipua Sancti gesta complectuntur ,/n.r desumptse sunt ex Homilia S. nardi abbatissu^ i jelio Ecce nos
:

percellendum,gaudiissupernaeadmissionis rrustran-

dum,

quippe

meo

silentio

tantorum

obnoxium
in

reliqui-

delrimentis, quantorum poteram prodesse

refe-

mus

oninia.

rendo emolumentis.
3
Ilis

tam

hortationibus

quam
mallem

terroribus
scienliae

eloquenttai
,

tt

fateor,

victus
,

succubui,

ut

le-

nuitatem excu$at,

nuitate
i

quam
liic

mentis
adipalas

obstinatione
locutionis,

periclitari.

niliil

nihil

Rheto-

+-^3^->

L^

ricaB

declamationis

bus nic fateor


alii

expectandum; qui his artinsquequaque ignarum. Suscipiant


suppellectilem
,

copiosam

variae excusationis

videlicet
t.i,

quod

veritas

nativa vivacitate

contcn-

non quaerat altrinsecam colorum adhibitionem, et quod Christianae fidei rudimenta non
ab
oratoribus
sed
a piscaloribus
et
idiolis

sint

promulgata

DIE PRIMA OCTOBRIS.


\

293

promulgala,

et

quod regnum
cadentia
scilicel

Dei

quam sermonis

magis

virtutis

amcenitatis,

quam

utilitatis,

sui

const.i .nicnia, aliaque


:

commoditale con-

AUCTORE

pcrplura
apologiaa

id

ralionis

ferant incolis. Sunt cnirn et piscium captura ubercs


et

ANOKYUO.

mihi

facilis

patet
favet

morcium convectiope

feraces.

occasio,
exercitatio.

Inde tam hujus

cui

aallius

eruditionis
nihii

proveclionis gratia,
rrcqiicntissimiis

Verum
de Dei
nihil

quam ob

prsesenlissima sancti

sicut temere

est

praesumendum,

Bavonis mcrita est idem locus populoso commcatu

sic

misericordia

nunquam
suse

desperandtam, cui
exeril potentiae.
Itclorvmquu be ur< dli ntiam
fottulatt
\

cum

omnino

sit

impossibile,

tamen magnificentius plerumquein minimis vim


Quocirca
sit

6 Perunt autem Agrippam quondam Roma- cujm norum ducem in eo castrum condidisse, Ganda- idolis vumque appellasse \i alii Herminricum regem
,

mcola
addictt

in

nobis
sine

boni

operis

sincera

in

eo

arcem
quid

imperii
sit

sibi

deliberatio,

ab

iradunl
illorum,

instituisse.

illo

dubio veniet

effectualis

Quorum
1

verius,

consummatio. Caeterum precor,ut, qui baecqualiacumque ad legendum dignatus assumpserit, siquidem ea recitatione digna judicaverit, vice
recompensationis
nis. Sin

qui

hasc

dicunt, judicio

ticis

relinquimus d. Nam saepius inceneu casuali piovectu seu hostili feritate autenbibliothecis, non saiis innitimur cerlitudine
indaginis.

opem mihi

suae ferat intercessio-

hujus

Quolidiana tamen
a
viris

intuentibus

autem prassumptionis fastui vel arrogantiae typo asscribendum putaverit, tanto accuratius pro meorandum meminerit, quanto copiosiori tlagitiorum mole me pressum conjecerit. Sicque non omnis
excludetur
utilitas,

suppetunl
magnificis
tita

experimenta, non
el

mediocribus, sed

primoribus
ftuinarum

ejusdem

loci
el

sor-

primordia
atque

quippe vestigia,

his variarum

spcacrum
e.

reprrta.' qualilutrs

sub opulen-

dum

verae

compasskmis
personaii
safcula

faveril
est,

tissimos

potentissimos

ejusdem
itaque

structurae
loci

opportunitas,
qui
vivii

mediante ea

caritale, quas
et

Deus

loquuntur auctores
habitatores
.i

Eranl

praefati

substantialt Unitate
et

Trinitate

religione

Christiana

poenitus abhor-

rcgnat per

omnia

saeculorum.

rentes, et
dicatoribus

pra3
fere

insita sibi austeritate sanctis prae-

Amen.
I!

inaccessibiles

f : mansitque
re
i

hujus
V.

iuextricabilis obstinatio

erroris

usque ad tempora

Dagoberti

regis g,

cum

supernae pietatis

ANNOTATA.

advenil miseris optabile lempus miserendi,ui

ab
a A/ est, indies.
Ii

inflictaa

sihi

ea-oilalis

errore

misericorditer

eruendi.
7
Claruit ea

tempestate vir,
ac

Dei gratia jucun-

tliim

)iabillonius,

qw
in

hoc Opusoulwn, pro majori

dissime

praedilus
,

per

hoc

digne

vocatus
diversas
fru-

convertuntur a

salte

parte, "/'
est,

CoTnmentario prsevio num. 16


edidit, hic legit

Amandus
ctus

\mando,

qui

praedicationis

optenlu
sui

(hciiiin

primus

materia, sed

regiones pervagatus, mulliplices


naviler
siu.iiis
esl

agonis

nostm
c

lectio,

ut considerantipatebit, Mabilloniana

Domino
ul

lucratus.
insistens,

Cumque
diverlisset

his

verosimillwne prsestat.
.I/.7///.V,
.///(////

sanctis
Miihilloiniiiii

operosius

ad

(ipiul

commu-

praedictum
deslitit,

locum,

fortis

aihleia

non
ad

prius
effe-

tctur.
il

quam opus cceptum


Denique

duceret
;i

\ihim, ni

iii

Commentario
monat \wm

prsevio
fuisse,

num.

16

ctum
abiuti

h.

abrenuntianles

pa^ani^mo
praevaricaexultalionis.
ccepii

niMiiihiiuin
/icil.

est,

hic signi-

atque mundalisuni expiali Baptismo. Sumcauterio tractualis


nncti
i

moto
tionis,
llis

et

actualia

sunl

oleo

saluberrimae
peractiSj

ii;i.

Christo

aspirante,

fama
in-

tanti

viri

usquequaque
Dndfl certalim dignitalis
spirituali

crebrescere ad

feelicibus

LIBER
Gandce
sterii

crementis.

eum

diversas aelalis,
.

I.

sexus
ctans

ri
iii

confluebal

frequentia
patris

afle-

exercitio eximii

componi
el
fc,

disciplina.

Inter

quos sanclus

Allowinus, qui

situs et inilia,

mona-

Bavo,
afllatus

inter

nobiles

Hasbaniensis pagi
se, ul

nobiuor
posl

caelesti

desiderio, ejus

patuit,

Gandensis
vitce

historia,

medullata devolionecontuIiLimbuendummagisterio Qui iimx ui semina diviui verbisedula menle percepit,

compendium
nis,

S. Davo-

non ea passus esl dampnosa segnitia

praefocari,

ejusque

reliquiarum

S ed ad instar bonae terrae Irucluosiori


liplicavit.

fenoreea mul-

usque ad medium sceculum

8
gi 0)

Nam quod
ipse

aiii

deputanl

perfectionis

fasliinitio.
S. Bavo,

primae conversionis aggressusesl


racultatibus, Bpretis

decimum
Brevit Gandice
detcriptio,

translaliones.

Omuibus abrogalis
DUSj prasdia

dignitatitradidit,

sua

legilima

donatione

diseiplinis

Lus suos

Licet

auctoritate sacri

eloquii non propter locum

Pibus

promlura exaggeratos sudoS eu progenitorum Sicexopropria manu dispersil egentibus.


letali
el

monasterialibus, pecuniarios

credatur gentem, sed ob gentis gratiam locua non tamen pramostenim debel nitua eligi a\ amantissimi patris Bavonis videri, si priusquam prout possumus, commendemus, stilo, miracula
reliquiis superne

dm-

neralus

fasce

mundialium

cupiditatum

nu dus

exertus ad

boni Jesu conragitaux

m/.

Suscepit
requiescit,

autem
a

in

beato

eodem Gandavo, quo uunc Imando tonsuram clericatus


deiegatusm. Cuju
rigoris
hierit,
in

de loco conservandis ejus Bic aulem Galliae deslinato pauca commcmoremus. Septentnoconlinio propo contiguus Flandrisnque

prae-

irrefragabili de

tratione

aDhinc
Dei

districtionis,
in

cujusve

seip

servitium
aoiiqui

macerando

vel

quos imattesta-

nalem
distat
bilitate

plagam
litoribus
/*.

versus

sex

ariis

ab

Ocean,
cla
.

Delus
,-ii

hostis

senserit,

sustinuerit, evice-

Virmti

quoque spali^.
l,
'

s|
1

sub vd ad quod culraen virtutum


scire

conspicuus,

'''''

gitur

gcminisamnibus

c,

m plus qui, nesc.o, utrum

ll,tllin - ,, ;''

tione

eius J

gestorum miraculorura conscenderit, liber satis luculenter mslruit. volentes


Verurn

294
AUCTOBE
l

MIRAGULA
post
multipiicos

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, GONF.


agones
ealo
grata sfatum
s.

Verum
-

rite

prasentis

N M YM

spiritns

mercede
corpus

sua

fruiturus

perpelim
lcrra>

temporis

usque

ad

Sicque mansit diuturni spatio tempestatem Ncrthmannicae


turbinis

sus.ipilur,

mure

liuuianilatis

com.

tafestationis.

mendatur. quantum sulun.le 9 Hujus tamen ioci peligio, tjutque exemplo dalur iiilellitfi, quia multo deinde conciverit augmenli, hinc
plwes.
pii Patroni memorecens et quasi adlmc caleus d miraculorum quutidiana lianc ad altiora ria

12
crcvit,

Cujus immanilas
ut

adeo

instar

ox- Barbarorum
metu
reliquias
S. liavn,,

pcene lolius
caedibusque
loci

parles O.cidentis rapinis,

inccndiis

consumpserit

t.

Praefati
tranaferuHtur.
t

vcro incolce

hujus tara calamitosas vastationis


sanclissimi
Patris

irruplionem

meluentes, inclyta
in

ullraque

semper provexerunt racilamenta o. Fertur enim, perquod ad sexagenarium Dumerum ultroque sc po&l sancli Amandi discessionem ^enerint, qui
'
,i
( i

mombra
Deindc
fiire

tuto

loco

cuslodienda

deposuerunt.
qui

ctiam

insanias

Danorum,
ipsius

supervelloi

parabant,

metuenles,
aliis

Sancli

exemplum

tanii

Viri

regularibus sludiis manciea,

reliquias

eum

[ilurimorum
*

Sanclorum Lau* 01

parint Libet

igitur,

antequam
le

quae

noslris

temporibus gesta

sunt,

conlingamus,

unum
p.

ejus

referre beneficium, un

ojusmira? condescensionis,

sinirularisquebenigniiaiis sumalurindicium

Sunt

enfm plurima priorum nostrorum, quod eorum pace m ^ligenlia, el eolenus (li.MMimiis, praelermissa
oblivioni mundala, ul nolilia; noslrae celentur,
acsi

duncnsium ad opinatissimum et * montem retranstulorunl. Tliusaurum gium inibi servanda quoque cum vario sancli loci ornamcnlo secura quidam etiam (Iriiicsren.lo aspertaveront propter locum vcnerabilem servandum substilc:

abundai

servandas

runt

//.

u
rex,

13 His etiam diebus Karolus

qui

Ludovieo

Cnroli regi
munificentia
in

funditus infecla.
Singulare
vonti in
S- Iia-

10

Cum

ii-itur

lsdem
7,

facer

locus

in

omni
tunc

Pio imperalori successerat, autequam Romanum imperium per benedictionem Joannis Papas su^cip. -n
1.

monaslerium

Gandense;

furm

Rorerel

opuflenlia

conligit
ut inter

tempore cujusdam
ceteros,
<|ui

sancto Bavoni

et

iVairilnisHbidem
et

raorantia.l

btneficium.

praecipuae festivitalis,

bus ccclcsiam Fasleiam dictam

nicdielalcm

copiosissimi B calix
posl

erant,
peracta

ccclcsia1

apparatus

aureus

eandem pertinentium vinearuma?, insuper


duas Coloniam esl condonasse
pienlibus
*

et villas

ctum

allaro

[elinqueretur

Missarum solcnmia supra sauabsque custodibus.


introgressus
tali

y et Nielam summa
s,

devolione visus
subridii

et

quoniam

populi, qui tunc vide-

Quidam
oratum,

autem

Qegotiatorum
vis

est

bantur Chrisliani, peccalis,

ut

credimus,

qucm
ul

tempeslatis

perculeral

Deum

in

multis offenderant, tradili sunl

subrepen-

naufragio,
adquisiiis,

pessumdalis

rebus
se

undccumfjue
committerel
propitiam

barbarisel iniquis graviter feriendi paganis, sicuf


in
est.
l-'i

libus?

ostiatim

emendicalo
saepius

Cbronica post Dc.lam

aa scriptum hoc modo


noslri oitin-

oa
hoc incenditur

stipendio.
sancti

Cumque

nusci-is

bavonis expeliisset memoriam, licct ingeniem tamen, Rde plenam, esl exorsus audaciam.
Naui

Anno ab Incarnalione Domiui


du. entis

11

gentesirao quinquagcsimo

praefalum
orationi

calicem

cernens
ineubuil
fancle

incautius
in

rum cum
i)

piimo piralae Danoquadraginta duabus navibus


populantur.
sancli
Petri
et

imannii
longe,

destitulum,

attcntius

liunc
in-

Presiam

bb

ct

Batavos

Sed

et

bb

modum
hoc

Prccor,

iuquit,

luam,
ut

Bavo,

ii

usque

a.l
,

iiiou.isfrrinm

sancti

aestimabilem
est
,

elemenliam,

tuo

dulci

more,
lim-

Bavonis
tesque

quod

Gandavura
monasteriura

dicilur,

debacBelva(1,1

miscriconlitcr

suscipias

intentionem
iuullo

chantes, idem

incendunt. Venien-

iiiiiin.

oplisne quippe,

mequc
ergo

ipso

urbem
pedestri

Rotomum

c .

usque ad
ee.

cc
(!

pidius

eam

nosti, quia inseparabiliter conjungeris

cum dd
:

gradu perveniunt
inter

liem posl
piissimi

omnia
relevare

scienti

Placeat

libi
,

aliqnantulura
ui

pauca

i)

Post obilum, inquit,

Ludovici

meam
babeas
liinc
te

necessitudinem
tui

me,

dum
Liceat

augusti excidiosa
esl
//'.

Francos orla

dissen

io

advivo,
milii

servitii

debitorem.

Ilis

dcnique inter se discordantibus, Nortli-

ir

niiuc

tua

conniventia

postmodum
llis

libeat

sumcre, quod mulliplicatum recipere.


-0

manni

ultra

mare

positi,

audientes discordiam,

navali evectione
transito,

cum

infinita

multiludine mare

diclis,

Rdeli

temeritate
veniale,
est

prsesumens
etiam

exau-

Taruennam gg

urbem

Morinorura hh

gg

i'

diium,

nou solum
aggressus
sanctissimi
esl

sed
:

diosnm
fecilem

fUrtura

compenassensumque tam
vice


>

mense Julio igne et gladio vaslavcrunt, omneraque lerram Menapiorum ii perambulando feiTO el
igne vastanl kk.

Patris

tenens

pignoris,
/.

kh
et

efficaciler

absolutus
ad

compede

calamilatis

15

b
)>

Posl

haac

Scaldim

fluvium

intrant

et

latequc ferro
igne

Necmultoposl
proul
patrata
solvit,

monasterium veniens, singula,


patefecit,

omnern terram Bracbantisiorum incendio


(lelent.

et ferro

erant,

vota

sua

largis-

lleinque

Sed iNorlhmanni rncendiisel

simc

mullosque suae
gratiosa

alaeritatis

coraplices
re-

eiDciens,

cum
el

devastationibus inhiantes, sanguinemque huma-

sospitate

ad

propria

num

silienles,

meavit.
.

Monatterium
Gandenst
ea

liis

similibus

ben

Bciis
e1
;

eximii
in

Patris

in

mense sedim
Tunc

ad intcnium et perditionem regni Novembrio in Gandavo monaslerio sibi ad biemandum statuunt anno ab

inmensurn
quiesi
it,
ti

crevii
tius

opinio,

stum resta/ura*
tur.

loco,

quo

pe-

Incaraatione Domini octingentesiino octogesimo.

profectuj
studiis

ugmenlalio.

Nam

ejus-

dem

quoque

Tornacum

civitatem
lerro
et

et

omnia
deva//.-

eci

li

sia

ex

el

oblationibus

fideliom

monaslcria supra Scal.lim


qui

igne

variis es1 redituum

speciebus tam
rediraita
;

ornatus qui

m
,,,

stant.inlerfeclis accolis terrae atque captivatis

sustentationis

gralia

plumbo
Si

quoque
inil

Sed

hoc

plenius

sumptuoso conamine

nosse

desiderat, librum

cooperla.
i

humai
ni

ipsum, de

quo

supra

diximus, legat
ista

mm.

Nos

mm

sic

salva

tegrilate

continuum,
exterioris

propter aui toritatis

leslimonia
est

tion

aliqua

pauca posui

parte

bebeletur
unius

inforluniorum!

Nam
abundi

mus
15

haec

omnia,

longum enim
Igitur

universa

mala comuiegeneris
ibi
antibus,

quao

praediximus,

morare
clam
post

ii,,.,

luminaris

incaute
na

tractati
,,ill!

consumpsil
per

multam

humani
iler

negligi ntia.

Emissa
tractus,
1

ma

inlerlccii.iueui

conliguos

C.aiidavum
ti

rediere,

suisque

veloruim
testivitatis

m P nis
fevfflalenos

quippe
expansa,
depasta!

peparatis

'^ '"
1

navibus,
ingressi

rra

111

mariqme

facientes,

ranl

Mosara
,;i111

intus el

extra

cuncta
ct

sunl

Verum

iterum,

Deo
a.i

palatiura
civitates

miseraule,
pnstini

collabomnte
sunt adinte-

sudore fidelmm,

Pia
,

et famosissimum Aquiscremavetunt, et monasteTreviris nobillissimam et Coloniam

sunt,

igne

vigoris

Agrippiuam

cum

habitatoribus

interlectis

igne

cremaverunt

DIE PUIMA OCTOBRIS


nn
f.

vivonlom

in

s;wl,i
i-

adoravemnl
, ui

qam comparaerant

et

nnsV1(l ,,.

AUCTORfc

..
ore

toc

A N

,!"."
quorum metu
cessantc, tan-

N YM

cujusque

decerpta

s,,

is

'?

gitur
""'"

post
opt.

Northmannicv
i

'^'edeliisnondeturdubitari.
infostalionis

iicm

Trantmaro

P""

Z
00
Si

_r raneis
,l;
'

"" '"":" J IS 'ucursionis inquie inera, hi '" "' ''"' Lugduno oo tetnsrngeranl ,:,, , re, i8ei
'

T
S
1

,ue
'

.,;,

'"""'"

"Z
or-

posila

me "*ntes

^n',:;!;, ca
,

'";:'';;

';;'"

<"*_
nimi.i

m,,-.
.

^
,

_
x

naunabat senex, sed


"'""
ructus.

*-,.,

invalilu- .

'

"

'" "'

h8bilD

Hufequidampervisi*'. si pristin pristinam reci-

.,,.,, suppellectili,

,,,;: utpote in
,

oonsliluti

;r'"'"' Qrmiqrimn
monuit

aaimavurn Gandavura

8eCUm
reverti
"

aouind quantociij

saDCti
Et

Z
I

Patris pignoribus,

f"
PP

quoniam
it,
,,

co
(

eolenus,

:;.";',"' '"" I, '." ,;,,V

.? Z*"*' posse
Sl

**. "*>
ia

g
el

'"

, r 'eslaurando,

mi

am

,,.,

,;;;;;;;,;
el

""

c.reumjacens
;;,;;;;;;cultonbMs.

ul

o us

moratransivil

adlocum

pagus,

^tur
m
uovo

Ganderiss
desertfl

,
dificata

J
v;inMli ;;
ecclesia

21

Etui percurramns
talibusque

veroinerdln qia saepe dictus locus uegligebatur cult" totiua venerationis, ipsa murorum reliauia qn supererant corabustioni succrescentibus mDuiia .'i densis operiebantur vepribus m sitque imbi tam miserabilis exhaustio desolalionis
: ,

o ca introduxerunl custodienda pp.

casteiio
Al

crcpta,

tanis

cum

sacer locus
effer

mdies
quivis

**.

"' Posset advertere n omnipotentissima illum dignatione Dei illustrari Dr 'i'-i"e tam monachorum, qualn(| "" dencorum devoli
f

tU

T-

CHS

'

Me

augmentationis

les
d
i

tantillitatem

rator "
,uc ejus

anguslioris

tauti

Patris

non

congruere
qu{E

dignS

*
*

D B
<l'l

ddluente an curriculis lemporum multorum, successit post nonnullos Noviomagensi sedi Trasmarus episcopus qq; quique, quouiam erat sanclorum locorum cultor Chris,

" |,,,,

sacrosanctas reliquias

"r!" statu

CD a s n eV positionis

statuerunt trantfe-

pSt ? pndie n r

Tf KaIenda
,

ilis que
'

ad

Octobris,

0DUS eran *. quo ejusdem

de-iUide
.9.9

sancta

celebralur

vigilia,

stianaeque

religionis

nM "

deliberave-

pffi cere

,,

avidissimus

lr

Mr , nlm

,,,,.,,_,,,,,

informator

venerabilem locum (suaa quippe diceceseos exliterat) ex lntuno indoluit pristini


vigoris auctoriinstaulate rlenudatum,
iiistiiuitquo

pasextiteral

ramona
>;,nrl1
l

Gerardus abbas tt. Sed quoniam falsi vulgaveral opinio, quasi isdem erga
,l,,r;i
;,li

,,

omnimodis

'l'ia

inlcn.lissct

iVainlis

randum.
adliortante.

aa,

molimi-

inler

tter

agendnm

posito incontiguo eidem

1 Et

quia

diulurna

***
D"

desolalio
iitteris

aUab0 -

plurimo eguil
u

supplemento,
chJSO chiso
/r, a,i rr. ad

mandavit

li
i

Slmstri

monasteriocamposanctoferetro, ad propellendam rumon8 infamiam, rumoris infaniiara sublato pallio, cunctis, cunctis

ouem idem quem irlom


scilicet

In.-nc pv ro.vir. r^,....;.. ... locus ex regio pertinebat

beneficio,

se

scalam
volatu
his

velle

erigcre,

quam
(|ue

per

uterque
collationum

levi

caelum
litteris

posset

conquaa

scendere.

Quid multa?

ibi laatitiaa, quantas pii cordis rei^s.sa sunt lacryraae, ex sese quilibet wnurfem.o ""''"""" valet conjicere. Quis unquam sanum sapiensnon

22

Quantum

amoie

profusaa

frequentibus-

gaudio
cernens
bra
,

et

duicedinis

animum

exhortationibus

explerel
Patroni

ailaiu,

ad

ea
;

voluii,

benevolenliam
locus

marchisi

infiexit

ccepit,

que

idem

tam
Et

utrorumque
collaboratu
hasc

adjutorio

quamque
stinum
cio
iuia

aliorum

fidelium

ad

pri-

meraincolarum meritis exiliala, placato demum Deo propriae aadis revisere sopla ? Illala itaque nupor ivadilicila' irclcsia?
devia

specialis totius provinciaa

peccantium

redintegrari.

omnia divino
ita

indi-

celebri
roata
in

sunt,

quo
.

hodieque
Palris

cernnntur,
cunclis
Pilii

subli-

definita,

sucGiduisque

temporibus

even-

repositorio

prosequenlibus
et

tam evidentibus visionibus, quamque angelicis


manifestationibus
:

laudes
Spirifus

honore
Et

majeslatis
ui

el

sunt praedicata
praeteriisse

quas oe inlaota

sancti.
id

constaret

cunciis,

quam

placitum

videamur, pauca colligentes e pluribus,

morlerata brevitate

utcumque hic inserere dignura


ut

duximus.
itturf,

Deo consisteret, effecere subsequentia miraculoiusignia. Quae eliam quia neias cst prasterisse, proprioque noscuniur indigere epilogo, determinato

rum

10

Paucis er?o,

prasmisimus,

post

Norih-

istius

libelli

Bitran.fw

tenore, sequenti

commodius

titulentur

raannicam
vitae

incursionera

senex
nocte
relia,

quidam
;

simplicis
et

exordio.

haud procul a sancto loeo habitavit


arlis

quia

piscatoriae

erat,

quadam
ibat.
;

excitua

somno,
oratorii
in

ut

missa levaret

Ante locum
tres viros

ANNOTATA.
Mnchab.
;

tunc

pene dirutum
albis

ut venit

vestibus

decontra
,

adstantes

reperit,

attonitusque novitate visionis

paulo post resumpta

ii

19.

Verum

non
,

propter

lo-

spc
dit,

quia
fixo

eos quasi

invicem sermocinantes vi,

cum, gentem
elegit.

sed propter

gentem

locum

Deus

gressu, ad

ea

quae loquebanlur,
:

aurem
quod
nunc

accommodat. Tunc

eorum unus
sibi

lleu

inquit,

b Guicciardinus sub initium


gii

Desoriptionis Belr

quam grave
Iiic

Dei

nostri

dispendium

servitii,

duas

esse asserii

musu apud Belgas leucar m


altera/m
:

locus,

olim

1'amulantibus aptus,

species

prxcipuas

majorum, allerom
duo,
illo.

tam miserabiliter squalet inculluslAd


qui
et

haec aller,

minorum leucarum
irm iniliiuna
hic
/"'/

quarum hac
complectatur
littore
;

vere

auctoritate et
prasstare
:

habitus

splendore
ait,

celeris

(lalica

quaproptei

videbatur

Pacillime,

illum

divina
raveril
sit

milliaria

sex, quibus

Ganda Septemtriomaritimo abesso non po<

reparabit dignatio;
deprecatio.
Et

cum
:

sincera

fidelium

nalem
dicihii.

plagam versus a
non
mt/liiiriii

adjecit

Quamvis hoc

paulo

linlira, utcerte ficn

iste locus.
illi

futurum tardius, tamen dignissime Et ut de reliquis fias certior, omnis


prislini

restaurabitur

tSt,Sed Inir.c

/!r/i/>r;i\ r,r</ur

niinorcs intclligtin-

hir.i/iini/rr/iii in/l/m

r/oru

lla I /riiri/

redintegrabitur honor. Dixit et summissis pariter vultibus tres, qui videbandecoris

UttaremariHmosoriptornoslerfacitdi

m ntla r/ UmHam^tfm
(',,<

cum

distantia,

quam Gandavum

inter et O&ti&m
strr

296
ACCTonr.

MIRACULA

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, CONF.


rmlnlis ml
fungii
nihilo
:

AHONVyO

stoeaffgeremGandensem,vulgo't Sas van Gend, masnme vunquod est littus maritimum Gandavo BaudrandusexMarchantio^aliiquestatuunt, num appnmecongruit,sinempe leucae quatuor,quibus
/,/

subpTOpOSitU > pr.rsnis thi m ln.ru Qua^ omnia vir sanctus (Amomdkts) pro
I

deputans,

verbum Domini non


illam
sancti

destitil

mo-

nere,
i

memorans
q Uge
:

evangelii

senteh-

Ulam determvnmt, pro


c Scaldi scilicet
et

leuois

majoribus Belgic

accipiantw
Lisa,

inter

</><os

duos

am"-

.1,1 Majorem caritatem nemo habet, animam suam ponatquispro amicissuis. quamut Comites etiam illius, qui eum fuerant germana

i;imi-

ncsinniuin.ui
bus

opud Gramayum m

Antiquitati-

caritate secuti, ob inediam

ve)

sterilitatem loci ad

Flandriz tractatu de Gandavo cap. mi saeculo \, quo dere licet, Gandenses habitabant ouctor hujus Opusculi de miraculis S. Bavonis, faciU est u t n Commentarii praevii num. 18 ei
I'.)

propria remeantes, praedicationis in [pse vero

eum ibidem solum

reliqunrunt.

alimentum propriis ptivos innumeros redimens, sacro baptismate emundabat,


el

permanens ofllcio, acquirebat manibus. Sane ca-

colligere, verosimillime floruit


,)

ut in

operibus bonis persisterent, Ddeliter

Cum admodum obscurum

sit,

vmo

forte

mlla

horlabatur.
i

rationecerto definiri queat, cui regi aut principi idhic castri Gandensis constructio adscribenda nt,

quod
us.

fd est, originalis praBvaricationis sive peccati, hic verbo Latinis inusitato tractuale dicitur,

non disquvremus, quod nec


irm
i

in
i,

innot tispost-paret k

uIjidIc
III

quoda inotoparente
/Inshniiiriist
>>

nostro

Adamo

contraxv-

l/7.v

inii.r n</ litterasg,

disquisivimus,
hic, subjccta
>i/>/>ii>nia.

quamqua/m non mwusibidem, quam


mot:'riu disquisiHoni hujusmodi foret
V deat interim curiosus lector, qu
tas litteras
e

k De

/HV)0

ridesiS Coiti inrnln

iu ,

pr&viwm
]

> 30.
haec

' citaS.

Concordant
Bavonis
Vtin

annotavimus.
dubit6, quin aetate hujus scriptoris

cwm iis, quae in primigenia jam tradita, rvwn. 8 narra/nr


Bavonem
in

Sane

i><>n

lur.

varin [nriini
,

Gands

sui>

aedificwrum
.

ruinis in-

m
rssr
1
1

An
i

r.r

lns verbis sequatur, S.


est

factfwm

imhi
r

niilK/uilnlis

niiil,

u nirn/u

sr,l

n,i

Imir

r\l

monachum, discussum
io iiuni.

Commentarw

msequens, castrwm Gandense ab iis fuisse condiiiim, quos !'>( monumenta spectabant Certe
'

.i

129

seqq.

n Yiiu

nempe primigenia Sancti nost/ri^abmctopta,autcerte haec


<">

Rerum Gandavensium cap. m ex Sanderus lib. nwnismatis, aliisque antiquitatis Romanae mon/ur
i

reanonyn
,,i/,n,i

altero

>>n<>-

versibus reddita,

quam etiamjam dedimus;


>/>"
''''

mentis prope

ta/ntummodo com
vcrba
In
lioc

Gandavum, etiam setate sua effossis, ludit Romanos n castro Gan.

rmiii Imir SCTVptOri, UtpOtC


i

('"iniiien-

inrii ,u;rr

iiuin.

18

et

19 szculo x floruisse collir

densipei aliquoi saecula fuisse dominatos.


:

/'>>

ejus

i/iiur.

prseluansse

pot/uit

lucubratio

Theodt

aulem
io

loco (castro
fuisse

Gandensi) per
vel

abbatis
prsevii

Trudonopolitani,
niiiii.
1

qui juxta Commentarii

aliquoi sascula

dominatos

Romanos,

es

\iinm
xi

s,

Bavonis litteris d/u/mtaxat


ulti/ma
/

eoconstat, quod
vicinus
Traiani
varia
ac

bunc usque diem agerGandavo Caesarum, iiti Neronis, Gordiani,


usque ad Constantinum, nupolenliae

consignavit, saeculo
o

Exhis

verbis

ei

eseunte. < periodo

num.
,

aliorum
aliaque

lihn hujUS cnni

/iiililur >n

fmu iiirnln m
Gandensem
i

r ,:i
S.

m
i

ml

mismata
effodiat.

Romanae
v>i

monumenta
rv

iium. I06el ID7, civitatem

1!

voni

amplitudinem sua/m posse adsci


s

[Hisconsonat
riiapud nos
scipulus

[mandi ad

Februa-

p
nini
I,

/:'./
i

djunctis liquet hic agi de miraculo,


id

si

ta-

edita,

quam Baudemundus ejusdi-

miraculum
is
i

vocitandumsit, diuanteaetatem
scilicei

conscripsit, quaeque cap. sic habet Cujus loci \(Gandavi) babitatores antiquitas diaboli eo circuniqu.-Hiue laqueis vehemenler Irrelivit,

iirim

ato.
in

q Anir

Normannorum
et

Flandriam
efficere

aliasque vicinas regiones i/rru/ptionem.


v

ut

incolae

terrae
i>r<>

illius,

reliclo

Deo, fana

arbores et
vel

Fides quidem

simplicitas

hominis

ligna

pro

colerent,
feroi

alque

idola
illius,

potuit, ui furiuin

non

nalo

animo factum Sa
/

adorarent.
vel

Propter

ilatem enim gentis

fiimi non ingrat/um, sed an

terea Bavoni, etsi

ob

terrae

infcecundilatem,
loci
i

omnes sacerdotes
et

idnon
Inh rn
-

mpedierit, subsecuta

prospera negotiai
>>/-

praedicalione

illius

se

subtraxerant,

ne-

fortuna singularis beneficii nomine prodigiose


h,

iii"

audebal

in

odera

loco

verbum annunliare
haec,

ihhrl

ml

r,

bi?
S.

Domini.

Vonnullis deinde mterpositis,

De hoc ecclesia
,u

Bavonis,

"""

totius <"/"

gentis illius tunc tempori


\

ssvitiam atque barba''"'"' magis arguunt, roxime sequuntui \i\ enim qiiis digne enarrare surflciet, quanlas ibidem ndavi \mandus) pro Chrisli oomine perpessus
sit
r;i

mir
rl

uiiuihii inccndio;

restauralione,
15
t

vide

ejusdemque deinde facta Gloriam posthumam num. 14

Quanta

injurias,
'-"''

el

quam frequenlerab
el

incolis loci illius


vel s rusticis
el in

luni

fuerit infestationis hvjus Normannon manitas, quamque longe lateque illiper


,

nec non
sii

mulieribus

non
Du-

absque injuria

Occidentales
s</ur

raecty

ue Galliai

um

provincias, alia-

repulsus,

verum etiam
i

""'" saepe pracipitatus


1

Videsisetiam
12.

nta-

Europae regiones ferro et igne grassati sint, ru, osuslector inveniet m Chronico de Gestis Vor-

'"' s

mannot um
Historia
I

>

; I

tom.
524 edito,

scilicet

v/,,i

"'''

wncwtm
/'"'""'"
>!>/>,.

nominis primi, qui anno ChrU '"'"" " nm Christi 638 t


i

USo
<<

/"</.

/<<j

mapra
li,

ertim usque ad 'M Scriptorum antiquorum

recentiores
'"

atis

convenit,

Clothario

toriae

regnum Veustrix ei Burgundte sucqueesi Francorum monarcha;sv


!
,

Soimannorum, quosidem Chesniustomo


it.

separato vulgax
u
\

quO rlmni,

Omnia, quae hocnumero


" >>,n a>
'

</<

translatis

metu
i

ad

/illr _

"tanlmd
S.
.1

S.

Bavonis

retiquiis,
/

dju

tis-

to,

mandus
,

ulsus fuit

que
lur.

translatiom
Gloria

illam

>i

tinentibus narranei

floruit.

^ S-twoms Kte
1

'"";'"

,,,

"''/-/o,,

posthuma num. 23

seqq.

est

,r
,

num, 8 prim

jamtradit*,

dilucideque, adjecta etiam


niiiiii/i

temporum

nota, ewpo-

sw "

mta S-AmmdialmdatoBmdemundo
uli
/

tamenadamus

c<mscnpta,quiaisverbu

x
Tio

Diphma CaroliCalvi Francorum

regis,

>>-

idlitteraml

8Gi in favorem monasterii

GandensisS. Bavonis

DIE PRIMA OGTOBRIS.


'

297
deinde vero sedibvs inter
ADCTollB

'"/'"

'"'""

>l ^Gl^posthummjam

typu

pam mcotommt,
uulgavii
,,

Pio vuiarum seu rumpossessio mono terio PlOmute COn/irmatur, ad


:

etiam dedimus, sed prmdiorum nommibus quos. Bavonis laudato dU rumdm, M,rr,tm rmn-

Mosam t*wldimtranshH$t partemFlmdrimOrimtalem


utOrtehuscenset, verosvmillime etiam habitarunt. Vuir Cellaiium Ub. n GeagraphimanUqumpag,
etseqq. Exiis porro % ''"' iUustratae pag.
t

uoh,o.

228

smus apudhunc itaque inter villas seu prxdia qum S Bavoni confirmantwr, Fasleia, de qua hic Vvrawlorum S. Bavonis scriptor, in dictodiph"""'"' recensetur:\u pago quoquc,
-"
tenitorio,

Flan\ scribit, videntui etiam }I, '""i>. trajecto Scaldi eam Flanarim t partem ubinunc Wasiana diHo est, scriptoris nostr mvo
I

qum Sanderus tom.

touqwante
"".v

inliabitasse,

id estt agro

fmesquesuos usqueMori-

extendisse.

Suessonico, in villa Vaesley,


et

me-

dietatem
essc siia;
forte
parji.
'"'

kk

vinearum,

s'"'/' / '".

nostei

ecelcsia, quaj

ibi
:

noscitur

Mirmus in armotatis addii Vaeslei Walez prope Suessionensem urbem, sed


interque
eos

Bedm,quem k

describUt

alii

" rhr '

'<"'

Valleany et Velly non prooul Suessionensi vicissim dissiti ommunt,

magist

saltem mque prope n minis

gestarum ordinem servare non videtur etenim hacultima periodo Normannorum in Morinorum enapiormiqueterram wruptionem qumnondiu % ut narrandi modusinnuit, post monm, Ludo\
:

sm potius continuator illt hk m narrando rerum

apnitateadVM$\Gy seu Fasleiam accedwit ; utut *& '''" memorato diplomate saltem innotesoit
Vaesley seu Fasleiam vn territorio seu agroSuessionensi sitam fuisse.
v

/'<< vmperatoris anno '.0 eorumdem NoriKannorwm

defuncti accidit, alteri

Frisiam Bataviamut

que \rrupt/Umi subjungit, qum,

ipsemet sctibit,

anno tantum
II

851 contigit.
45.

""

Videsis

'

,/; "-

Glorkvm posthumam num.


scilicet

seu

cit \to

ad lUteram

mm Chronicum
brationnn,

post

prsBcedentem Caroli Calvi diplomate territorio Caeracensi adscribitur, sed


H

quam

veluti

Bedam, sive lucuBedm continuatiomm


Chronico
881
et
i

tabulis geographiois

num.

[3

sub fvnem laudat.


de

territorii Cameracensis, nec huic affine repet irepotui.


l

nomen Colonia

villa, seu pagus, non nominatwr in citato diplomate Caroli Calvi, qui verosimiiiter, etia/m hh Fasleiam et Coloniam monasterioS, Ba-

Hmc

nn Eadem fere omnia in mannorum gestis ad annum

Nor- e

882 apud

Chesnvum tom. 11 Scriptorum Historia


ouriosm
l& tor

m
nonnullis

ssepe

invehiet,

uti

etiom

in

aliis Opusculis

vonis condonasse,perperam asseritur,cum Carolus

rumdem
sn
ve
iii I.

de gestis Normannorum, qum eoHistorim a se editse laudatus Chesnvus inClavatum


Gloria/m
scilicet,
sir

Calvus bona
i"

illa

de novo non d
to

ed

eorum-

dem chmtaxat possessionem monasterio Gandensi


perpetuwn
aa

oo Id

diplomate,
t

uti illudinspi-

est, Lugdunum, Laudunum. Videsis

posthumam

cienti patebit, confirma/i

iiinii.

27.

De

consoripta,
iiiim
25.

quodam Bedm continuatore hicsermoest ide Gloriam posthumam


a
.

pp Exposita hmc sunt idius G/orur osthumm.


,

num.

53 etduobus sequen-

qq Epochcvm
hic
forte
e.r

Noviomensium ac Tornacensium
Tra/nsmaro miti
\H.
i

bb /V/ Fiv>i;im seu Frisiam


etiam
intelligitu/r
illa

parte
hodie
i

epis\ opat/us
i

<<

id> sis

in

Fland/rim pars,

qum

fcederatis Belgii Ordinibus pa/ret,

qumque olim
lib.
\

um

Ga/nda sive

territovio

Gandensi Frisim

marit/i/me

[rnulphus, Ftomdrim comes, hic marchisus appellet/ur, aperU num. 50 Gloria


\

osthuma num. vv Quo sensu

nomen

habuit.

Vide

Sanderum

Rerum Ganad

lunii.i

densium cap. iv. cc Hotomagui


n,i caput.

ss

Videsis

Gloriam

posthumam

n/um.

56,

57

sive Iiotliomagus urbs Gallise,

et

58.
tt

Sequanam fluvium
dd Dusesunt
ru
iii

oumport/u, Normannise provin-

Crllrnsis nempe, cwnobii Broiuensis in comir


\
.

raiu
in Gallia

conditor,

cjus Acta ad diem

se-

hujus nominis urbes,

aite.

quentem illustrabimus.

Occitania mperiori, altera in provincia In;

sutse Francise

de hac ulti/ma, quse R thomago


leucis dislat,

in

Occidentem 16 tantum
?,

haud dubie

hic

,,,,

est

LIBER
quse hoc
in

II.

ee Ea,

numero huc usque narrantur,


Gloria

confn mata vide


\\
i

posthuma n/um.2&.
Calvi

Vithardus,

qui jussu Caroti


</

Francofunctus
ut

inn regis, historiam anni 840, quovita

Varia Miracula a S. liavone


swculo decimo patrata.

est

budovicus Pius,
in
'"iiiiii

duorum

in

equentium,
litteris

ipsemel
gnavit,
conjicit

sua prmfaHone

testatur,

consilib.

dissensionis hujus

causam

inLotharii imperatoru ambitionem, qui totuin paVtissui Ludovici Piidefuncti hmreditatem


a,i se

M.

ira

Dei

cunclipotentis
atbletae

opera,

quibus
esl

dile-

pertrahere, fratresque suos


sibi subjicere,

budovicum
<

ei

ctissimi sui

Bavonis dignatus

mundo

"** M

Carolum
debat.

qua

i,

qua fra/ude

onten-

innotescere

merita,
siiii

imoda,
/

gg
ea?j

rbs

quondam
a

extititin comitatu
I

gnare

officio,

multorum revera profectui quoquo modo cupientes sinon fore remur ab re, si priusin

ugnata

Carolo

imperatoret soloque mquata,

quam
dam,
tl

ea,

qua?
re

loco,

'i'"

,llllir

requiescit,

i,

deinde numquom fuit. hh Populi, quorumcivitasprimavriaeiwt Teruanmox memorata, quique eum exparte terrarum

mo derno lemp
ac
u.irn

sunl exhibita,
sui

magniDcum quodproficuura,
in

proinde
loci ejus

novitate

anted

eo

transferrentur reliquiae,
,

vo

to-actum incolebant, qui


srn.
in

modo
a

dicecesim Bolonien'"

caslello

manifestatum

memoria?

commendemus
eranl

Picardia,
in

Audon

ArtesUk

ei

miraculuma.
4
|,,

Iprensem

Flandria comptectitur.
Bheni
<>-

[erritorio
laici,

memorati
ei

castri

com-

coriartuan

HPopuliqui Cmsaru mvo utramque

morantes

qui

offlcio

agnominabantur
conaru.

38

298
coriarii.
A K
i> r>

MIRACULA

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, CONF.


s.l.h.iin

Y M

to

ultra

operi

ceteria
:

qun-slu, Horum unus cupiditatc ulectus, chriaUanffl religionis b morem coHega wstabal diutiua. Sed nunc

20 Insula ost maritima, cui nomen Walachra e : noramati samli bac quaBdam matrona, supra
familia,
liydropis

Hydropn,

labo-

ram

tanatur.

Bavonis ex
est
afllicta,

redarguens

Cur,

inquit,

sanetoque Bavoni in vcrura, Bavo, non iguoro Qui S S i| ait, sanctus Infandanecpraatabit? hoc utderaeritniihi.quid verba, et, visu mirabilel contraclus

Dco

non das honorein proximo quiesoenti


;

adco

ut,

distento

morbo vehementer crurum tenus sinu,

mm-boso

vix

spirarct

anlicliln.

Gumque
,

lecto

dccubans, operirct exilum, cailitus inspirata, Pase Oantronique sui saluberrime rememorata

davum

duci

festino

praecepit

accclcratu,

el

dum

fmivit

civium, enraderaque ruit. Kit concursus sancti Patris ininforme deferunt raonstrum, velut simillimus morvocantes auxilium. Aliquantulum tuo jacuit, ci intuentibusturbissanusaurrexit.
to to

corpore

ipsa solemnia Sancti devenit. Aliquamdiu restitit, foiamcn hesione sub vcnlriculo sua el sine
reperit
,

cx

quo
Ihcc

totius

morbi

sanies

guttalira
re-

decucurrit.

ipsa

prius

quidem

stcrilis,

II

undo nc

ter-

inittu

pwvtwr,

inimicnm 25 Sed o nihil umquam tuium apud passum Qui miscr, ut convaluit, hoc se injuste luendo pcenam, rotatur, ut
(jivn.

'

cepta

antem

sanitate,

Pcecundatur

flliis.

30

Cum

eisdem insulanis
martyris
/'.

hatiitavil

ancilla sancti
accepit,

Fetlum
nit

S.

Bavo-

[terumque
per

Landcberli
ut

Haec

mandalnm

non

cele-

globus,
inter

Lerram.

Nam

complicatis

brachiis

solemnia sanoti

Patris

festiva sancte

procura-

mutur.

coxalia

genua
et,

herebat

malis,
lenus
dolor

relroque

curvatis

cruribus,

calcaneo

pedes
fuil,

Bxi
niliil

erant

nalibus

quod
qui

viau

Quod irritum ducens, hortum cominus situm herbas quasdam impunc colligere puintrabat tabat. Ancti ilaquc quiddam ul contigit, manui
rct
;

hominis prseter
nii

animam

habuit.

Itaque

ejus

mi-

adheesit.

Rumore

Itaque facti multitudo rairantium

censentes

aderant sui, aeternaliter


Sancli.

adfuit, cunctisquc slupentibus mirabilc visu extilit,

ipsum
crura

servitio
el

deputabant
contracti

Bcce

autera
el

non
ilam.

solum
Quia

illalam

martyris
opinatissima

vindictam,

immo

brachia

coeperunl
sanus.

divelli

cunctis deinceps

non celebrantibus festum timensancti


CBBteris

denuo
vellel

coram
abire
.

cunctis

surrexil
.

Cumque

vero
,

Bavonis
ire

comperit

se

potius
et

Sanclo perpe-

depositio instabat
turabat.
digiti

eo

loci

cum
in

ma- E
sese

taaliter

deservire.

Despexit,
I

se

acturum, ab-

Venit

quidem

et

pnma
itaque

noctis
,

vigilia
ct

negavil.
esl
taii

Mirabile dictu

Tertio

torquendus humi

volaa

infixi

crcpcrunt
:

erumpcre
Deo

advolutus.
spectabili

Idstantes vero asque solis

obitum
sunt
Patris

contracti

nervi

extendere
ioca

prae
gfratias

gaudio
egit,

miraculo

latigati

ad

sua

psallentium choros

interrupit,

quique
lertio

regressi

tlespeclu

clementissimi
praecedentes

cava eliam ungularum


praemonslravil
31
el

mirantibus intuenda

perfeclissime
alacritate
es1

sanatus,

summa
eximii
latc

sana

recessit.

cuin
U qut
l

prosecutus.

Qussdam
ipsa
tantae

caeca,

manibus suorum adducta,


devenit

itum
dptt>

rc-

26 Bujus itaque
rtad
/>

merito

beneficii

ccepit

in

veneratiouis

solemnia.
sibi
,

Patris

noii

solum

apud
el

Qnitimos,

verum

Cumqum
perissct

ob frequentiam confluentium
inaccessibile

atum trantla
"i,

terrarum

orbe

honor

reverentia haberi,

qui-

Sancti

rcpositorium

comapml

batur

que antea abutebatur* contemptui, quovis gentium amando ad quos ejus fama potuil eiferri
,
.

pedes

iii

cryptam
et

ire
,

perrexit
,

oratum.

Orationi

timeri,

Qrata
.

quippe omnipotentis Dei clementia,

ut

ccepil

Sanctum

suum
tis

mullipliciter

indies

somno ut iit depressa obdormiBavonem sibi adsistere agnovit. vit, sanctumque clare vidit omnia. Pama Quo somno excUa
incubuit,
.

mirificavit.

Nam

quai

qualibusque

posteaquam
sermonis

i.uii
bii-,

confluentes

asscivil

sibique congratulanti-

ad sunt

locum

superne

sibi

destinatum ejus translatae

ad sua rcpcdavit.

reliquiae,

signis effulserit, subjecti

32 Juvenis
bal

quulam
Hic

circa

verilate
COXt
ri alter

constabit.

viiam.

corrcptus

maritimos furto age- Langutdu vtri.'illlS languore devenit ad

m-

libera-

quidam non longe a sancto loco deguil \ potens quidem mibus, sed sessa procurare minus idoneua. Huic bona sua
27 Saecularis
;

exlrcma

vitae.

Gonsulens
dcvovii
,

autem
Dco

sibi

emendati-

rettituttur.

onem

scelerum
ilaque.
ul

sanctoque Bavoni.
subrepsit. Be-

V\
ni-in

ut supervcnil ut

euin

somnus

furlim
iviim,

contigil

di

perire.

Perquirens

Itaque
:

lurti

est,

vullus sibi

apparuit

San-

juvenem deprehendil innoxium cui cruciatus inferens culpae, tandem cari erali deputavil custodiae Et quoniam juris erat Sam li c, in lesinenter solamen exorabal
salvationis.

ctus;quem
inquil
,

agnovit,
ct

animo

cquidcm inhorruit. Ades, omiltens timorem quae dico


,

trade memoriae. Visita

ccenobium Gandae,
Surrexil

el

proul

spopondisti,
ipsa
eris

vota

persolve.
adiit,

annisu, quo
et

Sanctus,

quin

salvaretur innoxius.

Sub
can

quisibi

valuit,
absi
i

Gandavum

vota

perfecil

sanus
siutu*
utu,

dem
sibi

uocte
i

animadvertit, obstacula
i

atenalum
fuga

oon posse abire.

Tandem
detentim
el
el

\|,n.l

consulens,
adiil

usus,
;

utcumque
preces
laetus

pi

liberalis.

Huic

urbcm Treveris matrona extitil pernovem annorum puerulus, eral


affamine

Ungua

oratorium

calenalus
cecidil
:

fudit
.

de
pro

sed

toto

intellectuali

mutus.

Itaque

pedibus
ereptione
i

catena

surrexil
it.

gratia

medendi deliberavil ferramentum sectionis


Deliberationi consuluit Sanctus,

munia gratiarum repem

adhibere linguae.
Confesel

ea?

pre-

28
Boris
esl

^dole cens

quidam
coa tus
.

familiae
a

sancli

llo

ne cruciaretur, admonuit, infantulus. Vola prepraemonuil


pueri.
Dlio.
lieri
,

nditi

ado-

tempore
ul

auodam
,

sua

iuiii

seque

super salute
edicto
el

gau

venditus,

possel

babere uecessaria victus.

dendam
sensit
,",i

Paruil

mater

medelam
Confescaptivv
tate

autem
locum

venditor
devenil
,

rediens

summse
intravil

reverentiaa

in

;|1

'

oratum
miniiii

ad

sepul-

Quidam
est
.

en

familia
cjiptus,

ejusdem
iiiiiiin

sancti

chrum
Qere

accessit,
voluit.

Qummum
ncc
eu

illius

venditionis depo-

soris g

ab insidiis
suis
eral

lacullalc spulialus,

donalW'

Sc.i

commei
di,-ii>>v

atu
valuil

nummum
(lrn
'-

Nec

custodias
iui'

mancipatus.

Cumque
exiliatus
el

frequentarenobili-

deponere,
itaque
rei

exten-

enim
es1

famae

praeclarae
in

Strabal

blatione
\>i

attonitus,
ul ic

laiis,

extra
,

regionem
ibique

carcere
passus.

admiratus
s|l;l

novitalem.

mentem

rediit,

rcirusus

raulia

incommoditatis
,

consclus
'i,

venditionem
officioso

expavil

partem

nummum
sicque

Sed
tus,

Itci

auxilio

trelus

ac

sancta

Qde coopcrliidesinenter

sudamine qumsitum
vcnit,

apeque
Et

cvadcudi
adesse

auimalu-,
poposcit
noctis

protulit,

denno ad

altare

manum

praesentem

sibi

ut disposuit,

sanctum

Bavolux
sibi

redintegxare promeruit.

nem.

ecce

interapestae

conlicinio

DIE PIUMA OCTOBRIS.


sibi

299
ingeminare.
est

erticut!

nulu

divino.

Catens de
soiuta.

collo

compedea
snrrexit,
invenit,
venil
Varti
17)

et

taurinos

de
el

mugituB

pedibira
clatistra

uunt

Tandem compreSic ergo


di-

Hinc

istus
aperta
per

AUCTone
l IT

nenmw, aniissime
vino

constrictus.
alios

caroeralia

divtntiua

O K TM

examine

sicque per
propria.
esl

immensa viarum
tam
lata

qui

se

ligare

deliberavit,

spatSa,

,ni

S,

Ha-

35 Gens
licet

vonem

Freaionum
;

quam

valida,

Qde

permodica

inter

quas

prior in foveam decidit. Sed a suis reductus ad Sanctum, noo multo posl sibi aensit propiciatum, 39 Tres itidem germani in ipso portu cuidam
sancti

prodigiote

hereditariam

sanctus
scilicel

Bavo

Confessoris
Iia.pn'
i

femina'

possederai

.msu

vestiariis,
h
,

lerram, usui fratram, necessariam quam quidam


:

improbo vim
acsi

intulcic.

sccniii

aetemaiih

PTeso
|,;|1
-

possessuri.
,

utpote

infidelis

naturfe

homo,

famulam Cnmque Schaldim Quvium


in

abducunt,
flumen
ia

Invase-

transmeassent
vita

Bibique

nnus
Alius
esi
.

ral

Cumque
:

quaradam partera usurpave*a procuratore commonerelur, ae vim


injuste

decidit,

sicque

decessit.

ipso

itinere

oorreptus,
aovitate
--.

absqne
prodigii

diktione
externtus

Inferret

Sancto,
sed

deftmclus.
posnituil
sl

publicitua

Terlins

non Impune defendil


dejeravii
Dilecti
sui
,

sacramento
obiit.
rrl
dil

mox
in

m
ut

ultionem

mortem

Simili

modo
plenus
ul

tres

alii

Dominus autem,
etiara

quemdam
destituit.

familiarum

mantfesta-

Sancti
fide

haereditate

propria

sanctitatem

Verum

ille

corpore mortuo osteni

Sanctum
rcdiit,

adiit,

vindiclam
esl

ultionem

expetiit;

quod
sui

juxta

em tumnlatnm
.

domum
ril

insimul

mortc pra^replos npcInsequens,


Sancti

vismii

multimodo

ebullire

vermium. Hanc
Sancto accedejeratnm.
E(

defunctos.

itaque
lerant
iif

vindictam

perhorrentes
injuste

40 Eques
sata.

lepusculum

volum,

conculcabat piutuntur.
dolens,
Eia,

restiluentes

Super
Dicto

quo
citius

famulus
cnr

injurii

vcrmes non comparuerunt. 30 Alius eliam stirpis ejusdem intidelitalis Kreso partem, alendis gregibus aptam, ipsius
fundi
sibi

pcregerunt,

inquit,

sancte

Bavo,

non

defendis

tuum?
git.

eques

corruit et

agrum coxam freIl.ec

Lepusculus ollcndcns, guttur


Sancli

illisit.

de

tenuil

in

beneficio.
solvit
:

Aliquamdfu cennegleclum.

miraculis

injuriarum

suarum
omissis,

vindicantis

B sum praestantissime
ria

sed ohlivionis incu-

pauca
pielalis

perstrinximus,

quibus

operibus e

surripiente,
Saneti
.

debitum
ul

duxit
.

Hoc

stiium imponemusl

procurator
lius
i

agnovil

eumdem
esi
i.
,

casligact
;

admonuit Nec clam te parlem fundi juris essc Sancti


res cordi

ait,
si

Sed

tibi

hae
pri-

ANNOTATA.
a
/."/'/r/
/./

sunl

aevo
solve.

intermino possidere,

ut

dem
et

debita

Cujus

monita annullavit
:

k,

orsos

infanda,

rcspondit

Kgo,
et

inquiens,
mibi
poste-

hoc prspludio a soriptore nostro tcm-

objecla lege judiciaria


risque meis
Sic

revincam

iinn

reftyrri

ea

miracula, quse t/r<mslationem seu


n

hanc baereditariam
el

asternaliter faciam.

relationem corporisS, B&vonisposteccsilium


r/mn/iii

miser loquebalur

lerram pede
:

proturbans,
.

hoc
\rvv.v

blasphemum

eructavit

Hujus

inquiens

Gandensiwm wculo detimo Mini. \fabillonius ea eodem


recte^

facta/m, sub-

praslua

parlcni tantiim habcbil saiielus Bav.)

nuud

minus

Mabuion.coL

ut exsibilavil,
ii

lalcem fenoream colle * exculiens, dextram porrectam humo inflgere volens (siquidem jam florulenla prata secabat) quod
doloi
ln
est,

saeculo \
16,

etiam concludit scriptorem nostrwm floruisse. Vide- Commmtariu/m pra


17.
l

19.

llnic

Mabiltoniut Seculo secundo Benedictiinan/notatis recte


i

dniii
morte
cti
:i"

inaim

sua sibi caput amputavit.

nopag.

ill

oolligit,

quod tunc

confinio

alius

GamlniM prntum ejusdem mhusurpavil sili. Hoc cum suis secare


praemonens
pauxillilm

temporis religio fuerit, posl Umi proxvme ante*


dare.

manuum operam
quondam autem
vel ea o
ii

animosns
sibi

intravit,

obsonii
el

deferri. ut

Interque obsonia allata sunl

ova

\,i

rsi

'.!

familia Sancti;

unum
Dei

praesumpsil
corruil

m
el

ejus

gutture
prato
in

versatum,
vita

dia furis seu ex familia alicujus Sancti esse


inr, qv\

judicio

cum

caruit.

velewpropria voluntate,
,

Ejusdem vici perversus C obslabal Sancto, quam


distnlit,
iliixu

quidam
corcitus

haeredilate

oeneri, a quo oriundi ermt


istius

avmexa

se
.

quia

reddere
intestina

Sancti

seu

potius

templi vel monasterii

ventris

exinanitus,

etiam

efiudit.
lias
l

Matrona praeclarae nobilitatis,


Confessoris,
/,

sed

lamipersol-

sancti

capitalem
adiit,

censura
ac
,

quodabeodem Sancto nominabatwr, eranl obnoaii, (ll ,i saltem ad censum wmwam eidem solvendum Anecdoi tur. Apud Uarlenwm tom. III
in
,.,,/.
1

v,

iv

erubuit
se

Gandavum

subslituto
recessil

128

el

col

1131

'"

twplicm classem hujvr


(

pro

mancipio, jam

quasi

libera

m.
lati-

Simili

modo
n.

alia

opum suarum

numerositate

familia distmguitar, in nilrn, rt rrrsimlrm.


solvendis,

gata,

raniniis

dempla
ad
peterel

famulabus subrogatis esl reac Nec multo posi oh despectum multata,


utostiatin
slipendii

s/

servilis servitiis insupei

/m/

tricta;quodveroadministerialem

lantam

devenitpenuriam, Qusedam aliraoniam


sub

attinet

videtw

erant,quiqw
\
i

etiam

libertatem

ab

ecclesiis

velmom
i

apparet, Uip

pretiis assecuta

brevissimo spatio

defungitur

o
iv/ aliter

mti m%

potissimvm

prm cetens onmbus


,

utmonasterii
<rent.

vel ecclesia

cujusmmir

viia ".

38 Mancipium

Sancti

se

minus
caecum.
el

excoluit,
p.
I

ca

sterialei

erant, pmposito

pilalemque censum

annuatim
reslituit,

relinuil

Itioni

bellum

VideCmgiui
Latmitatu ad vocabula

addictum
sibi
,

diu

perduravil

rtaque

consurecepil

mriQ
,1

mdia

,.,

fofimx

retentum

vfsnm

familia,censualis,servilisel minisleri

Perversus

quidam

in

Ipso

portu

Gandeusi quossibi

Videamotata adlitteram
Walachria,
insula
,

dam Pamiliarum Comque dit q.


adnullarel
'

Sancti

vanis spebus

defen,.

e Se\

comitatus
'/'"'
'/'''"
/

nve
"'"'

projectus
.

insolentioribus

Sanctum Dei verbis eosdemque catenw


*

nhl

zelandia
t

*w

Fi

al.

domum

acclamarel terque pransus,

innectendos,

domi

se

recepit,

l&rgi-

mmamspeom vUi0SC
(///
,

abeaqmhaudjorowlabesi
Mavrtynsadd

ilicthujiu sancti

dormitmn
caruit
:

abiit.

sensu

funditus

ca>pit

Ut se locavii. ac ins.

s/rrit

favmUia eo sensur quem ad


'

lim
g
Vid

*****

300
A tcTofE

MIRACULA
Videsis iterum annotata

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, CONF.


c.
lit
:

ad litteram
i

Qucm

diligit

corripit
recipit

flagellat
a.

autem D
a
inju-

mowTM.

h Forlr hic

ma, de qua
i

Id

csi.

scrmo csl <>'< Frisonc c Frisin mnritiAnnotata post lib. ad lUt. cc. pertmere ad monasterium vel ecclesiam
i

omnem
nis
rias,

filium,

queui

Sed correclio-

ide

emendationisque causa
ut,

illatas

puniunt
a

quos vident, non posse corripi vcrbis,


attriti

S. Bavnins.

utpote

vel

ab ipsomet Sancto,
saltem

dum

in

saltem

peenis

resipiscant

malis

0.

vimerat,
:lllll

vel in ejus

graHam eidem mo-

,;:

ea lesis ab alio collatam


hsec mulier in

Verum tis utcumque pcroraveral


qua?

quia hactenus superior


mira,
,

pagina
restat

vindicanpietatis,

K
i

ld est, nihili fecit, vel contempsit.

occurrunt
in

memoriae
,

retegal

opera,

prir.

Erat

haud dubie
classe,
ecclesise

illa

familise

mo qme
exercuil
dulsit.
12

loeo

qui
posl

vocalur

Medmedunc

s.

Bavonis

vn
vel

annuum

censum monasterio ejusdem Sancti


qua
qux

erant,

quoprimum
ac

dicitur
pie

conversionem habitasse,
misericorditer
in-

precantibus

solvere tenebantur, censualesque Sancti homines dioebantur, aut etiam capitales, sicensus, quem

Est

quod munarratur /.,', de qua hic, certissime congruit; Im persolvere erubuisse capitalem censum adquem solvendum non quidem ex eo tenebaVur, quod sub conditione census hujuscemodi pendendi
debebant,

de

capite

solvendus

erat,

loquamur
piscium
dalur,

autem isdem sacer locus, ut nescientibus secrete manere volentibus habilis


, ,

miraeuiu *' ra7U


'

m*

silvestribus

pomis

ceterisque
et,

(rugibus
ul

plenus,

copiis

abundans,

paucis

conclu-

aptissimus
luit

omnibus heremum inbabitare cupientibus quem idem dileclus l>"i paucis inco;

i|)i;i

,,,,

iidiiiiiiiiiis

imssc.
e

ilicitur)

manu-

morulis,
:

sanctaque
post

sua

inbabitatione san-

missa aliquando fuisset, sicque


libera
;

mancipio facta
Bavonis cenid
est,

ctiflcavit

at

mortem miraculis insignibus


iiiconsulliim,
inibi
vcl

sed ea eo, quod vel s onte S

miriliravit.

Umlc non
angelicam

minimcp

sualem seu capilalem se constiPuisset,

ad

remur
43

fidci,

oslensam

enodare
vil ulae
I

censum

S.

Bavoni solvendum
illam
a

se obligasset, veloblir
licet

visionem.

gaUonem

arentibus suis,

liberis

Sencx
lunc

quidam
vetustate a

in

conlinio

Ipsius

seni sibt devoto

B contraxisset. Vide
bula censualis
el

Cangium in Glossarioad

voca-

manens,
quod,
taurare

hoc oratoriolum miro excoluit


pene
tractans,

alTectu

vv ar<*,

capitales homines, ethic [nnotata

consumptum,
circa
positis

res-

ad litteram

c.
\fs.

circum

auxilii

m
uere

fn

alio

additur

Ipso

autem
;

in

ili-

supplementa
Sed
et

exorabat.

Debinc
Ilucris
;

operarios

conpi-

immanissimo
et

corripitur

languore
,

humi

duxit, cerlisque diebus operi insistere

maluravil.
d

advoluia
suis,

defunctaa jacuil

simillima

revehitur a
poenituit.
restiluta

amnis

in

proximo
exhibebat.
suis

d capturas
el

quod deliquit,
se

ingemiscendo
Confessori
el

scium opulenter adminislrabat


viniim
convivia
,

ul

ila

dicam,
die

Quae
esl
csiy

donavit
saniiali.
"-/

sanclo
se

Accidil

autem
sub

Donavit

sancto

Confessori,

"/

quadam

se
et

cum

posl

laborem
nares
ve\

divo

Sancti illius
scsc
strin

censum anmuum ecclesise vel monasterio pedendum, itium/ve prsstand/um vpsamt non jinn sui loco mancipium, o0-

quiescere,
oraloriolo

ecce odor tantai


,

suavitatis

de ipso

effumavit

acsi

quiescentium
Post
solis

ambrosius
aromatibus

liquor occuparci,
dclibula.
se

domata fuissent
!

"/
est,

Mira

res

n Id
S.

famulis ac ancillis, >/m


insereirenl.
sub.stitutis t

ipsius

/'""

obitum
sacrae
seni
llie

cum

locarent

Itavuni

Ub&rata

6St "/>

religionis

cubitum, quidam, praetendens habitum, huic

onere servitii per

som

vpsam praestandi, aut certe


s.

apparuit,
ille

census annui solvendi.


o

et, inibi quid ageret, perquisivit. horrore perculsus ac penitus elinguis

An omnia, quas
vvndicta divinitus

hic pro pcenis

<>

Bavoni,

nibil

quidem
Minimc
cui
,

retulit,

sed

ui

sibi

vnjurias sibi illatas ul


tiur,

mfliclis obtrudun-

sponderet, tactu lateris admonuil


licus
;
,

Vir

proximus reautem angead


Inquisita

immissa

re ipsa

evenerinL

inquii
scilicet

verearis,

fidessUpenes auctorem
p
111

responde,
familisB S. Bavonia cUisse,

laboris

operam impendis.
fere

Erai

nempeex

illa

inquit

hoc

oratoriolum
insisto.
:

dirutum
ille
,

qua qui erant, et ad servitiwm praestandwm, et "'/ censum annuum solvendum tenebantw de C hi innotata ad litteram c.
,

sancto
gni
dico

Bavoni

reaBdiflcare

Et

beni-

Salvatoris
tibi,

replicans

dicta

Amen

Jd est

verosimillme, quosdam ex

ii

dicto,

itnSmctierantaddicti,sibiadfamulatum vana /" asseruit aut uswy avit. r Idestj femi ix ex familia sancH Confessoris eo sensu, quem ad litt. c exposui.
s
i

non perdes mercedem unde venerat, regreditur, et ecce, campanula desuper appendens, absque humano insonuit et ipse ab oculis mirantium attactu
evanuit

mquil, F luam. Quo

M
ac

Duo

nepotes

inter

se

rixantcs
;

correplis parrk^i^
se

idesis

itei

wni

[nnotata

ad litteram

c.

armis,
reversus

alter

alterum

oppressit
expavit.

in

itaque
adit,

"""'
tur
'

'

'

parricidium
Christianae
accepit.

Episcopum jam

more

remissionis

peregrinando

pcsnitentiam

Cumque
ut

LIBER
Miraculonwi

nonum
quaesivit
,

111.

expleret

annum,
Alpcs
in

itcrato

patrocinia

Apostolorum.
Apostolos sibi

transcenderat
,

sanctos

visu

agnovcral
viae
,

quibus est
labore

S. Bavonis con-

admonitus, ne residuum
deret
:

casso

per-

Remcans,
credulus

inquiunl

tinualio.

Bavonis visita,
Surrexit
loci

quae est

memoriam sancti apud Medmedunc annua.


visioni,
sibi

quidem

sed

Ignarus
innoluit.

Gandavum

repedavit,

jnssa

fnjri
rupnmumnu.
,.

P-P'^
,n J u lc f

Et

creditur
<

Sanctorum
*"ata
f

quanto

durius

Miliect

v,,,(ll

,l

quoniam devenit in ipsa solcmnia Kalendarum Augusti c, cctcris


comitatur.
*

Sancti,
illo

per' cinaituro

"

tanto

praisentialiua

praebeant jusle postulata.

gentibus,

Nec

Cumquc jam
et

docti
staret

dulci-

fas est

credi

ani-

mositatem Sanctorum placan cum ex


:

sonas inaltarent
intentus,
ferrei

voces,

sic velle irasci,

ipsc

orationi

ut nequeant

virtute

persona

Domini

divina, quibus
circuli,

erat constrictus,
in

leTareul

scriptum

crepuerunt

deindc

terram

prolapsi,

DIE PRIMA OCTOBIUS.


lapsi

301

coraiD

cunctis

\xJf
w
Umguid/um
.'/

minutatim VlnCUHS S0,UlUS


'

sunt

disrupti,

gratiae mihi

ad

SUa

re

'

,ii;

vota pra-mii.
ut vidit,

45 Servus
ut ad

item

ejusdem

sancti

appono, ut compos voti persolvam tuis Oravit et do profundo piscis rediil gratulabundus prosiliit, ac ferrum con;

AUCTOnt

ANOif

Y M().

sanat.

pernovem menses
''lonis,

Confessoris a

sUantcr infixit.

distentus nimio languore inflaeumdem locum pergerel, visu est


adiit,

Ad

littus ut ro.liii,

pinnulas cojnobio

Sancti transmisit.

admonitus.
11:11,1111

Locum

opem

peliit,

et

leniua

Claudus quidara de longinquo Gandavum adduclus, sic claudicabat pede, ul non incederct absque baculi sustentalione. Aliquamdiu demor;i " iMtituit, el apud ipsum caslrum hiemavit.

50 Pauper quidam sancto Confessori jugabiles uxnr offereM tauros, summissus se


praesentialiter intu1,1

)>auperu,

atiique

el

iii

hunc

modum

pietalis

opera conjugi suae

exhihiia

retulit.

Conjux,
detenta,

inquit,

merosi,

leclulo

mea diebus nujamque morti vicina,


hosque
ei

Sanctum

Domini

quadam cum divino adstarel officio, ad terram ruil subito; cumque adstantes casui depuDie
;,ll,,
'

per se expelituram,
ut

ni

vitulos devovit oblatura. Pateor,

agnovi certio-

ratM
ritur

(i

tarent, eique succurrere vellent, perse sanussurrexit, ac pru adrpla salule sancto Confessori cum caeteris gratias ogit.
SatlClUt ttariis
oi est bc-

ipse consensi.

infirma.

Hinc

vice

Ncc mora suffragium expesua ecce coram vola


in

persolvo.
51

Apud Morinos, hominum


vir

i6

lii

Kalendis
Patris,

confinio

maris

Octobris,

quae

sunt

solemnia
toto

extremos,
dine

patrocinio

S,

eral

habens

sancti

infantulura

beati

Amandi
hoc
delatus

invalitu-

Bavonis Wti
fiunt compotes.

famulus
teste

corcastri

praereptum,

neficut.

Cumque

de

vita

pore

desperaret,

dissipatus,

ad
esf

ipsum
i

Gandavi
populo,

ccenobium
lil,m

navi

debi-

membrorum
Bavonis

meruil

sospitalem.

Pamulus

sancti

advocato

suo

accusatus,
slatuto

mater sanioris consilii illum monuit, ut eumdem Sancto devoveret, dummodo ei recuperationem impertiret; quod ut fecit, puer oscitavit, oculos apcruit, ot amissam pone vitam recepit. \lius
itidem
astate

solidos reddere

est coactus.

Die

Sanctum
ui solve-

quidem

adultior,
wlae.
in

languore

ingra-

suum
'

supplici devotionc oravil, ut


se

eumdem virum

vescente, in margine resedil


bra
quieti

Cumque mempropter altare


servire.
caeteris

inveniret mitiorem.

Ivii

itaque,

daret,

videt se

visu

debitum; sed jam dictum advocatum reperit defunctum; sicque Iastua facti, medietalem
rel

sancti
A<i

Confessoris astare, et
itaque
el

cum

se

revi rsus,

votum

fecit,

obsequium

debiti

obtulit

sancto

propitiatori

Bavoni.

Pau-

spopondit
pil

redinlegrationcm

sinc

mora perceinfantuol

censum i non valens reddere, debebat enim xn denarios, solamen quaesivil in prece ut nslium domus cxivit proua oravit; surrcxit et coram xu denarios reperil tulit ac debitum solvit. Puclla, eatenus Gandavo commorata, per annorum curricula extitil gibbosa, omnique virtute corporis inva:
:

percula

ipsius

capitalem

ni.

52

Praedivea

quidam,
voti

lum,

Sancto

devovit

cum baberet monachum Sed,


Die

InfideUt i" !'io"IISSIS


<

puer

adolevit,

patrem

pcenituit.

autera

qua-

dam
inter

cognatis suis convivium

opulenter
:

appara-

vit, ot ipse

puer jam duodennis ministravil


pocula
la-ti

oumque
[.m

dulcia

coronaront

vina,

mendicaret, obtentu salutis venit ad limina sancti Con;

lida

cumque

sella

gestatoria

ostiatim

retentione

ipsius

pueri
*

patrem

laudabani.

Sod
'

casu

contigit,

jus

fessoris,

oravit et sanitatem indepta

domum

pedes

OITonso itaqui'

pcde,

carnium adstare decontra. puer in eo cecidit, et mox


patcr
perfldiaa

Slabil. yhs

mliil
<

defunctus
portus reasportavit.
luit.

obiit.

Sicque

pcenas

reli-

47 Comes quidam ejusdem Gandavi


liquias Sancti
obtinuit, ot

quiis Sancti ac-

secum navi

53

In

partibus

Taruenna
marifl

n malrona
conflnia
virgineia

extitil
1

censa, in

aqua

Ob reverentiam
nocte
/>\

itaquc candela jugiler exarsit in


et,

perliheralis

magnaeque
aciura,
spei
suae

honeslitudinis

Baec
adiit,

die

oranti

rum
tur.

<

ctinguir

Casu contigit,

cunctis dormientibus, in
in

quadam quid
mitanto
tura

co-

satiitas.

sentinam decidit. Pernox


admiratione

aqua

eflulsit,

et

cum

unica

filia,

lum mapuella,
so-

omnium
nomen
;

tantae

veneralioni

exhibuit

sub

annis,

tumquc

nubilis.

Quae

Matei puet

tn

obsequium. 48 Farncwic
femina,

validissima
ost
villa
/,

inspirato

praerepta

invalitudine,

super ripam

aquam

lapsi,
t

Scaldi lluminis sitae

inibi

hoUGSlae vitse liabilavit

lotenM prostemitur, atque a prassentibua ul dedefletur. Mater autem pro ereptione ha?c functa apud
se

babens (ilium Hic die quadam more ludentium parvulorum secus ripam puerub" hunc flumims discurrebat alii siquidem

parvulum

oravil

Bavo

dilecle

Deo,

miserere pre-

I-

cantis famula?

el

paulisper
Senliat

huc dilahere, Christi

solamen

deferens.

corpM

gravatae

Gliae

perduxere
vicinae

secum.

Cumque

non

bene

creuitae

nus
vit,

est dilapsus.

flumen fundotecommigraret ripae, in Quod factum mator ut agnoet exstinctura

indulgentiaa, ut solvat votorum tua levamen apud te, quae jacet exanimis penes rne. preces Praemissa itaque prece, surrexit, ac pone filiam
terrae
et

anhela accurrit

credidit,

quem

umla sublatum jam longius

traxerit.

Et quia hu-

paulo ante elinguis loqui


et

expositam resedit. Nec mora oculos aperuit, ccepit. Sicquesurre-

manum
lolios

decrat solamen,
fcedavit,

ungulis
ac
Vae

ora

crueniavit,

xit

domum
ct

pedes

rediit,

incolumis
sibi

Oandavum

pugnis poctus
extondit,
suffragia
rediitj el

ingeminando mulse reversa,


et
electi

adiit,

sancti

Patris virtutem

propiliabilem

acclamavit.
oculos
pctiit.

Tandem ad
caelis

manus
Patris

innotuit.

infixit,

54 PiratSS

Danorum sedibus
o

suis

non contenti,
p. Ini-

aliisi

"c

alia
-

Nec mora,
littus

puer
ccepit.

de

profundo

Walachram
bi

petentes

cuncta

devastanl
totiua

benefinu ronfi
runtur,

juxta

enatare

Quem mater

erat

sancti

Confessoris

lamula,
;

abunsui

dcprohensum, incolumcm ac vivum roporlavit doPatris mura. Haec non multo post memoriae tanti
dignas oblationes
remeavit.
sunt in49 Caetarii ad balenas capiendas mare immani bellua, ccrtatim aspocta autem grossi
;

dantiae
oisse,
iii

subsidiia

accumulata
in

Danos
ruit,
et

superveSancti

agnovit,
quaesivit.

terram

solvit,

gratias egit et

ad sua

solamen immo cunctam


pta,

Nutu divino

non moih evasit,


salvavit. AIpiratis

substantiam
familia? a

suam
iiberata

teraejusdem Sancti
sed

misericorditer est
praeda

quidem caClassi nam-

circumdanl. Sed

illa

inter

manus

elapsa multolies,
oxiit,
:

quc cum
persona,
victuali.

praesentata,
est

tandera imo resedit. Sorte autem


suspirans;
Eia,

ut sancti

CMtodiae
inter

et quia nobilis erat deputata, navi scilicel

infigeret Patria famulus eidem ferrum

qui gra-

transtra

latuit

qualriduana,

et,

viter

inquil,

sancte

Bavo|,

hoc

sulTraganlibus Sancti meritis,

ad

portum ut

ap-

plicuerunt.

30?
ADCT0KF

MIRACULA
a

S.

BAVONIS, ALIAS ALLOYNI, CONF.


principis Capitularibus libro

plicuerunt,

nemine

agnita

discessit^secura

primo capite lxxix. q


;

amonvmo
q

captus est qunlam Sancti item de porlu Gandensi agnitus, adduCtas q, el insperafe a sujs et Rotomo sui mentis ad sua Sancti sinc dilatione redemptus,
est remissus.

sanctione

edita, ubi

improbatur

im/m
satis

laudatus
fuerii

Roverius,
hsec

sese,

quamdiu

observata
</uot!

Caroli

Magni sancHOfnon
csl,

compertwn
hic rclalo

a/.quaiiacum-

Haac qualiscumque

faslidn vitalores

habere, fassus

mo.r unraculo,

que

brevitati, castigatius, t sufficiant aflectatae

quam

se

copia suggerebat, perstnnximus.

per scriptorem nostrum vicissim dbsi/milenon est, ii Mvraculorwm S. Germani cap. xiv, ut r. r lib. \nuoinum exstat, add/ucto, onustos ferro a/pud
pamitentes

rursum
;

Gallise

provincias,

regnante

ANNOTATA.
a Episl.

CaroloCalvo, circa
tos, u/Jii miii

annum

dccclxi esse pervaga-

nostro,

'-"iii

is

imo ex miracubf quod a scri.ptore miracula, ut ex Commentarii

ad llebrxos cap. xm

tf 6.

jn.im

niiiii.

17

b Erit fortasse nonnemo, qit/i vel hinc fidemnon ubique indubiam adhibeal soriptori nostro, du/m

anteriora non attingat,

pronum est colligere, sscuh x memoris hic est proditum


t

certissime consequit/ur,

ut

diu etiam

/osi Caroli

\ibroseounfomortem % quam variis, quiS. Bavoni utcumque erani injurii, obvenis e narrat, vvndktse
cselitus
c

Calvi setatem, utpote ante


cti,

amnum
ob

880

jam

defun-

consuetudo
i

illa

Carolo

Magno improbata
admissa
qra\

immissse adsoribit.
loci

viguerit
prse-

iique,

quibus

Pro

,.,, ,..

{[Aetseqq.,

hujus notitia adi Commentariwm uti etiam Gloriam posthu-

scelera
ui
iiiiiin

db episcopis presbyterisve pcenitentia/riis,

membra

ferreis circulis arctissime revinloca

i;

num. 184. ma/m num. erosimillime amnis, nomine Moera, hic i/nMendonck, olim nu pagwn telligitur amnem illum tertio oirciter ab Medraedunc, ad Gm densi lapide Septemtriom m versus ScaU dim inter et aquseductum seu canalem qui Gan7 ac prsecipue
,i
i i

cirent, erat

injunctum, ad varia
sperantes

sacra pereut

grinarentur,

expectantesque fore,
icti,

alicubi ferreis circulis, quibus erant consto

misibi

raculo disruptis,

criminum

veniam
eo

Deo

impertitam, intelligerent.

K
sensu,

familia nempe Sancti


lib.
ii

quem

i/n

,/,,,',,

ad aggerem Gandensem, vulgo


I

"i

Sas van 166

tatis
,/niijiii

subjunctis ad litteram c exposui,


a/ut

Gendducit, tom.
rt \i\l
ritorii
eti

Flandrise illustratse pag.

hic

semper, d/um de famulo

ancilla

in

tabula

geographica Castellanise seu ter-

Sancti alicujus sermo

est} debet mtelligi,

quod pro-

[udenburgensis situm notat Sanderus, qui

pterea deinceps non m>tabo.

i.ni

tomop g. 81 sequeneodem ejusdem Opei memorati amnis Moerse notitiam suggerit:


3

ijin

h Advocati ecclesiarwm monasteriorumve erant, iimi, hnim ri facultates ecclesiarum momi uinrr
lurhii nliii
,

Moera inquit,
per

Moerbeka, diiionis Wasiae pago,


ei

i/iiu/ur co

muiirir imna-

Winkelam
esl

Dorizelam

ad

nos
et

derivatur;
ca?no, uliS.

bant/ur, utessent,

qui

i/n

publicis judiciis
et

earum
vel
reA

amnis
steen,

inter

obsitos
cis

paludibus,

eorumve causas defenderent,


partes agerent.

actoris

gineque
natus

campos
ubi,

Jani

petram,

vulgo

Jan

VideCangium

in

Glossario

ad vo-

equorum mercatu nobile olim municipium,


;

cabulum
iuiiiii
i

invento

alibi

parato,

productior

advocati, ubi etiam varias i/n ofjiciu/m Advocatoru/m illorum ifitrod/uctas mutationes ex-

factus alveo,

dcmum

se secans

binc

Durmae

flu-

vio

Wasiano miscetur, inde versus Axellara oceapetii.

Ynir Annotata
hic

lib.

subnexa ad
rr/u/ui/.s
S.

litt. c et

I.

num
tum,

rectoque flexu
inde

el

Quxu supra angulum

k Scilicet

comes

Itavonis

Ambacti

veteris,

Winckele

nomen
qui,

indepsignari
ut

exhibebai

honorem, qui
Spicilegii

in

collectione

rum canonum
ubi

influit

aqua?luctum
ille

Novi vocabulo
sive canalis,
i/ntet

hmi
/1,11/

/i

Acherian/i

pr3escribitur}

solitura. Aquseduct/us

ex

55
Si
;

dicitur
potest
si

Reliquiae

Sanctorum venerandae
sinit,

dictis

sequitur,

Gandavum
sseculo
riptoj

et

ostium seu

sunt.

Deri,

candela ardeat per singulas

\erem Gandensem, vulgo'\ Sas van


jacet,

Gend

i/nter-

noctes
eis.
I

vero paupertas loci non

nun

nocci

medio circiter
est,

decimo sewto dumtaxat


is

ut aetate

si

nostn

certissime non
n

Villa illa verosimiliter sita fuerit

haud procui
I

ea titerit.

pratis

de Vaernewyck, quse
illii.slnil.r

Sanderus tom.
Milriiiirilam

e I)e

qua

S.

Bavonis festivitate hu agatut


7 et 8.

videsis

FUvndiUl
et

jiu/.

KiG

inln

in Glorta
f

posthuma num.
i

ln

Translatione
II

et

S.

Joannis, abbatis
a

Gandavum adsinistram Scaldis ripam intahuhi geographica Castellanix Audenbwgensis colr


locat.
in
1/

Reomaensis tom.
typis

Januarii

Bollando nostro

edita

pag.

864,

num.

simile

miracmtm
no-

Ea,

i/u.i

hoc

numero n

praecedenti narrontu/i

refertur,
stra
sterii

ad quod Petrus
in

Roverius,

Societatis
Historise

llonius
'><

/'i-.rtei inisil.

addiiiilijuc
.

ad man/inrm,

sacerdos

illustrationibus

monasce-

"i esse

factum

pro miraculis forte non

ejusdem S
olim
id

Joannis Reomaensis annotatione


Gravissimis,
ad

/mhiir,

//.

71

sequentia

observat

inquit}

n De hac urbe vide Annotata


litt.

lib.

subju/ncta

ad
u

leribus non
1

tantum, sed
pcenitentiae

"

1 '

Magni

tempora etiam imponebant episcoul

bh.
lib.

Pjj

el

presbyteri
ferreis

poenitentiarii,

nudi
;

smbra
per varia
forte

o Id estf Walachriam, de qua vide post Annotata ad lit. e.


p iniii

circulis

arclissime revincirent
liberationera

cujus ponrei
si

scriptor

noster

(vide

deris

ac

tormenti

cum

prsevium

num.

17)

miracula saeculo

Sanctorum

Commenta/rium x, quo floruit,

monumenta

exposcerent,

ea

contingeret, perinde se animi nexibus, ac corporis yinculis absolutos, ul hic auctoi loquitur, existimabant. Hoc pan it< ntia genus

anteriora non narret, liquet, hic agi de

Normanuelsseculo

norumin Walachriam

vrruptione, quse
i

ilrrnim nul rrrlr /m u /n \ri

u.s

ron tii/rril

aetate Ca/roli

Magni sapimtioribus

q Id csl, liot/tomuginu. Yidc


"</ hii.

Annotata post

lib,

displicuit,

mque ejusdem

dd.

DK

DIE PHIMA OCTOBRIS.

303
ADCTO
J. s.

DE

S.

WASNULPHO GONFESSORE
GONDATI
IN

HANNONIA.

SYLLOGE.
SiBC.vnTELVIII.
Saneti
iii

memoria

Vartyrolo-

1/ltS.

De
cinnaia.
hn/i/
siFfiili

S.

nonia

Wasnulpho, gui Condati in Hanut patronms hac die colitwr, non

plo perductis, civis caelorum effectus est.


tus
fuit

Tumula-

eo

loco,

meminei

mt
q\m

ubi

nunc

extal
:

antiquissima Marlyrologia,
sseculoi*
et

canonicorum

nec ea,

mfuerunt con-

Paucissima etiam sunt, quse & eaque partim minus certa. n< vetusto tamen S. Wasnulphi cultu nullum potest esse dubium. Memoria Sancti ad hunc diem celebratur in aliquot Usuardini Martyroreferuntur,
codicibus
XIII
a/uctis.

collegium, cjus invocalione insignc qui palroni s||i miraculis clari corpus asservant multa Religionia

instantia.

3 Joannes
S.

Wtlson

in

Martyrologio Anglkanc
""""'"<<"-

Wasnulphum annuntiat Condatx ut eremitam. Thomas Dempsterus in Menologio Scotico sk


/'

bet

Condali in
vitain

Hannonia

Wasnulphi

episcopi,

In

Aquicinctino,
itn

quem
:

qui

crcdidit Sollci ius,

Injitur

Et de-

cravit.

suam Deiparae Virgini pcenitus conseDavid Camerarius Sanctum retulitadxi


ut

positio

sancti

Wasnulphi
Greveni.
Jn

confessoris.

Sic
I

Was-

usti,

ibidem

<>/>ii,/

" s di de

twn
eo

in P\ vter-

nulphi confessoris meminerunt ed^iom


Coloniensis
nt
et

missis,

et
:

aliquid particulare
Sauctus

addidit, ita
et

solo codice Bruxellensi


:

scribens

Vasnulphus episcopus
S.

con-

martyr ann/u/ntiatur his verbis Uem sancti Wasnulphi martyris. In hisce omissus est locus, ubi Sanctus obiit et colitur. At locurn addidit Molanvs in editione Usuardi, et aliquod etia/m elogium. Nam i/n una editione sic habet Item
:

fessor, et sancti Livini in praedicatiohe socius. Scri-

buntpluscula de
libus
et

Wasnulpho Molanus in Nata-

Sanctorum
et

Belgiiet Miraeus in Fastis Belgicis

Burgundicis,

qui

ambo
et

laudant
Balderici

Chronicon
episcopi,

Cameracense
i/i/i

Atrebatense
\i

in

ccemeterio

(civitatis

Hannoniae,

quae

dicitur)

floruit
:

Condalum nomiue,

sancti

Wasnulphi
in

confessoris,
',

prsemitto
regalis et

forte

Teora-

qui de Scotia
in loco,

insula veniens

saltum Cerasia
multis

Hujus itaque verba Apud villam quoquc Condatum olim dives in honore sanctae Mariae abbatia
xn.

ssculo

qui

nunc vocatur
duxit.

Cella,

diebus

fuerat
praa

vitam
slerium

laudabiliter

Postea

vero

ad

monaoomine,

Dei Genitricis
ibi

Mariae,

Condatum

perveniens,

Domino

servivil

nsque ad obilum.

Nunc autem est monaslerium, paucorum canonicorum. Dbi sane sanctus vir Dei Wasnulphus, genere Scotus, cursu peregrinationis consummato, sepultus, cum patripuellarifm.
inopia,

fdem inalia editione: Condalo sancti Wasnulphi


confessoris.
ii

bus

in

pace

obdormivii.

suisque

meritis

omnem
nobis

locum
translationem
et
ita

illustravil miraculis.

Haecpraecipua sunt, quse

aliquihus ut

monachi cx
>pO
:

2 Auctor Florarii Ms. hoc die ponit conlra aliorum consensu/m,

de
4

S.

Wasnulpho qualiscu/mque a/ntiquUas


Molanus
potius
".

habet

reliquit.
.\iiui

Eodem
soris,

die

Iranslatio

sancti

Wasnulphi

confes-

in

Natalibus

Sanctorum
qu

\etanmcx
tanU
''

qui

de

Scolia
in

insula
loco,

Terac
Cella
,

iens)

marina in saltum nunc vocatur qui


laudabilem
duxit.

Belgii,

aut
r\

Petrus
istud

Louwius,

schedis

Molami

us

multis

diebus

vitam
ad

informatione,
clare

posthwmum concinquam Condali


non
legi

Postea vero
Genitricis,

ductu

angelico

monasterium Dei
perveniens
qui
<

jni
cti

tiolanus,

insinuat,
in
Officio

essfi

Condatura

nomine,
ad

ibi

Do-

Acta

ideoque
confessoris

te

mino
pridie

servivit

usque

obitum,

celebratur

communi
i

Pontificis.
Belgii

Molanus quoque
pag.
73
>h<i
seit,

xxx

Id Kalendas Decembris Novembris breviter habet

hwn
:

Indiculo

Sanctorum
de
S

In

monasterio,
episi

i/i.ii

Mitis innuit,

Wasnulpho scribens
missa

Condatum nomine,
confessoris.
11/

sancli

Wasnulphi
Benedictini,

Sanctus

Wasnulphus Condaji quies


De
eo

Martyrologi

Menardus,

Hannonias
i, l(

oppido.

mihi

Hisloria,

Ht

Dorganius,

Bucelinus,
ut

annuntiant sann

ii

.-iidi

archiepiscopum
Papa3,

Bboracensem

tempoSed

riiii,,

Wasnulphum,
in

ex episcopo
:

ribus

Eugenii

Ordinis

Cisterciensis.

Wion
chos
ad
ibi

Annotatis addit
duxil

Eral

natiqne Scotus,

vitamque monasticam duclu s. Gisleni, ea quo secedens, angelico


el monasterium S. Marise Condati pervenit, suum Domino miliiavit. PIousque ad obitum

primum apud mona-

Wilhelmo episcopo Ebolota ea Historia esi de quem Legendario Sanctorum aiigliae racensi in eumdem Wasnulphum dicere Condatensem, multjg
( |

caus is
vrnisa-

perabsurdum
habet,

videlur.

Vincenlii

Madelgarii

Historia

eum

Condato
Ideoque
in

Altum
assen-

ruil

anno

dcxl.

Eadem

fere
in

asserit

Bucelinus.

MunhM,
tior

ad

Vincentium.

Hos secuVus est Saussayus

Vartyrologw Galli-

nostratibus
sic

oonnullis
:

Martyroiogiis,
die Sancti

qui-

conjecturis. feso cano, nonnulla tamen addens ex WaHannonia, Condato oppido,S. die vnquit, in
pro Wasnulphi

hus

legitur

Eodem

Wasnulphi
veniens
vocalur

nulphi
tus Deo

*,

qui genere Scotus, dignitate professione, ul


in

episcopus,

Scotia insula Marina confessoris, qui de nunc loco, qui in Terasciae, saitum in

monachus
Multisque

serviret,

eo

loco

peregrino solojgjovirlulum cultor extitu.

Cella,

Po S tea

ad

pcenitentiam

suo

hortatu et

exem-

Genitricis

diebus vitam laudabilem duxit. monasterium Dei vero ductu angelico ad perveniens, Maria?, Condatum nomine,
mullis
ibi

'

DE
ki
<

S.

WASNULPHO CONFESSORE.

roai
5.

J.

",",;:,;;,;;,,,

fl^i/aito^a^^/w*vefc*-

'.''<
'

Mr

la^tasquentaBalderico.antequamnafas milielmus de quo apud nos ad vm Junii


singulo
capita

ejus episcopatw parum favent. Id uidit, Molanus, qui verbis num. 4 productis episcopaPui videtur refragan. Nolvm tamencontendere, ejusmodi hsec esse argumenta, ui conrferfctw

opinor,

S,

Wawulphu*

'"'""[],,

paululwm expenda-

,,',/, certiora a
Patria S

minus compertis separemus. Wasnulphum fuisse ScoPum, post Balr

sententiam reddant certom Castellanus Chorepiscopum vocat. Ihv quaqve virtum faoere
Prarian

nequeo.

derkumrecentiores passvm consentiunt, nec ulla vocare ratio, gua id negare aui in dubium est
possimus.
b,tur snon,

phum dicunt episcopum

S. WasnulCeterum recentwres passi imo ei arcbiepiscopum


,

vocaPum mfra videbimus,

forte

em Historia ad

Nomen ab omnibus
aut pro

anUquuyribus scriGallice

Molanum
estdubiu

missa.

Wasnulphus
aui

Wasnulfus,

Wa-

8 De lovo, ubi SancPus

vitam

finivit,

nultum
lial-

OHit Condati
aliqui voiunt,

hodierno scribendi

more Vanon.

.Qualisolvm
ulterius

fuerii,

vidimus ex

loitur non intelligo, unde Castetlanus acceperit nomen latinwm Basanulfus, quod notat in margine: neque probare possum observationem illam etiamsi eam videam a Sollerio nostro adoptatam in annotaPionemargmali. EpiscopaPus S. Wasnulphi non tam certus mihi videPur, quam nomen et

derwo.
Est

Eum

eumantrvixi*it>

illustrai

Mvraeushisverbis:

aulem Condatum, vulgo Condet scu Conui pronuntiamus , Hannoniae oppidum, ad de,
Scaldis
boniae,
est
et

Hainas confluentem
gentis

silum,
In

olim

Bor-

nunc

Croya....

hoc
qui

oppido
S.

collegium

xxiv

canonicorum,
religiose

WaDc

paPria, quod de eo sileani vetustiores, Balderious

snulfi

patroni sui corpus

adservant.

nimirum,
qui

Inonymus auctor

Vise

S.

Vincentii,et

B Auctor Ftorarii, qui a


,a

SancPum adjec&runl Martyrologio Usuurdino. floruit sseculo xv in prscipuo


scriptoribus

corporeplura dicam inferius. Prius envm inquilocum, ubi S. Wasnulphus habvrendum est

tasse

dicitur,
locis

antequam

veniret

Condatum.
in

Eai

etogioepiscopaPumsiluitt inbrevior asseruit, isque

mmi

notis

Wasnulphum

diaHt episcopum
creduur
,

saltum in Therasciffi vel Teroaciae, licet Cerasia vovvtm Usuardo Molani, sed mvndosc, (jvantnm appaaliquot
<et.

allegatis videtur venisse

fuit$,

im,

$ed

octtutiont

ram suam aut Louwius tiolanus 6 ^episcopaVu iii Natalibus Sanctorum Belgii ita proponU: Annumerandus autem videtur titulaqui converepiscopis, ad paganorum ribus
sionem huc
Testatur

Pagus
.

Meridie

ad ille comitatui Hannoni& adjacet etmodo Picardix facit partem Orienla Tierasce.

talem, vulgo vocatur


At

Dc

eo

satis

prolfoeagit ValesiueinNotiHaGalliarumpag.bbd.

tcmpore Vincenlii comilis venerunt.

simu/

Sanctus

dicitur

</raisse

in

loco,

nus

enim Vincentii Historia (sive Vitaapud data ad xiv Julii) beatum Wasnulphum
Condato
ad
video,

saepius cx
venisse.
Ai

eum
quid

ni

Altum-monlem
in
Vita

non

asserta

Per Cellam autem potius videtur designari locus m Hannonia, quam in Teroacia. Certe monasterium S. Gisleni in Hannonia, quod etiamnum floret, Cella vocabatur
qui nunc vocatur Cella.
<<>

S. Vincentii, licet

vera wederemus, prodesse

va-

irmpinr.

<t

Cvllense inoimsivrium

>u\.\iui

vo-

ad episcopaPum S. Wasnulpho asserendum. Sequeeniminilla Vita vocaPur episcopus, et locus habitationis CondaPum minime favet ejusmodi
leani

caPwr vn
suit

Annalibus Mabillonii. Sic Ccllam


2

etrpo-

Wion num.

laudatus.

Sic explicai

Buce-

linus

m
de
S.

Menologio BenedicPino

ad hunc diem,

conjecturse.

Si

eni/m

Sanctus paPria

sua

erat

ubi

egressus

ad fidem praedkandam, videPur potius

Condatensi
soris.
llic

habitaturus fuisse
vertendA cuin
vii,

m loco aliquo,
gentiles,

Wasnulpho hscscribit: In monasterio sancti Wasnulphi episcopi <-t confesScotus

ubi plures con-

palna,
in

dignilate

episcopus

erant

qua/m

videntur

sae*

sponte propria

exul,

Belgium
cucullum

delatus,

omni
aesti-

quo

ftorebai S.

Vincentius Madebgarvus,

honore
mavit
.

et

mundi

gloria
et

polius

fuisse cvrca

CondaPum, quod erat satis vmnum Cameraeo, ut credere posswius, paucos aut nui/ov
ibi

exambiit
in

meruit.

Monasticam

proin

vitam
postca
Dei

saeculo

\n

mperfuisse gentiles, praesertim

divi Gisleni monasterio professus : inde secedens ductu angelico ad monasterium

cumetiompropvnquiussii Tornaco, et liaec civitos sculo vt, altera a sequenti egregws habuisset
episcopos.

Genitricis

Maria3 Condatense

devenit,

ibique

gratanter
et
Filii

susceptus, in

nullus quoque

De fide per S. Wasuulphum praedwata ex vePusPtoribus loquitur. Unious


oerismiliter ew conjecPura

ejus cultu

ejusdem magnas Matris devotissimo vitam sanctissime

exegit etc.

iusVImutyhumfacitS.Liviniinpraedisoiumasseruit.
ejus rpucopatui

9 Per Cellam designom


ni,

aui locum,

quo illud

monosterium S Gisle- in s Gisleni, pud cond Pum est, omnino nonaqv'


'

monattSTio

existimo.

Nam
utiPwr,

Baldervcus

lib.

w cap.

xl eo
saucti
Gi-

tum.

minimefavent.

hcus Yii.r S. VvncenPii, qui memora7 Pur, episcopatuiparum videtw favorabilis. ParIpse

nomine
slani,
licet
,

dum

agii

de Cella
ponii
in

illudque

monastenum
dicunt
CYIIam.

loco

vide-

tem

h<

transfero.

MemoranPm

multi

Sancti,

quem

iolebant,utvultawtorveniri ad mcnaste. num U " tmse > '" "'" "'" '" Sabim
;
.

thia r m,tvr

ptores, qui

diount,

SamPum

venisse

in

saltum
unt,

Teracia?

wt

Teoraciz, aut errasse censendi


in

VintenPiumWius

dum Cellam

eo saltu

autpago

collocarunt,

,m
;

n.

,,,,( ..|

Z nd
,

''
llM

*****
-

Mrumque pagwm sk

<:,

rimit,

ut

'"'

s"

ZL
:,

...

recondebat
.

unum
ft. S.

credi-

B.
,

Wasnulphus
'

disse
""
'

'"' videri

possit. fvaaw.

Jiuicira in.su Przierea ipsa


'-

T7Tf*v
";"""

cunsul:i "'-

h"1

"""-"

r ""
tores.

'""-

wm .

\\.IMIIII)I Wasnnlphi

in

llk

flim rectead

habeat

votuerit,

factle

perspunet,

S,

Wasnulphum

ut

apparet vncert monasterioS. Gisleni habitaveritS. Wasnulphusinowi poVuii m Cella habUare, priusquam
hi
ihi

Hur,

DIE PHIMA OCTOBRIS.


^

:m
vmxmt '
,

conditwm erat monasterkm, idque omnino miln viderelur dicendwn si setatem Sancti
ibi
.

crederem a plerisque emmtiatam. Si vero junior fuit, quam plerique credunt, potuii vn
Cel/n seu
in

recte

wngvuntwr Gennanus, Vedastus, Bavo, Katua Wasnulphus ei rursum aliam extoissali Leusensi (oppidum esi in Hannonia) ubi inter sewSanetos moccdictos recensetur S. Wasnulphus.
alque
Hsecsufftciant
iii

monasterio S. Gisleni
t

vitam ducere

<><i

exemplwm, ne quis
itio

eanstimet,
in ho-

monastu am, vndeque


tione

ondatum

mitti, ut
et

moniales

sola ecctesia

Condatensi SamcPwn fuisse


LseHensis in

ibidem in vita regulari dirigeret,

administra'"

Saoramentorum invia virtutis sustentaret. mcerta profero, quia certa non habeo. Tamen non
oredidero cu
vi/rofu/m
iii

Hamumia
teste

thesauro

reli

uiarum, qui plame insignisest,


S.

Bucelino,

Samctwm em monasterio

aliquid numerai de Bayssio pa^.281.


12
Inter

Wasnulpho confessore,

secessisse

ad monasteri/u/m femi/narum,

sibi

soli

cum

corpora, quss

feminis viveret^

curam eidem fuisse Condatum secessi*se, facilius crederem, si id in vetustis utcumque documenth reperi/rem. Vunc verocum solum ex Balderico constet, Sanctwm
derm vuvisseetsepultw
esse,

sedfemmarum demandatam, idet

mannorum

awno 848 metu NorAudomaropolvm fuervmt franslata,

oartadecot
/""-""'

nwmeratur etiam corpus s. Wasnulphi. Verba datasunt mS. Piato num. \\. A/ relatum fuit Condatum, ubi etiamnu/m servatur, nc tamen,
habeatw oum aliis ejusdem quod sacrileg slia reticorum monibus anno ir.su ,., thecis suis fuermt effusse, <! ticpost fugamsceleraUjruma Catholicisinvonta
ii

"/

eadem

theca

nonnisi pro conjectura

ecclesise relujuiis,

incerta curam illam de monialibus Pradere possumus. MittMMuiovii 10 De setate Somcti aut de tempore mortis nihil " /vm dmt auctoi Florarii Ms. t qw alias frequa tempora et non raro multum <</,rando Vihil quoque ea de re attulit Daldericus, autalius scriptor utcwnque vetustus prsetet awlo-

\rri

RoA/ssius
122,

><<

Hierogazophyl
litteras

"i"

!< itat

Ludovi*

>

de

'aymont m hiepiscopi Ca/meracensis, qui reWquias S. Wasnulphi et unim ea Somctis innocenB


i

tilni.s

runi nliis
litteris}

11,1,10

.".S(i

iinrn

,1

rro

rrr/u.sit.

I,i

ir,,i

VitseS.
S.

qui
\

jam laudalwn num. 7. Wasnulphum conjunant cum SS.Amando,


Vincentii,

iisdem

quseintegrse
<</

apud Rayssiwn
propositwn
litteris
</

videri

possunt, et aliaqusedam
testatur

inci

itio,

aliisqm
>/

Igii

Sancti

qui

/" latusarchiepiscom
brevitatis grati

nostrum Quaproptertol
Vransfero,
fine litte-

"/" \n floruerunt,
/
'

partim etiam

sseculo
S.

vm.

archiepiscopirelationem huc ex

illo

autem

loco

Wirseus de setate

pbi hsec scnbit:


S.

Floruit

anno
advenaa

Wasnuldgli, temporibus
qui
fovit.

omississolum
i"iiin'.
sentes.

initio

jn.r

plurimas

recensent

personas

pra

Vincenlii
Scotia
et

Hannoniae
Hibernia
ait
et
:

comitis,

plurimos

ex

LaudaPus
apostolicus

Dafsesunt anno Domini millesimo quingenlesimo ocluagesimo sexto, die vigesima septima
mensis Martii.
13 Sic

modo
aimu
ejus
iii

Bucelinus
dcxi.i
:

Glaruit

Vir

sic

Wion.

Castellawus

mortem

autem habent: Notuni Facimus


in

<|m>ii

qw>

margme

/tyftcirca

annum

dcg.

Verumde

die datse prajsentium


M.ui.T
opidi

ecclesia

colle

familiaritate mtei S.
S.

Wasnulphum

ex

min

non constat. multos Sanctos S,


i

VincenHwn Madelgarium et Vita memoraia S. Vmcentii Nam \nonymus ille auctor


}

Condatensis,
nobis

nostraa

Cameracen
noslroa
el

dicec^sis,

prassentatis
et

per

dilectos

,,,/,

(lccanum
nos

capitulum
ac

dictse

ecclesiae,

per

agere
diaHl

pototerint.
in

Vmcentio familiares fecit et junwres, qua/m ui cum eo Hinc So oster, ubi id


i"

humiliter

cum
>i

devotione,
videlicel

proul

decuit,

receptis

reliquii

sanclis,

beati

Wa

snulphi
sancti

archiepiscopi

confessoris

ac

cujusdam
et Sautre-

ervaverat,
:

Commentario
prope omnes

prsBvio

num.

46

[hnooentis

aliorumque
mensis
<iu<i

Sanctorum
post
in

Sanctos

colligere
in

voluisse

clarum,

dudum de anno Domini


<ii<-

millesimo

videtur
ruisse

Vnonymus, quos eo seculo


intellexerat.

BelgiofloVita

centesimo,
bile
<\<

\v
i<'\

Octobris,

horri-

Quaproptet exilla
S.

non

fit

incendium,
i

ipsa

ecclesia

totum
i
i

certum,8 Wasnulphura

Vincentio fuisse

pkme

molita
-

contemporomewn

rpotuit

enimjunioi esse,quemadibi

combusla extiteral ilJaesis miraculose, rama publica attestante,


< i

el

in

cine-

modam
'

de aliisnonnullis

recensitisostcnditSolr

ribus juxta

summum
ac

altare,

pro tunc demolitura,


<i<'

lertus.

da/m

Hac de causa mortemS. Wasoulphi latefigencred.d/i seculo vn vel vm. Cum enim

invenlis

postmodum
tertia

quadringentesimo
Veneris
.

quinquagesimo
mensis
fratrera

anno millesimo primo die


.

S. Vi/ncentius obierit ci/rca

ni

s.
i

&17,sijtmioi fueWasnulphus, usquead sseculum vni supi


i

annum
asse

vigesima

Julii

per

reve-

rendum
simi
scopi
1

patrem
de

Hugonem
<!

Dognensem
reverendistnnc
epi-

potu

Longiu
cv

<

Anonymum, non
sssculu

episcopum,

permissu
Joannis
in
<i<'

licenlia

\dero,

vn aliis

ad integrum

domini

Burgundia,
adhihitis
<l<r<'iH.
.

rra/oerii
Sancti

Garaerai ensis,
ligneis

quibusdam capsa
solilis,
ir

serrala

II
et in

condati

vel

De cultu S. Wasnulphi observat Mola/nus Louwius, natalem Condatihac die celebrari. De


addii
In

feretris
ri

conseralis,

ca^remoel

inis ste
li.ir

siillcimiiialilnis
el

honeprius
i|

'''"

Officio
bet,

Antiphonis

nisi

fortassis

quod

ad
alia

proprium sepulcrum ejus


nihil

baaegri

reclusis

reconditis.

^os

acceplo

veniantel

sanentur.
in

De

fesHvitate aii

Molaquarto

qui sas testimonio, dignorum virorum sam las ad terram retro dictum sumreliquias
iiiiiin a
1:

nus

Quiescil

Condato Hannonise oppido, ubi


celebratur
Translatio
esi
,

altare

prostralas

cum

litteris
el

dicti

Joannis
infra-

praeter
liiuiim

natalem
Januarii,

irgundia,

Iquas

in

caj sa

feretro

sicut
in

annotatwn
In

apud
guoque

scripiis
ei

cum

aliis oostris

inclusimus) posl discessu

ad

Januarii
et

Prsetermissis.

aliis

fugam
ipsam

hajrelii

ecclesiis

snulpho

olim facta esi Comme oratio </< S Wapluribus sim/ul Sanctii \nonymus, qui

qui
et

ecclesiam

orum Tornacensium h aliorura, Condatensem invasi


millesimo
.

diripuerant,

anno
prius
<'i

quingentesimo
capsuia

copatum vindican conatusest,etfrequenterad hunc diemallegahs esi in S. /'< pag i5 et Cameracensi Breviario oraHonem pros. Piato epi

octuagcsimo
ei

inveneranl

in

similibus

feretro

noviSj

per

dos

consecratis, adhisolitis,

bilis

ca?remoniis
ei

sollemnitatibus
seu

de-

ducit,

qua simul commemoroMtur SS. Remigius, WasnulPiat/us et Vedastus, Germomus, Bavo,


:

center

huneste

icclusimus

recondidimus

Hsecfacta Condaticmno 1586, prsesentibus mulUs


oensitis,

phus

aUas

vero

ew Leodiensi Missali,

<

quibus

39

306

DE
Ilrossrnr

SS.

MICHAELE ET SOCIIS TIUGINTA SEX MM.


WTMO
1644
Gesserit, aftines populos
lu<

7T *m
J
-

14 Plnl,,, rll s
<>!

rirshi/lrr

ralus plympfl

""'""
/

s "" c,,s

""'""Gondato
IM
Otk-

Vel quia Condato^ Genitrice pweuujte Waria,

"

ll/f
lo q

uvnm

mscHpsU. De
40

v.

aatetfiOtiM r"//"

S. Wasniili.l.o /'".'/

iinul Tulur adeSt, iirl.rmqurislaui iIHcii.I.m lomlru, tempr>lalrs.pic M.n..ras, VdveFSUS


<

Rulminamifi

et dijcos fcati ssderjs. asstus.

rttifi
j

ui.mIii piniimi i-xripiatp.irv...li^jiin.-l;i

irg.-sias Goipoiifl cxuvias porlatilis urna

UrbsCdiHi.iicii^is, siicroiquampignoreNdita^ Genittteis in BBde, Ghrfstfparae reeubans alma

Conimoi, atque modosuper


Sublimi visenda loco est
:

m PAUQipe
et ipsa

tempii

sed

quptannie

Wanuiphii8|Soticaeiato!arisepi8flopufi ors

Poriarj ceverenter

Qua tamen
ivn.ii-n
i

ai

Ghristo potiori fo&nora luorum

Per vicos
Pra?inl.'l
,1,/,/,/

i.i>,

pei

amal .1.' principe templo el inbiacompita passim,


rium
lux
priinaria

ii.iiin"iii.nii

vereus seceasit,

in

amplos
s.

n.iohris
.

mensis.

Tcmpiuii saltusj abi uttni EheoBaoia Indeaed augelico dnctu delalus in arbem

syfo

amotot

in

eadem
ea

theca

cun\

corpore

WasnuIphA
et

esse oorpus S.

Wmebaudi, utsakem
Qeinde
S.

Nomine Condatum;
Snbslitil
1 1

sanctae Genitriois ta Bede


finivfl

creditwr,

unvus
ico
x

InnpccnMbus.
i

in

Bacro

wtam

agone

Kalendaaio meto
nulplii.

ad

Qctobris

||i,nr v.t.i .luplHi


\
i i . 1 1

de nniinn.' deiUS honOT&t,


dicte vigHantei In

ad

./"/'"""'

natalem Transiationem

Wa -

brevitei

protbatoto patiias lelluris amone,

rul.

MUmis Buangelromn

urbe

SS.

MICHAELE ET SOGIIS TRIGINTA SEX

MONACHIS ET MARTYRIBUS
PROrB SEBASTOrOLIM
YLL
GE
IN

ARMENIA.

CRITICO-HISTORICA.

ANNO POKTE
DCCLX3
DCCL1

Memo'
Fa$ti*
I

Sanctos
\
i/

mxma-

ln/nri,

quod

Habillonius,

[o
.

Basiliano,
i

Ordtia suo BenedicUno as erendisnon


niiin

T!
insertos,
i

Sirmondi \ls. \fawimum Gythersum


'.

Syna a Sametorwm /< editis ad hunc diwm Galesinivs quoqx/e ftartyrologio a sc

i/m
et

ewcusis

sollidtus,

quamqua/m pro Samctis parum alioUichaelem tamen ejusque Sooios

Vitis

ac
,n

Oatalogo

suo
fi

gmerali
,

Sanoton
,

nuspia/m an/mumeret, licet Benedictinis procul omni dubio saoros Dorgaind, Wiortii ac Buoelini Fastos prss omlis habuerit, adeoque illi Wes mementa guibus lavudati
rimiii

h\

mm

iini

l'<

,i !

qua iiieoro~

hagiologi
criberent,

Sanctos

nostros

Ordvni suo

ut

adsy
F

quam
natos

sanctos
iii

illos

Honachos

martyrio
ea

adduci
h;rr
ilr

potuere,

ewaminare
in Faslis

valuenie- elogium ex Me
n(Bl*'

innalibus ecolesiastiois
t

Olenologio
in

mo memoret
rologio

eorwm

ta/men
a
se

Harbyillustrato

Mi/ur
opus

Sn nrlm
ea

iiiii

sacns

Romana
forte

notalionibus

iiunhi;

Elogiwm
est,

Wen&is, dil/ucidatione etiam,


n/uru

propterea
irius

non

Grsecorum,
r,

didit,

m&minit, quod vn Menoquod e Grm o Lati/rwm Svrnon amnuntient/ur at, wm


;
i

addita,
;

subjwngo
illi,

Latine a
et

mr

sic

redditm n

Sancli

Constanlino
in

Irene imperantibus,

cohabilabant

mouaslcrio

plures
otitate

"/" GrsBoorum nriuu iiiiinini,


iiiiKiiniiriiiii,
,

Sanoti,
,n

de

quorum san~
Sirletiano
hie

Zobe nominalo, prope Sobaslopulim. Alim autem


Agaivii.iniiii

Menotogio

(Mmologiwm
(prowncise
in bellica
:

Basilianum
wrbisve

Sarace-

non
m

Baronii
est}

'..

'

isum
in

ii""

eaemplum laudatis ue jam


Hichaelj
et

noruiu)

ameias
Lfpit

przfectus)

haSociis
i

ditione
S.iiirius

giologU adliarens looui


"i tyribus

>>.

ipsi

Actis nostris

concedo, quos

proui

Henologiwm
ill

rcgionem illam suscejila, aulem (ameradi oolenti, Basilianwm et Synaxarium


Clirisliim uiniri/.ii C n
virtute
Christi
1
1

Dorgainus,

Wumusac Bucelinmvn ulgaruntj Sam Hs


i

Fastis sacris, siM


Wi

Sn

iiiuikIi inihriil.

ICStl-

Ordinis,

i.iuiii

beati

ii

Patres,

roborati,

tfcmdictini
tribus
hisce
i

sciiieet,

accmsuerunt,

quo tamen
Bucelh-

nwm

hagwbgis asseniiri nequeo ; i/pue arpendum, propU

iiiriliu in Mi. h.icl, sanclissimus hegumenus, (abbas sive monasterii prsses) ac suos in<truens (ad constantiam adhortans, ui iterwm,

^l.uisipm

tos se

)i.

nologiwm BasilianwmetSynaomriumSiA mondi


iiuiiirs
a.l

traditurum, de quibus, quod Ordimiis S. Benedi n '. oeterum monwmentorum fide constat,
S.

inniiih
a.i.hixit,
I..
i.i
.

nnirlciii
illi

pio t.hn-to

obeundam
porel

ae primum

(Disoypuli

MichaSlis)

Michaelem nihitominm ejusque socios mmaohos miri Sinninx Benedictmos Henologw mo imcribat,

.T\ i.t, obtruncatisunt,

deindevero

sancUs-

simus
iir

Mith.nl

Elogio

huic d/uo insuper

uersiculi

,1,-

quibm, quod

QrtfM

S. Benedictn fuermt,

/n a miii.intnr,
,-, ,,,

quos,additQ mterpretat/i/one Latina,


:

iii

m monumentorwm

fide

non constare, >/

/1

Uer r.iinbeo

.,

DIE PRIMA OCTOBRIS.


^
Tfj0eic

307
:

Mt^avj

uwv

paOwatc

rpl$

5txa

,msi/u/n
inine

,hr/i,

i)

u;]m V ero Pctri Arcudii

no-

a.ctohi
c.

Xooo*

fTuWiyOrj

twv fiovao-roftaoTupwv

Ughellus

vulgavit
a
cl.

priorem
v.

snnoircm
Simonio
presbylero
in

Michaol

cum
,i

b.

discipulis

trigenta capite truncatus,

Menologii

partcm,
qui

Joscphu

sivc capilc

corporc sojuneto,

Asscmano sacros.
1"
/>><
v

basilicie

Vaticanae

choro eonjungitur monachorum martyrum.


ut,aBaperperam
)

".liriato,

eoadem

COdiceS

oncntales
recciiMiii,

Versieuiorum
,
rrr/i/s

/,/,,

^^

a/uctor

frigide

admod/u/m
,/,,./,.,,,_
11

bibliothfiea

Clementino-valicana

oasti-

/.,./,.,,._

,,_

/um/rrr,

iH

o-vvaTrrstv,

m/mhirr,

rmi/

m/r,r

si-

-.ii.im novaque donatam edimus

propemodum
:

mterpretatione
textu

GraBco

enim
multa
vcl

quam
ab
5

gnificdtione

mfa sepugnantibus; nwm&rwm

oero

longissime
tione

distabat,

queinadmodum
a.ljccla,

facta colla-

Dincipulorum Mfehaelis hegwmeni sive abbalis /><< tni/mhi, neglecto sujjra deoadas ewcessu, />>i<, ,<</<
liiiilnni rr/

perspicuum redditur
|.cr|.ciam
alio

aiqutdem

inlcrprclc

pra-lcrmi>sa
palilur,

nmil

nam

rl

Elogio

rl

r<us/c,/,. s

hur
,/,,,,

quaedam
sensu

prorsus,
;

quam

texlus

/nni
S.

Imnsrri/iiis u

nnu nlnlm
nnn
,,

/>/:r/i,//l

,,,

exposita

corru|.ia

alicubi

Sanctorum
|>-

MidlMcli
.-,<

/i/sc/ml,
r

lunluni
:

Iru/inln, sed
TSj

'iiam nomina; ubiquc


lius,

demum
vii'i

paiapbrasim

hn/inln
ritiip*.

1 1

rihiiu

lu r

rn

ilhnn;
ix

ujtT,
ZoiSjjc,

quam Gdelem versionem


Airii.lii

cernere est: adco

tmv

tbylw uaoru/Huv,
auTii

Mt^a^^

rJk

ptovifc

Ul

'-T/niiiium

Qra2Cfl

xai

Tf.iv

aw
cv
Tfj

l.almcque docrederent,
,,,>,,,

aytwv

Mova^wv,

twv

fxaGTv/ir)-

ctiasimi
I

fcetum
11I

esse,

eruditi

wix
s</ ,,,

uisi

o-avTwv

evoota

Xi6ao-Toi7ro),wf.

Eodem

die, san-

?heHuS

alhnnaivi

%uibui

,,,,,/,,,,,

CtOrum marlyrum Mi.liaelis ex niouaslorio Zobes, santJtorumque Monachoruni Iriginta sex, sociorum
ejns, qui prope Sebastopolim

iniln

/irrsuuilro,

perperam
mr/ilo
'/'""

martyrium 9ubieront.
ti/nnl r,/l,rl-

,lr, ,n, ,/,,,, ,,h \im,lm /,,r prxtermissa diountwr, Irenes nomen pOSSe irrmnr/i, ul /ummlr mm inihilru,,

Mr/m/n, /iiiin
lniii

Basi/iuniim.

lum pTOUi
i

vum Sanetorum
i./lirllun/ r.islnns
,

loin

VI

llnh.r snrr.r insrrlum


rl

rrstnl.
i

!,,,,,

":

uh

noslrorum Elogkm nlm /<</ l\m,r ,,// An mh>>


o/,,, ,,,,-,

/irmil

slmlm

n/,rra

/ ,n

nm

ISSl

inalimiiis
r.irusum,
ml/uni/il,

Alliiihu/is Mlniiii />,/>n rrrrnho,

,l,,is

rxt

mlaliimsih 6 \mnrn uulmn


111

Irrnrs, al

A/rmhus

li/r

('.

Micliacli
qilOil
rl
sil.

SocddS

/rniinlii

sr.r

/>nr,lr,

OmiSit, soliinu/ur fnnshinhn/. sn/uu/rm iilrinm/ur '" Wiodcerta


r.i<-

Si/nn.iar/iim
i/iiiii

Sinmmh
rrisirnli

faril.

ul,h, n,m
Disri-

///

>

h/.rro,
///,

,///,/

/.,///,/,
-//////.

rrr/rlxit,
////,/ ///,/,/

imn
i/iii

n,l,l,irl>

numrrum

fmiit sn/i/utiim,

/uihuum
u verO
,/iini

S.

Mi.liaclis

justo

mi/wrcm

r.r/i/hm,,/,

/nm/iir.

rlinmmini
lliisi/iuiu)

n/,r,,u,r/, \,slan-

foret

Snmioium

iioslmrum
etenim
,,m
,i
>.

i/n,/m,

pTOUt

illinl r.r

Mrim/ni/m

A n nn /ilius suis rrrlr<n eo S


, ,

pugno /'/, //.:, anirei ou m <<ninim < Ban 11. u quo Sancto) wm nostrorum nm,h/iium ml uiinuin IG Consln n 111 i<>/>i m, 1/1111. i/i/ist/ 756, uilr</nr ml lrin/ms innsln n et
1

1 1 11 1

in is

Baronius
is

insei uit

rum
natUS,Utl
Btiam ex Blogio
vitiato.
/,,

SOi

sr.im/inln

sr.r

,,

Michael suhnssr,

Iirurs im/irrm ijnn/s >m/,hi>s

;'ll

nniriins /rjri/i,
iditissp-

conspiciebat,
//"/,
.////

Verum Ba
mn/ii
,/uhio.

imi ruliir.
\

/nniu/

mOdn
,
.

</<

iim nu ,,t

ir

t ,

Yn nm rum n/nnl nmnrs sm.sntm ,,/,,,/ llntnn ,//,,,/ Sunrlnrum


o.

minu.-.

m-

nostTOrum
mods
;/,/-

Menologii Basiliani eaemplar, in quo et Constantini rl Irrnrs imminU sn/mi ,r nlu u ,,,/,.: /m
huissrt. aiiirr
Ir/im,
cili

Elogium
Ininlnli,

Baronio productum,
sr.r

vn

quo sexaginta

/uissrl

fmhunis.
'

Innlum
I

lnr

nh
i-

sespSociiS

Michacli, i/um,, ceteri Fasti sacri


,i

Armiilm
<lrlui

mni

<lrh>

////'

'////'

fmnhi,

in,/iiihns liu/iniu

mmtiim.
ejusque

inni.rus nl
,

n/rm Ihno
sil.

>in

/,

..-.r

buuntur, plures ego Socios quam trigintasea s. MiChacli utlri/nirm/m mm cmsm. sus/ucm >/ uc /\>ron/uin
in ,r

.ml umihnn

n fi

mum

ilmnu

>

Ml.Ji,,.

Sooiorwm

nm mhus
i

Imlniissc
iii

cnihccm
imt.r

Mcimln,/,,

(iin/nr. n,,uu/>m/.
,11,

martyrium unice propterea ObqUOd "I /<"<,//, nrcnri/, nn1/

/',<. ,/,,,, ,1
i,

cm

ii/iiim.

i/iin

a nl/i mri/c :r
I,

16 lonslniil/ii/ io/irmii/m/, Hiii

VA'> /n

m cl

/1

rn
> 7 '.

nniis

i/rm
,

uiiihuirhcis

quodi/n /:<isi/mim Elogio Sancti nostri a


ea

Sarace-

cis

36, im
i/uni/

1,11.1

lun/. Suspicio
/-./, ,,,,

''.'

luniim
Iri/nnlii,

nmrru.
;

iimnn.r
/<<><
,i,

\h,n,

minli/im <<>rmiati
>

m/rlui,
/>,<><

n/rm

/ /

'/,/,/

,,,

,,

BoTOniO

nt

r r

si i

hirium Sanctos nostros, Constantino et / /><>/i pT0dat QUOd lanirn l/c im/r,,/i u ,,, /',,, sitahu/.r mnnrs (li.rr.r.si iinum
im/ir, untihus, floruisSe,
}

rmom.li
-/

siinl,

ir,
:

immimio
rrl

/>'//'/

iam
Sn
//'
,

//"/'/"
i

roiir/m/rrr
,l<:su/nu,i

rnim

//
</ "
ul

</<<<</, ,

Aimnnm
/icr/>rni//i

su /u

mu

///

/ninc/uin

/mniii/i,

niim.

/irmiluim/ /' ,/hrl u m r.islnl. r rcc cr/s, /!,, rm, m n u m cilnt.r /nciunh Ut Vel c.r
I

n/nimlus
,,i
I,

rsl.

rrl,

ilrlmil,

imlr

Snnrtmiim

imstmiuin

EfogiU

nlrr /<</a

mn is

inm/nn advoaem
feCtUm
///,
,/<>,!
,

-/'/-,/'

'-/./, /Inl/s

Afx^x;

taniuim
r,
.

urbisve.prar
/'"'<<',

suspectum haberi fnerito queat, uH et illud mrmni nlum. </im,/ ,i/>u,l l',//ir/, u m /n >m scmcs/r/ ytenologix Basiliani parti inscribttur, quodque cum Elogio Baroniano (n eo quidem discrepat, quod .inniim saltem meminerit, in o tam&n <<>,, ,<uii. quod frenes, quemadmoduan et illud,nomen
,
<

iiiiiu.-i is <>,>/nio/i s ri/


,,,,/,/
/!</
/

mhl issim US
>/uin
i
/>/

,lu/nu,n
/u

OptOl

incipem, domine
,:,<;,,,,,

"". qui

ve su
/

<
r,
:

mum
<

W(1
t

Snrurmos

,n

/
>

onstantino
,

et

trone

vmperamiibus,
i/m<

obHnw
ti/,

>i

ncc
,1,1

</,/ cs

m/iittal
5
lianum
cst.

mi/rrl.

Sumim m ,n^l<mm
"./ ""/"///'
. /

ir

Ycriim.
i<iiii

,!<

</uis,

etiamsi Elogiwm
/,
/ ,i

nunhini ihrrrril /m
///

n/n/ucm io.nlnn16
(

,ium

siis/irrlum

hahm

,/iihiu ni rl

mmn U

///,/ rl

hrnrs

m />c

/<

sri <ui nniiUin

>"

'//'-

hr.n.r l,,/>u/;r, fortC DOCPtf "ii imn sallrm /l/.r ,/>s:r ionslunlim nr Irrnrs immrn nsc/ih/l u qtllbUS
/
,
,

////

Gopronymt,

qixo

Punc regnamto,

apud Saracenos
ritl:i

ftoruit,

dux quidam quem laudutm BaronA


Ihilnn
/lom/mil.
;
l

oHus
ru ,n

sint.

i/iin
l

Sanctoru/m
in

nostro-

Elogium

apud

qhdlwm,

quo mlus
I

mqyue
,///,

in

TJieodo
i

" "" ; " "


>
>

imntaiiinius, mnissn ln nrs immnir, nir ,,></>> u r Momhu/i u m /lusi/iirr/il r.r ir.r/almnc, ,/iium

<ss'im> r rsims.i

nssr.

sc

il>>l, ".'

n mlr o />l

/<<!<

noi. << Sanctorum nostromm

neom

,<

hnniim

/'//

'

rcml mnl>iis ,:nusiim


,>uihus,
ul,

/i.ilnl.
,'r

<

huc huiisc/l^rr.
llniihmim.

,/uul

JfC^lO/o

prOUtapUd
sit,

it/lirlh/m ri.sial,

Unir.mim

im/mtn /ch arrnmn <<><!' 7 Yciim /u.rlrn/imm </<></ S>', rs,>>< ,/,// Theodorum patriarcham AnHoehenum
>

'<,-

<

sentiendwm

cognoscamus, opporWhe ad rem

////,/,

/,,/'/'/.

ilin,,>l,nr,

,,r,n

r</n

,/,-n/c,

hu!

DB
AlXTORt
C. B.

SS.

M.C.IAF.U-.
.

ET SOOTIS THIGINTA
,,,,
/

SF.X

HX.
<*""'"" i t <nii
Ul

""
hab,

i*
,,,
I

*r.

''

frmi

""/'"

,"'';; ,. /'" V ,.;,


'"'
'

,,,.,

9**
Conskmti
,,,,
'

m
*

par*t,Sar<m

T" **><!**
'"

'>,//
fa*

'"",'

""'"""'"-

S
,/

'""'"-

"'

"

,
,,

./

serius.ad
colligere,

mutecs
81
fto-

'

prvxden*
,

>pr*fec, M, "'/"'"

/"''/

'"",',,
'

''"'
'

fm
,,,,,.

'""
.

"'"'

'

,"""

,,/

r/V

/'"""" "'"""

""" \Bm** Hal


/,.-/./

""','"',

"
, >>
,

gentitiliscilvetad

lermtipatebit,

mEl
.,

''-",/,,,

./"""' "/'/"""" '"""""

""""

'",,,,;
";:"
,

ferre,

propt re

BU
'

,,.,.,.<.,

Wem W "/'""'

'"'

,,/,,,.

m/ " harajojam)
,,
,

,,,,,

"

"/"""";
'

P
,,.,

J
,

/,
(

"

,,,,.

"-'-

,,,,_
'.'"".

.,,,,,.,,,

,,.,,

,,,,,

,,

-".,'

"-'

""

'"'"'''

S
,.,

.V"'
,,.

/.,./,.'."

"'"."*""'

,,;,

,,,,,,'<

,"""'' '""

,,,

,,,/,

,,,,,,
,

h
'"'"'

"'""""
/""""',"""
''";"',:"'

",;'""'
,'.;,,,;;;',;.

;;,

,, ,

Tlteophanes duas ,,,, altos eape / Irent imperantibus /(., imperium ,,,,,,,,,,.

aThmphonm

"

"

""","";

"

m
...

,,.

//,

'..<.."

mariUmam, <>>>>
i :

./'

"

anno

('/,-

*-.
-

n
,

Pagiw
',,

/.,./,,.

CAa.fi 788

-""'
st

'"'"' ""'
/

/'"'";"'

",

'""'"""",,
-,

Hoc anno mense mbis deseribil ,. ad predan KnAriaciesArabun. ,S


',

""""""'" """>'/'""""

!!""''"'""""""""
,.'

r;;; W
;"
'

',,:
,', """
'

Zt

* " < JLmm


,!,,
:

'""I'

'"

ll

"" n,nl "


.....,.

ad

iccum,

cui

'"'"

''

'

C opidnadus,penetrarunt.Romanoruniautemduces, ooCusjnunumcopiis, bellocum eisdecertantes

;"";,

"

""'","

"/'"'

"" ''""""" ''' '"


""""."

;;;;;;;

..,:<,
ra

"'"""7""

'

'"""
"'

t
:

,,

ra

'""

r'

,7 "';::;::;::
"

1,,.

ttnm

non pauci

Diogenesque Orientainn,,

rSa4rnuus,et0psiciiducesceci-

","'""','
'
'

m
in

"//""""'"""'"
,.",

iSaZaee
",
',",'

"r"""""'
''

"'"""
7

"

""
' ,

5T
,
i

*assis

Cyprum m
s

iUonem

3^cnm

imperatrix (Irene) prassec

-"
,,

"
""'
'

'"

""'"'

""

"

""'""

"'"'"

,:,,,, pariter Romanas 01 , ;,, amboduces

navesineos
irvenis

"/.""'
[o ///-//,//, ,/".s,
.

,.,.,,
aUfjus oocasione

"'''""";;;";:::
",..,,..
>

Somctos nosfros

3i

num

,:'

:;,., IZ u i"L,,,
classem

Myri

,,.
..,., .rabes

u
,., ,;, porro Cypro

immiserunl

___.

interfectos verosimilws esse

deprehendemus,
sallem etiam

mvus

simul martyrii,
t,

si

non

certotf,

inmari oberrabant. solventes, tranquillitate exorla, eoa terram prospicere ccepissent, extemplo

Cumque
classe
;,

osimilioi irmotescG

adnavigantes
(

classis prtefecti

conspexerunl

quare

noi

<<">

s Intei

tiniet trenes
...

nvm

J
!/

o/

"

vrrupHoneSt qutirn Saraceni Constanimperium afflixerwU, memorabilior

praslium

instructa, bellum

commiserunt.

fainde
,
//,//

Theophili
q

,>

2JK
h
//,

\ innn ^hidus, fUhu


^
7

Vahadis

oonstanttam,

Cybyrrhxotwrwm duois ^editiom illa a

.'"'"""

'"'" "

"" /".""'""'"
'

'""

'"">'1/,,/ ''" ;
;

^aceniscaptus, ad iar ratarem ductus est, cumque nec mvnis necpro,;


' ,

^ ^-

; ,,/,,,,,,.,,,//"/.,,"..'""'"'.."""

,,.,
/ ;; """''"'
,

J,

.,,

,,,

\ugust //,, 165,9 Chmtil&\ usque an wn Augustiannilh


/
,

ma

/.""""

,,,,, "'"
,

modum d

kano

centi

simo sexa-

gesimo quinto misil Mmodhius Qlium suum Mrashidum ad bellum Grscis inferendum ;qui pn donec ad sinum Conslanlinopolitanum sus esl
.

> eadem Sara- reUitu expediUowbn* Utn Uonib'<> <vm mortem pro Lnristo forns- anno Chrislt cenorum evpedilione sime oppetierunt ; atmtereos fuisseS. Micbafilem

10 Plures forte alii Christiani

ejusque Socios, non


Sil jtr

opmor

etenim

hi

in

taudatis

Qrscoi

wm

tabuli
;

Penirei. perve

Eral

tunc

lemporis Graecorum Domina

prope

Sebastopohm
topolis
,

martyrium passi dicwntur 11 autem cvmtas , quz


offert

Irene
ipsius
c

Leonis

imperatoris
esset,

oxor

quod

scil.

Qlius

Seba
rrl

nomineVur, sese
v

vel

vn
'/'

Cypro
cvjus

minorennis
ipse

cum
(

periissel

pater ejus,

in

rijmii ihn

CypTQ adjaC&i HbUS


igne ferrove
s

adhnc in gremio (matris essel Melui ds Saracenis) pacem a temina a Moslemiis _o i" liit, de qua inter ipsos convi ail pecuniae
.

accolas Saraceni
rint. Cellari/us

evire tunc pokie-

summa numeranda,ulque pararenlur ipsi


,,
P

viaa dui

ei

quidem in Geographia antiqua ex Ptolomzo, Strabone, Stephano aliisque antiquis geographis assignai i/nsula Eleusse oppidum, no-

viam (disponenda) siquidem eo venerat per viam angustam, et pericu-

erum venalium

fora

per

mmeSebasten,quodnonadmodumprocula(
esi

dissitum, quodque
pot-uit

adeo

twm
Ast

m, cujus ab altera
a_
altera
iluvius
(fuit

parte

fuil in

mons

lubricus,

feritati

esse eajposilum.

Saracenorum oppidum illud,

Sagaris
tribulj

quibus

cum
ab
.

ipsi

annuissel

aulem
si

summa

septuaginta
ipsa
facile

aureorum
recessil
;

millia,

quolannis
impedire,

pendenda)
fuissel

qualeoumque fuerit, nec apud geographos antujuos a Itvudato CellarU) citatos, nec apud alios quoscwmque scriptores Sebasiopolim nominari mvcnm m
.-

quod
a

animo prudenti

nilui hi/nc

Mostemios
(lare
,

reditu

pOlUisscl
ditioncs.

Kanulcm
i/rruptlonem

Siiiiireiuirtim in
refert

eosque intcrnecioni ftumnElmaci/nus


Hegira
'

obquod Sa/nctw u/m nosWoruvn martyrium mariHma huic Saracenoru/m expediiittm merito att/ribuatui Neque est quod dicas,
iitihriiitir,
.

,i

lib

11

rn itate/m
,v,

quamcumque, qux
iI/iik]

Sebaste dicivur,

i/ndv-

Historix

Saracenomm ad ann/um
'

164,

riminatiln

ijrnarni>lm\ Sr|asll|uli'0* rlni,,,


j

"" "7"' ideoqi

'

imilitei
i/ni

Pagi/ushanc innexuit anno /

nlH^,

Jnntmm

tisjnr ntl \\\\\

\tnjii.sli

nomine nlimtim
.-

venvre, -j
r.ssr
,

aut contra; illud enim a vero mt,r,li r.itUS,CUmdeSanctorwm


(

nostrorum

DIE PRIMA OCTOBRIS.


\

:w.)

nostrorwm palsestra

erit

agendwm Inquirendum

esse

ntmc ulterius est, cui ex memoratis reliquis Saracenorum ewpeditionibus S Michaelis ejusque So rum marVyrium opti/me conveniat.
istvenmveroSWllliUi
COtl-

Baronius.
ptoribus,
.

appellandam, prout eam recte appellavU Cum enim Wyrinam a medii &vi svriiisve

urami
i

antiquioribus, Sebastopolim nomios


in

\\

Expeditioni, cujus sub


</,,/<
et
L ,

inrnmu.

fmem num. 8 breviter Sa, <<;,,, no ,; mO i/; ;,


'

nuspiam mveniam, Saracei Uantinoet Xrene imperantibus, vel


utpote

mtem, Con-

qu&

regionibus,

Constantmi

(renes,

verosimillime non convenU,

mense Junio susceperunt, cum tw \ede-

Colchidem, quas Punc invadebant,

re a Romani imperii finibus, olade accepta fuerint prohibili, Quare necesse est, ut alterutri ea % d/uabus reliquis conveniat ut/i vero pro oerto
.

'"' '""""' longiori, quam Armenia, de qua '""" prxcedenti, sitdissita, uelin partesSama

vicinas,

i.

otequat ab
hostilitei

iis

tunc pacifica possessione


,

tenerentur,

vrrupi se

verosimile

non
in

nequeoedicere, utdefmitwm dumtaaai


nostros verosvmilitei
vel

sit,

Sanctos

mno

apparcat, consequens est, ut pei Sebastopolim, r "i" s viciniam Saracenos vrrupisse,

782

Sanctorwm

in

memorabi-

Saracenorum exposui, iri anno 788


Uori
illa

peditUme,
exhibui,
,

quam
S.

quam num. 8 in terrestri eorumdem Theophane num. 9 pariter


expeditione,
i

frcrum Elogium oiun Eolidos, qus


se vocavit
;

prodit,
et

nec Myrina, civitas Sebastopolim, teste Plinio,


sicubi forte
ei

nec

Samaria,

hasc

Seba-

stopolis
lis,
1
'

subiisse. Ai erit fon Mldiarlom rjnsi/ur SodOS , r<pir < ii iii Saraceni anno 782, neque cum anno 788 in Romanum im 'erium << editionem susciperent mariijniim passos esse, idcvrco contendat, quod

martyrium

rhnm

nominetur, nec tandem etiam SebastopoPtinioet Ptolo nso urbs Colchidis, designetur.

i/iii

'/""

" inn

10
S

cum prxter has civitates n Sebasten memoratam, quse omnes Sepastopoleos


(

nomine,
'i""

olchidis

in

tamen

hic

eliam
civit

tantum excepta, </< non agi, jam vidimus,


,/,/_ ,
\,

prUyri illa eoopedittone eas dumtaxai provmcias, qum interflumen Sagarim, Mediterraneum mare Egeumque interjacent, pervagati slnt; vn poste{

ihihihinh;- //,,, ,,/,-//,,;

,
vn

vnsupei

occurrat

certo St basto^ olis


ut

appelleter,

ulterius
nostroi

consequitur,
,,

hsec

Thema tantum, sive eam Romani imperii diviskmem, in qua secwndum


[natolicum

iion vero

ipsa

Sanctorwm
13

verosimitlime desi- &


<

gnetur, c,;,p,r fuerii Marty

paisstra.

Constantinu
lib
i

<

Porphyrogenitum

de

Tliemal

Hsc

a/,

,,,

civitas
aevi

iu,

PUnio ceterisque

">ortyri<pato5 "' a "

Plvrygia Salutaris ac Pacatiana, bycaonia, Pamphylia, Pissidia et Lyoia continentur, a quU


\,;r,, ,

//, s, /, medii
polis
miiii

geographis solo Sebastonomine constantissime appellatur,ut dubiwm


,i sit,

bus omnibus regiomhus


iiisiai

/ .)!,'>/iiim noslrorum pal.rstrarn infra slalmmas, naius


,

quin

indisorimin

tim nunc Sebasta,


:

eamSaraceni irrumpere tunc potuerint. Verum quid ni prsecipua Saracenorum ewercitus parte vel adSagarim vet in Orientalium
ii,n
i in

nunc Sebastopolis nequeat appeltari id <;,,, iuiir forte fieri dumtaxai posset, si unus saltem
prob.r nota auctoi exemplo suo id doowisset, quod ego post /,/ 1 ditigensque examen compervre

thematesub ducr prnnario occui


r.r

a/tcra.

nonpotui. Et vero,

si

civitas illa indiscrimvnatvm

copiis velitarib

maturx

milii

sic vocaretur, foret id

pntissimwm constans, sub ducibus inferioribus in Armenia m licet nonnihil dissUam, ad prxdas agendas vwesque inimici distrahendas vrrumpere
,

enim
iic

in

Notitiis

perquam incongruum ,, Armenia alia insupet civitas, quas vn Grxcorwm episcopat/wum ad calcem Codini
caput
est
I

Officiis

na?,

interque

Quod si id displiceat, negari saltem non potest, irmeniam invadere Saraoenos tunc potuisse, cum expeditionem a/nni sive 782 .vr788 suscipientes, iter instituerent pa Meso, otamiam
/lohinii'

metropolitanas ecclesias locum undecimwm servat, , pro prima suffraganea Sebastopolim hai

nomine Sebasta
sim nn,
,,/h.i/i,

sive Sebastia constantissime vicis,

n rr ,/ r,

Sl

SebaStOpoilS a,,nr

< Ca-ppadociam, qusB dus provincue Armeniam habri conterminam, ut oredibile semper maneat,

Sebastes, aut Sebasle

no

\ine

Sebastopoleos
Sebastes

indi-

ninatvm
stopoleos
sariptoribus
ligi
,,
,1

vocitetur, ea

solo

outSeba-

Saracenorum in irmeniam irrwptionem, de qua Sanctorum nostrorum in Fastis Grxcorum sacris p Elogiu/m, vel anno 782 vel 788 accidisse, adeoque
Michaelem ejusque Socios martyrii
rutro a/nno

nomine sine dislinctionis ,>/, qua/m a / n/uspiam adhiberi video, vntelab


iis

poterit, a/n

<(<

Sebasla aut Sebastoecclesia,

palmam aUe-

poli,

qus metropolitana
instituatu/r,

sit

an vero de

fuisse consecutos. Nunc ad locum, inquo Sanctinostri gloriosum pro fide certamen

Sebasta wui Sebastopoli,


nr, sermo
hinc,

qustantum ntsuffraga-

Quamquam autemnihit
sit,

inierunt,
Ubi
<l <ituv

determmandum
Elencho

progredior.

quod prorsus cei'tum


<

pro Sebastopoleos
erui, liquet

finrit

Sa/nctorum diei huic prsfixo s Michaelem ejusque Sooios trigintasea Henol


12

ln

saltem Sebastopolim solo Sebastopoleos nomine, Sebasten


aut Sebastes appellatione
ossii

liasiliam inierp
dii

is,

Galesinii,

Ferrarii

acAn

rrr solu Sobaslos aplius /</irllari


cti

iino ,,,, .S-

exemplo
tea

decept/us

prope Sebastam signavi;


scilicet

nost/ri in

awnuntiatvone^ quse Etogio \fensorum


atlbique

vero,

non

titulo
/(<

hujus Sylloges,

??,

hopla iitoarrouTroXtw;,

Itl

/n/>r Sibastopolim.

qmppc

inelius

examinata,

rsi.

in vicinia S

bastopolis martyrio coronati indi-

deprehertdi
h, r

i;o<xTou7ro>tv,

prope qua/m civitatemvn

orum

tabulis Sancti nostri, irruptionea

Sa-

racenis facta,
Scli.!si;iiii

decertasse

sivc Sobasliam, scd

dicwntur, non etia/m Scbaslupolim unice

d/ubiwm etiam non videtur , qui/n Grseco tcrhn aocommodatius prope Sebastopolim, qua/m prope Sebasten annuntientur.
centur,

DE

310
ADCTORE
J.

ACTA SANCTORUM.

S.

DE

B.

THOMA ARCHIEPISCOPO CONFESSORE


MEDIOLANI IN INSUBRIA.

SYLLOGE HISTORICO-CRITICA.
I.

Qualiseumque Beati

veneratio probata.

11,1

..

DCCLXXXlll
H.

Thomam n

in

inh/i, us

Ferrariui
qui
im

i/n

Catalogo

gt

<

CaUliogO nnhstituin
biUCluUS
(niniiiii
1

Mr,/n>luiiriis,uni.

rt

Pa/ir-

\ogia

Mediolam

mmOrnfi/;n.

uihiin
i:

Sanctorum-,

Vartyrotogio
vit
\t\

Romamo
Thomara,
Cata

/rnslr,
//

in

mnnnhin
suul
rt

Cln

niihi.i,

unlr

non

mnt,

nuilibi

B.

)lai>,

nhi /iluirs

,/ims irrm,-

archiepiscopum

d
in

nonest neoesse. Ipse Puricellus


rriiin
(>j>c-

VUa
}

/'.

La/Ur

eidem

i<

vuii ln

elogium
i/ulice

Liii3\

archiepisoopi

Mediolanensis
<-"//""/

i/n

qua E

Saiirlnriini
ris

Itnhi.

lumr/t

/iiiji/s

tum
I,

liujiis </uain n.
ri

Thoma?

sutis probavtt)
utit/uA

h/x

Thomam Sanctis mhis: Thomas


Septembris.
iii

aui

BeaMs

annumeravit
Mediolanensis,

Sancii

Beati Htulis

abstinet,

dumsuis

episcopue

irrhis.

xwiii
ius

Ad hunc diem

irhiins fuii,

videbmvus

Verum

Bbsca
ir.'.i:.

V"
edidtt,

Martgrologiwm

quoque Paur Mediolanense


atias
Pet/rus

Quapropter
1

tanto

diligentius
,

ex memorato
Prlrus Puri,

\t
'>'-

1'nrirrll,

,<r, r

mu n u, mh' n/n m

,/uihus /r,,,hiinis

Thoma

Beati OUltvs assrrilur.

F.ral Jnan/ics

iiniii,

riim titulo

Sancli

Mediolani sancti
ei

ad hunc diem B Thoraam com/memoravU, ita soribensi Thomae ejusdem urbis episcopi
ritus

rrllus urr/ti/nrshi/lri PCClCSiSB

I
<-t

n n rn

1 1

1,

ili

,/ua

atur

corpus

B.

Thomas,
Vita

m
/'.

qua

Officio

ecolesiastico

colitur.

autem

Laurentiii
1653. PliH.

conHe soria,

qui

Imhrosianos,

adjuvante

i/uuiu ullri/uhinius,

int/>rrssu rsl nitno


\i\

sancto
\fult08

Bugenio episcopo, constantissime defendit.


<<<<

mooap. vwi
/////

,/"///.

nsirmiii, oorpus

Tlmmae
u/nru-

asserend/wm

li.

Thomas
eo

cultum

ec-

nnlrislihl

/ri,/>iis rrlnjuiis

Saiirlnruui

clesiasticu/m,
srr, ptores
,

aut sua

de

asserta,

allegat

ntrruiuni

futsse^

vpsuvnquo
ullr,/nl
111

Thomnm
,,,

titulo Sancli
,

quos
Beati

fere

bmnes
Sancti

consukii,
titulo
15.

i/uod

luumruhnn
,/t,;i

\,tn,

lu/u lu

/
i

,,,>

,,ir

nrnn,

multi
fioi

nullo

mi

Tliomarn
ejus

nlim

/r/;,,,!, /ul
'/-

rtrlrsm
ri

,,,l

nsl rnr nil uui

nonnullam de legitimo
isimi
.-..

populu/m
r/nsi/rln

iiuiuh/rniiis

r&liquiis
1

Sanctorum
1

oultu dubitdtionem
,/ur

mihi injecermt. Ai qualecumr


mihi prorsus ewemi perscru~
egatos.
B.

m ,,,r niln niln n,


ait
.

n.\

hihul.T

dubium
/

oeiustatem
teres

Inscripti

autem
legi

in

ea

charao-

inniin

Vec sol/am per-

vetuslate
ui
a

rpsa

teneisque sic absumpti

jam
ea

s,irn,

imr tempore
/inssr
VJIl

coli

Thomam,

sed

etiam

sunt,
\i

nmiii

nullo

mbdo
irrhu
;

possint, reliqui
/'-

ruiiu

Vrbani

,/imiirr solis

vm/memorabih tem ore ante oelebre cultu Sanctorum decretum Bosoa verbis minus perspicere pode
:

iro

gre

tantum ac
h.ir

difflculler

vi

de

>.,

lu

irriini

Hcm

circa

diotam

wm.
muUi
clitatU
I

Prsoipua

ratio

dubitandi
ex

/<

B.

Thomce
pro-

<"/'" erai
clesiae
\
(
i

Tabula
edita,
i/pso
'/

archiepiscoporum sanctaj ocdei reto

Mediolanensis,
1

coneiiii

i\

''t

multis deinde partibus aucta,

in que esi omni die annorum quadraginta octoj el toti- F dem quadragenarum, per lotum annum ibi el jacel corpus sancti Thomae archiepiscopi Mcdiolani. Vuwj -/// Ubellum ego <|u<>que Italicum trabeo, i\|<i^ Mediolanensibus anno mdxv

esiamestcapellaS. Petri,

indulgentia

wm

in.i

ftoi

titulo

Mediohjm
opi/nori

impressa
n

ost

impressum,
sandti
tUr.

quo

SanctorUm
basilica

reliquJas,

in

hac

iinii,,

1584,

composita,

Galesinio,

Laurentii
In

jacentea,...

onumerannuiliriulu,
r.r

qui certe subscripsil pro archi


h.ih,

(nhacta-

his

ntilrm

,/uniln
,

/OCO
'/"/

/ihiiiinis
titulu^
;

archiepiscopis

Beali
haec

non

item

ti

datusest SancLi.atzi omae, de quo ibidem


Mediolanensis,

Sanrins

Tli.unas

episcopus
earistimari

aliorwm
</,

consensu
agi/mus.
'

nequii

alius,

</,,,,,

irqunhi,
studio

Thomas
dedilus,
:

quo

Grassus,
religionis

pietatis

causa Hiero-

''"'"'' /

'"

'"/' RXXfi

///////.

ii

////,/,/,-,/

/,/,

'''
i

solymara
Pontiflce,

peregrioatus
Cal.

inde

Novembris
libros,

Hadriano arcbiepiscopns factus,

reversus,

Ihiiir,,,,,
\

Caroli <> Basilica Petri, episcopi n,n,,s,s. deaiiquot ecolesiis


S.
t

postea

Mediolanensibus,
</

!i :" r

Ambrosiani
mirifir.

Officii

quos Carolus

Magnus
no
n,

'''""'

Borrt
ille
<

mxo,

inflammandos
ili-t<-m
1

edilum
S.

wnl
has

'"

censuit,
1
! .

Eugenii opist upi studio Camluiii Magnurr,, Italia- n coronavil


;

1576.
w.,

Agens

de

ecclesia

Laurenlii,

mi

capellas in
S. Petri, in

gem,
Sedil

uiVu positas, et intei


altari,

corona
iiiiam

rerrea

Glissam

Pipini

capellam
esj

cujus

inquit
nostri

Italh

Mediolani

solemniter
Cal.

baptizavit.

corpus sancti
baptizavii
1

arcbiepiscopi
Glissam,

annis

xxvin

Thoma.
regis;

Obiit
It.

Oct.

Sepnltus

in

Bfc
1

Bliam
el

Pipini

basilica S.
,,u.r

Laurentii.

Thomae gesta autcerte.


'i'

'

'

luidem,

eidem

cum Qlium
baec

tribuunPur,
ihiins

hic

Dliam baptizanut
ille

perstricta
tiPulus
;

sunt
et
/</
,

nniiiis
h,ii

dos curare
vmi-

proposuisset,

voluit,

Sanctitatis

bapti-

aretui

Papa,

m,,ii

Ughellus

tom.

iv

ir

neiiM. Consentit

ab archiepiscopo Mediolal><ih, s M,,,,,,, ,ir rurpore san.ii


Tliuma)

DIE PRIMA OGTOBRIS.


Tliniliag,
llt

311
sacris reliquiis fuisse
ulruiin/ur su/ficercnl

VOCat,

SCirntn

ullnri

,/irln,

rl

immemorabili
iii //
.

de baptizata P cr eumdem Qlissa Pipini filia, iiiiiinum n llslnrm Mn/ ioIu nr usi i/un m /u ,,,/,/ l'ui wri/us , ,,, /,/,,, fe corporc B.
,
.

//,/'( ,//////

annurneraad cumcum
Puriccl-

AUCTORE
J.

s.

titulo Beati

inserendum Operinostro.
Pnvdirtaron/'""""
"

Thomae,

7
lus,

'/'"///

Sanetum
iii

Vcriimlumr,, rrrtiora Ctiam profrrt


/lailim
xxxiii
c;r
/)////,.

coii.siniiirr

vocat,
,

repetit

ijius
u,l,li
I

Su/irtiturio

Mrd/o/anrnsi

ubi

M&riiionnulln

Castclhrui.Tn, /inriim u/iuin/e.

i\am

ca/,.

23 Irstatur,

fiulnr, ,/,i;v reddq Lni/nr. \\\ allari S. Petri depositum habetur corpus sancti Thoma3, nobilis

Sibi esse

<n,l,rrm

Ambro ianum,e\ inejuscalce


Christi

Mediolanensis cx
ai<

1'amilia Crassa, fuit

et

Mediulanensis
Officii

lnrpiscopi.

Hic
et

cgregius

delensor

Cal.-n.lannm, anno millesimp trecentesimo octuagesimo primo consignatum. E.r hoc autcm Kalcmln rio d x
: Sancti Thomas sanctum Laurentium. Iiu./iicjnm swculo xiv Thomas Kalendario adscriptus fuit cum tituJo Sancti. Tum r.r

mentu bcbcuH " v et xv


'

Septrmbrts Imr producit


archicpiscopi.
Jacet

vcrba

Aiiiln.,siaiii,

baptizavit
Idcn,

Glissam,
M<, ,-,,/,, n

Miam
in

Piptertvo

ad

pini

regis

Italiae.

Opere

tbulcm
iv

laudato

B.

Thomam
\</</tt
,

sanctis

QastellionaiQ

archiepiscopis

ajJmvmerat.

Puricqltus

num.

O/inr liu/im, quod


slationalibus

Jnunncm Pctrum Glussid n u ,/ui i/t r,/n/ii aiuw 1593, de seplem


Mcdio/ani
alta/ri
ecc/csiis,

prodmii inscriptionem, quae inventa est inarca marmorea, in qua Beati corpus inventum est anno 1567, quandq Scholares confraternitatis S. Cothardi sacellum S. Petri dirium. lnsrriptio autem,
corpor,s invciiltoiirm
sancti

corpus
Villa,

sancli

exornarunt,

Thumaa
dicit.

in

jam

ut

modo

freguenter dicio servari

qux priprem
lucc est:

ejusdem
Inventio

('nnsrni/i

Joanii.es Baptista

qui eoPurice
lo

,/orrt,

dcin
niini
aiirtfinmrnluin

feremodo
.

loquitui; et allegatur a

5.

Thumas, archiepiscopi Mediolani, dccimo Junii, millesimo quadrigentesimo nonogesimo septimo.


8

Mox laudatus
i

Puricellus

pergit

ad

visi-

fuiUtip$e Sanrlt

UlulO
.

Mta

latwncs rc/ujuiarum, quas fcccrunt S. Carolus llOnO,, f-oj n % Borroinius armo 1581 ejusquc successor tcdericus B Borromaeus anno 1608, ambo archiepiscopi Mediolanenses
et

Demum omnia de cultu confirmantur per uceeda anam Beati festivitatem, quse celebratur in ec- nwm Wfcium
et

clesiaS. Laurentii die i Octobrls, ut


ricellus

testatur
/

S.

li.

E.

Cardinalcs.

hi Actis
sancti
Aotls

ejusdem ecclesue arclu presbyte


ut
scripscrant

Punon xxvin
et

,necclexia

Laurent,t
|'

postcrioris intcr reli/juias

numeratur corpus
Mediolani.

Scptembris,

Caslellionxus

Thomaa,

archiepiscopi

In

n-

sitationis S. Caroli ita sc/riptumde altari S. Petri

Joanncs Franciscus Brsozzo, inferius sx/nus memorumliis. I,i Ku/rndurio Missal/s, unno 1560
impressi,
dies
fcstus B.

Irslniur Puriccllus rinin. 8

dilum
ifui

est

In hoc altari reconcorpus sancti Thomae, archiepiscopi


:

Thomae etiam
Fortc
illo

imdicaiur
in

ad

xxviii Septembris,

ut observat Bosca

Mediolani.

Tum

An-

addit

decretum, post uisitatiodivi

imtntis

ad Marlt/rologium.

dtc olim ce-

quod

sic habet

aS. Carolo factam de S. : Corpus quoque


intra
ibi

Thomae cor/iore, Thomaa arS.

rata est ffistivitas,


Octobris translata.

eaque dcinde
Puricellus

chicpiscopi,

lerram

prope altare
capitulo.

Petri

in tllo Missali fcstivitatem B.

ad Kalendas, quoque observat, Thoma? annuntiari,

depositura,

dimitti

posse sub custodia

scho-

larium

sancti

Gottardi,

cum
;

Subjungit
obiler a

Puriccl/us suis

verbis

Quaa

quidern

nivcntam in aliis Breviariis rtuim non habetw Missali Mediolunensi. quod in Musco noslro habesr

srd illam u

lum

aut

Missnlilms,

sirut

me,

sed eo

lubentius,

superaddita sint, ut ejus


Crassi)
et

miis im/urssitm
sltnio,

anno

1522.

.1/

n/

factuin

,\ri-

archiepiscopi
te.^tiinunio

Thomaa (nimirum
sancti Caroli

sanclitas

quod

fcsliim

istud tn

iinirn S.

Luinrnlii

eliam

Federici

ar</m

ecclesia

celebratur.

Ceterum Castellionxus apud.


ussnit, /jrutt jrslum ni
illn

chiepiscoporum
Vttuiii B.

innolesceret.
scri/jstt

Castellvonaeus^

1'iirirrllum

num. 22

Thoma3

Italicc,

laudatus apud
observat,

ecclesia cclebrari ex vctusta consuetudine;

immi

Punrrllum cap.

xxxiii

num.

22,

non

datumque

decreto S. Caroli Borromxi, ui


Il.rc su//iriuitl
,lc

illa

on-

rommrih/uri Scholaribus et capitulo aliorum cor/>oru, r/uam Sanclorum, ct sic testimonio S. Caroli cultum B. Thumasconfiriuat, eumqueab eodem Sanctum vocari observat.
mirarulum
quoquo
factum
(')

sueludo observnrrtur.

legitimo

Thoms (//////. ,/urui tnmcn care, quam Sanctum, quo,i


clcsia.

Bealum
in

malui vocolitur <.-

unica

///////

porro Castcllionxus, apud Puricellum


luuilnlns,

iiuni.

21

nhsrrrul,

surrllun,

istud

uinics
Ui

cx

ossi-

Prln Sc/inlurUius Confraternitatis S. Gotltm.li r/uiuium sive traditum fuisse, ui istud instuururrnt rl r.mrnn rrn l, tl/n/itr ulrir/itur pro celebratione Missarum et pro aliis ConfratrrnttaS.
<

II.

Tempus

episcopatus in-

tissu.r "//irtis. Occasionr instu

,/,

ationis prsedu

/./

vestigatur.

uirrutum est COrpUS marmorea. Aperta hac theca, ca/ii//anusConfrateniitatis Scholariumex ea s m


airno 1507,
die

X Junit,

B. Thoraae in

theca

D
qui

e gcstis

B.

Thoma? pauca narromtur, payr


Beati
ii

sii ns, rt

uioratorio

cum

alits reliquiis

deposuit.

npta,
ailim

\rruni.
rst

iiin

iloinuin abierat, (jravissimu

anreptus

linitrr

scripsii

Joannes Antonius Castelliomeus,


Castellionxi,
ut

aqut

incerta-

hac castigatione attonitus et ambiguus hxsit. Tandetn curavit, se conduci ad iiirmmutuin urubirii/m sum/i -tiniir sur,nm illud /i/isunum, ct recius.r rursum tlirrw restituit. Quo
frbri.

Subila

sedeam nonhabemus. JEtas autem


/turiiii

scripsit

sxculo xvn, facit,


sicut
}

Itbetlum

il/itm

rninus necessarium credam,

cumomnia
fecerunt^

ex
si

vetustis colligere debuerit


,/iini

alii

confcstim eo vpso momento sanus /utt, omnn/iir /rlni cl iiuteenato corporis stuporc libcfirtn,
rniits.

recte scripsit.
Itultrr

lancnsiiim

Histonam Pontificum Mediosrr/psit Joannrs Frunn.scus


eaque
<>ucta est, ci
sic
u,,-

Hxceo modo,
</ut

Castcllioiuciis,

scd paulo prolusius en rt nninr,t illuts sacerdotis aii


Messaglia,
et

Besutius (Besoizb)

noiWrecusa.
xius habei

fuisse

Hieronymum

aetatem

quadra~

Uac II. Thomas intcr antistilcs Mci/m/unriisrs /muilur ,/,, ,, /,, :! rs/ m us, rt /,,,,/,In
> /

probant i/iiilu uiiiinriim. Qu.c liurtrnus produtn, Sancliu plurimis honoratum manifestisstmr. titulq tempore fuisse B. Thomam, ct corpus ejusdema

elogiwm,

quam

alii

mu/in a, illoetqgio dentes etproxime sequentes. sunl incnlu, et imnnullu ,,r /nobabi/ia </u,
Tale

plerique 'prsce-

312
Tale fere
AiicToni:
I.

DE
esi

B.

THOMA ARCHIEPISCOI'0 CONFESSORB.


brevius,

elogium, sed multo


"

quod

Diim.755
,,,,

n
una

""'''' ""''''

""

Cum enimobiissedicatw He xxvn Septembris, non esi


...

v Kal.Octobris,

probabile,

eum

duo

consona sunt, elogia, qua mplerisqueassertis

/,.,......

examinabimus,
e tiam

cum
s

chronotawi,

Papebrochius
''''

nostei

examinai
Mediolanens bus

wscepil "
,,,.,,

'/""i"

tomum

VII Maii.

usqve ad Ulam diem amni 784. Itoque, mutandi nulla esi ratio, retento obitus die, cujus ,, non obiit post annum 783, ei creatus non iginti ei octo, dies annos est p 0S i 755, si sedii Nequeo improbare op nimem Papebroi

II

quvnque.

Sedvte dicitur

anvot
lioc

mmus
.

tum

i- r S
ni0

::::>

lESr:
, ,

5 J,:zl:T
;

,./,,,,

z&r*z *

cum

mnes anni, qui Medtolanensibus


1

epir

Ipag. 109,

'-"a

\fuseo Italicotom.

aftei a /'"/'-

quam
m
li.

* ****- ^<>>-

<<".

",

:-

fiuere potuerunt intei

::::: ;;;;:: """T annum 680, quo vwe-

brorhm

noffro

'"

Ea-egesi

jam

dicta,

tertius

bat S.

Muratorw tom.
,/
s

Scriptorum

Italise, B.

iisdemplane
/</<//-

,// 783, post


,/r
r,

Mansuetus, S. Beneddcti decessor, et quem non superfuit B. Tbomas. Hac

,//,.v

episcopaPus
/</""/
v.
.

Thomae

w/.
ii

v,///-

omties
.

Thomas episcopus
Obii! v Kal.
Oi lob
-

aliquot am/ni, causa necessariorescindendisunt abscidit Papebrochvus, quatuor tres in Benedicto


-||,

diebus annis kxvid aurenlium sepullus ad S


I

,,,,,,.

Verwm non omnino


potius,

constat,

an anni
mir
nihilcerti

0i

annw
uti ei

et

diebus, ui
obit/as.

ti

quam decessorum, smt


edit,

,//.,,.
.1/

omnes

fres

consentiunt,

de die

nuendi.

Hvnc do awnis, quibus


Alii ea alii

Papebrochiano
.

male

legitur,

sepultus ad

statuere volo.

recentioribus volumt, Beatrnn

s.
i

fcmbrosium
in ut
i

cum
ria

ex amte
S.

disputatis

omnino

obiissehocdie] Octobris,

dk

sxvin Se

tei

queat,

ccl

Laurentii sepultum fuisse

sed nihil ralionis allegant,


/<

quocogamui

recedere

Thomam,
,
sit
jj

Ulis catalogis,

habeni duo alii catatogi. Non additur aquo awnotempus episcopatus


ui
res.

,/

xwii Septembris

in

amtiquis catalogU as-

serto.

inchoandum,

minime mirum
Magis miror, U

sit,

de eo
l

disst "/'

nti

octo
,,,,-

annoruma quibusdam
meduvm
partem
lib
ix

adeo contractum,

ui

retirfuerint.

Ripamontius

Historis Mediolan
catus anno

uag
i

mortuum
i

asserit.

580septimo pontiflghellus anno 12 sui


Besulius

III.

Examinanturassertade
gestis

Thomse.
B. Thomae cognomentum tamen idcognomen mvenio aui etiam apud scriptores

pontiflcalus, ei

irca

annum
anno

Salutis 783

retinuii

annos

oiginti octo epis\ o atus,

cumque

m
Llerique
,

movrgine notei electum


buii

765,

eos

finire de-

anno

773.
///////

Castillionseus,

apud Puricellum,
Beati
figit

recentiores

Nonnulla de
Bealo tolum
recenlii

oap wmii
,/,,

24 laudatus, viginti et octo episcoi


. ,

Crassi attribuunt, nec

<

bitu

Octobris.

Sic

ei

laudatui
ei

ibidem
illos

anno 798, num. 19

vetustis catalogis,

paulo magis ab sevo


Mediotanensibus
recte vocelvn
ipsis

nostro remotos.

Quapropter
/,/,

f./lO

Uagnum

BonaVus
at/um
uiiii

Bossius
ei
ai

vigi/nti

octo

episcopatus

inquirendum
:

relinquo^

am

..

Pipinum

annos admittit,
</'

addit menses quatuor,

cumque
faoii

Crassus

nam Thomam solummodo


re\

<"

no Domini septingentesimo sexa-

apud
,

vetuslos
,.,,,/,,
,-i

nomvnatu/m

ul

a/rehir

nono, saltem

usque ad an/nu/m 797

./////.

II
obiii
,

Verum Puricellus
ac monasterii

in

Opere de Monumentis
14

Be utius asst nwit, 15. Thomam ante episcopatum religionis causa Uierosolymam fh isse peregrvnal/um. Hoc vetustis testimoniis confirmare
,,,<,
.

783,

basilicse
siiiin

\mbrosiani num,

vet/u-

tamen
in
>

produrit itistrumentum,

exquo liquet,anno
in

vnventum
</,//

fuerit

undecimo Caroli Magni,


,/</,// /<<

regnantis
/,/

Italia
serse

</

episcopalum certo

negare intendo, cwm forte documentis mihi ignotis. At ii ab Adrriano Papa,

p\

/////,

est,

anno

Ck>

b-

Pontificatum orsus

estanno 772, sed multo


possunt, quse subHic Modoetiaa coroF

stia/nse 784,

a/rchiepiscopum

Mediolanensem
it.

fu/isse

citius.

Admittietiam
Ughellus,
ita

diffioultei

Pet/rum, cjuiB.ThomiBs ucces


ur de causa
/<////

Vidithoc Ughellus,

jungit

scribens

783

/'

nostw
oerte

Thomaa fia il ci/rca a/neodem indui tus


.

navil Carolum
\
i i ,

Magnum

ferreo diademate, consecra-

iii

argumento, mortem ThomsB figendam censuitipso

anno 783. ^< '/<"/ abesse:nam a/nno


,

na?i

epocha longea vera


decu/rrente baut

anno vi Pipinum regni diademate


affirmavii Sigonius
lib.

regem Longobardorum anno di m \m\ ro dcglxxxi ejusdem Caroli Magni filium


insignivit.
iv

Eadem

ta/men
.

781

ad finem
est
intei

de Regno

Italia

ui

ptisavii

Giselam Caroli
hius

Hagni filiam,

vidcbU

nequeam mvrari,
ibus

plerisque

soriptoribus Mediolade
1

mus
i

Defunctus igitur
a
i'

annoslBii
suspicatw
irreB.
in vetustis

placuisse

opinionem

mendum
xxvm
illa

Thomam
I
,

Carolo Hagnocorona ferrea

uti etfilio

sisse

iii

nu/meros, quibus sedisse dicitur

ejus Pijnno.

catalogis,

censetque

pro

legend/um scxrv,
fixo,

minus saltem recedens a numcro in catalogis


qua/m Ughellus
verisimilis est,
res

Verwm Cointius in Annalibus ad a/nnum 774 num. 30 eam opii


que
refellii

Francoium

coronu

/'.

Conjectura

Papebrochii certe

ea

silentio

maanme

scrvpUyrum
Sigom

certa

fieri

nec tamen ex verisimili conjectura polest. Hinc nolim certo affirmare,

annos tantum viginti quatuoi sedisse B. Thomam. Seque enim rsecedentium episcoporum anni ta/m argumentis indicati sunt, ut indubitatum
i

quorum. Fontaninus prolixcam compo uii D tationem de Corona ferrea, in qua cap. ni ei lv opinionem Sigonii nititu/r defcndere, ei ta/m aroco) ona lum Magnum, quam filiu/m ejus Pipim
t

pei

B.

Thoraam redimitos contendit


ui

Verba
videai

sit,

Thomam
ponit

ipso

anno

759J,

quo

initium
fu-

Sigonii
,/,/////.s

de

Carolo Magno adscribam,

episcopatus
l.ssr.
i
'

Pa/ ebrochius,

promotwm
cap
octo

lector,
&i

scriptores Mediota/nenses, si errave

///</,

saltem
Victo,

rasse postvirumeruditione prs

Puricellus
' i

Vita

laurenlii
>

\\\\\\
ret\
, ,

/////,

i/nquit,

captoque rege
in

Desiderio,
acci

el

...

btit

'

"//.

c(

annos episcoj atus ^/nsrnpum ,<///,, -""</'"< i' ""


'

iginti

siispiiniiii xuspictilur

circa Circa

Longobardis omnibus pus, Laroius n>'iiuni ptis, Carolus regnum


vindicavit.

Qdemai deditionem
siui sibi

iiaiicuiii [talicum

juic victoriaa jure viwluijcc

vii

Sep-

iiiuniiii

i56

dicere

etiam

potuisset

circa an-

Quod

ut

tembrii.

novo pja_terea jure sanciiet,


vetus,

DIE PIUMA OCTOBRIS.


A
velus,
ul

313
AUr.ToiE
}

pulabatur,

PontlQcis

Gregorii

dei

relum

Quod
tnania

si

veterea Historias sedulo pervolvamus, a Ro-

adbibuit.

Quippe ModoGliae se per archiepiscopum Mediolanensem corona redimiri ferrea voluit, atque,

tantum
i

Ponlificibus

Francos
,

reges Italico

diademate
tentiam,
1,1

inctos

inlelligimus

Sigonii
ea
sil

vero sendestitula,

ui iia apud postcros observaretur, instiluit. Tum csremonias coronatUmis describit, et subdit Baec ium Thomas Mediolanensis archii piscopus egit. Ex qfuo plurimum ei ecclesiae splendoris accrevit. Hsc ad a/rwium 774. Deinde ad annum 781 refert,
:

ubi

veterum

sufTragiit-

juslinus
Bossii

quam

hislorise

compares.

Sane

Donalus
cus,

ius

Merula, Trislanus Chal-

aliique
el

rerum Mediolanensium diligentissimi

scriptores,

/'i/naam
i<in/t,la,,i,

ah
a/i

llailrana,
rl

rr,/r,ii llali.c Pontlfice fialrrm r/m. LudoviCUm At/ai-

in hujus urbis antiquitatibus versatissimi, hanc 1'raiicorum in Ilalia i. gum COronationem

prorsus omisere,

quum

revera

lam.r regem. raai subju ngit : Qn ibus rebus actis, Papiam Indeesl rediium. Ebi a Thoma archiepiscopo

nullae

ris

tabulas

suppelerent
vendicarent.
taniai
/h.-.sr

iiuihus

tantai

m
1

Insubribus
in

eadem opera renavata. Nam el Pipinura Modoetiae, exemplojam a Carolo inslituto, rerrea corona donavil, el Gislam Illiam de eodem fonle fBaptismi) ritu
Christiano ablutam suscepit. Uabes, lector, fontem, qUO linnsfi anl smahnrs ,,,;,!,, ,r, \lr,! mla nrn-

Hactenus Muraiorius ; neque


,lah, mr
rrl
,,, i

Fon,1
1

u,

ni rrn

,,,,-

tum, quod opponam.

/a

Annotatis ad Sigo,,,

niwm anno
17

17:;?

Med

similitej

rrjrihin, opinio Sigonii hu

refutata.

Quod

vero

Ex
Magni,
$ed Muratortus

Sigonii quoque

verbis

male

intellectis et

Caroli Magni
i.s

spectat ad baptismwm Giselae Baptizaiatn fim amno 781 a Thoma coltatum ; aB.Thomaau
est,

revera ambiguis,
fili
/

GUelam, quse
lOm.
II

erat filia

Caroli

vndubitatus

certatim

rerwm Franci- 'tfflM*


Francia
\,<na!r.
,,

fecej unt Pipi

carum
ptores,

scriptoribui assertus.

Solum \Uegab6 scri<<"<<

\a

]/,,

,,

l,n ni.s

AnrrJnhnuni prolixam
,,,/mdif, /tc/ac

quos
,/ni
:

/<<"<.

V Script
ral,/n

edidit

toiiditargumentit probat,

quoque
/

scripsit

Dissertationem de Corona ferrea.


_

aal

rrrmlil

Marliaa.s

BoUOUet,
,,,,,,/

I',an"20

/. Illllr/Il ril/t

v /ir( ,/ lllir

Cawfnrra

rmam.
imhrnt
m/a.s

Tiham

/,a,/.

SU}
et

inin

Magnum, neque Pipinwm, neque


Ilah.r
,

successores

Et inde

(videlicet

Roma

ubi

Pipinus

rtnam
tniiitm

r,/rs

r.r

1'raaris.

COTOna

iniimti rrar.i

["eversus esl

'/'"et

redimitos

fuisse.

Disputationem
Desiderio

saam
rerum

sic

ille

Hagnus) Mediolanis civitate pervenit,


esl

ibi

Exactis a regali throno Longobardis,

et

baptizata

Qlia

ejus

Gbisla
l

ab archiepiscopo,

victo

captoque

rege,

in

flalia

potitus est Carolus

Magnus .... Illum Modoetiae


tradil,

corona ferrea ab archiepiscopo Thoma redimitum,


Carolus Sigoniua
tissime
.

nominc Thoma, qui ct ipse am t\c sacro fonte suscepit. Alii Francorum innales vetustt ibidem pag. i2, /< st reductum Car\ ium Roma Hediolana,n. subdunt
Gisola
:

ejusque opinioni luben-

Kt ihi bapli/.ala csl lilia BJUS


.

doinna

Zucchius
filio
,

subscripsit.

Eadem
Lothario

de

Pipino

Caroli

el

Bernardo

ac

nepotibus

narrantambo laudati scriptores, et, ne quid dissimulem, Gualvaneum (Flanvma sarouli \\\ rrn, exOrdinePrsdicatorum quoque in Manip. Flor.
<

uomine Thoma qui et ipse eam a sacro fonle manibus suscepil Eginkari/a.s in Yila l'a ,,/, ihalrm /,t/. 204 RCge V(TO H.una digresso, ac Mediolanum veuiente, Thomas
ab archiepiscopo,

cap.

cx.wi

ct

seq.

eisdem consentientem invenio.


auctores ista afflrmasse
ipiod certissimum.... Sexcen-

ejusdem urbis episcopui baplizavii ibi Qliamejus, ii.miinc Gislam, et de sacro fonte suscepil Chroni-

Attamen ex tam certum


tos,
iii

solis conjecturis
est,

con S. Dionysii pag. 236, prsemisso Caroli reditu

quam

Mediolawum,

Gallice

habet,

qua reddo Latine:


:

ita

dicam,

Historiarum conditores legimus,

Thomas
levavit

urbis archiepiscopus baptizavit et de fonte

parlim Caroli Magni ejusque successorum aequales, parlim ab ooriim ytatc parum rcinutos Quis

aliquam ejus Qliam

fuil

ejus paterspiriest

iuaiis, el iiomcii ei dedit Gilla.


/irr Gille,

Impressum
forte

Galr

ergo nou
isse,

monimentis hanc regum coronandorum consuetudinem praeleriri uon debu.

vidct

in

iot

quod nolui mutare, etM


ia

scrvptwm
Medio- carotmagni
bapti/,/ '"-

Gisle.

si

umquam

invaluisset.

Nihilominus,
et

etsi

18
lani

Ado
ah
el

Chronico

<

idem pag.
Qiia

319

minutissima quaeque Caroli augusti


gesia

reliquorum

Thoina
excepla
!

episcopo
est.

ejus

Gisla

Ibidem recenseantur, nullum tamen verbum

zata

Annales

Metenses

ibidem

de Modofitiensi coronatione perinde occurrit, quasi ^ contemnemliim el silentio obvolvendum decus iliud
fuisset.

pag, 343

Carolo

Magno

Inde reversus, venit


Qlia

Mediolanum, ubi baptizala

esl

ejus Gisla

ab F

Conlra

nemo

ex

bis

scriptoribus

silentio

praeicrit

Romanam

Caroli

Magni

coronationem

archiepiscopo Thoma, quam i|i-.' episcopus de gacro fonte levavit. Hisce imicum addo Ptolo-

quam
eam opinionem
non
cs$e
|li

eliam inter praecipuas ejus laudes referendam

m.riim l.arriismn,
lamlra,
15.

uinis.sis

aln.s

/</ nri/a/.s,
Is

1/11111
\ I

-a

essc quisque agnosci bat.


\,l,lil

TlliHlia'
/',',/.

"/"/"" muhl.

hm,
l-t

Sm 1iii-

nrha

ita lr

,,1

1'mnln.
se

rl

s.

ptorum
d em

lia/i.i
<\<'

986

ita

lm/t

in.Ic

rcdicns

proba-

vidc.it

jgitui

Sigonius,

quo

auctore tueatur, ubi

fCarolus)

urbe

veniensque Mediolanum,
i

Modofttiae
est

coronatum
regem

allirmat Carolum.

Nam quod
sed
ibique

peceplus
niia

esl gloriose a

lero el populo, et ibi-

ad

Pipinum ejus Qlium,


Italiaa

aon

Modoetiae,

dem
,,,,

sua

baptizata

est,

Romae,

fuisse

renuntiatum,
scd

biepiscopo
el

Mediolanensi,

Domine Gisela, ab oomine Thoma, viro


Plwres de re n du-

corona donatura scimus.

Pipinum Roms coronaSigoni/us


,

venerabiii,
bitata "<<"
fi/ias

sanctitatiseximia

tam fuisse rmtnialam


/,ri

scripsit

i/pse

ilerwm

,1

Tlioma a ic/iitjn.srn/ni
baptismo,
Sigoni/us,

babiliter addidit

pTOTSUS //<<//<<Hocevincii Muratorius ex relato


//</"<"/" Pipini

adduca/m scriptwes. Eginhardus inter Hildegarde ultimom Caroli Magni ex


/>'.

lanninal
\{)

fii.s/am
a,l
,,

multos

Giselse

coro-

Arrn/imas
,'h,

asmhna
,/,

iilanm Aaihm.siasic
ii

BeatUi ritU

nationen
,/imi
et

vii

Nam,

la/udatis ali-

...,.,,,

qua
Offii

habent verba
I

Amimta

soriptoribus, qui Giselas

baptismum
ita disserit

referunt,
:

ambrosiani

libros, quos

aro-

'^^"

''''"'

quibus alios

moxaddam,

Quod

si

lus

Magnus

inflammandos

censuit,

Bugenii

epiido-

ModoeiicE coronam ncrum Pipino

contulisset Modioiil

scopi studio miriiicc defcndii.


ttionibus confirmari

Hsc diffhuttei
<>

laneiisi> archiepiscopus, neipjc ijjnorare

au. t.ues
i.i^else

/<<</</"/</.

Minus mihi

potuissent,

el

scriberc dcbuisscnl, qui sacram

displiceni
Calluit

verba

ghelti,

7/

/
ecclesiasticos

expiationem, quamquam rcm, nequaquara omisere. Post "/'". qus brevitaHs causa laiita, ,s/, /// aliaplwra omisi, sioooncludit
:

longe minoris momenti

quara

qui

maxime
se

rilus

\1nl1111-1a110rum

vero

pra-buil

defensorem

acerrimum. Gualvaneus Flamma, omjus Opusea%~


40

lum

,
,

DE
AUCTORE
J.

R.

THOMA ARGHIEPISCOPO CONPBSSORE.

s.

avi,
IV.nlrm
1

iutn

Gregorii lHliciorum
pro
:

(id

tst,

m)

vulgaria

denigrat.

Utovmqu*

mimium
scholaa

rs-

ilclcriui.iavit.

1|(

. | (

tres

ipso

Officio

addiscendo
Melis, se-

U ltra
atibi

monles

inslituil
'.

primam

posuil

suessio-

cundam Senonis
esse

lerliam

.urelianis.

Hsec vera

DibUfl

nanda possunt, nec tamen plu/ril u censeo, Instituit certe scholas, etinstiluendas cura,,i

ipsam legerU. Hsbc mffiaiunt ad mvnuendam m omnibus Lmdulphi fidem. noslram pro22 [udiamus etalia, ad rem vnqui t, in aliis quoque pius spectantia. Porro,
Qon
paucis
locis

Utrumque

videbit lectoo

eruMVus, modo

t. continuo ,< Historiam

qutiiiamira-

vacillare
B.

videas

Landulphi
conse-

^JJJJJJV
p

Carolus Magnus, imo

et

Officia

divma
1
i

Qdem.

Quaerimonia

Benedicli

archiepiscopi

rigi et

emendam

voluit,

Brai
et si

insuper

Mediolanensis
cratione,
faeral

super
beic
I

Papiensis

episcopi
edita

ftomana
ut
invenio
rasse

addicUssimus,
,/ / */n///,//s
ut

desiderare potuit
:

quae

habetur,

jamque
cap
v

me
ibi-

omnes adoptarentritus Romanos


ifl
.s,

nectamen
aul
labo-

tom.
est

tnecdotor.

Appendicis,
ul

cosevis, voluisse

oratio

oidcm
cap.
hic

archiepiscopo
vn.

afficta,

Carolum,
Ptolomaeus

rtius

Ambi
ejusdem
Ordvne
\\

dem
fere

ostendi

Simile3 oraliones

aliis lio-

lerentur,
f|

minibus
bucensis,
et

scriptor

pro

suo

ingenio

supponit,
futi-

iiniuiulli

mi-

20

mtatis

quo
les,
rje

suas

opiniones,

quamquam interdum
ul

cum Flamma,
oolunt.
ii\

ea

eodem

Prssdicato-

sub

alieno oomine vendilet,


el

oihil

dicam
sive,

///,/,,//

ecclesiastica lib

cap

Q post
Offv-

miraculis

visionibus

oimia facilitate in suout


'/"-

asserta qusedam deprestitisa S. Greg


clesiastico,
tia

riopro

rum

gratiam
loquar,

ab

ipso

commemoratis,
Tetigit

ad pfopositum nostrum sequen:)

reclius

conlictis.

hoc

loco

scribit

(ibidempag.Qib

Tradunl eliamHisdisceptio
'

ratorius

rem vpsam, de qua agimus. Na/m


i orditur

LanOfftoio

fortedta epta
.,

inri.r.

quod
de
Offlcio

cum magna
Offlcio

essel

inter

dulphus oap.

narratio ,em

de

Qdeles

tmbrosii,
Gregorii,
ut

favente
infra

Carolo
dicetur,

Ambrosiano
II.

ei

ejus defensore

Eugenio episcopo*
ser-

Magno
iii

beati

uno concilio lempore Adriani Papaj, ex quodam judicio habito deflnilum est, quod Offlcium
ri.iiiiiin

quam prod/ucii / r qumque capita, tamquam prsfuno Thoma: archiepiscopi mon&m


,

hoc

ni

Elci

lesia

prsevaleret.

Judicium
ibi-

autem
flnii

tale

rait,

quia

episcopi
cl

congregati

Missale
p.uii

Ambrosianum
altare

lireirorianum slaluePetri
;

Thomae archiepiscopi Mediolani, qualiler OITicium Ambrosiaiium pcr B. Eugenium ab Badriano Papa et Carolo imperatore evidentissimis tniraculis defensum est. At luce
titmlo
:

Sermo

B.

riint

super

sancti

clausoque

us

est,

relatione

illa

moj

esse

I!

eccMiae ac aiiquorum episcoporum Qrmato sigillis, a Vesperis usque mane dimiserunl sic,
oslio

quandoquidem
quibus
,

producatur usque ad
> ; 1

Thomae, tempora
olaisq

di\

ias

d fue
quse

Cumquc hora
iiivciiniiiii
Folia,
ci

matutinali

intrassent

ecclesiam

,,,,,

est,

pUi

<

ilia
,

potius esse figmenta^ fabul

Missale

per

ecclesiara

brosiano

Missali

Grcgorianum dissolutum per totam dispersum Amsuper altare manente, ipsum


,

male consutas Landulphus.

qua/m
Ula

vera

facta,

narrat
Tho- rwHon dehu
Rdemmeretw
relatio
I

aia
i

diu post
ea>
;

mortem

\'<

solum

apertum

im
,

oerunt.

Propter

quod
Mi

judidiflun-

cium judica verunl quod Gregorii Officium deretur per orbem, Ambrosiano in sola
lanensi
ecclesia

si/nt, Hquet mas c ca/mdem spectai relatUmem

capite \\\

qju

et sic tota illa

dio-

as&ouloxy impressa
fol.

esi

apud Mombrit/ium tom.


beati

remanente.
in
i

Nihildeillo prodigio
ipso,
>>'>>

261
,,//

sub titulo, Vita

Eugenii

episcopi.

memorai PtolomsBus
//,//

loco

mawime
ea
>ii-

oapui m\ auctor his


transactis
etc,

verbis inchoat, ut
referat,
.

Mul-

rtarrandum,
loiiim

si

ontigerai
profluaisse

Quaproptei
i

lemporibus

corpus
Voluni
hu/nc
inser-

stimo,

ist/ud

con-

Eugeniipet revelationem fuisse inventum

sarcimta HistorUi Landuiphisenioris t edita tom.IV Sc vptorum Ual a quss non pauoa habet pn
.

autem

\ledAolanenses, et

nominatim Bosca,

niiim.
I

/////

Martyrologio

Romano

inepte conficta.
41

EandwipAvi

21
//-//,

Uuratorim
Landulphi
rit .1,1,1!
II

in

Pro

egom
\

nis

ad

mei ora-

ciiiius

storiam

ag.

opositwm nosto

um

.9 et seq. multa de aucto reejusque


fuit,

ad \\.\ Decembris. ftaque ad iltu/m diem F ejusdem latius easaminari poterit, vmo ct latius probari, totam illarm retationem qua/m Vi.

"'"'"
'/"""'
i"i<i>

quibusdam
Chrouicon
Datii, etsi,

citafom

tam-

ut plurib\

lorius,
.

DatiuSj

Mediolancnm
Chronicon.

ex fabuiis et ineptis figmentis imperite consarcinatom i>. Thoma nihil ibidem dic itwr, sed omnia buuntur Eugenio. Quapropter saPis milii erit
B.
i;

tam

Bugenii vocavii

Mombritvus,

arohwpiscopus

nullum

scripserii

Datium, wJwnuarii apud nos datum, hicnon attingam. S " /// urat0 '" '" '""""' quam emigu m ^ '" '"" '' al\ s.quam nullam in hisoe fidem mereatm Landulphus. Voluii Murdtorius, at ipse
' ' '

"

/""<

qus

spectai

ad s

observasse,exvmpuroillofonte, quanVum hactenus colligerepotuif proflua;iss6omnia ) qusedecombitstis


pet
ii

Carolum
i

Magnum

libris

Imi

improbabilUei
legitur.

as erto
licet

recentiores

Nam,

non omnes

Landulphot^amciHpsermtjhiccerteprmusvidet^auctor.

""
'

wctores
'

prasmunire
dicacitatera

contra calumtiiaSj
scriptoris,
ui

igno-

r;,,lll lln
(

r|
11

exarmaret
ad

|n

lstcus
lrir

M.

^
i'

fatuum venenum. De atati


iste,

cujus

Chronicoii
est,

annuni
VII

deductum
et

non cogitasse Foru cu 9 ,taveRomansead rucaroimnar '/""" ''"" 6 w alias ecolmas propagando, aut forte etiam deeoinferre^
///

nolim
de

Magnum

ritu

Ecclesim

'

vixil

Gregorii

dem mommes

ecclesias
i

temporibus,

mdmendo Ptolomxus Lu~


tu

""""""*

certe

ante

annum

\i

soribitseque

deCarolc

"'

sl

llllus

liWos

uuifderenl
cffin

accMit, cantores

Romanoa Papae

et

canton

im-

peratoris,

DIE PHIMA OGTOBRIS.


\
peratorls,

315

qui

eraDt

Gallici,

simul

contendere,
ad

I!

Thomas ante

annum

787,

ut

res

tota
i.

qui

melius

offlciarent.
fccit

Quod

eum

pervenissel

minimead ipsum spectare videatur. De miraculis


per
nalis
niii

imperalorem,

suos

cantorea

s.

ad
ubi

se

venire,

Landulphum
Bona apt de
lib.

quaestionemque
rior

proponii
fonte
fonte
vej

eisdem,
in

esse!

puobt

dubitamt eliam Cardi* iReru/m Liturgicarum cap. x,


assertis

>,,,,,

tttuin&wmton
"' "'''""'

aqua,

in in

riy^s?
igitur,

au\

reapond^i

Wjssa

Arnbrosif/na

ejusque

ritibus

ruui.
i

quod

Voj

inquij,
OlBi

/'<"<

quos,
.

cum

.!

illis

abolendis ageJo-

tra

vos senti atiam

tnli>ii-;

quia

ium

beati

uetur

miraculis
!

"JSJ*"*"
'

approbatos
ib

fuisse,

oGregorii,
i

fons
nnii

Romana tenet Ecclesia, est Offlciorura omnium aliarum eccli Tunc cum ^eneplacito Leoms Papae
quod
..

sephus

u de Ritibus Missae,

Ad hsc
proin-

autem
fert,

probanda,
praeter
iii

inquit

Bona,

cum

multa sibi

suppetere testimonia
quil
vl
")

asserat,
el

nullum
Beroldum,

tamen
quos

assumsil

secum
et

imperator

serenissimus
beati

canlores

Galvaneun

Aomanos,
toto alio

Antiphonariura
Oflicio,

Giegorii
in

cum
oiiiin

inslructissima

bibliotheca

Imbrosiana,
Mss. asser-

ejusdem

et

secum
ad
Metis,

Pranciara

lalnilwriu

cloiii'

mrlnipolilame
scriptores
sit,

detulit.
i

Instituitque

scholas
in

praedictum

vari.

Sed

isti

ignoti

sunt,

qiprum

miiii

addiscendum, unam
:

aliamque

auctoritas

quanli

ponderis

aliis

discutendium

Sucssii.iic

iiiii.mi
,

tradunt

apud

Vurelianum.

MandavitqUe
Galii
i

resecari

levitatis

melodias,

quas

el

maxime
similia

Beij:ici

faciebant in

suo divino

relinquo. Nescio enim, qua aetate merint, et quo nixi fUndamento ea scripserint, quae Vicecomes \ illis referl. tyaprudentei adm
i

Oflicio. IH.s
los,

legwnturapud
st

vetusl

ea

quibushausit Jtahis
Carolus.

ripto

illi

fipctum

citius na/rrant) ni/mi/i u


fuii rr ./

ad a/n/num 787, quoRomx

n lucem magis patuit, quam fragili fundamentoomnia ilfa nitantur. s* quisplura dehis desiderat, adeat M,watorium tom M [ntiquitatum
\

At

tunc eranl inedita, deinde

data

sunt

et sic

2b Exejusmoi/i numttbus Caroli videtwi i dulphus occasionem sumpsisse plura confi/ngendi

Itah
eccte
'

57,
i-

qua

est

de Ritibus

imbrosiamn
E

B deOffu

i"

etritibusAmbrosianis:

sedjmn defunctm

DIES

316

u;T

sanctorum octobris.

DIES SECUNDA.
SANCTI

QUI VI NONAS OCTOBRIS COLUNTUH.

'Ancti Primus, S.

in

prioralu Cellse subtus


in

Quirillus

aut
S.

Cantumerulam
pania Gallise.

Cam-

Cyrillus ctPeti-

nus, Anliochise,

itcm
b

Joannes episc. Comensis Comi in ducatu confes.


,

SS

Pontius

Leo,

Gaianus,Sccun-[ dianus aut Secumlarius,aller

m
S.

Mediolancnsi.

Leodegarius)
episcopus
1

fratres

mm.
Galliis.

S. S.

Gerinus comes. in
fessor in Grtecia.

Secundianus,
Piato
tio,

Theophilus monachus con-

aut

Pla-

etLcontius.

S. Beregisus abbas,

Andaini

SS. EleutheriusetSocii
tyres,

mar-

Nicomedise in

Sylva Arduennensi. Bi- B. Godefridus presb. Ordinis


in

thynia.
S. Lizerius

Cisterciensis,

Villarii

in

martyr Bomanus,
B.

Brabantia.

Venetiis in Italia.
S.

Berengarius

ex

Ordine

Modestus levila M., Beneventi in Italia.

Prsedicalorum electus episcopus llerdensis, in Hispania Tarraconensi.


f

S. Diateria

virgo, Mediolani
vel

in Insubria.
S.

S.ThomasdeCantilupe,episc.

Leudomerus
rus
episc.

LeodemiCata-

Hcrefordiensis, apud

Mon-

confes.

tem Plasconis
Pontificia.

in

Hetruria

launi in
S.

Campania Gallue.

Serenus presbytcr confes.,

PR/TERMISSI ET
Sancti diem
fert

IN

ALIOS DIES RELATI.


s.

Melori
/ii

aul Melarii mart/yris ad hwic


in

mentio
in

aliquot Kalendariis,

et

lobineau

Sanctis A rmoricas Melorum reet

Ludgeri Monasteriensis episcopi translatio atour vn Ftoraruj nostroMs. Vide Acta S.


eri(

meLud-

ad hunc dwm, Kalendarw Leonensi.

Melarii

ibi

mentio

s.

Vide dicta heri in

Prx-

| !f Scupihoms presbyteri mentio


vetusto

x\viM;nln
fit

ad hwncdiem
aui
111

termissis, et Acta interim data

ad

Kalendario

Corbeiensi,

potius

Januarii.

Atrebatensi,

quod

edidit

Martenius tom.

Ancc-

dotorum

DIE SECUNDA OGTOBRIS.


A

317
S.

dotorum, his verbis


pilionis
S.

Atrebatis depositio S. Scu-

S.

Vedasti. Acta

Marculphi

data sunt die D


i

presbyteri.

Et

moas

sequitur

Passio

Maii.

Leodegarii, quse revera contigii in territorio

Eunochii

monachi,

discipuli

S.

Columbani, me-

Atrcbatensi. At

non mveni, Scubilionem


civitate

presby-

aut territorw At/rebaiens* mortuum esse aut aliquando cult/wm, etiamsi Belgarwm ct Gallorum Hiii/iobn/in, Atrcbnlrnsisqueecclesiee Breviaria et Officia propria hunc vn finem sedulo pervolverim. Idem erit opinor de quo Grevenus ad sequentem diem sine locomea/ut in
} t

terum

minit Ferrarius, eumque ponit in Scolia. citans Knlrmhii iiim ScotUB, M07J "lni,l, i/im nl iii r.ristimare possum, quam Menologium ScoHoum Dempsteri. .1/ Dempsterus non inScotia, sed vn
Silhiu

minii lns verbis


conlessoris.

Scopilionis archipresbytei

el

Eunochum suum annuntiai his verbis : (nomen est antiquum monaslerii S. Bertini, quod etiamnu floret Audomaropoli in Artesia ad confinium Flandrix) Eunocbi monachi,
Belgio

Unum novimus
S.

Scubilionem presby-

Patemo Abrincensi episcopo actum est ad xvi Aprilis, eumque memorutiiDi uirnque loco suspicamur ; cum merito
tcriim,

de quo u/nacum

Winoci socii, sed sancti Colurabani discih.rr nmi i,rnr roli.rrm nniii S. Columbanus annis fere viginti ct quinque rnortuus cst ante condiiuni monasterium SithienseautS. BerS.
pilli.

non

At

archipresbyter voca/ri potuerit.


iiliuin

Ule

ii/ii/iiiiiii/n

rullus furrit

ignoramus, Mnbulis,

tini,
lin
.

n
1 1

postremos viUe annos transegerat in Itaverbo dica/m <>inni" Eunocbius


,

iilr

ignotus

guod
rnetu

fici/

debuisset,

quia corpus S. Scubilionis


'

est, rt
tnii,

solu/m cx corruptione nominis

Norman/n irumeodelaPwm fuissci sccculo ix ibique ad tempus deposit/wm an vero ex solo errore Atrebatis memoretur, quod ibi memora/ndus csse S. Leodegarius, qui sequit/ar. Quidquid sit, videri possuntActa SS. Paterni ei
aut
x,
;

s/vr

sociis,
tu/r.

ipsius s. Winoci, sive sivea/irrius Scoti a/ut Hiberni orlus vide-

magisusiwniusew ejus
qu/i ad lucdirsa

Allegant Martyrologiu/m
niliil lnlr

Canisii,

linnr ilirm

Imbrl, ul i/ratlS

Deinpstcro

sit electus.

Veru/m xvn Junii Canisius,


laudati, habent
S.

Scubilionis "
S.

ad

xvi Aprilis.

aliu/ue eo die in Prstermissis

Ursmari et aliorum t/ranslatio in novas capsas meinoratvi apud Molanum et Ferrariu/m Binchii.

quemdam
esse

Enolich,

lini/o, n,l riinnlriii

i/

quem Bartiusnoster in rm illustrato, con/iril

Mo- E

i/isum

Acta

S.

Ursmari data sunt

ad
xviii
Aprilis.

iniins

Molingum, quod corrupta fuerit pri/ma no/illrni, n / ro Moling sciiptum fucrit


Videri possuni

S. Saturius eremita,

cum xxvin

Aprilis ann/unlietur

Eohng.

Praelermissi
</r

ad nomen
s.

Ferra/r.o ex Marieta.

quAeu/m memorat proibidem


im

Enolich. et iniiiiini

Commentarii

Molingo

pter S.

Prudentium Turiasonensem, cujusmaPrxtermissis


est

ad

gister fuisse assentur,

remissus

ad hunc diem, quo insertus est Ma/rtyrologio Hispanico a Joanne Ta/mayo. Hic
:

Enoch conlessor sequitw apud Eunochium, illumque figii in Hibernia; d/ubitans tarncn, an idcin non sit, scd asscrens i/ishnrium
ab Enoliclm. Qusb allegat
u/lius pondcris.
in Annotaiis,

xvn Junii. Ferrarium post

aiiirm sic liabct

Numantiae

in Ilispania ad

Ere-

non sunt

mitorium

S. Michaelis, Deposilio

sacrorum pignoa juventute us-

rum

B. Salurii eremitae, sancti


:

Prudeniii episcopi

Vcllcm pro trtbus unumcerto invenire possem. llunc autcm ubi invenerimus^
certo

Tyrasonensis magislri

qui

cum

que ad senectam,
steritalis

et

amplius, in silentio eremi

dabimus. Interim vide nxox assignata ad wii Junii.

deliluisset et orationi, meditationi, et aliis

au-

S. Aloysii

vacassel exercitiis,

demum

virtutibus

Gunzagae S. J. beatificatio memoratfur in Ephemeridibus apud Bali/nghemiu/m. Actadata


xxiJunii.
a xvi Maii

onuslus ad
vit.

Dominum
vera hsec

Confessor inclytus permeaS.

Quam

quidem

recitat
;

ignoramus. Nam Acta mart/yrologus quasi vetusta, et


sint,

suntad Odranum, quem


dederunt ad \m

ad u

Ootobris remi-

serant decessores nostri,


Julii,

/><>sira

u.utato consilio,

epitaphium

sed

omnia suspecta de
deeo

suppositione.
ullis

Iiitrrun fiiiriur, Saturium

non fwisse

Har-

tyrotogiis insert/u/m. Mwrieta

agit occasione

una cum S. Mcdrano, r/us /iniir, propterea quod connecra esscni. qua a<l ulriinu/ur liinic Snmium s r rrtn nlm rnlrin
deprompseruni
episcopi,
,i
ea)

S. Prudentii, sed cull/wm non asserit. Ferrarius

Actis S.

Kierani,

Sagiriensis

solum allegat Marietam, etnon raro aliquospro,/iini,


i/iii.

apud nos ediUs

v Martii.

Videergo diGta
vnJulii.

cultu carent. Officio eoclesiastico

coli

idquesane mirari posns, ../ sepuhrum ejus frequcntc\/wr a pop Uis circunijacentibus, ut asscrit Tamayus. Quidquid
Saturium,
asserit
;

nemo

Annualis presbyter, discipulus


ruiiir hodie

S.

Kiliani,
et

memo-

apud Dempstcrum,iibi Arnualis scnbiiur, ibujue ponUur apud Camerarium,


nimi/rum quia s. Kilia/nm fidem m Franconia prsdicavit. Memorat/ur etiam in impressoaliquo Sanoiorum Hibernoru/m Cataloi/o, non tamen in omnibus, quos habemus. Laudatur ab omnimis llrniirus Cnmsius. s,u potius Y,ta
Pranconia
:

de frequentatione sepuk/ri, nihil novir nisiqux leguntwrin lclisS. Prudeniii, itlaque qua/m si/ni certa, hic non vnquir rimus. Adeai studiosus lector ActaS.Prudentii Turiasonensis ct Pr;ctermissos ad xxvin Aprilis. S. Jacobus filius Alphsi annunl/iat/ur apud Ludol-

autem

sii

mus de

Saturio,

S. Kaliani
illusPrata

plium

in

Fastis

Cop%ita/rum

ecclesUe

Alexan-

drinae et

diiodcciin

Mthiopum Habessinorum. Unus estex ApOStoliS, rl ul r.risiimu mUS GU/m


,

apud Canisium edita, el apud nos ad vm Julii. In ea Arnuvalispnvs7//r/ revera commemoratur, tamquam unusex itlis, ,,ni rnni s. Kiliano profecti simi ad fidem
di

omnibus

fere Patribus,dislinctus a

JacoboFratre

andam
iii

indeque Trithemvws

lib.

de
/"'</'

Vk

primo Hierosolymilanorwm episcopo, qui in iisdem Fastis diexainejusdem mensisannuntiatur hoc modo Jacobus Frater Domini. De
Donii/ii ri
:

illustribus
liani
///(/

Erwaldum,

ut vocat. fecilsiirinm S. Kir

inurli/im; snl /'rr/.rrum.

Nom

iiinnjur Jacobo act/wm rsi


sinirii" probata,
t,i

,n/

MaU, ibique dir

qum

ct

ulterius confvrmata est

neque uliunde innotesc/U} ubi / rsedicarobari neque magii ni/ defum tus sit ,,.,,!_ rullu rrrirsiusliro Ht h"""pOteSt, "" uim/uuin
Viiu,
,

Dissertationeparticulari untc tomu m YlSr/>ei

raius.

Itui/ur

vlderi

potest

Vita

S.

Kilianif
r/u

et

tembris. Haec igitv/r videri poterit,

Acta

ad
i

observatio eodem
riis
fllll.

die

Prstei missis data de va/,/urcs

Maii.

numiniims.jnibiisad

dws
S.

uJuctus

S.

Marculphi abbatis

memmit Martyrologium Ms.

vmJuiii.

Scariberga

348

PH.KTI.HMISSI ET IN ALIOS DIES UELATI.


<

s.

Scariberga hodiemvmmtiatura

asteilam,aj ud
xvmJulii.
Leodeg&rto

dentes,

loous

mcvrtyrii

><"i

mortis

omittalwr,

nosdataad
S.

nwrito suspicamur, ipsis scriptoribus non


cognitos fuisse, quo
iin ni

aMs

Sigrandae,

seu

Sigradae,

maPri*

S.

tamqua/m Sanotos anmm-

memoria
lenste

esi
,/

Bruin Mss. additimibus Cartusia Grevenum. Oe hoc omcta Vidua


n lugusti.
Rosarii

Goileirulus

Pachomius, monachus Villariensis

aetvmestad
[nstitutio

Brabantia, hodie

cum

tiPulo Beati

memoratwrvn

sancti sinri

beatissimse Virginis

Menoh

giis Cisteroiensibus
uii ri
i>

Martyro ogio Hispanico, Hariae annuntiatwr us ad uitui S. Dommico. Spect ,-i ibi attri
t

to,

Hayssio
'

Sa/ncloru/m
iiiio

Belgii

particulan de beatissima
ripoteruni disputata
S.

Virgine

et

intei

publici cultus

et GhaAuctano ad Vatales rofert sed nullus eorwm indicia. Prseclara de imoGo-

ab Henriquezw

de

illa inst

tutione in

Dominicoad

n Augusti.

S. Ciarae

virgmis Prcmslwtio apud Issisium addita Usuardi, celebrat/wrque editu /"

defridoapud Henriqumwm relata legi possunt. De alio Godefrido, Villatriensi ilem monaoho,cwi sum /iiu/iin, Beati vmdicarepossumus, adhunc
/,

iii

Fbrario

Ms., et in

multis Mmtyrologiis neo</<n

tericis,

nominatim Franciscmorum,
Clara ad

eam

festivitate cotunt. Ai
est ,,

de ea translatione aotu/m

agemus. Theobaldum vero ClovravaUensem, quem similiter Beatum vocat Henriquez, defectu riiiins omittemus. Lii(|m\u iim de Qtrera, presbyterum Ordi/nis Mi/noiiini,
i

S.

hi kugusti.
Coloniensis obitus

ii iii

Ilispali

in

Hispania

more suo cum


lll lli

titulo

Hildaboldi a/rchiepiscopi

memo-

llcill illllllllllllll

AlllllHS H Mnilils/ri

MuiliJuilis

raturim Ftorario Ms., sed smeUtulo Sanctiaw/


Bi ,iii.

rologio Franoiscano,ei alios non/nulbs

sme

Vide dicta de Hildeboldo in Pra termissis


"I

publici ciiiins mdiciis. De Ludovico /"


iiini
:

AnnotaUs

ad
S.

Septembris,

Qui ob
in

vitae

in

:enliam

atque asperitain

memoratur m pluribus Fastts vetusti quemad/modu/m fam dict/wm est sxvi Sentembris. wi'S. Eusebio ad
Busebius Papa
.

hodie

lcm, lum

vita,

tum quoque

morte, digQUS

regno

caslesfi

ab omnibus habilus

est,

alque San-

SS. Gyprianus et Justina

i/.i/.

oelebmntur

in Fastis
et

Grscorum

et

Moscorum, apud

Latinos

Hincconsukd Waddingum, quem E laudat, ef gwi Ludovicum breviter convmendatad ,1/1,111111 1259. Atsolwm agitur de morwm sa/nclielus veneralus.
Inlr rt i/r n/miinnr hnnii n n

Opere nostro ad

xxvi Srptembris.

noil de ulla

vmc-

Angelorum cuslodum fest/wm annuntiatur im hoilin no Mai hjrolo;/io Bomano, et in aliis recentioribus. De eo

raiimir publica.

Frumentius, Ordinis PrsBdAcatorum, occisus a Tarini


is,
i

actum

est

i/n

S. Michaele
xxi.x

et

omnibus

ii

iii

iiiuin Beati

memorat/wra/pud lafonum

Angelis ad

Septembris.

in

Anmo

Doiniiiiraiio, sed si/ne indiciis cultus ec-

Urbanos Pa/pa IV memoratwi oum tituloBe-diiapud


Henriquesiu/m
1'i.rh-i

clesiastdci.

et

Bucelmwm. Consule Mcta in


\\\ Septembris.

Catana?, lianslalio miraculoScR imaginis beatissimae Air-inis OiJigilriag. Amiiiiiimiio rsi iirinm Caie/,i iii iii

missis

Neheroias, de
io,
'

ad quo heri

Prsetermissis ex Henri-

Ma/riyrologio Siru/o.

hodie ponitur

apud Chalemotum,
i

Vide

Pantaleonis

nimim
:

rn/rtiir

/im
ct

iii

codice Epter-

ad
virgo,
filia

Octobris.

nacensi apud Ftorenti/ni/um,


Morlijiiiin

aliorum aliquot
An/mhilis rm/.si-

AglctruHis
hodte

S.

Bovoonis,

annuntiaki/r

sn/

Flmr ninmis

m
et

ut Saocta, "/"" /
est

Art/urwm a Monasterio.
in S. Ba/oone

millime existvmat, ew Pontio


leguntur,
n,i in

Leone, i/m in aliis


sic

De ea menUo faota
Dedicatio
ecclesiae
S.

ad
i

nmnen conflatum, n
"/.//,/

ex tiuobus

Oclobris.

ii

faot/um.

Remigii

memoratur Remis
et

Beali c|iiscupi

,ms mriilio

jit

i/n

a/ucta/riis

Florario Ms.,

apud

Wenarchi/m

Ferra/rium.
i

BedSB
i/iiihns

r.r

Ms.

TmnnrrnM. \m,

,/rsniil Sinirli,

De ea actum est in S. Remigio ad Octobris. Golmeri etduorwm aliorv/m mentioftt m Florario ul sancluruui episcopuium ot cunlessorum,
'/.

imnirn Hcatus. Maf/is tawencredo ex errore Beatum unico i'/i Ms. insertwm fuisse Bverelmum mm,/, ,,,,/, m, mrri/o nitrr onliquos
Fla/nd/rise

sed

sine

laco

et
iia

ulterwri notitia. Dr Coimero,

Sanclosai auctoribus n/umera/ri,


\\

lib.

nescio, quo,

memmit Grevenus:
et

ln Tuscia,
ille

Rerum Brvgensi/wm cap


Religiosissimum Mey&rus

Somdprus
Chronico

soribit.

Colmeri episcopi

martyris. Atignotus

est

m
iini

Fla/nd/rise

aliis

MartyrotogUSj nec nobisaliunde

mnossque

ml

niiiinin
\

i/mnr

1060; lam Unlii/u/hitr, ,/immrelirnrraiidum Miraeus de Canonicorum reHnliius


S.

Sysai

nomen sequitwr

m
est

Umdato

Florario,

ijuliirniin

Augustini
Rayssius

origine

ad

nobis //" ogniti.


Gerici ibidem tertium
acsi

nnniim
nomen, itaque sequitur,
et
;

1048,

Beatum vrro Gazrius


rt

Historia

rrrlrsKisliro

lirli/n,

m Anrhnioad

episcopm diceretur
ii

luun

sir

Imhrt
>.

Cicmrus
I

confessor. De Gerico llrm ln ;i|;r rilrmuria)


/"

Qerici,

ducis

>;iiidiae

et confessoris.

MarFlora-

tyrologw Germamico
liter ilu\

ei

apud Ferrarvwm swnir


in

Sanctorum Belgii dien Octobris appellant, quamqua/m non eadem apudomnesratione limnrn r/ns n rrnmhi r CT/jresSUm ; noiiiuilli rinm Kvrirlnium oMt Everelmum Querelinum
Vatales
i

vocatwr. Suspkor, repromci


lios,
S.

""/ Quirinnm

rw,

et

apud
'""'

nuncupmt

alii.

Vitam porro dna-

C.u-ricum
alio

,mt

Cn-icum

ohorePicam
,/ur est
iii

episcopum

Htttensem,

nomme Abbonem

7 " '"'"

/'"

ei ilin is titulum habuerii ei episcoDe Goerico \fetensiegimusad Septembris. Potuit tamen et Goericus vel Gericus Senonensis, de quo actum est ad xxvn

dmnt /:, ugis Flandrotmrn, sepulktscamobio Quercetcmo, Eeckhoui mdtigelu

/"""'

ms

dicto

signum
r/nsilrm

sanclimoniaB

(Cornelii

Augusti

ni Florario

memoroyri,
\i

mt

alkis quisp icmnobis

hactenus ignotus.
i/u/n

mtm

duces Sabaudias

,//-

novimus Gericum.
Florario,
et

BtTheilandi abbatisel martyria memoria subditur


in
ct

flpwdOremnThaylaidiabbatis
h%ct

rmmlni S. TheolOffilB professoris vn Montissa od Pondm smct/aaHi verba refero) sepulcbrum ejus bonoratum est antiquissima tumba lapidea, cui superstructus imminet totralis murus basilicse, supra lumbam vero in ipso muro visilur tabula ex albo lapide, exhibens imagincm AnachoretaB cum hac epigraphe
QUI
II ic Jacet Everelmus Anachoreta, DUODECIM ANNOS UAC IN INSULA LUCI
:

Bartholormr,

martyris.

Cvm Uum

quom ad

tres prxce-

NOSTRI

niK skci

\m

mctiikhis.
dixii,

319
assurgens,
illum

NOSTM CONVERSATUS
mini

EST,

ET OBIIT ANNO Do-

in

conspectu omniiim

mlx secunda die Octobris. Qui quam bonaj


loci,

honoriOce suscepit. Sanctus pra;sul


dixil,
in

ipsum bene-

vilaeel sancfae conversationis exstilerit, testantur

vitamque

ipsi

aeternara promisit. Ipse

autem
el

anliqua* ('harla' pra-ilicti

iiu/nit

fta

issius

Deum credens baptismi gratiam

percepit,

itaqueeade read amplissimum dominum abbatem Quercetanum litleras dedimus, oujus quidem ea tuit humcmitas, ui abbatise suse monumenta
discussei
iiiiiim
ii
;

vitam virtulibus et signis inclytara ducens, postmodum episcopn- eflfectus, in civitate Slanae ad
caBlestia

migravit.

Video

qu dem,
Erci
Vita

hsc verba
vel
tifatlo

veo

um

a/mpli isimus Pi sesul post instir a


se,

wulVum conducere ad laudem


scd simul pers
n >.

llerci

diligens

tum

tum
i

a suis

examen
vel

inneutra

Sancti

nihil

invenit

eorum, quibus Everelmi


posset,
ra,,i
</u;r

vita

illust/rari, vel culf/us proba/i

aal Bcali lioam nln,,, rssr ErClim, ul rnisiinilc sil, riim riillu ra, aissr, iliim n n xr jit.r n
\
1

;i

Joanna, nescio,

comitissa^

iiluh, licala;
/

Iilt

sanctitatis tituli in aliisquoque


1,1

Vitis

omissi

annuntiatwr
ipse Bucelinus

Bucelino

in

Hispania.

vm

sual. rrrlr

,11/s,

qUOS egO rnasn/ai.


in

Attamm
ui

non

satis noverat^

opinor,

cum

oulha Erci insinuatuA


l

Vita tertia S. Patricii

acoeptasit ex Opere fabulis mquinato


liii/ir
.

ilanide
/Egypto

Colganum rvum.
i

38, sic

tamen,

nescia-

Alexandra virgo, ut Sancta, annuntiat/ur

in

apud Arturum a Monasterio in Gynaeceo. Memoratur i/n Historia Lausiaca Palladii


cap.
loeji/s

/h/nr possimus. Colganusad Vitam u Vota 63 aliqua laudat MartyroInijia /lihrr/um />< li S n/ </an/r,,i ,,,,,, ic, dubitationem sublata/m eristimo, quia et n Ortom/us, nn.iiiri.r
'//,/

inin

v,

et

ab

aliis historicis,

non

in

MarVgro-

hn.
in

ii

Sovembris memorari dicitur,


aliquot

et

quia

recentioribus

Sanctorum

Cyriacus et Hanna
Fastis

mater

ejus

annuntiat/wr in
;

Catalogis memoraht,]
ritas, quse

sic, ut

Hibemiae sola Jocelini aucto-

Ethiopum
aut

apud l/udolfum

sed nobis

non

sufficU, allegeXur.
ut, si certiora

Rogamus
habeani cultus
Novembris.

ignoti swnt.

eruditos Hibernos,

Ammon
nio

Amoun anachorcla,

qui in

malrimo-

publici indicia, eanobis com/m/unicare dignentu/r

r/i

,/i/utatem ciini uxore conservasse dicit/ur,

pro
Melianum,
ri

ii

wpud Castellanum, haud dubic, quia Admonius quidam hodie memoratwr


in Nitria annuntiatur

tamquam

pat/rem

S.

Melori aut Melarii,

in Fastis /Ethiopum a/pud l/udolfum. Atmmus certum nobis videlwr, am idem sii ille Admonius,
et

liiam.r riim
ii/Iis

Sanctum memorat Lobmeau vn Sanctis BriMrh,m a,i lni/ir ,l,r,,i. |/ nrr in


hiilrmlarns ah

m /irni/ nr/is

iinairn Mcliaili

malum/us sequi Grxcorum


illo

Fastos, qui de

Am-

reperio, nec

cultum
oh

aliter probat

Lobineau, qua
locis
,/ia,

agunl die iv Oclobris. Apollmaris episcopi et martyris menUoesi vn Auctased sine riis Usuardi ex codice Hagenoyensi
;

mone

dicendo,

nomen

martyris aliquot
r/n/ralaai,
in

Meliano
siihlala.s

,laln,,i rssr
csi a

,/iOilriii

fratre.

Castellanus

indioe Martyrologii
Gallico

loco.

Erit

fortasse S. Apollinaris Valentinus, de

Universalis eu/mdem
Meliau, ex quo

memorat

nomvne

quo agendum ad
S.

v Octobris.
hodie annuntiatur
die,

Pipia

diacon/us Belnensis
;

apud Saussayu/m
coli asseritur,
S.

apud Castellanum vn

quo

format Lat ne Meliavus; aitque .,iiiia esse ali/not parcsciarum, ac verisimiliter euaalrm rnm ro, qUCm (ia/licr s. Millau
vocari asserit,
lniaim
S.

Octobris.

Nuncius confcssor Haslerise indiaecesi Namurrrnsi hac die coli dicitur apud Fisonutm i/n

in diaecesi Trecorensi. At
,ir

etquem v Novembris annuntiat necdum sic omnis duMcliani siiblata


iis

cult/u

rst

quod

forte

Uisiona Leodiensi pag.


tyrologis Belgicis

108.

Atpassima

Ma/r-

Melorus aui Melarius

nommibus

designari

menwratur ad

x Octobris.

potult,

aui oerle alius Sanctus.


si

Quare gratwm

S. Gilinia vvrgo hodie Parisiis

rario,

ei

ab Art/uro

an/nwntiatw a / Gyneeceo. .1/ Meldensisest


xxi Octubris.
S.

nobis fuerit,

quis cultum Meliani evid\

probarc valcat, utde eo tuto agere possimus ad


v
Livini
.1/.

virgn, ibique colit/ur


S.

Novembris.
Livinus,
et
1

Berga3,

unkts ex SociabusS. Ursulse, festivitOr

mentio
Ms.
s.

esi

vn

apographo nostro MarColitwr


S.

irm hac dte oelebrari in monasterio Monlis Hegalia ii, Gallia, adquod corpus ejus Pramslatum fuit Irm nic S. Linlnnri rri/is, Ut rrlalaiu rst lom. V
Augusti
i/n

ti/mini/,,

Vedasti.

legiiiiiui Martyrologio

liomano ad
xii

Novembris.

S.

Ludovico ninn. 887, tcstatur Chaet

S.

Maximi episcopi licgicnsis Ostensio memoratur


ia rJilma/hiis Irihns

Iramias. At dc S. Ursula

omnibus ejus Sociaxxi Octobris.

UsUO/rdi, rn/r/irrl ni l.ahrrl

bussimulage
i/i

usad
et

CO-Cohnurasi lirrrra,
,

)lnl,i,u, al, rl
S.

/,/

Mar/i/-

Ercus, 5. Patricn discvpulus,


llihrrniu, nrrnrnl

episcopus Slanensis

.ml.rrmaairn Col'il u r
Vulfadus,
dirilui

MaxiniUS

Vila S. /irii/nl.r mn/ia/s, nh/

ci

in

Vita S.
est.

1'aiurii,

Hercus a Jocelmo
i

mt,
.

ut legitw

xx vii Novembris vmpressum, Wlphadus,

vocatus
cap.
xi

Vita S. Brigids, data

Fabruarii,

arrhir/ iscopus
rl

in

illo

itcr cjus cuia s. Brigida refert, gestaque Annotatis iiiacrc Ibidem autem

/siiu ricensis, ei hac die obiisse SanCtUS curalui ia 1'alrairrhm 1'aluricensioap. xlviii, "/"" Labbeum tom. II Bh/

Hic est

Bollandus de Erco observavit sequentia ille Ercus sive Hercns, qui S. Palricio ad Leogarium venientd primus assurrexit contra
lit.d
:

bliothecsB Mss.
/,i,s

pag 67. Hi/nc oum ad x.wi Hartii arrmsnrliir u Smissui/n, i/.mlrm 111 1'i.rtr,-

niissis

ad huac diem remissus

est,

ut res e
,,,

amir
rsl,

regis

mandatum
aiibi

ac deinde baptizatus, postea


esl

nurriur. At
,hi

wnnru modiOC

u ra I a

Sn ,,s

episcopus Slaoensis
ii

faefcus,

et

coli

diciiur

imnjis rlium
i

nlm

//inllirr,

m,

r, ./,/,, ,

Octubris,

oiim episcopalis,
iikmi, suj ra

n Novembris. Bsl Slania urbs, ad Boinum sive Boandura flu-

vmpressumqu Vulsandus. Quod modo speclat ad ml/riu snm hluhs mil raltus, ,/a;i profeTUntAJA
,,i

1'oniaiiam.

Qux

de asswgente Erco

lamluln Pulruirrlim,

,/ln

mnrmr

i-.lmlur
Isle

leguni,i adventu s. BaWioii hiodioii BoUandws, Vila S. 1'atricn a Jncclna, scn r la. ilalala, ,a
(jiir

s-uffwere.

Nam
ni

hsec

solum

affefi

aucior:

foadus)

mea quidem
el

fert senientia,

apud

ail

Wll Martn,
Jocelinus
:

""/'.

V,

aiinl.

35,

Ubi sic

sanctum Laurentium Biluris

in

djvorum pontiuV
visitur,

loquitur
uomifle,

Quirjam autem Patricio ftUus Degha, qui multadeS.

Berous

cum

Davidis

Asclepii

conditorio

veneratiomque ibidem babetur sub appeliaiione


sancli

320

DE
;

SS.

1'KIMO,

QUIIULLO, AUT CYMLLO, ET PITINO MM.


/,//.

sancti Florenlii
est,
,

idque tom conjectura probabile


vesligiis

nomen

ita

mutatum
Saini
csse

fhisse,

ut

pro Sain!

tum quibusdara eliam

indicatur.

Vulpbanl

vocetur

Florenl

Castellamis B turicensem,

quum
lingua
al

debeal fpse,

ul

olim, nominari

popuper

m
vulgari

prxsulen

lari

(Saint^Vi lpiunt)
publica habel

nunc lamen

errorcm,

loquendi consw tudo,

vocatur Saint Pi uw pro tuiiu Vulfadi / rofertur,


neguit sufftcere. Quin
et

//<<

solum conjectura eaque certe nobis


robabile

parwm

vide-

non ine Saini Florend, ui ipse soriqU ssoulis vehistiorem, /,//, dicitur, eumque duobus iniosit Ifl ea o vocai Latine Volfolendum q U( m ,,,/, cxaminari poterii addiem, quo Volfolenxn Decembris. aummemorat,
t

DE

SS.

PIUMO, QUIRILLO, AUT CYRILLO,

ET PITINO MM.
ANTIOCIM.

1TEM DE

SS.

PONTIO, LEONE, GAIANO, SEGUN-

DIANO AUT SECUNDARIO, ALTERO SECUNDIVNO, PLATONE AUT PLATIONE ET LEONTIO MM.
J.

8.

EX MARTYROLOGIIS.

nius
Tret ex hit

in

Hartyrologio

Martyribus nv('
in Ro-

mano,

Secundarii. In
iii
\ <-i

B
ronyn)

Hartyres
inti

hodic

an/nuntiat
\ >

Bomano tres tamquam


y :

post

Eu.srlnun,

El

alibi

Panlaleonis,
Platonis,

Gaiani,
Leonti.

Secundiani,
/n

item
:

Secundiani,

soribens

Anliochiae
Cyrilli
et

Corbeiensi

In

Antiochia Primi, Quirilli, Pi-

sanclorum

marlyrum

Primi,

imi.

Deinde

posi

Eusebium
item

Et

alibi,

Leonis,

[nnotatis sic habet.

De hisigitur

Gaiani,
gi.

Secundi,
codices
hi,

Secundi,

Platonis,
et

Lon-

M-i

i-

logiis)

i'\

non Actis, sed Wartyroquibus etiam Molanus bac die Si autem


manusciiplis

Si

quorum primo

Blumianus

consenUt,
iiuiu
esse

soli esseni

consulendi, necessario dicen-

consutamus Martyrologia Bi&ronymiana, exquir C bus /" Martyres in alia transiverunt, aut multo iiui, s Ulei untw s mul passi, aut non omnes
/

esset,

Secundianum aui Secundarium, non

bus prioribus
"

ex Martyribus Antiochenis, sed pro eo d/wo- F addendum Pitinum, aui Epesinum:

eruni

Intiocheni,
Ri

videbitw quia /'"'

;olutio

'"

ultim/us alio loco passus hujus dubii mvnus erii ,, ;> martyrologi, quisaeculoix ex Hie,

sed

/,

nos Mai

i\

diversi/mode scribit/ur in apographis idetiam videntur exigere posterioribus prsepositz voces, Et alibi. Huic conjectuwe favet etirnn Martyrologium Hichenoviense, quod timili-

nomen

hodiernis

prorsus omiserunt.

Offerunt

tamen

se

nonnulla

i*'i

priores
< i

indi

"'

'"

Fastis vetustis, plwres Martyres,


ine
loco

Hieronymianis
babile
in

videntwi
ei

quiin memorari, ad
saltem pro-

unum,
In
''"'

a posterioribus dividit, ex prioribus po teriorilnu plures omittens hoc modo :


,

\iiImm ina

1'iiimi
,

QnfrilU.
irius, et

Twh\

classem Anliochenam spectare,


fiet,

ita

Eusebim
.

multo

asm
Xotam

mterponnmmbditur El alibi,
:

sea

Pontii

Leonia

Gaiani,

Secundiani,

twrma/m per mterpositwnem S. Eusebii Papx in duas partes disPractam, ui die prwcedente factum fuit, que-

prolixUyribus

omissis

reli-

codicibus

quis. 3 hi '"'" w

codicibus Augustamo,

Labbeano

et

Gello-

madmoaum
mutta
/".s

mmentur
In

priores

<,

ibidem

obsei

vavi; in

onVraA Horibus
ui
in

posterioribus sine dutincu,


:

hco assignato.
lll;im
-

Hart/yrum

nomima omissa,

primo habetur
i

Quirilli,
,-///,'

SecunI^onti).

passim contingit. Ipsa ergo audiam


/Ul
.

Primi,...

(i.niiin.

m
ita

nli

"//

Varty-

Alterum eosdem
Primi,
diani, hisce
"i

su

memorat
(pro

Quirilli,
:

Secundini,

omnet

m Fattis

''

Uieronymiana apud
Vnliochia
Primi.
i;

Gaiani, Lconli.
Primi,...

Tertium

Flo

ntinium
Pitini.

Quirilli,

Hieromjmianit

m
s
a,il)i

habent:
/'/

Secun-

Greciani

jh.i.ii,

posi
:

Eusebiwm
Ponli-

quidem

posteriores

rnoratwm
Gaiani
Leonti.
1n

oum

sequitnir

In prioribus miscmtwr,

Gaiani

Leonti.

Et

Leonis.

Secundiani.

Item Se
//

cundiani.
hnh, lur
:

Plationis.

Epterna
Epesini.

Antiochiae

Primi, Quirini,

'/'". sed inde efficaa non habemus argumentum adomnes AnUochisc tribuenamm, cum eodem modo omnibus immisceatur Eusebius Papa

Martyrologio, quod

mille fere

annorum

oredidii

Martenius,

DIE
^ Martenius, ew omnibus ta/ntum
hoc
loco
tres

SECUNDA OCTOBRIS.
Epternacensis,
sed sine

321
AUCTORI
J.

memorant/ur

modo
//>

Quirilli,

Secundiani,

Primi,

vpsi

leguntru/r

m plv/ribus

m quo Epesinus vocatur.At id ob consensu/m aliorwn pro mendo habendum, scriliciiilu

S.

tyrologfo

Usuardini apud
ln

Auctariis MarSollerium, n mi/rvm in


</

mijiic 1'itinus.
tihi.s.
ijiii

De

Mrlim
,

cnnni,

,<

niu,

iii

cn/li,-

qui septem foitr

d/uobus codicibus Antoerpien ibus


ui sequitur
:

aliis

duobus,

cihus
<.

Florentinii
nisi

eonsentiente

etiam

Eptoma-

seortum twU
F<u "'

Quirilli rt Scriiii.liiuii

Antiochia, natale ganetorum Primi, /// /fnuvllensi iisde\ erbis.


i

fiiriini
tiui i<i.c
<i

quodduorum priorum nomina m unvm confusa, ambiguum relinquo, sinPne Anpassi, <>n
,,<

ln

FlorenHno
Cirilli,

In

Antiochia, sanctorum martyrura

alio

loeo

><

Primi,

Secundarii.
in </<>il>us

Accedunt quatuoi
/,,

,</,-

<</,,,,

illorwm

ern

collaHone codioum
tlllihn SUiil

sic

Somina ponenda

Uones Usuardi,
annuntiantv/r,
u-,\,o

tre

simul Antiochise
,,< ,<, ,,,,,,

censui.
ClUulll.S

Primm
Ini
,

esi
<

v delicei l/ubeco-Coloniensis, Belini,


;

'/

Pontua aut potim Pontius, r iii ci/icihus niniiihuS

<<< veni et .)/"/"/"


legiPu/r

sed

nomen
///

ultimi

Florentini
viensi

et

diserte

etiam

in

codice

Richeno-

Secundiani,

seounda
/;<<<.

et

qua/rta
legi-

Hi/nc

dubitandum non
qvss
est

oidetur,

quin uow
i

Secundarii /" uno stia/m a/ucto tnr ln Antioehia, Primi, Quirilli


ui

Pantaleonis,
rrnsi.
c.i

m
s,l

unico codia
cnnjliiln.
est
In

ffrna-

el

Seeundiani.

rlis iliuihus

.<<,/,,/

Cor-

eertum

fiat,

cuniijriftuf

Anr

m
''"''

/.;.,

allatis

hactenus

me&um perspiciet studioin

beiensi

apud

Ach&i iv/m

omA ms
vitio,

Pontins, sedforte

izctor,
l,r

Secundianum
,ln ri1
-

Auctariis Usuardi
Antiochise
Vribui

et

'iii

nui typotheUB
testetur,

oum
legi

Ftorentinius in Portium.
in

"'"'"'"

'-"

coniJngmdot
aiios,

"' jl "- s

cob-

Annotatis
inniiis

suo Martyrologii CorbeienTerti

ptuw,
addito

f>fi\i</ii(iiii

f.rnis

inaliis codicibus sine loco


iii

apographe pro Pontio


codicibus Gaianus
'

[ntiochenis fuerai vmmirt/us. Quaproptei

nornmal/ur^

wnico
habeo.

ambiguum
suA/mus,
.t

uidetur,
,<\n>, ///,/
><>>

utrv/m

orrmes, quos rec&n<><<

onensi

Grecianus,
rrtusttis
</<<<,,

quod pro

mendo
(iltrr

sirti

passi,
sit

vero Secundiar

tjuinliis

apud
in

ScClllhli.uilK
c\ /ju/nlu.s

/>lrru iin/uc

nus

cnm
,

postei

ibus passus

alio loco, eoque in-

snihilur,

itxln, ,<,/<<,

SeCUn-

cognito

atque

tia

cu/m
.1/

Socw

alia/m

Martyrum
vetustoru/m

dianus

unico codlce Corbeiensi


<<,< imiliter
:

uterque Se-

B tvrninin

constWuat,
eotare

ex consensu

cumlus
videtv/r

scribitur,

Godicu/m omnino dioendum, ornnes recensitoi ad

recentiores flu&mtteSecundarius

mendose; ei apud E sed verum nomen


1'lato

hunc
nat/i

diem

fueri/nt,

"<

skoe

omm.es AnUochix

\ro-

Secundianus.
LfOfltUS
s\
'

Semtus
Lc.lliIlUS

aut

Platio,

pars

major

alibi.

Tres
>,<

certo

ut in

emendandis monet Florentinius. Septimus


,s//v
<i\<
lil

Antiochw
rnlni/m
I

tribuendi, qvA

apudGeorgium
i

Marbyrrrlu.s,

ilr/nuin
tur, <n

/>/i>risi/uc

cnca-

Ituhnnui iiu irctc niCiiKnti nlu

lu.s

)n Antiochia, Primi, Quirilli, Petini.


stissi/mi

Hosenim

vetut/ri-

Marti/i

iinis ,ui

soribUur Longus. Duo ea his sc</uc,iicm ,/icm memora/ri videntur


in

codices

unani/mi consensu Antiochis

buunt. Duoru/m pri/orum nomina apud antiquiores suni Primus et Quirillus hic tamen apud recen',

apud Wandelbertu/m ad Ma/rtyrolo


!'<>/<>
:

additis

so uta

oratione
Eust
Ponti
et

,,<<<,,,,

u,,,,

oum

\'a

natale

sanctorum

Busebii,

tiores
cst

etiam

Cirillus et Cyrillus scribitwr,

quod rdem

Leonis.

nomen.

ln

Pitini

nomine magis vaimi codex

DE

S.

ELEUTHEIUO SOCIISQUE MARTYRIBUS


NICOMEDIiE IN BITHYNIA.

SYLLOGE.
ANNO
CCCIII

B.

ilemoriu in
Fiistm tacris.

u rtyrologium

Roman/um pa/rvum
:

hodie

iiim

Eleutheriuin

sine Sooiis

Martyribus

Rleiitlicriuin <i/<<<s//uc

i-nnumcros Martyrcs

moret, idoirco verosi/militei silentio prsteriit, quia


sancti
nost/h

elonium

m:
,/,

///

hv/no

modum
el

Eleutherii

annuntiat Nicomedias, innumerabilium aliorum

Bleutherii
</""
:

>u/rtu,

ru

BSSe

iii

martyris gesta, quse suspillicKmi/mmiiis ///sn/nunego hujusmodi \cumque etiam adhir non potui, nec porro
Certe
nisi

quos iratus Diocletianus pro incenso palatio, diversis tormenlis odio Chrisliani nominis occidit. Annunimni </ [do, Notkeruset Usua/rdus, quibus tamen,
,,,/,/,,,,/

tm
bita

iius/imm
.

repererat.

s.

Eleutherii

diligentia,
ullibi,

reperwe
existimo,
nmniiii

Baronius

</

Florentinius in
et

annotatis

re\ eriri

gesta

S.

Eleutheriij

ad
,-//,,/

Martyrologium
i/riiuinuiii
i, ir<'l.

Romanum
M"
/
i

Hieronymia'
Hnlnni.
<'''
/l

fOTte

mni

/<lo<r<ul.

,!/<,

rlm/r

/r//s

niim srrus srnl/nnt, c/iiim rcicrnl" lcm


/lci/.r
I

i/i

oli '/'" '"

"" r

,/nin
,/c

imil

nist

/'('

/>c

"

///

""'/ un.ici /\

lilcm

Sanctorum nostroi^um elogiu/m, quod plerisque Ma/rtyrologiis ad prsesentem diem inscribitur. Id ,,/, [done concinnatum, totumqui ad verbum
.,

[pographis ffieronymianis quantum adsecun<st<>

,i, ,,.</,/. ,/<i

<!<</ iis, </u;r /ni s. Eleutherium


,
..

,/uni /niiiiiiiliulunns //iflcin


clci/ini

judWiUm

HSBC

rticulari

pertinent

nde
cap.

Adoni
lib.

imn

iiiniinicrnlnliu

in

/ilmruin

<<<m Llrll-

innotuerint, frustra
Eusebii
<>

mqui/ras, ea

vm

therio Martyrum. sedsoliusEl&xlheiiU omissoetiam tempore et genere martyrii, brevissvme memine,/////:


<///,<//

Rufinovnterpolati depromptumest,proui
perspioiet

ffi$

addunt tmtum s. Eleutherii gesta haberi linCnInniri, <u/l<ur Hn/mnus. ,/,,,, ,n,/im ,n
;

caput
i

<

ontn

quisquis laudatum Rufini Adoniano Sanctoi u/m nost/rof


vel propterea juveril

Kin elogio,
i

quod huc

ni/mniim,

um

c.i

cm /</<>.

scu

/mlius

u u<

lm

il<>

tC

S0-

\,

ipsisse.

41

En

322
AUCTORE
C.

[.!;

S.

ELEUTHERIO SOCIISQUE MARTYRIBUS.

B.

Eleuthe
conti

ex Ad< ne

medisBj
Btiaois

quo

inaestimabili

Christianos acervalim collectos, alios


obiruncari,

mu8j

ef

qui

omnes quidem gladio alios ignibus conflagrari, Rorum priomnes hortaretur proChristo fortiter
lurore

succensus, jubel

dumtaxat
aajungunt.
ret

eorum

multitudimm

S.

Eleutherio

tari

cum pei innun jonarumve multitudmem minus imporqueat,quam totus earumdem rvwmerus, oerQuaproptar

animas ponere, erat Eleutherius


stentes ministri caluri vellenl
dimitti,

Denique
si

cum

assi-

rogarenl singulos,

forte"

sacrifl-

[nterrogari se

tam viri quam mulieres.ne quidem patiebanlur, sed ultro \''i


vel

pum wndequaque mihi neutiquam est, fiodie a Romano parvo, ao Usuardo ei Romano hodiernu, Romanum parvum hic verosimiliter secutis, non tantum ingentem Martyrum Nicomediensium mul-

Qammis
toribus

irruere,

caedenlibus

gladiis
iiii-

certalim

Utudinem, sed
celebrari.
Id

et

totum
si

objeclare cervices.

Cumque jam
populi

ipsis specta-

<"/"'

fieret,

eorwmdem numerwm oum i/ntei Nicome-

aimietas crudelitatis borresceret,


parlera

ministri
in

dienses Marlyres etiam

Anthimus, Nicomediensis

Bcelerum

aaviculis

injectam,
in

episccpus, Eleutherio utique Ulustrior, recenscatur,


foret, a Romano parvo, quo plus vum adhuc faciuni Usuardx hodiernum, solius Eleutherii, veluti prseoipui ceterorumque antesignani nomen ewpresse memorari. Quod enim Ado, licet eorum omnium, qui Nicomesaepiusocca ione martyrium subiere, di&dictaja generalem convmemorationem instituat, de Eleutherio tamen,velutidepersonamtei illos prxstan- e

medium
fldei

pelagus
,

abducunt,

ibique
in

sentenlia
ln

mirum sane

persistentes

prxcipitant

profundum.
<n
i

aliquid

tantum vero

rabies crudelilatis

apud eos

exarsit,

ut regios pueros (ministros palatii,

quos

fam
manproji-

ante sa
(Iiiiu

itum fuerat) martyres effectos,

um

secun-

humanitatis ordinem
effoderenl
iu

fuissent sepulluras
el
:

dati,

denuo,

corpora

eorum

cerenl
dii

Christianorum.

mare, dicentes Ne forte efficiantur Verumbeatus Eleutherius, imi

/,

loquakir,

id

ex eo verosimiliter ortum reor


quos a

manissimis tormentis diu excruciatus,


singula

um

ipse per

quod w martyrologus per Eleutheriura innumerabilesgue

lormenta validior
ignibus

reddeielur,

marlyrium
aufe-

Martyres,

Romano parvo

hodie

vlctoriae suae,

velul

aurum examinatus,
furtim
venerabili

complevil, cujus reliquias

Chrisliani

Nicomediaj sepultura
nnit.

reposue-

omnes omnino Christianos occasione sspissime dicta NicomedUe pro fide Romani parvi verba non occisos !quod ,.
amiuntiari
videbat,
tissime esse inU
o

rea-

f,Hom ""
liernon

;
'

'

Vwtyrologium Romanum hodiernum '""'"" ""'"" /'"' "' pewrfio tradmt;


"''
'

et

que S

Eleutherio ejusque sociis Martyribus quae-

hic

"""'"

Moet
''"

"""
''"
/

ab \done ""' /''"'""

in
<"./

eo discrepat,

quod

eSan-

" us/
/

" rnmyriccormatisunt^mentionemnon
// " ,/

"""
'."

''

"'"""

eo singulare est, quod, conPra


I

'['

icris fieri observo, "'"i" ls ommbm Bleulneno titulum mililis attribuat Quaproptet ,I,SI '"" """" " "" "'
'

oumque generatim apud Rufmum de Martyribus Sicomediensibus Anthimum secutis scripta inve,,/,/ csse ccnsuerit, non advertens, hane opmionem suam cum dignitate Anthimi, Nicomediensium episcopi minus congruere, cwjus cum przjudkio primumet qui omnes horlaretur,
Eleutherium appellat.

r.r

hoaxernum 3 am assignalo, facde futurum sit, ut uno quid de alto sentiendum sit, mnotescat,

sola

Romani
cum

5^/. inquiei non nemot si hodie in Martyrologiumon omnes generatim Sicomedienses Martyres, quimm ergo ,,, ns amwntianLm Mrmianus
'

omniummarty. rumJVfcom*
''"" sium

hodiei ni verba

subju
militis el

hsc mar-

Lactantius librode mortibus persecutorum

"/'.

sunl
tyris

Nicomedias Bancti
aliis

Eleutherii
,

innumerij

qui

cum

Diocletiani

regia

incendio conflagrasset,
.

falso

bujus criminis

accusali
;':,'.'

jubenle
',"''"'

camificinam a Dioctetiano Sicomedise posi sciiniii Vum peratorii incendiu/m adversum Chnstianos exercila/n\ eo modo describit, ut fortisi
.

eodem
M
","
1 ^

saevissimo

imperaton

'"'

""""" "'"^"
8

u ""-

simosomnes illos athletas, <i><tui -< Wdie/umei


,,,,,,.,,
,/
/,,
,,

ea ooronati sunt.

,*
,.,

mt, F
,.

.;''''"
'

ed '""'""^ '"'' ""V '""''"''''"' "' Ml "-""


1 l '

Eleutherius,

,,

''"'"""
!

, Dioolet
,
,,. s

"""
;

>

r
''

frte,ua ,,gnta

,/,/, ,,,,,. /
,',,
,.,

velut

',;""""";
'//'//

'^
""",";

"'""'-'""'
'""
varitp.<\
,,

"-"'""

, ,
oend
,,.

,',.
,,,.

,,,,,,,,.

,,,'.' martyroiogm
i,-

"'
<<

tead
<

/
,

se contextis

hnipru
,

// .,,,,/,/

"'"'/""";';;

,/
,

/'
i

r
,,.,

/,
tereo

,,,

m.q

,,

"-'.
,,,
et al/

ute
,,

hic

,.

,,.,, '
'

i.

,//',//,

:r S? z mic? /,,,,,/,,
,,,,,,,
,.
ai
'"

'"

"""
,,,,,
.

atn

,,,.V, ,/,,,

7 , ,,,,,

'mili,

S^fsaa-asraa
::::::: ;;:::,;:: ;;;;:;;:,;
,

T UU(

|,|......

,:,
,,.,

%:r;:r
'"""
.

r
""

rs-rsffjf :
s

"

'"

,Bm
/ ,,

'"'""

""

^
im
:

""'

'

;:

''"

vopuu ,/,.,... ergo

eccletUut

.-,,,.

ll|v|

uni

"' ""

/-"'"""' /.<</

/ I

;,,
/'-'

.;;";:;
''

""'-"
"lesticos

<**.
,
,t

-'
"'"
'"

, , "''"""" "/,,"/,/./,;, ,,.,


t

m ";
qu
','!

'""""

'"

' / 'Moveri
, '

' ,/, ""'"" '"""""'

,;:::;:;;;:;;':;,:; ,/, ,,,,:


,,,,

, / /,,/,.

fj* turtyrum
''T"

tamum,

K,,. lial Furebal


,

im

in omnes...
,,,

eunuch, l e
i

n,,,'," ,,,,

'""",'"'

"^"SZ
potentisein,

, uos

,,,,,,

">

coustabat. >eiabat.
,.,,.,

^,/,,,

A, p , ,,,
L , .,,,
,/,,,,

,.

mtimiatam seoundam

designat

/,

jam

DIE SECUNDA OGTOBRIS.


.

323
profeciionem
ut

jmn

citatis

proxime

subjicit

Comprehensi pre-

ma/m
illud

versus

intercedit\oumautem
AUCTOIU.

sbyteriac ministri etsine ulla probatione ad confes-

vncendium,
xii.

iterum ew Lactantii
eruitur,

citatx
C.

sionem damnati, cum omnibus Buis ducebantur; ac lUCis dciinlc intcrjcctis, />nstremam istis ilr/init

cap

B.

xin

ct

xiv

awno

303,

hieme
Ho-

nondum

elapsa; profectio

vero

Diocletiani

Nec minus
incubuit.

ceterum populum persecutioviolenter Namjudices per omnia templa dispersi,


in

imim versus ante Octobrem ejusdem wnni inchoatnm. nequeenim Diocletiami festinatio (vide rwsns Lacta/ntium
<n/>.

universos
erant.
commemoratio
fiat.

ad

sacriflcia

cogebant. Pleni

carceres

wn, m/
,

vicennalia

eoanno

6 Atque hic quidern ordo verosimiliter est,quo Martyres Vicomedienses posi vncensum Diocletiani palatiu/m-, ut considera/nti patebit, marti iofuisse
affectos indigitat LactanHus, quisiillum ordvni qyo vere coronati sunt, exacte conformavit, non tantum Nicomedienses hosce Martyres in tre& ses diversas recte distributi, sed et t<>ti<i<-m ui mir
%
i

Vovembris Romse celebranda diffenieamtam ilm />n in/lt/l, rr . w n, ,r r<mlii/r/it, nmsri/i/rns


,

'!

est,

Sanctos nostros wnno 303 mte mensem Octo/>!<>>> martyrio esse coronatos ; imoquvnque adhuc circiter mensibus oitius coronatos esse, em Eusebio apparet. Hicenim lib. vni cap. vi, narratoS. Aniinmt,

Nieomediei
Bt

ie

pene

ejusgregis ma/rtyrio, moxsubjungit

haec qui-

ni/nvun

diversis diebus fuerint passi.

Nuncadrem

dem

in ipso persecutionis
r.i

exordio Nicomediae gesta


l>i> /rl

Solam pastcriorcm Marti/rum Mcamctlicnsium classem non eodem die,quodusepriores,pasvendo.

BUntj

i/nilnis rr,l>/s,r,/m ii.\rr,,lm

,,

ut niinr
o

omnes

passism admittunt,

.wm

Februarii,
fit,

sa/m /<
res,

Eleutherium aliosque innu/meros

Marty-

303 initium sumpserit, verosimile

hodie

Ma/rt/yrologiis a/nnuntiatos, designari

thimum, universumque
et

/"/" ejus gregem,

S \i<adeoque

valde suspicor ; sicetenim a


expresso
ter eos,

Homanoparvosolum,
est,

nom
ii/<>

\ne,

Eleutherium velutiprsecipu/um in<<

Aprili,
1

quibuscum mortyrio coronatus


consigna/ri
est,
<

Sanctos nostros vel sub fi/nem Martii, velmense neque enim menses posU tordiwm utionis Februario inchoatse seque recte appeU
1

sinirsi/ir
H

Anthi/mi Vicomediensis ecclesix epir


posse,

Irs,
<

martyrium

subiisse
,

id

i/psum etiam

suadet
in Chrir

scopi

prsjudicio
;

nemo
i

non
us,
et

-i<

eps Diocletiani posi

alatii

incendium

intelliget
illiu

neque enim
)/<u
iiii< s

cur quisquam postei


\m
die,

stianispuniendisfuror.
8

quo
<<

nthi

(
a,t.

VillemontM
\x /ini/.

vn

rsecutione DiocleFJnithr,
,

,.,

/UIi

Nicomediensium episcopus, passos esse, adeoque


iii

Imni

25

rrrtlit,
; )

S.

111

</iii

rtu$,

L ulh quem to.

it

...

)lni i/yrologiis a/n/n/unta/i


lih.

i,

<\r

eo foi

contendat,

t/mui Rufinus

viii

cap.
:

vi,

narrato Anthimi

lum nominant. l.rrlr.M.i /jil/m/ .)/, hodie ///, ,,/, \g lS ,, ,, nii iitmini.i/liim essepotuisse Eleutherium, qui iv .-1//-

marti/ri".

mox

subdat
vere

Hunc

autem

(Anthv-

gusti
i,i.

ii

ni

tamquam

bonum pastorem
pa?ne
gregis

viam
sui

martyrii

praeeuntera

universa

multitudo

prosequitur;
</!<

prsterqua/m eni/m

Martyres, qui eodem

quod passi sunt, non eodem


annuntientur,
dici

snrns plerisque Grscorum Fastis inscribitur; Vitis Sa/nctorum ad uOctobris censetBail/rtns nl O/n nmnr m /m nr j>i mi rlmm jn,,, nnlr Majoribus nost/ris in S. Eleutherio, qui iv Augu-

m m
;

sticolitur, est
iiini,

semper die
rcni sniini

in

Mariyrologiis

rri

obiter

visum,Acta nostri et mspecta convellunt,


Hi/n<

istius

Eleu-

ut

necesse

recte potest, universa

pene gregis m/ultitudo pasto-

imn

sit,

illam pluribus confutare.


est,

on-

Anthimu/m vn marti/iio secuta, licet non eodnn die, quo ipse, sed uno ta/nPum, alterove post aut etiam serius pro Christo sanguinem
Cffinlri
it.

sequens

eam
ut

cujusdam
videre

Eleutherii
<>,

martyris

ecclesiam, quze,

licet

Constantinopoli Christiana
stantinopoli, et qu/idem

lib

iv

ud Cangium in pag. 123, Conewstitit,

unica dwmtawat
fuisse,

quodnam

tit

7 Porro

quoniam ad
ut

tem/pus,

quo Sancti no-

Eleutherii

nost/ri

non
I

quamqua/m etiam
olit/wi
,

tempus mar-

stn

mavrtyrium subiere, sermo delapsus est,rei


ortunitate adducor,

nunc illud, quoad fieri potciit. quam proxi/me determinem, licet intervm ma/rtyriiSanctorum nostrorum nem<> mensem, nernot!i'
,

Eleutherii', qui rv /mssrt.i rout fuisse Janm

><

vera

iter,cui

Tillemonr

Hus
:.

loco

mox

citato

395 contendit

t/im in Fnstis sarris


*-'

pro certo assignet, Dies eni/m hodiemus, irmsi m>/ilrr /s <> n n n ntia nt n
i
,

diem
tjin

xvm

Aprilis,

non repugnat, tom. IJunii, ai cont/ra Papebrochius ad acdeinde Boschiustom, I Au;

gusti /"</

non
sril

est,
/s.

quo pro
,/nrm

fide,

/lli.

fuso sanguine, decerta/runt, tul </ims />ri nrhnl pm mli1 1 .

320 S. Eleutherio episcopo xv Decembrii a Grsi is, a L


rr/rlnnliii
,

ei

martyri,
>

\\m
irrtr

Afni/is

mr nmin ln m
fiat,

rrc/<'smm

iim elegerunt,

Eteni/m

Marlyres

Nicomedienses,

vindicaru/nt,

idque peropportune ad propositu/m

oooasione ssepissime fam dictaa Diocletiano necati,

nostrum, cum hinc cert/um


itnitNinpolittiiinm

dictam ecclesiam

quoriim
tyriiim

ci Sa/neti nostri

pa/rs

magna

fuere,
cn/>.

marXIV,
e

Ehutlierio nost/ro,
foret

tiamsi,

snum,

ut

c.r

l.artn ntii

rilnli

contra ac dictum
iv

est,
.

idem

cum

Eleutherio,qui

xv

et xvi

apcrte colligiVur, eo omnes temj o


,/,,,>,/
i

con-

Augusti

rniiiin

nequaquam

posseattribui,

quod

snininnrnnl.
tmn.ii
ri

l</

inrrmlinm

/>ti/nt/i

l>

alias

longiori operosiorique exami/ne fuisset i/nda-

Diocletiani ex civitate

Vicomediensi Ro-

gand/wm.

DE

324
AUCTORE
J.
II.

ACTA SANCTOIilM

DE

S.

LIZERIO MART. ROMAN.


VBNBTIIS IN ITALIA.
SYLLOGE.
Sancti cullus, eetas,

marlyrium.

wjCLB-

TIANO.
riut "

nobiliwm Virginum Benedictinarum

.sv,

"//.

monaslerio
S.

Zacharia.

C:
tas.

Zacharis nwncupatwm, lamentis non immerito annumerat noti sima enetoi um iviSanso\ inus, wm^M*
.

monasterium

S.

invenias.
'/'

ubiprster nomenSanctiet martyriwm nihil iddit Topographia sanctorum Christi


$

""/

Maurolycus Messanmsis nbbas \nnemit Martyrologio, S. Lizerii

corpus Venetiis in

xdeS. Zachariae
debitum

quiescere. CulS.

ce-ntis

Reipublicx incunabutis fwndatum scribunt. Dandulus vn Chron lus, Mabillonu


i

twm

vero Sanctis
-..

queadinitiwm ssculiixejusfundationem.di i"-/'/" -7 Justmiano 7/// /'".v Flamvnius Corneliussenatoi Venetusnuperac' I


. .

Lizerio, Pum g quorum ibi quiescunt corpora vel itum fuisse tom. V Thesauri histo:

cum

riarum UalUe parte n pag. 00 Legitur

Corpora,

msit.

Quemadmodum vero ceteris hodiedu n illius '"'"' monasteriis (quodl Uabillonius traet

quae hic uomines penerantur, sunl Zacharia3,S.Pancratii Wartyris, s. Gregorii Nazianzeni (an non

potius eremita

'i

S.
i

Lizerii

eto.
t

dunt) pulchritudine, nobilitate


ita

Co nelius quo
Sani

antiquitate prz-

iversii

pronuntiat

insignibu
;

Sanctorum
ei

torumcorpora

reliquiis fuit identi-

dem bcuptetatum
parte
'"""'
ligni

videlicet S.Zacharise Prophetx,

Crucis

indwmentorum
i

aD immemorabili lempore ad aras ecclesias s. Zacharia honorifice quiescentia a Christi fidelibus


coli,

Christi

et

eisque

honores

Vatrisejuscumplw
'"'
' s
!

Sanctis debilos

adhiberi.
D\

ratore
;

Quibus
/"m.
iii

ecclesia
et

Veneta

accedunt

item S.

Pan

anni 165"
///

1683, in

Sabinz virgmis, quas BenedicVus 111


i ,

quorum primo
et

die u OctoS.

"//,/,,

\xx

ii

PontifexsummusexUrbe annojicccL\ Veneliasprol" " ^ adsedemsua sanctimoniah


1

ejusdem mcnsis festom


Officio

Lize-

martyris

ritu

semiduplici

Harlyris celebrandum prscipitwr.


i

**

Sancti juoque Lizerii corpus

decommuni Qus licet ad

"""'
ob dtlatat 00

Sanutm, aliique wmprodidere scriptores.


VranslaUonis hujus

''"''

huc Roma passim rerum Ve-

indicandum Lizeriosaw titatis, martyriique tituium suflfciant, easiguam tamen gestorwm ejusnotitiam ingerunt.

epocha

nlim Ro na
rtliqutas,

ocoulto

est
fit

przcessisse

tamen annwm
'"

"'""""
'"""""

W*

Dominim, palam

auoum Venetorum ad hwnc

imperatorem Oltonem "eMficlamappulisse Venetias, Ur_ / " / "'/-' rinissecundo Venetiarum duce ad T Zl " '""<>' deductum, ut reconditas e -,,/, r* r*t8anct

" / " refert,

martyni, etsi cttfu. p(U$ia. wnde illius annum tub Maxtexacte determm&mus. Si onim /' rra/i ium, de qwo m " """
nihd suppetat nobis
cerli,
1
1

Aliquanto notior

est

epocha

'"/'"'

audiamus,pa
puta

su&

esi

mb Maximiano
enim

im-

peratore,

7
'"'

flerculio

Alter

Haxlmias.

nus, cognomento Armenlarius,


"<

Romam

Lizerii

non videral,

nisi

/"'""""^

teindesingilr
nutti

posteaquam, coaclo

Lizeriii

L
ad

ersus
1

'"'
]

'"""V '"' Z;,,lian


)

* <0*
"[

Maa-entium exercitw, lialiam mvasit, /" ,v/ "' oppugnatwrus, teste Lactantio lib

mltDto* noi
i;

"'''""<'

'""- tersecut. cap.


s>

xxvn; sed nec


ipso

wmquwm
cum
ihiisse

SaQ ctoru
-t
.

"'
I

aede erani, "--,,,,,,,


lMI
,:"
;

o corpora.tmainilla
lt

reliqua ejus
co

Vite series aperit;

izerius

r .u
.

,i,i,,

vm

corpusS Za-

Maximiano

''-i'!.-.,..

,,,,, VS;1

tradatui

Homs pro

E-ST"
;;-;;

PaP ffi corP u sS.NereiMart. f corP usS. khillei f 8 -?*? Ma ^corpus S.p! ti

.corpusSLeo-

'"" persecutione

owcasxculiw Maximianoin
'"
/
'
'

w ""
s

certamen. Passusnesit in dirissima, quae sub Dio letiono principmm in Oriente ccspta, et a Occidente haud gravate susc
est,

fide

'

S?

;;r,7

Z?7 Pag'* **;***


*
;

"'"'"""" wque proaucta

**. ""'""" VOSsUent^

J
n

an ante

"
;

non defimo.

-,.

^s
'

^
(L

'"'"" "' ""'"/"


s

Primum utcumque probabik


q

st> a d Perr<musait lP assum Uzeriunu temporx,

iaban ^ChmUani.Hactenusenim

CVL*"f*
fenetiitcoUlur

7:7

**#

'"""

;/
'

""""""

;;';V"7'"' '""";""'"'/-'"
'

iMm
/.

Diocletia-

***

***

*^deChrM Z"""sumpsisse non legibwr.


i

" "<"<" ferox.quotiduwa tamm,etadeo frl

Herculws,

"suppL
r terranvi
.crtp.w,
de-

;:;:;:;:

z;z?

***^jE

SDeSancti martyriomultaFerrarius nitaiamCata /"70 S<nu tnrum llnl,


8 Ifflrin genereHi S. Lizenus

te>9Morum tme summa es , n d , ull }lllJ lnuam


t

/;

stipendia

DIE
^ stipendia
consta
\nri is
i/iit
.

SECUNDA OCTOBRIS.
militis
iiim

325
se

mthHt,

hablhts
n

irttcr

primos

Sanctorum penes
requiras,
avnno
.

esse

reliquias. Si docu-

VCCTORE
j.
ii.

duces Ghristiaynoru
ii i

pi

fide

itidies

morientiutn

nirntii

Domini
,,i

1106

mcendio
QUOQUe

ni ni ,1,1,11/ nius,
n,i)
. i

accondifairoupidltate mdr-

wmpta dicuntwt

Facile\et

icia S. Lfzerii, ^i g

tyrn ..lust iii


n
,i
i

itaque presbyterum adit, inst/ruitwr,


/
i.ii

fnri iiil.rih/rm /liiniiini

rmisu

pS6

>

"/'/

nr

\in r

su

/>

eriji

Sanctorum
,

hortaturque ad constantia
Audithsec imperator
Interim
in
;

ca

ten-

tos,

iiunn\, blanditias, ver'/'""

anno [QBflJan,ir ningus quibus inquii vn !Hm .ihil scriplo probare possunt, causantes incendium omnia
vn
<,s
'

Zacharia

bera incasswm adhibet, Lizerium,


carceri
Idnn.r
tradit,

resipiscat,

consumpsisse.
Elfflrmanl
eld.

Quod affirmant, ex nuda iraditione


Soliusne
ndii
S. Lizerfj

certior

/n
S,

eorum,
Lizerii

qu$
i

[cta, pereuntibus'
<

gerwfttur,

Hispania

pater
nis

allisomn
7 Quod
satis
"ii
S.

flammas

oitut in '" ""' advolat,


(iiiiini
itir,
r.r
ii

qua
ul

Lizerii

Passionem, quam
attvnet,

/>/-

ad/uncta non
certa copulavit.

iturus,

imperatori

pa eai

rvegai ita-

nuper
iintiijiiii

Venetiis editam,
ui fidem per se
nisi

haud

knperatoris sejussa facturum, Suspenso

est,

i/nr

dum

ventei
:

ificiditur,

paterin terramsemiFilii

bitatam mereatur,
s
.

certam et induforte documentis antiquioi

mortuus comni
cerebro pei

sed oratione
ei

ewcitatus
Filio,

ad

certioribu que

nitatui

hac

tam&n
videtur
qui
vn

Christwm converlitur,
aures

wna cwm

clavis

pleraque
Ferrarius,

Passionis

adjuncta
Catalogo

derivasse

tnflxis,

martyrium complet.
sepulta

qui

in

Sanctorum,

Quorum

corpora
S.

ChrisHanis

sunt:
ifi

corpus vrro
S. Zachoriae p ,. i,mi ,,.:
ito
;

Lizerii

VerteHas delatwm

aede

quiestcit,

Vera esse nonnulla etquide n

Romans non simt, addiem \iOctohns 1,11,1, n odum Lizerii Mart. Ex Tabulis eccl&siae Venetae, ad quam corpus ex urbe
Martyrologio
i

hujus capita, nutlus quidem


veris

Roma
est.

delal im, in sacra


r

ae (e

S.

Zai liariae

conditum

"/

falsa

non

esse pei

micta,

M
in

subdens

Is

genere Hlspanus Romae adoest,

me
ted certo
tyr'

/".'/"'' e

"""

(iusi in

lescens sub

Maximiano passus

una

um
am
rt

patre,

mar-

6 Scribii enim
,'./

Ferta/rius,
ecclesise

deprompta

hasc

esse

proui

ejus Passione Veneliis nuper edita legimus.


forta
i

monumentis
issione

S. Zachariae, et ew

""/"'
illa

Venetiis edita.

SancH Verum utrum mosapra

Sed

erit
s

rtunus
,

ille

ii,

,.,

ir/irm

m/i entus,

rvwmenta

ipsemei viderit, an alienatantum


ul diilntrin. /n.riiint l.iihl itus

ipinl liu/r siifirrsti mliir. fabulOSl

</<inl/n,>m

quidp/.rsc

/ulr r/tiirrri/.
i/iusi rissimus

fnir videatwr, Seque


.iiisiniiis
ri

etiarn facile duxcro, quis sit

noster.

flle
:

loquitur
iniano
iii.issc,

dominus Cornelius, atque Janningus enim pag. 322 de Lizerio agens ita Lizerium Bispanum genere sub MaxiRomae
vitam

presbyter, a quo
iii.

Lizerius
\

mstrui voluit
nte

baptiz

Flo uil
J,

q\
,,,,.:

i:

ma
i

/nms.rrnin trilm, Jn
S.

/i,rslii,lrr iul

ActO ilnrrnl

imperatore
iradii

martyrium
in

consumCatalogo

Laurentii tom.
ti

Philippus FerrarhiSj qui


afferl

instruendis, ba
tiOUS
rrl, /*,/
;

ss. [laliae pluribus ejus


tis (ut

ex

monumenubi

Septembi is pag. 171 andisque infidelibus etkvm milirnum is. ipSO """ (i ^smtirn tr
I

ipse ait) ecclesiaa S.

Zachariae,

corpus

FerrariOj sub Ctaudio


im\
i-in

II.

qui

circa

ejus

delatum

quiescit, Acta
s.

alque

ex

ejus

passione

ctdvum

tenuit, martyrii

annum palmam est


non

?G8
con-

Venetils edita.

Lizeriiii in Archivio S.

Zanodi

secutus,

atque adeo imperantis Maximiani


Dicta sint hsec
<

temalia

rhnri.r Ihnninns
citassei prse

Cnrnrlius

ndissrl

///"

i/ln/nr

pora attigisse non potuit


,ir

Ferrario,nec usus
rei

fuisst

causa,

quam

ut

de relatis
ro

Ferrario variis
lec

parenthesi, nisi de

oeritated

Asserunt

martyrii adjunctis

sua

prudenHa

prMerea sancHmoniales (eodemteste) variasalio-

tentiam ferat.

DE
C

S.

MODESTO LEVITA MARTYRE


F

BENEVENTI IN ITALIA.

SYLLOGE CRITICO-HISTORICA.
BUB INITIUM
8.SCUL1 IV.

<:.

u.

Memoria
t'astix

in

nr/ns
quoi

,/r

Yi/in-i/

Catalogo Sa nctorum
duplici
S.

dicm.

,id

\n

v/

ilicei

Fehruariieum annuntiant
-11/1'

Ka-

$acris et

cultxu

edclesia

Beneve^ntana
rr/rlnul.

vel

Irndiiriiim

S.i

nCtOTU '" ./'" "' p" rh


.

ri/nis rrrlc-

Ml
coli

srmnlii/iliri
///
,

rilu

ModeStUm
Octobris
;

sitsGenu secoluntwi

14

adxti FebruariiS.Hlo-

ea

<>i/irm ecclesiasHco

ritus duplicis

asserit
titiiiii

atque ad secundum
el

dium

ciim

levitae
r/

marCyris

commem
\

*rat

com-

mrnmnil

ml rumdrm ,/im
ni/iii

nlinilS

Ynliriinns. sn/miliis

59

f i

J, //"''/" lio\ Uil COlle-

clionem ex Usuardo, Adone


ecclisia
\l,n li/iii/ii,/,iim

ct

aliis

f.ulam pro

Ueneventana, Papchrar/iiuS appellat'; at llnmi iiiiiii rl A" //'/"/" H '" /" lpitrh ,/mirt;r Snncttiarii '"" Coj
insciiiit
,

destum raartyrem etia/m consignat, sed cum eum hhi/n Levitae non insigniat, an de nostro.ande ,i/m s. Mbdeslo martyre se mo sit, incertum est. Homanuth ac h i irius, Marlyrologium "" citatum um ,/,/, iinn Sanotv ri cbdice Usuardino laudatis, quibus quoad dicm, i/no Siiiiriiin, nostrwm consigndnt, CasteUanus m

mum,qu<ul
Mir/mi/

diam
.

Hartyrologio suo universati consonat, " Catalogu


s -

in

concor/

nmmir/ius

quodquB

Sanctos

/tnl/.r

ct

nd

d/

iii

\ii

Februarii, et

Snm ad n Octobris

Capusquondam
cndcmipia/cin

cultos ex pafte complectitwi

icvitie ct niartyris Utulo,

sedadalium

annotationiS. Modeslum inscribit, aitque in suis busprion dic ejus inveritionem sive transtationem
recoli,

32G
aoctohe
c.

DE

S.

MoliKSTfi LEVJTA

MARTYRE.
parvam admodwm
rj

n.

po teriori a/utem natalem ab ea ventana celebrarij ut hinc innotescat, cui nonin omnibus sacris Tabulis Sanctui nostet eodem die
recoli,

tyrio coronarelvr, id perhibet,

apudmefidem
dita
/>

ab

imvenirent, utpote <imnio.i<n traauctore, </< ab xtate s. Modesti adeo

memoret/ur,
nostri quoque

Vincentius
lib.

Ciarlanti

in

Memoriis

hisiorich Sa/mnii

uicap. wnipag. 186 Sancti

meminit, sed nihil notatu d

quod non velea Ferrario velexMario de Viperajam dederimus aut i>st daturi simus.
suppeditat,

Porro
to

wm
de

ex

horwm

oah U

laudato

mox

<<< omnia, qu& </< <<i illo refert. nisi quod formuba loquendi fertur, quam hibet, verisimile non relinquit, anHquiwa monumenta fide digna pr&lu&ervnt, certo rescvre non potuerit, tantumque ex populari Praditione, <</ supra indicw i, aliave via ad certam fidt m ora

moPus

est,

forsan

ipsi,

tempore, quc Sanctus noster colitur,

</"'"

inepta

didkerit.

Majores nostri

eum ad

Alberious enim, utpartei

\\\

Februarii inter Praeterest,

/'"' i\

Vhesauri Antiquitatum
VXI
-

Ualim

in

annota-

missos retulerint, necesse

utde

S.

Modestofld

tioneadcai

hwnc secundum Octobris diem, alterutro envm de eoagendum erat, nv/nc agamus, quem ei natalem
essc,
tiogium
'

lavdati Petri diaconi signatttr,

elogium mpa recitandun docebit.


Exstat
i

illud
I

locis

apud

Ferrarium

num. pr&cedenti quorwm hic


,

ssculo xi dumtaxat floruit, adeoque sxoulu ut <inymum septem fostS. Modestum, utpote sub initium ssouli iv martyrio coronattm, i ostendere
aggredior.
'*

antir

Laudatum
ea

sspe

quas lectwnes Breviarii ecclesia Beneventans, ille vero codicem \Is. signatum num. 168 bibliot) Beneventanse laudat Integrum huc ex i transcriptum accipe : Modestus in Sardinia claria
parentibua ortus, a puero m bumanioribua eruditua aequalea ingenii acumine et
.

elogium,

cujus

auctorem
et

mrt,jrivm

a<t

locum, pmcuuom, quo Sanctus nostet mart/uriumpassusestfdisc&re " ,oclelianu <* facilim potuisse, quam reliqua vitae adjuncta

antiquii

monumentu tempus

litti

pis

marlyrio anteriora laudatum, inquam, Elogiwm Si " !i " <" -/" m vnpersto utiom mar*
;
i
,

elegantia
i

morum
patiens,

m
in

subiisse,

antecelluit

Adolescena omnibus virtutibua


humilis,
piuserat,
el

m
ci
i

B excultus,

praecipue
misericors

castus

modeslus,

afflrmaf, unde, si quidem Elohoc saltem etiam falsum non sit, conse,//,/

<jnrn.sr.st,
tigisse.

martyrium sub initiwm


vnfra
hic
Vi

pietatisstudium

sseouli iv

litationem,

orationem adhibebat

divinarum ScripturaVitaa

Quamqvam enim ewnarratione


danda,

transin

n,m
pi

lationi.
'

fama rvulgata, plurea ad eum, maxime vero luminibus


sanctitatis

lectionem

Sancti nostri
Ws

qua
,,/,,.

Hsxrelaudati, utapud
Posl

,-,,,

orbati,
ruilt

quibuaille risum
Posl
caecos,

pestituit,

confluere ccepe-

diversi generi.s " llinili catervatimaccedentes, ad propria voticom,,l,rv remeaJbant. Dum etiara mortuus deferretur,
iis

claudi, muti

et

ab

!"'

illum

staHm ab
nosi

el ignem inier martyrium consumpsif sexto nonas Octobris, ei ibidem a Cbristianis sepulius luit proxime ab u/nn auctore subjecta,

equuleum

ardentes lermas

injectus

consumma.it

tionen lacrymis ad vitam revocavii Ferturautem '' r|N '" ""' iumen, el duobus defunclis ritam impetrasse ; mutoa vero, surdos, claudosel
'i
11
1

sequebanlur, exoratus illum ora-

ipso initio dicitwr:


fuil

Corpus ipsius glouo

Martyris (Modesti)
excelienti

eiUrbe,

nomine

per

Iioma

ssepissime

intelligitwr

da>mo-

acos nnllo plurea liberasse. ?!


l,l,M l,,|,:mi
l,;
'

Pactus diaconus in persecutione tentus, varieque tentatua eoscoleret, Dumquara uec blanditiis, nec minia
II,0S

''^ ""
1

Benevenlum translalum quamquam, <,, ; aUoneillasatis manifestum appareat,


1

/; "'"' (, "^>"<;i- 1

mi
ex

econstantiadl o "ni
diria

'"

xx
''

S. MoHonrn autem plures lcHsS. Sebastiani a Bollando

esse;

J*nuarii
'"'"

JUSSUS'
ct

veripotuit,cumquedeosvenerar1 malos daemonea appellarit, muliis


crucialibus
posl

editis apparet, anno 285 <<,,<Dioctetiano, persecutione exdtata


'

affectus

ardentes thermas injectua marlyrium consummavii v, Nonas, id est, ,, Octobris qui propterea, ut jam monui, Sanclo nostro natalis

equuleum

ct

nein ,ntra

V^twnem m
^P/rsecut

oumtomenperDUjcleliarli
salis
illa
,

mtelhgi, qus, / ex Fyrmiano LactanUo

5oleai
,.,/,-

lib

populique traditione concinnatum videfur quod satUi "/'/""'' vel ea hu ejusverbis .-Pertur *u lem ''. lumen, el duobus defune " ""I'' Ubi not "'; laest loquendi
.

" '" s r ''\


-

Hquet,nuncquerecentiores '"'^"" "<'>"i<>iii. anno 303, xx, Februarii <nchoata est, pergue universum Bomanum orbem

'""- 9rassata perdec


Dei, ut

febem

mtinuot
F

loquiPur Sulpicius Severus

S
1

"^
; 1

"

pul*taest,S
s

"'" 11

Mestimartyriumnonadfi^m
'

>

sed

'/

l tliim rsl.

^Miumivvwoswriliterreferenr
"" ",<
.,,,.

dere,qr

,.

<;;-'<>

<""i

Tcribil
';
, '

insbvcpus
'

iw

J,
'"'"'
>

"'"",
'

'"'"' ''""''"'
''

et

>"""<''

Ulisaliismv.
liscrepat,tre
itosfuisse
,,,,

303,
,/

mchoata ea,

,,/,,,, pulO, persecutio IXoclJ.


,..,,,,,,

,,., rt .,rr,a,,

,,/

/,,,,

- Urnfmndmn,

"'"''"
7"
;

haulo ""'- '"" "" "" tamenloquendi formuL sic


/

nosVro '"' '"""' re

"'","""

Bfc* //

./,,,,,,,,-

ertur

J
,J

;;:'". ;; oratus,

nuoque 8eDnturam
oratione
ci

(S.

Modeslus)
.

".
lacrimis

ad

casse

vitam

moriuum
ll[Um ;

'"""",:, ,... "";"""'/-'',.,/.,,,,//,,.,.,,.,,.,


;""

/ "'--"-'

wv

Nan
'";

qnaenlterius
<o,a,

sitae

revoaiias
1

~>
" ,"
/ /,

ultra

duoa
'""'
s/

alios

deiunctoa ab

e. Sicilia, Oalli,

ipso

snnt regiones, Italia videquoque e , e


:i

s
:

r
'

^'T """
'

^defunctuutaZviZ
^frteapudFeZarZ
estrecitat

"hca,
n

,.,

V]X

duobus

pereecufioni.
88

<<">";" ->
'

"">

^oitatitradanZ,pai

^ TgiZ:
nm
,.;

,/

'

ModesM
''-

utPetrusd

iSn
ecclesix
s.

.^ 8to^belIiexperta3e
:

ent,dfiNZi"
,,;i

'/"

"' X,li " n


'

"'

"'""

^ttl

,/

,nlul

7" W
;""

nscril
/'''

"^quxdeS

eromultiplieiai

tril

'

muuesii Modesti

ln
,

Ms.

s 'n "'", " et codtce wntiquo, ubi


]

'"""

Acta

DIK SECUNDA OCTOBRIS.


Actti
dii
tramlatio.r/iii/iir
.

327
:

(elogium
\

m
h ec

ra

datum)

et

Trcmslatio, ut

nuhi

fitiftnf
tninti

,,,,

etiamsi

S.

Modesti transla-

prsdict

habentwi

timifii,

6 Est
t\ris

autem

Corpus ipsius
ex
id

gloriosi Mar-

649 factam in Sanctorum Beneventans Catalogo ad id Februarii retulisset,

AUCTORE
C. B.

imrrtitto.

(Modesti) imi

[Trbe

Beneventum

trans-

''"'"

tamen
i

latnm quinto Nonas,


ni

est}

Julii

anni Dorai-

/' laudata episcoporum ejusdem Chronologia anno proxime sequenti, post-

oxi

ex

concessione
precea
fratrura

Gregorii

Magni

sumrai
ducis

quam dictwm calalogum


gata,
/'"
iii

cdiderat, typis a se vuli

Pontificis

ad
el

\rechi

Beneventani

in

e\

clesiam

uructam ab
nomir
Octobris

secundi,

sancta Mariae ad Olivolam, Liniano hujus uominis 9ecundo ecclesiam Beneventanam gubernante Quod ab episcopo cum clero, a duce cum sua militia,
raonasterii

Beneventano

tra/i

ejus specialiter dicato

tumu

fuisse,

ad annwm 649 pag


asserti sui

nullam
fundat,

universoque

populo
in

cum omni
praedicta
'

gloriae

apparata
coldi

quod

ille

27 asserit, Licetautem rationem afferat, 'n eo forte se dies, quo in laudatis Vrwi
ilur,
S.

receptum,
\,

ecclesia

honorifice

rf ibi

locatura
basilica
Sii

iuii,
in

ibique

ipsius

servandum, donec honore luissri excitata.


Parda
Dobilissima
Martyri

natalis, qui,
hfi, sfi

ut

elogium

num.

datum

Ann.
nostro
sahclae

i.ialix

Duda

fcemina

/ifn

Benevenl
Modesto
Mari.i'
el

augustum
dicavil

templum prope eandem


Pebruarii,
ei

aedem
quas
ipsius

undus dh autem facile ut sciolus quidam, qui codicem antiquum, quem m laudalo Sanctoiiim catalogo citarat idem Vipera, consa ipsii pro
\
,

pridie
in

Idus

dies

ejus

sei

""
xii
</"'

ii

die,

qui

tn

autographo signa\o idcirco notarit,

naiai^
corpus

esl

templo

riicato,

sacrum
episcoei

batur,

Februarii in apogra

magna

ireneratione
transtulit,

lldebrandus
et

quod

itlo

Sancti nostn

one

ra

ipuo

pus
norio
.>

Beneventanus
excitato,

sub

altare

(juti, /,,,,,

cultu

specialiter

perhonorifice
et

tumulavit, Ho-

fieri

potuU

vctum

sit,

Sancti nostriin cxlo


riterque
i

Pap.

primo,
regnante,

Grimoaldo
dictara

Hnrr

quinto
et

nativitas secundo Octob


ris

Beneventi

qui
et

ecclesiam

cm
non
pridie

oque

in

Historia
E

monasteriura
ditavit,
el

bpibus

possessionibus
praefecil

copiosis

transtationis

Idus Februarii,

edsexto
.

illius

abbatem
et

Bentigradum
ducis
intelligatur

Nonas Octobris legendumt


dies

(Juae

patruum
ru,us ocrasione

suum,
hic pei

avunculum

Rodualdi

ejus (Modestil

uatalis

esl

in

templo

ei

di-

Si

Bodualdum
decessor,

ducem
vocabulwm

cato,

sensum
:

fton

illum,

quem num.

prfpcedenti
et

Hodualdus,
AvuikuiIi
iii

quartus Beneventa/norwm

dux,
Patrui

provel

assignavi, sed hunc


sortientui
ei

magis naturalem
est,
'

obviwm
templo
t/rans

ximus Gri/moaldi
///

Quse dies

qua ejus natalis


est,

in

impropria

significatione

acci/pitur,
fra-

c
III.

quod

ponas

utrwmque

significet vel fratrem

patris vet

,ii, n fti

ihf \n Februarii
"<
<<</

tantum

tivin matris;

cum

'"""

in

propria significatione
fratrem
ei

tui

indubie die n
,,,

m
<//"
//
</

nolum
/,

aliud
iiim qua/rtus

fratrera
significet,

patris,

vet

raatris

ta/nr

c ,ui jn
iis

vulgi

Grimoald/us autem Beneventanorwm dux, teste


fieri

Rodualdus,
isto-

icmpei

sed etiam

Pa/ulo diaco-

aliispro libitu assumptis celebrari, quod tunc proc///

no, fratres fuerint,

nequit,

ut

d/uorum
patris,

dubio
iii

/"''""

obtvnere potest,

cum
S.

ecclesia

aliqua

luin fratrwm,
bit,

quemadmod/un
in

consideranti patealter

bis
i,

anno Sanct&m eumdem


et
////

celebrat, ejusque

altcr

Benligi id/um

fratrem

wnslalio
/////

nalw

itas,

ut

i/n

Modesto
translationis
i

idque sive fueiini, sive non fuerint fratres ex eodem patreet


vero

fratrem raatris habuerit,

occurrit.

Pergo nunc ad characten

res

chronologico
ut

laudata
ea
iis,

eadem matre prognati. Sunt


recitatam
n n nota nda
[dus,
id
est,

et

alia

qusedam

i/n

nairatione occurrwnt,
nt,

prout

translationis

Sancti

nostri historia/m
:

ff/

discordani

cum
feri
\

rebus,

qu& narran-

Initium duco ab his verbis

Pridie

iur.

t/f

narralionis fide
Christi

utcwmque queatjudinost

xn, Februarii, quae dies ejus(S. Mo destiJ uatalis esl in trmplo ei dicato; asseroque
iis
(]

Cliim.

9 Aiiniis
tiiini,
,;,it,

591,

quo Sanctus
itum

dis.il

ritwrqui i*
liene-

forte

significarii

die

u\

Februarii

i/n

templo
fiim
Pontificatu
I

translatus

no-

Sancto nostro dicato celebrari

natalem, sive illum, quo, felici obita, cselo piimum natus est, sed translationis, qui Sancti nost/ri i/n templo ei dicato, in quod tunc

diem ejus, non mortepro Christo

Magni

e\

du-

Uontt,

primwm
I

translaPus est
dicitur,
in

ea

fere

ratione, natalis
e

Beneventano [rechi, sive, ut alii vocant, qui F secundi Beneventanorum ducis ap congruit. Na/m Gregorius Hagnus, ui apud Baonatu ium ronium i/n Annalibus, P
Arogis,
i t

non

teriut,

rsan

hic

qua
cselo

dies,
e

quo Sancti beato

chronico-historico ad

H
licet,

anoi

Ponus-

v ita

excessu
verba

cselum
in

terra

primum

transfe-

tificum,
,/f
ii,
fti/i.
,i,i

aliosqut
,,,,,1,1,1,

videre

ab

anno 590

runtur,
Citata
,111

eorwm

natalis solet

appeltari.

604 S.
50

Petri
teste

idcirco sic expono,

quod Ferrarius,
i/n

[rechusvero, qui,
\i.vi,

calhedram occupaPaulo diacono lib rv


,/iir

)i,i,,i,s

Vipera

Sanctum nostrwm

Catalogo

tniiiis
f)8(S

lifnfi fiiitinis
iii

prasfuit,

San.i eccl, Benevent. ad hwnc diem annuntians, titiiiu n/iif celebrUate in Chronologia episooporum
gcolesia

vcl

uh

aiiiiii

nst/iif nii tiiiiiu


si,

638
i/n

Beneventi

ducatum
d/ucum
/'<

tenuit,

ut

Herempertus
tradit,

Catalogo

'

tonm

coli

asserens,

minime
ecclesia

disso-

tiiiiifn

Herempert sitilleduZotto,

,mi, diserte edicat, ejus

natalem ab

Bene%

fnm
Aiff/u

Catalogus)
decessor,

aperte
i/pso

proximus
/

ventana non \n Febmarii,sednOctobriscelebrari jam dir ,/,i,i iifffi martyrio coronat/us est, uti ea
CllS l/t/llft.

anno

qwrdam
vanlur.

obser-

spliceat, videat,

tamen cuiquam Jiaec interpretatto dir an prsstet dicere, quod in transtationii narratione erraVwm sit, legendumque non pridie Idus Februariij id est, xn UUus mmsis,
8

Quod

si

ba/rdi, teste Paulo diacono tib. ba/rdorum cap. vu Italiam ingressi sunt, d/ucatum iiiiim. i/nfiii. teste iterum Paulo diacono lib. m
}

Longo568, quo n de gestis

Qap \\\iv.
ff/
,v/

>btinuit,admmistra
,i/>

anno

591

usque
i

ad

annwn

641,

,,/

leonis Ostiensis
w.viii //"/'"//'
iiii,
iti

lib.

Chronici Cassin

sed 8exto Nonas Octobris, id


l,i

est,

hujus mensis,
suspicionis

ti/'.

cfiif suspicat/us

esse,

quamquam
i/pse

in, n

Christ/i

571

Beneventani ducatus a Zottone Priorem affigend/wm sit

su.r

leotorem

non

moneat,

Harius

Vvpera

opinionem de tempore, quo Zotto d/ucatum Bene-

mum

DE
\DCTOBB
C.

S.

.MMHESTO LEVITA MARTYRE.


primicum anno Christi 649 et owm ducaPu Grimoaldi neutiquoym posse conjungi, ex dicendis
fni
i

ventan/um inchoavit, confutat


lus
iii

[ntonius Caraccio-

D.

Propyla
;

a
rrrn,
inl
ei
.'.'

se

mox

editO

/<

,/i/rini

liollamlus

erspicuum.

tom

U Februarii pag
i

318

1'.)

proxime accedit,
lib.

12
[V

Cwnenim
cap. xlv]

multis argumentis confirmat. Utramque in ,,i reducendi viaw <>, erire conaPur Camillus
niiiy
,

unum
<i

Paulus diaconus ssepe Umdatus \recho armos 50, [joni arvruum cum quinque mensibus, et Rodoaldo, ]-,,et

<.<

,n e a , lfr ,_

>"".

arte

Wm

n Historix,

quam deprin-

terquem

cipip.us
illa

Langobardi
sit

conscripsit, ast sive hsec, sive

vera

opinio, sic

equidem annobQ] Benevenr.rlilrrit,

proxime prsoedentem intor Arechwm nullus BenevenPi dominatus est, annoshin ducatu Beneventano attribuat, sequiGrimoald/um
ni/rr nnliim h Airrliort

tanomm dux
quam anno
gono ifagno
osh ntlttur,
571

Arechus

mitul

ad

/ir.r.scns

Im

hilrr

,,,!,,,,,

u liri-

institutum omnina requiritur.


10 Aio

inhiim.

figcnJnsrj Crc

aliisque, certe serius

m non oiHus cum Bollando quam anno 571 autadsumquol vel

moaldo Beneventi ducaPum annosffi mt&rcedere

owmqueanni

mo

v/

iniim 572 staPui non posse initium ducatus B

56 additi armis 591, quorvm uii,saltem non paulo citvus, Beneventi duca~
verosimiliter auspicaPus est,
1

iinii

regere Arechus

quod eliam

ventani a Zottone
''"/'' ""' toritate
.v/m/..

initi,

soloS.Gn
.

olim xxxu

lib.

i\

ostenditw Hicenim epiRegest.,nunc ivn,in 0}

GregoHi editione Parisiensi anni 1705, scribens /oanni /;. vennati, Arigem me
sciticetS.
>

Arechum
iii

cum

Ariulpho,

Grimoal* BenevenM ,/,/ "' " "opterea oonvenire non posse '" Bonorii primi Pontificatu utpote jan ante annum MOejusdem PontifioismorteterminaPum
est,

dvm

ante
/

annum annum '"" "

647,

oonsequms

illum
i

haud
,

illo

verosimiliter, qui,

etenim Honorvus primvus,


tificatu
intelligitur,

Paulus diaconus lib. v? cap. \wi bardorum apud SpolePum dua erat, se junxisse multasque civitati Veapolitana struxisse
insidias, significat
I!

iestatur

ut ew

Gregorii

\fagni

laudatis supra pro auctoribus aliisque


est

m
i

Pontificem ordinapus

anno
uU,
esi

626,
u

diuque ante
"
/

annum
P
o\

640

vi\

Scriptaautem notatur hsc epu


:

<.,,,

"/""

stola

fndictionex
"A

HficaPum, quod
Christi

alvud
E

,/,,_

""'"'"

""""
'"

wserPum,
f//

590,
,/

utjam
ususqve

vidimus,
ni

epistolis mis nt Indtctwne Constantmopolil na siveGrzco qusea Kalendis Septembris init desumit, cahulanH fietperspicuum, quod annus Gregorii Indictione x
-

()0i

"

ad annum

mperperam

oomponi.
,::

//

translattonis historis

dnomenHonoriiprimirecitata oum apertoadeo in veram


inserPwn
reperiakir,

touiibrariorun
oieitanttca

font

'"'"">

errore

unice

""""'" ChrisPi Septembremja provectum,


1

591,
vel

^i"

'"

mensem 592 ad mensem


procul
e istola

ad

''"'"
1

nondum
olterutro

cturn,

dubio

anno laudata
'.

"r<r>>> '""'"''""

riusmeade
loquaPur,
"

'""" "" mihaberePur, propterea '"""" Qvod vel nonnihil esset vePustate exesum nurius,quam ut recteidlegiposset,
imeretur, illvd tibnorii prim festvnanter ponesi ni laudata svje translationis
histo-

JorteatPHbuendum estlibranorumoscitantis qui ""'""'" "' autographo, quod habebant prse

\recho

<<'

duce,

sequiPur

',

""

591

""' '"''
"
////

"'""'<

'"""'"' '"""

"''<"'"" ^" // """".

quA

20 annis

"!
""""
20,

'
oerte

".

VroxiZueZho ,..,,. qwm

quibusis Benet entanis pra/fuit

Zm.
(x trantlationis
historta. sed

**"*'*
'"'"I

""'"''

"

P
*>

hUIC tnntum.

cum

crror,

::::

*
i

ocourrat,

**

EMffiS?!*?
7""";
/;

m ""~t us i
quod vmmdi

vn

8 propositam) quod cum recta ""'"" """ congruat Quxppe cum t Theodorus /""""' "' """> ex Baronio ac Papebrochio atuconstat, ab anno 642 usque ad 649 sedc''"

^moionem num.

dorus primus subsHtuaPwr, nihilhac ampliusretmebit,(n queenimhic moror

"" """ ""/

""""'.":
59

citius,qu( mensen Februa>obtent.,perspicuumfietante jamdictacon*"'"' ''" Beneventanum G imoaldi ducatum et """'"" 649, quo Sanctus nostei ex monasterm

"''

hu,

"'-.

;'";;"
;"

***
</'<

um***,
*.
o to m,
/

'<""

<-

iromto

/,,..;.'

;""'"
',

<<

'" ""'
'"''

m
tauta
'

m
,/,,,

'.';,.;",',;"

;;;;
;,

"'"" '"'
j
,

gr**
'

<"'

;;;"
:

5?
'

'""- "'""'"<<'
'

> ^,J :
'

,;

"
,

'J

"""""

>"->
A

"

oscitantia, q

vero

^.t,w m

'""""
"'"'

<
-' '

"'''"'"

, ,, .V,,;,;,
,,

'"'

'

<
bsc

" wu
iiiJ, lr
'

,,.;,

; """''""

'<"" '""'"'"^

""<" -"<
'

-/.,, ' <


'</<.

/'
,-,,
in

'

-/<-

'
'"'"'
i

""'"'*'
sint

aliundevotJt "" / :

f "'-

''""''"%/ "'""" v
<

,,,;.,

"""^'"'"./"''-

fides
'

nonn
iii

;""'
'
'

''"" ""
;",;"",

annum
:,,,,

-',,
"'

571
,,,,,,,;

,
Ael ,,

'-""'
S
/

,,I_
,

'"'''"
'

,,_

"

/A

" "'.
/

">::::::';:: firmitet r
,

2
'

'''"

/-'

"

'

""

"'

;:;,",'"";"/""";"""

"

m Wpost

quamsu pic iataLt


'

'

,,,,,
::..

"'""

" / "/""/

",'

';"

''""'
'"""
"
'"
'

;,, slaHonisuppar vel -''.'"',,,,,;'/,',/,.


c
/.,,,
,

"-"',/,

/<'"/"-'.

'.v

/,, v
/,

"<"/""-'"

adhiieat,

'

/,,';;
"

"".",,./,
<

-'

;,'"""''
""

'' ,
viderant,

"'">""'"...",...

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


a.

329
FascicuU
b

viderant,

prioris

vero

>.,

Hs,

qui

illa/m

pa-

bibUotheca

Beneveniana
15.

scriptorum

*ucto*k
CB-

rentfbussuis mee) ta

primumtradiHoneao

eperant,

OMtiquoru/m nu/m.
16

audumdo

didicerit, litterisque

ad posterorv/m me~

mm ia/m
Aliampersonas
15

on Ugna/i

it.

institutwm nost/ru/m non faoit, quotus /',<- quahicoccurneventanoru/m episcopus Linianus, quolusve llde- nmttobtetvaia.

Ad

mmus

notat

Ceterum prsetef personas notiores Gregorii Magniet Honoriipri/mi, Romanorum Pontifioum^


[rechi sive .i/"</
(iiiaini,
<it

brandus
anni, 622
iii

ewstiterit
///

asi ou/m

episcopatru

hwnc laudatus Vipera Beneventano fam sedis

s et

Grimoaldi,

Beneventano) u/m
forte

Chronologto citata innuat, sedisseque

adhuc

liodualdi,

Beneventanorum

anno

649, S. Motlesh WanMationis Acta importent,

etiam ducis,

in laudata saepissi/me translaUonis narratione occumentes, de quibus ja/m actum est, msu/pei occurrunt personse m/i/n/us notse Liniani
et

ad [ctorum eorum veritatem requirit/ur, utlldebrandus wi episcopatu Beneventano, quemadmoriuin

calculanti patebit, annis ui


;

m nimum

27

se-

secu/ndi

UdebrandA

Beneventans
feminse

ecolesise epi-

derii

sederit

autem adhuc,

ui

iterum calculanti

scoporum,
ac tandein
venta/ni s.

Dudm

Pardse,

Beneventanse
eccst)
<<

pnirhit,

nobilissimse, qusB Sancto nostrotem/plu/m


iJnitit/rarii,

vit,

nhhatis monasterii

Bene-

longe pluribus, quadraginta nempe et WnO, w niinln rrra Sinl 60 ^nnml, riim scilicei jam ab anno 62 fl ntana ecclei

Marise m/

Olivolam

de

quibui

.-,'./

antistitem

erstitisse,

proque successore primo

omnes Rerum Ualicarum scriptores, quos quidem viderim, nihilprorsu utind jamdictis pluraf quse ad S. Modesti vel gloriam vel cultum pertineant, invenire pot/ui, diligenti licei ewamvne
ovpud
,

habuisse S. Barbatum, dequo apud nos ad diem m\ Februarii actu/n est,probatum ue,quodanno
,i
ii

m taj-at
'

663 cvrca v\ Ma/rtii ad episcopatum


sii

I'--

m
<
1
1

ventanum
1

evectas
:

d'u

i,

Si mo<l<>

vera sint ea,

iii.stiinin

in

laudatus tamen ssepe Mari/usde Vipera episcoporum ecclesise Beneventanse Chronologia


.

Vipera affirmat
st/a

dubitari etenim potest,an hic

a.S.srrla

UOn

lians,,il r.r

nmn n in,
I

nl is

anln/tiis

inter Beneventanos episcopos locu/m 30, Ildebrando vero, quem a/n/no Don.vni 622 floruisse,
II
V,

bmiano

i/iin/rm, srt/ GOTTUptiS, i/Uuiiini iilnim /m/i atlccrlil.

nli

i/psi

arrnlit

in

Arlis

ra nsla

Imn is Snncli
E

asserit,
iu/iil

32
qusB

tribuit,

dtatque pro Idniano quidem


Acta
Pranslationis
in

nnsiri. quibus decept/uSy Honoi iu/m


///

primum, quem,
ej,

aliud,
i
.

qua/m
codice

Sancti
terio

SUpra
.

iilimns. antr airiiinn full nln /nnrlirin


i",
,

nosti
S.

adsua
in

usque tempora
litteris
;

moni

certi
/:,
i 1
1

onstat,
C)

citata

ist
<

m um

ec-

Modesti

Longoba/rdicis

Ms,
.

r/rsi.i

tana

pag. 27,

ad ancollocat.

servatn

foi.s.sr,

a//irinat

p,o /Iriebro nrio autrm

./

iiiim

649 adhuc mtet vivos indubita/ntet

DE

S.

DIATERIA VIRGINE
MED10UNI
1N 1NSUBR1A.

EX MARTYROLOGIO MEDIOLANENSI.
SiECULo

J.

II.

INCERTO.
Hediolani
S

ediolanensem
riiin

populum plurimis ja/m Sanrlctun a/ni ntlassr c.int/is,

pora, seu reliquias Mediolanu/m

venerat/ur^

Vero\X\ rm
r.i iii t.i
,i,

iiin

t/noriiiii

in

S.

VlCtOTiS o,l
texii
ilr
;

COTpUS
post/re^

nt<

Mi
CelSl

S.
in

Mediolanensis episcopi, Ambrosii Srrnmiir pTO feStO SS. Nazoiit rt


Irslinionm
rmit />r rt n

iitesc/unt,

catalogum

quod

ntiint

altht i/noi/tir,

nrm/c
loois

lib.

\t>hilttatc

Mc-

niiiilijinni.

m
si/ti

diolanensi cap. wi,el rursum


/>a
stitit : t/iiiin/s

in

Sanotuario prmprsetet

UlOS
rial,

imn

modO
auctor

imn

iiiiriattiin
i/t/n/rin

rssr,

ul

quidem
at

Diateriam vi/rgvnem
ut

Sed nr

inrnmrtain
esi
lib.

/rrr

:rlalr

tenuisse,
rnns/.s
S.

Carolus
iii

Basilica
et

commemorat, immrn a//cral


cap
i

ea

ratione,
/,./ /''<

nudu/m
lih.
II

n/liil.

Uott US

nolrtn

e/piscopus

de vita

rebus gestis
sopitos

i.ii

Historise Olivetansescribit, insede S.


,,// iis

Vn-toalia ea

Caroli

Borromm cap, vi\dum tandem


S.

is

oti

iniiitn

Sanctoi a
:

'

CaroVus ad pristmum patronos suos a/morem et venerationem, habita frequenti solemnique sacraru/m reliquiarum

suorum

a/ni/mos

totO,

al/a
nt,
,

miini
,/,/its

r arlr sr, ran /n, tlnmrirriin. nric


r/
riisr/lr rt
/>/
t

rt
<///./

r.i

tOtO i/airic
hi.ilrii.r
|

S.

//-

COrpUS
fuisse

mittii

)la

I '/

"> ,t,,t,,ia-

slatione, n

gressusest.Obliteratispenehu-

tain
col.

s.

Diateriam tom,

IV

Italim

sacrse

juscemodi Sam tis nefas forte non fuerii Diateriam vvrginem accensere, saltem sireru/m peoulia

22 Ughellus addit,
,i,t,it,/

natam Mediolani Carisius:


fonte,
t

stnt

non

eaponunt.
%
'

abeagestarum
iiiirns
et ri.r

enim de ea consignata legunt/ur, sunt oppido pauca, aliquid peouliare complectuntwr. Meminit
ralio habeatwi
:

qusB

Quod si Mediolani nata est mirum utique est Paulum Moinjia i,h. ii ca/>. vn iiist. Medtolaiicnsis /inii',1 suse

Sanctosewprofesso recensentm,^
/""'

illms PaulUS Worigia

cum

Opere, liim loco/ion

////<<;

ram

vtbus

suis

adscripsisse.

Neque

meminere Ughellus tom. IV


iniins

Italiss saorss, Lanoelr

PetroBosoa
ouilibet

Hediolanensi martyralago ewplorata

abbas Historise Olivetamse lib. n, Petrus a Wartyrologio Mediolanensi, Portianse Bosca "'
tabularia
et

fuisse videntur,
i

cum

s.

Diateriam

sequenti,

q\

irgini sanctSB seque


:

</<w\ plicari possit,

ecclesise

Villam

rseterea citans, et in

bravit elogio
ctflB

Mediolani
yirginis,

io

basilica Portiana

san-

rdiquiarum

Diario Mediolanensi Carisius ad diem u Octobris. Ifo2 fn primis vero MorigOa lib. n HistorU

Diateriaa

quse

lampadem
ferens,

perenni
venienti

diolanensis eap. vui Sa/nctorum,

qwmvm mt

,>,-

sanctorum operiun oleo accensam Sponso obviam ivit. 42

3 BasUica

DE

S.

LEIWMERO VEL LEODEMIRO


vacante
in

EPISC. CONF.
ea precibus S.

.,

,;.

tmntiauoxm
juutceitbratur,

ZBasiHca porro Uta a Portuj Oldani ftlio, conditoresuo Portianae nomem aooepit, retinufo</<, donec sub Maatimiano imperatore martyrii eaque a in Victor /,,,,,,, oonseoutus 8$1 s.
t

Ambrosw,

injeotus

al>

[rrianis ignis divinitus eccstinotus

fuerit.
s.

Dirutu
Victori
1

hac

veteri,

novam,

mgtuetioremque
raolvri

sedem Olivetanx congregationis monachianno 550


(1560 scribit Morigia}
asn/no

Materno sepultus; postmodum vero, quo


S.
ecclesiis secerneretw,
/,,,
,

quo S Victoris primum, aoett u eidem Sam tc dicatis


<.,
i

cosperuni,m q,uam

Domini 1567

S.

Victoria ad corpus appelr

nensiu/mantistes, t

quoque
ad
oorpufl
:

in

nomen

s.

Har-

itaetS. Diaterias
reliquias

Qorromsus \Iediolamultarwm alioru/m Sanctoi um, mrginis examinatas agnitas^


S. Carolus

lini

lib

HistorUe

patrise

Tristamts

toran&tulii

solemni

ritu,

apparatuque

Quod hujus sive para Bive membrum (inquit Lanoe lloUus) inde dou longe abesset
Calchus refert

magnifico.

Translationis

hujus

memoriam Mrlijbro,

diolanenses celebrmt septimo Calendas Augusti.


[cta
i/ni

UIis,quosea regio continebat, jura ourialia exercebaotur, Denique .,.,///// est nomen, et S. Victoris adush
aedes S. Marlino aacra, iu qua
pro

rii/ni.

Raphaclem Monetam adeat


rmi/
.

cui

litnlii.s,

S. Siili/ri

tu nitiliis

illu
/"
-

Irulus,
<<liare
.

/',-<

[2

S$d nihit habent

,ir S.

Rialrria

DE S.LEUDOMERO VEL LEODEMIRO EPISC. CONF.


CATALAUNI
C,
s.

IN

GAMPANIA GALLIJ!
PR.-EVIUS.

COMMENTARIUS

I.

Sancli

mcmoria
:

in

Martyrologiis ad
:

geminos dies
:

cultus hoc die

Acla edenda

palria Lemovicensis

dia-

conatus susccptus ct donalio facla ecclesiae Catalauncnsi.


ANNUV
Hii
di

nxii

tanctv
Ut "I

atalaumm,
h.r

alias Catalauni,

olim

/;/-

lubeco-Coloniensis,

anno

liOO

Hihjicr,

facta.
,

Vartytologttt

wrbs ampla,
sub ;

nunc CampaniM Gallicse munita n episcopalis est


Remensi,
condita

Ijinrmis upin/

hi u,hil u

S"l Irri i/ m

Accedit ru us rrrba
/

hzc
i/<"i:
vitalis

suni

Leodomeri
eancti

episcopi

archiepiscopo
vulgo
(

Cathalaunensis

ad

et conressoris,

Matronam,
Chalons, vel

Denique Molanus
et

ibidem

sic

in-

la

Marne,

flumen,
ut

Gallice
dist n~

CataJaunis,
episcopi

Leudomiri,
;

baions

sur

Marne dicta,
item

guatur a Cabillono,
s
>

confessoris

de

ejusdem ciquo ita canit

Gallise

civitaU

ecclesia

'"/"'/'

'"

ducatu Burgundis,
Qhallon
et

quam vernacula
Saone

'""'""

''"'""

Chalons sur

appellant Em Gatafaunenswm sanotis epi dedimusad.diem ux iugusti S. Elaphium hodie


.

Leudomire pater, (iliis succurre potenter, Ut sane vivant, a3tei'iiaquegaudia quaerant.


//./-

Solleriiu

w
m

editipne
iliKiims

Molani
et

Lomnimsi
una
F
Antver-

C oeiebrandus venit ejusdem


ssor,

aiini 1568; iiiim


scilicet
'

uiiis

editimibue,
altera

fratt aMifi

Lovaniensi
i> ii

qui ab

anm

1573,

domerua
''"'"'

morhtalis crri/iiiu. uaria Hantyrofogia annuntiant Uarfar ""'" Buuntken eMs.8. 8auli,mter [uctaria
<<

el Leoflomirus vvx Septembris, qui

Leudomirus, Leuvodtatur. Hunc ad

iii

1583
i

eadem quidem
;

leguntur; sed

/uiiiris

Inmni
c

nrihus
tiut

woeefitiia

m*
in

additurque
sponsorio

miiliili.s r jn.rsnlin, pro ad metmtm substituta lamulis; maraine,<versus illos ex nono lie-

Usuardma

Sollark

Qffioii

nostro

nwmoratum

eo die

c./wK0atalauni8,8ancti Leudomiri confessoris I""'" ibidem Remense ecclesix ss Vimothei

3 Eiinolrn,
-

i/irm

iUimdesy/mptos esse. snrnnl }/ u oh/rus


i

MartyrologiAS wis,

et

<>t GaPMlippus Fer-

quoforteolim

cultum habuit.

WHwrts,

ruriiis
'/

in

irstr p,

Priio Froncuteo

Catalogo generaJA

P^fustam, quod ''' * Mto

rmiMl
episcppali

Ghmetio cormpto Sanoti


digmtate,
el

tyrologio

Romano non
<

SmctQrum, qui in sunt. Ho& etiam secutus


Universali, n, f/uo
'

Moiiijmhiijio

^tolaunis, saocli Ledomari


i

episcopi

cW
m'

ait

ad xw Septsmbm dUnisset, Gataiaunis in Campania, S. i.eodemirus (Galliae S. Lumie)

atui
'

nffl

nti

u MartohiS in
i""'-

lT""" llishim,

''"'

"'''"

**> Guilielmus lm .ln, r nhsl!nii nsislmn //

Wd
.,.

mmmideindeinSupplemmto
dum manuit:
domirus
aliquae roli.iuiae

prohisce legenS.

Calalaunis
S.

ad

Matrunam
Uenique
fypii

Leucujus

(ihillur

'""'"
aotatar

'>"<'h

Lumier)
Parisiis.

Pestumque

episcopus,

<<"">.

ejus

xxx

sunt

Septembris

Martyrologio

Wwn
i.n.hi,

Martyro-

/'siriisr,
/'

armo

fl

v/

'

f'7' * *"
(

Morariumih.Sanci <, """" h quo adprvcitatun


episcopi
ot
ili

lm

temulii

vulgatum memoriam eQdem die


Li-o.l.rnrn

1727

'

.ilalauni, sancli
in

episcqpj.

'''

lomen,ejus ,,n c-.xiiai.s lnl """" '"

coaimZ
inirhriUn,

mm
*o ,he
stt,

mavtyroj^gorm
itobitan

wm<km Septembm
facit,
:

consenm
cultum

me

i:

anmum
a
tolo

an nonolim
tamenid.

habucrit

utut

jam satom

szculo Catalauni colitur


die

DIE SECUNDA OCTOIIRIS.


tiir

331

n, inhi i\,

adquevn ilhi/mAndrm& Saussayae

usque
lur.

dicm
ba3C

solcmnitas
ralio,

beati

Pontificis

differa-

ADCTORIt
C. S.

in

\farPyrologio Qctllicomo recte reposuit

owm

se-

occurrit
natalis
s. S.

quod
rita

pridie

Kal.n.las

quenh
sicbdo,
Sed Saussayiu
4

elogio

ew

ejusdem
S.

Vita

eoncmnato, quod
opiscopi et

Octobres
dis

Hieronymi, et

ipsis

Kalen-

Tr.iiisi.iiii.

Remigii

dupliei

colunlui

Calhnlaiiiii,

Lcudouuri,

con-

in

dtoecesi
\,iii

Catalaunica.

Cv/m

Uaque

Samto-

cumdcm
brat

cele-

ressoris

miiiiiri
frater,

is s.

Klaphii episcopi

[Catalau-

itim

dare

soleamm
sancto
sit
>,

diebus,

quibus colunolim Mar-

nemis)
tfrtutis

invifna

eldem

deftmcto

ob clara

hn

de hoc

t/imt/iir

Prsesuk hodie agendum


cultu,

tcsinii.ini.i

clcclione clori.

peiiiione populi,

censui;
hnhri,

quidquid
I

de

quem

forte

Sigeberti

regis jussione

subrogatus,

hanc cathe-

/mliiiil. r,

i,i

rrrl,

mlhoc
dieta

dram
ciiiiii

novo lumine
glorfa,

illustravit.
ut,

Ea

cnim micnit
Sacrifi-

,! xxx Septembris, quo supra


prseter

sanclilalis

cum incrucntum
s

tyrologia,

Gallicanum Saussayi, eumdem


t

aliquando
pro
Criins,

in basilica

Stephani celebraret,
populo,

tiiniiiiiliniil.

(lum
Sfgno
tione

more

benedlcerel

efformafo
a

7
,

\i/

nnnnullos
in

enorgumcnos
pueliara,

vexa-

iitinns s.

ejusdem Sancti gesta progrediamur, SteUrbani in dkecesi Catataunensiabbas m

phamuS.
"1.110*

Urbani apud
abbas

liberaverit;

hisque

venustate
insijrncm,

Epistola apologetiea
:

Corpofis

aipie ac

generis
sacerdoles

nobilitale

quam
nullis

plcrique
potuerant.
snis

cxorcismis
exitialcm

sanare
pre-

h/ns
sulr

/ii.
i

/i.ni

ad Rogerium Catalauru Passiom S. Urbani I Papss marlegitur, indicat, sibi ab eodem prsjms.sr,
ul
S.
I

Luem
conflsa

etiam

ni/iinrhiin
ro/iM
,

.<

'

[1

11

i/UOque
In

cibus

populo
ejus

avertil.

Mulicrcm
ipsius
Chrisli

ca?cam,

Yiltin,

ihnrl,

sm

putiuS

r:i

r t,l,,fl.

n /m-

qu
rabat,
ctere
tas

mcriiis

opem
qui

implo-

misso

subdiacono,
ejus

chara-

grapho nostro, quod Papebrochius em Cisterciensi mdirr /,, ,././/.; mo n n deScripsit, laudatUS ohhns
.,//,/, iihn

palpebras

signaret,
ut ad

illuminavit.

Tan-

\.r
;

miiii tu

quis

hujus-

enim humilitatis
ederet,

eral,

rumusculos ejusmodi
B per se
relur.
dte u Octobru,
i/uu
.'.

divina;
his

vilandnm laudis virtutis opera non


minislcrio ute-

modi
"t/
.

piicsumplioncni imputcl
st,

me
in

coquitorem
boc
officio

m riptorem

fecisti

tu

me

9ed

iti

alieno

posuisli,
ii.iin

cum

ante praacepti iui amicabilem

violen-

miiii i.iic

lentarem

nam

et
Bl

Sanclorum
sii

Mira

praeditus erat
ni

simplicitate

et

inm

en-

eonscribere, ^lemmii videiicet,


incliniinato
,

etLeudomirii,

itlum Offi-

iia Ctili

adeo dicium ci
tia,

aves

liestia?quc

in jusliLiae ipsius in-

ad

liliitum

obsequerenlur.
Vir,

meritorum
suae slus
lairiii

significationibns

Ejusmodi clarus, anno ariaiis


solus
vita

viotremebundo, retunso * stylo lentus amplectendus monitor ingessisti. Mabillonius tom. V Annalium pag 138 paritei laudans
rntlitfin

retuao vel re-

toneo

trigesimo
erat,
felici
ii.

qurnto

cui

Chri-

fislnrirnsrm,

rl

pOSt illnm
hnii
VIII,

llislnii.i
,'"'.'/

lillr-

morle
<

defuuctus
i

ad immortaliquanti oaleant,
rncim

1.1

migrai
Incn

ll.i

Saussayus,qu
S.

lunl

i/iiit/rm.

isln Slr/iho

m d/lGta

63 titliititrssr m'i/ inrn lnin


,

SUO
serte

ciilclnmus.

Leildomeri

esse observant, a/n


</i-

id,quantum ad SS, Memmii,


Lcudomeri

Catalauni celebruri
asserit

die

Otiobris,

etiam

Elasii,

rn

liio/iliu. ri

Ann

,>,

Minorum S. Francisoi, guos Recollectos vocant, tam mC&> episcoporu/m Catalatmensium, quem talogo an/no 1625 Catalauni, apud suos saorm TheologUe rimiejusdem sedis tunclector, Vits S. Memmii,
Carolus

Rapine

Ordinis

revpsa prscstiterit

,-,

FateoT) hoc ex uerbisdatis non posse evinr attamen uerisimiliusmihi rniriur. Stephanu/m ihiJnn hn/i/i de Vihs Jtiiii him O S6 srii,'hs, imil
s
:

otd
ta

('"'

scripm'

uu

Uam
Uus,

ii-

hmr
irrlr

/ii

intiiin sriiln nths.


/',

/'/.//;;" .w

,1

ns utrnlrio
srsr onlr

episcopi,

inseruit, ediditque,
dictse diaecesis,

quam m
quos,

An/nalibus

osscr/im

/,v.

pOStQUO/m

ili.rrrol,

ecclesiasticis

d/um
1636 90

suorum
Gal/iait
:

Rogerii mandat/u/m
t-nnsfi ihrir, a

numquam
nm.l
ill

tentasse Sanot
O
i

iinim
cc

Pari

m
//;

ageret,
hi.s

a/nno

ntttninl
ei

i/o

111

<

/;/(),

typis

rii/i/tir/t

pag.

sic

ss.

)/,, ,,,,,,,.

Elaphii

Bmortualis ejus dies


bris,..
ccicl.rai.
nii

fuil

secundus

mcnsis (Vtofestum ejus

quo die

ecclesia

Galalaunica

hs adversus ipsum peti Imsrr n sr ,-,,,, Ins /uissr smr r/iistlrm r/nsrn/o

Leudomeri \>monuit, neque poterat;


/

tis-

Usuardus
Marlyrologjo

(Hnterpolatus)

illius

memi''<<>>-

in

suo

xx.x

Septembris.

smnr ium n
,ir

,/ii.c

o hor uititm n/ihi/m BSt, Sl

<<r

Yii

sescriptis vel ewpoliiis loquatur ; si

autem
cano6

sentiunt Benedictini Gatilii Christian& conUnuaunn. IX, qui ,i,u ,n 1751 '" lucem prodiit,
,,,

scribendts,

vim suam
Degyves

amittit.
in

Utut

sit t

iiim/s

lirt/iihiri.s

epistola

num

cujus

eol,

862 de
pridie

S.

Leudomero

legitur
;

Obiil

,/oio

soripsit, se

habere Vitas SS

c\

Molano

Calendas

Octobris

tamen
Octobria.
in diaci
itt,

colitur

aptrf

Catalaunenses

vi

verumNonas

phii
S r,i

n
rtn

Leudoraeri, auctore

wmdem

i/nitia

Memmii, l a eodem Stephanoal non annotavit. Prx manir


1681

hu.sciitim habeo litteras a


onsti.r presbytero
,rs

pto-

6 Eumdem cult/us diem assignavit reverendus dominus Degyves, canonicus Regularis S. Augu-

anno
in

Joanne Robin Societatis Catalaumo ad Wajo-

meos datas,

quibus iiiniur ibidem exstare


eri.

batur.

stiniCongregationisGallicanx,

>>,

abbatia s

Mem-

.rminismi.c Theologis professor, lUtem Vticht anni 1640 vnde ad Majores meos die \\ llciisciicoin oi oc Papebrochium daiis. Verba illius

pervetustrus codex, trium prxdtct > Leud VUoa continens, quw


i

!,!.

Poslquam

l'.

Biaphius migravil ad Domicicm,'/,!,


>

num
g rs

cic

Corpus
in

ejus

ip

abbatia
el

Omnium s.mcolitur
festus

Uujus
Ms.
S.

.""/"""

habemuA
n

ctorum
ejug

bac

urbe

quiescit,

secundo Octobris. Addo denique et Carolum Cointvurmtom. II [nnali/u/m Ffancorwm,


dies
aii oniiiiio

quo laounse *>ha > ,/ironi, aliquoi voces desiderari sive quod Ihiusimsi codice detrita essent, sivequod descriVicloris

habe-

Parisiensis,

mui,

ct

num. 6, ubisinvul ritum Officii ejusdem WanslatUmU causam sic memoravit


584,

hmlr
rst

I |

>'

'<<./>

AlWTUm
I

/'/

"

iinllnm Inn
,

imhhom
,

/n.i/nl.

^><>

Vittt

\|iini

Molanum
s.
:

in

additionibus
episcopi

ad
el

suardum

,/iioin

i,<

lomlnhis com

mcns

DegyVCS

>'
>

deposilio

Leudomiri
Kalendas

confessoris
ejus

/-Aeide*
/<

Stephani

abbalu
est
<

notatur
fesl

pridie
a

Octobres;
celebratnr

Catalaunensibus
rfm
Wartyrologlo

tamen Sexto Nodie


extal

Isoripsit.Si*

be*u
stilo

certejam afflnu

pr* faoUe
'<">>

oas

Octobrea
iii

semidaplici,

eoque

elogium

Qallicanxh

Qor in illum

Urbani, ' uHraque omt habere. Porro i

dem auctorem
,

/2

thsi>^

332
AIKVTORE

DE
87.> I'U

S.

LEUDOMBRO VBL LEODEMIBiO


.,

EPISC. CONF.
illis

col tlll

isibi, / ' sequentibus legunturi .7 ,,,,, succedentes,abarmo 1008 w^uc m 1093 episcopatwn tenuisse; columna
.

n
'I

donarunt. Donationes ab

prsedtctx ecclesia /-

01

agnoscunt Gallise tom, IX, col. 862 in S.


/
tes

Christuma continuaEktsio sive Elaphw,


cari

Catalaunensem
s
,,,

vero 924

</<'/"'

Stephanus
,,,/,.

B.

Bichardo, abb "


'/<

/-//

Ambo

fratres Sigeberlo

faculta-

-oks/s,

1046

prselaPuram
suffectus esse.
sit,

amplissimas,

quas

parenlibus
:

acceperant,

monastcriiS, Urbani Cat


,/,,/,.

>-

ecclesise

Catalaunensi tradiderunl

donationi yrero
archiepisc
is.

i,/,

<///'//<,

A<

Stephani fcetus
ac quadraginta

subscripsil
,i

Egidius
loourn
>

aemensis

primum mnis quadragentis


,.,,,.,

donationu

dooet

Theodoricus
i

scriptam fuisse post mortem S Leudomeri, ,,, ,,,,,,/,, m decrepitocontigisse,dicemus.Nihi,-s

Ruinartius

conm
quit,

Htetoria u Notis ad lib. \. ca s Gregorii Turonensis. Legimus, inB.


Elafii

verisimile
'"//<

est,

Stephano

tsi

tamen

ejus

instrumenlum
^ctura
in

episcopi

de
I

villis,

,/,,,.

aliquod vetustius, quod

quas s
diacono,

Slepbano dedil cum

fratre

suo

eudomiro
in

lierit, prseluarisse,
i

ut verbis

num.

datis indieare

Catalauni

civilale,

eccle-

s,,i

prajfati
\

raarlyris fS,

Stephani)

publicesub

/,/. /-//

guo aligua

Ki Credibile est,

eumdi

i" ix

die
i

Id.

innii.

aim>

/,
ttnt

demwm

sit) vn

Sam

'<

.</<

stu

a*
si

randis alkjua
</<<

amplificatione
cetera

usum

fu sse;

sed

excvpias,

pancorum lius Hemensis raetropolitanus,


cui
13
.,,/,,,,

instrumento

quarto Sigeberto rege posl donatores


el

Beatus

.>ui-

nonabhorrent
esi in

P <""" chronologia,
re\

'/</./'<//""/'

scripsere
/

ejus
Pus
et

erraPum

opa-

inter [ddenda

emendandaquecol 1394
-

Leudomeri im'<tow6

[ustrasisB rege Sigeberto,

finesub Clotario, quod

Uterum
ejusdem
<

<

ontinet
<<<

utrumque infra refuquamdam narrationem de


vm vpsius
<<<
<

< Ws. Breviario abbatise OmniumSam- jamcm postquam conus ctorwn Catalaunensis recitavit eadem, qum ego i/v ,,,,,, Vi /< V Parisiensis retulit, em S.
<
,

perio

deque u/na harum,postquam


s,//,/
///./

jam comesta

fuerat,
illud

laudato instrumento hsc paw a dmuo descripsit quamvis indignus, tamen Beatus vocor, hanc
:
i
i

reddita.

Sau sayus factum


attingens,

auctorilatem

superius
i

num.h
/.

paucis

verisimiliori

una

hrasi exposu

Mira, inquiens, prasditus eral


;

simin

plicitate ct innoi entia


justilias ipsius
ii

adeo
ei

ul

aves

bestiseque

indicium

ad libitum

obsequeren-

Leudomeri diaconi conscripsi, ;i<i vicem Brnoidi uotarii. Porroannoquarto Sigeberti regis mense Junio currebat annus serss Christianx 565, quo tempore Leudomerus igitur

cum

jubente consensu

Elafio

venerabili

episcopo g

u Si hoctantum d culterapudme fidem

jraphus, hauddiffiinveniret; na
et

jmii erat initiaVus diaconatu,


,,
//.s/.v

'///,<<

/Egidius

fl

aliquot

archiepiscopus, qui instrumenlo donationis

aliiSancttferassibi obsequentes habuisse

leg

subscripsit,

eidem contulisse
////'/////-'

fert/ur

Vita

edenda

Yn

//,,,

ejus

/<<" ratio hic

ejusmodi

est, ut

mihi qui-

quod
nuisse

//////,"////

//'//-/-

confirmare,

Mo-

//-///

///,',,/,

fabellam sapiat, qua/m forsita

hnwn
-/

hic juverit, ssepe


.

laudatos Gallia

aliquo verofacto incerta vulgi tradilio commenta est, - nimium credulus tcriptor adoptavit. His
/./

Chrislianse contmuatores
///////-,-,

ropterprsedicl/um instru<.

Ruinartio citatui

slat/uisse

/Egidium

m\
i/s.

qua alia/m non

lia

lau-

//-//-

S Victoris Parisiensis da parvulas lacunasex altero illa ign apographo su^ ph bo.
II

mque
tse

annohQbin Remensi cathedra jamsedisse; '/// Sammarthani fratres, alUqueejitsdemsc(.li\initium


///-//--

biblwthecsB

572 ///// uissent.

Snfi
i

/-,<

tono-

/.

natt/t, /Y-<-

fram mii
utn te<u-

[ntequam idagamus, reliqua, quse illustrade more percurramus. 8. Lendomero patriam fuisse L < vU <". quod C uitatione egent,
<<> <<<
i

itas

est,

vernacule

II.

Limoges

Sancti

in fratris

episcosedis

d\

num.

illwmque claro
///,< ,

ibi genere orktm ac S. I laphii atquein episcopatu Catalaunensi succes o-

patuni suecessio

et

'""

/'
< i

nsentii auctoi
itse

pend

ejusdem
ll/

tempus
loc

fabula de Bruniprinia

S.

Elaphii,

quod Sol
,./
in

noster

tom.

Augusti pag. 7i7


finquii hu
\

mcerti

childe

sepultura
:

ccudit.

Elaphius

vica

claro

genere

natus

patre
el

orbe LemoLeone fratrcm


,

beneUciis illustrala
poris translatio
:

cor-

habuil

Leudomirura, qui

ipse

postea
[d

Cala

launensera

plebem
aliud
Victoris

sanctissime rexil

fabulosa

mihi
ea

est

ejusdem

compem

i/s.

S.

Partsiensis acceptum, editoque

oculi integritas refutata.

omninoconforme,nisiquodprovocekaXTemh(
ftlium,

manifesto utiqueerro
'"'"
'"
<'"<
/

e
<

codicis vel

si

ripto-

<"<

ferius

wmbo Sancti
diciPwi

fratres

appellentur,

/,/

eodem compendio
,.

uirtutumdocto-inaequepriestantiam aSigeberto r//, /l//(

l*i*rege,bmovicisevocatusetCatalau
" ril:
u/
i

empus mscepti a Leudomero episcopahts Fratn in eptpendet ab anno mortis ejusdem decessoris S. Ela- "-opatw /-/-//. quam Sollerius noster tom, III iugustii "'"' """ 580, 747, num. 1, ab aliis anno 587, ab aliil
<<

T,

'

'

'""
'

vacanU episcopus datus

etiamanm
pag.
libuS
//---,

esse.

/,,,
1

"'

pill

.laf.ctn/m
,.,//
i

"" lri "

atril
i

c-

^emecclesisetams
wdtanus
perrexit.

I""'" episcopatus s. Leudomerum ''"' Catalaunum attrawU; magno sane


iriktali,

600 affigiscribit;ipseverocum Jaodbo Longuevallio tom. III Historise ecclesise Gallicans


127, cui

jam
-/,
-/

prseiverat
,/
-,/,,

///--/////-,
s,

/.

quam etiam temi'""" ^rnolumento. Compendii auotorem denuo


Tanli
fratris

Cointius r /, //( )80

in
ri ..

irmo
ns nl
,

/-/,',

adhsereo, quia S. Gregoflorebat,


lib. \

rius

Turonensis,
cap.
'".
i.xi

</<

///-

ainore

Histo-

el

desiderio

*"

Leudomirus,

ducon-

/"
.

ejusdem

S.

Elaphii

relicta

patria,

obihum narrat

Muiium

Cathalaunum
fraterna

'"/<'

aulem

eorum
urbi

cordia

Catbalaunensi ecclesiffi profuitjcui eliam bereditana P r S dia sua,

annum

Umovica

vicina

'/"' dicto -//- 580 contigerunt, Qui 600 assignant, convincunPur ex eod&m Turonensi, qui lib. w. cap, L m Felicem s Leudomeriyjtcm.vo /-//, ,-,,,,/ ,/,.,- episcopos, <im

anno 589

DIR
\

SECUNDA OCTOIUWS.
emsilium, revocationem pei Clotarium, obitus fabulosa esse, hactenus dicta d
'/"" rrr " auctoritate
nitatoii
iste ei

333

anno 589

oufli

/Etherio

Lugdwimsi antisHte ad

Gundegisilum Burdegalensem sa vpsere epistolam m eausa seditiosa Chrodieldiset monialiwm Pictaeidem adhserenHum. Denique qui Elaphii mortem awno 587 consignant, S. Leudomeri episcopatum smeull rationenimium coni/rahunt,
<

tempus
wnt
;

AOCTOFIB
C.
S.

viemmm

las< ivientis

regi

" b

conatus,

apHus moa docebo,

ubi de prsetensa

oculi integi itate set

mo reom

ret

18 Faoilius

ui liquet

credam eidem

ex

dictis de Felice.
/"///"
,,

ejusdem sepultura
,

<i//.

Sige

wo

15
z

6'"//'

Bapino, etiam ten

de prvma

Prima,ju$dm
abene-

/,,,,,,

,,

,,/,,

,-,,,,,//,,/,/

'"

berto, t>ed$ub
filio
i

'"

k.i-

debcrto.

seoundum quem S. Leudomerusa rege SigebertoadCatalaunensem episcopaiuni promotus fuit. Non potest hic aliusSigein

otest scriptoi Vitm edendse,

lniln ~

Corpora S. Leudomeri el acdecessorisilliusS. Blapbii.pri sepulta


in

prosequenti.

%*"

corpus

taere Catalauni
1,1

eo

lesia

parocbiali

S.

Joannis,

rkts

mdicari,

qu

>>>

Clotarii

/5

'" /""" quem Gregorius Turonensis lib cap. m i\ quarta decimo regni soi anno,
Christi 575
../.w,

i\

Hist
id

qua hodieque visuntur scrobes eorumdem pri'"" sepulcrorum atque illuc e tota regione pii pesegrinantes accurrunt, adducentes infirmos
1 .

pue-

ros,
'

maxime

eos,

qui

m
i

vernacula

voce

utar,

Occasionem errori Leudomeri frater S. I phiusabeodem Sigebertoeam cathedram accepisset, quodque idem rex Leudomerum diaconwn velforte etiam presbyterum novisse magnique fededisse
potuit,

esse tradit.

bnch lrtre

(id est,

quod

tabescentes velphthis

Deus ibidem prod gii ;as operatus est, sic illustrans


rl
illa

urationea
in

frequenter

locum,

quo sacra
[n in

corpora aliquol
etiara

ei

uli

quieverunl
cathedrae,

eadem
quibus

paroecia

servanlur

otese potuerit.

Pro Sigeberto igitw


su
toitela

mbstituenaus

iidem duosancli Praesules,


resederunt. Eo
///

esthujus
nis

dum

filius

Childebertus, qui patri


i

Sacris operabanlur,

qumquenUdis biographus

loco corpus s.

sua

Leudomi

ri

ess tet

matrissus
erravii

ccepii

regnare,

Haud minus
;

in tempore emortuali ejusdem Sancti assignai B regnante in Gallia Clolhario nimirum hujus nomine U, qui non anteannum 613 regno iustra totaque Francorum monarchia poHtusest.
nhni <ite an-

mansitusqueadepiscopatwm tiogerii,qui ilktd inde sublatum transhtlit ad monasterium Omnium Sam toi wm, quod tunc erexerat fundaveratque. 19 Loci notitiam tempusque fundatit .

nogeriutn
fn

un 580. rton amio 600 ue. 020.

16 Carolus Bapinus jam ante laudatus, in U nalibut ecclesiasticis diaecesis Cataldunen is mir tium episcopatus illius recte quide sub Childe

iimi accvpeex novissima Gallia ChrisHana tom. /\ 947 Rogeriusll episcopus Catalaunensis initio
pontificatus sui

mo-

'""''"""
s

om-

bertominorenniconsHtuit, sedmoi tem nihilominus sub Clothario II fiaHt, etadanrmm usque 6_6
distulit,
l

monasterium illud lundavil in In- ""'" """ sula prope Catalaunum sub patrocinio B Mariae Virginis omniumque Sanctorum unde plerumque dictum esl sive insi m.m nensis, siveOiaNEsi

" nct0 '

in

eoque

Castellanum
serius,

in

Wartyrologio

niversali consentientem habuit. Pauio maturius,

sed

squo tamen

nempe armo

600,

mors

ejusdem signaturin Breviario Catalaunensi apud Cointium tom. II Annalium, pag. 256, ubi uPrvmque opinionem propter jam dictamerito rejecit, maluitque mo tem illius ad incertum annum
referre,

de Insula. IIh vero piissimus fundator servos ini collocavit; deinde fundationem confirmari sategil anno mxlvii a Clemente U Papa demum ratam habuit anno mlxh litteris, ia quibus donationes suae omnes recei senlur. Dubitant ibi;
i

Swcti

dem

laudati

Operis scriptores,
sint, a/n
Gr<
orii

an per servos Dei


i

monachi accipiendi
observantque
ea
S

coa o
VII

Ri

gulares,
litteris
.

Pa

sed non

post

Christi

589,

quo Felicem
Har-

lamsedissediximus. Ante hunc annumsine\


/"ii

monasterium istud saltem jam ante annwm 1079 abejusmodi canonicis inhabitatu/m futsse, a/nnoque
'"

defvnitione

eam

etid/m

consignarunt
editi,

1644

'ticana

canonicorwn
tuututa
'

tyrologii Parisiensis,

anno 1727

auctort ac

Regulai ium attnbutu/m


rio

crebro laudati

Galliae

Christianae continuatores;
reperi,

neque ego aliquid certius hactenus

quam

quodS. Leudomerus eoannoja habuerit successorem !> suprema Sancti state malo credere biographo, ipsum anno vitse suse septuagesiirib
quinto obiisse asserenH,

seu

Prsemiserant autem col. 873 in eodem Rogetnno mlxii, episcopatus sui vigesimofundavit, polius fundationem confirmavil monasterii
in

aH-

'''"

^wii

Omnium Sanctorum,
domeri decessoris
voluit.

et

Pun

quo reposuil corpus


el

Leu-

sui,

ipse posl

obitum tumulari
scilicet

quam Saussayo num.h,


quae de invicta

Hoc ipsum etiam


G

dicitu
i .

mort/uum
I

esse trigesimo quinto.

epitaphio
sancti

ecentioi

anno

1553

'c
i

San-

17

Postulat hic locus, ut


castitate

sepulturae addilo,

quod ibidem
in
,

legesis,

Consentii
illud

(i

pu

[ntistitis
,-t

per

Brunichildem
6
fi

reg na/m

Bapinus
in-i',i/'iiin

in

/.,

unte/i
infli-

Annalibus, additque, sacrum


in

tenlni,,.

frusVra tentata feruntur, aliquid dicamus,

Coini.i

corpus theca
principe
iiim

lusum
,, ..

ejusden
fuii
in
/'.,.

tilio.

Hus ilil ad
tlllS

IIiiiiiiiii "iiiiinii

"iS i :..x'i.

iiiim /,///,/.
isthsec
in

i"T ex

quodam
/iiiinln

/?>/_ Bre-

himi* ,li',,i\,-,l twnc depositum

n, n

Calalaunensi
<i'

recU
interius
vel

atus a

isse

anno

1625, docet

fndicuh
s

epi

Brunicbilde
quasi

[Leudomerusj
uegotiis

cubiculum,
utilitati

Ecclesiaa

regni

conducentibus Collocuturus, de nefario opere. velul '' ! aller " Josepb sollicitatus, casto ei severo iniuiiu IV <" U8| l/U^.U _l _l rblU IIIIUIIU

Hemmix msei tinn eo anno ab ipso editum dixi. Neque aliunde quidquam didici de eodem deinde ad alium locu/m
Catalaunensiv/m,

quem

Vita

>

' 'I

l,.',r.....,i.f, translato vel

, ! deperdito I
I

i I

, ,

'

.1.

n r'.,/,r .,,,,,,,, ,,,,_ sed insignes ejusdem reli| |

ascivientis
tt
I

reginae
tlllll
I

improbitatem casligavit,
I .
.

Nec
_______

quias ecclcsis s.

Dionysii
_'.

Bemensi ignotc
....

miraculo caruil tanta inler corruptos aulae mores


. . .

IXt Allli

ill.

r> I ,i

._

__

_.

__ .

____.-_

____.___i

-_..l

_____

tempore donatas
Historia
///,/

..

_..A

.../.

..
//,

11../

fui

integritas;

etenimposl

quadringentos
oculus,
ii
1

ei

amplius

metropolis
cetera

Bemensis

tom.

pag
s.

151,
//./<

annos sanus
invcntus
tione.
ni
cst.

integer
in

"

reginse blan-

////,,

s,>ihi<>r"ni
est,

pignora,

i/ui/>>i.s

ditias despexerat,

solemni eorporis translatione


Vitse

ecclesia

ditata

numerat

brachium

U
in

Scriptoi
</

edendse tamdetenta:

domeri, seu Leudomiri, episcopi Catalaunensis,

miracuto altum silei sed Bapi/nus [nnalibus Catalaunensibus factum /""' paulo
te

quam

brachio laminis argenteis cooperto. Aliquas item illius reliquias asservari /'"/<-. is asserit Castei
t

idiiu\ enarrat, additque^hexiAomeTunipro^

//,/.s

//,////

;;

relatus
<i</>ni<>is
</<
j
,

impotente Brunichilde e sede sua pulsum, viginti


an/nis exsulasse, <Ii>h<t
<<

2\

Clotario

//.

rerum

<n

integritate

Superest , ut qua/m
.

oouti
oasti

'<
'"

rrr, r n
, ,

velut
>/>'<

pnemvwm
Brunichildis
ipsi

iltius

Austrasia potito, civitati suae restitutus


fi

(niiui

626

/'//(/

morte <>ixmt.

Ta/m

est, //< qua diuturnum

severiaue
castigasse

mtuitus,

lasciviam
,.,,.

dwwvr, diomitus

collatam, quuiam
affi/rmarunt.

n :

334
AUCTORE
C.
8.

DE
V&rba

S.

LEUDOMERO VEL LEODEMIHO


iiCakttounevtsisjatn
17
:

EPISC. CONF.
1'unli,

Hiiilminiis.
citato. id r
i

rnUnnis
ii

loCO

apvd

/{iijniiinn

affvrmarunt.
dedi
r.r
,,,
|

Cointio

supra num.
a

hic
fn

num
pag.

taudantm.
corpus
i

addo Annalidus

i,

////.

dr Apil/us, cap. x.w, rvum. 33,

,n

hiuiiis

rst,

De oculo bcati Ludovici Catbaloincorrupto, hsc ScrUrit:S,

91

sequenti Gatlice ftxcait.


.

EjuS

antma

in

iiiiimv

episcopi

Ludo-

cajlum

translata

ejnsdem

Deus

insigni

miraculo

illuBlravil in terra

rideHcet quod oculus,

vfcns Cathalaunensium episcopus lu.i vir corpore vciiuslissmius <i pudicus. Qucm ul vidil quacdam

guo lam severe respexeral Brunichildem, ejusqoe


inip.nliciliam

Galliarum regina, oculos conjecit

in

eun),

etoppor-

<lauma\ciat

ali

nnini

COlTUplione
illud
in

tuno loco vocatum ad concubilum mvilavil. (Juam


illc

immunis servatussit
einerem redacta

Postquam enim castum


ille

torvovulluetoculoindignanti despiciens, verbis

corpus inaiiiiaiinu lerras fuerat, omnique carne


destftutum, oculus

miriGcis coniulavit.
laijus oculus post mortem, eliam in sicco va nteru tcrt cadavere, extingui vel caligari non poterat, ut ptonbushw praxvisse vuicmihi ct muitis aliis audienlibus magister Joannes

pristinam

suam venustatem ac vivacilatem plus quam naturalem semvil ;cuinquepostcfQadringentosettrigtnta


vel

tur:

quadraginta

elapsos annos Rogerius

II

Catalau-

de Pirmitate, abbas quondam ftegularium canoni-

aensis anlisles
tores

eumdem H
ut

xlh nun
\

Christians continua>

corum
ravit

in

eadcm

civitate,

qui ipsum uculum rjuasi


vidit,

/"////sacrum corpus e terra

cnsiallum
:

locidissimum

postmodum enar-

tevaret,

ad
;

monasterinin

Omnium Sanctorum
(ut

transferrctur

quamvis nmnis caro


|

dictum

est)

consumpta
et

essel

oculus
fuit,
el

iste

oibilominus
ossibus in
<licta?

sanus
Iheca

enim elevationi COrporis dieti Sancii, quod annis plusquam quadringentis In terra jacucrat Et juste quidem oeulus eliam in mortuo
inlfi linral

integer
<'i

reperlus

cum
altari

corpore extingui non poterat,qui contra mortiflcan-

inclusus

Bnper
ul

principe

abbaiiae

lem hostem
Bt

in

fragili

vasculu vividus permanebat.


<jui

collocatus.

vere merito extrinsecus caligari non debuit,


llir

tramlatione
,t

22 M".r.
sb
ius

fulrin

rrrhun /urml,

Ir.slrs

SUOS

veneHum
vit.
i/iii

corruplionis inlrinsece recipere Qon curarnji,

dcprehcrisa,

subdti
testis

Roc miraculum, cujus ipsemel


iiiii,

ncula-

primus ac prsecipuus auctor


/'
;

est,

Qallia

hri-

itiana

COflti

nuatorum

abbas

Joannes ejusdem monasterii Thomas Cantipralanus lib. n, cap. xxx*


tradidil
et
S.

/tu/niiu
s.

//, ilu.nl

Vitatn

Joannes PEspagnoi, doctor mfgii Remensis in Bistoria

tnagnus Prior
Walburgis,
el
1

S.

\w-

darium Ms
julrnt
s.

abbaliae

Omnium Sanctorum.
r,
i

tiacU nus

abbatUe Omni/um SanctaCantipratano verisimillime antiquius non est, ,uiu hoc Hapinus postremo loco reponat. Nunc
i

Walburgis ni/urium vero i/.v

num J,,n,i,,rs EspO ;/nol primwm awno 1614 edidit,

n ni

Hapinus, gui
inrrml.

tamen

s ic
/

ru n
,

apud omnes
Imrs
i

nmus, quanti valeat


riilm.

illa

Cantipratani nar-

I,u lli.r 1/, ,, A

/,/ ,/,/

n,,h n uu

Leudomero judicium suwm

his verbis

eaponuni
in e<
i

Sepultua esl
s

cum
in

fratre suo (S.

Elaph

oj

CSt

26 Prinvum, quod hic animadvertendum venit, "rumtiuju* iiomrn Lmlmicus, non Leudomirus; LlldoviCUS "arrationem

Joannis.

Quum autem
basilicam

sub Rogerio n episcopo

transferretur

Omnium Sanctorum,
Fabellam

ocu-

us intcgerac sanns, reliquis artubus

invcntus

esse

dicilur.

consumautem inde

ui nullus, nisi /ost Cantipratani tem ora in episcoporum Catalauncisiu,,, serie occurrit. Adr vertit Imr Cantipratani Opei s editor Georgius

natam credimus, quod Leudomerus vernacule dicatur Lumieb Domen vero Li uieb proprie idem -"' "' noen i.imi.ki Latine Lumen [umina
;
.

Colvenerius, ac propterea Uridem in Notis observav/t sequentia Ludovicum aliqucm in calalogo


.

coporum
aut
alibi

Cathalaunensium apud
invenio,

demque
'

non

sed

oci los

Democharem Leudomiruw xvdj


hic

signiflcenl.
/;
'

Mitior

esi

illius

""'"

sedis episcopum,
1 1 .

quomodo

legendumexi-

C tala
<<<

nensis

superius

ita

accipientis.

23 Nos finquit)
lll>

uomirus, ut legil Molanus in additionibus ad Dsuardum \xx Septembris... Ccrle nomen


1

stimu, vci

/lllllllll

neolericis arbitramur excogi-

Mliu
ui

\cl

Ludomiri

quaede Brunichilde Leudomirum ad lasciviam provocante circumferuntur Quamvis aulem iia sentiamus de Brunichilde, uon [deo negamus, ocu1,1,11 eati Ponliflcis integrum ac sannm snb Rogerio " episcopo inventum luisse, maxime
lala,

facile a scriptore

mulari

potuil,
ita
:

Qeri solet, in

nomen

notius Ludovici. Sii

tuiiiiu

nuui nec ego Ludovicum aliquem in novissima Christiana inter episcopos Catalaunenses
"u,
xv, de
,

quo

certe

sermo
sseculi

cum

8118
lesleni
'

Prater
aP ud

non potuit
nuiiis est,

Cantipratano

aulhorej

quiinitio

recenliores

xm

Producat Joannem,

,:Mm "

Omnium

oculatum Sanctorum moabl

Catalaunos

prasposilum

neque Sanctum de quo agimus, Ludomicum ac Ludovicum nominatum fuisse, credo


t

US miraculi gloriam libenler praedicamus sed al,am ab ea, quam scriplores hactenus protulerunl r;,ll> "" P ra tous-Ilaille.-atmihi
1 '

7
|

ino,

adversus ceteros omnes, verisimillime ex


loco, id asserenti

hoc solo Cantipratani

Pfaxt.
'""''"'"
'

/Vou

prima, quia,
esse

27 Joannes de Pirmitate, abbasquondam Regu- tamsu*,, taa larium canonicorum in eadem civitate Catalaur
nensi, a Cantij
esi

'''""'

licet

//

'""

affines

voces

er

"

""-''.'//
/"

Gallicas

,,n

LalinelumendicLac
118

!" lllr lumina '"


"
/

uaunari

non
i

/ ;'

'''"' /, "''"'"'"""

'

fabell

"',

'
'

'

**
^rtesl
,

libens*

ratanolaudaVusJiauddubie Hapino Omnium Sanctqrum, nimirum '/'"" mrilinn, s.rru/uni M, ,///,, il'Ca n sl U n, facta est, istudunicum Catalauni erat canonico""" Regulartum monasterium. Sed importune hic rursum aa idit, quod ab initio fundati nis
Joannes abbas
I

t ,

ejus-

,/r

"

xmi inchoavum nullus


legatui
vn

01

r
;,'

"'"" Joannps eidem abbas prsfuisse


q
rrrlr
ea

-''
/

"v
S

catalogo,

lostendcreaggredim

quem
"
sive

dederunt

stepe

laudati

GallUe

hUtoria

"""

na

'' / "'

rui

tw

tn

*l0
,/,

(CVIl

floruii

Mristianai scriplores, Atfuerii


no

'

pohtii istud

invent

"'

'"

miracvlum

alio

pratm

vsompt "'-'

Vuncaliquis monasterio, quod Cantir

me

':;;:::;:;;::;;;;;'
:

';;::::
hic seeutus fuerit
'

-*.

Thomnm C r

Z ZZTZ,
,

T2

rton eapressit, istius nominis abbas, alterum argumentum a tempore paritci petitum. Jacobus Echardusin Scriptorilms Ordinis Praedicaioi-um tom, f col. 250 et sequenti docet,

'"""-

eresi

Thomam Cantipratanum anno


cdtiiun esse, librum de

15201 in lucem [pibusanno IZhbinchqasse,

ac

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


^ ac tknique qyi iihus
hUlll.

335

vitagn

longissime protra,,,

hns c/us</cm

mmirn,

i/si/ur

niium 1280
figi

ili/fr, ,r

atque incredi-

28 Pprro sape dicta branslatio serius


i/ini,

ncll,

bilm facivnt

1065, post quern Rogerius rjusilrm I imis/ulmn is ,imin, /m ,i su/>ri fml 1,1
,

quam anno

VITA
Auctore forte Stephano abbate S. Urbani.

m:'l)|
,

tii$,

Inlrr /ii/nr

nulrni

nnnuin n n n u un/ur
i

natalem; rum anni omnvno rrnlum ur lin/nilu ,/u m/ur ,,lr, /1 u rrn n
T/inurr Cantipratani
I
.

abbatem annis centwm ri i/uim/mn/inlu ,,,,,,,,, r m fume, <'"ui isln mnrii,/


illuin

i'-iri.

foannem

Cuiih/uutnim;,/,,,,,/

nunm

ilmi rr,

is/

,,,

,/r sil

,// /,,<

/im/ur rrl fabulOSQ siint hsec,velde alio Sancto dicla; vel, si adS Leufloraerum spectent, accipienda smt de alia ,/rm nn,i ms I u nslnl r ,,,, mulln sr/ius /m lu. .lu/n
/;/,, ,,/un.
i

rimsnlrrnmlu,,,

E\

Ms. S. Victoris Parisiencollato

sis,

cum

alio

iVIs.

Ludovicum inter Catalaunenses tempora Cantip a frustra item inter alios samtos Ludovicoi qussivi, ad que n ea possent refen utque de s. Ludomero
periri f nisiposj,
i
;

monui,

/lu/h/u,

X^oslquam
et

B. Elaphius migravi! ad veri

hnminum
io

o,

Mortuo

S.

Bla-

culmen

honoris

adeptus
urbis

esl

regione

pluo, S. Leudo-

vivorum,
hahentes

populi Catalaunicae

pastorem
precantes,
et

qod
ut
ta-

merus

vi

i.inlomiru accipiantur,
si

prster qualemcumque

pulsabant
corda

Ueuin

orationibus,

immims
B
adjiincta j/crso

hl

mh nr
t

ievabanl

,,,

suuiirnt r/nsrn,;//

lonmensis et Sancti lum, assei i'

/tul usludowico

CatOsuoaCanii,> .<,,s

ad
lcm

ccelum
in

cum
suam

manibus,
operariura

divina

clementia eos benigne

respiceret,

messem

mitteret,

quj

29 ftii/lam

ilr/ni/ur

S.

Leudomei
In/i.
\\

\ru,islulm/i/vrlrr

narum
porum,

>><

l<m

eos suo exemplo ad bene agendura informaret et


doctrina? coelestis imbre perfunderet,
tu
et ut ejus cul-

nrm
ilnlus
tiiniis

rrl

rlrrn Im/ir/n

factarn

rn

i/mim,-iir,i

mnl

s;rr ul u

riiiuml /n/r/nuIm/u/, Curtti/ira-

magislerio

fructus

aeternx
eis,

salutis

ferre

/in,/r,ius, ,/r

rm/mu/ur

sr

satis imiicat,

dum

ait,

Joannem

int&rfuisse

elevationi corporis dicti

Sancti,
terra

quam quadxingentis in an/m 588, r/rrn ,/ur,n


miis.
<<,,,,

quod annis plusjacueral. Etenim ab


ihnissr <h.r<sse> \ila

quod vota sua salubriter audirentur, si cathedra viduata B. Leudomiro c instauraretur. Ulum dignum moribus modestumque, doclrina erudilum, alipquio all.ibilem,
torera
vitaa

prsvalerent. Videbatui autem

Lcildome-rillll

totiua

institutioue

apeclabilem,
palrera,

cul-

usquead mediy/m ssoulum w quatuw

dimidio circiler numerantur. Contra vero uel Cantipratanus loquitur de /" ma quidem Sancii translatione, sjedpost Rogerii tempora facta, vel.de srriimln ,/', / m /mslrrm/i. St /iliniii in, numrr m/
/ i

pauperum, orphanorum bentium visitatorem, debilium


justura,

decumpopularis
cuir
tantae

ministratorera

pium, hospiialem,

el

quidquid

gratia aliquoties etiam sine judicio


libet affectata depingit;

personas
si

lelices se futuxos,

n,l

minimum rmnt
SeBCula

ijiiiiu/ar s.rniia r
1

ii

,/

,,,,</

bonitatis

Successor

perdito

nulritori

succederet.

UtJoannr, mlrm

n.l.sl

/ssc

pol uc

,y/

srru /uh/

u<

'" duo
i

reperias inter atra

mque transla-

Unde et vota Deo cipum ac regis


lin i"

faciebantj quatiuus cordibus prininspirarel,


ul
taii

urbem

lionore

ut nullo

modo

tumrm nlr rrrss/ssr 30 Tandem ex hactenus


1'iimum
eSt,

insignirent, [taraque robusta d

interius exteriusque

admitti po$$e

vidcatnr.

mum,

disputatis duo statuo, /Imnnnn fu n li /iru lu u u m fmssr /n<qui heroicam S. Leudomin castimoniam <>
fruslra tentatam, s.rruln
sc/iliiiui

muniret.
Itaque
pius
in

2
vidit,

Deua

eorum
:

desideria
liumiliurn,
et

videns
et

populo erptli-

respexit

orationem

nou
*CO/iU$.

/i> ii/i/r/iili/r

jn

sprevil
pietatis

precem
novus]

eorum
in

unde

viscera

tantaa
[el

iiiiiliiiiu

C/u

postquam id contigii ,/<,,, ,u ,,,i, Anl/stitis ud/h /n / /, sn m i/ltrm lnlis ,/mrms s.icut/s, /nslnmm h.rr irmprovecto,
,,

scribentur

generatione altera

por

puius

laudabil

Dominum.
B,

Igitur
dilectae

[Sige-

bertus rex ] susceptis pignoribus


Eulalia?,
et

Virginis

pore prsedtctae translatumis deprehensa iir/iuim, prinium r.ss<\ C,</ nti/irnlu nu/ii
SOriptiS imimluril.
dciii

fuissei
</</'/

audita

morte

Elapnii

antisUviro,
tani

ista
ejttS-

tis

/,

mcerore perculsus,

debitas

tanto

Mlrriim

rsl. lu

m rilmsum

fideliter

tcsliimuniiin />m nrulru luh, pOSS6 <i,lnii h. Crlrrum n nrr/is irrrm. ,//i /< rr fobulOSQ ""' '"'"' >'.r

pelitione

regno servienti, larluvmas Imlil; deinde primorum civilaiis anuiionilus de reepjscopatus,


ofiferrent,

siauratione

ut
odixit.

hoc

dignum
ei

officio

nm/n
teriort

fide Jo iiinis

ilr

/',

nn

<

t" tr,

nn

, r i/isius

hnn"/-

quaarerent et

Cumque
ilie

oom ine
<'o-

tiprataiu crroic

iiiiu jurr/t

Cunl//ir,itn,m

Sme

Leudomirum
gnosrons,

praefientassent,

personam
Blaphio

examine etiam
in
,/r

credidit noster

/{ni/ii<iui/iis\ i/ui

1'rnitlc

Vheophilus Pa trut rrlm ru m <</,/,

utpoie

sa>po
,

cum

fratre

pala-

crirr,
sis

nnnnl
V.I7,

OCUlu

LluloVH'1

lialalaillieu-

eniscopi,

verb.is,

qus habes apud


il.

nos tom

laudans Uominem, approFrequenlantm bans electionem, annuit voluntati, el in concione civium prmcepil super ha3c sensa requiri. Popuius

tium

.lunii./<m/.

/"////.

nrnismiir S. RoSSelinS
oquIos

audiens,

quod volebatj
principis

in

virginis

Ca/rtkusians ,
inlci/rilnlc

cujus

ejusmoM

favorem

exclamat,
oblenlu

laudem Leudomiri, in ac de esaudilionfi


Ductus itaque ante
populi

mtrahth

cuns/ncuos post
,mr

illtus olnlinn

felicitateque sua
regifl

Deum

laudat.

rr/wrtns cssc,

tlmlcm

mclius /imimlur.
<;/,

Jam

,hci

praesentiam,

sanctam

!>

su/na, srri/iliurn,
rri/iiij

Y/lr
"<<

/,,/./

,lr

Insc rtnitts

,in

robitate,

de oouli prodiffio
sihtisse
.

memjr
I

pessus violentiam, suscepit pasloralo minisleriuin, invilus, indigiium pra-duMbal so a ,l ,| U od


;

nisse.
i/un,/

Etde posterioriquidem
sriiy.sci/
/jisii/li

potuit,fbrte

coaotus, divinaa prudentiaa


VlllllS.

obediendum

esse, de-

unlr

1 1

,/

n.sl
:

u I m,,r
sr</

ciins
a,l

u/iml

mrnimrr

lul

,/ml

/nnnum
tunc
Yltatn

3 tat;

Solempni

tripudio

plebs

Ijocunda]
ac
favente

resul-

'''

ii

ritt

lA-

Uttiiirt,

imn vidco, mrhorrm liu/ns


,/min,
,/,/,,,/

silrnli/ rai/saui

coronantur
honoris

ecclesisa,

auscipitur

cum om
Deo
ci

pOSSe
accipe.

ussn/iia/i.
iiuta

,stu

fuhuln

nimodis
saluti

obsequiis,
in

immhim

cssct.

Modo quatc mcil in/uc

hominum,
longa

sede

pontifloali

resedii.

vitatisque

expectatione

conquievit.

Kuit

autem

336
auctore
kort8
stbpha.no.

VITA

S.

LEUDOMERO VEL LEODEMIRO


lm
.

EPISG. CONF.
oblaturus,
el

Lemovicinae urbis g indigena spectabilis ornatus [genere] facultatis multimodae, affinium omuia vllipendens, ac baec multitudine; sed araneae munimenta disrumpens, a

populo holocaustum

acccssit.

Implcnan-

rj

autem

membra

ecclesiae,

stipantibus

lurbis,

gusta

parielum

brevitas

accusatur. Inlerea

cum

velul

inflma

a clericis
divinis

carmina

divina
furoo

ederentur

e1

minislris
basilica

cordis
abjecit,
h

oculis,
el

oui

recto

iimore impediobanlur,

scrviretur,

quoque
lam
ex

thuris
viris,

gratam

Deo

[peregrinationem]
i

ash

aromatizarelur,

quidam
decursus

quam ex
per

sumpsit.

Clericus

faclua

gidii
sibi
el

archiepiscopi

mulieribus,
struatos
natici
n

qui

passione

daemonum
appellanlur,

menet

consecrationej
tibafu
i

ostendit,

Deum

cooperari, cae-

lunae es

agitabanlur,

qui

Lu

conversationis
se
in

sincerae,

semper
erant,

praefl-

consuetudine

cceperunt edere,
:

enS| saspe

ea,

quae

ante

extendens

primo
timque

quasi

indignando

submurmurare, paulavoces
et

ordine;

diaconi

eo

tempore

praeminebat,

fervescendo,
Qagella

insanas

quo gladium amariludinis tam immensae de morte


san.ii
fralri8

tamquam
gerit,

paterenlur,

proclamare

Quid

Elaphii
in

sanclus fervens
pro
i

corde suscepit. Erat Vir orationibus, el tam prose, quam


in

isteodibilis ad nos venit, qui

molestias nobis in-

quietem

perturbat, Iras accendit? Dicenles

populo limina Sanctorum frequenter extergei

baec: conlra

Quo bujus praesentiam fugiemus? qui nos

ii.ii

eum

luebitur? sed Missa

finita, et

benedi-

jamepisa.pu*
cacamilluminat:

Cuill

'',-n

qiia.laill

tlie

iitl

inlrH.l.ll

S.

Ma-

ctione

episcopali

accepta,
et

aqua

benedicta

ab

,-,,,.

suburbio

Silam

SOlitae

oiatiom>

gratia,

Episcopo asperguntur,
propria

liberati

ab

eis
et

sani ad

clericis
ihi
m.iiii

quibusdam comitantibus,
caecam,
pedibus

properaret, vioffensis

revertuntur;

Deus benedicilur,

Sanctus

mulierem

baculo

laudatur.

quaerentem,

Laudecium
esse
lieris
viriiin

rdia ail ad motua mise el subdiaconum suum, quem sciebat [Vade] et mujustum et sanclum
:

7 Sub
nobilis

eodem
familiae,

fere

lempore
aliena

puella

pulchritudiuis pervasa,
inter

quaedam omnimodae, a
aliena ho-

etenergumt
" rtmi te<

fcedissimo

hoste

sibi,

istius

oculis

sijnum
si

DominicaB Crucis imforte

minibus,
suas,
ccepil

captivata

proximos,
plane

voces

non

B prime,

ut

videamus,
subvenire.

rirtus
ul

divina

ei

voccs

belluinas,

voces

dignetur

Qui

posl
et

ejus jussa
B.

com-

delatrare.

Angustiantur amici,
expellcrent.

daemonicas E congregant
divinis con-

plevit, illa
iinii

visum

recepit,

in

laudem

Leudoet

sacerdotes,

imploranl gemitibus, ut

exclaraans, ad

hoc speclaculum multos [colqui

juraliouibus

lyrannum

Cum

itaque

limitaneos]

excitavit,
sui
h

Deum benedicebani
diflundebanl.

exorcismis impeteretur inimicus, repugnabat airociler,

ubique h

Sancti

merita

Audiens

verba injuriosa
Dei
ministris,
dicere.

ergo Sigibertus
siin
fecit,

famam, eum familiarissimum consilioruro arcana ei primo commitejus

[sibi]
il.i\

evomebat, et insislenlibus tandcm compcllitur meninquit,

verum
in

Quid,

mihi

inslatis,

tens; qui aegolia riduarum, pupillorum et omiiijusir oppressorum, ut proprin, ^uscipiens, iiiuiii
ccepil
in

quid

vanum
sed
Ipse

laboratis?

Vobis quidcm invictus


prae-

obstabo;

ulinam

Leudorniro obsistere
;

virtutibus

clarescere,

el

cum medela
corponbus
vocatur

verbi

ad

vitam,

sanitatem,

la>sisque

subvenire
luemtoiut;
/
i

quem timeo ipso solus est, cjuem utinam numquam videam, caplivatum audiam, ne me a vasculo isto gratissimo ipse capvaleam
!

solus est,

Conligil

itaque

in

castro,
/

quod
fluvium

livet.

Venienle

ergo
vero

sancto

Marogttlum,
lues

super

Malernum
lanta
vij

situm,
ut,

effugit.

Bpiscopus

Pontiflce, daemon sanam puellam erigens,

7)1

mortifera

m,

atrocitate
Iridui

saeviens,

parentibu> ^raudentibus et

Deum laudantibus

inco-

qui
h.i

arripiebatur,

ad

perveniret

spa-

lumem
8

reddidit.

Metuenlibus
adesse

omnibus,

non

jam

audebant

llabuit

etiam
o

B.

Leudomirus
saepe

culturam

ab

Fabuiosa de
avlbvt warra
r'
'

\i\i

morientibus,

fugiebant (et mors recollapsi desperali;

avibus, quae

vocantur,

depastam, ad

'

pentina
iiuliiis
tis el
iii.i

lugienlibus occurrebal

proximo solalium promittebat, Limore moriM

quas veniens, praecepit, ne quae recederet, easque aii iinin iiin iii suburbio omnes adduxit et
inclusit.

salute

promoriens. lacebanl
corpulentos
eos
el

quodammodo;
languidi

omnes in pinguesmamultilu-

Custos aulem horrei


:

unam

ex

cis

gula

iM
'

ci el

abscondebant,
sepelire

prae
\

dine
rniiii

timore

non audentes

honorem
propatres

quo mane comperto, Vir Dei dedil omnibus licentiam abeundi; et nulla recessit. Qni gulosum increpans, plumas et ossa F
afferri
el
1

seductus exhausit

sepulturae

reddere

timor ac multitudo
lamiliae

praecepit,

el

prece

facta,

hibebat.
parci
iii

Bxhauriebanlur
exequiis

pariter,
sibi

eam
'"
i

societali restitui! aliarum.


>rant,

avem Tunc

suscitavit,
ei

modo,
nec

Dliorum,

vestimenta
ad
B.
ei

con-

'i

gratias

referentes,

avolarunt,

sepelienda servabanl

Tandem

Leudomirum
aperiunt, et

umquam
iiini.

posl

agrum, quasi
igitur

sibi vetitum, accesse-

coufugiunl
u t pro
retur,

cladis

vehementiam
el

ipsius

cladis cessatione

Dominum deprecapcenitentiam
pec-

9 Consueveral

Vir

gloriosus

anniversa- samtwmoraw
Bttepeiuw.

exposcunt. Qui oravit,


imposuit,
satis
el

"am
"'
, i
i

ordinationis

suae
el

catoribus
H.i

statim

commemorationem agevacare;
religiosam

clades ipsa cessavit,

oymnis

Dei

laudibus

quod

ejusmeritum
veril
siiiiin
:

consliterit, quod per totam viciniam devastans, cessaunde laudaverunl Bominum, per Sanctum
lues,

evidenter eis

mirabilia operantem.
el

Un, l,r jocunditatem populo exhibere; quaa consuetudo a modernis quoque diligitur; sed utinam antiquum per omnia tenerelur

exempluml
ut

**"<
xatot
cti

<:m "
'abile,

""' '"

""""[>""

"ti

Deo

6 Contigil
iii

aliud

mei

placuit,

quod
i

ad

San-

bealus

isle

Sanclus praevaricatoris
solverel
>

gloriam

Dominus dignalus
pastorali
venil

Vdae

sl

propalare.

mi-ffugabile de-

1,11,11,1

,l

.!""

Sollicitudine
diocesis
suae,

quippe

liber

numerum
solubile

rillas

peragrans
Sanctus ad in& CumEerretur

angelicae
:

immorationis
'i'
1 ' 1

aliquando idera
n

pos essionem, quaa Parta voi atur ex

augeret, excrescente, vas


terra

inflrmitate
istud

corripitur

frangilur,
fe-

que
'"

fama

adventus

c orP"8
.

terrae

ejus

ciri

umquaque

commendalur,
in

animus

I,x
'

Nrll,t

carbunculus,
''

populos,

confluebanl
ul

turbaej

concursibus,

audirent,

quid
el
la

mixlis undique de cathedra Dei


ac
ro-

'"''"ii^
a

mandarel Praeco sanctus,


borarenlur ejus
est,
el

rporeanno
j.isiis

diademale H<-gis cum sanciis componiiur. Recessil autem


aetatis

suaa

tiflcarenlur

benedictionibus.

P nd -Gal.Octobris,plenusdierum,el
sicul

sepluagesimo quinto p
ingressusesi
sepul-

Paratum

itaque
se

Sacerdos Dei ad

aiam,

promiltitur,
in

\.-rum pro

ac

abundantia

cnrum

q,

regnante

Gallia Clotario r, et

imperante

DIK SECUNDA OCTOBRIS.


rante super

337
i

Deo
Sancti invocatio.

in

u/iitate

omnia Domino Jesu Christocum Patre Spiritus sancti per omnia saecula

Jlrs

r.i

n iiiiimi

/mlmil

a,l

,/imn

llrrr

mln

rs

,/,m

MICTOftl

hacc
lib

S.
v,

Eulalia

colitur.
ait

Gregorvus
causas

Vuronensis

FOHTE
STEPH&KO.

sasculorum

Imen. 10 Nonum Responsorium ejusdem Sancti.

cap. m.i

tantum

Posl haec Elasius Cala-

launensis
reginae
in

episcopus
Bispanias

propter

Brunecbildis

Leudomire pater, famulis succurre potentei Df sani vivant, aeternaque tnunera qusrant,

legatione directus, correptus


el

a Pebre nimia, spiritum exbalavit,

exinde delatus
est.
.1

Omnes

el

nitidos facias conscendere caelos


i

mortuus ad civitatem suamj sepullus


childe,
:

Bruni
agente

Daemonis insidias
oiiiiii'> ni
iiiiiilii-

alcent,

peccamina vitent
ca?los.

/ii'i

sui, childeberti
vita

Regis, tutela/m

Virtutes habeant, virtulum praemia captenl


i,K i.is

Elaphius sub fvnem


ib

susb eo

mitti potuit,
est.

conscendere

Sigeberto, ut supra

dictum

Pro

Gloria Patri etc.


in.i

berto igitm hic et infra substitue Childebertwm.

pid nobis, beate Leudomire;

Ut digni efficiamur promissionibus Christi.

n n e civitas est

g Lemovicus, indigenis Limoges, Gallise Aquitaad Vigennam flwvium, Lemovicensis


et

provincfa caput,
Bit/uricensi

episcopalis sub archiepiscopo

ANNOTATA.
a
viter

li

ihr

in

tom. IX Gallise Christianse

col.
ln

\knummi-.is,

inrrnlni ,/rrimns

mmns

OrChiepiSCOpUS

atque idem est,quem num. \2CommentariipraeDe S.


egit
icix,

Ela/phio

episcopo
nostei

Sollerius

Catalaunensi bretom. iil \ugusti ad

vii iii.iimiis

subscripsisse donationi, a SS. Elaphio po et Leudomero tunc diacono factx ecclesise

m
ii, i

pag. 747, ubi ejusdem beata/m mortem


580 reposuit.
ea>
i

aunensi.
lii

annum
b
Ita
iii
i/.v.

.!
,

terebat,

si\

frequentabat

correan
S.

apographo nostro
non

incerti loci

k Sigebertus rex AusPrasise S.

Leudomerum ddaE

niiiii

Viotoris

recte legitwr alienae.

conum
obsn
I
1

novisse pot/uit , nofi episcopum, ut supra

monui, hunc Sanct/u/m ab aliis Leudomerum, ab aliis Leudomirum ac Leodemerum


c Jain

Per
1,1

Maternum fluvium designatwr


Marne, med/u
sevo
In/ii

Matrona,

appellari
sic

ego

primum rvtinendum
donationis
in

censui,
facta
13.
.

vulgo

habet

charta

ab ipsomel

Marogillo Cauilms

etiam Malerna dictus. Maroyilum caslellum


vel

qua/m laudavi
(1

Com/menta/rio pra vio

num

sed

utroque

modo castru/m
est.

castellum

istud

//,;(

u/ncis
loci

vnclusa
;

supplmda fuere ex eodem


sufficiai

ignotum mihi

Ms.

incerti

de quo

lectorem

hic

Sseviisse hoc temporei/n

Gallia di/ram
s
lib.

'

temel mon/uisse, quotiesea signa reourrent.


e

<) et S. G
,

mens

v,
I

cap. \\\\

Sigebertu-s
ir.r;

hic

fuit

Clotharii
/n

filius
"/>

\u-

rnliln,
fuisse.

liimra iimi/rn />l, tis a

m // i/nn nmr

/nr ,/sns

slrnsm

rrinm limr
to

m
S.

m/r

a n nO 575
;

occisn aliquot

annos superviant
i

Elaphius
/

quam
dem

ob iiin pro Sigebt

substituendus
Ms,,
;

filius Childebertus.

Adi
In
est

Commenta/ri/am prsevium

Hieronym/us in Evangeli/um S. Watthsei rirnm docet, aliquos Lunaticos appellari, qiu rmr n ,/.i mm, ,/ms slnl.s Irm/imilms rr.rn nl n r
II

iv

nuin.
Velut
r

14

et sequenti.

quodedo,pro$\%%-

11. 1,

n,.r

deest

111

11/

ographo S
scri} ta est,

Vftctoi

>

berto relicta lacima


linii

sed

pauh
"

post Sigebertua
ilur.

altero

autem tam dubie

ui

eam
fc

rlmin

iV6i

nnhh

///

Elogio S.

Elaphii dato ad wtem

mm
Ausint,
1

libeat.

Sed

pm

u/m

<;

oum

'/"'

de hisce hic diountur. Adi Commentor

gUStl ilinlnr

llis/m n m m fuiSSe, Ut i/lr miSSUS m Eulalim martyris Emeritensis imperelfquias S. linrrl, rl lr,/nlmm' snn jilirlrr fiuirtns, ilam m
illa

inm prsevium nu/m 10 p Saussayus in Hartyrologio Gallicano,


.

perperan
q
Ynir

legii

trigesimo quinto

Gallias
obiit.

sacra

pignora deportaret, diem


580,
i

suum
bunt}

Commentarium

prsevium

num.
II

18

et

Covntius
in

ad annum
eccles

num.

3 ei

longue-

dim/ms sequentibus.
r S.
Cliinni nmrliiu

llim

Historia

ejusdem
C

Sancti

mortem

obstitisse,

quo

minus

Lcudomerum dm miir m rssr, ,li n in


et

C/ntharii
,

monarIU

</.

111

CoalnW/ltU)

s. Eaiuii.r Emeritensis reliquiis Gallia

ditaretur.

num.

15

sequenti.

43

DE

'

338
ADCTORB
C B

ACTA SANCTORUM.

DE

S.

SERENO PRESB. GONF


IN

PRIORATU CKLLM

SUBTUS CANTUMKRULAM IN CAMPANIA GALLIJ!.

COMMENTARIUS
Memoria
in

P R iE V

Usuardo, aliisque Faslis sacris, cultus, Acta


qualia.

ANNO
n

rOTlTB
n iicl

Som
[fl
/

f>

Olttl

sacru,

haud dubie wm ea m re Adonem tibi pr&euntem non habuerit, S. Ssrenum^awea

suardus ad hunc diem


i

pri\ ita

enim

<<!

facere

non comperio)
iii.r

venerari

eum,
cuitut tribut

ntevere.
2 Ui"i
sit,

Wes

gedes sacrs,

quod ad rem

/.>-

V_y
est

c tsimis

his

verbis

annuntiat

[pso die,

nostra/m
lensis et

sancti Sereni confessoris,

U uardum
-

recte secutus

magis facit, sunt abbatis Ca/ntumeru- cUtUvmu, f uorum pa/rceciSB cognominis basilica, ecctesia
i

Grevenus, hoeque ipsu/m deinde etiam Petrus Canisius in Wartyi G mani o


<

Crii.r s. Sereni

et

ecclesia

/>"</',

qui Fons Bettonis

dicitur. Disca
i'

irf

lum

e.r notilia, q
i

(/uamsubneamn

nato

prsestitit.

Nihilommus

hrnc

annuntiatio a
i

tis

s.

Sereni,

reven ndus dominus

setur;

Molanc Usua dinis dumtaccat Additamentis accena Martyrologw autem Romano hodierno
mittitw
.

Cousinet,

stini,
vpso
ni

cmtiquis
Ujco
'

ecclesue

sive

Solleriui

nostei

vn

quod Usuardo a
i/n

S.

Serenns, prout
illustrato

canonicus regularis S. Augur Cantumerulensis cha/rtis P rochium nostrum


t/am
in
<.,-

se

jam
si/oe

a/rmo

1682

t/ransmisiti

mnotalionibus,
:

ante

me

observavit,

Belino non
iis,

repertas,

quas Vicolaus Desguerrois

Opere, cui titulus

quod

satis

cognitus non fuerU

qui

Homanum

Sanctitas Cbristiana duEcesisac

civitatis Trecensis

circa alti nos \)iginti sseculi \\i annos marunt. Sme, oum hunc Sanctum so mine Usuardus indigitel, soire illi ew ipsosolo non potuere, an de nostro, am de alioS. Serenowi
h " }"
./'"

hodiernum

ad calcem
i.<nn,
<

Vitse
.-

S.

Sereni

adjecit.

Priom

verba

h ,, stimt

Vilia seu

pagus, qui Cantumerula

dicitur, loco eminenti situsin

Dnibus Campaniae ad

Occidenlem

extilil alias

"

castrum propugnaculis ua.-

haud

dubie,
ra

quem,
ulis
i,

li

ei

1568 typis

vulgatum,

oi

consunostri

niium. Huc Henricus I coraes Trecensis palatinus canonicis regularibus cessit, el in abbatiam nomine
sancii

luisse

non

videntur, dislinctiorem

notitiavm acquisivissent

Sam Hicenimdwm in

Sehem
Adriano

erexil

ac fundavit,

approbante
liujus

pri-

Wwrty-

mum

Pontifice

maximo

nominis

rologio suo

Scmctum nostrum ad huncdiem commemorat, non solum ejus nomen exprimit, sed et locum, in quo colitur, castrum scilicet Cantume-

quarlo,

Alexarnirn terlio.
lica.

s
'

annuntiatione ailribuit CantumeruIaeS. Sereni confessoris. Ai castrum Can taneruhe et Cantumerula, quo nomine, ut mox videbimus,nwnc abbatia canonicorwm regularium
.

'"'' recte assignat. Mawolycum Fen-arius in Catabgo generali Sanctorum est ecutus, qui '"""" """^" voce Castri, Sanctum noslrum '""'"""'"' brevi hac
-

|iustea, anno scilicet 1165 Una estcoenobii <( parochiae basi- F Subtus Cantumerulam versus Orientem extat

confirmanlc

sancii

Sereni Cella Onlinis sancti Benedicti, ubi

corpiN ejusdem 3ancli confessoris Sereni in capsula super altare devolioni Bdelium proponitur. Caput
etiam sancti s.h.istiani
ibi

in sacrario asservatur.

Ad Occidentem
dicitur, ecclesia

vero

in

villa,

quae

Fons Betonis
patrolitulo

('Ljmdem sanctum

Serenum
tum

Au9ustini,
'

num

habet.

Pestum sancti Sereni sub

ei

Conritu

parcecia

milrm

towto10
V a( J121

"

designat.
''""'

cognominis insignitur Porro Saussay s vn


lo

fessoris

uiia

eademque
.

die, bae trea

ccclesiaa,

""i parochiae

secunda

videlicel

Vost

partem u Martyrologii Gallicam


usus loquendi
i

Octobris,
,

solemniori concelebrant. Postcn<u,.s


interpretatione hac
direcesi

mni
In

terri-

torio scu

dkecesi

Latina
sunl

donavi
ecclesiae

Trecensi,

inqua, utvidebmus
est, S.

nostra

Aboatia Cantimerulensis tita

sij

tres

"'"""'
r " ,r '"'
I

Serenum ad-

'/"" '"

ncm
" ir

reMaurolyco ac Ferrarioi Sanctus noster, non tantum Canalits dicscesis Trecensis

ton<Ml*,sedbinisimupei
loc,s
r,lh

>""""

e **

ovutem

alterutro

saorum
fure
loco
is,

''""

oorpus

quiescit;
ut

ambuendus
'"''
'j'"

quare
nos
fa

dicalaa, i prioratus el ecclesia parochialis CellaB, quae reliquis est antiquior 2 Abbatia .'i ecclesia Cantumerulae. 3 Ecclesia parochialis Ponlis-Bettonis. Fcstum sancti Sereni celebratur ,. Octobris, idque cum solemnitate in

sub nom.i.c S M.iuN,

Deo

potiori

memoraUs

videtur aut,

""" tontomejusculiu,sed etsacris exuaui certe

prsertim in ecclesia prioratus Cellae,ubi ejus reliqui^caps^ inclusu- s.iper altari

locis,

"'"

tetator,

generaHm
Vres

pnnc.peunacumillisS. Sebastiani separatim


stunt.

exi-

territoric

<to*cesi

Vrecensi,

seu

qua

sdes saorm (plures

Sammarl/iani

fratre* ' "

Mi/m '"'"

h,*,c] n t r '"iiilulo

mu.r

exavta nulitta

domino

>

DIE SEGUNDA ncToURIS.


^
,/niinim Cniisuirt
fere consciitiitnt
t/i

339
i
>

us,

</n;r <!<

monastei
rrl "IJici

>>>

Cellensi prope
n"ll<>

>

as non

li<>n<" <n

t,

imo

auctohe
c. b.

CtmVumerulensis fundatUme ><> confi/rmatione commemorat De illo enim /</". IVGallis ChrisVians pag. 214 sic >! >/>""/ Canturaerula dioecesis Trecensis, Ord. S. Aug. fandaturab HcnComito Palatino Campaniae rico cujua monaUexander lil Papa diplomate consterli privilegia
camobii
I
,

Sanctiwm ipsu/m
,

oult/u

ecclesiastico iirideon
fuiSSC,
/" <7 inlr-

ccl "Ijrclittn iiini/ii""i

tUppUcatUmti

iim

iii

locis num.2 memoratis vmmemorabilem ankmque usque ad finem saltem sxouliprx-

quxtanmi

ficri

tolu<* a6r s a-

tcnii riihitin

habuerit,

forle

lirm.iMi

Parisiis

ir,;,.

18

Gal.

Maii.

Quod

vero

subinde quanlu/m ni mutatw. Talisfuit


tn

"</

inquemta/men nonnulla modu/m mt/roducta fue1502, qua/m sxpe


ag,
'13

illa a/nni

ad approbationem fundationis memorati camobii, >/""m etia/m la/udaVus dominus Cousi ab Idriano Pontifice maan/mo hujus nom nis ijuarto factam. a.ssertt de ca nec apud Sam/mai pertinei
;

laudatus Desguerroisius

"<i
:

a/nnu/m illu/m

hunc

modum

na/rrat

Anno 1502, xxvn


decet,
in
.

iprilifl
I,

episcopus noster,
proul

Trecensis, qui i/nfra nominatu/i

vigilantem
Loca

pastorem

plura episcor

thanos
ptores
rsi,

i<iini"i>>s,

nec "/>"</ quosou/mque alios scrii/nvenio.

patus sui
iimi

visilavit,

atque

primis Prioracujus
prior
livi-

mentionem
is

Atd/ubiu/m

mihi non
>pir-

Cellae

sublus

Caniumerulam
ibi

quin
><</

illa/m

didicerii ew antiquis ecclesise


}

eral
iiiiin

frater

Joannes Truchot;
conlinuabalur,
Missae
S.

Onlcium
In

Cantu/merulensis charHs
lola

quales se
revera

recte

dicebanturque

qualiillo

Papebrochiwm nosVrum anno 1682 data


;

bet

hebdomada
Sebastiani

quaiuor.
p;irsi|iic

Prioratu

significat
r<-i

qualesque
ex

Vunc
iis

ibi
i

eajsHtisse,
\

quieSCUHl OSSa
S.

Scrciii,

sii|ici'i(ir

capitis

isiiniiiiinii in fit

qu

><<

Opere num.
/""/

martyris,

quaa

reliquiae

eotempore

oedenti citato ">/

annum

1180

307 narrat

per

plures
litU

vicos et

laudatus Desguerroisius, ad quem propterea ouru>


si/in

Cantium
a

pagos aliaque loca suppliCircuiufrrri rlrrmo>ynas conquircndi


at

lectorem

remitto. Certe

Aih/o/it quarti

mteri/m PonHficaVus apprvme oongruil <<"" i<'"i/>i<\


:

solebant,
id

R.

Raguier
sua/m

(episcopus
vetuit.

ireilhh

censis)
</,ti

Qeri

justa

de causa
ha/ne
tationis,

Hsc
>

quo Henricus
n
teste
/!,.,;

I.

Trecensis comes floruit

hic

Petro Pita o

incomitum Trecensiu/mseu
esi

mim, Cam-

insuper
ta/m
i.i

addit

relationem

esse

quam m

Genealogia, natus

"""<> 1127, defunuti

si/.c

diceceseos

memorat/us antistes
oculis excerptum
a
Pet/ro

i/nstituit.

Ast

rinM/it

"nno

180

ille
i/n

vero,

inU
S. Petri

egohabeom
seMt

vAotisseu Diario
Chiffletio

eruditos con/oenit, Bomse

Cathedra

ejusd&m
S. Sereni

uisitationis,

SooietaHs
<>>> Actis

a mense Decembri a/rmi 1154 usque ad Septem,nini 59, <(i ea hoc capite non tit,
iTi
1
1

nostrse sacerdote

ad Majores nostros wna


Si
fl

Wansmissum, quodnuUam
'

vel suppli-

d/ubitet/ur

a/n

Ad/riano

quarto

sspe

la/ud*

cationis cu/m reliquiis SS.


,1,,

astiani

et

Sereni /

dominus Cousinei

recte att/ribuat

approbaHonem

solita

ejusve

per

D. !>>> o\

>>,>>

Ra
facit,

fundationis abbatis CantAi/merulensis, qua/m propterea cmte annu/m 1160 fundatam esse,nec<
est.
traditur;
',

Treceusent c/iiscopuin

abroi/al.i
<

mcntionem

hisque Desgm
Buperior capitis
S.

relationis

verbis pafsque

Sebastiani martyris

terminatw

PoTTO loudaVUS
282
ei

Dcsi/ir

,/

<i

i<

n ni

\3b

at,

c"in

verosimillime etia/m
verba
vitio in

sequentia
fuerint,

^usdem
soloque

/>",,

"""">" 1180 pag. 307 pro distm-

relationis
libra/rioi

a/utograpko

abbaVia Cant/u/merulensis noVitia opporPune ad propositum nosVru/m i/nsi/nuat, sita/m ea/m qui muris inclusus, <;>>/hi<n pago cognomini,
otiori

u/m
"<<i<<

in
est,

eacerpto nost/rosi/ni omissa,

dubium
:n

non
1,

upplicatio cuin
/-,
1

quin, ui narrai Desguerroir icin/ims SS. Sebastiani ac

,/"<

superimpositus inter uioum, nomine Darbonet

m.v

ri

pagoi quotannu
D. Jacobo

fieri

olim

tiatit,

iliihint

Villanoxam^ Gallte vn Campania oppir intcijncct a rjito non nisi mica leuca
,

soluerit,

eaquea

H.

Raguier,

Trecensi

episcopo ob abusus verosimilitei


;/".
r,

introductos fue/rit

horaria
S

distat;

ex quo

fii

consequens,

ut

Cella

mbVusCantumemlamquvnquefere l horaris quadrm tibus ab eodem oppidulo distet.


Sereni

[tque i.ic quidem mutai


,

incultuan
;

offiauvi eccuttiutieum,

nosVri certo esi introducta

dubitari etiam
i/n

Elrnim
|{

"</ Ihirnlrn,

Vt/ / n>>.t:c, I tn lnhnlts

Gcoest

graphicis Blavianis notatu/m

invenio,

situ/m

co?nohium Contumerulense, ab eoque etiam Orumirm versus, "t ex Colleotaneis irur.c horarUe quadrante distai Cella S. Sereni,
,/,!,,

"" pariter inOfficium scclesiasticum, honorem olim concvnnaVum, mutatio qusdam jam nor\ sii vnvecta; sanesi idfaotwm nondwm F etenim Offunmm illud Sl i_ f ito potest
potest,
r,if.
.,-,
.

flStat
1

39

icctnnulms
in

</".r

per

in

inicr

CanVu/tnerulam
S.

sequali

uVrimque

avam, qua Sanctus nostei


honoratus olvm

looissupra

memo-

distanUa parva ecclesia jussu


Desguerroisius,
xdificata

Sereni, ut inquit

rati

utique fuit,

ad

VaVutvnas
pri/mo et

conspusiVur ; quare CeU lam S. Sereni quinque fere teuca horaria drantibus Villamoxa distare, non potest non fieri

reciiandx proponunVu/r,

novem

scilicet

consideranti per picuum. Ceterum

licet,

ut

jam

ultimo /"'. sed Dominica infra Octavam^ trest julii quinque diebus reliquis. Cum auteml^rlnmrs ,1 T >>> ncs ,1V />> Oin />t:r "I pl'<<><> '"<< "< sml 6X
'

'I

dichti" est, parvo ad/modu/m spatio ab abbatia Cantumerulensi absitprioraVm CellsS Sereni, non

i,/,

s.

Sereni,

hxcque,

ut

em dicendis patescet,

propterea

tamen

hic

ab

illa,

sed,

<<i

iterum >>

Collectaneu prope Trecas OrdinisS. Benedictd, Gallice Montierla-Gelle, dependet; ex quo factum forte est, ut
jrlhtnits,
citin

nosVris

disco,

monasterio Ce

fabulisquam plurimis sini fmdata, illas forte alir v utpote cr /iis contewtas, indignas merito astico Sancti noi" Offi .:,,,,,!. qv.
i
i

sin.

iiitii

correctume a
additis

locum
eticm
aliis,

reti

<><<

lectiones memoratas,
i/

Antiphom
quseOffir

"<>ssrl

>/<>

iilc tn

t'c!/"t"

sithlns

mnis, Responsoriis etid genus


lesiastioum
S.

Cellensi,

ntu/merulam dependerea men orato monasterio satis a/utem <<>>>< ert/u/m mn haberet, an

/m-,"" vero iWicS.Sereni oorpus asservaretur,illud Martyrologio suo Universali mo,,,/ hunodiem in nastmoCellensiprope Trecas, uVpotequodpriorato
,hi,is
/in.s,
:
,

proprium vn festoet /tn ,,,1,,,,,,,, irrihtni/iii" consHtuunt , laudatus supra Chifjletius ad Hajores nostros VransmisU;
Sereni

nsmisii

et,

Antiphonis,

Eymnis

etc.

omisi

CamVumerulam oelebriusestac
certum
est,

nobi-

lectumum soktt lecHt nes ea codice Ms. saorarum ':, s. Sereni desorvptas^ iisque hunc
tttniut"
/><'/<

moluerii adsoribere.
ri,,,
sit,

"i

Vita

S.
ei

Sereni

presbyteri et
ecclesia-

S.

Sereni corpus vn

confessoris

Idm

prsstitit

Antiphonario

340
m
i

DE
<

S.

SERENO PRESBYTERO CONPESSORE.


s*pe

roM
i

,,.

Sereni

,/,

Cantumeruh

laudam
.

benlm

at

periodu

illa

Vita

edend

dom
ngrumt,
ntt

ad m de Museo nostro bene merito sttbmissse


at
>

anonymus
de allatisa
S.

,1 oonsequenter omisit ,-,,,, CA /// ///'

ad
II,

ea,
,

qute

cum

\ctis,

exquibus
i
i

Sereno

S.

Sebastiani

Roma ad
i

Prio-

non

itiuni
,

ratum

Cellse reliquii

mte ma
coi
i

submde qusdam discrepantia


quod concinmtor
Officii
S.

hinc forte

mm
i

prodigiwm
i'"" 1 "

oris S. Sebastia

Sereni nonnulla

nlis, verbis

Desgue)

roisii

mo
"'

Ididerit,

partvm subatia
proli-

'"'

"'"'''

""'""
>

"'''"

oisius indicat
1./.-.

/,
|

dup iicis sunt


ot
.

generis,

an\
:

'

ejusdem sancti
neque

utrague ab auctore anorstant

" 9

tyrii
I

orpus.
''/"<'

nymo
eo

apud Saussayum

istud prodigium,

,,,,,
,
,

WWWJ
oe

5i
,
,

Vitaedenda,nequeproutDcsguerroisiusaffi
Ucel

quin

memoratU
;
i

Lectionibus contineaI

mat, accu
,/,//,

istud pro incre-

ontra

\isium

num 638
r,,/.r, ,.,.</.
/,// ,.,,.

in capita
\s,

xvu

di\

qu&

Lectiones in Offkio S. Sereni

plerumque ta/menin levioristannon "//'/(S.

imileque non semel in ictis non ha \d dh m prsecenostris, et quidem adhuc dentcmin Gloria posthumaS Bavonis.i\ num 76 ratjCum ta/men insola Vitseedends De gueri

""J"?*

itate

fundetur, h& cque,

ul

dir

deris,

\ua

reliquias

Sebastiani

respiciunt,

cendis amplius patescet, sitadmodu


eo forte,

infirma,ab
esse,

quzque
i.

mo
a
n,i
//

enti discri nen


//.
..,/.,

impo

quod
illud,

res est,

non

multum aberraro,si
dixerot

itantia,

Desg\

qu& omine
pre-

ii

,ri ,nii

putamque
ine^

fabella/m

quam nude
,/inn
'.

vulgus

subinded
l!

Prieratum CelUe

S. Sereni

ob qua/m S. Sebastiani corpus Suessionas deferetir

tiosis S. Sebastiani reliquiis, quas ibidem venera-

Honi

lum olim

t/radiunt

occasione

Wansl
,ih
i/

aliquamdiu in ecclesia S. Sereni " //" substiSanc licet flistoria anslationi tS.Sebastiani, imo Bollandus ad \\ Januarii, ac deinde
/
t/\

corporis ejusdem sancti martyris,

quodcum lioma
.

'onius in Actis
Ssec.
i\

Sanctorum Ordinis
,

S. Bene-

Suessionas deferretwr, Uerque haberetu/r

/""/.
/<

haud
'''.

rocul

memorato
in
loci
illi\

Prioratu

ag 383 typis vulgavit, corpus martyris, cum '


i

"

populi consit o

illatum

retur
ibique,

im

Cellam
editis

S.

Sereni

fv.

sse

illatum
alv-

ibique ingenti
edilis

populi

concwrsu

mullisque
',in,i iii

sanationum
S.

honoratum, mvraculis clarum,

etiam

sanationum
vel

mwaculis,

qu nto temporis spatio

mbstitisse,

comm
antequam,
vel
loco

substitit; Lectionesvero Officii%. Sereni

insvnuant ca/put

Sebastiani,
i/n

qum suni mncti


Cellse

hujus

martyris

reliquise
net
-

Prioratu
qui

ex-

nuspiam ta/men indicat, illud postquam in Cellam S. Sereni moveri, plurimis etiam
donecvel in ecclesiam Celh
ejus principi

esset illatum,

ipotuisse,

Sereno,

illud

Homse

lum, vel altari

aJoanni
1

Pon

moniPu angeli acceperat, ad CanVumerulam delatum


isim brevu
et
i

imponendum decerneretur. Verbahuc


ii

spectantiaexcap.vmanum.SGeditionisBollanr
diana
10

'

,i

.,,,

juvi

transct ipsi
hsec
:

S-Sereni,
""'"'
quodaffirmant,
..

quam

cdemus, devncep

fen

no

Sunt

mtem

Perlatus

cum

honorifico

s.seba>tiantad
s

/(

'

" ad annum 638


"n

cap.

xvi
ul

rem

posthaec contigit,
marlyris

corpus
Galliam
deferre-

Sebastiani
,l(l

insignis

Roma

in

agmine egregius martyr Domini (S. Sebastianus in Cellam S. Sereni, mulier quaedam clinica, terram semperprospiciens, necaliquandosesursumerigere valens^ in occursum illius ad ecclesiam se perlrahi
fecii

""

<"< / """-

natt

(ul

annum 8i5 dicemus)


^anslatio
illa

Suessionas

lm
p
^

quae statim ut advenit, in directum sese exluel

""

ra

"'

Qebal

per

Campaniam prope
aasce
reli-

in.

quasi

nihil

umquam
admiratio

gibbi perpessa

rui

Lrllv
-

ubi

Populo sacras

omnibus, qui
apparuitsana

aderant,
Pil

suffragio
el

marlyris

erecla

oere.

e clesia q uielis w^sa sum esl depo? Divina provi lentia '"'' "'"^ k credimus,
.

stupor hispotissipotissiita

mu
rec<

u,

qui

ut

sacrum

hoc

eam noverant ante besternum, Qua


absoluta,

corpus

moveri

lllll,r

'

magna
.

arira virtute

'" rl

hominui

DeoSancloque gralias agens,

dlitudo

adlaborarel

foras

asportandum aequiret. Omnes ad orationera con-

itinpropria.Inlerfrequentesadsanclum

11111

ouncetiamnumexistit; bincque^esl tiiumcapitiss Sebastiani n


Prioratu

loreUquuB s
'

rto

//,

^ltoS 7 lL,l 7 ''"'7 ^ ^nuS.SebastianiHisi "-'"' "-'""'


'

auodcTa'
*

"
'/

'"

/'"'

'"V'""-^ sebastiani inecclesia Cellz ; ""-

^
'''

'

h/lls

'''"

^miltxest.adCell
"'""'/'" etutji

Sere^i
'

dZ,

'

,"",

"

^^
'

,, hujus IreliquiasS.Sebastiani

""'" //

,,/,.
'

*P*<ogo*n
'

veroi

""/

iliteretiam observatwm
t

P*

'

mla quxpavrata fuerein


aliis

I)IK
aliis

SKT.I

\D\

in

HUllilS.
P
\ii.i

quibuscumque loi Sebaslianus S ftomaSuesswnastranslatusest,hincqueabauctore Uloinsignissimumistud, rae uealiisfortei memoratu dignum corporisS Sebastiani, moveri miraculum loco non valeniis factum foret, silentio fuisse praetereundum, non nisi mgerrvme in animum induxero.
y

da
dera

exempto, epilogua
styli

tan-

AUCTOHE
<:.
rt

quoque
Pii

thematis
est,

hujus

verecundia

impellente
vici

ponendus

narrationi
principi
i

mo

Ludoluta

imp
d
>
.

dem

obitum, adeo.

que medio circiter vxculo vigintiquinque elap


in

iter

ex Italia

cuitamm.
fttlfftl.

ti

di as,

am

Gal

aeeidit.notum

,//,/

translationis litteris consignavit,

insigne

Bollandus huic opini

prodigium, etiamsi factum sit, forte non mnotuisse cum enim Bodoinum sibipi /. uti in Epilogohisverbisindicat Superest
illud
; i i .

diemenimjamcilatuminCommenla/rl
1

<astiani

num
fcum
'"

I"

Bistoriam

teriscommendavii,

iiinin'

lonus
ad

in

chartophylacio nostro schedula

i!"-

qui
'

Iiimi

.1

ler

it,

mem
3

<e

fieret

illa

doini

smissa

memorabilem Hilduinum abbalem trannumcrosa plurimum capitulatione, In qua


S. Sebastiani) insignia
;

lachus
.
.

:n

ceenobio

Medardi. Wabii

'/

jam

virtutum ejus

breviala p

Odilon

sonaliter habentur inserta

quorum summa inconura


/

autem
'

id facit,

licatum

sit

In"i

redacta, surgil in millibus quatuor,

ginta

is

autem, quo

centum septuatissim im a
est,

Chroni o inte
\pus

iduni
I

atque impulsorc, translatio S. Sebastiani facta


tot
i,i
i

ordinatus

esl

ei

um wnde

dedicit

i/,,-

miracula, quot verbisproxime


,/,/
,

citatis

npori >>i

Jnllonius,

Ingrannun

iquias

S.

Sebastia n

de S. Sebastian

memorix tradiderit, dubitandum )wn est, quin memoratum, quo deagimus, miraculum, oui ipsei:

psit,eumdemcertoes
ti,
i

sacras episcopatus
'

infulas

<<

ectus
ea
i:

mei, utpote sacrum S. Sebastiani


iit

c*

Ualia
'"'"
;

csi

/'/////
<

</

medio
i

circiter
/-"//.

sxculo
/\
col.

nono,
112

ut
et

Galliam

Suessionas usque comitatus,

Gallix

113
tfi

testis interfuisset,

adposterorum memoriam, modo


>n
esi id ea
ill

mtelligilur,

usque

ad ann/wm 970
//"<"
i

abbatia S
ierit,

factumforet, pariter transmisisset,ut proplerea

dardi abbat
i,ii

horumque
illud
<<

eadem

illa /"/

ot

H\
iccedit,

slationis auctoi certissime didicisset.

anquod

regul tres varii

Uei

ium
.

i'<n<-

rexerint,

quid
<i

ni

anle

Ingran

num
<

hirm auctor, ut ex Commentario prsevio ad Acta


s. Sebastiani vu
licel,
ii

Mabillonius
i

Frodoardus,
S

alius florere potuent


'/

num.

37 "/"/,/

/;

dlandum

videre

dardi

ansl

itio

ti

S. Sebastiani fuerit

cosvus, tunc-

dedicarii

que verosimiliter, aut certe non dtu post, unus e monachis S Wedardi Suessionensibus, in quorum nasterium corpus S. Sebastiani, comitat ><n iis
ivsis,
inttit,
i

memorata
plura

translationis
juae

S.
id

Sebastiani

His
uti

occurrunt,
/<

operte
'<

exigunt,
&

etiam
////

<

citius,
n
:

initium
/'

eculi \

qui hunc in itinere ex Italia s con/tt.rhtiri tnti, etiam tuncpraebentibus, fuit

<"'' '"',

Hs,

/<!

'

ad S.Scivn n m
hi

ri./niis jicrlincitl, iii, iiiii

amslatum, uicr pluribus, qui prssentes adfuerai memoratum miraculum, si accidisset,


i

ediar,
cidabit. 14

m
sspe
dictse

penitus dilu<rc.uionono

soirepotuisset, veivsimillinu
utpoie

s
.

</

Auctor

Historix

Odilinus

sive
scrir

cowvo
i

"""'"-

'""

12 Porro rnm MabiUonius tom. IV Sanctorum Bencdictinorum parte \ Librum translationisS.Sesub initium sxculi \. adeoque sseculo fere integropost rem gestam scriptum asserat,sicque ejus auctoritati m non parum mfirmet, lubet nunc, "/. qu.r hactenus ej Libro illo nve Historia disserui/

Odilo
bit
:

apud Bollandum
Vidimus qui sdam
qui Suessaa

cap.
n
n

wm
spi

num.Sisic

rnendae probitatis
for-

viros,

civitalis

venturam, quam
qui

midamus,
Orientis
spirilus
''

ruinam

ab

his,

audiere,
in

se

pro-

testantur percepisse. Turricula eral

eadem urbe
super

occidu

quam
aurora
V

i:

mus, /" miora constent, de nomine auctoi is, di tempore t quoscripsit,nonnullaproferre.Bollandui


nosterloco
ohusj

ambiguus cura jam


profudil

noctis

tetras

urabras spargere, lerribilis

sentenliaa ter
:

mox

citato dubitat,

an idem

ille

monapo

ingerainalara
vae
libi

vocem,

dicens
olira
el

nomine Odilo, jui Ingi tmsdecanoelucubratamaseSS


translationis

Suessio,

Sod ima

Gomorra,
vacuoi

etaliorum

validis

ignium flammis
cineres
i

concremanda,
il

el in

Sarrationem

dedicavit, Historiam
i

favjllarum
V<>rtenti

Varrat

deinde

WanslationisS.ScbasUani pariter ii, AsseritidMabilloniuslococitatomObservatio


nibus
prseviis

hujus

wlgatam, ac subjungit
,|i,i

ad
et

Lib

translationis reliquiaru/m

nostris superfuere

Quam rem a multis, temporibus sine suspicione


:

ss

Sebastiani
et

G
itur,

faisi

consono

relatu

audivi,

eamque

huii

Operi

ranter, quin

ipse

Sa

contra

in Bibliotheca

Belgica pag.BZ lucubratio lem

nannectendum ratum duxi, ad correi lionei niiim eamdem urbem inhabitanlium paucis;

\ni\ ei

Bollandi fuit,
.

luculenter ostend/ant,
'

sua

tempestate

implelum

videbanl

Qua

n int r utrum />< non debeat, quo minus is, quem Odilininomine Sanderusa pellat, idem esse ilandoet Habi oredatm cum ii

adeo

"i

des

\uod

intercedit,

impedire

scriberet, eversam nondwn ad onmium, ut tamen <<>'. innuunt, nec

nen

em

,,

cum

ci\ <-

''

Suessioni nse

incolentium
n

nunoupatur, quique sionensis monachus,


qm
ter

fuit ccenobii S.

Hedardi Sues/;,////

posi

<"<>

856,

scn Nortmanni, ut in
\..

Chronico

Turon
le

medio tm-

13

ini sit,

lucubratio

utapparetexhk Toliusorbis Romani principefluilla,

apud Chesnium
constat,

iunde

Sanclum

Quintinum

el

urbem

DE
AncroRE
c.

S.

SERENO PRESBYTBRO CONFESSORE.


adjacenti
terra

urbem

Suessionis el Parfsius

cum

nariqueai Nihilomimts,
liquet,
ineiiiiohcii' [ocitiiii

oum,

ea

dictis

destni\<'iiiiilrumlHi-<Tinil<|m\//-///.s/.///o/<<'//
.

S.Se-

bastiani litterU consignasset, ui propterea necesse m 856 ssed tci Iptam v//> /
i ,

stiani,
/i.rr

consequens
est,

est,

ut

translatkmis S. Sebaante amnum 826, quo


sint,

facta

exa ata non

wno multo
mihi
,

seri/us

fitinsuperconsequens,
est
ille

ut

Ingrannus, ouidedkata
verosvmillime rum
sit

verosimillimwm
qUSB mr/ilm/ii
(l/rl.r
1 1

faciunt ea,

illa

Odilini

lucubratio,

<i

iis/.i

Ingrannus, qui anno


sic

dunensk
enim, ov/m
est,

porisS. Sebastiani hsrentU vmmobilis


tato,
/i.ir

mn /s m/nn ulOqUC COTeam comU

pus ordinatus est; paPum Laudunensen


rius,

ad

episco-

iiiim.

33

promot/us

aut ferecen-

[nterea <lum

proxime subnectunt. Sunt autem beati viri Sereni Longe Utcque


ac
meritis
ipsius
illic

aut etiam, quod adhuc mmusverosimile

fama percrebresceret, caspere nonnulli ejus .sepe


sacra limina frequcnlare,

apparet, centenario fuisset major, utpote ante an;//////

sr.ii.

antequem

Odilo ex dictis memordtu/m


officio

Opussuum
s.

ipsidedicarH, decani

Abbatia

icnpiit; commentitia dtinde

Medardi fam perfunctus, adeoque, ovm ad illud non pauciorum, quam 30 verosimilitei an/norv/m /// accessisset, annocircitei 826 natus. 15 Quod Si .hclis Imclcmis fmlc OppOni qUCat,
mlc,

suorum criminura vcniam postulare, ac tandem eam obtinere. Qui rumor tamdiu excrevit, donec ad aures gloriosorum regum, Karoli videlicet
et
fratris

ejus

Pippini

omnino

pervenerat.

Qui
Ber-

propere consurgentes una


tba,

cum matre sua

indyta

scilicet

regina,
ubi

pervenerunt viscre
officiosissime susceloci.

decanOS Medar<lrsrs

s.irnli ikiiii

rl

(Irrimi

Hominis Dei oralorium,


pti

ettam

quorwm tamen catalogum inveniri non putem, non reperiri Ingrannum prset&i illum, qui ,i,i cathedra/m Laudunensemevectusest, anno
,

sunl

a servitoribus ejusdem

Ingredientes
Dorai-

verosanctam

basilicam

oraverunt

demore

.);i;>

respondeo, Prsefationem

apud Mabillonium
posteriori
sevo

Histo-

num, ut per sanctum suum Serenum dignaretur eorum abstergere crimina, atque genti Francorum
cuncta concedere
pacifica.

ni
U

translationis S,
esse,

Sebastiani prxfixam, Odilini


illam

tempora

prospera

pariter

et

sed scriptoris, qui

ipsi affinxit. ld sane vel ex eo verosimillimum ///, quod laudata HistorUe translationis Prsfatio cum ejusdem Epilogo pugnet; tn illa enim hsec legwn'"

nCumenim

recitataverbanarrationis ordim mmatreBer''"'

Sed mirari non desino,

qimmodo

tot

iinmensa

sidera,

tam ingentia

et

cunctis saeculis admiran-

da virtulum insignia, qus per hunc speciali pririlegio semper honorandum, excolendum ac venerandum martyrem suum (Sebastiamm) Chri-

peractamad oratorium viri Dei Sereni accessisse, ^*"*' diuautem, utwianvmus est historicorv/m consensus, ante annum 826, anno scilicei 783 Bertha e
it,

filios Carolwm et PippinumposttranslationemS.Sebastiani anno 826

vmportent, Bertham, ejusque

<>
-

omu,-

r,um s Sereni

uti

etiam
ut

Pvp\ inus, hic


'"'
dit, ille

nempe,
'"'

stus

ejus filii, Carolus et Annalista Hetensis iesta-

operari

dignatus

esl

inlaudabili
:

silentio

nativitate sua,
81
'..

usque ad hanc supprimi quivcrintaelalem

qum anno 759


ouctor,

maxime

vero

anno

cumnolumsil
nasterii
faceta
torte
id

manifesti erroris conS.

istius sanctae congregationis fmoHedardi) alumnos animi sapientia et urbanilate semper ruisse prorasos. Nisi

itur

Actorum sive

Vitae

Sereni
est,

i"cm
ic

verosvmiliter ex eo

lopsus
a

imn/ tonto
S. Seba-

poris intervatlo

tum

recipiamus, quod
conjicitur
i.i
,

translati ne
rju.s./i/c

el

ita

esse,

ralione

slmin,

him

/,

.rln/r

/;,.,//,;,.

non

spernenda

/i/mnim

divina

miracula ex
loco

fuerit remotus, ut quse

assiduitate

viluisse.

dum

hoc

in

continua

el

aorum frequentia magis magisque truerentur, nuris semper mira succederent, recentium
1

Vum illam, tum hancprmcessermt, qu&vesubsecutasint,disthnctenoncogno"i. utque consequent&i >ntam Sancti


nostri

non

iiniiiim ,/ni

.,,,/

statem

'"i"'

delectati, praeterila, qua?

<i

uumerum ipsum
inofflcio-

Berthse ejusque flliorw

sed

ci

ost

transgredi
s"

dicebant,
utile

litteris

alligare

m
l

"'

Etsiautem
"

rl

minus
:

opinantes,

torpenti

studio

oomisere

""""

translationem s. Sebastiani conscripsein iis, quxde Bertha ejusque filiis


,,,-.

veroord
fides

in

hoc

vero ista

anteadhuc
in

qm

gesta sunt

recitata

imvero
nostro

deviaret,

superesl

hodie lenus ad

ejui

nihilominus

Chartophylacio
Hilduiscrvpsisse,

admodum

scedula

Rodoini

memorabilem
in

n.im

abbatem transmissa,
capitulalione,

qua

nim.m
qoorum

uumerosa plu-

diuqueposttranslationemS.Sebastiani censeretw ob errorem non mvnus graA/ ,

'"",

<lrm ibidem ai/milli,

virlulum

ejustf, Sebastiani oaliter habentur h


redacta,
:

iqueduosfilios
i

Carolum
.

,.,, Hr/l/mm F Pippinum, basilir

summa
sunt,

in

conum

surgi!

milhbus quatuor centum septuaginta

in

^nantia
c
'

qua sane

''"'" s Serem Deum demoreoravisse ut persanctum Serenum crimina eorum dignaretur


"''"''

""
s

ui consideranti patebit

Quare
>z

udautemde Pippvno, Bertha utpte,quiannoa>tatissuaetertio, ut mox


""'" / "'"
, 1

filio

dictum

SOa
/

tiani
'

scriptorem,

quiscun
.

';

e*pteo,viveredemt,dici
'-

"""" """'"'"
r
'

'" "
/

umquom

//V " "" Wipsiusnon sit;quaprop '""' "'"'' incommoda alwquin, ui c


'

e,oportet ut

Potest,

WmlaU<m ^S.Seba^tkmiprscedens
'////-.
{
,

idquesive od
f

'

tempus siveadsubdevici

dictis

raaleestcolligei'e,oritura,

onedicendum
/ //s

*PP*reat,
"''

nihilea ea habetur pro script

toMagnumetPippinumt reges c

dm *l

<'

victoria.quamCarofratres

towsbtionisS.Sebast
-'

riim differenda.

admitiumsamlide.
/

mb >

junSereni

mdehoMu
ercrtu-

imploratoque SS. Medardi


,

"'

//

TZHT
narrant de tarolietPippini

1G
/, r ,,,,,

1/7 '"'
C.

""
i

'

"" / ''"'
'

'"'""

'". ?' s '" lsh "" " <""/ ' est,fidemauetoritatemv6 infirmet
'

cJ

Histori* <ii/si<itransla
7
;

"""'""II
:"
/"7
'

'(Onscrwta

idem de

Vita

/ ''""'

^''''''''"^'''"'^^''l^^iiri^^innr.^,^
'"'

"'"'!'"'" reg
''"'

"werosohosHumexercituretulisse, at. Q contendas, pro !>,.,,

9***

patris Pippini obitum


//,
/
,

in

qvAdm

'i'"""'" ""
lnl,hls
'
''

ZT ''
0CCU
!

or

discussionem nunc
"-

,/

'-"'" /

**
q

'"'-'

sal*s*<yul

T:;r:

'"\

;-'--^ -> "

-(

"

*m
*.

mscripa

c>M,,,i/ ri

"i""^ tefact lamr/i.Jiex ''"'"'"'"''-'"'i/rrr.S. Srbas,/n, ,/,/,, r "'" toS.Sereni basilic "'-r" '"/"'"'"'\ r ', " """w ow umorwmregum /<!/., linl

2>2

fieH

"

''"""" '""'"'"-

'''

CaroUmm

Ca

I II III.

DIE SECUNDA OCTOBHIS.


A lum Magnum antt pai is Pippi rt \mn, junctis vi/ribus, gessisse, nuspiam compt
i

343

//-

Joannes,
'/-

Carohmannusautem apatris
dumtaxat regnavit
Wes
y

annem quartum, qui annobw oathedram S. Petri occuparit,


Hetense,
S.
si

auctom
c.

Pippini morteannos

sequitui

bellum

quod

(,i.

menses

duos

ei

dies

gestum, antequam
sedente

decem, quo <<>i<> temporis rpatioarmaa Francis moin non lego, nisi in solwm Hwnaldum, WaifarU AquitanisB ducis nupei occisi patrem, qui duca-

Serenus

Roma

Galliam,
ante
ta

Joanne quarto,

reverteretur^

niim 642accWwsfi, adeoque illud ejusque adjwru referenda esse ad Dagobertum /,


i

Aquitanm, quem abannis amplius viginti, monastico habitu assumpto, filio suo regendum possidendumque tradiderat, sibi denuo vindicare.
tuin

hunc
6

"''
'"

n-ullus,

nomvne Dagobertus, mte annum


regnarit.
mi/ii

Francia

memoratum

Hetense
,/,,

bellwm

Jnlaum

,/ a,.l u

nonnullis
aniui

collectis copiis,

molicbatui

Quaproptei
bello

cum Carolomannus ne quideminhoc


cum
Carolo
\fagno, qui
a

prorsus falsum,
i

idcvrco apparet,
alios

socia

arium, tum apud


</i<>

quod tum apud quosoumque sori-

itlud suscipiebat,

ptores,

res

D
sit

rti

primi

jungere
esse,
cti

titteris

voluerit,

consigm
nlentium

liquet,

vero prorsus

nostri

quod sxpe laudatus auctt r num.

Vitae sive

alienum ictorum Santradit,

runi,

alHssimum
vne,
si

de bello

Metensi

34

citato

idque

etiamsi ibidem Pippino Berthse filio Carolomai


substituatur.
juncns viribvn.
relala '

Metenses rebellionis causa bello ,>,,,fo Ilacessendi fuere, velidfactum


jo

est,cum

rtus,

patre Clothw
[ustrasiis

<

" r,s
memorato
bello
| j

superstite^
''"

19
vi>
<

Quod

vero Caroloinannus in

''""' /'""

imperabat, oita functo, Francise monarchiam

jungere noluerit, docei nos Eginhardus m Vita Caroli Magni, et m innalibushis verbis Bunoldus quidam regnum aflectans provincialium animos ad nova rnolicinla
:

tenebat.
21
'/"'

Primum
'/'"""
/,/

admittere nonsmii tumsedesre'/


i

n,r an te ciota,
'" " putritmi "'""""

'"' "!"<'

luti

micam Dagobertus collocarat,


rius,

apudgentem Vum Fredega,,/ /A


-

concitavii

contra

B vincia forte obvenerat,


profcctus
esl.

quem, quia ipsi eadera prorex Caroluacum exercitu

qui cap. lviii de D

Austrasiis dominaretur,
/'"

nondumque
i

Parisios

(Carolomanni) auxilium babere non posset (qui procerum suorum pravo consilio, neid faceret impediebalur)
,

Sed

cum

jam
nu-

fratris

colloquio

tantummodo
vocalur,
in
e1

cum
fratre

eo
in

habito

in

loco,

meris omnibus absoluto, suisque subditis prorsus omnibus amantissmo, m hum >,/ Usque eodem lempore (cum Parx nit) ab
initio,

qui

Duasdives

regnura

suum
copiis,

quo

regnare

coeperat,

consilio

pri-

remeante, ipse
proflciscrtur
;

Engolismam civitatem
inde
coniraciis

^quitaniae

miiiis
tiflcis,

beatissimi
<!

Arnulphi

Metlensis

urbis pon
usus,
r

undique

Pippini

Majoris-domus
regiraeu
in

tanta

ragienlem
rai
sibi

undique Hunoldum

persequitur.

Narsolus

prosperitaie
ut a curn
tis

regale

Austi

regebat,

deinde,
ii,

quomodo Carolus
Hunoldo,

Hagnus, tradito
illud

gentibus
^ero
jara
;

immenso ordine
sic

manus
confecerit,

bellum

haberet.
serat
se

Timorera
ui

fortem

sua

laudem com
suas

feliciter

adeo ut pateat,
,

Carolomanillius

utilitas,

num
dem

devotione arriperenl
etiam
gentes,

nec
suiii

sub

mitium
saeculum

nec

sub finem

tradere

ditioni

ul
<!

quas

circa

Carolo fratri
,/(/

suppeMas
Vitsssive

tulisse.

Atque
i.\

hssc

quiin

limitem Avarorum

Sclavorum consistunt, eum


ille

vin

et

spectantia,

prompte expeterent,
feliciter,
el

ul el

posl

lergumeorum
publicam
id

ire!

Actorum Sancti nostri manifeste hallucinatus est, ubicumque vero in iis,quse ad tempus ab aetate ejusdit tis sseculis duobus remotiusreferendasunt,ab aperta veritate deviat,

quibusauctor

Avaros

Sclavos,

ceterasque genest,

tiimi
i/i

uationes

usque
i/n

manura
suag Posl

Ruinartius

Fredegario

a se edito obsei vat,


ditioni

imperium

Romanum)
consilio

noniam
ilhic

subjiciendum
beali

hallucinationis,

quam commenti
i<>i

Qducialiter spondebat.

discessum
Coloniae

Arai

dusest;tot enim dubia,


spectantia

mira,

tot

incredibilia

nulphi, adhuc

Pippini Majoris-domus
utcns,
et

narrat hic auctor, ut ea fere omnia non exantiquis monumentis fide minusdignis hausisse, sed pro mero^uo arbitrio confin
C
deque Dagoberti

Chuniberti
ipso

poriiilici>

urbis

ab
el

fortiter

admonitus,

tanta^

prOsperitatis
sibi
ul

justitiae

amore complexus
usque

universas

subdi-

videatur.
!,< initium duco ab siorum in Dagobertum rebellione. quam num. 2 hts verbis msinuat Eodem vcro tempore orta est non parva seditio illis in partibus (territorio
,

tas

gentes,

dum

ad
ut

Parisius,

supra

20 Hoc ut prohrni,
/

memini,

pervenit,

re^cbat,

ouilus

de PranfUissei

imuetentes
bello,

guod

corum regibus prascedentibus sua


pra3cellenlior.

laude

22 Quse om/n

um
I
:

n<

DagoberJ/um

I,

necpottoewie,
'""""

Dagoberti ob rebellionem lerrae illius advursus curn. Quibus viclis caplus est Vir Deo plenus (S. Serenus) atque in caplivitatem ductus. //./ \h. ea Vita
inclyti

Metensi)

ab oxercitu

regis

cumsolis
i

[ustrasiis

dominaretur,
ja<<^
'

em

ve-

isimilrm iion rrlim/ii n


scilicet

6T0 a,l $&

uihium

attinet,

an

ec,
/</

Dagoberto

jam monaradjectis

cha, accidi "/, adstruit

quidem De guerroisius;
Vits
S.

sa/n

tti

Sereni Chesnius tom


ilto

scriptoi

um

Hist

,/um pro

ni

notis "</

calcem

Sereni

Francorum,,ac ex
tus to/n.

deimlc

Martmus linujucG
i

UI scriptorum Rerum

inscri-

psenini. retuleruntque

ad Dagobertum I,ad quem


id,

sanr referenda sunt, siquidem phonostro num TZnarratur,


erat

quod

a biogra-

tum Irebellione anno Christi <ji!i) affigenda Annales Francorum citat\ verum qui, qualesve illi Annales smi, non edicit Ego quidem nulhs omnino Francorum Annales
illa

Meten tium

Dagobet

consonet, snlirri ,jm/ sanctus Scrcnus, Pouii/irr, rui nomen


veritati

i/nr,

/,,,

inquibus

velminimum

rebellionu Meten-

Mnm

Joarmes,

S. Petri

cathedram occupante, ex

wbeRoma,

quo post bellum Metense captivitate fam absolutus loca sacra videndi causa secontulcrat, 1/1 (ia/lmm /lalriam suam m/mliriis, S li/i.

Dagobertum Ivestigium ad annumGZQ ocour,ai Eamdem estratio de annis regniejus /"'.'-/< ni ex fine tunc, guamquarn enim rioribus
:

cap. lxviii Fredegarii erui forsan potest,Austrasii} Dagoberto quorum pars Metenses erant, averso
<<

gium Noviomensium ac Tomacensium episcopum sibi Alpibus habuei ii obvium ;cum eni/m imsanctus antistes circa annum 6G0 dirm irrmum clauserit vivente autem illo, nullus Pontifex, nomine
,-.i

mo fuisse

videantur,

numquam tameneode-

rebellionem, qux / oenere, ut m apertam armis romprscciula ci uprrint. l/tscc omnibuSper,

pensis, habebit pariter,

quantum

opinor, eruditus
lector

"

Dl ,

SERENO PRESBTTERO CONPESSORE.

AUCTOHE
I

vmt
,/
i\

,,-././"">'""
/.,'

>""

''""'"-

:;,::',;:;,',,
,

y//.i
,,,

"-'..."""
Sereno

>**.
<5/'

tum ex
s.

-'.
apui
,/,

/.,,,,/-/,.

.,,
'

,,,, ,/.s

rwlitoto,
li,

*e

Sereni

'"
fi

/,<.-.

.-'."
>/,,/.

";";:,,
;;;

,//,-

Bosonim COpH
titatom,

./<.

sed

,/

prorsus

mcredtbilui

,,-,,/
.

26 //,/,,

mmn

:;:";;:';;::;:;:::::
./

'

::::;
'"'

Um

""."-'.
'

/'-
"'" '"

'""

"'

r t

"'"
*
*

"

'"~
,
,

'-"

::;::,

:;;;'::::::.:
,;.,,
,,,/s

'-iVAttS^s. ^
'-

,,,

,,,,,,.,.-

...

n,.

,,,

,'

" mterlucossauusque ,

mmr,
/

mtodis rviMb, ,,,,.,,.,,/,',..,'",-''jrest

<'/' /''"-

'"'
'

'"'""
-

.,.,,, """'"" * ,,,.


,

,-

,.,,.,

/,:/,

ludo

m
.*
./
/

-/"""

-.""'

'";,;':

;,

;:":, ,,,,;:

;;,:;;;;,,;;;:

.;,:,!:::
:
..

:::;::;,:::
,

::,:

- "
,'

;"';;'';:;;;:',;,:;:;':,:;:;:
'"

;,r
::

/,/

,.<<.

'-
<

" - '-

'

" ""-

"'
;

";,,,;,
*

;"",

;;';:';,:;;":;:;:,
:

;,/.::.::::'

::;'::;;";:;:;;:::;:;::;;:::/:::::;: :::::/:;::;

::. ":/
:

:/.:...,,://./

/.-/

,.-/'.'

-'
I

,,,.,,
/,,,,,,/,,,.,/.,/,/,..
reditum ex
/'"-

/.v

/.-

"/"" "'-''

"'

'"<'"'"""

:;"'.;;;; "; /.''"""' '""'"


wlgii

TVT^
'"'

../.-/,..'/..'.."'"'"'"""'

24

/'

..
,.,<. ,/

15
/

.,

16

,./.

S.

Serennm,
Petri
,,'...

lia,qua ierat,
Irevi n
,

na SS. Apostolorum
//,

dum,

Pauli ,.
.

,/.

B
.

/ "/,

mibus fabcllis impnt nmenlis adS. Serenuni swpra '"'"'" .7/.'." '""'- .""/" '" !/""
"
/

'"'""

,,.,
,

,,,.
./,,
/ /

,,

.,,,/,.,..,,/".../'''".'".'.""

,/

,,,,,,,,,.

,,,, ,,, ,,,


/',,/,
'

,,-,/,

,,

/,,,''/

.,,,.
'"
"

,,,,/,
'

"'

,;

"" Sere'
'

;
'

,,,,,,/,,,,.

'

"

,//.s

appwuisse, prxcepissequc, ui
/ /

'
'

s.
'

" S,

'-'.'' Eligio

adeo

mjuria,
' '

postremo reemsUa commenta ialiaque piura m yuq


'

)**^
cf.M vlitirn
-,

S.Ses

'

[iiiiu

presbyteratus

ordine

vnitiaret,

saorisque

ss Fabiani ac Sebastiani reliquiis donovrei Vwm. autem 19 ait, Joannem Pontificem, ui perquireret,
M,i

Sancti nost/ri occurrentia, qw dedimus, duplex mihi dubium afferunt


e
./.

''"'

/'""
Anna650
ita,

rmi wtatem mwiam


//'

primum

quant,

am

a tas

Sam

li

nostri, de

qm
an

Cointius in

reliquise

SS. Fdbiani ac Sebastiani Sereno Ira-

Ubus
//.,,,

ecclesiaslicis

Francorwm
\ii

ad
illa
S.

annum
Si

dendx

nium india isse, quod certeomnino inoredibile est, umque iis, qus a/nte navrarat, neutiquam guadrat. Utquidenim Joa/rmesPo junium illud indixisset, si hic,
forent, popn
i

agit t ssculo septimo,

Vita

edenda

e&igit, recte

queai

alterum
lis
c<

est,

reni

nsj urcata,

indigna

prorsus

na/i ai at, jam Dei quantum ad reliquias SS. Fabiani ac wwjtSereno damdas tfbi ap\ arente didicerat, quamque Joanni, cum ex ea jam S. Serenum yresbyterum sel, dubiam adhuc
//.v

nosti

voluntatem,

non sit, gua in luct m emittatur. I tenim cum nihil $uTpetat,guo stas Sancti nostri ssculo septimo "' " Dagofo rto i in Meten,,/j gatw i
' .

Serenique ex peregrvnatione Romana, JoanneJVS. Petri cathedram occupante, im Galr liam redilum ; hic autem seque ac illud, propterea
.<..
,

fukse frustra reponc


*u*cepfum,
detnder/ue
II ii ili' I n ii ,,< "'"/' '"""
/

ljW

ni

sl

,i

a fabulosa S. Sereni Vita

fundamentwm

wspicor, oblatam Joa/nni Pontifici ill,i ,,, ,, ...... ,i ... illam apparitionem, indictumque ab
..
/
.

..

dubium merito revocari queat, consequens est,ui in dubium parit&i revocari non vmrncr
habeat, im
.
. .
i

''"/"'/"""
'"
/"

Romomo jejuniwm mera

es e

mmenta.

rito possit,

an
ante

S.

Sereni
in

ad nmilitudim
corporii S.
o

fi

ideOdilinum
celebrati,

trantius

\dem fere

xtas ssculo septimo sit Annalibus laudatus Coin:

Sebastiani

apud Bollandum
czlestis-

jam
, i

me
iii

adverlit

ait

enim

adannum
advi rsus
inflciaris

'"/'

vi)jejunii
isionis

Homomo

itatum
erli

in.

38

Si

Metenses

Joanni episcopo, qui Bollamdo


1

stro

Dagi

rel
di

ellasse,
i

Serenumque

"'" " / "


/

fuisse

videtur,

Iwncoblate, um acrasS. Sebastiani reliquias in Galliam transferendas ex ejusdi m sam n marlyris


i

m
Screni
siin
a

ivisse,
tc

esse est, ralearis, a latem Sancti

penitus ignorari.
dixisset
'"/"
\

Melius tamen, a/pponecesse


est,

restriclione,
'./-

fatea/ris,

tomvulo eruturus
'"
Si
'

anno b26
i

accederei

('

alia,

quse

ertius
1

etiamnum
""/""
/
'
' '

mmentis """" iii" commenta

quo

ulo

nonum

s.

Sereni a tas

'

" lllUr

"' 'l'" "/'"'"'

'

'"'

'
/"///.,

'"

Si. Eligium /'""""

/ -,' naa m, figcnda sit, a le penit/us ignorari. Etenvm S. Se,,;,,, renum nccpostsacculum nonum, necwsomet saeculo

iii

"'

num. 22 """" '


Itomana

/"
,

iSbKgraphus
;// Galli
S

N '"' m N
"'
/
,,

noster, seu potius fabulator, pei-

'"'"
V
'

'

Peregrinatione
1 '

cap.

'';
;

""-""

/.,

""""" A """

"/""" sptscopum, s torumAnostalnr*


*

'"t"' //

Pad Noviomensium ac
"'"
'"'

n sanctissimi hujus martyru corpus, dum " llllh " i Galham Wansportabatur lesiam S.Sereno sacramillatumperhibeatur,
''

,.

,....,

""/,

//,/

/,,,/,,/,

""N

'

redden

ejus xtas

ad
sit.

wculum octavum

ali/udve anterius

Sereno,

referenda

Ego interim, ad quodcumque referatur

DIE SECUNDA OCTOBIUS.


raPur aui spectet, S
Vita

345
AUCTOftl
n. b.

inniaw

sseoulo

Serenum qualicumque ejus seplwno mediasui partepro\

et

Coinlii ex-emplo dubitanter adsot


n

imoipsamei Vida edenda utcwnque sitfabulosa, vn laudesS Sereni profusa de memorata appaHHone angelica, castitatisque dono in ea Sancto

lurem emit-

28 Quod
fabulosa

ttnda, elogto

Samcti

jam ad alterum nostri VUa\


sit,

attinei
an\

dubium de
prorsus

scilicet

vndigna
vilvpendit

non

quse edatur; illam

quidem tam

Camusatm,

nec

S.

Sereni in

Prom-

pVua/riosacrammantupiitavumdioBcesis Tricassinx meminerit, edendam tamen ego, ulutluce indir


'/'"""

eo

fine

censui,

ui

vel ex sola ejus lectione

nosPro divmitus concesso alPwm silet, ui velideo prodigium istud commenti habeam suspectotm, proptereaque etiam ad hunc lCcum elogium reoU tatum rejecerim, veluti commentum novum CoroU larii quoda/mmodo vicealtis Vita edenda commentis ante memoratis superaddendum Id autem mirumvideri non debet\ cum enim Florarium

prudens
r.r
i-i

lectoi

i/ntetligat,

quam

merito

nobis

fabulosa, convmentitiaque reputetur. Vitam illam


codice Ms.
"i /""'

nostrumMs anmo Chi isti \W(vide Papebrochvum in patriarchis Hierosolymitanis ante tom UIMaii
pag.
ut
\)

sacrarum Lectionum PrioraPus <'<!monui, depromptam, hicque edendam,


ulteriori

scrippwm tantummodo
S.

sit,

adeoque ssculis

minimum sex post


ud Suurli
imsli
i

omnotatis
vel
alteri

vel
fini

fabellarum
subinde

refutationi}
illustrabi-

tatisidesse, non
ijimd
sii

debet,
.,

Serenum, tanta auctoriut obid solum miraculo,

servituris,
fioc

Inh

m s/irrlul. jidrs indnhni

miis,

nhi

ni

iH

Commentario

sufficienter
in
et

adhibenda

prsstilum
quibus "
Saussai
hsec
ut,

non
Vitis

fuerit, prsecipueque assignato,

sive Actis, a/pud

Desguerroisiu/m

wm
quse
nii

exstantibus,

notabiliter discrepei

\d

verba si/ngulas constituant lectiones,


niiiii.

quibus,
stat,

Qjam

monui,
Vita

sive

potius, quse ex

edenda conedenda decerptx


Vita

ITA FAB

LOS A
E

Mini, lectori facile mnotescat, hanc notis arithmeII

i/ris

iii numeros, quorwn quilibet lectioniunire/irni/ur pOndeat, dc moir dislim/mim annota \dorum commodo ac prsciswneinc ita Crirrum solansim, Im/urndique tria disii ibiniiii
.

Auctore anonymo,

ii,

Ex

codice Sls.

sacrarum

lec-

foi miii.r

riim
Yilu

Lati/ni

in

riidrm

semionis puritate pugnantes rdrm/n suhi ndr ,,rr iirru n Sl'd us\
1
,

lionum
subliis

Prioralus

Cellce

qusenarrantur, tam parvipraetii sunt, eosque tam


parv/m
illi

defecPus obsourant, ui
.

horum

in

Anno-

Cantumerulam.
Clari Sancli nalales,
pielas,

operse prsetium tandis admonere lectorem Pr.nmlln inlrrnn lnr rlimnniiui Eloilu.rmin
.

i/iuni

Florario

nosPro Ms.
S

ad diem
</nr,n
,,

n
I

Octobris in~

Caput

i.

srrlum,

,/im

SrivnilS,
,

nulhi
u r.

ihnlmn

m/inmln
n>>

f.rlri d m m

,/im n ,,

,,l

in

Sunrlum

captivitas,

humile
lilteror

hnm

liilmn,

esse, produnt, ob eximiam vitaeaui msliluh nn/ur, /<sh/unm in hunr imnluni.

officium,

sacrarum

podem
Imlus
paritereommen~
titio

die natale sancti Sereni confessoris, an/nunrsl,

rum

studium,

libertatis re-

prSCipue ommrndutur.
i

?9 En
ctitatis

illud;
el

Hic Vir
,

(Serenus) summse sanqui


pro

cuperalio.
Serenus
Hadriano,
urbis
claris

pramifso.

continentise

interna

cordis

CCJllUl.

castitate

nocturnis diurnisque

precibus

ac jeju-

niis insistens,

cum

vidissel

orationum suarum obti


in

JtSeatus "
natalibus,

athleta

Chrisli

Quisse vota, cunclosque asstus


piscentiae carnalis exlinclos,
exarsit,
el
i

corde suo concuobsecralionibus

patre

videlicel
luisse

malre

ortus sanetwciaro vero tmmaunatu,

majori zelo castitatis


el

Serena,

fertur
b,

lerritorii

Metensium

ilensioribus jejuniis
ul

indigena

cujus

magnificum
;

uomen
quiasicul

suam
caelum,
tran-

incubare
ret,

ccepit,

morliflcatio

hujus

passiouis

quido

pandil

etbymologiam
est,

etiam ad ipsam carnis puritatem eatenus perveniut

quando serenum
qiiiiinm,
ii.i

vocatur clarum
ac

atque

ue quidem
in

illo

simplici ac

naturali molu,

Vir

sanctus

Deo dignua interpre


tranquillus,
infantiae
in

'Quodemotu
tryoAfcMrmg

qU

c tiam

parvulis ac

lactenlibus

excitatur*,

tatur
i,

clarus,
c
:

mitis

atque

siculi

et

,,,,,.,.

p U ] sare t ur| credens multum


imliralns
artis

facilius

Deum
,

qui

etiam

ah

Ipsis

rudimentis
inr.uiiiiii.ii>

hos stimnlos carnis quos rarins humanse

|inssc

cvcllrrc

industria solel quibusferri

dam

poculis

vel

medicaraentis seu

sectione

detrabere, curaque cceptaa supplicationi ac lacryin,. indefessus insisteret, adveniens angelus in


visione

,i,i Domino Deo membris videretur mens inesse perfectioris a La ujus -.ni.i mens erga egentes sic semper prompta erat, ut, quajcumque ex paterni mater,

servire studuit, ut

uique juris
eis

fecultalibus arripere

poterat,

libenter

nocturna, ejusque
ignitam
carnis

velul

aperfens

uterum,

quamdam
ejns
,ii

slrumam de visceribus
suisque

Domino impertiri studerel d, quamquam adhuc divinarum expers foret, siclitlerarum


pro

avellens

atque
locis

projiciens,

omnia,
inquit
el
:

luerant,
.

restituens

intestina,

intestina
te

lus carnis abscisa sunt,


Qdeliter
poposcisti

obti-

tenere a parenlibus educatus, cresceret, venerabilis proles, non solum astate, verum etiam lalem sane volens sibi serenissima probitate e

que

nuisse

noveris hodierno die perpi tuam corporis

puritatem,
fiin/r

quam

mo eligere partem angusto cum tramite, quae nullo auferretur ab eo, quam perenniter do umquam
adeptusest.
'

angelicam illam apparitionem, donumquc castitatis in ea S. Sereno, ea-tincto ab angelo in


visceribusejushbidinisfomite/divinituscollaPum,
vrii

Eodem
illis

vero
in

tempore

orta

esl

non
inclyti

parva
regi

seditio

parlibus,

ab exercitu
terrae
esl

nostn

auctoi

hauserit,

penivus ignoro;
scriptores, qui

Dagoberli,

ob

rebellionem
victis,

illius

adversus
plenus

nihilsanesimileapud quoscum que


,/,.

eum [ Quibus
in

captua
ductus,

Vir

Deo

s. Sereno Wactant, acauratissvma licet, diliqentissvmaque indngincadhibita, co,,>cr,rr ptm


;

quem, disponente atque Boso Doo, emit dux accomes nobilissimus nomine
captivitatem
1

quinque

316
|i<TORB
A

VITA FABULOSA
BOlidlS
f, qui

S.

SBREM HlBSBYTBRI CONF.


!'"(.
fati
vll
.

qninqur
dod
Clnn
posl

tUDC |t;ht;iI

CUidaffl

comitis

Qlius,

curn

quu clanculo simul inat


intef

NOKTMO.

(i,ih, .i-.imi.

fovit; queni dHigenter ac tenere uiniium lemporis diu requisrtus e

sed

Dnimni Serenus,

relictts

lucos

lustraque

saltus animaiibus

m,

sub
illis
:

custodia

lamen agreillud

m
n
o

matre

atque
bilaritale

repertus.
cordis,
placorel

Qoe
prerats
pretii,

invento

summa
voluit,
reci

siinm ferarum,
iropleri
,

ut

diebus videretur
bestiae

matrona
ul

agiograpbiaB
h"bi

Bt
: <

terrm
el

paeificae

quantumcumque
perei

caram

enml
centur

et illud

Lupus
paleas

agnus vesuter-

Sobolem,
dilalione

dare

praefalo
|in>i'-ns

comiti

iImm.i

ab en
effecta.

quod sine im|Hlnvil, gavisa


Vir

sirnul,

)eo

el

bus

comedento
audieral

Cumque
l|IM
.

ante

didascalura
beatissiraus
profluere,

per dies singulqs


Tyro,
ita

mmMlim
ctissimus

jnde

Quo comperto,
acquievil
:

san-

disceret,

qumque
ns
fore

nuHo

modo

verbis

proprias
fore

a
j

i,

ore

tnagislri

sitii

epotabat, ul

ma

iris

iM
el

revertendo

malens

pro Ghristo

Dre vi

spatio

viderelui

par

suo praacecoaevoruro

adWena
ducis;
.

exul, haeresque fleri


io

regni caelestis,

quam

pton,
i

omniumque cx
Dfei

tunc

suorum

confidere

rebus

parentum

iransitoriis atque ca:

arte Grammatica plemter


lus

perfectus est

magt/'

complens
aul

illud

Dominii
pliis

patrem

matrem

Qui amal um quam me, oon esl me

/'

6
Lionis

Redeunte

dignus h
1/1111

autem eo ab litterariae exercitareboante disciplina ad curam pastoralem


,

rehcto grege,

clam froquenInl.

/lAernri.
11

i I

iii

mater
ail
:

Serena
Fjii

moriens ac
si

valde
esl

la

voce

buceinae,
sibi

quoquo
parlibus,

locorum
dispersi
.

foreni

;-

reges
ante

attjii,

Uotonc,

mans
ejus, lO|

sic

mi,
sic

dispositum

ab omvolunlas

pecudum
eura
.i

commissi

nutu

Dei

oipotente

Deo,

u1

remaneas,

flat

diversis

minantibus
quaeq

feris 7.

bu,

quamvis 111.... IJUUUKU Dniam omnes dies vilae meae cum le ipsique voluntas, do lore; illius tamen Gal

militer

conventabanl.
universa

Rursum vero eo juhcnte


ad

repedabant

lensarum
ins cl

loca

mmendo, commend
esses,

sem

'

dum non Haec dicens unum cum aBstimans eum ab bac


qui
te,

eras,

creavit,

ut

sylvarum
1

armenta
Pcr
lrc>

donec
siquiilcn.

ab

muo
in

Eevo-

eo

peregil

menrevo-

arentur.

aunus
carus.

ilimnlium

Intentione
quivit,

buic

praefuil
Fuil

officio

Vir

Deo

quibus
pacifi,

quod
osculata
esi

nulto

modo

lacere

sicque

quantae

abstinentiae,

Longum
Virum
,
1

esset

enarrare.

laciem ejus,
el

Qens
tristis

super collum
venerat,
rediil
el

ejulans,

multumque ad palriam, unde


diu
venerabili Viro

per omnia

imitabilem

cum,
limiiiii,

hilarem,

misericordem
sacris
in

milem bumilem

beni-

Denique beato ac

pudicum,
erogabal

apud Deum
ac magis

bomines
in

aetate simul el

opere magis
soli

Gdeliter

moribus decoratum, qui eleemosynis egentium quid-

semper

melius proficiente,

Deo pla

quid
set.
1 1

cere

upiens,

poslpositis

Lerrenarum rerum curis,

quibus pierumque mortalium plurimi impediuntur,

.1

solummodo jugiter orabat, pro donis caeli stibus deprei .iii- Deum diebus ac noctibus quatinus dignaiviui- dirigere clementer in sacris servitiis omnes
actus ejus
i i

impensum sibi diurni victus babere i>uiuisOmnibus omnia faetus, ut cunctis pium berel exemplum. adverinventor malorum Interea omnium
,

incnria apud

sarius scilicet lnnnani generis diabolus, uon ferens


talera
i:;i\ii

Bosonem m*t-

ac tantam sacri

Viri

conversationem,

instili"-

mulatw,

tjui

Ae.

acerbe

letifero

ore

quusdam
illico

nefarios

pexil

ergo

se

contra
seuti

se,

cuncta oblectaiue

mines contra
proposito.

eum,
io

voiens

eum a suu removere


conversi

ulttm
pttit,

menta
leam

carnis

spernens,

sufoens.
ai

Qdei

Qui
ul

tantam
nominatis
,

Bunt

ohttque

dominicae

protectionis,

loricam

juslitiae
tela

amentiam,
insi

veluti

canes rabidi insurgentes, euro


verbis

salutis,

que

possel

omnia

callidi

convitiis

ac

male

aote

domi,

diatoris ignea

penilus

exlinguere; cujus letiferas


claruit,

num

suuiii
:

lai-c>sit'riiil

illumque
noster,

ac usaverint
ille

suasiones,

ul

postmodum

sub pediim-,
nec
ali-

dicentes

Oplime

dux

maleflcus,
fldeiem,
cui

adjuvanle Domino, prorsua qun modo volens ei adilum


priedictus

contrivit,

concedere.
sanctissimo
ccepil

Interea

quem dicebas sperabasque Libi nuper pecoris tuj gregis curam


tres

esse

commisisti, per
aiiud egit,

comee

cernens

in

Sereno
oc-

annos ac menses ses


puerulo
menlis
tuu
aviditate,

nil

quam
ce-

donura Spiritus sancti


culte

Fervere,

intra se

cum
i.imi.i

ad scholas pergere, ibiquecum


ipso

deliberare, quatiter

possel

eum

posl se

su-

plus

fllio

tuo

per

ouncta,

qus
verbis
iii

babebat,

omnino
vocans
esl

sublimare.

lerisque

coaevi6,

proflteri

cernitur,
ejus

ut

omnes
ac
te

C Unde salubri eaquisito consilio,


!'

eum
,
:

ani

minores
cerliorem

majoresque
Cacere,
,

natu

prudentiam
id

se

ius
.

alioculua

eum

dicens

peritiam excessisse, micenlur.

Ob

voluimus

Video
volo
1,1

te

i-

spiritum

Dei
in

degere

idcirco

quod

as

iis,

quaa ei

quondam
,

constiluere

primum

domo

palatii

mei,

commiseras

sis

secundus
IMr

me

el

quaecumque praecepe^
Dni
beatissiraus
\u:

"

mora

perfleianter

armcntis queedam a latrunibus quaedam vero a feria iia penitus delela sunt, ut nihil ultra ad usum tuae domus familiaeque-exinde
perciuias.
8

Domini Serenus hoc in primis dcdit responsum >! llm '"' Rfatiam in oculis tuis, domine mi, ad
oibil aliud
,

lude

nimium
constituit

ipse

cumes

ira

commutus, cuita

intlc iratus,

me idoneum
possidere

precor judices
videris,
nisi

in

iis.quae

piens per se

veraciter scire,

an

se

res

ba-

S.Serenum,talt

'" ll,T

ut committas

berent,

certum

terminum,

quo
die

ITI-

ad
provo-

(|

sun omnino ignarus artium, so* ,D1 proculdubiosciasmemultum t.i.. gregis


;i111 "'
1

""" um

omodo omnia gregum tuorum arraenta,


""

Virum
feclua
lena

Dei
e&t

properarek

Quadam
rei iis

gem

hic

nempe

una cum aceusatoribus fallacibus


bujusce
veritatem

W"?
Z
1

experirj

br evi sub in
"

vucatoque
increuavit

Offictum,
ryi/e

Uumlu-

tnterta

ilnri, tttttTti-

rium.

mt "" I,,m,li;i ffiCiam ?**"* T** **"** *W 22


a<
'
1

\^* "*"

,lrm

mea

rcacquisiturnm L cunstantiam beaUsai-

beato Sereno ante se


vexbis
runi
Berto
:

eum

duniler

Cur,

inquit,

ob hoc

nfiorum providintia
dimitteres, otioque
;,

mvm.n ciLm
,

u-m.uiu-

SSffiWTj;
" ummi,
,,

ut

morsi-

zf"!"
,'emulis.
sic

"!

ait

Nnli

^SC^S
va.a, -"v

ci

i^iili

,inmin

,-

,-.:.::: -,;:
,,l(

n
::;:,,:;:;;ir

;.!

'"

Wtem

:
i

tempua

ad

NteeUensfi

monfl^m

;:i:;r-A
'

habuisti

qu * mihl commendaveras

compenses

gratiam

quam semper penes me

DIE
habolsti,
pis
Ali.is

SECUNDA OCTOBRIS.
potepit
ei,

347
sibi

nullis

livontibus
le

linguis

amittere

ut.

quantumcumque
i

plncerct c\ parte

AUCTONK

male
:

disperdam. Cui sanctus Se>


es,
ita
fiat.

renus
gestlS,

ait

Sicut

locutufi

Iis

ita

aliarumque terrarum accinere^ ut cellulam ad serviendum Deo construere posset,


loi

sylvanim

iliins,

KOKTKO.

COnvfncic

m irinulli

ad beati Viri spori.n u

lum,
fTlnheat, verberarevult.teilsiti

ul

viderent, an irapleret,

qus

spoponderat,
pasto*

9
ges

Qui

dum

resonarel

de

more suum

ralcm liiuum,
in

prolinus

delitesoentes

profunditate

lucorum,
simul
confluxorc.

quique greaudita voce sui

quaaque aecessaria esseni humano usui, inibi pen ipere quivisset. 13 Quoaudito, Vir sanctisstmus libenler obedivif locoqveaiadi rnnt/ "'""' ejus precaiioni, atque videntibus cunctis, qui illie lam donatur. aderant, Ferrameotum, quosolebal Incidere ligna,
el
/

Custodis,

ante

eum

majores

cum

parvulia
visis

ja< i.imi

continuo

a loco,

quo

stabat,

ferme millia-

more
olim
raorrfs

aolito

omnino
cst

Quibus
,

rum unum. Quod


ter ostenderel

cecidil

superquamdam auercum,
ul

iinliiialiiii)

novimus
contra
sic

noii socus ac cor ilomini sui obliisum ossc cor perfidi Pha-

per cujus toramen oleum manasse dicilur,

paten-

omnipotens Deus, quod


cellula
id

iliic

deberet
ubi

Moysen prophetara magni Dei compescere Vir Domini blando coepil eloquio. Bcce, sicut promiseram superius, Domino

construi

sacra

bealissimi
est,

viri

Sereni,

Quem

redundabat oleum,
Lussancti
esl
/

donum

vel

unctioSpirimanifestata
aderant,

Quod postea

res gesta cunctis


Ql

faciente,

cuncta, qua?

mihi oommiseras, armenta

Sicque factu

st,

omnes, qui

illic

omni cum multiplicatione et augmentatione restitno tibi r. Quo audito, dominus ejus praemissae
fsslonis

Quod cernens praefatuscomes, gaudio magno replefns, dans osculum sanclissimo


iro, cum suis reversus est mes y cxinde ccrpit habori
\

gratias retulerint Deo.

obliius

jussit

sibi

verbera

dari

ad propria, atque

<..-

qolbus possel eom acriter csedere. Sed Dominus, iiii semper devoto pectore puraque mente heatissimns famulabalur

Vir snnctiiums Inn^o


Igilur sanctissi1

iateque insignis valdcque lamosns.


iiiiis.

Sprenus, volens depromere,


;

Vir

dum

cerncret se expeditum SC

*<

rii

iii

ah

quanli csscl

ipse

mcrili

cum

arripcrc

VOluiSSel

omni humana

servttute, totus illico ad Christi libcr-

dominus buus omni conamine scopas ad eura verberandum, confesthn manus ejus cum lacerto
ita arila

tus conversus esl servitium.

exsangnisque effecta
extendere.
ui

cst,

ut duIIo

modo
lalis

eam
oi

valerel
sltis,

Qucm eadem hora


sc, nisi

ANNOTAT
a Pi.i
S.

mvasil

diceret,

forei

quis,

qui

pocnlum pr<eberel
10

aqu?e,

spiritum ocyus amit-

mawibus etiam habeo Prohgum


Majores nostros,

vn

Vitam
Vitx,
;

fcrc vit;c
ii\

Sereni ew Legendario Ms. Prumiensi descriptum,

imtvspunii

Cumque

ministri

ejns hac
sitis

illacque discur-

atque ad

adjecto etia/m

tur

iii

rcstni-

guendtr aqua
deficiente,

rerent,
set.

potumque,

unde
ac

sua exliogui
alicujus

posfontis

perquirerent
pnlei

nnllatenus

(juam modo damus, initio, transmissum hunc nihilominus hic prsmittere, visum non est,quod
nihii

vel

venam
effecti

valuissent
snnt.

reperire, trisles

inde

omnino notatu dignum


sit

contineat,

termU

Quippe quis omnes lalicnm decursus procul ab eis essent prseter unnm ad qui nunciipatnr Fons Danilus s fonticiilum

niminm

nisque adeo generalibus


valeat applu
h
in
i,

ooncoptus,
,

ul cuilibet

Sancto, cujus Vita describitm


a/ri.

so o

mutatonomine,
nostet ortu
hssc

qnem
Ii,tc

ol

Iongitudine/n

spatii in

tam hrcvi
potorat.

spatio

//.s

a/pud

Saussayum Sancim
i/i/aiii

temporis

nemo
ccepit

illornm
Dei

porvoniro

Diim

Metensis bMcitwri
,/ititiii

non propterea tamen


riinniis,

pu-

sanctissimus

Serenus cerneret, invocare

itiiu

Ytiii.

hoc modo pro malo


ad
Ui

Domini
;

majcstatem, volens
expandit manus
ct

ei

territorii
iinii

urbis

qusque Sanclwm Metensium indigenam ap ellat

bonum reddere
et

suas

rtmiii territorii seutractus Metensis incol<e seu


.

oTolum
11

dixit.
,

fmt

Tu

Domino
,

eonditor

ca?li

terrae

qui

fontevi

nnllnm

famulatur

habes indifrcntiam, imporium Opus

ot

cui

omnc suum
jubenlis
,

scquens

Metenses nuncupantur Austrasm regnum, ut apud Daudrandum " primaria sua civitate Metensi in qua licet, \n-.i ,i.\i.i sedem habebant, regnun Metense
t
,

quem tartnra eonlromiscunt, qui de sicca rnpe quondam hahundanlor mannro Inticom fecisti,
tuus nc
doiicerct

iiirhin)

fuii.

ni ri

popuU

illud incolentei

populus, ne reminiscaris, quaeso,

verum a/n sium nomi/ne verosimillime venerini paritet territorii seu Wactus Metensis nomine regio
civitati

iniquitaliim

nostrarum
nrodire
hic

antiquarum
ad

sed

jube

Hetensi circumjecta

apud medii
,1

eviscrir
:

rmnc

nobis
tui

nominis
pra^cepit
qioj

laudem et gloriam vonnm nqua? viva\ qna possit revivistui

III

r,i/l
.

'

,/,,,,

ego

comperire non
/''iii

possu
suspicio,
Vita

poteslque

v$l

Cere hoc aridum


nni

plasmatis corpus, Raec dicens

i,,,ir

non
>

a/ugeri

quam

de tem-

tnurornm coinu

torram fodere,

qui

pore

quo
I

Sa/ncti

nostri conr n

acsi

rationalo animal

voci

obedivil jubentis,
percussit,
IIIM/Ilt,!
I I
.

ommenta

uno

atque
ni iu<

cnm omni impetu lerram cornu


ul

byatum percussionis tantaaquarum


in

largitas

n. i, allusio

ad nomen Sereni apudSa/ussayu/n\

secuta est,
petur,

amnem maximum

derivari vide-

omittitur.
d Vita

paulatim decrescens, cursumque suum retrahens in ingentem versusest fontem, qui hodie
sed
/.

apud Saussayum depatemi matemique


,,,//.

/ur/s facultatibus ea miserationisaffectu


si/hl/ilts itlltiiti si/rns. r/its

t
.ililll,
!

usque permsnet
12
quo

nr

<> S. Sereno urii/n pOU

[gllur

beatissimus

athleta

Christi

Serenus
Deo,
j.uii

,,<

iu /

ommendat

Charilale

in

pauperes

ita

/<",//../,

gratias inde agens largitori

omnium bonorum

enitebat, ul specimina futurae sanctitalis

admi-

P Opl
tate.

ir

/,/,

pleniim snmpsit vascnlum aqnGB hujus, hylari vultu porrigens comiti sitibundoac Bemivivo Qua hausta,
iniiim
iii
i

randa exhiberet. e Pro his "/" /(/ Saussayu/m


,,

tegitui

Crescente

orpus ejus
.

in

propriam reversum
pedibus
Beati

esl

valesic

tate

cum
gcii

ingenuae
divinarura

educationis
litterarum
i

tincturam jam

iinem

moxque

provolutus
Doi

imbibisset,
cii
(1 i,i
,

aludium
.

aajeuihil

Serene serve eum alloqni ccepil. amodo sis liber el absolutus ab omni
:

nllissimi,

ntiasque

Sanctorum
hoc
'/'

andidatus

servitioter-

termisit,
///,/
I

quo ad
bello
i

Dei plaeita se
tensi

compone

ret.

rcni imperii

noslrique juris
qui
est.

".

e!

servito

Domino
prsece-

,/c
i/i

uni\
19,

nHenr
20 et fmt n/issr
I
.

Jesu

Christo,

me

per te

a morte dcbita revo-

i/iiin

Mi.

om/mentario prsBvio man.


:

care dignatus

Qua

liberlate percepta,

2i ,i/,n iiitnt/s

ijmiil si lniiirn r/ ,r,/'.\n


,,,/

niKh

ndum

348
xuctohe

VITA FABULOSA
foret,

S.

SER ENI PRESBYTERI CONF.


n<>-

admittendum
tiwm
possei

referri
in

melius

quam ad
idctrco

prsevio

rvum.22 increMbilepronuMHamus.Porro D
n sivc abbatia

AN onymo.

regni

Dagobertil
vvr
I

Austrasia

non
qui

demmasir
lau.s

Xujrllensietiam

\>co-

guodnullusin

Historiis Chronicisque antir


illustris,
t,

guis
,.,.,,,.

Francorum
Dagoberti

nomine

Boso,

pra vio
sr
,

Dcsgacrroisius in Opere,quodin Corrvmentarw num. 2 citavi, ad annum 51 agit, aitque

cuique adeo Sancti nostricaptivitasconvenirequeat, uspiam occurrat


floruei
,

oum locwm
traditione

illum

armo
,

intellexisse

1632 adiisset, scriptura abbatiam illam totius

FredegaBosonem, Audolenifilium, de quo


regis
i3,

riusin Chronico cap.

Francorum
//,,

qui

uv ad annwm Clotharii 11 cum arvno Christi 626,


:

obertinique in Austrasia regni quarto concurBoso, Qlius ludoleni, n hunc modum scribii

Campamise esseantiquissimam, a Clodoveo tPrancorum rege, ejusque uxore S. Glolhilde fwxdatavm, idqueprobariex tota ecclesiaesPructura, quse eodem plam modo ct ordine ewstructa est, quo ecclesia Ss. PePri et Pmli Parisiis, quse nunc S. Genoveva
jvunoupatwr,

Arneberto pago Stampinsi jussu Clolharii ab inicrflcitur, reputans ei stuprum cum Sighilde duce Sancli nostri regina. Quodsi autem huic Bosoni
,1,.

Quapropter

quamque idem Clodoveus ereani cum Clodoveus 1 Froyncoruvm rewsub


1

captivitas
nostt
i

attril
.

uatur,

cum

hsec,

ut

biographus
;

tradil
ille,

Boso vero

trwm amplius annorwm fuerii ui ex mox di\ lis liqwet, arvno Chri-

t finem sseculi i>""< Catholicam f.dem sub inilium sexti e vivis excesserit, consequens est, Vigella circa idem tempussit fundata, possetque

amplearus

,n ffl&interfectusvivm desierit, consequens


S

sextum non
'

oelhinc concludi So/nctwm nost/rum mtessBCulum floruisse, si fidem aliquam mereretw

Sereni
i

ca

tivilas,

adeoque

ei

bellwm Metense

noster Biographus, a
S.

dum monasterium
adeoque
id

Vigellense
setate ejus

referri
/,

ad
ut

annum Chn
recentiores

quo

Sereno fr^equentatum,

omnes mmc passim admittunt, iustrasia regnum primo iniit. Accesihaecanno dit quodintei coptivUatem S. Sereni,

p fl

bertus

exstitisse, insinuat.

n Jobi cap. v f. 23.


o Isaia cap. i.\v
i/.

25,

sedpro vescentur

ibidevn

affigatur, interque ejus

ea

legitur pascentur.

romana reditum^quisub

Pontificatu Joannisquarti

p
,.

annoChristi 640 ad finem vergente ordinati,


nioque fere posi defuncti, contigit, nulhnegotio Iri gueanl anni amplius tres, quibus apud

Nomulla hicadduMturoywdDesguerroiswm, cum levioris momenti sint, huc non tran-

soi ibo.

Bosonem
easUtit,

fvide Vilam
a

num.l)
octo,

Serenus captivus

Qui de hoc obsequio a feris S. Sereno prsestito (j senldamus, videCommentarii prsevi num,
r

iter

quibus (vide

Vitam

Desguerroisius
ait
:

S.

Serenum
libi

hic comiti

Bosoni

Romwperegrinatus est, lotidemque etiam, quibus forte, antequam Romam peteret, vitam solitariam ineremo duxit, adeo ut, cum vel hinc

num.

""

dixisse,
libi in

En,

quod
S,

promisi,

omnianunc

niaiiiis

pemitto,

cumque simliber, Deosoli

vacaturus abeo.
libe

Serenus hic sese merito vocat


innuit,

Vita

Sancti nostri,
allegata
ossel

nisi

plura

vn

Commentario
Metense
l

um,si,

ut

Desguerroisius cap. n, i/psaque Vita,


2

prsevio

obstarent,

verisimilitudinem
in ea
G'23

quam edimus, nu/m


mater Serena
redemerai
trum,
s
;

eu/m
lyt/ro

jam

ante
Vita,

uhu

que

acquirere, bellum

comite

Bosone,

persoluto,

assertum
afjigotur.

/"<"

aplius

qua/m

an\

verum Saussayus,
12

eademque

qua/m edimus, num.


Desgueiroisium cap.
st
i

g Ap
iih itur.
Ii

id

S.

Serenus non

cu/m

hic

msinuant, Sanctum nosBosonem alloqueretur, libertati


fontis

quii quesolidis, sed

utis

totidem " Bosone cn<i>tus

nondum

fuisse restitutum.

Ncc sihim, nec nomen

hujus uspiam

Watth. 10

tf.

37.

reperire pot/ui.
in

Saussayus
(i

et

Desguerroisius hic

verbis quiin

dem
tiunt.
k
I

se

ei

biographo nostro discrepant,


rei

substantiam ta/men

narratse

apprvme consen-

Dominus Consinet in Commenta/rio i<r;rvio ad marginem Lectionum, quas,ut in Commentario prxvio monui, ea [ntiphonario ecclesiss S. Sereni <<v Cantumerula ad Majores
t

ssepe laudatus

ll.rr a Saussayo prxtermittnmtw\ Saussayus iisdem fere paulo nitidius,

nnsh

n.sii. (lisiincic

notavit, fontem illu/m,

com-

quem non nominatJiodiequeexstare;ai non

video

pendiosiusaue
(pastoris

narratis
ideo

subdit

Quod
ut
in

munus
ab
pnriservi-

gregum)
lurba
el el
rilis

affectabat,

procul

qua ratdone probari queat, fontem ullum, qwi etia/mnum exstet, relato hic prodigio esse exortum
i,i

hominum
tale
r.i.

vitiorum

contagio,
vitae

sane

ego, nisi

potwr

<j<i<ini

biographi nostri

addu

mi

innocentia'

Deo

pie

catur auctoritas,
u U.i< verba

Desguerroisius non
/'-/

multum

absimilia

sub-

numquam credidero. insinua/nt, quodjamad

litteram r

jungit.
iii

sub

/'/"///

notavi.

monasterium

Vigellense hic tntelligitwi


si&
:

abbatiacog ominisdicet
abscondita agnominatui

Trccensis, quse Nigella

"-/"/// de ea Sammarthanifratres tom. IV Gallis Chri tianse, sitamque

esse,

aiunt,

in

Bria
i

haud longe
a
\

Cellam S. Sereni, quod ad liiicmonui, wno ferme milliario ut minimum abfuisse ab sdibus comitis Bo onis. ln wmentario prsemo adnum. 23 curiosus lcctor

lliac collige,

ram
'

mjam

<<

Villa/noxa;
.

quapropter,

oum

inveniet, quid de
11, 12 01 13

illa

icissim

Villanoxa

rodigiorum catenanum.
et

9,

ut

in

mentario prxvio num. vidimus, nonlonge priorams Cellse, perspicuum est et ab hoc llam absconditam haud longe abesse, quodsi " llr "- quod facere nihil vctat, Nigellam versus
absit

hic contexta sentiendmn arbiWemur. }


13

Saussayus mvracula num. 9


prsetermiuii
y

rclata silcntio

acci

iatur

illudunum fermemilliarium, quo edes


a

comitis
S,

Bosonis

prioratu
abfui

Cellse
se,

seu

a
i

Cella

Sereni ut

minimum

biographus

stoa^xsuxdma^aPU quodideoinCcrnmmtarw
f

13 vnnuit, s. Serenus Nigellam seconferre xdibus comitis Bosonis sHdiorwm causa quo'"'"' "' "'" non tamen tiibus annis et medio clam ipsocomite Bosone, desertisque armentis cu-

"'""

ea

jrrocul dubio hic rcdundat, ut virum sanctissimum, Serenum scilicet, nonverooomitem Bosonem, haberideince^ sccspisse longelatequeinsignem, vahleque famosum. Certe apud Desguerroisiwm sic legitur S. Serenuspro magno Dei amico deinceps fuit habilus, cui caslum
us sit,
.

Nom&n comes

in

virtutibuset miraculisfaveret.

Caput

ii.

a
;

, ;

DIE SECUNDA OGTOBRIS.


ruit.

349
AU cTon E

Caput

ii.

Sancti vita solitaria,


et

lllucescente autem die, beatus Papa Joannes surgens de lecto, in quojacebat, sollicitus omnino e vis ono an * eli misil ler c a H Iaicos ad cuncla

*nonv u

f ioca
diose

'

banctorum, quas
perquirerent.

ibi

colebanlur ; qui
diu

peregrinalio

conimoratio

Cumque

eum stumultumque ab his


esl

ZJ?
'

sear

'

Komana,
liani,

Sanctus Dei qucesitus tandem repertus

in

quo-

reditus in

Gal-

dam

oralorio

delitescens,

psalmis

orationibusque

S.

Serenvs,

tta

Etamdiu
varia miracula.
quem
t

vacando.

Qui decenter

dudus

est anle

dominum
est

Papam,

quo summa cum reverentia susceptus


coepit verbis
:

his compellare
latuisti,

Quare, frater,

quamquam mter hommes duamauam inter homines


a,
in
:

internos manens nobistol temposecuriter lllud, ad

videretur dezere degere

aliquamdiu
astu,

ribus incognilus, ut non diceres

ad

Komam a

tempus

gelos

lamcn sacra mens ejus inter ancadeslibus versabalur, complcns illud

quod
cunci.i

veneras

peragendum, accipiesque a nobis necessaria mane, [rccor, apud nos, quanto

Apostoli

Noslra autem

convcrsalio in
id

c.i-li-

est b.

Tlieoriam

namque,
intra

est,

conlemplar
cordis
sui

tioiu'm

Dei

scmper

cubiculum

cupis tempore, donec perficientur ea, quaa a Domino de te jussa sunt. Stalulo siquidcm termino, quo
fas cst fidelibus clericis

accederead percipiendum

bajulare studens,

tando quosdain
o
o

reminiscendo crebro ac decanPsalmographi versiculos. Quam


lua,

sacri

prebyteratus Qrdinem,

Christi

yocalus est famulus Serenus ante dorainum Papam, quem iia


dicens.
/'cbijtewm

dilecta

labernacula

concupiscit et deficit anima

Domine virlulum, mea in atria Doqui

allaiii> esl

mini

c.

El

iterum

Beali,

habilant

in

Novimus te, carissimc Fratcr, praselectum esse a Domino Deo, ut sis ei peculiaris sacerdos ac
18
Icm.iiis minisler in

"'"<
'"""'"''

rf

"-

domo
dabunl

tua,
te.

Domine,

in

ssecula saeculorum

lau-

templosancto

ejus,

quia dignus
sacerdotii
E

d
e

B
f

atriis tuis

Quoniam melior esi dies una in super raillia d. Deniquenon plurimo


c,

repertus
offerasque
tatis

es,

ut

fungaris

officio sacri

pcracto

tempore

ccepit

intra se

deliberare

f,

incensum dignum in odorem suaviintra cubiculum tui pectorisad interpellandum


delictis.

quomodo
visere

occulle possct
Petri

Romam
regni

pergere, ambiens
caelestis

pro totius populi


illud

Unde, qua?so, hanc accinl

Aposlolorum
loca
in

clavigeri

pere benedictionem ne recuses,

cum

ceteris de le

Paulique docloris egregii


tcraquo

raagnificas

domus, ceillic

Salomonis dicatur

Dilectus Deo et
/

homini.

honore aliorum
perluslrare.

Sano.torum

bus, cujus

memoria

iu

benediclionc esl

Cui vir

construcia

Gdeliter

Cupiebal nihilomonastici

doniini Serenus,

ul eral

milissimus, hoc dedil resscias

minus omnimode discere


Ordinis sive canonici
,

instifculionem

ponsum
ad
lanii

Licet,

pateroptime,

me indignum
Dei

siculi

postea

rei

probavit

muneris donum

suscipiendum, Gal tamen


illic

eventus.
pcrcgrinatur,

voluntas piissimi

Domini. Qno audito, sanctus


qui
praesentes

15

Paravit

siquidem
meruit

postmodum
habere

itcr

parvo
crjgpto,

praesul,

dwnque
mortitus.

omnesque,
<-.>i

ibi

w-

aderant,
sibi

pU-nnio nmplius

contentus comile, alque cxiguo victu. Quo

bene lixerunl una


dignalus
rilice

voce

Dominum,
.

qui

talem

angelum Domini
nec sospes
In
et

ductorem,

do-

eligere saCerdotem

quo

eliam

incolumis veniret, quo tenderet g. itinere quantu.n sacrum attefrigore


,

anle altare, cceplum est

Tunc ductus honomore solito sacrum


feliciterperayi

officium consecrationis, super

eumquc

nuavit
cubiis

corpus

1'ame

ac

sili

alque exSic-

ctum,
19

sic dcinceits

minister ingens

etrectus est

vigiliarum,

Iongum

est

enarrare.

domo Domini
Quibus
a
rite

que

omnino
cui

Ghristo,

gaudens, auxilianle Domino Jesu semper devote serviebat, ooeptam


ubi

peractis

ccepit

de reversione ss.Fabiamac
sibi dari licensebatttani reu-

Sanctus animo deliberare, postulans


li.nn

explevit viam,

sane diu mullumque

comma-

sacro
rt
.

PonliQce ad

patriam
.

nens, sepiem strenue

percgit annos et dimidium,

pnam. Qui
dansque
diebanl
ei

...

libenter assensum

remeandi proejus prabuit votis,


, .

'""'

"

"^

flimiUit;

circuiens quaaque loca Sanctorum, Jinvestigansque plurima gesla martyrum, ac choruscaiilium virgi-

cuncla,

qua3 longiludinc viarum cxpereliquias sanctorum marty-

praater
el

sacras

num summo cum


titer ictinuit.

studio ea descripsil, alque) fidcillic gessit,

rum
sic
ei

Fabiani

Sebastiani,

quae promissa?

ei

per

Getera vero, quaa

sequentia

angelum

fuerant.
:

declarabunt.
rodire

infit

Quod cerucns vir Domini Screnus, F Verumtamen nullo modo scias, mc


donec sancti
angeli

m paPonti-

triam parat,

Joanms
geli

fex monitu a7i-

autem tempore, meditabatur de reversione isdem Famulus Domini, cupiens reped tre ad palriam, unde vcneral. Quadam vero noctr stinavil Dominus angelum suum in visu A|)ostolico
10 Evoluto
il

hinc recessurum,
jussio.

complealur
esl

Unde vocato populo Romano indictum


Viri Dci perlici

jcjunium, an dcprccatio

dcbcrclur m.

Joanni,

qui

tunc pneerat Romana? EcclesiaeA, cui


:

praecepit dicens

Diluculo matutinis surge et quasre

diligenter

quemdam

clericum nomiin' Serenum


cessat Deo fideliter servire,

Quo peracto,disponenle Domino, una voce clamatum esl abomnibus, irapleri debere petilionem IliMninis Dei. Recuperali- autem sacris reliquiis, dantes invicembenigna oscula aggressusesl itei feliciterdiu
optatum.
20 Proficiebal denique
tidianae processus
in

partibus Galliarum huc direclum, qui ab infanliLe

rudimeniis nullo
ruin

modo

sed nuper istuc veniens visere quaBque loca Sancto-

ultra

se

eo exercitalionis quoscmper ascendcns, ut

''
['''''

-"

"n

""-

''^'J^

ac sacras discere inslitutiones, ubi

jam

peregit

unum ac dimidium /, deliberans nunc remeare ad patriam quam olim dimiserat. Quo reperto promovc eum ad presbyteratus gradum, quia dignus est fungi sacerdotio in domo Domini
lustrum
,
,

meritisnon sotum vinceret sa?culum, sed, edomito corpore, de ipso potius triumpharet. Quis cnim
expediet,

quam

fuerit in

jejuniorum parcitate praepropinquus,


in

cipuus, in vigiliarum

delectalione

oratioiiisassiduilatelaudabilis,in miserationis opere


singularis, ut ct hoslem, qui sibi repugnabat, extin-

cumque
quias k

sanctificaveris

eum

oleo

sanci

i,

accipe
reli-

sanclorum Fabiani necnon Sebastiaui sacras

gueret,

et,

unde soiusse

affligeret,

cunctisspe ma;" v rrettto


,acat
'

cum
ei

capsellulis, qua3 sunt super principale


Petri

xima subveniret

altare sancti

cum carbunculo

uno, ac [ibenter
itineri
,

tribue

omnia, qua^ ejus expediunt

et

postea sine

cum cum gaudio

ad propria reverti.

17 Uis diclis, augelus

Domini nusquam compa-

Eratcnim ad obcdiemlum promptus, ad vicia calcanda maturus, cui vivere Christus fuit semper non et mori lucrum. Namque non oculura voluptati, aurem ludibriis, non animum accomraodans lenitati, semper
21

350
AUCTOBB

VITA FAHILOSA

S.

SERENI PRESBYTBRI CONF.


25

semper
Be

se re^ens ;im ln.ra gravitalifi, \e< aliu.l extra


praelulit,

Bodem vero anno


ul

peracto, reverlente

jam a
invasit

Ei, q io quein

AKON Y 110.

respuendo

quam Christum,

quera

iu

Roma
ire

beato Eligio, pertransiens Qnes Hominis Dei,


promiserat, neglexit.
caecitas,

oaiitampafU$r
rever, >obqu*

corpore Bdelis fortior bajulavit. His occupatusin taniam Wtae claritalem pervenil,

igitur stmiiis
ul ejus

ad cum,

Ub hoc

eum

subitanea

qua graviter diu pressos,


qua venerat, velociusacSerenus

devotum Bervitium mundi Dominus per miracula


Btaretur.
reliquias. qua.%
''

te-

prasparans sumptua

Decessarios itineri, pergere ad


via,

sanctum
die,

Di

Serenum,

Bomae acceperat, nbi per oh

ret,

antequam Alpea devenipertransiens quemdam Quvium, Domine Pa-

Quadam vero
",
cui

celeravil. Prmstolabatur interea vir Dei

cum

omni
quid

Bollicitudine reditum beati praesulis, ignorana,


ei

vtum

dum
licu
i

ubviavit beatus

anlistes Eligius, vir


vi

acenlr.ai.

Cumque
ecce,

lus et lnijUM/emoilianxia-

aiws,

Romam

pergens, qui
et

abslulit sacras

retur angoribus,

subito

legatus advcniens,

reliquias

Banctorum Fabiani
Papa

Sebastiani,
o.

quas a
oon

sanctum
illic

antistitera

Bligium afinibus suis egressum


S.

beato Joanne
tristis
iniii

acceperal
testari

Dnde
ei

Dimtum

adventasse, dcnunciavit. Cui inquit

Eligius

coram
se

omnibus
quas
;

Deum
oniine
si

ccepit,

Vide, Prater carissime.qualiter

reoessurum,

quo

usque

redderentur
vei

quod

tibi

intuli,
te,

valida

obcrimen mendacii, caecitate sum percussus.

praedictaB reliquiae

.juo

quaiiier

recuperare
in

meruerit, cerneres,
ilci

illic

esses, sicuti

Dcum pro mc, quaiiim> tuisadjutusprecibus, pristinuramerear


Undc, quseso
interpellare oe differas

sei|ueiililnis

laiahilur

lnterea atlilela (Mirisli


ccepit exorare
ul

n cipere visum.

Serenus lacrymosis
angustia

precibus

pere-

26
in

Tunc sanciissimus
tamdiu
esl

Serenus prosternens
preces ad
viro
Eligio

se nontenatam,

grinorum consolatorem Dominum,


et

eum

in

eadem
explere

oratione,

fadit

Dominuro,

***p
'

tribulatione

constitutum
Iter

sublevare

donec

reddilum
i

vr

sanclo

lumen

"' jm '"

""'-

tuit.

dignaretur,

quatinus

ccBptum
res el

laetus

quanloeyus possel

.Mii.i

DOStris temporibus

amissum. ode oimiura pariter gratulanles, altissimo Domino maximas retulerunt laudes, ac deinde
a<i

mirabiliter stupenda.
saverat,
transire
oavii ala,

Nondumenim ab
fretum

oralione

oi

bealiViri cellulara

cum
el

suis pervenerunl alacres.

qua

pra?dicti

Quminis

Unde unum annum


Dei
fabricaret.
ul di<

fecit

dimidium, designans, ut

llel

jara dictus prassul Eligius,

adeo undae

erat prudens, qualiter

tabernaculum Domino Ilomo E

inhaesil sequoris, ui oec

(ibus

remige impingente, necflavenlorum carbasa exagitantibus, a ioco, quo

^uo peraelo, dcprecati sunt ambo

Dominum,
el

vocationissuaeamboscirenl.quod

Bligium ntrprodigio-

rtpta

le recuperal,

omnino nec in antea, nec ii retro moveri nniiii modo potuit. Quod cernena sanctus Dei pontifex ingenti pavore percussus, illico aanctum Dei advocans Serenum, sciens eum magni esse meriti, spoBtabat,

impetrare ineruerunl.

Domino commendaiiles,
rediit

Postmodum vero invicem se antistes ad suum sospes


agonista Dei Serenus inlra

episcopatum,

et

palaestram sui exercitii habitavit solusp.

pondil
rura

ei

reddere capsulam
Pabiani
el

cum

reliquiis Bancto-

martyrura

Sebastiani.

Ipse vero

ANNOTATA.
a Desguerroisius

haec audiena,
-'"i

magno

repletus gaudio, veloci cursu

eura

usque cucurril

Cujus sub pedibus

ita

se

paulo etvplicatius

s-ic

calcabile
1

'""i

Qumen supradiclum prabuit, quemadquondam altum mare beati Petri gloobedivit.

hab&t:

Quamquam
lii.iM auxilii

inter

homines
IQ

vivere

videratur, qui

causa invisebant.
jr.

riosis

gresslbus

Quen

beatua

Bli-

^us
ci

b
c
<l

\d

Philipp. 3

bumililer amplexans, diuque osculans,reddidit


pignora, alque deinceps vineulo
sociati

libenler ablata

Psalm. 83 v. 2 Psalm. eodem

caritatis

Qcavi

ambo simu) runl Dominum,


ac

f.

omnipolentem

gloridirigil

'/'"'

"/" oideri possent


i

qui gressus
pie
Ri
<

hominum

ho nosPro eo fine
amplifieet,

lulem,
se.

semper
Eligius

Textm illi plv Scriptwa sacraabiotomfum produci, ui Vitam


si

11.

ea

protegil

speranl

S.

Sereni

sicque

Beatus

vero

mam
ul

Lectionibus

quolibei

mctus

die Octavae,

quoque

qua

is

colifar,

Serenus

Officio ecclesiastico
;

coeptam
est

uequens
per

viam

tan-

recitandis

tummodo deprecatus
tur reverli.
in

eum,

materiom suffioientem invmial

veru/m

eum

dignare-

Actis

t'

ud Desguerroisium teajtusilh fereonvnes,


ait

)>ntriam ad-

wntt, pietati
lOtttffl

Domini Pamulus citissime Upium iranscendens afojue Qnes Galliarum propere, Cavente Domino, incolumis adiens,donec
'-

''

llm

devotus

ilique insupei alii leguntur.


<

Desguerroisius

aralto

posl

tempore,

ui

"<
ilmiii,

lugurio

recenlus

esl

proprio.
illius

ln

omnes Qnilimi
siini.

regionis

adventu unanimiter uu
i..

cujua

annoru/m spatiwm designare vinihil nutcm obstat, quo minus illud, ut ""- cap. i raecedmti ad itt< rovm l fas

aliquoi

Quique adeo postmodum


reverendus,
duIIus
ul

videbatur

<

un

rh

'/"'

operum suorum clarescenlibua


voluntati

Mgere, sej tem aut octo annorum statuatw, '"'" plurimum tempus dAci non debeant, Mo'

"" "n-.

graphm
i

nostei

ejus

cum

conarelui

Desguerroisio hu

non pugnat,
scribit.

Cemebatur
nitens
r;il,;
''

oamque

Desguerroisius
:

vultus

aspectu,

etjuxta
aderal

angelico veluli Scripluram vultua indiexercilia

ejus

Sanctum nostrum mspiratione


ewcvtatwm

''"" "
'"

""'

"'
'

Romanum
M-

Saus-

'i

" |M

mentem.
lara
inn:i1

enim morum temperantia


Circa

sayus rem sU narrai


l
1

Verum cum
in

tantae suavi-

'

lulg<

ril

libratur.
illi

omnium

se

oculos
.

Domiuici

raperet,
exer^

ll,n;

cu,tua

animus
vero
condita

fugiendae
'

devotissimus,
quae

huraanaa

veneralionia

amorque

lum

taexbaustus
sapieniisa

,r,(,;i

Jam
divinaj

verba,

devotionis causa,

diceret, sale

Romam
toto

perrexit, comite
itinere

cerneres,

e |<>i

quem

rauiiiiarem

omnibusque
Raac
in

babere

communicare sui rragrantiam odoria M, i" T fundamentum Qdei


r;,s|n

meiuil.
g ComitatusilleS. Serenooo amgelo (sub forma '""/'' "^ 1 " '- "i sensus eaHgH i; mcm usque przshtus, mcredibilU quidem ex se ,/.
1
i

omnia
pectore

Calbolicae

collocaverat,

Chrislum
.

adbibens slructuras
qui
est

lu

'

fundamentum perpetuum
"i"''-

vew
Inej

sed

qam
"'
1

omnis

aedificatio
in

stabilita

dens solabiographinostri Acto* t


c ^ocrediderit
dilec-

'"
"''''

ln
''
'

'''"i

aanclum

Domino.

'"""^
niau.

Peregrinos el exules fervor,ita at, quibuscumque


'
'

"

magnus
polerat,

'"
h

umeatantiumauctoritate ,sicpa parvmn comitem, cumquo


dicitm, adolescentemi

aUmo-

M.iiMii.ii>i I<U vi,

tegfumentaque pra ben

lum qmsque mtelliget,

dumadul-

(nCommmta^prmvionum. 24 sensanostra
Opc/ iiiinits

DIE SECUNDA OCTOMUS.


^ oprriiinins de
Pontifici

35!
S.

angeliea
oblata

ilta
;

Romano

apparitume Joanrn hunc solus Saussayus

imri

intercederei\ sed
vtr,

Eligius,

utpote

summa

MHTOHE

rnltitr

srtt

thr.m,,

Jr\,>lr,n,

///,/,,;,,/,

IKONTHO.

nominU iUiusquartum
i

recte inscribU.

quasivero fictumiUud
hrri
rssr

Lustru/m

inniin

et

medium commemorationis
ilbuc adventtu

ulrumjur
,,i/iii ,,i

ilr.snlrrm rr ln I u ut

relujuiarum furtum, pio S Il I tjm rrs.s,, r


.
.

HomansB cwm wupero


ijrmi
k
;

non

satis

con~

m
.

nihilsimile habet Saussayus.


,i

p
n / n nrl u

iimiim

ju;r

/itr

niiiit.

22,

23,

25
24

et

\citi
,

ud
titui

D jffuerroisiwm emtantia feruni


/'mli/irt
,lir,iiilus
i

26 narrmiiur, pro commentitiis


si

\dl,

juulrm
fuisse,

./11

iti/irt

Commentarium prxvium
id

n/um.

et

iii

reliquias

Samctorwn

in

altari S.

Petri

25. Suti.s.sai/iis snltnn

rcliqiuarum furt/um,

mira,

ecoposit 'v s. s ireno in

G illiam reversuro donaret,


soriptor
7 rl 8)

culumque
mrliu.s
sissct.

oroxime
si

subsecutum

sed

iiiiis
;

SS. Fabiani ae Sebasttani fuisse nuspiam


scilicet
iii

faCtUTUS,

alm

rn,n tnfii

ttl

commemorat, ,>n h' mn


i ,

edicwit
l,ii

eorwm
niiiii.
,

(vide

Commensi'",
,

ui

/ir.rrin

/irrsimsu.n

ni

biographus
i/i.snmri s

noster

non

habebai
S.'

reliquias
e
i

S. Sebastiani in p\ ioratu Cell v

Sereni

tantes,

ab

Sereno illuo fuisse allatas,


e$

Et

id saltem
potest

admodum
iii

Caput
VittB

iii.

Sancti morbus, obi-

i"
"i

'
> .

"'"'

tus, sepultiirce

loms,mir(i-

Wansior imperatori huic coaei limirm rm/iOr/S S. Srhnsl m il rr Ihilm m li ilimm


Lin/nr/ri PU, n

culaque in eo patrata.
Puis 0.
nii

nnmi 826,
lljniiis

uivente
nl,
,il

eodem Ludovico Rio, factam


snir-lissinu
eO /nissr nllnlits,
vrte
i

ir-

lniir iiiimiim
;

tnsiinnr
est,

deinde

ejus

patientiara,

quis

puritatem,

Dum
ht

Sanctus
virtu-

uideantur

hincque $x p

pro

ut in

qnis caritatem, quis

zelum

sandum,
in

quis in^er

B Commentario
eSSe ih.irrim,
iini/n

prm

io num, 8 nfusmnr rm/nuisS. Smuslm,'

meditationera

die

noctuque

i<'^

Uomini
eccln-

poteril

explicare?

Assertor

Qdei,

ornator

Suessionas translali prioratum i'rii.r>. 9e-

siarum, prasdicator graliaa,


nariiim
castitatis
.

extinctor jurgii, semi


disciplinae
.

rnii, in
iiin

quoilludin tram itu depositum aliquamsi/hsi/i/i, siims hujus fbrtissimi ath

ponderator,
detraclio,

ir/ijn/isrssr hiru/ilrhthim.nrr /iilriim Irr


Cruinisliiil /mjiins ,11,/r
II,

Jum
u
I
,

Sffl-

mornm Numquam de ore numquam mendacium, numquam maleaorma


libra consilii.

lninsiiii
i

rlmmniim
il

jutrsru

Ceirl, fnrrinl
,ii

nhlfii l.r

si

r /m.slru

u mln
lf

dictum contra qualemcumque personam processit. niui solum non ii Iraxil cuique, sed nec Hic
(letraheiitem "palienler
audivit.

i/i

mimiislrr/iim Snrssnmrn
r/nsi/rm

Numrruam etiam

i/htlitm. /irmurlim iim


,//,!

dOUO fue~
n/jutrrl
,

si/hmiss.r,

qUOd

miln

rrr.l ,!,,/, us

quodque suspicandi ansa/m prasbant plurimm


t.nlltut

ill&

aliquem odio babuit. Et non solum pro amicis, sed etiam proinimicis loto cordis affbctu oravil Non docuil verbis, quod non adimplevil exempiis.

um

rrrlrs/.r. jn.r ,rl,

dlS t
esset

bastianifCum jam Suessionas


ptis

""/' "' S.SOdelatum, excerI

Nuila

eiiim

hora
ita

diei
ul

sine
recte

divini
el
vi

eloquii

meditatione
cere possel
:

transibat,

raciter di-

fnrrr

nobilitatSB,

uli

Saussayus,ad
'.

sca

Meditatio cordismei in conspectu tuo

rata corpo trun.shilmiirjiisrrrhislrshtliir


niiurti, na/i

semper
Celoru li: cx lam
S.

a.

a
his

28
daret,

Cum enim
el

ethujusmodi agonibus

insucet

rrer-

locupk-le

gazophylacio
pretiosa

(eorpore

Sebastiami)

pene infatigabili
Qnis

intenlione sese avidus

morbo

eor

ripitur.

decerpta

aliquot

pignora

plurimaa re:

praeliainr hosti protervo ad singulare quotidie certa

gni Gbrislianissimi
inclyti

ecclesias

nobilitarunt
decorata?,

qu*
magia
In

m en

objiceret,

cunctis

inevitabilis
ut

ostium

hujus martyris
exqnisita

peiiquiis

corpusculi

ejus

ccp[)it

pulsarc,

anima

Deo

quam
qalbus

qualibet

mouiiium
merito

congerie, aut
glorianjur.

dilecta diutissimis

pevincta

calhenis carceralihus,
vincula, et Regi

BtructuraB

magniflcentia

tandem
rima

libera servitulis
in

rumpercl
ejua

posl

Parisiensem

oranium
cx

clarissiraam,

suo occurrerel
febri

gaudium

suscipienda,
medullffl

acer
igne

C Trevirensis

quoque
;

hoc

decore
,

praBcfpue

corpore
el

prasrepto,

ejus

commendatur

deinde

Senonensis

Trecensis

perurebantur,
slngula

sanguinis
s[iintu

Braxellana fde hac oide Bollandum in ad Acta S. Sebastiani rio prsevio

Commentanum.
'<

siccabalur,

unda per membra infirmante tamen


.

carni S

^igore, rortior reddebatur, et ad

Dei

faciem

alimque cathedraticae

praster abbatiales

el
'

ceteras

innumeras,
Mariijmh,,///

Ita itle, qui ni

\rotlamo

deprecandaim, quo celerrime soluto carnis va culo liberarelur, magis ac raagia accendebatur, cupiens

Gallicam pag I2i5 cum bU>g apho nosim , modo,quo sacrasS, Sebastkmi reliquias m/ /n/mul,,,,, Crli.r .Irrrmssr ninml. nnntinn
,

secundum Apostolum
Hivmiias autcm
ad

dissolvi

esse

cum
moritwr, tipeliinr
.c ,ii

Christo.
29

fanirix

bonarum

precum,
preces
petevieina,
r\

misrnstl
|

ei
j?.
I.

rationabilium
se

susceptris

votoum,
el

(llius

tmplo

"

Errlrsmst/r/ rn/i. XLV, Jfjunii populo

benigm-

admisit,

quod aoxie
astantibus,
,

aHflcato,

m
nit.

Rommo
Sn
iis.su

ad

Dei voluntatem
/im,

|,at,

pie implcvit.

nciiiquc rcsnlulionc jain


se

nirrslr/nm/nm
Yulrsts
rl 25.

imlirt,

jus rrrlr

('imtmrnhiriu

mrmi/u.irium inmr 24
Jlnli.r

ccstibus

populorum circum
ei,

quaa
fu-

ventura eranl

praBstolanlibns
prasdixil

paulo posl

turam suam
Mti.iinius,

eis

resolutionem bt et prout

n
qui ft
,t

crlrhm imiisjur
;

/lurius,

possibilitas
liter

permisit, ut

sui

memores

essent,

ftde-

Eridanus a poSHs dioitw


liiiininiiulus
si

hmc m

lomgum
quos

luiiiin

niitjuf

deseribunt,
rmisiilul.

admonuit, qiabus nllimum valedixit, ac postmodum Uomino Deo pretiosam ct sanctissimam


reddidit

pro/ Irrrn

luhrl. rurmsiis Irrlm


S.

animam

cujus corpori

nmebria impendiligentia

Drsjiifrroisiii.s.sriihil

Swmum

/n.r ijnm/m,

guo ob rr/tju urum possession&m E/,jm s W ad Padum obvk numstrasse, easdemvi que in causa fuisse, oursanotus amtistes
S.
uhstiilfitt. f ii
iii

effdrebaPur, eas

dentes obsequia, preeparaverunt el

cum magna
in

loculum

basiiicam,
,

quam
terrae

ante obi-

tum suum
daverunt 30
0.

ipsc

prasparaveral

commenad

srtltrrl

ili

unritiu Jtiu/rm IfllW eOS

Quem locum

Dominus

Jesus

Christus

demonstrandum,

S
35?
AUCTone

VITA FABULOSA
,

S.

SERENI PRESBYTERf CONF.


benedicentes unigenitum
uostrum.

demon9trandum
habueril
suevil
sinit

quera
,

eiroa

Paraulum
operura
vel

suura
con-

Dominum ac Salvalorem
in

ANOKT WO
mirm-iilis incla
retcit;

ravorem
vel

mirandorum
Blylo
posl

dumqw

Dobilitare;
brevitas,

oeque enim
cjus

bujus Operis enarillius

35 Sanctorum
preciosam
cipui,
festa

mortem

conspectu compatris
egregii
sacri
i

Pomini
prae- gio
i

diu post

suppetil

facullas

bealissimi

Sereni

ramii.

quol

miiniii

excessum
vel

ad

tum

etiam

confessoris

uatalitia

sepulchrum receperunl 6anitatem

debilesgres-

commendant.
transitus

Jure

etenim

ejusdem

sum;

sed

el
n.

daemones
iiiui

ex

obsessis

corporibus
per

de

saBcnio

natalicium

dixerim,
ccelestis

propulsi,

plurima

sunt
Sereni

mortalibufl
a

mundani squalore emergens ergastuli,


ruil

quo me-

intercessionem

9anclissimi
qui

Christo Doel

mioo
sancto

collata
vivit
\iiini.

beoeflcia,
ci

cum

Palre

Spiritu

slatus

conscendere palatia regni, deque sinistra tranni dexleram, jura mortis atrocia perenni

regnat

per omnia

sascula saecu

immorialitate mutavil Vere Bealus.vere omnipharia

lorum.
nnn procul
Sebasti
i7-

laude dignissimus, cui propositum


vero

(uil

itamilitare

31
beati

Post

mnltum

temporis
in

accidit,

ut

in

irulo, ut possel

in

linc corpus S.

perpeluum regnare cum

Sebasliani

marlyris corpus
Lraosportaretur.

Suessionicara

Christo.

sioncu fertur.

civitatera a

Roma
Qnes

Gum

vero quatransire
glo-

dam
vellel riosa

die

per

bominis Dei

Sereni

36 Denique aeterni (mperatoris victricia secutus oh animt beatissimus Serenus, atque Inler athletas robustis- tudtne,
gatus,
sibi

forti

iiiniiipiiA

vulgussancli martyris ferens

pignora

actum

est,

ul

credimus, superna

simos, dato nomine, sacramenlis militaribus oblinon segnis in divina militia torpuil, non

disponente clementia, ut

nullo

modo

loco illo

notam passus

est desertoris

omnino
a

immitti. Non deniadversariis

sacrura

reraoveri
inflnita

corpus posset;
congregata
esl

unde
Dde-

que lurpem meditatus


pra?buit
;

fugam,
viriliter

(erga

diversis

parlibus

lium multitudo d.
exorantea
i

quin polius

Tunc
ul

cum hoste

congres-

pariter
eis

unanimes Domini

sus,

disciplinali

ratione

certaminis,

lementiam,

non

modo

revelare dignaretur,

quid inde agere deberenl


n
moveri id loco

Interquosclericorumqui

dara sapientissimus dans eis salubre consilium, hoc

modo
32
non potcst, nisi ad oratorium
S. Serent,

inquit.
Si

circumspeclus elusit; verum etiam infestos inimici impetus iugenti pondere Inclytus praeliator oppressil Ita Deo
se
in

contrarios

ictus clypeo fidei

meae suggestioni assensum praebere voluead Cellam beati Sereni sanctos marlyris artus, ubi capul ipsius sancti marlyris
ritis,

omnibus prolegenle, victor emergens curru evectus


8BthereoadcoelestecapitoIium,nobilemerexittriumlaurea, sydereos

portabilis

Sebasliani
irapetrare

decenter
valebitis,

reconditor,

el

forsan in
pelitis
el e.

pbum, palmaque immortaiilatis pariter donatus et ccelus meritorum privilegio cu37


a miraailorum

hoc
Qui

mniavit,
Hii feliciter perpetuus, ac porpetuo felix conregnans Cbrislo, cohabital angelis, conspamatur archangelis, universis postremo Sanctorum
ipsi

quod

Qdeliler

prolinus

ejus
sancti

verbis

acquiescentes,
sine

sacrum
oratose

corpus

Sebastiani

copia
tate.

et

simcti

mora

accipientes
ad

cum

tanla

velocitate
Viri

inde

profecti

'""" sancli
-

ommum
livitatis

sunt, acsi
ta

nullum pondus
caputdicli

millibus conlaetatur. Inde

hodiernss fes-

rerre

,,|L

Ouo

loco

juxta

ullu| - Sebasliani diu commoratum esl oslendens i"' Dominus,ad laudem et gloriam sui norainis loc uroillum frequentanlibus plurima
"
1

preUosi

'anta

manavere Lripudia, inde Christiame plebis tamque solemnia gaudia pr< Quxerunt.
Binc
concinit,

cIerus

inde

populus

plaudit,
el

pauper
virgines,

tripudiat,

dives

exnltat.

Juvenea

collaturum.
tteqtu
'

beneficia se

1,1,1

''

dum

jus
beati

rebn

l;,m;i

Percrebresceret,
llm " u

ctiam Franco

sacra

rum

rcges

M,n """

longe lateque ccepere nonnulli ejus ssne frequenlare, ac merilis


ipsius
illic

viriSereni

cum junioribus laudent nomen Domini munere sanctus Serenus bic tantus,
tam
latis

cu-

tam ceut

lebris,

denique

praecelsus
el

emicuit,

et
*

apice 'secundus

miraculorum copia

ad. nulli

orjminum
Qui
:

veniam

""
ere
P
,,,U

postulare

a<

tandem
donec
ac

obl,nere

rumor tamdiu

maxiraus quibusque Sanctorum praedicetur merito comparandus.


Cujus enim

aa aures gloriosorum regum,


rratr,fi

excrevit,

continentiam
cui

Karoli

e us
-

h i'"i, omnino
tes

videlicel

"" ,,l,;i
,;ir
'

singularis

parsi-

a contiru
pationtia,
i

'

noD

aBquavit,

perveneral

virtute

Qui

nro-

patientia im-

ran-

Q
!

sum

,
i

cum tnatre sua Bertha *** "' Perrexerunl visere Hon Dei "". ubi officiosissime
una
:;'
;|

^il,

quem
fessus,
,

""
^
1

""
.l"
;

quo Bde inferior, spe denique summs caritatis


ll,v

minor
sine

ile
i,

ii

extitit?
i

tgue

tutt

provectibus

uon

Qnis ab
solatio

eo

egenus
sine

""

uscTpu

convivio
aul

ejusdem
s anctum

sine
I1

loci.

togrSSS

destitutus,

""

praesidio

basilicam,

7 um
I
;;;

oraverunl de

P er

moreT

suum

elureor
!:;''
;:;:
:1
'

Serenum

a ^ergeFecrimina,atquegltiS.

*i]
8ei|

ll

^iSL ??
cllt

absaue co umi ali8 al)scessitremedio?Reetenimverasic J ! Chnslusin p ramulo suo Sereno humililalis carilatis 1 ordto cubile loc avi1 gratissimum, ut, f Slcul dlclum est, .iuiii statueril

"l"

debiliiate

corporis

detentus

justiiis

el

""

Sancti

P 0Dr " s
j

rm lon eo consistentes lempore ; **wioi beati Viri locum


merulam
'

san

rebus
<v

patro* h

x
;;

de

"""

";

-''
ad
,,,,'

ll

"" cura
8edes<

niagno
Evolulis

gaudio
'""''"

atisferesecundum.Ouantoprincipalium lulserit lendoresi enorumconfessorDeiSerenusreplicare su P er tamjudico.qua3tantasunt,ul sui magnitu! muJtorum ' imo om nium Dotitiam

P
d

"T
I;

SUDl

i^e
39
,I,1,,

racileven-

Sebus aU
;ussi
,,.'
' , '

Qui
"M
'

ergo tanta
nec
P oteril

potuit

"

l,m
-

'">-

Pavoreundiq
sunl
praafaii

diinus

moribundus,
multo
P
i;ill

quidem,

cre-

/-.

tito ta
,,

vana

Qde,
s,

ernti congregati

notiora
i

aphut

re*

rumalmiMedardi^cumcuneo
"'!'
;

erde P re

^^gnaretur, "ealiSereni
adjut1
'

auet eantes,utproeisDomrum?fflT
dederunt
...

^mortalis.
.i,,

laudit.

njjw
#

Prastabit.

le

ei in

appensione
.

lim

,,,,,,.,

^ ~lis ^Pfammusinoflicicsinon
;

itaque

voti

m(|(

frequentemus

obsequi?
vultesse

P h are.

111

~
"

niererentui de hostibus suis Inito vero cerlaminV

wwii 77 """"

SL Ltra^
h

blLU, " l,;i mcommoda


,

submovens

comi

&?is

ra
I

,,,bu8

; nebit

n apud g Deum veniam criminum a^ue

>u?erpeliabitAuctorem.

oiti-

impetrabit

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


A
trabit

353
:

immorlalilalis
praestante

rum,

munere consortia praemioeodem Domino nostro, cui laus


indcflciens,
victoria

illnis
///

mhlrl.r caput

nant

rl ali.r

insupei rrrlrsi

r,

AUl

pcrennis,

gloria

immorlalis

apud Bollandum nostrum adxxJanuarii im Commentario praevio ad Acta S. Sebastiani


"i"ii- 21, 50, 57,
et
II '.D
1

A K

N V

M O

nunc

et in

omnia

saeculorura sa*cula.

Amen.

G2et 66,

ei in

nlnr

hrrt,

vrl r/nlr

Appendice folio 1138 S Schasti,, ,ri


.

ANNOTATA.
a
h

ti/ns rri ejus

saltem parte gloriantur

hincque
1

in

Psalmo

18 }. 15.

Desguerroisii relatumeex Diario tinms. ,/n.r ,,11,10 1502 in ecclesiisdian esis r,r,

moxdicta

nsis

Desguerroisius S. Serenum
\

mortem suamprorsedixisse,non
affi/r-

mstituta fuit, excerpta, inque Commentario prsevio


iiiiin.
:> ,i

arime insta/ntem adstantibus

nobis recitata non

mtegrum
.

S. Sebastiani
<
,

mat.

caput, sedpa/rs
ijn.r
,,,,,

dumtaxat
sequenti
,

capitis

mperior
</r
,

rio-

Saussa yus desepult/ura Sancti nostri sic soribit Sepultus autem fuil Vir boatus bonorilicentissimo funerein ecclesia, quamipseponeCellam suam
c
:

nilii 1'rll.r ,/inrsccir, rrrlr (issrntn,


I

hoc

ct

numero

Carolo

et

Pipj

/,,, ,,,,,1,1,1/,,,
lo

refutata s,,i

Commen-

aediflcaverat,

ut

pei

basilica/m sive ecclesia/m


,

niiui. 10, 17 et 18.

verosimillime intelligatur

a/rv

illa ecclesia,

quam
et

Honasterium
invenit/ur.

S.Serenus, cumviveret, seguali dista/ntia,


iuiin 637 Desguerrois us tradit, a

ut ada/rv-

sionas,
iuiii

scilicet S. Hedardiprope Suesquod etiam ggsPrum S. Medardi nomma-

Cantumerula

Cella sua exst/ruenda/m owravit.


il

An ergo vultbiographus, locwn de Celia subtus


s. Meda/rdo
et

De hoc mi/raoulo, cujus Saussayus,


s.

cum

trans-

Ca niiiinri uidin
fuisse
ti

ad pensionem
'

dat/u/m

lationem

Sebastiani non attmgat, meminisse,


et

regibus Carolo

Pippino

Desguerroisius

non

debuit, aoturn est rvum. 7

seqq.

Commenta-

rii praevii.

tantum soribit, duos illos reges misisse, utse commendarent Deo sub mvocatione SS. Medardi et
Sereni, pensionisque s.
sterio
i

e Hic "niin/iir, Gapui S. SebosHoni i/n prioratu B CelUe etrstitisse, antequam corpus ejusdem sanctds-

Medardo sive ejus monaassignats non meminit. E


"/

simi martyris Sues ionas deferretui

</""

de re
et
\
\

Compater,
</<

Ca/ngius in Glossario media

ei

vmmenta/rium pr vfum n/um 7 et 8, An/notala cap. prxcedenti subnewa adlitteram


<

mir

i,i/im;r

Latinitatis

ad

vocam
Qlii

um

compater

ea

Joanne
est.

Janua

scribit,

< <<<ii<uii

acceptione

apparere ew relatione Desguerroisii, nwn. 5 Commenta/rii pi pu adducta,S. Fabiani relujuias, ou/m in ea non no<,< minentur priorat/u Cellx non exstare; id ims r 111 s. Sebastiani reliquiis, ut " auirm.
',

tamen

dictis

addi

potest,

Quasi simul ejusdem

pater, qui Qlium alicufacit, vei

jus baptizar vel Chrislianum


vel

ad baptismum
S.

ad

confirmationem tenel
1
<

sed hic

Serenus

Imiliti

,,/,,,

compater ratione S. Beneest

.s/

11

dicti,

quia sicuti hic Sa/nct/us

patei seu conditoi

biographo nostro traditur, lioma S Serenus


rit,

att/ule-

inst tuti regularis,

quod

<n /<<i<<i"i<i

Cells vervan/<'
/<r

iiiiniiu inirii posse,

suspicwnemque mgerere,
tulisse.

i/iim
Cellse
s.

rsi,

ih,

s.

Serenus ipsiusmet
pinorat/us

<>ris

neut/ras

hwnc

in

Galliam

Porro per caput

pater
:,,,,

est

seu conditor, adeoque simul cv/m

S. Sebastiani,
ii/r/iin.

quod inpriorat/u Cellse exsta/re hic mtelligendum non est mtegrum fortissimi

Benedicto ejusdem

CelUe quoda/mmodo

/,,,!,',

conditm

earistit

DE

S.

JOANNE
IN

EPISG.

CONK
P
J

COMI

DUCATU MEDIOLANENSI.
SYLLOGE.
B.

Sancti
SJJCULO
TII.

mcmoria

ct gcsta.

Som n hujus

anctu/m Joannem hujus nominis secundum,


ublato
>
<

imperatorum
.

edictis persecutiones,
<C(

\Uerum
S.

in

ea

i<

is

,</<,, in<<.

Comensibus

intius.

r S

<><)-.

irrtiiim vero
esse in
'

\ma
'/

Si
/,,.,

\fulis
,,,,,,
.

admotum
suorum
e

fuisse,

gregique suo \Sajo-

//,,,,,

iffect/um
"'"//'

Votti

lua isse
.

vemplo msigni sanctitate recentioris svi sorvptw ibus in confcsso

tyrologii
scribit
:

Romani ad
quod non
s\

vin

ita

est,

Joanues hujus

nomir
*

rsi

cetera, qusedeitlo traduntur, ferein

ambiguo
a/ntistir
/

d/us
iis

17,
esl
:

sed 18 Novocomensium episco-

su/nt.

Duorum supra

viginti

Comensi/u/m

dicendus

verum Eminentissimum Cardir


Ct

continuam seriem eahibent Benedictus Jovius lib. 11 Novocomensis Iiision.r. Ferra/rius in Vopographia nova ad Caiiim suriis Fastis adscriptorum

,,,,/,,,, r.r

antujuo

mensis eccle

<<

hymno

kellus rittilus.
2 s. S.

Ballarinus

in

Chronico Comensi ftalico parte u


e vita

Uaiiarinw,
; ;

lendarium Romanum^ Ughellus quos inter Joannes sacra' auctx


,

iom.
11

Italim

Joannem

sequenti celebrai encomio. Decrela eral

"

/'

u *'

occurrit or1

Victorino,

priusquam migrarel

(ne quid
1

,1

,,r

18

I'i n,iiii'i

111

r,i

locu/m

obtinet s.

non quod ante hunc nullus Comensem ecclesiam moderatus antistes /'<<<< 'i. sedquod antiquiorum pi.rsiiiiiui homina, gestaque (siJovio, Tattoc, dimus)) osterorum memoriiBsubtraxei it improbitas

-uicontra veterem consuetudinem faceret) futuri tificis electio. Qua occasione, divino nutu, ad &ra-

iiiim

cpi.Mopak-m evexit nobilem civem Comensem,

Chiesia oriundum prosapia Joannem diclum bujua nomiins secundum. Decessoribua suis sanctitate

temporum, motseque im Christianos Homa/norum Octobris Tomus I.

non

cessit,

quippe sanctis eorum

vestigiis insistens

45

caecis

354
AUCTORE
J.

DE
peccatoribus mullum
illis
<
.

S.

JOANNE EPISCOPO CONF. COMENSI.


lucis,

caecis

attulil

commonnaucleri
ul

Comensium
ni

factus esi

episcopus

23,

ut

tradil

B.

gtrans

iter,

perilique

instar

S.

Flaviano n. Ballaririo subscribit Ughetlus,

neque sudoribus, ueque laboribus parcehs,


desideratum
pbrtiim

ad
sibi

adducerel naviculam. Obiil anno Donlini dclx dte v mensls


l

commissam

\i TattusS Joannem rtoiia Victorinb, seda cl Cbmensi promotum asserit. Addii Nicolaus Coletus in .\vli,\ <u/ 1'i/licllinii, posl S. Abundiu m i/uar,

Octobris, Viiaii.ini
lino
III

Ponliflcis

tempord, sub Cons*tahin ItaTia

imperatore, reghante

Aritperto LonaetfeSS.

Comensiwm episcopum, a decessore suo ad episcopalia munia aesignatum esse neminem. Ego
iinn
i

gobardorum rege, sepultusque


stolorum,
el

est

in

Vpo-

ero BallariniUghellique asserhim ex a/ntujuioribus


fegre

adscriptus sanctis in caelo Pontiflcibusi


i/n

monumentis
nrilirliis

probatum

vr

creflo.

Etenim

/>'<

m pene
,.\

w ieComensium
.

episcopo) u/m Ughet-

Jnrius sunrtnsi/uiilrni Fr/irrm. PrOl


viverent, successorem
t/radit
lib.

innm

his hdbet.S Joarinesfin

tit)

hujusnominissecuudua
ut

Amantium stbi,cum
ll/sln, i.r
:

desir

familia Chfesia Comensis,

arbitranlur
es(

non-

gnasse, verbis disertissimis

n.

ComensU

miili.

Comensi thrOno promolus

anno DdxLiv.
v mensis oriu-

rrrnm

nl

suhsrrn lis in USU

/i/issr r/>ism-

Sedil annos xvi,


bris,

vitamque

liquit die

pis, n r

verboquidem, u/nde ewtundi

possit, insinuat.

anno

di

lx,

sepultusque
in

esl in calhedrali.

6 s.

Joannem patria
OUCtOJ
niliil

fuisse

Cofnensem,

nobilv-

patriam,

3 Fusius
S.

guoque
tigit

Annalibus Comensibus de
Tattis

que Chiesiorum prosapia oriundum, idem Ballariiius rsl


:

Joanne
Vbi

Aloysius de

adannum

644

r/u/rm 1'mnr iisi u , g /,,/


.

i.r

prium

ri seqq'.

s\rictius vero in

logio

oconn

nsi,

Sancluario seu Mart/yroad sea tum Vonas Octobris ita


tn

Chiesiorum splendori detractwm volo vereor tamen, quod hoc loco Balldrinus scriblt, solide
nihil

soribens
S.

Novocomi
qul

ecclesiaD. ibundii natalis


et

probari
OpOS
i
i

ui

possit.

Joannis Becundi

bujus uominis episcopi


Rotharis

con-

rrfrirns.

Benedictus Jovius patriae suse SS. 1'AlSCbiUiii rt I; ul n /i, n ,

fessoris,
is

tempore
e

Longobardorum
ereptus
pro

tiatos fuisse,
S.

non

prseterit,

heque
si et

id rrrisi-

el

Aii.in.i'

baereseos asSertOris multas insecta:

militer in

Joanne neglexisset,
certo

tiOnes
i;

sustinuil
suis
i

quibus

landem

\arem suu
quos

compi

risset.

hunc popuSanctorum </\m,/c,

laboribus
recepit,

Domino

Eelernae
I

vltas

coronam
Offi-

Cii
i,i,,

vn

Votis ecclesi

mensis

,i,n

Vinguarda

in

Descriptione wrbis

de NoUlitate Co- E mensi Porcacchius texuit seriem, inqua Eusebii, Eutichiique fit mentio ; S. Joannis episcopi nulta.
i

Comwm

orbi dedit, Ub.

?siarum, ubi de basilica


Husscha
[ntiquitatum
su<e

S.

Abundii, Hobertum
lib.
i,

ii

forte Ughello,

familm

Phili
\

exChiesia familia
iii

pum Archintum, Lasarum Caraffinum


iii

cum diccisset S. Joannem Comi hatum,mox adjicere viswm est,

arbitrantur

nonnulli.

ad

episcopum, alidsque, sed quorum maftus nostras non unt. Citari hic
I i

Aloysium
mi,iiii,ii\\\

TdtVum
,i,,

Audvre denique juverit Annalibus Patris suse ak


.

/n./urnirm

"'"''

U/ide originem traxerit

";/'

"'
<

recte

tamen
itari

nullu

Joannes, baud scitur, quamvis recentiores

de

S.

Joanne
inde

n ecclesia

oinensi <

Comen-

sem
111:1,11

faciant,

el

in

\rius scripsit;
'"../'""

honore Chiesiam familiam ha-

quippe cu

qua

(609 lucem aspererat,


Officia

stabiliendura
ortis

cum

r, ,nin

,i

Tatto

serius

in

publicum

prodwrint,

nempe sub Usaro Caraffimo, qui a Melphiensi ad Vovocomensem sedi m translatus

aiiiumant. Punctum hoc aliis relinquimus, quia animus uobis non incertiludini veritalem exponere, quanoccurreril
i

Fi.iniin

doquidem

uihil

de re

prorerendum,

/'"'
a
'

"""

Praler auctoritalem

16
/

!l

muario,

teste Ughello.

Vcque

rrarii

runt

Topographia solum posU riora


pria,

sunl Vo
\

utpote exiguae Ildei, ' ''"""i" quoque

historicorum aliquot, quibiis, probalio incumbit.

verum
1634,
1

riiinn Urbani ill Pontificis decreto anni quo rmiiiiiH ,../. r quis Sanolorum A
leat,
/"''
/

obsouritatis habet anrvus anmmnucepti ptiaS. Joanne Comensis ecclesis regimmis. 'pteopata;

" l! '"'
'

nisi

ui

ei

quidem immernorabili
,,,,-_

"'">" cwlestem VictorinusS. Joannis "'""< leste, anno Domini 644 die tem ris, summum Pontificatum Theodorol,
<<,<> //./ imperium Orientale adminimultaque usus est consuetudine cwm

'"'

minimum
1650

itantino

Wl

$Wantibus\
Tatto

Comisuntedita, notante

'

""'"" 591 m \nnalibus PaVris. Pwrodevre'""' " decennio latum non potuii T ""'" nefaA est dubitaa-e, quin vir

Gundeberto Longobardorum rege, Rotharis successore

quod postremum

etiarn

scribit

Ughellus

antiquitatis
li*ce\

tis

/ Z
,

Cum igitur decumana persecutionum |imcella, quamab Arnan pio tuendo grege passus fuerat, arrianis pro gi 5U s luerat! J"
ab eo retulit Viclonnus plura privilegia, atque immunitates in ravorem su ecclesiae. Qua quia sibi non cohsrent oon satis constal, inquit Tatfw in Martyrologw ad v Septembris, qUo defunctus lueril anno Victorinus, rl llrn, recentiores mdubitanter asserani i'" ex
.

spectZ

annis

udZTu^l^
[532
Colitwi
,

^^ ^
{U
'

F**** rex e

^et,
e

successissetque Rothari

P^,

>.<lr,,,,

1,1

adMoneCometisium msmemoHaOfficwdupliciineocU
'

,,',

bac ^enarum mseriarum

vatie valle
'"

*
"

^/Lin,n n !,,,,. r <,,,

-,:;;;,;;
;

:;;.;"' ,

:,,,,n
':;; ;-

q
'""
'"
;

e,admdic
-'-'

,;;;

h
'

.plurwushaudopusmeZltTo
r<"'":
/

traduntur.
/.

m
"'""

'"'

* . Singulorum, quo5 """ endamus. Baltariniseni


'
,

<rrr,ir Joanne :r

******* """^" ann DCXLl Onomodocum r f ***"** r loHnia ususest " MI, " lmi cohsuetudine, ab eooue mnltic ,...,,.i.... eoque multis condecoratus =~ iin.

^ff
f '

,,m triennie

^f?
' '

Z\
'
,

^^^^^m\d ^ ^^
"

sublatum annd subla

Dfii

dcxliv

? ^"
'-

,,

jnunuat,bus,si Giindebertus non,


M, ,,,n

nisi

n
(

'-'

anno bcia

,l;,l,r!,:

^ assumpsit?

"
'

"'""

qu
''

OSitUm, Ismrrs.

,
l/
,

"""'"""'

cdthedram

[nnus utcm, Joannes adiit noh


im

'"'"- ""'"<
]

;;"

T*W*to'9**;Viguto*7

nnr,,

inir

y^^ftmille.quobMUVict
'
S.

^mmUmgobmorumreae
monumenta habent apud
Xtalise

.Liutprandua wriH^ua
' 11

'-'"'""""

'"

Annalibus

adannUmim }

mil
//

^ C

Joannem temfrore Rotharis longobardbmultQ * in.srcntinncs snslnnussc. """""' s sus^uisse. De


ol

Arrtanoi,

SWniusteKegnoItalizlib

.,

iia
:

scribit

DIE
A
scnbit
:

SECUNDA OCTOBMS.
,

355
pse Deodatum, scripserii
exciso
;

Longobardi comilia creando regi habuerunt, ac Gunde-

Arial.lo vero sine virili stirpe

moituo

vi

..

eo videli-

AUCTORE
J. B.

cei

temporeA quo,
(quod

longobardorum n
rea

Wvj.v

iuiiiiti

ivpisqne opiioii(m lv u1
Illa

anleTheodosibi

Carolus Magnus

Framia

polkbalux
ore

I;

Undae, dederunt.

aotharim Harodum genere

oum tamen
DeodaPwm
episcqpi

unoopmes
et

fatenturj

ducem

Brixiae accersivit, ac

maritum
majore,
iuii

ascitum

quvnque

Novocomenses
a

mmerentw
us

Lpngobardis, ut ad,regnum eveherent, auctor fuiL.


Hic rex haeresi Arriaua,

genere

Longobardi,

regi

Longo-

quam

quam adhuc

bardis ad id muneiis evecti, prooul dubio

cum

in

quisquam

alius,

ope defendil,

imbutus, verum

illo loco dignissimus, Sub hot duo plerisque Insubrfa prsfuere antisi alter Catholicus, Arrianus alter, ut Paulus diacqnus Forojuliensis tradit, atque adeo etia verir si/militei Vovocomo. Vnde et t/u/rbas identidem in

ceteris virtutibus

ipsorum potestate erat tempore quo Itolip


.

Italia,

non

Caroli Magni
Loi go-

n gno

exi iderant

bardi,

captum anno 77'. Ticini Desiderium. Vide Sigonium lib. m de regno Ualiae, et Murotorvum in Annalibus Italis ad hunc annum. Si rum est, quod lib, i. cqp. n de Sobilitate
post
<<

'/

[rriisequac bus fuissemotas,nonab-

lanensi

Pauhts Morigius
tertium
ille

scribit,

nempe anno 635


l

surde deducitur. Suadet id etiam S. Joannes Beraomensium episcopus, Joanni nostro synchronus

Joanni
obiisxe
sseculi
\

nostro alterum succes


,

memhujus
vii

ngminis

ante

mediurn sxouli

et

vicinus, aliquanto /mst

rnr.a

amnnn

G8M Ar;

dicemlus

est ;

verum

cvrca

medium ejusdem
i

rianorum furori
fu/ri

litatus,si Sigonio credimus, Pe u*


certae

Comerisem cathedram etiamnum occuj


Joaonis

liarefactum, quod referret, Tattus non habuit


rmortualem

ictorinum

secundi

det

essorem
est.

pr<

monumentii roboratu/m; nec referunt ceteri. Christi unnn fatO CCSSerit S. Jn.llllirs n n u/iii est auotorum optnio. Ceterarum ea app verisi/milior, quse anno Domini 660 ejus obitum
9
Ql'<>

bilius apparet,

magisque receptum
et

Vide Tatr
II

tiim

m
5
1

Victoraw,

Acta nostra

tom.

Sept.

pag.
II

Ballarinum num.7 exTattoe\

'limuSj
III

a
r

>

illigat,

qua/mque Ballarinus,
Mniii.s

Ughellus

et

Tattus
tiniis

am.no G-U

sub Constantino
:

" ,ntur

B truihint.
innis
li.r)

Tatto probatur
lib.
I

oujusdam recen-

e vivis ereptumfuisse, soribat

fuit

is

Constan- E

(Roberti
assertio,

Rusca

de Nobilita.te suse famir

Heraclii imperatoris filius

anno

641 [eodeni,

obierit.

secundum quam an.no 714Joannes Joannem enim hujus nominis secundum,


Joannes
terti/us,

un/iiit.

Ottartanus, Benedictus
:

quo patei ejus obierat) atque adeo triennio ante assertam Ballarino Victorini mortem, veneno n Marlina Augusta propinato, nt creditum fuit,
sublatus
e
">>'/'
*,

Flavianus,

Deodat/us

ewceperunt
ede/m

horum a/utem
i>>

tcste

Ba/ronio.At

cum
lii
[>

Ball

mus episcopa{em
occupabat
;

nno

m>.
\

e tiam ioauneTD secundumsub t'<>nsinniini> Ulobiisse

'"

cujus

>n

i.

stimon

>

du

"i

non de Constantino
alii

ll>

roi

datum
dato a
Iri/iuin

illo

anno Cumana ecclesisi o AdeoLiutprando Longobardorum rege uiU/ur. /,, quidcm pOtuiSSe, Ut tiinlii/ii
i

pote,

Con tantem,alii Constantium, denique Constantinum appeliarunt, intellig


videtm
rsi
.

quem

alii

Joanni natalis n,on


">

"i>

a/nnoruny intercapedinepraesules quatuor (


iiifii/ns

>>

enses
:

mnibus, his n
</

toh

jusdem
in

<

susceperint,
fore
credibile,

susceptasque posuerint
si

at

assignantibus.

Postremu/m Ballannus
</<

Joanne
l

/iniiiin

quis pacato
in
i

animorem
rrfiii>;>'ii

secundo,
.,111111

Ferdina/ndus Ughellus
18,

set

r.r/irmlrrr
noliin.
lu/ii
iir

VOlUCTit
l,i

</iiu
I

rr

Tnllo

Comensium nu/m.
n>
>/

qffirmant, sed

omni
t/ra-

Crlriuni

/>rn

ml

dlploma

etFStQ

auctoritate

deslituti, inquit Tattus,


/
i

quibus hic

Joanne)
i

in

ag, 94
I

illius
,

Co ensi, dumtaorat compendiy/m referat.


a/rchivio
episcoj>a{i
ea

ditiom
quinto
nirni'.,

iAwm

/,

Tattus,

Robei tun

sicut

in

recoluit,

cuiintanta antiquiorum
rere, tutiui
>>i

>

assignando Deodati emortuali anno hallucinatum esse : siquidem anno 781 i/n
S.

Joannis, '/"

ri tii

un

pt

nuria adha

tius arbiti

amui

DE

B8.

LRODEGARIO EPISCOPO ET GERINO


GOMITE FRATRIBUS MM.
IN

GALLIIS.
C.

GOMMENTARIUS PR/EVIUS.
I.

B.

S. Gerini

memoria in Fastis sacris, cultus ecclesiasticus etan ei litulus Comitisconvenial.


addiem
tatis

ANNO DCLXXVI
ET OCLXXVIII.
S<

Oerinus, fraj
i

,,,

ter S.
II,

</ crudeli niiliin auctore Ebroino, impia sunl. />' OdUA m ns nir n.sr /u .rmlrnli mnrir iijfrrli

fratrum, qui novemdecim ante ,n Gallia annis eadem fere de causa, et eodem verosir
sinnir
illustrissvmoru/m
circiter

xxvni,
ei

[nnemundum episcopum 1

dwnmsem

Oalfinum ejusdem Lugdunensis civl

prmfect/um. Hunc tamen Sancti tit/uto dislinwimus, nec de ipso acturi eramus
}

rjr, ,ssrni gBStO


;

ri

,,m

>; i

mS

.1 //

mm

,i

m<

>

,.

356
uctoai
Ci B<

DE
F " s,ls
uotm
a

SS.

MM. LEODEGARIO EPISC. ET GERINO COMITE FRATRIBUS


ult tensi nccatiis asseritur, tat
.

nec
cub\
,,/,

m
ouUu
;

inscriptum legerimus, nec alih

mosuo membroimpor-' p
.

speoiali

ratum. At Gerinus,
aiiis scilicet Guerinus, Gai-

variis,

ab

ab aliis vero Girinus, Gaerinusd Varinus st Gairoenus, iroo -' Warinus seu o/iguid requirit; rwm w7///, p/iw ftfc
rinus, ei Garfnua

Gerinum in eodem APrebatensi territorio quod vel a veritate lapidibus obrutum fuisse nlieniim esl, eel eei le ndnnulnni dnlnnui S. GeS.
;

gesta

arii

similUet

non modo cum connexa

rstis

f>"t ns s >" s
et

l-t-ocle-

ex AcHs edendis patescet, eo ad quem Theodoi loe<> lapidibus est obrutus, suo Leodegario sistendm Francorumregicumfratre
rinus enim,
ui

sunt, sed

nomen

et

ab Ebroino majoredomus fuerai arcessitus; est

sancti IUartyrismultis sacris Fastisvp iquehodkrno Marti/rologio fiomann adscriptum est, ct OUltUS

autem perquam

verisimite,

hunc nonalium

fuisse,

non uno

in loco specialis

mfffoienter confirmatus

aibui lectoribus nostiis tam plene

quam civitatem Parisiensem aut quamdam e villis haud procul ab ea dissitis, in quibus Francorvm ir/.snn frequenter solebamt, tumque <tiam
,

Ua sint. multum quippe abest, ut pei ecclewam tam celebris sit S. Gerinus comes quam
,

doricus, nisi forte fuerit Parisi

s,

verosimiliter

versabatur.
CJUOil

S.

I.cwdc^arius e/useopus,

pnmum

es/m/teiidii

et

tinie

Sane nihil occurrit, wide appareat, s/ee ad eunvcntiiin eelehm m/ m, SIVC

utuardo avcio,
oarihtpu
alii*

probanda suscipimus. ducimus Initiu/m 2


\[artyrolorjii,

ab

Auctariis
editis.

Usuardini
Istie e.r

a SoUerio nnstro

eo-

uimin ob causam in territorio Atrebatensi Thendoin us exstiterit AdverHt hsc hauddubie Castelloniis hincque in Additionibus et Correctwnibus ad
-.

dicibus Antverpiensi, Antverpiensi


liano

ma Hmo,

Ughel-

Martyrologium suum Universale


riiim

S. Gerini
,

martyvn

antiquissima editione Lubecana

Maxima
Leodclitu/r
;

prope

Parisios consignavii

quod ante

datur
die

/i.re

annuntiatio ad dh
Gerini
us
i

n Octobris: Eodcm
beali

sancti
ii

marlyris,
<

fratris

ejusdem Supplemento ad territorium Atrebatense Martyrologii Romani Baroniani exemplo retulerat.


At sa
ct\

garii, j

bis x
:

B\ u vellensi

Gerini

palxst/ram

generaliori loquendi

Quem Ebrolnus
lj

lapidibus

ohrulum

interfecit.
fratris

Ex

Hagenoyensi codice
Leodegarii martyris,

Ipsa die Gerini

sancli

modoin omnino
cinia
S.

Galliis

locarepropterea malo, quod,


sit,

cert/um non

Theodoricum
vei
i/n

t/u/nc,

eum cum

quem idem Ebrolnus ligatum


Ea editfone
martyris
,

Gerinus necar* tur, Parisiii


exstitisse,

hujus wrbis vi-

ad stipitem lapidibus obrui pr<ecepft,


o-coloniensi
fralris
ii>
;

[lem

sancli

Garini

Gerinus prope Parisios,

certum etia/m omnino non sit, an an inalia Galliarum


et

beati
e

Leodegarii
.

priedicti

episcopi.

Ex
vilis

parle marlyrio fuerit coronat/us.


5

itione

Item

sam

ti

Gerini
,

martyris

Porro ut locus, sic


est
:

dies ma/rtyrii S. Gerini


\ctis

dietnartyrii

fratris

bcali

l.cDilc^arii

cpiscopi

quom
jussil

mcertus

constat quidem ex

prio

loco facMtuttit,

aposiata

Bbrolnus

pidibus obrui.
Molani, sediisdi

de exilio reductura Denique ea editioi

laet

ei/enilis. S. Leodcgarilllli

ulii/uanlo lri/>nris spatifo


,

ini

posi

necem

Gcrini,

(\ux

ui

posi

vidch,is

verbis,

quibus ex codicibus Ant-

anno
fuisse

G7(i eontnjit,

an monaslerium

verpiensibus. Usuardinis auctariis

jwngo annun-

tiatfonem

unam, guamea
\d nis

vetustiori suo Vaticano


texlui subjicit

codice Rosweydiani

Domi:

nicus Georgius,
enitii

quseque,
erit,

ubi de specialiS. Gerini


esl fut/ura

moxsermo
h&<

usui iterum

est

abductum, in eoque per antequam martyrio coronareturj quod, i postmodum pariter videbimus, ad n Octobris anni 678 referendum est; qu ireetiam martyriwm S. Gerini ad n Octobris an/ni 676, quo passus est,
resedisse,

FiscamnenSe biennkim fere

autem
'""
"

Vpud Verziacum castrum, sancli Girini

riuluui

eril,

s/

ilhnl
et

lem/uni.s

I,

reu

I'I

'u

,,,

marlyris, fralris sancti Leodegarii episcopi.


I

quod

inti

>

ecem

Leodegarii ad monaste-

Pyrium

S.

Gerini

celebraruni

etiam
istis

ad

'em
ois
;

niem auctcA
sancli

Florarii nostri Ms.

biennio
beati
lapi

iiein

Gerini

marlyns,

fratris

Fiscamnense adventum tntercedit, u/na cu/m fere, quo ibidem is versatus est d/uos annos integros, nullo etiam die vel deficiente vel reduniiiiiii
}

Leodegarii,

qui

ab

Ebrolno

captus,

posl

dante, perfecle constituat


sii.

ast

cum

id

inceri

dibus obruilur.
Itera

Auctor Martyrologii
,

sancti

martyris Gerini
Leodegarii

qui
fratrer

Germanu mox memorati


ab
antedicto
i^i

nuUaque ratione queat

proba/ri,

pro incerto

mcli
1

episcopi

m
ei.r

habeo, an S. Gerinus w die Octobris anni&76,

alfo fuerit occisus,

infami

apostata

Ebrolno

ab
post

exsilio

evocatus

absque omni culpalapidibusobrntus


'" S.
-

ruit.

Saussayus

scri

idque quamvis ejus nomen ad uhnni diem Fastis sacris mveniatwr ad- F hiu, vulgo 'nini fam notwn estSanctorum
;

mo
ei

proliantm elogium
:

Leodegarii, in quo
die "
natalis esl
i

Gerini

marlyrium exponit
sancti

Ipso

praefati

Gairini, fratris

atiom s, Ele\ ationes et smilia, non iissemper diebus, quibus acciderunt, sed saepe uiiis pro arbitrio assumptis in Martyrologiis ani

Passiones,

^eodi

ii.

celebns

cujus

mors
.

Dei

iari,

m necadxm
sit,

conspectu
desia
ejus

Augusli&.bmmTnartyrium
teste Chiffletio vn Disser-

propter

innocentiam
censita
tabulis

pretiosa
est,

ab Ectitulo

rendum
hiiinne

etiamsi,

pro

martyrio
priscis

hocque
.

de

amnis Dagoberti cap.


legatui
.

xvi,

memoria

antiquis

adscripta

sacris

membranis

Lapidatio
ld

beati

anniversariis bonoratur

Longumquoque uPriusque
Petn
,

Gayreni est

vin Kalendas Septembris,

Sancti elogium

lexuil

,/,

nihilominus movisse
et

Vatalibus

lib

mij sub isto tituto

De sanclis Leodegario epis,l,,sl


.

copo

videtur Castellanum, i in Additionibus tionibus Martyroiogii sui Universalis

CorrecGerini

el

Gerino mart.

et /,,-

1'a.si,,

hurum

?rum agilur n Non Octobris. Mitto Galesinium Maurolyi um aliosque recentiom


,
. .

lapilalionem ad vis eum jmu nnir


ihes
u,l

S.

Augusti consignaret,
retulissci
S. (icrilli

quamQ
,,,,,/-

ad u
eelrhrn

nienu
qui
"'

emm
eum

Oclobris, qui
n,l

Gerini

marti

fastis, nr

memoriam recolunt in suis demum hodierni Romani Martyrologii


ris

tyrologis,
Sll,s

post
'.

""""
tyris,

/""""
[donis

''"'

"""'"' subnecto: [lem iiatns ejusdem beali


/

xtatem Usuardi Fastis nnn alia forte de causa


ro ju,
S

sancti Gerini mar-

ehrhi.s jinl.
in
ts.
,/ni

,/uun,

,/,/

Leodegarii, qui ibi.lcm

LeodegarflM
esset

ei

lapidibus obrutus est. Verum hscvn loco marjyrii assignando, quod hic notari convenit. satis exacta
nuii est

Usuardi Martyrologiis

signa-

congruumque ducerent, m duo illi Fratres, nh rodrui Ebroino eadem de causa mju
OCCisi,

Miocu,,

nem

Nam, cum proxime sequatm


t

fm innt
annuntiatioAtreba-

endem eimm

t/ir

,,,,

innrarent,
S. Gerini cn&-

qua

Progredior nunc d

S.

Leodegariufl in

quaUrnoumque

territorio

tm prohandum.
6 baiHctus

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


tobitquBiUltvm

357
Officium

Bailletus

nd u
et

Ortohris

a qU0

Auctor

Vi-

Breviariis,

quibus

ie

S.

Leodegario

ADCTORE
C. H.

tcvrtiin

Sa/nctorwm Augustodunensium anno 1713

uimfjur dr fratre cjus Gerino insertum fori

Saussayus verbis num, 3 recitandis non dissentit, S. Gerinum publice ab Ecclesia honora/ri, generalim quidem affirmat sed locum, in quo is oultu ecclesiastico ga/udeat, iii partioulari nullum ass gnat. Facil id D. MichaSl Germanus Congregationis S. Mauri monachus
Gallice edita/rum,
in

suspirnhur

puio tnmrn

tn

iisdetn tribus

memorar

tislocisin Officio ecclesiastico, quodad n Octobris recitat/Ur, S. Geriniiv/ Itrm pr.rsrnln rniiimviiimiiliunrni.
ichi

nh rlnim

in

mmiii slr
s.

/o

Mn.mi ti.i m>. CUJUS


existere

aliquot corporis

Gerini, aeque ao S.Leo-

n\,pa/rlicula& penes

sese

etiamnum

Historia

parthenonis

S.
:

Marise

Suessionensis
ubi pag, 294

COntend/Unt, prmpir

snnrln mnrli/ir nh immrinn-

am.no 1675 a seconsoripta

ineaenim,
ut
i

rtem Gerino ab Ebroino illatam narravit,


subdit
CleSia
:

mox
ecivli-

rabili tempore Gerinum venerati sunt, quod an etiam la/udata num. 6 monasteria feoerint, rvunc

Bonoralur (Gerinus)
MariaB
I

marlyr
i|ii;i.'

iu

indagem

us,
cvjus

S.

Siirssiiinrnsi

i-jiis

8 Chiffletius n/um. 6 la/udatus notitisa se missae

tumma

quias

possidel.

Cln

i.siinii.r

Dionysius Sammarthanus Gallise inir/.r tom. II roi 369 de Ebroliensi,


.

nilul SUbjecit rrl jn-.rinisil

ijimil

irl
i

nSCl

iplnm is,

iintiquitas in

qua/m ossaS. Gerini


in

prspfei

unt

vi
s

mausoUei, quod
i/n
fl //

monatterut
Vergiacenti

OrdinisS, Benedictii/n
nobio,

dicecesi

Claromontensi
Gerinura

cce-

eoclesia

S.

Vi\ ei
,

ficu

ensi
,'./.

ho
j

quod
ibidem

uulgo
sic

S.

Leodegarii
ut S.

monasterium

r/nsilrin snnrli l/w

///

,\s

r,rrlum

ti

,/

tntr

n/u/ncupatur,

agit,

summo

i/n

honore
i/iiiis

etiam

habe

>.

satis

indicet; ait
reli-

enim, sacra
s.

S. Leodegarii

pignora

una oum
s.

commendaret, ut ea Chiffletiana notitia tantum habeamus, s. Gerinunl ssculo prscedenti, quo illa mt Decessores nosPros Iransmissa est, cultu ecclesiasticoin monasterio Vergiacensi fuisse honora<// riiiinm ////,, s Gerini apud, monachos Vergia.

Gerini,

fratris
,

ejusdem
altari

Leodegarii

episcopi

Mduensis

in

principe

ibidem

asserva

ri.

adeoque saorisSanctoi u m reliquiis annus

rrnsrs

miilln

Q nl npi inrrm

rs.sr.

probOTi

intriim
a

merari Duobus hisce


B dit
//./
/'.

riptoribus Benedictinis acce-

utoumquepotestex annuntiationeS. Generi

DomU
i

Pet/rus

Fi

moisous ChiffletiusjSocietatis nosi/n

mm

Georgio ea vetustioi
idonis
textui

suo Vatic
subjecta,

Hos'2

sacerdos, qui Hajores nostros de cultu,quo

weydimi
castrum
tunc,

quam num.

Vergiacenst seu Vrrzinrrnsi S.


rio, territorii

Vivrnln mnnaslr-

adduarimus, quaque
idcirco
'"'"

Gerinus apud

Verziacum

Mduensis seu Augustodunensis ad


Vergiaoi sito,
s.

verosimiliter
ille

radices montis

Gerinus gaudet,
In

vetustior

mnuntiatur, quod Dommici Georgii codex


Gerinus
vn

scqurnii hac notitia submissa edocuil


rio S.

monasle-

Vaticanus scriberetw

s.

monasterio
Ge-

Vivenlii
S.

Yergiacensi, in

una capsa

cum
et

Vergmrmsi

cultv. ecclesiasticQ

jam gauderei
5

reliquiis
S.

Renoberti
ejusdera
Uarlyria

Bajorensis

episcopi,

forte quis velit, in

memorat

Zenonis
S.

diaconi asservantur quaedam

ossa

Guerini

cum hac
liic

inscriptione

Bcalus Guerinus, cujus


frater
fuil

sunt

sacra

ossa,
ilunc

beati

Leodegarii
regis
el

marlyris.

rinum propterea tantum apud Verziacum caatrum /"""/'' iinniinlnii i, QUO Mirrnm r/us COrpUS '" haud pro ul a castro cognomini aliquanVersi u o Verosimillimum sane ><' ,/,// jacuerit sepultum.
/,,/.
,s/

tempore Theodorici

Ebroinus,
ex

qui

tunc

idem

ille
:l

major-domus
o

existebat,

invidia,

diabolo

ru

l,

,rm aUt
est
sii

rli

Vatw ms amte finem ssbim srnn, mmm.slr m m


i i

instigante,

jussil

lapidibus
a

occidi.

Quort

cum
pt us

icense

tantum
r

oonditum
alia

fuerit conscrir

quibusdam nobilibus et relid giosis viris sepullus est in monle Vergiaco o juxta mcenia castri quod tunc scilioet, si modo jam erat conditum, cacumini montis illi/us erai
d

factum

fuisset,

ne q

mm
%

suppeterei verisimilti

ra tio, ob

quam

in

eo S.

Gerinus apud Verziacum

iiii/nisiiiiiii.
viii.i
o

Cujus orationibus a Deoadjuvari de;

castrum armuntiaretur ; verum codea ilU Vatica,,!,-.-. quem ad certum svum pse Dominicus Georvidetur. refert, tants vetustatis esse non giusnon

..

C
i

el quem in mente posi imus terris tamquam patronum ob honorem martyrii veneramur, advocatum in caelis pium habeamus apud Patrem nostrum, qui vivit et regnat per omnia saecula saecuiorum. Vmen.

/,

annuntiatioS. Gerini, </"' '' inserta \sweydianum Adonis textum non pertinet,
i

ei rl

,ll,i

rlmm m/
totest

i,rn

uin u

m Ihmrm
'

p.rlinrnl

an rr

ambigi, quod

dubium admodum
"""'
6

sit,

ilh '"'

state

idonis
ttio

(fcMin
/.,

7
S.

\iiiiit

iirnuir laudatus Chifjletius

In

ecclesia

notitix

Chiffle-

it

Vivenlii

ad

quatuor angulorum
illam
respicit,

lempli

com-

inserta,

oum

de ejus
faciai
S.

vetuslate non constet,

missurum
monlis
existit,

versus

partem, quae

cacumen
S.

indubitatam non

Gerini

Vergiaci

mausolasum
sine

Guerini
nota-

monte

Vergiaco
sn. an

juxta

mosnia

caalri,

sepulturam in adeoque

monumento plano
quod
binis
circiter

inscriptione

juhium
tirtm

propterea in

Vatioano Georgii cos. Gerinus

tum, supra
Iriiini

columnis suflullura
lapis
in

ad
for-

apu d

Verziacum

castrum

annun1

pedum

altitudinem
assurgit,

iiiam grini,

crucis

efiforraatus

sub

quo

pere-

deoimo 9 Uiui sii.rum jam a saculo


r isS
e
.

mapi

SvuttontMd
,

qui

dictam

ecclesiam

invisunt,

devote

monasterio Qerini, ui p st videbimus, in

,i,

erta
olienii,

*t

\n

1,

ex

genufleclendo transeunt.
tnin
rsi.

Ex quibus omnibuscernon
in

Sam torum

reliquiu reliquiarnm.

S.

Gcrinum,

si

pluribus Gallia-

riiui lnris, snllrin in trilnisjiim mriimr.ilisriilliim

guin

s,

Gerinus

in

dubium saltem non apparet, eodem monastem longisshno


habuerit;

ecclesiasticum diu

habuisse,

hodieque

etiamnum

oultum ecclesiasticum
quapropter verisimile etiamfit,

vero imillime habere, ut a vero haud dubie aberret Castellanus, du/m in Supplemento Martyrologi sui

eumdem sanctum

)iarturemeodemhon

\n

monasti
rrhit
rl

Universalii ad armuntiaiionem
gine
loco

s.

Gerini in ma/r-

sanctum illum Martyrem nec in martyrii, nec alibi u piam oultwn umquam
annotatf
hic

mm

Suessionensi non u 0Um rmsimilr.ul nm.r

,i

/-/'/'

mm

va -

VS

Gerini

habuissc, sed
ruii.

martyrologus forte
S Gerinum ullibi

non

reperi/ri,

dum umquam

"//'-

satculisexstitisse.Sedantequam Gerini,tffl ,,.,<,. neoesseest utdereliquiisS.


}

a pluribus jam remh p

rn ecclesiastici in cjus
tione,

honorcm ronvinnati
comperi,

rccita-

Os

Leodegarii

vnfra in
dissei

partioulari

acturus^

annusBve

festivitatis celebrttate fuisse

hono-

nonnulla hio

jam

m,

quohactenus

ratum, quod

nec ego

excussis etiam

fvrmiora subsistant.

Laudatusmim dominus Germanus

358
AucToat
e.

DE

SS.

LEODEGARIO EPISC. ET GERINO COMITE FRATIUBUS MM.


pag. 398, ab Ebrolien.

mmitis
sibus

b.

m Qpere nwm. 6 cit. m Arvernia mcn

12
n/iis
/////

s. /iin

Leodegarius jussu
ii/t

Ebrotni

majoris

</o-

paucispra^,,
*'*.

\rmari,

at

></,

necatus,

tot

tantisque miraculis sta-

qtiod corpora SS. LeOtiegarii ecclesia existdnt, praeter caput


rini /</</<"/<".

9# Garfni in
et

vpsorum
S. GeLemovi-

a morte
cont/ra
////// /7. sz/.s

inclaruit,
niteretui

uteorum fa/ma, qvidquid


Ebroinus, longe
lateque
spargeret/ur^

dllerum

etiam
ii
i

Meimactnsibus
:

vn
i

dicecesi

Francorum provincias
%

qvammnulla
partinmonatteric
>

cmsi monachisdonata id wlem < iw, y rfc reliquiis ejusdem saticti M&rtyris eliam alibi existentibusj rm dictasunt, non satis recte congruit. t\ ll) DlCO ilm/nr m /</</<".v, imn pTOlari, CWpU\
altenin/
S.
,

interemptoque deinde Ebroino //< aulam Theodonri regis fuerit perlata. Hinc factum est, ut
de sacro inclylissimi Martyris
corpore
>//

locum
>iiii<i-

Gerioi

brachium

Vi-in/in lensibus iiinnii-

honoratiorem transferendo fuerii cogitatum, i/ur riniiii reipsa non diu post jussu
ctaviensis episcopi, statim
<//

Pi-

Meima-

ch/s Iri/Il
/).

nn / rssr toncessa, hicque verosvmiliter


in eo, qut

/<"<<

sacer

ille the-

Germanu/m
contendi
guod,
d.
/><hj.

oliensi

gi

ne-

saurus^qui
et

//</<<

UerErmenai
nilebantur,

ius

Augustodunensis,
r/'/sn, r
i

nitini
esse,

affirmat,

idcirco

hallucinatu/m
saeculo

Vindicianus
dicare

Atrebatensis,

ecclesis
obtigit,

cum
706

apud
tegisset,

Mabilloniu/m

n
,ih
iii

forte

</<<<///.

Maxeniienses in

dicecesi

Audulfo abbate ad Maxentianum


diaecesi Pjctaviensi

ccenobium
itinere
ec-

Pictaviensi

monachos

majorem pa/rtem
el

retiquiafratris*

situm, plurimls in

rawS.Lebdegariicttw corporeS. Qeiini,ejus


Ebroliensibus dimisisse praelercapul

/ii/i/ni/.s

miraculis, fuerit translatum,

nque

Bemardus Guido
Sanctis Lcmovi

manus, quae isisepisc. in Tract.de


pia

clesia de
i/i/ii

novo exstructa poslmodo tumulatum,im

usque ad

num. Viapudmonasteriwm MayS.

quievit.

medium circiteo Tuncautemsacrasi


n.rtii

ssrct

umnonum
as

monachi
/,rr
r,i-

macum
affirmat,

Ordln.
</

Bened,
illa

devotione
capul
1

coli

Mn.iriitirii. t.v

,\m niu

iku n

/jiii

verba

praeler

manus,

rias Gallise piovincias,

perqueipsum Pictaviense
bant/ur}

guorum etiam
cliiiiin,

loco substituit

praeter caput et bra-

solum ferro
fugienteSf
:

et

igt

huc

illucque

non

satis

attenderit,

sicque haec, vpsomet

Bemordo Guidonisnon
quod loquendi
dt.f
i/iic/,/

consullb,
Mabillonii,

ad
ui

S.

Gerinum,

modus

ambigutfs,

primo guidem in Armoricam seu i/i/ni/ minorem, deinde <><' Arvemos, postea K Autissiodorum detulerunt, tand&mque aedificaio
Leodegarii

non impediebat, referenda duwerit ;


studiosus lector
in

certe in Tradt.

in

honm m

Bibliotheca

no\

Arvernis,
iiiiim

ibidem

monasU majorem earum,


<

frol o

in

corpoi

nqnc

tom.
S.

PhUvppo Labbeo Societatis nostra sacerdote edita ad pag. 629 inveniet, capul el manus non
I

Gerini, sed 6. Leodegarii

apud Maymacum
<<

<<<

"" h

"

pia

rf(

votione
ejus
et
<<

norari,
.

Bernardus
Leodi
-

Guido

affirmat

En

,/,

s.

partem reliquerunty uthinc liqueat / saltem majorcm ejusdem partem, apud monachos Maxentienses ono exstitisse, utpote sat ro il o ihesauro fam a ssculo septimo tunc, cwm in honorem s. Leodegarii,
fratris
s.

corpus

Gerini,

Augustodunensis episcopi nus major domus regia

martyris,
el

qnem

Ebrol-

cujus corpus acceperant,


ficarent,
coi

novam

ecclesiam

xdi

decollavil

exoculavit,

manus
pia

el

caput apud Maymacum


veneranlur,

in

monaslerio
,i,

cum in finem oraduorum illorum


ni
</
si

verosimillime donatos, ut
illusPrium fratrum, Leoqui

devotione
</

um

s.

Ge-

ilicei

iif

rini,

rino

commemoret, verosimiliterque tamen ob


materise
affinitatem
<

impt

rio

injuste fuei-ant necati, in

subjecto
<"

eadem de causa eadem


-

commemora
us

iset

?i

"v
S.

etiam

"" icensi
i

monasterio
Iquiis

aliquot reliquise

''""

eodegarii n

etia

ent,per-

""" // " mihihabeo .neccapul necbrachium aliudve


Gerini

illa ecclesia,de noyo exstruenda, summo honore sepelirent, sicque s Gerinus, ujus corpus << ide num. in monU h rgiaco minushono('<

S.

membrum

rifice,

forteque

Me
est,

nisi forte,

quod mihiincompertum
int.

ddmmodo
sacras illds

fuerai

prx metu Ebroini clanculum quoinhumatum, tumulum omnibus

eamvi
xmmemvrabiuvi
,,, "
,

labilem, clarissimoque Marlyre


Pictaviensi acquireret,
pote,i

dignum vn solo inquo hunc hvnorem. <//jure quodam


p
<-onji'itui

ii

Quamquam autem
-

um

nec

viveret t Pictaviensis comes,

capui

ne\

"'
'

manus

brachiurave S Gerini apud Meimacenses r " A/ " / non esi tamen,


,

suo videbaVui reposcere.


13 Hisce prsehotatis,

quod '''''"'"" vntegnim ejusdem sancti Man /'" v """ "/'"' manibus ceterisque omnibus
'

non

inepte,

quantwm opU
vv

Suessionenses
SS.

tam fama longe lateque

ht

""'"""''

""
6
v/ ''"'

" m"
'"

Gbroliensibus
/

possideri
S.

Ex

dictis

"""'

"/"-'.
'

aliquas
'

Gerini

Leodegarium ejusque fratrem Gerinum gloriosos Christi martyres passim ab omnir


>/<>i>/</

reliquias

vl

bus prsdicdri dudiebanl,


raculis,
guse,
o

etSuesstom
''. fa

mnumeris miad iolum


l',-

rpus
/,<

'm
""
h < "'

oulistum
,

apluribusssHaria
Suessio-

per sanctimoniales S.

ctaviense
i

transferretAir,

itinere

accideranl,

apudquasS.Sigrada.de

h> ii/ii

ii,,,

excitas,

^
'':"""
7 "^
,

livAuguet

guorum matei

SS. Leodegarii

sanctorum iltorum FraPrum, Sigrada vitam religiosam inter


parte

""'

"-^-i":
,

>m
dtamfuen

Gerini

ipsas duxerat, forteque etiam tunc ducebat,


i

i
i

communicari
f

" ,,,l r;,:;"""' S

"-.v.

plexa,Pum
/>u/

/<>,
i

tunc,

</<

r/r

C
""^
1

"" Chiffletia nreligiosisgue

m
g

""" admonasterium "' nondumque


l

s.
in

Maxentii

primum
'/

Sadducta

novam

ecclesiam illata,

"

a ts2t m^LvimpeZm "'"'

atientes -

"w*w
;

monachis

mMsse;sedundeet
"s

Tt^Z,hm T,
'

'.'"'"

instantissime postulasse, postulatumque "' verojam pertinetad


"'

'"

llm

>"-

<"< :::: dumtawat conjectwis esse

m <*sterioVergiacensiexistentes,7iemo
'''" i""
]

reliquias

'''"""

"'

-<

ta

conjectura

ha

"'"'""'
'"'
'

hic

Z
.

"""""

""""""<
//
'

m
sequentis,

saeculi

noni

Ps<luisfortehabeat,i

monaslerii sui,

/-'"
Mfyeni

ioriproparte
ptmioi

/"""""' estconditum,sacris
''"'"'iA"
/

guod tnmc Sanctorum eamviis

7,07

"" """
/

'""

'"""'

la<

'''/""'

monachu ecclesias zdificantibus vehemente, cupidos,ani wjecisse, / corporis S. Gerihi,


"i
''"'
/
-

guod

imintr

DIE SECUNDA OGTOBRIS.


monte monasterii suiolim inhumatum jacuisse. ""i veterum mbnumentorum fide, aut cerlepopulari traditione didicerdni ossa saltem alinuot acquirerent, huncque > finem a\ ud monachos

359
AUCTORt
C. B.

samin
tniit
:

pat/ri

Baboleno, prssente Gerinocomite, con-

imr

laudati

anonymi assertum Comtiuset


cjus errores t hic
ssec

Mabillonius,
/;

quamquam
tnm.
Ill

'"/"'..
isi
>

iiir

Annqliuii
<<

rigidissvma

Maxentienses,
rani

/"

tunc apatria,
corpora
<<

equaS.

Gerini

<

<

rns* a/nt ac

carpant, pro

roneo

commm-

aliorwmque Sanctorwn
no

secum asportaccenobio,

adeo procul

Vergiacensi

agro

scilicet

\utissiodorensi aul in vioinia metu

Normannorum
ab iisque
h.ir
voti

exsutabaht,
sui

plwimum
esse

institisse,

non habent, ut non appareat, cw falsitaPis suspecUim haberi debeat^ atque adeo ad liiulum coraitis s. Gerino cerliw vindicandum non parum facmt, si per Gerinum c.omitum, quo prxsente,
titipye
S.

com

oles

facios. Jncerta
</<
<<</

Ubuit

proferre,

dum

certiora
S. Gerioi
et

modo

et

tempore,

quibus reliquiz
i/.'
,
1

sanctimo-

v
autem
foret
si

episfola collata asseriPur, S. Gcrinus Leodegaril frater debeat mteiligi. Idautem omnino propterea existimo, </>!<</. cwm Chtharius,

memorata

Suessionenses,

<<<i

monachos

Chbdovei
ill

et

Baldechildis
</i"

seu

Bathildis

filius,

Vergiacenses devenere,

quo

comperire non potui; id modo comperiri posset, certissimo


S.

anno primo,

cum anno
rrl
.

Christi
///

Fnmrm
mfra

,r
:

/,m

S,

liiM'11111^.

immt morabilis

656 congruit, 0^091710 676,


vero-

Gerini in utroque

illo

mo-

"/

mdebimus, martyrid coronatus,


nulUuSque
ttcnc
wt

ndsterio cultus

rgumento; nunc vero idcomperiri

simillnnr /Innirnt,

lt<'iins

rmniiis
potuerit,

cn m nequeat,
abiis,
quss

is ex dictis saltem verisimilis evadit, inm pro verisimillimo habeo, cum etiam seorsum

nomine

Gerini,

qui

vivis

esse

jam

</

cta sunt,

dubitandum non
tempore
S.

vir

deatur,
reliquias

quin

longissimo
\achi
et

abhinc

mox
Gerini

Fra/ncorum historici memmermt, adeoque dubiliimlum >rr rnlmlnr, i/uin n im/i i/m us S Bttboirm biographus s. Gerinum indigitet, hicque
.
'

memorati
/>

mo

sanctimoniales
in

fuerit

urbis
id

Pictaviensis
est,

territoriujue

adja-

ssederint.
S.

centis

comes,

fudex seu prxfectus;


:

mar

S.

Qenno
Comitu

ii

Ceterum
et
;

Gerinum
i S.

capite hujus

>

joriim enim civitatum,


1

rovinciarumque
/

prsefecti

litnltu

mentarii,

hoc ipso

Comitis titulo non semet

insignh
itare

<

at

an

hic

Gerino
ss.

ompetat,
Leodegarii
7

a/oui

teearumdem comites solebant appellari, ut E Cangium in Glossario medi infims Latir


i i
i

""

feceruni
</<

cossvi

nitatis

Gerini
/"/.

biographi.

quique s. acccdebant Cointius m fis [nnalibus Pagius in criticis, aliique plures, qui dum > S. Gerinum nuncupant, Comitis titulo semper
inni.

quibus infra sat fuse ageGerinum nuspia/m comitera appel-

ad vocabulum comes <! comites idere licet, va/riisque potest omtiquarum chartarum exempHs
i.

demonstrai

Dubium illud nihilominus mihi utcumr que exemerunt nonnulli recentiores seque ac veabstinent.
ktstiores scriptores,

II.

Sancti

Leodegarii

in

qu

,dum
:

de

S.

Gerino agunt,
Gall.

Fastis sacris antiquioribus


el

rum

comitis titulo insigniunt

recentiores illisunt
||

Dionysius
auctse col.
lli.sl

Sammarthanus

i<>m.

Christ.

recenlioribus memoria,
varise,

1152 et 115:}, n.rrrr/. GaXUc.pag.


</

Longuevallius tom.' IV
\\'.\,l'<ist<-ll(t
,

Vitse

e\ iisque du-

.s

Sup-

plemento
aliique
rsi
;

Martyrolqgium
quos recensere
vero

suum
hic

universale,
necesse

ple\ edenda.
1
Fastk
S saoris

plures,

non
<t/,

vetustiores
tor
scilicet

srn

Urstisio

prseftxi

duo prsecipue incertus Fragmenti Chro


<
i

occurrunt,
hislorici
oi

tum
tis

antiquioribus,
<

t/u/m

<m<n

\sU

centioribus

Leodegarius
.

esl,

ut

'/"' "'

uodegarH, omntbiu

atque
/kkj.

Chesnio

i<>m.

scriptorum

Fraiwise
Inirr

Sant

ha<

re

palmam

'</"/.

*ert

782 recusi, etauctor

anonymus

Historix NoIII

antiquiores,

qui

mentensis monasterii a Martenio tom.

AnecGerini

tyrologiorum
s.

classicorum
i

su s, quos Marnomine distinguimus,


Fastis

dotwum

insertus,
ut

</<n <imh<<

-.

quamquam

minimum quatuor

posi setatem S

Leodegarfum tmrt Florus, si


Decessoribus

wit,

primum
Florus
'" /"/"<
II

locum
sit,
<>

modo
ante
i

is

verus
t<>>n.

potuerunt tamen, quod etiam reipsa , fecisse historicus Novientensis Martenio in admomt a videtur, m Opere suo co \cin xando ptorum lucubrationibm uti, ex
florue int
i

nostris
< i

Martii editus
>

inr

ad

ii

Octo
:

legarium
passio
S

odum
epi-

uniiuninit
scopi
el

ln

Gallia
.

Leodegarii
(qui
)

martyris
,

qui jussu

Bbrolni
extilil

ante
et

iisque

certo

discere

titulum

comitis

Pictavensis,

monachus

tunc

major
sed

domus
".

oculis
et

quem /nmr apudC eshium laudatum />"</. posterior vero apud Martenium tom.cit. col.
s.

783,

lingua privatur,

Fame oon

lollitur;

postea

1129

magnainopia trucidatus
plectitur capite.
/:

novissime ense susceplo cmdatua

Gerino attribuit.
15 Binis his postremii

Floro acceduni

Wandelbertus

ei

competat,

et

scriptoribus addi
</<'
!

po

anus,
Mi)\

quorwn illesolum hodieS. Leodegariura

qvidhtcstgnifieet
-

Henricus Ludovicus Chasteignei


say, Pictaviensis episcopus, ginta
novsB Mss.

"

qui primis quinqua-

tiiinis s.rrn/, prseteriti floruit,

quique

i<>m.

II

Seditione potens
Ille

sextum Nonarum Leodegarius ornat, quem dux populusque peremil


<'

Bibliothecse

LabbeansB pag. 730 inno<

vero ad hunc

"

S.

Leodegariura epi-

is ad Litani
miin
s.

licas

se

con*

Geri-

'rm.

sed hunc Confessoris tituto

Leodegarii

fratrem

Pictonum
qui
in

coraitem

insignit, atque a Leutgario seu Leodegario

Augus-

appellat, et auctoi
boleni,

anonymus,

VitaS. Ba

todu/nensi episcopo, cujus passionem paulofusius

Fossatehsis abbatis,

quam

litlei

consiII"'-

die sequenti cel

gnavit, ac deinde Chesnius


/,,,.,,
,,,

tom.lScript.
exslare

ag.

658

inset uit,

asserit

epistolam,

qua

confirmantui

omnia, qu&
filius,

dicta

rsus distinguit qua u vehement&i hallucinari videtur, martyrologis simi Ado, 17 Proximi binis his Votkerus : Ado Leodegarium his verbis i mardus et
;
\

Martyrotogiu

***
t e$t, in

ante vel scripta de monasterio Fossatensi fueraht,

annuiilml
sancti
variis
I.

\\\

Al

"balis

Villa

SiriCinJOi

paSSIO

agro

quamque

Clotharius,

Chlodovei

adpreces
regni
sui

legarii
el

augustodunonsas episcopi,
diversis supplicjis pro

quera

Atrebaten.

nmtris sus

Baldechildis

anno prvmo

injuriis

veritate
afflictum,

3G0
auctorb
c.

DE

SS.

LEODEGARIO EPISC. ET GERINO COMITE FRATRIBUS MM.


major
corpus
domufl
in

amirtum,
fecit.
ruiii

Ebroinus

rrdcP

irter-

snrns conrrlrhrmit.

l/i

Haqioloqio FranCO-GallicO,

n.

Cujus

sacrum
,

dioecesi

Pictavo-

quod iabbeus
tiatur,

edidit,

iisdem plane verbis <rn>n/n-

' ttttitqua *,rni poittrtoru wiii

iivmsiaium
esl

in

raonaslerio

beaii

Maxenlii
lianc

iiihusin Usuardo.

InKalendarioCorbeiensi
circiter 800, ista

iiodiv

mimora.

DODOriflce

humalum.

Usiian/us totam

aj)v</ Miniriiiiiiii,

awnorum
:

tur.

mense
passio

Adonianam annuntiationem vn Martyrologium suum tr&nstulit prseter ultimum ejus men brum
iic

Ocinhn signantur
S.

vi.

Nonas. Atrebatis...

Lcodegarii

ifi

Mariyrologio ecclesise GermaAugustse Vindelicoru/n


:

Sancti translattone,

et

voces aliquot initio posir

nictP,
i/ii,

quodanno\6Hl
ejii.

pro-

tas,

quibus

is villa?

seu vico Siricioio Id lerritorio

ante annos septingentos conscripto


Laudegarii
el iUar.
:

vi.

Nonas.

Atrebatensi
torio

adsoribitur,

quibusque has

in
S.

lerri-

Sci

in

Kalendario, r/uod

IdarleDSi rectesubstituit;nam
in
\

oum

Leodesit,

Martenius,
niiir
vi.

apud quem

exstat,
soripto
:

garius

iila

seu

ico Siricinio

passus non

sed

annos 600 eleganter


Non.
sancti

quod, teste Valesio Galliarum, hic Adarlense ab Usuardo nuncupaiur, passio ejus minus reote in rilla seu
in
iii

tamen

lerritorio Urebatensi,

Leodegarii

ex Ms. Lyrensi erutum affirmat in Kalend o M$,


) :

Notitia

Ultrajectino,
vi.

quod anno 1374 scriptmn notatur


:

n.

Leodegarii epi. et mris

ei

vn

Kalendario

vico Siricinio, ubi sepultois


ritorio Adarleasi

tantum

esl,

rei te in ler-

Romano Genebrardi
Edue.
iii

saeculi xvi

seu Atrebati asi signatur, ubi


S.

sita

Denique

in

: 2 Leodegarii ep. Mortyrologio Fuldensi, plu-

estsylva,
ctus
iit
,

hodie
post

Leodegarii

videbimus,

dicta, in qua Sanmartyrium suum seu


.W/.rn/.v,
</>

ribusque Kalendariis a
uti
riiniii
ei
i/i

Dominico Georgio

editis,

Fastis

sacris fere
S.

passionrm

roi,su,,n,,ril.

S.

Leo-

prseteriti

prsesentis

omnibus sseculi Leodegarius memoratur,


prolia>iori

degarium etiam ad hunc diem \fartyrologio suo insoripsit, Adonis exemplo Sanclx nostri pas-

idque

in

nonn/ullis

cum
hic

elogio,

quibus
est,

recensendis
i

tempus
ea>

tenere,

necesse

non

swnem
g
iptuuierony.

iu

villa

SyrriciDio

minus
in

recte

collocat,

/////

nihil

singulare suppeditent,
Actis edendis,

quod nonclafide,
;

atqueinsuper inAtratis pro


desoripsit.
|

Alrebatis

perperam
Cta

rius elucescai

dequorum

auctoritateque nunc agcrc, ante

omnia convenit

Prseter jam

mionu
but

memorata Hartyroiogia
.

mitto

itaque
3

codtci-

cum

ceteris

recentioribus,

adhuc triaalia sup&rsuni omnium antiquissima,

quorum E

""/".
/iiiin.

nempe Hietonymianum Homanum vetu parvum et illud, quod sub Bedse nomvne tom.
Majores
riora
nostri

./""' partem nominaui, etiam BuceliMnmnhini, n/iosi/i/r dnlinis S. Iknnln 1/

II

hagiologos,
recti
.

qui Sanctorum
(lisriilirlii,)

suorum catalogo fom


Lendcijanun) /innlrr

quidem S. ''""'' quod Vi m adprimum


"'

prsfixerunt, Duo posteLeodegarii certis imenon memineattinet, dubitai


i

<<

fra

S.

iiisnihiini,

solamque Romomi hodierni annuntia-

Vswrdo woSo
codices

lerius noster,

an

S.

Leodegarius

ad

Hieronymianos
pertineat;
re

seu
ut

"""
satu

Man
verum
fateai
.

.iinnii m hic addo, quse cum m Usuardina, prseterquam quod territorium^ in quoS. Leodegai

rius

martyrium
notiori

subiit,

ast,

'"""'

dubitandi hac de

Urebateose

causam, quam habuit, non wequor; neque enim Sollerms per codices
intellerit

non Adarleuse, sedvocabulo nominet ad verbum


%
.

fere consonat.
beati
(

Hieronymiams
nmplices
gatos,
>'

Atrebatensi Leodegarii Augustodunensis episi opi,

En ilkm

ln lerritorio

codices

Hkronymianos
additamentis
eayur-

i>" "i

variis

nudos,

omnibusque
sii

injuriis el diversis suppliciis pro veri-

tate aiiiu iiiin,


rici

Irrcgoni Magni sallem aetateposterioribus

Ebrolnus major domus regiaa Tbeodori.rn, u.r


S.

owm omninocertum
;
'

interfecit.

ad Hieronymianos
uti

""<"'>

50 Tirs
simgulis

Vite

S.

Leodegarii
fratris
est,

LeodegariumTion^ecterfi

quibus

tret vita cxt-tunt, ititcrque

P, teouem J^dicendispatebitlucemnonas P r " s "'" VagnumsubinUiumssculivn

martyrium
\ntistitis,

Gerini,

somcti

etiam vnsertum

ejusdem a Vribus au;

hat dxuE ""t>


u

'""
/r

li"ii:

mtellexit

ergo

""
"'

Sollerim

s
'"'"

'"'"'

*
h

''

ctoribus diversis consor ptse circu feruntur antiquiores, quse hoc Commentario nobis prxsertim erunt, quarumque aiteram aui t
<

duas
usui

contracti
Mfi

no,

"'/"

'"

'{"

'""-

""""" *ub mitmm 'f" " r -7 ;im ""'""'


l

W-

"

/'"""

/
1

us

conscripsit,

i,

Antverpienl

seu

l,

;'

''"'""" >> t><


'""'

"'

"

; '""

vmscript i"""<. comj uamen

sxculi

dit,

Chesnius tom.l Historise Francorum primusedir priorem quidemea codiceMs. JacobiSvm ondi,

''

'''"'

ul

pn

Hie

'"-'"':

'ctariohabealur.inma. Korent uti etia

vero, ui Decessoribus nostrU merito ex interpolatwne fere Suriana Mabillonius deindesxoulo n BenedictinoutramqueiUam

orem
est,

visum

'

WSpicileg

ajoHCorbelTsi

'"''

fa

"'"i"

m
*arl

[vtis:

"" // "" """" recudendam curavit, prvmam ad apographum Chesnianum Uerum exactam, """ codices monasteriorum S. Gcrmani etS Cornelii Compendensis nonnullis mendatam. Bouquetus hanc Mabillonii
/
'<

7":
'

editionem tom.
,
i

II

Scripton

7'/"' '"""- ipseSoll&v


1

iteravit,
est

ejusque auctorem

m R, um Gallicarum adamussvm inomnibus


hai
inii
i i

seoutus.
'!

Inonymus, cujus Opus apud ]am laudatos Chesnium, Uabillonium etBouquetum primo
,/ '
'

iii,

tim

"'"'-'/
/

''""'"""

'

traH

'"

loco

uu.tii
"'"

ii

7'
"

'

"'"">

dubitandi
asseq
,
,

""'""

auam
/h

Leodegario procul

oi

mut

lubio

""'"'
s

^&nmet
^ractos
7

satis

lcodicesHie
vera
//
,

est,mar h

7
lhl
r

fuitcosvus;cumenim lucubrationemsuammscriPseni Ermenario proximo Leodegarii anno 678 ut iii/i.i probabimus, martyn ,,, n
'

niK,

,.

""/""""
"
<"

i::-:.,:;::;; ;:;:';;.
,
s

con

"

*''""<"

Hs

\ugustodunensem successori cui ante .WGallivChrisi * auctz emscoporum Augusloaunensium /n catal

'""''""/""
" '"

,l,,s '"'

''"'"' / '''"

^^^degmmtnMarPyrologiissuisFastisve

eam ante dictum """'""' 92 adomarit; imovixdubium mihiappaiet. hunouno dumtaaai alterove ad summum
est,
iii

"""'

tum jam

altei

''<"'"

ll/llln

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


A

361
.

anno

post

Smcti
/
-

e loco

marlyrit ad monastervwm

obscurus
secreta
retradl,

est,

*.MmmtiiWamlatumem,mtequam,cumdeea
''""""'"""
hlll "<

hsc proximeprsmiserat
(Leodegarium)
ejus

I,.

silvarum
I

eum
et

jubet
quasi

(Ebrovnus)
'

lhlh "'

"""

scripsit,

mno,ut

de

morte

necatum
.

in

al. ni.

post probabvmus, 681

necall
i

factamt

S. Leodegarii gesta

calamo exce
""'

Cum enim, ui to Prologo fatetonM^WwopoAugustodunensijubente,


is>e.
k

spmtualibus fr< tribus postulantibus, impalienterquemterceteros, ut num. 61 hquiVwr, Ermenana

fabulam mendacem conflngere etiam lumulum srpulturs ejus constituere' Jussil donec ipsum long famis inedia consumeret, gua forte hunc sensum habeni Ebi u in sylvarum
aquis,

onQogl
conaiiiuj

"

al

abdita

Leodegarium,

abbatma

eurn

famk

inedia

Cadurcensi

compellente,
sit,
ii

lucubratioverosir

'""' '"'"" aggressus

autem non diu


translationem,

millvme post

memoratam

utpote

recentiplurimorum miraculorum, quse in eaaccU derant, fama memoriaque excitati, gestaS. MarPynshttensconsignaH,ab anonymo nostroinstan>< imepostularint,
\

consumeretjubetretrudi^deque ejusmorte necatiin aquis, fabulam mendacem confingi ei tumulum, in quo sepultus esse diceretur, constitui. Utrolibetmodoverbaojiodqu] audire potuil
etc.

accipiantur, nihil saneexhis Mabillmius


potesi
elicere, et

opinionesua

rvumquam alkiquin
689
merito

erosvmile mihi nonest,

eum

vel idcvrco eliciet,

quod nulla adduci queatratio,


videalw

uno

alterove amplius

anno moras nexuisse, ante-

obquam
in

9 W( ""
tisss,

Ermenarii episcopi sui, Ermenanm abbafratrumque suorum spvritualium voto


ui

auctoriillissout 6 Annotatis anonymus noster

Bcundarit,

scriptorum

HistorUB

litteraris

Francia,qui tom. III pag. 629 monymi nostri luoubrationem usquead annumQBla recentioribus quibusdam diflfari improbmt, opinioni propense r "'"'

verbisseipsumdesignareeumad modum, in Evmg. cap. a\ his, Btqui vidit, lestimonium pi rhibuil seip umde, s 'gnat .Quod jam ad hse, verba cceperunl velocius elc.
quo S. Joannes
;

iisdem

'

'

,,/

adducta attinet, voa vidi, ex qua etiamoculatitestisnomen anonymo laudatus tialoco superius

non lamen

22 At

non

eo

modo eorumdem scriptorum


</""<
sibi

sensa

billonius

attribuit,

legitui

osswm JI^Scu^B P ni
que

"'",'''''
re

anonymum
et

nostrum,

Chesnium ac in Ms

nostro;

tantum apudipsum, quod ex Ms. Ultrajecin ceteris

qua

Mabillonvum
fuisse

praelucentem habuere,
Licet

tinoS. Salvatoris transcriptu-m notatur,

monachum Augustodimensem,
phoria/ni

indicant.

quidem S Symenim is tum

omnibus abest ; nihil autem


lcctio

suppetit,
atlin ittontla
,

Mulii/loitinnu

ui

(/rniiiiui
sit,

an

dum WineberPum, alias Winobertum, abbatem, unum e fratribus suis appellat, tum etiam alibi monachum se prodat, et quidemAunum.
42,

vero ui tiiinhi / imi


niat.
itn

rejicienda

quis certo defi-

Sane,
absit,

si\

incom modA
posset

evoa vidi adsii sive absit, nihilorisi enim adsit, sensui non ofl
ift/tiirih/i
,

gustodunensem, idest, exurbeveldicecesi lugustodunensi,


indicat,
S.

iioii

iit

sensus

/<

nv.

dum
nihil

in

prologo jussu Ermenarii

[ugu-

stodunensise iscopisese

manum

Operi admovere

nihilominus velhim quis / carivocemillamredundare, lectionemque, in qua


dai
;

tamen

Symphorimi

ex quo monachis Augustodunensibus certo debeat


suggerit,
vn

abest, esse

genuinam.
sit,

24 Ut ut
dictis

rationes
tales

a Mabillonio

allatse,ui ex
ui

accenseri.

Porro Mabillonius

Observationibus

liquet,
testi

sane non sunt,

anonymo
;

lntu$

Vitam S. Lcodegarii anonymum nostrum asserit, etiam testem fuisse in pluribusoculaPum, probarique id putattimex hisipsiusmet anonymi edendi num. Sbverbis: Quod qui audire
praeviisad
poiuit, aut videre,

nostro

oculati

titulum certo vindicent


illis,

ve-

rumpluri

rtim ex
ea

quse

Leodegarius
gessit

fam
ii/i,

creatus episcopus

[ugustoduni seu

seu

passusest,
tiint

accuratione iisqm
ocutis aspexisse,
fide

adjunctis expoutlxsec
vel

verum

credidil esse, quibus,

ut

tamque asseverantei affirmat,


tt-i

saltem
te-

affiirmat, ille satis innuit, a/udisse

propriis

cerieea

Leodegarium, quod proxime narrarat, famis media oonsumendum essej tum ex his cjiudem
ni,

oculatis "tniti
mi/ii,

dignis
eo

audivisse, miJii

idque

firmius,
b

anonymi ab
perunt
labia

i\

so

editi

cap.

\m

sub finem

Cce-

nth im

nai rata,
est,

quam

Leodi

inimicis

velocius

contra naturam
similiter

ejus [Leodegarii)

suispas us
praesenti

oculorum evulsione, mox subdat:


aderanl

recrescere

una cum lingua,

nec

'IVsli/seiiim ssunl iiiulli illuslres viri, qui


,

m
-

nonel verba

vidi ultra

solitum ab ejus ore effluere.

quibus ex verbis,

oum

in

tempore pra

Verum prsterquam quod nihil suppetat, unde verisimile utcumque fiat, anonymum nostrum Ebroino, ui ex hoc Leodegarium famis inedia

senli <i'<"i testes

enimsunl mulli
iit

illustresviri,

videtur innuere, virosillos illustres etidm


liinc, ri/iit

'1'firl,

r<ii\
a

\n /irrfn

t.vsr

.s.yurr.i

consumendum audire
priori loco citata

ulorumex
/

Leodegario patientist

sententiam
aliis
'
ii

iniquam Ebfotniin Leodegarium proxime sequuntur, moxque, nullis


titis,

simetoleratom\t adQuncU
adfuerant, didick
!5
I

quibus

hsec

sibi

habeni

subjunct

Uteram

S.

Leodegarii

Vitam
imsfr
1 I ';
I

I.

eremo

Sed qui

Heliam
ibi

nec suum

corvum pavil inheremum*, deseruit Famulum, ut verosimiliter


per

scripsit,

quemque Uistoriae
III

iitterai

pd

ptores tom.

pag

631

c/
i
i

654 priorem aut forte

rU reoa

quod ii,qui id ex Ebroino audifamis inedia consumendum crediderint, sed nihil aliud forte, quam quodii,
iitm significent,

etiam abbatem monastet


riitriiini

msisprope

mtiiti, Leodegarium

fuisse suspicantur,

vicissim Leodegario

cosevus exstitit ; hic enim,

utin Prologo vndicat, Ansoaldi

qui audvre potuerunt aui iiin ftniis i/tftini (neque


/.

videre,

quam

orudeEbroini

Vitam Sancti
Pictaviensis

nostri elucubravii jussu


s>

enim ssevum
visu

ep

opi,

urgentissimisqx
a
si
i

mandatum solo ore prolatum

quisquam per-

Audulfi
ille,

momsterii S.Maxentii

niorum
trmsfeft

Leodegarius torqueretur, fuVurum credideIntistes famis inedia interint, ut reipsa s


nrrl.
'(/

ui

anonymus no
exstitit,
i

tei

et

Ursii us

pus

S. Leodegai-ii hic

wiensi

rendi auctor
nUiil

sub

annum

681

probarc
III

Jfa-

23 Forte etiam

aliud

importmt,

<..

tvlit.

(jitt/if
s.

ctm-

quod

ii.

'/iii

videre potuerunt aut audire, const/ruin

qua num. 21 de anonymo unusquisque haud difficulter colliget,


lis,

icn.lut.

rtiim rssr

ittimiitti/i,
,

quo Leodegarfus seputtus


t,l

itiint.

nl/

tissrr/nii/.s,

l.cM,lr_,n ni

rssr jrrr/ifltn

iniitti

rssr

rrfiiitlrrinl
,i</

UtiS

fuisse cosBvum, utnecessenonsit,

rnini

rrrlns

n /nni i/m US, t/in

sti/ttiulr

iinnl u

ratiocinium

hic

iterum

institui.

idem velsimile Hujus auctoris


lucub

Octobris

Tomus

I.

46

362
AUCTOHK
C.

DE

SS.

LEODEGARIO EPISC. ET GERINO COMITE FRATRIRUS MM.


illa

luvubratio, utietiam

anonymi rm morati, duas

B.

partes complectitur ; prior Samoti Vitam seu Pas*

sionem ewponit, posterioi translationem ada Pictaviensem,miraoulaquein ea etad Sanctise-

dbbas erat,etiaminseruisse, ewecclesix i/n honorem S. Martyris ibidem sedificata aliisque adjuncUs} quse duobus num. oit. narrantur, satis mihi veriMiniir apparet.

pulcrumpatrataenarrat Hseceademomninosunt, </u.r abanonymorefe) untur, atgueidguidem iisdem


,

27 Discutienda
ut/ri/us scilicet

mnc

suy erest

altera

q\ a

unonymo Uru.
(i

jn
,

de

et

guod nihilomi/nus miru/m neminivieoprocul om/ni dubio aeid enim ea


'nr
desori/pserit^

/,///. quod uierque lurubnuiuncm bir

aibbas

Uographus eam d/umta vat gua Audulphus rnox laudaPus, utexnum. 61 anonymi inmvracula fra/nslationem
iis
\

an anonymi t am Ursmi plus tribuendum sit. /,i Hs, 'ii quibus dissentiunt, 111 Rerum Francicarum, ubi tom. Yalesius uctoritatem ac fidem a/nonymi sme 00 dubitatiune se seout/um, asseruit, pag. 266 de Ur~
auctoritati,

" genemtiTn nonnulUt

POitponntur

sino sic pronuntiat


scriptore
iiiiiiiinc

Ursinus... quoties dissentit a

telligitur,

S.

Leodi

comitata,
fideco
est,

oculis aspcxerat,

mmma
pelente,

(anonymo soilicet) Vita Leodegarii, quem nominatum nonnumquam ad verbum


de

quamque Ursinus quidem ab


oumgesta Sancti, eo
;

Lranscribit,
el

ipsomet Audulpho,
,,i

aliqua

plerumque incerlas relationes sequitur, fatetur ipsemet se B< Leodegario


st

dubie impetrarat

ill

ve

o,

ut

iLiii.i-.iir,

dum

ilicet,
:

ut verosimillime vult

Vale-

num.
ji/io,

61
vt
i

aperte innuit, vel ipsomet eliam Audulcerte


i

mi/s. ,n

Prologo dicit

Sin vero

de ejus (Leodegariij
nec studiose
gessi,
prajterii.

'batissa

Cadu/r,

virtutibua aliqnid

praetermisi,

mittente acceperat,
neutei
vcrotimiltiei
prcBltucit
licet

quiu

vero ignorantia inii-rmilicndo


"i

I"-

26 Quod

ad lucubrationem,

quas

Ursin

lesio,

quantum
et

Ursino

anonymum
;

pr&fert,

autem

a/nonymus adornarunt, prvorem partem attinel, i/nhacnonnulla aliter anonymus, aliter Ursinus narrat\ nonnulla etia/m, quse quantum ad
stant

Pagius assenUuntur hicquidem dum lom.Ul ad annum Christi 668 num. 10 sicscribit: llic (Ursinus) nunuuniquam dissenlit,
Comtius
in Criticis

em prorsus su/nt,
fit,

iisdem pa/riterfere

Donnumquam
videtur;
ille

consentit

verbis tenus

cum

ano-

I!

verbis eoyponunt. fiinc

ut

duplex hic qusstio

nymo, qui Hadriano


Francoi^um
Ursino,
regis

Valesio

merito praeferendus E
eccl iiasticis
3,

oriatur;
hic
i
i

luxerit

nus anonymo, an altera, om cmonymi, om

vero} d/um in

ad annwm
post

Annalibm 670 num.


III

sugillato

Ursini

m
hi

iis,

inquibusd, mntiuntjauctoritas
.1

quod pruyrem
et

Theodorici

Francoru/m
III

debeat haberi.
Audul^

priori

duco initium. Memorata/m


est
t

proxime

mortem
silentio

Clotharii
qui

in

abbatis lucubrationem Ursinusteque ac


Uis
in
ille

Neustria

Burgundia
fuit,
ci

principat/um,

pauhaec

monymus, utjam dh tum


mehabuit, Sani h atrata
i

rosir

corum
subdit
:

mensium
Suni

praetereat,
in

ea
A

eaque miracula
eris
to insei uit
;

translatione

alia

quaedam corrigenda

Ursino,

nihilominus

qui tanire authoritatis, quanlae

praelaudatus anonyrv\i,

idnuspuim

vel v&rbo

insinuat,

/,,<

vero

num.
$itf
si

01

mus, apud
generatim

probos judices
in

numquam

adeo ui

larat, ut verisimile

mihi

futulucur

appareat, tres scnHptores

rum eUa/m

fuisse,

ut

lectorem

moneret,

Ursino omnibus, etquidem longissime, praeillos

anonymum

brationem Ursiniprseooulis habuisset, eamque ad

Opussmmcontexendum
oum
id

adhibuisset
;

quapropter,
est, S.

28 Yrrinn

v./o

nnmnj mii n, UrsinO


;
,,/,,.,

071 itO

.,rnr-

1,1

tnmen inre-

non

faoiat,

vim

dubium

mihi

quin
Leo-

ni/iin ubique prseferendumexistimo

distinguenda
eccis-

biu PietavienH-

sine lucubrationis r, nnianae subsidio gesta degarii scripto mandarit. .1/. vnquies,
i

rnnn
irns,
,/ii.r

hir su

n,

Leodegarius Pictavii
e\

bus;

ille

verotn

nondumque

creaVus

Avguetoi

iscopus

um

"

egit,

anonymus indubie praeluxit Valesius quidem '"'' IH Herum Framcicarum lib. xxipag. 266 huncminimenominatum nonnumquam ad verbum >>> Ursino transcribi, ind
\A
'

sibus

ad episcopatum jam evecfus, Augustoduni pue seu ge sit seu assus est. In posteriorum
,

a/fvrmat;

Htotorto

ut ex dicendis patescet,potior debct haberi, in narratione veroprio-

relalione auctoritas

anonymi,

liiterarue

Francim

scrhptores

rum,qua cura

tom.

III

pag. 630 id ipsum suspicantur ""''


'"'"i

abbatialis in S. Maxentii, di

duml
/lllh
.

rumasterio

S.

vndubionultatenus habenaum putamt,


1

Leodegario a Didone,

"//

imi

"*/''"

luwm

' lococitatoetiam msinuent. Quare rumopinio propius, quam Vatotona,

"'

ivunoulo, Pictaviensium episcopo commissa, ejusque ad aulam perS. Bathildem reginam,


filvum Clotharium
alia,
i/ii.r

ilh-

ill

admeam

hunonnulla

t;puto enim, frequentem illum Ursini cum anonymoin /, ,/,,, rwrrat, etiam verbu terw
1

anonymus

prsetermittit,

accuratissime

narranVwr,

summam

utique fidem auctoritatem-

"""

"""

queUrsinus, quitemporum
fert,

-'

iranscribat,sed ex

quod oiiri alterum eo,quod nonsemel iam


co,

iudulfiabbaHslucubratio, qum ami lUuscnptoribus prsluxU, quamque hi, nonnulla ^mdeproarbitriosuo factavel non faot

notas rebus, quas refrequenUus,quam anonymus, etquidemrecte etiam apponit, procul omni aubio meretur, tum

quod

vp nnri,

,, (

,,,

dictis
fuerit,

///////.

25

Uquet
res

Pictaviensis

adeogw

t,nonsolamvraculain transr teoteganipatrata,sedefam prse


!
'

'''T"

i\
:eclis

i'"'

nta
le

neogestasea fidelisaltem multorum quirn ininfuriuni, relatume (neque enim in iis ooutatm ipsemq fuisse videtwr) verosir

Leode &

"""'""

"""/^ ""

"'
>

"'
'
'

saltem
'

& fuMt

"'

">

Prologo
S.

innuit,

i.

didicerit,

tum

ZTl
;''"""

/"'7"<-

M
,

p taj
lymi

v"'"'

Ktom

Leodegarii aa* petitionem

Audulfi.abbatisa$eeluQubratamAnsoaldoepiscopo
nwuyuparti, qui

w*r*mif,
ipatebit,incipia

msusibitan.
/
/(//

gam
donis
''

///

rumm
n,

"""

^^mpeheout
'"'
is

w/

'"'

alter S. LeodeUn /, m S. Ma.reMn, altrr /)iepiscopatom Pictamensem proximus


l,li

ambo viri^cum

multarefeZZr
.,,,/
rx,

'*Mterit,cognaUonequehic ultimus,

ut

'

'"'''"''"'^

<''--//,/
i

'" o^nonymi num. 58 cruitur, cum fuent conjmctm.rcssanrii/iii/ns

Leodegario

7 ,/,

AnUstitis Pictag
l

""*****

M>i.

''Wquwfictamimteepiscqpatum
<

probcperspectasluii,c,r/ lllhl ri,,ni,<lriis l,ii,,/, eedocere Uwrwm* Hquando iis isa vero aberrasset.

29 In

'

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


portimrotionJ />""'"""

363
monasterii
esse,

29

Jn

Vita

S,

Emmercmmi

episcopi

martyris

rius,cwn
gustoduni
tm
testibus

jam

S.

Opta iuum

32 Commentariipraevii Ansoaldus Pictaviensisepisco/w/.v.

zddi&m \mi SeptembrU apud nos


res
s.

Symphoriani Au/</"/ //,/

AUCTOHB
c.

edita

num.

abbas
fteri c

Leodeeario

n.

decessoresuo

\,au\ ab eofacta esse,

Leodegarii

probe perspectas
id

habere

ftde

dign
seu passus

nme
est,

didHcerU,

ui

potuisse,

indefinite
est;

dicitur;

bi/um
S.

non

at

proba/m

mihi duexactamque rerum


isantistei actu,re~

sane

jam
lis

liqueat

Ermenarium omnia, qua Leodegarius


i.

Augustod/uni gess

vel pru/n iisuru-

Leodegarii notitiam,
solas
/r,r

quam
res

conspexisse, vel ea testibus ooulatis


et

o/udivisse,

que vpsa habuit, non ad

Augustodunenses, sed

adeoque
Pictavii
S

probe perspeota

ad

Pictavienses

extendendam

exisfii-

inr/iiis, ,/inini

aut certe Ansoaldus, qui prooui " Leodi


habuisse,

mo, </"'' tamen etiam ad cognitionem decennii, quo Ursinus episcopdtum Leodeg&rii kugustodunensem ante obitum Clotharii lii defikit, condm rrr potuerunt cv/m enim in narraHom eorum, ////./ Leodegarius jam episcopus, Augustodu/ni prae;

morabat/ur.

Quapropter

cum

a/nonymits
qui

Leodegarii
in

biographus

Errnenario,

eum,
a

siriiiu

rr/ms

Augustomunensibus Sancti

ue-

ritate

deviasset,

monere

potxdsset,

verosvmilir
ipsei
it,

terque monuisset, lucubrationem


nit/iir
i/iiiii

suam insa

cvpue

gessit,

aut passus

est,

Ursinus

cum a/nonymo
,

ipsemet
vel

insu^
iii

noiuninif/i/iini /nn/nrl, rimsr,/ iirns rsl

n 'Irrul rn in
I

rrrfr

c,n\cn,

,,

chus vel Auguston rn,/nmnini r.rslilrnl,


procul inde
est,

a vero subinde aberrasse; porro

anonymus Opiis sniini mscri/pserii Ermenario, qui quoniam exabbate mona ferii AugyustodunensisS, Symphooutn
i

potiorem
in

fidem,

quam
in

Ursinus, qui versatus

episcopatu
,

Pictaviensi

indubie

meretur
s.

quando

narrandis
gessit,

rebus,

quas

iim pfoximus fuit


i/rsins

S.

Leodcyarii in

cjuscu/niiiiin

Leodegarius Augustoduni
31

mter
11
1

sese dis-

succdssor,

resproximi DeCessoris suiim eodem epiprobe pariter perspectas habere, de

sentiunt.
Tcrliu
r

scopatu

/n.rrijiins S.

Le< .il.-ja

ilUi, '/",/'

Terliam m%nut
'

ilsdemque
aberrasset,

anonymum,
admonere
iiin

w quando
potuit,

is

in

iis

a vero

apud

nos

i/a.

exstat, ab

altero auctore

anonymo,
nijmut.
in

SCTl-

est,

u/h inli

c/iiscnpum,

consequens ulterius Ansua/duin scilicct

exarata est;hicillam ind/uos libros partitur, stalinu/iir


nl,
i/iil
/,

pif aller ano-

in

Piclaviensem, cui lucubrationem


npsit, vel
siiu ni nnuiii/niiis,

suam Ursinusincui
fncAunusl,,,/ u n
i

Prologo indicat, $e
\bba
ri
lis,
.'/<

s,

ibere
\

<</<

rio

oujusdam pa-

Ermenarium Augustodunensem,
irs
l,i'i.ilc-ai'li

rni

non

ossit

non obtemperare,

quidem
sr
ibit,

rbacensem,

dum

tas prohr perspeCtas non habuisse, aui

scriptorem

quos
tres

n/unc Pralres

carissimos,

monacho nunc

Pa>

lucubrationis sibi inscriptse,


rri, ni

cum

is

avau
i

devia-

venerandos /imrs
i i

nerenoluisse Quafe cwm hoc ultimum mviius rrrisi milr u ppa rrul sii/in rsl /// r/ Ansun/,
,

inniiit
li/ns

nommat, hosque initio Alemannos fuisse, qui capui sancti


sr
,.

tlar-

rssr
,ii

,li,r,rnt

nl

uiilrm

,/i/s

rr/

Ermenar

us

res

Sancti

iugustodunenses
ut

infra

idebimus,

\lorbacenses

probe perspectas non habuerit; oportet autem,


id de

contendunt, utdubium non appareat, quin hihic


vnt/um sa ulo idetur uno Leodegarium msinuai nim, statesua fuissenotissimum,quodpluresviri illusPres prinovpes/ve, quiin Francorum regno tunc

idcirco dici n
riiiiKjuc

Ansoaldo dicatur; de Ermcnario enim m potest, quod is verosimillime


Leodegarius Augustoduni gessit, vel pro1/11111/

designentui
uiii
;

St

iiu/n serius posi

riis oculis

ilirnt,

aspexerit, vel ex testibus oculatis aunini/um nunr /i/rii/r/ilrr in huiir

,/,,,,,

h,i

,,

/i

,;-,.
|

[t

,ii,iri

S.

LCOin

ustnuin
rit,part,m ex se potto-

degarii existerent.

Opus suum,
;

ui ja/m

monui,

30
qessit

Leodcgarius

uui
.

passus

est,

Augustodum aut r.rsiiiiim, quo a Childevel

duos

libros

partitur
s.

in posterwri, qv& inscn


.

Dc miraculis
faslidifera

Leodegai \\,haechabet

Omissa iyiiur

rmfidmme-

lhnil

t/l

mulctatus
;

fuit,

subsecuta

sunt,vel
ab
12

multiplicitate,

dicemus

pauca

de

illis

/ir.rrcs

ierunt

quae

exdlium

subsecuta sunt, ab

miraculis, qua? legimus esse facta in partibus Aquii.rn.r,


iiin

a/nonymo
Ursiim,

28 usque ad 34, uli etiam a num quamquam paulo aliter, num. 11,

corpus aancti

Martyris colitur

summa
vidi-

veneratione.

Dicemus

el

de

illis

pauca,
;

qua

etlZ exponuntur; haec Ermenorius, non vistudit, verosimillime ea (estibus oculai ^ duerit, reque ipsa didiccnt, cum Lrodc^arium,
mcii/iisc/usrnnntiim /.imimrsurrrssi/./iciiiliisJr-

mus,

dum maneremus

in

Gallia

tetalur

oamque

Qallia venerandis sancti Marlyris ocuiia illuminata liabemus illa narrare, quaa videndo didici

OlUSin
rivh

Mill.ll> Alailiai.llia'. llW

glOriOSUm CapUt IMsai.di

mini \n,,ii.in,iunu/,i. jccrrini. misrciimr./nr cmnium, rum hunr rii/us UrbiS .//'//" u texandhymonumA9intelligmr,rexChil,!/]/,
.

Mllitis

dignis

laudibus,

Patres

vene'liqwd
/,rnf'r
'

raiiillll

32

Tria
I

ergo

promUtit

miraculorum captta,

dericus,

corwnendasset,

Leddegarium relegans, populo petente, non parum tangere debebant


n a
I

nuxexsiliumprscesserunttpartimabanonymoet
,

,,/
,.,,,

referuntur. Prio,r,,ur ur ,i,miii,iiui iiurranc/,i

anonymo

U G nempe Apographwm nostrum, quod notaUir, solis Caritatis transumptum Aquitamcis, quo etiam vitio Legendanum
<

Utttt,

Fuliense

a lUabil
laboravit,

11 1

'

"

""""
<//<>
/(
'

lur

nur./ur

urmirruni. rum
L

h/rrirus

\u-

tectorem

suum

destituit,

swntque
'

gwtodw
tur

legario

fuerai

invitatus,

prorsus

adsolemnitatemPaschalemcelebrandam
iimriu/ciiim
rri /nn/niis

versarevel

oculis vidisse,

eadem, /> '' quibus supra, enarrantur. Jn priori solam Vi\ mscriptam exhibet, ted hancvaru ab i
Iripnln,
i

ibuS OCUlatU mulinssr, rr


est

m<h< rrri-imilr

rtrmm
<

rO

mniim tedulO Omitt

quodtunCutanonymusnum. Wdocet.al tismunerein lugustodunensi S.Symphorianimonasteri6fungerelur,abcoque,f


hali

toumque potest, Leodegai Ebroino seu comparare seu facere a maxime nimirum offendebat, j ". patrem seu

rcln/iimshn/mri/irrliunshitus, mnii ni,/ur u rhis

rr<

nirnlo

B.

Le.

l^ar. uiu,

dllUS -la riuu.. oefariumque illius


... .,,
| '

per|'

staWataprxsertimspectmtt hauddubieErn

secutorem

Bebroinum

pluribus in

Locis

asquai es
fai

ere

364
..

DE
pro

SS.

LEODEGAIUO
Ad
a
ei

EPISC.

ET GERINO COMITE FHATRIBCS MM.


id
vn

roBi
U.

fecere non dubilaveril coiioquia


inserit,

hsec

Ursiniano textui
conficta
initio

Commentario sufflcUnter prsestitwm non


subinde variantes lectiones
insere-

C.

arburio
ea,

submde
lib.
i

fuerit, iisque

orseterque

pauca

et

mus, quse jam


tatse

ante

m margine

Vitse

edendm nonihilominus

ngulare habet,
legatur.
Idtoqut hac
el

quodnon

in

Ursmo

non

fuerint,

notabilwresque

exsHterint.

binxt aliis bre-

cwn nec ito.n} 33 Quapropter hunc avctorem, ampliorem, quam Ursinus aut vt jam innuimus,

OioribAU Vitis
omitttt,

monym us
degarii

noster

vetustior,

notitiam

subministret,
uti

mraculorum S. Leotypis vulgandum


Mabill mvus

III.

IHustrisSanctorum Prosapia exponitur.

censemus,

nec

vulgcmdum
hoc

Ulum nihilommus
i

ob ea prsesertvm,

quB

u habet, vn ei initio lib. ubi de pr&vio subinde citabimus,idque prsecipue,


Ulustrisancti Hartyris prosapi
i,

Comrnentario
cel

deq
Pres

te

JTloriosus G.
oerositate

ac

praeclarus

Leodegarius terrena geest,

BUi cr S

Leo-

fam nu m ro p) eter ,.//,, Sl Leodegarii Vilasexstai insuper apud nos ratai S Sanctorwm duplexalia;altera nempe Historia Namurcensium vnscrvpta, altera anno 1043 a
r
'/-

nobililer

exortus

inquit

degarii btogra.
rccte tjut

phU anonymus, cujus ac aliorum verba ad generis


exoellentium
pertinentia

etiam Gerino
esse,

illius

ger-

/irosnpio non
iioscalur.

mano
ncrim

frat/ri

applicanda

non
est,

est,

quodmoet

/*,/,,,
, ,

Possino,
,

Societatis

nostrss
aliis

sacerdote

Bcalus LtH.doL-arius r\ pro-cuic cclsa Franaii

i/.s.

Moysa\ ensi,
Vitis

cum

nonnullis
:

corum ac nobilissima exortus


,

Ursinus,

brevioribus

Sanctorum

huc transmissa

asi

suppressis progenitoi u/m

nominibus,

mox
vete-

utraque compendio fere ea tanPum tradit, quse ab anonymisi Ursvho, de quibussupra, fusius
l
i

indicat,

avunculumipsi
tores alii, ubi
ii ii,

fuisse

Didonem,

juim Pictavensem, Jdem hoc lestantur passim


,

nantui
[5

ut operse

relium

non fuerit
Vitam
omte
S.

altei u

excudere
imris
s.

Wabillonius vn Analectispag.2Q recen-

tUU/nt;

m
S.

de D

rmonem

insti-

cini nlhil />r:rlrn;i "</ jirm ,il i/rslir/ir

editionis etiam

assignat

metrica/m

ipsiusmet Didonis,eoi u>m testimoniis, velutiadpras-

Leodegarii in codice S. Galli


'

mnos

octmante

sensinstitutum non conducentibus} supersedebimus.


Trrlius
I.codr^arii hm<jruphu.s,tiuvn\ deihceps
li-

gentos
scopi

ita,

inquit,

Leodegarii epi-

/Eduensis exstal in codice sancti Galli

tuloAnonymi Worbacemisplerumquedistinguemus,
suh
niiiiiiui i/h.
i

annos oclingenlos metrice Bcripla duobus libris.quo-

iin disserit

llluui

etenim (Leode-

rum
i ,

aller Vitam,
ita

alter Miracula compleclitur.


:

Pro-

garium) clarissimi

inter

Francorum principesnon
genuerunt
plurcs
:

logns

incipil
i

mediocris potcntiir parentes

<\c

quo-

iii.

plura oitenl studio llorente peracta.


i

rum
ei
ciae,

ingenuitate,

quoniam adhuc
in

met/ricam neque in
in Mss.

prosapiaa

principantur
fuil

glorioso

ejusdem regno Franln


illis

sis noslris

voluminibus neque

codicibus
i
,

non
si

opus hic
valel

plura

dicere.

apographis, quantacu/mque adhibita


venire polui, dubitoque, an
illustranda
siiiui iini
solas
tttori

<iiin/<'nii

m-

enim,

cupil quis,

experiri,

quam

oobili

inventa

multum ad
;

orlu Vir beatus, de


iiuiu
<ir

quoloquimur,

enitueril

Alta/m

S,

eodegarii

icta

conduaHsset

illustrissima

Sanctorum familia

cnimforte dumtaxai estanonymi vetustioris


i

cogitationem excitant

sed generalem

dumtaxatac
scriptor

Ursini lucul
Solas

atio verstbus reddita.

indefinitam;
ve-

cum
titulis,

ne posterior

quidem
regni

duo* veturdemut.

itaque

duas
altera
est,

Vitas

Leodegarii

verbo sh/ni/irri, quibus in partibus


riii,,.

Francoipse

tustiores,
i

quarum

ab a/nonymo, alteraab

quibus

quave auctoritate,

dum

Commentario huic p) evio em quidem ex codice signato P31S. 16, quem cum Apographo Ms., quod oum Ms. Cornelii Duyn collalu/m notatur, nos cont/ulio

conscripta

sn

principarentur, aut qua viaex Sanctorum stirpe originem ducerent. Nihilominus anoiberet,

nymus hic scriptoi osterior nonnihil conducet ad confirmandam proximam Bereswindse, Ethiconis
Mmiiii duc s uxoris, um sanctis Gerino ei Lnnjcgario sanguinis conjun tionem dum nonnullorum t
<

muSf uti etiam cum editione Chesniana ei Mabilloniana,cum ffs Broniensi, Ultrajectino S. SalC
vatori
perni
ei

Broniensi altero, ex quo cv/m


i.

duobus

<!< iiur

asserla protulero.

et

binis

mox

nominatis editioni-

.%

Bereswinda,
.

sive

alias

Berehsinda,
,

Ber- cx hac tamen


Dere.-wmda
,

bus collato etia/m ctaque ea/m


desot

mortem S Leodegarii, adjunproxime a/i tegressa et subsecuta


quod
ea a

schinda
quse,
i'i

Bersinda,

Berswinda
alii

Bruswinda

jum

innui,

maPrimonio juncta fuitcum


Alticum,

Elhiconit duci*

codu

e ei

Ife.

primo apoi/

Adalrico duce,

quem

uxor,

cum hanc

grapho abessent ; posteriorem, ut fidem a


bus nostris tom.
I

plures Ethiexstitit

conem appellant, Sanctorum


matertera,
s.rriih
\,
i

aiu materteruw

nosfrorum
vvrginis

Februarii

pag. 222

num. 86
5,
q

accurate
n
Vita
in

notavit auctor
Odilise,

data/m liben mus, ea quatuorMs


scilicei

anonymus
abbatisss

excellcntis imis,

ex cod ce,
Mii

qui

notatur QMs.
videtwr,

Hoernburgensis
paris

llsatia,
ibi

part.
liaec

u sseouli

sseoulo

scriptus

m Be-

ex

altero

nedictmi pag.
ribus
tri

188;

enim

habet

itis codi o PMs. 159, et binis \fss. raphi8,quorwm allerwn excerptum notaturex Ms.S. \laximini Treviris, collato cum Mss. ecclesi.r s Audomari, Bonifontis ei Marchianensis '"'. alterum ea Ms. S. Benigni Divione /''"""""" montis invicem collatis Quatuoi
''

vetusi

Tempo-

Hilderici

imperaloris erat

nomine Adalricus,

qui etiam alio

quidam dux illusnomine


parenlibus geterrilorio

Edichin dicebatur, ex
neris

nobilissimis

nomen

sortiens,

GalJiensium

oriundus....

Hujus

ergo

thalamis

venerabiiis

conjux

iliu

Mss. inter se contulvmus, atque


\labillo
i/.v.

insupa cum

editume
''"'

mna, quse anno


Divi^augierisi,

1669

primum

ro-

quod anno dumtaxai 1748 acqumvimus, quodque propterea, uti etiam editio MabilUm an w nostru, prselucere
/

accum

adhasrobat, ex nobilissimis progenitoribus orta, nomine Berehsinda, sicut adserlione plunmoruni didicimus, adf.nitalc S. Ln,,l-arii red.mita, soror l.eatissi,,,,,. S.-rarnla-, matris lpsms sanctissimi Leodegarii. Sigrandaa, seupotius

'" "
/

''"''
,

non poVuU, cum amno 1G58 tomwn />" / '""'' Ceterum utramquc jnm mnnn1 /
'

bigradaa,

"""'"

""'

debitis

Annotatis eluddal

is,

uM

nomenfuisse Sanctorum nostrorum geniconstatewepistohconsolatoria,quamS.Leoacgariusad ipsam dvrexit post obitum Gerini,


tnn.

tm sm

frosic
:

et alterius

ejusdem

filii,

quamque

on/itui

>

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


orditur
:

365

Domina?
antea

et sanctissima? genitrici

Sigra-

dum eoSjdequibus
loquitur, quique

per verba

nv/m, 35 add/ucta
in

AUCTORB
C.

d&,

<juae

per

cognationem

carnis, raodo

ejus

tempore

glorioso regno
s.
I.
li

B.

per conjunctionera spiritus Factaes

veramater...
Chrisli Salva-

FranciSB principabantur, exillustri


pros ypia fuisse significai
onis
i>

Lrndeg.inus
toris

sitviis

servorum Jesu
ducis
uxori

it,

verosimilli/me ad ducis
ten
it,

nomen fuisse Bruswindae, testat/ur quoqueauotor VU& antiquioris S. Odilise, cujus ex codi<>, omni fere ex parte
nostri. Ethiconis

ister

spi

prsecipueque
et

ad

Eberhardwm ejusdem Ethiconis ducis


d.r,

Beresu in-

mutilo, aliquot

fragmrnta

protuhl

Hicronijinus

Vigniei intei probationes

ad Tabellas genealogicas
91

ut mox videbimus, ex [dalberto eorum filio nepotem, ac proin hic Eberhardus, qui, ut de speciah S Leodegarii ult/u agenU s pro <abimus,
-

domoriim
Verba

[Isatise,

LotkaringtiB

Aust/risepag, 63.

rnonasleriwm
S.

huc spectantia desoribo. Dum igitur dux Ethico el Bruswinda uxor ejus post piam convei-ationem ad longos annos pervenissent, tandem volente

cond/idit, ex illustri Leodegarii prosi vpia verosimillime exstitit; unde verisimilius fit, Bereswindam,ejusaviam, quod <>

Morbacense

pluribus

asseritur,

Domino, uterque magno

pictatis instinctu

cum
ar10

tinis rin. uk) fuisse

beatissima Odilia eorumtllia vitam

Qniresummo

Quod

VerO

eodem wncto m-tistite conjunctam. anmnjinuin Mnrhnr, -iiscin ad


posteros,

cum

retpererit
dui
/<

ad
-

dore llagitavrrunl.
Leodegani,
alii

Ethiconis seu
similiter

Adalrici
ejus

adeoque

Ethiconii

37
iiiim
stoi ici

Bereswindam
14
.

hunc
lum.

illitu I"

nwncupant jam laudalus incertus auctor FragmentihiI

ad Eberhardum,
miis, nobis primo

nepotem respexisse, dixivisum non est pi eivit nem e


;

posterot, prai
u
/

od

ciant avniKii-

erhardum,

" /"

'/'

'

Chronico Alberti
tom,
l

Mabillonius
S. Odlh.r,

in

,,,/
:

itam

ti/nensis

atquea Chesnio

recusi

Scriptorum

Ubl

Irrum
:

ni

l.i/,

1/

,,//,

Francisepag. 7BZ,etjam
Vus

num, [Apariter laudatom.


III

nijmi sic excvpit

Quibus verbis designare videtur


(seu

anonymus
apud
:

alter vnHistoria Novientensis

nasterii
col.

\tartenium

moAnecdotorum

auctor

ille

Vdairici

Ethiconis)

posteros,

qui

Uesatiam Austrasii
Diemorantur.
Etsi

1120 srd hi alium mter Sanctos nos\ Bereswindam sanguinis neamm faciunt; illos nempe tam hujus, qua/m Bilihildis, quse Childerici
ii

partem admioistrasse enim eo tempore Prancorum noproprie

regni

mine

Neustrasii

appellabantur;

tamen

regis

oonjux

erat,

avunculos faciunt.

iverba hsec suni

Leudesius naraque,
ile

cum

regnum Francorum etiam conlinebal austrasiam, quae Francia Auslri el regnum Orientale dicta est. Nec aliam fortasse ob causam Bberhardus, ipsius
Adalrici
iut

Major-domus

esset,

duxerat uxorem

prosapia

aiunt)
S.

filius,

ccenobium
adfinis

Murbaulique

sancti Sigismundi

genuiiqucex ea Athicum seu AdaiiK ini), qui patre adlmc superslile, et flilderico regnante. uxorem duxerat Berswindam nomine, Dliam sororis sancti Leodegarii, sorurem viilrlnet reginae. Ob hanc causam consauguinitatis a pnefato rege ducatum Germaniae adeptus est. prnc ad verbum aucto w, sed
regis,
isin interserit:

cense
SUi

in

nonorem
ruravil

legarii,

COMES ALSAn Ita ille, sed Eberhardum Adah conis /ihiim perperam appetlat u enim non Ethiconis et Bereswindse filius, sed, uta nob nominatus fuit, en Adalberto eorum /ilionepos
dedicari
i.
;

DUX SUEVl/B,

exstitit.

Alhicus...
S.

uxorem duxit Berswinepiscnpi


m.iiin

41

Idclarissime profitetur ipsemel


>

Eberhard/us

tvsdem Ethicou.retii

dam,
lyris,

liliam
el

sororis

Leodeg.irii

Garini

comitis Pictavensis,
lluir

sororem vilatus

Cha i'i pro dotati " apud Mabillonium tom.


,//

'/"/ bac\ nsis mona tei II Annalium pag. 701,


ii

fi-

delicel rej-dna?.

smirnlri suhs

ens

Ergo

ego

in

Dei

nomine
ducis,

Uvm,

ted

/i(?/i"-

Bberhar

us,

tem tx

/i/to

Vignerius pag. 2, additque


nullis

Bereswindam a nonS.

lilius

Ailallirih,

(|iioii(lani

etsi

vilissimus

perperamappcllari Sororem

Lendegarii

Christi
;

famulus,
anie

dum non
el

babetur

incognitum,

vcrisimilliinc diccrc vnlucrit

wovem
matris

matrisS. Leo-

qualiter
tificum

hos annos, una

degarii.
fuUst
vldi
c
i

sacerdotum
conjuge

cum conventu pongermano meo Leutfredo

""
/>',

38 Verumtamen sororem
ii

S.

Leodegarii

duce

et

mea
non

idqw
i]ut>d

pellare pergwnt erud

ti

nuncpassim omnes, noI

aedificavi.

Idem

Emcltrude... monasterium minus clare afftrmant ta/m


Leutfi id/us seu Li/utfrid/us

rotimiltut
ii,

de qui-

husanomjmus

minatvm Mabillonius m Obscrvationibus prseviis ad Vitam S. Odilise, et tom. Annaliumpag. i89;


in

idem Eberhardus, quam

fratercjus, vn Charla donationis,factse monasterio

c Georgius Ecca/rd

Originibus serenissima

ac

poteni ssimse familisB Habspurgo-Austriacse

col. 12,

Joannes Hermannus Schmincfcius in Dissertatione quam laudatus Eccardus Historico-ge


.

Honaugiensi apudeumdem Mabillonium pag 096, loquuntur : Liutfridus et Bberhardus ita cogitantes pro animabus nosiris vel pro iBteruae
retribulionis venia,

propterea
insula,
circuit,

complacuil
quae
dicitur

QObis

probationilms suis adjecitcol, 249


sotos

et

seqq.;quos

animus,
naug,
nobis
et

ut

de

ipsa

Elohenostra

nomino, quia ipsi sententiam a Vignerioadimprobant etargumenlis vmpugnant, Hsbc argumenta apud ipsos videri possunt; sive enim
missa

Rlienus

de
ad

parle

quantumcumque
rium

genitor

noster

Adalbertus dux

Bereswinda fuerit
iidem
iiiin

Sanctoru/m

mat&rtera,

sive

moriens dereliquit, condonare deberemus


/ihniu
S.

ipsum
<ir

monaste-

Hum

autem Adallirnsiriinl.i,
ea

Sancti

fuervnt avunouli

BereswindsB, ve-

hrilinii

fuissr
lili >\

ilhirnnis

manebit,

proximam

fuisse hosinter et istam


}

fratremque

constai similitei

sanguinis conjunctionem, acproinde etiam vata j>i<>/im ii.inr mter Sanctos nostros etomnrs
liberos, nepotes ac posjeros Bereswinds ex Ethiconeducc, aquo etper quos eruditiores genealogi origines deducunt serenissimarum domuum Hab-

sburgo- [ustriacseet Lotharingics


MorbaeintU
quitur,
</ar
i

lo-

otZi

/"(,,

fnt

cof>an

39 Porrointer Bereswindam et sanctos m Leodegarium et Gerinum proximam intercessisse sunjuiiiis conjunrtioiicm, pulrsl rtiam, ut SUpra
ja/m monui, ea

gmento Vitse S. Odilise per co evum conscri} quopaulopost verba num. ZQrecitata ista sequun* im Sed vix elapsi sunt aliquol menses, quod venerabilis princeps EUiico dulciter animam eillavit, consolanle eum et roborante li. Odilia. Domina autcm Bruswiuda nono posl maritum die Bimiliter expiravil el sine ullo morbo, cumessel in sacello
i:

Joannis.

[nterim

venerunt ad

exsequias
^dalbertus

pa-

renium
pariter;

Etliico

(secu/ndus)

dux

<i

dux

anonymonostro

posteriori n

mpa.

Bthiconisel Bruswindaa gloriosissima proVil.r Fraijinciiln rt/iiin

lifer

is iiim confvrmari seupotius verosimilius reddi enim, ut ex dictis num. 31 liquet, rnonaohus Morbacensis verosimillime exstitit; quapropter

genics.
4*2
,.,,, v

In roilrm ," i"

l\lln-

seoundi

ac

[dalberti

enumerantui aliquoi
fiUi;

366
4dcio
,:
i

DE
;

SS.

LEODEGARIO

EPISC.

ET GERINO GOMITE FRATRIBUS MM.


culo suo Piclavis urbis episcopo,
fines

fiia

co

(Bth*Prequenter, inquit auctor, veniebanl AdalberHts) ui a beata sorore et seoundus

qui

suos

prudentia

diviliarumque
fuisset

ultra adopibus insi-

rj

idaibino, cui
prai
-

(Odilia)
)()
j

verba
t-uini
,
,

vitae

acciperent,

nec

fmstra;
ila

gni eopia eral


et

repletus,

Btrenue

enuiritus

to*n
al

gliquOl
^
s
,

aiiiius

prafatOS

duccs
illi

Do-

diversis Bludiis,
a<l

quibus

saeculi

polenles slude-

Bbthardum
1'u!!,'""""

nij()n

j
,

ut

DOD

tantum

bona sua
nepotes

re solont,
politus,
fuil

hmdilh
i.iiii

monasleriis impenderent, sed


cujus
Qlii e!

illius

in

plene in omnibus disciplinae lima eadem urbe ad onus archidiaconatus


Ista

Bthiconis,

toerunl episcopus Ar-

electus.

aliquanto ewplicatus Ursimts:


infantia

gentinensis aBquivocus
adalberti
liberi,

Albericus

comes,
el

quam
Luit-

primajvae

aetatis

paxentibus Lothario

Eberhardus
Bugonis,
I

scilicel

Francorum

regi est traditus,

ab eodem vero rcge

IWdus,

sed

etiam

qui

ante

parentes

suos (Bthiconem
crat,

et

Bereswmda/m)
dotaverint,
Dei servitio
fastu,
el

defunctus
COHStru-

non post multum temporis Didoni pra?suli PictavcnBJ8 uiIhs, avunculosuo, scilicet ad imbuendum lit-

lai^ilcr
el

monasleria
fere se

lerint,

omnes

tam masmanoipacomitis

culi'quain jfaemina3, abjecto saeculi


verini
filius,
:

quem idem praesul terarum studiis dalus est cuidam Dei aacerdoti, viro prudentissimo, ad erudicndum Iradidit, qui eum pcr annos plurimos
:

inier

quos
II

ESberhardus,
soilicet

Alberici

Ethiconis
fllio

nepos,

alitisque

ab

Cum

magniscurisedocuit,edoclumqueponliQci reddidit... fere viginti esscl annorum, ad ofDcium diacopost

Eberhardo
,,

AdalberH.
Adalbcrto, pratci Ehcrharduia
fuissetres
filias,

natus electus est atque ab ipso pontifice consecratus.

U ptT

13 et

Ceterumhub
et

Deinde nm
effectus etc.

multum temporis archidiaconus


Diinrn,
ii

fUto fiimint

Liutfridum

filios,

Eugeniam,
est

Attalam
s.

Gunde.lim.dam,
\\\.

probattum

tom. V
quae

45 l'cr Liitliuiuiiii

n,

rnjnii (IrMijnari

816, natut ann

Septembris
Odilvt

ad di&m amits suse


irgo

quo

>

enia,

h,r Clnthiiriiiin rjn.s nnininis

secundum, osfcnsum
et
/

ata tis tUa>

etr.

m
Di o

Hohenburgensi AlsaHse
colitwi

jamest tom.
i/l

VI

Septembris pag, 159


r/'i.srn/,n

sequentt

parthenone successit abbatissa,


Fuii
$t

utSanota.
ac prima

S. En, iiirraimnn

innlijrr,
is

o trhitijuc

Atlala

seorata,

,,in/i,i

dicendis.

Begnavit autem
obiiti;
S.

Clotharius
E

B quid&rn pr&fuit abbatissa


sterio,

Argentoratensi

mona-

usquead annum 628, quo


iiirtnin
ii

promdeque ante

quod ab

[dalberto patre in honoren\ S.Stc-

niiii ni

Duio

Leodegarji avunculus

phani ewstructwn fuit probabiPur ad diem


similiter
virginis,

cultum obtinuit, uH Gundelvnda ibbatissse ac Sanctee Htulis


;

et ipsa

penuit Pifita/vensem cathedram.


rnllirilran,

SedannoQ2bistam
,m,n,i,i\ Ristorvae
episi
lib
rj

Decembris.

aJlinr
qui,

I,

nrhnl Joa/nneS ejUS

pri/mus,
>

teste

Flodoardo

plerumque
s
Eugenia,

insignitur,

at,

prout

diwimus

in

nsis cop. v.

tamquam Pictavensium
Bemensi
i

opus
dicto

nescitw, am aliquo determinato die

iniri/mt

concilio

primo,
S.

quod

celebretur festiva ipsius

commemoralio, De S.Odir
erit

anno 625 probohilius celebratum


ilrniin sri/iutin
.

liaearumdemamitaagendum
Ihxi mhri.s. lliijumiutmi

ad ctiemxm
ao provnde

r,i nrn

/oncm
fuisse
,,,,,,

.,,,,.-,

Clotharw commissam
ims 625
opji

est, atque hmc Leodegani a rege Didoni intra an-

iimni uni

hactenus

nominatorum,

aliorumque

et

posterorum Ethicmis duoisac Bereswmdse consanguinitatem oum SS. Leodegario ei Gerino confir-

rose probata
I

S.
' '

mim
s,
/

addOj quia hsec n alia sunt laudato tom. Septembris, ubi ininnn, Q h/ iuiiml ns r/usm/m i/.s J'icta628.
I

Pinm

mat antiquus
ouique
oucis,
incisae
S.

lapis,

quiexstat

in

sunt

tres efjigies,
ipsius,

monte S^Odilix, Ethiconisnempe


et S.

ns '"

quem
S,

aliqui ipsi atPr/ibuerant, Denique


'

cum
"'

'

'"

Leodegarius a primas
regis traditus
i

aetatis

inlantia

primv

Odilise
esi
i

filia

Leodegarii,

Clntha,,,,

et

non pu>t mullum tem-

/"""

wdere
nostri

in

adjmota

figura,
,/

Chalco,./,,,

poris Didoni

h de verisimilitei conjl itur

.'"". '"

decennis circiter fuisse,


suiin,
,

dum adhunc avunculum


an-

tiabillomi,

qui

monu

centorum
cavU
,i

ircitei

entum istud, utpote sexnnorum, scalpro dignum judAr


Benedictinis
inseruit

ervenit, figiVurque ejus nativitas circa

iinn 616, et secundu/m hanc epocham ordinanPwr


rrln/ua
ifi

Annalibus

tom

</,/; ,/rshi

189.

tempus collati /><, Didonenx Sancto o dfaront <* natUS ihlr, minuiit i,\cntnnrs riujili, //,- dinaHu*t.ali
circa

Sir qui

rumque signant
I

annum
essel
est,
Dicci

636,

quia

auctore
offl-

''^, """"'
,
'

'

r,

liimi fere

viginli

IV.
S.

Quandonam

annorum, ad

i*

natus

sit

cium diaconalus electus


consecratus.

atque ab ipso pontifice

Leodegarius, quo

plerumque, quando-

setatis

quidem
cvrca

CoinHus

quamquam

natalem

fixerit

anno diaconus ordinatus et an anle obtentum cpiscopaluin fuerit monasuae

tamen distulit in ovnnum.Mh,quia cum ami^ Chesnium verba Ursmi


616,

diaconatum

sic

referantur

Infra viginti
est,

annos ad

ofl[iciuin

dia-

conatus electus
cratus,

Ua

ea

alque ab ipso pontifice conseinterpretatus est, i Sanctus ad


sit,

chus.

Ordinem diaconatus provecHts m unculum mansisset annis fere

cum apud
Fatetur
intrllu/i
/i.rc

viginti.

SSTS*! """"
/

V/#
v-

"'"' """'

"'"

mtaleB
s

Samctorwm nosProrum eruamus toque nihil, ,,,>, discamv I0r L^di m Gerinus.
,/
-

"'

" / '"'

^^
eo
soto
ut

luinrn
posse,

rlmn,

</,
.

, lllts atutis rrrhu


Si
(ii.i,
(

nu/uirns
el

|a

sumus

usi,

dispiicel

unde

nterpretatio,

viginti annos, infra

Temws
deinde
nos
,,

Leod
'"'"''
'"'

le

'"""'"'
'"'
'

"
/ ''/

tempus

mmtyHi,

cogit

mu

eruditi

^iaconatum suscepit, ad autem ad mansionem, quam apud avunculum PictaUll>l "' episcopum eglt, rpfi repdos putas, ita ut """ diaconatus adolescenti vicesimum aetatis ;i111 """ naudadeplo collatum velis, adscriheanno
i 1

qups Leodqgaejus aetatem, non

,IIJ

""

'"

lpm
sium
"
'

Pud biographos deeducatum avunculo suor Pktaven

hristi sexcefliesimo
llr -'

^ricesimo quinto,
in

qui
ii.m|uc

i\r

Leo-

lni diarunalu i.arraiida

hum

aiiiuim

distulimus..
i6 Bationes porro, ob quas priore sua mterpretatume standum arbiVraiur, mox allegans, per-

"" /v

-'"i">

Cumque

Didone

avun'

git

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


itiopinumm
tuam
probai
noti
roi
'./''
'

367
adcto
c.

At

prius

adverte,

qoibus
vetabanl

opiniouem

non nostram

deesse
valide

argumenta,
conflrmare

rstntn

possimus. Primuiii

petitur

a synodalibus decretis;

arduum, nec sua caret verisimilitudine sentcntia Sed hic hallucinati suni laudati scrir ptores, qua/ndo verba editionis Chesnifinm mfra
contraria.
viginti

b.

Unini,

onim diaconum ante astalem viginti quinque annorum ordinari, nec t.uile nobis pnsuademus, ea Didonem episcopum in graliam
Leodegarii nepolis

annos
futssr

ad Sancti
r, r,l u/rru

setatem
I
.

a
i

ffabiUonio
us
</ui/)pe

irlala

Ma hillnn
ubi

tom.
rio
piis,

[nnaliwm pag.

239,

de

S.

Leodegai

transgressum
eruditione,

esse.

Secundum
Leodegar
ceteris

ista

sw

ipsit

Quem Didc Pictavcrum

isi

o-

sumiiur
rius,

multiplici

qua

ipsius avunculus,

ut auctores Vitae cosetanei

scribunt,
tot

aelatia

antecellebat,

cum

factus est diaconus,


aetas,

scientiarum capax baud videtur


sit

enim quse minor


Cointius

citata
iiiiiui

diaconum infra vicesimum annum ordinavit, non exposuit proan/me verba editionis mae ; sed haec geilo
:

Urs

vicenaria. Tertiwm

argumentum

petit

Benedictinopag, 699

Cum

fere \i^inti essel

anno-

averbis Fortunatiin VitaS, Germani Parisu episcopi, quse duplicem quoque vnterpretationem patiwntur, et qua ipse eodem suo sensu interpre[rmalium Francotondaesse, probaverai tom,
I

rum

'

quse,

icem,
i

nec

qua

sicut illa, non patiuntur senswm ad mansionem referri quewntj ei proinde nullum robwi habet teriium

Cointii

argumentum.
si observassent,

rutn cont/ra plerosque neoteincorwm,quidvciaverba ,,,i setatem S. Germani transtulerant. Sed tertium
illud a/rgumentwm twm d/umtaxat vim aliquam obtinere posset quando consta/ret, textwm Vitse
%

49 Id

nojidubiio, quin,

relicta

adcujus argupeiitaa
"

Chesnii lectione

a
l

interpretatione Cointii, nobi


pturi.

cum
ri
si

\fabillon\

hU "*y noda -

ad duo
quis "

prioi a

omtii argumenta

vn,
Ursvni

S.

Leodegarii, a Cointioprolat/um ew editione Chescsse

tirai
f/iioi/

uit rriiri ,,,hr,:.,i\

genuinum

////,

genuinwm
esse,

Ursi/ni.

iriimu,

minus arduum judicassent,

qva/n-

qum

nffert,

57

Voh

nobis

eumitgmuinut dem, quia sicut


nontit;Scri-

persuasum est, primo quimonuimus, editio Chesniana tam


ab editione

doquidem

Mi> f AmMI ptores tamcn


Qnllia

'

freauenter ac
'

notabiliter differt in aliis


ei

Mabilloniana,
graphis, ut

ab

omnwus

nostris

Ursiniapo-

dubium non supersit, quin ejus deinde mutatus sit stylus adinstar edithnis Surianae, Secwndo quia licct in ctlitionc Mahillonii cl in
nostris

uriwm dumtaxat sensum admittat. ,unr eo mderemuSt canonibus qwU dem vetitum fuisse, nequis ante vigesimwm aetatis uauuiu qrdinaretw) diaconus; at constare etiam rrrn, hi uoil UY10, a/ujuui,,/,, jWStU de '"<
is
i

fuisse

dispensatum.

S.

Theodorus Siciota, cujus

Acta

discipulo

conscripta

dedimus
setatis

tom.

III

Apographis

frequenter

quoque

occwrrai

[prilis

ad 3iem xxn, am/no


ei

suse

ded/mo

varin

quod fereaccidit, dumidem Op multis describitur, hoc tamen loco nulla estvariatio aut vocum transmutatio, etubique legitwi Cum fere viginli esset annorum, pr&terquam in
lectio,

ociavo diaconus

pr>

linatusest.

Cwm

autem
tur,

Theodosiws
se

episcopus
qoii

eapropter
id

vncusare-

respondity

ignorare

canones non

permitlere,...

sed qucmadimiduiu

ipse Paulus Ti-

Apographo
annorurn

Divionensi,

ubi

ita

legitwr

Et esset
editioni

motheum

aetate
in

viginti.

fmoipse

Sw
ut

ego (aiebatj

juvenem episcopum constiluit, el nomine Domini hunc propter ejus

passvm
rui

ita

consonai editio Chesnii,

Mabillonius,

Majores nostri non repugnant, dicere non dvhihirrril, vttltjaluiu Cssr a Cltrsaio OpUS Ursiai
c.r

probitatem presbyterum institui, signiflcavil '111111 mihi Deus, ouin esse dignum hoc munere. Sn

inlrrpnlnlioiir Siiriuiia;

S"

""
.

ipS6

exemplwm et causam habcmus exemplum vn


qui la
storise

dispensationis.
sant

\lterum
i

Beda,

hunc modum transposuit Annos fere viginti natum \Leodegarium) diaconum ordinavit (DidoJ. Hinc conjicias, codicem, u/nde, mutato stylo, Ursinwm edidit Surius, nostris apographis fuisse consonum Tertio quia /'< est commwnis hodicdum eruditorum opinio nam si
1'isiiii

verba

in

Epitome seu Recapitulatione chronica HiecclesiasticsB


:

gentis

Anglorum de
vitae

se

ipse

irsiuiur

Nono

decimo autem

i^r.f

anno

diaconatum... per ministerium reverentissimi episcopi Johannis, jubente abbate, suscepi. Tert wm

exemplum
,/,,,,,
1

pr.rhrt

hir

i,>sr

haniis

naslrr

u,l

Galii.r

Christiomse

auctse scriptores
t

Benedictinos
lectionem hic

Octobris in

S Remigio, qui etiam reluctans


1

excvpias,

neminemnovi quiChesnii
r.i

^ sequendam contcnderit, vel Cointii opinionem se-

Mahtlham rtltlm litcriu cmi \ CXit. memorani suscepU a S. Leodegario liiaronaius, notam annum SBtatis vigesimum
OUtussil,
,/>m

episcopus consecratus est anno setatis ones. secundo, quamvis trigesimum exi ntiam con- etamuttfyUet Secundum, quo opposita 50

Ovinis, "hi tempus

hnaar,

arl"lruhulur Cniultus, u

r,/u ,ur,,h, a,
,

//<-

SowKnwW
uititione,

saiuiuri
Jnill

causam

sru rattonem continet, 00


sii

quam

t\

vn

aut fere
ohriit.

igesimwm,

vcmplis facta

canonum relaaaUo,
1

aucta

48 Benedictvni Gallim Christianse


rcs,
S.

am
IV
col.

nempe pietatem,
349 Wl
ista

ditionem

Coinlw asscnttuntur.

qttos

pichain,

toin.

Leodegario distinoto
:

charactere

recitani

ac prudentiam, quibus Beda, Remigius; quse


,,,
,,,

alios anteiba nt Theodorus,

dotes
" S.

quanto

magis ac
temeritatis,

Leodegario, tanto

lufra vigioti annos ad officium electus diaverba conatus et consecratus. Deinde non multo elapso

suspectus
vantise

f>rt

Dido episcopus
oel

tempore arcliidiaconus
ecclcsiis praBfectii>,

omnibus dicecesis quse manifeste desumpta sunt


eflectus,

sacrorum canonum
ororis.

nvmii amoW
-

ris
1,

ni

niium

At

tot

scientiarum capax
est

cx cditionc Chesnii.

Tum
,

nulla facta
:

mentume
dlffl-

,111.1

videtur aetas, qua3


e se,

minor

vicenaria
in
I

cdilionts Mahtllnanta.r

amai

llic

exurgit

pondeo, verum
,

quod communiter

hwjustOt

infra quos Leodegarius cultas, an viginti anni eveclus, ad ejus aetatem, an ad ad diaconatum

h.naiaihiis
</<"<

srimiir:
videatwr,

sr,l

m&IM

u-a ""/"
,

r , i,a
'-

a r

v/

"

""'"/""

mansionem, quam apud Didonem episcopum egit, referri debeant. Ad aetatem pejort Mabillonius, Inlra vigesimum EBtatiS annum etc. ; ad ail cum mansionem vero Cointius, el quidem maxirna cum Nempe proptei tr a argwmenta probabilitate.
: .

prohibent
vn
,.,,
./

exempla

etmm
.

phura

madv
\

gnorum
potuit,

i,,/r

virot "<"
vn

de qwibu
epistola
\
l

qwodS. Hieronymus

ad Pami\

Ma.uiius mi ,rhttn tlnii ilr'h,,jrur defilio mo ideodato ,./ s. Augustinus

ab infantia,
lib

Con-

relata
jtciiiut

superius ex Cointii Annalibus, qux subruai liartaiiiru riausula Quamquam his


:

ap.vi

^djunximusetiamnobispuerum
el in-

omnibus

(Coinlii

argummtis) respondere, non

est

Adeodatum... annorum eral fere quindecim, et doclosviros. Benio praveniebat multos graves 6 51 Prseterea

DE
36b

SS.

LEODEGARIO
tantisper,

EPISC.

ET GERINO GOMITE FRATRIBUS MM.


successor eligeretur.

eterea
.,,

demus

deesse exen
S.

Rh

"'1

Pit.

'

illa

multvplex eruditio, gua

Leo-

////" elicere

valeo.

c,

,;

uit.),}

Vitae coaetanei scribunt,


7
'

cum

conicntn.s diansse,

'

reldin-

dc^arins, Ut

JC0^pJ,
'<-<\l /</::;
f f
!

Il.rc sane <., mllo cosvorum CauUus rocessit Mabillonius, quod Samctus, oum em archit

'

COMU, retvon-

EK
faf
.

i,k

s|

diaCOt '^

,.,,;,,,

w^*^' mm. 22 m***


'"
.

ni)u4

diaoono

ftn-tus

met

abbas,

monachum
Vitas
:

induerit.

Hoc autem probatum putat isto fatiooinio in Observationibus


pater
ac
prseviis

Leodegarn
""

ad
fuit S.

Monachorum
:

bpflnr,
,,

^d

/, ,,v/. exprimit

<'""'';<""' v- ""'-/ """""" "'"


'
l
i

monachus
Cnroli

Leodegarius

nulli

cnim ante

Marlclli

principatum

,,/-. w/ttow
fafcra

fnri "
ti

'" /

<""

'"'

<"'<""'"/"

prasflciebantur abbates, nisi


(juiilnn. (|ucs
stolis

monacbi

monachis non clerici

,.,,,,,.

traditum,
custodia

'""'

*** *
retentom,

receptum
,/,,

ac sul

**"*
'

Urcporius Magnus non scmi-1 in episuis ab monachorum rogiminc cxclmMl. Si

deeruditk neadjimens, diaverbis supra citaGonatussusce tionem memorai De,nde nonpost /.,,,. .., addfl DMuci
,// f^MtofJni
,.

quistamen
nabatur,
is

clerico

monachorum
esl

prielatus ordi-

monastico habitu
[nsignis

.'issompio,
in

profltebatur.

hanc

muliuni
/,

temporis

archidiaconus
ejus

e.

ffectus
/<

V<1

'"'
-

muUiplwem

eruditioncm
ea

"" 1 "'

w
post

Fortunali

locus

de

S.

Germano,
essct,

Ordinem rem Venantii qni antequam


fuerat

Parisiorum

episcopus

creatus

cx

nn/r non sequ tur,


fuisse,

omni
est

eruditiom

'

mstructum
""" uiuito

Augustoduncnsis ccclcsia? presbylcro abbas monasterii s.


rat.

cum

fact/us

diaconus.
ut

Voct' s non

Symphoriani, ob idque

maltum tcmporis,
elapso

vel

kgii Cointius,

Nam

vdeptus
scilicet

tempore saltem aliquod spatium


to

ponunt,
ficere et

Parisiensis

monacham induegradum cur^e pastoralis, ecclcsiae, de reliquo monaklcm de Leodcgario


trogita,

quo scientias ant<

'

abitas

e\

CHOS persistebat.
rii S.

novas acquirere potuitf antequam cumis. Aucior Vitarum Sanctorwm Augustod unensium Gallice editarum anno 1713 et Baillefo m ad
ii

fieret ar\chiaui-

cu-m ex arcbidiacono Pictavensi factus est moaaste-

Maxentii
luii
iii

abbas. Hinc
restituenda

llli

jam episcopo stupatris


BcnL^licti

dium
Regula

i\c

sancti
is,

///////

ii

Octdbris

diaconatum signant anno


ut

J536,

nonnullis ccenob
:

qua? ad laxiortfsuo E

a/rchidiaconaium 643,
post niulluni lemporis

iuxta

ipsos

voces

n-on
,

tempore deflciebant
uensis, eo
Jta

id,

quod synodus Austodu-

Sed

fortasse

extendantur ad septennium Ursinus iis potissimwm insinuars


cu/m

praesidente,

habita, maniteste declaoat.

Mabilloni/us.

voluerit,

quod,

Sanctus
gravitate,

esset ta

felioi

m-

54 Sed

l/udovious
.

Thomassinus de
n Ub.
,

veteri

et

e*fo,.fvifto<
" inss iUi* <x
'

dolc

tania
ut

morum
anno

etingenii perspir

noca

Fa-c/csix discii li/m pOTt.


.

ouitale,

wtatis
ita

vigesimo

dignus fuerit
alii,

prorstis

sentenliai

est,

atque

ita

OpVOSito /' ,. dissent, acst

concil.u

diaconatus gradu,
:<"
breviore,
<

etiam deinaebrevi tempore, asque dotes ad archisit,

intenderet
cin
<

destruere

singula

Mabilloniani
tractai
\i,

ratio-

qua/m communiter mdigeant

cientias

<

ruditii
<

nem

eU

dis

membra. Capitei fuse Roma ei in Halm s&culi


[taliae

decommen vn et vm, tum


Romanaa eccle-

diacon at/um
eascettentiam

<>

uisitas nai tus

atque

ita proj

multo citius, quam alii ad hanc dignitatem romolus 52 Quapropter, quamquam facile assentiar
/

siseet

constitutis,

commendis universa? ad eum modun jam mirabilur nemo, in Gallia quoque


alilcr

episcopos

non

fcrc

clcricis

et

canonicis-

abbaifuiis. Mannii,-

SancU

nalivitaten
,

&r-

verisimillima

conject/ura

suis calhedralibus coenobia

eommendasse regenda,
concilium
ea
111

statuentwus
invenio,

anno ctrcitei 616, ac diaconatus susceptionem ff7mo636, sufpciens fundamentum non


ut

quam
nense,

parochias ruris aul simplicia quaevis bene-

uum
ubi
et

id

facit

Aurelia-

arc)

tam
Proaime
S.

tncoBCUssa

stabililua

doctrina,

a/rmo

determinato

lavdati

scriptores

Galli meliore

fundamento, SancVum, aiunt, fuisse


Pictavensi
651
i

prsepositum
circa

Maateniii raelatura Ui

monasterio
inus, post-

annum

non posse abbalem commendatarium de ecclesiasticis proventibus decerpere in suos usus, nisi lanium, quantum ipsi opus est ad necessariam
sustentationem
sco| uSj
:

sive

quam

illum canonicalu exuat cpici

ecrposuit,

hidiaco-

simul ac abbatiam

confeii

quod oplared^

natus munerepi G '"" ht Deinde cum quidam

tins videtur concilio,

sive parle canonicatus

pater es monaslerio,
Maxcntii, obiisset,
:

quod

dituum aliqua
contineri

in

modum

pensionis frui illum sinat.


Iria

esl

situm

in

honore

eafi

jussu pontiflcis idem suscepil regi ndum quod per sex fere annos strenue rexit, illudque magnis opibus
li|l;i
^

Canonem mox promam, quo


: i

haec

praemoneo
beneflcia,
ail

donatas ab episcopis fuisse abbatias,


parochias
suae.
2

perinde

u1

it.
<<

Horum
episcoi
'

et

alia

quaavis
illi

cut aliorum pturium,

quxante
init

Sam
'

clericis ecclesias

'''''"

"/'"
;

nus,

nonmi

Cum primum

ahba-

"'"" "'"'
'

etustim

verun
im

en sat certa ftunt

Historia
'

Pranslationis,
ob\ iai

tiam promovebantur, potuisse, adeoque ei debuisse spolian beneflcioel stipendio. 3Non alia temporalSa
suis in eos redundare podecenter sustentarentur, tam pioeul a superfluitate quam ab indigentia.
luisse,

qua dicitur corpori

s
-

l, im|1 ffarii

emolumenta ex abbaliis

iurba

magna
,

monachorum ewS. Maxentii


abbas
foeral

quam
" "
/

ul

ccenobio,

inquo prius
/

conslitulus,

et

paul

qil0

'

Pater fuerat effeclus

:'

reoitai

'/////

"" umeranX
"
/

monacborum. Hinc scriptores Leodegarium Ordini sui S,


in

ipsum canoncm Thomassvmts


personis,

iweiicmetui

De

his

vero

clericorum
officio,

quaa

de

eivi-

ui,atqat

tatensis
vel

eci lesiae

monasleria,
locis
ipsis
sil

cheeceses
positas
,

""";""';";

53

Etitaquidem BuceUnus
'

basilicas

in

Menohgw
fuisslt,

quibuscumque
sive
in
in

id

acsi
',',-

esl,

sive

in

terriloriis,

professus

civitatibus

quam ehgeretur. Nam


" h

m
Sed

ubidisritcum Ursino, quod lestinatus essei sua


Leodegarius

suscipiunt
si

ordinandas,
.

potestate

episcopi,

de

eo

quod

ante

de
aut

ecclesiastico
nihil

muuere
habere

habeant,
.

eos

aliquid,

rog

editw

Buceli-

exinde
plena

Wcathi
ra

voluerit,
Blerii
>

quia

rvatus,

nim
s;

rerum terrena
in

unicuique racultas suscepti


vel

mona
ratione

ra8
|;

di0

n d m
rta

dio^cesi

deseruit,

basilicae,

et

monasterio

debet

" irl1

M;,xrnl "

sufflcere

monacbicaa

sc

devovens
ut

tanus

virtutum

'""'

r:l

progressibus

enituit,

Aurelianense tertium coneilium celebra"" lr medium sseoutum sextum Caroli


.

abbate mortuo, summa omnium gratulatione

ejusloci
ipse

towlelli

princ^atuspertwietadsseoulumoctavum.
istdus

Prom oanonis

recitaiione

at

declaratione

Thomassiwus

DIE
,
'

SECUNDA OCTOBRIS.
/

369
perfanctus
est:

VA

^:;r

":

,/ '' ,, ''

/r, " /r,,


'!:

'

;;

,^T

'''"

'""'"-

munere

strenuissime

//

//,,-/

M
-

,11

'"<
'

'<"''>"""">
'"" vs
"

'"'""
,

f
,

nmi gubernationi
'

ljnc erant

"'"

commendalarii germani abbates: adeo


sincbant ecclesias, ul magniflcentiores

'

'"'!

''''-

corum, guorwm gubemalioni committebantur ba./ siltez. Quod addit ,,,,, MaUUomus, clericos tales
,
,

non collabi
Ipsimel
'

fessosesse,

"" A

dum prslati ordmabanVwr, denuo nimeratim assertum videtor. mexproducto


\.

y".

m ""\"'"

h "'"" n

"

''"'"'""'"

""

nui ll'Mi ditari eorum bonis adeo uon illl. III IUIUIM IIMI> avebant, ut locupletandis coenobiis suis impense studerenl Se* lem lantum annis commendatam
<-ai,iiuiwii, excitarent;
,

illam

sibi

abbaliam
est.

rexit

Leodegarius;
ille

sed ve)

id

maxime mirum

exemploS. Germwni, postea Parisiensis episcopi, sequitw qmdem, td faclwm esse atiquando, non tonenprobaturfieridebuisoe toties, quoties clerius monastenum ordinandum suscipiebat, ut hquir im canon, vel jussu pontificis (episcopi) suscipiebat regendum, utscribit Ursvnus.

Quasibienim
iis

vrirtutes illu-

stribus documenlis explicuerat,

jam regiajaula
ab
episcopo

notissimus, a Clothario rege expetilus

suoconcessus
pus electus
ecclesia,

el

est.

lugusto unensis episcottscessit ergo a commendata sibi

landem

uhund'

affert,

56

Sane

id

equtdem exnulla canon


:

ex-

twndere posswm

prsterea

ipsemet

Gregorius

ex quo ad allerius adminislra im roci ocalus fuit, cl aileo iidii ca, qiu lluivh.ii uralia a|>u<l regem, ad retinendam abbaliam cura episcopatu umktsi, m mi.iuI aique aulam iniii, al.l.atia mI.i
abierit.

Magnus, ut probat Tltomassinus cap x,abbatias mendabat <</ gubemandas committebat episcopis. \n eUam hi mox monasticum habit/wm assumpsisse,etOrdinem professi esse, dicendisunt? B Verwm est tamen, quod asserit de S. Gregorio Vabillonius

commendala

sed vel inde colligitur factum esse tunc,


Mabi

quod

/'

ctum negat
Hartelli
<<

onius ante princij


voluit sanctus
clericis

Tollere

nempe

atum Pon-

V. Sanctus ad aulam evoealur, ac dein creatur


episcopus.

tifexabusus, qui

commissa

monasterion locis.
<

Teslamcntum,
fertur

rum gubernatione

exorti fuerant aliquibus

Duos hujuscemodi abusus prscipuosea epistolis allegat Thomassinus dicto cap \. Primus erat, quia clerici isti svmulcum regimine monassterii retinebwnt aliud benefieium sivealiam ecclesiam^in qua residere tenebanPar et altari jugiter
ministrare, ita

quod

condidisse

examinatur.
bbatiamS. Maxentii Pictavensem per sexfere annos strenue rexerat S quando Leodegarius
.

A<

ieoieganu$ ad
'

utcwram

spiritualem monasterii,
/<<</<

quam

susceperant, gerere

possent,

atque

sic

testmte Ursi/tO,
io /// rege,

rnrnlns

rst

,n

niiluni

(i

Clnl/m-

'"

'''"'

pessumdaretur in camobio religiosa disciplvna. Mir, abusus erat, quod subinde clerici, qui curam
spiritualis

hujusque matre Bathilde, regni admi-

nistratrice. Clotharius
,,,

autem

tertius,

mortow
\

Clo-

regvminis

susceperant,

ex

cupiditate
di-

quinque

circitei

annorwn

etiam lemporaleregimen capesserent, atqueita lapidarentur res temporales monastei ioi wm.
duhitandum
detur,
i;i-

conslitutus
,1,1,,,'
1

est

rex

anno

Christi 656j defwnctusque

170.

regni s<

,/<<,,,,<>

qum to,qus chronotaa


<></
/<<///.

Is

57 Istis abusibus,

quorum exemplum

in

Galliis

est

Henschenii

Exegesi prsliminari
III

III

licet tnte-

nullum
iniii

reperio sub istatempora, via/m

prxcluse-

Aprilis, Pagii tom,

Crilicw,

et

>,

,,,/,!, ,,,,,,,

},o-

patres Aurelianenses, maa ime

istud, ut sufficienter

eruimus

<

<

negotium canone, s
</,,,

dum

dieque receptissima

notaxim vocatus
I

est

Secundum hancautem >,, aulam S Leo le arius


<

swm voluerwnt ep'Scoporum


vel

r, >/</<,, ,/,,,.

eccle-

56

,i

661. n/

vincimus ex testimon
per

<>

<-

de causis probatx virtutis acscienliaeclei icisgubernandacommitterentvelad


certis
%

monasteria
,,,i

sini

qui
S.

num.

5 dicit, obiisse Clotharium

<->i>m,
''

incommodi exsurgeret, intcrposita auctoritate sua rescinderent i</ tempus d/wmtaxat a Didone ejAscopo Sanctum
,-, i<i,i,

,;/

tcnipus,

et

iquid

annos decem strenue gubernarel episcopatwm Augustodunensem ; sive, / /,-,,,, ,,i ,,/,< ,., editione Chesnii, oum eo mu-

cum

Leodegarius

nostrum fuisse prxfectum abbatti


inde
licet

Haxentii,

nere annis deccm strenue functus essel proin episcopatvm suscepit Leodegarius am.no 660 vel 661.
:

conjicere,
</<

guod,

teste

Ursino, episcopus

At

quamdiu

tunc

in

aula versatus fuisset, incernostri


est,

ipsumsibi
i<l<iiir <,ii<'i

episco aiu

uccessorem destinasset,

wrgumentum adversus ejusdem Sancti monasticam professionem His


u in videri poterit

tum. Si stwndum sit narratione vetustioris anonymi, via autnevixquideminea


,/<</<

porro
,//<<.s//.s

1,/n/i, ,,,,/<,

diutius
assini

immoratus sum,
i

<</

stu-

archidiaconatu Pictavensi si/nemedio temporis i/ntervallo ad Augustod/wnensem episcopatum


provectus
est.

lectoi

Tho

ationes considerans, dis-

\t,

an MabiUoni

issertaremitacortr
/

60

Nam

isauctor,ut
ienterqui

primwm
et

exposuit,
in

quan
i" "" h "
,

ficiant,utdeS.Leodegairiimonachatudubitwrenon
liceat.

Sanclus
ut

archidiaconaVus, nulta voa


est,

interposita, su pergit:
in

abbatiam

S.
l,i

\M
ter
>

IU vlihcrcrit.

seu non fuerit monaquod ejus prxfectura ccenobio S. Maxentii att/ulerit plurimum emolumenti ac fructus tam in re temporali quam spirituali, 58 Vtut
seu
fuerit

Incubuil inlerim

causa

necessitalis,

Auguepisco-

chuSj certum est tamen,

stodunensi
,

urbe

eum
uuper

ordinare
inter

deberent

uin.

Siquidem

duos

conlentio
el

de
ad

eodem

episcopatu
i

exorta

fuerat,

usque
pro

uli

exUi

iino

<

at TJtomassini

sanguinis
sat

llusiouera

certalum
el

Cumque
allei
exilii

unus
per-

ubiet

mentem
cura

ntpei

moa dtscussa qusstione


anlea,
inquit,

aperte declarat.
rius

l|-.-

LeodegaMaxenlii

ibidem occnbuissel in mortem, petrato scelere dalus fuissel in


iim,

trusionem,
ttlio

Pictavensem
suo
Eueral,

gereret

archidiaconatum,
sancu'
ui

Bathildis

regina

quae

cum

Lolhario
,

ab

episcopo

monasterio

Fraucorum regebal
,>,
inspirata

palatium, divino
ad

ul

credi-

praapositus

curam
I.

ejus

ageret,

quo

consilio,

memoralam urbem
'i7

Octobris

Tomus

hunc

370

DE

SS.

LEODEGARIO
Viram
ecclesia,
in

EPISG.
esse

ET GERINO COMITE FRATRIBUS MM.


epi-

hnnr strenunm
I .

direxi!

ibidem
quae

B.

Bcopum,
jam

quatenus

pene bienmo
re-

quasi

viduata,

seculi
vel

Quctualione
forlitudine

ego Leodegarius, etsi indignus epi- D Hercbinoaldi mei anno, scopus Bduorum, Beptimo episcopatus sed et immutaliones, considerans varias rerura
:

manserat, hujus gubernalione quibus impugnabatur, defenr( .i lir e ab bis, Verum oum hk auctor, ut num. 28
.

tu*

inevitabilem
judicii
cis
et

mortia

cunctis
siraul

horam,

terminum, ac formidabilem Iremendara districtionera judipro his hnjuscemodi ad iilam


quae
vobis
praecipil
:

garetur

fam innui,aliqua Samti silentioprzU rU rit, qux


I

gesta ante

cpiscopatwm
'"
'''-

flisaiplinam

recurrens,
el

Date

el

dabitur

vobis,

facite

amicos
in

de

mamel

Ugentius
tores
,

m
ie

tavit,
<

nos,quod
Vitam
i

et

fecerunt
Leodegarii
iis,

mona
\

iniquitalis,

qui

voa

recipianl

caelis

alii,

'""

S.

ordi-

illud

recordans
viri
ita

Sapientiae
ejus,

monentis,
el

exponerent,
tu

rsino in

quse Sancti

animae

diviliae

sicul

Redemplio aqua ignem


peccatum
doraini
stalu
:

gesta anteepiscop

aUinent,adh<erendumcen-

exlinguit,

eleemi syna

exlinguil

semus,
siihjn

">'/>"

eapropter

eHam

hujus n

lat

pr0 amore

Divinitalis,

pro

remissione

peccaloGlo-

imus.
Eral

Pum,

pro
ei

pia

quoque
el

recordalione
reginae,

01

eodem lempore (quo Sanctus


minoi
rex

S.

Ha-

iii.uii

Valdechildis
i

pro

necne
proce-

Lotharius

cum

re gis

Theodorn

regni
his,
el

ac qui

cunclorum
in

Bathilde

matre
ejus

regens

Francorum

regnum,
epi-

rum

ejus, precipue pro

dicendis

rebua

,|in. ,i.iiii,i

prudentia, cupientes

eum habere

conquirendis adjutores

collaboratores nobisexti-

iu

au ia

pegia,
ul

petierunl pontificem (Didone


ei

scopum)
i,nv
iii

suam

palatio

ditalum

secum habiQui statimjussa complens, magnis Doribus adornalum, sapientiae el


darel

licentiam

lerant, dono, Irado, transfundo el haeredem statuo ecclesiam beati Nazarii, titulum mci praesulatus, de

rebus meis
lii

Hoc

est,

de

Mariniaco

villa,

quaa

jacel

obtemperans
Qare
norifii

orum
erunt,

voluntati,
rex
el

oisus

'

esl

desti-

super Slanliam

fluvium,
in

quam michi jam

dicta

w
k

qvoquevarnu
ttonaiumes

Virum.

Quem

atque
in

regina
is

videntea bo-

pegina de proprio SUO


et
sil

proprium

mcum

deU^avil

paui

diebus dulcia
rex
'

per regale inslrumentum chartas habere conces:

sua

verba ostendil

in

tantum,

ul

simul

et

qi c

miims de
el

Tiliui.ico villa, quae

de jure
el esl

ma-

regina,

plerique etiare

pontifices
el

supra

omnes

terno ab avis

proavismichi competit,
el

super

eum

in

amore susciperent.
ad

quia

eum

videbanl

Duvium Sagonam nec non


villa.

deOlgea
lam

al

de Cananis
devota,

dignum
consensu

suscipiendum

bonorem,

cunctorum

quam de Bodilone

et

Sigrada, Deo
inira

praecipuoram

Fxancorum, ad

bonorem

conquisivi, cujus terra sita esl

Divionera
suis,

pontificalem eum esse idoneum proclamaverunt, quem omnes ad boc electum lugusloduno, quae
.

trum

quam

circa.

Quas villascum

catailis

servis utriusque sexus, vineis, pralis.aquis, slagnis3

luorum n\

itas,

recerunl ponlificem
indicat,
i

etc

ifo-

cursibus, recursibus, sylvis


vel minoris,

pascuis majoris peculii


in

dus

iste

narrandi manifeste
<

Sanctum
ut

de statu nostro proprio


'

stalum maad<u ad

Pictaviensi

i\

itate

minime ocalun

mox
</>-

triculae nostrae,

Augustodu/nensibus daretwr cpisccpus^ sed

fabricaviraus,
L.iniuui
.

quam ostium ecclesias sancti Nazarii cum omnibussuis appendiciis deleea

imillime ad instruendum re-

secernimus, transfundimus,
a

ratione,
recla-

gem jw andamque
f

consilio suo

reginam

atrem,

i;im

praeposito,

ejusdem
ejus,

matriculae

administratrun m. Credibik quoque est,san-

rio,

quam

a successoribus

quos nostri sucquadraginta


regni
fra-

ctamhanc mulierem permissuram non


1

fuisse,ut

cessorea ponliflces
tres

ordinaverint,
ei

lis

a se ac filio suo amoverelur^ nisi long ore

colidiana
ut

diaria

stipendia
salule

omni terapore
el

experu ntia edoi

nx

cOrj

ta fuisst t, ipsu/m unum pr& ceteacem ac planenccessariumesse ad sedandas

accipiant,

Qberius

pro

prin-

exstirpandasque turbas
las.

in

\ugustodunensi ecclesia

cipum ac tolius orbis dominici deprecari posaint. 65 Si vero ullus majorem heredum vel mi-

fo faotat
'

norum
evenit,

riostroruin,

vcl

alicujus

personae

homo

rr '"'

62
da

Hes

quemadmod/um sperare
compressit

fas

hanc
lmjus
ut

nostram

ei

tumullus omnes
suaque
hic,
/

Sanct/us,

iiisirum.iiii

r.u

coramunera eleeraosynam, el iham viui.nv praesumpserit,


noveril
se
lihris

rudi nti

no\

um

diu

dilaceratse e&

reus

majestatis
vel

splendoi

pluribusdeclaratam nymus, utpote scribens ad Ermenarium Augustoduiscopum, acouratior

attulit,ul

latii

vel capite

centum

coram majore paauri multandum. F


nostris
in

copis

autem

successoribus
et

haec

ita
illo-

quam
gestis

rsinus, qui

observare
iii

volumus, sicut
et

phira

rn

partem

ni scripserit

ad Ansoaldum
est

<<

iscopum Pictavi n

m contulimus
contra

sicut
Si

haec se

coram Deo
noveril

sem, similitei ditigentior


tandis,

di-

<<<

quas Pwtavii

gessit.

Sancti annoPleraque aute quse


.

gna consideraverint.
obstiuatio

vero
se

deinceps

alicnjus

haec

"<"// idem
ctantia

erexerit,

anonymus Sanctigestajamquam

se
qui

eliam
a

quinquaginta
quibus

ad decem primos episcopatus annos tal a nonsunt utlonga commentatipne mdigemt qua%

quatuor coepiscoporura,
Chrisliaco
vel

principibus

nostris

congregati
consilio

sunt,

praesentibuss

"' his missis,

quorura

nonnulla quodcvroumfertur, lestamu


;
i

nlo,

quodque confectum

""'"i"' anno
'/""'"
"
;
'

hanc donationem ecclesiae raatriculae, quam nostrae celebravimus, et noslra, quamvis ad extrema,
catione
auctoritate
sanctae

episcopalus

septimo, ac de synodo,

decem primos epir scopatw anno celebratam existimml eruditorum


dictos

eodem intra

excommnnicatum,
potestate

ei

invoPetri

Trinitalis,

beati

\postolorum

principis

plurimi
63 Prsemittimus testamentum, prout illud
vul-

cum

Jnda

traditore
res

Do-

imm, qui
rabatur
et
et

loculos

babebal, ct qui
aeternaliter

Domini fuabsorbuit,
viven-

gatum
V,

pauperum,
Abiron,
el

Tf

Stephano Perardo intci monumenta historka Burgundise pag 3, deinde recensebimus multos fadosque errores, ob quos abomn
esi

damnandum cum
terra
in

Dathan

quos

vivos

inconsueta
1111111

desperabili
nisi

morte

omnium

terrore,

''""" rejicitw

digna satisfaclione

Anno [ncarnationis
Domini
nostri

resipuerit,

profligatum,

Dominicae
Chrisii
ciraa
siosi
.

Dei
,

el

Salvatoris

inperpetuumpuniendum.Amen Imen

Jesu

ii.

quinquagcsimo
Theodorico
vero ^ajore

tertio,

Indiclione
Clotharii,

deglofilio

regnante
regis,

Dlio

domus Leodegiso,

Acta Chrisliaco publice tertio anno regni Theodorici regis. Ego episcopus Leodegarius buic donationi [actsesub anathemate subscribo, et manu propria
firmo.

t6i audatus

DIK
66
'

skcinda OCTOBRIS.
mox
nip~

371

lanxdatus testamenM
i

editot

PerardasWiplit
>

cm
iii/

et historioa
iinniiin

componunt/u/rque,
''/

feduownturqui
utilitatis?
,

AUCTOl\U

roi

,-,

isi

subjicions, ob
</

nw

666

667.

Sed quid inde


,i
,

au|

H.

quoru/m
ri

unum

alteru/m
-/

proponit,

tot/um
eto

Ad
rl

riinnlrm minliiin. miilnlis /<m

inl

rnrihus

posititium judicat,

post confectum

traditione

rlm rmtrrilms r/iimml


ii

mln n /mlrru nl
Xihi/tn-

atiu/nde accepta notitia m/ultorum beneftciorum t


iii

insli

inrnln

i/minliimmi im/nr rmiii/iln.


n

ijn.r

cathedralem suam contuteral sanctu

mrn

sir

nm/mis

nrlm
'/"./

il

is

n n

mhm is m m /nrill
I

scapus.
i ..

Sammarthani
esse,

fraVres tom,

Gallvt Chriin

mi stnhi/irmhi ea,
rvpli

aliunde proba/ri nequeunt.


s,

chartam testamenti vulgarem


aiunt,
i

plurimis

gratia, negei qu
factee adstitisse
si

donationi pe\ S
hot

eo-

corruptara

et

similiter

specimina
i

degarium
piscopos
:

quinquagihla quatuor eproferas,


.

producunt.
siniiirii/i
tio

Plu
(KjG

m
."

specim na enumi
mlilil

at
lr-

instrumentum
rssr
1,1

CointlUS ad nniniin

hiinrn. intrr

rlnim rm,ii,ln,,i
multis. h/rm

/mr
i

/i rlr

sn nl

,, /

,s

notas chronologicas ea/m pnecipue


esse,

in pre~

contlnget,

quis neget, facta


uti

habendam
patu,

desigdatque
Clotharii

qum sumitui a S. annum Christi


sextum,
rfegis

Leodegarii
sexcente-

donationem anno septimo episcopatus,


rit

ncga674,

Mabillonius

Vn

[nnalibus
r.sr

ad annu/m
iin/nlil,
tertio

siiiiuin

sexagesimum

ipsius

Leodegarii

UM ilmmlmnrm fmlnm
Theodo
agebat,
in

rn/mnilr

septimura,

undecimum; hoc auMnl.u llmi nis s.rrnln

ico,

cujus a/nno

regni

Leodegarius
deci-

irm

osito, facile
,/n.r

emenda/ri posse fragmenta testa,rr,hil.


ita

inquit,

annum
iici
-i

prassulatus

drciter

mrnl/.

i'n,/n,,

um

sextura ani

uiiiiii

septiraum.

Benedictino mg. 707


ad
ejus
rilo
sit

pronu/ntiat

Quori atlinet

S.

Leodegarii

scripta,
(\
I

circurafertur quodflam
eruditis

69 Quis ftrimus Hujus auctoris de testamento srnsns fnrrit, sn jjicir ,,lr imlimnl rr,i, SUpeHuS
,

lestamentum,
noii

hominibus

rtie-

irrilnlii

r.r

Dh.sr

ml mn ilms
33
SiC

/n

n m ml
i

>,,,,-

probare

probatur

tum quasi operspretium mon


remittit

cti nostri. fdeth in Prsefati

vrtem visxculi rn

plu/ribus de eo disputare, lectorem


scriptores.
fecit in

ad

llrnrilirlini

niim.

loqUitUT
solita
, .
.

Sviiudus,
.

memoratos jam Gailis


ipse

Sedposlea idem

/Vugustodunensis
(nt vocant)
i'i.

appellari

nalionale
scili-

testa/mentum pluris
uli

Prspfatione secunds

concilium

fuisse

videtur,

illud

pa/rlisss
i.~
j

m num.SZ
da
"iit
.

etin

//

ost&i

cu/m

An/nalibusadannum prsecipuos >> rm


i

de quo sermo

esl iu

vulgato Leodegarii testa-

mento,
Liaco

quinquaginta
una

quatuor
Leodegaiio
regis.

coepiscopOrum

titionis
raciputi tupi>

cOrruptionis indicia recensuero.

cum
in

congregatorum
enim
lestaintei pola-

07 1'riuni

itaque

modus computa/ndA annos

al>

anno
lnin

tertio

Theodorici
notis

EtSi

Biiionii
hfi
i

i<otis,

ijiin

!m amationc Chi isti in publicis instrumenti xtate < Leodegarii nondkni usurpari consueverat. Sernnihi signatus mii
ikiii
i

im
est

istud
f\

chronoiogicis

in

nonnnllis Ibrsan oominibus propliis

gnantur,
/,/

amnus
'ii

seascentcsinvus qu nqi
<

errore
dfebel

librariorum,

non tam
eo

tamen
factarum

oranino

rejici

ttus

cu

nins notis

is

componi
'./
i

maxirae
Joannis

ctrm
in

praedicti

testamenti,
aii
iri

potest

\"n

''11111

regno Theodorici, qui eo


niii/nrnlu
,hm,,,s
I

quam donationum
lilteris

tnentio

nnliis rrnt.

nrr rinn
qui,

nn/ri/isi

Papaa

octavi,
posl

quas

Pei-ardus

in

sru

Leudesii,
ni
i

eodem
hinliiin

Theodorico
nlilinnil,

regnante,

Monumentis
Vlll-.iMl

Burgundicis

idem

testaraenlura
)h

IStam

frrlniiiin
S.

nrr ilrnn/ur

rnm
nrr
cl

ppiscopatu
rst

Leodegarii, qui ad
''>('*()

eum
P

pro-

nim.
In

loco
eiliiis

Inimlrm imilrrmm irsiimrns Annniiiiin proTimc citato, ita


vitiosi

disserit

iimiiis

tantum a/nno

vel

661

sunl

characteres
substantia

chrom
legitima
sit,

,niri

m
nam
.

i/iirniil

/>nslirin,T h;r

imhr

taraetsi

ipsa
'

testamenti
aliis

onohgicee;
i/rnr

a/n/no sp
ttus
-

timo,

imo juxta ante


regnnbat

constalque

,v-

indubitatfs

instmmentis.

Htp-

,/irin

Leodegarii,

3
nse

.'/""'"-

insirumi
episcopi
I
I

Clotharius lll. cui successit Childericus et huic i/innim Theodoricus Tertio hujus Theodoricipater non fuit Clotharius, sedfrater; pati
iitriiisi/nr.

sscutonono
pag.
,

dPeJn
\

nm/mn
/.

i7.

n/lrriim
\
\

,,,,,,
/>i

///

/'

mdem
rilhim
..

oag.

In

"-/

sicui

et

Childerici,

fuii

Clodoveus

II.

SCOpUS

nmrrilil
irt

mm

'

ur nsihus,

nmir, S
(|pchiliii<

Bathildis regina, quse i

testa

entoValnl

nUncupatur.
il/inl

V<ti>>

atia,

quse >,/ testas,i /Jirirn


t
.

quatenus nec solum tiit


-i,i'
1

Chn-n

militia devotiores existant,

pro
i.

principibus,

ui sanci

insti-

mrnliim

nhsrri"! CtiintlUS. Ishi

i.i

.'Mi

m:ii s, sed

pro rectoribus tolius ecclejugiler


divin im

advertal lector, verosimillimum esse, quod h, ,m ,i , ,1 n rlnnt nhm Cm ns rt l'r f< niiilln lr ,n /<mr /msl Sn nrli ,,t n m \nlirrl nsl r,nnr
1
1

universo

grege,

exorenl

..

misericordiatn.

70

II ,s

ilrimlnn

/mhil

Mnlul/mi
V\:>
|H.l

in.s

m,

,/u.r

,m\i,
/i
,,

obitum.

Irminlin
datione
siain

trsi

imnl,.
el

i|iHM|ur

\rrmpro

ModuS niitrm. i/im nlilnr ml Irstn mr,it, nilr>> StindU rmrmhilimirm /'mnlnis. I,ir est
(iS

Clotharii regis

Valdechildis
el

reginae,

necne

rheodorici
ejus,

regni,

ac
his,
el

cunqui
colsrse-

ointiut,

trordium, quo plerique ac

rxcipui
:

ctorum
in

procerum
nobis

prascipue

pro

Uwentur,
ra ine

et

hoc

illi

substituit

In

no-

dicendis

rotms conquirendis a<ijutores


extiterunl

Dci

el

Salvi
i

is
o

Domini

noslri Jesu
rius etsi

Chri-

laboratores

dono
VIII

elc

ln

Leodega
septimo
verba

indignus

oundo 'msPrumento Joannes


scribit;

Papa

m
itc

lUS

jEduorum,
usque
pro
>ni
,!,,,,
II.

episcopatus
;

mei

ad Adalgarium Augustodunensem episcopum


Constal
jure

limo

,,/,.

ii-rr

Pro
el

pia

quoque

siqnidem
sancli
foisse

villam

Pillinlacum,

atione

Clotharii

Valdechildis

proprietatis
rii

quondnm Leodegael

,.

'*

giatu
:

ii<Ti,r

regfs

Theodorici,

quU
pro
itai

Vugustodunensis
Nazario,
episcopatus.

episcopi,

ab
ipse
a

h s nia. subsiituit
(
,

Pro pia quoque recordatione


Valdechildis
reginae,

collatum
raiur

cujus

vocabulo

bonoquasi
Dlius

(1Illini

ciodovei
regTs

Postmodum cum
missel

pravi
el

e1

statu

necne
.,.

Clotharii.

Devn
lurrt :

nihil

U
pro

niinlbus
in

longo

tempore

retenla,

eadpenuli
tertio

Acta Christiaco

proprietatem
Karolus

eorum

reducta,
te

dileclus

anno
:

rCgni

lorici,

qua

noster

cleraenliss

.mperator

super
ad

l onJt

Mam
'

a....

publice,
i

regnante
gni,

Clothario

hac

subtili

examinatione

habita,

cum

eam

Idelkei

qUia

tertlw

mi mams

ebai

Leodefetfrii.

etiam cum septimo epilogV Fateot, stonm cti

^Ugustodunensis perlinuisse egitime jus postea cOgnovisset, el possessam mjmo ab ea, el violentis homlnlbufl liqmdo didlpervasam a
ecclesiaa

:; ,

372

DE
:

SS.

LEODEGARIO
suas

BPISC.

ET GERINn GOMITB FKATRIBUS MM.


epi-

ron
,

cisset

hanc praecepto
reddidil cui
.

aulhoritatis ipsi
ipsius
ecclesiae

monasticam

spectant,

inscribunturque
S.

scopo
cavit,

el

ad jus

revo-

NES AUGUSTODUNENSES
sed

CanoLeODKGARU EPISCOPI,
:

r,

scilicel

hanc
olfm

superiua oominatus sancontulerat,


tua,
ul
el

cius

Leodegarius
nobis

ideo

quia

eo universi tamen neque quibusdam praetermissis,

loco
hi

describuntur,

dumtaxat,

qui

postuiavii a

fraternilas

jam memopraeceptum
;i<-

sequuntur.
scriptione t
neSj

Post
eo,
et

hsec,

repetita

jam

data

m-

ratam

villam,

secundura

imperiale

Apostolicae

authoritatis

liberalitate

privilegio
inclinati

quos

quo reperit ordine, recenset canonos, uipote pretiosum antiquit


ac sollicitudinis
S.

Vugustodunensi

ecclesiae
etc.

Brmaremus,

monumentum
restmrandam
dist
j

Leodegarii,

ad

confirmamus

Hsec

sane prorsus a
:

firmandamque

in

sua

diascesi

mt
rii,

iis t
el

quse habet

testamentum
Btatuo

Trado,
beati

trans-

fundo

haeredem
mei

ecclesiara

Nazalioc

litulum
.

praesulatus,
villa,

de

rebus

meis
;il>

est

de Tiliniaco
michi

quae jure maleruo


el

avis

et

proavis

competil

esl

super fluviura

etiam monasticam e\ idens testimo~ nium, huc referendos consemus. 73 Primus litulus hic esl monaslicae disciplinae, canonetaddn ui abbal s vel monachi peculiare non habeant, pwm mon '"" ''"''"" etmonachi ab abbate victum el vestitum consuetum ;"
acci|iiiit.

uabiVoniw

eo-

Sagonam. 71 Hinc
fione,

ms,
infert

missa
Itaque

ulteriori

probaejus

V.
VI,

Ut compatres nullus eorum


Ut
si

audeat uon

habere.

dei uo

de

validitate
est,

in

civitatibus errare,
utilitatis

inveniantur.

testamenti
vitiosi
gici.

nequaquam
iii

dubitandum

lametsi

Quod

causa

monasterii,

cum

litleris

sint,

jam
S.
i/n

dixi,

characteres chronolo-

abbatis sui ad archidiaconum civitatis scriplis diri-

Non

dubitavii

Perardus,

nosjquin vere per


nationes plerseque
/,/

Leodegarium
ssepe

neque dubitamus factse sint dorelatse.

ganlur.
VIII.

Ut abbati suo acprae posito


nullus
ramiliarilates

sinl

obedientes.

du

to

testamento

X.
lierura
rit
,

Ut

extranearum
qui

mufue-

no
quse a

\$um

torum,

tam auctoritate instoumenMabillonio allegata produximus,


est

praesumal

habere

el

inventus
in

severius

corrigatur.

Ul

mulieribus

mor

B qua/m testimonio
,/,-,

cosevi
i

anonymi
o

ali

Sam
q

pia opera

num nommatim
in Vita
i

\.

nasterium monachorum nullatenus ingredi liceat. Si.iiininiH ai.juo decernimus, ul nuilus mona-

mit matriculam,

lem instituta residet

chum
mat
cellam

alterius
:

absque permissu suiabbatis praesused

ad ea
cadciit

lesia
csi

(S.

Vazarii) januam. Hsec

enim

certe

retinere

cum

inventus fueril vagans, ad


ibi

matricula, cu
i

Sanctus Tiliniacum ai/n

propriam

revoceiur,

juxta

culparum

liasi/iic tres

illai
:

concessisse dicitur

testa/mento.

merita coercendus.

Verba hsec sunt

Quas

villas

de statu noslro

XV. De abbatibus vero vel monachis itaobservare convenit,


nt,

proprio

in

stalum

matriculae

nostrae,

quani
. . .

[ad]

quicquid

canonicus Ordo vel


oronia fUerint
cuiiserv.ita, et

ostium ecclesiae S. Nazarii

fabricavimus

de-

Regui
in

Benedicti

edocet, et implere et cuslodire


Si

legamus etc, de

his,

inquam, non dubitamus


s

omnibus dcbeant.
apud abbales

enim

haec
i;i

sed quserinvus, an Sanctus istas donationes fecerit


per illud ipsum testamentum,
ve

legilime

vel mo:i;i>lei

an primum doquod nomine


authenticum.
Habillonius.

nationum instrumentum
h

sit

illud,

numerus monachorum-, Deo propitio, augebitur, el mundus omnis per eorum orationes assiduas malis
carebit contagiis.
Sini

ta/menti
et

adeo corrupl/um ad nos transmissum


eatenus valid/wm
ne
satis
sit
et

est,

"ii

monachi

omnes omnino obedicLtes,


in

sint

Negat
ii

Perardus,
quidi

probai

frugalitatis decore pollentes, in

opere Dei ferventes,


perseverantes
:

m
in

hic

Lam

praedicti testamenti,

quam
in

orationi

instantes;

caritale

ne

donalionum
lilteris

eo

lactarum
Papae.
S.

mentionem esse
Sed ego wna/m Leodegario <
te

Joannis oclavi

uillse

propter negligentiam au1 inobedientiam, hostecircumeunle ac rugienle el quaerente, quem devoret,


cibus
efficii
ir

donationem a
S.Nasariifacta
reperio
n

Sil

eis

cor

unum
I

el

lego,

nullam
i/nsti

tamen
i/n

Nemo
munia.

siiuiii

aliquid dical, se

sint eis

nationis\ eldonai onu/m


litteris

umenti mentionem

Incommune

laborent, bospil

anima una. omnia comlitatis omnino

Itague verisimilius. nobis est,

quod

sini receptores

primum judicavit
antiqua
do\
i

Perard/us, conflatum essetestamentu/m ab homine,qui prse ooulis habuii varia

Quisquis autem haec a nobis,


dictata in confirmationem

Deo praecipiente,

umenta qualia suni


}
i
i

Uttei

Joannis

st

r el Vita pe) anonymum ripta, sed qui historis el chronologise imperitus

Jon

in tot

tantosque errores prolap

Regularem monachorum ^ tentaverit aliqua transgressione cassare, si abbas est, anno uno ei communionis potestas susjiendatur. si praepositus, annos duos, si monachus,
aut
Missa
fustibus
el
est,

verberelur,

aut

communione
semina

et

caritate
ul

annos

tres suspendatur.

Justum
falce

enim

subripientia
ne,

viliorum

justiliae

resecentur,

dum

simulatione

conti-

% VI. Canones aliquot synodi


a S. Leodegario eelebratae

ncntiae nutriuntur, ita silvescant,

nec securibus

excidantur.

cui

anno haec affigenda,

et

annationalisexstiterit.
Oirmondus

Svrmondus, hisce recitatis, mo- i.iqutdmu Ad Augustodunensem praeterea sirmondo, S.Leodegarii synodum referendus videlur canon
"''<

74

/ /
;

''"'

ri/ "'"
:

denuo

qui
b.

...

aiir.-.i

collectione

canonum
..,

bibliotheca
citatur,

Divionensis, atque appellaturque primus canon


io.

Benigoi

aliis

verbis

Augustodunensis, his
yp.HA

tom.

Conciliorum

modi
In

Gallisepag.m
canones ali.,.
.

Sancto

nostoo

celebratse

Canones AUGUSTODUNENSES

quot promulgavit
anliquissina
ecclesiae
esl

oum
canonum
e

collectione,

bibliotitulo

theca

andegavensis

S. quis presbyter, diaconus, subdiaconus vel ctencus Symbolum, quod sancto inspirante i Spmtu, Aposrni, tradiderunt,
,

producuntur

el

XLIV.qui
aliquol cx

nasu
suerit

Qdem
i

S.

Aiha-

prassulis

de monachisel monasteriis, canones hac Bynodo,qui omnes ad disciplinam

irreprehensibililer

non

recen-

ab

episcopo

Noto

adtomum eumdm

condemnelur

Dew

in

pag. 620 observat.-ln

codice

DIE SECUNDA OCTOBHIS.


codice

373
sublato, armo 673 seowndwm modo chronologiam regnare caypit\
vvois
I
.

BouaevalUs,
,

ilemque

io

andegav.,

I)i-

Childerico

vionem ei aliis, qui elenchoa exhibenl episcoporum, qnot numero in singulis synodis fuerinl et canones ediderint, poslremo loco haec leguntur
o
:

recepHorem
(iiiniis

i:

igitur quartus
esset

Theodorioi proprie conjunvel 677,

gendus

cum

Chrish 676

quo tempore
nobis

Gonsensus
peccator

domni
Ego
polliciti

Lcodegarii

episcopi
,

synodum
probabile
'<"> in
in
i

a S. Leodegario celebrari potuisse,

Augustodunensis.
indignus
fratrum

Leodegarius

acsi

non est,

tti

mox

episcopus,

cum

consensu

declarabimus. Huinaris S \lauri, quam habes

sumus, et perpe tualitcr placuil observandum. - Quae subscriptio videri potest ad concilium hoc nostrumpero

meorum

prima Ippendice ad tomum I \nnalium BenedictinorumMabilbniipag. 636, etsori toresGallise Christians aucta tom i\ coi 350 et seq. synodwm
figunt

linere.
Inbb
o <t Cos-

anno

661

Coi/ntius
;

tom.

ill

Innalium
18

75 Eosdem canones
('niiii/m, u,n
ipsi
\'i

cum Sirmondi
tniu.

Observatio

pag. 547 a/nno 663


865, alii cvrca 666.

Wabillonius in Prxfatume ad
circa

tarlto,

nibui Labbeus et Cossartius mseruerwnt generali


('(illrriinm

Seoulum secundum Benedictinum num.


78 h
ni& mi.i
titulo,
sis
:

ibidem

col.

1887 alteru n

535: sed et canonem producunt


editos
V.
C.

V l col,

laudatis .iuri,>,>ints unusCointius


allcgat,

opinm-

n Comtio sine

canones,

mquiunt,
la

supra

pag.

535

fundament im
'/iii

Uludque desumit a
Pe\

alium addit Petrus de


tione

Lande
in

ex collcc-

prsfigilur canoni

canonum, quae
ibi

est

bibliotheca

Thuana;

Canones kugustoduncnses, aeral.

aeraml

qui

cum

rcs olim

XIV appelletur, ex eo constat, plufuisse, quam qui nunc exstant, nec ad

i/ntellexerant

Sirmondus etalii canonem primum,


ipse repudiat, et /Era,

sedhant vocisacceptationom
ini/uii,

monasticam disciplinam omnes perlinuisse. Fuissc autem a S. Leodegario Auguslodunensi episc.


dictalos,

fortassis in concilio toigustodunensi abusive


ut

usurpatur,
et

annoa Leodegarii episcopi connotel,


fruslra

patct

ox

duobus
Latinorum,

hujusce

coilectionis

iste

titulus...

dividitur

in

duas partes,

indicibus,

quorum
et
:

prior continet capitula canoin

cum

nilni

aliud significare videatur,


fuisse

quam canoncs
l.

num
haec

Craecorura

cujus

fine

sunt

auguslodunenses conditos

/Eka

sive

anno

augustodunensium sancti Leodegarii episcopi d posterior autem indes o sic habel episcopi, qui hos canones dictai verunt quorum nomina desiderantnr. Et ad
can.

verba

primo Leodegarii episcopi. Quamvis haec inlerprelatio placere pi anctum Leodegarium ob


Btudium ac vigilanliam
ia

administranda
ne

dioecesi

plurimum commendet,
sui ponlillcatus
ii

quod

primum quidem

calcem hujus legitur


lio

Conscnsio et confirma-

domini Leodegarii episcopi

AugustodunenXIV.

elabi,

annura absque convocatione synodi suspicamur potius mendum in aeram


I
i

sis.

irrepsisse,

nec aera

dci

sani itos fuisse

Canon Augustodi.nensis

canones lugustodunenses..

Synodum igilurAugusceiebratam
fuisse

SaBCulares vero, qui Natale Domini, Pascha, Pentecosten

todunensem

existimamus
tertio

aera

non communicaverint, inter GalhoUcos


Nullus
presbyler confertus cibo,
Sacrilicia
:

seplingentesima prima,

id esl,

boc anno Cbristi sex-

non

habitcut.

centesimo sexagesimo

aut crapulalus vino


Missas
facere

contreclare

aul

pserit, amiltai

praesumat qnod si quis prassumhonorem. Mulieres ad allareingredi


a/pparet

re/eru deperdilit

non oportet. 70 Sat certum

ex

prsfunis

numeris
vi

opinandi aut suspicandi (tindamrnto anno Chriiti sumus, hujyscemodi libertas 663, errores frequentissime irrepsissein antiqua menta at talem hic latere, ut nro 3era dci per mm siim/rl ,i n/iimni tnin inriiimm OSitO
79 Esto cuUibet
:

$ua

eaperieniia

docti

'

'

re

itantur,

aliquot hujus synodi canones deperiisse;

Comtii, desum\
tensis, in

Prsfatione concilii Arelavera diciturhoc concilium


DCCCLI,
"> BSt,
ct

u varus variis

atmis

ta/men dwbitari potest, wn duo in aliis collectionir-

qua
.//./

rt

bus reperti ad eamdem synodum pertineant : quia rldiisnln ruUrriinms nilr,/,, msis Quisquis autern
I
'

lum

rssr

<in,m CliriStl 813.


voa
aera
bis

Nam

ri/m. ipso affirmante Cointio,


in

haecanobis, Deo praecipiente, diclata in confirraationem regularem monachorum tentaveril aliqua


transgressione cassare
ctc.

tantum inveniatur

universo collectione
'"/. , "

anli-

quorum

Gallise
l

conciliorum;
[relaten

Videtur in/nuere,

canonrs spectasse ad disciplinam prout revera ad eam speotant, quotquot incollecindegavensi supersunt, Sed ressic oonoipi
posset,

omnes monasticam;

non debet, quo

mirum videri iptor ea a

Mus

sit a

utprimumpro
npositi fuerint,

quouis fideliumstatuoano<i
.

rum, [ugustodwncnsh autem ad indicandam secl Hnguendoscan


scriptoribus medi
plis probat
I

mnos more Hispanouttyu sc


ticulos,

aodein ea iis sotam disciplinam monastioam spectantes, insirtr gula dicecesis monasteria sint distributi. Hinc-factum, uthipotmsquamaliihaotenussupersint.Id
gavensis oollectionis
:

nesse,

Cmgius inGhssario ad vocem


qua tera]
indicaret
et

Bra
/><-

Altera

opinio,

amnum

mum episcopatus S
placere poterit
,

Leodegarii,
signavit

rtam

sanealiquomodoindicaturinprimooanoneAndePrimus
interim
tilulus

Ruinartius synodum

hicestmona-

sticaa disciplin*. Vide

affigiiut

mondo tnale anno i Theodonci,

qus de can. num. 74 recitatodictasunttomAMaiipag.m. 77 Hanoporro synodum [ugustodunensem pro suo quique arbitrio ad diversos annus referunt scriptores. Svrmondus ipsam statuit circa annum At ista non Christi dclxx, Theodorici regis iv.
ro/i.r,rnt.

modum ewem
placet

lis

/<

anno Chrtstx 6t>i, itoum talem computandi matum non repentam, ,<<<SU

mihiinl
voa ajra
ni

mdwm
formanda
ii

quam
80

ilconducit ad

nodiepocham.
Habillonivs, qui in
affiscerat

AW

rn/imrit

rmm

TheodoHOUS ante

synodum r,i Imnrm


ru it
Qt

nl ulr, 1
I

Pnefatime ad sxoulum n artno 665, nec sentmttm su* Imnr QSi / m ilr-r rl m ,,,
,

\luiiillonio

665,

miiiataque

pmiotertio

Clotharii III obitum,

Pagio,

aliisque

quem nos cum Henschenio, vnneamimws anno 670; CoinHus


,mis,morrex suffeotus
et

epoch wn
s.

men to
i,,itr
ril i,

repertam putavii ex testaLeodegarii, superius examinato. Ht ntem


a se
o\

rum
est,
l

allis tnnr.rhl (JG9. 1'r.Clr,

rjus ui salis asst

ortei

repetere

ea\,

quse
-

tuo Clothario, per srd pniiros


l l

Ebrolnum quidem
mrnsrs
c

n
lu
j

atione

ad partem

n sa

jiost

throno dejoctus

Synodus,

togustodunen8is appellari boUI

lr irr/i,l /r,ir i,iimim.r>imii,i/r r l,,i,mmislretiam rio s. Dionysii residerejussws; donec

la,

uali. UMlfl ( tl

-u,

C u.nl.uu. lu.S<evnM.n,

kmdem

illud

sciUcet,

de quo sermo est in vuigato beoae-

371
DOKra
prani

DE

SS.

I.EODEGAHH) ENSC. ET GERINO COMITE FRATRIBUS MM.


tvHs,

quatuor coepiscoporura> Christiaco iinfl cum Leodegario congregaElsi (OrUm, A\M> TEHTIO TlIEODOHICI HFGIS. enim lestamentum istud in notis chronologicis
testamento,

quinquaginta

i/nr

/nihrm Gerinum.

accusai de nece Childerici Leodegarium, ejvsVocatur uterque vn a/ulam,

Serinus lapidibus obruil/wr, Leodegarius atrociter niiihiiihis, 11, 1 longiores oruciatus c<>i/i>niihhir rushnh.r Wanvngi, qui

interpolatam
propriis
ivji.
i

est,

el

in

nonnullis forte Dominibus

eum perducil ad
i/n

Fiscamnense
proita

errore
:

librariorum,

non

tamen omnino
>ii

ecenobium

se

eonditum
per
Dei

\"rn<<i/uii<i
fere,

debei

maxime cum lam


in
i

praedicti lestamenti,
in litte-

mncia,
iims
nih/irit

ubi,

dum
in

biennium
siim
;

omorvy-

quam donationum
ria
iii.

factarum menlio

nosler,
.

laudibus ir<ciissci
11111
,

SancPus,

Johannis
[iiis

Papae octavi, quas Perardus

in

Monu-

iiiiillns

hoshiim

nrrmillriilr

ii

Burgundicis posl idem teslamentum vulgavit. ceite conwenii huie loco epoi tie istius synodi

OeO

/"/"
:

i/-siiin

hinr

rl

ipse

nnilns fuissr. Sed EbrOtnU/m Snnrhis in nnln-in i/rnim mrnti/s,

apud Sirmondum, qui Theodorici annum quarlum nam facile annus tertius regni cum anno quarto componitur sub diversa ratione, qua
assignavil
:

oonnuHi
obitu,

regnum cujusque

negis

ab ipso

dei

alii

abanno

insequenti

numerare

incipiunt;

nmihs \rnirninnn nrrc/nt. rt rlnm prri inrml us rsl rnnlnm Chrorfobcrto, in ri//ns i/onio ruin iiiii/iiiiniiiiii commoraPus esset SancVus, n tam ipSUm i/ihin, rjns ii.imciii /diii rsi/nr n ,'ms m/ inrln,lilnin cmi ccrtissct, Innilcm. ini,Cnlc EUrmnn. rr

hmhhis

Ua
Thtodoiici
christt

ille.

intcrjrrlns rst
84
Ht6C, </""' /<rr

autem notam ohronohgioom synodo prxfiaam apud Sirmond/um componere conaVus


81
''"'

,/rrinsnm
<<t

<r<>sins

r.ijiln,,,,-

,.-

in/iihi,,
lOr,

mfficiunt,

tat
rssr, i/ihul S

studiosus
|,('<

lec-

'""'"

mi

ciiin

nota testamenti,

sabis

liquet,

Nempeut
synoa/n/no
est,

mjiim/imin /nohn/nlr
iPUOT

iilc-.lfillS
,i

eodem tempore celebratam ihim, quo conditum testamentwnv,


eviticeret,
.

fhiisse

pOSt/Tl

ril.r iihhis.
/'ii<<<s,

tjimru

rr< tr

n us

fuii

Vheodorici

regis

mmod/wm celebrare
<sh>

tertio

vet

quarto.

fd absolute sto-

potuerit,

quandoquidem
PotTO
s.
<

toto

temporis inter-

///
i

ir

Prsefatione ad s$>
ri
,

ulum
i i

\\

num,
baec

106, ubi

uallo extra dioecesvm


lnlr itrlrntiis sit.

suam
f\

m-s-hi/s
,1

n m

capHvi,

nii h\

pro subjecta
y\
.

mati
aii
;

aliquot

nr

>sn

,n

ns ijiinlrni

,/ito

ejusdem
conslabal
stiaci

Porro

synodus
ciiri-

trin/n/r

episcopatus

Leodegarii
<</

quinquaginta
ul

qualuor
ox

episcopis,

celebrata non faerit synodus;


SOlidl /nni/nihi
,,li
,i

verisvmiUime cum nihilquoque


ii,
I

cougrcgatis,
in

Leodegarfi

testamento
tertii
;

r r,

m niiis,
,,,,.,

ul

iinnni
n/,i n

OtlUS

observavi

Praefatione secunda Secuii


fuil

non
;

jmnn m/ nltrnnn
iirrnln
nn
,,,iis,

n,ilr

,nr nmrnl is
sl,i,nr,n
/

mn ilms
;

ergo
fere

dioei

esana dumlaxal
,

basc
lerlio

synodue
sive

sed

ml

nlmm

rm/rrih m n r
fiirnl,

nationalis..

Itaque anno

quarto

sril/rrl
alis,

ihrtn

si/imilns

imlmimlis

Theodorici regis,
decretis

unasancti
rnonachis
sed
i

Benedicli

Regulacum
non
ut

an

dicoccsana,

an Dicecesanam inntum

canonum
adraittatur,
i

praecipitur,

primum
ri
i

ul
e\

consebvetub et
i

im-

judicarunt pletique. MabUlbnius nationalem / frrr iml/mmirin fmssr ccnsd, ,;,. ,,, fallOT, inln/lr.
<<t

postrenw

ea

oanom
</>-

imlr ronrlmlrrrhliri/hl,,,,, S.
ii

Ilri.r.l/,

I,

SBBCUtO VII

iin /./

synodi.
iliai
<

Sunc

idendu/m, an ista synodi


i

i"m

s.

Leodegario

cha com
hisloi
i

vru/m re%

um gestarum
tilius

chronologia.

i rancia epufoopis fmssr inmmrliis. uh mrriln mll

quam ab omnibus fere toM/us commendatam <>< prsescriptam


,,,,, rsl r.r n/intis

82
ePrt

toino

DQLxxni, Theodoricus, Chlodovei


ipsa

i</in

ejusdem
,,,l

verbis.

torttus,
sii.

exlincto fratre Chi derico,

imperium capesin

85 Sententis sua argumenta proponit in Prsejnhi nr


s.i ,-,,
,

natum
'

Sinii

Mabiltonii verba

brevi
sseculo
et

Chrono*

,,

lx

,,,,,

|nr,,

Quia

llO^C SVIIOI

logica
riedu

Rerum Franoorum, prxfura


Hno,
estque
sententia
Itaque
(17:,

secundo

Pagii

aliorum
regis

mmc communior.
nnnus
fuit Christi
\fabillonii

lertius

Theodorici

quinquaginta quatuor episcopis brisliaci ci ngri gatis quia per ea tempora synodi pene omnes, in quibus canones condebantur, eranl mim>
:

dw

consta,bal

'

']

''IJ""'""

ue/ 676;

servata ips usnwt


\

ratione com-) uta


169 etseq., ubi
.

Diplomaiica

'"' vi. ,</.

producitbina Theodo-

""
c

diplomata

data

"""ii provinoiales quin statuta synodi Augnstoduoensis censenlur inter canones ecclfesisa Gallicanaa '"' pro universa Gallia condila simt, probante 'i
: 1 1

mense Septembri .-1111111 v wnno 678, et tertium


I

oanone

sexto-: Dl in civitalibus

non Inveniantur mooel ila

nachi. Sedrespondebitiur

datum sub
rigni

ad

die

segundo Kalendas
7/",/
afj
est, 3

rimxum, testamentum
supposi Htiwm
/,,/,,

Julias,

annum vh
nno 539

scnsu sn,

aostri,

"""

"i

Sedprobabilerwn
sti
1

ineptum
//(

s,i ,i

/,,,,, ,,,/,,,,, ,/,

Leodegario litorvm fu
/

m
B75

tnnln rmu/ iri/n tOT U

r/,i.sr, ,/,,,,

n i

nninrro.

DrtUT
ih.s

tMino
,"'<

tamen, hocetiam
<*'

locovi

oum>
:

rum
ul,

referri <

testamento:

rursum oum
,,,.

aliis
,,,

</um,
/"'""'

,/,,

/<i,.hhllhr,lur

nmuniter Mabillonio,
1

ishs <j,<sr<>/us
,,,
.

rm

,1

'"""'<<
/,,,

,/r

,/ui/ms

oitato

detentus
rl n
I.

n
hiC

i/n.rslu,'
/

variissupplh

rr

nl,

,:

S ,s

moi

r/mm/us. rr islimn
.v.

'""
crerfi
i

rl

"i>iiri

dui\ taarai ostendimus.

cumrebustunc
e

83 Mortnio Child&i co rege,

jubeni inscriptiones, quasvn vetustis ooUecbionibus ''/"> cssr canonibus testatw r /

Sirmondus.
.

"^"""i

"<".
rl

ubi
/
'

wm
:

Leodegariua
desi

Luwo

eamilasse

""'' XnSCA /ilm h.rrrsl

videbirmis,
ico,

C.UK.IICS
:

"""""'

^gustodunenses
1

cujus partes

itodunum
ei in
/

rediit.

Ebroinvs Theorio

S Leodegarii episcopi ista in fnones ^ugustodunenses. Cwr <,,,>


<

dorico

advemans
/

augustodunenses
r
'

Leodi

mr,

et
/?.

non

ltm
,Sl

otims CHristtaregati
<<

'"

"""

own

U, sitestamento
"
'

ducibus

,h

"

"'

Vugustodwnum
apere,
1.

'/"'

sanctum Episcopu
est,

''

'/""" lh "

'
'

\h.,,,

synvdus
garii

et

secundum Mabillonium habita conditi sum canones? Cur S Leo


"'"
!

Sanctus, ooulU privatus

ductmque

canonea ap/ellantm
Id

Canvpa,
ui

et

nxm

insylva relictusest,

porum Gallise ?

potius episco-

,n
1

;" ,,

l;i,ml

"todte traditus in monast P annoi circiter duos^ ul

secundum mrespondebiPur,

ir,t,,,,

'"'""""

Mabillonii arguista

respondetui

scribit

gratfs

-'""-.//""<

lori

n\com

'""""' """''" MsynodoAutisswdoi ''"'" '""""" 578 instiim s

asseri,

con-

Avnariusepisvo

cuin

DIE SEGUNDA OGTOIIU


^ ciinisrpipiti abbaii.bus,pre byteris l/rigmta

IS
hic
s

375
degebatvn
/

quatuor
suni
hi, sir
l

jiiniiim i/icin Aust/rasia regnabat,


,in,i

waatum

ac Pribus diaconis, qua/mque diceoesa/nam fuisse,

fnihisiiriimrhii,
erat,

in

jim pen
otestas

.,i,i

B.

tamon oonditi canones numero qua&ragmta quinque, ei cuh [ugustodunenses, << Svrmondo recensifi
infu iabitur.
in

nemo

ea

majorem donvus
liiii/iihiis

fueratque a

sc\ esstt

snm inn
ir/jm
/</

reru/m
i

ted

eaabusus

i<>m.

/!,/, sjnc

('(inciiioriiin

Galli.r.

\<i

quart/um denigue argur

Amlmhii
ciinii,

nimjrs nf, sl is.s ,m ,sw/ .-/ c/Jrca ,it nmmi/miis hn ,j /i />h u s nnslcc 1'J'at
,

incniniii
in

respondebitur primo, verba canonis:Ut

inquit,
sui

memoratus Ebroinua
el

ita

cupidilalis
di

civitatibus

non

invenianlur

monachi

accipi

race

census,

ambilioni

p cuniae

ditus,

posse de ciuitatibus d'UBcesis donec pi <betwr, wni-

ut

illi

coram
quj
plus

eo

juslam
pro

causara
detulissent.

haberenl
I

lan;ilii

cnin lunliini lunc

c, /u/ssc c/nhilcm.

Inlrrim

iiiin,

pecuniaa
aiii

umque

novis

juverit ea,

qu& deejus hodierna


Ga
ia

<>m/>i>iu-

ihii iris

causa,

redimenda
bujus
jara

justitia

<'um

dmetradunt
tmn.
alias
i\

scriptores
Praeier
se

C/wistians auots
plurimas
Bcilicet,

aiiM

argentique
animi,

immensa
ob
eura

replessent

pccunia,
eispolil,

coU 324

Augustodunum
Molinura

quorumdam
dolore quia
tacti,

causam
fueranl

urbes

sub

continet;

contra

commotl

Borboniutn-AnseJmium, Semurium, Belnam, Flaviin.i. iiin Sedelocum, avallonem, araeum-Du.

cium,

cium

legi.i,

Septingentas paroecias, canonicorum colvirorum ac mulierura omnis generis plurima monasteria, abbalias plusquam quindecim etc.
etc.
'

solum rapaoilalis exercebat commerverum etiam pro levi offensa sanguinem nobilium muitorum fundebal innoxium. Sanctum
itaque

non

Leodegarium
quia

episcopum
superare
ul

ideo

babebal
in

suspectum,
verbo,

eum

non
ei

valebai

Sec
in
ci\
ii

<ndebitur, verba ca/nonis wc legi

Ul

nec adulationis,
el

ceteri,

impendebal
Tyranaisi

Ltibus

inic/in/i posse:

errare non inveniantur ; ei ii<< Inhibeturmonachis nostrae dicecesis,


sitis,

obsequium,
niiii

contra

omnes minas suas semper


intrepidum.
ul

coguoveral
iii

permancre
tunc

ne
l>

m
87

civitalibus seu intra seu extra dicecesim

ii

- 1 1

dederal

ediclum,

de

Burgundiae
de

va^entur.

partibus nulln- praesumerel


qui
ejus

adire

palatium,

ncunt.

quod observavvmus de canonwm wisoripliom UrS,quodque validis vmumestMabillonioadrld,


rr, SO iilm
l',.i
iii

accepissel

mandatum.
suspecti,
ul

Tunc

metu
capitis
infli-

'

priore Fueranl

onmes

quod cogitaretad

'" '/" mrnlil


<<</

,1,/rrilil
]\. rl

chnm
lll

,/>\cn,
lir n^i -s

suumfacinus cumulandura,
geri
i.

aul

quosdam

/olmnc
<"'>

s.iriinim

\\vj. tislt n

amissione damnaret, aul dispendia facultatum

wniiquis appellatos fuisse, ait; Procauones ptecea quod in dicecesi ejus liivitatis conditi sunt,
diaios

Eo
im.siciim

"

icniii,
esi

quando ad
ita

Sanctum
Clotharii.

rhtmtut
'

autem canones S.
(jiinni

Leodegarii
i/

Quod eorum
<i '"

perlabus

nuntius deobit/u
.

auclor Eueril episcopus sanctus.


faciims,
locus
sit

abrumque
si

Tiinc

idem
iii

Pontifeji

JJrsmus,
ac

concito

probatu.
ubi

Na/m
pag,
esl

quaeras,
;

Quis
>facile

cursu

palatium
rege

perr

ixil,

cum
in

suis

comml-

Christiacus,
1

synodus habita
519: Nob
Chrisciacus,

litonibus de

traclare

ccepil

Qui

audientes

ponet

iiom.
nisi

Annaliwm
si

Hildericum
sii.i

lustrasiorum
juxta
elegil
sui

regem

adolescenlia

dixerim,
villci

legendum
in

quae
i

regnum

temporis

sstatem

regia

eral

Pontivo.
\

Sed
nil in

erti
sil

disponentem,
volentes
f|in

quaadam

pars

optime Prancorum,
Bbroinus,
I

/inlih/r

ussrihlm
ilnrcrsi

/nimum
;

S/

Irjrin/ u
i/n

Chrisciacus, conditi
sh>,/ii,,r,is,

non sunt cwnones

Lu

eura regem habere. sub major-domus fueral


ejus

Nam
rege

othario,

cnm

l',mlicus
alias

/injils
l

pWS $H
n
ei

Theodoricum germanum
lYatn
in

cupiebal

subrogare
erai

Picardix, Chrisiacus v&ro, Creciacum, vulgn Crecy, loc


\,i .iiici

regno
inter

ii^

'

vero
el

Ebrolnus

tunc

?u
e

Am wnenequidem
re-

odiosus

Prancos,

quia

meluebanl
consilio,

bujus

iim

Wabil
fuisse

iiim,

ponderis jugura,
miIi

quod per eumdem


relii to

suslinueraol Hilde-

/,im,im

dictos

cauones

S.
<><

Leodegarii, quia
/n.rsniii

rege
iii

Lothario,
totu

ejus

unus

'//<

episcopus interfmi
in

j/nodo

Augustodunt

COnin cjnl.r ac cc/ch/

primaria dicscesu sus civitate ,/l.r. Sa/ i/c n/s /,/ m sn is lic/
.

sublimaverunt regno ac miiiiu complexusest hic auctor

picum

P
-

vut

isvet

deoad interruptam tantisper rerum seriem, sive aii Snnch nosin ijcsin iihiinm, 670, episcopatus decimo
'<'

Mihsrmiju nml <", '/"'' imjmi Ebroini gu


funchi. sniinijur
,,/,//

/us/iis Iruilil ,i,m/n,uiiis ,lc

causam

deolarat,

cu\

ii

><-

,>i,iis.

wndecimo.
ri

quam
hxc

Theodoricum,
'/

ihnjiim/i.i optarmi
/ims rinini
i

Francorum optimates. Sed


diversis

,>/,,,

hme
fc

inde ad^wnctis
8
<

declarat
,,.

idi

/niil/m

Clotham
I

ohihi.
tUi <><>"
.1

h/mhom
detiberati

VII.

Examinatur, an> inorIII,

ni/iiim.

nr

,h

tuo Clothario

Leoile-

Interim,
(

wi /'"'

rex

Lotharius

Domino vocalus
Hebrolnus ejus
conL,

i,.

!,,[.

luce

migravii
iiniiii.

Sed

'-11111

garius pro Chiklerico contra


et

frnt,

noraine

Tbeodoricum,
ut

vocatis

optimatibus,

sollenuiter,
in

Theodoricum
an

steterit,

debuissel

sublimare
eos

mos e regnum, Buperbiae smrim


deinde
convoGare.
Ideo

tumidus,

noluil

hic illo fuerit natu

ma ggis cceperunl
ul
,

orlam
posi

metuere, eo quod regem, que :n debueral sublimare, patrifE publice

minor.
MortmClotlui-

ulll

se

eum

relinerel

pro

nomine,

oui

'aJ.dun.poa.ot
L
'

malum
NorlClll
,,,,,,

Clolliuui

cc/is

Inh/

injms
S.

a
Neustris
:

multitudo ocoursum, ,,,!,,[


accepissenl
reliC t,
viii

cupierat, audenter valerel inferre. Cumque aovi properegis nobiiium, qui ad

reUnore

mandante
inito
in

Hebrolno,

itineris

rioin

\'eit$tria

p&rlwrbatio
,,,, , n

Matet

ejus

BothHdu,

repudium,

communi
austro

consilio,

Burgumiiaqxu

.^
niillns

//////m
in

Bwgundix

qa

mnes
ejus

expetunl
qul
in

Hildericum BurgundieB

ju-

/rij/m/nc.

Knlcil c

immnslcriiim scrcsscrat
lihrms
,

fratrem,
et

sorlitus

i/isc.

i/m siiccclcicnl,

cl -jcr:;i

erat

regnum,

Neuatrias

ac

regem
nn 90
II ><

sii/icrrmni

/nthcsduo c /uldericws ac Theodoricus,

faciunt.

370
auctoiu
c. .

DK
si,
ei

SS.
ut

I.K.ini

(,

\i;i()

KIMSG.

ET GERINO GOMITE FRATRIBUS MM.


,///.

90 fim
rata sint,
obvio

historiae
i

veritas

eacigebat,

potissvmum ea k(m;
expetunt

Relicto eo

(Theodorico)
ejus
fr.-i-

auctor

erbis

usus
in

sensu

roj rio ei

omnes
aliquid

Hildericum, junionem
.

/w
h "'

rhtodortd

swmptis,

videntw

inuare,

debitam

trem. Advertit etiam Cointiu

isto ">

teaiu

latere

.<dn.ih.nn
e -' ,la '
''

hsred tatem Clotharii, pecoasse,,,, primum >>> eo dumtaxai Ebrofnwm, quod sohts otm suis ipsum in solio collocarit, non convocati* de more regnorumoptimatibus,qwisolemni
fuisse Theodorico
isti

mmvme favens sux comnvuniorujue


:

alio-

rum

sententi&

idcirco

alia

usus interpunctione
ejus

legit:

Hildericum juniorem,
im/uit,
iidii

fralrem, et To
sed

Junioiuvm,
ricuiu

id

fratrem,

Cbilde-

actui

irni.

ad majorem gentis splendorem ccteraque prxstarent, quw vum generatim


Pu

assiste-

relcrre

voluit

(auonymus)

ul ChiUJt

ricum

hunr,
rico,

cognomento
Glodovei

Jumorem
palre,
io

seniore Childe-

omnes,

speciatim pro suo quique

ordine

et

primi

distingueret.
referret,

Nam
igno-

gradu prsstare consueverant, Sanejusillud Theodorici videPur agnovisse multiPudo

cum
rare
(ratre

res sui temporis

littoras

Ua

nobilium,
properavit,

non

potuil,

Childericum
misse.

natu
">>

majorem
vm/merito
alicujus

qun: ad salutandum

regem
servatis

novum

Theodorico
:

Sed
ego

uam velsicnon
conslitutus esset;
n
nisi

antiquis c&remoniis

Chiffletius scriptoris

Quoa"

oplarem

antiqui
In

utdicas Burgundos acNeustrios


sibi

auctoritate
est

Qrmari.

primis

enim

cogitasse

de statuendo ac
\

rege
ta

Childerujo,
re\ ulsa

praeter

morem
stirpe

scriptorum,
ut e

>>>

ex secundo
-

magis
non

regum
nibus
fuerit

Qoruerunt,

sub prima duobus cognomiqui

animum
rentque,

EbroKni peniti/us invrospicerent, judicaid\

regibus Juniorew
taniti

appellent,

qui

priore

n\

ocatos se

fuisse,

inlervallo

disi retus,

quanto

Childe-

sponte venientes ab aula fuisse repulsos, ut


solus

ipse

ricus

hic

;i

Childerico,
ejus
est,

Magni
auctor

Clodovei

parente,
certe
in-

cum

suis

pro arbilrio
/./

regem possideret, ejusque nomine suo omnia statuerei >>> di/rigeret, dei

qui

iuii

.i\i
jioii

Dagoberti

atavus...
isle,

Mihi

dubium
spector

quin

horum

n,i, rei

advt rsantes

elsuspectos, elevarei assen-

Hentes acsui similes.


91 Rursum idem auctor jus Theodorioi quod indicat paulo ubi ijilnij j re gno videhautur esse ^ uu dm< q U
\

temporum, Childcricum Theodorico fratre luisse, existimaverit, idcmque juniorem cum


illo
(si

aiinquoidfwt
fimdatum
Ttoo

aliait,

tamen vera
His subdii

narrat]

Franci
'</,

ipsi

senserinl.

ncwn

Chiffletius

proceres e quibus idem

pri-

anonymus insinuatjus
Clotha)
ii.

Theodoi

ici

ad

succcssioniin

marii...

crinem

sui

dominj

(Theodorici

ja/m

captivi)

lemeritatis

ausu jusserunl amputari. De-

93
fletii

Nemo

mfwiabitur, <>/>.

lectionem

C/iif-

coutra,
t

nique Theodoricum ipsum


ducit

mox

ita

loquentemvn-

anonymus, acsi nullum ipsi de suo jwre esset dubium. Attonsus enim et a Childerico interrogatus, quid de se agi vellet.
injuste
lueral

magis obviam esse seuminus quspsitam, quam CoinUi; vmoillam auctoris enti omnino corifor1, in <s.\r,

nonpoterit non fateri, quisquis sequen-

hoc solum, eo quod

dau.
ii

utavcrit vel Mabillonii editionem vel

novam

de
i

regno ejeclus,
i

judicium
est.

silri

Martino Bouquet

adomatam,
:

tom.

II

Scriptorum
sic

Deo
ctoi
;

elere
El

xpectare
caeli,
i

rofessus
sibi

Addti
est

auha-

Rerum Gallicarum
Expetunl

utrobique enim

legltur:

Deus

quem

judicem

Hiidericum

ejus Fratrem juniorem.

Hmc

postmodum ipsum periiiimi regnare. Sed quo fundomento niwwnt fv. dict mus jus itlud [n vn &u\ rema Clotharii morientis volwntate, qua sive \ eciali in
liciler
/
'

bere

professus,

non immerito optabat ChifflePius proferri testimonium antiqui scriptoris, cujus auctoritate prmaretur sententia
iii
aetate

asserentium,
Childerico.

fuis.se,
et

loricum fratrem amoris affectu, sive

Theodoricumjunio Equidem stmliosc


>

Ebroini
sUride-

ului scripta

omnia
njeci

monumenta
>
;

elera, >

quibus id

dirigt nttsinstim tusut cesson


1
/

eun

mii

posse

r.i

istimaba

et

signarat?
' .

revera

varios texPus

hoc asseramus, nihil succurrit prsetei


.\n
>,.
.

irj.rn.

..

regum
licet,

filiis

usilata, qua,
ei

MerovU gl apud Gregorium T, ,

t>'i

ronensem
nguvneis
'"

Fredegariwm

undet seposita auctoritate anonymi nostri idjudicarunt illi, nullum tamen clarum ac evidentem, lica-ri queai
i

scholastieum

videre

relictam > defuncPis siveparentibus sive conh ereditatem ewsquo interse non semel
'

ad sensum omonymi nosPri


iiii.

pet

Chiffletium

alle-

ihijiiMinuii

h.iiiis

suni

pluribus Gestis,
V

berani

//

msuetudini nihilo firmius quam


Theodorici innititui

wtyecturse fus
Theodorici setate

etenim eam

etiamnum
o/jj

obtinuisse,

admodum
sub Da-

ostdubium; imo potius


usu

aretfuisse abrogatam,

conPram

introducto

primum quidem

goberto l,deinde verosubClothario III, Tlieodorici,

> Chronicis regu/m Frafworum apud laudaPum Bouqvetum tomis secundo ac tertio, ubi enwmeroMtw Clodox > ei Bathildis filii, ei Theodo ricustertio temVum loco nominatur. fta /ii tom. II pag. 569, ubi in GestU regum Framcorwm legimus Ex Bathilde regina ejus habuil tres

Historiis

"""'

aginws, fraPrenatu majori, quorum '""v ^edegarium cap. lvi et ,.vn cum

Qlios,

Clolharium,

Childericum

atquc

Theude
parte
(

ricum.
94
1

""

'""'""' Chariberto, alter autem (vide


!

Eodem

ordi/ne

enumeranPur
,
\

prvma

ca.
''"''

><

"

""

Franc.

adannwm bhhnum

redegaaii continuati

i49,

> brex ibus

hro-

*'""

9)

rraPribussuisChildericoei
<"<''

niois

''"'"''"'
''.

Theodorico hxre-

;'

m
'

'

" *qw
,

fueratpartUus.

'"

. oua

CUldmco
,

regum Froyncorum pag 664, in Chronico Adonis pag, 669; in Fragmento historico pag. 092, '" Prosapia rfyum Francorwm pag. 697 et
>
''

'"'"
ll

r erat

neoentiores pene

libelto
'"

iir

" '""'

adversamnatu

Majoribus-domus pag. 699, sed

vpsc

umfiliorum Clodovei
,,,
II /r/ " /v
i

lh '"'
'"'

Prsfationc,
"'./">

^ejChilderie
lum appellant.
'

amonymwm,

qui

sscoulo
toi

mi
j.

'" sl "

secundo b

Francorum

conscripsit,

"

"

"

'"
s S
,

92
I,

l//</
'

hu-ii
;

l>

;.

'

Franoiscm
qui
in

r,

"'""\';"-

Chiffletius

''"

dos,

Dissertatuma
ue

tnu,

'.""';

'"/"'-

beap*rbisr,

Kvprxsente
/

ulascomminisciait, ui nullam Qdem mcreatur auctoremque piims partis Fredegarii continuai erandum appeUat consarcinatorem ex Gestis lv " l:m p ranci rum el Dagoberti Historia. Reli-

^^tiPutoperPracU

""

^llegata

-"""'"'-'
'

""'-

" "!"' ^aPus.est, ':"[ / '"" ,( "" (/ " / '"""


'

)oC lotl
,
j

Opuscula vel s.militer fabulis ab hominibus confecta, qwi


,,,

n
/,-

jousnarrandis ,m

remotii rrlliyllnirs

mos

<

fuisse

descnpserunt. Hoc de Adone nominatim obscrvai Bouquetus dicens Q Uai de regibus Francorum
pruii.i

DIE SECUNDA OCTOBIUS.


prima slirpis narrat, el bauril ez Gestis regum Francorum Von afferoai ia n, uscula, qus Bouquetu\ tomo tertio inseruit, et in quibus eodem ordine
fit

377
iis

quam debiPum ab
U

merito requiri,

in

coni

tewmdisgenealogiisnativitatisordinempotissimum

ii

enu/me atio filiorum Clodovei


dicai editor in Monito
,

cum

de

iis
.-

uni-

versim
hsesilavi

an

scriptores

PriBlerquam quod
ex
suli

Diu sequentes typis ederem, enira nihil habent, quod non


/

rse\ io in

illos

verum duplicis generis persons in serie genealogioa considerandm occurrunt\ alue, quarwm una ab altera originem non t/rahit, ut sunt ejusdem aVris et matris tiberi alise contra,
:

ntm

quarwm

ma

ab altera trahit originem,


vel

quarwm-

antiquioribus

auctoribus

quos

dedimu
geslae sunl,

cerpserint,

recentiores

sunt.jjuam ut rebus, qu<e


stirpe

ascendendo ad progenitores,vel abhisadillosdescendendogenea

que generatumem

posteris

prima

regum Francorum

Rdem
Opua uK mhil ,.-/> nncitur
, i

faciant.

95 Eos mirr collocat


s.

logus eaponit in posterioribus, non item in ri bus recensendis nativitaUs ordinem a genealogo
sci

auctorem
editse

Vitse

secwndx

vari necesse est.


i

Wamd/regisili
ii

abbatis,
ct

MabilUmio s,t-

97 Quaproptei ex officio,quod genealogo incumbit,

qulbvt
ut\

fo>

rn/n

Henciliclhio,

nohis

tom.X Juliiad
licet

nequddem
filios

mata

consequiVur,
nativitatis

ut

laudati genealogi

diem

xxn.

procul
u.

dubio,

quia,

auclor

is

Ctodovei

ordine enwmerare stu~


:

Opus tonren ipsius mterpolamonei Mabillonius. ei vn iis prxsertim, quse ad chronologiam spectmt, ui ewemplis apud nosprobatwn est. !>< ista porro ita
scripserii sseculo vn,

tiim fuit ssculo

'///

duermt, nedwm ut reipsa enumerarint ei sane nriorem genealogwm in G uam conteamit,de ordine natMtalis in rece lodovei
l

filiis

parum

fuisse sollicitum, dilucide constai vel


l

Wandregisilibis eodem quo in prsBcedentibus, ordme recensentwr Clodoveiet Bathildis filii, ac secwndo quidem loco apud nos tomo oitato pag 279, ui sequiPur : Bathildi namque rcginas,
S.
f
,

relictae

Hlodovei regis, obitus triarcharum Qliorum


s.

ex eo, quod, dum in memorata regum Prosapia dmos Dagoberli senioris fiUos t Clodovewm scilicetet Sigebertum commemorat, Clodoveum, <ir rn/iis hic filiis disputamus, pr&ponat Sigeberto, quem tamen nat/u majorem Clodoveo /
ibit

ac successiones insinuavil

Wandregisilus, e quinatu,

inficias

qui Sigebertwm,

cum nasceretur
\ustrasia

Clo-

bus Hlolharius, qui major

eral

quartum decisubito
caruil

doveus,

/<>ii<

secundo anno

in

raum

regni agens

annum,

consortiis

ex Covnlio
nii

i/n

Annalibus ecclesiasticis Francorum

humanis. Deinde Hildericus temere ab insidiatoribus


intcrcmpliis, a
praBsenli sublalus
cst
vita.

(iniii/iii

Christi 634,
,

num

2, alii

que scriptori-

Tcrlius
re-

buS mlrllrr,

,1.

quoipic
gni

Theodericus,

superstes
:

matris,
juxia
His
viri

98 Porro etiamsi
iiimrii

apertissime

constaret
oly

iinr.

suscepit

gubernacula
iii

sicque
esl

Dei

minime

constat) genealogos ea Bouqueto


in

et

propheliam evenisse, manifestum


pro
coiiiiiiu

meliora
comperi.

Chesnio add/uctos,

recenst
ut

dovei

filiis

mione
ille,

testi/mon/ia
si/nt,

non

curam omnem

adhibuisse,

nativitatis ordine

Videndum nunc, an
Chiffletius, Negabit

talia

qualia require at

non ta/ntum, quiadesumpta

smgulos nomtnarent ; qui probari possunt finem hunc siiuiii vel rei/psa assecuti, vel potius certo
assequi valuisse 'Sane
<

smii

c.r

scriptoribus nec

statenec auctoritate cum


quin facile

um

hesnianus

anonymo

nostro comparandis, sed vel


est,

quia ea intet nullum

maanme, ad sensum

nullo prorsus indicio a tatem


dubitari potest %
a/n

suam

prodat, met
1

ito

non tanta ipswm inte

ei

filios

ea>plica/ri queat, dicendo, quod memoratis scriptoribus seu potiusabu/no eorwm unde acceperuni alii, facta sit enumeraprioi non eo ordine, quo nati, tio filiorum Chdovei sed eo dumtawat, quo monatchiam adepti su/nt Uoc ipsum utcumque innuit ultimo loco citatus,
,i
-".

ejusdem anonymi

Clodovei temporis distantia intercesserit,

ut

nihil
litte-

rnii

iir

iihs s,n,\

adeoquc, nioi voluerit, nec


/<

nsignare pot/uerit Quod vero

rtinet

adBouvidetur,

qvetianum,
sionensis,

si hic

auctor,

ui
ci

Bouqueto
s'.

ii/rni sii ,11111

auctore Chron
./<

Medardi Suesremot
observat

ui

ulo

sni

floruit,

iiiim ait, per


//,
i

Wand/regisilum
obitus
el

Bathild>

regmse

fquod supra de

aliis

ctmm

scriptoribus

tos

fuisse

successiones

filiorum,

rinM

,i

Clodovei ejusque filiorum temporibus,

quos inter tertvus ordine successionis regnigubernacula suscepit Theodorious, matri m vivis swperstes.
utl ,ir,
I I

quam

ui

rebus,

quasde
queat

illis scribit,

fidem

indu-

bitatam
do
\

facere

Vec

est,
filiis

quod
cosevos,

om

scriptores Clodoveo ejusque


,,.,,.
>

,/,

por-

96
forte

i/

inquiet

CT
posset,

etiamsi dici non nemo % memoratis plerisque scriptoi ibus


:

interciderunt,
>

laudatis ssepe genealogis forte

jue nativitatis

ordinem

Cl

ani potius ab uno eorum pi


/icinii.

iore, u/nde reliqui acce-

rico

Theodw

Clodovei
iiiuii

filios

non

ordine

nativitatis,

se;c\

oque a signandum innotesa re\ otuissit,mcer-

scdsuccessionisinmmarchiamdumta^atenume/,///, ihci
ii

iiniiiiiim

posset, "' pariter fieri

tum paritei manet, an Clodovei filios natix tatis ordineenwmerarint,velpotiusancerloenumerare


otuerint.

ab auctore Prosapia regu/m Francorwm t qwam Bouquetus tomo II scrvptorum fterwm 7 profert, vel ab auotore Genealogise eorumdm regum <> Meroveo usquead
vel

Martinus

99
fletii

Vihil

itaque hactcnus habemus, quo


i

/,,/;;,-

Chif-

sententia

ellatur;vmoa

UiothecA

regem, quam em veteri codice i/.v. /-/Britanniarum regis vulgavit Chesnius tom [Scriptorwm Historise Francorum pag.m. Cumenim ambo auctores memorati Genealogiam
r
,,

parumconfirmariposset, si Chronico Sam siano, quod antiqvo idiomate Gallia BouquePus tom. III Scriptorum Rerum C edidit, integra sua constarei fides. Etenim
cap.

xxm

Childericum
in

niorem
CilsroisCloot quatre

regum Francorum primsestvrpis contexant;geneaautem solennesit, imo incwmbat, ui nomma


principum, quorum seriem genealogicam
/,,//

apertissime
thaires

huncmodwn insmuai
quanl
il

morut,

anz regne.

descrir

nativitatis
n

asserendwi

est,

ordine recenseant, sine raUone alteruPrwm ex taudatis ge-

couronnerenl li Prancois le main6 utvn margine notat Bouquetus, mainsnei qui avoil en non rheodoric; Childeric le tiers envoyerenl
Lors
^ustrasie
e liot
!

nealogisasolito f imodebito genealogis more forte mdis Clodoveifiliis tse,atquead non servasse Bquide iKinriiiiii.

Quibus ego
'

verbis,
fnaine"

sp
sive

ntextu,

Unm

*d
hic

verl

vnficior,solenne onrnino esse gensalogis,


Octobris

imo tam,

quam

concedam,

M
48

mainsne

;"'

Tomus

I.

,..

ss

OER.NO COM.TK FRATKIBUS MM. LEO DEGABIO K.MSC. KT

C.

B.

naHsun tTheodoricvstCItiUer>cus,.vnam, '-'"'""" "-,'

,,.,,.,,/,/,'";

to]M
*

'/
,,
'

/'</-"'<-'
""

;"'

"'"'
,.

"""",,,
"";,:''
..'/;/., ,
v !

;,',,.;,
.

,,

etor.sibidaripos-

cestu

quo possit coiugi,

?sasw: sss
Zi
autem
rrater
,

',. "i n Rathilde reovna, ,

^SSSS^
^srTe

"

tempore Dagoberti

w ,
I ita

, ,. t/u/multus sedaret,

.*/ .,,;

*~

anvmo,ut

ti, Pndoricus

ptededucipossevidetwrexFredegano;hicemm ine -,, ..:. m,uw

rtD**^Iwd
lorum, R seredevastat

,
,

"...

-r

utfi

una cumVnllaldo duce


i

,,,,,,,,,/

Childericustertiogenmsn

** /.-. u^ui /-<;; ,,w,, cap.Linu.i-wvetLWSubeodemDagoberfata^elut mINeustramst to.sedereg

,,,

,;

1
m
te
,

Mexpr*
Chr
nai
abuerit,

eti

Sandiony
,c
I

m
-,
-

feliciss

lepmgit,
tis

uVpote crebns

^ptvmbu
est

szculummi;Lai

ipsiu
i
I

tDagobertt odio smutnsque susm-

tumjadhxc^demtredeganus,*
Coint,

;,,

nJnpn
1

non ante sxculum n

m 633 visum
l

cap. lxxx\

v// '

Jwrtoittwi feoflu.li
nt.

mtounUaquatuor

tam ^wlumvn,wChitoriousacn*h
ricusflorue)
habitu

pr przapuos r iamfuermtsecuti,apu4 wes,quiipwmmNeust nuai Dagobertum


Austn-as

100 Hisceperpensis, Chronico Sandionysiano in ia /i (emquidemindubUatamliabenut


i

sein Veustria,quoad vixU, retim in Austrasia molvrentur.


10t?

(^/"/'/"/'/'''

tamen

erta
,i

llni

m omnem dem gan.

verisimile ad/modum ex Fredeimo certum quodammodo /it, [usPrasios mp/,,


,////

c.iwft """>

,/,,,,,

Ucetenim Bouquetus supra oitatum laudati Chronicicaput excap. \u\ etiLW deGestis regwm
.

sr ,

,,//,

,'/,'//,.

regisque, oui antea

in
,,
,

amo)

ibus fuerant,alienat/um a se

animum

mmptum
nonnullis
i

annotet

in

margin
<

,/

adscripsisse,
regi

praadeoque

tmen etvam
facile
o
'-/

aliis

antiquwribus

ah illosaltem tempore
deret, fuisse aversatos
potesl
I

m, qui

in

Neuslria resi-

rwus,ei quibuscertius aliquidsciripoluit, iltudesse


i

Conjiciergo non immerito


\

luni
i

ejusdem capitis mspet


<

isios

non tantum a Bat


in

na

factaque

atione
a

apitibus

tti

regem, qui soli Austriis do

retur, (quod
et in

ai/unt

unm

Francorum

Bouqueto assignatis
ea ordine,

maniple-

Pagius

ei

Cointius Imdati) sed

hunc finem

festumevadit
risque auctorib
,,/
,

Quare,cum

quo a

filium ejus natu

mmimum

sibi

dari postulasse,

intui
>

Clodovei filii, certo,


Childericus Vheo-

idimus, a

on possit, wn
illo

dorico,

an

contra hic

fuerit junior ;
,.

nost&t

anonymus in

sens

Chronicum comonat minus qusesito


ctti

datwmque a Bathildc fuisse, ut tumultus sedaret. Cum enim regem, qui sedem regni in Neustria harisvmile beret, prorsus, utvidimv
est,illos

regem

rf6i

prsefici

Bathildis

filis

eum
ali-

eapetiisse,

de quo minus timendum erat t ne


devoluto ad
rfiajt

acceplus, Childericum Vheodorko juniorem fuisse,

qua/ndo
tris

forte,

ipsumper ClothariifraSeust/raskn

aperte edicat; taudati ego Chronici qualicumque


e,
//,/<///

natu

tem
<

maximevero anonymi

nostri,

cujus

habere suspectam

nihil cogit, verbis

mani-

festisnum 89 a
'"""'
<"."

notus.sententiam Chiffletianam saltem probabilem existi is

isiam,ut Dagosedemregnica Austrio bertum l fecisse memin&rant, cum ingenti totius illud autem minus regni delrimento t/ransferret
;

"

admittam ut certam, aut ut opposila probabiliorem, facit tum expositio laudatis ano-

nyminosU
tum
iii

iwitio

num.

.n

applicata,

tvmendum erat a nalu minimo, qua/m a sccundo genito Bat]rildisfilio,ad quem ha. reditatis jure Neust/ria regnum spectaret, ti quandoevivissmefilio excederet Clotluirius, cujus vita, utpote tunc decem
i

vero prscipue
Si

diffkultas non

parva, nme

i.i

an/nos nati, surnmis

adhuc
non
in

"

perioulis, ut id aeta-

'-'

'

-'

occurrit. enim Childericu Theod fueritjunior,qua ratione factum est,utsan taBaiiin

eroru/m
103

solet, erat

obnowia,
absimili
//

Porro conjeclwra
, inl niinii

faciendw
/

et Hymncchti

thildis, Childerici

/
,

regem

sotis

materiam suggerit Paaius


fjiinni
,-/.
iii
'

Crilica. aui, postlli/in nrrlii/ilriii


i

fttsreginaft

iusPrasiu

imperaturum
I

constiluens, Chi derU u/m

Mi!

//////,.
.1

rr-

titvicvmqw
....

Theo lorl - pra

ilerit

'

Nuper, inquit a/uetor anos. S

titftt

gina/m
et

sancti

Sigebertx
II

ust/i

iduam,

'"'""" nymus ooasvus


'"'

vn

Vita
I

Bathildis Bathildi

^min B Bollando

J "'

"""
lustri

maPrem

Dagoberti

in

Hibernia exsulmtis,

aliisque edita, etAuslrasii paci-

aanationiBarisiaciaChildericoAustrasiaeregesanr
ctu to

thoeopdinanteD na BaMde, per consilium Quidem seniorum receperunt Cbildericum Qliura


ejus
"
I

Amando
hiinr

factse, faetae,

una oum

subsoripsisse,
iii

luoulenter ostendit,
:

eodem Childerico tandem num. 5


praecepto
ita-

regem
I

ciiicel

Burgundiones vero et Pranci /'"/'/ majori Bathildis filio)

moav/m concludii
Childerici

Ex

que

donationifi

pro
j

niii uiiiii.

monasterio (Baedito,

tisiacensi
Ob
<l'lt<'

noc

anno

(661

arcanum

101
II""
i

/.'"/"

soripUxresbem multos, tum wntiquos,

tetn, i"i
o

notabile

discimus,

iuni

recentiores,

apud quos apPwm


forte

diffxcih

turit

huk

duam
berti

sancti

nodosolvendo ouneum

Hymnechildem soilicet viSigiberti regis et matrem Dagoac


Bilihildis,

reperiendum, arbitra'"" '"" quidquam nisi conjecturs wm wt aUeri iuin vmprobabili faciendm fundamentum irvoeni Ludovicus </" /"'" //, Armalibui Framcorum, quos

exulls

profectam

esse

Ln

Austrasiam
is

cnra

Childerico
est,

nepote,
ut
ejus

quando
lutelam
se

huic

rognu

prseposilus

geceret,

Ghildericum

promislsse

acceplurmn

Bilihildem

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


Bililiilrlem
,K

379

uxorem Hymnechildem parmn curassa de

qnando

ea

nubilis

esset;

adversatunm

pcvocando.
/,,,,,

matrimonio illo contentam Dagoberto Qlio <\ Hybernia Nonnullis deinde interpositis tute,

fuisse TJieodorico, si ab hujus partUms ptare jusUtiam ,pro oerto habuis 105 Verun qua ratume tamdem tatis
,
i

poterit, S.

Childerici in Utstrasia regncmtis penes Hytrmechildem fui s< :,nm beweodem donationisinstrumento probat; huic autem probationi pauto

Leodegarium cwcmendi Childerioi prsecipuum auctorem


favore, qu,

<'

Austrasia
'

apudChildei
acifice

>>>
-

Inea

isiaBur-

gwnd
dwnensis

ante prsemiserat
rici

Ex eo enim fprsecepto ChiUto-

S. LamtberPus, abbas
epis

,am regnantem est gamsus? FontawllensU acdeindeLughic


pacifi
rio-

de

loco

Barifiacoj

manifestum
filio

(ii

Hymnere-

childem
gis
tio

Dagoberto juniori lummoilo praetulisse, el


sponsa
Ocret,
,

Bilihildem flliam
Chiklerici

jam NeustiHam Burgunddamque

hasc

sibi
filii

vero
exulis

pfigni

administraabjecisse.
/>

ne leneret; swnvma pariter gratia summoque fawre vahiit. Ast an propterea Lantbertus vel ChiL
deiici ea
\

concederetur
/,,s,

curam

[ustrasia arcessendi auctor

ecrstitit,

!<

aliisque, qicee ea

laudato Childerici

eodorico fuit adversatus? Contrarktm liquei

cepto, eiqvc subsoripta


///.

Hymnechilde Pagiusdedututela Hymnechildi mamdata, reliqua vero, etsi im VubiU itse fidex non smt, verisimillima tamen su/nt quare em iis mm immerito conjicias, HymnecJiildem nonsoiumde rege e filiis Ciodovei iustrasiis prxficwndo, cujus
sola

Vitse

ejusdem

S. Lantberti

i
\

\sbris

cerla

est

Childerici

ad

xix

Aprilis mserto; hujus ero

num.%

earponit

LanlberU apud Cfdldericum favorem his verbis : Postquam vita ninctus esl praefatua juwenis
rex

Clotharius,

Iratesque buos Childericum


reliquisset,

el

Theodoricum
inter
;

superstites

orlaque
fastigio
aliis

tutelam esset gestura, prona


-/////

admodum voluntate
ui

essel

ipsos

valida

contentio
parti
;

pro

Balhilde consensisse, verum etiam,

natu
etur,

rcgni
in

aliis

Hilderici

faventibus,
ita

mi/nwnut Clodovei filiusnatumajo\


om/ni simiii) contendis
I!

oum enim

verosimillime,

Theodoricum declinantibus uerandus Lantbertus cautum


i
I

isle

vir
.

veul

se

peddidil

///

//

,ii,ti
.1

consequens, Hymnechildis regina


sibi

regni

uslrasi& admvnistrationem
;

concedi ap-

neutram partem declinaret, donec populi pars aemulam sibi partem superaret. Elevato oamque
ni

pete-i et

sciret

ero

ea

penes

se

eo

dumta

>

at

tempore mansuram, quo pupillus regius, qui tulrl,T

r/us rrnl

o,n iitillrml us.

rn/num per

imbecillam seiatem gubernare non posset,vei \uniillinif rlmni ntiilirr rrijnmuli nrmn rmn
strasiis
tlinlius

sedc regni Hilderico, in tanto apud eum esl bonore habitus, ul quidquid ab illo poslulasset, absque alicujns obstaculo difflcullatis meren tur. Ex quibus patet, S. Lantbertum a udChilderi um
"i
t

ju

1'ru

nCOTU m
licel

iiimm rr/m

m si/mnm

jurmrrssr
i

regem dari summa oura ewpetiit, subquo llmnui \ush OSia imi >nn siim m, m />
i

iii.

intei

im

ei

antea adversus

iiruut
S.

nuinsui
nff nlitrr
ttd

ti

r.i

islimtihul.
.

non adhsesisset. Quapropter licet pariter Leodegarius apud Childei icum monan hiam jam

104

Itaque

etiamsi

Childericus
ratio

Theodorico

uium plurimum

fa\ ore valuerit, consi

vrrsnriijus
lorictde-

u,i niiiintiir
tiU

junior, reddi

non inepta potest,

i. uinrtuui iiium

Viru

apartibusChilde-

t/iitim
r,i
,

Bathildis Childericum, Theodorkso

fenderint.

regno regem imposuit. Quod conjecturam esse rcponas, qwid, yo, si T/irnt/m-iriis Childei ico statuatw junior, conjeotura n eiiusafferas, ut Theodorico jus suwm ,i>i fratris Clotharii hsereditatem assi ras Jus auimn Theodoiico ad Clotharii hsereditatem fuisse, umn/rslr tlt.rrnl rurm iit/junrlu r.i uimnium imt

[ustrasiorum
nisi

si

imnr non

riciadversus Theodorioum antea stetisse Certe favoris hujus oausam longe diversam anonymus imir, ,,um. ii assignat : Sanctum Leodegarium,
inquit, eo

quod cognoveral (Childer

cusj prae omni-

bus sapientiae luce esse conspicuum, secum assidue


retinebal in palatio

'

106

s,

legarius

st<

Clotharii

obit/um,

ad aulam properavit, deque

tocentm

StrO

imni

89,

'.III

rl

\\\

u,l,/urln

\,f

r,l

,;U<I
I

nstituendo

cum
r,

regni procei bu
'

/nirm deneges, propten

rsi-

Imnrm
fiirni

/,,

;/.

Q
ul

\n

u,l
i

hUJUS
\\\<

nus nr verboquidem
//////,.

illa

///////

Ursinus

in

uspiam attingat;quamnarratione eorum, quss


ccwrationis
'-

rrriltilrm

rri/u / ril u

Li'()(ir_\i

TheodoriCO
illud

adversatus?
novisse
i/ ///

*<>!

esto

solus

c Sanctiepisi

esserunt,
ostflro

Ursinus.qui res a
accurate
ilr

Lcodegario Pictavii non gestas

mnu,
,

prseripiat;
'/'

eam tamen
Hs

huic

non

videtui
'/ /

rnlmnrm

rn/r

nnm. 62)
jam
episcop\

rr>>nsrn,I is,

imslrr n nfm

ns r-ms, i

mu
'

meminit quim/ ,,r n>,ln/1


i

'.

,/u;r.

Leodegario
,,/./.

""''

itrnim quod, adhuc ante monuir

at prseterquam

llllls<

Leodegarii

non pauca /mrifi misissr dignoscitur, quss ustodwnensem ad cathedn\


I

/m/

quspque
/
.

ab

anonymo
Ut

quod Leodegarium illius fuisseparUcvpem, mmime insinuet, hanc nobitium contra onemnonstaTheodo tlm a Cbi tempOfl
/ <<

nOSt/TO t/iln/rnlissimr rrrrnsrnl U

"'<'>

mirnin

fcru WSC

><

//'

'

nm

,
.

Si

//.

rl

>

m ju

,,,

/i
ttrise

ru/mi non debeat,


r

si

ne

verbo

quid&m attingai
'/"'

reL i".

,,./

>/ Clotharii hsereditalem vel \i mortuo Clothario supponunt. m , r Ansliusm l'l,il,lff>


///.,
.

Thn doinsinuant
Veu-

nus Theodoricum Burgundise <>< regem consi


"/

tui

novi

m salutarent, properantibus,
Ursinus ergo,
1

aula

(II,

interdiateset.

wiUicipato

tem

ui.

deposito

Theodorico, relegatoque

autem
rmln m
,/,m
i

ini
I
|

li

^arium, fidem
ipSO

Hllumn gemconsHituerat;quarememoratum >. ,,., ,/,, possei vocari <>< dubium, rum Frm Berum sxi
sanctusleot\e/>>/ 262, aliique nonnulliasseruntf iustrasia h " Theodoru un\ garius an

rtui

/n,

,1
,

'./'

h0C, qtiod
,,r

Sum

luin

,/r rrt/r

,ms/,l

rilnlis

>

proasimum Clotha/, /nrml l'/i il,/r /ru m ,,,/m> \rushrr rl lln r,/ii ,,,/,
i

is
,

num. 89
m,..r,,

n, Ir

,/,,,.,

Childeric

svAim Ebrofnum prsecipuus auotor eaxtiterit rem-domus rlruim,rislimiintliimnm,rsl.stinrli>< AntiStitCm


.

ne inimiowm
viderett

sibus,
iu.ns

tenuii

Theodoricus,
,

uti

Cointius in A

tnnum 669
l>
>

nnm. M
ea

>>

,,,,,

,//,,

abreptum

Umtopere

Contvrvuatore

!>

>

btgeoerh Lhro-

380
AD.-TORB
C.

DE

SS.

LEODEGARIO

EPISC. ET

GERINO GOMITE FRATRIRUS MM.


atque adeo Ebroini a majoratu-domus amovendi pneci/puus auctor ex~ stiterU. Verum enimvero fuerit id Ebroino ejusque sequaoibus utoumque persuasum, a/n roptt rea est consequens, >". quod Ebroinus eique adheBrentes sibi persuasere, veritati fuerit conforme
dorici throno deturbandi,
,

m,n mmifeste
,

probat,
ita
/>'.

s/
_

//,,

hodiegue apud omnes > deratis, nihit ocour-

B.
rit,

quo certum

Leodegariura

statim

morte

Ctotharii, sive aula sibi ceterisgue nobilibus


,

propudiose ab Ebroino ostea interdicta, arcessi n>> torem prsei >, uum ,/, Austrasia Childeri
, , >

'

exstitisse.

Dubitari tamen nonpotest,quinSanctus,

Siinc. ctnmtsi
sia

LcodegarJUS

(.'/iili/mcn

r.r

|//

//,/-

majora mala averteret, tum $attem,oum res amplius mutari non posse cei neret, Childeru par tibus accesserit,eumque tunc Neustris Burgundisut
>

arcessendo', T/u

udo minime
facile

om/niu/m
iit

adlaborasset,

tamen
sibi

fieri

potuit,

eum malorum omnium,

quae

obvinerant.

que regem $alutarit,ad aulam ex episcopatu suo properans, in quem, conspirantibus contra Theodori umnobilibus, verosi/militei secesserat
fitu,

auciorem crederet Ebroinus, pravia malevolorwm


suggestionibui

impulsus, sinistrisque contra San>i>>>


III,

otum prsejudiciis occupatus,

jam

t/wm,

cum

107
!,i,,i

Leodegarium Theodorico adversanon fuisse, argu/mento esse potest, quod TheoPorro


,.,.,
(

faventm

,,,,

,,,,,

Chitderico

mortu
prosecutus

recuperasset,
t,i,
'

Leodegarium inimicis suis non tanr,i rt

unicum mandatorwm $uorumt ut num. Qrefertnoster anonymiis. contemptorem, ei propemodum hostem falsis calumniantium delation ttimarai ut
iii

vivis esi

<

iriu&

fa\ ore regio

ro

certo

hactenus

probat/um

non
>>

,//,/;

ri

potest.

hoi autem ratione non una />>>>[nonymus noster saspe loudatus de

rium

/>osi Clut/uirii ///,//

mortem
ustrasia

LeodegaChilderi parsit,
>

iihu.s stetisse,

hujusx

e ea

.1

>> ssendi

fuisse

Ebroini

sequacibus,
,

restituto

./>

in
:

regn\

nih torem. 109


inquies, id aperte inteUigitur prvmo Cnronwo Centutensi sive S. Rw/iaru, auotor Hariulphus monachus apud DacheAst,
ea
//////.

///

hitnt

modum
se

profatur

Dolebanl

ciiiin

(Ebroini
.

sequaces}

abjectos

essepermeQdeliter
,

quidem
iiijus

riium
u

dum

populum
poxi

universum
regno,
/>>>

cer-

aiusque

nebanl

declinare

'riicodiii-n-iim

oumque
ramulum
i

iiiim

IV

Spicilegii

pag.
,

149

sic

scribil

jam conflrmalum in eodegarium ab exs


I >

et

Dei

Clothario
ejus
id
in

\rvo
toto

deiuncto

Childericiis

germanus

Luxoviensi
urbe
f

reversum

cum
i

illius
:

gratia

fn

sua

Augustodunensi)
non immerecuperahabitu/m
illius

ipsum
jius

regno sublimatus est, procurante Leodegario Augustodunensium epilemporis


iuter

dentem
n
i

ex
a

juibus ult
Theodorico,
i

verbis

scopo, quf tunc

regni

rito cottigas,

cum regnum

animi industria,
<

vitaeque
I

merito

magnates habeud
LabIU3

rat,

inimici, sed

batur

deinde vero ew

hron >

irdunensi, cujus
a

eodegarium,
i'
1

utpote qui
\pali
>

gralia

or
-

Hugo
tom.
I

abbas

'"
ti<>>>

sua

urbi

Augustodunensi)
vide

nova

BibHothecge
III)

tib.

Mss. pag.

resideret,

eoque nomine
; i

anonymum
>>>>

habet

Quo (Clothario
lavebat,
el

morluo, conlentio

nostrum

num
Ad

ino

adhsn
scv

ntiu

idis

inter principes agitabatur de regno.

Ebrolnus major-

oom
rat
iu

>!>>>

!>.i<-

Continuatoi
>>/>.

Fredegarii op-

domus Theodorico
sanior, Childerico

sanclus

portune ad rem nostram


.

hsccommemoevasit, et

Eduensium episcopus,

celeri,
:

Leodegarius quibus eral mens

Wlfoaldus du>

per
est.

fugam lapsus
Franci
in

favebani
S.

ac tandem etiavm

auslriam reversua
Erchonualdi
statuunl

cx

vero

Leudesiiim

anonymo Morbacensi
libro
i.

iiliiiin

uobilem
per

majoris beati

domus
Leode-

Leodegarii biographo, qui narrata Clotharii 111 morte, mox subdit :

dignitatem
garii
el

consiliura

sociorum ejus

Continuatori huic adsti-

pulantwi

Quje quidem res caeteris lantum luctum, el desolationem; sancto aulem Pontifli - iegario) curam,
i

[nn

iles

Metenses,
in

Chronicon

Moysa-

et

majoris ponderis

injecil

soliicitudinem.

ymus
1

Penes

Gestis

Regwm Fram
>>>

namque
silium
totiu8
1
:

"

assertis etiam rectepropterea

>!>>>.

illum restaurationis ralio manebat, el conad qucm conveuientes episi opi el optimates

Leodegarium a
fuisse.

Theodorico

regnwm
loco

potius

tum
,:
,

Etenim
i

parum

raun.c, quem regendis sceptris praeflcerent, coeperunt deiiberare. Erant enim duo adoiescenles,
liln

verisimile
ut

ap'>>>-

""'

/ -

Vromcos, qu\
""''"'

senioris Ciotharii (imo Clodovei II)

quorura
f

loricus,

"" m "
Thcodo

ex

Childericum,

quein

vita

"

et

morum

io Leodegarii,
>>>.

jam dominabanhuncmt&i inimico


colligitur,

probabilitas

,,,

,//,/

,ri,

ad majoris-domus
fuisse,
S.

<i>-

gnitatem evecturos
'

quemquam
co\

nedwm
L,
-,

magis commendabat, regno el fraternis sceptris praeponendum totius conventus recta deliberatio judicabat nuic elenim peneadhuc puerocommen:

Leu,

datum
El

ruerat Austrasiorum
licet

CUJUS

/ilnis

Unlrims
tvngebat, >

regnum

el

dominatio.

,-._..,

,,
/>

aSnitate proxim

dm
,

modoquam

"' "'>

b > scriptores

anonymi num 37

adolescentuiu., juste e' irreprehensibiliter illud rexerat, sanclo Pnesuli et cunclis


opfniatibus f utillumeligerent,meliuscomplacebat. Solms vero Ebrolui versutia irra labilis ab orani electione dissenlire cupiebal i usta ei paulo
:

quoniam,

laudati.
:lm

108
'"'
L
'

inonymus
"'

"

noster nihilominus de Leodehquitur: Interim invidi hostem


ex

post

adverso,
)

primoque
aliter
-

^^^toad^.-Omniaprovidentis
Dei

""ni.

Leodegarium
refert

cum

Childericum
1
l

q U0

^n.-Io

voluntate et venerabilium principum, qui


1',',-iilr

cum

egisse

putabant.

//
:

pauk
His
ilaqui

i'"-(],
'

"?
n
'

hl

'"
vir

Ursinus

""/""
1

Dei

Leodegarius

cum
Ebrolnua
IhiBibi

a^ba.iMirubahihaurtoritateChilpencus regni diademate coronatus, magna cum exultatione Francorum rex est effectus.

ur be

sua

lviua,

remimscens
lunc

oronium malorum, quaa circa eum cum rege

"^

110 Fateo

" <"'" hisce memoralis scripto! ^r^memte/^Leodegarium aChilde1

ip<0-

'

denc.

e Si8Se

illum

putabat;

adjunctis

aequissimis

inimicorum

sociis,

quemadmodum """^' Unde


|l
1

consulere ccepil

eumdem
forte

Poniincem destruere quisarguat, Ebrolno saltem

rheodoricum stetisse verum cum W9oabbasFlaviniacensisetHariulfusmonach.us WorumhicCentulense,ille Virdunense Chr ;on


.

'7""' M/
"'',

''

S7/
-

'

'"'

,e

^fuisse

persuasum,

aeemusarcessendiex

LeoTheo-

[usPrasia Childerici

floruerinL thres sunt, quamui ^uasdeeo scribunt, fidem certam atque "''T; mtutoatam facere queant. Quod >>> pertinsl
'''"''

Musqvamszculoxi

"

Leodegarii re

ad

DIE
\

SECUNDA OCTOBRIS.
is

m
ai
i

adamonymum
lensis et

\forbacensem,
Leodegarii

exquo

forte Centw.

Virdunensk chronistae hauserunl


s.

IOR1
D.

quiI

dem
"i.

mtati

nonniliil propiot

fuii

cum

altero sseculo abfuerit,


potest,

ab ea nihilominus uno aui forsa/n eti im tanta auctorilatis esse non

VIII.

An

S.

Leodcgarius

quamtae Ursinus,

quem dumtoxat
exstitit

interpo;

lavit,

quique

Leodegario

synchronus

quare,

dum

ea narrat, quas Soncti nost/ri tempore

major-domusChilderici II, an tantum consiliarius exstiterit,

gesin Mini,

fidem certorn non meret/wr,sieadem etiam non narrat Ursinus, quia t/unc, oum hunc snhim sihi praelucente habuerit, soripsisse non
videtur nisi

et

quo anno

hic,
in in

ew liberaliori interpretatione, qua/m verbis la/udati Ursini pro a/rbitrio suo applicuit, Lonnii tierte id obtinet, dum verbis num.praece-

quove

circitcr

mcnse
deinde

Austrasia

ac

drnh
tibus
i

recitalis aperte innuit,


i

Leodegarium
(j

a par~
id
l

Neustria et Burgundia rcg-

Vheo ioricum
> et

stetisse

ciinn
/i

ve\

i
i

tini

rvum

posita, qu e

)co
.

nare inceperit ac desicrit.

'/. necessario non impoi tant En illa p Tanc fmort/uo Clothario III) idem Pontifex Leodegarius) Iubc audiens, concito cursu in palatiura

o intei

i/

"

R,elegatoadS.
ac Ebroino
iiim
i/n

Dionysiimonasteriwm Vheodorico,
det/i'uso,

LeocUgarixu
dtricoii

ai,

siniiht.us

perrexil,
trarlare
rnni
c<

ac
i*(

cum
I

suis

commilitonibua
Ilililericuin

"

de rege

Luxoviense
rediii

toibw Franco-

(Jui

audieiues

Auslrasiojuxta
sui

regem

in

adolescenlia sua

regnum

temporis ERtatem oplime disponentem,


li

elegil quae-

(lani

pars Francorum, volenles


Ebrolnus,
qui

Nam

Lothariu,

eum regem liabere. major-domus fueral sub Theodoricum germanum ejus cupiebat
in

pax et tranquill conservata estquamdiu Childericus adquievii consi/ns S, Leodegarii, quem, ui loquitwi anonymus noster, eo quod cognoveral praa omnibus sapientis
regnis
luce esse conspicuum,
palatio.
im/iiii.

."',/,'',',

secura

asdue retinueral
t

in

Apertius id declarat
Hildericus confirmatus

<<

Rea vero,

subrogare

fratri

regno.

[pse
et

vero Gbrolnus erat

io

Leodeconslituit.

tunc odiosus inter Francos,

quia metuebanl tiujus

garium
Qui

ponliGcem
bujus

super

omnem domum suam


in

ponderisjugum, quod per eum lem sustinueranl sub


pege
toio

Bnblimavitet Majorem-domus
accepto
regni leges
vita

omnibus

Lolhario,

relicto

ejus consilio, Hildericum in


:

gubernaculo.

qnidquid

subliraaverunl

regno

ad quorum mne\

raaxime

adversus
ad

aotiquorum
laudabilium

regum
In

ac

tatem exigi non videtur, ut Leodegarius statim a morte Clotharii Childerico contra Theodoricwm
adhaeserit.
no/i sat

magnorum procerum
iniiiiiiiii

obslabat,

pristinum

deduxil statum.

Lantum
llii:

vero usquequaque omnia regna Fram


;

orum

restiluit,

pro-

III

Quod si vero oppositum contendos


'i "ii Leodegarii

responipso.
.

ni

omnesse
eo ta/me/n

gralularentur,
palatii

regemsibi habare
Li

latur

deo,

Childerico adhaesionem

di

ricum ac reclorem

odegariunx

Ita ille

Ursini

auctoritate
106

certam
i/nnui,

i/ndubitata/mvi
fieri

ut

in

corripitur ab erudilis

nunc passim

niim
iiitn

jam

satis

non posse Cetelectoi

disputata haecsunto, ut st/udiosus


\<r/rsius, Coi/ntius, aliique

dispi-

ciii/.iiii

recent/Oi

omnibus, quod Leodegarium Majorem-domw Rectorem palatii nunoupet, quam dignitatem nec habuissenec tuisse sanctu/m Antistitem,
'

solido

fwndamento nitantur,
,

ut

indubitanter affir-

recte

contendunt.

infni

Vheodoricum
ex

Childerico fuisse juniorem,


arcessendi

113

Argumentum primwm
dignitas essei laica
.

hujusque

iustrasia

prxcipuum

domus domus
tinn

est, quod majoratussecundum, quod Vut-

non fuutepro''"'"'
r/
'

m
ciiiii,

extUisse Leodegarium.
vel

iiiiiinn pro certo afflrmare


ui n/

Ego interim altenegare non ausim,


convincentes.

foaldus,

quianU
exstiterat,

Childerico majorin

" r '"" nenl

postea

etkvm
hoc

Neustria

faciam,

rationes

non

Burgundia subipso monarcha eumdem magislragesserit.

habeam,
C puto
cipibus,
,l/i

uti ex jam dict/is satis superque liquet tamen Leodegarium vel neutri eduobusprin-

Postremu/m

probant t/um

antiquis

Vheodorico sciticet

et

Childerico,

velcerte

favisse, penes

h.rri ,/ilnlfin fssf

quem jus adClotharii III defuncti f islimnlhil, snr inlfiim JUS Ulud
i

fundatum
cedebat
,

fuerit in .rinir,

qua

alter

alterum

p\

Francorum scriptoribus, qui Vulfoaldum majorem-domus ex Austna owm Childerico ad \fn\iii.f f/ Burgundiae regnwm capessendwm Isse tradunt, twm praeserlim ex anonymo nost/ro vetustiore, qui ii*' S. Leodegarii majoratv-domus
praefectura

sive
sive

vn in

ext/rema
alia

Clotharii

morientis

ri

volunlate,

quam, cum conjectura


iirm probare
sil

quaoumque causa, in eam forte assequi, non


.

expresse

palatii altum silet et Vutfoaldum Majorera-domus appellat num. 14

non arbitroi Certum interim est, Ebroinum Leodegario partim accept/um referre debuisse, quod iunc oum Childcricus, dctrusn m moiuistrnuin S. Dinni/su
facile, in juiren l/um
}

fnim commen achinaliones, quibusinvidi homines S. Leodegarium Chitderico regi odio reddere conatisunt, aii Majorem-domus nomine
,

Vulfoaldum, insua nccasione conjungunt, mendacem fabulam de el Hectore conQngunt.


i.

dorico,

regnwm
Episcopis,

Seustriae
exsitii

et

BurgundiB
noster

obtinuit,

Ilis

iii/i/i

meretui

Fragmentum
auctorem
yutat,

Vita

S
Pio

Lonteditor
i/mpe-

im ii mortis, sed
iuii/s,

Umtum

pcena fuerit mul-

berti

episcopi,

cujus

pri/mus

inquti

anonymus

num.9,

Mabillonius
ni,,
i<

vixisse

Ludovico

tunc quibusdam iutercedentibus, el ventu antistitis Leodegarii eum (Ebroinumj non Bed Luxovio monasterio dirigitor in interttciunt,
exilium.

praecipue inter-

114

Infn quippe compa/rent cum


Gerinus
ct

aliis

Leode-

ttttrttoaatvua

garius,
titulo

Vulfualdus,

ei

hic

quidem
U
II, . i

Majoris-domus msignU/us, En verba Denique (Childericusj ad petitionera reginaa >\r.iBilhilds alque venerabilium episcoporum, id esl
bonae
recordationis

'tuiHiilogiccD,

Leodegaiui
esl

episcopi,

qui

postea gloriosissimus effectus

martyr,

Nivonia
viroruin.

eliam episcopi

et

Emonii,

atque iilustrium

382

DE

SS.

LEODEGARIO
:

EPISC.

ET GERINO COMITE FHATRIBUS MM.


quatuordecim,
incompletis
III.

aamu
c n

mni, quornm h*C sunt nomina


pici,

Fucoaldl, Amalregiae,

saltem,

wi

iVcustria

Wlfoaldi Majoris-domus
Adalberti,

Bavonis,
praefati

w.nmiiit.M.

Gebini
largitus

rratris clari
esl

LEODEGArii

episcopl,

praefelo

vene-

pandopatri (LaMberte camobii) fiscoa duos


rogia
i.n-iih
prajfati
;

tmc
ete

" ; </<""

Fonianllensis
esl

Porro idem Clotharius, ut r.r /irnhalis u Pni/tO ad uniiuni 656 nwm. 17 et 18 rrcir oolligitfwr, anno 656 ultra hebdomadam srciiiii/inii Novembris provecto Occidentalibus
regnassc Clotharium

Edita

Aiiaudo Jocuudo
regis In

palalio

autem baBC undecimo


primus

Framcis seu
si

Neustrasiis bmperare ccepit;

qume

nh anxno

illo

su/ipntenlur dicti anni (/uatuordc-

anno

Austria,

qui

fueral

c/ni

iiicom/i/cli.

quibus

in
/ui

XriislrciSKi
Its/irr

rr,/,iii uit,

Neastria

porro ejuslem

recloris

(mbudU! tacipatris,

iinnus ,/rrmnis ,/unrlus


cii ,1,1

uic/ioatus dci/ii.
serius,

dfssimi annoquinto, ex tjuo

regiminis locum sortie-

annuni 670, quo isproinde, nec

cum

batur

post

decessnm felicisBimum magrt


procul dubto ex ipse

sic

unnis uin/ilius

i/ua luonlccivi rcf/nasscl. c VIVIS

Christique clarissimi
il/r

sacerdotis Wandregisill

Hxc

ewcessit. Ast, inquies,

quo menseobit/us illeaccidit?

tmctor sPrwnento, guoniom moa subdit: Plurimae


ejusiiiMn regis ii\nsiiriMii

d&n0ttonis in-

namque
usque

possessioiium latgjtiones

ad

ipsum
115

reverendissimum

patrem

editae

non ante Jtmium, si genumse sini notse chronologicm veteris dvplomaUs, >/'/"</ m favoretn monasterii puellovrum, ext/ra m/uros Suessionenses ab Ebrtrtno majorc-tloinus cl l.cuiruilc c/u. uxorc
Certe
Gonstructi,

nuncexstant.
definitot-'

Drausius Suessumensis episcopus cona/

Sane characteres chronologici


,<> r
''"
1

e\

mter

se
J

cessit,

quodque
cniin

udMelchiorem Heginaldum mter


;

pore, quo
"

iUSC

/ir
Sl

nngruu n
"' ''"
"'

rl

n ,,n u

denOtO/nt Ckristi 671

probaiiones Historis Suessionensis eastai


Ininr

subscri-

7,'i'nd"'

/""'"" oonfirmaPur, reot1,1/(1 laudati Fragmenti verba ex ipso donationis mstrumento esse deprompta, ac proin opera re~
a"
1

'''""

liunc

modum

Actum

AugustcE

Suessionnm sub

datse soxti Calend. Julii,

anno deci-

mo
siim

quarlo repni domini


pegis
;

nostri Glotharii gloriosis-

iiiini fuerit, id

reipsa ita esse, anteonmiaostendere,

t/uriic s/

gcnuini sint characteres chroClotharius


est,

atque adeo aperire tempus, a quo S, Lantbertus


B

nolotjici hic signati,


jiinii

anno 070 antexxvi


regni E
secun-

Fontanellam Childericus veroregnwm Austrasw aodeinde Neustri.t ri liiiii/umli.r gubernare inccperint; imocum,ut ex dicendis atesoet, reliqua Sanoti nosVri gesta faoile queani chronologice
,

mortuus non
i

oum alioqum anmo


post

rjus

</<(/ iimi/iiii

to, ut/intc

hebdomadam

i/am Novembris amni 069 inchoato, sexta Calend.


Julii

snc

\.wi .liuin in

ri/a/o

diplomate adscribi
ProbaMoS. Mariae
it<

ordinari, sisciatur, non sol/um,


rieus tempore

quo idem Childeillis

nnn posset.

Vri uin M/r/iarl /irrmanii.s ni


rccjiic

SeuslA ia

ei

Burgu/ndia regna/re in-

nibus ad Historiam tzbbatiae

apud
ru/m

oeperit, sed etiam,

quoinregnis

regnare desiein Itoc


licet

Suessionas mi. se lustratis^ ac semel atque


r.rrussis rjusi/rm nhbati.T archivis, repei isse

ni seu
iiilrriiu

obierit,

lubei ca/usa

eadem opera etiam


operosius
inquirere,
.

vpsum

Mlucidationis
ii

diplomatis Dra/usiani instrumentum, illudque


an/in xiv

non
ui

rrrr/iliort mut/n

chrnnulnf/m
liouerit,

rum

inrlin-

Clomarii, sed x confectum

nota/ii,

rrin

hactenus reperi/renon

nuspia/m velhm

cliaractcrcs chronologici laudati dvplomatis, prout


i/iud

recedere.
.s/mii

milium desumo
Childerico

a temporeregni Austra-

Meichiore Reyina/do sa/lrm


wi
.

vulgatum
adeot/ue
,

est,

pro

Inelioati.

Regnu/m

illud

hic
o

dubiis
r.,

liahrndi
Criticis

sint,

rnnlra

eworsus estanno 660;etenim


/ir.rrm
ii,
.sli
i

utim Commenta/i

Pagms
i.

ad amhum
aal
nili/l

oos

num. 6
/

\,l,r

S.

I)

n n,l rri/isih
est,

ml

KS.U
II

JuiU

rdil.r,

timif

il

nnl

/imiini

[iirmnt

,0

.25 probatum
13

Clodoveus

anno Chri</ui/</ir
!

nnnir ClotharM non


oollocanda.
117

ante

jlxvi

Ju/nii

anni 670
'"l
,i70,

;.G,

'"/

/iiirm

fryr /irnrrrtO (SUperSteS

fuit

usque ad secvmda/m saltem


e

hebdomadam

i\

o-

Idcm Pai/ius

in cndcrn O/icrc

,,</

aaiium 009
alns
ul>

finem

nni

vembris)

vivis ea;cessit

ab hvjus autem

obit/u

nrni. 6 etl diutius

adhuc differt mortem Clotharii,


vcc slarc ciim

ClothariusIIInon snin
et

SeusVris etBurgundise %sed

OUOd ncc admilli pOSSe,


avctorc
illo

Austrasix, ut ea auctorc de Gestis

Francorwn

et

assertis

mox ostendam, cwn arguSXIU IU

continuatore Fredegarii a Pagi in CrMcis Baronii ad nniiiim 656 miiii. |l) rl 20 irr/r ,/,;/ ,; / r>

mciilnm,
dd.

i/nn

n/nnioncm
Proharc
iii

s/a/nl/rc /utilur,

/'cnitiis chscrn.

ilar/uc

loco citato cn/itcn-

wnnos quatuor

fuit
ui

dominaPus, statvmque ab
ea
II.

illis,

Ciniim, iiim

nondum
elapsis,

mlicet,

dicendis
Neustiria

patebit
ei

integre

mensis Septembris anni 070


/"

Francorum regem die xxix adhuc superstitem

''

Childericvs
relictis,

Clotharw
/iins.

Burgvmdia regnum AusVrasianvm est aderegnare incepvt anno

vivis

fwisse,

Chrisli

anm

ac

poin

nisi sub finem ejusdem mortalitatem ewplesse. Hunc in finem


et

rton

in

Austrasio

iiisliluil

Inm/iim
;

nl ,u,
I.IM'

,i

,,,

,///
(., ||. |;|

vrlul

rninmdis
Ill,
,|lll

non ante wvi Julii, ut infra num. M docebim Itaque ea amnis quaiuor incom letis, quibus dumtaaat posl mortem Clodo660, $ed
I

Christi

Inrn sid.nirrhl

()u,r

lU

l',,','.'.

...

inolevere errores,
hir
i

tandem

.tollantur.

Errores, quos

''

,i

[ustrasia reg:navil Clotharius

III.

wnnum

deduximus, qua idcm regnum conseoutus est Ch Iticiicits II; nunc c.i annis potissimum quaVuordecim, etiam
Clotharius
in Veustria regnavit, annim, quo idem regnum Childertcw Uobtinuit, panH modo
1113
-

commemomt, procul dubio respiciunt Coinm. Vales inn aliosque anno ChristiQlQ Clotharii mortem non UUgrantes, </< quibw anno 668 mim. 7
ni

ita

pronuntiarai
copulat,
aliis

incompletis, quibus,

ui

probabimus,

anno669
alnque
c

Cointius mortera Clotharii cum Hadrianus Valesius oura aiL 008,

Christi annis; a

sed prater privile-

'Irlci nii, n

''"7""'""

Auctor

v
vr
'

M
''

:;;:::;;,;!:

'"""

mii
-.

gium

citatum,

Drausio

episcopo

Suessionensi

datum,anno
vitx
..,/,

anonymus coxvus
**

*
:

mu
Bx

secunds
,/,,

<><

aiserte asserit

quibus

(fHiis

Clodo-

"' Hiolharius, qui el major Datuerat, rastigium adeptus -i pegni, rexitque populum Occidentalium Francorum Veustrasiorum} annos qualuordeoim
""'"'""/'"
'-

argumento ex Beda deduclo, oOiiu anno 670 (in fmem scilicet inclmante) adhuc 111 viv is fnisse demonstraMmus. Grrasse quidem vidmtm nmnrs. ,,, ,,,,., ciothaHi
s/

sequenti,

""

anno

Chrir

,,

""'

''''!''

mferefintionon

innescuere, t

"'""

25

ejusdem

Vitse

sic

sctibil

M"iiM.s

i/i/iis

ciodovei

Hlotarius,
regni

0ra1

oatu,

quartum decimnm

major agens annum

qui

Clotharium annoChristi 670, jam fere desinmte, adhuc '" '"' fwsse, non evincit Pagius argu""'"'" '"' Beda desumpto, quod ad hanc fere !""""" redu ucideew Beda dcmonsm'"'

consortaissubitocarujthunianls hiqwtitaqueannis

Vbroinusawxomiam

valde provecto,

imo

ea

mllelmo Thornom Chronica a Seldeno vulgata,

mense

DIE SECUNDA OCTOBIUS.


mense Septembri ejusdem mni tunv-domus in Neustria adhuc
thartus
III

383
est

eaceunte,
gessisse,

majora-

gundiam adeptus
regnis
illis

Ckilderieus, regna are hic in


desierit,

M
I

1 ..III.

ergoCh-

non prius

nito quam annc

675 vcl
re-

I.

Galliarum rex, sub quo Ebroinus -domuserstitit, onno-670 jam valde provecto,vmo mense Septembri ea-eunte adhuc vn vivis futt,etnonnisisubfmem ejusdem anni mortalirtatem eccpSevit. Fateor, liquet cx Beda et Willelmo Ihnnn adhuc Ebroinwn anno 070 jam valde
proveclo

674

at ChUderiei
citius

\m

Vevstria et Burgundia
:

gnum

finem accepit

signatur

id

in

chro-

notaxia Mabitlonio, Coinl Pagio atiisque reeentioribus passvm admissa, variisque potesi argumentis probari, qus licei tat on rinl ut
nullarationeqwantdUui,validissi7n<i,tammsimt;

v&rum non mdeo, qua ratwne Pagius ea> majoratu-domus Ebroini eo usque, imo ad mense Septembrem (inm 070 emeuntem protracto, mortem Clolharii usque adfmem ejusdem Christi annx adeo ,m/,,h,tamter differat : cwm enim, uH em Contmuatore Fredegarii cap. xcm et xgiv atque em auctore de
gessisse;

majoratum-domus

num.

bmaprofertPagiusinCriticisadannumi iristim 11 et 12 ; prxeipuum huc transfero Petitm


idyartvm
Theodorici
<>

nolis chronologicis,

III

placito de Cl
\sito

qux in quodam ramlmo epu


occurrunt, qusequecum

d/unei si in

Synododep

notenVur

im ipso

placiti

bnuus

/,/,.

ndeRe

autographo, quod WabilDiplomaticapag. i69a?n incU


facile

gestis

Regum Francorum cap. xlv. veroea anonymi nosPri verbis nwn. 89


posi

prsecipue
to-anscrv-

Mim

ewhibet, dici

tam
ab

nequeuni falsata

vel

ptis constat, proosime

Clotharii

III

obitum
te~

an/no,adquem prgcdictum placitumreferendumest.Argumentumeo ferenecidit:

corrupts', partim

regnum NeustrUe
,n/rrii

aliquot

saltem

mensUms

Diploma seu placitwm

Theodorici

ill

de
t

Theodoricus sub eoque omnia toto illotemporepro arbitrio suo administrarit Ebroinw, quid

Chramlino episcopo datum notatur media

mense
i

majoratum-dorrws mense Septembri nni 670 esceunte gerere adhucsub Theodorico potuerit, etiamsi forte jam d/uobus aut tribus mensibus
ni

hic

September, annum vrigui nostri ac prxterea, Theodorious ad se evocassei episcopos solius Neu* striseet Burgundis, ac pi-oin datum fuit, cum rea illesoli Neust/riae et Burgundias dominaretur, sive

ii

aut etiampluribus Clotharius

III e vivis excessi set

'

antequam Dagobertus
Austrasix regn/um
120 Porro
citato

ll

lustrasis

rea

vivis

<./-

atque

ifa

vim

omnem

amittit

Pagii

argumentum

mssisset ; hoc enin vita

functo, Theodoricus etiam


II

rcniiii.

pro morte Clotharii usque ad fi/nem a/nni 070 diffequod tamen miror ipsum pro convlnc
habuisse. 118 Ostendo
differri

obti/nuit.

Dagobertus
678
Christi 678

fvide
12

Pagium
et

Opere tamdtu diffem


e

ad

annum

num.

13)

vivis nonpoteit,

x/i.rlalu
l/u.r
f|
'

ii*.

nune,
rcl

mortem

Clotharii

ta/mdi/u

excessii

anno

ante diem

\\\ mensis

non

posse, sla/ntibus

aliis,

qum

laudat/us

pi-rptrnm
ferlur.

ilif-

Pagius
illo
iii

rrl ii/liriiuil

admilld. Ktcnuii smplorc

Criticis

Theodoric/us post

ad annuml 668 num. 8 et 9 fatenle, mortem Clotharii aliquot men-

ni proin prsdicVum diploma referri non ad medium Septembrem anni 07s, cum tu/nc Theodorious etiam in Austrasia regnarU; referciii/i/ni cri/o est ad medium Septembrem an-

M>nii,

potest

iii Neusbria regnavit ante Childsrioum; quaresiClotharius non nisi anno 670 ad finem pene provecto vita functus sit, sequitur Childeri-

sibus

ni 077,

ii

'im>

tempore eomputati ordine


quatuor,
quibus
ederet,

et/rogrado
i/n

aniii

completi

Theodoricus
Seu '>
ei

dicto dvplomate,

oum

id

Bur~

ciiiu

/idii

nisi

anno

671,

mense forsan Martio


in

gundise regnum

tenuisse in/nuitur,
073, ante
in

perducuntad
quod tempus
et

velApriliaut etiam serius


mcepisse

Veust ia
in

regnare

medium Septembrem anni

Opere
iinir

cum vero ad annum


;

laudatus Pagius
673
in

contendat,

eodem anno 673


restitu-

per consequens Theodoricus

Neustria

Bv/r~

ilirm

x Octobris, nno dnte xv mensis Se-

pteinbris Theodoricum

regnum

fuisse

tum, adeoquejam tum Childericum fuisse e vivis sublatum, consequens esi, ut hic in Neustria regnavit annis dwntaxat uobus cum quinque aut .sct mensibus, quod temporis mtervallum i/nter mensem Martium vel Aprilem anni 671 et Septembrem a/nni 073 interfluit. Ast Childerici in Neustria regnain faisse diutumius, ipsemet
Pagius
alJinnai
in
:

gundia regnare incepit, ac proin Child\ proximus ejus decessor, regnare desiit seu evwis excessit. Huic Pagii argumento lubei sequens adili jicere. Petitw ida tempore, quo />
obiil. et

qUO
i/lnd

\ri'\ln,r
:

rl

Hiin/ii ndi.r
lli

tcniui.
ir.i

I.ii

obiii

Theodoricus

rn/nnm Francorum
088
'

iniiio
'.\
.

691,
i

ut

Pagius

ad

annum

ni/.ii

rl

liiriilciilrr

"\lrndil;

rrjniiiii

uulmi

Seust/i i.r ri iiui


ki
/.'/

gundiSB tenuit annis nouemde.cim,

Crituyis

ad

a/nnum
inquit,
ut

674

num.

11

Regnavit,

Childericus
legilur in
edito,

in

Auslria annos qualuordecim,

brea

Yissimo
Glothario

Chronico
II
:

Ducbcsnio

quod

linuatur
fere

in

usque ad Pippiui regis obitum conNeuslria vero ac Burgundia annos


ut

quatuor,

patet

ex

Fragmento

Actorum

cha nbertus vn Brevia/rio Regum Francorum maQorum-domus, Auctoi de GestisRegum Francorum Erchanberto antiquioi cap.XLix.ei Ado in Chronico afftrmant. Quare cum ad annum 001. quo. Ul dirlnin r.sl, l'l,r,,d',, /rus nh/ it nnni imrrmdrrim dhi iii incompleti tantum, quibus hunc i/n Neust/ria ei Burgundia regnasse doouimus, reperiri nequecmt, siseriusquam anno 673 regnare
ac
,
.

sancli
ulii

Waningi
:

lcgitur

monachi Seculo 2 Benedictino, Cliildcricus non plene quatuor annos


:

Veustria

Theodoricus

sit

eworsus, consequens
in

est,utcitkbsquamanna&74
mceperit, ac proin
dericus,

Neustria

regnare
Chilr

tenens, vita decessit quos dunt Acta sancli Ragneberti martyris ab Ebroino
jjQterfecli
ei

incoinpletos, fuisse pro-

regnare etiam desierit


ejus

proxirms

decessor ;

unde

consequitur,

ulioquin

119

Liquet ergo,

stantibus

aliis,

qum Pagius
;

nmr.s

rhdhoni
Quaie,
veritas

occurrere incommoda, si multa III usque ad finem anni 670 dif-

etmni

vel afjirrnat vcl ndmiiiii.

mortem

Clothavii III usid niiirin

feratur.
121

que ad
/irn

1'inrn,

anntm

diijerri

non r o.\r

cum onnum, imo etmensem


III

emor-

Vewtnam
<"'"'"

9+

rl <iii,

non /rimittil

/ini.srt diiilurinhi* rrjni

timlcin

Ciniliurio

rnm

dr/ijrrr ijmrlnil.n.ni

Childericiin Neustria et Burgundia. Etenimt ut mo.r hnidnlinn u PiiijioYit.r S.Wdmmji 1'rojmcnlun, indicat,regnavit

quo
CU

historiai

nrr

im l,s

'jinnr

notsque chroMtogusx in rmijr ,111 nl slnliu ,m,i


,

Childerims

in
,,, ,,',,,

Neustria
,

et

mepte

posse avbiWor,

armo 000 sub finem

ft

linijiimlm ,,niiisfrrcj'mlimi. m:

Sl

Clotha-

ccnhns C'loi llO r< U m


solio

III ObOsSe, rjilsjnr

smcrssnrc
sub

riu,sllldu>mta.rat obiit sub finem anni 670 aiquc

adeo

"ii,

taninm msequenti Neustriam

ct

Bur-

Tlmdorico post novem cwcitet deturbato, Childerioum

mensmmspatwm e
11

wi

Neustm

indium

384
AocTont
n
.

DK

SS.

LEODEGARIO

EPISC.
ccepisse.

ET GERINO COMITE FRATRIBUS MM.


Imo
>/

initium Octobris armi 670 regnare non tantum convenienter d slatui


necessario debet,
in
si,

potest,

sed

quod SigeberVus Gembla


tradit,

Chronographia

Theodoricus
in

Clotharii
et

principatum non agnovit, ""/. "/ certms d prstermisU. Quod si /"" responsum displiceat, videsis, anprsstetdicerevn oitato Vitas S. Waningi Fragmento mendose legi .innos non
./nin//'

quid

iiirniii.

Francorum regis defuncti frater Burgundim regnum ab Ebroino

Neustrix

plene quatnor, errore scilicei ama/nmensvum, qui,


<iiii"<ii"/>li". quod rm manibus habebant, annos non plcne 1VI, wiitate postei i"i <'""< "inii". "/ hic expressum vides,paene

majore-domus

ru, n ooulo ininiis attento n<

evectus,anno insequenti ob ejusdem Ebroxni inso\entiam a Fra/m u fuerit repudiatus, ejusque frater

Ch Idericus, qui regnabai

Austria, a

unclis

oJ

,ns rnrii/ilr.
i\

r.i iii

uliiiii

usfi, rrrn

;illll()S

IlOfl

regnandum fuerii evocatus. Si enim Childericus non eodem ani o, quo vita fui ctus esi Clotharius,
,ii

plene

desi ripserunt.
niii
|

123 Mlrnili
r.r </n lr. r<
/

smir admitti

>>rrrs\r

r.l,ci/iu

1'oni-ineUam

insequenti tantum,

scribii

Sigebertus,

in
si

//////

inii.it" s/l. <iinn\

tnlnis roni-

""""/"
",',"*
"l",'

Neustria regnare ina

pit,

sequitur Childericu/m,
//,

pletis

"/

Neustria

regnasse Childerioum,

e%t

utpote

8 s
'

anno 670 Clotharius


ni

ubiei

anno

tantu/m

671

anno 673 ante


morte SUhlatinn,
illud

medium Septembrem
rl

violenta

Seustriaregnare

cospisse,

quod cu/m secundwm


est,

iinin,

,1

n inln.rnt 170

rri/num

j,nn dicta ntiiniih nonpossit, necesse


Clotharii collocare

mortem
citius

anno

669,

verosi/militer ta/men

sub /iiirm

Decembris

itlius

anni,

certe

non

qua/m post hebdomada/m secwxda/m Novembris, rim ClothariUS /""' msi /msl lnnir nnno 61)6 rcgnaresii eaorsus,
receptiorem
et

a/nnis

dedim, incompletissaltem, regnai

nihilommus quatuorit Nolim interi/m

gubemare exorsum, etquidem non nisi sub mitium 0ctob7is neccitius; Pagius envm ad an/iiiin 669 "" iii. 6 ei 7 idsaltem argumento ex Beda deprompto conseoutus est, ut merito dubitandum ampliusnon sit, qui an/no 670 sub f/nem mensis Septembris major-domus in Neust/ria adhuc
}

exstiterit

Ebrotnui

hicautem

magist/rat/u/m illum
gessisset, si ja/m

modo opinionem improbare, juxta quan, mors Clotharii Ul an/no 670 paulisper mIj

tunc temporis procul dubio non


niiir
i'

m
o

choato illigatur ; in

ea

enim nihilpatiterinconv-

Childenousprmcipatum tenuisset. quod j"/r pertinei ad regimen Fontanel- E


Xrtisi, in

niodcum Sigebertonon satu congruat, sedhoc magni faciendum non est,


oct wrrit, si

modi

lense

S.

Lantberti,
it

oujus

initium d/uco

<>

xxvi

ntC/isis Jtiln
sr,,t
rl

n,
I

667

liimr jn/r/lri ,/,,,,uni.

mrn-

sit

ruin Sigeberti chronographia non semperet ubique exacta.


''
i

i/irm

S
S.
lll

n nll-rit<>

FontO
rl

ncllti

iriifrrin-

choanti Henschenius adxw


/'i.rrn, \'<t;r
I
,,

[prilisin
,

Commentario
in

\nnii,

iiii"

ri

mense Clothario emortuali


regni

nlhrrti

,,

/rnjrsi /n.t/nni-

rtptt.

ae

desiit,

iio

assignato, initioque
principio

Childe

ici

in

Neufacile,

miri

"i/ tii/n.

Aprilis,

Cointius

Annalibus,

stria

Octobris anni 670

afJtxo}

ut ex disputandis patefiet, obviari potest difftculhiiiims. quas ruiitiii opponi queunt atque in prir t

etPagiusvn Criticis assignant Recte autem facere demonstranPur ex electione S. Lantberti in abbatcin

Fonta/nellensem quat/riduo facta

postmortem

mis

illis,

in quas incurrere vidimus


III

Pagmm,

qui

Clotharii

mortem
\st,

i/n

annwm

670

propemodum
670

elapswm
/u
iii

differt.

inquies, etiamsi Childericus


tobris

inde ab mitio

mni

regnum

Neustrix inchoasse statuatur, """' imiii",. rini,,. dumtaxat

Julii conUCommentario pra vio Vita> ejusdem Sancti in ActisnosVris ad KmJulii luoulenter probaVwm invenies, ut nihil amplius hic addi necessesit,
c>(;7.

S. Wandregisili,
gisse, in

quam

"///",

xmi

nondwm lamen
incompleti, quir
i

bm """
i

'

Fragmento
\-

quo certius determinetur annus, mensis ipseque dics, a r/vo Fontanellam regere S. Lmtbertus
incepit.

Vitse

S.

Waningi
invejiiri

itato Chi

"'

ustria
Vres

regnavit,

queunt,
inter

cum
mir

124
tin.

Ceterum ew hactenus
characteres
to
i

"iiiii

fere

solummodo mtercedmt
am.ni

dictis javm facileerui\n

mendonsnon

omnes

iiinii
iii

chronologicos

Octobris

070
ut

et

673, in.ir

quemdiem,
II

(hmlrmns
"
v

Septembris mdictum e\t num. 120,


\\
..

Fra-

MM P'

ita
<

/."nii/c/i/

ntnn

recitato intm se

vme

ongruere,

,iilr,f,rlus
i

r.sl

lutt,,,,,

,1,,

0{

Lantbertus

'"'

M,

sit

amnumque ChrisHtli denotaanno 007 a wvi Julii


rit

deri

in

Neustria regnan:

tis nii //,.//.. 0i


f

tobrk

anm

regimen Fontaneltense
>

auspicaPus

Childeri

670 supputare incipias

m
v

'" o

670

st/ti
/.

initium
sequitur,

0i toi ris vn

o>

lavdati

Fragmenti,
quatuor

dum
V<

Neustria

Childe/

""""

anncw

non plene

annum

quinVwm

S.LantberliFontanella

gnasse <

seril,

nnorum

regentis fluere incepisse

Ctkilderici

in

Veustria
<>

regnmtis computum auspicatw proxime morte Clotharii, adeoque a Decembri anni 669, a quo tempore, quod Clothario emortuale stamimus,

am.no 671 posi xxvi Julii;eodem vero amno ante initinm Octobris adhuc fluxisse amnu/m primu/m Childenci vn Veustria regnantis quare hic
;

"ii/tns

Septembrem amni 673, ante quem media sui parte elapsum vita functus est Chitdericus, '""" amplius tres fluunt, non tamen plene quatoor

" ijur n,i

majori sui parte prwtet lapsuscongruitoum anno quinto regimmisS. Lmtberti, unoalterove mense jam vnchoato, mnumIderici
'"'

primusCh

Vero

mitlimum
<

id

fit

ea

eo,

quod

citati

Pragmenti aucU
Clotharii
"'
'""'
>

nulla

facta

Theodorwi post
solius

mortem
in

mentione,

Childet

ambo denotmi 671, etquidem usque '""""" iugusti rr/ Septembris fam provectu<m;parimodocum Childerious mno 660 m
queChristi

proximi
'"

regnum
.

Veusfrix

mccessoris

meminerii

Defuncto igitur regeClolha(Neustrasio .

n"
'""

bildericus
suscepit.

rum)

regnum Prancorum Id autem


fere solo,

tostnsia regnare < ceperit, seqwitur wndecimum Austrasiani anrvwm, aliqua saltem ui i"" lr """'">'!< <"/n iinnii
Christi
671
;

hic

'""""
;

undecimus

actum
Theodo-

quod
" / /'" / ''

'""

habendum nonduxerii
abEbrrtno
'"

""""
""'

'"""'.71

soliUs omissis
nullis,
,,,,
.

"'""""''

regn
'

'''"'

/"""

tum, ei a imihhns. i
,,,

religione interposita

$i<
lli

nus eamdemforteobcausam,

''"'"" "'""" Childericw mrrii, nc etenim isxxviJulii anni 671 non undecimum, sed duo"''"" "'" '""'
i
.

annus vn annum regiminisS. LmtberH, utpote nxvi Jutii solummodoinchoaVum, convenire minianno 660 ante xxu Julii im AuChilderici

Valesius tom.

""" '" '""""" rid proxvmea morte


/,v
'

pa
Clotharii in

'C'""''

nnuat,
Veustria

''"" nihilommus
>

Theodo-

""''';'"''

n Bur-

Iwtrasianiannum fam egisset. mnus undecimus regni AusVrasiaowm anno quinto regimiejusdem

wrontanellensisS.LmdbMmFragmento

Vitx

DIE SECUNDA OCTOIUHS


ejusdem SamcU memorato conferatwi hocque falsi rn '" puncto non com vncatwi jwre merito staluen, .

385
IUCTOHR
i
.

dum

Ch Idericwm anno 660, at no xxv] .//////, ut rwm. Il."> monui, regnwm Austrasia > rsum, mense uerosimUitei Augusto vel iniest,

i:

IX.

Sanctus excidil gralia

'"'

Septembris,
fvide

cum

onte hunc
120

mensem medium
illudque
re-

anno 673
pletis sdlici
itc
i

num

obierit,

Childerici, ab

eoque

pclli-

gnum annis nihihminus


i.

qwatuordecim, incomdictis liquet,


,

tenuerit.

tur in cxsilium. Varia ad-

um

proin
i

125 Cuui itaque,


teres chronologici,

utewjam

charar

Vita S. lant/. i

juncta

iruit,

de quibus hu
i/nter se

annum

utrumque

liunc

denotent

Christi 670,

apprimeque

congruant, atque
hinc confir-

evcnluni comitala.
ad pristinwm statum Hssima ubique affulgebatrerwm facies,idquepartim Leodegarii consir liis passim ab omnibus <<< acceptum. Yriuni Childericus sancto h tistiti sana
tnims Francorum
<

adeo, ut

jam prsemonui, non parum

metur, verba
tberti
iir

num
ex

1 1

'.

ew Fragmento VilwS

recitata,

ipso

instrumento donationis^

lievocatis

Childerieo

qua ibidem sermo est, esse deprompta, d/ubitanJian amplius non est, quin dictoannoGlQ major-

tlcat Clntderico,

domus

Childeiici Fra/ncorum regis exsUterit Wulfoaldus, non Leodegarius, cum in laudato Vitse
iiini

Fragmenio, quodob dicto vntegram fidem merePur, hic, sed ille i<inii> isto insigniatur. Porro idem Wulfoaldus magistratum illum etiam gessit cvrca Pascha anni !Z,dum Sanctus nostei d Childerico

suadenU non usque obtemperare


CU/m rssrl
iiiiitr levis,
,,,1,

perrexit

etenim
</<<iii,i

,lr..rm.\

n<

WtUTa, qu&
,

facillimc ea

rudentiorum
i

rum, atque adeo etiam Leodegarii

yn nlic

in

vnexsiliwmpulsusest. Etenim

nwm

lindicatnoster

munem
primum
irrita

regnorun\

sibi

subditorum

utilitatem

B anonyi
illum

tum invidos quosdam, qui principem sanctumAntistitemconcitaba/nt, inpartes suas "ituiii-r Wulfoaldwm, huncque ma
tus, i"

sancivt rat, pravis deinde malevo

stionibus
esse

impulsus rescindt
lato edicto
<ui

'bebai
r<

msque Perspicuum id fit ex anonymo


od sub ini-

domus nomine
uti
<

distinguU, ut
i/nter

haud dubie
sev.

is

lunc,
I

nostro, qui,
tiiini

tiam medio tempore


670

Pascha anni 67

ei

monarchis
i

procerum postulation
,,/
.

annum
patatii
iiin

major-domus

Childerici

rector

princeps
i

|"i

m
i

iiii s

exstiterit, ac proin

Leodegarius dignitate
Ast, vnquies,

magnatibus Childerl
'.

us

iibenter pelita
g

insignitus

numquam
Vi/r

fuerit

quo

sissel

slultorum

el

pa ne

ntilium depi

ergo mu/nere in aula

sa/nctus est perfunctus?

consilio, ut erat juvenis levitate pra;ventus, subito,

Diihium non apparet, quim


siliarii loco

eum Childericus conhabuerit, ejusque consiliis, prsserti/m


plurimum
ved

quod
gavit,

pi

sapientum consilia confirmaverat, n


h
I

fra-

sub initium,
Leodeganus
llim

devulerit,
eo,

.'

0p ortwne etiam ad n m nostram Franco <<<<< cap. \\.\ cui consonat


t
1

cap. xcv

m
rici,

inu$ Chtldi

quod a/nonymus noster asserat, malevolos quosdam omnia, quzecumque


ex
n\r justo injustove fudicio
garii
:

126 Liquet id

Fredegarii

<

ontinuati, deChil
:

hxc leguntw
el

ipse Childericus

levis

nimis omnia

scd consihannt

egisset,

pravis Leode-

incaute peragebat, donec inter eos odium


si

maximum
i

tantum

fini.

consilm atfribuisse Hujus, inquit, rei causa fcommorationis Leodegarii i/n regia) malorura crevii

invidia rediviva, atque contra


initia,
ita

eum
ul

rursus accu-

andalum crevit, Prancos vaide opprimi quibus omnibus apt te vntelligitur, plurima derico perperam fwisse peracta, atque adeohwnc
<

salionum exquirenles
'

quasque
fl

aures t&pe

<<

Li si

legario,

ujus,

inquU
in

rex, aul justo injustove judicio darel, illius

anonymus

noster,

obtemperassel

consiiiis,

cnnimarentiiiin

criminantur

factum.

\ccedit,

lui

monarchi&
,

Childerici

quod sub iniSa/nctum nostrum,


h gir

mandatis ambulasset divinis.


128 Ast, etiams sanclus Prsesul < plwimissibi

scilicet

atque impulsu, consuet/udines


asse,

uu cultantem Childericum minime

haberet, r<<m

\a

ip.u

bus ropugnantes abolevisse, regn/umque


niiin et

meliorem statum
insinuet

re\

ad piistiverbis num. 1?
1

assidue

turrripit,

mitatem

incidit, ut,

qua

perpein

citatis

Ursinus, qwi

Leodegariura

forte

ram
Virum
dl
derent

agerentur,
in

unice

illum,

velut

etiam
palatii

majorem-domus
nuncupavit, non

Childerici,

rectoremque

auctorem, invidi nonnulli, qui sanctum


regia

quod majorem-domus

volebant
<<i

eumnon
domus

fuisseignoraret, sedquodsa/nctum Antisti-

titarent, atque

expulsum, conjicienda ipsum plu imis reipsa persuaLeodegarius,


''""

tem aliqua ratione Childerico prmci/pi pro majorefuisse existimaret,


ui a

Quapro
.-.r

/<

si/nistram
n-

utpote

cujus consilio

hunr
quod

,/r

Op\ 1\ <"<<< <<< m<<!/'s inm/iM/iir

imhrs nn

majoribus-domus fieri consueverat, gravissvma monarchisnegotiq subChilderico administrata fuisse, cci tis relatioi
atque auctoritate,
perat. Simili
////

lescere,

probe cogrtosceret, non minus bono publico,


dissolutis
7//'////
/<

<''
./////.

Childerici

moribus muttum
\sultwrus,
voluit ostendere,

modo majoratum-domws Leodegario Vrsino attributum Valesius tom. III Herum


ill

deiicta

Fra/ncicarum pag. 265 inteipretatur,


tiuntur Cointius,

dubium

Pagius aliique recentiores, <<t minime appareat, quin Sanctus noster


i

immerito w6i imputari, ideoque Childericwm dines patrias quas converti 1,1 n, subito immutasset, miqut
<

suetu-

avuncuti fitiam
hsec
ita

matrimonio
inim
iiiiic
.

sibi
/
.

junxisset.
\
ii-

Anonymus
/

Childei < "

onsiliis

saAtem

exstiterit.

12
ini\

autem Domini
sui

ii

contra se invidiam diaboli


\\u stolura
1

recalescere,

|ii\!,i

m
l|n
'i
'

Ddei
(,s
'

et

galeam

salutis, el

gladium

spiritus,

ver-

bum

Dei,

contra antiquum hostem

iniil

singulare

certamen,
suetudines
i;i[n

quia sacerdotalis integritas minas

nescil metuere,

Hildericum
.

ccepil

arguere, cui

patrias

quas conservare praeceperal


.

subito immutassel

simulque rerlur
v.i

dii

Octobris

Tomus

I.

quod

DE
AUCTOHE

SS.

LEODEGAHIO EPISC. ET GEHINO COMITE FRATRIBUS MM.


fllia

quod regina,
essot

avunculi

quam habebat coDjugem, el nisi baec facinora cum

sui

reliquis

twm quo in exsilium pulsus, ex fieri ocepii invisus, r/us amirilia penitUS riru/il
,/,,.,

I)

jllicitis

Bcelcribus emendatione corrigeret,

divinam

certe

sibi

ultionem subito immlnere


I

cognosceret.

imum quidem rex sanctum nentem non tantum non d primilus, ait anonymus, libenter
lare
-

irum hxc mo/"'.

Porro ob epistolam donatUmisS Bercharii, Camuzato in Prornptuario antiquitatum Tricassinae diceceseos in Votisad Hlstoriam ejus131
u
n

i-oinpon, ,

>'

fij

Af

onologt.

cu,

"^

et

Sancti affertw, atque hac suscripHone


:

muni-

.,, r

ccepil

auscul-

lu,

Actnm Remis

civilate

sub die

Cal

Septemb.

prassente
Vrriiui
/' n

domno

et glorioso

Childerico rege an. iv

mnk-

|?()

ilni

pcrslUil
in

h.rr

Clnli/rrici

regni ejus.
garii

ml quippe
pvfa u
I

Signum Nivardi archiepiscopi, S. Leodeepiscopi augustodunensis, S. Mummoleni epis.


Hermari abbatis,
S.

mi

,j

>

LeodegariOj

si

principem monitis suis

Noviomensis, S
lis,

Hilduini abba-

habuisset auscultanlem, malesbi metuentes, totis viribus in id incwmbebant, utsanctum p optere

s.

Bercharii abbalis, qui hanc carl&m donatio:

nis Qeri jussil

Prxsulem, quacum

asione,
,

Lwroviem
ijiiur.

S.

Leodegariix
rilaln

opinionem nostram, qui exsilvum [prilis anni 073 a//iVel


i

ctum

'

dd* renl atque in\

isum
ac

horum masione
fecerat

merito quis posset vocare in dubium.


111

atque impulsu libertatem Leodegarii oera monenlis


ie

rmm
\

r/niili
riiuiii

anir

ir,/ui

C/i 1 1,/rnr

i,i

deinde

cont/ra

primum
i

usirui

regnantis fhos eni/m

ibidemdesi-

Childeru us

tulit, ej

usgue

pera\

ionem
13

qumrere incepit. Audi iterum


h.i,-

anonymum num.

gnari puto) computari incij iuntur <> morte Clotha^ ,,i lll, quam anno GG9 <"/ Decembrem provecto
uiiir.riiiiniis,

Ua referentem

Sed sateililum (Childericus)

irt

n/,

initio Octobris
iniit
C,il.
;
;

awni 670, quo

prajventus consiliis,

dum

verba ejus debueral


illius

ad

reipsa
,/ii,,rlus

regnum

illud
I]I

si

pnmum, annus
secundum, annus
not ttus conf<
,

emendationem aptare, de
ii

(Leodegarii) morte
iilis,

Clnldrriri

Sr/itrnihns sn;ihilus
si

inquirere, suadenlibus hoc


el

denotat
rrn

annum ChrisH 673

qin juslitiam
:

cupiebanl everlere
regis

indisciplinali
:

(juarius Childerici
I

Cal. Septembri
Ii7
i

juvenilia
ei

opera

favebanl
ei

exercere

necnon
in
et

iii

annui.i

Chrisli

i/uu rr nrrrss,'

rl

in,

qui

suum decretum
bi

elicueranl
<(

irrupisse.

Si (jrnunr.r

SWX allatZ suhsrn


r>7:!

tioniS

nalx

c/iro-

Metuebanl enim

omnes,

horura similes,
Dei

nologicx,
,/11,1,11

exsiliwm

Luxoviense Leodegarii serius


collocare,

tatibus saeculi conversantes,

Homiqem,

in

Paschate anni

cum

alias

suaopera deslrui cupientes,


justiliae
I

dum eum

uoveranl per

snnriiis 1'i.isu/ laudatae

charUe

Cal. Septembris
uti

callem iuflexibiliter gradi


inus,
hi<

Hscpauloaliter
nost/ro

nnni sirr 673 sive 674 confects


fecit,

nomensuum,
utpote
>>i>

utique

anonymo

subscribere non potuisset,

Luwovium

is,

quia,quod ab hoc nonfit, diserte

significat,

jam

ante relcgatus.
iiiui
i.h

quanlo tempore Leodegarius auctoritate atque amir citia apud Childericum valuerit, / n proinde etiam
ejus

rriuhi,

Verum tum inferius diannos pene tres quibus Lcodegat

rinm ChildericO carurn /u/ssr,

Uisinus nsinuat,
l

rrrha

Ciiin

igilur,
oj

inquil

num, 7,

haec

omnino mihi persuadeo

eo

poeneannis tribus cum

endum
ptionem
pro an.
uinii,

in a/nte

.'/ modo, quem num, dictam t 'lartse subscri-

decore
esl

magno agerenlur, tunc adversarius, cujus


.

irrepsisse,
iv

consuetudinis

invidia

conditionis

suae

bona

regniejus

legendumquQ an. Hbc sane positb,


regnavit
ni

m
si

regni ejus

proximea

deslruere, coepil
i.M

sodales suos, quos secum elegeidem Ponlifex babere sociqs gubernaculi, invidiae malu instigare el inter ipsum et regem zizania dis

teClotharii, ut hic fieri


,/inhus
,n

arbiPror, supputentui

\rushni
tertius

Childericus,

annus hujus
notatus

regii

Cal.
Clxristi

Septembris 672,

cordiffi

seminare

congruit

cum wnno
</

quo

am
h^
tpoe

Anni pene tres, quibus hxc Vrsvni uerba smuani Leodegarium apud Childeiwum, a qu am kum iii iltum malevoli concitassent, pl
130

indubie laudata charta

Leodegario poktit

su/jsi-

i.;.'

\eque

est,

quod dicas, chara\

uno verosimiliter, altcrove mense tantummodo inchoatum terminantur. Cu enirn, uteo, tis liquet, C Childericus annis dumtaocat feie tribus '"" Burgund .,
(

imixi

valuisse,

ad

annum

teres chrono-

<>>la

<to-

Christi 673

logicos,

</ui/,us

Childerici

cum
r\

Leodegario anxicvesse dicen-

nationit s.

iiam dcfinit Ursinus, mendosos potius


dos.

Dorchariioc*
>

legendumquc annis paene

ro annis \\xne
forli

uvruni

errore
ruiis
,

amanuensium
jmiii
i,i

propterea
,

ibiden

'''

tres,

post

quos invidi regem vn

'""""""' terminari ad annum 673, uipote """" liTl) "''' initium Octobrisdumi . ,
Kl

annospene Sanctum nosti-um

autographo

quod describcbant
,,
,

to^adeoqueexsiliumLuxoviense, quo Leodegariom " " "' Paschate posi invidorum in ipsum ma,

nuuirrus llm,i,inus\ in/run,, su, /,,lr uunn./i,/ C r.rlr i/uu ,n rmin ,/ u, J ,i ijmhus LeonYgarius in amicitia Childerici fuit, in nullo

csrlcrrsus

'

''

si in

iis

chinationes

multatum "" '""


s

fuisse,

anonymus
venire
in

apographo nwmeris Hbmanis eayrimantw, u/nni hunc legendum esset annis pmne iv
pffine

nostei

pro

l:

'

""'

ann m usque ad Pascha quod

'"'" / """"

"'

hi:

IpMis incidit.AdhsFC cumdictis Sanctum nosfrum, mtequam is


.

sequeretwi Leodegariura non Pascha luxovium a Childerico >< legatum, ex quo ulterius esset consequens, prinoipem illum, utpote non nisi, Leodegario in

.uiiiis

m,

nisiannoW

circa

"

"""

eXSilium
a

i,/sn,
i

r,r,s s/,l.,/ui,
se. /</

relegaretui

,,,,',/ u ,/i

iniquis

machmationibus

/""' "
s

mius aut a/lmusmcnsisspaannos j.mr Hr.s.nost


Chi,sl,\\7.\
,,
/

a\ 674

i\

ere desii

autem admitti
1
r

on potesi

""''"I

"<il,>r, uitur l

r "' MU&ricus
''"""

""'"""
ulit

levolorum impulsu Leodega-

COlpit, n,l

annum

modo receptiorem et ob <' argumenta, quibusilla num. 19 [20 stabiliPwr Atpergesfortecontendereoblaudatam wpedonaob
/

chronclogiam

?>
i

""'

">'

wmmum

altero

dumt

<

Childmr, anvnlia SanMimusexstitisse [tqueitadetermir ""'""'" tempus tum quo t Leodegariua Childe*

''" l " V

m ref
"n
.

""

'""" terminari,etquide ecserius """ ^erius obmoxdicta, non citius invenfononpossent nip<metres,

nwm

tam, Childerici mortem non ante


,,,/

>,>-

674 contigisse. Contendi sane merito id possc

oii>iiiu/us

Pagiusf

si

charactercs chronotogici

eharl.r lirrcharianx

ad Cliildcncum ,, numar-

fagrantis

oh(mreferrentur,ideoqusitlosf utopinwne
b,{) r,{
/

suam

demtujetfinemonarchixejtisdem principis anno

""" """'

"^'"':i""' l ^i^rrtur,nonadeumjammo'" "' SOla Austrasia referendos,

tom.

III

Aunuliu ni

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


w etseq umir, operosius indagare
billonmm tom.
]

3S7
ut

[nnaliwm pag.

adstnmti
non
vaeat.

recterw

an
'/-/-

dentia

saeculari,

claro

Sane

erat praa ceteris praeditus.

Hic

stemmate ortus, ita enim ad Hildericausa


advenerat,
petita
el

AOCTUUE
C. D

Annalium^pag. 509, Somtiumad


2

cum
rabat,
Dei

regem
Dei

pro

quadam

annum
S

672

nwm

nostrrosque Decessores in Vita

per Viri

intercessionem
gralla

obtinere
in

spe-

Vivardisibi adversantes habel

Verum.ututest,

eumque

bospitalitatis

urbe

oum numevi Romani,

sua

qui in antiquis chartis ocr.s.se

Sanctus

receperat,

donec,
regi

sicul

petierat,

riirrinil./lr.srriplnriini ritin mrn/ln.si sj>pc

jam

BUiS jnterceSSiODibus

eum

cuuimrnd.nv
iu

de-

vulgonnscantwr, iisque nihilominus exprvmanVur "inii, quibus jam ssepissvme laudata donatwnis
charta subscruntfur, nan est, our ejus auctoritate earf utvelmortemChilderioivelea!siliwm Lu-

beret:

nam

saepe dictum

Hildericum

eccle-

siam suee urbis in Paschali sollemnitate rogaveral


advenire.

woviense Leodegarii

cwm alwChristi armo,quam

cum
<"US

673 ante jam assignato conjungam.


noster

[33 Atque hseo pro determinando tempore, quo

Sanotus
\vgtutodunvm

hua:ovium

relegatus

est,

prse-

135 Causa illa qusedam, ob quam Heatorem, ovjusne quidem memmit Ursinus, ad Childericwm regem accessisse anonymus asserit, hsec fuii Prsdia qusedavm ecclesfa Irvemensi coni Claudia mulier Arvema, oujus filiam Heot
:

pomivr,
(pU
hinc

k/co etiam

propere nonnihil disserui, quod deter inandum /"iii foret tempus, quo Lendegarius Childerico fiericcepit invisus, hocque own tempore, quo ewsiliwm pulsus est, proanme scilioet conjunohtm,

r li,ln
debat,

toro

suo sooiarat,

hincque diota

prsedia,

cumClaudia deinde
eoclesise
;

obiisset, injuste,

uli oonten-

itlius
rrt.
iiiini

pariter determinandi opportunitatemofferLubet niinr ewponere ea adjuncta, quse exsiS/nirii


nosto
'

iiimi/ r

prsoesserwntj qusque
oui

sanctum

intistitem regi,

non modice jam


Valesius

rmi
atque
liii.

invisus, suspectum tandemetiamproditicnis,

eatoswm
V

penitus

reddiderunt.

xxi liriitiu
is

Franoioarwm pag
Ri
il

268 hsec obserdicebantur,


bilaritate

vat
iii

iimii

eral

Prancorum plerumque
et

Awernensi attoibuta, reddi sibi quod cum S. Prsejeetus [rvernorwm episcopus facere detrectaret, regia ad id eum a/uctoritate compellere aggressus, ad regem Childerioum, quem Augustodwni Pascha celebraturwm audierat, sese contulit, Leodegariumque, literjamante sibiamicum, vn partes suas, quas hic fraudibus owcumvent/us wquissimas putabat, subdole attraant. fnteUiguntwi hsecomniaexpriori VitaS. Prsejecti ad %iy Januarii a Bollandoedita,
postulabat

villis

publicis,

f|ua^

regia?

oujus

nonnumquam elin ucbibus Pascha multa et magna procerum utriusque Ordinis


rialiumque
Jebrare
Et

minisle-

(iurini anonymus cosptaneus num. 10 pia memorats Claudia mwnifioentia, morteque narrata, sic pergit Erat quidam infamis vir, Hector
:

frequentia
qui

jucunde

religioseque cenobilitate

nomine, qui apud


adeptus
fuerat,

Massiliam
filiam

patriciatus

bonorem
Claudiac

inter

episcopos

qui

supradiclae
el

opibusque
lerant,
a

praestabant,

aut gralia plurimum


beneficii

po-

raptam ex sceleresibi sociaverat,

deinceps eonidi

principe

maximi

loco

petere

cubinarum miseria adorsus


cipem, qui eo
scilicet et

'.

ad

Hildericum prin[ustriam

ubi

consueverantj utapud ipsosdiem festum cclebrare dignaretur, civitatemque el ecclesiam quisque suam
regis Sie

tempore utraque regna

naius miseriam

Neustria/m

owm Bwrgwn
alio
sibi
arl

prassentia

bonorari
a
sic

ambitiose

cupiebant.

suscepta gubernabat,

in

scelere

sociato,

Chilpericnm
sacerdole,
filium

Ragncmodo

Luleciae

Parism
Si-

nomine
in
iuii

Leodeirario. pervenil

repmi.quod
ibmes
Prsejectum)
sibi

postea

rum

Childebertum

juniorem

ejusdem

martyrjo perficiendo
Poniifirrm
(S.

scandali

giberti

a Sigiberlo

Mogontiacensi antistite

lncusat

quod
vendi-

invitatum

esse

accepimus.

Morem hwnc Leodesibi

preedia
caret,

praediotee

feminae

Claudiae
:

garius, qua/mqua/m

regem

infenswm

verosi-

causasque regi depromil


ul

obtinuitque
qui

miiiir, jiim nosset, voluit observare, ideoque Chil-

princjpe,

missos ex

latere dirigeret,
el

cum eum
fa-

demcum, forte ut eavperweVur, quantum hujus ergaseamori decessisset, obniace rogavit, utsacratissimam Besurrectionis Dommica diem celebrandi GansaAugustodwnumMduorumseconferretyCujus
oivitatis

per Ddejussores

nuntiarent,

in

aula

regis

cerenl

praesentari.

Tetrissane

depingitwr,

bwgraphus
la/udai

verbis

quem eontra anonymus Leodi num. 134 recitatis impense


P
"
/

ipsecum

esset

episcopus, eo fam, ne

mu-

neri

suo episcopali

deesset,

ejusdem

festi

causa

n(1 '""" l

"""'"

Mtusiliansit

patrici

cogitabat.
Pascha cefc l>randum inviii/i

dubitandum non vidctur, filiam

134 s.epe dictum Hildeiicum, mquit

anonymm
quod immiurbe
sed
ipsa

r " Lr

"'

^ sa

'"'"'"

r """'" r

M
<

memo'""'"' ""''"
>

inim

14,

ni

ecclesiam suae urbis

in

Paschalisol-

matrrvmmw copulavii aodeindebo


'

Bjuste
/

Inl. Ilc

lon que

caveom.

lemnitate (Leodegarius) rogaveral advenire,

"""

'"'
reor

"

""" """
Vitse
.1/
.

Ursinus
Pontifice

sic

referl

His itaque diebus


:

jam

Leodegarii

biographumin laudibusejusdempatricu
excedere, assentio que priori

uebat celeberrimus Paschalis dies


(Leodegario)
ul in

tunc flagitante

modum
s
/

Vugustoduno
rex (Chila\ renuit,

pjeGti auctori

Hectorem

fcede delineanti

9ua

ipsum

sanctissimum

diem

.siiiiiii

juberel

celebrari,
nititur

oequaquam
deprecantis,

implere
i.ii,

votum

reque
vn

improbo durioren ejus loquendi methodum, M ,iiin, Leodegarium Prsejeotwm favisse, his verbis msinuai : Ad S
alio sibi

princeps, sive quod, ut


recte observat,

Vabillonvus

Annaliesset
i

nondumSaoerdoti plane
r,ir,,iii

Childericum principem (Hec tor).. lere sociato, nomine Le.


inierim,

nve quod ret,addiem festum


accessit,

odiu

dissi

ular>

ookWandum

[ugustodunum

tantommodo

hunc scriptorem, dunus Iwet Heetorm ad ClnUh veUe,

idque,

ut

navn-anda patefacient, diebus

Paschalem sollemnitatem. Eodem anteregem iam advenerat Hector


aliquot ante

principem pervenisse, soaato sibi igario, ou% scelus, suas atwacto Li


>
i

sm m

parkn
Ute

quod,

to

Prsjecto

injuste

intentata
;

,,v, hospitioqm
,ii iii

odegario

fuerai ewcepVus,
Affliit,

hujus

Vita

testatw

anonymus.
tunc
in

m-

Qlamine obiexerai Idmihivel ,-. , idem biographus Leodegano Sancl q


i

,,,,

num. proxime
quidam
tunc
nobilis,

oitato,

iUis

diebus

vfr

Hector
...

vocatus

nomine,
pru-

men quoqm aitoibmt, eommendet plurimum


peremptus,
plus
est,
i

eumq
:

wtu

Impie,

mguit,
marlyrii

valde

oui

regebat

fascibus

patriciatum
el

egarius)

palmam

MaasiUae,

quique

generis

nobUitate

saorisque

nunc v.rtut.bus

pollet,

ut

'

388
,.,,
;.

DE
sancto

SS.

LEODEGAIUO
id
vitio
h

EPISC. ET

GERINO COMITE FRATRIBUS MM.


equibus orta Childerici
tto

forte

Intistiti

quod
,

" r ssus // utem abhomii etiam Sancti nostri culpa.


quii

"""'"'
fieri

tantum vertat, """"'"'" " n"


l

>

Leodegarium indigna- h
emrevit.

in

cnini/c

demum
ut

odirnn

TanVam

\Uud
,. 134

facillime potuisse,

idem ChiUerious, qui, uti aliquotjam diebus anie Pascha diaHmus,


ewstitit,

non

videi

[ugustodunum advenerat,
deinde
Pagius
.

legarium

ipso die

novuoneratw
i

137

Cointius,

quem

.,

est

manupropria

interfecisset, ni

pru-

utus, >

[m

alibus ecclesiasticis

ad annugn&JS

nu m.2vellevidetur,
<kt
1

wrdentiori
est

studio, 7"" ''""-

dentiorum quorumdam magnatum tfaPui n/ anonymus


/,
ti

consilio fuissei
noster,

qui, ui

)ristutatm

LeodegariU9, factum esse,


<i>

quamplurimi
ntientes,

aulici aliter

tiassiliensipatrir

fugam Leodegario metu >>><< tis non fuisse arreNec enira quis eum subjvmgit tam ,..,
p
:

invidia aique odio in

Sanctwm no<ini

degarium)

asstimel

usque

adeo

formidasse

slllll
,.

itium
r.i

taltem

,,,/,,,

Isionem
ri

svnl

moliti.

//"<<

sane
>

Leodegarium,
/,,,/
.

prsesertvm,

quod tamen
excessit,
forte
1

marlyrium nomine Berlbarium '. ei in Dominica Gcena dc >uo fuissel interitu Dunliatum, die passionis Domini
crastino
in

oam cum

pridera per

quem lam mona-<i Borchariua

in

tutando amico
//;,

modum
\st
<

omi
erga

regis

adiil

palatium,

el

ullro

se

pol ut

qui

nondum

antea
s

[ngerens,

eo die sanguinemoflerre voluil Christo,

mah
,111,,!.

/<> rantaffccti.

homines,
indubie
sancti

titi.i,

,v,,.v

memorai non tamen h quo eum tandem minandi


[29
<>>

mulo
la

illo
>

siiuiii.

quo pro mundi salute sanguinem Chrislus effuderal n\ eadem dii ipsum propria \,iin el
.

manu

percutere

voluit

sed

ob Dei leverentiam

<>

eribus regispror-

optimatum quorumdam sapienlum consilio prohibitus iuii

no\ isqm
jp tio

ndi
1 1

ansam
,,

ripui

pat/n

Heci
1 1

'

impen w,

Id

>><>>>>

anon
in
<>>i.

m.
Hectoris
I

non obscwe indu at. Hanc, apud Leodegarium hospitantis)


oi

invidi

iv, er< iiini

casionem,

per

quam

nequitiam,

quam nuper in cor regis efluderant, adimplerent. Uunc in finem mendacem, aii iterum eodem loco
mus, invidiosamque fabulam de Leodegario
el
ll

[ugustoduni posi on nium, quas adventum, solemnes Paschatis Sarrai OMtecessi re, ne vel verbo meminii renda moniquidem Leodegarium de nea tum fuisse. .1 t hoc adjunctwtn, quod ad Ccena/m Dominicam sive diem Jovis sanctum anonymus
139

Horum

kthac
rt0

Ur$i-

erici

iu,quiinaUa
'}**

h,c po

'

noster refert,
<

Paschse sive nocti


illigat, ut

Pascham
im-

proximepra edenti
///.

necessesitalterutru/m

clore confingunt,
ul

quasi

ideo insimul Fuissenl


el

errare^ nisi forte Sanctus noster csdis sibi


bis

conjuncli,

regiara

dominalionem everlerent,
q

minentis

fuerii

admonitus,

semet die Jovis

potuslatis jura
t.iix

sibimel usurparenl
i

od

commenMajorem-

ui
'

faoiant

indubium,

domus
a/.accusa1

in

sua

>'"i etvi rba a/nonymi) nomine Vulfoaldum occasione * conjungunt, hoc est, pa

"""

suas atlrahunt,

atque ab eo
<i<ii<icm
1

Leodegarium
fuisse

apud
/<<<//

isari et >>>>

i,utait anon mus, nolo a monacho quoda m.ne Berchario, semel nocte intei Sabbathum sanctum et Dominicam Reswrectionis media ab alioquodam, quem rsfoius, omis. nomine, mstigatorem malicognominat. Hocadstrui non inepte ,mii anonymusnoster, ubi num. \'> nar1
,

faciunt.

Qv d

ipsis

difficile

ini,! Chitderioum noote

Paschse prsex

ecctesia/m
u
s

opinoi
Leodi

neque enim
11

idetwr opportuna hsec occasio

primariam
operantem

adiisse,
terreret,

"

ut

Leodegarium
:

illic

aula

leturbamdi
>>>
<
;

displi, uissi

addil

Dum

gladii

percussione

fuatdo erosimilti&i m, tuenti,


>

majoratu-domus
dignitas,
>>

jamper
mi<
ctnin

nuntios

minilans terruisset, Leodegarium


<

agente
prrse-

licet; tii forte velii

nuntiis, qui regii in Sa/nregis

ei

Leodeg

irio, si

fric

diutius ra

regia

dii

incentores era nt ,ea t/rema quseque


sibi

verans,

amicitiam
rc

regis

ineminantibus,mortem
gesserat,
/

imminere
> t

Sab>/>>>
><>>-

conferretur, qui
ejus
1.

magistratum illum,quem pater

batho sancto Leodegarium iterum

inlellexisse,
ea

inoaldus

quondom
>

jam
\c

id

>,

sum
L

die Jovi

sancto intellex>

a-mbie al}
''"'"

quiqm
intei
/

f\

habebat,

nomme

nacho,nomine Berchario. Haccerte


107
nostei

via a/nony

us

'/'"'"'
,/

et

Leodegarium, ut
afftni atis

num.

cum

cil
<><

"""
i,.ti

atur.
Vigiliis

'"-

roxima

necessitudo forte

140

Verum,

Ursinus gesta
1,1,

rcedebai

PaschsB Inaiionon
test,

v<>-

"""

I3S

CclciUm
ral

OUm
l.iMi.lc-i n-ii
1

ijcslisJic Ji,vis smichi

cnn/inlcril, i/ubi-

iil.niiiiHitO) hu

rlmin

tari

quidam Aug stodwni m monaslerio wptortoni marlyris, corpore, mimo tsus, nomine tiarcolinus, religionis obtentu
1

forsan

prsecvpucj
DSBdissibi

quod eo

tum ob jam ante dicta, tum Sanctum nostrum instmtismomtumcominemorat, >>> alio
potest,

ipso loco,quo

laudis

insuper adjwncto pugnet


>>

et

honoris

cum anonymo

nost/ro, in
}

c ip\

/,,<

Sanctum

nostrum

cum

huic contra
adjecta

ffectore

Ursinwm adstipulandum
biographi
ecitaro.
et

res

dacter affirmabat, nequitia eo sceleslim,


tatis spet ie <
iet

mox ostendam, cwm utriusqm


qw
fide

verba,

essar.a

dilucia

velata,

Ur-

dictis

propensissime adhibit/wrus rea '/'" hypociitam pro Di


"'"":
1

sinihsec sunt: Qui (Childencus

leodegarius)
\

nosceretwr, utpote

""

habebat, quique Leodegario conspirationis cum

cum, appropinquantejam die (festoscilicet Pascha ;nl Missarum sollemnia celebranda, Sabbatho,
ut
111. iv

Uectore crimen pro vero prxdicari, non iltubenter '"" / "' "' / """ ""/' Antistitis, cui invidorum
/
-

est,

ni

Vigiliis

Paschaa

irenl

pariter,

et

malum seminarium
ditum,
eidero
,ll(

odii

simul

haberenl
m.ii,
te,

absconaccedens,

artibusjam mawimeerai infensus, p&rdendicausam saltem in speciejustam quareret. Fas esl h p


(

tunc insti^itor
Pontiflci
dixit
:

ulriiisqiir

Observa

inquit,

Pon-

''""'

<"/'"
1

nostro, qui f praemissa,quam

\uoad substantiam

i qui celebritate transacta te scias esse interflciendum


:

Missarum, a roge

dedi, dicti

quoniam

tiarcolini no-

semen

"'

'

Hunc ergo saepe dictus


Dei
Viri

res (Childein

ignorans, quasi

prophetam habebat
Dei

nmmbus, eoquod de
Si

,lllllls

''.i'"

volunlati

(Leodegarii) accufavendo adulareiur praa


a

nequam, quod adversum te per luos inimicos, qiemadi lum in ejus cordejam olim est seminalll "M" hac nocte consummare esl decretum nuod
audiens Pontifex, dMssimulando dislulit, et se laBlum OBtendit, et non pro raagno ducens, apparuit vullu clarus, et sollemnia Missarum, qua? cceperat,

orauibus.

Habes

nnm

jacta

malevotu semina,

, :

DIE SECUNDA. OGTOBRIS.


^ perat,
ic\ certe

389

honestissime

consummavit.
ipse
<'i

Sed

commuQuse

Leodegario

i/n

eademecclesia percepta/m non


i

fuisse,

AUCTORE

Qionem sanctam
ad

cum

rex

percepissent,

toi

i
.

et

hn

jinn

recitata
re

satis
I

palatium

pergens,

abiil

pransurus.

superque ostendunt.

Po\ ro

hac U

contra

r-

luculmtissime
in

indicant,

Childericum cum

sinum
existi/mo,
a/nte

noslro

as

entiendum

prop

Leodegario

Paschalibus
in

VigiliU

Communionem
in

sanctam
u/rbe
,

perce^ isse,
et

idque non tantum


eccl\ sia
.

eadem

sed

eadem

ut

audiend/us

quod huic faveat Vita S. Prsejecli jam in qua Leodegarius ei Hectoi dir cuntu/r nocte fugam arri ui se, postquam Hectori
laudata,
t

non videatui Mabillonius, qui in innotatis ad priorem Sancti nostri Vitam citata Ursini verba
dc

innot/uit,

Prsejectum
i,

praesidio

Wlfoaldi

majorisigt

domus fulch

el

piscopis A ugustoduni co
ut

e-

Communione sa/ncta eadem dumta vat urb\


at.

a rege
1

cum
1

Lcodegario in
forsom
asserit,

gatisrogatum
sacrificium

fuisse,

nocte
et

Paseham
ecclesia

proa

me
<ss

intelligi

antevertenti pro stat/u regis

po
,

Deo immolaret.
Vita.
i

Cumque

jara,

inquit

mari cum
ui

141

Eo autem procul
ni

d/ubio intuilu

id

auctor

illius

Vrsiitum

ir0

vii in

,,,/,/, n,,i concordiam u anonymo nosb ", </ui Childei icum cum Leode-

plagam
et hora,

sol Iu6trasset, el

quod
ul

esl

coa vus, meridianam occasum lenus occumberel, consuetudinis, jam in promptu


Vigilias
P

rio

"'

eadem

ecclesia

nocte

Paschati
percepisse,
138,
:

prsevia

cernerctur,

sotennes

elebrare

Communionem sanctam non


udit

aperte

licitum esset,el regali permissovel


ponliflces vel sacerdotes,

d/um, narrata, de
sam-ia-

quanum
Vigiliae

Wareolini
E
i

qui

in

pseudo-monachi malitia, """


QOCte, qua
l'.i-1-h.-i.'

hsec subdit

igitur

regiam

poleslatem
Prayeclurn
ul

conglobati
supplici
\>"'<-

majorum nalu, Bduorum urbe ob fueranl beatum


,

cclcbraulur in

virum

enixius

posi unt,

urbe, rex jamquasi suspeclus, ibidem (ubi Leode-

iinu precantur,

eadem

Bacraa

ooclis Vigiiia ipse

garius Vigilias Paschales peragebat) noluil advenire


.

pro statu

regis,

vel

pace ecclesias SacriOcium Deo


veneralione
Ifoaldi senio-

sed

cum

paucis tunc fautoribus praefati bypo-

immolaret.
Huctor

critae

(Marcolini) requirenles consiiium, jam conlra

Cumque haso de lanta cognovisset, maximeque quia w


fiducia

(.

gosians

Doi

famulura (Leodegarmm]

malignum gestiens

ris-domus
i-iiin

perusus eral, intempesta


*

oocte

i,
'

animum, iilic (apud ilfarcolinu/m i/n m S. Symphoi iani) temporaneum Paschale non
recipere Sacrificium.
virn)

s.

Leodegario aiale mullatum

uterque fugam

multatus

Limuit
a

ineunl
143
//'''

Poslea

vero

cum

dedecorc

Ule

7".v,

quomquam
&

S.

Pra?jectum
Vigiliis

ndatiptiiandum
nditur.

jam lemulenlus,

aliis jejunis

sancta sollemnia
scilicet,

[rvernorum

episcopum
be
ficet,

ic

is

Pascha

praestolantibus,

ecclesiam (primariam

in

coram rege
vei

ijua Leodegarius sacris sus,

operabatur)

fuissel

ingres-

aperte non sign

ea

tamen narrat, ex quibus

ut
i

Leodegarium clamilans requirebal ex uomine, ((iiii quasi in fugam verterel, dum gladii per-

3sione

jam
ibi

per

nuntios

minilans

terr

ipsum non immerito dedusit, S. Prarjectv/m catur, cum verosimitlimum memoratse episcoporu/m pet itioni annuisse, eaque

omnino,

vei fere id

Cumque eum
cognovisset,
il

saepius clamitans, esse in

baptisterio

abillis

rogatum
inini ab
stat/u
j

fuisse, ui

\fissa
je,

soorificium sat

quoque introiens, ad tantiluminis claritatem seu odorem chrismatis, quae illic in


baptizanlium sanctificatione gerebantur, obslupuit.

Paschai VigiliiStp
ret. Si
<,

sollenniter cekbra->

iseop
et

dumtairai fuisset,
eeclesise
%

rum

utpro

regis

pace,

\fissa

socrifir

Sed

-11111

.ni

lamorem ejus

ipse responderet,

adsum

cium Deo

rivalim offerret
petitione

magnam enimveroea
sancto
itli

ipsum nullatenus recognosc ns, pertransiit, atque domo, ubi paratura erat, resedit. Episcopi vero alii, qui curaDei Viro Vigilias celebraveipse vero, ul sacrum rant, redierunt ad bospitia
in ecclesiae
:

episcoporu/m

venerationem
laudatus
facit,

Antistiti fuisse eashuntam,

Vitse

ejusdem
>sel.

Saneti

auctor minime, proui


I

Utut mi, recitata

ita

Prsejecti

verba tantwn

peregil

OOicium, inlrepidus
verbis

adiil

regem iratum

eumque

milibus

Vigilias dod venisset,

lemniis replelus ira

cur anle ad tam sacrae noctis solpersisleret. Vigilise, ad quas


requisivit,
io

apud Habillonium valuerunt, ut illis S Prsejeriiim Vigiliis Paschalibus coram rege sacra celebrasse,
i

vel

certissime significari, fuerii

arbitratus.
I

teni/m in Notatis

ad priorem
tant/um
S.

s.

Leodegarii

itam

Childericu

non

>

enisse,

quasque episcopi

ni,

quod

''

aliis

sequitur,
Praejectus

pro asserto
^rveri
in

ciini

inin
,,-,/,

Leodegario celebrasse hic narrantur, non pro nocte Pascha inter et Sabbathum m \ctum
,

habens,

ita

observat

im F
/'"'

episcopus coram
Actis dicitur,

rege sacra celebrasse

propriis

sed pro

"//' '"' ecclesi istico,

noc-

Vita

turnis persolm ea

nocte

tunc

solitis

accipiun
.

rnini
s

nlm smil
aut
int\

S, PrSPJCCil

I"'".

rr i/nihns nl

n In

Cum

enim

di\

atur

Samctus

nost\ r

re\

ad

sciatur,

potius

hospitia sua

post Vigilias episcopis, petiisse a rege,


venisset,
ira

Mabillonio

rim non cons>

raciocinando eruat/ur. Cum nsit, 8\ d neqw etiam


in

cur ante ad Vigilias doi


noctis

sollemniis

repietus

lam sacra persisteret, hscque


vel
ia

omnino
//(7V
/

dissentit Cointius

Annalibus

ec
i

,,,

n/ iiiiiinin

673 /""".

verba
\nh

tite

fuisse

regem sic Pa chati prseviam elapsam, quomodo a Leodegario


innuant,
,

interpellanle
n

saneto

Y,i,ini

S. Prwjecti

non quidem Vrsinohk prorsus


,

noetem

m lum
caug_

,,,

ass\ rit

anonymo

>

ost

o tv

irse

Leodegarii biographo, cui propterea etiam


;

ad

saym rogari rea

otuit,

nocte sua episcopis post Vigilias, si ha pro tota Pascha inter et Sabbathum sanctum mediaa

pulandi d nosob
,.,,,/,
,,,

'"'. "''/'"' '"''"

eamdem oausam
ecd Ha
nec
nec

tenendwn, proui tenemus, Childericum


Vigiliarum
nocte

Paschalium

piantut
tuita

'

sacris

interfuisse,

Communionem sanctam
amtequam
hic

vx

142 fioc notato, faeile

jam

est intelligere,

,,,,
/.,,,
:,

Leodegario percepisse,
,

ruas.Prar
lflU

modo anonymus

noster verbis datis

reipsa
Vigilias P

prx\

Childericum clialescum Leodegario non


indicet, illum tunc

nocte Paschati prsevia


c\

agamus,
set ies
r\

m
.

fugam oa riperet, de guo ut umad Sanctum nost/rumpertinentium


ia

leb
in
||
I
1

intervm
</""
"' '"

quirit.

ad ecclesiam,
'>

Sanctus
ecclesiae
vc\
h\

144 Ursinus,
tll ,,

ubi narravit, regem^ sa/nctaComr


ta,

leodtgariu

adpalatium, episcopalest
:

\,

sacris Vigiliis

domo,

ubi

paratum

erat,

resedisse

Quod

secessisse, ksec soribit

Pontifex vero (Leodegarius)


offlcium,
fragilitatis
et

Communionem sanctam Paschalempertinet, Childericc parite) anonymum nostrum vellea

cum suum perconsummassel cum suis accepisset, sicutesl

merum
metuens

humanae,

390
AUCTOHK

1)1

SS.

LEODEGARIO BPISC. ET GERINO COMITE FRATIUBUS MM.


regis,

metuens
cflepit,

animositatcm
in

Iraclare

cum

suis

degarius
fuissel

Dei

famulu.s

cum

C/Uibusdam

tunc

f)

quid

hoc

oonflictu
.

agere deberet.
relicto

Ac

detentus, Hilderico subito nuntiant factum.


regis

paucis deinde interjectis

Tunc

rege, et

Maximam
qui
valuit

omnium
tans,
scilicet

potestatum

sublimifato,
in

pro nibilo cepu-

gratiam se credidil habiturum, compreln mli ire Leodegarium. Per con-

quod babebal
Paschales
ire

mundo, eadem oocle (qua


'">

Vigil

pri

cedens
fieri

cum

paucis,

ca>pit.

ubi

pauper Cbristi

optimatum vel episcoporum jubetur Luzovium monasterium, donec in commune consulerent, quid facerent de tanti nominis
silium

tunc

duci

in

potuisset,

Ursino consonat a/nonymusS, Prsjecti

Viro.

biographus, aquoultimis verbis

num.

142 recitaPis

147
tjnhi

Duoshos tewtusvisum
r.r

fuit

huc

t/ranscribere,

inex*iuunvl
litur
-

intempesta
pra via,
<

noi

/<.

Pas\ hati nem/pe

u/m

Leodegario
i

w
id

Anon/yse

mus

nosti

refert,

Lcodegarium fugte

ab eo nocte faciiim esse, a/perte non edicat, ipsotamen nawandi modo satis mdicat. Ubi enim retulit, Leodegarium
commisisse
nocte Paschati prsevia
fvide

quomquom autem

owm altero liquet, m ,/,msuper Ursinus ab anonymo nost hic scilicet posteriori eriodi sua membro significat, exsilii pamam in Leodegarium, utprimum
collatione

unius

/\

n
i

fuga

<

educt/us est

finali judioio in

ni

fuisse dei retam, sed tant/um

eumnum
accessisse,

\i\)non-

scilicet

de eo quid certius
ii ,/r

perpetuum ad tempus, donec ac forte etiam dwrius,


involvit

dumelapsa, ad Childerioum
mtellexisse, se

ex eoque

niitn a

,ni,i

rrgni />roccnbu.s arn.silio, staluesilentio

guadamde
:

ca/usaipsi essesuspec-

iriur;

i/u.r

alio

Ursinus.

Ac

tum, mox fugs consilium a Sancto iniium fuisse


indicans,
ita

consilhim guidem
ii i

cum

regni proceribus rew

i/niit,

subjungii

[gitur, inquit, \ir

Domini

non antequam Luxovii Leodegarius


hiriiini
s

Leodegariuscernens, apud ejus (Childericii


esse

deBxura,

quod, auadentibus
Hector

animum satellitibus, eum


redderel intorsicul

hnri.

jam exsuanon/ymus noster referens, episcopos

quosdam
iin nniiii
i

qui t/unc regi adfuere, perpetuo exsilio

una cum Hectore,


rectum, contra
veritus

sicul decreverat,
in

aut

angustia,

limebant,

regem subirel conlemptnm,


morte,
sed de illorum, qui

dod

de

sua

adeumcausa
prae-

Leodegarium, eofine assensisse, uteum ad prasens ab ira regis, a qua Sancto nostro pejora meluebant, redderent liberum, hancratio- E iirin, mr Leodegarium, i>n/riui rtiam easilii
pcena
pet

luitiouis adveneraDl, perlractus salule, elegil potius

injuncta,

liberum
.

regis

wa

cwpeterent.
(Chil-

inlerim latere per


bere
iil
,

fugaro,

quam occasionem
in

adjungit

N.im

saepe dictus rex,


consilio,

pei

ejus

marlyrium
cruentaretur

Resurrectionis
vel

dericus

pravorum

illeclus

eum
ul

(Leode-

Christi
ecclesia.
jtutas obcavt <u
"Hljill.

sollemniis

diriperetur

ganum

adduci jusserat de Luxovio,

advolun-

145 Quibus

verbis prsterea,

cm

eodegarius,
fu\

qw mortem

nullalenus

abat,

consilium ceperit, rati/mesduas innuuntur, altera, ne, quos tutandos susceperat, ii vita periclitarentou
;

deposilum, prout voluissent, redderenl interfectum, qua verba insinuant, Leodegarium, cunt rex de illo cum regni silium iiiii ii, in ewsilio Luxovii ja i "
irrisione
'

latem accusaotium

cum

'

fuisse;

qua/re

altera,
'
i <

ne
R<

ecctesia

vel

csede

vel

aliter

Isequenti, etiam
niiii

cum hoc tant/um acl/urus $*vm ad eumdem >. nererum gesta<!<


.

"""

''""

trrectionis

die profanaretur.

ordmemperturbcn

ulteriorem de illo.sermo-

Duabus
'"'

hisce rationibus tertiam adjungii Ursinus, Milicet, si rea sanctiss mo Paschse die manus
i
,

nrin remitto.

suas sacerdotis fanguvne

/.

populo regis
.

""

'

"

''"'

""'

"'"'""<

<

oto

respublica

dehimentumpaterelur. Cogitaos, ;nl Dominum, consilium reper i,


omDia
' ,

vnquit,

etorans
ei

melius

esse

X. Sanctus quatuor
ter
lat,

circi-

n,ll,(

i"< "

r-

Jjare.

el

elCbrisium sequi, quam locum manuj regis sanguioe sacerdolis io


coiuquinare;
ei

lant,dlei

festo

ue

forte

fierel

corum oPProbrium
,ula
i

Pranin

per se

uoum homioem
//.,,

menses Luxovii exsuhincque deinde oceducitur,


sed,
v

,lr|ir

essei

disceptalio.
"

"""" lhl1 <<>//"


<

quidcm
ai
/

ratio

cidendus

duabus
arriperet,

prioribus,

l,ls

nus

simut sumptis, aliisque similibus Leodega"'


:

I" '""
1
'

audita Childerici regis morte,

commoveri

potuit

"'

'

"

'

Vntou cum anonymo

nostro

pugnet.
ab taqut ktractm

hk

incolumisservatur.
ct

';"

'

Mographi pug
""'

iin ter

Vro**

eensendisiis qua> tugamSonctinosWisubsecuta sunt

'

dum

L
ii".

eodegarius

a regia etab
sua
ui
,

ecolesia

AugustoLuxoi ium

uodegariviui

m
'
'

ums
reci-

dunensi
vnqressus,
l.i ii.

sponsa
ibidem,

altei

Z*' "''
;;'
1

^Leodegarii afuga "" ""' <'


/ /

'

jam\

exsul,

"
''''"

ret

,,

biographis ejus mtellig

'''""'
/;

msilw

"

Muyat,utsanctw " /""<" /preoHms


conl
inflecti,

Antistes, qra-

legarLr
ui

>s

[*o**&

veste indu'"" "" Qui imquit Ursvnm Leodegaiium designans feslinans in monaslerium (Lua-oi ien pervi niens, ibidem Bbromum jam clericum inve'"'"
<

i,i,, ,

attonsum ac monastica

mitiora tn

,nl
-

diceosque,

sealiquid

eo peccasse,

veniam
sed

;-'.

Ml "

invicem
his

petentes
verbis

rr""
'

"^

"'

ta
,.,
. i

istatusesl valde ac racereDs

stetcrunl

concordes;
se

cum
ei

exercitu

55
i-c-k

'/""""""
// """ '""

Ursimts
esse,

quoque significat,
aliquid
eo

Leodegarium

confessum
vei

diluculo

IIOCICMI,

r|||

(_(_!

"

"

-,
l
-

peccasse,

uxta

ussum

iamque ab
:

petiisse,

''

r|

"'
'"
i

'"'"'^
" r '"

ol

sccu
'

r|

teiliceret,

bumili

al.

poposcitpreceeeXu

horum

loco

vnterpolavit,

anonymus Morbacensis, hsc substiM um>

qui

Ursmum

(Luxovium)

^andem dura pervenil (Leodegarius) reperil ihi,lrm Hebrolnum sub habitu monachili tanium
[atitantem,

quem

dem

et

ibi

Vir pipDus pietate, fraterna quicoluit dilectione. Earistfmavil soili-

cet

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


,

301
iii

cethicauctorf nonsineinjuria
d\
deltcti reu
..

s.

Leodegarii train

aul credi posse, hunc alicujus


sese agnovtsse,

150 CoinHus

Ebrolnum
ui

corum
mat,
illud >
ptor,

adannum

innalibus eeclesiastiots 673 num. 7 mdubitanter


rexisse

AUCTOBl
aflvrROfl
i

uoluitque

num

i:

32

jam monui, omni studio cavere, ne quo modosanctum Antistitem nefario ejus, ut loquitur, persecutori Ebroino comparare aut aequatem fecerevi
deretur.

Luxoviense monasterium
S.
,,// ai

abbatem
<

tamt n inutvtttt
i

Windologum, oum
, i

Leodegarius
id

m
fa

no 61

dubii
>

essit;

id irco amtem
i

idi

\w

oin-

ttus,

quiia

arbitratus

Eo

t,

S.

Walbertum

sive

forte

etiam spectavit
stylo suo sic ea

Surius,
osuit
:

dum
Ebrol-

citata Ursini verba

nuni
ui,
si

jani

clericura
in

invenit,

euraque
se

rogavit,

Waldebertum, abbatcm bucroviensem, promimwm 11 dologi in abbatis L/uxoviensis mwnere decesso"'"' S. Faroni nepi copatum Meldensemanno 672
'
i

quid
el

ipsum peccasset, veniam inviceni


inter

re

vehementer hallucir
///.v.

pelerent,

gerentur.
lectm

animorum Verum illa


forte

concordia junut

natus
"i
.

'/

'

frater s. Faro-

Ursini

verba,

eruditus

mecwm

censebit,

non

nisi

egreadatiuntur,

mod/wm
" rr

mterpretationem
'i""
1

hujusmodi

si pro verohabeatwr,LQO&ega.Ti)imsesealicwjusinEbroX-

" l,r "

rnagni

piaouli

admitti,

num
reus

quem FaronU confudit, "i episcopatwm Meldensem S. Faroni successit.P n id /H exih,qu ctom \taii in Commentario przvio ad Vitam S. Waldeberti
.

neque

Wal

ibbas

Lmroviensis,

cumpriori Walberto, fratre

S.

delicti

rewm
srsc

dixisse.

Potuit

enim

Vwsani/r

mm
fateri.
in

abbatis a/feruntur ab flejischenio nostro, in cujus

qua

quam

nullius inEbroinumdelicti
,,r.r

deindehacinreopii
Scri/>

' i

in

Critit

existeret,

m/n/amnn/s

/nninl

.,,,<

nmir

tom

Vlii

semetipso existimatione rewm


qratiam reiutihir.

putare, Ebroinoque

episcopis Meldensibus

manibus pedibusque iverunt.


flen-

149

Quapropte}

Hla

beodegarii

confessio

ab

Ad Imc S. Waldebertus, abbas huxoviens anno 025, wt cum Sammarthanis Fratribus


schenius nosto vult} i>efarmo627,
!

ihn

virtuttque,

[]

Ursvno asserta, haberi quidem procertofalsaneutiquam debet, sed necpro to era, cv/m neque ab anonymo nostro vetusiiori memoretur, neque aliujuiequeatpro rHusest, Ebrovnumcwm

ut

Pagius con~

tendit, in regmen isis monasterii S. Eustaswsuccessit\vnVitaautemejusdemS.Wald<

abbatis,

quam

Adso,

>

ipsit,

Leodegario,

ut

primum

hic

advenit,

quamque laudatus Henschenius tom.


rimocodice monasi
i

cU, ea

concordiam, sinon sinceram, sattem simulatam mivisse. Nam prster a/nonymwm nostrwmvetwstiorem, qui rem illam his verbis mdicat, in illis
fgitur iliebus

Bertiniani edidit,

num.

idemS

Waldebertus dicitur, annis quadraginta


Cura
per

(cum Leodegarius Lu.rormm


in

rele-

monasterium Lwa verba 151 En


iiiki

quadraginta anno-

garrim

Hebroiiuis, monachali habitu tonsuratus, simulatam gerens concordiam, quasi dum uterque [Leod
i

adhuc exsul

Luxuvio

residebal

spatium

gloriosus
sibi

confessor

debertus

locum

delegalum

Domini Wal(monasterium

n indoi

'id.

unam, sed disparem exilii aecepissenl senlenliam, concordem ducerenl vitam riiiim Ursinus verbis num. prmcedenti recitatis concordUe ab Ebrotno cwn Leodegario initse non obscure meminit ; quamquam autem minime ingarius
et

Ebrotnus)

Luxoviense) orani virlutis genere optime dispositum, augerel rebus el oumero Deo servientium,
multis
gravit
ii

miraculorum
ad

virtutibus
vi

adornatus,
Majas,
id

miest t

Dominum
scilicet

Nbnas
vel

\Iaii,

anni

665

667,

cwm ad

alte-

riiiiiim

annum
!*3

deducant anni
iti,
<

quadraginta
Waldebei

ab
tus,

dicrl.ru

iii

,/iiinl

i,il/icliimc.r /'irtc F.hnniii fuiSSC,

anno
iii

quibus

uisse, verba
iiisiiniiini,
ii/

ex

anonymo proxime adducta


certmm apparetexsummo
iiislri.

c.r

ciiniis

Adson

verbis intelligitwr,

monachis

tamen

sat

Luxoviensibits abbas
s.
iii

prsfuit.

Itaqve

anno 672
it,

odlO,

i/il

mfr.i

lum

r r iin.iinjiiiii

twm

c.r

Waldebertus,

ab

Lu

Leodegarium exarsissel niiin. shiiim ui a morte Childerici II Fran regis Luxovio fuerat egressus, Ututsit dubitandu n rijii/i/cni non apparet, quin Leodegarius suo ad fiionnslcriinn l.u roviense acd C cum summo animi candore porresserit, vitamque inirr monachos sa nctissime exegerit de hac nihir lominns scu de virtutibus piisque exercitHsasamcto
Ursi/no videbimus, in
}

Heldensem non episcopatum jinic jam annis aliquot defwnctus ;

ut-

sibi

veronon
regi

nmm
sc,i
i,n

672, ut loco citato Cointius


vel

etiam affirmat^
in

anno 665
vomense
pi >

667

Windologu/m
'"i
667

en

successorem.

ua-

propter oum ab ai mn,i 673, quo Leodegarius

usque ad

an-

Luxovii

exsulaxit,

nnm dumtaaat

sex vel octo


ut

nwmerentur, facile
in

nost/ro

\ta

tyre,

cum

Luxovii exsulavit,
noster

ea

nihil prorsus

anonymus

vetustior con

quidem fieri potuit, vivis adhuc su


i

anno 673 Windologus


!

morai
irm
/n

Ursinusvero nullamsancti Exsulis cniupartioulari recensens, ea

rl ,i:

asl

id,

ut fecit Cointius, indubitanter a/ftr-

dumtaxat tradit, quibas Leodegarium Ebroino, aut hunc illi irm facere videtur, prout m Prologo suo amonymus
Morbacensis
(iiichu

,,,,,

rnerito

non

ootest,

cumin

serie

[bbatwm
sibi

Luxoviensium, quam Sammarthani Fratres a Petro Francisco Chifjletio Societatis

conqueritur,

quseque

propterea

hic

ecommunicatam
inseruerunt, sotum
colligi queat,
"

to n.

IV
i

Gallise Christiana

graphi verba subjungo


Nara
sisi

paulo aliter reddenda duxit. Utriusque bio: Morbacensis hsc sunt


:

nomen ex rimatur
vita

sine ulla temporisnota, aliove signo seu adjuncto,


r.r
.iiii>

lieet

pater ejusdera

raonasterii
llebrolni, a

(LwxovienViri

quo anno alter Windologo


'

cognoscens
Dei

animum
tamen
et

Dei

m ni abbatis

su/fectus,
Itic

(Leodegarii)
sejungerel,

privata

habitatione
Electus

illura

interim

iemporisspatio monasteriwm Luxoviense


,,/.

rm

non

dimittebat,

VutM ad

Vi

:i

niiii"

'

allata, a quibus
Int
I

qui
'

eodem aHcctu,
:

ut

in
tlla
.

paternitate Christi

digressi

sumus

rm
.,

fratrem diligeret
al jubente

Ursini

Tamen ab abbaper
ali-

te

sejuncli

(Leodegarius

et

Ebrotnus)

'omenftbbiitc.

quod

spatium
inter

agentes,
habilare,

temporis ulerque cunlubernia raouachorum strenue


p.rpetui

poenitcntiaru

conati sunt, monachi sanr nullo prorsus disorimme Lcodegarius quibus

quasi

Leodegarium inter conln" laudatus Ursmu* lobernia monachorum, quasi perpetuum moquitur, strenue habitare, conalum; imo verosvmillmvum mihi lllin (uisse ,,, Exsutem nisi, mutai est, sanctwm nostrum
152
,

nlum capii >

ttt

pra>

Ebroinus traotant/ut

rerum facie t sedi suse episcopali fuisset, non illubenter mtermonah resUtutusbrevi

mortem

ChiCdericx

c/uis

392
AUCTOHK
C.

DE

SS.

FRATRIBUS MM. LEODEGARIO EPISC. ET GERINO COMITE


dileclionem non videt. Testes enim postea illius d Quia quo usque opera. rii) extiterunt
praesenli
sitatibus,

chosdm

H.

pwm
r/l/ , A-.t

exercitavicturum, asceticasque eorum Lambertumq tionesfuisseobiturum,, routS. witer a sedesua ab l

(Leodegarius)
in

superfuit vita,
caritale

ejusneces*

Vrajectensem
in

pulsum,

monasterio Stabulensi

fecisse,

Vita

quo
"'

voluit,

monstravit

-i mj,

edita apud nos adxwSeptembris idmtegrum Sancto nosto relictori fuisse non isinimici. Hienim exsilioejusnon contestatur.

devota.
154
Pat/uii

potissimum,

dum

Sancki/m

>io-

in td ,,,

strwm dirissime vulneraPum,

Waningo custodien-

Lua-tn
u

io

titi

tenti,

omni

studio aj ud regem instabant, ut

capir

dum

Ebroinus

talipcena sanctu
Childericus,

Antistitem

mulctaret,
certi

jamque

restitutus

majoris-domus dignitatem jam fradiderat. Tuncenim Ermenarius, ui


in

antequam quid

de

Leodegario

num. Hanonymus
rium
/"./'

noster testatur,

ad Leodega-

statueretur
reidecisio
\)olorum

communi procerum consilio,adquos primum fuerat remissa, pravismalesuggestUm bus impulsus, adduci eum ad

metu Ebroini clanoulum accedens, vnlnera ejus studuit diligenter curare, et arle, qua
v.-ilmi,

[Miln

cilioquc

relienc,

vcslcnique,

qnam

aulam jusserat, episcopalv pro calwmniantiwm arbitrioignominiose dejiciendum necique tradendum itsseva illa atque iniqua sententia in rnHiorem
perpet/ui
,',,,,

habuil, meliorem induere, ut tunc caritate vere Chnstinnii Lci.iiccarii ncccs.sitatihus subvenerit t

putai ckimquesit,

eum non

ani/mo nocendi, sed fn-

exsilii

Childerico,

habito

oum

vendi Leodegario, regi


tasse

Childerici

aulam

frequertr
viori

regni

consilio,

muiata

fuisse videtur.

Verum
y,
, ,

utul

sanctum Antistitem a gn

Audi de his
terea,

anonynvum nostrum vetustiorem. In18, cum bi, qui videbantur inquit num.
simul ab Hilderico
Dei
'

a/re

vmn

rosimiliter studuerit,

nl.

OtUit.

esse piinii palatii,

conquisiti,

huncque in finem, iteratis non semel precibust ChUderici pedibus fuerit advolutus futurum tuy

fuissenl

quod judiciura de sancto


rmt, hoc consona
vitam
concederet,

Sacerdote decernevoce,
exsilio
ni.
si

menfuissenon

videtur, ut nihil exsilio durius in


<

responderunl

ei

m
hic

ostt

'"

rsulem, sub equente tandt

m
si

sub

perpeluo

eum

in

^iiiim effectu, " Childcrico

denuo

dect rneretur,

Luxovio

permanere

juberet,
i

conflrmans

subito

diu

iii

vivis superfuiszet,

Namanonymusnonece t

sub hoc decreto judicium


\ci

episcopis vero aliquibus

sternum.
dit
:

20,

narrata

Childerici

mox

sub-

sacerdolibus ideo

consentientibns, ut ad prae-

Ac priusquam hoc (Childericum occidi) o\p-

sens
sepe

eum

.'il>

ira

regis

reddereut

liberum.

Nam
ad

nisset,
(a
!

dum

duces quidam duo f quibusjussumfuerat

dictus

rex

(Childericus

pravorum

illectus

Childerico)

sanctum

Leodegarium

adduci de

consilio

eum adduci
voluissent,

jusseral de Luxovio,

ut

uxovio,

eatenus demorassent, conspiraveral unus

volunlatem accusantium cum irrisione deposilum,


prout
redderent
interfectum,
ludseis
sicut

eorum minister, ut, si Famulum Dei extra Luxovinm cerneret, ipsum gladii percussione occideret.

quondam
Petrum.
adnitmte Brmenario
ivadii,

Berodes

disposueral

facere

Childerious ergo, ut ex verbu reoitatis inteU

ligitur,

antequam
est,

interficeretur,

jam

d/uobus

153 Habeshinc
regni
)

fam
in

igitut

inituma

rege cu/m
i

ducibus t id
in

roceribv
et

ini-

mandatis

denide-

provinciarum urbiumve prsefectis iterum dederat, ut Leodegarium


neci

qur

quam

sseva/m

Leodegarium
in

tiam , sed hujus mutationem


hitclligitui hsec ea
i

latam sentenr mitiorem nondum

buaovio ewtraherent,
ijin

pro

arbitrio

eoru/m,

ciim habebant

ea-osum,

vero i/mililer deden

iis, qus de Ermenario, Symphoiiani Augustod/uni tnncabbate, verbis moa re itatis anonymusnosterproxime subjungit. Sunt autemhxc. Iderat... venerabilis

dum,

'< nempe

Childericus levitate

plusquam

s.

jux enili mortis

vir

abbas sancti
i

Symphoriani
posl

basilicae,
Viri

nomine
(Leo-

nostrum pueque Ermenarii intervent/u i/n mitiorem moa:que itet um hanc malen loi um impulsu
-

sententiam,qua/m prius inSanctu/m pronuntiarat, procerum deinde, praeoir


exsilii,
in

du-

Hermenarius,
"
rex

ui

discessum
populi

Dei

pelitionibus

auguslidunum
preut

commuta\ it, 155 Verum bini UU duces,


mortis

sive

provinciarum
illico

ril iie\ uti


i,

commendaveral
cibus
in

nrbemj

cumque immensis
pedibus,

urbiumve prsfecti, quibus


educere, fuerat a
ccijr

Leodegarium Lua-ovio
ii<

chii/

crebro regis provolverelur

eum

injunetu/m, non

acne-

ru

Luxovio permitterel residere, ne ad exspgctalionem crudelium, quos diabolus contra eum io


fucorem
succenderat, juberel addui precibus
iibui
'<
*
i

ceptomandato fuere obsecuti; moras autem


amisse videntur, donec aliquem
reperissent,

qui

lan lem ob.

onusmse
rici
i

'

nl.

precus

susciperei

Leodegarii, sirrwl atque hic interficendi,


ea gebat

hujusmodi
salval
1

esl

lunc

ab interfectione

Luaovio esset egressus,

quod Childe-

omnibut

colligi

tandem merex
in

rsceptum
'"''
' '

forte

Certe verbis

tur,

mortii

pamam, qua/m

num
dv
necem
hic

Sancitin

ctum
verat,

anonym

nostro
sive

nost/ru/m
in

pravorum consilio prius decremitwrem perpetui exsilii ab <<> fuisse


r

ultimo

citaUs
in

unuseorum minister
id
<

famulus
nostri

mutatam, regni
i

Leodegarii cons irasse,


senl,
/.

ceribus,dum cwm

iis

de pcena
id

si

<

do

infligm
prtecipueque

dum illi am umi


-

eatenus demoras-

sensum

unanvmitei

nonnihil obscui
rati

suadentwus,

um

ret te

adnitente Ermenario monasterii S. Symj.horiani abbate, qui proceribus ium c nferentibus aderat, quique
<

assequar t dum duo memoLuaiovio

dvcessive
here
<<<

rsefecti
<

SancVwm nostrum
tamdiu

forte
' rici

ro

Leodegario
aui

intercedenU

intuitu
licet

ChiU

regu
ipsi

frequentabat^
falso,

propterea

quidam

obWeclarent,
quasi

ut ait

anonymus

donec quiLeodcgmioccidendipartesassume"' r rroquan duces,quos verisvm 1:1 eodegarium < idt ndum curarent, mandatum
distulissent,

usques

<

vnvenissent
'

noster, opinantes,

frequentaret,
facilius
scil
<

ei

ideo regis habitaculum usantium essel primus, quo episcopatum alienum tenere liceret
ul

aci

eUamaccepisse, Childericonon festinarintobtempe""' ante necem nihilommus ejusdem Childerioi

s '''
'

'"'"
'"

nostrum Lusrovio extraaisse


illwm,
qui

videntur.

[ugustodunenst m, quem ei rex, cum eodegariura relegaret, populi petitione commendarat,


ei
I

idea

anonymo nostro, dum num.

20 indi-

'"''

/"'""/'""

"'"'"
"''/"'-

Verum idem amonymus


"''
brat

nostei

ul

hanc ignomicui
lu<

tobem

removeai

viro prsolaro,
hsec

Leodegarium ocoidere '"i. extra Luxovium hunc vidisse, mirifiimpeditum fuisse, quo mi< ositum
i.i enim ', inqvU,iia """"""/".s famulus Leodegarium extra '"'" cerneretj perventum fuil, ita cor ejus

onem suam nunoupat,


exslitit,

;"'""
lll,r

wsecutionimandarei

subdii

Lon&e

'"'

aliter

quia

carnalis

oculus

spiritualem

intolerabilis

r r it,t>

TICHO DVX.

S.ODILIA

DIE
\

SECUNDA OCTOBRIS.
num
dsic scribit
fnnuil
-,

393
/,,/,,
ADCTUHK
Q,
II.

,r: intolerabili 8
,

Da

cur

eliam

T ^
Pe
fle
1

d,t '" DOn

Bolnra di sse,
i;.m

**-

DeiFamolo (Leodegario)

biographus verbis proxime

citatisj

gravia cogilasse* vocepublicaconnterelur,eltremeng ejus p r0 voIutus pedibua indulgeri sibi ab eo


li;,,lr

temDua

loto-

mnale, quod aptissimum est venationi, et a regibus

al. rtepreca-

Prancorum
I

...

illa

retur

ne . ull iam deprecatur \ ft enw, t '""< -'""" / """'"


l

exercitatione transigi frequentis,

memoratofamulo,
ftttrimitote,
'

nm hic animo prtinus


'""''"'- "'

W*

hxowto ,**1*
i
,/./-

sime solebat. ffiub


no

/,/.

KX

rf^onmm swwh
; '

rvtytffew,

-w-

/,

'"'

"

"

'"' vv ''

(/

"

Reges Pranco,-,..., pleruraqoe prope silvas suas, aut mcdiis eliam m silvisamplaetoperosaexelruebantpratoria 0033
palatia vulgo dicebanlur,
illucque

ta
liberis

pag

279 hm> habet

dicendis facile

Vere

el el

Autu-

mtcolhgere,ausvrwillepostcognUamChilderici necem non fuisset, conseguens est, utsaltem paulo


antehmcextraLuxoviumSanctusnostei-exstiterit, vndeverosimillimeassepememoratisducibusjussu
rcgisecmctus.
i

mno
eus

venationia

causa

cum conjugibus

secedere consueverant. Eo ez more forte Childeriin 9ilvam Lauconiam cum paucis secesseral
in

optimatum
exponit,

se

conspirationis

ignarus aul certe

ignoralionem simolans
Childericus

ooit i/unitfT

156 Clarius idipsum insupei vntelligiVur ex eo-

// cum

occasione,

utplwn
Bilihilde a

uxore sua
ut

dem anonymo nosVro, dwm num. 22 sic scribit: Ris diebus (cum a morte Childerici res in Gallia
essent turbate)
Vir

conjuratis necatur^

adeo

tempus Autumnale,

spectato hoc scriptore, pariter

assignandum videai

Domini (Leodegarius)
(iis
scilicet,

com-

tm regisChitdi
Vere
vel

i,cumhk secundum
sit

memoratis ducibus Luxovio educendi


j;im

mandaPum
a

Leodegarium acceperant) eratob


qui

Autumno

occisus,

idquetamen
colliget,

Vere,

"' quisque ex ante dictis facile

indubie
sit,

salvationem detentus,
eductos.

quibus de Luxovio foerat


t

non acciderit.

bisverbisaperteprodat Leodegarion dictis ducibus Luxovio fuisse educt/um, credibile autem non sit, fecisse id ipsos,

Cum enim

Theodoricum

III,

Verum oum\octavo ostensum proximum Childerici

nnn
ut,

jiini

Childericus,
vivi

cui ea

im

re

nonlubentei
est,

obtemperabant, e
stante

erat,

consequens
s.

rem, anno 673 jam a/nte edium Septembrem in Veustria ac Burgundia regnasse, nequit usque ad tempus Autumnale ejusdem anni 673 mors ChUderici differri si nempe per tempos lutomnale
;

anonymi

nostri

testimonio,

Leode-

'"'"

'

pestatem intell

garius ante Childerici obitum Luxovio fuerit eductus.

quotpost medium Septembrem sumit initium. Ad


h;n Childeriei mcrtem tam diu differre, neutiqua/m cogit venationis exerciHum, cujus occasiofie
'

Anonymo quidem
10 in

hic

adversatw
soribit
:

Ursi/nus,

dwn num

hunc

modum
in

Baac (Chilsuct

derici obitu/m

ac Theodorici

regnum

interfvctum
m.it

eum

fuisse,

amonymus

nostet

affir-

nrmi aodientps utrorumqoe (Leodegarii nen Ebroini amici, desiderantes aspectom eoromcernere, culn favore magno vota sua complenti propria nitonlor redoceri Pergentes uamqoe de
ue

Nihil

rnnn

obstat,

'/ii"

mmus

Childericus sub

/nirm AUQUStl OUt iDilnim


r.iririns r r rnlnl n r

Sr/itr mhris rr n,i I / ,/,, /

158 Porro
gario

Childerici

regis

mors satuti Leode-

oiumu

partibos ad

sopradictom

monasteriom
el

indubie

tunc

fuit.

Quamquam enim duo

(Luxoviense) cogebanl eos procedere

ad eorom
qoia

duces, qui jussu Childerici sanctum

domos remeare. Qoi


tamen deprecante
dl.

angore mniium aestoantes,


fali*

monasterio
,

Luxoviensi

Antx titema interimendum abstrare-

dilectionis amicitia,

facile

nc

longiD-

?ati

spatiis

terrarum longios
innuit,
nisi

valde faerant, con-

fuiSSe

rnlriinlin,

cito mm tem mnn/iir ur.nlrrr rl,,nn

,l,',rr-

quia

sentientes acquieverunl deprecantihos.


verbis luculenter

Luxovio egresswm
Chitdericu
S

Quibussane non

ctaret unusille eorum

ministert qui idfaciendum

assumpserat, antequam Luaovi


rriu,
.

Sanctus educe-

Leodegarium,
\i

oum fam
ad

certum

ihi

idetur Childerit

um

>

cu

ea, /"'

Leodegarii exsir
in

lium Luxoviense pertincnt, atque

primis illud,

matevolis suis adulatoribus inductum,s\ diui vixisset, urgentioribus rrxceptis Leodegarii necem
fuisse reipsa
occidit,

dequohicestquxstio,inregnoBwrgnndiae,inquo situm erat Luxovium, majori iderint,


ri
i,ni,

wnperaturum, tandemque effecturum,


necaretur.
'

ut

At

vero, Childerico

interfecto,

irn,

r,,,,

minitiinn

procul

n/'

episcopaVu

inquo, ut supra docuimus, monachumprofitebatur noster anonymus, huicpotius reor hic assentiendum, quam Ursino, quiprocula LUXOVW iii lV /'/, InrriiM />m/<r rn ilnlrm
[ugustodtmensij

dendum Luxovio

duo duces, oui Sanctum nostrum occijussi eduxerant, eum apud se,
/'',

Famulo suo supernam gratiam, qua eorum a/moIni nm n/.ss /nr rrm s/ln rnnri/m/ri />r<> ln </"'"
I

irl/nnrrinl,

m ntn lisi/nr
;,,<

nimis,
I

.<>
\

.srr-

homonymam
mensiun
i

vei

mbatur.
ut

inimicos

"

exsti-

157
i

//"" nnnr ulterius consequdtur,


r

Leodespatio

terint.
,,,//
(//
,

garios """ nisi quatuor circiter


l
ii

mensium

156 citatis hsec


/
|

rovii

ularit.

nnis.

w///m

Vam, m ? prsecedenti osi ante medium Aprilem anni 673


;

/,

Audi hac de re anonymum nostrum verbis addentem Tonc enim ibidem turovio eductus servabatur) Pamolo
:

eo

suo

gralia

superna conci sseral venein


illis

relegatus fuit
igarii

Childerici

vero interfectio,
i

quam
)

rabilem
duces,

dignitalefn,

ul

locis

lam

prasdicti

monasterio Luxovien egressus salIrm iiin/nn nlnlii ,ii tmlrrrsnl r,ulrm n n


e
,

quam eorom matronse, simulque


familias
a
el
.

ministri
in

universasque
conspirassenl

vulgus populi

ita

ejua

nnir

Septt

mbrem

evenit.

/><

ul

$ necessilas immir
oflferre

Childerioi epocha fuse tjuidem actu/m est \octavo % ,lr r,i Ininrn ii/n/iin/ liir /nsii/ir/ jnrriil nOtOi
'

semelipsos pro eo non dubitareot

Divina, inquii
disiiilii

anonymus
^uiiiii

noster nu/m. 20, aon dio


Bilderico

ollio

de

dare jodiciom.

N.uii pjus

dissolota conversatio

oplimatibos palatinis.
viiu-

omnibos increveral Tonc unos ex eisjioc mole-

ferens

pras

ceteris,

dom veoationem
vulnere

In

sylva

'11111-

exerceret,

eom

moi

tis

percossit.

III,

inl/iinrlrm

rr,,nt/nnis,
hic

i/imm
dicitur,

Childericus,

mterfecPus

Cointius "<
''.7:1
:,i)

Armalibus ecclesiastioU
0, tobi is

Francorum adannu/m
I.

Tomus

XI.

394
AUCTORB
C.

DR

SS.

LKODEGARIO

EPISG. ET

GEIUNO GOMITE FRATRIBUS MM.


nommis poteetatis ,.,,,/ oollocatus, ab omni regii aue usu abstmuerit, turnultfwmttibus mterea sine nilo legum suppliciorumque me1/u paois publicx
inimicis,

B.

quod

sic

nulltus esset, qwi

eorum audaBumndf
''"'''

cseXI. Leodegarius post demChildericiprolegitura

oiam

coerceret.

160 Era/ni inter hos quietis perturbatores nonnulli. qui exsilvum et quidquid propter scelera
,,

9pn

tutri .

Burgundise

optimatibus,

Childi rico passi

fuerant,

uni

Leodegario,

tvunlLeodtga.

pergilcuui iisadTheodori-

hic illius prinoipis fuisset consiliarms, adscrU bereni : lli, i/nquii loco citato nostei anonymus,

ium

quod
quj

cum,

eoque

jam

rege

redierunl de exilio, n] |,i malevolo animo quicquid pro suo pertulissenl facinore \ Leodegarii factionibus naec se incusant iuisse perpessos. Ast

'

nl
; >

propier
facinoTa,

"

solenniter

constituto,

ad
,/,,

nn Sarn tum
////;/
,

sti

um

prm\

denPi

sedem suam episcopalem revertitur.Ebroinus Lu\ovioegressus conlra Theo-

enerabundi apud se reti/nebant hteriuapropter que itatuerant, id minime laluit. illi in ea rei um perburbatimerent, ne
,/,
| ,

Hone occasionem arriperent ulciscendi in Leodega :i illatas autumabant, rium injuriaSf quas minis non sat /< i, sanctum Antistitem solis suis
i

doricum

insurgit,
ciet.

varias-

que turbas

Burgundis viris primariis, comitibus forte ac ducibus commendarunt, gui ssBpejam mem \ratio d/uobusduc bussejungentes, wnanimi consensu san.rcnini.si, d/urantibus regnorum burbis,antequam communi consilio n gem constituisTheodoricu
aliis

tftj

M,
.

sent,

1\Jl"i:s
ius

Childcrici

turbavit.

rerwn in Francia statum am~ qui Hac enim audita,


.

c,

,,,

Leodegarium quislxdere tentaret, auxilU) se o fiUuros. Audi itei um hac de re ano-

nymum
duccs)

ejus

imperib vel

obsuum

in

Theodoricwm Ebroii/n
<

numve studium,
versi,

velob admissa scelera

suni

/-'-

nostrum Cumque, ait n im. :i, illi (duo secum Dei Famulum (Leodegarium) cetiaenles ', circa se manentibus potestatibus aliis nuntiassent, eo quod divinam gratiam super Dei

<tl

qui

rati-

nobant

magnoque
suni
viril us,

furort

Veust/riam

ac Burilli,

gundia
junctii
debuissent,

grassati,

owm
g

interim
est

qui,

hujusmodi

omprim
Igiiur,

Eamulum Leodegariura cognovissenl, religioso Chriamore jam se eorum auxilio fuerant suciaii, ct conspiranles inter se confirmaverunt m,
stianitatis

mutuU
21,

sese odiis

armisque lacesserent.
mors subito uun-

duiu indisciplinata bujus dominationis eral exorta


turbatio,
si

[udiatwi
inquit
ti.ii.i

a/nonymus noster biographus.

num.
toisset,

cum
hi,

Uilderici

massenl
sel
liu.

in

regnum,

priusquam Tbeodoricum pariter sublialiquil forsitan sanctum voluis-

lunc

qui ob ejus jussionem exilio

laedere

fueranl
bierai

condemnati, lamquam Verno teropore post


solenl de
<

Leodegarii

Leodegarium, eorum protegeretur auxipalrocinium a ducibus illis ita


fruet/u

>

ernis Berpenles venenati pro

susceptum

verosimillime

non caruU

certe
vi

ai. addit. qui

cedere, sine melu

ik-iuui

peversi

quorum de-

non invenip, tunc vnimicos Sanctum nostrun\


,:

dam

bacchanle furore, surrexil magna turbatio patriae, ita iii manifeste crederelur advenlus imminere
antichristi.

edi ausos fui&

Hi

vero,

qui

reclores

pegionum
et

esse

debuerant, surrexere contra aliquos,


fcedera

qui pacis

debueranl
lacessere.

/'/ nihilominus in votis hos maxime ha- ntquando hic lum illit ptrgtt moxpatuit, cum Ebroinus pariter Lua d Theodori' erategressus Uunc enim, quem subito amicoru/m Um.

161

buisse,

ii

conlinere, odiis se invicein cce-

perunt
"//''"'

Cau am horum motuum hanc


tunc

Quia,

inquit, cex

non eral stabilitus

'"

ulmine, quod unicuique


'

rei

tum videbatur

in

Propria voluniate, hoc agebal sine forraidine discil|llM


i

ls/
'

'""'

""

'

looum

Chitderici fratris sui interfecti illiconoi

famulorumqu comitatu stipalu/m esse, audiebant, Ulii o tunc adeunt, opcm ac consilium poscunt, Ki vindictam sumere queant de Leodegario, quem veluti infensissimum ipsiusmei Ebroini inimicum dt pi/ngunt, Rem illam sic narrat noster anonymus His riniii, ai\ nuiii. 23, diebus (oum nondum motus
i

Bespondeo,

annorum quidem computum, quibus

Theodoricus regnavit, proxi ne a

Fra/ncia cessarent) egressus est de Luxovio etiam Hebrolnus, Juliano similis, qui vitam liciam
iii

mchoari, illum tamen ob verba anonymi nostri """"" ci toto """ videri ante unum saltem altc-

monaeliorum
rimi
praedicti

tenuit.

Etenim cum ipse lam ainicostiparetur subito comitatu,


ejus
"

quam famulorum
exsules ad
quuii

expetentes obsequiuni,
confinxerunl

ai

deett ad

nenimpen
/'"''
'.

malum
i

de sua

accusalione

ricumforte
regni
hc

statim a
'

ipswin
silio,

iii

mvrtc Childe
id

capul conslituunt, ut ejus auxilio vel coniii

ici

Wmtattim
"'
1

si

Dei

'

"'

'

">" <
'

ipsum non puto nisi voluntate pr&oie


hincque
forle

unanimiter vinciicarent.
fint

Hominem (heodegarium) valerent, Difficile haud dubie non


id,

"
/'"'"

'"'

ns facinorosis

"'

inconsultis,

quod petebant, ab Ebroino


cu,n
Lcudr^ariii

impetrare, qui

reconciliationcm

conscendisset, r

T'" *
"
,J
1
'

^ignitate deponere "" "" "/""' *,ou


/

tant/wm
facile vo-

hactenus
concepto

eum

simularat,
remiscrai

nihilque

de

odio

in

eum

Verum

opportunir

""'TheochTvw
""
/

""' '"'"''

bEbroXnoAis

fuisset
liter

uuim
llmllllllllr :

"

''"'"'

Votuit,

morte Childerici

in Virum Deiexercenda eratewspeotanda; reperiendam hanc ve/rosimiliter putavU Eb oinuSj si cum suis comitibus scse adjumjcrct episcopiSj ducibus aliisque Burgundue optimatibus

tas vindictse

-~

sum Leodegario ad Theodoricum properantibus,


iit

ri/m de more

solio collocarent.

Eorum aaque
si/mur
uA
/'-

z:::;::

consortio

lans sc

EbroXnuscum suii sese admiscet, parikr ad Tlwodoricum fcstiiiarc,

detn

>

DIE SECUNDA OCTOBHIS.


''''"

395

eijwarei
pergit

semperque deinde
<imm>/
u.s,

iervaret.

[pse

eniro,

noxirr

llcbroinus caput

de ipso Kfarara pasne jam medio HebroTnus tyramra8 corum dr-snvuv rnmitaram, ad suos nsque
toansiens, clerieatum abjicit, ad mulierem, ul canis

c.

II.

relevayii

venenosum, qoasi vipera restaurans renena


sc

sna,

siraulans,

esse

tnnc Theodorici fidelem,

el

ad

vomitom,
prior

posl

sacrum ralamen
scriptor

redil

ob hocad p.um cum soriis quantociua festinare Vec Bwgtmdte optmatibus, nec legario swpecfius
I,

Ebroinus, quod aeceptum referre debuil vesH rlminili, ,/mim nmnhim r.inrml nrr llim/lttiin.
erat
,

fugam EbroYni refert ad noctem a Leodegarii in urbem ivgustod sem reditu proa imam p sh > veroaddiem noc* imn Ulam subseoutum, ut kaud dtubie inierillos
>

><,/, ix

quidem

r.rnliirn
ah tbro<no,<i<ii
\t<
ii

vnlrhnlur

klC

minn,
.1/

162 Brevi intei im

mveteratum hominis
inlium
rrii/>il.

164
iluin

<>im

qusestio

tit

de r$ >> episcopatoi

rceptnni

u,

mni

in

Leodl

'-Millllii

l/rnim,

r
chtatur, a

perip<il-

ma
ri

cwm beodegario altiis opUmaMbu iter faceret,


r i<<
I
,

B
<i
il

u
[ugustoduno,
,ri
il

guetodvmensi gosta>,ob rationem quam jamplus semel atluli, anonymo nosto o hic adstipula
1r '"'
x

/" ';il/i
ripif.

/>>
,

lr

wu/m
i

est,

si
>

Ursii

lnin ninilum

n n i US

r ./

mrrr

nhrxxr/

EbrOini Od nnrtrm

r fr,

mm

,,

ml

lr

nnihi imhhii ratione a/micitise,


j

quam Sancto nostro

diem

Leodegarii
li,r

Augustochtmvm
iter

reversione,

romiserat, hu/nc, ab exsuUbus, oredo, supra memoratis ad flagitium etiam mcitatus, comprehenr dere conatus est Veruminter Burgundise episcopos rrs.ijin nii Theodoricwni properabant, erat
Genesvus, Lugdunensis episcopus. Hic partim consiliis

'/""" ,/ "
<'"i>>-"m

eu/m Bu/rgwndie optimatibvs


aivitate illa

ad

VheO'
Iter

suwm promovii

enim Leodegarii ' Tlieodoricun nonvvdebu/r hic wmptor: quare,cum soiverii nikilomir
""' v
i

EbrdSm/am
"

>

suis

Ebroinwm

inhibuit, parlvm

mamu wrmch

noctoi
>

beodegario cla/m aufugisse, fu~ factam, facile potuit putare.


Leodegario ccterisque Burgunr
>>>

hiiiim
rn/l,
iil

ualida,
>'h

inrr/ita i/rstitrnt. nh/iir

qua/m seeum habebat, adeo pcrterm/ snl/hix mis

Porro Bbrortnus
ih r

episcopis
,

ei

proeeribus cla

/>

i<\

tadtusque

artes amicitispque
aliis

simulationem

recurrens,

cum
suis

//

discessit,

quod,
<ih

um

plu/rimos recentibus

(verba

htgustodunwn usque perrexerit. Cum enim iterum sv/nt anonymi nostri) Vir Domini

Snnrtiim

im.sti

um
ns

insiJir. offbndiSSCt,
i

mm

1'itrum

um

sociis supra scriptis

fBurg

optimatibusj eodem feslinaretitinere, quo Em facium est, quantum nei aniusdiei itineris spatium,

anteqnam Angustidunum urbem accederent, nrgenliims

fautoribus,
promissaa,

Hebrofmrs

immemor
volull

amicitias

dudum
dere,

enm ibidem

eomprehene|
'

rmn /n r/irm/m , ium retrudetiente rrlur. x/, <///, Sp6 'mni r.rrnlrrrt ,,,, domUS recupera ndi />>>>>> tamen om/n/imodo,uteventus docuit, oiebai quemque etia/m armis repetere idcirco /<>>>> forte statuerat, quod aliam , /,rrml rnin /<n r,i irml rmm sihi xn
timrrrl, nr
;

>i

oon Genesii metropolis Lugdnncnsis


fuissel

Nimirum, inquii
>>>>>

alesius

lib.

sxu
|

fi

al. quffi
,ii.

consiHis

prohibitus, aul
'.

manu
:

valida, qui

Frwncica/i

pag,

297,

vk

callidus

uderat

niin

eo

aderanl

perterritus

el

(lclam

rarsus

intelligebat,

amicitiam simulans, mixto agmine pariter pervenerunl


prrinilo,
iii

dominatione sua

invisum se esse Theodorico> cui gravi c lusa d yeclionis Puisset, Iw


;ir

urbem,

scilicet

htgust

dunensem.

plerisqut* cpi>f-i|iis

ptimatibus, qui

cum ipsum

Au

163

qusloduni honO'
recipilw,

rium
lln/iis
rt

dumque deinde
itrr

Tunc episcopum suum Augustodunenses quvppe ab exsilio reditus omnu a tatis,


videre

licuit,quo

animo in Leodega

antea tondendum
coravissent,

el

in

rnonasterium
clerico

relegandum
babiluri, et

jam

pre

essenl

ademptam semel praBfecturam


restiluturi,

uulla condicione sibi

ordinis homines

summo

gaudio implevit. Lteta'

alque alium quemvis potius


e

qnam ipsum
I'1

tur,

"'

noster

amonymus num.
Pasloris

ei cli

fa

majorem-domus
I .

turi
.

todunensis)
rriiiv
i\ ,i.

de

(Leodegarii)

praBsentia
i/iimli.r

nosset

Ebrofnv
rl
,

a
/<> rt
'//

"-

plates3
'el
i

ornantur virentibus, aptanl diaconi


rvitas tota

rhmi
I

srrrsxit,
V)

nm

///

xi/nr/im

cereos, gau
posl

de adventu

sui Pontificls

rn

i\

ape U

perseculionis procpllam. Ursi/nus hac de

Secularia arraa, mquit

anonymus noster num.


contra

24,

scribit :

Venerunl simul BbroTfnus


in

scilicet

cum

Leo-

arripuil
'

(Bbrrtrws)
""''

el

terrennm dominura
I-

degario pontifice

civitatem

suam \ugustoduno
gau-

eliam apertumse prodidil adversaffl

Quam rem audiens

lota

n\

ilas suscitala esl in

rium.
'65 Ui autem, quod saltem verosimillimvm
iutt\
ii), ir

dium. Quibus cives procedentes obviam, receperunl eos ram magno triumpho, laitantes, eo quod recepissenl Patrem,

H Ifoal

majoratus-doi

du,

cum

quem

amisisse plangebanl olim gu-

'/"""' /"'""" regis Theodonci,

procerumque volun-

ipsos c
l,-

sstgnandot,
,

fl

V
i

s&no.fostq

io.

,:

consilio fuisset prt

hnnl

Auqustodunen
V/H.
uMil.-Gnpiebal beatns Leodegarius fn crasiinura Ebrolnum ditatum cum magnis honoribus muneri-

'

amicos,

sses

<il.

fugoeiler

AteexMehkviMiAugaskfanensilpiirteTftoo.,,,,

sei

retur,

cnra

Wlfoaldo homine Ansirasio, a quo


privaj
lebatur,
el

,,

p>

HbtxBwy

fe/promoventes,
unifi. tato-

pracipue

praefeclura

qui

oriei pervenirenl ntad oceursuniT ,, m wi ceptoittaerepenrenisseBtadregem,

austrianj poat Ctaldenci ca

,,,,.,,,(.,.!-

am

redBt.ceterosqroAualn

m proceres, quoe
ull IL

Mllli

DE

SS.

LEODEGARIO
<!

BPISC.

ET GBBJNO GOMITE FRATRIBUS MM.


/, non
Jrrrril.

Accronc
C.
lf.

;,,,!(.
,.,
,,

adversarioa babuerat, sibi


beiiura
|

amicos reddidit,
nihil

non pauios tninrn


ut

,/v/,

,,

,.|

socios

adscivit.
in

Verum cum

partvm

spe praedx,

credibile

est,

mductos,

lujtU

sensu universali acoi ere,

portim
ni
,,.v
it,

cupidine
illi

ulciscendx

mortem ChUderici.
Ursini intelliguntur,

adeoutsignificent,

Ebroimmoumomnibusomnino
aliquando adversarios,
inivisse,

quem ownasse

ex

wum. 6

Austrasiis, quos babuerat

partes suas bn

totem

amicitiamque
n/jii

nequit
li

ob

illa

vi attraxit, attraot/wm sque plutemporis lapsu verosvmUlime fuisset. Verum,


vi/r nstiiiiis,

pro rrrin gratiam


ribus,

/.

inum cum
oeteris

ifbaldo

,',/

licet

fust/wm forte necdv/m ha,/,1,1


,

rediisse,

cumjue

[usWasia prooebelli

hrirl

r.iririhi/ii,

rr/rnhi /r hniirn,

,,

,,,

quos habuerat aliquando adversarios,

tatem contraarisi
ceier.iqusopti
j(

ljnillih

166 Verosimiletamen mihiapparet,nonobstitisse minus Ebro/ino. utprimum hicea:

mat

''

Bwgmdvx m Bwgwndw

[ustrasiamprofugusvenerat, aiiquot
djungerent, quorum autnlio
i

...

utplurimum feliciter con/iciunlur, utendum hic ratus est, hacque oppri/mi posse Theodorioum. //<< tiim verosimililer uno tantum aiterove mense quod temporis spatium cont/rahendis copiis /./,,,inis impendefai in solemni procerwm VeusPri&et
,

lutnrelur,

Burgundise conventu, binis

circitei

yost

mortem

Burgundiam irrumperet, bellumque


i

dericimerutibuscele0rato,amisiuinantevegnum
perarat, residebatque securws
iii
i

(orico inferret.

Etenim Leodegarius

et

Burgunr
atque in
:

ac nihii
di

Umens
regis

due optimates, a quorwm


Aust/rasiam fugerat, ad
nt,

Theodoricu/m adeuntium
at,

illa
,

regni

Veust/riae
et

Novigento

Uos apta

ai

>roin

spere

Theodoriowm jamperve-

gem

Seust/ritB
ut
n

eumque una cum Veust/ri e procei ibus reBurgwndue solitis aeremoniis, et


videtur,
dissentiente,

nemine,
leudes
<

constituerant.

etiam, virwm nobilem, Ercliinoaldi, qui


The
<doi ici

Uaque in Neusl/riam, idque vero im fincm anni 673, a/ut, quod jani dictis et Si~ geberti Chronico magis congnut, sub inUiu/m sequenti improviso vrrwmpit, Theodoricum regem, i< desium, ejus majorenv-domus ceterosque optvgerendi.
.

/,

odo\ eo
iii

patre palatiu/m
regiae,
k

re verat,

niiilrs

/11,/rrr

rmii />r 1

il

irjirnlr.s

iisr.jiii

,, ,-,

.,,,,.

it

jiiiiin/

majoremrdomus

Soncto
i
'

nost/ro id
ele-

iiiim

regium

interoipit,

ecclesias

locorum^

pei

cinim suadente,
gerant.
et

summa, ><> wp aret, oncordia Primum intrtligitu/r ex num !3,


'.

qu<B copias ducit t

easspoliari permittit,

aui certe
simi ano-

nmi
iii
<

impedit, Leudesiumque potestatis

sux faotum
regno,
^'i>ru*

27

anonymi
aperte

nostt
in

biographi
Gestis
his

ostremu/m

n/irii.

Noviente

('111111

vrilla,

verba

mymus
cap.
xi, v

regum
Qlium

Francorwm
Franci autera

"//'"
iiinc

biographij jam
Tlicuduricus
residebal

recuperalo

dot et

securus;
ibi

cum

(occiso

Childerico)
in

Leudesium
consilio
et

Erchinoaldi

tiuo

superventu Hebrolnus
direptio

advenisset

cum

"

al. vuuii

nobilem
c\

majorem-domus
iu

palatii eligunt.

Eratque

Austrasiis. Quis

enim enumerare piene


de regali

valeat, ijulc

Burgundia

noi

beatus Leudegarius

Lunc

fuil

tbesauro veJ ecclesiae

lugustodunensis episcopu9
consentientes.
fortun non re-

Gerinus frater ejus

minislerio,
lici

quod ob amorem Christianitatis Catiio-

relro principes devoli in Dominii


?

um

contuierant

167
tiitt

nte
i

[nonymo huic adstipulatur continuator


:

sacrarium

Majorem-domus ejus
".

T/u odorioij ferunl


,,/

redegarii cap. zc\ sicscribens

Pranci

vi

ro (ocoiso

etiam interfectum
169
Gestis
(

Mojoreejus

Childerico}
iM

Leudesium Hlium Erchinoaldi nobilem majoris-domus dignitatem statuun! per consilium


Leudegarii
i

ontmuatm
t

Fredt garii,

cui

anonyrrms

domus
l ll.llll

beali
i

el
\<

sociorum
,/,,
ri

ejus.

Cum

itaque
pacifice

Burgundia

utoumque jam regnare vidnePur, timere poterat Wlfoaldus, ne, si duo >/t,i ,,,,,, perfe ta pace ali-

regum Francomm cap.XLv fere consonat, /<.ir r, ,,i iii ,,,, nonnuUis insuper aliis adjunctis paulofusiusdUucidiusquecap XGViinhunc modwm
ewponit
.

illN.T-

feclo,

^lriam

rr impro\

uoir-

Ebrulnus, niquu,

convocatis

in

auxi-

riiptionemfacit,

qwmdo
eeret

gauderent,

animum tandem eiiam


1

adjir
<

Theodoricus ad Austrasiam, fra

<

ditatis
"
'

partem, paritci ocoupandam


H 7'"" /
I

lium sociis, personis quam plurimis, cum multo comitatu exercituum.a Luxovio ccenobio egressus 111 ranciam regruditur, usque Issam Quvium
1

'

hanc autem
ani regh-

"'""'

c wcidissel

adhuc

veniens accessit, cuslodes dormientes interfecil ad sanctam Maxentiam, atque Issam Quvium transiens,

.'/-

rebat,
.

haud dubie etiam

cum

quosibi invenit de insidiatoribus suis, occidii


desius

Leunl.

plurimwm
Vurbari,

refeirei res in

Wlfoaldus indubie Neusfria et Burgunayi

Major-domus una cum thesauris regis pcr


'

impcdwe verosimilUernoluerit,quominus
[ustrasii sese
belli civilis

nonnulli

eorwm opera

Ebroino aa^ungerent, a quo facem in Veustria ei B

evasit, atque Ibai ivo villa evadens aufugit, ibique adveuicuic Bbrolno, thesauros, quosibi reperit, adprehendil Inde egressus Crisce-

fugam dilapsus

mehuii

cum
ll,irl
111

villam
"

veniens,

gwndmaccendendamprsevidebat Veruml bromus, ui moa docebimus, ClotharU) III filium


huncque
supposuit, partibus Austrasiae regem constituit "'" " "' Ule forson fecit, statim ut in
in

iu

Pontio

Leudesio
facto

subdole
placito,

promiltit,

simulans
facta

fefellit,

conjuratione

cum pace

discederel

Sed
-

Ebrulnus
V|1

failaciler

agens,

solebat,

compatri
ap\

Austrasiam
r/ """

"

insidias

profugus

pra?parans,
ille,

advenerat,

ipsum
,1

Leudesiun
1
\

verosimiUime

dit

n >'

./'""

tum

hactenus
sed

sibi

'"""'

Gtenimcum
'

hic,

adversantem Wlfoaldumh majoraVu-domus in Veu


.

quidem,

relinquo,

"""'" amisso, Austrasia salte reot"""'"'"''"' "'"''""" l " '"'r. rr,nr,. ll ,,i llll lr ll ,,
/
l

'""'

" /"

^
i

;:;";;
/ '''
,

7"-/-^/^,,,,,, /r
''''

,,,,,,,

,/,

///

m
,,,,

moa perperam subjungii Theodorir "' Ebroinc in regnwm fuisse restitutwn; vero haud dubie aberrat Pugnat
Ursinoet

'"""

/' /

'''"'-

'""'''/'"-"

'';"'
15

''"'

T M^aquosubpotestatel
ei

'"W,A,,,v,,, / ,w,,,,,,,. /

amnymo

TheodorUii vn
in

nostro, quorum hio regmtm restitutionem ante


.

zzz:
Avttra-

*-**
idelu,

"
mf
,.

Ebroini

'"""

10
"<

-//'/'

,',,'"" ""'
i

iod

'/;,,,,,

/,,

irrwptionem vero ille ejusdem < monaster Luxoviensi factam insinuat, ut jua-ta ulrumque

Seusbriam

'

<"",'/"<-. '"'
';';"';

,,.,,,,,

'""

tomr*,**
M
(

vriptorem Theodorkmsab Ebrolnoinregruwm mv " " "' v '"""'"" non fu&rit. est,
/ /

N&mo autem

7'"

TW '"

"

,,,

,,

non Ursiniet anon yil >< ,,/,, assertis potius v/ '"" / ""' putet, i/iiinn conUnuatoris Fredegarii, /'" '" SanjioriOus fiaum Framicarum

apud Bouquetum

DIE
A

SECUNDA OCTOBRIS.
edicta

397
decreta
\

Bowquetwm

tom.

II

ru n consarcmatoi

miserandus vocatur fabulaquas hauserii ea anonymo de


Hausisse tamen
illo
<<

atque
n

nomine

pseudo-regis

sui

AUCTORB
0. H.

GesVs regum Francorwm


fs

Chlodovei p

Ebroinianos

judicibws sive

twm,quo deagimws,ex anonymo


enim
i

non potuit.
in

Theodoricum ab Ebroin gnum apud Crisciacum fuisse restitutum, tantum receptum unacwm \IaJoratu-domus i
idit,

on b

sed

provinciarumque pmfectis data, quibus t/iti parere noltet, aut fuga sibi consulere et amisso o/jftcw latere cogebatm wul / manus ri gladios non evadebat.
.

<

<

17?

(pseanonymus
16

nostet audiatur, qui


re

seu

prsefectura

palatii,

oum Leudesiwm
Post
basc,

quidem piweiqw
'"'

tur-

majoinquit,

"'""

ibii

rem-domws jam

Qua de

"

<><

<

pseudo-regis

'"''

interfecisset.

creatione,

quem

Clotharii

III

Grisciago veniens (Ebroinws) regem recepit, Leudesiuiii autem data Qdc 9ub dolo ad se venire mandavit.

filium esse dicebmt)


hostiliter

multum

collegerunl

(Ebi-oinianij

popu-

Quo

faclo,

Leudesium

lum, co quod verisimile videbatur esse itlwm esse

interfecit,

el

ipse

prin-

cipatum sagaciter recepit.


indicant, Theodi
i

Qua
><>

rba

non
fuisse

icum ab Ebroino

regnu

Mtittum
forte satis
pottque hnnc,
ut apparet.
i

et

sic

tamen

exai

ta

verilati

nondwm

ongruunt.

genuinum Clotliarii III filium. Cunctorum etenim cum depopulando patriam subjugarent, etiam in nomine sui regis, quem falso fecerunt, praacepta judicibus dabant. Tum qui eis volens ooluil adquiescere, aut jura
potestatis
gladii

I7i)
1'int

Innuunt

enim,

Ebroinum
Crisciacum

amisit, aul

si

non fuga
deperiil
/,.,,-

memorata

latilando

discessit,

interfectione
<

easpeditwne apud

Theodoricum

Num. autem
habet
:

32 opp

r une ad rem
u

principatumque seu Pmfecturam palatii non diupost necem Leudesio, majori-domus, ibioepisse,

dem

sacramento Tbeodoricum asserebanl esse defunctum. Pl\


.

Omnes

um

illatam

recuperasse,

qux cum anonymo

commentis
Clothario
/ii

a/rtificilsque

decepli

<i

q\

nos
ac

non satis concordtini. Hiceni Theodoricumab Ebroino ibicaplum fuissf, n(ni scriiut; i/lam uero per Ebroinum prinU

nostro, cui

potior fides debetur,

accesserunt, credentes

T/ieodoricum mortuum,

Chlodoveum, cui propterea ad patris regna competeret.Qwnii '111111 (inquit


esse

natum
noster

cipatus

seu

prsefecturse

/><ii<itn

recuperationem
.1 /</</<

ittini.

noiiiiitiin

niiti

prsecessisse

insinuat.
videtui

26

anonymus

per

boc

calliditatis

imis quidem,

spectato

illo,

Ebroinus,

amtequam majoratui-domus regise restituere ut memorata exp ditione Theod .r,. um capere non
potuisse, sicquein
je

Qgmentum, Theodoricura tunc defunctum el Hlodovcum Hiotharii Qlium esse crediderunt? Plures cixim. i/in a .<i minisque comnt in pseudo-reg donec tandem, hoc r
s

Chlodovei
I

>

erba

./"<

ignitatis

<ii<ns pristi

tinus
in

apud
et

Theo-

capto tunc

eptus,

i/

doricwm majoratum-domus
:/<<>>
<<<<

cum nihilominus

Veuslria

Qur,t,l

ajor-domm

egise

iterum

(ieri

i,n

itnir

quacumque tandem ration riwsvires suas omni modo


augere
sim/uis.sr,

ulte-

inttimrm

mmii.ilm

r,,nm

nrt.t

hanc f. Mlt , <///./

contra

Theodoricum

m.jnr
<<>

,/,

causa

Austras
voto

rediisse e Neustria,

qua resipsi prorsus ex

Sanctum nostrum propius pertinent, rerum gestarum ordo exigit, ut priws </< his, guam deilla itnnr agamus.

non cesserat. Colli</> hsec p non </<>>dcn nwdis nonymi npstri verbis, sedexordine, quem >>> rebus narrandis servat. Vbi enim expeditionem, de qua dwobus nwmeris prsecedentibus aciiim est, r/tt t/r ,,,/ur prsecipuam cawsam breviter exposuit, mox narral Ebroinum, ej asscclas Clothario III filium, quem Chlodoveum
<'./

><

XIL
duni

Leodegarius Augustoobsidetur,
oculis
alia

compreorbatur,

minarunt,
IwstrasisB

supposuisse

>
. ,

in

<

ti-

bvs
Ctothariolll
/;/m/ n

hwnc
:

cont/ra

Theodoricum constisuadente diabolo,


(ide

henditur,

ttnsse.

171

/'//

verba

Et quia.

qui

multaque
ni palitur.

jussu Ebroi-

tubnti-

eos (Ebroinum
C

ejusque asseclas)

nudaverat,

tuit,

dum

vreritatis

consilium jam cscati non invenerunt,

per quod deslruerent Dei

Sanctum (Leodegariumi

declinanl ad majorcm inleritum per falsitatis

comsequaciwm suorum multitwdine iis Bbninutie <> Leoquas $ prsecedenti aperuimus, jnm ntt-in. non tantum ad majoratus-domv recwperationem armis denuo tentandam, sed ei dti comprehendendum vexandumque Leodegarium
artibus,

mcntum, per quod

in

regno intulerunt magnura


in

E/broinus

malum

ct

slragem iicpopulationi>

perseculione

multorum. Denique acceperunf quemdam puerulum,


etClolharii fuisse confinxerunt Qlium, hunc
in

par-

secum levaales in regnura. v&ritatem requiritur, Ebroinwm, dum


libus Austri
feoisse
tii

\dho\
fecit,

quse
\que

(tnimiim adjecit,

Ihr

\n

justoduni favore Thcodo>>>

eum perhibent,

in

Austrasiaj
si,

gno jam
rrims

restituti,

,/<

sua

ts,,'/<,iii

regnum

illud o Neustria,
in

quemadmod
operam dabat,
nUtit

episcopatu

<<

narrationis ordo exigit,

hanc ante irruperat,


cop
</<><>

ab Ebroinianis mei

tum fuisse rejoersum, ><i numerosiores proui >! isinair est, contra Theodoricum,
priori expeditione
pararc.t,
iis/jue

At nonnulli inter hos


in

Ebroinum

cm tinuo

i/n

Leode-

liuuc coinpcllcrcl ad
Sttni
ci

sua capere non potuerat, commajoratumalia

garium concitabant. Erant verosimiliter turbu/rnii tiit exsules supra memorati, qui, au
Chitdei
><
1

>><<<

'

fuerant reversi.
.'7.

In

illis

doiiius sibi irsiiiiirnihiin.

qussdam,

diebuSj
gestis,
est)

inquit
(iis

anonymus noster num


de quibus
\

his

ita

quse idem

sed

et

non tant/um insinuat, aperte prodit, Ebroini in majoratu n-dom ts


noster

anonymws

scilicet,

prscedenti actwm
esl

pcr singula evolutis,

postquam Hildericus

regise restitwtionem prsecessisse.


mi/i nsi/iim Clothario III filium,

Hsbc interprseter

de quo
"(</<'
/

jam mefl

ntini. /ii.rri/nir n u inrrntu

<

pTO

"

'" "

Ebroi-

postquam episcopi vel patricii cumoptimatibus deNeuslrico vel praasentia Theodorici, in partes redissent Burgundiae, etjam ipso in regno
interfectus,

nianis longe lateque facta, qua Theodorioum jam


vita

functwm

esse

falso prsedicabant.

Acceduni

conQrmato, ad propria residerenl securi, interim invidi hostem, Ebroinumnimirum, moverunl ex


adverso,

"

398
ABOTOIII

DK

SS.

LEODEGAIUU. EPISC. ET GEIUNU COMITE FRATRIBUS MM.


*

adverso,

primoquc agere
'

circa

cum
ii

rege Bilderico

egisse putabant.

eum, quomodo Hlorum sane


y t

ezpeditio instaret, p'obari


saepi

non

potest,

aut hanc n

svme

jom memorafa

Ebroini in Neustriarn

i.

dee$l

agere
*

insHgatorum stimulis non indigebai Ebi oinus Uitqwid iniquius contra Leodegarinm machinarequo
iui
,

irruptione
res ob

non esse posteriorem, oyutordinem, quo anonymonosPro narrantur, oonformem non


quo geslzsunt. Quapropter quemadpraecedenti ob ordinem, quo res

al

i-um

regem

sponte sua,

Bilderi

cum cum
filii

qusque

ui evenkts docuit, ad atrociora sanctum Antislitem consitia plus ni-

esse ordini,

modum
nymo

jj

mium
iml
17
clis
1

proclivis.
ffic

nostro na/rrantw,

Ebroinum innui

vn

abanoNeu-

consilium. con

itaque partem nonnullorum esuisasse-

sirnnn prius irrupisse,


supponeret,
ita

traque illum
mittit

impulsu, partim motu proprto amicos famv-

quam Clothario III /i/ium hiceamdem ob causam Ebroini in

tiaresque sibi non absi/miles


i/i

m consilium adhtbet, ab his discat, qua potissvmvm ratione Sanctum

nostrum disperdat. Duo ex his hujusmodi consiliariis Leodegarii comprehendendi vexandique


provvnciam
ga/udente
in

Neustriam vrruptionem Diddonis et Waimiri fa Leodegarium expeditione staPuo anteriorem. At, sciscitabitur quis forte quanto hanc illa tempore
:

prxcessit? Ebrovnus^ ut

num.

168 c/ocuimus, vero-

se

sponte suscvpiunt,

et,

accepto a

similiter iniHo anni 674 vn

Neustriam

irrupit, e

Ebrovno exeroitu, Augustodunum propere pergunt. Tunc, pergit noster anonymus

hmc
}

cum regem Theodot icum capere non potuisset, non diu admodum post, ui wp\ aret, mense forsan
qua,
Miirini vel Februario

eodem
lere

num.

adjunctis sibi

coosiliariis

inimico-

ejusdem anni
et

in

Austrasiam

rum, Leodegarii nempe, nequissimis


ccepil

sociis,

consu-

reversusest, ibique a/nte Diddonis

Waimvri ewpe-

Ebrovnus)

quemadmodtim

eumdem

ditionem Clotharit

III

filium supposuit, Theodori-

Pontificem
al. Did.lo

his

(Leodegariumj destruere potuissct. Ex niiin consiliariis, duo videlfcet, Deddo ', (hunc
26 vnnuit fuisse Cabillonenseiu e/nscopuin,

cum jam

num.
1

fwnct/um esse, con/inant, hisque commentis plurimos in partes suas attraxit, ac ingentem exercit/um conscrvpsit. Ad hscc pscudovita

qui ob
al.

aimina

episcopatu fuerat
34

depositus)

e!

regis a sc constit/uti
fectos provmciorum
scilicet,
iii

Waimerus

Walmirus ' fhune num. B mscribtyex Domine, eapui

Campanis ducem
dixerunt
clvitate
in

nomine edicta dedii adpraeurbiumque regni (Neustriae


}

effeeli malftiae,

se posse eum fLeodegarvum) papere de (Augustodmensi, ubi tunc degebat) ct

ex num. 25 et 26 onorvymi nostri collir E gendnim videtur) eosque, qui edictis illis obtemperore nolebant,

eum

misere

afflixit.

Quare,

oumadea

facere vindictam,

es qua malitia Hebrolni saliata

omnia gcrenda quatuor cirdter aut quinque mensium spatium opitsfuwseyideatur, verisin ile mihi quinque circiter aui ex menses inter Ebroini ni NeusVruvm wruptionem fieri /nnnum cce/.lam,
est,

esse deberet. Gavisus

(Diddon
tem,
rreiritum,
,

&

ei

namque Hebroious deeorum Waimiri) responso, dedil exeri iium


festini

eopiosum valde, qui


um
17."!

perrexerunt ad civita-

nempe iugustodunensem.
Prscedenti
g

ct

jam quidm
\
1,
1

itriatn

non obscure vnnui ob ordinem, '/"" rei ab monymo nostro narrantur, impro" '"" Ebroini irrupUonem, de qua ibidem egi,
prius
accidisse,

Diddonis ac Waimfri conl/ra Leodegailum Burgundia expeditionem inlercessisse, utpropterea hsc sub sstatem anni 674 contigisse videain

tur.

quam

hic

Clothario

III

filium,

Chlodoveum ab Ebroinianis dictum, substiPueret. l/ nunc erit fortasse non nemo, qui contendat
ordinem, quo
''""/''"'""'"'
'/'"'
/:/

ab anonymo nosVro narrcmtur, rionesseordinii quogestssunt, illamaecidisse ante

177 Ursinus nihilominus num. [2hsc scribit: Major-domus effeclus (Ebroinus) cogitare ccepit de ultione inimicorum qui eum noluerunt habcre subregulum. Qui ut lco rugiens inter feras ceteras,
,

guidquid *
bat

Uninw

<

"""" irruptimem nequidem


et

resonuit rugitus cjus per


vero,

Francorum

Geiras.

Omnes

Diddonis

qui

Waimiri contra Leodegarium expedi-

adversus

cum

olim cogilaverant mala,


'

tionem hic

jam memorari

cceptam,

qus tamen

pseudo-Chlodovei substitutione certo est vost&rior '" // '"" " '""" hk (vide verba duobus numeris
/
/
/

^Zcedmm&recitata^P^opiBw^undisali ique Jtimates, cmfirnmto jam m regnc Theod :o, d ;"'' r "''"" quandoEbvoinuscum ^Verdendo Le gario deliberavit,
''

ff
P

fi

tremeiacti, qui remanserant exejus ccede \ per- . . veronmrexerunt* fugam, quibusubi addidit, quod kcnc l,u r </""" '" ff virDei Leodegarius... ad suam plebem " resideret ^M urbe sua Jldua, mox narrat iis ipsis fere verbis, ""!,]. J^J* ID qus nvm. 173 ei 174 ex anonymo nosProjam recir ni.addit.t+ tavimyus, Ebroiniim memorem malorum omnium, siauramJum
<

qus ineum cum


putabat,

rege Childerico Leodegarium egisse

7 1
;.;:;;
'

;-"""

bremaue

P:i*Jd
'"1
'
;

^^editionem,'dequahict

mdo

consilium

cwm
'"''"

suis inivisse,

temtunc

de sancto Antistite perdendo F inque hunc, subministrato ab


ei

illo exercitiu,

*"""'

*ZT*7 '"'
'

isu *Mrepoluerunt

Diddonem

Waimirum, qui ad Sanerte

Mroinus irruptionem

";

"
;

"Ww
"
'"'
tate

.<-

**.**
Ebrolnw irruperat
-'mvasissescrthit,. ,,

m
Tak

nostrum

mdendum vexandumquese
accidisse,
nisi

Wnteobtulerant,expeditionemsuscepisse,uta
significei

hanc non

cum Ebrvinus

liquet

.<""<

major-domuse
iii

est,

rfmZ C;J

"-<<-,

domusnm
et

Quaresi, ut forte blb maforatumrecuperavit, consequens erti, utDiddonis


set effectus.

Ebroinus ante

annum

;.

Waimini expeditio anno

affigatur

07', perperam >>'> Verum anonymus noster Ebroini in ma~

joratwm-domm
Diddonis
et

restilutionem non narrai nisipt Waimiri expeditionem seu civitatis Augustoaunensis obsidionem, Leodegarii ea
in
"' / ""
''

"""'"'

"

!''>'

hujusque Diddone
,

adjuncta.

dum

ad hsc [ugustoaunum

,;;.";""
;:::::::::,
Mt, 071-

\,

."""";"''

/w. ,.,,.
/;

*kret,a Leodegario exegisse,

-'"

'

SSSS

/'
;

""''"' r/
'
'

m ,cumprsfecturampalatiirecuperaverit, vpseudo-regeChlodoveo, quem constiPuerat


ctsse, ui
}

ut in pseudo-regis verbajuraret; innuitautem num. 37,

defe-

dumtum,

/,,

obsidime Augustodunensi prs''"'""" ^ramentum a Leodegario indubie non exegmet, sijam Ebroinus vn rsfeckiram palatii
178 Itaque

Diddo

in

restitutus fuisset.

DIE
mijoratum-do-

SECUNDA OCTOBKIS.
bris
'"

399
n rrr.sSihs
AUCTullE
I

178
iniii

Itaque

Ebromum

in

morjoratum-domm

mus recuperat'
set.

ip.siiiuiiiiii

non fuisse, nisi post Diddonis et Wair expeditionem seu Augusioduni obsidionem,
noster aperte docet, idque non
.

"i

anonymus

uiinuliiliin rim/nnla pauperes ac monasteria ut/riusque sexus, tam agro Augustodunensi quam mtra civitatem po-

nn/rnluiii.s

B,

solum edetiam adjunoti quxrefert. Quopropter cu/m Augustoduni obsidio, utconsideronti patebit, majoratus-domus per EbroKnum recuperationem reipsa indubie prsecessei i, si veii/ii est "i iimiriuni juramenti verba Chlodovei
narrationis ordvne,
i

sita,

distribui,

iis

interim,

cclesia-sticis

usibusapta
Slalimque,

ercmt, ecclesia

etiwm donatis.
fuse
sir

Ino
\

nymus nomer num. 29 rem


inquit,
jussit

ewponii

(Leodegarms)

eustodi

discos argenteos

cum

reliquis vasis

quamplurimis
al.

foras ejicere, ct argentarios

cum

malleis adesse, qui


quae

perDiddonem in obsidione illa a Leodegario exacti; illa autem jura/menU exactio spectet ad res S incli nostri Augustodunenses, sive ad illas, quas iugustoduni aut
hic
gessit

dispensationem
auti ni
e.\

minutaiim cuncta confringerent, quod * perfidelium jussit pauperibus erogari quae


:

lns lucrant ecclrsiastieis u.sibus apta,

ec-

uui passus

est,

ob

rationem,
i

clesiae

addidil

ministerio.

Monasteria

sane

tam

i/iium juni j.iu

assentior,

semel protuli, a/nonym nost/ro proque mdubio habeo, Ebroinum

virorum qnam virginum infra urbem vel terrfooriumdeeodem argento consolatus est etpauperta^

majoris-domus dignitatem vpud Vheodorioum non reouperasse, nisi post absolutam Diddoniset Waimiii iii Leudogarium expeditionem, licri interim conlranu iii soribat Ursinus, qui etia/m in a l ju/nctis, qu.r Augustoduni obsidionem oomitata sunt, iib anonymo nostro non paru/m discrepat. Seddr ius iiijiu rediblt sermo. Rerwn gestarum series exigit, ut nunc ea expediam, quse Sanctus rioster, audito inimicorum suorum consilio, Augustoduniperegerit. Silentio h&c mvolvit Ursinus, statimque, narrata Diddonis et Waimiri lugustoilumin, uersus properatione, hasc subdit
:

tem miiltoruin. Quaefuit luncvidua, vel orphanitas vel omnis in commune paupertas, quae lbi alluit,
quae de ejus largitate consolalionem non habuiss it? Subdit his egregia qusdam monita, qum huc non

'

al.

orphana

irun cribo, Augustodunensibus a sancto nost/ro \ntistite data, ac deinde narrat, hunc im illorum co-

Widuano jejunio, muros urbis signo Crucu Sanctorumque reliquiis cin u/mivissi\ humique identidem prostratum cum lacrymis a Domino postulasse, ut, si jam ipst adgramituiu. mdicto

nim

Btcircum-

maqusque, mortemque ipsam forte ab inimicis sufferendam deslinatm esset,saltem neminem e


grege sibi commisso
teret
i/n

dantes (Diddo
iini^ r

ei

Waimii^us)

gustodunensem)
aceeperant

cum
ab

eam (civitatem Aueodem exercitu, quem

servitutem

abduci permitre

Ebroino, devastabant circa


noster scribit,

181

Anonymus
:

noster
*

hac de

num. M)

sic

ereel

'auda-

murorum
Ceodegarius,
attdtio

circuitum.

habet
S.

Gommonens
urbis
illius

igitur

(Leodegarius)

uni-

ttssimaopera
"

179 Ast

anonymus

Leodegaplura
for-

versum

(Augustodunensis)

populum,
el

'

conimo -

inimico-

rium, cognito

Ebroinianorum

proposito,
ejus

cum
quiis

triduano jejuuio,

cum

signo

Crucis

reli-

rum tuorum
cous'lio,

duvisse ac gessisse, quibus invicta

animi

Sanclorum murorum
singulos

circumiens

e.iiiniti

Htudo, generosus rerum terrenarum contemptus, in pauperes charitas, rerum sacra/rum


c mirifioe

per

eliam
vocabat ad

aditus

ambitum, portarum lerrae

adhaerens,
ut,
si

Dominum

precabatur

cum
:

lacrymis,
sibi

veneralio aliseque virt/utes plurim


runl.
Vir

eluxe-

illum

passionem,

plebem
et

autem,
sua,

inrjuil,

Domini

Leodegarius
resideret

oreditam uon permitteret captivari


tuin
esl

ila praasti-

cum
in

ad

suam plebem

restaurandam

evenisse.

Laudatissim
se

sane

erant haec

urbe

stinatum

(Augustodu/nensi soiUcet) ubi decontra se hostium sensit impulsum,

Leodegarii opera, sanctoque Prsesule plane digna.


At,ruiii /miurri,
eo

ab inimicis
aliud

verosimiliter occisum

irx

non

esl passus, ul ultra fugaciter tenderel

gressum,

insuper agendu/m duxit, quo sese

sed intrepidus de se Domini expectabat judicium.

melius certiusque ad

mortem

pie

sancteque

Instabant interim apud Sanctu/m nostrum famiiin, ? clericique nonnulli, utsuos secum thesauros opesque

obeundam pr&
nientishoi

metu adveercitus nwmerosi accolx Augusitaque


se recep !ssent,

Cum

quamprimum

asportaret,

matm
timidum

todunum wndique
cla/usissent,

portasque

fuga

sibi

par terac

civitati consuleret. At

mandat Sanctus
I

noster,

urbs utomnesin
^

consilium,

vmprobavit Vir sanctissi/mus juxta ac fortissimus maluitque, quam id sequi, th 'sa iros

ecclcsxim conveniant, petitque a convenientibus, rl iirrius iu, rr/mis, bO i,l, si quOS tllmuin
forte Ixsissei,

suos in pios usus impendere.


quitur
ut
et

Cum enim
tideles

fprose-

veniam

illi

remissionemquesuo Epi'

a/nonymus

noster)
vel

ei

(Leodegario)

tam

SCOpO COnrrdrrrnl.
n
i/
,

Ilaquc

rn/il

num. 30
et

nOStef

laimliares

quam

clerici
sibi

imminercnt,
audilo,

//suiim ob
se
forti

melum nostinm
in

cerlatim populi

thesauros,

quos

ipse contuleral, auferret


hostes,
illius

abscederet,

quatenus
vcl

hoc

undiquc portarum

reccpissent

urbem,

meatus
Vir Do-

obturassenl seratu, et super omnia

perditione
terenl,
al.

civitatis

persecutione desissed eos

stabiiissent in ordine

propngnacula,
in

jussit

ille

his

nullalenus adquiescens,
tlicsaurario
*

mini universos iogredi


ut adsolet,

ecclesiam, cunctorum sibi


ut, si

tliesauros

continuo
quce
ibi
:

in

convocans,
talia

addiderat, Haec omnia,

assignans, quae

omnia, proscquens

poslulans inrlulgentiam,

quempiam

illorum,

dum

pro zelo rectitudinis increpasset,


ci

verba

cernitis,

fratres,

quam-

aut verbo

laesisset,

indulgcniiam darent. Sciepassionis


ubi,

hominum gratiam me voluit diu terrenorum ad communem ornatum, gratia Dei habere,
"

batautemVir
prodesse

Dei,

iter

ingrediens,
deterso,
canl.itis

marlyrium,

livore
vcl

noo non
l,nn-

al

liUr

prout potui, hic

fideliter

contuli.

Nunc

vero

prius luerit cor

emundalum,
Nullus
fnil

forsitan irati sunt ideo mihi homines terreni, quia Dominus nos vocare dignatur ad graliam caeli.
lltquid
*

pade

illustralum.

tunc

ibidem

lam

enim haac hinc auferam, quae mecum


si

in

possidens pectus, qui, eliamsi toissel gravilaesus, non omncm maliliam cordis indulsisset ter

fcnvum

al.

lollnrn

caelo

non tollo*? Ergo

vobis
*

placet,

ego eligo
per*

devotus.
18:?

"

al.datG

consilium, haec potius dari

in

usus pauperum,

Mju.r

hcBC

sunl.

,/u;i\

smhrulr anonymo
ante Augustoduni

\"'jus(Gduno

^mircumtu^pisarcinahuc iUucqueoBerrlre
thesaurot suos
*9C1i s, >( cccle-

nostro,

Leodegarius

proxime

seculum. 180 Dixerat


jussit

obsidimem
h.rc

egregie gessit

Sanctus noster
atque
alia

rnc

mora,

digna, utt

qmmquam

Suni tmtem adeonotato mwlta commenmione non

^ZlZZ

lances argenteas
e

tiisditlribuii,

pluraquc

plurima

gazophylacio

proferH,

vasa eaquc a fa-

quam

mdigemt,
serenda

ea nihilominus huic

C mmentano
our ne

,-

dwervm,

nwrarique subeat,

genere

,<)<)

DE
,.

SS.

MM. LEODEGAHIO BPISC. ET GERINO COMITE PRATRIBUS


rentur. Progredior
,

AUCTORK
I

aenerequidem ab Ur* '


,',

creaius

Una
gui

lumfuisse, sed, utpostvidel

,,

mem0rari
in

/"""
ui

Augustoduni
fa.

otedUmem

oujus adjuncHs,

nui,

tuncfortetmVummrdo,a,,,, kbro,nusmuj,m,t,,mdomus jam recuperarat. Apparei idea anonymo


nostro,

a-onymus^nostei Etenim discr ai

Ursino non parum


hic,
,

rursus

Ermenarium

sola

abbalis

appella-

L
f

guasi

Leodegarius, nulla
urbis obsidionem

tione distinguit,

dum

narrat,

'

alb

til

re

,,,,

tuncgesla, inimicis suis

apud Childericum
\)io,

effecisse,

precibus suis ne Leodegarius buxoexsulabat,

eum

w
m
sibi
at.

sponte

stitissvt,

simulatque
hsec subjungit

ubi

cum Ebroino jam

gravius

inceperant,
,,i.

ub
13
,

nnianis coeptam
Baec

plectendus educeretur, adeo ul


illotemporis spalio,
dictis liquet,

num
///

enim

finir

Ermenarius brevi guo solummodo, uti exante

(m

um
j)

urbis

muros molimina)

Vir Dei fLeode

prospiciens, zeio

magno
ulus
i

accensus pro plebe


ki

rirns

iii

vivis

commissa, Domini

sei

mplum, animam
'

eecstitisse

S. Lcoricgnrii Childeabbas S. Symphoriani videatur, verosimillimeque eliam t/wnc

post ewsilium
superfuit,

easque

Miam

malens

ponere

pro

ovibus

suis,

eosque
a?:-

ewstitcrit,

cum Ebroiniani Augustodunum

obside.

cupiens lucrifacere,

quam solam suam temporalem


oinncni clciuin civiiaiis
reliquiis,

rcnt.
(

ijua-nTc salnicm, tunc


gregari jussit,
el

cum

crucibus
i

el

cboriB

Neque tamen hinc inferas, Meroaldu/m s Marmi olhuir,,, fuisse Consequens quidem idea mox dicHs foret, si, guod lavdati Gailise Christianse
Scriptores

psallentium obi iam abiil


micis, et sponte

cum
ad

Di

laudibus suis iniinn.


ii, istt

censuisse

Beobtulil

voluntas non defuissul


mii.s nostt r.

palmam martyrii; si Verum anonypercussoris,


>,>

certo exsHtit abbas velS.


\
1

vident/ur, Meroaldus Symphoriani velS. Mari

iim aetate Sancti


i.i iri
i

/<".'>/'

aliud viroru/m

nm-

prseterquam guod non


cu/m

minerii sup-

-1,111

,i,m

Ula

jam memorata AuguChrisHa/nae


:

plicationis

Sanctorum

reliquiis,

crucibus

stoduni fuisse videtur


185

im,

iugustodunensi ciero oS. Leodegario


uis se sponte sisteret,
ei

Etenim

dem
iS.

Galliae

auctse
Fuisse
vn

'"<'
I

''

S, JfrIn

insiitni.r. diiiii inimicis

hoo

Scri/ptores tom. citato col. 83 sic soribunt

/""

n-l's.

inin s,ni,
l{

ii

nostri
I

factum

obsid onis initium se-

olim

monasterium

Andochii,
el

ui

notant

guentia ,quse

rsinus omisit, mtercessissenum. 31.

fmsse videlur,

margine) virorum simul


urbe

mat.
quam
Cli

xenodocbium a Syagrio E episcopo, Brunicbilde fundum prasbente, in ipsa


^ugustoduno conditum,
saiis

"""
iii

183 Hsec ego ex

a/n

mymo

artim nude, parti/m


toanscribo, dulucida-

innuit privile-

compendium redacta huc


aa

Meroaldwn
tione, ubi opus est,

gium Gregorii

Magni

indultura
S,

Senatori
.

abbali,

Von diu post ea,

gus

Leodegarium, audilo inimicorum suorum consilio, """ vidimus, i r< norv/m ea:ercitus in
on echt Augustoduni <<, pan t, civitatem obsidione ciroumdat, ipsogue die, guo id accidit, inter oppulanos et Ebroinianos fortttei ad vesperam
i

Syagrius sedem episcopalem Augustoduni tenuit ab anno rnrihi 560 usgue ad annum circitei 600; Bruniasterii

indochi

childis

ulti/mu

guii

nnis ssculi
illo

\i

ei

mitio sequentis floruit; hsc,

auctore atque

adjuto
cvrciter

eriain urbe

usque pugnatw,
bello usitatissimi

dumque nihilominus
ha
erant)

Ebroiniovni
/

r89con
iidt

touait.
iii

IdexGregorii
t

die ac nocte vetut canes (cla

Eduensianno Magni lit-

vunc

in

iniMis Gallia
itato
coi.

hristiao se auctae

ululantes,

Augustoduno

Srn/
pia

1,

res

//

nihilo segnius invminent^


vastatis,

345,

adduntque, inter
nst
i

oppidanos

omnibusque extoa n aenia oppugnant, animadvertit

illa

Brunichildis opera

>

urbis
chii,

ivgusti

Sanctm nosti os in pericuto versari. Itaque r.r muro turribusque] ugnantes mhibet, sequn paratum declar i. gui immicorum voluntati
satisfascdet,
,/

dw
Q\
t

ensissiv.e

monastt rium
\\

Penodochium S. Ando-

guod consequenter, sseculo


fuil,

senescente, con-

ditum

monastmum
tamen d
Sancti
nt n

rpontanea sui dedii siquidem unius ipsius causa civitatem obsi-

*"

nihilommus
""

nostri,

sibi,

ut,

anteqx

'"''"'

obsiderent,

tribus

iediturus egrediatur, unus e framUtatur, qui ab hostibus, cur civilatem


-

autem im puellarum o tmt do fuw it on ei'sum, factum idetur ante sa>t ulum \m, ut srtate dum Ebroiniani Augustcdunwm viris verosimiliter adhuc fuerit
-

habitatum,
"v "'

guibus
,/ui,

oum
,in

Meroaldus
inr S.

Vunc abbas

obsideant,

vquirat

Eligitur

adlegationem iltam
is

prxesse poVuerit, dubitandum


"i

obeundam Mero

laus,

Abbas

mox

erat, teste

nostoo

s'-

Martini,

sed

terii,

non

an

non quiSymphoriamX, an Martini, vero an


videtur,
<ni

edicit.

Duse

tantwmstatenostoa sunt
i'

Augustodt

\ndochii abbas ewstiterit

Redeonunc
vel

"m
,,,/

oeptam
rfdusabbas, verosimillime
"''

lmi
"

'

"

//

'"'
'

S.

guarumt altera s Sy7nMmiini nomine irt ignitw


GallUe
,,,,.
fuerii

S. .1"-

initn

'""

s.

milUmeest, uts
i.lV col
.

MarHni,
rogat,
veltet,

civitale
ut

egressus

ad
:

['"''""' ""<<

Oiddonem

poni

venit,

accepta

pecumia,
noslra
no-

?
M
'

l,

ll,ll

;""

stal,cujus]oci ;m i"' 11 "- S


(l

guantamcumque
commiserunl
sh "
peto,

non val

\hhu

sine

cuausquam injuria
>\

abbas an

Symphoriani; quod etiam

dat, racinora
ut
(vt

aitque,

haec

| l,,l;

"" es
rius
.

"

Meroaldo

S n emEbrolmsate]

luminib sproX

quem sanctus imeorbandusadDidopeUturum utaccenta


,V
"

abbate,

rba

sunt

anonymi
Si

Inlerim

evangelicam
dixit
:

recorderis

sentenliam,

misit,

ubi

Dominus

non

dimi

^ntumcumque vellet, pecunia, di '"' ^essesibidubium.uu


"""'i

togustodunum
s.

\
Et
"

"""""^
a

obsidentibus

Masfuerit,m
iniii
.

Martim

anvero\

)/.// ! i s

tZA lud
'l

T
In
.
:

'l"
"

^ rmm
1

peccata eorum, '"


vobis peccata

nec Pater
vestra.

i.
a(.

remiscriiis
det

lesUfl

judicio judicaverilis,

Jll,ll,;il,,,,lim

simulque imprecans

ul
>

ho-

[.depT<

stem

Symphoi fan
,

.1

''" 184 u "' valde dubium "'""""' // '""""


'

".

Etenim

''.'
*''
'

>S-SymPlum

apparet, Mei

"""
..',

'" iii|'IIUIIl III, l|UIIII redemi ilionem, quam volcUll." eret. At Diddo Meroaldi precibus nil motusrespondet.sese ab urbis oppvgnation,
ei
'

compesceret,

'

'

/,/.,,,,,

:
'

'"'7'
'

^"
'

garium comprehenChlodov
ter ,,v

'" **
ttere.

lorU

fidem
ubdii

'ChMericoregeL*

'
1

.,,. ,

'"

"

Sed,
I

"f '"'"'

,'"' ", ".',./,,/ ,,.,;. '""// ,,,;,,,';"';'

"ST
'"'

m1

nynrns
quoniaid

H, ""

'"

;|

ccasio,

Hac omnea

ntoTbe

ricumaasereniirir.

DIE SEGUNDA OCTOBRIS.


nuere,

401

Diddonem obsidUmis solutionem sub condi/iiin

Hone

pseudo-regi

Chlodoveo a
ta/ntum

Leodegario
ut

promittendae
Ebro\ nianis,
vita

simulate
,/ui

spopondisse,
ja

omnes Theodorioum regem

prorsus hic concorde wm nonomniaeadem adjuncta narrent. At,quodprsecipu/wmest, saltem invicem concordani in narrando g\ nere supplicii, quo Ebroiniani l. legarium jamcapluma/j
niiii.

mjctom
c. b.

ovm jura/mento affirmabant, occasionem sive causam saltemin sjecie justam


functum
csse,

iihs

Ambo '-,111,1 i,,i,/,ini, sancto Antistiti a hommibus ooulos fuisseevulsos. Sed, add\
factum
Ebrofni
t'i

obtenderet mulctandi sancti


spiciebat
iii, ii,

Antistitis,

quem
rei

ro-

essef quod
i

sane mihi indubiumap-

fide Theodorico regi jurata


recessit.

non

ma

rout etiam reipsa non

Etenim mir
territus,

mandati mentionem

facii noster

nllam a/utem Ebro\'niani a/nonymus affirtesti

naci

accepto

Diddonis

responso

nihil

mai

ero m/ultot u/m illustriu/m virorum


I

oniot

pala profcssus, contestatusque est, sese, quoad ' 'i,i, /,,/,,,, //,,-, di rico datam sei at/u/rum, mo-

qui prssentes aderant,

eodegarium supplicio infeibi

rendonil territum

manus
I),
/

vinciri

noluisse,

riturumquc

poti/us,

quam mfidelem futurum.

Ai

dumqueeijt
nOn

m ferrooculievellerentur,
snl rlnnn
i

non modo

Ebroiniani, audita hac Leodegarii


1

in fide Theodo-

,/rinn/ssr,

lnihlrs, /isn I nmsi/iiC CC.

undique omni telorum genere, igneetiam viamsibi facere, et in urbem irrumpere nitunPur. Hostes vi ro, ait no ter anonynvus, his audilis responsis, quibus scilicet Leo
1,
i

constantia, statim

ut itei um bk> graphi nostri, quamqua/m inrei, quam nairant, s,, ,,i 1,1,1 consentianL i/n adjunctis lamen dis
....

sublicetw

'

pent.

Sed,quod majorismomenti
unde
iii

est,

nihil

etia/m

degarius

fidem
%

promittere pseudo-regi Chl


jaculis
el

sup editant,
sinirni

dies

mensisve eruatwr, quo

renuebat
civitatis.

cum telornm

cum

inceudio

Sinirius nostei oculis orbatus est


,i ii

Cum tamen
nm
licet

sub

feslinanter

undique insistebant irrumpere murura


fiic,

674, ut

num. [IBjamdooui,
diu

obsidio

Avgustodunensis, qua
quse

durasse

Ehroimanit
$pi nte

it

87 Desinunt

anonymus noster

inobsi-

acciderit, etia/m

hanc proxime \ecuta Leodegarii


non
E

dedU,
I!

nr Augustodunensi t antequam Leodegarius

oculorum evulsio, seu ercsecatio fvoce hac,

adspontaneam
faciendam
/iriini

sui

deditionem Ebrotnianisjamjam
,

latin i,brevitatis causa hic uti fas nl) sub sestatem

accingeret

evenisse narrat,
qaae

ejusdem anni 674 accidit ; utiautem nec mensem


spontalirr

Ursinus silentio suppressit. At ea,


ii/nin

ilirm
ta

il,

,,,//,,

pOtui, qUO

'

:r,/irln

deditionem comitata proximeve subisti

finitave

sit,

ita etia/m
/>
.,,

nec diem nec men,

secuta sunt, bini nnihil

biogi aq hi

pm
32
fide

itei

ert/ra\

tant

srm

C&rtO ilrlr,

minnir

,-,/,,

Sn ,,rl ,/s
'

tamen

hic

iterum i/nvicem disccrdant.


narravit, El
Theodorioi coti-

luminibus fuerit orbatus.


189 Ait

Etenim
nianis,
stantia,

ubianonymus num.
audita
Leodegarii

quidem
tis

Chiffletius

in

"""oc "'"-

annis
oculis
i

Dagoberli
i

omni telorum generein muros Augustodunenses impeium fecisse, nwn.33 tic prosequit/ur
IpM"
vitii
(l.riiilrijn, nisi

srni/

Septembris,
legit/ur
:

quia,

"" regis cap. wi, Leodegarium ii " atum es e \cta\ o Kah inquit,in antiquis membranis
quoque
gloriosissimi
esl

iiniu-rsis

IratribuS

valc-

Excaecatio

roartyris

dicens,

panis

el

vini

pai-liripatidm-

commuui-

Leodegarii, ac lapidatio beati Gayreni

vm
g

Ka-

cans,
eis,
iii

eorumque
Christus,

dubia

corda

confirmans,
passionis

suam

lendas Septembris.
I

Ad

hs?c
I

in

veleri Marlyrol
p>

memoriam
aditus

coraraenintrepidus
.

MabiUonius tom.
In

Annalium

518,

dans,
'

ad

portarura
claustris

perrexit
se

Gregoriani

Msatia monasterii memoratur vni Ka-

apertisque
nl.

sponte
vero,

obtulil

pro

ini-

pro cm
ilmiuis

micis

*.

Adversarii
ul

tamquara ovem
in

inno-

cuam ipsum,
/

lupi,

susceperunt

prsedam.
wnir

rsinus

vero

ubi

narravit

Leodegarium,

Leodegarii lendas Septembris exi a catio sancti atque ipso die sanctus Garinus frater ejus, qui innumera multiludine telorum confossus, el inteslinis stipiti circumrotalis, horrendo martyrio vitam Qni-

verso civitatis

quod ab a/nonymo nostro ,,,,n memorati jnin monui, sup licantium ntu coniiliinlr, innniris SUU "Innnn prOCeSSlSSe, mOX pOSt
clero,
t

mi,,i niim. C

182 adducta, silen

Leodegarium

ini-

trepide
ii.i,*
1

micis suis se sponte dediturum ad portas urbis iniisque apertis % se dedidisse, perrexisse,
subdii
1 .

diem aliud Martyrologium Mequo pra^cise Gl raentio Garini et Leodegarii, adeo utSancti nostri ercsecat o si Chiffletio laudalis Membranis, Ma tiquis ,,,i,/iir \fai'tyrologiis Handum sit .\w [ugusti accU
vii.

Eumdem

signal

diani-monasterii,

in

derit,

Verum Passio martyrum

in

monwnentis F
diebus,

Qui cnim

(Ebroiniani)

veneranlad
absque
:

ecclesiasticis saepe

annuntiatw
'.

aliis

quam
fi

/.,

urriiiiii/ni

puniendum,
:

reve-

quibus contigit. Etver\

m
a/n

hh forh <

renlia

reliquiarum

eum comprehenderunt

qui

argunh
g
(
|

quodeodem xx>
>> tietu)

h gusti die

Gratias ago omnipotenti exclamans fertur dixisse hodie esl lignatus Deo Redemptori, qui me
gloriflcare

eodegarii

n
l

a?<

atio

cum

Ge-

rini fratris ejus

Qui
i

pergentes

di

xerunl

eum

exlra

anno, quo

illa,

sed bfnk

ann
Lei di

mtigit,

ut

civitatem, qu

ultima verba insin/uant,

Leod
fui se,

niim
,... /,.,
,

in

civitate,
j

Augustoduncnsi
\

scilicet,

suspicari hinc liceat, forte nec tionem, nec Gerini lapidal


,1,1,

die,
'
!

quo acci-

ini iiiiiinrimi,
i

nt;\ ideturau-

inmiiiiis

ii

Chiffletio

M
vxv
'

,,

noster verbisj

roximeea
qui juxta

lo
i

recita-

yartyi
|

,rn/, i,ii,i.
ii

Quamquam enim
'

tu significare, Leodegarium,

cjusden

gustoduno egredi sla

eodegai g biennioque post eodem Aug


potuerit accidere,
i

'""

""

,17

''

Gi

ini

datio
h*

...

f,ii-

n fuisse, nisi cwm Ebroiniani urbeillaessetegressus. MfUuuljAtammauist-nntW.lal.U ^'nmn iss ijnoii si tnnirn quis mnirnihii Leodegar
.

mta
r.rr.rr,,

appmt,
i

eo

quod
nOStTl

pahum, quod
Imnrni
rl

nlrr Sn nr,i

<.mn.
n

fo-

-i,i,,',

.,

ii,i

,,/,

,,,/

liturus portas urbis inimi mox, eas nbi apertas Ebrotnianis


posset,
i

pidath
.

trrrrsMt,
,./,,,,

duos
vel

die

vel

deficiente

antequam
dedidisse

egredi
"'

ingredientibus a

debere
,/,,,,,

quidcm du
pugnare,
revocari

non potesl cun


sicque
hic
et
t

hujusmodi annos hanc


l;

intei

et

illam

nymo
locum,
/,,.

indubie
,,,,,,!

poterunt,

q%

rologii

'lonio,

aui

<

Chif-

ni

guo
est,

captm

sed

Sanctus nosier ab nondum pro


I.

Ebrmnkmis

'

adduclis certo
,,

determinari, quo du
jniii

nse

>.

Leodegai

ii

,,i

Drlnlnis

Tomus

402
AUCTOHB
C, B,

DE
etiam num.

SS.
r
>

MM. LEODEGARIO EPISC. ET GERINO COMITE FRATRIBUS


quantum adS.
Gerini
ta

jam

confmgcre
constitucre

*,
*

eliam
jussit,

tumulum

scpulturir-

cjus

a/

tionem irmui,quodqueexjam hicdicHsconfirman


puto.

doncc ipsum

confi ngi

longa?

famis

"l

eonstitui

inedia consumcrct.

Quse ego verba, ut

num.

22

u aitniro

m
dn-

190 Porro Vrsinus

num.

13

narrak Sanctum
Praditum

ija/m

moiiui, sicverosimillime accipienda rsseputo,

m
dml;

nostrum,

cum jam oculis


,

csset orbatus,

narratanonymus fuisse custodibus ;idipsum etiam nostros ,,,. ,r adeo ut hic inter binos illos
(

ut significent, Ebrtiinum <>i sylvarum abdita Leodegarium, donec eu/m famis inedia conswmeret, jussisse retrudi, deque ejus mortequasi necati m

biographos wpprimc conveniat, prio) non edicat,qui qualesve


/////,

si
illi

excipia ,quod

aquis fabulam
in

mendacem

confingi,

tumulum,
Voluit

custodes fue-

,/im sr/nilias esse prsedicaretur, constitui.

quibus

Leodegarius fuit traditus;id

vero

scilicet

ssevissimus juxta

acvdferrimus homohvr
n/mh, occultare,
Yrrain
liir
i

edicat posterior, du/m


bit
.

num.proxime

citatosicst rispolia,

jusmodi figmenlis ssevitiem sua/m


rl niliiininiiias

Cum

hostes

lajlarentur,

diviserunl

sa iirlam \niisl
nii ru
111
,

Ir

m ScBVlSSi mn imniis
Fa-

et,
(

suprascripto Waimiro,

quem paulo ante

du-

i/rnrrr. /ami'

lii

rncrarr.

r( ii

/,s

Campaniae nominat, adeoque et copiis, quibus przeraty Dei Hominem (Leodegarium) tradidein

mulo suo speciali quodam modo adfuisse Dominus n/r/i/r. ilriiiia. tcstaiUc lUislroa nO/n/nm ///////.36,
sanctus Dei Marlyr
,irr

FUIlt

CMSU)d\B.m. A,l
iTi

Imc

sc/ilnl

iisinus, Leode-

cum

garium

quoddam monasterium fuisse ab Ebroinianis abductum; idipsumetiam satis innuere videtur anonymus, du/m num. 39 refert, Sanregis et

lahssrl,

lanirn
in

,lr/inssrl.

longam jam famemperI'CmillisCCnS Wuir

mirus,
it,i

liumanam
nisi

co naturam non aliler posse


,L

chnn nostn inn jussu Theodorici /// majoi'atum-domus regis jam


v///,

Ebroini,
arces-

in

ratia sustenlaret, cum Christi domum suam cum jubet perduci. Ibi SanctusAn-

durare,

restituti,

/istrs
//

familiaribuscolloquiisadmonitionibusquebreita

fuisseex monasterio, in quotenebatur abscon-

Waimirum

mutavit,

emollivitque,

ut

hic

ditus.

Quare

hic

iterum

intei

biographos nostros
occurrit

nulla discrepantia
Aliuii

seu poiius dissensio

quod paulo ante pro Augustodunensis civitatis redemptione acceperat, ,11/ pro
uri/rniii
ecclesise,

dicendum est quantum ad nonnulla, quze riusquam eveniret, sanetum Leodcgaaccidere, rium in monasterium quoddam abduci. Etenim Ursinus silcntio prseterit plurima ab anonymo nostro accuratiss m< notato,quse eventum illu/m prsecesserunt, quseque vel ad Leodegarium proprie pertinmt, vel cum rebus ad hunc pertinentibus sunt con/nexa, qualia sunt ea, quse Augustodu,

w^b/trni
g;irius
sii

adhibendum

tradiderit.

/</

autem Lcode-

Augustodunv/m egenis distribuendum remir per Bettonem abbatem, qui etiam Sancti vofideliter implevit. llsec

luntatem
nOStrr
r/ilalioiir

omnia anonymus
nulla
IllC

nam. 36

Sat n/irrlr inrrt. at


inC/i

dUu;

SUggCT i ilnilr mnolcscat, rujus monasterii Betto abbas fuerit idque aliunde comperire non potui, ut res plane m

imln/ral; n llu I la

nenses ab

Ebroinianis

tunc

passi

sunt.

Usec

sequeac
A initium.
hir
'
i

illa

rebuSy

visum esthuic Commentario inserere. quse Augustodunenses spectant, duco

obscum sit. 193 Ceterum hisjam narratis SancHnostri in monnstmo .. monasterioquodaminclusiOjCujusnum. I90c/ 191 ''" """ w memini, proxime successit. it,inquies, quantoqui- mi e f0T * nu
,
'

Sanctum
'"

19!

ibronunnis
potitis,

rum
Diddo

Lrodc ario .\u,/usloi/uet

,/rm Ir/n, <nr

l,:rc

COu

igit

poSt ohsiiinniciu Auijustoretu-

"'''"

abducit

in

Campaniam,

no etiam
illam in

Waimirus civitatem dommium seupotius inprsedam Wadunt


vi coactis

dunensem, quam

suj ra
:

ad sestatem anni 674

limus? Respondeo
culi gere,

ncque ex

anonymo

nost/ro,

Boboni, qui sede episcopali Valentina fuerat dejectus ; hic a civibus


in

Leodegarii h

utwmque susceptus, moxurbisa militum direptione redimendse obtenVu e sacro ecclesise thesauro
argentum, quod ad

neque aliunde quidquam succurrit, unde fas sit quanto temporis spatio Leodegarius post

prsedictam obsidionem degerit sive

domo Wai-

mirisivein sylva,
detrusus, ac proin
die,

in

quam

jussu Ebroini fuerat

quinque

solidorum

millia

ns endebat jubeteduci, idque t

wna cum
inter
se

'pecunia,

quam a
tradit,

civibus extorquere pokterat, Ebroinianis


spolia
illa
Iseti

incertum est, non tamt/um, uo sni r/iam quo mense in monaste io fuerit inclusus ; dubitandum tamennon videtnj/r, quin id
674 acciderit,

qui

divioi

quamquam aulem
bus, deque nihilo
i

cum

hinc

muttum
civitaie

verosimiliter

Waimi/rus
P

de ecclesise

opi-

oppidanorum fortunis decesswit,


in

Leodegarium neo in sylva ultra

evenit

inus, ut nullus e

capti\ itatem
a

fuerit abductus,
"/'
<'

quod Samctus noster


180

alteramve hebdomadam reliqueritt neculVrawnum alterumve mcnscm, nc fnrlc hlnmnn,,, o/fc mlcrcl ilaun su.r
,

unam

anonymo num.
antequam

Domino, docuimus,
i

jam

emollitus benigne habuerit,


inclusio

adeo

ut

forsan

postularat,

Ebrotnianis

se

dederet.

Innuit hsec omnia,


rius,
dit,
"i

quamquam

ad Septembrem anm 674 non ""< tevaleat referri.Fuit interim secundum Ursin
ii,

memorata
n

nonnihil obscu~

anonymus num. 34, ubi etiam adtransactis iis, quse jam exposui, Waimirum,
noster

Ebroiniinmajoratum-domusrestitutionepos-

cum

custodiam Leodegarius traditus fuit, copiissibisubditis reversum esse in patriam I est, nni, lnnr illr Ca ,i,i m,r ihi.r fuerit, >rn, /imllimr

cujus

Augustoduni obsid/one a/iteipsiquidem adstipulandum essenum. 178 docuimus; ,-aiio, (jll se ad id faciendumibidemnos impx ilii,efftcei ehic nonputest,
illc

irrmr; honc

rim

n facit,qua

in re

facik

Leodegarium custodix sus commissum secum abduxerU, adeo ut Vabillonius lib. wi [nnalium Benedictinorum pag. 518 e 531 nonmeptein eadem provinciacoUocare

m mt

Cn m /m n m
coUigcre,

Ebroini vn

i/m,

rliam,

exdicendiS

nostri in

majoratum-domus restitutio Sancti monnsicrio inclusione certoetiam negelur

anterior. Licet

enim Ebroinus etiam tuno, cum Waimirus Augustodunum obsiderent, Chlodoveo pscudo-raji a sc constimo adhseserU,
Diddo
ct

mdeatur monasterium, m quo Sanctus nostei a Waimiro Imt <rl ll siis, r ost lj i,a,n /ussu Ebroini passus esset ea> a numsub

popuit

paulopost ab co defieere, ac cum Theodorico gratiam rediens majoratui-domus prius etiam

restitui,

ganum
m
tijlvam
</<-

M,sicqueadres,qua!adUoteaudita
jubet

/iro/nus /irrtuimt, revertor.

trudtt,

192 Ebroinus,
s
'"'

dopott

Leodegarii

mum sam
"'
'/"'.

" 35,

sl,

^rum
'

comprehen-

quam Leodegarius monastcrio inc/udcrcPuto ni/iilominus, Ebroini in majoratumdomus rcstuutionem prxpropere ab Ursino
twr.
"'";

'""' nm

narrari,

secreta, ait

tandem-

num.

eum

wster anonymus
de ejus morte

'"'"" Obsidionis Augustodunensis,

retrudi, et

qvr
al. necati

quasi necalum

in

aquis,

fabulam

mendacem

sedetiam ratwne imluswnis Leodegarii in monasteno, idque fere pro indubio habco, si Ebroinus
senus,

quam anno

674,

maAoratum^domm recur
peravit,

DIE
^
pcravii,

SECUNDA OCTOBRIS.
pcpcivi -ml,
infesto crudeliler in

403 ab Ebroino varias cuique ob causas ezsilium acta*. Mulli FrancoMrcronK


(;
.

owm ex \am
nost/ri

ddctis

ultra

hunc annum

Sancti

in

monasterio inclusio diflemnon

posse videatur.

rum proceres, qui aliquo facto Ebroinum offenderant, cum ex aliorum exitu intelligerent, quantum cervicibus suis impenderet pcriculum, vix fuga manus ejus evaserc et pars Ligerim transgressi ad Aquitanos tum excusso Fiancid impcrii jugo
,

XIII. Ebroinus in

majoraS.

rebelles; pars in Austriam perfugere. Plurimiexsiliu

multati, nec

umquam

poslea
ct

domum

reversi;

tum-domus

restitutus

plurimi

carceribus inclusi

bonis

suis spoliali

sunt. Ita Ebroinus in omnes, quos sibi adversatos

Gerinum occidi curat, et Leodegarium dire mutilatum Waningo tradsl in custodiam, a quo Sanctus deinde Fiscamnum ducilur.
B
Ebroinvsinma*
jorotum-doiuus
rettitutw.inqua

fuisse

putabat,

vel

quibus

utcwmque habebat
</;

time.niiuni, sine ullo discri/mine grassabatui

per ta/men sub alicujus seu veri seu falsi crmxinis puniendi oblent/u. Optimates enim, quos odemi, regis nomine palam persequi sime causa saltem
iii

s/ueu-m juslu non audebat,


39.

int/iiii

unnmjmUS

num.

196 Porro

cum
im

riumsuorum
lni,

EbroinUS, jam multis popula- LMdegariwnet ad auexsilium actis, multis interfectis, oerinum
velle
ulcisci.

saeviendi finem
se
ni

faoiendum nondum duceret, simuChilderici

mortem

JSquissU

17
Jjjbroinus
rrrn/ir ,/;,,/
.

ls

quorum&Wm factione Thcodorico mque />o/titn vrafeel u rum


. p

regi
aliis

sane erat orudelissi/mo mortis genere eos omnes puniri, qui i/mpias manus suas in ChHdeiirum letjem CXten<leru nl quiqUO <""' U/na einn
ii
,

Biltlitltie

regvna

rsgnante
i '/,

nefarie

occiderant.

..

...

passvm in orrmes ssevi/re incepit, ac pri/mo quidem promulgato mo.r edicto sanwit, ut nemi/ni ratione eorum,
invilis,

alus eonsentientibus,

restitutiis

Yeiinn

aiiti

collineabai

Ebroinus.;volebat soiVcei
ihit
i

suh

/n.iie.eiii

neeeni

neeis UliUS
,1,1/,

rens

tit/eie
.

tju.r

flagrante
actio
in

bcllo

contra jus fasque passus

ne supererant

nco illatom ulciscmdi mni n u IfoS Sibt invisos qii quibusque <>/><<<i orimen oum
, t

esset,

jure competeret. Erai sane hujus-

ii/it/iiti

eeu

s/ieeie

m /nitn
( 'liildei

,1
1

/fieilius
et
'/'

en/einlur.
ille,
itt

modi

edictu/m multis litibus,

qu&

alioquin fuissent

llns

inler eranl

Lcnilt-aritis

Gcrinus;

oboritur.r.

invpediendis accom/modatum, sed

non

su/nn
fuerat
,

eii/imus,

HCO

eSDSMum pulSUS

alio fine ab
inri

Ebroino erat editum, qua/m neipsequse pet


mi/nist/ros

restituere compelleretur,

suos multis inique abstulerat. Asserit idanonynvus noster nuui. 37, ubi etiam et duobus numeris

ideoque Ebr&inus oerosimiliter putarit, filluruiu, ul nee,s C/nltlrrieO illnl.r etniseius facile ideoque fuisse ririiririui ; Uc UUus fraier erat,

Ebroinus putarit, facile faburum,


Childeriei nerrn, ob injuruun
rio
,/,,r

ut

<"

sequentibus

Ebroini
lib.

saevitiem

egregie

depingit.

fmln

~^~

Hanc

Valeshis
et

xxn

Rerum

Franckarum
nost/rum inter-

pag. 306

307 partvm

anonymum

ab eo iUatam conspvrasse crederetrur. Hac itaratione homo vaferrimus nommi suo, etsi vn
et

pretans, partim ex

Ursmo

et aliunde quseda/m illuc

Leodegarium
sulluin
iii

Gerinum injuste ss\


,

iret, satis

facientia colligens, dilucidiusin hunc modum exMomor idcm (Ebrotnus) nihilominus acoeponit
:

uilniitilns

noblliSSi ,n u

Ulud
in

/'<"'

Fiutiuut Theodimci
wrcessit.
,,,,,,
,

regis

jussu suoque adaulam

ptae

conturaelise

optimates

Francos,

qui

ipsum

Leodegarius adhuc
,i,
,i

morabatw

mona-

subregulum liabere noluerant, lonsumque in monasterium relegaverant, vehomenler persequi caenec minore livore ac malignitate, quam superipsum bia el crudelitate in omnes, qui adversus C fuerant, ssevfil. Si quid cuiquam eorum objici, si quis in aliqua culpa deprehendi potuit, mox aut
pit,

Gerinus

iis

dMobuscircztei annis fuerai inclusus. artibus versabatur, ad quas m< in

multis Ebroini procul ab aula, velspontesua cuvn proceribus secesserat, << t ad quas aliis Francorum \m o UH accepto fuerat relegam

ah Ebroino

gladio

interfeclus,

aut

fortunis

spoliatus et
est. Sic

ad

mandatoobsecuti swnt. Innuunt hsec anoui/mir noster num. 38 et 39, partim

onmia partm
I

rsinus

gentes exteras confugere coactus

autem se

mm
i;,,

14,

Qumautem

subsecuta sunt,
<

dum

Leodeci

gerebat, utjureagere, non vindicandarum injuriarum suarum occasiones quaerere el oblatas arriul sontes punire, non inimicossuos perdere
pere, el

garius

oum
n
,

Gerino in

'""[
14,
'<

U itf
|[;

ipsi scriptores,

rsinus
rri',

mpe num.
'''

|7,

nntnii/inns

nnu<. 39, 10

videretur
iwancos passim
stsvens

l'sr

exponunt, idque (rationem


<'
<

vUe num.

26)

195 pierumque nobiles Fraucos sibi invisosnomine ac vi regia aggrediebatur, damnatorumque hona fisco inferebai qnae mox in praedam suam
,

iisilrm /'iiir

[97

tom.lA
pendio

MabilUm us prolisriorem horwn relationem rwn pag. 531 oomBenedici


in

verteret! Reus majestatis om ferre non potuerat


i

erat, qui
:

ipsum grassangenere, opibus


,

hmc modum
ri

cumque

garius
(Theodorici)

Gerinus)

in

Lum complewus esi conspectum prmcipis


.

^
(/

l|(/;un ^

honoribus claros
animi

partim

interemisset

partim

fugere compulisset, eorurn in


tes,

lorum

viles et

e?enimpiis

aul

mollilie autbebeti

ingenio despiac

ciendos
ipsius

substituebat,

qui

crudelibus

sontuvenissenl, multis ab Ebrol sequidem haac meliisel opprobriis affecli dixerunt, spius peccassenl meiito pati, qui in Deum miserum, qui totam Prancorum genver0 SU
:

ip

imperiis

refragari

non auderent. Quorum


vicissim oppri-

propinquos oppresserat, ab his oe suspoclus malevolOSn.rivlur. Iimd.at,cl lamr|iiam


haberei 3 que voxabat, ne quandoque pie feminarum monasteria tum tatis. Nobilium q dicuntur, et primariae monachae, aatate
a

aliis
ipsi

fortunisspotyrannide sua conturbaret, alios proscribendo el mittendo inexsilium; liando; alios quae omnia vitam eripere moliendo
i,,,,,

denique

muli

digni-

aliquando

cerli

exitii

auditis,

dirutaesse
ac
pi(
.

separari [ussil

ut(

venerabiles, quibus vel barbari captis

excandescens el ad el Gairinum quidem abductum Leodegarium vero, obrui palum aliigatum saxis
:

causa fulura essent. His Ebrolnus, alterum abaltero

ut

104
ut

DE
leoto

SS.

LEODEGARIO
ad

EPISC.

ET GRRINO fiOMITE FRATRinCS MM.


pro
AVirmberlus, omni mclu postposito, mutilari vulnora pniu rcliciunt, virili curanl, cnrpus cihn ac
meliori
et

AUCTORE
.:. ii.

supplicio

desperattonem impelleret,
labiisque mulilasi

lac< i-.iiis

plantis, abscissa lingua,


tradi,

Us,

Waningo

veritus,

oe,

eum,

utl

Vir

eumque
L

veste

induunt.

Tres

hic

prater

sanctug optabat,

simuJ conficeret,
ffsec
ille

martyre baberent.

omneseumpro ad annum bl6, quo


ut

etiom revera contigerunt.

Etenim,

num,

193

Ebroinum personse nominantur, inobertus de Waningus scilicet, Ei menarius et lii aliquid notasse, non abs re fuerit, A w molegarium
II
.

docuimus, Leodegarius
clusus fuit
latuil o

n monasterio

quoda/m in-

berto lubct incipere.

anno

674, in quo, U ste Ursino


<

per annos nosVro

irciler

duos
vn

te te
i

num. 13, autem anocui fuerai

200 Ilune

Gallise

jChristianae auctae

scriptores
r Educnm ^'
'" "'"
(

tom

Wcol. 449 inter abbates S


uiilla /arli siti idonca.

Martini

num.

39j

monast*

io,

callorant,

ratione aitducta.

cioitatU

inclusus,
frat/re

etia/m tunc latebat,

cum adaulam

ou/m

qua etiam
oitato
'/'

destituti fuisse

vident/ui

Etenim

vuo Gerino

ara
non

mssu Ebroiniet Theodorici regis iii tum, cum id factum est,


circiter

Winoberto abbate
tS.

hxctantum scribimt
Eduensis

Winuhcrliis ahhas

Martini

Qorebal

amplius
post

quam duorum
ejus
in

annorwm

spatium

monasterio inclusi

tempore sancti Leodegarii episcopi Eduensis, cujus Vilam scripsil anonymus monachus, i 111 sub Wiuoberto abbate viiam
uti
r.r

annoblt factam, effluxisset, sitque pet consequens anno 676 cum fratresuo Gerinoea passus, quse mox exposuimus. Uque ita quidem innotescit,
anno
S,

religiosam ducebat,

ei

quidem.
:

existimal MabilJonius, in Marliniano monaslerio

quibus liquet,
ut
.i

hos

in

r-

dumtaxat fundari,
noster antiquior, qui
.

Gerinus mavrtyrio coro

quod,
i

putant,

anonymus
i

mensisve, ut

num, het
non

189

jam
ut
.

docui, pro certo


sit

determinari
hic in
altet

potest,

supervacaneum

utrwm inquirert

d alia

sub n inoberto abbate vitam religiosam duxerit, idque, utexistimari a Mabillonio afff/rmant, in mon gu~
S.

Leodegarii

progredi
traditu,

stodunensi S.
didicere,

Martini.

Verum unde auctoresilli


i
.

dtom,in

to

huncque secutus Mdbillonius num, rscedenti laudat/us, m genere tantum dicunt, Leodegarium et Gerinum dum vn conspectu Theoi

198/

uel a
iii

ttrwm

p tta/t rtv/m monasterio Martiniano Augustodunensi


fuisse,
vel
'

Mabillonio

t?

roini

comparuere, contumeliis
<..

et

opbrol-

hunc sub Winoberto abbate vitam religwsam d/uatisse Postremum sane neque
r.r
iiiiis

monachum

probHU

fuisse affectos. Ast

oputo, Sant

lis

nostris
i

ipsiusmet

anonymi

nostri

verbis

neque

parlicularitmu) imjmtasse exprobrasseque

ms, Leodegafratresuo Gerino tunc arcessitum fuisse, cvm Ebrdxnus Hilderici mortem simulabat se vindicare, unde non immerito colligi wr, p prsefatum crimen Somctis in co ispectum Vheorium
i

rwm, quod necis hilderico Vawai enim num, 39 nosti


t

illatse conscii fuissent.

um

aliunde comperire poVui\ quod vero ad primu/m attinet, Wabillonius sseculou Benedictino in Observationibus prseviis ad Vilam S. Leodegarii anony-

mum

nosi

ritmonachum Augustodunensem

fuisse,non S. Martini,sedS. Symphoria/fti. Hoc aulem assertum suum, uti post diligens examen
comperi nuspiam retraclat,
ut laudati scrij tores nmiliter hic hallucinati smt, idoneaque ratume caruerint, qua Winobertum abbatem catalogo
S.

dorUn

adductis
fuisse,

Ebromo
">""
degario

16 dist H'
objt

exprobratum Accedit, quod anonymus noster narri t, idem itlud rimen S. Leoi

objectum

abbatum
M)l
/

Martini adsciibt n
/

mortem fratris sui Gerini ad oncilium epist oporwn ju '"" I"" fiddm s. bi, inquit, cum deductus
i
I

ctwm

fuisse,

dwn

biennio posl

'"""

"-'/

certo,

iii

apparet, detennin

iri
<

aa
fui8$evi<utur,

isterii

abbas

Winobe

fuissel

(Leodegoyrms)

ad

mediura (concilium

epi-

ai coMcium.

"' inquisieruntabeoverbum, ul de Hildemorle fuisse confiteretur se socium /' epwoporwn a ,,, tf ihlni
rici
'
,

tamen abbatem fuisse cujusdam quod vel in civitate vel in dicecesi Augustodwncnsi situm erat, verisimile mihi est tinii eweo, quod anonymo nosfro, Augustodune
monasterii
.

r.ishhni. hunc

ilMprvcesseruntetadS. Leodegarium wectant f^^peru-actata.Ursinus, , iis,quorum


'""'""'"
'"'"

<"/'", qui

runi
i

,1111,

appellat,
''"

ap
i,

i. 12 uiiiiiii efratribus suis notus fuisse videatur, tum ex

-Me*Mabillonioexhibuimus
Leodegarium ad ccmol
i

"""'v-. jmsse perductum.


"
l,

"'""'

Fiscaml custoaiam datus erat

quod semet, ul << paret, recte noverit Ermenarium, Augustodunensem S. Symphoriani abbatem, Leodegarii in episcopatum successorem, Cum
'"'iii.

'''
.

Aim Uquam
ariU

anonymus num. nosfrum ii< domo Waningx


iii

'.?

testahtr,

Sanctum

kl fierel,
'

in

'

*"
"""//

Waningus domi

sVramine jacentem,
labiisque ewsecUs,
il

"'"" f
"/'"'

'"
li,4

''

niliilominus, excisa

lingua,

lh ,,lr

loquentem
detulit,

reperisset,
i

nostei

num

rem

ico

ad Erme-

'WxqueMabillonmspag.t
;("""

mecitataet

*9ii ranliAnlislitis^omi seratus Winobertus abba* * Wamu g cu stodibusqueimpeliavit eum i a.hre f

P*"8

vutnera P J, v rUi(>uravit;quscurasanctoAntistitisum l charitatea Winoberto adhibita


nosPri

'"""""

ac

am

eo Sancli

argumento etiam
in
i

potest,

hunc

fuisse

abbatem

civiti
.

te

vel

; '

^ne
"'
,a

curare .sineretur. Ingressus, sanctum

iugustodunensi, cui anU

Virum

Leode-

,.,

jacentem reperit, ac vetusto

g&riuspnefueratjamque, utapparet,
i

rmenarius

teutorii

seg-

verat.

brevi

202 Etenim

hunc

spiraturusvidereiur.Sed.resroira
iDg
1 abiiSQ
.

e
,l,rr

?' T e t ruV yutauia


Iwllt
?
lu,ln,
"

^mut
nihilo

anmymus

nosler

num.

42

,,.,.,,. , clld9.

sanguinum

ri,,

'

m
"'

minus

.lii.

Uaquequi Leodesari
'

n
,

,V,
'
'

" ,1UI

Ermenario,
C

Cmm "'
"'
'"
l

-""
^

" IMl

obtvrannimetum,adVirum Omnes enim, ait auctor saualis

W.
,

Eduensi

"

"""""'

"

DU

i
ac*

insignit,dumde Winoberto abbate, V" Leodegarium custodUB Wanmgi primo com"'' v '"" "" mat> scribit : El concito gradu Wmobertw abbasj Hermenario episcopo nuntiat
s
'

eptscopi ttiuin

miem

'

1,ln,ll
>

'"'"'/"

''""
''"

wwque
''""
"'

de Leodegario, quem, excisa


exsectis, diserte

lm-

loquentem

audie-

'''.'/"

Ermenarius jam
episcopus.

tunc,

cum
erat

,";''"* '""'""^

Mtodiam

Wanmgo mimum

Ebromum. Ambo itaque, Brmenarius sciul

^
nl

Verum a ^oreLeodegario fueral sufJecVusl Factum


l

Augustodunensis
'""

"""

" ll '"">

adhuc

vivis

Childerious

'

DIE
^
rious esset superstes.
Licet

SECUNDA OCTOBRIS.
incnl,,, ,/u.r /,,,/

405
, ,,,,,,,_
//(

enim anonymus noster

/,,,,, rmisr,,-. /,s

a ?'ctore
c.

n/um.

\i\

narret,

Childericum,

cum

Leodega-

rium Luxovium relegaret, Augustodunensem urbcm Ermenario, S. Sympho iani abbati, petitvone
populi commendasse, eu/m tamen ibidem episcopum non coin/icllat. \>l li.cc Snnclus nostcr pOSt uun lem
Childerici

Fragmentis aliud ex quodam ccsnobii Fiscamnensis apographo Habillonius in ssbcuIo n Benedictino vm autem ibi Waningo Htulum
Sancti

n.

[ugustodunum
clefo,
esi

repetens

ab

universo

populo

et

ut

jam
k

dam
rius,

specie

rece ius,

vidimus, triumphi quainque sedem pr stii

eum tamen, quod neo u ad\ ersatui FasHs sacris esse adscriptum, recte negat. Waningi nomen, inquii vn Observationi
etiam
attribuat,

Majo

/""/ 9"

'

in

antiquw Martyrologii
SS.

non exstat, oeLeodegarii San|


,

locatus,

nemine omnino repugnante, ut Ermenaqui populo maxirne era m nno ibus, Sannondu/m,
in

quein ctus
S.

Actis

Wandregisili
sed

ac

prasdicatur,

Vib
egisse

im

um
hic

oto

tunc

adeoque
s

nec

vivente

Chil.

Leodegario
:

mitius

laudatur.

Ista

dei ico, in episcop

itum

ibro

Uus

fuisse videatur

auctor

sed

quod
ii

ait

de

Leodegario mitius a
tetlige.

Cointius

[nnalibus

ecclesiasticis
ita

Francorum
:

H"
i/i
i

\ingo

babito,

sano
idet

adannum
prsterea,
riani

Licei
,

enim
'>''>

674 num,

II

pronuntiat

Observa

mitius cijmi
Mi.r

Brmenarium basilicae sancti Symphoabbatem exulis Lcodegarii loco subrogatum ab Ebrolnianis ruisse apud Eduos episcopum, ui liquido patebit ex iis, quae posl biennium
referemus
conscripta
;

commisso,

CUstomo "'""

laudetur, non prius

quam
sine

Leodegarium

tamen hunc modum tenuit, st ip nd prodig o di Hn\ te

ex

Vita

ipsius

Leodegarii

ab

anonymo

Ungua loquenlem a/udivisset, hincque conclusisset, sanctum [ntistitem in


i

posi

bienn u>m
I,

autem, ad
\

annum
anony:

sciUcet 676

num

transcriptis iis.quae
n

no immerito exm i. Manifest/um pue faciunt qusedam ab anonym


el

id pra?i
1

mus
illo

nostei

refert

hsc

subdit

Kx

12

textu

fim

prseci <ue
nost/ro
>

ex verbis, qu e hic
patel id

mox
fuil
,

vissel

anlequam cognomox memoratum miraculum, m S. Leodetii

ngus,

B c

anonymo

verura esse,

garium potiu
i"'"'/""/'.
u

dw

iot

quod anto biennium a Bermenarium abbatem


garii subrogatum. fuisse

nobis observatum
in

hincque haud dubie

est,

quam mitioi fuisse videtu cm idem Mabillonius i<>m.


u n.

locum

exulis

Leode-

199

recitatis

retulit

apud /Eduos episcopum ab


assentiendum
a/pparet,
fuerii
est,

Winobertum
ac potu

et

Ermenarium Sancti
virili
i

nostri
.

mist
i

Ehmino.
tpheopaUm jam twcmtste.
!03
t >j-

mutilati vulnera />m


e
(

pus

//"'

Sai

o ntio hic

n,quod

mox
e\

dictis

verosimile

Ermenarius,
[ugustodu-

vivente

Qhilderico,

nondum

proxime subj \n" alioqui pio, nimirum


iia

eumque melioH este induisse, tngai Quod mirum est, 3 Waningo,


tunc

prasterraissum
lyranni

Fuisse.

Sed

nensis

isoopus, fueritque nihilominus tunc, cu/m

crudelis
talis
et

edicta

ferebant.

efatum ex
sat

Winoberto

de Leodegario nuntium

Quamquam
///.

cur

accepitj in dignitate illa constitutus, prout

anonyt2

Mabillonius
Poluit

Furiae ^eministrum praeslan quidem plus squo forte m Wa-

mus

aperte indicarc

videt/ur,

dum num

ningum
15

hic severus.

(vide verba

num

prxcedenti

recitata
[st ibi

Ermenari

enim
i

Vir

pius deceptus frai


necis Childt

mutatoanimo,

riumepiscopi

titulo distinguit.

Ermenarius
no-

dolis

i.inmni.

,/ui

Leodegarium

mfo
'

forte ta niiiin pei


st/ro

anticipationem ab

anonymo

cicn iiini.i
illius ccic
ciiui
nii.i

fuisse prxdicabat,

criminis
solius

ub

'

ttl

'

n 9 WB

vooatur episcopus, nimi/rum

non quod tunc,

reum sa/nctum Antistitem putare,sicque

ru
i

nex

Winoberto de Leodegario nuntium accepit,

humani
ci

alicujus
i

quod postmodo ad sacrum iliud munus fuerit promol is id ccriim sit, dubium prorsus est, sub quod autciii
gustodunensis fuerit episcopus, led
:

just
pi
i

ii.c iiiiuiiii
ii 1,1

durius tractare.
oa

tut sit, certe ubi


c

objecto
iii, i.

ium

-.1

ciiim mish

multo cuin humanius, ut ex di-

tem/pus
sit

Ermenarius Leodegario

in

episoopatum
runi

ccn/is

mox

patescet,

Vractandum curavii

suffect/us,

recteque facere dicendi

Ga

Christians auctse soriptores, d/um tom.lMcot 356 recensitis iis, q s de Ermenario ex anonymo noC
si/ro

ad interruptam tantispei rerum seriem reveri Hanc Mabitlonius loco proxime citato itaprosequiiin [nterim, dum in Waningi domo relinetur san:

suppetunl,

incert/um
sit

esse aiunt,

qwmdo

Er-

ctus

An^istes, (Leodegarius)

ipsius

labia

<'i

lingua

monarius episcopatum
,,.,,
/,,,

exorsus.

Nihilominus

recrescere cceperunl,

ac solito

more

es

ejus ore

pi pptacei Cointii opinio, in

qua anonymi
sensu

verba

profluere.

Quo

miraculo
p

flexus

tandem

rriii.i

iiiini
et

priecedenti recitata

in

Wauingus,
ei

mitius
Dei

cum
ipse

"

agere
in

non dubitavit,

nalurali
ui

obvio accipiuntur; fuxta

ante dicta
iti

consideranti patebit,

hanc aulem, Ermenarius


inno
Bobo34
civitate

Blartyrem

agnoscens,

monasterium
''

Piscamnum,
marca3

quod

exstruxerat,

Chiide-

Leodegario
ciroiter

atum
vet

fueritsubi

abbatissaa

regeudum commiserat, Leodetameu

675
in

676.

Vegue hic opponas,


ut

ncm
iiin

ab

Ebroinianis,

garium perduxit, ibique custodiri, sed bumanius tractari curavit. Hausta hs


i

innuit,

cathedram

[ugustodunensem,

:r,,i,,i

rsinus de Leo-

sub sestatem anni 674 mbacta, fuisse inlrusum. Potuitenim Bobo brevipost, ut pluribus aliis
contigit, eXcidere amicitia Ebroini Theodoricoja
n

degario

mitius a
.

couiniciimini
s/ci.

Waningo habito Hihil pi'orsus quemadmodum autem Sanci


duceretur,
prseteriit,

antequam Fiscamnum
i/n.c

m domo
ita

reconciliati, p

Waningi detentionem nlentio


\o

p n

><

>

spoliari, ejusque lo

hocja/m satis
Wanmguainiho
im
Jaftoi

superest, ut de

Ermenarius substitui. Sedde Waningo n

nnir.it,

ibidem
ims
ci
i

itna

i/uin ilicumiis.

anonymus num 12 d loquela ipsi lingua fecresd ntir et cum Porro Ursii >ta memorUe prodit.
indicat
labia
ei

iaind*

'/ue,

204 Condidit is monasterium Fiscamnense , oulgo Pescam, quod situm inter Diepam et Porlum Gratia, quadraginta fere milliaribus, utscribitGlaber Rodulphus lib. iv Hist. cap. iv. ab urbe

mm

iiini

linguam Leodegaxio
essetperpraecisam

plcnc recrevisse,
iinciiis,

cumjam Fiscamnum
ait,

sed

tantum

linguam ejus
h
.

solitum

recepisse offlcium.

nn

Rotomagensi distat. De Wanvngo sub titulo Sancii ad ix Januari Hajores nostri egere, ejusque Vitaut non iruci/ram, sed voria ilumtaxat Frag-

su obscure, noster

abienim hicnum. 43 natravii Leodegarium ad monasteriwn Fiscamiicnsc a Waningo fuisse perductum, non solum

anonymus

nii

m
AUCTOKE
r.
n.

DE
imu

SS.

LEODEGAHIO
interjectis,

EPISC.

ET GERINO GOMITE FRATRIBUS MM.


admirantes,
suo,
cui
t

ait

ejus linguam

pracfsam solitum recepisse


addit
intra
:

quanta

Dei

clementia
prodigiose

in

Somoto

offlciuro, sed,

paucis

Dbi

\in

lingua

ewsecta

recreverat,

monasterio Fi>camnensi
Mabiii. labio-

dum

parvum spafftorfs-

operaretur
vcrsi,

lium

oris,

fociei
,

vel

linguae

recepissel

a pravis operibus ad Dominum condignos posnitentisB fructus fecerint. Insi-

rum.faucium

garius) officium

eo

quod

oblalus

fueral

ipse

ai.ab.siDo
mino

jam Domino*, quotidianum immoiare sluduit saQuibus verbis verosimillime vuli signir criflcium ficare labia et linguam in monasterio Fiscamnensi Leodegario plene recrevisse prsemisit enim nwm wn nonduwi 42, eajam Sancto recrescere coepisse,
;
i

citato sic scribit

nuathsec iterum Ursi/nus. Quippe nurn. proximc Magnum (Leodega/rius Fisoa:

mnvm

jiiin

ductus) doctrina bub semen osten:

ditin populo

ut

quando
ul

inter virgines
ui

(samcH*
dulcia

*oi. vifgi nun>


caler vam

moniales
sua
audierant,

accederet,
eloquia,
Dei

tantum,

fertur,

fulgebanl

mirarentur, <iuicumque
clemenlia, et
poteront

Fiscamnum
nemeer* jam
carptcB UIUBI

esset adduct/us.

quanta
a
pravis

operabatur
r>n

2QG Porro
l/U
,,

ad prsesens institutum
/ct/u/iliir
i/,

pertinent,
VttS

conversi
fructus

operibus,
///<
illr,

veloci(er
lnr

1/1

l'i

n>;

wr,

tO

S
:

WOrseIllo

poenitentia?

perftcte recupt

/ll//t//

l//hll /

/7 ,,.

nostri

oundo
lempore
beatus

loco

ediderunt.

Sunt

ad u Februarii autem h&c

verbum
subjung

fere
t,

iterum

consonai

quidcm ad anonymus, sed

sedificaio

jem

monasterio Fiscamnensi)

el

gloriosus marlyr Leodegarius

Fiscanum
apostata

Leodegarium insuper in rnonasterio Fisca in nensi qvotidianmm Missse sacrificium Deo vmmola/re studuisse, quod Ursimis alto silentio involvit.

deducilur,

quem

efferus
sui

el

oefandus
injnste

Ebrolnns
i
<
1

episcopatus

sede

expulerat,
el

11 iii

affluenlia

raultarum

expoliaverat,
totius
offlcio

lin-

inclementer abscissa

sermonia
el

privaveral

scopus
deretur
B

Verum cum gloriosus Marlyr Summi et Omnipotenlis sacras


aedes,
el

Epi-

ingreaudiret

mvolvit is SOliranon/ymus nwn. 44 perhibet, fjuodque luculenter ostendit, erimia Leodegarium etiam i/n mimicossuos charitate fuisse, eorumque dilectionem, quam verbis in epistola
ptor
id,

V08 Pnri

modo

s/lriil/n ctmi/i

inintmirotbmi
f,fl

quod

idem

item

" '""""'
cm,rn

ft
-

'

l ''

r ,a

psallentium

Virginum

ini

imitiriii

sini/ii

iiniii.

221

ir< itii/ii/i.s

impense
Res E

angelicas

voces,

ablata

offlcium

lingus reperit.

convmendat,
sic lwbet.

opere

reque

ipsa

esrerouisse,

Quibus verbis, spectato sensu magis obvio etcontextu, insinuari videtur, Leodegarium loquendi

Eaegtratjam Sa/nctus biennium fere i/n monaslerio Fiscamnensi sub custoda Wa/ningi,
i<

usum,

quem,

lingua

amiserat,

tunc
Fiscai

dum
/mii,

anifesto

Dei

numine

accidit,

ut

U,

quos

primum

recuperasse,

cum ad camobium

habuerat inwiicos,
pariim moi
id

perduellionis

orimme dam-

mnense perd/uctus sanctimoniales ibi in s aedibusp allentes audivit, quod oum Ursino/ov
hictanbwm asserat linguam Leodegarii prxcisa/m solitwm iii monasterio Fiscamnensi recepisse oflirium, satis congruit; ai non item cum anonymo
Hic
gario
'''"""
r/i/,,!

ad

r.iiii/ncas

Pis / ama fuei int mulctati, parti/m regiones fugere fueri/ni compulsi.

Audivii

lanctus Antistes.

Tum

verp

imitum

abfuit, ut

aliqua

vindictae cupidine

abreptus de

orum casu
pa/rum doluerit, quod
//,

fueril gavisus,
ii,

utcontranon
n/ii/SSCllt.

narrat, ut
posi

jam vidimus, Leodeal

qui morte fuerani puni/iurlihu.s

loquelam
ccepisse,
l

lingua

redire

s ,ir

pr&ViiS

ii
i

nitniti.T
:

antequam Fiscamnum duceretur.


ac
laudati

Aiii/i i/.sii,,,
i,

anonymum
ii,

Sed
S.

rsinus juccta

Fragmenti

Vitm

uiiiii

iiii/ii.

ibidem
in

Waningiau tot forte dumtaxat volunt, Leodegario tunc primum, cum Fiscamnum venit, linabscissam
""""

Dum per biennium fere, fm monasterio FisoaDei

mnensi Leodegarius)
ut

laudibus
interfectos,
alios

resedisset,

eos

illi

.'/'"""
'

perfa
I

te
sit,

rediisse.

auntiaverunt
causa

aut

pro

infidelilaiis
ille

regionibus,

effugatos;

narratione,

num. S2 et ISmstituit, standum ''"'" ''" """ qum ibidi m prod Ermenarius Wtodunen Leodegarium episcojw, cui """" Me inscripsit, et Winoberius ,-,.
noster
'

monymus

q\

*graviter deflens.non de ultione est gavisus, *a/.quo


pCBnilenlia eos
Ita

sed cur sine


lis

comprehcnderit morLeodegarius in mi-

i.

occasus, ingemiscebat.
affectus,

micos suos riut


prseteritis sancti

cum interim Ebroinus,


mortique etiam

vn

scopatu, utverisimileessejam
''"

Exsulis mppliciis non contenPus,


a sequenti

vidimus,

lugusto-

de en
nrl.

itciui/i

siabbas, propriissui

vewando,
ut
t

Mte*

dedendo
ih
i

cogitaret,

tandem prowimus apeF

,,,.

l/lllh

rl

fsc monachus

iugustodunensis,

fideli

relatione

mtelle!reri^autetuimsuisipsemetotmlisaspea!eHt

genum
''"i"''

<

sii

Wabillonii

lectdo,

dequa nwh. 22
est
.,

eJ

Commentarii prxvii acturn


'

:;::

>w
' i

*.

''

M '"- dm
'

/."7::,r;;,,;;di\

^ XIV.
S.

S.

Leodegarius

ad

transigit,

Mctesque integra in lotum se amitentia


nisi

nis

laudious

Sigradam malrem suam


hic inquiritur.

'"
et

'

templo egreditur,

quietis fesso corpori concedat.

'':""""'"

7
'

paululum cibi Jnsmuat hscc tam sterquam Ursmus ; hic quidem num
'"'

scribit epistolam, in cujus

epocham

'"''
1

'

rnbo
/
.

fere

"""""" hzc

verbis

uPun^

Nam
-..

"";'""'
'""''
'

fLeodegarius in

P^PtaM
,Ma

^f^^VdiebusacnoctibusinDei
astabat,
ve\

p
1

'"''

'"

paululum
ab
.

corPris

mx

ad n

'""'.1

Nova
,s
-

aliqua

Hs nostrx Bibliolheea librorum i/

sacerdos
;;7
feoit

'

'

Pwcederet,
.
.

,i

ecclesia

"'

r,

'

. f

'"""

q uipp iam

"

somni
\,i

primus

omnxum

;|(

publici

juris

Percepiionem capere

* potuisset

/,

""\

'"'";'/'-".
'""

gum
'"

"'
'"'

divinilm neuperant

"'"" epistolam,

'""'./"
eoltag

codlce

,,;
,,,

'""" nwdendam
'"'"

^cWLeodegariiad s.s jradi vmmaVrem quam deinde Mabilloniusea U& Vwentiamo ad calcem Actorum Samcti
curavit,

quamque
hic

[ppendici

VMw,
">>-> ii-.i.

,ed
ut

"

'"'

'

et

Christianae auctas novissime etiam

-
,
;;,
'

Hanc ego
guod
i i

'

),s

"/".'/'"//'".

ii,,iii/ii,,

dcnuo reoudcm Membramis


olarissimi

DIE SEGUNDA OCTUUKIS.


"< Philiberti dela Kare, Di eregiiconsiliarii,desumptumnotatur, quod

407
el

"'"

''"'

-"

(Deusj

eripuit,

dedil

spem
de

vitai

steras
si

iis

AUCTORE
I

quos
tes

lugere

poleras quasi
ii.

mortuos

superstiesl

I:

tni

ikrrs,nrr,

no.stro,

/'.

/v/,-. v

Chi/fletius,

reliquisses

fiiuiniu.

quibus non

ettpseSooictatisno

nhs

haactio

tran.mi.it

ihri

bcn.la

mresiiiia,

sed

multimoda
per

graliarum

epistolatamiinapographonostroquamineditione Mabillonii et Labbei hunc prsferi titulum: Bpistola

referenda
plurali

Deo etc,

qua

Leodeganua

own

numero

utatur,

consolatoria,

quam

tam seipsum quam fra-

S.

Leodegarius episco-

pus

Beduorum

post

obitum

germani

sui

Guaj

Malnl

Gai-

ruui

itiii , post amissos oculoset labia incisa, direxit adgenitricem suam Suessionis in ccenobio puellarum, incipit. Hinc haud dubie factum est, ut

trem suurn Gerinum dta^nat. Quapropter ricuti illa non de sua, sic nec de Gerini fratris sui morte id pronuntiat, quod ,n/,-//per
I

dit.

sallem

hanc
eruditi

Habillonius,

Cointius,
Gerini

aliique

huc

usque

omnes,

s.

morte

posterlorem esse

,trt

maubitamter existimarint. Verum cum non conde sstate antiquorwm Wss*, ea quibus tam in apographum nostrum quam vn Labbeanam et Mabillonianam editionem recitatus titulus illatus
forsitan is

Cointio laudata innuunl, Gerinum, cum scriberentx in mundo non fui se supe rslitem, seu eum tunc mortuum fuisse Quid tum? id ipsum etiam ><>nuunt de Leodegario wn illa scribe
illa

ist,

inquies,

verba

ret, in

vivis
illa

forte

non

exstitit?

Debent

itaque
prsece-

verba

accipi
ii

secundum sensumnum ad matrem


G

denti datum, ut
degarius,

Leosua\
scriberet,

est,

stri
'<>>>

tantum profeclus fuerii a posterioevi scrvptore, qui nimium a sseculo Sancti noremotus, ejus ad matrem epistolam post morGerini scriptam, svne sai solido fundamento
'/,

cum

/*..

vd etiam

fratei

ejus

rinuswi

dam
tur,

\dque

cum

proposito

monachorumad
enim
sic accipiam-

perpetuo vivendi exstiterit. Nisi

putai
tii,,r

"' /'""/' dubitari posse videtur, an vere


fuerit,

non

potuit,
illa

si

vero sic

accipiantur,

potuit

scripta

owm

id

ex

nullo

pkme,

ut

Leodegarius

de se ipsocum veritate pronun-

apparet, ipsvusmet epistolsp loco pro certo queat


concludi.
i

facilc erit colligere, verosimiliter


im

tiare;hicautem,utexjamdictisetporrodicendis tum resederit m B


monasterio
vero
vel
illo,

anlr.

it(

210 Etenim

hac,

quam
c

longa

est,

ne quir
>>>-

in

quo a

Waimiro,
fuit
lo,

ut

vidimus,
Gerinus

ttlam

dem
ini

Gerini
innii, no

nomen uspiam
suggerit,

mparet.

\dhaec

post exsilium
in

Luxoviense

inclusus,
in

quod Gerini mortem jam evenisse, cum scriberetur, velutcumqueinsinuet,


vcl necessario requirat. Cointius in An/nalibus
(iiiiiiini

eodem
Ebroini

quod aut
'

sponte sua
ni,
oc

melu, abjecta agri urbisque

ad

Pictaviensis prsefectura, secesserat,


ntii

autabEbroi<.

676

//'///'.

recitat

ex

illa

hse<

fuerat
rt

detru us.

Jam

quisque, ut

felix

mors
quae

qnae vilam

tribuit;

felix

amissio
felix
l

iiiim.

prsecedenti dictis facile inteltiget,


ut

rerum,
tristilia,

divitias

restituet
affert

sempiteroas;

nullum plane,
degarii
cludi

supra asserui,

in cpislold

Leo-

quae

gaudium
.

angelorum

Im-

locum

queat con-

quantum clementissimus probasti Dominus Jesus Chrislus misertus est tui, qui dcpraesenliarum

nc proin,
,/urni
j

scriptam iltam esse post rhortem Gerini, ''"" id etiam cerlum non sit ex tituto,
rsefet
'
.

votioncm spiritualem
plinae et et

et

custodiam sancUe disciconcessit,


saeculi

dubitat

meriU

vere tunc

contemptum mundi tibi babere pignora uteri tui de aerumna hujus


vitae

ct

de errore praesentis
vii.i-

eripuit,

et

dedil

spem
quasi

an dicendum non sitscriptam eam esse ante obitum Gerini, quod verba, qua cri/hi / cilavi, ad sensum datum intelscripta
sit :

seu

potius,

aelernae
si

iis,

quos

Lugere

poteras,
in

lecta

aperte exigunt, quodque propterea mihi


ibile videtur.

mundo, de quibus non esl baben la mceslitia, sed mullimoda gratiarum actio referenda Deo Patri el Domino Jesu ChrisLo quibus ait a Leodegario pronuntmii Gerini fratris necem non tristitise, sed i.riiii.r causam esse debere, ut velit iu agi de Alia, fateor, non sunt in tota Gerini morte, epistola magis valida, quibus id contendatur, ut mriiii, dicam, aut alia non sunt, quibus i,i merito contendi queat. Verum sat probabile apparet, uon agi ibi a Lcodegario </< "'
mortuos,
superstites reliquisses
,
.

212
op nio,

Quod
/

si

int<

habeatm con mui


morte
Gerini
i

n
""' fr '.

>

st

ituitur

dubium aliud tunc occurrit, wn scilicet scripta postquam Leodegarius Fiscamnum sit anle, an Scriptores Gallise Chrir a Waningo esset pei
stiai
i,i
i .

l\

53

(Jirmare

scriptam illam
t

mortem
<

Geriui,

I'

'<

antequam Leodegarius ,1, illa hypothesi contrarium forti factumfuer,i quippe Sancto nost/ro posi mortem Gerioi mae
(

perductus.

i/ihini
i/iiii ,,i

Ebroinijussu {jQnu\is subierat, sedde morte,


ipsamet Sigrada, suscepto viix
rel

tr,

suse scribere
,/ii,i,,i
(i

non prius

liberum fuisse vide>

inr,

tii,

m
i

modo

obierat,

quo secundum introdi


ti

autem
seu
in

id

Waningo mitius WactaA ccepil dum accidit, Hatim forte ad monaslerium

n/i

fiominibus acceptione
diountur, qui
.

iim,

ab
vel secedunt,

>

e >us,

Fiscamnense ductus fucrU, ut ibi iltam, qua <lam forteetiam scripseril, ac / roin, agim
non
nisi

monasterium secesserunt,
tolos ,r
iii, i,t,
,,i

in

Deo consecrarunt
verbis,

vel consecrant. Proba-

scriptam

immerito, indubitanler afftrman Leodegarius Fiscamesse, antequam


I

r.r

quse Sanclus

proxime prsemit-

niim esset perductus.


t,,i,r

Verum parum
adornata
est

refei h

quibusque matri
vilse

suse relictum

mundum
<,
rir.

susce-

sive post scriptio illa

sit.

In

utro',>'>,

ptumque ,ihi mfni

religiosse

statum

gratutatur.

Vide

que enim casu,


referenda
erit
sit

ul colligere

ex

niim.

218

conferque

proxime
</,,,
/,//,/

ad annum 676,*i nempe,utjam


i
i

i, ,. -:\\), ,< /,,r,

ii, ',,,

:o \r\w

mm,

monui, vera

de

illius

epocha opinio
tastatui-

recitata sunt.
probabile apparet, G> rtni
fralris
tetn
,\ui

riautemlm

211

degarium pronuntiare,
t,.T,

Quod autem aU Cointm, his etiam Leoneoem Gerini non tristir


r,,r
,/rhrrr, nl Ci/tlidem,
iis

turepistola morle Gerini anXertor, quan sat probabitem esse in fine nwm prscedentis asse-

mor-

,rd hrhtUV raiisnm


///////

mi,

>r/r,r,i h> >lh, r,,l rrl

ad rumlmi

m;,

ut

apparet, sanetus Prssul


verba,
r

non pronun-

tmi.

Etenim
/,,

nimtnirri,

quibus illud prsecipue pro,, Pignora uleri tui de ami.

vel ad alterutrum ex duobus prsecedenttbus, ut fas ut supra est inferre ex tempore,guo Leodeganus, monasteno quo o n w, a H vid

mna

bujus

sa3culi

et

de errore

praesentis

vitae

Ursimclusus, et ex biennw fere tntegro, guojuxta


nini,

'

408
AucTon^
c.

DE

SS.

LEODEGARIO EPISC. ET GERINO COMITE FRATHICUS MM.


nequeat adtempus,
/<////
</u<>

num

in illolatuit,

antequam ab Ebroinoeapatere'
""
in

Leodegarlus IajudovU

<-.rsu~

^
,

b.

matrrm suam

Vur, quae prscedenti retulimus. 213 Ast, srisnl bitui ./"/" fOTt6
,\

ncmO

Svwione$anctiwwnialem
f,i-

n
,

memorata
ft

Leodegarii

scriptio

hypothesi,
sii.rr/rrri

ru/iis

215 Ceterum si illa Sancti nosttri scriptio, de P r ,.,... Irm/oir jani satis ilispvtalum est, Verecon- fequa er<lrfJ
sit,

(icr Jrii

ixrrm COnCmnata
, ,

riiiniiin

antequam Gerinus Ebroinijussu ne~


titulo

ru '"

voiern.

clam

'

non potesi vel ad sexenmum, quo Sanctus monasterio S. Maaentii abbas praefuit, ,v/ ad tempus, quo LutovU exsulavit? Hespondeo,
forsan

etiam

riiins
I

est,

debet

rvum. 209 recitato,


:

qu&m

'" r ""'"' ,n

r;<

frrt, lnr

sn/ums
S.

suhslitui

Epislola

cousola-

toria,

quam

Leodegarius episcopus /Eduorum,


amisisset,
el in

primum
S.

fim indubie
ini

non

posse.

Etenim

</"/"

postquam
Suessionis

oculos

Leodegarius epistolam

,/"/"

saepissime dictam
i

nasterio esset inclusus, direxit ad genitricem


in

quodam mosuam
i/n
<<<

scripsit

Sigradam, matrem suam',


ejusdem epistola
sub disciplina

ccenobio puellarum, ut nvlla

ndis

verbis

mfranum.
ItherUe

223

dan

iir

Gerini

obiVa
,

mentio

habeatur.

Venio

rvu/nc

liquet,

seu

Mtherix

ad judicium
claro
illo

quod

nonnulti

ertiditi

de

prae-

abbatissx uitam
Suessione in

religiosam duoebat, adque adeo

Leodegarii

monv/mento, ejus,
consolatoria
in

inquam,
iih

Yn

ijnir

monasterio puellan ab mtemerata Maria nunt upato /< vt rsabatur, Quippe

epistola

ad
ut

maPrem

tulerunt.

omnei

m
i/n

monui,
/<<<

opinione prteconcepta

Abbatissa Ula,
alia

nomine
ui

Itheria seu

/Etheria,cum
it,

pergunt, scriptam esse, post


cutn proinde
tanlispei

cognominis,
ex

apparet,
fuii
Vitte
<</

tunc non florwi


i/psa

mortem Gerini, quod Commentario praevio / ro vero


/< prvus^

prooul omiii
////

dubio

Etheria,
ii

habuerim,
'"

Fragmento

S.

Drau

apud Che-

deilla hic agendum duai.


i/

quam hac narrata, HaqueMab llonius tom.l


ita

snium tom.] Scri/ptorum


praefali /" ellai
ii

inteltigitur,
ii

prima

fuit

na
-.

Benedictinorwm pag. 532


ea
elucet Vir

/<i<imn\<ui

abbatissa. Quapropter

imt

lii

epistola fconsotatoria Leodegarii

riim iiiud monasterium, prout Gallise Christianm


(ii/rt.r
11

Scriptores lom,

l.\

col.

\k% aliique tradunt,


660 condicceptum
sit.

maPrem) miraB caritatis verbum quidem babel


saevitia,

exemplum, quod ne
sanctus
sibi

de

Ebrolnj
;

circa

annum tantummodo
S,

seaennium autem, quo


S.

Mii.imtn

Leodegarius monasterium gubernavit, ab anno circitei 651

ab eo infliclis E sed tantum genitricem hortalur ad ferendum patienter

immo oec de suppliciis


in

adversa,

primis
ei

Gairini

mortem,
vilae

fvide

num.

52

usque

</

"//"/

ad
pro-

G57

/</

o\"<8

amorem inimicorum,
positum
iiuiii

ad

religiosae

eascurrat,

consequen

esl,utSigrada,

dum

Leodesub

Ddeliter

exsequendum.

garius
'i^>

abbaliam

Sanmaaentianam
in

Mabillonio acce

reait,

iplina

ScriptoresGalliaBChristianaeauctae,qui
354
niisi

tom.N

Parthenone Suessio-

'"'
</<</<'

sk aiuni

proin

nensiS. Wariac vita/m religiosa/m non duxerit, ac ut tunc ad illam a sancto Filio ea epistola, decujus epocha hic disputamus, soripta non fueiit.

Jam... consolatoriam iUoad matrem in parlhenone Suessionensi


:

monacnam
Ecclewae
Hisce

effectam scripseral

epistolam
apostolo
liUerariae

primia

seculis,

martyre
tom.

el

dignam.
Franciae
nostri

oariuqwper-

adhuc
in

</</<<

214 Quod
scilicel
illa

Historise
III

vei'o

jarn

ad seoundum
,

pertinet,
,,,/

*^

W1

an

'""

Scriptores,
I

qui

scriptio refein
Luarovii
esse

p.

621

Sancti
Ht
:

uimpus,
verisi-

quo Sanctus
mile

istolam

pensissime

laudant.

rum

ewsulavit, respondeo

verba

l tenim Leodeinitium matri nta jam, ut vidiiinis, sanctimoniali hsec scribit : Gratias ago Deo meo.. I"'" Qde vestra palienlia \n omnibus perse-

saW m

nec id /

irius sub istius

redditae GallioU latina haec sunt Jure merito epistola S Leodegariiad matrem suam) epistolae
consolatoriae litulum praefert.
Nihil

hujus loquei
,

di

genere
pro

esl

aptius,

ul

in

cor

penetrel

illudque

unctione
tesl

prorsus

cutionibus
<
/

Bancta
1

perfundat,
haritate
ul
ita
1

Iribulationibus tuis, quas sustinuisti, roinsoripsit, cum multas graves persecutiones


el

Haberi

po-

eflusione cordis

ei

itus incensi,
vi

illa

passa
h
'

esset,

cumqm jam

indul italisque Scripturae,


,ll,l,s
' ,

dicamus,
tota

pila-

post
1

illas

vitam

"

11
-

"

quibus
totus

proprie
esl

dumtaxal
vereque
charilate

est
in
ci

"

llh

"

accidisse vel

autem non antequam velcum jam

contexta.

Stylus

igneus,
dignus.
quse

Sanctus Vua-ovii eccsularet; non primum, guia """ Leodegarius eo tempore summa uctomatrrem
ejus

omnibus sanclo
"""
Data

martyre
insit,

Quamquam

;!ll;i

ars
'

quam
potest
ea
in
in

sit

,,l(

oihilominus

tunc

industrie
particulari

scripta.

persequi

nemo

ausus fuerit;
''""
"' "
/

Sanclus
III

non secundum, quia nihil ruppetit "'" probari. Acciderint ortem Childerl Leo1
i

Leodegarius immicis veniam


" ll,ni
" ml "
el

inslal,

dandam probet, veritus, oe iiamquam pietatem proflteretur, seseqnoabripi

,,;

degarium

modu omnibus
'/""</

""

vewavit,

1.

contra

niiorum
Si

"
r
'

/
'.

suorum
Sanctus

nter fectores
l0,

"

I'"-

hrnc
i
]

"'

"'

non tantum sanctum '">"> ejus S. Gerinun


/;/.

persecutores paleretur.

"''

"'"
111:1

per-

'"

lflra

"'
/

credibile

'" ;'"'"

"

"

Leodegarium

vh-um crudefusslodio abreptum


Vitae

iuebaturad populum, merito drploralur jachomJliarum, quas ei recil decennio episcopa"'

'"'
l

'

;inlirl

iranquilli.

Hsc
1

itli :

quam merito
<

abejusetiam mai
'

ipsamet

testante auctore

u IIINS/
,,.

s "'"'"

'""""''
1

monosteiium puellare,
"'.>

'/""/ /"< subjungo. u> ' '"'"u "


'
.

DominaB
antea

guo

el

"'

"" Nl
'"-

sanctissimaE

genicar

eotuoiawr,

ot-

'''

li; ''-

giUabEbrolnc

'i"-''

per

cognatiom
spirilus
illud,

VW*oreLeutrudefueritconditum,ac prom
'

modo
mi, l^,

"""''

!"
e1
'

Queat t Sigradam,Ucet
'
,

n
'\

conjunctionem

lamil

racta

es

impletum

esl

quod -.1,
receril

tamen
ia

'",
,,
;
'

ab

"'""'"
'"'
:

'"

'

Leodegario /<<,-

m '"-'"-.
, -

"

Quicumque enim
qui
ir,

volun-

caelis
.

est,

ll,T

ipse

7''
Je8U

meus
gratia

"<

materesl.
C,,r
li

Leodegarius servus
nostri,
el
1

"""

/""
miiiter

"'":"

""""^"'^<,
(/

accidennL
terepistolam

VT;'
''

n Deo
"'""

Salvatoris

if

Palre ostro,

ino

..-1

" "
;

l:i>

'/'"

''"
nypothesi

ag0 Deo '"""

; ''"'"" '"

""; ,m
8

"".-

qui

oon

abstulil

dedit auditui

meo
tufe,

rwn. przcedenti

facta

lnomm

P erseo ^ionibusettribulatiombus

quas

DIE
quas suslmuisU
in exemplo digna habearis in regno Dei,

SECUNDA OCTOBRIS.
Dei,

'.()!)

justi

Judicis

ut

220 Sequentes igitur Dorainum, ejua prascedente


misericordia, intrepidi
Qdelis

in

quo

elegit te

Domi-

nusnosterJesusChristusanteconstilutionemmundi; el dedit tibi non solum, ut in eum credas, aed


illo paliaris, si qua consolatio in quod solalium caritalis, si qua societas spiritus, siquaviscera misericordiae in ipso, implcsii Sanctorum gauriium. Omnis tristitia versa

procedamus ad certamen enim est; dabil nobis victoriara, quiaipse


:

1
i

>.,
i

praeliabitur pro nobiB, et conteret satanara

sub

pedi-

etiam

ut

pro

Christo,

si

bus nostris velociter. Bn, quo Deus suos milites etteperg vocat ad certamen, quibus posl victoriam paratas habet coronas, el talibusarmis induit, qualia inimici

est in la?tiliam,

quia nullo raodo oportebal tristari;


:

sicut

aii

beatissimus Petrns
conlristari
vestrae
in

Modicura nunc
tentationibus,
sit

si

eorum non habent, id est, scutum Qdei, loricam justitias, galeam spem salutis, in quo possinl omnia tela nequissimi ignita exlinguere, et gladium
quod
in
esl

oportel

variis

ul

Spiritus,

Verbura

Dei,

peromnemoraomni
Nihil

probalio

Rdei

multo pretiosior

auro,

tionem
in

el

obsecrationom
ipso

..ranios

tomporo
vuli
Ri
\

quod per ignera probatur.


i

spiritu ot
in

viinlanlcs.

ludiumqut
wttrutn

?I7

Ita el

beatus 1'aulus tosiatur dicons


in prsesenti est,

Id

nosler

suis

miiitihus

de veteribus armis,

nec

enim, quod
aeiornae
alibi
(|iuiiiis
:

momentaneum

et

ieve

Pott hor

de veteri vestimonhi peperire,


probare ad
absit)
\

sed innovatos vull


fuerit

inhtr ifptam

tribulationis

nostraesnpra

modum

in subliraitale
etc.

praelium

el

si

aliquid

(quod

gloriae

Rl

pondus operatur in nobis M.nirmoramini pristinos dios,

de vetusta consueludine,

quamvis parvum
|

in

iiiiiiiini.il

magnum certamen
factij
effecti.

sustinuistis et tri-

passionum.

In

altero

quidem opprobriis
in altero

ideatur, maximum generat detrimentum, puesi aliquid odii contra inimicos fueril in corde, quod avertat Deus ah animo Christianorum fide-

>

bulationibus spectaculum
socii taliter convi

autem
vinctis

lium.
'

rsantium

Nara

el

'I

nua-

eiiiui

polcsl

perlWiior osso virtUS,


efflci

Ul

tetnpto
diligat,

compassi
ciiiii

estis,

<i

rapinara

bonorum \r-irorum
>

diligendo inimicos merealur quis


el

Filius Dei,
a

..

uaiidiu snsccpistis, cognoscentes, VOS habero


el

dimittendo debita,
?

mereatur absolvi

vinculo

meliorem
dii

manentem
Nolite
itaq ic

substanliam.
in

Et ut

delictorum subrum
"

dicente Domino

Si

quis mihi

conflrmatio et retributio maneal


.lii

aeternum, addi-

minislral,

ns

amitlere confl

"

minisler

..

..

..

quae magnara habel remunerationem enim vobia necessaria est, ul fncientes voluntatem ejus, reporletis promissionera, Adbuc enim modicum aliquantulum, qui venturus esti veniet, juslusautem meusex Qdevivit. Quod si subtraxerit se, non placebil animae meae. Nos autera non sumus subtraclionis in perditione, sed iiiu in adquisitione animee. Paulo aliter epist,

vestram,

docuil
irel
n
'
:

Patientia

sumego, iliicel viam Dominus sequi, audi eum dicentem, cum ad ci ucem Domine Paler, dimitle illis, quia nesciunt,
sequatur, etubi
eril

me

meus

Qualcra

um

quid faciunt.

Si

Auctor

vita? aeternae,

qui car-

nem de Virgine absque


sumus
peccatis,

peccati

macula assumpsit,
nos,

pro inimicis orabat, quanto magis

qui
el

pleni

oportel inimicos diligere,


e1

orare
illura,

pro eis, ul

imitando Doraioum,
in

sequendo
illius

mereamur partem habere


ctis?
El
si

regno

cum Sanid,

,1
,i,

'illlllll

l/UI
li

ad fiebrxos cap, \ Domina, quantum 218


habere
in

sunl
a

nonnulli. quos

perversitas vitae in

gaudium
effari,

oportet

te

communione
conditi sunt,

nobis

separat, tamen

quod

in

Ut in

mmo
iu
i/

Nec lingua

nec pagina

aon sunl odiendi, sed


Ulud

polius

propler

gaudeal,
ifitamet.

valel conlinere.
t i . 1

Dereliquisti,

quod derelinquendum
I

praecepta

Dei diligendi.
est, ut,

namque sumn

rehcto

.ii\ii

uau quod desidera^ il aniraa tua Dominus orationem tuam, el vidil lacrymas

adepla

es,

quos divina pielas de cura rerum lemporalium tiberavit, nullatenus nec corpore nec

cavendum

tuas,

quas,
el

mullis

peractis,

fudisti

in

conspectu

animo revertanlur
data, vel

el

-i

qua

sint,

quae jure legi-

ejus,

quod paululura videbatur impedire ad ca-

limo debenlur, cura omni

feslinalione

vendita aul
',

piendam Eeternam beatitudinem, truncavii a te, ul soluta a vinculo familiarium et libera ab omni compede
miin.ii

etiam dispensata
regni
c elestis, et

pauperibus
aeternara

ad the-

ddrn-

hujus vaces

el

vivas Domino,

el

gustes,

saurum animus
IUius

beatitudinem

incalescat.

quam
esi
et
r.

suavis est Christus


\

Ipse est Deus noster, ipse


;

quae sedebal

ad

pedes Domini,

Huic exemplo Maria obsequens, audiebal verbum

nosler,
el

ipsi
in
;

esl

redemptor nosler
Dei

ipse
el

via
Pilii

veritas

vita

agnitione

Patris,
esl
in

sterium, quae stetitet

Marlha autem satagebal circa frequens miniDomine nonesl libi curae, ail
:

et Spirilus sancti
tuuin,
,

ipsi

serviendum
ail
:

perpe-

quod soror mea


,.,-,,

relinquil

me solam
,

ministrare, dic
dixii
et
illi

de quo Domino proomnibus, quae


Psalmista

Qoid

retribuam
?
:

iih,
i

ut
-

me
.

adjuvel

el

respondens
sollicita
est
|uae

retribuil mihi

Signi

US

M;uiii,i,

Martha,

es
neci

Lurba,

flcans,
o

quid retribuendum

sit,

illicoadjunxil

Cali
-

erga

piurima

porro

unum

ssarium

cera

salutarisaccipiamel oomen Dominiinvocabo.


ii

optimam parlem
ab ea
1

elegit,

non auferetur
rerum
mundati

uecuto,

ilutu
lOffl

infitttant

Felis ami mors, quae vitam tribuil Pelix sio rerum, quae divitias restituel sempiternas tristitia, quaegaudium affert angelorum! Impraesen

219

felix

panti amoris aeslu


ni

Maria intrinsecus anhelaministerio


in

,|

etiam

corporali Domini

vaca-

liarura probasti,

jesus

Ghrislus
el

quantura clementissiraus Dominus misertus esl tui, qui devotionem


el

ret,

el

Dominus
lei,

solam ejus potenliam rJeitatis, praestabat, contemplaretur. ei


quisquis ad
nullis impedialur obstaculis
el

quantum
ii
i

Idi

por-

spiritalem,

custodiam sanctae disciplinae

con-

ui.

hanc contemplationem surgere


e1

lemptum mundi libi habere concessit, el pignora uleri lui de aarumna hujus sccuh, ci dc nr.hr prassentis vitas eripuit, Bt dedil spem vilae aeternae
ii Si

meruerit,
nocle

psalmis
el

hymnis,

canticis spiritualibus

quos

i'-' re

poteras quasi
in

mortuos,

si

superesl

obedientiam sanclae regula cu to venientem Dominum, accensa lampraesloletur


vacans,

stites

reliquisses
mcestitia,

mundo;
Domino

de

quibns

non

pade

et

cum
ei

venerit,
SichiJ

et

pulsaveril,

confestira

habenda
referenda
ablata
esl

sed multimoda gratiarura actio


Jesu Ghristo
Bcce,

aperialui
et

melius,

quam

limor
in

Dei,

Deo

Patri el

ni.iui

duldus,
bona

quam
,

respirare

mandatis

caligo, quae obscurabal pupillam animae,


esl

ejus.

ecce
luclans
v

abjecta
|,nii

subfascinatio

et

cura praesenlis
'.

223

(i

domina

quod
oculus

tibi

pius

Dominus
nnauri

ii,|,

non habel nudus luctam


suscepto jugo ievi,

ubi adhaereal

praaparatum
audivit, nec
Liter in

habet,
in

nec

vidit,

,ii,inii.

8U a,

portans crucem

cor hominis ascendere potesl


le

Christi.

praBsenlem vitam

Dominus remum

ravit,

Octobm

I"

audi
us
l

'

"

410
amli
Ql

Dfi

SS.

LEODEGAHIO EPISC. ET GERINO GOMITE FRATRIBUS MM.


tremos, puto, Bbroifriw fwt, ad quormn aures jwrvcnit. Asl /nc vcrosimiliter sccinulant illa/m <lr
..

et ausculta,

tiiii

omnes
.

IhUres

Bro obsequio ramuloruin dedit sanctos, qui quotidie pro te


ancillarani

oranj

pro

servitio

dedil
:

tibi

serores

ganctas
prasentis
slerii;

quarum
vito

consortio

firueris

pro

labore

Saneto eosistimationem peworebreseore &gerrime tulii ciim enim, mo immmito^ proaperta indubie
;

quietem

in

eongregatione mona-

habuerit condemnatione
conPra
jirmiiniiiiii

eorum omnium,quse
gesseratt,

ipse

pro amissione
el
;

(iiviii;iin,
i.i

rerum Scripturam sanctam meditationem sanctam et orationem


'

Leodegarium mique
<ii.

aui

falso

aoprom, proui
smi
iii

verisimile apparet,

consan-

assiduam
rabilera

pro amissione parentum

habes veneabbalis-

/nirhiii iiKiiiini

oonsulereti partiim

utinve-

guineorum

el

sanctam
tibi
ei

dominam
tibi

lthcnam
soror,

sam

esi

imilrr, est

est libi lilia.

Tu itaque
iin.i.

vicissitudinem redde,

quia,

utcertus
el

gura in Christo Jesu, esl vobis cor

unum

anima

sanotum Antistitem odiwm ea pleret, stiiimi eum, i/noi/, iii mdvmus, adhuc ante / rcrm, rriuii necis Childerico illatx conscium iterato aggredi, hujusque deinde erwnims obtentu ignor miniose habitwm de medio etiam, quod javm
leratu/m
iliiihiui
^iiiii
i

brtvisermone

224 Ideo
n(i|j

deimetipso
ninai

per

te conlidn isla omnia acce|>issc, quia merjjj 8 M so j a m isericordia Ghrisli, tuam orauonem el sanclitatem omma mihi a

fnrcrc ilrrm

rr.il

I,iii,lr,n

Inhcc.

Ad

hgec

meig

.,j

r.rirr

episcopi,
ni llOS,

Leodegarium nonnulLi alii superessmt quos pariter habebai invisos, voluit et


rr dicciulis faS
u/no
crtl c<>//ii/<'rc,
cti

Christo collala

omni acce ptione dignus, quia Christus Jesus venit in Imnc


sunt.
Pidelis

sermo

el

iih

morti

sau

aliii

pamis

eodemqm tempore animad-,


III

mundum peccatores salvos fiacere, quorum primus ego sum, sed Ideo misericordiam consecutus sum,
iii iii iii.-

vertere.

226 Sed, ait Valesius tom.


episcopos judicare
facere
velle

Rerum Fwaneioane cui


injujniam

amt o
^ocat;

clemcnlissimus Jesus ostenderel

patien-

pag. 311, quoniam sciebat, solos deepiscopis

ii.iMi

el

spem

suam ad consolalionem omnium peccalorum veniae. Quod minus apud nos terrena
substantia,

consuevisse,
persuasit

videretur,
in

Theodorico,

ut

babi tui

B pturarum
Amcii

vobis

de thesauris sanctarum Scridireximus ei cum legeritis et


;

conciliura
Lndiceret.

antistilum

locum
forle

diemque certum
etiam
i

Ita ille; ai voluii

brovivas,

audieritis, gratiasagite

Doraino persaecula Eeleroa.

iiicn/i nshihis,

liac

rotiimc deolinare factiinvi-

tiactenus

Leodegarii

quo<i,

jam cum v
>
i

reoitata

hoc

Scripturse
fere
tota
esse

epistola, de qua ad msuper addi potesi veritaiibm a Sanotojom sit contexta, argumento
;

diam, uppote non sibi, ut putabat, sed episeopis imputandi, si nullos vpse ex eorum ordme, ndsi synodo convocata, eaque vei assentienta, vel sal-

subserviat,
iii

verwm
,,,

id,

Scrit

hms

&
est,

quod de

S.

beodegarii
3
/

erudHmne

mm,

rsinus

'

al

" r "'
'"
,,,ro
"

afflrmai. Scripturis sacris, mquit, ac legura doetriuissimulque canonicis pene' ounclis pracellebal
parochiae

,,;;';

id

diceoesis,

susceperat,
ge.sin

habitanlibns.

quam regendam Nuno ad alia Saneti

pama affioeret, UtMtsit, Theosynodwm conoooavit, idque anno 678. Et&rwm ubi anonynms nu-m. \\ nurra/vit, Leodegario de inimicorum suorum mterilu iniiitnthi m jiussc, postquam bietmio fere i/n monasterio FHseamnensi resedisset, moxsubdit Eodera
tem
iKni

repugnante,

doricus concilium seu

tempore vir
viliam

gloriosus

Theodoricus

rex

et

idem

progrediamw

Hebrolnus synodum convocaveruut, et ad

quamdam

iv,- i.iiii venientes, multam episcoporum lurbam adesse fecerunt. Quare, teste anonymo, synodus illa, de qua hic sej-mo est, colebrata

XV. Leodegarius ad aulam


ex monaslerio Fiscamnensi
arccssilur,

est

biennio fere post

Leodegarii ad

monasteriwm

adeo anno 07, cum Leodegarius, ut supra ostensum est, anno 676 in/ monasterium Fiscamnense accesserit, annique
atque
ferebini, quibu

vnmense

aGcessum,

ul sacerdotali

ad annum
synodA a
ter

678

Imnore insynodo aTheodorico convocata privelur


qualis luec exsliteril,el

ibidem resedit, additi armo 676 perducant. Ursinus num. 18

ei Ebromo convocatse parvidque iisdem plome vcruis, quibus '"nmijmus, sed /iio.nmc Opud ittinr ,,,, irmlnilia P oinitiii, nihilque aliud suggerit, ex quo synodi

Theodorico

inrntinit,

an ineaSanclusdemorteChilinterrogatus
et

illiusepoohameertodefinias;

ateum

hseo

ex solo

anonymo
progri dioi
'"'

sat

certo

jam

defmita sa,

ad altud
probabikett

derici

de

""' J'">> potest, ,ii, mcnwrata Ula abmonymosymduseademsiteumsynodo, inqua

''"'"''

hanceamim
eue

gradu fuerit dejectus.

Chramlinwm Ebreaunensem episcopwn sedesua


depo ihitn fuisse, indicat diiploma, quod Mabilio',""'' llbro "'<" de /ic diplomatiea pag. 469 ei 470 rrrmsrt, quodque Theodoricus III Franco-

...

synodnm

'

k
'"

e
(

86anus

'

'''"''"'"'

'''/-
'/

'-/.... ,,

'

,./,,,,,
sol
ot
.,

Ptembnde pwfato Ghramlino emkit.

^rewannoquinloregnisui, medio mense


faoit

Se-

*- -d

/,,

^Wne^mwymieaindem
mgwChramlmus
,

tiententia,

,,,,,.,

cum synodo

8nw
hi

fuit

deposUm,

idcireo potest

,,.//,,, .

,,.

^^^''''''''^^'''^-'^^-'-/.^u.
(: ''

";-"'"-""""' ;; v|,i ','' " '"" m,V1 "' lelea popuJi M>ereolveaerabilem; qU iano.

-'-

mJT M ZZ
,,

ramulatum s b

5^?^flwvuj^
<<"""<<t>lomate

UltssynoaiS epochas csse diversas, ctquuluorin""<"<- przeipui, quibm anonymus


<

ftlidmiprMftiofO

&o-

attnbuantur

Mramluius degradu
' <'"'""<" '"""/ >,.,,,
'

synodo,

rammtlkqmtuorpneeipm,
. r

/uitilrjrrn,,.

qua Etenimehain

'['\ a *'jrata>ndtstt,t,j, ii, , coiuce consistunt, quod syruodo mulu inter/ur,


l

quibus

anomjmus
cpi scopi,

DIR SECUNDA OCTOBRIS.


Pj><l d V uid

411

^HsfuermtpuniH, quodillaa
sii

oton<x
quadam
symod&j

convoeata, celebmtaque
;

in

villa

regia

m
in

qua

autem charactBres etiam hramUnui fuii deposikts, a Theoii

vpsi

dmioo

laudato <h/>/<,,n<ii<- assignanlwr, 1 id imimfrsluin fml, Inm nmm,,,,,, ,/uum <h/il,mml is


1

et

verba huc faoietitia hic desoribo. inonymi n/um ii ;n- suni 45 Eodem i<'m|)ure vir gloriosus
>

necessarw perdvount ad oonsequem Theddoricum vn Neustria et Bwrgundia regnare incepisse, minime probabit m hypothesi facta Pagii argwmentum, ac />n,i necprobabiti Ghildericum, protrimum TlieodmiGidecessorem) anno illorognare desiisse seu <

nuisse

itvnuiPur,

non

annum

AUCTOnt
C.

673, quo per

B.

vivis ewcessisse. Fateor,

ruerei penit/us prsefatwfn


fbret,

Pagii argwmentum,

si

certwm

Hheortoricus

rex

et

idem

Ebruinus

synodum

CONVOCAVERINT, ET

anonymo memoratam eamdem

AD QUAMDAM VILLAM REGIAM VENIENTES, MULTAM EPLSCOPORUM TURBAM ADESSE FECERUNT ibique inler CCteroS Dcddo (qui sanctum virum Leodegarium cum Waimiro
;

esse

i/un

Chrnmliniis
esse

fuit

depOSitUS,

synodum ab cum synodo, OC /nmn f\C


/,,

anno&lB
rui,

celebratam. Verum id non certum,

sed probabile

expulil

tantum est, utnwm,\ rscedenti asseac proin Pagii argumento manei vU sua,
esbprobabUe, Childericum ii /;,,,,regem proa me ante annum 674 srn <mlicet
illu,l

<i.'

episcopalu,
ipsa

el

poene Iradidil) condemcalvariae

eoqmsaUem

naius

ab

synodo

pcenam

accepit

comm
no 673
c/ih/i.

in capite,

LMlionc;

expulsus el se-rrcgalus a sancta congrcdeinde cxilio condrmiialus, inorleijue


iri
i

obiisse,

mOniii, Inlr

al. exsolvit
"I. doli

mterim, ut num. 119 etiwm nnn sil, ,il nulln mlimir ,,nss/
lector,

sei ni.i.

,i

apitis

digessii
exercuit.

\ quidquid
Alii

doepi-

Pnrro advrrtat hic Studiosus


referre,ce hvnmesit,

mm

/>a-

loris

in

sancto

Viro

vero

scopitunca rege perHebrolnum in ipsa synodo POENAM SIMILEM SORTITI, PERPETUO EXILIO SUNT
DEPORTATI.
cum tynodo,
fuit rieposihis

m
B

wn tankim probabile, Theodoricianum de Chramlino diploma anno 678 esse conddtum. s, enim id arnio 678 certo sit conditum, consequens est, ut Dagobertus II Austrasix
ress

rvin

228

Diploma
rea
ct

vero

sub

initium
viris

hsec

habet:
ac

quaClirtimlmus

amno
idque

ilh posi xxv Martii

adhuc

vn

vivis fuerii

Theudericus

Francoruro,

inlustrebus
patriciis,

superstes,
sit,

cum

iltud, hoc vivenie principe,

datum
subscriR

Audobcrctho

Roccc

ncsiris

medio mense Septembri,ut


.

oronebus ducis seu cnmitebus,

vec acioribus pu-

ptione nniniur

Datum medio meuse September,


nustri,

blicis. Dum F.T EPISCOPOS DE rigna nostra, TAM DE NlUSTER, QUAM ET DE BURGUNDIA, prO

annum
feliciter.

v rigni

.Marlacn

in

Dei

in.inine

Ecclesiae vcl conlirmaciene pacis ad noSTRO PALATIO MaRLACO VILLA JUSSFMUS ADVENIRE et ai.iqui F.x ipsis, qui in fidelilale nosira lueranl rnventi, per eorum cannonis

statu

230 Quod
posi

si

<nii<'in

Dagobertus

II

anno 678

velgxstgeber
'''

adhuc in vivis fuerit supvrstes, prorsus conveUitwr, quod in chronologia non momentiest, Pagiiopinio, qua hic mortem DagoHartii
berti

sxv

toqum

FUERANT JUDECATi;
nus
sua

intcr

ipsos

adfuit

Cliramli-

lilins

Miecio
civitate

quondam,
liabuit,
ve)

.Elireiliin.i

episcopatum inventum est, qund


carta,

qui

i/uin

<ni \w Martii nonconfirmaturque cmtra non parum rerum ad Dagobertum /l spectantwm

II

amno

678 usque
illigat,

provecto

praesumlione,
*

per

falsa

seu

per

e.

notat
ni

revellalionis

audacia,

Mabil.

innr-

sed non per nostra orde-

dhroi otawis, secundum quam mors a/nnum 680 ab Henschenio nostro in

ejus usque "<i

Ewegesi P
aliis

nme

rebellioDis

ipsnm aepiscopatum reciperat; etiam nec sicut eorum cannonis continent, ad ipsum benenacione

liminariad tom.

III

Aprilis, atque

ab

multis

dicendum sollemniter cpiscopi non adruerunt. Unde


Genesio,
Ternisco,
liqui

hodieque differtur ; acproin erit fortasse ex his non nemo, qui, ui chronotaxi illi qualecumque

Ghadune,
qui

Blidramno,
esse

Landoberclho
videntnr,
vel

et

pondus accedat, probabile non

esse contendat, sy-

metropoli

rein

quamplures
pra^scniia

episcopi
fnii

ipsus

judicantis,

nosiri

conscissus, idque de supra-

esse a synodo, vn qua Chramlinus fuitdepositus.Prvmoquidem quia Sigebertus Gemblacensis in Chronico meminit tam-

nodum anonymi nostri diversam

dicto

episcopato

rejertus.

Tnlc

Theodorico dati initium,


qure

est dvplomatis a quo sane perverba,

Vum unius synodi a TheodoricoIIIFrancorumrege


Ebrolni
consilio

convocatx;
677
et

deinde vero,

</"i"

majoris formse eUam synodo , in qua

UUeris hn- escpressa

sunt,

parum
diversa

verisimile apparet, tempore non

multum
I

Chramlmus

fuit

depositus,

diverso,

anno

soilicet

678, d/uas synodos

eosipsos quatuor characteres supra reeensitos atiri/niii, </i//ini\ niioin/mus perrrilin, ,/i/,r majorihus litlrris in rjus Ir.rlu niini. />r;rrr<lr,iti irrilntn
pariter ewprimuntur, synod/um
a
se

celebratas fuisse, inquibu

episcopi de

gradv fuervnt

dejecti.

ambabusvarn <><><ui ad priCrinhlur,,,-

mum s/rrlnl.

rrsnniulm, Snfhrrl n m

memoratam

distmguit, acproi/n probabileesl hancabilla non


esse.
tion tam< n

dwersam.
[st,

sem non tradere nisi rerum Theodorici setate gestarum epitomen, ao proin mtultassilcntio involvere, ut mirum videri non debeat, quod unius iantwm
synodi tunc eonvocats memi/nerit, etsi interim
forsan
utpote

<<t

inquies, si synod/us, in qua

Brtum

/'i

/uii depositus,

eadem
illam,

consequens
liquet,

est ,

Chramlmus cwm synodo anonymi, cum hsec, uterjam dictis


sit
sit,

dux

fuerint celebratx. Adde,

anno 1113
ri

vita

hunc scriptorem, functum, sseculu cvrt ter


florere

unnn 678
,1111,11
i

celebrata
;

ad ewmdem an<i ,,,<,/<

quatuor post
,

Theodoricwm
potuisse, ui

incepisse,
\

ac

nwm
nii/n

678 esse referendam


,r rir/,,h//,i

ac proim etiam

roin facile f>

unim lantum
l

esse

Theodoricia ii ii ni

"
/

rege

illo
/ '"'

cowoocats habuerit notitiam,


,

licei

in-

Ghramlino dvploma,in quo eadem illa synodm memoratui undeulierius eonsequitwr, ui penitm riiut prsecipuum Pagii argumentum num. \\\)n |.. n nrn mQrte CMlderi&i II Francorum regis
;

''""'

"

''

dmm

di\

" od
verisir

vero

ad secwndwm

pertinet,

parum

sciticet

mile apparere, auas

synodos

diversm,

ten
in

etiam non

multum

diiverso,

fwisse celebratas,

If2

DE

SS.

LEODKGARJO EPISC. ET GERINO COMITE FRATRIBUS MM.


( >/>'
''I

BW0M
B

s/uiliiim.rrlrhnn

CV OSSe, Ut db Hs

doh

sub Carolo

Magno

bis,

sub

Pipino

semel quot()

varios pricvrcun ventts propen rrmltari faceret non simul, sed per maria notm sacerdoi s, quos
vices habebat ea

annis
,, ,,,

haberi

soluerint,

frequentesque
exstiterml,

eliam,
certe

regnante Chlodovei
conventus, am/ni
siih

prosapia,

absimile videri non debet, duos hujusmodi

r vi

231

Certe id
'

Habillonio

vero

absimile

visum

BfuorM

nonest
,,

licet

enim tom.l
affirmet,

[wnaliurn

Benedictino-

Theodorico

tanPum spatio mvicem sejunctos, rege Chlodovei lll Francorum

pag.

541

Leodegario

episcopalem

dignitatem abrogatam fuissevn eademsynodo, mlinus et quidam alii episcopi secun-

prosapia oriundo habitos fuisse, si prssertim id cxresua judicaveiil Ebroinus, utiillum verosimititer judicasse

jam

innuimus,

<>i

episco

dum
,,,,/,

canones, ut mnuit
ati,

Theodorioi diploma, fuere

illam nihilominus ac proin

etiam hamc
ata,

quos vel habuerat ^emper exosos, vel sibi quidem amtea amicos, a/ui oerte non adversos, la/psu vero
temporis alios post alios factos invisos, concilio,nu tthrum sru conventuum opportunitate eri

distinguit a

synodo

pt

>

anonymum memo
episcopi

qua

iiiri

quidam

fuere judicati,
teste

multali.

Etenim

hac,

eodem
Irirl

:/// ////////// /"///./

susb

"/-

umque consu/,.,,,,,,,,

anonymo, Diddo Cabilonensis quondam episcopus pro udiose fuit exmctoratus ; asserit a/utem la/udahts Wabillonius eodem tomo pagino proxime rsecedenti, hunc non in eadem s m citata/m in qua Li o legarius, sed in alia ignominiam illam
,<

vynod/um, m qua Chramlinus fuit generalem regni convent/um fuisse, colligiposse videturex vpso ja/m ssepe memorato Theodoricide Chramlino diphmate, quod de sy*
depositus,

timUte
'''""'
'""

">"mu lt

"""""''

subiisse.

En ejus verba, Aderant,

inquit, in palatio
in

nodo

illa

agit.

Etenim

in

eo

dicit

Theodoricus

plurimi de
miiv.
el

more

episcopi, quibus

nnum conveni.ih-

de Leodi garii causa sententiam ferre


est.

Dumel episcopos de rigna nostra, tam de Niuster, quam de Burgundia pro statu /Ecclesiae vel confirmacionc pacis ad noslro palatio Marlaco
villa

dalum
B

Prodm tus postquam seorsim nri


reus
in

in

mediura
liilura

Vir

sam

lus,

jus-

rimlla

prmdm d,
esl
:

tamquam
tunica

ordinem
a

redactus
conscissa,
erat,
nl

ejus
ritus

sacerdotali

capite

qui
in

semus advenire. Quibusex verbis liquet, synod/um, de qua agitur, pro conflrmacione pacis, inter e Theodoricum III scilicel et Dagobertum II sancitse,
fuisse

exauctorandorum
Prstextati
nicus

episcoporum

causa

celebraiam.
uinnis
regni

Quare,

cum pacis

Rolomagensis
Alio

faclum,

Gregorius Turo-

optimates,
est,

confirmatio qua/m episcopos


hos,

refert.

modo

Dido
iliilcm

pseudepiscopus

tangeret, etia/m
iini

verosimile
ei

nou tantum
ui

sed
re-

fMnllo

aulr

Li iuli-ij.-iriijiii.

alia

>\uodo

illos

interfuisse,

adeo
exstiterit.

episcoporum,
rat, capite

sancta congregalionc expulsus fueul in

conventus

verosimiliter

Ad
sic

hsec
ait
:

penitus decalvato,

eo coronae sacer-

lorious inprsefato

diplomaU

etiam

dotalis insigne

omnino abraderetur. Qaalem pcsnam


deccrnil.
/

[deo iius iiua ciim consilio suprascriptorum

ponte-

mouacbo, infandi criminisreo, Fructuosusepiscopus


in
rrj:iila

pi-ima

<,i <us

nifeste

vntelligit/wr

Mabillonius

sam masynodum ab
.

Qcumvel procemm nostrorum complacuit, quatenus dum secundum cannonis in ipso senodale
i

onsilium fueral (Chramlinus) degradatus, res suas

ano \ymo memorato m distinguere


-/"".
talis
/'/

in

putat,

Leodegario
fuii

a*.

Chamlino sacerdovelle d
ii

promercidis causa, perdere aon debirit. Quibus verbis innui videtiir, oum

proprias pertractavemus,

dignitas

abrogata, oc proin
in

epucopu etiam regni optimates seu


nodo, de qua agitnur, interfuisse,
ui
ei "./

es

sy-

syn
.sro/ii

rsas,
(itcrr

quibus

amibabus va
fuisse,

utpromde
ventus fuu

dcpasiii,

celebralOA

idque,

hoc oapite generalis

verbaproxin

,-,,,<>i

videator.
I

Quod autem
i

poru
ii

aUum,

m
debeat,

erconsequensid auctori non fuerit, promdeq


,

illi

vero
)bis

rsino

<

on/ymo

generalem

cum

ad synodum ab memoratam, hanc qv que tum fuisse, probabile salr


pertinet

nulla

ad

id

ratio

convincens
inepta possii

adigat, imopotius

ad contrariuti non
5

impel

temf quantwm opinor, ex infra dicendis evadet. Neque est, quod du as, episco m um conventum, de
t

''

'

'

"'

dua

modi,

altera

Theodorico ony-

omaU deChramlmo, aW
i

quoanonymus in Vita Sancti nostri, n Theodoi in diphmate ssepissime memorato agwit, ab


senodale consilium, ab
"''"'

icus

hoc
p

regm

'"

" "'"' ""'""""/"

Mosynodum

vocari, hasque
,

regni forte comitia seu conr

nomenclaPuras comUiis
rates

ntut,

ad quos non tanVwm etoptimatesa rege convocaii solebant confluere, Conventus autem hujusmodiseu comitia
''/"

ventus generales fuerunt,

;ill

l0 ,i-

competere. Etenim comitia seu generegni

conventus

insdiscriminatim

nunc

frequerdef
i rj

olim a Francii

celecrabantwr.

Liquet

concilio Suessionensi

anni
,,

:\\,
/
,

quod huantiquosancit\

jusmodi

etiam

synodos, aut synodales conventus, num synodalia concihar/,// etiam consilia in antiquis monumentis no i/nari im enio.
i

Wmm

secundo

(vide

Sirmonaum

tom,
ita

Hemsic ostendo. Concilvum Liptinense pri- quixnanUquu


I

""" GaUU Concitiorum pag. Cum consensu episcoporum,

<<<<. i
/

Thomassmus
/

544)
sive

"'" '""-

sacerdotum
consi-

\ova Eoclesise U,lib.m,cap.iLL\iinum.2 recteas-

Veieriet

"""'""""'

iervorum

Dei

el

optimatum

"0 decrevimus,

ul annis Bingulis vare debeamus, qualiter populus salutem animarum pervenire

meorum synodum

serit,certistimeconventibws,sett comitiis generalir

reno-

busaccensendumest, ettamen inipsa Prsefutione,

quam apud Sirmondum


''

Christianus ad

possit.

huncparte n

Canonem
\

tib.

m,cap. iLvnde

Veteri

'""'
'

^iam

profert

Thomassimus
l

tom. iantiquorwm Gallia "'"""/'"V.-w / //.r//,/, swl ll> /( , inr| lljm vocatur Carolomanno duce et prmoipe Franco""".'/""//"</."/// eadem Prsfatione intelligi'

l(

H>

conventus,

qui regnante

doV8ei P 1,os apiafrequenterhabebantur,nonquolibet


'

mi(

"

'"'""^

cffiperunt
stirpe

ea pcssum cunic ci cum.,i,- n m annis singulis haberi ; sub Caroli Macni

bis anno quoUbet adgregari coepti sunt matar regni comitiorum, conveniente in ea clero et nobilium ordine. Quod ,,
<JU

convocavit. Item anno 743 iwsus apud Liptinas syncaus celebrata fuit. Hujus s r m&laudavum s, ium0 '"" '"'u pag. 540 sic incvpit Modo autem f inhoc synodali conventu,
'';'

"""-Tij
'

aiia

Undu
mn
recti,

qui congregatus estad

hi

nilll riil

qui dicitur Liptinas, Mmerabilcs saccrdotes Oci, et com,t,-s ,, ,-03-

Martias

in

loco,

pnonssynodi decrela consentientes firmavcrunt,

DIR 8ECUNDA Or.TOIUUS.


runt, srque ea implere
VjOlle

413
:

et

observare pro-

sis,

cap
iii

citato sic soribU

llorum duorum conven-

tui roai

miserunt Fuii ergo illa synoiUts, ut ea vi canonis recitatis liquet, non solv/m em episcopis, sed et ea regm optimatibus composita, a< proin coiirc/itit.s ici/iii i/rnrralis, vocatu/rque nUiibommus Bynodalis conventus. ln Annalibus Bertinianis apud Chesnium tom. III Scriptorum Fra/ncorum
convenlus
etiam atque
in

iiiiini.

quos

secabantwi

conventus generates,
0. B.

prior

placitum dicebalur, posterior synodus


loco,
1 1

que eodem
constareni

tempore baberenlur, iisdemque

episcopis

minus

illos

plerique

iiistoriei
eli

discrevere^promiscue permixtisel aomioibus


veotibus.

on-

Quibus verbis innuUv/r, binos

illos

conr

regni

generales

seu

publicos
locis

nomine
invenio,

ventus,

ni

quos conventus generales secabanlwr,


-\

synodi

insignitos

pluribus

indiscri/minatim sev promi cue nunc


synodi aul etiam
historicos
i,i

quidem ad a/nnum 767 et 773. />i ioi enim loco hsc habentur Lbi (m A \uitania) Byoodum fecil (Pippinus rexj cum omnibus Prancis
pri/mis
i

lalis concilii

placiti, nunc nomine apud

venire, idque

quia a/mbo

in eodera loco,
el

,st.

nt puto, in

eadem urbe

vel palatio,

lem-

solilo

morte
rex

in

campo. Posteriori vero Ula


|

runc
|

pore,
'

id

est,
,

ut

a/pparet,
i

eod&m mense

vel

anno

synodum
raliler

Carolus

tfagnus sciticet) lenuii

ene
'iii.
i

nini

cum
/'.'./

Francis apud Jenuara civitatem, ibique

iir

iisdemque onstabant epist opk Hxc, singulorum conventuum generalium in


nomenclatu/ra,
hic

exercitum dividens, perrexil ipse per raontemCenisium.

duos alios sectione, deque eorum

quibus omnibus perspicuum


in

fit,

gen*

omassino
rirnl,
,ir

dicta ntnt, difficultatij

utem
se -

regni conventus
s\

antiquis

Honumentis etiam

dicendis patescet,
/,,;,,

non parvae enodandx


I

mox
I

ttiam ta

uil

aliamve affinem appellationem sortiri. si oppon is} uti u mque Liptinense conr cilium ri Annales Francorwm Bertinianos monuoodi,
I

fuSlUS

rnrln

mia /u,,r

rlnuin

nihi satis superque ea


ruiii

jam

dictis liqueat,

synodo-

seu

synadalium

inriiin

esse ssculo

vn posteriora, ac proin

licet

histo ujos t et
tia

nomine a/pud in antiquis monumentis ventire comiconciliorum


j

,,.

comitUx
a/ui

"

com

ntus

generales

nomine
vel

teu conventus regni

o noi

gynodi
iin, i

synodalis concilii
ut

veniant, consequens
in

absimile, d/uos

esse,

id paritei

fiat

monumentis

hujusmodic nvenlus, tempore non multwm diverso, anno scilicel 677 et 678 a Thcoest t
<,,, fuisse celebratos, conutsitpa/riterverononabsimile,syno-

sseculo
ruli

vn anterioribus ,vet ipsi/usmet tantum sae\u. Respondeo, id quidem inde non certo
.

sequens

consequi
rriiinn

at verisimile salte >

fieri.

Ut

autem
'

fiai
'''

dum anonymi
di

et

synodum, cujus
no mcjni
it,

ricusin
temport
677, alte-

aui sniirm
iii

multo

vei

lomate

di

Ch\

rtiim
quinta
saecuto

subsidium

voca/re

edictum
II

de

synodo
rege

Parisiensi

Ctethario

Francorum

multum divers* ram anno 678, fuisse


,,

nempe anno
cel

vn editum. Recenset illud Sirmondus Antiquorum Gallix Conciliorum pag, W a rt duabus sequentib is, ubi sub fine n Clotharius Quicumque vero tianc deliberationem,
tom.
I
ii

quo certum

/<<//,

,,,,

esseasynodo,
sit,

synodumanonymidiversam qua Chramlinus fuit depoest,

situs.

237 Utui

certu/m interim

Leodegarium,

arcetiilur, ut

id

r.si.

constitutionem,
viris

quam cum

pontiQcibus, vel

quod
,,h

propius

huc

spectat,

ad

r,.,,i,,,

Uerwm

ln

mt-

tam magois
pserit,
lit er

optimatibus, aut fidelibus noslris


inslituimus, temerare praesum-

EbroXni impulsv arcessitum, ibique,

cum synodus
at

in synodali concilio

a/nonymo

et

Ursi/no
kuic

an

,iin

ipsum capitali senlentia judicetur, quaQuibus iion debeant similia perpetrare


constitutio, de

anonymus
vir

P um aperte docet ignominiose habitum fu\ his vei is Vdhuc enim, ait num. !.'>,
Dei

verbis,
cst. /n n
>

cum

iolum

cum

episcopi

qua Cbthario sermo sed etiam cum opti.

Leodegarius

in

/,1, monasterio sanclimonialium, in

eodem (Fiscamnensi scir quo ad cuslocommorabatur. Igitur ad coronam artifex ver-

matibus
,////>/-

instituta
'Oii

memoretur,
titutionem

designai'i

haud
iis

dieodum posilus
beati

fuerat.

vides

editam

Marlyris fabricandam
illis

regni seu generali episcoporum et optimotum cono syno lale concilium nunventUyhuncque

sutus ex

Hebrolnus lyrannus superfuit unus,

Ad hxt prsfato edicto hic tit i/iiu, Bdictum vel coostitutio inclyti principis Ghlotacliarh ic.-i^ supi-r tniinciu plebem in couventu episcoporum in syoodo Parisius adunata, sub
rii/im.
;

'-

qui ea, quaa passionis ejus gloriaa supererant, a imantiquus serpeDS invidus, Ita enim plere deberel

moleste

rereos, se
i

ab eodem loco (Fiscamno


alquc
reduci

simiiiini
lare

jus orationibus fuisse expulsum, stimu-

rursus ccepil Uebrolnum;

eum

die quinto
scripti

decimo

Kal.

Novembris, anno xxxj supra-

(Leodeg rium} prascepil (Eto-onius nempej ad palaul in episcoporum concilio ejus disrumperel terdictum, vestimentum, quateousob hoi ut ullra offerre qod praisumerel SacriOcium. Tum eoim inquit Valesius tom. 111 Rerum Francicarum pag. 313, episcopo, discissa tunica, a collegis Sacri-

regis

imperii.

tur

inter

episcoporum

Quibus verhis distinguivideoonventum et


I

tium,

atque adeo per synodum verosimiliter intelligitur non sninm episcoporum, sed etiam optimatum
conventus Quapropter, nisi forte, quod tamen nun apparet, prsdictus titulws Clotharii constitutioni
''

ficii

oblatio

interdicebatur,

cui

6*

posterioris sxculi sorvptore fuerit actfectus,

monasterioFiscamnensif utantedocuimus,qv
vacabat. Ursinus

perspicuum sit, in monumento ssculi mconvenvenire, tum regnigeneralem synodi etiam nomine
ul
//,//

m
a

prodit, Leodegariura

ad aulam, cum synodus


celebraretwr, />

Theodoria

ivocata
n

adeo conventus regni gen ra


synodalia coociUa,
ei

es

indiscriminor

satis

syoodi sseculo etiam

\u
lib.

decUwrat, inm

num
I

19

aU, sanctum

Antistitem
ici

$ynodi

nun
a,i

u
</<-

verosimiliter fuerini nuncupa ti o-JG Porm Inu.hilus rhomas.sinus

tom.

et

vocatum fuisse ad synod mcrai ad Vllt


Theodoricus ipse
et

quje Theodo,

jussu

pantvr Le

6iusdm

msinuat, ob Operis citatiscausam etiam

hbroinus sese

tulerant, ut

ganus

au-

Z
n(
,

etiam inilm aenerales i,i, conventus synodorum venerint. Genine rynodalium conciliorum gwtmtecapUis*J<winUmm,h\ conrl|(S

adeo tuncibidem aula mdubie exstiterit, certumymo, Leodegaque fiai tam ea Ursmo quam a

in

num adaulam,
celebraretur

tk

lus.quamhxme,
Ve

veutu.HMluHssu.^lisrcabauturrui^o^rn.us.

fuisse

arcessUum.
<>,,,
,,,,-

hwmgens
^ymvnosri

^oruminunoepiWproceresquederegDirebus,
tractabaDt,iDalterosoli

occurrU
verbis

di/Jtcultas.

episcopispiUlis

proxime mUatu, eteniis


16

qu^^nuUa

ntuales verUbaut causas. Tum,

pr*mis-

alia voce mterposita,

subjungU.

'

'.I

DE
238 En
illa
:

SS.
n>i.

LEODEGAIUn
fnquit,

EPfSC.

ET GERINO COMITE PRATRIBUS MM.


seorsim a rege auditum, mortique addictum, ipmd
rv

auctobe

cum deductus

foisse!

tnurfvit? Difn
euitat tirva id

fleodegarius) ad mediuro, inquisierunl ab eo ver* hiiin. nt de Hilderici morte ruisse conflleretur se

nec
uti

cum anonynw

nost/ro,
eat

ampiius patescei
lliinr

owm Ursmo pugnat dioendis, owm de diffinec


r,.i,

goelum

*.

Cognoscens
,.,>,
Sibi

igitur,

per diabolicum comCOnfliClum,


ul (le

cultate tractari jam ccspta plura prolutero,

exanonymo
n
ai'.\
-

onscium

mvnlum humano

immmcre

240

se

non

exi usarel delii lo,

Ua de hoc facinore

lonius, sunt ue

etiam adverteruni Valesius et Mabil* "^ *at "'""" idcirco, utapparet, solvere etiam
hic

ri

^i/r nu4

i.

addit.

nuilatenus'

faisse

se

conscium, sed Deumpolius,


prolessus
esl

utoumque conati;

quidem tom,
i/n

AnnaUum
III

''

"'"'"o"'^.

dixit

ipsum

quam homines boc ad eamdem


iiiti.i

scire,

Tunc

el

Benedictinorwm pag. 540, Ule vero tom.

Herv/m

synodum

accersierunt,

non

Prancicarum pag. 3i3 ffunc

fi/nem lociscitatis

i.iin. 'n

conciiium conOrmanl

taisse, sed seor-

anonymi

verba,

quibus inn/ui
Childerici

videtur% Leodega-

ai.dfextm-

sum
qu;r

re*

el In

Hebrolnus * cura eo collationem fecisse

rium, ri/m

de nece

mterrogatua /mi,
significent,
u u/i/in

brovuns

dicuntur,

qua

eis

multa pra dixisse fertur futura,


Ki

ooncilioseu synodo a Theodorioo convocatse interfuisse,


<

evenisse
ei

manifesta convinciLnr,
aliud

cum

diu
eju9

i/ii

mterpretati sunt,
iii
.

ui

san-

flagifantes
a/.chrodo
berto
et i\o-

uon
a

valuissenl

elicere,

-/1/111

Anlistitt

iii

iii

/irhn-uni

ml

m/uctus

tunicam consciderunl

capite,

eumquc Rodobprto
<T.il

r.st.

cuidam
lyrannus

viro,

(|iii

lunc comes

palalii, jussil
',

oorum concilio,sed in non ni medii medio palatio, ubi ooncilium congregatoum erat.

ber ,f

al. drett

Me-

impius
in

Hebrolnus

'

tradere

et

prae'

comparuissej ibique ab
e

Ehrmno

ri

iliro,i,n -,<<>

ic

broinus

sentem vifam
nii.\

gladn percussione auferre. Hactecujus sane


verba

ChUderici interrogatum fuisse. Verumposte*

oL tndi

anony
</

us,

non parvam
scriptor sub

dtfficultatem oreant

finem
hii-i.

Cum enim hic m um, qus num prsi edenti


.

rioris hujus adjuncti ne verbo quidem memi/nit Ursinus; qw<i autem ad anonymum pertmet ait
}

ex

illo rert*

quidenx

is

Theodojicum

ei

Ebrcnnvm de nece

dicai

Leodegarium jussu EbrcHni reducktm

ChilderUA Leodegarium interrogasse, i/moet ursisse,


ut necis illius

fuisse ad palatium, ul in episeoporum concilio ejus

conscium

sese fuisse^ / teretur, at

disrumperel veslimenlum, quatenus ob hoc

ei

esset

non asserit

\d

accidisse, ut

primum Sanctus ad
est.

B interdicfum,
fldum,
fufssel

non prassumerel Sacriproximeque subjungat, ubi, cum deductus


ui ultra oflerre

pa/atvum non
tjicn,

sive

aulam reductus

Accedit,

quod E

[nrilf,

utajijnrct. Vnlrsu rt MnbiUmiii inlrr-

a/.

conscium

(Leodcgarius sciliccti ad medium, inquio verbum, q1 de Hilderici morte luisse nml, Invlur sr SOCium '. inMnumr ri.lrhn, l.m.Jrsierunl ab
i

ftretationem patiantur
i/ini/i

amonymi

verba, quibus, ut

videtur,

Leodegarium,

cum ad aulam

garium

fuisse

in

concil o seu synodo,


ul

cum

inqui-

primo reductus de nece Childerioi interrogatus /uit.ronriiin m-ii synodoa Theodorico indictse mterfuisse.

sieruni ab eo

w rbum,

de Hilderici

morte fuisse

Verba

illa,

ui

res

fiat

fUarwr^ hic iterum


pra
i

conflteretur se socium, id est,

cum

petierunt ab eo,

"/"

'"

Reduci

eum (Leodegariuml
ut

epil

broi-

necis Childerico illata conscius fuisset. Porro

cum
et

'"'"-

idem anonymus, ubi Leodegarium crmmis ""'" se negasse asseiuit, moa subdat Tunc ipsum (Leodegarium) ad eamdem synodum ac.

episcoporum concilio ejus disrumperel vestimentum, quatenus ob hoc ei esset


in

nusi ad

palatium,

interdiclum, ui ultra offerre oon presumerel Sacri-

Bcium. Dbi,

cum deductus
verbum,
ut

ftiissel

ad

medium, inqui'

cersierunt,
'" '"
'

innutre idetur, samctum Antistitem rsedktam mterrogationcm subiit, in concilio


i

pierunl ab eo

de Hilderici morte hiisse


ai.

confileretur se socium
iii iii

sr "

synodo non
ut

fuisse^

ac

roin,

cum

fieri

non

possit,
"'

concilio seu

Leodegarius kinc fuerit, et non fuerit synodo, sccum ipsemei pugnare


est,

". Qum same, utmihi quir apparet, vn sensu obvio aecepta ita nequeumA exponi, ut significeni Leodegaiium, cum pivmo ad r.sl
,

con

nulnm mhirlus
et
e

ilr

nrrr

I, i

hlrnri
\

nl,

videtur hicscrvptcr, difflcileque dictu exponi debeat, aut intetligi,


,9
;;:::,

Clnmnn

quicerto

regeinterrogatum
episcopos, ac

fuisse. Etervbn

rseteritumj lu-

- modum
"""
'

mm

inquisierunl in sensuobvio

referenaum oidehtr
reeitali
sigi ifica

e*

'"'

prom

turs

'"'""
'""'
h

ve bis

^tiauorum
"
/

Gallise

Coneiliorwm

510

turjios prsefatam interrogationem fecisse, idque

recenset,

difflcultatem

""""'

'""""

hanc ad\

"

textum, quo Leodegarii ad

aula
c

medio conoilio, ui adeo anonymi verba mox iterum hic repeUto non facile patiantur Valesii et
'"
1/

> mtotam lMore,inOpussvummPitlit.

comitata <jrum >Sedexparteti

""

"

"" mterpretalionem
ineunt, difficultatem

'/'"""

hique romde <> num. 238 propositam


.
,

'";""""

Quippe

Vosi

verba,

f "''"'""".
1

mum
u1

" /AA "

'

musnarrat odpalatvum fuisse

""" s "' feliciter solvant. Ostendo nunc, qua ra'""" hsec, iii miin quidem apparet, cerHus solvi
i.

'

J? ""
l

,m
;

'"episcoporumconcilioejusdisrum^stimentum, quatenus ob hoc ei essel inter-

''"'

'"

swequomodo inter se componi possmi duo speciem pugnanUa asserta Leodegariua


:

u1

I,I||;|
/

offerre

non
/

fuit,et Leodegariusno?! fuit mconcilio


illata interrogaPus fuit.

dt>,

!"
<

-'/""'

pra>sumerel Sacrifl-

'"

nandoinaulamjrimoreducVusdeneceChilderico

Leo *Wrium) ad ;'""' '"' """


;
'

1,1

,l,m deductus
1

hTuncergoipsum eamdem synodum accersierunl apudanoi ymum a \eguntur


'

"

""""'"'
'"'" '"!<'<<<
/

hic

revocanda

sunt,

qus
gene-

fatiie

sohuw

iiiitns
/

luisset,

inquisierunt

abeover-

"

"'""" non videt, hisatextu anonymi

difflcultatem
resecti

" / '""""
';'
;
'

MtuaSm
'"""' atqueadeohic
/,

" / '" " 7""""' v; /'"" d^alwssecari

eucomenHbusregm
eorumqui

.>**

/,,_

"""

vei
'

'"'"'

"

w '" / ""'"

"""" """"
"'"'
'

non potoerit vel certe id Ucetl latusl n

"""" ian to,toveinquosoliepiscomresmtre Wntoales, aliasre ad forum suum exconsuetu'""' ipntant* versabant, atter
episcoporum
'''"'"""'ni..

aturadisonventusillosshigulosin soluisse, quorum. altei erai r r ,-

--

*Zl** ^

sir

'"'";"'

modo fam exposito '""- mhiit ; ioco


text

;;,;'

'"; /
'

* **&*
'"'

-,/,,,,.

S
nn,

m'qucepiscopisimulprorege,traclabamt;

Z^T ""'''"'"'^
/

ede

'"''""

" 7 "'-v/" / "'"/,

"", ""'T',

Iprrsen
1

'T'

"'

''

garium.l,
non

lur
-

y^Bn

lamec

ingressum

Pu i8se

wtosiUosomnes,genemtes juwta "' " '-.;"7""-v iiseoabmPur, apud antiquos scri, [["'''"'^ :'"" ^synodi.^ynodalia V "" "'"" '.mcepranotaHs.nutto 60 "/"""^-v". peciem
''
,

Z^T*
'

y '""""""""">"""

"'..-/',...,

/nl.im.n

mi/m

DIE SEGUNDA OCTOBRIS.


''"""

415

ibidem

inwuit,

fuisse

et
i

non

fuisse

in

seu synodo fuisse, alia eerte prster


rati07l> n supfirlit.
,/nn.
,/n.r
i,i

jameapositam

concilio teu synodo Leodegarium,

um

circa

neom
dedu-

roai
n.

s/iccirm /ui/miii-

Chiklerioi mterrogaretur, intelligendus est


/>//(/

0.

h"

tmti
.

soribit

anonymus,
fteri

inter

ejusdem synodi conventu seu consessu, ita ut $ynodus,de qua agit, conventus regni generalis
eacstiterit,
i/n

lientm
'

quod tamen,
pro gra\

neoesse est,
i

oum

hio

omnibus passim eruverbis

duos alios conventus


distfinclws,

eu

con

ditii
sit,

merito habeatur,

putandumque proinde non


/

moa designatos

quorum

<//</.

nempe

eum tam parum

sibi constitisse, ut

ro-

episcoporum interfuerit, alterivero,nempeepisooporum simul et opbimatum, non interfhterit sanctus [ntistes. Liquet ideajipso
\ei

atimeinvicem sequenHbus duo pugnantia litteris mmdarit. Dtspiciat nunc stuokosw lector, quid
hic velit statuere,

anonymo dum

num. l&synodumseu concilium, cu/i, ut num docuimuSfSanctum nostrum interfuisse innuit,oum addito vooat episcoporum concilfum rynodum vero in iii ibide seu cot etiam doouimus, eumdem Sanctum nostrumnon interfuisse insinuat, simplicitei sine addito synodum appeltat, ui
,
>

Leodegario
jere.

aula,

egointermpergoadreliqua,quse ad qua/m arcessikts fuerat,


est,

243 Dubiwm non


tistes

quim ibidem sanotu

SoflriV*, rnniciftd
i/ui

de
Ita

gradu
rnini
uti

conscissa
testatur

non

ctus.

anonf/fmus
fuit,

Verum
degarius
itahic,
debet,
///.

moa
i/n

eaiaminandum
synodo
ab
i

nwi am Leofuit,

in njiuido,

niiis srn consi tsus


<

</" <!

fuerU
</

anonymo memoinlt

'

ii iii

unum
n

episcoporum

oncilium, alte-

dum
<<<<

neee

ChilderU

rrogatus

iii,,

nmplicite

sememorata
conventus
diiin

synodum nominat, synodum a distinguat, haecque pe\ consequem


generatis
videl/u/i

quod minusest
a
tunica
1
'

difficile,

ewaniinari
<

fam

.<:><//

eadem synodo

regni

exstiterit.

Id

vpsum
vii"

<<<///<

ipsi fuit conscissa. Mabillonius,

etiam colligiposse
niim.
ii

ex eodem
:

anonymo
Llebrolnus
villam

sic

Miih/i
rex
et

Eodum
el

tcjiiipuic

gloriosus

Theodoricus
venieates,

idera

i,i ,ii ,n, tinorum pa praesentem materiam perlraotat, affvrmantem optnionem amplectitur, Aderant, vnquit loco citato,
.i
i

d/um tom.

synodum convocaverunt,
regiani

ad

quamdam
inter

iii

palatio

(dum
more
de
est.

Uluc

advenerat
quibus
in in

Leodegariusj

mullara

episcoporum
verbis
<<<<<<'

turbam
synodi,

plurimi De
venire,
el

episcopi,

unum
Vir

conferre

adesse
ii i

fecerunt.
ei

Uis

enim

Leodegarii causa

sentenliam

apparet,
</<

episcopoi

um

icatio

\em distin-

mandatum
clus,
dixisset,

Produclus
seorsim
reus
a

medium
multa

sanpraj-

'juii.

/n iin

significare
et

videtwr,

non tantum

postquam

regi
io
i

rutura

episcoporum, sed

optimatumregniconventum
regiam
l

tamquam

ordinem
apite

redaclu
(>/-

amquamdam

leodorici el L

ejus tunica

sacerdolali

consi issa
Li

jussu fu/isse convocatum. 16 hac opinione alieni non videntw Gallis 'hri U atia aw ta St p i.lrmm hnn [V GOl 354 hSC //</'"/'/ K<\\ Q\ Ebrolt )
.

bus

'<

rbis

sane apei
concilio
fuissi

le

indicat,

odegariura
. i

m
..<<-

<./<//<<

seu

synodo

soissa iiimtti.

dejectum, Ne autem,
insupei

oa

inis

ciiin

<

/.<

odegai ium)
el

in

palatium,

ubi

tunc

reoitatis verbisoerto

innuat, dubitari forte queat,


<///.

inii,

678)

magnatum
jubent.

episcoporum couventus

tom
nodo,
i

citato
ii

pag.

541

Leodegario

m
sy-

agebatur,
apparet, conventu* r,qui
generalii &rsfthrit.

sisti

episcopo

"i

synodo,
/

quam eamdem

facU

oum
s<

242 Ast erit fortasse

non

nemo,

qui opponat

iii

</"<'

liininiiniis /uii depositus,

cerdoilhtd

ab

anonymo
</<

nostro synod/wm,
\riei

cui Leodegarium,

irm dignitatem fuisse abrogatam.

Verum

cuin

nece Child
inniiii.
inint

intei roga/retur,

non interproin-

fuisse

vocitari

eamdem synodum,
</

inm anonymo quam Ursinomanifestissimerepui/iini. Etenim anonymui verbis num. 238 fam
recitatis

det/llr /i

nh UlO

iSl
I

<l /'

'

>'

plSCOp
.

'

" <" <<"'


</<

diserteaffirmat,

Leodegarium
pei
i

in

synodo
illa
i

rilniin.

cili

Minrlum
via

\n

isi

lr

CUm

Childerioi

interrogaretur,

interfuisse,

paulo ante
esrposita

s,

tsa
n

Quod
i

vero
i

ad

rsinum
i

<

innuerat, utadeo

num. prscedenti
biograp
nece Childerici
in

/<./"<

Leodegario
affirmat,
s

onst

<<<</<,

oom\
iin

<"'/

//'/'/

se /<</".<//'/, t/iir

diserte
<</

paritet
.-<

nctum

[ntistitem

Leodegarii, ou
.

de
et

interrogare-

synodo, ad

quam

fuerat arcessitus,

priesentia

non prsesentta
.

con Uio seu sysi a/n

nodo insinuat
//<'

Fateoi

res

it

habet,

mymus

"inniim nnn fnis c. ul SiabUloniUS iisnm cl anOni/mo im/iihic adversetur, perperamque proindi F
afftrmet,

eamdem
Si

synodura, ad
sibi

qua/m

cinn ci/ihi n
fuisset
/.,,iii,n
i

"h/cciiiin

negasset,

Leodegarium, ar essitum

Leodegarium
lo,

episcoporum coneitio

seusyno
fuisse

oo

is

rdotali tunica, in

ordmem
,,/

ribit,

neoessario debeat intelligere episco-

concilium, cujus paulo ante

meminerat.

redactum veudegrad/u fuissedejecPum, Verum, mquies,si non vn synodo seu connhi

MOl *um a

tandem id sat certo potei U proratione htm Quidniper synodum illam, qua synodi ante a se memoratse eamdem vocatt intel' ligere possit synodum, cujus ante convocationem nonmuiiiiqiiv adju/ncla commemorat? Certe anonymus episooporum com)enPum cui Leode</ 1,

,n

qua ratione

nho.
sn

ergo

ei

quibus

Leodegarius,

conscis- quibv$damcpir

tiimrti.

episcopali dignitate est privatus

mum, ut jam monui, docemur ab a/nonymo \<\. ibi enim ab Mo dicitur Leodeganum rius, oum ei tunioa conscissa fuit, nonfuissein synodo seu conoilio, sed sea wm ewn
Ebroino sermonem habuisse, eisque multafu t,prsduvisse,utproindt % Ulum /<"< sanctus [ntistes, soi iptorem

garium
proin,

intcrfuissi

innuit,

vocat

concilium, ac

dum

paulo postscribi
arcessitum
noz!

Antisti/<>'
iti

quspostea
nenvt
episcopos
et

irm ad
iiti/u

eamdem synodum
apparet,
/>"ui"

fuisse,

/<<</

has vooes eamdem


t/iiiticm

synodnm

mtelligit,

conolam, in quo synodus, in eadem


regia,

episcoporum
sii/nrius

conventum,
//.

tamm esvstUerit villa


degarium ad se

ad

qmm Theodorieus

,/iicm /niiii"

"nic

cuiiciiiiiui //<//////<</<

sed

coii,

regni optimates, ipsumqui

vcniiim. <iiirm
sed

mm

coiicilmm

evocarai

etiamLeoQuod vero ad seounfuerii prtoalus,

synodum vocavit, quemque ego generalem regni oonvenPum fuisse existimo, UPu4sit,'s4 <>n<>iii/mi verba mm. 240 ibrum rcpclilu in scnsu
imitiisobvio acci/utiniui
,

dum

pertinet,
<;

a quibus
III

soilicet Leodegarlus, cor*

soissa tunica,

iseopali digtu tate

putat Valesius tom.


nl

RerumFraneicai
,/ui(/rm
<//</'<//<7,

wmpag.SH
VefOi
si

/hi ui

sit/ni/icrni

Leode-

ab

r/nstO/iiS

in

/Jinnni

,/rutmin /tirlum

garium, oum sub initium sui adpalatium adventUSde Childcria nccc uitcr, 0gOT6tW'. '" <"nc,ln,

,/,,,, ,1

sm.C.

Iit

miln

cst.

Bpisooporum erwm erat episoopum,

quomdo
id

416
auctoi.l
c.

DE
justa

SS.

LEODEGAHIO EPISG. ET GERINO COMITE FRATKIBUS MM.


ratio
esigeret,
,

id

gravisque
Episcopi
consoidere,

de

gradu
nostro

lia

mandatur

decreti,

Leodegarium diulius vivere

b.

dejicere.

autem
tales

qui

Sancto

non debere.

a i ^audaU

tunicam
quos
i

verosimiliter fuerint,

i.inc Ebroinus soiebat vel metu ve princi/pi-

licet i/iso/i/rm,

busplacendi adulandique studio Collegam suum, ,ln m nn lin OS, '/uo.synr nlrirco forte
a

ad hriim
ni ibidem

synodA consessu separatwm


ab
iis

evocarit,

XVI.Sanclus Ebroini jussu

Leodegario tunicam conscinden-

dam
rui

ouraret, quodantea in epis oporu/m concilio,

anno678
niiquc

occiditur,

Sarciterrje

Sanotus fueratprssentatus, factum nonfuisse dolebat, quodquea plena synodo factani iri multo minus sperabat, quod in ea verosimiliter essent non solum aliquoi episcopi, sed etiam optimates,
qui Leodegarii

in

Artesia

mandalur.

habebant

innocentiam vit&que sanctitatem perspectam, quique proinde lajridem


r.ssml.
Prsesulis
,/,,,,

oinncm
n'i

inolin,

prOpudiOSOm

injii-

stamque sancti
I
.

eodegarius de gradu

jam

dejectus,

et

num-

depositionem

impedisam-

</iim

tamen

teodeg ariV
7

episcopatu

dignior,

de

sorte chiodobJHb
"
l:

sua minime

chrodobfrto

245 Tali arte


,.,,

uswn

esse

Ebroinum,

ut

traduur pott

Him

Leodegarium emuctoraret, suspicari fas est ,,,. </,,,/ ronlni rnnsiirtml nCm non /n ipsa vynodo,sed vn privato seeessu Sanctus fuerit
r.r
i
,

dolebat, sed contra non parum gauquod fuvurum conspiceret, utbrevi veataInmrs omnrs r/ sn />//, rni ,/,,;, EUrmn, / ssu

"-

''''.r.

debat,

d """ /,"'^ m
.
''

*'

,niutl,u

passus fuerat, felicitandemmorteterminaret. Leetabatur...

(inquit
in

episcopali

dignitate

anonymus num.

privatus,

twm ew
odio

46

vn

eo,

quod

fine)

vafrietsubdoliingeniivii

fuerit Ebroiwus,

sum-

moque vnsuper
g OWJUS
r.r/

vn

Leodegarium
etiam
tunc
ut in

ewarsertt,

/rmli

nn/lnm orrmsnmrm

,i , ,/,,,,, />r,r-

termittebat, cvjusque

non obscurum

speoimen

dedit.

Cum enim,
/</

jam vidvmus,
hoo diverso a

Leodpjrariiis yeorsum,

est,

omni patienlia,' quia dohitam sibi rrmnneranle Domino, martyrii senliebat appropinquare coronam. Sanctus scilicet verosimilitrr vntellexerat ex Ebroino c.r T/ieodorico, E nul rlmm r.r ,,/,,.s (n/unini /,rrv. ut de mcdio tolleretur. Nec n/ tamen brevi futurum erat si
Dci
,
y

Martyr

conses usynodi,

sermonem cum Theodorico regeet

Chrodoberto, ouii/n custodiam datuserat, integrum


fuiSSet.
Ilir

Ebroinotunohaberet, ipsisque multa futura praediceret, Ebroinus sanctwm AnUstitem libere loquen'''"' """ ferens, hac brevi, sed aspera oratione,
Ut
I

rmm

Ir.slc

rimmi/nm

n ii,n.

i,S

Leodogarii

sermonibus

n</

Dominum

conversus,

rum

pietatis

i.smiis
:

num.

,/nlnm
rat, ui

r.r n,i/<i

\\)

Irslnlnr,

,,,

r,im

rsl

,,,,<<-

tos

Multum...

tibi

verborum
esse

sublimiias

perte

sensum, cum Sancti occidendi manpaulo / OSt allatUlii est, jnm imlucnequidem necis samcto Antistiti mf^rendx
esse, sust nuerit.

suadel
l;mi

loquendo,

spectator
bertus,

rnarlyr

suspicaris, ideo
te

Ad

hssc

idem Chrodo*-

temerarium oslendis.
fruslra
lale

Adhuc multura
habere

di:

latas,

desideras

nam m
odii

prajmium

Waimirum et Wanimgum mvrvus mature fecisse, jam vidimus, benigne, ut appaquod


Leodegariunu btatim ut hunc
acceperat, tractavit.

merueris, itaeris accepturus


in tm/nc

ret,

Quibus verbissane Ebroinus sui

martyrium Leodegarium

custodiam

suam
et

do&umenktm prsbuit. Subdit deinde idem biogra^.hus, paucis minoris momenti


mterjectis,

novum

Ebroini

Cum enim TheodoricH mandato addomum suam Sanotumde^


itinere

duceret,
ei

fessumque ex

conspiceret,

jussit

Ebromum
in
'" / ""/

Leodegarium

mm

cuidam Chrodoberto custodiam vradidisse. monyviro hia

'n

refecliom

m sitisque

reslinclionem potumprse-

beri.

"h

nonnmi

iterum

diversus

Idanonymus num. 47, et Ursimcs num. 20 iisdemfere verbis testantur. Accidebat nempeleo-

"" "''/"" ''" " verba num. 238 recilatal En,,numque, antequam id fieret,d\u mullumque va" ,s ^errogationujusursisse
Leodegarium,
s<

degario, ut quibuscumque ab Ebroino cushdiendus, usque vraderetur, iis contra curse vemerationique
f

esset.

Ilac

ut ne-

enim,

inquit

anonymus

cisChildericoillateconscium
J

fuisse,

fateretur-

""'"<""'
'/"" '"

''

sancto

[ntistite

prster responsum
vrvnocentiam

num. tS, Deusgraliasuum Famulnm illUstraverat, ut, ubicumque exul fuisset traditus, ut ei inferrenur nequitia3
*,
f

episcoporum

concilio

suam
elicere

contestatus erat,

nihil

aliud valuisseni

F versavice famulabilem illi omnes Impenderenl reverentiam. Jd locum certissime obti"'"'-

<

injuri

dam swe
<

hunc tandem, conscissa tunica, Chrodoberto cuiRodoberto jussu Ebroini non custodien/

cumprimum
esset.

Leodegarius Chrodoberto incus-

todiam datus
17

<"". sed perimendum traditum fuisse. tomen Chrodobertus dmmei Leodegarius

Videtur
Vraditus

// "" / " / ""' '"""".v,7oLeode.L';iri.. Chro'"" ejusque s&> vos redderet mag s benignos

adhujvsdo
""""<""'"' '"
'

!""

'"

mandaHs tamtum
non stahm, sed

habuisse, ui

ofderet

ejusdem Chrodoberti versaretwr, uM vpsemei ""'""" r "'" h " Qwppe num. \1 nc scribH cum memoratustfr (Chrodobertusj
'

fterum idfaciendim-xceptum acciperet. Etenvm Leodegani mterfioiendi mandaVwm tunc tandem a oavlaadve.nit,cum jam sanetus AntistesHn domo

Sanctum tnmc dumtaxat cum

manifesto, eoque insigni miraculo


' v/

Famulum suum

u/0

'

mo
R|

jam docui, t-hrodobertwtleodfi&mpotumdari; verum priv> samm f<ulus,cui idwjunctum erat, ad Sanr/ 7" ret,ecce, luw vngens circuli mmodume '.."" desce ^dens, super caput ejus
resplenduit.
'""' /"'" / "/<".

dignatu,

Jusserat, ut

quicumque

propriam perduxisset: itain ein S adventu benedictionem ciBlestem recepit, ut cum ^^ilhchabitameS ,hocmanifestecognoscerem
';'""'
''
;

^domum

eum

(Leodeaar

me spotes
1

conspetrissent,

velut

effect^sPuporepnmumhsesmde-

"

2 ;;/','""
/;;:

"""''";'"' ad se reversi, Leodegarium pro ueiservohabuere,ejusque sermonibus nfleai n


rrlrrr "' provnde ><,,,< 9ratiaseu dvvina benignitate aceiderit,
'
-

me

m
r

P n tentw medicamenta
'

".

,, *f! rZeo^an^/jamessetflnis. Tunc a palatio senten-

7^""

"
-

confugerenl ac

intenectis,ait
'.

Tandem

qno nerseculionis

X7
::
'

^^jordivmerationiqueesse
-'""<
"'/

iis,

{rl ;";'""' "'"'

^sfueratvevandw.Ursmus

w r^

,i,,,,,,,

i,

,lnS, ini * r

t,utmtersefereevmm
eoi
ii

"i"<">:U"<>a,,,r,n,r ,<m,r luc


ni

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


eoru/m tantus nonnullis in locis consensus ortum habeat, num. 26 hujus Commentarii prseviiedocui.
Ursini
obit/wm oonderePwr,

417

hominibus studuii
Leodegarii,

wi

perpe-

t/wwm reddere incogniPwm.

Huncin fPnemjusswm

verba huc transcribo


cernens

Acceptum, mquit,

twnc-insuper

est,

ut

cum

occisus foret,

eum (Leodegarium) cum


bertus) deduceret,
tate
,

ad suam

domum

(Chrodo-

corpus

"i

puteu/m

vn

seoretiori sylvse loco


ei

prsvie
lapir

cum

itinere ac infirmi-

qussiVwm projiceretur, osque putei terra

defessum jussit ei dari ad refocillandum potum. Antequam pinccrna ei assiSteret, lumen

dibus sedulo obturaretur. Timeus, inquit anony-

mus

ii

m.

48,

magnum,
super

quasi

in

rotae circulo
refulsit.

cnput ejus

e caelo descendens, Tunc tremenles om-

Ghristianis

impius HebroKnus, ne a Qdelibus honor ei (Leodegario ocoiso) impeninter *


et

deretur martyrii,
perquiri

signum viderunt, Quid est, inquiunt, Domine, quod parel soper capnt tuum, quasi in
nes, qui hoc circuli

puteum

ibidem

sylvarum condensa jubet corpua ejus immergi

al. in

modum lumen
*

splcndidissimum

emissum

trucidatum, quaienus os putei terra vel lapidibus obluralum, incognitum esset hominibus illius
Ita scilicet Ebroinus insano odio abreptus Sancto nostro volebatnon solum vitam eripere, sed et omnem insuper post obitum populi venerationem, utpote qua suam sibi injustitiam

de caelo?quia nobis
nl.

numquam

simile est visura.

sepulchrum.

pronus
Ille

protinus

in

terra

adoravit, dicens: Gratias


refero,

tibi,

omnipotens Deus consolalor omnium,

qui super Servum tuum ostcndere dignatus es tale

al.

resumpio

spiritu

miraculum. Tunc videntes omnes quasi in excessu mentis positi, tandem quidem resumpli *, simul glorificantes Deum omnipolentem, conversi aller ad altcrum, dicebanl Vere hic Bomo Dei servus esi. el pollicebantur, se ad Deum lotis vir:

vn Virum sanctiss mu/m ewercU eceprobwmda/m putabat, De hac a/rte, rjva Kbroinus, ihnn Leodrj. arium arcidi ju.s.sil, nn-

crudelitatemque
inin
tacite

mi/nisuo studuit consulere, ne verbo quidem meiniitii Ursinus, differque hic insuper ab anon/ymo
iii

al.

inbus

tulibus

tendere. Ita Ursinus


,,i
.

quantwm adprsesens

iiislitulii

alio gravwris momenti adjvmcto. iii enim, Ebroinum Sa/ncto necem iUaPwrum quat/uor velo-

perdurtus, mullos

ad Deitm

eonvertil,

248 Quod veropertinet ad promissionem, quam ad Domi/num conversione eos fecisse, aspexerant, B qui mi/raoulu/m jam memoratwm vana sane illa ei si/ne effccPu non exstitit. Eteni/m
addit de sua

cissimos equites submisisse, eosque Leodegarium ex


sedibus Chrodoberti ed/uct/um obPru
vero

contra
allata

anonymus affwmat, ChrodoberPwm,


i

Leodegarii

'cidendi p
,

se

epto,

necis

Sancto infe-

mox subdit,

rei/psa

deinceps Leodegarii sermonibus

d.r m/nistri niin

OWm

VpSC, " lu/UHii lu I u

/uni

advcrurn- Dei cultum /i/crosque esse conversos, qui eChrodaberPi fa/mulitio essent, utproi/n verosimil/imr inter conversos Ulos fuerint, qui dominum
siiiiin, riini
r.i

ad iiir/iuiii con/versus, crudele spectaculwm cernere non sustinerei quatuor e fa/m/ulis suis i/rlrgasse,
,

ui lnr

a/mbo biographi non tant/wm interse di sen-

cercl, comitali fuerani.

aula Sanctum ad wdessuas ded/uquique adeo cselesPis lumi-

iiuni.

sedetpugnare

videant/wr.

250 ASt utri asscniiriiiluin eSt? QUQ nn/iia m


pro certo
li/i

d
,n

occidHur

nis Leodegarium prodigiose t/wnc Mustrantfo ocu/ati testes

nequeam

edicere,

anonymo tamen
s/l ilr

assen-

exstiterant.

Nec solu/m

ii

sed etiam

iiiuhni. i.irrt

rmni

lnr \r/ nni

,r

i/r.sln

Chrodoberii conjuw, omnesque ferc consanguinei


cuni plurimis
aliis

Leodegarii

i.

opera
papne

ad meliorem frugem eju dem fuere reducti. Tunc, pergit

tam a dicecesi Augustodwnensiquam Piotaviensi proouldi sito, ac proin vn ea luni tuiiium Ursinus, sed etia/m a/mnymus a
Atrebatensi
territorio

nuin. 20 Ursinus, deinceps ejus (Leodcgarii) praee.

consan

guiiiei

dicalionibus
familiae

omnes parentes
ac
per

*,

conjunx ac
sunt
(^eodegarii)

vero aberrare facile potuent, videt/wr tamen r,/,,, narrationem suam pPwribus, quam
adjunctis uestiat, acouratiori noi
garii
tM>,

hio,
ille,

domus
cultum

ipsius (Chrodoberti) conversi


:

quse Leode-

ad

ii I

Dci

per

hoc

ejus

marPyrium comitata

sunt, habuisse perspe-

famam
mldit.
<:u-

audientes

circuitum

loci

concurre*.

ctu. au/uc

pienlus

bant ad
slruere

eum verbum
sua
qualiler

salutiferum audire

Ille

qumdeVrsinonvm.

adeo potiorem fidem men ri. Videetiam, 106 hvjus Commentariiprseilla

vero non cessabal


,

pra*dicalione cunclos

in-

rn docuimus. Pqrro adjuncta

plura, qwibus
prseter

ad

regna

caelorum

valerent

anonymusnarrationem sua/m

vestit,

jam

pervenirc Conversiones illasomnes Sanctus operntus


rsl,

mrnmmiuin
suntnwnero
uworem
,

dc putco, ut in hvmc Leodegaru occtsi

cuni

/ain

ad doniuin

l'/,r<idi,/irrl

rsscf

GOTpUS /nK/icerctur, ab Ebroino qu.rri jussn, duo ^


prsecvpua

perductus.

Sai cla/re id verbis recitatis

innuere

Primwm
viro

est,

cdciur Ursrnus, aperteque quanVwm ad domesti-

allato Leodegarii

occidendi

Chrodo mandato,
esset,

corum
Et
vir

cum,

anonymus; num. i7 in fine, memoratus (ChrodoberPus) eum (Leodegarwm) in d.mum


Chrodoberti conversionem docet

vehementer doLuisse, quod

suoinjvMcPum

mquit

propriam produxisset,

ita

in

ejus

adventu bene-

dictionem caelestem recepit, ut, cum omnes illic habitantes hoc manifeste cognoscerent, peccata
*

smctumHos^pitemnecmdumourai'e;hancautem consolawm csse Leodegarium, promisisseque, necem suam nequaquam ei in malum, sed in bonum cessuram, modo hsec ejvs co\ us sepulturse
tradi ouraret ; alterwm
est,

quatuor famutos, quir

n.

deest re-

linquorenl

propria

coniitentes,

relinquerent
*

el

certaiim

ai.

lanieulu

ad pcenitenliaa medicamenta

confugerent.

Quama

quam autem anonymus


Chrodoberti

his

verMs tanPum narret,


meliorem
vitam

ministerwm czdis Leodegaru <"< invenisse, cum Sanctum nedelegatum erat, candwm ducerent, puteum rntea qussitum, vn
bus a Chrodoberto

domesticos
rssri ui

ad

quem

occisi

oorpus jv

Leodegario fuisse
sedes
,1111

conversos,
perduotus,

owm
non

hic

dubito

ad illius tamen,
alii

jicere statoierant.

ni mandatum proCeterwm, postquam hoc postre-

quin

tunc,

innuit

Ursimts,

mulPi etiam

,iir/ini

conversi, pluresque convertendi

fument,

sidmHusviveresancPwmAntistitem Ebrovniorudelilassivisset.
atl.ito

mumadjunctumnarravitanonymus^rehquaejus \%minarratio cum Ursmuma apdemorteU prime congruit. En illam m compendwm redaegarius pe* vana loca mcogmta m ctam. U
Puor,

ub

-"/ n

mandato,

teste Ursmo wwm. 21, non nmlto 249 trmpnrr./iosli/uiiiii Lcndr^arius fcl ChrodOelaVSO

\r,iim,

mediamsylvam dcductus, >ncu>,uio> v,ms </"a quibus necandus erat, ipse commonuit, ut,

r/imd liuhr/ml

niund.lis,
illis

id

i,,si

r.rsrrutmni

Jnriisn.dium traditusfuisset yltMism andaPumea>aulaafferwrXumautem


.

Prucidandi sancti
#, Pus

mandarent. Twm Presea


provolutiv
vero, sPrioto gladio,

ad Leodegarn pedes

rniettndulgmtmmpemeiquarlus
paratus adstabat ad t>anctwm
qui se

rr,r/r,ur
tiji,,

Ebrolnus,

m
I.

quis

occiso

rriut

deferrePwr, loowm, in

quo S

posi

necandum.

Hk ommbus,

dwe*

rant,

m*
que

Octobris

Tomus

lifl

DE

SS.

MM. LEODEGARIO EPISC. ET GERINO GOMITE FRATRIBUS


garii

m
I

ronB
i.

qm

interfectoribusbeneprecatus, gratiis Deoactis,

nomine hodieque
,,

insignis.

ist,

mquies, qua
()

quod ad uttimum
,/,, Christi

hmc

diem pervenisset,
obtultt,
<><'
\

territom seu pagi


<"" s
Leodegarii

[trebatensis antiqui

miserieordia, cervicem

quam
"' /"la

g$t yyiva

nomine

insig

prmcidit

Ule, qui, ut

moxdia

Respondeo:
eoque,ut

Versus caput fluvii

Quantise^ Gatlice

dend/um adstabat. Sylva, inqua


:

L Leodegarius into
I I

Canche, situs est uicus S. Leodegarii dictus, ab in recenUori Picardim Septemtrionalis,


\rtesim tabula

hodit

nalium bodle quoque, inquit Mabillonius toi 541, sancti Leodegarii nomine g emd
aliis
i,

,1

academim

regim scienti

geographica a GuiHelmo de 1 Parisu nsis membro,


*

insignia esl

ims
nl

pago Atrebati nsi. Idem cum plurirecentioribus quctoribus affbrmat CoinUus


iii
'<

notatum

invenio

sylva

haud procul

abest

ffanc ego puto

Leodegariurn

nalibm

riasticis

*n

ad

<>>>-

,1,,,,,

678
i

mm.
tfi

3. '/

/V/

pa^wn

seuterritorium

Itn

hnim

ftn

intelligi,

non hodiernum guber-

pro martyrii palmst/ra habuisse, / roptereaque ejus nomine etiam hodieesse msignem. Idcirco autem idputo,quod,utinfra ostendam, S. Leodegarius
//,

niumseucastellania At ebatensis,sedilleterrarum tractus, qui olim, ul Sialbrancus Ub. n de Morinis


..

])ico

proxime memorato
appareat,

fucrit
i/n

sepultus,
fuii

vero-

svmileqe

locum,
<t

quo

sepultus,

i//,v//vA,;/,-.v,

Ostrebati

Idor-

haudprocul nbfuissr

lom

scit sijlva,

rjua fuerat

hodiernum guberniu/m atense nonnutlas alias regwnes, partemque


.,_

A(j

protfi

/-.//''

necatus. Aliud hactenus


1
,

non suppetit, 7"" situm

etiam Picardim complectebatur. Etenim, uti infra Leodegarii in quo S. locus docebimus
-

in qua Leodegarius ocoi us fuit, certius determinem. Venionuncad adjuncta Smcti ne////-
i

secuta.
"/'"

corpus Chrodoberti uxor, ut

\v,

scpelien-

253
cui
in

//'""

ctim

iliis

nwm.
Ikpc

22

Ursinus,
consentit,

sepelttn

dum curavtt,
a

d/uabus

circitei

leuois horariis abest

anonymus

verbis tenus fere iterum

gubemio

seu

territorio

nmile autem non

apparet, sylvam,

hodiemo Atrebatensi; in qua

//////

mddum
,

ewponit

Cum

(Leodegarius)
,

B Leodegarius fuit ocoisus, to/nto vntervallo abfuisse o loco, i/n quo statim a nece fuit seputtus, ac proiin
/in

pagum Atrebatensem,
paisestra

in

quo

sita

est

sylva,

amputavit corpus ejus subslilisse, r quasi unius hora3 spatio dicitur. Sed cum nondum eiim gladiator cadere cerneret, ipsum
diceret,

percussor fexlendens
et

gladiuni

caput

ejus

erectum

quam Sanctus pro


debet

habuit, intelligx non


ille

castellania

Atrebatensis, sed extensior

pe^e percussit, deret. Sed non


rcplus
ultione

ul

vel

sic

citius

in

terram

deci-

post

multum percussor
et

ejus ar*

terrarum tractus,

quem jam

designavi,

quemque

(UTmonibus
j

mente captus, a
se

Dei

al. a

brevitatis si/mul et distinctionis causa territorium

percussns
finivit.

ignem

projecil

ibique

Atrebatense antiquum demceps


(itihitini

nominabo. Porro
et

vitam
1111
it
.

Ita scilicei

mox

ulciscebalur

Domi-

nmt

est, qwi/n

sseculo \i

\n
i

in territorio
!

Famuli sui fam <>msi


////

in/ju/riam,

qui}

cum

Atrebatensi antiquo
garii

vylva exstiiterit

od-

,'/,/,

'-///////// /,/

///,///,'

ccxationes ab

Ebroi-

nomine insignis; Balderious


Toi
i

mensis ac

acem
itrebatensis

Cameracen
soribii
;

isei

envm VovioChronu cap.xnsubfinem c


ts

no

lib

oulpa,

In

tcmtorio
Silva

Alrebatense
recil
i

transductum
in

idque sine uiln sua quod nec inficiari puto Valesium, d/u/m tom. III Berum Francicarum, narrata Leodegarii ncft\ sacrarumque ejus eamviarum tra/nslatione,
.",17

inuliiis fuerat perpessus,

(Leodegarium) decollari
qui dicitur

loco,

sic

scribit

Qui Antistes
ruisse, el

(leodegarius)

sancti
\i

Leodegarii.
et xii

Hic auflo-

tem
itni,
iii

scri

tm tmculo

exeunte

meunte

eratque insupei ex nobili Artesim familia, adeo id quod hic soripsit apprvme no\

cruentam mortem evasurus, si ecclesiae lantum suse curam c-KM'1, iirc se reipublica? miscuissel Uoei enim hmc nonnihil crudiorsit locutio, insi/n/uarequequo1i1111nno.it,

felicior

videtur

mturus

videatur, errorisque
sj

merito

nequeat haberi

su-

videat/ur,

Leodegarium

di/ris

suppliciis,

ect/us.

joi*
dieia

seque

Verum tabulm omnes geographica pra praesentis smouli, quas quidem ego ad manum habeo, nullam omni/nosylvam ii& in n gio!52

oc

qumab Ebroinopassus est,ansamsaltem prmbuisse, moxtamenipse Valesim, 7"" Smotum a culpa ewimat, subdit, eum non potuisse non reipublicm se
immiscere quod sane vndubiwm apparet. enim Lepdegarius, ut mihi quidem videtur,
,

,:

nibus, qua
"
//
/

Vec
sese

ierritw o

[trebatensi

antiquo possini

" "". 8 Leodi -.iiii distvnguunt, prom dubiumforte cuiquam videbitur,m \labillo"'" aliique am tores v> rum prsedicent, dm n af/trimiiii yivam hodie quoque sani u Leodegarii nominemsig n pago Atrebatensi. Q\ odad
s
.

reipublicm negotiis immiscuit, msi cum id e\ i</rns Ecclcsim utilitas, suique offtoti ratio exigeret, cujtis

in oausa

11 111 pravis Ebrofoii consilus subinde retur obsistere, implacabile vn se hominis, sibi
1

""' "//""/.
est,

7/"/,///////,

resisti

puto "

Vabillonio

non ferentis, odium,

id

dici,

quod

sinistras

res

ea tabulis geographicis possii argui, "'"' geographi vn tabutu geograpi /./.., quas conscribunt, suo quasque nomine sylvas non <hsv '/"''

quidquid

suspiciones, smvissimasque perseoutiones


vit,

conoita-

adeo Leodegarius non aliquo suo mertto, sedsotaEbrolni malitia extrema qumque supplioia,
"/

'""
sibi

ri

/'.'

wm homonymum
,,<

mortemque tandem vpsam


ro

fuerii

perpessus.

Sed
dicta

habeant ad
s

ui

ctum.

Smoto

Sic,
'"

m"
'' //

\lartinicro

nostro a culpa

"
Leodegarii
<'"</"'
i

Diciio-

eximendo

sufficiant:
'"'. "/

institutum

Belsia, Gallia tractu,

prosequor.

Chrodoberti

'"

omvne vnsignita earistii cum hancque nihilomvnus Blavius et


geographiois Belsix a secon-

Jonssonius

in tabutis

docuimus, necem suam Scmctus, si v Mwm vpsa sepeliret, vn bonum cessurom promiserat, uffUm suo hic minime defuit Saoras

scriptis Leodegarii

nommenon vicumhcmonymumsylva
,

disHnguunt

solum

enimsancHMartyris exuvias, cum non diuocoisus


es et >

'"

oratorto

''//.',

//

Sarcingum

sev.

Sarci-

oontenti
'

Idipsum ab hisaUisque geographis 7 ";""" "/ bservo,acpromea eo, quod bulmgeographicB nullam omnino syh
/

,,lmi1

""""" erat,sepultwrm
''

mmdandas

ouravit.

aproximereoitata,nullis aliisprah
wr

"""" Ursmus:T\mc
/

(divinitns punito

';'""'" '"

''"'""
'

'"/"- sita t,sancli

diupost mortem Leodegarii im^


Leout

mu

kiterin

&minedistvnguant,
"<'"<<<"<'<>>"" nulla
sii

feotore)

jussu

sequensnon
revpsa

est

quamdam
uetu

syfoaLeode-

conjugis hujus vir, Chrodoberti villam, Sarcingo nomine,


a
ministris

cum magno
deportatus

plangentium

(ChrodoberH)

"

DIE SKr.lMiA nc.TiilUilS.


deportalus est
datus fueral
sepultus
tftrito
,,

m
distet,

io
'

bujus

feminaa (conjugis Chrovestibus,

fontes Alteia

minus

quam

1/ractu

capiti
I

doberti) decretum
in

cum

inquibus

Iruciesl

QuanticB adjacenti, distatque nUiilomvnus ab hoo


,

parvulo oratorio beatus Marlyr cujus orai


voi
;

irciter leucis horariis,

ac proin a
et

1,1

confmiis dicBcesis Atrebaiensis

Boloniensi
ui

254

illa,

in

ic

Leodegarius
i

situs.

Hincporro ulterius consequitur,

vicus, u<

itrebati

<

sepultus dicitur,

osimillime non pro prsdio

oujus
tiiin,
.1

atoi io Leodegai
sii

ii

sepuldiotus

o,

''/,

"/ sa

alias

co accipitur,
dioecesi

apud medii Situs hic haud dubie

tores,

non

vicus

Leodegarii

erat

i/n

Uei
situs,

ad fontes " "-

[Vrebatensi,

cum
id

diceoesi
fit

Cameracensi
disceptatione
/'>-

//./

qui juasta tabulam geographicamGuiliel-

tunc wnita.
inter
ctaA u nsis

Perspicuum
i

ea

Vi/ndicianum At/rebatensis, Ansoaldum


et
>

mi de Uisle nwm 52 laudatam duabus circiter, utjam antedocturum me mon/ui, leucishorariisa


ii,

mcna/i

um
S.

[uguslodum
Leodegarii
osi

,,,,i

seu gubei nio hodiei no

\'<

r-

$Ub episcopos de corpore

obitum

susO
Doulrii-,

m, totidemquc
\ximeque\

fere

Dulenco, Gallice

Ebrolni ecrorta.
tensis episcopus

In
>"<
i

eaenim

Vindicianus Atrebaii
i

Picardia oppido, versus Septemtrionem


6
in
nsi.
isi

um

Leodegai

orpus

suse vi/ndicare eo
i

quod in dio> sepuliwm Testat/u/i id a/nonymus in Translatione Sancti nostri per Audulphu/m abbatrm conscripta Tunc, inquit num. 58, Vindiest,
.

nomine conatus

Sed ii"

de

loco,

quo Leodegarii
i

uiiiii iniiiuiii

jiui,

dicta sufficiani

corpus inquirend/um
o
i

fuerii necatus.
ii
\

.1

die

diem quo Sanct/us em rtuali duco initium.


}

mmque
pei

cianus praesul Urebatensis,


garius)
diosci
ila
si

in

cujus fue
dii itui

ita

Sani

ti

Ursi

um

consoi ipta,

<ae

interfectus,
ul

respondisse
et

quam secundo
recii
i
, ,

loco edit/uri
citui

sumus,
,

verbis

num.253

"'

Nequaqnam
sancti
-

Qet,

vos

<

[nsoalde
;

Ei

menari)
donetur
liuic

fat

pontiflces

locuti

estis

sed
',

mibi

quinto die
scilicet

Nonarum Octobrium.
codice
nost/ro

,i/.

Iiabeodi

i.i,
];

uitas bujus Beali coi pus


* est,

babere

quoniam
vn
s

jin

<i

inntiir
!

ui
i,
,

Ms.,
nost/i

,./

datut

loco decus

in

quo dignatur requiescere


intelligitur,
>n dicecesi

Quiq\

m
ice

;,.

,//,,

/,,

altero
/'.

bus

r.i

verbis

eliam

sylvam
est
ille

ithirm

i/.s..

ijin

signatur

Ws

159,

Sanctus necatusfuit,
pariter fuisse
[t/rebatensis

Atrebalensi

ta/m

editione

Chesniana,

Mab\
legitui
:

Ast, inquies, quis

diceceseos

Uris Mss. apographis

Sexto die Nonaei

vicus,

in

cujus oratorio
'

Leodegarii
parlibus,

rum Octobrium.
\l

Ad

has<

Suriu

anonyn
sexto
u\t,

occisi

corpus fuit
territorio

sepult/u/m

lis

in

trbacensi

qui

Ursi/nu/m

inlerfolarunt,

gu3e

Atrebatensi

antiquo

accensori
insigi

Nonas
inuii,,

Uclobris

Lcodcgaiii
est,

murlc
ei

queuntf duo

""/ vici Leodegarii

nomine

consequens
illi
i

Ursiniana apographa, quibus


\labHr
'

quibus sancti Antistitis sepultura adscribitur. II<>iiim alter ad fontes fluvii Alteiae in Picardia,
alter versus caput Quantis i/n [rtesia situsest; in prwri Mabillonius sseculo u Benedictino >>< Annotatis /"':/.

nbo

scriptores usi sunt, Chesniante


editioni
>

.,iii.

\graphis contoi

fnrm

,'

fuisse.

Quare,
sexlo

cum
die

apographia,
,ini

in

quibus

/iini/itiir

Nonarum Octobrium,
rmliri
nOSt/TO

Vitarum
capiti

col.

705; in posterwri vero Bailletus tom. III JN '" nninjinr Li-odirariillll uuuut

i/.,.,

quo habetw
puto
ego,

quinto

die

Nonarum Octo
tum,

,'iillllni.
//,//,

brium,
auctor.i,
est.

Ursinia

quo

autem

non

illi,
i

quantum
quo

sexio die
esse
Voj

opinor, hic assentiendum

Eteni/m

icus, >n

Nonarum Octobrium XegiVur, pro genuino habendum, atque adeo Leodegarium st


.

Leodegarius sepultus
laudati,
////iS

fuit,

aetate

Balderi
in confir

"/

estt

ii

Octo

isum.

Finitur
con*
:

cum Chronicumsuum

soriberet,

quidem
S0J

Vita

Sancti nostri per


i;

anonymum
n

CameracensU $t Morinensis situs gpy nni. Leodegarius, mquit hic sori/ptor Qpere,
llbro
i
et

clausula

Consummatum
quinto Nonas
tendat,
g<

sl

sani

ti

Leodegarii

martyrium
forte
q

ca

ite

num.
dicitur

251

citatis,

sepultus
esl

esl

Octobris

etc.,

unde quis

con-

vilia,

quae

Sercin,

quaG

ia

con-

rvuiiw/m non
esse
u,

esse

Ursini text/um,

Cmio
.

Cameracensis episcopii el Morinensis, sepultus non est in vico S. Lendegarii ad

pro inh

habendum
non

jam dia-imus,

atqueadeo
esse

Leodegarium
,,!,,<.
.l/.s.V.,

sed
illa
''

m
abest

lobris

occir

fmiirs

Min.r
okiii
in

sito

hic

envm

setate

Balderici dici
episcopii et

Verwm clausula
/

ab omnibusnostiis

non

confinio

Cameracensis

Morinensis situs esse, quod sk ostendo. EtaU Batusque ad anderici episcopaPus Cameracensis
itensifuit unitus ;Moi Inensis

i/

/
i

ectino S.

Salvatoris

>> fata/m ctausulam ihhiin velis, ,,,,> iritiim spectare, nom


:

Quod &i ad genuinum


nostro
"'
,

v&ro diceces

m hodiernam
et est,
et

Iprensem,

Audoma

<<-

lri

ref

m
[j

,.

imiir
"

in
'"

lavdato
;

politanam,

Boloniensem complectebatur ;
nei

ccr-

apogi

ho

tis.

UUrt

'/""

/(

"''

1wm autem
meracensis

in confiniis
vel

e\

adsextum Nonas
i

Octobris Leodegarii

martyrium
qua
i""< 1
-

Ipremis

Audtmu
)

".
',/-///

tlll

episcopatus Boh iensis, nec in confiniis ></ Audomovropoltia Urebatensis et Iprmsis Mlcui .ni S. Lrn,lr-;,i'ii <>d fmtcs
,

lierni
,,
,

257

etiam

de

clausula,

nwuo\

minatum eral anonymi tom. Ill Berum Franc carum ad


,,
,v

""
res

Prancicas Ur
atione

dia,acproinsBMeBataerioiinduMehu
niti

dxcx

adhibuii

Ibi

enim
diem consir

Cameracensis epinojipptuit situsesseln confinio


sco
iiel Morinensis,

arii

forsan

mnodiox
'

queat
;

in/ v]

,,

.s,,

undum
I

0-

lobris

metBoloniensis
,,,,,1.1

,.,, nfwtisdiao&iis bodfa Verum necid dicxpotestMe\


Boloniensis,ut
ecclesiasticx

''"-

m addiem
mfijit.
iji

legarii

mantyrium
"''"'
'

tabula

geographiwpro.
'""'

,,aiiiii

forte

non
" '

'

cmfici
/,.//////..

""

'

ChriSi
sej

rn,r,.r r i,fm exhibd ptt Q faurlmeafererect

****

quem progenuino
i
-

prop nianus, vei Leode-

garium
0CCI

,,

lii ainve^usducta;nullusautemm<

,,,'

opponas, Sanctum

nri,n

*.#-*

^""

/,

ndario sub

>parisque
vet/ustatis

120
vePustatis
A

DE
tom.
S

SS.

LEODEGARIO EPISC. ET GERINO COMITE PRATRIBUS


apud h
Etenim juwta
,in
iii.

ITV.
''.'

Martyrologio Gellonensi
II

Ursinum

mm.

et

anonymwm
"

nt

Hwn

recentioris editionist

Ubus ad diem m Octobris insoribi. Ssepi enim Sancti, quod adhuc alibiin hoc Commentario monui, ad alios dies, guam guibus defuncti sunt, Kalendariis
Ci/,,1

50 Leodegarii corpus Sareinii sepultwm jacuitanMS duobus et dimidio, eoque tempore elapso,
i/r

Iriru fuit

rriihnn uh/iir

,nl iu/riini

/'

irln

srm

liinis/iiliim,

qUOd /'mimir

urrnlrril

inrn.^c

Martyrologiisque
I

inscribuntur. Ceterwm

npin/

rsi/i/im. "

ul

j/ A ,

n tstris

mh/ l.cmlr-.irii sr/nilliirn, apographis proxime sequatur llc


><
:

vero die Bexto


creditur
:

Nonarum

Octobriura
aliquis
t

actum
verba
ilht
oa

essc

Aprih onno a Leodegarii nece tertio. 259 Porrojuwta anonymum $t Ursirvu/m Ebroinus paulo anle Leodegarii ad olum Pictaviense urnsiis, qUOd pnnn irms,lr,iiis/iilm/ir/n fiul
millime contigerit mense circiter
i

,'Z,

nonprobatur.

dubitt

a/n

ad

Wavrtio,

anno a
si

solam Sancti sepulturam non referantur, non itivs quam n ctobris die /
.

ei

degarii

nece

pariter

tertio.

Quapropter,
rsl,
g

oinus, ut Sigebertus scribit,


r/ri

annonono
ul

Theodo/,/

ins.

Verum uerba

illa

uno tenore subjiciuntur non


narraac
proin

fiiml //ilrr/ertus.cmisn/iiriis
iin,m 682.

,/,riIiii/ii.s

inniiini narrationi
tioni

sepulturs, sed etia/m

,/rnl

Cum
vii

rnini

/mhi

VIII

mortis Leodegarii,

quam ad illam referenda


uOctobrisdie
scriptore

videntur,

ad hant Non esseau-

Commentarii pra
uini.i
lni/iis

et

ohronologiam passim nunc


i/psisque Galliae

ab omnibus eruditis,
soriptoribus
el

Chrislia/nse

tem, cur dubitetur, an Sanctus non citius,


fuerii necatus,
fieri

quam
vel

Wabillonw fvide

num.

82

videtur nullo

ex

Commentarii

prsevii)

receptam Theodorious

eo perspicuu/m, guod mors ejus a


ri/ve

omnino
a/nonymi

tniitiini

antiq

10

sive

r<

centiore

ad diem anteMss.

ulti/mos
r.

riorem

referatur.

icceduni

bina

oto,

m/nssr nnni, 673 ,/"'/' m/ quatuor menses aut paulo a/mplius proannus regniejus nonus mense Martio notatus
pOSSit ir,/n,irr

vetustioris

apographa, illud

scilicet,

quo, utdixi,

COnvcnil in iininini
rrin lnr
Sil

Cln

/sl/

682,
.

'/"" /""""'r.

s/

nostrum Ult/rajectinum num, praecedenti laudatum, vn guibus ambobus Leodegarii marlyrium, uti jam vfavui, ad seoundum Octobris diem apertissime refertur. Adde etiam anonymum Morbacensem, gui diserte affwmat, Leodegarium n Octobris die esse occisum, En ejus
usus
est

Valesius, et

Sn/rhri-li
.

r/nn/in/ni/tn

EbrOW/US
,/,/,,

mr-

iim furrit subtatui

Quodsiautem ab a/rmo 682 ad


oircitet

mensem Martium

pmvccto unni

cum

...

dimidio, quo tempore

Leodegarius

ante

necem

Vdoratae

Trinitali

custodieudam nnimam
(Leodegarius)
rsi

/ broini Sarciniijacuit sepultus, ordine retrogrado computentur, descendendo venitur ad amnum 079 majori sui parte prsterlapsum, utadeoexanno

sexto
Aii/nr

Nonas
iin

Octobris

reddidit.

Theodorici nono,
iiinicm
shiiuit.

quem

Sigebertus Ebroino emor-

iirfiiiitns
est,

jiim
restat,

dies,
et

quo

Leodedefr

cwm

assert/s
sit,

anonymi

et

Ursini

garius

necaVus

ut

annum

comparato, consequens
7io678, scd 67U csse

niamus.
annoverom,
quitamtnex
,rt0

Leodegarium non anoccisum. Neque est, quod reTheodorin


nrnin,
ccl

num. 21 et 22 inmiit, Leodegarium non po.st mu/tum temporis a synodo, quam Theodorious, ut g rmedenti dooui, armo&IBcon258 Ursinus
vocavit, jussum esseoccidi, requeipsa
fuisse
.

pOnOS,
uirnsr

l.hrniniim

u/ino
A/irili.

,nni
/\o-

Murlm

rrl

sn/ /hccmh/i

tunoocoisum

wnderecte consequi videtur, Sa/nctA necem anno 678 esse affigendam. Si enim hsec in annum 679 differatv uenserit, Leodegarium,

vembri forte esse occisum, sic enim is,cumcerte necatus s/i nntr Leodegarii Vra/nslatixmem^ interfe>
rius foret

duobus annis totidemque


vel

ci/rciter

mensir

bus post nrrrm Leodegarii, quod tempus a

m&n

proutex

am diotis facile

est

colligere,

wno am-

plius annopost

synodumanni &lBesseinterfectum,

Vovembri ormi68i ordvne retrogrado computatum perducit ad annum 679 ad mensem


circiter Septembrem vel Octobrem proveotum, ac proinetiamsicconsequens erit ex Sigeberto cum

Decembri

Tantum autem temporis spatium inter Sancti necem etprsedictom synodum pati non videtur illud non post multum temporis ab eadem synodo elapsiim,
iii
iii

Leodegarins,

teste

Ursvno,

/uii sublatus, nr

proin apparet,

de medio necem ejus ani

bm,irupins nnsh/s coliato, Leodegarium non anno678, _?ed679 esseoccisum. Nequit ergo partvm ex his, n partim ex illocolligi annus, quem Leo-

degario

no&lBdebere
C
auii.i
'" col.
.

innecti. Scriptores Gallix Christia

Wa
esse

sequatur,

qui

ribi

\Iabillonium

sm uh n Benedictino

emortuakm statuimus, imocum hincconSanctum, m ostendimus, awno 07'.)

innotatis

pag.lQhprslucentem habuere, tom.1V 354 putant, partvm ew anonymo et Ursmo,


ea>

necaium, Sigebertichronotawim hiccogordese- P """ nh ni/iinicnlu. i/uihus Leodegarii luurlcm

partin,

Sigeberto cotligi

posse,

legarium

vere occisum fuisse

awno

678,

quem

hic

tualem etiam statuimus. / n illonm, quo it pro'"'"' nituntw, ratiocimum Ulerque fanonymus etUrsinus) EbroJnum obtruncalum
:

anno 678 jam ante afftoi, tum ob chronologicm apud omnes nunc receptam, juxta quam Leodegarii mors eidem anno 678 imectitur.

luisse

asserit

tamsacto

paeneannorum
1

trium Ebrolnus purro exstinctus est anno Tbeodorici nono ex Sigeberto, Christi 081 sanclus Marlyr capite truncalus est anno678
:

passione

S.

Leodegarii

spatio

% XVII. Sanclus post nioi tem

11

yerumquamquam id quod laudati '" """"" ntendunt, partim


t

scHptoresabex

miraculis inclarescit

honiti-

*U,partimea
f^djuxtaanonymu
"""

anonymo

Sigeberto colligi forte possU

rum famam impedire


tur

^oumSigebertosolumcompareturPrienniumfere

Ebroinus,

tUrsinumapassioneUoi
effluxit ; fieri

infeliciter-

Uegamantenecewi Ebrovni

Pta*'**mdm

tamenid

queanno081

occiditor.

Sigebertoaliaetiamcon-

mantmanonymietUrsiniasserta.SienimEbreyi, nusf utSigebmus notat, evstincm sii Theodorici

ganum non anm 678,^679

Iwepoohaoumaliis asserli WrnietUrsmicom) lta comequividetw,


fuisse

yjurmm/mn,/,,,,, Ebroinus

nisw

Leode-

|?"

ua
'

"'
;

""'
,,

fuit,

ut LeodeChilderico
.

^^.d

*o

superstes

necis

,"'''

necai

"

"";

'"' v

f^toorederetur,itaverosimilitu
sublatus
rr/mi/ir

^>Sa7u>tusjamevivis

""

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


crimine
se illo

121

inn
Et vero

injustenecatrusfuis>>>< asiuto

volebat,

et

ne a'

quoquam scirentw,

oredcrenlvri..

putaretw.

vafro artes

que,

metuebat.
citato

fallacia non deerant, quibus forte ab hominum ""/'"' cognitione removere potuisset Sancti
toi
//,s

proxime
degarii

num. amonymus. [tdum Ebroinus Leo-

Innuit

iterum hsec omnia

n.

gloriamapudhomine itaimpedireconatur

innocentiam. Verum hanc ipse Dominus brevi


'"'

aut exstinguere, ipsemet inopmato ewstinct


a

\Aote&n\fa,mulumpaVratisconteex iU quisque facile potuerit inteU


exstitisse,
itla

pHm

staVus
ligere,

est

ut

fere
ta

rte scilicel nota cui fortunas eripuisset, vitametia

cumomnes
cogi-

Sanctum minime reum criminvt


nostei ex relatione
in

ms.

Valesius

tom.UlR
ad num.
54,

oujus obtentu fuerat occisus. Hiracula

anosub-

Francit
r >">
'' ;

arumpi
' i

onymi
|

nosVri

nymus
missa

[udulfi a
51

\i

56

ahens, partim inter-

generehis verbis num.


et

commemo
detentas

pretans,

Qui venerabilis Marlyr (Leodegarius) mullas lurbas


lan.LriK

rem sic exponit Francus optimas, qui tum funclionem Qscalera obibat, pecuniam publicam
interceperat

ntiiim

divrrsis

infirmitatibus

Quam prsdse
niiii

ssevitiaeque

occasionem
|ir;i'

venerandas orationes sanavit, claudis etfam gressum dedit, caecis lumen Iribuit, obscssos daemonibus mundavit, multisque virtuejus
;i

venientes

ad

naCtUS Ebrninus,

(.iiiiiilni>
:

Inv

'n-

siiis

possessionibusque

spoliavil

nec

contentus

hac

multa homini insuper graviora minabatur.


Intelligens

tibns in hiijus

[oci, in quo Sanctusjacebai sepultus, venerando habitaculo emicuit. Subdit deinde eodem iiiiin in particulari miraculum, quod, implorato

itaque optimas,

nudo jam
et

sibi
1

mortem cruentam,
inopinantem
lalci

aul saltera inops exsiliura

immiUoitei

nere, a desperalione

animum

sumit,

Leodegarii

patrocvnio,

sditui

e>

clesicE

patratum est m favorem Sarciniensis, m qua Sanctusjacebat

interflcere

constituit.

Solebanl

Ebrolnum Eum
in

io mfe-

diebus

Dominicis

matutinis hymnis, qui


interesse.

sepullus, additque

num.

52,

/"/" evenisse,

>><

prse-

ecclesia decantabantur,

Die

ergo Domi-

clara beati

Ylartyrh sanctitatis

fama magis magir


/>uu/<>

nica

sque percrebresceret, hancque Ebroinum


13

post

facta

ad Sanct

iju.r dciiiile

mirral,

tumulum miracula non latuisse. mnuunt Ehrninum ru <>rc ,/c

ante Iucem ad ostium Ebrolni egressum armatus, ul ad Missarum matutinarum sollemnia proccdentem oblruncet, vixque egressura limine cx improviso prosiliens interimil Bum in

mane

observat

mvraculis

Leudegarii

lateque yparso

non

parum

invocatume patratis longe fuisse convmotum, Eo

modiim Ebrolnus, qui gladio multos


gladio
l.iniis
''i

interfecerat,
Infelix, qui

ipse in capite percussus periil

fere ejus recidit narratio.

Ehromus exCltllt

?G1

Ebroinus sive reipsa dedicti rumorispi


si\ >

mittil, qili
i

brescentu veritate dubitaret,

saltem miracula,

bonoribus auctus, et in loto orbc fama nnti^siiim-. ilum non vull inimicis parccrc, dum injurias suas umni ralione vindicat, magnusque s.icerdotcs
ac proceres crudeliter interimil excelsam,
.

in e
Il-n

inqu/rnt.

t/liriln ii.iIii:

giueorfLeodegarii htmulumfieriaudiebat, exactiori nniiiiii ouperei habere perspecta, fidum hominem


n,
/

el

quanta

nemini antc Francorum fuerat, gloriam atque potenliam


scniii
s.iciii/

Siincii Antistitis

tumulum clam

submisit, qui

in rei veritatem
ici
\i

inquireret, certaque
ille,

adse

cum vitaamisit./to Valesius, utjam onymo, a quo hic nihilominusnonnihil


secundus
i

dis-

sua
sibi

in

domino suo non absimilis, Sanctum Deumque vrreverentia supremum


speculator

rii

continuator, iui initio

vni floruit, ac provn


sii

cum
i

absetate Ebroini

exitium concivit. Etenim Sarciniensem ecclesia/m ingressus , locumque, m quo Leodegarius jaceret, edoctus, nullam Somcti locique sacri ratinncm habuit, sed superbia tumidus, terram m
hculi
Miirli/rrs
/lcs/iccl u

nn/i /iiiiiitnii abfuerit,

nde

rebus nar-

randissatii exactus, fidem


\

mtegram

videfou mereri
et

inc
\cviii

Ebroini
sic

interfectorem
:

Brmenfridum

cap.

scribit

m
il/c.

pci/c

/icrcu.ssil

rirtu-

atque

profusius

Ebrulnus quoque magis crudeliter Prancos opprimebat,

tcm/jue
/iiclum

ullam mortuo competere


eSt,

negavit.

Hinc

ul

rnfc/is

DeO, ut dj>/iarct, iiiju-

donec tandem aliquando Ermenfrido Pranco minas Bouquetus, negotia facessit seu parat, id est, not
i

iinin silu Saneto//uc su,i illalam u/ciscente,


iic/c,

iH-

insidias molitur, resque


Consiiiu

proprias tollere disponit.

antequam
posset,

Ebrolno visa
perierit,

et

audita

renun-

cum
:

suis patralo, nocte collecta

manu

ini/c

misere
virlutc
.

magno suo malo


1'nuht,
ut

ewpertus, quanta sanotus Martyr, quod amte agno(\

rum, pcr noctcm super eum consurgens, Ebrulnum quo perempto, ad Pippinura ducem in interfecit
Auster

SCere
iiiuiii.

notuerat,
/i.rc

pollerct.

mox

cum muneribus
Valesio
133

suis pervenil

hujus K
n

innniu

atii

oerte insinuat, locb proxi-

narratio
'"'"

probatur.
Ui
r

n>-

enim pra

mc ch/in anonymus, additque num. 53, Ebroinum, audita Dei de homine a se emisso vindicta, pudore suffusum,rem cum nemine, prseterquam cun/ conjuge,commimicore ausum fuisse,ne, crescenteLeodegmigloria,suadeoresoeretaominueir/in
.nllnto.

oitatopag.

Cerle

admodum veni

simileest,

unum hominem,

aulhs consilii parlicipi-

bus, nullis adjutoribus, tantum facmus

terfectumem) ausurum el tam ac tam feliciter evasurum non

facile

exsecuturum,

ruisse

Verum,

sit

fa
i,

Ebroinum non

interfecerit

Ermenfridus,
.

ntsi

ipsa

i,,c

de rc ammt/m/ rcrha

II, s.

,/irr i/c

homine

a se

emi

so evenerant, ita cognitis,


tacito

Sanrtigl riam

Bbrolnus

nequissimus

corde

retinebat,

el

tremens intra se verecundia, praeter conjugem, ncmini raanifestare audebat, ne forte, crescente gloria Martyris, sua, qui tale lumen oxlinguere
cupivit, esset diminuta in populis.

adjuncU non ^"'" Vi hiononedicatsceteris pugnat cum anonymo, c sui socios Ebrolni interfectorcm non habutsse
aliis
'

'""

scelerk M ""'" laud

tem
'
'

s&i

""

'"''

'

'

>

"'"'"

"

""
quo
hic

epocha.
i

Verumquanto

innus,
ea

interfectus est,

optime
et

ntca-

mai,is

i/ic

,/i/sc/,

Ebroinus
ulis

soilicet,

famam

de

colligitur

Leodegarii
inter

pcenaexploratorisuodivinUusmft
Leodegarii
miii/is

ealiis

tem\

e,quod

annc emortuali, huncei Ebroininecem


"'

ex

tur.

ouperet

exstingui,

tanto

cessisse,*
ja\

hm

inva
,v.

ms
ui

parge-

mtea
259 satis innui, at
ostendo
'

oteria

>

hi//u/.

llmc Khr
his,q

rem, qua
L
legaril

suo

num,

maa:imenoxiamputabat,impediretf malumeHam
mtiis csi
c

lucutente^

propno^uo loco Annus Christi 678 ad n Octonunc


hie

iliqua

acula
haberi

h
fuit; Ebr cmtigii paul

-'"";
te
'
i

'" '"'

.'''""'""",

perissent,

c ipse,

perta
vel

vulgassent,
oerte

qu* velpro

, ut
legarii

anonymus m
ea

i.

/uis/.s

habebat

pro falsis

122
AUCTuRK
C.

DE

SS.

LEODEGAHIO
iprilem

EPISG. ET
ac

GERINO COMJTE FRATUIBUS MM.


num.
5
ita

niensi

ad solum
///"
''/

Pictwiense Wanslatvonem,

scribens

B.

proin paulo ante


>e?we

anni 681, omwi

to

Leodegarium sxvilia) excusari


sanctissimi

Ebrolni facinus (exercita in nequit, non ideo

l)

anno facta

sil, utt

^jyrsecedentidocuir

mus, sequentique pluribus docturi sumus. Porro cum ,, n Octobris anni 678 usque ad Aprilem
anni 681 """' '/"" cww dimidto excurrant, consequens est, intercessisse vntei annum Leodegarii einortualem ei Ebrotni csedem annos fere d/uos

lamen vituperandi sunt Audofinus, Reolus, aliique Prassules, quibus arctissimam cum
ea

Ebrolno amicitiam

tempestale annisque sw\) A e-

quenlibus intercessisse constat. Licel enim


nus,
tonsis capillis,

plerique

Ebrolclericalem babitum induisset nihilominus sentiebant, illi liberum ad

cum dimidio,ac

hunca/nnoCh tum, idque paulo ante mensem


proi/n

isti68\ esse

secularia desideria regressum patuisse, quia virconjii-.itus,

\,

rilem.

Hinc

nee uxnris assensu sponl.incave volunlate


deposuerat, nec sacris Ordinibus
ille, et
s(> permiattamen, quod ait liberum Ebroino ad secu-

jam colligas, quod adhuc ante monui, annum nonum regni Theodorici III, cv/m anno 681, mense
Seplembri cvrcUer, mchoatus tantum fuerit, conjwngi non posse cu/m anno, quo negatusesl Ebroi-

comam
seral

initiari. Ita

recte

plerosque /"/" sensisse,

lana desideria tunc patuisse regressn m


senst rr forsitan
ui

ui

quidem
alii

annos vero fere t/res,quos anonymus inter Leodegarii et Ebroini necem intercessis e num. 55
nus',
niiini!,

Audo&nus, lieolvs
"/

ct

nonnulli
o/./wrc/.

non plerique,
i/iii

milii //ui,/nii

^,,,,,

mensibus
o

annos duos vniegros cum quinque cvrciter complecti. Ceterum annus, quem hic

a plerisque ssouli
phis,

Ebroini

vn Samctorwrn Neustrix biogrameminerunt probrmo Lmpii


t

nico
legii

emortualem statuimus, utcumque ex ChroS Meda/rdi Suessionensi, quod tom II SpiciDacheria/ni recentioris editionis vnsermm
ftin/n nnir/ potest. In

apostatce nomi/ne hicprimceps notatur.


/ihrriii.s,

Cert&S. Fi-

Ebromo
srnMi.
ii,l

coastaneus, id, quod'ait

nriiiii/iiti in
tjit.r
ti

eorstat,

eo

enim

sic legitur

nos

Cointms Etenim in Sancti hujusActis ad xx Augusti illustrata sunt,


ei

Anno dclxxm. Ebrolnus princeps Francorum el dux, praBfectus palaiii, el major-domus inlerlectus est.
J

monachus Gemeticensis a/nonymus


itiiiit
i,s

mbsqualis
a Franco- Hndicanmt de palatino ^oconaiur
Co,t"'" x

h,rr

memm
pestifer Ebrolnus, qui

An/no,
lubet

guo Ebroini cxdes


ui

contigit, ita exa/minato^

267

Qum
genere

igitur

nunc nonnullorum eruditorum de Ebroino


ex
iis

rum

pro

nimia

crudelitate

proferre judicia,
dispicere,

queat studiosus lector


vi/ru/m
tet/ris

Iionore fuerat pulsus,

coma detonsa

an

merito,

an im/merito

clericus I.uxo-

illum
colo-

celeberrimwm biographi nostri subinde


ribus d&pingant,
i
>

viuin ingressus, apostata factus, spirilu malignitatis

armatus ccepisset rabidis dentibus fremere super


nobiles sacerdotes et Francos, atquc, consenlientibus sibi plurimis, conlra mandatum Dei rccepisset

<'

icriptorea

265

Pagius

vn

Criticis
sit

adamnwm
lll

681
:

num.

27,

omnu

Ebroino

narrata

mnita tcclera

Ebroini nece,
snl.

pronun liat
gessit

Praefectu-

ram
siil.

locum honoris, sanclus ad eum Filiberlus


pra?dicalionis verba impendit.

palalii

Clothario
ejus

primuni, ac deinde

abiit, et

Theodorico
rapax,
fas

fratre

Ebrolnus;
inimicos

vir

munera magna
apostatam

erudelis,

perfidiosus,

qui

suos

fugulare

duceret, cunclosque sibi suspectos per-

dare VirDci cuncta respuens, ait, esse eum, nec Cbristianum bominem
ei ille

Cumque

vellet,

cum
tyrii

eo

participare

dore; quod

debere

sub Theodorico rege, homine hebeti, perfecil eo licentius atque faciJius, quod, ei inani

existimans,
ferri

quod
liquet

poluissct hoc facto pcr

acumen

palmam mar,

Qomine servato, pegni administrationem in se transtulerat, Remittit deinde ro quibusdam vitiisac


oirlutibus,

obtinere.
uti

Filibermm,
id,

Quibus sane ex verbis etiam ejus biographwm non

.srnsixse

'/uodplero.squesensisse,

quibus

Ebroinus

Coinlms

,,

/ji

erat
ei

prxditus,

Hadrianum
rejudicium

Valesmm, cujus

nos infra

ad hacin

rmat. Puto

iii/iiifiiiiniis,

dubitari posse,

an Ebroinus, qui non

laudabimus. Baronius in Annalibus ecclesiastdcis ad annum 687 num. Ebroini mor~ tem Iwc modo annuntiat Quod ad res Francorum
:

sponte, sed mortis

monachum
svne ulla

evadendx necessitate coactus induerat, sacrosque ordines nondum ad saeoulum, data opporkinitaie,
non potuerit, utabeo
ddxi, qpostasise

susceperat, libere

,,,| ll
i

'

" r|
.

eodem

anno,

maximo malo purgantur


:

Dei offensa reverti


ui

Galliae,

truculentus carnifex, Sanctorum sanguine ebrius, Ebrolnus occiditur tertio namque

cum

provnde,
iKin

anno

sancti

Leodegarii martyrio

trucidalur ab
ecclesiz

labem removere, immerito Cointius conetur. 268 Verum hic scrvptor modvm excedit, dum

jam

ntnomte,,.

Ermenfrido. Gerardus

m
.

Du Bois in Historia ^^narratoinfeliciEbroinieanm


luit viri

."/

annum&JQnum.
sio

:;.

ut

Ebroini

famam tmaconsesti-

/"/.

scribit

Ilabuit

subdit
nihii

ls

exitus Bbrolni
fecit,ul

siliorum

participes,

audacissimi,
sibi

qui

Ebromus suorum suorumque gestorum


pietate,

fW* taceret
misque

summam

matores

viros

in regno poteslalem

doctrina,

ponlificalibus

q^que magnas
vitiis

viriutesplurimis.gravi

n
?
'
j;i:;i

Palatu,

ulu omnia

&

obscuravit, primus oranium prafeetoregiam despiciens auctoritalem suo


coepit, etsi

mfulis a?que prestantes, Chrodoberlum rpiscopum Parisiensem et sanctum Audoenum

RolomagenClolarii

sem
'l"i

episcopum^

quibuscum
rexil.

ditiones

enimanteamagna
Lamen, ut sub ea

Lranquille

pacificeque

Author

cojetaneus,

DraBfecl
'

auctoritas, aon

ea

rnr

rl

abolita

Ptestas

crederenl

eonsiliarios,

omnes

'"'"'

regum.quorum maeisse quam moderatores. Ita

gnum

m
no,

Vitam sanclaa Bathildis scripsit, Clotarii reiii pace conslitisse testatur, incumbentibus
operis
'

id

prascellentibus
Parisiaco
,

principibus,
cl

cbro-

v".v

scriptoreswm recentiores 7"/-" ego ,1111,11 consulere

mm anti
dum
vel

dob(,f 10

"l"^ "I"'
el

seu

Ebrolno

domno Audoeinajore-domus, cum reAudoenus


in

'"""
';''""'"" "^-

""""

moribus ferunt judicium, eum ''< witiz, vel ambitwnis, vel


--'

bquis
s:
;

senioribus.
E,,

Et sanclus

Vita

MCl1

';;!;:;

^iJSL
^nZZ

ner-

consiaiiter

aflirn.at,

Clotarium

obnsse,
,,,va

Um

abapoi
1,11,111.

"' '"
'"

^Smusnihi ^
";"';'"'
l

sinAnnalilmsecclem,

mus,
MfliJ
llll,

dum quiete tranquilleque re^naret. '""".us, ni alnpiot excn.plis jam docuiQon pauca signa sub Clolarii principatu
pietatts,

diem Fra-

MtoChristimnum.l7d

magnia
':'

cum
viros

monasteria
in
aliis

ipsemet

681,

.^aliisque UulocisEbrl totrinUiVur.Etverol

vit
;
i '

:";

aul
'

Pios

^utmMquide

pparet,ri2Z

,h r ,a,;1 '" -Hnnhn.l, ,d Kbroino conli^se, quod vmsin tali Oignitate constitutis eve,| " V ";;

a^dificandis

n c nussas admimstrent,

'

Ul

,1,1,JClJm, |ue

modo
et

res

sibi

com-

odium

invidiam aliorum
incurrant,

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


A
incurrant,

qui

siraili

rortuna
his

gaudere

cupiunt,

necgaudent.
mittai hmc
:

proximeprxOlerque fanonymusnoster et Ursinus)


partibua
Leodegarii,
liberius
in

Cwn

enim

verbis

vmdicore nec nititw, nec vero


ovndicare potuii
S.
.

IDCTORI
C.
Ii.

,,,

8a viliom

in

quia
tiones
tius,

Leodegarium,

<

st.it

Ebroinum

fuisse ille

debacchatur,

quocum
velle

graves

conten-

nihil
rei

Leodegario

fuerunt,

cidetw

Coin-

Ebroinwn iis caruisse pravis affectibus, quibus nihilommus vnfecPumewn fuisse mnuuni annn.nnHs rl rsmus. h.r /llU Vi$ lllis u /frrl ilms
I

autu amplius ab eo, utpote jam timendum.

aliquando ad ersatwn abat, etiam tunc ewercitam, cum


sibi
ot

uem

ulis orbato,

habe-

prSCipui

Irrs

sunl;

,.odrr

hi

srihrrl ,li /,,,


in

Jmo, quod tertio loco probandum est, ea Ebroini saevitia a rti sime etiam probat, cruiirhissimi ingenii hominem illumfuisse. [quoenim,
271
'/' v "
iii
-i

1, ,ln

vmdicts studkim, invmanisque


orudelitas.
,ii.i

abhomine cum

ipsis

primorum martyrum

ty-

ea exercenda

a nlntion \

269
r.r

non

video,

Ebroinwn

wndicore

possit

qua ratione ab iis narvis CoinUus. liquetenim

rannis crudeUtate comparando proficiscipotuerunt dirmimaillatormenta,quibusleob\e%w\\\m b\ /''" oculisj im orbatum affecit? A quo, nisi ab hofalsa illa atrocissimi

vpsiusmet indubitaHs virigesUs,


cu^ idus,

quam
i/n

fuerii hoeos,

nonsct dignitatum

quamque

quos

habebat invisos, supra

modum

minesupra omnem modumcrudeli,profic scij otuit criminu impositio, cujus obtentu sanctum Antistitem, utfamam unacum vita

crudelis.

Utabeo,

eieriperet,

bknnwfere

quod primwn rsi, probamdo incipiam, Ebroinus Luxovio postmortem Childerici egressus, in p isti-

posi linguaeei labiorwn ab'


i i

num

pr.rfrriur.r

nluiii h

mrcm

seu dignitatem

ut restitueretur, nihil sibi

duxii UlicUum.

Regem

Tlicoihn iniiii

iiiiu

riim majore-domus Leude ioar-

Sane haec br< in itastam ferox} tam fcedu facinus, ui excusari illudnon posse, fateatw ipsemetCointius, qui EbroKni tamen scelera ubicumflecavil
i

mem tandem

Leodegarium crud

quealiqua ratione
ciiani prsecvpuede

potest,

mis persecutus, hunc, mcolumitate jurejurando promissa, ad se evocatum conVra data/m fiUem neB faric occidit

conaVwr excusare. Hac

causa Ebroxnusm Chronia lulensiS. Richarii apud Dacherium tom. [\Spici>legii recentioris editionis

illum vero tamdiu aperto bello vequa vi, qua fra/ude dignitatem. quam amiserat, reouperavit. Haec sone invicte probant, ambitionis vitio Ebroinum phirirwm
;

pag. 301
:

tet/ris

xavit,

donec

sane co-

loribus depingitur.
raatri Baldetildi

En

verba

Theodoricus igilur

laborasse

constantque partim cx

anonymonum.
continuati
in

2i
ca/i.

ct

25,
et

partim
Gestis

cx

Frcdegarii

cap. xcvi

Regum Francorum,
:

quibus

superstes regni suscepil gubernaquod cum audisset ille verus simulator, el falsus monachus, nequissimus scilicet EbroYnus, monasterium deseruit, habilum abjecil et ab eodcm rege major-domus regi restitulus, mulcula
: ,

scihrri
sociis

xlv hxc leguntur Leuclesius (su/irrrrnirtr l.hrorno) una cum Theodorico rege et

la

iiiila

his, qui

dudum
inflixit.

suo consilio in eligendo


Inter

rege restiterant,
stabilissimum

omma

autem suaB
illud dete-

quam

plurimis per fugam evasit. Ebroinus


est,

saevissimaB crudelilatis nefanda opera,

autem eos usque ad Bacio viila insecutus que thesauros regales adprehendil. Deinde
Crisciago veniens,

lbi-

comprobalur,

post haec

mum

pontificem

quod reverendissiLeodegarium tantis iujuriis,

tem, data

fide,

regem recepit; Leudesium auad se venire mandavit. Quo facto,


principatum sagaciter
i/>.siusmet

tamque multiformibus affecit suppliciis, ut in ipsa ptenarum argumenlatione, paganorum quon-

Leudesium
recepit.
ub imn
oriico

inlerfecit, et ipse

dam principum
to,

ssevitiam

asquiparasse,

aut eliam
>

superavisse credatur. Plufa hic opus esse non

u-

vtndictas stu-

270 Ostendo nunc, etiam lii/urrc r.r Ebroini gc.slis. cum vindirl.r ru/uduui
fi/issc.
Iii

quibus immanis Ebrolni


r.r j,i i

saevitia probetwr,

cwn

marimc

Imnr
D

dictis satis
is

superque probent dira sup-

Annalibus Mctcnsibu.s Francorum a/pud Boui/urh/in tom. II Scriptorum pag 677 et se:

plicia, quibus
i

Leodegariuui

misenime

affixit

'.iat

nunc
sat

studiosus lector,an verbis /"///'.268

quenti haec leguntur


(Ebronvus)
qui

Suecedentibus vero annis,

recitatis

recte
r ii
iii

Cointius eximai

Ebroxnum

cum

rex

alius,

Theodorious

scilicet,

vitiis, i/ininis

laborasse, biographi

nostri in-

sibi amicus fuerat, Francorum suscepisset imperium, rursus monasterium relinquens, haC bitumque tantummodo tonsurae relinens, monachalem habitum abjiciens, uxore recepta, honorem ilerum majoris-domalus arripuil. Sed

/lUUlll.

272 Utuniur quidem hi, quod absit, ut approbem, duriori subinde atque asperiori bquendi modo, quam par sit, at non propterea falsa sunt,
J quaede Ebroino afprmant. l "i>> nihilominus, nec illis adversatur, Ebroinum, utut ambitioni

placet h

quanlum inonlinate
minislrationcm
scelestius
illos,

et

illicite

illius

ollicii

adet

subiit,

tantum

perversius
excrcuit.

vindictae,

crudelitati,
in bellis

aliisque etiom

vitiis

addi-

ipsius
in

gubernalioncm
primi

Nam

rhiiu.

qui sibi

principalus amissione ad-

pictaic

versarii

fucrant, ita

vila libertateque

persecutus est, ut nonnullos plurimos ac propriis facullalibus

strenuum fuisse, nec omrvi utadeo prope vera de eo pronuntiare videantur auctor Vitae S. Praejecti ad \\v
virum
ilrshiiiiiu
iii,

.hiniiiirn

oprn

nost/ro insertae, et

Valesius tom.

III

spoliaret Quae certe arguunt, vindietae studio Ebroi-

Hrriim Francicarum.
scribo. Prioris

Utriusque
12

verba huc tran:

nnin
proin

iii

plures
ravo

sibi

antea adversatos

sscviisse,

ac

num.
comite

haec

unt

Leodegarius...

Quamquam autem AnnalesHetensesssculisut minimum duobus post .rhiicm Ebroini conciwnati sint, eoi um
\

illo affe Vu

minime

caruisse.

ab de
fol.

Ebroino.

palalii,

alias

strenuo

viro,

scd ia nece sacerdotum

nimis

lcroce,

impie valest,

peremptus,
oo\

palmam
[terum

martyrii
pollet.

adeptus
\

himrii

auctor ex scriptoribus
in

mtiquioribus,

ut

sacrisque nunc virtutibus


illa
:

Po

vero
prae-

Douqurius

Praefatione aw/notat, ea

omnia de-

receplam
uti

(Ebroinus
ex
qui

prompMh
/uirin

quse

annum

087 praecedunt, atqueadeo

feclfiram

novem annis fimo,


annis
letis

jam

disptt-

integram videtur hic mereri.

huc

faririihii perhibent, eruditot

ihihiiim,

Ad hsec, quae um nemo vocat vn admittunturque ad annum 681 wu/m. 62


in

ii s facile estcolligere,

adsummum
potest,
in

septem
satis

iisque
laudari,

m om

gessit.

Vir,

neque

neque abunde vituperari


consilio

magnus
rebus

uh ipsomet Comtio, qui,quamquam ibidem in/nuat,

animo,

providus,

slrenuus,

Ebroinwn

majoratum-domus

rrsiiiuiuni,

non
,

jilurcs sibi ii/ilru

rinihrl.r slinhu, SCd Ut Sihnurl ,psi rnsu lr rrl in udvcr.siilos sieviissc, a vtndicta

gerendis celer, nec umquam cessans, antequam destinata exsecutus esset, laboribus periculisque
inviclus,
et

monasterii

Suessionici

constructione
ac

DE
AUCTORF,
r..

SS.

LEODEGARIO EPISC. ET GEIUNO COMITE FRATHIBUS MM.


Audoeni,
idem,
Drausiopie-

ac
nis,

sanctorum
Reguli,
aliqaaoi
qui

episcoporum

precibus
sua3

suis

aurem

ejus

inclinavit.
Dei
piis

Qui

tam

ii.

/Egiiberlij

aliorumque amicitia
:

conjugis,
et

quam

Sancti

exhortatio-

tatem

teslatus

crudelis

rapax,

nibus,
liaui,

votivis

precibus

victus,

perfidiosus,
re,

Inimicos
fas

suos

perjurio
qui
;

decipe-

se

facturum
Translatio

seu
vero

fieri

quod petepermissurum spo14


ita

spoliarc,
a

jugulare

ducerel

oemini
parFran-

pondit
n
ferri.

rvum.

mcipit

eorum,
ceret,

quibus praefectura
sibi

dejectus erat,

cunclos

suspectos

pen

eret,

el

ciam fraudibus,
plurimis
confugienlibus,
sos

saevilia,

proscriplionibus vexaret:

nobilium

Prancorum
eriperet,
in

ad

Pippinum
u!

supplicilerque

petentibus,

ip-

Quod freligiosas virgines incommode vn ftfWIUlff, 'o ewtra civitatem posito h ibitarej cernens omnu '/"' fn nobilis matrona Leutrudis, quia pietosas eral vidrtur, mentis, animo indoluit, corde ingemuit, quod
274

,.,.

monaste)

,.

es lyranni manibus nem referam, quae tanla

Quid ambiliofuil,

liiin

negligenter
igilur

tractarentur

ancillaa

Dei.

Acce-

Ebrolno

ut

roci-

dens

ad

praefatum

EbroXnum,

virum

piendae praefecturae causa regem una

cum majoreparem

domus
sil,

regiae

armis persecutus
e

el

capere conatus

ac

neminem
?

Prancis

optimatibus
gi ipsi

tuli rit,

imus denique omniJ

imperare

suum, longaque ab iulimo cordis suspiria trahens; heu, ini domine, inquit, quid facere voluimus, ut tanto angore el detrimento Qdeles Dei afficeremus? Nam oon solura hoc morbi est, quod
praesentibus

voluerit
fuxta

malis
est,

et
si
,

inforluniis

snbjacent,

sed,

quam
'

273 Primus

enim

Ebrolnus

sub

nomine

prae-

quod deterius
repeute
peccalis
ril,

quando
aut

hoslilis

impetusdecalamitas, nos

/iturihut Vltiit

feclurae palalinae lyrannidem invasit, el ,, l)l,u:| iposl Balthildis reginaa secessum novissimis
Iharii
lllr
1

auod
Chlo-

superveneril
nostris

improvisa
super

exigentibus,
istae

ingrue-

principis

annis copperat,

sub

Theodorico
dignitatem

quod
insontes

absit;
gladiis

lamquam oves irmocentes


el

hebeti perfecil

eo licentius atque facilius,


reslitulus
belli
in
in

el

advertentur,

velut

nullum
inter-

'i

""

pcene
'''

per

vim
jure

habentes
cipientur.
vice,

tutelae

propugnaculum,
re,

primum
fortunae

eral i
B veral

quasi

palatium
potestate

occupahabuil

Qua pro
Bet

Ri gi

igiiur

sua

quod debuit nobis

eique inani
n,
'

nomine servato,
;ir

regni

adminislratio-

subsidium,

versa provenire ad animarura E utriusque in fuluro exilium et


:

non

bona

ademil,

in

se

transtulit,

summumque
Hactenus
con-

undc nobis
de,
nisi
rei

debuimus Dei
caveatur,

omnium
'"'

mercari gratiain,
ejus

in-

rerum

imperiumu
el

surpavit.
I

actu

incurremus

iram.

primo, utapparet,
ie

secundo

redegarii

Hujus

gratia jubeal
civitalis

clementia veslra praBpararJ

phis, sat

recte

Sanctorum sxcuti vn biograValesius; atlamen quodait, Ebrot-

asylum
gere,
in

intra

quo
et

consistere,

"'"" monasterii puellaris Suessionensis, \anctisVvrginu Haris, constructwne, et amicitia, '/">" cum Audoeno, allisque

cursu
vire.

libeiie,
iiis

sima

ambilum, ad quod confuet ubi ab hoslium insecura ibi menle Deo valeanl seralloquiis

similibus

demulcens

viri

quib\

nctis

sui

iinimam,

coluit,pietatem aliquamessecontestatwm

blanditiisque multis foven?, ad

vo-

possetidvocari
111111
-

in

dubium. Quod enim amdciliam


,

Audoeno, aliisque nonnullk


"'

co-

/'"'""-

">

erai

astutus,

partim

aliquopoliUco mtuitu, partim ex eo, quodepir ''" adversatos aliquando fuisse n mir

lum suum tandem ejiis inclinavit menlem. Quibus ex verbis hoc et prsecedmU rvumero recitatis colligi posse videtor, Ebroinwm unice uxorissuxpm ibus victum, et quidem non nisi aegre m monasterii
puellaris

mesuspicareturt ita ut, quamquam illa amicilia wgwmento sit,Ebrolnumnonomnibus prorsuspiis

SuessionensU constructionem , ejusque deinde translatumem consensisse, ut adeo pietatem


hvnc aut
ciim

admodum exiguam
esse

aut potius nullam


Ve

tamen r partt m longe mmimam forte habuerit, Quod pertinetadprsedicti monasterii Suessimm nscons/ ""' """'"'monaslerium illud Ebroinm primc ""''^""^'""'"^"'/"''"'.w/,,/,,, urbemSuesea
> <

ominibus fuisse adversum,

testatus

queat

<

idi ri.

wm,

utui

sit

seqwum non vxdeat/ur^ omnia Ebrolni opera ni sequiorem partem vnterpretari, hunc ego prmcvpem omnis plane pietatis expertem non fuisse,

vcrc ewistvmo,

"'"'"'"

**"*

'"'"

owm
advertisset
urbis

'

''"

mcommode habitme
"'""-

uirgi7m

tum ex eo,quod amiciticm cwm Audo&no, aliisque sanctis episcopis coluerit. monasteriwmque puellare Suessionense construwe:
1%,

"'""
'"
"''

Et Kni

VMdem

uwor

aui
1

certe
'<<'

idem

translulit]

mautcmfecissevidetur,, tamutpietati '' " moHssux desideriovoluntaohsecundaret,


'

construendwm permisent, kim ex eo, Domini a necaPus sitt cum officium Caus,

tholici

hominis factwt

ad ecclesiam,
illo

'"!'"'

tUorwn
offlciis,

temporum
properaret.
u s"
'-

Etenim

die

in '"
/

VUa
"

ut pro more matutmis mteresset

s.

Drausii

Tn^\
"
''
1

/v
!

-' /

"'"""^ ."'
1

"* ;""""
'"

'""'"" <"^t. uctionis prxdiel "'"" ^tur ea lempestate,

*Vudwsedtia

qua

palatio

habebatu
nec

de sakite viri m ccmmuomnvno desperandum cwm quibusdam pronuntwn. Pro fabula enim habeo

275

etiam,

ut

ijuidquid
taluti
i

tte

nione Catholica mortui


1,1
<

proi im

pracpuu

auod ab

intimus.

idone
foret}
\

m
i

******

non et imer ori-

Chronico narratur, quodroit

i'"'-

oobilissimus,

Jp

z:::
,
'

,,, '"
'.;;

1
'

" ll

>

u \'"^>

"
Dei

;,l

"'"' ,jla

"

OObilissimffi

>"'"""ea
et

ma.roEbromi conorece
t

fabellam, quse vel ex vePustiore scriptore, veltradilione accepta, narratiom "" ls Ebroino illatse apud laudatum Adonemsub'

"""" """" '"' "

um damnatum

esse,

sam

"

w "'

Kial

lllllr

;""

|,

";

,,

'"

Mr

ab

bumili

temporis vir oculis cascatus, unus

timore

simu

;""'
vl

suo

:,:;:;;
,,,n
,

*.
"l

'

,l,
'

m ^uendi
'

""

8U0

,,u,,,,rM
'

h>

>

aut

licenter

-- Z
darel
sibi

amor

quibua Ebroiuus effoderat lumina, in insula Lugdunensis provinciae, quae Barbara dicitur. Qui cum noclurno tempore super ripara Sicannae
illis,

de

locum
l

m,,,

*SL*Z

(luminis orandi gratia resideret, audivil

navi

,,um

, ,,um au?Tpsacum

Jmpelum,

hnpetura
gasset,

contra Quminis insurgentium. Cumque interroquo navigium illud tenderet, vox in au-

el

magna

vi

brachiorum

"husejus percrebuil
,

Ebrolnus estf
:

quem

ad Vul-

,l

,; " 1|;UI1

:;;:

Ham

deferimu9

:::;:;

"!;;
^ 1

ibi

enim

facli

sui poenas

"'
1

Hoc idem viraudivii ad consolationem sui, ut


sciret,

DIE SECUNDA OCTODIUS.


sciret,

425
qua
in

tirent. Tota

quam pcenam persecutorea justorum senhsc, ut jwm innui, narratw fabulosa


proque
/'/

consanguinitatem,
junctus
:

sancto

Martyri

crat conille

AUCTORE

lum quia

ipsius parochia
,

ad ho-

wpparet,
habetur.

tali

etiam

Pagio,

Cointio,

aliisque erudilis

omnibus hodie, idque

mertto,

stii

vero

mirum nonest

putida/m hujus-

ecclesiaslicos adoleveral primo quidem Didone episcopo Pictavensis ecclesias archidiaconus, tum abbas in sancti Maxentil mona-

modi fabellam de Ebroino fuisse confictan mirandu/m foret, si similis furfuris plures foreni confictse,si quidern w, ut Valesius tom. III Rerum
icaru/m p
231 scribit, avaritia, perfidia, crudelilale consecutus est, ul vivus odio esset plurimis,

prinsquam ad episcopatum Augustodunen-

sem proveherelur. Contra Hermenarius, qui


episcopalu
hi
, .

ei

in

augustodunensi successerat, Jure inquiebal hoc corpus debelur qnia


:

miIbi

eum
fuit.
'^'"'

requiescere

aaquum
lnter<

est,

ubi

is

episcopua

nomen

mortui,

tamquam

Marii

aal

Sullse, posteri

exsecrarentur.

Irique

edebal

Vindicianua

praesul

tt

Atrebatensis titulo

possessionis,
iu

quippe cum
Atrebatensi,

sanubi

ctum
caesus

illud

deposilum

pago
,

vmdt tamu comnidunt.An "'"" ,/>" (y

leodegarius)

lueral

jam
jejunia

requiescetet.

^!.',.

Ad

Qniendam
indicta
:

controversiam
el

cum

precipallara

XVIII. Contentio

de cor-

bus

Iribus
posl

schedulis

subter

altaris

appositis,

poreS. Leodegarii,ejusque
ad agrum Pictaviensem ac
deinde ad novam ecclesiam

sacra

Missarum sollemnia,
schedula
boc

minislro altaris
.

tVnsoaldi

prima proei

dui itur
furie

atque adeo

beati

Martyris corpus

hac

adjudicatur.

Ansoaldus
sancti

modo
:

superior,

Audulfo monasterii
cultura

Mazentil

abbati

curam
ibidem

transferendi sacri corporis commitlil


Dei Vif

ut, ubi prius

Sancto
slatio.

exstructam

tran-

sanclus
uti

professus
lucerna,
in

luerat,

eliam posl morti m,


carel. fta

perpetuum emi- E

i/n favorem Ansoaldi decisa est pia illa deS, Leodegarii corpore contentio. Hujusdeinde

(itl

,n/,

iii,

Pictaviensem Translationem loco\ roxv


'

Ebroino.

E
qua
iii

iii,

citato

.'-

anonymo
iin/uii
,

pa/rileT na/rrat

laudatus
Audulfu
i* vi9n '
lii

broino

vivis

sublato,

mvraculorum fwma %
S.

Mabillonius.

Leodego
pui,

indies

ad

tumulum

Leodegarii

279

linu

ii.iii.i

segniter

Pi

numero
nor\ diu

fiebanl, Uberius ccepii


\

vagari, perlataque

exsequitur, accepta regis facultate, qui universis,

m mul
>

ad aulam, ad quani hactenus i metu ./," penetrarat, ad ipsas Tfieoderici


ost

quaracumque sanctum corpus


rat,

transirel,

mandaveijuod
,

in

"

ut

solerani cultu

ubique

bonoraretur.

aures pervenU.
quse

Tum
facta

vero hic

cum

ad/mvratione

raciimi

credenSy facta esse

ad Leodegarii corpus prodigia,


ante
ccepit

omnibus
promiscui
cibus,

pago Alrcbatensi tam clericis quara


\ulgi
el

ad

Pictave.nsem

monachis,

infinifa

ad

illud
et

ignorarat, ex
sancVu/m

ani/mo

multitudine comitante,
vix

cum

cfu-

venera/ri

lauda/re

Antistitem,

accensisque cereis
effusis,
ita

suavitaturo odoribus

quem
,ih

pri/us

putarat

reum

fuisse criminis, cujus

obviam
cedere
divina
ut

ul

ad sacrum feretram ac-

Ebroino insimulabat/ur. Sed, inquit anonymus n n iii. 57 et 08, postquam infelix Ebrofnus viiae
Dnera dedit, quod
sconderat,
buit.

liceret.

Nec
t"t

defuil

honorando
in

Martyri

potentia,

patratis

via

miraculis,
fere-

invidia

dui tus de Dei Servo ab-

quisquis,

quavis

detentus

infirmitale,
niaiiu

magnis laudibus longe laieque percrePosi har igitur ui scrcnilati regis ejusque
de virlutibus sancti Martyris veraciler
(juud
Chri.stus
fuit

trum aut pannum, quo lcgcbatur,


potuisset, confestim

langere

sauitatera

recuperaret.

Acce-

palalio

denti

ad

urbem Turonum

sacrae

pompae obviam
luminibus,
[

pcrco^iiituin,

Dominus ad titulum
i

proccsMl llcrlus scu Tlieotlcberlus cjustlem civitatis

suae laudis

eum
rex

clarificassel signis virtutum,

um

pontifex

cum

choris psallentium

el

admiratione
venerari
Lyranni
ul

credidil
.

ractum,
qiicin raisse
in

el

coepit

vere

et

sacrum corpus usque ad Pictavorura Dnes de280


Vnsoaldus
episcopus, audilO,

martyrem

pcr

accus;itii)iicm

duxil

credideral prius
esl

culpabilera.

Tunc

sanctum jam
sua
Interamni

" ,;
'

'

perlatum

cum

laude

palalio,

quod mullis

appropinquasse
pauperibus
tan
jussit,
et

corpus,

ex

vilia

diebus ab aamulo latuit absconsum. Aderant eo la multi magnique episcopi, quibus tempo
niiii se

promiscuo
in

vulgo

vinum
exhausta
'

suppedidefuit,

quod

vasculis

nequaquam

dd Leodegario
libere

miraculisque
et

adtumulum
sermonem

immo
tc,

exuberavit,
Sedato
esl

quantumvis
ad
a<i

vascula
i,i

ejus patratis
ntibus,

jam

sine metv

crederenlur.

pia

inter

Ansoaldum Pictavicnsem,
et

processum

Vigennam Gelnacum

Duvium venvillam, ubi


sacro corpori,
sanctae

ienne

Ermenwiium
horwm
dum
Uu
de eo
I

[ugustodunensem

Vindicianu/m

Ansoaldus
cujus

cum

suo clero occurril


in

At/rebatensem orta
tr

um
$i

Quisque scilket est contentio. episcoporum saorum Leodegarii cor'


,

contactu

suburbana
Hilarii,

basilica

Radegundis unus
aiter
in

paralylicus
sancti

sanatus,

itidemque
ex

pus ecclcsloE
epi

indica/re contendebat.

basilica

quam unus

'277

Contentionem
58
et

illam

ejusque

deeisi

..nni.

59 pluribus

re/ert

anonymus, quem
Benedictinprwm
:

hujus translationis scriptoribus monasti rii h sanvocal. Ai> urbe Pii tavorum clatum cti Hilard

Brmena.'

Mabillonius
56*3

tom.
i

Annalium

corpus

monachi
sed

Maxenliani

magno numero
excipiunt,
,

ei

in

modum

exponii

Cresi cntibus

comilatu,
iu

majori

gaudio

atque

indies

ad

sancli
faraa

eorumque
mortuo
corporc
palatio
ll(
,

Leodegani tumulum mirai ulis aulam Theodorici, In facile


perlata,
inter

suum

deferunl

monasterium

pastorem quonsuscipientes.

iiiim
ii,i

miiiiii

cum

magna

devotione

Bbrolno,
contentio

dc
exorla

transferendo
qui

ejus
ra

nuiiiis
,.|

miraculorura

modus

in

quosvis

di

bi-

episcopos,

tum

rrequentes

eranl,

est,

tertio his

an-

q U am

martyrium
sibi

expleverat. In
^ir

^nsoal-

quibus incolumitas reslitula est. Uahactenus, anon/ymum scilicct contrahens, Ha~ billonius, qu\ per unum illum sonptorem, qu\
|

es

ffigrolos,

dus

Pictaveusis

anlistes,

magnas

sanctilatis,

basiluamS

Hilarii,

ul

ait,

monastenum
Leodegarn

cornus sacrura
Octobris

deberi
l

contendebal,

lum ob

anonymum

Morl

imhi

Tomus

426
auctoib
,.

DE
intelligit.

SS.

LEODEGARIO EPISC. ET GERINO COMITK FRATRIBUS MM.


id

phwm
cam
S.

Uquei

ex saeculo n
'"'

Bene-

,,

dictino,quo
,11,1111

in

voces basili-

Hilarii

ita

observai

Auctor tertius, qui


est, strt

283 Verum, utut prsedicta clwsula pro genuina,qualis etiam forte est, habeatw^ videtur tamrii, iii ///"./ docebo, t/rmslatio, cujus meminit,
diversa
i/,,

-,,,,.,

r ,,

anonymus Morbacensis juxta Us n rium S.Hilarii vocat. Ad Im


Morbacensis apographo pro
notatur.
tranferiur

monaste-

esse

franslatione

Leodegarii

pago
>

monymi

basilica

monasteriura

basilica S Hlr quod lucubratio,,nn suam ante sseculum x adomarit, a/nte quod S. Ilihmi basilica ad monasterium seu abbatiam
?8I fdcirco

autem

a bicgi

apho

illo

batensiadagrum Pictavu nsem, ac proin mense Mmtio factam esse, ex ead< m clausula non consequitur; imo mense [prili factam esse, probari utcumque posse apparet, Etenim biographi
nostri,

larii

monaslerium

forte

uocatur,

dum

/uiiniii,

pro incompleto accipiunt,


aut saltem

temporis spaiium, quores gestas deid indicare aut

semper.
fere

plerumque
Si

solent,

particula
7

homonymam
diiin

-,

ect \bat,

qu

sseculo

aut simili apposita

Ursin/us,

dum num.

Guilielmiw Aquitanorum ducis


GallicB

fratre, qui secu

Leodegarii
definit,

cum

Childerico amicitiam tribusannis


illos fuisse,

Christia

ta

Scriptores tom

II

vncompletos
significat.
hieiiiiiinii,

addita particula

superstes, in
col,

insigne

canonicorwm collegium
975 in

fuit

pajnc,
nii
iii
.

Idem

facit

anonym/us,
in

du/m

[221

usque ad annum circitei

vivis fuii

'i

quo Leodegariurn
afli/i

monaste

Docet id Chronicon Malleacense. h\ eo Hic (Guilie mus u [quitanoenim h&c leguntut Ju.i ,),,,, Ebulo germano suo abbatiam S Hilarii

conversa,

m/nensi resedisse
fere,

mat,

aj posita pa/rticula

praebuit, qui canonii os ibidem disposuit, quia

infe-

statione

Normannorum idem
.

locus

pristina

mona-

ad biennium incomplektm restringit, dwtwindicat, pro mgue /"////. 55 eadem aa completis habendos essc mnos lres,quos interSan/// nostri, et Bbrolm necem mcdios constituit.
iidem biographi dimidium anni, quo

chorum habitalione desciverat. De S. Hilarii monunc canoni oi um plura nastet io suggerunt tomo proxime ciiato col. 1223 laudati
>
i

supra duos annos integros Leodegarium


Sarciniensi
niii, o

in eoole ia
,

humatu

jacuisse sciibunt, pro

edio
r

mox

Gallise Christianse auctae Scriptores,


a

adquos
lent
et

vneompleto acciperent,

propten

cu/riosum

let

cio

verosimiliter

d etiam aliquo indinotarent, acproin^cuan id non


///,

nonnulla alia ad Historiam


nostri hic
\,i.i

translationis Sancti
[nnotatis

facimt, verosimile
accipi

annum

illwm

mediwn ab
ea

observari,

sed hxc in

illisproanno mediocompletoseupro
invedictse
;

mensibus

edenda adjicieridis commodius locum

cum autem anniduo

integri

nient.

Tantum
ua

lubet

hic

adhuc

discutere

sibus,quibus Leodegarius post


Prmsferretur, Sarcinii jacuit
,ih nni,,,

cwm seo menmortem, antequam


ultus,

translationis tempus, aliaque nonnulla adjunota


prseci}

.\r,

computati

hancjam

facta/m secuta

ovnoquidem
681,

282 Annus,
tensi

adagi

um

poicst
g

negotio

quo Leodegarius e pngo AtrebaPictaviensem fuit t/ranslakcs, facili determinari Etenvm Sanctus, ui

678 usque ad n Octobris provecto, quo fuit necat/us, perducmi ad rm sem Aprilem anni 681,
i

hoc ipso mense

ad agrum

Sancti e pago Atrebatensi Pictaviensem translatio verosimiliter


et

mnc

-\\i

catu.s,

docuimus, dien Oclobris anni 678 fuitneeodemque die in ecclesia Sarciniensi sepulibi

contigit, ac proin

probatum est,quod probari


assei ui,

ut-

cumque
284

posse

mox

tus;

duobus
Ursinus

et
i

autem, antequam transferretur dimidio, ui anonymus num.

annis
50 et

Porro

quod

jam

pertinei

ad alterwm, tnqwnovm
eceiuiam,

quod

mox paritei docturum me


translationem, cujus
oonscrij
tse i/n

prsemonui, videri
clausula
recitata
Vitse
///

um. 22 testanktr, humatus^flcuit. Quare, cum anni duo cum dimidio additi anno 678 ad ii Octpbris provecto perducant ad annwm 681,
consequens ciira
'''
'

scilicet

per

monymum
tm,

num. 282

men-

diversam

esse a translatione Leodegarii e /igo

omnem
e

controversia/m

est,

ut

hoc

Atrebatensi ad ag)
do.

um

Pictaviensem
s

cmno Leodegarius
fuerit
die,

pago

Urebatensi ad

agrum

Anonymui

Leodegarii

rem sicostenad

translatus.

Verwm

non tam

facile est,

quo

quove menseid acciderit, de-

sterium
ita

pauoiores,

termmare. Dubitari enim potest, an ptwres, a/n quam sexmenses, biographi nostrii?i-

dkecesim Pictavicnsem Tra slalione, inque monaS, Maxentii invectione, num. 75 et 76

prosequitw

In

ipsius

beatissimi

Martyris

(Leodegwii)
soaldi,

bonore, jussu

ponlificis

telligant per
'"

medium annum,

domini Anniiias

""
'

q in ecclesia

opera Audulphi,

palris

monasterii,

integros Leodegarium

afflrmmi

iniensijacuisse sepultum, ac proin dubium fit quem mensem anni 681 perducant computati ab mno 678, usque ad n Octobris provecto, mni

s'""

magnitudinis fabricata
aedificium
esl

est

dissimile

domus; cujus fabricae omninm basilicarum consupradictus perruriv volens,


su;e ecclc>i;r

structionibus.
tifex

guo cbarismate
quod
vovit,

ponhuic
saccr-

votum,
accessit,

duo cwm

dimidio,

quibus

jacuii sepultus.

Dubium
ctausuta
.

Leodegarius Sarcvnii nihilominus id minime


Leodegarii per anodedi,

loco

cum omnibus
Kt

dotibus, et
et populi
sepelivil

futurum

est,

turba magnificorum, catervaque plebis

si

Vitse

nymum
genuina
'"'
'

magna.

conscripte
<iit,

cujus

num. 256 initium


>

translatioque, de qua agit,sit transla\treb

''''""',

tcn

ad

sanctura corpus beali Martyris. quse huc non faciunt, adjectis,


ei

quidem cum magnis laudibus Paucis


in

Ms.

igt

im Pu

ta\

ien-

sem.

enim clausula juxta apographum nostrumMs Ultrajectinumsupra laudatum nchabet: Consummatum esl martyryim sancti
llla

nostro UUrajectino apographo,

editione Mabil-

"'"""

Leodegarii

""

e P is copi

Nonas Oclobris el dedicalio ipsius basilicae lertio Kalendas Novembris; Translatio vero sancli corporis medio Marlii mense Qu&
'

sexlo

'"'
1

"J" "''"'

indicant, Translationem, qua de mense \larlu> factam esse, ac proin mdu'""'''" '""'etiam facta fuerii

aperte

ctausuk num. 282 recitai proxime subdatur verbis jam recitatis, quibus Leodegarii, cwm ad monasteriwm Sanmaxentumum aliquamdiu ,m,i esset transla'" :,lln " sacram de novo ewstructam illatio '""""'" per trmslationem, quam mense Marlio
e

loniana

sequitur
h.rr

cum

factam prodit, verosimihter nil aliud intelligitor,


''"""

Leodegarii

/'"'"

^ebatensx Trmslatio, sihsecab illa diversa """ siticlausulaquejamrecitatadebeatha


'

/"""""' mnnurnia Sanrti /// ecclcstom de Mvoewstructamiltatio;acpr infranslath, cujus memimt, diversaessevidetur a
Pranslatione LcoI
l

""" Mproadjectaabipsometanonymcnon autemproposterm s aevi seriptoris addita mento

^niapagoAMaten
U
'''

agrum Pietaviensem
cl,,.ct
l

nl "'

l"'" ,

'"J'"*>;>r,l
priori

.sul.

nllmiir

'"^"""'' patebU,

loco

assignetu,

du

quo

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


quo basilica,
si

427
aliquo, quo
i/

uam
;

in

Leodegai

ii

eawi fuisse

anno

honorem Audulphus abbas construxerat,


niter fuit consi orata
posteriori

solen*

Dominicam
aucto

incidebai

nut Octobris in """ seque recte idem


,

" "' v

AUCTOllK
I

r.

vero mensii

consecrationem

ill

indubitanter

illigat
iricl-

Leodegarii transtatio, cujus memim.it, facta fuit,


ui

an/no ft90,quo diesxxxOctobris


ihi,

m Dom

nu im

adeo

hsfc post

memorake
a< cidis
llla

basili
?e
i

ratio ,

non autem anno 684, ]uo dies


paritci
incidit

itla ">

Domini-

nem
iu,,i

seu dedicationem

idealm
/"'/

proin,

cam

consecratione

certofue itanterioi l.eodci

nL ait,

ab anno681,

\d enim idcirco facit, quod, quosacrum Lcodegarii corpus

garii e

pago

\tn batensi

/.'> //"/<-

nasteriwm
in

S.

Vaxentii fuit allatum, quoque

slatione,
/ii

cujus in ssepissime
paritei

memorata clausula
dcoque
ei

sancti Antistitis

mentio,

anterior,

ab

illa
niiiii C)S'i tres

honorem ad Audulpho al nte ad Octobris


.

divt rsa,
,,,,-

tant/um iiiim

rjjiii.n-i int,

vixqueinira
quse,

ui

idetu

ad annum 681 nwi mecum quidem hii idem sentit at non ita fit quantu/m aa tempus, quo Basilicse ab [udulpho
285 Pagius
in Criticis
;

triennii

spatium

const/rui pot/uerit

basilica,

biographis nostris tcstantibus,


ri

mirae magnitudinis
'"/"

superbse fabricae
,

fuit,

Veru/m

Leodegarii

abbate in/ionorci

Leodegarii exstructw

onsecralio

corpus anno 681


r

seu dedicatio, Sanctique in

illam illatio seu potius

mense Aprili, ut ja/m docuiihus, pago Atrebatensi ad agi u '" Pictai iensem ccepei
fuerit

//

Pranslatio conligit. Ha/ncenim isscri


ilinni vero

tor[anno 693,

transferri,

verosimiliter,

spectata locorum

anno 690

evenisse putat;
Basilicae

verum

milii
in

distantia,
i,i

verosimilius

apparet,

seu

ecclesias

honorem Leodegarii constructae dedicationem \x.\ Octobris gwwh684; Snnri/ veroadillam Vra/nslationem mense )Iartio a/nni 685 accidisse. Laudati
Pagii ratiocinium,
<iu ab
i

quo probare
'/' ii
i

nititur,
o. S.

ecclesis
i

.1 i

//'/"// IIV lll/ltti'

" '""t n

ni' lli honorem


iii
ii
i

Lcodegarii bV/r UUUUCgaiU on-

eodem aH/no "' monastet ium S. M>> cen~ mense circiter U""> jam allatum, q\ o usque ad xxx Octobris anni 684 non tantum anni tres, sedanni tres cum s< c mensibus effluxerunt; "><n video aulem, cur intra triennium sexquemenses construi nequierit talis ecclesia, qualem nniii. 284 recitatis biographi ". " " '" -" << '> "/(' /" nostricommemorant;

structae

dedicationem annoChristi 690


eo fere recidit
.

mc

/>cmin

imo sat vrrosimile apparct, intra illudtem


../../...., ..,,/,,.,, ani /,'i,, iii flli-Q&H iirln 1,1 exstructam spatiwm '/"/"/" ecciesiam fuisse r r primo quidem, quia d/ubitandum non via\
i

rinin.
.

../.,.
:

Sseculo

.,..../..,,

vii,

...,...,.../..,. quo ecclesise

honoremS. Leodegariiao ludulpho abbate


ri.r

ea

Iru-

dedicatto seu oonset ratio facta

est,

nefas erat,

[nsoaldvs, Pictavien

us,
i

ujusjussu Leode-

ecclesias aliis diebus

quam

Dominicis consecrare,
,

Hlam
institerit,

'

iudulphus abbas,

acptoin,
degarii

'"//'

/".//" ri.nisiiniiii

i/mi

Vita S

Leo

ut

id opus,
nt<

quod

in hot 01

>

per a/nonymum conscripta terminatur f '.'-//'/nrlis.r n, l.miinr 111 S. Leinlcj r i.rjnl.r


.1
1

garii
cito
/-'

consanguinei

easstruebqtur,

ad apicem

11

rduceretw

di

w de vero, qui

ctae

consecratio terlio Kalendas Novembris, seu xxx

Octobris die fuerii peracta, consequens est, tzi nn,,,, aliquo accidei^it, quo dies \\\ Octobris

temporis spatiwm exstructa non fuerit, consequens mi, "I /"/'/""'. quemadmodum Pagius wm

in

mno
niiiui

rnriiri

ii',111

Dominicam

Hactenus sat recte i etenim ,1, concilio Csesaraugustano m, quod anno 691 In sanctum el satis cetebratu/m est, ita sancitw
incidebat.
:

slrurlimii

r,,,s

,lrrrn n

/'""/ obsoluta, acproin, ut con~ m m frrr fur,,l 1,1 /"' nSU "'
1

miii,

equia\

m parwm

verisimile
,

ideVui ob

impatiensque desiderium
militer
rh,

quo verosieccle-

venerabile
nobis,

concilium

residentibus
pontiflces

nuntiatum
a Gdelibus

est

impulsi

Aud\
i

bas ejusq\
optarint,

eo quod aliqui

regulam
diebus

veritatis

celerrime perfi
"'/

cwarintque
reliquias,
r-

prastermitlentes,

eci lesias,
,

qua;
extra

pia

siam,
,i/i,i s

-/"""'

sacras

transferreni
scilicet,

insi

devotione
cfs

construunlur
Si

Dominiuoslrum
officium,

Sancti,

Leodegarii

qui,
in.'f.

consecrent.
ad

ergo,

cum quisque
promovetur
qui

CUm rimrl. iimiwMri iu /"


illudque
illustra
.,

-"/"/" abbaS
guotuiie

mortalium
tiiin

sacerdotale
ul io

mortuus

plurimU

mira
*
"

nullatenus patimuc,
jn

reliquis diebus, oisi laoii


.

Dominicis

restivilatibus,

bonoris

iS7

/,,,,,.,,,,

erosvmilius mihi
;si "-/"/"''"'

""""

digni habentur
siastico
:

olficio, in

ordine pra2ficiantur eccledeificata

a.prgdichu, ,,,,!,*, ,,,,,


perductam, eodemqv ecratam. Verun)
,;,,,

quanto magis

ul

sancla templa,
bonorifl-

"

tfuisse
ait,

craas

ab

hominibus

Qdelibus censentur

Pagius

loco

citato

ex

canda,

sine dicbus Dominicis

prohibeantur conse-

cranda? cujusque nos lalium praasumptiones ponliflcum, oon solum sanctorum Patrum cohiberaur
probibeie senteniia, sed propria deliberatii penitus pontificum, in quibusul nulli semus
.

Leodegarius adecclesiam ab Audulpho m,l, /'///


S
,

'

ejusdem
.

ecclesise

dedicationem seu conse-

, rilhl

\am

esse;

quia

scilicet

cumque
praeter

provinciis
certis diebus

constitulis

'

amodo

liccat,

quam ann Leodegarius non citius, ui putat, novo constructam fuit tranesiam illam de
i

Dominicis,

ecclesias sanctas

ejusde
citius,

consecrare.

consecratio

sev

d<

on
9

quam

llnt
,,.

,,''>"">
l

!,
-->nrn,
scd

190

!>

/tarfl.

('''
r
sent.
>

,s

oo
;,i.i.,,

.,,

,,,

";'

., ,,.,,i,
,

5S
:

auampalres regulamveri-

Ut

'
I

>

';.";;"';"
'
'

; ";';";:" ; probet Pagim ,am

ptus

L, prt*n*r
'

laudatw,

;;;;";:
Ecclesia,
>>

Hispanica, sed etiam


e iebratum,

in

ui

ante
dixi,

concilium Csesaraugustanum m, anno,


591
,

ejusdem

ecclesiae

dedicationcm

in

Dominica
mensis Vartius,

diebus,

quavn
/''
:ll

nefas sseculo vn jam fuissi Dominicis, ecclesias consecrare.


''"

peractam, acproin, cum medius s, dies mensis hujus decim

Qua
g
,;,

/"

''
-,

'i'"

'

'

'

/'

'

'"

"'

/""""'"'

clausutam
garii
,,,

Vita

""""" conscriptx Leodetranslatio facta


estt

AuMpho

abbate constructa lertio

novam

ab

Novembris, seu die \\\ Octobrls faerit consecratam consecrata, recte concludit Pagtus,
n das

mno

682 usque ad
.

annum

693 non cadat

Domt-

lhim

autem

sit,

tramslaHonem

anno

428
auctork
c.

DE

SS.

LEODEGARIO EPISC. ET GERINO COMITE FRATRIBUS MM.


eXStruendam ruinra/, summu sn/rmnitnlr /><,,,,paque transferret. Ceterum prima Leodegarii ad

b.

anno 682 factam non esse, consequens est, ut anno 693 fuerit peracta. Verum non video, qua
de causa
:hi

nequeat vocari

in

dubium,

Leodegarii

agrum Piotaviensem, ac deinde


ecclesia-m in

altera

adnovam

novam

ecclesiam translationem die Dominica


lege

esse

peractam. An

fortealiqua cautum <"'/,

ejus/ionorem constructam translatio nonnullaque tam hujus quam illius adjuncta


,

ne ulla plane solemnitas alia die agerehu


ferebat
'

quam Dominica

quz de
doi '"'.

gloria Sancti

posthuma biographi

nostri

fdequidem nullibici mperio. i<> ita forte consuetudo Verwn ab illa poluitjusta de
'
.

oausa reced

vero fuerit

illa

Leodegarii tran-

latiodw Dominica peracta, nondum tamenhinc


consequens
erit,

"i

anno 693

certo acciderit.

Ad

hoc enim, uti ex


liquet,

mox

proposito Pagii ratiocinio


}

insuper requiritur

utcertum

\it,
;

diedeci-

factam esse id autem, "i iiuiii quidem apparet, sat certum fieri non potest. Licet enim ki saepc memorata Vits Leodegarii clausula translatio Sancti medio mense Marlii facta dicatur, cerVum non est voces illas medio mcnse Martii cum lat tudine aliqua accipi nonposse, ita utduos tresve dies, quorumaliquo

ma

sexta

mensis

Wartii

perquam sane luculenter ostendunt. cul/"iii Sanctis propriwm ei fuisse, etquidem non diu ab nhttit, n /ii/rli/n/s (Irlatum. Iis uutcm jam ewpositiSj ad alia, quse ad idem argumentv/m per ti/iint. quseque iidem anonymi non produnt explananda progredior, utque in rebus narrandis, quantum in me est, ordinem chronologicum quem sequi hactenus sktdui, deinceps etiam ob,

servem, ab
circiter

quae

iis ducoinitium, quse quo sevo, quove tempore contigerint, comperire fas fuit; vero ea> veterum monumentorum scripto,

>"

"'

fide

ad certam aetatem sseculumve, cum


verisimilipudme
,

aliqua
licuit,

saltem

revocare

non

aui

nec

nata

^ue
B

translatio dicta acciderit comprehendant. }

sunt,

nec

porro

debent

288 Addii

qmdm

pagiuSf

mnnuUis Mar_

Henschenio lib. u de Vribus Dagobertis cap. xvi, Leodegarii translationem KalendasAprilis seudiedecima sewta Martiianno-

tyrotogiis, teste n stro

ad certam epocham referri, posteriori loco memorata Commentario huic praevio fmem imponent.

wn

tari; verum hic oppono regulam, quam ipsemel Pagius in Criticis ssepius mculcat,

quamque

tamquam principium
i

habendam, dum Uabillon deanno, quoSS. Audoenus etEligius


episcopi
ita

chronohgise pronuntiai esse ad annum 640 num. 14, relata

XIX. Antiquitascultus Leodegarii ulterius

consecrati sunt,

opmione,

haec

subdit

probatur

vir doctissimus (Mabillonius) et


si

quidem

solide,

cui

in

mentem

venisset
id

totiesque

inculcata,

regula a nobis posita] omni asseveratione affir-

ex Missa, qua in antiquo


Missali honoratur.

massel

depositiones

enim

Sanclorum,

eorum

reliquiarum translationes, et sanctorura Episcoporum ordmationes aliis diebus quam quibus contigermt, Martyrologiis saepe inscnptas esse, tot exemphs in hoc Opere demonstro, ut illud imposterum tamquam piincipium chronologiaa haberi
,

''"

cultus,

"' / """'' /"""' mnes, quide antiquitate u.uadeieod* quo Leodegarius in Ecclesia h noratur, me- 9 imcri-

,l

"'

;'

"-

""""

"'>

J>'

Pagium

tamquam
Sanctorum

c/ironologia principium haberi debeat, tlationes sspe aliis diebus,

minere, hanca Missali antiquoseu Gallicano seu hitw mtali 0l "' qU0: Gothico-Gallicmo,cuiMissadeiUoinj<yribitur,pl%vrir

quam quibus con-

"'""""'"""''"'"'"''"""i"!./;, rrn.jmsl

.\,n/u/-

ttgennt, Martyrologiis inscribi, consequens fua-ta

p/u abbatis de Sancti translatione lucubrationem

nonsit Leodegam ad novam ecclesiam translationem die decima sewta IUartii factam esse, licet die llla nomullis IHarlyrobgiis inscribatur,
'

""""'""' ^riptorem esse debet, utcerUim

quam anonymus
adjecere,
"'" /
/

et

Ursmus

Vitis

a se

tionscriptis
illa

vvr aliud

validius pro

antiquitate

""'""'""'"
:"'";'"'
.'

ac

roinde

""""'< "" wdteendispatescet, argumcntum "i""i. Etenim si Missale illud, quo ab eminenF

cert

saltem non
'I'"'

/ '""'

sitpermedium
sola

>

Leodegarn
'/."""

txpedicta clausula
notatur,
deci-

translatio facta

eidem mensis diem debere inteU IW-CeterumutivcrismilePagw vism mfuit an


1

'

rl

""

Cardmali Bona m suo Rerum Utargtah rum Opere indicatum Josephus Thomasius , rimus """""" fypU Romanis anno 1680 e tenebris in "''"' Vrotulit, demdeque Mabiilonius in sua Litwrgw Gallicana recudendum cwravit, jam

ttssvmo

""
G

<""'>'"" o<"> mter consecratwnem ecclesiL

^'"'r ^ ^^oessisse^
''

Le0de

^tinterSanctiinhamecclesiamt
n
/,,
,

^
'

oAuMpho?bbaZ\

^
]

L
r
f)

s
'

*rpr*dict
""/'"'''

-/
,

nsecrat

"

i>"
l

''"''

/,,,/ .oumidnihil Tus

dm Vost Leoconsequens est, >' Nissam, qua is in eo honoratur, vel multis panter sxculis, vel non diu post Sancti obiVam compositam fuisse, ejusque proinde in Ecclesia >"""> mmmseantiquitatis
/brte

'""'">

*to,

i>no

non

degarn

obitmm,

exaratum

sti,

consideranti patebl
,385

zvwm seu tempus mquirere, przfaumMmale scriptum esse, verisimilius


in
|

ew

merito gaudere. Ju-

quo
est;

"
i

^"'^nonpammconducit.s^sruilur.fnrntnr
>"<(

<""- l "i">,

u,,avnd

Ih.s/mnum. " "


/

<iu l/irun u m.

Martiumprovectoinnectere.

ru , rn

Uturgiam antiquam ordinatai r,;7"'" " "' r >>>,' infra docebo, in Gallm jampenitussxculonono, in Hispania
/
/

srr ">'">
/
'

)iis-

""""'

/" 7
/

'w"'
sit,

ver

*,

''

",

'

" h """""'

oonsequens

quos sone credibil?


i'
i

fi*t

..

'

a^, Anso

'""""'
-

<*ldum, ulut ImnormnJi

srysrii -< :;j: *a


/-.,:,
J

::
::::;, exuvtas,

- "-;
q U0 fine illam

eodem sxculo nono aut ciiius fuisse ''"''""""""'"''^rconri/inulum /uis,r )/,vlf Vnmtgenium,ew q ewemplar, quo laudatm
'"'' ''<"/" ls

" Hupan "i"

'^""^"^^'^tdr/ynnntum.lirlritrtm/n,
ii
t

rul,n,rrr,aii

nlrm M,ssn,r

Gallicanum

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


^ GalHcawum
existat.
ir
i

429
censent,
litteris

antiquum,
7wii
esse

an

Gothico-Gallicanum

scriptus,

ut

periti

quadratis

et

AUCTORE
C.

majusculis, signatns

num. 626, qucm olim


viri

fuisse

B.

non

291

Ccrio

Hispanum,
citat,
lib.

\tabillonius

aiunt
siensis,

amplissimi

Petavii,
a

senatoris
posl

Pari-

ut Bitpanirwn,

qui pro se
ostenilit

Thomasium

ra
Sfl

Liturgiae Gal-

emptnm
ei

vero

regina
folia
in

ejus

deceset

licanse la/udatw pag. 175 et


.

176

fttmc

wioduwi
inquit,

sum.
fine.
tiori,

Desunt
Initio

aliquot
hic

principio
est

in

Thomasius, Gallicanae
./'

ecclesiae,

praetixus

titulus
:

nianu receneo

hoc,

./"<<

ui/iuiiis,

esse

Missale,

comprobat ex
ut

Missale

Gothicum
veterura

el

ex

compluribus
Saturnini
ct
cti

Sanctorum

Galliae
,

feslis,

sancti
Ferreoli

r laiiiik icae

precaliones

excerptffi

sunt,

el

quaedam tomo
noh;rc

episcopi

Tolosani

sanclorum

sexto

Bibliolhecae

Patrum
pag.
15.").

editionis

Ferrutionis

martyrum

Vesontionensium,
urbis

san-

vissim;e l'arisiensi, inserUe

Verba

Symphoriani marlyris ^ugustodunensis, iicmsancti

in Opere

proxime laudato pag.


subditque
-

\i:>

etiam
pius
el

recitat

quc
et

Leodcgarii

ejusdem

cpiscopi,

Mabillonius,
diius

Hactenus
(quod

eru-

sancti

Mariini

Turonensis.

Uiud

etiam

argu-

Cardinalis,

existimans

revera

mcnium dcsumit
Rogationibus
in

ex

triduanis

ante Asscensionem

codem

Missali
serius ad

Missa
post

notatis,

sale

hoc (Missale, de quo disserimus) esse vetus MisGallicanum, prassertim Galliae Narbonensis.

qme

in

Galliis
:

inslitulas,

alias ecclcsias

Gothorum
adeo
tus
ut

Hispanicorum
existimet,
et

regno
Missale,

olim

subjectaj,

pervenerunt
sale

immo apud Hispanos

A^scen-

de
esse

sionem rejecla?. Adco ut certum sil, hoc Misnon esse llispanicum, clsi in co rcfcratur Missa in nalali sanctaa Eulaliae virginis et marlyLusitanae,
ut

Cardino.lis

bqjuitur,

vetus

quo laudanon solum


ecclesise

Gothics

Narbonensis,

sed

etiam

totius

Gallicanae antiquae Missale,


bis recitatis innuere.

huncque idipsum
el

ver-

ris

quae

apud
ut

Francos
innui,
ait,

olim

celebris

Verum non solum


sed

/ innuit
;

crat,

patet ex
Ita

Gregorio et ex Venantio

For-

rruih/ns

ille

t'a rdinalis,

apertissime docct
5 sic scribit
:

tunato.

fere,

jam

ex

Tfwmasio
asserti

etenim

lib, et

cap. citatis

nwm.

Cum
Missae

Mabillonius.

Quod autem

nulla

sui

igitur ex

testimonio Hildulni
peculiare
fuerit,

abbatis

hoc

B probahone adduela, iriduanas ante Ascensionem

Gallicana^

quod

cjus

orationi-

Rogationcs serius ad alias ecclesias perveni

se, et

bus marlyrum passiones inscrlaj essent,


rolus rex tesletur,
visse presbyteros,

cum Cain

apud Hispanos post Ascensionem fuisse rejectas, pariim rcruin est, partim sano ensu debet intelligi. Verum est, t/riduanas ante Asccnsionem liogationes serius,

se

ab ecclesia Tolelana adsciprisco et

qui
se

dudum
Missam
Toleti
et

Galliis
:

abolito

ritu

coram

SacriGcium ou"errent
veterem
qute

hinc

quam

sieculo
ait

sm,quo

Missale, quo
//</

manifeste

deducitur,

Gallica-

dc agimus,

exaralum
S0\

Mabillonius,

non-

nam

ei

similem

fuisse,

per uni-

nullas ecclesias venisse. Sane

RomSB n<m

citius,

quam anno
Probatur

num.

2.

a Lconc UIPontificeinstit/ulSBSunt. a Pagio in Criticisad eumdemannum Quod vero ad Hispania n m pa/rticulari


id
uti

versam Hispaniam atque etiam in Gallia Narbonensi Gothorum regno subdita agebalur d\
;

vero nv/m. 6 confirmans

m, qux

de

Missae Galli-

canae

ct

Hispanic;r
:

similitudine

dixerat

ita

perlinet, hodie in rcgno


tiones,
cis,

etquidem,

Rogationum supplicaex decem Directoms Hispa/niillo

proseqw tur
Gallicanae

Caelerum non absurdam neque incredibilem esse hanc sententiam de utriusque Missae
et

Tarraconensi,
maiiiiia

Toletano,

Urgellcnsi, Iterdensi,

Hispanicae

similitudine

praeter

ea,

Valentino, Vicensi, Dertusensi. aliisque tribus, quse


acl

quae dicta sunt, alia etiam persuadent.


velustos codices ad propositum mihi
tinentes
in

Dum enim
pcrquiro,

suat, diSCO, antc Asccnsioneai


;

Domi-

scopum per-

nicam servantur

at sseculo oclavo

vcl

nondum

celebrioribus
lit

bibliolhecis

erant ab Hispanis recephc, vel post Ascensionem

factum est Dei nulu,


rerim,

duos antiquissimos repesin-

Dominicam, ut ait Mabillonius, fueramt rejectse. Tunc enim hi ritus Mozarabicos sequebaniui aulcm Mozarabum teste Edmu ndo Breviario
.

quorum seriem, stylum, cbaracterem,


in cis

iii

gulasquc Missas
ranli

contenlas sedulo conside-

venit protinus in

meiitcm,

Marlene in Tractatu de antiqua Ecclesise disciplina pag. 514, post Dominicam inlra Ascensioais Doln nominicae Octavam haec legilur Rubrica
:

vetus Missale Gallicanum, quia

et illis

utrumque ad amussim
Gallicis

conveniunt,
salibus
ecclesiae

quaa
se

Ilil

luiiius et

tribuit

MisF

visis;

priscis

rilibus

consonant

mine Domini
feria

nostri

Jesu

Christi

incipit
feria
ct

officium

Tolelanaa,
ut

jejuniorum. Observantur
et

quarta

quinta

dotes adscivil,

ex qua Carolus Calvus saceranliquum Gallide morem ab his


;

sexta feria,

et

sabbato antc Penlecosten


Cliri-

celebrantibus discerel

ac

/><>st

pauca

addit,

mum

ad

exorandum
pro
vel

Dominum noslrum Jesum


noslris

stura

peccalis

ac

pacem

impetranet

ex duobus codicibu n se repertis initio prsferre hunc titulum moiin recentiori adjectum, Missale
/"< autem codex i/psum est, quo de agimus, Missale, atque adeo laudatus Cardinalis

dam,
periat

pro

sanctis

leclionibus

audiendis,

Golhicum
vrrin.s

ut veniat Spiritus

Paraclitus el

munda
Dej
et

nostra re-

habilacula,
ijicc

ccclesiam

frequentemus.
sexta
/

jam

recitatis aperte tradit, illud esse vetvs

Jejunia,

hic

quarta, quinta

non tantum Got

bonensis, sed

et

reliquse

liogoPentecosten prsescribuntur, locum ttonum untc Ascensionem, ut lauduins Martene eluim innuit, veruanuhlrr tenent, ut adco ab

ante

Gallicanse ecclesise Missale.

293 Ad h.rr loco lan.r ritato Eminentissvmus Bona : In codice


uti

sic

scri/xt

idm,
Mellini

fi

reginae,

quo diu
propria
ei

Hispanis, ritus Mozarabicos olim scquentibus,

lio-

licuit

benignitate

V.

CI.

Benedicti
Missa

gationes post Asccnsionnn fuerit rejert.r, certumquo Missst in quc proinde sit, Missalc antiquum,

ejus
sancti

bibliothecaj

praefecti,

c-t

Martini

Turonensis

episcopi, ex

tributo

Rogationibus anle Asccnsnnirm dicendSB


al

<>

////////.

noinine

Patris
fuisse

nosthi

quo

suspicor,

hoc
ei

vc

'

Hispanicw ecclesias non esse. 292 Ast, mquies, cujus ergo ecclesise illud on Ca/hran.r antiqitX "rirrrs.r, fl // Missale rsl
'

Missale vel
i

Turonensis
huic

wl

aiterius Gallicanaa

[esiae,

Sancto

specialiter

dedicatas
<>

Gothico-Gallicanae? Cardinalis Bona

lib.

iRerum
;

Liturgicarum
ex
his

cap.

xn num.
in

ita soribit

Unus

Dara ,ii Missali Mozarabico extal quidem de Missa propria, sed sine additione Patris nostri. urbs Twroriensis certo sita (juibus verbis, cum

codicibus

(Missalibus,
exstat
regina?,

qu;r se

invenisse,

nonsit

paulo ante ait) mae Suecorum

Bibliotheca serenissi-

ante

annos

nongenlos

rodere videVarbonensi, iterum de quo aginvus, et m ^nn Hissade Leodegario habrtur, non solius Narbonensis seu
iii

Gallia

tur, Missale,

(int/lh.l

130
auctoih.
<:.

DE

SS.

LBODEGARIO

KPISC.

KT GERINO COMITE FRATRIBUS MM.


Hquam) Liturgiam, cum Gothica
is

n.

Gothirs GallicanWj sedet reliqus insupet Gallica//,/ Thomasius supra laudatus vn fuisse ecclesise
i

quae in

usu

erat

apud Gal-

los,

ab

Hispanis

usitata,

dum

lices

Sacramenlorum
asst rit,

,,nni.

to et

edito,

ii mittU, etiam

Wis-

mtiquam)
Toleti,
fert
1

292 recitatis) dicil illam (Gallwam similem esse Missae, qnae dicebatur
el

cui
> se

Missa de S

Leodegario inscribitur, vetus


ei totius

iu

Hispania

Gallia

Narbonensi.

Pro-

non sotum Gothicx Gallicanse, sed


ecclesia

Galticana
fere,

Missah

hoc

ut jxrobel, iisdem

firmat,

ac

quibus laudatus Cardinalis id afdeinde subdit Verum eruditua hic


:

quibus Mabill nius sut raostendit, idem illud

Cardinalis certo quae similis esl


licana
n.iiur,
,

aberral

nam
nori

liturgia Gallicana
esl

Hissale non es e

Hispanu um,

us adductis,

Hispanicae,

antiqua Galita

hanc addit
teril

Gallii

anum (M

ssale,

de guo hic sermo

sed
(|ui,i

Gothica
usitata

Gallicana,
in

quae

aomi-

item comprobabil, qui

conscnsum animadverGallicanarum synodorum cum eo Gtenim in


Agathensi
celcbrato
in

erat

qua?
-.i

dominio Gothorum
Gallicana
eral

Galliarum provinciis suberanl al vero Mis:

conc.
Alarici

anno
regis

Christi

dvj

et

communis
uon
esl

reliquae
esl

Franciae.

Gothorum
fuit,
id

Gallia

xxn

Can.

xm
Re-

Missa

ergo Gallicana,

quie similis

vel

eadem
vel

statutum
iiii.i

Symbolum
anle
oclo
in
:

ab

omnibus

ecclesiis

Hispanorum,
Gelasiana
appellata
eranl
;

anliqua Gallicana,
quae

iiic,

est,

dies

Dominicae

sed
fuit
,

Golhica
Gothica,

Gallicana,

primum
quia

surrectionis,
tradi.

pi/blice

ecclesia

compelentibus

quia

Gothi

Hispaniarum

Quod hic reperies oam Missa Dominicae Palmarum inscribilur, Missi in symbolj traditionk.
Item Can.
:

domini
isii

uuncupata eliam
Galliam
ex

Gallicana,

populi
Asi
ciiiu

possidebant

Narbonensem.
Gothica
vel

xxx

orationes

vocantur Colel

Gothi
ilia

Hispania a
fuil

Mauris fuere ejecti


appellata

ines
Missali

quo
qu

nomine
l//.\.\,//\

orationes,
Tres ergo

in

hoc
habe-

liturgia

non

amplius

Gothico dici conslat.

jam
esse

mus
Missa
U
'

auctores,
'

,j,iu

Lrurlegarius
existir

rallicanum

mant.

Verum
vationib
editi

Honoratus
-

a
,/

S.

Varia

in

<>

r-

usu critices

Ga

tom
:

III

lib.

dissert.

ing

MuHonoratum liturgiam antiquom Toletana seu Hisponicz similem non proantiqua Gallicana, sed pro Got) cana E seu Gothico-Narbonensi habere atque adeoetiom Missale, quod lihtrgiam illa sequitur, quodque
zarabica.

aui

Gothica

GalUcana, sed
erpo,

Mozarabica

Liquet

in alia

opini

Missam de
tiquoGal
utut

S.

Leodi gario continet,

aitenim pag. 198 in memoria/m revocandum, esse quod Thomasius crediderit, Missate
i""'

versatw

non

ro

m-

ed pro

Gothico-Gallicano habere,

sxpe

Gothicum nominat, usitatum fuisse


ibidem ritus

in

Fran-

flona,

qui

ex ejusdem Thomasii judicio erant diversi ab his, qui n \fissali Goth co a rnuntur
:

m admodum
\

Romani essent admissi,

IwdaPus eminentissimus Cardinalis Thomasiuset Mabillonius contrarium eair

^ane, inquit
cedenli
1

atione
Gallicanae
ecclesiae
rilus

num.

,,;j

laudata,

Missale,

anlequam
admitien
l,

Romanos
mihi

vetus hoc ab eo lon\

sibi nai.siare videtm trincuim Missalia a Thomasio et Mabillonio producta, quorum altcrum Gothicum seu Gothico-Gallicanum, quo de hic agimus alterum Prahcorum tertium vero Gallica-

stiment. At vero

parum Mc

isscrijitor. Cirra

nam
ista

&e diversos
sicui lur

pene

fnon

lene

legitur
l
'

apud UonoraPum) exploratum habeaii

nunoupaktr; cvrcatria t inquam, Missalia,pag. 194 et \%observat, duobusistis


i

velu s

6 illis

im

^ero,

loco

citato

Honoratus, cerante
Caroli

tum
il,e
'

est,

Missale in Prancia

usiialum
illud,

Magni

lempus,

non
G

misse

quod
sed

consiitisse de distinctione, MissatiaponunU utsine solidofundamento nomina tam diversa dedervnt unieidem-

scnptoribus

adeoparum
tei

quam

illa

Th

auctor
illud,

'

hicum
ipsemel

queMissali, atque

ea

appellat,

uno wlo Gelasiano


etiam

quod
ad

'"'

alibi

Gallicanum
est,

'"

"''"'

''"

tria fece-

vetus
fatelur,

nuncupal

Missale Gothicum

lloc

seu

psumenim
ritus
,:

ui

quod multum

"

accedebai

Ua Hotio-

Gothko-GaUicanum, cui Missa de S. Leodegario ^smbitur, Gelasianum esse;jam verocum dem


"onoratvi pag. 194 et tribus sequentibus in eam "/"""""" nopendcat, qux censet, quod Missale,
"'"' "'" iMagt iprincipatumit Galliausitatum, \dem fueritcum Getasiamo, consequem esl, utex F '':"" Hi*sale,quodGothicum seu Gothico""""'""" appcllatur,
'

""" autem
1

contendat, Missale antiquum


a

Gallicanum ad Ron

dinem propiusacce.

U
*?

" '"""' '" i' m Mabilt nius ulLmr9^GallicansinPrafationeetiamcdnI


1

sentit,

iii

Missali
"'

Gallicam

vete

Unm

ex

Oallicano MissahGothico, utpote


''"'"'
1/

mixtum exhiberi; quod de mullum diven b ordine


ootest;
;

aPftamlnGaUia
sal1
.

fuerit

'

"

/ '''

'

"

""'

"'""' ll '"''

Wwaw
"'
'

utadeo velit HonooGolhicum appellaLeodegar

de

S.

'"'"""""'" Mus,quodcertecumiis,qua de Mts'"" Mwmque in eoexpressa statuerecum j"> mdimus componi nonpotest.
t

ante Caroli Magm nnusitatum, sitque proinde

'"'"""""
" lslin ';"sr "

''"'"

"'"'

fdips tiamsatis oitatoait,liturgiam Toi "'' similem, qux in


'

"

""'

'"'

''"'

quod
'

;;"'"

//A
-

// "'"'

"'

ait verbis num. prxcedenti guodminw Gallicanam, quse similis est "
'

'

"''

"""
Ul

"

antujuam
">

,,,,

Gailicanam, ac
esse

reii

>

essi

antiquam Ga
Missale illud sequitur

wantiquum
'""""""'
""
/

Uissate,

guod
non

'""
s

'""

'/"'.

quam
U.

^'"""i.
"'
'

'"""''""""
;

'"

,,

'

"'" Oalli

sestZZc weahao
taLseu) GothL
Mco-Narl

'""
'''''"
r

ego pro certo

Intercessisse

';;"
:"' /
;

rl
;,

;
/

enim usqueadtem" MagnisimilitudinemmU '"" **!***** UPurgiamecimpe


,quisa>culoillo/lo.

Methabve
;''"'""
tinet.
!,
''

./,,

q
/,

m
LeodJgaiio

Zi

";;-".
:

''<"<

'"" "'''"''''" se videre ontiquom istom liLr''"";'

ta

cZ '"
'

;"">"
ssa

"'

h coram
Toletan*

il e<

";'

<

Mi.jM
(Galld
'

f ;'":' ".""*"ardinah m
'

'"'<"
ft

ritum
<""<'
/,/, /

\<

na

"'-

'

Carfinalis BoBa confttdise h.nc

iit

'

s
'

L
'

ntoputesasseri, apud r cap mi, num. Soccur-

''""

tCaroliC

Venn, " r '" ""'"'"'"'

tdclemmRasic

>i^i

habet

Usque
ad

DIE SKCUNDA OCTOBIUS.


\ ad lcnipora abavi
alitoi, divin.i

>.:i

nostri Pipini Gallicanae ecclesiae


vel

agamus; ne

quaelibel nostra diversitas

apud ignotos
.

quara

Romana
qui

Mediolanensis ecclesia,

seu carnales schismatis errorem videatur ostendi re,


et multis existal
io

celebrabanl
iis,

Officia, sicut

vidimus

el

audivi-

scandalum varh

las

ecclesiarum.

rans ab

ex partibus Toletanae ecclesiaead

nos

vcnienles
nuliis

secundum
snrra
Officia

morem

ipsius

ecclesiae
V.<

Dnus igitur ordo orandi atque psallendi nobis per omnera rlispaniam atque Galliam
-

COram
etiam

<l- luaiiinl.

lchrata

conservetur, lemnitatibus
Ofliciis
, ,

unus modus
in
sil

in

Missarum

so-

sunt

coram nobis
auctore

Missarum
Jai

Officia
el

raore

unus
qui

vespertinis
ultra
in

malutinisque
stica
el

Hierosolymitano,

ob

apostoio,

more
se-

oec diversa

nobi

Constantinopolitano, auctore Basilio; sed

nos

consuetudo,
boc enim
ei

una Qde continemur


psaliendi

regno
ul

quendum ducimus Romanam


celebratione
;

Ecclesiam

in

Missarura

antiqui
el

canonea decreverunt,
el

una-

pularit, liliin/iam

ex quo liquet, guod Carolus Calvus aaln/wim HaHicaiia n sv vi,l


illo

quaeque provincia

ministrandi parem

consuetudinem teneat.
298
Licet

qua
,iii

do cora/m
celeb ata

Missa juwta liturgian

autem

dici
ut

forte

queat,
in

hoc

canoni

fuit,

acproin huic Ula

tantum
ubique

prsescribi,

deinceps

Officiis divinis,

similem. Non puto interim, ambas illas lilurgias ita prorsus esse similes, ut nulla iniis dissimilitudo ocourrat, sed hsec mihi tomta non videtur, ut

Missisque celebrandis
s>

sacroru

idem Ordo idemquemodus lamen is tiam omi m ministeriorum seu Missarum divei itaidetu/i
<
i

proinde oertum

fiat,

liturgiam Gallicanam,

tem vetare
iiiiiii

Nihil ultra, inquit,

diversum aul disso-

similisest HispanicsB, non esse

antiquam Gallicaliturgia
illa

in
1

ecciesiastSs
!

Sacramentis

nam,

prsesertim

si

cum Hispanica

non

in

quaelibi
les

noslra diversitas apud ignotos seu

agamus; ne camael

omnibus ewacte congruat Gallicana


similis,

Hispanicse

schismatis errorem videatur ostendere,

multis

memorato^ quod Missam de S Lc idegario continet, passim est obvi Licet enim in hoc Wissali Ordo Missse fere
B ubique
sit

qusein Missali ssepissimc jam

exislat in

n
e

-,,,,,

scandalum. Quibus certe verbis synodus improbat omnem plane in minislei iis

saoris diversitatem, acproin recitato


videtur,
:

canone pro;;

idem, qui

Missali
t

antiquo His
diversse sunt, u{i
ni

seu

Mozarabico, ordtion s

vmen

recita/n

non tantum diversilatem ordinis ipsam \lissarum Hi tis, sed etiam

manifestum quibuslibet evadet, qui Missale unwm ciim altero contulerint, Hisce omnibus consid
tis,

diversitatem.

Triduans,

ut

Quare cv/m in ecclesia Hispanica exdictisnum. '291 potest colligi, ante


receptse

verosimilvus mihi apparet,


quse similis
est

et

liturgiam Galll-

Ascensionem Rogationes sxculo vrn

rum
juo

canam,
esse

Hispanicse,

esse vctus

antiquam, et Wissale, Gallicanum, id est, etiam

Gallicanam de quo hiodisputamus,


in

fuerint, verisimile fit,iUas a provincise Nai ',., m-, nin sin. ante annum salt

Gallia, quse

gara
quod

jugo erepti ad Francoi

um dominium
'/'"" / -

ricmmGothico-

non sit Narbonensis, antiquitus usitatum. 297 Fuse hic indagare libuit, Gallicanumne
g Ull
,/,.

accesserunt, non fuisse receptas, ut adeo Missale,


sit,

Hissam de

S.

Leodegario prsescribit,

oaUicanum

itt,

agimus,

Hissale,

quia

si

Gallicanu/m illud
initio sseculi
citius, reipsa

sit,

an Gothico-Gallicanum, scriptum esse facile


ut

potint
fortc

vui, quo,

mox

docebo, aut

que etiam Missas in Rogationibus celebrandas conttnet, initio sseculi vuu ,/, non ideatui si pro Gothh o-Gallicano
. i

tnduanis ante iscensionem

etiam scriptum esseapparct. Quod si autcm Gothico-GaLlica/num sit, non nte scnp citius, (juam sxculo \uijo
,

paulo

debcai haberi. seu

si

a solis prox inciss

sis

incolisGothorum dominio olim subjectis fuerit usitunc quippe, ut appavri tatum duanis annis Ascensionem Hogatumibus
.

de
iis

i>>-

esse videtur.
,1,1

Rem sicostendo

Annalista Metensis
:

mii ime
>

Christilb2 sic scribit Anno Dominicae Incarnationis dcclii Pippinus rex exercitum duxit

annum

conven ssent,

tUas

Hissali,

si

quod

in

Golhiam, Narbonarnqueciviiatem, inquaadhuc

Saraceni latitabanl, obsedit. Tentatis itaque plurimumlissim.im civitalem capere mis argumcnlis
,

rassent , verosimiliter non mijam ergo Mksale, de quo disserimus, sseculo num scente, scriplum es e, si Gothico-Gallic
sit,

inseruissent.

Videtur

seu a solis

uon

poluit. Custodia taraen ibi derelicta quotidianis


illos

fuerit

irruplionibus

cives

afflixit,

et

per

tri

nnium
de
tota

usitatum. Quod si autem sit Gallicanum vni sorir tat, quo minusinitw sseculi
es e

C bellum
Golliia

Narbonam
hominibus

obtinuit;

expulsisque

ptum

credatur.
ut

illis,

Christianos dc servitio Saraverbis,

299 Etenim
ostend

cenorum Uberavit. Quibusea


annalista
ii, ,11

cum laudatus
lio-

id,quodnum.297 asserui, verum < Viuad* aliqi null


>

iis

asserat, civUatis Varbonensis obsi


co?pisse,

die festo sive Sancl

occurrit
cceperit.

qui
,

in

Ga

sx-

,,.,

,,,

anno lb2

perque triennium durasse }

m
i,

lo

viii

serius

consequens est, ut ejus eecpugnatio, GotJifceque seu Oulli.r Na/rbonensisa Sa/racenorum jugo liberatio anno hmc a aiini) 755 acciderit. So le ctiam affirmant Cointius in Annalibus Ecclesiasticis

^ertinet
/;

Quod vero in partiquasde triduanis ante ad Missas,


coli
.

itionibus continet, sunt


quss
sseculo
illa

illa

in~
til

dubie

de celebritate,

vin

Galliis
fuit
<j

Etenim
S

instituia

primum

FrancorumetPagius
dcclix
referat.

in Critiois

Licel vetus,

vnquit hic posterior,

Chronicon,

ad

annum

dequo mox,ha?c osimile Porro m


mcolis

Mamerlo Viennensi in GalHis episcopo, fioruit;eratautemjamsseculo viado


,

,,
i

Uarum
Gregorio

ecclesias
l

p opagata
'

liquet

id

ea

apparet imnuncise
tempus, illud, quo

Narbnncnsis

ante

,s

Saracenorum jugo erepti ad dominium accessemnt, post p Francorum pi/um semel in concilio Toletano iv, quod anno 633
celebratum
fuit,

molinantee

vivis

francorum cap. mertum institutione ejusque mod


s

w, '" /m ni ""' /w excessit, ei tamen lib. uHistonse Maitxxrv, R gatinnum per S.


etcau
usque
a
n
>

vpo:

Sacramentorum ordinem
\fissas,

Wis

,z

/,,,,

subdil

m (Rogationes)

in

rumque dicendarwm modum novas


duotas.

quse in

Chrislinomineperomnesecclesiasin compun
cordis
el
I

li

introEcclesia Hispanica usitatse non erant, fuisse ita sancitwr : Post Etenimcanone illiusu
Dei Ecclesia fectae Qdei confessionem, quae in sancta qui Cathopraedicatur, placuit, ut omnes sacerdotes,
licae
miiii

conlritione spiritus celebrantur.

Ita

ironensis

sed quod ait, Rogationes

uq

,,,/

statem suam per

//,,

certe,

ut dicta

num.

291

l&iasfuisse & docent, non de

diverQdei nnltate compleeliinur, nibil ultra ;m dissonum in ecclesiasticis Sacramentis


t

etiam, uti ea n Gothico-Gallicams, sed desolts dictis colligas, de


Hispanieis,

nec verosimiliter

fere

'

Dl,
/''"'

SS.

LEODEGAMO
anno

EPISG.

ET GERINO COMITE PRATRIBUS MM.


sarum rrlebratinno.
Ilis

auctohl c B

Oallicanis mtelligendum estt


Concilii
i

vcrbis Carolus innuif,

oam
'*

pto

lurelianensis

511

celebrati

bujupce-facli rationem fuisse, ut, visis compertisque

r&dictai
/,,
,-,,

S Mamefli insHt/utionem susceperunt.


ita

diversarum
ritibus,
ii.iin

ecclesiarum variis cclfbraurl.-e Missa?

quippe Concilio can. \\\u


id est, litanias

statuitui

statuerel,

qualem
sed

alteri

formam prsferenritum sibi

Rogaliones,

ante Ascensionem Domini


:

exislimarel
celeris

Romanum tandem

ita ab omnibos ecclesiis plai ail celebrari missum tritfuanum jejunium in Dominicae

ui prae-

Ascen-

sionis festivitate
ii

solvatur, per
n|icic

quod triduum servi

Ab eo tempore nemini de reslituenda Liturgia Gallicana, Romanave dimiltenda quidquam lentare venil in menlem; necantenoprae

placuisse.

.mcillae

ab omni

plebs

universa
et

conveniat.

rrlaxentur, quo magis Quo triduo omnes absti,cibis

stram eetatem apud Gallos nV prisco illo rilu fuit ulla (cn* menlio aut memoria. Sic recte probal
Mabillonius, Litu/rgiam Gallicanam
penit/us, vivente

neant,
decreto

quadragesimalibus

utantur

//""

antiquamjam

omnes Galliarum ecclesias, qu&Gothorum mio non suberant, paru >>', dubitandum n<*n
ut (idco

gatam
jain

mde
i.\,

/it

esi

certwm

fiat}

esse de

celebritate sse-

s.icii/q

fuisse abroconsequens, abrogationem hanc ciiiii tiu/c focnhis Ciilrusr riris

adhuc Carolo Calvo,

culo

\m

anteriori Missas,

qus de triduanis ante


ea

ewcesserit,
inc

Ascensionem Rogationibus in Missali, quodeagi-

omnino fuisse perfeciam, ut adco induMissale quidem, quod secundum liturgiam


i.iucii.iii
est,

mus,
esse

leguntwi

nihilque proinde etiam

hac

illam

non servus fuerit

quam

parte obest, quo minus inilio sxculi


i

vm script/um
\ii

ciiin i\, iiini

alioquin usui non fuisset,


S.

redatwr,

si

Ga

li

anu/m tfntiqwum
tio

Missa

vero de

OUO

fOfflffl,

V(

^00

Sn

exaratum Leodegario, quam continet, non

i/it

i/

OUti

s.cruh wtt,

Ho-

serius,qua/m eodem sxculo

composita.
nnttqua
.,</.
,,,

nppnrrt, $cri-

billonius

lib.

m
eni\

Liturgise
ita
ille
:

Gallicans pag. I76&ri-

302 Imo
servus,

'"""

stimat

ubi

loquitur:J)e tempore, quo


(Missale, de
<\\

etiam,qui Missale illudnon quam sxculo vm, scripPum esse, pro certo
erit forte
.

t,t ,

scriptus esl codex

quo tractanvus)

habendum putet, quia


quse in
illo

liturgia Gallicana
fuit

wntiaua.
a

badegano,
Q ro/""'
f'

non omnino constat


y
ei

attamen

(brraa lilterarum,

exprimit/ur, abrogata

Carolo

ua puimm

ex Liturgise Gallicanas abrogatione, quae Ponti-

flcatu

Hadriani

I,

regnante Carolo M. ante annos

Magno, Romana/m S. Pet/ri cathedram occupante Hadriano l. qui amno 795, ut PagiusinCrit
probat,vitam
ia
in.s

uongentos lacta
ociavo,
stioris,

est,

apparet,huncineunlesaecuIo
alterius codicis vetu-

nempe ad exemplum
Leodegarii,

Gregoriana,
in

cum morte commutavit. Verum Lir quam antiqus Callica/nse Caronecdum adeo
generatiter

fuisse exaratum, non citius, propter reslum

Magnus

substituit,

sancti

qm
Bi
s

anno 678 necatus


iiiim
iii

esl
/i<

Idem

Sepculo mii

Francia erat stabilita, ut antiqua,


1

na,

iim bus

rum

etiam Gelasiana, utpote liturgise a Gelasio


Pontifice
ii

liturgicarum
bit
:

lib)

anno

1674 a seeditis ita scri\

Dnus ex
extal
in

bis codicibus

Hissale, de

quo quxstio

est)

bibliotheca

serenissimae

Suecorum

Uoma/no conditae non mulPum absimilts, iiiin i abatur, jam penitus Uxidem tunc esset abolita. Etenim i/n descriptioneseurecensionebonorum

reginas

ante

annos nongentos scriptus, additque,

ut perili censent.

Horum eruditorumjudicio,quod
/</,,, (JC
r.i ,st n,n, / n"n MlSicriptum esse, ui adeo tissa

htC

O,
,

imniim. nilul
//

Centulensis monasterii, anno ChrisU 831 facta, atque impressa apud Dacherium fom. IV Spicilegii,

"

Kbro
qui
riani

iii.

capite

/'

'

'" /

tw
"''

legwntur

ista

De
.

libris sacrarii,

"v
1

ministerio altaris
tres
;

Leodegario,

quam

deserviunl

Missales Grego-

continet,

vel

"h

xm

initio

sse-

etiam citius fuerit composita


id

Missalis Gregorianus, et Gelasianus

mo-

Faleor

nihilominus,
"!i"'"-i-

dernis lemporibus ab
Gelasiani
est,

nulla
effici

Mbino ordinatus
verbis spectatis,

i.

ralione,

Missales

ut

mihi

certum

posse

Nihil

" '" quam


sit,

quidem enim obstare

xix.

Qufbus

consequens

nt

liturgia

'<'""

^inus

iden\

initio sxculi vin

saltem credibile apparet, vnitic sse< uli vw vr "/' '"" se > rl eruditorui omnium judicioego ".'/"" noHm. quod m Sancti nostri honorem
/
''

Missale nonnihil servus, scriptum essepotuerit. Utut

anno
iiiiim
cta,
tinir

831 in

Gallicana antiqua *>" Gelasiana monasterio Centulensi obtinuerit, cum


i

ibidem tunc esseni

cedi^quodqucprovndenequisp
C

o certe falso habere

ovemdecim Missalia secundum Gatlicanum antiquum seu Gelasianwm craeaque nonob oleti, non abrogati, sed usi at\ moris, utpote de quibus in prsdicta bonordm

queat, plura etiam,


disserui.

quam

recensioneratio habetur,
rii,

pai forte videbitwt

tamquam

delibrissacra-

Certum interim est, Missale ssepissme diclum non servus, qvam sscuk n
imcribitw ,,/ rtetuncvelcitius (uisse compositam. Rem hanc nunc << ostendo.
:I
.

qui ministerio altaris deserviunt.

Quare cum vn P
//'-

Mmam
"

"'.""" przterlapso, esse exaratwm, ac de S. Leodegario, quse ei

prsfato monasterio usitata fuerit anno 831 turgia Gallicana antiqua, vero absimilenon

esi,

hanc
riter

in

pluribus aliis Galliarum locisusitatam pa-

pen

fuisse, acproin ex illius abrogatione Carolum Magnwm saeculo vin inclinonte, facta
n

tunc

faW/tonfia

(n

P<

debet,

ad uturgiam

imo
est,

non potest, Misnon


serius

de quo hic fuse


rsl
-

actum

quam

"'

'""^

''

, /(i

umversaa
,

GalhcanajinRomanam mutaliotanta
Carolc

" Ulo esse conscripvum.

Solwm itaque certum

Galliae

;!'

'-' >"'

ecclesiarum consensione lactaesl Calvo, Magni nepote,

quam
'""

hancsi riptionem,MissamquedeS. Leodegario, contmet, referendam non essead sseculum,

Missa^

^"f^^^jampenitusobliierataessel Dnde ;in,1,; C alvus "^jusaR anadiscrimenocuSs


'
-

LW
,;i,
'

P^P^et
#

ac comprobaret,

Missam Toletanomore
partibus
celebrari

'^'^"-M.n-v
;

posterius, licet interim Sanctus, ut 300 docuimuSfVerosimiliter jam ab initiosseinii vin, ac forte etiam citius prsdicta Wissa honoratui fuerit.

quodsitnono

"" rivl " H '"

Tul.
v.i,,,,

"'

**

venerant,

^mveteremGa
.

nm
,
,

Liturgiam

cum To?
ep
,

|,,,n

^natem,
ym!tane
i

llia

auctore irfn Constant.nopohlano


,

wZS
1

Bubd

c
'-:

ta a

303 bubet nunc hanc, utpote vet era dum, mitvnt oratio nimeque dubiwm oultus ecclesiastici Leodegario am- qwxdompraUHquitus delati monumentum, lectw um oculis Thomasio ?u jicere, atque utcumque
Nihil exhibet, prsetei

ew mtnam
'"

lliel

describere.

COrflm n bis Missarum


,

sollemniamo^
e
s ,

"" "-i
,

auctore

-"i

"'""^ ducimus Romanam

Basiliu

/'""
'<''
i

caretque

ea,qus Leodegarioswtfproroinde iis qus omnibus antiquis


t

Gallicanis erani
'"/<

commwnia.
lib.
i

ecclesiam

posswnt

apud Mabillonvwm
v,

'"""

Videri

hm
>'H-

ubi )/,,,

GallicansepaTtesewGregorio

Twronensi

'

DIE SECUNDA OCTORKIS.


\

433

Turonensi episcopo,
inn
iinn

alii

que monwnentis singilla-

1'i.rfnln
c.r

/i/

rr.y

nmlrns

i-nmhnlm rlmn.
.

nOmVM
c
-

*'

ewponit
iii

Eas
/,

r.r

Yrln

etiam reoenset kclionem duOSqU6 nlmsr.r NOVO Tr.shi mrnlO,


intei

rc

assumpto Conteslatio
i

quia

hac fideles
\n

mrsum
dicebatui
tegra

orda se hah
its

re

conte tabantur.

hac

iju.r in

singulis fere Wissis Gallicomis antiquis erant

Contestatione recitabatw
.

tiam Sancti,dequo Missa


quse initio Miss
>

diversae,
rri

quasque,

"

festis

Vitx
</

eorumdem
Mis--n',is
;

lectio

prxcedebai
,im,ii

Sanctorum, Passhnis De uni ex


""'-

<

om) endium,
Liquct id
s.
l.-..iic-,i

m-

nmnrs,
nnnnli

ar inn <! nmil n m

rrhnui.s :;r/nssi ""' n

tectafuerat inm rr )//:,,., ,,v

tum
i

ea

multis

aliis,

|i

contestatiom
'/<

Mis.ms, sir

Missa l.c.ilcaratione,
llilroi-

vmmolatione,
io
1

quam nunc,

utpote in Missa

S.

Leo-

gario vnscripta
i/u.r, si

incipii

autem hsc ab
!

Hr, tioni posl

pacem jam "


esl

itata

proxi-

Missn integra rrslnrrl,


et

/nrinir /msl
Gloria
in
,

)im m. subjungi

m
el

lum, Kyrie eleison,


sis

Hymnum
yr

excelra Iret,
llcus,

30G
laudes
i

Dignum
esl
el

justum
libi

vere

Eequum

et

tmmoiatioieu
wntutuiio.

Deo

/".' /"/'
:

Lectionibus
,

pulchrum

nos
r.

bic

et

ubique semper
adtollere
aeterne

En ilimn
f|ih

Suiiillic,

Oiiniipntcii^
tui

;cVni''

"'"'
gratias
agi re,

laudesque

viinm
per

remon,/,.,,

beaii
istius

antistitis
saeculi
festa

Lauriegarii

marjussi-

Uomine
per

sancte

PateT
,

omnipotens
Pilium

Deus,

lyiis
sti,

aerumnas Iransire
intercessionem
ila
111

Jesum Christum
ab
Patris
iciiiin

cujus

annua
:

devdta mente celebramus;


*

noslrum,

Initio

saeculi
'

Dominum, procrealum Verbum


tuum,
i

piebem

quaesumus
luip

ut

per

ejus

plebi
fo-

edilum
iiim

principia
(irhciii

saeculi

tius

conloca- 'anprinci
:

clcincnliap
ul

f.imulanlcm

praesenli

per

terrarum contulisli

ubi
al*

i"

""

veas;
ir/nii

ad

caelestia

regna pcrducas. PerDomisolebat


Praefatio,

bealus
litudine

marlyr luus
saeculi

Leudegarius cpiscopus de
saeculi

num. Oratio hxc vocari

eratque

bujus per

alternas musitationis
Iragililatisque
fcrre

muuiaiionM

quxdam

adhortatio, qua

populus

sacer-

discerplus,
vit.

porhpas

calca-

dote qua ndoque minus,


,ni

/nr

exigendum
<"
ru

quandoque magis expresse diem commonebatur. Iielib.


1

Cui
:

tu,

Domine,
sasculi

amcilium

dignalus
''t

es

ui

pra'>cniis

amorem
:

despiceret,

spondebat, inquit
B

Mabillonius

Liturgise sseilli,

caelestia

adepiscere
tollens,

promereret
te

verumtamen
sequens
,

juus citatse

pag, 24, orationi


Hispanus,
superius

cujus
Missa

crucem suam
Paradisi
dereliquit.

Paslorem
,

ul

'

meminil beatus Abbas

agens de
relatis
:

delilias

possiderel

praDsentia

omnia
*

Mozarubum,

liis

verbis

Prima
exoran-

oralio cjusilcui

Missa? (Moznrahic.rl c(iniuionitionis


est,

erga populum
ilum Dcum.
orutlo allrra

ut

omues ezcitentur
111

aii

Beatum virum Leudegarium anlis'sicnoiui nefandorum consilia corpus nexibus absolutum, ora labiis minuatum, oculislitem!

qui

prr

''

(iuc
1

orbalum.

'xilium

perpetratum,
* '

lubricitalis

Bnd
.
..
.

|M.||I-Il.!llt

|l|lt
,.

30/i
p,,,,^

(luilmmin
qUj
.

/a

iwcoiiectio
"'"''

| 1(

;i

llin

rmlala ni h.rr sr./inlur martyrem tuum Laudegarium


et

saeculi

postpositum, diversis
reliquit
ati.
i

Lormentis
p^r

passum,
pas\

WoLasual

exemplum
sioncm
vel

episcoporum
:

iM
,,

acone
;

probasti,

probalum
dic
:

in

dolore

sus-

ntiam

ct

ad

suam extremum

soiuto.

itae

stenlasU
diis
tuis,

quem
qui

limiicnia

in

caclestibus

gau-

perpeluaa

reslitutus,

caelestia

regna

penetravil

recipere
ut

dignatus es
gloriam
.

praesta

nobis,

famulis

angelorum choro socialur;


bilibus
reliquiaa
te,

non meremur, indulgen


interveniente,
hsec

Qoribus

remuneratur
in

tiam
tur

peccalorum
Per.
ItOC

ipso

adepisci
i/nscribU

Qorueranl
:

coronam immarcisciunde post multaa Precamur ergo Galleis.


:

mcreamur.
;

Oratio

Gollectio

nrm/ir

nmninr

Miss.r

miitmnrs. i/uas

nunc
/i.n

Collectas

(ari. Post

dicimus, sokbant anliquitus voorationem proxime adductam lertioloco


Auililis

omnemque nos famulos tuos ut Domine plebem reminiscentes lalem Paslorem, ejus meritis suffraganlibus, veniam mereamuroblinere peccaminuin. Per Christura

Dominum nostrum.
huic
ton,

Cui

omnes
suciua
"''"'

iissn/nnln,

m>miiiil>us

.itlciciiluiii,

angeli

iVativs

karissimi, Domini
suiiiiiii

u l qui vilani
vontum

anlislitis

majestalem deprecemur, Lamlcj.nii marstii

307 Immolatiom
,,.,/,

seu

Contestationi

tyris translulil ad coronam; per inlerventu * sanctorum Patriarcbarum, Prophetaram, Aposlolorum etMartyrum, ^nachoritarum el Virginum omnium-

dequo dicendo oilw Vasensi secundo, quod anno 529


redebebat
Trisa
est,
%

exstat in

"'"

celebra-

iiim
ut in

canon ordine tertius quo statuitur, omnibus Mississeuin Matuliuis, seu in Q\idr
seu
in
illis,

quc Sanclorum
,:

concedere dignetur

ut

sacraa

dragesimalibus,

quae
,

pro

deftmcto-

praasentis oblatio, quae offertur,

viventibus emendaobtineal
recilatione

rum

commemoralione
s, '"

liunl

semper
tiissa

Sancti s,
qi

tionem, etdefunctis

remissionem
hic

peccapale-

Sanctus, Sancti

ordine,

quo ad Missas publi-

torum
Quoil

el

quorum nomina
ln

cas rJicitur, dici debeat. Et

vero in

am

hic

facta suiii,
ipse

cselestibus
!'

paginis consi ribantur.


c

utcumquc desoribimus, immolalioni seu contesta,

praBst.

bebai ha

oratio recitari,facta
Irsl.

ja,n oblatione, lectisque ei am sacris diptychis, id SanCtOTUm, '" '/""rsl, irrilntis imniinilms lam ram inrnmiiam, ,/uain minrnm nh/nr i/r/ n nrln-

succedere debuissi Uquei rmm nl <r UtulO,

/"''/'"'"'

/"Vr/c/7

mn

seucollectio
snh/iritiir
Posl Sancl
;

qua
i

dicl eirrvmolationi seucontestationi

,,sr,

ihilnr ,/'"/,

SCU OratU)

nim.
ali/iir

in

i/imriim ,,rnlmm
rsl.

n//r,

rhnlni

Snmi/iriiim.
."

s,

non alia haud dubie de causa,

quam

Imir

rni

lut /"'

/n.rfr ral tltulum

ColleC-

quodpost

ter

Sanctus ingeminatum seu post Trisa-

tio posl

nomina.
hiccui

i/mn recitaretui

Ennuncillam
venil
in

uerumqw ''raPoilpaccm
"'"'"
'''"''
'

305 Quorto loco


rt)

/lrrtm

ut '"""

bere

pecloribus
.

sequitw hxc Domine nostris inlattiam beatum martyrem tuum qui


'

aliaoratio seu

Benedictus qui

Dea ta
beati
|li(
ii,

vox,

quam
virtutes
tui
I i

Osanna excelsis. vere nomine Domini. angeiorum -'i archangelorum


quaa

coni inunl

nos

bodie
voi

in
i

pass.ii
|

hoc in Leudegarium per pacis studium hodie


nobis

saeculo
caelestis

commorantem,
aula suscepil

martyris

Leudegarii
lu

un

um
qui

laude

Deus

Paler

omnium,
qui
'

caritalis
giri

debebat,

pacis peccatoribus studium, ejus meritis suffragantibus, larRecitari jubeas in aavum. Per Dominum. uivorum atque jam fideles posi

quoque

vinculum,

el

oobis

veniam tribuas de peccalis, quaesumus, da


'

oblivione
^i,

praelerilorum

facinorura;
'
i

dediPer

-obiivioneni

cum

defunctorum adoblationem memoriamsibii nsrulam m p6 rlnssrnl nh/nr A""' 6St, CUT


.

orona triumpho martyribus posl Dominum nostrum. Qui. prid. Oratio irmt illius, quod in Missali Rorhai o Caw ipU abhlS ///,. rsti/nrarlmnis Jfli

irsumpiium

nisrnhnlii,
,,

Cnllctlu

pOSl

p.iccin.
\

QuatM
im.sl
i

Q Q pndie quam
i

pateretur
Qui.

.i.-,
.

veluti
q

ja,

alialas s,ih,r,/niliii

m mnla Im

./'

oerbis

prid

55

subjt

Octobris

Tomus l

434

DE

SS.

LEODEGARIO EPISC. ET GEJIINO COMITE FHATRIBUS MM.


inquit

subjecta. Verba bsc,


I

Mabillonius
16,

lib.

Li-

Pirmino

B.

turgis Gallicanse cap. vpag.


gelii
>,

ex sanctis Bvan-

prastereaque

Jocum el impensas exstruendo rcenobio amplissimos proventus alendis mo-

Apostoloel rradilione accepla,


[ilurgiis, oisi

eadem sunl

in

uachia copiosissimesuppeditavil, annuentibus Emelel Lulfrido Pralre. Conditum fuit monasterium in honorem Dei et Genitricis Domini nostri Jesu Christi semper Vi ginis Ifariap, S. Michaelis archa/ngeli, sanctorum Apo tolorum

omnibus
nlteia Post S

quod

in

nonuullis

qusdam
sermo
ec fa-

trude conjuge

voces variaut.
308
est,

illud

UUimo

loco

in

Missa,

de qua

hic
:

indicalUT haec oratio, seu collectio

II.

ium
T.

<'-

cimus,
rans
'

Domine,
Ba?c lege

passionem
,

tuam

commemo:

Petri

et

Pauli

et,

uti

jam

innui,

S.

Leodegarii

inmiiiomoran
tei

racimus
veteri

Paier

Jesu-Christe
tradidisti.

qui

martyris. Intelligituridea theodoric

nobia de

novam
beato

Concede
Leudebenein

nobis,
'

intercedente

antistite

luo
*

annuam
.m.inemopa-

gario
ralione
diclio

martyre,
'

cujus
:

hodie
ul

annuae

commemohic

celebramus
super

descendat

lioneni

pro eodem Worbacensi monasterio. Exstat hocprsceptum in (audato Spicilegio ecclesiastico Germania pag. 951 ei 952, et apud Mabillonium in Appendice ad tom. II A, nali/u/m Benedi-

tua

hunc

panem
tui

et
;

calicem
uti

ctinorum

/"-/,700.

transformatione

Spirilus

sancti

Iic

decursum hujus

Cum autem multis, qusein dicenda sunt, probandis confirULudex Mabillonio huc
Prancorum,
nec
viris

benedicendo
ut

bem dicas, sanctiflcando sanctifices quicumque ex utraque benedictiunc sumpseri-

werviat, lubei

integrum transcribere.
310
stolicis
,

mus,

ajternilalis praemium, et vitam consequi rnereamur aeternam. Per. Oratio hsc inscribitur
lectio Posl

Theodoricus
ducibus

rex

apo-

iti

tati

patribus episcopis,
.

non

inlustribus
vel

diplomatt

secreta

seu

Posl

mysterium,

<n,JU,

viris

patriciis

comitibus

diceretwr proxime post


iiin,

agenti-

verba sacramenlalia seu quibuspanisetvini consecratio perficitur. Oraest


t

bus

i;im

praesenlibus

quam

futuris. Si petitioui'

Uonihuic, qua <am recitata


H alia in
Hissa

quseque post my-

sterium seu consecrationem assignatur,

continuo
inU

Gallicana antiqua,

cum hxc
f

bussacerdotum, quod ad proprietalem ecdesiaa devola mente prasstamus, Retributorem omnium luinorum Dorainum Jesura-Christui .\ hoc
perlinet,
i

"'

pruferiuni

ur, prsrfationis instar ante orationem Do minicalem su sed hsec in ea qua de agimus, Missa ob rationem num. 303 adductam deratur, uti etiam nonnulls alise orationes precandi formulx, quaead mtegritatem
,
.

habere confidimus. [^iiur dum el venerabilis vir Perminus gratia Dei episcopus nostris lemporibus cum raonachis suis, Deo inspiranle, pro K\ ingelio Chrisli peregrinatione susce|)ta, raonaslerium virorum in Heremo vasla, qua? Vosagus

n,,v

ejus

requiruntur,
ticulari

qusqueLeotegammentionem inpar-

non faciunt.

appellatur vocatur Vivariusperegrinorum, qui anlea appellatus esl Muorbach 111 alodo fidele noslro Bberhardo comile cum ,HIJS adjulorio, Dco donante, conatus esl conin

pa-n Alsacinsc

in

loco,

qui

'

'

"'

nllodio

fiilelis

XX. Duo monasteria in norem S. Leodegarii

hosae-

cosnobium sanclum ibidem instituei-e inhunorc Dei ct Genilricis Domini nostri JesuChristi semper Virginis Mana, seu sancii
Miet

stituere, vel

chatths

archangeli,
apostolis

vel
',

sancti
et

Petri

aposloli

culo vui adolescente conslrucla aut dedicata.


irem

Leodegarii raartyris cum sociis eorum, ubi ipsi famuli Dei sub sancla rc^ula snlilariam viiam fruunlur;
l

Pauli bealis

sancti

"/. Iienliinim

Aposlolorirn

peliit

P se

stra-,

dr Dei cum

Perminus
ipso

episcopus serenilati

no-

jam

rxnhqmlatem
''"'""
'

eultvs, qui

Leodegario
defertur,

tam-

'""

Bccksia

va

liacrnsr,

c """'"'
;',"'

Ha*moDasleri
oupalui

tiamprobanlduo mona teria in Sanctiho""'"'"" -""'" Wii ea-slrucla, q Mufbachium, o/ Morbacuin. alt
,

nos

Eberhardo comite tale emanare pra3ceptum de omni corpore possessionis ipsius monasteni, quicquid ad pra?sens tenere vel do ^arevidelur, aul quud inanlea a quocumque Deo inspirante, ibidem recle fueril conlatum ^el delegatum, per nostrum pra^ceplum deberem in Dci nomine plcnius confirmare. ()uod
pro mercede nostra
in

nominato Qdele ob hoc nostrum

nostro

seu Masonis monasterium nunDe ambobus hisce monasteriis, prout ,/


spectant,
s

omnibus

fecisse

gnosciteel ad

co
erai"

pra^dictis ut

StonamSanctinostriposthumam " '"' "'""'* '""""".!/


11
''

amus

famulis-Dei lalem

"/

pra^dictos

decretum, nec qui


aul

nullus

visum
est

episcoporum

Prasentes,
ordinatores,

ncc

famulos

'""''"'
'"'

ialtero
. ,/

raerint success res, nec eorura P

'

"

.Situmestin Alsatiasupe-

''Morbacl,,/,,/

Proquocumque
'

qualiscumque judiciaria potestas


ingenio possint
'

'";"'''''''"''"'/""""''""'

u,

u
|

quocumque ordine
ut

""""'
;;,""';;'"

lusinG

'"'

-V
v

'"'"""""""""
steriotom

,,, Uulhusia /-

;'"

11,sn

;,I,,

UI11

a ferre aut abstrahere,

facihus
l,(

liceal

pro

arailia

""."''""'

",'""
ad
"

SpU ,/,.,, ,,,,,,. *P9.mhzcleguMur i


727, ut dicetur)

>W<C ;^Z
quo

QOmine aaunar ^esiderat,eorumfactamdeler lilB


#

5S^JS?V conse ryantes


ljlam
;

Chrisli,

qua

ibidera in

'^etsanctam
privilegio,

proprio

quod

annum
"
"
I

72<

*
s

V/
I
I

: "">
1

;;"

fraabjferma " '"""""" Augi


1

/, co

Divi.e

ityaai
"'
l

construeodo
'"" T " la
1

pX
,

oovo

^
311
in
,;,

^nquillitaie poannl permauere,quianihildecano-

adlaudemDei

^
/

monasterio

WcircoprocaBles tiinluitutalem*nobisbenei

trfa

;;Z' ':
,.

V Sagi "">" lis er

neorutn

;'; "-"""",ani L.averoMuo,.,:

'' Z;
l

vm
?

eiadlP s?monasterio*conque.ierint
q " ud
'

Jam dictus

lale

oster
n

'"'

"**

odosIi
r?I,

*>

-pos,

com

:,:;,,,:;;

uistru-

al.

ulliu.

diue

'

DIE

SECUNDA OCTOIiMS
Theodorici
initlo

435
et

A dine Deo auxiliante cuncta eis prqflciant in augmenfc Vdditur lamen, ut si abbas congrcgalionfs ipsius
;

tertium expresserit, qui

ex

AUCTullK
C. B.

regni Theodorici,

0.

roguvoi

episcopum
abs(I u e

lueril

poslutatus

*,

ut ci presbyleros vel
*

nasterii Ho
ter

guod a no!20affigit,mofundationem ad annum circiI

nl.Mi.-~.

diaconos pro Missas celebrandum

debeat ordinare,
si

724

brandis

merito potuit referre.


est

/.

etiamsi ittud,

commodi accepiione
ecclesiam,

instituat; el

rogalus

quo usus

consecrare

chrisma,

labulas,
facial

gradus

"' absque
si

commodi acceptione
licentiara

quod

Bruschius, pluraque foi-san alia dicti diplomatis Theodoriciani apographa ad modum apographi, quod inlam

ipse

renuerit, alterura qitemlibel pdntificem, qui


baac

sidstico

GermanUe

exstat,

annum
ea

gratis

tribual,
;

habeal

supplicare,

tertiwn
uti

exhiberent,

forent

omnia hac

in

re,

eUlle hoc facere


Jterium,
tandi;

el

nullo

umquam tempore
nullam
babeal

pafo-

ea

dkendis faciie apparebit, pro mendosis v&-

chiae ipsius pontiflcis, in cujus diocesi silum esl hoc

poteslatera

inquie-

rosimillime habenda, ac proin nihil ex iisdem certi pro monasterii Morbaren mnoChrU
sti

uon

ipse,

non archidiaconus, non ecclesias


mittere,

724

afflgenda posset confi

naste-

judices, nec

censum

neque pastum, neque


i

nl.
i

requirerc

bonorem
Et,
si

tdeont.

tus

in rebus monaslerii ai ipere Don audeal '. abbas ipsius congregationis de hac luce vdcafuerit, nullus ibidem de alio monasterio, nec de

civitale,

nec

pro

parentela,

nec ab episcOpo ordijudicis nullus praesu-

neiur, neque per poteslalem, neque pro praemio aut

quolibel

ingenio, oui

mque

rium illud anno 724 fundatum seu constructum non fuisse, <, tissime docetChronicum Hm manni Contracti, monachi lugiensis, qui initio wculi u floruit; illud enim auctoris hujus Chronicon vn edltione t'<<ni^<n,<i ad annum Sanctus Pirminius ob odium Caroli a Theobaldo Gotifridi ducis Dlio r\ Vugia pulsua Eulonem pro se consti-

mal
curu
'a/.pTJvilegium
!I

in

ibidem aboatem ordinare, nec quandocuminstitnere,


nisi

init

abbatem,

el

ipse
in a

Usatiam,
editiom

alia

instructurus
Pistoi
fllio

que necessitas eveneril abbatem


i|i>;i

coenobia,

peliit;

uero

congregatio

<\

melior pars elegeril, secun*

Sanctus Pirminius
sus,

Thielbaldo Gotofridi

expul-

dum

quod regula

el privilc^itis

ipsorum omlinct.

ipsi sibi

dignum
iliinl

conslituanl pastorem.

a-to Cr.lonsi

E(

nobls placuil
nostri

pro integramento vel

eonfirma

stabililatc

regni

innectere, ut ipsum
el

monanostra

Etonem abbatem consiituit, el ipse in Msaliam "i E venil Quare cum monastei ium Horbai ense niir, omnes ei uditos \um condi cceptum sit, du/rn S P us pulsus ex Divit.
i

stefium

sub defensione

tuilione

Dei

'i

augi nsi monasterio, quod triennio abbas rexerat,


in

slirpe regia
sisiere

per succedentla
el

lempora valeal conpublica judiciaria

Alsatiam, alia exstructurus


;

m<<n<i.str,

,,,

adve-

inconvulsum,
|

nulla

nit

eo

autem,

uti

ex laudato

Hermanni Contracti
727 non adve-

potestas, nec

rassehte, nec futuro

Lempore

in curtis

Chronico
nerit,

intelligitur,

ante

annum

ubieumque Epsius monasterii ad causas audiendum vel freda undicjue exigendum


vel
territuriis
noii
'

consequens est, ni anteannum illu steriu/nx Morbacense condttum n<<n sit.Ast,im

praesumanl ingredere, nec (Idejussores tollere


*

al.

quicquid

ut
al

omnihus
de foannis

quicque tam de iugenuis, quam super territuriis ipsms monasterii


et

fle

sen ientibus
*,

auo ergo anno monasterium illud rn condilum


'

fuit

funddtum

dmni*cdmmaunde

314 Coinlius

[nnalibus ecclesiasticis Fra/nco- nteannont


illam ad

iicntibus flsco de

freda,

aui

herebahnus

nnn fumdationem
circo

annum

7::i

refert

id-

"'

poteral praeparare, ad luminaria vel stfpendia super


scriptis

autem

idfacit,

quod extstimet

S.

Pirminiwm

famuli^

Dei, "'

nostra indulgentia ad inteci

grum mancipenlur
aut postmodUn nos

effe&ui,

nolns

regnantibus

tempore succedentium regum, quod


iimmt et

on citius f quamanno7Z0,exAugiensi monasterio Theobaldi Suevix ducif imperio secedere compulsum, in Alsatiam venisse. Rationes porro, cur id
existimel,

pro
*

D'i

timore

indulsimus,

quem-

ad annum 730 num. 3

ita

propbnit:

ai.

quiaquam quara

hoc

noii

prassumal

convellere;

sed

cum

quiete
u.^um UIO-

el

integra emunitate hoc,


auxilianle
l>"',

quod decrevfmus,
ut ha,'c

Super anno, quo Pyrminius ^ugiam majorem dcseruil, cum Crucio non convenimus. Hic enira auctor

inviolabile,

perseverel. Ei
'

annum
in

Christi

septingentesimum vigesimura notat,

nl

prasceplio

erga

<"><>

monasterio

firmius habeatur,

opinione videlicel

nasterium

manus nostrae subscriptionibus subler decrevimus roborari. Theodoricus, res Francoruni, sub data
quod
regni
.,;.
fecil

Pyrminium
v,

tribus dumtaxal annis

Hermanni ac scquacium, qui abbatem augienqui,


leste

constiluunt,
in
-

cum THeobaldus,
Pistoriana
<'i

mense

Julio,

'li''

duodecirao, nnno vn
l)ii

nostri,

Oundulfl-"viila in
obtulit.
;,,,.

nortime feliciter,

Hermanno, Pyrminium

dilionibus

Canisiana,

<'Npiiiit,

Sueviae

praefecturam
Iricesimura

ante

amen. Gerbaldus
nmi nnno
724,
S
'

annum
Theodorici
t

Christi

seplingcntesimura

non

,.,,,.

a0

Oiplomatis

apo-

mm
,,/

u i f S/ dUcrepantias hnil
.

ographumaliud,quod utjam clesiastico Get mania est inserillds

Pyrminius ante illum annum ex Augia serieshasc recessit. Rerum eodem anno gestarom \fartellus scilicet) major-domns odium, U\\\ Carolus
ihierit,

nec

in

mhrgine dvploma

sui<n,<i<'

,,

;
;

nusquam autem
regn i

notdbilior occwrit,

quam

sequebatur, qU o LantfridUm, (Suevte dm Sueviam ingresn on amplius dissimulandum ratus,


i

In
".

lllintl

Theodorici, quo

fuit emis-

us esl cura

exercitu. Cessil
poluil
officiis

lei

pori

Lantrridusel

sumniii

inpriorii
ver0

mn0

,,,,,

notaiur

,,,,,.,,,

Postremum apographum, ex
recitati

grapho anno vir, in posteregniTheodoriciidfactum hunc annum forte etiam


</"
in

quibuscumque

atque obsequiis aniexistimavil


e

mum

Caruli

demulsit.
si,

Hic
in

n prae-

plurimum
mularet.
,

esse,

quos

Suevia

pietate

Theodoriciani

slantissimos nosset,

hos amplissimis
prae

beneficnscu-

divlomatis fam

rartem
a

monatfteriorum

Pyrminius

rr\m<
etiam
a

eiritebat, eral
ul

jam

Germanim Chr
IntulU

log^am

se

editam pag

93

amicitia

Lanffridi
esl

ducis,

et,

acceplior ei

Ltnotamchr

parte dipldmatis, Bruschius; lidel enim h,,,.,.,-,, transcribit.nullam prorsuseti onalogtcam^notitm


i

fieret,

commendatus
^quitanico

Carolo.

redintegrata, statim
bello
i

discessil e Suevia,

qm, pace senoque de


cogitavit.
flliu

seu

Trans-Iigeritano
obnt.

LriiMorbacensis^ Theodorici iv F ,,,- auam


,

Mi

oeditat, initium regni

antfridus paulo posl


Sueviffi

Theobaldus ejus

"
masteriiMorbacensis
cifciter 724
c

,
Tsi,

referat
ui

ad annum
an

n-

,,'

Theod

iipl

tisapograforte

ducatum seu prafecluram successit, el exemplo patris avique provocatus hostem se CaroJi dixlt, acPyrrainiuraabbalem.cuipropteramiciliam ejusdem Caroli ^diffldebat, ei Vug,ensi monastoio
'"

"oa

ipsi

pr*lu*it,

regni

deturbavil

Qutbm

436
AHCTURE
r.

DE

SS.

LEODEGARIO
llls

EPISC.
1/1

ET GEIUNO COMITE PRATRIBDS MM.


\lsn-

in/iin cr Aiii/w c r

""' '"

srrrs\u un/ur

quam
quod,

ul

uni

duci

tota

committeretur

alteram,

d.

tiam non alia deca/usausqueadannum 730 dif~ fcirc, quam quod existi el, Theobaldum, Suevix ducem, ijui Piimi iii i/i cr Augia pepulit, non Go~
tofridi,

Uamanniae duce mortuo, Qlii pjus praBfecluram seu ducatum juxta beneplacitum regis inter se dividerenl [ffert deinde nonnulla, qus manifeste
prol
,/uci
ii,,

Suevia
'i.c

an/no

709 vita functi,scd

am

seu

Sueviam uni eidemque


,

Lantfridi,

Suevia paritei

ducis, filium fuisset

ac

ducatum s u praefei turam non ci tius, ^""m anno IZQgessi se, aum ad hunc usque un/iiin/, uii apud omnes in confesso est, Lanxtfriiiu\

vitam protraxei

it.

i/uciilusi/iic blSUper separata erat, morientium ducum lih intersepro regis arbitrio fuisse parlitos. t um ergo ju.iiu ipsummet Cointium plwes. \lemannis seu s'"<'' ' duces uno eodemque tempore fixstiterint,

n /uissc cniiini/ssiiin

in

,/un,

t*umpor$,qw
'"'

315
S.

>""""

Verum Theobaldus sive Thietbaldus, qui Pirminium ea \ugia pepulit, ab Hermanno


in

filiique

morientium ducum paternam into sehae,1


1

ir,lil,,lc,n.\cu ,/ncutuiii
est,

c ,\rr,

,, I

,;,,.,;/,,,,,., ,,,,

ntracto
filius

Chronico ad

annum
in
fit

727 Gotofridi

Theobaldu

Gotofiidi

vocatur, idque
uti

tam

editione Pistoriana,

qua/m Canisiana,
uliu.ji/c
iiiiiii.
ll<-

evidens

ex

verbis, quae
,

ex

2\'ipii>du.ii. II,:, ,1(1,1, i, ,/itidcm uilGalli, in

m, iii 730 ducatum non tenuisse, licet Lantfridus, qui pat suc Gotofrido,anno 709 vita functo,in ducatum Suevis
i

ducis filium, ante anSuevix, seu potius inSuevia,

versatv/r

idamnus, monachus sancti

successerat,
rit.

non

citius,

quam anno
enim
\

730

e vivis

ex-

Brevibus Annalibus usque ad


'/"- tis,
iii.

annum
Liutfrido,

1044 per-

Yciisiiiiiiiiniuin
et

ea dictisfit,

du

ad annum 715
,

Lant-

</<

Alaman-

fridum
n
in

Theobaldum, cum
r/in fun,

ambo Gotofridum
habucrint, pater-

iiucc

loquens

ait,

cujus Qlius Thietpaldus

niinn 709

lum /niic

S.

Pirminium pepulit. Asi Hepidamnus


,/n,

cum

Her/

munnn,

inter se hsreditatem fuisse partitos,

unnnislci
in

acproin

,.,

.1

,/

,<rn\, s.icn/n \J r/

//,

tu, iiunc.
i/i Suevia usque ad

quam

illum

jam

/'""' inquii Pagius

ab anno 709

annum
est,

ducatum

759,

gessisse,

Hermanno /'" assentiendum videtur, praesertim cum ei adstipuientur Continuatoi Fredegarii apud Chesnium
'.'.

aui toritatis

non

ac

roin

annum

ut adeo ex ducatu Lantfridi 730 proPracto consequens etiam E

non

sit,

S.

baldo

c.r

tom.

Pirminium ante annum illum a TheoAugia non fuisse expulsum.


S.

Scriptorum pag.
7i:>

77:;,

auctor Appendicis
/></,/.

317
citius,

Imo
ulsum

ad
i/c

Phrminium
730,

Gesta

Francorum, ibidem

anno

727,

ac

prow

72]

///,/,//

ad

,,-ustra conten-

annum

quam anno

Annalista Melensist qui

omnes,dum

ex Augia a Theobaldo

dit,sedanno

duce

Theobaldo, Alemannomm seu Sueviae duce lo~ quuntur, Gotofridi ducis filium eum appellant.
Posterioris scripi
siiuiii
ris,

puisse, perst

icuum

fit

ea annis, qui-

qui circa

annum90QOpus
est

absoh

it,

ui,/uc

adeo Hepidamno laudato


haec

antiquior,

verba

huc facientia
rebellante
Dlio

bus s. Pirminius prsefechira u Augiensis abbatise auspwatus est, Hetto vero seu Heddo aut Etho, proximus S Pirminiiineamdemprzfecturam succcss, ,. mi episcopatum Argenloratensem
fuit\

sunt

Eodem
ducia

anno
el

Teobaldo
auxilio
in

motus, comparatis ad

arm

s,

quibus lam

Godefridi

hic,

Alamannorum, Pippinus cum


Dei
in

virtute exercilus sui


virililer

Alaminniam ingressus,
converlit,
el

antequam ad memoratum episcopatum promoveretur, quam S. Pirminius, anlequam ea Augia


retur, praedictae

Ipsum

fugam

ad

obsidionem
illo,

abbatis abbates prsfuerunt.

Etenim
''

Alpium

dem

luri

fogientem expulit, revocatoque riucatum dedit, et ad propria

Walafriaus

SMus
tom.

ejus-

onum Antiquarum

apud Canisium LeII,

remeavit.

parte u

editi

Prioris

vero, quae

jam

recitatis

et

secundi etiam
:

y nptorU verbis fere consonant,

ista

Per

i I.

in

tempus rebeIIanteTbeudebaIdo,fiIioGodfrediducis Pipmus cum virtute exercitus sui ab


ejusdera
loci

Amstolodamemis anni 1725 pag. 206 Carmine de Vmonibus Wettini monachi iugiensis, abbaees Augiae enumerans, sic anit Rhenusab Ausoniis quo ducitur

obsidione \lpiumturpilerexpulitfugientem, revocatoque sibi


ducatu,
viclor ad

Alpibus, asquor

Miscel, iM Occiduis diffusus partibus, ingens

propria

rcmeavil

Dubitandum ergo non vidctur, quin Theobaldus


v '" G
s
'"

'""

''

>

uht, Gotofridi,

Suevia ducis,
:

filius exstiterit

medio suspendilur insula Quctu Augianomenhabens,jacel hanc Germania circa Haecsoletegregias monachorum gignere turmas. Pmu8inbacsauctusconstruxitmoaniapra3sul
Ulius in

:::::zz

j Lantfrtdum,

ZT
'

****
qui,
ut

*.
Go-

Piniimius, lNiiM|ueyivp.,,ipro!,'x (T | ,.

mtei

eruditos convenii

tofhdumpatremhabuit.dqueannomvitafuncto
'"
/

'"'""'"'
c
i

Suevm

annom
"'"'
'"''"'

eumdem annum ducaVum Suem* non tenuisse, adeoque


Pepulisse
'

successit, non cUius, quam essisse,acpi in Theobaldum

Hujusquisquevelil Sanctorum cognoscere vitam Ipsesepulchra petat, satis Ipseprobabil in HornPosteaseplenis praea-dit cursibus Etho [bach

seu prsfecturam

nec

Pirminium
ia

TuncsequiturbinislaudandusGebasacerdos //( '"""" s riptor ipsimet Augm diviti abbas prvfmi s.nii/,, a mnnihil inchQal
''

Fateor,reshincconficeretur
fuits
,,,i

mP ^oulopostS.Pvrminiiex
l

inwnQ

[ugia exIrgentora-

unoeodemquetemporeplure ducesAlamam

WlMnem.Elhonisqueadepiscopatom

quse

Suevia

appellato

"

verum, mquit Pagius loco proxime citato in Criti r:i re io najor eral, quam ut uni duci a Fran?
s
-

prsfuissent

^tiwm quoeorummabbatia
f
/

";' / "

v
<</>,

^
f

^r^ibustotacommitteretur.utjamobservavit Hadnanus Vaiesius lib. mv Rerum Francicarum em ^inresecutusestipsemetCointiusauno693


38
;,

nme

^
/

"/ "

'"-

Mvit-augiensi

recitatis

men ^^dignisdidicent

cvrcumscrMt
f

nabuerit perspectum.

velsaltem

" Un

"

>r|

Mscilicethicauctn,

SMustres
au
')

sic scribit

^mannisetSuevismullapereruditescribitfla^ Valesiu3librovicesimo-quartoRerumFran5 <** m Im P rim |sobservataIterosaIlerorumnomine ,r " miM ,""' ^? 08 *** Suevos tum appellato
d r,anus
uisse.

tantum annos S. Pwminio m Divitff^nsiprsfectwraperversusrecitatosattribuat


;:"'"- s
'

v
,/

""" ""'"" 7:! " num. [leamdem e V r*f ^<~swenntoperperam defxniaL idqueeo

^:''"""

XusinAnnalibus

ecclesia-

afferl;

2J

".

Deinde A amanniam in plures ducatussept 'Sliusque partitionis duas ratioies pnmam, quod Uamannia major visa u

^9^dnecratwnem
"'"""-",,/'//
ccl
1

"' V

solidam, cui idfaciat unlnjuilulrrr, u urlmitn lr


lt

7"" "'
d
' t ' ,

ld0 S "" '" * /us. in, pa "l^duca,-,wl nc,,,ucinsu c,ru,n,l, ,

e-

,nno

Contracto,

DIE

SECUNDA OCTOBIUS.
episcopus
suis,

i37

A Cmtracto, qui Walafridum Strabum secutus, in Chronico suo ad armum 724 ita soribit Sanctus
.

nostris

temporibus
pro

cum

monachis
Cbrisli

Deo

inspiranle,

Evangelio

pein

Pirminius abbas

c.

B.

et

chorepiscopus,

.1

Berchtoldo

el

regrinatione

suscepta,

monasterium
qui
1

virorum

Vehi principibus ad

Carolum (Martellum

scilicet)

Heremo
pi

vasla, qua?
in

Vosac.us appellatur,
vocatur
appellatus
noslro

ductus, lugiaeque insuls ab eo praefectus, serpentes inde fugabal, et ccenobiahm inibi vilam instiluil

Alsacinse,

loco,

in pago Vivarius-

reorinorum, qui ante


in

esl

Muorco

Porro Comtius non aliam ob causam S. Pirminii in abbatia Div augiensijn


tribus annis
1
1

bai h,

alodo

Qdele

Eberhardo
Deo
hoc

ni

nllodlo

mite,

cum
esl

ipsius

adjutorio,
etc,

donante,

ddelii

niodefinit,

illum

guam quod existimet, Sanctum annolUdictam prsefecturam iniisse, eamcitius,


q

conatus
qui,

constituere

De

Eberhardo,
II

utiea ejus Charta


701
et

apud
702

\tabillonium tom.
liquet,

que nan
tniiu.r.i

730 dimittere fuisse


ni-

Innalium pag.

monasterium
Fun-

compulsum, quod quam infiimo fundamento

ense copiosissime dotavit, Bucelinus part. n

jam
si

ante dictis satis liquet.

Cum jam

Germani esa
davitillud

18

ita

commemorai
el

itaque,

non omnino certum,


s
1.

saltem indubie
tres,

S.

verosimiUimum Pirminium annos tantum

(Monasterium

\forbacense) Eberhardus

Sueviaeel Usaliae dux, parwns Warini


an. dccxxvi, (imo

Ruthardi

Alsatiam secesserit, Divit-augiensi abbatem prsfuisse in confesso auin


.

antequam

utjam probatum
Gregorio

est,
11

anm
Pon.

fundalionem confirooante

Max.,

apud omnes sit, eumdem Sanctum anno 724, quod et vpse Cointius adannum 730 num. [3 adr
tcin

quod postea Widegernus, Argentinensis episcopus, ann. Chrisli dccxxxiu (in Spicilegio istico

mittit,

prsfecl/uram illam iniisse,consequensest,

ut

Germanis laudato ad annum 728


beneflcia

id

refertur)

Pirminiusjam inde ab anno 727 ex Augiaexpul


sus,in Alsatiam secesserit
Liq
tet

solemniler consecravit. Contulere manasterio mulia


veteres

idipsw \ utjam
Etho, proxi-

Kram
ipse

ia-

Gcrmaniae
senio

originis

num. prxocdenti innui, ex anno, quo


musS. Pirminii
B su
in abbatiss

reges

Fundator

jam
seria

confectus,
el

Augiensis prsfecturam
[rgentoratensem
fuit

sanctorum
delectatus

Virorum

allectus

consueludine,

ipatum

familiaritate,

anteacUe
filios

vitae

promotus, comparato cum annis septenis, quibus per versus numero praecedenti transcriptos Walafinhis Strabus rzfecturam Augiensem Etho iw
defmit

ductus poenitudine, dislributis in

proxinciis,

memorabili
temptus

triumphati

;cum enim

Etho, uti constatex hoc Walarecitato,

frn/i Strabi

versu supra

postea septeois

prsesedit cursibus Eto, septem armis abbatis Divit-

exemplo, in ccenobio vitam monasticam complexus, humillimo fratrum conversorum numero aggregari voluit, et minimus in domo Dei esse elegit. Omnta, qux hic Bucelinus asserit, hujusmodi
oeritate ego

mundi eodem

ei

honorum con-

augiensi abbas pnefuerit ; hi

autemab anno
ad cathed

734,

non

sunt,

ut

pro eoruni

quo Eto, uticertum est,ipsequemetiterum Coinlius

me vadem

ponere velim;falsum au-

adannum

7,'iO

num.

13 admittit,
est,

a n

Argentoratensom evectus computati deducant ad


esi.nt

ordine

retrogrado

temapparei id,quod de provinciis ab Eberhardo inler filios, dum hic vita/m monasticam amplexur
rus esset, distributis affirmat.

annum

121, consequens

hoc a/nno abbatite


ii

Augiensii pnefccturam
,

320 Etenim
litteris,

in

laudatis ipsius comitis Eberha di

Kberhardo
milt,
'/'

uo-

Eto inierit,

tdeo

S. I'n'./ IniuS i(/m/srr/l,


rit.

roximus ejus decessor aljur /u Msal/am srrrssrContracto,

quod

'

riini

Hermanno

cum

hi

apud Mabillonium tom. cit. pag.!Q\ et 702 anno Theodorici regis octavo, cum quoannus Christi 12Scongruit, notatist quibus, ut fam innui,
amplis /m
facit,

quo

eumdem annum
ii/niii
111

verbis n/um.

313 recitatii Pir-

donationes
:

monastei
in

icensi

Alsatiam adventum referat, apprime congruit. Quapropter, cum S. Pirminius, ut apparct, monasterium Morbacense statim a suo in Alsatiam adventucondiderit, aut condere mceperit,
d/ubitandum n

hxc leguntur
fllius

Brgo ego

Dei

oomine Eber-

bardus,

Adalberti

quondam

ducls, elsi vilissi-

musChristi famulus,
qualiter anle

iluin

mni habetur inco^nitiim,

hos annos una


1*1

cum conventu
im-o
in

ponti-

videtur, quin

illud

anno 727 aut

ficum, sacerdoluii!,

-cnnauo

I.imiKiv.Io

exstructum, aut exstrui saltem fuerit inceptum, ut adeo, quemadmodumjam ante monui, recitaG

duce,
in

el

conjugemca Emeltrude,
peregrinorum,
S.

remea
nunc

propria,

loco, qul dicitur

Maurobacus, qui
in

vocatur
in
I-

lum
sterii

sii

ra

diploma seu praceptum, quo


possessiones atque
priv
Ecclesiastico
tertio
1

Vivarius

pago

Alsacensi
<'t

Korbacensis
in

honore
Dei
a

iviri

prini ipis

Aposlolorum

Sanctae
1,

confirmantur,
r/r/
l\

laudato Spicilegio
regis,

Genilricis

Mariaa

ceterorumque

Sancti

Germanise mendose signetur anno

qovo,

meo
illo

opere,

sicul

mihi vires Deus dedit,


el
illis

Francorum

retinendusque sitan-

monaslerium
quoil
in

asdiflcavi,

diebus,

juxia

niis vii
,,,

ejusdem regis,quo apud Wabillonium notarum rmm 1'1/ro lor/r/ts IV, ut n" ftC COJ7MHU u is
opinio.
n/iii"

priore

lestamento

conliuetur,

de

jrrl

720

rr</,//i/r
j

,nrr/,rril.
Otl
<<
'
i

aiimts

rebus meis aliquid ditavi; nunc autem Salvator omnes vuil generis, qui el Redemptor burnani
salvosfleri
el

rrijni rjns Irtln/s tum potest

adagnilionem
exigentibus,

veritatis
*ri\

venire,

cum annoChristi 727 componi,


pracfatiim dij loma indubie

ante

quem tamen
fuit,
;

meis
sua,
fallax

merilis

pro

clemi atia
est,

emissum non

cum

me

in

corpore

visitare

dignatus
subtraxit,

et

certe posterius sitmonasterii \forbacensis con rims lm. qwni /!// r/tnts i/iiam annoillo, fuit "i'~
tu

temporaleque

lumen

ul

ad

ceret
.

verum, quod ipse est, me etsi indignum perdulumen, etiam sua providentia, quamvisme
ex

as.p
'"' n "
,
'

Mo
,

fundnmetim"/
'

Examinato sic anno, quo monasterium '" ipsius Mnrham/sr ju/t r.r.j, uri ,/m
319
,

optante,
successi)!

proprio corpore

haeredem, qui

mihi

existeret,

similiter subiraxit.
<>>i>i<>

Quibus ex
Christi 728

,,r "

conditoresinquirere;S. Pirminius

exAugiapuU

verbisliquet,

Eberhardum, ciim
ei

#/'lfn/e

svs^nondiUtUtjaminnui^postsuuminAlsatiam adventum novis condendis monasteriis animum adjeoii interque ea primum omnium fuit MorbaHuic oondendo tocum impensasque suppeditavit Eberhardus comes, Adalberti filius. Liquet
cense

litleras illas ederet,

liberis

ei

oculis fuisse

orbatum, ac proin verosimile mihi non apparet, piam hunc comitem filios, nomine Warinum
et

Ruthardum,
intei

atiterve

appellatos
ut

fiabuisse,

quos
partto

provincias
'><

suas,

ait

Bucelmus,
esi

idea hisDipl

itu

jam
vir

recitati

verbis

Igitur

^itam

monastkam
lib. 1

amOrt-

dum

et

venerabilis

Perminius gratia

Dei

plexus. ffinc Ge

Eccardus

cap.

i/iin/m

438

DE

SS.

LEODEGARIO

EPISC. ET

GERINO COMITE FRATRIBUS MM.


i/i/rrrrdnl, luhrl
/,/,

auctoiik
Ci
_

ginutn Habsburgo-austriacarum pag. 22deEber-

snltrin rn jimferrr, i/n.r C&rHltS

hardo comite, monasterii lHorbacensis fu/ndatore,


recte nronuntiai
el
:

rridrnlnisi/ur

De liberis ejus nihil nobis constat,

qoi

(ol

bona

in

Murbacense monasterium IransfuCohjugis enim, Emeltrudis

quiorum scrij Leodegarium Bereswindae

rlrmnt u urlnritalrni dunruni antltowm, quibusceten recentiores, tiui


faciuni

avunculu/m
i//nru,n
a,,li-

dii, an-atc fuisse videtur.

umrr

nilunlur.

Altrr

diinrum

j;im senescenlis

et

reliot.k
in

nominc,

oon autom

liberorum
nasterii,

meminil

laudata dotalionc

hujusmosibi

cujus

hk mox parlem
sibi

protulimus, imo

quiorum scrtptoi-um, tfuem jarn plics semel laudavimus, est auctor incertus n anony ns Fragmenli historici, ab Urstivio prsrfixi Chronico
Argentinensis, atque a Chesnio recusi Scriptorum Francizpag.l8Z\ aller, qu&m supra plus semel / ariter laudavvmus, esi Scrfo toi
Alberli
\

asserii

substractum
etristeret,

esse

haeredem, qui

successor

cumque

in fine

conjugemsuom

inm.

ipseque tunc oculu esset <niatus, videturjdm tum saeculo nunliwn remisisse, atque adeo riinm monasticam,utait laudatus Bucelinus forsitan fuisse amplexus.
reliclam vocel,
fjutque

exstat hic

anonymus Historias Novientensis monasterii: apud Martenium tom. III Anecdotorum.


et

Ambo, judice Co/n/io


floruriuni,

Martenio,
rrtale

cum

S.

321

(lliod

i/ii

nlr

sspcuIo

minn.s

rrm iihMnn/r
a/nte

xni
et

f\et,

si

ur

proin
s.reulo

ab
VII

uodegarto

umquam monachum
ihirr/l,

Leodegarii

Eberhardus
/iilrm

mortem

in-

flrrrsiriiid.r, ,/m

Virrru/it,

rrlnnliores

atque
in

ad,n

inmrnliir

r/ii.sdrm

Eberhardi
i/iirni,

nt

monasterio Morbacensi Epitaphium, laudatus Bucelinus Germanis saorae


citatis

parteet pag.
gr;ii;i'

quam ut rebus, quas de iis scribunt, fidem certam facere quednt, praesertim cum vn rebus alm} quas narrant, erroris plus vice simplici
sunt,
ea coa uis vet

inquit,

antiqua simplicilate,

memoriae ergo scripiura


:

ibidem legitur.

En

nir

pene wqualibus scriptoribus aperMssU rnniinmnhir. I.nmrs ,11 a r,ju mrnta simt,
1

illnd

Dicat, qui nescit,

Eberhardus dux hic requicscif,

Qui vir sublimis rebus dotavil opimis


B

Georgius Eccardus, SchmincFcius aliique auctores contendunt, fidem habendam


esse

quibus laudati

Uoc claustrum sponte.sic noii rapitUr Phlegeionte, mdutus veste claustrali vixil boneste.
Ven/iii
rniii

du,n
luin.

anonymoUrstisiano, Novientensique historico, 1,1 Leod( garium faciunl Berrsu ind.r avunovh

hoc

Epitaphium carminibus Leoninis

constet,
rior,

inventio sseculo vnj videtur postedubitari merito hicpotest, an profectwm illud

quorum

tam

323 Ut ergo ex iis argumentis, quemadmodum 1(FC u; pro osui,hic qusedam jam profei'am, nonnultos "ymom
;

rstisiani,

non sitauctore,quidiufoftepostScFculum \iu, quo EberhardusobHt, florere incepit; unde consequens

quam
est.

Novientensishistoricicrrores no

aperin, necesse

Initium
errore,

duco a n-assmimo,
qui

rM.ni
iinrdniii

eoque apertissimo
tis

r.r

dicto

Epitaphio cerlum
in

non sit,

Eber-

comitem

scriptoribus est

monasterio Morbacensi, quod


induisse. Certius est id,quod
loco citato

condidit,

monachum

tena, dc qud hic


Urstisianus

ambobus laudacommunis, quique cum masermo est, proxime c njungitur.


loco inox citato sic scribii
esset,

apudeumdem Bucelinum
aliis,

anonymus

duobushisce quibus recitari cceptum Epitaphvum claudiinibus innuitur


:

Leudesius
ral

namque cum major-domus


prosapia
sancii
ea

duxeregis

tur,
' !

car
r"

uxorem de
qui

SioismuiKli',

Burgun.lia?,

tibi

donalis Leodegariijunge beatis,


caelis

gcnuilque cx
palre
arlliuc

Uhicum
et

seu

Adal-

ncum,
liliam

Perpetuo vives
lis

supra omnia dives.

supersiiie

Hilderico

regnante,

enim

uxorern

indicatm,
in

Morbacense

Eberhardum monasteriim honorem S. Leodegarii fundasse


;

duxerat Berswindara nomine,

sororis

sancti Leodegarii,

sororem videlicet

reginae.

donationibusque tocupletasse licet autem id non ri/nninilnr m u ndn ,s li Irn., ,m Chui/a Eb&Thardi comitispro dotatione m masterii Morbacensis wnfectd, perspicue, ut jam ante monui, intelligitw r, saepe loudato Diplomate sev przcepto, quo TJieodwicus IV Francorum rea: monasterii Mori I I

Novientensis vero historicus


citato
/

apud laudacol.

lun,

Mnrirninm imn

Anecdotorum

Ua
de
scu

""""

1129

Leodesius

iiaque, ut

praBdiximus,

major-domus

existens, duxii uxorem nubilissimam prosapia Sigismundi et Guthmari regum Bur-

bur, nsis possessiones confirmavit,

raVumquehabuit
II

gundi*. genuilque ex ea filium nomine Alliicum Adalricum. Paucisque demde


interjectis,

pnvilegium, haud dubie, inquit Mabillonius tom

addii
patre

Athicus

aulem

filius

ipsius,

(Leudesii)

Annaliumpag.

dum
liquet,

Romani Pontificis, quo prfcdimoTizsi&Tmm^utiexdiplomatesupra recitato


77.

adhuc superslite,
liiiam
-t

uxorem

duxil

Berswin- F
episcopi et

dam,

sororis

sancti

Leotiegani

marlyris,
videlicel

abepiscopali ditione immune reddilum esl eidemque concessa libera faculias eligendi secunflum Regulam abbalis.
nonnutta
profe
hi,

Oarini comitis Piclavensis,

sororem
verhis

reginaa.

Quibus

jam

recitatis

ambo
'

il/i

scriptores

apertissime produni

'"""'
'

"" fcu

mterjectis,

atus Mabillonms, Murbacense monasterium in "onoremsanctiLeodegariisil conditum, idin causa ,ml 1 uod Eberhar.lus ,, )Sum ox matprna ]jnea propmquitate ahinebat. Aviam ,,,ppe habuitBereswmdam, Sigrada Leodegarii genitricis sororem

lau/l

f' "' '"


1

''"'" seu leodesium, cum "- contraaisw nuptias,


'

Leu-

majoraPum-domus
in

iisque procreasse
patre,

'l'"

<'<

We, viventeadhuc
'"'""
id

matriest

;""";"'"

""<'"

'

'-"</.

qui, s
'

u,

ImhujusCommentani
Bereswind*
variis

doc

prsvii

"
1

'

argJmento ":' '"' valld uimpugnalur;licetautem pro iisad ''-> Eccardetlfermannum Schmmiums
'

f> ul

Leodegarium

i
r
'

**

fackmt

*e opinio

'";""'
/;

"

'

/
'

"''

'""
/

ni
/

^s,utnihilominuseaopinio
I

insequmU Quomodo ergo jam ^or-domus effeclus inirepotuit matrimonium '" muesiiscipere filium, patre nondum mortuo, nuptiis aptum "'' '""" mnc '"' rirmrs uVrique scriptori.
ab

Leudmus enim, uti fas est ,,u X xi dmeruimus, i anno Christl 674 major-doprimum esl creqtus, annoque
Ebrotno
fuii

indubie falsum colligereex iis,

necaVus.

'

a
hi9toriC(

legarii statuit

scilic

/ "''

"'V / " / "'

r ""V " " "" ''" ';'V


/

terl

'
!

P;^'
1

" ''"'"o ^uncpassim ***. teito n studiosoTcZi *?anotescat,guxnam m,,,


'

2^-Utautcm

"

<<

Vovientensi historico parti-

ceteros

?ZT ^emmif
"<

Novientensts

uLrioi

^osUentiopr.rWrm.,..

Z
'

11

"'

/""/

'i

Eberhardumf monasterii Morbacen.is fundatorem

n*

Leodegaiium interei

'."""" Keodorici IV de monasterio korbacensi


legLvr,

te^PrwWo.quodwpramtegrumproAUmif. Etenvm m V rXfa to diplorhate


Igitur

DIE SEGUNDA CCTOBRIS.


Igilur

',::.)

dum

venerabilis

vir

Pcrminus...

mona-

ricus fuerit necatus


berti,

Errat pariter

in

marte Dago-

IUCTORI
C. B.

sterium virorum in heremo vasla, quae Vosagus


appellatur,
tur
tus

quamadannum
nequit,
si\ e

674 rr/crt

quaechrom

pago Alsacinse, in Vivarius-peregrinorum, qui


in

loco,

qui vocaappeilaetc.

tolerari

igo

ei

tum
ille

primu/m

anlea

est Muorbach....,

cpnatus est constituere

secundum intelligamus, cum vero vel ipso anno 678 vel

anno 638;

hic

Ex quo
cst

intelligitur,

locum,
ejus

monasterium
comitet

Morbacense
acc&pisse,

Eberhardo
Morbachii
fuisse

qw> conditum non primum ab conditore, Murbaci seu


in
.

nomen

sed

ita

jam

ante

non citius e vivis excesserit. Primum tamen regem hunc anonymum in animo habere, non solum ex loto orationis filo, sed ei ex liberis adjectis, Sigeberto et Chlodovco constat, qui Dafyoberturn primwn
certe

appellatum,

ac proi/n a vero
historicum^

certissime

aberrare

Novientensem

dum apud
Anecdotorum

parentem habent. Narrai etiam S. Arbogastum, Argentinensem episcopum, Dagoberti (de quo in
antecedentibus,
fi/iiim
ii

laudat/wm
col.

Martenium
et
113.")

tomo

citato

id

est,

primo,
,

locutus
S.

fuerat)

1134

innuit,

monasterio Morbacensi

morte

suscitasse

et

Florentium,

ab Eberhardo comite Murbaci nomen primo inditwmfuissc, sic enim ibidem scribit DeniqueDei inspiralione Eberhardus in fundo suo monasterium
:

itidem Argentinensem episcopum, ejus filiam a daemone vexatam liberasse, quod omnesaliisub

Dagoberto
dit

II

contigisse volunt,

uti

pluribus osten-

primo
vero,

in
in

honpre honore
S.

S.

Mauritii

construxit,
a
et

postea

Leodegarii,

beato

Pirminio

ffenschenius noster lib.u de tribus Dagobertis ni/r v r/ vi, Alns /iii./ii scriptoi is errorWus enu%

episcopo dedican jussit, quod

Yivarium pere-

merandis supersedeo,
ejus

grinorum seu Murbacum nominavit. Cointius in Annalibus ccclesiasticis Francorumad annum 731 num. 21 agens de errore cujusdam Ebersheymcnsis seu Novientensis chronographi, qui innuit hniini. in ijuo Ebcrhardus comes monasterium B Morbacense exstruxit, Murbaci nomen antea non gessisse, cxistimarc sc ait, quod monasterium ab Ejjerhardo crstructum, Vivariique peregrinorum

cumjam clevandam sufficiin Cum

soriptores, Urstisianus scilicet

ad fidem ambo illi anonymusei Idstorirecensiti

itaque

cus Novientensis multis gravissimis erroribust ut vn/imus, in rebus narrandis laborent, fidem non merentur, d/um Leodegarium faciunt avunculum Bereswinds, quae, ut docuimus, Eberhardum, E monasterii Morbacensis fundatorem, ex Adalberto film inibuit ncpotrm. acproin adhxrcndum potius

nqmine distinctum, antiquum Murbachii nomen, quod quondam loco fuerat, in quo erai conditum,
saeculo x
Vivarii

etiam induerit. Obsoletum postea, inquit, nomen, nomenque Murbachii rursus usurut existimamus,

est a/uctori anonymo sseculi xi, qui parte n, ssculim Benedictini pag. i88 in Vita S. Oc vcrbis num. 36 7"/" recitatis Bereswindam facit

Leodegarii materteram.

patum decimo,
regio

seculo,

cum

ea
in

326 Atque haec

ab

Hunnis

sine

Hungaris

vastala

esset.

lumorcmS.

jam de monastei o Horbacensi uanatterium Leodegarii constructOj ejusdem fun- Ma$tmi$uu


;

Fuerunt, mquit Munslerus, nempe in Cosmographiapag. 437, tempore Hunorum, septera monachi juxla monaslerium Murbacense, in monte

dalore,
garii,

dicta sufficiant

de capite a/utem Leodesc

quod Morbacenses

possidere glorianlur,

infra dirriur.

Agendum
Alsatia

n/unc est de Masmonasterio

propinquo sanctam agenles vilam, qui ab infidelibus


trucidati
,

sru Masonis in

monasterio.

Munsterus

in

reliquerunt loco

illi

noraen,

ul

DescrvptAone Suggoix sicscribit:

Habuithic Maso,

poslea
cct

vocaretur Latrocinii campus.

Fuerit scili-

quem Eberhardi,
facit,
liliurn

de

monasterium, cui ab Eberhardo Vivarii peregrinorum nomen fuerat inditum, sxrulo x Murbachium ob viciniam, ut quidam aiunt, latfociniis mfestam vocitatum, quia locus, in quo erat cond tum, ita fucrat antiquitus eadem dc causa
numiiiatUS.
miimavdn non
e$t,

unicum, qui, cum


vcllet,

quojamactv/m est, fratrem in amne Olruna,


submersus
est,

vulgo Tolder, balneare

quura
in

annorum

esset

octo,

idque subtcr arcem,

qua

tunc parentes ejus habitabant.

Privatus ergo Maso

etuxorejus legitimo haerede, fundaverunl monaterium in eo loco, et eo tempore, quando Eberhardus comes Egisheymensis [undavil monasterium Murbacense suh Theodorico rege Francorum, anno
Christi

$cd ex

nv-

rtorv Vitas
OdiltcB,

325 Verum monasterium Morbacensc situm cst ad fluvium Morbach, ut num. 309 docuimus id autem ita csse, intelligitur tum ex Topographia
;

G Alsalix Mrrmni,
et Lotharii

lum ex diplomatibus
qui,

Caroli

Magni
II

Augusti,

ut Mabillonius tom.

Ann.ilnim
et

pag.

77 scrUnt,

monasterio

Luciariae

plus minus dccxxx, conlribuentes omnia bona sua, mobilia et immobilia, terras ethomines. Bruschius eadem fere narrat ex chronographo Ebersheymensi, nempe, Masonem Eberhardi Fra-

''

monachis ibi degentibus, quosdam ingenuos homines, a Ludovico patre suo concessos, conSigmari abbatis moqasteni,

trem ex

ducta
in

uxore

filium

suscepisse,
fluviolo

qyem
subconin

cum

illico

Olruna praeterfluente
lanlo dolore
loco

firmavit ad petitioncm

mersum
struxisse
s.

amisisset,

motum

illum

est

quod dicitur Vivarium-peregrinorum, sflumque in ducatu Alsensi super fluvium Morbach... et

eodem

lubi

filiolus

perierat)

Leodegarii

honore, monialium

coanobium, quod

constat esse construclum in honore S. Leodegarii

Aposlolorum principis. HaMabill i/ni post nomen Morbach verbis recitatis rccte inirrsmi unde inditum loco priscum nomen
et S. Pelri

de suo nomine Masonis monaslerium appellarit, idque factum esse sub Theodorico et Childeri o Galliarum regibus, qui rerum potiti sunt ab anno
Chrisli
in

ruin

rnnn, uti
est,

C.r

dictis rmislut,

monasln
sit,

iu ,n

Morbacense ad fluvium Morbach sitwm

verosi-

occxx a-i annum usque dccl. Cointius Annalibus ecclesiasticis Francorwm adannum ChrUti 731 num. 24 recitat quoque utrumque

millimum

a /luvio

nomensuum

itlud Iraxisse,

hunc

Munsteri
Bruschii

et

Bruschii

textwn,

mbditque

ac proin fabulo

um

videri potest, quidquid dicitur

de nomine ilti indito ob viciniam latrocinii, infestam. Vcnio nunc ad errores, qui Urstisiano Leudesium tradit (HKinymo particulares sunt

Hoc monasterium a Masone sub annum Christi Di fundatum dixit. Ai standum a chronologia Munsteri,

lextu

deceptus

Bucelinus

Masonis

cui

calculus Bruschii non


sit

adversatur aperle,
jndelerminate
et

postquam statim creatum fuisse majorem-domus, rrr/usus in monasterio fuisset Ebrotnui id autem
;

cum vaga

ejus

epocha,

atque

per annos excurrat triginta. Jta Cointius,

recte

aperlissnue pugnat
tis,

cttm antif/uissimis innriumrntcslantur,


/miic

QUX unanimiter
. .

virurn eo

quidem, quia nihil suppetit, unde vel cwm a verisimilitudine tiasonis monasterii seuMas-monasteni constructto determimto a

mlti ! rn

tll

/llllllllin

mn

fuisse,antequamChilde-

a^

140
Licet

DE
interim

SS.

LEODEGARIO EPISC. ET GERINO' COMITE FRATRIBUS MM.


quinquaginta
sxculi

acctobk.
Ci

prvmis

vin

oliuil insuper

dubhim movrt

cirra nccnsionnr, qva

ajmis

illud fuisse exstructum,

excommwn

Ma-monatu
Maioru

consensu utcumque certum appareat. 327 Uli autem annus, quo Vas*monasleriense monasterium estconditum, pro certo determi/nari

nm

verba nwm 326 ea>Munstero et Bruschio recitata ahhniiain iiininint, \fas-monasteriensem fuisse

fundatam. En ipsamet ejus verba : In Chronico Novienlensi el apud Munslerum Ruyrumque narrotur,

inhonorms.

/M///

/iiilrsL
i

lhl
.

rhi

,
,

vn

certo determinari
terii

non

hunc

Masonem (parthenonis
in

scilicet

Bfas-

posse
fratei

idetw

an Maso mona

illiui

fundator

monastcriensis fundatorem) filium habuisse

uni-

exstiterit

Eberhardi comitis, qu\

cum, qui, cura


submcrsussit
movisse
i.i

amne Olrunna, vulgo Tolder


cura octo esset
filii

rium Morbacense fundavit. Etenim in vetustissir o Vita S. Odilise Fragmento apud Hieronymwm
,

vocato, balneare vellet,


:

annorum,

hanc vero unici


ui

jacturam com-

,/

Vigniei pag. 68,

ubi

narratur S. Odilia fratres

parentes,

suos, inter

corumque filios Domino subjugasse, hos Maso non numevatur. Masonem niliilomU
fratremque
i
i

minarum,

liludque
:

largiler

gario

consecraverinl

monasterium dotatum S. LeodeQlium aqua suflbcalum ibi


filius
d

[undaverint

nus Adalberti fiiium,


ridi faciwi
i

Eberhardi

et

tumulatura fuisse, atque iliiusin lumba hocepitapliium legi


i
:

Bruschim
///./

m
o:>,

Chn on Vovit ntense, l % Chronologia monaslei iorum Germa-

Hic jacel

regis Masonis,

fun-

daioris

hujus

monasterii.

Guillimannus de Rebus Helvetteis Ruyrus in [ntiquitatibus Vosagi, isque/ide Vignierius ; Bucelinus item Germanise sacr.T i artc n, pag. 59 et Cointius m Annalibus
pag,
i,iK

ipsum, qui raonasterio


lato,
in

el Valli,

Masonem drinde antea WosTappel-

in

cap. iv,

quositumest, nomen dederit, cura uxore Romam ivisse, ibi obiisse et sepultum fuisse Sed

quicquid
sapit,
ci

demum
quae a

ecclesiasticis
ita
ii i

Francorwm ad annum 725


fere,

et

731,

suspectae sunt

omnes

qui

de

Wasone,

conditoque ab

steriorum,

^ii hisloriola fabulam plerumque origines monaliberis yel ab apro occisis vei

illius

co Mas-monasteriensi monasterio agunt, Eberhardi

submersis deducuntur, ad initia eorum notabiliora


et

eum fratrem
B

vel certe

idalberti

flium

vocitent.

quandoque
miniiniiiii

augusliora
ex
plebis

facienda

excogitatae
incertis
vi-

Eccardus supra laudatus

<"" saltem

opinio-

aut
et

narraliunculis
inventis,

mni

propendet,
ien.
s

qux

existimat, quod
sterii

Maso, Mas.

ad

iciii[)u>

fallendum
,

bauslae

monastei

fundatoj
ititerit.

fam

<>

dentur. Epitaphiu
tioribus

cui

saltem Etichon
inquit

Ex silu
in

tamen,
diiione

seculis effictum est,


(]ui

omnia inniluntur, recenui vel ex IUuIoregis

pag.

26,

Masouis

monastorii

apparet,

Masoni,

ad

summum

comiti,

tribui

Elichonis

posterorum,
liuju>
in

facile

eum (Masonem) ad
crediderim,
progenilores
et

nequit, Ita Eccardus, cui,

quod hic opponam,


%

nihil

familiam

Elichonis

pertinuisse

habeOf
et

Historicus
<>

enim Novientensis
a
,

Munsterus
est

Conflrmor

ea

opinione,
prosapia

quando
ferunlur

Ruyrus
fjn.r iir

sseculo vni, quo

abbatia

Masonisde

regia
a

Prancorum
:

BurgunHisce

Mas-i onasteriensis
iis,

remotiores
illa

unt, quarn ut
fidi

dionuin ruisse

Munstero
Puisse,

idem enira

fundatione
forte,

narramt, sdtis tuto

de Eticbone Qctum

supra atligimus.

omntbus perpensis, mihi eguidem, sinoncertum, verosimile saltem utcumque apparet, Masonem
vel

quod hic non faciunt, montir menta antiqua fide digna in test monium addu cant. Addc quod Buyrus etMu/nsterus pleraque,
queat,
nisi
y

fratrem

Ebcrhardi
Adalberto

fuisse,

vel

certe

consanEbera

i/ii.t <ir

praesenti arjgumento scripservmt,

guineum seu ew
hardus
<./

fa/milia
filio

Ethiconis,

cujus
ut

rico Novientensi seu

ex HistoEbersheymensi havuseiint, quA

nepos erat,

qua/m
est
'

etiam Haso, qui Vas-monasteiHense monaslerium fundavii Leodegarii consanguineus exstiierit,


.

sit sublests fidei, jam supra satis superque probatum. Ulut sit, dubitandum saUem non idetw ,</iini abbatia Mas-monasteriensis in honoS.

illudgue ea

de caus

verosimiliter
hsec

inejushonoLaguille,
Alsatiae

rem

Leodegarii

a
it

Masone,

ejus

verosimiliter

rem
lib.

exstruxerit.

Ad

Ludovicus
in

nguineo, fuei

exstructa, quod ad prxsens

oslrm
vin

sacerdos

Historia

institutum

sufficit.

Sbita scribit: Tempus illius fun.lalionis (parthenonis Mas-monasteriensis) accurate


nolari

pag.

nequit
effectus
el

srd

dubium non

est,

quin
filii

ha

fuerit

muniflcentiae
rralris comilis

Masonis,

ducis

Adalberti,

Ludovici

Eberbardi. Diploma quod in illius abbatiae archivio ratur, probalionem suppeditat, quae in dubium rocari non polest. Charta illa, cujus habemus
Pii,

XXI. Monastcrium
cesi

in dioe-

Lingoncnsi, aliudque

exemplar,
iM|
i

data

m
i

tatur

si

Calendas
i,

Julii,

anno
,

in

pagoPorlensiS. Leode-

erii

Ludovii

Pii,

indictione

quae

respondet
/)la

anno
cujus
nonis
,

dcccxxiii.
i

gario consecrata.

signiftcare

identur,

memii
Mas-

ion
su ru

mon

di} on ate Ludovi P ... tantum probari parthedationem Masone


i

<i

rofectam,

sed etiam

hwn

idalbcrti

I osi condiVum nasterium Mi


m/lhl ''
'"

in

honorem
,/

S.
.i/,,, s

Leodegarii

mo-

filium, comit\
i

itrem fuisse

monasteriense

Monattenua i ^odtgurn ca
"'" '"'" " M /' r

Verum

non loquatur laudatus /<. /"// potest, ut Masonem appelU t, hardi comilis fratrem, non quod in prsfato LudoPii diplomate, sed quod a Lazh, Bruschio
rigide
i

\m

ntiquix

huy forsan

tam

Sancti posthumm
potui,

monue

invet irc
s.
Li

quam Campellen
monastervum
/

seu

Capellense
1
'

odi garii

in

dicecesi

<

'<

imquam autem

exacte definire ne.

'

milis

not

ibus,

qui fidej

"""

faa n non possunt, appellatum <*,,, nerit, ut adeo aubium adhuc maneat, Maso Eberhardi comitis frater
i

'"

queam, quo detei minai conditum, cer'"'" '"""" est, iiii.ii non swivs, quam vel adolescente ssculo
i\ vel tabente vm exstructum aut potius Leodegario ,,, cn ll .sccmium. i.n/ari i ,-.,

'"'"

''"'

cxstitei

ii

Chronico Besvensi, quod tom.


'

onforte
iuUm,

-**

328 Laudatus

supra Georgiu*
i,

'

' '

Eccardus Oriai

condtiur.

nwmHabsburgo-Aukri J

,, ib.icap.v,col.2%

" ll

"'"'
'.'

Spicilegh Dache-

512

w^mmtwm
nsu abbatem,

['

onasteriiBe

nommeSeraphvm,et abbatem Theui

monasterii

DIE SECUNDA OLToLH


^

IS.

4il

simi s Leorlegarii, quod etiarni CapelleDse dictum, irrum gua ru md n eommutatio faoia e quodque
,,< t.

S.

Leodegarii

condita

eamdem

H
rte
.

el

,i

roni

si/x

Actum Ponle-Besua monasterio publico 3 Calend ipril. anno 13. ifhperii domni Hlucdovici imperaloris. Cum enim bu~
subscribit/ui
:

iii

iiuiir

modum

consecratam Sanolus hab\ mnm s,<<, ulc/.r<jiw rmn ,,, c mhiln m


t

patro<

C.

D.

Cum
vel

id videatur non seriv aliquantwm provecto,


citius Capellense,
</<

ise,quam
quo, adolescente
i<<

sseculo ix
-

dO\ iOUS, cu/us ini/n

ii

miiin

\m

/,,.,

f,<lum inslriisil
.

quc

e.

i,

mm
Ui
<t

astei <"iu esi


,h

mrnluui
01
t(

imlnlui

nliii.s

imhil.ir

imn
,,i

,/imm

rnnihhiui, loCUS
illa

'

detuf

/''/'/'

"'.

US 1'iusi m/iri
rii

atW

rl i'r,i ,!<<< i u

ir.r, liiijiis-

uiinr iuc

agam.
Mabillonius
Aiia
esl
in

que armus vmjn Aprilu imiuiu


si

decvnvus tm Hus tertio Culendas


c

;i:;i

Laudatus
.

loco

oitato

</<

illa

monnttmum
l' tf0

i/nrns rst,

Chri i< 826 Utdictum msli uimi.ln


cproi/n ui

,um anno

ngruat,

/<.i<-

mrnmni/
insignis,

Offonis-villa,

monasterio
inter
,

^""-

<i,,,<>

826

item
iiim

quse
el

divisione facta

CaroI

***

/urni confeotum,

jam

tunc Capellense
in
i

Calvum
obtigit.

Ludovicura
eral
in

ejus

rratrcm

Leodegarii moi astermm (hujus quippe inslriimrnln /,, ,i nnlus ;il.|i;ilis hhi/<,
nh/iulrr /n ;n
<<</i
1 1

laudato nsujn ilu r


i

pago Portensi dicecesis Leodegario nunVesontionensis; abbatia vero S


rolo Sita

r</

furnl gaviSUm

m/r
r<-l

Ulte-

cupata.

Bodo
in sibi

Tullcnsis anlisles

tnonasteriura

Of-

,nr. rmisri/uilur. ul

mm

srrnis

i/mi

SBCUlO

fonis-villae

honore

sancti
Dei

Leo legarii

jnre
cccle-

ix adolescente, vel labente vin fuerit exstructum, sanctoque Leodegario dedicatum imo si qua fides Mabillonio adhibenda sit, fuei it illud monastei ium hiim ihns WStn m liim. \il riinn /uirlr s.rmil/ \\\
;
<
< ,

paterno
sia?

ad

servitium

concessum,
in

suip

Iradidisse

memoratur
Tullensium

Vctis

nniidum non

editis

Episcoporum

Bic

Bodo

alius est, ul

jam
frater,

dixi,

quam Leudinus,
nomine
.1

Salabergae

Benedi* Hni m

ationibm
6,
<i

/</./

viis

<</

Vita/m

germanus
etsl

alio

Bodo appellatus
distinguatur.

Mr./r,
<

i,

iiniii.
'''//'

d/uplex setate hujus Sancti,

in

praedictis
illud

actis

Leudino

Cii/ns

Oi

rir.

nnniiin 700 COllOCat,

m
in

Verum
Gal-

obstare
tunc

videtur,

quod
qui

monaslerium
<ii<

sterium, Campellense^euCapellensedtctttfn,
i,

Offonis-villaB

exstructum
,

iuisse

itur

in

ini
iii

r.rshii.\s<

altei
;

<<,

quod huc non


.

spectat, in

honore
supersles
Tultensi
Wilfridi

sancli
fuil

Leqdegarii

Bodoni-Leudino E
.

/ri/m Irnclu
;

n llrri,

,/r

</nu

/,/<

ui/imus,

iil

Siquidem
i

Deodatus
eo
fuit.

ejus
in
,

in

sede

Burgundia
tca
S.
.

hoc, uti

addit

laudatus scriptor, poi.

sui

ssor,

conciiio

Romano
anno

causa

Leodegarii dictum
ul ja
iii

fu

non
('<,

serius,

pulo^
I'nr,n
in/iinl

episcopi subscripsit

quo Lecforle

quain
i/r

inniii, s.Truli) ix
S.
L.'.i.lr-;iril

iiilnlcsrrnlr.
in <<cll c nsi

degarius
ticipato
rii
,

marlyrio afiectus

Verum

an-

mnmislmm
et

diclum

esl

monaslerium Sancli Leodegapostea

Calhx Christian&
652

a/uctse

Scri/ptores tom.

IV

col.

.iiii

Offoni-villae

patronus
,

accesserit.

653, Uludque accenseni dioscesis Li?igonensts

abbaHis, quse primigeniwn suu/m statwn amise!<!,./.


)1<i

im iiiiicm id faciunt, quia, uHlococitato

sitam in Hanc abbatiam, simul Faverniacensem Ludovicus Transmarinus Portensi, eodem Pago Francorum rex, rogalu Dgonis comilis, cuidam
Qdeli

probanl, ja/m sseoulo zn solu/m prioratus nomen,

>uu,
in

nomine

Adalardo,

ejusque

conju

pristmo splendore amisso, obtmebat


lunl.r /n mnitiis uniuril imlillur <<hhnrl.

solumque
Ijrui
<n

Addiiae,
bu!,

beneftcium concedil anno lertio regni indictione terlia, seu anno supra nongen.

CJi/ronico

Lingonensi, auctore Jacobo

VignerioSoLingonis
Capellensi

c/chihs
eatouso
lurc

imsh.c
<!'

sacerdote,
S.

a/n/no

lf>G5

lesimum quadragesimo lum Burcbardus comes


clum,
sancli

Post

annos

fere

cen-

monasterio
:

Leodegarii

nobilem
i

locum, Offonis-villara di quondam abbatiam, in honorem


confiecratara
tribuil
. .

/ci/iiuhn.

amplissimum
ratus est.
ociitoixirieun-

Leodegani monasterium, olim nunc prioatque antiquissimum


s.
,

eodegarii

Divionensi
paclo,
ul

sancti

monaper Halinardum abbatem re8l i CUS or do ibidem


Benigni

monasterio

eo

330
uiiiiii

\num.
n/im/ii
ss,

inquies,

unde constat , amplissU


quo Chronico Besuensi, in ouo Bcsuensi,
/"/,-/
<'<'<
si

pararelur.
iS.MilLMii

Hactenus

Prioralus

esl

eidera

sancti

Uodt

i,/m/ *.[,vu<lvr:;ui\uiO,ms/rrii<i>
luu<i<ii" laudato
/'

/;<., leo. Hespondeo ,

r, ea
ii

JtO monaSteriO SUbjCCtUS. cujus hk dicta perfunctork satiem

M
discuttenda

tom.
lioc

Spi

gii
:

cheriani citali
ecclesia non
in

"-

sunt.
!

ptum invenio
Besuensi
dedicala,

Esl

multum
sancti

distans ab

\u

niii/K

hk plane
in

asserti sui

,<

rob

loco

honore
praediis
el

Leodegarii
a
re-

ujiiuriu./:

"""""'
Offonis-villae

-r" m -

;;::,:,.:,

largissimis

latifundiis

nasterium

^ihus, et
iiuiuirs,
,lr
<i,i

ducibus

et

coiniiilni^

dotala.

V'g

vero
<<

g ar ii

honore sancli Leod Dei concessum, ure paternosibi id servilium

de ecclesia Capeltensis monasterii,


Lro.l.'LMri.> ilr,/i<<ilu

ecctesist

ma> tradidisse memoratm

" r "-

nilrru

S.

srm

<>

s</,

umr

mnKii
ul
rsl.

Chronici auctor, inter monachos illius loci, ur ,/un ici/ns mniniic ic,-itntis rrrlcs ,r
,

alium non ,,1,, episcoporum nondum editis, liiiims, episcopo, S Solabergx fratre, irinimn.
r/s
,

rsedictis

AcHsa Leudino distinguatur.

Ve-

egerat,

et

monachos Besuensis monasterii


illosque

rixas
legarii
-a/-

niU

paulo
tsterio

post

S.

inoiiui tios vocat,

,,,,. q

w,
de

,el

iUUme Uud
fraVre

h
S

Uudmc

Sulab*
I

-I

5
.

Pellense^
sterl
,<<

Besuenfi

<,,,<< germt

iru

ita

Prom,qu*
non
i/r

m
dissita

mulPum

verbis
1
I

mox
""1

P
&
,,

ihihs <'//in,ml,
\i

Cn/<r/lrnsi S.

LCOl lega

piscopum, S.S germanum, alioetiam nomw Leuefratrem

XdZnTkll?n*

nastei

intelligi.Porroexiisdemjamredapur
intelligi,

.i.nmn
Vita

citatis verbis etia/m

qua

de causa

nmuusiri

iiiiu

i/iiui

Leodegarii

nomine

fuerit insi~

num

uiaab auctore [8 h.rr leguntw

m Leuduinumawmymovocatum. suppari
fuisse
Inter

Quippe <<> conscnpta


nobihura
el

celeras

gnitum, quia scilicet n< S, Leodegarii honorem rmi oonseoratum. \/<<u/ </< monasterio Capellensi
Leodegarii, quod o--i

Sicambrorum teminas
!,,

Odila
el

nobilitate
ipsa

ingenii

/"/"/ hic looun\ habere mereatur,

in,rnm,<ir

i,,m ,nl ultrnim <il<<n;r Sunrti rostliutmn innniiiuriihliu r ro !f rr,lmr.-"Jltl,ai1"" 7 Mulullmiius ma \niiuhuiu llr,<r<h< lnmi iim 533
,
.

aC

vigoris insigoe et salubre vvalberto Christiani consilio acceplo cum regali T-.iri-ii mlidotum,
|

na turabonipollens,quae

pridera

a venera-

..
I

,,,.,

.,llcrillS

LcU.luinillll
e1 ei

VirO
1

i-vinuK
i:;;:;;

imtitmm

prsebei

Abbatise, quse

mw
.

nui eo tcinpon'
t>

imiii>iniis iDdustrius
,.

potens poi

-jj-*
honorem

si

,, non

//( vn

eiat,

;:,,,,,,,,,', pobipowi

inum
SUnt

56

Octobris

Tomus

I.

442
,,
,

DE
converai

SS.
\\,-s

LEODEGARIO EPISG. ET GERINO COMITE FRATRIBUS MM.


BUffi

siint

monasteriis

collatas

niiui xtate
id
i/i

/:</"/i/.s

jam

fuisse eecstructwn,

licet

,.

coniuie/

beatam Salabergam eundem callem lenentes, Lugdunum properaverunt. Bodojncisacaesarie, mopoal


n;i('|n. jn
i|ii;ilil Ulll

/ioniin',,1

s.

Leodogarii

factwm

fuisse,

non

admittat,
.ihi
s
.

rebus

rcs

Sllicli.il,

agebdl

Officium, ac

proindeque Acta Tullensia saepius mequs />/ affirmant, ab errore excm


I

uis... oonatis

oon mu itoposl Tulli oppidi

adeptus episcopatum,
<

cuum
mii
cii/ui gse

verbis persphnatura debitum reddidil Quibus Tullensem episcopum, etiam fit, Bodonem,
<

proxime adductis oom < errore dici non /'mi, m honorem Leodegarii
Bodone,
siae
<<<<

/,-

Leodegarius supervirit, Tullensi ea


fuisse

Leuduinum
w/,

fu

itum,

ut

adeo verosimillir

irxi/iiiim

Bod
essi
\

<
o

distin-

licet illius post

monosterium Oflbnis-viUw Leodegarius factus fueril /<< onus


Mabilloiiii

non

seu Leuduino S. Sa
,

Ulenda non videtur


P.)/.

eoscusatio

germano
illusti

frat/re
in

Cum tamen
i

inquit

/i,<,i.
/>>,
iii

ri,,,,

sic
'/

in<ilc cricni
iO)

StiUingusnostei
tembris
possit,
si

Vita

S Bod nisa
illa

/ w

Tuilensium episco(

Sep-

n Acta,

um

auctoi

U, U

/n,-,

verisimilitudo fallere

non
i/iic

ciinis,

quam

ssbouIo \n
</<<

inewnte floruit, nihilasteri


Oflbi is-villse

rationes notabiles occurrerenl

prodistin-

niini ii /c suppetat,

moi

ctione,

perlegi
ul

tolum Kalendarium Tullense supra


dalo mire commendatur,
:

fundatio sseculo
ind/ubie
itati

\m
,

laudatum,
Bauctitas

perspicerem, an nomea Leudini, cujus


>x

atm

nonnihit mchoato / oitius incertum mi/u est, n


,..

elogi
ilio

in

Kalendario
inveni.

invenirem

at

Leudinum

ibi

non
n>,

Subdit deinde ea, auibus

innuit, se
\ctis

dubitare;
scopoi
sini
inii

qum Bodoet

Leudinvs, qui tn

Tullensis episcopus,
ii/i
i

Bodo
.j
iii

Tullensmm disting tuntur, unus idemque gem no nomine Leudinus Uatus, hscqui nunc est communis hodie
itaque
ait

autem tempus,sic locus, quopr&fatum monasterium collocandum sit, pro certo iic/imi inm posse videtur. Etenim Calmctus et Mabilbnius , qui vem illam atlvnguitt, invicem dis ciiiinni Quippe posterior < ea << iis supra
facta

iwn fuerit;

uti

</

<

recitatis liquet, ssepc

dicmm

Oflbnis-villae

mono-

eruditorum opinio.
333 Rpcte
Mabillonius,

sicinim in dicecesi Vesontionensi collocot; prior vcro, i, /n/ ,ms II, Annotatisad icta S. Gauzlini, <i \]j
iii

hotli

w
Tvi-

Bodonem,

Septembris iUustrata,
in

observamm

est,

i?

degartt
leti t

Tullensem episcopum, eu/mdem esse


seu Leud/uino S

lfn*i

cum Leudino <</ Salabergs germano fratre


;

Tullensi. Uterque ta/men Qflbnis-villavn\

includit

pago Portensi, qui potius


quserendus,
lullcusi, pTOl

Campcmia
Valcsio jawi

videtur

autem
<

hic libuit ostendere,

nequisforte existi/met, ordinem chronologicum, contra ac facere


<n

quam
l

<

dicecesv
<

Vesontionensi aut
<>hsr>-

/><' nOS

II

proposut,
garii

tractandis

rebus

ad gloriam Leo-

vatum
335

est

in Annotatis

a</

VitamS, Aglx datum


sit,

iiiih si

S.

posthumavm spectantibus ii servare EteBodo distincms sit a Leudm duino Salabcrgx germano fratre, floruerit ilte verosiIII

xxx Augusti.
''i,i,
utut
sit

incertum
ilhud
/'<

<juo

loco

ei

utveruimik
"ppartttUKulo

tempore conditum

O/fonis-monaslcrium, certum

militer,

tnm.

episcoporum catalogum Anccdolorinn Mnrtcnio inscrtum. consiut

Tullensium

saltem
o

est,
\
/

conditum

non

esse serius,
in

tenim apud

rawdum

deranti patebit, smculo

vm

quam monumenHs
et

"
'

''"'

''

onse

nonnikit provecto, ac
<

Historix

Burgundix
Trinitalis,

ea tai

Diploma, seu /><

te poterit, Bodonem, ut ssepe </<iltemium episcoporu/m lcti seu catalogo asserimr, monasterium Oflbnis-vilte in honorem

ptum,
Si

</<</ sic

incipit: ln

nomine sancts
gratia
Dei

inrex,

dividuie

Ludovicus

s.

Leodegarii jure p
/></-,

terno, seu,
<

ut

legit

laudatus
onces-

rcs

Martene,

etuo
\

ad strvitium

Oei

'""- eac

noslrorum congruis petitionibus auaccommoilamus, prc-edecossoium nostrorum re?um consueludines obtinemus, eisqua

fidelium

nostrae

esi

<

se
;

Tullensi scilicet, cujuserat epi-

cclsiiuiiiiii

scopus,

tiradidisso wide com ,-i, m<>naterium Oflbnis-villa swcuto vm nonnihil mchoato Leodegario forte consecratum fuisse, roin <
,

propter

magis ramiliariores reddimus. ^uanotum sil omnibus fidelibus nostris,

tam
clitus

priEsentibus,

quamque
noslram
ui

futuris,

quod

in-

mehhforte ordinem chronologicum, oum jam de monasterio&. Leodegarii Campellensi seriuseidem verosimiliter conseorato egerim, non servari. Jam
vero,
i

comes
nostro,

Ugo
sit,

adieril

prassentiam,

deprecatusque
Bdeli

quas.lam abbatias

cuidam
conjugi
sitas

noniine Adalardo,

sumque
daremus,

um

Adals,
ni

eorumque
Porlensi
;

Bodo,
S.

baeredibus

Tullensis

ep

leudvno
conse-

'"

' uduino,

pago

quarum

Salabergse

germano

monasteria,

fratre, <<
sit,

unum

dicitui'

Leodegarius superviait, disttyclus non


quensest, i fatsum sU, quod in

laudatis Actis de
s.

monastprio Oflbnis-vilte
meecctesia
asserto
ulterius consequitur,

honorem

Leodegarii
;

Mlensi
possit,

fradito asseritui
ictis

unde

Paverniacum, dicatum in honore sanciie Marue, alterum dicitur OfTonis-villa, dicatum i|isum iu bonore sancti Leodegarii martyris. Paventes il que libenlissime precibus prafati
1

gloriosi

comitis

utexilloin

Ugonis,
ejus

concedimus
addilae,
;

Tuilensibus

eisdem

argui

Adalardo,

non
V|

uxorique

" nonnihit inchoato Leodeg consecratum aut condimm fuisse. [st, inquies,

""'

monasterium Oflbnis-

cum
csi.

omni
Paver-

s:,ril <"

integritate, surpradictas abhatias

huc

Qiacum,

cum omnibus
villis,

appendiliis suis,

videlicel

quandonam ergo mmasterium illudconditumseu fundatum fuit y/abillonms verbis num


'

cum
sihus,
rl

ecclesiis,
pratis,

mancipiis
aquis,
el

utriusque sexus,

campiv,

silvis,

aquarumque decurregressus,

denti

ra

itatis
'"

nnuit,

monasterium
<<<

molendinis, exitus
:

illud, aetate

qusssitum
simililer,

fuisse eaxtructum,

inquirendum
<-t

quamquam
< nastei

Sanclum Leodegariura
similitcr
;

honorem Leodegarii factwm


futn
n
1

idin

tolum
se

inlegrum,

admiltat.

cum omnibus ad

'''
1

'''"

''"""
'

ssepe

memoratum

pertinentibus
i

hi.

e laudatis setaU Bod nis S.Leodegarii jam condUum fuisse

ho-

s,

"" """
/

obsiare ^seruit
,

i/.n,

innuimr ndnus Bodo cum Leudmo


oui s

ita dumlaxat etc. Diploma prxceptum Ludovico TranFrancorum rcge sine controuersia est

<<i<tiii,c proin,

m hicprmceps mno
estt
/

936 re-

*duino,S SatabergsB fraVre %


garius supervurit, ulem
'

gnare inceperit, consequms

Leode-

Oflbn s-vil/s

monasterium,quodin
ll
l

esst

oredatur, su
esl

y Leodegam qui
1
1 ,

""

forle

anlicipato

dictam

monasterium
patronus ac-

reoitato d\ omatis initio in rem Leodegarii consecrcmm dioimr, non sell

Oflfoni-viila
velle

"^'/ i<^rrlos.li,cci,r,s<,cl

poslea

i,Lc

.gario-

cessent,

utadeo

vukabur, dictw

Weconsecratwmi imoiltud non

serius

quam sse-

wtoKewstrttcmmfuisse,evidensfitea Recensione

monaslcr/orum

DIE SKf.UNDA OCTOBRIS.


A
nuinaslriiniinnrliihhHiunnnini/irismnrir.,,,,!,,fl

143

/,/

/.,, ,,,,,/,,, /,,,,,.,_ qum,


ulpoU
l

thartimterLudovicumetCoyrolumregesannoBlO f***im%lla uxapudMabilto, tom.Hl

i,,

personis,
inst

ii

pr*fato

immliumBemdiohmrumpag.mexstat,
Uudovici

mto referuntar,

autindAcantm

portUmi

Offonis-uiUm

monasteriwm

Quapropter, cum Actis episcoporwm Tullensium ""'"' '""'""- dicti monasterii velutissscuk>yn\
t

accensetar.

apprime habuere pet peotas a integram fidem merentar;corpusautemS.MaxentiiPict<i h Britanniam [rmoricavm translatum fuisse
prsedicta charta
Bil

jam

conditi,

mentiojiab

atis

mihivermmUeest,

iUud fam saltem initio etiam saeculi txfuisse </s&ructum, eode quesaeoulo oirciter meddo Leode-

in hunc modum innuit: Notam omnibus Christianis Deum limcntibua tam clericisquam lalcis nobilibus, qualiler adiil Tulgalus

hincqmest,cur tractatam dehocmonasterio,cum Campeltense, de quo ante " lh "" '">' """ seHusquam szcufa rx adolescente ^odegj conseoratum sitt ad loeum huncremU:

ario esse

consecratum

aacerdos Pictaviae, cumconsilio etcousensu domni Haimerici vicecomitis, Britanniam de Pii lavis causa
eorporis

Maxentii

ad

nos;

el

locutusest

cum

''

'""/""

'

eMoroe, utdeportaremusillud ad propna, promittens nobis plurima beneficia ei parteHaimericijel nosei credidimos, consentienles
deportavimufi
Ligeris flumen

noslro decano, aomi

eum cum laboro maximo usque ad ; cum envm his verbis signiftcetar,
i/n

XXII. Corpus S. Leodegalii I

scilicetseu

futgalum saceretotem [rmoricam


pentii repeteret,

Britanniam,
ui

Mmorem
S.Ma-

vehisse,

corpus

i d mmiu*li!c 3. JldXU NtH ll!> < \I.ivnnliJ

consequens est, illudtum ea-monasteru) PictaviensiS. Vaa?entii,ii quoantequievcrilli

monachi
n,
,

verosimililer
I

Maxentia
exstitisst

mctu Normannorum pluries transfertur.

in

in

Britannia
in

rmoi

ica

Ve

veroidullo modo
cap. \.\vi asserit,
i

dubium queai
lib.

vocari, ficr-

trandus Argentrseus
a

u Britannise Armoriom

Salomonem Britannis Armt


'"

i7i

uia

vatot

ttruotaj

Corpiu
lUO

S.

Lco-

\_Ju Uum
dentibus

S.
<>

Leodegarii,

quem duobus

rmce-

nuncuj
("/'

onorem s. Salr atqueejus jussu Salomonis .s Moxentii, sibi ex

dcgarii Picta-

monasteriis in ejus honorem exstru-

[quitania pro singula/ri

munere submissum
rew\
devovi,
lu

ei

otisprobavoiruus,

robare nuncettam contendimus a cura et sollioitudme, qua saorum Sancti corpus

wvii

i/n

charta fundationis dictie abbalisesic

loquitar

prsdictus Satomon

qua

(egoj

servatam manibus,

fuit

vmmune
saeculo

a sacrilegfs

Normannorum
issime

corpus
raunus
leritie

meum
adeo

sepeliendum
el

nec non ad
Britanniae,

dum

vn

Galiias sa

augmentum

felicilatis

pacis totius

wrympentes, ecclesias ferro ei igne vastabant, sacraque omnia profanabant. Cura illaetsollicitudo,ut docebimus, a monachis S. Maxentii,quos penes erat sacrum pignus, fuii adhibita. Sancti
Leodegarii corpus, inquil Mabillonius swculo n Be-

maximum

nobis trausinissum pwefeci

lemporibus,

sanctissimum

colfocari
i

Maxentium. Certum ergo est, corpus S, Maan Aquitania, seu ex monaster o San mawentiano in
Aquitania sitovn Armoricam fuisse delatum. Ast, inquies, an hinc ergo esl consequens, ut corpus
S.

nedi tmo

ag. 706, ex viila Sarcingoin

S.

Maxentfi

monasterium Piriau-usi'. juImmiI" Ansoaldo, per Au iuiiiim abbatem translatum, ibidem quievft
cladem Normannorum quihus pcr solum grassantibns, Maxentfcnses monai ln sacras pred!cli Marlyris cxuvias una cura l! Maxentii reliquiis primo quidem in Armoricam,
usque
ad
:

Leodegarii
'

Armoi ca/m

pa/iiter fuerii

luin

Piclavense

simile

338 Respondeo, id hinc, licetnon oerium,verotamen effioi. Btenim, ut mox videbimus, transmi iocorporisS. Waaentii eo tempore facta
,

v ro'im\blrr
857 dtiniequn

er Armun

a,

./.s

fifoi iii"

i.

nU devastaalia

deinde ad Arvernos,
ruiii.
<:

postea

autissiodorura invexe-

bniiii,

ii'

saorum

Mawentii corpus non

de

Demum

sdiftcato

in s.
al

Leodegarii

bonorem
sex

Bbrolio monaslerio (quod

Arvernontm urbe

adSalomonem regem videatur smissum, quam ut profanationk a


causa
/n,
i,

fuissetran-

Vormannis

circiler millibus dissitum in opirium accrevit,

hodfe

nda

erioulo subduceretur.

Quare,

cum

vero-

quoqueOrdini Benediclino subjectum) fbidem majorem parlem reliquiarum S. Leodegarii cum corpore
s
ri
v.
/

Qairini, ejus fratris, dimiserunt. Ita Mabili

sat recte
/.

quidem

sed eo u/m

omnium,

quse

as-

San-mawentianos eid\ m ovoluisse subducere saorum s. Leodegarii corpus, verosimile etiam est, 6 solo Pictaviensi vn Brttan/niam Armoricam, a Normannis, ui a/ppasiniiir
sit,

monachQjs

probationem cx\ ressam nonaffert, remittens eohiiiinin, idque haud dubiepro wlis probandis ik ai ii WamslaHonibus metu Normannot um faotis, Miin-iitii sseculo n Benedicti ,ni Viiim S.
I

rrt. tV/nC

hhrroin.

illml fuiSSQ delai


esse,

""

ld OUti

"'

riiim reipsa factam


nini 343
ii'

amplius ea verbisnu/>i

I"

recitandis
S,

credtbite.

Inquvro

nunc

iii

amnum,quo
etia/m

Waasentii corpus, ac provn


s.

editam, subcujus finem memmitchartsecujusdam r.ini.r I, Joanne Besly m fiistoria ducum AquitaVii.rS.

militer

corpus
'""'"

Leodegarii

inBri-

tanniam Armoricam
' ,

fuit transtatum
;

Certum ap-

uiam integram adcalcem Miurntii abbatis ad diem kxvi Junii ase


|

,,,,

mteran-

/llnslriil.r

transcripsit.

loudato BeslyO Urn srhrnins nOSt& Videamus nuno, quid ea illampra<' '

Armoricnm,

smli iimtri ni nuhniin


i

OSSil

ri Wb,

i/iinir

/""' Bst, '/'""

ew co constet,
'

Chr v// 856el 870. Btenim ta ta est, m Britamnia Minore n u At >><< k > Saiomone\ HqU[ ,,i ,.,- proxime iaudata fundationis ch Hawentiv/m in ,/im Sii'0,111111 im/iiii. sanotissimum transmissum, ac proin, um Satomon, adse fuisse
niiiu
i
i

onno

COrpUS

S.

Mnrrnlii
>><
I
,

lii

tO "

''

'"

uii
/><<

ri
\

M
<
\

/'

'

Lab-

grassantibus

[quitania
n n mii
is.si,

Vormannis,

hrnin hmi.

l-ihinithr,n

[nnaltsta

Berthvt

'liuiislnlinn srn

llrniiii ilirln

rlmrln

Soriptorum mtelligitur,

deprompta, njrtularioS Salvatoris Bothoneni

anno

Christi

857

regnare inceperu

da

amemnoChrisUmsubsoribitarab
eric

idemaro
'">""

charta apud laudai

g*

mtem

,', Ihn nhlmlr, /,,

ie-comite,M

** dccclxk confeeta notetar, consequms

iil
ui
c.

DK
sacrurn
S.

SS.

LEODEGARIO
annwn
;

BPISC.

ET G ERINO COMITE FRATRIBUS MM.


est,
111

Maxentii corpus,

ac proin etiam

snrrmiini corporum SS. Ma.irntii


si

>t

LeodegUlii

n.

corpus s. Leodegarii inter ninn 870 fuerit transmissum


illa

856

et

a/n-

Alvemia/m
esse.
1

""/' serius, certe n<>n oitius,

tramr

neque enim
rea
esset,

slatu iifin,

quam

ultimis

viginti

annis

saeculi ix

pignora ad Safomonem, antequam

factam

transmissa videntur.
///,,,

Jam

utjam
regio,
,//,i

monui, facta videatur,


verosimillime

sis

Aquitaniaque a

f.i.i,!

cum transmissio cum PictavienNormannis vastaretwr, fuerit anno 857; tunc


vero,

340 Mi/iii itu determinato, ut i>'i<", teinpore quo translatio illa n</ Arvernos faota est, subdo nunoverba, quibus illa m cha/rta Beslyana posl i' ii/ii. 337 recitata narratur. Sum autetn
/i.n

fn

Mverntnn

enim Pippinus, Pippini [quitaniae regis filius, qui, \ugusto avo, post patrismortem invito Ludovico
i

Deiode

cuoi

ibideoi

"/"'

Ligerim)

.isira

ruelaremur,
Pirl.-ivciiscm
r.n-11'iii

audivimus, quod

pagani

devastabaoi
(|uiaiiic.s

ni.i

i.

g{ ni

se

dixerat, una

cum

Voi

man-

rcgionem,

plnriinirs

in

nis,quibus sese adjunxerat, Pictaviensem regionr [quitaniamque vast bat. Pippious, ait m/
niniiiin

iri.liiiius;

eoquod be.ilum
Chrislus
.sibi

Vinim

suo

MausoJaeo,

quem

857

[nnalista

Bertinianus

apud Bouque-

expulimus,

ipiatenus

vero

redire

praparaverat, doo potera-

tumtom
populat.
'

vn. Da orum piratis sociatur, Pictavorum


el

mus, nec
iode

aotea ad
luctus

propria

portare

Ecquid

civilatem devastat,
nojam

multa

alia Aquitaniaa loca de-

noster

requievit,

deinde
iiimj

movimus

ad Condateosem ecclesiam,

super

Qumen

339
litei

Habemus itaque jam cm/num,quo uerosimiSS,


i

quod vocatur
saginta solidis

Bebronus,

fortc

comparantes eam se-

n ente,

Leodegarii et Maxentii ex agro Britanniam Minorem seu [rmorir cavm translatio, lubet etiam nunc mquirere m tempus, quo iidem Sancti ex Armoricaad [rver-

accidit

Piotavien

in

omni suo territorio Quse movimus ad Condatensem ecclesiam Buperillud Qumen, quod vocatur Bebroous,
verba fere

cum

ultima

&

ati,

Conligisse id non puto, vivente

adhuc Salomone
B

rege,

quia

in

charta Beslyi supra

faotam indicant in Uvernia^n. Bebronus fluvius in Alvernia situs est, vocaturque liodie, ut Habillonius sasculo Benedio11. n,
111
1

translationem

laudata, in qua S.

m Aherniam
iii>

Mawentii corpus e Britannia translatum narratur, praecipueque


conourrere,
niii/,1

linu ,n/

caloem

Vitse

S.

Maxentii

in

margme

persons, quse ad translationem illam

mnotat, SivoJis, Gallice la Sioule. Quare per Condatensem m, adquam reoitatis verbis
translatio facta indicatur, mtetligi
,

plane

fit

mentio Salommis,
pignus,
est

qui

tamen,

cum saorum

illud

uti

ea

/ '-

'

"'

[rgentrso supra

laudato fas

colligere,

loco

qum,

teste

muneru pretiosissimi ad se transmissi haberet, non minimam in translatione illa partem vero
similiter habuisset, ac

non debet ,,Wiedonensis in Britmnia Tmo\ i Bavudrando, etiam Coodate nominata


irbis

mvenitur. ImoperecclesiamCondatensem intelligi hic non posse ecclesiamx aliquam vel urbis Wiedonensis, vel etiam

proin

si

sub principe

illo

facta esset,
cedit,
.

mentio fieret quod Salomon S. Maxenti "i iii charta sxpius laudata ait, m
'

ejus verosimiliter

lo

non solum ea nullumsit flumen


I'
1 s

Minwis Britanniae, perspicuum eo, quod in Brilonnia Minori

nomme
mox
"v

'"

"""

"'

'"' <eret,non facile, vn vwis superstes, dimissurus fuisse videatwr. Quapropter, cum s,ilomon, utAnnalista Bertinianus apud

""'"""

k sis

recilaiis

Bebroous, hodie Sivolis, charta Besly


ilios,

"'' S.

"

"''"""

dicihtr,

qui

corpus
Picla-

Mowentii

ex Britannia

fransferebant

Bowjuektm
est,

tom [lSoriptorum testativranno814 fueritaBri'"'""' primoribu necat/us, ,,


ut

''""" versus, nonpotuisse,

cum jam ad Ligervm


por0,1

verosmiliter

ad Arvernos fuerit translaPum. Imo videtur sacrorum // " '"" corporum travnslatio, si nonserms, certe """ oitius, quam ultimis vigmH awnis ssculi ix
' /

mi

,//,/,

neoS. Maxentii corpus, nec corpus annuin ,1/un, e Britannia

/luvium pervenissent, corpus S. Mawentii, obstwntibu.s Vormannis, vei io antca ad propria


Ia,r

"

redire, S.
11,

idest,

non potuisse

illos

vei

monasterium
corpus
"ii".
></
,11

Maxentii

reportare Sancti

UUus

''

peraota,

Etemm cum
I37ea
-

franslaPionem
tractatus

eodem ad locum, unde venewnde consequens est, ut pei Condatensem eccteriam, ad quam Pmc S. Maxentii
reverti\

'""'

illam

atqur "' "

adeo etiam
'

>.

n
.

Umdata Beslyi
Maxentii
Pictavio
in

Leodegarii corpus iulorunt,


P

"

charta

n'

l,s

'"i"''

praeoesseril

inter

cho^penosquoscorpusS.
''"'""

mona-

Britannia

fMebat,etintei turgalumseu Tutgalum sacer

non urbis Rhedonmsis,sedregimis arnorum ecclesia, Ucet fwte in ea nullus loous ocounat, qui Condaie vocitetur.
341

^otaviensm, qui

Porro
'"

SS.

Maxentii

et

Leod.-^ani

ea

consilio
in

coret

actandm

inttto

consensudominiHaimerici vioe-comitis """" corpus S. Maxentiirepetitm


" r

et

Britan.,,.,.

Uverniam prooula Britannia Minori

fmlr saculi

lutem

'"

'

oiee-comitis Haimerici,

quam

maturswpius laudatm charlm


''"'" ''"';'

bscripium
Besl ana>,

"o 924 daia notatur, consequens est, tam


"'"'

qux on-

Haimm
vel

'/"'""

''

eidm rt " r "

d '"";

Turgalum sacerdotem
fuisse

subsoripserunt,

adsaivamuimn
;

meVu Narmmnorum Pranslata eoctesiaCondatensi,in qua fuerant ibidem depositaf non usque Normannorum furoi sivitquie'"" "'""" '" charta Beslyana }mt verba pro'"'"' """"", paucis, quse post recitai ts """ >"'<" '>" leguntur ; Devastatio autem Norimi, n,m super oos, quateous ;';
l
'

".'/'-

Puitaviensi

Autissioilorum

,l

^ *
'

octogenario

mw,
adivit, fuisse

definivunus

^gmtatantwn annorum, cwm h


terepetiturus Britann
1
,

hoooriflce

S
i

^n^etita
1;i

deportare

corpus

fecimus,

Ao tl810dorun]
COmil,S
lUDC

" 1"

<<

'i;" / ""'"
<

: ""'
/ /

'"'
'""" """'

ovrciterm^quosZ
necatusest,factaadstruaotogvnta
,
,

em 7'- m " v-o cmn


npoiiu
P

'"""^
et

^
j

deportaotes

"

corpore

2
"

episcopo

optimatibus

plurima f

"'"
a '''

wnno,
,,,,.

,,,
Inis

""

'r"'
"";

'"""" '' 7-7"-". v


i

^oredMlu

olu UUIl[ u rm t
.

^ T FuUergocorpusS.Afaxent
Leodegarii ea> Alver
/
1

bealo Viro beneficia el UDenti animo ac dGv dooare


,,

fumetamHaL
Tutgal
a

7" F S. "'"
1

'""

saoerdo-

'""''""^

ohartx

subscnpserunt.acpr

Beslyo producta

mihi etiamveri

tdpa""""' **> 7' iorenset laZm, ""' f^pagiiUwsseuterritorli : '"i


1
'

;"/" "r," ^fortealiquis^qu

11

Wevisset.Ast,sciseitabiMu quidem m eoolesiaiUa


quie\ ere

DIE
A quicvere SS. Mawentii
et

SEGUNDA OCTniuus.
'

145

Leodegarii corpora
id
ea>

Resi

nens&ms
tiim.

<><

Britannia

pondeo,
definvri
dictis

omnino m) petere, unde queat Inmriwm enim est uti


nihil
,

monachis

fuisse

fransla-

tucToni
i

i.

jam

343 Verumh!BC,qum
inr,

liquet,

quandona/m

num.

:;in recitata

in

allata,
hinc,

incert/umque pariter videtur,


forte initio sseculi

Uvemiam fuerini quandonam


\

sequun-

mhormiaw
inBrtiannia,

quamquam
uX

id acciderit t
ne<

lutissiodorum fuerint Vranslata t ac provn


est f

similitei
ecclesia

mcertum
mihi Ai

Beslyans verba; Et ibi demorantur monachi in honore S Maxentii, eum una capsa eburnea plurimorum Sanctorura reliquiis plena, non de Rot/ionensibus in Britannia, ut putat
chartse
noslri

sit

quanto lemporis
<

Mabillonius,
Pictaviensi

sed

spatio in
iii

Condatensi quieta substiu


videakti
in

monachis

supervacaneum
mquirere.

rem illam
hic exsurgit

debent intelligi,
i"

San-maxentianii ,,, agro ut mihi quidem apparet, atque adeopa hos </.< SS Ha xen>
de
t

plwribus
quastio,

nuric

alia

'

an

s \ilioet

ss Uawentii et Leodegarii per monachos San-m


an
(/iii

memoratw dua p
tram
p\
t
>

Leodegarii translaliones, de quibus postcriori


!
-

eracts fuere
t,

Etenim
-

minm
itannia

mihi

Hnt

l'b

belanei

vn

ft

mo-

ve o per
,1,1

vpsis

m machos Rotho enses in /'< vn monasterium Plebelanum a Salomone concessum, cum niultis Sanctorum reliquiis
Mabillonius
336)
,

nasterium a Satom monachis Rothonensibus profugis concessum ob branslatas illucsancti Maxenlit abbatis reliqmas ja/m tunc, <<<n> hte e
Britannia
>><

Uverniam fransferrentur, Haxen;

confugerant.
fvide

f.riori

sua

opinione

ixnii monasterii nofnine fuisse distinctum

num.

reticta,in

eam

propendet, quae

Salomon
la/nensis

m
>>>

eaistimat, translati mes Ulasper Rothonenscs mo-

quippe diplomate, quod de fundalione PU Britannia monasterii apud laudabum


!</>.

nachos factas
a
'""""

[rgent .r->m

n cap. xxvu exstat, $ic


,

i<>,/nitiir

^monhu

34? Etenim tom. III Aiinahnn, Benedictino"""/""/ 158 de monasterio Plebelano monachis
illis
ii

Innomine Domini

amen Salomon
tam

Dei

gratia

etc.

Notum

sit

cunctis Britanniai
,

episcopis,

quam
for-

Salomone concesso
translatas

ita scribit

Processu (emsancti

sacerdotibus
tissimisque
diiis,

caBterisque

nobilibus

ducibus,
ditioni

B poris, ob
Maxciiiii

Istuc,

ut

perhibent,

militibus

omnibus

nostras

sub-

appellatum esl sancti Haxentii monasterium, idque nomen etiam nunc

abbatis

roliquias,

quomodo
suis

venerabilis

Richardus abbas, cum

aliquibus
iiiin

monachis, omnium
peliiionem
in

lamen csteronostram meo, quod est aulam habui


:

non jam abbalia, sed cella monasterii Rotbonensis. Deinde vero eodem ejusdem eris lomo
relinet,

monachorum
ubi

deferens,

adierit praesentiain
in

monasterio

pag.
ne

.180

hxc habct
relata,

Rx

notiiia

Beslio

oujus

jam

sepe

quadam a Joanmeminimus,
Maapud

Plelan,

ego

antoa

unam

parternque etiam
xentii

dedimus, discimus sancti


monasterio,

abbatia

corpus e suo

Pictones sito, a Salomone Brilannise duce delatum fuisse in quamdam cellam Rolhonensis in eadem Brilannia monaslerii quae sancti Maxenlii nomine insignila est. Cum vero inde ad prislinum locum rovcheretur audila Nortmannonmi in illas i>artes incursatioiic deportatnm
, , ,

Normannis, Connoyon abbas cum precatu monachorum suorum sihi inoum refugn ante Normannos, suisque monachis postulans, nos, venerabilomquo conjugem nostram Guibesed
infestantibus

nerec

adiens

peliit,

quibus assensnm

praabentes,

aulam cis tradidimus, sed eiiam in 0odem loco monasterium non ignobile ex nostro, in honorem sancti Salvatoris, ad
supradiclam

non

solum

refugium
caelesti

supradictis

monachis

pro

baereditate

(uisse ad
sis,

Condatensem ecclesiam pagi Wwrncnsilam supor lluvium Bobronum, qunn modo


vocant
,

et

redemplione animarum noslrarum, nec


nostra?
prolis
,

non

ot

parentumque
totiusque

nostrorum
nostri

comparatam ubi Rothonenses monachi cum suo territorio cellae sancti Maxcntii commorati sunt cum capsa eburnca multis Sanctorum referta reliquiis. Sub hac, urgentr rursufi Norlmannorum infestatione, locuMaxentii prsdicti monachi sacram beati favente Richardo comilo deportasse dilum G cuntiir in pagum Autissiodorensem. Verum MaPalroni sm beati xentianis ccenobitis sacrum
Sivolim

sexaginta
:

solidis

perpetua

prosperitate

regni

Britannia, fideliumiim'
stabiliiate
.iiiii

nostrorum
jussimus,

tranquillissima

construere
<

quem
vocari

etiam

lo-

monasterium
aitque

Salomonis
><>>>>

voluimus.

Hisce pauca ex
<jrnii:ciis,

dem diplomate adhuc addii Arreliqi

continere

descriptio-

nem monitium, quae Salomon prsfato ><< nastt rio est largitus. Quare cum hic princeps hinc <-t ex recitato diplomatis Fragmento admodum bene/icusiii Rothonenses monasterii Plebelanensis
<

corpus repetentibus, Rothonenses illud


tnros, exceptis
illius

8e

nsiiLu-

ona-

maxillis,

polliciti

sunt,

vitamque
<n

chos intelligatur fuisse,


i

><<>>i

facile

n<>/<>

persuase-

ct

Missalc

Quibus verbis sane aperte deHaxentii ex

,11,

hos iicnc/icn

clarat,

corpus S
ac

Britannkx

Mtor,
uti
''.'

ini. ulti

him pa/rum mcmores fuisse, ut quod munificus eorum fun /<<'itati

verniavm,

dei/nde

iutissiodorum

translat/um
pii

fuisse per Rothonenses in Britannia

monachos,

verbis liquet,

Salomonis
S.

\tuerat,

cont a

juxta ipsum in charta Beslyana monachi S. Haxrnin idcirco vocantur, quodeorum monasterium
ob reliquiasS. Maxentii t quassinu suoco
plecteba-

expressam ejus voluntatem


r/nl.

Maxentii nuncupaS,i/,,m<uir rrl

iib/nr
iiin
/,1

rrl

rirrnlr
,

,l/,iir

non
nii

admodum
docuimus
SS. Uvei

osi
.

ins
et

obit/um,

c rlc cumannoHlA,
it
.

hn s
.

u.i.rcntii

nomen

induisset,

Quamquam

au-

,n

vivis

excessei

ti

trm /ur solum expresse loquaturde translationibus


S. Maxentii, intelligendus eliam est de translatio-

latioque
1,1
,

Waxentii

Leodegarii
diu

ea

Bi
ui
<<<

,,,

niam

non

admodum,

mints corporis
,,.,,,

S.

Leodegarii,

cum has

ex

illis,

<>i

antedictis patet, post


rit.

obitum Salomonis

336 monui, unice probet, ac proin de eodem modo loqui, quantwn adprasens ambabus institutum, estcensendus; si enim corpusS. Leodogani. </u<i, uii i/i iinus, cum corpore S Mawenniiiii.
i

344
ii

Ad hsc

dubiu/m
in S,

admodun

mihi apparet, icdtium,vi


ob
""
taviensibu

P/cbclancnsc
istuc

liritannia

monasterium
reliquuu

translatas

uaxentu

Maxonl\a-

tiivn

BriXannia existebal,a Rothonensibus in Bri/"''

Dum umqua/m
,,i,i

fuerifrvocitatum,
<><t</>i<'

tannia monachis translatum nonfuet it t consequms


est,

\Jabillonius hac d
sed,

videtw redubilasse; etenim non


hac loquendi formula,
Fuerit

p MabiUonius iri,,i, ,it> us furni ininsiniiini. ac /"<"" mdubie ruli. rn,,,,, r<>r r us S. Loodegarii a Rothoiil

COT} US S.

\1u

rrnlii. ul

nmsiJr,

,i

indubitanter,

ut perhibent, id affvrmat.

tamen txpediim-

rlnin

nmmistci

111 ,,,

1'lciirbi

ncnsc S. Ma.VCntll

millC

''<

DE

SS.

LEODEGARIO
apparet, illud

LPJSC.

ET GERINO GOMITE FRATRIBUS MM.


.

aoctori r-

mine aliquando insignitum, minus


./""' dfai, verisimile
ita

tamen

ut

"

appellatum

Punc fuisse, cum SS. Maaeniii et Leodegasacra corporae Britannia in Alverniam transferretitw\ ul adeo minusetiam verisimile sitper

fam
rii

cum

corpusservabatur, nonnulli Picta mensesS Mawen fii monachi, qui eo corpus S. Mawentii detulerant
facultate

Salomonis

regis,

etquidem

in

nasteru)

mo-

Piebelanensi, verosimilitcr exstiterint ab


in

charts Beslyana num. prscedenti Hothonensesin Britannia monachos debere


"

foqueproindeSS.MazmMetLQOtegariicorporae
Bntannia potuermt
pora
r.r

recitflta

Uverniam, ac deinde AuHssiodorum


i

intelli$,

" """ nihilominui p& moi


intelligunlur, e Britannia
et

m
r-

transferri. Ei vei-orevpsa sacra illa


in

Britannia
i

im

charta

illa

m
sii

Ald
in

Alverniam acdeinde

lutis

niam ss. Maxentii

Leodegarii facta

to-an-

latio, consequens est, hancp&r Rothonenses tannia monachosverosimiliter non


f\
.

Bri-

Mawentii monachos certum orrmino foret, si fidem facerepossetscripPwraCollectaneisnostHs


11

/'"/"' icnses S.

"""'">" faisse,

unde uUervus consequ twi ut verosimiliter per San-mawentianos m agro Pictaviensi monaohos facta fuerit, quod nunc etiam directe tubet ostendere,

Vranstatio
'" '"

illa

fapta estpei eos monachos,


in

niscb rissimi viii domini ,/ ""'- "'""" " " siliarii des impta no tatur, qusquehuncprxfert titulum : Scriptura de corpore sancli Leodegarii quomodo ad Ebrovlum ^j'uu
'

"

inserta

antiquisJUemln

'/"""""

venent.

reliquorum nomina

charta Bessit

lyana ssepe memorata velea soia ejusdem ch


proptei
c hart*
.
'

semonem
rta
illi,

msUVuit;

id

lectione

manifestum
e

si
'

monachi
'"

Z "
,,!l;,n,m
;'

346 Etenvm

illa

Pwvuichi,
etiam
.-.

sic

habet

: Tempore, quo pra^stabai mtoa

c^

quorum
S.

Besi

loquitur,

no ine M xeniii
consein
\i-

l,rl
<

^ ,,n ""

Quvio

Vienna

contiguas

castella

atque

JJ,, ^J
tmn

vicos,

ue

'.'/'"

Pictaviensi monasterio esrsHterin\

P alr, am

omnem.'
Picta-

mari
impii

usque ad
pirate

'/"""
U pei
t

erit,

ss. MaTentii

^Dsem
DOrum
nuntur
n,

eamdem

urbem

et

Leodrgarii

populantur.
el

Turo-

vemiam

ac deinde Autissiodorum translationem


esse

fqe
quasi

civitatera

adeunt,

monachos San-maaientianos

obruunt,

strage innumera

postremo
lupi

ignibus

peractam
.chart*
evadit
i

tradunt.

Passim

ve-

seautemeSanHnawenti
'

pemices

roPictavienJi
uerosimile

ad

<

rnonachos,

guorum non
.

|?

scriptor

ibantes.

toquitui

'"'"'""

Ademarum, Pictavicn, u t.Maacntu monachorum abbatem, pro suo, mo""/'"'. quorum nomine loquiktr, abbate
l

'""

"

'"'

^uod

hic

deo suo humanum sanguinem Contaminabanl sancta, ecclesias r,, ab,e comburebanl monasteria
vero

CM

lacerandas

do- E

nves,

rum destruebanl cum suis aBrtificiis, nem omnia redigentes, dc


;

monachosolitudi-

in

Haimericus autem,
l '
'

"'"""

mquit,
charts

el

aobas
'"'"

""""".

ooster

uti

vndicat

subscriinter

Promiserunl
el

nobis

centura

modios

vinum hoc anno praesenti [924 quc ['"'['" 9"*luri gratulanter dare et unnm moend,num '""' chartula e*
lerrain
''
n,l,;i "'
/

Panem

P f alicam

enim ^reversuso, ,,,,,,,, usque AquitanL urbeS re^ '''""""" retinere valebat. Qoonim
;';

exercebanl

Chrisliano populo ludibrium. Ab ipso

J
'

/-n,n monachi
loee
;

exercitationem,

ut

Pictavienses

saS
refe-

acceperunt,

eesseruut,
,"'

el

incultam

'"'/'""

Haimerici et pariter dividere Vwm


;

parte

secumque

verbisjam

'''""'^ 1111
,

J":
n " ,,
,;,(

?
.

recitatis

hxc subdat

devexerunt.

ei

lama
sancti

iriTti

sanclfcsiraa Bea-

Maxentii

nos simus ipsius corporis sine Dne cuslodes

Et

,TV,

'

,,,

Ar

mi,
\h-

^nnm
Dscus,

lu, c
1

''

regalis

Tandem, Deo ducente usque Ebroym JS


sedes

m
'>>

;
<<

re*L Ka

poslulantibus,

corporiTs

restttutio a

]''"

tlSmd >rtpromissaMinusenmverisimile maret.monachosillos^si Pictavienses non fuis'

monachis, penes quosillud \-

:tjtijjjjrj-

"i

oorporis s. Marentii

^f^omissuros.utsus
l

restiluUonem ea leae
illud

c
"

:" " ;: / "' '"''-""


,,
/

'

***
migrandum,
q

oustodm pcrpetuo ^J,,?,,,,,


/

'

:,"'''""

W,
''
1

'"'
'''"

^^nisietipsimmachi
a

jjjj-j""" ""'"-'
-

i
Leodegarii

,/

rv-ment, ut adeo ta ''""ii raivmem hic

[Z^JJ''

"

'"

Jn "

secundam meadductan\
h

siai
,/,
i

J J;Jjjj'
/

exBrlnnia
I
-

""'--

c
F

."'"'";""'""""
-/-././.'
;"'
-

'terioPictaviensi

';"""
'

hm
/,

axenm monachii
/,,.,/

JJ"\
i

,,,,,,;

'"'

h ,

Leodegarn
,

''

! ** dkas, ss. Marmtii corpora es Plebelanensi in Drita


'

<//../

et
'

:,,;,"
,/,:;;:

;/
'

"'

"" d

leque

lutissiodoPlebi
,

wfate, ac proin f cum sesmonachi uon fuerint e Pictavien


'

Zi
i

""

iS Uaa-entii ;"'"" /o "'i^^ense^uttransiatioillaper '"'";:" '^ Maa-entUmonochosfacta,

ftaque,

s ,, /y

Normannis / ver aarwm rictOVienagrum !>;,,,

reim

ae*i>l*

J
nil
.

'

'";'' s

^eniiiinagroPict
P
''
st

msil

J
,

/" iid niiin


,,,,,
i

iii

Armortra/m

tvormamnorwm
'-

ar-

ut

h ">"<
''"'-

vstiterini

';;,""""";""''

ouippe S.Maxentii

,,

,,;,;,;""'""'"", "'

mcJ^S
/

,-

<"<

Sal

<?"*rgot
"'''"'"

"""

ge .,..
,

sritanniat

.erosimieZZ
fact

;'""
;;;

'"

iUam

:;;;;";/""'

'^^SfiiTSS*! m, .,,:!::::
<

W
'"'

'::::::
*f9i*ni

partec

Sea

tanl
s.

Britannia t

inqua

u^J, ,::::::'

li

:****

mu
scilicet,

DIE SECUNDA OCTOBIi


^ scilicet,cwnin monasterio Rothonensi habitar&nt, sub monachis abbatis Rothonensis, >></ cujus peti* tixmem monaste iwm saepe memoratumfundat,illos
rtnnn com prehendit
post
.

IS.

'.'.7

direxit,

mittens
hilari

ad

Baimericnm.
ut decet,
el

Ille

autem
eis

ut

Aucrohr
C.

andivit,
sinii,

vultii,

dedil

respontn-

R.

promillena
civitalis

ante comitem

optimates
fecit;
el

Porro, Pictaviensibus Rotho-

tius

venlre,

quod

ct

ita

suum

nensibusque monachis monasterium Plebelanense

una inhabitantibus, Salomon Brita/nniae irmorkse rex WadidU corpm S. HacDentii, quod ad prmcipe illum, lum ut ejus sibi benevolentiam conciliarent, tum securilatis c usa monachiSani

abbatem nostrum, secum adduxll Pictavim. Gonvenerunt autem atfle comitem Ebulum, virum inestimabilem, sermone veridicum, vicecomes cum suo fratre, et Qostri monachi,
fratrem,
el

archidiaconus
Aipostoli,

B,

Petri
esl

Ricardus,
totius

el

decanus
doctor

maxentiani,
advenerant,
hi/nc

ui

vm profugi verosimiliter dono dederanl; atque


vn

pri/mwm

Bi

ejnsdem
conloculi

qui

civitatis

veridicus,

mente
sunt

devotus,
sc

nomfne
corpore
vel

Uaioardus
S.

jam

intelligiiwr,

cur Salomon

diplomate
sibi

inler
el

de

Maxentij

swpius

memorato
M.ixciillilin,

dicat,

munus

maximum

confessoris eximii

quomodo
runt

qualiter

eum
ct

transmissum fuisse
llllilli

praeterilis
///'

lemporibus sanclissi-

nabuimus,
nia.

el

rationabiliter

scrulati

sunl

per ora-

rlnun,

qUOMOdo San-inaWaxentii,
in
licet

In

summa promis
maxillis,

raonachi

uostri,

Tciiimm monachi corpus S. Salomoni ante tradidissent,


acceperint,

illud

alius

nostcr Iiomo, corpus

beati

vin

cum

capite
et

manus iterum

suo,

exceptis
illius
el

Pictavim

dep.ortare,

deindeque

in

Alverniam, Autissiodo-

Viiam
itlis,

rumque, monachis scilicet Rolhonensibus, </uibuscum habitabant, annuentibus, poPuerint transfrrrr,


Gc-rini,

/!/

his

Quibus ex verbis, ei ex proxime subduntur, quse ue num.


Missale
<

344

rnjac

i/isa.

ul

iloaunas,

riini

Lcodo^arii,

VransVulerint.
SS.

aliorumque Sanctorum reliquiis deinde Ceterum, utut opinio de corporibus Leodegarii et Maxentii pei San-mamentianos,

reoii tta sunt, manifestum sit, San-maxentianos iutissiodori, ui apparet, commorantes, corpus S. Maxentii, prsemisso cum

jam

chos

Pictaviensibus tractatu, Pictavium se


promisisse,
ut adeo de re illa,
uti

asserui t tunc

in

agro Pictavumsi monachos plwries translaiis


probabilitate

serio cogitari/nt.

hoc fypropugnata verisimiiis appareost, contraria

349 Mabillonius mhilominus vocat

dubium,

onachi, ut

tamen

non

carct.

an

re

ipsa

S.

Sfaxentii
in

corpus,

cessanlibus

apparet, Santhini.

jnm

Normannorwm
fuerit

Galliam
;

vrmptionibus,
dubitil

Pictavium

revectum hoc autem d/ubiwm lom. III Aiiiialiiun Hncdictinoruin pag. 380 his verbis, quorum jam supra partem dedi,

idque,quidquid

% XXIII.

Monasteria

Ebro-

exponit
Patroni

Maxentianis
(Maxentii)
illud

coenobilis

sacrum
exceptis
el

beati

sui

liense, Cogniacense atque


alia S. Leoilegario exstructa,

corpns

repetentibus,

Ro-

thonenses
lis,

se

restituturos,

maxilMissale.

polliciti

sunt,

Vitamque
inter

illius

Sed

tandem couvenit
ipsius
et

eos,

ut

Rolfionenses

ejusque corpus, exce-

essent

corporis
securitate

perpetui
Ebuli

custodes
comitis.
Id

cum
fa-

auctoritate

pta parte, quae Pictavium

ctum hoc
prima,
pars

anno

seu

xn Kalendas Jnlii, feria Dominica. Ab eo tempore magna


(9241
sancti

transmissa

fuit,

in

priori

reliquiarum
in

Maxentii

asscrv.itae
<\o

di-

cuntur

monasterio sancti

Leodegarii
praeter

Ebro-

cum

corpore S. Gerini re-

lio,

dicecesis

Claromonlensis,
in

qnasdam
Pictones

particulas,

quae

Maxcntiano

apud

conditum.
Corput

monasterio habenlur. Et tamcn in Chronico Malleacensi


theoae

(apnd
2\)

labbewm
Iegitur
(iti

pag.

II tom Novae Biblioanno mlix corpus beati

"'

^dpculo s,

annis amplius

viginti

jam

inrhoato,

Maxentii

adjutoris

ei

cognomen
fuisse et

orat)

in

Maei

xentn PiclaOium redwere


ittunt

ae proin, norum metu, Pictavienses S. Maxentii


Autissiodori,

ut docent HistorUe, cessante

Normanmonachi

xentiana basilica oslensum

condilum
\deo

sepulcrum novum
flcile

vi

Nonas Octobris.
explicare,

dif-

ui apparet, commorantes, de Wanpriorem sedem S. Maxentii corp << sferendo ad aliorumque Sanctorum reliquiis, quod, cum

est reliquiarias lites

nedum coman corpus duas

ponere.
S.

Quibus

verbis

innuit,
fuerii
.

sese,

Maxcntn

Pictavium
<

revectum,

adhuc
rani,

iii

Britannia

versarentwr,
cogitarunt.

fac&re

volue-

'/'"

iterwm
rc
illa

Miserunt

hinc

Pictavium praeposibwm suum cum duobusmonachis,

qu\

ilc

cum

Pictaviensibus confer-

e& Charta Beslyana ipraecerent. denti saepissime nominata. In ea enim post verba num. 341 recitata ita habetur:S&d uosexpectanexpavescentes Domini timofem ac stabilites, quam habuimus cum nostro ralionis, tatem Tutgalo, pro quo Sanctorum merita confratre
Intelligitwr id

prima est, quod, dubitare secundum chartam Beslijanam saepissime laudiitam Maxentiani ccenobitae tandem consenseui monachi Rothon nses, qui Pictavium nni non videntur, per etui esscntcorpocommigrasse n B> ris ?. Maxentii cust >des; v rum, uti chm tc
ob causas potissimu
nt /miai.
,

slyanam conside mti p itebit, Haxentiani camobite in id nonconsensermt.sed Haimericus vicecomes,


aliique

Pictaviensium optimates consenserunt, ui


</>i>

monachi,

cum

corpore

S.

\lawentii Autissiodori

suis

locis

ftierunt

permola,
fieret

volentes
tolo

Lenere,

conmorabantwr, quosque,

uti

ew

dictis

pracce-

quatenus
inanis
El

haec

ratio

ex

deOnita,

nec

reputarelur

ex

nostra

parte,

nec

illius,

vocat, denti apporet, Rothonenses forte perperam essent corporis S, Ma rentii custodes, idque perpetui

ideo

misimus

praepositum

sacerdolcm

ciim
iilius

ea lege, ui illud,
r
iii

acproin eliam sedes suas Pictadubitandi MabilUmii


est,

duobus monachis ad eum


legationis,

Pictavim, causa

in

transferrent.
Altera
ratio
MabiUontut, ad

quam
intcr

nobis

ex

parte
Viri.

vicecomitis
Ipsa

350

portavit

Britanniam causa beati


nos
et

vero

sententia
ipse

TutgaUim
nostri

concordante,
fratre

suum

hominem cum

decam

tigrum Putaquod ab eo tempore, nempe ab anno 924 magna mensem fttp$B reliquiarum S. Maxentii asservari dicatur demde pars Ebrolio\ verum in monasterio S. Leodegarii de

quomodo

148
auc-iohf
c. n.

DE

SS.

LEODKGARK) BPISC. BT GERINO COMITE FRATRIBUS MM.


s.

t/nt>i,,o,/n in

muinixtmo
si

LcodGgarii

de Ebrolio
S.

S. MaccentiietS. Leodcgarii

ab Ebulo Lemovicensi
abbatise

abanno924 magna pars reliquiarum


asservari
potuit,

Maxentii

episcopo,

Maxentianseque
ui

abbate
fuei ini

medio
t/ra/iis-

illud,uti

Chronicon Mallea-

cvrciter sseculo

x in novam ecclesiam
est,

cense laudatum observat, anno 961


sit

tantummodo
bbatixS, Lco-

lata,

conseguens

utrumque

illud

sacrum

conditum

'

Ad hsc
II

Gallise

Christians auctse

Scrvptores tom.

tol.

369 sanctos

fuerii

pignussaltem paulo ante Autissiodoro Pictaviwm revectum. Atque hinc quidem mihi vi
fit

degarii de Ebrolio Patronos

recensent, Usque non

annumerantS. Maaentiu/n ,quod indicioessevidetur,

non

existere

notabiles, S. Maxentii reliquias ibidcm Puto itaque corpusS. Maxentii AutissioU

monachos oum corporibusS. Wacommorantes fidemsuamde revehendo PictaviumS. WaxenHi


xentii
ei

nowcertum

S.

Leodegarii Autissiodori

corpore, qua/m

a/n/no,

ut vidimus, 924 obligarant

do

rmannorum

metu,
sed,

monachis non Uothonensibus,


ctaviensibus

ium a utappamt, /7Pictai

diu
-

admodum
930
i

post liberasse, atque

adeo a/nno

irciU '

oi/

u.s

S Mn.u

Maxentianis Autissiodori commorantibus fuisse revectum, ut adeo m Chronico Malleacensi verosimillime recte notetur awna 1059 corj us

degarii

aut saltem

S. Lcoaliqua ejus parte Pictavium

,,/,,

rum

corpore

redua

352 Dico aut


quia dubium
tiano su
ra

saitem
<\s/.

cum
an
in

aliqua

ejus

parle,

s.

Maxentiana basilica fuisse ostensum, novumqueei epulcrum fuisse conditum. Imo corpusS. Maxentii una cum corpore S Leodegarii
beati Maasentii in

uobgam

mihi

Chartario Maaen- warum tann


s.

laudato per corpus

Leodegarii

m- ""^iwi
fit.

"'" saltem ejus parte, cvjus


S.

rei
i

cmsa

de co.

Maaentii hic ago

jam anno

tcgrum hujus sancti Antistitis corpus,an tantum pars qusedcm mtelligenda sit, uti ssepe alias

itei

963 Picta-

Dubhmillud movet
tem dedi, Domini dt
pto
et

Gallia Christians auctse Scriptores,


,/r

"i
11

reductum, nu/ic luoulentius ostendo. tom llcol. 1245 Pictaviensi S. Maxentii abbatia ew pervcVusto, aiunt, ejusdem ccenobi Chartario scquentem
fuisse

Sorvptura, oujus supra parMembrmis antiquis clarissimi viri

la

Mare Divione
patre

regii

consiliarii denostrse

Chi/fletdo Societatis

sacerdote

ad Majores

nosVros framsmissa.

nubminislrani
abbadia
nostra

Etenm

notitiam

[gitur Clodovei

tempore
exor-

fSan-maxentiana

sumsil

dium.quia ipsees sua parte Iribuendo hunc locum


Adjulori

"i hacpost verba num 346 rn itata, narrationenv ^ que miraculi, quodhic locum posteasaltem insub-

stantia

Maxentio,
ipsius,
S.

eam

maxime

dotavit.
eral

Ante

locum

lerapus

sicut

dinoscitur,

monastevenerabilis

rium
jutor,

dicti

Maxentii
ve)

sub regimine
abbalis,

qoem munerum
1,111

habebit, hsec leguntur : Prolinus illum Ebrolium) rex Karolus assignavit Domino, plurimis praediorum redditibus ditavit, et

Agapii presbyteri

largitionibus ampliavit.

cujus

almus
lunc

Ad-

ilHus,

proul

meritorum gratia
successi!
in
s.

voluntas

exigente,

ad

curam
IS
:

pastoralem

erat,
v|n;i

devote
et

conlulit.

monasterio,
Saturnini

Terminos etiam venerabiiium fralrum Ergo cum summa induin beati

quod

temdecor-

sollerti

dicebatur

studio aediflcatur ecclesia

marlyris.
sicul

Adjutore
run t0 ?
'

Sed eodem
decuil

Leodegarii
colilur
ei

honore

ibidem honorifice, " nm, n monaslerii


'

quaa

huc

usqne

fidelibus

veneratur.

Illo

confluebat

multitudo
hie de

propler

pretiosi

pons praesentiam

in

7""

pt

^ni
s
']

pul

diu

honore Confessoris almi ab ,i;i!,|, " m es usque ad tempus

Ebulonis
,mlr
in
l

comitis

maxima, * prassfentis saeculi oblectamentis et mundanarum pompis facultatum. Denique postquam Francia quievit a tumultuum fragoribus plures
a

oobilium

(w

(lelurs pi*

vel

episcopi

Lemov.
iranslulit

w
jon

basihcam,
el

P sum corpus bonorifice qua usque bodie


ecclesia
, '

patria

exules

nativum expetunt
suos,
et

solum,
nates

gaudentes invisere
supersUles.
qui

natales

pe-

requiescit,

nec
in

corpus beatissimi

oden]

ode
?!
, '

martyris Leodegarii
in
'

Quod ut adverterunt
ob
ad

monachi
corpora
quae-

Pictavienses,

soa

jossil

K
'

eamdem

melum
nalale

gentilium,

,,

;'

atque dedicavit

T:
''

,,,i;,m,

basilicam

Sanctorum

,im

"^-p''-nn
reperitu

detulerant

Arvernum,

censuil

dam
"
!

"

pars reverti

solum cum

corpore

Maxentii;

BWus "",'""""'
,

in

prassens

"

appellatut
,,
v

altera quoque mansi! el manet Ebroylo cura corpore

osque
sancti

,,
IH
_

S.

>/.

':'"";;

t
""""
l

""

"

w"

m
,

,.,.

..,;'

""""
,
,.,.

onasterii;

,.

"

"""

erabilis
"'''"

i,

,,.
Christi

'"]"'
'

JJ
Ma,,,

^onfcssoris

omnipotens Deus Sanctum suum miraculorum atteslalionihus hononficavit. Quibus verbis innuituo corpus S. Leo- F ,,, '- ;i,n '- r "'"".'. quo metu Normarmomm Pwtavto fuerai delatum, Pictavium, metu illo "'""""'' """ annvm 930 non fuisse reducPum uta Modubium sit, an m Chartario Maxentiano
miriflcavil
ri
'

Leodegarii;

ubi

^mlaudato
''"'

pe.

''

"'"' H; " n
'"""
'"

"""''

'acenteni

i,

,;.,

corpus S. Leodegarii integrwm tottoUu corpus,cmparstantum


Scriptura,

,;;;;;" -"i.i is ..,.


1

"~ *-**>

deoeai
''''

intelligi.
1s/
-

""/"".

Vallea,

P^empartemhui
,
'

qua fam
.

du- BhoM

pusetabbass M
.

,
;

,x,,i,
:

,'

'"

"""' '" promfidem non meretw humhnn. ,/nrm mt llo hnlirm

franscry Hmus, plusuno laboAit

mim,

mln,s

wi|,

lliammhomonymisdistinguit,monachisS UaNormannosper Galliam late grassantes


fugienkbus, Ebrolium

"""'""'
Cnartario Mawentia

-.v.

cum plurimis

''"
,,,.',
'

"'

"'

."

':"""""""""""" regequodam, nomine


'
'

prsdiis con~ Pwnc Ebroliensein ilverCarolo,

tmsse fundatum, quod pxoinjuxta dictam Sorir r n "'" (/ ""'" "'.-. velcertevnitio

MnNormamnorumper Galliam
'

sequentis.

"' /

'

laque,

uti

ex

jum

CL

^
l"'"' hquet,

"';< '"-"""/. necessa.


/

<;'"'

;'<>"<<!

grassationesnon /,, Pugnatau-

""

o JHalleacensiplus semel

aictis

corpora

""""";"' ^oapudLabbeumtomoadhuc Nov* Bibliothec* ad

jam
citato

annum

961

legitur

Hoc

tempore

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


\

449

tempore extructum
el

cst

ccenobium sanctae Marise


Leodegarii martyris,
s.

utcumque videtur inmtere,


recitatis,

dum

verbis

nwn

346

AUCTOHK
i

sancti Vincenlii
esl

sanctique

quibus narrat
cen

monachorum

Pictavien-

i.

quod
Seure.
garii

aitura

super Severa.
Bbrolii

Ligdaire
sancli

sur

fiumcu
//
;

oribus

SS

Haxentiiei Leodegarii

Eodem
Arvernis

empore coenobium
ccenobii,

Leodefuit

metu Vormannoru/m fuga/m, mox$ubdit:l&TLDeo ducente, pervenerunl Arvernum usque

abi

abbas

dem,
Karoli.

AmblaHus. id hzcSwipt/ura eadem plus vicc simplicijam memorata pugnare videturoum Charta
Beslyana, ex qua suprc
varias SS.
;

Ebro) um, qui lunc erat regalis fiscus etsedes regia

Marentii

et

355
nii

iccedii

etiam, quod, cum saltem ewMabillo- amonarhi.i


336J opinioi
l

Leodegarii translationesprobavi/mus

indicat enim

vide

num

in

\rpusS.Ma rentiiprimoin Bi itanniam,devnde llverniam ad ecclesiam Condatensem, ac Au-

corpus S Leodegarii aui sattem majorem ejuspartem, quse corpus vocatur, vere dliquando pi
rint,
i

Vu

tai i"

tissiodorum, nulla
facta

omnino monasterii
;

Ebroliensis
vero, vt

vtaeum
Scriptura

sit

niml,si non
citata

mmio,

mentione,

fuisse tra/nslahcm

illa

quo

in

mow Uerum

eaponitur,

ut/rumque ejus fragmentum ja/m recitatum inspi~


cienti patebit,
i

nnuarevidetur,S.
<

'/

/-

pus,utprimu

ir\

\lverniam fuit delatu n,Ebrolii

fwssedepositum, ibique semper, donec Pictavium reducerelur, quievisse, ac proin ne< ad ecclesiam Condatensem nec dein Aulissiodorum, crescente Norman/noru/m devastatione, fuisse delatum, ut per consequens ou/m Charta Beslyana laudata pugnare, fidemque proinde mereri non videatui / ateor, hinc utcumque, ai repcij ue, ui infra docealiimde Scriptu/rx laudats fidem non parum
.

Ebrolium devenit, Ebroliensibus monachis, oum Vw monasteriumautjamconditum esset, a \facrentianis, a quibus in hoc casuPictavium fuisset relatum, dono esse transmisswm aut
eoru/n

concessu/m mi nmile appa/i eat, hos saorarum reliquiarum, utorederi par est, verosU h illime amantes, mvnorem pretiosissimi thesauri, corporis, inquan\ t S Leodegarii, partem stiri retinuisse; majorem vero Ebrotiensibus in Alvernia monachis concessisse. Hisce om/nibus perpensis, satismihi probabile est, saorum Leodegarii
:

U
uln Imili qvi

mihi esse 354

usj

ectam
sai

Ebrolienses eo
verisimile
s.

do

pei venis

<

N
i

i/pf/ura

Vi'rn/11

videtur,

tacra Sani H

partem reliquiarum
S.

Leo legarii
in
ibi

majorem una oum corpore


Ebroliensi

Chifjfletio

ad

\fajores nost/ros

tur. idque

tra/nsmissa exponir lerem liben us, nisi Sa >


lsuspecta,ea
illo soir

pignora
u intur.

.<

Gerini,

ejus

fratris,

monasterio

rju

iir

fidi

fuisse reconditavn,

oum

hodieque sacra Sancti


I

hristiams aupignora asservari, testentu d/um tom. II col. 369 de Ebroliensi ctse Scriptore monaster o sic scribunt : Ebrolium scu Eborolium,
.

cujus supra memini, mdraoulo,quod continet, quodqx lienu/m oti> sum fue tantumlicet,
i

modo
tuiii

niriur d,i

iiin/ii

tiora

atque

camobii Ebroliensis primordia facienda ecro

olim prsedium Vpollinaris Sidonii, nobile Benedicti-

figmentum
,,,rru,,,
,

norum ccsnobium ad ripam


imii.
ii

Sivolis seu Sicaulae si-

Irrlm
rri
iii

qua de <> ui idem ferai eruditus nd ir u m OpUS ''"uiln i"l r;l,ul i\tn,l
:
i
.

alius

ab urbeGannato leucis, tribus veroa


esl

substantia,

ui

supra promisi, hic subneo:

Menatensi ccenobio, conditum

anno dcccclxxi,

tnni. Fabella sic habet


l>i,

fimo anno dcccclxi) regnante Lothario, ut observal Chronicon Malleacense; cujus patroni B Ma3

taviensi

monachi

met/a

Sa/n-maaenHani in Normai norum cwn

\,, istoli

Petrus

el

Paulus, ac S. Leodegarius
fundationis

mariyr
slerii

utdiximus es
s

charla

mona-

Leodegarii
rii

de

Cogniaco.

Vulgo tamen

corporibusSS.Mawentii erJLeodegarii im Uvemiam " """"" " (/ Ebroiium, /'"/ giam, in qua tunc versabatui rex Carolus ; (fuertt hto forto Carolus, Siraplex cognominatus) mtttunt

monasterium nuncupalur, cujus sacra

adhunc monachi,
Covrolo

qui

sibi

errabundis

nignora un

cum
rii

reliquiis S

Guarini, fratris ejusIn altari prin-

quordm tmgruam possmt erstruere,

mppheet

demS. Leodeg

episcopi-^duensis,
'

cipe adscrvantur. Qu

Soriptura sxpe lau-

ewposcmt', asi rex (omittohic adjuncta, >/* ma estatemplanededeceni regi qu*


oirco
oredibii

datamodum

doceat,

8
I

Leodegarii

n
Dei 3 udic
6

>><

****
con-

mijorsaltem pars reliquiarui

monastwi

amnuere,

momchonim

cura

;is prXura ,vil


la lu
dl

rex

Karolus assignavil

Doraino,
,.

quem

plu'nn,

ditatu
c

na

dendum habitondm
estmitm
ru
Ii
.

,,n

U.

Me

ihi,nt,uut /...s/. r nt. acceperant, sed aliqwnmtni tio*d Ga si :liiri, rs, ii,is,r, iiil,i
"

Ebrolio

'"
, i

Ebroyto vel
inrogilum

Evrogilo,

Galtia

Ebreuil

MwrumP
l

mtU*

^gJJ

^T." auoDdam
J

P^

ad Sicaulam

palaiio

insigne,

^^ ^
nunc
cui

Dumen castrum
abbalia

degaTii
'"

~
tor
I

n,

Alver

>

*
|

slationbus t

tanm

BS **.WjMJ
]

ub ens accedo,

^s
p

etiam

suffragalurl

Ua

Octobris

Tomus

I.

450
Al
<

DE

SS.

LEODECARIO

EPISC. ET

GERINO COMITE FRATRIIUJS MM.


998. vel 999 acciderit. Javn quo,
ut/

IOBK
B.

bere,

quia nofitiamdc Ebroliensii/n Alvernia mono>


rcft

C.

sterio a

a datavn conflrtnat.

ri

Chronico

vero,cum abanno 961, Malleacensi laudati Galliae

jirofuqis veroitmiliter

356

Cum

itaque
totiss

Ebroliwm

uere

olim,

uti

cin istianse auctse


,.iiin

Scriptores docent,

usqueadandubitari

fuU Itta Mo-

Scripturajam
Benedictini
sii

natterium
aliud
iti

exstiterit, haecque

jam

nominata indicat, villa in monasterium Ordi/nis


regia

999 anni tantum


'in
S.

38 ea

urra/nt,

potest,

Leodegarii
citius
fuerit,

prope Niortum

Iiouo-

conversa, satis verisimile apparet,


Leodegarii
asst
i

sterium non

monaquam anno%\,fun~
restieti

non solum
Scripi ira

S.
illa

corpus eo

modo, quo
U
i

datum,

quia,

owm Audeardis mprsefata


a/nno vel 997,
dicat,
s.

'/.

ad

r, sed etia

hoc, cessa/ntibus

um Normannorum
P
i

tutionw charta

vel 998,

vel

999 confecta
s.

antecessores

suos
.

ecclesiara
i

ni Galliis irruptionibus, a

mom
lUaxentii

laviensibys

Maria?

et

Vincentii
sancti
et

martyris

ij;i

'

nunc

ns fuisse exstructum, horv/mque inillopa/rtem, aliis


deuntibus,
i

modo

monasicrium
S.

Leodegarii

martyris

orpore S
<

Pictaviu
et

vocatur,

Haxentio
/"/

S.

Leodegario mnrtyri

um
in

corpoi ibus ^>. Leodi garii

Gerini,

contulisse,
ii.

antecessores suos, ecclesue

Mu-

ejus fratris,mansisse. \tqueh ecdeEbrol ensiS. Leodegarii. seu

ri

s.

Vincentii donatores, seu abbati&S.Leo-

honorem Leodegarii

in

Uvernia

degarii

fundatores,
aliquoi

oum

post hos

abbatiam hanc
usurpassent
t/unc

condito oamobio, dicta mfjiciant. Venio

quatuor alia monasteria, quse


pariter insignita
yunt.

nunc ad Leodegarii nomine

omitei
intelligere

Siortenses

./<"/<

videtwr personas,
vixera/nt,
"/

Ulud, de quo ui
exigit,

primum
Sita
les-

amplius 38
S

agam, ordo chronologious


S.

vocatw abbatia
la

ab annis adeo dubitari possit t a/n Leodegarii proj e Vwrtum non oitius,
quse

Leodegarii ad Separim,
v/

Gallice

Sevre.
ut

quam anno
licon

Santonensi, oonditaque,

tatuT Chronicon

Valleacense, am.no Christi 961,

re-

gnante

Lothario

<

0i

oc

monas

<

ChristianaeauctmScriptorestom.U ool. 1123 se~ quentem prsebeni notitiam II. ec abbalia Ordinis
:

ac proin, nn ; assignando anno, quo /i.rr fu/ndata est, non aberret; iun/r consequens rsi, nt etiaui' dubitari queat a/n idem Chronic n Malleacense in assignando supra assignato anno, i/uoabbatia Hbroliensis fundata fuit, pariter non E
Malleaocnsi

9&l,'fuerit fundata

prope Niorlum sita, randaturan. Dccccxxies Chronico Malleacensi. Stalim vero ab exordio suoS. Maxentii monasterio subjicitur.

Benediclini ad s iparim

amnem

ab&i "/.
:i:.S

A.sl

,</

/nr

notnsse sn/jiriat.

/'

uKod wuto I
a*t

Verum
col.

monasterio
momsit.
1124
it
i

S.

Maxentiihuc usque

subjeota non

Etenim laudati Scriptores

ad olmd (iloriae posthumse Sancti nostrimonu- teneiemt, mentum. Helgald/us seu Helgaudus, Floriacensis """ u monachuSj qui Historiam seu potius Ephtimiani
ris
YiI.t

tomi citati
S.

loquun tur;:Hoc monasterium Leodegarii in dioecesi Santonensi hactenus exiestque sui juris ;
ool.
ita Hli f

oonsignavit,
li.ruin
///./.

stit,

quide eadem abbatia


haec

ptorum
i

Francorum regis, iitteapud Bouquetum tom. X ScriGallicarum pag. 115 \oca sacra a
Roberti,

tom.citato

1123 etiam

commemorant:

inin/ir

,///

costaneus exsUtit, aedificata enus.

Hanc abbatiam usurparunt vicecomites Niorlenses usque ad obilum Arberti vicecomitis, post quem
Aldeardis vicecomitissa ipsius

meratjiisque accenset monasterium


rii

Leodegarex ab
incepit,
in

ni

sylva Aquilina. Robertus


(

Francorum
riare

vidua

eam

restiluil

am/no

J97,

uti

jam

docuit

Bernardo abbati
taquil Chronicon

S.

Maxentii,cujusjuris antiqui erat,

vitamqueei regnum,uti apud Pagium

CriPir

Malleacense. Subjungunt deinde


.

cisadannum
/innil
:

1033 et 1034
invenies,
rst, S.

restilulionii cha/i tan

oulenter probatum

num. anno
ul

et

seq.

/u-

1031

ttrno
l>i"i"

forUW

357 u.rr irmuii prsedictwm dioecesisScmtonensis prope Viortum monaste iumS LeodegariocoTwJruNwrtum, i-tiim srn donatum fuisse, ac proin illam

pariter

wide COnsequrns

inlrr

annam
vn
;

!l%
Sylhocni-

etmntm 1032
va

prsfatum

Leodegarii

huc

[quilina monasteri/um fuerii exst/ructum

integram trcmscribo
nostri
J

ln

uomine
e1

Dei el
filii

Salvaloris

quesolumhicp ocertopossum
lni suppetat,
</n<>

asserere^

cum

-C

Ego tam

Vudeardis

mei,

notum
sanctaa

uionasterii

illius

Beri
Dei

volumus
Ecclesiar,

constructio seu

solerliffi

omnium
ilomiii

fidelium

prsesentium

quam
s

futurorum,
abbalis
S

M" lh|
,vnl11

ad

fundatio anno determmato affigaVur. De Sylva Aquilina, m qua siVwm erai S Leodegarii mo

i!r|iivL-ati)rii'in

U.rnardi
Mariae el

iii

m. Baud/randu
la

placuit

nobis

Geographia haec habet


''

reddi ecclesiam

Vin-

Aquilina Sylva,
Ctus
Galliae in
s.

forest

" arlyris,

dMveline, sylva et
Belsije, et

quae

nunc

M "
'"

modo
vocatur,

tra-

monasterium

Carnotensi agro
scd
dicta

Leodegarii
noslri
i

versus

martyris

quam
ei

anle-

Fanum
et
iis.

Arnulii,

cessores

nunc

ob

vix

sylva

remediura animarum
Adjulori

apparet,

Buarum
martyri

Aquilina etiam

contulerunl

ralt in

Actis

iissimo

Maxemio

media? seVd-

Verum,

ut

Leodegario.
P riu s

Nos vero

tumulavimus
ul

rem diligenter examinantes, Arbcrtum Beniorem meum,


Maxenlius a
tartareis

Mabillonius lib.ivde Re
si,i,;i

DiplomaUea
/.,,[,,,, nl

292 obse vat,

bs,,,,,,,,

seu

orantes,

pius

Idjutor

lesgam, quae sylva Cotia flumme Axo


imhir. longeque proinde a Carno ensi
abest, nonnulli, quia Gallice
'v/

la diri\

ignibus, sui

inlercessione
sepulturae

eum

Expieto

ergo

dignetur eripere, obsequio, conceSsimus

Belsi

Lesgue
ii

et

vulgo Laigle
ut idem contendunt

dicta,

congregationi ibidem Deo militanti, m, quidquid Al hodierno die ob utilitatem ejusdem monasle111 l:l "'"' e1 ordinare voluerit, liberum In Dei
MroitriuDi

Aquilinam vocavere',

autem,

Mab

llonius ibidem afJVrmat, facere id

jnni indea
'"ni.i/inn

sxculon etiam Helgaldum moa laudarmuKM, niim


sancli

"omine per hanc uostram auclorilatem


ii;,l,,,;

arbitrio

Leode^arii in silva
rege oonstructum
veritati oonsonet,

elegerint, nominecontradicente etc.Charta haec data notaPurm Idus Maii

" 11

Aquilina a Rotberto

raciendi, quidquid

Francorum
si

"""""'"'"""
garii

Quapropter,

id

"egnante Rotberto rege Prancorum;


'-'" reslitutioin

memorataau-

ChronicoMalleacensisspiuslaudato apud Labbeum tom. II nova B '"' mter "'"""" 996 ct looo onnotatw .cumRobertus seu Hotbertus Francorum ,<',annoW.), ui pagius , Criiicis ad ,,,,
'
'

qua Rotbcrtus Leodemonasterium sedificavit, a Carnotensi BelsUe


dtetet,

rw est, ni sylva, in

agro procul
359 Asi
111111

nec

sit

illa

tylva, quss Gallice

lum duntu
expositae

la foresl Iveline.

laudatus Uabillonius observationi suae

''
'
"

''"" / "''
-

mmm

hsc subjungit

<><.

consequens

estt

regnare inciperit

restiPuHo illa oel

annom

seu Lesgom H ildoin Aquilinam vocari existimant, opi"""i ipse quoque lubens accederem, si monaste-

""" tisgom, Lisicom

Eorum

qui

wU

imyha Agm '. Btoh


furett lvelinc

mmorato

rium

DIE SEGUNDA OCTOBRIS.


A

r.t

rium
curn

isiu.i,

quod

in

sylva

Aquilina

Rotberto

sernxo est, in

conditum
iii.i

eodem etiam

loco

fuisse,

narrat, esset idem Leodegarii ecclesia, qua m iii castro


posilara,

Helgaldus

haud procul a ponte

&QI
I
.

Tiilll

Audomari
361
./"'/'

angustias montium posito fuwii gustias posito f\ lCtum, ulijiir i-ii riln paulo pOSt niiiiiim 1035.
intei
//

silvaque Lisga
ratd (1083
Ai

Philippua rex anno

memoico

sce
ii

avnnotai
verba,
paritet
:

notiti

tra/n n

ibi

onnoeircitm
1035 abllu,

nempe

SilvaB-majoria monachia attribuit.


velal id,

ca

cu/m

ad gloriam Sa/ncti nostri

quo rainusita sentiam,


lego

quod

in

Ch

posthu/ma/m

faciant, etiam lubei subjun-

fredo d
Ut,

Mauriniacensi

ad

annum

mcxxix,

sciIkci
ii'i

in Ula
itellensis
iii

Mauriniacensea monachoa insperato Papae Innocentii

s. Leodegario donavil Humfredua vvrorum monasterii fundatorj quid-

suum

velociter,

monaslerium accessu lurbalos, misisse ThomaB abbati cum Giiarino priore, iu Aquilina ultra S, Leodegarium ad loculum quorumdara Eremil rum forte profecto, talia nuntiat,
ad
qui
ui vciiiic festinet.

quid

viiia

Bodelfa

possidebal,

Malgerio an hiel

epiacopo, aquoid beneflcium tenebal, assentiente

conQrmante ea conditione,
monasterii
si

ut
in

bbatisaa

ejusdem
ejusdem

mel

in

ai
el

solennilale

Quod

ii!-

protinua intra

eumdem
i..\

dominatricia nostras

Dominae Mariae in episcopio


hidiaconua Rotomagensis,

diem, aul
bu>.

potiua uocle
esl
,

illa

adhuc tenebris durantiigitur


silva Aquilina,

suo deserviret. Ne quis vero de hia lilem moveret,

exsecutua

Eral

Hugo gramraaticus

ar<

in

forest Iveline

cujua

meminit

Pippinua

apud
in

dedicalione ipsiua Pratellensis ecclesiae ex praecepto

Dublelum, Mauriniacensi coenobio proxima,

ea-

Humfndi sub gravi poena


Lexoviensis epiacopua

interdixit,

i1(i(|
<i

Hugo

qm

continebalur

S.

Leodegarii raonasterium, au//"

sanxit.

Paternam
Rogerius

donatio-

clore

Rolberto, aedificatum

Wabillon us,
"///<

recte

nrm ratam

habuit,

auxitque

de Bello-

censens,
(i

probansque,

monaste

eodi garii

Rotberto rege, non

sylva Lisga,seu Lesga aut


la forest

Lisica,sedin
ftcaht/m,

IvaAquitina,

Iveline sdi-

Helgaldumque proinde pet sylvam .!/////'linam, non intelligere sylva/m Lisgam, Axona a Cotia s Iva diremptam, sed sylvam, quse Gallice la forest Iveline nominatur, qusque a monasi
Mau/riniacensi, seu S.

Mauri
in

dicscesis Parisiensis
dissita,

monte, aliique ejua exemplo contcrranei multa eidem coenobio contulerunt. Inter alioa praeerainel Mberada, quaj Hurafrido marito superstes cum filio suo Rogero duoa mansos terras ia CorbeUomonte de terra TurchelUIi, sui avunculi, donavit, qui Turchetillua S. Leodegario quaedam largitua E memoratur pro anima uxoria suae Durandae, quae in eodem parlhenone monacha facta est el sepulta,
.

monaslerio nunc abolito haud procul

ad

nii

el

Alberada ejusdem coenobii

fundalrix,

ujus

partem Aust/ralem,
gion
'<,/

ui
/'./'

Tabula geographica renotatu/i


,

obitus

xn
rga
ui

Calend
S

Octobria notatur.
ueni

Plurimam ane
n

/'

el

Bla\ ia/na

agro

Leodegarium

arguunt

Parisiensi assidet. Desilva Aquilina, deque


sterioS. Leodegarii

monar

restat,

de

Cogniacensi Sancti ccsnobio, altero

w
sit

ea

a Rotberto rege srdificato


libuit, quia,

cultus a fidelibussam

hxc
sus
duoqur
rt/io,

-'./

Mabillonio notasse

cum monao

steriu/m illudja/m
lector,

abolitum, non facile studiositi

quo

toco

fuerit,

apud

ptores accuratc definitum inveniet.

onwn to Marlyridehti pauca dicamus. Hujus notitiam satis exaon inveni, ac roin qusdam ad hai cta/m ducentia huc lantum adduco. Galliae Christicmx aucta Scriptores tom Wcol. \25inAbbatumSonniim
\

360 Post hoc


sterium,
tertio

/1//i//7//'.t .silv.i

S.

Lcoilc^arii

mnna-

allnuin

loco

memotmdu/m
S
.

venit puellare

in

Noimannni

inNormannia monasterium,
iiiriu
iii,

Leodegarii pariter
ea stat, studioso

de cu /" situ

'"//'

adhuc
.

maxentiensium Catalog ita scribunt Mmeri< ua, an tea mouachus Ebrolii in ^rvernia, deinde aovi coenobii Bbroliensia in pago Sanlonensi, annocirciter mxli fundati rector, tum abbas S. Leodegarii
prope Niorlum, tandem evasil abbaa sancli Maxenlii anno sallem mux Nonis Decembris. l a 362 De novo autem Smtonensi ita annotmt in margine Ebroliense
-

lectori

facilius est cognoscere

Galtue Christiam 853 illudin Lexo-

aucla

Scriptores tom.

XI

col.

ricnsi provincia
cesi collocant,

ecctesiasticse

Rothomagensis
tia illustrant
:

dice-

alttrwn

tn ''"

sequentujue not

Ilum-

fredus de Velulis auctor S. Pelri Pratellensis, auctor quoque fuil S. Leodegarii. Paulo enim posl conditura virorum ccenobium, alterum eliam

pagi
gj

Santonensia monaslerium idem esta


le

Leode-

virginum

Pe
episcopo,
garii

Cogniaco. Deinde eodem tom. in episcopis \rnoldo XIX PreWa rie ibus d<
<

ineadera valle conalruxit, flagitanle Alberada conC ,,.,, ,,,,,, niudque in honorem B. Mariae et S. Leodegarii

qui

fmdato

fuii

monasieriiS
.

Leode-

martyris dedicari curavit

multiaque

praediia

Pctracoriensem
obiiase

de Cogniaco ita scribunt Referl Epilome, eum ecclesiam rexisse annoa xxn el

dotavit

veterum

duplicia

nasteria ejusmodi more, qui struere ac conjungere solebant. Ea his Ibus laudati Gallim Chmtiana aucta

anno Doraini mxxxvi, 2 IdusJulu, aepullumque esse in ecclesia S. Frontonis Verjimadhuc anuo mxu superstes fuisse videtur ex charta primaa

qmaem

prseft
l

ctissimx Virginu Mai '. soa ctique eo (undatum atque consecratum deinde vero, quo

i.ii

/i,

/
i
i

""''
:

"'

,.

habent

Hoc sedente,

^rnoldus uepos Leo-

tempore, csli nrliiiii

quoque
;

dicet es

/
nm.i

/( ''

" fuerii

Amoldi
degarii

episi opi Petracoricensis, fun latoria S.


di
l

rniii

rmiii

irnhilrs
valle, in

rrihis

oh

qua Pravworv/m n onasterium ab eo fuerat contellense ab isto "' dioatur exstructv/m ditum, r "'" virodictum Prat Ulustri, munificoque
redo de Vetulis in

eadem

ogniaco, cui etiam construendo multum apud contulerat, cum Romam pergens moj arvernis, huic coenobio tradidil praein Ebrolium
:

fatum
les t e

nasterium deCogniaco ex ejusdem labulis, ue hsec sunt, II n osiro D. Claud. Bsliennol

m
i

loco,prout iidem laudati proxime Christianse auctae Scriptores tom. ''/s:;:. testantur, inta montiuman834

monastenum

in

ioS Leodegarii deCogniaco repeGaUiis sev virorirepotui. Suni ei alia forsan in Leornni seu ///"/"""" monast&iia in honorem S

gustias

haud procut a ponte


10
S.
-

qucm

veteres Pratellos, alii

\udomari posito, Pratellum vocmt, ante

/,vm seu dedicata

mhum
puetlare

Leodegarii

"/""'"'" consequens cst, ut monasteriwm, de quo h%c

,,,,.,, jam recensui,dequibusqualemoumquenotiMultos, inquii Habill /,, potui acquin re

Galliam priosxculoi) Benedictino pag. 706, per


ratus

452
Aur.TonB

DE

SS.

LEODEfiARM EPISC. ET GERINO COMITE FRATRIBUS MM.


/

ratus habet (leodegarius) sibi nuncupatos.


forte ex
iis

o atorio

S.

Leodegarii

nvultas

donationes
li

facit t
2

nonnulti a primseva su
ut

fundaUone
tria
l,

confectum notatur mensis \u^n


guante dumino Cbildeberto rege
Childebertus, qui
hi

ilir

\.

niuiu
i
.

re-

monasteria, quod
S.
ei

faoile
io
.

credam, faciunt
et
si

Leodegarii
361
./"'"

monastei

qq.
i/n

quapropu ,um memoratur, sit Childeber~


;

memorata
in

Campellense

scilicet

tus III Francorumrex, hicque, ut

i'

g us

i\

Criticis

dioecesi
tensi,
et

Lingonensi,

Offonis-vilUB

nago Por-

ad annum 692 num.

18 luculento

ostendit, antc

Cogniacense

Santonensi, quse

nunc, pristino splendore "


redaota.

ww,
r.s.sr
.

'"
uJ

prioratus sunt

<hrm \ngesimum tertiwm mensis Martii anno 695 regnare inceperit consequens est, ut prsefatum
%

Ceterum multos
.

<m laudatus

testa/mentum a/nno
ut

G%
pt r

fuerit confectum,
illud ab

acpro
\

n
u-

Mabill nius
S.

pe)

Galliam

/"

nw
Pictaviensis,
s.

oratorium,

ui

,,

Leodegarius n/unoupatos habet, argumento esse


Bihiricensis
et

stodunensi episcopo,
citius

multx donationes funt,


1

vel

possunt diceceses

quam anno
memoratum

696, vel

serius fuerit

quibus singulis </"" prioratus sunt

Leodegarii

addeeliam Santonensem, in quaprzterprioratum&. Leodegarii Cogniacensem, de pio jam dictum est, duo msuper prwraVus alii a Scmcti nosfri nomine
ins gnes. Bi)
is

nomme

illis

dioscesibus

co ecratum. Mabillo-./ testamentum 7/;" etiam discimus Ansebertum in Leodegarii oratorio sepoliri voluisse, in secunda "</ /<<//'. Annalium Benedictinorum Appendice /><i/j 702 </ seq integrum

ewstructum,
nius

Leodi gariove

nuncitpantur.

Alias

Gallia

diceceses,

in

quibus
insi-

ea-hibet.

Kt hoc

ego

sohmmodo

ea

anscri

0,

quse

"'*

' j

oratus sunt

Leodegarii

nomine

gnili,

brevitatis

voluerii
loij'

ergo prstermitto. Horum, qui haberc notitiam, adeat Codices seu Cata11

adprssens institutum utcumque pertinent, quseque Anseberti erga S. Leorlegarium veneratimem


r
i

etiam probant.
""/<//< /i.rr \ctoribus ecclesiae sancti *ctovii marlyris Augustodunensis, el sancti Sym- dumeiapio
:

beneficia-, abbatias,

prioratus,
continent,

Sunt

decanatus
typis
reci nti

patuwn
sseculo

Gallis

Nazarii

Parisiensibus
i

prxterito

aut etiam

pboriani
requiescil,

martyris,

ubi

Ipse

pretiosus

in

corpore
Divina e

vulgatos.

Ansebertus
lectio,

peccator episi opus

no

ammonel

ut,

quod

Christi misericordia

unde

inrebusterrenis conferl abundantiade sua largitate, m hoc seculo utimur, de ejus pietatein suis

XXIV.CultusS. Leodegarii
specialis

pauperibus

pro abluenda mole

peccaminum
S.

offe-

anliquus et

rc-

ramus. Ergo dono etc. Prsmittuntur hic donationes, quas [nsebertus ecclesiis </
Vazarii
S.

Symphoriani

facit,

ccntior

apud

Auguslodu-

modum
qui sublus
videtur,

Siiinliic-r

pergitwrque deinde in hunc ad oralorium sancli Leodegarii

nenses.

ubi

sanctum Symphorianum constructus esse (si DeopJacueril)corpuscu]usinsuper


erit,

requiesciturus
i"

raviniaco,

juas
"i

colonicusin pago Maginonlense Wiberlus per suum strumencolonias


ilias,

'" .

Q, V"""/'"'
'/'"'

i"

"

uni
e
f
i

m,l,ls dedit,

quas Berloaldus
dedit, ad
.

111

Puinicio per

egarii

posthumam
.

suum slrumeutum
ut

pertinent,

ad """>" epooham, cerhimve tempus,

quslicet

orato-

111,1,1

sanc ^ Leodegarii

haiicai, \|

villa

vero

Corvillo,

quam eru nde acceptum, revocare utcurn</<"'

inpagoAutissiodorense,quamnoscumque

potrn,

'""'""
''

ordine qualioumque chronologico perFuisset proinde


j

- llH

acquisivimus, ipsum oralorium donn.i LeodeIJ| Qabeat, volo aique decerno. Similiter in

S
r

*f^ ^[rrifranslationesermonem, deanti


f

proxime post habitum ,"'""" '' "<"" isterium tiiPht ,exeoquedein4einnovam


1

J ?^ '""" '"" 'T a

Itt

Leo
-

tod
"''

orator
docebo,

ageno

Mco
,

szculoxu

Sanctt

f! obitu,
'

P".acpni
etdem
'

;trigmta quide

n is a

"?
""
'";'"'"

'
""
"''
,

"<" ^ecral
"

ve

oum

"

lspeciale

"/

'

"' /

^oentiorem cultum s Leodegario 'wensibus delatum spectantia Ztori

omnibus, domni Led,lrL''"''' UI abeai volo, sic tamen ut inde lumen et sac,,in um ipso oralorio stabiliat, el omnia sub OIe stalc fratrum ipsius P. ecciesla^ sancti Symphonani m omnibus esse debeant.
quwquid
ibi

quidquid ibidemgermanusmeusinusuariotenet, ipsum oratoriura domni Leodegarii ul habeat, volo. Villa vero Muido, quas esl prope monlem Wa- F vinaruni '" P a go Vertudensi, cum
adspiciunt,

pagoAugustidunensecolouicas.quasBertoaldusper vendiUonem nobis dedit, ipsum oratorium domni L( ganiuthabeat t vo'o. Villa vero Buxido,
!

oratorium

T
'

*****
"
'

"" aspectum proponere de


I
"

imot
!

'"-'

'"^

;T
n t "',"T 1
'

I"

numeni >">r "

dinem

raatricuiarios, qui ad ipsum ora- futtmtrlum domni Le degariideserviunt,ibideminstif " m, totum vic t n n alquevestitumdesupra'

:!,

'

''

11

'i

'

111

""

,:

scriD tls
.

adhum

rebns habeani babere, qualiter matricnla r" qui -1 basUicam


:

T'

'

el

ilii

aiii

sancti
victus

'" u ""
''''""v"

desemre

Sympboriani
el

videntur,
|J

P Augustoau,
w erU

portionera

''

ni|,M,,L

veslilum

vpendium, quant

^nus,iij usuariogermanffinostra Sicolina concessiinus

P ro eo quidquid in ista epislola dele-

'

T; h ::;, ",'-"'" '"T'"i"'''


'
'

'."/<"
'";'

torioTucoinUivZ
"

Cot

\"
,

mtean'nto
'

?' b

inosmatncuIarios,etiIludlumenadoraj 7""; domni Leodegarii,et in hoc usu teiieat, et

'"' x

''''

\nseberti,qui

'T *")"""" Au^fod


'""' ""'"
'

Leodegarii

>,nsem

mn
;

rare; f P fdiclus,
8 r

P rocu

et post ejus
,1

discessum tam ponecclesiasanctiNazarii.quam

dlclaBecclesi

1,1,1

lrumentoiDStitui
n n
'

,,,,.,,.

a3sanctiSymphoriani,quantum nius,inDeinominedebeanl
''"
''"''

'

[mebenus

^T\"T :Wmmqueunt
""""""^'
'""'"'
,

'"

'"'!"<"

**
s

referri. Disc

Mantiqwilhmonwientoprztei

eat

qum
fam

DIB
A
/

SEGUNDA OCTOBIUS.
sequehtibus, G
'gii

',...:

"'"

''"''"

"""

s
-

Leodegarii oratorium non in


sed
i,,.

martyris,
el

Marci Evangelistae,

AUCTOBE
c.

vpsa

\ugustodunensi urbe,
fuisse

eju
r

mburbik
Oratorium
Symptio-

Apostolorum
Listae

Philippi

Jacobi, Johannis

BvangeDomini,
beatae

siium
s

n.

Indlaani kt
qui

verba

ante

portam Latinam,

Iscensionis

;"""

Leodegarii,

subtus sinctum
videtur;

Penthecostescumduobusdiebussequentibus,
Trinitalis et sanclae Eucharistiae,

naiiiiin
'

constructus

esse

oum enim

Barnabae Aposloli,

s Symphotianus

teu s Symphoruini ecctesia, ut GaUiaChristianaBauctsScriptorestom.Wcol.m

Joannis Baplistae, Ipostolorum Petri el Pauli, B \\ Magdalenae, Jacobi Iposloli, Sazarii el Celsi, Petri
ad vincula, Laurentii marlyris, Assumlionis
Virgiuis, S.
B.

docent, in suburbiis

iugustodunensibus
Leodegarii

sita esset

Mariae

oratorium
ea>

vero

mundum

verba

Symphoriani

in civitate
,

el

suburbiis

testamento ssBpius laudato proxime citata mbtus

S.

Symplwrianum
< '

seu S Symphoriani ecclesiam


i" et

Eduensibus, Bartbolomaei ^postoli Decollalionis s Joannis Baptislae, beati Lazari in civitate el suburbiis

,sv/ "" suburbiis


j<,m

illud

in

Bluensibus, Nativitatid Malris


Crucis,
Malthaei

Domini

nostri,

lugustodunensibus situm

esset.

Ceterum

Bxall itionis S.
in

Apostoli,

\ndocbii

pr&ter oratoriu

Sancto nostro ewstructum, de quo cultus ipsi velutSanoto ab Augustod/unensibus delati mo srcuio xv antiquius, inuenire potui. Von sit

civitale el
in

suburbiis, Michaelis archangeli, Leo


suburbiis, Dionysii marl
et
el

actum est,nullum

degarii

civitate el

Lucae

Bvangelistae, Simonis
s.

Judae,

Omnium San-

ctorum,
apostoli,

Martini episcopi

confessoris, andraeae

dubito tamen, quin Leodegarius Gallia

Sanci

r,

eculo vu, a

tt

cet U

a in

>

<

o,

stoli,

Conceptioms uostrae DQminae, Thomae apoPatronorum ecclesiarum et illorum, sub quo-

quod pain
eoqnc
niilc

sit

xv anterius, ad usque nunc


utpote
cultu

episco-

iiim
alia

vocabulis dolatae sunt; non intelligentes, quin


festa

iugustodunensi ,
iuni
iinihiii,

quem

ipse,

dum

secundum devolionem
oisi

Qdeliuin obscrvari

viveret, antistes

rexerat,

Sanctis proprio,

possint, sed
.1

oon praecipientur observari sub poenis

auctOj

fuetit

non interrupto, sed etiam subgavisus; verum lisve


i

jure ordinatis,

more

solilo.
'.

368 Et oe
transeat;

hoc

salubre statulum seu constitutio


uod
et

onno
a&

ille

cultus fuerit, quove indicio manifestatus, n

synodalis conniventibus oculis sub dissimuiatione

ituitur,
taltetn

liim

omni/no edocet lestimonium, quod

sit

anti-

quius egregio saeculi xv

monumento, quod EdI\

injungimus omnibus archipresbyteris ecclesiarum rectoribus nostrae civitatis el dio


Bub poenis quinquaginta
ut infra duos

annum
E

inecdotorum publici juris fecit, quodque hic integrum, cum cultum, qut Sanctus noster sxculo xv apud ugu U tdune-nI

mundus

Mortene tom.

solidorum
in

Turooensium,

menses proximos
<1>

eCClesia banC eonslitiitioin-m

sua parochiali wrlio al wrlnim


in

scs est gavisus,

ex parte saltem edoceat,


it.

ei

ad

<"/-

scriptam babeal aulhentice

in

pergameno

labula

tuin Sancti anteriorem

edocendum viatn stemat,


est

lignea, ul pouaiil super allarc, aut in loco eminenli,


ni

dere non abs re fuei


ftilO cuvi o'>lig iti
i

videntes videant,
Ita

et

de praediclis ignorantiam

306
tiiiiiin,

Monumentum
//tio

illud
ut

decretum seu staS.

uon habeanl synodale


.

hactenvs statutum seu decretum

ne btti-

slatuilur,

festum

Leodegarii,
Iw

[ugustodunenss laudatum, quo festaeo


j,c
i

endi

etnonnuUa
dunensi
et

alia festa vel in sola civitate


suburbil*, ucl in tntn darcc.si

quo
nllU

annum
|

cum
;

ubstl-

computatum

occu/rrunt,

Nativitate Dominica enumerantur, quoque


/,ri

ncnliu ub onint opere scruili celdn culur


inter statuta synodi,

exstat ac re-

cmnn
.1

Cllm

,hl I i/U

nhr

Inlnin diCBCCSim

quam Eminentissimus
i

ugustodunensem ab om/ni opere

servili absti

phani

verendissimus dominus Joannes Rolin tulo S. Stein Celio-monte presbyter Cardinalis et epi-

ui/u uiiicm, interque ea festum S. Lcoiicuarii,

cuihin obligatione

rum ad solam urbem Augustodut en-

scopus Mduensis seu Augustodunensls anno 1468


celebravit)
estq
<

vm
:

ordine

sem, ejusque suburbia extensa celebranda ttatuuninr. ut adeo Leodegarius ab anno 1468, quo, ut

sexagesimum primum. En UUtd

Joanues Rolin
is

jam ante innui, statutumilludseudecrehim


..,,
,/,
i
,:
,

\ugu-

permissione divina Cardinalis, episcop


archidiac mis, archipresbyleris, curatis

dBduensis
ccciesia-

nm

obset

atutne est condikim,

el

apud
iii

rum
Sieut
est,

rectoribus,
pia

et

omnibus

nostris subdilis salutem.

\ugustodunens transigendo indubie fuerit honoratus.


decreto seu statuto

Imo,

cum

mater pro liliorum salute scmper anxia

nec

umquam
sit,

quiescit, douec, si
:

qua

dissensio

intcr ipsos
riio

sopita fuerit

sie et nos, qui

imme-

jam recitato dicatur, or inamus el praecipimus omnibus subdilis nostris, sub exeommunic.iiioni.s c( omni alia poena in antiquis
oniinatnnii.ii>
festa

pricsidenliam obtinemus in ecclesia Eluensi,


studio

praedecessorum
ihter

nostrorum
S.

omni
eccl

nosiros in

optamus subditos unione pacis regere, et piam matrem


desideramus,
et

sequentia,

qux festum

Leodegarii

numeratnur, servare, consequi


fa

videtur, vt

Sanctus
\ugusto-

siam

revereri,
el

praecepla

ipsius
'

ad

unguem

idudumanteannumlffiBhonoreillo
affectus. Potiori etiam jur<

ftnteipwrum

ohscivarc,
paucis

dissensionibus ipsarum

obviarc, a

duni fuerU

subditos

diebus cilra nonnullae altercationes inler nostros exortae sunl super colendis festivitalibus Sanclorum, quibusdiflfer mtiis obviare volentes, quantum cum Deo possumus, ad perpetuam rei memoriam statutis synodalibus nostris adhaerendo,

sum
,

posse

videtur
in

ex hoc statutis

se
i

synodalibus

synodomemoratacondUispi
conBrmata
in
el

Statuta antiqua hujus civitati

/Eduensis

noviter

corroboraui
ac

per

reveren lissimurn

Christo

patrein

dominum

ordinamus et praei jipimus omnibus subdilis nostris, sni. excommunicationis el omni alia poena in antiquis
ta\aia.
servili

ordinalionibus
festa

praedecessorum
el

nostrorum

nostrum dominum Johannera Rolin liluIoS. Slepbani Celio-montc presbyterum Oardinalem el episcopum fiduensem hoc praesenti anno Domini
in

sequenlia servare

ab omni opere

aviii,

el

per reverendum

in

Christo palrera

abstinendo.
Vniciicci festum
Nativitatis Domini, Stepha-

vnii

:jG7

prothomartyris, Joannis Bvangelislae, Circuracisionis Doraini, Epiphaniae Domini, Anthonii confesni

dominura anthonium Bussonis sacrae Theologiae professorem, episcopum BelhleGmitaneusera el priorem el per egregios ei circumVuziaci el S. Rachonis
:

spectos

viros etc.

Cum enim

his verbis insinuetur,

'

454
AUBTORB

DE

SS.

LEODEGARIO

EPISC. ET C.ERINO

OOMITE FRATRIBUS MM.


'"n ?*"*

qU quo

iugustoduS. Leodcgarii festum in civitate ncnsi nensi ejusque suburbiis, modo ante dicto, celebranihim sidimiiir. consequen i/iim statuitur, consequens esse videtur,ut jam
iiiiiiiim iiiiiniiii

condnmavit, prs oculis etiam habuisse Uorbacm^. sem Vii.i S. Leodegarii soriptorem anonymunx'

imir inilr

1468 de festo s. Loodetrani cum nbliS. Leodegarii cv/m oblv68


i

gatione
biis

civitate
1

Augustodunensi ejusque subur-

'-"""". '/"<"" m "" vumvx qumta Lectione, quam in die Ootavse quinta sccundo loco recitamdnm nssinnnt n.U Ebroinum secundo recitandam assignat, ait, /</,., quod ri anonymus Morbacensis ea Ursino prodit
\n "

nam n

Aug <>**iod\t.
'"'"' nen*twun onnf

l53 *' 153. *.. atf ci<hu

uh imiiii opere servili abstinendi celebrando

quatuor viro
'

qui Leodegarium, O"


'
I

oum "" ./" in " '" hic jam


'

vn
'II

statutum aliquod seu dectetum apud Augustoaunenses


iiiniiiin

domo

erstUerit,

ac proin
1468

ui

Leodegarius
obl i,/,i

jam
imnr

Chrodoberti resideret, occiderent, submisisse Lcctione autem prima, quam die Octavse
,

nnir

iiiiiihiii

/rn rnm

seatio

proponit quo
reliquis

>

um

quatuor illis

viris,

qui toibu*
imperio

plus semel

jam memorata
inquies,

celebrandi honore

Au-

immitior Leodegarium,
occidit,

Ebroini

gustoduni, ut apparet, fuerit gavisus.

obsequens,
paritet

Wardardum

appellat,

quod

m
uii

369
fuit, <//'

\st,

quanto quidem temporehonor


Augustodunensibus
delatus

Leodegario
Christi

ab

dem
ut

Uqu

Horbacensis facit, et sotus quitribus antiquioribus Leodegarii biographis


illud

anonymus

Kaltndan

annum

1468 antevertit? Respondeo, nihil

adeo nomen

Breviarii

lugustodunensis

omnino suppetere, quo id certo definiam, ac promremhancmenollediscutere.Asserointerim decretum seu stalutum de festo, quo Leodegariua m civitate Mduensi, ejusque subwbiis colendus est, ammo 1468 w synodo plwries memorata conditum, absque ullo dubio Augustoduni ad
e

laudaH concinnator ex anonymo Morbacensi hcmserit, huncque proinde etiom sibi prselucentem habuerit; quod tamen non pro verosimili tantum habeo, quia laudatus concinnator
<

alio vel recentiori vel

etiam anHquiori monumcnto

annum

1534

obtinuisse.

Breviarium ad
rnl

Htum

Etenim mihi ad manum duxcesis duensis Jain

"

Huralti
huir

auctoritateanno 1534 ecou-

sum:
B quo
S

nwnc deperdito aut certe mihi ignoto, in quopariter nomen Wardardi erai eayressum, forsitan usus fuerit. ExsHtme enim rnonumentum aliquodwso an nymo Morbacensi mtiquius, in quo vi. i/ir
qui Lebdegarlum jussu Ebroini occidit Wardardus vocabatur, ex eo mihi sat verisimile

autem Calcndarium prvfigitur,


festa
vi

omma
''"

*f

"""
mb
n,

decreti seu statuti synodalis

"T
""
'"':

Augustoaunmsi '" '""'- ^tanpur^i m eo verosir


"""""
'"""
i'-'"'"

*wH

apnaret

quod vpsemct a pmn , forte eUam ,


S(

Morbacensis
, v/
'

11

s,r

"r " h "

Leod

cum uno
ri

ruerit,

Wardardi
Fieret
,

["
r

''"

"/"'''"'

""":""'
l

""'"

::T' ""'"" '"


'"

T" ; "';-""
,l

TW
' <

n, quod Leodecarii ocoisoli


id

Vvriternotetor, incivi"< 1 "" 1 "'


''

videatur.

autem

multo

'534
'

anony

Morbacensis multoserius

''"""'"

"'"

"<^<"
forteet

Post

Leodegarium
,.,/
,

^ticet

typere ser-

..,,

^r '. J,,T
r
s
/

TerisimU^si quam T'l

oivttate

saltem Augustodunensi, ejusque


ndi.
i

suburbiis abst

lendarum

illud

nT

QUs nwm

31

v
,

/ ,/,/ h

/"<<>"< <> w, ^graphx adstrum.

TT T
***

<i

.aliaquequzd

fi

TTi.T
'

JS^I^" ^*""
1

fverit
btii

Augustod celebrandum.
habei

/" uwju* infue Tufus P


-

ii n.ui.s Jvt
i

m
in

suowr-

""'"'

,A

Scnptwra, cuqus

partem
a

Breviarium
diai, prsjxdiajcesi
celel

num. 346 ac deinde ***""

^
9

^
><><

**

Augustodunense, quod

"'"" 352
Societatis

recitavi, nosfra,

sibi,

ut
festa

jam

Petro Francisco ChiffleHo

vum

Kalendariwm

aut

Augustodunensi ejusque suburbiis


i

fransmissa,

ad Majores nostoos multo serius quam ssculouno post

sacerdote

v.
11

Lectiones triginta
'"

Leodegarium floruisse
suspicar
fas
est.

novem pro

anonymum Mofbacensem
illa

..

Leodegarii die n Octotris^seTque aliis diebus fSanctus enimnontanhl '"


/

honorem

Etenim

notitia

sii

habet;

'

vw "
"
'

ritus

quadnAplicis,
'""'/.

sed

et

'"'""" v "" 7
'

Octava

Estquidam locusin Bnibus Alsatiae, Morbac dictus, ubi collocavil Dominus sancti Martyris (Leodegarii)
quasi in umbilico terra3 F cadeaten gemmulara includens in auream concham. Nam pinguissimi colles vinifera

ibi

"
'.'/''"'

novem nempe
vero

p^P ut
lllllls

fertfle

virtutibus,

ipso

scili cel

'

nfra
totidem; Wes

"'"' r

Octavam inque diebm Octavx

"""
8

,excepto die octavo, quo ob fesium SS Dio """"' " Bhutherii Offteio ecclesiastico "" Le* tuno celebrandum

lalei*a

applicantes, efficiunl
et

florigeram

vallem ceu

wlumm

teote&viisineulladeeoLectionecommemJn OratioquidemS *> propria, qua


;

'"'

'

" 7 " /s "''"''

tZiTfit
fuit

baccheo sanguine abun""' In 8Ummilale i,,ius val a in locis sylvecongregalio peregrinorum ,..,, excubal ,'U|ILI ., ,,,,.11 super ca P.ul Pretwwnm Esl enim consueiudo es tempore
'

P^adJsumaemulantem,

'

l,,,
l

,M,

IJ|

PrxcedentibusinLaudibuJ
h,r
honorabilem^nobis
martyris passioni

i"

'-/''- et mnoribus Horis recitanda Mi:Deu8,qul prasentem diem


1,1

M a niertus.Viennensisepiscopus,videlicel

Rogationibus, quas invenil sanctua


InVigilia
latibulis

AKen nnw
mnes

Dominicas,
'

extrahaniur
in

beal1

Leodegarii
Ecclesiaa
"i

episcopi
luae

n
el

,l,

el

recistnda

B auder e,
ejus

apud adjuvemur el

digne de tanto Ponlifice misericordiam luam exemplis


meriiis,

,"
m
:'

m "- "
osam

de

deportenlur

supradictam

tempore

Per

<'";";'""
S
Le(
:

triginta
"'

m, quz

cr *wtor,
;

PrxMcto >; fragmenta sunt em


ita*
rn, ei

Dom. Lectiones pe> Octavam vrw recUands


Vita

m
>
1
1

SancHner

L^ ns(/ TT" '""


'

pli ,m Moderno |taque sub Heberhardo ipsorum nereab bate, qui ipsius MartyrisTo^ pr * " c de .J ussil enucleare. Reliqua, subdit i #

sPa

wdellcei

,/,,r,

"'"' Ur
s>

^^
,

tdprxsensinstibui

suf-

toonisejusadagru
,i 1,1,,
i

/,,

ex Historia Transla Pictaviensemper Audulphwm


..
i

T""

,/"'"
,,,in "

""'i'"'
s>

,,

"*"* "* conipnntor.de, ,. " ** m.vai


::

T: <'*
,,,

"V "

'""'

anonymus Morl msis, m "i- >< ywjusdam patrisseu

h ^Morbaoensis,
,
"
.

acceperat

aquo
,

{j]

,,

'"""' ^h^iZ! passionem r leorandamque


"

"

Wl-

actna

a<i

lucidiorem ordina-

tioremque

DIE

SECUNDA OCTOBIUS.
Kalendario

155
Directorio subnectuntur,
urrit, in

A lioremque modum Bcribendo reduceret, Viiam Leodegarii cons6ripserit\ in adducta autem Sotitia dicatm Heberhardus peregrinorum, idest, monasterii Morbacensis, quod Vivarius-peregrinorum vocabatw abbas jussisse Vitam s. Leo >garii
I

,,

Officium

kvgiom
c.

deS. Leodegarii

quo quatuot Lectionr.s, qua/rta cilicet, qumta etsewta, Sancto svni proprise. DesumptSB lllm sunt ex Leodegarii Vita
r

d.

inum
1632

conscripta.

Porro ad

manumetiam
diu
illo,

praelucide enucleare, suspicio orh

potest,

abb item

habeo

Breviarium

Urebatense,

quod

Xorbacensem
censis

cujus

tonperio

anonymus Morba-

annum
verum
priis
cet,

manu
quod

era/ratum

est

Liquetea
Offtcik

Vitam Sancti Uttcrris mandavit, divei um non esse ab Heberhardo,Morbacensis comobiiabbate,


\Uk

esse id,

titulus priefatis

[trebatensibus prsefiams affirmat, Festascili-

'/i'<

noHtia dicitur Vitam S Leodi garii dilucide ewucleari jussisse ; '""/' consequens est,
suspicari fasesse,

quorum
S.

Officiu

prsefigit/ur

ac

proin etiam

festum

Leodegarii,

duscesi

Atrebalensi so-

anonymum
ost

\lorbacensem serius
/'

Leodegarium mripsisse Etenim ni Spicilegio ecclesiastico Germanize tom. V poij. 941 '" Catalogo abbatum '/<< n de Eberhardo seu Heberhardo Morbacensis monasterii
abbate liac
vixisse,

(jiKim

unosxculo

antiquitus celebrari Dictum < \m H iarium ad diem secundam Octobris Officium


s

'/'

s.

Leodegarii

Leodegario etiam a signat, ut adeo festum etiam ratione anni 1632 soluerit
At/rebati
'/..

antiquilm
Breviarii
ii<ii
s

celebrari.
dicti

Verum

Officiwm

leguntur

.-

Bberhardum
^clis

anno
et

mxli

jam
-

constal es authenticis

Translationis

Officik r

reliquiarum sanctissimorum Desiderii


maiiyiuiii,

Regenfridi
prae-

exstat,
ul

non
vn In

pa/i

quod m lau[trebatensibus de Leodegario um diffei quoad Let tion


ab
Officio,
i

hoc siquidem
ossa soleranissima

anno,

annuenle

umque

festo S.

Leodegarii

recitandas pro*

laudalo

Bberhardo,
ad ecclesianj
irj

veneranda

sanctissimorum

ponit.

maii\

niiii

porapa translata Fuere


iisdera

Mnrbaci)

.ii

nuncupatam

et

prope Dattenriedl
ll

(inibus

Msatiae sitam.

Quibus
\\ /i<>-

envm trestantwn; inpiiori vero novem, quse etiam ex Ursino depn vn\ assigncmtur ; nec mirum, quia illud ad norma/m Officiorum Breviarii Romani est p.xactum; hao
posteviori

verbiscum intelligalur Eberhardus sseculo


ru/ssr,
riiii.srrjitriis
e.st
,

vero non item.

Ad
\

hsec Officium

Breviarii

\fs.

ea>

:
\

ut,
i

si

suspicari

fas

sit,

hnr ca/pite ab

Offici

typis exouso etia/m d & repat,

quod jam ante

\ui, Eberhardum diverfa& Mim non esse ab abbate Horbacensi, cujus imp\ rio amonymus Morbacensis Vitam s. Leodegarii con.srii/i.sii, suspicari paritei fas sit, eumdem \tor-

quod hoc
ii/mi

Qi itionem

Sancto
;

verb /""'< habeai

Omnipotens sempilerne
sacerdote
natalicia
<!

Deus,

sancto

Leodegario
cujus hodie

marlyre

intercedente,

celebramus,

bacensem anonymum sseculo \i, ac proin multo seriusquam uno sseoulo post Leodegarium
i

Dostrs, quassumus,

fragilitali

divinum praetende
nos salutem sincera

subsidium
ille

ut apud Misericordiara luam, pro qua

ld observare hic libuit, ne quisfortepro indubitato

felicem

animam

exhalavil,
I'.

habeat,

anonymum

Morbacensem

uno

tantum
vi.rtssc.

professione
nostri
i.

mereamur.
dkecesi

Alia de cultu

Sancti
i/nnotein

WBCUlo aut fiaulo

srriu.s posl L

Ir^arium

in

At/rebatensi

mihi

non

ac proin
f/iinui
i/isi

majorem vpsi auctoritatem in hoc Commentario prsevio

attribuat,
attribuen-

Venio

ntwc ad cultum, quem habet


i,

dicBcesi

Pictavien

adqua/mex agro

[trebatensi

da/m censuimus.

juii translat/us,

373

\d

manum

habeo Kalendarium
Pictaviensi

i/v,

in

Mctenetui,
rner " cerm

ca-

quo

festadicecesi
disco,

propria

notantur.

Exhoc

Leodegarium in dkecesi Atrebatensi


semiduplicis
fn

XXV.

Offi/ovo

ritus

Cultus S. Leodegarii
Pictavii,

diem honorari.
ncin

ad secundam Octobris hocSanctus, non nisiOratuh


etc.,

communem,
secundi

Deus, qui nos

sed

Atrcbati,

pluri-

t,<\

Socturni

habet
hi

proprias,
I

L clio quarum
ac
in

busque
Bclgii,

aliis

Galliarum et

iiiiimii
/

terminari notatur
scilicet)
S.

orpus ejus
est,

odegarii

Pictavos

delatum

uti

etiam Germa-

cultum Sancti Pictaviensem, de quo nihU amplius commonasterio


Maxentii

sepultum.

Post

''

ni2e, locis.

perio,

locus

videtui

esigere,

ut

de

cultu

ejus

Cameracensi, cum dkecesis hujus nominis cum dicccesi Atrebatensi, <i"><> in hac Leodegarws jacuit
sepultus, fuerit
unila,

nunc aga/m. fnta Brevia-

ouUv$s.Leodegarii in
terui, ttre

L\ou Nc
/
;t

flacile

dictus est,

inquit Mabilbnius ssecu-

rj

[iiii

Benedictinopag. 706, quantam B. Leodegarius ita populares suos venerationem babeal


;

ieratim
cuitu
g
,

de cele lerrimo
.

S.

Leodegarii

rianostraet Missalia antiqua, quorum magnam supelleclilem habemus, antiquum exstat Hissale Camera ense, in quo de s. Leodegario ad secunfntroitus ,1,1,11 Octobris diem hsec Uissa habetur
:

ronuntiat hic scripto


pluribus tum

At nos

tolum

Laetabitur justus

in
eto.

Domino
<>>"'
tui

etc.

Psalm. Exaudi,
nos,
I

msumemus demonstrcmdo
in

in particulari
Bttlgii,
is

cullum,
Gallia-

Deus, oralionem

Votivos

iine,

quo Sanctus
i

tum

quassumus, beati
degarii
i.ii.mi
iii,i

Martyris

atque ponliflcis Leoqui


el

wn

atque etiam Germaniss

toi

latissime extenso

natalis
iu

semper
Buse

excipiat,

jocundiet

gaudet,

Ab Atrebatensi

in

irtesia

episcopatu,

in

nobis

glorificationis

infundat,

quo Sancti corpus primo jacuit sepultum, duco


initium.
riim.
tensi
ju.r,

nos reddal acceptos.


etc.

Per Db. Epistola


:

Justus
etc.

[dmanum
ui
,

habeo
i

Offtcia
in

propria festo-

si

morte

.-

Evangelium
libi

Nisi

granum
el

Se-

'/<

titulus,

ea lesia

Atreba-

Sacriflcium,

Domine,
beatus

quod
martyr

desiderauler
ponlifex

antiquilus soiita sunt celebrari,


11//HS

anno 1632
prsmittitur

offerimus,

gratum

Mrrimii

eascusa.

Officiis

illis

jarius

suffragator
:

efficiat.
etc.

Kalenda/rium seupotius Direotorium ad legendas Horas ccmonicas, Wissasque cetebromdas. Inhoc


fest/um S. Leodegarii
fris

Communio
Beati

Qui vull venirc


tui

Dominum. Postcommunio
Per
Leodegarii,
et

martyris

atque

ponliflcis

ritu

duplici

quaesumus, Domine,
esse devotos.

precibus adjuvemur,

ejua

prascribitur
etiavm int&i

celebrand/um
Officia

Octobris

die

joiemnia celebranles Luo Nomini lac Bemper


Per

propria momorata, qum dieto

Dnm.

Talis est,

aut oerte erat,

456

DE
Missale
tn

SS.

LEODEGAKIO EPISC. ET GERINO COMITE FRATRIBUS MM.


fuit

irTnH( M.i.Ttin
c B

Gwn

memoratwm
diacesi

imjpres
ii

um,

S.
i

Leo-

ur./mi.s

/i.rc

.snurilil

l.rCtimns

pOSt rr nni

!,,/,<,;

degarii

Covrneracens\
illud

nissa;

naoet

amtem

etiam

Uissale

Directorium sibi prxfixwm, llum Octotrris diem S. Leodegarius Offkio triwm Lectionum celebrandui notatur, ut adeo ex solo
vn
,11,, nbro seu codice discamus, guo potissimum oultu ecclesiaslicoin diaecesiCameracensi gaudeat,

Kalendarium seu quo ad secun-

Poslmodum tamen aliquam corporis (S'. Leodegarii) porlionem accepil Bronium, Namurccnse sancti
Gi i;iriii

monaslerium.
i/n

Verum de
aliquot
vn

reliquiis S. Leo-

degarii

Broniensi monasterio exstantibus post

agetui

lubet

numc

saltem

enu

erare
oult/u

Gallio/ruin

diceceses,

qua Sanctus noster

ecclesiastico

gaudet,

aut certe

nut certe,
furi
ii

<"'"

Missate istud

/,'//

,/s

excuderetur,

annis, quibus Missalia

gavisus fuit iis vel Breviaria aut etiam

ga\ isus.
i i

duBcesi Can eraa si ad diaceses Audo374 maropolitanam, Tornacensem, Namurcemem, et Ultrajectinam, utpote et ipsasin Belgio sitas jam

progredior.
et

fn

Breviario Becundura morem,

usum

consuetudinem ecclesiae. ui prsefert titulus, collegiata isancli Audomari oppidi sancti Audoraari Morlnensis dioecesis anno 1518. ac proin, quod riinm titulus moxallat/us satis indicat, antenovo-

illum probaturus sum, notardm excusa. Incipio a dioscesi Autissiodorensi. Hujus ad manum sunt duo Breviaria diversa, qtlorum alterum a/nno 1571, alterum no 173G fwi excusum. His Breviariis accedit Kalendarium anni I73f>, /// quo festum s Leodegarii ritu semiduplici ad nOctobris celebrandum

Kalendaria, ex qwibus cult/um

notat/wr.
liquet,

Ex

dictis binis Breviariis inter se collatis


in

Leodegarii

episcopatu

Autissiodorensi

rum
S.

ni

Belgio

episcopatuum

erectionem

exouso

riiiimii iiniinihihiiii
in

usque non perstitisse. Etenim

Leodegarius ad n

Octobris Oflbcio ecclesiasHco

antiqwiori Offlcium diei secundse Ociobris sex


iionr.s
;

honoratur; swni ha ex Sancti Actis depromptae, ha/ncque Orationem Leodegario propriam sibi habent subjectam : Deus,
in

novem

lectiones diviso

Ln

Sancto roprias ex Ursino dej romptas ejusdem vero diei Officium i/n recent iinm 1735 (h/a.s lanlumiinnio Lniimics dc S. Leo1

exhibei

qui

beatum

Leodegarium, marlyrem tuum atque


inler

di

gario ex at

<

nymo simul

et

Ursmo concw/natas
swnt diaecesis E
<piod

pontificem,
fecisli,

immania tormenta
oobis
ui

vrictorem esse

proponit.

Dua pariter ad
Breviaria,

manum

concede

meritis ejus,
nullis

qui

le fide

et

Ambia/nensis
esl

qworum alterum,

passione secutusest,
rati tibi

tentationibus supe-

antiquius,

impressionis

ammm

non

/n.r/rri,

conslantur servire merearaur. Per,

novis

per

Belgium

episcopatibus,
erectis,
ei

eosque

Verum mter
re-

atterwm am.no 1554 impressum


in

notat/u/r.

Vtrumque

Audomaropolitano,
ticii

Officiis

ecclesias-

antiquis ad

formam

Breviarii

Bomani

dactfs,

de Sancto nnstro in Ordinario Sanclorum,

qui

parlinil;uil:T iu citlicilrali ecclcsia

Audomaet

rensi celebranlur,

anno 1610
:

typis excusoseqx

secunds diei Octobris ires Lectiones de S. Leodegario ew Sancti biographis depromptas assignat. Xdem etiam faciwnt quatwor rilni, qus penes nos sunt, Breviaria, Beme/nse scilicet, quod anno 1630, Senoncnse quod annt 1625, Turonense ecclesix S Martini, quod
,

n/jirm ecclesiastdco

Offlcium

prsscribitur

Leodegarii

episcopi

martyris duplex.

Omnia de communi uniusmarqui


nos.

tyns

Oratio,

Deus,

Lectiones

secundi

Nocturni, Principes perseculi sunt. Terlii, Homilia


in

Evangelium
in

Si

quis

vull

venire

post

me,

ut

adeo

Officium ecclesiasticum, quo Leodegarius,

Audomaropoli colebatur, non parva ad annu 1610 mutatio ja/m es et vnveota. rui ,in non alia deinde accesserit, compertum non hab in id vndaga m dua iJrm cogita de ejultu s. Leodegarii Uco
ineunte s&culo \\i,
i i

09i7iol635, et Bisontmum, quodanno 1590 Pypis excuswm notatui 376 Porro Breviarium Lingonense, anno 1004 //; /csin i/nvpressvin s. Lcodegarii Offictum nnrrm Lectionv ea Ursino depromptarv/m assignat. Id i/psum ciniiii facit Brevia/ri/wm EbroKcense anno 1586 excuswm , i/n quo i/nsuper haec fiabctwr
,

tumOattia

S.

Leodegario propria Oratio

Deus,
in

qui

beatura

Lcoilc^ariuni
basti
,

martvrem
in

tuum
-iolore

agone

pro-

i.

et

probatum
nobis

sustentasli,

qnem

hodierna diein cslestibus gaudiis recipere dignatu


es,

iii

non/nullis locis aliis,


viariis,

quem ex
<'

antiquis illoru/m

piiesta

famulis

luis,

ut

qui gloriam nostro-

Kalendariis
vet

vel

probavi,
S

jam inde porro probaturus sum. Id enim


Missalibus cultu
in

non meremur,

indulpentiam

peccatorum
Breviario

C ouitus

rum, ipso interveniente, adipisci

mereamur. Per
Tullensi,
*

Leodegarii

nim
bierit.

habet

cum commune, ut
'

aliorum Sanctolocis,

Dominum.

Eadem

Oratio

in

rlerisque
tes

in

tctus est,

frequ&

mutationes su-

quod a/nno 1535 est impi ssum, uti etiam i/n Breviario Remensi num. prxcedenti laudato, ad

Votet

hic

tuntummodo

studiosus lector, ea

secundcm
da
asi

Octobris
;

festo S. Leodegarii

rccitcm-

cultu Sancti antujuo probato


>i

verisimilem saltem
utut forte "/>//-

cultum

ejus

hodiernum,
Hoc am notato,
dicecesi

maevo diversum

videamus nwnc,

quocullu Sanctush

Tornacensi gaiideat,
gavisus.
Missale

mt

potius

antiquitus fuerii
docet

Hunc ct

parte saltem

dnplea

Vornacense

quodad mamumhabeo, alterum anno 1498, <>//<rum anno 1590 typis editum; m utroque enim ad n wndam 0i tom is M de S. ei degario
i

autem n ihi sai notatu dignum idcirco apparet, quod pene ad verbum cwm Oratione ex antiquo Missa uo, Gallicanwmne antiquum sit, a/n tanl/um Gothko-Gallicanwm, w\ inquisivimus, nvm. 304 recitata congruat, ac proh to utcumque esse possit, dictum Missale a/i\tiquum cum ex eo ad triamemorata
ignalwr
1u c
' t

Breviaria, Gallicana,
r

Tullense scilicet, EbrcHcense

n,

edit

Bre\

iarium
sitse

cioitatis

Insui" '"

mense Oratio moa recitata transiisse videatui solum Gothico-Gallicanum, sed et Gallicafuisse;sev non solwm

lensis h
siiin.
,i,

diacesi
.,.,1,,

Torna\ ensi

anno 1533 r.rmS.

Ofjlcium
tres

adsecundam Octobrisdiem
Leodegarii

itandum
375

lecliones ex Actis

uod jam pertinet ad dicecesim UlfrajecH-

'"""

et

Vamwra
'

nst

vn Gallia Narbonensi dominio subjecta, sed etia/m in aliis Galliamm provvnciis, quod toto fere \ mprol simiiii, /ms.sr usitalum. Argui id etiam ulowm que, ei quidem a posse videtut ea Mis-

Gothorv

in

Vissali

prioris,

,/110,1

sali

""""
posi

1514

vcuswm, Leodegarius mssam


n
Officiis

Virdunensi anno 1554 typis exouso.

fn

Missa

nomini suo ins riptcm,


vnno
1619
1

''""" de S. Lendi gario,

quam
antiquo,

illud

ad n

Octobris

vero pro

riis

>' ibet,
'

luas ad

wcundam
si

non sotum Oratio, quan


Missali
ei

mox
ui ea

recitavimus,
deMissali

sedicto

Octobris Lectiones ex Vita sua habet desumptas,

apparet,

prompta, sed

alia,

quam

eodem

num. 305

DIE SECINDA OCTiilHlIS.


\

457
sig

/"////.

:;().)

integram

dedi,

im

urnt,

"t

de

S.

Leodegario
S

atur,

ut
ect

dubiwm

non
<i<>/

rit,

auctob
c.

suspicari lU:eat,illam

Virdunensem s. Leodegarii Missa/m ex Missa, quam sxpe dictum Hissale contir


iii i.

qu/in

Leodegarius cultu
,

multum
certe

d.

mania gaudeat,

iiinc,

cum
.

antiqui

in Galliis

ritus ecclesiast

oi

abrogarentm

autpaulosei

ius fuisse concinnat*


ea>

m,

atque adeo Missale a/ntiquum,


videt/ur, inecclesia

quo concinnata
ante prxfatam

antiquitus fuerit gavisus; u/nde et de cultuSan<n ibidem hodierno /"</' i/nfu/ndatam , prout riim 374 j'ii'1 iniiiii jecturam. Cetei "/"
iiiii/nin

Virdunensi,
n<>n

qux certeadGal-

quidem monumentum
Officii
1
1

>>>>/>>

suppetit,
i

ex

hiiin

Na/rbonensem

spectat,

i/im
i

robem, cuitu/m
ei

1 ria

tic\

iituiini

fuisse usitatum

a/nHquorum abrogationem verosimiliter Sedhoi notasse sufpciat, redeoad


Breviario Parisiensi, quod anno
est,

in
tia
d/uo

Mu/rbacensi

\las-monasteriensi
deferri
;

in

\lsa-

camobiis
illa

Leodegario

cum tamen
-v"/

tncept/um.
"'"'.'

monasteria

Leodegario

consecra/>'.

377

//'

1G-iO
'

ta, seu,

ut vidimus,
/"

Sancti honorem exstru


.'/"/

nori '

excusum
s.

ad secundam
episeopi
<!

Octobris

>'<'

notatw

/n iorii

sancti

Leoriegarii

martyris.
et

Simplex.

sidere glorientur,

dubitanduw m>n mdetur,


wi

qui/n

Oratio.

Deus,

qui

nos

boati.

caetera

omnia
de

Sa/nctus a religiosis
Officii
rr,

utriusque monasteiii in">/is


ejus hoi or<

de

miriniuni

unius
S.

Marl

Lectio

prima

ecclesiastici

Scriptura occurrente.
Ctionrs
r.r
;

Subduntur deinde dux Le>//"w<7

itatione quotat

m
$anctu&
i

semcl honoretm
<

\<>>i

Yiln
licet

I,r(i(!<"_\'llii

SUbstanliom
a/n/ni

dubito etiam, quin

dem

veneratv

desumptx

n n ir iii InBreviario Pai isiensi

plvribus <iins
cultus,
,/nr

i,i

mii n'.r

locis

gaudeal
pluribus inquirere

16S0 festum
celebra/ndum
de

Custodu/m n Octobris die proponatu/r, de Leodegario tamen,


esi

um

quo

mi probatuSf

irm

iliiini
i>/i<r

quo etiam

Lectio

nona,

commemoratio
Vi/rd/unensi

supervacaneum

ea istimo, a

adtractandum

prxscribitur.
et
I)

Licet

item

i/n

Breviariis

sacris Sovncti reliquiis progred

Bothomagensi,
""> "
fiat
'

</'""""<

primum

a/rmo
</"

1560,

secundum gario non


lio

1736 impressu/m

est,

Lcodcun

Offici/um, ejus
.

tamen commemoraBre\ iariis


i

prsrs&i

"in
ita
r.st

Ast,

uti

<>>

memoratis,
annt) Kiio
S.

iterum >>> Breviario Meldensi, quod niitum, o/Jiciwm ecclesiasticum de

XXVI. PlurescnputS. Leodegarii


sibi

Leodcgario,
olim

prias continet,
i

el

ce\ te

quod tres Lectiones Sancto prorecitandum proponitur. tdem /ii, factum est, ut di co ex
\

vindicant,

et

an alicubi
existat.

hoc

integrum

Kalenda/riis \Iss.,qux
i

ad ma/num habeo, in Brea Joa/nne du Bec epvopo Macloviensi anno 1603 fuit recognitum, Ubini, Aurelianensi S.' \ni [ndegavensi S \ovacensi, quod anno 1554 editum notatur,
ia
'<;

ri,

<i<iod

O''.'

"/''

Ordinis

Benedictim

fo- ^aprn s.

/liiui icensi

anni 1625, aliisque plu/rwnis,

ut

adeo

riiim

cultus

S.

Lcodegarii,

cum
tot

lot

Missalibus

jam

memoratis Missa, inque


clesiastico,
ir!
ri

Breviariu Ofjflcioec-

Leodegarii caput a/pud se asservari conM tenduni l camobiis illis qumque suni uvrorum, bacMiei iirm/ir Morbacense m Alsatia, />/>> cujus n
s.
I

''"<"""'"

licetnon
Gallias
et

in

om/nibus xqualitcr, honoexistat,

videsis

kx,

Maymacensein

dicecesi

Lemovicensi,

Belgium celeberrimus

Gemeticense
1,1

dicecesi

Rothomagensi, Pratellense
!

longe lateque

sit

propagatus. Indubitatum etiam


/
1

,/,,,

t/rebatense

S.

Vedasti

rei

altaria hujus argumentum rxbent ecclesue prope innumera Leodegario consecrata, parcecw1

"///////

vero

/rimiiiii iim

Suessi

ilicet

s.
i

!/"/'.'

Hisce monasteriis accedit

locusaliquis
sous
M(
si

querurales abeodem
mii
dicecesi
Ui r/mii

in

a/mbabus
hrrr/

illis

regionibus
s>>/>/

nitatu

Burgw

dix, Chaslillon
ui

hea

irni
ut

r.ifril/n/ii, in

dictus,

rii/us

incolse,

Chiffletius

Societatis

Pictaviensi,

disco

ea

Begistro benefi-

nostrse sacerdos

'

ciorum archiepiscopatus Bituricensu an/no 1648 Parisiis excuso, decem utminimum sunt ecclesix
S.

nymum
annolavii
glori

anoad Vitam s. Leodegarii Morbacensem conscriptam in margi/ne


\
i
.

sacro
\lor

Leodegarii

capite

o
;

Leodegario

dedicatx

wi

dicecesi

Itrebatensi

mtui
s.

'

"'

parcecix rurales Sancti nomine insignes tres in Lemovicensi saltem quatuor, i/n Tornacensi, Boloii/rn i, Engolismensi, Condomensi ui mini/mu/m
ii, 'ii,

cafui
inquii

Leodegarii

sibi

oindicent,

Primariis,

Habillonius

sxculo w
instrumentis,
auctoris,

Benedictino pagina
el

706, abbalias suae


tui

antiquo oitunS Leodi


scripsit.

inque

aliis

multis plerumque occurrunt plu-

teslimonio
lertius

illius

qui

res,

quas hic omnes recensere, nimis longum ; ni adeo '< I r.r hoc capite, cultumS. Leorlegarii longe tateque per Galliaset Belgtum esse propagaiiim, fint

Vii.nii

anle

annos

octiogentos

Quippe
Mll

Eberbardus
lilor,

Uesalia?

dux,
Pelro
"i

Murb
B

ccenobiic
per

ecclesiam S

Leo

perspicuum.

Widegernura
di
i

Argenlinensem
di
i

episcopuni
ivit.
i

uaminG

Scc solum

Smct/us

I"

duabus

illis

regioet

anno
liic

Cbrisli

kxxiii

nde

in

nibus cultu

ecclesea tico

late diffuso,

sed

in

ipsius epitaphio
vt'i>u>
:

321

s.legilur

Germania gaudet\ quod, a ntequa/m huncfyclauda/m, riiniii /uiiri ostendere. Tria p r man\
habeo
\{issalia
et

p r0
I?,

libi
i

donatis, Leodegari, junge beatis.


si

guntinum
ntu
Mis "
istis
iir

Germanica, Spirense scilicet, /<<Herbipolense, ja/m ab annis amplius


.

\ii

;i

eodegarii
lertius.

riptor

(anonymus
in

HorbacenMsj
praeviis

de

guo
in

Observalionibus Vlamannias

excusa
s.

quibus si/ngulis ad Q

Octobns

diximus,
capul
in

teslatur,
inclyti

Qnibus

\fissalibus Leodegario inscribitur accedunt quinque antiqua itidem, jamque etiam a ducentis amplius annis impressa

gloriosum
,.,,,,..

Martyris servari ac mira-

antiquis

iiiustrari
esl

quodam monaslerio, quod non


a

a liud

sine
in

dubio

Murbacensi.
Vqsagi,

r.irr, nini,

Herbipolense nimirum, Constantiense,


\\

monaslerium
Uesatiae
posi
.,
!

conflnio
est,

Nan Uamanniaa

el

Erfordianum,

vn

um

quibus omnibus ad secundam Octobris


1

Officium

,,

,i

caput

monslranlque usque liodie monachi Murbacenses, quod


58
a

1.\

Tomus

I.

'

458
AUCTORB
i I

DE
loci

SS.

LEODEGARIO EPISC. ET GERINO COMITE FRATRIBUS MM.


apud
Atrebatenses
servato
S.
ita

primo

conditu penes se habere asserunt, ob

Vedasti
scribit

monaohos,
:

ui

idque ecclesiani

suam
//"

in

S.

Leodegarii
r/ui
i

honorera

contenditfur,

ld

consecratam

esse.

Muhillonius.

utinam
insto Ur

(Leodegarii) translationis enarratione e


batensi

njusdem pago Atre-

produaissei primai

sis

ad agrum Piclaviensem, quam proxime


caput a reliquo sancti Leodegarii separatum non legitur. Inler reliquias
Atrebatenses
io

menta, quibus,
tnntiir.
ut

ut ait,

Morbacenses monachi ni-

descripsimus,

caput S

Leodegarii
hic

apud

se

servari

corpore

affirment,
tset.

Exhis
Affert
-

forte

aliquid certius statui

tamen, quas
Vedasti
sio
in

celeberrimo

sancti

quidem
tinoi

Appendice
pag. 700
ei

adtom.W
quatuoi
se-

monaslerio custodiunt,

ab Arnoldo Raysrecenselur
<.,-

du
i

wm

Hierogazophylacio
Leodegarii
capselia
Kt

Belgico

i/i/i

niiinis

ii

in i/n

nasterium
ni/iii certi

rsa a/ntiqua instrumenta ad mospectantia, sedex hispro

pul
el

sancti

Augustodunensis
ex

episcopj
elaboin

martyris,

argento deaurato

capite Horbad nsibus in Usatia monai his assert ndo


potest confici.

r.ii.i

ditalum.

apud

Andream

Saussayum
,

Martyrologio
sis

Gallicano

Vindicianus

Atrebaleopraacipuus
sibi

Vaymacmiei,

Nolim tamen ego as*erere, apud Morbamonachos caput S. Leodegarii, autsaltem rjus partem, quod forte hi tantummodo contcnduut, non ewistere. Imo sat credibile a/pparet, Eberhardum, monasterii Morbacensis fwndato380
censes

episcopus ac

monasterii

Vedastini

conditor,
dicasse,

idem sancti Leodegarii capul sic dicitur Capul hujus sancti


:

ven-

Martyris
el

nihilominus sanctus Vindicianus

in

pignus

mo-

oimentum
que Urebati
operis,
in

pietalis

sibi

vendicavil,

quod
Ita

hodie-

rem, caput S. Leodegarii, consanguinei sui, aut saltem ejus partem ab iis} quos penes erat, impctiussr. illudque in

jervatur

in

scrinio argenleo antiqui


sancli

monaslerio

Vedasti.

reote

monasterio

Morbacensi a

se

proponit

condito collocas

<,
,,

utproinde

religiosi illius

incola

quid de capite S. Leodegarii apud AtrebatensesS. Vedasti inonachos asservato


Cointius,

j"iu inr;

suiexstrucU initiopretiosissi/mi

scriptum inveniatur. At
id,

mox innuU,
scilicvt

se

ndn putare.
s.

iliius thesauri, capitis,

inquam,

s.

Leodegarii, aut
\,i

quoddocetSau sayus,
in

caput

LeodeI

B saltemejus artu
ii.ri-

esforsan exstiterint

garii

territorio Atrebatensi,

dwm

Sancticorpus

caput

s.

Leodegarii
ses

a/pud
vari,

Murbacci

aut saltem ejus partem a longissimo tempore asserpotest,

argumento nomen, quod m

esse

quod

S.

Leodegarii

Pictavium VransferreVar, Vindiciomo interveniente, permansi que, utut valde communem, it, qua conProversia, quam attingit, de a
i

privilegiis, di

lomatibus, dona-

s.

Leodegarii intei

monachos Maymacenses
s

et Atre-

Honumque
ni/nis

Chartis postponi primo soluerat nomir


in

batenses sancti Vedasti dirimatur.


'

reliquorum Sanctorwm,

quorwm honorm

''

"

monasterium Morbacense fuerat constructum, in hujusmodi deindeinstrumentis sxpe. velprvmoloco


exprimatur,
stei
ii

'-"

"'/'"

quidem episcopis
corpore
balensi
dicecesi,

fuit,

qui

conlenderunt, sed
ubi

Vindicianus e tribus quttamm de sancli Leodegarii *ecummnpu illud corpus ex Atre- fonan Po*MH

vel certe, omissis sanctisaliis

mona-

sepultum
esl

PaPronis, solitark ponatur

Uquei

id ex octo

Piclaviensera
pradictis

delatum

diversis diplomatibus, quse tom. V Spicilcgii ecclesiastici

constat.

Verum
auclum
ex

primo fuit, m integrum, t ex supost aliquot annos,


a

""

'''

Gerniante

a pag.

955 usqueadpag. 960

monasterium
scopo

Vedastinum,

m n

cum

Vindiciano epiaraplissimas

erta sunt,

monasterw Morbacensi saeculovmet

plurimura

fuisset,

Goncessis;

m
vel

his

nominatwi

quippeS. Leodegarius vi solus aliis Sanctis prseponitwr, utadeo


l

quoque
regis

possessiones

munificenlia

Theodoiici
episco-

accepit.
el

Tunc
Maxentii

autem
in

Samti

cultus

Vindicianus
votis

diclo

monasterio

Horbacensi cre-

pus
ruiit,

Theodoricus rex
cpi.scopatu

forsitan
in

videatur, idque forte,utsuspicarifasest, non

ut c S.

monaslerio
in

habueVedaslinum

de causa, quam quod ca ui ejus ibidem vel integrumvelsattem Venionunc ad \laymacensesindiascesi Lemovicen monachos,
k
i

sive

ex

Pictaviensi

Atrebatensem,

ubi
pars
babile
111

beatus

Athleta

martyrium
Id

consummarat,

reliquiarum

reveheretur.

admodum

pro-

''"'-

"''

'"'"

servari,

rnonui, caput S pariter contendunt.

Leodegarii

apudse
10

putamus.

Superesl

difficultas,

quoniam
1

Bernardus Guidonis

Lutevensis
'"'

episcopus, cujus
repeto,

verba
tatu

num.
de

data
Le-

"''"""

Tractatu Bernardi Guidonis de Sanctis, Lemovicensera direcesim exornanl, capul


beati
in
'

-i

"
F

et

m
iO

Sanctis
I

manus

Leodegarii
pia

movicensibus

num.

dicuntur

apud

May-

Labbeo tom.
:

macum
"" uirUu
nis

monaslerio
oajc

rievotione
si

custodiri.

tsertosic habet S. Leodegarii AuguBtodunensiB episcopi et martyris, quem Ebrolnus

controversia,

monachis Vedastipars ascetis May-

major-domus
nua
el

pars tantum capitis, altera


tribuatur.

regiae

decollavit, et exoculavit,

ma-

caput apud Maymacum in monasterio pia devolioncvenerantur. BernardoGuidonisassentitur Gaufredus prior VosicnsU, apud Labbeum

iom

II

/nnj.m^ubfinemsicscribens' Meimacensea manus et capui Leodegarii, ,,,,


,m "" is
decollavit,
pia

'"/'////",.

Leodegarii ne oapite quidem deficiente, ad m Pictaviensem fuerii transvectwn, postque tantummodo oaput ad Vedastmos monachos Picta-

macensibus

An

sacrum

wmtegrum,

<"<

'/

iriniuin. veterum

monumentorum penuria

defmmnon valeo;putoautemreveramonachorum
Maymacensium
/"'"'
et

devolione

Possident

venerantur

tesUmonmm Maymacenses
"
u/ 7"

ergojuxta duorum illorum scrvptorum


in dicecesi Lemovicensi

Vedastmonm,ut CointiusindiLeodegarii
itt

S.

confroversiam

osse

componi,

Leodegarii

nambo,

caput, sed,

an integrum

forte faciunt,

non mtegrum

'

non edi unt.


38]
ld*
,,,

S. Leodegarii caput, sedejus tantum possu/r ,', ontendant.

partemsi

?/^lr
i

Itrebatenttl

hus uu.tnin '"'"

I"
''

"

aaensx
?
I"

,,ir GemetKenses
,

Mabillonio, aliisque scrvptmv ' '


.

'

tndiacesi

li

monachos, qu% wti LeodeS ari ** possidere,


>

jam monui,
pariter

ca

gloriantur

^vnctioneloquiturArnoldush

Pterogaiophylacio Belgico, gan. Urebatensi S. Vedasti

dum

Comttus m Annalibus ecclesiasticis Francorum ad unnum 081 num. 5 de capite S. Leodegarii

capui S. Leodemonasterio attritmit

383 Eodem modo, prout pariter ex>istimo, cwm cumianeu "trusi/m, s. Vedasti monachis et Haymacen- >on,aiibut """^ sUms, utietiam secummet ipsis concilwi vossunt ^hiMurbacensest Gemelicenses,iique qui, ut C<mC * t j<>< durn, m comitatu Burgundi* caput s. L.-odegarn t laudato Chiffletio teste, habere dicuntur,si '"-' "'""'" Mtegrum Sancti caput, sed ejus dwnv'""" /"""'"' sese possidere contendani [tnondu,n propterea, quantum

eanstimo,

hos

mtej

ei

sanctimoniales

DIE SECUNDA OCTOBIUS.


iy

459

samctimoniales S. Marix SuessUmenses con\ miret,


si

385
I

H<
'/'

pondeo,
n'i ul,

rem
riim
n

ha/nc
i/ii

non

facili

negotio
\

religiosae
et

illse

virgines integrwm
i

Leodegarii

OSSe

hun
!

m ns

sutappuret

capui

corpus
i

sibi

i/ndU wrent, prout

ab

his

fieri
<i>-

mendum
moni
8

videatur, errare

>

Atsatia

D. Hfichai

Germanus, qui Xamen secundum


394 factm/m non
Historis,
ast

linatos, qui
(

SancKcaput
"** *"****

cenda

n/u/m

approbat,
de

innuere

Leodegarii caput,
verosimiliter,

iltem partem,
dixi,

mandi1

videtur pag.

398

quam

earumdem

tniin

ut

majorem
qui

sibi

monastei
liter,

io coi

prout er dictu num.

U dominus verosimi10 hujus Commentarii

cant,

quam

surrum
ex

idem illud ijnus tOtumet inlrjnim, sn/u mniuhlmlii


solos

Pratetlenses,

prsmifacileestcolligere, hallucinatus hic est, ac provn non est, cw oerto stal/ua/m Suessionei
S. Mni
'./

ewcepta, se

<

ha

dunt, in hanc ego, donec

antiquis

authenticisque

monun-entis,
ropendi
<

quid
istU

Sanctimoniales revocari
[Prebatensibus S.
si

non pusse cum


aliisque,

cona Vedasti monachis,


in
8.

miius
c

didicero,

opinionem

singuli

non integru/m

Leodegarii

apud Pratellenses, m ob rationU tudinem, apud quoscumque alios integrum


iit

similiS.

Leo-

caputfSedejustamkim partem sesehabere contenda/nt. Major difficultas occurrit circa Pratellenses mdicecesi Lescoviensi monachos, Hienim,utapparet,

degarii caput eatistere, idque, etiamsi nxandibula/m,

Pratellenses faciunt,
ewceperis,
.1/,

aliasque
inquit

etiam

pa

ininiiius

cont&nd/unt,
se
esse,

integru/m

S.

Leodegarii oaput

culo

penes

mandibula excepta Docet id Arturus du Monstier} Rothomagensis Ordinis Fratrum Miiimum Hrml/rrlm u ,,, /rs/nlr,, ,,, sun NeustriaPia a 7 .515 Ibienim ad hu/nc titulum
sola

11 Benedictino pag 706, ubi indecisam rclinquft, Pratellenses ostendunt

MaUllonius sxtamen rem hanc


liite-

ra^

RrninUi Lexoviensis episcopi, ad cujus dioece-

sim attinent, anno millesimo centesitno octogesimo


lertio

com
el

as,

quibus

Qdem
S.

facit

de conse-

ReliquitE
yentae,
niini
el

Thesauro monasterii Pratellensis in|ht (liniiiiiuiii nhhalrm visitala\ anno Doin


S.

cratione
riensis
illic
d

altaris in
S
1

honorem
in

Tbomae

Cantuacaput

eodegarii

martyris,

cujus
:

ii

mcdlxv in die omnes Sanctorum


sterio

Marci

Bvangeiistae

reliquias

enumerat anno 1465 n monor


loco ao-

baberi signiflcal

bunc

modum

Notum
fUturis,

sit

omnibus

lam

prsesentibus,
Dei

quam
in

Pratellensi inventas,
S.

iisqueprimo

quod ego Radulfus


episcopus
s.

miseralione Lexoviensts

censet Caput

Leodegarii

cum quatuor
in

denlibus,

consecravi martyris
S. el

hoc
B.

altare

honore
io
ilie

ad ipsum adbuc tenentibus,


rata
;

capsa argentea deau-

d
d

Thomaa

Leodegarii

recensitis a/utem
dicto

ceteris

Sanctorum
In

Exaltationis

Crucis
01

anno

ab

Inc.

Domini
nante

mmonasterio
aulem
oraefalae
:

exstantibus, subdit:
S.

basi

>.

millesimo cenlesimo

togesimo

terlio, re

Lhecae

Leodegarii, bi

leguntur

versus exarali

Hoc Leodegarii capul

est in

vase locatum.
'

1,

Prancorum pege Pbilippo, Benrico rege AngloRotomagensl. rum, archiepiscopo Rolhrodo Confisi ergo de misericordia Dei et intercessione
praedictorum
altarc
el

fnrsnn igne

Pcena martyrii trina velut digne

prohatum
fatur,

Marlyrum,

omnibus,
per

qui

ad

noc

Lingua mulctatum,
cum
qut

caesa,

proutantea,

nobis

indignis consecratum pio corde

Orbibua orbatum, terebro


at

demum
:

resecatur.

contrito accesserinl
iliius
;

lotum
el

primum an-

non

ttem

monarhis Pra.
tciieusihus,
:

re

integrvm,

384 Versibus his quatuor, quod huc potissimum Mi IVlhilo fliclul fadt, suh/uiu/il Inutlalus Aiturus ca p U i hujusce S. pon ltiris ct martyris Leodegarii
<w
0111111

iiiimi

consecralionis,
tertiam partera
et

eleemosynas suas

obtulerinl

injunctae poenitentiae

relaxamus,
fragilitas

peccata,

quss

memoriter humana
de

parte

integrum
sit

est,

excepta

mandibuia,
;

II

retinere
et

aon

potuit,

quorum

ta-

Mcet per tempora

terebratum ac perforatum
*

men
o

oblivione

contemptu
asi

peccator

digne

quori pro pietate vidi, veneralus


pertractavi

atque meis mauibus pertractus

sum, etosculatus, anno mdcxli. Cum


verbis
S.

pcenituit,
i,

nihilominus
a

relaxaraus.

Singulis auinler
,

ii!

annis

Dominica ante

ensionem

itaque Pratellenses monachi, uti ew

Artu/ri

ultvmorecitatisconjicerefasest,
garii
1 1

toVum

Leode-

tres hebdomadas omnibus venienlibus, et eleemosynas suas offerentibus simili modo succur-

ut,

iola

mandibula ewcepta,

sese
in

habere
concorVedasti
,

rendum
osi

dei

revimus

quoniam
.1

illis

diebus caput
his

non facile futuru/m est, ut diam adducantw cum Atrebatensibus


eaHstiment,
.

marlyris Leodegarii

monai

hujus
et

S.

ecclesiae,

populo
el

veniente,

debel

ostendi,
fleri,

ins, aliisque

horumsinguli non
tur,

supra nominatis, idque etiamsi integrum S. Leodegarii caput,


sibi

orationes
sai u ie

eleemosynae
Missa

ab ipsis

et

pro

offcrentium

sollemniler

celebrari.
si

sed ejus dumtaxat partem

vindicare statuanilhs

Hoc igitur
nostri

ad

memoriam
el sigilli

posterorum

ripti

Etenim

non

facile

mihi persuaseiim,

munimine,

impressione duximus
quo, ut
fus
iti

omnes

minutam

dumta<rat

mandibulas

capitis

roborandum.
386
Tale est

tamen S. Leodegarii partem sibi vimdica/re, quod necesse est, ut cum Pratellensibus monachis consrulmnl. rmn hi inlrjrum S. LeOdegarii COpUt,
sola

argumentum,
in

laudatus quamrevt

Mabillonius
gloria/m

loco

citato loquitur,

suum, ad
S.

JJj^JJJJf

scilicet

possessione

ca

Leode-

mmdibula

excepta,penes

esse

contendant.

gmisitcm,
'lim/ni/i

Pratellenses tuentur.
1

Hinc jamconsequens est, ut vel Pratellenses monur/ii integrum S. Leodegarii caput, excepta mandibula, non possideant, vel ut alii omne qui
.

lA&oviensis episcopi
a

tterse

1
/,7,

rrrnrum /nm

irril <l<irum

Verwm adductx non ad fidem, Irumr imi n frslu m


,

decapiteS. Leodegarii
n$is episcopus

Pratellensibus a proin

/>n rlrm VelcapUt iiitri/ium Snnrli. r/ rjus sal lr m niiin-uut, genuinas non habeant Lcodcgaru sint vel reliquias, si hse, quas sibi vmdicant, non
i

n ,in faciendam confects sunt,ac


1

Radulfus

on

certa

notitia, dili-

(unium
,./,,

Suiirti capitu
eti

mandibula,
ossicutwm
irPuro,

vel

hujus parti-

frsmisso, ocquisita, s* communifamaexistimandusest in prxfatis


aenti

rrn

mr

litte-

aut forte
teste

tm

ea

temporibw
desu
-

ypitu

Leodegarii

irm

Sancti,

laudato

perforatU

:::::::::::::::::;:,:;::':::::::
-;:;:::.':;:::=:::::::-:;
jlmmlitw

z.

-;::::

:,::

4G0
,,., T1 ,,.

DE

SS.

LEODEGARIO

EPISG.

ET GERINO COMITE FRATHIBUS MM.


:!8<s

penes Pratellenses monachos non sit, consequens ;,/ ,,/// poiius eorum majores caput,
/

Sentis jam,

reor,

erudite

lector,

quid
'/

"</
dtbet.

jn.isii,:

iiis.titiitinnc.rhnc

laudat
;

Fei

" nil
ut

COJI-

apud eos inlegrum, excepta mandibula, asseroa///,,

ione p ssit erui, fieri scilicet

temerenec sinedoli et fraudis sus iciom


S,
I

pro

capite

eodegarii

endUarint.
es,

Respondi

quod Pratellenses pro capite S. Leodegarii tamen non sit, idque sine

caput Leodegarii habent


ulla eoi

osse,

im

achos

Pralellen
t

rm moratos,

cet
'

tegmm
fra

Sancti ca
t

quoscumque "lios etiam omnes ei singuli innulla omnino parte definec


temeritatis
,

oulpa, qui illud primi pro Leodegarii capite venditarunt Rem su concipe: Posscderint ii,a quibus
.

Pratellense
tin
.

nUii arenty
/

propterea,

ca\ "i

pro Leodegarii capite


capitis S. Leodegarii
intei

monaslerium dum sseculoxi conderejai tilalum aa epit,


t

doli

forearguendos
R
fuiaria

Joannes Feirandus Societati


i

nostrse
lib.
i

quod sicostendo. sacerdosin


va/rias

cum pa/rte
liquias,

Disquisi
el
.

suspi-

insignes aliasreeliam habuermt alicujt Leodegarii distincti Sancti caput Hoc posito, fieri

easque

iendae
,:,,,

suspectae

mulliludinis
<

iii

individuo reiiquiarum
iibricitati
i

earumdem, ui ausas add cit


, i

potest, "t

reliquiarum

illarum

tum

unamautem

cap
/'

articulo

allcgat,

tate,

audisque ac
in

doli

mspir

Sanctia Leodegario diversi caput pro capite Leodegarii habuerint, progue tali etiam monachis Pratellensibu dedei int, quod m mpe carerent dooumentis,
ex quibus

ne hbe antur,
reliquia
ui

quicumque easdem
dicant.
a

i/ndividuo

smgularum

reliquiarwm

Causam
i
l

iltam a tabulis,
suis

quas possidebant, nomina

quibus reliquia
deperditis
ej

possessoribus

fuerant
lubet

nolalse,

repetit

resplana
i

//<//,

scirentque ydhilominus traditione a maj ribus suisaccepta eas vnter esse caput S. Leodegarii, quo scilicet no-

discerent,

non

\ulla

im nosti

um

prse-

cipue spectantia huc transcribere. Articulum pro-

minepars diclicapitis,qua dumtaxat fruebantur, apudeos veniebat, quemad/modwm et apud multos


hodieque minus rigide
capitis alicujus Sancti

ximecitatum
lueril
iii

sic

inchoat : Quanta

sit,

semperque
publii
is,

rebus omnibus, seu privatis, seu

tabularum Qdes
tutas,

apud

respublicas

bene

consli-

vocari. Ita,

loquentes pars corpoiisvel etiamc&pa\ ueJcorpus solet opinor, facile unusquisque intelliget,
Pratellenses monaohi caput

V.

omues aliqua bumanilale imbutas, ignorare unuu potest, si boel

imo

apud

oationes

quomodo
S.

fieri possit, ut

Leodegarii,

quo gloria/ntur,

non

possideant
/'/<<

mo
hoc

est

ea

propter

veterum

tabularura

jactura
reliquias,

neo propterea tamen, qui illud primi


S.

capite
sint

plus

contulil

ad

easdem quo a

ouraero

Leodegarii uenditarunt,

fraudis

dolique

vui-i

saltem

Christiani

opinione,
certius

persuasione

suspectandi.

ac Dde mulliplicandas,
storitati

de

illis

po-

Idem fere ob rationem num. 385 allatam, sanotamen sensu, intellige de monachis
si

constilisset,

ni

variis casibus

earumdem
inte-

Morbacensibus, aliisque omnibus,

y"

tabularura mi

numenla

forte

scse

inlercidissent.

Docet deinde

multwm
ie,

mtegrum

Leodcgarii

capul

possidere

conten-

ecclesise,

bonique publici

fideliwm

nomina, quas ecclesiai possident, tabulis, annalibu atque aliis monumentis sedulo teneamlw mscripta, laudanonnullis episcop interque eos S. CaBorromxo, qui in ea/m ouram prsecipue mcubuerunt, affert eiiam in rem niam, a quo tamen consuUius abstinuisset, monumentwm antir
i

ui

singularum reliquiarwm

dant; possunt scilicet ipsimet etiam antiquitus partem capitis S. Leodegarii cum capiteSancti a
Leodegario distincti
possedisse,
i

illudque iicmdc,

amissis antiquis tabulis,

Hsque

\uibusde reliquiarum
cognoscerent, pro

roio

sua/rum nominibus
capite s
ei "ii. r

et

qualitate
.

Leodegarii lujbuisst
,

n.i

hodiequehabere. Sunt quibus exponi queat, </iii>utmlo<i mona-

quum
tKctdtttpraw

seudo-flai

io

Dextro producVum seu

chissive Pralellensibussu c aliis juibuscwmque sim


ull" lain

otius

confictum, toruk
387

m
-

]we in
ea

iiiiii.iin

hunc modwm concludit. semper cura universos ecac

rumculpapro
l,

praeleriUyrumqua/mpraEsentium possessocapiteS. Leoilc{.r ani obVrudiqueat

doiu*qu,

clesiarum
buisset,
i'" 11

taoderatores

proceres

sollicitos

ha

dedissentque

studiosissime

operam,

ul

singularum
labulis,

quod Leodegari nonest;at pro viis /ilis ad Ferrandwm lus semeljam laudatuin remitto. CeU rum licel non existimem, <</
brevitatis ergo
\

reliquiarum

ciesiasticie
i:

seu

nomina eccommemoratoriis inscriio

in

monasterij Morbacens-i,
e

vel

aliis

quibus-

berentur,

tum

ul

inscripta

suis

labulariis,

et

ravioaiB

leraplorum chartophylaciis ac
derent,
tanta

ravillis

\ ue

inlerci-

asservarentur. Non jam vulgo jaclaretur earumdera reliquiarum vis, aliquibus plus
forte

memoratis locis caput integrum S. Leodegarii existere, nolo tamen, utiea omtedi- F ctis liquctf inficiari, in plerisque ejus saltem partem inveniri. Tractandwm nuncestdealiisSa/ncti
>upra
nost/i
i

cumque

aequo

reliquiis.

suspecta,

oninihu-

suspicienda,

si

earura verilasplane, plenequeper vetera tabularum monumenla conslarel a quarura tabularura jac:

ejusdem generis reliquiarura multitudinem in orbem invectam fuisse, verosimillimum est. Cum oomina el habitudo singulorum lipsanorum,
una
r
i

tura illara

XXVII.
noratse.

Alise S.

Lcodegarii

um

labulis,

quibus adsoripta
Qdeles

eranl,

forte

rtu a
>

reiiquiye variis in locis ho-

periissent,

partim
el

ex

majorum
partim
qui-

B de
8

partim ex
'

communi sensu
inculpabili
reliquias
iis

fama,

,v

.->" o

el

errore, illas ipsas,

l,us
Srl

fruebantur,

adscripseruul Divis,
ac
sanctitatis
vel

fama nun" a majoribu8 solilos, qua aominum, '"i qua reliquiarum similitudine delusi meminerant. Quod
inter
1 ' 1

quos

i.aximi

uominis

coguomines esse

L
/

\icet

major pars corporis


(vide

S.

uoverant,

Leodegarii seoun336)

aiub nonnvlto

quos

dum Mabillonium
"""'"
i

num.

Ebroliensi
ejus
ssb-

v
'"

'<"" l "J arii

Alvemim monasterio olim

fuerit

deposita,
is

v|

Deus
'-'

I"'"

sua

brachium alterum, inquit

bonitate

Bdelium

scriptor

pietati

graliQ-

caturus
ll1
1

hujuscemodi sacra pignora dignatus miraculaedere [ul Rebai uon raro)tum illi
persuasioni

ad

conceplae
dubitarent.

tenacius adhaerescere

Benedictino pag. 706, in Fiscamnu monasterio apud Caletos celeberrimo, alterum in sancti Basoli coenobio agri Remensis; denique alter ex
sancii Martyris oculis cilbssis in regali
S.

non

Dionysii

abbatia

prope Luteciam Parisiorum haberi reruntur.

DIB
tm
Habenl
ei

SKCUNDA

OCTOnitlS.
bida
peslis,
et

161

minutaa quasdara Bacri corporia A particulas Maxenliani noslri, apud quos Vir aanctus aliquamdiu vixit, el posl morlem diu requievit.
/

etiam
col.

s.

Leodegarii reliquis vn diversis


;

"

BaiUetus

to

lil

omnino claudebal oculos pueri igilur jam promittentibus medicis, cum jara desperarenl parentes de salute filii, adfuil quidam clericus, qui ad eumdera principem ferebal de parl dam legationem.
languentis.
Nihil
la

ii

roni

Vitarum
i

31

testatur
:

ubi

etiam

ad propo-

morienti

principi
sibi

persuasit,

ul

oculum
illius

sancli

nostrum ait
exislens
si

i'i

vivis

Quin eliam oculi, quos Sanctus amiseral, posl morlem ejus


adbibeatui
iis,

Martyris
dixil

vellel

miltere;

per

tactura

ad

fuere

reperli,

Qdes

qui
in
el

eos se

Slatim

pater

integram sanilatem posse rcdire puerum. salutis filii cupidu9 legaios misil ad
(sicut clericus
:

possidere
s.

credunt;
Parisiensi
ef

unus
,

ostenditur

abbatia

regem, qui
puer
oculo

monuerat) apud
el

Victoris

cujus

Sanctus

secundus
consecraS.

inlercederenl

quibus

reversis,

consignalus
Btatim posi

esl

palronus,
luni
;

ubi

babel

sacellum

Bibi

sancli

Marlyris,

signa-

diciturque alter
in

servari in thesauro
BailleVu
i .
.

Dio-

pinor, hic aliquantulu m ptu qu pro > fo\ an possit, (nescio, an sat laudando inluitu ) etiam
nysii
fta

Prancia.

qui,

itti

culum, taroquam redeuntibus squamis, los aperire, ei quod diu non polerat)
lalus sinc auxilio

ccepil
in

ocu-

allerum
:

<

>

miuistrantis sese convertil

die

vero allera omniura


tate

membrorum
Auctor

cura

incoluinii
,

dioit

nempe

S.

Leodegarii

oculos, quos
nisi

in

vivis

recepil

olficia

hujus scriptw
ait,

r<

hic existens amiserat,

non

st

ejus obitum

vixisse prodit,
cidit,

Sum memoratum miraculum


Vnte ea
scilicot,

ac-

fuisse repertos

quamquam enim
S

ego pro
\

Hoc
li.iv

enim narraturus
scrib irem,
ei

bienniura,
ea

rato de

oculis

Leod

sgarii

quum
n alter
s.

quae

cjus

ponere nolim, non video tamen, quo fundamento


Bailtet
ni
ts

Scriptura

num. 346

352 de modo, quocorpus

asserat, Leodegarii
Victoris
l

Leodegarii

abbatia S.

Parisiensi, alterin
inoia dicitur
<

Vhe..,

Qlius
/,,,

sauroS. D
i;

Ebr ilium venit, ja/m re cujusdam principis etc. Quapropt&t non esse, cm hicetiam ejus fides, i in aliis

vide-

nisi

posl

hoc,

Sancti obitum fuisse repertos. Sed de neaproposito digrediar, plura non profero.
in

sitsuspecta.
391
n,

Cointius

\nnalibus
681

ecclesiasticis

primum
id
ille,

Subjungii deinde duo alia miracula, quovidetur ejus setate paritei <<

asterio

adannum
etiam
oiniacensi

infra pluribus docebo, meminii reliquiarum S. Leodegarii inSiliiinii.V), uii

ait

enim

proin

factum esse, dum prsdict/us quo regnante, miraoului


<<

reas,

ac

dioscesis

Claromontensis

monasterio

memoraVum accidisse
ret

narrarat, venationem age-

ntium
S.

Cointio accedit Rayssius, qui vn Hie-

Quod

vero pertinei

alterum e duobus

rfi-

rogazophylacio Belgico non


Vedasti

solum Atrebatensibus
atPribuit,

ctis

miraculis, nullo plane indicio laudal

monachis caputS Leodegarii


S.

ptor i/ndicat,

an

id

aetate
uelle,

sua, am citius acciderit.


id

sed etiam
tr.iiis
ii

Leodegarii

is

recenset in con-

Puto tamen ipsum

xtate sua accidisse.

seOpere citato Elenchis relujuiarum, quas


Broniense
i/n

Utrumque
agerel

rvunc lubet huc

transcribere.

Primum

mmi

istet ia

omita

Parcense
iiiiu,,,

Ordinis

Prsemonst
<

quadam dum praedictus rex venationem, accidil ul unum ex militiDe


vero
,

Rutilense Cart/u ianoru n ad


tioselUs)

pam

Mossb,

bus
oculo

currentera
sic

per

silvam

inconsullius
,

rarous

fimo

Broucburgense Velatarum

quidara

in

oculo

reverberarel

ul

iu

eodem

Benedictini
collegiata
tensis
,,,,
""
,
:

nempe S

Virginum, d/usque insuper ecclesix, Vmai Duacena, ei itrebairli-

pars
i

magna
enim
die rex

illius

Qxa remaneret. Quae res


regi
el

magnam
tulil

onlrislationem
ipse

principibus .nnobilis
.

,'.l!l

Sanctissimx Virginis Maris possident. Ahjur h.rr sniil quX m .imnr de


,

eral

miles
*

vaide

ei

percussio

videbatur

omnibus
militi,

modo
ui

insanabilis.

/bmomiii

guiis

ii

sacro Sancti capite distinctis compcri/re


inlll
,.,

Cura
lione,

aulera
jussil

allera
ipsi

reverterentur
illum

de

vcnaconsacer-

veiin s

vtcto-

UI

memoratis

reliquiis,

de

oculum,

quibus
SUnt
.

quxdam

partioularia

Utteris

consigi

cujus

penitus

videbatur
S.

amisisse

officium,

SCi iimiifiii /Irru in. id /"< frr,- u


s.

mrr

CO IVOTtO.

signarel

ocuio

Leodegarii

Quod

cum

Initium duco <>i< altero C quondam, ut videbimus, regU


,,i

Leodegarii ocub, qui


capella

dos
rediil

quidara

peregisset,

statim,
oculo
.

fugato

dolore,
i/-

in

Francoi tm
vel

lumen
his

vulnerato

cum
Eral
in

sanitate

exstitit,

quique proinde isest t qui nunc


S.

terum
civitate

verbis exponit nobilis

iurelianensi

monasterio
S.

Vioto)

is

abbatia

Dhnysii
i/n

dicitui

ante memorato, fnscriptura


-

quaedara

matrona,

cujus

caput
vo-

cujusdam
moris

vermicuii

morsu,

quem araneam
illi

ssepissime

hoc

Comm

mtar

pra vio

loud

mirabiliter

tumuerat, cujus immanitas lu-

qua? ex antiquis

membronis

clarissimiviri, domini

visum

el

auditum
auxilium
martyris

abstuierat.

Huic
suc-

de la '/""', Divione regii consiliarii desumpta noiuhii. iju.rijur ,1,1 Majores nostros a Chifjletio
Societatis nostrx sacerdote fuii trunsmissa, hsec

autem
plorare.
sancli

cum

medicinaa

Bpecies
sancli

aon

valerel

currere,

ccepil

Leodegarii
ut

imoculo

Orabal
sine

autem multis precibus,


mora
ut

leguntur

tur oculus sancti

In capella Prancorum regis unus babemartyris Leodegarii, quem inter


reliquias, quaB
ibi

Leodegarii
Qeret,

cura
stinae

Sanctorum
,,,1,1111-

sunl

plurima, veneel
,

formaa

decor
et,

consignafelur. Quod, tumor ille abiit, el primii rediit, Duo priora


reor,
ut

cuncli devotione celeberrima,

ex multis

jam narrata,
ad ssculum
accideriht,

forte

etiam

terlium,

partibus

venientes rngroti

restituuntur

Ueo ope-

sivere,

credere nihil impedit,

rante, pristinae incolumitati.

aute biennium,

quam

referenda

sunt.

Etcnim
verbis hoc

Scriptura

haec scriberem, Qlius

uomine, correptus
illo

esl

cujusdam principis, Odonis valida aegritudine. Sic enim


variola vocant, omnino membri motiomullis ex parli:

laudata, ><
denti

qua continenPur,
recitatis

etprxce-

ontinuatur,

morbo, quem
pervasus,
agerel
.

Galli

his,etcum
b

num. 346

et

352 lmaim lucu-

fuit
iic
iii

ul

nec ipse alicujus

nec

minislrantium conlrectationera
perilia
illo-

ptet cum hse< atiunculam effkii datwi hisverbisnum 371 adhuc recitatis Moderno

admilteret.

Ad

quem Banandum
puero

itaq i"
.

tempore,

scilicel

Bub

Beberbardo ipsorum
scilicei

bus

plures medici convenerunl


artis

sed

ioorum

Hoi
<

rum

nullam

opem

conferre potuil

augmentabatur etenim magis

atquo

magis

mo^

quod Vivarius-peregrinorura dicebatw abbale, qui ipsius Martyris Vitam pnelucide jussil enucleare,
con
<

DE
auctorb
c

SS.
ut

LEODEr.AHIO EPISC. ET GERINO COMITE FRATRIBUS MM.


laudata Oucubratiuncula aumonasterii IHorbacensis
<

consequens

est,

B
iniin

vivente Heberhardo

tyris,

ventus sancti Leodegarii episcopi iEduensis et marujiis sacrum corpus deinde in Galliam relai

(J

abbate, ftoruerit.
371

Jam

vc o

Heberhardus, ut

tum maximis ralgens


Principini

virtulibus,

cum

exuviissancti

docuimus, s&culoxi abbatiam Morbar


reaerit
,

itidem

marlyris, ad Silviniacense ccenoin

abbas

consequeni
ut

est,

ui

tria

bium Ordinis Cluniacensis,

Arvernia pervectum,
cura corporibus Odilonis pra^fati

memoraia miraoula,
derunt, sxculo
itietiamde
iiu$,qwein
\i

quse,

vidimus,

laudate

summoque, quo
Ordinis

decuit, honore
el

lucubratiuncuUe scriptore in
392 Atqur
degarii
pOSt
I

vivis

ewistente, acoir

sanctorum Confessorum, Majoli


c<M\|iha-i.rum,
in

fuerint pcracta.

sacrario

collalum

est.

hsc
in

oculo
rn/r
.

qus de nllrro S. Leocapella regis fyancorum, qux


Stint
.

Insinuata
degarii

m-his Sausst o inionem Cointius ad


his
ri/iiiiiu,

rporeS. Leo-

annum
Ilsec

et

num.

Hmmenn

rtstensi
S.

tom.lpag
fuit,

f.rrmiliiiii rr

,1

,i

BolS
scq.)

Wl

/Irs/mii,

/>,i-

/loiimr
placel
garii
,

550

et

monastenum
ecclesiam

cxislimamus

Magtorii

ac deinde

in

parcecialem

numquam
utrobiqne

non cnim, corpus sancti Leodeintegrum apud Bronium vel apud


ita
'

xcipit

opinio

conversa
veni
reliquiis

quondam
nunc
ad

servato pa/rticularia
ea
.

m-

Silviniacum luisse
poris

portiones autem ejusdem corcustodiri.

Venio

qu& speciatim dc
comitatus

eliamnum

Sebastianus

Sancti

Broniensi

Namur-

censis

monasterio exstantibus dicenda occurrunt.

Marcaille libro sexto Anliquitatum Silviniacensium addit, Ebrolium S. Leodegarii reliquiis, de quibw
l xxiii

Cointius in Annalibus ecclesiasticis

Francorwm ad
a

jiim nrtiiui

est,

eliam

illuslrari,
.

Ebrolium

annum
Namurco

081

num.

ita

scribit

Tertio milliari

monasterium

est Ordinis Benediclini


,

pertinetqne

conspicitur Broniense monasterium, quod


fuil
,

decimo seculo construclum


condiloris
In
lllo

el

Bancti Gerardi

ac

primi

abbatis

cosnobio

Rayssius,
,

389 laudavimus, ait B sophylacio Belgico pag. 125,


sancti
lyris. Deinde mentem suam, ejusd&m Operis, sic exponit
:

nnni.

aomen etiam gerit, quem scilicet et nos nempe m Hierogaasservari

in qua situm quoquc Silviniacum. Monachi Cluniacenses, ut cDrpus sancti Leodegarii, seu partem corporis, ut auctor

ad dicecesim Claromontanam

clesia

Anliquitatura Silviniacensium interpretatur, in ecprioratus de Silviniaco esse confirment,

corpus

allegam
Octobris,

Builam

Clemenlis

sexti

Papae,

Leodegarii togustodunensis episcopiel mar-

apud Yillani-riovam Niverncnsis


Pontificatus

dicecesis,
,

datam E n Nonas
in

pag.

nempe
eos,
id

126

anno

secundo

quam

Dlxi

oerape
est,

iisdem

Antiquitatibus

integram

legere

poteris.

monachoa

Bronienses,

corpus

habere,

Ad manum non
ses

corporis partem, excepto etiam sacro ejus capite >. Rectius Molanus non maximam,
in

maximam

sed aliquam corporis portionem

Broniense moscilicet
.

oasterium delatam
rinn
"
"

in

Natalibus
dien

Sanctoasserit
:

habeo Antiquitates Silvimacena Sebastiano Marcaille ublici juris factas, sed ii/rm arbitror, quod Comtius, scilicet nec nunc, nec umquam antea integrum s. Leodegarii r, rpus vel aj ud Bron um vel apud Silvi,
i

Belgii

ad u
corpus

Octobris

sic

"'ii

fuAsse, riim
id

Sanctura
ri|

ad

sancti

Maxenlii

monaste-

qua quis
s

ratiohes contra opiniom m putaret, validissima possint afjerri,


.

""

esl

evectnm.
aliquara
sancti
Aprilis.
scilicei

tionem
"
"

corporis

Poslmodum lamen inde poraccepil Bronium Namonasterium


editionis
illum
.

murcense
undecirao

Gerardi
-

die
,

quorum mterest, sese non integrum Leodegarii corpns, sed ejus dumtaxat partem possidere fateantur.
ipsiquemet,
-

Postea

Martyrologium
a

394 Porro
denti

Cointius
subdit
tanti

verbis
:

suis

Usuardinum

mum.

posterioris

se

recitatis

Non dubitamus, quin


(corporis S.
aliae

praece- aituqu*t,o* et nullu

illusbratwm, citat, cujus haec ad

diem, un:

parte
"
l

quadam
ditatae

thesauri

decimwn
'nio

Lcodeeas

nempe
monasti
el

Aprilis
rio

sunl

verba
li

In

sint

pleraque

(prieter

advenlus

sam

Leodegarii
Octobri,

episcopi
,llr

marlyris.

Natalis esl

mense
hic

secunda.

Mofa
potest
typis

m
excusum,
;

Cointius

laudat,

adjungi
Leodii

SacraHum Namurcense

amno 1619
Historia
i"' ir i""i
'"'

quas ante memorarat) Galliarum ccclesi - ' erissimum mne uto, plurimas Galimiiim ec lesias , raela eos, quas Cointius enu~ merat,S. Leodegarii reliquiis esseditatas; idenim,
soilicet,
'

Gazetvs
in

vel

c.r

n.s,

i/u.r

j.im amte disserutmus,


assentiri

ftt

perspi-

ecclesiflstica

Bt Igii

hic

enim

citato

cuum,
"
'

ut

adeo

iis

nequeam, qui integrum

311
S

verbii

Gallioisa

me

factis Latinis
el

'"'''

eodegariicory usj

Leodegarius

episcopus

martyr

met

Broniensi persanctum Gerarfundato, quia parsejus corporiseo luil allala Xl Aprilis; illud vero pag. 21 sichabet. Corporis ejus (S Leodegarii) parlem asserval

colitur iM

monaslerio

dum

"

eaffirma) /. Jmovpse- F udalus dominus MichaSl Germanus, m monui,Swssionensibus S. Ma-

lV

'

nialibus id, uti innuit, affirmantibus,

Bronium

S-

Gerardi opera.
S

Verum

his ullimis Sacrarii lavl

Mtirinequitinffistoria,quamdeearumdem monasU rio Gallice conscriptam anno 1675 in


lucem
emisit, licet alioquin propensus
r\on

d ati "'"'"
""' s
libus

Gerardi opeia

innui

videatur, ut

videtwr, Bro-

aliquid

nienses comitalus

omittat
dicti

Vamwrcensis monachos ipsiusLeodegarii, quas


obtinuisse

honorem
i

Oerardi opera
-

9wm
'"'"
'"''"

UCointius in AnnaFrancorum ad annum G81 num.6putat,sacrasS. Leodegarii ewux


ecclesiasticis

" /r,:l

'"""

//,

aut neget, quod ad gloriam et ossit conducere Verba, laudato Opere de prsesenti argumento
monasterii
habet,
1

398

seq.

reddita e Gallicis Latina

"'
episcopi

Quod

ptinel ad reliquias s.

Leodegarii

asserius
in

vtate s.
1

Gerardi, a

Broniombu

comiut

vmurcens

'"""
illa

monachis fuisse susceptas scHptorem illum opera s.


*
;

^ugusloi unensis, el fralris ejus S. Guerini aut Garini, eliam marlyris, cujus corpus
in

D.

V.

parthenone

obtents
,hl1

" w *i """" ""'"'"" /""'

Gerardi nonfuerint, qua de re qu-d statuen-

slrantur,

et caput Suessionensi scilicei) mondissimulare nequeo, circa id multam


(

haberi difflcullalem.
S.

addiemsequentem

Praslerquam enim, quod


iu

reli-

in

Comubi
sancli
illi

pin """
,r "
s/

VitamS. Gerardi discutietur

Maxentii

dicecesi

Pictaviensi,

'dereliquiusS. Leodegarii in Silvinia^tacesis Claromontana monasterio exstantibus, lubet edu ere

Fratres jacuere humati, contendant!

sese mansisse in possessione


reliquiis,

quarumdam

ex

eorum

:,"::;;;r

xi

*f$<*yhabel Apnlts hsc

>-

****&>
: |

n Bronio

Ebrolienses in Alvernia asserunt, Sanctorum illorum corpora in sua esse ecclesia, excePto capite vide hac de re t ommentarii hujus
prsevii

monasterio ad-

mmi.

10)

et

brachio

S.

Guerini,

qua

reii^iosis

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


religiosis
in

m
Bayssii
verbis

tractu

Lemovicensi
Leodegarii

Meimaccnsibus
reperiuntur

Hierogasophilacium
idque
iisdem
fere

typis

excuso
ui

idem

AUCTORE
c. n.

donata
/Usatiam
ilhhi

fuerunt
qui

Praeterea

antiqui

prodit,

Ucrium
Quod
qui
i

auctores,

caput

S.

Morbacum
Aiii
alii

in

du
si

itaxat

desoripsisse

RayssiiA
,

mdeabur. annulus,

allatum
in

fuisse,

annotant.

dicunt,
in

nunc

forte

quis petat

in

esse

monasterio

Gemelicensi,

abbalia
SU

S.

Victoris prope Parisios servatur,


S.

Pratellensi,

inque

anliquis litulis

fundantur. Osei

pontificius

Leodegarii
in

armulus,
abb
ttio

et

an

tenditur eliam in monasterioS.

Dionysii in Francia

marmor candidum, quod


ad sacrarii
,supc>
,,w>

Vedastina
sit

imus uiiiio
jussil

va ex

vvu.i^ oculi8

..uj... bujus

Sancli,

quos Ebrolnus
|

ingressum
s

<

isitur,

vere

lapis,

evelli:

unum
quod

cx ejus brachiis in
ct

Basolensi
tn

nmi

l.codegarii

/w-mni
/"'

r/jossi

seu

dicecesis

Remensis,

alterum

in

Fiscamnensi

unum
anliqua

alterum,

>nm
/

agro

Calelensi

me

cogil

judicium

meum

monumenta

fidem

cvrca

alterut/rum
o

cii (.1 reliquias Leodegarii nempe et Gerini, quas Suessionenses S. Marix Sanctitnoniales penes se

indubitatam non faciant, pro certo a me


asseverari.

esse

putant,
est,

suspendere.

Valde

nihilominus crereliquiarum

diiiiic

datam

fuisse

notabilem

Quod enim aiunt U)crvus et B dedisticho, quod juata dictum lapidem in pariete potest id a mamu, qux multis sxculis legipui
.

Sanctorum illorum partem abbaliae huic, Suessiomdelicei S. Marix, in qua mater eorum
S.
iii,

Leodegario
licet

posterior, esse

fidem,

uti

profectum, ut laudati duo scrvptores loquuntw,


i

Sigrada religiosam vitam luerat professa. Unde


ni

utcwmque augeat, remtamenindubitatam min me


c/jirHit

festum

S.

Leodegarii

fuerit

ibi

celebratum,
cnilo^iu

utque

nomen
lia

ejus in

antiquo

semper NeGer-

invenialnr.

luudatus

dommus

manus,
ijinrdam obser-

raniur.

395 Superest nunc, ut deduobusalteriusgenerislipsanis,quam si Usaora S. Leodegarii pignora*,

VITA
Auctore monacho Augustodunensi

B dequibusjam duobus hisce ultimis }}, acvum est, yvujh pauca dicamus. Lipsana illa sunt armulus sancti Pontificius, lapisque marmoreus, super

quo Leodegarii oculi ferunvur fuisse effbssi. //,, /// Annalibus ecclesiasticis Francorum

Coin~

ad

anonymo
I

et coaevo.

annumQB\ num.G
nis
ita

depriori eduobus
:

iltis

lipsa-

commemorat

In

abbatia sancti Victoris

prope muros Parisienses oculus et annulus beati Mariyris (Leodegariij asservantur. Bucelinus veroin

Jx COfllCC

n
.

JiS.

II

AC citm

Menotogio Benedictino ad u

Octobris
alia

de

praefato

quatuor Mss. apographis,

annulo
miranda
sancii

ita

scribit

Ul
;

ejus (LeodegarU)
in

praatereamus
Parisiis

asservatur

coenobio

Chesnnque

et

Mabittonii

Victoris

annulus

iilius

pontificius,

quo aqua benedicitur ad oculorum vitia et dolorcs toliendos prodigiose saiutaris. Saussayusin Martyrologio Gallicano ad diem n Octobris de eodem

editionibus collalo.

annulo hxc habcl

Lutetiffi

Parisiorum in subur-

bicano monastcrio S. Victoris observatur ejusdem immer(5. Leodegarii) annulus, cujus in aquam nam oculosiono miracula fere perennia eduntur
:

PROLOGUS.
vere sancto et apostolica veneratione Erminario, urbis Augustidunensis episcopo. colendo Dum saepe a vobis jussus et spiritualiura fratrum a mar flagralione compulsus, gesta beali Leodegarii

rum

inflrmitate laborantes, consecratae aquse ipsius

Uomino

.iuetor KriptiO
/u$
i

pcrfusionc, n-cuperant passim sanitatem.

In

Com-

n$t citatem

fxcuiat,
'

mentarvo prxvio ad Vitam S. Beregini abbatis dian, Theodoricum IV, Francoru/m regem ab hutoC ricis communiter Calensem, quod e uocitari
monasterio
quis

'

ni.flagitaiionu

Calensi,

oui

Francorum solium

fuerit

ad evectus; nolim tamen


fuerat
inclusus,

scnbciv siim aggl'CStyris alquc ponhliri- landcm distuli, sus b. Ideo enim dio implere jussa vel petita

I'

b
'

propterea existimet, a

me opinionem,

dum duplicm opmionem * contra me videbam consurgere unam ignorantiae, caliginis el ignaviae
:

a/.

poenam

Theodoricum IVe monasterio ad solium evectum statuit. />ro certa haberi atque indubitata. Alia de hoc Sancti annulo testimonia comperire non poiui; putoque nihilominus ex duobus adductis
nl

metuens

aliam

prudentibus

in

derisum

verei

patescere. Oro ergo vestram Bdelem di volionem in primis, ul meae rusticitati veniamdetis, ettantum-

modo, qiae vobis


tis
;

placuit,
*

clamsoli interim

lectite,i/

dicto

monaslerio
S.

annulum

saltem

aliquem

proannuto
,,,,,

Leodegarii pontificio ostendi. Q

donec au! cultiore sermone ea, quae uos, vobis jubentibus, usurpavimus, reperiretis ', aul aliorum
praesulum
poslea
'

altiori

nl
al

ruparetis

pertinet

adlapidem marmoreum, mperquo

correcta judicio irreprehensibilis,


posl

quam

-.ipientum

feruntui Leodegario oouli fuisse effossi seu evulsi, servari hic dioitur i/n [Prebatensi S. Vedasti monasterio, prout Rayssius vn Hierogasophilacio Belgico v<i sacrarii ingrespag. 520 ius verbis testatui suin iiii Atrebatensi S. Vedasti monasterio) mar;

Legalis,

vos

probata

resideat

lectiod

Hoc specialiter peto, ul vires ad boc opus exsequeudum, quas mihi conscia denegat imperilia, veslrarum precum solcrli sludio apud Dominum obtineaul

opportuna suffragia.

mor candidum
fam;i
est,

hodieque

visitur,

super

quo
et

in

beati

domus
tur
:

regiae

Leodegarii oculos ab majore, fuisse etrossos,

Ebroino,

Qdem
a
I)

ANNOTATA.
Verbis hti

auget hoc diclichon, quol juxla in pariete legi-

monachu/m
et

se prodit
ita

hic
:

scrii tor.

Lux Lcodegarii superhunc lapidem terebrata,


Vi fuil imperii Theodorici penetrata.

Mabillonius

Chesnius

legunt

Persaepc

Locrius

i/i

Chronico Belgico

art/nis

duodecvm ante

a vobis jussus el spiritualium fratrum flagitatione compulsus, gesta B. Leodegarii martyns atque ponliflcis

'

404
AHCTOHE
\

VITA
Qum quidem

SS.

LEODEGARII BPISC. T GERI.M COMITIS FRATRIBUS MM.


'!"'

N V

M O

etc.

tandem scribere sum aggressus. [deo enim lectio est melior, sed nesoio, cm magit genuina, C Mahillnnms rt C/ie.snius : unnm ignoranlice
el

,,lins

labeodem inslitutaresidetadecclesiieianuam
specierum

n
!,,-,
"

vel

rutilai

in

pulchritudo, qua? aureo ecclesia ministerio, nec oon

tolgore
bapti-

el

stern

caligioem metuens
d /irfew
.-

ignavias.

a vobis probata placeal diclio.

sepullura seu
5

""J"
;

ornamenta, miris operibus rabricata. Quantamque- in amore marlyrum ejusmens foil devota *' sancti Symphoriani martyris
iranslatio sancti corporis gloriosa a

?"
Q

Capuf

i.

Sanctinatales, studia,
,

'. ^aque-aureaetatriiconstruclionova, murorumurbisque restauralio, domorum ""'"


(1
'

v """"

Pralerea innuunt ejus induslriam ecclesia pareparatio velustate consumpta, per se


Suffl
'

**!
'"' Vl '"iue.
ria
"'

'i"-''

eranl

nimia

archidiaconalus

episco-

redeunl 'erecla risa' videntibus testimonia

patus, injurice a malevolis accepia, accusatio apud

ctu silaquepontifexLeodegariusduminAuguslidu-

imprimis pauca de plurimis. Ad illud lempus convertamus eloquium, quo Alhleta Cbristi con 'radiabolumdiro.candi sumpsit exordium Sanbffi c

n; ""

rodduni

ai vera

urbe

regem,
exsilium.

necis

perlcuium,

f postquam omma, quaediruta nuerant, innovasset


divmis
officiis clericos *
'

te

^mpaceconversaretur

episcopus,
el

-.oon

-'"*

erudisset, praedicalio-

'*.***
offlci

neque assiduus populum caelestia eleemosynarum largiiale pauperes


ln

commonere!
refoverel
et

'"'hme
la
l
'

Nobiliter ortus
ft

G,lonosus

p-r

igituracpraBClarnsLeodegarius,nrbis
c|iiM|,us,Chrisanoruintemporimartyr novus, ut terrena generoprinueva
.,,.,

AiipusiiriuncHMs
U
!

custodiendis mandatis ejus ? an7mus f '"'^ es lnteoiM. Ila efflcaxejusvoluntas p! m ommbus, ul qua?que implere
.

Dei

Itali

>ta-

nhfit

8e
;"'
"
-

Domino
Nec

decrevissel

ei

ffectuf eal

absque

difficultate

nle

"""ihterexortus^ita divina gratia comidon,


a
,

emm

tribueretur

effectus
'

COnlnlir;,,^,,,,;,^,,,,,,,,,,^^^,,^^^^
devoveratcustodiremandala.

immerito suam omnipotens Deus

IJJi

;;"''"";"''
'

'""r
"
;
'

v '"-

virili

robore

^
me n le
,

'Muocumquegraduvel ^81"" p e**

'"'"""(^iimul,,-,,,,!',, ,..,>,.,
al.

*.
,.

ordine pro-

,;.
,

maima,

Sed

quta a bona voluntate semper discordat fnatanm


et anliquus serpens invidus

|lisc

iirudeulia?

ul

?8"osprudentia-divitiarumq

mt per quos scandalum

semper

Inve-

pibus

re

,,

fuisset strenue enutri-

*Ji.co.
archul

lus.etdiversisstudiis, quibussseculi polentes stu-

seminet, abqui honorali N-.ninaha nescientes, sed polius poleniiam secularem timentes, videntes

*i

Domus

;:'' V '". '"' U

a dplene
,

** nm

"'''"'

[,;,,,,,,;;"

ad onusarchidiaconatas-

avuneuli

'Tanlumineosubitofortitudinisatqiiesapien-

bus

"

n
',","'

'""''""'
:

'"

,,,.,, ,, sn,,ni ,,,,, ,...,.

apparere

urprssuisMteceS "
d

,,,,,,-.
Prai
|

'

["unicanonicisdogmatibusessetrepeto
'"'"" clencorum
do, tor

SS^^'
oiximus,
l

SrliL
]m[
,,(,,,
,

SW
Per

huncVirum
si
rii

inflexibilem

^ '
6
'

jnibtte

culmen
"'

eiistere,

invido

ccEDerun^
ejus

^tuunt,
QoJ
*

adftul

^tenimillistemporibusHesub
re

*Jtam ^
l,um
n

rege

jamin monasterio, quod sibiantea


'

m ?

Lothario
(

a
n)

^,quamsupra .

""n

i,

rontra

wMS
n
'

I)ei

Virum

ejus in

a/.

pn
furore

Pa
numquam

deiinque

egreeius iM J,
.

,
,

exliiii rega.ii...

e,
1

^to
Ml

'

a{.

mveue

^,,;:';;::.::.. :.:;:-':;
':;;,::":::
1

;l:;:::::::

:";;

r -^
ruissei

";"
'

,,,'
<i"i

plus

irJ

raorte

- .fSi&i'
pecuna
detuliw,
,
i

-""'""-"-I' ambitioni pecuuia deditua tfamcausam haberenl lantum

"

^
,i

*-

i -

in
iiri:i

Miii

^Tetratosceleredatus
'

lr usionem
,

'

lunc

iiiiiini.i,

:,,^
;;-;;;,!";;;

"'

'i"

; biennio jam

::

==ip
'''

ilftaat1

oua

"

'"''"'

v\

;::;;;;;,

";;

''';
l

i.

'

habeba

;;;r ,,;,'""'"""
"
'

-SftSC """'-'
'
l

,"
,,

labllls
-

O-bus
-

valebai
ii

,'

"'"" ''T'
;"'

-r

,.,, ,,,.,..

raP e

,,:

'

;,
,

,;,
:

"

;
""''

suaa
:,-

Amnitt
fitntu,

,/-

ou,;;:

::;,r;;: ;;,"

omo wunerc,
errite

(-w-t

othi.i
cerlabant,
vellcnl

,;.:.'",:,.ul

,,,,,
,

'

nl "/

y.

audire

addft. Ue-

54B*

^ """
n

sempet ^overai trenidum h "'"""'"" rfederai

omnes mi '^ permanere ,-

'

eo
,

'

rr/.

rt

eon scopum

'

al.

sujnj r

,,

,.
--

""

"" -'"'scanoa "


'

"on

-t

Itaw.-g,
u

atua

peS: ?r:
8ione, lamnai '"""" a u
.,
'

/
1

,,,,

V Mpendta
' 1

"'

luce

-^
''"'""infli///.

'

<W

pri

"I. fue a/. '"'

capitis

'
1

cu-mulun

facultatum

"--=;:;,::,:

:::';:;::,.:;

:*

^'rt;^ ;,;,:; -ghac


voLaius,
fle

.!-*
migravil

""""""
extulni

'"'

sed

DIE SEGUNDA OCTUBHIS.


Scd
fratrcm germanum, domine Theodericum, convocalis optimalibus, sollemejus
""''
,

4G5

cum Hebrolnus
u!

caelitu8

non

ideo

'.

mos

cor ejus non

est,

debuissel

sublimarein regnum,

di8ciplinam;

superbiae spiritu
'

N,,,

;i,v

"

eos noluil deindeconIdeomagis coeperunl metuere, eo quod

lumidus,

jam supervenerat data sapientla valuit apprehendere justitiaa sed ', judicia quod Theodericus

Acrorou
A
*
.\ i.

al Judlciun

dum possot oum

al.

reliutre

regem, quem ad gloriam patriaa publice debuesublimare, dum post se cum relineref pro nomine, cui malum cupierat, audenler
ral

se a Domino professua esl exspectare, celeri meruit seutentia terminari.


12 se
\
ii-

autera

Domioi,
loricam

ut

cognovit,

invidiara

diaboli

recalescere, Qdei
esl

valerei

contra oitia in Lunc juxta Apo- tem aurtit


bb

inferre

o.

Cumque multiludo
accepissenl
relicto

stoIumW sumena
'

nobilium,

qui

ad

regis novi

gladium

properabant occursum,
consilio,

spiritus,

mandante Heioito
in

quod
iniit

bromo,

tra

antiquum

iiineris

hostem

lepudium,
eo,

el galeam salulis, verbum Dci, consingulare certamenjet

communi
I'

quia

sacerdotalis

omnes
cui
*

inlegritas

expelunt
in

Hildericum juniorem
et

metu.Tc,
suetudines
rat,

llil.l.Tinini

al.

Austro

ejus fralrem p,

qui

minas

regis

oescit

pii

arguere,

Au-

cur conpraacepererlur
di-

slrasiis
'I'"
ll

'

sorlitus

erat

Auster
.

rcgnum q;
aii!

patrias,

consilio,

"H

'

"" ,l,l[
viia-

lain

subito

al

quorwn

a<l.|uior<T.\

luKUiil.T rvasit,

quas conservare immutasset, simulque

aut

cum

xjsse,
Qlja

quod
essel

regina,

periculo,

quam
cc
el

Incendio

coraminatus,

habebat
nisi

conjugem,

adquievil

invitus.

Cum enim omnes ob

sui

avunculi
sibi

Hebrolni

lacinora

cum

tyrannicum
Stricum
lyrannus,
ecclesiaa

melum induxissenl Hilderico lam Neuquam Burgundiae reguum, agnosci ob suum hoc facinua perpetratum, ad
fuil

reliquis illicilis sceleribua

emendalione corrigerel

inam certe
gnosceret.
"
;

ultionem Bubilo imminerecoprimitus


libenter

|;
'

'

confugil

quidem
sed

tibus subito

ejusque in ihesaurus direptus,

altare,

mufas parel quod iniesl

ccepit

sc uJtare,

au- ptimum,

satellitum

praeventus consiliis,

jerjw
"'

dum

a matosoli tn

quusdiucongregaveratmale, dispersum
B
l.u tO\
A>
i

ejus

subito

bene, 9
1,1

illius

debuerat ad emendationem aptare morle occaaionea ccapit inquirere,


illis,

./

rftif

aJ

\i Ihi.i,-

sua-

aentibus
Episcopis

hoc

II

tunc

quibusdara
sed
ut

qui juatitiam
juvenilia

" ni, tonso


I

intercedenlibus

pwni.ni..

tere

,;l

mdiaciplinati
:

i/.i.Tvcitu

fralrt
rico,
r.

anii.siiiis

eum non
dingiiur
Iraverat,
na>
cos,

Leodegarii

cupiebanl everopera regia favcl,i


,

bant
r

exercere
1

interficiunt,
iii

nec

Luxovio
racinora,

non

el

(|lll

monastcrio

,,,n '""
'"

suura

exilium,
'

"/ BVosissei

qua

'

elicueranl
et

irrupisse.

perpelerre-

Metuebant enim
in

evaderet

oranes,

pcenitendo.

horum
Dei

Sed quia
cordis

similes,

voluptatibua
el

cupidilalis

seouli

pulvere oculos

converaantea,

Hominem,

habuil caa-

sua

oj

ideo

in

ai. deeit roi

animam malevolam

destrui eupientea dd, dura

spiritualis

non
*

profuil

sapienlia.

Cum
,

tocaJleni

inflexibiliter

enim

Hildericus
pelitus

rex

perjusligradi. Viridilatem* enim


vitiis,

eum noverani

dd
il

VII

Serraanum
"

suum

supra

quem
in

"/. r.illoqui ei

vene-

ca3lesiiscivissenex- mundus, gravatus


valuit suslinere.
14

non
qui-

rat,

sibimet
:

praesentari

jussisset,ut alloqui

eum"
;

deberei
esse
a

lunc quidam, qui


et
.

Affuil

'"'"

tunc
'

regno videbanlur

in

lam
ranc

primarii,

Hildericum

n0DiIi s,

Bector
...

caBde

Ptacari

crfnem

sui

cupiebanl adulando domini temeritalis

Ulis diebua vir vocatus uomine

regebal

qui

rascibus

patriciatum Massiliaa

a n/.

Hictor

"' rero

ausu jusseruni amputari s; sicquelratri suo eum stoduerunl praasentare. Sed cum ab eo interro garetur, quid de se agi / vellel ille hoc jum, eo quod injuste fuerat de regno ejeclus, judicium sibi a Deo celere exspectare professus
'
;

quique
"'

generis

'

oobililate et
ortus,
ita

earo stemraate
''

prudenlia seculari,
erat
pras
ceteria

gerebat

'""''""^
l"'"

Hic

enim

Tunc
U
./'

ad

monasterium sancti
esl

martyris

Dio

quadara causa Viri Dei lutercessionem oblinere peUta sperabat, eumque SFatia hospilalitalisinurbesua Dei Sanctus recepePat
>
,

Hildericum advenerat, el per

ad

regem

te

">' sii
x;,ll,s

"
''

residere

donec

sicul

jussus,

ibique eo

pelierat,

"/.

amputa

donec
:

enutrirel

ei

crinem, quem Deus caili, qucm


feliciler

usquesalamputaverunl
'

suis

'""

intercessionibus
.

regi

commendare
in

deberet
ecclesiara

Nam
urbi
tfanc
darel

,l:i

'"""

WJldcricum
repererunl

habere
'/

professus,
y.

(udicem est poslmodura ipsura persibi

suaa

Paschali
nvidj
J " ;,; "'

sollemnitate
'

rogaveral
<<
,

advenire.

misil regnare 10

occasionem, per
in

quam

oequi-

al

reperiuni

legemjiute

[nterea
l

conditam

Hildericum
darcl
ut

re-

regem
per

vem
C

expetunl
tria,

':""" ""i-occasione
'

regis

uni-

effuderanl,

adimff
//

"'

talia

plerent.
n

decreta

Majorem-domus

quaa obli-

nomine Vurfoaldum

nuerai
vcl

regna,

sua

uniuscujusque

patria?

legem
!

conjungunt,

consuetudinem

am
ldeo

mendacem

fabuI

dlces eonservare;

clore sin
brolni
s"

deberent, sicul anliquitus iuel ne de una provincia realias introireni z] nequeunus instai u<-

ue ^eodegario el Hectore confingunt, quasi '" """' ruisseni conjuncti, ui

regiamd.
jura

tyrannidem
'He
.

everlerent, usurparent.
:
.
'

" a,,,, " r '"

el

polestatis

sibimel

"'

assumerel, contubernales suos


sibi

ul

poslmodum

x u
'

dum nratuam

despicerel

sed

etiam

tunc

quidara

na
l

sub

religionis

"'.

successionem
se
alio
'

:il

culminis

habere
'

,tu

'"

,n nasteriumsancUSymphorianimar-

eognoscerent,
"

' concessll
1 l

nullus
libenter

anteferre auderel
stui'

v ''

M;,, 011
|

corpora

non
-

raente Postea

reclausus
publice

nomine
,

" '"'*
el

petita

"""- sed

concessissel

"'

patuit,

l,in
'

""

"/ juvenill
"'
, i ,

P*ne
juvenis

genlilium
levitate
'

depravatus
prasventua,

wnWendia humanis
Dclara

IS

consilio

eral
" mI
'"' r

religionem

oeiate

subilo
refra-

aa
'
.

sapientum conaiua conflrmaveral


1

gavil
fren11 >; ""'

""

igitur

ini

eognoveral
,

prae

Leodegarium, omnibus sapientiaj

eo
luce
...

nuod
i

"""" '"""
""
rquirebanl lll,v "
5

rei

assidue relinueral caua malorum crevil


eontra

MnveraaUone, maxime dum omnibus patuil me" **** quam loqui. Hunc ergo sape n x 'gnorans, quasi prophetam Dei bi "V !" .'" """"'"eo quod de Viri Dei """""^ W" - """"' favendo

laudibus vel honoribuaap. nimiura cupidus gg de cujus


.

]^
1

'

pala-

omnbus
SUSDectus
'

adularelur
'

invidia

rediviva

atI ue

eum
ita

rursus
ul

accusalio-

'"""
rex
'

quircntes
;ml
J ust0

^"
"'
,

fa

igitur

nocte,
'

qua
m-h,,

sancti
,,,,
;

^brantur
'"'"""^
ii

Pas

|an J
sed

initia,

quaque
daret,

aoluil

agerel

advenW
Dei
illic

,,,

'

injustove ju

,ii

licio
si

"""'"'""^
rimlne

Ulius cri-

:::;" s
.;; ";;
|

"

cum
,.,

' , ,

ractura

"

cujus

MT """"
ens

''"-'""^"M
'""

bantur

fuclum

siins,

iii

mandatis ambulassel
i6

oblemperassel condivinis. Sed quia

eontra

Ootobi

Vo)

iu

I.

Paschalenon limuit jecipere sacriflcium hh. Postea


vi

ff

tamn,

Famulum maleraporaneura
i

ro

466
tnetma

VITA

SS.

LEODEGAHII EPISC. ET GERINI COMITIS FRATRIBUS MM.


temulcntus,
*

vcro

cum dedecore

a vino jam

aliis

Saccrdote

*,

decernerent
si ei

ihohtmo.

jejunis sancla sollcmnia praestolanlibus,


fajsset ingressus,

m lesiam
;

runl voce, ut,


cxilio

hoc consona respondevitam conccdcrel, SuJb pcrpetuo


juberet,
:

'

al. dertt $ n

cerdole

aladdu.cwn

Leodegarium clamilans requirebat

cum

in

Luxovio permancrc

con-

al.

mter

ex nomine. ut eum quasi in fugam verlcrct dum per * nuntios minilans, gladii percussione jam
lerruisset.

firmans subilosub hoc decreto judicium


rero
libus,

cpiscopis

aliquibus vel saccnloiibus ideo


ut

consentien-

ad praesens
saepe

eum ab

ira regis

rcdderent

tequitur:
StuKtv* ip<nm

1G

Cumque

cum

saepius
,

clamitans,

esse

in

liberum.
19

Laplistcriu

cugnuvisset

ibi

quoquc
*

introicns,

Nam

dictus rex, jusserat

pravorum
de

illectus

"'". rr/oia

aditdpiacare

^
tis,

tanlj

claritatcm seu odorem Chrisma| um j n j s


illic

consilio,

eum adduci

Luxovio,

ut

deprtcamto Rtr-

ni babtiza-

quae

in

baptizantium

torum

gerebantur,
ejus ipse

obstupuit.
:

Sed

y sancliflcalione cum ad clauioicm


;

ad

siliim,

voluntatem accusantium cum irrisione depoproul voluissent, reddcrcnt * inlcricclum


;

menanoahhut,
e&tvlat
"'

redderei

responderel

Adsum
erat,

ipsum
atque
iu

oullateeccle-

sicut

quondam Hcrodes

disposucral judaeis lacere


////

nus
sia?

rcctignoMTns,

perlransiit,

domo,
alii,

ubi

'paratum
Dci

resedil.

Episcopi

cli

Pcirum nn. aderat enim venerabilis virabbas sanSymphoriani basilicae, nomine Hermenarius, cui
discessum
Viri

vero
rani,

qui

cum

Viro
:

vigilias

celebrave-

posl

Dei

rex

petilionibus populi
:

redierunt ad
Officium,

hospifia

ipse
adiil

vero,

peregit
'ai.deeitti

inlrepidus

utsacrum regem iratum,


cur ante ad
*
* *

cumque al. Augustuiugustidunum * commendaverat urbem immensis precibus crebro regis provolveretur pe- dunam
dibus,
ut

eumque
vigilias

verbis

mitibus
ii,

requisivit,

eum
in

in

Luxovio

pcrmitlcrct

rcsidere,

"

non venisset
repletus

vcl

in

tam sacra
Qui
*

noctis

ne ad
contra
duci
:

exspectationem crudelium,

quos
,

diabolus

sollemniis
.

ira

persisteret.

dum

eum

furorem

succenderal

juberet ad*

illius ineflabili sapientiae

aliquid

turbatus non va-

tandem ob

hujusmodi
:

precibus*est tunc

al.

preces

al addit.

u
j,

luiSSel roptnjilcre,

SUSpeCtum cum*quad.im dccausa


Domini
esse

dixit habere.

ab intcrfcctione salvatus falso quidam opinantes, quasi ideo regis habitaculum frequenlaret, ui accusnnlium
cssct primus,
*

fruttracona'''"'"

17

[gilur

vir

Leodegarius

cernens
sicut

quo

facilius ei

episcopatum
extilit,
*

apud ejus animum


lil)US

deGxum, quod, suadenHectore,


,

alienum
vnlei.

tcnere

liccrct.

Nam

E
'

longc aliter

al.

illius

H*!0Te
Mun,

'

hntp4t

salellilibus,
,

eum una cum


Interfectum
*,

quia carnalisoculus spiritualem dilectionem

non

'

al. delecta-

decreveral
nl
al.
1 1

redderel

aut

Hector
su

melat

in

anguslia, sicul
'

Limebanl

contra regem

subiro

birei

contemplum, non
ad

de

sua

veritus morte,
tuilionis

Testes enim postea illius extiterunt opera. quousque praesenti superfuit vila ', cjus necessitatibus, in quo voluit, caritate monstravil

tionero
* al.
*

Quia

vitffi

ai

minisir,i\

i|

sed

de illorum, qui
pertraclans
per

eum causa
*,

adinpraj-

devota oo.

00

ii

s.ilulem

venerant,

salute

elcgit potius

terim
bere,

latere
ui

fugam,
'

quam

occasionera
in

per

ejus

marlyrium

Resurreclio
vcl

ANNOTATA.
a

al.

sollemnia

Clni-li

SOllemnilS

criicnlarclnr

diripctur

kk

kk. Nec enim quis eum aestimel usque adeo formidassc marlyrium nam cum pridem

ecclcsia

De

nobili
esl toto

ei

illustri

S.

Leodegarii prosapia
prsevii

al.

Herclia-

per
ei

quemdam monachum,
in

nomine Bertharium
suo
fuissct

',

actum

Commentarii
si

$tertio,quem

riuni
//

Dominica
u.

Caena

de

interitu

propterea curiosus lector,


b Dido,

lubet, consulat,

nuntiaium
adiil

die Passionis
el

Domini crastino regis


iogerens,
in

qui his ob n

prudentiam divitiarumque
pliirilnis
,

paiaiiiim,

ultro
voluil

se

eo

die

copnim

htuJiitiir.

aliis

SCriptOribus

sanguinem
salute

offerre

Christo,

quo pro mundi

sanguinem Chrislus
ob

effuderat

suum.

Nam

summopere vituperatw quod vel opera sua vel consilio concurrerii ad ambithsum miquumque
Grimoaldi
hic
gis,

et rex eadera die

ipsum propria manu percutere vo-

Imt

sed

Dei reverentiam,
r.onsilio
esl
'.

uptimatum quorumfuil.
*

majoris-domiu lustrasis factum, quo Dagobertum, wnicum Sigeberti [ustrasiae reanno,


ui

dam
oJ
vero

sapii iituiii

prohibitus

Indubi-

nunc communior

ddit.

tanicr

credendum
ul
si

ad hoc
'

eum

tunc luisse

mcti

/i/iiiin, fnir,

servatum,
deeil cst

quid de

humana
*

conversalione,

tiam

relegavit,

fert opmio, 656 sus commendatwm in Scopropriumque filiu


i i

ni.

al. adil.l. i\

quae

sine
;

culpa

non

ducitur,

aliquid

contrarium
fornax

viniius
ni
'

adlraxerat,

longa

perseculionis
in

regem prsfecit. Chrt nistaCenkilensisa ud Dacherium tom. IV Spicilegiipag, (48 ita scribit
:

Si

deut de
lungie

exurerct, ut postea

velut

aurum,

diaderaa Bui Re-

gispositus, Instar

gemmarum
ab
his,

fulgentium miraculo-

quoque morluus reliquit lilium heredem, nomine Dagobertum, quem Grimoaldus totonberlus dit,

riim virtulibus coru caret.


18

Cum

Igitur

qui

qtu nttl ut occiSO. \l>*f ihn ttur

occasionis
velox

hujus
fuissel

rem,

exspectabanl

eventum, eum,
:

persecutio
praedii lus

per Uidunem Pictavorum prophanalonon dico episcopum, in exsilium misit Bliamque suum regem substituit. Scripsit quidem
cl
,
.

commota
esi

posl

Hector

ibidem
defenraultitu-

interfectus

el

quia

viriliter se fUeral

sare

conatus,

perrailtente
fuil
i

Domino,
aliquibus,

dine oppressus
bantur
sancti

um
enim

qui

comitacreditur,
illis

cura

Chronista Centulensis non citiu quam mculoxi exewnte, acproin ejus de Didone, qui sseculo vn floruit, testimonio non satu tuto fidi potest at P lure* wiptor.es antiqui (videnum 34 Commen
:

eo

Nec

impossibile

Marlyris

'"'"/""' ad Vitam S Emmerammi apud


uui
/
'

nos

meritis

posse

apud

Deum
eodem

animabus veniam oblinere, qui cum


'"'- volttW

in'

oocenter
declinare.

persecutionis
Igitur

procellam
Dei

volueranl

Leodegarius
'

editam) similia de Didone /"""'" "' -'" certum appareat, hunc memoratx Gnrnoaldiper/idia favisse, summamque inde sibi
/
-

Septem ris

famulus
regis
<

cum

iiirn/in

iii

conflasse.

'"' ''""

a
^
1

quibusdam
' 1

Lunc

fuissel

delentus,

Hilderico
gratiara

" "
1

"iiniiaiii

factum.

Maximam
valuil

sr

credidil

habiturum, qui

prehendere

""
'J'^""'"

.^Loxovio

mm

Leodegarium Per consilium tunc optimalum vel episcoporum jubetur duci i.. Luxovium monal, n " m flonec '" commune consulerent, ' quid facerenl de lanli oominis Viro mm. Lnterea cum in. qui videbantur esse primi palatii, simul ab n.i
'
'

nomto<rhic,quaianonymusde Leodegarii gesttstradU, antequam hic ad episcopatum [ugustodunensempromoverelicr,vemmhancSanctiprotl0nm i' ll,r " "fa prscesserunl, qua Ursinus,
scripto,

xque cozvus, litteris accurate mandavit. """ dere uidesis Commenta ,i,i pr.ruu ,,u,n >*
:

:>\

' '

60.
ll.

derico

conquisiti,

quod judicium

dc

sanclo

Dei

d Clodoveus wots sublatus,

Francorum rex, anno 656


tlun

tres

reliquU filios superstites, Cloiii ,,,

DIE
A t/iarnim
Irgunt,
ru
i/i

SECUNDA OCTOBRIS.
,

467
auctom

srilirrt,

Theodoricum

et

Childmruin
successit

quorum natu major

Clotharius, aut, ut quida/m

SC

Lotharius, patri in

regnum

at,

dumtawatessetqiiinquecircitei a/nnoi

wm puer,

De secessu Bathildis reginx ad monasterium a rn/r d.rlu nd lillr/um (1. k Quid de Ebroino, ejusque vitiie ei wrtuHbus sentiendum sit, i xvn Commentarii prsevii fuse
i

eXSt/l iirliim

&BOWYM.

mater ejus, sancta Bathildis, aliis Baldechildis, reijm mlininistriili /r. iii rijit usque ad annuin liiii,
quo in monaslerium Kalense a se in episcopatu PansiriiM rishihluiu sece sit, Fru ncnrum inoreribu.s
i,i

discussimus.
1

lilro scihrrl, ui

Vulrsius

lih.
.

\xi /trrirm
,/,//,/

Franci-

canrm pag. 250

nun

uui/i/iiis

uti

rinlr

frrcrant,

idcirco
si

ab Ebnuno liilrrd/r, [ju ,/u ndi.r /un,r,rs /mtuhnnt, ut IS src/cru sua, ,/u.r imnnullns fmtr r.r UIU /njuste
intrr/nriuiu,
sibi
,

impedientibus, quod timerent, ne Bathildts,

multando pat/ram
nrr
,/i/rm/uuui

,/iillius
lilciSt

n m summuin n m n /sh u rrl //, rrrhu mmlnn. ,/<mm Su/nlirri n ndn,


i

ii

,1

ipSOS
1'n/i-

in

/,,/lulm

meditabatur, servaret occulta, inimrrnlmm sunm /nn-

siensi episcopo,
ijiuin
in

ipsa
ui/
Clil

invita, intulerant. Vide

Pa-

ClitiCtS

lirijnuin

F/a nn.r

unniim 665 num. 7 et 8. n isl 10mtr Hnlliildr iri/nni,

bare vel de accepta injuria queri posset. m Clotharius III Francorum rex, de quo hic srrmo rst, rrl annn 669 /<"' /mito.rrl n,,,m 670
pa/ulisper
tai /iiui
/

mrhoato evivis
>

cxcessit.

ViveCommen-

forem-domus egit Ebroinus, idquejam inde ab anno VuA', ,/un Frrhinnaldus c/us decessOT
,

r.i

iii, ,,

,,um. I2i.

ilirm
,/ri/ui

siiun, OUUt.
i

In

Ir/I njitu

nl ri

n /nlr
:

\CH

/''/

''-

nSolebant, inquit Valesiits lib. \\i BerumFrancicnrurn pag, 259, tlllll, SUb /uiimi nrm/ir rri/uin

Continuatl,

quod
Qlium

sic

habet

Franci quoII)

Frnmo/um
slitucndum
verba
sceptro,

qtte

Clotharlum,
in

ejus (Clodovei

ma-

siir/c. optimato Francorum ad conregem convcnire, ac in electi singuli

jorem

regno
matre.

statuunt

(Bathilde)

eum praefata regina Eodem tcmpore morluus est

jurare,
excelso

traditaque iu
solio

manura

hasta pro

imposilum

dcbito

honore

Erchanwatdus major-domus palatii. Pranci autcm in incerto vacillantes, accepto consilio, Ebruin

venerari.

Discrepcmt hic

omnia nostra exemplaria a

niim

in Iiiijus

bonoris curam ac dignitatem statuunt.


illri

Chcsnm
gni

rt

Malul/imm, uh/ur ctmm


l

mln

sc

srd

\\

/'r.r/rrluru

uulrm
rsl

Fhminus.

,/ur ur/d inml'u


rsl

srnsu.s rssr

ulr/ur hic
scilurt,

IdeO ln.iLMS rn

|n'|'UMt, rr-

CT

\ll

Ciim mrnturii jirrvii fari/r

rulli

rrr,

mciuiTc, co quod Kliioinus

,/r/Os/lus

UOn

nntr

unnum
ruiu

670,

Ut

imluh/r

major-domus
no
circiter

exstitcrit,

Loo.lo-arius

an-

regem, quem ad gloriam patria publice debucrat sublimare, penes se, ul nomine ejus regnaret, relinens,

660 (adi Commentarium prsevium ru/n. 59 ad episcopatum Augustodunensem fui\ promotus. r HiC innnilur rrrlrsia AugUStod U nrnsis hiriimn
frir r/n
i-

malum

iis,

quibus cupierat, audacler valeret


r.i

inferre.

p lln iinui/n im.tiu

m />lu

/u r( Chrsiiiiis

sn/
ejus

YpO fuiSSe

nrhnln

i/uum/n m/
rsl
S.

mm

Mabillonius
fratrem

/r 7 n.

,/um
proiu,
/iiiml

epiSGOpUS imminnlus

Omnes expetunl Hifdericum juniorem, secundum quam lectionem


legit
:

Loudo^iriuS, ac
nl iniinus

ruin Snnrlus

iriilr

Cn m mr n ln nu ,n

rium iium. 59 unnn rirriln 660


.
i

/n,nm

juniorem non ad Childericwm seu HUdericum, sed ad fratrem debet referri. Videsis rt/u/m. 92 et 93 Cnmmrnlu, /, /n;i r//, ,/m, ml /mn/iim d ,sr uss, m u.s.
,1

nnsri/ur/is rsl, ul Frrreolus, J/rOXVmUS r/u.s

n T/irudm irust hilderico,

an conlra

deceSSOT,

anno

circiter

n
I

658 dicm c.ilrcnrum rluu-

hie illo fuerii

/unm/
q Cli/ldn irus Austrasi.r rn/num /u m nh 071910660 adeptus fuerat^ ut nu/m. 115 Commentarii pt docuimus.
i

il

Mnlrirulu pTWtei

n/ms. ,/um. /mhrl


n,l
in

sn/m/i-

CationeS Seepe, inquit Cangius


rt

in fi/nssarin
M;ili

mcdi.T
irnla
,

in/imr
ad

l.nlm/lul.s

rnruhulu,,,

Celebre hoc

omobium, quod ad Ordinem

usurpatur
tur, cla.
illn.

pro
oslia

domo,
eci

S. Be-

qua
ut

paupercs
pluriraum
,

alebanextruvoa

nedicti spectat, in comitatv.

Burgund

dices

tesiarum
est

montis Vo agiseu

Atque hsc ipsa


uli
r.r

significatio

quam

Vogesi situm est} distatque, teste

Baudrando
s
.)/:.

in

nmlrilii

Ih/url,

/mluhic liirsmliiu/

n Lot/iaringia

et

Geographia, duabus oirciter leucu sex ab llsatia.

'

Demalricula in hac significatione acocpta^ atque nd /iini/um rn/rs s. Vazarii Leodegario \u.1

Mn/u/imi/us. Chesnius ei apographu/m nostrwm r.r l/.s Vilrn/rrliim S. Snlrnlmis drsu ,,,/,/ um
.

gustoduni
/n .rrn

mstituta

vide

rmrn

71

GommmtaA'i\
/'.

huhrnt
cssc

Tunc

qui.i.uii,
et

piimaiii,

/n

[pographo

Broniensi,

quod

regno videbantur Hilderico cupiebanl placide aduqui


in

Pot/rus

lan.l.i

placere, crinem

sui

domini temeril
lectio,

Fra/nciscus Chi/Jlelius, Societatis

nostrs sacei

jusserunl

adMajores
iniu,
iiii.iiii,

nost/ros tra/nsmisit, ad marginem noSymphoriani translatio notatur vii .laseu vn Idus in aniiqui- Martyrologiis ecs.

amputare, qus
/

ui

itis ausu mihi quidcm

"/v
i/iim

'" '

"v wm ad
/

,r,
: .

uinam
dr ,/im
,
.

accedit, quia hoc


/,,
I

uum'nm
videlur,

n/ilnnuluin

cu
,/

srium
f

est,

/mtnin aUCtOl
non
si

m ,n

.im

m /u ,,/
uti

u/

s,

nc

/,,

clesiae
"-/

el

dicecesis

\\n
ii

[ugusti,

Bisonlinae. De S. Symphoriano ad quem dicm saorum ejus no:,/,-, /s

tantum,

lectio

nostra
re

insi-

mrn Usuardo,
'

nuat, Ch\
consilio fuissei

mr'lis</ur n/i/s /uslis

cxde

msriionis,

,/ur

/ni,

nos

nrium
\\u

est,

nullaque
el
.

,/u.r

in

a/ntiquis

Wartyrofogiis ecclesise

dia
fa\
I
.

/rilmrl; snirhnnt Fmncm geS /nn/csum. rmm/m pej


tare cxsariem, qua

mtinsB

ad

Augusti

signetw

patratum. Quodadipsum factum um r /,,nm sl/, r r iru //,r, n.s d // usu ,n sI,

,/,

cum

eis

ntio
h

forte fortuna

fuissei re-

Chesnius omisit,
"ii

ui

didicimus; Mabillonim

detonsa, rrrnssrl.

tamdw
,/,'

saltem, iri/iiumlum

quamdiu nondum
ha/.chn,, I u ,

legit,

hhrmim
qua/m
llin/n

diximus, recteque observat, mhil supra de dn Iiiiii rs.sr .!/ / mnn/lnis mnninnno.

,, ,/,,,/,, /c.s,

Jr/s r.irm/.lii i'ms Injitur


vn
f/i

ut (lillicillllls, /n
\ls.

./

l,

apographo,
/mluli/i
:

quodcum
Imr
r.s/
.-.,

Corneli
n|
i||

rnllntuni

m/m
(l
|

hac illos orbare, sumrnam <,,,/ ,,,/uimm Ad, Imr ,/r ,r BOU /uclum m fatione ad tom. III Soriptorwm usi/ur m/
proin

ac

mc
1

//'
.

.,.
\

',.

lin/.rl.

n_
;

,;

IIIUS. rl h.rr

fmlr ,/cnu/,m

leCtlO, t

SCnSUi

nostrum

ea

s/l

j,

/'/uninns

nnl um

dmn

diCJniUS,

iCU,

lll

legit

loquimur.

no S. Salvatoru transoriptum consonat, Sed cum rex ab eo interrogaret, quid de se


vellet.

agere

Quaquidem

lectione prxstare videtw


lio

468
i

VITA

SS.

LEODEGARII

EPISfi.
sii

ET GERINI COMITIfS FRATRIBUS MM.


Childerico,

rTOBB

leciio

nostra, sed ncscio.

an propterea

/nngis

contra ac scribit Ursinus, majorem- ^


fuisse.
et

tftOVTHO.

gCltmini
u Siiinn cst hoc oeleberrimum

domus non
notissimumque
public*

gg Mabillonius
dibus
v<l

Chemius legunt

Serl ut

postea

Ordinis Benedictmi e congregatione S. Mauri ccenobunii

patuit, potius pro

ambiendis humanis lau-

diCBcesi Parisiensi.
legit
.

honoribus specie religionis cupidus nileotio

x Chesnius

Ibique

exspectare,

eto.

quse

mium. qux
sit iiiintuin

tamen lectio melioressenon vidctur,quam nostra; imoquoniam Mabillonio omnUntsque nostris Mss. mplaribus dissonat, dubitandum est, <m <<<<
ab
vnterpolatione SuriansB simili
sit
t

prsferenda videtur, mendosa.

cum

nostra

nata;Cheut

sniana

etenvm
est.

r,hi<o

frequenter

apparet,

lih Pugnat hic anonymus oum Ursino. Vide Commentariu/m rxvium num. iO et \\\. tjti.i: suti Vigilix, ad quas hic dioitur Clulii dericusnon venisse, num. 141 Commentarii prse/
I

interpolata
niiui. 47.

Vide

Commentarium prsvium
existvmarunt
Dionysii
>>t<ji>>t
,

vii

exponitui
sunt,

y Sunt guidoym, itmt in monasterio

<j>

Theodori-

S,

tunc

monachum
lib.

apud Mabillonium, qusehio Ut nc hi. qui ad eum convenerant, inconsulte amitlerent suam vitam
kk Postha/nc vooem
it.rr

niitissa

leguntur

factum

esse, sed,

ut

recte

Valesius

wi

Chesnium vero hxc

Ul

ne

id,

quod contra

Rerum Francicarum pag


fallunlur.

264 etseq., haud dubie


in

se Qebat, in

consulem verterent,
hic

et sic

idem consul

Nam tanlmn
ibique
:

eo

cceuobio custodiri

vitam amilteret.
II

jussus

est,

recresceret
vitae

quod

professioni

dum coma incisa monachum. aut monasticae nequaquam condestinatum


exspectare,
in

Quomodo

anonymus cum

videatur, atque in
desis

i rsino pugnare concordiam revocari queat, vi-

Commentarii prxvii num.

139.

venire

nemo

nescit.
et

Tum enim monachi,

sicut

hodieque,
sueverant.

londeri

crinibus capila nudare con-

rnm De ententia tunc,etpostmodumin Leodegarium n Childerico lata consule Commentarium


pn
i

vium

ituin. 147, 152. 153 ct 154.

/.

Haec

iittcis

inclusa exMs. noslroBroniensitran~


in

nn
tuni

\<ttitint
l:>

Ajtnsinlnnim cap.xu.
i/ui

E
/;/

soripsif
n,!,

quod

codioe
et

et

omnibus

nostris

Mss.

00 De
ritim

mriiann,

LeOilegario

r/asropajudir

raphis aliis

Wabillonio

mendosjus legeren127.
:

\iijiiisto(liinrn.sc>n

/>roxime

SUCCessit,

tur.

nostrum protulimus num

154

Commentarii

aa

\di

Commentarium przvium num.


nei
I

prxvii

bb.lw
liiiiu

fo

os

cap.

vi

^. 17

Galeam

salutis assumite, el
Dei.
II

gladium

spiritus, quoii es! ver-

cc Childericus
niiis

m
Tribus

reat,

ut

Hensche-

noster
ut

lib.

u de

Dagobertis pag. 75
seu,
ui

Capitii. Childericus moritur,

docet,

uxorem habuii Bilichildem,


Bilihildem,
.

soribunt,
fiintin.
rr.r.
et

S.

Sigeberti

Austra
\ustrasis

magna
moScho-

exsurgit regni per-

Quaproptet
I
i

cum
re
>

'/,

Seuslrise,
I

quem Childe-

turbatio, Leodegarius

cum

rious patrem habuit, Dagoberti

Fra/n oru/m

narchs,

uti

ex cap,
est,

..\\v et i.\wi Fredegarii


i

Ebroiuo egreditur Luxo


vio,

lastici intelligitur,

fii

ai

proin fratres exstiterint,

oonsequem
nostei

ut t

quemadmodum
quam

biographus

sedi

suce

restituilur 9
ini-

scribit,

regina,
sui,

Childericus habebat

conjugem,
culi,

Glia

id est, Childetici, essel

avunLatini

Ebrohium experitur
micuni,

quod vocabulum ab auctore, in quo sermonis puritas ssepissime desideratur,


ti

ab

Ebrolnianis
obsidetur,
f

ro

pa-

uo acci) itur

erat

autem tunc

sa

>

canoni
<<<

Augusloduni

prohibit/uyn,
''

ne quis
<

suam

consanguinea/tn
i

uxousque
/

rem

ai ciperet,

xtendebaturque
\gn\

a p\ ohibitio

ad septimum
liquet

capitur, octdis orbatur, fa-

consa/nguinitatis
\l
i

rr

Gregorii

gradum, epistola qum to


.

meque necandus Waimiro


tradilur.
in

Concilioru/m
''"/.

apud

ibbeum
i

et
<

Cossarti vm

inst

initio saeculi vn ad II em tiessanensem ,m scripta, t adeo Childeru o BU hildem


<<ntt
<.

licet

ritniii

ea

sanguink
non
a

quam

propinquitatem habuerU, dumi ixat haliceret,

illis

igitur

diebus

adhuc

exul

in

Luxovio
ton-

\,

rtw

htttssit.

pro uxore liabere


lens

eaque

residebal

Hebroinus,

monachali
gerens
sed

babitu

rmrege,

decausa merito
et

Leodegarioi

suratus

simulatam

concordiam,
exilii

quasi

deretur.
iiil

dum
Chesnius,
\ts\
l

uterque
interim

unam,
ita

disparem,

accevitara.
distulit

Habitlonius

qu bus consonat
Itrajectino
S.

pissenl
Ilis

sententiam,

concordem
divina

hum nostrum ex
Meluebanl enim
luptalibus
saeculi
bi

s,,i;

gcstis,

ducerenl non diu


judicium.

vatoris descriptum., omisso cupientes, ita

legunt

ullio

suum

de

Hilderico

dare

Nam
moin

pmnes
<

<

horum

similes in vo-

ejus

dissoiuta

conversatio

conversantes, a Dei Homine


tc
,<><>

sua

optimatibus palatinis.
lustms
lerens
pras

omnibus Tunc unus ex

increverat
eis hoc

opera destrui,
1

dum

celeris,

dum

venationem

''

/]

;/

tore,

deque causa,
venerat,
134, 135, 136
iit

qua
i i

/<<

<<</

Chil-

silva

securus exerceret,
*

cum ^ulnere

dericum regem

morlis pei>

'

videsi
<?i
I

" num.
ii

'

hoc textu,
rt

aldus

Wolfaldus,

quo Vulfoaldus, alias Wlfomajor-domus Chi deri <


<

\c priusquam hoc evenisset, dum duces quidam duo, quibus jussum fueral sanctum Leodegarium adduci de Luxovio, eatenus demorascussil "

"'

igilul

Bent,

conspiraveral
Dei

unus

Veustria regnantis fuisseinnuitur,)


iii

robamusetiam Commentoyrio prxvio num. 113, Leodegarium

Famulum
gladii

extra

percussione

eorum minister, ut si Luxovium cerneret, ipsum occideret o. ut enim * ad


hoc

/(

-'.

DIE SEGUNDA OCTOBIUS.


hoc
ciinii

469

pervontum
perfudit,

fuit,

ita

cor

ejns

intolerabilis

prohibitua,
*

aut

manu
:

valida
et

qui

"

cum

pavor
.

ut

non

solum

dixisse,

sed

cur
',

COgiUSBOt

de

Dei

Fnmulo

tam

gravia

cogitasse

perterritus aderant liam simulans, mixtO

Qctam

rursua

eo amici

kii

ro
I

MO.

agmine

pariler

pervene

a/.

ni aderat.

nl.

depreca-

voce publica conflteretur, et tremens ejus provolutns pcdibus, indulgeri sibi ab eo hanc ne-

runt in
24

urbem.
Lastatur
ecclesia
plateaB
".

relur

quiiiam deprecalur
oritur

*.

rcdiviva A\

21

Igitur

fiim
bi
,

Hilderici

mors
ejus

subito

nuntiata
exilio

diaconi cereos
sui

prasentia Augut (odUfll Pastoris de tummo " ornantur virentibus *, aptant gaudto paudet civitas tota de adventu tur.
perseculionis
ei

regni perlwrhatin
:

fuisset,

tunc

qui

ob

jussionem

Ponlifieis

posl

(uerant condemnati, tamquam verno tempore post

immerito laudum
praasente
tviii
:

procellam. Nec * cxhibebantur excubia?, qui

I.

nl
n/.

I ir

niii-

mtilit. cle-

hiemem
precedere

solent
.

de

cavernis

serpentes
reversi
:

venenati

Domino
eliam
pariter
*

ad

sine

metu

fuernnt

quorum
im-

ibique

pro

coronara properabat raar- rici lripuliaat adventu Prapsulis delicias pa- cun Xntipho:

debaci hante furore,


tria?,

Burrexit

magna

turbatio pa-

raveiunl

advi rsariis

eia>tina
ut

vero

die

ni

,/

ita

nt

manileste
Hi

crederetur

advenlus
rectores

exinde

promoventes,
pervenissent

ad

occursum

quia
ndilit.

minere Anlichristi.
Miini

vero, qui
[surrexere

rcgioet

Theoderici
COBptO
itinerc

pervenirent uniti.

Interim

dum
,

isii

nl

esse

debueranl
fcedera

contra

alios,
c]
*

itinere

ad

regcm

de

ipso

regis Frjn

<iui

pacis

debueranl
in
in

continere
Et

odiis

pcene jam

medio

llelirniiiiis
/,

lyiannus eo-

al

dum

sc

invicem

coeperunl

lacessere.

quia

rex

riim

deserens comitatum
,

ad
,

suos usque per-

tunc non

eral

stabilitus

culmine, quod
propria

uni-

liaiiviens

clericalum

abjieil

ad

mulierem
non

ut

cuique

rectura

videbatur

voluntate,

canis
et

ad
in

vomilum, posl sacrum velamen


caslra
"

redil

,n
t

hoc agebat sine forraidine disciplinas. Adeo tunc iram Dei manileslam fo-noviiuus evenisse, ut
.ii.iiii

qui

Christi

militare

po:

ui

qufa in

stella

appareret

in

sidere,

quam

astro-

a'

i"/~C*/

ox

cometam d } in cujus orlu asserunt fauie terram turbari mulalionem regum vel commotionem gentium, et percussionis gladium immioere. Hasc enim omnia manifeste ei * tunc
logi

vocanl

cum adversariis secularia arma arripuit contra el dum derelinqueral fidem et Deum terrenum dominum eliam apertum se prodidit
tuil,
.

castria

adversarium.

25 Noviente
rcpentino

enim

villa

jam
ibi

recuperato
:

regno, tunc Theodericns residebat

securus

cum
*

constai

/.

evehisse.

Sed quia,
verbis,

ul

scriptum

est, stulli

superventu
tunc

Hebrolnus
direptio

advenisset plane

taritu
a\.

Novienlo
[i

qiiuniiini

oon
hi,

corriguntur
qui

quanto * minime signis;


redierunt deexilio,
facinore
*

cum
leat,

Austrasiis.

Quis enim
fuil

enumerare
de
regali

va-

,i \,,'

cum malevolo animo


pro suo
factionibus
ha?c se

qua?

thesauro

./

a/.

propicr

quidquid
garii

pertulissent

Leodeper-

sua facinora

incusant

fuisse

pessos.
Sanctut multot
Ir.li nl.
I I

quod ob amorem Cbristianilalis Catboliei retro principes devoti in Dominicum contulerant sacrarium ? Majorem domus
vel

ecclcsix

ministerio,

venii

cibus erat
nu-

ndd.it.

per

a commemoratis duob salvationem detentus, a quibus de Luxovio fuerat jam eductus. Tune emiii ibi-

22

Ilis

diebus Vir Domini

ejns

ferunt

etiam interfectum
'

o.

Ideo

perpelralm

'

vithoc

maliini, quia

adiabolicis viris invidis ar-

mabatur consilium
esse per meritura
liter
;

Dolebant enira, se abjectos

al

Ido

dem
dicti

Faraulo suo

gralia superna
in
illis

concesseral
locis

ve-

dum

populura
Dei

universura fide-

nerabilera

dignitatem, ut
,

duces
,

quam

eoium

matronas
et

tam prae|simulque
necessitas

cernebanl declinasse posl Theodericum; eoque


conflrraato
in

jam
gario
livore

regno
in

et

famulo Leoderesidente,

ministri
ita in

universaeque

familiae

vulgus populi
si

cum
jusii

illius

gratia

sua urbe

ejus conspirassenl

amore,
pro

ut,

mvhii

torqueri

immineret, semelipsos
offerre

nl. i|ui reli-

nebanl

eo non dubitarent secum Dei Famulum reiim ntes circa se maneotibus potestatibus f aliis nuutiassent, eo quod divinam graliam super Dei faraulura Leodegarium cognovissent, religioso Christianitalis amore jam se eorum auxilio fue.
]

dum

slabanl

cceperunt iterum p; quia erecli, ad recuperationem acceEl

Cumque

illi

dcre non valebant perversi.


bolo, qui

quia, suadente dia-

'

eos fide nudaveiat,


caecali,

dum

veritatis Consi-

iium \ jam

non

invenerunt,

per quod
' /

desiruereiii Dei

erant sociati

</,

et

couspirantes

inter

se

confir-

Sanctum, declinant ad majorem Inte riium |iei falsitatis coramentum per quod in le-no intulerunt raagnura raalum el siragem de, '

|I10S

* u/.

r.

maverunt, ut, diim


n
1

indisciplinata

hujus
si

nationis

eral

exorta
pariter

turbatio

domipriusquam
*,

populationis

in

persecutione raultorum.
et
Iieru>-i
fi

26 Denique acceperunt
tibus
re

ni

iii

regno

Theodoricura
aliquis

subiimassenl
voluis-ol

io

regnum

Loiharii fuisse confinxerunl tilium q


Austri

forsitan

sanelum

l.edere

Leode-

quemdara puerulum, hunc in secura levantes in regnum Qua


:

ii iii

<\<'

farit

garium,
hottcm citn itf
i

eorum protegeretur
eiiiui

auxilio.

multiim

collegerunl
*

bostililer

popuiura

co
ete

'/

?.*{

Mis

diebus egressus est


similis,

de Luxovio
vitara
ii-

quod
in

verisimile

videbatur esse.
patriara

Cunctorum
fecerunt,

a\
1

addil
1

ni

Ebrot-

hum
h

etiam

Hebroinus, Juliano

qui

nimcum depopulando
nomine
sui regis,

subjugarent, eliara
prae-

1 1
1

ctam monachorum tenuit h. Etenim cum tam amicorum quam famulorum stiparetur
al

ipse

quem
aul

falso

su-

cepta
noluit aui
si

judicibus

daJ>ant.

Tunc
jura
'

qui

eis

volens
amisit,
in* *

*[

deetl

bito

comitatu, prsdicti exules ad * ejus expetentes

adquiescere,
iidii
'

potcstatis

obsequium,
continxerunt
ejus
auxilio
,

malum
ipsum
vel

quod
in
si

de
in

sua
Dei Ipse
.

accusatione
ut

fuga

latitando

discessit,

gladii

al.

lal

caput

constiluunt,

terfectione
ditaiis
et

deperiit. Quanti

eonsilio,

Hominem
enira

figmenlum,

enim per hoc calliTheodericum tunc defunclum


!

al inierne-

cione

valerent,

unanimiter

vindicarent.

Hevi-

broinus caput
pera

relevavil

venenosum
el

quasi
se

restaurans
i

venena sua,

simulans,
boi

esse

Hlodovenm, Hlotarii fllium esse crediderunl Eranl enim in hoc mendacio primi et quasi recognomine Deddo r, ctores palatii Desidcratus
,

addtt. re-

tunc
sociis

beoderici

Qdelem

ob

ad
enira

eura
Vir

cum
Do-

qui

in

urbe Cabillona
,

quondam
ejus
in

babuerat
Bolo s

prin,

gis

quantocius

festinare

Cum

cipatum

nec

el

collega

qui aec
lllUMI

mini eiim sociis supra scriptis eodem festinaret itinere, factum est, quantum nec unius diei itineris

qivitatem

Valentiam
,

babueral
bi
'

dominium
tthristo

enim digni sunt


qui

ul
d(

nominentur episcopi
,

spatium, antequam
urgcntibus

Augustidunum
promissas

urbem

magis
et

terrenis

sideriis

quam

Deo

accederent,

fautoribus,
.

Hebrolnus imQenesii

miliiant,

unde

dietricto Judici
/.

reddituri

sumus

memor
voluit
i

amicilis

dmlum
,

comprehendere tropolis Lugdunensis

si

non

eum ibidem mei

rationem,

niiui

curanl

Horum talium sacerdo-

tum

et

similium
,

episcopi

consiliis

fuisset

usus consilio

optimatum Hebrolnus lyrannus adeo usque elevatus el excaecatus


esl

470
\i
i

VITA
in

SS.
,

LEODEGAHH

EPISC. ET GERINI COMITIS


prasci
y

FRATRIBUS MM.

TiiRh

est

hoc seeulo

quousquc imprrnitens
iia

pitalus esl in inferno n. Reileamus ad opus cceptum.


mi/itf,

gvi Lao-

27
lulis,

Im illis

dfebus bis

geetis,

per singula cvo-

virtulibus animam simul "'""" custodiam, ne inveniant utrique ho- "* Publion strs aditum, per quod inferre possint pericu- intiUuit,

30

Muniamus erpo

et rivitatis

d ganuni ea-

poslquam Hilderirus

esl intrrfertus, poslijiiain

episoopj vel patricil


vel prfissentia
gUfldfJB, el

rum opiimalibus dc Neuslrico

Thoodorici, in paries redissent Buripso in rcgno confirmato, ad propria

Commonens * igitur universum urbis illius populum, cum triduano jejunio, cum signo Crucis et reliquiis Sanelorum murorum circumiens
lum.
b

'"'cornir,,,.

verjs

jam

ambitum,
terrae

per

singulos

etiam

aililus

portarum

reeiderenl
sl
'

securi, interim invidi


*

hostem moverunt

adha?rens,
Ut,
si

Dominum

precabatur

cum
:

la-

aYeil agere
ruill

ex adverso, primoque agere

circa

eum quomodo
ROCiis,

crymis,

illum

vocabat ad

passionem, pleet

'i/.

quo

cum

n\-r llildrrirn

i-.-issf

pulabant. Tunc adjunrlis

bem
iia

sibi

credilam non permilleret captivari


certatim
et

liilde-

sibi ronsiliariis

inimicorum uequissimia

riiinn

con-

praestitum est evenisse. Iiaque

cum ob metnm

sulere

coepit,

quemadmodum eumdem
r.\ llis

Pontiflcem

hostium
in

deslruere potuisset.
delicel

cnira consiliariis,

duo

vi-

urbem,
,

populi undique se recepissent meatus portarum forti oblurassent

Deddoel Waimirus ex nomine x, capul

effecli

seratu

et

super
,

omnia
Vir

stal.ilissent

in

ordine
inal. siiiiui
,.i

malitiaB, dixerunt, se posse


ei
*et satia-

eum
ex
*.

rapere de civitate,

propugnacula
gredi
in

jussit
,

Domini

universos
*

in

eum

facere vindictam,
esse

qua malitia HeGavisus

erclesiam
ut,
si

cunctorum

sibi

postulans

broini

satiata

dcbecet

namque

mdulgentiam,
let,

quempiam
rerliludinis

illorum,

ut adso- insimul
,

JiriMdiniis
'

de eorum
valde,

responso, dedit
festini

exercitum

tluin

pro

zelo
ei

increpasset

aut

,il

diUt,

Au

copiosiiin

qui

perrexerunt ad civi-

verbo

K-esisset,

indulgentiam darent.
passiouis
ubi
,

Sciebat
,

giutidunum
hi the
$uoi

tatcm

'.

autem

Vir

Dei

iter

ingredlens
deterso,
caritalis

28
pnu-

Vir

suam
sii.i,

anirm Domini Leodegarius plrbrm reslaurandam residorel


deslinatum
est

rum
iu

ad urbe

prodesse

martyrium,

livore
,

prius fueril

cor cmun/lalum

vel

non non lam-

ubi

ronlra

se

bostium

sensil

pade

illustoaCum.

Nullus

fuit

tunc
qui

ibidem

lam
E
hostibu.i

impulsum, non
i

passus, ul nltra

fugaciter len-

ferreum

possidens

pectus,

etiamsi

fuissef

<i

gj| ai

B derel gressum, sed experlahal judicium.


liares

intrepidus

dc
ei
*

se

Domini
ut

graviter lassus,
dulsissel
3i

non

omnem

malitiam

cordis in-

Cum enim
vel

lam famiauferret,

(jevolus.

quaro

clerici
9ibi

Ddeles

imminerent,
hoc
audilo,

Post

bscnon

diu vallatur civitas ab exercitu,

urbem
i/.i/

thesauros,
et

quos

ipse

contulerat,

abscederet,

quatenus
vel
'

hosles,
illius

a de-

eodemque die ab uiroque populo fuit forliter usque ad vesperumdimieatum.Sedcumab agminchostium


esset civilas obsidione

perditione
i

civitatis
illr

persecutione

valida circumdala,
ul rnnes,

et

die

Si8terent,
ihujauros

lns
in

nullalrnus adquiescens, sed


*

nocluque vociferantes,

cirruirent urbem,

ii /

Bos
qua3

continuo
ibi
:

thesaurario

convocans, omnia,
talia

addideral,

assignans,

prosequens
fratres,
vo-

perspiciensVirDominicivitatisimminere periculum, compescuit omnem supermuralem confliotum et his


'

"/.

sapor ma

verba

i

Baec

omnia, qua*
habere,
hic
"

cernitis,

verbissuumexorareaggressu8estpopulum.Sinite,
quaeso, contra hos

ta\e

quamdiu tcrrenorum bominnm gratiam me


luil

pugnando
isti

gratia

Dei

ad

communem
conluli.
milii

orna-

tantumcausa
paratu8

hic

'

confligere. si mei advenerunt, de memetipso


*,

'

nl.
a/.

hur
volunta*

tum,

proul

potui,
irali

fldeliter

vero

forsiian

sunt

ideo

Nunc homines

ni

tollam

Dominus dos vocare dignatur ad pratiam caeli. Ut quid enim hsec hinc auferam, qus mecuin in raelum non tollo *? Ergo si vobis placet, ego eligo consilium, haec
terreni,

quia

eorumque mitigarefurorem.Tamenneinauditivideamur egredi, mittatur unus ex fratribuseos inquirere, qua de rausa hanc obsident civilalem. Cnui
Meroaldo abbati
c.a

sum eorum

salislacere voluntati

tem

sul.ilo hi

per muri repn-na-

aa
'

culum
"<"'

'

parasseul descensum, qpi


:

perveniens ad

dl rcpagulua

dare
"

potins dari
lurpi

in

usus

nauperum

quam

cum

Deddonem, aitei
1

Si hasc

nostra commiserunt faci-

sarcina
:

buc

illucque

oberrare per secu-

peto,

iii

lum
pro

interim euangelicam recorderia sen:

el
.

eo

imitemur beaturo Laurentium r/, qui quod dispersil et dedil pauperibua

jusiiiia
illius

ejus

manel

in

seculum seculi
gloria
2.

et

cornu

tentiam, ubi Dominus dixit Si non dimiseritis* hoiuinibus perraia eoruffl, nec Pater vester caele slisdimittetvobis peccatavestraW. El illudraln

nl reniise-

rilis

bb
P

C
uitout

exaltaluni esl

tn

talimque

jussil

custodi

discos

argenteos
eiicere

cum
el

quoenimjudieio judiraveritis, ju. liral.in.ini oc simulque imprecans '. ut hostem compesceret,

gc
al

el

doprecMJ

reliquis

vasis

quamplurimis
malleis adesse,
'

fbras

redemptionem, quam volebat, acciperet.


32 Sed
sicu!

argentarios

cum
jussil

qui

minutaQdellum
:

quia

jam

tamquam

lapidis

durilia

et

'

nl. i|u.i'

tim

cuncta
r\

unvm

ip

nun

confringerent ,
his fuerant
'

dispensationem
al.

quod pauperibus

per

quondam

rex /Egyplius

dd, obduraverat cor,


potuil

sibi traa

erogari

quae

ad

verba divina

nullatenus
se

fuerunt

emolliri,

com-

libw

auti

iii

ecclesiasticis usibus apta,

minansque,
fere,

non
sui
nisi

ab

ecclesias

addidil

ministerio. Monasleria
infra

sane
vel

tam
lerri-

quoadusque
el

virorum
pertatem
"' nrjiliana

quam virginum
multorum.
*
,

tmpugnalione civitatis Leodegarium valerel com-

da

urbem
tunc

prehendere
satisfacere;

furoris

torium de eodem argento consolatus


Quas
in
fuil

vesanom desiderium
,

/. vesauo

esl

e1
,

pauvel

Lodoveo

quem
ee
.

falso

rc-

desiderio

vidua

gem
eral
sai

feceranl,

promitterel
//;

fldem

orphanitas
m
11
' 1 '

vel
,

omnis
de

hase eniiB

ee
II

con

mune paupertas
consolaut

simulata occasio
Au.iiiis
illis

ibi

afluil

quae

quoniam 'omnes
asserebanl
Vir

cum
"

ejus
Vir

largitate

ramento

Theoderioum
itaque
:

tioneui
eral
esl
-

ihmi

habuisset?

esse
bis

nl

autem

de-

quta

Domini,
loi

lunclum.
haecdedil
1

plenus spiritu
rralribus
:

sapientise,

hac verba
decrevi
,

Domini

verbis,
sil

utus

responsa
el

Ego,

rratres,

Hoc vobis ootum

omel

jam

boc seculo spiritualem

miiii

penitus

cogitare

sed

de magis
'

m|,l,s

l;

"" amicis
;

rratribus,

quam

inimicis

b " p

"
-

nequiliam, quam terrenum bo tem metuere. Terrenus homo lalem a Domino


i

acceperii

potestatem,
pra di lur
'

quousque me Deus m hac vita jusserit superesse, v. cmam dozi mutabor a Theoderico promisi coram Domino conservar
i.

hostibus

quia

ul

persequalurj
interfli

compreiai
.

re
i

corpus

hendal
.

meum
Ilosies

decreVi

im endat,

potius

in

morte

'

al. tnori

<xb

hasc
el
si

oflbrre,
di

oullatenus
ilimur

possumus declinantes effugere


'

quam animam

pro

infldelitate

lurpiter

oudare.

lMI

tradimur

vero,
el

his

de

rebus tranaitoriis ad

auditis

responsis^

disci-

cum
talis

lclorum jaruiis
insifllebant
'.

piinain,

non desp*remu&,
iiiiiiid

immo

cum

incendio festinanter

potius

gaudea*-

undique

mua

iii

de

irrumpere

murum

civi-

venia.

,,'

ii

iiv italcfl.

33 ipse

DIE SECUNDA OGTOBUIS.


tpOflfe 'auctui

471 qq, ad

33
Panis

Ipse
et

vero
Vini

univcrsis

fratribus

valedicens,

tem, nomine Bertonem

prwdirtnm dirigens

ioi

rom

se niftit; cxca>-

parlicipatione

comrnunicans,
,

eo-

urbem .ipsumque juxta Apostolum rr addomerticos


OdeliQdei dividens, voluntatem ejus operecantalis

A > Uti

YMO

qq
r

catur
ill.

(Uldlt.

rumquc dubia corda confirmans, suam eis ut passionis commendans Ghristus *, memoriam
apertisad portarum aditus perrexil intrepidus, *. que claustris sponte se obtulit pro inimicis innotamquam ovem Adversarii vero gaivJsi,

teradimplevit.

dlseipulifi

u/ pro civibus

inimicis

ANNOTATA.
a

cuam
Qui
/

ipsum,

ul

lupi,

susceperunt
:

in

praedam

Ueo

Gratias ago exclamaos, fertur dixisse omnipotenti Redemptorl *, qui me dignatusesl hodie gloriflcare. n ffli vero iniquissimaD pcenas

Annum, vmo

etia n
$

fere

mensem,

>/uo

Chilevii

dericws fait occisus,

octavo Commentarii pi

excogilantes
oi.

oommentum, primo ab
*

ejus

capite

determinavvmus,
consulat. su
'

oTuisenint

lumen
ullra

evellilur

oculorum,

in

qua

evulsione

quem propterea mdiosus leotor Childericus non s?lus, sed oum uxore
necatus. De
infelioi

naturam incisionem ferri visus est lolcrasse. Testes enim sunt multi illustres viaderant iu praesenti quia nec vinculum in ri, qui
:

humanam

lihilde fuit

hoo eventu

ejusque oecaeione pvimus Fredegarii continuator a

Theodorioo Huinartio
nullts opt

manibus

esl

passus imponere, nec gemitus processit


a

cx orc,dum ejus oculi fuerunt abstracli


nere psalmorum.
,

capite, uisi

illustratus cap,
ipse Childericus

anno 1699 cum aliis norir erum editus, a/nnotationibusque Erat enim xcv haeo commemorat
:

glorilicansDominumsemper, modularnina Studuitcaaimiro


i

re.x

levia

atque

ollatus

nimis

ii

34
in.r
,

inter

ceteros

dux

eutlod
traditur,

W.nmirus

vocalus

quidam nomine

eral

Campaad

qui

hoc

9(1
[{

malum perpelrandum a finibus Ausiri vencral cum Deddone bi duo cuidam Boboni gg, qui nuper
:

gentem Francorum iu sedilionera mitlens, et in donec odium QOn moscandalum ac derisum dicum inter ipsos crevil usque ad scandalum et unum Francum ruinam. Quo iogravescente
;

nobilem,
S111

nomine
in
el

Bodiionem,

ad

Stipitem

lenB

Cljm

analhemate

fueral

de episcopatu

Valentinae

"

caedere
Pranci,
videlicet

coutra
ira

legem

praecepit.

Videntes

urbis dejectus, Augustidunum assignaverunt indoimmo potius ad devastandum. Cives miniiim


,

ha3c
tus

magna commoti,
reliqui

Ingolber-

Amalbertus, vel

majoresChil-

vero

oppressi

reieperunl

adversarium, qui

jam

natu Prancorum, seditionem

contra

ipsum

amiseranl Pastorem suum, per cujus flispensalionem posne ornne prassidium asportaverunt ecclesiaj.
ui ni

Nam
*,

pro
in

civitatis

redemptione

occasione
fuil

reperia
Bpolia

rocepta
sias

quinque

inillibus

sotidorum

eccle-

////

nl

Iffltnnter

dh

-issenl

argenlum distractum pr-ieier cxspolia * civium.Btquamquamecolesiapertuiissetde Iransitoriis rebus dispendiom, nullum exinde permisrt Dominus abduci caplivum kh. Igitur cum hostes laelarentur, diviserunl 'spolia, et suprascripto Waimiro Dei Hominem tradiderunt in custodiam qui
:

Memoratus Bodilo supra eum cum reiiquis quamphirimis surrexit insidiaturis, el regem in Lauchonia silva, una cum regina ejus praegnante, nomine Brlihilde, quod diii dolor e^t, leguntw interfecit. Eadem
dericum
concitaverunt.
Gestis

Rerum Francorum
I

cap,

xlv apud Che717.

snium tom.
qua
verbis

Scripto)

Silvam,

in

recitatis

Childericus

cum wrore sua


putant,

Bilihilde oooisus dicitwr,

eam

esse

mquit

laudatus Ruinartius

i/n

Annotationibus, quae inter

at.

deett fo-

cum eodem
triam
ii.

exercitu

festinus

repcdavit

stinus
ii

ad pa-

Cal.un, villam tunc regiamj etS. Dionysii

oppidum

interjacet; hodie Liberiacensis sylva dicitur, \ulgo

ae

fame ncmn;

35

Desideratus

vero,

cognomine Deddo,
Adalrico

una

la foret ue Livnv, aul ceile Bu


BONDI.

i\\i

iatensis,

de

dus

cum
ipsi
uii

Bobone
',

et

cum

duce

/./r,

quem

volebant patrilium esse provinciaB subjuganperrexerunt usque ad

b Auctoris
ii ii

ni.

deett

dae

Lugdunum
sicul

11,

ita

ni

155
///.
.

sensum Com/me nt irii


ni

hic

nonnihil

obscuruvn

praevii oide

expositum.

jUg&QdEB
//

exinde abducerenl

Senesium,

de

Augusliy.

C
Sllllt

uncis

lusa

apud MabilUmium omissa


<//>/>

duno
hi.iiiii

dudum
valida

expulerant
populi,

Leodegarium
collecti,

Sed

undique
praasule,

urbem

d
/i/c

Verba,

quibus auctor cotnetam

ruisset
i

banc
ai

maximam, Deo
Hi

non

perraiserunt

inn rat,no
peotalo contextu,

ultatem
significa/i

c inrumpere.
duxerunl

vero,

qui
ut
|

D<*i

Pamoium duxesecrela

Etenim,
derici
,,<

tfur,

rant

'

Leodegarhim,
iini.it
r.iciiiin

nuntiaverunt Bebrolno,

idevenisse, vel ante, vel certe

non diu postChili

quod
*
*

in

silvarum

eura
*

regisobitum;

cum autem hunc seoundum


tofc'673

al. u'. al.

enccati
CO constitui

jubel
iii

retrudi,

et

de ejus morte, quasi necatum


'.
'

eptissimoym hodiechi
est,

aquis,

rabulam mendacem conQngere

etiam
d
i

affixerimus, consequens
antolor loquitur, vei
,//// ,i,i
.////
,,!'

'

tumuluin sepuUurse ejus constituere


ae<

jussil

comela, de quo ipso anno 673 non


ui
i

ittm

Ipsum longae famis inedia consumerel


poluit aul

mm.

wppa/rui

1(

Vei

wm

de

Quod qui audire


ii,,
*

videre,

didil

esse
in

nn.

Sed,
*

qui

al.

ereino

pavil

Heremum

Heiiam ncc suum

per
ibi

verum crecorvum
deseruit

a/nno 673 vei certe non diu a

Imo lum

post a/put

jhtinnii, antiqui

non

memmerunt
in

historici,

adeo

ab

a/nonymo

nast/ro

designari

videatur

laiiiiiliiin.

cometa, qui juxta

Bedam
vii

Historia

ted \Ue

nd

i/

30 Etenim post lonpam,


lii,

quam Dei

Martyr pertu-

i
i

i
i

aliosque muitos

ertitur.

lamis iuediam, reminiscens Waimirus, human.iiii in co naturam non aUter posse ita durare,
nisi

eum
ciiin

Ghrisli
jiiiiri

gratia

sustentaret,
*.

in

domum

ad annum bH iii, per tres continuos menses ab Augusto inceplos an/no 677 apparuU qu tem
ptores fvide
iii
'.).

Pagium

Criticis

.'.

pordu-

sn.iin

pcrduci
emolliri.

Dura etenim viscera

oere

pielate coBperunt

Cum enlm
ita

in familiari
illius

cometes ab no nostro vere designehtr, drhrt, uti '! mox diotis est consequens, serius,
////

colloquio
"

ei

fuissel

assuetus,
*

feritatem

quamanno
collocari,

QlBjChilderici
ruitque

Francorum
chi
ill

regis

mors
esse,

"'

ui

(iarva

iu

parvo temporis Iractu


ccclesiaB,

edomuit, ct tamipsum,

proinde

temporc proHraiani

quam conjugem ad
argentum
vii.iiis

00

Dei limorem convertit oo, ut quod nuper pro redemptione ciei

quam Childericum anno

vm

augustiduni receperat,

devotus ollerret, et
lerot.

PP

quicquid exinde facere decrevissel pp, conce

Quod

Vir Dei

acceptum perquemdam fldelem abba-

adsVruximus. Pagius in Critiois hancpariter dif/irniititcm animadvertit, hincque esthaud du\ </// verba,qutbus anonym/us cometam apparuisw, narrat, ad annum G7.> num. 8 ei 9 ita
ipiat
:

472
AUCTOB*
.

VITA
:

SS.

LEUDEGARII EPISC. ET GERINI COMITIS FRATRIBUS MM.


munera.
episcopus.
Soriptores

eaccipiat
II

scilicel

s.

Loquitur procul dubio anonymus (Vitee Leodegarii biographus) de iride, quam

Postea
At,

hic,

"t

m eadem
Galiiae

Vita legitur,

Christo jubente,

Lugduno
IV
col.

ordinatus

est

ostendimus mense Marlio visam esse. Eodem enim temcurrenti8 anni pore cometam, aliaque signa in caelo apparuisse Hoc anno Tbeopbaues indicat, cum scribat

anno dclxxi

num.

iii

vnquiunt GallUe Christianx auctse


47,

(673)

tom.

quo anno non omin

nino

cerlum.

Cointius

nihilomvnus

An/nali-

conspecta carni omni tremorem adeo ut omnes mense Martio Dystro rerum universarum consunjmationem advenisse praedicarent, Jn vwx&mw eVriv. Cliristus vero
iris

in

caelo

fncussit

FramcorumS. Genesium adsedem Lugdunense avnno G58 promotum affirmat ut adco S. Genesius, cum laudatus Cointius si non verum,salte vero proximum, quo id nccihus ecclesiasticis
tiit,

.inniini assignet,

jam annis

fere tjuindecim
S.

in

Evangelio

nos

docet,

multa

signa

caelestia,

Lugduncnscm

rcjissct ccclcsiam

.quarulocum

Leo-

non vero unum, Dnem mundi pracessura. Theopbanea tamen de sola iride loquitur, sicuti et illi, qui eum exscripsere, quia ea magis Orientalea

Childeria ad Theodorioum, Francorum regem, uteu/m solitis cxremoniis oum


degario post csedem
ceteris.

rjgni

optimaHbus regem
legit

constitueret, pro-

terruil;

et

scriptor

Viiae

sanoti

Leodegarii

peravit.
k

fanonymus nempe
tentus
derici
scilicel

vetustior)

de solo cometa, injuxta


illud

Mabillonius

Lxtatur civitas
rcfcri
ijuo

el

ornnis

conversioni
in

rerum, quae post Cbilcontigit,

ecclesia de Paslorispraesentiarediviva.
I

interitum
lib.
i.

Gallia

Ursinus

Ebroiui

/ugam

o,i

noctem

Lucani
signa

Ii5
in

caeleslia

mutans regna cometes. Certe omnibus climatis non eodem


el

fju.r

/irojimc sccutu

aliisque

cuni Leodegario Burgwndix opiimatibus Augu.stodu-num


cst ilicm,

modi

semper apparent,
ut

iris

inter

fatalia

ali-

ach enerai

ve\

um

hic

anonymo,
illam

qui Ebroini
est,

fugam
refert

quando reputatur, eamque


taotur,
lestalur

alia

quandoque comilib.

ad diem, qui noctem


adslipulandum
vii

suhsecutus

Gregorius Turonensis
Cbildeberti
in

est,ut nu/ni. 164

CommentarivpraeR

cap.

ii

anno
inquil,

Francorum
contigisse.

regis,

docuimus.

B Chrisli scilicel dxzjv,

Gallia

Hoc

m
cui,

Ewhis
ut

verbis

mtelligitur,

anno,
liis,

multa prodigia apparuerunt


fuerunl
:

in Gal-

Vita S. Drausii

vastationesque mullae

in

populo.

prsvi

Nam mense

lanuario rosae
r

visae sunl

circa

solem

nach
ii

ui

laudata docet, iiom indw


<

uxorem Ebroini, num. 273 Commentarii heuVrudi nomen erat,moid

se

mtem

verosimititer

quoque CirCUlus ma'_


bus mixtus,

iiii>a|>|ianiil iliv< r>i> culi.ii-

ul solel in illo

coelcstis iris

ambilu,
ab ano-

quo Ebroinus Luacovium relegatus, monaohu/m induere fuerat compulsus,


Leutrudis, Ebroini uxor, vn Vita S Drausii% Suessionensis episcopi, vmpense laudatwr ;quap-optei /',"
,

eo ipso tempore,

pluvia discedente, monstrari.


gius,

Ita

hoctenus Pa-

contendenssoilicet, cometam, qui


dix

n/ymo hic memoi atur,


////

docet, aiimi Chrisli


tres

ersum dclxxvh

esse a

cometa, qui,

licet

sacrum velum,quod

rooul d/abio,

mense Auguslo

menses orbe toto spi ctalus est. Et vero si reipsa quiscomela, utianonymustradit,velamte velpauloposi mortem Childerici appa/ruit, diverper

in Annoad Vilam S. Leodegarii pag. 686, vn yavrthenonc s Marise Suessionensi a se ewstruoto, lonso ino, acceperat, ad marikim suum rediens,ut
iuii

inquit Mabillonius saeoulo

n Benedictino

sum
tarii

/ninr es e oporteta cometa anni611,oun\

ChiU

omonymus

dericus

anno
vi\
<

673j
ea

quemadmodwm

noster veiustior hic indicat, postea po-

vijj

Commenopi/nione
hic
<>\

pra

commum
<

eruditoru/m
ni
i

uimus,
test,

vivis

x<n

guidem
itli

tamenrea a.S Drausii biographo habita forte non fuerit. Ab wpostasix crimine Ebroinum vmdicare Cointius in Annalibuset
suerit, apostasia
siaslicis
,

quod

ap\

septimi
sit
\

ei

Franco)
id

ootavi soriptores de cometa, qui

diversus
vet
\

a co-

ptorem
dicari

facere
;

wm conat/ui num '200


si
i

mei itoque hunc sa /et ?67 Commentarii


vin-

meta a/rmi 677j quique velante


tcm Chitdei
silentium
;

aulo

osi

mor-

prsevii asserui

quod

utemabhot orimine
debet

ici

appai uerit

sit

ubique

debeat

Ebrotnus,
o\ <<

indubie

et

verum silentii hujus comsaesse potest, quodcometa ille p isorbis terra/rum locis
fuerii

Leu-

trudis;astea ignominia labesneque ab hac^nequi

ab

i"
>

<

>

posse

>

idetur,

>,

priusquam
'"

spectatus,
l
,

terisque a
r.i

minusque proinde celebris, litosterorum memoriam\ mandaridignus


qua
:

habiPum
>

deponerent, solenvnia religio-

titerit,

loco

eorum,

hic

uncis

includuntur,
universaeita

jam >!><< eramt. Etenim hsee, etiamsi ea melUfUt loquuntur theologi, ab extrinseco etiam, <t" tamen ui directenon ewtorqueantur, vncusso
fuerini emissa,

habel

Mabillonius
lan
Lliae

Simulque
el

ministri

que

nec non

vuigus

populi

irami-

nerent,
</</.<

ul

si

la tto
ld est,

melipsos pro eo non dubitarenl offerre; videlur notabiliter con >>, ta.

pro validis debent Imbcri <uproinsi Ebroinusei Leutrudis, cum solemnia religionis vota mortis vitanda causajom emisissent,
,

adszculum
non videntwi
n
'''

sini re\

optimatibus seu
legit
:

m im
lia

'stasise

crimmei

sse

<,

ibus.

Habillonius

m
ut

ejus

auxilium
prsefe-

Mabillonius
Voviento seu

lib.

iv

de re Diplomatica pag. 304


villa, vn

lectio,
est.

appcwet,

Novigento

qua

Theodohsec

nnis regno

restituhis

resedisse

Loquitur hic soiptor de Julia/no vmperatore, \postata, qui mortis vitandse <,< rnonaolium aliquan diu sin ulavit, ut Theopham.es,
b

hic

dioitur,

commen

altiqueGrxcoi
i

>>>

Novigenlum est in pago Laudunensi, villa, ul quidam volunt, olim regia, subCodiciaco posita, Nogeni sous Couci, in qua, jam recuperato

orat

i:

estamtur.
,

De S. Genesio
t,

regno, Theodori< us
itino

residebat

securus,

cum

,.,
;illni1

superventu
prolinus
Ba
iu

Ebroinus

cum
inde
ac

Austrasiis

Vita

S.

i,

"<">

"'
'

Eum <:< nesium scilicei Clodoveus II > suum Qdelem ramulum dedil adjutorium per ejus manus minir<
[
i

M"!
;

regem
palatium,

ad

Qumen
Cri
)

^aram
ciacum
de
ir
1

mos
rugere,

tandem
170

ibique iraperata
irii

(vide io,oro
i

Commeni
I

prsevii

'

otibus

nu

et

pauperibus,

pascebat

egenosetinduebatvestibusnudos,sludiosequesepelireordinabal morluos.dirigensperipsumadctBnobia virorum ac virginum auri


et

rectumpostea esl Novigenli Ordinis no Iri monasterium, cui saBculoxn ineunte praefuil Guiberlusabbas,vita5iutegritate, scriptisque suis clarissimus.
o
/

argenti largissima

rat

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


o Erat hic

473
auctore

Leudesius,
filius,

Erchinoaldi,

majoris-domus,

Vide

guondam Commentarium prae-

multifai

iam punitus, tcmdemque etiam suspendio


hic est de celebei
i

necatus.
y

ANONTMO.
imo
illo

vium
p

inini. 168 etseq.

Sermo
iii

martyre Lau-

MabilU niis aliter legit: Dolebanl enira, se abjectos esse per mcritura, dum populum universum
Qdeliter

rentio, de
ria
est

quo ad diem

Augusti, quo ejus

memo-

Ecclesia

solemnU habetur, apud nos acium


hic

cernebanl

declinare

posl

euraquejam confirmatum in regno, luin Leodegarium cum illius gratia


;

Theodoricum, et Dei famuin

lAUuditur
riuiii,

hauddubiead

S. Laurentiifa-

sua urbe

quo

hic,

antequam martyrio coronaretur,

residentem livore invidiaque uri cceperunt iterura. At utra genuina sit lectio, pro certo nequeo
edicere.
q

Ecclesise thesa/uros

pauperes erogasse,
II

in

Actis
;>18 ^/

propriis in
ea

tomum

nostirwm

Augustipag.

Idonis Martyrologio

illatis

num.

1,

2 et

Cum

Ebroinus, ejusque asseclx,


<>

uti
t

hic nar-

legit/wi
\\a

ratur, Clotha/r

III,

Francorum

regi

vita

functo,
..

i.nih.T

ChristianaB oucUe
.

filium

supponere,
//.,. inuiiis

ihr,-.-;,, i/niiiiiiii,

hujusque vere es&e paVrem Clo.../ ..,...;.., persuadere potuerint^ consequens


Clodoveo
II

<<'
;

449

dubitant,

Scriptores tom. IV cunus monasterii Meroaldm


'..

qui hic
i

memoratur, abba&

exstiterit

est,

ut Clolharius, qui, moriente

pat/re

idesis

Commentariwm prsevvum num.

183 et

qua de re duo-

suo,
iuiii

vixquartum setatisannum
iiiiiiiiin

expleverat,
tis

quatuor, uti
et
i/n

in

Ge

annos regum Francoconti-

bus seqq.

rumoap.

klv,

Chmnico Fredegarii

nuafo cap. xcni legitur ; sed quat/uordeoim re' gnasse,uti nwnc apud omnes omnino eruditos in
confesso
njniiiii

bb Itafere Watthaei vj, jr. 15. [pud eu/mdem cap. \\\. y. 2, dd Pharao soilicet, quipost variasplagas 7 " /" '."<" "'> 1'iuijUA u, Deo a veu sibi minisierio MoysU et Aaionis infliclas filios
ci
'

laudata tegum
quibus

""'

'<

/Egypto

liberos

noluit dimitter,

Francorum
tinuati

Gesta, Chronicique Fredegaricmi con-

fugientes inseoutus

cum

ewercitu

vn

mariRubro
Liuvovio
i

Scriptor,

cum

de

annis forte,
tenuil,

misen ime
egressum,
,/

periit.
s

Clci/miiii.:

monarchiam
Videsis

tantummodo
praevium
in
;

hinc

est,

loquamtur.

Com/mentari/um

num.
r

m
i

Ebroinwn,

palatii restitutwm

15.

'""

fuisst

um

[ugustodw
Adi

wm

ab

Ebroinia-

Deddo, seu, \it alibi Diddo vel Dido, a GalliseChristiovnse aucts Scriptoribus tom. [Vcol. 873 inter ep scoposCiii" onenses ordi/ne deoimus quat tus ret en-

Desideratus,
*,
-

cognomme

obsiderelur.
'iiii.
11

Commentarium prseviwm
verosimiliter

soriptum

ritur,

177.

Quidpei simulatam occasioiiem

illr

setur. Ilir
etrpulsus,

b crimina exauctoratus, atque sede sua Ebroino adhxsit, eique ad vewa/ndwm

intelligendwm mi.hu,,,. 186 Commentarnprsern docuimus,

gg De Wavmvro, Diddone n Bobbone


'/'<-'"

Leodegarinfii,

uh

<<,>,

u.mus infm drriaint,

sese

ministrum prxbuit. Verum, inquiunt loco citato laudati GallUe Christianse auctw Scriptwes, non diu tantam uequitiam pati potuit aequissimum Dei
judicium.EbroIno,nescioquaralione,exosusfactus esl Dido unde cum coacla ruissel synodus, de qua

mv, quss sunt sttpra ad litteras r, s et x hh ffocS Leorlegarii precibus debueruni


/
I

stodwnenses verosimillime referre acceppum Coirmentarii praeviimm. 191.


ii

le

Quaenam regioper patriam, ad quarn

Wair

miruscum Leodegario
num.
nies.

xv^imi/s, mquadam
mus,
.1.

custodiam suam toadito


niliter debeat mteltioi

villa

regia, inquil

anony-

festinasse hiodicitur, ver


191

mter
esl,
el

ceteros
pcenae

expulsus

suo episcopatu tradilus, ab ipsa synodo

Dido

de

Commentarii

prxvii

definitum mve-

conderanatus, calvaria

SEGREGATUS

mde
verat.

in

exsolvil

accepta in capite, et SANCTA CONGREGATIONE. Deexilium missus, ac tandem pceua capitis quidquid in sanclura Leodegarium pei ca\

kk Apud htstoricos nihilinveni, quod ad '"<"" "'"*'"", cujus hic fii mentiOj referendum

puU
II

Mabillonius, cui
ris

Ms.

nostrum

em Ms.

'o,

'/iii

hic inter Ebroini asseclas

numeratur

in

Ms

nostro

B
et
o,

Chiffletio

Majores

nostri
in
e

quod a Petro Fra transmissum accepere,


a
\i.i ,.

cura

transumptum oonsonat, Desideratus vero, cogm mine Diddo, una Bobone el cum Adalrico duce, quem
palricium

volebanl
111111

Bobo vocatwr,
!

editione Mdbillonia

subjugandum
/A

esse provinciae, ad perrexeruni usque ad

patri

Lugdunonnihil

Bo

Bobo aui etiam Abbo


pci

m/iii.
Ilini

sii leci o, fuit is,

qui

nomen

illud designatur,

"
est t

quorwm
nwn
I

sei

s-i

eoquepaulo ante, uti in~ :;, fra iiiiin anony us docet, esccommunicato atque exauctorato, ad vexandwm Leodegarium
I

urbis

alentii aeepiscopus,

obscwrus

Yivmentarii

ra

ri/iiin
t

usus

est

Ebroinus.
legit
:

Mabillonius

Ncc enim
qui

digni

sunt,

u(

In

nominentur
vel

episcopi,

sideriis

lucris

magis lerrenis delemporalibus augenda pecu-

nia

vigilant,
districto

dum

de

animabus

nn Mabillonius ssculo u Benedictino pag. 689 \nnotatis ad Vitam s. Leodegarii putat, hic nostrwm biographum seipsum designare sed an <" " ommentarii , rasvii nwm "" ; """ " / '"' si rtptoi de Waimxro nwm.
'"
;
!

''

i/.

sibi

commissis,
nil

ilaSi
r
'

'""

'""""""'
proditoremj

..

unde

morte turpissima

(ul

judici

reddiluri sunl

de-

rationem,

bal

justi

condemnalum,
l '

curant.

transn

(Ebroxnus

scilicet) ad

lartarum.

roinwm a ternis inferorum pomis a i> addictum,hicasseritauctoj qua -/- re <iunir nnsirini, judiciwm, idesis CommenU
ii

PP^
sit

- ''
;

quidquid exinde

facere decri vissel qq. Uabili nius legit Berto utra /rrn "<"< '>'""" oujus

'

/iiini

autemprsstet
B
rrvmentai

gubernator Ca/mpani creatusque ab Eb omo qw a do Leodegario operam suam ctiam loa


i .

x Fuit hicdusc, idest,praefectus seu


%

monasterii

seu
i',
.i
1

,,

11

;/i

"'

n/wm. 192. // '"''"/. m.

jr.

H)"-

o us, postea illius indi

Ergodum

tem]

odiumque

incv/rrit, fuitque,

eodem Ebroino

habemus.operemur bonumadom ies,maxime autem


ad domeslii os
I

ih tobi is

Tomus

l.

60

Caput

jii.

474
Al'CTRE

VITA

SS.

LEODEGARII EPISC. ET GERINI GOMITIS FRATRIBUS MM.


Germano
separari,

ut

scparatim

IKOMTHO.

nin,
fari.

ne

simul

eis

dclectarcnlur

viderentur pu* lalia vcrba

r,

-/.,,,,,
le

Cum autem
alloquitur,
;

duceretur,
dicens
:

beatus
nos

Leodegarius
esto,

""^

Caput

iii.

Leodegarius

et

Ge-

eum

^quo animo
oportet,
[lassiuncs

Frapali
:

ter carissimc

quoniam

haec

rinus ad aulam arcessuntur: hic Ebrotni majoralui-

quia non sunt condignae

hujus temporis

ad futuram gloriam,quae revelabitur in nobis. PecBed misericordia cata etenim nostra multa sunt
:

Omnipotenlis supereminens magna, quae 'adabluen-

ai

deutqam

domns

resliluli
ille

imperio

da

delicta

se

iaudanlium
patimur,
QOS

semper
quia

est

parata.

Haec ad

tem| us
sed
ill.i

morti
si

debitores
patienter

oeeiditur;

dire mulila-

sumus
gloria.

cxspectat vila,

IVriinus pu-u.im, ubi siuc linc l.cl.ibiuiur in caelesti

ni

addlt

tus ad longiores cruciatus

i8lam

40 Tunc ministri
lapidimus nbruero
baiur

ad

stipitcm
;

ligatum Gerinum bune, qui

occidt jubet,

servatur, lingua abscissa,


loquilur, multos convertit,

coeperunt
:

ille

vero depreca- Lcodegartum


''"'

Dominum, dicens

Domine Jesu

mu ^vm

non venisii vocare

justus sed

peccalores, suscipe

spiritum servi tui, ut, qui dignalus es simililudine

ad concilium vocatur, dignilate privatur, tandemque necalur.


I!

martyrum
Perre,

'

lapidibus vilam istam

morlalem auscelerum

_i.

ad simiu-

jubeas

clemenlissime
Haec

veniam

tutUnem mar
lyrul "

meorum
Hiiivii

[ribuere.

diccns, orando
itaque

uliimum

spiritum,

Beatus

Leodegarius cuut

piebat

cum

<'.criuanu

vilam

flnire,

simul me:

rerenlur ftiiurara
sed

ac

bealam participare gloriam


ditrerre

E
/.

Ebrolnus
ut

lyrannus
per

volens
dilatas

eum
sibi

ejus

rtcum gratia,

Xgitur cum, ut supra dictum est, suum facinus diuiius Hebrolnus perditus occultare qou possct, de regc, quem falso fecit, declinat ingenium a,
ut
iu

exilum,

poenas
et

longe

* al. oi

praepararet
marlyrii,

seternas,

ne coronam
careret

acciperel
gloriae

quin

potius

praemiis

mui

Theuderici

redirel

palalium.
subito
alii

Quorumdam
major-domus
gaudentes,
alii

sempilernae,

tunc

jussit,

eum

nudis
in
:

gressibus

rariioric suscipiiur, ci

iierum

per

quamdam
quasi

piscinam transduci,
clavi

qua erant

palatii efficilur.

Sed

cum eum
ut, siquis

petrae,

incidentes

acuti

qnam ob

al

ac_t;>

timeutes, in culmine sublimassent honoris, continuo


tale

labiaejus
incidi ferro,

de

iii

edictum,
riicrat,

quid cuidam

in

turbavel

etfaciem concavo crudeliter jussrt nec non el linguae plectrum ferro


*:
ul

liniic,

'in.i-

vcl

intulissei

dispendium
b.

secante

auferre

dum
labia

oculi

ablali,

pedes

ai.

aU ferri

praedam, oulli ex hoc generaretur calumnia


fuil

Haec

jam

turati,

lingua

ac

incisa

essent,

et

dum

occasio, ul uon

redderel

exspoliura,

nistri sui ei

contuleranl de praedatione

quod mimultorum c.
supcrbia,

Cum

enini

'

tumcrc

in

n-diviva c.cjnsscl

omnem felicitatem merabr rum ablatam, corporumque* pariterviresundique paruissent nccatie dum nec oculis cerncre viam, ncc pesibi cernerel
;

ai corporis-

i ue

dolens ac meluens, ne superstites

haberet semulos,

dibus incedere

callem,
quiverit

ncc lingiue Crcalurcm,


ac

ufTicia

dan-

quorum parentibus
vidia.
I

intuleral

malum

jura potestalis adeptus, duplicavil


i,

jam enim malitiam cum in:

tem
lem,

laudare

pcr
'

hoc
salu-

.,

,.,,

r ,.,

in

cederel blasphemiae' desperans,

auferendo

hias'pheiDia__
'

quam
g.

laudando caelitusadipisci meruisset in.iui

"' ""'
i

38

N;iiii

priores

optimates ccepil

instanter

per-

gentem
Dcu9
tione
gis
sibi

utio*

sequi, et

quoscumque
valuit,

priorum

optimatum comprostravit,

41 Sed,

absque
'

vocibus
cor
(

cordis

prehendere
iini

auditor
ela-

,,,i

i,,

gladii

interfectione

magis

uptat
',

conlritum

quara
laccnlis

crudatus servari
'

ad d

gentes extraneas, ablatis facultatibus, effu-

su|)erbuin
elatas

su> ipit

vuccm

d
'

gavil

Sane

ma-

feminarura

nobilium
"

monasteria
in

quam

voces
vocis,

loquenlium,
sed

ni.

non

religionis

destruens,

earumque
:

postulat
cordis.

religionum
quia

primarias

auxilium

i^cSdi
F

ei

humilitatem

exsilium

dirigens

et

margaritarum ornapotestatem, ideo sine

Nam

nicnta conculcandi acceperal


ulla

amisisse

miseralione, ul porcus, non timuit thesaurorum ornamenta conculcando inrumpere Christi. Bl quoniam qod valebat pespicere caelum, ideo
ejus
iuii

cum se cognovisset, prasidium omne humanum, totis viribus peliit sibi adesse divinum; nam quanlum impietas humana revoeum
in c;elu.
;i.i

carc cupit ab alto,

tantum pietas Sanctum itaquc


per

sociare

fecit

nl,

addit.

cor

Lcu.lr_,irium

divina

in

terrenae

cupiditatis

luto

ultra

mocru-

diutius
turpiter

dum
delis

vindictam

deflxum.

servaverunt
platearura

Blenim

cum Hebrolnus
exquirere,
ut

vivum

et

denudatum
perlrabi

de supra dictis rebussuura saliassel furorem,


ccbj
il

palustria

unt

rursum occasiones

blasphe-

miam
-

'^

deformatura
h
ul

suae

crudelitatis

valerel

ab oculis humania
simulabat,
prior,

nudum, eumque ad vindictam Iradiderunl viro, nomine


gravi
el

Wauingo
^ccipe,
vidisti

anlcrre.
s,in loi

sub ejus
cui

dominio emilterel
iniquus Hebro.nus
:

cruciatus spiritum

39 Tunc Hilderici
vindicare,

ail

mortem

se

vello
ipse,

inquit,

oum
interire

Leodegarium,

nullua
<
;

eum

quam
aliter,

virum
eril

<

voluissel
odisset,
cipes,

Buperbum,
e lim
est

et

(publice

aliquando cunstitue sub arta


ci-

quem

enira

quem
prin-

custodia
piena
"iin
'.

non

audebai

persequij

tempus suae vocalioms n


a

jusserunt

una

cum Germano
in in

quod meritus
imposuerunt
ita

suis

sanclum
regis

inimicis

Leodegarium
itus
/'.

cura

nl

ul rerifnal

ex

mpnasterio,
el

quo tenebalur

longe essel ejus hospitium, sanctum Dei Marin


4

egredi,

praeseutia
*
:

adsistere. Qui

dixii

al.

addtt.

ad

HebroHnum
in

Dum

Buperare

cupis
polius

omnes
a
'

habitalores
'

lota

Prancia,

tuam

al.

hoc
nddtt.

quam indignus
(iicns

suscepisti,

Hebrolnus
jiissii

fratreD

gloriam. Haec aunequissimus, furore magno re-

jumentum. Bt ut hunc psalmi vcrsiculum. Utjumenlum, inquit. factus sum apud ''' rl '"-" semper lecum i. \:\ cum labia nun habevile

tyrem

nl

snper

cognovit,

esse impletum,

arripuil

11
'

"^iue

l.ii_ii;ini.

silere

laudcs Dei

non puluil

raens

foras

pletus,

devota,

sed

ministris

Gerinum

abstrabi

quas voces valuit, insonuit de


42

et

cordis arcano.

Cumque

DIE SKCUNDA. OCTOBRIS.


Sanctvi
privattu
lingua

475

42
\
i

Cumque omnes eum


,

sic

cernerent graviter

loqw

uenlatum

credidei unt

ut

ob

hoc

emitlere

""
/.

Etenim dum unus e [ratribus nobtris abba nomine Winebertus /;, ad praedictum hospitium a longe secutus fuisset post eum, imprecans custodibus, ut latenter eum ad
deberet
spirilum.
,

Kodem tempore vir ingemiscebat. Theodericus rcx et idem Uebrolnus synodum aa convocavcrunt, et ad quamdam villam regiam bb venicntes, mullam cpiscoporum
lis

occasus,

gloriosus

mu>*ymo.
,,,,

bb

ipsum accedere non


/

negarcnt; ut
/

tandem
tenui

obti-

ibique iuter ccteros turbam adesse fecerunl Deddo (qui sauclum virum Leodogarium cum traWaimiro expulit de episcopatu et poenae
:

nuit,
tuni

repperit

eam
el

jacentem
iiium

in

stramine operspiritu

didit)
variae

condemnalus ab ipsa synodo pcenam calcc

de

vetusto
:

panno

tentorii,

accepit

in

capile, expulsus

ef

Begre-

cc

palpitanlem
expirare,
iuler
labiis

dum

ad

praesens crederet

gatus a sancta congrcgalione


condi mnatus
digessil
",
,

dd
*

deinde cxilio
pcena
eapitis

dd
aJ.exgoivii

insperatum invenit miraculum. sputamina sanguinum incisa lingua


solitum

Nam
sinc

morieqnc

seouta,
in

quidquid

doloris

sancto

Viro

reddere ecepit eloquium

El

quia

exercuit.
iS

*"'

doli

desectio
liiiucn

labiorum ordines nudavcrat dentiura, ab intro affluitate sonituum rcddiderunt

\in

vero
in

episcopi

tunc

rege

pcr

Hc- puniuntur:
U, *"-J<" lr

brolnum

ipsa

synodo poenam similcm

sorliti,
*

m
n

eloi|uium
bias pra3

m.

Tunc
et

is,

qui

ejus

funcii
,

excuflere

veDeral exbibere ad

transilum

ccepit

cleperpetuo exilio sunt deportati. [VVaimirus nim qui ad supradictum Pamulum De^capien,

^wimerui

gaudio,

coucito

gradu
Ipse

SGOpo n

nuntiat
'

lactum

Bermenario epiquoque audiens,

dum
iim iei

et

ad implenda
cxiiicrai
in
,

Ilebroini

dicta

socius

per-

posteaquam ab
sublimatus,

ipso

Hobrolno,

/.

waringum
o
aiiilit.

acccdcndi
sui

al

postula! aditum ad Dei Manyrem Cumque etiam * merito ei fuisset concessum (omnesemm, ut leoncm iratum melueo.

Waningum

....
et

eo quod

ejus ultione

consenserat; episcopatus

gradu
ni

dolo

fuerat

post

paululum
Dei,
cst
:

intervallo

intorposito in.offeosam
flagellis

incidens,
obtritus

/'

banl

sajvum tyrannum p) vulncra ctiam sluduit


curare,
reflcere
,

opinamur, nutu multis


.

diligenter

arle,

qui
,

valuil,

polu
,

nempe

ul
,

fertur
ut

laqueo

suspensum ac
prodiloreoi,
ee.]

morte
con-

D ciboquc

meliorem
homii.i
ai. reverenter
i
,

induere.
sed
*

vestemque Non enim


translalo

quam
jam
ut

habuit

turpissima

decebat

Jusli

E
ee

terreno

demnatum
enim
tus
tyris

transmisit.ad
!>
i

tariarum
in

Adhuc

ul

Martyri

mp ertivi1
...

bonorem,
.

lmpnrtiunlur
al.

qua
.

de

re*
,.

reverenlem non solum de


.

vir

Leodcgarius
,

codem

monasterio

sanclimonialium
luciat,

promerue-

P raBlen 5,
promeruit
43 ad
*

verum

oliain

bcnedichoncm ab

eo

runt

de futuris.

praxisa mem-

Postquam
Dei

enim

Waningus

eum

perdulit
ve-

illis

In quo ad custodiendum posicommorabatur. Igilur ad beati Marfabrtcandam coronam artifex versutus ex Bbrolnus tyrannus superfuil unus *, qui ea,

*
*

"'

vivi:
t-'

bra

propria,
ejus
lingiia,

comitante gralia, cceperunt


recresi ere
iiIIim

qua?
plere

passionis

ejus
Ita
,

locius

contra naturam

labia

una
ab

deberet,
ferens
fuisse
',

cum
7
i
n!,,iurnt

nec

non

et

verba
7.

solitum

moleste
nilms

gioriae supereranl adimenim antiquus serpens invidus, se ab eodem loco ejus oratio*
,

"'

" na

cjus

ore

indesinenler effluere

Cum

hoc mira-

expulsum,
atque
in

stimulare

rursus ccepit
prascepil

Waningus non obturat* aniinuni ci impendere malum, ut tyranno fuerat jussum; sed versa vice, jam Dei Martyrem cognosceos eum acceptum ad suum perduxit
cognovisscl
,

culum

Bebrotnum
palatium
,

rcduci

eum
quatenus

ad
dis-

"

"'

Hebroino

ut

episcoporum
/f.

coi cilio

ejns

rumperet
essel
rel

veslimentum
ul

interdictumj
sacrificium.

ultra

offenre

ob hoc ei non prassume-

//

'

coenobium,
l

quod vocalur
Hildomarca
diebus

Pisi
*

amnum
ac

ubi

eral

ai.deet8an"
,

congregalio sanctimonialium
bus
praeeral

virginum, quiChristi
s,

16

EJbi

iinii

'

deductus fuisset ad
eo
A

medium
de
r,
.

gg,

mtnatur*
Ualur.d mnti(ln

"

""';;'

"<

"

famula

\n
/

inquisierunl
,

ab

verbum
se

ut

Hilderici

quo
cepil

multis

conversans
el

habitator

stetit

sub custodia. Nam


oiTicium
in
,

lingua

praecisa

solitum

re-

morte luisse connteretur pcr diabolicum igilur,

socium

Gognoscens
sibi

ostendil
ai
i

niagnum doctrinae suas semea populo quandoque inler virginum


ct
:

imminere conflictum,
cusarel
luisse

u1

commenlum rursum de humano se non


hoc
nacinore

,,

ex.

delicto
se

ita

de
.

nullatenus
potius

(ll

edere
,

conligi ral

catervam,
K

lantum,
.

ul

rer-

conscium

sed

Deum
est.

quam

tur
lur

dulcia
(
1

sua
1H
*

fulgebanl
a IK
I

eloquia
(|Uailla
a
'

ul
\)r\

nl. essoL el

11

f LJ

1111]

'II I.

!S,

mirarenopornrooperibus,
I

homines
ad
intra
'

hoc scire, professus

Tunc
hh,

el

eamdem
rex
el

synodum
Qebrolnus

accersierunt,
fuisse

non

ipsum tamcn F
B

tur

clementia,

et

conversi
pcenitentise
oris,

pravis

concilium

confirmanl

sed seor-

veiociter
inira

peterenl

fruclum.
faciei

bi,

dura

sum

cum

co collalionem fecisse
praadixisse
fertur

atinfn "

parvum
jam
;

spatium
u,

vel

linguae
fuerat

dicuntur,
lutura,

in

qua

eis

multa
al\ud

u
'

recepissel
ipse
fli

officium
*

eo

quod

oblatus

qu83

evenisse
ei

manifesta

convincitur.
valuissenl
a

Et
eli-

addu. Do-

quolidianum
(iiiin

immolare studuil

cum
cere,

diu
ejus
ii

flagitantes

dod

iniii

ul

intrinsecus

eum
nil

lus

spiritualis

tunicam
'

consciderunl
viro,

capite,

eum'

Impleverat, de corporeis
'

oculis
Dei

curarel
*

Nam

que
eral

doberto

cuidam

qui

lunc comes

Robetioei

al - loudujui

diebus
astabatj
vi\

ac
ul

noctibus
vel

in

cullura

pervigil

palatii,
vi'

jussil

tyrannus
vitara

impius Hebrolnus
in

r,hrodobBrl

paululum ad
ab
ecclesia

aecessaria

corporis
,

'.

praesentem
'

gladii
Dei
sibi,

percusMartyr
o
.

aliquando

procederel

ut
*

vel

erre
in

ii.

a^tabatur
di

enim
kk

'

"'

rfeertper

quippiam
perc
:i

somni

ciborumque perceplionem
post
tot
ei

ca-

oinni

palienlia

quia

bitam

potuisset.

nerante Domino, marlyrii


flagella,

senlii bal

remuappropinquare
a

/./,

'"""

Igilur

cum
Qdeles
;

ut

decebat exhibe-

coronam.
\1

Martyrem,
rcni

populi

ramulatum
potesl

rVcceplo

eodero,
ll}

Robertua,

ul

venerabilem
ab.vcon.ii

quia
x,

x
.'/

lucerna

modio manifeste hanc Omnipotens


sub
I

non

(iiiiiiiiin

deducerel

cerneos
.

eum ad suam eum (\ itinere


dari
ei

miatiiumine

ac

infirmitate
iiuiii

defessum

jussil

ei

ad

refo-

dei laravtt
s
utlci

omnibus.
im
iimn
Dei

cepil

de

adversariis
fere
i

ejus
ibiiili

potum.
.

per

biennium
aul

terel

luraen

Nam antequam magnum quasi


.

pincerna
rota
r\\reftil-

in

"'""

dciii

in

laudibus
inlerfectos

resedisset,
,

ul * eos

culi
sit.

de

selo

descendens,
hoc,

super caput ejus


qul

uunliaverunl

pro

infldelitatis
i.lle
'

Tunc

trementes Quid
esl

omnes,
luum
'

*Uuipn
'

causa*
v j ter
rj

in

regionibus alios

effugalos;
esl

graaed,

viderunt,

inquiunl,
,

ai.

quosiiie

hoc signum Domine, quod


id

e fiens,

non

<\r

uilione

gavisus,

apparel

supi

capul

quasi

circuli

cnr

sinc

pu-nilonlia

eos

compreheoderil

mor-

modum

spleDdidissimura

de caeto, quod

oum- dum
quani

476
ACCTOHE
A N n

VITA
a

SS.
simile

FRATRIBUS MM. LEODEGARII EPISC. ET GERINI COMITIS


cst

quam
.

nobis

visum?
:

llle

pronus
tibi,

dignum
sortem,
tribulant

laciaa

participem et

vitae

aeternae
his,

con-

N Y W O

in

torram

adoravil,

dicens

Gralias

ago

ac
:

tribue

induigentiam

qui

me

D
*

omnipoten8
'

Deus,

consolator

omniura

atque

quomain
Bl

al

refero

tuum ostendere refector *, qui super Bervum omnes, es laie miraculum. Tunc videntes dignatus quidem Ua8 m excessu mentis positi, tandem q omnipotenresumpto spiriiu simul gloriQcantes
j

spectu
riQcatus

tuo,
fleri.
'

credo,

ego SUper * eos m conclementissime Pater, gloexsurgens, cervicem tetcndit,


ut,

/.

per

-la.lialores

commonuit,

quod
haec

sibi

jussum
per.

ai.

giadiau,

fuerat,

adimpierent

\ Cum
,

diceret,

rem
*

i,.in

iiruiii

et

conv.Tsi

alter a.1 alterum


:

dicen-

cussor

extendens gladium

ampulavit caput
quasi unius

et

aain, p |e

tur
Kt

\nr hic Homo Dei servus est pollicebanad Dcum prorsus totis se tendere viribus. cum memoratus vir eum in domum pmpriam
iia

ereclum corpus ejus


spatio

sustitisse

horae

dicilur;

sed

cum
,

gladiator
ni

cadere
citius

ccrneret
in

nondum statim eum eum pede percussit,


decideret.
a

perduxisset,
caelestera
nl

iu

ejus

adventu

benedictionem
illic

vel

tcrram

Sed

non

ai.

nddit.sic

recepit, ut,

cum omnes
,

babitantes,

multo
bus
iii

posl

percussor

ejus arreptus
ultione

daemonipercussus,

noc manifeste cognoscerent


faut
re-

peccata propria concertatim ad

et

mente captus ac Dei


projecit,

liniiucrent

Qtentes,
tia?

relinquerenl
'

'.

<-i

pcenilen-

ignera se

ibique
Roberti

vitam
in

flnivit.

Tunc
la-

al

l.iroenta

medicamenta
n.ir

confugerent.
gralia

jussu conjugis hujus


illu-

quamdam

villam

',s

enim
ut,

Deus

suum Famulum
exul

Sarcinid
tenter

pp cum
in

magno
et

fleiu

plangentium
fuerat,

pp

htiw

straverat,
1,1

ubicumque
nequitiae,

fuisset tradilus,

a suis

deporlatus,

bujus

ferainae decreto
in

ei

inferrentur
iiii

versa

vice famulabi-

cum

vestibus,

quibus

trucidatus

lem

omnes
jam

impenderenl
muneris,
Qnis.

reverentiam.
in

Tan-

dem
nis
al.

perv( oit

dies
essel

quo persecutio-

parvulo oratorio beatus Martyr est seputtus, in mio sepulchro annis duobus et dimidio humatus
fuisse

ejus

maudatn

mandatur"
non
a
I!

decreti,
El

Tunc a palalio sentenlia Lcodeyarium diulius vivere


impius

dicilur.

debere.

timens
* et

Hebrolnns,
ei

ne

Qdelibus

Chrislianis

honor

impenderetur
per-

ANNOTATA.
a
///

'

nl

iii

martyrii,
quiri

inter

silvarum

condensa jubel
corpus
ejus
vel
*

puteum

ibidem
os

immergi
lapidi-

trucidatum, quatinus
bus
Ol
,

putei

lerra

codice
:

et

utroqusnostro Ms. Broniensi men-

C.lirodo-

illius

incognilum obturatum sepulcbrum. Praefatus interim

csset

bominibus
Robertus

dose legitwr

nium

et

foertus

eo

praedicante,

jam

aliquantulum non
1'erens
i '

coepeval
Viri

esse
Dei
ut

ctino S.

regnum, hincque MabilloChesnium, qui cum Ms. nostro UltrajcSalvatoris legunt Declinai ingenium, sum
Declinat in

couversus, ideoque

morteni
famulis

secutus.

///

conspicere,
ea
L'|
,

qualuor
sibi

jh>>i

'"/".

b Actio injure, qua quis rem quampiam, inquit

quae
ciiiiu

fuerant

jussa,

subirenl
liic

implere. nunlius,

in

illius

donium
llcrc

pervenit

ejus
in

conjux

luclu

cii'pil

amaro, co
tam

quod

vin sui

ministeriura

pervenissel

crudele

Cangius in Glossario media et infims Latinitatis, sibi persolemnes juris formulas asserere conatur, adeo ut, cuvn vox aut pro qua litem inlcndit Calumnia hanc significationem hicobtineat, ano,

flagitium.
hotpii

iii/ini

nostri

sensus

sit,

mandasse Ebroinum, ut

49 Igilur
psse

ut

cognovil

Vir

Domini,
ccepil

suum adconsolari

iiiiii/,

qui lurbarum tempore

damnum
i.

jam
quia

terminum,
dicens
:

mulierem
mei
tibi

rat,

actio in jut e

competen
ut

qua

in

passus fueintegrum

lugenlem,
flere,
ci.iin

Nolo,

transitus

causa

te

restitueretur,

ac proin,

nulli,

qui

damnum

ncquaqiiam
;

mors mea ad vindibenedictio de caslis

alteriintuleralj actio
aii

injure vntentari posset, qua

requiretur
libi

sed
.

potius

dcbitui

a in

Deo

si

corpusculum
:

meum
haec

devote

C Cointius

Ulud resarciendum compelleretur. in Anindibus irclcsiasticis Franco67


\

condideris

sepulchrura

et

cum

dixisset,
in

rwmadanni m
anonymus
ewcipit,

num.
ab

nle

tationem, qua
Jdc
certo

urgentibus
iiii

ministris,

valedicens

edncitur

sil-

dalum

Ebroino

mandatum
an
\

vain iin,

ui jussionis

implerenl

sententiam.
,

Jam
et

Bbrolno

iniquiorem

appeltat;

nl

ubi

enim
illius
)/
|

antea

quaesieranl
,

puteum
fueral

ut

corpus
,

sequum obtine
n
.

U, vidcsis

Commentarii

rsevii%

xvu
1

I.

sed

absconderenl
luit

sicul

jussum
*.

IQh tw /'- ad finem,.

nullaicnus

ultra

ab eis reperlus
incognita
,

Eduxerunt

d Ebrulnus quoque, inquit Chronicon Fredegarii

ergo

eum
.

per

loca

usque
:

in

quemdam
qi

contin ual/um
i atui

cap.

xcviii,

raagis
i
-

alquc profusius,

locum

in

quo
ut
*

adsiilil

inquiens

Non

domus

scilicel

ja/m

Uitutus, crudeliter

liabetis,
cilo
al.

Qlii,
,

longius fatigari; ad quod venislis,


implealis, votura

Francos opprimebat.
e
//"//-

facite

maligni

lli

vero,

ir.itiiin,

quod in codice

et

omnibus

'luculmnt
iddil
ii ii-

(pji

venerant
"

luor

Tres
ejus
,

perimeudura illum, eranl quaaulem ex his provoluti sunt ad


ad
,

nost/ris

Ms.

apographis adhuc esset obscurior, ex


ip^i

Mabillonio desci
f

inoro

pedes

deprecantes
el

ut

eis

indulgi ntia

suam
retur
bal
.

daretj

benedictionem
Quartus oo
vero
gladio

super cos digna-

tradere.
e
i

superbus adsla-

paralus ad eura interimcn-

quod num. 13 scribit monasterio cuidam fuisse inclusum, antequnn cnm fmiic M/oGerino (id aulam ab Ebroino majoratuidomus restituto
Liquet hinc,
esse,
i

verum

unus,

Leodegariura

scilicet

(iiiin.

arcesseretur.
Li

Qua

de

Leodegarii

in

monasterio
prse-

nrnl pro nuel


I

^
tun

postquam benedictionera super eos


interfectoribus
Di
i

tradidit,

quodam
i

inclusione
l'ii)r/

videsis

Commentanum
t

suis

verbum
in

Dei

annuntiavit,
ail
:

ium

iiiiui.

193.

peltiur.

\u

incumbens
omnipolens,
per

orationibus \
Doraini

g Diversa hsc pcenarum genera


degarium
probant
fuisse.
ci
,

Domine
Jesu
raus,
[otius

Deus

Pater
tui

rtoslri

affecit

quibus LeoEbroinus, satis sane superque

Chrisli,

quem
el

notitiam

accepi-

crudelissimi

hunc

Deus

virtutum
generis

omnis

creaturae,

ac

Adx

Commentarium

humani
qui

ingenii hominem prxvium num. 270

gloriflco,
nia
iii

diem
ipse
*

Grealor, te benedico, le diguatus es ad hanc certamiperducere rogo, deprecorque, Domine,

27
b

me

De Wani/ngo videsis
.

Commentarium pr&vium

ii

in

204.
72. ^. 23.

in

me
et

jubeas
meritis

misericordiam

pietatis

Psalmo

tntis tua.'

lua

largiri,

Sanctorum

luorum

me

nmi/rim umque Wmeberti seu Winoberti noti-

tiam

DIE SECUNDA OCTOBIUS.


A

477
sint,
*ui

200 et 201 Commentarii prsBvii suppeti0tti mnn dilatam invenies. Dissonani hicorrmia Mss.nostra ewemplaria, uii etiam Mabitlonius et Chesnius; legii autem Mabillonius: Btenim cum umisenostris [ratrlbua abbas, uomine Winobertus, prsediclum Sanclum
1

u Quomodo hsecanonymi verba intelligenda

nnin. 205 Co nmcntarii prsevii exposui. x ftaomnia omnino nostra Mss. exemplariaei

ahonyuo

Quia non Mabillonius nihilominus legii sub modiu lucerna absroudit.i non lucere ; sed hsec lectio, ut mihiquidem apparet, nostrseest
(

hesnius

potesl

usque ad hospilium a longe seculus fuisset, deprecans eustodes, ul sibi latenter ad ipsum acceDei

postponenda.
v Mabiltonius
legit
:

Namque

ccepit

adververo

dere liceret, invenit eiim etc. Quse guidem lectio reddere videtur genuinum auotoris sensum, sed
nesoio, a/n

earios

ejus

ulcisci

derepente;

Chesnius
ulcisci

Coepitque
penle.

tunc

in

adversarios ejus

dere-

etiam
at

>

m Hacodex
Broniense
riiuiii
i/.v.

noster,

et

ut/rumque Ms.exemplar
et

Accessit

nempe Leodegarius ad monasterium

Mabillonius,

Chesnius,
S,

cui

nostrum Ultrajectinum
aliter

Saloatoris

m/nense anno 670, uti liquet ex\ xm Com~ mentinii prsevii, fuitque ex monasterio illo eductus

congruit,
El

legunt;

Mabitlonius

quidem

anno&lS,
aa De

uticolligcre est

e.r

gxv ejusdem Comet

qaia desectio labiorum

ordines nudaveral den-

mentarii prsevii.

lium,

ab inius afilatum tantum sonitum reddide;

hac

synodo

Theodorico

Ebroino

runt verborum
lalrio

Chesnius vero
nudaveral

Et

quia descctio
,

um

ordines

dentium

tameo

intro

aill.itu

dante

sonitum

reddiderunt

ab verbo-

convocata xv Qommentarii prsevii fuse disseruimus, docuimusque, eam probubiliter diversa/m


essc

rum.
ii

a synodo, vn qua Chramlinus fuit deposttus, conventumque regni generalem verosimititer exstitisse

vocitetur

Qua rationehic Ermenarius seu Hermenarius prsevii episcopus, vide Commentarii


203.

bb Qusenam hic designetur


nequeo,

villa regia,

defin re

oumsynod

""

convocata verosi-

i;

codem nostei et ut/rumque ffe. o //" iterum exenyplar Bronknse; sed Mdb Uonius legit Warin:

militrr non

sit e idem cum synodo, quse a/nno G77 E Marlaci fiut rrlrhrata, Chra m/i n r/ur i/r/iO itione

gum
qu,,

pustulat,
i

ut ad
lectio

Dei
est

Martyrem se intromittat
meli
>r
,

notata.
et seq.

Vide

Commentarium prsevium num. 228


erant,
ut

sed

spectato

anonymi
enata.

nostri

stylo,

Cerie Chesnius,

ab interpolalUme videtur UltraMs. nostrum cui

cc

Duo

scilicet
in

Mabillonius sseculon

Benedictino
garii
;

Annotatis

ad

Vitam

S.

Leodemo>
erat,

jectinum S. Salvaloris congruit, aliter sic legit: Waringo pustulabat adituin ad Dei Marlyrem acce-

observat,
id

episcopum
vclilli,

exauctorandi

quippe

qui

exauctorandus

dendum.
|.

caput decalvando, veitunicam conscindendo.Prior


parenthesi inclusa

fisec

ita

leguntur in omnibus

eodem prorsus modo omnino noslris Hss. exem-

exauctorandi modus hic per calvarias pcenam desi-

gnalur.
dd Ita codex noster
et

plaribusetin editione Chesniana ; ai in Habilloniana, quod notatu dignum est, cum nonnulla Omnes enim ut leoa/mplificatione sic reddunVur
:

utrumque

Hs.

phum

Broniense

sed Wabillonius, a guo non


:

apogramul-

tiim discrepat Chesnius, legit

Ibique interceteros

oem iratum metuebanl Ebremsrdum,

id est,

He-

Didrionem, qui

sanrtum vinim l.cinlcLrarium cum


de sede
aui

broinum, filium perdilionis , et stipulam inferni, SiEvum tyrannum. q \fabillonius, a guo Chesnius et Ms. nostrum
Ultrajectinum S.
leijii

Waimero

expulil

episcopatus, et tra-

didil pcsnse

illectus,

condemnatum ab ipsa synodo,


expulsum segregant a

calvaria accepta iu capile,

Sntciton.s non discic/iint,

iia

sancta congregalione.
ee Hsec uncis inctusa ex Chesnio descripsi, </uod

Verba

vidi

hincque

anonymo
vindwat
;

uilrasolitum ab ejus ore eflluere, nostro testis oculati pirroga-

verwm vox Vuli abest a codioe ab utroque Ms exemplari Broniensi, etab apographo, quod cwm Ms. Comelii Duyn collatum G notatur, VidesisCommentariumprsevium num.22
tivam
nost/ro,

omjiium Mss. nostrorum sensus esset obscurior, Quod vero ad rem sensu sub finem significatam
net,

" '>!

ut,

scilicet certo esse

qu d illo irmuitur, Wa damnatum, pronuntiem. Peccai

vitquidem Waimirus,
i,i

dum operam
sede
Vita

sua/m Ebroino *

etn.
r

rc r,iih/u

Lcodi-ar.d toca'il,

i/iiiiu/ur

deinde

De

monasterio Fiscamnensi, scu Fiscanensi,

ium

Vricassinam, prout

deque hujus fundatore S


breviter
seq,

Wa Ungo
prsevii
>nasterii

seu

Waringo
et
i

cum anonymo nostro


.

egimus Commentarii

num. 204
u& notiti

nOStroadXZV Jananru
nefarie ocoupavit.

loru /ir/iilO

S.Prsejectia BoIIoa rJiln ninn. 12

Videri etiam potest

ill

a XI

Verum factiipsum pa
i.

GalliiB
col. 201 s

Christianse

auctse

Sorvptonbus

tom.

veritati

subministrata.

conso
charii libro

\ndo mii acul >rum S. B

soribitur,

Hildomarca seu Childemarca, qusealitei' etiam in Opere nostro ad uxJunii inter P termissos his verbis refertur Childomara seu Childeumarea, in Fiscamuo munasleriu, adjuncta
.

quitatum

Vi

apud Camwsatium Promptuarii Anti%pao 95 legitw Waimi;

rum

fi

fi

Isse

S.

/>'

rchan

io,

Dcrvensi abbati,

dum
i

peregrinationem Hierosolyet.

sub linem Marlyrologii

S.

Ilieronymi

in

Ms.

Illu-

nn lanam hic poste


ff

instituei

mianu
Est

et

aliis

quo dicilur esse depositio. Bildemarca el Childemarca colilurque


Lucensi,
lu

tum mod/us erat exauctorandi scoporum. Vide dicta ad litteras cc. Wodi hv
Aliter hic

epi-

xw

Octobris,

Habebat

hsec

sub disoiplina

sua,

ut rerir ante
S.

me

Mabillonius
exstat

in

nnotatis

ad Vitam
693

guando ad monasterium
degarius exsul accessit,
religi >sas
et

Fiscamnense

S.

Leo-

Leodegarii sseculo u Benedictino pag

jam

trecentas

sexaginta sex

observavit,

exemplum

apud S

Gregorium.
in

virgines,

Fragmenti

noster

ad

ra

intelligitur sx nu/m. 6 Waningi, quod Bollai Januarii seoundo loco eoHdit, Mauti

VitSBS.

Turonensem episcopum, dum lib. v Histo Francorum cap. xi\ agit de concilio Parisiensi

bitloniusque deinde sseculo u Benedictino reoudit.


t

Nempe per biennium

fere,

uti

infra

auotbr

causa Prsetextati Botomagensis episcopi celebrato ; inhoc enim conoilio Chitpericus rex instans, ui Prsetexatus deponatur, his verbis apud laudatum

a/lirmil.

Chegorium

toco

oitato

ewstantibus

ab

episcopis
petit,

478
4D0I0M
petit,

VITA
ut
,

SS.

LEODEGARII EPISC. ET GERINI COMITIS FRATRIRUS MM.


ejus

aut

tunica

iHONTNo.

aut centesimus malediclionea Iscnarioticas continet, super capul judicium contra certe aul ejus recitaretur,
relur

octavus

(PrxtextaHi scindepsalmus, qui

eum
caret.

scriberetur,

ne

in

perpetuum

communi-

Caput

iv.

Sanctus post obitum


/io-

gg Quid //'< rius, utprimu/m

significetur,

eta quibus Leodega-

miracidis inclarescit;
nilitur Ebroinus,
el

adaulam

arcessitus venit, de nece

rnm famam dum impedire


landem
Sancti
ejus
ipse

Childerico illata

interrogatus fuerit,

num, 238

e<

240 Commentarii / ra uii doouimus. hh Quale verosimiliterfueritconcilium, oui Leodegarius hic dicitur non interfuisse, num. 241 et
seq.
ii

occiditur;

Commentarii pra
Verba hiec 7ion

ii

osk ndimus

ita

accipienda sunt, ut signifinotitia

gloria
tres

incremenlum sumit,
de

cent, Chrodoberto,

procujut personse
invenire
potui,

alios scriptores
fuisss,

nihil

apud wjunctwn

eontendunt

tit Leodegarium, nullo ulteriori accepto mandato, statim oecideret. Adi Commentariwn
-

corpore episcopi,

hocque

/>//

//////
.1//

/m////.

245.

kk

/"//"

cnvrm drsiml rodr.r


34

linstcr

scquor

nunc,

uti

num.

rwn me prsmonui, Ms

Commentarii prwvii facttanostrum apographum,

Ansoaldo adjudicalum ad solum Pictavicnsc, ac dcinde


in

quod em Ms. Broniensi desumpium notatur, quodque " P. Petro Francisco Chiffletio, Societatis nostrs sacerdote, ad Majores nost/ros fuit tran-

novam

ecclesiam
tran-

Sancto
sferlur.

exslructam

i;

smissum.
II

Mabillonius

legit

Acceptum eumdem Chrodeduxii


:
;

dobertus

ad

suam

domum

Ms. vero

Ultrajectinum S. Snlcatons
Chroiltihertus ut ad
lectio,

Acceptum eumdcm

suam domum deduceret, quB

Xlis
oratorii

itaque gestis,

sacerdos quidam, qui


officio,

hujus

iriui

ciim sequaVar Cernens

eum

etc,

forte cst

fungebalur
noclibus

lumen
*

splendidum
in

mirfl ulti
reti

(iii

genuina.
iuiii Ursi/nus ait, Ebrdxnum necem Leodegario illaturwm quatuoi uelocissimoi equites submisisse, eosque Sanctum ew sedibus Chrodoberti eductum

absque mmisterio humano cognitum


loco
fulsisse
,

eodem
jure-

hm

ftroi

et
illic

terribiliter

cum

vru.
'

al. Ckl:

juiando
audivisse,
spirituali

canticum
adeo
visui in
ul

se

asseruit

angeJicura

tremens refugeret, neinsolens

obtruncasse

ast utri hic asst


,

ntiendwn

sit,

mdesis

interesset;
loci

unde
illius.

rumor magnus
(jui

Commentarium
occisus,

oium nwn, 250. nn Quse de sylva, in qua s. Leodegarius


ra

emanavit
fuii

circuitu

venientes

ad

hactenus invenire
/////".
.

pot/ui,

aut conjectare

fas

/////,

251

ei

seq.

Commentarii prs

pio/insili

oo Vocatw hic ab
:u
r.i

biographo
"/>

Wardardus;
auctore

anonymo Morbaccnsi Leodequod nomen quo


haustum
///

multam turbam languenlium diversis infirmitatibus detentam sanavil a, claudis etiam gressum dedit, caecis lumen tribuit, obsessos a daemonibus mundavit, multisque virtutibus inhujus loci venerando habibeali

Marlyria

venerandas

orationes

taculo emicuit.

Hoc itaque ejusdem

cclesiae

atte-

fonte

hoc

sit,

penitus

stantur

sacerdoles b;

nam
est,

et

hujus

sacerdotis

it/noro.
pj)

minister clericus, ipsius ecclesiae custos,


Villa,
.-.<</

quadam

Dehac

rico.

,jm,
f

LroilriMnus,
n.iorc,

aocte

latrocinium

passus

ita

ut a latronibus

rucanlr Clirodobcrt,, romiti.s


sepultus,
egi/mus.
///////.

/io/alii

fuii

omnis substantia ejus


rentiam
sibi

luisset

ablata, inler

quam

254

ei

seq.

Commentarii

praevii

caligulam, inquiunt, beati Martyris,

quam

er reve*

servaverat,
uesciens secum

babebat

absconditam,

(juam latro

Qui mature ab oralorio consurgens, ad domicilium pergens, invenit, omnia sua furala, el festinus pergil ad Viri Dei sepulchrum, deprecans, ut ei redderet, quod furtim perdiderat. Nam lota illa die et seporlavit.

quenli
niis
'

uocte
ci

iu

oralione

ad

ejus

lumulum, jeju:

psalmodias insistens astabal


oralione,
qua?

cum

vero,

al.

jejunons

expleta

ad

suam

cellulam
ex
lis

remeasset,

omnia,

perdiderat,

uihil

diminutum,
:

cum

caligula beati Martyris salva invenit


latronis, hoi

F$*

domiuus
quod

vero

qui

pro servo

jusjuraverat,

nequaquam
feceral,

malum

egisset,

reversus

domum

protinus vitam Qnivitc; servus vero scelus, quod

male consummavit.

52 Tunc
Martyris
sunt,

magis magisque fama sanctitatis beati


prorupil,

/n //""

quae

paulo

Ebrolnum
misil

non
qui

laluit.

postquam gesta Quo audito, buuinquirens studiose


jussis

tium
sibi

occulle,

hoi

vera

uuntiaret.

Qui

nuntius

ejus

obtemperans,
interrogans,
garius
a

ad

ejus

accessil
didicit,

cuslode
Et

lumulum, el ubinam Leodequi

jaceret.
in

cum

caecus,

visum

re-

ceperat

virtutibus

Dei,

ubi

Sancti

corpus

iv(|iii(-scil

DIE
/, rol

SEGUNDA OCTOBRIS.
habere, gloriam perdidfsset, et

'(7'.i

requ""-

'-

requicscit *,
descrvirel,

dicerct

et

ipso

luminc rccepto,
'ii,

beatam
adipisci

vitam,
,

\UCTOBR

hoc

nuiiaienus

crcdi
dislulil

sed

superbia

quam
sisset

pcr

patientiam

quiverat

ann-

A0!I1 X
///

>i

tumidus accedens, orationi


potius dcspieirns

incumbere
virlutem

quin
;

m.

Immum

pede percussit,
nescirel

el stulle

loqaulua

loquilur

*,

dicens, eoquod

Dei

Qnem Sed postquam infelix Hebruinus vita3 dedit f quod invidia ductus de Dei Servo absconde57

Sanclut ut martyr hotiorntur


ejunijue

ro7>u#

est

Elenim morluus, inquit, nequ;iquam virlutes fapriusquam nuntiaret reversus, cict. Nam miser
huic, a quo missus fueral, in

Post rat, magnis laudibus longe lateque percrebuit. de hagc igitur, ut serenitati regis, ejusque palatio
virtutibiis 3ancti

semetipso COgnovit,
polleret.

Marlyris

veraciter

fuil

percogni-

quantum sanctus Martyr


Vero
iter

virtutibus

Dum
non

carperet, vitam perdidil,


;

el ei,

a quo miselatus

tum, quod Christus Dominus ad titulum suae laudis eum clariQcassel signis virlutum, cum admiratione
re\ credidit factum
tyretn
n,
el

sus fuerat, minimc renunliavil


credidit,
allisus

et

quem

ccepil vere

"

venerari ui Mar-

.i/.

tteeii

vere

compiilsus

esl

cognocere,

quem
,

quem

per accusationem lyranni credideral

despexit.
r

prius fuisse culpabilem

TiOpufdOT"/irc nitttW

.:;

^(i\

eum

tantae

rei

divulgaretur opinio
Ilis

58 Tunc perlatum

est

cum

laude

in

palatin

antistili

Puiadt

fidelibus

pervenit ad

gaudium

ita

COgnilis,

quod

miiiiis
:

diebus

et
i/

Bebrolnus nequissimus tacito corde retinebat tremens inlra se verecundia pr&ler conju-

sum

erai

enim

ibi

ab multitudo
ac

ajmulo

latuit

absconac

venii,

qw

magnorum
,

Hlo

cum dvobue
contende-

aliii

maximnriim
collationem
et

scilicei

procerum
inter

qui

dum

but,

prsBler-

gem

nemini

manirestare
sua,

audebat, ne fortecrequi
tale
in

de saiicto
tunc

Martyre
his,

se

haberenl
eo

qimm

coDJugi

scente gloria Marlyris,

lumen ex-

admirarentur
o,
.

tinguere cupivit, esset


bis spatiis
niini

diminuta
ille

populis.

Nam

bantiir
iotulil
.iiii.i

dierum, quanlnm
cupiebat,
lanto

miscr

boc bodilalalus

audie ansoatdus p Pictaviensis verbura tinam daretur mihi optio dicens

anper

quas

de

latere

magis

ubiquerumor
fuisset

rjotum est,

meum
ejus

esse

parentem

etexpaglo-

i.

r.

consan-

virlutum supradictarum
radiabat.

beali

Martyris

rochia

mihi
q,

comraissa
vei

ad

honoris processil

puiiiuum

Mos

etiam

ut

Ebroino

perco,

gniium, noluit corrigere, quod fecerat malum sed se caecum cum suis sequacibns incredulitatis dbdurat obstaculo. Jubebat enim minando abscondere, quod Dominus Jesus Christus ad confortandum
incrcilulos,
ail

corpusculum habere meruissem! Ibi enim aderal Bermenarius r pontifex, E qui ei succcsserat in episcopatn in Auguslidunensi urlie, ei ipse ail :Jure mihi datur hujusViriDei
riam
ut

corpus,
BC ere
.

quoniam
ubi
fUil

justum
in

est,

ibi

eum

requies
inita

glnriam

sui

Martyris supra candela-

episcopus.
,

Tunc Vindicianus
dicecesi

brum
est

ecclesiae ad illustrationem

Qdelinm dignalus
hebetans erra-

Praesul

Atrabalensis
dicilur

cujus fuerat
:

demonstrare.

terfectus,

respondisse
pontiQccs

Nequaquam
loculi
estis
;

54
tUna melior, ni
iai ire
i

Etenim cum

mens

lyranni

Qei

iit

vos

sancti

sed

bunda nutaret, et nullatenus ad humilitatem vel emendalionem sui converteret, eliam ullr.i solitum in fasin superbiae cervicem ejus contra omnes
diabolus eriguisset
*,

imlii

donetur
*,

facultas,

bujus Beati
loco

corpus
esl
.

ha

bere

quoniam buic
requiescere
t.

dignatur
turba

quo Adstante vero cunctorum


decus
in

at

corporis

habendi
t

urexisset

tunc
:

in

eum Salomonis

pro-

prassulum,

decernitur,
ul

ut

jejunia

et

ora-

verbiumfuil impletum
hominis, elevatur,

Priusquam humilietur cor

tionesin hoc conflictn Qerent,


D

per hoc dignaretur

et ante RUINAM
piaculi
vclut

eXALTATun

minus ostendere,
59
ikir

in

cujus dicecesi jure deberel

d
o

spiritus d. Kt
evaderet,
ipse

ne tanti
sibi

factum impunitus
qui tunc

cequiescere.

pluvencticus articulum
optiraati
e,

audientes

acquieverunl

decreto

et

pi fl

fejunta
i

et

mortis inquirit.

Nam cuidam

facta

oratione

cum
,

jcjunio,

tribus parvis epislolis

ilu ia

forte, ool

functionem Qscalem ministrabat, inventa occasione,

definitio scripta esl super altare posilis ". ut, trans-

eousque abstulit spolia, donec poene auferrel omne insuper minabalur etiam morlis ejus prassidium
:

acta

oratione

per eas

Dominus dcciararet,
beati

in

cujus sorte

hoc sanctum

Martyris
die,

cot

periculum
i

/'.

sculum

pervenirel
ac

Craslina

vero

completa

ipse
nitc-

55

Cernens
mOrtis

autem
sibi

vir,

ille

jam

posl

exspo

or.itione,

Missarum

sollemniis

consummatis,

rndelitt

lium

insuper

nmttur,
i:

auxiliu

obfirmat

animnm, atque
lucem

imminere periculum, malulinum ad


egressum. Dies

ejus

ostiiim ante

observal

unus ex ministris jnssus a pontificibus manum pallam posuit, et cognilio * al. incognite * subter pervenil Quod cuncti vi- lam veritatis in manu sua
P

illi

enim agebatur Dominica, ideo processurus erat ad matulinorum sollemnia g Cum enim ille pe-

denles,
centes,

qui

huic spectacuio
,

aderant,

el

cognosis

acclamayerunl

ansoaldi
rei

pontiQi

essc

al.

conclama-

dcm
cnjiis
cst

foras misisset

de limine, ecce
eura iu
in

insperato iste

justitiam, quoniara

hujus
vi
r

epistola

apparuisse

verunt

prosiliens,

gladio percussil

ictum duplicem decidil

ablatum de

capiteA: ob mortem et ita regno, ejus iniquum dominium


i

declarabatur,
sine

quod
.

Lciler

teneretur
consilio,

Jam

tunc

arabiguilate

confirmato

quemdam
X
v

sicut

quondam David
prostrato
spatio

filiis

Israel

abstulit

op-

probrium,
sacto

Allophylo

Philistaeo.
,

Tran-

virum Dei, abbatera suu m, nomine Audulphura x ab eodem bealo martyrc Leodegario nutrilum yt idem pontifex Ansoaldus jussit, ul festinus proptei

annorum trium semper lugendus Ebrolnus, quoniam hanc lucerriara nisusest extinguere, sermo divinus in eo replevero
1'M'iic

hoc sanctum
debila

rentia

ipsum
ei

corpus pergeret, el cum reve Pictaviensis usque solum


prius

urbis deferrel, ut, ubi

inceperai cullum
sui

Dei

tur puh

/.

nam
Infelis
in

gladio quia mullos intcremit, percussus

exercere, ubi

lucerns

omni lempore
sui
a

luminis
ob.

gladio
...

et ipsc periil
el

emicarel
lantis

mltno-

56

miser, qui

honoribus subl

Tunc
.

vir

Dei

sancti
c
i

pontificis jussis

Pictavim

limatus,
talute tiia rr\ieto
l

tribus
suae

mundi partibus
inler Dei
;

industriae

pollebal

fama homines, quoniam


dilatata

temperans
ae

gaudens

festinalioue

perrexil

mul

undeava/<-

pervenit ad

locum, ubi

Sancti

quieveral

corin

flucntr,

(i

noluit suis

inimicis

uian laliim

dulgenliam tribuere tos regna caelorum

eos

implendo invero ulciscendo, mul-

pusculum.
circnitu

Qnod
,

audienles,

qui

habitabant

ifertur.

ioci

mooacborum
ac

multitudo,

cetero-

fecit

habere.
,

Quam

ob rem

rumque virorum

rnulierum,

devotione

magna
;

vercndum valde
ct
sibi

est,

ut

qui

tantos

sacerdotes
interemil
,

proceres

ultionis

sua3

crudelitate

compuncli, festinantes oi currebanl ad locum e ibique, cura sanarcntur mulli a languoribus suis
divcrsis exullabaiit,
ililuis,

potius pocnam parasset aeternam, et quod tam excelsam, quam nullus Francorum meruit

ac

tantes

cum magnis

lati-

et

turba

multorura

caiientium

simul et
tlriititun

480
AUCTOBt

VITA SS
domino

LEODEGARII EPISC. ET GERINI COMITIS FRATRIBUS MM.


jussum erat
apparuit idonca
punila.
,

Denlium, ipsius
a

sancti Martyris, sicui


rege,
iler

quae

fuerat

absquc pnenae noxa


I)

tKONVIIO.

glorioso

corpus.
est

Ergo cura
itineris

per

loca,

promoverunt sanctura jam pergerent, divulgatum Coeperunl undique sponte

65

Cum
el

vcro

pcr suara parochiara nn


duxissel

idem pontifex magnis laudibus *UUqu al, a hoc sanctum corpus de- eju dflm,
solum
oo
introisset,

,>,j

al.

lurbu.-

laevaque concurrere ex monaslcriis viculis monachorum, clericorum bc povillis, turba ac

dexlra

intra Pictavense

ad
in

rm

quod crat

ilcslinalum

rcquicvit

paululum
scd

puli

cum crucibus,et
multitudo,
ul

suavitatis erai
*
i.

magnseque odoribus obviam procedentes. Tanta enim


incensis
cereis,
vis

quodam

viculo

(Ignorandae

vocabulum) ubi
;

oo

obviam occurrit
orationibus ad
jecisset,

quidam
sancli
Viri

claudus

cum

se

quisque

accedere

posset

corpus

in

terram

pro-

e.

manu

ad feretrum, ut, acceptis cornibus*, deferre posset


scapulis.

stalim

sanus

faclus, et

super pedes suos

briii

erectus
quis
si

JBgru

i"

"
-

Gl
tate,

Nnm
eUam
Nulli

quacumque
ad
prislinam

detinerefur

inflrmi-

ad

fereti

um m
<a-

ferelrura

accedenstangerepotuisset
reverlelJatur sanita-

ad propria incolumis est rcvcrsus. ,Tunc audiens quaedam mulier, a cujus manibus ablata fucrat species propria, facli enim erant ejus
digili

eedmtibut
nitat

manu,
lero.

stalim

curvi

ila

ul

mcdio

infixi

csscnt

palmae
al

eniro

oegabatur sanitas,
opertorii

cum exflde
ln

in

tangeret

bujus

feretri

Qmbrias.

pago

tantum. ui ungues in carne absconsae propriam cum appropinquasset ad feamiscrini * virtutcm


;

yiuiseraul

aa
bb

enim Caturnio aa, quibusdam Qdelibus poscentibus fratribus, el praecipue petilionibus Hermenanae bb abbatissae, qnae ad hoc Opusculum impalienter
inter celeros qos compulit

rcinim. invocato nomine Domini, etsancti Martyris, directara recepit manura ad pristinam sanitatera, <t gralias agens Deo reversa est ad propriam

scribendum de
relalionera
;

sanctis,

domum.
60
qnia
Scd
vir
et

quae comilabantur
<
<

virtutibus

veram

hoc silendum non


corpus,

est

miraculura

vel di\ tji

qe-

imsii

raeraoratus Audulphus cc

ubi

asseruil pras

Dei Ansoaldus audiens, sanclum appro-

neru

ftene/Ii (a

mullitudihe
referuntur,
B

non valere scribere,


quanta,
:

operante
asserens,

dum solummodo Domino viderat


,

pinquasse jam

velocem

ministrum dire- confen

quod viderat, ad magnitudinem rei in scribendo voluroen psalmorum excedere. Nos vero, quod pereamdem relationera
miracula coruscare
((luiiuvimus
ilil.

xit, qui cx lnlcramnis pp villa sua daret abunel reliquum pauperes dantiam \ ini unde
,

VV

vulgus, qui comitabantur sanctum corpus, habere


poluissent ad

dd
paralijhra;

audirc

ilcsidcr.intilius

breviter

cum
tium
intra

hoc

intimaraus.

Sed factum, non post multum spaquae icnuntiatum cst, quod omnia vasa
[Uissel
,

refocillandum se refectionem.

>rum
tuus.

ee

vocabulum Gaudiacus eet eral puclla quaedain, nomine Radinga, quae ab annis septem in parenlum domo jacebat, caeca, muia et paralylica sed cum al[n

62

quadam

villa

cujus

esl

ipsum vinum exierat, pc?ne vacua remanserant, tam plena esse videvina in pavimento banlur, ul etiam superfluenlia
apothecam,

unde

'

'

nl BUpO!

dccidcrcnt
sissent.

ipsa

lamcn'

vascula

plcna

rcmaii-

lata

parenlibus

a.i

feretrum

sancti
,

Martyris
vi-

fuisset,

eadem nocte

sopore detenta

visum

67 Postca
in

vero

cum

ad

Vinccnnam fluvium
.
iiii,

mque
pi

la-

disse
II

dicitur,

duos viros splendidos cura


//
.

reliquiis

sibi

adstanlibus ante se stetisse

sed
el

cumevioculi ejus
et

gilasset et

secum de visione miraietur,


visum,
e1

Sanone qq vocabulo pervenissent, eral ventus contrarius supereminens, ut ipsum flumen undis lumidimi appareret, metuenles naulae coc,

vico.

flumn
lllVI /lltUI
,

Itf-

tlato,

receperunt
locutionis

pedes
ila

gressum,
ipsa

lingua
di-

perunt

probibere
in

introire

navigantes

ne

pcri-

77

officium,
tibi

ut

exclaraarel

clitarcntur

lluminc.
curae

cens

Gralias

ago,

omnipotens
tuura

Deus,

quia
ad

dictus

cujus
<]v
:

Tunc vir Dei abbas jam erat deferre sanctum corpus,


Martyris,
ct

per sanclum

martyrem

Leodegarium

confidens eos dicens


et

meritis' sancli
Miititc
illaesi

compulii
:

sum ab bac laude erei ta omnibus membris sana cum parentibus perrexit ad propria, longo lei pore postmodum
restituta

inlegram

sanilatem

in

navi

transite securi

prospcre
ibi

ipsnm

flumen transierunl. Scd


requievissent
infantulo
in

cum
iluc

nodu

in

ecclesia

et

viclura.

quaEdam
'

peregrina
tota

dami
Sio.

mulier
illa

cum

caeco

'./>

63
vitatis

Denique

cum

in

lerritorio
in

Turonicae ci-

damiin-

advenisset,
,

nocte

oralione perF

gg
lih
-

pervenissent,
eral

viculo,
a

nomine

Sol-

al. delndfl

"""
c
sata

viirilans

diluculo veroinfanslumen.quod amiM-rai,

quaedara

mulier
parentes

daemonio vetraxerunl

recepit.

00 hh

Quod
per

audienles
el

ejus,

eam
bat

68
cst

Deinde
Dei

n cto

itinere

pergentes
rr,

perventum
ad

,,

appro
nii

brachia,
Viri

coepil

clamare,

quia
sed

noleinvila

ad

ad sancti

quamdam

villam

Gelnacum

quam
anti '!

nt

feretrum accedere,

vir

landem pertracla ad ejus pervenil feretrum cura teligissel paululum bujus feretn veslimentam. mundala protinus psi a daemonio ii,
et

Ansoaldus antistes obviara


mullitudine

accessil

cura
vulgi,

cmriit
atcipt
tur, ri

suis, scilicetcum

clericorum,
ct

populorum
el

et

paupcrum
el

cum

thuribulis
el

re-

"'

sensum proprium, magis


ex

incenso

fragranti,

cum crucibus

cura

circa

feretrum

volebal assistere, quia ab adversario se ilerummelln


'

cereis

accensis,

agminibusque multis
corpus
suscipiens

canentibus,
ccepil

kl1

hoc
ad

sanctum

arripi
|

quojara libera

pergere

lacta,

discessil

sana kk.
G
cula
eoti
'

urbem.

Tunc ibidem
in lanliiii)

quaedam
curva
.

faamina adeul
;

ra niiillis aiinis
llis
-

cliain ca| Ul

>ta

ge

renlum
hujus
Dei

est

ad

urbem
{ I

Turonem
poniifei
processii

inflcxuni
luiuni

lOtttttO
//

U1

Hoc audiens tm "' aderat, vir


cura
" llllil

pcene adhaarerel

genibus
ad

cumque pauMartyris

civilatis
//.

oculos

erexisset, orans
esl

Bancti

Roberlus

bviara

feretrum, reversum

ehoris

ad

prislinum vigorem ejus

psallentium,

bu 8
.

rl

oonore
"'.
P er

debito;

et

cum lampadiaccepto cum


i

corpusculum.
69
Miratus
esl

SU1S
lls
;
,

ferotro,

medium
teneretur

pontifex
Dei,

et

omnes eum

co

,,,

uein

urbrtn,

q^dam
ac
a

transirel

mulier accusata pro

adslanles
ui

virtutem

ac

bealissimi

Martyris.

morle
catena

viri
el

nullis

<!"'

'"""

manibus cum
eustodibus,
-

ira-

herelur

exclamavil

//////

H^
!

m,m

dicens

te&i*

Leodegari,
ajligata

Tunc cum canticis el magnis laudibus perventum esl ad urbem, et in suburbana basilica, in qna beata Radegundisw requiescit, introivit Ponlifes
i

SS

.,,;,

innocens

I;|1

Mcn"atonbua
-

'-'ii

l,mssel
e1

'""""iHra.l;.

mambus eamdem

sum mm Cum hoc catma de r.,ll. deddil


feretrum
projecil
ei

sani lo

corpore
el in

Martyris
ejus

ibique

aderal

qyidam paralylicus
saims effeclus,
feretrum
el

protinus

advenluro
sei

super

quodaro

itineris

spalio

utus

remansit sanus.

Sed

cum

ad

basilii

sancli

DIE SECUNDA OCTOBHIS.


sancli
alius
Ililarii

481
i

delatum
jacens
protinua

fuisset
&n

bcntum
bujus
cst.

corpus,
tangens
post

paralytieus

via,

tium, caecorum, claudorum, surdorum, mutnrum, aridorum atque a daemunibus vexatorum, reddita
esl

roni
.

K Y If

feretrum

sanus

eflectus

Paulo

qua;dam puella caeca Sanctum Dei invocans, lumen amissum recepit, quae secuta et usque ad ejus tiimuluiu perveniens, ibi huc usque devota deser-

rciur,

incolumitas sanitatis. pcene sine nurnero fuitmultitudosanitatem

Nam dum

in

itineredefer-

reportantium.

U
er qua drinde elatum, a manachts
latiiia,

vit

it.

menta pestanlcs,

75 Matronae vero oobiles, vestimentorum orna- Donatnhono r "" """fl oblalis palliis, vclamcn ex auro el
.

70 Igitur
fuisset

magna

suis

cum ipsum sanclum corpus amotum ab urbe, et ab ipsius civitatis prassule cum sacerdotibus et ministris, propriis bumeris
quibusdam
delatum,
uu,
spatiis loci

holosenco, et ornamentis onerebanl super Martyris; iiit.iiilnui ul is mclior in uicrilis csse


gauderet,
<|ui in

n.

icretrum
r
.

runtur a-desque

m
,,.

honorem

Martyris

prior

votum

fuisset

deportatum,

el

usque

suum Domino
ris

obtulisset, In ipsius beatissimi Marty-

Zezinoialo
fuissel

quodam
ibi

viculo

turba

cum magno triumpbo magna monachorum -x


i

sancti

Maxenlii ccenobio, in quo prius abba fuerat

honore, jussu pontiflcis doraini Ansoaldi, opera audulphi palris monasterii rnirae magnitudinis fabricaia esl domus xa cujus fabricae aediflcium est dissi.

XX
inquaeju$cor>

conslitntus

gaudentes

obviam processerunt,

mile Diiiiimui

basilii

aium constructionibus.
votum,
v^^eptutw.

suum Pastorem cum magno favore suscepturi, devolione magna cum psalmodia in eadem ecclesia pernoctantes.
i/i/hi

76 Quo cbarismate supradictus pontifes

quod vovit, perficere volens, huic ioco accessit cura

omnibus
quaedam accessit mulier, defebrachiis

suae ecdesiae sacerdolibus, ac turba

magniV.t

tntefitn
S.

71

iuluculo vero
in

(icorum,

catervaquc

plcbis

cl

| >

>

ma^iia.

infatitulm
"

rens srmivivum
'

infantulum annorum
illadepor-

quidem cum

magnis

laudibus

sepelivit

ma

pcene triuin

qui,

priusquam ad sanctum corpus


fertur spiritum. At

TouZ,Tu\c\- accederet, amisisse


te(ur<

corpus bcaii Martyris yy : in quo loco virtutum, ubi ad laudem nominis Christi perpetuus
fit,

sanctum fiunt culmina

W
E
i.

tando
fletu

eum accedcns

posuit super feretro, et


:

cum
tni,

invocavil sanctum Virum, dicens

Domine

guehtium,
diiiir

gaudensque recursus populi ad medelam lanel indulgenliam peccatorum, el omnibus,


supplementura
Christo,
*,

B redde mihi fllium horarum spalium

meum;
Ii.tc

et

cum

fere

per trium

qui ex flde adeunl precum suarum, oblinere concepraestanle

dejuvcando elainarcl, quasi

Domino

oostro,

e.

auxilium

de gravi somno
recepit
fllium

e^ igilans infans, vocc,


ail
:

matrem roquirens,
ctum. Hoc

qua valebat, Mater, ubi es? Ipsa gaudens

Jesu

cui

esl

honor

el

imperium,

virtus
iz.

et potestas per infinita

saeculorum saecula,

Amen

"

redivivum,
et

quem amiserat defunpopuio de tam perfecto

magnum
gli
i

mirabile fuit miraculum, ex

quo magna
Viro, cujus ml manmterium
S
i

fldea processit io
ia

ANNOTATA.
a Mabillonius legit navit in
:

tnanet ia caelo.

72 Deindc subialum est corpus beatissimi Martyeti

Vaa

ris, et,

quemadmodum
est.

decebat talem Virum deferri,


ad

Unde rumor magnus emael

ucitur,

aiiatiiin

Ire

coeperunt

monasterium

beali

circuitu loci hujus. Qui venerabilis Marlvr

Maxentii, in quu pater prius fuerat eflectus monachorum; el quia ibi coeperal prius mentes hominum perversorum mutare ad cultum divinum, justo

multas
tibus

turbas

languentium

diversis

infirmita-

detentas venientes ad

ejus

venerandas ora-

tiones sanavii; a qua lectione et a nostra

multum
i
i

judicio ac providentia

censetur, ut virtutibus fuiDei

gendo summis exemplis plurimos adnecterel


uperibus
rursumque plxt rima et ante

etiam quod
SC)
i

in
'./

<

Ms. nosto

um

aj ogra/ph
it

Ms.

Vltrajectino S.

Sa

tran-

luin.

73

Cum auiem

deferretur, occurrerunt

ei

in

via

b Ms. nostrwm exemplar Ultrajectinum S.Salrw,


cui

a(.

recoden

les

duo pauperes, scilicel vir cum uxore. Vir enim unum oculum ablatum habebat, o ojux \ ro duos. Uterque accessil ad feretrum. Mulier Gdenslumeo recepit oculorum; vir autera ejusdubitans recessit cum uno oculo. Prius enira, quam accederenl, vir trahebal funiculo caecara redienles autem uxor, accepto lumine, vicem reddens, virum trahebat postmodura caecum. Etcum monachi ex ipsoccenobio in ejus properarenl occursum, quaedam pueila
*
;

Mabitlonius
.-

et

lluc itaque

Chesnius fere consoejusdem eccleleclio


\

skc attestalur
esse genui/na,
h./r

sacerdos;

qu&
quod

mi/ii
sibi

oidetur

tum ex

eo,

roxime
hujus
i/n

habeal

uncta

verba,

Nam

el

sacerdotis

minister etc,
ecclesia

tum etiam, quod


illiuique

eas&rmositde
sed

seu

parvulo oratorio^in quo Leodegarius P

jacebat

epultus,

non plures

wnus
in

tantum
c

verosimilitei fuerii sacerdos.


>

jacebal in atrio beati Maxentii paralylica,

di

qua

Habuerit
"

omne

membrorum
nomen

amisisse

notum

eral

officium.

emissi
rri furt
defii
*

juramenti
s<

pamam

divinitus fuit mflicta,

Qiue, ciiui

audivissel beati Leodegarii,

manus

ejus una restituta esi sanitati.


et
I

rvo suo perpetrati notitiam t vel oerte, "" ad rite jurandum ,ju-

poslqv

m
ft

74

Cum

vero die terlia


'

beati Martyris

corpus in

ipsum pervi otum


Sanett
/iunt
i

fuisset atrium,

omnia

ejus

a<)

mem-

Scilit

P
praacedit

ap.

wi $
el

18 habetur

tu//i

//(/-

bra dissolula, omni


reversa
esl
offli iis,

inflrmitate amissa, in prislinis


el

Contritionem

superbia

ante

cuinam

tota

esl

incolumis reddita.
:

exaltatur spiritus
e

al pcrlatura

Hoc
tanta

viderunt,

qui

ibidem aderant, miraculum


fuit

Somen huic
n,i

ei\

Brmenfrido. Vide
'

Commen-

enim undique

populi mulliludo,

263,

iii vix ecclesia seu atria capere potuissent omnium advenientium catervam populorum. Interea mulier aha cx ionginquo veniens, lumen perditum habens

apud Bouquetum tom,


I'

II

Soripiorum.

ait,

Secundus Fredegarii Contin/uator cap. xcvid occisum fuisse Ebrovnum^ ct l

oculorum, cura ad sancti Martyris


iiim,

ai

cessissel

lumu-

st/rueret insidias,

eumqve bonisea
sse>
\

uere meditarePur.
u

recepit,

quod

araiserat,
el

lumen
a

prislinum.

llinc
ii.i
i

Mabillonius
i

ulo

BenedicUno
i

Quidara adolescens simul


vexali
,

puella

daemonibus
ad

in

nnotatis

ad

cum

tremi facti

accessisseni

locum

Mos ergo lura

itam S Leodegarii temporis eral Christianis,

vomitu sanguinis evulsis dssmonibus, ad suam pervenerunl sanitatem Multie el InnumerabiJes virtutes
in
illis

quantumvis n
h

missis aul spectabilibus, ul die

Domi-

nica matutinis interessenl Oificiis.


/>< ii.-, r Ebroino illata, et quo ramdo adjuncto anon/ym

SUnt.

diebus per eumdem Dei Martyrem operatae Nam quiCUmqui \cnisscnt mullonim languenOctobris TomttS
I.

in

event%sh%
Fredega/t

61

482
MJCTORB

VITA

SS.

LEODEGARII EPISG. ET GERINI COMITIS FRATRIBUS MM.


*tum
verUati

Ftedtgarii

iKOItYHO

Cmtimatore tm pugmt, vidtsisCom* mmtarii pr*vii rmm. 262 et 263. , umporalemnempec4yoris,etin.stemam


i

*"
o Brat

S. /<

comonmt.qwntom *[**"** *w onjmMi sedhmc em mfra


;

I)

dicmdu ad htteram, confirmatur


As ffton /'enim
ibi
<

iquaderequid xsedamnat u Ebro\ num 275, ut adhucante monui, Comwinemw


mmtariiprwviidocuimus. iimuitur, Ebioinum Priennio fere, postk quamLeodegmiimoceidissebvtolmtamorteocHWh , woin, cum Leodegarius n Octobrisdiet

,/

iim

ul

auctar

rursum

hio

to

multi.udo

sed \hbittonius UgtU magna maximorum ep,;

m
.

scoporum, sefficet ac procerum, qm dnm collat.onem de sancto Mariyre inter se haberent, et mirarentur, quod de eo audiebant. Utra prrntet
lectio,

studiosus

leetor

dijudicet.

Quod ad rem

wmomBdemediiofuerUsublatus,consequ9nsest, Vide Com, Ebrofni cxdes anno 681 acoiderU

lectione signifioatam pertmet, dubiwm videtur, an Theodorm episooporum multitudo, quam illa ore ortaest regis palatw, oum de Leode

mentariiprxviinum.m,m,ei
l

!64

Europa

sciticet,

Asia

el

Africa;

nondum

,,.

>scripsithicauctor,detecta
,,,,.,,

cmtmtio, exsHHsse innuit, ibidem tanhim easu oneaxtitenh an vero prmcipis tllws jussu ngregatumem scu vocata. Utut sit, Lab
oongressum, quem tune episcopi
illi

eelebrarunt,

'

m (^tmtumhicdicatmotor,verm&ume8se,
Ebrolnus

Appmdici ad tom.
Conventus
in

VI

ConcHiorum sub

nomme

ne

beatam,

quam

patientia

adipisai

palatio Theodorici

Franc. regis oele*

.,,,.

dubitare se indicat,

braUinsemit;atperperamiUumretulitadomrmm
osedem

tamnalume, an salvus sil oelebetrimus vvr ills, roin,dum hunc damnatum esse, plus semel
adhibUa dubilandi parUcula, msir SancH, est, tuno commoto oujus Vitam scribebat, persecutorem stomacho B pkeradiaisse t quamposteavohieritintelligi. fmo Theodoricus non tantum Leodegarium n /,//,, ut martyrem veneratus est, sed etiam osdd
ili
it,

ewistimandus

envm tempore medio inler Ebroini ad agrum Piotavimsem translationem, ac proin citius,quam anno 686. fuit habitus. Vide Commentarii prsevii num. 264
Christi 686;
et
is

Leodegarii

et2B2.
p
et

Chemvus
viiae

ct

Mabitlonius a lectione
Ansoaldus, arbia
intulit
-

nostra
:

fi

mvicem
antistes,

hio dAssonant. Prior enim habet

Tunc
Vir

vir

sanctissimas

Pictavenvero
:

m e, Sancto illatse rnaen~ jussu suo, seu potiu me indoluit, inque criminis illius expiatwnem
Atrebati,
sit,

verbum

posterior

magnse
antistes,

sanctitatis

Ansoaldus,
intulit.

urbis

Pictavensis

si

ecclesiam
Joannis,
iii

qua Orderico, Uticensi monacho, fides monasterium vero Vedasti] S.


si

verbum
S.

Ms.

nosPrum
et
iiv

Uliraje-

ctinum
pariter

Salvatoris

a
eo

Mabillonio

Chesnio

S.

Mirseus in Originibus Benedictinorecte scribat, olini


i/n

riuii

Belgio camobiorum

teapud ra/ruannam,Morinorumv/rbem,nwnc I rmsi situm, fumtnrii. Dimrnm iiinrum scriptorum verba huc spectantia l/ra/nsoriho Orde,

urbe

quod inmmi. Ansoaldum vitse sanctitate fuisse conspicuum. Idem etiam faciunt duo nostra Mss. y, /,;"Lcodegarii perUrsinumeonscriptspapographa,
etiam disorepat; at
congruit,
Trevirense S.
forte

cum

Maatimimi scilicet
sil

et

Divionense,

ut

i,i gypud

Chemium

i/n

Historite

Norma/nnorum

germana

leclio,

in

qua

de Ansoatdo,

Soriptoribui mtiquis pag. 837

hsec

smt:Corpus
Morinis
ecclesia
ir

veluti de Sancto,
i/nvenio,

ejus (Rodberti, Flandrise comitis occisii a

sermo habetur. Attamen haud Ansoaldo Sanclorum honores alicubi post


delatos,

cum
S.

magno

luctu

delalum

est,

et

obitum

fuisse

ejusve
u.

ullis

Fa

tis

sacris

Vedasti

praesulis,

quam Theodoricus

rex pro in-

nomen
)lllm
.

exstare inscriptu

In

Vita

S. FiiiberPLa

justa
tificis

inlerfeclione sancli Leodegarii

Bduorum ponest;

Majoribus nostrisadxi Augusti ex Mabillonio edita


23
legitur,

pmnitens fundaverat, sepultum


in

Uir&i
:

monachum
<

quemdam

cner-

autem
degarii,

Opere citato pag


Galliae rex in

65

et

sequenti ista
S.

gumenum
liberatum
;

Ansoaldi
at

Filiberti

precibus fuisse
certi
.

Theodericus

expialionem caadis

Leo-

nemo

nescit,

nihil hinc

pro

episcopi

Auguslodunensis, anno
sexto,
in

Christi

sexcentesimo
a
sito,
ListaB
iiiiin.-

octogesimo
urbis
islud

monte, haud
Taruanensis Joannis Bapest

sanctitateAnsoaldoasserendapo seconclud Porro Ansoaldus, uti c.r num, 20 laudatse Vitse S. Fir
liberti

Morinensis seu
in

liquet,

jam

erat

Pictavorum episcopus,
is

ccsnobium
V

honorem
vero

S.

ru
rc,

ni

ad riim sanci
cui
nt,
iiolis

"

a/rce-

construxit.

Destruclum

miiite

Caroli

imperaloris

obsidionem

parante,

anno
libus

Ebrolni fuerai inclusus, Pictavium ur proin, oum id, uti Cointio in An/na-

millesimo quingenlesimo quinquagesimo


el

tertio, uti

urba

ipsa

post
p

deditionem funditus
stea in

esl excisa.

Monachi aulem
Balliolanaro
S.

Plandriam venere, r\^\wr


ut vocanl,
II

Anionii,

praBceptoriam,
rex
el

seu

monasterium Philippus
Pontiiice
\i

Hispaniarum

Francorum, aliisque eruditis anno 67' acciderit, consequens est ut An oaldus, quando am/no 681 cum Vindioiano 'i Ermenai o de corpore S. Leodegarii disceptavit.jam annos circiter septem Pictaviensem sedem
ecctesiaslicis

videtur,

Belgarum princeps,
adsignavil,

Bomano

consentiente,

occupasset.
q Fuerat scilicet S. Leodegarius in episcopatu Pktaviensi enutritus, atque vn eo per sexennium

vero ob hosliles Ostendanorum mi-

liium

f
.

excursus, inde Ipras anno millesimo quinnte8im0 "-"""/";" n-H-n.N!.


'

/,,.
,,,,,,,,,,,

.,.,,

,,,;.
,,,.;,,,,. perfu
44, 52.
,

ac perpetuuBi iim domicihum Albertua el Isabella, ^ustriaci Belgarum principes, annuerunl.


.x.i...
;

,,.

Co m-

Sirijuc
'

mentarium prsevium num.


r
,,/

15.

Jtiannis T.iru.inrnsis
iii

58w

59.

ftrlesuE

iuit.

posterum

abbatia, quce oliin h *'" .' inter Flandnas abbatias


, .

Dc iwc cnscopo plurtes svpra sermo recurUn-* M a 0) ?s


.l

Quraerari
.

poteril.
, .

Ua laudatus Mirseus.aui moa


mdicat.
,,

,,,.,.. ""'""" C1Ve '" """' "' "" CCE alumno P81 >*
'"
l

"

aulicenl, etiam

tlasc.

imiuii, ab '.

V
1

a s

m #-j ad nosVn
,
,

Am.t4stit; Ann.siiti.s
ii,

a.-i,, Ai lu

'""

"J

m illuslrurunl,
,

# w Martn

sanott

hujus
,

ejusnuc

cpiscimalus

" "

i7 fi

'

"-"'""

""

ouper defuni
ipse
i>>>
s

m
ui

accepimus. At, inquies, wide ea waius hausU? Respondeo d me nescire, ac


lo,

/'"""
rici

cotata

sola Dubraii, viri ab mtate Theado-

plurimvm

remoti,

S. Vindicianus, quando anno 681 eun\ mteretduos alios episcopt narium nempe ci Ansoaldum, dc corpore S. Leodegarii orta cst
<"iilrnti.o,

ft adeo

,,,,,.,
,/,

uus.

auctoritate,

dubitan

jam qumque

cirater annoruni

spatio

Alrrhulrnsrm

DIE SECUNDA OCTOBIUS.


^ Atrebatensem sedem tenuisset. Porro ew laudaHs S. Vindioiani Actis a Majoribus nostris ad xi
Mniii/ illustratii egregie
litteram
sterio
n

483

trajeotinAtm S. Salvatorie; at

MabUtonwe Ugit:
A

AUCTORB

oonfwmantur ea
Vedasti,

</>>>
%

de

ecclesia S.

deque

ad monar

Quod aodientea, qui inbabitabant in circuili loci, monacbi, ceterique viri ^c mulierea, devotione

NON

Y M O.

magna
cum.
aa
rsl

compuiicti

ivsimantes eoncurrebanl ad

lo-

Joannis prope Toruomna/m in easpialAo* nem neois s. Leodegario illats, a Tlieodorioo i ncoru/m rege fundatis, eai Orderieo ei \$rao protulimus. ILtenim, uti i?i Actis illis wu/m. 9

&

Habillonkii
i/it/htl

Chesnius
///

leguni
t,r,/r.f

c.iiurcino
/1
1

nhlrni,

lUniilitiihhis

<1

pHpUS
cu-

Calurcinus,
jns
lii

provincia
in
&i tis

(iiilhae

in

Aquilania,

ab episcopis, gui Vmdicia/no, Ermena/rw et Ansoaldo de corpore S. Leodegarii disceptanLibus aderant, statukim fuit, ut Vindidanus
legitur,

mentio

medis

eelatis,

quae a re-

cenliofibus
\,-i,i

regem adiret, eique libere exponeret, quam enormibus peccatis coram Deo obstringeretur,
aisi

.;

dicilur Cadurceneis provincia. Iwter medisB aetatis, hn quibui Caduroensis prosrn tiiniiis Caturclni pagi nomen habet,

.,-,,
iii

debet Chronicon

FredegariiSchotasHoi\

lempestiva ductua paenitentia

resipisceret, et

ad meliora consilia sese recipere maturaret.


dicianus
suscepit,

Vm-

hocenim i/nter provi/ncias a Dagoberto l fnnicorwn rege fratri suo Chariberto concessas pagus
Caturcinus cap.
rr.isis

periculosam

ha/nc

\n

se

provi/noia/m
libere

lvii

numeratur.
Uraot/us,

regem
novi

intrepide

adi/vit,
loco,

reprehic

provincia seu
est,

Gatlioe

Porro Cad/urle Quercy,

hendit,

eique pcenitenti&

qua/m

etiam

siius

i/niplesrit,

monasterii

juaita

Verua/n/na/m,

S. Joannis nempe,

dequo supra, construcUonem, regiamque vn monasterium S. VedasH ja/m <>structum munificentiam injunant. Perspicua hsec
/iiinl'c.r
i/.s/s
iitti

hiih/tilin

ii

in

\rltuniii

mtiii.

10

'-'/-

lns.

l.ii

iii.ium
Theodoricus

pro

peccalis

expiandis

inihihio Baud/rando teste, vnU Lenuh provinciam <></ Septem(rionem, Ato tihtihi ri Ruthenensem ad Ortum, Occitanicam <it/ Mrih/irhi, ri Aginnensem, Petrocorieneetnque ,,,i Occasum. llrrinrihina, bb /''/'/. uli /'//'/ iiitrlln/ilhr r n/ iist/ti m m s,h. ,ili iilit srri/nint, I: nnntn mi
:r,,t
,
,

B jubelur

rex,

nem/pe a

Vindiciafio,

/nit/t,

oovum
ruaiiaiu

Benedictinis monachis ccenobium juxta Te-

censu.
tnartyris

Ilem

Morinorum condere, addito suffioienti effuso I). Leodegarii quoniam sanguine, publicam ecclesia? pacem,
,

Cadurcino siti monasterii abbatissa; at, fusdam ' Respondeo hoo, ou/m, quse i,ihi I,, tt in ago
'
'

vnsseiht.

'

ii/iihifiiir,
,!,,,,

pro crii" nDii posse edici; "'"/// 7///GaltiS t'l,i isliini.r nihl.r .s,-,, h,,,s Imn.
\ ;

jam

prnli

iii

diva

Vedasti

sacris

conoioniJbua

in
ei

COl.

157,

/.'/

hirihiihini

//-'

,/,,,!

lnr

sriiitti

rsl,

dioecesi

Alrebalia

stabilitam,
uli

perturbaverat,

forte exstitisse abbatis

am

Ulius monasieru, cujus


///

injunxil

Vindiuanus,
(postmodo

mouaslcrium
el

suum

uhhhiisshih. ihnhitir Alpasiam,

peccatu/m

ro-

Atrebalense

Vedastinum
sediliciis,

Buncupatum)
cleri

quud

id

temporis ipae principis

permissu
Ilisce

ebat,

muris
el

et

amplioribusqoe
exornaret,

lapsam, adpcenitentiam, proposito fenii/ns peccatihis exemplo, vehementei cohortatus esi S Desiderius, Cadureensis episcopus, 7"/ medio cvn

possessionibus

privilegiia

mandatis
cus,

oon
eiiam

solum

obtemperavil
seculari,
fore

Theodoriregali

ilowiewhac mortali etserumnosa ad invmorih/rm beatamque mtamevolavii ; verum nec ipsn m


monasterii, oui Alpasia abbatissa praefuit, no
prod/unt
cc Hisit hic scilicet <></ Ei menano/m n sede ihirnrhiis Li odegai ii ai
/

sed
et

monasterium LMud ab
pronuntiavit,

po-

lenlia

juriadiclione
el

imposterum
scriptis

immune
per
ea
cetei isque

liberum
litleria,
el

su

tsot

sa
>

i/ptu

re

diplomalibua a

Vindiciano,

<<mii(t-

praelalis,

qui aderant, ejus jussu confir-

iis

Ubeltum,
,/h.f
11

</>

matis
Oriiiin iiitn nempe, ln quo Leodegarii corpus t sepeliendwm cwravit Chrodoberti uaor, in dl

riii,,,

ai,
/,,:t
1

comp amonymo
11

hicna/rrantrur.
'/
"-'''.

omnia miraVideComlibellu/m
i><iir<itis

mriilhi
1I1I

hhtn. 25
iiittin

Kr/h ihiiirih
ih

nempe

seu

de
hic
oel

At/rebatensi situm erat.


1 1

Vide conwnenta/ri/wm prs-

iiiirtirnits
hi/ii,,,

Leodegarii bransiatione
vel

it iii

nn

iii

254

ri

seq.
et
(

acoeperai
/

ab
i

ipsomei
,\s<i
.

\udulpho,

u Dissonani h c Mabillonius
'

hesnius,

ut\ etia/m

,r,ir

utiiiihi

nostra Mss. apographa; nostrwn aulem Hs.

ab hhhih, ;,
ee
/:,

,,i

imrnhhh ,ii,/;i /,, ium num


.1
1

Vide iterum

Com>

U'tt

ii

jrriiinni, S. Salvatoris,
,,,

oujus
Facta

lectio

videtu/r

\iriis r,riisiihililrr. tjhi


>>>
>i<<>
>

Gallice, nli s.tritlou

niitiir,

rntitt.su,

ihihri

Et

oralione

cum

hfiihii ,,n pag. 696


,Iiiii\,

<i>n>'

notat Mabii onius,

jejunio, tresparvas epislolas definilione scriptas, id


est,

iiiriinr

,/hh/nr th agro seu tracVu


i

Camott
B(
i

signatas, super altare posuerunt.


/'////

stiu.s est,
<i,,,i.r

fliC

srri/iit/ iini
II

(iti/ii.r

t'h

nsi m u.r

viana

pfout in Vabula geographit notatur rejouir nem^ Gallice

itla-

ngni

Scriptores

tom,

col.

1246

Sanmaaentianx

in

gaudio
IV

afficere.
rihiiii
ii

durirsi Pictaviensi abbatise abbas ordine quintus,

Ihi
,
i

frrr

ChesniUS
;

Ot
I

Ms. mistnt

Uf-

saorum illud munus successor. Libetlum, quem sibi a/nonymus nostei vetuslior et Ursvnus praeluoent&m habuere, de mir
proximusque Leo
egarii
in

h
i

,,i

S.

Salvatoris
a

at

s.ii

-ii ii

allata

parentibus
oocle

ad

(eretrum

beati

Martyris luisset,
vidisse

eadem

sopore delenta
in

visu

raculis S.

Leodegarii

ad solv/m Pwtaviense trani


\

dicilur duos

viros splendidos

equissibi

slationem comitatU conscripsii


Leodegarii,
litteris
iiiut
i

o,ut\itam
nstuh rat,

mles
'elebi is gg /htrihhi sita capui
/
>

ujus corj us

PicU

G
<

>

civitas

gerim
><

consignaret, auctot exstitit, Sancloque no,.,,,


,,t
.

si

m
m
gt
<<

t,t

jubente Ansoatdo, eaTstruxit


nu/m.
25,

Adi
et

versi
ihi,

Od asum
i

Pictai

nsi U

Com/mentarium yrwvium
seqq.
y
/////.

26.

284

hihi
h hs hic

lih

verosi/m "><>

ille

est,

qm

in

/<>-

iiiiciin/iii/r,

Audulphum, S
disciplvna
S.

MawenHi
Leodegarii,

iiit/h

geographioa ducatus
s.rriihi
Bt

Vuronensis
Ceite

Blavi
Habillo-

abbatem,
,

vixisse
a

sub

nomine
hih.s
<>>/

Gallico Sonaj distinguitur,


II

1,1,

hic}

ntequam

ad
abbatia/m S.

rm promoveretur,
"'.'/ z
//./

[ugustodunenMaxentii abbas
Ms. nostru/m
-

Vitam

S.

Leodegarii

Solnacum Gallice
:

vertii

Sonay.
etia/m fere Chesnius

//./

'/<

'

".//

/nr

hesnius

ai

Mabit
/rt/tt
;

484
.,,,,
i

VITA

SS.

LEODEGAHII EPISC. ET GERINI COMITIS FRATRIBUS MM.


strarent

Ko

mulier a dsemonio vexata a paquae, Viri renlibus Irahebatur ad feretrum Bancti cum tanriem invila alque coacta ariveniens letipissrf est a hujusferetri vestimenlum, mundata proiinus

U: Qucedam

pro

more

voluerat.

Leo quidam vir


basilica?

dos ad
tur.

temporum, attribui centum solifundamenta contulisse mcmoraillorum


inluster ernt
basilica,
fuit,

Nondum

sacrata
istic

cum

beata

daemonio.

Radegundis
temporc baec
citato

Umc wncis molusa, quorum Vm apud Chcsnium legitur, ex quo jam liberam factam se cernebai, apud Mabillonium omissa sunt. Robertus, qui ab aliis Bertus et Ruotbertus II Hn
kk
'vocaiur,
inter

humala nomen loco


nonnullis

breviquc

post
locn

dedft.

Cetcrum.

im/iiit,

interposUis,

Iwudatus
HiS.

Mabillonius,
larii,

utraque basilica,
uti

ncm|)e sancti
refertur,

vn

'/"",

hic

mox
fuit

LeodebeataB

archiepiscopos

Turonenses

ordine

garii

corpus
transiit

Pictavii

depositum,
Ililarii,

et

trigesimus

tertius in Gallia

ChrisUcma a

Sammar-

Maria?
rius

ad

canonicos sfficulares. Quod sesancti


in

thanis Fratribus reccnsetur,

deque eo nihil alvud

factum

in

basilica
:

nec

ante
Mariaa

velapud
jiroi/ilnui

hos

vel

"/"<' atios sc/riptores memorise

sa^culum decimum

at

basilica

beataa

mvciii.
:

seu sancla? Radegundis sacculo praecedruti,


El

uli colli-

mm

Mabillonius habet

cum

per civitatem

gitur cx

capitulari

Ludovici

Pii

pro

partbenone

quaedam mulier accusata pro morte viri ac manibus catena ducebatur. Illa autem, cum traheretur, sic clamabal Subveni mihi, beate
transirent,
sui collo
:

sanctaB Crucis.

[tForte hsec

mulier

"</

scu potius

monasteriOj
/"'<>

serviendwm S. Hilariot quod ai> eodem Sancto

Leodegari, quia innocens pereo falsis accusatoribus


alligata.

inabatur,
obsirin.rrint.
\iinniniis
riis n

more Ulorv/m
/'".</.

temporum

scse
i/n

Vide, quse
ii

299 hujus lomi


S.

uuldest, diceoesim, qua vn significatione nomen parocbiae anonymus sempei a< ci/pit. '"'" Ms. nostA w> iinum S. SaU ,,,, Jta
;
i

hh.

Miraculorum

Bavonis subje-

nh,,

ni

Mabillonius, cui

consonat,

legit\gOTSLTi(le,notatque
soilicet

indicans,

vii

margine Ingrande, reote um, de 'i<> hic sermo fit, esse


nuiir Gallice
Ingranrie

ilhim

ipsum
iensis

rin/ni. qui

,i Utteram c dicta sunt. uu ConflrmaVur hinc et ea verbis aliis, quae nu/m post sequentem proximo hdbentur, quod Ursinus de abbatia S Ma.rcntu a l.ciiilcgarib, ontn/uain ad E episcopatum Augustodunensem promoveretur, se~ .rriinm fnr m/ ,,,/ n istrata nuin. 4 navrat.Adi Com-

dicitur, notalui hicin Tabula geographica


/'/.

ducatus

mentarium prsevium num.


militer

52.

ta

Blaviana haudproi ula CasPro-Eraldi


flux iu/m.

xx De tempore huic basilicse condendsB vorosi-

ad Vigennam

impenso consule Commentarium prsevium

pp Nullam villam nom ne huic affl/ni appellahnn invenio, pei qua/m facta essequeat S. Leodeg
iii

mim.
vii

JNf>.

Picta\ '""' Wanslatio.

yy Accidit <</. <<t juwta dicia Commentarii prsenum, 288 verisimilius apparet, a/nno G85 us-

qi|

Mabilloniui habet
lliivinm
iu

Posl

haec,

cum

ad Vi-

i/nr

m/ mensem
hic

gonnam
uiiinr
iii

vicum

Sannone

vocabulo

eventus hujus iinniim


n
ii

pervenissent.

Vigenna f/uvius, Gallioe la Vienne, Lemovicensi Gallise provincia, fluensque


in

rmisr./nrits csl. "/

Martium provecto; unde, cum meminerii noster anonymus, iirnnii m srr i/s i/mi m m/ C/ll.S
I I
i
.

usque 286 vel 683

debeat

differri,

licet

perducatum Pictaviensem tandem um Candacensem se exonerat

Ligerimad Vicus nomine


}

21

CommentariiprseviiconProyrium viderimus

CSSe VCi isunilr.


ii

Sanon seu Sannon, verosimitlime Ule estt quih Gallioe Senon dicitm quique in agro Pictaviensi ad confluentem fluviorum Clanii, Gallice ieClain,
rl

Vita

Apud Mabilloniu/m et Chesnium hsec Sancti hanc habet clausulam Consummatum est
:

sancti
bris,

Leodegarii martyrium
et dedicatio

quinto

Nonas Octo-

Yinrnn;r Silns
rr

rsl

Nihil invenio,

quod vel hujus


Zezinoialo,
notitia/m

villse,

vel vici,
alii lc-

Kalendas Novembris, translatio vero sancli corporis meriio


basilicae

ipsius

tertio

i/m infra

ad num, 70

seu,

uti

mense

Martii

Eamdem

etiam habei Ms, nostrum

gunt,

Zizolliolo

vocatur,

ubministret,

\si <> adjunctis, quse IranslationemS Leodegarii comitata esse hic legunt/ur, manifestum /'/, illam

Ultrajectinum S. Salvatoris, sed a reliquis omnibusnostris Mss, a^ographis abest. Vide eliam de

haoclausula Commentarium
256
e

prsevium

num.23,
F

lidem
linnr

Pictav

um

inter

uerO silnm rssr

Vigennam flumen m imlmn inlr, rinlnlrin rl


et

257.

abbaliam S. Maaentii, quse


leucis

Pit

tavio

&
w

cem
G

cvrciter

horariis,

te te

Bauarando

hia,

Oa asum distat. ss l>r S. Radegunde regina, postmodum mo""'/' /'"/"' " in Gallia ad diem \m Augusti, quoejus memoria Usuardmis aliisqm Fastissacris
versus
inscribitur,
im
<>

ere
ta,

nostro egimus,

insignisque
I

hujus San ta "" ". Pictai


/
i

li

auctore S
.

Vi

vrtu-

aliaque,
,/

auctore B

donwk
vpula,

ii,i,

familiari

Sanctse

>**-

dedimus; em horum autem num. 37 discimus, ecclesiam, in qua S. Radegundis fuit sepu '/", S, Marise nomini fuisse dicatam, qua n s Gregorii Turonensis libro de Gloria
t

onfe so-

""" cap
sis

cvi

intelligitur,

in

ci\ itatis

Pictavien-

suburbw

sita

erat.

Hsec

postmodumS. Hadetom.
s, r
i

gundis norm n induit, teste Mabitlonio Anniilnim lir ,,rd ,r mnu m ,nn,. ;'()(), ,//,/
1
1

lu<-

Beatae

Hariae

basilicam

sancta

itidem

c.xtra

muros Pictavenses ad
sanctae

Radegundis sepulturam
curavemini-

sanctimonialium
r,ii.

Crucis

construi

monacbisque,

quJ

virginibus

sacra

VITA

DIE

SECUNDA OCTOHUIS.
Annotata capiti
littera
iv
Vitss

485
prsBcedentis subjecta

ad

AUCTOBE

VITA ALIA
Auctorc Ursino, priore, aut
fortc abbate Lococia-

Certc

cHinc apparet, mmmilla


,

hutnc scriptorem,
r.r

nliorum

si nonomnia, Unilum fidr scri-

(1

Videtur

hic
S.

soriptor

hoc teatu

innue

non omnia
perspecta,

Leodegarii gestn

n/i/inmr /mhuisse

censi

co<cvo.

Caput

i.

Leodegarius apud

Ex codicibus Qms.
et

S, Pms.

159

avunculum suum educalur,


diaconus ac deinde archidiuconus
e/Jicitur,
titr,
fit

duobus Mss. apographis


el

inter se

cum

editione

creatur

abbas

Mabillonii, uti etiam

cum

ad aulam evocaepiscopus,
regis

Ms.

Divit- Augiensi collatis.

gratia excidit,
secedil,

Luxovium

hincque egressus,

PROLOGUS.
Audor
IHS SHtl
,

ab Ebroino vexalur.
Ansoaldo prra-

S'

riptlO'

'omino Dc
suli

rneo, sanctoque ponlifici

Piclavensi Orsinus peccator.


veslra

Jussioni

obtembeali

cni

rtddtt
ii

perans

parui,

beatissime papa a, insislente


patre monasterii

I gitur beatus Leodegarius ex progenie celsa Nobilitei Francorum ac nobilissima exortus a a primae educatw
t

natut

pud
i

maxima
Maxentii
garii

cx

parle Audulfo,

setatis

infantia a
regi pos!

parentibus
&,

in

palatio,

Lolhario

ulum a

al

eilicere

i>, ui de vita vel passione beali Leodepauca de multis ejusdem bonis scribendo narrarem. Quod opus luis imperiis obsequendo edere * cupiebara sed simplicitas cordis mei et iners facundia non valet explicare lanti Viri laudes
:

Francorura non
suli

esl

traditus;

ab

eodem vero
c

b
c

miiiiiiin

temporis

Didoni

pra?-

Pictavensis

urbis,

avunculo
Dei

suo

scilicet,
:

ad

imbuendum
praesul
*

litterarum studiis datus esl

quem
pru-

idem
per

cuidam
ad

sacerdoli

viro

virlulum; cujus patientia modernis exorta temponi.

dentissimo

erudiendura

tradidit;

qui

eum
'

al.

LTQillliS-

retrosua
quae

ribus,

quanta sustinuit retrusus


ille

*,

quasi

nemo
Qui
acie,
?

annos plurimosd rnagnis curis edocuit, edopontiflci

simo

tii.

novit, nisi
in

solus, cui

protulit intrinsecus.

ctumque
et

reddidit.

Rcceptum ergo eum


disciplinae
retinuil

al,

receptum
liin

occullis

latibulis,

privatus

oculorura

suis cubiculis

sub

custodia

que M<
'

id

quid etquantum egisset boni, quis enarrare possit


Ubi
al.

quemadmodum
1

idem
,

pontifex

se

casto
efflci

sl

castum

nec assistebal
ut

minister, qui

hoc cernere va',

corpon
vnliiil
.

custodieral
(liiriis
ul ei

eumdem
.nlmonendo

similem

VlilrSal

leret,

quod oculis

non
operis

videbatur
ostendil

narrare

summa
<'t

fre-

quivissei

Nam

flnis

extrinsecus,

quentia,
electionis

se

virginem
Dei

couservaret,

vas

quanta iutus

latendo
ejus

fuisset operalus.
vila

Tamen

in

in

Ecclesia

dignus Geret; quoniam


se esse episco-

quo

agnila

mihi

fuit,

et

multorum

optabal

rnm

hujus civitatis post

nl. ed
I

al

addit lon-

pius

sermone, vobis imperantibus, edere * non distuli c. Si quid quibusdam verbis propagare sludui, ad dissereni.iiii veriiatis lineam hunc tramitem posui. Si vero
ruslico
'

relatione compcri,

quamquam

pum.
3

Sed
;

riiiim

cum ad hoc opus eum cerneret cum fere viginti e.sset annorum
diaconatus
electus
est,

perspie,

fH

llllt!

ad
[pso tcdului
e
I

otlicium
pontiflce

atque
posl

ab
cura

de ejus virtutibus aliquid praelermisi, non studiose gessi, quin ignoranlia intermittendo praetorii d.

consecratus.
/'

Deinde

non

mullum
sub

temporis
pontiflce
laius

archidiaconus

effectus,

Hoc eteniin sciendum puto, quia, quamvis quisquis alii sermonis eloquentia ejusdem Viri Dei fccta
disserere cupiat, apertius el absquc fallacibus verbis
fari

omnibus
enim
statura

ecclesiis ipsius dioecesis est prae-

Eral

multum
procerus,

facundias
inter

bonestu
pulin-

deditus,

plerosque

non

valeat.

El

forsitan

vatueram,

annuente

cherrimus,

aspectu

decorus,

eloquio suavis,

Domino, clausis ac ab aliquibus incognitis verbis narrare sed ideo nolui, ul quique rustici el in:

genio acutissimus,
'i

amore

fervidus,

prudentia providus, zelo Dei perpetuaeque virginitalis cuac


*

litterati

haec audirrini, iniclligant

ei

devoti appe-

stos;

Scripturis

sacris

legum
cunctis

doctrinis

sial
.

tant ejus imitari exempla,

cujus intellcxcrinl au-

raulque
parochise
tantibus.

canonicis
'
.

pene

praecellebal
.

pra
r

diendo miracula.

qaara

regendam susceperal

habi-

ilicpresi

Id
,

seniorum

tantum vero eral aptissimus omnium coaequalium et subjectorum ul elo,

ANNOTATA.
Hoc ncmpc nomcn episcopis quondam erai commu/ic. b De Audulpho monasterii S. Haxentii ab~
a
bate vide

quenlia

sua
ul

placerel

omnibus

sibi

colloquenti-

bus

ita

mcerentibus redderel laetitiam, scelera


disciplinam
pontiflcis

gerentibus
spalio,

Nam
scilici
I

in

parvi

temporis

sub

imperio,

magnam
Picta

pacem
vensi
4

providentiae
solo.

suae

regimine
pater

tradidil

Commentarium prsevium num.

25

ei

Deimle,

cum

quidam

ex

monasterio,

quod

486
Atir.Toni

VITA ALIA
est

SS.

LEODEGARII EPISC. ET GERINI COMITIS


beati

FF.

MM.
tai hanr, ,,
tibi

quod
set

situm

in

honoro

Maxentii.

obis;

His ilaque Paschalis

diebus jam
dies.

imminobat celoherflagitanle Pontificc,

unsmo.
praficitw
pailerio
tur in
;

iussu pontificis idem Buscepil

regendum g
rexil,

rin.us

Tunc

mo-

voca

nulam

quod ner sex fere magnis opfbus ditavit. Sed cum juxta monita et clarus pontificis sui idoneum se praraarasset omnibus, lunc odor ejusdem suavihaberetur prae
, ,

annos slrenue

illudque

ut in

Augustuduno urbe sua ipsum sanctissimum


rex

tuni

diem
sed

juberel celebrari,
nititur

nequaquam

renuit,
q.

implere

votum deprecantis

Qui,

tanium processil, ut usque in palatium Eral enim eodem lempore Minor Ballilde matre rex regens Francorum Lotharius cum
tatis in

cum, appropinquante jam die ad Missarum sollemnia celebranda, Sabbatho, ut mos est in
Vlgiliis

regis redoleret.

Pascba?
odii

r,

iretft

pariler,

et

malum

se-

minarium
tune
Pontiflci

simul

baberenl
*

apsconditum,
acceden, .eidem
'

regnum

h,

qui

'

agnila ejus prudentia, cupienles


aula
regia, pelierunl

msligatOr utriusque mali


dixil
:

al

malorurn

al

dre<t qtll

niiii

habere in
ei

pontificem,
in

Observa
transacta

te,

inquit,

Pontifex,
te

ut

suam

darel

licentiam

secum babitare

quia
scias

celebritate

Missarum, a rege

palalio.

Qui statim Jussa

complens, magnis rebus

esse

inlerfli

aendum
ejus

quooiam
per
tuos

semen
esl

ne-

"

(l/.

VISU6
i

ditatum et sapienliae floribus adornatum, obtemnisus * est destinare berans eorum voluntati
.

quam, quod
tjuemadmodum
naium,
in

adversum

te

inimicos,

eorde jam olim


esl

semis.

Yi rum
5

i#

bac nocte cotfsuramare

^ecretum
fllslallt,

tUgitur
pUf, Mortuo
Clothario,

Quem

rex

atque
61
in

regina
paucis
in

videntes

honori-

Quod audiens Pbntifex, dissimlllaudo


se

et

Dce

susceperunt,

diebus dulcia sua

lastum

ostendit,

et

non
*,

pro
et

magno ducens,
Missa'

verba et bonitatem
ei

ostendit

lantum,

ul

rex

apparuit

vultu

clarus

sollemnia

"'.

hUaria

al

addit. erea

siiimi

el

regina,

plerique
in

eliam

ponliflces * suet

rum
vit.

qus

cceperat,

honeslissime

consummaipse
et
crederet. clam
deterit,
tl

pra

omnes

eum

amore susciperent,
ad
susolfeiendum

quia

eum
rem
,

vidobant

dignuin

honoPran-

Sed

Communionem
t,
:

sanctam
vero,

cum

cunclorum

consensu

praecipuorum

rex
abiit

percepissenl

rex ad

palalium

pergens,

Ulu

corum, ad honorem ponliflcalem eum esse idoquem omnes ad hoc neum proclamaverunt
,

pransurus

Pontifex
el

consm.ima.-sol officium,
cepisset,
sicut
est

cum suum permerum cum suis ac- E


bumanae, metuens

annui

ni,

al

\ugusio-

electum Augusloduno
las,

*
,

quae
,

est

/ISduorum

civi-

fragilitatis

duni

fecerunt

pontiflcem

quam cum per annos


k,

auimositatem
quid
et
ei

regis,

tractare

cum

suis

coepit,
'

decem strenue
Lotharius,
defunctus
est.

(jtobernarel

eodett temporerex
constituerat,
haec

in

hoc conflictu agere deberet.

Cogilans*

"/. deett

qui

eum
Tunc
cursu

episcopum
idem
in
*

orans ad
esse

Dominum

consilium reperit; meluis Cogitans


et

Ponlifex

au-

omnia relinquere
dare, et
diei
*

Christum sequi,
coinquinare; ue
et

quam
"

diens,
'

conciio

palatium
de
rege

perrexft,
cce-

locum regi
doiis
fieret
in
*

manus
festo

regis sanguine Sacerforte

al. Bi
"/.

al.

similibus
/

ac
pil

cum commiiitunibus
/.

tractare

tanti

iu

lam
dlQ

Francorum opprobrium
tota

per

se

uuum

magno

regnat Childe
rirus:

Qui
in

audicntes

Hildericum
sua

Austrasiorum
sui

hominemin
relicto

plebe esset

* disceptatio

u. Tunc, sublimi-

al oddit
//

rsgai

BbnlfHU
U

regem
poris

adolescenlia

regnum juxa
,

lemquaeha-

rege,
pro

el

omnium
repulans,
nocte

poteslatum

hut

Luxoi

aetatem

optime disponentem
volentes
qui

elegit

tale,

nihilo

quod

habebat

'

in

al
iil.

lierel

dam
bere.

pars Francorum,

eum regem

mundo, eadem
ire

Im

procedens
Christi

cum
fleri

paucis,
potuisset.

Nam

Ebrolnus,

major-domus
in

hierat

cospit,

ubi

pauper

sub rege Lothario,

Theodericum
fcalri

germanum
[\,se

ejus

Uoc
posl

rex

audiens,
ex
suis
misit,
,

contristatus valde
fidelibus
ei

ae

mcerens,

cupiebal

subrogare
erat

regno m.
inter

vero
et

quemdam
lam
regis

Ebrolnus
quia

tunc

odiosus

Prancos,

ipsum
noctem

cum exercitu magno secutus eum per Lotam ilreperit


.-

metuebant hujus ponderis jugum, quod per eumdem Bustinueranl sub rege Lothario, relicto
ejus

diluculo

et

juxta jussum

secum reduxit x
Luxovio ccenobio
vacare
:

ipsoque Pontifice depre*

consilio,

Hildericura

in

toto

sublimaverunt
se

cante,

ut

ei

liceret,

relicto

Luxo
uobioiO

regno.
<'i

Tune
nihilo

Ebroinus,

videns
esse
i.i
,

deslitutura,
territus

seculo,
se

Deo,

humili
protinus

pupnsoil
illuc

preco
'

pro

suum
peliit,

consilium,
relictis

dirigendum
10

quem
in

ire

uon

(//

dirigere

pavore,
'

regem
cui

omnibus,
'

dislulit.

at. fiabitare

viiam

sibi

concederet,
:

et

in

monasterio abire

Qui

festinus

monasterium
clericum

perveniens,
invenit,
t

//,m
,1,1

teee-

permitteret
rio
'

deprecanti,
rex
illico

domno
et

Leodegain

ibidem

Ebrolnum

jam

di-

morluo
rico,

intercedente,

consensit,

mo-

al.

in iiiuiia

nasterio
effici
,l,s

Luxovio
lv - n "'
,,rl

deslinavit, ut

monachus
confirma-

sterium Luxovii

censque, se aliquid in eo peccasse veniam y sibi invicem petenles steteruul concordes- la-

.'/

deberet.
'"

Rex

vero

Hildericus

men

germanum

suura

Theodericum
nutriendum
super

nj " lam
,,nllt
-

servo

conservandum ac
Leodegarium

nt. jubente sejuncti, per aliquod spalium lamen obnate uterque pcenitenliam agentes, inter contubernia monachorum strenue habitare, qua-

ab abbate

temporis

si
,,I,M

perpetui

monachi
in

conati

Sanetm uula
prarficitur

"

omnem
^omus

'

al. Bl

gubernaoulia

suam sublimavil el majoremomnibus constiluit. Qui, accepto hujus regni ? ui,cnian,i.> ', quidquid maxime adverbus leges antiquorum regura ac magnorum prorrni ta laudabilium obstabat, multum ad ;"
in

u y" domum
'

sunl

z.

Per

idcm
ejus

pontificem

tempus
dienles

Hilderico

delunclo

aa, germanus
Hajc

aa

[Theodericus]

regno

sublimatur
,

auasnevota

utrorumque amici ctum eorum cernere, cum


sua

desiderantes
favore

magno
ad

complentes,

ad

propria

uituntui

reducere
su-

Pergentes
pradictun

uamque de

utrisque

pnslinura leduzit slatum

partibus

fi
.

i>.

i.-...i..m

verousque-

uasterium,

cogebant

eos

proce-

./
-

loni

agerenlur,
,l,

tuni

adversarius, cujus
i

esi

consuetucce-

cantibusW

V1,lia

rVI' ^sodalessuos^uossecum
semmare.

condiUoniS8uae b ODadestruere f
elegeral

u Cum
glutina.i

'benedictione
pacis

idem

Ponti-

nu.eunl L

quippe monasterii ," ,, ,

con
v

rcdxt

.,

dvnum
,
regi
i

totton o

tgareetinteripsumetregemmamadiscordiaj

poulifice.

in

civitatem
tota

suam
civitas

augustuduno
suscitata
est
in

GC

Quam rem audiens

gaudium

DIE SEGUNDA OCTOBRIS.


obviam procedenlea Quibus cives receperunt eos cum magno triumpho, betantee, co qnofl rccepisscnt Patrem, quem amisisse plangaudinm.
gebanl
suis

487

r,,,inl,

rssrt

nmrn/us.
rt

Veruni

Chrsnn
sacruni

leOtlO,

a,i

lunr

tantani

diaCOTiatU
rl

ordinem

ijcnmna sit Sanctus ad promotus, fuerit

au

1t.HI

UBSINO.

olim gubernalorera

quem receptum
ut

col-

num.
f

|6

srr

sr,/,/

Cmnmrnhn

" /u.rrii ,/isrus-

locaverunt
al

cum

in
;

sede
qui

prislina,

fraeretur

Slim inrrnir:
El

cum

eis

laetitia

cum

simul

laslati

sum-

hn
i

071

inilium arrli nli ammilus Leode^arii

m.i gaudio tripudiarent, cupiebaJ


rius in

beatus Leodegac.nm magnis

crastinum

Ebiomum ditatum

hoDoribus, muneribusque

ad propria destinare.

Idem

ai-

fii

scere
ct

?ero Ebrolnus doo cst passussuos pauluium requiediscessit civitate dd f ; sed fuga * nocte ab ipsa

anno innecti nOUpOtest. Vidc Cumnicntu iu m rium nilui 52. Cam Leodegarius ad episcopat/u/m iugustog dunensem annooircitei 660 (vide Commentariwn prxvktm ruwm. 59) fuet promotus, atqite alidclcrinuiatn
i i
.

,1,1

Austrasios,

quos

secum

babueral

aiiquando

i/iiumdiu
fere S.

iii

nulii

/nsl

ndininislralam
rst

sr.rrnnin
59)

ee

adversarios,
post

sibi

sociavit,

ut amicose*.

Sed non

Ma.nutu abbatiam (videeumd&m nwn.


rrrsalus,

multum temporis, multis sceleribus gestis, malorum sociis, Francorum per collectis secum vim intravil fines et cum lyrauDide crudelissima
gereos
gra.lu
i !

/urnl

rnnsn/nrns

ul

nnn

inr/ilr

siuimiiur. Leodegarium
S. Ma.rrnlii

anno cwciter
fuiSSB
,

651 a/ut 052

num

slr,

m
i

i.r;c,

tum.
Bathilde, et

Tlieoderici

gloriosi

re;.ris

se

praeseotavit
est
in

b Dc

BalHlde,

seu,

ui alii legunt,

obiuiui,
f!
, ,

atque ab eodem

restilutus

priori

Lothario, ejus^ilio,
,

ide
i

Annotata ad litteram d
subjuncta.

//'.

/ni
i

primo
L

Vit t

pru

is

onciliatut
t,

Major-domuseflfeclus, cogitareccepitdeultioue

De

imit

qui ixou

inimicoram, quieura noluerunt habere Hibregulum.


Qui
ut

aliis
i

ad aulam evocatione, de nonnuUis ad eum, antequam ag\ episco atum


legarii
rst

m
|

<a-

anl ni

leo

rugiens inter

feras

ceteras

rcsonuit
vero,

justodunensem promoveretur, spectantibus aia/uid


,

Ufn

t\\ic

navtant,

rugitus

ejus

per Francorum

terras

Omnes

lum

unuiy

um,

qni adversus eura olim cogitaverant mala,

iremc-

rrluslmrrui

silrntium.

Yidrsis

Snnrli btOOt " /', U m t'o,n mc nta ciu m

B
nl

facti,

qui
*.

remanserant ex ejuscaede, perrexerunl


His itaque diebus vir Dei

prxvinm

in

fugam

fugam
ciim

Leodegarius,
circa

,ii.

addlt

ad suam

piebem

resideret urbe sua /Edua,

nuin. 28 el 60. k Lnlliurius nnmi 670 /u.iiium num. 59j \\~ ct

E
(
'

>dc

C'<m

mcn ln
1

ilim
,

S) r ri

n\

ccs.si

a ut

rcslaurandam

reiiiinisrens [Ebroinus]

malorum omnium, quae


*

nl. n

eum cum

rege Hflderico egisse

putabal gg,
apeiia,

lunc

illurn

adjunctis sibi

nequissimis inlmJcorum

con-

99

ciium anno 669 exeunte, ac proin, oum Sanotus, umrirntr Clnlhn in /n m nn/ms drrrm uli lnr dintur. rexisset episcopatum Augustodunensem, r,m,
,

sulere ccepit,

quemadmodum euradem
Waimerus
dixerunt,
in

Pouiificem
aiiiui

-.1

i/l

mi

illud

iuiiiiiis

jnm ab
\di

destruere potuisset.
hli

Rx his entni consitiariis duo,


ex
se

circiter
i

videlicel
eflecti

Dido et

noraine hht caput


posse

Coillinrnlu n
I

660 wut 001 fuerit promotu ;i rn num 59.


i .

malilise,
et

eum

rapere
ex qua

SolUS hOC ud/uncluin rrfcrt


nnlli

(.'.,

nus.

Partim

de

civilate,

eo

facere
satiata.

vindiclam,

iiuirm hino riuir/aditnt Valesvus, Cointius, aliique

maliiia

Ebroini

esset

Gavisus

uamque

nm

rrudill

l.rodeiM

l'i II

III

dcn ncndi Tlicndoatque


r.rsti-

ui.

festtni

Ebrolnus de eorura tuiu copiosum valde

responso,
;

dedit eis cxerci'

qui confeslim
*,

perrexerunt

rin, Childericique ex Austria arcessendi, i/irn/num rrrhrndi /n.rm/ninm aurlinrm


;

al.

^duorum ad civitalem Eduam


cuitum.

et

circumdantes eam
circa

cum
cir-

eodem exercitu devastabant

murorum

tissc astan certo sequum obtineant, nu/m. 106 Commentarii prxvii et quinque seqq. disoussU

mirs.

m Non
crchcir /n

solum
rri/niim

volebat
;

Ebroinus
ni

Theodoricum
ut>

r,l

TeipSO rrr.trral,

ANNOTATA.
a

De Leodegarii prosa/>ia

t,

tertio

Com/mmtarii

ii

riji

ii

s.

hxc Theodo riCUS, nntr./iinui C/i /</' ICUS CT AUStHO nncssc/ciui. aliquoi saltem menses prowime post iimrimn fratris sui Clotharii egnavit, quodUrsisrd rl/nm nilS non tanlum in m rn/u mcnun ut
ex
8
inlelligitur.
/
I ,

numero

anonymi

Nempe

Lotha/riOySeu, ui.uln legimt, Cleothario

ilu

ii, i,

rntmnrni

sunm

instiluil

nrsi

sn/nifi-

secundo.
et 5'J.
c

Vide

Commentarium prsBvium num.


,/r

Ih

care
vila

vellet,

funrln

Childeriowm frat/ri sua dotha/rio n ,n/nu,n Xrusln.r rl [lu r,/u n.l i.r
\'m'rsr;
t', ,,,,

Quamdam
u,i

Didone,

Pictaviensi

episcopo,
i

prOXime
llllm

sm-rrs.s^-.r

mrn l,i

/n.rmi

noiiiiam suggessimus
\

Annotatis oapiti
is.

prioris

106.
Jta

ii.r
-I

Utteram b subnea
Leodegarius

n
s

fere

Mnbillonius, a/mbo nostri codices

et

Cum

decenn

cvrciter

fuerit,
IjltrraI

apho
ncnsi. ,/uud /iluiiniu
vri

Di\
n

m-

,/,,,,,

ruin slmlns

ab arunrulu SUO saccrdnli run/nm imimrmlus lindmrlu, / urri


;

iih hrs

,1 is.s,

mal uh/ur
.

u utr m
ircite,

idcir

m
En
illam

submmistrat
:

adulterationis

quando diaconus

consecrat/us est,

viginti

suspectam.

Rex vero Childericus....


super

aiimu uin, nh/ur ,inlr/uu,n ud smruin hunr ,.,,/,nrm surrrdn/m /n ;rr,u,,i /inmmrrrrl ur, /11111 uruuruin sun n sacerdote, cujus disciplins fuerai
,/iissus, cssrl rr.hlilus, roii.sn/

sanctum
mavii,
tuit.

LeodcLrarium

pontificem

omnem

domum suam. quamquam


el

invitum,

gloriose subli-

ucns

6St

Ut hic

com"nn,
sub

omnis

familiaa suas

principem esse consti-

Qui, acceptis regni


in

Inijus gubernaculis, quid-

plurimi,
drsn/iirnl
c/

quibus SancPus
ti

ante diaconatum
/n.r,

quid

eo adversus leges regura priorum.aul legi


vita

disciplina di
\

sacerdotis stetit,novennium oirciter

nlr

r.mimrnlnrinm
i

regum ac majoram principum, quorum

inm nnm.

quon-

i.j

dam

laudabilis extiterat. ineptum

sr/ilrm SCqq.
(.

atque contrarium

repperil,

Chesnius, qui
:

rsinum

adprislinum prudentissime statum rovoClnldrriro

tm,,.

Scriptorum

eHam

care curavit.
o

edidit,

sic legii lnira viginli annos ad officium diaconatus electus est, atque ab ipso pontifice iindimr, consecratus. Hinc factum, ut ComHus

l.riMl.-aiaus
alatii,

mm ma jor-domus
tantum
112 113
tuit

seu
Vide
et

sed

consiliarius

CommmtaHwn

Leodegarium ad diaconatum proveobum statuat,

prxvium rmm

125

\->Q.

rum

u/nid iirunruliim

suum jm

nms

rirn/cr

p Quoi curilrr menses pr.iim

unnns

integrOi

COmplcctatur

488
4i

VITA ALIA

SS.
fere,

LEODEGARIf EPISC. ET GEHINl GOMITIS


quo hic dicitur Leonuin. 130
ff

FF.

MM.

CTOll

complectaPwr Vriennium
degariustfl an

Plura adjuncta Ebrowi inmajorahtm-domus

(,'MINO.

ilderici fuisse, ea
ii

Commentarii prs\

collige.

restitutionemantegressaaccomitatasunti vixulla xi Commentarii pratvii narrat Ursinus; pleraque


',,

q Dr hac regis facta

>

'

eodi

garium ad Pascha
ct

ewposui.

seq,
r

Augustoduni celebrandv/m invitatione num. 133 Commentai pra ii egimus


i
i

gg UrsinusmediasequenU ultima hujus numeri


parte quod verbum fere consonat ou-m a/nonymo (jujiur inrdiu ullimu n u mri :.m 27 )i Ir iii iiS,
i i

Ursinus hic
;

cum anonymo

vetustiore

pugnare

videtui
nitin. s

at qui in concordiam adduci


scilicet
irse,

ambo quea/nt,
regis

ewponit.
praevii.
lih

Rationem
et
,

vide

num, 25

Commentarii

139 Convmentarii prsvii docuimus,


/"<

Voluerit

homo,

quamquam

Pro Didonis
dicta sunt
i

in

Leodegarium
fncii

iniquique consilii instigator


et

jam
torio
iju.c

\\\

Wavmvri notitia sufficientia pr&cipuevero m CommenVitse

esset,

invidiom, prout hominibus versutis


est,
<>

prsevio

in

Annotatis

priori
si

subne&is,
fuerit,

fraudulenlis solemne
i

se

amo
Chilr
VigilHs

propterea sktdiosus

lector,

visum

Hiscerbiscl

innuii hic auctor,


vn

consonat.

cum Leodegario Communionem sanctam


dericum
in

Paschalibus

\ugustodwni, etquidem

ea

Videsis

a ntra/i ium autem p< anonymus, oui hicadstipulandwm Commentarii prsevii num, \kOettres
lesia
I

Caplt

ii.

Sanctus ab Ebroicaptus exccecatur,

u De rationibus,
siiiiim
/n
:i

obquas Leodegarius fugse consilubet,

nianis

inierit,
iiiiiii.
i

consule,
15.

Commentariwm
,

riiini

monasterioque

per

bien-

Ms.

nostrum Divionense
el

legit

Audiens autem

rc\ contrislatus esl valde,

mcerens ac pcenitentia
suis

nium fere

inctusus,

ad au-

ductus, coquod
misil

talia

iu

sanclum Virum cogitaret

quemdam

es

Qdelibus

cum

exercitu
;

lam arcessiiur cum fralre


suo Gerino, hocque occiso,
variis ipse
citur,

eum ad se reducerel sanum umque abirei Ille, el per totam nocteni iilam enm secutus luisset, lan lem dilucuto repcrit, et juxta mandatum regisad ipsum eum reduxit. Qus sane lectio multum discrepat a lectione, quam
copioso posi ipsum, ul
i

tormentis

affi-

iterumque post bicnfcre

alia

nostra

Wss.

exemplaria,
id

et

Mabillonius supalibi

peditant,
lingat,

cum autem

ssepe

etiam con-

nium
situs,

ad aulam

arces-

videtur mihi dictum


es c

Ms.

Divionense non

parum
rabo.

lectionibus ejus va ria/n tibus

interpolatum, acproin de assignandis m nus deinceps

ac Chrodoberto cus-

todiendus tradilus, tandem

y Dc venia ab Ebrovno per


videsis Comm&nta/rii pra vii
z

Leodegarium
1

petita

Ursinus hic Sanctum,


iii

num. 18. uti anonymus MorbaConsule,


1

etiam necalur.

mi.is
i

Prologo conqueritur, Ebroino sequalem,


iii,

iiinir

facere
prsex
'

videtur.

si

lubet,

Convmentarium
citer

H
tus

a ; ec

enim

Vir

Dei
sibi

prospiciens,

zelo

magno

Leodi ga

iwm num.
",iii,

19.

accensus pro plebe


,/

commissa,

Domini secu-

573

mensem

Septembrem prove\ to Hac de re videt ommentarium prsev um num. \\9et 120, utei
t

ovibus

dicta adlitteram a in Annotatiscapitin Vitse locojam dalse subnexis

rllll exeraplum, animam suam malens ponere pro tur, mwistenosuis, eosque * cuplens lucrifacere, quam que solam temporalem quaerere salutem, lunc oranem al. easquo
'

clerum
Dei
lau

civitatis
el

aggregari jussit,
p allenlium
et

el

cum

reliquiis,

crucibus

bb
"'<

UU
;

choris

obviara abiit cuin

verbis

inmtitur, Leodegarium, vitajam


ti

ibus suisinimicis a,
si

ncto Childei-ico, in monasterio Luaox


'"'

sponte seobtulit

nsi

adhuc

ad

palmam martyrii;
Qui enim
,

voluntas ad

non

defuisset

erstitisse

al

conVrarium
videtur.

ex

anm

percussoris.
(luni

veneranl

vetustiori

colligendum
i

Adi

CommentaTrevirense

rium pra
cc

""" nwm.
ei

absque reverentia
:

155

n
Ms.

eum punienreliquiarum eum comFertur

seq.

prehendeiunt

qui

Vabillonius ,
"'

exclamans,

cui

dixisse

nostrum

Mawimini
'''

Gratias ago omnipotenti

""

lin "

codew Pms. 159 fere consonmt, benediclioue quippe patris monapacis

Deo Redemptori, qui

me

sler

ipsius

conglutinali simul,

dignatus est hodie glorificare. Qui pergentes, duxerunt eum extra civilatem b el implentes jussa
principis Ebroini

concordia,
us
scilicel

proce-

denles
pouinir,-

eruerunl

venerunl

oculos

ejus a

Ebr

cap

te.

cum

Sed,

Leodegario ad civilalem
<>
i'

dunum.
1111

suam Aueusto-

luraeu sustulerunl forinsecus humanura, intrinsecus incluserunl div^um. Bt tradenleseum

cum

P\

'

Ursi

m mn
i

custodibus

c,

in

anonymo
Commentarii

quodam eum perduxerunt cocnolatuit

C
,1

nymo assentiendum
inim. [63
" / "'
Ci

bio

d,

in

quo

est.

Vtde

m
et

per annos circiter duos

<

ibique

magnum
ti

reliquil

164
et patientiae.

exemplum

suae humilitatis

Dissonant hic

in

verbis Mabillonius

Mss

toemplaria; atin

'""' Bbroinum nemjjese junansso Austrai quos ahquando habuerat mimicos, tunc soilicet, """ Childericus ea Austria vn Neustriam

re verbis significata con^

num
aliis,

Eodem mpore ejusdem germanum, GairiDomine, qui ob metum supradii Li EbroTni cum quosfugaverates rancorum proceribus, vacai

hxriiiiv
inl Oti "'" "'

bat|aliis] partibus f, jussu regis glorlosi Tbeoderici,

/"

arces-

ar

w/ "
/

advenUms, AusVra iorum auxilw suffulkts


i

tu-d

defewal

'

exsil

Luxom

tegTat

principis
'

T""'

praesentia

J.

Ebrolni,
r "'"""

decretum

est

ad

palatium

bealU8 Leode* arius mona" toetatoi abscondilus, egredi el in


jussus
est

ui. ui

rovetti

retui

regis

accersiri.

Qui

cum
simul

DIE
simul
oblali,

SECUNDA OCTOBRIS.
garium.

489 aliquando
vidisti

conjuncti
iniiliis

et

obtutibus

principum luissent
et

quem

tam

virum
custodia
i

ri-i

contumeliis

afTecti,

opprobriis

kge

conjicitur

ab Ebroino
Haec digne

Busceptia,

responriisse

conicilur

patimur; quia Domino peccavimus sed major est sua clementia, qui nos dignatus est vocare ad talem gloriara. Sed tu, mlser
:

Ebrolne
genti,

qui

tantam
in le

poenam ingeris Fraucorum


ulcisceris,

polius
cupis.
a

qui

vitam
decepisti,

aliis

constitue superbum, et cum. Erit enira tempus suae vocalionis, recimeretur a suis inimicis. Tunc piens *, quod qui acceptum ad suum perduxit ccenobium, vocatur Fiscamnus n, ubi erat congre^atio sanctimoiiialiiim ^\v virginum, quibus praeerat Cliildomarga o famula Christi, in quo mullis diebusp

sub

tuta

al-

defclio-

nis, ut reci|nat

n
o

v
recepit

auferre

Multos

equidem
fecisti
:

et

conversans,
lingua

babita

stetit

sub

custodia.

Nam

et

(//.

exules
a/.

solo
";
'i

paterno
111

nam
et

eisulabis

iii

exul

eris
cito

el
:

teinporalem

magis fuluram
superare

praecisa

solitum
suae

recipil

oflicium, et

magnum
populo
ret,
:

doctrinae

semen
sua

ostendit
'

in

gloriam
cupis
potius

perdes

quoniam
iu

dum

quandocumquo
fertur,

inter

virgines

accedeelo-

al.

virginum

omnes habitatores
aufers,
(].

tota

Francia,
accepisti,

tuam
plo-

tantum ut

dulcia

fulgebant
*,

catervam
dl.

quam indignus

quia, ut mirarcntur, quicumqueaudierant


Dei

quanta
pravis

nijjienlej

g
rwi
fratre
.<>

iam
15

operabatur clementia,
velociter

el

conversi
fructus
Dei

Tunc
i,

baec

audiens Ebroinus furore repletus


ministris

operibns,

pelerent

pcenitentiae.

Grrino.

quem
-

jussit

ad moiti m ifi nuc obeundmn

Germano
verba

suo

Gairinum abslrabi ut separatim separari,


ne

el
vi-

Nam

diebus

ac

noctibus in

cultu

pervfgi-

lans astabat, ut vel paululum ad necessaria corporls

derentur
talia

puniri,
fari.

simul

eos

delectaret

Leodegarius
.iiiimih

Cum autem duceretur, alloquitur, eum dicens


carissime
;

bealus
:

procederet, vel quip- \i\ aliquando ab ecclesia nl piam somni ac ciborum perceptionem capere * po- nem
luisset 7.

refeclio-

perciperfl
'/

/Equo
opor-

esto,

Frater
pati,

quoniam
sunt

18
et

Eodem

tempore vir

gloriosus
/

Tbeodcricus
ttyni

,ue

nd

tet

nos

baec

quia
nobis,

non

condignae
gloriam,
nostra

passiones

l
.

hujus

lemporis ad
misericordia
:

futuram
i

revelabilur in
;

pecral.i

leinin

mulla sunt

sed

Omnipolentis sudelii

convocaverunt, et idem Ebrolnus synodum venientes, multam ad quaradam villara regiam episcoporum turbam adesse fecerunt, ibique E inter ceteros Didonem, qui sanctum vnum Leodegariura

ttum a

peremiuen8 magna
laudantium
pus
iiia

qui
est

ad

abluenda
Haec

cum
:

Waimero
s in

expulit

de

sede sui
segreexilio

seraper

paratus.

ad

tem-

episcopatus

qui condemnatus ab
capid-,

ipsa synodo et
et

patimur,
nos

quia mortis debitores


vita,
si

suraus. Sed

aKana accepla
gatus esl
conderanatus,
gessit,

e\pul>us

expectat

patienter

suflerimus

a sancta

congregatione ; deinde
in

istam
gloria
hortatur. horato, 00-

pcenara,
/'.

ubi swie

fine

laelabimur in ca

mortcque secuta, pcena


sancto
Viro

capilis di-

quidquid dolose
episcopi

exercuit

t.

16

Tunc

ministri

ad

stipitem

ligatum
ille

Gairi-

Alii

vero

tunc a rege

per

Ebroinum
sorliti,

in

num
boiie,

lapidibus obruere cceperunt;

vero

deJesu pec-

sviioilu jicene

similem
deportati

pcenam
*.

peral.

pcutut
nipj Iicm

precabatur
qui

Dominum,
oon
es
venisli

dicens:

Domine
sed
qui
et

peiuo

exilio
arl

sunt

[Waimerus eteejus
(juoil

deputati

al.

qui

vocare justos,
servi
tui,

nim, qui
Ebroini

supradictum Famuliiin Dei ad explenda


socius
perniciei
extiterat,
in

calores,

suscipe spiritura

mihi
lapi-

dicta

dignatus
dibus

ad

similitudinera

martyrum
auferre,

postquam ab ipso Ebroino,


lione
iai

co

ejus uli'ue-

vitam

islam

mortalem

jubeas

consenserat,

episcopatus

gradu dolose
intervallum
Dei,
:

clementissime
ii.ii

dicens,

veniam scelerum meorum tribuere. orando ultimura efQavil spiritum.


Leodegarius
ut

sublimalus,
in

posl

paululum
esl

posi-

lum
niiiii

oflensam

ejus decidens,

ut

opinator,
ul fertur,

Beatus

ilaque

cupiebal

cum

Ger-

multis Qagellis obstrictus


;

nempe,
lil

mano vitam
ac
beatara

Qnire,

simul
;

niererentur

futnrara
differre

laquco suspensus
Ju>ti proditorem,
I

ac morte lurpissima,

decebai

parlicipare
u{

sed
per
el

EbroKnus
pcenas

condemnatum
vir Dei

transmisil ad larta-

volens
ei

ejus exitum,

longe dilatas
.^' Iperet

lllll

u.}

praepararet

selernas,

ne

coronam
nudis
in
ai

19

Adbuc enim
positus
aii

Lcodegarius
in

in

eodera
custoI

marlyrii.

quiu

potius

careret

pKemns
gressibus

monasterio
diendura
ei

sanctimonialium,
fuerat,

quo

ad

tur,

sempiternae.
per

Tunc
clavi

jussil

eum

coraraorabatur.

[Tunc

quamdam
sicul
'

piscinara

transduci,

qua erani
Deinde

ipsum

eamdera synodum accersierimt; non


concilium a
el

pelrae,

incidentes

utae.

tamen
iiein
\i

intra

confirmatur fuisse, sed

nt.

deett

evulso

terrae

prostratoque*
ut

incidere
oculi

linguam
pedes

seorsura

rex

Ebroinus
in

cum
qua

eodem
eis

conlatiopraedi-

evulso

labiaque
jain
sil>i

praecepit,

dum
labia

ablali,
incisa, el

fecisse

dicitur,
et

raulta

forati, lingua

ac

esseul

dum

se

iuinra
'

evenisse,
et

manifestum
in

esse perinjicilur

cernerel

omnera

felicitatem

raembrorum ablaundique
cernerel
nec
ac
'

conicitur

y\.

Dbi
r,

Bbroinus
libi,

eadera

lani.

corporisque
negatae,

pariter

vires

paruis

nicie perseverans

Multura

inquit,

verborum

sent
ni
ini

dum

nec
' '

oculis

viam,
linguae

sublimitas
spicaris,

persuadel
le

uec

pedibus
i

incedere
il

callem,

ideo

lam
te
:

loquendo, martyr esse sutemerarium ostendis. Idhuc


frustra
ut
tale

ofDcio
ai

tudare nequivei

Grealorera,

[per hoc

quiveril

niultum,

inquit,

dilatas,

desideras
ita

cederel

blasphemiae, snerans auferre


i-.eiitlw

sibisalutem,
ingen-

habere
aci

praemiura

nam

merucris,

eris
,ni

quam laudando
t

adipisci

meruissei

epturus mai lyrium aa.

[Oplabat,

eum

lunditus

lem
a quo 17

i.\

JO,

Fitrumninn ducifur,cu
tZus

(raditui
/.

qui absque vocibus cordium auditor magisque optatur corde contrito, quam elalione superbo k, suscepil vocera tai enlis nia
Sed,
esl

Deus,

extinguendum, ut, quia a seculi gioriajara videl-ai consumptura, revocare poluisset saltem a unde eum putabal abmerilis Sa^clorum. Nam
si

idi,

inde

potius

eum
tanto

faciebal

Christo,

quem
a

gis,

quam
vocis,

elale loquentis

*
;

postulal sibi

auxiliura

desiderabat,

adbaerere, poena,

quia

quaulum
is

pro|

"

aMoqueiiliuiii

iion

sed

humilitatem

cordis.

Nara

cum

se

batur

'

ejus
bb.\

ma

ei

augebantur
viro

rotondeliatur

cognovisset,

praesidiura

omue
sibi

amisisse

humarevocare
soi iare
\

praemia

bb
tradidil

num,
*

totis

virihus

petiit,

adesse

divinum,

a/.

cupit

20 Tunc
berlo cc
\<

eum

cuidam

Chrodo

et

rto,

crrpit

iiaiu

quanlum
'

irapietas
allo,

humana eum
pielas
ai

cupiebal
ad Enroinus
l.
///

ab
/.

tantura
*

divina

fecil

'

sBlo

Tunc

quemdam
i.

cersh

il

ii

um,

eum, inquit, sub magna custodia servandum; adbuc veniel tempus mortis suaa exitium '. Acceptum eum cum ad mi.hu domum
i

ipe

nomine Waui gum m, Tu accipe,


Oi to

inquit,

Leode-

deduccret, cernens

eum

ex

itinere ac

infirmitate

nl.

rt,

us

62

defessum,

m
.
i

VITA ALIA
ei

SS.

LEODEGARII EPISC. ET GERINI COMITIS


beatus Martyr est sepultus.

FF.

MM.
die

roHi

defcssum, jussil
quasi in

dari

ad rerocillandum potum.

Hoc vero quinto


esse creditur.
In

Antequam pincerna
rota?

ei assisleret,

lumen magnum,
super

Nonarum Oclobrium actum


dicitur
ii.

quo

circulo

e ca?lo descendens,

sepulchro annis duobus et dimidio humatus fuisse

caput

ejus refulsit.

Tunc trementes omnes, qui

sigoum vidcrunl, Quid est, inquiunt, Domine, quod paret super caput luum, quasi in circuli modum lumen splendidissimum emissum
hoc

ANNOTATA.
a Supplicationis aS, Leodegario, cum
suis se s onte sisteret,
;

nl.

pronus

de caelo? Quia nobis numquam simile est visum. Ille protinus * in terra adoravit, dicens
:

inimicis

Gratias tibi, omnipotens Deus, Consolalor


refero,

omnium,
di-

qui

super

servum
mentis

tuum
posili

ostendere

gnatus es
quasi

tale

miraculum.

Tunc videntes omnes,


sunt.
glorificantes

non meminit anonymus at multa, quae Ur, inus silentio suppressit, spontaneam illam Sancti deditio182, 183 et 186.

cum

clcro suo

instiiut.r

in

excessu

al.

rcsumpto

quidem
bant

resumpli

\ simul

Tandem Deum
est,

nc.m praecessme narrat. Vide Commentarii praevii

num.
queat

spiritu

ornnipotcntem,
:

conversi
hic

aller

ad allerum diceservus
totis

b Qui hicpugnare atquc. in concord/um adduci

Vere

al.

viribua

pollicebantur,
tendere.

se

ad

Homo Dei Deum

et
*

cum anonymo

Ursinus,

num.

187 etseq.

virtutibus

dd

ee

Tunc deinceps ejus prsedicationibus omnes parentes, conjunx ac familiae domus ipsius dd conversi sunt ad Dei cultum ee ac per hoc ejus famam audientes per circuilum
poene
loci

Commentarii praevii uide exposit/um. c Vuit Sanctus Waimiro, Campaniae duci seu praefecto datus in oustodiam. Adi Commenta/rvum

prxvium num.
d

190.
;

Quodnam

illudfuerit ccenobium, in obscuro cst

concurrebant

ad

eum

verbum

salutiferum

forte tuim-u ni

Campania

Gallise

situm fuerit. Adi

al.

addit. bu-

pientns

tundem
mistu
ali

audire '. Ille vero non cessabat sua praedicatione cunctus instruere, qualiter ad regna cielorum valeB renl pervenire. 21 Svd non post multum temporis, cum jam Deus

Com/mentarium prsvium num. 191. e Donec scilicet, uti infra mox narratu/r, Theodorici et Ebroini jussu ad aulam cum fratresuo,
Gerino, arcessitus fuit.
f

Ebrot-

no nwttuor
equtttbiu,

omnipotens pro tanto palientiae dono decrevisset remunerare suimi fidelem Famulum, Ebroinus jam
obstinatus, crudelitalem
ficere,

llunc voccm uncis


c.i

mclusam, quir a coditibus


M.s.s.

mislri.s, rl

ciiiptn ribus

Divioncnsi

ct

Divit-

suam volens
qui

in

eum

per-

aui/icnsi abest,
S.
-'/" ri

velocissiraos

f!

mium
rent.
viri,

perniciosos

(]',

Qui
cui

venienles
fuerat

eum emisit equites meum morle perimesusceperunt eum de modo


post

m.

iii

ex Ms. nostro apographo Trevirensi desumpsi; cjus loco legil Mabillonvas

traditus

ad

custodiendum, et

Wacaeorum, noiatque in mp/rgine, id est, Wasconum, adeo ul juxta lianc lcctioncm S. Gerinus, dum adau/tim ciim frairc suo Leodegario arcesseretur,
in Wascoma scu Vasconia exsulexstiterit. Verum dubium mihi apparet, an Mabillonii lcctio, cum a nostns omiu/nis Mss. exemplaribus dmonet, pro
;

"/ addit, loca

ducentes

eum
Jocum,
habetis,
cito

per

incognita
stelil,

usque
:

in

quemdam

quo
filii,

inquiens
ire
*
:

id.

fatignri

uecesse
venistis,

longius

ad

Non quod

votum maligni. Hi vero, qui venerant ad eum perimendum, eranl quatuor numero. Tres enim ex his provoluti

facite,

ut implealis

genuina
l'ci

sit

habenda.
magis
tu

gMs. nostrum a/ioi/raphum Divit-augicnsc lm:

Nam

exul

eris,
el,

quia

et

lempo-

sunt

a.i

pedes

ejus,

deprecantes,

ut

eis

ralem
cupis

gloriara

cito

perdes,

dum

superare

indulgenliam daret, et benediciionem


'/.'/

super eos

dignaretur tradcre.
astabat,

Quartus

gg.

vero

superbus

omnes habilatores in tola Francia, tuam polius auferes vilam, quia indignus acccpisli gloriam.
h Totus hic
''""

evaginato gladio paratus ad

eum

inte-

rimeridurn.
occiditur,
qiu,
ii t-

22

El

curank

postquam super eos benedictionem suam


et

Chmdohcrtt
u.iorc. teptli-

tradidit,

suis

interfectoribus

verbum

Dei

an:

tur.

tunc Vir Dei incumbens orationi, ait Domine Deus omnipotens, Pater Domini nostri Jesu Christi, per quem tuam notiliam accepiiiius,

nunliavit;

numerus pene ad verbum consonat anonymi mimero 39, incipiendo nempe a is haec audiens Hebrolnus etc. usque ad finem.
i

/itiimitciii
i

n/t

niiin.

25 Commentariipraevii.

generis humani

em
ipse
l; "'-

ci

Deus virtutumet omnis creaturee, ac tolius Creator, te benedico, te glori'ii me dignatus es ad hanc certamiuis perducere rogo, deprecorque,
:

numerus adverbum fere consonatcumtoto numero Manonymi; pro his mtem, qux hic uncis vides inclusa, apud Mabilloniwmiegitur.-Vevlioc incideret in blasphemiam desperans, auferendo sibi salutem, quam laudando
caelitus adipisci meruisset

Totus iterum hic

Domine, ut
pietatis

in

me
el

jubeas

ingentem.

misericordiam
et vitae
his,

tuaa

in
-

m eritis

k Mabil/onius

legit

Sanctorum luorura
qui

Magisque

cor

conlritum
lectio

me dignum me

quam
1

elatione

facias
'''

el

participem

superbum complexatur, qux


vc/ms tenus
fere congruit

aiternaj consorlera

"

prxferenda uidetur.
lluc us/ue

lhl1

"

indulgenliam
eos
Pater,
in

tribulanf
tuo,
lieri.

quomara per
mentissime
wceret,
r;i|ll:l
J'

conspeclu
glorificatus

etiam hic

credo

cle-

Cum' bac

percussor
'

e us
" ,1,l,s

el

extendens gladium, amputavit erectum corpus ejus substitisse


spatio
dicitur.

numcrus cum iiiilm nuin. 41 anoni/ini. m Dc Waning videsis Commmtarium praevvwm num. 204 etseq.
n

f
til

asi

h " r; >'

Sed

''"'"

eum
'

cum

Promonasterii Fiscamnensis notitia dicta uide

non-

gladiator
vei sic

cadere cerneret.jpsum
citius
.

P^cussit '
^cd oon posl
BC
,L

pede

lerrara deciderel

multum
mente ionem

percussor

ejus

'""

^bus

areptus a
Dei

eodem num. 204 Commentariipr&mi. o DeChildomarca,seu, utalii legunt, Hildomarca cnicsis Annotataadlitteram scapiti m Vitaeprxced&ntis subjuncta. p Leodegarius
sterio

el

captus
se

P e cussos r
finivit.

ullione

">

nempe

biejvnio

projecit,

ibique
viri

circiterm
'sub

hh
'

Tunc jussu conjugis hujus

vilam

mona-

Chrodo-

nl. el

..

de-

crelo

ministris deporalus est, in hujus feminaB decretum * cu.n vr.iibus, in quibus trucidatus fuerat, inparvulo oratorio

berti in quamdam villam, Sarcingo hh nomine cum magno fletu piangentium a

disciplina Cliiltlcninrc.r conslilnh, COnvixit, I U nc/iif m/ si/iw dum n Theodorico et Bbroino convocatam arcessitus
Ai/i
fuit,

Fiscmmensisanctimonialibus

pauloque

post jussu

Ebroini

necatus.
ei

Commentarium prasvmm num.

226, 237

seqq,

Cum

'

DIE SECUNDA OGTOBRIS.


git
.

491
Dei Servus est. Et deprecabantur
se
totis

q Cum num. 43 anonymi verbis tenus iterum congruit magna cx parte hic numems, incipiendo

Vere

liic

Homo

eum, ad Dominum pro

viribus exorare, ac

kvgiorm omiko.

nb his verbis, Acccptum ad suum etc. r De hac synodo, de temporet quo


fini, aliisque

celebratae

deinceps ejus pradicalionibus pcr omnia parentes, praBcipuc familia domus ipsius conversa est ad Dei
cullum.

adjunctis ad illam spectantibus di},

sputata vide
s

xv Commentarii prxvi

Ul

est,

accepla in capite calvilie; decalvan-

do enim

ca/put

cxauctorabatur episcopus.
ni

Vide
et
fl

Annotata subncxa.
I

capiti

ViUB prioris

ad

lit.

cc

ll.ir,

,/u.r

ab initio hvjus numcri hnc USque

flem

habentur, apud Mabillonium sic redduntur ; Eotcmpore vir gloriosus Theodericus rcx et
Ebrolnus
villam

Anonynnis equitum abEbrcnrtoadLeodQgarium mm miminit. Adi Commentarium praevium num. 249 et seg. gg Vocatur hic ab anongmo Morbacensi Wardardus, seu, ui alii legunt, Wadardus quo etiam nominc in Ms. nostro Divioncns/ distinguitur ; i/imrr, rum h<>c Ms. hac in rr ah omnilms nlns MSS.
ff

ntwn luluin submissorum

spque ac impressis Ursini eccemplaribus discrepet,

idera

synodum

convocarunt,
,

et

ad

interpolatione verosimiliter est corruptum, acproin

quamdam
episcoporum

regiam venienles multam turbam adesse fecerunt. Ibique

vcl hinc confirmatur prolat/um a


tir

mejam

ante hac

rejudicvum.

inter cetcros

Diddo, qui

sanctum virum
expulit
illectus,

Leodeepi-

hh

Villa hcec
villas

ab anonymo vocatur Sarcinium

garium cum
scopatus,
tus ab
et
et

Waimero
prene

de sede sui
accepil

pro notilia

hujus, seuoratorii, in ouo Leode-

tradidil

condemnain

ipsa synodo

calvariam
a

capite,

garius a Chroaoberti uxorc fuit sepultus, uondu/m hactenus, quod maxtme in votis erat, comperire fas fiui.
futt
orrt.sits

expulsus scgregatur
exsilio,

sancta congregatione

Deinde

condemnatus,
lectio,

mortcque

secuta,

poena capitis
B
bit,

gessil,

quidquid dolose in sanctum


uti consideranti pate-

/illrras;

m qua Leodegarius indarjandwm in Artesiam at responsum non tult. Intcrim in Hta


Iiirm
est

de sylva,

Misi

tnl

Virum exercuil. Qu;v


scnsitm
rioslni.

S. Vindiciani, At/rebatensis episcopi,

noniiihil a scnsu,
efficit;

diversum

qucm gignit lcctio utra autem prxstet, nequco

apud nns
SiiUa(nii)

typis cxcusa

adxi Martzi num. 9 scriptum inveni: E


snlirrt,
sepeliil

corpus,

S.
in

Leodcgarti

edicere.
i/i/.r hic uncis inclusa de WaiWaimero leguntur, apud Mabillonium dumtaxat habelur Waimcrus etiam similem exce-

uxorChrodeberli
procul

exiguo quolam oralorio, haud


qui

u Loco eoriiin,

Hursinga

vico,

ad

direcesis

Atreba-

miro seu
pit

tensis limitem est positus.

lur

utcumque, quae
ei
vtrtts,

in

Quo c.r tcxtu confirmanCommentario praevio de situ


textu recitato vocatur Hurillc

senlenliam
esse

cum

ceteris

at puto,

lectionem

Sarcini

sylvaeS. Leodegarii dictae disputata svmt.

nostram

genuinam, Mabillonianamque, curn


liis

Eicnim

qui in

ab omn ibus
gnificata m,
videsis

dissonct, ab interpolatmn
illa/m

fi

enata m

singha, verosimiliter

guod autem pertinet ad remper

infinesi-

Waimirum
litt.

scilicet esse

damnatum,
Vitxper ano-

Annotata ad
cui

ee capiti

est, qui in Tabula gcographica Artesiac Blaeviona nuncupatur Hoisin, qiii/ur modico mtervallo dissitus notatur a vico,

nominr
mentarii
lcTstra
;

Sars,

et

ab altero vico,

S.

Leodegarii

nymum
x

conscriptz subjuncta.
hic dicitur Leodegarius

dicto, '/unriini lnr juxta dicta

num.

251 etseq.Com-

De concilio,
vide

non

raevii

Leodegario

exslitil

martyrii paSar-

interfuisse,
jiy.i vii.

num.

241

et

242 Commentarii

il/c

vcro, spectata,

quam cum nominc

Haec

uncis inclusa

sunt; puto autem,


nostris Mss.

ejus lectionem,

apud Mabillonium omissa cum omnibus

cinium hdbet, affinitate, verosi/militer is ipse vicus csi, c/ui S. Leodegario in sepulturam cessit, quique alio etiam nomine vicus S. Leodegani dicir
lui Quapropter, cv/m vicus, nomine Hoisin, ///> etiam ille, qui nomine Sars distinguitur, inArtesia versus caput fluvii Quantiae, Gallice la Canche
.

exemplaribus repugnet, iteru/m hicesse


legit

corruptam. z Mabilhnius B. Leodegarium.

Tunc

Ebroinus

dixit

ad

situs sit,

aa Hcpc E/noini
persuades loquendo

m
?

Lcndegarium invcctio
sic

a/ mi

Mabillonium brevius

redditur

Quid tantos
te

confirmantur utcumque, ut jam monuit adducto Vitae S. Vindicioni lextu, gux de situ locorum, in quilms Leodegarius fuit nccatus ct
ea

Martyr esse suspicaris, ideo

sepultus,
/'i,i vii
ii

num.
codice

251 etquatuor scqq.


nostro P.

Commmtarii
in

tam temeraiium ostendis. Adhuc multum... dilataberis, frustra tale desideras habere prsemium. Nam
utmerueris,
haec lectio
et
iia

disserui.

///

Ms.

150, ct
:

omni
cre-

eris

acccpturus martyrium. Verum


notabiliter a codicibus nosU
is

itei

um lom
<,

bus nostris Mss. apographis legitur sexlo dic Nonarum Octobrium actum
ditur;

Hoc vero
cssc

Mss. a, ographis differt, ut mihi etiam interpola-

videtur

autem

haec

lcctio,

cui etiam

Ma-

tionis

fmi sus)

ta.

billoniana
ui

consonat, melior cssc,


furitl

quam nosim,
,

bb Haec unc inclusa absunt a Ms. nostro apographo Divit-augiensi, in guo tamen post pauca

adeo

Leodegarius

murl rm
ii's,

non m. sed n Octobris die rnnmolus. Vfdc Com mrn l,n u m

num
et

sequentis verba referuntur.

praevium num. 256


rrrr/lu
auctorcs,
uti

seq.

Porro hic Ursini nume2.".

cc Praeter ca,

qux de

hoc Chrodobcrto ab Ursino

anonymo

rnevtorantur, alia

apud

adhucsupra
attribuenda.

mon/ui, non invenio,quzillirearesse

dd htm

Id
ci

c.st,

scrvi, coh.mi, qui Chrodoberto

famula-

obsequium debebant.
mediae
et

Vide

Glossario
familia.

infimae Latinitatis

Cangium m ad vocem
le-

inOX, od Vrrlmm Commentario raeio datam, sr, memoratam cum num. 50 ummymt ,1inm ron,/iu.l. 1,/rtn fil ,/un u m ad omnia, </ux ab anonymo Leodegarii mwlcm sub-

Irrlmnr,

,lr,/uu
in

fereoh rationem
1

numero

secuta narrantur, ac proin,


repetere
tlmri.

um ea nomine Ursini supervacaneum foretj siylwm hicfigendUm


i

eeMs. misiium apographum Dimt-a/ugiense

DE

492

ACTA SANCTORUM.

DE

S.

THEOPHILO MONACHO CONF.


]

Pt

SYLLOGE.
MBDIO CIRCITF.R $mcv\
ci

ni.

Savrtiit. qui
<it,

nologio Strlt-

motogiwm Graecorwn, quod eruditissvmus Cardinalis Sirlom Latvno ser-

u6oi!:ovTa

ln]Qipvl\

" eov

" VT V

a*oxa>ouvTa
xai

rrapattj;

vouov

xai

tou

avrexpio-TOU

TrpbSpouov
ei;

apvi-njv
o

tinuo,

alniuw

Mi
gio san.ii
religiosus,

mone

donavit.

publicique

jwris

feoit,

TWV /pto-Ttavwv TrioTCw;. 56cv


)eu;

6p7)v

exivy( 0ci;
ei;

/3ao*e-

-^S. Tlieophilum monachum sequenti ehNatalis ad hunc diem annuntiat: Eodem die
patris nostri
el

7rpwTov

pev

tutttci

o--pb8pw;

xai

<j>uXax*jv

auTov

epeaee
ou
7ree'9wv

xai
ei;

XeuoxTovee

ixavw;

cVeeTa

8e

xai
3e
u/,3'

outw;

Theophili, qui

l'uit

monachus
Isaurico,

sgopfcv

cxrreuTrce.

Ata

/3ao-e>exwv

7puoXw;
toutov

limens

Deum, sab Leone


imagines
exprobrans,

uorruv
7reio-a;,

xaxeeo-e

o-uu6ou/\euwv

xai
Tiva
xcti

aTreeXwv

xai

cujus Inipietatem

videns,

atque execrabile odium


everlendas,
redarguit,
et

a7roo-Tei>a;

xa>u6ebv
o<J/ev

touvou
tou;
Trboa;

TUTrree

in

venerabiles
haeresim

Sanctorum
iu

Souveupoe;.
trtSvjpoe;

Etra

ttiv

Searrepovvjo-a;

ejus

faciem
el

elauvee xae

ayavyjo-a;
eue/\>ev

auTou

to o-wua

eonppiltXU.

impium,
Cbrisll

nefarium

tVnlichrisli

praecursorem
similia

hni
5e

oe

xai

3avetv
auOe;

uaxapeo;,

fyllOi).

XptUTOu

jiciena

desertorem appellans, aliaque Quibus ad iram concitalus primum

obver-

^aptTo;

uyeao-ree;

tov

urbXceTrbvTe

x/s vov

^ a ~

peo-Tw; ^ewo-a; xai

5auuctTwv
ucQio-Tarae.

aTrcepwv

^evbiievo;

auToup^b;

berari
posl

eum
lum
illic

jussit,

et

in

carcerem

conjici,

iude

tou

fiiou

evSb^w;

eductus,

sanctas

imagioes

abnegare
Menotogio
et

3 Commemoralio
fessoris, qui

sancli

Tbeopbili,

novi

con;

/..,-

/.^,

cogitur
sus,

Quod

omnino

renuens,

exsilium mis-

natus atque educatus esl Tiberiopoli

<'<'"<".<

vitam
accedit

praesentem

reiiquit.

Ghristianorum
bulis
vitara

Sirletiano

Basilianum, opera
Albani
typis

studio

parenlum filius. Ab ipsis incunacasiam atque irreprehensam duxit.

rauo

Cardinalis
a/nno

\nnibalis

Urbinatibus
totidem
fere,

1727 excusum,

quod

elogio

et

qua/mqua/m
S.

nonnihil

diversis,

verbis

concepto

factus monachus multis cva6it in magistrum ducem ad pietalem. Cum de eo imperator, Lco [sauricus, inaudivisset, quod Bacrarum imaginum

Hic

Theophilum ad hunc diem etiam exornat. Idem faciunt magna Grascorum Menaea, haccqueetiam hiCjprout'pasMin nlilii sulrt, Ma.rimus MarguniuS,

cultor esset, vocans illum

ad se alque exhortans,

ut videlicrt
sereret,

venerandarum imaginum cultum denon solum uon liabuit eum sibi obsuquen-

Cytherorum episcopus, in \fenologio vernacula tcorum Ungua a e expresso est secutus. Menaeoiiin //// de more praemittuntui Duo hiosunt numero, quibus auctor ad nomen Theoi <
.

tem, sed conlra se redarguentem, \i'hemenlerque corripientem, impii insuper atque nefarii prascursoris

Antichrisli,

Qdeique

Christianaa

desertoris

phili alludit, vultque,


<

utapparet, significc
etiam
re Dei esse

tu

iii

ii i

omii

i\

ita

amicu/m Bn

iltos

cum adjuncta
'F.vavriov

versione Latinai
Te>eurJ}

nomine appellanlem. Undc ad iram concitatus imperator, primo quidem vehementer ipsum caedit atque iu carcerem conjicit, Fameque vix non enecat deinde vero nec sic quidquam elTiciens,
;

pow

o-J)

rtuia,

mitlit

eum
ei

in

exsilium;
ihi
eli.ini

poslquam autem impeSatlClum aggressus est,


nihilque
p

Aryil ^io;

o-oi T&i tpi).w

BuotXot.

ratoriis

litteris

Pretiosa esl
Dii
ii

in c

Deus

tibi

mspeclu meo mors lua, Theophilo sibi dileclo.


Basiliano scilicet
et
et

minasque
miltens

intentavit,

omnino

evicit,

quemdam nomine Calubium,


faciem
et

hubulis illum
traji-

laemQt
'"'<*'"
niuaetopiumi

Binis

jam
<'"',

memoraUs,
secuto

nervis caedit, deinde


ciens,

pedes clavis

Sirletiano,
//

Graecorum

Henologii&,

Menaeis,

agitat

aique

protrudit

corpus ejus;

cum

Moximo Margunio accedit Synaxarium Ms SirmondUin quo S. Theo'"'7'"'-

"'

auiem jam prope moriturus esset Sanctus, dimissus est; Christi aulem gratia saniiaii restilulus, reli-

pbilus
iniiiii
.

ad

u
i

0i

tobr

diem

elogio

pariu
5

o
u

quumque

vilae

secundum

Dei prascepia transigens,

proli

ius hoc est,

quam

sini elogia,

infinitorumque miraculorum operalor effeclus vitam

Sanctinomeninlaudath Hemeis,a HsqueFasU


Docetinsupert sub disjunctionesaltem, Thcophili pati iam, aliaque nonnulla adjuncta, quae
.

gloNoso exitu terminavit.


\

aijir.hu

Vides,

opinor.

erudite

lector}

nonnutla
proin
in

<n

strmondijuxtt
<i

hoc Sancti elogio occurrerc adjuncta, quae inelogio


Sirletia/no
<(

u"

dn " meit

frust/ra alibi inquiras,


rit,

ac proin opers pretium fueillud huc mtegrum addita interpretatione Latir


Sic habet
ofxoJoy/jvoO,
.

supra
i/m,,/

TllCT ' vot

recitato,

ac

huic
/-

quanwm
Imnd.

substantoam
Mr,,.,,,

congruenlibus Basirl
M,i,,,,,i,.s
,)///

"'' ll,!

tAvfiuv

tou

efcylpv

^eof Aou
^evvvjua

illni/ur,

toO veou
xai

b;

urrijp^i

TeSepiou
utb{

7rb)iew;

3piuuu XpurTiavwv

70VIWV

xai

cg

auTwv twv
outo;

gunius suiiprdilmil. rlrsii/rrniilur. I',,,,,ii,u mlri, ul jriu, nnlr ,,, ,,,/,, loCUVl ohlnirl Smtrli
l

r/>7ivw

t%m

pebvTe
Jrottouj

xaQapbv
bfhtto
rbvrov

xai

&vnrAmrTOV.
xi
b

/Kiirni,
<iu.r

uova^b;
jrobf
tvjv

yryovw;

8t3ao-xa)o;

kWtlmqt
|3ao-tAeu;

euo-ie E tav.

Uipl

cbauaO&v
twv 3etwv

Xewv

i/n.r Tiberiopolis dvcitur Verwm fuisse apud geographos civitates, Tiberiopoleos nomine repervuntur distvnctas, quorum altera vn

eVaupo;

ort
Trpb;

7rpoo-xuv>jT7j;

eexbvwv

fori,

altera

m
in

Europa

sita

est.

Prioris

ueTaxa).eo-auevo;
a7roo-rr,vat
r>j{

notitia

eauTov

xai

o-uuoou>iuo-apwvoc
o-ctttwv

O^ev
ou
xai

Baudrando
Tiheriupolis,
et

7rpo(rxuvTio-ewf

twv
rai

ctxovwv,

^ivov oux

ca/e xaTOTrcteij,

id

Geographia his verbis suggerUur urhs Phry^ia? I'loloma90 magnffi

ai-f/ovTot

auTov

Socrati,

episcopalis

sub

archiepiscopo

llie-

ropolitano,

DIE SECUNDA OGTOBRIS.


ropolitano,
niae

'.03

versus

fontes

Caystri

fluvii.

Eumepass.
:

7 Porro laudati
pliili

urhi

proxima, a Philadelphia 40.

mill.

Wumus et Bucclinus S. Theomt, hacmemoriam Constantinopoli


< ,

auctor*
c.
n.

in

Septentrionem.

Posteriom

vero

istis

Tibe-

riooolis.
finio,

urbs Traciae, in Maesias inferioriB conquae hodie Stromizza dicitur a Sopbiano,


ex

queinreipsis facem prsetulit Martyrologium Ro- atinnonnuUu manum, in quo non alid verosimiliter decausa id "' n "; f '"" fit,quam quod Sanctusw celeoemma uroe tua, poli;

sed

Lenclavius
habet,
in
c.r

Curopalate Bulgarorum hodie


Euxini.

civi-

quondam

imperii

Orientalis metropoli, oultu ec-

tatem
scribit,

quam
Ponti

ora

Varnam appellari ita Baudrandus

ast nirii

duabus

illis

civitatibus

Sancti nostri

patria exstiterU, pro certo


Uiiiliini.

nequeo edicere,ut hsec


nnotcscat
,

ex laudato Sirmondi Synaxario sub dis-junctione


/irmil jnin
nil

certe olim fuerit gavisus. non arbitror, quin Theophilo cultus ecclesiasticus, honoresque Sanctis proprii Constantinopoli olim fuerini delati; veritati enim <<i consonare, argumentoessepotest,quod Sanclesiastico gaudeat, aut

Equidem dubitandum

iniini.

/irrliin/

rclu/un

ail/u ncln

i/uT

Uuod rcro ad Sa/nluin

ctus Synaxario Svrmondi,

quod ad usu/m ccclesue


notatur,
cu/m
<i<>gio

Constantinopolitanse fuisse
/luni

nostrum pertinent, quseque


tis

in aliis

Grsecorum Fas-

silentio prseterita in

solo

mo.r itcrum lawiato

2et3
iii

Grsece et Latine recitato

inscribatur;
nii.s-

ii

iiuhi

etiampersuasum hubco, Sirnctam

Si/rmondi Synaxariomemorantuj .deiis moa pa/uca


pro/crnin, iuiii
(juihus Sniicii
cii/iiiiin.
,\

iruni non solum Constantinopoli, sed aliis insu

ceteros

Fastos saoros recensuero,


pariten reperitur

ecclesUe Graecse locis cuU/u Sanctis deferri solito ho-

nostrinomen

ins-

noraturn olim
honora/ri

fuisse,

Grsecis transeo ad Latinos

Certe

non

ln Martyratogio
Hnii n n
I

5
S.

Galesi/nius in

Wavrtyrologio

te

con
elogio,
>ni>>

queat,

Sanctum

atquehodiedum etiam foi video, qua ratUme probari non alibi, </uam Constantino
i

illlif-

Theophilum ad hunc diem sequenti


sii/iiii

quod
i/r-

poli,

cultu ecclesiastico gaxidere, aut olvm

/>

C.r Strictiatiii
/iriuii/iliiiii

rccilaln nul Bosil


ii

/ac
llic

iulcliir.

iiiiiiiilinl

ln

GrSCia,

sari-

cli
[)

Theuphili
pietatis

monachi
ardore

el

confessoris

di-

gavisum, nr proin mihi prseplacet Galesinii annuntiatio, juxta quam Sancti memoria non ad Constantinopolim t aliamvecivUatem pa/rticularem,

vina^

accensus,

cum Sanctorum

sedad Grseciam
stantinopoLis

in

gen re refertur :quod,cum ConCrseca/m spectet, etiam

imagines ab Leone Isauro imperatore impie violari

ad

ecclesiavm

cerneret,
illius
;

ad

eum

bere
sus,

facinus
in

(.iililiir

tum

palamque el liprimo diu tcnebricosum carcerem detruvenit


:

ic

te />i.

etiamsi Theophilus non alibi,

quam Con~

detestatus,

virgis

stantinopoli, cultumecclesiasticum habere, habuisseve statuatur. Accedit pri no


nologiis Basiliano
saot
el

inedia

poenc conficitur.

[nde vero post edu-

ctus,

sacrarum
pictalr

imaginum
piTirmvl.

cultum
in

cum

tueri
:

wm

quidem, quod in !/<Wenxis aliisque Fastis supra memoratis Sanctus


Sirletiano,
civitatis, regionis\
e,

constanti
uhi

cxilium

pellilur

non annuntietur cum


ejus

in

gua

multas
iiiuii

perpessus

molestias,

de omnibusque

gratias Deo agens,


\u>
i

ntissiiniis
iii

plnli

noincii

landem sancte quievil io DomiCardinalis Baronius S. Theo\fartyrohgium Romanum notaillustratum


cmilui.ril

ut

memoria nesciam, quare

habeatm
in

nomine ap\
quod

osito,

Martyrologio
inscribitur,

Romano ConlUen

stantinopoli consignetur ;deinde vero,

quibus Sancti
tnr,
rt

nomen
Grst

ehgioque ornausu/m

tioiiniiis

se

pariter

intulit

nonad

solius ecclesise

Constantinopolitse, sed
ecclesia/rum
illis

ai

longiorem H&nologii Sirletiani annuntiationem

mi aliarum

rn/iaiic
cti

hrcrmrrm

ConstaDtillOpOlJ siii-

fuerint, ut adeo Sanetus, qui


iii

inst ribitur,

non
is

Theophili

monachi, qui pro defensione sana

sola ecclesia Constantinopofitana, sed

tin al

ctarum
satrit Latino-

imaginum
et

Leone

Isaurico

sa^vissime

Grsecanicis ecclesiis cultu Sanctis proprio


affectus,

fuerit

cassus, et in exilium pulsus, migravit ad

Ba/ronio
ii

Galesinio
vitse,

acceduni

Dominum. Arnoldus

ctius

ac proin ui veneranda ejus memoria regeneratim <> C quamin sola civitate


,

nim elmm nnnunI !i

lUI

huncque secutus Gabriel Bucelinus in Menologio Benedi Hno, qui ambo S. Theophilum ad secundum Octobrisdiem Sanoi s Benedictinis etiam accensent, hocque eum elogio Constantinopoli, S. Theophili monachi, qui cum Leonem (sauricum adversus sacras imagines edicta promulgantem coram argueo

us

>,i

Ligno

Constantino olUana annuntietur.


8
Venio

nunc

ad

ea,

quse

di Theophilo

in

quidsanetu

rel,

jussus
;

esl

ssevissime
in

csdi,

el

diu in carcere

Synaxario Syrmondi relata, inque reliquis sa- " tcxSil, P nt *"* Grsecorum Fastis silentio sunt sup ressa. Prsecipua sunt, qua Theophilum, cum inexsilium ob iginum cuttum fam pulsusesset, imperatoris jussu passum esse, idperhibet.Suntautem hsec : Leo Jsaurus non contentus, Sanctum /."**

delineri

demum

eulium

pulsus, mullis a'nim

lissein exsilium,
ii ii,

omnem

movet lapidem,

uteuma

ms
aui

ac

lahorihus

confectus

migravit

ad

Domi-

num. Becitatum elogiumexSirlelia militei Basiliano etiam duo laudati Bencdictini hagiolinji, autcerte prior eorum Wionus, qu\
i

imaginwncultu abducat. Hunc in finem adipsumin exsilium fam pulsum scribit epistoiiim. Hai sanctum Exsulem plurimum hortatur, minisque etia/m urget, ut sacrarum imaginu/m
n

lino pr.r/ii.i/i,
trnnstiilcrc

iii

sacros Fastos
iiijna

se

,/iia

nutr,,,

mm

concinnatos amslct, San-

deserat.

Imperatoris
MUtit
ille,

voluntati obtempe-

rareis renuit.
simis etiam
dire
i

qui Theophilum ssevis/.'./

nostrum s. /icncdicti regulam esse professum, acproin d/ubium s /. an Benedictinis Sanctis meniu acccnseatur, Wionus tamen rationem reddit,
cti/m
ci/i

ntbjiciat

his

Sanctus

vulneratus, ferequejam traditurus spirUum,


:

iiiiniiiiiiir

sanitati

Christi

gratia

restituii

eum Ordinis sui Sanctis annumeret.


Annotatis
Vixit

OfiTheo-

tandemque postvitam sancte actam, infinitaque


obit. Oinnia Grsecorum Fastissuni omissa, Ait quidem Mcnol/ogvum Basilianum, Theophilum in exsilio multas serumnas atq\ > mohsec,

phiin ciiim in

ad Sanctos

Benedictinos,
II

patrata

miracula gloriosam mortem


ceteris

quiu

Octobris coluniur, Ligni vitn tom.


.-./<

lib.

utjam innui,in

insertis

.\n ilni

sub Leonc Isaurico im-

peratore

circa
illa

annos

Dom.

dccxx
S.
I.

et

cum
lieric-

multo ante
dicti
illis

tempora Regula

N.

in

paitihus observari

sit solita,

potuit

forte et iste sub ejus magisterio mililasse. Qun exratione oonsequens est, ui Wiono ipsimetduiniim sit, an s. Theophilus Ordinis Benediotini
e.rstitrril.

at, quse, qualesve illse fuequo sint Sancto illatse, non rih. ,i, quod tamen Si/rmondianum elogium supra Latinc </ Grccc rcciiatum, ,u, u/ud inspicienti

lestias esse
iini.

perpessum

cujus jussu et a

patebit, satis acourate facit.

Verum, inquies. an .namn.r. al/m/i/c nmnin mljiincla, ,/ii.rin Si/nn-

49

DE
'i

S.

BEREGISO ABBATE.
commemorem.
benas,

vi;<

XOIB

.Torio

Sirmondi

S.

Theophili

vxsiliwm comitata

Lco Fsaurus imperii


Criticis

iuseperhibenPur^veHtaHea-ackconsonantfBespondeo idquidem mepro certo affirmare non posse;


nihil
invicte

ut Pagius in
labenie

Romani ha- d ad annum 716 e/

tamen convincam,

etiam

occurrere,

quo illa avt etiam fundate

falsitatis

reddam
li-

suspccta.
*ur 06 tmpera
tore fion interfectui.

Yrriiin
sit,

aHud
ui

occurrii

adjunctum, quod,
nostri

Mattiimno 717 camtern decimo imperii su\ anno sneris .maginihus bellum ivdi.nt. Zonarasid in Leone hauro a num. ad 5 tradit. Tdem rtiam constatea Vita S. Stephani Junioris monachi et
717
luculenter probat, xxv
;

pessivit

cettale

eoSancti

Blogiumtamin
qua/m
in

marh/ns, a

Slr,

Imno Constantinopohtan.r ecclesix

Menxis, aliisque Fastis


a.ario

Grsecis,

Syna-

Svrmondi vesliat/ur, falsitatis tamen suspectum noii nemini forte apparebit. Etenim juxta
illud S. Theophilus

diacono conscritpta, atque a Jacobo Lop ino monacho Benedictino tom. I Analectoru/m Grsecorum
insertc

Verba

huc facienUa ft&c sunt

Post oV-

scu sponte, seu, ut Synaasa-

cimum
ille

imperii sui d.nnum,inchoatum scilicet, novus


\Leo fsaurus)
ui Efa

rium Sirmondi innuit, arcessiPus,ad Leonem lsau~


1

Baltassai

Manichaeam haeresim,

et

11,11

imperatorem

accessit,

eumque

impium

ei

ASphthartodocitarum,

loquar, fortehaud dissislbi

nefarium vocavit, aliisque probrosis titulis, majesimperatoria vram mi/nime veritus affecit hoc autem pat um credibile, falsitatisquesuspet tum non
iniis
.

milem

Ecclesiam spiravit. Iiaque subjecta

plebe convocata, coram omnibus leoninum rugiens


inliuniaia

hac

bellua, el

Leotifs

nomlnis insrgnis,

nemini idcirco forsan videbitur, quod in Theophilum post hoc jariuii, non ipsomet supremo mortis supplicio fucrit ssevitu/m. Sa/ne miru/m videri poirsi, imperatorem ignominiosis adeo appellationihns lacessitu atque ad iram provocatum immanissimis etidm tormentis Theophilum non necasse

ez iracundo corde, velut ex /Kina


sulphur, miserandam
fulit
:

monteignemet
et

illara

vocem eructavit
fabricaiio

pro-

Quandoquidem imagirium

ars est
ergo, tU

idolica, illas adorare

non oportet. Decin

asserui, imperii bus,

suianno bcllum sacris imagmi-

utcumque circa id admiratUmcm adimit erudissimus Cardinalu Baronius, dumin AnnaliAst iinhi

proin.

earumque ouitoribus Leo Isaurus indixit, ac "in anno 717. utijam dooui, tmpei ium cai

pessiverit,

bellumillud seu persecutionem a/uspU E


est

bussuisecclesiasticii

addnnum
ita

Christil3\,prolato

cdVas non
sajurvs

ante

annum

Cnristi

726,

mulccon-

Svrletiano Sancti

nostri

elogio, de
:

Lcone Isauro
Haec

imperatore
videns

num.

pronuntiat
iu

impius,

eum non prius, quammotainsacra/rum imagvnum cultores perr$t. S.

Theophilum,

cum

in

sed non pro concepta


illi

iviltic

Calholicos agens, in-

coronam martyrii, sciens eosdem colendos fore in Ecclesia marlyres, et eorum reliquias venerationiquoqueexponendas.quas impiusperdere

Seculnnr s.fiilum ah im/irra Intc furril atitr annu/n iiiuin ni c.rsihiiiti non fuisse abactun Ist,
,
,

inquies,

gvo ergo determnaio anno

in

eccsilium

Nea m itaqueSancto nostro, negloriosum ei martyris nomen apud Catholicos compararel, Leo haurus, uiiii ad iram provocatus, noluitinlaboraret.
ferre, licet interim

(juo an/nu/m,

putsus fuit? Respondeo, nihil omnino succurrere^ quo id accidit, certo determinem,

solu/mque ec

jam
vi/

dictis

ct

cx

anno
ei

Leo Isaurus,

Pagius
fieri,

in

Criticis

adTheoyhWumcrudeli-ssimisquir

annum
sii,

rursus luculenter ostendit,


Christi 7?G

741, qvz ad eumdem vivis eaa


iritcr

buscumque sup)

liciis

torquendum

forei proj e)isus,

indubitatum
nunc,

Sancti nostri exsiliu/m

verosimileque vel ox eo proinde fiai,Sanctum eccsimuiriaiiim, iU fuisse jussu imperatoris lio jam

annum
cile
<

741 essc Irnaiuhim. Pnrro falector colliget,

quantum opinort erudit/us


1

affectum tormeni

s,

qua

ui

num. prscedenti

diwi-

iinis, s.i pe jam laudalu/m Sirmondi Sinarariu commemorat,ceterique tamen sacnGrsecorun

Sanctum nosirum admediumcirciters&culwm octan m, ddita dubita/ndi particula forte, hic


iu
111

margineconsignem, quia
ct

scilicet}

cu/m
i/n

i/nter

am-

silentio involvunt.
ftiando ciretter

num. 72G
S.

741,

prout

jam

dooui,

easiliwm

10 Atque
perire potui

hsc sunt, quse de


Su/perest,
ui
<i<-

Theophilo com-

tempore,

quo ob

pulsus furnt, facileque viginti circiter an/norum spatio exsul in vivis otuerii esse superstes, pauh
forte

funccu*.

susest,q

crarvmimaginumdefensionemineosiliwmpulanc mortatem et miseram


et

citiust vel

anno 750 vitam simul


termmavtt.

etiam paulo forte serius, et exsilium fetici

<i><"">

eritu

rna, immortati

beaia comm/uta/cit, nu/nc

pauca

DE
I .

S.

BEREGISO ABBATE
IN SYLVA

ANDAHNl
1;.

ARDUENNENSI.

COMMENTARIUS PR/EVIUS.
%
l.

Sancti

memoria

in

Fastis Sacris, cultus ecclesiaslicus,

8CULO

VII!

acta edenda.

ait rxto-

SancfUJ qui a

Molano dndaini,

beali

Beregisi abbalis. Hic ex Condusiro pago Austrasiorum oriuudus, Hasbanii intra monasterium

olanus
s.

111 Natalibus Sanctorum Belgii Beregisum abbalem ad hunc diem Andaini annuntiat, sequentique elogio celebrat Andalno monaslerio natalis
:

Trudonis

littoris est eruditue.


in

Cumque
el

postea sa-

cerdolii
ris.
filii

honore Bublimatus

comitalu Pipini Junioacceptus,

Ansogisi, ch.irus essetomnibua

solilariam
piis votis
tigit,

GuJDS hoc modo divinitaii annuere libuit. Gon Plectrudem ejusdem principis conjugemob

tamni

vil;im

cogitabal

attentiUS.

circumquaque

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


circumquaque posita sui juris praedia transitum liabuisse per saltum Arduenocnsem. Curnque Cessl
viatores
gilaus

495

vertit, atque Plectrudem duces in sui admirationem quibus juvanlibus, monasterium celeberrimum An.

amaeno prato resedissent, mulier evirespicit, sumit, chariulam decidentem


in

marito defert. Sancto Beregiso


qui
tur,
,1

legenda
in

traditur

dainense coustruxit, eidemque praefectus sanctissimae vitae exemplis illud felicissime fundans ac nobilitans, plurimos illic milites Cbristo conscripsit

per ordinem
scilicet
elei

pandit,

quae

ea

continebanesl
,

et

aggregavit. Ita Bucclinus


I

citans
,

JoaniiuhtUS

locum in quo inventa tum el aliquando a devota plebe inbabilandum, multasque inde animas fideliuradirigendas in caelum. Mirati, cum diu multuinque
illum,

Deo

nrm Mnlamun , ,li nomine in medium


soriptores.
inst iiini,

rrsnSi/uc

in

jcnrir

adducto, Rerum Belgicarum Idcircoautem Beregisum Menologw suo


'

(juod

cum

Oorgaino,

hoc negotium coramillerent, Beivgisus ultru se offerens, locum suscipit, stirpat, monasterium conslruit, etmultossuoexemjlo ail bene
haesitarent, cui

eanstimet,
,/ar

eum

S. Benedicti

Wiono ei Menardo regulam, monachumc

vivendum ibidnn
sepultus
la/nus,
ii

roiiigit.

T.iinlcm

piist

Deo acce-

professum; ast an id veritati oerto utut interim res w., oonsonetj infra discutiam Constantinus Ghinius in sanctorum Canonicorum
csse
;

ptos labores, sexto Nonas Octobris in pace quievit,

eodem monasterio a discipulis. Ita Hogui etiam Sanctum Wartyrologio Usuardino


in

Natalibus Beregisum sanctis canonicis accenset, proluroque eum encomio celebrat, quodad u&rbum irrilafrrr rinn ,hi,,,,,, ,/Utnl r.r MolomO '"////.
|

se edito
:

hii

hac brevi annuntiatvone i/ns <lo Daino monasterio Natalis sancti Beregisi

cum

vimus, iihn/nr consonat, ac proin, ne jam dicta repetendo tempus inutiliter teeamus, re itandum
hic

abbatis.
il

nnn
dit

rsi.

Fastis saoris

jam

laudatis, quibus

dalur
"'

AndaKnumseu [ndaginum,proquoin
imiiiii
,

\folam

Snnrh nomen adnOctobris

insoribitur,

insuper

ultimo inr data annuntiatione cormpte Daiuum

/ii

Belgii

esi

oppidulum,
in

celeberrimo

S Huberti monasterio insigne,

sylva

Arduen.

Martyrologiwm pro canoniois Regutarib-us Romano novissimx correctionis Martyrotogio a Brneili.c.to XI \\ Ponli/irr ma.rimo, assutum, m quo
Beregisus
sequenti etogio celebratur
nensi sancti
B-r(*gisi,

B nmsi
i

ad
n

amnem

sou

fontem Andaginam

aquolocus IndalnumseuAndaginum } primo appellatus fuit. Ad monasterium illudpro


remedio S. Huberti iniercessione impet/rando acceiiinii.

non ad u, sed ad m Amlaini


:

Octobris
in sallu

diem B Arduen-

rfa/if.

rabiem ex canis rabidi mo mreformiinquit Baudra idus iyi Geograp/tia, teucis dislal a Baslooia in Occasum, et lotidem a Rupe-forti in Ortum bybernum , xiv vero a Leodio
qui

Quatuoj

monasterium clericorum in abbatem electus, vit_3 regularis seduius vindex sexto Nonas Octobria evolavit in caelum. Romae eto.
qui

regularium ibidem fundavit, ac

\i'/ur iia

quidem

a Fastis sacris,

quibus Sanecclesiasti-

cuttv

eeeietia-

,ii

memoria

inseritwr,

ad cultum

ejus

'Wcojoudeii

in

Mcrirliem. Ilis />ra notitia


est

hci,cujus in decursv.

,/////

sxpiui facienda
sr

mentio, pr&missis, pergo nunc adalios hagiologos, aui S. Beregisum Fastis jacris
(i

conc nnatis inseruere


S.

suo

Beregisum, nullo
t

loci, in

Grevenus in Usuardo quo ejus memoria

recolatur
brevit&i

nomine

apposito, hodie in
:

hun

m
;

annuntiat
hic

Beregisi

confessoris

ponit

martyrologus hanc annuntiation m post siijniiin quod additionibus Usuardino textui superadditis prsemiltere consuevU, icproinS.Boregisum a genui/no Usuardo Hartyrologio secludit, lihin ri ia in iii Usuardi ULustrato faoiunt Solle-

autem

probandu/m nunc accedo. Mirseus in Fastis et Burgundiois ad u Ootobrissic scribit: Colitur (S. Beregisu- nempe) Sarchinii ad S. Trudonem, el anda.ni ad S. Hubertum. Mirseo asseniiini iii Natatibus Sanctorum Belgii Molanus ptu$ srmr/ jam laudatus. Idem faoii indreas Saussai/ns i,i Martyrotogic suo G vn hoc ei vm ini ii Octobris sequens, idque, ut ja/m monui, proBelgicis

iirins Beregisi

su rministrat

Indalni

in

Arduenna

et Sarchinii

ad
*

S.

Trudouem
el

in

Basb
6)

inia,
'

deposilio sancli Boregiri


nobili slirpe foonsule

abbatis

confessoris. Qui

if|

wnruwi

Actaedenda num.

pn

notatur Beregisi

Wolanus numcro praecedenti ille quidem dum Sancto in wlis Aurlaiiis lnriiin iilm il h ir m<> J u m n.ldurlmn supra breviorem suam annunt ationem iis charalius noster et

mtus, saeculum

alta uaente

cum

fucis el deliciis qui-

ins:

busque aspernatus, se a puero Christi servituti, in qua sola regnatur, subdidit. In monaslerio sancti Trudonis sanctse religionis lyrocinium executus
:

rtn iims
nrs,

-/ii

iuiii

quibus Sanctorum annuntiatio,n iiu

studifs

deiude

el ai

libus pietalis Qorens, sacerdotio

,/n.r
.i

a,l

ijr n

1'siianli

Ir.rlinn

non

sp&
hnqiolo>ii$hoilte
\\

nt, snlri

exprimere.
itis mariy, Greveno accedunt Castellanus quoi^um hic in Catalogo generali

Porro duobus
scilicet
et

jam memoi

annuntlatw

Molano
ri

iosignilus est. Hincob famam sancti uominis asciLusaPipino Beristallio majore-domus regiae, eara apud ipsum et Pleclrudem illius conjugem graliam niiii, iit ob Bpectatae religioois dotes, quicquid sua-

Ferrarius,
vero in

debat, efficeret, quicquid posi ebal, impetraret. Soli-

Sanctorum, quiin
itle

\farlyro ogio

Iiomano non sunt


consignant.
i

Harty

>logiosuoun versaliS. Beregidiern pariter

sum dbbatem adhunc


Mir&us quoque
se
ri

ab ipsa Pieclrude locum in media syJva Arduenna, qui Andalnum dicebatur, dono accepil, et in eo monastcrium a fundamentis
tudinis igilur cupidus
[cui
tiiin

Burgun adornatis, Saussayus in \fartyrologio Ca


in Fastis Belgicis et

postea sanuli Huberti illuc trarJslati


esl

oomen

indi-

excitavii
collectis,

ubi mullis suo exeraplo ad pie

Fisenusin Floribus

ecclesise

LeodiensisS. Bere-

vivendum
tiae,

copiosaque parla messejusti-

gisi

prolixioribus elogiis, quse postvel integra recitari poterunt, vet usui salterm

memoriam

felici
:

mutavit

consumptus senio, vitamcum mortecomimo a morle ad vitam, Christo vocanle,


el

hodie concelebrant
,'tni

\Hrso

Sa issayoet Fiseno

se

profectus est, sanclitatisque


asternae venerationi ejus

adjunguntOrdinis Benedictinihagiologi,D >>janiii s. WUmus, \tenardusei B Menardus ei Wionus simplici fere annunliatione
si,,r
tearit

gioriae palentia (quae

memoriam jam

pridera con;

secrarunt) testimonia reliquit. Ita

autemelogii hujus
cluilii

initio

Saussayus cum Sanctum Andaini et Sar,

etogio utuntur. Bucelinus

ignificum sancto

diini/iil/rl,
/

h/jnr liaaj tlnlnr

,i

nlni

,/r

andalno ccenobio, natalis sancti Beregisi abbatis admirandae sauclitalis viri.


:

etogium. En illud

r.m
.

iciat.quam quod existimet, utroque,


ejus

loco

fest i-dnt

memoriam adn
.)//,.//

Octobris
,1

diem
isrrlr a /// /-

Ilic

monachum
egregio
et

in

monasterio

S.

Trudonis profesprimis

tnnni\ rrlrhrmi.

,7

MoUl /'" "I

sus

splendidissimo sanctitatis fulgore

mantibus
5 At,

;sentitui

omnium

oculos perstrinxit, et Pipinura in

an

rrrir'

Quod ad ru/tuin Sancti Sarrliniirnsrni

496
AUCTORE
C.
li.

DE
fbrte Beregisus

S.

BEKEGISO ABBATE.
ad
ii.

chiniensem pertinet,
Trudonopoli cultu
gavisus,
ei

Sarchiniiseu

sed

aliquo ecclesiastico olim fuent

alia

ad ui OctobrU diem cum ad diem huno p haud dubie de causa Martyrologio pro
}

tum qut(l<m

ideoque

eum

ibi

coli,
sit,

laudati

Mirsus

canonicis

Regularibus concvnnato, a laudato Be-

Tnidonopuu
tidvtroiimiUtir
Anilann,

Molanus affirmarint. Utui

nullum prorsus

Trudonopoli hodie Beregiso oultum ecclesiasticum n cogor asserere, I tenim cum in collcctaneis fofa nullum de S. Benostris Mss. notatum inveni sem,
,

nedictoXlV inscribalur. Fuittamen, cum Sanchu ab aliquibus saltem canonicorum Regulariim Augustini Congregationibus non ad rn, sed adu Octobris
i,tr.

regiso Vrudonopoli fieri Offlcium,

idquemno

1661

diem Officii ecclesiastici recitatione celebrareEtenim ad manuni habeo Officia propria Sanspeciali,
Pii

ffenschenio nostro a

loi

fuisse indicatom,
salti

ctorum ex
domini...

ui

titulus prsfert, sanctissimi

indagandum
clesiastico

duxi, am
fierei

Sancti

in Oflicio ec-

non

commemoratio,
Vi

et

an nullus
Trudono-

plaxr
retui
;

ei

cultus Sanctis proprius

udonopoli def&r-

V, concessione a canonicis Regularibus Lateranensibus recitanda hsc <>>>tem, qusoum notis Pennotti anno 1634 Venetiis, et 1635
Papae
;

verum

vpsi

Religiosi

monasterii

Montibus
recusa

Hannonise excusa,
sibi

alibi

deinde phiries

politani incols, apud quos rem examinandam />. Martinus Haepsaet, Societatis nostra sacerdos, rog itu meo susceperai significandum mihi cura.

prsefixum habent Kalendarium, Beregisi memoria ad n Octobris in quo festiva Idem Officio ritus duplicis celelranda prsscribitm
sunt,
/ii ii,

mnt, non sotum s. Beregiso nullum omninohodiedum m monasterio suo cultum ecclesiasticum
deferri,

cni

propruj

Kalendario, quodpraefiawm habent tum OfflSanctorum a canonicis Hegularibus


Crucis

sed nec cultus


><t

umquam ei

delati exstare

S. Auguslini congregationis S.
censis recitanda,
//,///,
?//

ConimbrU
cele-

uestigium,

adeoprocertohaberidebeat, Sanctu/m
solita

tum etiam

Officia

propria

Trudonopoli veneratione Sanctis exhiberi hodiedum nm\ gaudere. 1/, <m Snnctu

in titulo dicitur, solita a

canonicis ftcgu-

hac Andaini seu


gaudei
li
'

Respondeo,
;

compertum

'"

monastenoS. me hactenus non ha eam tamen propendere sentenin

Huberti

non

////,/

taribus S. Augustinicongregationis Wvndesemensis, centum vigenti fere, ui Miracus in Origmibus


testatur,

id

cononicorum Regulorium pag. 35


steria olim per

monaE

Germaniam

Inferiorem ac Superw-

Uam, qua
ecclesiastico

existimo,
vel

Beregisani

ibi

velOffUyio

i,in complectebatur.

saltem cultus genere Sanctis .w.v 11 " proprio >>>/ n Octobris diem honorari ,/,//,-// idtum > eo, quod Andaini Sancti corpus
alio
1

'

7 Propria illa tam Conimbricensium quam OuaLectumn N ""'' ftF, '" B Windesemensium canonicorum OfRcia etiam ad qna* wimr . manum habeo, ei pnora quidem an/no Iujo Go-

'

quiescat,

rem
sui

tum exco,quodmirwm fbret, hunc hononon deferri primo monasterii conditori, qui plurimis, ut jam idimus, Fastis
a religiosis viris
i

nvmbiicae

posteriora

vero a/n/no

167;'

Bruxellis

sunt cxcusa.

Porro

>>>

ombobus,

ut etia/m in

mox

sacris, velut Sanctus, insi rUntur^ quique

<>l>/>/

loco

n on
stici

uno,

m>

>>">

docebo,
<i</

Officii >i>>>m

ecch

canonicorum Lateranensi/um Officiis ad secundum, non ad tertium Octobris diem Officium deS. Beregiso recitandum proponif
memoratis
propriis
l,n
.

recitatione

olim
Utui

n,

nunc

adm

Octobris
est,

1'nriu Imbrt
>;>>>

iii

/mr

Siniclii.s (hni.s l.rrliom

siln

diem honoratur.
ribus

rit,

dubiu/m

minime

quin Beregisus saltem saeculoxSanctorum hono[ndaini seu


>>>
><>

mona

terioS. Huberti fuerii


<>

memoratis Officiis propriis eadem fere sunt. Lubet illas huc tranPrima haecest: Beregisus primus abbas et scriberi
propriaSi
in

omnibus

tribus

gavisus. Etenim

Actisejus edendis
docebo,

loci

hujus

rundalor celebris monasterii Andalni in saltu Ar-

monacho,
imni.
aede
19

ui<

illico
:

anno 931
1

consoriptis
in

duennensi, vir
Ilic

luil

magnae

sanctitatis atque virlulis.

leg n.r

Corpus
terrae

illius

(Beregisij
1

ipsa

r\ Coniliisli'o p;ipi Auslrasiorum, qui Lolharingi

(Andainensi)

mandalum,

condigna

reverentia cullum, miraculorum ostensioDe esl gloriflcalum


cenlia
;

nunc dicuntur, matre Berilla genitus, in monasterio sancli Trudonis sub habitu canonico fuil regulariter
institulus, et sacris litleris
aetale
el

memoriae quoque ejus exinde bonoriQ,

erudilus

Ubi

proficiens

impi ndilui

cujus

deposilio
<>

olilur

sexto

sapientia

sacerdos esl ordinatus.

Sed a
nec oon

Nonas mensis Oclobris.


stu/m
f'i.

Quilms
toris

verbis

manifeid est,

Pipino,Ansegisifilio,principe Brabanliae,obeximiam
ejus
vilaa

Sai

t\

>

hujus xlate,

sanctitalem inde abslractus,

iili

sseculo x,

quo
fuisse

is

scripsit,

cult/u

Sanctis proprio

Plectrudi, ejus conjugi, a sacris confessionibus


nistravit
:

mii

C
indubieqw

Andahni
6
/
/
i

gavisum.
soi titus est

in
ul

lanto

honore ac

veneralione ab
in

is

-/

Sanctus honorem hunc


nui,

non

babilus,
ci
i

ipsum

Pipinum, quod semel

Missa

apud canonkot
reguiaru,nunc
ad
ouin
><d

solum,
;/ ,,
,

ut

apud monachos Andata/pud

iii. ii -111111

g
,

Huberti, sed etiam

regulares
. ,

oenilentiam,

minime deposuerat, nonante peractam el prsmissam salisfactionem ad oscuvi

iii,

tt0ctobrU

S. Auguslini

canonicos, qui Beregisum, ut videbi-

.,

luiii

pacis vellel admiltere.

mus, Ordinis sui Sanstis accensent. Etenim in canonicorum Regula/rium Hartyrologio num laudato ea dumlaxat, uti BenedicVus XIV >>> pra io (i,i inscribuntur nomina illud monito affirmat Sanctorum, de quorum cullus approbatione, atque Oii oncessii ne, a sacrae ituum Congn galionis,
.',
>
.

Secunda

ro ista

Verum cum

aulae

inquieinhiaret,

ludinem
conligit,

pertssus ad monasterii quietem

uf ipsa Pleclrudis per saltum Arduennenagens


.

i.i

bant

iii

iler

dum
:

in

amaeno quodam
e ca?.lo
S.

pralo

resedisset,

viderel

charlulam
ille

dilabi,

quam

sumens marito
i.iin
;i

detulil

vero

Beregiso legen-

summorumque
istal
;

Ponlificum
>>'
*

decrelis plane pleneque

tradidit. In ea

scriplum erat, esse illum locum


ibi

eidem autem
Beregisi

annuntiatio-

Deo

clectum,

ul

monasterium

in

honorcm

nem
ctus
</ii"

S.

num.Zdatam

laudatus Benedir
signo,
>
.

XIV inscribil absque modo, >>i> ipsen et


i

asterico aliove

prs fatw

>>>

um

soL

efft

rre

ecctesiastico ab
eptis
i'i.>

annuntiationes Sanctoi um, qui Officio onmibus canonicis S. [ugusttni,


onstratensi
>>i

tam ipsorum principum el aliorum rocerum, quam B. Buberli, Leodiensis episcopi, cui angelus etiam cbartulam aureis lileris eadem continenti m attuleral
|

Pincipis Aposlolorum sdificaretur. Quare,

consilio

Beregisi

in

eodem
b.

loco,

vicino

tonte

Andaino nuncupato, insignem basilicam


naslerio
dedicavii
ler

cum monomini

celebrantun
n gisus
gationis

''//" '"

ecclesiastic

adeojuxta Benedii tu/m XIV S. bc><> ra rituum Congre-

extruxil
;

quam

Pelri

Apostoli

et

in
1

ea
1

guslini

summorumque Pontificum approbatione mone ab omnibus Uegularibus S. Aucanonicis hodiedum cetebretur, idque non

vivenliura

conventum clericorum regularingregavit. Quibus ab eodem Bu-

berlo

episcopo

in

ciatus,

cum

mulios

abbatem praefectus, el asso aunos divinis laudibus


indesim

DIE SECUNDA OCTOBHIS.


A indesinentervacans,monasteriumbonisspirituabiius et temporalibus locuple9 reddidisset, posl lon(Beregisi)
gestis

497
ti
i

gam
jns

el

religiosissimam

vitam,

de

laboribus

lu-

memoriae digna scriptis coramenejus ab i)lo tempore celebriter habito memoriae reverentia impendatur,
dari

ruai
B.

potuerunt,

cum nomini
loci

sseculi

ad

aelernam

requiera

migravil, sexto

Kalendas Octobris. anno sexcentesimo octogcsimo nono.


tib

factorumque magni eum

seu

hujus

(Andaini)
pmleslenlur.
ca,

insignia
Itaque,

ruisse

mrrili

desiderantibus fratribus oostris,

quae

de ipso

hu lecitone

eongregaitoni
G.ilUranir
Ittr

infra
/llni

Ambte h;v Lectiones, in quarum ultima, uti ostendam, annus Sancti emortualis perpe,

hactenus referuntur,
a oostra parvitate

el

orantibus atque jubenlibus

UM

W(// ,,,

,
_

/,

in

t/r/nnm/'/.r

smil

r.l'

Arlis

Sancli edendis. Al nonnuUainsupercontinent,quae


ea
iis

opus suscepiraus injuncUominus meritis illius concesserit, perficiendum quod non temerarie, ul reor, agitur, cum
impleri,

tum,
ct

si

certo

desumptanonsunt

qusequ\ anveritati

in

hoc

illis

sive

aliis

devolis viris paruerim, et

certo consonent, ferri poteritea porro dicendisju-

debite

Patroni

Acta,

quae jam

jamque memonae
inerlibus,
reti-

dicium. Videntur interim canonici liegulares congregationis Gallicanx calculo suo approbare noluisse,

diffugienda comperi, scriptis,

elsi

qu&cumque
1/
i

in

Lectionibus

jam memoratis

de

S.

Beregiso, rebusque ejus occasione adstructis

nenda digesserim. Ad hsec ssepissimc hic auctor loquitur de monasterio [ndaginensi, iis adhibitis demonstrandi forinn/is, i/niims nh soinnus, dum
ilr

i/nsinuantur.

enim

in

suo recentiori Sanctoi


generalis
S.
,

wn

locOy

i/n

quo degimus seu prsesentes adsumus, adeo monasterii AndaKnenPorro lucubrationem suovm
937,
/

Proprio
inini

quod

capituli

anno

1757

sermonem

fficimus, ui

celebrati, jussu

Beregisum ad terOctobr s dicm, quo juxta dicta id hodieediderunl,

sis verosimiliter fuerit.

Innavit
snni
r

a/nno
>

Christi
s

ac proin,
sr,;

cwm
,

thim om/ir. faciunt Regulares S. Augustini canonici, fficio ecclesiastico celebrant. In hoc a oratione propria, quod in Officiis supra memoratis

Sanctui medio
rn.S
. |

circitei
j

'.
.r
, ,

<<

vin, uti
,

mfra docturst

r <s

rr

t,

nr,,S

Ut

ducentu
ac proin

circiter

annis post
ra,l ilnmr

Beregisum
arrr/,r,i/.

floruerit,

non
||

/ii.

duabusque
ActiS
,i

etia/m

Lectionibus

propriis t
frrc
COlirr ln -

ut

ea,qux
rrl
nli
I

scribit,vel

ex antiquioribus
ffoC

,/n.r

riim

nlrmlis m/ amnssim
,/

nmnn mrnli..
im
I

ipSB-

i/innnl. ,/n:i,/nr

mi/ms
habei
retro

Irrl

<m ilms

,,i ,,i

nurhn.

rlmm

Irm/nis. ,/im

Sanrti Arln

Usno-i pariini ili.ssonant, Siinr/i nicniona snlrmins


habetwr.

litlrris

ronsignavit,

m
vero

Prohgo docet; /nininm

Oratio

sic

Deus,

quo vocanle,

beatus Beregisus, quae

erant, oblitus est; fac

qu dem his verbis Quae autem conscribenda aggredior, a quibus didicerim, quoniara muiti sunt
superslites, plurimi

nos, ipso iuterccdenle, ad deslinatum persequi bra-

jam

defuncti, praesertim,

vium supernae vocationis nostro, (jui tccum ctc.


10
dittonant, con>

in

Christo Jesu

Domino

cum
tiae

subvenial

in

mente, in ipsis rudimentis pueri-

Lectiones
ita

vero,

quas
:

hic

uno tenore subCondustro


monasterio cierico-

nanlibus senioribus

quaedam eorum agnovisse, cum de iis sermocimonachis Otberto, Wlberto et

jungo,
.

conci

iuntur

Beregisus ex
iii

Beregrinno
rini,

cum

genitore vel sibi invicem, interfue-

"""<',<' fere
<-um ,irtm

All>|| 1M1IIIJII1

pago oriundus,

oblalus,

rum, quod sanclus Trudo presbyter instituerat, Deo el sub religionis habitu educatus est. Cum
simul
;

oominatim cxprimere, non necesse videtur. Solum dixisse sufficiat, quod ea tantum conscribunlur,

quae

omnium

pcene

majorum

circa locuni con-

sapientia
'i'
1 '

el

aetate profecisset,

sacerdos ordi-

11

esl

el

.i

vocatus, huic

el

Pippino regii palatii majore ad aulam conjugiejus Plectrudi monita salutis

versantium, anliquorum relatione tradila teslimonio ita fuisse, adhuc probatur.


12
(ta

hactenus hic auctor, mnuens, ex Vraditi


litteris

<-

fere

dedil, probatse virtutis aucloritate roborata.


aulae

Verum
apud

perta

si

ad

solitudinem
liberalitate

iterum

confugit,

ejusdemcfue

Pippini
in

suffultus,

commendat. Addit & nonnullis interjectis, chartam a sein archivo repertam, s. Beregiso datam a quodam
ne sescire, quse
isda

iradUtone eon-

ntulum
prafnmtii.

illius
ii-

^ndagium
catione
sterio
\\

Vrdennensl saltu ecclesiam sub ihvooslolorum Princij is ae lificavil cum mona-

nras Opud
Theodorici
regis,

rnlrm
nor

la ,,/ir,, Ir

clericorum, quibus sub canonico ordine Deo

milltantibus ipse se adjunxil ac praefuit.

Cum andavitam annis

Beregisum

hocque unicum est, ex n 'ditione, ed ex

nnim i/ninlo quod circa


a/nti

gmense monastenum
Don |s
locupletassel

spiritualibus temporalibusque

monumento
</<"<

Beregisus,

posl

Quod nunc pertinet ad tempus, sancti Acla scripta sunt, quodque ab


docet

merilisque
" rl lvl
' -

plenam
illins

migravii

ad

Dominura sexto

Nonas Octobris circa


ln

medium, m videtur, saeculi autem monasterio canonicus ordo


ad

ab

metauctoremPro Mo,dum,quot anni ab


tempus, quo
Hinc advertere

ui,fithoc
obitu
/

,,,,,/

scribit, effluxervnt,

indi

Perseveravii
iante
i

usque

tempora Ludovici Piijquo


Leodiensis episcopus,

possuraus, quot tempora fluxerint a


loci hujus,

Vuicandus,

mona-

prima condilione
,,,,

(m
primum
inh

"MciDtPOiIuxU.annoaci rfsti octingentesimodecimoseplimo.Necmultoposl Indaginense

qui, superno

respectu disponente
8

ib

liocrelibitari
el

gioso

Sacerdole
ccepit.

rooMstenum
edendit,gw
monacha
a
II
II.

Huberti Tungrensis sive Leodiensis episcopi sacras reliquias et uomen accepit.


rr

sancti

instaurari

Hinc

denique,

secundc

anno

ottone,
esi

duabus

hisce

Lectionibus

<<<<

inda-

jam

recitatis
1

contenta
<<<<.

cwm
ius

filio Henri. i, Saxonura regnum agente, qui ab Incarnatione Domini oongentesimus tricesiil

Actis Sancti edendis

mus seplimus, consl


Bucciso
ccxxii]
M(

Pipini

"'<

obitu, cujus aevo,

ubique consonant.
fta scilicei

\ctorum

more, spatium
elapsa
'

illorum au> lorest

metitur ad
curricula.

monac

manendum,
<

Indaginensis seu \atom.


II

annorum
ir/. ./

dainensis
Benedicti
et
"'

amnymus,
lorumpag.

Ceh

[nnalium

Sam

ii

editm
i

sumus,

ti

,,,..

16 arbitratus est Mabillonius,


*ret. Colligi

tantui
>

vallisea

<

parte Ha-

enim idposse
se

mtinorum, huncqui
Vita

^deturexverbis,quxauctorinP

untrn
Beregisi

[ctU

^amm

titulum
Pipini

sanctissimi

yrxmisso,conquestusprius,quQdscriptorumigna-

abbalis

domeslici

ducis

Brabantiaa

secundi

hujus

parva

fuerunt,

quaa

de
I.

hujiis

venerabilis

Viri

?i

etinActi
/-o

Tomus

498

DE

S.

BEREGISO ABBATK.

C.

B.

mo Bst, Brdbantix dux kujus nominis seowndus mmcupatur. Etenim, uti ex dicendisamplmspatebit,

Pipinus,

de guo hio sermo /n,


hicque

est

Phpinus

Heristallius,

hnnli.r inijus
dr/isis,

haud dubie vocatut duao Branniiiiins srru ml us rnlmne Ptpmt I.""'rimii


ilr

II.

Quo

circiter

tempore
locus

fi/n/m

laii,lrnsi

in

Sanclus natus

sit,

ad \\i Januarii egimus, vocavir musque in dubium, a wm tei rai u m Vrarti/in. qui tantum aliquot posl ssculis d/ucatus Brabantis nominari cospit, ducis nomine prscipue admmistrarit, an vero in eo comitatum tantum
Act/s
nostris

ejus natalis, parentes,educatio in monastcrio S. Tru-

unum, alterumve
possedet
it.

a/ut

etiam plures jure pro

donis, promotio ad sacer-

inquoPipimu
" ur
'"'"'

13

Adhsec Valesiustom
36
el
:\~

III

Rerum Francicar-um

dotium.
13,eregisus,
'\

'""

pag.

contendit.
r

Pipmum Landensem.

p erperam

ejusque posteros nec fuisse, nec vocari deben Brabantist duces.


iiini

....

watw

En

ejus verba

IJnum tnodo probare


Inferioris
el

inquit

biographus noster
Auslrasiorum
ex

mim
vico,

c.

sanetuttndt
"""< /.eod^i,
e*p<*renubw

possura,

Pippinum nostrum (Landensem) ab


Auslrasiae
aul
[sicuti

Conduslro

pago

qui

bis

scriptoribus

vocalur Spangius, ortus fuil, parenlibus

non qui-

etiam
niiiin

loquuntur) Lotharingise

Brabantiae

pri-

ducem
Pipino

fuisse
el

dici,

eumdemque ab eisdem
lilio,

tilulum Grimoaldo

Ansigisilo ejuj

genero-

dem, quantum ad seculum, ingenuis, s.i tamen sepundum natales locupletibus ac religiosis patris nomine a memoria avulso, matrera ferunl Berillam
;

que,
Habuil

quoque Juniori, el Carolo tribui. quidem in pago Hasbaniensi atque BracPippinus, imprimis
el

vocitatam fuisse. Holoynusin

Vatali

ad elogiwm
1

S.

Berogisi a

usSanctorum sedatum, atque a


|<;

banlo Austrias inferioris regionibus multas possessiones, villasque

nobis mini.

mtegrum
videri

recitaPum, inter alia obser-

Landam,

qua cognomen invenit,


opido Niviala, quae

Landinum vei doraum amplisin

vat, vitiosum d
stro

posse,quod Sanctu

ex Con%

simam
Sed

in

postea

basilicam

Ca sari sunl An gente ac numero

W%Qoriundusdimlur.&Qn&?\is\Qmm inquit. Germanorum, inter


Treviros, nunc

monasteriumque ab Itla el Gertrude mutata est. '""I ideo dux ^ustriae Inferioris, Brabaniiaeve

Eburones ac

vero

Leodiis annu-

merantur, eorumque

primariae

urbes sunl
Foret

Cina-

aut appellandus, aul fuisse putandus est,


aetate Pipj ini
1

cum

nulli

Senioris, diuque postea ducatus

apud

cum, Dionantum r\ Huyum. Holanum in tecctu biographi


pro

ergo

juxta
recitato
le-

nostri

mox

raocos

hcreditarii fuerint, el circa

annum

millesi\
i

Condustro

centesimum sexlum Bracbantum, quod majori s parte Brabanliam vocant, suos demura
i

mum

forte

legendwm Condruso, oui


chronograplius

''"">'
'[""'

etiam
verbis

favet

Trudonensis,
,

infra

recitandis
scribit.

duces
DHus

Sanctum ex
uti

tbere

ago

coeperit.

Pippinus quidem, ejusque

Condrosio
subdit

ortum
ro

Verura,

recle

Grimoaldus, cura
qui
I

Francorum

mox

Austrasiorum

laudatus
li
\ ?i

\folanus,
ilicet,

duces sive

Conduslrium
not
1

legilur

praefecti palatii taerintj

Bracbanlensium
vel

etiam,

ut

quoque,
Vustriae
ita
i'"
I

in

regno

margine, de
regni

lustrias

continebanlur,

Francorum
Lotharii
.

cavp.

\\\,

iu

Ferioris

dui es

divisioue

fuerunt, atque

el

nomina

quamquara

per

aetatum

improprie uidem, qui regn

admo lum

successionem

appellari

aliquod

procurat,

administrat, partes quoque ejus singulas, ac uninistret, necesse est. Pippinus autem Junior, qui cognominatus esl u Pippini Senioris ea Begga D ia nepos, el Carolus, ejusdera Pronepos, regis Pippini p ter, ducura el
el

vri

aliquam mulationem sortiuntur, ul hic nilemere mulandum sit. tta plane res habet, /'""" ''""' Sanctus, ut textu ex [ctis pjus
facile
1111
> 1 -

'

mdustro,

^ru9i

nominantur, qui^
dit

Manus
est,

ait,

principum
i

hodic annumeratur, co

1 1

'

"''1111

titulo contenli

ambo, non

Sai
,

Auslriae

hodierna
'

cu i"*

one
-

pars
x

Bracbantum
el

H, ,m
'

ustriae

Hasbania erant, verum Burgundiae ac ^quilaniaa, hoc


el

\ ri/llr l)uU n _

'""

''

'

" n,l/:

>"
;

adversari

Lectionem

primam

propriis

qui

:orura regno imperitaverunt; ita ut, duces Bracbanli eos appellet, non minus ridisit,

""'"

recitalam

Begularium quamquam enim in hac dir


ex Condustro pago
/

canonicorum

r,,li|v
'"'

quam

ritus
:

si

quis Christianissimo regi


.1

uoum
>

lustra-

Ml "'

"

Lotharingi

irbonensium lilulum Valesius,cujus quamqua


B

Iscnbi

"">
"''

m, videtui
J"'"
dicla
in
\l

P
.

tilulo

lctis

Sai

cti

edondu
'

p/ixo perpe
sei

'" /"">" subsecundo regum 1 icorwm stirpe, sub qua Austrasis regnum, 7-/-,/ leodiensem dilionem etiam complectebatur, a lotlia
'"'" /"'"
> >

nunc dicunlur, indicio id /'"" non citius c inna-

,;/

''""'""

io

'

dux Brabanliae hujus nominis


s ""'

regc,

Lolharii

undus. Cete-

edendu qusdam dubia, quzdam obscura, qusedam etiam minus banda " De his eg nnibus vel in '""' Commentario p> evh, vel cerk m
innotatU
cto

"""

''""'"

Weprimo dictum fuit,

'"

ip 'v

\<ti,

^ cl ^VropniscammcorumUteranensiumnwm
'fanonof}kit,quommusS.
Leodiensi natus credatwr.
1:
'
I

regnum, Lotharingiaacproin prsdicta Lecth


7

Beresus in ditione

'

I'""'

ecuturis, dilucidalione, con. addita, trac

Sancto natalis

cumque determmato ad
progredior.

fuit,

fam

t-

lomiptetib^qui

ejus designandos parentes ''"'" s ""'<"" fducandum de' Wrarus in Fastis Belgicis pag 568
'"""'^
'"

Sanctumnobiligenen natum affirnm. Wrzo


/
'

';," ]!

'"

""
''

e%ioBeregisi,
in

as\

ex

Gallicano
''
'/'""'

medium addw
unde
Ui

Ai
!'

''>"<><

n "'" s nobthtatem, quam Sancto nostro atwh'"' ""' ;'"'"'""i- Sane Beregisus >/> textu r, Wteedtodtsnumeroprxcedmti recitato,

auctoi

mquo

de

DIE

SECUNDA OCTOBIUS.
inaltera villa, quae dicitur

499
vi
.

A deejusger re agilur, dicitui dod quidera... ingenuis, sed


religiosis

lantum secundum
vn

natales locuplelibus ac
;

parentibus prognaPus
quibus
<</

puto autem Acta

Ham. Incliiissima quoque conjunx ipsiua Plectrudia pro aeternae vitae commercio altare in honore sancli Petri argento et auro
fabricare prascepit.
17
:

roai

C.

B.

edenda,
reri,

asseritur, potiorem fidem

me-

quam Miraeumet Saussayum,

quibus etiam

Lectiones ex Officiis canonicorum Regularium pro-

cienti

supra recitats, uti illas inspineutiquam favent. Etenim in Lectionibus Propi ii Sancto) wm ad usum cano u 01 um Hegulariwm congregationisGallicanwnullaprorsus ist ex quo Sanctus oriundus sit, fit mentto;
priis-de S. Beregiso
/atebit,

In monasterio Sarchiniensi uti tx tmpor*. Subdit devnde degebal Beregisus presbyter, quem Pippinus qw> utrdotio, "''^ uam el Plectrudis secum abduxerunt, e( familiarissime permullosannosin suo retinuerunt comitalu, di

lunc

ei

loi

am,

ubi

coenobium erigeret,
Ita sai

in

Arduenna

Byl-

va Lradiderunt

recteCointius ;atlamen quod

ni

Lectionibus

vero,

qum

in

proprio Sanctorum

sive congregationis
111 ni

Wi/ndesemensis, sive canonico-

Lateranens
,1

um

aut Conimbricensium legun,

ait, Beregisura twnc, cu/m Pipinns ,1 P/c, -t> ,>,/is ad S.Trudonis1wnulumvenerabundia&cesserunt,ab hise monasterio suo abductum fuisse, mvnus forte ,/mi m Sn nrl u ni non iirniiin ><, isnnilr ci,/r/,il n
i
,

tur,
/hi',i

Sanctus tantum mal/re Berilla nulla omnino is nt i/rnri is inrnlmnr f,icl,i ,/cnilii: pronunr
,

tn

nr

ld

ntuin

ill;s

/ninn

iOUS

mOTUm

SUOrU

i Siitl-

vitate,
(/iki,/

vitsque sanctitate
e
t

charum

fieri

vncepi

tiatur,

111

adeo nihil suppetat,


111
111

ea

quo

S.

Beregiso

verba

Fiseno su ra recitata

tantummodo
1
1

generis nobilitatem
nii
,

adscribas. Suspicoi

nihilomiidci/rco
vn

mt,

.!./

/m<-

memoratum
S\
1

Pipini

on-

1/

1.

etSaussayum Sancto nostro

jugis Plectrudisad

Trudonis tu/mulum
affi/rmat;
Fis
<<>

a>

gen
S
1

ris
1

nobilitatem adscribere, quod,

oum

Vita

sumsub annu/m
autem mihi
laudato,
-

696

videt/w

udon s legissi nt, m/u ttos nobilioru m hominum filios ssculihujus prosperadespicientes,comamque suamdeponentes, soli Dominoi/n S. Trudonis monnsiri
B
io,

hic potius assentiendu/m

mox

s'-

dictam Pipini ei Plect/rudis erga Trudonissepulchru/m venerationemsubannum,


qui

in

primum

Trudone

erat

exstructum,

serviisse,

putarint proinde ea" horu/m numero fuisse Beregisum, quem ex variis scriptoribus intelli-

utsupravidimw,8excentesimumpri/nvumcoll EtenimS. Trudo, uti cum Fiseno ei Wirseo in Dh- E


plomntibus
Hcltjicis,

ipscmct Cointius sat rccte,ut


.

nalii' est

me
\ 11

dio saciin

elapso

gebant indicto S. Trudonis monasterio fuisse 'ducatum. 10 Ymiiin in 1, iii,i,it,i s. Trudonis Vita nusquam dicuntur soli nobiliorum hominum />/<>.

vpretomundo,
>isr,
S.

Do

mo

servituri

comam suam
generis
confici,

Hmat, anno 689 e Do natus autem in prsfata ad num. prscedentem S. Trudonis Vita, narrato Sa/ncti hujus obitu mir % raculoque ad ejusdem invocationem patrato, mox verbis num. prxcsdenti recitatis Pipinum ei Pte/

ni

adeo

innr pro

nobilitate

clrudemad
morat,
posi
S.
ut

Trud

chrum

a\

memihi

Beregiso attribuenda

nihil certi possit


id,

adeo,

cum

hinc apj.areat, id non diu


potioi

maneatque inconcussum
niis

quod

circa Sancti ge-

Trudonis obitum contigisse,

edenda docent. At quseri hicjam potest, quo anno, quove circiter tempore Sanctus noster nniiissii. Licei mliii omnino suppetat, quo ejus
[cta

videatw)

opinio, juxta
intet

quam
<><i

vnter S. TrVr

donis obitum,

et

Pipi/ni

ejus

tumutum

anno deter)ninato affigatur, videtur taanno circiter 0sa?cuh m, <<ni aulocitius contigisse /.'< sic ostendo. Fisenus num. 3 launativitas
/<.<

men

accessum biennium d/umtaa*at aut paulo amplius intercessit. <>, inioni huu etiam favet MabiUonius: /irrl enim hic auctor tom. \nnal u/m Bencdi //I

norumpag

615

ei

teq. S.

/i>i<

>mi

que
affirmat,
S
<
>

dat/us, in Floribus ecvlesia


in >
//,/<

Beregisi elogio

>.>

Leodiensisad 11 Octobris aliis, qusi/n hoc memo) "/,


latere
io

adannum

698 differat, eodem

tamen anno 698


/<

habet

Numquam

diu

polest

honora

Pipinum ad Sancti tumulum accessisse utadeojuxta illum Pipiniad tumulum


non diu
>>
,

><>it,

virlus. Clarissima

eraicuil

Beregiso, eliam exlra


pellexii
pi
l

ost

hujus
1
'/

> I

it\

idei

monas

erii sepla, el in sui

amon m

Pipinum

proin,

iii

1',/sti,

ii/rinr

seniorem

qui rerum

inter Prani

ebalur pras-

',./"//"

i/,iim

octo

fectus prjetorio, sive ul loquebantur]

major domus.

obitum
Pipinv
18

s.

Trudonis etapsum

annorum spatium post fuerit, antequam

Id fortasse Lum factum est, cum, inclarescente posl mortem mullis prodigiis Trudone, ad ejus sepulcrum venerabundus cum conjuge Pipinus adiil sub

adej\ sepulchrum accessit. p Porro antequam Pipino, ejusque uxori Ple- """' ctrud carus esse incepii S Beregisus, jam hicad ""
fuerat promotus. Liguet id ex Sancti nostri biographo. Etenim ubi num r narri
>
:

annum primum
gisum
sui,

Christo

Verisimile
it
<
.

sexcentesimum nonagesimura sane mihi apparet,S, Bere1

werdotium

iWhlft' qutqu*

/''/

/"/ hic Senior

P
,

/,,/,-

primi

e stirpe Carolovirt

contraque
Junior

demnum
ctun

<

sequenti refert,

Sanctum Pipino

fa-

rapho aliisque
>

scri

torilnts

apudeumau
Deniqu
i.

avi
<><>

sui,

nominatur,

7,

mum
adstipulatu)

miraculorum v Trudonis fama ea-citus, "'"' epulcrwm accessit. inioni huic


Cointius
,

cum w ad hujus

tunc

temporis,

um

nte

lucul<

r<

innuit, a
gisus,

Pipinus

Junior,
'I

lilius

Vnsgisi,
potii batui
el

in

\nnalibus ecclesiashcis

Austria sub rege

h"'

dorico

ducatum in qui omnes


si

Francorwm
excap. xxn
]

in his

Vito

S.

enim ad annum 696, nwn. C> Tmdonis per Donatum diacos.>,

regni primores potenlia


ral

bellorum
probitalis

ingenio pra?-

Qui

prii
1 1

eps,
bi

illiu

<

pru-

niini conscripts,

quam

ulosecundo

B<

dentiaa non ign;


P

reven

ntia

atrisi xco-

l billonius inseruit, recitat /,>, r, rba inclilissimus major-domus, Qiius Ansigisi,

Iendo
creis

asi iverat,

utpole lam prae ipuum

si

cerd tcm,
ai

cum

doctrinae

instituendum

se

hri

;<

enli

cum conjuge

fan

am

de

saucti Trudonis

uimiiuus
tumuut
slatim,

prole subdiderat,

quoniam

vel

audisset,
!l

ul eral

religiosissimus princeps, ad
venit.

morum
debat.
q\
fit,
1

indissolubilis convi rsatio testimonium

red-

>"

ipsms,

orationis causa

Qui

Quun
6 pnscedunt,
.
1

,,,,,

'" prudenlissimus, divinas er


:;| ,M liam ades se
,

ibidem

virlutis praasen-

cognoscens,
it,

illico

devolissimo meutis

jam

</

auectulradi
visusest
111

Lumulum

sace dotium fuisse prot

ipsius, quicquid

habere
et

villa,

quas cognominatur Ochinsala,

cum

lum, cum Pipino carus essc incepit ac p\ Sanctus, ut supra docui, hmcprimum
>

simititei

500
1
.

DE

S.

REREGISO ARBATE.
hic

runi

similiter sibi Pipini

C.

amorem conciliarit, dum adS. Trudonis tumulum accessit, hocque, ut


cuimus, anno 69J
oitius

nondum septinunn
11,

.rtatis

annum
.

nttif/issrnt,

Oeo

do-

monasteriis offerre, religiosisque eorum inoplis

probabiliter

contigeril, oonse-

educandos Wadere solerent


S.

verosimillimum
<<

/it,

quensest,ui Beregisus jom anno 091 autetiam


sacerdotii
fuerit

Beregisura ai/hur

///"

nnem

parentibus suis

dignitate

insignitus.

fmo

nhirninhiin

limhluin fuissr iitOnuslrno


kOC, Ut J"<u

irudo-

,, verba ex biographo nost/ro

mox
,

recitata
fuisse,

nuant,
r.

Beregisura
odoi
fert opinio,
3
et

jam sacerdotcm
<<

mcum

nrnsi, ur proin, runi

rntiuins, ulr

u n ,,u

664 educandis pueris minorennibus aptum


.

,,

o rege;

qui rea

ui

munior
,,,
i

Pagiusque
i

in Criticis

nunc comad anan

fu/ssr m, 11 rniruiiii

<

niinn roilrui
studiis
,

()(i'i

rrl

nsequens est, ut Sanctus vel ium mliil sn uis m '// /,/,/ /// ,,,
I

688 num.
functui
;

erudite probat,
i/n

,i,i

est,

joratu-domus

sola Aust/ria

imbuendus parentuni jussu advenerit, ac ,// //, 660, l<>< tcadsunvmu


,

,,

,,

,,

></

-'

'

potiebatur
///

Pijiinus autem post victum anno 687

pugna Textriciana
sed
in

Theodoricum

non

in

sola
Veu-

uni quinque annis citius natus fuerit, Habemus iiui/ur /n 111, quooirciter tempo) e S. Beregisus natus,
ii

[ustria,

tribus

Francorum
et

regnis,

riinui

quo oirciter sacerdotali dignitate fuerii

stria scilicet,

Burgundia
69i
.

Aust/ria
est,

majorakvmBeregisus vel

insignitus. aliud
scilicei

domus

gesserit,

onsequens

ut

Sanctus

nunc indagandum est ; fueritne monachum i/n monasterio Trudo-

m
n parentibw
mi nattei
io

h-

jam anno
Est ergo,

veletia/m fortejam
t

anno 687

nensi professus.

socerdotali dignitate fufo


n

donatus,
dicta

19

uti

omnia jam
fleridebet

huc facdenS.

nsideranti
gisus

perspicuum,

Bereserius,

Truiiunis

ad sacerdotat
69i

dignitalem

non

quam anno

promot/us.

Jam

vero,

cum

viginti
I

III.

AnSanctus monaehum
monasterio Trudonensi

quinque annorum statem adsacerdotii susa o,i: iii canones requvrant, consequens est, ui Beregisus

in

non serius, qua/m anno circitei 665 aut 666 mundo natvs sit. Etenim ab anno 69! usque ad
iii

fuerit professus.

dii,
ijiir

665 aui 666 descendens, ant


r.ihrmiiin

os intei

utrum}\.enardus ad secundum
Octobris

hiinr

mnlms mr, nns


}

25 "

summu/m 26. .i.v/. inquies licetSanctusnonserius, quam anno 665 -"/ 666, wafttt rif, niAi/ famew
"//"'/. '/'"/
./,,/,,/
,

diem,

lib.

Mennnlut
/,,, ii

l),

>-

rvatUmum
<

<>,/

Ha/rtyrologiumn

//

scribit

Sanctus

Beregisus
alias

Fuit
S.

Benedictinum primus abbas


in

gitwn ct eo
iniiniiclmm

spondeo, Sanct/um quidemcitii


ni,

s forte

natum
,11,1,11

monasterii

Andainensis,
:

Huberli

quod Sarehinti
Vr-

attamen haud multo verisimiliu


aii 110
ii,
1

duenna sylva
regendos

in

quo non monachos, sed canonicos


ut

660.

/.V///

.w,
;

,,,.,,.

Sanclus,

ut ejus

habuit,

scribunl

auctor

anonymus
I8j

bfographus secundum
intra

jam
fuil

antedicta

num.

6 docet,

translalionis corporis S. Huberti, ei

Chronographus

monasterium

Trudouis parentum tradilione


educatus.

Trudonensis (ejus

limus num.

apud

Bub religionis habitu

Stm

Miraeum

in

Cbronico B medictino. Es quo aliquis sused

nsonat, q oculis habeo, Chronicon Jrudonense Ms.,in quo cap. \\i hxc Je^cBeregisus ex pago Condn sio ortus el a parefilibus intra monastenum s, Trudonis, sub babilu religioms
litterarum studiisel lege divina
largiente

spicari posset,

nionachum,
prasfuerit,

hunc sanctum Beregisum non fuisse canonicum, quippe qui canonicis


his Verumdubium nonestquin monachus,isque Benediclinus. Si-

non monai

Sanclus

iste fueril

imbuendus traditus,
lata

quidem a parentibussancto Trudoui regularibus


sciplinis imbui

di-

Pipino principe eidera


iu

praedia,
1

moipse

nasleriura Andalni ose


in

bonore

S. Pi iri

onslruxit,

quu

clericis
in

Ordiue canonico
est

militanlibus,

m\u> traditus fuit, qui fuil monachus, noncanonicus.ul ejus Acla testantur apud Surium,et familiariter ususesl sam 10 llemaclo, qui monachus,
luii

paler
S.

eodem babitu
in

sociatus,

quod

modo

juxta inslitutum sancli Columbani, ad

quod Reprout
in

Huberli

Arduenna nuncupatur, ubi Waso, Leo-

gulas

Benediclinas
eral
illorura
s.

observantiara

adjunxil,
B medicli

diensis episcopus, delato


dicti
S.

eodem

Trajecto corpore

mos

temporum, Notgerus enim


S.

ejus

Huberti, pro

anonicis monachos instituit.


Ti di

Vii.i ;iii,

Remaclum Regulae
Nec

Porro idem Chronu on Trudoju n < tis. de '" s/ monasterio sic scribil AnnO Domini sanctus Trudo caenobium, quod proprih
1

fuisse

lvd

111

3ua

baeredilale

lundaveral,
in

el

ad

inhabitandum
.

aptatum decenter
fecii a

altum
Remigii,

produxeral

dedicari
in

sanclo

Theodardo Trajectensi episcopo,


el

honore s> Quintini


iiiu

valel hic conjectura Molani primos S Trudonis sodales fuissc anonicos Ita laudatus Menardus, s. Beregisum monachum fuii < contendens, argumentique jam producti, quo id robare nititur, vim omnem in eocollocans, }uodS, Beregisus in monasterio Sar-

obnoxium.
qui
1

suspicalur,

IrlusOclobris.

chinien
,

seu

andu dahic cvllt-

TrudonbpolUano

vixerii

ktendit

autem Pagim
11

sub disci-

in

Crilit

plinaS.
fuisse,
<<"<

Trudonis,

quem

scriptor

Chrislimti miin
haltucinari,

monachum

,/,,//

gitur

Chronici auctorem hic


ec
le

Trudonensemque
1.

iam non

citius,

canonicos,
11 vero
si

monachosque <<< monasterio Sarohiniensi, m imo instituisse contendit.

fuisse ded

catam seu
cvrca

i,im,

>ii

adeo citius

quam

eumdem

illum

'""" Trudonense recipiendi insinum suum sub sancti sui Conditoris disciplinam nobilium aliorumvepuerisaccommodatum fuisse "" mdeatur, acproin, utanteilludtempus
tra
3
l;
'

'"""""

sique Trudonopoli
instituit,

Trudom nachumfuit professus, primo monachos, non canonicos, dubitandwm non videtur, quin monaS.

vixerit .'"'
,

rfft

iplina x. Trn
'/'"'"'

donis,

chus r.isiiimt
habitu,
///

traditionc
lll

regisna intra

monasterium S

Trudonis paren-

>

/"""

11,111

Iraditione, ut toquitm

Beregisusj cum sub reli biographus noster loquiPur, parcntura intra monasterium s. Trudonis educaEtenim, ul Thomassinus tom. / b.
s.
I

monuchuin
fuitse

noster biographus, sub


fuerit.
iia

'<'

"''"
(,/

''

nova

Ecclesiae

religionis liabitu

educalm non
veteri
et

disci^ lina

docet,

pw

cum parentes octo Thomassinum de


"""
I

prioribus EccU

Quapi
u

priora octoserx Chri tianm sscula, aoproin sxculo


a

u (vide

nova

Ecclesia

'" cap. i,\i, pueros suos, eliam ante pubertatis annos, imo eliam subinde, cum
-

llh

vm quo utroque Sanctus noster floruit, pueri itnpuberes sub relig onis habitu sive propria sive parenVum voluntate in monasterm educati,
VH
.

habitum illum deponere, atque ad sxculwn regredi


i/inni/m/rs

DIE
A
.

SKGUNDA OCTOBRIR.
bium autem

501

grandiores
l

faoti

non

poterant,

cogebanturqu*

MuddubU

monasteruorumMquibuseducatierant,
vivendi

religiosam
ut

normam

perpetuo profiteri,

adeo S, Beregisus, sub habitu religionis vn monasterio Trudonensi educatus, monachus mchtbieexstiteril, si S. Trudo ipse monachum fuitprofessus, monachosque primo, non ca wnicost Sar-

npn parumaugei VUse illud mihi atque a Trudonis per Theodoricum conscrvpts, S. mserts, aeoSurio THmestri quarto Sanctorum tuyn libri prvmi capui cum tertio
narsecundi capite comparatum. ln primo anm sacnstnratur, s. Trudonem ex arbe Heterw.quo
teris

i;

mum septimum

euTrudonopoliinstituit.Atmihiadmodum apparet, tum anS. Trudo uonachum fuerofessus, tum etiam anSarchiniiseu Trudonopoli monachos, non canonicos, primo instituerit. Provocatquidem laudatus Henardus verbis num. prsscedenti recitai s adActa S. Trudonisapud Suriumexstantia,vocatque etiam in subsidium famiohinii

du

><><>'

Trajeeimsrm e,nsro,mm redi sse, ab eo</ue Umc m operis Evangelicicolleaam n ,/uasi commihtonem, atque insuper in curs pastoralis partem fuisse adr Ulud muscitum;in altcro vero refertur,
nussibi a Remaclo
./""'

mach

imbuendus ad Clodulphum e iscopum ab. ttemissus se contulerat, ad hunc Sanctum,

demandatum etiam Vunc,cum monasterium Sarchiniense condidisset, sedulo


clericorum agraine
stipatus;

i,,

tatem,seu amiticiam
s.

quam v

Trudocoluit
fuil

obiisse

hvnc

autem

rum

Remaclo, qui,

uti ait,

macbus

juxla

iiisiitutuin sancti

Columbani, ad quod Regulae Beneerrlesia-

mihisuspicto oritur, seu pot us augeVur, eum sub initio non monachos soli propt >> saluti vacaturos,
sed ctei icos sey canonicos regulares,

diclinse
contendit; att

observantiam adjunxit.

alienam

etia/m

23
sticis
a|)()d

Verum, inquUCoiiitiusin [nnalibus

curaturos, Sarchinii
25
Porro,

"''."''"''

''

Aetn

s.

nudoa

Francomm adannum 12b,num, 15, extat Surj um vitaS.Trudonis in duos libros digesta
,

primum institruisse. quod jam pertinei ad ulteru/m


a
in

M<-

''

iir,

i-r

onnS.
N

nardiargumentum
maclo petitum,

Trudonis amicitiacumS.Re/<><><i<ii<>

citia,
ii

quam
iKii

udo

Theudorico

quorum
ac

prior

octodecim

capita
In

mox

Theodorici

capite

nhiil

posterior
illo
II

unum

viginti

complectitur.

toto

decmo
gwntur
sua

septimo de SS. Trudone et Remaclo


.

hm legaudia
el

Opere
s.

nullum de Trudonis

monachatu vernngulis

Mira

uterque
,

alacrilate

repleli,

bura. Ewponii deinde hic


Yii.r

auctor, quid in

comraunicant

el

de

omni
vero

eventu

for-

cumque
achatu
sexto

e > posuit,
\

Trudonis capitibus T/ieodoricus doceat, quid hic lib u cap.m tradat,


lluc

tuna aller alterutrum docent el instruunl; tum


sacerdolis sapienliam
et

solita illa

sua familiaritale episcopus


tanti

subjungit

usque

sil

ntium,

allum de Trudonis moAt simul m >r addit Capite


.

profectum sua
et

lucra
el

re-

putans,

eura

in

opus euangelii collegam


sibi

quasi

describitur
scilicei

ejus
his

(Trudonisj
verbis
:

obitus,

comrailitooem
storalis
<>iierr
,

assumit,

partito
\

curae
el

pa-

'ihr<>ti<<rir<>

Vssidebanl
cuni

couti-

ecclesias

ordinare

verbum
ul

nue

lectulo

vnncrabiles

sacer.lntes

religiola-

Dei
ties

iii

dioacesi

sua

injungil

annuntiare,
Israel

quo-

sissimo
cryraas

monachorum
ail

ca^tu,

hoc uno

mcestas

manus

ponlillcis
,

pro

extensae

cum

irnatim

consolantes,

quod

magistrum
praemitteita

non amitterent, sed rent. llunc autem


laudai

magis ad
Tht

Deum
textum

\dorici hic

excipit

Co ntius

Dnua

tantum lextus occirrit,

ex ministerio sacerloties Moyse gravareutur d(iii<, tamquam Aaron adminiculanle, sustentarentur; <! peracto aliquotdierum familiari conpost et mutuara animae sanctae tubernio
,

unde
chos

quis

inferat,

Trudonem
Sed,
etsi

monachis Trudo
srit,

apud
raonain le

suffieiontem sui

consolationem ad negolia sua

re-

Sarchinium
iM

prsfuisse.

deunt,
iiiii

iilc

(Remaclus
in

nempel ad

requiescendura
,

ccenobio

Sarcbiniensi

res

non
Ita

Maria

caeleslium

contemplatione

iste

Bequitur,
ti/us, cujii/S

eum monachis accenseudum.


sane

Coinfit

uUimum

assertum perspicuum

(Trudo scilicetj&d laborandura cum Martba in ecnon multo posl enim clesiarum solicitu line,
sanctus

ea>iis,qux hoc tomoin Commentario prsevio ad Vitam s. Leodegariia num. 52 usque ad finem
*{5

episcopus

turaultuum,
bulensi

abrenuntiatis

Remaclus pertassus seculariura omnibus, io suo Sla-

iv

jam disputavim

ts.

Ibi

enim ostendim
S.

ts,

con-

monasterio

monachum

proOtetur,

ihiipie

tequens nonesse,S. Leodegarium certo


exstitisse, licet

monachum

monasterio

Maxentii abbas
rexerit

secum habitans, S. Theodardum, postea Christi episcopatu successorem in futurum martyrem


habuit.
feu

fuerit,

monachosque provnde
saltem posse
recitato,
s.

At, inquies,

Quibus

verbis

S.

Trudonis

familiaritas

colinj'
i'i

videtut

<<

Tfu

od

vtu

amicitia

cum v Remaclo exprimitur;exiis


<>

oxime

chos,

cum

non sotum clericos, sed ei monaTrudo moreretur, in monasterio Sa/r-

chiniensi fuisse, ac proin

Sa m

i<> <<<

illum monachis
<>'

etiam irsfuisse.
ii

autem, cum monachatum a S. Remaclo suscelimarum S. Ti udone vnita m ptum ouran aperte prodant, eruendum potius videt/ur,S Trudonem monachum nonfuissequamfuisse,acproun
;

Surio Vuhu-

24

Sitita,
quse
a

Sihilhinc potesterui
nobis

ti$

non evinci-

lui\

infirmanda su/ii. Primo


Theodorici

ea,

rmm. rumS.

haotenus asserta Trudo juxta dictum

praefatumaltei wm Wenai diar iumentoim,quo, utsv>pradocui,contenditS. Trudonem monachum fuisse, ut adeo, omnibus comideratis, dubitandum
ru
'

textumsub disciplinasua habuerit non solum moi detiam clerico seusacerdotes,


cxS. Beregisi sub disciplina
sterio Sarchiniensi
potest,
S.

videatur,non tantum,<
chinii

primo

instituerit,

udo monachos Sai S sed eliam an ipsemet mo-

Trudonis
:<>

><<

mona-

nachus
I

exstiterit.

educa

ampliusnon
S.

rtU

haud dubie Mabillonius


amicitia
,

<>
niut
Fi <<
li

Beregisum potius monachum, quam cleriruin sru sacerdotem fuisse acproin ruit svpra productum Henardi pro monachatu Sanoti probando a/rgumentum. Demde, cum ex laudato
t

Trudonis
S.

familiaritate seu
coluit, nihil

quam

cwm

Remaclo

prorsus haberi

monach

Theodorici

textu
in
i

tantum
a
i

habeamus, iacerdotes
.

onachatu probando.Hic enim auckrr Tru etiam contendit, S. Trudonem monachum exstilissr ul iiulrm uu <na< Im u m il/um rOt !. )16 </<"; I

simui
r.ssri

ri

Utii

/',

,;./

\n

iirm familiai itatem seu amicitiam a Trudone

moriturus, dubium

est,

><

S.

Trudo Sarpost

Remaclo cultam
tem
ciat tino

in

chinii canonicos, adjunctis


chis, pri/mo

dumtawat

mona-

adducit,

licet

quale ncu mque argumenti << interim, quo ><>>< confioiat,


,<

<

non mslitucrit, ac proin inconcussum manei alterum nostrum assertum, quo dubiu/m es.se diximuSfO-n Trudo Sa/rchmiiprimo moS. nachos, an canonicos seu clericos i/nstit/uerit. Du-

ratione
,
<><

non wna utatur ; quod, quo successu fadiscutiendum nwnc est. Ssculo u BenedicObservation bus prsviis ad

Vitam S

Tru-

donisnum. bhsc

Rodulfif Trudonensis abbatis,qui

ssculo

502
aootori
ii.

DE
florutt,

S.

BEREGISO ABBATE.
Spi~
fortevidebitw)

ssculo duodecinw
cilegii
iiiini

verba ex tomo
.

Vll

Dacheriani in
piissimae

medium adducit
S.
el
i

Duni nos-

el
pi

memoriae
ipsius

fuisse

sacerdotem
Viia

cenobii uoslri

Trudonem clericum primum aedinec non


:

relationem ingrediuntur, concludi utatmque posse Jllud enimS. Trudonis fact/wm sic habet Omni tempore, ait Donatus, hoc postua Domino,
ut sacras
literas

labal
iiiins
iiniii

disceret, (jua-

Qcaforem,
Remacli

docet,

el

beati
le-

Tuogrorum

episcopi

ubi
el

aliqui

guolur de principibus regnorum


clesiarum,
ctissimae
puritatis lilium
ibi,

rectoiibus ecsan-

/"/.

sam lae conversationis habilu postmosoli Domino militaret. Quibus verbis sigmficaTrudonem sacrarvm litterarum scicntiam a
sub
intvilv flagitasse, utposlea sub sanctse
Dicei

quorum [emporibus boc nostrum


eflloruit.

Dominoeo

Sed

hoc
<ia-

conversationis habitu soli Deo servirct

autem

manifestissime

m que

neque

alias

umquam

lur intclligi, ulrum per

aediflcalum coenobium
clerici

eum ipsum regerctur primo nostrum, sive per .-11111111

forsan aliquis, sacrarum litterarum scientia non tantopere indigebal, tantoqueillam studio contimto
a

Domino

forte

non

flagita

jset Ti

udo,si

monachum

monachi fuerint, quos in eo constituerit, el qu ndo monachi iu eo esse cceperint... unde excusatum me rogo babere leclores husive

quoque

rostea profiteri, solique suse saluli, non aliensopenmi dare, propositum sibi habuisset, Trudo n-go

jus mei Opusculi,

si

minus,

quam

vellelis,

certosvos

reddidero ex
potui.

saerarum litterarum scientiam a Domino postulasse videtursoh impulsus studio sacerdotalis dU


gnitatis suscipiendw, in
firit,
,1,1

bis,

de quibus ipse
Hadul/i

cerlior esse

oon

qua,quemadmodum

postea

Recitatis hisce

verbis,

subdit

mox

prowimi sui salutem

utilissime laborare

laudatus Mabillonius suam de S Trud nu m< chaVu, dequeprimis monasterii Trudoniani incolis
ita , roponit : Haec, mquit, ingenueac sincereabbas Rodulfus, cujus v&ligiis inhaBrereanimus erat, nisj quaedam argumenta suaderenl, ot S. Trudonem Fuisse monachum, el monaslerium abipsoconditum.non clerii 1-, sedmonachis

posset, ac proin,

sationis

opinwnem, hancque

certum non est pei sanctae converhabitum designari a Donato habitum mo%

nasticum. Sed

cwmetia/nx monachi salutis alienx


illa

curam
tantis)
iiim

studiosissime gessisse inveniantur,


,1
.

p(

verba

ssepissime

demus memorala habi,<>,,. s ,

monaslicum

a Donato,

Jrudonis biograplto, de;,,,


c.st

11

nari,

nondum

t<n

,,,

</,,,,,*,

,tt

a
n

primordiis parnisse.
'

""" r; a
lrudoniMtub
,,

Rationes deinde

addudt

quibus

adidore\nnU>.,t,
b,o-

dend
S.

nducaPur.
cap.
ul

tanekr

teste

Donato, S. Vrudonis
*

nempe antiquiore
a

grapl'

Trudo indubie fueiit monachus. Etenim verba illa etiam vn ea significationeaccepta tantummodo innuunt,proiositum Trudmifuisse,obtentasacraA wm htterarum scientia, monasticum habitum, institudonis

omni

tempore postulaba!
discerel
.

Do-

mino

sacras

literas

quatinus sub
soli

sanctae

conversationis
militarel.

tumque amp'lecti acj roin, nihilinde cei ti pro Vrumonachatu probando potest eonfiei, nisi hic
f

habilu
verbis

poslmodum
sciiplorcs

Domino
liqni

Quibus

propositum suumea:seeutU)ni poslea mandasse, dilucide monstretur.


Vidit 29 lnncque post

an-

monasticum habilum el institulum designare Il.rr prima, ut aolent. jam diwi, Mabillonii ra'"'

hoc
verba
:

etiam

ipsemet
21

'"' /""

wum.
Vir
,

S.

Trudonis

mmachatum

MabilloniMS , neqwe*eom ex ipso recitataita abeodctmm,


(Trudoi
in
S.

probare

prosequilw
sito
i.ni.iii

fuisse monachum, necesse inprimis utSanctihujus biographus pei sanctaa conversationis babitum monachorum habitum,
est,

S.Trudonem

verum non video, hac rem ita confici, '" dubitandum amplius non sit, quin Trudo Monaclius etrstiterit. Ui enim hinc certum fiat
intendit

Postea

sanclus

depo-

h.iiniu

comam suam
vovens,
Loiu/idisse

Stephasoli

ni

protomartyris
servituru

ecclesia
.

se

Do

mino
sitan,

r.Ttur,
\i.

,,,,,,,

Donato,

Irudonis biographo, cap.


existimenl,

Eruntfor-

qui

bic significari

ac proin

habitum cain
<.,

'"''

monachorum
'

"' u '"'" 1

sauctamconversationemuftcTw monasticam vivendi rationem indubie intelh h '/" ratione sat certum fieri
-

nonicorum,
1
1

quos

Chrodcgangus
instilueral.
rit,

episcopus
id

lesia

Mettensi

Vemo sane
.

stimabit, qui

S. Cl

,,, ,,<>
is

"' ir ">

"

wsalio apud antiquos


thiitatis

prius,quam medio amplius sxculo

post Trudo

ti'nnotescet,etu

surpatm

elapso canonicos vn urbe Metensiin titui Ast alia sunt, quae suodent, ex laudato capite Donati, in quo dicitur Trudo deposito
habilu
tyris
..

lalcali

roin f cum Hegulares, qui in primaevis Ecclesiaa saculis utin '"' l/ '""" logium Hegularihlls >">" laudatum monilo affwmaitur, Clerici nomi "abantur, singularem
'

7'''"

ci

mam suam
vovens

in se

S.

Ste| hani

protomar- K

"""'""' "!'""''
l

r ;'' '^ ""


1

l,

" ,h , "'j" r/ "" "''"';


/

quamdam, eamaue uhi vivendi rationem ha<

Domino servituIUI11 lotondisse, pro certo neuliquam Trudonis monachatum osse com ludi. Etenim juata Donatum, s. Trudonis biographum, Trudo, anteouam comamsibi tonderet, habilumque latcalem
soli
'

ecclesia,

'

"^iir,

''""

/l

.,

,! /l > fl

rini/

hiest,

S.Trud

bioVrt
lf

clericalicemmutaret,sub disciplina xditui VetensisS. Stephani stetit, abeeque fuit

^ laresutisoleba
mtlttan
potito,
'"
,

U^f]abitum,quo
;,;"",""'""
'"'"''

clericiseuct

w
'
,

saorarum litterarum eruditione imbulus ; depos te vero Mcali habitu, comaque detonsa Ddeliter...
.

(verba
ecclesia

sunt
(S.

Donati}

Deo

desi rviens

in

eadem
Chlodulper

/-,,,,
l*w
Uabilnm mon

Stephani)
scilkei

sub
episco
t

venerabilis
i,

phi,

HetensUi
laslici

regimine,
.

""'"'-'""''' h,,,,,,,
"'"""""
'"'
; ;

i.fto-r.iolenHtfimn "'""< t.et /,,.,


i,,,,,,,,,,,;,,,,
.

gradus

reliciler

pergens

usque ad
perduxil

sacerdotalem

dignilalem
S<

vitae

merila

nctumpostdetonsam
,

retarumhabilum

"'
s

lalcalemquc
S/,
'/

/,/,,1,,,,

eposiPum

in

>/<-

":'"/""'";' ''-"<''

.utmi

/'

iia,sub cujus prius wdiVux


.steterat,fidelitct
'"

"nosnphm

;-"' clericoru "'"""""-"'"""" habitum./


'/";"
'";;'
<

"

'
,

,,,>,;,
lisse

S StePnamecclesia nen ad aliquod monachomm camo>


' '

Metensis

'"'""
,..

Sl

"

,
-'"<

>nasterwm,sedad clerum
iessevidetur,ut S. deposuit cemamque
I, ,/,,.

spectaret,
,,

,,

in

Met&nsi

S.

Ste-

pln

DIE
^ phani
ecclesia,

SECUNDA OCTOHHIS.
1,

503
urcrom
<-..

testante Donato,

nbi totondit, non

abUu,

monachum,
ac proin,
reoitatis,
ut

sed

clericwm potius fucril professus,


vcrbis

distinctum gestabant.
onicis "
/mhiiii. se ijiinn

quem hiabhabitu reliquorum clericorum Et vero Sanctum nostrum


insiiiuiis sese
/ii

u.

Mabillonius <<

Donati su ra
in

junansse sub eodem


ex biographo nostro

Trudonis monachatum probare,

asswn

gestabant,
hic n/um.

contendat.
$an taque reiig ,onu habitu,
,//

discimus.
clericis
<

Etenim
in

19 ita sci bit

Quibus
<(

30 SubdU tamen hic auctor verbis proximeex


recitatis, sese
<

canonico ordine militantibus ipse (Beregir

lalcaliS

Trudonis

vestt

snsi

pater

eodem babitu sociatus


in el in

est,

cum

sita,
/(////

comague detonsa ad Sancti illius mo crcdendum idcirco moveri, quod Trudo,


in

//verba

eis

indesinenter

laude Christi

Domini

vacans,

Bliosque

verbo

suni ipsiusmet MabilUmii,


apui

patriam revursus,

cum

spalia annorura

exemplo erudiens, plurimomm b c loco (monastei Ut Andaivitam ducendo


<<
/'<

quemdam

hospitatus fuisset, saactae religionis


dicitur cap

nensi)
Ve\

religiosara

advixit.

Quibus

habiiuni

geslasse

xiv,

Vita

habitus religionis

a Bere-

Trudonis pet

Donatum

conscripta?,

quo uomine
regula,

giso /" monastei

io

udonopolitanogestati

fai la sii

nusquam

quis,

nec Chrodegandus

ipse in

mentio, ndubie innuitur,


111

canonicorum habitum exprimit.


inr Mabillonius ea
eo,

Verwm nonvidequod S. Trudo in patriam reversus, sanctx religionis habitum gestasse dicatur, moveri debuisse, ut Trudonem faceret mona

i/iini.

se

Sanctwm canonicis, quos junwisse sub eodem habitu, quem hi


gettattedtciiw

gestaba/nt.
3 Quapropter cum auctor, qui soiipsii Chronioi Trudonensis caput Kvi,quo verba num.Z0et3\ ex
'

chum

Legerat
ll,

enim
a

is scriptor,
<n
/><i
,,

uti
|li

ex ejus tom.
,/,/////
/

II

illoreoitata

habentur,

nonpriwsquam
ac

sseculoxvt

1////, ///,/,//

nr</ <<l mni u

,,

1,1 /,,//

senescente floruerit,

provn

biographo imstro

vitam S

Beregisi

nobis

edendam,
i/n

in

qua
fuit,
;

hic

dioiPur sub religionis babitu

monasterio Trudout

nensi educatus,
S.

nec

tamen hinc motus


fuisse

Beregisum

monachum

assereret

idque,

recedendum abeo est, si forte ut Menardus num. 30 laudatus contendit. Ceterum cum biographus <<ister illo recitatis innu it, Bcregisum
antiquitate cedat,
ita

intelligendus

sit,

qua
iii

vis stbi prstucentem habuerit Menardum, quietiam exreligionis habitu, sub quo Beregisus

sub habit<u a canonicis

usitato
/11,

Andaini duxisse, verisimillimum


hnni per babitum religionis,
in
bit,

eumdem
\wm
ftscrir
oli-

monasterio Trudcnensi educatus fu donensi asseritur,S. Beregisum

contendit Aliud Henardi etiam huc faciens swpra refuta


fuisse
dflim

monachum argwmentum
confutanhoc ejusdem

mona

terio
<>

nsi
-

educatum, num.
R

habitum

can

tinn velle intelligi,


11

'

scripto)

nunc est, a nerx secundum ex Sc


i

ndum
itu

is.

sub quo
31

Chronogra
Beregisum
t

petitum, ut

niim.

recitatis ait,

i/n

1
1

simul '//;/ suam amittat Mabillonii argumen//////, quod hic ex sanctae religionis babilu, quem

Trudo gestasse dicitur, sanctis eum monachis annumerat. Prsfatum Henardi argumentum hoc est Cbronographus Trudonensis ait, ipsura B> gisum in eodem habitu, quo indutus fuerat in
:
i

i/it

educatum fuisse, <intiw vnAnnalibus icis Francoru n ad an/num 725 nwm. 48 scribit Babitum illum, nempe um
asterio
:
<

Regularium,
nico
nicos
uiiiii

habitti
1

religionis in Trudonensi Chro,

designari

redimus
1

quia

hujusmodi canoappellatos lestalur


ui

licli.yitisos

lericos
\.'.

monaslerio
berti fuisse
"

s.

Trudonis,

cum

istis

canonicis s

iiu-

Grisius,

sectione scilicet
.

num.h,
1

notdt in

conversatum. Beregisus, inquit, pago Gondrosio ortus, el a parenlibus intra monasteriuni


s.

margine

in

Histi ria
el el
\i\

de
ibi

lericis

Regularibusve

utriusque sexus,

religiosus non significal


>

Trudonis
in

sub habitu
lege
:

religionis

lilte-

monacuum

sic

in

praedicto

Chronico

n'

rarum
dilus

studiis
Ei

divina

irabuen lus
pater

tra-

paulo posl
mililautibus
soci itus.
-

In

quo

clericis Ordinis
in

non sumitur pro monachatu, nihilque vetat, minus habitus reiigionis idem censeatur, qui
giosi
1

i|uo
Reli-

canonici

ipse

eodera

Regularis.

Ita

laudatus

habilu

esl

Quae
I

postre na

verba
.1
;

non

m
a
S. B
i

perperam addunlur,
,

se

ul

oslendatur eura

sanclffi n

nii 1-

dislincjum habitu fuisse.

piorn
<

qumpoti

Trudonensem Ms. textus, qui ri Uuj Menardo mutitus tantum iintui, integer ante adhuc ecitatus
,1

31

Chronographum

''

Uatos

<

tia/m

OUm
habii

/'<<

riinn/i/r
<ii

l,i/n\iim
.

ttinctum
ut

Reli-

est: CiTca

haecterapora sanctus
el
a

Beregisus ex pago

gionis

habitum

fuisse

Condrosio ortus,
sancli

Trmlonis
principe
in

sub

parentibus intra monasl sriura habitu religionis literarura

Religionis
sterio
gisi

habilu,

nuncupatum, sub quo in Trudoi


1

adeo

naac udonis cx

educatus fuh
:/

uj,

nihil certipro Bere-

studiis c\ lege divina

imbueudus
lata

traditus,

largiente

m
I

mi ludere

Henardus,
/'/

Pipino

eidera

prasdia
Petri

monasterium
construxit,
in

xatu
n

VndaKnense

honore sancti
esl

sanctas religioni
11,
1
1 /

hl gesta

quo
in

clericis

Ordine canonico militantibus ipse paler


habilu
est,

atur.
1

eodem

///////

admodwm

associatus. Verwm dubium an ultima hujus verba, ut ait


t

33

'<

'

osl
:
-

verba ex

illo

num.
i

30 nequ$xdw>'

recitata

duo adhui
Trudonis

Menardus, addantur, ut ostendaiur


"
c

S.

Beregisum

pro

S.

m
1

<

argumenta, quibus atu dca rtat. I


ri
'
.-

'"

"

nonufis, quibus sese

adnunxit,

'<

\d baec, inquit,
istius

distinctum.
h "' ir '

Etenim ipsemet Menardus postverba


ita,

multi

nobiliorum
despicienti
inviclo
1

hom
Christi

Qlii,

saeculi

prospera

paucis interpositut,
non
eranl
solo

sic

e
1 i

suara

Tum
.

deponenles,
,1
1

cum
1

canonici

noraine

milite
.

Domino deservieru
,/m
iphi
,

canonici

ex
/,,,-

sed

canonice
quj
Si

ceteris

clericis,

eoque nomine reguiariter non vivebant,


mici
nile

vivebant,

'

w
do

/'
'

" I,r/
'iiiu

el

dislinguebanlur
" oeteru cle
esi
<

ergo vivendi rat


illos

iiiuui

non tantura cella


c tp
!8

el

icis

tum dislinguebantw
fuisse disti ictos,

coramune illomonasterium,
Grirao
reguiariter

sed

ceenobiura

habitu abhis

dicitur.
i

Denique
loco

vei

abbas ante
praefuisse

medium

sum

moralis dumtaxat forte significetwr, S Ben sesi camoniois a se instiMis junxis e in <<

vru

comilis,

memoratur in litteris Roberti Hasbaniae anno v posl ob tum Theoderici regis, id


est,

504
tUCIORE
...

DE
anno dccxmi aut insequenli

S.

BKHEGISO ABBATE.
quibus
a S. Trudone, huncque proinde

est,

datis,

II.

locum Dungo cum basilica inibi construcla legitima Iradilione deputdl ad basilicam S. Trudonis, ubi cui cliam ipsc S.mcliis Dci iii corpoiv mjuicscil
:

abba Grimo nomine regulariter pr_ei se vnlclur. Alqui to rkgularjter opponftur voei canonick, ui constat lum c.\ varlia locis, lum
eeclesiae venerabilis

Stirrhnm monachos primo vnstilutos fuisse monachum etiam fuisse professum. Qua\ roptert jam ex pensis onmibus riitiin Mabillonn argumentis, dubium adhuc onachus, utietiam manet, <n> S. Tni</<> fuerit anSarchinii pri/mo monachos, "" clericos Reguprobet,
i

fndubttai
efficu.

itnrs,
r.r

s,

ii

canonicos instiluerit, acproin Menardus


<

cx

concilio

Mogonli censi
:

anno

dccgxiii babito,

cu.jus lia-c
B.

verba

Quae professionem sanctae Regula?


;

in Sarchii iens seu i udon< monasterio sub s. Vrudonis disciplina editcatione


s.

Beregisi

Benedfcti fecerunl, regulariter vivanl

sin

autem,

erperam ejusmonachatum indubitantei


i<i ;

ct

ncludit.

CANONICE vivani. //" MabiUonius, qui duobus illis argumentis jam productis probare haud dubie intendit, S. Trudonem Sarchinit non clericos,sed monachos p/rinvum instituisse, ipsumque pro
itii

linu, curr, Stn.t tus,

sequenti docebo, ipsequemet

iitin.tiisi

laudatus Menardus contendit, m monasterio Antjinti r.isini.i ii non monachos, scd


,

cos Regulares seu


ini/r
iiti/n

canonicos instituerit, verisir


est,

olericum
his

Regula/rem, sed
tor,

monachwm

fuisse.

admodum
li,,/iil,in,

Beregisum
liiin,

numquam
profeSSUm.
monasterio,
suse

Verum
uilui
tni

illescri
in

ut

mihi quidem apparet,


ei ^i/ncit.

S. Hrnrtlirli

ironot

rr ,ssr
in

otnnino

rem suam

Quod eni/m

Verisvmile

enim apparet, So>,< tum


n.i /i
,

primwm argumentum attinet, quod petit/ur pa/rti nobiliorum hominum filiis, qui, ssbti

quod
pOtiUS,

r.i

sh

quodque
j

ipse

abbas rexit,
is

i/ii" ni

iihr/i.r

r<

/rss/mi

homnrs
id
ipsi

r.nslv-

culo

relicto,

comaque deposita,
ab

soli

Domino sub
Donato
nar-

tnrif

voluisse,

ac

proin,

<"/"

libcrum

disciplina

S.

Vrudonis scrviisse a
appellatione ,

verosimillvme

fverit,

reipsa

etiam

constil/uisse.

rantur,

partim

mune
g sonum
mit
iitilur
I

eorum
soribit

domicilium
niliil

vocatur;

veritati

qua cowieodem Donato contrarium, aui abab


i

Quapropter,
canonicos

cum Sanctus
Indaini

clericos

Regulares seu

Donatus,

etiam

S,

Irudo prir
cre-

primo instituerit, consequens rsi, ni ipsemet cleiicum Regularem seu canonicwm fuerit professus, <<< alioquin ab iis, quos Andaini E
instiUiit,

clericos

Regulares Sarchinii

inslit/uisse

quosque

i/pse

abbas rexit,
sit.

professione
fure

diversus fuisse dicendus

Potiori itaque

ii",

l,,r

ftutm
,

34

Fac

quippe
fuisse^

Sarchinii
nulla
subest

primo
ratio,
soli

clericos
cu/r

Beregisns sanctis Ca/nonicis^


r/iis tnisri
,/.

quam
ita

samctis

Mono>
lnnir

refutmtw

Regulavres

hi

1,,/tis

videtur, atque

quidem

rtnimiii deposuisse,
serviisse, sine

sspculoque relicto,

Domino
ZVudo-

ullo veritatis dispendio a S.

Ordinis m<> Sa/nctis Rcgulares S. Augustini canonici accensent, uti jam supra n/um. f> monui,

rri/sii

nis biographo nequeant rpferri.

eorum domicilium
monastcrii,
st

nori

Ad hsec com/mune lanlum nomvne cella. et

utque ea binis, quas >> pro}

riis

canonicoi u/m Regu-

larium

Officiis

num.

etSrecitavi,

lecHonibus

d etiam ccenobii a laudato biographo


voca/ri.

variisque Ordinis canonici scriptoribus,


is

tquein
pariter

merito potuit
//"///

Etenim apud biographum

r.r

Ghinio supra
Satalibus
in

laudato
et

sanctorum
canonimamifes-

num.

16, et

nwm
venit

apud

Histoi

Ca/nonicorum
laudato
r.niin,
1,111,

ex

supra
propria

sterii

Andaginensis auctorem infra ssepe ktudanr

Pennotto

suis
Offlcia

ad

iiiiui, Cellae

nomme

corum
'/

Regularium
sedes

oanonicorum seu rimmonasterium a s. Beregiso

Regulariwm

Annotatis

Sll.

iiriiim.

Canoniccn

wm autem
/ii,

seu cler coi

Regulariwm

monasleriorum nominequond
uti

um m

eHam
iii

venis

ipse

Henardus

(audatis Obsei vationibus docet ex conciliis Arelatensi, Turonensi et [quisgranensi sub Carolo

IV.

Sanctus

in

comitatum
jissumF

Magno

celebratis

jam

vero,

cum

canonici Regw-

lares in

communi
a

viverent, videtur pariter


i

eorwm
Latine

Pipini

Hmslallii

domiciliwm nonabsone
'/"'

<ccvri

potuisse ccenobium,
et
,-<>.;,

ox

vocibus

Grsecis

xoivo.

plus,

eum delinqyentem
;

communis et vita etymologiam trahU. Porroquod pertinet ad aliud Mabillonii argumentwm petitum
"

corripil

quo munere apud


fuerit per-

'''"'""

//"-

ania

iiis,

litteris,

in

quibus

iiiniti

quvnto post obitum


'

Theoderici regis,

ide

Imnc principem

t,

Grimo abbos
dicitur
regularilcr

monasU
praeesse
in iii

>

Trudot ensi

itcgulariter

prsefuisse,

respondeo,
el

dato

funclus, el qua oceasione

etiam,

quod

vivere talem

locum anlificando
slerio

uo floruit
habuerit,
hiiiiiim

i,i

abbas, oppositl
el

monaIV-

cum

caoonice praesse
prseesse
el

vivere,

ut

is

ab eo impetiasse

regulariler

vivere

tunc dici

'

tet, qui monachis . ducebat monasticam non vero, qui camoni is prxerat, itomqueducebatcanonicam; Res ondeo, inqucm
.

ratur.

'"'"

*tiam

(/ ""'.

lanh

ex
ut

illo

""'"'"

mm
r
''

MabiUonii argu<

Ooannes Wauburnus
"
llh " s

seu
.1

consequens,

monasterio
cvrciu

omno Trudonensi monach


nriilit/iitiin /,I,S

Joannes de Bruxellis,
notato
,.
,

hristi

,,,

/'" acensis
.

in
...

libro

apud
'

nos

f < ''"'

exsliterint,

ex

l/v 1Av
-

UWm
664,
''""

IC" '63

quem C Sanctorum
Vi

Ordinis

canonicorum

lr.l,,,n, ni,

l;
'

.'Mi. n,

quo monaslerium monachos primum ibi


idcvrco
ii

Trudonense coninstituis
e.

Beregiso intei

oalorium inscripsil, cap cxxvn de alia,qua in [ctorumejusCompendio


Bi

Forte
rl

enimjam abcvnnol
monachi
<

tantum Trudonopoli
canonicis
instiVutis,

abbas

primus

fundator
1

mona

li

rii

vstiterint,

quod

Regularibus,

aS.

Trudone

jam lunc primum ibi

Andagiensis sub Theodorico

P'PPJn'
i

Blio .\m.-i_ih Qoruit, cujus el


;
,

dome:

slicus el
"
'

faissent subrogaH.
i !

onfessor imi

nlerjet tis
sani

ln.lc Lera
r
,-i

Vihil ergo

etiam hinc habet Mabillonius,

MonasterioTrudonensii obeximiam

lili

ut

abslractus, Pippino< tconjugiejusPIectrudicoi

te

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


^

505

ei

inslitutor factus fuit.

Fuit ergo

juxta la/udatum
ejusque conjugi

iic

s.

Beregiso,

qu& huc
evocato
re-bus
1

faciunt, lurc

Mauburnu/m
a
<
i

Beregisus Pipino,

Cui, (Pipinoj

cum

per ordinem
Beregiso,

retulisset

habentw evenlum
venerabili,

auctork
c.

b.

adstipulalw prima num. 7 ex propriis ca/noe 7 duabus Lectionibus nicorum Begularium Officiis prolata. 1 hac enim
ibus.
ita

Maubumo

miraculi,
i|ni

ille,

vlro

lunc in Dei
rudi)

obsequebatur eis (Pipinoet


1

cariuiani
verbis,

i.im

oblulil

exponendam

legitw

Pipino,

Ansegisi

QUo,

principe

sibi. II <s

c.r
i/n

quibus S
uti

Beregisua Pipinoet

Brabanliae,

inde (ex
nec

ob eximiara ejus viice sanctitatem monasterio Tiiulonensi) abstractus, illi


i,

Ptecl/rudi

rebus saoris serviisse asseritur, con-

cluseril
/

etiam

iamt

/<lus

uon

Pleclru

ejus

conjugi,

sacris

con'/

i/niiis,
,

utpote
a/i

Cantatorii

auctore,

prout

fessiunibus
ni,

ministravit.

Verum ego

sola

Maubur-

valde suspicor,

!/<<

recentior Lectionu/m nu/m, 7


s.

dictarwmque leclionum auctoris fide negueo adduoi, ut Beregisum Pipino, ejusque conjugi
Ptect/rudia sacris confcssionibus fuisse, certo <><-

8 recitatarum auctor,
et

nibus Pipino
ninn.

PlectrudA fuisse,

Beregisum " confessioId ipsum forte


o, <'

iim m confici putarvnt


7 ita

dam. Elenim,
Latinis
laris
lib.

ut

Gerardus

Vossius de

Historicis

scribit

Qui

princops
sive

(Pipinus)
non excolendo

in

pag. 646 docet, Mauburnus, Reguccenobio

probitatis
irus

illius
-iiii

(Beregisi)

pradentiae
\c\u\*

iugustini ex

montis

S.

Agnetis

cum

reverentia

canonicus, postque Livriacensis abbas, non citius,


ftoruit, <<c proin absetate S. Bequa/m sseculo medio circiter ssculo vm obiit, fuit regisi, gui

asciverat,

utpote

tam

prsecipuum

sacerdotem,

cujus doi trina


prole
vel

instituendum se cum conjugo ac subdiderat, quoniam castis eloquiis vitae

remotior,
sola
queat.
ii

quam

ut

rebus,

quas de

illo

scribit,

sua

auctoritate

fidem

ind/ubitatam

facere

reddebat. Unde severitatis

mornra indissolubilis conversatio testimonium illius censura suos actus


et

Quodvero pertvnet addictaru/m lectionum


mii Condrusos, ditionis
Leodiensis populos Loii ii iii.
i

corrigendos submitlens,

qusque
ejus

infra

domum
et

iictoivin, ciini Cniiii rosius


i

corrigenda crant,
orationi
diderat.
?>x

relinquens,
se

patrocinio

hodicrn.r (vnir

comraendandum

cum omnibus

suis cre-

B Iharingorum

mmnnr

distinguat, itlique non citius,


ita

qua/m sseculo ix ja/m valde provecto, cozpervi consequens est, i certe non
.

vocari

citius flo-

Verum prseterquam quod mox recitata Can- >>n $u imtu" WOT apud eot tatorii verba cxplicationem longe diversam ab ea,
ijim

merit, qua/m eodem sseculo ix, ac proin, utcertam


fjariter circa res a
.//,

signi/tearcnt bVrepsiim Piptno, ejusquecon-

tur

Beregiso gestas fidem facerenon nisi sna asserta ex momumentis antiquiori-

jugi Plectrudi sacris confessionibus fuisse, fadliimr patiantur, libri illius auctor, oum saeoulc

bus hav
facile
fwste;
Ucei

rehendalur.
<<
<

Non putoautem

hoc

deprehensum 37 Imo si forte


<<i

is

scri/ptor,
s/i

quod tamen non


evenisse, vpsemei

autem

id

puto, biographo
cor,
iii

nosiiii
illi,

antiquior, valde suspisibi

duodecimo XonVwm scripserit,ab setate Sancti nostri ciinin remotior cst, quam ut rcbus. quas de illo scnbii, fidem certa/m facere possit. Qvod pertinet <<</ Sa/ncti biographum, quamgua/m hic
i

evenis e

quod hk
S.

vcr/ns

mox
r

recitatis asserat,

Pipinum
t

S.

Beregisi

Prologo ingenue fatetur; ut


de rebus
/iciiiiiiii

nempe

pras anti-

in.

iii.

rii/s

suos

corrigendos submisisse,
is

non
l'lrr-

quorum
torum
jiinai
est,

Beregiso gestis

asserta sua non nisi ex

monumensola < mpopulari

propterea tamen certo consequitur,


vrht,
S.
,i

scriptor

Hcrriri^iim

Pnimi.

ejiisi/iie

uiori

joribus accepta traditione, seu potius


didicerit.
ciiin

<:r

iimii

sacris
'-/

confessionibus fuisse.
Beregisi,

Potuitenim
ob

Quod si autem, vt verisimile Pipinum vocet Brabuniiaj principem,

Pipi/n/us
in

consilio S.

quem

morwm

quae regio

(u/dc

num.

12

et

I3j

suos duces aut


;

nocentiavm vitaeque sa/nctitatem plu/rim/i faciebat, niinus recte se /<' subnde emendare, Saniltubenter

princvpes habere tanPum


si.
<

xn quod inquam, Sancti nosbri biographo, ji juwta ia niim. II scriptUmem sua/m antemedium wccepit sa-culo

ctumque ad/monentem non

auscultare,
uti.

eoque nihilominus confessario Mabillonius sspe laudatus /m.


nedictinoi

non
\\

Certe
/:<-

Annalium

adornavit, state multum cedat, fidem onvnino non meretur, dum Beregisum asserit, i'ix ni
'
i

iiimn

um

pag. 16 deSa/ncto nostroagens,

licet

etiam

ejtt

<culishabuei it,ex nullis


verbis arbitratus est,

PlecPrudi

<<

sat ris
1

confessionibus fuisse.cum
1

tamen
fuisse.

itlius

Beregisum P//H**

,n

Iiiijiis

non

niriniini

Iniu/atus Sancli biogra-

no, ejusque uccori Plect udia sacris confessionibus


Ast,

phuSf anHquiusque,
oculis verosimiliicr

ex dicendis pronumerii colligere, hujus lucubratione mon/umentum


uti

inquies,

quo munere
est,

ergo

Sanctus

apud Pipinu/m
/niiir

funct/US
ui
'

/uove

nomine a/nid
roxime

non habuerit. Utut

sit,

certe

principem diu,
est

m
</

Actis edendis dicitur,


\

canonici

Galticans
S.

Regulares S. Augustini congregationis pro indubitato habere n<<n videntur, Beregisum Pipino ei PlecPrudi sacris confes-

in palat o versatus

ibillonius loco
dici,

citato, Pi/pvni

eum capellanum

affvrmat; ast

a quo,
i'i.

sionibus fuisse. Etenvm in suoSanctorwm Proprio .n,n ,i niim. 9 laudato solwm hscde S. Beregisi
.//

/in/i edisserit. Videtur tamen Samctusapud imim. m nnn confessarii, saltem ca/pellomi sev

sacetlani

munere
itaque

esse perfunctus.
12
i

nii/a

apud Pipinum mura coinmciuorant


simul
et

39 Etenim
bit
:

num.

ster sic soriiu

taceiianimu-

Cum
cisset,

sapientia

a;iaie
;

(Beregisus)

profe-

Cum

Beregisus
diu

comitatu sacpc dicti


nil

w*P"fi*>
JL^"

sacerdos ordinatus est et a Pippino, regii palatii majore ad aulam vocatus, huic et coujugi
ejus

principis

(Pipini)

constans

reverentise

gradus
ris

defraudans
implerel

dignanter

apud
in

ipsum
tanta

pre-

Pleclrudi

lulis auctorilale

occurrit,

ex

monita salutis dedit, prubai* virroborata; uh* neverbum quidem quo Sanctnm concludas Pipino et
<i
t

sbiteratus
fiducia

ministerium,
ut

honoPle-

ctrudem,
laudabilero
et
vel

cum quam

reverebalur,

conjugem

nobilem
ac

et

morum
ipsi

honestate

Pleclrudi

confessionibus fuisse.
S.

dum

Ma/rtene

Congregatione
1

""<
1

A aunrsinum Duramd, Benedictinos e Mauri monachos, tom. IV ColScriptorwm a col. 915 usque <i

tuisse

diximus,

commendaret,
sive

sub ejus dispositione

nutu

dominio,
relin-

quando

itinerandi

instabat

uecessitas,
iis

col.

1023 insertus exstat libei

inius, qui

' auctore

num. :\\ me memoanonymo sseculo \n ineunte

dicatur Sanotus diu /<<' /''/niiin presbyteratus implevisse ministerium, colligendum uidetur, S. Beregisum,
queret.
verbis,

Quibus ea

cum

exaratus
Blerii

est, Cantatoriumque seu Historii monaAndaginensis inscribitur. Libri hujus mitio

ni <n

Pipinoa sacris confessionibus


mu/nus

exstitit, illud

saltem

demandalum

sibi

habuisse,

ut

Octobris

Tomus

64

ni

506
,,,n E
, ;

DK

S.

M-HKGISM ABBATE.
olei

coram illo principe, sive diebus tantum festis, eetiam aliis, sacrosanctum Missx Sacrificium
celebraret, El
coi a
i

lenitate

palpandos aBStimabat,
gloriis

quamlibet suquin
gladio

perbas
spiritus

potestatis

sublimatos,

ero tacrosanctum Missae Sn.

ificium

justaque

invectionis solu/m

reriendos

opportuinferiores

Pijnno subinde saltem celebrasse Beregisura,


eo,

num

censeret.

Nec

Sanctus

colligendum mdetwrcx
iiinii

quod biographus

noster,

num.

8 et

duobus sequentibus narrat, Pipit

nvm

delinquentem a Beregiso fuisse correptum


id ninii.ii

ucm.sionr

)liss;r

SanctO

Pipino celeh ata

Fuerit ergo Beregisus verosimiliter

snl etiam personm um discrimine habito, sumnu Pipinum. Unde, prosequitur biographus num. proxime citato, actum est, ul el ipsius lerrei
I
.

aulm ministroSj si quando id eorum nrr mmrs r.i njr rrn rr /irr/n m/rl.a
nullo

delicta, pra1
;

Pipini capt 'lanus seu sacellawus,eique forte etiam


a

dominationiSj
pini)

cui

se

conjunxerat,

principis
-/'/

saa

is

conft

ss

onibus, ut adeo non pro certe falso } Innlnni Inih.mn. S. BeregJSUfTl Plr
is

animos incurreret. Sed ille bunc nihilominus delinquentem redarguens,


vultus interrilus tulit
;

inum)

lerribiles

pino ejusque conjugi Plech udi a saot


ni/nis fuisse.

ejus

Verum
uti ea

sive

Sanctus Pipini lantum


exstiterit, per-

justiiiae

rcclitudinem
accenderat,

ex quo quantus erga servandam cor ejus zelus


el

sacellanus, sive

etiam confessarius
ja n dictisei

charitalis

quam magna

virtulum

spicue interim,
patescet,

porro dicendis
itque au-

gratia
gitur.
'"/'

intus
tfist e

exbiographonostro intelligUur,plwrimwm
;

ruin ap
ctoritaU

'<//>/

principem

evidenter colliprsemissis, narrat deinde post pauca a Pip nus Beregiso fucrit
i

muneratus

enituerit,

Sanctusautem
loco fuerit,
fuit

verosimilite)
in

apud
<'

reptus.
'&
o

Pipinum eo
comitatum
i

cwm primum

ejusdem
700 in-

En
sai

illam

toim

die
Hissat

quodam

seu festo s&u


celebrat

assumptus. Verosimilitcr autem


intei

ndma
''/
'

rosanctum
u

Sacrificium

idii

tempore

a/nnu/m Christi 691

termedio.

Etenim juxta dicta num. 16 e/ 17 verisimile est,S. Beregisum in comitatu/m Pipini non citius
in

ram, in qua res divina peragitur, aulicorumcatervasfy atusmgrediturPipinus Inrisum, mysteriique, quod in eo
Beregisus,
perficitur, ratio-

'""

'""'

'"m non

habet,

crinarium, quod capite gestabat,


in

adscitum, qumtx hic ad monast&rium Sar~ S. Trudonis tumulwm venerat/wrus ac..

quodque Cangius

Glosscwio

medise

et

infimse

ce ser

i.

ac proin,
loco docui,

cum
Isus

id

anno cm

Latinitatis, aliique erudili sertum seu capitis orna-

itei

691,

uti

mentum intcrpretantur,de} onere


sr " /"''

eodem

seu non meminit,

verosimilitei

acciderit}

conse-

fastu

rrriisu/

Beregisus, ir

quensest, utBere

ante
vei

annwm

observata,

illum in Pipini
\

itatum
Porro,
culi

assumptus

non

fuerit.
-

cum Sanctus, ut infra do bo, initi sa viu monastenum Andainense ewstruxerit,


<

principem ad pacis osculum, quamquam admi "'" ultroqueim itatis, minime admitlit, fmitoque to Misss Sacrifii io,denegali causamosculi pers
-

jamquediu, antequam
terio,
iii

cunctantem acriter objurgal. Pluribus hscomnia


Sancti biographus

idfecit, presbyteratus

mi-

num.

ei

Pipinum Uo vu nondum
inin

biographus nostei num. [2docet} wpud fuerit perfunctus, consequens est, ut


eia\ so in

10 exponit, indicat-

quedeinde num. sequenti, admonitionem sev


liCet

quam sgre
.

illam Sa
t

princip

hiin /n,n exstiterit, ac proin, ui in

omir illum tempore

inlmm

urlns sims.
s.

biographus,
submisisset.

annum Christi
I

Beregisi
inquit,

691 et

annum
i

em tul rit Pipi nl num. 7 ilnrr/ n/r,n censum motu proprio


a

700 intermedio
onsequitwr, ui

fuerit ns

eo mi orept irimum a u te apud Pipinum valere inceperit quantum autem hmcdeinde creverit, manifestnim '" '"'- biographi nostii I' num. 7 v&rbis : Ul majori Bducia eum (Pipinus B sibijugiter uecleret, prolem suam ex sacro baplismatis fonte

umptus Beregisusjaw ab
gratia

Hi u

jam

ti

Haec,
el

juslo

caritatis

rer-

vore

dicuntur,

porro

ab

homiue

carnalia

sapiente

nou,

ul

oportuit,

atque

animadvertuntur,
Berei.;7

siquidem

suspecte

apud

se

eum (Pipinus

gisum) ex hoc retinebat. Delicata, inquitpag. ad n Octobris in Floribus ecclcsix


Fisenus swpra
laudatus,
ambitio,
res
el

leodiei
i

.,

est,

tangique

amal
''""'

renascenlem
rtl,
.,

ab eo suscipi
hoc
el

patris

qualenus es

ramiliarius
ei

c omnibus

nomine poslulaapud se de
astriclus,
uti

horainum "7"
non

fortasse

jam

tum,

inr

memoratam

a Bere
religio:

accepit,

languescere
ita

curam
fcederis,

incipiebal

Pipini

gereret,

artiori
in

qua

cujusdam
lur.

compagine

palatio retinere
i

Magnum
in

sane ha?c
sse

arguunt

multo posl omnino prqstrata, inducto ""'l" scorto, Pleclrudem legitimam conjugem doll:

"

deinde swnps

Pepulit.

mum
rat.

grutiam, qua Beregisus,

Q
Pipini

ut
.

memoratam
'"'
'
.

valuit,
non

Pipini comitatum fuerai asswmptu n jamquc ctiain antca valcrc m, ,,'"

innuu hic sori/ptori reprehemionem accidisse, cum

twpi$scorti,idest,Alpaidisa uoribus
disset.
[si

nonaum
g
'"''

"

Verum

lur auctor

Verita

Sanctus

favore

atque

imiliter hic

wtdm
p
p<

;:^"""
dem wbret,
aulai

ijugemPlecL
tamen Ulecebm
in

oblivionem

quietis,qua antea in monasterio Tr\ gavisus, ininnnr potuit induci


.

etenim Pipinus, Herislal lius vulgo cognominatus, de quo hic sermo est, ex AlpaKde Carolum Muiir/iuin amuit. Quapropter, cum hic,
!

hdSm

uhapudomnes
Vir prudens
' '"

vn

conj

,,,

ChristiUl
.,,.

fanctus

sit,

Immenanfragosi seculi sese commitlere impellebatur, eo Bdei gubernaculo navim ment,s ""ter retorquens, ad portum
r.

m.

tuncque qumquag<

s.

sui

Qon

quo

'" '

iluctibus

nnsequens est, ui Pipinus, ejus pater, iam '"'"'' 689 fcedis Alpaidis amori arit > " r >""'" "' SUpra inmi m/nni /'inim

quietis

"''"
/

oonstanter relabi nilebalur.

Ad

'""
>

/''"

hsic
,,,

'""""" favorem nih gratiam mtegram servarei


(l/! "'"

quoniamhomodo divinam
inoffensam
si

postS. Beregisi
n,

" "
1

in

'''i""

""/'''

docuimus t
errat

etm

auut

num

intei

691

alque

factam, accid&rit,

s '"

^monere
inquit

principuiin

atque corripere,

UpaMem
'

quos in

'

dehnquentes offenderet,

mmime

etmm
''"
l

Vurpes hujus amores prxcessei m. Po

verosimiliter
>-""<"

metuebat

laudatus Fisenust dium


q

iterum num. 8 Sancti bio monit3 salulis doctrinaa instans ? operam impendebat, uequaquam, ubi ratio exposcebal

Quilms....

;"

Beregisum.eo

ianimum
descir

hus>

P rinciP**pristinapaulatimpietate
is
ll

scentu!offendisset,honestsmw '"""""''""" A '" / """'"-'.n/i /lll i,

prxtextu
l l

ad

,nii

Jn /rrnnstitutum

DIE SECUNDA. OCTOHIUS.


A

-.07

stitutum
Alpais

scribit,

idque accidisse innuit,

antequam
tus,

fh

andum monasterium non

fuis

um,

AUCTOBK

l'li

ctrudisuperinduceretur.Elenim Sant
sedificare

nisi Plectrude,

ejus conjuge, suadente,

neminem

utyost videbimus, monasteriwm Andainense initio


sseculi
viii

Beregi orei ewsequendse esse


satis
se

incepit,

ac

proin,

oum

indicari videtur,

Alpais,

nt

mox

dooui,

Plectrudi

superinduota

Beregisum

apthrem, ac proin Hs Pvpinum non nisisegrea [rduewu monasterii U

anno ci/rciter 689, consequens est, ut Sanct/us, antequam Alpa/is Plectrudi superindur ceretur, ad monastei ium Andainense a dificandum constitutus iikii fuerit, Quod vero pertinet ad altefam
fuerii

SBdifUwndi causa dimisisse, <>/ adeo id, quodhac de i<- laudati Camtatorii auctoi asserit, Sancti
nostri biographo videatu/i esse subni
i

um, adstipu-

landumque
/,

hic
//////.

propterea
antiquiori

illi

potvus sit,

quam
me

quod idem Fisenus innuit, Beregisum scir licct honestz mi sionis prsetextu, ad monastetium Andainense sedificandum, fuisse forteconstitutum, omnibus omninoprobandum non puto. Qua/mquam r/i/in Sanctusobjwgatione, cujusjam m&minimus,
,

rum

,;,//

scriptoris auctoritate

iiiiuiihu

Veque

tamen Mnc quis

exislimet,

prorsuspro indubitalo hdbere dictum auctoris Caniniui ,i asserlum, utut etiam biograj />> nostri auctoritate suffultum.
iniiihntt a
,n
i

Cum enim lam


quasde
assensu
illo,
.

hic }

quam
>>>

ille

Pi/pini

animum

huic

nonnihil offenderit, fuit tamen ejusque conjugi ma ima sempei


i

setate Beregisi

remoti sint t fid(

Hs

rebus,

omnmo quamquam etiam


,

eorum adhuc <-<>iiattitu, quando consilium inierunt de condendo monaiterio , cujus oura/m administrationemque ipse
venerationi,

eratque in

fuscepit.
,,/
,,,-

ii

///">

Pipi vus non nisi


st

segre

admodum

S.

Be-

in

,i

ut fia
ni tstoiu

regisum a
libro
riuiii

etiam
et

t/unc di/misit.

Discimus hoc ex
qui Cantato-

st bunt sola vua nonpossunt; quamquam intein/i biographo quod Cantatorii auctorem setate superet nonnihil plus Pribuendum sit, ejusque illa ta omnia <i<> j<.^m<<i exci/piam, ac veris habeam. Et certe pro vero saltern <>< indu-

communi subinde
auctoritate fa&ere

niim.

::i

37 a

nobis

/<iin/<iit>,

bitato habeo,
i/i,
////-.
i

inscrUtitur.

Ubi

enim

auctor,

monachus item

hujus lucubrationis Andagvnensis anonymus,


charta/m

tt

Beregiso,

monasteriu >>> Andainense, fiin<i<i><> suppeditante

uti

asse-

Pipvno,
[?

tum

i/

non item
o

<><
/<><

narravit, a

Plectrude, d/wm persylva/m Arduen-

assej

i>i

ea

<j<>.<

ja

t<

,/-

nensem
prodigio
hi n
i,

iter <i/<</ii<i/i</<i fai eret,

quamdam
invensylvas

ctand
tradit
,/uti

quseque
nti

cum

Cantatorii

auctore

moa

hic pluribus

t/racta/ndo fuis e
dictse

de monasterii Andain&nsis origine, deque


i ,

eaque

lecta,

Beregisum sese ad

hoc exsVruendum Beregisus


Pi/pi/no

vn

solitudinem

excolendom

prompte
.

ala riterque

locum
dicendis
/<

De

Pipino obtulisse,
gisi

mox
licel

subdit

Placuit Pipino Bere-

oterit

eruditus leotor ex

j<"ii><

propositum,

gravaretur
Hlo

admodum

u so

suum emittere carissimum.


ssepius insistente,
leraret,
ut

tamen (Beregiso rem quantocius ai ei

46

liiihiiin

duco a Cantatorii auctore. Licethic

occwfo, gtia
'''/"<"

Pippinus

cum comitatu curialium


caelitus
cartae, refert,

suorura

nlerumque, ut laudati Martenius et Durandus o suo <i</ t/iom r/us ! ucuorattonem


ifflf inntiiinl,
jit/r Slt
tl

venit
ijur,

ad
i/i

locum invenlae
verbis

locwmsedifi-

</ n

ism

tl.s,

<lti,n

,/f

m
</<

infra

recitandis

sifin mii
ipsis
<<<

primordiis non
nih/ti/oi,
,/u.r
r.r

agit,

solumque

his

cando monasterio donavit Beregiso, qui statim manu/m operi admovit. I ndeperspicue intelligitur^ Pipinum non nisi segre admodu/m a se dimisisse dum monasterium Andainense ei Beregisum Ast, inquies, laudati Camexst/i uendum commisit tatorii auctw non prius, quam sseculo xu meunte ationem sua/m adomavit. Fc habet,
,

chartis

monasterii

sm

deprehendere potuit, videntur tamen chartse, <jm/ius iimi.s est, <nth</'<


/i/iit.s

ores

><<<

fuisse,
/<<<

quam
cern<>n

nostei

ac proin,
initiis
}

cum

inargumeni

t/irh

monasterii

inin facere

non possit

jam i<titi<iii</<< fidem eametiam ille facere

idque etiam sic habere,


Yfitiin
sseculi

num.
qui

hinc saltem

est
,

."7 ipsemet docui. consequens, ut Fiseno,

qusc

/tiinr 4at0, H Cantatorium apud Mat

i/i.sti

Inir f/irirntia,
'

lum
1

mnumeros
verba
\h;Im.l
in
ih

distinct/wm
|iagu

ipsostatim

xvn

scriptore

Sanctum

<>

Pvpi/no

suboffenso honestse

missionis obtentu

proculfbrte

ebatur,

Arduennensi eo quod Amberlacensis


<|u'<i

num. offert quoddam casirum


flsci

relegatum
ootiorem,

scribit,

multo

sit

antiqui
Historia sua Leodiensi
s.

capul

baberetur,

funditus

eversum, Hunis F
trecentos triih-venerat.

quam

ille,

fidem hic mereaU


in
.<></.

vastantibus
-ii.
,,i

Gallias,

per
;ul

annos Pere

juod ipsemet
in/no

Fisenus,

si

i,')i

desertum

mhilnm

Tcm-

1642 excusa,
in

[ffiscribat,

Beregisum
ne
.

poribus autera Pippini, qui major-domus erat sub

non nisisegrea Pipino fuissedvmtssum,


.-ii/

ut

Tbeodorico rege, uxor ejus Plectrudis Amberlacum

deinde

Floribus eccles
i

quos

quinquennio post
iu/ii

ulgavit,

i/n

opinionem opposiau.ctor hicasserit,

suae diti nis Qscum parabal adire, per prasd!cium Locum transiens tam taedio vastae solitudinis,
1

propendi
\t i

quara

rervore

setatis

confecta,

ibidem
ejus

in

pralis
El

eum
rit

i;>

/i.rr,

quod Cantatorii
ut

virentibus decrevil aliquamdiu requiescere.


posl

cum

ho noslro, qui,
Beregisi acta littetis
est

num

9 docui, a

>

exactam
ue

refectionem
ipsa

comites
curiosi
ir

longiori

antiquior,

mandavit,quiqueproinde illo subnixum esse videtur. Etenimhic


:

Somno premerentur,
scentibus,
excitans,
lassior,

pro eqois pa-

per

sylvas

vagarentur,

autem exturbati fPipinus ejusque uxoi Plectrudis) in ambiguo tenerentur, qui super hoc, quod angelica manu ministratum
ntiiii.
iiiiin

[Qsic sciibit

sola surrexit;

equisque

recollectis,
ibi

oeminem jam
illalicet

dum

super acervum lapidum

forte con-

geslum resideret, cartulam

quamdam
cadenlera
:

caalitus

credebatur,
ni,
illii

placitum

Regi
sibi

sasculorum

agendum
i

psam obstupuii coram


pa\
i

se

quam

foret, B sre isus velul


fueril,

mandatum

illud

la

corripuil

el

nemini

comitum ausa Ddere


retulissel

quod

lignatio
ibi

mente diu tcactaverat, divina adimpleri juberet, confldenter tradi


,

secretum, ad virum quantocius decrevil reverteniiiiin.


i

iii

cum
Ule,

per

ordinem

eventum
carlulam

el locum exposlulal persuasu conjugis oon ere tam strenuum qui mpiam inveposse iii hoc niri, locum ei (Ben giso) tradunt, e1 m monasterium
i

miraculi,
(|ui
iiii

evocato

Beregiso,

viro

venerabili,

tunc

i''i

rebus obsequebatur
>ibi.

eis,

obtulil
iT

exponendam

debeal aedificari, insistunt.

Quibus

vt

rbis innuitwr,

Consultus

Sacerdos

Dei
a

respondit,

\ocum Beregiso

in

sylva

[rduermensi a Pipino ad

quo eadem cartula

deciderat,

locum, Deo esse electum,

508
AUCTOHR
C.
I

DK
(|iio

S.

BEREGISO
ad

\HJi\l E.
.,

o\

mnlloriim

anim.v

tmnsiiv deberent
Beregisus
diu

B.
Bertgi-

regna caelorum. Pippino vero subjungente, quid


sibi

sterio a

quod tunc, cum locum illum sedificando monaPipino accepit, erai collapsum Fn hoc
forte biographi nostri
torii

inde

videretur
ntpi te
.

agendum
qni

rapta

textu
do<
in
>.

etiri

iis,

quae

Canta-

Ihstorin
rii

occasione,

jam
Deo

deliberaveral
Bubintulit

auctor, ut

jam

dc

eccle ia S. Petro %

An-

dagtnen^is pro-

mundo
principi,

relicto,

liberius

vacare,

tolorum
consecrata

principi,

castro,

nomine Ambra,
fundatxw
Flwribus
in

powtur

quantum in so essi i. divinae dispositioni deesset, paraium se solitudinem illam excolendam suscipere, si eam ille sibi concederet.
ne,

memoriae prodit,
qui

praecipuc

m
iae

opinio,

Leodiensis
in

opud Fisenum acervum lapidvm,


[rduennens
et

cui Plectrua

Placuil

Pippino

Beregisi
a

proposilum,

licel

ihs

quietura

sylva

Cantatorii
ui

retur
liiii

admodum

se

suum emitlere carissimum.


ut

Andaginensis auctore
uidimus,
imii.i
'ii

biographo nostro}

fam

(amen
venil
legali

saepins

insistente,

rcm quantocius
carlae.
ibi

insedisse diciiwr,

rudera fuisse existir

acceleraret,

Pippinus
ad

cum comitatu curialium suoinventae caelitus


el

rnm
r.i.ia

locum

donalione,
loi

rata

coram principibus
perpeluo habenCantatorii

sui&

astipuJatione,

um ipsum
Ita

dum

Beregiso

donavil.

laudatus

templi, quod, ul \iv Septembris mentario praevio ad Vitam S. Matemi niinr 176 docuimus, quidam volunt \ndaini ri S \laterno olvm fuisse positum, ac S Petro, Apostotorwn principi, consecratum ; hanc autem
collapsi

Co

auctor,

cum quo quidem quantu/m ad


origi

monasterii
e,

optnionem necnos vero prorsus absimilem arbitrumiir.

ad iiiihi erstruendum Beregisus a Pipino locum accepit, biographus nostei fere consentit, atqueid quidem m omnibus etia/m adjum iis. Ast vn eo invicem inprimis discrepant, quod hic tantum assignet nomen quod monasterioin sylvaArduenqua
t

Andainensis

em, occa

49 Porro quod
tertium

jam

pertinet

auotorU Cantatori

ad secundv/m et hicvteumqw assertum </< Castri,

nensi Beregisi cura


B
ro

jam xdificato fuit vmpositum tantum nom u, quo locus, isus monasterium exstruxit, vnsignitus fuit
<

mrii erat, desi/ructione ab Hun/nis Galliam i/rrumpentibus facta, deque annorum oircitei 337 spatio, quod hanc vnter et tempus, quo SancPus monasterium ibi easswiwit.

sub

[ttila

iii

intercessisse

affirmat,

dubitandum

minime

est}

quin duo
poni.

illa

ejus asserta inter se


uti

iini

riiiim

ante Sancti aetatem,

ac proin
ea, in

ante

Etenim,

nequeant cominfra ostendam, monasterium

dicti

monasterii exstrucltonem,

Tam

quibus
illi

Andalnense

consonant,
vres,

quam

sseculo vin ineunte, certeque t spectatis

ea, in quibus

dissonant
iis

ambo

iis,qua Cantatorii auctor et Sancti nost ibiogra/iims adstruunt,

lubet discutere,

atqueab

quidem,

in

quibm dissonant, duco vnitium.


Oti

jsii

non serius, quam <tiin<>~,\\ fuit uctum, Quaproptefi si ab hoc anno computenretrogrado anni
ibi
/ii
i

lor

rt

48 Jx.ita
issinir

verba duobus

nm
loi

/liusnos-

mtibus

tur ordine

nonnullis.

laudato Cantatorio recitata

Ambra, dum
iii

qua

quo

S.

Beregisus monasterium

insylva Arduen-

sui\ rimiis

337, quibus castrum monasterium Sanctus ewstrusrit, i,i Cantatorii auctorem ab Atti-

miisi r.rsirinii, castrum antea fuit, qu

dnomine

fam

Ad haec illud, riim regiso ad aedificandum monasterium fuii a Pipino conoessum, jam iriginta septem fefe
I!

obsoleto Arabra erat distinctum.

um cladi pervenietur ad annum


liana Hunnot
uii
r.r

cuerat sepultum,
Christi 377.

quo promde,
conseguens,
Attila

Cantatorii

auctoris

dictis est

caStrum, no
iii

me Ambra,

ab Hunnis sub

supra Wecenios annosjacuerai

in ruinis

sepultum,

Galliam

inc irrumpentibus fuerit dest/ructum.

miserumque eum in statum fuerai redat tum ab Hunnis in Galliam sub Attila irrumpentibus quod postremum i ejusdem Cantatorii au tore
<

Yrruni luin rr u ,,l iquWI ibUS


historiographis constat,
suo, non citius in
irrupisse,

tum r.r rrrn mrihus Hunnos sub ittila, n Galliam, quam anno Christi i.M
. *

mtelligitur, d/wm lucubrationis suae


h

num.

2 in fine

"

lli

(Hunni) cum aMbala rege suo vin-

diclae

nisibus subservientes,

dum

Galliarum nri.es
boc quoque

ui adeo inter tempus, quo S. Beregisus monasterium Andainense const/ruwit, olademque ab Uunnis sub Ati/ia castro Ambrse illatafn

castella simul el ecclesias vaslarent,


11
'

Imbram)

in

transilu

suo Bubverterunt.

Tria ergo hic ab auctore Cantatorii,


'""''
patebit,
veritati

utconside-,

longe pauciores, quam 337 intercesserint. Atque hinc fam consequens est, ui intersecomr poni nequeani dmo auctwis Cantatorii assi

""'

'

asserta

occurrunt.
'

.1/.

i/i>

rum

altero

""""" n ''<"
fuisse

affirmat,

annos

cvrcitei

trecentos

l?

con onani

Quod ad primum

attinct, respondeo,

nihiloccurn

Vossii evincere,

eum locwm,

quoS. Bereolin

gisus monaste

ium

septem inter monasterii Andainensis pet Beregisum constructionem, et castri, oui nomen Ambrsp erat, destructionem i/ntercessisse ; altero
triginta

construait, castrum

nomine Ambrae d \stmctum.

ln o vero
i

si

vus lapidum, oui Plectrudis in loco lo existens, modo recte scrrbant biographus nosteret Cantatorii wuctor, quietem captura insedit,

hanc eidem casVro cladnn ab Hunnis sub [ttila inGalliam irrumpentibus fuisso illatam. Indubie
ergo
est,
I

ii

auctor, nisi forte,

</</'/

oerisvm

le

numer

ejui

librariorum

oscitantia corrupti

argumento
exsti\

xtnt, lnr errax

wdubie
Beregi
i

'"><-

Mde
castrum
""

certe

ante

aetatem

sancti

aliquod
forte

aedificium
,

lapidewm

acproin
Petri,

in 3

quoetiam
exstitii

it vel in assignando tem} ons s/uitio, qHodintermonasterii AndaKnen u /< Beregisura constructionem etcladem ca tro Ambrae quo\ dam

fiuxta

""' 7 """'

illatam intercessit, vel hanc Attilianae in Galli


beali

cctesia

irruptimi
discussis

perperam
"-v,

Apostolorum pnncipis, nominidicata

s.

m
,

Beregiso fuerii rexdiftoata go

Ad

attribuit. Atque ita nunc quibus discrepantia quae intei


,

haec

bi

auctorem
Hinc
r.nslil,
r.r
,

et

num.

biographum
nnsrilnr;

nost/rwm
niinr

haec habet
a

adverlere possurnus, quol tempora Quxerinl condilioneloci hujus (AndaKni)


qui,
8 P ctu

/n mi

SCriptOTe
illa
-

/irri/,,

prima

ad

<

in

quibus

osteriori

superno reSacerdote
ni-pit

r.nn ilur

disponente,

ab

hoc

religioso
<>t

(Beregtso)

primum

inliabitari

instaurari

Quibusewverbis,cumiisdicatui Beregfeus instaurasse looum, in quo monasteriw exstruxU con-

50 Varrai itaque num. 20 rt 21 noster bio- d\ graphu a Walcando, Leodiensi episcopo, seu, ></ """"<

'

,,

'

or

'

sequMessevidetur,utmjuxta biographum ante


S.

Beregisi eetatem

sedificium

aliquod

exstiterit

Walcando, qui canoni Begularibusf quos s Beregisus vnitioin monasterio Indafnensi insUtuerat, mo\ achos fuisse, trana

ismet loquendi ""'""' pontif

modo

utar,

""'

?fectus erat,

slato

DIE
SlatO rliiim
'

SECUNDA OCTOBRIS.
toto
.

509
,

ilhic
:

S.

Uuhm/i COrpOre, SUbrOgatOS,


et

iii

umim agmen cogU

(,c

deinde subdit
eensuil
a
.

Sed

locum ipsum (vnonastevocabulo


,

,,,,,,,

Indainense)

prislino

i<!

esl

super acervum stum residet, chartulam


lassior,
.

lapiohim

hocque facto jam ibi forte congecxlitus dela-

IICTOBE
B.

quamdam
>

Ainiiiiiiaiii

(Wolcamdus
foule,

scilicet)
illo

voeilan-

sum coram

se

um

stupore

quod (nnn/ir mi
(Juni
.

quem
aperte

praediximus

jmimjimm
:

/uirnln. in

cadentem, hanc, idi mi,,m, nrn/nl. Irjcmhimt

\~

derivari, verbis

in

sui

primordio

sumpserat.

QuUnu

innuit,

mona<lr

[ndainense, Cliim. inmirii suiim

sterium

dum primum
/mriwr
Q

fuerai exstru/milr,

mnim
in

jur iirmim srcclum /ntmlcic u,csn ml nninhiiii hic Beregisum ad se evocat, ab eoque ex deferi in quo h& decidi /rdu charta edo< lus, locum rat, " Deo in multorum salvandorum domicilium
.

quo uirni
ita

nostei
:

biographus supra ad
Ponlibus quoque

num.
in

\>

,,,,,.

,/imn.c

voluntati
., ,1

obsequitvn

ai
i

scripserat

vicino ab

mo

prodeuntibus

babundantissime (locus,
consttruasit)

nuquo
sed

ipSUm liiriim ",/ qui ad rem Sancto


r,,m
.

i/irn ,nl u

m nimmslm

illam

pro\ ere

exsecutioni

Beregisus monasterium

irrigatur,

mandandamse
II,

remotus ab biisaliuspraestantiorexurgens ex eadem parte affluit, qui magnitudine sui celeros in se suscipiens, amnem suo nomini vendicat. \ com-

cr

c.st iu.cIii

sponte obtulerat, lubens coneedit. Cantatorii auctorem monasteni in-

dainensis

seu

[ndaginensis

01

meantibus autem

vel

tibus Aini.niia Doraen accepit. Ita

saltum sive locum rrequentanbtographus, wnde

monasterium a fucni vocatum

S. et

Beregiso ewst/ructum
quis qualisque

Andalnum

qua Beregisus ad illud exsVruendum a Pipino in sylv Arduennensi locum accepit.Cantatoi ii auctofmr nmimUl im.slm b ,j cn , n s ,i ml iimuwim ml <"' /"/'"'/' /""'"//"/.'. '/ rl sc nuni. 13
'

I,

fons sit, a quo ,in fuerit appelldtum rectex qua/ntum opinor, assir facilvus apud re ,/nni Certe ejus hac d<
invenient,

,,,,

cnslium.
vero,

nrc cu.shi, /u,


iter

quod Plctimlis

sylva Arduennensi

habuerit,

nomen
W

prodat.

Deinde
,,il,
1

quod
k

tmtum

asserat,

Plectrudem
'""'
,

eruditos fidem
nti

quam

ea,

qusB

num.
s

ncm cum
,-.i

[a uliiui rli" rlu I"

discussimuSj Andagmensis Camtatorii

vero lianr
52

litus fuisse

delapsam
:

u auctoris asserta de castro,

quod eodem in loco in quo Beregisus monasterium exstruxit, quondam


trecentisque circitei
ei

extitisse affirmat,
SCplriii

t/riginta

Fessos a^ huc facientia haec sunt (Pleclrudis) super acervum lapidum, quem tus viderat consedendo alijuxta locaium forte

E
qxi'i

Verba

Rerrtrtu*

w&iftcando mo-

ab llunnis in Galliam sub Attila irrumpentibus fuisse destructvm. M. inquies, nullus apud geographo flu-

nnnis

iinlr .rlnlrin l^ivjisi

quamdiu
subito ob
cuitu

relevare

voluit.

Ergo,

cum

Pipmo

accessisset,
in

insoliditatem
,

tumuli lapidibus

cir-

collabentibus

respiciens,

cartam

quam-

violus

nomine Andaini seu


Fateor, resitaest
:

[ndainse distinctus
ille,

(lam inter saxa decidentem


,n

occurrit

at fluviolus

seu

rir
/////, r.i

vuliis, qui

Calo llmiirii
riusinlri

monasterio Andainensi primu/m mdifi/''(//, unit cnm IpSO imnnt slr MJ v/ r \r/'
,

dicent

miratur. Quibus sa/ne insinuatw chai ta m, de qua memohius fuisse delapsam. Atta/men,cum inntibus a< Plectrudem non
, }

iiii,

s/rr ciliu.s ilhnl


I.ircl

/,,cl

m fucril

nmiirn
,,cn, v ,i-

lu/mhhu.s, Scd inteT sn.in


diSSe niilcnlcm.

.,

,,,,1

u ni

i.

Verosimililrr imtlnri.s.

milcm n/unl

cmi

mn.is
illam

Siinch

hmj

n pli US

phos nulhi.s omnino rivulus seu fluviolus monasterio Andainensi, nwnc S. Huberti, contiguus, nO" \mlnuii sni Amlnin.r ,h\linrl,i\ nccurrul, min,

jimm

Cantatorii seu Historx


seu
.

iterii

\ndagvpro
superiori

nensis auctor chartam


prodigiosa

habere videtm
virtuteve

pro

cselitus

orruini ta/men fluviolus seu rivulus, qui <> Ba/uih iin/n iii Ge igraphia et a Martiniero in Dictionario geogra/phico

Ihcch ui/i oblata Et vero rem ita se habere, per.s/muitm etia/m aliundefii ex i/psomei eodem /""Verbis enim proxime recitatis hsc subdU Hoc miraculo (labentis scedul se) attonita PU ct\ udis)

Homme

appetlatur, ul verosimiliter

graplu).

hoc

nome/n

lapsu

tem/poris

md/uerit
Ainlaili.l

prsefatus
,

rivuhrs srn

/hnm/iis.

mmnitr
nv/nc S.

"

qUO

contingere (scedulam) praesumit, sed quia liltera-

quondam monastei ium,

Huberti dictum,

rum

Andaiiiuin fuil vocatum, Nihilergo hinc hab quo imiiji n / iiu.s erroris hic certo convincat/ur.

[sl

promeret, scire non non sine alicujus magnae rei prodigio Factum credens, celandam in sinu coilocat.
ignara, subsislebat, quid
valenSj sed tamen hoc
Cha/l I"

num.
Q
(jUiiil

21 n

aliud circa

mm
:

pr&sens nmninr /mlr m


i

instit/utum
,

Iradit,

ilujuc n ricct nnlc

ntc:

.si.cu

nirc,

,;,h,,llu T
Iiic

/<''"
.

rnnii
ita

sic

soribit

Non
est

immerito
qui,
et

itaque

locus

pro prodigiosa habet tam biographus, quam indaginensis Cantalorii auctor, ac proin inter illos hic
appri
.sccilu/.c

praeordinatus
tione
id
,

eligjtur
,

ymaginaria
,

significa-

econvenit. Idem

fit

in

iis,

qux

prsedictx
,, I

id

situ

nomine

quo Andalnus
in

est,

irrigatio aquae vocatur,

qu*

eo

ge-

renrla
(/1,(1111
iiii.s

erant, aple
iii/lrm,

praeGgurasse aoscitur. Prseterrrrlin lnr

inrrnlnmrm SUbseCUta eSS6, cm mcmm n Coni/imiiim h.cc omnia nwm. prscedenti comple us Silm rr n nlnlm n u uclmc, c.c jm, clm m
i I
j

qUOd
cl

rluiuin
,/inmc

iiihilum

\rnsum miirJdml. nr.srm. qUO


rrnliilu
i

eorumdem relationem num.


a
-

16 ei seq.

huc

Wan-

et iu jiiitm.s iri
.

linijmt

ulnmmlc
vet

\u,lu n

u.s

Crl

Irnij,

im.sln irlnlm niiin


si-

r/

adjunctis biographx ,1 iinlnrs sr j/. l.r nlc ,i,l'./'


\ ',

nosiii state
i/iii/irn
" in
<<
,

u/mquam irrigationem aquae

mserta

consonet, facile

ea:

amba/rum
n
i/,

il

StudiOSUS IrclOC
ita

/iri.snic/cl.
il

Luhcl

ilniu n
i

u.s.

ut

'

imt tnmen

51

Atque

ja/m

discussimus, in quibus Ca/n-

(li/ucnhirs

imm/csc

S
,,,

\\mr_

expimendit
atfone,

tatoru seu llrstm /,/

AndaginensU
in

auctoi
restat,

ei
<>i

Sa/ncti

Incum .i.li/mnmln nun


nensi a Pipino

\,j!n,

\clucii-

biographus invicem dissona/nt


'uiiiii

nunc

juxta

biographum suum accepit,


1J et 16

subjiciamus,
Ca/ntatorii

quibus

fere inter se

verba ejus, quss

num.
Tunc ad

huc
a

pectantia sup-

consentiv/nt.

auctoi
l',r,
,

slitnlmm
Amiici
si/icum
,i,
i

/i.rr

habei

quantum ad subrmh.s Ih/in, umr,


,
,

peditat, lectoris oculis hic etiam subjicere.

53

ii

illa

albata

Plect/rude,

quam

impetrtn

lurii

per locum aditura [rduennensem multo comitatu stipata


,

ditionis suae

Pipinum charta) Bere secretum (Pipinus nempe ei Plectrudis) pandere


cchi,,\ acceperat,

niunl
,ium

II

gcsi

".

'

is/.rjuc solit/ud nis

tsdio

curani, atque

recilandam ipsam scedulam tradunt;


in

/aiujuin quieti simul corporisque

refectioni
lon

cum
cj,m\
excir

quam cum
locus
retur,
ille,

gissel^quaa

ea scripta continebantur,

comitibus se dedit, smiiim /u ruiunhii

A/,
,

easacta

refectione,

(:uiiM'(juenter

per onlinrm

pauditj

SCilicel

quod

l'lr,

trmh.s

ci/uiiccin

ubi invenla apparuit, a Deo electus lene


praescitu messet, aiiquando

huc iiiuc/uc

/ici

syl/vam

vagantes,

nemine

quoniam

adevota
plebe

510
AUCTORS
C.

DE
et

S.

BEHEGISO ABBATE.
, ,

plebe inhaliifanrliini.

esse ex

eo mullas animaa
(u

B.

'"'""
' '
i

dirigendas
'"'<
i

!,,,,

'

//
'

^
/'

"

"""" >enerenlur

^ ^"""T! ^ a **
.","" '"'";" "
'

''"

,
,' ,,,,,,',,
/,
'
.

ssculorum agendum foret, Beregisus relulsibimandatuni csliius fuorit , , ,,, mente diu Iractaverat, divina dignatio illicadimrgi
i
,

"oc, q plac

angelica

manu ministratum

"Z'

pleri juberel, confldenler


lat, el

tradi sibi

locum expostu-

""<</< prodtgvum, cuivelut occasUmiprimam '" /" '"""" niD/Kisirrn monasterii """ adscribit Parro prodigiosa
.

^
,

%JTT, "*"* *Sto DT?"? """'


,

tutZ

'"'"""

'"""''

S '""'""' ""'"'"-

''"' ''"'"

persuasu conjugis fPipini

nempe nomiru
ei

"'"'
e

oonpossein hoc opere lamstrenuum quempiam inveniri fquam Beregisum scilicet) locura
Irad n nt etutmonasteriumdebeata3dincari,insistunt.

l/r '""" egimus,hujus monasterii oriao '""""" Prodigw, quod jam memorato absi """ **,omatm in secunda.quam

'"'"

num

recttavi, lectione O/ficii a

Itabiogi-aphus no terexponitoccas
iso locus in

''"""" canonicis

Regularibus S

iu

<<

em,qua

s Be-

sylva Arduennensie/rstruendo
fuii

hmorem
'

s.

Beregisi

mo-

tteric

<<

Pipino

'/"""' / '"" soliti. in uia

Windesemensibus , aliisque in ad n Octobm diem recitari

qusejam nunc
</'"
'

proxime sequuntur, quaeinfra locum commodius mvenient, concessio//

recitata
1

'"" "'""

16

'<</.

Verum,inquies, anilla

envm fadi num 8 hujm "'"""'""' praeviijnarratw etiam S Hubertus '"" A/v ' "><"> angelo accepisse i chartj. "'"' r """'" r """'" foteris exaratam.
in

prodigtosae scedulx inventio, cujus occasione bio-

"'""

<>a

'"'"' '"

epistola

graphusetHistorisemonastern Indaginensis auctoi ferunt,S. Beregisum monasterio in tylva Irduenn sdificando locum a Pipino impetrasse nar"" bui '"'" "

'"""'"'"""" hcum
electum,
//

PleoPrudicslitusaliaisa
in

scilicet,

quo PlectrudU

chartamsupramemoratam

invenerat, a Deo<

""'"
,

""'" 7 "'
'

7
'"
,
1

"

'

'

ndeo,

wud

rarum

charts

PlecPi-udi

cslitus

oblats prodigium

AmametoSKorigohicadscribitur.
"

utmeomonasteriumsdificaretur idque v/ """' additur,inhonorem Prwicip* '"'"""" Duptici ergo mvracuh monasteHi
/"

7"

/'

iplerisque adjunctis, quibus vestitum est

'I"""'"'

opinor,erit,qui

saUem

E
pro illaolirudi '<". iiniiiriitts

fuderuditoscnticosnonfacilefideminvmturum'
hac in reest fudicium, prodigiosam chartam am valde ""*'"<"> Pro puro et puto esse habtmdam '""'"""'"/ steriiAndainensisinitia illustnora facienda etrcogitaVum fuit.
''

":""'

'"""'

meum

;""'" / "'" ti<M*S.HubertoabangeloallaU* "' I"" OOrnnentitio non hahmt,

"""

<

^dtciumadprimum
'"

Udn

pariter commenH suspectan"""' propensius concipiat. V, autem studiosus

"'""'"'
"

"" "'""

Veque """ mirumaccidat;soleni enim

est

<i-<i mcnln/K/r/K sairndo hic mvraculo denegaVwrus sit lubet

m*

T'','"'

""""""'"""""'"'i'"' 1 '"./"^/^ '""'"" /"""


'"'"

ugiisadscri,

ntitiisvulgohaberi,nisisolida

TiTT
T"
1

''""'""""'"'""'/""/cr/r. VilamS.llu""i toSanctorumTrvmtsM


T'i
111

""'
l

"U
l

mimeque suspect* fidei scriptorum "'"" "'""""" monumentorum auctori"'"

'''"'''TT U ""''"''
:r
<

"'""'" " 1 '" '"'"'" *a<*rdost in *yP* ^lgarunt, vntegram


1

^roborata

Talk

noster

"" ' '"" /'"<'""" nasterii Andainensis '""'"""""/'" Utat.Etenim,c biographus


qui illud verbis
/

'""'-s-.i.Ti.tt: \;;tt7' "'"" occasionemonasterium """' IndaiuAndaginense sit litum, ment


i

''""""'""

"
S
'

'""""'
"

"'""

**
'

t,
s,q<

T',T,
'!"

tf

'"'>

Vit*

auctor

sibi
'

'<"

""

'-/
">"

m
,tum

JTj
.,.

"T'"'"'""'"'' T
(/

"'^' """' m
S

1
-

instantem,angelonun"" "" Mte***


/

'"'
"
II
;

Huberto fuerit al

h:ir

nl

""'"" Mleathocsolo a
A '""

,*
,,n

'""""

'""""""""'"'"
"":
"
'

utme

*****

ravum modi
u

7'
;"'":
,:

'"/

""

ite/ficere,nm%t ^fidedignisdepreheZal

""""""
""""''"
'"""II ct atte

'""'
'"/

'";'"''/"""
'i'"!r

ltenmob7nVt' Aidoc .//.,;


<

'""
1

1mme ^6umSancHnostnbiographo^te
"-'
'""'""""">""""""<>".
"!

'"'" IWuschartx prodig Mwfloruit, q sccundu ^irpe, Mdenum.Zl v* """"T"'"""


n

T"T '"'"'"" '" TT""-

""

" ""-':X"'""',

iii

lal,e*monac)

'""K h

mpot

'

hdicissesatisprodit

'V"' "T h s """^ '-' T"' T"T' /''"' "'">'"" distantiam

''""''""

ttz*
de charta
-

l'i>-

i
possit

'"""'

mdubitat
,
,

'""-"""" potumjure ,7
'"" >'"

^n

splussemel j*m m,-

,
;,:;.;;,;;
u //
'

,;',:;

:tt;;ttit\

*?** **-**
*ue&sibiograpliumnarratosu

t
Per-

"^

,/,,

'

"7-"-

T
i,,/
l

''"

'"'

"""

""'"' "''"'"

/<<
l

Lur
,

'"'"'

/:.:::;/;;;;';:;/'"

monachm

,,,,

"'-'"> >; , ,,,

:-""
.::::;
: ''
;

'"'"'"""" /"'"^"r/r

/l/lll .rr l/l

"
ll

>s
;

,,

**

T
'

'"'""7
giosam monasterii
prodit,
,,
'"

"

"

'"'"'<-

,,,,,'
,,..,,., .,
.

""" ''
hlc *W SCriptor, scrmtor.

/'"'"

""'""'"""""" TT T ''^"'" dei Beregiso '-'"'"""""


r

"'"i"" mihi fecissevidentur Heoulares

">

0/ficii

nullam

"!>>

:.';
';""
1

/ p

,/,,,

,,

'</./,
'"

:""" """
,

"""'

"

<<'< 8. Uul.nl,, >.>>.. ,. ,,

"'

'";''''
'"'

'"<<<"-.

,;

'"'"

<<.<

.,

,,/,,

"
'"'

T""" <"-</<<'< /..,'.,',,,,,,,,;


;

;;

"'

"''

m.

/,,
,_

''"" '""'''-<

'

DIE
tudioswm lectorem remitto, atque,

SECUNDA OCTOBRIS.
ut
g

511
,,,...

huic

':;;;:;;::::,: ';::;::;
nasterio concessisse.

::;
illa

-r

\z
.

r
^
! i"''"

58 A/'

<//,//,,

,,.,/,

\i,

inquit,

Beregisua
,**-

continuis insistens laboribus, s la

sulatiis solat s

cti.im eUara

Exstani

r;.:::::;::;;;' prsfatus "'"'"" '>''' Igilur


natusoblata)
P etere
slve
;i-i
;

':

- num. (6

mni

princeps (P quo Ptectrudi charta fueratdivi-

:::-:::!:::;:::,:';::;;:;:::'' ecclesiam beati Petri, -.postolorum prim ipis!


11
1

"'

" prajfato castro

fueril1
s,
'

silvestria

obambulans, quanlum coma.l


u.-liii.
i,,

nUM

Irofcrayolim rundilus eversa fundamentis restruerel et, collectis


|
.

religiosis

"'

planitiem

propagandam vd

clericis,

abbatis

nomineet
U

officio

itodem
A
"' 1 '"' "
1

Deo
'''

pastum animalium, seu ad diversi visiim iuii. slatuensconlulit; ei etiam \n Hiis, qua circumjacentibus Qscis retentandum reliqueral

militantibus s

praeesset.

"'"" '">

Beregisi, in

condendo monastaio
S. Petri, Aposto

ia,

quacumque
lllll

, '

rum pnncipis nomini


'''"'

oecessaria
Inu',
i, I, ><

in
C

pastu
I

pecorum eorura
, ,

dicata, solUciludine et cura

rcl

\SD

:i,l

'"'

scriptores

..

..

memoria
'

produnt

Joannes
n '""'"

a***
sive
'"'

-.
"'"'

'"-"

WWt
.,

J;,r :;::;:
Servorum
ex

':;;;:

quoque
aliis

:::::: '""^'

obsequia ac prasdiorm decimis rici


ln '"
,n
-

f'
'

'

rf
,
.

**
'

// '"'"'".

el

reditibus

//;
'

regisusj in

kessaria e ,,,. "'"' sumptus aadificati memque


con-

Zt^, " "'"""" '*ffIMU


medmm
llll'l I
1

'""

,
:

II III

,,,/./.,,.,

loci

ab co expostulavit, voluntarie cuncta

adducit,

hlnc

'''''

cessit.

moxque subdii prodigiosa nempe charta


l
1

/idcor

mihi
lnc

a
|

Plectrude
.

':"]'"'" no

Sanctus monasterium Andainense conslruit, quo circiter iLUjpjie M iWi^ii ^ i^nci tomnorp 1(1 lCCeill, etan monaclios. anclericos
IDKlem
,

V.

n"m
ras

"r" 8 mvenla utaudisti.acervus


-

'" ''-'"V, ro ,,, OL Hubertl ecclesiam esse, ubi cbartula illa, '"""'"'"I verbisab illo recitatis mei
es
!

est, aul certe loco proximo

ral

ffa
' ,

lapidum congeslus quem credere .ft'sseeruiniscastriAmbra3 Uoul S-Pelri, ab Hunnis eversa, etaBeregiso
1

7' ,ls,ni
ruit
.

Ambra
\,i,i,,
,

Cantatonumh;
-

fuerat

'"

pauioinrra
(111>
(

IM|11 ,

,,

(lm .

"'
!!,'"
' '

','";',"

,oca

"'

-"""

'"'"'-"^

H Inda

tterium

Bregisus
;,

.-,

inslltUCrit.

s no lhtata : mplis, sacellis, " crucibus, aliisve ^ antiania monumenlis honorare Ita laudatus sentiens scilicei ecclesiam, gu S BeAndainiprimo exstruendam curavit,
''

*-

en

isus,

mvpevrato ad condendum

'!"''

tumma

ctira

biographus nwm '7 17 ocum illumsallus, ArdAiennensis nempe a Pipino monasterw exspruendo concessum, angelico ministeno designatum expetiit. Deum sibi ades-Se adiutoivm mvocans, el rrondosa

l Beregisus,

+t*hgmm

wtevlt.
'
'

n
""
fim

'!"''''

?' ""'"n"

vnquit

noster

ZCsTaPi^df
'"

/
;
i

ubichar<*< <> ,'^ude fuerat mventa. Et saneveri1


' '

^
'

'

'""

'"^

ob
'!"

I ^

" '"

'''"' \-nrl u.l ,, v '"'"" / ""'"'.

iiiiiiiiii n/ //,,/ Catholicorum


I

'"'

hic

,,,,,,

'"'"' '<""" '"""'


"

provocat,

"'

'"'"'
'

'r''
'.'.

Beregiso

construendorum spatia mose capil Subdit deinde


""tiii"ii-

qraa^que succidere e< aediflciorum dilatare stu-

/"'',..,,..,,-/'/,,,,,,,
'"'

"" <"" "'""

cujussspm

nonnulla,

''""'.'. nisihxcc,

. utisupra

^Sanctusmonasteriumi
is, ,,,,:,,
;.

';;"''"""'"

'"".-.,...> Beregis,
/''.-

'"'

/.'"''

"", deS

:
,,
.

'"""
' ',
'

,'

Gc ^""

''

"''""-'"'"'"..,,.,,.,..,.

/"''"'.".,//..,,.
""'"'
,"'";

/,
,

in.oadvenienstotod
v.v
rabili

"
''

''-'/"".
"
' , 1;

* sat

cert

"!"..,
oi
11

syivse cuncla

densarenl

f
'

" 'ntenlionen. adhibet,


'"

"""
,

"'"

tavltat,

x '' "'
1

"

"'

''-"""<'

sua

,,,-ovocat,

cnnctorum studta pontincum


on!

S TZ
.,,
,

.,..

l
'

"''"""'''-"'

exslructamputat

""'"" "

'""i :"""""'""""' '/' ,"'

'
'

" '"

'"

^
,

""".
'"

""?
/.

''"'

""""'""'

8tan,er

S 'T
a
1 .

'"""'"
""i"
.

'""
lal

""

snbsidHs fuicitn
insistit,

V
['"^
1

""'

'

opus gratum

landemoue
'

divina

'"""" feliciteradeffeclumproducil Denauemo


p.,

omntbus

ra

',

'
:

''

"""
ll

andaginum,
"'

"

nc '

Uubert0

"""""

8"va

-,,,

tuusirui-iau,

|..,

>.". prmcip. s Apostoloram, r """''"""' "'"

" '
1

non

reliquiis

"""

"y."ni*"i
Ul

Madelegat.a, ;.. "'""-,,,-,.,,.


.

" ls

'-"'"'""
'

^ vn,^,.,,,,,,,,,,,,.,.

sollerter

insBtuens,

sed

1
,

;";';';" "'"""""''", nih.i ad exteriorea

qua- devoti qniaue sponfc


diligenter

i,;. daturaVolcando, episcopo \\\\ Leodiensi, B ''" "'" "'""" constilulo circa an dcccxx; ";''"-'"" aGoeusiis mdljcxh, ,,,' instauratur
l

"'

'"'

Uodiensis, apud Mirsum Origine ">'> I ''" Belgicis,

a1,1

""""
""'

,.,

JrocuL

""

'"'"''^

'

iius

,
','"

Robertus
.

,,',

usus perUncns deessei

mamo

z::::: ::;:r:rr -" "'


''""

lmb

l-*-; ,:::;:::";:;;,::

*~
:

";,'",'
stratm

" xn

""
7
,,,
,

/.....'..
'

* "

tlz

elmoa oni 1 ,,, ,,

'/,,,.
,

"

'

S
.,

llu.
,.,

/'',.,.;

:,

: rz

":

""""'""""

T-7a

:'
v "'"'".

'v"
/,/,..

,.i:;::
ecclesiasticis

512
tocTOMi
c.

DE
(Sam
qua

S.

BEREGISO ABBATE.
Pipini, cognomento Heristallii, oui ua-oreratnomine Plectrudis, monasterium clericorum seucanonicorum Begularium Andainense construwisse
U

ecclesiasticis

b.

Nculri

Francorum ad annum 725 nvm. 35, arthani nempe et Claudius Bobertusj


monasterium \ndainense
825, fuisse
a

Miraeum legerunt. Et vero horum scripiorum opviiniiii,

easistimant,

deinde vero a monaclios

Volcando, episcopo Leodiensi, Beregiso abbatepriiim constiPuto circa


ti/in

tisclericis sev canonicis


in

Valcando, episcopo Leodicensi, amoBegularibus Benedictinos

annum

fundatum,

eodem

aperte

tum

ccsnobio fuisse substitutos

Originibus Bened''ctinis t

tum
ut.
S.

oropter, oum\

diserte inprimis doceat Mirseus

in

Fasi

adwrsatvr
illa

Mirseus,

cum
.,////

pro
vel

hunc auctoren
//<<//

citant, indubie dicendi

eum

legisse, velcerte

perperam

intel-

etiam obtinetquantum dAnselmum, seu potius, prout mfra do ebo, /Egidium, Aurestewisse. Ui<

Beregisum monasterium Andatnense construcertumfit, hoc juata illum a Valcandonon fuisse ewstructiim. Devnde vero, cvm Pipinus Heri
xisse, stallius, ut

vaUismonachum,
Historia S.

plerique antiqui Berum Gallicanarum Annalistse testantur, anno 71 e vivis excesserit


est, utjuwta MirseumS, Beregisusmo^ nasterivm Andainense ante annum illum ewsprutrerit, ac proin ut hoc diu fuerit ewstructum ante Valcandum, cum hic non prius, quamsaeculon pontificatum Leodiensem gesserit. Manifistun\ itaque ests Mirsum aperte adversari Sammar thanorum et Boberti opinioni, qua primam monastmi \ndainensis fundationem Valcando ^odiensi episcopo, adsorumnt,

uti

etiam quantum ad auctorem

consequens

Huberti, quos laudati

Sammarthan

et

r laudant. Ui huc facientia ex Mirxo, Anselmo, seu potius Mgidio, ei ex Historia S. II*'-

Bobertus pro opinione sua pariu


fiat,
/</<v/

plana

verba

bertx transcribere.

Mirscoduco initium

Berudktinu,

'

'

""

""' 1 """
ite

editis

ca\

Origimbus Ben edictinisanno 1606 non uidem vigesimo nono, quod a

Sammarthanis
S(

itu,

ei Boberto lavdatur, sed deci o de monasterio Andaginensi seu Andainensi

eamque annotoh

vrmectunt.

ii.vr

S.

habet : Ccenobii istius condendi auctor fuit Beregisus, qui in Sarchiniensi coenobio a S. Tru-

6? Dispiciamus nunc,

meorumopinioniparir

''<"-'-.
ni9t0
'"'

done recensexslructo.Regularibusdisciplinisinformatus, locum hunca Pipino, majoredomus rcgia?,


impctravit.
.1//

h.rr ,n

m./r,,, (),,< ca\

w demo-

'"'

^nAdditimibusadAmelmumt cap xxm


ChapeaviUi
:

onadversentur Anselmus, sev poHus laudatus '"-. et Historia S. Huberti. Anselmus, imo
Annotationes

u
"**

P""

nasterio Trudonopolitano seu Sarchiniensi sic scrU

subauntur

habet

Eo tcmpore,

haec

W/.-Quod, cum ad inbabitandum decenter aptatuni, iu altum (S. Trudo) perduxisset, dedicari fecil a sancto Tbeodardo, Trajectensi episcopo, in honore SS Quinlini el Remigii, anno l<>mini
scxcen-

anno

scilicet 814,

pensis monaslerii,
'"

'"" functusesset Carolus Magnvs, clerici Andaicum jam pene deficerent, utnote
vnsiactsienl, Heremo (sylva Arduennensi) occasione sibi consulendi ad alcar.dum, Lcodiensem episcopum, se contulerunt
(

cum iam

am

'""" 664)

tesimo quinquagesimo septimo, fimo videnum 20 iii Idus Octobris. Docetergo laudaPus

constituti, accepta
V

Mtrseus, Beregisum,

tusprmum
tem,

quem Sammarthani et Boberfacivnt monasterii Andafnensis abbafuisse

'

" quomodopra^dictum locum eorum divinaprovi-iia ,^,, quasqueineopatcren.urnecessi( ,

tatea,

educaVwm

inmonasterioS. Trudonis

recens eastructo, Quapropter,


"<>>"

cum etiam

doceat

La^latus episcopus.se invemsse oportumtatem providendi suaa saluti si in


,or

illi

retulerunt.

monasterium anno oircito 660


consequens
est,

fuisse exstru-

rtinn.
S.

fni/ intentione

"

7"' "^et
l,

voluntali rlivina, omiiimoda

ut

juxta

ewmdem Mirsum
vivis

Beregisus
'"'

anno

circiter

660

in

jam

exsti,,,-,,,

Ordme

'<'"<

l'"f clencali,
,

exsequcndi curam concepit,et, [uvante rase nlem st atum suscitavt


id

proin,

iii

anno 825 prim


t

Andainensis ktnc primum a coiuim abbas, nisivelis eum

cmo

septimo,

Mus

Commutato anno Domini octingentesimo deAugusti, in


die
S.

Vo/cando episcopo

ma.iyns.cum
,,|,rrinns
:

Laurentii

ducentorum
stitutus

annorum setatematHg

circiter

unde ulterius consequitur, ut Miraevs adversetur

nonfuerii
opinioni

Sammarthanorum
, (

et

Claudii

Boberti

qua eaistimant, monasteHumAndainenseannoH2o


a Volcando,
>'>.

Lodovici religionem constiluit, possessionibus, quaa suflicerent ibi Deo servientium . Qvious verbis hic auctorsigni""''""" Andaimnse ".'" wtate Valcandi Leodtensts ejnscopi,

consilio

Papaj
ibi

Leonis et

monachorum

dlspositis eis

'

'" /(/

U8!bu9

'

Leodiensi episcopo,

eique

primo fuisse funr Punc primum abbatem Beregisum

exstrvctum jam fuisse tan

fuisse bl
/

rsepositum.

"""

'"-'" s '" rastis Belgicis

a Sammar-

thantset Boberto pro opinione suaetiam laudatis '"' " "'-'"'" " "" scribit : s. Beregisus abbas et rondator monasterii Andalnensis quod nuncS IIu:

Begulartwm looum substimis monachis, fuisse apr perspic adversan Sammarthanorum

ZZ:T^
88 Quod

a^2S

et

Boberti opinioni

valcaiulo ailseribunt.

quiescit, colitur Sarchinii ad Trudonem, S. Andaini ad s. Hubertum qua duae nuncsunl Benedictinorum abbaliaa in direcesi diensi Sarchinii quidem [quod hodieestS Trudoms oppidum et monasterium) Beregisus liierarum
S-

berli

dicitur,

ubi

et

ampertmetad HistoriamS Huberti **** QweMone Hubertina vm naa 452 ^ "'""""' Posi*scribit:U*c ecclesia (quz in^iro **
" ,s auctor
'
;

"''" J

"

'"'"

exstitisse fertur)

cum

tot

aliis

^^^^''-^cumcas.nMnAn.brafundituscveril teta s

et

pietatia rudimenta bausil Grandior ractus ut erat nobili genere natus, cum in aula Pipini Herislalliiversaretur, ab ejus conjuge Plectrude locum

Taihas
'..

Canlat0rf VT' per annos. minnis vastanAdd.t, fere 337 desertum

mmediasylvaArduenna(quiAndamumabAndama
contiguo
fonte
a

JM
f

erroi

irrepsit.

Nam,

si

dicebaturj

Hunnorum,
b e 10 a

eversum ponamus ad

dono accepit,

et

monastenum

in eo

fundamentis ajdMcavit, quod sancli

Hubcrti, copu^iratransl.ili, ,,. in.imt. \nerunt clerici seu canonici Reeulares, quibus amotis, Valcandus episcopus

f smutum
;".;;
"

autem Andau.i primum


censis

Leodi-

Translat.onis
bts

Benediclinos substituit, ut Jonas in Ilistoria s. Huberli commemorat.


s

narrat, primo quidem

QuibusverBeregisum xtate

dnsse dicatur. Deinde vero, nennullts **W*ctis,pag sequenti sic prosequitur : Igitur ecclesia S. Petr reiri, nu d b. m < Matcrno, qus ipso nascen

;i

^o

a S.ge453 poni.ur, sequetur non esse reante annum Domini 790, cun tanen

Attila duce,

inuptioncm,^

700

^^
.

eunj

sus

dilioni8

'>' ,M,;,n
'""' ab

1,1

Religionisexordio,inAndalnoerecHunn,a circa annum 453 cvcrsa, circa 700


.

DIE
A a Beregiso ex integro aedificata est,
et, ut

SECUNDA OCTOBRIS.
arbitror,
.

clericis
S.

super iSsdein

lundamenlis.

Ita

hic

auctm

qui

seu canonicis Regularibus., quos ibidem Beregisus /'/<<"" instituerat, monachos substi-

jotoii

quamquam
cuivis
se

nonnulla hicafjirmet, qux non fa< i'* probabuntur, ea tamen profert, quibus memorala Sammarthonorum el Ho1

tuerit,

verum etiam,
sequenti

nti

exbiographi nostri verbis


et

num.

recitandis,

ex Historia Translaintelligitur,

tionis S.

Huberti

num.85 laudanda

berti

opinioni
dicat,

adversari
sylva

prodit.

Cum enim

pri-

mo

Plectrudem
in

anno 700 ewm

adiisse

monasterii reditus a nnuns auxerit, sedifioia partivm vnstaurariti parti/m antiqua dejecerit, novaque
'<" "

ditionis suse

Arduennensi locum, qui

diderit,

monachoi umque, quoscano-

postea S
fuit

Beregiso ad

monasterium sdificandum
.

nicis Regularibus substiiuit, necessitatibus studiose

OOncessus; deindc vern asscrat. ccclesiam ah


circa

provn/cnl.

Hunnis quondam evcrsam


integro
fuisse

annum
est,

700

c.r

tOtUm Ulud mnnastrrium ilr mm a famlnmrnlis rrslmnssr, nr jnmlnssr, ,/uni/ani-

xdificatam, consequens

juxta

modo

iiin

queat,

Quod

la/udatum

Historiae

Huberti
a

daXnense
epis "/'",

monasterium

auciorem An~ Valcando, Leodiensi


pontificatwm uctum indubie non
ix

recitata

Sigeberti

si autem quis contendat, verba hujusmodi inte pretaHo-

nrm mni

cum

hic

ante sseculum

mum

Leodiensem non
fuissi
iiiii.r
.

r nti, nl^nr ai/rn S njrhr, t u m rr/lr. /n imonasterii Andamen is conditorem ac fun-

gessei
i

ui adeo,

rout

jam monui,
et

hic auctoi

lau-

Sammarthanorum
Hobertus
itaque
et

datorem esse Walcandwm seu Valcamdum, Leodiensem epispopum, respondeo, tunc a Sigeberio
,/ui.

Roberti opinioni etiam

adversetur.

""""

"'-

mehic recedere, atque adhsrere biographo nostro, rum SigebertO, ul/mle nnn nntmmns ,/uu,n XI
sit antiquior, poliorem fidem rmlns niim.Ul rrmfutis /nmnm imnmst, n, Andaxnens constructionem S. Hnv^iso

64

Sammarthani,

ut

mo-

s.rru/i

soriptore,

tiruxit! hocqve

"" slri ""' Andainense a Valcando, Leodiensi episcopo,

mrirtur

,/um

vaicandtu,

sum,

fwndatum probent, sanctumque BeregiAndainensem abbatem, quiPipino Heristatlio, atque etiam, utiinfra docebo, S. Hujiriniuin

attiihuit. Cantatorii
1

auctorem, cu/m Sigeberto fue-

Leodiensi episcopo, synchronus vixit, in tempora Valcandi, inqueannum Christi octingentesimum vicesimum quintum rejidant, Mirxum,
bcii<>,

argumenti partem hic non adduco Omittoetiam Mh eum, auctorem Historia S. Ila- K
it

sequalis, in

berti,

et

Mgidium
s.

Leodio,

qui

omnes quidem

aperte docent,
rii

Historiam

S.

Huberti

et

Anselmwm

Gestorum

Beregisum esseprimum monasteAndainensis conditorem, sed cwn Sigeberto


conPra

Pontificum Leodiensium scriptorem perperam adducunt. Ad hzc capui xxxiv Gestorum Pontificum
Lcuih, -nMum, adquod lectorem remittunt, non ab Ansehno, Leodiensi canonico, qui sseculo xi, sed nh /Bgidio a Lcodio Aurea vallis Heligioso, qui

.Tiutr longe cedant, nihil

ewm

ex

<<</

um

tes-

lnmmin

potest rnnri.

duobus
tionibus
sicuii

66 Solwm /iiii/ur hur transci/lo ru rr,,,, ,/,/,? tantum ! biographus nostn nwm. 20 habet, quseque Valcan- rnvir ,ium non primwm onasUrii Andainensis
ccmdito-

sseculis post

floruit,

Anselmumque Addiut

auxit,

exaratum

est,

adeo pro

illo,

meque docturum monai, ad /Egidium potius, quam ad Anselmwm lector debuisset remitti. Ceterum potuissent etiam
iidem scriptores eodem jure, id est, nullo Cantatoii" m seu Historiam monasterii Andamensis, si librum hunc prs oculis habuissent, in rem ntam

miin. 59 satis innin,

irm. sed restauratorem tantwm fuisse, ostendunt. i.n Ula Monasterium (Andavnense) a discipulis
.-

lempore rectum est, usquequo dignae memoriae Walcandus pontificatui.Tongn rum praeficitur, qui cum, inspirante Deo, vellet
111

Beregisi) postea longo

ua

dicecesi
el

oormam
posset,

sanctae religionis

augmen-

tare,

ideo

quo monachorum ordinem, juvante


pia

Deo. statuere

adducere. Etenim
1

Cantal

intentione

rii

auctm

num.

perquireret,
di\ersis

.'>

,/,

ah ando, deque substitutis ab eo in locum clet icoseu canonicorum u u arium Andaini monachis idem omnino docet, quodcaput xxxiv Gesto-

loeum liunc (monasterium Andainense)


utilitatum affluentiia
111

rum

(.|nm;itum
tantis

pervidens, Dullum
confe-

episcopio
et

pro

oporlunitalibus
cupiebat,

rum Pontificum Leodknsium, idque iisdem plane verbiSj ut pro certo habeam, Mgidiwm a Leodio,
,

rendum,
ipsis
taii

ad

hocquod
ideoque

judicavit,

studiosa
et
in

tam ydoneura intenlione ab


parte

ejusdem
.

fundameniis innovatum
transpositum
el

capitis

auclo e cum tantnni SCT^ sr,,t, ru

concinnatorem ex Cantatorii hic sseculo xn mewnte, ille nii


.

Orienvaatis-

tam

aediflciorum
,

umnm
<

luiu.issr,
5

<ji'.i

,/r

1,//-

cando, canonic sque //< a Beregiso quoni/am institutis, monachisque in eorum locum subrogatis tradit, Porro hic mirari subit, a Saminail/mnis rl Hnhmtn S ,,/rl, n ,,, ,r ,nhh,r, nsrm
,
,

suna ac nobiliori inslaiiralione qiiam m agro- F rum, vinearum, servorom obsequcntium ar rerum Qecessariarum varietate et quicquid illic com.

petebat
,

praestaniissima

augmentalione
lionore
in

excellen-

tissime

m
.'i

bilitatum
beati
Viri

decenli
1

decoravit,

corpusque
stulit,

quem
i

saepe alias

laudant, in

medium etiam ad
sic scri-

Beregisi)

Ulud
...

tran-

r&sens institutum non fuis eadductum. Hic enim

monachorum ordinem

inslituit, ac dein-

scriptoi
lai

m ChronographiaadannumSOQ

qui

Wachandus episcopalura Leodicensem suscipit, in Ardamna Andagium cu-nobium construxit.

quod res exposcebat, oblaUone, seu in biis,


ce PS.
rant,
1,1
'

seu

coliata

donorum jam rae-

ul

'"

reliquo

Quibus verbis sane aperte iradere videtur, monasteriwm Andainense a Wachando seu Valcando prinnvm fuisse constructum, ac proin plus favet
laudatis scriptoi ibus,
berti
1

subtrahere quippiam potestatis cujuslinemini liceret, quo carlis indita

quam

Miraeus, Histoi ia

S.Hu-

n
,

Anselmus, seu polius /Egidius


,
.
.

Leodio,

imperiali auctoritate firmata servarentur, sagacissimo studio procuravit. Quo ex textu, owm ro duaiur, discipulos S. Beregisi diu rexisse monastmwm a Sancto exstruclum, hocquepostea

Walcando
-"'"'

fuisse

u/rt

<yu.</ (/ u>d

isvallis Relioiosus
,

fundamentis innovatwm,

ex
b;>

Stgeberto postit

'" // ".
l

SClSCltabltwr
I

nunc

/vrlr

aliquis

argui,

g0

mona Irniim AmLimnsr, quod

antea

Beregisum ecrstrumisse docuim $, ,1 w ondo seu Valcando, Leodiensi episcopo, xdificaS.

sane intelligitur, monasterium \ndai~ " r "-'' " Valcando seu Walcando, Uodiensi epiSCOpO, /mssr lunlum rs, uintu sru
,

/llllllls

,/,.

lamlumr,i,,s. u(

la

fa^

,,,,,,,,,,

ium
1

scribit

laudatus Sigeberbus? Respondeo, id-

Nequttitaqw.spectataetiamSigebertiauctoritate
/

-""'"

hunc auctorem verosimi iter \d facere, quod cum Valcandus non solwnx m dicto monasterio
irco

Octobris

Tomus

/.

Leodiemiepis(^po,ad^ciHbi nisihuicillam t veks ^tribuij quod primus istud restaurarit,


t

^o

monasterii

[ndainensis constructio

uw-

55

atque

514

DR
ut verbis recitatis ait

S.

BEREGISO A.BBATE
jam ccepta

atque etiam,
c D

biographus, ad

statuatur, inlei an/num

cvrciter

704

et

,,

partem
feoeriti

Orienlalem
veru/m
sic

Pranspositum

Benedictinwm
et

iti

Tli .rdifwan orptn

mt, atqnc adeo


si

ejus,

nequeunt Sammarthani

monasteriique, ad

</n<n/ <<' pertinet,

constructio

Robertus supra laudati intelligi, cumdicti


steriia Valcando

m
S.

sscuh
Be-

viii
<i

inilium referenda erit;


S

modo nempe
ll<<i><-it<>

primum fundali abbatem


[ndainensi

iia,

Beregiso exst/ructa^ a S,

fuit

regi>iiiii /noiinnttciit.

consecrata.

FxUauimid
sanctw,

67

Porro,

prima monasterii
fundatione
circitei

conita
illi

09 Et

vero ecclesiam,

quam

Beregisus .\n-

structione
asserta,

atque

Sancto

nostro

dainx exstruxit,
fuisse,
berti
/>.

a S Huberto
I535

revera consecratam
llu-

</n<<

an.no Beregisus

sancto

.\<iiiii>lius

Happart, monastcriiS,

operi
111

manum
\nii ilibus

admoverit, nu/nc inquvro, Coinfms


eccle iasticis
il

sub

annum

monachus,

in

f/istoria
></,
(i

Francorwm

ad

an-

monasterii m</
/niiir

Ms. etiam

affirmat. Disco

et

iiiim 704

iiiim.

de tempore, quo monaslerium


1

Andavnense
bii
.

a S. Beregiso

Bis circiter

vctum est, sic scntemporibus (anno nempe 704J ex


xsti

r i:c oculisnon habeam, ex Galltii Christian< aucta Scriptoi bus. Hi enim tom.lU ><>/. J66 /// subjuncta <<</ ann 704, guo circiter mona(

Pipini

majoris-domus ac

Plectrudis conjugis

mu-

steriwm

Andainensea Beregiso conditum


observatione hsec
lu

nificentia

condilum

esl

in

Arduenna sylva
a

pronuntiat,

sterium

Audainense sive
praefuil

tadaginense, cui primus


nobis
II

ditum
ex

nempe

est

Anho 687 monasterium Andainense)


Bubertus ccenobii orain Historia ejusdem Adulpho Happart, ejus-

abbas

Beregisus

non semel jam

monasterii fAndainensis) codice Ms., qui inscrial si S. uii


ii

laudalus.

Mabillonius vero tom.

Annalium Be16

bilur Cantatorium

nidictinorum

ad annum 706 pag,

ila

Sub

lurium consei t.-ivii,


terii

-iiiir

idem
sancti

tempus

fmnum

scilicet

706J

Andaginense

Ms.

auclore

D.

monasteriura condi cceptum, quod


gnoiiini

translalo istuc

dem
S.

loci

monacbo sub annum


non
ante

1535;

cum idem
ex
Coinlio
diffe-

Hucberli, Tungrensis episcopi,


accepit.

corpore cohi scriptores

Huberlus
fueril

anuum
origo

708

Referunt ergo

ambo
;

creatus

episcopus,
ultra

coenobii

3 monasterii Andaginensis seu Andainensis constructionem ad s& uli vw initium vei um neuter,
<'"'

ceoda
laudati

videtur,

annwm

scilicet

687.

Ita

Scriptores

opportune ad propositum no

id faciat,

rationem ullarn
et

affert.

Quapropter,

ciim

nUiilominus

nobis

monasterium Andai-

strum docentes, ecciesiam, Andaini construxit, juxta


/'

quam

S.

Beregisus

prsfatam,
Verum,
Ms.,

quam
a

nense twnc conditum fuisse videatur, lubet hic, utcurioso lector satisfiat, una/m alteramve ratio1,

[dulphus

Happart
fuisse

adornavit
codice

Historiam,

s.

Huberto

consecratam.
iidem

quod
unt,

qua inducti laudatis binis scriptoribus assenin

ex monasterii
lalorium

\ndainensis

qui Canesse

Hamur,

medium
691

proferre.
et

S.
1

Beregisus inier
n

inscribitur,

Scripton

annum
ii,u

Chrifti

700

in

Pipini

monasterium
traditui

indainense
locus
in
ui

anno 687
occurrii
.

conillo

Heristallii

rimni,

assumptus fuit, in eoque fvidenum. I0J antequam monastenum Andainense


ac

structum, certe id nuspiam aperle in codice


;

nec

eo

ex

</><<<

n/

exstrueret,

proin
si

aliquoi saltem

annos

merito colligas, imo


videtur,

ex quo

consequi

mansit. Quare,

Sanctus,uti verisimile est pet f

decennium saltem in Pipini comitatu, antequam dictwm monasterium exsVrueret, mansisse statua"" erii hxc consfructio ad initiwm sseculi viu
,

monasteriwm Andainense annxo circiter altcrutro ex duobus sequentibus esse constructum. Etenim codex ille, qui Gai
708
aut

Christianx auctae Scriptoribvs,


Operis sui
1

referenda.

1/.

oum

/-///,

us,

quo Sanctus
n

in

Pipini

tomum
fvide

comitatum assumplus fuit t num. IQprobari


dici
1

cum onno 1725 tertium ederent, Ms. praeluxit


num.
studio
1

ex

1729

37

/<

<

thnii tempore,
,

entorii
et
/,,-

m
imodum

d
1
<

circulum com mittam alia etiam via osU ndam.


ergo
s

Durand

Rem

typis est
tor

Martene ulgatus, hujusq <


7

Edmundi

"< io.

ationis

aw

num.

68 Pipinus Heristaltius,
tante, Beregisus, ut
Sl ' 1
,

sic scribit

quo fundumsuppi
57
et

[pse <iuoin

que
in

s.incius

Pontifex

num.

fLambertus)
arubuii
successit.

posl
,

brein

seq.

docuimus,
i,

vi...

martyrio
::.

coronatus

'"

\rduennensi monasteiium Andainense,nunc

eiquc

episcopatu
lrlll

Hubertus
1

s.

Buberti dictum exstruxit,

anno
1

Quo

etiam
F

71

ut

adhuc

l"" v

monui, ""<'"'""
'

vita

functus

Qua^
illius

Piectrudis

Mud
sit,

ante principis

dubium annum decimum quartum

cceptum

non
ssecui

est,

obitum quin ante


coi di cce-

'"'"

l""' '"" Pippihi, cjusquo uxoris locum ^ndaginum caelilus designaexcolcndum Beregisus suscepit. De S 1 \m-

dono

berto,
is,

Trajectensi

vui

'""
"'""''
fS

'"<"
>"

""
hiis
et

ographus

noster

num.

24

Ua

miraculorum
S,

prodigiis

ulerque

martyriwm nectendum
non
.v

episcopo, <<</ xvn Septembris ostendimusque Commentarii praevii \ vm


ejus

anno
ergo

70!)

probabilius esse ina

Fuit

Beregisus) adrairandus, uterque exlollendus; qui et in carne manentes uno eo lera 'i'"' terapore ambo provinciam fsaltwm

Hubertus

pro

s.

Hutori

mus& Lambertiinsedem
citius,

quam

Wduen-

Trajectensem sucanno 709, oreatus epU


ostenditur, tni-

OpuS.

'"'"'''"" praedicatione

el

animarum
ita

salule illuslra-

runt
111

"'
l

" rl1111 hunc,

fmonasterium Andaginense)
consecratione spirituali
ngnificare
vir

praesenlia

corporali,

dedicaverunl

711 ('""/""'". cum juxta verba Cantatorii Andagmensis proxvme recitata s. Beregisus loAndaginum excolendwm, n
j

""

sirr "

uu

scilir

'''""

ri,/

"""

"'' constructione, susceperit

"" "'"<"<'. a """ ropter, cum


omnibus
'"

Indaginensem, utprimwm fueS. Hu erto fuisse consecratam


s.

Lambertus marturi scopatum s. Hub&bus


ut

Hubertus,
cilius,

ul

communiterab
arvno 708

, ips tempore, quo ronatusest, eiquein episuccessit, consequens est,

""'" Quodsiaulem, utiadmodum

gesserit, consequens est Andaffinensis ecclesia,aS, Beregiso exstru oMteannum illum nonfuerita S. Huberto conse-

non eptscopatum Leodiensem

recipitur,

quam

Andaginense juxta laudatum ^ntatoriwm anno circiter 709 aut 710 fuerii ^tructwm. M, inquies, in eodem
'"""
'

monasterium

Cantalorio <'"<""""""/'". monasterium Andainense


"""' Pipinus essei major-domus atqueadeo oum hicrex, 7/// annom vivis adhuc sui regnaret.
1
.

verisimile

est

"riemecclesia 7-/-/ annis, aut paulo amplius ""'"!"""' " -V. Hubi
,,.

theodorici t

obnt

t
>

m
!

sdifica)

"

habet

verum, cum

Theodoricus plurir
/>U

>

DIE SECTJNDA OCTGBRIS.


hinc merito colligat, A bus annis regnarit, nemo monasterium Andaxnense determi/nato anno687 secundum Cantatoriu condiccepisse.Adhsechujus auctot ver simillimehic halluci/natur. Ad tempus
v
'

...
refi
,i
1

sub religionis
.

babitu

in

Trudoniano monasterio
;..

ADCTOBE
C. B.

educatus clericos
adunaverit.
Certe

...

.1

saeculares

i, .......

En

rn.in vasta

c-..i;i, .ii,,.. solitudine


l

r/iiin sseculo
,/,/

\ iii

anterius hic
iirm
\

nms/.

iji

<lrl>rt

ntrin

monasterii An /i.r Utl i!<nn


.

clericorum nomine saepius inmonachos, docet Mabilloniua tellectos fuisse olim ,,i ad Sasculum n Benediclinum. Mihi p ra ratione
sldelur,
priraos

omnino probabile
monaslerii
ignoto nobis aliquo
el

Andaginensi9
Fuisse
,

verbis
sseculi

num. prsecedenti
,

recitatis

recte

facit,initio

inhabitores
*
;

monachos
i

quibus

collocat noster

bu
r/

vmcollocai Tu/nceni/millam (videnu/m 68J biographus.Ad hsec n/um. 18 sic scrir Monasterii (Anda/inensis) decus (. Hubertus
in

1 1

subsliluli iuerunl clerici,

his

ii uiii

iai

hi.

Jta

laudati Cantatorii An-

daginensiseditores,
efferalur opinio
u/ins
lit.

aut,cum
Notas

si/ngulari

numi

S Beregisus)
5.

locodivinituselectoac designato

vetbis

recitatis

contenla, saltem
Ca/ntatorio subnon "

ardcntissiraa devolione exstruxerunt. Qu6t/ ue


/

&w

eorum, qui

suas
n/u

///

Hubertum,
s.

erosimiliter

jam episcopum,
7;'

AndaHnense exstruxisse.Jam vero, cumS. Hubertus, utdocuiniiis, probabilius non ante annwrn 709 creatus sit episcopus ; monasterium autem Andainense, ui <///<>// cceptum pariter </> uimus, anie a/nnu/m 71
i,

n ,i

rinn

Beregiso

.noT.asterwwi

Verum eapendamus
orata

<<

ad Cantatorium
Clericos
a

observatione continenin

>/"""''
bui pu>

////

asst rta.

sseculares

monasterio

um

^ndaginensi

Beregiso
/'//////////

abbale
hoc
est

institutos fuisse,

vulgo
tionis

IitiiiiI.

prsefata Obstirvailli

sit,

consequen
ii

<'>/.

p/iw

oi

iginem, spectato hic


viji, ei
II,

ite-

assenum. M,
,/

qusrso,

quina/m

snn/, qui

riiin

biographo nostro, initio sseculi


ii/iiiin

quidem
Malo
.

ferunt, canonicos sseculares


n,
,

monasterio Andagiinstitut

iiiin
inr/i

709

>-i

714

<

"/ / "< " inin

esse,

ta-

s,

Bi
/

regiso abbate fuisse


HistorisB

ero-

r,i iii,

jim

niiniis

SUbsU

ri ////:/// /irr rn/i/ /n

ml

sinniiii
,/,,,

indaginensis scriptorem

iniiiiiin sseculi viii,


In.rilt
i:

proutjam num. 68
/hi ,/rtrrni
/

feci,

dum-

nsebii

aut

certe, uti ea
<<

non dicendu num.lk paverborum,


III

irfnir.

Mjur

/r >h>

/n

ntriiin-

tescet,

accensi <<

<-i

ito

non potest
K
|1,

i/ur

potui, lempore, quo circiter

Sanctus noster

auctor,
qttibUS

cumhanc
'/!<

instituat occasione
'.',

monastei ium AndaKnense exsto uxit, inqui/rendum


irsiot, ,in
ijii/,11

niiin.

inilirnt,

!g

Hl

ml /r,j,

.,,.

ibi

..

n
.

rs insliliiriil

CointiUS '"

monachos,a?icanonico& /.'<\/i nn /i/n/s rnlr-.met seqq.,


/,/
/

secum
officio

iii

mo

.aslerioAndainensiV\\giosQ$>c[Qricos,
Hi*>

iisque ibidem

militantibus abbatis nomine

et

sticis

Francorum ad annum 725 num. 35


i/i/

pr&fuisse, .\n forte illud ferunt biographus


isque, qui

'Sanrtiiiii

/>/

iiinirlr,

,ms

sm

rn imniros

linjii

rs

noster,

caput
/<<><

institui
torise

secontendit Cointio assentitur auctor Hisfluberli supralaudatse. Idem faciuntetiam

eque enim
,

ab
>

nn<>

vnChronici Vrudoneneodemque scriptore


'

ncinnatum

est)

littei

i" f&rte

MoVe-

plerique Scriptores Benedictini, eosque intei

utiex
//////

Mirseus,

aliive

recentiores scriptores?

num.

21

hujus Commentarii prsevii

intelligitur,

Wolanus, cui
ir/nn/ihi!

Mirseus aperti sime assentitur


in

vpsemei Menardus, licetinterimcontendat,S. Beregisum noncanonicum Begularem, sed monachum


fuisse,
ibiqw canonivo> Kegularei
pi

nrr
//////

)lrn<ii<lns,

\n In

i/nis

SiUlclo</

Belgiilocosu ra citato
i

ait,

Andaini

prir

,n

rm

n sl

il

,/ir

finssr,

miii

clcrJCOS

SiCClll;iI'i'>,

71

Mabillonius
pag.
16

tom.
sic

II

Annalium
:

Benedictia

sn/

clcricos

sivc

criiionicos

Rcpulam

profcssos.

norum
pino

scribit

Andaginum
basilicam

Pip-

mo

nuiituii.

Plectrudis
luci

inlerventu

(Beregisus) adeptus,
beati

eo
Petri

monasterium

staluit,

Quod verojam nertinet <><i biographum nostrum um, qui caput vfiChronici T) udonensis con> scripsit, prior num. 19 ait, S. Beregisum mmonasterio
a
se
i/n

Apostolorum
rat,

principis
clericis

eamque
sociatus

uomine ac canonico
Pater

reliquiis

exstructo clericis

canonico ordine
sociat/um.
"

ordine
in

militantibus

eodem habitu
posti

esse

Idem
/" /

militantidus

Lradidisse,

ipscque

eo-

rtm

,//!i, ,,i,/l

/"

dem
riim

habitu
,/,

fuisse dicitur.

Quibus

clericos

can nico ordine militantes intelligi clerici


'

instiiniis

cat, sese

monachis a S Beregiso Andaini primum nuspiam mentionem faciat, satis >n<//al enum non esse a Menardi, aliorumque
i<

saaculares

Vemo sanesive Mai


<<
,

tenio sive

Durando
in

ni asserenti facile assentietur. Etcerte,


l'i

ne

Chro''

udonensi
intelligi

clciicns canonico ordinc miliclerici

quai n etiam iseouloiy Benedictino,parteipag 29idiserte am////,/,

prsecedenti

iut latorumoj inione,

tanles

possint

sa?cularcs,

obstant

plectitur.

In eamdem
III
<

etia/m sententiam

eunt

Be-

nedictini item Gallise Christianse auctse Scriptores.

tom.
nensi hsec
S

col.

966 de monasterio A
Huberti

Petri,

men modo

ant. Andagiuense seu AndaKnense

adhuc producta, quse verbis exeo31 recitatis proxime subdun////'. Sunl nnlrni h.rr m Am/niQuod inmm slr nense) modo S. Bnberti in Arduenna nuncupatur, ubi Waso, Leodieusis episcopus, delato eodem a
verba
19

num

dem Chronico num.

,/

monasterium, ordinis
Benedictini,
posi-

Trajeclo corpore

dicti

S.

Buberti, pro

canonii

is

quondam
tnni
i**iii

canonicalis,

nunc

esl in Arduenna silva ad amnem seu PonAndaginam vel Andalnam, a quo primum Lujuet igitur ex plurium locus nomen accepit. Benedictinorum aliorumque soi i/ptorwm opinione,
8.

Quibus verbis clare asseritur , canonicos Begulares Andatni tunc sn/irm fn/s\r, mi/n Waso scu Walcandus, Leodienpus, iis tnonachossubstituit, ac rotn > ninstituit.
\

Regularibus monachos

sri/iirns est,

ii i

etiam tune
rtiterint,

i/n
>

monasterio

illo
,

cano-

Beregiso

Indaini canonicos
fuisse
hic

Begulares
institutos. Atta-

um

a Beregiso

rimo

,,,i/,

m
,

monachos, primum
,

fuerai
7.\
.1/.

kt/m.
im/iiii.
<

iiirn

tiini

recentiores Benedictini Ordinis


">tt,
</iii

ScriptOi
i/uiit.

cn/itrariu //< rontcn-

n,/millrir.

>hsr / r,<

ne hanc conclusionem cogatur toudu 0b mn is s.r/ii/s mr iimrn l.;c aUCtOT, ' ""
t

Snni autem hi, quos ssepe jam laudavi, ;,/ ii,uii,i iis Martene et Ursinus Durand Etemni /"///. IV Collectionis veterum Scriptorum
insuis

omnino probabile
ccenobii

videlur,

primos
subslituti

Andaginensis
fuisse,

dam

inhabitatores

monachos
a

quibns

ignoto nobis aliquo


ricij
ei

casu

fuerunt cle-

rni. \)\1 etseq.

ad Cantatoriu/m
in

seu Histoi
<>

iam
cri

his

iterum
<'

monachi
primos
ichos

monaslerii Andaginensis

An/notationibus

Yrrii/r
ii,
;
i

quo

capite Observationis auctori


idetur,

Valcando nempe. omniiisque

bunt
nensi

Clericos saeculares
a

monastcrio Andagi-

[ndaginensis ccenofuisse,

Beregiso abbate

institutos fuisse

vulgo

im inhabitaU
imi

ignoto
ut

ferunt; at repugnare videtur, quod

Beregisus ipse

clericos,

sseoulares

tcilicet,

con-

tend

516

DE

S.

BEREGISO ABHATE.
/,

ABCTORI

tendere debet hic auctor, substitutos jam fuisse, >" Waso monachos antequam his Wal

consequitur, / juxta

Cantatorium

in

monaD

sterio

Andaginensi
hic illud
,

usque ad setatem
guo,
vivente
S.

Walcandi,
Beregisc
sit,

tierum
tos

subrogaret?

Evolvi

scriptores bene
alios,
vel

muU

doncc

restauraret, clerici exstiterint sub

tum
Benedu

Benedictinos,

tum
ne

qui

Ordinis

eodem habitu
exstiterflnt.
niri

sub

S.

unum autem
faveat,
sed vel

Ja/m

vero,

cum cerlum

ipseque-

invenire quivi,

w"
ut

opinioniilli

ab Observationis

Observationis
in

auctore

adstructse,

non

dicai

candi
proin,
iu, c

auctor ad/mittat, setate 11'/monasterio Andainensi, donec hoc illc

[,

favere
Ctllnl
r
,i

videatur,

adeo

novellum

dumtaxat
confi-

restauraret, clericos exstitisse,

inventum eo fine, que


//<</<'

mox aperiam,
i\

hos habitum

non monachos, ac clerwalem } non monasticum


/.

gestasse, consequens est,


religiosi

vivente

Bere-

oj

repugnare
cli-rici^

videtur,

quod
in

Berevasta
scili-

gisus

ipse

sub religionls
adunaveril

babitu

in

Tru loniano

monaslcrio edticalus
solitudine
cet vel

sarularrs

ejusdem monasterii incolse hujusgiso, modi habitum pariter gestarint, atque adeo, / n primseva inslitutione clerici seu canonici Regulares
exstiteri/nt,
ii

Ita

ille,

contendens
in

ob vastam soliludinem,

qua Beregisus
i i

andi,

non vero monachi, quibus deinde /<// Leodiensis episcopi, statem clerici fueitaque
vel

monasterium
vel ob

indaim nse

coi sl) u vit,

//<//.
7.".

culares a primseva institutione ibidem nonfuisse,

Nequit

me,

utpote
fide

n/ulla

vel

conttnda

ipsummet monasterii ejusdem conditorem habitu in moS, Beregisum, qui sub religionis 1 udoniano fuerat educatus. Vei um, ne nasU ri
1

monumenti
ctoritate

scriploris

antiqui

seu

aui

subnixa,
i'"
1 '

pro

omnino

probabili

mitli prsedicta

Observationis auctoris opinio, nec


illa/m
\bi

/i,

m,

capite

quid-

pro

vpsemet,

quantum

opinor,
S.

quam

habePur,

quod opinionis ab Observationis


confirmationi subserviat.

oblrusisset, nisi

propositum habuisset
Videbat

Bcre-

auctore adst/ructas

Non

gisum
S.

et

S.

Trudonem Ordinisuo Benedictino quoasserere.

,\r

jam dicta nu n. 21 et primo quidem quia, uti ex jam dictis manifestum est, > Beregisus non clericos saeculapriorij

fjuo //<"//"

enim,

si

admittatur
,

Beregisum

indaini clericos seu canonicos Regu-

lares instituisse, contra s. Beregisi ac

de n contra

pes, ut

pe

idstruit

Observationis

auctor,
in-

S. Trudonis monachatum, ut
Ucrcuisi

supra contra solius


:

sed Regulares in monasterio Andainensi


stituit
:

primo

autem forte repugnaret, Sanctum in solitudine adunasse clericos saeoulares, non propterea tamen repugnaret,in ca adunasse ipsu/m clericos Regulares. Deinde veroqu a, si ob vastam solitudinem, in qua S. Beregisus m masterium Andainense construxit, verisimile sit, ibidem a primseva institutione clericos sseculares non /
licet

mnnnchatum jam fed, SIC posse an/ui mmillimum est, Itcregisum Andaini ejusdem,
erat, professionis
si clericos

ni/us ipse

homines

instituisse,

atque adeo,

seu canonicos Regulares

An-

daini instituit,clericum seu canonicum

Begukm m

fuisse.Jam vero,si Bercgisus canonicum Regulairm fuerit profesius, consequens est, / S. Trudo

Sarchmii, cum
diu vixerit,

ibi

Beregisus sub hujus disciplina

eamdemob vastam

solitudinem, in qua idem mo-

eamd mquehaud
ceteri

dubie vivendi norincolse,sit

nasterium ante setatem

Walcahdi situm mansit,


ibi

mam, quam
i/nr

ejusdem locireligiosi

verisimile etiam esse debet,

nec ante ejusdem

secutus, canonicos Begularespariter instituerit, /-

Walcandi mtaten\
S.

clericos sseculares

monachis a
la

adeo,

ipsemet, cu/meo loco vero imiliime

BeregisOj ut contenditur,

primo

institutis,fuissc

suseprofessionis hominesposuerit,clericus seu canoRegularis', non utcm monachus exstiterit. Hoc argumentum fortissimesane tamcontra S. Trudonis, qicam contra s Beregisi monachatum milir
i

subrog
Obsei vationh auctor.
ail
I

vult

ssepissime

iintatoriiim

7i

[d

hsec

fac

ea

raiione

aliqua

aliunde

quam ex veterum
fidequsesita

testimonio aut

minus verisimile moclericos eucanonico Regulares a

monui entorum videri, AndainipriS.


i

BYrcgiso
evincere

int ideoque u< hementissimesuspicor,Obser\ ationis auclorem non alio fine, quam / illius vvm elude/77, primos mona terii Andainensis incolas contra
:

fuisse

institutos, quid, quseso, hsec pote

contra aperlum Cantatorii seu Hislorise monastete timmium, quo, / supra diC "' And .//, clare asserilwi s Beregisus clerkos religio-

facere monachos, non Ceterum, inquiet non nemo, ////// S. Beregisus clericos seu canonicos Regulares, utiexjam disputatis certum atque indubitatum

tissimam opinionem
'

cano

Re

es

sosAndaini secu
prsefuisse
'

collegisse,

iisqueabbatisnomme
tor, Cle-

Ait

quidem Obs

ricorum nomine,utdocetMabillonius inPrsefati ad sseculum n Benedictinum, ssepius inlellectos


olim fui

videtur, Andairii primo institmerit, quamnam illis Regulam servandamprsescripsit Resj ondeo.id me ignorare, atqueadeo etiarn a/n et in quibus
'

<.s

hsec diversa fuerit a

Verum ex subsequent iii eodem Cantatorio verbis manifestum fit /><rclericosreligii sosibidem monai 7, ,. 7
.

Regula, quam hodie canonici Regularesprofitentur. Clericos interim seu canonU


(i

cos

Sancto

[ndainiinstiMos Cauonicorum Ret

Etenim verbis mnu.


duntwi
:

">,x

re<

proximesubbujus pere-

Quo

gufaviumnomme distinxi acporrodistinguam,tum quoddubium mihi non sit quin Regulam saltem
aliquamsibi Sancto habuermt prsescriptam tum t etiam quod multi eruditi scriptores suo exemplo <nl
</

(S. Beregi o) posl lab ires

grinationisad

Deum migrante, longo


ibi

Buccessores ejus

perseveraverunl

in

posl tempore monasterio Andainensi) lericali schemate, donec Ludofin

me

i,i,i

ii,

-n

ni

vico Pio imperatore,

Qlio Caroli

Magni,

regnante,

divina dispositio locum


'"'"',

Walcandus, Leodiensis episcopus, restauravit. Clerici ergo a S. Beregiso Andaini mst tutiperseveramnt a sancti sui Condiloris obitu usque ad regnum Ludovici /'<<. atque adeo
[nda estaw /< Walcando, quieo monachos inproduxit, //o817 factam, idque sub veste lericali seu / ait
(i
i
.

' eumdem

eumdem

ampliavit,

dum

usquead monastcrii

Cantatorium, sub

clericali

schemate;

unde induI VI.

DIE

SKOUNDA OCTOBRIS.
cinium ,,
l/llln

517

eo,
:

quod Theodorioum, ougus armo donatUmis charta emissa signaPur,

ii

ro

faciat

Vl.Sanelusvineasquasdam a Grimberto comilc monaslerio suo obtinet,

Seustria
in

Theodoricum tertium, qui anno 673 ac deinde anno 678 eti et Burgundi anno\ ue 691, incepit, \ustj isia regnare
>.

m
ut

nunccomm
ges
,,. v
//,

>->>>>>

/<<

op nio,

ivi

esrcessit.

Theo-

doricusenim, sub quo Pipinus majoratum domus


sine ulla
i

an

S.

Hu-

controversia
,/,

est

Theodoricus ter-

cujus

anno quinto

vi-

berto

in

convertendo ad

nearum quarumdam apud

Treviros

donationem a

Grimberto comite, addito ad donationis

munimen

fidem

pago

Arducmicnsi

authentico chartx instrumento,


petravit, fuit Theod
tlV,

S.

Beregisus im-

cooperatus sit,quocirciter tempore obierit et quis honor


ei,

Rem sic ostendo


cx vei Grim
jllin
>is

\femo ata \>inea

cognomento Calensis. umdonalio, uti


recitatis
liquet,

biograplii

num.

76

velut Sancto, post


fueritdelatus.

favorem monasterii Andaginensis, aoproin, postquam hoc


Beregiso
/
i

//

//////.

Jam

vero,

oum
ut
si

initio

mortem
Excharta, qua
Sanrto
I

quH vni, /// num. 61 et seqq onsequi ns SH rist, w tum,


i

docuimus, dumtaxat
est,

Theodoricus,

cujus a/nn \quinto\

ew ta

itui

emissa,
./-

non

sit

Theodoricus

III,

cum
anno

hic

ante initium
v
S.

\jum
num.
Pipvno,
1

ergo,
3,

ncat

de

mquit biographus nostei m Pt majore-domus hiis (tempore et


floruit)

,-,///

mii.

anno
ergo,

scilicet

691

e vii is

doricus

cujus
T

quvnto
iatio

nearwm
Beregiso
E

donal

cbarlani

sub quo Sanctus reperiri, quaa


repMt.i

cunctarer, con-

quarumdam apud
fuii

sias

reservalur

il.n

sub cuslodia ecclen.nnque sub ipsius

facta, esi
e

Theodoricus

IV seu
s

Calensis,

quo

distingui ab historicis " fuerat


fuerit evectus.
fere

lel,

venerabilis

abbatis
esl

(BeregUi)

tempore

ipsius
i

nast

'

inclusus,
iccidit
in

Qomini dala
mite,

quodam
el a

illius

temporis

o-

rumsolium
omnes
no 720;

quod e moad Francoautemid, uti


est,

nomine Grimberto,
quae

per Ihuc

ipsam donatio
iu

confesso

an-

sterii

vinearum Treveris, (Andain nsis

jure

moB

t-

"> hlr

consequitur, ut

sspius memorata

retiuenlur

facla.

Cum

ergo

hanc discuterem, el pro difficultate barbaricae in ulscripturae non facile penetrarem, adverli proponebat in quinlo anno quod ipsa timo,
Tbeolerici
rens ad ea
runi
lii-nni

vinearum donatio seu potius charUe ad eam roborandam confectio, cum anno quinto Theodo regis consignetur, anno ChristilZh mt certe 726
contiger
t

regis

se

edilam
ubi

fuisse.

[nde

recurdicto-

volumina,

regum
repperi

supra

78 Att inquies, ou/m Theodoricus, uti ja/m con- sancttu paialuculenter ostensum *"* Beregisi btographum
est,
/,/,,,

gesta
iT.LTf

describuntur,
iMMiKdiiini,
Vnsgisi

Pipimim
Auslrasiis

Theocognomento
sub

non
.

sit

Theodoricus

III,

qui,

Pipino Majorarat

''/p/'

"

rente, regnai U,
l,i
,

qua

one

jam
,

ttnlhum fuUte,

Miuorem
Martino
Ebrotno,

filium

cum quodam
Martino

riJ

,iil(i

rjitillln

Tiicmlnriri

ducatum
qui

praebuisse;

sed

ab
(juo

potest,

Pipinuh

sub

erat, inlerfecto, palalii major eodemque Ebrolno posl intcremptoj, Pipinum principale regimen sub rege adeptum. Ita ratiocmatur Sancti nostri biographus, ut Pipinum illum, quo majoratum-domm in Austra ia ge-

Beregisus palatium incoluisse dicitur, fuisse Pipinum, cognomento Heristallium ? Bespondeo, id

sic

ostend

irej;

isus

"

sub Pi ino U>Pipino,

ristahio, vel sub Pipino Landensi, vel sub

rente,

Beregisum palatium
Heristallium.
Ve bis

incoluisse,

ante

asseruerat, fuisseprobet Pipinum, Ansegisi fxlium,

qui cognominalui Brevis, palatium incoluit, ac Pipino, qui cognominatur id neque su proin, cu ' qui Landensis oi at/ur, Bre\ i-. "
>>
i

cognomento postquam recitatis,


,,,,,
i

enim

roaime
illius

acciderit,

retiquum
Berej
i

est,

ul

sub Pvpino Heristallio


Pij ino

''

nonnull
i

interposuit,

evenri

ii

La n-

h ec
lilii

subjungit
Ansgisi,

Videtui
iii

namque sub
Junioris,

densif neque iub P


sn-

> ,

Pipini,

est,

lempore
fuisse,

probo

Sanctus,
iiiriinr, ut

cum

p ilatium in in Pipini, oujus palatium

liunc
scilicel

venerabilem Virum (S.

quoniam,

dum

Beregisum) Austria ipso duce


supra
S.

luisse

comitatum

assumptus

fuit,

poti-

viginti
i,i,n
I

quinque

minimum
tuftc,

retur,

Theodoricus,

cujus

dicta

scedula

attigerat,

eratque

annorum aetatem cum monasterium


quadraginta
in ut

(charta, qua

Grimbert/us

comes

Beregiso do-

/,

incepit,

nationem
nacula
,///

facit)

agebat.
ut

nomine roboratur, regni guberiptoris Totum autem huju


consideranti
patebit,
in

minimum
doti
'.

annoi^um,

uli

necessa/rio consequitui ea
i

ad qu
>'

um

omitatu
18
<

Pi-

ratioci/nium,
/,,
.

oo

fere

pini assumptus
i

est,

juxta diclanum,
.

Pipino

majoratum-domus
s.

Austrasia charta

gerente, rex

erat Vheodoricus, cujus

anno quinto
i

memoi
notatui

ita
;

donationis
ergo

Ber

Ise

quo majoratum-domus i,i Aust/rasia gerenle, S. Beregisus palatium inc(//////, fuit Pipinus, filius Ansegisi, cognomento
Pipinus,
Herislalltus.

apud Pipinum, a motus, et 7 \a m quam monasterium e vstrueret, in alatio secundum /.,//( iintr dictc Jam vero, cum Pipinus Landensis an/no oircite) 640 miseram ham mortalem vitam cum beata et immortali commu>>>

tarit
S.

> r

Beregisus

memorata donationis charta, cumhanc anno quinto Theodorici Ca ensis, id


725 aut 726
a

Orimhertui
msf|

o-

77 Verum,

qua/mquam

>

donaHonis a
quae

c.s/.

a/n/no Christi

Grimberto comite
stt

oitcndttuf
$u

Grimberto

comite S

Beregiso factse,

chorta

impetravit, certissime consequitur, ut Pipinus,sub

fipmnm,
gvo

amnoquinto Theodorici regisdato notai sub quo Sanctus palaquidem possit, Pip nu /////// i/ncoluisse dicitur, fuisse Pipinum HeristaU
i

quo palatium incoluisse Sanctus dicitur, non


Pipinus
///.

Landensis,
rl

nisi

prsfatamcha
rriilinn

Beregisum, cum Grimberto comite impetravelis


,,/,/,,,/,/(
///

lium, peccat

nihitominus biographi nostriratio-

rrjiiili ij.nir/nr

//,//,/-

mmit

"
518
AUCTOItE
C.

DE

S.

BEREGISO ABUATE.
usgue ad annum 7?7 sedem Traje ^ensem tenuerit, illi sane, qui jam disputata de temporeetrstructi monasterii Andainensis considelonl.ihihnnn rs.sr nn , ,,lrst. </uin S.
circiter 709

B.

vem,hk non
gessit,

nvwmfuisse. Quod jam pertinet ad Pipinum Breante annum 741 majoratum-donvus

rium

acproin, oum Sanctns, anteguam monasteAndainense construeret, atgue adeo antedonalionis

m,!,.
;
'

'

" 01 u

S-

quam

hujus favorem n Grimberfo comite impetroret, palatiumsub /'/ ino "'" """ '<"'; mo /
in

chartam

BereffisiM

Uuberto,

s.

Huberto synchronus

vixerit.

Ad hmc

l;;:::,::::;::: :;:;:;; - ww w w ">/>, 1(1 est, * anno Christi 7;':, aui 726, ac prow, ante:::::,:' '/"'"" '''/"'""* Brm u mq/oj rfo _w statuatur emissa, certissime etiam conseguitur, ut Pipinus,
I

s&iZJrz <** S:
**
r
.

2
...
/

r.st..s. v.st.s.

Hubertum Huberttum
;

multis muttis

""

in

locis locis

ac pnecivue ac ,;-,;-,,

';""-

"'"""

::;;:::::;:::: VitaaJQi nne Hoberto suis


'"'
/

wlHM| Ull /IIS in hanc No$st Qujestio


iv efe
.v.

*"***-_*.
'M/6firto
hisce

certnim

nibusgue Hubertinu prsfi^a cap.


<v' " / '"
/
:

sub quo majoratum-domus tenente, S Beregisus alatiumincoluissediciVur,non sit Pi inus rer/v Quapn m etiam, ut priusdocui, non "' A /" v/ ''" '/<> de hic sermo est, donationis
-

Omnem namque Arduennam


ip

cuHibus (idolorum profanomn gue rituum) hacte-

PH^mancipatam
ratam,
famnlitio

brevi

sagrjlega

servitute

libe

charta, Pipinus landensis, , est, ut sit Pipinus Heristallius sub guo quo minus Sanctus

Domini subjugavit. Cum itague 5 Hubertus idolorum cultwn in saltu [rduen ne ypenUusexstU pulosgue tractus hujus

palatium credatm

incoluisse, nihil

impedit.

Ete-

""" Pfyinus Heristallius szculo v.i sene majoratumrdomus gerere ince it, eumgue usque
'"'
''"'.

odverumunvusDeicultum adduaxrit verosimilr ivmumsanemihiesseapparet id, guod biographm


y

'"'

Quavyuam

forte aAtmtascat

conjcctando,
in

'""""
''"'"

scnbit,

71
"/
'

i.

quo
in

sanctum nempe
vstitit,

obiit,

etiam

Beregisum

tenuit; po-

sylva

'""

jam

regisus,

anteguam

i)

donationis ""'' """ ::: 726 impetraret, mcolutsse, simulgue Vunc,


'

exstructi

ajore-domus S. Befavorem monaslerii a se chartam a Grimberto co-

auennensi ^rsantemS. Huberto, cui coniempora-

cum

palatium prso

strenuam operam in abolendo '""" populisgue ad veram Mem convertendisnavasse Atgue idguidem confirma'"'' '"'"""/'"' Cantatoriiseu Historue [ndagi/ '

/" /

""

"'

'"

"/"<><">'.

vtatem

fide

majorem non

altiai
SaiU tui

m con-

vertendo ad p''ni

xaltu Ar-

duennensi

fam definito Pum rege, quo regnante.teregisusdonationem vinearum a Grimhrrl11 ''""' impetravit, Vum majore-domus, sub quoSanctus palatium incoluisse dicitur
ita
"'","

79 Atgue

ammarum sibi credila, ut in Vita ejus omnem Arduennam sluduii evacuare

nensisauctore, Enadeoetiamejus verba Btquia inguitnwn. 7 sub finem, B. Hubertus pro cura
Jegitur per

idololalriam

doliium. quin ln (pr*dicatione Evangeliij bealum patr.

l^
N,J "'-

"'"""'' "'": quod

progre-

faadhucibidemsupererat, liquet, quod ex conrequentalione commeandi uterque (Beregisus et


ihi^iiiis,
ftiil

notissima^

biograp)

mv[

ostro de
,

'Vetseg.n
ergo

inDeumdilectionisetdevotionis,
cooperalionis
'"'"""
diviDaB
in

ha:

cogniUonis, ejusdemque nec minuseliam

"''""

hoc

loco

eadem

tmonnstvho
utriusque
perfidia,

\<iminstantia

gratia

eooperatorem
,ni1
<

m Beregisum
1

electionis,

Praoicalionis,

'"

>"""<"

Hubertus) habuerit, quandoquimouasterio, quod iu ipso territorio ?Ar(S.

ratiscente

in

eodem
peli-

lerritono

profecit
et,

augmentum
largienle

Beregisus)

^ 0n,S
"
sltos

Christiana^

und e

exstruxerat,

Dornino,

e8u dansnno

bonis operibua

conrcssum
carne
no-

"I,

^?.? ^? ^^^o;gradumquoquesalobiipaa (Beregisus


18

tempore eodem charilatis ardore


fuit)

quos ipsa
habeal

provincia adhuc in
specialiter

m|,ni11

oabere doctores, eosdem

cum
et

Cbristo

antes,
sore8.

^"
1

,,e /;""'.

^ Ponlifej
11

,s.

administrans crediyod elipseconsequenter reverendus Hubertus) lllina monasterii

patronos

defen-

81
,

,J

"" '''""

^iidM.
de-

S.

u liuhr,,,

r "'"
et

"'
S.

eo

dicatw utriusque
pralerri-

fncqiic virnsim
lii

loci

impHtaodi
Pradicationi
e

scilicet

cooperator
instantes

Beregisi, instantia
in

in n U

ii,l

extiterit.

ctemra

dicationis,

fatiscente

perfidia,

alterna

v,l '" ,,lr


;, ;'

P rovocali
terra

no
':;

eodem

iuniiiisiirio

lle-

lrm
;

'"<--,
11

paganorum

(Ardumnensi)
religionis,

multitudinem
consistentium

profecisse
f.erspicue

augmenium
innuitmr,

reg

in

ChristianaB
S.

ubbat

Bdem veram, Deo juvante,

aS

sane

"
'

perduxerunt, et
electo

decus
;

mode-

"^"

^" '
,,,,,,
x

in

loco

divinitus

ac

"'"' S

^struxerunt

""
I,

,,

,,,',;"
,,',;,
,'
7'
,,.,;
.'-,,,,

in prxdicando persaltum Arduennensem Evangelio, verogue Dei cullu propagando opem tulisse. Licet autvm, guod de
'""

Beregisum^. Huberlo

""'"'

''::"'""'" """"''<>'> verbis recitatis ,,,,, ;,,, scribit Cantatorii Cantai

"""
"'S.

titiaaut

ri,

.,!',

'"'"

;
'

'""""'r'"'-^" wotimilito
''"''

,,,,,,.

'"''
/

Beregisun,

S
,,

''"""""'"""'"'

///,,,

""' ta

'"<"'

Xtatis ,,:,,'.,,

/,/.
'/

,,,,,

'"''"'"'"'

Vopul
'

'""""""" /-' '"""-' >'. >. /

*ogra,M anerta
7

*""''"'''"- -'
'';"'"""'
:'',""'"""'

,,.

,,:''"
"

;: '"""" ""
'"'
I,ii
.
'

;";

' -'">
ea

idcire

'"""""'

>'!'"

'

.,.,,;,,
'"'si,
,'

.'

steriiAndag ,,>//,, ;,.,,., scriptoribus


sattem calculo suo Porro Cantatorii auctor, uti
sic
i.
'
.

gmvi '!" '

//>'<->../..<

antiquiori.

transfert,

,,
,

"'"'"'""<
,l

" / ""/'"'.
/

apm
in

**"
f
',

Ospulisse

,,,,'

""""
'
<

'"'"'"'"

nineaden, jratia ,/,,/ "'"'" ''"'i,,, ewputeZ,


r '-j"iM

""""'"
-

re
Beregi-

snm
I

seu verbiDei prsdicatione S

Huberto,

hunc

illi

t::; '"'";;
^.,<
.

!;:;::;;j'"" '"
" "'

'""""'" ';"'"'"'"

'
.

iii

nci,l|()|'r|)|
i

"";
""",'
:,',""

""

''"""

""'<'
c

""""" ^Beregisum,,

: ''". ^-sZ: f Z: ,",,,,,,,: ?


."<<ludend i c Ktirnn

mTS.
/S
llii

ta*wfr
'"
I

monasteni

:,, tnnilri ;

construcUone coaajutorem "" /" ni ll. V""wn adjwixgit : ""'" '']"" <""" moa> recitato hsec . habet: Dterque ,","
HllhOA l,i.. ""'""<
'
nl

,/,/,. ,,,,.. v.

C S.

rBeregisus) ^
/1...
.

^^

UiU

Botissima!

co-

nit ,on,8
.

/,,,,
.;

,,

OA 80

..

^"'""""".

S.

Hubertus ab anno

>

nec minu.s eiiam cooperationis in hoc loco (monasterio AndaKnensi) divinas electionis. Can// "'".""< ""/""' m ir hauddubie etiam ,,," " /N Be,,egJsi biographus. Hic <iinn in fim enim ili ll/ir '''!"" '<"''" " '" protrime '"""""' retntavimus, ita "', '"" <> habet: Simul etemm (S. Hubertus s. Bere et

ejusdemqueinDeumdileclioni Sl etdevo-

ii" Z?
' /
: -

'

'

SZ

^""'"-

IJI.SU

DIE
gisus)

SECUNDA OCTOMUS.
devotione
iu

519
et

praedicalioni
el

instantes,

allerna

miseram hanc

provocati
terri

paganorura

multitudinem

eadera

im xortali corrmutavit

mortalem vitam cum beataet Respondeo, me nec n'

\i

CTOBI
D,

(saltu

Arduennensi) consistenlium ad Bdem

num, quo Sanotus

viuis

excessit,

nec setatem,

veram, Deo adjuvante, perduxerunt, el monasterii (Andatnen&is) decus in loco divinitus electo ac
designato ardcnlissima devol tttruxerunl. QuU bus verbis sane, et quulem multo ctarius, qua/m

quam
jam

twnc habuit, pro certo posse determinare,


provecto,
et

dubium tamen nonesse, quinsxculo \mnonnihil


sepl
itei
i

septuagen
Beregisua, ut
C.OO,

,,,,,,

Cantatw auctor, indicat, S. HubertumS. Beregiso '" condendo mona ite. > Indainemi adjutorem
>

num.

16

si

docui,

anno

>>

exstitisse.
i,
i

Sando
et
'>
.

82 Mutua/m itaque juasta

biographu/m nostrum
sibi

quinquennio citius mundo monasterio autem [ndainensi >> se ea> sfructo donationis chartam num. 77 alibique plunatus
est ;
ries

mii /urir rti.am

Cantatorii
inii

forte pi >!

hiin

indaginensis auctorem opem ss. Hubertus et Beregisus in saltus

memoratam

Grimberto
in
>

comite
>>

>>>>

\>-

impet/ra/oit,
.iiini
i

duennensis populk ad verum unius Dei cultum et in monasterio indainensi exstruendo, atque hoc quidem mihiadmodum
convertendis,

adhuc exstitit vero, >>>>>> >>/> wnno 660 usque ad annum 65, et ab anno 655 usque ad annum
is
i

atque adeo tunc

anni 70 intercwrrant,
rn

est,

ut

simiie apparet, Quapropter,


oin
itei

cumS

Sanctus,
mite imi>

709

cre ilus

sit

Trajectensis

Hubertusanno epk

donationis chat

ta

facileja/m eruditus lector, quantu/m opinor, per-

primo quidem, non parum hinc, >>i prsBmonui, conjvrma/ri epocham, >> quam num. 70 iiiiim monaste) UAndaginensiscomtructionem
spteiet,
'

m /,/,,, i, /,,,,,, n,s circiter exslilerit, acpro utevivisnon prius excesserit, quam septuaginta cvrciter a/nnorum aetatem attigisset. fmo,owm monasterium Andainense armo circitet 710, uA sattem >> dictis >>>>>>> 68 duobus seqq. verisimilli/iri,,ir,i
-/

referri

deinde auten

simile non esse,

>>>><

est,

condi
ut

ccepUim
biog

sit,

quod irrhnnuiii num, 7 n s recitatarwm auctor lectione seounda in />>>> scribit, S. Beregisum mo nastei io indaim n st cle\ icis Regulariiei
>

jam

condito,

Sanctusque in eo proxime
nonicis Regui
E

recitalis innuit, cleri

tibus, >i>>s i/i eo congregaverat, a S. Huberto abbatem fuis-e prsefectum. Etenim, i Thomassinus tom. lib. rn de Veteri >/ Vova Ecclesise
I

plurimorum spatia annorum, antequam moreretur, abbas prsfuerit, annique tantum quindecim ab

anno

710

usque

annum
>>>>

7;'."

excurrant,

mihi

mii verisimile est,

Disciplina
tlirtilrl i7.'
i-i
i

oap.
i'
i' 1

xvi

seq docet, szpe episcopi


I
.

annum
a
vlsse

Christi

725,

.,-.,. ..,.. ...... ,././., r monasteriis superiores seu abbates prsficere twnc solrhinii Quamquam autem apud Ordinis B ctini > nachos libera abbatis juxta S Benedicti
1

annh ulWa quo memoratam chartam


multis etiam
impetravil,

Grimberto

comile

ut adeo octoginta aut etiam


attigerit,

rum xtatem

Regulam
hiinrn
seu
>>;/

eleclio

,ali,,

plerumque facta fuerit, eadcm apud rlrmns ,,i n.nn mu ,11 r,


Regulares,
utpote
forte

vitam produpluriwm annoverosimiliterque e vivis non


vin

prius excesserit,
capite hwjus

quam mculum

media

circiter
in

sui pa/rteja/m esset

elapswm, atque hinc

est, >>>>

canonicoi

episcopis

magis subjectos,
nuii
nius.

im frequenter

non
ut

obti-

Quapropter, Trajectensem

cum

S.

Hubertus,

docui-

sedem

tunc

tenuerit,
fuit ea

owm

oanonicum Andainense monasterium


rtiim.
.

verosane absimile non apparet, huic S. Be .. regisum a S. Huberto abbatem esse prxfectum aut ,.... ..../. (V'l /;' ... I certe institutum seu ordmatum. Utut sit, dubium saltem non esl,quin S Beregisus non solwm primus monasterii [ndafmensisconditor,se&et ibba exstir
I

Commentarii prsevii designans tempus, quo Sanotus ad Dominum migravit, sspcuim viii nonnihil provectum in margine notaiim. 84 Dispiciat nunc studiosus lector, > ostertr sumjamnonsit, uHostensurwm me, num. monui, annum Sancti nostri emortualem in "">" ,'".-,,,, " iinn iiutir iii ii,
.

fuitqtu
l>o<t

moritm,

sirenlo tallnn x,
141
<

lectione
..
. .

>.
_

ex

quorumdam
recitata

"'i>

il

,.

r .

Regularium
centesimo
>
i

Proprio
,;//,,,,

an/no

Christi

inlrnm,

n/

,/,

terit.

Clericos

mtem

perperam signari, ego SanCtO nOSlro >>rl,i ,,,/,,


I /

et disciplinis, ut

regendos habuit, Mol nus, supra plus semet lauibi

suos t quo&
et

datus,
legitmr,
i;i

legi

a iserit,
,.,

ra

apud Mauburnum
alque
.

instruxil

expediam,ea > propono, quse honorem ei velut Sa/ncto />st mortem felicissime obitam delatum fuisse commonstrant. Dubium non est, quin Be,V, regiso

Regularibus,

in

spirilua'

ssculo B"

\, *l

quo './"> biographus 7" ejus ""/' ll llll.-i


'

//"/////, floruit,

///,/>-

raUbua '"'""""" l-, ""'" s "'" . limtininiiiv ,,,,,/.,, ,,.i.., in -l--:-:'>'


' -

"'"'^

""/""
Bere.

"

w
.

Sancti
..

,,,,,
2

dclati
apei
.

Etenim
t

19,

clericis,

..

in-

S.

scriptor >> Hs >>>.


dioat.
,s

giso

tanlibus
esl

Andaini congregatis, canonico ordine miliipse (S, Beregisus) paterin eodem nabitu
et

recitatis

.1'

/i.rr
et

mim.
plebs

28 sic

sc ibit

\.i

eorum
proraeillorum

Huberti

Beregisi)

Bocialus,

cum

inlercessionem
in

eis

indesinenter

iu

laude

rendara
et
aliis

devota
certis
el

Chrisli

Domini vacans,
vitam

Ddelium

feslis

(lliosque

verbo

el

exemplo
hoc loco
posteros

erudiens, plurimorum spatia


religiosara

lemporibus

annorum
a Ivixil
.

in
el

concurrit,

eorum

ducendo

cum magoa frequentia memoriam jugiler expecopiose offert,


ui

saluberrimae

tendo xenia oblationum

doctrina. studiis informatos iiceredes monasterii derelinquens e pra?sentis saeculi labore


'"I

quos

in

primordio Qdei

Palres digni
el

babiti sunl accipere,


fulti
.

horum
spiritus

subsidio

inlercessione

aeternara

reqniem emigravil

Quibus >,

quorum

m biographus hquitwi
trm prsfuisse.
\

merito colligitwr, Sancturri clericis canonico ordine,


.

agmen
lucis
re

inter

agraina

qui

contidunt,

votorum
m,
|

militantibus

primum
ri/m
nis

Sanctorum consesuorum compotes effecti


Christo
propiciante,
>/.,

abba-

BBternae

me-

m non
"
v

reantur

adipisci.

Subdit

83

Ad

deinde,

li.rr

rr
vivis

(ocum

,,s/,,,,

rrr!,,s.

nihil prowec/o
1'iVll

liiMV-lslls

tenent orationis, qua


les

dicatur e

non

excessisse,

<>>

fam

plurimorura spalia annorum religiosam vitam Andalni ducendo vixisset, pronum etiam est coU ligere, Sanctwn, ypectata saltem aetate, ad quam, <>,, monasterium indainense condidit, erat provectus, adsenectutem valde tongaevam pervenisse. -" '.
A
.

Domino adversus spiriluainsnims SS. Huberti et Beregisi meritis et inter> auxilium flagitatur, ut adeo quemadmoniim.
:,

dum
solent
,,

fam docui,
Beregiso
,

sterfloruit, " deferri,

ind/ubie sseoulo \. quo ipsihonorest quiSan( (uerint delati. Verum,

..

ii, ,,,.>. nnnin mquies, nonne ,1,11,1 citius eadem veneratione in etiam iinis eaaem venerati

oum

obto,

,am

aUvgerat,

qu

,,,,.,

,,,..v

.,,,,/,,,,,,,

85 Biograpkus

520
i

VITA
Biographui
dot
ui

S.

BF.HF,GISI
66

ABMATIS.

TOP
B.

8f)

iis

/.

sis

verbU
i

n\ nx.

similiterperacta. Quapropter,
iii i
iii

cum

illa

monacho- u

C.

jiim recitatis, quibui


a
S.

\</<d-

locum
s

rlrurnii/iii

substitutio " biogropho

Imnoratut ul

Bereglso

ft/m, a

Wa/i

nost/ro verbis
,>,/s
/,.,,

>. 66 recitatis conjungatwr <,

deinde seu Valcando aut


lUtcrral
i

Volc

ibstitutis in

Beregisi elevatione,
1

consequ&ns

est,

?//

atU$,

locum
riim
i,i

clericorum

seu

canonicorum Beguhrium
orpua
</< tei

monachis, fuisse restauratwm, docet etiam tunc,

eodem o,ui m 7, vel forte paulo contigerU. Unde u/terius con sequitur, i
vel

servus,
/<.,,,/,

factum

est, s. Beregisi
>>,

" fuisse
ipsis

initio

etiam

sseculi

\\

s.

Beregisus,

ut

SancPus

levatum,

i</i,<-

fundamentis
iimi.

fere

nirni monasterium ab renovatum seu potiusin n

fnriii habitus. Alia

velut Sancto, exhibita,

de antiquiori veneratione ei comperire non poPui u_p


;

ccclesiarn de no\ o exsti uctain fvisse transloy

vero
,/,
sita.

ad

cultum

ecclesiaslicum

Sancto
jj
i

hodie-

Walcandum, Leodienscm episcopum, mona.\<ii<'s<et

deferri

solitum perti/nent,

vide

ewpo-

sterium
iiiiin.

reslaurasse,

ea

disputatis

65

seq,

sai

magis indubitatum
chronus viait,
i<

lectori evadat, lubei


</<><

ccrtum apparet ; at,quoid huc etiam

nsis episcopi,

Wah

stimonium i/ranscribere. Hu apud Joannem Hobertum in fiutoria TranslaHonis S. Huberti cap \\i hsc ad prsrsens institutum commemorai Obtulil se pjus (Walca/ndi) muni:

VITA
Auctore monacho Andaginensi anonymo.

Bcentiae
A
r j 1 1
.

cella
1 1

quaedam,
Qoruit, sed

antiquo

noraine

vocata

qaae olim

quidem inhabitatoribus haper excessum temporis,


deficientibus
e1

bitus canonici

vetustate nimia collapsa


ribus,
B

habitato-

pene fueral annullata. Baec ergose materiam


obtulil ejus munificentias
;

quamdam
litalis

in

qua liberalenacitatis

suae laxalis

habenis,

quam vacuus

Ms.

'

Riibece-vallis

ex

se-

esset,

operis
in

non inanibus verbis, sed executione ostendil Namque hac pene a randamentis reslaurata,
nobililer

melioremque statum denuo renovala, poslhabita


ejus stalum
el

avarilia,
ciis

cunda Hagiologii Brabantinorum parle desumplo. a

composuit,

aedifl-

honestis nobilitavit,

exceplis
largitate

praediis,

quag
alia

olim reliffiosorum virorum

possedit,

de

c|iiscn|iio

simsuppcraiMidit, incolasque
voluit.

loci illius

monachosesse
docet,

Quibus verbis hiculentissi

PROLOGUS.

monasterium Andainensea Walcando fvisse restauratum. quo anno hsc instauratio ac t

<

corporis Scmcti
iii.i
^
'

nostri

elevatio,
,

qum una
rosimilivs

nim
1,11,11,
.

roxime

M
libel

emoriam
(

beati
&,

Beregisi

abbatis

monaste- conqwntur
divino cxauclor
<* e

fuit

conjuncta

vt

rium
stitisse

Andagiense
gaudet.

cujus

fundator
inira

&*

contigit

cognoscitur

nutu,
hoc

se

reliciter

ptorum an/w*
dn,l,um

rjstru-

etam a>n,n
<

,r-

itrr

M7 lu<n-

86 Hauburnus in suo Sanctorum camonicorum Begulariwm Venatorio, quod num. 36 etiam / " i/i, " >. sic scribit Anno octingentesimo iradecimo Walcandus Leodiensis episcopus sextus
i

relinens

Sed

devotionis
Viri

non parum impedit, quud

lanti

gaudium pesla, quam-

liensibus

nempe

episcopis accensendo S.

//</-

berlum,
iu

qui sedem
dicecesi

plura cum communi verbo a pluribus valeant enunciari, unde tamen correctius in publico recitentur, charla uiinimc habeantur,

Trajecto

Leodium

trcmshilit)
el

quod
si

inertia

vel

potius

sua

ignavia

tunc

tcmporis

monachorum

monasteria

Or-

riptorum

contigisse

dinem
boc
aedificia

credimus.

Non cnim adeo


vencral.ilis
Viri

erigere

loco

voluit. Inter caetera nullum vidit fmonasterio Andainensi) apertios. 1'nde innovans corpus sancti Beregisi exaltavit.

parva
gcstis

luerunt,

quas

de

hujus

Accidii

ergo

juxta hunc
811.
<,

memorte digna scriplis commendari potuerunt, cum nomini ejus ab illo tempore celebriter habilo

scri}

torem

monasterii
S
,

Andainensis restauratio,
rmlliilin

memoria? reverentia impendatur


loci

c,

corporisque
<

Beregisi
/

auctor,

factorumque seu
fuisse

hujus

insignia
Itaque,

magni cum
desideranfi-

Yr,i,,

1 ,,,,

.|,/_

mcriti

ginensis
in

protcstcntur.
nostris,

gidius,

ejus

descriptor,

bus

iiainluis
et

suU ad Anselmvm Leodiensem historicum acL \ibvs assentitur, verbis num. 62 e_ illoreci'

ea,

quap dc ipso haclenus

referuntur,
stra
si

oranlibus

atque jubentibus a no-

Andaginensk restaurationem, seu saltem monachorum in eo canm ularibus factam substitutionem anno 817 imiectit. Puto autem hic adsti ulandum polius esse
v

'"'

" onasterii

parvitate impleri, opus susceptmus injuncturo, Dominus meritis illius concesferit, perficiendum, quod nou temerarie, ul reor, agitur, cum el in
ii"
1

iliis

sivc

aliis

devotis viris paruerim, et de-

/Egidw,

bile

Patroni

'/'"""

MoAiburno.
laudati <
:

Ktenim,
i

acta d, quae

jam jamque mcmoriae


elsi

uti

integrum

Jonrn
IT i-

ui,
fiet

diffugienda comperi, scriptis,

ecc

quo fan
est,

inertibus,

rcti-

tovimus, pervolvent
,/; "'"'

nenda digesserim.
2

perspicuum,
facta

monasterii

Qua?

auttm

"'"'"" ''"'

regnante Lu~ " r proin, <<<, hicprinceps annoBU are inceperit, consequens est, ui monasterii
1

restauratio

conscribenda

quibus
les,

didicerim,

plurimi
Bubvi niat

quoniam multi sunt supersti- 9.d* w ,criptm vero jam derancli prassertim,
,

aggredior,

fgnavia,

d#*

'" 1 "

""

cum

JJJ"

in

uratto, atqve
elev
tio

deoetiam corpo-

mente,

in

ipsis

rudimentis

'" s
/

pueritiaa

Beregisi
''"'

serivs,

quam

anno
,

811

sermocinantibus
Wlberto,
el

Fuerit

ergo

monasterii

quaedam eorum agnovisse, cum de iis senioribiis monacbis Otberto,


Beregrinno

.\,,\

""""' ""' certe monachorwm locc clericoiii i seu canonicorum Regularium < illud ,, restauratum substitutio , , ,, Comtatorii [ndagimnsis auctot et <.,- ,//<, figidius, 817

cum

genitore

vel

sibi

invicem
necesse
ea

inlerraerim,
videlur.

nominalim Sulum dixisse


,

exprimere
sufflciat,

lantum

conscribuntui
circa

quae

omnium

non quod pene

vero*

majorum

locum

conversantium,

antiquo-

rum

DIE
ram
buc
fuerit

SECUNDA OCTOBRIS.
ad-

5?!
gg, constal
a

relatione,

tradita
e.

le9iimonio

Eta

ruisse

mus seplimus
evo,

Pipini

obitu,

cujua

ron
\

probnlur
Vir,

Sub

quo

vero

lempore
sub
sollicitarer,

idem
Pipino

succiso

nemore,

spacium

melilur

ad

ma-

-.

O n

MQ

quia

certum

retinelur,

ciim

palatium

incoluisse,

cum

3ub

anquo Pipino, quoniam tres, qui ^usti ,, ducatum praebuisse noscuntur, fuisse leguntur /'.- quorum poslerior, deflcii rolibus qui ei
.

nendum, cc.win annorum elapsa curricula hh. Verum boc sanctae religionis habilaculum postea recordationia Walcando Tungrorum epia piae
scopo
ac
in

hh

boc,

quo

cernitur,

statu

reformatum,
sui

monacborum

ordine, quod

primordio

cano-

prosapia
regis,
a

Clodovei

primi
sceptris

Christiani
potili

Prancorura
secun-

Deo regni

rueranl

iium

Qdem
j.ini

eorum,
ii.

qui

gesta
ex

Regum
Ista

Franco-

nicum servaverat, insignilum, sanclissimi quoque confessoris Huberli, ipso episcopo deyotissime procurante, reliquiis el nomine illustralum ".
semper etiam venerandis ossibus
seu
beneficiis
illius

ruin conscripserunt,

primus

regum, quae
esl
g.

beali

Viri

g
i

iiiiiic

defli

in

regnum sublimatus
iis

clariflcalum

refulgel;

sed

quanti

</"-

3
laill

Cuiii

ergo

de
(juae

cunctarer,

contigit
ecclesiae
ipsius

charreser-

privilegii
laiuis
est

dono
in

exordium

incolatus

acceperit,

rirciter

tmpore

pepenri,
reposita

sub cuslodia

vatur
bilis

Haec

namque sub
ipsius

vei
esl
.1

mum quam
raentis
et

consequentibus describendum. Priidem Vir vilae fueril inimitabilis


,

abbatis
illius
el

tempore
per

nomini
.

data

perpaucis demonstrare cupientes

quodam
/'

lemporis

berto ns,
facta.

A.

ipsam
in

nomine Griradonalio vinearum Trevicomite


monasterii
ei

ab ipsis rudicomperimus, adjuvanle Domino, mentis illms exordium sumere censuimus.

quantum

qua3
i.iimi

adhuc
ergo
li

jure

retinentur,

banc
sci

discuterem,

pro

difli-

cullate
ivni,
'

barbai

ee

ipturae

non
ipsa
se

facile

penetrain
i.

ANNOTA
a
/' /

\.

adverli

ultimo, quod

proponebat
fuisse

quinto anno Theoderici regis


[nde r-vin ivns
,i(i

editam

ea volumina, ubi

regum supra
cognomento

Ms.
''

Rubez-vallis,
v/
-

quo nostrum
7

transumtitulumi
Pipini
~

l!

dictorum
derico

/1

gesla

describuntur, repperi sub Theo-

'""

"" r

'

"

/ '" / "

prsfiamm

Francorum, Minorem, filium Ahsl-m /.


rege

Pipinum
\ustrasiis
;

Vita

sanctissimi

Beregisi abbatis

domeslici

cum
.

<|uu>!am

111

P
'i

praebuisse n sed Martino major palatii eral interfeclo o, eodemque Bbrolno post interempto p, Pipinum principale regimen sub rege adeptum g;habuisse vero eumdem Pipinum nobilissimam mulierem,

Martino

ducalura

ducis Brabanliae secundi hujus uominis; verwm nrr n in> 7 rn pho Hostro videtw profectus, nec /s

ab

Ebrolno, qui

Pipinum

Brabanlias

dum
11 11 111
.

recte appellat.

ducem bujus nominis secun\di Commentarium prsvium


Imr
(hil/iiis

\!'i seq.

1)

Cclrlni

iiinini

S.

/Irnnl/rl/

in

nomine Plectrudem, ex qua suscepit fllios, Drogonem el Grimoaldum, quorum Drogo duz
Gampaniae
Grimoaidus
palatii,

Arduennensi ccenobium, n/unc S. ihrtiiin oujus brevem noHtiam nu/m.


sylva
,

Buberti
2

Com-

factus

ante

palrem
csset
esl

defunclus

est

r;

mentarii prsvii suggessi,

vero,

cum

piis

moribus
Lamberti

major

Leodii

interfectus
in

quodam Rainmarl'i-

gario
i\ ris
1

nequam
s.

basilica

sancli

Kx

quadam vero

nobili

femina

idem

flOmri

it I

pinus dicitur procreasse fllium,

quem

rustico noferocis

a qua tamen apud biographum nost/rum hic vocatur, i/miiii Ainiaiiiiiiii ""/ Andaginum vocaVum inveni, cur dictum monasterium in atque hinc est, Commentario praevio ubique Andalnensis seu An_ daginenSJS, nv.spiom oulrm Amlagirusis nOininr

dagium

minus frequenter Annomenclatura Anda-

giense

mine vocavil
animi
post

patris

Karolum u, qui adultus decessum inmnm-ras


victor

ih.sl/n.l

rnm.
ultimis
vrrlns
:

-ira-rs
praeditus

His

Cuni

iinuiiin

ejUS

<lk-

hoslium
exercuit

ubique
x.
\i

celsa

potestate

rrij s/i

ahiiin tempore celebriter

babito

memoriae
tempore,

sulium

posi hujus quoque decessum duo Karolomannus scilieel et Pipinus, ilucatum suscipiunl y. Sed Karolomannus Uomam adiens monachus efficitur s; Franci vero, depo-

reverentia

impendatur,
S.

vult

forscwi
yria/tn

innuere bio~
illo

ejus,

graphus
j

Beregisi
I

ab

ost

con [itum
vila
\

wu Anda
'. in

monasterium
:

sacris

habitam
V

sito

rege,

qui

ex

stirpe

Glodovei

ignobiliter
in

ii/nir

sequeretur,

Sanctum
riln

stalim posi frli-

adhuc supercrat, ac tonsurato,

Pipinura

re-

rrm
iii

siiuin r r

Imr nnnliili

r.rrrsinn

Sunrlnesse

aa

-'iii

staluunl

"".
el

Hic

Pipinus,

cognomento Paralque
delatis,
bb.

vus,

magnae

ipse

devotionis
a

potentiae,

honoribus secumdum soriptorem . inr niim 19 per hsc


< .

illum
vei ba

Me-

ecclesiaslicis canlibus

Roma
.

ecclesias

moria. quoque ejus (Beregis-i)

sinde honorificenlia
.

bb

Francorum
fiiit

biis

nobilitari

instituit

Hic

genitor
Galloalia-

impenditur,

innuere videt/m

Beregisum honore

Magni Caroli, Francorum rum, Germanorura, Saxonum

omniumque
el

..n ni
il

gaua

tlalorum,

Monachum,
/'"

n quidem
enim

indaginensem
loci

sc

cc

rumque mullarum gentium potentissimi Videlur uamque sub illius Pipini Qlii
,

regis cc
Vnsgisi,

prodit

auctor. Vocat

hujvs,

id est,
et

monasterii

[ndaginensis

incolas

fratres suos,

id

est,
;

Junioris tempore
scilicel

hunc venerabilem Virum

fuisse

quoniam, dura Auslria ipso


cujus

duce
sce-

regi&um nomine Patroni distinguit inrnhii ii prSBX " Klllll


.

VideCom-

potireiur.
inla
,1,1

Theodericus,
Qui

supra
gestis

dicla

c Apertissime

hic

declarat Sancti tiographus,

nomjne roboratur, regni


dd.
Pipinus,
ut
in

gubernacula ageejus

em sola
ii/

bal

inve-

nitur,
ee
el

septingentesimo xiv ab Incarnatione Domini


decessil ee
lliiic

sese iradittone ab antiqui tribus monaste[ndainen i& monachis accepta, Beregisi Vi/iim in hlh n/s rnn/ri ,r. nlr in inm Cnm mrn in
\

/ /

anno
5

VU

II II III

1?.

ijuo tpitmet

advertere

possumus

quot

tempora
qui,
reJigioso

nn
\i
1
1

hujut
lutei U
fi

Quorum nem/pe

prior

est

Pipinus,

<>

recen-

iiiixciint

prima

conditione

loci

hujus,

tioribui soriptoribw

nomine antiquis
<>
,, I

ignoto

Lan-

mantl n

superno
iacerdote
pii.

respectu

disponente,
inhabitari

ab
et

hoc

densis^eu Landinensis idcin


Irnin
altei

primum
denique

instaurari

c&fllio

niinr

/,'/

nhn

rr

vocatus,quod Landis, Oppidulo , sil sr/m/lus;


.

Ilinc.

secundo

anno
agente

Otlone,
//.

Pipinus Heristallius
qui

qui

et

Junior ratione

ir

Uenrici,

Saxonum

regnum
I.

qui

esl

prioris,
ilrim//,,

avus ejus
,/n,

exstitit,

nuncupaPur, ac
Parvus n stntura
corporis

ab

[ncarnatione
Octobris

Domini

aongentesimus

tricesi-

ini/ns,

llivvis S6U

Tomus

66

522
AUCTORE
A N
II

[TA S.

REREGISI ABBATIS.
//,1,, ,111111

corporis cognominatur
.

Prior,

ut

in ejus

Vita

,,inii.

Pagius

CriHcis ostendit,

,,-

N Y

iiihir.r.r

in

Htaseu (duberga conjuge,inquii Cointius tres reliquit [mtalibiu ad annum 640 num.
r
.

gnare
111

inceperit,

>,

lioc

ad annwn 710 recte refert. Porro diplomate duo occurrunt comites, quorum
Grimberctlius
posterior

iiiirms

Grimoaldum
,',/

Beggam
./"'"

et

Gerlrudcm.
,

niirr
pter,

Buro, "//'/
''11 111

vocatur.
illo

Qua, ro

Yrrlni. ri/ni

//""". qttOS

inrnnnii n

l'i

i-

hic

cum
S.

notiHam acquirendum, eorumque ii tet se cognationem cognoscendam maasime conducant,


iioriim
lnir
l

biographo
,/////,
///

quasdam vineas

qui a Beregiso donassi

comite,

nomijie conveniat, facilequeab

anno7\Q
intelli-

transcribo,

Sunt

autem

/,,/<.

Grimoaldns

quo sub Childeberto, ut ex dicto diplomate


,/iinr
,

/'///////

lcmdensis

filius) sese

pontifice fortiter strinxit,


ri

cum sancto Cuniberto cumque essel vir strenuus,


pluribus,
el

comitis

palatii

munere

perfunckt
</"",
1

est

usque ad annv/nx 725 aut 726,

"/
,,

um.

77

instar

patris diligerelur a
in

factus

esl

Co

mrnhiin
i,i,

/n.rr/i

r./ori/,

,/nn,i

1,

is

,;

li,,,,,

major-dbmus
Austrasiorum
menter. Begga
Ansigiso
felii
i

palatio Sigeberli,

omne rcgnumfilia)

berto comite factse charta


*

notatur, vitam potuerit

in

manum

ejns conflrmalum esl vehe-

1,

vehementer suspi
///

faltera Pipini

Landensis
exlitit.

duci

iiiiirm palatii, 7"/


cito occurrit,

Q mberckcm, coprwfato diplomate seu /i/u1

matrimonio juncta generosae (amilias

ewmdi
Vreviros
sit t

d
1

comite,
s

ac nobilissimorum

regum mater

Genuil

si-

hic "

biographo nost/ro narratm


S.

ne

quas Hoc

quidem Pippinum ex se Juniorem, sicul noroine itafactis quoque el moribus omni bonestatc vitse
//

dam apud
autemsiita
S.
/'ii,

Beregiso

donasse.

ad Grimbertum comitem, qui


fuit, pertinuerit

adulteri

avo

consimilem.

Beregisum muni/icus
1 1

de causis
dc\

Virgo Gertrudis eleclissima

fuil

angelorum sponsa.

iiu/io

medio ad palatium

Qu rem

rbis

manifestum

fit,

Pipinum Junioerai
/'

bantur^cognosi ere.quod onus seu


palatii

mu
in

seu Ueristatlium Beggx,


.

qux filia

moumbebat.
m/i,,,.r

Vide

Cangium
/,.s

Glossario
ConilleS

Landensis, fuisse fitium

atque adeo in avu/m

mau n

,,,,

,/,.r rl

/..///////,/

,/,/

,..,-,//,,//,,

ternum habuisse Pipinum La idensen


B
ciiih

palatiDi.
fil

Pipinus Heristallius Pipini Brevispei

suum Carolum Martellum avuspariter ewstiterit, parlim lrinc,partim ex verbis, qua mox ew Vita
i

/;,., Franoorwm Theodorious, cujus anno quintoquartam,de qua ///<. editam fuisse, anir
i

Ivertit

biographus,
n

est

Theodoricv,

/1

cogno1

nsis produai, Vrium Pipino

um

intei

mento
k
/:'

Calensis,

non autem

Theodoricus
77.

///.

,,/,

se

cognatw

elucessit;

quo
78

vero circitei

tempore
prsevii

Comment

vrii pj e\

num.

singuli Jloruerint,
ostendi.

num.

Commentarii
ei seq

prosapia

scilioet

Clodovei, primi Christi

m
1
1

/'

anco "in
'<

regis, seu e stirpe

Merovingioa.

Commenlarii prsevii do uimus, S. Beregisi Vitam Utteris commendavit wni o 937 am o autem hunc protsime
;

Hic soriptor, ut rvum

Pipinus, fUius Ansgisi seu Ansegisi,


alibi Junior ratione Pipini
Slll

vocakm

inr Minor
,11
I
.

Landt
/i/ni.s

prxgresso Ludovicus Vransmarinus, estirpe Carolovmgica rinceps, m Galliam ex .1//.///'", quo


,

Mnrtinus lnr

,,,,

,,,,,

n!

,,s

rl

/'i/nmi

Hugonis comitum aufugerat corum regem fuit intvnctus, regnavitque usque ad obitum, qui mno 954 contigit, atque adeo an o 937, 7"" biographus uoster
et
.

meVu Heriberti
revocatus
,

in

Fra*

S.

Beregisi Acta consoripsii

rex

exstitit.

Ao

post

Ludovioum

Transmarinum
1

cnvm ex Cloaulfo, hicveroew Ansgiso seu Ansegiso fmVribus nepos erat S. Arnulfi, Vide Cointiwm in Annalibus eccle siastiois Francorum ad annum liiil num \\ n Secundus Chronici Fredegarimi contimiati auctor, ri Gestorum Regum Francorum scrip
///,

Ansgisi,

paPrueles erant,

Gatlise

regnum

i/u.r

tenuerunt adhuc duo e stirpe C oipes, Lotharius nempe Ludovioi /''"' etLudovicus V,cui anno 987
.

caprinTransmarini
e vivis

verosimiliter sunt volumina, ,/</ ninuit biographus, Harlinum

qua

se re-

'"

""""< /'''""

Ansegi

eti,

in

Vulfoaldo duce,

v "/<''

Hugo Capetus,

Uominatos
kcvji

esse

aucem, et \u Wia, mortuo commemorant,


dua

quo

terlia

Franco-

priorquidem cap
raorluo
el

his

Capetiana nuncu^atur.
/
-

"""'

'""

hir

""

tar

biographus,

cum
seu
e

Qua ranno 937


P
Clodovei

verbis.-ln Uster quo,

Vulfoaldo
Glius

duce
.

Martinus

sortyserit,

Pvpmum
Brevem,

Pipinus

AnsegiKeli
;

Posteriorem
dcficientibus

quondam

Franci
'

nobilis,
istis

nornento

'"'"" Mristiani Franeorwm regis, prosapia regi'"" primum appeUai Prancorum regem ex illa

ESo

dominabantur posterior vero cap. ki w quoque tempore decedente Vulfoaldo


.

de Ausler
Vnsigiseli
,

Martinus
in

el

Pipinus

Junior

Qlius

Mrpe, qua jam,

uti

innuit,

qupudam decedentibus regibus


Ausler,

do-

ipso

scnbente, dcficiebat? Certe stirps Carolovi

nnnaL.aniur

donec

landem

aliquando

""
pinus,

regem coronatus

cognomento Parvus
/

^esjamdictu pronmn
'/
'

esl Pi-

Brevis,

nondum

est

colligere,

""

"

0 937
.,

/
-

Put0 ""'/-, stvrpem Carot


tunc,

'" odium versi conlra Ebrolnum, exerPlurimum Austrasiorura commoti, con"" fneudericum regem el Ebrolnum aciem dingunl Verum an, morkio Vulfoa

lm duces

Cllum

wctrcoa bwgraphojam
^

memnu\^el ^od^dovi(mTransmarinm defe"'

cum

beret

toncjegnabatttota fereregni potestale, regiaque '""""""''"'"'/'"""'''"^"rro^.nninrK,,,,,!,,,

qui

Martinus p hwnca regia dignitate magistratum in regno illo moa i/n gesserum? Secundus Fredegarii oontl'"""" r '"'" vcrbis r.r
et
-

'""">*

AusVrasis,

Pvpinus

uio

recitalis

Martinum

?lferot,velcerta, q l m [ustrasia ^VOtmsLothani regno,in quo hic son to> degebaUuncregnarei Otto$ filius Urn ,,., ici Q seuimperatorestirpeCarot
,
,

l Mmliiniin
['""
'"'"
J

acVulfoalawn, majorem-domus defunctum, Um ""'""" ^istUiguat, sns/nmmrni 1,,,/rri/,


s/,r,n
,,,

r , m .,,, ,
,

fo

,, (/A

,,,

'"""''"

Vulfoaldi

exstitisse.

Videtw

etiam

11

lib vi pag.mnsn, rrsmidiplomaseuplacitumChil, /"""" ^anci ,,., 7l/ni/l/lf |M r """' "' np* 7 mur

^
/

C
v
-

'

MabillonvumdeRe

Dipl

atica

''"

._

Martinum, cum hos ambot Au^asiapost obitum Vulfoaldilesse donatosjregnihujw majores-domus


'
'"

'/"'""" <i"">

Jr

facere. Tde

'"'.''

'

,,v

,1,11

:
a

'

";"

/'

/ '"

"'''"

'"'"'"'^

MabiUonvus,

/ ,lrhri,,ls

cum Chit
ad Imnc

>mantefin*m

Uartii, uti

"\

*f ';'"":""

*nduset stfaccreGcstoFr<rumsc^tor.Biographusnoster
'

>r

MorHno ducatum
Phrasi

prabuis,,.

lfl8trasiw

'

'"'<"<

innnr,

,,,,

praccdcnti

DIE

SECUNDA OCTOIUtlS
Hybemiam
jor-domus
Neustrasios
v!r

523

prscedenti significat, tres Piipi/nos in iustra iamafores-domus exstitisse Videtur ergo hic pariter mnuere, tatn Pipinum, qua/m Mart/inum, mortiuo
Vulfoaldo
gessisse.
,

relejav/t)
palatii
ei

cum

CliiMrlnwio ivgc
id erf,

ma-

,,,,,,,

super

Francos,
electus
el

mper
fuiique

u*oyiio

Burgundos,
oruni

est,

maj&i
sit,

tum-domus
non videtw

a/pud

Austrasios

mitissiraus,

bonitate

mansueludine
et
in

Utui

Martinus umqua/m,
o,

repletus,

largos

m
,

eleemosynis,
quse

oralionir
<<'./>/>.

Pipinui verononprius,quaA ratwm-domus in Austria, uti u rnoa


/,

majo-

bus

promptua.

Varral
mtlla
principis

deinde duobus

se-

n,>i- mfts

huc

'>

faciunt,

ac

gitime

01 ificeque gessisse
II

him
his

Postquam Dagoberlus
t />i<>i>. am.no
,

Austrasm rex dolo

verbis

ejusdem orU m <<-[ert ASgrolante quoque Pipino Jobii-villa


""/ Jupil) super Uosam flueum visitandum idem Grimoaldus

/'/>><,.>,

678

o<

occisus et ja/m
vn

(viih/n

Jupile,

Vulfoald/us

qui

majoratum-domus
eaistimants
ii,
,

Aus
ui

vium,
ne-

cum

ad

ebat, e viois excessisset, Austrasii

regis

venisset,

cum

ad

oralionem
proi

in

basilica
a

sancti

cem, utquidai
dorioum,

,,,,>,, in

Theo-

Lanlberti
viro

marlyris

crudelissimo

Franoorum regem, ejusque majoremdomus Ebroinum, ducibus Martno et Pijrino, arrmuerunt verum, \ustrasiiis in pugna awno 680
;

impio, /""
i

Ranlgario

Accidit

mense
/"

Deoembri,

nomine, interfectus est. sequentique mense Chronico San iii<>ni/si<> notatur,


Aprili,

adbucofa/u/m commissa

victis, Pi/pinus

quidem

in

sponsione accepta, EbroXno

fuga salutem invenil; Martinus vero, securitatis e stitit, ab eoque nefarie cont/ra //' m datam fuii ocoisus Karrant haoc onmia secundus Fredegarix continuator et Gesto////// Francorum Hegum scriptoi locis ad Utleram

Pvpinus Heristallius , csedem filii sui Hus e in excessU. Quaproptet <> Pipin/us, <<i plerique antiqui annalistse testantu/r, awnol\k vita
i

functfUS
h,

sit,
?,

eodem

,i,(iui

a/nno

r////

functus

est

imo
i

"'-/'/

/:./

.!//,//,//

scilicet,

seu,

"/

alii legunt, Al-

pr&cedcntem laudatis. Verba, quibus id faciunt, Coinbi n Innalilw ecolesiasHcis FrancoTum ad


s

//>,/, /,i.

Pipinus, inquit secundus Fredega/rii con>


</>.

tinuato)
el

cin, aliam

duxil

uxorera,

nobilem

annum
p

680 num. 6 transcribit, ad eaque


scilicei 681, ufi wi

elegantem,
</'

ooraine

Alphciclam.

Quamdo hoc g
nomine
et

fecte obsery at

fecit

Pipinus, adhui
,

pri/ma ejus conjuo:,


<<>>i

Anno
I

Commentario 2
?64 ostendi.
uti

Plectrudis
iius

vivis

superstes

Cointius

ad
q

ft

///

/.

<

/';,"/

///////

//,,,.,,,

Ebroino, Neustrasii,
ei

iterwm G

contendunt hanc lunc a Pi/pino /isse repudiatam at onta P us Pipi/nvm


;
i .

Regum Francorum

secundus Fredegarii Conti-

toro

suo
.,'.

Upaidem
retenta
ui

concubinam
prius legitima

</

<id<<>><,

nuator testantur, ad majoratum-domus eveweru/nt Warattonem seu Waradonem Hic ad dignitatem illam piomotus, su Uim cum Pipino pacem pepi////. cujus < conditionibus uti merilo putabur, praecipua fuit, ut Pipinus paoifice et sevuremajorah, -</<>, nns i,,lrr lirlli //////.v </UO jam nnlr
,
.

cugus
oste-

homu

<

et

dignitati niJiil di/minutum


in

sit.

\</<

riore/m

hunc scriptorem

Criticisad a/n/num 688

num.b.
u Secund/us FredegariA Contin/uator cap.
//////
/,,

./v, ,/////////

/,/////,//,/

////,

Pipinu/m

ad htteex Aldiversi-

post
i/iii,
.s/.

Vulfoaldi
iii

obitum

cum

Martino

aliquamAustra-

paide genuisse filium, eumquenon uomiuu rustico,


sed lingua propria vocasse Karluin.

apparet,

fuerat perfunct/us,

Atcm

///'/////- ,/,/,/,/, /r/.


,

Solius itaque Aust/rasia


<><
.

ma,

joratum-domus
Pvpinus
<>

ut

loquitur

bioijra/ihus

prvncipale regimen,
\f rii

occiso

Ebromo, adeptus

csi

mode duo hi Scri/ptores /</< iia loquunt/u/r? Apud Bouquetum tom VII Sc vptorum pag. 39 docet Marquardus Freherus, primo quidem linguavm
Teutonicarn Merovingiois
iK.m
ei

m quinquennio post, <<i < i, m,vwis excessit Waradoseu Waratto, factusque est ma/jor-domus Neustrise et Burgundis BerchaHus, seu, <<i alii legunt, Bertharius. Hic pravissuis moribus nonnullos contra se Neustra686
<
fios
it
.

Carolovingicis Franco-

regUms propria/m

fuisse;

deinde vero,
<<<

his

regnantibus, obtvnuisse quoque


<

Galliis

l,

nguavm

Latinam < ; lam *< semilatina/m aut hnlloLatinam, qua/m ipsimet Franci ruslicam Latinam
>

>/<<>

<<</

Pipinum
><><>
>><

brevi

suis

instigationibus

confugientes deduxere, (

dia bant.
laudt

l/<*>

< pos tis,

facile

j>> <

intelligitm

cu/r

legarii

Continuator lingua propria,


rustico

contra
US
in

Theodoricv/m
//////

regem t ejusque majorem///,,/,///.

bwgraphus vero aomine


,,'

Pipinum
</<>>

asserai
/tic

'"

/lcilhai

r.rrinlum
>><<

PipmO
,>>,>/,<<i.<><

.uim

vocasse

Karolum,

scilicet

loco,
.

qui.

<i

secundus Fredegarix
,

'<>
i

K.imii esse
'
.

nuator
citu

dicilur

Textricio

Neustrasiorum
ei

nomen semilatmum seu rustiille vero esse nomen Teutonicum,


t,,
/>,,

occurrerunt

rem

Theodorious
>

Ber-

imavit.

Verum

asse-ntiendum
<</

est?

Verum, commisso prselio, ctisque Neustrasiis, Bercharius iis, </<<< fictam cum eo amicitiam antea coluerant, interfecPus est t eoque
oharius,
inlrrfrrto,
I' />> n s rl ,,, ,n NcUStriSS Ct BUTgUndlS majoratum-domus anno 687 tandem obtinuit. /'/,', /,',/,//// //// seOUin/iim Citnhnm.tiii rm /-,//,. iciJLetc, ri Gesta Regum Francoru/m </>. xlvii
i
I

Scholellius, <, Utudatus Freherus, idque,

mihi

quidem apparet, merito assentitur, de lingua Ger><><>, >>>>> pag. 106 nomen Karoli nominibus pro/ itS
.//,

><lr,um

/,,//,,,//,,,/////,

sr

lciihinim rrrnTeutonico Kerl,

illudque derivat

uocabulo

</</
n

,7 seq.
v

Mortuus
i

<///>/>, ,st,

////

/////,/

plerosque

Anna-

listas

confesso

<^t.

Pipinus Heristallius, Drogo

,/, >/<> /,,> sermo mmissa, stragesque <<i> <> ,<sdrm //////.///////,/, udamUquos, t< apud recentiores /\> "<. Francicarum scriptores passim celebrata

virum fortem significat. Prslia Carolo M<>>i>'/I<>,


,

rsi,

host/ibus

<>

nispater, am.no 714; /h>>, r vn Innalibi \z>>< ,ms,


,//.s //

autemanno
Tilianis,
<>

708, "/'

invenies
\

in

Petavia-

/,/ ,.s/.

maQoratwm domus adminislrant, prim


l//.s7/,/.s/,/.

///

/'///, ///,-,;

San-dionys
filio,

<>

legihtr.
<'<

scilicot

/n

poJerior vero in Neustria-

ei

Secundus Fredegarii coni nuator


Pipini
Heristattii
>.s,
1

hHinoal</
,,>,,>-

Burgundia.
i.

iio,

deque ejus

,ni, -,/>>
olectione

///

Neustria nempeei Burgundia,


sic
scrii
ii
.

dc, />>>>i

Garolomannus, inquit <p. c.wi tertius FreContinuator, devotionis causa inexstinctu *


us,

i.

,'.

Insiinclu

cap,

/"

vocatui

Grimoaldus Junior, /"//"/" Grimoaldi, magoris-c


1

gnum

(Austrasia) una

cum

iilio

suo

:shM.r,

,////

Dagobertum

II

totmUi atque

>>>

Drogone manibus germani sui Pippini commUtens, ad limina aposjolorBm Petri el Pauli Romam in

momicliorum

524
ronE
A K

VITA
urdinaiionc

S.

HKKEGISI AHHATIS.
pus,qui tamen hic propterea, quod sedes i odienw exsliterU, Tungrorum <.- ilur monasteriwm Andainense (vide Comepiscopus, mentarium pracvium num. 85) pcene collapsum restauravitt clericisque seucanonicis Hegulan
ituerat, monm quosibiprimo S.Beregi anno 817 substituU, quorum dcinde postulatione

monachOTum
< i .

perseveraturas
res

advenit.

Carotomannus, cum
,s.s,7.

variasprsBcL
post

jamquepe)

seamnium

rmns.su,,

domusinAustrasia tenuisset. fiunc rnirn magistratwm, quem 741 piimumsw,ceperat,annom,utAnnaCaroli Martelli, obiium majoratwm
Usta Metensis aliiquemultitestantur,
ficiscens dimisit.
;i,i

Romam
nm

pro-

corpus

S,

Huberti Leodio
Robert/um

vn

diclu-m

monastenum
Adi
con-

Ultimus e
hic

stirpe

Merovingica

i'nin<-<>i

rex

se

fam restauratum anno 825


rti,

transtulit.

/uii Childericus,

hujus nominis
i

tertius.

Infortunaregni
sui

apudJoannem
s.
soi

Historiam Translationis
episcopo,

tus

princeps,
attigisset,

u/m
in

jam decimum
generali

Uubi

Jona,

[ure ianensi

annum

Francorum

ap
i

iptam

Suessionas convent/u anno 752 exauctoratus, atque iii onachum attonsus, monasterio Sitiven seu
Bertiniano a
suis subditu
est

inclusus,

subrogato in ejus locum Pipino, qui jam in tribus

ruorumregnis,Neustriascilicet,Burgundiaet
[ustrasia, a

f. niTT ^1'Ul

1.

C/ M //; v\n1rin OUfttli /nu/ Ul,

otiutllll

joratum-domus administrarat.
\pe\ iiet

fratrissm Carolomanni secessu maAdA Chronicon


tinianos.

catio,

promotio ad sacer-

bb Et lamen, regnante jam Carolo Magno, Pipini filio, oantum ecclesiasticum Romanum seu
Gregorianu/m calluisse

dotium, in aidam assumptio,


et

Btenim, Carolo
r/

nondum Franci Magno Romse onno 787


uti refei
ei
<<
t

videntur.
existente,

apud Pipinum gratia, occasio, qua ab eo locum

diversa cantandi ratfone contentio inter


ei

Roma-

nos

Gallos

oi ta </,

cedificando monaslerio acnomine


Pipinus

lismensis a Puhseo editus,

Baroi iosub

Chronici

Pithazani

citat/us.

Fuerit ergo

cepit.

cantum Romanum

Gregorianum in Gallias quideminli conaVus, reipsa tamen in Galr Harum ecclesias, aut certe in paucas tantum inverii hunc autem postea ejus fitius, Carolus
seu
;

J3cregisus ex
i'\

Conduslro
vocalur
.

pago

a
b,

austrasiorum
ortus
fuit,
[OtUt
<<

ul -a

vico,

qui

Spangius

"m jam

vs,

adductis secuh

ut

monachus mox lau-

datus

"//.

Roma
variis

in Gallias peritissimis cantoribus,

ubique recipi curarit.


cc

De

nationibus hic

nominatis,

in

quas Carolus Magnus


dio
sibi

vet statvm a regni sui easor-

armis sibi subactas dominatus est, nihil hic opus est notare, cum hoc notum sit omnibus, qui vet a limi/ne kistoriam
subjectas,
oel

post

quidem quantuni ad seculum tamen secandum natales locupletibus ac religiosis; patris nomine a memoria avulso, matrem ferunl Berillam vocitalam fuisse ipsum Hasbania c inlra monasierium sancti Trudonis parentum tradilione sub religionis babitu educalum </, litlerarumque eruditione simul
parenlibus

non

ingenuis,

sed

el

divina lege

erudilum
ut

adeo

salularibus

incre*
saci-

salutarunt.

mentis
Pipinus
iii.

profecisse,

pontificali

auctorilate

dd

Biographus, quoniam
l'ii<-<i<>ii<->>,

HeHstallius

cris
'"

Ordinibus consequenler assistendus


suronioveretur
,

quam

nan.su/! alio

domus gessit, tus comes wnearum donationem


/"

majoratumhic mdicat, chartam, qua GrimberS.

guam

hiricque

ad

meliora

ipso

semper
vilae
Lis

studente,
clemeniia

reverendo
>.

sacerdotii

gradu

Beregiso

a se

merilo
Dei

subJimaretur
ad

Sed quia omnipolen-

""" communit, regnante Francorum rege, esse


i

Xheodorvco

tertio,

quosdam

''

Verum s verosb' mititei hic hallucinatur. Vide Commentarii pras'" ^ vij "/// .'// ///, probovvmus, ex memorata
(
i>

proficientea
bit,

inlerius

electos, quos in se dona spiritualia prove-

charla,
""

111,
"'

hxc, ut debet, awno qumto Theodorici sed IV seu r, id est, anno 725, staemissa, consequens nihitominus esse, ut
licet

in exterioribus per accessum temporis ad profectum aliorum occulti examinis judicio sublimari pennittit, bunc idoneum Virum per prae-

dictos
sequiis

profectos
seu

alliora

petentem
disponit

regalibus
interesse,

obel

frequenliaB

HpinuSj sub quo S. Beregisus palatiu/m fuerit Pipinus Heristallius.


ee Ii"
listse,

incoiuit,

mundialiam
Qeri,

potestatam
sollerti

celsitudini

familiarem
de/
i//

atque cjus

ingenio

regni jura

scilicet

testantur pterique antiqui


a H

anna/////.
:;

cernif.
7

qui res
I

twm

tum
ad
a\

mm
Vide
IV

\fajoribus~do-

Denique tunc tempori> Pipinus Junior, films


]\
.

<omttntum
U.TIi

rancoi un

Pagium
in

Criticis

num

~<

mvmendai num.
I

ducatum
el

in

austria

sub

rege Tbi o

leI

rico poliebatur, qui


i

omnes
studio

regni primores potentia

iixsiimi-

Mabillonius

sseculo

iv
>

Benedictim
rofert $
I

paii

bellorum Sacerdos

ingenio prascesserat.
Uui
piiiKt-ps

tur;

Uuic venerabilis
rjn>
tutela

pag. 294

ewcerptis, qusv
:

ita S.Beregisi,

familiari

adhasrens,
pi.ilul.ili>

/"""

legit

Secundo anno Oltone,

Qlio Henrii

i,

liuctuliir.

illms

sive

Saxonum
&S61*! 6
'

sive

Austrasiorum rege super Auslrasios

prudentiaB
tris

aon

ignarus

sibi

eum

rcverenlia

pa-

gg Hecte hic indubie biographus


Ottonis,

annum n regni
filii

Germanorum
'<'

regis

<i

imperatoris,

praBcipuum sacerdotem, cujus dootrina? insliluendum se cum conjuge ac prole subdiderat, quoniam castis
eloquiis
lio

excolendo asciverat,

atpole

lam

Henrici,oumannoChristi 937 con


""""
,lh
,

Ottoenvm
esi

vilaa

vel

morum

indissolubiiis

Germanorum
""""
scilicei

rea electus est.


71'.,

lestimonium reddebal
suos
infra

conversa Dnde sevenlatis illius


submitlens,
ct

"

quo vita functus

ivn.sura

acius

corrigendos

Piinmts,usquca4annum9$7,quoseSanctinostri
Acta
littcris

quasque
linquens,

domum

corrigenda
el

commendasse, innuit hic

scrvptor, ut

ejus
se

patrocinio

num.

erant/reorationi commencredideral
g.

11 CommentariiprsBviiedocui.

dandum
Hinc
ut

cum

umuibu.s

suis
>ilu

nWalcan

Valcandus, LeodUnsis episco-

majori

liducia

eum

ju-h.t necteret,

DIE SEGUNDA OGTOBRIS.


A

525

prolem suam es sacro baptismatis fonte renascentem ai eo suscipi patris nomine postul;m '- quateuus ex hoc el familiarius apud se
rel
i

hoc accenderat, quod

implendum
spontanea
oblulerat,

dispensat.

mente conceperat, mirifice \_n namque, ut, quia


.

>'< T

^ohtmo

de omnibus curam gererel el artiori astrictus, uti cujusdam foederie, compagine in palatio reti.

deliberatione
locus
el

Deo

se

famulalurura
habitationi

ab

initio

devolorum
satis

praeparatus
lur,
el

ejus
illo

studiis

aptus

provideainhabilan-

oerelur,

"'"

hic

Srd

ab

initium

aedificandi

Vir

prudens

sui

scse

immemor,

qno

dique

committere impeliebatur, eo Qdei gubernaculo navim mentis viriliter retorquens ad portum quietis, constanler
relabi

nuctil.us

naufragosi

seculi

accipiat, nec non ut sub eo exercitia religionis in eo futurae exordia sumanl ad gloriara sui

nitcbatur.

Quibua
olei

vero

monilia

salutis,

nominia glonflcandam ac Servi devoti memoriam conaervandam, munificentissima pietate disposuit; quod ubi aul quomodo sit impletum, qualilerve

doctrinae instans,

operam impendebat, nequaquam,


lenitate

memoria
declaral

ubi ralio exposcebat.

palpandos

testi-

ejus celebri loco reposita conservetur, prsaentia monaslerii situs ab ipso construi cceptus

mabal, quamlinel superbae potestatis gloriis sublimatos quin gladio spiritus [uslasque Inveclionis
;

feriendos
ut
el

oportunum censeret.
principis

Dnde actum est,


,

12 Sed exsolvam

ut
;

dcbitum

in

Praefalione

promissum ><
''

y/toam
'"

<

quae causa vel proi uralio

primum
tradit,

iuco-

ipsius terrenae

dominationis

cui

se

conille

lendi evenerit,
resletur.
dicli

"""

ut relalio verissima h

mani/,

junxtr.it,

animos incurreret. Scd hunc nihiluminus delinquentem redarguens,


ribiles ejus vultus

Lum uaque

Beregisus
nil

in

comitato saspe

ter-

principis diu coostans

reverenliaa

gradus

interritus lulit;

exquoquantus
cor
ejus
vir-

erga

jusliliae

rectitudinem
accenderat,

servandum
el

defraudans dignanter apud ipsum presbyteratus Implerel ministerium in tanta honoris fiducia
.

zcius charitalis

quam magna

eiini

revereba^ur,
el

ut

conjugem Plectrudem, quam


honestate

lutumgratia intus muneratus enituerit, evidenter


colligitur.

nobilem
diximus,
ac

morum

laudabilem

fuisse,

ipsi

ompit, tMque

9 i)cni(jue

hoc

cum cum magna

sedula devotione Missas ageret,


humilitate

nulu

commendaret, sub ejus dispositione sive dorainio vel quando iiincrandi


inslabat, rclinqueret.

precumque instantia

necessitas conligit
sis
,

Hac

occasione

quando pro

reverenler exercebat. Verum prafatus princepsalivolo aut solemui die intererat. Ergo

quailam die altaribus Sacerdote astante, dum ille stipatus catervis obsequentium , atque saeculari
exiollcntia clatus ex
/'

dum iler per viara sallus Ardennenob circumquaque posita juris proprii praedia hunc haberelur /. patrem Beregisum simul
praedictara

pt

fieminam

pridie

tnarito

di-

more

adesset,

el

tumidaccrh

gressam cum clientum obsequentia transitura habui13 At,


solis

vice,

quod

capite gestabat, crinarium

ad
Vir

tanti

ministerii

expectationem non deponcret,

Dei

graviter accepit;

cumque ad
offerre,

pacis osculum

veni

dum iter agressum lampade urgente, calor


Jam ptene
laro

libere
aestatis

expediunl

inr

futb

t.

hute

admodum
spalu

tee<tula

w**-

tum

esset, noluit

illi

indignum indicans
a p icis

um

ignescil.

proiixitate emensi

eo pacem exteriorem, quera interius


videbat discordare.
Ita

Auclore
vitans,

quain adustione caloris

ignei
,

animalia,
fatigata

quibus

hunc lergiversatione

supersedendo

veclitabantur

defeceranl,

etceteros, qui lon^e slelerant, conslanter invitans,

cura ipsi equites

eodem

aestu

resolverentur, ilaque
residerent,
distinin

osculum propinat; parvi pendit secularis potentiae

quodam
ctis

in

devio

posito

prato
fessi

gloriae

principera

subliraatura

ubi

seculi

cuslodia

equitibus,

viatores jucuudo

Aucluris ac

Domini virtulum

agnoscil

contemni
offensara

ioco diu expectare deliberant. Sed,


et poiu fatiscentes

postquamcibo
laxati

mandatum.
trepni.ii

Non

inde

carnalia

domini
in

artus
At,

refecerant,

incu-

incurrere, potestas

unde Creatori,
recla

cujus

nutu

bando resolvuntur.
protracta feslinarel

dum
jam

bora jam diu morulis


dicta

omnis
placerc
tuboffi

pendet,

intentione

studel

adveaperum, omnesque adhuc


mulier,

sopor

invasos

teneret,
illud

cujus

10 [gitur ille
ste
tuierit
,

famosus princeps, licethoc moleanimis stupentibus pudore inca-

obsequio
gilans,
victos,
i,ici-

agmen

agebatur,
vidil

pauiulum evivigiies

Uabet.

et
est

dum

caput

altollit,

sompno
evagatas
''

iuerit
'

non

bene

noverat
;

lamen ausus Virum Dei quem manere intrepidum, quippiam


,

desertis jumentis, accubuisse;

bincbesuas,

disjunctis

oberrando

undique

dehonestare

sed

post

acta

Missarura officia per-

fuisse
I

cunctando voluil requirere rei novitatem, cum ille accrrima rcilar-iitioiie lerieiidum dispuiiercl,
scilicet,

ihs

permola

dum
'i

qirid

faciendum
el

forel

intra se haesitans

dubitaret,
111

assurgit,
virenlia

virgan

quare

cum
fuissel

tanta slationis tyrannide eccle-

maiui tenens equos,


secesserant,
Muiiimi
egerit,
"'.
lo

paasira
in

carpendo
cofigit;

siam

ausus

ingrcdi

dolere

se

de

illo

minilans
e\

unum
super

agmen

quippc, quem,

Dco

a se expulsn.
sibi

di.ilmlo viderel

mi

.
| (

domeslicis conspiciens altendisse,


artus

subditum
cipaveral

quemque
caoiti
illud

dudum

boslis

man,

quid

fessos

acervum

lapi-

ejus

bactenus

insiderel

eo

dum
Be den

quem

juxta iocatum

forte

viderat, con-

quod
in
illi

fcedum

crinarii
ferret.

ornamentum

adhuc
a
illud

sacra

ipsa

aede

Numquam
ponerct

se

osculum
ii

porrigendum,

nisi

aliquamdiu relevare vdluit. Ergo cum lumuli lapiaccessisset, subilo ob insolidilatera ,1,1,,,.. incircuitu collabentibus, respiciens, cartam

capite.

quamdam
fervore

intra

saxa

decidenlem miratur

n.

Iluc

u /.. 1)0,1

Hcec a justo caritalis

dicuntur,
ut

el

porro ab bomine carnalia sapienle non,


tuit,
i

opor

sed quia miraculo attonita contingere praasumit, oromeret, ignara, subsistebat, -i"" iilterarum
1

eum

animadverluntur, siquidem suspecte apud se cx hoc retinebal i, sed ille transitoria sem-

scire

non

valens,
rei

sed

laraeo

lioc

non

sine

alicujus

magnae
in

prodigio
Porro

factum

credena,

per et noxia muudi blandimenta vit.ire satagens, ingrucntia quoque illius raala aequo animo perferebat,
et

celandam

sinu collocat.

suspectam rema-

nere se aegre ferens,


cito decernit,

marito
utli

desidcr.ins

inultnlieiis

soli

DeO vacare,
monasterii

neque
et

innoleacendum quam perferen lum commillens,

remotaa babitationis,
expericntia

quo se
scd

conferret,

potius

redeundum,

perseipaamei innotescendum
sociia

domiciiium quandoque, divina


cupiebat;

praesenlia

favente clemenlia, Condiloris,


illustratum in

proponit.
15 [gitur
a ,i

Plectrudis,
illico

concite experrectia,
'''

qui cor ejus Spiritus sancti gralia

dominum suum

revertendum esse

inainiial;

oinnibus

VITA
omnibus stupentibus, ad

S.

BEREGISI ABBATIS.
rii/t,

principem

cum

feslfna-

Condustrum; deinde vero nofnina per

.<

/"/""'

rj

MO

lione remeanl,

qniin

villa,

unde digressi fuerant,


secreto
et

successionem facile

aliquam mutatUmem

sorHri

consistebal ealenus,
rei subilae

eique

mulier

omnem
dicla

eventum

innolescil,

verborum
ulrique

scedulae

attestatione

conflrmat.
racto

Sic

cau-

Verum dubito, an recte citei in margine caput xxv hhn \ de Gestis Francorum; neque enim Gesta Francorum novi, quorum lib.vcap. \\\ divisio
regni Lotha/i
1)
<<

sam examinantes,
atque

opus sit, sollitite cxquirunl. Timc licnri-o sccivtum p.imlcrc curant,


quid

memoretur.

//<

Tabulis geographicis sive antiquioribus sive

recilandam ipsam scedulam Iradunl


quae
in

quam
i

recentiorihus vicum
afflnitate
i

nulhtm invenio, qui nommis


hic

cum
illc,

legisset,

ea scripta contiuebantur,
j

on-

ad vicum
/<</"

nominatum
i.

tzi

ique

sequenter

per ordinem pandil


a

si

ilicet

quod locus
plebfi
in

ondustro

valeat accensei

ubi inventa apparuil,


esset,

Deoelectus tenerelur,
eo

quoniam praescitum inhabitandum el


,

aliquando a devota

hnui
iii
(I

c Pro pagiseu traotus hujus notitia adi hujus Ciiiu iin ntu iiim prsevi/um nii VitamS. Bavo-

esse

ex

multas animas

pag. 205 n/um. 30.

aelum dirigendas.
16

Hincquidam
"

indubilantei

oncludwnt,S. Bcre-

rrilifiruntl"

m<

Dum autem

naiU
S.

ri

quid super hoc,

ambiguo lenerentur, quod angelica manu ministratum


exturbati in

gisum

monasterio Sarchiniensi seu Trudonopo'-professum ;sed, an recte,


ii

litano monach
g
iii

Prie qito cnn-

credebatur,
foret,

placitum
velut

Regi
sibi

saeculorum

agendura
illud
caeli-

CommentaA
sacerdotium

pra

vii

disoussimus

Beregisus
ui,

mahdatum

c SancVus, iw<i> sseculo


uii

mjam

elap

<>.

natus,

tus rueril,

quod mente diu tractaveral, divina


adimpleri juberet, confidenter tradi
el

dignalio
siiu

illic

locum expostulat,
in

persuasu conjugis, oon

possc
niri.

hoc opere tam strenuum quempiam inveei

promotus erat amio 001, huncque inter a/nnum, et annu/m 700 in Pipini comitatum fuitassumptus. Videsis Com/mentarvutn pra """ niiiit. 18, 19 et 40.
fa/m
<

locum
,

tradunt,

ul

monasterium debeat
praefatus

//,;,

indicatur,

Sanctum

j>cr

aediQcari

insistunt.

igitur

princeps in

saororum Ordinum ipsiusque sacerdolii susceptio-

B circuitu
tcrc
sive
;ni

sylveslria

obambulans, quanlum compe-

min atfranndialium poteslatum familiaritatem seu E


favorem fuisseprsepa/ratum, comparata oum verbis ime sequentibvs, quibus innuitwr, Sanctum in Pipini comitatum fuisse assumptum, luculenter ostendunt, hunc, cum hoc accidit, ad saoerdotii dignitatemjam fuisse promotunt. Adi Commentariiim /n.i riuiii iiuin. 18.

planiliem

propagandam
animalium,
statuens

vel

ad ad

aedifu ia

ad

paslum
fuit,

seu

diversos

usus visum
hiis,
(]uar!

conlulit; et
Dscis
o

etiam

in

circumjacentibus

relentandum

quaecumque necessaria in paslu pecoeorum, qui cellae p adhaerentcs, famularentur, vel siqua alia opus essent ul omnino
reliquerat,

rum

quaerentibus oullus prohiberel, statuta lege indixit.

Venatoi

g Mauburnus io a\ ud

in

suo Samctorum Canonicorum


l i/>uii
}

nos Ms. Beregisum facit

Servorum qunque obsequia ac praediorum jura


quaecuraque
Sacerdos
iu

et

Plectrudis confessa/rium, videturque exhisverbis


colligi debere,

ex reditibus aliissive decimis victus necessariaet

sumptus

aediDcationem-

sacellani

SancVum, si n"<< confessarii saltem munere apud Plpinum et Plectrudem


f

que

loci

ab eo expostulavit,

voluntarie cuncla conii ii iii


.

perfuncVum.

.1.//

Commenta/riu/m /ir&vium
i/imi/i/ii
in,

cessit 7

36 et tribus seqq. h Srrliim .sru rr,tr ra/utis


.

omamcn-

tiim

ANNOTATA.
a

llinr

quidem

recte

colliges,

succensuisse, i non item,


ius ecccidisse.

Pipinum Sancto hunc ilhus gratiapenir

Videsis Com/mentarii prsevii

num.

42

Pagi hujus,
,'"
iii

gui

Gallice le Condrost diciVu/r,

et irr.s

seqq.

dicecesi

leodiensi

miei fluvios
14

Mosam

//'/

el

Urtam

situs est, notitiam


;

num.

Cominentarii
illo

digiOSO

hicvocat biographus traditionem depromnmislrrn nulm a srn mrihii s mmiur/iis


;
i

prsevii

sugges nmus
:

ibi

ta/men de

Annotatis

ta/m n
ii

ei

hsec

miiir

.1

ii. i

Chesnium Soriptorum
111/'".'/.

Rerwn

iii.

53

rt

um wn hsec Htulo isto meritoornetur^ duobus seqq. Commentarii prsevii


v

Fnim
111111

iniruiii
VI

Imn.

i""'

pag.202
i'<<

GestU

Ludovici

''"' divisio,
in

-/""

196, rl u/niil BouqUeAnnalibus Bertmianis de vmperatoru ad annum 839 "" princeps regnumsuum
in

ri/nriu.
1

Plectrudis scilicet,

utaitmm.

Cantatorium

duas partes fere sequales, guarum alterapost mortem suam ad Lotharium, altera ad Carolum,
filiossuos, devolverePur, disorevit.
niinin
l.otliiirius,

Andaginense, Amberlacum, sua^ ditionis flscum, parabat adire ; unde inmotescit occasio, qua PleoVrudis pei saltum [rduennensem iter habuerit. Est hodie, mquit Joannes Robertus vn Historia
S.

In parte autem,

/la/riti,

ikui

procul

Aiulaino

pagus,

noniinc

/iirln

sihi,

utpOtt na tu- miijori,

optione,

elegit

numcratnm comitaVus Condorusto.


imperatorem
<i

Ad

lisec

divisio regni Lotharii, inter hujuspat/ruos

Carolum
lom.
II

Calvum

Ludovicum,
Ihr.sii i n
,,i

Ijrniiiini.r rn/rni, aiinn

870 farla. a/mil

Amberlou, qucrn nenio dubitet ab eo fisco, idest, dominio seu feudo, nomeu retinere Pagu/m illum in Tabuiis geographicis Blavianis d/ucatus l.uinnnsis etia "< notalu/m u venio. m Acervus ille lapidum iin,ir>>, forte fuerit <-<mi/rslasrr ruinis
tiim
rnsli,,

Scriptorum Heru/m Francicarum Capitulis Caroli Calx xstai inserta vn his autem tomo proxime laudaio pag. i54 legitu/i Excepto, quod dc Condusiro est ad partem Orientalem trans
>
i

Hunnis devastati, Vum


terno,
<<i

templi,

imminc Ambr32, ab quod <n eoa S.Ma-

fertur,

quondam

/urrai cxstructum. Adi

Co
ii

'/""/" Cumhi.sti nm Urlam. (junil /nc orrmiit, qua/m comitaVus Condorusto, qui m parte <-<ji" /atmni, ,,,1,11,1 Lotharius elegit, supra numeratur,
,

mentarii prs vii num. 48. /V haC rlmiln CSBlilUS, uti lnr
t

rt

Canlatmu
oblaia

Andaginensis auctore refertur

iv

PlecVrudi

Commentarii
adjunclis,
,

prsevii

fuse egimus,

huncque

iniiahir accipiiur pi-o pago, cujus incolse a r vocantur Condrusi, utadeo verbisnum. moa dicio

rum
u

-/'///"'.s

vestitur,

diximus com/menti
aut rtiuin

vakir

ssr

suspectam.

Commentarix prsevii recitatis recte indicei Molaaiis. /niam i/iinlrm In ilnisnmr injm l.nlliuii, etiam Condustrium seu, a.t dicere verosimiliter
,

hl

rsi,

domi/nUs seu ditionibus,


a
biouru,

feudis.

Ita liic

/,o

nominatui

domicHium
clericis

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


X
clericis

v,
spatja aediflciorum dilasitus
loci
.

seu

caflonicti
ut

Regularfous a

s.

Ben

dere,

el

ttruendum,

construendorura
:

quo Donato, Imni a Sancto hoc Sarchinii conditum vocatur, perperam adducat in argumenti partem, quo prohri, S. Ti udonem Sarchinii non c/i ricos
.
\

adeo HabiUonim nomen celUe, S. Trudonis biographo domici-

ruMi A >
(i -n

Porro
lenge
rosus
el

quam
est.

sit

no

remotus aburbium frequentia,


frulifer

quam nemoPpn

liabeatur,

in

propalulo

^bus

quoque in habundantissime
alius praestantior

vicino

ab

humo

prodeuntibus

nicos

Regulares, sed

Videsis
seq. q
i

monachos primo instituisse. Commentarium prsvium num 33 et

irri jatur, sed remotua ab hiis exurgens ex eadpm parte affluit,


i

qui magniludine sui

suo nomini
antatorii An laginensis auctor
.

num.
hun

ter-

sallum
accepil

vci

minos

intra

quos

in se suscipiens aranem comra saulibus autem vel locum frequentantibus Vndalna a nomen

eteros
\

ven

lical

Pipi/nus S.
it,

Beregiso
in

locum

Ita

clarissimis
i

el

salubribus aquis
.

xdificando monaslerio
ignai
;

fcei

uo

dalus,

Perlustratis flnibus, ejusdem donationis metas per subaotata confioia (Pipinus) <iisi.Tiiiinavii ini Meridianam plagam scili et inler

cerias

nemorumque venustale circumdatus, magnara commoditatem Miinaruiu

opim

cespile prata vernanlia feren

vitam

desiderantibus repromittit.

Sed hic stalus nunc,


tterum

divisiones, ad Orientalem plagam Mollcm Campellum ad Aquilonem inter Campilonem et Haletum Francum monlem, inler Nasaniam el Vnvanam
,

primo

adveniens Vir

venerabilis,

monafti
rrstru
iplr

iun,

cum opaca

cuncta densarent, omnera sollicitudinis intentiooem adhibel, omnes ad tantum opus


silvae

ilm
ulis
|

tabulae

Fantanara,
el

ad

Occidontera

rupera

Sul-

concurrere invitat,

Lunnam. Hic auctor etiam Francorum rege hxc Pipini doiutim contigerit. Varrat enim eodem numero. chartam, dequa g r. Commentarii pr&vii egimus, a Plectrude, usore Pipini, quj majar-domus erat
indicat
,

monieusem

tluvium

sub

quo

cunclorum studia exemplo et devotione sua provoi at, ponliflcum, comilum aliorumque nobilium suffragiis nititur, cognatorum
.

amicorumque
di\ ina
;ui
iii

subsidiis
insislit,

fulcilur

constanter

die

noctuque labori

tandemque opus gratum,


protectione
,

oiiiiii!ki>

favenle

felii

iter

11

Theodorico rege, inventam fuisse. \ccidii ergosei wn lum hunc auotorem dictx charts inoensul
tio
i

cffectum producit. Denique monasterium staluit,


beali
Petri,

basilicam construclam
stoiorura,
officia

principis Apo-

'"i

lll

i'i

mco

iii
i

Qominecl

reliquiis consecrat, clericorum


el

solo

Vheodorico
gessit.

Pipinus Heristallius majoratum-

delegat,
u-^us
.

annonam

reliquos

sumplus
eis
"i

in

domus
"I

Quapropter,
i

cum memorata

liartm

eorum
strarenl

necessarios

ordinans, qui
.

miniel

donatione fuerit proxime


hsec
///

sollerter

instituens

sed

vineas

conjunota,
sequitur ,
c/////

debet

etiam

secundum eumdem
accidisse;

prasdiola,
stei i"

quas

devoti

qnique

spontanre
procura
s,

monaul

auctorem sub Theodorico


ut

mde

con-

contulcrant,

diligenter

nihil

eadem donatio ante an/num 691,


T/ieodoricus vivere
desiei t,
sit

ad

exteriores

usus perlinens

(i('cs>ct.

magnoperc

hoc

iinnn

providit.

locanda.
rinini

Verum hanc donationem,


monasterii
,

cum proxime
eis

19 Quibus clericis
ipse

canonico ordine militantibus


socialus esl
b, el

,/////

[ndainensis const uctione

Pater in

eodcm habitu
in el

cum

mofj

fueni conjuncta serius esse locandam, perspicuuin ///(/ iis, quxl v disputavimus de tem

hn
b

iudesin nter

laude Christi

Domini
religiosam

vacans,

Qliosque
spatia

verbo

exemplo rrudicns. plurimorura


io
el

quo

circiter

monasterium Andainense
Errat
i

fuerit ex-

struct/um.
tot
.

ergo
i

verosimiliter

Cantatorii

annorum ducendo advixit,


c

hoc

loco

vitara

posteros saluberrimae doclrinsB

dum

ha

'

im Ple
lii

<

'

cslitus

sludiis informalos hceredes mooasterii dereliuqueus,


vpse

ad regnum
liiii/nii

Theodorioi

refert,

secumque
>ne

praesentis

saeculi

labore
illius

ad

aelernam

requiem

rr

uii/ciiir,

constructionem

rum monasterii cum charlse invent


Vide

bidainensis

eraigravit.

Corpus

in

ipsa aede

terras

mao-

proxime
p

datum,

el

condigna
esi

reverentia

cullum, miraculo;

conjunctam ad
riln

annum

etiam, ut apparet, 709 cir-

rum
cj'u>

ostensione

glorificatum

nniill'//.

Commentu riu

<//

"

""'

exinde honorificenlia impenditur,

memoriae quoque cujus depoc.

num
C

69

et

70.

sitio colitur

sexto Nonas mensis Octobris


a

V
i

.m

Monaslerium
est,

discipulis

postea longo tem-

'aleand

ppre rectum

usquequo dignae memoriae Wal


in
'ii-

candus
cnni,

pontificatui

Tuogrorum
augmentare,

praeficilur

d,

qui

itauravil

inspirante Deo, vellel io sua dicecesi


religionis
el

noimam
quo mo-

Caput

il

Sanctus monastesallu

sanctae

ideo

rium in
exstruit,

Arduennensi
canonicis,

nachorum Ordinem, juvante Deo, staluere possel, locum huoc diversis pia intenlioue perquirercl
.

cum

utilitatura
IM
( |

affluentiis

opimatum pervidens, nullum


-

episcopio
,

pro

lanl
.

oportunitatibus

conferen-

quos in eo
laudibus

instituhl,

Dei

[im

el

ad

hoc
i

quod cupiebat,

tam

ydoneum

assidue

vacat

leoque studiosa intentione ab ipsis esse j u licavit, run(] a entis innovatum el io parte Orientali tran|

spositum,
liori

el

tam

in ae

lificiorum
io

S. lluberto ia convertendis
idololatris opitutatur, (Bta-

inslauratione,

quam
illic

vastissimaacnobiagrorum, vinearum,
ce sariarum

sefvorum obsequenliura ac
varielate,
el

rerum m

quicquid

competebat,

prasstan-

tisque

admodum

provecta

excellcntissirae nobilitatum tissima augrneniatione, decoravit, corpusque beati Viri in decooti honore
,ii 1I(
i

transtulit,

'

monachorum

ordinera instituit,

factus morittn\
angelico milgiiur Beregisus loeuiD illum saltus Deum sibi adesse designatum expeliil nJBterio
,

seu in donorum deinceps, quod res exposcebat, hiis, quaa collata jara fuerant, ul oblatione seu in
.

;1(

cujuslibel subtrahere quippiara potestatis

in

reliquo

Bereguutin taiu [rdwn-

,., [icerel,

quo

cartis

indita imperiali auclon-

servarentur, lale e firmata


curavit.

sagacissimo studio promM


'21

n * n5

'

adjutorem

invocans, et iVondosa

qua^que

succi-

Uehjuc

528
rom
A > llN
Di
..ii

iTA

s.

BEREGISI ABBATIS.
aufem beatum
dovei,
Dlii

%\
l).

DeWnc contendens ipsum


mobiiius

focura

monasticae

Martyrera
pii
el

sub

Bflderici,

lilii

Clo-

religionia

bonorare

el

honestare,

con-

Dagoberli,

regia,

tempore
inepta

et pono.

font

sensu
q UO d

omnium primorum regni beati confessoris Huberli, quondam Tungrornm praesnliB, corpus,
a

tiflcatum

admraistrai

palatium frequentasse
nimis

o
.

Hic

Hildebertus \

cum

ageret,

ct

II!

./.(.

Illl

lempore depositionis suae nonaginla annis

erga
a

optimales

Francorum crudelis

grassaretur,

cJ.Tiru*

tCer
/

humatum
auro
gloria
e1

Leodii jacneral in ecclesia sancii


in labricam sepulchri,

Petri f,

huc transvexit, atque


,n,

quam
,;,i,

argento redimitam praeparaveel

quodam eorum insidialus citissima morte occubuitp;cui successil in regnum frater ejus rheodoricus, cujus in Prologo menlionem feci q, sub
quo praedictus
regimina
Marlyr

7
r

cura

reposuil g. Sed
id

locum ipsum
voci-

trophaeum

sumpsit

r.

Hoc
sub

prisiino
h

vocabulo,
h,
in

est,

tadalnam censuil
quera
rllo

lenenle,

Pipinus, Blins Ansghri, in cujus


el

tandura
derivari,

quod
sui

fonte,

praedixiraus

comitatu vrenerabilera Beregisum deguisse,


quo,

primordio sumpserat. Non immelocus


ita

atque

cum

ejus

ope

monaslerium staluisse
quis

ritoitaqne
t|iii,

hic

praeordinatus

eligitur,

praediximus, in

Austria ducalum agebat. Hiis denidiscussis,

ymaginaria signiftcatione, id est, situ et nominc, quo Andalnus, id cst, irrigatio aquaevocaIxxri,

que
posl

inlelligibiliter

oon

videat,

Mariyris

praedicti,

qui

sub

Theodorico
llubertum

quaein eo gerenda erant, apte praeflgurasse


locus
electus
est,

inleremplus

est,

decessum

beatum

noscilur.
i

sub eodcm
ille

principe

prasulalus calhedram sorti.V

quoid nomen

22 Jure
igitnr

qui

viia>

habi-

tums?
'(".

Lantium slalus bui


incolas
ul

qualilale
studiis

congrueret.

Oporlel

iium
fuerit,
,

veru
cui

snh

ipso

repo

pra*dielus Pipinus florutrunt,


charilalis offlcio

sic

manenlis
in
illo

discipiinae

dux

bealus

Beregisus
est,

erudiri,

merito

recenter
illo

queanl foveri.
qui
insiar

adhaesil

dubinm non
in

quod

uno

eodemque

Nam

noii

immerito ab
in eis

lolluntur,

Lempore
stiterint,

ilhu> sapientiae virtulibus foecundari contempnunt.

una diocesiet sub uno certamine conpraeserlim cum sub Karo^omanno prinKaroli
,

Quo conlra, qui


Lualiura

illo

suscepti

virlutum

spiri-

cipe,
patris
beati

fllio

Qlii

hujus

Pipini,

lertio

post
R

dccore

voluerinl

conflgurari,

procul

obitum
viri

anno principatum agente, ejusdem


illaesum
fuerit

dubio

hinc,

sicul praemissa

allegatio innotuit, ad

corpus Huberti

reper-

aetherea

Bunl

regna dirigendi. Sicnl i'nim rivulis


deduclis
doctrinae

tum

t,

quod jam per sedecira annos solo depressura


scilicei

huc

illucque
ila

quotidie

solura

humore
et

latueral u,

quia tredecim annis anle Karoli


et

repletur,

vomere consistentium corda


hactenus irrorantur,
sicul

obitum, qui palri Pipinojam peT quinque

decem
elfilii

scissa, scientiae gratia

annorum
\n
ad

curricula
a
;

in

ducalum

successerat, migraPipini

humore

acceplo

plantata

nsque ad
consurgunt,

germinandae
pari

Dorainum
ad

ubi ostenditur,

propaginis

maturitatem

modo
ftterint,

ejns Kiiroli,
fuisse
el el

Auslrasiorum ducum, temporibns eura

studiosi ac praeordinati ad vitam, utattacti sapore


affluentis

conflrmandam
qunil

liujus

rei

veritatem

eloquii
in

ac

salubriler

exculli
id

aceedil

illud,
est,

eoilem anno, quu Pipinus


lilium,

conlinuo
de ss Boregiso
i

glgnendorum frucluum,
proposilum
beati
Petri
rei

esl, operis

defunctus
in

Grimoaldum, ejus alterum


Lamberti
asseril
//
,

vel erudilionis profeclu

assurgere gestiunt.

basilica

beati

martyris
et in

interfectum

23 Sed
haec
a el

ni

ordinem

prosequar,
illa,

hislori.e

venlas

quidem

eandera

Huberto,

doraus

apostoli,

velut

quae

basilicamab ipso Gonfessore


aedificatam,
et

pontificatu agente

bealo Beregiso
noraine

dedicata,

primo Fuerat condita, reliquiis multorumque aliorum San-

Decessoris Bui martyris corpus ab

ipso de Trajecto divina admonitione luisse subla-

ctorum pignoribus illustratur, inter quae horum gemiuorum Confessorum maxime muneribus refulget, quorum meritisel interventione credimus tol virtulumsigna, quae illic ol in omnihus [Heneeidrm
ecclesiae
stati

tum

z.

21 Quod
regis ac

nullatenus Beri

posset,

nisi

Thcodorici

deque
1,110.1

ebui
i '

Pipini

ducis aevo hunc praeclarura Sacer*-

<.cs

ii

ni.

dulnn
starel

in

pra>dicationi8

verbo posilum fuisse, convillam,

adjacentibus

locis

aguntur, divinaeMaje-

aa.

Ipsam

vero

hoc

est,

Leodium,

oh Sanclorura
initio

suorum

commendandam
quidem
el

velle

mcmoriam amplius ostendere, quorum ante nos

quae
dicti

nunc sedes prima


Marlyris

vel

caput episcopii ob saepe


babetur, inslaurandi, ac

memoriam

major apparuil clariflcatio; sed no8tris diebus multa miranda visasuntft. Praeet

frequenlis in

ea conventus ab seu

eodem initiasumrei

psisse, scriptorum leslimonia

gestae essenlia

leritorum
oblivioni
^
' 1 1

vero
tradita,

multa

scriptis

ingesta,

plurima

praesens

multoliens

confirmal

bb.

Quanta autem

bi>

quaeaul nostro tempore ostensa,


dicere potuimus, multa

excellentia

praedicandi

verbum

salutis

idem sanr
indicat.

retro certius acta

jam

ctus

Vir

enituerit,
illia

assertio

illorum

satis

literis

commendavimusZ; quaedam adhuc

conscri-

benda memoriter retinemua


di
to\ inn rniro'-''

randus,
" rll,,
'

tahiis miraculorum prodigiia uterque admiuterque extollendus; qui el mcarnema-

adhuc temporibus fanatico errore Auslrasiorum populus mullis in locis horrende fcedaretur, per hunc praecipuum Sacerdotem dae-

Nam cum

monum

UUn eodemque
el

tempore amho provinciam


salute
illustrarunt,

prcesligia el idolorum rantasias maxime ab boc ardennensi territorio, quo nunc ossaejus

praedicatione
1,111,1,1
///

animarum
praesentia

ac

recondita
Christianae

servantur,
legis

l,mir

corporali, ita conse-

cultor

ubique tunc pcene nullus habebatur, divina miseGC

cratione
caelo

spirituali

dedicaverum
posili

m,

el

jam

in

cum

Christo

spiritu exstantes;

ibi

autem

ratio dispulit cc. Nulli ergo dubium, quin in eadem gratiabeatumpatremBeregisumcooperaloremhabueril

corporum essenlia
libus Dei virtute

quaerenlibus et puisantribuunt.
nisi

dd,

quandoquidem in monasterio, quod

in ipso

dd

freli

suam opitulationem
Bpiritu

lerritorio extruxerat, bonis

operibus desudans.uno

Q uod cum
infldelis

Christo

regnent, nullns
in

ambigit; quod
vel

autem

carne constituti

in lempore eodem charilatis ardore fervens et sub eo'gradumquoquesacerdotiiipseadministrans;credibile habetur, quod et ipse consequenter reverendus ponlifex illius raonasterii ac loci ampliflcandi

sub uno tempore


'i"
1

principe exulaverint,

quamut

"

superiora

intelligentibus demonstrent;
paleat,
erit.

tamen manifestius
lit l.'./;o?
.

quomodu

hoc evenerlt,

cooperatorexliterit.

delueidare pi^rum non


.

2H simul
in

etiara

praedicationi
et

instantes,

alteroa

iioniiuil

juo

onstal

namque, beatum Hubertum

pon-

devotione
iii

provocati
lerra

liflcatu

Tungrorum successorem episcopi

et

amberti per annos plurimos exstitisse

mar. Hunc

eadem

muUiludinem consistentium ad Qdem veram, Deo

paganorum

dli$m

..'

m<ir.<

amque

ii

,.

adjuvante,

perdiixciuni, el

moiiasterii

decus in oraiwnr.
loco

DIE
.\

SEGUNDA OGTOBRIS.
diin
cze-

loco

iiiviniiiis

electo

ac

designato
ee.

ardeniissima

ee

devotione
sposilione
'

extruxerunl

fdeo

miperna

"<"" WordtnationU
e

oc i

'"

actum credimus, ul in lerra seu quo in corpore convcrsantes Regi


illic
//.

TranslationisS. Huberti ad litteram g laudanda ipsiu.s rojodutur cum onno Christi 825

'

roin

v o,

Ludox

Piiscilicet,

quitunc Homanorumerat

lorum
ir
tur

magis sluduerunt placere, corporibus positis requiescere


dignitatem
a

mereren-

imperator.
r

lantamque

S. Hubervus
y/icw

reverentiaB
ftegi

plebe

oblinere,
rari

quam
coi

anno 727, ui Cointius in Annalibus Fram um o,i hunc annum num. 37


<
;

Cbrislo

runt,
posili,

lam pia inlentione lui irapensaque pollere. Ki sicul


iii

quaesie-

ostendit,

vivis excessil

fuit

autem sacrwm
sequentem doindagvnense transla-

in
loci

pusejusannoB2ht uUad
cebo,

litteram

salus

populi

et

celebritas

Reret,

Leodioad monasterium

magnopere curaverunt, ita corpore exuti mercedis cumulura, ut populum vel locum suo paLrocinio tueantur, percipere meruerunt. Ad eorum intercessionem promerendam devola plebs
(ideliura
in
festis

tum; jacuerat ergo ante itludtempus annisQS Leodii humatum. g Quo tempore <>i factum sit, docet apudSurnim
ti,i
iii

Novembris,

quo

illorum

el

aliis

certis

tempo-

colitur,

ri

apud

Joannem

die S. Hubertus Robertum Jonas,

cnm magna rrequenlia concurrit, el eorum memoriam jugiler expelendo, xenia oblalionum
ribus

Aurelianensis episcopus,

copiose
palrea
sidio

offert,

ut,

quos
snnl

in

primordio
horura

lidei

Historia-, quam de Translatione ejusdem Sancti conscripsit. En adeo ipsaejus cap. \\\ <a Inno, inquit, urdina-

digni
el

babiti

accipere,
fulti,

sub-

tionis ipsius

(Walcandij sexto
Kalendas
(Huberti)

deci:i:o,

qui

esl

ln-

intercessione

quorum

spiritus

carnationis Dominicae
quintus,

octingentesimus
Octobris

vicesimus
ad
beatis-

agmen
(luiii,

lucis
I!

inler agmina Sanclorum consequi conflvolorum suorum compoles effecti aeleraae requiem, Cbristo propicianle, mereantur adigg.
te,

undecimo

simi

confessoris
;i

ventum
eflbssa,

est

urnam,

atque
a
loco

sacerdotibus
sepulturae

cum maxima
ejus

reverentia,

pisci

indidemque
ei

ju

Sanelorum
uih
</</<<

29 Unde benedicimus
ruin

Domine, qui subtantoLuae,


rei

cum
Viri
el

religiosi
in

populi,
beati

gradusque
Ubi

clesiaslii

illoi

Patrum tulela misertus creaturee


ationem superbaeoffensionis
pielate
Ii1ht.ui>

qui

per

lium
/<

Irequentia,
ossa

flagital,
,r

Lamberti ecclesiam
pridie

sancti

lenebamur,
gratiaa
luae

sunl

transvecla.

Lriduo orationibus,

gratuita

indignos,

vigiliis

prosecuta,

Kalendas

Octobris,
lo-

participes

ac dignos esse

fecisli.

Te ergo petimus,
et

nd

memoratum monasterium (Andainense) cum


i

humani
in

generis

cum
el

Pajre
et in

Spiritu
iine

sancto

culo suo sunl


ut

erlala,

ibidemque, Christo annuente,


competebat,
sunl

principio

Condilor,

Redemptor,

lanlo

confessori

decenter

ut eorura

meritis

intercessione in

mandatorum
praeveniri
et

condita.

tuurum obsecundalione
largiaris
telae

promptos

nos

adversus spirituales nobis sludium ingerens


inflictorum

insidias,

cau-

scuto

prolectionis

b Altamen hoo monasterium fuit postea a corporeS. Huberti illuctranslaloS, Huberti monasteriuin rnri,i,,,n, hancque appellatwnem ><, hunc
usque
i

vulnerum saucietates mederi poenilentiae medicamine sollicitos reddas, ul cum cis posl vitae termiuum mereamurimmortalitalisstolam
tuearis,

ttn

,,,

constanter retinuit

//./

hicde fonte indaino memorat biographus,

minits probanda vident/wr. AdiCommentariiprsvii


ii ii

adipisci

acperhennis vitae jocunditale perfrui, te, Doinine, in omnibus auxilium ferente, qui cum sempilerno Patre, <\ quo sine initio genitus et
Spiritu

iii.

50

///

/'///.

k Hsec

generatim significant,

SS.
im

Huberti
ejus

et

Beregisi intercessione
iniiltti

Andaini

>/

vicinia

Geniloris,

qui

ex

Le

simul

perhenniter
es

fuisse patrata miracula.

Utinam hicscriptor

spirans,

munduraque creans gubernat, unus


gloriosus
in

vel iiniKn
I

saltem <" particulari


nii/liiin

memora

set

Ueus

regnans

scecula

sasculoruin.

amen.

hactenus biographus narravit miraoulum, quodvelS. Huberti vel S. Beregin inA7 ttimrn
tsione

fuerU patratum.
t

Verba h&c innuunt SS.


in

Hubertum

ei

Beregi-

ANNOTATA.
a De hoc fontc seu
rivulo, a
accepit,

sum
I

prsedicando

Arduennatibus

Evangelio,
sprrtan-

collaborasse,

sanctumque Hubertum monasterium


U

pOtius rrrlr.shin,

,u/ illiltl

quo monasterium

Irn.
ii

OnSei

'

Andainense nomen
rr.n
ii

videsis

Commeni

.s'.

ihihr, ins.

ui

probabilius esse dixvnvus

m
on-

ii
;

iiiim

50.
S.

Commentario pra
Beregisum non moH,i,,,

vio

num.

69^

non

onte

hoc lococolliginvusf

7095. Lambertoinepiscopdtum Trajectensem,

nachuni, sedt anonicwn Regularem fuisse, eumque monachos, sed clericosseu canonicos .1 11,1,11111 iii,n

cujus sedem

Leodium

transtulit,

successit;

an/no

autemlZl

e vivis

ecccessit.

Annisergo\S

circitei

Regulares p nmo mstituisse. VideCo


l>r.i

mentarvum
fuit

riiu.i

't

III

rt V.

Cuin

hic auctor

niino

937

scripserit,

ecclesiam Leodit nsem gubemavit. o S. Ltiinhtitiis annocircitei 669, uti in Commentar o prsevio ad Vitam ejus diexmSe, tembris

ergo emejushic teslimonioS


cii/i, \

Beregisus jam asaropria Andaini hono-

docuvmus, S.
/,/, io /,i,,/i,n

Theodardo

in

episcopatum

Traje-

veneratione Sanctis.
Vide

ctensem successit, fuitque,


imiis,

nitiis.

iterum Commentarii prsevii tvum. 5


<"

eodem Commenprobabilius anno IQdmartyrio


uti in

elU.
d

coronatus. Quapropter,

oum

Hildericus seu Chilr

Walcandus
a

Valcandus,
Tungrensi,

Leodiensis

seu

dericus, Clodovei,
////,/,-,

Tungrensis,
diensis

civitate
\

M
t

qua sedes
'iW-

paPrem habuit Dagobertum, Austrasix et anno 670 Neust asix nno 660

qw

prL
Ita
ta

fuit posita,

episco us factus esi


I

/,

wndis,

"i'

'"

Commentario

rmno 810.
tiana
I

concluditur, imquium
III

aw

Soriptores tom.
in
<iu<-

col.

832, ex brevi
:

Qronico
..

Leodiensi,

hac Leguntur
tamen
wi

An-

przvioad VitamS. tMdigarUlvmpr^me^ rcgnum adeptus sit annoque ('-7:5 fuerit occtsus, ///< aii ,,,/,,/ omnino obstat, quo minus, uti
s
.

no dcccxxv, qui eral annus ordinalionis


caldi, episc. Leod. vr.

>

Forte

fueritjam episcopusab twino 809;


Octobris

D. WalValcandus Historiaenvm

/ ;;

.v

pontiflcatum,
Qistrasse
'

Lambertus sub HUderico, Clo nempe, admiTrajectensem


Eral

Tomus

palatium frequentasse oredatur. 67

i'

I.

'

530
.,,,,

ITA

S.
vrii

HEHEGISI AIIBATIS.
Contibit

pErat enim,

scrioit

primus

biographus, Carolum Uartellwm,

owm

hooacci-

\)

nuatoi cap. xcv. ipse Cbildericus res levis atque citatus nimis, gentem Francorum ifl seditionera miilens. et in

dit, patri

Pipinojam per quinque ct decem annonim curriculain ducatum, idest, majoratum domus
essisse.

scandalum ac derisum

donec odium non

sua
y
s

mod cum

inter ipsos crevit usque ad

scandaium

et

ruinam. Quoingravescente,unum Francum nobilem, nomine Bodilonem, ad stipitem tensum caedere


contra
ira

Pro Grimoaldi notitia adi Annotata adlitteram Prologo subnea a,


l Feoit

idS, HuberVus, ut biographus ejus oap.


tertio

legem
vel

praacepit.

identi

haec

Franci,
el

in

testatur,

decimo annu

sui

praesulatus

sed,

magna coramoti,
reliqui

Ingolberlus videlicel

Amalse-

anteguam
terat.
ini

id faceret, basilica S.

Lamberti,
di/u leodii

qua

bertus,

majores-nalu

Francorum,

Grimoaldus

fuit mtsrfectus,

jam

ewstir

ditionem

contra ipsum Childericum concitaVerunt,

Videsis

nwm. 117/7
hic

seq.

Com/mentarii prsBvii

eum cum reliquis Budilo super Memoratus quamprurimis surrexil insidiaturis, el rcgem in
Lauchonia
silva,

Vitam S. LamberH.

aa

Perperam

ratioomatur biographus. Licet

Domioe
[ceidit

Bilihilde,
id,

una cum quod dici dolor est, interfecit. ad litteram praecedentem diari, anregina ejus

praegnanle,

cn/iii S.

fi/m,

Hubertus sub Pipino Heristallio, ejusque Carolo WartellOf episcopatum Leodiensem adr

minist/rarit, licet
iii

corpus

S Lamberti
'.

in

ba ilicam,

no 673.
q
sil,

qua Grimoaldus fuerat necatus, a/nno deoimo


episcopatus swi transtulerit, consequens n iii prxdicationis verbo positus jam fuerit,

Tlieodoricus, qui

Childerico interfecto succes-

tertio
est, ni

cujusque

in

Prologo biographus
III.

mentvonem
est.

fecit, est
r

theodorious
tyrii

seu, "/. vivente

adhuc Theodorico, episcopus jam


Theodoricus

fdest,ma
i"

palmam
e

adeptus

Verum
Theoveri

exstiterit,
y<

cum

hio toto ci

aberrat biographus.

Cum envm
qua

//,

atque adeo vita/m


Heristattii
i

anno 69i e viviseatcessuam nec usque ad mortem


ejus
filii,

doricus Ul

anno

691

vi\ i& oan essi rit,

Pipmi
S,
l

et

Grimoaldi,
nec

quse

speciedici potest S. Lambei tus sub hoc adeptus esse


B

iinno 71

contigit,

usque ad transiationem

pabnam

martyrii, quod certe


(vide

non

oitius,

qua/m
Vi-

imberti,

qux

(vide

///'.viii

Commentarvwm prsvium ad
martyris) paulisper ja/m

adejus Vitam) armo 721


.n
i

Commentariv/m prsevium E vel 722 facta est, protra-

tam ejusdem
s
i

sancti

m-

ii

choato contigit
S.
/r,

Hubertus

S.

Lamberto
it.

tensem proa:ime sucoes

episcopatum Quapropter, cwm

S Hubi rtus, nii apud omnes vn confesso est, sedem episcopalem una oum corpore S. Lamberti
hii

Trajecto Leodium, ubi

passus fuerat Lambertus,

hic, uti

ad litteram prsecedentem dixi, non citius, msseculo vmjam inchoato, marturii palmam
adeptus,
errat
ait hic

n nstulit

cc Habet hic iterwm biographus sibiassentientem

sit

iterum

biographus, du/m

biographwm S Huberti
iiiim.

Adi

Com mentarii

pra

vii

S.
e

Hubertwm
vivis

sub

Theodorico, qui

anno

691

80.

ewcessit,

prassulalua

cathedram
s.

esse sor-

llll/UI

uii iiiim

dd Verosimillvmum sono apporet, S. Beregisum, 79 </ seq. Convmentarii prsevii edooui,

Suriu/m

iltanarratur oap, xv Y i,i et Robertum, Societatis


de

Huberti

apud

nostrae sacerdotem.

iiims

[cciditergo \d

awno 743 ue/744 Etenim Carolus,


quo
hic

cognomento Martollus,

sermo
vita

est,

Hubertoin convertendis ad fidem Arduennaopem tulisse (mosatverisim lemihividetur, idetiam fecisse Religiosos monasterii Andainensis mcolas o Sancto mstitutos, idque etiamsi lios
s'.

""""
est

"il, "ii inter Qmm.es convenit,


post

functus
nostri

quis
iii

contenderet monachoi fuisse.

Wonaohienvm
Dei

innusergo
S.

obitwm

ejus tertius, quoseet

convertendh

ad

verwm

unius

oultum

cundum
corpus,

Huherti
illsesum

Vitam
fuit

biographi
S.

ethnicis

mamime

etiam

diligenUssimeque laboravidetur
Beregiso

testimonium
'-11111

repertum
743
et

Huberti
congruit,

inni.

anno

Christi
i

744

ee Hio sai
S.

aperte docere
S.

biographus,

atque ad\
tigit.

o illa

inventio

el

anno 743

vel 744 oon-

Hubertum una oum

monastervum

Andainei

Mltaiterum testatur etiamauctoi Vit3BS.HuC berti apud Surium et Joanm m Roberlum mom laudatos.

cisse, unde oonsequens est, Ulud nonantc aiiniiiii H)9 m, </, ra/>tinn essr. nlesis F Ci mmentarii praevii num. 70.
I

KCum
Heristallius,
plcriqui
e

ilicet

S.

Beregisi
n.

[ndoinietiam
Valcando,
.1///

xPipinus
om.no 71
listeB
'i.

patei

Caroli
rtcoi

\fa

pus S. Hubei

eo

ut

itm ttn

diensi episcopo, Leodio translatum.

Annotata

testantur,
uii

vivis

ewoessit; S.

Hubertusaur
uti

ad litteram
ptoris,

g.
S.
tst,

irin,

sequitur ex annis sedecim, quibus,


t,

gg.Fuitergo
id

Beregisus

jam ab
937

state hujtts
ui

moa
no 743
<"//7'i'i

cu/m corpus ejui

ab

a,,no

lionOiatus

UUesum

fuit

repertum, anno 727


tei

Sanclus.

ad Dominum migravit. Quapro

recte

hicscri-

DE

DIE

BECUNDA OCTOBRIS.

531
iin.

J.

DE

B.

GODEFRIDO PRESB. ORDIN. CISTERCIENSIS


VILLARII
IN

BRABANTIA.

COMMENTARIUS PR^EVIUS.
Beati Vita, /Etas, Annuntiatio et Translatio varia,
sacra.
cinr.x

Memoria

PIK.

IMT
liTstnt
fleuti Pil

XIII.

Gallicn

Suavissima,
sna
cipuae

mquit

Fism us

lib.

\i

Histot

ejus

sacra ossa et in sacrario posita.


\:\:\:\

Qui

mca

EcclesUE Leodiensis ad a/nn/wm


ni

1197, Deus
prae-

iiiiiium

roii.sr, ihrmii.s

Ittfgnirs; Latil

Chroniois occupabatur,
integro sxoulo litteris E
n/wpe\
iset,

US

providenlia
Leodiensis

su6Citavit, qui, dura


ecclesiaB

morienti Godefrido adstitisse non potuit, necelevationis corporis,

Ri

bece-vallU

columnae partes B suas negligunt, disciplinam Chnstianara non modo

quamjam
te

consignarat CeEsarius, quasi ea

labantem sustinerent, sed exemplis etiam ornarenl praeclarissimis. Ejuscemodi non paucos protulit in primis Villarium (rnjus siium oriumi/ur Tom. v
Junii

mannus
iiiiisiintii

tom. IV Augusti pag. 372 Do noster observai et probat, scriptori huic

non

esse,

ut sibi

suisque ea obtigi
<

pag

606

Papebrochius

refert)

Cisterciensis

dicat, qus

liam town, quamtextus hie,

instituli

ccenobium. Ut Ca/rolos, Corvrados, \bundios, Amulpho taceam, qui vvrVut/wm suarwn splendore sub hsc tem ora Villarium illust/rarunt,

doillius pars

nondum

erat. Prseterea

quantusest, hut aliunde, a nescio quo translatus


r/i/rlur
:

CSBSWTiUS ri/unlrm usilrm

l,,ir
:

jnr

mnrm
11]

Fisrm dicto fidem


ster,
vitse

facit

i/n

pri/mis Godefridus no-

verbis

(apud que/m
/n

tamen
||

legit/m

Mirarentur)

mtegritate, acceptis divinitus donis, rt


exstitisse
Villa-

/rfrrl.rl

\iln

lii

icl inl

Opud

Mnlmr

lom.

prodigiorwm gloria clarus. Legitur


r/i

Aneodotorum desiderant/ur,
i/rrinm Imlm,
iih/ur

Vixisse

Vita

ejus

ma/n/usori/pta^

Lati/no sei

mone

conscri/pta,

pene a morte psius qua/m superiore sseoulo

srimmirm

ilhim sseeulo /m hu rs.sr ru m l,i ln


vidisse >i
:

Godefrido coseva, quseque


pot/wit, hsec rjiis

illum

nosse

Gallice vulgavit Joan/nes d'Assignies s teste Ha/nrique

nd annum

170 oa/p. \\ Christi adjectis tam&n ad calcem nonnullis, quse multopost contigerwnt, nisi forte aliam Godefridi Vitam ediderit prsster eam, quam li/i. de Monachis sacri Ordinis Cisterciensis
1
;

verbanon obscure prodwnt Audivi tactu IHius (Godefridi) ab eadem fGisla) quod
.1

vestis

multis
sit

inflrmis
sanitas.

el

languentibus desiderata

restitula
11,1,11,
ii,

r2Qi

Gislam jam inde ab abbatiam de Camera fundasse prope


Porro
1

cap. xlvi inseruit. Exstatet


l/.v.,

apudnos
i

Vita quseda/m

xellas, ni/rn

att
lib.
s,
1

r.r

Ms.

Rubese vallis
i<>.

parte

Novalis

ctorum exce
habet t qwE

ut
,

prsefuca illiin

Sanmarginenota

3 Godefridi

etiam
init,

ann

Dialogorum cap. sxxv postquam floruU, cirt


cvrca
1

ri

pud
"""

cum

>>>

qua/m ediditJoannesaVAssignies

Floruisse

envm Godefridum

|"

ur

swpra laudatus, plane congruit, si demas, quse ad oalcem adjecla etadrecentiora tempora refere
SUIll
iicn
.

Christi 1197 vnfra

loijorum
.,

lib.

dicemus. Csesarius autem Diaxcap. xlvih arvno 1222 illosseeaa- F


His

testatwr.

adde

itam,

quam
'
'

ea

iinnum

Quod adejus antiquitatem

attinet, a/tvno 1333


:

1333 scrlpta;

posteriorem

esse, non di/fitebm idemque auctor gesta abbatum

si

tamen unus

moi Jmrrsi llmm


1/,

istercit nsis
III

nsi ri/,i/l )l,iilr,ir

/..///.

.\,,r<i/nlm
si

ViUariensiv/m ad

rwm
r,,n

Historise
rcostra

ViUariensis

lib.

n cap. rv; quaer


esedem,
legt
<

inniim

1333

usque deduant,

consoripsit

auctor enim
Villariensis

libri

itamque Godefridi de Gestis illust/riwm


I

conferatur,

res

gesta
1

>

.m
nostra,
,

sunt ruiirm
q
j

nonnulta

mt n

esi in

oirorum
Godefridi

ccenobii,
est,

ew oujus cap.

iv

relinquit
..

intacta. Libri

n pradir

Vita

deswmpta

vn

prsefatione profi-

11,

aliusfuisse videPwr,
<
1

quam
l

tetur,se addesci ibenda illush

ia />< ta

monachorum
nondes-

,/,,,

Villariensis vamobii
:

" (/

"""'
.

ah/ur conversoru/m

VUlariemis
uti

ccBnobii

dedua-it

ita

enim

vn

Prologo

loquitwi

Bxpedita

cendisse, nisi expedita

umque

Darratione de qui-

busdam

gestis venerabilium

abbatum Villariensium,
/i

ulcumqne oarratione de quibusdam Gestis venerad Villariensium, descendamus biliiim abbatura


describenda
illustria

qum ad annwm Domini


Y,l/(iri,',i.si.s
.//////.

1333 ewtendiUir, quo a


,,r.s ,/r

facta

virorum forliumel
atque convi
El

vir1

Irn/rsimn.s rlrrlus est Ju,i

/.'///-

tuosorum,
rinii
\
1 1 . , 1

monachorum

videlicel
.

[liquod

iiimni

ni

Godefridi

Vita

occurrit
:

ejusdem coBnobii. Ei infra


1
1

primo quidem
01

enarmajotis antiquitatis indioi/um. Ecceillud n ,i;r Godefridi morti mox auctor ista subjwigit Nudatoejus corporead lavandum, ita doisum ejus invenlum esl plagis virgarum lividum, ul omnes
:

reverendissimi

doi

laroli,

tavi

Vitla-

riensis abbatis, diffbsius,


est,

quam buo
qui

loco descripla

miraremur, qui quantaa


ctitalis,

religiositati9, quantae
in

san-

sacras ejus
sat

Ordinis disciplina quam fervens reliquias Dominus usque bodia non

per

Hunc autem eti anno 1221 pedwn tempore amvwm 1236, pastorale susoepi^ gestavitque ad \lartene in Admoniti perperan
explicabimus pro eo quod
Willclmi
abbatis,
vixisse
I

przvia ex quibusdam

ostendere.

Nuper sunl levata per

revelalionera

quos hujus auotomat, utpotequi Cantipratani de


tealibus,

^pibus

: :

DE
ftUCI
.1.

B.

GODEFRIDO PRESBYTERO.

Apibus
II.

lib

cap.

itewi

lib

<"/<.

wv

<7

xxvi

nnnrm
aii,

,/'

AssiQ n ics

1''/"

Godefridi.

ll .1

(r II lis

r.s.sr

misriinliir.

Godefrido,

inflrmario

apparenti,
qui
in

hiutuvt
tingula
tinn

tntiem

Quo
vidi,

CArfoti

""""

/'"''"

/""""
citata,

aspexerit

reretur,

adstilisse

Cssariura,
offlcio

moeadem dodura
(lege,

"<"-

Godefridus,

tacent

monumenta
ubi
in

tacent,

mn
ik.ii

Prioris

lueral
,

functus,

dudura
Godefridi

fltirume

1197 ei pai/Io

wnnum obtlm
/>oif Cce-

quos
,,

auctores ceteri

Agrippins,
Ordinis S
/'<

nedicti

Patriam habuitColomonasterio S. Pantasat rse militise fundaVillarienses aliquanto

dudum
scribit,

depuis

naguerres)
qui

decesseral

quippe.

inquit,
el

Caesarius,
post

mor-

tem
ikmii.

mortem
ipsura

secutara

elevatio-

ir/uin

menta
post

jecit

inde oero ad
vitse

oon
:

potuil
at,

ante

decessisse

Recte id
[ssignies,
intelr

sanctioris

desiderio

ductuque

divino

quidem

quse de

Csesario

narrat

hnnsui, verisimilit&i circa a/nnum DominiiilO,


inquit Manrique
>>>

non de Heisterbacensi, sed altero Villariensi


ligenda sunt.
tientem,

[nnalibus
\ i,

Cisterciensibus

ad

Uem num.
Verum
es
esl

6 Mirseo parti
:

hnm annum ap
>

prsesulatum

partim
narrat,

contradicentem
lamen,
Chronico

assentientem

Jdem fortasse Mirseoin Chronico Cistercicnsi, in ,t Fa tis Belgicis et Bvrgundicis, aliisque risiim est, '/'" Godefridum circa hunc annwm
do,
floruisse,

ciim

scribit,

quod

luberlus

Miraeus
|itiiin,

Villariensi
scilicet)

sumGoPrio-

Caesarium

fffeisterbacetisem

scripseruni

v.'sse

illum

et

claruisse,

defrido

perfamiliarem,

cum ibidem

obiret

rinn Villai iensibus Carolus abbas octavus prseci at}


,

.i

[ctiscertum indubitatumque esl


'/""

',

circa

annwm
rl

Contradicentem vero, ris munus. ab abbate Carolo ait evod tum, via
professu
Yiiitirn
,

cum Csesarium

dum

Heisterbaci

nrm/ir 1197,
rrss ssr,
ri

abbati
\

Guilielmo Carolum sucillniirns,


1.,/nrl
:

quem sub

Guilielrno

Caroli

decessore

ChrOlliCO

rni

Godefridji

clesise Leodiensis

ad VUlarienses accessum i/n Floribusec>> cujusdio cesi ad Namurt ensem trn nslatum esl modo Villariwm) ad diem u Octobris
!m
e

Vervm cum de Csesat i>>. ab He sterbacensi distvncto, vix quidquam, ut lovo citaio Fisenus habet, prselei nomen el difuisse,

Mrseus afflrmat.

gnitatem Prioris
nobis
lllill
.

et egregia

morum

innocentiam,
E

forte justo sei ius Fisenus affx vit.


tiiiitiim
iii

idisse Godefridi

anliquitas
'//'/
-

reliquerit, alia

via annus Gode-

feriam
mortis
iret,

Paschalem,
incertus
est.
et

Vita

eruitur

mii.s /iii/,it/iint/iis rst


ile

nnniis-

vero
si
-

Figi

utcumque

Venera

Godefridum
<"/'.

um

aliq

cireti

nvuuin
,i

onst

quis fuerit

qua/n

im duxit Carolus abbas


i

Villariensis, ait
minant
:

us iiir. cui
\

Godefrtdum non diu fuissesuper,,i/


.

stitem,
nOfl

ila

hoa
i
i

Hniterbaut
A*

Fuii
in

quem M<librum
tertium

erat
Vita

quod utique ante anu lib. U97 contigisse non potuii quo adhuc in vivis Guilielmus. Ex iis autetn, quse Godefridi
\\\\
;
,

i.ins
tir

Bibliotheca

ecclesiastica

iiiim.

14

'/'

siiiirtimonmii

Gisla

prodit,

$ignif*.

Vtrmu
Vita

ac

Passione S. Kngelberti, archiepiscopi

Coloniensis
Iln

anno Domini 1237


.Inn

absolvisse t/radit?
,,,

ipsum ante fundatam ab ea (alibi /ct/iiur Pennebeke) ju


rimjirihn
patet
c.r
.

domum deDunebehe
i

ta
est
I,

Bi"uwellas obi

1/1/,/lrm

n nrs

<l

\ssn/n
in

/,

\,ln

lii

nlcfridi,

Fundata
tii/ilinn/ilr

a/utem
llrnr/r:

an/no
11/

1201,

ut

velquisquis

Notarum
si ita est,

Quod rnniimr, rl
niiriin
.

margine adjectarum est qui oluit Godefridi mortem


\

nhti nli.r

tluris,

quod in
/v

Notitia ecclesiarum
c.i

Belgii pag.
refert
, :

512 hisce

rrl n/n
'

n ru m

r/ussiln sii/n,

i.h.n.rin

pressum

Hlirueus

Ego Henricus
diieclae
reli-

minisse Csesarius

Heisterbacensem fuisse

Chro-

Dei

gralia

dux

LotharingiaB
Machtildis

assensu

nico Cisleri iensi etia/m Mirseus Vradit\ ego


llrn, iquez in
iii,

veronwm
Februa-

consortis
giosae

meae

ducissa,
juxta

contuli

\fenologio Cisterciensi
i

\.\in

sorori

GisliE

locum
ad
in

Bruxellara,
inibi

qui
cce-

et

Fiseno

parte paralvpomentm

utrumque
Villa-

vocatur

Pennebcke,
Mariae.

construendura
lionore

distinguendwm censeo
us
ii

VLvraeum a/udiamus, Fuitis

nubium sanclimonialiura,
la?

Dei

et

bea-

terbacensis)

inquit,

Prior

Virginis

Contuli

eliam

riensis,

sub

Guilielmo,

vii

abbate

Villariensi,

juxla

praediclum
oi

locura
rfc

tres

eidem sorori mansos icrra? in-

olim

priore

Heisterbacensi,

idemque
De quo

venerabili
et

culUe

nemoris

meo
el el

proprio,

ab

umni
decilerrae,

Godefrido

perfamiliaris
Villariensibus
in

extitit.

aliis

jure sasculari

liberrimos,

partem
Gisla

meam

monacbis
de
ista

idem
\\

Cassarius
libris.

mulia

ms
cum

<\e

Russebroeck

viginli

bonaria

commemoral
manuscriplo

suis

Dialogorum

At

>m-

censu,

quem
ut

praedicla
ratura

emit a Waltero
prassenlem

\firseus

hausit?

Chronico,

inquit,

Kibus.

Quod,
sigilli

habeatur,

Quid si partim ea Chronico Villovriensi, pa/rtim ex ipso Csesario opposiPum probem? En Chronici VUlovriensis verba : Sub ipso
Villariensi.

paginam
el

nostri

impressione

signavimus,
:

teslium

subscriplione
;

munivimus
Notarius,
mcci.

quorum
magiigiVu/r

ista

sunt

nomina

Sigerus

archidiaconus,

elmo
rius,

abbate

vn]

fuil

Prior

de

quo

scribitur
retro

in

Vila

nonus CaRsadomini Godefridi


in

ster

Michael,

Arnoldus

GodeMdus
0(l(le-

Caslellanus.

Actum
1

anno

sacristae, reconditi

canci llos majoris altaris

anlr /inniim
fridus ex

197, n>'>/ur /msl


:

Neque nnniim 1201

de quo etiam
traclatu.

Caesarius

laudabilia

suo scribil
vn,
''

Vides,

primum
|

illum

Csesarium Prioris
abbate
"'/

rjns r./c/inti SSeCUlO


tertio

hac vita migravit quapropter obitum <l imtlcci nm. nut /,// i/nli ,ln inm
fatiilis

munus
tiilrn

obiisse sub Guilielmo nn/r nnniim 197, '/""


rsl
(' n
,

atque
/

assignavimus,
Godefridi
rt

" bboX

il'/>///

ln-

8
CSt,

tgnotus
cni

a/rnus
,

rjuapropUr
vi

m
eo-

trm rrrrlns

,,

m.

t
,

,,

irl

siirrcsSOV.
\
ita

CXSQhabet:

n/rnsis ,/im,//,r
:

iimn adeamus modo Annus modo vicesimus


eo

lib.

n cap.

ignoret/ur

cum tamen
esse,

ejus

mc nsis tlms i/im obUt, mors feriam secun-

rlsimile m(,

fion
(I,

omnex
die

esl

secundus, plus minuSj


veni,
qui
fuit

dam
tio

ni

Paschatis inciderit,

mensi Aprili

ut

Mar-

lempore

quo

ad

Ordinem

adsoribendam

e caloulo Paschati eruitur.

ab Incarnatione Domini millesimus ducentesimus uno minus. A,,t itaque Cxsarius Heisterbacensis Villarii Priorem egit, Cisterciensibus non~
,///,,,

Hvncquoquenonimprobabiliteraccidit,utva
Godeiridi annunliatio Et primo xxx Junii, sed occasione B. Arnulphi bout eodie culti, in Satalibus Sanctorum
die
t

apud varios

illius

adsoriptus,
des,
,/<

aui

i/li

de

seipso

loquenti abest,

da i autabillo,
el

quorum utrumque absonum


,/,,,,

Mola/nus

meminit

Menardus

im

Martyrologio
in

Chronicon

Villariense, distinr

Benedictino, et Antonius de Heredia

Mnm
-

qu

guendus 6 Unde
cri/r
v

ctorum BemdicHnorwm
et

wm
anno
obiisse

VitisSanMartii,uno die se1198, quo Pascha ponatur. Gelmi II s

erl Vilr
foi

///////.

n$em

Mamrique corrigas ><>/ wnnum 1201 6 monentem, corrigendum essejo-

rius,
in

quwm

pa/r

est,

si

xxix Martii mcidit,

vero

DIF,

SECUNDA OCTOBRIS.
vn

533
Itoherio,

vero

///'.

iv

vn

sacris et

o is

FasPis

Hayssius

Pastorale

pedum mitramque gerente

Auctario ad Natales Sanctorum


ni Floribus ecclesiae

Belgii;

Fiienm

AUCToHK
J.
II.

Dena Beatorum
11

ossa, humili sublata locello,

Leodiensis

eum
in

die n Octobris

Condunlursacrainbac,quamoleclorsuspicis,aede.

memorant, Denique Bucelmus


nedUitinorurn ,
ciensi,
iii
/i

Menologio BeCister-

Neque
et

hsec

unica

mnt inonumenta,
memoria,

quilAts

ru/us
' acra

memoria

Hen/riquei
in

in

Menologio
et

illustris

redditur

Godefridi

frequens

Chalemot

Serie

Sanctorum
Ka

Beato-

quoque
'"'
' s
'

iii

sacri

Ordinis Cisterciensis,
Villan vense
161*?

Saussayus, Ka<

Vitas

ndaA ium
a/nno

honorifica vn sacris Fastis illius fU nenanti aque Cisterciensis Ori

'/

endm

uer-

''""
tos

Kalend

..

scriptorum nonnul-

cienst
i

Divione impressum, Kalendarium


i

in

medium proferre
conscculus
"'
est;
('/'"

sufjkiat,

torum ac ito) wm ma me iUustrium Ordine Cistert iensi, quod ex o/Jl i, Anto/.'<


\

titulum

puta

apud quos Beati \fenardum Gele.

""""
ita

addendo cuiquam
ei
>

beatitatis
in

titulo

ii"

ii ii-

o 1620 Bi u.irii.T prodiit,


etc,

Catalogus SanctoOrdinis

se
iv

moderatum
rfj i/

autum

ait

rum, Beatorum
Sii/i

Prsej itione

Ordinis

Cisterciensis, auctore

libri

itudvne

Colonise

Agrippinse,

mundo
iii

ut

Atberti,

ejusdem

monaoho,

die

Octnbn.s iiDiWWuUiu] rrfcrunt. Altera forta


varietatis causa est,
oris.

tiini.r

non wna elevalio atque


ab obUu
fkiisse,

translatio coi
uti

quamplurimos, qui ab aliis Beati appellantur, Veneivbilium tantum aut Religiosorum nomine dignetur) Rayssium, Bucelinum, Fisenu Chatemot, Henriques Intonium de Heredia,
}

propter
transln-

Etenim

Goriefridi

ossa

ejus

non
1222
i

tiiim.

citatos,

Sartorium
''./

tit.

vi,

Willotium

vn

variat
twr,cs,

admodum
qui
o

diu pri/mu/m elevata

ex Csesario,
a/nno

Hagiologii Belgici

conscribendis

Dialogorum

libris

usus ipse
ri

compendio Gallico; quibus et amdii his Godefridi elogia pauca


i

eram dabat,
ossa ejus,
reliquiis.

intetligitur. Sic

enim

scribit lib

breviorq

transcr

bo.

\fen

rdus

ita

habet

in

cap. xxxv. Nuper, inquit, per revelalionera levata


siint
el in

Brabanlia

monasterio

Villariensi,

beali

Go
die

lefridi

sacrario posita, reservanturque


Villariensi

Ordinis Cisterciensis, lachrymarum


phetiae
spirilu
clari.

gratia et |ro-

pro
B

Ac rursum sub abbate

lisdem

verbis

xxxi
K

Almerico translata sunt. Dorainus Almericus monachus Fumacensis xvm abbas Villariensis, inquit Chrimtcon Xtl/arirn.sc, a domino Claivvallis QObiS

Martii
ribus
larii
'iii
f/ii/
iii

Godefridum
Octobris

Bucelinus
hujus

laudat,
:

proliaioObiit Vilsacrista,

WiltoUus a Octobris
familiarilas
ui

B.

Godefridus,

monasterii
fuit.

anno Doraini mgglxvtii. Anno secundo regiminis sui posita sunl relro cancellum
datus,
abbatizavil

CUm
Vita,

Di.mino ma.irna

Quippe
in in

Christum

comitem,
:

scribii

Assignies

majoris
Abnrnli

altaris

corpora
monarlii,

sanclissimorum
cl

rratrum
Pl
l'i
i

habuerit
S

idem
/

quoque Bosweydus
iii iii

de

l|oy)

Arnulphi Cornilioul

qusedara alia;

pus, mausolei titulus versu

quorum num ero Godefridi palam facit


\

esse cor:

Laude eremi te Villai istae adsci ibit. De Godefrido nosfro hsc habet:?a,v aut majoreliam
'

'"/"'

de

Claudcris hiccista, Oodefride, beate sacrista

alteri

sacristae

Godefrido

cum

Christo familiaritas,

Dc hac translatione Henriquez


ciensi

in

Menologio Cisterfii

qui Passchae
I).

typum

cultori suo exhibuit, el utolira

sk

scribit

Hic

tantum mentio

eorum, qui
et

Petro, ita Godefrido ministras pedibus aquas praa-

olim retro altare

summura locum
:

obtinuerunt,

buit.
beati

Paucis multa Henriquei


Godefridi,
sacristae
el el

In

Brabantia Naialis

multo terapore
fihus
B.

pia veneratione colebantur,


B.

quorum
ArnulJunii)

haec sunt nomina

Godefridus sacrista,

B.

innumeris miraculis
crebrisque
i.icii.

monachi Villariensis, prophetiae dono iliustris,


consolationibus assuedivinae
pietalis lavore
est.

Cornibout

(de

quo actum

fuit

x.\x

ac

caelestibus
insolito

Juliana
li

fdequa

v Aprilis) B. Bonifacius, B
B.

Mar-

cujus

pedes,

chin.i.

Maria dcGravio, B. Heldwigis,

Hnnricus,

H"\

angelorum
el

lavare
caeli

dignalus
saepe

Qui

B.

Guilielmus.
olira

Horum

sacras

exuvias

Almericus

beata
puritaic

Virgine
el

civibus

visitatus,

abbas
qua utn prceci-

summacum

reverentia populo colendas

severitate vitae venerabiliSj posl felicem


siii

proposuit.
10 Recentioris quoque transtationis \d riquei eo
loci

agonem, horam obitus


his

praedicens, sanctissimo

pua

a?<no

1599

verbis

meminit
lumultus,
et

HenMullos annos
inl isti-

Bne

quievit,

el

ejus

corpus,

Domino

divinitus

praecipiente,

Inter

Sanctorum reliquias mil collof


\).

contigU, liin-

tum rtferunt,

sacra corpora ibidem jacuerunt, sed propter

catum.
12

C nos barum

provinciarum
affeclu

non
>

eo,

quo

Cultum autem
iii

Godefridi

ossa

ejus pri-

merebatur

fquod

\lola

Vatalibus

uiinn
f/ur
,,,,,,

sacrario divino monitu posita, habitalo o,

<>" antur -

Sanctorum
sedatiori

Belgii

anno [hQhLovanii
illius

cditis quei itur)

reliquiarum
noputi
ipsi,

deinde iterum

atque

ite-

donec paulalira miligato rerum


Robertua Henrion,

slatu, et

terapore
praelalus,
:

venerationi solenni

pompa

exposita,

domus

mausoleum

allisque magnifice erectum, ora-

ad decentiorem
nrni
r.r

locum ea transferre decrevil


Moscho habes tom.
V

qua

decausa sacellum
pag. 607) jaspide
ergo

patris Bernardi fcujus descriptio-

Ho denique ad ipsum ceterosque in eodem mausoleo mclusos communis in templo Villariensi appensa
V Junii pag. i43 lit. .\i jam inde a temporibus inchoatum, usque ad-Almerici Cxsarii tempora propagaPum, ac tandem, dctrimenti atir
fvide
'"iiif/,1,,1

Fi'anci$co
et

Junii

marmore

ornari jusserat. Molis

Beatorum

corporibus,

abbas

ei

convenlus,

magna
tioms
aira

populi multitudine praesenle, illa, supplicaforina exhibita, ei magna solemnitate, ad


transtulerunt,

subinde passum,

in

integrum ab Henrione

marmoreum sepulchrum
r.\

ibique

in

abbate restitutum, satis indicare videntur. Accipe Vitam <> Ms. RubeseB. Godefridi
vallis,
:

nigro affabre polita, qua potuerunt eollocarnnl sed promiscue et indistvnreverenlia,

marmore

rout ea

apud nos

exstat,

<>

mendis^

etsi

non

omnibus, expurgatam.

ctc, ui

Rayssius

in

[uctario

ad NatalesSam torum

Belgiin Octobrissea monacho Villariensi accepi non ,/ui prmsens aderat ultimm translationi fact e,
st,,c
,/i,i, n

dolore significat

festo

S.

rro solenm m Cont Wanslationem anno 1599 die xvii Januarii, Antonii abbatis vn Thebaide pandunt
}

saccllt

muro
>

inscripti versus

Ann

Post quingentenum,

millesimo ac nono, deciesque noyeno dum Janum Antonius ornat,

VITA

;,:;,

VITA

B.

GODEFRIDI PRESBYTI-

III.

VITA
Auctore

eleemosyna domus sustentabatur, qui amiserat n seDsum d, cujiis miserias compaliebalur plurimum dominus Henricus, tunc temporis cellerarius c, qui incommodo patientis et patris motus lacrymis mi uiurati

d
e

Munachi

cincturam,

quem

pro

vite

merito

pluriniuui

venerabalur, clam accepit et per fratrem


ea

anonymo

convcrsum c\

coenobii

qui

statim
el

sanitalcm

ipsum puerum circumligari fecit; reddilam sonsit ac sibi


,

Villariensis ascela.

patrem
ral,

amicos f quos ejus infirmitas contristavelalilicavit.

incolumilas

Circa

Namurcum

matrona quaedam prasgnans lempore pariendi pKB nimia debilitate mortem sibi semper imminere

Ex Apographo
vallis.

Rabece-

putabat.

Haec
Viri

adjutorio celierarii praedicti obtinuit


Dei
el

cingulum
fratris

cum

cingulo sanitatis remeEadern

dium ac haeredem
sui

desideratum.
fere

matruna
apposuit

oculo,
et,

cingulum,
recepit.

quem quem se

amiserat,

amisisse

pulabat,

sanum
mirtuntla
tret;
}

Caput

i.

Godefridi ad Villaaccessus,
virlulis

\\\

Theulonicis partibus cujusdam mililis uxor,


vilae

"

Gebergis nomine, pro


dilecta,

suap honestate

omnibus
lantum

rienses

saepius impraegnata, justum et naturalem

praevenit

ordinem, passa aborlivum,

et

in

fervor, miracula, ipso vivo

patrata,
favores.

Christi in

illum

extremum spiritum, qui aderant, tanium expectabant Banc dolor vexabat intolerabilis pro eo, quod fructum ventris sui sacrali baptismalis unda puriiicari in sulatium sui doloris non vidit. Cumque quodam lempore, superdebilitabatur, quod

7
I

veniente bora partus sui, graviler affligeretur, nunciurn


Relicto
S.

ad

fratrem

Wigerum avunculum suum

in

I'ati-

laleonU monatteria,

jst monaslerium a sancti Panthaleonis in sancta Colonia monachorum nigrorum sub Regula beati BenedicU Deo militantium, in quo monachus quidam, numine Gudefridus, ad omne opus pietatis se
accinxit graliosus per hoc Deo et hominibus.
Ilic

il.ni

misil, SU33 salutis

ab eo petens auxilium. Qui

ipsius miseriae
rabilis

compatiens panes sacra


benedictos eidem

manu
sacri

vene-

Godefridi

Iransmisit,

de

quibus
tismatis

cum

gustasset, enixa est

pucrum

bap-

priims annis ea, quibus

rovclur

vita

lemporalis,

dum

despexil el immortalis appelitu

suam

enutrivit ado-

lescentiam

virtutibus,

quibus

adipiscilur.

Hujus
sancti

unda puriflcandum, nec postea incommojam dictum. Ipsa eadem jam dicto avunculo sno post longa lempora retulil, quod adhuc de pane illo reservaverat, nec tamen corrupincurrit
tionis

quam munda
siinliis

et jusla fuerint

opera ex bonis ejus


Spiritus

quidquam ex tanta vetustate contraxerat.


'/'/,
i/l

clarius

elueescit.

[nlerius

unctione perfusus
et

mundum, cum

Uoreret, despexit,

5 Fungebatur Vir Domini sacristae ofhcio, in quo ChrUlus divini respeclus solatia majora promeruit, et velut olim Dis

ipults,
,

illius

noluit vivere, sed non surdus auditor Si secundum carnem vixeritis, moriemini in deliciis posilus,

positus in

carne caraaliter

apostolici

aurum, quod per ignem transit, purior efficiebalur indies. Exarsit in tanlum in araorem supernae patriae, quod vitae temporalis subsidia despectui
haberet, et immortalis appetitui desudaret,
iis

/iriii s

lavet

eis consentire noluit, consideraus, quia cor

bominis

se

sspe

de facile acquiescilur deceploriae voluptati. Ne igiturfructum


iis,

qua3 Iroquenlat,

adhseret,

et

informans
caelesle.

virtutibus,

quibus adipiscilur regnum


igitur
fratres

Percelebralis

die

quadam

<j

horis

praelerili laburis amitterel,


ris vilae

proposuit omuino arclio-

Canonicis,
ipse
in

cum

ceteri

lecto

decumberent,
sui

desidorio transire ad aliquam


ut in ea redderet

domum

Ordi-

oratione

solus

remansit, et juxta altare

nis Gisterciensis b,
quffl

distinxcranl

labia sua.

Duminu vota, Cumque Domino alTccviam


cjus, praao-

etfudit cur

tam
ruit

pro

suum anle cunspeclum Dumini Dei suis, quam 'pro omnium excessibus
ei in

ex

tuosius supplicaret, ut dirigeret


stendil
ei

iniimis medullis animae Salvatorem cxorans.

Appa-

in

spirilu

statum

Vilariensis ccenubii,

ilaque Duminus Jesus Christus

ipsa hura,

quem
el

adhuc Coloniae positus praecognoverat, ui nec sulum personas et conversationem earum, sed
ita

nec purpuratus nec diademate coruscans, sed inea forma, qua, imminenle Passionis hora, amictus
lintheo
discipuloi iim
tlli
//

situm

loci

ac universa

domus
in

illius utensilia acsi

pedes

lavit.

Appropinquans

tota vita
|

sua in eacommoratus
ilaque

fuisset.

itaque
praeelegit

et

lenens vas aquae, fuerat enim hebdo-

ihn nnii

IS,:n

Ilunc

lucum
el

animu

madarius
lavarel

coquinae et secundum consuetudinem


ait

tiu peti
ifl
i

oraus Domjnum, quod


i

obtinuit, ut videlicet in

pedes monachorum,

ad

eum Dominus
:

irtutt:

ya-

codem
.vd

ijas

suae sibi Lerminuni donaretur expectare.

Sede,

greditur

quem

perveniens

c,

accingitur quasi

nuvus

Ghrisli

lyro ad spiriluale certamen, induitque

arma

potentia

Deo,

sanclae

pauperlatis

(liMi|ilin.r caMiobialis rijjurciu,

bumilitatem, utium cunlemplandi,

lavem pedes tuos i, eo quod dudum laveris pedes meos. cjui tremula voce respondit Domine, non lavabis me. Ei Dominus Si non lavero te, inquit, non habebis partem mecum, et coegit eum,
iii
:

et assiduitatem

orandi.

Ita

prima die ingressus


ut posiei

lavitque stupeiitein, et lolum dulciler alloculus esl dicens Sicul posui animaui ineam pro le, ita opor:

sui

carnem propriam subjugasse videbatur,


c\ sancla convcrsatione ipsius et
instantia

tet el

te

animam

[ro

fratribus ponere; el bisdictis,

tus in carne, non carnaliler vivere, ut, qui


iiii,ii),iiii

coha-

confesiim disparuit.
6 Ex tunc, quasi arbor

bonorum
assunie-

fructifera suo fructu ador-

,i

-,il

operum
rent,
veritatis
caelestis.
ut itiam ni
ii-

quibus
et

exempla eorum honiu

et

incentiva

nata,

non

frusira

terram

occupavit, sed

ardens

oi irn

'->

interior

ad

amorem
patriae

inlerius

flauima sancli
fecit,

Spirilus
el

omnes eum con-

a ceiidalur.

inquisitionem

informaretur
monaslerii

temnere cruciatus

Veniebat

ad

portam

puer,

qui

sedulum se pusillis et magnisin omnibus ministrum exhibuit. Circa coramissum ilaque sollicitus officium nocle quadam

tempus

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


A tempus matutinarum in ecclosia praevenit, cumtjue per chorum incederet, palpitans el quaerens candelam, lampadem, quae ante altare beatae Virginis

535
r

ons

\ II.

AMBNS1

ardere solebat, cxtinctam invenit,

quam cum
ad

ad

reaecendmdum
acconsa
lampadis.

diTciiri,

subito

candela divi-

Caput

u.

Godefridi

ccelestia

nitus

praecedebat
Ipse

eum

nsqtie

locum

praedictae

itaque dimittens lampapietas, illam

dona, favor a B. Virgine,


pia

dcm, igne, quem divina


accendit.
,1
i

roinistraveral

morSy miracula mor-

istUtn r.uh

"'

Ciimque
ci

sul)

iimbra

alaruin

Jcsu

requiccor-

formti

pvtn,

lem subsecuta.
1

scerci,

Deo devotus scmpiternas epulas


praeferret
deliciis,
et
in

rriui altet W-

poralibus
meon, videre,
jhiin
et

gaudia mansura
allari

obti-

Lciiii,!'

labcnii,
salulis

die

quadam
,

nostrae Sa-

cramcnla
vatorem
cedinem,

obtulit

ct

cum omnium
in

Sai-

pium

Jesum

tenerel

manibus,

ac

cjus dulcissimi spiritus in

cordc praeguslaret dul-

dominus Carolus abbas Vil- crmenWm tn partes Alemanniae a duxit du* Beaii donti secum cumdem venerabilem Virum, ulii, sicut etvirMlbiU
lariensis

empore quodam
veniens iu

<

confortatus in

se,

non a se lamen, sed


in

retulerunt,
tionis

qui
in

vidcrunl, tantam
Missa
oculis
contulit,

gratiam

devo-

eo, qui fecit,


ri

prece precabatur humili


in

interio-

cidcm

quod

stillicidia

homine

suo, qualcnus
in

ea

forma, qua

eum

lacrymarum cx
pectus ejus

ipsius

super allare

vel

Matcr

foverat

gremio, ac Symeon Justus sesusceperat in brachio,


,

stillarent;

quem cum

interrogaret
b

cundnm desiderium suum


ipsl

quoque

licet

indigno

sub carnis
Apparuit

visibili
illi

dominus Theodoricus de Lurke b, tunc novkius cujusdam dornus Ordinis Cislerciensis illarum
partium,
orare
dicere
valoris
aliis,

specie

apparere

dignaretur.
filiis

itaque

quondam canonicus Bunnensis,


,

qualiler

speciosus
l*

forma prae
apparebit

hominum, non
nec sicut
in in

sicuti

debcrct
in

ille

respondit

Nihil

debelis

in judicio

lerribilis,

cru-

orationc,
,

sed

lantum cogitare de Sal- E


et

ce cruenlus et dcspeclus, scd


pucri
lia
,

forma dulcissimi
penetra-

nalivitatc

passione
nola

resurreclione

ac
frec

glorioso
sui

el

amicabili

aspectu

quae
in

vobis

sunt

c;
et

quod
alios
ita

ipse

servi

uberiori irrigatione perfundens.

Te-

quenter
duit.

usu
et

habuit,

hoc

docere stuut

manibus, a quo tenebatur, et post aliquantulum temporis spalium Salvalor omnium


nebal

Mabebal

spirilum propheliae,
tentalionc?

quan-

doque
et ut

monachis
Quantas

luturas prsdiceret,

qucm

sibi

prius

assislenlem

in

liuuiana

viderat
G te-

corda sua per patienliam prsepararenl, adhabucrit


solus

forma, sub ea specie


libus percipilur, in

panis et vini, qua a


ei

monerel.

cohsolaliones
illc

et

altari

exhibetur percipien-

quam
vit,

uiirificas

visiones,

pleuaric no-

dus.

qui

autor illarum

fuit.

Tantae gratiae

copia

ebrialus in
ullra

anima, positus in carne


;

nihil carnale

sapiebat

sed plus
ei

quam

dici

possit,

alle-

ANNOTATA.
a

rendo carnem jejuniis


dilate

vigiliis,
,

frigore et

nu-

ac

ceteris

afflictionibus

virtulum spiri-

Monasterium hoc Bruno primus

ejjus

nornwAs
.

tualium sumpsit incrementa, in Creatoris omnium timore, pariter et amore aciem mentis Dxam
lenens.

a<rohiepiscopus

Co/onicnsis Jundassc censetu r rujus

ta/mcn in.stauralorcm potius, quarn

primum fun-

Unde

actum
in

est

quod
in

in

Annuncialione exB nrgkt


solemniter tnstarenbimor'""'"''"""'
sibi

datorem fuisse, Gelenius scribit tib 111 de Magniinir dine Coloniw Aprippmse Syntagmate 12.
b Plurcs alios, qui c monasteriis etiam

beatae

Virginis

nocturnis

vigiliis

canlaret,

ac

maximc

coastantium

fra-

procul

dissitis majoris perfectionis desiderio Villarium sc

contufcrunt, ridc

apud Gramatye

lib.

de

intiquita-

tibus duratus Brabantini in Genappia.


c

trum concentu satis delectarelur, vidit beatam Virginem chorum monachorum circumeuntem ex eadem parte confortantcm et fralresque Quantam exeuntem. qua inlravcrat chori
, , , ,

Hrpufam

prius passus lleisterbaci

levitatis

qui hoc
ritu

vidit,

senserit
,

tranquillitatem
esl

ct

in spi-

falso

suspectus.

Ex

Csesario

tib.

Dialog. cap.

suavitatern

non

homo

cujus

lingua

xxxv.
d Amittere

sensum Plandricismus

rsi,

id&mque

eloqui condigne possit. Subsecutus itaque exeuntem de choro a pia Jesu Matrc amicabile re-

signifirat,

e Illius
hospiiinii,

quod mentfs impotem fieri. officiwm es4 infvrmorum, infantium,

sponsum
ad
ciio

accepit
tuos,

in

hunc

modum
me
recepturus
et

Revertere
quia

fratrcs

nec

sequaris

amplius,
tui

pawperwmque cum omni sollicitudine curam gerere. Ex RegulaS. Benedicti. f iXamurcum Belgii oivitas est, ubi in Mosam
sita,

cx

toto

mc

sequeris,
militia?

laboris

praemium,

tua?

donativum

felicitatem

Sabis devotvitur,
titulo insignis.

comitalus

et

episcopatus

Sanctorum omnium in regno. Keversus denique ad chorum, tanlae bealiludinis promissum


per dies
aliquot

expectabat,

atque ex

tunc

made-

g Puta, dicSabbati. h De quo Iiegula S. Bcnrd/rli


statuit
ditias
:

Ex

Cscsario supra
COp.

cit.

gis
1\3BC

et

magis

erat

sollicitus,

quomodo ad

XXXV

sideratae

quietis et

lantae salutis

perlingerel por-

Egressurus de septimana, Sabbato


id cst.

mun-

tum.
10

monasterium cum quibus sibi fratres manus aul pedes terPedes vero lam ipse, qui egredigunt, lavet. qui intraturus est, omnibus tur, quam ille
faciat,

vetrat

Lintea,

Sexta

itaque

Domini
est

praeccdit,
salule

pro

0,{ quae proxime Passcha MC Jr\f qua vcrus Agnus immolatus mundi, et qua specialiter Domi- graveaeente

fena,

^*"^
,

nicae

Passionis

Sacramentum
viribns
ut
Et licet,

recolitur,

ex superccppit reintraret,

lavent.
i

venienle

inlirmitate

corporis

(juod dc Christo pedes Godefrido

lavmte

dicir

pente

destilui.

mfirmitorium
quiete

per visionem solum contigisse, aui emhiChristuw reprsBsentantem id offteii GodefrMo in Notis ad Distmrtionem moiirt Tissier
tur,

mgelum

cum omni
bra
,

instanlia

rogaretur, quatenus
fessa
,

memmodica
su-

ex

Iongo

labore

confoveret,
scere,

renuit in
virtute

hac parte consiliis acquiemolestias


corporis
peravit

buisse,

primam Dialog.

Ccesarii.

sed

animi

536
vi
i-

VITA
usque
ad
vigiliam Passchae

B.

I.OHKFHIDI PRESBYTKKI.
fratrum
inflrmus

T O
:

II

peravil

in

\U<:

conventu
infirmis
sus,
r is

perdurans.
est

Tunc

primum
lamen
Sei

ut
el

HLl

lIUl NSI

sociatus,

violenter

compulcorporeria

corporchonorisdebili reverenlia poreResurrectioni8,cumvcrDsAgnuslibertateiD tem Patrem, Transil e* 1'-' mundo ad


,,,1,11,1.1

procurata,

Israeli.

MfONYMO.

ulpole
-ni

qui

vix

umquam
.

super cura

alicujus
Ri

consilio

acquievil

unda

Dominicae
nis
suffi
,

surrectionis
si

cum
adesse,

felicis

migratio-

horam
posito

ntirel

qua de ergaslulo
Iransire

corporis
berel

carnis

rincluriu,

de-

non per quoniam suavis esl Dominus, abierunt araigroate, quoniam priora speculum in Illis Ho.it. sedambulatinvullus Dei luminecura agone certaminis, rumchoris, qui perstiterunt in Del fehinteramplexusSponsiab ubertate domus
ubi
videt,
citer

ad

domum
in

longe aliam,
.

non
arlus,
Olei

aelernam
spirilui

caelis

fatiscenles

manufactam, qui semper


liquore
per-

inebriatus; qui,

licel

de

sorte

sil

securus

bealiludinis sua3 3 nostrae


constringitur,

servierant,

sacro

petiil

lamen pacisel salutiscura nobis, ul bostium interpellans pro

ungi.
monentium prcui
i/i,

11

Pauiatim

itaque

vires

corporis
vai aret,
ol

defei
fai

runl

iti

rimi

tamen
in

uiens

iibere

Deo

iem

Do

laqueospossimusevadere.el adveram bealiludinem lavandora, pervenire. Nudato ejus corpore ad dorsum ejus invenlum esl plagis virgarum
ita

mumtur,

mini
se se

((.iitossiinic

pr.vuccupan*

srip-um anlo
quidquid
in

lividum,

ui

oraues
quantae

miraremur, qui qnantae resanctiiatis,

diligenli

discussione
dislricti

constituens,
Judicis

ligiosilatis,

quam
ejus

fervens

in

ante

oculos

reprehensibile
Patigabal
corRi gis

Ordinis

disciplina,

pei

sacras

reliquias
;

Do-

noverat,
-Jolor

invectione

rigida

corrigebat,

m
,n

nus nsque
ii

bodie
per

non ccssal

ostendere
ejus sacra

nuper
ossa el

immensus exhaustum longa


ut

pcenilentia
in

-II,

levata

revelalionem
/'.

pus,

hac

excoi lione

robatus

summi

sacrario

posita

Ipsi

gloria,

qui

sic

ad

se

diademate exsculpi digne mererelur Porro Iratrum Villariensiura corda vexabat dulor iromensus, cum

conversos

magniGcat,

in

saecula

ssculorum.
Gilla^
nigri,
rtiain n

Amon.
ii

eum, qui ad vitam ipsos invitabat, viderenl comimmi morientium resululione involvi, ac mcesli viiiius pallore ac multa lacrymarum li.im suam
effusione
sibi

Sanctimonialis quaedam

Bruxellensis,

ortfl

noraine, sub
-ni

Regula beati Bencdicii habitus


vitae

miraculn
ll :

la-

multa? devotionis arctioris

desiderio

ad

demonstrabant.
praesentiam,
in

Dolebant
in

Concivis
vultu

talis

subtrahi
sanctitas,
in
i

cujus
in
in
in

reluce-

Ordinem Gisterciensera ascendere modis omnibus aspirabal, nullum habens desiderii sui adjulorem,
i.i.rirr

bat
stas,

ore

verilas,

moribus

ho e

dominum Garolum
et

lunc temporis Vilariensera

consiliis

maturitas,
integritas,
ita

verbis

uiihi.is,

abbatem. Venil itaque ad porlam coenobii Vilariensis

carne
dia
gilia

spiritu

omnibus diligennaturae
el

perturbata,
vestiario

an.xia

Iratri

Wigero Lunc
a
ei

tetn-

profusa

charitas,

ul

modum
virtulis,

fra-

poris

conquerens,

quantas

clericis

magniludo
illius

excelleret

oorma
quod
(juod

sustinoret tribulationes, qui

minabantur

cxcom-

snpernae
ivi

conversationis

normam
a

praetende-

municationis sentenliam,
susciperet. Ait
es

si

habitum Cisterciensem

\ii,r

immorlalis.
iter

Precabatur
in
el

fratribus,
el

monacbus ad eam: Sanctimonialis


S.

Dominus
ab
nis eo,

suum
vocavil

pace disponeret,
justificavit,

HiiiRegula
tr

Benedicii, nec per clericos talis

qui

ex

mundi
mansioliquore

srntcntia

procedere potost, porrexitque

iiii

oaufragoso

incolatu
el

ad
sic

locum

placidae
Olei

cucullam,

quam domini
et

Godefridi luisse putabat,

transferretur,

eum

sacri

quam

ipsa induil

recessit; nec postea

impedi-

perungunl
que,

nienta suslinuit ab a?mulis. Audivi ab eadem,

quod
iiaque

12 Posl inunctionem,

animatus

in

corpore adhuc

a tactu illius vestis multis

infirmis el languentibus
sanitas.

quem dedemt
infirmnrio, fidc.

semivivo, mente
ctans

tota caelestibus intendebat,

expe-

desiderala

restituta
iila

sit

Profecit
el

agoncm
tenderet
el

suum
ad

Iseto

exilu

consummari.
ingravescenle,

sanctimonialis

in

desiderio suo

adjutorin

Circa fioem dolore

itaque

ciena?,

cum, imo

egrcgise mcmoria?

domini Karoli
h

abbatis praefati
h
i
lc

mortem,

propinquaret
a

domum deBunebeke
Camera
Nunc
i

apud Bruxellam, quae nunc


fundavit k
ac
jedificavit.

ad

paimaui,

convenlus

surgerel
est

mensa,

appcllalur,
Vir

servitor

eidem
:

depulatus atTatus

cum voce
gravem
si

igitur,

beate,

mihi

lacrymabili
miiii

Domine,
incutit,

baec

scribenti

im-

ista

oecessilas

plorcs veniam peccatorum e1

dolorera

limeo
cetero

enim,
vos

ampliorem mipetrcs
oplatum
sunt
ut

quod,

a
et

gratiam ac laborantem
ftuctibus, orationis tuae

in

vobis
ideo

recessero,
invitus

de

oon

maris bujus periculosis


perhaec,

videbo, ne

vado comedere
ilie

verens,

remigio ad
qui

interim
:

ducas

inoriaris. Cui

srrcnaia facie

portum,

eosque,

securus, quia

adhuc me videbis,

respondil Vade "<< propter me


Paruil
ille

lecturi

instantissime
qui
ha?c

moneo
valle

et

supplex
Patri
ita

peio,

me,
ut

scripsi.
in

postponas

Ordinis consueludinem.

summo
miseriae
caeli

commendent,
custodiat,

et

quatenus
in

sedens

in

mensa vultu dimisso,


Priorem
alium,
d, el

vidil
scilicel

duas

me

reve-

vivurum rcgione

rendi habilus personas,

civibus

Caesarium
Godefrie(

lainlcm aggregari

valeam.

proxime defunctum
iium.
Hic

dominum
vir
in

siquidem

Caesarius

grandaevus
Dei

probatae conversalionis ac miri


voris,

servitio ferinstaret,

cum

felicis

vocationis suae bora

in

ANNOTATA.
a Heisterbacum,

haec verba

ron\nsii- ad

circumstantes

prorupit:
psallenut

Canlabo cum
tibus,

cantantibus,
ei,
<i

psallam

cum

psallam

ui
t

me
et

Csswrim
in

conjunxil
Bl

oit.

sibi,
i

dul-

vrmvii

'"" Hwterbacum
'"' s

Kst

ccdo ex ore ejus,


ravit.
llis

Cisterciensis

mi

lac.

bis dictis

Ordmis abbatia
ducatu
Hontensi

S<

|V1

igitur

duobus
Ecce,

pcr

oslium
dixit

"

''""'" fo*a,
oirca

refectorii

^cmsColoniensu

iutroeuiililms

ante
:

Iratrrni,

ad

umi
promi-

dominus Godefridus
sri.iin
tiim
, i

me

yP
l
1

mnum
in

\m a Dommo
Cistercienl

''''

vides,

sicul

'" """ "l

H&nsb *r9, archiepiscopo Coloniensi


J

'"

'^'

pa.\

lilu,

rrcedo.
el eccfi

13

Vfo per

ostium egressi fuerunt,


e,

statim

od Domfnum,

tgLs
li

e* usd

Ordmis Catabgvs
legitur

Abbam

gonea-

qua fratresconveniunl el sanctam aiiimam rmii psalmis Deo commendanl ac sam ti angeliipsum cum liymnis in monlcm Dumini ct m
tabula pulsatur
,

Ipud Cxsarium
',"

Lureke
>'

','r''
n.h.1 in

':

**"* ,'**>
cl.ccndum,
s,,l

ter'_

tabernaculum ejus deducunt,

liberatur

anima

oraiione

,,,.

airi
sti

DIE SECl MiA OCTOBRIS.


\

8tl

Passione

aliisque

mysteriis

sensum habet, quod, dum


persolvimus
sti

cogitandum, huuc
el

apud Martene de
tib
1

antiquis

monachorum

Ritibus

VI

'

psalliraus

TOBI
UHBNSI

oflicium

'"/'.

ix.
<

divinum,

MONACUO

praeslat

tunc

mente
aliquid

Chri.1

Veatus hic integer

passionem

recolere magis,

quam

nescio quo, in Vitam G


!'"/<

II

Deo

frfdi

petere, ad devotionem e1 altentionem fovendam quamvis etiam elc. Idem habet Joannes d'Assignies et Godefridi Vita i ud Martene tom. III Anecdotorwm nec video qua de oausa quse hic de Csesario memorantui etrpungi debeanl prout \fanrique
<]

aliundemdetnwmVrusus
2.
:

Commentarium

ANONYMO.

praevium num.
g
cis Gilla.
li

Ita

Ms.

nostrum
habet

sed diploma Henrici duAlibi

Brabantise,

Gisia.

etiam

lea tur

Locusestsub pago suburbano Elsen dicto a

parte urbis australi,

contendU. Videsis
vii.

num

et

Commentarii

,>,.,-

Csesarius-Heisterbacensis altum taceat; utpote qui multa alia, qus de Godefrido na/rrantur, studio brevitatis, ipsomet teste, suppressit
e Cisterciensmm consuetudo fuit, ui. oumquis moreretur , tabuta m clausLro crebri ictibus

Esto,

de

iis

ftajam im.de ab anno 1207 appellatam fuisse, instrumentumdonationisdocet,quo Leonius Castelr


i

larvus Bruatcllensis

decimam, quam

in

Sanbergen possidebat, abbatisss et conventui de Camera donavit, quod Mvrseus esrhibet in \ larum Belgii cnp. gciii.
k

i/'/'"

[201 ;non circa

annum
1

quatet

pulsaretur, ad cvjussonitum confluebani monachi, certas preces oora/m mpribwndo Hte per/../

121 \,ui

1:

R iweydus, teste Mirsto littera


suis Historiis
evii.

//'

proxime aiunt. Vide num. 7 Commentarii


1

soininri.

Hb.

Usuum

Cxstei

iensiumcap.

xcrv,

DE

B.

BERENGARIO CONFESSORE ORDINIS

PR^DICATORUM
ILERDENSI EPISCOrO ELEGTO IN CATALAUNIA.

SYLLOGE.
Beati sedes, gesta, cullus.

J.

B.

\NNO KCCl.VI.
//

Tii<i

jam
alis

olini

lerda

earum, quas Uergetes Hispania Torrauli

qui sseculosexto gustipag.


15.

floruit, ut

dictum

cst

tom. VI Auraphica

conensis po

I
sita

inter
<i,l

Ibe

um
,1

incolunt,urbium flumen et Pyrensos


i/iiln/riiis

rima
nu ntes
ilirlum,
\tsta

Castellanus

/Iiiv/iiiii

rsi.jHi/i

Sirm 1111. Si'L'!'C jnr Barcinone


bellis

et

Cses

Ma tyrotogii u/niversalisS.Cseciliun primum Uritadensium episcopum fwuse sciibil m men Sanctorum, o isso Csecilio Uerdensi, solius
I

mtervallo distans;
-.rriiiu

variis, obsidionibus

et

excidiisa multis retro sseculis nominis celebt itatcm


.

Frequens a/pud Csesa/rem


rin/i i/liusrst
lib.

in

Convmenta-

meminit S. Csecilh primi Elibet itanorum undc suspicor, Csecilium Eliberitanum cum i/ Castcllano confusum

'* \
-.

Ilcr-

r/is ilr bellO

iiirnlm; CUJUS /'inilrr

'

tius, etsi

/iuiiiis

distincte, Uerdensis

sedis catatawiw
rft>

Ptolemacuslib, n, Strabo
antiqui meminere.
111/1/11111

m,

aliique scriptores

antiquitas
//////
i,i

ox conciliorum in Hispania celebrato-

Sedem habetepiscopalemperanindea
oportet,

subscriptionibus intelligitur. Joannes Vossbus

Constantini

Tarraconensi sufpraganeam. Jam lem/poribus erectam fuisse


Hispanise in sv
llispanise saci

Hispanise Chronico ad
.

annum
augusli

525

ita

habet

Hoc anno
lniiiiim

id

est,

Theodorici Junioris
[dus

v>

celeIler-

juxta

quamdam
l\

atusdir

esl

octavo

concilium
illius

visionem Constant\

ptam. a dapocrypham
Tract.
111

drnse ab oclo ej)iscopis


lis

sub Sergio
Agit de
II

civHaconcilio

Ulam esseU m
ostendit. Si
t

id

Lemporis

episcopo.

hoc

ata 'ogo Episi opoi

um Hispante Havr
at

Cardmalis de Aguvrre tom.


panise pag.
//.//ij-us
'286,
:

Conciliorum Histitulus

bertino fides

habenda
Isicius

est,

prim/us Uerdensium epir


-203,

et

quamquam
in

concilio

scopus
iiii/i/s

fuit

anno

varios

fictilii

habeat
ut

Anno quindecimo
Mss.

Tbeuduredi

Catalogi errores prodit

Nkolam
et
l

Antoi
:

rcgis
fei-

aut,

aliis

legitur, Theoderici;

liibliotheccB veteris
riii/ii

Hispmise
episco\
et

lib. vi

cap. txu

veroCarcesi quievisse Ado

suardus

scrir

contendit tamen concilium hoo anno serse Hispaanno celebratum esse nir.r 58i, Christi 546
,

unt,

ibidemquo
initium
.

wm

fuisse

Momrolyous,
interprete

scilicet

w.

nec

Theuduredi,
ita dicitur,

nec

Theoderid, sed

Constantius
i/inis

Felicius

Galesinius dooent. Sedis

Theudis regis;e\
conciliorum
rrniin

inquit, iu M-. Lucensi

Pseudo-Flavius Dexter,
illigat
.

Hispania3,

omnium

plane

codicum

Bivario

anno 268

quo

S.

Licerium,

&nt\quiss\mo.Sedne^eSergimepiscopusJterdensisl
metropolitonus

OpiSCOpum, snln/i su,ii,i Ilrriitnn tru/isiii/issr, ait lisporro non alius fuisse vi,/rtur. i/iniiii Licerius Consorannensis episcopus,
Caritriisrin /<//"

quod iimiiui ii/rni Aguirre) /<"" quod Barcmonenses


,

Tarr conensis fuit; tum ita habeant oanones


id

etiam

e%
I I

>

Octobris

Tomus

68

n IIS

538
kU<
.1.

DE
cum

B.

T"nt
D.

subscriptionis

BERENGARIO CONFESSORE ORDINIS moint ercanonuyosloco fratrSbus nostris colligatur.


octava paiet, quse
Chrisii
bis

PIl.EDICATORUM.
Berengarius

anm

1249

Quod etiam ex subscrvptione


ita

subscripsithisverbis.-Ugo
rl/ Foncanonicatu

B. de Peralta

Illerden.

habei

Februarius in
Ilerdensis,

nomine
esse

ej isco-

Marchcse canonicussubscriboethocsignum pono.

pus
lerfui
i

ecclesia
el

conslitulionibus

in-

subscripsi.

Idem porro

concilium

tannum

li

auctvm fuisse scribunt, cum nondum ercessisset quod et l>>;

ilii

dem
Ui

iguirre

assignatus
t,

in

margine. Concilw quoque

Barberamoea eadem
Hlll/

Barcinonensi

Garsiam
/,
est,

Loaisa

quod seoundum illustrissimwm circaamnum Domini 540 habir

suscepti
,,/,

Dominioi familia defuncto determir iscopo successoi electus est ai canonicatus rnni non meminit. ab eo
S.
;

Indreas Ilerdensis episa antiquioribus autem si quis Ilerdensium


/,////

penes auctores dicti fides.

g
\

Porro

Berengarium

religiosa

quietis oa

adtci

>

mterfuerit,
.

certe

nomen

sedis

rum

niihn
Pntret

onis desiderio, missa dignitate jq ue perfect mde capU bat, fructibus, Do et quos canonica
.

Domini

:;

Yersus saeculi n

edvum sub

Mmrorum
et

jugo

canoi admttttt
ein
a

llerdo

gemebat,

cum iUam Mauris ereptamRaycomes


Aragonise
in

annum

mundus
princcps

Baroinonensium
recepil

minicanum vn conventu Ilerdensi suscepisse habi/,. Regulamque professum esse, iidem referimt, ,.,, non tantwn vctm traditwne, sed etxam sedis
Ilerdensis

fidem civibus pene

'vnstauravitque non solum

vacuam, urbem ipsam, sed et

archivi scripto, quo

id

contmeri,

Be-

rengarius capituli

notarvus aliquando asseruit.

sedem ejus episcopalem, translato Ilerdam CuiUotensi episcopo, leste Surita ad lielmo Pe\

Nomishic DominicmiinstitutiAlumnus eum mox fecitin virtute progressum, ut admiralioni simul


c/

m 1149,
B Parisiensi
dcin

et

PeVro de

Marca archiepiscopo
lib.

veneratiom

universse non

modo

fuerit

Marcse

Hispanica

iv.

Sseculo

nisc,

sed etiom defunoto Ilerdensi episcopo Barbe- E

xm

ci/rca
iii

annum nonum

supra

vigesi

um

rano, divi/no monitu,

cum

diaconus tantum

Patres fueere llerdae

domicilium, in
sanctitatis kvude

subrogori

meruerit.

Hmc

autem

esse

peractse

quo aliquanto postnon


floruit

electionu seriem
,.

volunt. Divisa

ermt ineligendo
ta

Berengarius de

Peralta.

Dolcnt

Dominir

m
vigebatj

fpenes quos idjuris etiam<

icriptores Berengarii prseclari gesta,


ceptis, seu
i,

num

suffra^

ssepe con
scilicet
/

temporum

edacitate,

seu

ve-

verum nullooperse pretio\optatum


exitum electorumdissensio im\
his

eorum
ebatur
.

-111111

cript

effugisse

rum suorum ndgligeniia notitiam. Damnum hoc,


in

postei
licuit,

altercationibus tempus,
,

red ntiores Don


eos,

mati sunt. Inter

decisa

IU

est.

tandem cselo Apparuit nempe a tercan-

cum

quorum scripta nobis


primus
in
est

promptu sunt,scriDiago,qui,
ruderibus,

tibus

ptionis ordine
teste

Frmciscui
tu/m

Echardo,
t/u/m

veteribus eruendis

mgelus, atque Ilerdenses i/nfulas Bercngario ndas ',/,1/1. Quod de canonicorum dissennarratum est, non tamqu \m cei tum trased
/,
.

archivisque

Ordinis,

regni evolvendis

vitam pene insumpsit omnem, nulliparcei isoperse,nullum eadecausa nonaggressus iter. Opus
ejusprodiit
I

dunt, ,//

verisimile

putmt.
oitat

De ea
Historia

agens

.'//-

Diagwm

provincise

mno

1599.

SucceditprowimeAntonius
in

im en

liu

Domenea

tataunte,
liiium,

quam

quaten
\

Smctorum Ca numeris omnibusabsoCatalauniam peragrasse, vnst/ruHistoi ia


ut

Aragonia qui lu). u cop. xxxvm laudalae Historise <" in re tum MichaBli Pio, him aliis recentiori-

ederet

mento
'

tissimum prseluansse, videtur. Ceterum miraoulosam Berengarii electionem ex antiqua aiunt traditione acceptam esse, conprmarique pictum,
quse
ni

ublica,
'"',
'''
/

et

archiv

reconditior
;/
'

pariete

us

sepulcrum
ei

vi

itur, et

/ ;" ;" ona et morU

//

'"'

"[""

'"''

mgelum
erhibet

epucopalem

mitram
*.

ndoreillustris;pro-

;';"
thet a

"ZZ^fT^ Dommicana
i

";'""?"'''
S

""
i

"'"''''"'-

'"

chardus.

Joanncs

^ ^.
ejus
tupatris

deferentem

i(

llrrdcntit
ele-

opiscopus
ctus ob<i

anno

"

primu quod obUgerit Berengario rdmticw sobum, hamd satis perspectwm est. Altum apud Francisown Dia um lib. u vmcia Aragonte Ord. Prsed. cap. xxxvin
addtca\

werleret
natale
,

ne Servi
t

In

sui preces
in

"' Nondwm enim


aut
,/r

divina pietas spresua dignitate confirmatm


vnscriptmm

^<watuspieobdormivUinDominoo>nno\2b6
"
Octobris,
ut

habet
.

Beren-

i<>'<>

garii vita/m describentemsilentiumest. Michael Pio lib. de Vvris illu tribu sui Ordinis Ilerdse
i

epitaphvum
Oclobris
'

Anno Domini mcclvi sexto


venerabilis
'

transitus
(l
/

atum

atunde id hauserit, non exponit. Idem quoqueMarchesusetJacobuslaFon,hic in Inno


scribit
:

22 ndi,
',-

l '

:'

,,
,

,,

- mi
/
'

Do'"

"

" 1;i Peralia


; '

hujus
/,

crosancta sacrosanctffi
,

UleinDiaiHoDommicmoaddiemxxji
sed

voi embris, Vovembri*'

Hmide asserunt. Contra vero Domenecous MonHone (oppiawmest \ragonise,qua Catalmniam


respicit)

r7?WW f^^
v ///

"

""' nr

J/ "' / ""

'"

Pio

de

'

lfl

-a"^rtw
,

"

//
';'

"" ^engariid^
'"' ;

natum

esse, Ub.

u de

SancHs Catalaunise

'":"""

'
'-
In

ed x

Oclo l
ipsa

ceteris,

atque

disertissime

tradit.

Gente igitur

Catalaunus,m
yrum
'
<

Hispmus fuU

qua

seatl

Zas
nicomo
Per-

\ragonvus,ob disorepantes

pms. n """""'' ','

auotorum opiniones non facile diwero ' M,certum w, Berengarium canwii


""

P
',"

A,/ " /v

v "/'

izzzj mW*r,dum ******


in

an

D
'

"""

mficiturqui erinstru-

"

\w"l, u

iioujusdamahi
otim
concessi,

apituloque
crn

Ilerdensi conventui

Z
et e

penuU

aita

^ iufhS, ^?'
"'
'

"'"'

avm
P
8'
-

/"

"
'"

ta

scribit

^'

"

Berengarius de

ch rilal
i!

humiUtate

Proximum
quoque
miraculis

polleos.

Fr<equentibus

DIE SECUXDA
^ miraculis Bcrengarium claruisse, testalv/m posteris reliquere ouo-rwi tamen si/ve temporum inini ii. Hvo scriptorv/m i/ncuria mterierit me,

nr.TulU.

IS.

539
faoultaauctohi:
J. H.

vicarivs generalis, totumque capitulum

irm

fat

it,

"/

'
,

'i

insliluere

el

dotare in dicta

ecclesia
ct

fcathedrali}
allari

quandam
sepultura
<'i

cappellaniam
sancli

in

moria.
hmi/i)

Quod sigillatim proferant, unioum esi ex depromptv/m ; fuisse nimirv/m ea> episcopis Uerdensibus nonnemint-m, qui Berengaiii looulv/m
, ludere voluei
iii ./.

Buper

seu

Berengarii

sedis

sh

insph tendi corpoi

is

gralia,

anniversario, qaod cum dupla Diagum ei Domenecoum, sed anno 1370 apud mendose; anno vero 1379 apud Marchesium et
[Herden8ia
la
i

aUo Wansferendi', verum idperfici minime pot/uisse, tanta idlieei prorwmaliis

placet,

gisse,
"I

legitur.

Tertium denique
i><>rt<>

cst,

quod
in

Berengarii
ecclesis
s.

memoriam
Berengarii
ivi

quaedam
reperiatur
capituli
a,>o</<

nis copia,
iii

ui in t/umuli

frontem
ut

on

ejvsdem
anni 1373

dicta

faciem
/,/

ei

vestimenta

episcopi,

perperam

qvadam
fl

Uerdensis
agii

hi

Ponj sese diffuderit, quo illud ejfectv/m

Domenecco
B.

visa

autem ea

,.w,

rat o non apud llerdei mediocre ce\,erii mcrementum. Tumulus vero, inquii Marchesius, hodiedum usque effusi saniii

Berengarii

cha de supplioatione
franslatione ossium
rrrlrsi.r

t/unc

habitn

canonicis

Berengarii

ad clausPrum

horlmu

lll

illn

SarCOphagO

Imhn

smil

guinis nolas retinet.


uitumqueecdtiaslkum obti
i'i

apochs) sive

monumeuto, quod

eral extra

scdem

Ceterum
,

p 0ll

ni
,

ab immemorabili temSanctorum num&ro ab Uerdensibuh haBerengariuni

versus januam sancli Berengarii servatorum. Fermri.is in Catalogo generali Sanctoni/m nOctobris

bitum

cultumque ut talem, t/rvplioi probant argumento. Primv/m <J, quod a patraio mox memorato }/rodigio ccepkmi sit ejus tumuio diacono thus ingeri, quotiesid arm principi ingeiih/r. Alteru/m est, quod et alta/re ejvs nomini
erectwm,
et

Berengarii
B.

his

verbis

meminit

Ilerdae

in

Hispania

fterengarii

episcopi.

Addit. in Notis

sed nonMigravil ex bac vita ann. mcclvj electus, Hli ara erei ta conspici,1,],,, consecratus episcopus.
tur Ineccleaia
,,,/,/,,

lierdensi.
ceteri,

Sancti

titulus
<

illi

adscriptus legaPur

quoniam

Plures martyrologosnon quos quidem consulvi, dc

antiqva

quadam

harta, qua Joanni de Peralta

Berengario tacent.

Uerdensi canonico Romei, ejusdem sedis episcopi,

DE

S.

THOMA DE CANTILUPE EPISCOPO


HEREFORDIENSl
IN

ANGLIA.

APUD MONTEM FLASCONIS

1N

IIETRURIA TONTIFIGIA.
PRiEVIUS.
c.
s.

COMMENTARIUS
Locus
scdis, ac
:

I.

in

Martyrologiis

annuntialio olim praecipui cultus cjus Processus eanonizaVilae non edenda


:
:

tionis,

cx quo compendium viUe

el

miracula danda.

CLXXXllIlic

snn< tus Epir

.erefordia,

vulgo

Hereford,

Magna
e

<-

mm; quodHenscheniusvn
statuunt.
VePus

Annotatis

///.

edeilHus

copxu HereforUlCF,
tia,

CHlUS notidutur.

Anglis
ut

H
,.

,.

svoe Angliae,

civitas

iscopalu
sedet

mb
sui

metropoli

Cantuariensi ,
t,

accipiendum putavit, quia ahi stabib fundatume Uab annc 680 istius toci episcopum Puttamja
fuisse
illa

ecclesia

anno 10oo

nommis, cujus capute


diclo,
>

comitatu,

Hercford-Shire

pralis

gratissimis

loquitur
et

Camdenm

desmptione ejusdem
ano-

resusctiata, vel hoslilimaamdelatafuitat deinde oiwtatis episcopo, ut losinga rjiiJrm ,


,

oomita ms,
tere

flumimbus arvia uberrimis intersita,

Occasum ad Septentrionem et Wallia huc acceleral nvmo, ab austroVega, qul e primordiis ei moremenUs Dc ejusdem civitatU
incincta,

Commmtario de Eraneisous Goawinus in Remelmo, pag. 529, vel Prxsulibus Anglm


scrib U
istius

posi

Gerardwm
'

suocessore,

ut

Camdenus

Ccmdenus, ew MaM in S. Ethell !,,, noster ad ddem ^ d Anglorumregeaomartyret an Orimtalium um


plura habet ibidem

^ejen^
et

'"':;:'--''
Reinelmua
episcopus,

r';,':;;,:;;::-' regnsnte Bennoo pnmo,


nunc

<

,,

mWdo,\erewru*n

sublato, ibidemgue qum cathearalis t.


rege, ,

sepulto
fl

quod i. peciosun ,,'. successoresqueadauEernnt.

cermtur,

te,

adjuncto^leBdibuB.

ht

mdo,

el

pulchris

pmbendanorum
qui
Irecentis el

ito
I

<*.

v Lie. episcopum,
,;;:.',-,--'.
arcbidiac Baurarina
el

ZmMefredoJoa
,

sB

* * la
edita,

duatau
u> e-

*$":
cancella

^JELTm i^

ab Hensohenu)

num.

16,

m,

prmcentor,

-""""-

pnebendaxii

flgndi octo.

In

kA

DE

S.

THOMA DE GANTILUPB EPISCOPO

Aquilonari

parle

transepli

ad

Orientem,
IIU

adw
Inglica

Zupcr
I

ait,

successoribus boc
ut

(S.

Th

stt jam
usur-

<&*

Bruxellensis

^"F^*?3 n 1
et

ad

irii

babilum,
eo
in

insigniaejus

gentiiilia

fA
tyrotogta

*A*
quia

'"'

" '"'."'
et

inde ab

tempore sedis

nw

insignibus
tria
lilia

ommem<

m dwn

</uo
est.

paverint;

campo

videlicet

rubro

leopario

Octobris

distulerunt,

festwm

ejus

supra
Outta

dorum
qui obiil

capita

aurea inversa, lotidem

ore

ppmantia gestaolia.

Joannes summus canonmtionk ejusdem eidem


laudatus

Ponhfex
diei

affknt,

xw
U&
ii

/hn/iir

inter Herefordiensis

eccksm
S.

episcopos

etiam
c, ir

vn

Martyrotogio

Romamo inscriptum
prse
ceteris

post

medium sseculum

\m

eluxit
in
el

Tbomas, ex

lamen hunc diem


mihi n ec
obiit,

designaverit
est

ii

(o

rfi

colitur

iliusni

Cantiluporum familia

Anglia natus,

Pontifex,
illo

plane inco

pertum
fuit,

Certe

doctrina,
fortitudine

morum
in

sanctitate
1

mvicta
/./

animi
ju/i

nec ex humili sepulkira

in

mar-

vindicandis

ibus

im mausolewm translatus
adscriptus,
iiius,

necSanctis

oonspicuus.
(ii, n

Apos eadem de causa versaretur, prope Montcm


lllum,
die is\

dum apud Sedem


[ugust

necquidquam eodem die factum noviquodhuic Pontificio deorelo causam dedefit;


istodieossa ejus,
in

Flasoonis am.no 1282,


B

ihini
/-///,

ac

dciiui'

plurimis

funmiraculis coruscan
vita
1

nisi forte

dum

exltalia transfe-

rebantur}

[nglia/m veli/n ecclesiam

suam

cathe-

summus Pontifex anno 3^0 sanctorum confessoi um albo sollemniu r ads\ ipsit, cjus annuum sexto Nonas Octobris
Joan/nes XXII
i
i

dralem advecla fuerint. 6 Vitam S Thomae, seu verhis Vitae co t/iiini. accepimus ex Ms. Rubess Vallis, cui similliLaurentius Surius, quod suo
stilo

VitOJ

tist
ii

,i/,.

tagw
lcc:

Surio,

:.

Eapropter
cu/m

in

Martyrohgio

inairimilten-

Romano
fordiaj
soris.
iii

hoi

postremo die

prscipuo olim
tur
:

donatum

in

Vitis
;i

San

toru n

hoc

die

vulgavit.

ouUus, non obitus


\n-h,i,
S.

Her-

Auctnrcm, qui

Tlioina.'

episcopi
Gales

el

ci.nk-s-

anonymus
miin
i/inv

est,

fide

Ba/ronio prsiverat
sh

Petrus

profert

an, i/uain apud HOi dignum merito appellavit anonymus ille, potissimum
s

eumdem diem
S.

inquiens: Herefordias in Anglia,


vitaa

hausisse videtur ex prooessu canonisat on

ejus-

Thomae episcopi,
Prseiverant

sanctimonia
Martyrologii

el

miraculis

dem,dequa
usus
est

diserte

meminit. Sola
in

Sit/rii

editione

dari
ni.
S.

ilem

Usuardini
et

\drianus Bailletus
Vita,

editiones

Lubeco-Coloniensis ,
jirniiii

Greveni
:

\lola-

pi

Gallicedata tom.
n

III

ejusdem sancti Vitarum Sanitlius

iiiiiiiuiii

sic

habet

ln

Anglia,
a

Tbomae

episcopi

et

confessoris;

dua

ctorum hrrrrm

adn

Octobris.
irl
i

Sosalteram prsterea

\>lani

sii

m us

c r

cnticm

niinnislcrn,

us sic

l.i

Anglia sancti Thoniae Herevita et

fordiensis episcopi et confessoris,


clari.
ei

miraculis

Rubese Vallis, collatam cum Ms canonicoru Regularium Corsendonckanorum. Hujus auctor,

pariter

anonymus,

post

Prsefationem, cujus iniet

tn$criptut

Vartyrologii
vtt,

(n

quorutn

ultqutbu

omnibus antiquius nosl/rwm Ms. Florariu/m Sanctorum, utpole anno Christi 1486 completumt deeodemsanctoPr<esule rectequidem ad dicn ii Ooiobris, sed in bco aberrans, ita
'i

fstis

tiumest, Sanclorum
legenliym
est;

vitam

conversationem ad
tradere,

aadificalionem
fere

litteris

salubre

cclera

accepit ex

Bulla canonizationis
iqitJr

quam
foret,
pretii
i

memmit:
confcsBoris.

suo loco dabimus.

Svpervacaneum
neque

In Scolia

sancti

beoundum

Thomae episcopi et tobris diem etiam ser"

Vitam
esset

istam

edere,

plus oper*

dare primo

vat

mmmatam
<'

aui

Suria-

'

ssanctorum
'

nadmanum
*
UIII r:J
i

;:;;""""
Joannes

^jr^T Sanctorum
elog
1

mihi sitprocessus

"
,

Sui

'

iam

** **-

mZ
J

exouo

Wilson, Cathblicus presbyter Anglus,


i ,/

,j

canotiii

sub Clomtnte
liuto,

'/'"""

emortualem; atquc iterum ad u


I

Octobris
Q
,

codicem

Ms.
"' '""'

Utulo

4015,

Imnslaiiiiius;

sed

in
ni-.n

continentein processum

pro

ejusdem Martyrol oii edUione solum iiinn l OcLris,


Herefordix
ret
t.

^ZlZZSuL
aUerum r ,, 7 J
,
.

mimn

, t

,,/

r
'

ad

nFebr
/,
S.

latus Petr

cjusdcm ej usdem sk meminit


vitae

JmemHt
cognitis

Jj

Herfordias

Thomaa episcopi, cujus


divinitus
in

sancti.

^ ^.^ ^
7r
'

T honaB de CanHlupe, jussu

"T' Angltuconfect

'^

S * ex eoque desoribekda Sanctigestaillustranda

"

'

'

^
Cle-

"""^"['"':""-

monia

el

rebus

gesUs plane

Sanctisenm rite itecn\)$iUnAnnotationibusibidem Inuales Vnglorum; sed cur ad prsedictum ,,/, ,/r eod m agat, quamve festivitatem hiodesionet non ed sset
l

JoannesXXHPontifexMaximus

^^mabisdesonpiahabeamus.
,

r^?Tf
" //// ""
/

*Me vero cum ist/tzc eder^ConradusJanningusanno 1G86 de >coltcgit;undefactum

"'"

^neS.ThomaWord^
perfecta
fuerit.

Prseterhunc

tti

m
i

od

alvit

5 Denique in

<lf

mctnora-

dem
""'

Sancti
"'
/

tur.

Fhrario Sanctorum ejuscanonizafo ad dkm7m'Apr7is

nostro

2
'!T

**V* *V*
/

Bril

'eSSUS
''"
/ /

inslnm,

'""]'"
Q

"*

l/occtc .
lo

"v

*****
1

'"'

>"-

modo

.-

Item

S.

Tl.o.me et For-

SE5 MUl

BWHtoi

"""""

"'"'

'""'

mri

<vpe. /n ma%ime h3r


l
1 '

'""

i ^

divisio

'

DIE SRCUNDA OGTOBRIS.


A
divisio libri, seu codicia

541
in

1015, qui in
D. Thom.i-.uk

tergo inscri-

ornatam
Miracula
el

dixi, quaeque

Ms.

nostro

sic

habet

vrt

TOM

bitur Progessi s

de vita
In

Cantalupo
fd
est,
\i>

vero,

quas

posl
sui

obilum ejus ad laudem


peccatoribus

PS

/'"//r

hic
:

piima Incipit

legendum esi PP., NOMJNE DOMINI.

Pai

honorem
in

nominis

ostendere

Amf.n.

im-

dignatus est omnipotens Dominus,

in diversis volu-

nobem elc. Deponunl lestes trecenli viginti tres, quorum sexaginta duo primi fere agunl dc vita, insertis tamen modo aliquol miraculis; ex quorum
depositionibus
testantur
vel

minibus
ginla

loco

requietionis,

quasi

infinita

vidi,

inter quas sexaginta


el

mortuos resuscitavit, quadraunurn caecos illuminavit, quinquaginta duos


valeludini
curavit,
el

fere

excerpsi,
vel

quse

ipsi

de

visu

contraclo:
et uiniiii

restituit,

paraiiticos

viginti
tres,

immediate,
iis,

sallem

mediate,

cascos
.

et

mutos
laudare

viginli

scilicet quee

ab
bi

qui

viderunt,

immediate auconstituunt
123,

recepta salute

optata

De im
in

fecit

Vidi

diverunt.

Ki
libri

sexaidnta

duo

testes

etiam

in

uno volumine

primam
qiiem e
''

parlem nsque ad

folium

quod

rairai ulis el
iii.nii

de diversis morb irum generibus, quae per S. Tholoco

praefato

foliuin sic habet.

patrata raeranl

el

ostensa qua Iringenla viginti

Bomamo

ahabemut,

SECUNDA PARS IIUJUS PftOCi DE PROBATIONE MIRACULORUM. Et probal Septem8 PS

INCIPIT

quinque II Nolim

eqiliilrni
%

hisrr rjiuiiihiis s[,rni(lrir

,.,

nnidum

dccim miracula testibus a sexagesimo terlio ad centesimum sepluagesimum septimum omnino centum et quindecim, aliis alia miracula ordine attestantibus. Posl hffic ponunlur Hubricai miracuiorum in prima parle sparsim positorum. Postea ponunlur tredecim

commisscmis Apostolicis posi diligens eramen ad Clementem V Papam, hac sup re datam, infraque recitandam
qui epistolam a
>

\)crumtamen

ejutdem eodieu

partutonem

legerit,

non inficiabitur, opinor,


elu visse
i

S.

magnisque mdraculis
i/u.r
iii

miracula

Hinc

Quaternio

miraculo-

supra
in/iiiiiin
.

laudato processu

Tbomam multis onon alia, nisi ac in Romano

rum

incipit folio 247.


;i

Tum

Bpistolae Innocentii clc.

codice

qusque sane
eaque omnia

in in

magnonumero
quatum partes
septemdecim

Postca

folio

265 ad
loco

509 ponuntur qusriam uon


Kpi>i<>la3

suni,

recensebo,
ln

producta.
U

Dllimo

et

Compendium

dispertiam

pnma
in

Parte

dabo

de processu exeommunicationis Hactenus laudata Noiiiio. Longum atque taedi >sum essei istn orn/nia udere, maxime quod in tanto teslium nui
tit,

eadcm
curat

asserta recurrere, ideoque lau<-<msiiin

eodem codice secundum <Hvi- ^ sionem num. 8 eayposita/m primo loco habentur. eas m sequuntur Hubi ics miracuUn um Appendieem rejiciam, quia propter brevUatem
,

miracula, qus

duii
,ir\ri

Majores

mei prudenli
ui
t,

Wend
ia
'./"./

qu

ea lantum po itum mum

passim

debttni
!>

ex

testU
'"

oi

Se-

cundo
iisdem

7"

da

alia

miracula, ab
ata
/

necessm
sebamt.
/,.

aui

sa

tem

congrua
sint,

utUiaque
irii

n
le

com
teri

robata-

autemhsec
uis
locis

partimac maxi
mei
/<

que. Succedet pars


niii

mplectitur alvquot
diversis
locis

<pw tim

Comment

acula
ei

qus

i/mpetrata

ewpona/m.
juratumlti-

fuerunt,
Irstrs,

in ecclesia

Herefordiensi debite ammun-

f,,lrr

</m.

jir.rsliln

jurainrnln,

inter-

tiata,

chnrdiei

examinatique a commissariis Apostolkis rrr seaagesimo primo locp ecensetur Reverendus Tiv^mddam f" -iiha epiSCODei dominus Kichardus paler Vitavompeni -

atque in processu/m relata. Quarta denique Pars ea vontinet, qu& in Processum non fuere redacla, nec a commissaHis propter temporis

dium

pus

Brfordiensis

et

magisler
qui
fuil

in

Theologia
el

se-

brevitatem examinata, nisi inquantum contenta et apposita in fueranl abbrcviata in istis


. .

xagenarius
rJomini
ter

et ullra,

dc robis

familia

qiiaternis

miraculorum

praei

edentibuSj redditis xin

Thomae

per

quatuordecim

annos cun-

die mensis
dictis

Novembris coram
faoile judicabit

commissariis

ante-

pro.iinni.

Richardus hic, cognomento de Sweinfeld, fuit ejusdem S. Thomae in Herefordiensi sede mccessor, in qua usque adannum 1316 se-

12 Hinc
/Kisierinri
,1,1

lector

pHmo,

hac

'"
'"'

luatuorcia*
"'"

Pnrte reeurrere debere varia miracula


:

P artta

Godwino in episco k He\ tfordiensibuspag. 540 F rai autem wde robis el familia, Hs et unus e domestica familia id cs
,ii

se

dicituA a

data

i t

annos
liuue

ipsiusmet sancti Decessoris sui per quatuordecim circiter, non tamen toto illo tempore conconversatus

secundo, ea, qusB ex illis ante non sunt, non eadem, qua cetera, auctoriuniversim obserinir fulcii ' Vw "'" d uandum est, loca, in quibus illa facta dicuntur,

imir data

,,
I

mr

,/

m
rei

l.r.ncs Tobu-

cum
suo

eo,

Bed

per vices, quia


,

lisque topographicis, cujus

triplea

causa esse

C vacabat

interim schoiasti. :is disciplinis

"/'
<

vpse-

mei
quiis

asseruit

m
13

testimonio,

in
in

quo

im

potest;nempe vel quod loca ista minora quatuor sxculorum lapsunom na mutarintt vei interiermt,
,,/ iinhis

Umtum
sii

annos

cvrciter,

pro

Sancti ubse}

mii/r descripta

sini

Possent

nonnulla

exactos
sui
.

de Prxsulis

numeravU. Utut sit ipse certe gestis tmto tempore apprime


/"<

quoquealia hicobservari, quodin Annotatis prsstabo.Jam quod ad hunc Commentarium prxvium scribendum attinet, in primis magno usui mihi
er ii prslaudati

msPrui

potuit

sine

injuria

censeri

potest

inretam
reli<ji<ni<\

gravi, ettam

constrictus jurisjurandi
Apostolicis

Richardi

episcopi

Herefordiensis

coram commissariis

men-

tui voluisse ""/ /""' comperla Uviter testari ausus


esse.

txeudam: ew
todem proceteu
'

lab0

ZZui',

nmninin biS deSCriptMm Imhro, commissariorum interrogata res~ pondens, quoddam Vitss compendium reliquitt a ad ejusstirpe ejus nativitateque exorsus usque
10

HuJUS
,//,.

Irsli

testimonium, cui accedent et alii testes, omnes quoi-umaliivpsum novep u ir; Sancto synchroni, ejusdem obsequiis ac famUiari rnni, alii etiam in morienti ad^t U oonvictu degerunt, rni etiam
,

in

allll

,/

/>ro

gloria
/,.

illius

posthuma faeient quoque litters V proprocessu canonisationis ejusdem


;

ruendo
Bulla
,

drui ossium

eprimasua sepultura

marmoi
perfecit.

arii postea

tumbam
itaque

translalionem,

quam
quod

ipsi

Hoc
Vitse

quas nominati abeocommisad ipsum rescripseruni ac denique Papa pro ejusdem quam Joannes
datae, ei

Wl

tesHmonium,
/" "
'/'

Compendium
\

anonisatione edidit.

liccat appellare.

notatis

primn loco rdnni, debitisque Autnde aliorum lestimoniis, tum


Hinc
ibo

acceptis

illustrabo.

ad Miracula
politiori

qum
em
sHlo

n magna amonymo in Vita, quam


some multa

sunt, utcongicere

licei

a Surio

8IL

^
5*2
AUCTOKP.
I .

DE

S.

THO.MA DE

C ANTILUPE

EPISCOPO.
ista
.

de quibvs ibidem prsmiserai

Tunc rox Wil-

s.

belmus
bus ac
qui

lerras
aiiis

Anglorum

bominibus suia
in

magnalibus et mililiFrancia^ el NormanniaB,

II.

Sancti iliustres parentcs,


:

secum
el

Quorum plurima cognomina, adhuc


cognita
inserere

conquestu buo extiterant, donavit. in Anglia satis


ea reperi scripta, hic

fralres ac sorores

natale

frequentata, sicul

tempus
catio
:

et locus

pia edu-

litlerarum

studia
:

dignum duxi. De CanUlvpis honorifice rimiii mcminii Gvilielmus Camdenus in ptione Magna BrUannise, in qva illos catabgo Ulustriorum familiarum Anglis inseruit, atque m dcscriptioi e comitatvs No thamtonis pag, 80
l
i

in Anglia,

deinde Parisiis

sum

Wellandi
,

fluvii

prosequens,

sic

ait. Postea

Heringenworih

olim
.

Canleluporum,
praslerfluil
la
;

aunc baro;l1
'

accessusad concilium Lug-

num Zoucb sedem


Dlio
iii

<i"'

Eudone,

dunense

minore Alani de

Zouch de Ashbye prognati

fit
:

capellanus
audit

amplissimam baronum familiam succreverunt


el

Pontificius

Leges

Quibus plurimum bonoris accessil exnuptiiscum

una hasredum de Gantelupo,


chapi

altera baronis

de

Aurelianis.

Sancto Mauro, qui otiam ab hairede domini Zou-

de Ashbye,
in

Lupellisque dominis de Castel-

Cary
sauctu* patrem

comitalu

Somersettcnsi

slemma deduxit.
188
iffi

Vide 'iiniii,

lubel,

ibidem pag.

descri-

iOnnrti Thomas
proa
iinii\

hardus Sweinfeiidus,
.

habuU
lupi

Wilhel-

fins

i/i

sede Hcrefbrdiensi suceesso

in

Compendio Vitae n/um, 2etZprodidit his verbis: Dominus Tbomas lueral orlus de nobili stirpe baroregni IngUe; el pater ipsius doraini Thomae vocabaiur dominus w ilhelmus de Gantilupo, el luit

um

Monumethen 16 \d Sanctt Prssulis matrem redeamvs. Wil- malrem helmvs Cantilvpus verbis num. \2datiscon entit, habuit iiam de illam fuisse magnam dominam do Normannia, nay, qua? erat domina deEveroys; sed quod mireris, B
ptione comitatus

vero
Mel'titf

Qur-

de cujus nomine dixit, se non recordari.


huic
nepoti

.1/

si

tnagnue baro, habens in rcdilibus anuuis bene duo


vel
(iicii

nomen
ejfiscoi

avm
illam

suse
in

tvnc

esrciderit,
Vitse

tria millia

librarum slerlingarum. Mater vero


luil

Richardus

us

Compendio
;

domini Thomae

vocala domina Melisenla,

qua? fueral comitissa de Bbroycis in Normannia, et


fuerat
dicta
vel

domina

orta ex valde nobilibus NorEl

manniae

Francia;.

posl

obitum

comitis

nant

Ebroycensis uupsil dictodomino Wilbelmo. Consoei alii testes, ac nominatim WHhelrnvsde

nomina\ it Melesintam )t<<jue niiter, quamex memorise vel calami la<psu factvm esse dicendum est f/uod ad mox laudati Wilhelmi Canti/u/ lr timonivm in apunrapho nostro (i)inotatum injiiur, eamdem a teste xn Hichardo de
7 recte
.

num.

Kimbrrlr,

,/u,

s.

Tliuma?
nisi

///

obsequiis fuit, Margaforte

Cantilwpe,

juratus
ea

testis

tragesimvs septvmus
a

vpsius Sancti

Joanne fratre nepos, qvA

relam dictam
fiirr/t.
(Jiiii

fvisse,

ra

iinlrin

laudath commissariis Apostolicis mterrogatus a


quibus Thomas fraxisset originem, respondit, quod pater dicti domini Thoma? 1'nit milesel baro, et fuit
vocatus dominus de Canlalupo,
el

tamen lahmir hSBC

binominis
malirr

nnhili.s
ei

facta

sii

comitissa Ebroicensis,

ex qua

nata

familia, Hobcrtus dc Gloucestria num. \Acitatvs sic dorait : Mnler vcro dicti domini

ThomaE

fuil

babuil uxorem

quamdam magnam dominam


erat
potenttm
l

comitissa
Godefridi

Ebroycensis
:

in

Normannia,

lilia

de Normannia, qua?

domini

domina de Everoys.

domina

ro-

nem
qui

Anglias,

ortw

etre

otdetw

quibus parentibus Thomas natm esset, respondil C n,Ml "^ " progenie baronum.el quod pater dicti domini Thomae fuii vocalus
,

14 Pari modo testis quimquagesimvs sexlus, magisto Hobertus de Gloucestria, doctcr Decretorwi n cancellarius Herefordiensis , interrogatus e

de Gurnay nupserat enim prius dicta comiii Ebroycensi, eteo mortuo, pater dicli
in

domini Thomaj duxit eam

mma
17

uxorcm. Etdictado-

retinuit

nomen

Comitissaa

secundum morem
Ebroicentlt eomiti$ vidua

Anglia?, quia luerat uxor comilis

'

dominus Wil
qui

Jarabus Hil/iclmus Imhoff ln llistona genca1A /; "'"' niae, tabula lxi, quse
'

familue
1200

lellmus

de

Monlfortise

Cantalupo,
el

miles

el

baro,

r u it

potens

bomo

mngnaj
IV

domrai

Henrici

auctoritatis el senescailus regis Angliae. Pro Henrico

nomvnat \maMcum rr.srm, (,ui rrm ilal n m suum


est}

V co
,,,10

IV

subsUtuendus
designatur,
ut

hic

est

Henrhvi

l/I,

,,

liqvet

ex ratume temporis

Henricus
estj.osi

qvAa

Gallm regi vendidit, eidemque Arnalrko prvmam uxorem atPribuU Mabiliam WWielmi Glocestris comitis filiam, seoundam
I

Philippo Avgusto

appeUavii IV ratione //, Junions, qui a mvente patre svo Henrico II coro to* rex fuit.sed ante Ulum mortuus, ac ,,,,,.
111
1111

tm Henricum

commvniter dictus IV vrimum medium szculumxiv. Fortetamen

avtem Melissendam,
7

flUm

natus
/;

Nescw, utn MelisindffvelMellessendspatrhpraliquet, Mellessmipsam esse,quam ''' GloucesPrui posi obitum vvri sui '""""' tortm*, Wilhelmo de Cantilupe ml /;. ea eoque S. Thoman, genuisse aLruit.

Hugonis deGournay

; d <fImhofflavdatamMlam

V;

"" dedent;sedsaUs

mmm
.'""
'

"''
1

non aterna Sancti familia przterea ejnscopvs loco mox citato Vvus " 'miniThomae dicebatur traxisse oriai c nem de Normannia. ex Normannis, 15 <J ""'" "'' "'"' verisimillvmum est, ejusdem o ;;'"'" r ""' ^avumve wnum

^ "" wrdus
'";'"

""""""" regum Anglwsui nominU

'

"

'V
'

""'""""^l90towx,urbsGallix m ueiltto.
/

""'"

//

m :

'

ui
,, ''

,u,,r

"
-

"""

>>

'

Angliam tubjugarunt
:

'" ,s

ume f

Normannis

'>'"
>

oumGuilielm,
I0

mixduce

Conquestore,
';>>"

"";'

Jownes Bromton abbas Jomalensis in ad eumdem armtm Cantelou recenseat

WminAngliam ^ecerunt;maximeq letiam


c/,

Z
:
'

z
"'

':,:;''rus
A

ln,mhi
>'"'

uost ainiun,

;T
us

*#> ^>"
,.,.
.

-<,

\-U\t\

mtereos

18

illirl ni

Wfi ""

m
(

.v

hoc

legiumo

matrimo
nio

DIE
fjabuit qualuof fratret.equibm

SECUNDA OCTOBRIS
cum
.

543

nio,

(ita

prosequitur Richardm episcopus)


genuit

ditquc, alteram S.
reticuit, sed

Thomae sororem, eujus nomen


Roberto Deynte
%

Melisenta
ci

dictum

dominura
fratrem

umis fmt
grallut
n

ene-

dominum
et

Uugonem,
litteraturae
el

Aquita-

Thomara suum, magnse


et

qum

teste

sexageRoberni

simo Agnes tiuncupatur


n de Sancto Joanne, ducatus Aquitanix sub

rwptam
el

esse

auctorilatis
a

virum,
vel

tres

stre-

baroni de Sancto Joanne, atqw ea his

natum Joansenescallum
rrjr
<

nuissimos milites,
iniiii

Ires

quatuor

domina

baronem
./<</,</<.

imonio collocatas nobilioribus baronibus regni in Angliae. Consonat Wilhelmu* de Cantilupe


,

Amjii.r,

Henrici

iii

successore.

Unam
d<

item

sororibus
e

processu

testis

trigesimus septimus
el

Ex eisdescen-

maritatam aut saltem


berto Gregonel baroni

Rote

derunt dictus dominus Thomas


nes,

dominus JohanWilhelmi
dives,
et

de Anglia

inquii

Hugo

pater

dicti

testis
fuil

(ipsiusmel
clericus
el

Barbei

testis

sextus

mpra dictam
maritis suis

magister Hugo, qui

contera-

Julianam
viduatas,

Thomae, domini Willelmus 'i Nicholaus milites Paulo clarius loquitur magister Roberlus dr Glocesfria, qui dixil insuper, quod diclus dominus Thomas habuerat
poraneus
dicti

domini

el unam alteram sororum dum adhuc viveret earum

sanctuj

ter,infravisurisumus.
12

lustestium
setate

qualuor

fratres,

videlicel

dorainura

Hugonem,

Quolo Christi anno Sanctus nahis sit nulindicavit ; ex suprema tamen ejusdem a duobus ci anno
}

Natus
mai
i

irca

an-

nuin 1218

m paI

lcrnU a

archidiaconura

(ilouceslris!

(id

esi

Glocestri&;)
,

dominum

senescallus

primogenilum qui fuit tempore domini Henrici regis (nimirum Anglis hujus nominis secundi, cui S. Ludovuyus rex Franciz partem
Willelmura

obitusnon procut aberrare possumus, si id circa annum 1218 nontigisse statuamus. Sx dic<

ducatus

Aquilaniae

enim certe

obiit

anno

1282,

quando ex unvus

testi-

jniiani;i
et

iniii

anuo 1259 restituitj dominum Johanbarones. dominum Nicolaum, milites


<'t

Et
'

omnes
,

erant

magnae

reputationis;

el

diceet

batur

quort

orant

valde

Qdeles

Catholrci

monio erat sexaginta trium annorum vel parum ulira; ex atterius autem, sexaginta sex annorum vel circa. Primi tamen, quod Richardi episcopi /. u limonium prsferendum Hereford mdetur. Certius novimus locum ejus natalem, quem testes consentiunt fuisse Hameldene, ubi
pater
illius

dcvoli.
nlto archidia-

maneriura habebat, quique loous prohabitus


fuit.

19 De
iiihi/

Wilhelmo, Sancti fratre natu

maximo,
duodeci-

ptereain vcneratione postea

Juverit

eonus Oloceifrto,

prsterca

annotandum
i/n

habeo, nisi quod Ritestis

duo

vel

tria

testimonia

produxisse.

Richardus
Vitse

duo

alii

mititea,

chardus de Kimberle,

processu

Herefordiensis antistes in

Compendio
fuit

dando

mus, a/ftrmaverit, illum fuisse dominum Bergan ex annuis redditibus suis percepisse jviinji
,

num.
diclus

3, interrogatus, Ubi

natus

el

baptizatus
audivisse
Lincolsui
,

dominus Tbomas,
q
in
i

respondit,
Ln

se

circa
niirr

duo
Sanoti

millia

librarum

sterlingarum.
qui

Hugo

ab

eo,

fuerat

natus

dicecesi

frater

germanus,

ex

testimo-

niensi,
villa

quodam
baptizatus,

manerio, lunc patris


Bl

in

nto Wilhelmi Cantilupi

contempuraneus
dicilur gas,
illo

fuit,

num. 17 recitato Thom;e ab eodem Wilhelmo eliam


collisetate, sed

de Hameldene.
fueril

dixil

se

credere,
*,

quod
do
-

ibi

ubi

comes Cornibiae
Qlius

cornaMn

major xtate fuisse; ex quibus


id

minus

scilicel

Edmundus,
Vlaraanniae,
dicli

domini

Ricardi

Hugonem paulo quidem majorem


enim
hic

quundam

regis

construxit

oratorium

vo.r

ferme aequalem illi fuisse ; conlemporaneus. Terlio itaque tantum

significat
toco,

ob reverenliam Dei el in vita sua reputabal

doraini Thumae,

quem
doco-

sanctum; sicut
se

idem
dicto

sinmi

riiiiin

aliquo posteriorc, inter fratres soro-

minus episcopus
miic.
dicto
El
in

dixit,

audivisse

resque suas natus Thomas est. Hugo ille mox no~ minatusfuit sancti Fratris sui in studiis litteraniin

diclo

oratorio

Dominus

dicilur

pro

domino Thoma
nepos,

mirai ula operari.


omita
iu Bucktnga,

artiumque

socius, et ccclesiasticum

itatu
est,

>

23
fratre

Wilhelmus de Cantilupe, ipsius Sancti ex


similiter
.

amplexus, archidiaconus Gtocestrias factus mox dictum est sed de eodem sermo infra recurrri. Joannes alter ejusdem fratrum, pater fuit prsdicti Wilhelmi Cantilupi, mortuusque ante
uti
;

interrogatus
dicecesis

respondit,
mioj\

quod apud
et
in

Hameldene
loco
In

Lincolniensis

dicto

quadam
in

capella,
in

constructa

per comitem Cornubiae

loco,

quo

dictus

Yh.

.in.iiii

<iur,n

illius

tesla nenli
est,

exsec

>'

'

fuisse

idem

Wilhelmus testatus
obito

dehoc munerejuste
cessu accipe.
e/

laudavit.

eumdemque ....... aa pro- ..... Verba em


iri

dominus Thomas dicitur natus fuisse, Deus pro Et ipso domino Thoma dicitur miracula operan. _ I.,... ;.. Iahii loco ni"ii/li,'!,i praedicto
.

testis

dixil,

se

vidisse

in

signa

(id

est,

anathemata) aliquorum miraculodicitur


fuisse.

Imrum unus
Willirmi,
in jirocessu fuii

20 Interrogatus

(Wilhelmus) de

Qde

dicti

do-

rum,
fueral

quae

Deus

per

dictum

dominum
,

pal<r

qw

U Hatti

mini Thomae per dilectionem operante, respondit, v,..v,v. et UUUM >Ulin: iuliuiV 'V/ O uiio quod valde fuerat legalis, ^* quod pro patre
,
,

Thomam
spondil,
dicti

operalus
,

Ilem

inlerrogatus

Ubi
re-

baplizalus
se

dictus

dominus
ln

Thomas

suo

non

fecisset
dixit,

contra

conscientiam
occurril

suam....
suae,

credere,

quod
'

ecclesia

parocmaii

Postmodum
deputalum
maler
aliqua
viri
luit

quod

memoriae

loci

de

Hameldene.
interrogatus,

Situm
In
el

UmnaUilis
le

pradictum dominum
in

Thomam
patris

fuisse

execulorcm
testi
.

paulo
qui,
iii

clai
ceteri,

Glocestrta
loc
is

leslamento
testis

ipsius

quo

praedicti

volebal

harnesia
defuncti;

(forte
et

et habere equos ephippia, aliave simitia)

domiuus Thomas fuerat natus quod in comilalu Bukinghuam spondit,


oiensis dicecesis,
in

baptizatus,

re-

Licol-

sui

dictus dominus

Thomas nosuae
:

qua/lam

villa,

quae
tria

vocatur

consentire, quia nun


,

videbatur

rationi
dixit

Hameldene,
luor

juxta

Wycumbe
dixit,

per
se

vel

quarererri

sed consonum nec voluntati testatoris proprio daret (id est, datunis quod de
eidern.

miUiaria;

sicut

audivisse

ab eodem, quantum
fratres
24

ad

originem.
niensu
tor<um

De
/

Vicolaa,

qui

ulUmo
nil

inter

loco
itc.u

nominatur, aliunde
sororibus

didici.

Qamdenu in sua Britannia comitatum Bucdescribens, Ungamis, vulgo Buckingham-Shire


sive quod htn vUla non meminitde Hameldene, visa mutaverit, nvequod mimria momenti

iiostra

trct

toro-

2i

unam tantum

laudatus

Wilr

ertetum fuii

ret

liaromhus
Tregoz,
loanna
ci

UO limiune appeiiavil Julianam, quam helmus suo nomine appellavit juiiauam, 7.

nom en

,,,,;<,

nhti-

de

de

Gregonet
ptas.

nu-

duxii

unir

SSm

IdipsumetiamasseruttRichard sed sed Julian* mariPum, non Joannem, add de Tregoz baronem
I

neret

Rew
sed

ahas,

mnus

recte,

Highwickam mg.
I

observavit, aUque,

^m,

*m
,

appeltari
n
',,..

DE

S.

THOMA DE CANTILITE BPISGOPO.


Tribus ergo
op>
.

AUCTOr.l

opp idum
vel

Marlow Tamisi miscelur. quatuor milliarUm Anglicis ab


appe/lato,
sita

signa miraculorum pendentia.


.''' 11 1" 1 1 tilupe ,1,1,1
1

mihelmusde Canvelut
HlXlt Dixii

tfo,

num
,,

quodda 7
'IM.. m-n Thomffi

Walten
rlnvicnhl clericatu.
se

Highwickam
in

fuerit

Hamcldene,

de

futuro

/..,

vatocmium enim llllMII idem


Cilllll

Thomam natum baptizalumque assclaudi ti testes, et <" oujus rei memoi iam """ do Comubix comite, Richardi testo MmiKi nm.r. id est, Romanorum sive Germanise
qua
i

S.

lestis
(

(Wilhelmus)
praedictus
el

audivisse

referri,

quod,

],i

episcopus,
praedictis

petens a diclo
ejus
fralribus

domi-

do Thoma
parvuiis.

adhuc

quem
ab

statura
ipso

habere volebant, responsum

regiselecti filio,
,/u
,1

oratorium
e

ibid&m erectum

esse,

accepissel

et n

pereg\ inis
loco
\e

ademdc causa frequentatum


De codem
oratorio
testis,

esse miles;

dixit
<!

idera

domino Thoma, quod vrolebal quod essel episcopus


,

fuisse,

suo

ostendemus.

miles Christi,
Lyri
1 .

quod

Deo

et

S
,

Thomas
in
clerii

rnar;ili

(h

ii

iiui/

Barber, sertus inprocessu

in

Canluariensi archiepiscopo

or-

eopictam fuisseS. Thoma


1/111

e/Jlgiem, et a se visos,
//

ine mililarct.

devotionis erg
,

illuc
1 ,

eregi vnabant/ui
1

27 Hactenus
/"

illi

ego

vero,

etsi

infioiari
,

"<-

qtt

pnlru
hi
o',

m luaiicuuui) n liuiuec /'" " 111 ibidem, ut dicPum est, Thomae pater manerium, quam vocem Henricus Spelmannus, eques Anglo111 11
11
(

11 11

11 111

* queam,
>

fuisse,

--Watterum illum bons vitse episcopum , oult/um tamen ejus nupiam legi , neque

aliqva

'
'

"itnr.

Britannus,

in
.

Glossario suosic interpretatus est

Manerium
nis
esl

manendo, apud Anglos Barominoris, praBdiorum

sedes,

lam

quam

majoris,
por-

ausim pro miraculii per laudatos testes assertis spondere. Quinimo idem jure merito oulpatur, guod t/urbutento illo Anglise tempore, quo alir
quot
lll regi suo regni opMmates Henrioo mata ma/nu leges prsesoribere attenlarunt,

splendidam

aliquam

conlinens

aripse

lionem, infra quara


suis colonis el

baro isle seu manerii dominus

vassallis

(tenentes vocamus) jura


regni

cum
done,
riicn-

aliquotaliis episcopis
</

horum pnrtibus
/egato

adhae-

reddil

praedialia juxta

manerii
in

illius

con-

serit;quam ob rem
qui
postea

Apostolico Guifuit,

suetudines.

Ceterum Lincolnia,

cujus dicecesi

summus
et
<tl>

Pontifex
Irr/oto

C/e-

lorns iste fuisse dicitur,


:;

Amjli.c Civitas est, ii/ms


cul<j<>

IV
,

o/>/>c//nlus.
\<l 1

/tiijus

Otliiho/10

rtiiim Lindocolnia et

Lindum, twnc
comitatus,

Lincoluc
Lincolne-

Flisco

S.
vet

io ni

Cardinale diacono,

aoris micr-

dicta,

Lim
caput,

sive

dictus,

etam anathemate

percussus fuit,ut

Shire

amplseque dicecesu

episcopaPu

m-

pluribus legipotest apud riensem


vn Floribus hi

Watthaeum Wcstmonaste-

signUa
Eduioim primo
<

toriarum ad

annum

Chri-

pia nobilimu-

dem

tempore locoque natali ad ejuseducationem progredior, Richardus episcopus


1

Sancti

sti

trona, delnd a

yatruo tuo

Herefordiensis in

Compendio

ViUe
fidc

num.

testa-

tamen Walterus, vcniamque obtinuit} na/m eodem Westmonasteriensi ibidem testante, Dominus Walterus Wigorniae anlisles in
1265.

Besvpuit

tos est t se audivisse referri a

dignis, et

etiam

ab eodem domino
fuerat autritus a

Thoma, quod in infantia sua quadam valde devota, nobili et


;

sancla malrona, nominc... Lacuna hxom utroque apographo nostro sic ewstai ew guo colligcre licet, eamdem etiam in Romano codice

arliculo mortis positus, sedicebat errasse fovendo parlem Simonis de Monteforti; et super hoc literas ad legatum direxit, petens beneticium absolulionis, quod oblinuil, etilecessit. Igiturhanc oulpamsuam

pamitentia
poicsi,

et

absolulione abluit, nequeilla obstare


n/ite

quo
ci

iiuiiiisci

"

eam

sancle

a.icui,

,-t

certe

n eo

nomen
vel

istius
legi

mat/ronm

sic

de-

posteom

hac vita pie excesserit.


litteris

tiiiiim iri obliteratum, ut

non poPuerit. Post


pcrgit
litteris

soptennium autem

28 Sanctrus Juvenis, huma/nioribus


inuic oniuhis,

abilla

PnrifiiK tlU&el

cur-A (ita

episcopus
inforraandicto
fra-

mis us Parisios

tordbnsk)
,,us >

cum
el

est, vn

celebri

artibvi i.um
fiatre suo Hu-

Iraderetur

universitate
is

tradilus

imt
;

una cum fraVresMO llugonc altioribua

bonis magistris

cum
el

tre

suo Hugone
'-

Missam omni die


El

Boras cano-

in

""

;m

lebant

cum

operam daturus, mi testaPur Hichardus mpendio num. \. Simillima habentw in tesGtoucestria,

atate

processissenl

dicebani praediclas Horas canonicas.

timonioM
excerpsi
:

Dominus H,fuerai

es quo sequenHa

chardusdeKimberlcqui per decem annos

mobsequiissancti Pra&ulis, et in processu duodeamustestis numeratur, aliquam ejusdem ed


'"""'

studio Parisiensi fueratin adolescentia sua, et inceperal ibi in artibus. Et praediclus domiIn

Portm

alPribuii
in

illius

patruo

Waltero

7" Wigorniensi
'/"'"

Anglia
Walterus

M\

autem
,

nns Bugo frater ejus, qui erat major, ipso domino Thoma, el iuceperal ejiam in artibus, morabatur ineadem domo. El lenebanl magnum bospitium,
et

rV

dictus

dominus
in

habebant

in

natru,

'"" lK,m suaiD familiam suam et ;,(l expensas ad ex P ensas

el

robas

postmodum

scholSs

lenuerat,
el

dictum dominum

Thomam
magistrura

*-".
u igox mentiepin,.
..

BciHcel

? fhi^ZS^
el

benefiXm

aueJ

viT0S 1.77e ^\ m agisler "" ButtcvlU


>

arcmdiacoFuit
difuit teslia

nuraGloucestriaa.
*ropo. qui cleri-

l^T gormensis
lYl/VH voce

episcopi.
I..
-

M ^*^*Prvusquam
'

^^
in

erat

magister
qu.
i,.,t

artibus,

domilli
..

Prrmiserat ibidem de eodem


reputalus
Cltu '
, ,;

lofnn /A/ " A

Wi " progredwr, <d


Wa,teri
iucipere simili
ut

Waltero
q...

Ciltum

bomo

sanclae

Inceperat

-t

Ibi

f loa.s

in artibus observo, aliis

l/'il /;l(T

viiae, et

pro

ferlw

muUa
1

Deus

hujus pi<ocessw verbum


">

miracula

operari;
sicut

,,,

'"

,,,, im

wurpan

-"

Mstentatis
audivisse
'

'" r "" i
l

pro bacchalaureatu

m,;,.,
a

pradiclus

aixil

se

,,lo,ll, h
,U u

palresuo, qui dominiWalteri, el posl


habuil

lueratiuser-

';',

r; fbatur
;

WaU

tum

^ pradiclus
custod

ipsius
,

^>lT
7,
/
/

zonara

cilicinara,
el

^entia aui magisterio seu doctoratu "'"""' "'" rttauoi adeo ut ,1 lubU h Cqu e *** ;Thomam bacchal "''"""" '"<"">' irHbus creaPum
vel
-

Si^ T7'
im,81t!n

dominus
testis

Walterus,

eam

dicti

Ejusdem
obert

tZn'Z\
reputatus

se

vmm
vi,,,
,.,

etuZ ,

lnnocen
/'

V''
''
;

dominum wai-

;r;:;::; ;;:;:; /,/AO PmJi < n Pom&Tv


'

****** '''"'""
'

^W
A

Papa concilium
1

ciim
1
11

toque

ad
pro-

'dunentc

" lr " iUdm


l,l

eM " celebrawi

rohvilnin
t

capi

lanus

/'()/.(/

homo

sanciai
, ,,,

,,

pro eo miracu

,, ;,,.
,,.,

domimWaltcn,dictuste 8 lisdixit. se teslis dixit, 9B


!

viHr.S! vidisse multa


'

h "i""ihiin

episcopum

in

Compendio

"

DIE
^

i\

OCTOr.r.

is.

Compendio num.

\.

ubi hscc ait

Postmodum ambo

Lugdunense, celebratum per domioum Innocentium Papam quartum et fuerunt


iverunl ad concilium
;

ibi

facli

simile

ambo capellani ipsiusdomini est, Tbomam t/unc ab eodem


obtinenda,

Papae.

Veri-

III.

Jus cnnonicum, quod


audierat
;
,

PonHfice di-

spensationem facultatemque impct/rasse ad plura


benepcia ecch
publice
ca/nones vetabant
clericus,

Parisiis

docct

legesque civiles
alias
oris

audiendas, quod
ac
verisimilitei

ut/rumque
lle

saori
<

Oxonii

fit

cancellarius

him temj

ei te

etiam

presbyter.

Ita

universitalis, deindc rcgni

suspicor, versus,
legibus

quod Sanct/us e concilio Lugdunensi revel mox, velnon ita multo post audiendis
vacaverit,

Anglise, et duoruin

rcgum

quodque procurator
Papae quarli,
Pulconis,
el

ca/usse

in

processu dicatw produ&isse quatuor


lalas

litteras

bul-

consiliarius

Parisiis audit

domini [nuoceolii
patentem
episcopi,

quarndam
circa leges

Theologiam, quam deinde


docel Oxonii
:

lilteram

domini
super

Londonensis

quondam
pluralitatera
ai

dispensalione
el

iit

denuo
sitatis
:

beneficiorum
<i" i"

audiendas
ad

tam

cum
Plura

ino

Tlmma
fuisse,

certum

cancellarius univei

tempus.

autem

beneficia

ecclesiastica

eodem Sancto simul possessa


dicendis.
dcinde

oonstabitex

Lugdunuin
concilium.

proficiscitur ad

audu
Aurc

30 Florebat tuni temporis acpublice tradebat/u/i


soientia juris civilis

jus

civiie

urbe

Awreiianensi, Gallis

Orlcans dicta, triginta tres leucas Gallicas Parisiis


dissitain Meridiem,
sive

qus hodieque universitatem

P L
i

E
ost

comparatum Aurelianis
Thon
is

juris civilu peri- pari$tu


'

ivdtt

academia/m

rctinet. llluc ergo

Thomam seconCompendto
prsdicta
Inter hos fto-

tiam
,i ,,i

reversu
cU
i

P
sive
j

tulisse,

tradit Richa/rdus episcopus in


}

m
u
'

De\
i

"iii

studio

num.h
bertus dictus

aliique testes consentiunt.

ositw

'"" antea simul

cum
et

(ratre

de Gloucest/ria

hsc diait: Post


iranslulit
se ad

Hugone
quilibel

habitasset,

nunc de
fratribus

sua

dominus

Tbomas

studium

lunlate fut habet Richardus in

amicorumvoCompendio num.
hospilium
ita

')

Aurelianensc,
profecit,

tantum quod intrabat pro magistro suo, qui vocael ibi Btuduil in legibus, et in

ex

dictis

lenuit

et

familiam
claritudo

magnam

per se

sive

quod

suadereni
>

balur dominus Guido. Et audivit rcferri ipse


(-ii

testis

opulcntiaque

familia

nofi

ui ilixit) j.uii Mint

trigiuta anni elapsi


in

et
dicli

amdo-

erant, sive quod id qua


di/re

umquealia

de causa expe-

iii

obseqaio

|)lins,

anl('i|u;im

esset

obsequium

videretw
i

P
et

rri

verunt

ta/men a/mbo ibidem


teste,

mini

Thomae,
tli'

Grc^orio
fuit

Gloucestriam a magistro apud Caivwvnt, Legum professore, qui

studiii

ica/i^

laudato Richardo

studueln

runl
cretis,
ei

Parisiis,
in

diclus

dominus
fuit

Thomas

De-

postmodum auditor domini Roberti Portuenepiscopi


studio
Gardinalis, qui
Brat

qua

facultate
in

licentiatus

ibidera;

sis

temporibus

illis

alter

frater

Theologia.
litteraria

Quam
studia

vero

Chrir

in

Aurelianensi,

quod,

dum

praedictus

stiane
colligi

vitam inter
potest
ea

i/nstituerit,

Thomas
,-to

quadam

die

BSSet

lecturus

pro

di-

domino
Gregorio,

Guidone,

magistro
in

suo,
pr.i-.hctu

nocte
nia-

aui "i processu sewtus

testimonio Hugonis le Bavrber, esi testis, diciturque in obse-

praecedenti fuit
gistio

vi>um

somniis

quiis ipsivs Sancti fuisse, illum vidisse


Parisiis,

studentem
illius
i

quod

videbal

praadictum

domi-

cum

eo venisse

in

ingliam,

num
tri

Thomam
Guidonis,
in

legentem

dicti main cathedra habentem mitram episcopalem in

mensalis fuisse quatuor

annis
leotum
alia

Oxonii^ ejusdem
stravisse,

oubioulum
eoque
tasse.

custodisse,
et

cum
habi-

caoite,

circumferentiis

ipsius

mitrae

crucibus

mte
tiic

posi

acceptwm episcopatwn
vntei

p v

igitur

juraius deposuit sestudio

'

plcnam.

quentia.

32
siensi,
lesiis

Domi.u.s Thomas
el

in

praedicto

Pandiclus
familia
cele-

"'" /;;
re<v "

in

vidii

omnibus aluslocis, m quibus eum, habebal secum continue in

sua

:>-

de robis suis unum capellanum, qui valde continuc Missam dicto domino Thoraae brabal alia ma ne el antequara Iret ad sch< las el ad aliqua dictis sludiis continue 0ca item dixit, quod in pauperibus ad midabat ad comedendum quinque fraindomo sua, el aliquando tredecim el de DUS vivebani saltemduo gmentisel micis mensaE suaa deposuil de El supei praediclis
el
[
;

pauperes scholares. visudictusteslisietquodeliampauperes scholares et pro eis magnos do et honestos libenterjuvabat, dictis pauperibus scholanbus de

minos rogabat.

E1

beneCciatis dictidomini
vii

Thomae reqmsitus nomma-

unum

deepiscopatu

Clericus, qui lueral qui vocabatur Petrus ei altum, qui vocabatur Cicestrensi,
Bt

Normannus

postmodum
de

dictus dominus rhomas,


Parisiensi,
eis.

cum
ittim

cecessissel

studio

recepit

familia

sua,

el

benefecil

Insigne
r
<

quoqw

ac
Qctabris

ejusque fratris Rugonis Mustris generis indicium

G0

'/"'''

Tomus

5*G
DCTOSB
i .

DE

S.

TIIOMA DE C ANTILITE EPISCOPO.


audivisse
te-

B.

quod Hobertw d* Gloucestria se bealus status est, nimirum, quod


lunc
rex

Ludovicus,

Francorum,

visilaverat

eos in hospitio
sunt,

eorum Ceterum qum ad m mam, partim


Sancti
in

hic

dicta

parkm

ad secundam

terti

processu

tamen aliqux ex dicUs eJmrUs, quavrum D Woodus } potius \ eetant annos non noverat secwndum S. Thomaa cmcellariaium, Woo* ,l quem tamen suo loco e do pariter ignotum -\<i utrumque perUnent qux~ probabo.
Forte
,

urbe Parisiensi

commorationem sunt
in

dam eUam

generalia,

ad alterutrum vero quxdam parUcularia de hoc argumento a testibus


in

referenda.
vmreverlutpubUci .-.^creta
(||

33 Pergo

cum Rkhardo
et

CompcnSo
Decretis,

Habita
incepit

asserta.

a mem, inquil, Parisiis licentiain


diclis
el
,.,,

Decrelis,
ruil

rexit

Oxonium
diclae

per aliquos
univeflsitatis
et
1

36 Richardus Herefordiensis antistes si dio num. 30 de ipso interrogatus,


ei

Compende hoc

ommbuiceqmim
>*e*hib,t,

rueril ju.-lus

tu
univertii

annos^

canceltarius
in

[imens Deum, respondit, quod

sic;

ci

Officio cancellariaj,

in
1

omni

sancte quem anleel post habuit, juste Eadem alii quoque alJirmarunt ; e segessil etc. cum constet, Uium camceliariatu vn Oacoqui
siaiu suo,

commendatura perdominum Robertum, univertunc archiepiscopum Cantuariensem, coram Oxoniaj, quam idem archiepiscopus inducesitale
dixil ruisse

ba4 in

leslr-m

quia

(S.

Tfiomasj
,

rncrat

candictae

niensi unioersitate

functum

esse,
liic

oportet

de

hoc

cellarius

dictas

universitatis

et et

ratione

gramsimo munere quxdwm


/,,/,/.

mnotare. Okq-

cancellariaa
,,,

habebat
et

justitiam

actus juridicos

nium, alias etiam Occonia, vulgo Oxibrd appclam /" cultaque Anglis civilas esfi, ad Tamvs m flumen sita in comitatu, qui ab eo
Oxonii
11,1

scholares
in diclo

alios

explectare (hoc est} eaereere)

et

officio

propler

favorem

et

aliam cauEt
dixil

sam non
pra^dictus
iu

fueral
tc.^tis,

visus a justitia deviare.


se

sis,
,

\nglice

Oxford-Shire

dicitur,

estque

crederc,

et

notorium fuisse
inniti
dicti.

flm /, unvversitate celebris. Antoniusa Woodejusdem universitatti Historiam


quse hodieque

universitate

praadicla,

veritati

com-

mendationem
/,,/,

archiepiscopi

supra

Contigit

vulgai

it,

ejusque
illius

lib.

u a pag. 386 etiam


Ibi

oommendatio publica, dum Sanctus magister


doctor in
re

B magistratuum
rios olim

contexuk
qui Osronii

docet, cancella-

seu

Vheologia

ex artium magistris aut cujusvis facuU


deinde vero episcopos
laicos:

qua de
testis

consule dicenda

inaugwratus Oxonii est, E ad num. 48. Paulo


le

rofessoribus,
soluisse
I
;

nctos,

assumi ac tandem etiam


esse,

commorabantur, illo munere


eligendx
et

enueleatius loquiPur
sewtus,
in

Hugo

Bdrber, in />roccssu
lr<jcre

cwjus testi/monio sequentia

vero
re-

est.

potestatem penes
gentes fuisseet

magistros

regentes

non

37
fuit

Pra3dictus

dominus

Thomns...

postmodum
valde
faciebat
:

deiinquctesca

cum

/"'
}

tamen discrimine,
episcopo
Lincolr

fnclus concellarius studii Oxoniensis, et valde


et
el

w^af

quod

electi,

secus ac

nunc ab

bene regebat studium Oxoniense,


puniebat scholarcs delinquenles,
aufcrri

bcne
eis
illi-,

niensiotim debuerint confirmari

Docet denique,
est,

munus
taxat
fuis

/",

quod modo

erpetuum

olim du/nv-

arma,

quando ca
,

porlabant
raale

ct

bienne,

nonnumquam

etiam

annuu
lo-

qui

crant

diffamati

quod

regebant
aliis,

se,

nolebat

reddere

dicla

arma;

scd

qui
tcsiis

dc quo mvnere
jxtuca

34

De dignitate potestateque cancellarii sic


:

erant
dixit, (id

bons
se

famae,

reddebat ea. aliquando simul

Et idcm
viginli

anim

quitm ibidem
amplissima

Magistratui buic

supremo

privilegia

liabuissc

tantur,

inter

ivelul alibi passim

hoc nostro
reges

in

Opere ostendimus)
Pontifices
oostri

est,

partim) arcus (partim) cns^s

ct gladios,

indulsere

knglicani,

dictis
(ii\ii,

scholaribus sic ablatos, in custoriia sua. Et

Romani, episcopi

etc; adeo ut cancellarii


colerentur,
collocati.

maxima ab omnibus observanlia

tam-

quam

in

surnmo
in

dignitatis

gradu

Sumct

se habuisse ex dono dicti doralni Thomaa ensem Rogerii de Horn scholaris, qui erat multum dissolutus, et qui aliquundo audebat obviare viginli

mus nempe

municipio

magistratus

audil,

scliolaribus
el

advcrsantibus
Uti

sibi

ita

praetore urbano, etiam in Ibroaut praelorio sedente, honoralior. Togalos sibi, quasi subsirliarios]

erat strcnuus

audax.

hsc

magnamsancU

Cancellarii pro servanda

reipublicse

nuuc
G el
in

pauciores,

nunc plures,

prout opus

ess
ipsi

gandisque
n
.

improbis cwra/m

pace ca.st>mdAcant, ita ejuillius

adhibuere
in
J

olim cancellarii,

pra'sniies

Hcct

sdem mansuetnidinem,

dum

propria

camsa
P

academia commorantes.
dicendo,
;

Eorum vcro opera


qua?

minus manifestant, qus dominus

ure
>"
,

reliquisque,

ad

provin-

Diara
lll

'"'

spectarent,

praestandis

utebantur

ut

piurimiiin
[ea

Joannes de Kemeseya, ccmonicus Herefordiensis , iii eodem prorrssu testis quinquages mus sepUmus
afftrmavit.

vicem
voce

gerentes,

nonnumquam

Commissarii

denotatos
III

mvemo invenio

pri-

mo
unice
"-'|

ii

secundo
:

Bdoardi

"III")

aniiquitus

appellabanlur

38 Hic dixit, se audivisse referri, gesserat se in officio dicte cancollariae

quod
;

bcnc

tnjuriam

nomen autem
trita.

et narravit,

nt"tam diuilnu,at
-

dcmum

invaluit,

novissime dictum donec Vicecancellarius voi


oblinuerit
etc.

quod,
inter

cum

esset

discordia

in

studio
et

Oxoniensi
Auslrali, et

scholarcs

diuturnojam

de

parte

Boreali

Plwra
s.

lege

dictus
inter

ibidem.
funq.

dominus Thomas interponeret


eos

se ad

pacem

m
forlete

35 Porro in laudatis Fa
"n
sic
el
'">
I

(componendam
dictum

tti

Woodus

Thomam
abbatis
et

reah"

percussit

qucnti,

constare,

162 canceltarium consignavit inquims, e scripto quodam

dorainum
facia)

quidam de parte BoThomara et


;

ante pectus ex dicta


gladio,
vel

percussione

(nescit,

si

ex

conventus
de

Osneiensis,
Pcenitenlia

hoc anno confccto


Jesu

qualiter

apparuit

Fralrum
clante.
" s, i" r

tractura in

habitacula

tra-

Posteumdem annwn vacani


'"'

Tliomas.

ibidem

quo magister Nicolaus de i welme signatus est;ideoque pulavit Wooaus Sanctum nostrwm annos postmodum aliqum ,'
1267,

"'""""

capa, quam portabat dictus Et licet diceretur esse factum injuriosc et malo animo, diclus teslis, qui erat

quasdam dominus

tunc in studio Oxoniensi el frequenter veniebat ad doraum dicti dommi Tliomaj, non vidit, ncc audivil (utdixih

'''"'"''"
ta

'>'>"

mumu

gessme, quippe qui charexarari


post
id

quod dictus
:

nnniiuiia.s
'

"" mlm
'l'"' 1

""

^ fr*w

(mquit)
"'""v

iicc

hsec

dominus Thomas murmuraret, nec quod


Gluisset
11

de

hoc curarct
expetere
ul-

visas

vellel

testis

Brmarit.

Adque
infra

quidem de
secus

Ul,IM1

mftciari

nequeo-

dc

ftorUw pnpta

a,s

calculos

P"

~.m,
Heratc
i

prodmendos.

:/-

r,q
,s

P cr,,.,' Im .

*"***>

posset

,,,,,,;,;

Zi
per

DIE SKCINDA OCTOIili


/"

S
se

Vu

r scholares dc parte
alia

Boreali

el

^ustrall /"< .wtestis

giaa

sludiis

applicans,
//."

LTadum
in

magistralem
leguntur

gnificetur,

occasione ind/icavit

decimus

babere
ctoru/m

meroit.

totidem

verbis

septimus,
D.

Thomas

de

Ylleye,

Ordinis Frat/rum

apud Joannem
inglise,

Capgravium
et

Legenda

San-

M.

V.

de JUonte Carmelo, docens, omnes "/"Oxoniensis alumnos Anglos pro rationatalis


vet
tis

mutato

stilo

apud Lawentium
e

versitatis

Snrniin.
:

Hinc
in eo

Baiiletus

mdubitanta

nr

plagse

ea

veteri

more
censeri.

in

alterutra

ni

munerc
Henrioi^

ad
ii

obitu/m

classe,

Boreali

[ustrali

//"

pauca

prwdicti
./'
I

regis
iii

qui contigii

a
Vet

m ni.
Conailiariui
,

({U3E

de ge

ejus u\

conceUariatu Oxonii

272,

etia

margine annotat
'\

um

novimus.
et

m
diu
IhllllSll
\\! iii
.

\n[ irr

bomas

ult/ra

39

Von

rifjci

llarivi
tertii

mo

gesserat,

Henrici

regu Anglia

regni
,,,

postqua/m magistratum hm ad multo ampliorem, toti/us scilicet Angtis cancellariatur, pe\ Henricum /-'/ assumptus est. liichardus enim n< fl mpentestatus est,

tenuit,neque usque ad Henrici obitwm apua

PHmu/m
<

patet es laudatis Fastis Spelma/nni,

xtl

quidam
,i

rre-

quibus
/,////.

post

Thomam, ad a/nnum
alius
ttd

1265

itlis
Ijost,

dionum.6
iinni
i*i

Thomnm

fuisse
lu

consiliac

moa

ad annum
I I

266, al
sunt.

fuit con-

cancellarium

domini

Henrici,

regis

(iniiiiui
est,

1267,

alius

nati

Ratio

Eiluanl,.

numero autem 30 diserte asseril,ipsu/m /,< amplissimo munere a/nno 1265 funotum \ii esse. eumdem annum nomenejus legiturin Hem Fastts C"n rihn iorum Angliw, quos Spelmannus 'n Glossario suo ad vocem Cancel\ii'j|i,i'
:

quia

facere, Anglise
n o

magistratum dumtaa-at annuum Henrious compulsus fuerat a baronibus


hunc
rebellantibus
;

ui

t/radit

Matthseus

West-

steriensis

Floribus historia/i

cintsii

1265

Alterum,

wm ad a/nnu/m nempe Thomam anxte ejus~


"/

larius
iniiini

vulgavit.

Witto

alios

testes

r.r

processu;

,/rm
rimiii

regis

obitum

recessisse,

ceteris

soientiis

Robertwm de Gloucestria, ex cujus Consilio maturo et testimonio ibidem dicitur communicato sibi assistentibus deliberato, et

addo

Theologica/m

adderet,

mom

probabo

Quod
>

priusquam faoia/m, suadet argu/menti simU


iii

de altero
rege
ore
.

Sancti

officio,
I,

consiliarii
IV,
.

B agebal

negolia

sua,
'

el

erat

Pantasticus

nec
et

quodsub
//,,,/,

Eduardo
intt

alias

Henrici

filio </ua-

capitosus;
prbdei
lias

quod
Puerat

palione

dicta

discrelionis

gerrime
licet

gessit

pauva

assomplos ad consilium domini

/itc

i.ruiniiuii,
I

im;

,ui

uhihi tempus

Henrici rcgia Inglise, et fuit ejus, cancellarins. Du/m


fioo
,,,,,

munus
i
.
.

obiret, spe\ i/mem dedit,

qua
id

integi

a ouique adjudicare
muneribus.
i

soleret,

abhorrerel a

Juverit

quantumque es Mchardo
teste
,

prima narrat Rieha du sequenti, Sam Com\ endio num. 26 ,!,,, n fungeretm quodam du eo munere
ni
-

'

jam
,i

"'

prociru /"

rifica/ndu/m,

opo
totidem
(actut anno
1265 <"'"
11
>'"
i

llri

fordi&nsi

oculato

auritoque

laudato

rege

missis

wrgentibusque,

"/,

dtlato

erbis retulis e
:

Sacri/icio, consultandi gratia


naif,,i.

ad illum sinemora
pnusvelle
supradioto,

',u

ravit

Compendium num.SOsic kabet [tem com diclus dominus Ttiomas quod


,

mcunctantei

respondisse, se
in

esset

servire

Rogi allissimo

officio

quam

/><"'

nfft-o

canGellarius regis

Henrici,

quidam monachi,
obtnlerunl
seu

ba-

redire mavult,
itiitnii

benles lacere

in

curia
(id

regia,
esi

irm Iddere.

preliosum

jocale

monile

quoddam gemmas)
quod

terreno regi, domino eoromdem; addidisseque, ut ,,.. volebant, praadicti noncii dicto si dicen nl
i

domino suo
',:;

regi.

eidem domino Thomae; qui inorepavii eosdem, quia ad

respuens curialiter
recipiendora,

i/,,,,/

,w religiosa libertas regem, qui


\Oss8B
s,i,

promde

libere re,t
,

posi /iiiiium

n/n

iiim

ad

se
i

venientem

spondit,

'<

cum
culo

non

ileccl.al

recipere,

cuin aiiima? sua? peri-

inducere volebant
et

lem

Qexibilem
iiixii

pularenl
se

eumdem, acsi eumdem.

corroptibhIn

quibus
mille-

de mora morepuit, nec tamen aliud, uam quod iiuiirmsiirrryrnil, irs r misitm nh<<Jr,,i rrlulit. r rr >r,r, /v,//.v n</ /,/ m> m ,,, l'r, ejUSOUe Irniii, r
,

tuggeilum
..,/,,
t,,

n-

rrnr
.

fuit

dictus leshs

luisse praesentem

anno

laudem eonversa
.iiiiiih

est.

Thoraas enim,
caAisa,
:

audita, ob

simo

Uteru/m ducentesimo sexagesimo quinto. mtegerrimi Cancellaru eaemphum, offieium suum qua/m sequi,,!,,.. isque gratia ewoidere
,

arcess

tm

fuerat,

suggessii

//,//,

quod

iuiirs

approbarunt

atque

i)

tatem Isedere malentis, ab eo datum testat/usest Wilhelmus Ca/ntilupus, dum dicere fassus, quo

mora, Hichardi verbis utar) rex, qoi ex dicta dominom Thomam contracta in

per
veI

memoratom
lus e
i

contorbatos; niendo, aliqoantolom fueral


consolatos
T
ipsi
ille

laslifica-

modo

itle

canceltarii

mumus
el

obiisset,

respondit,

ex

dii

to consiiio,

per
ei f

eomdem

se audivisse, quod

bene,

qood reddiderat sigil-

dominom
ctus essel

am

prsealito,

dixil
el

ium suom praedicto regi quadam vice, dura sigillari quamdam liltedominus rex mandarel i|u;r non videbalur dicto domino Thomae ram ,...,. sigillanda. Cum\ plura non cfarerit Cantir us, aliique hacde re sileant, vn dubiomanet, uinnn rem bdicanti tunc annueiit, am me
.

benefacercl

domino Thomae,

quod Deos qood benedii

Rex altissimos, coi servivi possel dominus Thomas; el quod otinam Aliud tempore deservire congroe longo
!

ipsi

Deo

r/lls

,,,,is
i

t,,

processu

testis

fli

<

ve l

alibi

smhhir.
regis

suadenli
Ittts est.
eo '""

sit

obseoutus

quod r stremum verisimir

ejusdem Eduardi

Rudolphus de Hengham, UgHaeiri soo banco me

41

Anonymus

sorvptor Vitse in apographo nosVro

ncre functiu

tuqve ad

obi-

ficr

Thomae magisVratM honorir Rubex Vallisdeeode meminitj Fama vero ejus, inquiens, ubique
tertii,

annorom

Londinensi el Heretribunaliregioj josticiarios, in canonicos, jorispentos famosos, fordiensi ecclesiis septoaginta vel circa; cujus testimonmm

tum

rffcM

regu,

diffusa, cancellarius regis Henrici


t

licel invifuii
i

Hem
iostos,

respondit, qooddictos

dominos rhomas
et

USl

prjeficitur.

Erai

namque
In

in

consilio

providus,

sermone vi rax, minislerio sibi commisso


in in
o

limensDeometmisericors;
qoiaho
babitis

red

idil

lU sara scientiai,

inconvei
dicto
dicti

Qdelis
.,,,,.

Ccepil
1

igitur quolidie extunc

boniscre-

ei

ramiliaritate

com

domino Thoma,
domini

,,i

Toraentium acceptione attendens, a veritate non declinavit, rastum divitom paoperibos inclinans, .imi.iiI.ii-> .[ aoris aoditora rege Henniamim misericordiai extendit. Mortuo iam regreditur, et Theoio(

omni negotio el causa manus penitus excotere.

munerum

dum eranl ambo consiliarii via adjiciens, qood qoadam


Uglia
v

dictos domini]

,i,.

consilio

aliqoorom
militi,

voiuitconcederecuidam Henrico8deWynton,conversos,qooa , ocabalur


haberel
'

de concilio soo qui fuerat Judajus,

ut

sUm.

rico,

Thomas Oxo

"

m
AUCTonE
C.

dk

s.

TBOUA DE fiANTILlTE EPISCOPO.


,

D.

w.
!

;
i

i I

/;

':;;
,
l l

"::

ii

;:;;:;
,

;:
ai

-;;: :;
.

':
1

: ,:
.:

::;
1

:;::;;:;::;:;;
i

;;:

:::i
domi-

plures

1^^ : ci

..j

io

pi

nr.rdicius

consentire

fomino

m
: '

oelens
'

cum lachrymis
.osset

licenli

im

diclo
flto

tacram

>,,,.

receder

Umdatusejusde
cessor,

ptscopaUH

nfisucin

pturam
interpn

publice

qui jam biennio

cum

ipso convurerat, et ea>

novimus, Sanctum Parisii


nlum convi-rso

tunc studuisse

hoc

exemplo
interpretant&m.
illuui in

rVpocalypsira
sctiones.
,,

,/

ismo

,,

../,.

inpotestatc

eorvmdemvitametmcmbrorumintcgritalem rnodiviri,i onem

Quod ad tempus hisce omnibus impenswm attinet, non quodque Rchardus plures annos appellat,
potuii

illud

integri

septennii

fuisse,

eum m

sequitatemque forsitan suspecta habeb


per/idia
veteriqite

<<

ostensuri simus,

gentu

in

Christianos odio
juisitus

sub

ibidem
circiter
sic

Sanetum certenon serius, quam initium anni 1273 ParisiisOj nium r< vt Etenim Richardus in Compendio num. 5,
:

respondit
riginti
i.iirm

laud
.111111.

quod
el

eranl

progreditw

Cum autem
el

studuisset
legissel

in

Pheo-

octo

quod hoc lueral prope civi-

logia

per plures anuos,


Bpistolias,
,

ibidem currediens

Londinensem
dicli

apud
in

Weslmonasterium
camera sua,
;

io

sorie

quas Canonicas
el

vrocant,
in

palatio

domini regis
el

in
el

qua
quod

Oxunium

incepil

rexil

ibidem

Theologia

lenebal

com ilium

parlamcntura suum
ex
praelatis,

perunum annura
Gregorium
sione,
dictuIDi

el

quatuor menscs,
1

priusquam
occa-

nOD credcbat, aliquem

baronibus et inlerfuerant
oisi

celebraretur concilium

Lugdunense
ivil

per doininum "


concilii

alns consiliarns dicti domini regis, qui


dicto concilio,

Papam decimum, cujus


lectura,

nunc esse supersiilem,

ipsum

dimissa

ad

conciliura

suprahac Oxor<

testem.
potettatcm conI

ie

Kl

ifi

rhri-

nominavil aliquos prselatos, quos dicebat


pradiclis

49 Sacra igiVur Theologica scientia instructusin

l'ost

Nlerniisse
ttianos.

cum

ipso

teste

Si

tempus

patriam remeavit, ut
uni ersitate

eam

in

annotatum sil, consilium habilum fuerit '"'" '""""" 1279, qui prodibil, si annos 28 wuferasabannc 1307, quo prxdicta dominus Henrecte

celeberrima Anglise luum


suis

eum popularibus
aecurrit

communicaret

initiatur

mnqj-

Cumque TheohgUe
esset,

magisterio ibidem
Robertus de

stcrio Tlieolo-

decorandw

gice,

^mtemtmfuU.Atquehaiequidempaucasunt,
'

s ""
l

'

"

'"
//

caneellaria

consitioque

duorum

'" // ''''

"""''

'

'""'"
'"

*****
Se '"
"'"'

* Mfo
'"'''"*
'

Bduardi, gesta accesuperque Iket colligere,

Kilwardby mr magtm eruditionis, qui multis annis eidem fuerat a confessionibus, quique em Ordine Pi dieatorwn tum nuper evectus erat ad archiepiseo<

rogatus

'/'""/'"'

"'""*/"'

u.uums
d
i

''

-"-'-

patum Cantuariemem, ac postmodum Cnln, hs rj.ismpus Porlum.sk diem SU


PturadeiltovidcripossuntapudJaeol
/,
,

v'"'"'

Fn,

r-

9arjshaust ai

Uadem

>o

Robertus in ca sole
tlSdlCere uoluit ""' >

L,

dona

obZa

,<

amutentemt
Hiseepartimp,
...

IS

mredeam
Paritics,

^ ? ^ ~ ^ ^^
"""
'

ZTSS^Zi
^igne de ejusdcm

1
'

""
'

^hardus
r

auritus
'

W **
test^s
7

r*
pendio
posteritati

in C

'

""'"
'''

sequenti

Yl

Mchardus

in

Com.endio

S.Thoma3^a
ctam
Tlteofa-

num

litte

Jm ^
<

T^ "'".
'

"''"'
'

"'

''""'"

'

'

''

*-*
s
'

""'"""" Mcolaus
Prrdicat

Ordinis

;"";

"

"

dum
''

//

'""""

-v/audiendam
Tl,,,

rediil

dominus Thomas quadraginta . V elc rca P lem L ; "'- Sanetus anno Chrisii l-,s-> ''""" a, s 63 vel parura uUra numcravei it hic ad urbem />

eral
'

Z
l

~
lunc
'

Parisios ad

Z
m

^utsuppar, inChro-

^womSusqueadmiperdurit, ";";:' ^tque Aeherius in Spieilegio vete Spicilegio v terum wvpto.

U1

dQ
P er Deo

'"'"/- /"',/ mexeerpsi, qux


nobilibus
orlus

'

50 ""' (Tliomas)
vixil

natalibus

a
tp
,,

Tojrionr

devotus.

''"'"'

^es /,/,,/,

,,;::';:: ,;;;:,:;:
//,
,

f ^*
:::,

^^*\ -^ * m
beraiib us
,
-

^erarum

acquirens peritiam,

^
[n

Sludii

autem exercita- panegyrim


luifnttt

dt

primoinarti-

Ro
Kilr

**<*

bcrtus dt

...;,;;;;;,:

wardhy.

'"

i2M >"'"
'""

/***
12 65,
./

/;

"'
"
;

,.
.

,,,,,
,

,r ,"-''
;'

:r

,ua iicentiatus
,i,

^s
i

ratreRobert,

""".,,.,,,,,

ll

KilwardebyO
|,,,,,,. M ,

(T.-.M.

a,lmodumr

Provincialisfuerat,
,, . ro ;
|

mil,a,,lK,| ) ui l)1

incidit

DIE SECUNDA. OCTOBIUS.


A
incidit negotii dilatio,
assiuii|)!.)
ail

549

medio tempore
ecclesiae

praefato Fratre

tus,

seu poti/us ad
iii

Cantuariensis
i

praesulatum.

eumdt

nescix

//,

in

osPremum, quia Woodus, qui supra laudatis Fastis ejusdem

.,,,,.

c.

s.

Sub quo
veniente

laiuc
in

post

consecrationem

ejusOxoniae
cujus

ecclesia Fratrum Prsedicatorum incoepit


sui

jnxi.i desiderii

complementum,
Bolel

in

comp

mendatione,
disputationem
bachillariis

quae
,

ante

principium
appellantur,
asseruil

quae

Vesperiae
,

de

Guilielmum de Boscoadannum 1273 reposuit, huncque ex sola verisimilitudine, quod alium non nosce et, ad annum 1274 reproduxit. Hocs iin sitt dicendus est Sanctus istud mwius gessisse, quando ad concil uwi /.< II prouniversitatis
frchis juil. 54
frat/re

tteri

magistraudis
nullius

praefatus

archiepisoopus,

quem diclusThomas ab olimconipsum


mortalis
cri-

llluc

profuiiscentem

comitatus

esi

illius

ex

'

>

eon

>u<,

fessorem

habuerat,

nepos

minis sensisse contagium; quantique merili fueril apud Deum, rebrescentium ejus miraculorum gloi

entei

Wilhelmus Cantilupus, testis ja/m laudatus ex quo insuper novimus


;

/;

nano

Pontifii

Grt go\ ic

an demon-

ria

indubitata Qde

demonstraral
n,

'.

Ita

Trivettus,
loco

i,i

capellanorum
ita

suotum
in

numeru/m cooptatwm
Lugduni celebratum

Blrai?

sed Roberti verbahabes

Compendio

supra
ex Ri-

fuisse

enim

Wilhelmi testimonio dicitm

laudato.
archiepiscopui

Cumeodem
ii

ivitad concilium

51

Susce,

magisterii

annum Iwbemus

per
iii

Canluai

icn

itt,

chardi verbis
ciu.\

ann

1273,

per

rexisse

num. 17 datis, quibus dicit/u/i Sa/nannu et quatuor mensesOxonii usque ad habitum concilium Lugdunense.
ii

iii/iii

iii

Celebratum hoc concilium generale Lugdune/nse


a Gregorio
ihr
'.ii

II

Romano
usque ad

Ponti/ice est aivno 1274


kvii

Papam decimum; et diclo concilio praadictus Thomas fuit factus capellanus praedicti domiui Papae. Eodem igiiur honore, quem anno 1245 ab Innocentio IV Papa iii yrimo Lugdunensi concilio generaii S. Thomae collatum fuisse, vidimus supra num. 28,
Gregorium
iiiiim
ciiuiii

dominum

!/-//

Julii

igitur,

itic vii

Maii ejusdem anni

unum annu/m

ac

a mensi

dignatus

est

Gregorius X

in

secundo

concilic

Lugdi

nis 29 post celebralo.

ses
I)

nuarii

quatuor subducas, pervenies addiem vn Ja1273, ci/rca quem diem Sanctus proinde magisterium suum auspicat/us fuisse dicendus Sed a "/"" "iiim difflcuUas ex dictis Trir iriii nam Echardusin B.bliotheca moa laudata
.

IV. Beneficia ecclesiastica,


quse Sanctus acle episco-

recte

probat, Robertum
ut

de Kitwardby^

noi\

an-

no 1272,
c/i
'

nonnvllis visumfut rat,sed no


1273, die xxvi

putandi modo anno

Fobruaruar-

patum

obtinuit, sancteque
:

episcopum fuisse consecratum, post quem diem m s. Thomas magisteriwm suum Oxonii auspicatus

adminsitravit

modus

ct

qusremus menses itlos sedecim Lugdunense die vn Maii usque ad conciliui anii" 1274 inchoatwm, eju demque anni mense Julio absolutum Ut hso componcmbur, non video
sit,

frustra hinc

tempus accepti episcopatus


:

corporis
:

illius

habitus

aptiorem modum, quam

si

sedecvm

illos

menses

ordiamur non
cti

><

die suscepti magisteriii


\

seda Sanro toto ilio


i

ct cullus

eximia castitas.
Semetiaemttl

adventtu Oxonium,, accvpiamusque


ipse e

temp n\ quod
tiiin

Parisina urbe reversus Oxon

exegit

usque ad profectionem

suam Lugdu-

nensrm.
mehuusi
cireiter
:

52 Ceterum

tempori recte congruit aetas quinet

iu/ s. Thomae episcopatum progreprsmittenda sunt, quse de aliis beneficiii ecclesiasticiSy ante prtBSutatum per eum obtenti

XT

rniM/iiiim

uam

"* *p<

"

a eeeU
-,^ ira

u qnaginta annorum
eo-

quatuor

vel

circa,

in

qua

ni

processu legimus.
i

Testimoniu/m

Richardiepiir\

annorum
anno

demvelsequenti

csse dicitui in Comsubductis enimhisfA annisa num. 10 sius setate, sive ab annis 63, superesuprema
ii/c

magisterium auspicatus
i

Herefordionsis
6 rt 7
i/r

apud
a/rguii

me
ento

Compendio
halei
:

niiiii.

hoc

ita

Dixit

ctiam, quod

ruiii

am

&9,

derimvs, habebi/mus

eodem
Qvivis.

teste

uossiadannum Christi 1273 addiannum 1282, quo Thomas, Richa/rdo num 35 Compendii, in

dominus Thomas habuerat F valde magnum et hooorabiiem slatum aoteepiscomille marcas argenli annui et irca patum
praedictus
,

reddilus

in

beneflciis

el

dignitalibus ecciesiasticis,

sexaginta triura

annorum vel parum ultra excessit Ad eumdem annum 1273 vel ad sequentis
referendus videtui secund/us Sancti con<n

quae ex dispensatione Sedis Apostolicae, quam idem Puerat obtinebat. asseruit, vidisse se leslis

iii

eoim praecenlor
.

el

cauonicus
in

in

Eboracensi, ar,

cellariatus

univerdtate Oxoniensi, quem


in

llo-

chidiacoiius

el

canonicus
et

Lichefeldensi

et

berlus
ruit

de Gloucestria
Fuit
ci.

proccssu

his

verbi
in

a*se-

canonicus
s ji S
.

in

Londinensi

Herefordiensi
beneficia

eccle-

diclus
il.i

dominus
1262,

Thomas
ut

studio

et

piura
in

ecclesiaslica

obtinebat.

(Ki.mciisi,

rexitin Decretis; <i faitconcel-

pari

modo
fueral

teslimonio

Roberti

de

Gloucestria

larius

universitatis {am.no

supra probael

legitur

Dictus
rere

hmest;)ei |>ostmodum
lii

ibidem studuit,

rexil

inm

dominus Tbomas ante episcopaquando fuit sicut loi uples, ita


eral praecentor
el

Theologia,

el fuit

denuo cancellarius

universitatis

episcopus
racensis,
el

nam

canonicus EboLon-

archidiaconus

Staffordiensis et cano-

praediclae.

uwhim

nrellorialum
ei

53 Clara hsc sunt, dictaque ab idoneo teste, qui Sanclum Oxonii noverat; addo ta/men etalterum,

mni>
dicta

;,',

ecclesia
et

Lichefeldensi,
;

canonicus

dinensia

Herefordiensis
et

et

obtinebat canonice
ex

tinn

titatu
nsii
:

Richardwm de Kmiberle^
quiis aliquoi
Fini

in

ejusdem Satu
dicti

beneficia

alia

plura

dispensatione

annos versatum, cujus testim


bis cancellarius sludii

Sedis

Apostoiicae

fuerat

enim

cum
per

eo

(sicut

Oxo-

blic(

^cebatur

dispensalum
IV

dominum
dicto-

niensis ;scilicel

dum
in

regebat

in

Decretis,et poslmo:

[nnocenlium
r

Papam
quis

super

pluraiitate

dum cum
Oxonio
127

rexit

Tbeologia

et

hoc lotum de

um
56

beneficiorum.

riisuimi,

Adaltorutrum ergo
i

praedictus lestis dixit se vidisse el audivisse. annum, nempe ad 1273 vel

dissentvre,

du

ii

i'nnr/a/iis

videturhic secundus cancella ia-

diaconusel canonicus

duos laudatos /,,,.,. nrr-hi pnmo dtcUm futss arch^ ecclssia, ab in Lechefeldenai
*.
i .

^ne Inno.entn
II

^^

altcro

550
altero

DB
autem archidiaconus
iu

S.

TIIOMA DE CANTILUPE HPJSCOPO.


et

StaffordieDsia
;

ca-

mas
tos

ruissel

ad episcopatum

assumptus, per mul-

DODicus
est,

ecclesia

Licbefeldeosi
<

observandum

annos...
ii< iii

tatus StafStaffordiam esse quidem fordiensis m 4nglia, non tamen esse civitatem

59

dixit,

quod, cum ipse


ul in
<'i>

noD poterat
teneret
fie-

qutbui

eltntn
<

declioarc ad
>i,-i
.

beneflcia sua,

"'""*
t!/at

episco
\\

am
.;,

in dicecesi

Lichfeldem
i

el

facerel

coovivia

parochiaois suis,

sicul

fubebat.

des

</

" iias

Lichft Idia, <<

coosueverat
beneflcia,

talu Staffordiensi
S. sia

condita
in
<

Itague Ricliardus
Lichfeldensi eoctere
/<

quando declinabat ad dicta Iudc faciebal bladum fid est frm


facere,

Tbomam archidiaconum
iii
1

iinni

vel

fabas

el

pisa

dari

pauperibus

paro-

1!

a dia

esi,

it\

gua

mu/m
erat

ngebaiur

cbiaDis diclarum
(ns,
el

ecclesiarum
sciret,
<ii<iu>

snarum.

Interroga-

Hobertus
,i

auiem

a/rchidiaconum
</",<

Staffordh

civitate

Sta/fordia,

ejusdem

dicece-

audivisse,

quomodo hoc cum


boc
iufirmus

respondit, se vidisse

sis

portio illius

archidiaconatui ac jurudictioni
>t

cipiebal

ballivis

suis;

dominus Thomas praeqnod ipse testis, el


.

diaecesibus plures

quam
lc

dura

erat
videral

in

locis,
lilada
,

de
fabas

quibus
<l

supra r-,

mi
Da i/n
testis

constituti fvrrr. Ihnc llmjo


:

(lcpnsuil,

fecit exeuii

pisa

ut

seitus recte ait


in

Erat arcbidiaconus
in

darentur
ubi

pauperibus
<'i

supradiclis.

lnterrogatns
dictus

Staflbrdensis

ecclesia
aliis
I

est,

dicecesi)

Li-

audiverat,

quod

domiuus
dixit,

chefeldeosi.
/ir/ii

Ex

ns,

in

quibus

alia bene-

Tbomas
quod

praeciperel

praadictis

ballivis

suis,

insupei

possedit, aliqua

perdecursum

hvju-s

Commentarii nominabunt/ur. De dispensatio Hs omnibus possidendis a Scde Apostolica facta


constitit
in

Hampton, Aston, tnngbuam, Dyghton. Ddus autem ex diclis


apud
Doderhult,
livis

Wyn
bai-

vocabatur (ul
aiius

dixit

requisitus]

Willelmus

prqcessv ea

litteris

Innocenlii !Vt quas


Pontificiis

Wycher,
alius

vocabatur

Alanus
.

de Kymberle,

rator
buit.
ii

causs commissariis

ewhi-

Robertus de Wodeford
:

alius

Willelmus de
dixit

Kymberleye
Juverit

de

nominibus
ab

aliorum

sc

qua
et

57
t

nunc

audire,

quarn

sancte

hsec

oon
fuit

recordari.
scholaris,

De tempore
(id
est

riixit,

quod quamdiu

u.uiiifi,

eu-

omnia
ii.

ravtt,
te,

ttini

i<i pri

redditusque

qunin

Vraverit, eorum fura denonin luwum aut delicias,

illo

tempore, quocoepU

altioribus sPudiis operatn da/re

usque ad episco-

aito.

sed
ea,

",

eorumdem
habes in
tria
(

utilitatem

imyendi

rii

1'r.i/r,

patum).
60 De
quantitate
ejns
,

quse

ompendio
ici s,

num

7.
ille

Bobertus
se

deGlouce
rit
(lr
iii

interroga^us^ qualiter

gulis parochiis,
valiiiiii

respondit,
i

quod dabatur in sin- cavtmqve, nt /,,,,,, quod secundum paupe- m Mit


i
|

beneficiis

suprat

respoodit,
,

quod

quantitatem

ti/ve

numerv/m-j
cuilibel

el

qualitatera

iilnnens mini;

,ene,

curiose et

iih.-i-nii-i

el

qu/yi
in

Irequen-

et

quod

ter

discurreiwl
el

per

siugula

loca,

quibus eral
ol

tur

communiter quaBdam mensura


fabis
vel
pisis,
.

pauperi
blado,

dabavel
rie

rel.

de
quae

dicto

i>eneficiatus;
bat,
iii

valde devoje celebrabat

predica-

dictis

eis,

el

servabat

ibi

magnain

hospitalita-

ten^quanjuq ad majoresel mediocres recipiendos,


el
11,1

communiter lantura munis praBbenda seu


cte.

mensura continebal quantum continet comunius equi in nosive

liberalio

largas

eleemusynas
lestisdixii

pauperibus
se
yidisse.

faciendo;
Dixil

si,

praedictus
Vldis&e
e1

etiam

J omaa

audivisse,

quod
el

dictus

dominus
et

valde

millU

libralio, ejusiirm significai onis sunt, significantque mensura/m (ir, ;! rrl pabuli, /u.l n,in, ,,< n mlm nnrlr,,, suf/'rirhiil
,

Praabenda

et

liberalio,

'

'

ferventer

bona

rl
si/i,

,/,,,,

de derendebal jura el libertates diclorum beneJ Qciorum, el in ipsis beneficiis aidiflcabat, ubi 0DUS eral ffidi ficiis, el reparabat, et readiflcabat qua reparaticne el reasdiflcatione indigebant al v lM ll1 '-";'' ad perquirendum el hal,,,,Jlllim b nos vicarios el sufficientes, qui reeeln beDefic J a " dicta eodem. El I"'" pradicta omn,a ' ,|1X "- s vidisse plures idem testis an'

n.nsnrrrrat.

J)r
,1

cmu,

li(

rrrlrsns

l0m )n,ss,s nlonms


hxc
ait

n, <>.s,j

ur mtni-

sPros constitueret,
\n
ecclesiis
suis,

quas habebat,
qui

Wilhebnus CanHlupus: priusquam essel


presbyteri
ct
sci

episcopus,

volebat,

''

quod essenl
essent
eis

'

praedicare,

bonaB

honestaB
suis,

convers
el

nis

el

dabal

de

vestibus

onerabal

eos,

quod

essent

soliiciti

''

cura

lnl " am

,,ssrl

n,m

animarum.

dicto

domino Thoma-

id esi

"':

nnterdmnestm

tsoim

'I;;;'!""
IIJi
,

Neque vero negligebat alteram offioii parin eccles arum, quibus p-seerat, jurita* ^rvandisvvndicmdisqueaonstabat. Geminum
61

carumttemquc
ii .1

u '"'-

'./"'

mntur.

ii

''ix '">"

rooi
in/i)

habtnt de

mU

/! ii-

;'-';""

quogue sunt, qua Hugo le Barmte n r adiPum cjn,


ii.

qvsreiexemplwm habemus
'"'"'"/"

ea>

testimonio laudati
,s

V"

fui

vi

denuo
dictus
jure '
ri.uni-

"";"";") fsequm

sP^ficavit,

quod.,
esset
,'

addictus,

in

dixit etiam.

d
^li-abal

ad

aliquem

loc

^PP* t ^TT^Zlt f^J*


1;

prooesZ tZta quod dicta

priusquam

Thomas
sn
,

mm

episcopus,
dl

"

'''

1
;
..'

^is
'

,,

""-

fflBCWIH ecclesis WigorDieDsis, quam


pro '""
litigaiit

Debat,

cou-

'""" ;;;;;"""';"

/n, """""

et d P ndal0 p7, perquisiverat a vicfnis Ti

uSat

cr

'"'"^
l, 1

ictas
..
i

0< c "' slffi ecclesiae


.

'

. 1

A,^

de Rvppel Ryppol

et ei

de
'

'"';

"""

Wi
'"""bi

Haraplon,

SuyteS
faciebal

,:

",

quod Oxonia,

idem

uos

dum
d

.'" ''."",'"
'

'

' :/

"""'"' "-- "'"

*
vel

<"'
-

Papere S

sciehat'
"'
,

scholares inflrmari

'"""'""

bovem

dem

recorda,
""^

*****

T^Tp^
diclua

'"'"'""

ivasquiliie, , "'/. li,.,,,

/Bpecifl.
,,

,'"'""- "^"
Suyoterfeid

* mtest
alieno,

quod,

dum
hll
,,,

dictus

donSnusThcl

Wigotnlenaia ,i,,,,,.,

ul

minutis

DTR
minutis
el

SECUNDA OCTOBKTS
Warwft
//<

decimis
;

contra

decanum
1.

de

ad

episcopatum

praedictum

ullimus
ipse

ex

dictia

AUCTORE
I .

obtinuil

el

habuit

inde duas marcas argenti.

comproraissariis dixit,

quod
.'t

intelligebal
t,

de
fuit

s.

Ptura
S.

vide

in

Compendio mnn.
epis
\o

Hactenus

Thoraa de Cantilupo;
ipsi

alii

responderu
eodera.
el

quod
alleteste

Tboma nond/um
62

quoque

intelligebant de
electus,
et

Bl

sic
el

yacenta

) fi o-

Episcopatum, quem
it

multis

titulis

dudum
///<
'>

concorditer
gans, quod
['i;rscriic,

renilens

flens,

pni eccUtiat

meruerat, nec
ctu
lr

wm juam, tandem
'

non eral sufflciens, portatus, ipso


ad altare
;

BerefordU

ntit,

inviPus susoipere compulsus est


fu sse imii biennio

Ulum

et

fuit

r.ini.iiniu

Te Deum

Breton,

deoessore,

ante a Joanne Breton vel proximo illius m sede Herefordiensi tum "'nn in a Wali
i

LAl iiwii

S.

65

/'

inijiis
tit,

cipiendum
iii

testimonio collige, quo modo ac- onuoiws, quod apud Laurentium Surium
:

Cantil

<i

ejus

\m
in

Vita

legitur

Cum
orbala

autera

Herefordiensis

ec-

observavii
sequenti,
te

Wchardus quodibidem
Wso,

Compendio num. 22 et videsis Wilhelmus le Way-

clesia

suo

essel

paslore,

omnium

votis

elcctus
est.
S.

Joannis episcopi Hedeinde etiam ipsiusmet S. Thomae refordiensis, a rocessu testi quinq G ) ii sive excubitor, in gesimus octavus, prsete ejusdcm Joannis
de Bosco
vrmdicti
\

Surio

anno mcclxxv episcopus consecratus etiam liberalioi fuil Baillelus, dum


merita

Thomx

non

idoneum auctorem,
Sanctus, qui
erat,
si

in

universa
clerique

regione
voce ad
suffragiis

notus

comrauni

po-

pr&sagium produxit
minus Joannes
tus
dicii
le

Narravit

enim,
quo
in

quod
ipse

do-

puli

vacantem

dem

expetitus,
electio

Breton,

praedecessor
cura

immedialestis

omoibusque
pertinebat,

cornm,
Vita

ad

quos

rlomini

Tboms,
pro
gayta,

eyectus
illius

fuit e

Armum

electionis con-

tunc

morabatur

per

bienniura

ante
festo
vit

Uionisque
Surius,
et
i

ma

Hs. recte annotor-

obitum lp8ius
natalis,

domini
dictus

cum

quodam dominus Thomas esset


Joannis
in

post
i

illum
; i

Bailletus,

eumdemque

inde

recessurus,

el

acciperel

aula
rlixit

licentiam
praedidto

ab
doaliis,

B eo,

dictus

dominus

Joannes
ipso

'" nostra et Joannes Capetiam habent gravius in Legendt Sanctorv,m> Consentit Nicolaus nis Prsedicatorum sancto Prsesuli
i

mino Thomee, audientc

teste

el

multis
sibi
*

syrichronus, qui

in
e

Ch onico suo ad prsecitalwm


'

II*-

qaod
voluii
laret.

habuil
;

unum donarium, quod


rogavil

darc
refu-

a/nnum,
/,
'i
i

in

editio

Acherii

tom.

III

el

eum, quod
quod quod

illud

non

veterum Scriptorum, pag. 206 hunc eventum


i

cum
\

sed
i

insigni, Sancti elogio annotavit.


e.

,n

qua crat
U

63

Cui

reapondit,
illud

possel
et
sibi

esse
tale,

dona-

ejus

canom

rium,
non.

quod
Tiimc
in

admilteret,
voluil

quod
quod

66

Obiil
et

hoc
le

anno Joannes
Brcton

Brutouu (ab

aliis

utcmmunuat
"""""""'''
'

expressit,

dare prae,

Brelon

ap ellatur)
in

bendulam
eral

ecclesia

Herefordiensi

et

episcopus, qui
glicanis
successil
ctor
iii

admodum pentus
eis

...

Herfordensis

juribus

AnCui

quod

posl eum. Cui respondit, praebendam reciperet, non tamen cum rogando Deum, quod illum a lali illo onere onere praeservaret. Hsbc ibi; sed non disputo, an

futurus episcopus

librum de magister
sacra

conscripsit

perulilem. Cantilupo,
nobilis

Thomas
moiibus

de
vir

do-

Theologia,

genere,
virlute.

sed
ii /,,,

multo
,
|

nobilior

animique

h r

Joannis

et

Walteri
(in,

pro

r iihini/s,

episcoporum prspdictiones quod facile fieri potuit, pro


%

wnt durationi sedis illiust quam laudatus Vrevettus, obtum ejusdem anno 1282
recte

meris eo

umdem

probabilibus conjectiuris ex
il

Viri

illigans,
B.

septennio

ronclusit,

Hoc

anno,

merito natis, quasque probai


sini

entus, accipiendse

Prsebenda tamen

ista, sive

cononicatus, quse
Herefordien-

ipswm de gremio

cotlegii

cmmicorum
ut

siwm

faciebat, occasio esse potuit,


o

adejusdem

Thomas Herfordcnsis episcopus.... saeculo oequam ereptus, ad regna ,i,. praasenti migravil cslestia, cum annis septem gregem sibi commissum sollicita cura rexisset. Ad eumdem
inquiens,

ecolesiss

iscopatum biennio post eligeretur. De canonico, quo ad hanc dignitntem pervenit, ele6tionis

annum

1275

Joannis

obitum, sanctique Thomae


Trevetto

successionem

cum

repo^uit

Hatthseus
oti

modo oonsentiunt
[postolicis

testes

missariis ex quibus juverii unu/m frequent&t laudatu -. Wilhelmum Cantilupum, qui sancto Patruo tunc adfnit H&refordise,

omnes hacsuper re

in proces

interrogati,

Westmona irm mquo serius, ad annum 1287


loca

morPriori

distulerit.

aucis

aii

Obiii

hoc anfeo Joannes Bretoun


qui

episcopus
i

Herefordensis,

admodum
eis

peritus

audivisse
qualiter

a comprotftitsai)

64

///

interrogatus a commissariis,

n juribus \nglicanis librum de successil Thomas de qui vocalur Le Bretoun. Cui

conscripsit,

onicis
i

mvitu

'

gitur

dicim domwvusThQrm&adeptus esset episcopatum rdiensem, respondit, quod vacante sede,

CantalnpO.

opxu

dum
nus

dictus

dominus Thomas
,

esset

archidiacoL mdirii
,

Stafibrdiensis
resideret,
,

el

canonicus ad dictam
eral
praeflxa,

et

Londini

ivit

ecclesiara
El

Hecura

refordiensem
essei
uiiniis
,77////////

in

qua

canonicus.

dies

ad eligendum

praedicavil

do-

annus certus ord 07 Swpersedeo pluribus, quia hic "' ntdillos, qui Sanctiobitv iht oinde 1282 /igendum putaverut t, llllin septennii spatium sedi diuturnius quoque, quam nrunt. Diem consecrationis ipsius jus e nemine assigjxatum inveni, p xtera

^
viii

ttr9U

Septem-

Thomas fut coll ekctionm faeiendam


e

quam
hortaretur,

prout

(/

Prssulibus
Hbit
Joar,
, I i

inglis,

habei alter
socios
eo,
et

testibus;)

el

licel

multos

liaberel

m B
,

se
,,.

wm

diexn

irenl domicellos, nolmT, qaod praedicandum, nisl dominus ivit ad quando


testis,
el

cura

ad ejitsdem successorem,
Herefordienses

quem

inter

episcopos

quadrage:

Johannes capellanus suus, el ipse non podam aims domicellus. Ula die canonici crastinum compromiin concordare tu.Tunt ecclesiaa dictae seruni ni quosdam canonicos compromissaru dicti et omnes
;

qui-

Thomas Sentembris vm sequenti Anglis necnon et acael fordiensis archidiaconus, consecratus est. Qxoniensis cancellarius,
,

nmum
mn

quart

numerat, progrediens subdit

Cantilumis Staf-

(|(

Herefordiensis

dixerunt,

quod
Bl

volebanl
in

babere

Thoraam

ra

Godwinus istum diem ea ta Hwefordiensisdidicisse,eratqueannomf>diesvm


Potuii

episcbpnm.
canonlci,

craia

dicta

etclesia erant multi

SepUmbrisdiesDominica, episcoporum

qui

vocabantur

Thomae

aspirantes
,

Uonibusopportum.DummmmS.ThommAngl^

552
AVCTOKI
C.
S.

DE

S.

THOMA DK OANTILUPE EPISCOPO.


hic

etacademia Oxoniensis cancellarium


lavit, id

appel-

levissima in contrarium suspiciopotuisset suborir

de utroque

mmere

ab eo ante id temporis

quod
non

morum

modestia
</

verb rumque verecwndia


;

gesto interpretare.

nisi

virgvnem sonareni
lasciva

quod ab eo castigata
vitata consortia
</u<is

annn vita tua


&6
i

el

57.

QBAgebat tunc Sanctus annum vits suae quinquagesimum seattum vel septimum, siquidem ex
supra
dictis

in aliis dicta

levuyra,

mulierum, etiam sororum suaru/m,


osculu/m admittere, nec

vcc ad

dicendisque anno

Christi 1273 paucis

sedibus suis diu rnorari

., inchoato eral

quinquaginta annorum et

volebat, non dubia fuisseni virgines illvas oasUtatis


indicia,
71

quatuor,

vel

circa

dumque

mense

Augusto
vel

anni 1282 obiit, parnm nlira. Porro cum


pueritia

fuit sexaginta trium ;innorum.

Demum
/:'.

laudavii

testimonium Hoberti de
Cankiariensis,
PorPuensis,
* ,

puWfcfl

./.,-

Sanctum ab

ipsa

sua

Kilwardbu,
S.
n.

archiepiscopi

deinde '"""""
de quo
arch,c
i'

per

litterarum
et

scientiarumque studia,

Cardinalis episcopi
mciiinu,
ijin c.r

P"<'<>V"
'

''

magisteria muniaque,

beneficia per illos perduxerimus , nunc oportei exponere, quibus potissimum virtulibus inst-ruct/us episcopaium \nir veritetad mortem usque illustraverit. Quamquam

qus obtinuit ccclesiastica 56 annos ad episcop atum usque

vm
ejUStlem

iiniiurna

conscimhx
uususcsl:

"

nali%

Sandi
O./vnii

nulilin

/n /nih/iro iicm/cniicuri/in
sic

COnventu
Ita

ipsum coniincndurc
sicut

me Deus
bodie
ipso

juvet,

Bomo

isle

ita

mundus
nalus
in

est
sicul

quoad
ilie,

mentis et

corporis

caslitatem,

enimjam

inde aliquas ex iis,data opportunitate,

quo de matre sua


lunc, ut

fuit

mcmoraverim, multo tamen plures distuli, tum ne narrationem, qux ad vitx seriem pertinebah frequenter cogerer mterrumpere, tum quia muU i;r earumdem tam ante, quam posi acceptu/m prssulatum dh
illo

mundum. Erat autem


observavit
liichardus,
circa.

merito

ibidem

quatuor,

vel

quinquaginta annorum et Dc eodem KUwardbyi testi-

exercitx fuere, etdealiis etia/m

Gloucestria

monio expresse etiam meminervnt Robertus de et Wilhelmus Cantilupus, ambo />ro-

incertam manet,
B
COrporit
illiut

adutram vitsepartem
corporis

refen

sint.

fitentes, sese adfuisse audisseque, quando a laudatu archiepiscopo Cantuariensi publice prolatum

Naturalem
,,,.

habitum
S.

Frater

Ro-

fiui.
ijii.t

habuutetcui- bnhls

^artino,

sacrisla

Bartholomm
qui/nqua-

Londi/ni, in

processu
qui

testis

trigesimus,

ipsum per quatuor annos canojiicum Londinensem noverat, paucis sicdescripsii

genario

Mciunii quoque Nicolaus Trcvcitus verbis. E dedimus. Frater Eadmundus de Au~ imiri, ihilmi.s Pnedicatorum, in processu testis
supra

major,

Habebal

quasi

vultum
bene

angelicum,
baibatus,

et

erat
ii.

albus el
;

vigesimus tertius, svngularem caswm exposuit,m quo Thomas, dum adhuc in Parisina academia versabatur, structas sux> virginitati insidias
feliciter cvasit.

rnbirundns,

longo

i-)

et

capilli

barbae et capitis sui eranl partim


//,

72
se

Res

ita

se

habuit.

albi

et

pariim subrufi.

Narravit
(verba

item

fraler

exteriori corporis cultu

badmundus
audivisse

de

Aumari
a

generis conditionisque hominibus non dissidebat; nam, ui Hugo \e Barber, domesticus


a
sui

processus

sunt)

hotptoumsuum
remoctarccom-

M
'

,,,,

referri

personis fide dignis, quod,


esset.

ejus

jinn
cryia,
aliis

alias
siv.>

Umdatus,
vel

asseruit,

non

erat
se

hypoesse

papelardus,

nec

ostendebat,

meliorem
in

dominus Tbomas Parisiis, et pecunia lunc egens, quemdam burgensem Parisiensem,


praadictus

dum

pMtea
scholaris

fecisset

requiri

formabat se
lecli
el

vilae; sed convestibus exlrinsecis, el in apparatu

excellenlioris

mam

ut

sibi

pecu-

muluarel,

aporlaretur

quo eidem
;

usque
et

pecunia

de

An-lia
babito,
ut

aliis,

comparibus

suis,

et portabat
el

mutuo nondum
et

lellum
sicut
,ll,l,s
'

inira

domum
praelali,

in

prandio,
eral

mangarnachiam
in

puriam
'l

dum
;

socn ipsius domini Thomae suasissenl ad dictum mutuum facilius

eidem

in

sludiis supra-

dnm
ret,

celerius assequen-

ad
et

domum

lll;l

eral

archidiaconus
et
,-t

propriam
sic

dicti

Staffordensis

burgensis adidictusque

ecclesia

Lichefeldensi

de praedictis rogaret

utebatur

eumdem;

pellibus

vams
quos
r

de

in

vesiibus suis,
lecti

dominus Thomas
dicti
i

etiam

in

quodam coovariis

persuasus intrasset
reperisset

<lomum

pertono
alii

sui

fodrato de
alii

burgensis el non
burgensis,

dictis

eumdem
formosa

Varii

uxor

praedicti

sciuros,

mures Ponticos

quae

valde
et

vnter ,<-

reputa-

ta*tor,pnUosat pelliculas habent, equibusconfectum vellus nobilium vestibus insuebatur Fodratofflrfwfoderalumw* halica esta verbo foderare " """' ^ideliquet, quidsit coopertorium, scu stragulum,lm\ fodratum ex vaiiis. Demum earnachia item vox halica, LaHne toga,
;

balur,

curialiter,
et

honorifice

benigne

eum

cipiens
efficaciter

re-

ejus

formositatem

circumspiciens
ut

msti.it

penes
a,l

eum,
erat

rcmaneret
in

jacenduin (idest
cta,

ad F

dmnncndum)
ad

domo

cpna hora

praa-

tarda

domum ipsms
vitatis

revertendum ad
et

seu

domini

Thoma3,
ita

talansest.

vestis

mvemretclausum;
,,,V| " ,;,m

portale * cisi

, .

rwntomm

70

Passim
"''
'l" J

sequar

mmffllu.,.. /,,,,,,, ,
''"

wrlutwn
,

vrdi
'

r ,

, ''"""

,.,,,

Tri)
t,a.

illa

^eU-

quod,

vellet

ad

e ,.nequret

"""''

'>"" '""' reliquas recensebo,

"

*"*

"","'"";,""; "" /( " / '"" /


',

'

ntepiscopalei

cwas propku mi,u

rai "" eni >' TliomasjM cwitate,


iCtUS

cu -

,//,,
,,,

"'"""" quzqve
"

oesta

,,,

". acSeSns .ecedore., ". ms --i

d0minUS TI,omas
machina.ione

non """
ffl.

et

<*ro dicta,

qu*

m
,

',

,,

)u> P
\

tiausum c

'

en S
'

iC '

Um
<>r\

r,ortal

, isset

ni

^
c

(ul

ta,

tem0C0
'

**

"""'"" "'"""
"'"'

"
'"'

v-''"'/-

,,.,,,,,

'""I

IZ
,/,,

nocle

"'"""

/-.

pradicta

iacere

"""'"'""

testatisunt.

sociorum,uoru
"""i"
pulcra
dicti

1
,

'

" q "

ItaaueRicnZipsum

.;,

'',.^
i

eni(ii clornn '


,

hurgensis

''"""'" """
eastum
et

e mjtt

"'
obitus
v

? pui

: r Jac< '""
cro
,

""

in

sui

credere.
ei

tnundum menie

"

mZ
virT !'"
'

ecl0 et in

n0

nem

corporc..
s

iuslarel

el

?" m Jam
'

Jormiendi

tempore

es

?"";"\" // """"".
'"'""""-

,,

,.
,/;.

'."'
d

Me ingredien

.,
(

"W

'

'"'"""

.,
,/.,,

suitcume

umquam

,,/

,,,,

,,,

,
:,,

'l""
,

am
,
i

Der por,am secr '


'"

eodem
lo

"ecto

po-

,;;
'

Propinquare. ad

eum

eam \T?.
,pbe

"v

'-^edse
'"
'

eC ' a P"

fugiens,

dc lecto
in

DIE SECUNDA OCTOBHIS.


'"

553
AUCTORK
I
.

lerram

cecidil

quo

facto,

praedicta

mulier

gonet,

Cum autem in crastinum Thomas ad domum Buam redire


abscessit.
dicti

dictus
vellet,

dominus
el

dam

barone deAnglia, qni desponsaverat quarasororem dicli domini Thomae, et cuidara


sedenti
dictus
in

uxor
fuerat

domicellae
singultus,
turpi

burgensis ab

mensa

quidara

<>

accidis

peteret,

qualiler sibi
e1

nocteilla;

respondit, quod pessime,


ita

quod mim-

quam babueral
lentaveral eum.

malam ooctem,
instanler,

quia diabolus

74 Tunc
V.
I

ipsa
1 1

baro dixil dii tae domicelte in quod hoc significabat, eam requirere consortium viri el diclus domtnus Thomas ibidem publice reprehendit dictum baronem de
vulgari,
;

petiil
,i
\

I,1S

quod diceret
sibi
:

ei

dicto turpiloquio.

castut

veritatem,
promisit,
tiit

ip

ice

versa dicerel

el

ipse

77

/;./

hac

laiii

iltustris

viri

se

publica objurgafitisse

rt

"

'

veritalem

dicturum.

Post
ipse

qua3

pe-

tione quilibet facile statuet,


tacite

dicta

mutier

non

ab

eodem,

Sanctu
ijin
ilc

si

vigilabal,
praset

passum simi
delicto

ia

in

vel

dormiebat, quando habuil


:

domesticis suis, nec vn


rctriihinnii
castigati
. ,

tentationem

Obsequiis

COnvictw/tic

suo
illo

dictam
illa

el

ipse

respondit,
fueral

quod

vigilabat;
ille
.

hujusmodi

ab

sese

rmml

subjunxit,

quod

diabolus
,

qui

''"" neglexissent. Re uera

Lenlaveral
re

eum.
eidem,
:

mox laudatus
ejus

rater

Quo
ita

dicto

prasdicta

mulier
viclul

Eadnmndus
exemplwm
ribus
el

de

Aumari

generis

severitatis

ralians
h

promisit,

deinceps

se
Ii

''iii

neste

et

dicitur observasse.

produant. Dominus Thomas multum detestabatur peccatum carnis


propinquiis
suis
et
aliis

(inquit
in
Et

itle)

familia-

dus de Aumari, ex relatu,

sum

est,

em

ut prxmispersonarum fide dignarum. Credibileest, Juvenem mulieri fceditatem facti sui

...

habuit

quemdam
incepil

ncpotem, quem lenuil in scholis, et (nepos iste) in arlibus Oxonii, el lermiEt


;

ewposuisse,

acriterque

increpitam

impuVsse,

ut

navii
iiniini

Parisiis.

tenebat

pro dicto

uepote suo

mdaUonem
etiam

demceps
davit
dAcere,

promitteret, ac forte etiam reipsa prxstaret. Pudicitiam Sancti commensciret,

unde

Robertus de GloucesPria, qui jussus respondit, quod ex conver;

magistrum et quia temporibus illisdictus nepos bene proficiebat vita et scientia, dictus dominus Thomas mullum diligebal eum, el praedictus nepos babebat etiara

magnam
El

familiaritatem
viderat

satione,

quam habueratcum eodem


vel

et quia

num-

cum
tesiis

dicto

domino Thoma.
in

hoc

dictus
S

quam

signum vel faclum de eo, es quibus posset deprehendere contrarium quin immo per cerla indicia ejus mansueta
audiveral
;

viderat

frequenter

domo

didi ili-mini Thomaj.


SV6
ri,

78 Postquam aulera diclus dominus Thoraasfuit


facius episcopus,
et direxit
. . .

umuvet.

ad curiam
peliil
a

Roma-

simplicitas,

aliquando
mulieribus,

verbis,

dum

socii

loque-

n.im

gressus suos,

idein

lestis

praadicto

rentur

de

eo audiente,

per

multas

domino Thoraa, quare non


bal
ctiiii

lenebal et non duceel

circumloculiones declarata, indicabal,


fuisse ab
etiav)
nrni-uiii
vi

eum semper

bat secum praedictum nepolem suura,


ita

non babe-

75 Et
ditiii

ronsortiam

omni illicita coutagione alienum. quando domina Juliana Tregoz, et quaadomina, sorores
viduae,
in

familiarem, ut prius;
,

el

idem dominus
audive-

Thomas
ral

respondil

quod aliqua
,

sinislra
Isti

remque

alia
(i

suaa, quae

erant baro-

de eo,
sunl
ita

adjiciens

quod
,

juvenes

non

nissae
\i.\

veniebantad visitandum

eumdem

verecundi

sicul

solebanl esse

Nam

semel
eis,

cum
'

hospitn-

El
rentui

si

anno, valde parum colloquebalur mulierum colloquia esse vana. slarent * ullra unam diem in domo sua,
dicens,
ad

).

pgo eram juvenis, si aliqua pulchra mulier inspexisset me, ego erubuissem, ! averet altraxissera catisscm oculos mcds ab ea

quando

curialiler

recessum
mulieres
,

inducebal

easdi

nec

pucium meura ad
juvenes autera
praedictus
i-ti

faciem

ne

vidcrera
sic.

eam

aliquas
vel

quantumcumque vetulas annosas, permitlebat stare iu domo sua. Conalias

non faciunt
suspicatus

verbis

lestis

fuit,

Exquibus quod praaei

sonat

testimonium
prslerea
.

Wilhelmi CanUlupi
istud

qui

de

dictus dominus Thomas

notassel in prasdiclo nepote

prsedicta

baronissa, sanctum Frat/rem

suum mTregoz

aliqua

talia,

quae

non

placuerant sibi,
repulissel

quod
Et

msente,

memorise prodidit. Cum


domini
el

ex hoc a familiarilate sua


licet
tis,

eumdem.
dicti
et

domina Juliana
baronis, soror

uxor

Joannis

diclus
et

teslis

fuisset

coaataneus
in

nepopras-

uterina

legitima ipsius domini

fuerant

contemporanei

studio,

Thomas, quae eral pulcherrima domina, visitasThomam semel postquam set dictum dominum
.

dictus
ret

dominus Thomas diligerel el libcnler vide- p lamen dictura nepotera ad dictum testera
;

fuii

episcopus,

et

venisset

ad
,

visitandum
vocalo
;

eum

familiarilatera ipsius teslis [>reces noluit reducere ad

m
cl ui

manerio
vellet

ipsius

episcopi

Bosebury

suam.

osculari

eum
Et

in

ore

idem
sibi

dominus

Thomas non
incepil
(lere

permisit,

sed

porrexit

manum,
diclum
ut

bscularetur eam.
:

riicta

dominainde turbata
rogaverunt
,

et
,

aslanles

dominum Tliomam
siuiii
;

quod

permilteret
licitum

dicta

V. Sancti sovera a cibis po-

soror oscularetur eum, quia


el
!,'

erat el hone-

Uique

absti. enlia

casti-

ipse nullatenus acquievit.

etiam

mentium est castas aitrcs habere, sa ctus Antustes non impune sinebat abire, si quis verbum impudicum coram illo
hwc, quia castarum
protulisset.

gatio corporis pcr cilicia, noclurnas vigilias et bunii

Vestem kic rwrsan habemus familiarem domesticum ejus Hugonem U Barber, qui aliquis de parentibus vel si quod dixil etiam
,
.

eubationcs

lacrymarum
sacrifican-

amici
Ihiiii

suis tlixissel

aliquod

mondaciura, vel

ver-

donum

inlcr

diclus
,1;,,.,

inhonestum, vel vellel detrahere alii, quod dominus Thoraas slatim opponebal se menverba inhouesta dicenti, e deirahenli et
|

dum
mx
nl

prcccs quolidianae.
wvnum -testium consensus
us
hai

ct alios defendebat.

Et interrogatus,
el

quomodohoc
e1
;

sc ie

;ii.

dixit,

quod videral
quod,

audiveral

*pe-

\nammisest u.

est

ae mira

mo> -'
'''

cificavil requisitus,

QDS

dum semel comederel cum domino Thomas


Octobris

dictus

domi-

orh> temperanttia.

Richardm
re

<>><<

,.

Roberto Gre-

duobus sequentn

swpei

phtm comnuh
morans

70

Tomus

1.

DE
ACCTOBE

S.

TIIOMA DR GANTILUPE EPISGOPO.


in

ms,

testatus

est,

ilhtm babuisse ...


el

ex-

i,iu

essenl

parata,

abstinebat ab eis in totum, vel

cellentia

sobrietatem, parsimoniam
potu
,

abstinenliani

aliquando comedebal
/i,rr

unum bolum.
III
.

Addidii
i'l

qualem numquam viderat in Qibo el in <>i>habentem aliguem hominem sanum, qualu ejusdem tostimonio quotidianus rr gfat il potus ordinarius ejusdem victus erai modicus cerei isia tenuis, aut si hsec vn promptu noi
/ i
'

n sr nhsri ru ta

r.s.sr

pluriDUS lOCJS,

n.

-r

( .

niivii

Oxonium,

Suyterfeld

Hampton

el

Schire-

bourne.
82 Redeo

qnod quod
el

ln
in

uinum valde limphatum. Ex


dicodelibi

delicati
is

t>-

ad Cantilupi testimonium. [temdixit, el Mercurii non comedebat carnes die Veneris non comedebat, nisi panem
die
.

batfejunia

uum

in/

pawperibus jube-

baterogari:perquamraroc<*nabat;pomeridiano <. et si quomdo virorum tempore a optimatwm prsesentia ea more atria aliu emgei

potagium, etjejunabat; nescil tamen, si bibebal vinum fnempe aqua mixtum,tz< prsemiserat)
vel

cerevisiam
el

dicla

die

Veneris.

ta

die

Sabbati
Mariae

jejunabal jejunabal
ante

manducabal
pane
el

pisccs. in vigilils B
1

/,/,

noverat, admoto
,

ori

calice,

in

aqua

jejunabal

in

Vdventu
el
.

/ wutem erat Viri, ea> lisfc wbanitati satisfad corpork sui constitutUme ciborum appetentis, in victitando parcitas, ut miraretm Richardus, qua-

Natale
.

Domini
sive

communi
qinc
alia
,

jejunio;

raro
sive

ccenabal
essenl
i

ol

de oumihus,

eoinodrhal
,

fructus,

primum bolum

liler

posset

vivere
.

eura
tota

ita

modico nutrimenlo
llim deducta fueril

assumpturus, ponebal ad
ille,

quem eleemosynam. Hain

eodemque judice
vide ibidem, ego

vita
ei

in

ctenus
in,
,

cui

addo

et

alterwm testem,
Ir.sl is

paucis

jejunio propter sobrietatera

abstinentiam. Cetera

miiil rnriiiiilriii. JOQ n nr.s llulr,

i/m iiaun-

nunc

ead(

ea alioru/m testimo-

n/ii nuil 0.

gesimui nonus, qui e dome ticis sancti P sesulis jmi, ri riijus notam veracitatem etia/m alii testes

multis
i

umquam

nii
ii

famtlii \u

mrrua

Wilhelmm Cantilupus dixit, Be rrequenter vidisse, dum eral cum prasdiclo domino Thoma, ,,,1 ipse veniebal ad mensam, in qua familiares
80
B

commissa
,u, ,i,
iir

ipostolicis jwejurando commenda ii Domino olim suo deposuit, quod fuer


in

vehemi nlissime sobrius


valde parura come lebal
faciebal
api oni

cibo
el

el

in
,

potu
el

el
;

quod

recettit;

quando videbal illos bene coraedentes, dicebal aliquando, quod babebal sed comedendi el non comedebal appetitura
sui vel
alii

comedebanl

et

bibebal

in

mensa E
aliiun

idem testis, se referri a "domino Willelmo Daubi audivisse prsdiclura dominura Tbomara dixisse eidem, quod
Entrabal

camerara suam.

Dixil

el

coram se unum potum de vino et interdum, cum crede aqua albo, ci aliud deretur polare vinum, bibebat aquam, vel debilem
;

cervisiam.

83 Scyphus
plus
est,

autem, cum

iiiim

comederal ad saturitatem, triginta eranl anni


ante obitum
,
.

eral valde parvus de argento, et quasi


liai
ii, i

quo bibebat vinum, in non contine- m


contincrel salserium

potll iii/u

n,

eibo parcut,

elapsi tueral
lciuiusi

suum

sed

postraodura

pceni-

in

quantitate,

quam

raro

camabat

(sicul

relerchal

(iiiclalus rhirriinus

Wilejus

salinum, AngUs saltseller)


in

unum mediocre
el

quod

sibi,

quamvis
r/ui

essel

muUum
Ut

nec

bibebal tolum
in

uno hauslu,
nisi

non bibebal
tales

l.muliaris,

dixerat

supra dieta.

Res,

COntigit,

communiter
viui,
et

mensa,

duos

panlo lolius a Rirhanlo,


iii

ailfuerat,

narralur

modicum de
multura
.

cervisia.
*

scyphos Raro aulem cce.na-

Com pendio num.


nomi/ne,

14,

ubi

dominus

Ule, Lati/no

bal, el
in

tunc imii comedebal


liraphato.

unam
'juni
,

vel
i

duasvipas
vipas
hic

addt

nis!

forsitan
tnr.

Willelmusde Albaniaco a/ppella-

vino

Pergo

testvmoniwm
nn

CanUlupi
.

recitare.
nisi

De

iiniurhi,
iii

iii

Hermolao apud Cangi/um


Eral

cibariis

delicatis
vel

comedebal
;

parura
dicta

1,1

sm m

(lirentc

vclcrihus

jeutaculum
ct

quasi

duos
e!

tres

bolos

sed

odorabat
el
:

buccea ex
inr
luiii.

vino, quod

genus barbari a vino


Vipa ergo a Joanne
vi/no
,/,

cibaria,

dimittebat ea, Foquendo


el
dii

continentiam

pane Vippaw vocanl.


iiiriiur
lin

Bute

faciendo,

endo cum semetipso

Gomedam

buccea vanis inti/ncta

Noncomedara. Btila dimiltebal dicta cibariadelicata, el comedebat potagia id est, olera vel legw;

rimiii
nost/ro

R
ait

ii.iius
;

Gloucestria de
lat,
\>\>,

aquadveodem
semel

Sancto
iu dic
:

Itaro

comedi

nisi

lllllKl
oilioribui
1

ct lunc, i|iiainlii

cnnicdcbal

quasi non

cibii

81

El

aliquando,
diversa

quando habebal diversa poaliquando


fai

assuraebal in ccena,
tiini

tbatur,

tagia

vel

salsamenla,
el

iebat
iii.\it)

in

cervisia.

nisi modicum de pane posiSunc eliquwm testi/monii Joan-

mixturara

de eis;

credil

idem
ul el

testis (ul

cipe.

quod dictam mixturam


rem
derel
in

raeeret,

minorem sapoinveniret.

84
-irii.il

Delicata cibaria in rarissima quaniiiatc


;

nmicduos
et

certitqut diei

diclis

salsamentis

potagiis

gustabal
Sexta
feria

laraen

de

eis

unum

vel

iiiiin Itcuit,

Et praedicta dixil sevidisse

frequenter,

dum

scin-

bolos.
1*mii

non bibebal
Vigilias
D.
et

vinum, sed debiMariae in

solum pancm
ct

domino Thoma in mensa, priusquam dictus dominus Thomas essel episcopus, el post. Similem a delicatioiibus cibis abstinentiom
coram
dicto

a<iunm tume-

cervisiam
Jejunabal
;

pane

bat.

aqua

celebrabat

observabal
et

jeju-

niura adventus

Domini

ante Nalale

jejunium

Ulius alio exempto

inus

commendavit dominus Sicodicitw de Worewih vei Warevik, justitiarius et consiliafius Eduardi regis
iiiiiii
|

Apostolorum,
costen
occurrit
eo,

scilicel

Ucardus

Haec iU.

novem dichus antc 1'cntcCeterum quse in omborum assertis

\nglise,

jwrisperibus

ei

testiis

essu
minufi
'' s

legitw

Item

dixit,

qumtus, de quo in quod praedictus doSaverne

Thomas
/
/

diligeba!

tempredas de
est,

diversitas, partim orta esse potest ex quod varia de Sancti setate, valetudine aliisque similibus adjuncUs toquamVur. Sic Hichardus vn Compendii rvum. 13 ea erif.-Invigiliis

'"

/,

"""

"""" Angl-a
pisces,
sicul
;

Wallia ortum)

autera

B.

Marias

tin

quibus

ThomBmmpane
-m jpjnnare

supcr
sc

atioB

tpse teatis praedictus dixit

et

aqua jejunare

soluisse, praedicti testati sunt) et

audivisse ab eo

el
;

familiares

ipsius

domini

in

Parasceve non sinchant


potagio in

cum
;

mc.lici

Thoma? hoc diccbant vidit lamcn dictus testis pluries, quando comedebal cum praedido domino
Thonia.
.iii.mI

inpaneetaqua
c.um

simpliciter

sed comedebat

panem

absrinebal

prasdfctis lampreflis, et
e!

etiam

;i!l

alii8

eibarii s delicatis

preliosis.

Huc

quoque pertmet, quodHugo le Barber testatus est, se vidisse el audwisse pluries, priusquam dictus dominus Tl.omas essel episcopus, quod praecipiebat,
sibi

modica quantitate, el bibebat vinum valde lymphalum, vel debilem cervisiam ii hmc componantur, v&risimillimwm est Scmctvm isPud ri^idum jejwniwm pr*di tis diebus
olvm

quidem observare
stomachi

consuevisse, sed vostea ob

debilitatem
judicio

vmumque

paran perdices

ew

mcdiwrwm
85

et

alia

volatilia;

ct

prudmter temperasse.

Longum

DIE
85 Longu/m ac Uediosum
<ii

SECUNDA
testimoin

OCTOBl:
re etia

IS.

555
vi
i

esset

omndum
$t

plut

nia

recensere
,/,.

dbi captrot,

,/m/nr,

ilnr

addo tamen \inwm Smi.lus ilr ninihi


uis

alterum,

in

javm paucwmemi/nit Bichardus episcopus Compendio nvm. 20. Certum est testinn

roai

n/<i

pOtUSqUB

Joa/nnis Bute,
iirin

qui

cilicium

ejus ipsemei
a<

parsimonia ab amicii
tus de Gtoucestria a co

monitus
ea

fuisse. Rober-

lecto

absconditum invenit,
U

inejus propriis mani^

n
luisse,

,/.

m ssa/riis Thomam in
1

[postolicis jussus
i

a, tavitf <i"i>

erat

vrtute excelr

in

!i

anciam
ia
i

ad
ulgo

Pontiniat
Pontign]

um
in
,

respondit,
in

quod quasi per Iriennium


1

fueral praedi
ni.ri

$t,

ro\ tou

cura eodera
cla
ii

domo

in

mensa,

el

videbal

ii,/

honoramdum ibidem corpus S. Edmundi


I
'

inini

dura semel idem testis ad latus praedicti doThomse apud Arleejuxla Radingaro (op Am/li.r est iii comiu Sarr, fid vi Sa
'

nrr/nr [sCOp\
V01

<i

nl
<n

,t,i

ir

n sis

,/r

,/nn

n.l

i/irin \\l

em
.

\hn tyrologio

Romi no
ei it.

<
VerUa
ubji-

<

/hi/iii

in
:

<>;
.i

nr
/i

endum
praedictis

risburiensis) dio

ci
1

is,
1

diceret

ei

Domine, nimis
.

laudati

bibitis; qod poteritis durare el parum comedilis dictus domiuus Thomas nil responderet, el dictus
i

Ilem
diclus
s.

dixit,

quod, cum

lomporibus
ad
Pontiniii<-uii

dominus

Thomas
Cantuariaa

peregre

profectus

ei

testis

iterum

re|

hcla,
:

respondil

sibi

Edmundum,

quondam

archiepisco-

idem dominus
libi

Tbomas
tace,
el

Coraedas,
din ittas
:

bibas,
in

quod
Et
,

placet,
testis

et

ma
,
.

pai e.

pum, apud Pontiniatum ', reliquisset custodiam ra?, el dominium Id est admini at onem)
/

diclus

repilogavil
,

Domine

iion

Faciam

rerum suarura
iclus

ipsi

te

ti

el

audilo

ejus

regressu,
ipsius
le

quia

nollem

quod

deficeretis

nam
:

perderem
Et
vis

lestis

vi llet

praeparare
inter

leclum
profun
all

quam spero a vobis. promolionem, Tu dictus dominus Thomas replicavil


lai
i

tunc

domini Tbomas,
capul
lecli

invenit

paleas

ad

adu-

quoddam

cilicium de piiis

Miihi

ita

scilicet

silentium imjn

uodosum.
i.i

5
teftfi*tti7i

,,

admonitoi i, [Iterum 86
,/r

displicans dictum cilicium


el

inveoit ipsum
,

testimonvum

est

Frati

NieolaA
eccle-

quasi

carne
i

sanguine

infectura
sibi
*

el
,

aliquae
el

carnt iangu

Wiohio
n
:

presbyteri
i"'

monachi cathedralis
fuerat clericus
i

parlii ulae

arnis

adnssrebanl
Bt

el

in
ita

ipso

tuif,

M.,

us-

eranl

pediculi

raulti.

diclum cilicium
ad

erat
'

ulem

,/rm

ihi/t
Is

per quinquennium,
vero
dixil
.

antequam esset
a

longum, quod
coxara
.

poteral

pertendi usque

episcopus.
^iiiiiiii.

se

audivisse uarrari

Willolmo
ultra
idi

de
,

Monteforti,
qui
eral

consanguineo

dicti
,i

domini Thomae

maximi

status

ultra manicas habebat Quod cilicium reposuil in eodem loco. Cum diclus dominus Thomas rediisset, el sedisel

mediam medium

brachium.
super

habebal
sedens
et

mille

marcas sterlingorum anWillelmus quadam


prope
el

sel

lectum, et dictus
et

testis

extraxissel sibi*

Qualira
vice

quod
in

m dominus

calcearia
in

ocreas,
dii

apposita
cilii

manu
.

ad
ipsi

locum,
lesti
:

mensa

dictum
,

Thomam,

advertens

admiians
,

dominum quomodo

quo

eral

tum

ium

dixil
iu

Niui.-

scio,

quod

aon jacuisli
us per

lecto

meo. Niloco

praedicto dixil comederel ita parum et biberel domino Thomae, quod placerel sibi, ut non gei-i-i
> i

minini. quia
in

senserat,

cilicium

su/wmineodem^
r<

quo discessw

mcurwm
ter

molestum,

si

dicerel

sibi

'

aliqua

vei

r r,
iin

mams
.

s e

ha
>H"</

ea islimas

Et

dicto

irii'1

Th ma respondente, quod diUlud, quia non credebat, eum dicturum, nisi

domino

non

fuisse

Joamne

""\

verba honesla etlicita, praelibatus dominus Willeldixil, se mirari, qualiter dominus Thomas, qui
ita

Dr eodem argumento ceteris omnious magis inimus Robertus Deynte, sinirius fnii testi
.

S.
/,

Th
\

83

familiaris damestious
de
tt

ei

camerarius
-

modicum comedebat
ardua

bibebat,

el

in

lantum deita

bilitabal
et

corpus suum, audebat aggredi


facta; sicut ipse feceral

comile
87
gnate,
>('/i,i
,,',i/

Gioucestriae

'

cum

habendo litem cum archiepiscopo Cunrespondil


in

ui Hodim r" h su ambo oum sancto D mmo suo ad Romanam ouriam profecti fuere quo vn itinere idem San
'i
t

tl

Sicol

us

diem suum obierunt. Earhujus Ro

tuariensi.

testimonio sic habet processus.


diclus

pgrmtM
iih

i.i

dominus Thomas
persi rutari
'

Co-

90

Dominus
.

Thomas
,

portabai
poleral

cilicium
reperiri.
Bl

aodo-

caj
i/i

tu

non debes

mensa, quantu

snm

asperius
habuissel

quod
cilicium

cum
>,<is

i/?/ 11.',/

ego comedo nec


praelatus,

bibo;
el

sed

cum
quid

fueris
'

el

magnus
lueris (;
,i,
:

comedas

bibas,

v<>-

domini Walleri Wigorsibi niensis episcopi, patrui sui; <\ non videretur
prius

j itn

cpitco-

mptr
1'tU.
:
\

quia

tamen es

presbyter,
reveles
si

sicul ego,
in
i

di-

t;i,i

unum, quod aon mortem tamen dicas,


elapsi,

vita

mea,

asperum (quodsimilitereral d dosum el depilis animalium misil ipsum testem apud Oxonium, ul
satis

volui

Priginta

[acerel

sibi
'

Reri

aspe

ius.

Bl

ii>t

fecil,

'-t

por-

duo anni sunt

quod oon surrexi de menmagis famelicus, quam quando quin fuerira idendum in dii ta mensa el -bam me ad jredi quod audi fortis, ita tamen sum
.
I

suum de Pn istebury. Et ."l manerium lavitsibi !,, fuisse infra unum mensi m vel circa dixil idem dominus Thomas fui! a leptus postquam
,

D(

iinn,

contra

i''.

iVoc

responso

quis torem deoeret,

comitei
'"*

repulit,et

importunum mquidipsum paritei


Frater de
'''"/""
ei

episcopossessionem episcopatus el consecratus in ante episcopalum utebatur Inti rrogatus, si

Cili,
tatis

insinuavit.
*

Porro
'/""

laudatus
/ '"'"

cilicinis respondit, quod uon ;sed zonis hominis. Interrogatus, Bi palma sicul

ita

Wichio
,,,

tinui

usus

fuil

dicto cilicio

usque ad
testis

ejus

quibus

przfatus

|ii

dommus qu .. '

de
b

Monh
telaria

postquam
,,i
I

fuil

episci pus,

respondit,
i

quod
lavabai
i

piura cilicia,
tol

prioratus

Wigorplunbus
D0
'

aliquando
,1

pediculi in

dictisi

iliciis,
ii

quol

Qiena i S

prraentibus domino Symone,


Wigorniensi,
isto
'

quondam
9 ibi

recipi Ln

una

manu

vel

palma hon

praacentore
aliis |ara

leste,

et

videbatur. Ltem

del

imi1

Darrata

inti rrogatus, si jaci bal quod Cum dicto cilicio, respondit,


i

domini Thomae, quasi pertri


ss dam cawcm
/

'"

\ltero
.

'"
ii m1
i.i
i

ntia
i i

Cum

lavaretur
pei

corpus

oi

uiamdum Dewn
cilkio
.

IS

oZxmmdato, "'" "


<

scilicet

,ii,,i //.s

fuisse,variiin

fhomam tisunt;quade
,
,

ib

vr

i,

ipsum lestem, vidii impressiouesnodorumcilicii iuasdam


jus

obituro

supradicti.
<.u

JuverU

556
91

DE
Juverit

S.

TIIOMA DE CANTILITK EPISCOPO.


audivisse
te~

postremo

looo

etiom

Bicul

referebatur,
projiciin

dictus

dominus Thomas
in

prae-

stem
ttiam

duodecimum.dominum Richardumde Kim/<>>

ceperal
obiit, el

ignem

infirmitate,

dc qua
satis.
Bffl

bcr/c,
h.\

decem
t

a\ nos in

obsequiissa

fuiut tredun-

versatum

ad quem cilicium

wnum zonaque
wJur,

94

Ad diumam

non potuil comburi. Sed de his nunc <> rtinentiam


<

nu
/<
-

ferrea,q
nerunt, permai
/,,,. ih,
si
,i

perve'"-

que per cilicinas vestes afllictatwnem accede uas <in>n nocVurn<e vigilise utiliter i/m
,,;s

\M pnrlem
<><-

Uoni

oitt

scri-

/iii n<lr
l.nl.

oommissai
austi
i

iis

A
m...

w jussus dia
vitae

><\
in

yoww us urgens m

it,

non raro
vide

aliquam...
respondit,

ilati

nolaverai

excipiebat

mcommoda
in

cubatio

De
">.
I

vigiliis

eo,

quod
qui

Roberlus
in

Deynte

lalcua

ardum
tiens,

Compendio num.
ansanctus

cui

consenBobertus

(mox laudatus
mini
essel
(Mjir.ii

jacebal

camera

dicli
'i

do-

aliaque adjiciens, oculatus tesHs

Thomae
i'i

postquam
.

ipse

dominus

liomas
iler

nte,
rei

mlerrogatus,

[ntistes
sic,

dormire
1

iscopus

el

priusquara
pro

arripcrcl

indutus
tapetum.

cilicio, respondit,

quod
vel

quod
el

ad curiam

Romanam
semel
qui

discordia,

quam
.

jaceba4 indutus \<i supra lectum,


1

prope lectura

habuii
tradidil

cum
Leslem
in

doraino archiepiscopo

Cantuariensi
saci

El dixit,

quod raro jacebal


\<i
el

mo-

ipsi tesli

mdam
non

ulum,

dico

i -

>

i*

sed sedens supra lectura


se libros

prope
studens

ipsum
tuui
;

cuslodiendura,

lamen
testis

sigilladixit)

lectura, el
iii
1

babens circa
scribens,

suos,

quo sacculo invenil idem


pancherae
ferreae

(ul

1^,

vel

seu

coraponens collaliones
respondit,

petiam
ferreae,

fhoc

est

partem
i,

loricae
.

uluvn dicendos) dormitnb at.


/////

ab
,

!< '
lorii a
i

rrustum

>!

ogatus
in

quia

panciera

factam

ad

modum
ad

zonae
,

jacebaf
ii.ii

camera ejusdem,
;nl
'
;

el

frequenter
ci

venie-

cum qua homo


ctaa

poterai

cingi
n rigiis
, .

carnem

me'ii-

;id

(11111

parandura lumen,
el in

|uoslude-

dianlibus quibusda

in

capilibus
in

bat, in lanterna

tanlum eral raligatus dictus


domini Tbomae, quod
recedere ab eo. Dixit
i.

zona

ferreae

exislenlibus
digilos;

habentibus
erat

la-

testis, sicut itixit,

vigiliis dicti

iiiiniinrni
Et

circa

tres

et

rubiginosa,

proposuil

aliquando furtive
<iie

lestis dixit, se credere, quod praedominus Tliomas porlaveral aliquo terapore dictara zonam ferream ad carnera subtus cilicium

praediclus

eliam, quod de
Thoraas.

non dormiebat diclus dominus


/><<ri-

dictus

95
ter

SUUIl).
rl
flll
1

lioberto Deynte addo alterum testem oculaium, Joannem Bute. Non ccssaba
hic)
iciii|.<i-ibus

nc pnt\
in
lecto,

<

<<

ii>

92 Sed postmodum dictua


sivit

Robertus non
,

requicredil

l-olocubal I

quit

opporlunis
et

quin

vacaret

fla,

diclum sacculura
rehabuil
testis
,

ex

oblivione

ul

orationi

vel

lectioni;

multotiesj

cum

credelerra
inter
1

nec
ctus

teste

praedii to.

Invenil

eUam

di-

retur

in

praediclo

sacculo
seu

qnamdam
;

aliam
ex

ante

dormire in lecto eljacere, jacebal in lectum apposiiis aliquibus pannis


,

zoii.im

i.ni.iiii

de Qiis

cordulis

nodosis,
el dii ta

ipsum

el

lerram,

<i

aliquibus

ad

caput,
se
in

ali-

quibus
erat
ita

cilicia

nodosa componuntur

zona
quasi

quibus super ipsum. Et


frequenter
\

boc dixil
\<
i

dictus teslis
h

ex

multiplicalione
,

dictorum

Dlorura

idisse

in

ia

co

vi

cato

gros-a

sicut

sunt cordae,
exterius
:

quibus
dicta
in

cinguntur
corda
eral

Puntaynes,

in

quo dictus dorainus Thoraas

traxit

Fratres

Minores
praeler

et

moram
teslis
ii

per

annum cum
eo, lunc

dimidio,
el

el

lunc

ipsc

eliam

nodulos, qui eranl


ini.l.is.i.

singulis Qlis
ilicioruiu

riini

panetarius

butelarius ipsius,

seu conlulis,

sicul

siml
patuit

rnnlaex

aliquando

vices camerarii ejus gerens. El praefere

Fratrum Minorura
;

proul

inspi ctione

dicta dixit fuisse

per

biennium
est,

dicti

domini

partis dictae zonae cilicinae,


lestis
iu
.

quam

exhibuit

diclus
,

Thomae ante
conficit
,

obiium.
pistor
;

Panelarius
butelarius

qui

pomem
vini,

examinalione
se
i

<i

depositione

ejusdera

seu

curator

dicens
iii.iiii

redere

praedictum

dominum
zonara

Tho-

Anglice, buttlcr,
[r\Urr dictUS.

Italice

Boltigliere,

Gallice bou-

aliquo
;

lempore portasse
diclus lamen
ic-ii-

cilicinam

praediclam

non

vidil
i

dictum
ilicina

96

.1

iirrtin,

in

quo s

Thomam
est

excelluisse

/n
,

\fii

dominum Thomam utentem


praedictis.
quaj>n*t<<t,itum
ilUtU

zonis

ferrea <i

essu, sive >//"></

me

brandit
ijnun

Compendio num.
,

15 decla/ravit,
i:>

orationis stu

93
(|

Interrogatus
i

quid fecera!

de zonis praeparte
zointer

<iniui,<t<-

ffundi bat

devotio

pro rdiImlntcc

" ||s

respondit,

quod

pro
et

qmi<

majore

cum

lacry

arum

divinis mysteriis celebrandis dono, quo ex tenera jnetate vi-

n.nii

cilicinara

distribuerat

condiviseral
dicli

mulios

nobiles

de

parentela

domini
dederat

Thore-

asseru

vaquefidesolihtserattuncfrui.Hocipiumquoque testis quinquagesimus septimus, do


i

ma3
,

cx devotione

ab ipso

tesle

praadiclara

nus Joannes
diensis t
>>
xit,

de
>

Kemeseya,

canonicus

Uerefor,

quirenles.
dixit]

Zonam
in

autem

ferream
Christi

im

unus
tcsti

Sancti familiaribus domestici


onio excerpsi sequentia,
in

canonici8 ecclesise

dicecesis

Wyn<ii-

cujus

Item di-

toniensis,

qua sunt canonici


sicul

Regulares,

quod fuerat attentus

oralioneet

in

dicendo

ctam zonara
1,1

vcneratione

domini Thomae babentes. Hactenus testimonium


reliquias
dicti

eliam per aliquos annos, antequam esset episcopusjel in sermonibus

Iloras suas

canonicas, cantando

ardideKimb\
bas

mcrito credidit ,
S.

m<'

zonas

illas

fuisse
''

Thomae,
tus

guem
de S.

cilicinis

usm
testts
,v

" sh "
"''
'

au-

trigesimus, Fratet
/;
' '

fl

Hartino3
se

"

componendis, et quod eral valde devolus. Et numquam vidit cum cclcbrantcm Missam, quin lachr^ aretur ante elevalionem Corporis hrisliet dixit, se credere, quoi cenlies et ultra
I

viLondini, asseruit,
illius,

testis

scrviverat

sibi

in

Missa,

vel

ei

astitorat

iih

divisse
lur

quodam camerario

qui

vocaba-

ut

minister

altaris.

Et

ullimam

Missam,

quod etiam portabat ferrum lumbos suos. Idem testis conformiter ad alio''"'" ,/ "' " ''' auditu quoque asseruit, Sanctum etiam aliquando ferre solUum camisiam etfemocirca
/

Willelmus,

quam

dictus

dominus Thomas celebravit, dixil apud Monlem Flasconis in ecelesia Fratrum Minorum pro quodam de parentelasua defuncto; h licet
plurimi
Papae
et
<-.\

quam
mini
el

palia

de

^
/

familiaribus
essenl
in

"'
1 1

et domicellis

do-

"

IIM llr
i

'";"
Vlh
-

"
'

ad

pedes.
vel

Addoetiam
Vi
le

/o-

,-iliorum

''^""""" Aicardi

circuitu
in

allaris

Warer
lestis,

eum

viderent

ct

aspicerent

/in

sw

'"'"''

facie

quando

Audivit

dici

idem

celebrabat,

quod comcs .,, ibiae quondam habuil quoddam cihcium dicti clomini Thoma: quod alicui
,

nihilominus tamen celebravil


"

cum de-

votione solita, et

cum maxima lachrymarum nro97 Oculatus

msione.

DIE SEUUNDA OCTOBRIS.


,
....
,,

557

oariti

/-

r../uni

fuit

tertius,

processu decimus Hunneden, supprior Fratrum Eremitarum S AugustMi m conventu Londinensi, dixil quod, quando ab ipso fuetestis

97 Oculatus item
fratei

vn

respondentem

bcnigne

ac mansuete eidem, quod


diaboli
;

Hogerius de

non utebatur uila arte

sed

'i

""

spe
suse.

iiivmi adjutorii prosequebatur

jura
i

ecclesia

tus

item
mi\
l

ilh

ntihi} us,

illum

iii

presbyterum
dioecesis

ordinatus

in

ecclesla
,

de
ex
diclo

du

Ox

Le iminislre

Herefordiensis

et

dictos
el

immerito
i/nter

Ordines

celebravit

tunc

valde
,

devote,

alia

tur,

quod multum

eral
vi

rusticus,

quo
lesti

incopil
ul

Canonem
quod
;

Missas

visum
non

ruil

mdisse benigne ac palienter, quod


cebat.

rum

di-

dixil

lachrymae

cessarent
tra

ab oculis ejus
lioia

el

abslergebal

cum quad

Labal-

100 Hanc

virtutem

etiam

magis
tulit a

exercuit

eo
'

ninjv
iu,ry

(videtur legendum

toballiola,

ab ftalica voce
est)

tempo

e,

quo graves

Joanne

PecJi

Tovaglivola,

qv&
(ul

latine

parvum sudarium
aulem
aliis
teslis

existente super altare

Dictuj

appropin-

quavil ad allare
cii,

dixil) praa

coor linatis

ipii.i

i*r.-ii

ilchilis
el

propter

infirmitalem,
loci

cum quam

hamoarchiepi \tuari nsi, metropolita suo, quo pro ep <, iVus di sidebat, quique illum pro excomm nicato \ olebat habei Conii
i

'"'

<

troversiam infra latius


in resegesserit.
f/im
iii.

passus fuerat,

ratione propinquitatis

advertil

audiamus interim, quanta animi mansuetudine Sanctus hac


;

exponam
'

(utdixit) diligentius

ad praedicta.

Accedit Roberti

II

Rudolphus de ffen,

de

Gloucesi

testimoniwm,

dicent
el

v
,

respondit,
I

quod
inter-

(lum morabatur

cum dictodomino Thoma,


viderant

cre-

fueral valde mitis,

palien;

el

ben

debal

esse

notum omnibus, qui


el

diclum

ntiae

de visu de

el

auditu

doniininn

Thomam
ct
\

celebrantem bfissam, quod

cum

proprio;

et

quod

Frater

Johannes

Pccham,

magua
brabat.
ista

devolione

lachrymarum effusione
cujus

Addo

Wdhelmum Cantilupum,
in

quondam archiepiscopus Cantuariensis, persequedominum Thomam injuste [sicut balur dictum


.1

verba sunt

Prequenter idem ipse celebrabal


Missa,
el

ctus

teslis

dixil

se
'

credere,

el

quod etiam
el

et

multum

plorabat

proli

communiter
diclus

gentes

hoc

dicebant;)

cura

'i.e.homine9
>

dicebat.
r/.

anonicu

98 De quotidianis precibus ab
solitis hsec addiclit praelaudal/us

eodem

ersolvi

Thomas non videbalur propler volunlatem contra hoc habere aliquam malam
dominus
dominura archiepiscopum,
iii

'/ua

temper

Robertus deGlouel

dictum
pebal

nec

prorumbenigne

cesfria
mt. addebat

dn ebal
nltra

,,,,,,,
:

Tolum

Ofllcium

suum
nota

Horas canonicas
lo,

verbis
El

contra
dictus

eum

immo
ratione
ivit

vai le

dcvote

cum

sive cantan

et

paliebatur.
praedictus
tionis
dicli

testis

dixit,

quod,

cum
cuivit

hoc sinenota (seu

sinecantu) dicebat ijuo-

do

Phomas
ipse
testis

persecu-

tidieseplera
et

psalmos Poenitentiales cum Letania, Olfinum mortuorum. Adjecit insupei dom


}

domini
ipso

archiepiscopi

ad
el

riam
pedes

Romanara,

equitavit

Joan/nes de Kemes ya

eumdem visum
audi/ret,

se

cum

domino

Thoma,

equitante vel
:

dum

in

f/w

mm

attracto, ne vi-

pe liiante, per quatuor leucas

Inglicanas

el

licel

derctur,

infaciem capucio, cum singultu orantem, oumque post orationem recessisset, deprehensum
im-mn, ubi fueratj aliquot deciduis lachrymis tinClUlii
.

loquerentur

de diversis episcopatum

suum Here-

dicerel
dicto.

fbrdiensem tangeutibus, non tamen au liverat, *iuod aliquod sinistrum de archiepiscopo supra-

101

Jam quod ad
sic

linaucntes

arguebat,

domestko' Ulius pertinet, de- " " ut leves eorum defcctm


fl
. .

patienter ferret, ac pcemtentibus facii

VI. Sancti

mansustado

Robertus

de G
se

ea

de re
eo

testari

jussus,
fuit

in

deposuit,

non

\idisse

lempore, quo
propter
vidil
alij

ferendis
injuriis et

condonandisque
aliorum dcfec-

cum

eo conversatus,
potueri!

aliquid,
notari.
Et

quod
ejus

de

contrario

Rrequenter,

quod,
liares

quando
animo
eos,

ejus clerici,
sibi
',

vel

Fami'

respondebanl
el

aliquid

prajcipienti,

tibus

studium concordise
:

turbato

impalienter,
et

dictus

dominus
el

Thomas
portabat
bal

patienter
et

benigne

tolerabal

supdiceli

in aliis conciliandse

niise-

aliqua

verba

placatoria
tfto

ad

demulcendum
subdit,

eosdem.
prascepissel

eaem\

ricordia in pauperes
firmos.

et in-

gratia
(ait)

quod ipsimet acciderat. Cum ipse

dominus
el

Thomas

ipsi

testi

et
.1

magistro

Rogerio

de Sevenak sociis
el

ejus,

qui

conciperenl

dictarenl

sciiberent

formam

rttml Vit uutianimiVir

"

JT rivtcr virtutcs jam memoratas Richardus in aT r; Compendio humilitatem, mansuetudinem, benignitatem,

cujusdam arbitrii seu amicabilis compositionis, factae, episcopum assavensem el ipsum j n ter interveniente domino Edwardo regc Anglia, e!
aterque eorura
neglexisse!
in

amorem

aois,

patientia

dn

propter

alterum;

el

Sancto nostro breviter commendavU ; quod et alii illatas testes fecerunt. Mansuetudinis illius,qua e sibi injuriassejuo anmo tulit,j vm dedi 18 supra num 38; alia habes in Compendio num.
rt
:;:i.

adveniente
(
i

die,

qua
vellel

debebal

exhiberi

forma

lr

i.,.

compositionis,

dictus

dominus
dictam
el

ante

exhibitionem
el

videre

Thomas formam
dictus

compositionis,

eam

requireret;

alterumque prodMxit Joannes Bute,

testis

magister

Rogerius
versa

diceret,

quod
;

credebat,

qumquagesvmus nonus, qui loguens de lite,quam vin licandis ecclesix ro sanctm Prsesul domino barone Petro Corbet habuit, juribus cum
,

8am

dictasse

magistrum

Robertus vice

diceret,

dictus el Robertum quod credebat, eam


prasdictus

dictasse dictum

magistrum Rogeriura;
dixit
:

ut xnfta pluribus dicetur,

ait,

illa

auditum
dicentem
d

se

esse

prsfatum
es

pendente, baronem Sancto


lite

dominus Thomas
negotia raea.

Modo
et

video,

qualiter

Aut

tu

es

imnis

secretarius

plenus diabolo, aut tu illumque cura Deo;

vadunt incaustum (swe atramentum]


dictabo.

^pportetis mihi pergaraenum,

pennam;

e!

10? Quibus

innn

..

558

DE

S.

THOMA DE
U
sti

/LNTILUPE BPISCOPO.
105 Gravius
obtinuii
in

102 Quibus allatis per dictum


I

m,

super

ipsum
de

B.
t<rl. dit-

ejus leclum positis, cura

dictus lestis reversus


ia

ad

Idamus
essu

peccaverat, veniamque ,, Kyngeshuam jurisr erUus, qum


testes
testis
el

lllllluiii
^

...,

,i

Imitcr

cameram
mas,
leetum
spexeral
ipsius
praedii
111
i

suara se posuissel
posl

lecto ad

dormiendum
minator,

undecimo int*
quod
ipse

loco

m'

ttmuUUqiu

posl meridiem,
oihil

paulum
ipsi
el

dictus
tesli,

dixerat

dominus Thoquando perauper


ejus

diaitque,
dictae

gentes
[idest

sujB occasione

gardiae derobaveranl
el

gamenum.

Iucaustum
sed

pennam
veniens
ad

posuerat,
nihil

quasi

admiralive

con-

apprehenderani vcl spoliaverant) gentibus dicli domini ex


aJ-quos
i

mutilaveraut

Thumce
El

et a

dicendo,

cameram
el

pse

testis

petiil

veniam
el

el

misericordiam
ei.

testis
lis,

cum pergameno,
<!

incausto
el

penna
:

diclodomino Tboma,
dixil
fuisse
,

pepercil

praedicta

dixil

patienter
dicta

eum excitando
instrumentum.

erunt
Julii,

triginta

anni

ante
1307,
ista

Gnem
quo
oonest;

QtfgiMe

Surge,
licel

surge,

el

boc

Et

hujus mensis
/,,/,.

videlicet
est,

anni
adeo

materia
iii

magna
el

impalientiae fuissel

pra stita

testatus

Adamus
1277.

atque

eidi

iii

racto

praedicto, el

quia

non diclaverat,

tigermt

anno

Gardia

Latine custodia

ut

praeceperat,
el

quia

dictum
oon
ipse

pergamenum,
quasi
desibi peliisset,

sedcum non habeam totum Adami teslimoniwm,


non
litem,
j

incauslum
risorie

pennam
;

dictus

lestis

assequor,

quid vocibus

illis

occasione diclae
si
I

apportaveral
ea

cum
ul

gardias indicctur; nisi forte

em refm nda

ad

apportari
(sicut
vissel

intcntione,

idem
non

scrib rel

quam moa przmiserai Sanctum


/v/,,,
i

intendis

putat

idem
vel
el

lestis;

cum

talia

consuepolius

i
j

udesque ecclesise
'

scribcre

dictare;

sed

petiisset

ad corrigendum
tavit

accelerandum eosdem) supporbenigne


;

Heref rd ,,,,./.,.
s

oc

s,

de

g
t,
i

contentio,

Utul
fuisse

u>m

Adamus

patienler

el

nec ex

boc

conlra

,,

dkatm
illas

de

familia, sive

ewdome-

ipsum
B
10.5

teslem

el

priediclum magistrum

Ituperium
bio

fThomaepostaditum episcopatum, procul dugraves


injurias Sa/ncto
vpsius fuerat intulerat, ante-

murmuravil
Sancti
Vi/ri

mansuetudi/nem
etiam
(ut

in

ignoscendo
le

quamin familiam
mendal.

admissus \ /juod

pariter expert/us

laudavit
ejus,

Hugo
illis,

Darin-

emSaAictimansuetudinem nonparumcom- E
106

rum vemani

ber,

donu

stu us
si

gui

habet

proi

interrogatus,

n mittebat
'

libenter
injurias

qui

Hanc gratiam deinde etiam novo


.

beneficio

atqtu aiiud

el

ferebanl vel dicebant sibi


respondit,

\<i

offensas,
ba3C

pius PrsB uli uc


teslis

utibidem

sequitur,

ipse

"''"""
lrt

quod

sic

el

interrogatus,

quomodo

eral

obligatus

m
;

sciebat, dixit,
rics,

dum

quod boc vi eral el audiverat plupelebatur ab eo, quod parcercl illis, qui
;

dicto

domino Thomae

et

decem marchas argenti quamlo ivit ad curiam


dominus Thomas,
et

(Bo

anam

scilicet)

tlidus

eum
quod
alius

ofieuderanl

quia cito parcebat.

El

speciGcavit,

idem
ceret)

teslis recipercl

ab eo licenliam (sive valcdi-

ipse leslis et Inselmus

MarescaUuset quidam

familiaris

dicti

domini

Tbomae

quudam
per porecclesiae

ctus

apud Preslebury dicecesis Wigorniensis, didominus Thomas dixil eidem tesli, quod in
<!

nocte evagari vole tes,cum oon possent

Lesiamento suo remiseral


si

illas

tam exire, exiverunl

per

murum domus
lunc dictus

contingeret,

eum
didus

decedere,
tcsiis

decem marcbas, priusquam rediret


<!
:

de Hampton,

in

qua
arguit

erai

dominus
in

in

Angliam.

Et
si

dixil

Domine, vos

Tbomas.

Et

eum

fui^cut coram
et

eo

cra^ti-

revertimini,

Deoplacet.

El

dictus

dominus Tho-

num
voluil

uccusati,
<<<>

corripuit
Et
;

eos,

et

mas

respondit.

Non

credo.
ita

Etdixitvalde pio rnodo,

cxpellere

sc
eis

cum

inslanter

et sicui

praedixit,

extilil

subseculum; quia

peterent
si

reniam,
sua

pepercil

ita

taraen

quod,

obiit in

amplius hac contingerel


o "ni,
>j<io<i

eis,

essenl perpetuo ex<<<

clusi d familia

Subjicii

<<<'<

Hugo

et

alu

Ua ille. Ex im mitiautem avnimo nascebatur amor nacis etiam int& cil tm.i.r, dequo / auca in rocessu.
parlibus uitramontanis.
\

tolidem verbis juveril svm

Frater

'Phomas

Ylfeye,

Ordmis
:

Frain

retulisse.
fa
-/.

trum
<]ictus

l'>.

.)/.

de

Uonte
testis

Carmelo,

fn yrii

104

Dum
el

mag stei

dominus Thomaserat instudio


in Dei retis,
el

saoro,
suit,

Theologia,

riprt,

Oxonii

ibidem regerel
civitatem

decimus septimus depo-

deciinavii se
invilavit ad

meJ

.i(i

Londinensem,

comedendum

dominum Edwardum,
el

tunc

filium

domini Henrici regis Angliae, et barones el ju tii Iari


tem
lestis
i

multos
Dii

comites
Lus

Sancpus Oaoonii instudiis verswetnur, inter scholasticos Auslralcs liorealesque ortas esse, vpswm vero, qui inter Au- F strales emmebat, non modo non vol um
acres smultates
;

dum

au-

partes

mari,
//'

sed

pro

vmbus

la

./

dissir

apporlavil

vasa

ejus
;

argentea
el

ad

dentes conciliaret. 107

dictam
suissel

ivitatem

Londinensem
(id
i

dura

depo-

eadem

universitate

xdibus aVrii) domus, in (iii. debebal Deri convivium, el in qua eral tunc dictus dominus Thomas, Ingessil se quidam,
iii

curte

studiis

<</

<

rditm
''"
''"''"'

in

adhuc dabat, quando duos presbyteros ad con> -i" '" / ".'", utque eam magis fvnmarel,
oonvivio
ewcepit.
le

qui

videbatur ex
collocarel
<!
,

Ita

habitu

discimus

ea>

el

geslu

tesliu
si

onio

esse

nobilis

el

Hugonis
pacificabal

curialisdomicellus, ad
ul
el

reponerel

adjuvandum diclum Lesti m, cum eo dicla vasa arlunc


furtive et

Barber, qui
discordes,

interrogatus,

libenter
sic;

respondit,

quod

et
et

gentea

speciGcavit,
pacificavil
'''

praedictus

domiceilua

quod apud

Hampton concordavit

fraudulenter

subripuit

quamdam

cupam

ar-

I1,;|,S

genteam
septem

deauratam

cum

cooperlorio

ponderis

duos presbyteroa inter se vocabatur dominus Petrus,


Robertus.
Interrogatus,

discordesel

alius
scie-

qua
,llllil

marcarum argenti cum dimidia bibdut idem dominus Thomas; et


cu P a
teste

"'""'^
;
'

cum cum
ab
crasli-

quomodo
se

|,,

fugiens,
reperiri.

ex

Lunc

non

poluit
in
el

'i-'

Cum
domino
dolens
peterel

aulem
rhomaa,
el

'i'

uum
teatis

innotuissel

dicto

dictus
dicta

mullum
rat

inde
cupae,

tristis

22 7""
;

de ,I|,I;| " concordia, respondit, ilM '" lrm 'i" "" " ^icti presbyteri ,1 " dlct0 "" Thoma "; ,., die, Pf^em fecisse publice
1
1

fuisse

'

comederunt qua nrast

diceba^ntur

"."'-'
l,
,

sublraclione

ab

ex

veniam

primo Lamen de negligentia arguens, el postveniam datam praecipiens, quod se exbiberet deinceps in consimilibuscautiorem.
sibi,

tin ""

S
:

familiaribus

dicti

domini
'

Thom,

SUprad

,rffidicla
'

"^
teste

"<'"''"-

\ \ "'" Mh;i

t'""

dictus

dominus Thomas
qsI

fZ' ^ Udhuam donuceUum cum


'

601

0.

Eodem
el

16

conc

avil

Joannem de
parenlibus
Matildis

amicis

DIK SECUNDA OCTOBRIS.


A Mabldu
lM, m Malildem
' '

:.:,'.)

de

Valoyes,
fratns

fto

domim

Joannis

de
in-

Uoribus cibis in
,

nbus \udi

demum

supererai
le

Cantalupo,

dicli

domini
dictus

paui

Thomae,

qnara

peribus destinare,
,,
,

Hugonem
el

B
se

desponsaveral

domicellus,

S8U

de
,,,.,,

Ujqua ando Qngebat,


cerv isiam
el
el

sciis 3

parentibuE
boi

ejusdem
ciebat,

Matildis.

Interrogatus,
se vidisse
"t,

(ih(T ,

quomodo
.111

bona bom cibaria comealiis,

respondit,
Suylerfeld,

dcre;
poni

ct
iu

dimittebal ea

dabat
hoc

i\

isse

praedii La

apud

dii to

domino
usque

vel faciebal
,

eleemosyna
aliis,

Thoma nondum Hugo le Barbe)


ait bal
:

(requentius

episcopo

existente.

//'"

quam
pre-

quod mitterel
in

nisi

decibariis delicatis esset


dii Lis

Robertus
libenter

<!<

Gtoucestria

rara

opia

quia

lunc de
el

cibariis

Discordes
el

ad

concordiam
de
<-\

reduce-

liosis

primo dabal

sociis

aliis

con edentibus

speciQcavii

(idem

testis)

ipsum reduxisse
la

cum

eo

ad coucordiam
che,

dominum

Hugonem

Su-

el si quid supen ra1 sibi, raciebat in eleemosynaponi. Dixitetiam, quod numquam assumebat

owtidie
ge alcbai

baronem Lincolniensis dicecesis, ejus uxorem discordes. foram 108 Mullo magis in eo viu.nl misericordia m /< pauperes, </><<>s m,n modo vulgari .si//- juvabat,
1

aliquem

cibum,
pi

quin
ricerel

primum bulum, quem


'

csset
.

assumpturus,

et

deputarel

ad eleemosibi

e.

reponerei

synam

el

quando

minislrabanlur
in

polagia,

gUOl

""/"

fruslum

panis

ponebal
panis

eis,

et

poslraodum
eleemo<' olitis,

verwn etiam cora/m se ohardus episcopus iiuiii

cibis recreabat.
:,\
(

Certe Ri-

diclum fruslum
syna.

ponebat

iu

dicta

<>in

r rn<in affirmavit,

Thomam
pato

/"//*
?i

"////.
<

qua/m
se

oram

/><>si susceptum episcocomedere multos pauperes

111.1 tque ha?c quidem de quotidianu


synis
<i<

SubU<

vulgares pauperes ab
unt, qua

illo

noptan
nobiltum

omin
i

die, "i

nihiiominus

aliis

possibililalem

eieemosynas
lestes,

pauperibus juxta ejus erogare consuevisse.


aliquos
h<<-

quibus addenda
i

snum.
de ejusdem

32,
}

ubi
vita

Sancti, studiis
<!,

litterarwm
\ iv

vacantis
rel

onsona/nt
/""'

alii

quorwm

nomiquod
ticri

act/um
in
ri/,

aliaque, qua?

nabo.

rtus de Glouceslria dixit, se vidisse,


Kcligiusis.

beneficiis
ui

ecclesiasiicis

administrandis

jam

laryas clccmusynas lain


B
laciebat
uiinii
;

quam

alus

De

alterius

conditionis

pauperibus ew

et ullra liuc

dic

curam

cu.

Wilhel/nvus

comedebant mulli pauperes de Cantilupo ait


.i

testimonio Joannis Butd in processu


Dixil ''ii.im,

hsc rursum
ad

se vidisse,

quod nobilibus,
devenerant
secretas

Mulli

paupercs, aul> qnaui rssri cpi.>cupu>

pu.si,

qui

propter

aliquod
raciebal

inforlunium

comedebanl ommdiecoram eoinaulasua. D wusAdamus <(< Kyngeshuam, supra laudahi


mestit us ejus, Faciebat,
inquit,

paupertalem,
blaiio
fid
esi

eleemosynas
el

de
"'

de

frumento)
scilicet

de pecunia;
dc
teste,

aliquos pauperes

numinavit
cui

unum.
dari,

\lanuin

Walinton,

comedere coram BQ.Joaivne& Buteaddiditnumei^u/m

prscepil

audiente ipso
el

raedium

egmorum, quos quotidie, sive coram se sive <n domo sua atebat, Cuntmuc, in<i<a<-ns, dabal ad comedendum in dumu sua tredecim pauperibus et
seplem parvuJis,
alternis diebus.
quos vocahat
Fratre
et

quarlum frumenli,
quantilale
:

pecuniam,

nescit,
in

inquanla

et

hoc dixit fuisse


dicti
in aliis

manerio
dixit,

domo
similia

vel

villa)

Episcopi de Presteburj

et ultra

huc dabat eieemosynam

faciebal

maneriis suis, sicut

se audivisse.

1U J Suleuat
(

autem
ct

Sanctus

paupere
<<<

mnes

11?

Yo.r

quartus
<i'i<i

vel

quarlum

videtur

idem

ooca

suus fralres vocare,

a domesticis

familiaribus
i/n

significare,

quarta,

quam Spelmanm
quartam
\

volebat

suis sic vocari volebat; oujusrei exstat

processu

Glossario scribit
rnodii
;

Anglis fuisse

insigne testimonium Raderi vet Rodulphi de Hen-

quodsi

ghuam, guod lucum


batur
lta

hic

habere meretur. Loque-

octava pars

pauperibus et famuiis sms, dicius paupcres vocabat Fratres sicut ahis, el et frequenter redaryuerat lpsum lestem ci alios
humiliter
;

syna,

medius quartus erit tantum modii, exiguaque videbibw eleemoUle manna: facta, nisi
ita sit,

mensurae
quartus

fuerit.

In

Glossorio

nonwumquam
<ji">^

Camgii aucto usurj.atw pro quarta parte


percipi

quando non vocabant diclos pauasserens idem dominus Thomas, peres Fratues pauperes dumtaxat esse, quos Dcus odiebat; Et
familiares suus,
;

fructuum,

quam domini annuatim

ex agris suis,

eaconditione elocabant

'

quus vocatis pauperes (in quiebat sanctus Priesul) nubis sunt diliores. Cum autcm dictus dominus
Thuinas quadiiin dic cumcdcict et haberct curam quinquc vcl sejtem pauperes comedentes, se

colendos.QuidsisanctusEpiscopusejusmodiquarclesissus tam paVrem frumeriti ex quoda et hujus mediam parwpud Prestebury perceperit,
/,///

nam?

laudato viro nobili concesserit in eleSmosyNec przleribat pia Sancti munific

vucari

Fratres

et in

retulit dicto

domino Thoraas,
Pratres alicujus

ibi

pascebal eosdem.
VariU
u

quud non erant


Ofdinis

dicta

porta

actrtncfvc*
tor

110 Et dictus dominus

Thomas
ibi
,

dixil

ei

eum
pau-

Buie adjecit etiam, quod, quando condonat, /> asenescalhs suis, muisubditi sui erani mulctati mentwn mua et quando in totum mcidit.
113 J

toties

reraitlebal

bou

et

arguendo
sunt isti,
peres,

Nonnc sunt

talcs

frat.vs.

qualcs

" eUat ">


destinabat

'''"''

qui co.nedunt hic

ostendens

.lli

de blado suo muuio, u pro blado m sequenli aon redderent bladum


blado,
raciebal
eis

tradi

vfntes

ege-

respond

ad porlam
dicta
dixit

dere quinqi
foisse

apud

Hampton
bene pei
/...M.-i,
.fuit

aliis

ramlUaribus dicli domini Thonue,

episcopus. B
e

''
'

sedecim annos,
scopatum.

anloquam esset promotus ad epiore


.

dc grosso panno,
oneraba.

<

di v

-'"

n|i

^
;

,,

Ad Imc

,,,,,
./,,,/./,.-

p,Lu,

fcrcuionu,, bolum

delica-

quodbeoe dmderenl

mr ^"^'^.^jS^
dictos

iiw

pannoa

^
560
ADCTORK
n.
s.

DE
a quibus
ibidem
beneficia
'erat

S.

THOMA DE CANTILUPE
De
locis,
testis,

EPISGOPO.
fuil

ibcis,

recipiebat.

qui

perannumel quatuor mensesapud


el

rj

laudatm
essel

Wii

Hampton
ponebal
lamilia

et

Kemeseye
dxit,

telon infirmus.

De

nominon

praemiserat
dabal

Intequam
In

episcopus,

nibus aliorum
boc
sua

se

non

recordari,

quia

praedictas
el

vestes

parocbiis

de Hampton,

corde suo,
infirmos

cum passim omnes de


Adi

Suterfeld;

postquam

fuil episcopus,

apud Bose-

visitaret.

etiam
ubi

Comreliqua

bury.
ibw.
<

mentariu/m hunc

svpra

num. 58,
pertinent,

114 Svmili liberalitatesuccurrebatetiampresbvteris,

Hugonis
sui.

verba,

quse huc

ja/m

recen-

guibus

non

satis

ut

pro

suo statu\

mpararent. Audia/mus rurrber,


-i/
,

117 Joannes Butd,

in

processu

testis

quinqua- agu

,,

sumHug nemleB
'/'"

gesimus nonus,
etiam
retulit

inter illius misericordie

opera ludmot
>

/,r<.

"

commissariii
presbyteris
v<

interrogatus,
in

si

dabal

servionlibus

beneficiis suis

dictasrobas,

inlerdum
:

illis el

ejusdem gesta adversus Jud&os, qui* Uanitf adulterando monetam regiam itsurasquc eatorquend multos Christianos redcgerant ad egestate
.

quod idem
unu

leslis

de mandato

dicli

Obtinuit
filio
.

igitur a

rege Anglise,
ntia/m, ut
in

Henrico /U,
illis

do

mi

Tiium.i' portavil

foderalum
""ii

fa

minulis

variis,

manlellum de cuidam vicai


dicti

blui lo

aut ejus

Edut

licaretui

obstinati

suj erst

Chru lus ua c
est

eral in ecclesiia
:

vel servitiis

domini Thorei

regno pellerentur,

\eque vinci se passus


ab Ulo emere.

numilli.

mae

de ejus aulem
eranl

nomine
Ut
est
I i

dixil se

non

ordari,

morum
iin

copia,

qua jro more suo

tentabdnt

quia jam
praedii
la

quadraginta ses anni elapsi, quod


vero lectoi
oloi
-

impunitatem
quod
Judasi

i/niquitatis suse

Factwm

fuerant.

voces

barbaras
bleu,

narrat processus
multa

igat,
glis

Bluetum

cseruleus,
It

GaWs

mala

Dominus Thomas videns, pnp. imiuni in rrp.no


rege,
nollenl

bluu dict
'"
vt

"
II

"

ratum ab

rare

Angliae,
eis,
el
imii

procuravil

cum
quod

quod praedicarel
converli,

ie

minuti varii,

quod

illi,

exirent

menu-vair,

Uus

est

e prt

ulu

regi
et

Angliae. Falsaveranl

candidu

enim monelam regiam,


per K
El

ca rult isque
etc,
< i

confectum
palliolum
<

ftaque
p<

lum de blueto
forte viotaceo,

ma nno csruleo,
ejus-

multi

fueranl in regno Angliae exha redilati

eos

propter extorsionem

usurarum.

ipso leste

cui

intrii secus

usut
et

praBsente,

modi

occurrerunl

diclo
el

vellus,

ad calorem pariter

domino Thomas quinpecuniam


eorum.
Et
offerentea,

splendorem

genli ex Judaeis,
"i

liandum.

rogantes

desisterel
1

persecutione
nisi

ipse res;

pondit,

'i

"

11

'

non Paceret,

converterentur

quia

"

S\
hberiorivita
i

:,::':;,::,::
ad fruqem.
liclus

DM
I

V&rba

eliam, quod,
ln

iomiZ
,-,
,

sludio

Parisiensi

E
aocmt>

sslSS uc
o
'",'"

"""
'

lelmo Plantefolie,
tunic,
,

acie

^
Z
,

P ra,m
,

'"

'""

'

''""

'

*
'"

Wta
'

:zz ^ *"
*

'

'

'

'"
''"

'"""""'
""'"'
'"'""'
v
'

labernasel ludenti ad
et eliatn
'

"'
""

"-"'"
"''""'""
'"

laxillos,

,:,
,, ,
,

,'

*"*
'

capucium, ,,:,, ,, bono


abs

/
,

"

'","'

*
'
''

^ibebat, ncn
'"''"

,,,.,

,',

?
',',"
'

'"

"7
'

,,,,

ioent

Willelmuspromisitsibi-etjuavUouod
,

per

,,,.,

,,

""'

"'"

^ ^
'"
',

'

*"

Wigornmw

*"

, ""'"""' "*' '"'' A '""" '""''""'"

""'

'

Mtah

coram orebro lavdatis commi

,,,, .,,

,,,,

Mm uuu*"ncuram ae dictis infirmis. \>rmad se iS8e leetiamqufm !J f' d masessel episcopus; et ipse S!?. ? m Uabal
El

'-

^
'

n.--

'

H scirel "'" r" M|r " snecficaifl ,-,,-, si ,. aliquem casum de visitatione Jctorum mfirmorum, respondit, quod generaliter dictus dominus Thomas raciebat pradicta, etquod

" ll1

Interogatus

ZSZiS^T 2i ?
modo
""

<!,,,,

um,,M Pa>cia

M-ilia rlicia

flu

?,'i'"

ssiftajsi
.i,,.,,,
,, ,.,.

confitebatur

*""'
'

lequam essele ^copus, etsunt


'"""
v

Wit,
el

quod
,uou quod

el

'"'^

visitaveral

ipsum lestem infirmum. Alterum

"""""
' '

testi

H
'

"

Barber, qui dixitetiam


el

q od mullum ,? ahquisde ramilia mOrmabati


,,L,r,,l,v
'
'

batur infirmis;
s

quando
rre-

/Lsitabai
al

haberi

'"
;

eum personaliler maguam curam


qualiscumquej

el

quantumcumque
n'!" '""
'""
'

de

(lege

esset

"" '"
,

SJT
1
'

""
..I

-'-

"

torticddta

PWpatlll personam ipsius

^ VII.

,1

DIE

SECUNDA

OCTiiIJR
de equo,
curialiler
el

IS.

56
el

confirmabal dictum parvulum,


et

valde

humiliter

loquebatur
erit

eisdem.

Ea

C.

8.

paucis hisce cuique facile

conjectare, quanta
'

VII. Sancti cura* et virlutes

cum tum
'''

cpiscopalcs
tas
in

jusla sevcri-

commisq\ minus explebat alteram sui mwxeris partem,qusincorrepHonedelinquenUum


<

sollicitudine pastorali

curaverit.

Von

'"

'

tU.

caccs
r u ni

delinquenles pervinhcprvnntio SdUU uuaci vctuuci c*iri*n

Corrigebal

(inquit Robertus de Cloucestria)

el

dUos

^ 08
-'

arguebal sub

,am
'

maJ ores'
R

W*m

mediocres,

am qua

minores.

El

requisitus

\us)

m
el

specifican peciocarel

canonum

jura
j"
at{
!
'

quos sciebat, narravit,


vitium
suis

eum excommunialiqua alia,


.1.-,,.,,.,

proptei
sibi
1

inconlinentiae

ecclcsitC Ilerelbrdiensisad-

ih

"" wiai*i
Petri,
el
i

VCFSUS COmilem (jloCCStria)


vindicata.

f aominum Reginaldum, Dlium nem lm e ls Herefordi *


''

suam,
lenuit

militemel baro-

tamdiu

eum

ommunicatum, quo usque debitara correi tionem subiit, ad praecepta ipsius dominiTbomae redeundo.
exi
i

'

ompendium
alter laftcus

Vitse

num
e&pertus quoque maehumemcomqui
,

122 Justam severitatem

illius

estquidam

Herefordiensis,

\Juas
pvs
nr< r

oum

mun1cat ?*">*
rarceri nnludt-

hactenus
"'' r " llns

nn
riLr

Thomae

nostri

gem

pellicem substitoiisset ua
to

''"'"''"

$uum

'ddi'\nu,

illius status

pertinent;

apiscopo

mmime
ia

nimr
\\

moncntique san obtemperaret, ab eodem ana. ,

sco/oi iim sunt. Richai


fere

qus magis p opris epiom\ e di nun 'I tantum generalitm declaravit, ipsum omnes
n,i

eas progredior,

themati

vinculo constrictus,
pre

ai

deinde,

cum

vel
in
i:

/<<-/</,

eodem curante,

sa/ncti

epist opi

partes diligenter
\im '4e

e,

ai

regium carcerem conjectus fuit, Testem habemus Hichardum de Kymberle, de quo i/n processu legi'"'
:

demdc
ecclesise

<luribus ea>posuit }
suae defendendis
felicitei

illeproju

Dixit, qi od,

cum quidam

burgensis de civitate
dixit se

restituendisque fortiter

Hen

fordiensi,

de cujus
propria
ieri
.

nomine
relicta
.

non
i

re-

seque ac

gessit.

Quapropter pauca </"'-

cordari,

uxore

adhaerer
ac

cui-

,/,iin abaliis testibus paulo eayplicatius tradita prscmittam, priusquam ad contentiosa illa veniamus,

dam
a
el

altcri

mu

et

admonitus

correptus,

di< lo

domino Thoma
quadraginla
dies

Robcriu^
qualiter

,/,

i,

a, juratus testis interrogatus,


rexeril

per

excommunicatus fuisset excommunii ationem su,

in

episcopatu
sibi
i

seipsum
.

el

ecclesiam
.

atque

plebem

ommissam
quod
et

respondil

quod
bene
lo

valde bene.... El

dixit,
in

viderat

ipsum

pradictua dominus Thomas, elapsis quadraginta diebus fecit per curiam regiam capi ei incarcerari eumdem. Kt
stinuissel

animo

indurato

regeutem

Reipsum

exercitatione

virtutum,

prasdicta

dixit
dicti

so

audivisse

prasdictus

leslis

mum

e(

ramiliam
;

suam,

quod bene defcnderal


visitando
et

minislris
123

domini Thomae.
sancto

jura ecclesiae suae

visitabal dicec sim, <!

Sub eodem

Prxsule baro Rc

celebrabat
ferventer
alia
el

cum maximis
ik-\ <<ir,
<

Qetibus,
i

praedicabal
et

de Clifford facvMis,
nca,

guod

Petrum

</<

,i7<'</-

'

audiebal

onfessiones,

episcopali

officio

Incumbentia

debite

pera-

gebat.
dtcecrsi

iena
lur.
ii

eonfaaioii

s
i

u
iiIiiii, Plil

ilim

confirmatu

modo ad ea/mdem qusrstionem responWUhelmus Cantilupus, et lui rationrm reddidit, se vidisse, quod ipse audiebal et dicebal Matutinum et Missam el alias Horas cum nota fid cum cantu) el frequenter ipse celebra120 Pari
dit
< <
i

Thomaa wi Herefo diensi sede decessorem , commiserat, multisque annis tulerat impune, coactus tandem fuit pu~ blica pamitentia eluere. Factum affirmavU nes </< Leoministre in processu testis quinquagesimus quarkts, cuqus hac </< re testimonium
<<;s'</.s//<<7
<

secundum

fCll "

totidem
nobilis

verbis
el

trans
vir,

'>.

Narravit,

quod, cum
cepisset generalis F
belli

potens

dorainus Rogeriusde Clifford,


Hi refordiensis,

i>.)t,

el

miiliiim plorabal inMissa,


el

e!

prolixas Missas
el

baro convii inus dioecesis


causa quasstus
guerras
",
e1

G dicebat,

multolies

praadicabal

confessiones
dixit,

extorsionis
in

lempore

audiebal subditorum suorum. Et hoc


disse
el

se vi-

quas

eral

A.nglia,

dominum Petrum
reconcilialionis

audivisse, priusquam
el

dictus
in

dominusThoet

de Aquablanca, quondam episcopum Hcrefordiensrni;


et

masesset episcopus,
specialiter

post,

diversis locis;
esl

idera

baro

ex

causa

apud Bosebury;
episcopi
I .

ubi

ecclesia
el

perti-

venissel
i

ad

dictum dominum Tbomam,

non
,

policet

nens ad
quibus
ficiatus,

mensam
Do
erl
loci

HerefordiensiSj

Suyterfeld,

dictus

Hampton el dominus Thomas

apud Kemeseye, in
erat

,i

obtinere

cum

dicto

doraino

Tboma

offerrel

centum
ecclesia

libras

sterlingarum,
in

quin ageret
lotius
in

bene-

publicam
puli
in

pcenilenliam

conspectu
El
ivil

po-

priusquam esset episcopus. Singu ad conferendu/m Sacramenest, quo de ejusdem tiim Confirmationis prompHHtdine ibidem etiam Quando equitabat, porasseruit, sic inquiens tabal semper stolam ad collum suum sublus capam
:

Herefordiensi.

tunica

nudis
per

pedibus,

cum

processione
el

totam
;

im
el

Herefordiensem
dii

per clause-

strum ecclesi
q U haiur
fuit
,ii\ii
,ni

tus

dominus
fn
.

Thomas
El
el

eum cum
altai
\

virga
.

vel

Rodeundellum
dicitur
eral
..

suum
.

(alias

Rodundellus
ad

el

maius
praad

manu quo lugando eumdem.


\

usque
hoc
in-

Rotundellus
et
ri-n,

estque
dicta

chlamydis
stola

speciesi

se

idiss

semel

circumcinctus
ex
ul
i

modum
dictam

terfuisse
libris

praedictis
se

de

diclis

autem
relatum

centum

parte
ssel

interiori,

el

portabal

dixil

audivisse

per

commu-

stolam,

paratus
.

ad chrismandum pueros
confirmatio
pete-

nem.
1^^
Peto
i

occurrentes
batur.
pafoulit conrcrt,deiin qwn.
'

eidem
at
,.

quorum

/</;
...:,

c\ n
jP
,.

II,

Cha

iti

.'i''. ;.

121
,,

a(

r;

Quando equitaquoque ista .,.,, veniebal aliquis pauper


:

cirdtei

duodecim ante

S.

Thom

men
h
'

"

ejusdem

uomo

vel

aliqua

paupercula

mulier

cum
d.

aliquo

parvulo,

quem petebal is Tomus I.

confirmari,

Edwardus Bhus regis ^nglia ^rcilum copiosura contra

pnn

562
i

ii:

S.

THOMA DE CANTILUPE EPISCOPO.


ad

ii

cipem Walliaa
,.|

collegissel

el

ille

nemorosa
facerel,

rium,cuiLeom\ iistrensispru>ratussuberat,aman- D

palu8tria

fugiens,

copiam pugnas non

datum
,,,-/

fuisse,

ut

abbati suo

suse

conversationis

patre in togliam revocalur. Symon Leicestriae a comes, capilaneus baronum conlra regem insurregj, bona gentium factus, praedari cceperal

ones redderet,

adhaerentium,
altinenlea

el

prascipue

eorum,

qui
in

reginae

></> Hercfgrdiensem Irrepserat etiam ille, ex quc etin alias Angliae diceceses abusus clerici sine contra sacromm caaonum decreta

127

ct*rico pi ura
beneficia,
,ttero 'eanonu

per

nam

inlroducli fiieranl

Angliam,

Sedis dispensatione plura ecclesktstica


i
t

Quidam etiam de parte baronum Berefordensem episcopum Pel um, in ecclesia cathedrali canatione Burpundum um de Herdesleya theptum duxerunl saurum ejus parifo r dividentes. Ceterum / ciscus Godwinus in Commentario de Pnesulibus Anglix eumdi n
quos
Alienigenas
appellabant.
.
.
i

beneficia obtmebant.
ut vel

hunc

loUerett
di

mon

iU Ulos,

altera

dimitterent,

v$l

pensationem a

summo
peterent
,/,

Pontifice
;

vecusantes veroipse sua


srnpc

obtentam eahibezenh aut oerte usus potestate

nominatum do-

ctorem Decretorum ctcancellarium Herefordiensem, ,,, icestria, cu u& a jserta fto riin
de more subjungo.

bl

morbuumgue

ait arvno

268,

Uem

dixit,

occurrere memariae,
praedlcta,

suct edente
n
futta
ii
1 1 :

eidem Joanne Breton, prox


"'

mo

S.

Tho-

exemplilicando

de

correctione

quod,

dei essore.
-l ''/'<

125

ejusdem

ontra immuni*

cum supradictus Herveus fvidelicet Herveus de Borhuam, decanui ecclesis Umdinensis et pnecentor Herefordiensis, gui adepiscopatu
veral
.

ritali

tatem ecclesiasticam delictum paenamgue Robertus


teesti in

aspira-

ittatuit,

commemora\
VffWl
'"
COJl

it,
/'
I

dc justitia

quando

S.

Thomas

electus

fuit)

absque
He-

Irshm

ijitSSUS

nml nn.rut dictorum


,

dispensatione
refordiensis
ciiiii
,

lenerel

praecenloriam

ecclesiae

suorum adjecil futi m processu legituri quod cum dominus Rogerius de Clifford, milos et
boro
B
niMn
cti

quae

reputabatur

ibidem

dignitas,

decanatu

ecclesias
zelo

Londinensis,
privavil

dictus do-

dioei esis

Herel
clerici

liensis
in

propier

delentiodi

niiniis

Thomas

juslitiae

eum

praa-

cujusdam
baronis
lesle,
<!

castro de
fuissel
dicli
pi

Erdesleye

cenloria

praedicta.
specificavit,

incarcerali,

excommunicalus
domini
tiissel

28 Ilera

quod,

cum magister Ri-

'*
''"''

*"*roa'

ab ipso
existcntej
a

tunc

officiali

rbomae
absolvi

chairdus de Gravesende, archidiaconus Northuampl

clerico

relaxalo,
.

nensis

ni in

eci li sia ecclesia

Lincolnifinsi nhrinpi-Pi ihaniu Lincolniensi, obtinerel abs

Iw eorumdetn
'

dicto
1 1

domino
potens,

Thoma
noluil

gnus
misit

eum

absolvj

quamquam esset maeum abaolvere; sed rendum ad offii ialera praediille

parte privat,

dispensatione parochialem
N

ecclesiam de

Ros

dice-

n fordiensis

diclus

dominus

Thomaa

privavii
.

eum

eadera

ecclesia. Ilem

speciflcavil

ctum
vc

U baro

magis

se

humUiaret, ab
ob

eogue veniam peteret^

in

guem

forsitan

latam

mmunicationis sententiam impotentius fuerat animatus, De eodem argumento correptionis jumncti Praesulismeminit Joannes Bute, qui cum ejusdem justitiam vindicaUvam coru commissariis assereret, reddidil causam
quia.
les

i-uiii quod magisler Jacobus de Vitri, archidiaconus quondam Salopshire in ecclesia Herefordiensi, oblinerel una cum dicto archidiaconalu
*

;ilo|jjjr'

medietatera
consuevil

ecclesiaa

de

Lerlebury

st.ri/ur severitatis

quaa ecclesia
.

inguitt
dicto

videral

multos publice
in

oenitenqui-

M.r.ui,

domino Thoma
vel

camisia,

bus
tere,

propter
n.'

favorein

preces

nolueral

remit-

duos cauonicos dividi el dictus magister Jacobus absentassel se a dicecesi Herefordiensi, et requisitus et monitus residere nollet, nec dispensationem super residentia ei super pluralitate curatorum beneficiorum quaa obtineinler
.

bat

cum
in
'

dicto archidiaconatu,
el
i

laederetur

justitia,

pcenilentiam

exhibere,
ortione,

supra
infe-

privavit
obti-

dictam.

eum
nebal

Alia ejusmodi

exempla producemus
de invicta SancU
in

dicto archidiaconatu

quam

""v. ubi agi

ndm

ecclesia

est

de Ledebury
'"/'"

supradicta.
vet ab

susejuribus adve dine animi


"" fl ur
''
l

129
s,//
'

andis fortituilr

nequitt quin sanctus l'i,- abhorret

'/'"'"'

"

,llr

'"'itix"

episcopatum
ut in

maanme ^toj
ecclesiist
nB.
'

,;

H">-trnus

/.nsnms

soUicitum
t.rin.s

fuisse,

IV

vidimus,

.-,//

,,

/',.,

ate;unumde

quas
bat,

na
Item

plumpro:

dispensatione Apostolica muttas obtineidoneos ministros coltocaret, dubitari, ,-

r.r

quodw
"

processusic

memoratur
n
iraas

dixil
^
i

auod
oriora"
i' ii ,i

cum
'.., """

praedictus dominue

";"""'""'

""'' visitarel

mhgum demde factus episcopusnon ^P^ima sum dkecesi Herefor'"''"'

monachorum
Pratrem
dicti
loci,

oigrorum nigrorum

apud

Leoministre, Leoministre

invenil

phum
de

Guillelmum de Wynton, raonagraviter esse diffamatum de

SSto ":""'
monw
/

'''p'^

'-

>

beneficiis eccle-

Inhonesla

conversalione
el

cum
nollet

quadam
se

moniali

nnferendis caute mtegreque processerit baneguam alienus fuerit a simonia et irxpectu " '" discimus ex ejusdem Roberti
testir
'''
>
1

Lingebrok;

cum

purgare

'l'
'

cum
tran-

"

dicto
l,MM
'

sferri
"''

domino Thoma, fecil eum amovi ri '" quo eral subdecanus, el ipsum apud Radingiam diuaceais
prioratu
Guiliebi

''"""

v '"

"'"""^ Hquet, iltum *ohorrume. Testimi


item

vel

asola
illius

; tale est.

Narravil

Sarisburiensis

''">" nistrensi

nus Dodsworthet
" lls " r
"''

plw ibus agunt usDugdale tom


se
<

Mo-

diclus dominua Thomas negassPPcem instanliam domini Rogerii de ?f ^iuum;,,,. magni baronia SIKI (]m
]

^";

(Robertus de Gloucestriai

cura semel

;M|

^gilcani pa
obii

Met

vw

uenti, ubi dicitur

ftead ngensis

rdihis S

,Ml 7''

^" lM

co

""" -" Providere;


I

modico
lestis

beneficio

ei

pse

alii

maa >" sord>us


s

'

tUandi,
ejus

quod
velut

monachi
sibi
uti

de-

negaverant t

debiHm

multocumtaboretandemobtinuerat,
pendio

narratun eague de causa hk plwranonaddens, tantummodo observo, m ,.


24

num
t

inCom

Sff
rs,-,
pote

al

dlClU8

muncra^

ohumiUum ea d8
l "'

sivejuresive

tumSPoopun,purgarerermmtem 'e"d<c^a ad Readingense

vnjum acousatom

se-

monastel

Mvweaggressusslrenue tuajurt /r
el "Mtoritate

:^ m ^

mique occupata

" ien
:

Ullll

DIE Sl-CINDA m.TuiilUS.


^

563
ille

uVutenim pacis erat amans, procul tamen aberat, ut importwno pacis desiderw, seu verwssocordia

133 Ei

vero erat dlbertus

Glocestoise

comes

utctoih
c.
s.

ignainaque episcopatus sui jura

mmuipaImo

vir summsepotenHseparisqueau4acise,atqueipsis quoque Anglix regibus fienrico III, ejusque filio

teretur,aut
.

mte

Ispsa

non cuirarei
ric

restitui,

quotiescumque aequitas
ac

eaigebat, nec ali-

ter poterat obtineri, nulla

habita ratione de partis

Eduardo, quos aliquando captivos habuit, magno peremetuendus, adeo ui laudatus Eduardusrea filiamsuamJoannamvpsiposteadederii vn uao
rem,
ui
de\

''

adversse potentia

ferocitate,

intentabat

tites,

hoc affinitatis uinculo

eumdem sibi
talique

<

nullisque laboribus,

nullis

sumptibus parcebat,
litibus

im

iret.

Cum

tanto

igftwr

""
to

donec causam
t/ur,
''///'
is

evicisset. /"
e,

Verumtamen nequissusequendis sequo hac


aus
de
si

tos

Prsesulde illata ecclesisesux njuria easpaei

ejusmodi

stula\

it,

satisfat

lentum

vn

jus

ad

levius

pm es
re

juvi rii atiquoi testvum dicta


Ni<
<>

bunal regium
minis tum oblata ingenti
eo minis diserte
,,/ //

itidem illum

tm

supen
testis

pra misisse Fratet

w l bio,

pecuni&$ummaaccq
usVra, De
<

sexagesimus secundus,
fuerat
fuerat
el

requisilus,

idem doel

ntatis

ab
<>
\

minus Thomas
pertinebant
i

naturaliter discretus

pruquae
quae

mt mii
i

it

Rob< rt/us de C
in

dens, respondil, quod


ari ;id

prudeos

in
in

his,

idque

minime mirandum
el

viro,
regni

c/ui,

eodewi
posl

mundum,

pradentior

his,

potentior
el

Angliffi

Deum. Et reddidit causam dii ti sui pertii quia habebal secum bonos et prudentes cqnslliaii.uii

pegem,
legipur
,,,,,,1,

homo
,

crudelis
vn

austi pus.

De

oblata

eumdem
.

eounia
ci

lestimonio Joannis Qute


obtulerat

rios,
i

cum quorum Dan ad mundum,


.

consilio agebal
ct

illa,

quae pertinequse perti-

Dictus

mes

magnam

pecu

ipse vacabal

in his,

dicto
lit#;

Il(

Deum el onerabal dictos conscientias eorumdem, quando a


nt
;,,i
;

consiliarios, et

dicta

domino Thomae, ut desislerel a prae dictus dominus Thomas respondtt, el


nullo

vero

et

recto

quod
ei
i

pro

auro

dimitteret

prosequi jura

deviarent.

lesiae

suae.
B

adwrtu* quotcvmque vindi-

i.ii

Clarius loquitwi
iiir,

WilheVmus Cantilupus, quo

'
,,

teste,

bebal cbnsilium, an
verel

priusquam inciperet aliquam lilera, bahaberri jus, priusquam mo;

Audiamus modo Raderum Henguam,qui inter testesprimo de


134

Iphum hwu

sancttii

locoponil

ijtem

additque

idi

Wilhelmus, hoc

vidisse
i

Londini, quando movil litem contra comi-

Vngliae in suo bancojusli- E deciturque fui ecclesiis ciarius, in Londinensi et Herefordiensi jurisperilus ramosus, annorum septuaoicus,

rm

Gloucestriae. Prudt

,,

militer

lauda
maluro

ii

consilio

et

ntiam ejus in rel us agendis Robertus de Gloucestria; qupd deliherato et communicato sibi
negotia;
et

ginta

vel

Haque
,i,.

is

Eduardo n ab hanc litem d talns fuit, ut eliam, quod dominus Gilbertus dixil
circiter,

quique

assistenlibus

agebat

quod

non

erat

ciare,
jura

fantasticus nec
scretionis
l,,,,,,

capitosus; quod
lueral

ratione diclae diejus

bat

comes Gloucestriae, quomi.mi usurpa Herefordiensis in Demoribus ecclesiae


apud
Maliverniam circa
dicti

et

prudentiae

assumplusad consi.

ecclesise
;,i,,,
;

venationes

et

domini Henrici m-i,

\i^iiafuit

<'t

fuii

et

praedecessores
fecerant

domini

lliomae

cancellarius
,,,,,

et

poslmodum
regis,
filii

consiliarius

doerai

quasi

oihil

super

prosccutione

jurium
au-

Ed-wardi

dicti

domini Henrici
allegatis

regis

Mitto plura,
,s

qum ea

supra

suorum conlra dicium lem dominus Thomas, cum


episeopun,

coroilem.
esset

Praedictus

S T
'

l
I

(4
in
tllu

iwj

><<
tftatt
I

probatioriique prudentix, j**titU* at

**
loco

#b

riU

cadere pomt, o

"'"

'

'TSFZm
r.h<- seauentUm

m,
exponimr
de Cl
Gilberto

..6-**.
lis,

isiSiTssr^s
BerefoTdiensem
l.-ro

assuraptus in
'

"*.>
>

et

eccle.-.a.

orfl.

comp eu

rlre,

babult

uropter

hoc

(.

-^
rege

primo

q\

de
el El

rc^'rs^-2
atua
l;

juslicianus
1

Gualberto alias
inm

Gtocesiriz co-

uss
135

r,.t

11 ,

mUt,
tet,q

-U, <
le
'

eoidt, 1

ead

#u
fuerit

r>
<

pormhic expi </' ^guam

OnaWer

justOajngntt
J<

,,,,,.,,
.

annotata aJ
,

Vitau
'/

^J^J^JhS? "
i

/,,r

prima

"P*
ouw qumque
tum
1307,

pr

bomas propter .uUonem ^et quod


liabmt piu babuit pr
testem
El
s<

v ir

n'.-.

udacen, '?
;it

a
et

,,,,

i-sedeiusdem ,, affirmare; sedejusdem


refereninitiwm certcadprioresitliussedisunnos
,/,
/r s// ,
,

(uiiiicin, comitem, ,,,, jpsum

senwsiiwd

,i

dalum;
dixil

recuperavit

jura

videPur, fin

ca

annum

1280;
vel

!,,',;. sua^.

inlerrogatus ,U

;1Ilin

illam quatuor /,../ /"-/'" -endus dicat, et ab ejusd< cucufrtsse

vigioti

octo

annos jam esse elapsos,


adjecil

intervenerunl

praBdicta.

insuper,

quod quod

m ihi

quidem apparet)

fine

usqueadannum

70/

6'(7'"/'//".

"/7"'"""
i

,v,/.,

/ureinpm
,,
r:

-""' ' Pe- ""'


""
'

U I U *""J

'

'
'.",

SwabaH
'"'
'

guia,

quicqnid

dictus
v.i

'

'

.,

,,,,,,,

alios,

eomes ;,-,obUnebat;
beUo

nitis,

.>:,

ei

wcei

V olebat,preti

pro

eorumdem Hbmati

eaigebat.

, ,

564
pom
.

THOMA DE CANTILUPE EPISCOPO.


diclum
ejus

..

vil
,i

regera

qui

nune

esl

Eduardum

lemniler
m,i,

omoes
el

el

singulos
In

qui

praedicta

<l'

S.

un de

dictus

praedicto

eam
suo.
i

praedictorum patrem a carceribus dominus rei dedil Bliara suara uxorem, el dixil publice, in comili dabat, ul haberel pacem in n gno sibi
i^' 1 ".
" ,/ "
(/

edirenl
el

turbarenl
ecclesiae

diclis

nemoribus jua
:

.suiin,

diclae
fuit

Berefordiensis
el

el

dicta

sententia

generalis,
s,

non

fuit

in

ea

nomista-

natus diclus comi


Lata autem
dii la

nec aliquis alius specialiter....


praediclus

senli ntia,
(e

comes
el

facti
/ia
|

lr n,
tfl

ula-

136 De intestino illo Atiglorum pr&potitum nostrum non attinet, consuli possunt nrvptores; mihi hic annotasse /,,.,, lib&on
'/' /
i

im

asi

endil palefredum

uuml suum,
Ei

recessit
patrise,

immediate cum gentibus suis. quaa conveneranl pro diclo ju


diderunl

gentes

licio

faciendo, red-

ibidem

secundum morem palnae testimopro jurc ecclesiae Herefortulerunl


el

,,,

,,,.

captivitatem

et

liberatwnem
ille

contigisse

nium suum
densis;
el

et recordura
jusliciarii

mt{

S.Thomae; undecolligi
formidabile

el

regis prajdiclum testimonium


,

qunm
sit

Iversarium

aggrrssm

rrconlum

seculi

in

diclo

loco,

pribunati superaverit.
i

suaqueconstantiaanfortitudineanimiinregio Eadem alii quoqueinprouerunt,

priusquara

inde

recederent,

reddiderunl judi
et

cium
139

pro dicto

domino Thoraa
dictus

ecclesia Here-

qum um

testim

fordensi
El

edio sim, supersedro,

prster aliqua aa] xteritatiug le Barber testala n

tunc

dominus

Tl

as,

qui

fecerat multos venatores et caues venalico

risdumjuriisacomiteUlalushcecaU:
Vinlenterel
gentes
dicti
el
fi
i

manu armata
eas
eral

capiebat et capi faciebal


in

domini Thomae,
redimere
paler
(iiiiiii

diclis

nemoribus
suam.
poribus

venantes,
Ei

ad

voluntatem
*< -rn
1 1

sequenlibm fecil palam nemore supradicto. Et licel el publice dictus dorainus comes fuissel comminalus in praequod, quicumque venirel ad dicto suo recessu
gari,
illa

die ac

tribus
in

venari

idem
|

dicti

i^

te

venanduiii
ei

in

dicto
fVioc

nemore.

munuvi
sibi

iilisi.iculum

trium

domini

Thomae
et in

praedicti,

encountrc

est,

vim
est

opposita/m;
conflictua

sicul
ci

communiler
cti

referebatur

reputabatur,
illis....

Anglh encounter Latine


etc.
<

cerlamen,

adhuc repulalur notorium


<i

partibus
<'(

el

genles
,

armatas secum
eliam
praediclis

haberet,

nullum
opposuit

Nam
quod
tere e
quot

comiles

eranl

ita

alli

polentes,
resis

alii

de regno Angliae

non

audebanl
se

tamen tunc impediraentum


vel

n<'<'

postinodum
diclo
(lege

in

tlomino Thoraae
successori,
lus

successoribus ejusdem
ncti

quia
infeld
est.)

137

Dixil
in

autem
caslro

idera
dicli

testis

fuisse

prae-

uccessoi
isla

Su
<''

sentem

episcopi

Ledebury,
vice,
in

con-

eti

mvcbatr,
,

quando
U ta

Hugo
i

testatus

qua juncio dicto dictus comes Gilberlus cura gentibus suis armael dictis dominus iis venil ad dictum nemus comes dixil eidem doraino Thomae multa verba
nemori,
.

quadam

El

dixil

quod
suni

fueruul
el

nblice
in

notorie

facla,
Illis,.
.

ct
el

publica
in

notoria
die

parlibus

quod
habuil

praedicla

dictus

dominus

Thomas
i\i-

imperiosa
vocavil

el

superba,

el

minatus

fuil

ei,

el

eum
,

lemptibilis
rel

clerice)
sicul

CLERaiASTER (quasi et dixit, quod


castigaveral
alios

diceret
ipse

con-

castiga-

eum
et

clergiastros
illud,
et

quia
ipse

nniiiis

clergiaster

auferrel

sibi

quod
Et

ejus

praedecessores

tenuerant
pacifice^el

posse-

deranl

per

longa

lempora

quiete

prae lictus

comili,

dominus Thomas respondil prae lii to quod propter <'jns minas non omilteret
jura
suae
ecclesiae
ibi

secum mullos barones el nobiles el nominavit dominos Galfridum de Lucy, Joannem Tregoz, Nicolaum dc Zcgraue, Fulconem tU- Lucj alios. Huc usque Hugo /c B<ni>'-i; pauca, </".i posl decteam litemp terea contigerunt, leguntur in Com^ endionwm. 17 uhi iii is, aliis testibus confirmabo. Pro et mento de Lucy forte legendum de Lacy, cuju& nominis Ca/miliam, '-/' it/nm Tregoz '/ Segrave inter illustriwes Anglise numcrat t amdeparentela

sua;

.i

proseqni
jusliciarii

Herefordiensis.
praesentes,
1 1

Et

nus

regis eranl

tunc

co

ram eis fiebant minae prasdictae. Cum comes lunc fecissel praesenlarl quasdam
regias
forte

autem
lilteras

confictas)

dictis se

jusliciariis

regis,

qui
iiimi

convocaveranl
illius

coram provinciae ad
<|n<;iii

multitudinem
quis
<'t

general
ul

VIII.

Alise

ejusdem

litcs

sciendum,
contentiosa,

geslaque pro

possessioniecelesise
initia dis-

potior

jure

dicta
(id
est,

se-

cundum recordum
i

scntentiam

et

probaqui-

bus

et

juribus
:

in

testiraonium
el

vocatorum
;

decidercnt

diciam

blem

contentionem

in

quibus

Hercfordiensis
sensionis

dem
quod
dicta.

litleris

regis

mandabatur
et

dictis

jusliciariis,

supersederenl

differrenl

terminare

prae-

cum Joimne
:

Pe-

138 Hoc
lione omttim
,

audito,

idenj
luciiin

dominus
.>alis

Thomas
suus,
et

rein

ckhamo

archiepiscopo
secessus in

diens ad
dicto
se

qiicmdam
in
,

[iropinquurii

nemore,

quo

eral

clerus milrara

induit

Cantuariensi

pontificalibus

assuraens
el

crossam
epi*
et

(sive

pedum
el

pastorale)
fecit

alia

apparamenta
el

Normanniam.
i a s.rpr
ilicto

scopalia,

etiam

parari
el

indui

capis

vestiraentis
siiinii
;

sacerdolalibus

clericalibus

clerura

ct

praecedens
accensis
in

dictum

clerum suum
venii
el

cum

Compendin
lite,

srquitur brn

is
ect

nai

Altcram ecrle
snr tuoB litem
tvincita
i

candelis
in

manibus

ad

locum

ratw

'/'

altera

quam Sanctus pro


ut

quo

sedebant
<'t

dicti

justiciarii

comes cum

sua obtinuii
qui magna

adversus baronem
pascua,
ibidem

Pet/rwm Corbet,
ait
in

gentibus suis;
dicto
in

iiidem

candelis extinctis,

cum

fiicha/rdus,

Corbet,

clcro,

habente similiter canddas accensas

quinque
Longa
illius

vel

septem

milliarium

loco

vocato

manibus, et postmodum eas exlinguenle, excommunicavit et anathcmatizavit publice et SO-

Memida

usurpaverat

antistttum

tempore decessorum Herefordiensium. De eadem


lite

DIE SECUNDA. OCTf.UHIS.


l

565
i

hir

meminerunt
miles
el

et

alii

testes,
:

quibus

Rober
Petrus
scili-

potenti,
velut
ni
hrii

i-ut

ius de

Gloucestoria

dixit

Cum dominus
ejua

feudum
:

suu/m etiam grave erat principat/u \nglte agnoscere, quique ne regis


\d "'

><:

Corbel
.ci

baro,

et

paier,

faceret,

adversus
est,

dominus Thomas Corbcl, occupassenl tempoThomae ni.ns dicli domini praedecessorum

Eduardum ma ergo
-

regem
ille

postea

cclesiastica Tho-

mas
ypse

se

com

t,

curax itque,

ut

Cantua.

ii
fld

quadringentas acras Lerrae prope forestam <.!, nemus) dicli domini Petri et castrum dicti
. . .

etui

>'
j

lem
us
//'
i

gladio
e\ u it.

uasque

solita

consta n-

el praedecessores domini episcopi de Ledebury domini Thomas non poluissenl recuperare dicti

'

,i

tandem

i:;

jura

sua

contra

eum
iis,

propler

polentiam
lite,

suam

nonnihil
,

discrepantia
'

in

adjunctis J
latius,
19,

audiamus.
nicnartesti

"'

''

nfoMtot

dictus
tr.i

dominus Thomas, mota


;

obtinuil

conin-

Hugonis
dus
">
'

te

Barber,

</<<

rem

quam

eum

el

in

dixit,

se

praediclus

testis

terfuisse.

acra
terrae

dicitur derivata

apud Spelmannum in Ghssario a voce Saxonica, esseque \nglis


portio,

niwm

tale

est.

num. Uem spei


Lrcs

exposuit,
,

ificavil

Herefordiensis habel

villas

in

quod ecclesia Wallia, de quaa

mensurata
staluto

olim
l

incerta,
(id
est
.

sed

nunc
post

nim oominibus
bus
-,i,i

quia

nomina Walliae
tres
villae

nominise

.miii
ii

xxxj

E loardi
'

diu
pi

\nglia3 sunl

multum extranca,
is,
,

dixit

nou

Tho

ant

in iho

itum

el
iii

diclae

lantum
tertia

valent
e| i-

swm canon
continens

tatio

nj bis octogies

perl

episcopo
scopatus

redditib

quanlum
sicul

pars

De
.

oppido

vel

caslro

Ledebury

dicin superiv.

gu0

ma

\\\

Eamdem
.

nis 9

damnu

e&posuit

controversiam Uugo le Barbersic Dominus Petrus Corbel baro, dominus


,|

a Berefordensis de Wodeford, lunc conslabulario (id est, Roberto r ,./,, castro in dicli Episcopi io no p, a

audiveral

dici

S uo

voi ato

Ledeburj
prae
I

el

in

districtu
dii
ti

suo.

TemThodicii

ffectafiurai

q UOn(j ara
u
sic-e

lrl -,;,.

Caus,

usurpaveral jura
el

poribus autem

scessorura
{sivi

domini
incola

pereforden6is, in quibusdam terris


*

pascuis
villae,

mae

et

suis
,

Walli nses

'

"

ad casirmn

pertinenlia castri
vocalae

dicti episcopi
;

<'i

cujusdam
baro

upaverant, el

tenu-

Ledeburv

el

quando
aoimalia
*

diclus
dicli

vel ejus vel

genles
i

invenfrbanl

Episcopi
el

villas, erunl per violenliam occupatas dictas tres Lo Bpisi opo Herefordensi jura subtrahebanl ei
ii

iiuui

subditorum suorura
capiebanl ea
plione
el

in

dictis

terris
oisi

pascuis,

Hi;ii

et

de diclis

tribus
alias

villis

faciebanl
et

guerrara
dicti

sibi

retinebant,

pro

redemsterlin-

ct

damniQcabanl
et

gentes

loca

epi-

cujuslibel

animalis

decem formae

scopi
144
dictis

circumvicinor im,

gorum fargentex monetm genus


,

eralj soiven ntur

Cum aulem
Waliensibus
in
.

quadara
cepissenl
dicli

vice

circa

mille

ex

p'

eisdem el hoc fecerant temporibus duorum prasdecessorum immediatorum ipsius domini Thomaa multos traet suo. Contra quem baronem post convenire non possent, ctatus concordiaa, cum
movit dominus Thomas litem
judicialiter obtinuil
iu curia

quamdara
in

magnam
de

pvsedara

Lerra

Episcopi
aliis

partibus

L e lebury
nilll
,

ipse

testis

cura

genlibus arrao-

exislenlibus
,

in illis

partibus prodicto
.

domino
et

regia,

el

Thoma manu
domino

el

cura
el

circuravii inis

recesserunl

contra
liler

eum. Eadem

litopenI

abstulerunl

recuperaverunl
El

dictam

praedam
dicto

&!,

jam favorem Sa/n conligit, quod ex Joannis Bute U tum vergente monio supra retuli, praedictum soilicet baronem \ut tu indignabundum hxc ei verba mgessisse
r

ac

verisim

in

armata.

cura

hoc
ci

notificassenl
ilero

Thomae,
loca
,
,

declinavil
el

suo
eci le

ad

praadicta

in

quodam
dictis
el

castro
a

Herefordensis
.

ab

anliquo

diruto
tribus

praediclis
villis,

secrelarius cum es plenus diabolo, aut lu es nimis nihil his commotum modeste repo-

Dco; illumque suisse, quo.l noo utebatur


clesiae suae.

propinquo Wallensibus lemniter excommunicavil

sodifos-

anathematizavil
acci nsis
in

ulla

arte

diaboli,

sed

dos Wallenses,
salum
dicti

mujtis

candelis
el

jura quoii in spe divini adjulorii prosequebatur

castri
dicti

projectis;

exinde

recessit.

Cuin autem
gregati,
Episcopi,
dictas

Wallenses

in

mulliludine
terrara
et

condicti

urimum

wa\ p""
;;;,'

magis 142 tertium duobus prsBcedentibus etiam formidabilem adversarium aggressus invictianir
,,

ad

denuo
in

invadendam
transitum,

facerenl

inde

invenirent
ra

,..<
|

,,/.

U welinum,

aliis

ultimum

Britan

Leolinum diotum, principem Waltix,


prope

candelas

multitudine projectas

fos-

C quitres eccUsix

Herefordiensis villa

Mon-

lerriti ei lurbati satum, exinde stupefali, bene tfuo millia. licel essenl pp^serunl

retro-

Montirm Gomerii, Walliae oppidum comitatusque caput, sitas, jam a temporibus decesgomeriensis
detinebat sorum ejusdem Sancti inujue \ccupatas Joannisde a meln apographo nostro testimonii '. Chestrokal Multon, ,,, n/i.r vocantur Asl

Y,
,

i>,;-<,,,,

<

lhU!lllH
aliis

villarura

signiDcaverunt
10

ipsi

.t

lesli
,

et

qui

eranl

pro dicia d
ipsi

rnoma

de
et

.,,,,,,;

Ledebury,
pacittcaie
liios

quod

volebant

concordare

cnm
ei

eis,

seya

equibus
pia

in

Vabula topogm
eo loci
n.si
in

mitatus Saloinveni
Aston, non

Walle
rillas
el

i,

dum lum juvarenl eos wntw ll,[l l> " aerobare


'

'

apud Camdenum

dun
alia
extitit.

ido receplarent
el

eos

el

duds
Aston
,

aMs
"i

forte

nomen
.

Multoo

demde
Chestrok
l

mutatum fuerU
eodem

Mathlinton

haud procut ab
et

el

familUs ua faclum
recuperavil
.,,,;,.,

res

...

castr
di

eorum *d.cto:
rh
is

Bi

dictus
et
el

ns

comUatu

situm,

jura

sua

ecclfsias

Herefordensw
praBtote

Churchstroke, vicum in pa/riu r transierit in HontisgomerUnsu positum. Est qu comitatus quinquemdlw ibidcn uiSnin r i ,,uatuor aut oppidulum ao oppido Montis Gomerii
[nglicis

adhibei

tenet

ep.scopus
E.
el P>
'

,-

riim
.'i

paciOceel
publica
/V
i

quiele.
.

d.cto .m
in

esse

ruisse
illis.

na

manfesta

parlibus

<

toj.o,.m

Bishops-Gastle,

quod Camdenus

sic

dictom

ait,

Joamis
,,
,

t
lite,

spectavit, quorum nuiaad episcopos Herefordenses patet. idhoa dicecesisin hac provincia late conr Pres przdictai uill* w

Loavil de

oppidum castrumve

Lm

Wallia

stise

Zterat SancVus eas ordinuria tnbunalibus lite repetere regiis ln

Non fortasse pertinuerunt. ma vndtcta juris


a

H
.-

fMtoni

"'"'V rnom wmmrVL Uan


sci lcet

spe-

quam habuerat cum Lewell.no


astone.
ecclej;

Wallim pro tribus villis, quas nitebatur el Bulton,


el

aufem
eicomn

,,..,1,.,,-.:

recil

prmcipi

,,,

Robertum,

tunc

archiepscopun. Cantuariensem.

:>66

DE
,

S.

THOMA DE CANTIMIPE EPISCOPO.


Thomas

IUCTOM

Cantuariensem
commissione
in

el

idera

dominus
i

a
eura

res

per

coropromissum
ode

ad

arbitrium

delata

pst

dicti
.

archiepiscoi

denunliavii

Richardi

Londinensis episcopi, qui


1

pro

Herefbr<<)

excommnnicatum
praedicto. vo,
(le

candelis

accensis et extinclis

densi judicavit.

regio

illa

jam inde ab
pars semper
101,
S.

pascuis prope villas praedictas,


El

pwesente

leste
aesti-

tempore HereJbrdensis

dicecesis

est

prasdicta die

dixil

fuisse

lempore

timata.

Vidimus supra num.


scribi

Thomam
seu

quadam
,iinio.

Dominica,

sed

non

recordatur
prassen-

./"

formam cujusdam
interveniente

arbilrii
>\

nec

de
,n

mense,
1111

quibus habuil
ratione duoi u

amicabilis compositionis, inler ipsum

episcopum

tem
<ir

lilem.
ii,
/,./

Assavensem
i,,,i
1

facta;,

domino Edwardo
i

hitet

11

testiwm

rege Angliae. Potuit hic agi 6e dissensu altero, aut


si </<

utcumque dubitari potest, eadei) ne, an gnmina diverso tempore ommwnicatio a sancU 111 Lewelinum lata indicetur. Mihi ta
ri,

silio

eodem agatui dicenda est amti illa n"n fuisse perducta ad finem, velpost
.

<

<<in/>n-

<><hini

niii
( i 1

similiusest,
iivin

eamdem

utrobique designari,

ei

Joan-

,i

Rwrsum aliam contentionem


</<

/n<>

ecclesise
tcopo
11 el

\ITI\

r/u.
1 1

de Ken eseya unice

men w

isse

de

excommwi

suse jui iims servandis,

nicato Lewelino, quia hic ceterorwm princepserat

utem le auctorque facinm w H\ onem potissimum de Wallensibus, quia illi lata inse
>>
;

qua tacuii McharoVus, Sanctu habuis < legitui cum e isco Menevensi ii> Penbrochiensi comitatu in Wallia Roberhtsde
<

m m

"

bnron Trnjoz.

Glouccstoia in testimonio, ut
speciOcavii
<\r

vei'bis
,

processus utar,
habuil

excommunicationis senU Hugon* operam suan


cto
<

ntia

ntct riti

conlentione
pro
;

quam

cum
<i<.mi-

m cum
1

jan-

episcopo
monasterii

Menevensi
>\r

consecrationc
licel

ecclesiae

ii

opo suo

ini\

'

>

utiiusque

Dore

el

conlra dictum

one discrimen
5

in

111

quod Hugt dicat, Wesillas indea temporibus decessorum S. Thomse


est,
I

num Thoinam
consecravit

essenl

multi sagittarii, mhiinniinus ecclesiam.

dictam

Monasterium Doin

a
:

11

ii/ii

nsibus
,

ro

tan-

rense, alias S. Marias de Dora

dictum,

Monastico

11

111

asserat

Lewelinum nisum

fuisse

easdem

S ThomsR auferre. Utoil sit, eas a Lewelino veipsa occupatas fuisse, eapresse etiamdocei Bichardus dio rvum ait, Thomam excom19, ui
>
.

pag. 862 inler caenobia Ordin s Cisterciensis recensetur, poniturque in agro, idest E in comitatu, Herefordii nsi. Sedquocumque tilulo
I,

\nglicamo tom.

municasse dominum Lewelinum prinripem Walliae, pro eo quod tres villas ecclesiae Berefordiensis
.

prope

Mniiii

111

Gomery
rei

bostiliter

occupatas dimit-

lerc ei n slituerc
'titur
I
:

usabat.

rn tl

rtt

roustatilia

fractut

[ddendwm hic w rbulwm esi de castro Lededequo laudatus Hugo rwn. 144 etsequenti i" minit. Supra di st/rum sive oppidulum idburj Ledbury situm esse wi omitatu
l

,/ ""''" 0} <<s jus sibi arrogaverit < smni Dorensem consecrandi, eidem adjunwii se Joannes baro Tregoz, S. Thomae r sorore sua os, qui, nescio, quo jure contendebat, sibi m m loco competere qusedam jwra, quae regalia
-

i7

"' ""'

si

probari posset, monasteiiwm


llcrcfi/rd
<

bury,

rnitiilmnquc

ns<

ad dim non ,>nli'1

nere

Herefordiensi

rope montes Mal\

e\

nicos, qvA a
1

eum-

dem

on itatum
:.

ab

Ortu

ibidcm

Vigot
illse
ir\

w
1

Verum cum

prsedictse tres

plaga positse sint,

videlicet

Hacspe abductus jwuabat episcopum Mene''" non verbis solum, sedetiam cum armata militum manu illuc advolans, utsanctum Ivuncii/nin suum ab ejusdem ecclesise consecratione
150

rtim

innuitii ii.aini

milttum
shnte,

ni si-

confiniis

arcerei

Verum
est,

ille

comitatnmm Salopise et Montisgomerii , quorum primus comitatum Herefordiensem a SeptemtrUme


claudit,
ait,
'/>,
,

his

nihil

territus,

suisque

rtiom
functus
cii.

defensoribus

m Hugo

gesta tunc

Ita

ad loca tam di\ ersa situ refi rre. Cessarei omnis difjkultas, si supra dictum castrum, quod, quia ad episcopos //< n fordiensi s olvm pert
Bishops-Castle, idesl Episcopi-castrum appellatur,
"'>"'

ibidem ac deinde litem coram judicibus evihabemus ea Fratre Waltero Kinille, sacrm
officio

stipaPus,

suo

"'".'/'
testis

rnagistro,

qui

processu

nominatm
Cum
dictus

quadragesimus septimus, dicipwrque sancto


familiariter

Prsesuli
linus

notus

fuisse.
vellel

Thomas
esse
in

inquit

ille)

etiam edebury dictum fuisset hoc enim in comitatv Salopist pauci que milliaribus a civitate Montis-Gomerii, prope quam esedt m illse eront,
1

consecrare

ecclesiam
dicsebal

monasterii de
dicecesi

Dore, quod monasterium

Herefordiensi,

dominus

Thomas
dii

Beck

siiinn

episcopus

ostendi num. Porro Leuelin communicatumis vinculo innodalus in sua perstir ''' i"'"' " '"'. dem Sam to, coram rege
essi
1

Menevensis
in

contendens,

'..'

inm

monasterium esse
se
.

dicecesi

Menevensi

opposuil
'''

<'i

etiam Tregoz

baro,

nepos

dicti

turo,

sa\

<<

regi

cludi jussus,
'''""'
'

nini de Cantalupo, qui conlend( bat, se debere habl "' regalia in loco praedicto,
si

illiusque

constanUa

esset,

ul

victus satisfaii/i

ipse

optahal

el

contendebat,

extra dioecesim

tolutus fuit,

el

comirc,

pluribus

taium Herefbrdicnsem.
I5 1
l!
' ^

tegitwi in

Con
S.

um
Thomae
19 paut

20.

Quartam Compendio num


148

litem
sic

Richardus
attingit
s

impediendum autem, ne dictus dominus


ntalupo consecra
el

iinn

Dor

Tl "

dictam ecclesiam,
crat,
1

im
1
1

Quia episcopus Assavensis (seu \sapln vn Flmtensi Wallise comitatu) in Hlis partibus usurpaveral jura
:

is

ut

prius ordinaverat, dictus baro, collecta multitu-

11 1,

sn 111

,,lnr

equitum

el

peditum,
causa

fecil

insullum
<i

in

dictum

episcopalia

dominus Thomas movil litem conlra eum in curia Romana. Plwa de illa non li chardus, nisi quod Sanctos, eadem pen.

dominum Thomam de Cantalupo


rl

dices obtifut

dictus

familiam suam
el

aMoa
.

quos

securitatis

defensionis

secum
,ll,,
'

ducebat.
ecclesiam,
ntra

Hoc
<i

non

>

obstanle,

consecravit
lite el

im

Uorwm testium
narratio
;

obtinuil Qnaliter,

mota,
baro-

sed

</>

ejusdem

eventu Godu inus


\nglise pag.
.,, ,;

Menevensem episcopum

in in
:

1,1

Commentarfo de /'> Aniano 11 \saphensi


1,1

"'

Praedictos. El in

658

hoc facto propter dictum insul-

tum

dixil praedictus lostis, praefatum

sequent a

ma "i

dominumThosanctum
nvictum

ipsum (Anianum) el Thomam de Cantelupo Herefordensem episcopum excitata proPtei jurisdictionem territorii de Horddor, eadem felicitate non esl usus Thoma Herefordiensi
inti
1

;iiu

llir

fuisseinpericulocorporali Addo ego, Antistitem prseta solitum sui


,

robur probasse se prorsus alienum


/"-.

abeoanimivi-

defun-

QardodeSwinfeild successore ejus annuente

quodnimiscrebrouHlitatem ecclesiarum facii itoposthaberi.-namsihuic Herefordienm episcopakts juri cedere


voluisset,

ne/mii

DIE
nepoti suo baroni

SECUNDA OCTOBRIS.
causis,

:,i',7

Jomni

Tregoz gra

insigne benefir

maxime quod Joannes Peckhamus


sibi

\ura,

'""_" Vrxslitm
/n concilto

gua
dissen-

credebat

deberi,

vchementius urgeret,

Ha-

dingenti
nit (0

oppohiepi

''" Posfremam, eamque sionemSancVushabwtcum

sanctus

u,et,ropolitasuoJoanne

an

atque interim secessit ex inglia

scnpo Cantuarienti

Peckham, qui exOrdine Fratrwm ai nieptscopatum Cantuariensem

mnorum ad

ad Sedem Apostolicam a petlavit, in Vormanniam, ut inde per litteras procuratoresque causam suam
inlistes

111

'"""""

/'

'"''/"'

'<-

Roberto

Kilwardby,

veteri
Sl,:r

''''"

ejusdem rhomae amico successerat, juraque ^xtend&re volebat ulPra, quam Sancto
t

ORudRomanumPontificemageret.Secessisseipswn in hunc finem ex Anglia, discim Peckhami ad suos in curia Romana procuratores
datis, quales exhibei

Wilkms
tom.
II,

in

supra dicta
pag.
81,

col-

aliisque Anglise

videbatur.

\rguartl

lectione

Conciliorum
:

ub
Poolifar
in

mento suni
culis viginti

querelse
<'i

eorumdem episcoporum,
^

loquitur

lusiouaote oobis magistro

de

uno comprehensse quas communi con ensu m/ eumdem a


soripserunt,
satis.

illi

ex

archidiacooo
in

Exon.

*,

cognovimus, eum

tran-

t.

Exoniemi

opum
>

smarinis partibus laiilantera per procuratores suos


curia

poslulantes, ui super his sibi fieret Hos articulos una cum totidem archie} responsU edidit David Wilkins tom. II Conciliorum Magnse Britannise et fJiberni e pag. 75 el sequenti.

conlra

nos literas Apostolicas super quiexai tionibus


el

busdam
impelrare

indebitis
;

aliis

injuriis

Sed

tam fortiter ei resistere, quam s. Thomas, qui gravem ejusdem indignatiojiem propterea incurrit, causamque ecclesise suse opud Apostolicam Sedem primum per litteras ac demum ipsemet coram pi tutatus est, <lon<> vixit. Prima, quam novi, inler
ausus
fuii

nullus

eorum

quod postea patuit in eflfci Lu. Locum vero < essi & docuit Joannes Bute, vn testis quinquagesimus nonus, qui tam nwni quam commorationis tem us,aiiaque qusedam aajuncta
:
,

alia o
156

<

asione indicavit.

Vam
de

de

Sancti nocturnU
haec

vigiliis et
.
. .

humi
vocata
traxit

Sanctut

cubationibus agens,
vidisse

se dixit

frequentei
niam.

nocle
in

io

Norraannia,

in

loco

hos simultas orta


i:

videtw

conciliu Radingensi

Funtaynes,

quo

dictus

dorainus
el

Thomas
ipsius,
El
el

iii

comitatu Bercheriae, quod Peckhamus, con\ ocatis


suis, celebravit

morara per annum


eo.

cum
el

dimidio,

ipse testis

cum
ali-

omnibus suffraganeis
sedis
suse, Christi

annoprimo
si

tunc

panelarius

butelarius
ejus

vero 1279 menseJulio,

accur-

quando
dixil

vices camerarii
feru

gerens.

prajdicta

inLi

sini

imi.i-

chronologicse eidem prsfixse

apud

fuisse

per bicnnium dicti domini Thomas


testis

ri/.

a*atn

laudatum Wilkins pag. 33. 153 Eidem synodo cum


terfuit
in

anle obilum.
sa
t

fdem

infra

quoqut narravit,

P
isque,
<>

tulesuoin*
<<i

f/uerum aquis subtnersum, vitseque redditum vel

yrve ttemncic
volmti;

Robertus de Gloucesi ia

processu,

cujus

verbis

utor,

commissariis

servatum n vivenle dicto domino Tboma perbiennium vel circa ante obitum ejus, el moram Lrahente
in

Apostolicis
inae

postmodum de
respondit,

requisitus,

ftde ipsius domini Thoquod domious Thomas

abbatia

de

Lyra

in

dioscesi Ebroycensi in Nor-

mannia;

addiditque,

eumdem
eadem abbatia
permansisse

sfatum
pe\

fuerat
licae

valde Catholicus et Gdelis et zelator Cathoel

servati pueri beneficium in

Qdei

ecclesiaslicai
dicli

uoitatis. Ei

ad

robora-

dium Kiimini
paterna
,/,

vel

circa

Evai

me tam

liooem hujus sui

adjecit,

quod,

dum

semel
in

quam materna
est,
''

propter aliqua ooerosa, quae Qebaol a Pratre Joaooe

ium

S. Hhomsz familia, ut supra Sormannia oriunda, ejusdemque

de Pechuam, tuoc archiepiscopo Caotuarieosi,


coocilio Radingia?, ioler quae

idem archiepiscopus
principales,

mater primii nuptiis juncta fuerai comiti Ebroiquse ratio s mui ou/m icili Wajectu ex
/
I

volebat dictus

ioterpretari

coostitutiooes
io

il/in/i
siii

inducere potuit, ut
Benedicti,

Vorman
/ ''

dominus Tlimuas

prxdicto concilio dixit


licc-

elegerit.

Superest /"/"</'
in

abbatia

Lyrensis

praedicto ardiicpiscopo,
bat,
se
/

quod non decebat nec

Ordinis S.

dicecesi Ebrdicensi

eum

iotromitterc de praediclis (ide


et

tim
qnod

niscere
iotro-

fluvium
temporis

Hi.sci-ini

vet Rillam sita, prseeratque


<ertus
II

tum

rsedictis)

quod melius
hierarchia

faceret,

de

Gauville; de qui-

mitterel

se

de

nebai

ad
re

Ecclesiam
voluerit

Romanam.

sua; quia hoc pertiQuidquid hic


i

ims consuli posswni Gallise Christianse conti/nuatores

tom
157

XI a col

644.

laudatus archiepiscopus,

idedis-

Quod

de

puero ibidem
vivente
dicto
et

tunc contigit,

in

iur hsec
sensio.
illli
)

prima

fuisse

hunc inter Sanctumque

laudati Bute testimonio refertur hoc modq. Item


oarravit, quod,

domino Thoma, per


raoram traheote
in

\im prO)>lc-

154 Subjecit deinde Robcrtus, candideque fassus


est, se

bieonium aote obitum ejus,

rea
i

Romana
<ii
,

ea

uswm
esse,

occasione Ro

curiamcriprsesules mitteret,

uriai

iia\

heutem
henilit

minatum
ac
/

quod hujusmodi

abbatiade Lyraindicecesi Ebroycensi in Normannia, quidam infaos circitor trium aunorum, qui frequeni,i

ropterea a S
riiim

Thoma mox
ibidem
in

merito reprelu
:

consueveral
diclae

ludere

cum

aliis

inXantibus ante
io

Sequitur
Posl
i |

ejusdem testimonio
cliclus
lcslis

portam

abbatisBj fuii

submersus

qu

prradii la
*

aulcm cum

>cdcns

in

.1.1

1IH'II-

meosa

Bara

Rutherfeld

ad latus dicti domini Thoma? in maueriode Lincolniensis dicecesis, reducens ad

aqua (nempe in Risela vel Rilla fluvio) curreole ante portam dicta? abbatias, quadam die priusquam
dictus
ni
I

memoriam, quaa acta et dicta fueraol in dicto concilio, diceret, quod tot fatui praelati mitlerentur ab Ecclesia Romana per universum orbem el Reiigiosi et alii, quibus providebal dicta Eccjesia Romana de
prajlalionibus
et
;

dominus Thomas intraret mensam suara antequam ad randium accessissetj et dicti iofaotis qua^rebanl eum, el oon inveparentes nerunt. Et hoc, scilicel quod dicti parentes quasreest,

reni el
r;i
i

quod

dicti praslali tot

praasumptuosa

ulll

,,|

oon invenirenj dictum infantem, eral publidomo ipsius domini Thomas, aniequam

temeraria facerenl

et

statuerent,

quod subditi

recedereut ab obedienlia eorumdem, el quod non plus facerent pro Ecclesia Romana, q iam pro Soldano. Tunc auicui dictus dominus Thomas,
quasi motus
el

meosara intrarel prasdictam. Postmodumeoexisleote pareolea jn meosa, fuil dictum coram eo, quod dicli pr83dictum infantem io dicta aqua inveneranl

accensus, increpavit dictum teslem,

submersum el mortuum. Tunc idera dominus Thomas elevans mauum, et faciens signum Crucis
versus locum,
in

quod praecipiens, ne deinceps lalia loqueretur; et Mmperprimatu8EcclesiaRo 11 ,uK,,| .u,i. //.,l

quo dicebatur pradictus infans


|

nm

_'

...

'

\^

Accedentibus

deinde

nevis discordiarum

insisle, d^teOeo. : Vivct^infa lestis una cuin alns [58 Accunrns autem dlCtUS dicium infantem, invenit ipsum ad

,ss,,v,

s.

dixil

Ul

wWji

PJ

l\l

'

568
nulliim
i..

Iii:

s.
el

THOMA DE CANTILUPE EPISCOPO.


aquae

si-num

vilae

habentem,
rultello,
.

plenum,
capile
.

s.

el

rigidum Cum autem idem


lllllllin.' /. infantis

lestis fecisset aperiri


el

ea-commwnicationem tandem ad Romnninn p Pontificem, tunc Martvnum i\. ad quem ante


Ulo

ns IIILU VJ& rficti

cum

teni ri,

appcllaverat,
. .

deorsnm pnricnic
sursum,
replelum
el

a<l

irmm,
aqua
ef

el

pcdibus elevatis

exivissent

arena, quibus eral

corpus

dicli

Infantis

ad

quantilalem
incet
il

causam suam ipsemet coram acturofectus sit. Ualiam rofectussit. rus, in vvri doctrina velui 1G0 Joannis Peckhami, ac pietate prsestantis, elogium dedit Lucas Waddingus tom. V Annalium
Choisti

ecclcxia:

.</

fura !"rtccequ9

duarum

lagenarum

vini,

dictus

infans

Mnmrum ad annum
uentibus,

vehcmai'
gcns.

movere membra sua, e1 Fuil portalus ad ignem et calefactus, el vixil Tunc autem fuil hoc adscriptnm
miraculo, quod
dictus
;

1279
19

num.

i:>

et

se

ibidemque

num.

infans post praediclam sub-

troversias
singuli9

ad propositum nostrum hsec ait : Conaliquot ob varias, ut fit, causas cum


fere

mersionem

vixeril

sed non adscribebalur miraculo

episcopis

Joannes
alibi

babuit,

quarum
ei

facto merilis dicti domini Thomae, Dec eliam meritis

aliquot

suo

attingemus

loco;

imo

cum

alicujus alterius Sancli, de quo tunc dicerelur nunc vero dixit, se credere, idem leslis propter alia miracula facta merilis rlicti doraini Thomae,
:

universis.

Existimabani
in

enim episcopi, Joannem


praeter jupotestatis

multa
ris

sibi

causarum cognitionibus
et
iu

rationem

legitimae

ipsorum

et quia

per 'uxil

signum Crucis versus locum, in


e1 prae-

detrimentum
jus

atque imminutionem
illi

arrogasse. Cu-

quo
dixit

eral

inventus dictus infans submersus,


exislimat,
dii

generis

viginti

suprn
illo

unum gravamina,
dctrahique quesingulis specia-

viclurum,
posl

quod

dictus

infans
vixeril

Ob quae se nimium ab

premi, jurisdiclionem

miraculose
meritis dicli
infantis,
et

tam

submersionem

suam
iim

ecclesiasticam
collegere.

perturbari

domim
a

Thomae. De mense, die, nomine


adjiciens,

rebantur,

Quibus

ille

quibus orlus parenlibus, dixitinter-

respondit, responsique
ul
diceret, se

totius
nihil

sumraa
ulla
in

in re

hoc
ten-

rogatus,
vixit
luii
15

se

nescire;

per

medium
nescil

moratus

diclus

mnura vel dominus Thomas


ex

quod dictus infans circa, quo ex lunc


in

volvebatur,
tasse,

abbatia

majorum

quod non cum ecclesiastici juris, suorum institutis et exemplis,


sujp

cura

praedicla;

lamen, quid
qui
erat

tunc accitlerit
Blius

poleslalis

amplitudine,
sed
ut

de infante
taberoarii,
diclara.

praedicto,

cujusdam
prae-

melropoIilanuSj

cum quam non solum ut summi Pontiiicis legalus

commorantis
u

prope

abbatiam

(natus scilicet rath /" sedis Cantuariensis) exercei'.it,

Huc

que Joannes Bute, qui ob allegatas

cohaereret atque congrueret.

rationes vilam eidem mfanti servatam aut reddih',n meritisS.

161

Ceterum, ne viderelur nimis severe


agere
consensit,

ei

summo

cpiscopos suf-

Thomae non temere adscrips

i.

jure

ne

officialis,

ul

appellant,

fraganeot

nf-

Ulljl

Cantuariensis avocarel
nisi

appellalionibus

coiisliircl,

cpiscopum
diversis

ad ?e causas a suffraganeis, gradalim lactis, cum et ncdi-cnlcr cl. rcmi^se vercausis,

% IX.
intor

Causse discordiarum

saium, inque

lestamentariis

cum

defuncti

bona

in

dicecesibus
ut

possiderent.

Neque

Joannem

Peckha-

voluii sequestraliones,

appellamus, ecclesiarum

per suffraganeos factas rescindi;


orania caulione, ne

hac tamen haec


Exstant,

mum
suos
:

archiepiscopuni Can-

hoe indullum ecclesiie sute aut


ille.

successoribussuis essel damnosum./ta


iii

tuariensem etsuffraganeos
gesta oflicialis ejus-

supra

jnm
,

dixi,

isti

viginti

et

unus articuli

episco/ioi iim

dem

contra S.
qucie

Thomam,

ri archiepiscopi iotidem adillosresponsa tom. II Conciliorum Magnse Britanniai ri Hibemisc pag. 75 etsequenti. Exstatetiam ibidem

pag. 77 ejusdem epi tola, sive ordinatio super querelis


ci

propler
tigisse

appellationibus
fratres
<!

officiali

Cantuariensi
illatis,

per

vidclur con-

subrlitos

suflraganeos

in

qua

hujus supra dicta in

Normannia commoratio.
Joannet Pa
k-

illr post rrm nml u rius r.ru mi/inlu ui faSSUS 6St, nOVa mi.n/nm rirri/ u.t/m poteStatiS " minislris inducta esse, quse imposterum cavenda pollicetur ri

emendat. Juvei
s.

<i

/"" notitia conlroversise

//"///

c/////

Thoma hdbuit,
:se.

eamdem

epistolam 3

ex

Hegistro ejusdem

O/

archiepiscopi fol. 145 B. editam

verum

sit,

quod prxcedcnti
in

ea
s.

lestimonio

recensui

hamut r
/

archi-

Joannis

Buie affirmatum
circitei

vidimus,

Thomam
ris

162

Univcrsis

praesentem

paginam
divina
insinualio

inspectuetc.

qum um
/,.s

i/iii

re

oienmo

Sormannia comtnoratum esse, oportet, eum gravzbus ratwnibus ad id adactum fui se, '/u " alias parum verisimile est, tam soitirihim Pastorem a gn lamdiu abfuisse. In Angliam jam redierai uno anno ante mortem sunm, id est, > iio I281 f in cujus feslo Pentei

Prater

Joannes permissione

Cum

ui tatisface-

rrl.

nuper
ditis

clamosa

plurimorum

nobis ve-

risimililer

retulisset, suffraganeis

noslris ac sub-

eorum quaedam
nostram,
per
el

nostris

lemporibus praeter
auditores
cuiiae

conscientiam
nostrae,
ri

tam

per

quam
nei

officialem

nostrum
de

Gantua-

costes

oomitaini

ipsum Calevz.nunc vulgo Walingford vn Ben \ram comite Cornubise Miscelebrasse, dtposuii
testis

nsem,

non

decanum

Arcubus
fuisse

Lonillata

iiiin,

dicli

officialis

commissarium,

snm
ei

sotemnit&i
i

quintus

gravamina, quaa
poribus

praedecessorum

Sicolau

vel

[wardus
regis

de

Waru

i/c,

justu iarius

nou
el

fuerunt,

quorum
nos

nostrorum temlenemur et voet

consii arius

"/'""""'
nr

initJoa*

Anglise. De ejusdem reditu ws Peckhamus archiepisco[ms


la

umus

vesligiis

inhaerere;

nova resecare

volentes,

velera,

quantum
pro

secundum

Deum

Ca-ntuariensis in
nius

episi

num.
|

155

jam
\

laudata,

mox redtanda Et pacificus quidem fuiipriill rum 1'rrlJmi,, COngreSSUi "'/'///// hur
ii

possumus, temperare fratrum coepiscoporum que quiete subdilorum

paco

venerabilium

nostrorum,
,

eorumdem

jura

sua, ut contendebat, vehementius, quam ante promovente, tantse inter eosdem simultates
r.iur.Mimii,
1

cupimus intimis praecordiis consolari, mandavimus discretis viris, venerabili rratri domino W. Norwiccnsi episcoquos
po,

Thoraas

post

intentatam

sibi

ab

magistris

R.

archidiacono Cantuariensi, 6. de
S.

Leofardo

DIE
s.

SECUNDA OCTOBRIS.
de
Itales,

560
mictobic
I

Leofardo

thesaurario

Cicestrije,

A.

R.

de

Brandon
et

canonico

London.,

in

consue-

tudinibus

juribus Canluariensis ecclcsiae longi


eruditis,

temporis experientia
dictis

ut
el

ipsi

de
circa

prae-

Per hanc autem ordinationem nostram non Intendimus successoribus nostris seu ecclesue nostrae in aliquo derogare. In cujus rei testimonium sigillum nostrum praesentibus duximus appooendum.
tate.

diligenter

inquirereut,

nos

ipsa

Valete.

Data

Qdeliter

informarent.

Quorum

consilio aliorumque

Maii

anno

apud Domini

Mortelake

v
7iis

mcc

octogesirao

Kalendarum secundo

jio>t

malurum

exainrii consul-

prudentum indagine praemuniti volumus et decrevimus dicla gravamina iu certis articulis rescindere, et ordinationem nostram ad perpetuam memoriam commendare. 163 Inprimis igitur volumus et ordinamus, quod oflicialis nostei Cantuariensis ad querelas
subdilorum fratrum et suffraganeorum nostmrum de caetero non rescribat, prajlerquara in casibus
specialibus,
videlicet
in

consecrationis nostrae
cis

quarto. _c

notis chroni-

ordination&m abi copo factam esse eo tempore, quo posVremalis huncinteret S. Thomam jam fuerat ad Romanam ouriam delata ; prsmittenda tamen
est,

atque infra dicendis cert/um

fuiteadem ordinatio,ut de vpsaliteiequiuspossU


judica/ii,,

tnsque vtros

166

Porro quamvis ea causa onmibus Cantuaprse ceteris

Antr

i.t.iim

or-

casu

negligentise,

et

in

riensisprovincissu/fraganeisepiscopisfueritcom-

dinationem
discordia orta
fuerat

audiendis ratiociniis ab execuloribus decedenlium in


provincia Cantuariensi,
ria,

munis,
sive

lamen
reliquis

spectavii
fortvus
q\m,i

ad Thomam,
met/ropolitani
/,,,/,

habentium redilus, mane;

quod hic
ut

sese

possessiones

et

bonain diversisdicecesibusno-

sui
rit,

conatibus opponcrci,

sirr

crmr-

nec non et in aliiscasibus, qui tamde jure, quam de consueludine noslris nostrorum temporibus eidem et praedecessorum
straa provinciae

memoratse

potissimum

i/n

ejusdem

dicecesi

Herefor-

diensi conffipversis occasin nasceretur.


rii Apostolici

Commissa>Ii-

Guilielmus Durantes vel Duranti,


Occitania
episcopus,

sunt
in

permissi

pariter et

concessi; et

si

de facto
exci-

matensis

in

Rudolphus de

aliis

rescripserit,

et de hoc

coram
et

ipso

piatur,
libel

hujusmodi

exccptio sine dimcultate qua-

admittatur.

Volumus insuper
ad

ordinamus,
a
subditis

quorl

idem

oflicialis

appellaliones

Baldock episcopus Londinensis in Anglia, et Guiliel us archidiaconus Aranensis,in ecclesiaConvenaru/m in Aquitania capellanus Pontificius et inAnglia nuncius Apostolicus^ wi epistola,quam

fratrum et suffraganeorum

curiam Cantuariensem ,
tas

nostrorum directe ad omisso medio, interposi;

deprocessu,hacsuperreabilHsconfectof annoi%(fl

ad Clementem
illa

Papam
sic

scripserunt, de

gravi

de caetero

non

rescribat

et

si

dc factores-

conWoversia
et

ac de hoc coram ipso aut suo quovis commissario excipiatur, cum de hujusmodi exceptione et ipsius effeclu competenter constilerit, de
cripserit,

deposiliones
in

aiunt : Peripsorum (testium) scripturas aliquas, quas penes se


eis

custodia

dndum habuerant, ab

de

man-

dato nostro exhibitas, etaliismodis comperimus,

eadem
ord nationcin

appellalionis causa

ulterius

se

nullatenus

intromittant.

dictum dominum Thomam cum venerabili patre, de Pecham, quondam archiepifratre Johnnne
scopo Cantuariensi,
metropolitano suo,

164

Hoc
et

etiam

lempcramenlum
Cantuariensis

in

fratrum
et

cofipiscoporum

nostrorum
ad
querelas

favorem accleri,
subdilosine

super ju-

populi

provinciae

quietem praacon-

ribus archiepiscopalibus efc episcopalibus contentionem et discordiam habuisse,

magnam
<\\

qui-

missis

annectentes,

quod

bus

dicebalur

idem

dominus

rum
causa

fralrum
nostra

nostrornm

praedictorum

post appellationes

legitimas,

Thomas fuisse ad Sedem Apostoliantediclae

scienlia

specialiter et expressa, et absque

cam
dicti

interpositas

excommunicalionis
innodatus.

ralionabili

nomine nostro de

caetero

nul-

archiepiscopi vinculo

Verum

ca?

latenus rescribatur.

sk

Nos vero hoc jure nostro moderate absque cujuslibet praejudicio uti inut in

controv, his non liquet, quisnam casus eidem specialUcr causam dederit, quem protnde alxunde

lendimus,

nullo

praedecessorum

nostro-

oportet inquirere.
Prckhntom.l} duo mam ct tione Conoilwrum Magnx BritannuB tnum, seii Ctt-

rum
pici

vestigiis

discrepemus.
nostroru

aliquem

fratrum
sui
et

contingat, fructus ecck-siae clcm-

Sane

si

167 Ewstantsuperhocnegotwinprxdictai

inter S.

Thfr

subditi

ex

sequeslrare
2

causa canonica vel consueia post hujusmodi sequestrationem

insVrumenta
fuisseinter

ecc

ejusdem
illos

arcfoepiscopi

RegisPro

anni 1282 accepta, ex quibus discimus,

gemmam

riam pjm.

ea

occasione

ad
pro

Sedem
luilione
clerici

Apostolicam,

et

noex

dws

prsesulesgravemcontrover-

stram
parte
in

curiam

ab eodem
in

fratre

siam
et

hujusmodi
nostra

appelletur,

quamquam
negolio
,

utramque ab utriusque mmi.Pris ortam. Prvmum vnsPrumentum ibidem edttum est pag,,84
t

curia

pro

eodem

tuilorio

sequenti sub

pronuntietur, hujusmodi sequestrum pniredrns nprllatioiuM.. cand.-m


,

tanquam
hujusmndi
re-

contra
p
,lc

curiam
sancto

hoc titulo : Processus babitus Herefordensem co.am magistro Canluariensi. bx Mario oificiali

tuitionis obtenlu
.

Qnaliter nullatenus

volumus
in

qua

(ii

k(
et

mcnrtuvit
ctncestit.

nZmSl^lLLm^,utco m
missarios
nostros
vel

165

Caelerum

si

contingat

alicui,

curia
.

149 b. Tum sequjtur ipseprofol. compendium, quod tocessus,seu verius processus m, qu* absubdo, vocibus tidemverbis hic

Reg.

Peckh.

oreviatxWe
redditis.

suos, absolulionis ad cautesi

Cum

nuper

^^
I

causa

n a traoni ahs

mer

S"
com

beneficium impertiri,
petatur

absolutionis bujusmodi

Petronillam

BeMer,

artei

actnci
'

P^

blicalio

ab

eodem,

cum

publicatio

una,
decano

el

Ricardum

de

Bramft^rd
:

Lformis
pliCiler

ekse debeal absolutioni, ne per sirapliabsolutionis publicationem se gerat prosim-

dicecesis

abSOl

reputetur,

r' *;* ^" ^iiHHh-ns volumus et ordinamus, quodin.liltens


li

super
,

hujus

absolutionis publicatione

pos-

qua ua en

"
'

parW

m ",

Herefoi

ens

ImM

M^
omisso

talV!:
ap
.

t.i,,n Cantia-

ir ,i avlt

medio

(id

1(

nim

obtinendis
tns,

pressius

cautelam exrantur.Si autem necesse fuen a^qua


verba
vel
illa

-,,,,,

.,,./,.,,,.

juxtacon-

ad

suetud
x
,

nem cur
t

^tuariensis

bactenus obser-

pr^dictis

adjicere

detrahere,

vel

ipsorura

I(|l

Ki _

quantU n]

possumus, salva

ecclesiaa

nostrss liber-

innodavit.

6 8 Tandem

Octobris

Tomus

h
;

570
168
C. S.

DE
Tandem
doh

S.

THdMA
per
el

DE CA NTILUPE
.

BPISCOPO
,

,-,.i

npsPHenlem esse

el

haec

appa|ITC -

Cantuariensem
ei

ad

rescriptum appellationem

luil

offlcialera

inhibilum;

ratione apprt-

hoc

obstante,

judex

appellalus

dictam
Su-

SJmU
,,.,,,
.

v,i
i"

""""

ofllc

latum
aii

ictfl

officialem

Cmtuarientem,

denunciavil Ricardum Cantuanensi offlciali Ricardus per quo idem rescnqui querelam admisit,el conquestus psI
;

excommumcalum.

plurs
,
Uli

sufficienter

Bpiscopum; cre posterom obtmere. in

curiaa Cansponsurum, et praedicto contemptui ua responsurum et salisfacturum quae Luaiien [uerelaa rescrij apparenl peracta. Quo quidcm seniorem patrem,el per Ricarrlum de Bramford dicto subdccano Ricardum juniorem appellantem patrem dicli Ricardi, pneseiitato, excommunicavit exhibitorem, nec non praelatnm ,!.,, rescripti
: i

p9

i,

^ocando judicem

pradictum, querelanli

re-

?2 Sr

,,,

iUqn
arenl

*su
se

htl

>nler par-

el

per

Iten.

sunl

qusUam

ZcmZin
I7
,

,-,,,.'

"*
""''

mmmpetagUata
ctmsori <tum esse.

'"'" ost

pjcardum |uniorem, ul chefeldia nuncium, qui


travit
.

prius,

el

Alanum de

Li-

tempons sit, svspectum quod ab adv< eo me debei justwn est, ///tepartefactum sit.neque s Th

S ed cujuscu

que

Verum

itiwl
rnt
<>m-

wpUe,

nendium pro
ta

pa.rU

Jiclura rescriptum

impeet et

carcerali

custodias

mancipavit; superquijuralurus

auditaparle altera, pro c dver..ariU!,maa:imeconPraswctu


allegantur.

pertis

habi

litm

DQ8

vocabatur
dicturus. Qui
aufflcienler

personaliter
sic

Acm

primis quidem compendn cwir


iique
-

veritalem

vocatus
est.

comparuit,

pilatorsupradictumappellcmdiresciii

pradicta

confcssus

Dnde

officialis

dwm, omisso medio, wudactn


oonsuetndinem
;

assmt, esse juxta


hactenus ob-

tuariensis

suam confessionem

secutus, in

decem

curia?

Canluariensis

prsedicto, ex marcis slerlingorum pro contemptu subdecanum Qnaliofflcio suo procedens, dii tum Ricardum de diclos et saepe ter condemnavil suam Bramford seniorem el Ricardum juniorem, B prosequentes appellationem in curia Cantuariensi absolutos deabsolvit iii forma juris, el eosdem Uauura iucarceralum liberari, eiel nunciari, quae omnia apparent subdecano mandavil
,

quitamen sub Joanne Pechhamo pnservatam auafaor mumccepU invalescere Sane ita doceni
Uli r ,n,

quibusidem archiepiscopus
experientia eru
litis,

vetui

tn

con-

sue iudinibusetjuribusCantuariensisecclesia5longi
poris
i IL s

mandavit,

ul

ipswm intei et su/Traganeos episcoposortisdissidiii sententiam suam edice


ac
similibus
ull

dem
pi
r

num
ii
(

162
,,
:
,

dictum
liorum

est.

Tertius illarwm articulus

hnil

acta.

tubtk

159
Hcrt-

Quibus
In

litteris

subdecano
el

praesentatis

iaoe t

Magnse Brilain is pag. 78 quod officialis decreverunl etiam


,

officiali

easdem
iteralis

lutnm
rei

projecit,

curiae

Cantuariensi

nin
oes

Cantuariensis
a

non

rescribal

ad

appellalio-

certifii .n.'
fuii

usavit.

Super quibus
praediclam apparei
fuil

contempl bus
evocatus;

interpositas

subditis

suffraganebrum

Can-

pa

communicatio-

ad

curiam
vocatio

exlitit

tuariensis ecclesiae, se dem

omissis ordinariis mediis, ad

mt

qua3 quidem

per

acta

Quo non

comparente, mandatum
densi
et

poenitenliario Qerefor-

Canluariensem supradictam; eo quod Qeri non debel secundura jura, nec pieri antiquitus

testes in

magistro Ricardo de Gerdebrigge, qund partibus liii^ constitulos superdii tisconrecipi renl
;

CONSUEVIT.
172
e$t
:

Primus eorwmcL
Licet
oflii

artioulus

ibidem

talis

faltitatit
i

con"

mandalum quorum depositioaeaapparenl etiam per acta. Ad haec mandatum luit officiali Herefordensi, quod dictum subdecanum
temptibus
per
ai ta.

el

hi c

apparel

ialis

curiaa

Cantuariensis

modersufira-

i,n

dur,

Qui lestea receperunt,

ois

temporibus

ad

querelas

subditorum

ganeurum
minime
officiaies
r,

Cantuariensis

ecclesiaa,

appellalione

interposita,

frequenlius rescrii seril,


dicti

quam

moneret
decei

efflcaciler

induceret.

ut

de

dictis

prasdecessorura
in

patris
suis

(Joannis

arcis

curiae

Canluariensi

satislaceret

khami)

ecclesia

Cantuariensi

tempoconsuead
hu-

intercertum lempus sub pcena sententiae

ribus

ibidem

praesidentium,
constat,

rescribere

excommunicationis ex
nitionfbus

tunc
;

latal,

si

dictis

mo-

verint,

eo quod
raro,

anliquorum officialium
tempore
,

non

parerel
Et

apparei

per

acta.

quod quidem mandalum quia dictns subdecanus

aliquos

aliquos

nullo

jusmodi
(|uud

querelas

rescripsisse

decreverunt,
nulla-

non

salisfecit, nec dictus offlcialis certiQcavit,


tuit

man-

de castero
rescribatnr

ad

querelas
Accipe

hujusmodi
etiam
jure

(latuin

iterato,

sub
ex

pcena

senlentiae
talae,

majoris

lenus

etc.

secundum
Licet,

excommunicalionis
Herefordensi,

tunc

dicto officiali

rumdem
quiunt,

arbit/rorum

articulum.

in-

quod

saepe

diclum
el

subdecanum
dictos

dominus

Cantuariensis
omissis

legationis

denunciarel
duiii
ei

excommunicatum,

Ricar-

valeat, ut videlur,

appellalionibus quibus-

Ricardura

absolutos nunciaret, et
el haec

Alanum

cumque, rescribere
potestas

ad

querelas ad

praemissorum,
querelas
exleinlilur,

acarccraii cuslodia liberaret;


acta.
1 S.

apparent per

tam.ii

sic

rescribendi

ad
eo

ullirialem curiae

Canluarieiisis

m.n

Tlinma
rtfl

170 El quia mandato nullo

modo parere

voluit,

quod

extraordinaria
in

jurisdiclio

legationis

non
offi-

intcr,,

mandatum
dictos

fuit

Episcopo Berefordensi, quod

pra>

includilur

juridictione

ordinaria

officialilatis

,1,.

h
,11 |

,,!,

I,,

,,l

,r

ihcitm
u

mandatt

subdecanum et officiaiem excommunicatos, et dictos Ricardum et EUcardum absolutos nunciaret, et officialem et nihilominus dictos subdecanum
citaret
vel
B.

etiamsi dominus Cantuariensi^ in

creandosibi

cialem

hot

fleri

vellet.

E\
in

hoc enim sequeretur


causis
et

absurdum, quod legatus


sua
rio

neg

tiis,

acsi

citari

faceret,

quod

certo

die

in

cc-

potestas

foret
uti.

ordinaria,

oincialis

ministe-

clesia
rent,
faclis

Marise

de

super

contemptibus
et

arcubus Londoni comparecuri* Cantuariensi


sup.-r

posset
las

Propter

quod
fore

decreverunt,

ad
per

quen

hujusmodi non
si

rescribendum

responsuri,

quibusdam
Et

articulis

officiales

curias Gantuariensis jure legationis

auper-

juraluri, et ulterius facturi elc.


fuii

hoc mandatum

scriptas;

tamen dominus archiepiscopns, tam-

Episcupu memoral)
quie
;

capellae suae, el Lnterdicti,

sub pcena suspensionis quud posuit inomnibus

quam

ad dechnare reginam,
Iimi>,

contin^erel
evenerit,

dictum

Episcopum
re|-'em,

legatuB rescribere vuluent. poteril ntique, ut videtur, ex causa rationabiii specialiter perurgente per hoc non intendens juri suffraganeorum suorum
et

nisi

dominum
vel
lucis

vel

ecclesiarum earundem pra3judicium aliquatenus


173 Procul

vel

librros

eorum,

saitem

archieade>se,

generare.
ergo est

piseupum

Cantuariensein

pi.iiluli-

a vcro, ejusmodi procetli

ii,

^
571

DIE SEGUNDA OCTOBKIS.


,

,,

flnuh
n/

iiHnlum

fiiis.se

juxta
est,

c msu-l

mli rnMii

Can-

locutum

esse

ante diem

xv Janua/rii cmni 1282,

AUCTOBK
c.
s.

mwitotutpec t,im

tuariensia

hactenus,

id

longo
id

tempore ad
etiam
;

ostendem/us.

euedtbet.

usque,

observatam.
qui
eo%

Agnovii
, i

vpse

Peckhamus,
prout supra
,,,
,

umdem
licet.
I

arbUros
est,

censoresque constituerat,
videre

seoutus sententiam
>

hisce

quoque
esse,

collir

non omnia pro pro^aUs habenda

qux

in

supra dioto processus compendio asseruntur,


singula

licel

defectu monununc refelli neqw alterius. Exempli causa, quae mentorum partis ,/, utriusque Ricardi excommunicatione ina

X. Alia Sancti cum archiepiscopo suo controversia,

de qua recitantur advcrsae


partis
edita instrumcnta,

ratoque

\lano

tam orude ibidem dwuntur^

simillime aequiora apparerent, si totiut rei\ mus Porro cui culpandi erunt adnu/rn
I

deinde cxaminanda.
ingUam reditum, amicumque

prsedicU subdecanus

et

ofjicialis
si

Herefordienses,

atque
,,,, /,,,

>/

se

sanctus

/.',

iscopus,

tam u solentibus

officiatis
isi

Cantuarirnsts
o

us

mandatis, qux vpsemei postea non ausus probare est, mvni"'''


'

&oncii ThomaB
ad
./
vn

i/n

sanettu
{n " Uam
tficurril

meparm
J-ji,
,;,/,

\amum
eptstola,

ccessum,

wsuos
,

" T
1,1

rc nctlirns secclesis i/i|iMciuimu,/.w. u .,refordiens s rt cicsi.i inju ia eidem officmli vn

chiepiscopu -

ad

procuratom
rentanda

ar-

,.,

-'" c F**-f
.

mimos addermt? archm


,u,,

Dixi

MaDdalis
I

officialisCanluariensis;

ntotoill
facta
est

enta

- <<<<<-< ,l-<<,-<< <'/<<. ,/,,,.<<'

mam

ft*

uerW, e,J:lpse

B|

pus de ultramarinia
/.,/,/,,,.,,-/-,-,,-

mentio, <

eoque
rater
pro-

partibu

pfm
,-
rat.

eum
/<

,,,

>iseopu* oelut

*ram

<.--

<

<

"
,

,,,
/,,,/
,

.;'/.;,/,,,,/,-,

rbis, </<//

num.

162

recitavi.

Verum
/</<'

etsi

redieratia Angliam, ub, ad nos aUendens .,Lndeque sub uvino vellere poraCantuariam
.

Ulevn hoc negotioforte nullam mandando habuerit, oia oredibile est, id ei etiam
nec salt&m connivendo aHterve cons
Propterha turba* oidttw
officiali

artem

suo taoite

ot gens osculum, se ita nobis Gonfoederavit, nobisvidebatur, proniptHudinealligavit, ita vota, u r ipso confldebamus, in omnibus, tamquam U0C3
riet

(\

devotissimo
/.,,.,
,

el

constantissimo
ea

fratre

nostro.

Sed

Imo mihi oerisvmillimum appant, S. Thomam, cum sibi persuasum haberet, nihilsesi
174

/,

,,,
t

ore

pax

perstitit,

nata

paulo posi
t

occasione, in qua

Peckhamus,
.

dwm

sua

ui conten-

<-/"//
Noffnanniam
profe /"* fMc.

'"'

'*''"''''"'

,*"*
*

--/,//(.<</<"
i-'
-'/"'
;
,

""". """ '"'"'


ni

vn

'"<-''"""";

,',,,,

'-;
,

',,
",

,..

. ,,,,,,..
;
,

m
"-

,,,.

.s,,,
,,.,/

""".;
imi
obsequtts.

,,,.,,
"<"<'
;

,.

/',/./...

..".-

Vensvm llimum, inquam, est, /,/,/, profectdonis diuturnseque commorationts causam fuisse, ut sanctus Prssul e Canturn vn prooincia ecclesia Hca intervm recedem litteras procwatore manniam, hinc pe
-

''r:,:r

/""
Pr

liiim /"<//< tus est.

177

ln

szpe dicta
br
I

collecHone

Concilianm Ma> uquoexeomssns.

gnxBrii
;/ ,

pjW
contra
etc.

/,/,,/

/,/,,/,/s-.

habitus
officiaiem

Bpiscopum

He-

apud Homanum Pontificem sua <" rePur.Deeademe Peckiamum, dum arohieoiscomm


, /

<"" '"';/-<-<</<-

refordensem,
,,;,,,

et

Ex Registro Peck-

folio

150 a.

Cum

ecclesia Cantuariensis tali


ire

epistolaad
arcniaiaarcbldm-

gauaeai
'

- .,, ,

,,-

<

w. *.*?:
ii isar.

'i

pu
';;::,;:":,;

jurium

redacto.
fuerit,

|,io

lempore
su

Ins
c

ante

nobis

nagistr

Bum.. uauoaa s ^o, caus

iensi,co g cuna parabuslatitantem per procuratores suos m bus contranossuperquibusdam indebitis exactmn
et

nrns

eum

in transmarinis

^^i^
^
tasuper rtttu g

eorum

rum etiam
riohoat-

,,

aUis

injuriisimpelrare;quod poslea paluit

in

aeciu. effectu.
|,(
-

.M,WM
/,,-

175
'/</<

Inhac me
i

ne
i

I,,,,,,

assignatiur

apwi
i

Potirt/l*

bsmtix.Cumen scopiagreges </'-<'" <, ceem MtouKi omf^te


no 1280,
'""./" v

^^
haud
Y
.

dtffioulter quo-

w'""
f

J ^^IJ^^,, ^ m^ ^
^
fl

ninpihiM uia ci -ii "> ninrihus dicEcesibus P r


,
,

decedere, qui in executio Deiieuuiaiua o*"i -benefii aatus existit,


,
r.,.,

^
r

^.^

u,

quodi

ll>laIlien .

".. a d ipsum spectare digno,. ,, l;il

,-

[ueretur.

JS

suffectui
illa

Martin '""'"'; /'"'"v ,. fueni longiusculas moras passa ""'' ,'< , a ir ,,,. , abesse c ";"";" ,, ,'/,' ,"-../'""<.< '-'.'".'/"."'"" /o v <'<,/--, ,,.,/- -,,., '< v ,
.

'.';;,

,,.,,,

,|,

'

'

:""
'
.

,,.,-,
,

instantiamvicariide n bertum leWyse. tunc


k,,-,.,...

,;;.

:,.,,,,....,
,

./'

<

"//""""

'""

""";
"'''",'

/'
M1 .
i

w.subpcana suspension

SSJta capeum

QuS H8
(

mterdlcti,quod ,"-''"

",",'

lem offlciaUa mandi

iusmodi
,

,,,,,,,

omtnv

...,

,,
'""latam

offlciaUm

m "' fium

oibusloms.ad^mconlirgeretumumBpH b igwtum mtht est, gm scopumdechn.-m- .'. Porro

is excommunical wntentia majoris .,.,.,.,.., ,. Tanden,


^

!re fordensi,

quod

idatam * prafati

/.'
ingl

<""""'
.<-',"-",'

',,,,

,<-,

.pnblicedenunciaret. EtquiaidemBiusaPU6

"

572
AUCTOHB
C.
S.

DE

S.

THOMA DE CANTILUPE EPISCOPO.


se ita nobis conovino vellere perrigens osculum, videbatur) promptiel devota (ul nobis Rederavil

pusormria mandatasibi per curiara Gantuariensem contemplibiliter exequi qualilercumque directa excomavit, monilus fuil cauonicc sub pcena
municationis majoris
laiae,

Lndine alligavit,

ila

quod de

ipso confid.
ei

bamus

in

ex

tunc

in

personam
hsec

suam
curiam
appa-

omnibus,
tumacia

tamquam devotissimo
Id

constanlissimo
suo
io

quod idem mandatum


exi

et alia sibi per


:

Iratre noslro.
el

hoc dicto

offlciali

sua con-

Cantuariensem directa
iv,,
i

queretur
ve\

el

inobedienlia

persislente,

eidem

tam

Qui

postea,
sibi,

pi r

se

per

alium,
est,

nullum
directum

per oflicialem
pueril
s i CU l

nostrum,

quam
noster,

per nos, demandata


el

mandalum
exequi

ut

prsemissum
per

executio senientise memorataa,


venerabilis fraler

etiam quod,
arli
-

curavil.

Quare
majoris
.

praedictam
fuit

curiam
el

nihilominus
neglexeral
e1

Canluarieusera dcnunciatum
niier,

publii e

pleret,

quod

offlcialis

suus

con-

ipsum

in

excommunicationis

sen-

tempsit,
182
ipse vero,
a

lentiara

incidisse

el

tanquam excommunicatura
el
Liaei

quo sperabamus consolatiom


bono
per
obedientiffi,

m
UOt
i:

ab
noluerit
blice
/>"

nibus arclius evitari debere

miini.ui, reporl isse, abjei to

liter liquent.
I7ii
l

e
proci
i
/

lesiffi

noslrae

el

nobis

quam sacramenlum suum

m
u

ifjfl

slnl

nde liquel per utrumque

ssum

professus est,
f

dtnun-

nvm
q
i

alterius

compendium
el

dedi

Ullll
i

quod ipsam sentenliam, " IV iam invalidam, seu mandatum nostrum conrescripsit,

eiare.

propter varias

mulliplices

inobedientias

"'

offlcialcm

suum, seu quoscumque subditos minime tenebalur, pro eo quod

Archiepiscopus tamen

prasens
fui!

non

ruil,

uli

Epi-

scopus
B
aliis

Herefordensis

excommunicatus,
vices
suas.
corrvpilator

sed
bat,

iii

hac parte

nostra

obedientia excusa-

super hoc coramiseral

Quisquis
fuerit,

hujus

compendii

processus

mandala noslra expressa contradiclione exequi recusans. Quo intellecto, doleutes de damnatioue

rum majorem in hoc, quam in superiori, oujus idemauctorfuissevidelurt fidemmeretur^

inadjunctis.Sicv
Herefordiensem ad
lasse,

ia omittit hic, officialem

summum

Pontificem

appel-

eum salubribus exhortationibus bonum reducere, scripsimus eidem saepius, utmandata nostra praedicta exesaspe queretur fldeliter cum effectu, ne nos oporteret,
sua,
el

volentes

ad obedientiae
<'i

ac

reousasse
I

./.

pro ter hanc appellat onem Thomam demandatam sibi excommunicationis m eumdem denu stabii

licel

invitos,

labem

tantae

inobedientiae severitate

canonica expiare

Pandem
apml

convenientibus
<!
,

nobis

ad
parte

invicem
nostra

in

qua

Satti (U4

ex dicendis. De eodem argu/mento prolixius scrir


psit vpse
<i<i

Lameth
,

amicabiliter ex

actatur.

Joa/nnes
iii

Peckhamus
iii

duabus

epistolis

suos
i

Romana
'

curia proouratores ,
ca\

quas,
mitten-

Uct

!'

stilo
rei

a/nvpliorem

gestm notitiam simi

tractanlibus pelivimus ab eodem viva voce, ul hoc nobis faceret. quod ipse el prsedecessores sm Hen fordi nses episcopi nobis el praedecessoribus nostris huc usque fecerunl el dimisso inobe.

das censui.
Eadern rontrovers, a

dientiae
e<llt;c

vitio

redirel

ad

Brmam

charitatem

180 AmbSB

SUnt

el

s.fpr
'

dlCtO

tmn
*

II

cxpwi.

obedientiam,

quam

promisil

Demum cum

nihil

Conciliorum
/"'.'/'""

tur in eputola,

ol 81

Magnx Britannis. earumque ~

priinm

moi itiones nostrae et amicabiles inductiones

pro-

prxfiants hic ttiu

Alia (nenvpe

Bcerent, sed magis sub columbina speciead astutias

episto a

Joannis Peckhami archiepiscopi Canluaeisdem (Renerio


.

suasel excogitatas' malitias contra nos idem Episcopus se armaret,


iterato

m)
swu
canae
i
i

et

Philippi

toribus

eum
in

personaliter prae-

ria

Romana)

de statu ecclesiae Angliin

sentem
ii
iii

in

scriptis
Ki

solenniler

fecimus ad obediensua rebellione et

el

convenlu episcoporum

Lameth. Sequir
>

commoneri.

quia adhuc
e1

tur et istola,
abbreviatis,

quam
t

subdo,

sed nonnutlis

malitia perlinacitcr

contemplibililer persistebat,
sententia,

quas ne leclionem valde impeditam reddant,faciamintegras. Frater Joannes elc. procuratoribus


suis

ipsum
juslilia,

excommunicalionis
in

exigente
!

scriptis

fecimus innodari;

qui

statim

in curia

Romana

salutem, gratiam

ad

elbenediclionem.
ven.i

Ex inopinato nobis nuper superveracitei


inter
et
3

quajdam tempestas de Episcopo Hererordensi,

quem credebaraus
Qeos n

Romanam curiam appellavit. Postmodum vero ipsam sententiam per episcopos el snffraganeos nostros per noslram provmciara conlraeum mancausas
frivolas

omnes

suffraga.,,,-

f
'"

m
"

ros obe dienliorem


?,f lum
'

pecialiorem,

davimus publicari 184 Nunc autem


sc,l

'

\"

Un
;

uen
!

^commendatum habdumus
'
!

confingens
suis aDpellaet

ilb

tOi/t'

Hiam

l,las

::-:::

,:r:: ,,:::::;::;;

TT*

""" r

[D8inuante

--

Q0bis

lionibus

Urt

Sansas a;riri
Sfi
181
le

=
'

P l...mi:,s
in

n.e...l,na

cnmmunii atut

'nimiscens,

omni astulia

-jssrsssijS
Episcopus jam
;

falsitate

:;::-:;:.::;:..:.:::;:;::::::::::::: ;,:/,;:;:;,;;;:;;,:;::-";;:=

cito

Deus everlit.

mo

itaque Robertus de Qloucestria, dictus Wyse, officialis ejusdera Episcopi propter suam

Gum

quod
,,m

i.l.-m

iter

cunam

versus Romanara

arripuit

quod
(
!

tamen
si
;

non
8il,

credimus
.,,,
i,.
l;

inobedientiam
offensam,

contractam, contemptum
nos
et

;erlum I
sed
',
'

-"m,

ita

pariter et

publice

tam per ofllcialom nostrum Caniuarienper

transfretaverit,

occulte

et

sem, quam

mvemn
clmms

dum
loca

uno loco
"Si

credilur,
,..h

jam
'

auditores

ad

alia a

nostros

fuisset

"' latenter in,,r in"

excommunicationis sententia innodatus postquam ?

'-" uUramanms
attendens

partibus

s uSfS
,

nuUoiurta

m.J
,;
,

nos

juxta

\ngliam, ubi ad Cantuarium indeque sub


,

redierat

ne' ,' q

,tn ZZ lL
,

ir;;;; p

~
''

Cle se

al,s,,l||(l

au-

enire
s
'

con,i ^ eni

'

im omnino,
vei

,.

t^ant

*****

s sine

^
;

contradicti.mr

nec

DIE SECUNDA OCTORMS.


oblivioni
niain,
illius;

575

minus envm

credibile

est,

Tho-

lur

circa

eum,
in

quod

se

gravatum

in

nulio senet

KVt roni
C.
R.

viru/m samctum,

ju

e,

inretamgravimentitum quam Peckhamwm memoria hic lapsum


Peckha/mus w epistqla <",lalarn exoommunicationis senten-

iirri.

Ynir dicta

superius

num.

IS3

187

At

Sanctus
esse
./iii

sua perstitii sententia, negans,


in
|

sibi fa4

esse,
u$ aliit-

eam sententiam
in,ic

officialem
i

suum
istas

exsequi,

195 Profecto ipsemet


:

illam

n,i

a/m

Sedem

appellay elitteras

que pra
conlro

ioh

et

a/nte

n,i

Forte

etiam

t/unc

'"'

exhibuit

exponend Hetw.

di

tiam scripta eosdem procuratores suos de appellationibus ab illo faotis commonuerat, Noveritis,
inquu
ns,

quorumdam jurium aSede


-i,i

Apostolica super pra^misii

impelratorum, de quibus commissai


hjnr ead(
iii

num. 195

quod

\\

die

raensis lanuarii diclus Bpi-

occasione, ne oa chie-

scopus Berefordensis misil ad nos

cum

litieris

suis

opus ulterius procederet, ad ea/mdem Sedem


appellavit.
198
Post

quemdam suum
oostris
a

lericum, qui
ipsius
< l

oram commissariis
Bpiscopi
el

nobis

iiomine

eliam

hoc

officialis sui

appellavil,
E se

eliara

renovavil

quasdam appellaliones autem, ut diayi, hanc epistomanifestum


in
fit

hamus
gestaque
iin,, ,

ewarsit
in

Lambethanum colloquium PeckS. Thomae dicta atque omni malam partem suique contemptum
.

,n,i,. r

tionemm * nanr
net
,

liim prselaudata priorem,

ex

eo,

interpretatus,
,i,,n,
,i

min

lum

litteras dedit,ree-

teratt

quod
esse,

iii

hac

dioat,
ait

officialem
;

excommunicatum
prselaudata
expresse
vero

communione

fidelium, nisi obtem

quod non

de Tboma

rasset. Hespondit
iiiinis,

utriusque ewcom/municalionem
moret.
litteris

comme-

ilterum ex supra dictis com/missarioru/m

ad Clementem Vpapam observandum est, Thonfam praesentasse eidem archiepiscopo, dc se


conquerenti, [itteras
Apostolica

ad has Sanct/us mense Ja/n/uario quasper olericum suum deferendas curani, ,ir per eumdem tam suo, quam officialis sui nomine denuo appellavit, pi ioresque appellatio renovax ii Intellexit subinde Peckhamus, Thomam
p,
i

quorumdam jurium,

a Sede
prius-

roi
;

uratoi
<tei

>><

sua/m

i/n

Pontificia curia
in

super prasmissis imp Iratorum,

quapro
iir

et

ipse

\uoque ad suos

eadem
illis

quam
tentia,
.

monitiones

cum

excoinmunicationis

sen-

ruiin

ipsit,
I

monuitque, quid ab

processissenl

Denique laudati com/missaasseruerunt,


judices

m
jm n
die
Bis
,i

uellet.
i

m
N iveritis,
dii tus

in

iii

iisdem
el

litteris

de

inquit,

quod xv

convenientia
exlitisse
tolica

assensu

procuratorum

parlium

inrii-i-

Januarii
ii"111
i

Episcopus Herefordensuis

super
iii

dictis appellalionibus

auctoritate
lata

iihhi

ad

''11111

literis

quendam suum
oostris
;i

tagliam
quae

depulatos,
tnagis

antequam

clericum,
bis

coram commissariis
Bpiscopi
el

nosui

ultima

sententia,

videbatur

dubia,

nomine
i.i

ipsius
e!

etiam

officiaiis

extitisset.
Sanctui

appellavit,

quasdam appellationes etiam renoscimus,


ipsura
velle

Intam

in officialcm
ijiu
aii

antc
/>-

ejusdem controversise initium ac series hoc Hmilivi modo ordinanda ridrlin Motl/UO llfin ir<> </r llm ,-//// rrl ,/r HaVetle,
[96

His

itaque

positis,

\.i\ii

iiin.i

contra
in

nos

in

curla

impetrare,

mittimus

vobis

quadam

papam

pellaverat, scn-

tentiam erscqut
renuit.

canonico Lincolniensi, quiin Herefordiensi aliis'" /// ,/ur /,, minri.r U " T ir sis ,1 n rrrsi/ ,,l s />r,ir/irm
'

,.|

schedula praesentibus interclusa, nomina locorum ilchcalis, et non alia, conjinii, imii. in (]ii;e
venire.

aliave bona possederat, archiepiscopus Pechhamus vicaHum de Bos diaeoesis Herefordiensis, quem defiinrliis
iiiiiiin
,

199 Et

quantumcunque
1

poteritis in

odium

parlis

<t

ambo

r.f

Ir.liiinrnli
ut

SUt

c.rsrru hu fouS

adversa?, Impetrationera ipsam impedialis, el per .. ,-,,. oppositiones el suspiciones contranas differalis,
.
,

bUi "
ratt

n uui

xios n
p

constit/uerat
Olfuiiilciii

pro ju/re,

contendebat,

suo per

l(

n oc

procuratores

nostros
fuerint

omnimode
impetrata?,
i>

infor-

//ricfnnliriiscin cilun fcnl, ul

m/mnii-

mantes.
,,1,11

Cum

autem
nulli

cum
nobis

strationu susb rationem redderet. Offtcialis autem, seu ponte, sive ex consilio Episcopi sui, si hicjdm

celoritate,
p er [psos

parcentes

cunia?,

iinnc Vormannia redierat


sesesine
(iciii/iic

in

\mgliam, arbitratus,
injuria hujusmodi
'
e

ecclesiss Herefordie) sis

mandato non
post

posse pat

reousavit, tom~

cursorem velocissimura transmitlaUs, ne adversarios praeveniamur in commisp quibus sionibus faciendis, qui modis omnibus, possint, in subversionem ecclesia? Dostras jurium
i-

commonitiones,
Contrra

intentasque sibi ex-

raachinantur.

Ua

ille

;qui

owm

>

ratoribus
et

communicationis minas, ad Apostolicam Sedem


'

suis
post

mdaverit,

in

quo& judices,

horum conve\

appellavU
,

archiepiscopus

appellationes

niire, verisimile est,


jiiilicrs
tliits,

aulo
19."

v/

,,

tans, sententia/m
tn
o/1'ir

excommunioa-

quorwm

vriinum.

tionis
S.

ii/rin

iulii

ejusque easeouHonem
vero, de cujus ecclesiSB
se,

ThomaB demandavit.

HU

el assensu prorelati memine e, de convenientia parlium extitisse super diclis appellatiocuratorum

juribus agebatur, excusavil

ne id faceret, pro
fverba

eo quod eonstitil ei, ut ipsum officialem ad Sl n


, i

dixil

Peckhami
appel,

Angliam deputajos. oibus auctoritate Apostolica in </<ea n liquo controversise tamen, quanhim ll,

Romanam curiam
hsec sancti
alitei

wrsu
v ,,r

lasse.
Utque td fnciat, fivs'ra rogatus, ceih

197 Justa

uUque erat

Prsesul
;

colligeree i, vn ingliam non a puleruni mihi quod alterutra partium, nve alia ignotu eorumdem accessum impe,,,!,,,, seu casus aliquis,
;

cusatio;

sed

arohiepiscopo

visa

et

quia

dierit.

d Poniifitimiliter

pwbc gnarus
surum,
bilitati

erat, mult/u/m suse auctoritati a ces-

200

InteA

hsec arohiepiscopus

Peokharnusa mtr

intarhaeat-

appellat:

si

Herefordiensem Episcopwm, virum nogeneris doctrvnaque prsestantem, hac in


obsequentem haberet, tentavit illum per
ul
<>/>c,li

/llllr

nisad factaprogressus,offi*ialisuomagistroR.a ut Episcopum Herel,,r,i vices suas commisit, (aii fordvmsem excom/nvunicaret. Nos volentes
in

fa
,

si/,1

lillrnis

iniliicac.

rrl

CUmqUB
in

lns

mhil
alias

episto iQ

aoret suos
fecimus

Romanos)
per

ejus
in

proficeret,

vnvitamt
et

ipsum
qui

Lameth,
Anglise

maliliis
scripiis,

bccurrere,

ipsum moniliope prasmissa


ad

Lambetb

Lambilh,

vicus

erat

excommunicari
Lacy,
cui

magistrura

vn <, wdibus archiepisooporum Cmtoariensium supra Londinurn comtiato Surrise, haud prooul

^
la

|,

hoc coram teslibus commiooslras; qui tunc


posl
la-

siinus specialiter

vices

ad flumen Tamisim

situs
.,

Huc

ergo

cum ambo
ipsum
et

in

eo sententiam

fuH efum ilhm


per
el

antea /<proex-

prsesules convenissent,

ipus id

dsse

constai
in

<

dicUi)

suum procuratorem
ipsum
el
:

blmdosermcmepersiiadwestuduitypoimmfore
ui,
,/

appchavil

scriptis;

nos etiam

oonsentire

vetlet,

alia

jura eccleslaa

consueludinem t-t Canfuariensis adeo moderarehanc

curatorem excommunicavimus communicatum publice nundari

mandavimus
sententiam

eUam
contra

576
AUCTORE

DE

S.

THOMA DE CANTILUPE EPISCOPO.


iscopos executioni

contra Episcopum per singulos


debitae
dat.

ei

sententiam mitigaverii eo modo, quo


de
re
/"/</

illa/m lata/m

n.

lecimus demandari. Notatui


Exon.
id
est,

h&c

epistola
oostrae

essc prselaudati commissarii diwerunt.

Certe hi
utaffiir-

" oertenon "h omnibuxtujlia-

apud
rv,

Cal

Mart.

consecrat.

optime

inst/rui

potuerunt,

si,

anno

Christi

tione in

Sanctum
in

laia

do loquitur
(jui;i

litteris

1282. D< excommunicapromulgataque eodem mosub finern Martii eodem


:

mont,

inter alios testes etiam illum [forsan

dem
alios,

ojjicioirin)

quidicebalurpraedictam
prolulisse,

eumexcommu-

ynneis promulgata /mi, nec a

tummo
pro

i'<nUfire

'iitn.

oicalionis senlentiam
qui...

ac

quatuordecim
Apostolica
ver-

anno ad procuratorei
Ei

iteru/m datis hsec scribens


e!

fueranl clerici et

familiares archiepi-

adbuc

in

sua rebellione

malilia pertina-

scopi
i

Peckhami, delegata auctoritate

citer el conlemptibiliter

persislebat,

ip>um excomin

<i

iniiuii ini .

Ew eorumdem commissariorum

municationis sentenlia, exigenlejustilia,


fecimus
innodari
qui
;

scriplis

statim ad

Romanam
oostros

cu-

prxcedente numero adductis adverte, su/Jra,ganeos episcopos, si non omnes, saltem aliquos
recusasse
S.

riam
tiam

appeJlavit.

Postrnodum
p!

vero

ipsam sentenper

Thomam ewcommunicatum esepro-

per

episcopos

suffraganeos

nostram provinciam contra eum mandavimus publicari.


el

mulgare, quodsiluit Peckhamus^ ita loquens, quasi illiomnes huic mandatosuo obtemperassent. Sed

utcumque
Item
iii

ut
11

lalem

pi r

201
ctos

altera ejusdem epistola,

ad prsediet

Thomam
iii

hsec se habeant, idem archiepiscopus /ro ewcommunicato voluit habei^i, /to


iicfiinci/
;

ii

"inneos
"

procuratores sine
:

temporis notis scripta, siboc facere recusavil,


canonice, adhuc inobediens

militer legitwr
iteratis vicibus

Et quia

momlus

perduravit,

magister n
el

de Lac)

in

eum tanquam
uostra

ossa primo rriucrii sepelm Papa ou/m tota sua curia eumiirm Thomam ad osculu/m et commiunionem num valde honorifice admisit; quod ulrumque suis

ciium

Mnrtiniis vero IV

contumacem
in

inobedientem auctoritale

locis

probabu.

excommunicationis sentenliam promulgavit; qui statim, hoc facto,ad Romanam curiam


scriptis

204 Quo
se gesta

wnimo

ista

mefropolitani sui adversus Ha$

archiepi-

Sanctus

tulerit,

Richardus episcopus HeVitse

siopi molllionei

appellavit.
I!

Consonai compilaU

compendii />mcujusverba
solenniler,

refordiensis vn
viter

Compendio
;

num. 29

sic bre-

Sanrtus patii-n-

cessus adversus

Sanctum
:

conscripti,

declaravit

Licet a mullis...

t&ferens,

el specialiter

sequentia

sunt

Per

praediclam
fuil

curiam (;antuaet

a
si

fratre
,

Joaune,

tunc archiepiscopo ac
indebite

Caniuarien-

riensem

denunciatum
in

publice

vehemenler injuriose
,

socumium
patienter

ipsum

majoris excommunicationis

sententiam

commune judicium
et

fueril persecutus,

tanquam excommunicatum ab omnibus ari liuj evHari deberi et baec similiter liquent. QuA h.ir legerit, dubilare non ioterit, quin sanctus Spiscopus Herefordiensis gravissima ewcommuincidisse, et
:

absque aliqua murmuralionc lolerabat pra?dicta, eis non delrahens, nec a famiet
aliis

benigne

liaribus suis vel

in

ejus

praasentia delrahi
poiius orabat

permittens vel
eis.

maledici; quin
ni

pro

nicationis

censura

fuerit
<>

percus us.

Dubitaruni

Verumtamen

sumquoque famse

consul&ret,

tamen commissarii,
tc

summo
.

Pontifice

Ctemenid

nevc cniu
uui.r juste

publica offensa

velut rebellis et conVa-

V an/iis vigint

qumque

ostea

ad

vpswm
di-

excommvmicatus videretwf appellationes


locis
/

inqui/rendum

deputati,

etiam post diligenter

suas in publicis

ublicari curavit, icste Peck-

soussa provincis Cantuariensis archiva, auditostestes, ac in prwmsillum, qui dicebalur praedictam excommunicalionis senlenliam prolulisse, ac quatuordecim alios qui in partibus fuerant

hamo,

oui

cwm

que

verbis, ipsoque

male esset, vnjuriosis plane indignis de eadem ad procuratores


ea res

suos scripsii

clerici

el

lannliares arcbiepiscopi

anle dicti; ut

Nunc aulem causas (rivolas contin; gens, sed etiam blasphemias et mendacia suisappellaiionibus immiscens, in omni asiuiia et falsitate
progrediens
et

omnino possetper nos (ut inquiuntj sciri et haberi veritas de excdmmunicationum articnlis supradictis.

facil appellationes ipsasiD locis publicis solennioribus An^liae ad nostri iofamiam elju-

i\on

eonttat

rium ccclcsia? noslra? subvorsionem, non sine rcatu


diligens

202 Post iiim


illi
t

tamon, hanc
tententi
'i

ewamen pronvmciarunt
excommuniet
si

perjurii, publicari.

m
<
(;

quod
pro

sufficienter

praedictarum

205 lntrr hsec sancPus Prsesul


litcm

immabtoiute
latam
fui

tioinim
forsilan

s.ntentiaa

non

probantur;
liaben

quis
iun\

m
est,

curia
.s/

probatis

vellet

easdem,

ratus

inveniuntur cansativae explicite, sed conditionar liter, vel sub quadam generalilate praepropere ac

ficisceretur,

cum adhuc aliam Jlumana habcret, optimum forc // semet ad Romanum Pontificem proutramque causam prsesens acturus.
RichardusmCompendionum,
illis

ad summum
1'onlificem pro/ii

isnlur,

Et quia, inquit

minus competenler
(lege

10,

et

solemniler

lataa

fuisse; sed

patet)

nec vel infra addc non, ut ex toto contextu constat per processum, diclum domioum
contra
vel

epkscopus Assavensis in jnra episcopalia, diclus


lilem contra

parlibus usurpaverat

Thomam
fecisse,
se,

eum

in curia
litis,

conditionem
per

dominus Thomas movit Romana, et propler proet

vel

generalitatem
conterapsis-

scquutionem dicis

cii.im

eas adimplere indebite


fuit

contentionem,
Herclordicnsis

quam
et

proplcr

libcrlates

ecclcsia?

nec

hoc

alium
'.e-suie

legitime

dictum archiepiscopum vtl declaratum licel idem archiepi,

sco|ius

subdiiorum ejusdem habuil cum fratre Joanne d( Pecham, tunc arcbiepiscopo Cantuariensi,
per
viros
et

scripserit

suffraganeis
dictus

ejus *,

quod,

cerlioratus

cum

pcriios,

'l

Thomas meruissi-i excommunicari, facerent excommunicatum denunciari eumdem, non declarando quam,j;ini per aliquos ex suffraganeis mandatum
,

memoratus

quod

dominus

causam
sibi

loxcbat,

quod

prosequi
,

justam merilorium

erat

ad

curiam

Romanam

non

parccns

hoc

adimplere

recusantibus
facienda

dicalur
fuisse

de

dicta

declaralione

prius

ad eam profecVus est tmm sexagenario major, nec umquam rediturus vivus m Angliam. Hujus rei
corpori, senio
et debilitate

confecto etc,

requisitus)

n/ii/iuim

excommunicatum; sed in diclis Bnibus, quod kxcommunicari meruerit, porsislendo. Plura dabimus infra, ubi laudatam epistolam integram recitabiesse
miis.

ipsum

prsesensionem

dominum

habuisse

Thomam

mden

potest;

nuiu
disse,

ct rt

testamenPum suum ante discessum condi-

Adamode Kyngeshuam
ipsi

ju/risperito, pro-

spcrum
tur.

patriam reditum precanti, valde pio modo respondisse, Non crcdo, in processu legiin

203 Quis

ista

fadlc conciliel

cum

dictis

Peckille
>

hami?

nisi forte hujus officwlis de Lac>/, cui

206 Etiom clariusid indicavii Wilhelmo Jau-

hr

Thomam excommunicmdi curam

'""

''

domestiois suis,
looo

quimter

testes

qum-

con miserat,

quagesimo terUo

recensitus,

narravit, quod,

dum

DIE SECLNDA OCTOBRIS.


prce*ayient, te
nofi ngratU" rum vivum ffl

577
/',,<.

diiiii

dictus

dominus
sui

Thomas

fuil

profectua

in

209

Laudati
ut
'

lu.s

<u-

fm-tc

aia.\

aumobk
c. s.

anno

ohilus
Pralre

propter

litem,

quam habebal

quseadnos non pervenerint, monitisinstructi,w


prvmis labwarwnt,
lut

cum
riensi,

Joanne.

tunc archiepiscopo Cantua-

profi-rtio

ad curiam Romanam, el tunc idem dominus Thomas quasi ore prophetico dixil eidem et quod deinceps non videret eumdem testi, etiarn quasdam evenit, ul praedixit. Quin E-ta
:

communume

Episcopo Herefordiensi, ue qu&vs fnutra obnUenubtu. fidelwm semoto, non paterei


,

ingressi

tadsummwn

Pontnficem et

cunam

Tli<mas a l>on((/

ejus
1

,
-

,10 _

rwm conatus frustra fuere. [uctoreshia Clementis) sumhabeocrebrolaudatoscomm


11

nommunione recipitur.

vestes sua$i quibus indui soluerat, in

discessu suo

sua
testfs

ad illum

epistola
in

dicentes

Per

eidem

Wilhekna donavit, quas


va/ria

ille

postejusdem

sufOcienter

deponitur

processu,

Fuis

obitum ad

mala pellenda

felunter adhibuit.

per

duos

Cardinales
,

auditores

procuratoribus
cognita

j,nn quod ad ejusdemi profectionis tempu attinet, Adrianus Baillektsvn Vita Gallica S.Thomae illam 1285 vnneamit, deceptus Vita a Christi

partium

deputatos

causa

summarie

mno

laurentdo Surio edita m qua recte quidem ille dicitwra Martino IVsummo Pmtifice benigne hosed ejusdem Sancti exceptus fuisse
}

priusquam idem dominus Thomas propter przeproseculionem Sedem missarum appellationum Apostolicam personaliter adiens intrarel curiam,
de declaratum, eumdem dominum Thomam dominis Papse Mardictis excommunicationibus
,

norificeque

mors manifesto errore differtur. Etenim cum

usque

im

annum
IV

1287

tino

felicis

recordationis
arcliiepiscopi

el

Cardinalibus
.

proad
oq

\lartinus

mno

1285

curaturibus

memorali
*

De

eum

obierit, credixxvin Marlii supremwm diem suwn MtBailletus,memorafium$.1homa ad illum accesilligmdum ,,,, posVremo ejusdem Pontificis anno

communionem
tniii,

sunm

non
el

admitterent,

delaintegri

abuwua

fore

integri

statu^

sicul

hominem

slatus.

(j&ando

veniiel

ad

diclam

cuiiam,

ad-

,,,,

anno

1285

apud quam mm esse, ne Sancti in Romana nimisdiuPurnamfacere cogeretw twusest n oram S.Tho207 Ex eodem errore statmit Bailletus,
curia,
t

miltendum. Post quam dcclaiationem veDiens, a dictis dominis Papa el Cardinalibus ad oscu-

lum
ci

et

valdc

honorilice

propter

vitae,

aobilitatis
extilit,

dl'282

itltyflWl-

raam

post

laudati

tiartini

obiVum

toto illo

bien-

scientwe
cis
in

suaa

excellentiam
el

receplus

et

quosuccessor ejus Honorius IV Pontificatum iprihs a muit id est, usque ad diem regressum tempore 1287 Romse mdnsisse, mdeque fut. Verwm conclavis, in quo Nicolaus IV electm

ab
////,

divinis

quoque pertinet,

communicatum eidem. quod ea Joannis de Kemealiis

seya, ecclcsia
a
i

Herefordiensis canmici, testimonio

ego

,..,-

certioribus

mmumenUs sequenti

probabo,

Thomae obitum nec serius noc S [ugustoanni 1282 contigisse. Adhscoum eaypresse asserat, Wilhelmus Jaudre mox laudatus [ngliailluc iter eumdem in anno obitus sui ex
ressum esse, et ferms adducmda dubwm, quin ista
huic testimonio etiam upprime consentiant,

citius,

7""'"

adduxi, nempe Sancto missam suam cwm effusis pro more r $vo lacrymis apud Montem-Flasconis celebranti
a

occasione superius
ni

,,

,,,,,

plurimus cx familiaribus et domicellis domini 1'apae Conso(i aliorum... in circuilu altaris adstitisse,
item,

'/"' de honorificis ejusdem exsequiis

aha m-

sequenti

referemus.

nm

esi

rrmla mida

,,,. sit.

A, v mc

profecHoadmnum 1282 imgiorern moram ..-:/ longiorem uunwn exiguni


;

re/eejus j

^*

aestaamud Pontificem moraUlabimnisfuissedicendasit t utnemmspossit.Adhm exprolim quidem certo adsVrm Thomam non modo nonsuyercessu certum est, accesserat, IV Pmtifici, ad quem viaiSse Martino biennwante illum mvere desmse
,

tantum enim

abest, ut

XII. SuprCOlUS S. ThOmiV. r morbus; pia mors, et liu-

jus annus, mensis, dies ac


locus
:

,/

eti

wto

nec potuit

ergoad Pontificatum
in

Ht

IV,

ne-

carnis ab ossibus

duni ad cmclave,
Archiepiscoput

quo Nicolaus I\ creatus


,

es t o 0ls
reveri

Pontifex, pervenisse

separatrc sepultura a S. R.
i;.

Nunc, unde
S ed

procuratorrs suos hac de re


movtit et in-

\rchiepixcopus

fuimus, paululum auCantuarimsis


digressx
,

Cardinalibusin ecclesia

dit0
s

nondfwm

satis certis

mctoribus cogmto

1282 procwramensis Martii przdicti anni curiam agenteseade 'toressuosoypudPontificiam


/,,,

Thomas ex

\nglia discessu, svne ulla

S. Scvcri

prope Urbemvc-

tcrem honorilic^ pcracta.


imge S^Thomam apud
(),/,
nivi " " " conmoratum
Liiii'
/

versia

ejusq
(1

C::J
.redimus,

quia

P^gressu, tande versus idcm Episcopus |am itei quod tamen non curiam arripuit, ^ ^i liim 1 Ua Sll. tum, si lia s.i, est
l

vero

abfuerit

Bailletus,

dum

pio,

Pmtificiam

Mennio

incertum

fuisse

a%

dumque
-

TTT.

ex.

non

lice

tpane
-

'

"

.,,

.,,.,

,,.

tim

JLSlS^ffJ!*-'!ri.
.'"''"""'

v^^rS; -TTZJZ rjOTJA


I-

obiissecredidit,quandopostomnia,quorumci peracta redibai in pah

vme rat,

feliciter
sit

JHoXal
P
Exon.
'8-

io coTum.

manifestum

ex epistola

commissarmum

SSi

vigiles sitis

frequenter laudavi. Hi toLUm mvrbum, eaffirrnant,sanctum Antistitem m advenincidisse paululum posl ejus rr auo obiit, necdum, quod in lite lum ad curiam, pra^dicta

am

venerimus,

iudicialiter

exordita
_..-.

(id
Il,,.,.r,

est,
,//.>

exorsa

,',lin\

astutus est, in Clyat. episcopi

omm

grad,ens falsu^.

JaU
11
1.

,,,
,
,

,>
.,,,,

AprU,

,.
''"

mperiu
Octobris

73

Tomus

578

DE
esi
;

S.

THOMA DE CANTILUPE EPISCOPO.


s

do mortuus
conciiin

metropolitano suo
;

una quam oum mortem sponte alteramvero, quam adversus Asaphenet

ex

litibus

Montem-Flasconis

ex

febre

el

dicta

colica

pasi

entit
I

mpo

habebat,

per

sione, receptis ecclesiasticis Sacramenlis, el

habuit

an imavi D
''.
I

bonam memoriam usque ad mortem,


fessus

el

fuil

con-

IUOJ7I

in tea ub Rich rdo suscej sem SamctisuccessoreperRichardumLondineiisemeptscopum, eas compromisso electum arbitrum ecclet

cuidam

presbylero suo, qui vocabatur doet

KOti-

di

moritw

minus Nieolaus;
plures

ruil

locutus frequenter el per

dies fratri Galfrido

de

Schepeye
Itera

de

Or-

si.r

ii, ii

adjudicata/m fuisse, dictum

est

dine Minorum, paenitentiario domini Papae, nescit, de quo, in infirmilate praedicta,


adjecil (Roliora

utinmor-

supra "'"". 148. 211 Su remi morbi genus indicavit


,

testis se-

bert\

e)

quod,
et

cum
idem

instarel
leslis

obitus
sibi

esimu

i:

D ynte,
i

qui
ei

oamerarii vices
in
I
<

dicti
in

Domini Thomae,
el

assisterel

,;,,/,/

ipsum
a

/..

sujrplebat,

aujus brachiis
illo

leclo,

tenerel

(moribondus Episcopus) caput


dicli
p

ille

felicem

animam
multis

exspiravii

discimus,

inclinatum super brachia seu ulnas


eliara

testis, el

Thomam
dem
qu.iui

ante annis intestinorum seu

totum corpus appodiarel


quia
stabal

'

supi

ipsum

tes-

"

i. 0.

mclinu-

o dolore

subinde cruciatum fuisse, eique ta/nsuccubuisse. Habcbal, mquit, lorsiones in


el

tem,

indutus

super

lectum

propter

lum

tenerci

clistere,

ventre

colicam passionem,

el

habuerat, prius-

cedenti,

essel

episcopus,
dicta

el

in

anno

(id

est,

quod medici dederanl sibi In nocte praeidem dominus Thomas incepil dicere hymnum, Veni Creator Spiritus, Legendo. Et
toto
di
;

quolannis]

passio

colica
el

affligebal
sibi

ipsum
dicta

finito

hymno,
[nimicis
et

dixil

h cn
hoc
i
i

signum sanct.*

multum,
aflliciio

ler

vel

quater,

durabal

Crucis

nostris

mbera

dimidium diem el dimidiam noclem. Deinde posl pauca testatur, eumdem ex febre et dicta colica passione mortuum ess^ Richardus quoque in C num, 34 inter molestias,
per

noster
proci l

Per

Crucis

signum

quas sanctus Decesso, ejus in vita passus fwerat, B memoravit, quod adversilale, sive gravi infirmitate
ei

omne malignum; peb salvetur quodque benignum El subdens, l\ manus tuas Domine, repelendo ter Domine DEUS VERITATIS COMMENDO SPIRITUM Mi M elevatis el junctis manibus versus caelum, repe, ,
i ,

Deus fugiat idem signum


nos,

ex

doiore dolore

viscerum, per

seu

iliaca

passione
prius-

tendo
emisii

dicta

verba

Commendo spirjtum
(idem

meum,
praetn eiriguo

dolore
essel

stomachi
factus

mullos
el

annos,
post,

spiritum.

quam
vixit,

episcopus,

extitil

molestalus.
forte

Inveterato

quamdiu malo cauillius

214
sentibus
diclus

Inlerrogatus
in

Robertm)

de

ubi

hora

dicli

transitus,

som aul fomentum


i

respondit, quod
cui fueral

Ulo, "'/710 crtn-

dedermi severa
r

dominus Nicolaus capellanus suus,


ei

tis

(f

ctitandi ratio, ac taboriosum iU

Italicwm, quod

confessus,

Robertus de Starklaund, latcus, ductor


est

pro ecclesia sua susceperat, non parcens corpori,


senio
zelo,
el

garderobaa

(id

curatoi

rei

ui

ttiaria

ipsius

debilitate

confecto, ex

dictis

fervore et
suae

domini

Thomaa,
in

aifuerunl

cum

ipso

leste;

nara

quos
oda,

babebal
el

ad

jura dictae

ecclesiae

defi odi

in

quorum prosecutione martyangustiis


ut
el

rizatus clausit

laboribus,

expensis diem

ibi

qua dictus dominus Thomas a^grotabat in quadam turri, erat ita modica, quod vix poterani ibi rei ipi lectus dicti domini Tbomas el lectus
ipsius
tcstis,

camera,

extremum,
19.
i

loquitur Richardus in

Com.

tunc
in

ejus

camerarii,
:

et

pendio num. 212


tarwnlo
i

quoddam
cito

parvum
/
<

altare

ea

erectum

iwc
ita

medici, nec
mori,

et

s/'v

Mortem ii sive ex mwbi gra\ itate ex certiori notitia sibiinstare praesagicns, huc
convertit,
ui
</

socii

arbitrabantur,

quod deberel

Sacra-

omnes curas
ut vixerat,

munittu

Christiane sancteque,
ne archiepiscopi

morereVm

Can-

suam oum Romano Pontifice communionem, quam sempei merito maximi fetuariensis molitiones
/.

adprimam
''

Priusquom ad sepulturam progredimwr, mquiirniiiim hic est iii supremam illius setatem, <mnumque, mensem, diem ac locum obitus Q od
attinet, in

unoduorum apographorwm
S.

mpendii

Vitz,

suum

Quamvis igitur ante egressum jam condidisset testatum, suumque, cui de peccati confit&ri so:. capellanum secum haberet, voluit tamen,
redderen
.

dubiam

sive testimonii Richardi episcopi

Herefordi

oitmr

Thoraas
vcJ

tun<

r.i

[nglia

sexaginta
altero

trium annorum,

plurium

ultrajiw
vel

autem sexaginta trium anorum,


(

parum
ctio-

ulira ;.w /r.r

/niihi

sa phrasi liquet , postet


esse}

obtentaque

Martino IV facultate, testaei

nem genuinam
rbium
postet iori.

iiim

denuo facere,

Pontificio poeniten-

ultra

sacramentalem absolutionem obtinere ha diserte asserunt ssepe dicti commissarii m epistola mi Clementem \\ quorum verba subnecto. Paululum
lite

inirm

priorem vero vitiatam, nam priori abwndat, non in


/

posi

ejus
,

necdura

advenlum ad curiam, praedicta quod invenerimus judicialiler


,

215 Proxime accedit Joannes de Kemeseya camonicus Herefordiensis , Sanctique in supremo // ""'"' comes, '/'ii ii commissariu reqwisitw, quot
.

xagetimo
hn-.li
l

trr-

tio vel
i

quarlo,
,<',

um
ginta

ille

esset,

dum

obiit,

respondit,

non

exordita,
infirmitas,

nec
(de

sexa-

ei

lunc
sicul

etiam

prosecuta,

cum
et

qua

fidelis

Catbolicus

Deo

devotus dicilur anno Domini millesimo ducentesimo octuagesimo secundo, die Martis En
I
.

duorum, velcirca. Pauloseniorem illwm fecit Robertus de Gloucespria, qui simili modovnterrogatus, reposmt, quod credebat, dictum
domivel
I

nuiii

Thomam
quando

fuisse sexaginta

sex

crastinum
renti

Bartholomaei aposloli

in

castro Flo-

circa,

niigravit

ad

arnpuissel eumdem, oblenta condendi tes^mentum licenlia fuil confessus fratri Galfndo de Chepeya, de Ordine Minorum, tunc
obiisse)

pcenitentiario domini Papas, et

ab eodem deomnivere
pnaniti

Richardi scopi, qui post diuturnuu cumilloct nn, <<teid nepiscopat successii etaqZVsi

me

prxvalet testin

annorum Dominum.

laudati

ud

bus

suis

peccalis,

tamquam

contritus,
dicto

absolutus

el

ejus

domino

Papa

extitit

absolulio ab anteapprobata, sicul idem

pcenitentiarius in suis palentibus tunc ibidem conleclis iiiiciis

attestatur.

t;
cx

Cetera

testimonio
testis.

morbi mortisque adjuncta discimus Roberti Deynte, oculati, ut dixiObinrat


in

gnata sexaginta trium annorum vel parum ultra sstas optime congrwU calculis ex eodem iam relalis num. 52. Magis erraVwm ab aliis est m m\ o emortuati, quem Auctor Vitse apudSwrium Matr thsus Westmwnasterwnsis in FlorUna tdstoriarwm, Joannes Capgravius in Legenda Sanctorum
t

An-

gliae,

et

post illos

Cordinalis Baronius

Votis

mus,

castro

Florentini

prope

ad Marty ologium Romanum hoc die, Odorious Raynatdusin conHnuatione Annalium


ecclesiasHi

oi

DIE -SECUNDA OCTOBRIS.


^ corum,
Bailletus
"///71/''

579
aoctohe

dktei unt, fuisseChi istianiB

ubi illum

quo deinde cetera digerentes, totam in. ,/n.r ad S. Thomam ertinent, chronotao im Hacdecausa visum mihi neoessario pert\ rba/ru/i
/ 1

ducentesimo
1

iniiu

mort/uum aiunt anno Domini millesimo octuagesimo secundo, die Martis in beati n.ini oloma?! Apn-h.ii ,,i est, <iirxw
,

Augusti,

<pii

prxcilalo

anno 1282
tertia,

re

vera

r.sl,

r, r,,i

<,,,<<,

linlrin

Smirl, ,in

,,,,,

rri

t.\ lc.tti-

Martis

'"//,

seuferia

//'/'"/

ex

littera

moniis argumenti tque stabilire.


.,,
1

Dominicali D./nCi
1282,

^mu/ur Vitsnum.Zh
crastinum sancti
milli

216

Himc
,,/,
1

esse

annum
<ar
i

Christi
Apostolioi
illius

claHssime

licitw
apustoli
.111111)

in

Barlholon

ommis

ad

inst/i

uend/um

Dorfiini

simo ducentesimo octua-

processum

anno\2(fl deputati, quorum verba dedi num. 212 Con onat H hardus ou\ proinde ucces 01 r/ is opuSi S11. cti proximus potuit, Decessoris sui annus obitus latere non
anonizationis
,

gesimo sec mdo. 219 Magis ambiguwm


U
r.i

est

testimonium Roberti $ed\xiAuguiu,


de hora dicti
die vel
solis

"i
',

qualiter

in

nostro processus apographo


interrogatus

././.'
.

nimii
't

um

ille

quique

nCom
es e

endio

num. 35
\

testatus est, illum

transitus

obilus,

dixit,
ul ei

quod

in

vigilia

mortuwm
poni

anno Domini millesimo ducentesimo


0,

beaii Bartholomsi,
sura, inter

videtur, prius

occa-

ocluagesimo secundo.
valeat,
nisi

quid aa

diem

el

ooi tem, el
in

fuerunl
beati
1

viginti quin-

gratis ficta

suspicio de vi m, esse '/. tollenI

que

vel viginti sex anni

resto

Bartholomjei

1,/rm

"' 00861 abu le Bichardus num. 36 Compendii anno 1307 inc elapsos ab ejusnumerai it ai
,
1 i

Mmonui proxime transaclo. Ex hujus dicendus esset die sxin aut \\iv S.Thoma
Augusti
;

nisi

tam dubia

<

ea

pra rnissis
I

me
/,,-

da/nda
"<<>i

tamen
""festu/m

n
,,

Sancti sepultura

ho

rgo aufi
I

itato

"", qu

ienti

/,,,

1307, prodibitque
.

am

us

!82,

pro 'emortuali
sic legh-

gnatu
B
/(//

In

miraculis, tempore processus ca/noinstituti,


in

nusmirabilis videatur, observandum est s Bartholon .// Bomse non a brari,


>'

nizationis,
.-

anno 1307

con oriptis

die xxiv Augusti, sed


,/,/,,, est a

postridie

quem
in

mor<

rc-

licci

1111

Quinta igitur reria (probabo ibidem

Ccena

Domini, videesse

legendum
transitu

wj Nouas
Episcopi

Bfruria tunc k Bo degebat, servatum fuisse, eoque factum,


Pontificia curia, quse
I

Apnii- anno Graliae millc imo ducenlesimo octua-

tos
1

De

/"'
.

'"<"" /""'"

"""
sic
I

'

iginti

quinque
locutus

gesimo
;i i,

septimo,

"i

dictl

ost

ex confusa
.

memoria
es

etc. Numera denuo hac vita anno qninto \d 111 nos,qui die xxv Augustianni 128 Aprilis anni U'S7 effluxerunt, annosque Vonas
! 1

fuerit

>'>

on

ugusli,
,,//,/

5
,

/;

apud nos Romanos ejusdem


qui
Ui festus

vigilia est

diesque \\\. qui apud

quatuoi
,

"
V/c<

""'"- v

'

"""' quinti
Trevettum,

Quam ob em s est. s op Bomanorummorelestisille responderit, recte


sL
.

dir

ept

uiimanife$u
,,ro'."'/r-

211

Idde

'""/"

l'>

>"">
</<"

'-''

Thomam

in

fe

lo

Bartholomsei vivere
anno$*p<*copa

ejusdem
//////
<.>/.

temporis scriptorem,
i;i

"'

"/"' ^iChri-

sse.

sii

onicosuo primo adannum Obiil hoc anno Joannes Brutoun 1275 .w/>M
/'//
-

220 Denique,

cwm

xs

latiu fuerit

Herforde

sis

episcopus....

Cui

successit
in

magisler
ia

Thomas
,./,
:

de

Cantilupo,

doctor
1282

sacra Theolo
ait
:

Septembris anni 1307, recte S usque ad festum S. Bartholomxi 1- . viginti quinque .11,1 numeravit annos
feslo

&
in

ad

annum

vero

rursum

lloc

secundum morem Bomamorum, aut


anno
r
.

postridi

anno beatus Thomas Herfordensis epin-npxs in via ereplus versus curiam de praesenti sseculo nequam annisseptem grere gna migravil caeleslia, cum commissum sollicila cura rexissef. Ini ibi g em
,,,i

ndum nostrum
/',./,///

completos. Obiit ergo sanctus


si
./

setatis
a

sexagesvmo
die

tertio

vel

quarto,
Sll
i,

Christiana
,"//'
;

1282,

\w

Augusti
fue-

rr.s

qui <>><

"""" 1275 ordinatus


-

iccuratos
ostri

deprehendes.

Recte

item

rit

r
t

iscopus,

II.

refordiensem

Ms. Florarii Sanctorum,


rgente exarati,
.

ssculo xv

septem n
ul
(/(
.

sedem tenuii annis "" w "^ ""'"' '""


1

ad

fr,rn,

r,

observavit,

Thomam

/,,/.,

Godwinus
.
l

>

Commentario

relatwm fuisse anno Salutis mcccxx, subdi ctis a trausitu sanctissimi Viri xxxvro residui erunt ann 1282, nis 38 ab annis 1320, Sancto emortualis / quorum posVremus omnino dicendusest. Hincsimul observa, aucl
;

/v,

cta sitdie
letos vel

vm

Se tembri
t

sedis Annos septem, comi Tn vettus num 217 laudatus; tribuit ipsietiam ac rrir non po suni eidem ooncedi a

incompletos,

I*

,,,,

u0 d

facit

BailletuSt

et igt

facere

coguntur,

i.r

Sin "<".<. aliosque consentire de ordinatione

quotquot, retento,
tionis
,,

quem
Vita

as

avvmus, ordvi
>

ad annum 1275 referenda, sed quod expresse feoit Bailletus, debere consequenter, eidemannos scdis duodecim aMribuere, ut ejusdi m
illws

ipsius

anno,
ex

ejusdem

morti

usque

vn

episcopah

mm
fc

1287

apudSurium

vet

exJoan-

Ugenda Sanctorum
r

Anglise distule-

que

ir

annum
<
.

1287
satis

/"' ni1

neutrum .Imhnn

es

robabile, j>

me
'

de-

"oo, Supercst,utdeejusdemloc< * *"~i""


mtii

fagal

in

hvrbtcariQ

UtO

dicitur
/<"''""'

in

castro

lorenti

>-

M(mtem

.
brif,

218

idem

nostrum Surianus et Capgramus : dum Thomara excessisse sa sexto Nonas Octobris e vivis ' Bailletus guosa mensedieque /<"/ / " ,,// fuere. Errori occasionem dedit anno 1320 nizattonis Joanne XXII Pontifice
s

.,,

modo

legitw
nici

in

testimonio

Joannis
Clarius

de ,

Kem

m
j

Herefordiensis

qwm
ln

castrum Bobertus de Gloucestria: Apud tui Bobertus Deyi Plasconis F i, r(lll ux ta Montem prope Montem Plasconis, ac
>

caslro

Plorenlini

edita

in

qua oum

hic

festum

illius

^Mo

eumdem Octotois affizeHt,credidcruntilli, 7'""'"""/'"' Sancto emormlem fuisse: sed annuo cultui
Q

Nonas diem
"^

denique Bichardus

>
:

Compendic num.
^P ud

35,

ow

auerit t cerVum wf, ,, nullum hac super

m PmtifcxiUumejusdem Thomam
re

consonat Capg* Uons-Ftascm MontemFlasconis Notus vulgo est tus, vinoque suo cclebns, Monte Fiascone di
s

Porenlinum

juxta

giensis d
lis

""""

*-

eo die non

ob\

dubium

relmquunt

nulli suffraganea, ditionis

Pon-

iinepistola w.

me

riaadlacum

V\

*.

580
sita.

DE
Prope
i

S.

THOMA DE GANTILUPE EPISCOPO.


fuiiri ' iiiifuiL [pso teste

Jiomc ergo civitatem oportet exstitisse


a

praasente fverba processus


fuil

ca

"

iii

quod
iiui

r.i

laudati

testibus
et

>>>

commisbanus V
ua

sunt) frater Jeronimus Cardinalis, qui


iiiim

postmodebita,

Florenti,

Florenlini
,<

Florenlinum
Ut

Papa

Nk-.jI.ius

iv,

cum

solemnitate

itur,
a\

In bulla

quoque,

/',/

no

1369

Montem-Flasconh ob
illa/m

Hugone de ESvesham, Anchero et Comiir Cardinalibus, sepelivit in ecclesia monaastantibus dominis


>
1

Homanos
intei

Pontifioes merita in episcopatum erexit,

sancti

Severi
el

versus

partem
dicli

Australem
1

ad novam perlinerent, caslrum Florentini


castra,

qua
ni

dia
Ve-

juxta parietem

ostium, perquod monachi de

lau-

recensetur.
Lexicis
a/n
i

stro intranl eccli siam,

corpus

domini Thomas,

uii

ii

nec
'

Ma

is

ni c

in

.</

etegregie

in

prsedicatione sua

commendavii defunl'ti*tC'i

phicis

i/i is,

ibi

invem

quod
vi
I

nescio,

mui

ctum.
/
.

<ni loci

excidio

ignobllitati

Cardinalibus

ihnii sit.
ne- for

funebri

officio
ii,-

tunc functus

nominatis primus, qui est et orationem paneII

Pontifice
ijur r.11

iilti*

222 Non recte


UfbtVB'

anonymus

in

Vita

apud Surium

1/1/1 i,ii 111

dtfuncto Praesule habuit, fuil

ilmaH

tnm
i,

nl,

Sancti locum emortualem assignavit apud Plorentinosjuxta


Flasconis
verbis Gallicis in
rentino.

111/.

n\

adioscesifinqua
dict/us,

bui praientibut:

Pu

matusest, Ascu-

d uilo.

Monlem, ex eoqu Bailtelus Monte Fiasconis in territorii


Monte-

Decem

rciter milliaribus Halicisa


<

nis abest Urb etus, vulgo Oi vieto dicta, ubilunc Martinus IVsummus Pontifex sua/m cur
iii

,i,i

Woni/n

Hinorum factus primo S R. E.prcsbyter Cardinalis S. Pudentiana titulo Pastoris, deinde anno 1281 episcopus Cardinalis Pra nestinus, tandemque anno 288 summus Pontifex creatus fuit, Nicolaus IV appellatus. Hancherus seu mcherus Pantaleo,
lanus
qui
/./

Ordine Frai/ru

'.

tem-Flasconis divertebatur,
I

uti

videre

licet

patria Vrecensis in Ca/m\ ania

Gallica

sacro

ecclesiai

Odori

Idi

ad an-

dinalium

collegio

iiiiiii

1282

Hoc

cum aligui non


quem ad
\

adverterent, cre-

anno
,1

1261,

derentque, Tliomam,
B

curiara
l

Romanam
rbem Roipsum,

IV annoque 1287 mortuus. Latinus Franlabrc "<" Ordin i'i dicatorum


fuit
)i
<
.

allectus

ab

Urbano

profeclum fuisse legerant,

roinde ad

Vicolao III anno 1278

eamdem

dignitatem

ade-

mam

a
',

eoi

ivm

aliqux
,
i

dixerunt,

ptus, an/no 1294 vivere desiit.

Coma

Glusianusde
Anglus, a

alii,

iinin

Casate Mediolanensis, etHugo Atratus

ta

'' Urbe rediret, apud Montem-Flasconis

natali locodictns ab Evesham, Cardvnalitia/m pur-

eptum ad
i

csetos

inii

esse, satis

mj

erqx

migt mia Seutrum veeprobanthai tenus adducta


.-.%/.

testimi

iiihus

statuendurn

ipi

m
i

<

o in

puram a M irtino IV an/no 1281 queanno 128" excesserunt evivis. Ita S. Thoraae 0, quem, velui a fxdeliu/m communione semohnn,
,1

loco

ita

fuerai

funcktm esse, seu quia Ponlificem a ad Montem-Flasconis, seu quia ob propin-

11

1,

.1111,1

Pontificis curia

aroendum
ma/ndata
>>sl,-a

spera-

nt procuratores archie iscopi

Cantuariensis,
fuit,

quitatem UrbisveteriS; ubiPontifea


''

oumsuacuria

forteapud aliqucm amicum


<<

prsedicto

honoi f ec atque ipse pro meriti


<

'

sepulturse

in

oratione funebri publice

castro hospitabatur, seu d


iiim

quacumque
in su-

laudatUS
Pontifi.ee,
/'

.sammo
qui

decausa

illuc digre sus fuerat,

quando
cruciai

astantibus aliis
'

Cardinalibus,

premum morbum
lico incidit.

ex non insueto

ipsi

ni

/<

111

seubique
post obitum

virlus,

ei
.

n sabantur. Nimirum prodit a persequentibus novum ac1

Kjus raro ab

223 Q\

./

secuta

fuere,

creberrime
t

quirit

splendorem
!)>

ontbui
rata
honorifice

laudati commissarii Apostolid


1

domino suo

le-

220

S. Severi abbatia, situque ac

va/rio

statu cufui monaxlcI

tepulta luit

Dominica posl ejus relicem transitum proximesnbsecuta fuit ipsius corpus a bonaa memoriaa domino Hieronymo, unc Cardinali, aliis Cardinalibus
f

ll

perrexerunt exk onere.

agitreverendissimus domin/us Carolus Ludovi llai, Stivagiensis, tom. II [nnaliwm <hdinis Pr&monstratensis, col. 741 et sequentibus, ex
'

II

11 1

Ull

bemvelrrem

undili

astantibus!

1111

llll|,;i

ecclesiam

monaslerii
honoriiice

sancti

Severi
<

prope
illius

S.Severo nuncupata, his


ficaetspectaj)ili

etiara

auca annotabo. Abbatia, temporibus magni-

pbemveterem

ac

solemniler
//./,
<

siaslicas

traditum

sepullurae

decarne
illa

mtellige:
s

nam

ossa

ejusdem

b in

fep

rata

ad

structura insignis, in plauitie ad Meridionalem plagam quingentis circiter ab Qrbeveteri passibus dissita, a monachis ad Praeraonstratenses Lranslataesljubeute HonorioIIl PontiOce,

'"""

Herefordiensem
fuisse,

Ingliam

paulo

nsl
i

^omslata

tam ex eorwmdem
aliorum
juratis

commu

anno
iuii,
i'i
.1

<>

testimoniis

mccxxi.

wccxxvi; uon Deinde

autera,

ut

Ughello

pla-

recenset
loci

aliquoi

Ordinis

moxdicemus. Kobertus Deynie, qui moi-ienti adsti'""' <'< sepultura simUitei testatus est:
(il(

monstralensis ejus
111

abbates, i/aorain jn-t-

Corpus

iiiu

anonymum anno
Sicola/u/m
u
1

1228,

ultimum vero,quem
seu
Bivoli,

sepultum, prassente domino HugonedeEveshaim el aliis Cardinalibus de


fuil

"

domini

Thomas

noverat,

filium

Bindi

<t
ca-

Marscianoi

familia, n

mm

quorum nominibusnon pecordatur,


monasterii sancti Severi prope parle dexlera, cum a claustro
ecclesiam.
ni
r,
I

1373 prsfuisse

inlra ecclesiam

observat.

Incolebant ergo Prsemonstratenses


i

Urbemveterem, ex
intratur in

nonioi Regulares hanc S. Severi abbatiam,


S.

quando
ecclesia

dictam

Thoma

separatse

n!>

ossibus carnes
I

ilndrin liiiniiil.r furi iint.Uuis laiiirn

h
S.

tta

nh',

a nc Ir mporis

batia

Soti

offlao fungentt

224 Cardinales, qui prsesentia suasacrwm funus honestarunt, nommavit Rkharaus episcopus
'"
'"'

abbas

fuerit,

Hugo

ntirr Bartholomseum,
ait,

Cardinal Praiii

Compendio num.

nonhabeocompertum na/m laudatus quem anno TJ77 abbaac

35,

Bjus,

inqui&ns,

corpus

tem egisse
iiiiiiiiin

itino,

camerurswm
a

mox memoraVum
<

interpretare)

ecclesia abbaliaa

intermedium

sanctiSeverisub Drbeveteri die Dominica proxime


subsequenli

Nicolawm monumentis nominavit:

postque

domino Bieronymo Gardinali,


el
luil

praj-

senlibuBdominis Hanchero, Latino, Comite,

illos non novit alios ejusdem abbatias praslatos,quom abbates, ut vocant, commendatarios,

Hu-

gone CardinalibuB,

eosque S. H- E. Cardinales. 227


illius
\'ec

honoriiice

-1111)

solemnilale

ecclesiaslicajtraditumsepultura^; et a dicto domino Hieronymo praBdicanle defunctus multuru com-

perpetui
</>

constat
aii
iltis

mendatusibidem. Bn etiam teslimonium Joannis de Kemeseya Herefordiensis ca


ri,

deinceps mansere hodiedum sunt, nec tempore, quo inde recesserunt; quod
inquilini, nec
\\\

Prsemonsbratenses

t<
/1 ((/,

Pramonnstius

lune mculti,
"iniuii
notttia

smcuio

vel

propter intestina Urbesponte factum


esse,

qui etiam

vetanorum atiorumque

dalur.

della

laudatis

DIK SKCUNDA OCTOBRIS.


^ laudatus ab Pennabiu
I

581

Hugone
i

reverendissvm/us
vicariui

Andreas

eteris

generalis, ewislir

iinii ii
sis,

Vo/i
et

iin

qui
.

iiirmimi quoque idem abbas Stivagienr /'' '"'"" ' ni abb iti in
i

ucoesso
gio
is

i/ni

sed hodierno fempore a nullis Reli*


e c eo,

clericisve incoli colligilui

quod de EmiMiirri,
'

nentissimo
r/iisilrm

Cardinale
uhlmlr rn
esl, ul

>>

<<

Unptistn
I
1 1

Sacrorum ossium translalio in Angliam et


XIII.

ln,ir

,in'

mhi

dicat

CUI

prima sepultura
cathedrali
altera
tio

in ecclesia
:

ibidem curae

quodam eremita
obsowis
ejus

custodiatur
notitiis
i

domus
siu

Dei.

Ex

tam

loci

Hcrcfordiensi

obscura mihi etiam estS. Thomae in ejusdem


veneratio,
cjiis iin

adeo ut netciam, quo in honore sepulcrum sit, qusve exstet memor a. \fulr hi iii iir illo menlionem fecit /<< a td it/us abbas annalista, ac propterea nullam quoque fecisse videi

eorumdem translaintra eamdem ecclesiam


novuin

reverendissimus And eas Pennatius, cui illt accepta retulit pauca, quse de eadem abbatia scriiin
/ISlt

ad

tumulum, ac

mox

secula veneratio.

uod incrum
c

228
vrnit

.1"/''

llUJUS

/'"<<"

/""

rcfuhiml,

lnc

adm

'""'-

narratio
ri/W

anonymi Suria
,,

tuam
Qctobris

terfiraorauedir

T|||||||;||

//(

V|

Vl|| .^

annO D0-

Lost soiemnia

funebria

S.

Thoraae persoluta hu-

satuttt
''

mini MccLxxxvn male fkverat, subjecit sequeni aime asservaiterea sex diebus corpus
l

matamaue, ut vidimus, carnem inecclesiaabbatis S.Seven apud Urbemveterem, relujuum eorpoi


OSSa srihcrl,
,,r

rata

i^ntnr

hatur,
U

odorem spirans suavissimum. Deinde caro


in ecclesia S.

/nrlr

rlmm mr,
C

,.i

Smjlnim ,rh,ln
a
Vitse

ab ossibus separata
sepulta
est.
Ita
ibi

Severi bonoriflce
t/umularentwr.
,r.i

ma
\di

oathedrali eccl

H
rm
,

Survus, nonnihit mutalis verbis


sex dies

mpendium
'itur

35,

anonymi,
rnini
sic

qui vn nostro apographoet


habei
:

apud Cumque corpus suum per

id

;n,

uim
e

per

familiares ipsius

defuncti,

custodiretur, odor

suavissiraus uihilominus ab ipso

Herefordiensis

quibus fuerunt Joannes de Kemeseya canonicus, et Robertus Deynte,


ces

proccdebat. Postea vero caro abossibus separata in ecclesia S Severi honoriflce sepulta est. Supra

supplens. Hoi
his

wn

rior
:

hanc
Post

t/ranslatianem

paucis
ad
:

verbis
a

asseruii

probavi, Sancti obitum contigi

!282suo

dictam autem sepulturam ossa,


faerunl
altei

carne separata,

vesperam die \w iugusH, quse feria tertia erat sepulturam vero Domiuica posl ejus felicem Iransi-

apportata

eci

lesiam

Herefordensem
a
el

similitor aii

Ossa, separata

carne, fueranl
inibi

tum proximo subsecuta; ita ut vix qwinque dies integri interejusdem mortem acsepulturam pottueri.nl

apportata

ad

ecclesiam
Witto

Herefordiensem,

requiescunt.
,.,

alios, qui

eamdem
;

translatiO'

intrrrcss/ssc.

tdoniocaret
auctore.

229

Quod ad odorem
<

attinet,

si

eo

ewanime

corpn
U, rl

aliquot

<iirs e

revera suavissime fragraverit,


Ilrrr/n ,ln'n-

miror,nullum
Jonnnrs
ilr

testibus,e quibus oerte duo, scir

commissarioi wn naruni apHus infra d-abo Duci, forte anslatum fuisse, quia etiam cor tunc in Angli im Adam Kyngeshuam, in processu testis undecimus,
ni

pro
u

/,,,,,

crrh.i

l\

Kcmcs
iis

,h

osuit,

illudeoam

[ZQ7quievissea.p\xdhsshrugg
'""

sis

Robertus Deynte, camerarii

viceapudSan;

Liucolniensis dicecesis.

riuui punc fungens,

rebus omnibus ad titerunt

231

Si igulare

est,

quod
el

vn

hac

tromslatione

&>

mvror, inquam, nullum e testibus mprocessude lain ngni miraoulo locutum fuisse, nec laonfunens curatores eo deterritos fuisse a corpore exosi

oontigisse

legitur in

testknonio quinti

cardi

de

Wa

Warwih

jurisperiti

ei

jiishrmrn nr cofuUiarii regis


se

\mjii.r. ipn

dixit,

sando.
gium
ninii

U nullum dehisceverbumi/ntestimoniis,
factum rcpcrin.Siispcctum
in

audivisse

qu.r habeOt

dicli

publice referri, quod, quando ossa domini Thomae Aierunt apportala de partibus,

habuisse videtur Bailletus, qui cuvn Suria-

biographum secutus
odore
substitait

ceteris

stXprosuaGallice

vissimo

incorruptionem,

diccm
fuit,

Gorpusejus, postquam sex diebus servatum Gorruptionis expers deprehensura, est exossa.

in quibus obierat, el dicla ossa portarentur per dicecesim Cantuarien era, emanavit sanguis a dictia quando fuerunt in dioecesi supradicta. ibus, toiariensi archieC Prxerat etiam tui
i i

piscopus
patebit,
[I|;|III

.loanncs Peckhamvs, utque

eas

dicendis

tum. Itaque, quamvisejusmodi prodigwsa fragrantia in Sanctorum cada-veribus non careat easemratur ro ca tamen hic plis,
i

nondum
laudatus

remiserat simultates, vmo Tho-

,.,,,

opinor,

excommwnicato volebathaberi^cuireii teslis causam prodigwss illius


efpusionis

aucloritas,

et

propter testium sUeniiwm mifiinon

m
g uam
Ossa
et

nis

adscripsU,

Simile
est

prorsus,
in

appnrrl rrnsiinillS.

sed riim

variatis

adjunctis,

Ugere
in

Vita

i/nonymum, lam
nl
in

ho nostro
scilicet

edito

Capgravio, hoc
a
l

moa\

\ir_ii.im

sciinn

maris spatia delata


Glouverniae

suam per tol terrarum sunt Cum enim ossa sancta


qui

comiti

Gilberto de Clara,

ipsum
et

POc\

pro

juribus

ecclesiBB
in

fatigaverat

laboribus

expensis multis,
irnim.m
, in

ilinere

obviarent, Btalim Ban-

ina-rria

al.undantia "IVinlciiint, ul vasa,

quibuseranl posita et delata, sanguine rabricata

el horrore perapparerent. 0"<> viso, comea limore ecclesiaejura restituit, po?niienii.un cussus universa

nro commissis agens.


,,,
t

v/

reddidit

-hln sun /auluhnnmuh Ossa vcro per tam Longinqua tefra-

tatiscon tt

rum

582
AUCTORE
c.
s.

DE
ac

S.

THOMA DE

XTIIJ PE EPISCOPO.
rtonim, quos imploraverant, deferre; velsiforte consuetu univcrsalis erai candeUe donandae
'

nnii

maris spatia
sunt.

apportata

Angliam ad sedi m suam Cumque obviam illis venissel


in

Gilbertus de Clara, comes Gloverniae,

qui

ob jura
eis

saltem

isto

mensurandi
protestabantur,

ritu,

suam

vn

Sanctos

bealum Virum
iiis
i

fatigaverat,

mox ab
ul

copiosissimus

manavil,

ita

vasa,

in

remque mensuratam fiduciam eorumdem ctientels commendabant. Exemplapluin

quibus ferebantur, sanguine

lincta
et

viderentur. Id

miraculis legemus.

comes

ifie

ernens,

timore

horrore

concussus

mnia

ec< tesise restiluit, el

ob

ea, quaa
ille.

temere

Cum isthtec Uarem s\ um ad


235
llti
,

Joannis Peckhami pei


S.

/<>>,it-

VI

tll,

Thoma3
in

tumulum
de

sufi

li

morbo,
Obiit.

di<

nua

S,

admiserat, egil pcenilentiam. Hactenus niia seu Thomaro a


tat

Mulla

/,,

dicatui

infirmitate,

qua

post

Glocestrise

aliquol
[i

comite passum esse, con n/ni quoque omiU ni

exp

edictii

Eu

a\
'

oidebimus

m m

Cm
co
i

,,,

menses obiit, audi, quid Nkolaus vel de Warwih, in processu testis quintus, muni fam de supremo ejusdem archie
i
i

Sancti
i ,

Vwmutwm
sed

ssepe

cum muneribus supplicem


rto sangui/nis

sco}
,,t.

,.

rbo,
ii'

"

uti

divvnitus inflh

lo,

testatus fue
viveret,

,....

an ha
nata
fuerit,

Poslqu

d werat,
a

Samclum, dum
propler

tnn \culo

ejusdemque

inimicitis

multa passum
archiepipcopo
nciii, (|ii;mi in

fratre Joanne de Pecham,


.

tunc

injustaque ecclesiasticorum jurium

vwlaiio /""<
affir-

Cantuariensi

jurisdii lio-

primum

cessaverint, i"i"<i equidem ausim

subditos dicti domini Thomae volebat

mentem
post
forte
posi

meam
nem,
'iii

paucis
,,,

aperiam,
,,l

diclus an biepisi opus


niter
fuil

usurpare; subjecit

Commu-

lilil

IS,

jlll

Thomaa canoniz
multo
licardi

iti
<

id est,

"""

citius, "<
et

annis triginta

octo

t/ranslationem scri

sit,

multum

ced(

dictum per totam Angliam, el fuit fama publicata el est, quod diclus archiepiscopus per dimidium annum el amplius anle obitum ip/ius archiepiscopi, fuil infatualus, el raciebat et dicebat
mulias
fatuilates,
el

testimonio

de

Warwik, translationi syn<'<

acsi

ruissel

puer, indebite
el el

cantando
ijimd

in

chroni

neque huic tamen

tantoprodigio certam

mensa,
fueral

consimilia;

quia

persecutus

fidem habereaudeo,
wnice
ijiim
di c
/.

</'"" silentibus ceteris lestibus,

dictum dominum
*

Thomam;

ex hoc E
r.

se

illud audivissc

publice

referri,

'/

Deus

inflixerai sibi

dictam plagam,

assumpserat

e.

eideo

aliunde novimus, ejusmodi


irsir

rwmores, ssepe vulgus spargi;

dictam vindictam de eo.

Quamquam

non possim

stnr idoneo

natos, facile

in

quod
irehiepiieoput

/"<

facit

quoque factum esse, ui min aliorum testium sileniium,


i

mum

suspi-

aliunde confrmare, quse tamen ex epistola commissariorum mox prievmsi, a/pparet, etiam Peckhamum, ejusve amicossimilequidsaltem suss

archiepiscopus

Peckhamus,

in

fuisse.
Endutn
,-

Cantuai u n U
priiim vrtuil.

de
rju.s

excommunicato Thoma
ossa
<>

persistens sententia,

236 Sancli Episcopi ossa Herefordiavm, utdixi,


allata, facta
B.

in

<

d.,n'L permi
*it,
i

vetuii ecclesiasticx sepultmrie

mandari,

ab

archiepiscopo

facultate,

primo

stcet

athedra
fordien

ttptlit

i.

donec

>ducta

fratris

Galfridi de Schej

in capelia

Mariaa ecclesiae Herefordiensis, cathet/u/mulata fuisse,


Vitse

pcenitentiarii

Pontificii epistola ei constitit, illum

dralis scilicet,
in

docet
et

Rwhardus
alii testati

Uarice

" ta

ab hoc
tiim

ni

supremo morbo sacramentaliter absolu,/r

Compendio
;

num.

36,

quod

finssr; qua

,, uide dicta prsecedenti.

Ua

fuerunt

doceni commissarii

Pontificii

in epistola

ad

Clefeild,

mentem

V,

Ossa,

aiwnt, separala a carne, per dictum

d< lata

m
(qui

quo loco \ aucis tantwm annis quie\ e enim Bichardus cognomento de Swins ThomaBo/ww familiaris, tvmcquein episcoin
/</.,,,

tagliam, fuerunl
prius

archiepiscopum

jiatu successor, nobilius


ecclesia
erexit,
in

ilti

sepulchrum ineadem
illo

ea

?epeliri

domini

Thi.iii.f

prohibuerat, donec de dii ti legitima absolutione constaret)

ossaque

ejusdem ex priori
Fccit hoo
sed,

Imnuii
cultus

niiruni iiiuiiiia tispo ""/

non

eadem, exhibita sibi liltera dicti pcenifc ntiarii, ul quidam testes aiunt, absoluta el subsequenler, eo
permiltente, tumulata
io

deferendi

gratia,

prout, in

Parte iv

ecclesia Herefordiensi... el

tam

miraculorum rvum.2 legitwrt o\i causas variaset legiiimas secundum ordinationem illorum qui
.

ipse

archiepiscopus,

quam

ejus

sufl

quondam
ac
/

lueranl
vi.iuni.iic

executores
capituli

testamenli
ecciesiaa

ejusdero,

dedi runl

indulgentiam orantibus pro anima dicti dumini Tl.oina? et idem archiepiscopus approbavit
;

de

9upradicla3.

tque

minus de non cultu

,rsl;

lum

dubites, additur, Richar-

ipsius,

el

ipsius

auctoriti

ixtili!

executum. Hac rathne manifeste agnovii Peckhainiis. siiiirlnm EpisCOpum, si iinnjmini n rr /,,/,//-

dum juxta sepulchrum novum ipsiusin praesentia sua Missam, quae communiler celebralur pro defunctis, celebrari
in

meque excommunicatus fu rit, ecclesiasticse comrnumoni anle mortem suam fuisse. resi Putum sed m duobus quoqueprscedentibus^probavi ewm,lr,n
(UfflU
<

lumc jussisse, quod etiam ipsemet


translationem
ri

Compendio
?37
" '"'
/

testaVus fuit.

Eamdem
'""".

pluribus
,

exposuit

///

36

,,,/,,

nutla r/ns i/mrns tjbSOl'ut mnr OpUS hn hn issr

sequentibu,

ad quos

rrm tumulum
l,,tl
II
I

lectorem
"' '"
i / /

remittens, solwm adjwtwta

lllnll,

III

234
est

Agnovii

etiam

temporis hic
>

postea

sanctitatem

wMstu donis
vrneratus

quemque

" "-

n trnri

Anmo
irca

1307,

vi\ is
ii'

ultum
implora\

</ xiv Septembris,

dum

vexi verat, defuncti in


i.

tlntafitereanno
i

i"

te

tatus est Richardus,


i

numerabat

viginti an-

mulum
deposuit
se
'i"

tutor

rursum verbis quidam ramiliaris dicti


ejusdem cum
in

enim lucommissarioruml
\,\

eju

nos

N(,!

ab hac Vranslalione elapsos, qui

computui ad
''

archiepiscopi
aliis

'"

'""'"".

voluntate

annwm 1287 deducit. Prsemiserat intei eam em Iranslationem pricirca


intercessisse,

oblationibns

mamquein
quennium
"""'
""''"'

apportasse candelas, factas archiepiscopus ad ipsum

cum quo idem dominum Thomam in


Blo,

ecclesia Herefo diensise)


vel

ulturam quinquod si "</ anin


alii

infirmitale, de qua posl aliquol mensesobiit, fueral

1282,

mensuratus.
est

erbum more Anglorum, de quo m miraoulis creberrima ocourrei mentw, Solebant


<

quo Thomas obiit, adjeceris, """""' 1287 inddes, quem etiam


ui
,/,

affirmarunt,

de isHus

/<,.

poris

eo dubitari
legi,

non poss

Oiem

ncrnine signatum
""'

nec

tamen ab

eo

multum

iiii

personas

aui
1

etiam

pecudes,
filo

pro

qu bus

aberran sinunt, qus inprocessu hinc inde dicun''

"i"'"

invocabant,

aliave simili re

secundum morem
/<",

mus
"
/
:

farta* procurator cajntuli Herefordiensis

est,quamdam
dle

patriae, ui ssepe dicetur, n

f,

bundam,
ante

nomme Edir
Hamis(legebatw

ceraque factam ejusd&m magnitudinis candelam ad twnulwn aui ecclesiam Sanr


filo

ew eoque

'\"'-

VenerIa
;M

Proxima
ni

palni,'"'"

restum

"

mcclxxxvii

nic

^LUiYimmifestodescribmiserrore,quem
correxi}

DIE
^

SECUNDA OCTOBRIS.
l\,,r/nrin

583
,,,.tor E

ronr.nl
diensi
s,

innluliim
rt

/,,///"-

/,,

rrrlrsm
i\
i

rc

stii

uta

we ad locum,

quu

ossa dicli

S.

Thomae erant tunc reeondila


in

iu

indie Sabbati ante dictura festum Resurrectionis ; ,,, denique ostridie adeo plene .! perfecte ad fuisse coratum. quod eadem dictum iiiiiiiiIi.iii
.
. .

capella

Mariae

ecclesia

Herefordiensi,

qua

die

exultans

in
in

Domino
solemni

servivil

coram

episco-

capella fuerunl
in rjuo

poslmodum

translata in

tumulum,

po supradiclo
riiin

convivio

celebrato per

nunc suut.

xrvni p 0S t dfcm

Martu

238 rVw consonans Robertvs, ejusdem Editha maritus, die xv mensis Novembrk anno 1301 di-

241

'

hiscevideri possei

Ifito

d/uo

festa

\U'-

exqunmvi
"
'

surrectionis Domini,

quorum unwm Cccnam Doumqui


ftnem.observo,p\
e\

principium subsequentis Quadragesimse /.<//"// unum, ex quo illa in fore anno svm inciderai in eademque Quadragesima sic fu/ribwi dam ductamesseadecc esiam Herefordienxit, circa
i

nnni

praecesserit, altei

it,

//

inr r dicasse.

Hunc

D
I

/,"-

nicam Resum
appellatur,
et

Domini,
mobile festum

ha

est, in vetoistis

Mar-

srm

ri

in

ea post aliquot dies die Jovis ante Domini-

tyrobgiis etiam Resurrectionis Domini

memoriam
ise.

cam Ramispalmarum deductam ad capellam n Maii, e iii eadem ecclesia, in qua capella recumbcbant
tunc ossa dicti
scilicel
/,

m
///

///,',/,

tidem ad kx\ n,
insc

,////',

ad \\\

iii

<<""

'

'/<" ///

S.

Thomae; c
/'

di
i

nique
-

in

craslinum,
<<

Consule Henschenium

ad

priori

m diem
memolyroIfoi

die
1

Veneris
..

tnane p\
n

n b t\
12

raJi

tomo
I.

III

i/<"7",
Cbristi

pag. 687 sub Htuk


Resurgenlis.
potesi

Sacra

-,/,/;/

;/;/,
/'<

wle Part\
',<//'"/^

Wiracuto)
'//<
<

ria Jesu
/"'/'/v

num
a/nte

73,

"

"'" "
/

Im/iis

adjici

An Kalendarium,
,

Enchiri
/'///.v

Dominicam Palmarum, i/'//7// //"///Pascha >(> anno


/,///
/

ive die
in

xxvm mcrww
vi

rrrlrsi.r Sn,r.

"./,<<

I.").",:',

MDCUSO
in

diem

4pn7w
ItflJ

jn.r/i.riim,
,/,/
,

quod
///////
1a

/"

Wuseo nostro r.rsini,


[tta/men

el

,,,,

mmilu.n fada /'"rm/


./"/

,/,,',,,</"/"
'

tmnsl,,-

Resurrectio
',/

t,n.

/'

/"//""

'"/

a//r/
|;

asserCa in jyrocessu,
,<""'//<'"/"/,
il
<

,quamquam et
"/ ///</
ut tn

Dnhiini

signata

est.

ne festum
missis E

hsc, ut in//"// /"/'


/</"<<

hocimmobilea
,/,,/

udaio MUoneindicat/umcredam,
/'

rimn
,

//ir

irm

//,/

ratio,

ima
i

'.<.
e

,, /,,

t/ranslationis die assignando.

constet,

s.

Thon

<'

xxvrn Sfartii adhuc


in sacello S.
'/"-

tedante

diemm

239/"
,/ rill

collectione

miraculoru

ejustitulo

requievissc in pt

p
I

'''''"

Apriiuproxim
*"''*''''"''

processus facta,
.

quam
"//<

sub
Ccena

Partis
,i

iv

neque
verisimile

ea
sit,

ti

rocuratoris narratione

,,/</,<

/////"'//'

ilrsumihir

r.rns
vide-

illa
>

eodem d
Alk

ad ruyvwm se

illuminatis
licci
tiae
1

quinla

feria

in

Domini,

pulcrum
.)/////

delat

fuisse.

mel

et

;i

(legendum est in) Nonas aprilis, anno Gramillesimo ducenlesimo ocluagesimo septirao tranaitu dicti Episcopi (& Thoma) ab hac vita
ii
,

satis insinuet, sede wnicofestoResurrei tionis,


,/r

snr

festo

Paschatis agere, dnim


d
rasse in

ait,

sese

ad

Sancti

tumulwm
,,,,

die Sabbi

anno quinto, cum


ejufidem
ecclesiae

.minus Richardus,

Dei

gralia
ipsius

ante diclum festum Re9urreclionis.


,,/,

episcopus,

proximusque

re

uto equidem, Milonis


it

na/i

in
'

'

successur, ussa Servi Dei praedicti de loco, ubi prius


sepulta
fuerant....
in
h>c<>

rationem confusam
i,

esse,

que eTplicandam,

alio

competentiori
sepuli

in

eadem

ecclesia sepelisset, ac juxta

hrum nu-

utrobique inU r r, festum Resui ri ctionis Domini nt Pascha, hoi pie a Hichardo epist opo gendu
i.istiiiiinin
I

vuin ipsius in praeseulia sua Missam, quse

commu-

di atur,

non ad
vn
,;

t/ranslatianem fa~
laeta
/

niter celebratur pro defunctis, celebrari fecissel etc. Hoc anno 1287 Pascha f ui dictumest, incidit in
,/,,

ciendam (quorsum enim

/"/"

festivitate
/,-

pompa
/,,/,,

i'''srh<i/i

n\

w
iii,

Aprilis,
""/'

atque adeo
oportet

Cama
ossa

Domini

in

,/irm
fuisse

</"'//'

sacra

translata

namuteod mdietri
r .i

slata dicantur, neu~

tiquam

igunt allata verba;


est,

neque ulla ratione

ompse Miss dicm huncj celebrandsm n me acconimodatom, prodefunctis n Hichardo episi opo ad eam rem electum fuisse. ^ Uno in loco sic quidem loquitur Joannes d Kemeverisimile
seya,

ro Hii nis anda : Ista Quando oer ipsum episcopum fuerunl tranin tumulo in slata ossa ipsius domini Thomaa ipsum Pasi hs diem /<quo nunc sunt, non a stringantur, sed rnpdo non prorsus insolito ad

etiam co

"

'

sio loqui potuii

roxime prscedem te <<, laudatus


,

us

///".

referantw Nimii u/m tum quod solemne


.

r ,in,i

,,,,,

/,/,,,

ra
"'.

translationis ve

canonicus

Herefordiensis,
;

quasi

translatio

risimillime

instit

et

quia Quadrage.

in ipsa Cosna Domini contigisset verum ille varia memorat, quorum aliqua eo die po ,/,, paucis

simale
ipse
</</

frsiiim Paschatis
/"'<

i/n tempus eidem minime conveniebat dilatum ; tom etiam quod tunc

,,,,0,,/,/,"

rintcon tigisse, minusque accurate ibidem locutos ., dicendus est. 240 Valde intncata sunt, qux ex tesHmonio nopedibus, ae i.ii/is viri Hilonis, sexennio contracti

'

/" vr ". " "

invitatus,

auditis,

quse

occa
facta

biduo

/</-

d/uove
(

antetonc

contigerant, in
!
'

./,/, v

smitatis
//,/

voti sui

spem erecompos evasisMSi


<t

deinde
S.

in
1

festo

Resurrectionis

Domini ad n <yum
restituti,

w ./.
j i

rrrlr

rr

',.<

nlns Mi/O

CSt,

<<,//

Tliuma

tumulum
7,

pristinx incolumitati
'"
>,

,,

,/ i/isr
I)

rr/rnirliir int&i
,,,
c,

//"/<"'"/" "/"" / ""'

PwtA

II.

43

seeum disi dere dicendus sit. /,',,/<,/// l/irilmr loCUS PSt "i Irslimunm
i

,/,

'<

ri

"<"'. </"/

ipsi.

ctus,
du...

cum

siiii

sis fere huc faciunt, ihniur igiturMilo ille sv oontraper9uasum fuissela domino Richar-

,,

qui, ui

rr

" "/<"'. interro-

iS

quo

lempore
n

cilra

inceperal dicta fama,


esse sani tum,
(

dictum dominu

Thomam
fuisse

i>"um

episcopo Herefordiensi,

ut

venirel ad

quam-

dicti dopro eo miracula operari, respondit, ossa


nillll

dam maximam
festo

episcopum
Thomcfi

Bolemnitalem, ab ipso episcopo in qruando per ipsum Resurreclionis Domini translata ossa ipsius domini
,

xhomaa prius
in

refordiengi

capella

fuerunt

stelisseal ibi

per
el

tumulata in eccleaia liebeala Virginis; cum autem mullos annos fcerte non ulm

in

tumulo,

in

quu nunc sunt, faciendam,


:

quinquennium)
,

dominus Richardus,
!

nunc

epi-

jussisse .v

dem

ibiHerefordiam ourru vehi cumque quod in dicta translalione Deus audivisset,

scopus Bererordiensis, praeparasset


I

tumulum honotranstulissel ossa

1(

l(1

domino Thomae
in

fucrat multa

miracula pru ipso

S.

Tliuma

in

die

dicti

domini

maltis festo Resurrcctionis Domini

fecisse Juvis sanctu ct iu dieParasceve operatua...

de patria

convocatis,

Deus
dicto

tunc

fuit

in

praalicta

se purtari

ad

dictum tumulum hora vesperarum

translatione

multa pro

domino Thoma miracula

584
AUCTOM
racula

DE
operatua
;
<

s.

THOMA DE GANTILUPE EPISGOPO.


sanctitate

sic
el

fama
de
ex

de

viUe

peregrinanlur

el

recurrunl
dixil

ad
scire,

ipsum,
quia

sicut
I}

ipsius domioi

Thomae,

operatione

miracuel

a ,i

Sanclum.
pi

Ei

baec

se

lol

ex

lorum

exlitil

divulgala, <(
Ut ve

lunc coutinuala

dicijs

regrinis
dicti

faciuul

transilum,

veniendo
per

ad

augroentata.

wm

fa

tumulum

domini

Thomae,

civilatem

tionehsc com oni possint owm dictis prsemissorum % qu earndem translationem ante Ccenam Domini peractam fuisse unanimiter affirmant,
:

Wigoi tiensem, quodecclesia Wigorniensis ex oblaannualim tionibus peregrinorum habet propler hoc Interrogatus, quid ullra decem libras sterlingorum.
,,11,

cum
de

istis

oon-

pebanl dicli peregrini in


oblatio
|

ecclesia

Wigorniensi,

oiliari

possint,
a

nisi
s

forte

Roberti

Gloucestria
s

quod

ossei

ascendere ad
aliqui
el

tantam

quanunius
,

implh ato
Uttis

ignifii et }

famam
ii\

titatem, dixit,

quod
.

quartam

partem

Tboms

ex mirat
statim

ulis,

qu

>

tn nsl

contigerant,

post in

reslo

Resurrectionis

Domini mullis de

patria

ad

so e

ne

coni ivium
.

ab episcopo Herefordicnsi
que
ita

invitatis
esse.

innot/uisse

at-

facile

divulgatam

Utut
t

sit

malo

orederereliquis,
g
s,

quam

uni Roberto co etia/m


sine
fu/iu

ma-

medium plorlingum unum sterlingum. Prsdicta omnia muei alii li, etiam magis confirmabuntur ecc mawivna quse comcopia omnis generU anathemalu/m mmarii [postolici anno 1307 adejusdem Sancti tumulum iii ecclesia Herefordiensi ipsimel condenarii
ster ingi
alii
>

quod

ca

ujut

ulla
< i

eritatis

:-./

i,

i,,,:/,

enumei iveruntque in suaad ClemenPontificem


e

similitudine officium illud


.

re in

so

Paschaesset,

irm

summu/m

istola,

suo

lo\

emni

die

rac\

um

fuisse dicendu

recitanda.

Uaque ne lectorem
iitm iniciui,
ssepe

pluribus

dictam

translationem
[pritis contig
,

intcr

diem x.wni Marlii diemque n\


Poti

ha
tnclu-

"i

.hiin

observavi

translationem

de

qua

loquimw
mxraculu
retcere,
iii
,

\crii ult/us deferendi inU ntio-

XIV.

Litterse pro

canoniza-

sed
it\

solum,
in

ut

tanti

Viri,

illust/ri

genere

nf

m suam

conspicui ossa hono-

tioneilliusadCIementem V

tumulo conderentur, a Richardo successore illius factam esse. Quamx k eni/m jam tunc a esset de cjusdem mnctitale existh nulla tamen hacten/us veneratione publica honoS 'i eo tempore e/n nn ntei ,,,,, ta fuit
rabiliori
1

Papam

datse, qui

commisquos de
in
la
:

sarios constituit,

'

fama
'

sanctitatis

tque lot
/

ejus/hominumque in ipsumfidubeneficiis ad ejusdem invocationem


ue propagata, ut viginti

excommunicalionibus

"'"'"'

Sanctum, uldiccbaiur,
tis

annispost taudatus Richardus episcopus apudme "i Con i.im omm ssariis .\/>oi

prius jubct inquirere

stolicisnon dubitaverit affirmarel, publicam


tatis

illius

proccssus hic fcliciter absolutus.

famam jam tum


Walliam
regni

fui se
el

per lotam Anel


fl

gliam
de Gl

Scoliam,
partes
ucest/ria

Yberniam,
diffusara

per

mu)ta8

Pranciae
re
est,

fiac supei

jam

dedi, sed

addendu

testimonium partim quod prsemiserai de


vnsigniore& non

i nchoata
ccepitille

eo,

quo dictum

est,

modo

Thoms

variispersonis illustribus, quai adilliussepulorwm


s

apudclerum jopulumque
tot

veneratione, moxetiavm

t,

f
t(

inln

"

plices venisse ait,

earum

tantisque

tim recensens.
rjutdemqut
tv-

miraculis inclarescere, ut Eduardut


AnglicB

aliot

tibU

rex

mulut etiam a
ae
tribut
illut-

pertonU
I

Thuma? sanctitatifi famam probare, respondit, qnoA omnes (vei-bis pro< " ln " communiler sic dicebant, el ad eum
recur
rebant,
l u
'

Jussus

envm

peVranda

atione ab apostolica Sede immitio s&culi xiv serio actum fuerit.


'

"
ecclesise

/""'"'

'""
i'i,

us et collegium

canom
procuratores

calhedralis

el

ad

jus

>

dominus

res

lumulum peregre conflun ranl Edwardus inclilae recordationis


el

fJerefordienJts

"

"

'

'"" tad
dus
l.

mentt n

i.

qui

anno 1305
>

" "-

,M Angliae Margareta,

summum
c<

PontificaVum
alias

ascenderai
l\\

dominus Edmundus!
praelati
i

fraterdictidomini regis.el
ixor
dii
ii

rex

regina Navarrae, quon1

Ingliae, et e clero

doraini

Edmundi, quam
el alii

comites, proceres,

barones,
el

majores

<

noresdicli
ad
"' LIIM
-

regni;

ea devotione,

quam habebant
domini rex
o
civiel

dictum dominum
'

Thomam
suis,
el

dicli

noGuilielmui deGreenfeildarchiepii """ "''" iscopi quindccim, abbates septem r uloautem unda im comites cum pluribusbaJ aUisque viri nobilibus Angliae, uH legere
''
;

'

i"

;,

Ll

"

el

alii,

veniebanl pedili

cendendo de equis
Qudl9
P edib s
'nter

''""

''

""'

cum
fuil

eranl

prope

usdem Clementisinferiusdonda ea t "'" wtis constat, am nm aliqui ea


scripserint.
I
i

,!h

klero Herefordiensem,

aliqui ea

/'"" ante Clementis Pontificatum


'"'"' '"

ipsis

veniebanl

A '"'
stotis

comes

Gloucestriaa

dominus Gilbertus supradictus, cum quo liiigamultoties visitavit

quos

ad Sedem horum omnium epi

^ratdictu8dominusThomas,el tumulum domini Tbomie) el ex


t

unam tantum reperi laudati regis Eduardi, "' '"'" McollecHoneConciliorum Magnae Britan'"''

"

//

'

"""' """
io

11./""/

supradicta

" "r
,

el

rx

devo-

opinione,
'

sonpsi

qualemhiode,,,i
,

mmo Thoma

quam habebanl
"'
ejua
,,., ,,,,,,

de dicto

oneTenle*.Hucetiamfaciunt,
'"

tar

248 Sanctissimo

lumulum munera

Cbristo

"" a
ve

provideDiia
a,,!
'

sacrosanclaa

Wlc1"> monachuset presbyter ecclesia *r*ht Wigorniensis, juratus testis . mdus, in processu deposuit.

eadem
ul
? ,f S1CU| "'

'

esi
|;|

summo
Anglia)
el

L'''"

domino G diRomauaa et uniPooliiici Edwardus


Patri

mentem
<""''

papasn

L805,

etc,

devota

pedum
el
...

beatorum
e lonos "s

Pium

justum esse censetur,


io

246
"'

T "" ,v
ll,r,11!

(wwiebat)
"

populus

fOM-

regni

Deus

PttW
oabenl

kngUa
et
r
) ;

Saoctis

suia

[hn ntibut hO-

dominum

'

Thomam sanctum
sicul
..,

mirabilis,
;

Qdeles

mioistros
et

suos

ipsum devotionem,

"

maefflcit

"

;il

'"

ls

decoral

Sanclum

D0110 bus

caalestis

beatitudmispossessores io caelis; sic et sacrosancta

Romana

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


^ Romana Ecclesia vesligia ipsius prosequens, eos, ad quorum memorias ipse Deus suse virtulis potentiara manifeslat,
pis,
in
1
1

585
filio

ac dilecto

Willelmo archidiacono Aranensi

cccloia ConvciianHn, capcllauo nostro, salutem


Vposlolicam

signa

ac

prodigia
officio

Faciens pro
gloriterris;

benedictionem.

LaBlanter

nnper

eisdem, dignae
Qcarl
et

venerationis

laudari,
in

studiis solicitis honorari efficiat

suscepimus jurundos rumores, quos dilecti filii capitulum ecclesia Herefordiensis decanus et
per

per hoc Qdes Catholica


qui
el

roborelur,
esl in

el

idem Alglorifl-

procuratores

nuncios

eorumdem,

,:

lissimus,

laudabilis

secula,

propler hoc ad
irunt.

nostram

destinarunt

praesentiam,

ceturamplius

laudetur, ac ea
el

hoc salutis nostrae

causam misericordius
tur.
gyjU

miserabilius operari digne-

252 !x

quibus,

si,

prout
in

speramus,

vcritate

et

nitantur, exultare
'.'.:

debet

jubilum saucta

mater Aranmnman
fidei

rpmtolu

Cum
carnis

ftaque

Thomas de Cantelupo,
carcere
tenebatur,
sitiens,

ecclesiae

cl

ia

omn

sque, qui

sub religione militant

Hcrefoi leiisis
,111,11

antistes, quinobili exortus prosapia,

Gbristianae,

dum
pro

deilloruro consortio Vir ad

alla

clausus

pauper
miseripacificus,

progrediens, factus consors caeleslium, pius habelur


et

spirilu,

mcnic
deditus,

milis,

jusiitiam

sedulus

terrigenis

hominum
sine
lau
lis

Bliis

interlaeti

cordias
p rout

mundus
recolimus,
diu
e1

corde,

vere

cessor.

Nos autem

non

jubilo

Qrmiter
nos

nos

expertos,

ulpote

cuius apud
gl or ios33

laudabilis

conversatio ct
familiarilate,

referimus, quod, sicut iidem procuratorcs et nuncii e .x parle rlecani etcapituli praadictorum in noslra
et

vitae

insignia

ex

mulia

fratrum

nostrorum praesentia

relulerunt,

re-

quara

nobiscum

habuit,

eadcm fuerunt
sanctitalem vitae

evidenel

colendae

memoriae

Thomas
;\

de

Gantalupo,
suae

epi-

tius nobis nola-,

quod

ipsius

scopus

Hen ifor
falce

liensis

prirais

juventutis

conversationem laudabilem secuio adraodum degens in


an \ivens?

cernebaraus;

querapollebat

auspicif per

viam

veritatis

incedens, caesisvir-

magnis
in

lutum

fallacis

meritis,

nunc veniens

in

caelo

magnis corulantum,

frequenter rragilitatis
sic

mundi blanditiis, humanae conditio


carnis

quibus
fallitur,

scare

miraculis

dignoscatur,
.

quod

novit
-.

voluptates
_..._

subjugare
,i,
,..

spiritui,

Iuraeu u iosius meritis et intercessionibus gloriosis ._ ._ -__., .,.... auditus, verbura rautis et gressus ,,, Cis, surdis palrociclaudis, ct alia pleraque beneficia ipsius dextera conferunturj niutn implorantibus caelesli

sibique, dura
.

praesens vita ejus


_.___.__i;i

membra corporea
proficere
, .

vegetavil,

per opera

sanctitatis

.,;, ._____

,ii

el

alios
1 i _ .

exemplis

laudabilibus

erudire;

sicque

tandem
merita
ecclesia,

seipsum

Deo

placidam
grandia

hostiam

immolavit,

coruscalione multiplici de quorum miraculorum innononnullis de regno nostro certitudinaliter


tescit.
hic rr,rnsetur.

quod
iiuiita
in

per
et

ipsius

praecelsaque
Ln

evidentia

miracula

250 Nos
les
in

attendentes

per

Dei

gratiam,
el

fide-

Christo,

nosque praecipue
posse

populum
adjuvari,

reut,

operatur. qua corpus requiescil ipsius, namque, prout accepimus, ibi lumen recuresurgnnt, morlui ambulant, claudi perant,
i

eadem Dominus

gni

nosiri

ejus

suffragiis
in

cseterique

languidi

et

debiles,

diversis

oppressi

qucm

familiarem

habuiraus
in

terris,

mereamur
vestr* delucer-

libevaliludinibus, ultranaturae viresel potentiam

habere palronum
votissime

caelis,

Sanctitati

rantur.

suppiicamus,

quatenus

tantara

253 Fuerunt auicm praemissa


procuratores
et

non

solum
sed rt

per

diutius non nam absconsam sub modio remanere sed eaiu mandantes super candelabrum sinentcs,
collocari
i

nuncios

ante

dictos,

per

'^ amm

m*

venerabilem
in nostra et
poslta

fratrem

oostrum

episcopum Wigorconst.tutuni,

his

qui

sunt

in

domo
ut

Domini,

sola-

niensem, apud
diligente,

Sedem
Ita
J

apostolieam

TtJZ SuTe^
ium
c

otWnram

dignemini
gratia
in

ipsum
.rasenti

ascribere

fratrum prad.ctorum
po

prasen .a ex-

eaalogo vfnerando,
praebeat
fuluro

ejus precibus
et

tmodum e* reiauone
Thomae
S
uiuii

g.o-

venerabilis
et.

fratris

.^p^Por.nens.s,
nostrorum,
et

riam
.,

nobis

Conservel
suae

vos
per

dilectorum filiorum
Sabina.
car cere
,

svesimo-

nastarimn

apud Westm lempora regni nostn xxxni seeundo dic Novembns. anno
feliciter

Mtissimus ad

regimen

Ecclesiae
Dat,

sanctae

S
in

presbyteri,

Guillelmi

Nicolai

longiora.

Tulliano

decani,
et

Cardinaliura,

quos
docu-

Q0S

r ,i

inspiciendum
quae

examinandum
possent

Hicannusconcurrit cum

Christi

wwo

1305 usque

,,.,;,,

super

his

apud

Sedem

Juor """

HHdew
'

eumd
,

mmtm
tavii

Chritti ttgnatu,

nostcr

pr

m.u

Edwdus, res Ingl.a Hlnsms, quam enerabilisfraternosterarcb.ep.scopn S Eboracens.s v

fUoi
btis

ii

Clement
'/-

''"'*"

Uate ct txmtom* ctorMe

i<^"':

sequenti '

XttaC^'^ **** P*P* V - -'


251
Tot
i

tK5r
itaqi

- *j^*2Z^X&
^
non
vit^ipsiusEpiscop
refor

nsisetmiracu.i S1

Wimriwfi motus Clemens


Wes
\

amissarws constitMit, qu\ aui. n ei mraeuto oita et inii ai ""> [postolica de Thoma3
ii

i.ui .ii. immi lateat,

sed

sul) modio lan(a locer n humanis laudibus reverenter exco-

^^

V*J&3JZ?SS2Z
;;;;;;;
'. "_i' .i.-;- ......

amensui

<y

-""'"

Gaim,cm>
,_._

'''T,;;. ;:,,;;; /'-<</""-'"

'"

ivostolhus.
Valic

CU

*f*^ ,,,.
"'"

z
{e

etca P

..-i-i..
Infraq.

^
men Siuffl
atis

,,.

P
,

.,,..

,,.,,

,-.

um

pos;

Jecepuonem prassentinm
;

.proce*
'

servus servoru. Ciemens Episcopue, ep_scoel Londmens. fratribus Mimatensi


V.li.L.s

'""'"''

'"/"
i

venera-

super prsemis-is ... el diligentius veritatem vestns Ddeliter ... scriplis redacla, sub vencrM., nuncios inclusasigillisnobisperfideles el idoneos ilrsiinare 74
qua.

Octobris

Tomus

'

586

DE

S.

TMLIMA DE GANTILFPE EPISCOPO.


Testes autem, qui
ipsius,
tionis

destinare quantocyus procurelis


i .

vel

ejusdem senlentiae
pcr praedictas

nullitate,
alias

inquisi-

s.

faerint nominati,

si

se gratia, odio vel

timoresub-

negolio,

litleras

vobis

traxerint, percensuramecclesiasticara, appellatione perhibere. remota, cogalis veritati lestimonium

commisso, supersedere curetis;


in
illo

alioquin

ex tunc

juxta

formam vobis traditam


inveneritis
in

procedatis.
iis,

Quod

si

non omncs
'

iis

exequemlis potuerilis inSeptembris,


PontiGcatus

Quae
aliis,

autem
quae

tam

super

quam
juxta

leressc,
Hurde^Blo

duo vestrum eanihilominus exequanlur.Dax


Kal.

dictis

continentur
Qdeliter
in

lilleris,

tum Budegale
noslri

eorum coniinentiam
suli

scriptis redacta,

anno primo.
Puerat Clemens
>n

vestris

inclusa

sigillis

per

idoneos

nuncios
si

Sed

um paulo
$ugg6'
esset,

dicecesi

Burdegalensi,

;ni

nostram praesentiam destinetis.


iis

Quod

po*i ipsi

vulgo de
tus,

Bourdeaux, in Gallia Aquitanica naeratque archiepiscopus Burdegalensis, quan-

omnes

exequendis

potueritis

interesse,

non duo

vestrum ea oihilominus
degalis Ral.
prirao.

exequantur.
Ponlificalus

Datum Burnostri

do, allaborante sens


l'i
i

PhiUppo IV Franco
Pontifex
;

um
i

rege t

ab-

Septembris,

anno
\mbcs
lilli

usii

electus est

isque C
voluit
,

Ualia

/'/

?ferens,

Lugdui
fea>

>

nec no

258 Ambse Clcmmtis litterx


1306
datae
.

licci

umquam m

Italiam Pont

profct tus est, sed in

non

nisi

anno

1307

eodem andie xv

ii

<nus
c.rhilnt"
1

sedemque suam deindc primus tenuit Avenione, cujus ewemplum magno BccUsUe
Gallia mansit,

Aprilis per procuratorem causse, n venerabili capitulo ecclesis Hereford ensis constitutvm,Pribus illis

fue1307,

runt aimo

damno

aliquot

alii

Romani Pontifices

secuti fuere.
>

commissariis Apostolicis

exhibitse

Dies decimus ante Kalendas Septembri primi

anni
vero
;

Londinum insuburba/na
scopi, fiiin ni

aede

fuerunt prope ejusdem oivitatisepi-

Pontificatus illius indicat

annum
esset

Christi 1305, si
:

ante propter multa


Qeri,
ut

ab electionc
1306,
si a

ejurS

numerandus

annum

menta nequivissel
missarii
fuit

el varia impediloquuntwr iidem com-

ducatur initium mense Junio electus fut Perusii, ejusdem anni mense Novembri coronatus Lugdue inchoandum esse, eruibwi quod deep st> la EduardA regis Anglix me inerit, quam mense Novembri anni 1305 scri /"/// esse vir dimus. Lugduno autem anno 1306 post Pascha rediit Burdegalam, ibiquecum cu/ria sua toto ili<> reliqyoanno resedit, teste Bernardo Guidonu m Vita
coronatione ejusdem
1305

mno

i/n e istola ad Clementem. Proourator hic Henricus de Schorne, archidiaconus flerefordiensis, cui litteris, a laudato capitulodie iv Vo-

vembris anni 1306 signatis, p l ena faotaestj otestas hoc negotium t/ractandi, atque etiam alium procuratorem substituendi, et ipsum revocamli ac
officium procuraloris reassumendi,

cum

id

viderit

ejus
innctum

dem

PontifLcis.
s

Eidem Henrico a/nno subsequenti die v Aprilis ab eodem caplVuilo Herefordiensi, decano exlra regnum agente, additus fuit alter
expedire
etc.

ma-

!56

/'"<"

diebus post, quavm has litterasdeil/i

procurator

Thomas de
et

Orletone,

sic

ut

jons

amboconin

>

derat,
///.v

suggestum
ni

est,

Thomam tempore

obi

vmculo uirwdatum
tiicationis
biitte,

junctim

ct divisim

eerumde

quilibel

soli-

ewcommwnicatwnis vinculo inno,/ " '"" Msse, nempe a Joanne Peckhamo t olim Cantuanen ie ucopo metropolita suo, de qua consui

joris

dum procwratoris munere fungietpotestateut


sent.

pos-

Postea etiam occurret alterprocwratorGilbeTtus, sive quod hic przdictis duobus adjwnctus, sive

troversia

sat

multissupra egimus.

Quam

ob

rem

Clemenseodem wnno Kalendis Septembris alteras ad eosdcm commissarios suos litteras destinavit, quas ex eodem apographo n<>.sii<> Bomano hic reo

in alteruPrius locum subrogapus fuerit. Ambas litteras patentes habeo, sed, quia nihil eculiare conH,

nent, prxtermitto.

259 Post

/i.rr

laudati commissarii

servus

Glemens servorum
el

(excidit
Dei

hic

vox

Episcopus)
fralribus

prsmemoratx
ccs

epistolx Pontificw

Venerabilibus
episcopis

pi-copis et episcopis re^ni

uPrmsque omnibus archieAngiiae, el eorum visub


sigillis

qvnviirn

,lli

exemph.iUi
tota

[nylia pro-

Mimatensi
cto
filio

Londonensi

ac

dilein

gerentibus,

mulgari jufsri

transcripta
eis

nostris

iiui.

Guillelmo

archidiacono
capellano

.\ranensi

fmquiunt)
quatenus
inira

tiansmisimus
ornnes

reverenter,

humili-

ecclesia
el
filiis,

Convenarum,
et

nostro,

salutem
dileciis

ter et districte auctoritate


el

Apostolica injungentes,

Ipostolicam

bcnedictionera.
capitulo ecclesiae

Nuprr

sinpuli

eorumdem

facerent
re-

decano

Herefordiensis,

octo dies

post

litterarum

nostrarum

nobis iniimantibns,

quod polentiaB divinas sublimitas mulla opcrabatur in ecclcsia praedicta mi

ceptionem publice,
nunciari
per

su(]icienter et

solomniler de-

omnes suas cathedrales etcivitatum


parochiales ac alias solcm-

on excellen:

racula

propter

excellentiae

merita

recolendae

suarum
niores

collegiatas el
et

ii.,

memoriae corpus
tione
scopi,

Thomae episcopi
iniln

Herefordiensis,

cujus

magis
et

populosas

siiarmn

dioecesim

requiescit,

nns

super
viia
et

inquisidicti

ecclesias,
ct

de quibus-eis
civitalibus et
luerat

fore expediens videretur,


episcopis,
iii

facienda

de

moribus

ac

Epi-

Lomlononsi

Herefordiensi

noc

non

fama,

miraculis

caaleris cir-

cumstantiis,
sir.is

hoc
certi

negotium
tenoris

contingentibus,
litleras

no-

quorum Tbomas
ctiam
q Ul .d
si

dioecesibus idem

doininus

diutius

convorsalus,

per

omnes
suarum,
sccun-

vobis

meminimus

parochiales

ecclesias

dieeccsium
in

destinasse.

sciebant aliquid
supradictis,

de conlentis

" "'

'illfras

UttVKI

ud

cos-

tiern ilriiii,

ut

ul

p>

iiiis

inqm-

rerent.

quod idem Episcopus tempore suiobilus majoris eral \mculo excomraunicationis astrictus, nos nolcntcs, quod lin excommunicationis articulus maneat inJ" s discussus quamvis id in tanto Viro nequaquam
est

7 Verum quia suggestum

nobis,

dis
et

litteris

comparerent
infra

sufficienk-r

legitime

coram nobis

xxim diem mensis


capitulo

Maii

tunc inclusive scquentis in

cathe-

dralis ecclesiae

Londouiarum,
in

in et

qua
in

|>roce<iere

tncepimus,
niori
gotii

sicut

solemniori
et

commune-

verisimile videaiur)
stolica

discretioni

vestra,-

per Apo-

regni

AngliaB,

magis

discussioni

quatenus super hoc etiam articulo excommunicationis et ipsum contingentibus, sicut et de aliis in Iilteris ei&dem
contentis
11111

scripta

mandamus,

atque nobis
capitulo
nos,

accommoda, minusque

Here-

fordiensi

informaturi

sumptuosa; instrucluri et necnon proposituri, si quid


et

inquiratis

infra

duorum mensium
praesentium

spa-

pmponere

volebant,

veritati

perhibituri

testi-

P sl

""eceptionem

diligentius

si forsan in dictum Episcopura repealiquam excommunicationis seutentiam promulgatam, vel ipsum eam aliqua occasione

^eritatem. El

mouiura super contentis in secundis lilleris memoralis, adjecto, quod venicnlibus facercmus in expensis debitis

ritis 1'uisse

providcre.
(ita

260 Ceterum
lawinii

incurrissc; nisi

dervao post aliqua

vobis

pcrgunt
vita

constiterit

de

absolutione

commmarii)

ne duorum

mensi im tcm-

DIE SEOUNDA OCTOBRIS.


provettwmqut
,/<
,

587
dicta et aliis excommunicaliouibus,
i
.

rji

pus aohis praflxum inulititer laberelur, recepimus ..i .* ,. ._. ommwnv et nominavimus ..:.:...: oovem .... viginti testes, quorum
: .. .

buscumque de
.
i

ationibut

ffltfr

plures fueranl
a

in

obsequiis praefati domini Thomse,


scripturas aliquas, quas

,. i.; _. t,,\;.,-,. quas d cebalur idem archiepiscopus tulisse in praeprocessum inventis. fatum dominum Thomam, per
l

c.

s.

Spkati

-i/Ti'

procuratore praedicti capituli ministratos; etquia

per

ipsomm
se in

depositiones

el

penes

custodia riudum babuerant, ab eis de


exbibitas, el
aliis

hujus e istolae pa/rtim jam dedi supi t, partim ddbo infra, ubi eamdem integram m tui studiosus lectm excontinuata narratione
Beliqua
i

mandato
iimis,

tiostro

modis comperi-

iota

>

processus

sei

iem metius percipiat.

dictum

patre, fratre

dominum Thomam cum venerabili Johanne de Pecham, quondam archiepiel

scopo Cantuariensi, mctropolitano suo, super juribus


archicpiscopalibns
IciiIioikmii

episcopalibus

magnam
ex

con-

et

discordiara

babuisse,

quibus

dicebatur idem dominus Thomas Fuisse posl appellationes


tas

XV. Processus

nltcr de vita,
:

legitimas ad Se..em Aposlolicam interposiexcommunicationis antedictae dicti archiepiscopi

vinculo innodatus; haec procuratori


supradieto,

nolificavimus
se,

moribus elc, inchoulus prsescripta forma juramenti a teslibus prsestandi


:

ne

possel

praetendere

inscium

et

capilulum Herefordiense probabilem causam ignorantiae

praemissorum es eo babuisse, quod


non
ruerant
pUblicatae;

attesta-

parata interrogatoria

tiones die

eidem

procuratori

decima tertia praefati mensis Maii terrainum peremptorium praefigentes, ut infra temporis spatium, in nobis facta commissione contentum, proponerel
el

auditi testes, et horuni no-

mina.
E

probaret, quidquid vellel super absolutione

rle

dicta

excommunicationis sententia,
insuper

vel nullitatc

ejusdem.
ted roxt dih-

261

Significavimus

supradicta

1
i

riiim processu de
feliciter
i

excommunicationum
finito,

artu Ur
est
..

Bodm wnm
[

nnum
quisitit

in-

tibus spiritualitalem archiepiscopatus Cantuariensis


iiiiim

lis

ei

ex

votis

inchoatus

alter
.
.

'" J

""

mm

runt.

arcliiepiscopus Robertus
el

Winchelsey arege
procuratori

iiomae

, fide,

Jvlii

mta,

morwus
est

ac miraculis, cux
vn

proscriptus exsulabati

conventuali

mitium

daVwm

londini

eadem

eccle

Cantuariensi, mandanle9, ut nobis mitlerenl omnia

cathedrali

documenta,
supradicta,

si

el

qua penes se habebant, conlingenlia indicarent habentes. Cum autem

tam ipsi, quam quidam per eos nuncius, se nec habcrc nec scire, respondissent, fecimus omnia
registra,
ecclesiae

eodem avnno 1307, die xin men primo hoc die facta fuere, continei lil Qua ju vnsVrumentum e proce.s.su, quale e Ms. nosVro nomine Domini. f\men. id subjungo. In hic
honorem, laudem
Trinitatis,
et

gloriam saneta.
Filii

el

individuae

libros el

cartularia dicti archiepiscopi

et

Patris et

et Spiritus Sancti, beatae

generalia,
et

ac

provincialia

ejusdem,

et

Mariae,

beatorum apostolorum
patroni
ecclesiae

Petri et Pauli, bcati

omnia protocolla
sonaliter, una
4ii
r 1

rogationes tabellionum, qui una

\gilberti

Herefordiensis,

regni

partc vel alia praedictis interfuisse dicebantur per-

^ngliae, provinciae

Gantuariensis, et
Dei,
<-i

omnium Sanel

cum

aliis praediclis juratis el fidelibus

ctorum
sanclae
nostri,

e1

Sanctarum

ad

bonorem sacrodomini
cle-

diligentia

perscrutari orania, quae ad instruci ;

Romanae
domini

ac universalis Bcclesiae,

tionem facere poteranl praemissorum in is inventa assumcntes et facientes redigi ta processum. Misiiniis

Clementis, divina
;

providenle

insuper

ad

partes Tusciae, ubi processus inter


IIM," IUIII archiepiscopum
dll.1111'

aediflcamentia, Papae quinti el ad devotionem ac scitandam, lioiicii! totius orthodoxi cleriel populi
i

(ISIICIII eosdero

OOIIHIIOS dominos

ei et

lUUMl.llll Thomam

lii in

ei

ad *

futurorum
de
vita

memoriam
el

ci

cautelam.
.

Incipit
..

dicebatur, habiti, peues proeuracuria aomana, r. tores partium remansisse redebantur; quos finaliter

...

inquisitio
_..___,

onta.

ama

rt^m.raculu,

1.^,,1-n recolendaa

mamnrisa (umilll 1 10U UC <Il" taillalupo, memoriae doraini Thomae de Ca tlalupo,


episcopi dictae ecclesiaa Herefordiensis,
<'t

Sanctum ab
liem

if

aequivimus recipere. 262 Recepimus etiam ex

quondam
officio

nostro

in

testes

ea conlingenlibus.

immunem illum.ipn dicebatur praedictam excommunicationis fume, et nd alsententiam protulisse, el xnn alios, qui in partibus
(l

264 Noium
futuris,

sit

igitur

universis

praesentibus el

rrocwrat

praesentem

scripturam

inspecturis,

2I*j2i

yiim

?'

pro-

fueranl
ut

clerici ei familiares archiepiscopi anledicti,

Dominicas
Si

Incarnationis

anno
dicti

millesimo tricente
lertiadecima

ilvm.

omnino |Kssct per eos sciriet haberi veritas de C\C(. lllllllllllC.UKMIUUi .llli" liu^ supradictis. Postquam excommunicationum articulis ^uf.iauiwiio. 1^1..,.. proccssum longum el diffusum uecessario inde r cubricavimus, examinavimus, el extractun ,
s

m0

septimo,
Julii,

fodictione quinta, die


Pontificatus

mensis

domini Clementis

Papae quinft anno secundo nricns de Schorne, arc

,..,Kili. ,ir magiste, wnerab, li v, ,,,,.,.. |,.f aconu ttereford,, n


.

ocessn Sanctitati vestrte remissun, labo,

,,,,,.

mffi
olo
i,

eoimus ex

Metensi ario M

auditoribus,

~
in
,

Iri itoo, m, venera Plecoposabinensifetperitisac

legnm doctor procur rcfordiensi ad prosei


prontovendu

.
;

ra
el

d. o
:,.,,

lu lle.

ndum

nunac
S .gillatis.

^Z^J^SSTL
s.gnl
I

Onufrio de Trebis decano Meldensi,


?omaconsi,
mtari

et

sacri

palatii

vestri

ejusde,

Oar

alisc

va

^^^^^T^S^
lilteris

patenlibus,

cap.lul,

recens

"

il.-min

1M
,,-

l,

sistentibus.processumeteatractun,
ostendentes.
rsis

coram
i

reverendis
;

.,

Qnibus

per

eos

visis

,
el

gratfa

Chnsto Mimatens, et Lon


v,ro,
,n

',,;,; ....
...
.

mi|s
|.

,.,,
I

.onsurgentibne, collati

punctia juris ex inventis per ipsum deliberaI

venerabili

mags

cono

iranens,
c pel an
p

* "us habita cutn eisdem, anaUter visumei9e3rtititatquenobi3,forepernosadfacienda


inis

ap*

G ecdes a C Ang
ro
'

dum d
epnla^

"

ne

Bde

vi.a,

mor

s,

ama

.,.

**
(

m nini Tl.onuo procede, iraditam formam, non obstantibus quiiuxta nol.is


rofraculis
prrolibati

p- ced erenta
juxta forroam
ntieraru.

^
ivil

u,ne

.
.

>

.'

._
1

,,,,,,,,.
^

lU

,,, eis super

588

DE
directarum,

S.

THOMA DE CANTILUPE BPISCOPO.


infra

hoc
rOBE

quarum Ego ambas supra jam dedi


^\:,

lenor

subjicitur.

268 Sequitur instrumentum procurationis ejus>>,, 1306, de quo dcm datum di* n Vovemt supra memini; sequitur el aliud, per quod, ut em monuiy idem magister JJenrieus deSchome
i

Quas

lilteras dictus

procurator

praesenlavil

ii

i.

quos
l/v

eisdera (hoc pelens polissime, cura dictus procurator


d
i

qod credcret,
per
processura

ul

dici bat,

aliquid

fuisse

invenlum

prcDte

ta

faclura per duos episcopos el archi-

commvn\
n$
finH

diaconum
articulis,

supradictos

super excommunicali

quibus

dicto

domino
i

P
.-1111

fuerat, praefalum
sui ruisse astricti

dominum Tho t quod


I 1

tempore obitus
deberel

conjunctim et divisim Thomai de ejusdem causxp curatoresdiev Aprilisamni 1.507 stiab eodem capitulo ecciesia Herefora t/uti fuere, quod etiavm superius annotavi. Posi Papa subditu/t prima epistola Clementi
et
1

possel vel

jam

"/'/'

'/"/".

neque

hic

repetenda.
fioc

Deinde
Bis-

prassens

inquisili

retardari)
ul

pi

lens

cum

instantia

legitur

forma juramenti testium


die
el

modo

procurator praediclus,

dicli

doraini commissarii
;

dem anno,
inquisitione

loco praedicli commissarii


se,

con-

cum hi.hu super hoc dei lararenl dictum processum per eos factum jam dicii domini
intenlionem
commissarii,
dere,
ei

cordaverunl inler
infrascriptam,

quod

lesles

super praesenti

recipiendi
videlicel
taclis

jurenl jurenl
el

secundura formam
testes,

sicul

dictus procuralor dixil


el

se

cre-

sacrosanctis
ipsis

examinasscnt,

consilium,
\

deliberati

Euangeliis

manu

coram

Lcstibus
et sin1

coUationem
nl
ii.i

pluribus
11

icibus

el dii

bus super eo
Petro,

rccipiendis astantibus,

quod super omnibus


exponantur

habuiss

rabili

patre,

domino
el

gulis contenlis in praediclis litleris


lilterae
el

Ipostolicis

|uae

episcopo Sabinensi, sacrosanctae Romanae


Ci

prius legantur ei

ipsis leslibus)
et
i<to

ae

rdina

i,

Londoniis

rislente,

cum

super omnibus
ilio,
<i'
i|

litteras

contingentibus,

omuibus
scilicel

sacri palatii dicli


ciiin

domini Papae aoditoribus, decano


Meldensi,
in

|1M

agilur,

dicenl ipsis dominis

comvel

dominis Syraone de Marvilla Lhesaura-

missariis

et

cuilibel

eorumdem (uno lamen


el alii
iis

rio

Methensi,

On

lirio

duobus ex
si

dictis

dominis comraissariis cum comvel .iiiis,


j

canonico Tornacensi, existentibus


fati
ront
uli,
1

comitiva prae-

missario intcrroganle praesentibus)

domini Cardinalis.
Proleslans diclus
litleras
istas

iidem

commissarii

vel

duo ex
et

commitlent,

nd
(xdi

266

procurator

el

proponens,
praesenli

totam,
tatem,
1

plenam, puram, meram

simplicera veri-

,,n

de

quod

Aposlolicas

super

quam
1

sciunt,

vel

credunt, vel audivcrunt,

vila BtC., m.s

inquisitione,
1

per

dictos

dorainos

commissarios
1

sciunt,

credunl, vel audiverunt, quoliescumvel

truendum

facienda, din em, non repraesentaver eis anno Domini millesimo Lricentesimo si ptimo, Indictione quinta,

que

ab

is,

ab

uno de voluntal

aliorum,

entibus
alio seu

aliis, vel alio vel

duobus ex

eis, vel

ab

dccimaquinta

die

msis

^prilis,

in

aliis,

vice

dominorum ipsorum c mmissa;


<

manerio
cura
dictis

dicli
.

domini episcopi Londoniensis apud

riorum, fuerinl
tium
fueril

interrogati,

Stebbenhetb

quan

lo

dii tas

lilteras

eis

exbibuil

terminatura

nsquequo dictum negonon interrogaren1

1 1

aliis litleris

^postolicis, in
iis

quibus mandabalur
inquirercnl

tur ab ipsis vel

duobus ex

eis,

seu alio vel aliis vice

dominis commissai

quod

de

ipsorum.
"'""
'i""'
1

excommunicationum
lilleris;

arliculis

supradiclis, ad

hunc
rem,

I>pter
vel

gratiam,
per alios ex
vel

vel

favo-

fl

tuUbw

,,

effectum, ui tunc procederenl

ad contenla in dictis

vel

amicitiam,
per se

propter

privatura

comspera-

$tandi.eircce

nec quod

terminus quattuor mensium ex

modum, quod
habuerint,
rent,
vel
'i

vel

boc jam

ptruntjvrainfllftwi

tunc curreret;
eisdi
iii

sed quia in litteris tunc praesentalis

vel

habiluri

sint,

habere

? mi1

dominis comraissariis, per quas mandabatur


de
le

pro

timore
per

aul

odio

non
nec

ratorU

lestificabun-

inquisitio
culis Qeri,

praediclis
istis

excommunicationum
Vpostolicis, quae in
,

arti-

tur;
si

quod

aliquod

ingenium
,

non

admidjicienl
nulli

lilteris

impea

ebunl

aliquam
verilatem,
buo, et

falsilatem

suppriment
i

tratione

priores

lueranl

mentio
dictus

babebatur,
hodierna
procurator

aliquam
pandent,
fuerinl
el

nec

aliquid

de suo hoc

praesentalione
facta,
di.xiii

ipsarum
el

litlerarum

die
(ut
1

testimonio

quod

lestimonium suum
super

volens

intendens

donec
teslibus
lesles,
:

alteslaliones

negotio

incipere

quera debenl
expediri

per anlediclos
in

lerminum quattuor mensium, infr dominos commissarios


lilteris

publical. Sicul
lei

autem
el

bic esi

scriptum,
fuerit, ju-

ipsis

lura

expositum

contenla

^poslolicis praelibatis.

renl

dicti

hoc

servare, taclis sacrosanctis


a Ijuvet, el

267
per

Cui

quidcra

procuratori
ssai ios

responsum

exlilil

Euangeliis
cta
Dei
:

Sic

Deus eos
Mba
posl

praedicta san-

dominos uomra

antedii tos,

quod parali
1

Euangelia.
Item

seqvAPui
dicti

de procuratore
doraini

eranl
vii.i,

procedere ad diclam inquisilionera de


conversatione, fama
el

causx
missarii

praedicta

comtactis
-licto

miraculis dicti domini


eis direclael
fai

receperunl

Thomae, juxta litterarum ^postolicarum


:

sanctis

corporale juramentum, Euangeliis praeslitum a


.

rum continenliam, laciendam cum viso nalo cum diligenlia prae licto processu
eos,
tura

exarailo

magistro

Henrico,

procuratore
el in

capituli

ilnre-

per

fordiensis, in
'i

animam suam
esl
111

hoc concordalum

fueril irtter ipsos, el

consulel

quibus constitulus
i-i>
<)

procurator,
loto

eisdem a praedictis domino Cardinali


palatii

tribus

-"ii"
ciel

processu

animas illorum, quod in nenon aget, nec fa-

au litoribus sacri

de

iis,

quae

reperla sunl

aliquid,

nec
vel

per praedictum proi essura ab ipsis dominis commissariis


[ul

calumniam
tio

aliquas probationes inducel per maliliam, el quod in loto m^o-

ixerunt)

plenarie informalis; offerentes


se
e1

islo

ei

praesenti

i>mccssu
el

utetur

dicti

domini commissarii
el

veritate,

et

paralos

cilare,

re

1-

dictam
lus vci
ve)

veritatem
el

dicet,

respondebit,
fuerit

pere

exarainare testes,
praesenlis
.1

omnia

quan-

alia

ad inslruc-

documque
altero

quotiescumque
a diclis
,

tionem

interrogar

iuquisilionis

facientia,
luerinl
,

quandoreqnisili

requisitus

dorainis

cunique

commissariis
vel
aliis

praedicto
el

procuratore

eorumdem

seu

ab

alio

praedicentes

vice

praecipieules

eidem

quod
officio

non

eorum.
7 ''

receden

civitate Londiniensi sine licentia


ipsi

eorumsuo

dem, cum

domini commissarii ex

; adfubendi erant,
sunt. Sic
praesente
dicto

Mm

quoque die

notarii,

quiinprocessu
dicere jussi
1

,,,.,

intenderenl aliquos lestes recipere super inquisitione praesenti,


'i

jwamentwm swum
in

omm

udhxben-

envm ibidem sequitwi


procuratore,

quorum juramentacura reciperentur


inleresse
dicti
pi

processu

Item

torumin

ego
el

jurarent, volebant, procuratorem

Willelmus le C0UUi

Dorturer Wintonensis dicecesis,


dicecesis

diclum

Sane

forma

procurationis

Idam de Lanei

magistri

Lincolniensis,
,

Henrici lalis

^postolica,

esl.

mundus de

Rey-

Pra-la

imperiali

auctoritate

notarii

publici,

"

DIE SECUNDA ncTOBIUS.


iblici,
i i

589

qni
ln

quidem

notarii

nosomnes

tresinter-

Thomas
ei

traxit
in

originem

e1

ubi

fuit

baptizalus,

^uotow

primo processu per rlictos ilominos super excommunicationum fncto commissavios irticulos, quibus dictus riominus rhomas de CanMi.iinus
talup
i

ubi

pueriiia,
el

adolescentia ,
el

juvenlute

et

Bcnectute sua,
satus,
'!

cum quibus

qualitcr convei
Itera

qualiter moribus lemperalus


:

secundo

dic

iatur

fuiss

astriclus,
,

sicul

nos notarii
sai

inlerrogentur

Quibus studiis
mancipavil

el

excrcitiis

idem
es
e1

processus
Euangeliis,
ei-unl in
tn.iiivli

juravimus
processu
quae

lactis

rosanctis

dominus Thomas
assuroptus
ollicia

se

antequam
quae
'i

leliter scribere
el

omnia, quae scribenda


praesenli,
el

negotio
<!

deposi-

episcopatum; el ante dictum episcopatum,


ad
'!

ei

qualia

quem statum
Ilem
lerlio
' i

testium
i

alia,

secrelo

tenenda sunt,

babuit,

qualili

in

eis

se

gi ssit.

eia

ii

iv,

c(

m
in

omnibus,
toto islo

quse ad
ilio
el

nostrum
processa

interrogentur de

lide
el

ipsm^ domini Thpmse per


'!<'

le-

officium

pei

inent,

neg

ciiom
si

M.

operante,
\

vitae

exceilentia

scilii el

Qdeliter nos hab

aliquas
r

irtules

sive operationes
el
ls

virtutum habuit
in eis

271
le$tium

Ihs ita constitutis,

rogatus est a commissade Sch

iii

lellentia

praecipuas,
;

quanto lempore
exccllenlias
i\>'

,,,,

um

articulos,
,U1lt,
,

st

<<

r.

um
;

apita

an p ad Thomae
*

ne,

e
/<<

vellet
/

perseveraveril

el

si

dicl

el

opera-

'"'

tiones virtutum habi bat singularitei

notabiliter

,,,,,,,

,/,

r
ea

/ minandi

ultra

modum,
qui
eo.
Iirin

condiliouem
in

seu

conversationem
^taiu
vel

testes,

toradere
i\

illoque

tante,
Uli

"/

siiru

p
post

abnuente '" flagihanc curam


processus
petierunt
arti-

aliorum,

eranl

consimili

gradu
.
xiu r

cum

receperunt.

Nam
ti

haec (verbis

274

quarto iulerrogenlur

Qualiter inepi-

domini co
si

imissarii

scopatu
sii.i

rexil

seipsum
;

el ecclesiara
si

atque

plebem
cii

;1

praediclo
sivi!
i

ocuratore,

volebal
iti

reddere
el

co

missam

ct

diligenter insistebal

culos
,1,1,

capitula super
ni.ii
;

neg

isto

respon-

sed

quod

dicti
islo

domini commissarii
secundura
ipsi
fori

lernationem, visitationem et correctionem subdiirca praedii ationis officium, e1 Missarura torum,


i

procederenl
B

in

negotio

celebraliones,
officio

et

alia

spiiilualiter
,

el

temporaiitei

litterarura

Apostolicarum,
capitula
,

et

formarenl artividebatur.
fecisse

cpiscopali

incumbentia
Item
<!

el

quali

ingre>si

culos

seu

si

eia

expediens
riixit

suni

iii

eo habuerit.

quinlo interrogentur,

Et pras lictam

responsionem

se

de

oaturaliter discrelus
et mansaetiis, pati
ei
sn

prudens, humilis, mitis

com
,-,iiii

Qtura, im pro consilio


a
cairilulo

habendo fueEt

el

benignus, sobrius, pudicus

deputati eidem
dictus

Herefordiensi.

castus;

in

oratione, devotione et coutemplatione

quiii
Isto

procurator dixit,
produci
re

quod

intendebat in
jusliciarios
illustris,
!

SC |] medilalione sedulus; sijustus, limens

Dcum,
el

et

negotio

aliquos

Lcstes,

misericora

el

paciDcus

et

quales
in vita

persecutiones

et

ofDciales

domini
qui

regis

anglorum
dicli

vel adversitates
,,,,
i

passus

fuil

sua,

propter
:

quosdam
niensi
,,

aiios,

habebant

se a civitate

Londi-

causam.
eral,

Item

sexto inlerrogenlur

Quol

absentare,
eidera

prseceperunt
procuratori
,

domini cora'ii'

annorum
et

quando

migravit
;

ad
el

Dominum,
si

--..,1111

quod
in

crastina

i,,

,.
(

IV

representari
iae

coram

eis

capitulo cathetertiara
in-

ubiel qualiter Qnivil hanc vitam ubi el Sacramentis Ecclesiasticis


:

receptis

corpus

ejus

drali

S.

Pauli Londiniensis anle

requii scil

supradiclos, quos dictus procurator producere


t

en

iei

,,i

de

praesenti

in
in

testes;
dictis

procurator compareret

quod idera loco et termino


el

275 s icundus arliculus esl de rama ct communi voceel opinione; super quo interrogentur primo lama publica :t communis vox sii
lcstcs.
et

te<

"
'

utrum

comm
quos
UlU-

eisad videndum jurare dictos testeset

alios,

opinio,

sivc

credulilas
sit

gentium,
Itcm

quod

dictus
si

dicti

domini

immissarii exofficio suo

dorainus

Thomas
de
et

sanclus.

secundo,

intendebant.
'
I

deponanl
dicti

praedictis,

inlerrogentur ,

quoraodo

272 Post baec

domini coramissarii concorinfrascriplis


lestes
esl
in

noc

S ciunt,

ubi

esl

de

prasmissis
1111

dicta
a

fama

ijur

/trheitlu*

davcrunl

quod

super

articuiis

et

interrogaloriis examinentur
[

negotio

isto.

n Qei

rjoraine.

Vraen.

Ista

forma
ic

articulorura
i

communis vox et "r el sciveruntvelaudiverunt dici, esse diclam p 0re C itra Item vocem el communem opinionem
publica
el

"

quo tem-

famam
lertio,

ei

interr igatoriorum
Li

hujus pr

sssus

on :ordata,

8u p BT quaa
vlLli

sti

moribus,
meraoriae

ipiendi in inquisilione de Qde, conversatione et miraculis recorei

inlersidicant, 3e audivisse dici quibuset aquot, quoties et ubi audirogentur, a a quibus audiverunl dici praedicla, et an illi,
,

lendas

doraini

Thomae de

Canlalupo,
.

quondam
postquam
sl i

episcopi

Her fortliensis,
in
fine

racienda

sunt

malae famae, 1 an verunl, eranl bomines bonae vel vel de parentela dicli domini speciales amii i,
1

examinandi.

Ante

lamen eorum examinalionera,


ut

Thomaa,
Item
dunt,
sitione,

vel

beneficiati

in
;

ecclesia

ll'

refordensi
vel
i

juraverint,

examinalionis,
scilicet

quarto
esse
I

interrogentur

Quid vocant,

describalur conditio dictorura


[itterati

testium,
nobiles

ao

imam publicam
11
1

in praedicta sua dei

ve

illitterali,
el

vel

plebei,

divites

vel

egeni,

an

luerint de
;

parente

'' communem vocem el communem genUumcreduopinionem vocant, sivecommunem

cujus aetalis sint de familia dicti doraini Thomae non interrogentur super omnibus el Lestes ipsi
arlicuiis
taxat,
'!'

litatem.
Pertius

..

,.

arliculus
,

est

de

miraculis

dicti

'"'
i

iufrascriplis

quibus verisimile

passim omnes, sedillidumerit, quod super bis,


scire

de

quibus

interrogabuntur,
si

debeant
multi

verisinl

latem;

ne,

aliter

Beret,

cum

super domini Thorme deponentes, si qua el testes, de dictis miraculis acqualia Deusfuit operatus per cum aul qua? Item secundo, eo inejusvitael posl ipsius obitum.
qu>
si

inU-rrnu-.-i.ii.r

prirao

inducendi, contniitum ad probandum miracula tempus circa eorum examinationem inutiliter occuin vanum expendi, et membranas
pari.
> i

deponanl

causis

scientiae

fuerunt
quii.us

verbia

interrogentur de de diclis miraculis, Ilem lertio, si dicta miracula quarlo, supra vel contra uaturam. Item utebantur illi, qui pelebanl dicla
Qeri,
el

..

imut

flrtc,
et. .,

ct
S.

stantii>

monijus 273 Primus articulus est de (ide, vita, circumconversalione dicli domini Thomie, et ad praedicla, supra quaj pertinentibus
:

miracula

qualiter

Deum
Item

el

dictum domiquinto,
ruerunl
si

num Thomara
operatione
sita

invocabanl.

m
res

dictorum
vel

miraculorum
vel ct
si

a]

Tluim

'

Dnde interrogentur primo dicli testes dominus quihus et qualibus parenlibus dictUS
el

herbae
et

lapides,

aliquae

aliae

naturales

medicinales,

incantationes
superstitiones,

590
aUCTORE

DE
vel

S.

THOMA DE CANTILITK
intervcnerunt
[lem sexsbyler,
dicecesis.

I<

IMSCnm.
lestis

superslitiones,
iii

fraudes

aliquae

Quartus

Willolmus
sias

ilo

Codincslon, preCycestrensis

|,

operatione
si,

riiclorum
diciis

miraculoruni

re< Lor

ei cli

de

Findon

lo,

factis

miraculis, augebatur
rli

propter
per-

ipsa

mirai ula

Ildes seu

volfo,

in

quorum

Quintus
liarius el
rilus.
i

testis

D.

Aicardus de Warevik, justi-

sonas vel ad quorura invoi alio em seu petitionem dicia miracula accidebant, vel aliorum, ad quorum
Dotitiam veniebant,
a/ntt
tl

onsiliarius domini regis Angliae, jurispe-

el

gloriflcaverunl
In

Deum.
cujus aetatis

Sextus

Lestis,

potl

iicin
ei

septimo,

quorum
n

el

Elyen oriundus,
,1,-

abttum
tratit
:

condilionis persoms dicla

iracula facta fuerunt,

familia

I.

et

de

quo

loco,

el

a
si

quibus perentibus
testes,

eranl
dicta

studenlem,
visilandi
studiis
s

ac

Hugo le Barber, de civitate annorum i.w et ultra, qui luit Thomae, eumque videral Parisiis venit cum ipso in Angliam ad
;

oriundi.

Ii<m
facla

octavo,

antequam
illos,

amici

el

Oxoniae

quatuor
el

annis

in

miracula

fuissent,
tlicla

uoveranl

in

quo-

versantis
i

commensalis
ustodiens,
post
et

familiaris

fuit,

rum personas
et
si

miracula

accidisse dicuntur,

cubiculura ejus
postea

lectum sternens, ac

prius,

el

per
.

quanlum lempus viderunl eos


quanto
tempore
,

anle

el

episcopatum

acceptum

cum

sanos.

Item

nono

el

de

qua

eo

vixil

segritudine
culuiii

miraculose curali
fueranl

priusquam
el

mira-

Septimus
ter el n ct
>r

teslis, D.

Joannesde Wynton, presby-

accideret,
eos

inflrmi,
el

quol diebus
lo

ecclesiae S. Benedicti.
leslis
leslis,

videranl
quoil
tali

ante

inOrmos;

quoi

sciunt,
si

Octava

Juliana.

aegritudine

laborarent.

llcm decimo,
el

Nonus

Idam

Vspelon.

po

miraculum factum fuerunl piene


el

perfecte

Decimus
dicecesis
el

testis

Willelmus de Bston,
.

curati
ei

sani,

el

si

in

contineuti

vel ex inl Tvallo,

Dndeciraus

testis,.

d.

Adain de Kyngesbm',

quanto

lempore

ruerunl,

el

dicti

lestes

os

Erefordiensis,

jurisperilus annoruni

lv

ai Kyngeshuam

viderunt posl dictum


B

miraculum sanos

tudinu liberalos. Itera undecimo,


die,
loco,
el

et ab aegriquo anno, mense,

ultra,

de farailia dicti Tbomae post aditum epi-

scopatum.

quibus praesenlibus,
si

dicta

miracula
i.\

factasunt.
ruiit
iii

Item duodecimo,
vel ex

dicta
faclo,

miracula fueel
si

Duodecimus testis, annorum, qui fuit


vai
iis in officiis.

il.

Richardus de Kimberle, E
lainilia d.

tic

Thomae per x
Rogerius
de

continenli

posl

es posl
in locis,

annos

racto, in
si

perquantum tempus post publicata


Item
el

Decimusterlius

Leslis,

Frater

quibus accidisse dicuntur.


est
luil

decimotertio,
el

fama publica de
1

dictis miraculis,

Hunneden, supprior Fralrum Eremitarum Ordinis s. Auguslini, convcntus Londinensis, annorum l


et ultra, qui
fuii
lii

per

quantum lempus,
in

quo tempore

citra in

ad. Thoraa

in

presbyterum ordinatus
,

locis,

quibus ipsa miracula facta fuisse dicuntur,


de devotione populi,

ecclesia

Leominislrensi

dioecesis

Erefor-

ei in aliis locis.

diensis.
esl

nuartut dem-

?7<s

Quartus arliculus
si

n cimusquartus

testis,

Frater

Hermerus de xl
vel cir-

gut dt devotione populi in

ulrum

ilicel

populus

el

genles habent
in
el

eumdnn

dominum Tliomam
tempore
3ciunt,
cilra
,

devolionera, sicui
ul

ipsum Sanctum,
in

Tytyngton,
in

On

sdem,

lector in naluralibus

conventu

Londinensi,

annorum

etad ipsura recurrunt,


el

ad Sanclum,
,

quanlo
|;

citer

inlerrogenlur

quomodo boc
L'l

Decimusquintus
chinge
dicti Ordinis,

leslis,

Fraler Robertus dc Ma-

h de
a
''"'

praediclis
dictis

deponanl
an
el

dicti lesles

annorura xl circiter
teslis,

quaeratur
liniore,

testibus,
pretio,

prece,
lucri

praecepto,

Decimussextus
280
Ylley,
H. M.

Frater Joaqnes de S. Al-

amore,
vel

dati vel proel

bano, annorum xxvi.

missi,
1

habili

babendi

causa

deposuerint,

Dccimusseplimus
magisler
in

testis,

Frater

Thomas quipromar
Fralrum
'"
'

nn

testificari?

utniin

docti vel Inslructi

fuerint leslificati
testibus
sic

et

an

Theologia, de Ordine
lo,

concordaverinl
Acta sunl
Indictione
tisec

rum
msis

aliis

deponere.
capilulo

de Monte Carmi

annorum

liii.

auno ab Incarnalione
Julii

Christi mcci vii,


in

Decirausoctavus

lestis,

Frater

Richardus de

die

kui

Wehrwe cjusdcm
convenlualis,
ii

Ordinis, ubi (uitxxxi annisPrior

caihedralis ecclesiae S. Pauli


nlibi Garroti

Londini,

praesentibus

annorum i.w m.
teslis

domino Raymundo Harroli C praecentore Mimatensi, magistro Wilhelmo de Melelord canomco Lond., et me Wilhelmo dicto Le DorLuniJe- Lurer, ac magislris ^dam de Lyndeseya \ Apostoviris,

venerabilibus

cirausnonus
ubi

Frater Willelmus de Thorn

dicli

Ordinis,

fueratdiu Prior,

annorum
\N
\

uvn
dicti

V el lxviii.

lica,el

runt exann

n
du

Prada, imperiali auctorilate notariis publicis hujus processus. Postridh igitur nvt die xn
}
i

Raymundodela

Vigesimus
Ordinis

lestis,
in

Praler

Honertus

diversis
\

conventibus

Prior,

anno-

rum

Julii

laudati
'-""'"
'

Igesimusprimus
in

tcstis,

commissarii
'"

Frater

Hugo

Maracestr,

testcs

examinare cceperunt

magister

Theologia,

de Ordine Fratrum Praedi


icsiis, Frater Joannes de Dominici, annorum lx cir-

,,'

ecctesia S. Pauli, continuaruntque ''"' m, /" ""' partim Herefordis, atio guatuor mensium, quod a summo Porl tifice ad hoc negotium eis fuerat pmstitutwm. Universim mtem exwminatx fuere testes

'"""'"

catorum, annorum lxxi.

Vigesimussecundus
S.

ASgidio, Ordinis S.

citer

omnino
de
trr.

Vigesimuslertius

i<>ii>

Frater

'

\>igintiettres t quo7-um sexaginta

Eadraundus
lix
circi-

mos

>

'/<"

maximam

dw

Aumari,

dicli

Ordinis,

annorum
Frater

partc

de

s.

Thomae vitaet

moribus feredeposuerunt, descriptos habeo, atque


hic subjungo.

Vigesimusquartus

lestis,

Petrus

de

Primus

testis
ic

dominus Rudolphusde Heughum,


justiciarius,
in

Wyrebrugg,

dicti

nriinu.v,

annorum

xlix, qui vl-

regis Ingliae
"'

suo banco
ecclesiis
i

Loudin

Herefordiensi

deral eum non semel apud O.xonium tenenlem quoddam principium in ecclesia B. M. <\v Oxonio,
iu

famosus annorum

canonicus,
a

vel cin

^tKiiST
lertius,
lebtis

^^J?^r

11

M^ B
^?'

jurisperitus

qua

lunc
in

magister

Guillelmus
eo,
el

de

Monteforti

rt

incepit

Decretis
lDceDil

sub

Frater

Joannes

de

TriDitate

Bub eo, et
Uin,

Willelmus de Urcuse, baro et

eadem die '" Theologia fuerunt xxvn anni in crastinum Trinilestis

Vi-csimusquintus

Frater

Ilugo

de

Loudino,

DIE
^ Londino,
I

SEGUNDA OCTnimis.
annorum
Quinquagesimus
testis,

591

Ordinis

Fratrura

Minorum

Frater

\dam

de Chab-

,X

1 1

Vigesimussextus
lone,

testis,

Frater Henricusde Sin-

benoiv, Ordinis Fratrum Minorum, annorum xxxin circiter, qui cobabitavil per \\ annos confessario d.

guardianus

Fratrum
xx/

Minorum
vel

conventus

Thomae
Henrico

in

ivitate

rfbrdtensf,

appeilato

Londinensis,

annorum
dicti

circiter.

Fratre

de

Bellington,

ejusdem

Ordinis

Vigesimusseptimus

teslis,

Frater
\i.

Joannes de
circiter.

sui.

Wosewode,
Vigesi

Or

linis,

annorum

Quinquagesimusprimus
de

testls,

Frater Robertus Benedicti priora-

lusoctavus
dicti

testis,

Frater

Walterus
xliv

de Ribbesfordia,
lus SS.

Prior Ordinis 8
et

Cantuaria,
ler.

Ordinis,

annorura
Frater
S.

circi-

Vpostolorum Petri
xlii

Pauli, et S. Guthlaci,

annorum
Vigesimusnonus
testis,

cin

iler.

Joannes KeuLonde T

Quinquagesimussecundus
inrej
'i

testis,
el

Frater Joannes
loci.

sington, Prior
.iiiii,

convenlualis
lx et ultra.
teslis,

BarlholomaBi

dii

ii

Ordinis

annorum
Trigesimus

282 Quinquagesimuslertius
S.

testis,

Frater Roberlus de

Itar-

dre,

civis
in

Erefordiensis,

octuagenarius,

WUlelmus Jaudomino

/,

ncenseinw

lino, sacrista S.
et ullra.

Barlboloraaei

Londini,

annorum l
de

Thoma>

episcopatu notus et serviens.


testis,

Quinquagesirausquarlus
testis,

Joannes de Leoocluagenarius
et

Trigesimusprimus
Cantuaria, Pri

Frater Radolphus

ministria,

civis

Brefordiensis,

atualis S. Trinitatia
el

Londini,

ultra, notus D.

annorum \\\
S.

ampiius.
testis,

Th >maB in episcopatu. Quinquagesimusquintus teslis, krnaldua


i

te

Glo-

Trigesimussecundus
Marlino, sacrisla
S.

Frater ftobertus de

vcrc,

ivia,

Erefordiensts.
testis,

Trinitalis,

annorum
filia

l,

vel

Quinquagesimussexlus

raagister

Rober-

cirea

tus de Glouceslria, doclor Decretorum, Gancellarius


testis,

Trigesimatertia

Joanna,

Radolphi,

Erefordiensis,

annorum lv

circiter, qm"

fuerat

de

annornm
B

xi\

e(

ultra
lestis,

familia

D.

liiomae.
teslis,
D.

Trigesiraaquarta

Micia,

annorum
le

xxx.

Quinquagesimusseptimus

Trigesimaquinta
schal.
,.i

testis,

Bealrix
hfc

Mareest)

Kemeseya,
u.

canonicus

Erefordiensis,

Joannes de e de familia

annorum
ii ii
i

x\

fvitiosus

numerus
in

fhomse, praBsertim in episcopatu.

niir,,,

ii

prasdicti

Chilberti,
iu

vase aquaa

Quinquagesimusoctavus

testis,

Willelmus
D.

le

submersi;
dolphi.

el

eral

praesens

domo

praedicti

Ra-

Wayte
ejus.

de

Bn
in

qui

fuit

gayta

Thomae

per septennium
lestis,

episeopatu,

uti el

praedecessoris

Trigesimasexta
CissmiN,
de satcti otta

Catharina, uxor Joannis

annorum

\-\\

circiter.

Quinquagesirausnonus
Willelraus
Dlius d.

testis,

Joannes Bute,
qui
fuerat
el

ci-

281

Trigesimusseplimus

testis,

de

vis

Erefordiensis,
D.

annorum Lxxx,
et

pistor

inouMM tu taufwr*,
nr

Cantalupo,
()(
,

annorumxLv
et
rail

et

ullra,

Joannis

quondara

Thoiuas,

de lamilia

de robis

Cantalupo,
fere

patruelis ipsius d. Thomae, cujus


socius.
testis,

semper
Insula,

Trigesimusoctavus
Ordinis

Frater Elichardus de
juris
civilis

qui festis con> ej isdemi, poslquani fuil episcopus mendalus fuil ominis episcopo et commissariis de juraRdelitate el veracitate ab aliis testibus sub

Fratrum

Minorum,
circiter.

mento,

el

auditus

fuil

Septembris in
D.-ynti-

capella

ppofessor,

annorum xxxvn
testis,

S. Catharinae.

Trigesimusnonus
dale.

Willelmus

de

Lones-

Sexap-siiuus

t.^iis,

Roberlus

Iai.-u>.

familians

el

camerarius quondam

dicli

D.Thomae

Quadragesima
lelmi,

testis,

Alicia, filia praedicti

Wil-

annorum

xix circiter.
testis,

per plures annos sub Nicolao de Hodinet, principali qui camerario, de parentela dicti I). Thomas,
in
niie

Quadragesimaprima
cesis oriunda,
el

Anicia

Rysshwyk,

curia

Roinana
cJausit

iu

comiiiva

<li< ti

doinini Tho-

annorum slv, de Bernastorica

Norwycensis dicede
cir-

diem
rucrai

extremum.

Idera

Robertus eral
tel ultra,

diu Londini versata. Quadragesimussecundus testis, Willelraus

videtw natus annos xl (hsecxtas vitiosa


et

cnm

D.

Thoma
teslis,

in

concilio

Lugduu

Oxuniu, Linr.islrieiisis dioresis.


'*

annorum
Nicoiaus

xi.

oensi

Sexagesimusprimus
citer

R. P. D.
et

Richardus
magisler
qui

Qoadragesimustertius

testis,

nikef
cir-

[i,i

gratia

episcopus

Brefordiensis,
ct

de Glocestria, Londini
citer

dicecesis,

annorum xl

Theologia,,
robis el

Bexagenarius
D.

ultra,
xrv

mil

de

femilia

Thomae per

annos cir-

Quadraprsimusipiarlus t-slis, I. W lllflmus de Omnium Londino, perpetuus capellanus ecclesiae forum Londini, annorum l circiter, Sanctorum ad
qui vidit dictam

ciier.

Wiclim,

de Sexagesimussecundus testis, Frater Nicolaus probvter niouachiis cathedraliS ecclesia?

aliciam per quinquennium con-

traclam.

annorum w circiter, qni fuii clericus quinquennium, antecapeife domini Thomae per
Wigorniensis,

Quadragesimusquintus

teslis,

Hugo

le

Lhaun-

quam

essei episcopus.

deler de Shorhm, Gantuariensis dicscesis.

Quadragesimasextatestis, Agnes, uxor praedicli

Hugonia.

Quadragesimusseptimus
Kin.llc,
ultra,
locis.

teslis,

Frater

wauerus
vel in
.

magister
familiariler

in

Theologia,
notus
d.

lx annorum

Thomae plunbus

Frater testis, Qiiadragesimusoctavu8 Mmode Ordine terus de Risebury, d. annorum i.xvi, notus item famihanler rum,

w wai

Mrap

Thomae. . Robertus Quadragesimusnonus tesUs, Frater Minorum, annodc Herlon, Ordinis Fratrum
,

nwn

lxiii.

HXVI.

,,

DE
Ult.TORl

s.

THOMA

IK

GANTILUPB BPISGOPO.
extiiit,
,ui

quod
eral

idem

obitus

dominus Thomas temi majoris excommunicaliouis vmnolentes,


Paler

8,

culo

innodatus,

sanctissime
arlicu-

XVI.
menti

Littcrae,

in

quibus

remaoere hujusmodi excommunicalioms Viro, ul indiscussum (quamvis id in tanto I,,,,, neconlinebatur lilteris veslrae Sanctilatis
D
.
i

commissarii Apostolici Cle-

quaqua
eiiam

verisimile
lilii

videretur)

nobis
,

pi r

alias

Papsc

rationem
in

Apostolicas

as
el

mandavistis

ul

super
ii

hoc
ul el

articulo,
iii

ipsum

conlingi ntibus,

reddiderunt deomnibus

de a iiis,
iniVa

primis

litleris contentis,

inquireremus

duorum raensium spatium


litlerarum

post

harum
diligentius

utroque proccssu
tis.

a se ges-

cundarura
vnitalrin.
i;i

receptionera

si

forsan

in

dictum

dominum

Tho-

'CHI

Qptj

in.im
tionis

reperiremus
sententiam

ram aliquam excommunicatptn promulgatam, veJ ipsum eam dam


fuisse
nisi

ad
coi

ve\ ii
,,

Mitiini,

F
1
1

occasione aliqua

incurrisse;
ipsius,
vel

nobis constarel
senlcntiae

i\

itum tamdem examen testium


1307,

est

eodvm anerspvramt

de

absolutione

ejusdera

amine

no
t

dk

mii

Novembris.quo
t

die

nullitale,

inquisitionis

oegolio,

per

primas
alioquin
juxta
si

lit-

m atuormensiumspatium aClementeVcommiswstitutum. Ut vero lector intelligal, quid e in hac causa ab iisdem prsQointeri
gtiPun

teras

nobis
in
illo

concesso,

sup

ex

tunc

curaremus
jtesthum

procedere
illa,

tradi-

lam

uobis

formam, clausula quod


in

Quou

non
in-

subjungohio ipsam eoru

demepi-

omnes,
litteris;

duo
el

etc. iu

utrisque

ioserta

stolam, in gua laudato Pontifici da commisso sibi ea em eodem mun&re rati nem reddiderunt l
/

super
scriplia

omnibus
redacla,

prsmissis
el

venla
sigillis

Qdeliter

sub nostris
praesentiam

,,/,.

Vaticano,,

ex

quo cetera processus monused


in

inclusa, ad
el

Sanclitatis

vestrae

mus, desoripta,

paucis

locis

per

Qdeles

idoneos
debita

nuncios

mitteremus. Quae
pro
injunclo,
el

mutUa,

?,

Ul

det)

esfent cha-

oronia

cum

reveienlia

si-

racteres, seu

quod

tegi

non
ac

possent. Accipe igitur

cut

tenemnr,

sollicitudinis

studio

forma

illam, prout in Ms. vostro habemus,


i,i

mandati, exacta

diligenlia

observati,
executi,

Qdeliler,

epittola

nd
V

284

Sanclissimo

Patri

Domino suo,
Bcclesiae

Domisacrq-

solemniter
processus
per
viros

el

solerte
factos

sumus
plene

prout per

lemenUm Papam
1,1

qo Clemenli,
sanctae

divina providente clemenlia,


universalis
el

inde

liquere polerit,
el

quos

n,

reddunt

RomanaR ac
i'i

summo
Guiii
I-

Qdeles,

providos Orlelone

discretos,

magide

PontiQci

eles

vestri

bumiles
episcopi,
in

servientes,
el

strum

Adam

de

rectorera

ecclesiae
i

Mimatcnsis

el

Londinensis

Woclone
u*e

Wigorniensis
clericos,

dicecesis,

Thomam
He-

mus archidiaconus

^ranensis

eccles

nve

Guines,

procuralores
Qduliter

capituli

narum, capellanus vester el in Vnglia nuncius, pedum o cula bealorum Exposilum dudum, beatissime
cani
el

reibrdiensis,

qui juraverunt

prsesenlare;

quos
nis

in

sua

dignetur
sigillis

habere
nostris

gratia

comni-

Pater,

per

procuratores,
el

el

nuncios devenerabi

mendatos,
bilominus
el

sub
penes

juxta

commissioretenla

capituli

Herefordien.,

per

formam duximus transmittendos,

lem
.ijnni

w igorniensem quondam episcopum, lunc Sedem conslilulum Apostolicam vreslrae


SanclitaUs,

me
in

episcopum
iniegro

Mimalensem,
relicta
sigillis

in

Londonensis
el

ecclcsiae

tliesauraria

clementise moriae
episcopi

quod

per

recolendae

me-

ad

caulelam,
dies)

sub

dictis
dio..

domini

Thomae de
,

Ganlalupo,
el

quondam
praegrandia
in

copja
excidii

eorumdem.

Scripla

London.

Herefordiensis

praecelsa
et

mensis

Decembris

anno

Dommi
F
mti
,"
1 1
,

merita

Dominus muiia
operabalur
ips ius;

evidenUa
miraciila,

ecclesia

m. cccvii.

Hercfordiensi
requii Bcunl

in

qua
si

ossa

litterisque

palentibus
inclitae
,

renis

simi

piincipis,
gis

domini

Bdwardi,
illustris

memo-

lunc

anglorum

venerabilium

summula formae el substanliae primae inquisilionis de excommunicalionum arAd liculis. baei beatissime Pater modura quem in procedendo si rvavimus si eum el
287 Haec
esi
.

iu

tilte

/"T totixn

Angliam binat
i

Uu

''

patrum, domini
decim

Eboracenuis archiepjscopi, quin-

aliqua
pl.icite

vx

inwuiis

..

-i;<-

piorcssii

m.igis ex-

quoque
|

episcoporum, seplem abbatum, undecim comitum ac plurium bonorun illarum


in

audire

forte

vacel

et

libeat,
litteris

summarie
per

inlimamus.
ralorera
a

Secundis
capilulo
in

nempe

procudc-

;.

i|

partium,
perhibenl
iii.

quibus quidam

'

litteris

lestimonium
doroini

Herefordiensi

praedicto,

de

sam

Litale

vitaa

dicti

Thovestrae

cano
lutuiii
et

eorum
.

remotis

agente,

legilime constiraulta

el

ante dictis

miraculis,

Beatiludini

oobis

primum (cum
Iprilis
,

aute propter
Qeri)

exi osilis

varia

impi dimenla
die
'

oequivissel

decimoprope
procuin

de tnjv
tihi

285
illo

Ne
sed
in

lanta

lucerna,

si,

ni

sjierabatur,
ullra

quinto

mensis

nb

nuper

praeteriti

rnunm
fieuntque te
getnino efutdem

praemissis suffragabatur veritas,


>

laterel

sub

London,
ralon
ipsis

praesentatis

responsoque

louiam

lio

huraanis
lerris,

laudibus
honorari

reverenter exloli

prsfato
hvuh.Ii>

habito
litteris

quod super conlenti

leretur

quem

rovidi ntiae di-

nulla nobis
el

capilula reddere

mandato

vinae voluissel sublimitas

in excelsis, nobis

per

iniendebat,
cbiepiscopis

earum
el

primarum
i

omnibus

ar-

scripta

vestra

\poslolica

mandavislis,

quatenus

episcopis

togliae, et

eo-

de
nec
liis

fide,

moribus ac vita dicti domini Thoma?, fama, miraculis et cseteris circumstanhujusmodi negolium conlingentibus, tara per
non

rum
stris

vices

gerentibus

transcripla sub sigillis

no-

transmisimus,
auctorilale
el

eis

reverenter,

bumiliter et

districte

aposlolica

injungentes,
facerent

testes,

quos idem decanus


iis

quainfra

super
iiifra

ducerenl

capitulum Hereford. producendos, quara aliter,


el

tenus
111

omnes
diefi

singuli

eorumdem
el
soli

'"

posl

litterarum
sufficienter

nostrarum
mniter
et

quatuor

mensium
re<

receptio

spatiura
,

posl

litterarum
dili-

uem
ciari

publice,

Vposlolicarurn

eptionem

denuusolera-

inquireremua
quia
posi

per

omnes suas calhedrales


el

gentius
sionero

veritatera.

Verum,

civitatum

praxhctam

Sanciitati

vestraa

commissuggestum

suarum coUegiatas
niores
et

paroi hiales

et

alias

magia

populosas

suarum

dicecesium
ecclesias

'

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


pcrlcsias,

593

de quibus
Londoniensi
fuerai

eia
el

fore

expediens videreepiscopig
,

juratis

ct

fldelibus,

cum

dilitreulia

perscrulari

AUCTORB
C.
S.

tur
in

et

Herefordiensi
et

omnia,
cfentes

quae

ad
;

instructionem
eis

facere

poterant
et

quorum

civitatibus

dicecesibus idcm domi-

praemissorura

in in

inventa assuraentes,

(a-

nus

Thom.is
eliam
,

diutius

conversatus,
de

per

redigi

processum.
ubi

Misimus
inter

insuper

omnes
im

parochiales
Bi

ecclesias

dicecesium
contentis

ad

partes

Tusciae,

processus
el

eosdem
curia

suarum, quod
secundis
et

sciebant

aliquid

dominos
Rornana,

archiepiscopum
ut dicebatur,

Thomam
quos

in

litteris

supradictis

comparerent sufnobis
infra

babiti,

penes procuratores
flnaliter
officio

Hcienter
diera

legitime
Maii
,

coram
ecclesias

xxun
in

partium
nostro in

remansisse

credebantur;
qui

mensis
in ct

tunc

inclusive sequentis,
civiiatis

nequivimus recipere.
testes
illura

Recepimus etiam ex
,

capitulo

calbedralis
,

Londoin

dicebatur

praedictam
,

niarum
raagis

solemniori

qua procedere incepimus, sicut in communiori regni Angliae


capitulo sumptuosa,
nos,

cxcommunicationis sentenliam protulisse


alios,

el

xmi

et

qui in

parlibus

fuerant
ut

clerici

et familia-

discussioni negotii

alque nobis accommoda,


in-

res archiepiscopi

antedicti,

omnino posset per

minusque
structuri
situri,
si

Herefordiensi
et
quiii

nos

sciri

et

haberi

veritas

de excommunicatio-

informaturi

necnon
et
in

propoveritati

num
290

arti( tilis

supradictis.

proponere

volebant,

Postquam
el

processum
facliim

longum

et

diflusum

landemque sta
IVUtt
<*d

perhibituri
dis litteris

testimonium super contentis


memoratis.

secun-

neccs^aiio iiule

riil.ncaumiis,

rxamiiiaviSanctitati

altr-

mns,
venientibus
el

extractum,

cum

ipso processo

rum /roceuuin
n6l

(romeune*ie.

manda
. (jiii
,

288
tcn nl

Adjecto,

quod
causis

faceremus
posl

in

vestrae

remissum
patri,
,

laboriose

fecimus
Dei ac

ex

eodem,
epiviris
,

dutn

expensis debitis providere,

quod

dictum
necessiali-

venerabili

domino
et

per

gratiam

mmuni
nt
in
latls,
1

lerminum,
ignatum,
tas

ex

rationabilibus

peremptorie

scopo
Oiinfrio

Sabinensi
Svraoni

peritis

expertis

Ihiin.nni

non praestaremus,

nisi juris

inis

de

Marvilla thesaurario Netensi,

Londmvm
nin
ii

hoc

exposceret,

audientiam

volentibus

de
in

Trchis

dccano
domini

Meldensi,

et

Bosolo

quid
D

proponere
aniediciis.

super excommunicaliouum
Licel

arli-

canonico Tornacensi, sacri


ribus,
iiinc

palatii

vestri

audito-

culis

autem
luerint

supradicta

omnia
vel

ejusdem

Cardinalis

comitiva
el

per praelibalos

archiepiscopos et

episeopos,

Londoni existentibus,

processura

exlra-

.urum
graliter
(lictiim

viccs

^erfiiies,

prompte ac
fuit

inte-

ciiim
visis,

hujusmodi
el

ostendentes.

Quihus

per

eos

adimpleta,

per
vel

neminem
post
,

terminum.
proposiium

tamen ante coram nobis


temtestes,

super

diversis

punctis juris, ex inventis


,

per
el

ipsum

processum consurgentibus

collatione

aiiquid

super
interim

excommunicationibus
mensiura
inutiliter

deliberatione pluribus diebus babita


Qnaliter

cum

eis-

supradictis.

Caeterum nc duorum
praeflxum
et

iirni.

visum

eis

exlitil

atque nobis, fore


fide, vita,

pus nobis

laberetur,

per

nos ad

faciendam inquisitionern de
et

recepimus
quorura
mini

nominavimus
in

viginti

novem

plures luerant
a

obsequiis praefati dopraedicti

Thomae,
el

procuratore

capituli
et

domini moribus, fama Thomae procedendum juxla nobis traditam formam, non obstantibus quibuscumqne de dicta et
miraculis
praelibati
aliis

mimstratos;
scripturas
dinliim

quia

per ipsorum depositiones

excomrnunicationibus
tulisse

quas dicebatur idem


praefalum

aliquas,

quas

penes

se

in

cusfodia

archiepiscopus

in

dominura
ex;

habuerant,
et
aliis

exhibitas,

ab eis de mandato nostro modis comperimus, dictum


vencrabili
patre
.

Thomam,
291

pcr proccssum invenlis. Tum quod sufficienter praedictarum


sententifie

lutn

u"' a non
ii t

dominum Thomam cum


Johanne
de

fratre

communicationiiiii
si

Pecham,
el

quondam
suo,

archiepiscopo

quis forsitan

et non probanlur pro probatis vellethaberi easdem,

de

IX

lllllU
n

ipsum
I

Cantuariensi,

metropolitano

super
ex

juribus

archiepiscupalibiis

episcopalibus
habuisse,

magnam

con-

tentionem
cebatur
pellaliones

et

disiordiam
dorainus
legitimas

quibus di-

idem

Thomas fuisse posl apSedem apostolicam ad


antedict.e
ilicti

non inveniuntur causativae explicite, sed conditionaliter, vel sub quadam generalitate praapropere ac minus competenteT et solemniter iatae niisse; dictnm dominura constal pcr processum sed
'
,

ttecrtUn

/.

Dec

Thomam
fecisse,

contra
vel

conditionem

vel

generalitatem

Interpositas,

excommunicationis
innodatus.

archicpiscopi vinculo

Haec

procuratori praetendere

nec
aiiiim

hoc

fuit

eas adimplere indebite contempsisse archiepiscopum vel per dicturn


.

notiflcavimus supradicto,

nc

posset

legitime declaratum

libel

idem arcbiepi,

inscium

s<\

el

capilulum

Herefordiense proba-

praemissorum ex eo bilem causam ignorantiae habuisse, quod attestationes non fueranl publieidem procuratori die decimatertia praefati catae mensis M.ni terminura peremptofium praeflgentes, mfi.i temporis spatium in nobis facta comni
;

cum quod Thomas meruisset memoratus dictus dominus excommunicatum deexcommunicari, facerenl declarando fquamquam nnnciari eumdem, non mandatum hoc adper aliquos ex suffraganeis,
scopus scrip8eri1
auffraganeis

ejus

Implere
ratione

recusantibns
prins

dicatur
faisse

de

dicta

declaipsura
,

missione contentura proponerel el probaret, veii.t super absolutione de dicta excora(inid municationis sententia, vel nullitate ejusdem.
ii''

quid-

facienda

requisitus)

dominum
in

dictis

flnibns,

sed Thoraam esse quod excommunicari meruerit,

excommunicalum

/ui

Caii-

tunrien
[i

iii

/.

Signiflcavimus insuper supradicta regentiCantuariensis bus spiritualitatem archiepiscopatus tunc a/rchiepiscopo Roberto Winchelefetrsulante

289

persistendo.

292
tiones
alios

Tum quod probatum est, plures Thomara per dictum dominum


,

appeliavel
e!

tlllll

IIIIH

S lil'

per
ejus

ctut

od

idoneot teste*
natSi :

Sey)

Si

procuratori conventualiter mandantes, ut nobis milterent omnia documenta, penes se habebant, contingenlia suprael

Gantuariensi

rice

sua,

dicto

archiepiscopo

tral

curia ad
positas,

Sedem

fcpostolicani

corapetenter

inter-

praamissas

excommunicationum
etiara

sentenliaa
posl

qna

dicta,
ipsi,

et

indicarent

habentes.
per
eos

Cum aulem tam


nec ha.

subsecutaa raisse
( | (

eas-

quam quidam
uec
scire,

nuncius, se

priusquam
'.

possenl
in

aliquae

oonditiones

mo:

bere,

respondissent,
cartularia

fecimus

omnia

Qitiones
,.,
j

contentae

ipsis

3ententiis
el

adimpleri
procurato

aoQitio-

registra,
,,i'

libros

el

dicti

archiepiscopi
.

n(iices

ecclesiae

generalia
protocolla
e1

ac

provincialia ejusdem

rum

partium

de convenientia super extitisse

assensu
diclis

appellatio-

ei

omnia

rogationes
alia

tabellionum

qui

pro una

parte

vel

praedictis
i

interfuisse
prsedii
tis

dicebantur personaliter,
Oct
'

unn

nm

depulatos, oibusauctoritate Ipostolica in Angliam excommunicationis sentenantequam lata ultima idebatur dubia, exlitissei. Rl
,,

aliis

75

in

lomus

I.

,,

594

DE

S.

THOM
ipsioa

MII.i

Pl

EPISCOPO.
Buifrafianei,

traoecripto cujuBdam litler,

epjwopi
libro,

ejus

dederunl

indulsentiam

nomioe
,,

ccmcepta^,

io

quodam
iuter

ejusdem
se

orantibus

pro

aniraa

dicti

domini

Thoma

h
:

aon authooticato invento,


archiepiscopo,

eontine-

prasenta diclum dominum rhomam


de
a se

eidem
quo-

ei

idemarchiepiscopusapprobavittestamentumipsius, auctoritate extelil executum.


eius
ii ;i

conquerenli,
Iposlolica

litteiw

rsi

summula formae
de
Ode,
Praesentalis

el

subslanl

ttCuni

rnmdam

jurium

Sede
super

per u
ext

eumdem
munu

cundaa
((

inquisilionis

vita,

moribus,
nobis
die

rama

inum Thomam n priusquam moniliones


tinn

prami
curn
ia

im|

miraculis.
lulii

itaque
litl

nn
fama

"''

proeestum Ua rlr, e, r
i

udiitc
i i

London

primi

uo
iein

senlentia

>nUe

dicto

transcripto

in
,.,

quibus

inquisitio

de

Qde,

vita,

moribu
ileri

/
de

dini,

mas turbarel jura


Cantu
ni
el
i.i

miraculis ejusdem
ibidera

domini
rama
de

Th imae
el

manofQcio
.

Hoi

iil

a
l

lurh lion

de-

super

aliis

ex

illa

dictum
(cujus
i i

transcnptum
juxta

qualuor Minorum,
Ordinib

Religiosos
i\

Pra
ei

atorun

to-

gustinensium

Carmelitarum
ei el
,

itid<

de sancti
rrinitatis

Barthol
|

nei

originale

'

nec

si

Itttera
si

mam

iranscripli

pra :esserint,
pra

el

eidemdomino
aliquid

aJios

duos
divei

de

sanctae

s
vciiiiim

fuerial

apparel

m-

ventualibus
i

esse

per
quia
-ii.

proce
p<
r

sum
le

293

Tum

eienter

deponi-

qU dicebantur habuisse
,,,

London., canonicorum Rcgularium slatibus ejusdem domini Thomae lis


notiliam,
et
in

plures
le
el

alios

fuisse

au "
parliura

luli

ministrato6

...

procui itoribus

leputalos,

iusa

mus.
,..,-

Eis

exarainatis,
ii,
;i

oos

Miraatensis

LondoSan'

summarie
Xhomafi
.

cognita,
propter

priusquam
praemissarum

idem

dominus

episcopi,
'

jistro

Giiillelmo archidiacono,
itiis

appellalionum
personaliler

comraissario
ctilate

nostro

pro 'neg

aliis

a/<

coucom-

prosecutionera
,..,

Sedem
I i

apostolicam
:laratum,

vestra

commissis
personaliler

in

remolis agenle
ubi
fiso,
dii

intran

iu

eumdem
mis

do-

Herefordiam

accedentes,

minum rhomam
bus
lOl

de

diclis
i

excommunicationibus
relici
el

quod
batur

multa signa miraculorum, quaa Deus


operatus
fuisse

merilis

ejusdem

domini

QOO

ti,
,,

oe
n
i,

eum
integri

procuraloribns archiepiscopi menon ad co nraunione


fore

Thomaa, circa ejus pendebanl

tumulum, fecimus
isiti

cum
Q us cusl

aliis

pluribus, qui ejus lem tumuu"


raat,

delatum;

integri status,

el

sicul

ioq

n im

summaI

hominem
t;,ni
,

status,

quando
Posl
dii lis

venirel

ad

dic

nam,

si

circa

ipsa

signa veJ miracula


alios

per

,,,

im

admitlendum.
venions,
a

quara

quidem
el

,ri

quoscumque
vi
I

ex

quocumque ingenio
eis vel pluribus aliis

dominia Papa
valde

aiiqua conficta

etiam machinata.

Cardinalibus
propter
lentiara
vitae,

ad

osculum
el
el

el

honorifice
suae

296

El

non

invenimus cum
prius
el
i

nobilitatia
exlilit,

scientia?

excelet

pluribus
ii,,

* testibus,

postmodum super
iligenti
r

toto

apwt r crum "


runl.

receplus

ab

eis

ir

divinis
,

rccoptis su|"'r

lu>c

interrogatis,

ains

coramunicatura
posl

eidem.
a

Tum
ad

etiara

quia

quicquam, quod sinistram possel suspicionera inducere


dicta
in

abundal

plu

paululura
dicta
lile
i

ejus

Iventum
etiam
fidelis

curiam, praB-

praemissis
,

cc
alia

attestantes

pras.

rihus

necdum, quod invenerimus, judiciaiUer


ec

-i-iia

el

plura

vetustate

consumpta
et

atleslantil>us

exordita,
firmitas,

ea

tunc
sicul

prosecuta,

cum
e1

in-

ratione
alia ibi

miraculorum, quaa contigerant,

multa

de

qua,

Galholicus

Deo

inventa ex (ideliura fuisse devotione oblata.

devotus, dicitur

anno Domini

millesimo ducendie
in

[nter quae

invenimus centum septuaginta naviculas


el

tesimo octuagesimo sec-undo,


Btinura
e
,

Martis in

crai,,i
,

Dleas

quadraginta unam cereas,


aliisque
&r

marinariis

B.

Barlholomsei aposloli
arripuissel

castro

Plorenti

mwe

veclis) diversie

pro

eumdem
fuil

obtenta

conde
Iratri

di

maris periculis, a quibus dixeranj se fuisse miraculose ejusdera


! '

teslamentum
frido

licentia,

confessus

Galpce-

.,iii

Tliomae meriiis liberalos (ut


existentibus, fueet

de Qhepeya,

de Ordine
el

Minorum, tunc
pcenitens

dicebant) oblatas.

El

nobis inibi
1

nitentiario dominiPapse,
buis

ab eodem de omnibus
el

runt duae alim argenteae

una cerea apporlalaB,

peccatis,

tanquam
'!

vere

contri-

juraverunl
se

coram nobis duodecira nautae ^bernici,


in

ius,

absolutus,

ejus

absolutio
;

ab

anledicto

nuper

quadam

oavi ex marina tempestale

in

domino Papa
Dilentiarius
feclis
in
litteris
i-i

extitil

approbata
patentibus

sicul
ibi

idem

pce-

lanium, quod muli;i aqua subintrabal per sentinam


et aii.is parles, conquassata, fuisse miraculose ejus-

suis

Lunc

lem contransi-

attestatur.

dem domini Thomae


posl
fuil

meritis a naufragio

liberatos,

294
in honu-

die

Dominic

ejus

feli

;em

etdictam navem

sic

conquassatam, posl invocatio-

tmii
pulia
iO tentientt
llri

nroxime subsecuta

ipsius corpus a bonae

nem
prope

dicli litus

domini

'liiomse,

votoad eum, cum

esset

("iiPtcli

memoriae
aliis

domino
Severi
i

Hieronymo,

tunc

Cardinali
li

rupium.ad quasa tempestate allidenda


emisso,,

Cardinalibus astantibus, intra ec


S.

iam mo-

propeliebatur
post

continuo vento
salvis

mutato,

fo\

Dasterii

ac
ki

solemniter

prope Urbemvetercm honorifice ;c tradilum sepulturae


,

unum
e!

li<

arl

portum alium,
ea

omuibus
el

personis

n bus in

existentibus, pervenisse,

postmodum

ejus

ossa,

separata a

carne,

de-

confraclam reraansisse ibidem.

iat;i in Angliam, fuerunl per diotum archiepiscopum, qui prius ea sopelirl prohibuerat, donec dicti de domini Thomae legitima absolutione

297

Invenimus etiam inter


imagines

'

personas

et

ma-

eaquv
i

'

i"

gnas

hominum

numero,
ea

el

figuras

diversorum
(vn

membrorum cenlum
natalw
"><>
'

viginti

novem

margijie
vel

constaret,
eitentiarii
,

eadero,
ut

exhibita

sibi

littera

dicti

pceet

140 ac deesi
b1

vox puta

argenteas

quidem
eo

tesles

aiunt,

absolutB
in

similis)

mille quadragentas viginti

quatuor

Bubsequenter,
si.i

permittente,
;

lumulata

eccle-

Herefordiensi

ad

quem

tumulum, deposuil
se

quidam
luntate
taase

cereas, exceptis cereis oculis, mammillisel auribus. quae oon fuisaet prae multitudine eorumdem

familiaris dicti

archiepiscopi,

de

vo-

ejusdem
ad

cum
factaa

oblationibus
In
fiio,

aliis

apporarin

perquam faciie numerareiet ante nostrum recessumfueruntibimnaargentea oi-t(.inia .pnn.iu.'


i-i

candelae

cbiepiscopus
inflrmitate
,

ipsum

cum quo idem dominum Thomam

cereae,

etin

magnonumero de

dictis

ocuUs,

mam-

millis et auribus apporlatae

fuerat

de qua post aliquol menses obiit mensuratus. Et tam ipse archiepiscopus

Pendebanl etiara prope


gurae aniquae

dictum tumulum

septuaginta septem

malium

et

avium

diversarum

specierum,

dicebantur

DIE
,n,

IBHIS.

595
lu-

ebanlui
curala
a ir
, :

usi Itata,
el
lis

ab

gritudinibos
croci
inibi,
1 1

AUCTOBh
1 .

diversis
baculi
.

cenl
el

il

01 lo

cen ta
ul

miracula,
(ul

in

ecclesia Herefordiensi,

S.

coutrai
relicti

claudi

curatis
lignea

inquisitione
ei 1

asseverabal

praemissa,

publicata

'i

tria

vehicula

uiiura
di-

scriptis

redacta.

Quae quidom miracula b<

cen
,

n:ii.

quibus conlracli

dlcenantur fuisse ad
ad
|

mus

-1
,

trari
a

ad

cauu lam
nimis
e1

in

pi

hini iiinmiiini vecti, el


difs

inde sani

roprii
1

quaternii

quil us

io

aliquibus

punctis
extralinl

camisiae

permultorum
iis,

,!!,.!

diera omittendo,

,..

(ul

dicebalur)

progenilorum ab
oequiverant,
1

qul

li-

i,i

habere
1

primo

vel

resuscitato-

,i

. (
;

liorura

quadraginla
riginti

Iriu
1

mor-

p torum,noii

Loorom,
.

illuminatii ne
iriginta

novem orum

a c

corura,
iratione

scplem.
Kd
p \rlim re-

Pendebani
iqui

etiara

aiiquae
quil
1

lanceae
'

vjginti
,.,
1

qual lor claudorum,


1

di ci

paralyti ;orum,
el el

gladii

cum
el

nl
1

,!,;...,

el

furii

sorum,
.

super.

hoinines vulnerati,
caiense
et

miracul

si

curati,

aliquae
se
1

loqoelae
"

navium. Comperimus etiam anulos aureos el moniiia aurea el irgen mullos


anchi
rae
Li

Centom
|

ala

,.,.

aliis

langooribos

el

inflrmitati-

ne
os

dici

ornatum ex (Idelium im; batur, oblata, centum


tumuli
el

jicebantor
i

personae
curalae*

diversorum
Qblulil et
! (

mm

el

conditionum
foil

fuisse

de auro
s;

'rico

triginta

ocli

prolestatns
inta

id

procoralo
.

'u-

el

candelarum, qua

[oaloor mirai ula


,,,

el

plora alia,

qoae non
el,

die

proba-

iq Ue

pen grinis
obvcnerant,

m, a confluentibus non erat vidimus apportari


,

turum
alii
!,.,-,,

qoamquam
quibos
|

crederet,
l<

ul

oumerus.
pecunia
n.

De oblationibos autem,
foeronl

quae

dudum
eci
li

in

er
1
1 r > 1

eumdem
qoatoor

ad

probationem
et

dictorum

cathedralis
.

sia
in

ducent
.

clerom

popolom
1

ivitatis

bus

navibus

ampliata

el

fabricatum
aul

,i

[n
,.

cathedrali
Ji,

ecclesia

parle
.,,
,,

maximum

campanile.

Facla

m
""
201

iJheci
prsedii

in

quorum personas
nominatis
mira-

,.r.iii\.Mil;iril!iii./'"" la

n
,n
,,

tis

miraculis conligisse,

scquenlem periodum mutil


miracolis
vel

tesles.
el

singulis

eorum
io

fueran!

aliqua

si-

Quibos aoditis,

de

lot
a

ac

tantis

mulata, recepimos ex
h
.

oflii

nostro super toto negoel

ammodo

admirati,
et

venerabili patre,

,,,,,,,

de Fratrom Minorum

doos
.

ab

omnibu
clericis

existentimona( norU m conventibos Herefordiae aliorum Religiobus, a qoiboscom inibi nullorum ahqu soniin conventus adessent, fecimus nobis

presb^ eris

el

pluribos
io

ecclesiaa

Herefordiensis,

tonc

civitate

praesentibos,

qoi
,,;1IU
1

fueronl

aomero...

"""""

civibus

Hereford.,

illorum judicio fide dignioribus

nominari.

299
minavPTlnt,
et

Et post

quorum,
fidei,

et

aliorum

a praelioato
et

irlote joramenti ab eis a0 bis evocati, sob praedicli capiluli solemniter triDus procuratoribus dictis di posl singula miracula ex
DrsBstili

mtracula
,iiiii

pro

procuratore ad nemulbalionem ministratorum, examinationem, induceret, relictis c< nrasionem onerosa titudo
dictis

vitaB,

morum

fanwe pro-

ds qualoor
requisiti,
,,,

io

eorom
ei

dislincte
dicla
si

lecta

prae.
e

si

credebant,

miracola
el

posse
11

probari,
el
e

poblice

commu
dicti
resi

capitulis

de

flde,

vita,

moribus

el

fa

!,,,

cripta

mentis
singoli

donuni
leronl

super quibus tam


di,

ex officio nostro,

qoam adantecirca

Thomae;
fuissenl

et

omnes
sic,

et
el

tam

procuratorum

nominationem

qoio-

unanimiter, qood
tecta

etiam
et
1

pli

'I"

quaginta
fueranl

quinque
ad
multi

lestes

principaiiter

examinati
deposuedies Be-

coram nobis

wnl

sub

probandum veritatem miraculorum, de


es praadictis

qoa etiam
rant,

testibus

quod nullam scicban rcquisitt, aicto iuramento dictis vel simulationem velaudiverantfraudem,

continue

per quinquaginta
,

novem

mirai

nobisque duos Pratres Mire fordia3 vacavimus parochia illa not.s, in in et juratos aores, ipsorum miraculorum veritalis

302 Postquam
lesles
;
,

'

eadem

die quadragrata

... quatuor
sumhnri viia

lint.

praadicto

procuratore

ministratos,

Post

mariesubstantiamel efflcaciam
breviando,
rous

Iseorum
exarainavifuil

examinationem
pro pter

ootiliam

teslium, et

pleniore

trpre-

tationem

depositionum
el

eorum
lestes,
esl

rimus

ad

per

cau telara,
cfrdler

examinavimus superdictis miracuiis


triginla

^esex
li

et redigendo visus quos dictus procurator ducentis quatuor miracuhs, ex

in scriptis

pereum
praecisa,

centum

procurator probare

visus

resuscitatorum

per quos dictus no-

Dgua
,,

dicebator

foisse

noverca
una

soa
.1

vem
coran]

mortuorum,
noD i s

cuntur foisse
,

parvulorum, quorum quinque diexhibitorum, alto submersi, sextus ex casu ab


videiicel

seplem

cura
tuor

:titeri1

redintegrala;
erecli,
e1

qoodqua.
;

contracti fuerunt
.

resuscitau;
-

el

sex

alia,

qua3

foerant

iraculis,

profundam

rupem,

e1

seplimus
plaustri

capite
terra
01

ejus

orocessu

in

riplis

reddita

per

^cahasin eumdem, sciU-

dormientis in terra a rota conquassato, expira super ipsum transeunte muliens semel, ninis bis, e1 cujusdam quinque cojrain, illuminationem u pensorum
:

ceisupererectioneduorum
Lscitalii
uni usex
e

qoatu

P^om

contractorum, ei raortoorom,
defoncli,
tertu

ioiirmitate nalorali

altenos

erectionemtriumcontractorum.curaUonem G.Iberti etadtocisetIurore:quodlingoa meritis a verrU ei, qoi a nativitate ,,;, ejusdem domini Thomae ermu iiosannoseacarens,mntusexliierat,cumdup

caso

ei

sospensi

mabolis,

oppres
:

B ioneraaterna;etqi

tuus.etmensuratusaddicturad
viviflcatus
Bl

plures

alios

pHcisidi
i

00

n,ie

atisloquelacollataraeril,etaliquaaIia. vero decimatertia mensis

miacola
tor
;;;;
in

nlHma

in

aua

labebatur dictam inquisitioi a

lerminus

quatuor

mensium,

probanda prompto, qoos non n.^ de \* - -.-

ad plora alia dictos procorahabebat cxaminavimo & qoia


testes
,

meosmm

non

303 ftorsus

596
MMTOnF.
1
.

DE

S.

THOMA DE CANTILUPE KPISCOPO.

303 Rursus Sanctitatis


ignoret,

vestrae, beatissime Pater,

5,

Nadlltn

i,W ar fidrm
'\iam
ir

me episcopum Mimalenclemeniia non sem in omnibus el singulis, tam primi, quam secundi processum aciibus una cum dictis domiois

fro

IjW

Londonensi episcopo

et

archidiacono

^ranensi,

XVII.
facta

Sancti

cnnonizalio

/"

trrvnta

vel

eorum
regiis

altero,

quando pro
contingebal

Sanctitatis vestrae

vel

negotiia
el

impediri

alium,
singula

per

Joannem XXII

affuisse,

magislrum
dicecesi

mecum ad Raymundum

conscribendura

de

la

Prada,

de

mea

Papam, cujus bulla recilafur: ejusdem insignes reliquise


(esia.

noiariuin

oriundum, imperiali et mea aucloritate publicum, aud dominum Raymundum Berengarii, monacbum Pigiacensem, capellanum
,

Audomaropoli

in

Ar-

meum
dictis
in

loco

dicti
fuil

ootarii

-1)111

aliquando

pro

negotiis

absens,

conlinue

habuisse et
Walteri
bis

oiiiin

actu,
in

excepta

depositione

suspensi,
iigerent,

qua non babuimus, qui eum


duos
praeter

inlel-

nisi
El

Pratres

Minores,

interpretes

nobiscum.
ad

dos
Gdeles

commissarios,
el

quatuor

\lemens G,
,/,//,,

summus
1307

Pontifea:,

ea

cujus

man-

/ n i

minus

personae

juralae

affuerunl

uuctoritateque

processum
oonfeotum

canonizationis
esse

n
<*j

tamsan

iulelligentes

deponenlium
Garroli
Iford

testium

idiomata,
viri,

ad

Tbomae anno
desiii
,

vidirrms,

quaa ruerunl
Iri

pernos deputati

discreti

magiet

nvere

anm
'" / ''"
/

1314,

mdlo mtenm editodesanctos confessores refe'/""'"'" fere mensium

Raymundus

praecentor

Mimalensis,

oreto /""

'

" lln
'"'

Willelmus de M

cancellarius domini

Londoideseye,

'"" / "sancta

/w
vw/
-

'">'"""

nensisepiscopi.jurisperiti; et magistri Gilberlus de


;

Sedis vacationem successit illianno


'"/'"'

1316
5ui>

Bruena presbyli

bene

iciatus,

adam

de

i.y

'"'""

'/"

"'"

'" lti fi

"'"

elWillelmus

le

Dorturer Aposlolica,etRanulphusde
Crucis

Waleham
imperiali

sauclae

dyaconus

beneficialus

auctorilate

notarii

publici,

de

Anglia

Christians 1320, Aveni ne residens, quod decessor ejus inchoaverat, feliciter lixstatbulla Uliusin Bullario Romano, perfecii
-/"'

fuit vulgaris sers

oriundi.

Laertii

Cheru
et
:

anno 1617 Romse vulg

304 Quorum

notariorum

publicorum

Anglicode
la

pag. \60
dedi\
"'
'

duabus sequentibus.

Eamdem
I

e\

rum
cludunt,

saltem

duo

cum

dictis

Raymundo

chiejHscopus

mus
Bomanis

Prada, vei
scriptis

monacho, omnibus interfuerunl el in omnia redegerunt, el insuper duoFratres


vel

'

17

typis pariter edito

Prcedicalorei
aliqui

Miuores quasi conlinue,

in

anglico
nullus

deponebant.
deposuit,
nisi

Id

quando primo autem


'

utalter altero
propterea illam
"
l,r

: sc autem hi duo consentiunt, nonnumijuam accuratior ait; ac

ex Fontanini editione,

nisi,

ubi

processu
Gallice

litteraliter
nisi

vel
fhii

"
1

sum
episcopus,

>

lit

loquendo;

nec
Ki

in

secundo,

allera loquar

'""

laouna
quia

est)

quamquam
fuerunl

ex eo potismissa

306 Jobann

servus servorum

Dei,

tn

qw
ni

sime,
bulla,
vita,

certa

non

nobis

sub

unu
turis,

brisii fidelibus,

praesentes literas inspec-

^ramquead
a
D

quamplurima
moribus
el

pecialia

inlerrogaloria super

salutem

el

Apostolicam benediclionem. Lni-

w lauiwn
mty

conversatione

Thomae,
nostro,

testibus
nii

de

<!<

ejusdem domini deponenlibus ex ofli io


oullum lamen
sed
potius

genitus Filius, splendor ac figura subslantiac Patris,


qui

pro

lapsi

medela hominis exinaniens semeliin

palliando,
eu

fecerimus,

psum
nunc

factus

utero

Virginis

Verbum caro, de
rosas colorh
ignei,

sinistrum

de

poluimus

invenire,

borto militantis Ecclesiaa


lilia

modo

communi

omnium

Lestimonio,

prout

processus

pienius indicabil

discussio,

multa magnalia atque

caudoris nivei, nunc violas odoris placidi colligere, suisque offerre aspectibus non desislit,
in
nillli

nobis, nisi sic diligenter et argute di sisseraus ei palpavissemus non facile credibilia,
,

hodiernis
'

Lemi

ribus,
1

advespei

die,

Nus
matri

labilis
I

propinquanle
(lorem
reci)

de
rl

,lllll,s
i

qnamplurimum
speramus

in

Domino consolamur,
vestras

radice

i<e

ascendere, ex
1

'

exultare

Sanclitatis

clemen-

" ;11 "'

quara conservel \ltissimus Ecclesiaa sanctaa Deirehcem, ucutoptamus, ac incolumem, quando


ruerun
J

Jacobuostro oririjussil stellam splendidam atull:, im Ecce namquo, quod, qui sedem in ihrono
'

""""'^
cel

facii

nova,

ei

Um maga
1

novi

confessoris

beali

videli-

''

lantaDei

beneficia
,

ad
et

rhoram,

Herefordiensis

quondam
ejus

episcooi
:

aevol, onem Ddelium excitandam modernis ostensa


,

J^?

"^;

urlhod

^f3

corroborationem

nova magnalia
magnifire,

mundo
offerl
el

prodit,

fama
a

offerl

'raman,
'

vitam

^mponbus
amcet
M

imitandam

cunclis

e,To^,

reserata.

Scriptum

ul

ul

supra,

ui-

regulam
caeli

fulgidam
qui

exempiar.

oie
-

LaBtentur

mensis

Hiur

cccm

Decembris anno Domini

hunc Sanctum gloriosum in se suscipiunl; .-i exultet terra deorsum, quaa superius ismittil PraBsulem Lam mirandum. Plaudanl
1111

sursum,

hoi

ccetus

angelici,

el

canoro jubilo
cunei

Deum
hunc
cla

laudent.

Uuic

occurrant
caeli

coelestes

collaudenl
Ciinsti
Pllale

feslive

cives

Gollaetetur
tantaa

immense

sponsa
fcecunda,

maler
quae

Ecclesia,

prolis

terram deserens el terrena "- imperiiadmirabilisipsi* inefiabili tbrono gaudel.

307
posita teal
,

r.

autem
P ateal
vit

lucerna

splendidae

vitaa

suaa
la

,>.<

,,

.^.i
'

super
Jed
'

candelabrum

domus

Dei

non
ccelestis

"""

s '"

,r|,,
;

,,

"

"i

Wl
(1

cunctis

Qdelibus, ut

el

desui
multis

relicibus

moribus
aufides

";"'""
1

;,l

|j;i

"

ad

utilitatem

dienllum

referamus

'(-'

namque,

quem

firmum

DIE SECUNDA OCTOIIHIS.


l.rmum
tia,
,

59?

spes

erectum
io

Dei

et

proximi

abun-

310 fundo
tracta

Quasdam
.

namque
lempore
steterai
lota

puella

aetatis

dans caritas

recit

latum, circumspectura

temperantia

prudenomnibua ordinalum, innoxium


i

quinque

quae

longo

in et

annorum quodam pro-

wtmu
i .

b,

stagno
inde

mortua
et

cunciis juslilia,
virtiiium

audacem

strenuura

rortitudo,

frigida

submeraa, ex- utietaitquaet non babena mu " r mtraturigida


,

oniuium

aromatibus
Vnglicus,
el

redolebat,

velut

aliquod

Bignum
Infans

vitas,

facto

ad

Sanctum
fuit

hum

plena divinorum carismatum apotheca. Sanebeatus


hic
ipse,

pro ejus
restitula.

resuscitalione

voto, vitae
biennis

pristinae

Thumas

natione

angelicus

bomo

eliam
el

de parentibus nobilibus
trahens,

Catholicis oiigi-

quadam
posl

Bubmersus
pro

quidam in aqua mortuus, extractua inde,


extitil

nem suam
honestate
cavil
cii,

ab

aetate

primseva

morum

factum

praeclarus, studiis
sic

lilerarumsicsededi-

SUSCitalUS.

Puer aqna

ipso volum miraculose quidam annorum oovem

BUbextra*,

<j

totaliter,

in ipsis solicite studuit el profe-

mersus
chiin

in

quodam
S
vilae

fiumine,
buii
et

postquam

quod
diviiia

lam
,

in

in humanis scientiis, quam etiam booorem magisterii est adeptus

dc

mcto

aliqui
saluli.

devoveranl
Parvulus
cujus

reslitutus esl
ter
aetatis

pariter

al-

rmt

postque doclrinae suae radios louge laleque diflundens. quamplures ad jusliliam erudivit, velul lumi-

unius anni
in

cum dimidio,
area
rota

Bnpra
onusti

capul

dormienlis
qui
a

Lransiveral

nare
vilae
latn
-''

in

mnndo
auteni

c.i

-I

m u ni
I

contineiis

verblim

currus,

bobus quatuor trahebatur,


vitam
alius,
ei

mor-

tuus ex boc, recuperavil Ne


lerrena'

'AUX

carnis

inhaliilalio

de-

ritis

Sancti

hujus.

Infans
in

animam menondum aetalis


fossati, in

primeret
'

sccum
iii

sensura
.

cceleslia
vigiliis
si
.

cogitaotem,
et
i

annorum duorum,

fundo
reperlus

cujusdam
mortuus,
aliquo
vilae

p' 1
i
.

ipsam,
i

servirel

spirilui,
cilicio,

abslinenibi
el

quem locum
asseriluf

de ponte altitudinis magnae de nocle


.

ts

atiim

tns,
ins

oecnou pungenli
sciens,

el

po-

cecidisse
el

frigidus
vitae,

parsimonia conlinua

macerabat, abslioeos a
in

omnino

ligidus

absque

signo

viao saepius,
tel
i;

quod
eliam,
'i

ipso

lubricum

la-

mensuratus ad bunc Sanctum,


reslilnlus.

mit mirabiliter
E

carnis,
in

Sciens

miiiit

objectum
sua

quod praemium

Deus se

pro-

mundis corde,
adaraapr&-

a juventute
vit,

castitatis

pulcriludinem
consorlia,

quae septem quaedam contracta foerat, quod oec stare nec


31
1

Mulier

annis
ire

sic

poteral
;

proptereaque mulierum
viri

quae

per

>

i|

.'n

portala
facta
anil

ad
per
li

tumulum
ipsam
.

S.

Thoman,
fuit

tiosam

animam rapiunt,
prudentissime
propter

ac

ipsarum
speciera,

blanNovi
a
rai

oratione
pristinae
eiia

ibidem
liberlati

restituta

da

colloquia

devitabat.

namque, quod
faclum
iimens
milis
oihilo
,i

mulicris
multi

qua
Iste

annorum quinque
tum
se
.ni
.

*,

Quaedam insuper puquae pedem unum hatotum


ei
Qstulia
pi
ti

esl

peccati
ul

initium,
alter

perii runt.
.

bebal annis
i,

pluribua quasi
ita

pural
| .

'

Sani tus eliam,

Job,

simplex
esse

reclus

ac

fai
i

Duum,
corde,

Chrislo
el

didicil

mansuelus,
crevit, viscera
di-

supei
dicli
a

humilis
quae
et

benignus, misericordia
infantia
suae

tata

quod nec stare nec ire femur trahendo per lerram, per patn m, Sancli Lumulum
inflrmitate

[uil

minus,
pauperes

ab

secura
pietalis

ibjdem
quae

dicla

curata
u
ul

Allera
.

mulier,

afflictos

per annos
ire

plun
.

vii

caruerai
cceca

nec

quo-

sic

affecit,

qiiod
ilios

ipse

verus

pauper

spiritu,

quam
e) a

poteral

nisi

ab altero du-

ves

rebus
vero

iargis

susleotabal

eleemosynis;
refovebal
:

cerctur,
:,,,:,,

ducta

ad

eccli

siam

Berefordii
S.

nsem
,

crebris

consolationibus Paulo

oratiom
dicta

ad tumulum

Thomae

tuil

cii

ii

Apostolo
,

namque
et

inflrmabatur

cum

ccecitale

continuo

libi

rala.

Puer insuper

infirmantibus

cum

patientibus

scan lalum

urebatur
fiorvit

annorum quinque, qui ea infirmitate quai omnino visum pi rdiderat, el duobus ai.ni> manugj

,,

309
facius

llic

demum
raente
virtute
Dei

Sanctus

de

innocente

agno
pastor,
hitn
,,,

ductus
facta,

ad

hnjus

Sancli

tumu-

ad

obihm

in
iM

Herefordiensi

ecclesia
effectus
in

bonus
est,

oralionc

visum

recuperavi
qui

""'"'""'"'

seipso
.,

major
in

stud

Quidam
portavcral

eliara

bomo,
ovi

gilbum

iper

de
io

progredi

virtutem,

quo
le

io

quantilalem
suo

unius

anseris

orlum

in

e>

llo

'

'"'"

lempore
situd
dii
,

templo

virlutum

culmi

po-

multis

annis,

orans

ad Lumulum
q

sic

effulsit,

quod mcrito gemroa


vero
insistebal

praasulum
te
.

bujus

posset.

Oratiooi
spiritus

assid
in

ac

narium offerens, cura dictum gilbum, Leiigeral


fuit,

3U

fervorem
s el

demonstrabanl

oratiooioculis

curalus omnino
LUS.
ii-j

el

dicto

gilbo

ulus

i,i,

celebratione
deiluentes.

Missae

abundanler ea
vcro
sibi

lacryraae

Commissas
.

oves
ra-

prjedictis

el

aliis

multis

miraculis
facil

San

perducebal
pacibus,
Christi

ad

pascua

el el

lupis

protectas
pariter

ctum suum

clarificavil

Deus, qui
certe

mirabil

pastasque
caulas

vcrbo

exemplo
Jura
.

ad

magna
,,,
!.,.

solus.
5j

Haec
sic
ia

sunl

mirai
spiritus

sedule

reducebat.

vero
ul

soae

qui

per
el

ccelestes

gul

ecclesiae

defensabal

indutus
sibi

justitia

lorica

disponis,

quod

ipsorun
ruina
Bi
tuae

Paratus
in, ,i,

oamque
oon
Et

pro

commisso
iu

ani-

,1,1,1,

oumerum, quem cadentium


mirabiliter

misunt

ponere,

Limuil

boc

principem

nec
buic

ouit,

repai-as tui,

de

terrenis.

magnalem.
i,i,

quia

dignum

erat,

quod

Sancli

omnipotens
placent,
ul

Deus,
currunl
sol

qui

dono
sicul

daretur aeterna requies posl laborem, cum pro suae causis ecclesiae ad Romariam pervenisset curiara, diem clausil extre

excellenti merito

iassemper
l

virent, rubenl ul rosa, candenl


ul

iUul

U|
:

me

spiritus,

Qa-

balsaraum,

fulgent.

Sic

clem

miin,,
tis;

receptis

devote

prius

Bcclesiae

Sacramen,

sanclum
,

suum

Thomam
errores
rapit

glorificai

sicque
ii.

Vir felix

isle

ad

Deum transmittendo

flrmat,

oubilosos

dissipal

el

con-

spiritu

de
cceli

peregrino
civis,

eximius
divinae

polenliam

advena laclus esl el quod decebal multum Sanctum bunc ul Majestatis,


et,

Pundit, ad superna nostros


ris

aflectus*,

amo
In
q
i

Qammis
igilui

succendil
Irnta

frigida

corda
recil

noslra.

hac

die,
ii,,

quam

Dominus,
gioriae

evidenliara iu caelis regnarc secum, per signorum in terris mirafidelibus declararet, ipsum coruscare multisfecitjquorumquaadam fidelibus probata
eulis

throno corona

testimoniis ad Dei laudem duximus inserenda.

et

gloriam Sanclihujua

Deum omnis spiritus, cceIi laudel sedet, PUS Sau e ineffabili Deo canant coelorum clai di ei spiritu in c clorura Ecclesia mente ac plaude, He ()l ano Deo psallat. Sed eo magis
:
.

refordia,

598
:H.Miiia,
!

DE
quae
'11-11111

S.

THOMA
contincs
babuisti
i.

sTII.l FPE
tic

BPISCOPO.
rte nihil

sui
:

thesauruai
ii.iiii

corporis
iii

probatw

usquam
nu 1320,

rep>

ri

"ii

iii

quem

pris

dubitare

me

faciat,
ritf

>>n
iii

s&pe dicla
a
ii

btilla
j

erius

bhi,
roii).

nunc oblines
quia

in coelis

sedulum prolectotatur.
ort,

'jiin

"" dai

313 Den
1

l/erum
iii
i

mullum
in

conv,

ut

qoem
fru-

316

dubium
I

oelis

glorificat,

tewis
colat,

ad
nos

suura

i s

Pontificio

''"
t/lUlll

ura
I,,

'.'iii

,i

gaudium

mundus

de

ipsius

magrvum incremenlum

ce~

-I

'

>
facli,
.
.

.....

.i.

>iiii,im

IIIMill llliiriMII

kj

i,

,,,,,! t
.>

,.-,

i,i i,i iii

/iirdMj

/iii ii iii

uiijiir

vi r: iii in iii

1'Ienarie

certi

ad

requisitionem
el

instantem
praelariii

poni solitam,
"-

dwm
ad

Catholit a
.

fides

vn

lupplicationera

bumilem
aj
ii

devotara

ten

ora

regis

Hen-

torem
WMWiJio

niiiiinriiiii

Sedem
rratrum fratrura
di

Apostolicam

VIII.

Dehinc vero saltem


. .

non

omnia sacra
a

liisieniiuni, mlium

de

<ir'

aiciorum diclorura
confisi

nostrorum
Dei

uaus
nos n

os

mgtts i iii \nglis olem

tam lai

cara, al
1755
,/

Qsn,

omnipotenlis

dissipata

fuiste, disco
<

ea

roisericordia,
.'.

auctoritate

quoque
ejus,
el

bcatorum
oostra/

iv-

Societat,

add.

in

maroest

''

el
11,11

Pauli,

.postolorum

san-

politanot

ad quod mtegrum
,

afcMOTUB
que

cata ogo

.Iiim.hi,>

adscri-

universitatem
attente,

vestram
^postolica

mon*
vobis

mus

rl

oortemui
mandantes,

per

ervenit. Prima notitia Pounesu vei Poinsii, Soci presbyteH testimonium datum anno

cvn

Joannis
ostrse

Stephani

16

fcnpta

quatenus

sexto

Nonas Octosoleei

hic

,,.

feslum Confessorjs ojusdem devole el mniter celebretis til ,,,, ejus intercessione C0
i ,t,i
..

Societalis Jesn
S.

cerdos

fidem

facio,
,

brachium
in

Thoma
a

episi

m P^ Z ViT' h
q
"

bic

Herefordiensis

cujus

'''

"'

to**

adjunclo
ruisse P

scriDlo
Francisi

m
1

sempiterna gaudia

menUo,

roibi

tradilum
,
,

Bayo(vere,^
ad
1

autem

venerabiIe

'''

nine Custaudo)
e
cust,
,,1,,

'

sepul-

-'-'-/'
B
ll

affluentius

Christiani

populi

'

luv.

''"i; fluat

cietatis ejusdem sacerdote ajusdem Sancti osi tbus, ejus

T
n
"
'

pluribus

sacris
,',

i,l

,,

^, ? ^fe^latur
a

eodem festoannualm
pelituri,

d0
:

ac

celebriufi

<*"
,ere
insiiK

Gon

Herefordiaa

in

Inglia,

ubi

magn

festivitas,

omnibus

p
illuc
v..r

Micis
,1

ntur/illudque
i

ft

confessis, qui

cum

a
'

reverentia

Provincialis nost

fragia

de

oaadDoZS^SZ^
IV,,-,
',
,

accesserinl

m
5

,, d Parlbemas emmarn

depos tlum 11 "


^
:,,
l

luli,i>l

'"
,

&0 ~
,

Inglicani
"
;

dia^

etbeatorum
auctoritate

-.!ad

cont,
sepulcrum
dies de

L
infra

quadragenas;
prariictum

accedentibus vero

1 of J*S .,
,1
,

ejusdet

Octavas, centum
^isericorditer

iujuncta

^W^
nr'

J" *"' "' 3^7/J'" 7 "V "'< '':"''< "


M DCLXVnl
' .

Sep-

Audomari

^'
"

""-

Steph.

'<

*
fa
,

,i

i*n

Sacrum
Pa

illud

relasamus.

Datum

u,'l

n<

,nV lulUra

cimo

quinto
quarlo.
*

Kalendas
//.

Maii,

Pontificatus

anno
'-/-/

"f
\;
!'

.o.tri

~
S
''"'

"^

pignus, quod

anno ChrisU mdcl,


raeam
reliqui,

8 r0rera "" *""' jtepo ;""-"


->

dominam Ma"
ego
testor

Joannea

1,,, " /

*m*fi*uMjom
ni
-

Socieal,a
"'""^
'

Jesu

sa cerdo8

unum
cujus

i::n..

quo

creatus

est

Pant,
,,;;;';;

''^'"^
1

^
''"'"'"^

nseSevten
/

E
' C1

''"

1 l

"" m ""I

,"

'"^"
S
'

iUius anlislitis

^aculis-

Thom *

erefordiensis,

J" "?"

",,,,
"'
1

^m,,,,,,,, Romano
una

"-"'"

Je

hoc cimelium
Prffi sulis

cum
a

'""

capite

cAr,
''

ditDavidWilkZ
,

"

'/-/"-/'.
pcrtinei

>U ittM

2JJ
';

";;'
,.

"'"" sanclISS,mi

reliquiis

ad au-

min,

SKtepofuitenvmsubPonUficatuB

wo
1
,

5,

/oonn, 1
/

Oro//M
13. Tfi

archiepiscom

"*."
"^
"''

Cam, /,/'/,;/;

,,,/
,,,,

'atioS.Tbomm,
A,, J|,;1
' '

episcopi
in

m 2?^ ^P"
,!;

usque lem P"bus pia veneratione, licet clanflM asservatum, anno tandera mdcxijt, cum menlar " milltes. comite Stamfordiensi duce l 886 "*. ab iisdem direptum '"""'^ conatibus P dominaa Ravenbill \
"
,

Catholi-

"

,!

'

'

"

;,

"

in
,;i

>
""

"-"

mm.,.

,-,

Herefordensi

'"-!-

relatio

1(1((l

Sri n?f \ )^ ^
,M
'

ratUm
'"

mo :

insi ^ nem

'"""

^anti

prJBdiclus

"

^annes
rt
,

Poinz
r/(// .

Custaud

/,/,/,,.

,r

s '"'"'

:m ""

i'"

1111

/;

::;;;:'",/"";"

Wt, lestante Bulario "'""" flo


1
' 1

u
'";

'

''"""

-,,.,

**U*Ji
""'

sacerdos

ttL

Stt
;'""""; emnde sub
'

P
''"

-'
..

,,,,,::.

"

--

'"

amw

d
Christi
1 1

9
,

",-'

".'.,.,,,
, ,

cuaas

illustoissiini pi

,,'.;/,; e/'

i/.aroy

,.
CII1IU

'""

testamurque aniverais^i

posterorum

SECTODA OGTOBB
posterorum memoriam,
collocalum
in
fui
i

IS.

Septembris anni bdci


R

vm
os

undeoimw, apud
i'/" subju/ngo.

tashrugg Lincolniensis

dw

Provioeialis

nostri

sacello
ac
II

sodalilatis
uii

Parlhi oiae

hujns
S.

coll igii

majus

brachii
is

di Kti ri

Thomae
inclusum

episcopi

irefordieni
,

el

confessoris,

thecae ebejaeae

el

per vitra unriique inserta eon^

spicuum,
iiiri.r

jpectans
>,

ad
d

provinciam
tric

Anglicanani
inlere
a&ser*
I

Societati
,

pro

vandura
arca,
in

quod jam

pr

dem

COMPENDIUM

VITyE

optum

ii

qua venerandura ajus capul el o a on> jam olim baereticorura furori a Calh ilicis subducta, apud sacerdotcm Catholicum Horefopdiie
i

plura

Ex Proccssu Canonszationis,
#a? codice Vaticano 401 o.

in

Anglia

reli

servantur,

'!

publii

ae

G le-

hinii
fieri

veneralioni
potesli
i

(quantura

icos

oxponuntur, continual
e,

inde
viguil

tempo
:

quo
P.

ftdes
\d

Calholio

in
I

\:i

proul

Dobis constai
R.

lestimon

sralione
cietatis

Joannis SJephani
el

saneia Poinezu Sn-

oostrae

pre byteri

plurium collegiorum
I i

L.APUT
lias

I.

SfllCtl HlltStris fmililit-

oostrorum quondam rectoris, qui


:i

pi

nus

P.

Provincialis ad dos detulit.

In

quorum
sij

nalivitaSj educatio,

fidera

bas

maou
ra

oostra

el
i

offlcii

aostri

illo

munitas
Ricli.

dedimus
p

Octobri

.m.

terarum

studia

officia

Bartonus

L
/*S J
III

S.
<

beneficiaque, virginea cas[udomaropolitani


ai
;

31!)

\fox

subditwi
hi&

approbatio
dissimus

verbis

lllustrissimus

titas,

reveren.
infra

miraque

in ciho po-

dominus

Episcopus

tadomarenais
exponi

memoratas
Qdelium
Octc

reliquias

tuque temperantia.

permittit

publice

venerationi.

Datum

\udomari

prima

LWIII.

De mandato
.1.

M.
Galli
i
i

ister

Renricns
.

de
ad

Schorno,

archidiaconus

De

la

Ramonery.

Herefordiensis
canooizalioois
diensis a
tatus
.

et

promovendum
Thomae episcopi

negotium
n 'rofor-

L. s.
i

domini
li

copus

ille

cundum

capitulo
Septi
i.\i

refordiensi

procurator

ptores debuii fuisse Ladislaus

Jonnart, postea ad iepiscopatum Camert censem translatus. G/uvlielmus Wappt ler Sooietatis nost/rae pvovinciae

mbris

produxil

testem

auper toto

an

qqc oegotio
ciniiiin,
i|mi
tis.
.

Dei

reverendum patrem dominum gratia episcopum Herefordiensem


E

".

AngUcans

presbyter

qui

praedictas

no

Li

rosanctis

tangeliis in ejus conspectu

anno 1755 die \\i\ Junii sw Anglicano eollegio Audomaropolitano ad nos transmisit, quaedam ad Ulas in adjecta epistola annotavU. Aop quidem obs&rvavit, approbationem illust/rk in a/utographo prsfixam legi testii P. Richardi Bartoni, acpropterea m eadem dici:
Infra

juravit dicere veritatem

super toto boc oegotio


ceteris

secundum formara juramenti


bus propositam
b.

omnibu

2 Priin.i autem
tela

inlerrogatus,
dicti

si

fueral de par

vci
ii. iii

familia
fuerat
< per
iii
i

domini ThoimB,
parentela
ejus,

respondil,

quQd
et

de

sed
ui

de robis
credit;

memoralas reliquias Secundo, Pranciscum Bayum et Alexandrum Custaud de qu


,

famiiia

xim annos,
illo

vel circa,

sed

rmn

toto

tempore continue cbnvervii

facin

menHo
sic

est} ail
:

eumdev

esse.

Tertio

</<

Ivpsa-

satus

cum

eo, sed

pei

es

quia vacabal inlerim

notheca

qua uide
rotunriiirn

num.

Theca ebenea cum pneced.) mulata esi


el

vilris

(de

scolasticis

disciplinis.
se
,

Item

interrogatus de aetale

postea in

sua,
iir iii

respondit,

<'^<'

anms m
argentea
argenleis

boc a metribus abhinc thecam ex stanno confectam el lai


cryslallum,

interrogalus
dictus

Bexagenarium, el ultra. ande el a quibus parenti-

bus

dommus
se

Thomas
ex
in

traxli

originem

obductam
iraposilae

sed

reliquiae

semiciroulis

respondit,

babuisse

relatu
toto

per
istae

vitra

crystalliua
in

cobante-

reputabal

esse

notorium

multorum, regno An

el

spiciuntur.
riore

Reliquiae
fronte

asservantur
in

parte seu

mensae altaris

oratorio
festis

sodalitatis Parlhenia?,

et
.

remoto antipendio,
secunda
vero
venerationi

solennioribus
in

apparenl

Octobris

templo Dostro

publicae

exponun

dominus Thomas fueral ortu baronum regni fcngli, el pater notuii Bttrpe ipsius domim Thomaa vocabaturD. Wilhelm sde Cantilupo, el fuil magnus baro, habens in redianuuis bene duo vel tria millia librarnrn Lil>us
quod
diclus

tur.

sterlingarum.
fuii

Mater

vero

dicti

domlni
ftieral
1

Tl

ctns

pn

320 Denique prxmiserat, ejusd&m S. Tbomae fcshim ob praedi tas reliquias in eodem
i

vocala

domina Milesenta, quaB


i

corai-

quotannis

cum

ritni

duplici

celebrari.
S.

Audomaropolis, alias etiam Fanum

Ceterum Audomari

de Bbroyi domina orta ex


tissa

iu

Noi

innia,

fherai

dicta
vel

valde

nobilibus

Normanniaa

Francias d
;

ac uulgo Sainl Omer appellatum, civitas Belgii Ignionem flwium provincia h lesiae ad est iii atgue
i/n

II

post

obitnm

comitis
,

Ebroycensis

limite

comitatm

Flandris

sita,

episcohaec

,,h archiepiscopo

Cameracensi. Atque

legilimo matriel ex domino Wilhelmo to monio geuuit diclum dominum Thomam, el domisuum, uu,n:r auctoritatis dujdq Bugonem, fratrem
i,
(

auidem deosse brachii sancii Prssulis; sedquid ceterisejusa^mmembristandemfactumsitjnea!ploram, ihi est ; n*6 amplvus scio de ejusdem -v Kyngeshm, n< Liir quod .1-/
,

,i el

litteraturae
tres
ve\

virnm,

el

ires Btrenuissimos milites,

catas

nobilioribus
dicti

quatuor dominas, baronibus

matrimonio
regni

colloe^

ADgha

^vus veru

domioi

Thom

didebatur traxl

600

COMPENDIUM \ITM
Item

S.
,

THOM/E DE CANTILUPE EPISCOPI.


nbi

originem de Normannia.
fuit

interrogatus

parte

respondisse ad interrogationem supradictam,

<:

A N 0.

natus

et

baptizatus dictus

respondit, se audivisse
in diceccsi

ab

eo,

dominus Thomas, quod fuerat natus


lunc
el

adjiciens,
sili.iiiniii
i

Lincolnicnsi, in
in

quodam manerio,

patris

sui,

villa
ibi

de Bameldene/";

dixit, se

dictum dominum Thomam fuisse concancellarium domini Hcnrici r, tunc regfs Angliae, el postmodum eliam fuit de consilio domini Edwardi, filii dicti domini Ilcnrici, jam
ci
i t

credere, quod
nibis,

fuerit bapfizatus, ubi

comesCordomini domini
,

defancti

s.

Dixil

eliam, quod

praedictus
ct

dominus
marcas
dignita-

dorainus scilicet

Edmundus,
Alamania?
Dei
et

Qlius
g,

Thomas habueral valde magnum


argenti
tibus

honorabilera
raille

Ricardi,

quondam
ob

regis

construxil

staium antc episcopatum, el circa

oratorium

reverentiam
in vita

dicti

annui

redditus

in

beneflciis

et

Thomx,
sicut a

quem
comite

sua

reputabat
dixit,

sanctum

ecclesiasticis,

quae ex dispensatione
testis

Sedis

idcm dominus episcopus


;

se audivisse

Apostolicae,

quam idem

se vidisse

asseruit,

dicto

et

in

dicto

oratorio

Domiuus

obtinebat.

dicitur pro dicto

domino Thoma

miracul.i operari

7 Fneral enim picecentoret canonicus in


censi
t,

EboraUlica op
'""'
trai

frequenter.

archidiaconus et canonicus in Lichefeldensi,


in

Pn
iii
i

tducatut,
P

Item interrogatus, ubi,

cumquibus,

et

qualiter

et

canonicus
ci

Londinensi
ecclesiaslica

el

Herefordiensi eccle-

a&mintirt

itudet

diclus
tia
fit
/-

dominus Thomas
juventute sua

fuit in

pucritia, adolescen-

siis,

plura

benelicia

obtinebat:

luiatur
t

oni ilio

el

conversatus;
et

respondit,

se

I/uadunenii
,

adjiciens,
n.iii.it,

quod dicta

beneficia

salubriter guber-

apellnnui
no
i

audivisse referri a fidc dignis,

eliam ab eodera sua


fucrat

et

eorum jura defendebal et augraentabat,


ffidiflcia

ntii

IV

domino
nutrilus

Thoraa,
a

quod
h.

in

infanlia

et

in

cis

plura

faciebat.

Et speciflcavlt,

quadam valde
.
.

devota,

nobili et sancla

eum
rliull

litigasse

et

Obtinuisse

contra

|iarocliianos

I.

matrona nomine
circa,

Post Septennium
litteris

autem

vel

suos ratione ecclesiae suas


'

parochialis dc

Dode*

cum
fuil
i
.

traderetur

informandus, tradiclo
ct et

ditus

bonis magislris
et

cum

fratre suo

Hugone
I!

Missam omni die


el

Horas canoprofeIn

oicas audiebant;
Cissent,

cura state

litteris

decimam de salinis, quas multum ascendebat, omnibus praedecessoribus ejus in dicta ecclesia soivere recusantes, et ubicumque jura aliorum beneficiorum suorum I*sa vidit vel perdita,

Uoilorliult

dicebaut

prsdictas Horas canonicas.

ea

resarcire et
ct

in

integrum

restiluere

cum

adolescentia autcm

sua idem dominus Thomas et pradiclus ejus frater studuerunt et rexer.mi Pariin

magnis sumptibus
plura construxisse
diocesis,

laboribus satagebat. Spccifi-

cavil insuper, dictum

dominum Thomam
Bradowelle

aadificia

siis

arlibus, et stabant ibi valde honoriDce, e1


el

apud

cum bona
an bo

Londinensis

honorabili comitiva k

et

postmodum

Schireburn Wintonensis diocesis, etapud


u,

ad concilium Lugdunense, celebratum per dominum InnocentiunT Papam quarlum,


et

iverunl

Kemeseyam Wigornensis

et

apud Eboracum

a
>'

beneflciis suis
xi

fuerunl

ibi

facti

ambo capeUani

ipsius

domini

die

Acta in capella S. Calharinae mensis Septembris coram diclis dominis,


',...

Papas /. Poslmodum de sua et amicorum suorura voluntate quilibel ex dictis fratribus tenuit hospi-

episcopis

el

commissariis

prcesentibus

notariis

hujus processus.
8 Posl ha?c in crastinum, videlicet xn die mensis Septembris, praefatus dominus Ricardus episi
i
<

um

el

familiara

magnam

per
in
;

se.

Studuerunt

i>tti

Parisiis,

dictus
raii

dominus Thomas

Decrelis, in
et alter

qua

llhUS
i ..
i

th
/

facultale

licentiatus ibidem

fraterin

Herfordiensis
missariis

Theologia.
iml
:

lugibu
Ot

ivreltam
tllllllV

crttit rt Theo

P
'

dominus Thoraas studuerat Am,ll; " gibusw, et in tantum profecit, quod aliquando legebat pro domino Guidone, tunc famosissimo

5 Prius etiam

coram dictis dominis comad conlinuandum depositionis suaeseriem,


rediens,

i.oi ttlt

II

dictus

requisilus
culi,

super

tertio
iide

interrogatorio
dicli

primi arti-

scilicel

de

domini Thumae

per

rtorel

doclore,

quem

dictus dominus

iitn /ii e ttu

Thomas

ii

audiebat Babita autem


incepit
in

dilectionem operante, respondit, ipsum Thomam habuisse rectam fidem, spem

dominum
ci

rtam, et

riiu iiimci
tatti.

Parisiis licenlia io Decrelis


rexil

perfectam

caritatem;

sicul

ipse

dictis

teslis

Decretis et
et
fuil

ex

multis
ejus

in

aHquos annos n ,
versitatiso,
statu
el

Oxonium per
uniel

causis rationabilibus

perpendere

potuit,

n
o

cancellarius dict33
cancellariaj
post in

dum

in

officio

familiaria existeret. Item interrogatus de viia ipsius


,i,

3uo,

qucm

omni
et

"

"
1

II

Thomas,

an ctese ? h ^oaverat,
ll

**

ante
"l

respondit,

et

quod numquara
sanclitatis,

viiit

*"

habuit

iuste

hominem judido suo majoris


nis
1

veritatis,
scilicet

nondimisit;

'"" - Profecit. '" Postmodum redht Parisios ad audiendam heologiam, et erat tunc dorainus rhomas quadraginta quatuoi annorum ve ; " l tunc dominus Ricardus, ounc episco
,

quam prius semperdebono

devotio-

domini Thomaa
ipso

abstinentim. Ilem interrogatus de vilas ipsius excellentiis , respondit, quo.l in


excellentias
infra

notaveral

scriptas

ultra

modum, conditionem
dequibus
dixit,
leslis

seu

conversationem aliorum
Priu.o siquidem

habuil

notiliara.

pusHerefordiensis,
e
,

fuit

Epistolas,

1
l

fueral 7"'m. GumauterastuduissetiiTheS

cum eodera,

el

secredere, ipsum fuisse castum et mundum "'""'^ el corpore, el virginem lempore obitus sui
9 interrogatus,

"

re

annos hwtart ibidem "' quas canonicas vocanl;


<

SS
,,

exlitisse

quare

'"'.

mcepii

rediens

crederet

supradicta;

/>,

r
|

el

rexit

"'"""
^ " " h,

annum
'

et

ibidem i Th< quatuor menses

respondit,
r

8e

credere

per sigua
facere,

,;;

;,l

' ,

,l,,
'

^ciiium
Papara

taptao
q.

LogZS;
de^ciranra
'

nZ
,

,,

etopera sancti-

iiitr

i/

iii-

',

tatis,

qa>

vidit

ipsum

'

Clhl occasione,

dimissa lectura
dictus

supradictum
cellariui
1

nl ad wcihum ,
ita

*Z
1

rm
lau-

essel
"";'
lu

de

la ""''' 1

ejusdem;
aliquid,
vel

dum rnultis annis nec umquam vidit


:

quam
i

Roborlut

arehiepi
iiiitiiin

MflWi
1

dici

propter
aliquo

,,od

iAn

posset

inifain,
'''

*"
:.

dabiliter
u
II
,
i

';;:

dominus Thomas
; i

^f
; lone
1

ab
se

rationabiliter
in

Qarravit

'"'^ Prasentem
el

'"

magna

ecclesia fralrum

conversatus
'"
8i
-,

'"",""'
.-

7 ,mm

stalu
.

universitate

suo,

qnod
:

iu.,;;;;:,,,;";;::,

ens

ighct

quod .pBe

lesti,

,.

,,,,,,,

r;,;,,; ;;; " ; "

Cni

Praadicatorum

doctorum

<^<

scholarium

Oxo-

ii..,,;';;;;: ";;;;, ,;;;;;:

,,,,-,.,

,,,.,,..,,,,

^omas

erat

..,,,,

Sllll

,,

ln

.,,

(III

ut

,,

DIE
ut

SECUNDA
praesentia

OCTOi;
veral specialiter
,

601
upradicta,
1

illum

quem
111111
,

in

Deo dilexerat, sua


dictus
solenl

qualiter

sciebat:

BX CODICS
.

hotooraret;

tenuissol

archiepiscopus
Vesperias

respi ndil

sc

fuisse
cl

per multos annos commensa-

dispulationera

quam

scholares

lem ejusdi m,

frequenler sedisse in mensa juxta


praedicta; adjiciens, quod valde

communiter appellare, et ad hoc deventum esset, d< bebat tunc commcndare 'i" "! ul consuelum esl (leri, ipsum dominum Thon am, nc bachelarium, inccpturum sub ipso, commendavit eum
1 . 1

eum,
M "
1

el

notasse

parum comi debal


'

de

pane

et

de

aliis

cibariis

ipsc
b

i(

sti

dictum
.

flominum Tho-

mam
tur,
iii"'
1

inler
fnisirn
<

eelera,
Ila
Di

e1

asseruit,
iiii-

ita
,

dicens,
sicul

tie complexionalum u! ipsi testi videbamirabatur , qualiter poleral vivere cum ita

ardi
iia
Sflf'

l*>

us

juvel

Homo
el

iste

est

'"'

nutrimento
assiderel

et

cum quadam
el

vice

ipse

nalia P.
.,.

mundus hodie
,

quoad
die,
dii

menti*

corporis casua
fuil

leslis

sibi
1

in

menba,
quare
non

in

fine

prandii

slitaiem

sicul

cttti

iveret,

(n

ipso
;

quo de matre
ip
1

quaeren
dissel
.

ab
ci
si

eo lem,

ita

modicum come1

pubtea <on
./

nains
e
I

11:

mundum
mente,

ens,
essel
1

virginem

amplius

possel
;

omedere

pro-

teruil n:

el

licel
,

quinquaginta
^njii

annolus

pler

defectum
panis

appetitus

edendi

respondit idem

el

quatuor
,

el

irca

iens

dii

ar-

dominus
litalem

chiepiscopus
I

faciens

dictam
Si

commendationem
me,
Deo
,

ram

di( la
istur]

univcrsilale,

quaeratis a

qi

a-

dominus
deflcil

Thomas, manu langens bonam quanquantam non consueveral idem Thomas comedere m una die, Non
. ,

liler
ita

sciam
et

respondeo
legi
in

coram

quod
vita

Inquil

mihi

pure
ipsius

aperte

conscienlia

e1

adbuc
111

possem

appetiius comedendi immo comedere tantum de pane cum


,

sua,

confessionem audiendo ab annis


sicul
el

pluin

bono appetilu,
libus;

Ii

tcrrogatus
dicla

de

toco
el

el

lempore,

ribus
libro

usque modo,

vos

potuerilis

legere

quibus oraedicta
respondit,
suae;
1

fuerunt,

de praesen-

beue scriplo

coram

oculis veslris

aperto,
fuerint

de praesenti
tol

non occurrere meel

uiiiiiilin>

concurrentibus,
Ei

quae

ad

visum

moriae

in
di
i

iocis

Loties

in

mensa
no
ait>'n>
et

nccessaria,

revera
in

spero,

quod

Deus,

qui

comi debal
13

eodem.

istum

Hominem
ipsum

lanta

munditia

hactenus cuIsta

Ilera dixit,

stodivit,
dixit

perpetuum conservabit. praedictus dominus episcopus Herefordii


in
.

ralissimeel

valde

quodde delicatis cibariis tempemodicum assunfebat, residuum


coram eo appositorum
et

exemvlt

aulcm
per
bal
I1.111

cibai iorum

cum
i

proiata

fuissenl
.

Lunc

infirmis
dixil
is
.

pauperibus

languidis
eral

erogari.

hicpiscopum
arcbiei iscopus
vitaiii
.

el

quia

dictus

quod
rvisia

potus

ejus

communipoterat,
in

ral
el

lantae

perfi clionis
el

quoad

ter debi

ci

quando eam h
limphalum
.

ibere

scientiam

doclrinam,
non
dixil
,

Lantte
sibi

matuparera

vel

vinuiii

vaidc

et
1

de

utroque

ritatis,

quod
niin

in

Aoglia
,

habebal

reputalione
.|inni

('(111111111111

praedictus

dominus,
in

<r <ii

ti.it

diclum
luisse
el

archiepiscopum

modica qua prandium vero po bibere communiter non solebat. Et quando superveniebaul talcs pcrsonm et sic sollemnes, proquas decerel eum bibere una cum eis posl prandium, assumeba! scyphum cum vino el cervisia, el appooebal ad os suum, el nichil inde
pter

contfa suaui conscienliam


(|u,r

locutum
aliis,

hiis,

ih\ii

de
in

iiiiiii

iiia

de

(|ure

infra

subjicientur

commendationcm
dictus

dicti

dumini

Thomaa.
(

gustabat, narravil

sed

simulabat,
vice

se

gustare.
ipsi

El

dum

ipse

onsorlia iu-

II

[tem

riominus
et

episcopus
dicli

testis

quadam
,

dixissel
in

domino Thomae
ee

ernm,

.""
i

ad commendationem

munditiae
,

castitatis

solaliando ee
tibus

quod
quia

sororum,

'/"'
ii.

lurpia loqui
I, S
, ,

!!, Ilflllllt

ante eliam quam esset quod el devitabat mulierum consortia episcopus, quando sorores suae propriae, que erant magnae dominae, veniebanl ad videndum eum, vel ipse declinabal ad maneria, seu loca virorum soro-

don

ini

homaa

fraudem,
;

simulabat,
in
tali

hoc laciebat suis hospise bibere, el non


fraude non
Item
esse peridixil prae-

bibebal
culiiFii
,

respondit,
.'i

ideo

non curandum.
lota
ir,

dictus

lestis,
ul

quod

vila

praedicli
fuit in

dornini

Thomae,

sibi

videbal
el

deducla
ccenabat

jejunio

rum suar
nai.ai
,

(quod

raro

contingebal

vel

decli-

propter sobrii latem


ei

abstinenliam supradictam,
:

in

quautum
sua
cc,
1

poterat
el

bono

modo,

salva

quod

perquara
Mariae

raro
el in

in

vigiliis

honestate
rjem c
,

colloquia
rius

consorlia
,

earnme

aulem
biint

beatae

Parasceve
in

non
et

sine-

el
ei

quam
ad
1

poterat

licenliabat
in
;

eum
;

medici
sed

sui

jejunare

pane

aqua

plus
1 . 1

non
isi

quo
fjies

pse

pei

morabanlur unam diem


suae

loco,
in

in

simpliciter
in

comi debal panem


,

cum

potagio 7

nec

ejus

modica

quanlitate
vi
I

el

bibebat

vinum valde

absentia

in

maneriis morari

ecclesiae

permisil

limpbatum
vidit
1

aliquos

easdem

nec

umquam
(

ii,.|ii
|,.
;

dixil

debilem cervisiam. ad conflrmalionem prasdictorum


parsimonia
deposuil
.

dictus

episcopus

Herefoniiensis

sicut

dis

sobrietate,
ae

el
,

abslinentia

ipsum
suis,

dominnm
^''1

Th

am

pati,

se

ribui

dicti
,1,1111

domini Tb
vice
.

quod

dum quaper
viginli
.

ab

aliis

lan.

11. 'iii

adjecil dictus

quibuscumque mulieribus, oscudominus episcopus, quod,


colorala

dominus Wilhelmus de Albaniaco, qui


iua
dii
.

li

di

mini

Thi mae

quando aliqua verba


banlur
a

\H Bgurata
dicli

narra-

,!

ultra

si

derel
el

secum
a

iu

mensa

el

familiaribus

omini
desig

Qnito

jam
bus
.

prandio
ipse

ceteris

comestione ces-

Tbomae,
ivni. el
vel

vel

ab

aliis

coram

>'",

quae aliquam inluxuriae


\-l

honestatem
ex

\H
hoc

turpiludinem
ipsi

r
i

,
(

|IM

Wilhelmus panem solus comededominus Thoraas praedictus vidi r


1

familiares,
inscius, quid

alii

jocarentur

,i,.

qoc ajiquanlulum
tJicens
ille
'
:

mirarelur;
senex
.

quaesivil
facis
cl

ab
Et

riderent, quasi

importarenl dicta
el

e0

sj c

Homo
dixil
: :

quid do

verba,

pelebat,

de

quo

ridebant;

aul
1

non
ropler
talia

prolinus

respondil

inlelligebal significata

dictorum verborum
.

dominus
Ki

Thomas
respondil

Quare
idhuc

modo?
habeo
appeait
11
:

innocentiam suam
iirm
dixil

dd

vel

^i

inlelligeb

il

ipse

Quia
El

loquentcs acriler argui bal


,/.
I

ijinni

comcdendi.

dominus
petilus?
El

Thomas
ille

*'"
1

"

ifc/

12

praediclus

episcopus

Herefor-

Numquid
|UII1
|

'i

dii nsis,
i

praediclum
in

dominum Thomam
cibo
el

habuisse

cum
'l

as111

nia

secundo
el

exccllentia sobrietatera, parsimoniam


in

severatione

respon

lil

"1

abstinentiara
videral

in

potu

qualem numlo
.

alii,

quos ipse
illis

no\it,

vide-

quam
1

habentem aliquem
.

quaradiu
;

appetitus edendi

faclum

num. Inlerrogatus

in
/

quil

76

admirans, et ipsum

'

602
J

COMPBNDIUM VIT
qfuasl

I-;

S.

ftiNkA DE CANTILITE EPISCOPI.


dosic

im.M.V
r.

i|.sini)

refoarguens
dfxil
:

el

informans,
...m egti in in

idera

a.

t'i

a n'd.

niin mfoui
r.,. .;..... 1.1

Tii. .m.-is

Nbn placeaj Deoj quod


..i

ttew row^erw prmtantia, Sancljique integerrma administratione quatflam observata h


p In eojlem

ianT

omnes
;i

...... nam

el

veritate

dico

Commentqfio nurn
t

17

monui, erro-

Fobis,

qUia a triginta
merisa

annis

usque

hodie non

sunrxi
quani

cum

minori

appetitu

edendi,

eamdem. Ei praedicla fuerunl dicla pcr dictum dominum Thomam el per dfctum rlominum Wilhelmum, ipso leste praeaccesserim ad
sente
et

anrns cuoare, ac i<><> uw ittyvnuum esse quadraginta septera annorura vel circa, ipsumque Sancli regressum <></ studia Parisina cvrca an-

rem

fiie

in

num \26Greponen4umesse.
q Ilor cotpilium

Lugdunense

Ua

G/regorio,

X
vj

audfente; sed
pr&senlibiis,

de

loco,

tempore,

et

prxsente celebraPum fuit anno \274adie vnMaii

qm'bus

dixil

se

non
eliam
a

recordari;
praedicto

usqueadxvu
et

Julii.Adi

Commentarium num,
ubi

adjiftens,

quod
in

de

hoc

(uil

tribus sequmtibus,

de arvno adjunctisque
et

afchiepiscopo

dictis
in

vesperiis
dicta

publici

comsanctce

suscepli suscepti

magisterii

n i/n
lil

Theologia }
egi.

accessu

ad

gg

mfebtiatus gg.

Actufn

capella

concilium Lugdunense
r

C tharinae
missariis. ces&os

coram

dictis

dominis
nobis

episcopis

coms

IVempe

Henrici

Angliae.

regis,

sub quo
1265,

prasentibns

notariis

hujus pro-

Thomam cancetlariatum gessisse a/nno ndi in Commi ntarip num, 39 et ie q


s

Edu rdut f, anno 1272


.

alias
vita

IV,

laudato Henrico patri

functo

nwm
1307; Hicharvel

\NNOTATA.
num

Anglia

obiitque die
ista

mJuliianno
est

dus autem

testatus

eodem annodiei
iv,

W
,i

Septl mlnis.
i

Consule Commentarii pra?viiia

7.

ubi

Lege}

si

lubet,

Commentarium

ub

lizc,

de omnibui huc spectantibus


est.

mtis prolixe

actum

qusque ad eorumdem bene/iciorum


ii

integei

rvmam
E

Pormam juramenti abomnibus standi dedi in Comment


b seq
c

testibus

administrationem pertinent, pluri mii. Dedioecesibushicmemoratishiec aucaaccipei Londinum, vulgo London, urbs, [ngliae copul in
comitatu
Midlesexis, notiui est,

quam

ut

explica-

Roba

" Gall co Robe, Latii e irestem


ista

tione egeat

Wintonia,

lim

wpeusurpatur
principes
,

domestwis
/

suis,

vox pro vestibus, quas i quosque in obsequiis


'

[arum, nunc
,

'/

""' solu*

^ipluribusdocetCmj

incolis Winchester, altera Angli s> in comitatu Hantonix, vulgo Hant Shire palis sub metropoli CantuarimsL Wi rorniarfm^

'/
ac domesli
(l

''"

"

u sanct

"'"

est, acsi dvDisset,

me
.

\
>

m
S.

episcopalis cimta,
,,,,, ut.
x

inis

comit Lus

um

fuisst

lh

Eboracum, vevnaculeiiunc
'

/'"

Thoma
\

Jforck,

illuslri

''""

'".'/'''

stirpeadi t ommentdrium prsevlum e /" his quoque ai tum


''

ci

n.

caputest archiep

scopatu insignita.
//y
S

M,/

'

'"

num.
loci,

22 na

m
ba\

;//,,/..

/,-

" n,ltl
':""'"''

"
numeris etiam
'"'""/'
r
/

1218, ubiei

unoapographonostro non alvud hoc et in '" ri oontmctum ac mutilum est seque-

''

la

Item

in

quo natus
In

super
ei

tertio

lnH,ls dorain J
'P s,l

interrogatus de fide

''

manierii notiliam dedi.

Cornibia

Cornubia

vitael
7

fw

^
'""
'"'
;

"

"

pe

Cornwall
w,.;
filius

dilpctione operante et vlim excellentia requisilus rej


>n

Thpmaa

de
II

'i'""

-"

""' subditur
n
.

Vcta

in

capella s

Catha-

fuit

Edmundus, secundo genilm


in
i;

die

x
'

etc.

Hwhardi Cornubia comitis,


"'''

h;nr "Xl
s '"'- '"'

Hinc anceps
episcopui

"" omnia

qux laudatus
I.

"'/

"'

'' ;

'''"- post

cujus
Vide

" ,/

""

pervenU.
et

Edmundii
//
in

SeP tei A " "


'" n,l,ns

Vtotoa

"""'

/"" prwtermissa ubidicituridemilledie

,.
'

'.''"'"""^

mio

""""""

tommentario praevio num.


h

"

24

Licetduplea testimonii Richardi fferefordierir,lsri '"

"

error oommissus, ut
!

""'"
'"

V*
; "'

''"'"'/''-

/"/,,,.

mu
/o "
'

^potiuscredam

mtoartisproduetusfuig pro die x legendus nt u


\ucor,
j

quia

//;

,,.

,,,,

nec

nomen
i

Potui ^nobilispiXnuemulieris
ipplere.

/"'""v-.v examinatus fuii " "'"""'"


'"-.v.
'

idem
*-

'

ui

/""'r^/.^/o,,, ,,,
"

,m

primiaraculi,d ,,, videbimus*


/'-/

inatureorumn

";
,J

" ir

i"

-/-

terrogatorio
ibi

'""
(/ ''

MVerus, epwopus
consule dictum

";'";"
/

i"

" ;;, "


'

'/""

"'

num. Vbetdu
''"""'
'

Commentanum
i

;,""''
Cane,Ia

''

ous

omisswn """"/""'/ licujus , (// w/ Porro Catharinaewi^iw/bntoj ,v , ,,, 7( ,


nihit
. .

""'''-

ut

[di

nentarium

num. 28,

31

"^ "' "'""" Notariorum, ^"V;"''""'"''"'^ ''" ^ocessus seripS&runt,


/
,

^fratumesthoccon<>inumablnmcentioIV
/
'

"

nuw
'/"

Aflflir<fl

303
<<'

'"'

'

'"

-"/'/"

;:;.

r^fccs^
Consule /V(

Lyon

iTi

/;

f^

"'

t bertus

Wwardby
legi

,,

Tr",a
''"
i

WO

Qrdim

plura

,,/

^Z

m
"

an "^ ; celebru
:!;'!;;

eumdemCommeTitarium num 30 /jooiihri -""^,^//,; ;,,


7

kst,

';..^

anm""" "'""" annolav, aliuua

,>,

'
/',,

t,

hodlue
...

jy:Z ^Trt"""' I^Ste^ d /"


/

gisier

^^
^otorat
>

li

'

^i'"-nt>hs.

ntarionum.c\
-

"'''-l:!',";;;;;;;,;

''"/-

"

*&**&*** "r:r'r; <, >< ><"> ,,., ..,,

castUatem '"'

5!2SZ52?5
'/""""
/"'".'/'
/

"'" v '"

"-' vwgvneam mentis

kmfimpuA
dicteria.

'

DIE
^

SEGUNDA OGTOBKIS.
Johannis
e,

603
proxiinorum
qui

dioteria
aliii

Qusede oastitate
eat

jain

dicta

sunt,eliam
ilfilsfravi in

pnedcccssoruiii

>ii>i.

UJJIC

faclis

aliorum
io

testimomU

domini

Tnornae,

propi.T pptcntiam
recifperare

dictprum
prae-

Commentai
ee
fj /"'

io

pr&\

a rvum. 71.

comitum
dlcta.

non

potucrant

jura

amice ji>r.>n<i/ gratia, Potagium pulme ttum <> oleribus aut legumiest,
S

17

Et

cum
/

dictus

dominus Thomas qpn


aliquandp
nt
fecil

|"> U| -

'*omcuw ptru
'"'"

orat bcne

equitare,
inter

se

pprtarein

""*'*
,,

Vimirwm
(hituni
est.

a Hoberto de

KUwardby,

ui su/pra

lectena
rcL'ia
lis

duos equos,
supradicto.
et

posscl

cqrara
sibj

.nna
,

e . 1Jlf;i

Pbrro

Conrfneiitdrio prsemb v a

particularitejr

adcsse termiqis
Cunp .iniun
ecclesiae
'

as^igna-

f
ecclesia

niim

79 plurd

W, quil us S

Tliomae mira dbsti-

a comite

judjcio

pro

nrnim confvfmatur

illustrtottfi ]uc.

dicto

dofhiho TTioma

Herefprdjfin&i

reddito, causa possessionis recuperaq{lae et.appxe-

henqeridae dictus dpminus


in cliassia

Thomas
mi.uh
;

faqeret

venari
tiues

supradicta

el

peramlmlarej
et
et

et

limites

inter

cIi.i-h.uii

cbassiam

dicti

Caput

ii.

SancH

pietas in cele'

coiniiis
rii

existentes,
foreslarii
g

inermis
dicli

quidam

sagitta-:

el

comilis

sagjltaxenj
Li/s

pxppe
n.ortis

brandis Missis; ussiduitas


.

euin.

possei verisimilitei ex di

periculuni mrmidare,

non obmisitpronlep.hqc

praer

in
t

precwitselsludussacris:
VCH(li('((Hllis CC'
.
t

cum.,
i8 Et
st0

.;
l

,,.,ii

i,ui.i,r..;iMi.^iu..>rtii..ni.^ui.ra-

OrtUUUO IU
,
.

cum

uni

c\

.li.

ti:-.

^..-iii.iniN ma.gjs infi

I.

CtCSUV SUCB JUrWMS

attllllS

/'/

cefens,

diviriaj

ultiorijsjudipiuui
infestalionis

commiaatus
praedictaB.,

*^'

<W
,f

J[J

fJissel

ralioric

injuriosae
infra

^ZimanE

ad e]Hbt()patUni, lU eOqMC u il m i v /i'/i n /1 sioihilii uuminibii unuu btuiuu


jii
i

diclus sagiltarius

modipum tempus
1M
,

su|)iw

sus

mlmil

rl

lml

vox

n^

parjibua
contra

ipsum
lictum

f\

lalifer

iriteriisse
Tll

ralione
.

delicti

(lumilium
se

oraam
iestis

l;il:lil

,.,.,,,.,.

EthaBC dixi ,
ii

curn.

|ii;c.iirin>

de sagillatipne
familiariuni
in

d|.

sagittaiii

scirc

per relatum
qui

dicti

ii.ainni

Tho-

ma?,
fuisse

inlerfueranl
in

praedjctis ;
lopp,
;

llem dixi{, se
fu4!

praeseniera

die et

quibus

req>

L>osl haec
nuWum
r

iu

craslinum,

scilicel

die

ud

mensis
in

Septembris, praBdrctns dJminus episco?\is rediit

ditum juo^icium securiduni m ii;i1iiIu coipiV el domino Riccardo de Haidonc fi, ejusdeni comfts sefljescaiio.

/(

precf-

btM

ft

OTO
exigU

eodem

loco
a.l

coiam

dictis

domihis epfsCopis comct

simiu-,

uiis

coiitinuan

ium

perflciendum deposi-

falsu
aliis

aliqua obprobriosa eidem dummu Thomae impu.icnlibus, sicul erat liuluui ipsi les,U el

lionem suam, connnendans

tertio

dictum dominura
in

praesentibus

ibidem, diptus domjpus

Thumas
sed

Thomam
.iivina

de

excellentia

devotioriis

fcelebrando

cum mansuetudine,
dit
,

beni^riitate et palienlia respoflr


.

officia,

asserens,

cfnod

sic

reVerenlissime
fidem

quuM

iiirnvni

quidquid
<|uud

vejlent

aon
"'

ilivina S.i.iainciiia
cuiurectatio
el

traclabat,
'

ut inlucnliuin

possent lanium dicere,


fjicenduin

prOTfpcarenf

eum

mores

ipsa contraclatio

Informaret. Altari enim

de

ipsis

aliqua

inhonesfa

quia pon
ecc]esiaa

assistens,

cor sic dontritumet humiliatum semper

vcnerat ad huc, sed ad recuperandmn su.


19
ii,.|n

jurj

habebat

quando

Missam
lenerel
*

celebrabal

ef

tantarti
in

aliuniiantiaiii

lacryiii;.rmii.

quasi praesentialiler

specificavil

eumdem domipum Tho- am


magna
in

carne Dominicam
prtedictus

passionem.

E1

hoc dixil
plurii
-

m ani

pef judicium diclaa curiae obtinuisse


vel

dominus episcopus Herefordiensis eidem vidisse, et nolum esse omnibus, qui se domino ThomaE solebanl a sistere celebranti a
subjiciens
el
.

lo. pascua quinque baron< vocato Longa Memida, domino Pelro Corb praedccessoRum wmiax qui ea usufpaverat iemporibns
t

seplem

milljariuw,

quod

nrnltum eral

In

Missa

morosus
N

dicti

domini Thomae

i.

llem specificavit,

emndem
r

prolixus ex causa
i

devotionis praediclae

- ctes

singulas
in

cum
ex

brevissima somni defeustatione

decurrit

tantum,
lioc

quod

sdcii

el

alii

sibi
:

sfssi-

Thoraam excommunicasse dominuip ^ewelinum principem Walliae k, pro eo quod tree Montem G,omesiae Herefordiensis prope villas eci
doriiiniim
l.

<

slentes saepe
,1111111,

plurimum gravabanlur
in

resiin

ni

hosliliter
el

occupalas

dimiuere

el

restituj re
in
illis
//

rero

temporis \^^\\>,
el

quo

vigilabat,

recusabat,

quia episcopus
jiira

Assaveiisis

orationibus
i

stadfo sacrae Scripturae expendebat,

propria scrie colltftiones; quas c&nponebat, manu

paftibus bsurpaveral mirius Thomas movit

episcopalia, dicfus

do-

litem

contra

eum

in

curia
li

bebal
fiondii

b.
in

Romana
dixit

propter

pros quutionem

diclae

IG n<
S is
,

praedictus

dominus Herefordienquarto
ad jura
cfc oi iij el si in

ct

ctiam

dontenliom m,
Herefordiensis

quara
el

prop^er

liber

ecelotfa

uoi
ilttoii

diclnm

dominum Thomam
sermonis
iiu-.i illsesa
la,
el

habuisse
eccl
siae

ecclesias

sub.J^tqrum

ejus

m n

fn/tiiteool

excellenliam
l,Yii't..niicn>is Herefordieiisis
it.

zeli

servanua, servanda,
in

aliquo [ laesa
lal

tuncarchihabuii cum IralreJoanne de Pecham, vn-os certioratus per, Cantuariensi n -|n-- r >, episcopo v
.

restaur

hoc

,-

parcas

bus

peritos,

quod

justeui

causam

i'

'' ;

,,,,

eipensis;

hec tor

lans Inc-torere

periculum

prosequi

men

um
'

'
,

.1

judieium
,

curia
c,

m,i

iia-

ravil ctas^am fc regls t Herefordiensem etclesiam pertiad

^"J^V^ """,.,.
,

,,,

.,,,
,,

,,,,,
,
,, ,...

eum

ad

?.fririsrs5<S"j

rras^^sr-s

,,.,,

604

COMPENDllM
re^e
ei

VITiE
sui

S.

THOMiE DE CANTILUPE EPISCOPI.


dictum
,

a
V A 1

ODICE
I

domino
rus,
in

majoribus

regni
Missae

celebratu-

f.

A N 0.

incboalione dictae

viriissel

quod Deus daret bonam ei longam vitam dicto domino Joanni y. Quibus omnibus dictus testis
dixil

cum aliis nobilibus astanlem et eum, ut dictus lestis supra deposuil excommunicatum uoluil celebrare, quantumcumque instanter per dictum regcm et alios roLewelinum
prius

se

fuisse
,

praesenlem de die
:

oon
quae
ili
|

tamen
autora
hmiiI
,

recordari

per

de mense
in

nec
ad

de

dicto
se

gressu
flde

episcopatum

dix.it,

ex

dignorum percepisse
naiT.ivit
,

relalu.

gatus,

quousque
satisfaclione

dictus

Lewelinus

ab

ecclesia
el

23
latu

Item

se

ex

Bde
lunc

dignorura
vice

re- fum

puerttia
-,,

exclusus,
fl

compelenli

salisfactione

oblata,

de
ttis

percepisse,

quod,

dum quadam
lilteraturae
el

bonae

vel a<lo',
ftterat
\

hu

iii

i.i

litis

parentibus
biis ciictus
leslis
el

memoriae dominui
episcopus,
i

Walterus,

Wigorniensis
sanclitatis,
fuisse

ctum

extitil

absoiutus.
;

Ei

in

dixil

se

\i,

magnae
posl

fuisse praesenlem

de anno
el

lamen
de

die,

quibus
lictis,

quu

Deus

ejus

obitum

dicilur
i

inlervenerunl

ista,

alia

litibus

supra
ri

multa

miracula
.

operatus,

palruus

dicli

do-

requisitus respondil, se

rece
se

tcm

m
idi

im

non

mini Tbomae
et.

ab ipso

babere.

Ilem

dixit,

credere,

ali

ejus

fratribus

domino Thoma pan ulo coram ipso domino Wallero


vel

quod
cilicio
sui,
'

praedictus
el

dominus
cilii

Tbomas

nodoso
ante

duro
obiius

adduclis,
li

cujus

conditionis

status

esse

vel

zonis

batur tempore

ut,

quando ad provectiorem
scisciiaretur
se
,

aetatom

pervenis-

el
,

per
el

multos

annos

usus lucrat
legavil
lixit,

morex

aliquibus
,

potcntibus
el
i

aliqua

ciliciis

su| radii lis

lem

Lestis

se vidisse

Thomaj memoratus dominus Wallerus protinus respondil ipsi domino


senl,
el

dictus
fore

dominus

responderet,

militem

velle,

aliqua
21

de
llem

eisdera q,
arto
in

Thomae
interro
ai
,

Fili el
-

optirae

respondisli
;
.

quia

Ri gi

n quisi-

altissimo

incto

Thomae
ter

ejus

gloi ioso

marsicul
,i<i

'^l\

tus,
ei
i

qualiter

episcopatu

n seral

se

ipsum
.

el
si

tyn.

perpetuo

militabis aa.
;

Quod diclum,
cti

lesiam

alqu

plebem
irca

sibi

commissam
el

el

dictum

prophetaj,

dih

gubernationem,
subdilorum
.

visitai

tradidit

litteris

Thomae inlbrmandum, et
per eos

domini

tionem
'

et

oi

tiom

m
.

in

reliquos fratre

tn

eleclara

tempora-

i:

cationis

oflicium
liter

Missarum
respondil

celebratioues
offii

lem

militiam
[lem

tleputavil

el

alia

el
;

lemporaliler
,

io

epi.

narravit diclus
irrere

dominus episcopus
-'.r.r,

II-'q\

idversu

scopali

incumbenlia
bcne
et
si

quod
suis

sic

el

refordien

memoriae
in

quod

quod, cum
.

m movnlinet

dule

pro

viribus
,

per

gi

bal

monachi
slicis
el

prioialus
,
|

de
tenti

Lcwmunslre bb
redditibus

dii

omnia
bal

supr; dii ta.


.

lulerrogatus
.

quomodo
?aepe
in
u|
vi

hh

scie-

Herefordiensis

ecclesia-

p aedicla

respondil

quod
ei
.

lionibus fueral
el

cum eodem,
in

videral

ra

banlur dic
visilare
v

ab

mundanis, contenderenl, quod uon teneum dorainum Thomam recipere eos


,

aliis

referri

au liverai

qui

comilab
noveral
.

.lenlem
forl

el

quod
loei

tndem.
rexisse sei]
'i

po
i

i.

quasdam
tite

Interrogalus,

quo
in

ben
.

el

sum

alrium
volunta-

dixit,
el

quod

bono
vllae

regimine

parochialis

ecclesiae

dicti

propler

in

excellentiis

virtutibus

suae, el rraia

tem
pro

ra1

p
1,1
'i

domui
lln

suaG

bene
ino

praepositus

Interrogatu

eo lem

parochianorum domino
lab

ipsius
T)

loci

non

deponerenl
diclam
inde-

clus

dominus Tho-

spei ialiter
ipsi

promovcral

bonum

ecclesias,

Thomae

regimen commissaj, rerecuperabite

cum
ii

ribus et
silii

sumptibus oblinuil
ejus

spondit,
'"""'
i

quod in prosequutione et ll,mm i"'"" "'' quibus


1
i

nem, -aiam

ci

praedeces oribus

el

fecil

portas

depoui
pro

praedictas,
liber

depositum

qui

umdera
rectione dixit
quisilus
r.

earum obtentu presbyteris pan chialibus


'(

de
i

nocle

aliis

horis
el

oportunis
aliis

noo occurrer

oecessitaofficium

morias suas

tibus

iufirmorura,
,

ad

eorum
libere

"

pertinenlibus
Iten
;

oon

patebat
i

ingressus;

nec

intei
"'

ad

qualem
^

tZZmT
s
I

'

VM

ba-

diclara
poti ranl
el
.id

paroi bialem
.

ccl

siara

confugere
expelenles
praedifore

d0D1,DU8
" n

"'"

Berefordiensrm

idem

Phomas,

immunitati

eci

lewasticam
Ei

respondit,

quod
s el

per elecliorenil
d.
/

am

ecclesiara

rugientes.

haec

ci

concordem

dixil

'
f '"
!l

quod

ctus

'

humilitate st.am imbecillitatem preeli assumptus ad episcopalum pradiclum

don
in

udi\
illj-

<

oo-

m
ei

loi

i.i

parlibus

cc.

cr

lli,li;,vl1

25 Item

narravit,
vice

omiiium Joannem, immedialum Per prasdecessorcm u dicti domini Thoraae,


prae
i

se

audivsse referri, quod

dum quadam
talionis
iii

diclus

dominus Thomas
,

visi
'

,llim

ll

"--

officium

exercendo
de
el

e
i-

'

pradiclo

hospitatus
</</,

fuissel
i,

doraino

Thoraae

per

bien-

hospitio

Ilium
eral

ante obitum
ruturus
"'

ecclesiae
.

Pantesbur

diocesis
.

ccclesia,
1

quod immediatus successor ejusdem in ducens dictus dominus Joannes


'

ipsius

domini

cet.
.1,1

Joannis,

Herefordiensis
Pelri
.

dominus
et

Reginaidus
ac
ai

filius

baro

potens
se

voluntarius

slerus
cli siae

teudens,
erveniens

onum
violentcr

,l

;,

praedicla

umdem dominum

dictae

ad videndum quamda.u doraum, per ipsum t} orainura Joannem lunc de novo constructum aonduin coopertam in man
: '

vellel

dictum
ecclesias

dominum
i

Thom
''
iii

iin

dc

praedicto

hospilio
terribiles
el

jii

co

ho pitari,
Ti
lae

''

minas

infi

rio

tpsius
'

epi-

ipsi

"J"
,,r

de
-

B sbur. ,, 'I""

domino
sibi

suis

ramiliaribus,
;

adjicien

uisi

"'"'"

l,,m "
1 '

monstrabal TIlom s praedictum ajdificium P si dom Tbomae situs


j

dominus
prsdiclo
:

hospilium

dimitteront
quia
dicto

boc'

supradictum

dictus
(U~-

dopla-

dominus
dominus
eura lem,

Thomas,
oluit,

canonice
bospitio

monilus

quia,
el

si

propler boc ipse

disposilio
d

*diflcii,
si

Thomas uon
el

perficeret

recedens,

ipsura
pl

excomraunicavil
lcnuil,

dictus

oann es nomae
rel

autem
'I' 11

non

lamdiu

excommunicatum

cebat

quo

situs et dispositio

aediQcii supradicti

facilius " oral ei minus siiraptuosum tunc praedicta reformari, quam si dictus dominus Tbomas, ejus successor

"'

usque reatum suum agnoscens, misericordiam el gremium Ecclesiae


beneficium meruit
oblinere.

ad

ejus

reversua,
V.\

absolutionis

qui-

bus omnibus
'

peripsum testem superius deposilis

effectus

ipsa
i

rmmulari. Quae verba comj.lacere domino Thoraae

facerel

non

ruerunt
;

praedicto

scd ora

ul1 d i' lutn dominum Thomam forlem et constantem el m.unizeli in prosequendis el recuperandis el defendendis <' clesiasticis juribus extitisse.

26 Item

'

DIE
i,i< 111

SECUNDA ncTnnms.
si

m:>

r.').'

?r>

licm

supra quinto
eral

interrogatns,

dictus
et

quae
cernitur.
sa
i/iu
In

etiamnum

non

sine

admiratione

BX CODll
V A

%tne morn
Vistatn

dominus Thomas
dens,
requisitus

naturaliter discretus
sic; el

pru-

tabula topogra >hica ibidem prxmislegitw


Malvernchasi
,

TIC

A 5 O.

respondit, quod

rcddidit

circa

eosdem montes

prius ctUbrat

causam
consilii.

requisitus, quia in
cl

omnibus
gcrebal,

suis agibilibus
et

videtur fuisse venatio } de oujus jure hic

lo-

prudenter
ESt

strenue
narravit,

se

eral

magni
Bde,

,/int"r

se

audivisse a

dignis

quod,
ciijiis

cum
\

praediclus
eral

consilio
ice

praedictus

dominus Edwardus rex, de dominus Thomas,

Bichardus. Consule etia/m Commentariwm u niim 132, ubi etiam aliorum /<stiwm asserta supei hac cantroversia proltoe ex-

viwm

quadam
arduis,
ni. ppii

pro consilio super quibusd im valde


et

i\

!/<'"
i ,

sempei
eti
i

vocatm Gilberlus, cujus poteni

ipsum

regnum
9pe
iales

suum conlingenlibus
'

ipsi

ngli e
I

formidandam,
'}">

vide

habendo,

misissel

nuncios

ad

di

im
alia

vrho

nu/m

dominum
dictus
!'
liiiin

Thomam,
sins

ut

immediate
negotiis

absque

//<<

"<<<

rimus

Godwino

ii

\re-

;iiiis

propriis

praelerinissis,

fordi "'

"

Pelrus de

Bgueblank, <ecun-

siiiiui

dominus Phoraas venirel ad eum ad pala;i|iiiii Weslmonasterium ee; et dictus

dus foannes Breton.


i

/./

/.

iii

leclii

dominus
dicti

Thomas

tunc

prsepararel
a
I

se, cel

qu

in lo

g Poreslum

alt

se

nemus

esi

resta-

nuncii

supervenerunt,
obmittere propter

ibrandura
di-

rius custos saltus, aliasetiam saltuariu


h Senescailorum
el
sei

Missara, ooluil

festinantiam

tm
(

pro
<"

>ra libus clorum nunciorum, ex parle regia, ul missis, ad dictum dominura regera venirel

vario statu
hic
tis

notil

am

dat

''-

ntiura,
ii,

quo
i

minus
>posu

perOcerel
i

di
illa

"'
lite

quo
jis

di

ere
li ti

die,

oidetur.
i

priusquam venissenl
|(

nun

Jii

ipi

Qe
</-

adem
</<

loquuntur
io

et alii
1

tes

nm
I

ii

rran

supra

lictis, se

prius velte servire

11

sgi

dicta
k

"i <'>

nmenta/i
iste,

vum.

iO et
I

il.
V.

\ltissimo in officio supradicto,

quam
ut
di :to

terreno
baec

regi,

Lewelinus
uti

alias etia/m
iico

linus dictus,

domino eoruradem
si

subjiciens,
ii

dic irent,
n

ultimus fuii
de quo,
et

genere princeps Wallia,

volebant,

prsedi

mincii

do

de

totahaccumS Thoma lite cum


Commentario pr&vio a
<

regi.
diimi.
liherr
regi

satis prollre

tcripserim in

;'7

Cura

autem,

vcniens

ad

praefatum

consummato iminum
<i

divino
regera,

1
i

12,

lcclorem illuc n mitto


ii

Mons-G imei
'

linis-riiiiiirrirns.

'//</<<

\1unli

de mora
1 1

aliquantulum
el

re larg ilus
le n,

per
sicul
ille,
ail

rlictum

'

\lte

<

.''/
.

suique nominis
" !i

nsilio
<</

<

lominum regem
QunciiSj
posilis,

suos, el eis

mitatus ca
p sibi

ut

eDbclualiter

respondisset,
ipse
el alii

ex-

m
i

Panura
i

\saphi,

quod

eodem
i

sancto
I

propter

quae

consiliura
li

palis
i

ivitas

regium
dedil

fiierant convocati, sic


in

notabiie el lau lab

et

"i

comii

consiliura
et

praemissis,

quod

;ib

ipso

do-

tensi,
i

archiepiscopatui Cantuariensi suffragm


Phoraas

mino rege
in

dicto

ab omnibus aliis, qui consilio, secutum extitit,


in

conveneranl
el

item habuisse din

quainp upraediclus

. ,

apud Godwinwi
!ege
<</
t

ttw

[nianus

11.

riraom

approbatum;
rex, qui

lanlum,

ul

Celera huc spcctantia


io
i)

silubet,
ici
ti,

inCommentain

dominus

ex

dicta

mora, per memoralura


in

nwm

'

i8 et

,,

oucuintor

dominum Thoraam
quantulum
latus
rii
i

conlracta

venien

////<
f

lo

ili

gravissimam litem prolixe exposui


"''
'

oiendo.

fucral conturbatus,
consilio,
dixil
el

laetiflcalus el

eodem
o

"

'i"
itt

r " (l

^i

ex
i

diclo

per
ei,

eumdera
I

dorainum
<

Anm
i

128

15

Augusti,

inflra

ii

praestito,

ipsi

doraino Thoraae, Utissimus

quo Deus benc quod benedictus ess


ips
i

ille is

p
,,

'

Ca

'"

\,l

i-

1.

cui

serviveral

nin

piwra

/'

ciis eju

ra-

Thomas,
i

el

mgo tempore
in< tae

quod ulinam possel deservire. Actum

ipsi
in

Deo congrue
dicta
c

num. 88
i i

et

quinq

Catharinae,

praesentibus

notariis

hujus

ibusadduxi. mpla recensui


121 et sequentibvs.
'

in

ijroc

Co
v

mentano num. Quomodo "


'

"
nla
>

"

intelligenda
64
ei

sit,

eodem
"

Comrm
i

num

65

ex
-

ANNOTATA.
a
v

test

fuit.

fbidem ostend

CantUupi, qui electioni intei " ele* tionem contig


Wilhelmi Cantilupi
el

,/,<< 1275

i ege

prmviwm

nwm. 96

et

. ,

qu&nX bus h ista guoque


93
et
?fi

iiens et Qens,

aliegans
ipso
leste

q
pi

aliistesHbusconJirma
Chasse,

D0
sente,

ufficiens,

portatus,
ruii

nwm
tine

uenti.

ad

altare,

et

cantatum
lriil

Ti

Dei

r fjhassia,

Gallice

Anglice
hic

venatio,

jus

venandi
est

significat.
.

Chase, LaPro

LAUDAMXJS.
u

De eo brev*

'">

'""/ ">"

>

\i,iI!,ihii;i

scribendwn

Malvernia

ad quem
in

joannes
,,.

Breton legum

doctor ijhms etiam


ul

nostri

toowm spectant, quse habet Camdenus oomUatus Wigomiensis pag 135


prociii

nicipalis

lam

peritus,

libellum

ea

Haud
suspicil

,|

jcripserit,

qui

etiaranum
cui
titulus

hodie
:

magno
juribus

hinc

a dexlra
ius)

ripa

Malverne

liils

jn

prelio

habetur,

De

Sabrina fflm
os
,,iii,

colles

sane, sive potius

montes

Anglicanis

episcopus

Herefordensis

moritur

el

edilos,
Ql

pass.

plus minus qui per seplem gradus subinde consurgunt, hunc

ii

vn,

MCCLXXV.
;

x u

su
fa

'"

ai locus iste ignolus

m
62
'-i

" """
/

63

agrum

(Wigorniensem)
;

ab

Berefordiensibus

di-

rimentes

quorum

aupercilio Qilbertus

de

Clare
distcrp)

its

Breton de S.Thomi ">""'""> WUhelmi

le

Wayte
De

comea Glocestrensis posscsminandas suas el ecclesiae Wigorniensis

fossam olim duxil ad

dc Bosco

irso.
/

;06

GOMPENDIIM

VITiE

S.

THOM.4E DE

CANTILCPE EPISGOPI.

E
c(

DeilbconsuleeumdemCcymTnentaridm nu)w.25
TJioniz

CAKO

(hu)hus sequentibus.

aa Scilkel S. po t cuju
nierit
icta

Cantuariensi archiepiin

Uiustrandq

Onere npstrove-

tur

ad diem \\\\ Decembris, qyo cojitur. Dici autem illi miltfaturus S. Thomas noster
sedes flerefordiensis mftragaj^ea esi Cantua-

Capitiii. Alice Sanclivirtitlcs:

quia

beaia

mdrs
;

in llalia

<jas-

riensi.

bb Lewmunster, sive,
minster, et

ut

alias vocatur,

Leon-

dem caro ibidem


sepulla
relala, ac

hOfiorifice

Lemster.
est

Latine

Leonjs mqnasteriura,
in

oppidulum Angtix

ad Lugum fluvium
loci

co-

ossa ia Angliam

mxtatu HereforaUe. De etymologia eju^

Cam.

quinquennio posl

denusin descriptione ejusdem cgmilatus li.-icmi Leonis rabriasterium dictum a ieone perquietem Britanni autem Liianvlso, somniarunt nonnulli
,

non
lata

sine prodigiis in hono-

lieni
lolet,

vocant,
et

quod cum

Monialium pawjm deteriipluni

rabiliorcm
:

monialibus

bk

Merewalcujn
(quod
postea
inda?

regerii

MerciUra

pdsuisse
fteadingi)
est,

conslel

lumulum Iransfama sanclilaiis et

cella

moriasteni

aliam

onginem
ventos

gare,

quid

aliud

guam

nuraculorum.
X
ost

venari

Plvra de eodem
prioratus

tegere

esttomo] Monasti^i Au-

glicanipdg. 120 et sequenli, ubi dicituv Leomipste


rerisis
in ;i-i"
et

Hen

(brdensi, cella Headin-

luoc

iu

ciasliiiuui,

scilicel

die

xiv

nniisis

Humilita
ii

gensis coenobii,

'/./</

Benediclina mpnasteria

Septcrabris, piaiaius
iiiiiiniiiK ipsis

3 rc/nihitn, cc Richardus de Kymberle, m processu testis duddectmus, de visitatione ejusdem priorqpys sequenha teslatusest. [lem dixit, quod, cum praedietus

dom\nus r\iccardus cpiscopus n-ini cpram lutis d.iraiuis episcopis


cjicta
i

iii,-

rt

beni
i

commissaiiis
ai

in

capella

sanctjea

CaUjaciua?

on mbut

it

coiiiiiiuainiuiu

perficiendum

seriem
si

depo- E
do-

siiioms eiusdem. Requisitus autom,

dictus

dominus

Tborrias visitaret

prioratum raona-

minus thomas
sic.

fuerat
in

humilis,

respondit,

quod

ctforum

tivm Guillelmum
loci,

Sigrorum ajmd Leoministre, inventt Fraae Wynton, munarhum dicti


esse
diffaroatura

[nterrpgatus,

huiuilitatiin. respondif,

quo aotaverat potissimi quod iu obpdientia, quam


;

graviter

de inhouesla con-

impendit
gerebaj

Deo

suis superioribus

quia erga

versatidne
et

cum

quadam
se

moniali de

Lingebrok;
dicto
loco,

a2quaj.es sibi el inferiores verbis et


1

factis huroiliter

cum

nollet
fecit

purgare

coram
a

Tlioma,
erat

eum amoveri
et

dicto

subdeeanu>,

Upsum

Iransfem
llem

dom\no in quo apud Ilaquod

!
;

ex hoc erat carus regi et majo.ribua,

mediocribus
dilectus

ot
eis.

minoi^ibus

regni,

et
si

comrauniter
fuerat
<i
roitis,
.

ab

Iiem
et

requisitus,

iliiu. dicecesis
iir

Saribui iensis. Deinde cqnl/ioversiam


sic

mansuetus,
respondit,

patiens,

benignus
ip

pa< ificas
et

pbrta

eectesia;

exposuit.

dixit,

quod
si

sic.

RequisiluSy

quibus
i

e?

intra

prioratum

de

Leoministre
el

pr.ediclum erat
ad

quibus deprehenderat
cificaret,

supradicta,
facta
i ;

quod spedicli

ecclesia parochialis,

monachi claudebant diclaro


el

quae

noyeral
iu

notabilia
.idicta

ecclesiam,

ita

quod parbchianis
quo monai
ricccssitate
bi

aliis

Matu-

domini
notari;

Tlionui',

qnibus

potUCrinl

linum
leoat

et
ai
i

ad alias Horas, cjuando volebaut, non paclauscrant portas


;

res,pondU,

se

deprcrbencjjsse

preedicla

ei

diuturna couvcisatioiie,
(idiunio

quam
factis,

habuit cuui
in

difitO

nn
tunc

iii

exlrema

exislentes poteriint

ex

Thoma;
iii

el

uumquamividil
\i

eo aljquem

corifugere

ad

ecclesiam.

Eucharlslia
et
i

etiam

oMr.v-iiin
,sis,

\iiiii-

prosperis \<i adver-

tenebatur in
i

privata
dicliis

domo

presbyteri,

non

in

laetisvel trislibus,

exquii)uspotueril ooscicon

cclesia, ul

presbyter, clausa dicta


fjficiam

cclesia,

trarium.
29 Quin

possd
C

portare

Bucharistiam
Kt

inQrrais,

imo,

lii

el

multis

(cum

quibus,

acifietu
i*

quandb existeret requisitus. (ini. dominb Thoma>, quod


convenientia,
el
ei

quia

visum

fuit

dicius lestis depqsuil


specialiler
a

praedicta

oon essenl
ordinavit
dicli

fratre

supia liti^asso eumdem) el Joanuc, tunc arcbiepiscopo


injuriose,
fuerit

jmiieus, pi

dtnt.

correctione
Derel
in

indijgerent,

Cantuariensi,

vehementer,
nigne

ac

indebite

prascepit,

quod
el

extra

portam

pxio-

secundum commune judicium


patienter
e1
bi

persecutus,

ratus

una capella,
qiiam
i

sl.yior qublidie,
<i
ai

qua qua

celebrarel
i

unus

pre-

et

absque
;

aliqua
eis

murdetraiu
,

ueretur

Eucharistia,

rnuralione hens,

loli ral ai

praefljcta

non
aliis

possenl

bertatem
tentes.

confugere, praesidium, liimmuriilatem ecclesiasiicam expedictus

nec a
utia

ramiliaribus suis

vel

ejus

detrahi

permitlens vel
eis,

maledici

quin
<'t

Dixil

etiam, quod

ordinavit,
ecclesia

ut

uim

porta

patochiali

lamdiu,
:

dominus Thomas amoveretur a dicta quousque essel praehoc


deposuil
\
viderat

polius

orabal

pro

De

morte

parentum
juxta
|

proximorum suorum
iiiii';iiiiui

oon ostendebal se esse son


el

Discori es

dissidentes

dicta

capella

completa

<i

bilitatem
oui.

mi.hu

ivlatu alieno, et

ad
in

concordiam
se

quod

reducebat,

p.t-

bapellam

supra-

dictam.

quanlum
babens a
i.'

eral

cum omnibus
informatus,,
dicto jure

bomi-

dd
locc

tta In

-/,

ograp
i.

nibus
.

iii'>

lamen,
jus,

sed plura de eodem

qnod
subire

non

repet

Bua

haberel
;

pro

ee W<estmohasterium, outgo Wesfminsler, quonr dam celebris abbatia ad Tamesim fluvium olvm
t

non recusabal
ler
uoii

oum
i

aliter
:

dicta jura
i

amicabili-

polcrat oblinere
in
soi

jurisperitos

hominea
al.

aburbeUondino nhl
.

approbalos
Miie sine
,

late

amii

itia

'

,,,,,

,,

'-

sua retinens,

comiiiva

quorum qunrum
,
'

niaiuro maturo

coiisiiio consilia
'

niliil nibil

|inn alulo judicabile


l"' sl

gtuBpaiatioirmc

,1, " H m '" ,ln Sl |,M a e Mdls habebal (iivinum ofljcium consiliura cura eisdem.

30

Il.iu

iiiloiro^alus
;

si
,

lu.iil
sic
;

JU81US
et

ti-

ct
ii

mens
dixii

Deum
rui>so

respondii

quod
per

de

hoc
obtata

ccjnmendatura

dominum

Rober-

tib

tum,

DIE SECl'NDA OCTOIUUS.


\ tum, tatc archiepiseopum Cantuarlensem &, coraro aniversitate Oxonis quftm idenl rchiepisco|)us
.

607
...,

dendo a dicto scriptore, * Cave le, nli, quia presbyterum percussisu Ki haec dixil praedictus testis
.

ulCA "'
'

indueeli.il
diciii-

in

tcstcm,
,

quift

luorat

cancellarius
cancellariae

'"'''''

fuisse

tres

vel

quatuor annos,
fui

priusquam dictus
provec-

,|uam

universitalis

el

ralione dtctae

dominus Thomas
tus/c.
:'i

sel

ad

episcopaluro

habebat justiliam
c
el

ei

actus juridicos in
el

scholares

/.

aftos

explectare c;
el
ESt

in

dicto

offlcio

propter
a justitia
I

Hcm

requisitus,

gj

,.|

quales

percussionei

<n/irrorpo-

favorem
deviare

aliam causara dod fueral visus


dixii praadictns lestis, se

vel

adversilates
1

pn^sus

fncrat in

vita

sua dictus mttau


;

cn dere,

no-

dominus
ui

Thomas.
".

loriiim fuiSSC in

univcrsil.ilc

praedicla, veritati in-

deposuil

supra

de

II.! litibus,
ex

respondil

de

persecutoribus,

"

quas babuerat

II

v tnmwai '""

pro

mii
Iicni
fi

commcndationem
n;irr;i\ii
t

archiepiscopi

supradicti.

jnrc
ic

ecclesia?
viv,.

suae,

snbjiciens,

quod
per

adversitar

essel cancellarius regis Benrici d,


h.iiicnics
(I.imi

quod, ciim dictus dominua Tliomas quidam monachi,


curia
regia,

ijravi

infirmitate

dolore via erum seu

iliaca
riii^,

passione et dolorc slomachi

nmliiK ;m'!

facere in

obtuleranl cfuod-

priusquam
vixit,

e jel
exlilil

factus

episcopus,
/

post,
'

pretiosum jocale e eidem domino Thomae, qui


curialiter

quamdiu
gatns,
ei
si

molestalus

Item
ni

interro-

respnens

increpavit

eosdem,
decebal

qtria

ad

pracdietus dominus Thomas


vilaB,

virlulibus

recipiendum, cum anima?

quod
suae

eum non
periculo

recipere,

excellenliis

quas

diclus lestis

supra de-

inducere
el

volebant
putadixit

posuil
;ni

babuisse
vitaa suae

euradera,
;

perseveraverat
sic,

usque

euradem,
icni

acsi

corruptibilem
In

Qexibilem
testis

Qnem

respondit, quod
esset episcopus,

adjiciens,
el

eumdeni.

quibus
Londoni

dictus
*

quod,

priusquam
cl

sanctissime

LondonSia
I

Sc

nnno Pomirii inilicsinm ducentesimo sexagesimo quinto;de mense i,iiii el die et nominibus monachorum dixil se non
fuisse

pra-sriilnn

cum dlagna
vcliill,

morum
liiill.c

gravilate
l;i(ll,

el
'I

bonestate
al)>ijuc

vicl.ilil

nili.ir

c,

ii

infamia.
I i

g
cordia

recordari.
:\\

iicm

super sexto interrogalus,


eral

scilicet,

qu
,.,,,,
in
'"

Kcm
{

rcquisilus,

si

fuorat

misericors
,

re-

annorum
migravii
(|i)ini

idem
hoc

dominus

Thoraas,

quan^o

>,<^>v"'
peru,dofwicto

spondit,

quod

sic.

Interrogatus

in
in

pio

notadixit,

ab

sceulo,

requisitus

respondit,
vel

jpecialiler

misericordiam

eo,

sexaginta
'".
u1

trium
credil
;

annorum,
et

parum
Floren-

quod

fuerat valde compatiens


el

paupenbus, schoessel
lere
aliis

uitra

quod
i
,

apud
in

in

laribus
i

aliis,

el

antequaro
se
c

episcopus

et

liimm juxta Montem Flasconis


sancti

crastinum
imlo

faciebal

coram
et

maltos pau

Bartholomaei

aposlcli,

;mno

Domim
secundu

peree omni
jnxiii

die,

nibilorainus

pauperibus
ministraequitanli

lcsimo

ducentesimo
'i

octuagesiroo

ejus
Dixil

possibilitatem

eleemosynas
,

orans
:

dicens,

In

bianus

ti is

commendo
recei
ta

bal

.'/.

etiam

cruod

quando
el

sibi

,i

heum, migravil ad
Eucharislia,
in
el

Dominuro,
abbatiae

oceurrebat

lunus
fuil

quodcumque
.

p09tquam
ei

episcopus

ubicumque, dcsrendcbal ilc equo


dicendo De
devole
in

confessione,
El

extreraa

Dnctione

p.

/'

ejus

corpus

ecclesia
q,

sancli

orabat

pro anima

defuncti,

pro;

Severi,

sub

rbe veteri
;i

die

Dominica
Lalino,

proxirae

fiindis

cuni

orationibus

consuetis
si

el

subsequenti

domino

Hieronirao

Cardinali,

pelentibus
/,

veniam
signa

de

commissis,
,

eis

aph
:

praesentibus dominis

Hanchero,
ruil

Comite
a
,-

parebant
,.[

p(Bnitenlia3

non

aegabai

Hugone
., ()

Cardinalibus,
ecclesiasticae

honorifice cura
sepulturae,
el

hoc dixil

praedictus lestis se vidisse,


farailiares

cum
a

ipsius

lemnitate
,ij
(

traditum

donrini

Thomas

petebanl

veni im

ab

domino
i

eodem;
sua
/,,,

incorrigibiles

tamen

rejiciebal

familia

mulium
,],..,
.'

Hieronimo prdicante Defunclus Posl quae 'cjusLtus ibidem


ossa
a

' '

**w

imini

Thomae defuncti
iu

carni
famili;

d uctum

32

Item
(j[fcti
.

narravil

idem
in

lestis,

se

audivi
el

parata luerunl
ejus
ip
ius,
el

Angliam apportata per


collocata
el

""" diutuma
pomitmtta
etu,t:

0IV

doinini

Tbomae, qnod, cum ipsd


artibus

lionoriQce

s pulla
dixil

in

||;i(rl

adolescentes,
in

studentes

Parisiis

ecclesfa
Peiatu

Herefordiensi, proul

idem

testis

ea

habilarent
ei

quadam dCmo, in qua erat vinea, idem dominus Thomas accepissel unam virguvinearj

veridico dicti

Thomae ramiliarium audivi


sei

pra^dicta
iiera

lam, quae
1

p.iiimics sustentabal, nullius quasi

supra
si

undo
el

articulo de
dicecesi
esl

fama

re-

tt*ind$

>

valoris
;,.

existentem,
sui
,

cum qua
exinde
quolibel

paraveral

ne traegil

quisitus
el

in

civitate

Heref.
''

siu.iu

'. el

per ex

septennium
dictis

ni

circum\1cinis dioecesibus

raraa

publica

pcenileniiam
ois
luit

septem
testis

an
in-

ct

inde confessus.

Bx quo

dictus

communis opfnio, quod quod mas si1 sanctus,


<"

dictus
l>eus

dominus
pro
eo,

Tb
sicul

ferebat,

praBdictum

dominum Thomam,

qui

de

pro
Sj c

sancto,
1

mira
i

ula

operatur,
erat,

respondit,

quo

lam

mudico conscienliam babuerat, et tanlo temvaide

quo

notorium

dictam

famam
'

esse

pore pcenituerat,
,,,,1,1,

mundam

el

sinceram ac
videbalur
situs,

totam

\ngliam, Scoliam, Walliam


partes

el

w
Ri

,,llliam

conspientiam
narravil

habuisse,

sicul

niam,

el

per mullas

regni

Franciae

eidem. 33 iicm
' '

exemplificando
-'

de

patientia
rat

quomodo scil praedicla, respondit, quod communi relalii nde dignorum, el quia de d
,,

'

dicii
rl

domini

Thomse,

vl lisse,

dum

cum

rr j S

provinciis multi
dicli

peregrini

confluuni

ad
1

dicti

minoThoma
praefalus

Parisiis,

quod quidam scriptor,


in

lumulum
,,i,

quem

dominus Thomas

sua familia re-

,,.,,,1,,.

domini Thomae multas imagines


alTeKentes,
in
in

cum
1

devolione

signa

mira

semel pei tinebat pro scriptura librorum suorura, dictnm dominum Thoinain a diurna dormitione
posi
(

secum

quse

dicunl
terris
el in

meritis dicli provini

domini

Thoraaa

dictis

prandium

leviter excitatus, ex

mala consuetu-

contigisse,

tam

terra

quam
dicta

mari

t.

Item

habebal percutiendi cum pugnoquo ii[-, quam scumquea somno excilantes eumdem, prius quam torliter cum pugno etiam oculos aperiret; percussii Thomam superlatussuum;cum dictum dominum paignorans dicli scriptoris malam consuetu linem, eumdem quod rum indinassel se ad excitandum
;

interrogatus, quando

incepil

dicti sus populi a.i lumulura domini Thomae stespondit, qudB, cum ossa ipsius per qiiihquennium vel circa tumulata in tissenl

rama el concurdomini Thomaa, re

capeiia B

ttariae

eci lesiae

Herefordiensis, et

dictus

dicius dominus

Thomas sustmuil
nihil

patienter absque

omDj

offensione,

aliud

dicens exinde rece-

bonorabili tumulo praeparato, in alio loco teslis, imulo pra-dicto i(ll!il eccl, ,,,. dida ossa in jam sunl vi u transtulisse! sive collocasset,
I
.

ginii

1508

CUiMPENDIUiM
anni, vel
fuit

VIM

S.

THUM.E DE GANTILUPE EPISCOPI.


opinionrm; respoudit, quod farnam publicam vo- d cabat illud, quod clerus et populus vulgariter cla-

Ullll.l

ginti

circa)
veJ
;

lunc Deus pro diclo domino

Thoma
lama.
Hant
I

quaiuor

quinque miracula operalus,


e.\ iis

sicut dicebalur tunc

el

habuit initium dicta

mant; couimuncm opinionem, quod


creditur
a

communiter

::"

E1 n.-rravit,

quod, cuin ipse

lei

tis

disposuisset

quid movel eum ad credendum pro eo, veJ dicendum,


clero
el

populo.

Inlerrogatus,

ttonem faflnru

collocare dicta ossa in tumulo supradiclo, ct venissel

quod

gentes

communiter
esse

credant,

tpucoput, mirabiltter exctta-

ad jacendum
hora,

prope civitalern
et

Herefordiensem

minum

Thomam
r.\

sanclum,

dictum doqund Deus

tur '

tommo
,r
ijiio

ad duo milliaria,
:

propter

nocturDam vigiliam
in
*

pro eo, sicut pro Sancto,


spondit, quod

miracula operetur; re-

ca

qua surgere
fenestra
posita,

debuerat, obdormisset,
solarii,
in

eo, quia gentes


trstis,

'

in

quadam
lenli

cujusdam
a
I

qua

loquuntur, et crrdit ipse


ut dicunt, quia

communiler sic quod ita credant, Sanclum con-

lormierat,

quam
tres

acccssus

homini

vo-

ad

ipsum, sicut ad

eam

pertingere

propter
ictus,

altitudinem
acsi

non

currunt,

et

signa miraculorum ostendunt. Iiem sub de


verilale

patebat,

fueruni

dali

homocum
faciens ad

tertio articulo
si

miraculorum requisitus,
dicto

junclura unius
fortiter

digili,

manu

clausa, in dicta fenestra

scit,

(juod
aiia

Dcus

pro

domino Thoma
supra
viderat
deposuit,
<\<-

percussisset,

excitatum

sonum
teslis in

fuerit

miracula,

quam
non

mrgendum. Ad quem
surrexit,
et

idem
in

expergiscens
corde
diclae

operatus;
sed audivil

respondit,
referri

quod
fide

aliis;

familiam
divinitus

excitavit,

suo
colloesse

dignis de resuscitatione
et

cogitans,
cationis,

hoc
seu

ravorem
ossium

quamplurimorum
mae.
41

moriuorum,

de multis

aliis

translationis

factam

miraculis diversis, factis meritis dicti dominiTho-

cum humanitus
ctus
lestis,

sine

scalae

posilione,

quam

di-

praedicta

intra
et

se

revolvens, inibi non


percussio
Deri

Quae miracula credit idem

testis
et

vera fuisse:
tot

adqwadan
intefr o9 atton

reperit,

dictus

sonus

prasdicla

a tot rt ataniisfide dignis audivit,


indicia

signaet

"

nequivissenl,
lestis facto

praedicta adscribens

miraculo dictus

eorumdem

vidit

potissime

cum

general( '*

bonilaset

meritis et ad

honorem

dicti

domini Tho-

sauclitas viiae ipsius

domini Tbomae,

ipsi lesti noiae,

B
laph
/'

mae

38 Itcm
lapis el

narravit, quod,

magnoj mo

cum quidam maximus

hs faeiU amo vetur

ponderosus et longus et latus, sicut consuevitapponi supertumulos praalalorum, seu nobilium defunclorum, fuisset appositus super locum
illum, ubi
pplla
et
lir.-ita
1

non discrepent a miraculis supradictis, sed conve- E niunt cum eisdcm, adjiciens, lioc idem sibi asseruisse fidtrem Gaufridum Scliepeye de Ordine
fratrum

Minorum,
de

qui

ut

domini
ipsius

lunc

Papae

pcenilentiarius confessionem
in

domini Thomae

primo ossa

dicti

domini Thomae

in

ca-

infirmitale,
teslis

qua
ab

obiit,

audiverat;
et
si

cum
ipsius

Mariae furrant collocata,

ei diclus testis

ipse se

cum

magna

devotione

instantia
vita

alii,

amoto

coeraento,

cum quo
el ile

dictus

lapis

cerlificari

peterel

eodem,
fuisse

aliis

conglutinabatur, cogiiarent,

qualiler possent

domini Thomae
hoc
sunt
scopi
dixit

cum

miraculis
testis

lapidem revolvere supradietum,


y
'

concordarel.

Et

subtus extra-

hrrr dicta
ipsius

praedictus
rt

(decem

anni
epi"

ossa,

apposuerunt duo es domicellisi/

rlapsi

al.

marius

testis

manum
ui,

amplius) in
*,

ad

trahendum

lapidem

de Witebome
dicti

ad

supradictum,
alio

manerio ipsius quod manerium

di-

al

(,e

en-

eo

aliquantulum

separato ab

ctus frater Gaufridus declinaverat,

lapide concavo, in quo dicla ossa reposita existebant, ipsa ossa inde extrahere possent; cum tanta facilitate dicti duo domicelli, qui non erant corporalibus viribus multum robusti, traxerunt

ad

tumulum

vadens pergere domini Thomae, vel rediens ab

horne

eodem. Et subjunxit dictus frater Gaufridus, quod

numquam
tum
42
dici,
a:i

dictum Iapidem, quanlum sufficiebat; acsiligncus exlitisset. Bt quia secundum commune fudieium diclus lapis non poterat in tantum trahi
a

viderat hominem majoris zeli, quanjura ecclesiae suaa proscquenda et defeu-

denda.
Iinn interrogatus,
>i

scit,

credit, vel

audivit

di

/>'-

quod aliqua

quatuor hominibus
el

fraus, ficlio el machinatio

propler

tettatv * fverat.

bene

robuslis,

facilitatem
fceslis

quaestum, missa a
signa
fuisse

movendi
alii

trahendi dielum

lapidem

ipse

et

vel ex quacumque aiia causa fuil commibuscumque personis circa miracula vel

circumslantes

miraculo

ascripserunt,

facto

miraculorum, quaa

Dcus
an
dati

ad ostensionom
cura dicta motio

dicilur

operatus
timore, ^

sanctitatis
et

domini Thoma?, translatio ossium ei compladicli

pm

dicto

domino Thoma;
lucri

respondit, quod

non.

lliii.io

interrogatus,
pretio,

cen
'tcr
i
-

praecepto,
vel
el

i.

39

Cum autem,
et

odio, amore,
faclo

promissi, ha-

sive
in

completo

ponitur

officio

biti

vel

sepnlturae,
ris

habendi causa deposuerit,


fuerit
lestificari,

an

doctus vel

diclis

ossibus

novo

praeparato

instructus

lumulo
a

et

utrum concorda-

faciliter

collocatis^ diclum lapidem, sic prius duobus moium n tractum, ad locum


re,
ei

pristinum retrahi
l

verit cum aliis teslibus sic deponere, respondit, quodnon.Imo rogavit aliquos familiares suos, in

sicut

prius collocan
totis

vel-

''"'-

vix

ad

decem homines,
propter
;

testessuper istoncgolio

productos et examinatos,
a

suis

viribus

iWendenles,

quod
suis

nullateuus

deviarenl

vero,

nec

dictis

dicti

lapidis

ponderosilalem
disposijace-

propter
vel

sufficere polueruni
ll,,lirm

quamquam secundum
iii

commendationes
favoiem
ejus
dicta
in

diclj

Tlionue

Lumuli

adjicerent
capella
nolariis

''

loci,

quo lapis praedictus


esse
in

domini aliquam

falsitatem.

bat,

major

Actum

difficultas dcbuissei

sanctae

prima amoin

lioneel tractione
retractione
el

tharinae,

praesentibus

nobis

ipsius

lapidis,

quam

Gahujus pro-

secunda
narralis
sit

repositione

ejusdem

Inlerrogatus

8ie* dictisduobusfactis,
et

pereum proxime
ascripti
lestis
.

P er

' ,

lllil

miraculo
'Psius

fides

augmentata
et

ANNOTATA.
a Virtutesa
,

devoti

aliorum,

qui
rinci

praedicta inlendenles vel scienles miraculo ascripserunt, el si ex hiis glorificaverunt el laudaverunt

Deum

rl

dlctum

dominum Thomam;

viter relatas aliquat ewemplis


niis illusVravi in b Yuirih-,!
ii

pespondil

quodsic.utcredilquoadalios,
Teit i

et simpliciter

quoad

hujus dapitis hactenus bre~ ex aliorum testvmoCommentariipreeviift vi. bertum de Kilwa/rdby, a quo
io

hai

nut

'"

Interrogatus,

Sanctumt pridie quam


quid
i

sacrse Theologix doctorafots

sua
el

deposilione prae-

lauret
(i/riuni

dicta vocet
ndel

famam nublicam,

tur,promorep\
supra
est

lahmfuisse,
9
et

quid

communem

cap.

i.

num,

10.

Bxplectare

DIE SEGUNDA OCTOBRIS.


^

609
Poniifcx^creatu.s fuii
Ita
'<</,/,-//
rl

C Explectare a Gallico exploiter,


facere exsecutioni mandarieto,

est

exercere,

postra

summus
dictus.

Nico-

hcodice

lariatus univ

titatys

De m/mere cancelOwoniensis ab Uo mteg&i ime


i

lausIV
Joannes

Thomas, quem vclut excommetropolita


i\

micAir.

municatum
Pontifice, "/

haberi

illius

gestoegiinCo
r/uoi
(I

mentario praevio

num

33 etali mglisp} qua

Peckhamus,
"///"
et

Wart/i/no

Punc

swmmo
su/mmo
eccle-

equentibus.
Fuii cancellarius Henrioi
vide, si
III regis

duci,

pro meriiis /mnori/icr su-

si

'<<s /,/,/,

post obiktm
S.
et

suum
E.

a futuro

dereetiam

lubet, C m/mentarvu/m praevium

tifice

aliisque
sepult/ura

H.

Cardinalibus

num. 39

et

tribus sequentibus.

siastica

solemnibus exsequiis hono-

e fd est, raonile.

ratus.

uno r Ha toHdern verbis annus hic apographo nosVro,'cum in altero manifeste perpelegitw
vn
,,,,,,

"<< ./

de

rodigioso sanguinis ex ipsius ossibus

profluvio, velut in hac alter asseruerunt,


legi

translatione facto,

habeai/ur m. cc. ixv.

possunt

in

unus et Commentario
1307
i

imiarn sancli

Viri

misericordiarn

i/n
\

num.
i

231

ct

232.

res et infirmvs a juratis testibus eayposita/m habes in Commentario pnevio a num. 108 usque ad /'-

Jnlerplurimos, qui

jamante annum
acces>>erant,
aliasqx

ad

illius

Vumulu/m venerabund

sum
rm-

nem
Ii

vi.

Videetiam ibidem nu/m. 58e*59.


in <-"<icni

Angliae
103

regem Eduardum

as
i/n

Exempla dedi
d
est, opi/nor,

Commentario num.

cipes nominavit Robertus

de GloucesVria
relatus
:

Com-

et

tribus sequentibus.
i

menta/rio praevio

num. 245

qua
sui.

usus fuerat ad apta

vero donaque,

ad eumdem

lumulum

anathemata appensa s

fenesVram musei

magno sane numero


exempla

recensueruni oculati testes

YAH"
i

paVienUae

illius

memoravi

com/mfosarii Apostolici in laudata epistola sua

ad
et

Corrmentario\
bus.
1

ra vio "tmi.38, 99 aotribus sequen-

Clementem

V.

Adi Commentariu/m num. 29G

duobus sequentibus.
in

Robertus Deynte

processu deposuit,
obiisse,

13

eodem morbo
praemiserat
:

febrique

ac de eodem

SancVum morbo

Habebal
<[

Lorsiones in

ventre et coli-

u Hanc Vranslationem, quae si/ne ulla cultus deferendi intentione factafuit, in Com\ entario E praevio num. 237 et sequentibus ostendi, contigisse

cam passionem,
scopus,
el

habuerat,

priusquam esset epi-

anno
est,

1287,

inter

diem x.wm Martii

etm

in

colica affligebal

durabat

sibi

anno (sive quotannis) dicta passio ipsum multum ter vel quater et dicta afllictio per dimidium diem et
:

Aprilis.
i
/,/

ad pernoctandum.

y
/iin

Doraicelli
;

Vunc dicebanVur nobilium


tei
>

virorum

dimidiam noctem. m /// uno apographo no tro legebatur hic sed legendwn esse vel parura plurium ultra
:

quapro}

identur istiduo honoris gratia in

vel ul-

Hicha/rdi episcopi obsequiis fuisse.

iia,
ii

ostendi in

Commentario
obiit,lege

prsev o

num.

215.

De

Monte-Flasconis,

casvroque

Florentino,

in

<in<>

Srnclus
221
et

Commentarium praevium
autem ibidem,
Pe>

m.
,/,/.

222.

Obiit

dum

MIEACULA
Ex Proccssu
Canonizationis.

ecclesiae suae adversus Joarmis p r0 juribus

archiepiscopi

CanVuariensis,
profectus

fendendis ex Anglia

tvnum

IVsummum

molimina dead MarPontificem, qui twn tem\


fuerat Tuscia suburbicaria

cumsuacuria
lebat.

Urbe-veteri in

o fiunc

annu-m
/

diemque

etiam

commissarii

PARS

I.

Apostolici, qui
,/,,,,

mm
C
,

t,

Chmti Papam m
I

rocessum pro canonizatione il ius 1307 msVrwcerunt, in suaadCleepistola

signarunt,

mortuum

HIRAGULDH

I.
.

quientes, anno Domini millesimo ducentesimo ocluagesirao secundo, die Martis incrastinum Bartholomaei apostoli, idest, dte xxv Augusti. H ,i
l

Puellaquinqmnnis 9 invivano
submersa,
Nobilis
ter

;i

Adi '"/""" /"'"/"""

commwnem
p

fere efrorem, ew

praevium a num. 216, ubi quo mors ejus serius

vitce

reddita.

figitur, corresi.

epistoli

ox laudati in eadem Commissani Apostolici adClementem aiunt illum tuncconfessum


\

vir

fuisse fratri
nil!1
.

MinoGalfrido de Chepeya, de Ordine


pcenitentiario

a,

productus
et

pa Adaraus le Schirreve, Joanna3 procuralonbus capituli Bj a


requisitus,
in ul

^
,,,,,,.

mnc

domini

Papae.

Robertus

refordensis,

narrarel
Jo

veraciter
;jua

/,, yntb etnam memmitde altero ejusdem co ,, ,, adhibiio, qui vocabatur dominus Nicoet lege dicta in Comn entario prxvio 212

miraculum, i;i an te
,

quod

personam

ti

ipsum
el

proxime

examinatae,
;

dicitur

conligisse,

facti

circumstantias

dixit,

quod
iiiud

laus.

Deynte duobus sequentibus, ubi ex laudaU Hoberti


testimonio, qui
obitus adjunct
q /V/
teitige,
,.,,.,
.

morienti
t

adstitit,

alia beati illius

iam tempus,
racula

amplius circa ei sunl quindecim anni publican iu quo primo inceperunt

mido-

quaDeus
i

dicebatur operari
Qse
B.

prodicto
die

invenies.

corpus carnem ab ossibus separatarn


uti

m-

mino Thoma,
nica

Aprilis

quadam

Domi-

mox
,

patebit y
;1
.

dumque
ei

in

Commentario

ante

festum

num

^
e
l

Jbidem

mn tibus
S.Sev&ri pro
ellatam.
,.

"/"/""'"

quaVuor numeris notitiam dedi monasi

quodquaBdam

taberna

Georgii martyns b, contigit, arochia, eral m


1

dequa

esl
.

oriundus
i:i

ipse

testis

videhcet

rbem-veterem vulgo Orvieto ap-

Haoidln cuam tabernam persons ad


vel

Walter,

de

la

Wita
dictus
;

venerunl dicta die


os.

loU

taldi
v
,

foidemquoque

num

224 et sequenti

am

2tCa3ciliaejusuxor P
circa

nonamcet benecenum
dicta

de

parochia;
77

el

aliquadeCarMnaUbw,quiSmctifmuspra>senha prvmus Bieron m(l honorarunt, quorum


Octobris To us
I.

Irent

dictam

tabernam, dimiserunt

praedi-

ctam

610

MIRACULA
filiam
el

S.

TIIOM.E DE CA.NTILUPE EPISGOPI.


sua

pbocessu

ctam Joannam,
aiiis

eorum,

in

domo

cum
es-

a loco,

etiamsi non

veniret
et,
si

tribus
Gal

mensibus ad

cawom

Iralribus

sororibus suis.

Cum autem
viderunl
erat

locum
mittitur

praedictum;

contrarium,
poena,
el

comsta-

sent

prope

diclam

taberaam,
quae

dictam

magna

el

gravissima

Joannam, eorum annorum d, sequentem eosdera,


Gliara,

tunc
el

quinque
curavevicino-

Lr [inm. iu

quo reperitur aliquis submersus, replerecboreantes


el

aon

tur lerra. 5
Praedicti

nint
rimi.
2
rii
i

quia erant

ibi

multi

alii

parvuli

propter
volebal

praedictara

ore

uetudinem,
iiii,

quia

uullus

facere

se

autem

stetissel

aliquantulum

in

dicta

inventorem
nes
della

dictae

submersionis (quaraquam Joan


villae,

ludi
rio,

laberna

cum
aliis

aliis

parvulis
fuil

coram dicto
egressa
<!

teste

et

de

Pirebrok ejusdem
Wylle,
in

famulus Walteri
tenebatur
vellel

coram
vulis

pulribus,
dicta

cum

dictis
e

cujus

domo
aliis

dicta

de

laberna,
in

intravil

gardinum

laberna,

dictam submi rsionem


el

denunciare
non

praedicli
dii
i,,

Walleri,

rujus
eral

aulem gar
sex

lino

domo eral laberna. In quoddam stagnum, seu


el

dicto Wallero,

ex

hoc,

choreanlibus

permittentibus,
dicta
c

uiteretur a chorea

recedere supraa

piscaria,

seu serva-piscium,

ibi el

eral

aqua proeral

gitantes,
in

quod nocteadveniente projicerenl

funditatis
laiinn

pedum

vel

circa

fossatum

dictam puellam

quamdam

aquara tlumalem, prope

per viginti

sexaginla pedes vel circa,

quatuor pedes, el longum per summilate ripae usel


;i

villam illam currentem, quae vocalur Lugge h, dis-

simularunl publicare casum dictae submcrsionis,


extrahere
;

el

quc ad
circi
rjicta
i

aquam
ipa

eranl ses pedes


aliquae

vel

circa

/'.

el

in

dictara
posl

puellam
dicli

de

praedicto

fossato,

ripae eranl

herbaa

fragiles,

quia
et
ipsi

ex
tesli,

facto

choreantes

narraverunt
in

eral

parlim
Dicta
aliis

terrea,

partim

lutea,

ipiia

ipse

testis

non
iis

fuil

dicta
el

panim arenosa.
viridarium,

autem puelia ingressa dictum


parvulis accedens
el

rea,

sed
iii

remansil

cum

provectis

se-

cum
I

approfos

nibus

dicta
teslis

taberna.
el

Dum

aulem

Csecilia,

pinquan

dictum stagnum, piscariam, seu


in

uxor ipsius

maler
i
i i

dictae

Joannae,

essel

tum,
Blio

projii iebal

ipso lapillos

una
villae,
.

cum Joanne
qui
eral
filius

adhuc
diclae

in

dicla taberna,

diclus Joannes cosetaneus


in

Thomae

Schout,

ejusdem

Joannae,

qui

impinxerat eam
dictae

fossatum,
collo-

quasi

coaetaneus
dii ta

el

matris
rluo

Inciperel

haec narrare matri


aliis,

Joanna?,

spiriluali*
alii

puellae,

el

cum
de

eis

eranl

quenli
patre

cum

superveniente
dictus

Thoma

Scnout,

pueri
el

ejusdem
quorura
testis, ut

villae,

quorum

nibus,

essenl
dixil

Rlii,

non occurril

nomimein

ipsius Joannis,

praedictam

choream,

videral,
sul

Thomas, qui duxcrat ducendo chorsam


in

moriae dicti
3
.11,11

ream,
lapillos

praedictam

puellam

aqua,
acseu

i>uiii

aulem
praedictus

sic

projicerenl

nolens,

quod

publicaretur

dicta

submersio,
ipsius

aquam,
Joi
32

Joannes

coaetaneus
ul

dictae

cipiens
poriavit

.!>'-

dictum Joannera

filiura

suum, duxil

impinxil

Joannam,
;

terrerel

eam,

ipsum
vel

ad
reraota
;

domum
a

uxoris

Tho-

impegit

in

dictum
el
''c

fossatum
fuit

el

dicta
g

Joanna
:

cecidit in

mae, quaa eral

dicl

taberua per unura

9
'

aquain,

ihi

submersa

sicul

praedicta
el

stadium
praedicta.

quasi

el

reelu&il

eum

ne revelaret

omnia
impactione

acccssu

dii tae

puellae ad viridarium
el

de

diclo iini", impinctione


dictus
i'-ii-

ca

in

ipsara

aquam

dixil

sibi

fuisse

relata

ex

posl facto

6 Demum domum posl

egressus
oi

diclus
solis,
el

Joannes

praedictam
d
in

er euvi

casum

rediens ad diclam
,

yiierum

per

praediclos
r.iini

suuin.

Joannam el Joannem coaetaneum autem ilictus teslis et alii, qui


taberna,
el

tabemam, el in ipsa taberna dictam Caeciliam matrem puellae submersae invenieus narravil
, .

fnrto indieio ex

aqua

exti ''"

eranl

In

dicta

hoc

ignorarent,

el

sibi

de

dicta

submersionc. Et tunc praedicta madicla

secundura
posl

modum
semel

usum

eorum
posuissenl

juniores
se
in

ter

naturalis

puellae
infra

quae

gravida erat

p ilum
el

acceptum
in

et

chorea,
dinui
!

dictam choream
existentes
puollae

duxissenl

per

gar-

el

prope fossalum,
aliqui

quo
iri

dicta

Joanna erat
vide-

cum Joanna Wase, uxore dicti Tbomae Schout, commatre sua, matrc spirituali diclae puellae submersae, rurrens
mensera,
ad

ex

lunc

peperil

submersa
nini
in

dicla chorea

dictum
ci

fossatura

cum Radulpho
Joanna,
puellae,

Cissore,
in

vidil

vestes dictae

in dicta
sini

aqua,
el

el

ipsam

dictam
fi

puellam
:

filiam

suam submersam

dicto

fundo

aquse jacentem
essetfilia

motu,

asslimave-

ssalo

praedicta
dictae

coramater ejus et

runt,
<!' iii

quod

Christinae

de Grenewei, ejusfilia

mater spiritualis
.I"
11

cum impetu
et

pro-

paroebiae,

mendicantis cura dicla


el

sua,

se

in

dictam

aquam,
ad
sibi

traxit
Ei

dictara

el

quod rancore pauperlatis


projeoissel

miseriae

dictaChriin

puellam
dixil

submersam
non
in

ripam.

haec

omnia
per
fos-

stina

dictam

tiliam

suam
in

praedicto

prasdictus

testis

narrata
inlra

fuisse

alo.

alios;

sed nec
alia

vidil

puellam
;

dictum
in
ilicta
i.

ii

ij

quia

consuetudo

est

patria

illa

et

satum
berna,

aqua

erat

laraen

repcrla

la-

in

regnum angliae, exceplis civitatibus, quod, quicumque invcnit primo interfeclum vel submersum, debet clamare pI hoc publicare, et omnes audientes dictum clamorem el
per

totum

tractans

cura
fuissel

convicinis
extracta
in

suis

Cum
el

autem
i

dicla
posita

puella

de
,

aqua,

prope
el

ripam

terra

fuit

vocatus
ratione
in

ipse
dii tae

testis,

videns, dictam Gliam

suam
et

inventorem debent eum sequi de villa ad villam, quo usque sil inloco. inquosunt praesidentes jurisdictioni
illius
n

submersionis
vitae

mortuam
et

esse,

nullum
circa

se
et

sii:uum

habere,

patriae,

inventore
vcl

denunciatur

coram quibusper dicium pra^dictum homicidium

matrera ipsius puellaa


et
,

multos astanles plangere


visceribus
flevit.

flere

eam

commotis
planxit 7 Et
et

palernis

dolens

submersio, et dictus denunciator personaliter

nimiuin

detinetur, nisi pra^stel

idoneam fidpjussoriam cause


justiciariis
regiis,

quia diclus

teslis

audiveral

tionem de repraesentando

quod Deus

reperta

esl

operabatur

multa

quam
talin
r

priraura

venienl ad
eis.

partes, subilurus judivel

Thoma,
chrimis
tione
si

flexis

cium coram
venluscst,

Nec

miracula pro dicto domino ibidem gcnibus, cum multis ladicturn


,

miirliin. ft

patre aliuque

interfcctus

inv.iiius

debet amoveri

a loco,

submersus in quo in-

et

cum magna compunctione


erat

rogavit

nisi prius vocelur illc, qui praeost pro rege ad inquirendum de lalibus ca,sibus, spectanregno libus in Anglia? ad coronam domini

verum
alii

et devosanctum Tliomam, quod, quod Deus operarelur pro eo

miracula,

resuscitaret
astantes,

dictam
qui

filiam

suam
esse

et

omnes

regis,

quanlumcumque

poterant
et

ille,

qui

circa
flexis

praBest,

distet

quadragiuta

inter

mares

mulieres k,

genibus

Dl SECUNDA OCTOBRIS.
genibus,
talio
el
/

611

cura
lictse

lachrirais
puellse

rogaverunl

pro

resusci;

lccio
j
i

cutn

matre

sua

nsque ad auroram

pri-

fimCB88U

idem

tesiis
liliain

cum
ictam

dicium sanctura Thomam zona sua mensuravit ibidem


ad

<
1

i.i rii

aliqua signa
praedicta
Dlia

vitae

apparuissent in ea, in
sensiit*
dixil

canonizationi.

dicta

aurora
iii

mater
el

aliqualetn
astantiet

""'"<<<'"<
p

dictam
Posl
leslis

siiam

diclum

S.

Thomam

/.

motum
1

dicta

sua,
et

hoc

aai

JJ?' >. Tnomam,


manerm)ivit
ca-,
*

autem
scidit

mensuralionem statim dictus

1 1 1

et

lunc

ilicti

astantes

laudaverunl
S.

glo-

cta
i

ii

cingulum, cum quo erat cincia dipuella submersa, quia praefala puella habeventrem ita tumidum et lurgidum, quod
polerat apponere digitos suos inter
puellae
el

rificaverunl

Deum

diclum

Thomam cum
sibi
sibi

maximis lachrimis; et statim puella apposuil iuanuui dexteram ad humerum sinistrum, ul


videtur,
fluit ites
.

senail

ipse testis vix

et

ccepii

evomere
r.i

humores
in

et

superralione

corpus
dii

dictae

cingulum. Scisso autem


puellae
culti llo

quae

remanseranl
interrogala,
.

corpore

lo

cingulo, aperuit os praefatae


,

submersionis
iuii

praedictae.
et
ii

posl

diclum

voraitum sub-

cum non apposito uiia cum Caei ei


i
i

posset
i

aperire
el

cum
aliis

digilo

locula;
i-.i,

qualiter

fuerai

ejus

uxore
in

astantin-

tibus

conabalur reducere
ejus,

os dictae pucllae

guam
extra
S.

quae pro
el

magna
eral

parle
el

protendebatur
inflata

quod dictus Joannes im ulerat eam in dictura fossatum 7. El cura aliquantulum vires circa orlum sodicta pui lla resun psissi
iii,

n,ni;i\

os
Dicta

puellae,

nigra

po taverunt
intra

eara
el

ad

ecclesiam

parochiaaliare

Tlw"

aulem

lingua

reposita

violenter

lem
S.

dicti

loci

posuerunl
et

eam super
patroni
pulsatae
fuit

mendatur.

os
tur
et

ci dentes immediate, cum digitus amovebacum quo lenebatur intra dictum os ab ea


,

Elhelberti
) .

regis
el

martyris,
it>i

ecclesiae
1

Herefordiae
ei

fuerunt

campanae,

dentes,
el

regrediebatur
os
ipsius

extra
,

os

el

dentes
fuil

ul

con

nil

totus
s

populus

et

canlatum Te
voluntatem
1

piius,

puellae

postquam
sic

cum

Deum
11

LAl dami
El

dicta

violentia

apertum,
nisi

remansil

apertum
claude-

idem

testis,

quasi

contra

per

lotam
et erii

noctem,
tunc

cum

violenter

vicinorum nolentium, quod


quia
ulnis
s iio,
,i i;i

eam portan
,

adhuc,
n

''

[utn

S.

batur,
.;

cessante
Scisso

violentia,

mox dictum
cingulo
fuit
,

dicta

puella
,

erat

debili>
,

ai

in
1

batur.

autem
el

dicto

et

suis
et

ascendens equum
eara
vicinis

pulvinari

suppoBereforhis,

primo aperto ore memoratae


diins
il.iui
;:!>

puellae,

au-

apportavil multi

ad
suis,

ecclesiam

ipso
in

teste

ab

aliis

astantibus quie1

..

el

ex

tam

ex

qui

rugitus

corpore dictae
cilicct

puellse,

unus

oraveranl pro
1

resuscitatione
,1

diclae
.

de
dixit
uxhalu'.
il

astantibus,
:

Walterus
in
\c\-<>

de

Pirebrok,

iriginia

numero
oudis
scilii el

quam venerunl cum


puellae,
el

Si

eral

aliquis
' ;

ilatus vitae
alii

puella,
,

modo
quod

eo
,1,.

el

aliqui

ex ipsis

pedibus,

multi

ex

toto

exalavit
dicti

dicebant

villis
,

circumpositis,
et

Maurdyn,
in
et

Wistanratione

meritis
.

sancti
el

Thomae
ex

Deus

inspiraverat

lon

Froremanton
miraculi
civitaie

de Walde,
a
'

via

li.iin

iii

eam,

hoc sperantes de
ferventius in oratione peresl
,

dicli

occurrentes eid m,

etiam
vix

multi
polerat

tatione

diclae

puellse,

de

Herefordiae,
puella
el
;

quibus
x

sistebant.

Sciendum
in

tamen
hoc
,

quod
alii

tueri

dicla

<i"

i;l

devotione
m.
El

miraculi

pon
s.

perseveravil
vitae
;

quod
ia

dicerenl

volebanl
dicta
i!
,

videre

quanto

spiritum

esse

immissum
,

puella
in

meritis

puella

plus

appropinquabat

ad

ecclesiam
per ipsum
el

immo varia\ ii Thomae nec alilus quod nec motus


,

persistens
*
,

hoc
.

efordiae,
I

dum

apportar( tur ad

eam

nec calor
in

nec

mto

amplius
faci

fortificabatur
resui
1

n bora-

aliqua alia signa vitae apparuerunt

ipsa puella

batur,

ei

colorem

Cura

autem

usque
tioctu pti
1

aii
iiiii

subsequenlem auroram

lestis

introduxissel
el

dictam
duxissel

Bliam

mam
ad
lu-

autem
solis
in

sletissenl

juxta praedictam

ripam
per-

lesia

Herefordiae,

eam

pnmo

in taber-

a]j occasu
antes
QC m
b,

usque ad obscuram
oratione,
el

ooctem

mulum
culo,

dicti

domini Tb
pulsan

anonici

inq

dicta
viri

propter devoliofecerunl

omnes
,

orarenl
ier

amovissent caligas a genibus tam ipsi quam mulieres nudis nulla signa terram, el
in

ammarie Bde de dicto miracampanas per lotam civi


el

tatem

tlerefordia,

convocato
fuit

populo e

heta

magna
ibidera,
cleri
el

processione,
e.

rairaculum
et
^\

P^hcatum
,,

vitaa

apparerenl
tara

dicta

puell

ivissel

de

cum
.11

corporesuo
ei

per os,

quam 1-

alias

partes

M
s

lacryrais

max,ra a
ddita

canlatum
,.,

amplius
l;!
.

de

qu mtilatem duarum lagenarum aqua m, inlroduxerunt malrem


quae tenebal
ul

fuerunl

^ l^ ^;
Deo
el

dicto
S

puellae,
1

ipsam

iu in

ulnis suis,

eam

mortuam,

domum,

in

Bli am

reduxil stis Postmodum dictus ceream fecil Geri imaginera sll am, el
1

dictam
lidae

que
publir

,,.,.

P er

multos
,
.
1

annos
.

stetil

appensa
r.t

:..;

'ri,,via:>

iiii-J-

poella

ad
,ni

domum
pro
ei

ipsius

teslis

el

vicini,

qui
fue-

pedibus

cum
S.

oblaliouibus

peregn
-1

resuscitatione

dictaa

puellae,

lum
;

dicti
1,

domini

Thomaa,

specialiter
ecclesi33

resto

rilll
ui

subsecuti,
*

sleterunt
testis,

per

totam
el

ooctem
orantes,
puel-

,,,!

Elhelberli,
,i,.

patroni

Hereforqui

ilomo

in

aomum
.

ipsius
S.

sperantes

in

[ntei
...

nominibus

illorum,

quod dictus
hlll

Thomas
mater

resuscitarel
nollel
et el

dictam

eranl

dicta

chorea,

cum

diraittere
alii

dictam
perderel
.

Qiiam
,,, vil
i ,

suam, el ipse testis quod prae dolore

astantes dubi-

submersam in supradictus mas Schonk


puellam
'

quando viderunl dictam aqua; dixit, quod Thoel

angustia
intrare

brolc

testes

jurati

et

producti

Stephanus de Piread probalionem


Pirebrol
vicii
el
...1

partura

suum,
ln

fecerunl

eam

lectum

el

huius
alii

miraculi,
sui;
el

loannes
quibus
,

de

q uia volebai
secura

habere

dictam

Qliamsuam mortuam

vicini

quidem

De
v

,.\

frigiditate
".

propeignem, |ecto, luit lectus appositus mortuae mater praegB Bliae


auien.
stetissel

ootoriura
te

publicum
de
puellae,
S.

quod depositum
morte
ad
el
ei

esi

pei

iem

subraersione,

resusci-

tatione

dicta
dicti

quod
fueril

ravocaUonem
et

-i,i\

aretur

iu

cum

dicta Olia

mortua

ra

uominis

Thomae

resuscitata,

quod

612
ixpbocessu
ABOMwvTioNu.

MIRAfiULA
in

S.

THOMiE DE CANTILUPE EPISGOPI.


suit

quod

dicta

resuscitatione
,

et

miraculo nulla
vel

iatervenerit

fraus

dolus,
sed

Qclio

machinatio,
et

se

aui res naturalesj


tia

virtus
fuit
el

duntaxat

poten-

Dei,

quae

operata

dictura

invocationem

nominis

miraculum ad merilis dicti s. Thocelari


,

mae
tari

quod

nullo
:

modo
el

polesl

nec

dubi-

et accipiens in aquam y quasdam herbas fragiles, existentes in dicta ripa, clamavit. Et cum non adesset in oco propinquo tunc aliquis, qui eam clamantem et qui sibi audiret praeter puerum supradiclum subveniret, dictis herbis, ad quas cum manibus

Sic

impulsa cecidit
ad

cum manibus

de praedictis
dicta
i

adhuc
esl

dicta

puella

vocatur

haerebat, evulsis,
ci

submersa

fuit

in stagno praedicto

in
\i>

viila.

de qua
i
.

oriunda, Joanna filia


S.

mortua.
Ii

LE SCHIBHE)
multi
dicti

Ql

UJ

THOMAS
partibus

RESl 3CITA-

///

testvmonio

matris legiPur

ln

quoddam

VIT.
tuiut re% grailti

13 Et

nobiles

de

remolis

in

flumen propinquum, quod vocalur Rugge. Accipe igitw testimonium Ca?cilise mat/ris,qua
i

puel-

atlestatione

miraculi

veniunl
Ilcm

adhuc ad
,

visi

pr

sens fuit.

Dicta Caecilia

non

vidil

in

prima cir:

lam

iii<

dendum
ips
i

dictam
ejus

pucllam.
el

interrogatus
,

antesubmersionem
teslis

resuscitalionem dictae
liabebant

uellaa in

cumspectione dictam Joannam subinersam autem ipsius Caecitiae Joanna, mater lei
Joannis, acutius circumspiciens, dixil

commapraedicti

et

uxor

devotionem

ipsi Caeciliae,
in

dictum
grini

S.

Thomam;
ejus

respondit, quod

fueranl pere-

quod
ei

ipsa videbat atiquid

submersum
;

fundo aquae
dicta

ad
el

tumulum
c

cum

aliis

conviciniis
viso,

in

medio
-

dictas

piscarias

el

coufestim

eorum,
dicta

statim
eral
S.
li

dictus

lestis,

quod

Joanna, commater ipsius


iniiM\
ii

Caeciliae,

nullassibi vestes

puella
dicli
Ct>-

morlua,

inc pissel

invocare

dictam
et

piscariam, el vestibus ejus


ipsa nalante
u,t
<

oomen
ter
i

Thomae

omnes

qui
cuii.

aderant
uiianiiin,

ali

aqua supportatis,

'

(quamquam
dicta

>\>sn

natan*

inceperunl

"iii

mudo invocarc
.

oumquam
ruit)

natasset,

samei Joanna assepuella

um
1 i

lacrhimis
ius

habentes magnara Gduciam


dicti
S.

venil
,

ad
el

locum,

in

quo jacebal

quod

meritis

Thomae

resuscitaret

submersa
sc

pouens capul

suum

el

demergens
puellam
R

eam
B
teslis
,

Posl

dictan
vel

aul

ra

resuscitalionem

nullam

Lotam

intra

aquam,
dictae
(

accepil

dictara

visionem

aliqua alia specialia


uxor,
.

habueranl ipse
praedicta
.

submersam,
prehendit
el

nescil

qualiler

(manu

dextera ap-

vel

ejus

aul
,

filia

quod

vestes

puellae,

inquit

ipsamet)
prius, ait

ipse
/

scial
/

\d

audiveril

de

praedicto

domino

veniens ai

ripam

natando, sicul

Thoma

rursum
projecit

ipsa) sicut projecisset

unum

truncum
El
iiii.'i

dictam

puellam super aridam,


si

dicta

Ccecilia circumspexit,

essel dicta

Joanna
el

sua,

ANNOTATA
a

1
1

i\ facie nnii

|ioiiiii

eara cognoscere, quia habebat

dictam
habebal
Hic vir nobilis, Joannse

faciem

totam

alteratam

lutosam,

et

subm
,

d in-

linguam nigram, extra os emissam, dentibus compressam ve te autem erant adeo luli
:

ationem
processu
iunc fu\

S.

testis

Thomae resuscitata patei fuit in sexagesimus quartus , diciturque


i

ea

sa

irius

/'<

siatus autem
S.

quod non cognoscel at eas. Intuens autem sotularcs, cognovit, quod erat filia sua ad dictos sotulares, quia emerat de proximo novos
el

delurpalae,

anno
nii.r

1307, diexvi Septembrisin Capella

CalhaUere-

sotulares dictae Qliaesuae, habentes rubea

corrigias,

prope

ci\

itatis

superiorem partem ipsorum solularium ambientes.


i

fordiae,
se

ad qua/m commissarii
a/nt,

contule

Ipsa

vero

annorum
tata
fuit,

circiter

viginli,

Apostolici Londino Joanna, puella proxime ante paWem

u/i

solulares alias sublalan

s,

quasi sub

talo,

calcei sunt.

k A/
I

est,

partim mares, parlim mulieres.

tolius processus testis sexagesi/ma terUa

ibidem

tes-

ejusdemque matej Ca?cilia,tum quin-

quagenaria el ultra, post maritum suum die wii ejusdem mensis Septembris. Utriusque te monia, matris scilicet ac filise, etiam habeo, ex quibus, ubi opus fuerit, aliqua annotabo. Praetuli C te&timonium paternum, tum quia Joanna quin-

morem in Anglia fuisse, quos alicui Sancto commendatos vellent, eos mensurarent, <ii</ur hoc rilu, quasi Sancto iiii
dixisupra, hunc
iii,

Jam

voverent, ac deinde

ipsam mensuram, aliquando


of''

cereo insertam,
ferrent
:

ad ejusdem Sancti sepulcrum

quod cum s&piusin his miraculis recurintra

rat, suffecerii hic <irmi<> dixisse.


in

quennis tantum erat, dum res contigit, tum quia haec eadem, non potuit, nisi ostea ex auditu, scvre
\

Aqua autera, mquii mater, quae erat

plura mi/raculi adjuncta.

corpus dictte puellaa, exivit per partera posteriorcm, sicut exivissel per foj'amen alicujus vasis,
pleni

b Colitur celeberrimus xxv [prilis


c
/

ille

martyr Georgius

die

aqua, ad tantam quantitatem, quanta poterat


.)/"//'///

contineri in corpusculo dict* puella?.


,

''

liquet,

reliquo contextu totoque processu satis notariost qui illumconscripserunt,in >'nno-

rursus audiamus.

lisscni ju.xta rip.im diri;c pi<c-ariae

Cum autem stousque ad noclem,


dicta taberna,
ibi

tmdis horis seoutos fuisse morem ecclesiasticum, seoundum quem hora Nona, respondei nostrae terii.r
<i

inlraverunt
iiini

domum,
puella

in

qua tenebatur

dicta

mortua, et
ita

cum stetissent

per

pomeridianae-.

aliquam pausam,
testin

quod homo

potuisset ire per

Quos nondum tunc compleverat ex

duo
per

milliaria,

matris.
e

Caecilia

vel circa, commuin gressu; ipsa dubitans, quod in dicio loco lierct clamor

Ab

Italico giardino,
est, uti

viridarium
r

quod LaHnis hortus vel etiam mfra vocatur.

alios,

Walterusdela Wyle, teslis sexagesimus nonus, 40 cvrciter, idem vivaHunn pisciumsic descripsit : Babet et habcbat tuuc in longitudine 60

annorum
pedes
et

dictfce puelliE submersa3 et per na quod secundum consuetudinem Angliaa oporteret, dictam puellam dimitti ibidem, ivit cum
filia

inventricem

dicta puella

sua raortua ad doinum propriam,

viro suo ct ains, qui adfueranl praedictis,

concomi-

ullra,

et in latitudine 24,
et a

piscariae

habebat tunc

aqua dictae ihuc habet in profundum


et

tanlibus, et in planclu et oralione persevcranlibus,


et sperantibus,

13 pedes et dimidium vel circa, et luit dicta piscaria ab initio per talem modum, quod haberet tanlum in

lam meritis
o Ca-cilia

S.

prolunditate in lateribus, sicutin medio. g Joanna ipsa fuec in testimonio suo sic expo-

quod Deus resuscitaret dictam puelThomie prtefali. mater die xvm Septembris corarn do-

minis commissoriis rursum comparens, et requisita, quare dictus ignis fuerat factus prope lectum,
ipsi

DIE SEGUNDA OCTOBUIS.


^
ipsi
Caeciliae

613
,

praeparatum,

respondit,

Ex
si

eo, quia

submersa fuerat, Joannam, septem insupei alh


jurati,

pf<ocesu

aliqui

c\

aslanlibus dicebant, quod,


Caecilia

non

fierel

proui

quique

rei

gestse

adfuerant,

gravida ex frigidilale Rliae morsecum in lecto tenebal juxta carnem suam nudam, gravaretur. Ilem dixit, quod praedictam liii.nii sii.hii 'tuam ex tunc tenuerit secum
igni~>. ipsa
1
1

asseruerunt,
de
i,i

quorum nomina

hse<

sunt. Radolphus

quara

in lectOj

ikiii

sentiens

in

ea aliquod spiraculum vitae

usquc ad auroram subsequentem.


p Stetisset,
id
esi

hic

jacuissel
ta

//"/"

oerbum

stare
pr<>

in

hoc toto processu


<

ve

se

in

infra quovis situ corporis usuipatur ;

supra

quam

quod
q

sufficiai

semel

mo

Thomas sdiout, annorum 39 circiter. Joanna Wase. Walterusdela \\ yie, annorum 10 circiter. Joanna uxor Walteri de la Wyle praedicti, annorum 50circiter. Stephaiuis de Pirebrok, annorum 38. Willelmus le Pipere, annorum 100 et amplius. Helatum est hoc mi/ra</</" in culum "I bullam ca/nonizationis legitur Puella aetalis anuorum quinque, quae tempore longo in quodam profundo stagno sleteBroche, annorum 60 circiter.
, :

///

testimonio taudatx matris aliquoi adjuncta

ral
el
,ni

mortua
rigida,

pattlo aliter legwi tur;

nimirum, itemdixil (Caecilia mater) quod praediclam Bliam suam mortuam ex lunc tenueril secum in lecto, oon sentiens in ea aliquud spiraculura vitae usque ad auroram subsequenlem. [n aurora aulem dicta puella incepil primo movere unum pedem (el videtur sibi, quod
uieril

ei submersa, extracta inde non babens aliquod signum

frigrida

tota

viia?, facto
>,

Sanctum bunc pro

ejus resuscitatione vol

vitafi

fnit pristinae restituta.

["- dexter) postraodum dicta puella infrerauil


c

toto
BOQBil

irpore

el

apponens
'

dicta Caecilia os

suum

ad

MIIUCIM

11

&

111.

os diclae puellae, senseril


et

anhelitum ipsius puellae,

audivil

quemdam

gemitura
id

submissum

quem

dicta puella faciebal


i;

rnodum
nisi

patientis, non expri-

Duo

alii

pueri submersi,

mens aliquam vocem,


et cuui

significativam planclus

resuscitati.

continuassel
dici

dictam

vocem tanto terapore,

quod potuisset
siue cantu,
;ui

tunc

ipsa

communiter bis Pateb nosti b Ciecilia apponens os suum


ab ea
:

in

aurem aqua?

dictae puellae, petiit


El

Qoid voluisli

_dilha uxor
Parva
lisila,

duilielmi

Draek
parochiae
illud,

a,

oriundi de loco

Pwmondm

puella respondit,
facto, ipsa

quod Joannes impustatim revelavil


aliis aslantibus,

vocato

Markele,

de

Ledebur]
sciebat

&,

lcrat
et

eam. Quo

Gaecilia

quod narrarel
Joannis

quod
dixit,

de
die

"^t^
g

publicav4l

praedicla

viro

suo et

resuscitatione

Dlii

sui;

quod

qui oraveranl
pucllae
illi
;

perseveranter pro restilutione dictae


eis

et

ostendil

dictam puellam vivam

el

Martis in festo Rogationum ante festum Ascensionis Domini fuerunl tres anni elapsi, quod exislens
Ul

videnles, dictam puellam vivere, laudaverunl el

dicto loco

glorificaverunl

Deum

el

dictum
Gafre;

S.

Thomara,
venil
;

et

per

tanium

spatium,
potui sel

de Parva Markele posl boram Nonae c designavit interrogata, ul

significaverunl

hoc dominae
'

illius villae,

quae vocacura

quod homo
miliaiv,

communi
dictus

passu ivisse

unum
qui

ai,

Mar-

tur

domina Margei 'ia


Siia

et

illa

vuln.

quo

Joannes

filius ejus,

nariia?

r.>iinli\a

ad

idi-ndiim

dictam

|'lld l.un

qua
fuit
villae

iuur eral

aetatis

unius anni
viri

cum

dimidio, recessit
el

visa, circa

ortum

solis,

concomitante dicta domina


dictae
villae,

de domo propria

ipsius

testis,

existimavil

et

multitudine
ad

parochianorum

portata
etc

ecclesiam

parocliialcm ejusdem

filius dicta mulicr tunc, sicut dixit, quod praedictus ivissel ad qui sun ixeral a dormitione, statim
.

ludendum cum
De koc
in

aliis

parvis

in

quereriam seu via

samcto Orientaliwm
est

Anglorum
xx Maii.

rege

publica, et
,1,1,1,1..

aciiim

Opere nostro

addiem

dicta lestis remansii in domo sua, munejiciendo inde fimum, el dictara domum

s Consonat Cxcilia mater,quxet ipsa in eccleHen fordiensi tunc fuit } ac inter c \tera sic sia testata rsi. Cum autem essenl in ecclesia Herefor-

paleas, et alia
p
rB di< ta, stetit

mundatione indigentia.
per tantum spatium

El

faciendo

in dicta

domo

(ui arbitraturj lilius

C diensi,

el

dicta
dieti

puellajacuissetaliquantulum
s.

ab hora, qua recesserat abipsadictus le suus de praedicta domo, quod ipsa ivisset

Thomae in quiete, levavil dicta puella caput suum, ct canonici cum juramento inquisiveruul de veritate dicti miraculi, (ut eidem medio CaaciliaB videlur) et ea (Ccciliai sedente in

tumulum

passu per
15

unum

miliare.

Egrcssa
filium

autem

domum suam,
invenire
in

et

credens,

dictnm
et

suum

via

cum

aliis

"^.^^
d
e

***'

parvulis et
sivit,

ecclesiae

cum

dicta liliasua,

1'acta

pmecssionc

circa

eum reducere in domum suam, quaeipsum oon invenit, uec aliquosalios pardomura suam;
el

eam,

et

pulsalis campanis, cantaverunt

cumlacryet

vulos

propre

progressa

ultra
le

mis, ucscit quid. Et eral ibi


,,011-

magnus populus;

interrogavii

vicinos suos,

scilicel

Gilbertum d
e,

taudabanl

DeumetS. Thomam

propter raira-

culum supradictum.
Ssepe dicta Cseoilia die \\\ Septembris royata(audatis commissariis tertio compai-ens,
t

Galfridum de Smalmedelke inductos, juralos et ad probationem liujus miraculi dictum filium suum transeuntem lunc

Neve
si

et

testessupra

vidissenl
eis,

cora.i.

ve)

cum

aliis
eis,
ivit

pueris

exislentem.

Et

quc,

si

ipsa

vel

culum
in vita

contigisset,

ejus vir, priusquam dictum mirahabebant aliquam specialilatem


aliis

accepto responso ab
laiiiin

filium

suum,

quod uon videranl praeuna cum dictis duobus

sua

prae

corum
c.\

vicinis,

respondit,

lestibus,

per

quod peregrini cum mullis


venerant ad

diclis vicinis

eorum

tumulum
fideles
et

praefati

domini Thomae; et

quod erant

Catholici ac Eccleske dcvoti,

juxlaeorum faculde proprio viventes, eleCmosynas suos dilifeliciter largientes, circumvicinos tates
gentes, et dilecti ab eis
etc. In

dictum filium quo ipsa visa fuit egressa domumsuamad ipsum quaarendum diclum fllium suum, anlequam transivit tanium tempus (sicul respondit inveniret,
et cx

eam nominatis, ad quaerenduni suum per unam parlem dicti loci,

interrogata)

quod ipsa potuisset

ivisse, ut dfxit, se

fmautem

testi-

credcre, per

unum

miliare.
dictis
fuit

Cum autcm

qusercns

deposuit moniiilhcd additur : Et scicndum, quod Ccicrum hoc miraoulum prxter tores in Anglico.
dictos testes, parentes scilicct,

ipsum puerum cum


prope

domum suam,

duobus testibus rediisset suspicata, quod memoratus


stante prope

atque ipsam,

qux

fdius suus cecidisset in

quadam aqua,

domum

614
E\ fROCE88U

MIHAC.l
in

I,\

S.

THOM/K DE CANTILIPE EPISCOPI.


illo

doraum suam,
16
1.1

qua adaquabantur terapore


testis
<!

liiim,
liare,

quod homo potuissel

ivisse
sibi

per

unum miipsa
teste

,, "'

,.

VNONIZATfOMS-

aniin.ilia illius loci

manu
tamen

annuente,
el

fuil

ab

m
wfra

cum

ipsa

praedii

ii

Gilbertus
si

el

minislrata

mamilla,
fuil

suxil

lac

abipsamamillaj ***
Joannes
nec
Jovis
rrcBpH
:

Qalfridus aliqnantulum circumspexisseot,


(lil'U/11
i/lln

vide-

uon
die

locutus
luerai
;

di< tus

dicta

Ignoti
guorttffi

renl prasdictum
<

"""

ipsa

testis

COlo

dicta

Joannem submersum in dii ta aqua, ipsum submersum ul dixit, in aqua, racie reversa ad fundum aquae el
vidil
, * ;

Martis,

qua

suomersus,
sed
in

die

Mercurii
diale

subsequentis
circa

die

immeloqui

sequenli

horam oonam
loqui

linuo

induta

calciata
in

intrans dictara

aquam,

balbutiendo,

sicul
ire

quae

eral

profunda

tanlum,

quod

pertingebal

tamen

potuil
i
;

non usque ad diem Sabbati subsegestiebal


Ipsa
leslis,

prius

us |ue ad
lilinm

bumeros
fuil

ipsius leslis, extraxil inde dictum


dictis

quenlem
rtatus

adjii iens
ost< usii

quod
el

dicla
luil

'lie

suuin,
el

praesentibus
positus
in

Gilberto
in

el

Gal-

Sabbati ad
i"

mm

dicti

miraculi

ap-

frido

dictufi

Jo nnes

via
el
;i

prope

ad

eccli

siam Hercfondiaa

positus su;

dictam
Lus

aquam,

qua fueral submersus;


dictura

Gilberti

per

lumulum mi morali domini Thomse


Herefordiae,

e1

tara

in

praedictus

elevavil
ei

puerum
/'.

rra,

dicta ecclesia
chiali
orii
i

quam
1

in

ecclesia

paroest

pedibua sursum erectis


ul exirel

capite pendente deorsum,


dicti

de
el

cujus

parochia
lesiif
1

diclus
ca| ellis

Joannes
i|

aqua

rte

corpore

Joanuis

runc quia
ntes
induti

dus,

inalih ec<

si

ecclesisa

di< tus Joannes lenebal osclausum, su duo equites (nescit, qui, nec unde essentj

parochiali

propinquis,
,

publicabatur

fuerunt

quando dictum miraculum pulsataa campanaa el ad


convenil

de

BIuvi lo

alius
el

de

Pounacio

</,

quorum
<\<

pulsationem
locorum,
in

campanarum

populus
dii (83,

unus
mi

ral

coloris pigri

alius subrufi (ul


el

>L nalentes

quibus pulsabantur cam] ana pra

interrogala)

descendentes de equis
el

vi

laudi i- el glorificans
atias
i

Deum

el

dictum

s.

Tbomam,
mira-

dii hini

puerum morluum,
ad

coi

ro-

is

cum

devi tione

agens

ralione

pinquaverunl

dictum

puerum

mortuum.

El

culi supradicti.
oxil

i:

senior ea eis, extraclo Glo de b mensuravil dictum Joannem, tunc

etiam

ipsa posl

ir>u<,

quod Dominica
in

nudum
dictum

el

m
'

ftttvtvt

sli-

Immcdiati

sequente

dicm,
coi

qua
ln

lueral

exutum, ad
de Herefordia,
e!

s.

Tbomam
el
ij

de Canlilupo
s.

fuil

Qnnatus

invocabal
i

Deum
si

cimi-

Tbo-

terio
cta3
a

parochialis

eccle

iae

mam, quod
mam
in

de

Ledeburj
m\ us

supradiA

n itituen
testis

ritam
el

Joanni.
Gilbertus
;il

domino Richardo
f^quis
la,
pi si

episcopo
\<

17

Herefordiensi.
;i

El

ipsa
el

supradicli

el

"' '"

quantum
el

Galfridus,
arbitralur,
11,111

de convicinis

die

pras-

usque

viginti,

ui

dictaa subraersii nis


i

sed

recordari, Qexis
imiliti
r

de eorum nominibus respondil se gei ibus, cum devotione n


el s.

n susi ilationisnumerandum

s na
v;i,n
i

1111,1

Deum
vila
el

Thomam
Joanni;
:

praediclum, quod
el

restituerelur

diclo

tali vigore el robore perante sul mersionem pra responditj quod transiverunl Ires se) limana3*

Joannes lueral
-

in

quali eral

multi

1,1
1

'i

""!
1

ea

lunc
ita
;

lachrimabanlur
NOSTJ
v,,
'

dici bai

Qe;
|

non babuil idem

Joannes

uec
sicut
ali-

enibus, V:
,

i;.

\m

uc
rius

bonum
el

\m.,,m.
i

el

lM

D0

vivum colorem,
restanl
el

habebai
'! ,,;i

!:

adhuc
oculis

ni

via

1,1

eo

prafalam mensuratiom m, al qua signa vitae quoad


i,

cum diclo Joanne anl quamapi arerenl


motum,
liaiitum,
i

[ul

dixit)

intersignia

in

naso

dicti

Joannis
casu
in

ralione
s d

submersionis
'"

praedictae,

non
quia
aliqua

ex

calor(

quod
El

ipsa potuissel ivisse per


licel

m,,, '" v

num

?
1

P Uus
ocu,is

credil

ex

aqua,
in

babet
sui

,ih lis

et

"'

credit.

naso carnem
crosseo
l

equi dictorum
ipsi

duorum
lamen
:lll0

parte
ut
/

equitum supervenii aiium aufugissent,


equil
el

viridem,
Exhibilo

colore

perraixto,

,l:x "-

rum recedere mensurato, quo usque fu


lbu s

.111(11.1

dicto Joanne
el

Hs
'

coram prasmisnotariis
liujus

d
'

immis3ariis
,;

nobis
el
tl

resuscitalm
enlibus
d

,,,ir

el

fratribus
dictis

Waltero
naso

Joanne
Joannis,
dictaa

infra-

tia

el

Waltero
,M

el

Joanne de Ordine Minorum

intersigniis,
i

u;>-

dicebantur

nobis uotariis hujus processus.


1

a Pp ar ere

in

oculh

dicli
luil

cum

"

iD

m
suam,

circumspectis,
rediil

visum

coram

Edithaa

dictis
;
'

:|J

"'

in

hoc

fore

Bdicta

consonum

Editha
el

veritati

PJendura
s,

ad comquaa

I,,,,,,|;|S

deposilionem
i"-'

"

filiusWiIheImi,de

requisita,

Doninghtono;
ul

8 na
1

\
,H
;;

ahum;

mensurationem appari Pnusin praefalouliosuosubmerso,respondil P rjmo a Peruil unum oculum.el postmodura


Qescil
'

Vllae

dictam

anrum adolescens,
'i" "
1 '

ri*.^^
'''

requisitus

nar
p

la
,;i

iem
Post

* u ?*
,,

de submersione e! resusciWiIheImi,fiUi Joannis de Loriraer: dixil


1

? ciebal

uadam die
1

Dominica
in

es

per
fe
i

octo
B.

7' n
lssel

dictis

vel

oculis

"

m,l,rl "
'!

per

d >es

'""'!"'

ante

SSL f
hi bl

ut

apertionem primi ocuii

lans
,

tura

Micbaelis

tmiat '
'
'

inni
!;

*f
;,l,

"r" culorum a P eruit .


:

A oculum

,;M,l,,m

***.
vero

'

Wrthelmide

^STER,

antequam aperiret

elapsi r pse Doninghton avi

lestis

de man-

Post

aperlionem

^ciam ?P ergens
''

sui

circaaltam
'/

ad

<Mwo
ooi

amborum
quanto
dicta
r<
' 1

colligendum pon
r,

sa] sa

tantotemporeabaper
oris

transivii

per

quamdam
et

"sque ad aperlionem
ore,

eurrentem, quaa vocatur

Somergeld
.1-

" ,n
";

aqua

curril
^

^toaulem
et, P satestl

Bnsaadcoraedendum
locutus

prope locum
;,
'

,,M
;

"
,

Doninghton.

,s

autera

,,

nec plorav^
i

J
. l

">.

dictaa

'

,,

, '

lestis,

Joann plunes,

inosdicti
pedibSs

; 1,l;,m
;

el

paulaUra
dicli

cum

cum
H
,:

aqu* dislantem quantum ipse Iraheret


vidii

uno
"
;

egrediebatur per os

dicto lacle aoua

~i]

pueri. ipsius

Demum
Joannis

;f .';'"
'

arcu,
,

quasdam
dextra,
vestea
el

sub lU8

vestes

parte
n,,!;,,

cogir

el

capite

lotrix

deorsum.

pendeme
,''

^^gentius
est,bus
"'

dimisis-

autera intuens,
,,,,1,

uma
,lM
'

na q^Ulateperulros q uemealusde. foann;s,repleti dicta aqua,

,,h>

vidTium
,,,-

ca P u

<

wins
ad

recenter

quantum
corpore

Wropinquans

potera! contineri.

in pelle
'

dictum capul etvestes

9
.
,

Aqua

| Joanms, eo anle

"^' ?rosolis

de

ipsius

occasum

per

tanlum

^\ TT Zu
{

^^eopradicti,
u
-

submer^
Et

Eral

,l,m

n m

"" m ,l,m

circiter

n*o- m

duorumanappo-

sibi

videtur.

nens

DIE
'

SEGUNDA OCTOBRIS
*
aqua,
Da"

015
respondit,

,l

K!W

"!
(

8Upe^aridarI,

P rone

,itus

dict

Bubmeranra,
'""
,itate

2
|

,hl,,,

m
,,l;
;

,,>

"':
rxlrin
'

;,'"'"
11

;"'
.

;7
'

T
'

^,
'

,eeu " dum

m rera
"
ibi

""-

quaj.dc

ursub .
'

,;

c,am
'"'

"" -nvenerunl
'

"'

quod ,,,. ,ocum qojacebai submersus, duxi '"

quod

non

habebal

rfe

IHOCE38U

et p edem . decnrre nl s er

st afslat
;

CAROMUM

omnes

pua

dictum

Wilhelmum

'"'"'''^

nuJ ua

<""""''

fltonm,
ducere
Item

Vldentes
,DS,US

dlcum
w,lh
'

Wilhelmum
lra

mortuum

a ponteusquead locum ,...,quod non po el nlin ipsum locum ipsum propter raritatem aqua> pradicta

;.''
!

inlerrogatm
,,

itni,

a P,s
!

H T-i
''

qualiler

jacebal
repperil

prajdictua

oon
os
'

movebatur, clausum,
:

Wilhelm
dixit,

quando
versa
facii

nec

submersum
el

lrahebal

nal,tum

'enebal
v lhl
'

el
el

quod
el

lacie

ocuios

a P ert0S
"'"

H
'

ad

calum
il

quod

ruerunl
lis
ttlo

tlolente

aqua

cooperiebal

Lotam

Hu ?
1

La
debilitadicti

Ufl

su P ra
[nescit,

J
ipse
irui

rivulum
staculura

,I1!M

quodam
tesle,

dictum
II

a quo habiloj Wilhelrnum morluum


,

elevabatur aliquantulum propter obcorpria el vesliura dicli Wilhelmi


dicla ultra

quia

non poterai
ipsius
a

aqua

propter

ad
!l|
|

S.

iii

imam

de
Qexis

ireford.

el

Hugo

el

lem

(uae
i

pellere
.
,

asl tntes,

genib

Deum

Wilhelmi.

Item

dictum S. Thomam, quod darel vitam dicto Wiihelmo, dicentes Patj n osti r el ^ve Maria meliori modo, quo sciverunt. El idem II ig
et
lign
iin,
i

mun
ripa
dii
I

V(

.|

in

ut,

q UO d

in

ad

hoc

aptal

aper

iil

os
la

praedicli
el

Wilhel:

cujui

labia

eranl

retrai

decurlata

et

NNOTATA.
; .

sum,
Wilhelmi

el

aqua
nescivil

exivit

in

quantitale,

quam
ipsius
dii
l i

quanlilalera

describere,
sletissenl

per

os

.1

Guilielmus
fuii in
,><

D
\

ui

alibi

legitur

Cum

autera
loco

cum
per
d
el

Drake,
tesi

ssu

tfi

74,

cwj

Wilhelmo mortuo in tempus, quod horao


per
wtae
uiiiiiii

pra
el

liclo
ivi

tantura
u

potui

nariura
<u-

vel

circa
el

...

el

quod
suo.

esl

liber

el

miliare
in

(ul

arbitraturj

nulla
fuil

signa
irl

agricultura

laboricio

Ipsa

apparerent

diclo

Wilhelmo,
Wilhelmi
d

itus

tha
tertia
est,

ad doraum
avi

praedictara
leslis;
el

Donington,
re-

iVmD

ipsiua

quia
dicti

sperabant, quod
S.

circiler.

suscitan tur

meritia

Tbora

runt

Ledeburj

i
i

Ibu

ignem
t

circa

corpusculum

dicti

Wilhelmi

mor-

tatus

H
I I

inqu

/'

arq

61 itannia?, qui all

posi futa

alnt

cum stetissel in dicta domo usque ad horam mediam inler nonam el occa im solis,
''

El

etiam
dicti

in

tabula

ejusdei

uus ad

fluviiripam nondum
Marcle parvara

prfli es

"i

sibi

videtur, tunc
vilae
in

inceperunt primo apparere

dem oppido

signa
bere

dicto

Wilhelmo,
cor
;

el

inci pil

hai/

tcrtiam

palpilationem
incepil

circa

el el

cin

horam
halit
il

raculo

primo

vesperam
litum
et

mover movere membra,


astantes
torto

:ulos
et

Irahere

c.
/,i

videbatur
e

quidem
isus,

catalo

/'

teslium
iei

loco septi
le

despicere
el

visu, acsi

G
circiler.
e

tus

Neve

ai

dictum aspectum torvum


crastinum

habuil

cum
nl

signis
;

pavoris specialiter de aqua quasi per octo diesu


sed
iii

Ibidem

mo
50.

Galfridus

de

nalme-

vidil

ipse

leslis,

dixit, prae-

dewe,
f

annorum
hsec

Divinare

nequeo,
tit.

utro

dictum
verun!
ei

Wilhelmum
duo dies
ul

debiliter

ex
el

tunc,

euntem ; el transiantequam loqueretur


soquenli,
dicli
In

nomenhujust
Inter
ris
t

GuilU

mu*

i>>

pueri,
>n

iret,

prius,

Mercurii
[est]

ul

sibi

adua
xit,

sus
\

videtur,

aportatus
dicti

ratioue

miraculi
ecclesia

ejusdem

Hi-

ad iiimulum
Herefordiensi.

domini

Thorase
,

quod

die

Marlis
tres

ante

festum

Ascensionis Doipse
testis,
el
tali

Item

interrogatus
fueral

qua

hora

el

mini

fuerunl

anni

elapsi,

quod

qualiler dictus

Wiihelmus
scire,

submersus,

et

faciens quoddara

fossatura
posl

inler

agrum suum
audivit

ubi

el

quanta eral profunditas aquae, respondil,


se
nihil

viam
hora
,

publicam
Nonara

horam

Nonae,

de

hora

nec qualiter fuerit

sub-

mersus; sed

arbitratur,

quod

cecideril
>'i

in

dictam
qui

aquam
est

de

quodam ponte
transeundum
possuui.

ligneo
ultra

stricto,

factus ad

dictam

aquarn,

quando non

transire

per

vadum propter

esse bora media occasum, Bditham u\ni'em suam, Bupra proxime examinatam, plorantem el r\ accurrens lamentantera prope domum suam praedictum loannem filium >uuin intra invenil
ul arbilratur,
el

qualis potesl

inter

aolis

inundationem aquarum, <'t in lateribus pontis non erant alii|ua appodiamenla ./, in quibus dicius Wilhelmus, per ipaum poutem transiens
et

ciausumsuum
viam
et
:

(id est, intra septa villae

sus) prope

publicam jacentem super terram aridam, ninriuum dicebatur, quod fueral submerel
lM

aquam
24
A(|iia

respiciens,

Limens
in

aul

cespitans,

se

sus

quadam

a raa,

stante

in

propinquo,
loci

in

tenere
iui

posset,

ne cadere!

aquam

praedictam.
liabi-hat
el

vilum rrro-

vero

sulHus diclum
circa

pontem
pedes,

qua consueverani animalia \i[ dictus Blius suus non


anhelitum, et erat frigidus,
quia
ipse
testis

illius

adaquari.
nec

habebal
ut

motum

tatw

tunc iu profundo

quatuor
sibi

erat elevatus super superficiem


(|uo

aquae
vitletur
,

pedrs vel
ipse
tGStis

ciica,

ul

pons per quinwruinlased

dicebanl astantes;

non

poterat

eum

tangere pra

dolore.

men

inm repperit dictum


dicta

Wilhelmum
ponlem
,

g
hsc

Biuvetum
voat

submersum

in

aqua

subtus

color cwruleus

rcmoto a ponte per septuaginta pedes vel circa. Inlerrogatus, quantam pn.iunditaiem habebat aquainloco, in quo invenil dictum Wilhelmum
loco

seu Uluefum a Gallico Bleu esi sedquid Pounacium sit fsi tamen \Htiosa non estj haotenus non
:
i

Guilielmus

pater

verbis

mox

dandis

alterum

duobus eqwiUbus

Mutm

fuUse de
Russeto

616

MIBACULA
ah
Anglico
Russet,
id

S.

THOM/E DE CANTILUPE EPISGOPI.


fusci
co-

nraoouao
canonizatioms.

Russelo
loris.

esi

die

mensis
in

Oclobria
capella
lestis

i>

Rogerius
M.

capellanus

perpetuus
Edithse mariPus Gwlielmus vn adjtmctis
<

15

de
,

Nova

Rade30.

m-

oore

lxxxvti
teslis

adam

Pauy

annorum

nihilvariat, aui certe qusedam omittit;nam rie Eis autem sic astantibus habet teslimoniun ejus rluo equites ignoti el lamentanlibus, Buperveni rui
l

lxxxviij
citer.

Willelmus Botte, annorum 20 cir-

circiter,

lxxxix Joannes !< Lorimer, Willelmus Dlius xc testis


-'50.

annorum
Willelmi

siiu

(id
:

enex,

<!

alter

ju-

venis

non

recordatur
sed
,

certitudinaliter,

de quali
essel

Donington, annorum deSlones, annorum 30

xci

testis

35 de Willelmus
Alicia,

circiler.

icn

i<-sfis

panno
indutus
sonaB
:

induli,

arbitratur,
el

quod

senes
lalcales

maier
o

praedicti

Willelmi

resuscitati,

annorum 28
esse parochias
/

de
M

i\in<<

videbantur
equite

per-

circiter.

senex, alio

coadjuvante,

suravil
s.

cum quodam
<(

ni-i

praedii
et

mentum Joannem ;i<l


<(

Moxvidimus, Doninglon locwm


ci sis

de Nova Radenora, dio

Erefordiensis

st

au-

Thomam
Mariam

dr Herefordia,

rogaverun! Deum
.

tem Nova Radenora f


,n

^n^/wNew Radnor ad
oppidum

distino

B.

dictum
diclo

S.

Thomam

quod

red-

rrhns
in

dicta,

derent

vitam
et

Joanni,
flexis

dicentes

Pater

Somergil,
est,

comitatu

Wallise ad fluvium Radnor Shire, cujus c pui

nosteb
cen-iii

Ave Marta,
idem.
El

genibus

cum
quod

defail>i

qui comitatui Herefordiensi ad


i

Occasum

aesfor

votione, et
iiimi

persuadentibus astantibus,
iii''ii

annen

us

equiles steterunt

ji

Alicia

submersi pueri mater tempus et occ


Dixit,

per

aliquantulum tempus
signa
vitae
in

aliqua

dicto

antequam apparerenl puero et antequam


;

sionem ntbmersionis indicavit


die mensis Oclobris Hierunl elapsi

quod prima
el

duo anni
in

qua-

revixissel
i

Cuf sibi

videlur)

recesserunt
mariti,
post
</<//

luordecim

dies,
a

quod

ipsa

Dominica

invitata

Dissonat hic

rursus testimonium
</<">

prandium
distante

Willelmo de Borwore

villa

ad Borwore,

interrogatus,
:

ex

tempore
<

filius
,<

sub-

per
in

unum
qua

milliare
esl

cum dimidioa villade


viri sui, cito

ionem balbu
ul

isset,

respondit,
col-

Donington,

domicili im

post

B qunii eadem nocte,


locaretur
dies
in'-

sibi

idetur,

antequam
:

ortum

lecto.
r

Rogatus
susi
it;

quoque
icm
fuil

Inlra

quol

posl

dictam
in

idem Joanbabebal
fuelapsi

mediam primam, quia eral aliquan- E tuliim di bilis, arripuil iter suum ad eundum ad iocum, iii quo fuerat invitata. El cum essel prope
solis

ante

restitutus

vigore corporali,

<|n<'m

quemdam pontem ligneum


vocati
di
i

ante
ruui
duiii

submi rsionem?
octo
posl

Respondit, quod
ivil lamen submersionem. Ita
;

d<

ad transeundum aquam, nus Somergil ajn ellat)

dies

ultra

crasli-

currentem

prope

diclum

locum de

Doningtou,
lunc

diclam

ille;
ipsi,

sed
qui,

\i-n.

quod dictus Willelmus Glius

pjus, setatis

agis
ut

credendum

est

Edithse

</<<<<<<<

circiter

notarii proccssus

observamnt,

fuit

valdesimRico

cam

duorum annorum cum dimidio, sequebatur accepta virga <i<' quadam arbore, fugavit

|.i.'\

homo
///
i/.v.

ipsum usque ad
nostro <

domum

viri

sui,

<(

eum

dimisit
.M.iilnl.l.-

mendose
Swinfeild,

legebatur
nsi
S.

inii.i .Liiimiiii

ilnuiiis

praadiclae; ci \<inii,i
aetatis

prsei rat

"""

ecclesise

ssepe

laudatus Richardus

Thomaa protestis

deHarpton 3 lunc ancilla sua, annorum vel circa, praecepil


custodirel
dii

tuncundecim
ancilla
.

dictas
El

<|uod

ximus
I

successor,

et

ho<-

ipso

processu

lum Wiiirimum.

pergensad locum,

sexdgesimus
Pro hoc

pi im/us,

ad

quem

fuerat invitata, stetil ibi usque prope ho;

hi est, croceo
//'

ram vesperarum
quod

iii

raculo,

nus

e\

idem

est,

v"""'
Caecilia

prsBcedenSi praetet
le

parentes

testati

fuere
vn

ei in dicto locofuil eibi narratum, diclum "Willelmum Blium suum cecidisse de pnnte prasdicto in dictam aquam, et il.i luisse submersum

Neve,
75;

quinquagenaria
Gilberlus
76
testis
le

circiter,

rtr.

processu

testis

Neve,

anno-

Sub tali itaque custode puei ille maleobservatm mafiremque secutus, in fluviwm decidii
'l

rum

30

circiter,

testi

G
77.

Ifridu

de Smal-

Hora
i>i

lertia nostrse

non

<

medewe annorum
ejusdem parcecia
,
;

matutinse respondet.

55,
D.

qui

omneserant
,

condimenla, opinor.

Joannes de Wichio
S

preP

s
i

\'<<ir

upra num.

I,

d ctaque hic ad
ea

lit.

sbyter
Markele,
1

p.

el

rector
testis

capellae
D.

Gregorii

de
,

Juverit hsec

omnia

testimonio jurato </<^qui

78
sis,

Joannes de Umalia
per etuus
,

dice-

usmet Hugonis de
"/'"/.
erat,

Itforton,

magnam
tam

''

Erefordiei

in illis

vicarius
.

pra dictaa

conjvrmasse.

lesiae

de

Li

debun
gerere

Postq

dictum

f<

n.

Willelmus

de
qui
loco
!

Murival,
dicebatui

presbyler

dicecesis

Conventre
in

curani

animarum
quo
i

dicto

de
|l!
'

Parva
'"

Markele
diciti

Uugonem ad clamorem Thomse accwrisse "'" '"' "'' eodem jam ex aqua exti ctwm wbditw ibidem E1 levans ipse lestis
:
'

tempore,

dictum

/;

'Psran

Joannis

ntigis e,
a

"

Scqucntia
Herefordise
contulei

miracula

testibus
S.
ut

''

r,avil

fuerc

C pella
r.

Catharinx,
cceptui
varii
i

el nullum in babentem, de prsedicta arena, 'Psum ad quamdam plateam seu aream'


'

Wilhelmum mortuum,
tuni

Sltam

'" ''"'

"

'0

Donington,
in

el

posuil

ipsum
supcrplures

super
tcstes

herbam viridem
'Psius
teslis
el

dicta

Quia
i

vero
<

/nr
ei
1

m0Tem

platea. Et ad cla-

praedicti

)sdem
De

w? en, nl
mira;iln
-

Thoms
..

probatione

,rMl1
,

-"
liih
cle

Erefi rd a

omne! testes supra producti mares H mulieres ejusdem


el

el

uper

resuscitatione

Willelmi
i

au ten\omnes pradicti
.

Joannis

iiU

'

Nova

le Lorimer de Donington Radenora, dicecesis

alii,

diensis.
lesles
-

Probarunl

sequentes

Wilhelmum submersum, veremer tuum,quianullumsignum


lii;i1

Cura qui videbant dictum reputarent, ipsum esse


vits apparebat

parochias.

ejusdem

parochis

^xxi
.

Donington

Hugo
ler
-

Thomas, Qlius Willelmi de annorum 16 circiter. lxxxu testis


testis
,

corpus frigidum,

"& iaa quod


"
,!

membra adeo

d<

Uforton
de

annoruni

24.

lxxxiu
30 de

ti

oon poterantplicari.etviolenter den,nvicem constrictos, labia retracta, oculos

Pbilippui

Donington,
testia

annorum
Hoke
testis

perto s ' et

*
20
ische,

ci

f Um
u
;:

P u Pilla uioculorumexquadamtelaope]
n0D Poteral
videri
ipse

lta

,;|1I,!

Joannes

Doninglon

ipsa

pupilla,e1

annorum

circiler.
< <

lxxx^

Thomas
h

8Des adessel s,
"f. t

quod

le

Wilhelraus

ia-

annorum

eirciter.

lxxxvj

^us,

m.kkI

Deus operabatur multa

miracula pro
S.

Thoma

DIE
A
s.

SECUNDA OCTOBHIS.
pondit,
sibi,
id
el

G17
sic,

Thoma de Herefordia, ei quod mensurarenl ipsum Wilhelmum ad dictum Sanctum, el quod regarent eum iii rogarel Deum quod mitterel praedicto
.

quod
panera
in

panem
el

el

caseum. Et dederunt
fecerunl
sibi

fx

* 0CM%X}

comedil

interira

tostara,

C.HUNIZ.VT10NI.

est,

rostitum
cervisia,

fseu tostwn)
ul

ad ignem, et
'lic-

Wilhelmo mortuo vitam. Et ipse testis cum filo, cit, a quo habito) mensuravii dictum Wilhel-

posuerunt

eam
el
;

cali Faceret, et

tum
ei

mum

ad praediclum
el

s.

Thomam

el

i|

se

el

omnes

i'i

panem cum dicta cum comcdissel


s,
1 1

cervisia administraverunl
bibissel
el
,

recognovit
fuil

astantes, fiexis

nudis genibus super terram, multi ea astantibus cum lachrymis, rogaverunl cum devotione diclum S Thomam, quod mitteretur vita

astanti
"'

n spondil eis
Bl

exinde
rediil

posilua

quiescendum

ipse

testis

ad

domum

dMo
ipse

Wilhelmo.
testis
,

Bl

post

dictam
denlei

mensurationem
ipsius,
videlicet,
tu n

suara, e1 non vidil eum exinde de pluribus diebus... Sed adhuc diclus Wilhelmus vivil
\

cum manibus
el

aperto violenter ore

Appodiamenta ab
ffugone

Ttalico

appogio LaHneMcro.
praedictus pons erat
inti r

ilhelmi

ligno

inter

mox
a| p

laudato,
el

denuo clauderetur, apposito, levavil dii Wilhelmum per pi les sursura capite end
ne os
.

ligneus
pontis

fu -ral

frai tus,

fracturas

ipsius

fueral

sita
;

una trabs latiludinis unius


e1

aliquantulura
licel

deorsum
videtur.

illico
iii

exivil

el per os ejusdem videaqua ad quautitatem mediaa


;
I

pedis

cum
bal

dimidio

sublus

dictam

trabem
usque
pedes.

aqua,
,

habens
a

in

profunditate circa quaipsius

nae,

sibi

Posl

dum
in

exuentes dictum

tuor

pedes

el

supi rficie
i

aquae
alii

WUhelmum, mtroduxerunl
Doninglon, avi
el
fai

domum
corpus

Wilhelmi de
totum
ip

ad
i i

dictan
lioc

quasi quatuor quia

riiomse, teslis
.

proxime examinali
ius

respondil
(ul

Irequenter fuit

lo

igne
1

calefecerunt
eral

piscatns

dixit)

in

loco praedicto, arbitrans, prae-

ilhelmi

quando
ci
i

calefactum ex una parte

dictum

Wilhelmum
etc.

cecidisse

de dicta

traie

in

virtute
loris
la
.

ignis,

calefaciebanl
alefacta
El
ita

ipsum ex

alia,

pars
fri-

aquam
\

prin o

demum

eiBciebatur
circa
ip

roW
:
i

ilh Imi n

sicul

prius.

steterunt

dictum
6
testis

requisita

Infra

ia a commissariis quod tempus dictus Willelmus fuil

i:

puerum ab hora
diclum

qua levaveral
de arena

itatiom
lit,

m
id

incoluminati
infTa

pristinae

resti-

w ilhelmum
vitae in eo.

prope ripam aquae,


ali-

qu

mensem
;

posl non

merat

usque ad horam Nonae, priusquara apparerenl

restitutus

pi
i

tinae incolumitali

qua signa
11

pristinum
testatus
est.

olorem

el

Idem
iii

Hugo de
\ mae per

Post

quando

videl pontes el

nec adhuc habere quod adhuc esl pavidus aquam. Vel ad h c vel ad
.i

vero

tantum spatium, quod homo


per
os
tria

:,

bullx

lissel

de

passu

ivisse

milliaria
el

vel
iM

Infai
el
,;
i

ili

:n

iennis quid

circa,

ipse
dicli

testis

applicuil
el
,

suum

genas
intra

aqua quadam submersus


i

mortuus, extractus

ad
1

os

Wilhelmi,
pluries

posuil
el
,

digitum

os

inde, posl faclum


suscitatus.

m min

clitit

Wilhelmi

ilnaliter
e1

strinxil

cura
el

Libus

dictum digitum

sensil

halitum
cor
sicul
el

apponcns

manum

ad

ventrem

ciroa

ipsius
pal-

Wilhelmi, sensil ipsum cor palpitare, r hominis attrahentis halitum


;

es tunc
vitae
in

omnes astantes, videntes praedicta to Wilhelmo laudaverunl el dictum S. Tho nam


. i

MIRACDLliH

IV.

signa

glorificaverunt
sntes

em
ficatus
r.r/

//" Uledie xxvni


est
: /

men isSeptembristesHassi
i

Itom alter puer, in fluvio sub*

osti idie
,li\il,

vero
ipinil

ta

sua

mersus, ad vitamyevocalus.
el

mirrr JUSSUS,
cordis

pOSl

''icl.dil

p:ilpita-

tionem
tela,

dictus

Wilhelmus movil oculos,


pupillara

quae cooperiebal
;

oculorum,

dispa.

ruil

el

torvo

oculo

inspiciebal

astantes

et

N
rico

icolaus

Illius

Joannis

Piscatoris
Lus
a

decem

et

''""

'

et

motionem oculorura emitteparvos vagitus; posl dictara vero motionem circumspectionem idera Wilhelmus emisil madictara
;'n

magistro Henrequi-

procuratore
.

capiluli
illud
in
,

il<

refordiensis,
sciebal

situs

iii

narrarel

quod

de

mira;

rugitum,

el

cura

dicto

urgitu clausil ocu-

culo
,ir,

quod
,111,,.!

dicituf

ejus

persona
sunl

contigisse
oi to

lo

el

tunc astantes dixerunt, ipsura esse mi rtuum.


testis

i.

quadam

die

Sabbati,
it,

anni
-il>i

Sed ipse
ol

sentiens adhuc palpilationem

V ei
in

jrciti

quo

mense,

ul

halilum
quievil
I

ipsius
dii el

Wilhelmi,
'

quem

tenebal

videtur,

eo

tempore,
ad
S.

quo

gentes
in
el

gremio suo,
i

ebat,
stetil

quod non eral mortuus gremio testis dictus Wilin


itura

peregrinantur

Milburgam
torrere
'""

communiter prioratu de
eo

qus, ul

dixit,

spa-

Wenlok quo solenl


l
.

nescil,

de qua diocesi,

tempore,
in

bomines
i

tium, quod
milliare
;

ipse
el a

testis

ivissel p
ilj

de

fiassu

per
el

unum
attra-

campis
sui

>

manibus
itatam

nfri-

prima

itatione cordis

catum, ipse
rufara,
t<

teslis

duxil
in

quamdam vaccam
di p

patris

ctione

halitu

per

ipsum
(luxil

testem,

albam

caj ite,

custodias

usque ad motum dictorum oculorum

tantum
ipse

ipsius

lempus
tuissel

(iii

respondil

intei

[uod

mum
viilaa,

quamdam pasturam prope docampum domini ejusdem


campus vocatur
i

ivisse

per duo milliaria

Ilem

dixit,

quod,

qui
|

Crofta
el

cum
i

dictus

clausuram
ei

Wilhelmus oculorum
unius
astantes
ita

stetissel

quasi

soporatus

cum
ei

ad

et Domini c plenum domita,


;

gremio
aperuil
aspei

liMin
[

supradictum
aspexil
,

milliaris,
;

ocu-

re

discurrerel plusquam ipse lestis vellet, el inlrablada ; dicti domini, idem testis volens com-

d
e

0S

el

habuit

pedicare
ei
loi

dictam
atur

vaci

am cum
.

circulis

raciendis

placidura
Lis
i
. i

el

luil

non
ante

videral

eura

bene coloralus, qnod dixit) ita bene colo(ul

virgulis
iini.

viridibus
voi

accessil

ad

quemdam
dicalia

qui

ii iii

El
p,

pse
,;.

dictam submersionem, aec vidil post. vivere teslis, videns ipsum Willielmum
eo
si

tum
prope

campum
ripam

Skedemeres Crofl ', prope domini ex una parte, el ei


vocati

fiuminis

Weye,
78

currentia in

!,i

volebal aliquid habere;

el

ille

res-

joco praedii to

26 Et

Ootobris

Tomus

61
i
.

MIRACULA
qttia

S.

THOM

l.

DE CANTILUPE BPISGOPI.
guus flumini vocato Weye,
el

pjii

26 Et

virgula?

qudam,

de juibus voluit

dictus
ipsius

Miusredii
testis
<(

diel fctos circulos facere a


n lui
lnni

:tam vaccam compedi-

cum
boram
circa

dicla

vacca
i
.

ad
el

domum
comedil
inter

poa
,

|l()v|

navicuiii

)Td\

candam eranl per patrem ipsius lestis positae in batello seu navicula, cum qua pater piscabatur, quae uavii ula eral in flumine supradiclo prope
.

Tertiae

panem
el
,

lac

et

borara
1

mediam
praecepit

tertiam
Qlio

dictus
,iii

lestis

diclo

suo
in

meridiem quod irel


i|i-

ripam
ripa
essel
cecidil
sensil

cura
intrare

catena

ferrea

colligala

voli

quserendum quamdam virgam


teslis
.

navicula
;

dictam
collisil

naviculam,
.

cum
el
di
1

dicta

ripa

quae

eral

in

llumine
in

supradicto
,

et

lubrica,
in

el

collapsis

ejus pedibus

imi
iii.

el
,

ipse testis

remansil

domo sua
c

aesti-

aquam
ess

inter
in
I

naviculam

ripam,
1

el

iii-

dictum

Nicolaum
circa
h

lu lere

im

coaetaneis

se
ci

diu

culam,
aescit,

quod
gallii

poi

'a

aqua subtu aqua porla


uieril
pertii

navi.

v||l-

sed

30 Postmodura
tratur
inter

mediam
el

orara
,

ul
nii ns

arbi-

"i

Ifi

quid ex

tunc

actum

de eo

Nonam
lis
,

vesperas

vi

ad

bora

qua
patri

cendum
[ei Lo

de nocte,
sui, liora
el

ipse
fuil

invenil

se

in

am a quiesdomo el jn
I

domum
norum
lieris
I .

vel circa

Qlius
in
el

quidam parvulus qu iluor ancujusdam pauperculae mudicta


villa

evigilatus
in
dii

Item interrores-

mend

antis

de
nec

llui

capel

gatu

qua

cecideral
id

lam aquam,
a( in

de quorum parvuli

pauperculae mulieris nomi.

poi dil
ci

quod jenlaveral,
i

est,

mane,

nibus respondil se

non recordari
testi
,

scire

ubi

quod primam.
[lem

ecidil

in

dictam

aquam

circa

m
quod
in

modosuntl
laus ejus

dixitipsi
fuerat

fllius
;

quod praedictus Nicosubmersus in dicto Qumim


testis

inl

progalus,

si

recordatur,

de Weye
inin

el
ii
.

continuo currens ipse


iii

ad diceral

dicl
u

aqua
sic
.

posl

praemissum

casum
el

biberit,
;

dixit,
el fuil

Qumi

quod
sibi

ullra

mensurara
eral

velle suura ultra


u

navicula sua

quo Qumine juxta cum qua piscabatur,

ripam
ligata

prope
I

n latui

lam

lag
si

camp
ii.
\

tis

Skydemore
testis

el

in

qua qui

m
I"

Item
B
(|iini
\

iii.
iii

irdatur,

icula

idem
.

reliqueral

dictam
ipse
lestis

1'h-c
i!

aqua
tunc
\U,

praedii ta,

n spondit,

quod
requi-

em

de qua

virga

volebal

facere
.

non

:<m\
si

ibi

aliquid

videre.

Ilem
s.

ad
discurrerel

ci

edicandum
blada
;

dictam
de

vaci

am

ne
a e

cogitavil
aliis

Deo

et

de dicto
in

Thoma
aqua
,

per
,

ideo
recei
sil

praeceperal

prae

Sanctis

dum

eral

dicta
a el

dicto Qlio suo


rtarel
sibi

quando
in

el

si

rogavit,

quod

liberarenl

eum
Deo,

periculo,

praedictam
ri]

vii

domo sua, quod gam idil prope


;

respondil,

quod

cogitavil

de
sibi

volebal

diclam
propter
disse iu

navem

hpminis
videbatur
el

qui
i

eum
carel

rogare,

quod darel
;

gratiam, ut appli-

lubricitatem

dictae

ripa

ad
;

lerram

et

cum

aperiebat os, aqua subinquia


prius
vel
.

aquam
il

fluminis inter
.

npam

navem

el

trabat

non
quu
;

lamen
dictum
im.

recordatur,
tunc,
S.

eral
i.

tunc

stalim cogila\
loco

juvenis,
"i

baberel

vel

cecidisse

el

dictum filium suum de praedicto lapsum fuisse in aquam prasdiceoaccvn


(nvenlum v*<* r """1 """"
pertica extra
-,

mcmoria
se

Thomam,
intei n gatus

aliquem
si

lani.
::i

Ilera

El

datur,
res

vidisse
lei

aliquos

bomines,
sensit,

vel

aliquas

ret

praediclum
.

pergens per ripam, circumspexit , si videQlium suum intus aquamjetdum


vidil
. .

ab

eo

ipure,

quo
aqua

se

esse

subtus

circuirel
,

prope
,

locum
.

in

quo primo fue'

..

'

naviculam,
ad
leclo
Q

el

quod

ducebal
se

eum,

usque
in

ral

ligata navicula sua


i

ad quadraginta

pedes

vel
<-i

illud
el

tempus,

quo

sensit,

evigiialum
i

circ

in

quodara sinu aquas profundae per decera


i'-.

domo

patris sui;
si

respondit, quod
i

octo

pe

vel

circa

quamdam
,

alb dinem.
,

Et
el

28 Item inlerrogatus,
S
.

;el

di

tusad dictum
dicitur
S.

quia dictus

filius

suus erai

u(

pauper
ferreo

indutus
.

Tbomara repondit, quod sic quia sibi, quod mensuratus meril ad dictum
;

volutus
ipsura
i

quodam linteamine
apposilo
i

albo

ai
,

bitrans
ei lica
.

Phodicit

el

roco
a

el

mam,
surgil

e1
i ,

ejus

merilis
.-,

resuscitatus
cies

el

ideo

elcvai

il

traxii
a

sursum

fundo aquae
poteral

cum

dictis
el

decies P

el di

Ivi Marta,
pluries,

de
sibi.

leclo,

el

poslmodum
diclus
fuil

quando quando
dic-

croco

el

pertii
loi

[quae pertica babebal decera


i

pedes

in

altingei

vacal

Item

cum

Nicolaus
si

viderelur
posl
ul

sumsubmersum
el

diclum

Qlium.suum ad ripam
El
,

aliqualiler laaguidus,

requisitus,

invenil

ipsum esse morluum.


testis
,

tam submersionem
respondit,

fueral
.

bene sanus,
prius

prius;
senseral
fuil

uxor ipsius
liua
filia

mater
,

dicti Nicolai

cum cum
el

Lucia

Chris-

quod non
in
el

quia

non

Benrici
.

testis

supra

producl*

nonno

ponderositatem

corpore, sed

ex tunc

fre-

dura examinata
sic

superveniens

viso diclofllio

quenter ponderosus
cr
i

il;l

una

vel

quod duabus
dictus
diclis

aggravatus in corpore circa interdum vix polerat ire de


dii

submcrso el mortuo,el ipse testis postea d rera ferre nequeuntes , commotis visceribus, collapsi fuissenl

bus.
,

El

quia simplex
fuil

eral

ad lerram quasi exanimes

el

demum
,

multum
ribus
lus
:
i

Nicolaus

non

super

plu-

perfusi

aqua
,

fai ie

ad seipsos rediissenl

dicta

dominis
in

comroissariis

interroganesciebal

Cbristina

quae traxcrat dictum Nicolaum remotius

el

deposuit

AnglicOj
si<

quia
ul

aliquanlulum
asprgen1
iii. ii<

ab aqua praedicta

perfundente

el

loqui litleralitcr, nec


etc.

Gallicura,

dixit.

Actum

dictam
ad

dictipueri
fllo

eorumdem mensuravii ipsum mortuum cum


in

aquam

facies

29 Post hasc
i

iifli
q
u
i

Nioilai

aua

Joannes Piscator pater / prffial. eodem pn.i uralnrc productue


,

quodam
32
l.i

s.

Tbomam

de Herefordia,

1,1

requisitua,

ut
in

narraret,

sj

quid sciebal de miNicolai,


in

mam

racuto,
filii
,

quod

persona
;

praBdictj
lixit
,

ejus

Deum el dictum S.Tho- et s. Thoma quoJ posset habere diclum Giiura suum vi- romm ondatum (lomutm ,le fnt vnm. ciiin magna lachrymarum profusione et
rogavii dicta maler
,

diriiur

coniigisse

quod

Vigilia
g,

ipse LesUs et dicla Christina el FeliciaMorker,

tes-

Pentecostesies fuerunl
t^sUs pirca
diciuin

elapsi

septem

annj

ipse

tessuptEapioducte.rogaveruntetiam
.

flexisgeni-

ortum solis, Nicolaum,


,

arbUratw,

fecil

duci

niiuin

Buum,

quamdam

rufam liabenlem slcllam alliam ad quoddam pasturalc propfi Croflam h sive campum domiui villae dc Huecapel, qui
in cajiile,

yaccam suam

\m el cum lacbrymis iden Cum autem fuissel mensuralus , continjao ajieruit os suura dictus Nicolaus quod quidem os ipse tcsiis priusnon potue,

ral ai.eruisse

cultello etiam apposito

nisi Ircgisset

qui

campus

est

modico spatio intermedio conli-

dcntes ipsius Nieolai. Atlraxii eliam ipse Nicolaus immediate post dictam oris apertionem brachia

sua

.,

DIE
sua ad se
rigida
, ,

SECUNDA OCTOBHIS.
<'i

619
ruil

quae

priiis

babebal

protensa

adeo

i;,,,.

ihmvii
,

oculosel
iii

locutusposl extractionem
;

ex

procuso

quod dictus
plicasse

testis nullo mi

do potuerai dicta
,

tfe

a qua

supra deposnil
inter
,

respondil
et

quod circa
occasunv.
fllius

aanmamm.

ni mensurationem ipsa brachia confregissel Postmoduro ipso leste sublevante per pedes dictum Qlium suum, el pracdictis Lucia matre et Christina moventibus etconexivil .njua rricanlibus ventrem ipsius Nicolai

brai hia

ante

ipsam

boram
II,. iii

mediam

Nonam
annorum

solta

^ZVJT
llnincta

requisitus

quol

eral

dictus
,

suus tempore praedictse submersionis

respondit,

pi

os

ipsius Nicolai
,

ad quanlitatem
exivil lac,

duarum

lage-

quod novem annorum vel circa Item fequisitus, filius suus steteral in p er quantum tempus dictus subel qualiter fueral dlcto Eiumine submersus
.

narum
posl

<i

post

aquam
fuil

quod praedictus
Et

iii,

ii-

respondit

se oescire certitudinaliler; sed

Nicolaus

biberal

ante dictam submersionem ".


portatus dictus

ex

conjecturis
cei ideril

probabilibus

exislimal

in

praemissa
testem

Nicolaus por
in

aquam
inter
l<

ipsum
ad

ei

dictam Christinam
teslis,

brachia
testis

rtiam

el

domum
33
ii
,

ejusdem

e( in

lecto

ipsius

prsedictae

conjei

ante meridiem quasi hora media quae sunt meridiem Requisitu! quod circa dictam dixil lurae
.
.

collocatus

horam mediam
stetisset in

inter

tertiam

el

meridiem
e in

dictus
us
td

m
IV1
.

in.

,1

cum

dicto

leclo

per tantum

Blius

uus

exivil

domum suam
!

de mandato

odere</

quod homo potuissi tivi je de passu per quinque miliaria el nulla aiia sipna vitsa appatiempus
,

quaerendum virgara praedictam.quaeerat


,,,,,
-: i;
,

aavi

IIKII ,t.

ruissenl in dicto Nicolao, Qisi apertiooris


lio

<i

attrac(

brachiorum

praedii

laa

el

ipse testfs

reputaret

;i

Margarila Praunceps rillae de vidit quaeeral ex allera parte fluminis, naviculara tum N-i'- '''i " venientem a diclam
lull
,
1 '

adhuc dictum Glium suum mortuum


corpus? totum frigidum
<i

qui

habebal

i,i,i

cecessissel de d

o ipsius
in

li

idit

ip-

rigidum
.

<i

subpallidum
tenerel oculos
qs ipsetestis de

,,,,

tunc labietcadere
praedicto
lesti.

ttumen praediclum ; sicul

seu

lividum ad
el

lum plumbi
velali sui
el

el

oarravil

apertoJ

quadamtela
filii

Itemrequisilus.quaredictaMargaritaFraunnonsubvenitdicto Nicolao.vel non revelavi 111. quod dicta aqua eral ita pi
ia

**

sepultura praedicti
Q

qu

<i

ipsum corpus ad
I

sepulturam pararelur, apposilis du vi palpebras oculorum ip ius Nicolai


.

itis

ad

luil

<i

lenta-

ita

lata

quod nullomodo
n<

dicta

Margarita
navi

ii

cli

dere

dictos oculi

el

cum

tenerel

cum

ex alia part<
aliai

iqoae potuissel

isse

sine

ad

digilispalpebrasoculorum ipsiusfiliisui clausos,cla

quae
.

,,,

qua cecideral diclus Nicotransiri


nisi

,<i

mavil ipse Rlius, dicens Domtna *, .\n.n : itya o bis \'i

\.\.
p

sancte
dii ta

laus

necdepropeadduomiliariaerataliquanavis,
etdicla
[uae

ti

pra

aqua

aavis ip-

vn

ba. Et
el

tunc

testis

amovil digitos
movil oculos
.

eral

cum

catena ligata es parte

Nicolai:

dictus

Nici laus

el

<ircumet

n,,,.

in

qua

luil

demersus dictus Nicolaus:


propinquus, nisiad sex miliadixil ipsi te
i

spexil aslantes. El praedictue testis


\;ii.i
iiii
,

applicata
ftlii

ele-

aliquis pons eral


ria

ibi

manu
si

propria prope
;

faciem dicti
.

sui,
.

pe-

prgjfala

autem Margarila

li

quod

videbal

el ille

respondil

quod

sic

manum

tenens. Tunc

ipse testis
.

movil

digitos suos
ipsi

petens a dicto
faciebal
;

filio

suo

9i

videbat, quid
.

<

responso per ipsum Qlium


digitos suos ,ipse testis

quod dictus
<i ej
-

ipsaclamaveral pluries, el pradicta dicta Marquisilus, quadienarravitsibi n crastinum, cum ipseti .,,,,. tiixu, quod praedicta, el quod dicta Marin aqua
aretur
.,;,,.,,;,

meral

audita.Re-

movebal

uxor

mn
nini

joli

eram cum
tes ci

prffifalo

eorum
el

Glio, lau-

ubi

transducta fuitdesp osata cuidam et suus requisitus, si dictus filius Item


incolumitati
pristinae
posl

Qescil
,

fuil

de

dictam
lunc

el

gloriflcaverunl

Deum

dictum S Tho-

nleno restitutus

immediate miraculum condictum Nicolaum


\i-

resuscitationem.dixit.quodperannumunumstelit,
priusquamrestituercturpristinae
etiam
lore
/'

sanitali,

el

orum publicantes
i

34 ^ere
.!
,

Qui convicini videntes

fui

circa

cor

do

"

,ii

'!iim s. ti
.

laudaverunl similiterel gloriflcaverunl Deum am i gralias egerunl eis Item


,

,,11.1,1

posl praemissa dictus Nicolaus


,

um
infi

rejei isset

lac calidura

per
.

matn m cum
el

ocleari

ANNOTATA.
piscatoris

c
,,,

i,i

os ejus effusum
.

quarto diclo lacte


.

ore ejus

n linuit ipsum lac

quievil
el

el

dOrmi,

vii

usque ad secundum galli cantum, quod esuriebal El ipse ilus dixil

<'\

tunc
pras,

,1,

teslis

m
.

parata lacticinia
,,,,

cum

similagine ministravil eidem

dm
mde
"

vocabulwn videtur Joannti -"''' (ume, s ille datum. Habitabat autem


Huecapel,
Uereford

iterum obdormivil usque ad diem in lunc excitatus induil se dictus Nicolaus, sedens ,. dixil ipsi lesti patri suo; Pater, oimis
,iii

ln

miihoc miracuh
e
*

IClI

talog

diflerimus
m
, , 1
1

ire

ad

S.

Thomam.

El

die Marlis propropriis

subsequenti
el

ipse

Nicolaus
e1 alits in

pedibus
ad

NicolausflliusJoannis lipso.xcxvtestisJo; ,,,


dicti

Piscatons,

annorum
kov

\fS H
1

cir-

P.scaUor
testi

patei

C um palre

matre ipsius
d<
<!<'

viciuis venil

Nicolai,

sexagenarius

circiler.

lu-

tumulum
diensi;
<i

dicti

mini Thomaa
villa
.

ecclesia Herefor.

Piscatoris JX0r dicti Joannis

^ragenana

recessernnt
t

eorum
li

distante ab

Herefordia per -

miliaria

ante ortum solis, et


inquisito

apel,
Licia

annorum
de
Caple,

iO et araplius.

applicuerunt

ante

horam
.

lerliae
s

de

Morker, annorura 20.

dicto miracuto

per cai

Herefordienses, fue
,

lerus

presbyter,

xcvm -

leslis
.

Fe

lestis

eccle

nmi pulsatae campanei populo congregatus proet miraculum popuio publicatum,


lo

Huecapel praedictae

facta,

tduwnFet

,.i

et exhibitus, prjedictus Nicolaus populo monstratus qni conve quid E1 omnes,

canlatum,
ad
el

nescil

QeP unl
nill
,

publicatfonem

dicti
el

mir.-u-uh

iamin\S.

J tllriU
pusinventum
inchium
fuit \nglti

glonfloaverunl

Deum
qua

dictum
diei

Pno-

> Q Wenlocke,

nmi, V ad loov

***.
esi

oppidum

cotw

35

dem

reqoisKu!

Itora

dictua

Nico*

620
ri puoccssd

MIRACULA
ftmiffti desonpt
ejusdc

S.

THOME
Uahu
,

DE CANTILUPB EPISCOPI.
mnus

ifo

,/'

eiKONISATIONIS.

M Wenlocke, nunc breviter Richardo secundo aeris fodina oolum

b
Sed

multo
virgo

SCta
lium

secuio antiquissima

limonia-

aabitatione,ubiMilburga vitam egi! et turaulum accepit ; quod restauravil etmonachisimplevitcomesRogerusde Montegomede apud Henschenium
nostru
II,
|

anctissiraa

Bulta canom Hujus miracuh memorux exstat m Puer quuia to shoc ,at : e ractura submersu ... quodam umin, po tquam
.

*,

<

mense
"

'"" '"'""

"?%^J^ J
'

'

"

'

^~

deaqua Sancto
est vite

huic ahqiu devoverant,


et saluli.

resututof

panter

'<>

ilato, u
S

,/>/,/,,

jfl

inhabitatum.
, '

HIRAGDLA

V,

VI

&

VII.

Oe tem\
'

'

*"

''

^d q rad-

Infans, contrito a rola capite,

,1,,,,,

pasl irale

w ed

pra/uwi
villae

prope CrofUim,
Huecapcl.

9 ive

campum
,

do nini

de

\pud
ruf-

mortuus,
duce

vita

donatus

s,

lum

Ij

,'

'

ewe
rusticum
.

mulieres

conlraclce*

ulum
ideo distinclum
.

campis
sibus

ul aniraalia

ru

ad Sancli tumulum membrorum usum consecutce.


1 tobertus
requisitus,
' productus
|

lam

b.adium

Spelmannu
,-,

ha
foro

rw

uostro
'

de

segete lantum

inlelligitur

lil-l MUII Uillll in berba. praesertim etiam III llllllil.

Russel
'

" a

procuratore,
|

et
mtenti
plaustri
rota

tvinculis seu

ul

narraret,

si

quid

sciebal

de miraferin
in

quo minus
r

libet

incederct.

cu.o

supradiclo

a;

dixil,

quod

quarta

nnxuti
nlirit,

Ex

hujus

tcsi

bebdomada
l,

Paschali
b,

proxime elapsa
lestis,

fuerunt

tres

(i

liu

obscurt

narra\

mu

ni

elapsi

quod ipse
diclarum
.

cujus domuj
i

fue-

ranl
scix
\

.mbustaa pro majori parte,


aren
\

xtrahebal
habel
lustro
.

tern

ulum ann C

1300,
''

in

il.a

El.effeld c

domorum cum
im
ui

quas

quod qu
irahebalur
a

lerra
el

praedic
ipse
i

m n
ntes
s.
c

testimi testimo

\ \ -

quatuor qualuor

bobi b

lll idem

li

'n-

minabal p.austrum

cum

Lalilia uxore

mm

inil

ir
|

aulem
Wen.oci
;

cilo
sic

Milburgam
ni
,

in
//

prioratu

de

nimi

plaustrum

anle horam Primae, dum dii tum onustum iran iret per aream in
.

ni

inventionis ejusd

qua
ral
'i

fui ral

prius aula ipsiui

kslis,

quas lunc fue

ginis

guod die xxvi Maii ibidem celebrarisolitum


)

co nbusta,
iebal
in

ar

quod praefatus Galfridus ejus QUus a supradicta super lerram duram


solidam
;

li

Adi Annotata
fa

ic

ad

lit.

c.

planam
i

ac

el

dura

dictura
,

plau-

vm.
nost/rati
:

strum

ssel
n,

prope

diclum
super

Galfridum
capul
alia

ila

quod

Nona
!

lianx
aulo aliter scribitw
,

res-

jam
dicla
viso
sic
sii

eral

ascensu
i

ipsius Galfridi,

utijam aluu monui.


a

Laetilia

xj

parle
rola
.,

plaustri,

Sup

num

:'

Qlio

suo,

el

m
est
ii

quod
super
neci

p.austri
|rr j
\\
t

Crocus, seu Groci us um

a G

appi ipinq
direcle
iiabebal

e\

transire
nali rae

ipsum
ei
it,

caput,

Papebrochius hic
.

ea

testimonio

matris

ut

quod secundum viam


Galfridum
exclamavit,

ipsum

''

Inonhabemus.inmargineonnotaiiii vit, post lac etum sanguincm ea ore mai oisumque eidem ma awu sua explo aliqui m ipum fuisse, sed eam nullum
,,
,

mori

ex

oppressione
testi

dicti
:

i'/

/.

..

,.; ......

olaustri

dicens praediclo

Filius

nosti r

mortuus
38
El
i|

esl

ipse

testis

inclinans

se

el

ulis
disse.

respiciens

ad

hblll
'/"

reliq

poris

membris deprehen-

rotam
<' 1

aus plaustri,
vidil

quae eral

ex

parte dexlera
rei le

parentibuti
|

remotior abeo,
el

rjuttta

Rursum Papebm hius in argine < Eadem mater requisita de qua domina inl lli-' bal Nicolaus dicendo Di Las domina aii.h ..\ me respondil quod de Doraina
i

dictam

rotam

tranI

'.

itr?
,na
r ";''

*,
.

'

,:,h

''

-''"
,:,.

seuntem
fridi,
el

descendentem super caput


lunc,
el
;

dicti

G d-

dormienlis

teneulis
el

unara
rota

aurem

lempora

super

lerram
el

dicta
el

s "i"'i'
'"
;

aliam aurem

:
'

"
,,,.,

Ita"
m,,,,, s

Ma,,.,,,

M,

'*;

Item
ad

reqnjsua

.,

ductus

tnmulum D

non h retentaculnm, c, pro ,,.


testis
,,

-^r^"=r
lempora,
descendil per
,"

transivit

dictus

)V

Tlioma

.-

:;"'';'

r:.
'

--

'"-

submersio-

slrunr

, -,:-

d Mater M^ter ''

deeodnm inter, , ., _ deeodem interrogata fitad * PapeMutkic) respondil, quod per mensem bon
/
.

asrjrjra tarir ,,?,


eis

SimpuS/e^rStv^^r
posse
.

nu,i

,..,,

,,
'

P e culum
'

et

,s '"'"; 111 dispendium ""

>'~"
nrovemre
lunc
ll
l i

.-,

eiapso
'

laboraveral

febre

acula

per septem
''

dies

"-

2T 2:~
cat,, 8
.

,sseul ipse

Robertus et

La2titi

fuissel

ca8U8
,

,llMl

prr-,,

;:,:;

:,

;;::,

dictum

'

.,

DIE SECUNDA OCTniililS


dictura eorara

621

Qlium mortuum ponentes

e!

recon-

oppressa
ad

sed ipse testis

manibus
prout melius potuit, awownaa
dii tus

dentes
i

in

lecto eoruni exi9tente, in

angulo dextero

ipsum capul

rcduxil

ipsum,

njii

dam doraus eorum,


ii
:i

quae remanseral

incom-

formam priorem. Sciendum vero, quod


dii Lis
el

biisla.
teliquo
vorle
S.
i

Galfridus, sicul ea inspeclione apparuil

dominobis

39
Tho-

mansil
inter
el

in

dicto

non
dicta

el

usque vesperam, et
loco

!<!

horam

nis

commissariis

el

infrascriplis Fratribus,

freq

notariis b ijus

mam

processus, adhuc
el

habel capul oblon-

ipse lestia

Laelitia,

es

quo cotlocaverant

gum
ivi
iii

et

lempora
ca
uf

ultra
;

aures
uulla

aliquantulum con-

eum

iM

prsdicto lecto, palpantes ipsum el


circa

manus
nares
eo;
.

strii ta, el

aculura

tamen

cical

is

appa-

ntes
nulliirn

cor

el

cfn

os

el

ejus capite
eontra-

moiiim
fuil
iii

nec

halitum
frigidu

senaerunt
i

in

et
et

corpus,
iiiiiliiiu

effectum
se
-i

lum

Dominus Gilberlus de Ghevenign perpetuus vicarius ecclesiae de Magna


requisitus,
ut narraret, si quid sciel

Markeli
" rf "

ata
'"'

,n
'""

;num vitae babebat. Dicta autem hora media inter nonam et vesperam ipse teslis quod us operabalur reducens ad memoriam mensuramulta miracula pro diclo S. Thoma vii ciiin dicta Laetilia uxore sua praefatum eorum
,

quoii
dixit,

iii

personam Junanae Kn.k


ipso
ei

dicilur contigissi g,

l>

quod,
Domini

existente
vicario
i

custode
in

lumuli

dicli

domini

Thomae
i

ecclesia
i

Ben

fordiae,

anno
mae,

ducenlesira
die

octuagesimo
Pri-

liiiiiin

;id

diclum

s.

Tii

raam
el
ti

el

ambo

Qexis

septimo contigit, quod

in

Parasceve hora
in

genibus,

cum
iii

lachryrois

d ivotione

rogaverunt

dum

pra
in

Larel

dicla
i

Deum,
viiiiin

pro

amore
nosi
ra

di

Thomae mitteret
Qlium

Berefordise

quadam

sporla de virguhs,

um qua
Berefor-

in

prcedictum
Pati b
i

eorum
s el

moriuum
\

sporta
diensi

asportata

fueral

ad
le

ea Lesiam
Longe,

dicente
Ei

i\ e

\i

\m

pluries.

per
<i

Ph lippum
{> r

lestem

supra

-i

praedicl

mensurationem steterunl
u

circa d,

juratum,
s.

quamdam mulierem
ul

[cujus non
ibi raeritis
i

dictum
in

eorum

Qlium

isculum

dixil sc nescire dicti

mii

iraretur

Qulla signa vitae


B
fant
iii

etiam tunc videnl

tientes

Thomae, Lempore

pro

quo

Deus

in

dicl

ei

le

eo.
10

anteriori
el

quatuor

miracula

fueral

opi

Cum aulem
,

adhuc
el

sl

trcnl

circa

dictura

ratus.
13

aurom
i
i

puerum
txit

in

orati ine

devotione perseverantes
Dei
el
dii
Li

Videns ipsa Juliana, quod quidam

aliuscon-

-"'^

sanatur-.

plane

et
in

sperantes

de anxilio

Thomae
ns Dlius
c
.

tractus
rista
,

pedibus,
el
iii

qui

vocabatur
in

Philippus GylhaBerefordiae
in
,

aur

r.i

subsequenti

audierunl
a

quam lam vocem


alle
<ii<-i

morabatur

civitate

el

puerilem,

quam
.

emisil
li

stabat

quadam

alia

sporta

dicla

eccli

eorumdem,
diclus liims
ni<i aetalis

quae q

non
doloris
fari,
i

b ibeb

il

Herefordiae,

expectans
r<

ii.i

miraculose merilis
anitati
.

dicti in

significationem

nisi

vel

horroris

quia

S.

Thomae beneficium
hora Primae,
el

fueral

uesciebal

um

lunc

no
vel
vi

dicta
i

vidente
,

ipso teste,
\
i

miracul

unius anni

Bt

circumspicientes
aperuil
el

cum dimidio ipsum cum lumine,


ivil

circa.
I

curatus
supradicl

erectus

ambula
ducl

il

irca

tumulum
h

quod

ocul
gi
la

>a

el

cura
el

dicla

sa

ipsa

.1

iliana

el

nescil

quo

Laetitia aci epissel

eum
ad

in

oi

su

i,

misisset

Ijutorio

exh
el se

il

de

mamillam
fovit
risii.

in

os ejus,

suxit

et

mater
El

dicta sporta, in qua tenebai tibias nlicatas

lebal
sic

eum usque
el
ivii,
el
s

terlium
prius.

diem.

tertia

die

curva
stabal

el

dimissa dicl
ea
;

; i

in

loco, in

quo
a

sicul

lividi et inflati,

livor

tamen videbantur apparebal pertotam illam


Oculi

in

sed

aliquantulum

cum pede
el

se

elongata, erecta sine appodiam snto


adjulorio
venil

sine aliquo

partem
dictus
ci

capitis,

livor

duravil
rei essil

srquam transiveral di larota et per hebdomadara vel circa,


dictus livor pro majori
;

ex tunc

remansil

tamen aliquid
'

de livore
B

el

inflatura
il

in

superiori parle superciliorum

ipsius G

ri

li

humano, uon claudicando, praedicl lumulum supradictum i, el oravil ibidem et narravil ipsi unum denarium ibi ei obtulil domino Benrico de specialiler testi el aliis el Vlbano cuslodi tuuc cum ipso teste dicti tuS.
ad
.

*"' mii -

al.

ad
e

feslum nativilatis
e.

Joannis Baplislae,

tunc

muli,
nico

magistro Rogerio de S svenok,


.

lunc canodictus
''

proxime subsecutum
41

Berefordias

jara
ipsi

defunclis,
Julianae,

quod

Bxponitur,

Requisitus,

si

ex

dicta

concussione
os,

rotie

S.

Thomas
\\

dixeral

quod surgerel

el

qvam
fuerit
i,

>

r ftl itBT

plaustri

emanaveril
vel
et
;

Banguis per

aures,
capitis
capitis

nares,
ipsius

ambularet.
item dixit, quod,
'

eontntum
r

utdsm

oculos

i"'''

aiiquam
ossa

partem
dictl

cum

dicta Juliana nar/asset


fueral
..,
,

><ipostquam

u.

Galfridi,

si

pellis el

fuerunl

oraedicla,
i

dimissa sporta,

cum quaasportata

porf**
\a ri itctam
r

confracta
nisi

respondit,

quod

non
a

exivil

sanguis,

de aure

ipsius Galfridi,
hiil

quam

lenebal versus
rota

icii.iin.

quando

oppressus
fluxil

praedicta

dicta ecclesia Berefordiae, rednl proprns pedibus ad domum suam, quara habebat in dicta villa de ab credil ui tres leucas, distante per
i
.
i

etdictus sanguis noo


inleriori capitis,

acerebro, necaparle sed ab exlremitale auris; quia


Galfridi
sicul

Herel irdiae.

Idem

eam
tr, lll;

subtus
lapillum
qiii

aurem
iia

dicti

invenerunt

unum

progredientem, nisi Minorum de Berefordia; sed ab


aliis

lamen testis non ad portam domus

vidit

ipsa Julia

grossum,

esset

una grossa nux


dictus lapillus

el

ab

communiter
pKBdictura de
Elon

referebatur,

tunc ipsam

Issserat

aurem

dicti Galfridi,

el

ivisse,

propriis

pedibus ad

diclam

domuro suam,
...

Snventus
nescil

fuit

confraetus subtus aurem


sidicta conrractio
dicti
lapilli

pradictam,
contigerit
Pellis

et

publicasse
ecclesia
c
sic
ui

miraculum

parochial.

lamen,
capitis

sua

die Paschas.

cumoppressone
vero

Galfridi,

vel

ante
fuit

ex

relatu

,,,,:

L
]lu
.

pratoti

Galfridi

non
(uisse

con-

Juliana
c

reversa ad
ipsiu,

quod, abu^se doraum suam

tamen videbantur
(I

itae,
et

-,
ad

Ju anae,
s P .,ram

qm

1;1

,,,.
capul

oam cum

applicuissenl

molliciem carmum; etpostprffitotam conquassalionem et contritionem elTectum tenue et tatt fiallWdl capui .psius
duritiem
ossium,
sed

!as ad dictum

conquassatum oppn.ssione dict* roUB non se


quaai

==
contata
t

sibi

pradictam

cnm qu

^
pnedicte

Item dixit, se

qusdara

fue at as
d

ecclesiam
.

crastinum rascn

M- w tt\?tJ2Z
nomen ignorat
;
I

Bere ord, ffi

epe.

rem

k,

cujus

<*

'

remitteret dictam sportam


caffi.

et ipse teslis remisit

oblongum,

sicut

res

aiiqua mollis,

quae

fuisset

622
kx phocsr

MIHACULA
seab
ipsa Julfana

S.

THOM/E DE CANTILUPE EPISCOPI.


ex

45 Itom dixit,
relatu

el

percepisse,
ruii

quod

immediate

commnni cum dicfa

tamen pedesel

libias, sed

non poteraf seappodiare


in pollc vel in
<ic

super eos, nec habebal exterius

carne

sporta
ln'v>

per

praefatam
in Ql

mulierem reportata ad
continenti dicta Julfana
prius,
vidit,
el

aliquam apparentera
et bracbiis

laesionem;

manibusautem
extencata,
levis,

'"

(iomura ipsius Julianae,


fllUi

usque ad cubitum aliquantulum se juvael

relata

donvi

fuit

effecta

contracta,

indie Martis
Jnlianara
in

bat, el

suere poterat,

erat
in

in lanjtum

tanatw,

subsequenti contractam
sport
i

idem

leslis

ipsam

quod, quando baiulabatur


sicul

brachiis, eral

reportari,

oescit

per quos,

eadem
Et

unus puer.

El

baec dixit, se frequenter probasse,

ad

dictam ecclesiam
el

Herefordiensem circa

baiulando eara.
18

boram
iii

Primse,
ei

vidil

ipsam

lachrymantem.
stelil

ttem

dixit,
sic

quod circa Qnem


retulil

decennii. quo postvarta

dicta

clesia

Herefordiae
tota
ilia

sic

contracta
el

manseral
praadicto

contracta,
el

dicta

Margarita

"'

,ini

ppw
ad
i

in

praefata
iti

sporla
el

die

Marlis
Ql

nocte
sub-

lesti

dictae

Joannas sorori suas pluries,

ni:

deni

subsi que
i

tw

in

die

Merciirii
in

in

nocte

quod
pali

S.

quenti.
ipso

Bt

poslmodum
teste
i

die

Jovis circa ortum


se
1

viderat,

Thomas de Herefordia, quera ipsa frequenter cum essel episcopns Herefordias, in episcorie

]ii>'i<ita

solis,

vidente,
lai

erexil
ai

el a

exivit
.

de

suo manerio

Sugwasse, apparens
porrigere
sibi

el

'

multis

undat

dicta

sporta,
_

cte

bon

sancte
el

noclibus

videbatur

manum, h

ralias

libi

ago;

habe luam sportam,


ESl

imiuere, quod volebal juvare eam. K\ quibus visio-

fac

inde

quidquid

volueris
el

ambulavil
die

ad
in

nibus

aci

ensa petebat, quod portarenl


s.

tumulum veniens,
isia,
'I

lota

illa
el
fi

remansil

lum

dicti

Thomae
el

eam ad tumuquod implere distulerunt per


de pecunia promelius lempus.
"
el

ambulans
testis
Mi

e1
;

laudans
el foil

glorificans
i

Deum
;

duos menses
videre,
el

ultra, ul possenl sibi

riictura S

Tbomam
vidil

pei

te

arata

el

ex

ul

essel

ci

mmodius
in

tunc ipse

eam
<
;

per biennium qualibel

Item

dixit,

quod

posl praemissa [nescit,

quo

nno n)
supra

ida

die
I

Marlis

venire
i

peregrinam
se

ad

die Ascensionis

Domini
el

mane

ipse teslis et dicta


lestis

tumulum domo sua


milliare
pras

dicti

mae

dicebat,

venire de

Joanna soror sua,

Alicia de

Honymer,

praedi

:ta.

jurata, imponentes diclam Margaritam

superquem-

e testis ivit

cum
ris
pi

ipsa
sl

Juliana

per

mum

<

in

dii

v*i

lactam

curationi

unum m

dam equum,
die
'

pulvinaribus interposilis, adduxerunt B


eci

ipsam ad dictam
<

lesiam Herefordiensem
el

eadem

iclam,
:

"usdam

cum gaudens
ul

reverten lur in

domura

irca

horam Primae,
i

depositam de equo collocura quo dicta Joanna


in

suam

el

lunc non

portabal baculum,
.

uec quando

averunl
Ira
:

rope tumulum praedictum ex parte dexfactam


in Qlo,

veniebal

peregrina
I l

praedixil

ad

ecclesiam

candelara

Hereforriiae.
ui

u| ei ixii

per

duodi cim

annos,

pra diclam

matrem suam prius


dictum
S.

domo sua mensnad


ejus lumulura

audivil

refi rri

pluribus de parochia praedi


anli dictum.

raverai

ad

Thomam,

do Eton, posl
lus,
si

miraculum
fuisse
el

Ilem

interprae-

offerentes.
i'.i

ante dictum miraculum

noverat,
.

Quo
ad

facto,

ipse

teslis, relictis

in
el

dicta eccle-

mcoivmuat
" " luitur
-

dictam Julianam
el

contractam

ei

qualiter,

sia

Herefordiensi

prsedictis

matre

sorore suis,

quanto tempore steterat contracta respondit, quod, ipso leste, pi r bienniimi ante diclum mir iculum xistente familiari
;
i

ex

qua inflrmilate,

rediil

domum
.

suam,
;

el

in

crastinum mane rediit


ni

ad dictam ecclesiam
Domini,
lestis,
el
pi

el

lunc

rraverunl sibi dicta

quod

iii

praedicta die Ascensionis

iiiini

Richardi,
luil

nunc episcopi

e1

cito

postquam

recesseral

inde

diclua

Herefordiae,
*

raedicta

mulier

in

quadam
ad

sporta

pradicta maler sua

inceperat

movere pedes

a\

deetl

apportala quater

diversis

len poribus

qualer

rium
dii lae

dicti episcopi,

vocatura Sugwas, pro|


;

maneinquum
proji-

aliqua alia

membra
el
i

c<

des

lumulum,
el

rporis, el quod fueral ducta appodiata cin uiveral ipsum,

parochiae de Eton
'

ei

ipse testis minislravil praedictae


.

et

paulatim

suci

ssive meliorabatur. Item dixit,

"(

iiuamdani

quater

eleeraosynam
el<
1

Julianae
in s]

qu< d,
dii

cum

ipsa

rediissel

ad dictam ecclesiam

in

" dictam

ortam, extraquam
ante dictum mirasi

lum craslinum
'

Asi ensionis, vidil

dictam matrem
quern

"i

non non

vidil

an

culura

probavit ipse
vel
;

lestis,

poteral

dicta

Juliana
;

novera

nec vidil lunc ejus pedes vel - (,, referebalur communiter, quod per / annos ante dictum miraculum steteral
i

ur,

suam slantera in pedibus suis prope lumulum, ad quod fueral adducta el ivil per se dicta die absque appodiamento o, el jejunabal osque ad vesperam singulis diebus. el ruil confessa magistro
,

contracta,

nei

potueral
poleral
itur

ire

m.

Item

inli

rrogatus,

Joanni de Brunsope praemortuo, tuncpcenitentiariO|F episcopi Herefordiensis; el in die Sabbati sui.se-li" nii

quol
M
11

annorum
conti
ll!,hl
-

esse dicta Juliana tempore,

posl

horam Nonaa
anna
el

rediil

ad

"

domum suam,
cum
ipso

miraculum
ul

supradictum
;

distanti
teste
el

ab Hen fordia per

tria milliaria,

"
Altera

quadraginta,

exislimabat,

et

dii lis Ji

Alicia, el per

planam viam
fait

ultra,
itt

peditabat,

"<
si

el

Joannes de Honymer requisitus,


si

per aliam equitabat. Bt postquam


ccepil
ei

ut

narraret,

in
i

domo,
pi r

paulatim
octo
ei

vigorari,
inlra

. ,

nniwn

quid

ieb n

de miraculo, quod
suas,

in

persona Mardixit,

aculo

'

dies

amplius
ivit

com domum, ad
1

ivit

malris
1

dicilur contigisse;

se

ecclesiam,

postmodum
el

sine baculo ad agroa


el
;

matrem

suam
|

p
os!

multos

annos
auti

^""^
vit,

el

ad

carucam
el

ad

sanam
^dae,

messores,
.

labora-

el

n bustam
dii tae

corj ore;

mortem

mm
dicta

m
a

plene

perfecte

curala

ul

Margaritas

h
cte

prius

absque
/'

patris ipsiua teslis,

recidivatione

quo
li''!.'!

Margarita

sosceperal

Margarita

quadam m

quinque liberos, in< si it, quo anno,

quibus

posl

p per decem annos el ampliuB, dictam curationem, m aestimat, sa-

pervixii q.

nec ex qua causa] incidil in quamdam aagritudinem, ex qua quidem a gritudine fuil sic effecla <-i conIracla,
i"
,i(|

oullo

modo

de
sti

uno loco per se


lil
i'

oteral ire, oec se movere ipsam absque adjutorio sic


i 1 1

ANNOTATA.
a
///

re

pei

decennium
(ui

ci

otracta,

<!

gentii bal
ta

lalem

dolorem

dicebat] acsi fuissel puni

cura

acubus,

Qnde, quando Joanna fiiia sua, vel aliaa mulieres, volebal eam palpare, propter dfctum dblorem pon permittebal se tangi manibus, nisi linleaminibus vel puivinaribus inlerpositis. MoveBlit

catalogo tesHvm prsernittitwr hic titulus:

Miraculum
oppressi,
11

quintum
posl
lestis

in

persona

Galfridi,

rote

el

mortem

suscitati, narrani

sequen-

ix

Robertus

Rossel

de

Edesfeld
Qalfridi,

WfgornienBiE

dioecesis,

pater

praedicti

annorum

DIE 8BCUNDA OCffOBRIS

annorum
missanis.

30, audilus

die9 mensis Octobria


D
Gilbertus

com-

ej

teslis

de Cheveninge,

Hoffensis dicecesis,

vicarius

perpetuus ecclesiaede
dioecesis,
el

capa clausa dicebat, quod adirel Lumulum episcopi ante altare B. ttariae in ecclesia Herefordiensi, el curarelur. El per tempora habuil
iii
i

ae

Magna Markele, Erefordiensis


Ville
<!<

Joannes

,11,1,1111

visionera

sex

vicibus;

el

mitti bal

maritum
i i

Rjsscbok, parocniae de Chaddesleye-Gorbei,


dicecesis,

miiiim
ii.i

apud Uerefordiara ad inquirendum,


lemporib
is

Wigorniensis

presbyteri

ci testis Lelicia,

aliquis sa ictus episcopus, qui vocaretur


il

Thomas.
miracula
ilie

oxor praedicli Roberti Russel, mater Galfridi, annoruin 10 ! ullra. cn i<-sii^ Willelmus Slolphip, annonnii 10 circiter. ciu teslis Richardus de Stanevs
paroctiiae de Staunton,

N, im

rebrescebanl
El

pro

dii

ii.

Thoma.
itera

esl

scien lum,
B.

quod
retuli

tunc eral lumulatu

ante altare
dixit,

Mariae

in eci lesia

aanorura

Berefordiensi.
,1,,
!,,

patrem
in>
:

suura

logus,
/,

horum omnium lestimonium nulr sed habemus descripkim, praeterquam Roberti 've* quod hic damus, el G
I

matri
in

suae,

quod

i,

phomae
1

loco praedicto

el

dislulil
lj

venire

dii la

iii

<

sua (nescil,
lii
>,

ea qua caus q
D.
i

fere

per annum.
li,

ninge.
i,

p istmodum au

in

cena

Domi
in

in

qna

/;,.

ergo oontigit
altero ejus

ann

Chris

1304.

fueranl

Pb imae de capella

U.

Mariae

<

/
to

hn
"'
I

wnEdes-

pradicla
suot,
.,

irauslata

ad
|

lumulum,

q
furi institit

,,,,,

legitu

Glesl

extitei

ladam
lea

mulier

ouration
icta

alibi)

miraculose curata,

feld.
rl

Vespertinum
j

ltlll

rn

vrgine

intellige, uti ex matris testimoannotavit P ipebr whius, qu


i

p raB
tarel

mai
ad lictum
ibi,

eodem ibidem addidit


i

El

visum

fuit

matri,
labia

quod

eam quod, cum


tem
i,,,,,
'

virum suura, quod quod tumulum


;

essel

imme
se

S oiis

filius

eorum
El

moverel

raedicta,

dixil,
Li

audivisse
sunl
in

mai
I

non
et
i;
,

sensil

balilum.
sicut

habebal

corpus rigidum
:

vl

vigii

anni

die
o

frigidum,

tempore
intra

mensurationis
oa
Galfridi,

apat-

n ,mini
i,,
i

posl

prandium,
pi

quod

dicta
'

osita

autem mamilla
|ac.

non
el

i,.,mi

Nihilominus
de

tnnc
el

ejus

vir

ipsa

sibi
le
i

quadam commodi
,:,

rla

seu

confino

de vimimbi

copbino

ihrislina

Vufrey,

perPhihp
di
:

sperantes
in

resuscitalione,
pei

proul

potuerunl

oratione

werantes,
accensis;

vigilaverunl
ei

prope
i

vgnetem

Wilheimi

extracta de
dicli

m eam
ipse
aro.

eum

nim
;
,

candelis

circa

liam
el

portarenl
ivil

ad tumulum

Thomae
bai

el

pecora
se
fui

ooctera
8pi Par i
lac,

Laetitia

sensil
Qlio

lialitum
;

aspirari

re-

dicto
in

suo
ore

non

taraen assu
Circa

[tem

oan
,,,

atrem
p
.

uan

mamilla
V(

ejus

imposita.

auroII

in

,,,

subsequenti,
in

eu

in

li

rain
e

ro

</<'

8 p 0r ta

essei

collocata

eccl

sia

Uerefordiensi,

et

q
,,

.,,,

hoc festum die xxiv Junii.

in

dicto

sopore
sibi
El

visum
a

fuisse

eidem, quod
ei
:

liclu

oulum hoc
,

S
alter
aeiatis

Thomas
e
.

dicebal
'

Julia
cl

parvulus

unius anni cura


io
q
,i,i,

veni.

man,bu s
, l

dimidio,
rota

cujus

supra
onusti

capul

dormientis

transiverat

currus, qui a

bobus

ibi

diclum repens appUcuissel ad ural l. e recta el miraculose


i

ulura.-fuH

f"

tuor

trahebatur,
ei

mortuus
\

ex

hoi

h
i

Idest, fulcro.
l/,

viiam
I-

animam
idem
i

meritis Sancti hujus.

hisce
,

dissoi

t,

quz

\dam

//,

/" /

prwcedenti

m\

/,/

ejusd

mmm
r una
cura

'

testatus,

de Chevenmge pro hoc et seq , ssepe dicto catalogo testes


dicitur Gilbertus

llt

,,.
ll

mii curatione Julianae cula sextum el septiraum super Kock de Eton juxta Sogwas, e

Honymere de
G
presbyter,

Elon, Erefordiensis dicecesis


Lestis

W"
:

"' '"

probant

Julianam (Phitippus superius dicebatur) rlingorum, deposuit, ,:


i

Coke,

quae

supradicto

J.

one

infricripti.cn

Gilbertu,

Chevemng
Hagna
^gnes,
lestis

perpetuua

vicanus ecclesiae d
circiter.
el

Markele,an

um

30
10

cv

testis

dip|WiJe
cvn

^^ff^^^umfdm.m^ mam m ^

M
Ibi

die Parasceves ant.

Pri-

mmc
ad
B
i

r;uii

annorum
Biia

amplius. cvitestis
el

Wiilelmi Cok, sexagenaria


fllia

ultra.

usque

horara
ipsa

PrimaJ,
teste,

mcepil
dixil
ei,

extendere

loanna,

cvm
C1X

testis

\daedeHonymere,annorum25circiter. de Honymere, annorum testis Joannes circiter. Micia de Honymere, aunorum 32


die
16

vocata
el

quod desi-

derabal ire;

ipsa

Leslis

tem
,

supinam, super dorsum suum


5 ederet,
el

levaviteam, tuncjacenel juvii eam,


dixii
ei,

cx

1^

Oclobria
cxi

Philippus

Bakingthon,
tonfray,

ipsa

leslis
*

qnod langerel
ele-

annoru m

iO et ultra.
,;<,.

tosus Joannes

tumulummanil
vando
ae Be
,,,

langens

enm paulaU m
>.,.

annnnim
Tvlie,

cxu UslisA.lau.Knk.ailUSprffidlCtS cxiii testia WiUelmus juliana Kok, annornra 33. Eton Snpenon. et amplius.de

manum
circuivil

dicii in altitudinera ter dictura


tn

lumuli, erexi

bisapodiando

,,

ipsum.el tertiavicesineapodialione,
gratias D.
a

annorum

10,

cxiv
rius

testis

etamplius.cx>

septuagenaSiephanus de Wardelowe, Willelmua Tylie, de Bton


testis

elevaJmanibus,

tS

Ml^
Gtlberto
:

nani

nwrrabume

Inferiori,

annorum 48
pleniorem

vel

novem.

Ad
hoi

da
nio

ida Kok, fUii JulianaeQliu8,excujuspuerpeno A.i.u,. Kok,dicte fere pei 13 annos, mater lia contracta manseral

miraouli notitiamprxmMentestimoPapebrochius looo sunt,qu* ejusdem Julians adseripsU.

eam eodem
rujhhi
i///!.

fere
'

/<"nwrt contigisse, quo modo

facta

est

se-

referenda.

TwWhoi

(Lp* IfMD

Wm suam. W.

Punrbrorliio ibidcni.

qualemse wdisse

testabatur, addidil,

qnod eadem

visum sibi sic conlracUe mater sua eidi-.n narravit, unum anaum, Mleqnam^mirafuisse in somnis per quidam ep.scopus apparens culose curaretur, quod

'.;:;.

>

"::zi

624
ki rnocKSsioAifoni

MIKACULA
:

S.

THOM

DE CANTILUPE EPISCOPI.
julorio gralias
el

innn\r,<ii
,,

,\,/<i

,n

OntlO

1307,

',/""

isl "

teStatUS

auxilio

alicujus

personae,

vnuMs.

el

,,,.,

((M|1IM////

33

//,,,

33

omnos aufer ab anno


7""
/ftftzm
//<////*.

agebat d
;

domino sancto Thomaa de curatione sua

1307,

supererii

annus

1274,
fuit,

sed ex tunc non


scit,

ejusque mater oontracta


esi

Sanataautem mater

viditeam, nn^ videral prius, nec c\ qua aegritudfne el quanto tempore tuerat

anno

1287,

adquem usqueabomno \274anni


Papebrochius
dii ta
<"
:

contracta

Predecitn intercessei unt,


111

,s'/'A ( /// ///,v/

///r

Item dixil

-//

/,'///<,

quod

miracula fuerunl publicata


praesente,
1

in

ecclesia
et

Herefordiensi,

pulsalis
in
1

caropanis,
vi
|

processione
vidil

d ^Mi

El

antalum ri propter devolionem ex


fai ta,

JLAVIII, IX (tX.

diclfa

miraculis
I

habitam icuuv.: ullra lacrymantes. Joannes Le Longe, quod dii ta Juliana eral
el

Gibbus u>u tuber

colli

ad Sanibidem

adeo contracta pedibus poleral ire ir m


tenebal
(id
est,

libiis,
le loco,

quod nullo modo


oisi

porlaretur

clitumulum confestim sublatum


:

enim tibias prope coxas, sed non haerebanl non adhxrebant) genua quasi elevata
1 1

elingiii

Wilhelmi oke, Qui cum praedicto Joanne Julianam deportavil ad tumulum S. Thomae, depqsuit, audivisse se,
Qlia
1

lentum.

Ignes

vero

lingua data: puer, e lapsu

iufirmitas
gerit.
11

ei

quodam

puerpi rio

conli-

mortuus s
Joannes
narraret,
dicto, dixit,
l,,M
-

vilce reslitulus.

Supra laudatu
deposuit, faotum eodem anno millesimo ducentesimo ocluage-

'''"'

Alkyn
si

testis

juratus a,

li

id csse

requisilus,

ut

Diutumvm

quid

simo

sciebal

de

miraculo

septi

supra

se vidisse dictum

Papebrochius de hujus curatione ex testimofoannx, ///,./ ejusdem, ista denuoannoU


1

el

novisse per

Joannem de Holaurdecem annos, priusquam con-

''

cum
'

tingerel

stetissel

inquil

Qlia

Joanna
ccepil
,i

in

oratione

"sque

parochia
ni
'

ad

horam
Bl

Nonam,
,,

miraculum supradictum; el morabaturin dr Hammelai yn supradicta nescil la;


1

:r

H extenden
!

primo exinde pedes,

" a

parochia, nec unde


:

fuil

oriundusft,

el

" v:

nec

quibus parentibus ortus

circa
il
ilui

horam vesperarum
se erigere,
ides,
s.

n putabalur

et in

bonus

homo,

et

tempore,
(ul

quo dictum

tamen miracu-

juvi
el el

lum
gi
-

contigit,

erat
el

aastimat)

laudans

rifi

cans
:

Jl
'

"""
,,(

sinta

annorum
sicul

ultra.

el

dictum

Thomam,
ejus
IVater

astatis qninquaDictusautem Joannes ha-

^ 911 8

tunc
(atqui

bebal

retro collum
ei

diclus

Joannes

!> tum se abfuisse profitetor) juverunl ipsam ad ascendendum quosdam gi


.

&rossum,
seris,
1
'

el

quemdam gil bnm rubeum, ita unum magnum ovum anc


r.i

el
''

grossiorem
111

dictum

pe

tumulura
1

"

,,,

su Pradictura
'"

collo

ipsius Joannis

el

posl

retro

ad

lumulum,
super
ullius,

ei

graduum cum aliquamdiu


;|
1
I

gibbum vidit per decem


mira-

annos
:illi|| i'.

el

amplius,

antequam
Posl

contigisset

mclinata
at,V|
i

culum praadictum
<i

lumulum,
el

praedicta

dictus Joannes,
dicti

n de

||( 'i

IJI

'

adjutorio

Deus
de
el

ad

tumulum
a

volvens
se

se
in

el

per-

'"'

aliam parlem lumuli, sensil


sed
'""

Thomae

miraculose

curaveral

furia

domini Editham

meliori

Btatu '
*"'""'
J '
, ,

nondum

Oldecrisle

Herefordia,
dictus
testis

venil

ad

curatam

civitatem
publice et

Eadera

Herefordiam,
c<

P sl vesperas
Bordesleye,

audivit,

pedes ivitad
in

hospitium
hospitata;

" ,,

mmuniter

referri,
in

quod,

.'11111

dii lus

'

quo

Joannes

luil

"
"
in

;""' ;i

crastinum rediens ad ecclesiam, anlequam Perte, eis apertis, ivii ad dictum m:etcuin 'bjdemstetissetusquead horara seperfecle,
,

domo ^gnetis de Porta <-ivis Herefordii nsis, cum uno denario sterlingo ' '" proponebal offerre ad tumulum dicH " S Thomae, ad quem sub spe curationis, ratione
fuissel

hospitatus

ii

*plenecura.

Eltuuc fu Hmiraculumpublicatom
facta
;

praedicti

miraculi
detegit
'

hjriosae
el

curafce,

venire dispogibdoiexii

ecclesia

ercrord, processione

suerat,
iiuin.

circuroduxii

prasdictum

m P an arum
"
' l

etad
ruil

pulsali

im

populo

ll0l

cantatum
lauda-

" ul

''

'

ipse die

ti

tis

rislens
posl

in

ecclesia

1-

mus.
I

Deum

Hi refor-

sanct* tu

diensi

Lui

ae

Pascha
anni

immediale
e}
ul

se-

""'

quenti
1

fuerunl
1.

elapsi
Teitias
ni

viginti
vidil

credil

irca

ram

de hoc

praedictum
prasdii ta
dicti
;

miraculo dominus
sciebal

Joannem
ttentem
el
el

"III

suo

gibbo ad

ecclesia

Quwta*.
ul
f

entem
"'

narraret,

tumulura

si

quid
dictae

S.

Thom,

^ uod

"'

pewoiiaiD

in dicto anno millesimo ducen tesirao octuagesimo septimo fnon recordalur ,|n " ,M " qua horaj ipse teslis
,II
''

tun

de Margarit*

offerentem
dici-

e;dixit,quod

unum denarium el vidil ipsum poneulem capul suum intra quoddam foramen lapideum, propinquum dicto lumulo el sibi adhas:

rens
forami

e!

cum
lanto

lenuisset diclum

ctam

f* Margaritam
'"

ecc esia
[non

Herefordiensi

capul intra diclum lempore, quod potuissel dixisse ler


B.

ridii

praadi-

Oralionem Dominicam cum salutatione


extraxil

K" rtala'. ante


,,s

"

'>""'""

10

recordalur

Marias,
el

per quos)

de-

inde caput,
sibi

teste

a nimali,

cum

hoc

ipso vidente,
se
in

ex-

quo

fueral

eeelesia

Herefordiens
per
ini
el

';""
'"'

deponentium
ta

capucium, sentiens ibbo, quaesivil diclum gibbum eum non inveniret, exlrahens

trahens

curatum

a dicto
;

capucio suo

et
/,

sibi

labardum

fuii
,i

'""'Z DOrtala

ecclesiam

^l
v,deDte

10

'"'

"'-"

dicti

Thoma

el

terapus;
el

postmodum
absque ad-

quera porlabal indutum, quassivii dictum gibbum '" sinu suo, el non invenitp El agens indegratias
l

,D8

surrexil

ivil

dictoS. Thomae, cum stelissel aliquantulum '" dicta ecclesia, el essent, quando dictum

),, <''

miracu-

lurn

DIE
lum
contigit,
posl

SECLNDA OGTOBRIS.
linguam
Loi
iidii

625
EI PRuCKSaU

renlc

Deum
raculo

et

ultra ceulum persooae, populo cureum, et circumspiciente ei laudaote diclum S Tbomam, pro prsdicto mi-

dixil se vidisse in ecdesiaS. Laureutii de elawe quadam die Dominica, muliis, de quorum

f.ANOMZATIONIS.

recordatur nominibus, praesentibus ;


nec
recordatur,
si

uei

scil

gaudens,
et

ipso

teste

vidente,
pei

exiil

ecele-

quo anno;
eo,

ipsa

audivit

ab

siam
dicto

facta

inquisitione

canonicos

de

quod

vocaretur Joannes; sed audivil Lingua


habita,
dixit,

referri

ail

pulsalis campanis, populo conprocessione facla, redeunte ipso Joanne diclam ecclesiam, el eo in coospeclu populi
ito el

tniraculo,

ab aliis, quod, Joannem.


55
fuisse

se

vocari
di

Ilem dixit,
per

in ei

dicta

ecclesia
alios

S.

Laurentii

imle eodem

exhibito,

fuil
el

solemniter

supradictura,

publicatum miraculum canlalum primo m cboro Tk deum


perrexerunt

reientu, om-

ipsam

per

dicto

Joanni,

quod
dii

redirei

ad diclum

persuasum tunc mno iumulum,


pro receptione

yrrftcUm.

LAUDAHl
ijuod
tnn
'"

5.

denuo rogalurus

tum

S.

Thumam

'"''"

52 Bi
ttr
i

tolcmn

ibi

publkatx

cantando cantaverunt

Benedictus

tumulum, Dominus Dels


ad
post
in

melioris [inguae. Elaudivii referri, quod redieritad


luinuluin supradictum,
<-t quod ibidem miraculose meliorem linguam. Item dixit, posl praeomoia se iteralo vidisse dictum Joannem in

[srael etc. [tem requisitus, si culosam curationem remanserant


Joannis cicatrices vel
gibbi
in
.

miradicti

receperal
dicta

collo

aliqua alia

vesligia

dicti

eadem

villa
el
el

quod ipse vidit eum dicta die conlinenli post diclam curalionem et eadem
respondit,
repraesentavil

videlur;

lunc
ita

eodem anno ia mense Augusti, ut sibi viditipsumhabentem itapulchram

linguam,
vitas,

magnam, longam
El
vidit,

lalam,
illa

sicut

die

ipsum
octo

Joannein

clero

et

po-

liabent ceteri

homiues.
ex

quod

conca-

pulo,
tura
;

quando
ct

fult

diclum

miraculum
quibus

publicasupervixit
singulis

quaui prius viderat


erat
repleta

iu

palato

seu gutlure
inferiori

tunc

in

annis,

cjus,

radicibus ex parle

dictus Joannes,

vidit

ipsum quasi semel

diclae linguae; uec indicta lingua

apparebat

aliqua

septimanis

forum Herefordiense in civitatc. el i;i collo ipsius Joannis non vidil ipse testis post dictam curationem aliquod vestigium
dicli gibbi h.

venientem ad

medialio
prius

vel

divisio
et

inter

linguam

parvam, quara

receperat,
n. Ki

praedictam
tunc melius,

linguam
prius

gnam
retur;
scebal
vidil

audivit

praedictum

maJoannem E
loque-

loquenlem Anglicum
uxor
Ricardi de
requisita, ut

quam

Adoletcetu *nc
Inniu
i

53 Cysolda,
Herefordiae

Thorgrymie,
narraret,
si

civis

sed

diclum

\nglicnm

aliquanlulum
et

mi-

natux,
ti

divitis,

upud San tHmvhim

quid

sciebat de miraculo, ad cujus est probationem pro-

cum linguagio Wallensiura o: eum pluries cum dicta bona


quae
*

ex tunc

et
Bl

pulchra
aed

ducta

dixil,

quud ipsa existcnte


viginli

in villa

de Lodevidelur)

lingua,
lur,
ct.iin.

nescil

per quot annos.

diceba-

lawe (suut mendicabat


tunc
fuisse

anni elapsi,

ut

sibi

(piud

ivit

pusunudum
procuralor

ad

Tcrram

sanProt urator

in

dicla villa

quidam parvulus, qui


et

eral (nescil tamen, cujus cctatis)

dicebalur

50 Praedictus

reddidit

oriundusde Wallia i, nescil, dcqua dioecesi, nec de qua parochia, nec ex quibus parentibus, nec quo nomine vocaretur. Et dictus parvuius

conti- vnnot dominis commissariis quamdam infra scriptae. Inlendit procuralor praedictus oentiae

coram cedulam

dictis
rai/r produi U
l

producerein

testes

dominos S\monem deWalford,

mendicando emittebat quosdam


gniliciiini

ct

petcndo sibi necessaria, mugitus, qui non erant siAnglicanae;


nec credit,
Et in
(nescit

alicujus vocis

quod
dicta

significaret
viila

linguagium k. mendicavit per multos annos


vidil

aliquud

perpetuum vicarium deConewyep, Richardum de Nuvo castio iMpi-llauimi 11. Maria- de cadciii, Joannem de Boys senescallum castri de Conewye, Sym iimi Fliut, Joannem Seward, Joannem de onewye, Liberium de GilVyn burgenses q, el
I

tameu per quotj nec ipsa testis aperlum, uec si linguam babebat diclum iniiariilum, quod dc co
gisse.
Itcin

ejus

os

praedii lae

dicecesis
.'i
i I > . . 1 1

Bangorensis,
1 .

ac

Gervasium
i

vel

non ante

cocum
patrem
vjiiae
,,,,

'

P.-vltcnyn

uxurcm

r.

COI

ejus,

dicitur conti-

el

matrem

praedicti

dixit, se audivisse

publiceet

commu/.

el

ejusdem

dicecesis,
ld

niter referri in dicta villa de Lodelawe, quod diclus

iiiinn

infrascriptum,

ejusdem qua contigit mitesles. Videlicet, quod


Rogerii,
io

parvulus
iu

non

habebat

aliquam
dicti

linguam

et

dictus Rogerius cecidit

nocturno
In

lempore
jacuil
S.
el

in pro-

quud veneral ad Lumnium


ecclesia

domini Thomae

fUndum
per
praedicti

cujusdam

fossati,
el

quo

mortuus

Herefordiensi,
S.

ct

quud

miraculose

aliquod

lempus,

per

merila

Thomae
exhibuit

meritis dicli

Thumaj
non

iuerat sibi data ad diclum

tumulum quaedam parva


loquebatur, sed
lcnse.
rt
tt/1

lingua,

cum qua

lingua
ct VVai-

praesenlialitrr

miraculose fuil du-ium Rogerium


antedictis,
el

resuscilatus,

curam duminis
praediclis
te-

aperte,

Anglicum

commissariis
stibus.

cum

54 Ilcm dixil, qimd


[psavidil
iiuraculi

pu.sl

priedictum miraculuiu
trcdccim vcl

57 El immediate testes

omm-s supranmiiinaii
dicere

ct

nd
tati

profttni'""

purri NltUci

Unguam
trati

idij s

praediclum parvulum, qui lemporedicti


cral ellcclus,
ul arhilralur,

praesentesjuraverunt,
in

tai tis

sacrosanctis Euangeliis,

mirn

praesentia

dicli

procuraloris

memoratis

lum.

qualuordecim annorum, in dicta villa deLodeiawe mendicantem, et audivii eum loquentem Anglicum imn bene, quia repelebat bis vel ter verba, prius-

commissariis veritalem super


ei

miraculo antedicto

ipsum contingentibus secundum formam juramenti aliorum lestium superius registratam. Post
aulera juramentum dictus procuratoi protestatus, Be velleadhuc plures testes magnaies, iu [lartibus rciiniis constitutos, producere

quam

intelligeretur,

Et

audivil

etiam

eum
vidisse

losibi diel

praefatum
luii

quentcm aliud linguagium, quod


esse

videbalur
se

Wallense
fuisse
el
is.

m.

Dixil

etiam,

ctam
ita

linguam, quae

dicebatur
;

miraculose daia

apposita

eidem
tta
El

el

aestimal,
et
ita

quod

essel
esl

ionga
pollii

grossa

lata,

sicul

uncia

habebai concavilatem valde mascu in gutture


seu
iu tali loco, in

gnam

in

palalc suu,
radices,

ad probationem miracuii, si posl examinationem eisdem comlestium super eo proxime juratorum videalur Item exhibuil dictus issariis expediens procurator praefatis dominis commissariis quasdam patentes [itteras ad* probationem miraculi
,,

quali sunt

pars inferior linguae


possil
recipi

hu-

antedicli,
Bigillis
iii

sigillatas,

ul

prima

facie
in

apparebat,
cera

manaB,

in

qua concavitate

unum comuon eral


ita

pendenti

Impressis

rubea
r

mune ovum
esse quasi

gallinaB. El dicta lingua

boni coluns, sicutesl lingua

humana

;sed videbatur

Bangorendominurum, Aniani quondam de r David abbatisde Abberlonewye y,Joannia S is


episcopi
t

al

Irustum alterius caruis. El praedictam

Havering militis

w illelmi

Octobris

Tomus

de Suthon Cicon.Esthale*! Uugonis 79

Ksihalc

I.

626
ExmocBssu
canonuathmis.

MIRACULA

S.

THOM/E DE CANTILUPE EPISCOPI.


nos

Hugonis de Leomunstre, el quorumdam aliorum^ quorum nomina uon poterantbene legi In sigillis
praei

commissarios
si

lilteratorie eral
.

facti

eisdem.
dicla

Item de
in

requisitus,

ipse

vicanua

vilia

nor

vero

dictarum

litterarum

lalis

Conewye eo lempore
personam
piaedicli
resj

quo diclum
Rogerii

miraculum

eral
quod etiam ex
authenticii
I

dicitur
eral

contigisse;

Paieat universis sanctae matris Ecclesiae


quuii sextadie mensis Septembris

flliis,

dit,
viii.i

quod
,

sic, el

quod

praesens in praeel

annoab Incarnaterlio

dicta

el

eral

tunc

Ipse

vicarius triginta

11:111-

gorentit

tione

Domini millesimo tricentesimo

contigil

unius annorum, Item requisi

narrare!

veri-

ap
infi

cui
caslri,
d(...

oquo

primahora
siraa

noctis

de ponle ejusdem
rupe

castri

usque

bus supra juratis.


61

ad profundum
;

fossali, excisi in
cei idit,
el

forti

et durisin

Cum aulem
et

dictus

flogerius
el

essel

duorum
in

nudus

nudus

jacuil

fossato

annorum
de
dicta

trium mensium,
inhabilabal

moraretur
villa;
el

domo,
per

super rupem usque in crasljnum circa mediam ho-

quam mater
jactum
diclum
.

in

frequenter
nisi

tus

ram Primae
tores
illo
<i'

e!

esl

altitudo ab

Imo

fossati

usque

domo,
iii

non
vel

distante a caslro,
Inlrarel

ad pontem viginti octo pedum.


/

Cum verocoronaul

lapidis

circa,

castrum prae-

ejusdem

villas

venissent,

inquircrent de

quo

morabatur pr&edictus pater ejus-

Ssiward

puerum morluum. Postmodum quidam Joannes deSeward ',


infortunio
die

sequenti,

inveniunl

dem

1'inii

conslabulario antedicto, accidil Dominicae

Incarnationis
lertio,
di
;ii(
i

burg

nsis
e1

de
cepil

Conewye,
dcnario
pectus
lilui o,

venil

ad de

corpus
b irsa

morsua,
in et

tuum,
el
l!

unum denarium
fecil

rium

anno Domini millesimo tricentesirao mensis Septembris, diclum Rogemater ejus referebat) remansisse in
\ia
in

de

eodem
el

signura

Crucis

domo
dicla

matris
nocte

lecto
in

dormientem,
crepusi ulo,

el

nondum
ecclesiam
Gerardi
;
et
-

fnuiic
B.

super

pueri,

vovens

Deo

eunte

ad

Thomi
ipsius
B.

bona? mnnuria? qinmflaiii

dii lae

villae

propter
dicti

exequias

episcopo
rffa

Herefordiensi,

quod,

si

Thomae

resuscitarel

Deus per mepuerum, quod


B.

de

Spinee,

servienlis

constabularii
illam

'nddeivn

credit,

quod

per
dicti

lotam
Rogerii

noctem
in

pernocl

idem infans
scopi.

visitarel limina

ejusdem

Thomae epipuer
i

mater

e :clesia

supradicta.
el

Mane autem
Hoc
Pacto,

facto,

amque
>9

quasi

in

ictu
'.

oculi

refuil
ei

inveniens
sivil

in

lecto

rediens

ad

domum,
-,.,,,,. Rogeriura,
(ul

non
,|. qi

dictum
ejus

lerti

probat
B

vixit,

benedicens Allissiraum
matri
suae,

Slalim

puer

eura

praedicta

maler
el

dicebatur)
i

al

restitutus
el

ct

mater

ostendil

per

villam

supradictam,

non

poleral

otusAiti

statim

sugebal

mammas

matris
el

suae,

rire s.

e
|

P sl

a s
et clerici
'

ruil P us1,,u ni P uer hilari 1 a tesione corporis sui.

gaudens,
vero

62 Ilem
scilicet

dixit,

quod

ipse

teslis

in

crastinum,
de
dicto

indl
u
"

lN.pi.iu>
el

die
in

septima

Seplembris,

exirel

ecclesiae currentes, audienles

videnerunt

castro,

quo

t(

lslud

mirabile,

ceperunl

corpm

constabulario et
jurato,
dixil
ipsi

morabatur cum pradi cum Joanne de Boys


de
Gistyn,
rio,

lomin
teste sudi

ad

ecclesiam,

cantanles
libus

Te

Deum

lmjdamus,
\m-

Joannes
i

teslis

eliam
de

Praeseniibus

iuralus

veneral

patribus, domino

prae
testi,

ano Bangorensi episcopo, el fratre David abbate ,r Mavn rdinis Cisterciensis, qui tunc

Joanni

Bo^
in

quod
castri

Rogerius
sublus

jacebal

^
;

fossato

"'

eadera

pr

,.

**. bon
l

"

dicti

ponlem

'

mortuus
"
, ,

Et

officia

Eele -

";.

*
*
sJ
I.,-

procedeDles

oranes

quatuorsimmte
dictura
i

iJoan'" li,.

dictum
lus

;;.

pontera,
,

videL
jj

Rogeri

die
:

msu t
pi

K,,
:'" nl.
''

i'uiiu iM pontera

.ii.riiu-iii jacentem
.

do ButtOD
do
i

m
el

":'7"'

T'
;

h '"IINIIK

,1

"

sn P er

l'
d,ctus

nudum suner rup, super rnnpq "-"'"""" super rupes cong


r

arailia
?ii.-,

illustris

domini
i
,':.

hiwn.ii
,l,

nui
'

,.

nrinciDi
,

aj

de cante-

Cantebregis
j;

,,.,,'.

l<rKge

Hugo ! g d<
qui

n"
de

wso
'

JoaDnes

(l

lh

"

rtyn

''<'

" f Leoministrp
1,

"

" ,l

dicti
'

Eslbale'clerici,
laUe

sunt

r
,"
1

Im

wum? miMU an m constabularii descendil in


'

ferallif et
l

con
>

silio

ejusdem

domhii

principis-

"

vicarius iua

de C Conewye, L,,;,, iwve. Richardus de Novo lus de Bruges ' el Tl ,as


i.

dom

ni "

SvmT iimi 5S^ castro

'

^"
;'""

'"

v, denlibus
,

T iT"
'

^^
'

Ro
de

i,;il
'

,;iv

"

P
""""'
l

^
="

mandato pra- P
ad vivisupradictus;

lossatura fossatura

PWdicU
in

Ro-

"'

?
,

sura

elevavil

rupe

manibus
;

DynZ Z
,
,

"
centi

deservientes ecclesf* antes, el ,,,,,


,

,,
-

Z
"

",,'

'"'
'"""'"
'
!

'""'

"~",
al

"'

*"
unam

"7"'
iis

^
1

"
"'

M
el

"'

"'"

visum,
rigidns,

"""'"'"""
apparebal

-
lflim

,,,

,,,
,

,,.,,,.'
"
.-!,,,';:;,!

.etpos
patris,

f ;"
eura
'"'
,

"'"i"""

wm.
dictus

-,,.
,,,.
vellel

<*.

etadperp tuam hujus miraculi memoriam


venerabihs
domini
abbatis,
Bl

63
el

Cum au tem
ext rahere
dlxl1
ei

episcopi

pHon ejusdem
,lum

prajdicti
sigiiiis

Joannes de Gistyn
1

una

cum

de
>

nri-

Boys
1
l

nu,c
f

n ""'
die

clericorum

pra^dictorum
;";

^
1

eD liraa

"" appensa. Datum apud Conewye ' Septembris anno .;,;,;,.


.

;
|

~ores
'

pertnet
l

memoratus Joannes "' 'I'"" racerel quousau regii,ad quorum officium


;

rossato,

'i"'"" "
1

ahquis

invenitur

sllI1I

y
lli

aicto v

raor

pui

60

|,l,,,,,lllls

s """"

de
-

.lcinii.
rfomo
i

,.,.,1,..;..

J_

Watteford

perpetuus uo

uu s yel interfectus, inquirere ( de dicta raorte e,Sraortnus teterfectai non debel

casualiler

de
cwi

. ,

, ;

DIE
ptor
dicto

SECUNDA OCTOBBJS.
eis

627
dictus
in

dictorum
casu
tunc
,

coronatorum
praefalura

significato

prae-

66 Requisitus, qualiter
tuus
dixit,

Rogerius
dicto
..

mor-

per
in

constabularium,
vel

qui

fuerat,

el

ex

qua causa,
.

fossato;
publii
tae

anoemn " nomzatioms


" tur

eranl
runl

praedicta
o
teste
in
,

villa
,

prope

venedii

quod certitudinaliter oesciebat, sed


gentes
;

prae

ad
sato

videndum
El

tum

ct

commumter opmabantur
el

aliquot rt\
villaa

tin

dn

Rogi rium

jacentem
in

fo

descenderunl
el

iuiic

dicebant,
a

se
ol

credere
ipse

el

ita

opinantur
opinalur

ei

ad

ipsum

rossalum

et

tetigerunt

palpaad
ofli-

credunl
'i
,

Ihuc

testis
iu

idcm
1

et

verunl

eum, perquirentes, proul

pertinel

quod
tunc

dictus
in

Rogei

gressus

domum
more
casfacere
inter

cium

eorumdem
quidem
debenl
in
ii

si

habebal

aliquam
latura
el

plagam
profunoflicium

matris,

ecclesia

exislentis,
.

infanlili

plagae
distincle

longum
sei

dum

undura

eorum

nudus trum
villam
iiiin
ti
,

de
et

lecto

prosilicns

voluerit

intrare

adire
.

patrem
in

sicul

(requenter
;

re ligere
ei

scriptis
n

ad

referendum

superioribus
in
i

consueveral
el
1

castro
esl

praedicto

el

quia

invenerunl

aliquam plagam

astrum
levabatur

pons de

supi

dictum
.

fossa-

nec jus

confractionem
ossis
,

alicujus

membri
vel
l!
: i

nec alicu-

qui
diclus
forle
d

tunc
tunc

noctc

non adverievatum,

nec
i

eflusionera

emi^sionem
;-

san-

Ds

Rogerius

pontem
valens,
in

esse

guinis,
iu

uec

onfrai
,

H ibebal

lamen
et a<l-

oec
1 1 1
'

bene
'i
1

videre
1

cum

nox

tunc

maxilla

sinislra

super
i|

quam

jacebat

cn

111,

cideril

fossatum praedictum,
El

baerebai

rupi,

coronalorum
in in
sibi

videral

quando se teslis ante adventum eum, magnum livorem sed


:

ct

quod

ex

casu
,

interierit.

ad

praemissa
Nicolai

lor-

hin anda

dixil

suffragari

dictum
aslro

iiiium

aliqua

alia

parte

corporis

ui

m apparebal
violenter
dixil

domini
illa
ei

Joannis
in

de

Bavering
1

militis,

qui

nocte

eo

aliquod
vel

aliud

signum
exislens

laesionis
i'.i

jacueral
in
1

dii to

prope
,

pontera
in

illatae,

ab eo susceptse.
,

boc

rastinum
lieral

retulil

pubiice
pueri
.

quod
qu
isi

dicta

vidissc

idera

testis

in

ponti
el

pra dicto

nocte
in
1

.111

claraorem
curaverat
vel

cadenlis
noi
lis

coronatoribus cin umspicientibus


pradicla
li
:

agentibus suinde
teslis

dictum

fossatum circa

primam partem
.

el

posl

rei essil

quod
67 ttem

non

quia

non

audiverat
E
loci,
ae
lii

praediclus.

ulterius
dixil
ri
.

planctum

clamorem.
si

64
habiiut
.

Item

se

audivisse
.
i

publice

el

comrlicti

requisitus,

es
ai

dispositione
a
I :

per

lociqw aajun-

munitor
-

refei
,

quod

posl

praemissa
.

qu.

babetur
et
I61
1

tum

pnxt votiim
\

coronatores
gassi ni se

in

eodem

fossato

existenles
dii
ti

elonrii,

ponlem,

in

stante

faclv

aliquantuium a corpore
formarenl
praemissa

Rogi
et

ium

vidit
,

jacere

quo anle coronatorura advendictum fossalo praedicto in

ui

sedenles
circa
,

inquisitionem
pertinentia

scribi
officiura

facerenl

ad

Rogerium conjecturaretur visibiliter et probabivolendo ipsum cecidisse in diclo fossato [iter


, ,

eorumdem
gensis

supervenerunl Joannes
villse,

Seward burfaclae

ponti-m

transire

praBdictum
eral
et
si

respondit,

quod

sic,

ipsius

inscius

prohibitionis

potissime,

quia
villaa

propinquus
subtus
distantia

muro
altilud
in
,

existenti

per
f
(

ipsos

coronalores,
e1

ne

aliquis

descenderet in

ex
Item

parte

pontera
el

praedictum,

ssatum, descendens
,

appropinquans ad dicLum
el

requisitus,

Rogeriura
nicii,

el

eura

palpans

mortuum inveto

usque
jacere
laliter,

ad

profunditatem

fossati,

qua
esl
1111 'l

vidit
et

cum

uno

denario extrai
in

de
pro

bursa sua

dictum
'i'""
1

Rogerium
cadendo
lisse,

mortuum
de
ril

tanta

fecil

signum Crucis
S.

fronte

dicti
,

Rogerii, ro-

loco,
el

de

eum
casu
:

gana

Thomam
,

de
,

Canlelupo
pro

quo

polui
;

debueril

ex

operabatur
i!

miracula

rcsuscitatione

dicti

naturaliter

interire
;i
,

respondit,

quod

sic

nam

gerii
,

el

vovens

miis

tumulum

quod pedes visitarel ejusdem S. Thoi se


contingerel
resuscilari
el
ti

diclus
i

altiludinem

usque ad

profun-

ejus
'11111-

ditalem

in

qua jacebal

praedictus

Rogerius, et

gratia
a

miraculose
Posl

signum autem Crucis


per

volum
Rogerii
,

pedessuos, cum comperit, hi bere viginti el oclo profundipontis usque ad summitate cordula
.1

suin

aperto

eum

ore

dii

vidil

tatem

fossaii

appensa
Lri,

adjiciens,

quemdam
in

ser-

praedictus Joanues Seward, ut

dicebatur, ejus linei dixil


bi

vientem
anlerioribus,
ul

nomine Joannem, temporibus


refertur,
in

guam aliquanlulum
dis corouatoribus
dii iis
el

palpitantem,
aliis

publice

diclo

loce

astanlibus, agens una


et S.

cum

Interiisse

es

casu

de

ponle
esl

fossatum
nec
'"'

prasdi-

astautibus gratias inde Deo


Ei

Thon

,,
terra
Lri

in

quo non
ru]

aqua,
i""
si
1

lutum,
ffid,fi cia

nec
l,ldl

nn

,1
1

cum

movisset
sautibus
fU U

paululum diclus Rogerius com cesaliquantulura bra( bium dexlrum


post
,

sed
cc.

Item

diclus

n Rogenus,
ali-

cc

coronatoribus
matri

ab
.

eorum
el
ira

inquisilione,

antequam
i

praedicta

contigissent,

descenderal
pei

redditus

suae

cum
el
I

applicui
juxta
in

eum

ad

carnem suam nud


plura
1

iUam
: i

ignem, el dicto Rc
ad
i

alia
fuil

signa

vitae
1

apparuissenl

dictum fossatum per se coronalores per quara descenderunl quod non; ne ve aliam; respondit,
l

viam
pi

pos-

rio,

portatus
villae,

irca
in

horam
qua
Bai
1

Primae
luni

aliquis

puer

aetatis,

ciyua eral

dd

ecclesiam

diclse

celebrabal

Rogerius

praedictu

unc

dominus

Anianus
nobili

episcopus

viro,

domin
eo
a

Joanne
dicta
j

de

s.

Joannej <'i eranl omnee uominati in


ratore
capiluti

cum

in

ANNOTATA.
/

liltera

pn
miraculi
a

Herefordiensis
el

ad

bujus

probalionem

exbibita
ipse
testis

superius
foil

regislrat:

catalogo testium huic

miracuh

pt

eodem
aogerio

die

locutus

cum eodem
videbatur
ita

hic

M
i

circa

boram
di

aentire aliqui
sicui

non Nonae, el lorem, el apparebat


,

Miraculum octavum super curaHammelaty. Holchinton de parochia qu odedo, Joannesitevo,

laetus,

diebus
itris

anterioribus
sua?,

el

ambulabal
bene,
livorem
ra

per do-

par> catvr de Holaurlon,


...
,

Hammelacyn.
reliqm
'"'

mun
qui

sed

non

ita

sicul

con,

sueverat;

ei

habebal

adhuc

maxilla,

iderantw

recessit nvor paulatira diebus subsequenlibus eriuspostlriduum,sicutpnus, extoto.etdJi

hinc

-''"'
,

iignoto,aPapebrochio<

bb

ambulavit

bb.

628
bx mocEssii

MIRACULA
invenio,

S.

THOMJE DE CANTILTPE EPISOOPI.


de
villa

tatmn
vocata

quod
prope

fuerit

oriundus

diensem,

canoni?atioms.

Bamme
leucas
et

civilatem

Berefordiensem,
/unkinus,

eadem

civitate

presbyterum rtfi Walterum OlTdman domipraesentes et oriundum


,
.

ji

ad

tres

Anglicanas,

nomine
Rogerii

num

Bogerum
de

de

Bradcley

militem,

Gilberlum
,

subdilus
miliiis.

homo

domini

de

Bradele

Stepbanum Kaliedeb Joaunem Chaldek Iratrem ejus, el Ricbardum de


capellanum
Havialaty,

armesBute, quem
taiio prsevio,

ssepe

laudavi

item

narravit, se vidisse
essel dictus

hominem
nomine
in

(nescit,

unde

Corrmenquemdara homo, nec quo


in

Banvie clericura. Omnes sunt de civitate vel


cesi
i

riice-

Berefordiensi, et jurati etc.


ld est,

cm VaIUa

inglice

The Walles, regni


lin-

vocaretur] qui apparebat esse quinquagena-

Anglise prvncipatu
k

rius et ultra,

suo gibbum ita grossum pugni hominis rt dictum horainem


collo
;

loquentem Inglicum, habentem retro sicul sunl duo


vidit

Linguagiura ab Halico Linguaggio, Latinis


est
X'i/1

gua
1

cum

dicto

habuisse ipsum linguam.,


testis

Joannes Bute

gibbo

in ecclesia Bercfordicnsi
'''' / ''

oculatus
,

asseruit, ut liquet ex

ejusdem

tesli-

d De /""'

ii !
1

o.

o Contigitergo
f

m roculum anno
a Gallico

1287.
,

Tabardus,

tabard

est

tunica

fon

monio quod ad iiuiiiiiut utiln rst. lntcrivjatUS enim a commissariis respondit, se vidisse q iemdam adolescentera quindecim annorum vel circa, oiiundum de Lodelawe, dicecesis Herefordiensis,
qui dicebatur naturaliler
fuissr*

Testimonium Joannis Bute


aliis,
el

sic

proseqvitur:
plu-

sine

lingua;
et

et

Dictus autem homo, sicut narravil

ipsj testi et

idem
miIii

testis

respexit

inter

os

juvenis,
vel

non

ii

ribus

appropinquans ad tumulum
capul
el

dicti

domini

linguam, ncc aliquod signum

vestigium

ThoraaB,

collum apponens per


dicti

quoddam

linguae.

foramen, supra lumulum


mivit
:

domini Thomas obdor-

m
n

Vallensium linguam
est.

multum ab [nglicana

visum,quod quidara episcopus apponerel manum ad gibbura prsdictum el ex hoc


et
fuil

sibi

discrepare, certum

B excilalus apposuit

manum suam

propriam ad
in

col-

lum, etnon invoniens dictum gibbura


sed
pellera

collosuo,

Joannes Bute, nulla fanta mentione de li/ngua lit, data ita proseouPusest: E Quidam autem Fratres Minores (nescit, qui, nec dc
minori,post verba ad
I

gibbus,

cura

rugosam in loco. in quo fuerat dictus qua possenl communiter duo digiti
quaesivit
in

hominis

cooperiri,
El

capucio suo dimiraculi

quo convenlu) qui consueverant hospitari in dorao, in qua erat dictusjuvenis apud Lodelawe, persuaserunt per signa quod veniret ad tumulum dicti
,

ctum gibbum.
aliis

astantes
;

ratione dicii
ipse
lestis,

domini Thomse;
in

et venit

ct
,

stetil

(id

est,

mansit)

pulsaverunt campauas
ad

el

una cum
constupe-

civitate

Herefordiensi

frequentando

dictum

dictam
invenit

pulsationem ad

ecclesiara

tumulum, bene per dimidium annum. Postmodum

veniens,

dictum

hominem

quasi
in

faclum, quarentem adhuc dictum gibbum


cio

capu-

suo; etcura aec

ibi reperiret,
:

quaerebat super

quadam nocte, cura essel in ecclesia Berefordiensi, circa mediam noctem apparuit eidem juveni, ut referebat, quidam Episcopus, el apposilis digitis
inter os dicti juvenis, traxil linguam ipsius juvenis

tumulnm el super terram el sentiens se curatura, cum lachrymis, flexis genibus, laudabal et glorificabal Deum el dictura s. Thomam; et astantes et praudicla videntes faciebanl idem cum lachrymis et ex hoc augi balur Ddes el devotio eorum:

Et

inveniens se habere
ct

linguam
el

incepil

loqui

lingna Anglicana
cl S.

Wallensi,

regratiari

bco
ln

Thumae,

quia

dcdcrant

silii

linguam.

crastinum
tis

autem,

publicato miraculo,
linguara
caeteri
ita

idcm

tcs,

el die, dixit, se non recordari; tamen, quod ex tunc frequenter videral dictum hominem a gibbo curalum, et locutus fueral cum

dcm. De anno, mi use


dixit

vidit,

quod habebat

sicnt

coramuniter

habenl
per

pulchram bomines et
;

dictam linguam
extra os
dine.
Et

o&endebat publice,
duos
laudaverunl
et

el

exhibebat
in
lalilu-

eodem. Pauca hic swnt adjuncta diversa, sed quse

suum bene
cx

digitos

cum
gibbi
uti

relatione

Gilberti
colli

potuitque ista
.<

faciU possunt componi; ruga, quam Joannes Alkyn in

hoc

glorificaverunl

co

primo

sensi rat,

Paulo post ev n
testimonio dicen-

n liquo ejusdem

Gitbt rti

dum
h

Deum et dictum Sanctum illi, qui videruni el audiverunt miraculum supradiclura, et ipsc lestis una cum eis et ex hoc augcbatur Gdes el devotio
;

est.

Miraculum hoc in bulla canonizationis rec&n s^tur hisverbis: Quidam eliam horao, qui gilbum
/r
'

PDbum)

.'..i

quantilalem

eorumdem. Uthorum testiwm relationes ccmcilientin\ dicendum est, primam Imperfectae linguo: mpetratwnem Joanni Bute ignotam fuisse f et
inter hujus integrsque linguse consecutionem adolescentem illum intra prncos dies ad oarochiam

''

,ncon BU0 "' lumulum hujus cum quoin modum


or l,im

'

unius ovi anseris Portaverat multis annis. orans


Sancti,
et denarium oflerens, crucis letigerat dictum gilbum

f^/^^gibbo
'"'

(Uge gibbum) statim curatus omnino luit, el a diclo penitm liberalus. Deniquc in
'"

knc rursum Herefordiam indeLodelawe rediu e adeo ut medvus iste annus, quo iUe pro obtinenda Xmgua H* dix moratus esse a Joanne dicitur, paucis tantum
Lodelawe, atque
in

que denuo

lum nostrum
|

sic

diebus

mtermpiw

fuerit,
in

et

le

''''''
'l'""
1

intendu procuralor rasdictus probare, whannes de Holehuanlon (supradicitm Hoi


' l

poribusa domina
conspici et

Cysolda assignatis

eadem parochia

;m,
l

'

,,

"

(l

:.

|, ".. '":"

ll,;i
^

"

l,aviH; "y

mesupraad

examinari potuerit o Pro tam insolentis

miraculi confirmat

J,J

l,l,,m;i

^ '

^ lnm \'ini

" Cantalupo

r-iini ill,.

. .

el

accedens ad ejua
.

culum...

_.

ante vidil frequenter

DIE
H

SECLNDA OCTOBIUS.
fecit

629
RX PROCKSSU

Idem
cnni
S.

tcstis, si (logerel se
in

mulum,

el

non esset,

serinu aavant. Universis praeesl capitalisjusticiarius

dicta

<

vi i.iic

Berefordieosi prope ecclesiam

banci regis;qui el ideo

5uhmus Anollb Corona-

cjLnonBAtwwi.

Nicolai

bia

vapulare per alios mendicanlcs cura portabat

tor habilus
u Gonsule
x
In

est.

baculo,
aliqiKim
latralus
et

quem ipse Joannes


canum.
si
ESt

vocera, sed rugitum


fecit aperiri

non dedit pradictum adinstar


;

et

os ejus, ul probarel
;

ipsius

.1 nnotata hic ad IU. s. Commentario prxvio g dixi, Agnetem S. Thomae somrrm, auptam fwisse Hoberto
1

videret,

haberel lioguam
teste,

et dictus Joannes,
in

de S. Joanne, atque ex
S.

his
1

natum Joannem
la

8e

vidente ipso

immittens digitum Buum


loco,
iu

os

Joanne,

oujus

hi

in lioowi

suuin propriura apertum, ostendil


iiiin

linguae.

Sed

in

sibi dictum defecquo debebat lingua

potest.

Hicannotatum

reperio, po

emeriin

slare,
it;i

babebal quoddam

parvum frustum
et

carnis,

processu depositiones satis protixas prxmissorwm


testium, quas non

magnum, grossum, longum


medietas unciae

latum, sieui
Sed doq vidit,

potest esse
si

indicis.

habeo prxterguam Svmonis de Watford vel Watteford, quam adclariorem mvrar


l .../
./-

Bublua iliud frustum carnis eral locus concavus


;

ouli notitiam hic subjungo,

vel pianus

vel

si

dictum frustum babebat padi;

matre hicnarrat Simon, proprie


ea

pertir

cem,
dix.it

sii

babel inferior pars linguae


leslis, se

el

praedictu

nrnf ad patrem,

oujus

U
1

stimonio Papebrochius
longioi
<

idem

fecisse et Beri

mandasse, quia
vapulare dictum
ipse

Quxda/m

ea 'erpsit,

qu

tsi

sint,
<

erai tunc subaliivus regius civitalis praedictae. Item


dixii,

ta/men mihi runl


vasius pater de

oum

lectore

commm

Ger-

quod eodem anno, quo


,

fecil

eodem miraculo
circa
est

interrogatos dixit,

Joannem
tistis...

existens

in

civilute

Herefordiensi

quod

ger

unam diem

Vigiliam ante

proximam
Miivit

ad pulsationem

campanarum
in

pro miraculo,

festi B. Marise,

quod festum
in

festum D

quori dicebatur contigisse tanc


diensij

ecclesia Herefor

ch.irlis,

fuerunt quatuor anni elapsi, quod ipse


crepuscvlc vespt rtvno,
ut\

accedens ad rlictam ecclesiam post horam Terlfea cum muliis aliis, vidii praediclum Joaunem B iu dicta ecclesia liabentem ita pulchram, magnam et longam linguam, sicul babent alii liomines;
cujus summitalem
;

de nocte (nempe

eju$~

dem uxor
et

testata cstj ad

vigilandum
<\c
I).

Ibi

(in eccle-

sia) propter funebria Gerardi


Gaeciliae

Domilale,

axoris

prolrabebat,

quando volcbat,
vidit,

gnon,

conslabularii

dicti

castri

Pyneye servientis, E Guilielmi de Cyet cura ivit ad


;

ita eral longa et non usque ad meDtura quod circulus vel aliqua divisio apparerel

intra

dictam Linguam

el

frustum carnis, quod priusloco

dictam ecclesiam, dimisil in domo, quam innabitaliat uxor prope castrum ad jactum unius lapidis, praedictam uxorem suam el Wenthlianam ancillam
dicti
castri,
el

ipsum cum dicta lingua loquentem idioma Anglicum, trahens se ad idioma Wallense. Audivit etiam ipsum Joannem referentem,
linguaB habebat. El audivil

dictum Rogerium in cunis ligatum,

sicut ligantur infantes.el

agnetem

s<

ptem annorum

et

qund volebat
meritis dicii

ire
S.

ad Terram sanctam, quia dederat

Deus

Thomm

sibi praefatara lin-

Ysoldam Dovem annornm, filias suas, et recessit omnibus in ea reliclis, de dicta domo, pi inter noclem el diera. Et cum essel amplius processum
issi
l

guaui

ipsum portantera crucem iu humero (nempe ut in Crucesignatorum exercilu militaret in Palaestina) ct peram pendentem ad collum, el recedentem de dicta civitate cum quodam presby,

el

vidit

in

oocte,

ila

ul

uomo(quod
Vnglii

aestimat) potu-

ivisse ad

unam leucam
praedicta
vigilarel

anam,

praedicta
in dii

ejns oxor

oum
ut

Wenlhliana veoit
circa
aibi

tam

ecclesiam,
Caeciliae,

funebria
in

ante

diclae

lero,

"M DomeD
vidil

erat Willelmus

(ul aeslimat) el

dice-

quia Bervieral
reliquil in
in

Inflrroitate,

de qua

baui, quod
11. ,ii

ibant ad Terram

sanctam: etextunc
ai-liuu

obierat; -t

domo suadictas
el

filiassuaa

eOS,

Bec

scit,

quid

lUorit

de

eis.

dormientes
traxerunt in

uno

lecto,

Rogerium in cuni
ostiura
aii.i

Hactenus

Thomas Sandi,
.1

vubballivus, seu prxtor

recessu

de domo

posl se;

sed

secundai us

De eodem m ad Clementem V Papam quod lingua scripserunt, viderisibi probal merilis el ad tumulura ejusdem domini Tbomae, ei, oativitate per mullos annos ea carens, toulus aui

Hereford ensis.
ostolici

non Qrmaverunt cum sera vel

firmatura, quia

commissarii

nulla erat in dictoostio extcrius Qrmalura, et quia ecclesia eral propinqua domui ad jactum unius
lapidis
ostii
;

ex interiori vero parle


pessulo, seu barra
illum, sicul
iis
;

oslii

eral

clausura

,1

cum
:
|

sed

diclae Qliae

non

extiteral, '
lU

cum
et

duplicis

idiomalis

loquela

collata

apposuerunl

ibi
1

retulerunt. Item diat,

quod nuoi

ipse, relictis DSe

cclesia,

cum

ibi stetissel

T'nila
..
.

casPrwn

est,

vel

certe
,
111

fuii
r,i

in

Vd

1,1, v

n dnecesiS Bamjmrnsis,
.

prmd

1, Vtde-

homo potubsel per tantura temporis spalium, quod exivit iviie de nassu oer qualuor leucas AugUcanas, Ul pa. IWbSI una candela in manu accensa reuiens in ao|
|

cum
' ,

(i
1

,,,. utoptnor, egusdem castrt mcolas. .^ n Bangorave/Bangona, vcmarulc Uan-or, rp,s-

Idr.si.

mum mmui, nram suam,


(

et invenil ostium
''

domus aperlum,
lll\i'llll

el
.

OriUieil Hins fi ris uormieu. i'>. duasliiia,


nniiii-s taiiicu naiiin omnesrameoi
i
,

iini

lio^ci
i

lUlli

,t

copalis sedes est in 1

Vallia Boreah,

if.

i'iu:i rl

ni

Cantotariensi

h
.

mii..ft,*nitlllin uilni.s im ai n_au/^

archtepiscopo suffraganea.

\l^hous ipMu.s n cuna. remanserani rai a cum

ci

.""/'"/""'
irnuKlnin

SS

'""Incuni

"""""" "
Mavnan
;

"; ';"";"/";; unde laudatus Davtd


:

^hora^etresnonderunt, se gna nora u leapuu


<

'"

-^

i^Z^S^XTS
,

nii scire

de

R.

diminula hodie poteslate, quatu ir homicidiis operam praeguntur, qui in exquirendis

domo, nec

in via, nec abbi

et

quia e.at

iCa

larda

hora,

o;;o

MIRACULA

S.

THOM.E DE CANTILU1E EPISCOPI.


dextro,
oculo,
el
ita

01

B8U

om

nolmt excitare vicinos, el rediens ad ecclesiam, Btetit ibi usque ad ortum soliB. Bl posl ortum solis cum rediret ad castrum praediclum, D Willelhora,

quod

noii

poteral

videre

eum

dicto

tiumores tendentes ad scabiem

maxilla

dextera,
fuit

super

quam

dicebatur

jacuisse,

quando

mus
iii,,

constabulariusoccurrensei t petiit,ubistelprat
nocte; et responso per eum, quod in ecclesia dixil funebrium praedictorum vigilias
.

propter
sil.i
:

mortuus in fossato; et diclum habebat adbuc, diotam scabiem tumorem el quando causa devotionis et ad publicalionem
inventus
dicti

pradictus

Willelmus, quod
(llii

custodiam
castri.

sui,

qui

male vigilaveral jacebal mortuus in

miraculi
ejus

infra

tres

hebdomades fuitateste
tumulura
S.

ei

viro

portalus

ad

Thom,
.......
.

fossato

Nunc
pueri
;/,

ad
pater

testmonium
i

Simonis
illuc,

una

tunc
'

venientibus

eodem

domino Wilhelrao
ii.
i .

de Cyconis

constabulario, Joanne de Bavernige


clericia
in

,.

Subinde

u*

Hugone de Lemunslre \

tunc

principia
r

ng
I.eo-

qui, prout

iti

ejusdem

testir

denuo
licto

legtowr,
,

cum
quod

etiara

peteret...

cum Walliae E1 hebdomadam, et


weye,
et
fuil

stetissel

Hereford

per

unam
G<

reduceretur
curalus
se

ad
a

villam
dictis

constabulario

posset

eum

ex-

perfecle

tumore
Here-

non perraisit, usquequo venissenl poroapproel principis Walliae domini natores pinquans ad fossatum versus vilJam, sed oon v.dii in eo jacenlem Rogerium sublus inirans,
trahere,
;

priusquam fordia per quadraginta


scabie,
cc

elongasset

ab

milliaria,

videlicet

AngMr
excisa

Hoc

est,

opinor,

quod

sawa

mde

poniom,
quiete
in

super

unura
et

iatus

suum;
vidit,

el

jacebat baberet
lenebat
El

fuissent

ad casPrum

ffdificanohim,

transverso,
nisi

non

quod

tusse,

rupera;

et erat nudus, el
el

mill ii

iii.i.im

ereclam,

aliam plicatam.

quia

intellecta morte filii, erat quasi extra sensum jiosiia, dimisso corpore Rogerii, ivit ad B eam regendara el consolaiidam, qua- teiirhalur a

uxor sna,

dd Miraculum hoo bullee canonmaMonis inserInfans alius, nondum tum legitm hoc modo aetalis annorum duorum, in fundo cujusdam fosinquem locum de ponte allitudinis magnae sati,
:

dc

uocte asserilur

cecidisse,

repertus

mortuus,
signd B
fuit

frigidus
vitae,

omnino

et

rigidus

absque

aliquo
vilse

viciius.
/

ne praecipitarel se
ij

in

fossatum
>

cum
*'.

Qlio.

mensuratus

ad

hunc

Sanctum,

xor enim Dionysia


el

samei

quod,
in

mirabiliter

restitutus.

Pro nondum

aetatis

anno-

cum domum
ea Olium,
ad diera
tuisset

ex ecclesia

rediens

non invenirel

propler praedicta esset dolore nimio

et propter vigilias

somno gravata, dormivit usque


tantum
per

nnii duorum legendum est nondum aetatis trium novm a annorum sui ra dii lis testim puei etatis duorum annorum et trium
i

clarara

per

spatium,

quod poet

mensium.

ivisse (ut exislimat)

unum

roilliare;

tunc Joannes de
ei iiin

Giflbn

veniens ad

domum suam,
caslri, jace-

essel

Rogerius, quaerens, ipsa respondente,


dixit,
:

se
ivi

nescire,

quod

in

fossato

mortuus
el

el

cum
quasi

praa

dolore

corruissel

in
fuit

MIHACILA

XI, XII

&

XIII,

terram,

esset
el

extra

menlem suam,

capla, ligata

retentaa vicinis, ne exirel

domum

suam.

bb Audia/nws
inn. (aim
stetissel

iir

his

(iimiri
/'./

maPrem rursum testanin domo sua Pere usque


) ,

Nautce

prcesentis
:

perieulo

naufragii erepti
phrenetica
reddila
:
,

ad

liiiram

Terliain,

r.sl

u.sijur

,nl

nustratem

mulier
menti

nonam matutinam)
ct videbalur sibi,

fuit

sibi

apportatus Rogerius;
essel

sance

quod adhuc
licel

morluus, quia

non
quod

sousii

balitura,

apposuerat linguam suam


ita

bis

suspensus e

inira 09 dicti

Rogerii, quod os eral


frigiditatera

frigidum,

propter

ejus

non

poleral sine
in

palibulo, viice reslilulus.

laesione
scissis
riori

diu

inu ro
ipsius

liii^uam
Dionysiae
fuil

suam
es

eo.

Et

veslibus

parte

supe-

usquo ad cingulum,
siiiu

dictus Rogerius in

ejus

tenuissel

sinu
sedil

posituB ad calefaciendnm el cum sic eum aliquamdiu indomo sua, in eodem portavit eum ad ecclesiam parochialem, et
'11111

JTost
pler
in

baec

die

secunda
el

mcnsis

Novembris
I

existenlibus

prsedictis

dominis commissariis pro-

Ih rnu,

R(j

executionem
S.

Crucem, mullis assistentibus; el credebat, quod ibi fuerinl plusquam ducenli. Et cum diclus dominus Anianus, episcopus Baneo

ante

capella
eos

examinalionera hujusnegolii Catharinae supradicla; accesserunt


parochiae

Snvcti

tumulvm
nle.l

ad
tly,

Joannes Bateswayne,
filius

de

Donoilil

Uexander

Walteri,

parochiaa de

gorum
i

quoinl.iiii,

colol.rassel

Missam
fecit
:

dicta

ton,

Willelmus,
;

filius

Adae

de
,

Virly,

ejusi

1111

ecclesia,

veuiensad
pollice

Rogerium
in

sibi*signum
rogerius
ipsa Dionysia,

parochiae

Axlam
dioecesis

de de

Lenesdale

parocliiaa

de)
Car(lliua

Grucis
aspexit

cum eum

fronle
et

dictus

Neweton,
pentarj
r.ainaoi
,

Dunensis
Lydel
,

lerribililer;

sensil

Joannes Joannes Joannes


el

Matlhaus Alexander
Jacobus

Rogerium in movere unum cubitum


oiiiinioin

sinu
;

suo

tunc

priroum limens,

filius filius

Nicolai,

Qlius
filius

el

cor ejus

valde velo-

Wiiiiimi,
e,

Willelrai, Joannes

citer
qu<(l

palpitare,

Et

lunc

ipsa

clamavit,

Joannes
dio
i

filius
e us b.

Margaritae,

parochiae
pro^ inciae

mori

propter dictara palpitalionem iterum deberet sod \idni.>, quia vivchal, laml.isil imlr
et

ilo

Knocfergose
ii.

Gorguen.
Et
\

de de
dicti

Bibernia

cum
pi

narrarenl
liberalos

Deum
gralias
1,1
,,;i,l,

dulcem
i

S.
el

Thomam
slare
i

de

Hereford

is

se luisso

proximo
S.

mai

riculis

ageos
'

idem
el

fecerunl

assislenles.

Et

meritis

,,H

'

i'" llMl

ve&i

venisse
grini
*,

ad

Tbomae miraculose, el es tumulum dicli domiui Thomaa


domini

hoc

peras suxU ubera,

D fra

W'
post

ll,1H

,llAl1
-

'i'

11

"

propter

Bupervenerunl

eidem

Rogerio
dolor
et

ro.Misciiationom

tertiam diem casum praedictum prima hebdomada tumor in oculo

praefati

commissarii,

ex

officio

buo praesenle
tuli

domino
,

Gilberlo

procuratore

capi-

QOfl

tterefordiensis
,

receperunt ab eis
Euangeliis
per

jurameneos

tum

lacti

acTOsanctis

em

secundum

DIE SECIJNDA nr.TMIlRIS.


secnndum
supra
in

631
<-t

formatn
pro e su

teslium, registratam, de dicenda el nar-

juramenti

aliorum

verurtl

velum;
prospere
in

cum
die

dicto

vento fnerunt
circa

in

IOCI8B0

craslinum, Nonae

scilicel

Mercurii,

randa veritate eisdem dominis commissariis super


facto,

perducti
qui

ad

quemdam

boram CXNOM/ATIUMM portum


/.

quod ascribunl miracolo,

el

super omnibus
quae petentur

limosum
dicecesis

loco,

vocatur
ubi

Sancto Despol
applicuerant

ipsum factum contingenlibus, ab eis.


leitai tt

et aliis,

Bathoniensis,
:

non

aliae

69 Posl quod juramentum dicti dolnini coi sarii prasceperunl eis in virtute juramenti praestili
per eosdera, quod unus vel duo cx
sciebant,
eis,

in

quod ecirelur el dicta navis remansil ibi lanlum conquassata, quod non potuil deinceps
ipsa

cum
ea
S.

navigati
faerunl
ul

Et

personaB
salvatae

omnes
.

el

res

i"

qui melius
aliis,
el

existentes

miraculose
cujus
el

meritfs
meritis
ascrt-

narrarenl
volunlate
circa

factum,

praesenlibus
illa,

Thomae,

Drmiler

credunl

de eorum nere

explicarenl

quae expo-

dictara

liberationera
el

eorum

ascribuni

volebanl

miraculo.
(iims

Ad
Qui

quod

quod ascrib ibanl narrandum fuil Alexander


.

factum

pserunt,

ex

hoc venerunl
,

nudis pedibus pere-

grini ad ejus
iii

Walteri supra juralus

per onraes
ler

alios

de-

le

Deura

el

lumulum laudantes el glorifli eum, gratias agentes eisdem,


dixit)

et

ex

pulatus.
ipse
e1 le

quidem
alii

Uexan

narravit,
el

quod
nobilis

hoc toerunl
res effecli.

[ul

devotiores

D le

el

flrroto-

omnes

supra jurati,

rnsuper Mar-

tinus

Nottoverne,
Knocfergose,

magister

navis,

72 Item

dixit,

Colt de

Hugo
,

le

Napesiller, Thoraaa
le
,

supra

juratus,
di

retulil

quod Alexander, fllius Gai eis, postquam fuerunl


mari, quod
misso,
Ipse
in

Visio,

quam
xnius

rnrnm
'">,

Jacobi

rioroinus

n.i\ is

de

Ives,

parochiae
antedictae,
praeteriti

Wylh Ricardus de Knocfergose dicecesu CoiIsaac

egn "i
\hic(,it
sii>i

navi navi

hnbuernt.

et

in

duos

albis,

qui

videbantur

guen c proxime
praedicti

die

secunda mensis
el

esse

recesserunt,
velo

ingressi

navem
portu

racies
ct

in forma eorum, quia

bominura,
tenebanl

sed

non
sive
el

videbal

dorsa

versus

eum

Thomae Jacobi,
,

levato,

de

unus

stabal

'A
el

una
allei

parte
<'\

mali

marino
pmpi'
navi
ui

vocato

Senil
i.c

Guwes
,

d
ire
In

in

Cornubia

portantis

velura
ESI

altera,

immediate

lincs

An-

voientes
lanis

cum

dicla
f,

ruerunt.

onusta
reportarenl
in

pelfibus

el

Vasconiam

per ciim praestito


missariis,
se

Uexander sub juramento asseruil praedictis dominis comidem


visionem
.

inde

vinum.
horara

Qum autem

stetis-

praedictam

habuisse,
habebat,

sed

sent

mari
satis

usque ad

vesperarum,

ha-

proptcr

niminm lerrorem
sociis,
Bcil
.

quem

tunc

bentes ventus

contrarius
ill.im

bonum tempus g, supervenil cum tempestate maris, qui


ln
fail
:

tunc
per

non
iii.ni

retulil

qi

sque
fuerint

fuerunt egressi de

nec
in

qui

praedicti

duo,
el

quos
eliam

totam
iinii

noctem duxfl eos pcr mare contra eornm voluntatem el hoc


h. El

incerin die

vidit

aibis.

Requisiti

praedfcti

duo,

Lunae
jam
imvi
f"'

70

in

die

Marlis

subsequenti

ventus

et

omnes ;iiii supra jurali, qui depositionem islorum duorum sibi lectam el exposftam approbaverunt, ci sub juramenlis eorum asseruerunt, narrata per
supradictos
(|!i,i

tempestas

ceperunl

invalescere, in tantum,
vii.i

quod
navi,

esse

vera,
nisi

excepto

de
dicti

visione,

de

omnes
r\
fuit eis,

ilcspcravcrunt de

eorum
sua

el

quilibel
in

nesciebant,

per reiatum
si

Alexandri,

cum non

haberenl

presbyterura
i,

filii
i,i

Gamael. (Requisiti)
Hibernia
reputatur
el
si

iiuii.'->iis

siiein siio

prceiiia

probabili-

dictus dominus Thomas communiter ab omnibus


lt''iis

ter credentes,

eis circa

horam vespCrarum mortis

genlibus

Sanctus,
in

pro

eo,

tamquani
mari de

et

n.ivi.v

confractionis
a

periculum imminere;
el

cum
pro-

pro Sanclo,

iilis

partibus

miracula operatur,
el

dicta

navis

vento

lempestate
el

directe

responderunt
i,i

pelleretur versus

terram,
et

tionem

dicti

venti

loci,

secundum dispi in quo erant,


ad

terra

iu
;

omnes, quod sic, omnibus generibus


el

in

el

inflrmitatura

et
iiii<

et

periculorum
partibus
s

ideo

multi

venerunl

versus quod

pellebantur,
dicta

praedicta

navis haberet

peregrini

omni anno ad tumulum


ferri

dicld
iii

percutere

cum
ad
<'t

tempestate

quasdam
dispositioet

Thomaa m
~:\

rupes

'i

eas

secundum praedictam
necessario

Robertus mercator
Bdita
n,

requisitus de uxore
fueril

Uuti

nem
G

loci
et

temporis

applicare

gna

respondit,

quod

luriosa,

in

frangi,

ipsi

per consequens submergi


in

ibidera.
et

Bt nesciebant,

qua contrata
'

tunc erant;

arbor,

in

qua pendebatur
eral

velum propter vehe(issa


.

Quadragesima futura circa principium erunt viet numquam prius fui ra1 L'inii ii unus anni o, quod ipse sciat, et fueral lunc quasi nariosa,
pi
,

conUn

mentiam tempestatis
in

partim

el

navis

biennium
[ui

uxor

sua.

Et

dicta

(uria

accidil

tantum concussa,
el

quod aqua subintrabat per


ejus
eis

s ,i,i

aaslimat)

sentinam
titate,

per

alias

partes in
sufflcere

tanta quan-

mullum
aeptimana

bibebai
dictas
dictae

quod

duo ex

non

poterant

comedebat, et quadam nocte in prima el nescil tamen Quadragesimas


quia

parum

ad extrahendam quia

dictara

aquam de

praedicta navi;

qua
CIIIII

nocte

sepiimanae)
j.ucii^

praadii ta

uxi

hoc non obstantc, eral in dicta navi tanta quanlitas aquae, quod pertingebal quasi usquead
...

eo

iii

iccto
el

ccepil

eum

manibus
stne

discerpere;
ei u,

videns ejus
loquelae,
,

malara
quas

dispositionera

|i

S/ifWo
(Hffl

genua eorum. 71 Cum autem essenl

deiirationem
ii, i

maledicebal
,

in

dicto

periculo

suis
In

el

eral

valde ebria

dimisil

"i

tuti,

omiies unanimiter pogaverunl

Dcum

el S.
a

Thodicto

sii
,

lectura

crastinum autem
.

cum appareol el fu
,

UOl flfO,

mam

de Cantilupo,

quod liberarenl eos

extra

sensura
ligari

periculo, el dominus navis praedictae vovit, si liberarcntur a periculo, se portaturum ad tumulum dicti S. Thoms in ecclesia Berefordiensi

fecii

eam
i,

suum el clamaret, cum pannis lineis


<'t

conduxit

\i

im

i,.

Longe

Emmam
.

de Ravense
ut

vicinas

suas,
tenuil

prasmortuas

custodirent
in

unam navem argenteam, cum qua venturus est, ut dixit, in proximo cum aliis supra nominatis
et

et

ita

eam
usque

snb
ad

custodia

Wathp, eam dicta domo


:

9ua ugatam

hebdomadam
Et
in
.

ante

septi-

non

juratis,
in

ad

lumulum

dicli

S.

Thonrae,

el

manam Ramis
rii
t

Palmarum.
furiosa

dicto

tempore
inai

omncs
ter,

dnl.i

navi

cxislentes voveruiit

simili-

continue
i,.
.

nec

habuil
,

dUucida
raplim,
veJ

et et

quod venirent ad dictum tumulum peregrini; dixerunt Pater nostek et Ave Maria pluries continuo, voto emisso, eirca horam vesperam
:

erva

et

non

dormiebat
et

nisi

comedebal parum
cervisiam.
7',
i:t

bibebat

aquam

debilem
fatua
et

ventus

fuit

mulatus

et

tempestas sedata.

Et cleva-

clamabat

proferendo

verba

delira;

632
II 1'ROCRSAU

MlRAfiULA
sed

S.
*

THOMiK DE CANTIITPE EPISCOPI.


blasphemaS.

delira;
ret

non recordatur,
aut
Sanctos
:

quid

Petri

vel

circa,

et

tunc

obiit,

et

fnit

se-

cv^oinzATionis
/

Deum

et

credit,

quod
nec

fuit

pulta in
in

cimiterio
capella
S.

erclcsiae

llorcfnrdieusis.

Acla

sam

arreptitia,

sed tamen

non

vidit,

quod portaretur quod


malignorura

dicta

llerrfonhentem
ilelala,

oec

mutaretur
Item
in

de

loco

ad

locum,
in

Novembris, praesentibus
notariis

CatharinaB die quarta mensis diclis Fratribus et nobis

mv i|uod')

fecerit

aliquem acium ex
dixit,
furia

potentia

hujus processus
,

spirituum.
..,,.,

quod

dicta

Quadra-

el

dicta

praedicta

uxore sua con-

stiluta,

ipse

de consilio vicinornm suorum cum

uno filo mensuravit dictam uxorem suam ad sanctam Crucem de Herefordia, et ad sanctam

id Sutppveut epa Aprees y, alias dictus Crah libulo, ar ilni, de Swaynoseye Menevensis riiceest, Tinginosus, OSitUK cesis, requisitus, ut narrarel, si et ex qua causa y sibi respondit, quod imposito fuerat suspensus

77 Willelmus

per

dominum praedictum
quod
dicti

sub

quo tunc mo-

Crucem
sis,

de
fecit

et

unius
diciis

librae

Wistanton q dicecesis Herefordienduas candelaa de quarta parte cerae in dicto filo, et cum una ex
fieri

rabatur,
fuit

iniprfeccrat

captus per diclum


castro
sic

homines, tredecim dominum et incarceratus


,

in

baronis

vocato

Swayneseye
dicli

et

candelis
portari

fecit

praedictam
altare

uxorem
in

suam
ecclesia

cum

stetisset

captus et incarceratus per quinper


et

furiosam

ad

Grucis

decim

dies,

et

fuisset

dominum
non

castri

Herefordiensi in
liereSj
ris.

uno cophino per dictas duas

mu-

inquisilum
dicta
dixit)

cum

eo,

fuisset

confessus
ea
(ut

ab eo conductas ad custodiam diciae uxoper quinque vel ses dies (ut a?stimat) an-

homicidia,

quia

non

commiserat
fuit

nec fuisset per alios conviclus, nulla


morlis dala
instans
circa

sen-

lequam curaretur.
ligata
in

Quibus diebus
oisi

slelil

continue

lenlia

contra
B.

eum
per

(die

Lunae

dicta

ecclesia,

cum

comedebat
ejus,

post
anni)

festum

Marlini

erunt

quindecim
proprios
et

quia
el

tunc

dissolvebantur
per
diclas

vincula

manuum

horam Tertim
scilicet

parentes

tenebatur

duas mulieres ad ejus

ipsius teslis,

per Grifiinum

Weil

per

custodiam deputatas.
post aln/Uilt dir-

Ad.
et

Ap.

Gryfin

et

Ythel

Faehan aa, pra^mortuos


de

mm
ram

ni

ea

ffJfi

75 Ilem dixil, quod in die Jovis ante Dominicam Ramis palmarum praedicta uxor sua furiosa, fuit (nescit, de cujus clerici consilio) mutala de
pulpito
Crucis,
ecclesia?
el in

plures alios

ductus

mandato

palris

dicli

Willelmi de Brewes

ad

furcas, super

quemdam

montem excelsum
78
Yihel
siori, Et

positas prope
vel

dictum castrum
circa.

l)

Herefordiensis,
sleteral per

in

quo

est altare

ad quartam partem milliaris


circa

quo

quatuor vel quin-

dictam horam
ejus

Tertia?

supradictus

revixii i>er pn-

que dies praecedentes, ad capellam B. Mariae in eadem ecclesia, in qua capella recumbebant tunc
ossa
rat,

propinquus
quarn
sit

nodus,

cum quadam quem communiter


ad
diclas

corda grosporlant

trocinium
S

Timmir.

dicti

S.

Thomae; quia dictus


ibi

clericus

dixe-

Fratres

Minores in zonis suis, apporlata a castro


furcas,
susfecit

quod curaretur

meriiis dicti S. Thomse r;

per ipsum teslem usque


pendit
in

sed

eadem die (nescil, ex qua causa) tait circa horam vesperarum reportata ad dietum pnlpilum,
et
ibi

eum;

nescil

tamen, qu.ilem

nodum

dicta

corda,

cum qua eum


suam

suspendit,

et
bb,

jacuit

illa

nocte
die

s.

Item

dixit,

quod

in

posl

suspensionem

Trahern Ap Howel
prae-lictas

bb

craslinum. scilicet
vil

Veneris mane, ipse porlafilo,

parochia? Lanredensis dietae dicecesis Menevensis, qui fuerat


fuit

unam

ex candelis faetis in

in

quo mensan-

cnm eo ductus ad
(sicut
in

furcas,
post

suraverat

diclam uxorem suam

ad

dictam

in

continenti

audivit
furcis

referri)

Crucem de Wistanton, et obiulit dictam candelam ac dictam sanctam Crucem bene post et cum reortum solis et ante horam Primae diret Herefordiam, audivii pulsari magnas camctam
;

eum
trabe
sicut

suspensus
,

eisdem
praedictus

et

in

eadera

et

slatim

dicebalur,

fuii

Trahern A. Ilowel, mortuus post suspensionem


pendebanl,
partes)
et

ejusdem. Et eo mortuo, trabs, in qua


fuit fracta

panas ecclesia? Herefordiensis et tunc rogavit Deum. quod dicta pulsalio esset pro curatione
:

(nescit

qualiter,

nec in

quot
:

et

ambo

suspensi

ceciderunt ad terram

tuuc

socia? suse
vpe
S.

praedictae.

ipse tesiis non

sensit
:

dictum casum, quia credil,

Thotntr

reitituUurtatiit

Mffih

sibi Joannes Slaybrond paroMaudin oarravil sibi, dictam uxorem suam esse curalam per episcopum Thomam; quia tunc non vocabalur Sanctus. Et veniens ad

76 El occurrens
de

quod

esset

mortuus

sensit
et

tamen strepilum, quando


audivit

chiae

alter fuii

buspensus,
referri in

publice
post

et

comti-

mnniter
bia

dicta

parochia

prasdicta,
in

quod eadem die


dielarum
nee
in

fuit

iterum suspensus
;

una

ecclesiam
invenit

Herefordiensem

circa

lioram
,

Primae,
et

furcarum
praedicta,

sed ipse nihil


scit,

sensit de

dictam uxorera

suam
in

curatam
elevatione

vidit

suspensione
Stetit,

nec
fuerit

eam

erigentem
in

manus
quae

Corporis

qua hora

quanto tempore secundo suspcnsus cc.

cc

Christi

Missa,

tunc celebrabatur in altari


quae
fuerat apportata

Acta
sis

dicta capclla S. CalharinaB die sexta

men-

sancia? Crucis,

el candela,

ad ecclesiam
ctae

Herefordiensem
et fuerat

pro

curatione
in

dithe-

Novembris, praasentibus Waltero et Joanne in omnibus, qua? hodierna die acla fuerunt, et memoralis
raento
Fratribus
testium

uxoris suae,

lunc
ut

reposita

sauro ecclesiae liem


dixit,

Herefordiae,
finita

dicebatur t. ...

quod,
in

Missa

praedicta, qua? tunc

depositione
htijus

Joanne el Mauricio in jurasuper hoc miraculo receptorum et Willelmi pra?dicti, et nobis notariis

celebrabatur
sibi

allari

sanctae Crucis, narraverunt

processus.
Post

praedictae

mulieres

eusiodes
et

uxoris

suae,

quod ipsa

dixeral,

pum,

scilicet S. caelitus

Deum Thomam,
fuerat fueiat

quemdam
eam
Et
;

episcoel

ha?c in crastinum dictus Willelmus qw ip<i antt' rediens coram prasdictis dominis commissariis ad appa/twrat m

79

salvasse
u.

candela
fuit

accensa

in

quod eodem

continuandam depositionis sua? seriem, fuit de mandaio prasdictorum dominorum commissario-

earcere

cophino, cum quo


per
;

portata

ad

ecclesiam,

rum
et

requisitus

per

antedictos

Fratres

Joannem

dictas

mulieres
debilis,

reporlala
et

ad

domum
ire.
in

suam
sia
in

quia

erat

non
Ilem

polerat

Prius tamen fuit publicatum miraculum


Herefordiae,
dicta
ut

eccle-

Mauricium interpretes, si fuerat idem Willelmus, sieul supra deposuit se credere, morluus, quamlo, ubi qualiter, et cujus merilis fuit re,

dicebatur.

dixit,

quod
uxor

suscitatus.

Et respondil,
in

quod
dicta

audiverat
viila,

referri

debilitate

nequiens ire,
aliis,

nisi

coadjuvadicla
debilitate

publice et communiier
galli

quod circa

retur et

supportaretur ab
et

vixit
in

caniiMn
vitae

dd
in

post

suspensionem

apparuerunt
sensit

dd

sua in sana mente

sine

furia,

signa

eo;

ipse

tamen postquam

tamcn

et

infirma

usque

ad feslum

ad Vincula

siiepitum,

quando

alter fuit susi,cnsus in

eadem
trabe,

DIE
craslinum oirca
d,,
,

SECUNDA OGTOBRI&
l,

c^LT^fh Z horam
,ll,

sus P ei

"""'

2?
""l" "'
"'
^

ZV
ve
,lin,

U
v . e vel
,

re C

d nn dor

endo
i1I;i

itHVr"
" ;,l, " lv
v,, "

Nonae.
"

Reqmnlus,
,

T
si

'"

W"w
senl

633
ad
ecciesiam,
fuil

wh

et

cum non
ad

pos-

ante

Pftoi

ingredi

ecclesiam
ecclesia

portatus
,

ve1

^spensionis
1

propioquam
"""
9 urari

Wnm*
vel
'i

''

*"
isio-

'
'

aliqui

U^
luii

qu
d

pr * dicla d
s.

a.

.,
el

Thomam

^*
Ei

Ln Tb
fuil

domum

ClNOKlUTloM.i.

fJcUenm menquia
resusultra

infra Muiia

'evelationem
-

de

ab
in

aliquo
alio

Sancto,

citalus,

" 1,s
-

fuerat datus

,
im d

vel

"- Qunil
die
,,;i

on

mil

mundo;
ei

suspensus

lamen
;

inflrmus
p

per

|,n,,,|i
'

unam sepUinus
el

,|I,,M|

mi1

iuspensus,

manam
mina
ral j 0ne
S.

el

ullra

el

"'
1

nl1

IM

carcere

^"
...

do-

Posl

galli

cantum

vi-

dicti

caslri

cum

co

nerunl

sum,

peregrini
'

B.

Mariam esse
el pi

diclo
sibi,
i

carcere

dam domino,
lapidibus

videbatur

rlllll quo. quod esscioperta

dicti
el
el

miraculi

ad
ibi

Thomae,
cera
.

obtulerunl

lumulum prsdicU quasdam funras


suspensus, coilum suura.
fuil
ul

an

fin

aiba
in

in

capite;
sicul
:

de

funem

cum
'

qua
ad

"" M
ejus
ilio

tomeo portabal
imagin
*a

Filium
teriales

suum
eral

ulnis,

quam
83
ret, si

apportavii

iosutam

repraesentanl

de

Joannes de

Bageham

requisitus,

narrasi

F.x

alterms
lltr

ttt

aulem
se

domino,
non

qui

cum

B.

Maria,
porta-

habebat nol
aliquid

icti

Willelmi Crak, et

respondit,
1,i,L
i

recordari,

quales vestes

sciebal

de

miraculo,
isse
;

quod quod
el

in

ejus

per-

Wilhelmui

sona

dixit,

per
el

multos
viderat,
vidil

um

80

Cum aulem
sic

praedicta

Maria
ipsa

cum

dicto
in

annos

noveral

dictum
a

Willelmum
es

Virginu,

domino
;

apparuisset,

peliil

Maria,

priusquam

fuissel
ille,

lunc

cujUs conspectioDe videbantur csse omnes


i

incar-

eum,
teste

el

esl

qui

supra

juravit
qui

cum

dicto Willeld.

cura
si

ipso
ernl

Willelmo
inter

qui

eranl

trcdecim

super

isto
el

miraculo,

vocatur
in

numero,
ipse

eos

Wilielmus.

aprees;

el

mus
Res;

Crak;

quod

fuil

ortus
ea

parochia
palie

testis, qui
sic;
ii.

vocalur
ipse

illo

nominc, respondit,
Willelmus.
El

Laridirj

Menevensi
dixi!

vocato
dixit,

quod
lunc

quia

eral

dictus

nomen matris
>
i

se
in

nescire.

item
el

Maria

tlixit,

quod

ascenderenl omnes per


ibi

quod
lia

tente

servitio

rami-

quamdam
sita

scalam, quae

videbatur

esse
\|

appon
vel,

dicti

domini
anr

Willelmi
fuil

de

Brewes
inlerfuisse

(sunl jara

ex

adverso
fuil

supradicli
illfl

Trahern

sedecim
lelmus
ribus
caslri

elapsi

captus

praedictus

Wilplu-

qui
a

scilicel

die,

oranibus

aliis
el

liberatis
in

Crak,
aliis

quia

dicebalur
el

cum
//
;

carceribns,

cum
Ki

ipso

teste

suspensus
lcslis

pape-

invasioni

corabustioni

cujusdam
el

tibulo
ini
;i

raortuus.
i:

Iudc

dictus

iterum
d.

dicti
fuil :-

domini,
atus

vocati
in

Ostromue

ex

Maria
rn

praedicla,

quid
el

Qerel

boc
cali
i

castro dicti

domini,

vo-

dicto

Prah

Ap
Kl

Howel;
posl

B.

Mariares] mdil:
teslis
iile

Poslmodum
i

Dimiltatis
petiil
.i

eura.

baec
,

dictus

ilerum

ii.

33

po

fe

iinii

ii.

Martini

eodem anno, die cum dictus Wilel

pra

dii la

Maria
ea
;

quis erat
ipsa

Sanctus
.

lelmus
vocalus

die

deberel

suspendi,

unus
99

qui
s.

vi

neral

cum
in

el

respondit
E(
sicul

Traheil
eo,

ab

Howel
dii
.

gg,

deberel

Thomas, qui
habuit
rle

liberarel

eum.
sua

tunc
dixil

dictus

suspendi

cum

praedictus

dominus
li

Willelmus
i

testis
8.

mente

quod

de
per

Bn

auferri
ii

suspi

Tiiomas
81

Herefordia

liberaveral

eura.

eorum an
el
fuii

el

pareotes
equites
,

fecil

armari

de-

quemque pro-

Requisitus

autem, quare melius intellexeral


Herefordia,

cem equos
ipse testis

di

cem

quorum
fu

equitum

de

S.

Thoma de

quam de
illud
S.

S.
;

Tboma
respon-

uni

ocavc-

apostolo vel
iroa?

Cantuariensi
eo, quia

nrchiepiscopo

84
eos

El

circa

boram Nonaa hh
dicli
,

runl

ducti
in

per

dil,

quod ex

enim*
dicli
illa

peregrinus ad
sia

lumulura
1

tempus fuerat Thomje in ei cleluil

ad
loi

fnrcas
o

domini,
disl mti s
a
'

existentes

quo-

bult,

(lam

excelso

quasi
diclo
i

per
Iro

quartam
El

pendebat, lap
$u$,

HerefordieDsi,

die,

qua
ad
.

iolrusus
^Dgliae
dicti

partem
cta

unius

milliaris

di-

hh
Wei!

in

carcerem

plicavil

secundura

morem
honorem
diclum
bracali
el el

hora

Griflinus

Woyl

avunculus,
el

David

issa

uiiiim
S.

denariura
,

sterlingam

consanguineus

germanus,
.

Ylhel
.

propinquus

Thomae
sic

ul

libcraret

eum

denasuo
ee,

riiim

plicatum
steti!

recondidi!
in
et

in

n quamdiu
babebal
et

carcere,

quando
in

fuit

domino vidente ipso existente prope pedem furcarura, suteste el spenderunl dictum Willelmum in trabe irans^
iili

imi

ral

coacti

duclus ad patibulum,

dum
el

pendebal
sic
fuil

rurcis,

sali

dictarum

(urcarum
ubi

cum

quadam
dictae

corda

secum
in

diclum
carcere
in

denarium

plicatum;
ductus ad
voce,
ita

non

tamen

advertit,
fuil
:

nodus

cordae

stando

quando
el
illis,

cursilis,

cum qua
scala,

suspensus,
el

applicaretui
ruissel

furcas,
.iiii.i

semper

corde suo

alta

collo

ipsius Willelmi

immediate cum
ascenderal
statim

poleral

audiri

ab
S.

qui
el

aderant,

invo-

suspensus,
cas,
fuil ei

per

quam
ul

ad

fur-

cabal

auxiliiiiii dicti

Thoraae,

habebal spera,
si

subtracta,

moreretur.
in

Cum
dictis

quod
Iredei
uii
si

liberarel

eum.
se

Requisilus,

aliquis

ex

autem
furcis

pepeodissel
per

dictus

.Willelmus
ul

habueral
respondit,
illa

dictam visionem,
ftem
requisilus,

tantum

spatium

arbitratur)

quod
ina

ipse;

nescire.

bomo
icri

potuissel
,

ivisse

per quartam
pei

partem unius
mealus

jpse narravii

die dictam visionem aliis in-

miHiaris

el

emisissel

utrosque
,

carceralis;

irspomlit,

qmxl

iimi;

st-rl

|.<,si

n-usaudire

i-rlluitates

naturae

quae emilluntur

citalioncm
volueruDt,
.

suam
pluries

narravil
el

omnibus,
luil
.

qui

suspensi
el

quando
ibi

posl

suspendium
morluus,
el

moriuotur;
ipsq
lesl.

frequeuter.

reputaretur
aliis

dictus

Willelmus ab

cm

u :thltli:.

tiem

rcquisitus,
fuil

quid

subsecutum
el

de

ab

exi

uullus

ex

eo

postquam
;

resuscitatus

recognovil

amicis
set

dicti

Traharn, qui
plione

erat nobilis, ordinasdicti

astantes

respondit, se audivisse publice et comreferri,

aliquid

Traharn
im

cum

munitei
castri

peliil

quod, eo suspenso,- domina dicti Willelmo de praedicto domino


qui
feceral

domino,
spens

propter

quam
Willelmi

redempti

post su-

m
in

ificli

distulerani

aliquantu-

Brewes
q
,
ei
i

viro
ei

suo,
sepeliri
fuissel

eum

suspendi,
ul

lum

suspendere
carniflces

dictum
dictae

rraharn, suspenderunl
ad
lalia offlcia
in

darel

corpus
;

dicti
el

Willelmi,

posset
ei;

eum
pulati,

villae,

dena-

cimilerio

dominus
a

concessil
furcis,
in

eadem
in

trabe

transversali,

qua

Ideo

cum
,

depositus

quia-

eral

suspensus praefatus
Bl

Willelmus.
scala
rait
oJ

fueral

secundo
,,,

suspensus,
.

fuit

portatus

85

conUnenti

cum

sufitracta

Ocio

us

I.

03'.

mii; \r.i

LA
ei

S.

THON
dicta
el

DI

CANTILl PE EPISGOP]
ivisse,

Ll P&O
'ATIONIS.
itrrunu/i'

a dicto
fuil

Traharn,
per
se

el

se,

erabs

sicut

aestimat,

unum stadium,
miliians,
diclus

sive

octa-

fracta

ipsam
ad

in

medio,
El

arabo su-

vara

partem

unius

Willelmus

spensi

ceciderunl
faisse
vidil

Lerram.

aestimat,

dictam

movil

aliquantulum

unura ex
attraxil

pedibus suis (non


ster-

pmtut
Deinde corput
rjut

trabem
et

frai lani

propter debilitatem suam;


testis
.

recordatur,
tendo.

quem
viso,

el

halilum, quasi
ipse
tcstis

ambos

ipse

cum

cecidissent
ut

Quo

lunc

currit

ad

nunhora
El

dictis

furcis
;

in

terram, mortuos,
propter

visum

fuit

ciandum
mensurari
quasi
ciiin
vitae,
;

praediclae
et

dominae,
.

quae

eum
esset

fecerat

eidem
icin

sed

opprobrium
rurcis

cognationis

aestimal
inler

quod
<-t

lunc
solis

praediclorura suspensorum, el quia


patriae

secundum mopraediite,

media
praedicta
el

Nonam

occasum
si

non
;

debenl

sine licentia do-

doraina
testis

gauderel de dictis
dixissel
erat,
ei,

jnis

raini

amoveri
loco
i]

priusquam recessissenl de
el
alii

dictus

cto

se

leslis

armati

fecerunl
et

de

malo;
et

quia

malum
;

quo quod

ita

gaudebal malus

rum
unuui
in

suspendi
in

dictos
tibia

Willelmum

Traharn
et

homo
litibus
ei

resuscitaretur

praedicla
el

domina cum miviri

una
Et

dictarura

fUrcarum,

alium

domicellis

aliis

familiaribus

sui

aiia.
.

posl
eral

testis

qui

secundam suspen9ionem ipse sem scallus hospilii ii praedicti


caslrum,
el

suis

vadens ad

racnsuravii

ipsum
ipso
liiia

videndum dictum WilJelmura, ilerum ad dictura S. Thoteste,

domini, rediit
:

immediate ad
suo,

signifi-

mara,
:

vidonte
ejus eara
vita.

cum
Qlo

;iii<i

iii<i,

el

Mareura
;

dii i"
el

domino

praedii los

fuisse

suspen-

ii

ii;i

cum
S.

alio

mensuravil
,

sos

mortuos.
Willelmi
i

I.t

quia

domina
corpus

Maria

uxor

posl

ad

dictum

Thomam
ct
lilia

rogantes

praedicli

petieral

dicli

WilJelmi

ejus

(nescil
iui.

audito, quod

erant

mor-

89 El
rent,
el

antcquam

matcr

eum mensura- n
halitum,
ri

dictus
di ii
i

dominus concessil u\
V\

ri

suse pra dictae

apprehenderunt,

|uod

attrahebat

"'i^"wr
'""'' '""

corpus

illelmi.
festi-

m
<r
t)OA

donu-

86

domina rogavit ipsum testem, quod


rediens ad rurcas
rurcis,
el

mensuralionem matris d liliaa oculi ipsius vnlcntilms ipsis malrc c( lilia Willclmi losle
posl
,
.

'"'

<,.,/,,,,

nanter
II

praediclas, facerel deponi portari ad


villara.

ct

aiiis,

<|ni

erant
se
,

in

domo, pendentes fuerunt


ad
concavilates
.lictos

diclum Willelmum de
El

reducli
solis

per

ipsos
et

suas
ct

circa
iciiuit

redieris

fecil

praescindi

cordam, cum qua eral


el
,

occasum
per
ivisse

clausii

oculn>

suspensus dictus
cidil

WiJlelmus;
l.i

corpus ejus <<-

clausos
set

tantum
per

spalium, quod
milliare,
ut

homo

potuisel

ad
villara,
i

lerram.
et
i

praecepil

quod
portalus
:

portarelur
in

unura
el

aestimat;

ad

vidit,

quod
ad
rersui

fuil

scala,

postmodum
cii_'ii<i>'<'i)iit

movil

aperuit
i"

palpebras; sed non


[uebatur. cura ea
Posl
|

per
ibi
i

enderal
fuil
r<

furcas

el

corpore ejus

homines, nec
el

ad
in

minislrandum dicto
prandio
fuit

dicta

domina
ad

ipse
el

testis
in

domino
prae
lii

suo,

tunc

existenti
si,

in

castro

praedictum
reversi
in
\r<
;

castrum,

ad crastinum mane fueruni


rediit
el

lo

H iquisilus,

quando
vilae
'

reversus
furcis,
;

eum videndum,
statu,
el

invenerunl

ipsura

ad

faciendura

ipsum Willelmum deponi de


signa
.

meliori
sed

vidcbalur cognoscere aslanBl


ili^rna

vidii

ipso aliqua
,

dixil
in

quod nou
ipso

non

loqiichalur.

(liimina
sibi

1'ccil

immo
quanta

credil
in

quod
dicta

tantum
Ilera

esset

vila,

habere curara

de eo
El
in

el

proeparari

sorbilia

lapide.
in

requisilus,

qui

fuerunt
,

de amigdalis.
iiivit

die
;

sequenti
el
el

ipse

lestis

au-

praesenles

suspensione

ad

furcas

re-

ciini

ioquentem
per
ul

cum

jacuisset

aliquot
posl

spondit,
.

quod
sed

Henricus

PeJlissarius teslis supra


;

dies

(nescit,
.

quot)
.

fuissel

curatus,

nondura
rle

examinalus
praemortui.

Benrii us

de

mensera
dicti

aeslimal
el

lempore
de

suspensionis

Scorlage,

Rogerius
e1

Heve, qui fuerunl de dictis

dominus
ad

domina
dicti

Brewes adduxerunt
dicli
in

armatis,
>>m

plures
dixil

alii,

eumdem Willelmum
cum
vel

peditanlem ratione
S.

mi-

illud
/.

8*7

Ilem

quod
.

eadem

die

dictus

racnli

tumulum
,

ari

Thomae
dictura

ecclesia

dominus comedissel
permilterel
in

praedicta

domina, antequam
bibere

Herefordiensi
tres
divit,

a El

qua
posl

distal

caslruni

ipsum
,

teslem

comedere

dietas

kk.

resuscitationera

non au-

/,/.

diclo

caslro

tradidil

sibi

unum
suae,

iilum
e1

acce-

qu.nl

dictus Willelraus aliqua


requisilu

sinistra
vel

ptum de bursa M
sibi

comaudi-

irg iritae

Qliae

praecepil

miserit.

Item

iebal

quo
,!

irel

in

continenti

ad

mensurandum
Blo

vcrat

referri,

praefalum
vel

Willelraum

Crak
in

Praefalura
I,I;

Willelmura
Canlelu POdicti
,

cum

ante
fui

dicto

ad

s.

Thoinve-

ejus suspensionem,
I

dum pendebal

""

"

"

vadens
...

ipse

testis,

""

corpus
Malhi

Wilielmi

quadara

domo Thoter

vel

propinqua
o u
i

,,1,,,,,;..], visionem vel revelalionera ab de aliquo Sancto; respondit, quod non U

eci lesiae

super
extra

am

supinum
bras
el

e1

ejus

pe idebanl
;

palpe-

concavitales
ali

suas

sicul
i

vidil

aliquando
Et b.

de aliquibus

ANNOTATA.
;'

onsimiie.
parte

jinguam grossam,
l<

tividam

in

extra
el
I

denles,
laesam
:

ntibus veheraenter
i.i

compressam

Dunum,

inglis

Downe

et

non sensil
l,cel

Hibernis
est,

m*
omn es
n
'

eo

balitum,

Dun

nec aliquo

signum
et

thglas,

parva Hibernim civitas


ut

Palpavent cum ahis ejus corpus, qui


palpantes
el

cognomims

comitatus caput,
archiepiscopo

Ultonia,

et

eura
;l

episcooalis

mb

videnles

dicebanl

"
l

!'

""";.

n ""
se
1

esse

?r
'IqVP,

bus

dm
1 '''""^

^ortuum; de quorura
pecolere
'

no,,,ta

dera u R
iii

v '"'-''

,|ui "

erai

Irmachano Lege Armacen. 1 ut provmcia Armii, ,i;i,,;i '"'"" / "' ""<>,


'

ecclesmstica

lieribus.

Gorguen.;^
di-

/,,,.

~^
r
,.

iii

"VVr "
,
;

UlU

P r{fiseniaexlen

^brachia

repe

Hibc

, m
^

;":,;,

umsr.

^r^^SJS?"-

^sisinfrascribitu

^etin^eoZ

Arlam
postj

<lc

Lcncsdalc,

|.am.'li K c

,1.-

Ncwcion

.lur

tary,

DIE SFXINDA Uf.TOBRIS.


\
tary,

G3.

r
,

Joannes
filius

de

Ly.i.-i
;

Alexander
Jacobua
,

fllius

Gamael,

curatione tesiimonium; quod


'

ibidem

Joannea Joannes
'(

kmdcum
CAJiiOMIZAl
-

Nicolay

Qliug
filius

Willelmi,

" "' o

Qlius

Willelmi

Joannes

Thon
na

Recte
ta

nam
12

et

Gilbertus

mox

laudatus

Joannes

Dliua

MargaritaB.
<]"<>t

Duodecim

anno

hic

numera/ntur,
">

etiam

numerarunt com-

missarii
1

\postolici

infra

exem

lari,

laudandi; quapropter quod edo, dumtaccat dea m


inclusos ex

q Nescio, quid hsec vox abbrei iata signifu .7. ii q / ocus hic mihi cetera ignolus d vei

i-

,,,!,,,

in

or-

legerentur,
supi
c
/'/// ('"II

duos

uncis
"<i

hoc

altero

diensi

fuei

<i

tunc

ua
.

alujua

,,,,

vra.

mle Annotata

lit.

prsei

'

"-

cmjus

quem
.

pt

sonse

oum
r

<iii</""

variatione inalioexemle

annotavit. Quia aliqui


iS.
in
i

quod

dit

ossa
loco

i>h<n nostro ita


nes,

enwmerantur: Marlinus
dominus navi

Notlover-

tillaveranl

sanguinem, cum
per
i

.!.

magisti
le

uavis

Roberlus Cole de Knocfergose,


Isaai h le

quo

obierat

transeundo
is,

rras

an
ad

hi-

Hugo
Mign.
d
iste
tll.S
,

Nappesiller,
|

Wyth,

episcopi

Cantuarien

ruerunl
;

apportata

ec-

Richardus de Xues,
Ita

arochiae deKnocfergose dio

usi ui

el
ii

ex

hoc

sperantes
s.

quod plane
in

iin e1

meritis

Thoma

utroque Ms. nosiro

sed portus

pater

eo

nomine,

fo) te

Hib

mic

mihi omnino igno-

dictam

locum

mater ejusdem Edilhae fecerunt eara ad capellam porlari el ambiverunl dictum id quo dicla ossa rei uml ebanl cum
;
.

Uinc crederem, pr&dict/u/m portum


! .

i?\

Comu-

quodara

iii"

in

quo

facta

luil

una

candel

pei

hm

omitatu qu
ecremplaripro
Angliae
; i

rendum
illis

esse, nisi

allero
/;
.

nost/ro
fines

ocibus

Cornubia prope
via

Coke,

legerekir
ri
ret

Qnes Angliae
1!

tius

eorum quidem, ut
ln

prope
juia
ve-

us allcgavit,

quia miuistri
ecclesiaB
.

ecclesias,
in

qui tunc
:

propter custodiam
eccle
i

jacebanl
uiraiura

laudati nautse HWerni erant, etex Hibemia


nisse videntu/r.
r

istia

tae

prope chorura
eralione
el

in-

quielarenlur

clamore

ejus,

Vasi

"iii.

i,

milgo

la

;co
.

ntes,

se
dii
Li

minus inquietari ab eo propter


pulpiti.
,ii"uii

Oceanum Aquitanicwm Garumnam flumen montesque Pyn g A/ e i. favcntem a ui h Recte cum enim anno 1307 littera Dominicaregio
intei
:

allitudinem
i

, i

,..

hl

aliunde
loco

nequeo implere.
n

Consule

testimonium
n.

domini

tr.

fuerit

dlei >

cw

is

erat

citato

ad
.

lit.

da.

bratur hoc festum Kalendis


fuerii

cu\ue

cramentaliterj cu/m hujus Saoramenti


n,
,

rata
l,,l.

autem
{,,1,1,11,,

Editha

,-

sed

i'-i

hu-

bus

militaU
k
ii. '111,

il/u

contrito.

su.r ,,

Conlrada,
\

vox

Halica

Latine

viam,

n
i

/:

..

de mira

tur

Willelmus
'
'

iciniam

nifit

rsus

Qlius A.pr

'

qua/m

terrse

vel littoris

partem

a tempestate jacta-

Rubrica de
in

probalione duodei imi


i

miraculi
fai la

[quod
Hi
1

nif.
I

libro

dicilur

ertium]
eo
'I''
.

apud
.

Alterum apographu/m

sed

neutrum

in

\lappis reperi
I

Bathonii m,

ostrum AaftilStotespol quare id solu/m hic Bathe, in cujus dice;

refordiam
Apnei
cesis
ii
.

super

qu

id

Willelmus
M
i

lilius

9,

i'.'i"' i.'.''

Sv

evi

dice-

qui
.

connominalur ab aliquibus Willelmus


i

ni,i//.,

i.l

intelligo
in

///

comitatu SomerseU
.ariensi.

<.

episcopalem sub me,

vocem
ni
,.!,,.

fuil
el

palil

el

mortuus
miraculi
i

!,;,,.

rertur

per

mei

S.

Thomae miraapiluli

in

Jn
in

,iii,i

suiri'

\po~

quidem
I

stolici

nathemat appensis deque


s

sua ad Clementem vm ad S.
his
>,

Pa amepistolade Thomae

prol

ationem

Guynes, procurator
duxil
in

Herefordie

lesles

dominum
.

Wil-

nauti

Hibt nvultiplicis generis)

lelmum
iicin

dominum Thomam
Henricura Berham Joannem Aflenon,
.

presbylerum
Pellipar,

JoanIe

,1/nt.

Inter quae

t<iit<ii/irui"t"

de

Adi

mvenimus, inquiunt, centum septuaginta navii


argenteas
et

Rowame,
situs
iii

quos
!n

omnes
larum.
per

dixit

quadraginta unam cen


maris
tilose
dii
e,
;

as, a

marim
virlute

Requi-

diversis pro
fuisse

ericulis, a
us
li

mii

ti

quibus dixeranl se domini Thomae merilis


EI

juraraenti
si

praesliti

eumdem
ulum
litte"
;l

idem
dictus
raliter

proi uralor,
i

cn debal, tJictum

mirai

liberatos,

ul

ebatur, oblalas.

oobis inibi exiet

esse verum,

quod
,

sic

el

quia supraloqui

stenlibub,

fuerunl duaa aliae argenteae


;

una a

rea

Willelmus
<

Apnees
l

nesciebal

apportatas

duodecim ,,1,,. Ybernici, se nuper in quadam naviexmarina lempestate in tantura, quod multa aqua subinti
et
j

iraverunl

bis

id

est,

Gallicum,

sed

dumlaxal

Wallen
ad
ju

batur,
,

iidem

domini
Willelrao
,

commfssarii
capilula
i

exponenper

per seniinam

el

alias

partes,

conquassata,

eidem
per

miraculose ejusdem domini Thomae meritisanaufragio liberatos; et dictam navem sic conquassatam,
posi
rll in,

eum
,,,.,,,

praestandi

el

depositionem
Pralres

faciendam

eum,
el

adhibuerunl
de

Joan-

invocationem
,

dicti

domini

Thomae, volo ad

juvenem
i,,

Maurilium
Wallia
loqui

Pencoyt,

conven-

niti

essel

prope

pestate

allidenda

rupium, ad quasa lempropellebatur, eraisst), continuo


litus

ua i es

domo Fralrum Minorum


de
ire
ftiisse el
si

de Herefordia,
oriundi,
-t

qui

dicebantur

alium, vento mutalo, post unum diem ad porlum existentibus salvis omnibus personis el rebus in ea

Intelligere

ydioma Wallense. Qui


I

Pratres,

tai Lis

sacrosanctij

liis,

prassi

pervenisse
I,

el

onfrai

lam permans

dicto dicto

procuratore,

juraverunl
.

fideliter

exponi

i,,
,,

ri

r
.

appendice de miraculis inferius danda reverendi domini QiUj&rti pro.

CUl

capituli

Herefordiensis

de

eadem

quae per dictos domij Wiilelmo illa Qdeli e] eis el eommissarios dicerentur eisdem responsionem el deposilio,,,. receptam el
.

uem

G36
v, rnnr.rssD

MIRACl
ejusdem
Iihm
it
.

S,

TIHiM.E DE
,

CANTILUPE EPISCOPI.

nem
usque
'

ii

eam

lonoiv

secretam
'.

quo
quae

cAHOMiunoios.
;

legitime

publicatus

l'<isi

capilulis
Btratis,

juramenti
in

aliorura
<i.<i<>

testium

supra regi
per
<ii<ios

Wallico
in

Willelmo
testibus

Pratres,
rainatis
s.ni
.

et

anglico

aliis

supra

no-

MIRACILA XIV, XV, XVI &

XVII.

per

dominum
,

episcopum
praedicti

Londonenjurave-

ezpositis

omncs

testea

runl etc.
z

Ccecce mulieri visus redditus


dominus
Wilhelmus
de

: :

Fuit

hic

Brewes
juratus,

IhiiO.
;i,i

suspensa in
pueri,
alter

vivis

servata

Thomas MarescalU, presbyter


illos

testis

ait,

id agere

coactos a prxdicto
prt

domino balcon-

rovr Per parentes autem non


sanguint
\ffines,
ic^i
.->'".

"/

"/-'"

Thomas

unus ex ulroque, uno oculo ccecus, su-

lo-

quitur, de parentela
hli

n<

illelrai wi

Eodem modo illum


.

vocat laudatus
fuisse

Thomas

bitocurati: contracta
bris, erecta.

mem-

presbytei
hilini.

adjiciens,

eumdem

virum no-

cc
!

/i.ir.

quse

scvre

non potuit suspensus Wiliestis

Imus, Thomas presbyter oculatus


inquiens:
et

ewposuit,
e

ita

Cum autem
<iii.

dictus

Willelmus

<J oannos
tra-

Alkin,

s;opius juratUS
ut

<i

productusin
si

IfuKei

ultra

suspensus,
herent

qui

suspendebanl
cordulae,

eum,
qua

hoc processu, requisilus,


nolitiam
praedictae

aarraret,
a,

habucral
fuissel

facm um
'"''"

unam
ui

partem
ligarent
v

cum

eral
tibiis

Agnetis

priusquam
in

suspensus,
r,

eum
trabs

ad

unara es
sti} itibus)

caeca; respondit, se novisse

eam, sunl quadraginta

fid

est,

mi
<(

nniiin

lateralibus

dictafuit

auin
chia

el

ultra
<i

elapsi, quia

fuerunl

eadem paro- E
parentum
<i

niin

furcarum,
ipse

praedicla
\\
h
1 1

transversalis
erat
i<

nati

conversali; nomina
El

taraen

fracta,
in

-i

m n s,
quasi

qui

suspensus
i

ejus iguoral
ultra

vidil

eam per quindecim annos


<i

dicta

trabe

transversali,

cecidit ad
in

ram.

habentem sanos oculos,


duci ad

bene videnlem.

Et

cum
iuii

cei idisset,

continente,
ultra

iia

Postraodura vidit dictam Agnetem


<i

perdecem annos
irtini

quod
pedes,
iii

aeslimal

homo

non

ivissel

centum
El

ultra

ecclesiam
oi

\i

praedictam

diclus
libiis

Willelmua

iterura

suspensus
post-

iiiobiis

Dominicis

fostivisad

audiendum divinura
Qliara
i>

iiii.i

es

dictarum
i

furcarura.

officium

per quaradara puellam,


;

Qliae suae

tnodum
recessil

cum
diclus
El

vidissi

eum iterum suspensum, (nimirum ipse Thomas p


referri
in

[quarum nomen ignoral dicta puelia esl tamen nunc nxor cujusdam vendiloris piscium in Ilorefordia,
:i;o.

byter.

audivil

publice

dicta circa

vilia,

cujus
<|u;o

el

oora

m
nn

ignoral
1 1

sicul

ducuntur
in

quod

lueral

depositus de dictis

furcis

horam

non
per

vident.
tri

i|

se

fuit

occasum solis, el tunc erat mortuus. Prsmiserat autem, eumdem suspensum fuisse circa horam meridiei.
intei
<i
ilil

mediam

Nonam

domo

ejus lem

Vespertinum

ontinuum singulis dieb - Dominicis ad minislrandum sibj Pt aliis in " domo a |uam benedictam El vidil pluries,
(|

\-ui'W

i:l

intellige,

fnox vero infra

ma

'l

""' nesciebal ire, uisi

ducereiur

tutinum.
ee Hocest, in femoralibus suis.
fl'

sed non habebat

in

oculis

vulnera,

apostema,

tumorem,

macuel

Nec

castrum

Ostreraue,

nec
ta

supra

paroi&

chiam

lam vel aegritudinem, quam ipse testis scirel decernere*,apparentem. Bi reputabatur bona mulier,
bonis
;

Laridiry,
t

nec multa alia

mer

no-

mmata quam

deinceps

poM
snit,

credo,

quod ea

nommanda loca, reperire partim dudum desVructa


vocabulis

partvm nunc al
in

is

veniant,

tvmetiam
C
Sllll.

apographis nosfris vitiose descripta


mstanter dicitwi Trahern Ap Howel;

temporalibus abundabal ita quod propter mendicitalem velquaestum non conflnxisset aliquid in praedictis el dicebatur lunc publicc el communiler in dicta parochia, io qua eral ccnita
:

ipsam esse caecam.


91

[tem dixit, quod,


: 1

licto
'

s.

i/nfra vero

Trabarn.
error esse im

cum Deus Thoma in


i

ccepissel

oper;

ri

ecclesia Herefoi
"
'"'

-"

p*-

hh

Videtur hic

hora:

nam Nona
et

nostrati terUae

pemeridionse

/"/

Thomas presbyter ad litt. cc ndisst irca horam meridiei


1

tamen relatusait, ilkm\jam


re pondet,
ictui potuile

ii

Senescallus hospilii

Agnes venil a tumulum prajdictidominiThomaeindicta ecclesia, et eam vidil llu tri bus diebus, el audivil etiam referri, quod jacuerat in dicta ecclesia tribus ooctibus, etquod rueral mensurala ad diclura s. Tbomam. n
1

''"'"^

l!;i

'

licta

'

est

prsfechis

incras-

tinum,

que seu mensae domini sui Galh dicunt

Maitre-

anm
ipse

dV.lH
kk Dieta est iter unius du
II i.

quindena Paschaa rueruut viginli elapsi t ante horam Tertiae audito, quod
...

scilicel

erat

miraculoseillurainata
teslis,

ad tumulu n dicti

s.

Thomaa

Deeodfim mvraculo commissarii Apostoliciad Gtementem scrvp erunt, proowatorem gousa


I

visiim esseprobasse resuscitationem. minisbis, <i cujusdam mulieris {de qua

unius ho-

videdkenda

mferiusj semel, suspensorum.

ia iUo intermedio vacaveral ad processionem propter diei solemnitatem m ipsa ecclesia faciendam, accur.vn^ i ,,im,,1,,,n invDil eam sanos oculos habenlera el wdetem. M recognovit eum,

qui

ordmandum

proprio

ipsum

nomine
dictam
el

vocans processionem
,

et
el

foit

adducta

ad
,

pulsalis

campanis
se

clero

Populo congregatis,
l-

narravit,

fuisse

illumina.
'

l[n

meritis
h.s

dicti

s.

unacum
cans
iius.
,,or

gratias
lu

eos:

ot

Thomaa. Inde Deo el sibi agens et laudana acglorifican tatum Ti, DEUM
idera
testis

ui

Ex
e1

quiims

[^uda

ruii

effectua devo-

,n

adeflrmiorjidem de
v.-i

armtratur, fraudem

aliis credens nec machinationem aliquam,

superstitionem

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


^ superslitioncm dumtaxal Dei
c
iii

637
i,

vel
el

d.emonum

invocationem, scd
operantera affuisse

Adae et Rogerii

dixit,

quod
teslis

j.im sunt viginti quin-

dicti

Sancli gratiam ultra vires el

que.anni,

quod
feslo

ipsa

peperit
B.

prsdicium cakohuationu.
;

potonlinm naturae
praediclis o.

Adam
niuin;

in

Nativitalis
et

Mariae
fere
el

et

babuit
irien-

puichros
\lkyn, saepe juratus el

oculos,
et

vidit

per

dum
rid

92 Joannes
sr|rli;ll

examinatus
quid
i!

exinde
quia

dolor

capitis

inflrmilas
(nescit,

fwrram iu

g U per aliis miraculis, requisitus, dt narraret,si


,

reretur. sancto
uit-n$uritt<i,
(/

quod uoo noveral seu audivu dictam Ghristinara ante suspendmm publice el communiter referri, quod praedicla Chrislina morabatur. in dicta parochia de Welinton; et
h
.

praBciictis r

d, dixit,

ii
;

oculorum
qualiler
nus)
teral
el
;

supervenerunt
non

eidem

Adae

recepil

ictum,

nec

vul-

habebal

tantum

dolorem, quod

non

poex

quiescere; el mali
oculis,
'!

humorcB
ipsi

effiuebanl

ejus

aiiquando claudebantur palpebrae


:

quod quidam
(iiiii

porcus

extraneus

Iramiscueral diu

se

dictorum oculorura

lunc
in

oculi inflabantur, ct

suis;
el

et
aliis

quod

dictum porcum,

reten-

putredine congregata

tum
in

ab

noo repetitum,
curiae

cum
v

suis vendid

eis,denuo palpebrae aperie bantur. Bt dicta infirmitas adeo praevaluit, quod de


biennio dictus Adam non vidil lucem, nec aliquam rcm malerialem visibilem, sicul dixit, se freqm nter
probasse.

Super quo
castro

tielata

regiae
<
i

ruerai

incarcerata

regio

Herefordiee,
Et

ex

hoc ad

sus-

pendiura

judicala.
in

dicebatur

publice
fuisse

et cora-

muniter
ros suos

dicta

civilate,
in

eam

per

libe-

96 Item dixit, se

peperisse praedictum

Rogerum

mquefrata
"no

mensuratam
Itera

introitu carceris ad dictum

(peraliquol dies post

Pascha proxime praeleritura

ocuU> cap '

Thomara.

dijil,

quod

fdie

Sabbati

fuerunl viginli anni) et


ciiiii

quando

fuil

natus, videbat
vel

fuerunt tredecim anni) idera post Penlecosten praedictam Cbristinam duci ad patividit teslis

ntroque oculo;
a

el

transactis

nno

duobns

diebus

nativitate
lestis

ejusdem,

Petronilla

quondara

bulum
in

et

cum

essel

prope ecclesiam
Herefordiensis,
Minori,

S.

Martini

uxor Danielis
trix
in

supra jurati, quae fueral obsteRogeri, ligavil


k,

suburbiis civitatis
confessa uni

fuit,

eo

vi-

principio ejusdera

quadam
'<

dente,

Fratri

cujus

nomen
hoc
fuit

uocte cura quadara copha


ei

sive infula, ita stricte

ignorat; et per ejus Qliuraet filiam iterum


ta

mensura-

improvide
lestem,

capul

ejus lem

Rogeri,

quod

in

cnm

;,,,!,.

Tliomam horam Nonae per lantum tempus


filo

ad dictum

S.

et

manc cum
ipsam

fuissel

idem Rogerus

apportatus ad
sinistrum
et

(ut arbitratur)

vidit
dictae

ejusdem
ligaturae

Rogeri

quol

homo
El

potuissct ivisse

perunam leucam

Angli-

oculum
pendere

ratione

praeeminere
De

canam.
post suspcn-

extra concavitatem suam.

quo

cum
lestis

adducta ad furcas propinquas divm partem nnius milliaris, u cy v ecclesiae per quartam da,vivadepretaraen testis non fuit eam secutus ipse a t sestimat '"'"'"' ad furcas, sed audivit publice ct comrauniter
93

exinde

nimioafTecta dolore redarguisset dictam


lam,
ipsa Petronilla
iu

Petronil-

fuit

tepeiien-

praesenli

m
sua, et
ita

reposuit

oculum
reposilionem
uncia

in

concavitate

posl

''

dictam
sicul

quidara

nodi albi

grossi,

referri,

quod absque mora

fuit

ex

tunc

ducta ad

esset

pollicis,

insurgentes
et

operiebant
oculi,

dictas furcas, el in eis ante horam Nonae cum corda in dictis pei collum suspensa, et quod fuerat mortua
furcis,

in

tantum totam

pupillam
nihil

albuginem
vidit

quod cum ipsooculo


seplimanis.

omnino
soror
fueral

de tribus

priusquam recederent

illi,qui
aliis,

duxerant eam

adsuspendium cum decem


sis
El

post

eam suspen-

97 Poslmodum
rediens de

Amabilia,
ubi

ipsius

testis,

p<
'

quod in dictis furcis sleteral suspensa usque dicta hora secundum a.i horam vesperarum, et cum consuetudinem civitatis Herefordiensis isecundum

Herefordia,

peregrina

ad

tumulum

quam
furci S

licet

suspensos,
in

postquam
de

mortui sunt,
si

Thomae, narrans, quod Deusinibi multa pro co operabatur miraculosa, suasit, qu mensurarentur praedicti Adam el Rogerus ad eum;
dicti S.
et ipsa

amotos

cimiterio sepelire,
S.

fuerinl de con-

cum uno

Qlo,

ridente,

fratria
i,

hospitalis

Joannis
ejus

qua

eral
el

ChrisBlius

IM

pr^dicla)
ad

ivissenl

amici

ac

Qlia

deponendura eam de dictis furcis, et eam iu quadara bera e ligatam cum usquead eccle corda, cum qua fueral suspensa, locum, in quo confessa el mensurata Martini, ad
asportassent
g
fuerat, quse lam mulier

mensuravil utrumque (non recordatur, qua die) de cerea *. misil per ei factis quinque candelis Evam filiam Uitiae, ancillam suam, dictum Adam eum praedictis quinque candelis magnis el longis

ad q U0
Ires
:

ecclesiam
starel

Herefordiensem,
diclo

praecipiens
dies
et

sibi,

cum
in

Adam

per tres

per

'

parocbiae

S.

Marlini, cujus

noctes
r\

dicta

ecclesia

Herefordiensi, tenens
in

nomen
.

claignorat, praesente ipso testeel audiente,

ininii

dictis
in
El

candelis

accensam
angulis
se

medio,

et

ul

mavit.sevidisse.quoddictaChristinamoveratun im * dictam ecclepedem, et quod introduceretur in


siam
s. Martini.

alias
S.

quatuor
ae.

quatuor
ita

tumuli
et

dicti

Thon
tertia

retulit,

fecisse;

quod

in

nocte

fuit

visum dicto Adae, quodqui-

aboodemsancto.utip*aaiebat,

admta.
f

eo vidente, introducta m ipsara amoia a bera in imoalio loco coiloecclesiam, et dictoS.Thomae, luL ll( a /vi regratiata Deoel
94 Et

daiu

dominus,

portans vestes presbylerales albas,

cum
.

esset,

cum

ejus cruce ante et retro, apparenssibi terserat


;

cat;1

inl

asserendo

.justiciariis

diclam
S

ecclesiam

Thomas
g.

de

per pedes,
y

dum
Et
in

ad qui regus el aliis, dictus quod convenerant, Caatilupo subportaverat eam pendebal in dictis furcis, ne

quam portabal el quod postmo dumexiveral per unara magnain renestram vitream Orientalera prope tumulum.
oculos cura veste,

98

El

dictus

Adam
quo

apertis
ivisset.

oculis
Bl

respiciebai

eum,
lunti
s.

et

petebat,

dommus
hoc

uu^dam,

no((sri

hii

moreretur
prajdicla
Ires

dicebatur

publice,
S.

quod
Martini

posl

bertus, qui

produxit

testes

super

miraculo,

stelil

eadem
non

ecclesia

per

custos dicti
:

lumuli,
,

peliil

ab eodem
sic.
El

seplimanas,

audens egredi, ne a
:

justi-

videbat

respondit

piod
in

solemmter
ipsius teslis,

ciariis regiis

denuo caperetur el postmodum secunin manu el dum consuetudinem regni acceptacruce


in prsesentia

publicato diclo
,

miraciilo

ecclesia Herefordiensi,

dictorum justiciariorum

ivit,

abjurato
;

/(

regno
lunc

Hyberniara Angliae h, sicul dicebat, in


m

et

ex

ml r eductus dictus Adam ad domum ex lunc sanosoculoshabens.el bene videns; et dixit, quod eain eisdem Utera Qihilmalihabuit . fuil diclus Adam Q0Cle el eadem hora,qua
miraculoseiiiurainatus,ipsa affectaauliliorum suorum nimio dolore
dictorum
di

Puor ex qua-

n. n vidit eam. 95 Margarila, uxor quondam

de

Rob.-rl.

de Kylpek,

f^^

dnm

infirmitate

ret iuisita,

ul

bienniopiane
caxus,

cscllalc et

quod scieoat ae suorum iiiuminatione duorum filiorum


serialim oarraret,

vitduasmiassuas,sciUcetJoannamsuperstitem
; ci

638
i

MIRACULA

S.

TIlnM/K DE

CANTILUPE EPISCOPI,

Amabiliam praemortuam, lenentes prope ignera Si mater dictum Rogerum, dicenles ad invicera
et
:

nostra,
terita

i|n;i'

tanio

iluinri*

afliciobatur oocle prae-

ANNOTATA.
a
Ihiiiis

ei

caecitate

hujus

Rogeri,

viderel
auditis,

nunc
acdicti

ejus

oculos,
dicta

bene
dictam
in

gauderet.
el

libus

currens
::

lestis

abstergens oculura

miraculi
tertii

ubrica sic habet

Rubrica de

i,

ad

abstersionem bene
nihil

quem habuerat
clarum,
lo
el

dicto ocuto, vidit


vidit

amoto nodo, ipsum oculum


dicto
in

probatione

decimi

miraculi

(mihi

decimum
super eo,

ex

tunc
et

cum

ocueo-

quartum est) quod Agnes de


la

facta
la

apud

Herefordiam

Brok, uxor
S.

quondam Hugonis de
suburbiorum
miraculose
civi-

idem Kogerus,
///.

mali

habuit

Broke,

parochias

Marlini
dicitur

m
Uul er quin
cta,
atl
Sflfl

dem
99
liii.i

tatis

Herefordiensis,

meritis

Agnes

della

Hulle,

parochiae

de

Clifton

n,

dicti

domini

Thomae

recuperasse
:

vsum,

quo

w illclmi della Hulle el Margai itae uxoris suae, dudum dicilur fuisse contracta, el miracuii tumulum dicti domini 1 homae curata quae cum
;

earuer.it

per multos annos

ad

quod probandum
Herefordiensis

dictus Gilbertus procuralor

Capituli

produxil
(alibi

struroa
el iu

el

gibbo

a diclo
sei

ejus prassenlia

domino Gilberto producta, undum rormam juramenti


et et

Joannem Alkiny, Alkyn nominatur) Joannem dc Eton, Gretesles,

hos

videlicel

gorium dela Birches


et

cli

ricum,

civi

M srefordienses,
;

aliorum lestium jurata, respondit requisita, se esse


liberam,
labore

quinquagenariam

ultra,

et

vivere
in

de

Joannem de Bullinghore de parochia supradicta qui quidem testes, praesente ipso procUratore, juraverunt. b Mariotam

manuum suarum,
et

morari

civitate
vel
ra-

Herefordiensi,

non fuisse de parentela


dixit,

dictam
ut

fuisse,

ait

Joannrs de

Bol-

milia dicti

domini Thomae. Item robustam


per
vel

se
:

fuisse

linghope,

vel,

supra

legitmr,

de Bullingore,

sanara

et

mullos annos

el

non

testh [57,gui
lavit.
c

Agnetem sororem malris suae appellaudati


./<>-

babebal lunc gibburo


B

slrumam.

supervenit

ei

quaedam segritudo
fuil

Postmodum cum quibusdam


el

\ccvpe

eUam testimonium mox


eam
(Agnetem)
Hugonis
(forle

puncturis, ex qua
sicut
esl

eflecla

gibbosa

strumosa,

arvnis,

Dixit,

fuisse

sororem

nunc. Fuit
I

eliam

per quinquennium adeo

matris suae,
nescii
''"'

contracta, quo

non poteral se movere de loco, nec


nisi

el uxorem tamen cujus Dlia

de la Brokequia ex alio patre

levare
nistri.

brachium dexlrum,
Et

cum

adjutorio siin

dicta

aegritudo

fecil

rupturam

ejus

humero, pectore el latere dextris. Relato autem quod D us operabatur miracula pro B. Maria in ecclesia Leutwanliu, llrreforde
sibi.
(I

tre nata fu&rat) el quod videral eara ha" bentem sanos oculos el vidente n per decem annos vel circa, priusquam efficeretur caeca; et exinde
vi.lil

eam
per
vidil

duci

sicul

ca j eam
Dliara

.iiniis

(lccem, ul a3S-

timat,

Mariotam,
in

Dlia

mae
vel

non

la-

diensis,

fuit

tracta

cum
suam.

quodam
et
pi

vehiculo per ad

men
1,1

ejus

oculis

maculam
Item
Paschae

aliquam
.

Lueiam,
ecclesiam.

sororem
l.i

rtata

dictam non
el 'i"'

apparentem
posl
testis

laesionem.

dixil

quod

cum rector permitleret, eam manere starel o extra, unus homo


maliaducens,
ad
dixil ei,

illius

ecclesiae
1 1 1

Veneris
ipse

Octavas
venil

fuerunt viginti Agnete,


.

intra
sibi

lesiam,

anni,

cum

dicta

ignotus,
fai

duo

ani-

ducebatur

per

Mariotam
D

praefatara

quare non

iebal se porlari

celebraretur Missa

Mariae, ad

inmulum
loi)

antequam Lumulum S. Tho-

dicti

S.

Thomae

in

ecclesia

Herefor-

maB

diensi.
Et

cum

fuisse!

per dictam sororem adducta

cum
I

vehiculo ad diclum
el

tumulnm,
fei

et

mensurassel
i

rrtgitur.

dictum tumulum,
el stelissi
I

de mensura
ecclesia

iu ecclesia Herefordiensi, in qua Lunc multa operabatur miracula pro eodem el vidit ipsam oiferre tunc oculos cereos pro illumina'i' "'' sua ad tumulum supradictum, el remansit
;
1

W^

isset

andelam,
bdo-

in

dicla

ecclesia
el

per
nocle

totam
.

dicla

per quindecim dies vel


die Veneris
viginti
el [in
hi

quentem de die
^

el

circa
;

postmodum quadam
Pentecostes
sibi

illara diem el omni die ipse testis

111 !'

eam
Primae

ibi.

Cum autem
est,

ma.ia

ipse

testis

fueruul

Dominica

unus anni]
in

iii

quindena

Paschae
(id

apparuil

dorraienti
vir
nesi
it,

de

noi le

licta

ec-

,;i,n

clesiaquidam
ul

vovi ret,

se
i.i

aiiquid
excitata,

quo indulusj suadens ei, lacturam ad honorem dicti


consilio

adhuc
circa

eam circa hoprimo manej invenit eam


ad

rediissel

dicta ecclesia ca

cam,
circa

ul

prius
testis,

El

cum
livit,

deambulassel

per

S.

Thomae.

ecclesiam
tsive

ipsc

habilo

cum
Primae

au

so-

hoYam

Ti rliae

rore, vovit, se

jejunaluram ad honorem
Bl

nonam

matutU
:

dicti s.

Thoel

mae quarta
TertiaB
(uil el

feria sibi

tunc

inter

horam

visum,

quod
el

aliquantulum
quindei im

eri-

geretur
erexil

melioraretur,
in

post
i

dies

se

tunc

ivii

.iiiii

unius anni,

senstempus
(| |'

lali statu, in qua duobus baculis per quartam partem postmodum cura uno usque ad praesine quo tiampotesl ireel ivil coram
i

tumulum illuminatam et accurrens invenil eam ad dictum tumulum; et dixil sibi, quod meritis dicti S. Thomae fueral illuminata ibidem, El vidil eam discernere colofuisse

am

ad

res
Et

el

ah*a
,

sii

u1

faciunl

sanos oculos
el

habentes.

tunc

pulsatis

campanis, clero
fai

populo con-

gregalis,

processione
el

catum,
dictum

cantatum,

tis

dominis commissariis.
Qde

Ki

hoi

asi ribil

menon

s.

Thomam.

ritis

dicli S.

'"

Thomae, el Drmior; sed


ecclesia

esl

inde effecla devotior,

fuil miraculum publiTe Deuw laudamus, el Idem miraculum in b\


La,

dictum

miraculum
an

fuil

'"

dicta
r
iii

Hi refordiensi

publicatum.
prece etc,
e1

canonizatu nis memt ratui his verbis: Mulier, quaa annos plures visu caruerat, nec i"'
1
'

quoquam

'"'

Item supi
deposuil
dimisisse
forriiensi

ultimo
Anglico,

P ot erat,

nisi

ul

caeca

inlerrogatorio,
uj

ab

allero
el

duceretur
facta

ducta ad
tione ad

praecedentes,

ecciesiam Herefordiensem,

dixit,

se

ora-

vehiculum
p.

lumulum
libi

s.

Thomae,

iu

praedicta ecclesia

fuil

Here-

caacitate dicta

continuo
<)

rata.
/,,ij,i.s C c

An/omcnhnn

narrationis

Herefordiara super eo, quod ChnatlM Cray, parochiaj de Willinton dicecesis Herefordiensis, et in patibulo mortua, et post

"" miraculorum tale jeamiquarti miraculi h " n '"' facta apud

est.

ex Rubri Rubrica de probalione

(apud

me decvmnmquirir

motum

DIE SECUNDA OGTOBItlS.


\

639

modum
ctus

miraculose
*;

mei-HN

.Mrii

riornini

Thomai
in

Jam

alias
silu

monui,
corporis
in toto

rtare

pro
processu
HONI3.

atWfldicitui

resuscitata

ad

quod

probandum

produxit di-

quolibet

hoc

dominus
iu

Gilbertui
testes
,

procurator capituli

Here-

uswrpari.
est.

Hic

adhiberi

pro jacere,

manifestum

fordiensis

Joannem

Mkyn,

Nicolaum

barbitonsorem

Gregoriura

de Birches,

Joannem

de Eton, super praecedente miraculo examinatos; Robertum de Widimerslrete, el Jurdanum Herin,


cives Herefordienses,
qui,
etc.

praesente

eodem

pro-

non repen nisi p Uios hujus FraVrem Joannem de Brompton, sed ejusdem testimonium non habeo Atque hic finis est septemdecvm miraculorum qus in Homano
t ,

curatore,
his

juraverunl

testibus

Unius tantummodo ex depositionem habemus, quam hic


i:

codice

1015
D

tergo

inscribitm

Proi

de

vita

ddiuiis.
e
[)'[-, i,
,'

da
t;.>'i

Thomae de Cantalupo, ejusdem processus parte primo


S
i

loco

recen

pe

Latine feretrum seu san-

sentur.

>w
01

hic

in

eodem

codice

dapila
f
/"/.,

t.

Hubric
te,

Joannes de Eton, mus, ut dia)i, ex testiaddidit, quod se, audito magno lumultu,
i

in

qua de
;

S.

um, m prima parThomae gesti agilur, sparsim

qui

fiebal

in

ecclesia,
;

accurrens,
cerevisia

invenil
caiida
ipsius
el

eam
fuissel
teslis,

positorum '"" partim


testium

sed

cum

has

partim
uberius
tas
t

jam
illas

dedevn

eliam
servo,

multo
atque

habea/m
in

ibidem
per

vivam

el

cum
ad

deposilionibu

Mathildam de Poreste, vicinam


Christinas

pendicem
toredeovm,
,/

icula

ministrata
psisset,

sorbendum,
de
;

assumpo

qua

ibidemmox

subdwntur,

progre-

projecil

per

os et evomuil

sanguine,
el

""'-

quasi
fuit

unam quartam
locuta.
hot
I
.

partem
dicenda
set

lagenae

g Si
iim, ir

est

hsc
non

muliei

immunis
est

d uinitus
regni

vata,

PAKS
ut,

II

tata
li

Vetois

/''

Anglix consuetudo,
eu
,

si

quis capitatis
,

in

ecclesiam
,

aut

cirinrlri /iiin

hm/H cn usn
crimen

cim fmjissrl

HIRAGULORUM.
Varia miracula
et

is

uiniiu.

crucem

suum coram

ministris
7

'"

sese mtira prsefixwm

a legibus tempus toto regno

beneficia '

mrum,
inriiiii

nec

in

illud
ei

umqua m

redir

variis collata.

etc.

Quibus

factis,

libei

dabatu/i egres-

sus ad portwm, ex quo erat profecturus, Qui de


his

plura vo
Vbjuralio.

Cangium

in

Glossario

ad

vocem
i

Jtem
miraoulorum
facta
ista

eadera

die

praediclus

procurator
praedictis

ca-

ttor

Ex

Hubricis

denuo
el

pituli

Herefordiensis

exhibuil

doOff, rt.

mitto
misexti

Rubrica de probatione decimiquinti


miraculorura
eo, ejus,
,

deci-

minis

commissariis
,

apud

Hi et

refordiam

iraeno

in

quibus
el

quosdam quaterniones de quidem quaternis conlimiracula


infrascripta,

supei
frater

quod
Qlii

Adam de
q

Kylpek,
Roberti

gcrius
el

nentur ducenta
videlicel

septem
item
:

idam

de

Kylpek

super

resuscilatione
:

quadraginta
illuminatione

duotri-

Margarilaa
dicecesis
tos
dici

ejus uxoris, parochi; e de Strang forde,

rum mortuorum
ginta ginla
viginti

super
ilera
:

Herefordiensis, dicunlur fuisse per mul-

Irium
octo

caecorum

3uper erectione

an

os eaeci, e1

postmodum miraculose
i

meritis

conlractorum

item
el

super
super

curati

ne

ilomiui

Thomae illuminati
procurator

ad qua3 probanda
Capituli

quatuor
trium

claudorum,
:

cnral
reslilutione
resti
ci

dominus
rjiensis

Gilbertus

Hereforel

novem
auditus
ne

paralyticorum

item
:

super
super
item

produxil eosdem Adam et matrem eorum, el dominum Willelmum de BraC dewere capellanum, curam ad tempus gerentem

Rogerium,

surdorum

item
:

loquelae septem

mutorum

super

tione

decera

freneticorura

el

funosorum:
Qu

item

diciaPini,

parochiae
Dauielera

de Strangeforde,

Jacobura

de

la

super curatione aliarum


et

diversarura

inflrmitalura

Tudenar,
qui

el

ejjusdem

parochiae:

Willelmum de Kilpek quidem testes, prassente


etc,

diversorum
reddilis,

casuum
et

quadraginta.

quidem
sariis
fato
el

quaternis

praefatis

dommis
el

eodem
,
i.

procuratore,

tactis

juraverunl

etc.

coram

ipsis

coram
Herctorflierai,
ll

matrem

testantem

wdiomus.

domino

Richardo
el

episcopo

yteaGallicoCoerfeseuCoitSeJenetegwmen. pumcapitisest.etino^lmasimilivemollimateria
|

ejus

capitulo

clero ecclesia

rerordiensis,

,,,
I

Ex dictis tantum biennio czeus fuit; wnde corrigasRufrtoamJnquapermultosannoscz-

commissarns corara se evoab eisdem juramento ab ipsis ex integro leclis, el calis, fueranl alias super hoc omnibus (qui non qui non el tesles, ... producti
domiuis
i

lio

;,;;'

tz

,,,,,.

,,,

->

^,,^.

\*m**

**

/'

,,, didtuP

fuim

parochiSB de Clif-

blica

el

communiter

ascripta
lt

tone, dicecesis Herefordiensis.

Thoma.
2

M [RAGULA
EI
V\\<u

S.

TIJOM.K DE

GANTILUPE EPISCOPI.

CANOMZATIONU
qucBpropterbre-

vitatm
rii

tummatim
ntur n

virtute

praesti

sciebant
fuisse in

nec

credebanl

Iraudem

adesse

vel

af-

cere ventalem. G Priinum


ins se
i s
,

trtlihus.

miraculis antediclis.
el

Nomina vero prav


ista
:

rairaculum.

Dommus
,

Milo

prasdic-

Nobtlit milve,

dictajurautium
Henricos de
siv
ei
:

deponen ium sunl

Magister

juratus et

examinatus,

deposuil in Gallico,

trxcnni
traclus,
(I

,,

Schorne archidiaconus Herefordien-

propter torneamenla
f

quae hactenus
sex

secu-

dominus Gilbertus vicarius de Magna Marcle, procuralores in isto neThomas de Guynes


,

U eral
in

adeo ruisse per


et

annos
ire
libiia

contrac,

t,

tibiis,

quod nullo modo


dolore

poteral

sed

gotio iah
luin
,

capiluli
in

Herefordiensis
dicli capiluli
,

qui
Be et
|

fuerunl proles-

semper cum pudore

complicalis

nomine quod si
i

non credebanl

in

dictum capituposternm opus

manebat,
potueral
fuissel

et

pcr nullam

artem

subveniri.

Cum autem

medicorum sibi ei persuasum


so-

essel

praedicta miracnla el alia plura, quae scripta

a
,

domino Richardo, nunc episcopo Hereut

sunt in dictis quaternis, probaturos.


refordiensis; Magister
,

Nomina

tes!!<-

fordiensi

veniret ad

quamdam maximam
in

limn. Praedictus dominus Ricbardus episcopus

lemnitalem,
tionis

ab

ipso episcopo

festo

Resurrec-

Roberlusde Gloucestria canRii

Domini,
translata
in

quando
ossa

per

ipsum
domini

cellarius domini Johannes de Kemeseya,

hardus

fuerunt

ipsius

episcopum Thomas iu
;

de Somesfeld
canonici.
(/ttorum

Magister Johannes de sanctoJohanne,

tumulo,
testis

quo nunc sunt,


se

faciendam e
iu

ipse

fecisset

apportari
,

quodam
Deus

curru ad
,

nomina

;:

lelmus

Dominus Hugo pcenitentiarius dominusWilde Luda, Richardus de Webeleye Joan,


.

Herefordiensem civitatera
]
dii ia

et

audivissel
fuerat
in

t|uoI

translatione

ossiura

mulia
Jovis

Pounde, Willelmus dictus Juvenis, Thomas Pistor, Radulphus de Evesham, Alfredus et Hugo de la Bache Hugo de Caus capellani
nes de
. ,

miracula
sancta
cata

pro

ipso

sancto

Thoma
ad

die

el in

die Parasceve operalus, confessus pecfecil

sua

se

portari
in
,

dictum
devote
milili
el ul

lumulum
dictum diclum
sic

diaconus

custodes
Vallet,

tumuli
Elias

dicti

domiui Thomae

hora
fcstum
S.

Vesperarura

die

Sabbali

ante

Willelmus
Milel
.

de

Suitone,
,

Thomas de
Walterus de
de

Leministre
la
,

Radulphus Wallerusde Sui,

Resurrectionis

rogans

Thomam

nobilem,

ul

eidem

uobili,

tone,

Bache

Joannes Raci
Storly
,

Ri-

abjecto ei misero, corapateretur,

curationis

chardus
laus

Credeley

Willelmus
.

Nico,

gratiam obtinerel
7

de

Ifaneworche
de
1

Joannes de
.

Kingi stone
,

Mane autem
dixil

facto,

cum

fieret

in

dicta

ecei

lisepui

Walterus

ibri

tone

Jbannes Helle

Joannes

clesia

Qerefordiensi
, ,

repraesentatio
el

resurrectionis

um

rul

de de
de

Burghelle,

Philippus

de

Witeneye,

rtrtur.

Rogerus

Domini

se

adeo plene
S.

perfecle

ad dic1'nisse

Cruce

Poslhemente, Joannes de Maureden, Rogerus el Joannes de Witeneye presbyteri


,

Inm
vivii

liimiilnin

cjusdem

Thumm
in

mcrilis
in

curatum, quod eadem die exultans

Domino sersolemni
c
,

Richardus de Morone

Wfllelmus de Balkemare
Coblinlone
, .

coram episcopo supradicto


celebrato

nse

Joannes
de

Kok

Wallerus de
,

Rogerus
sub,

vivio
fuisse
Et

per

eum,
;

et

ex tunc dixit

Broynlon
,

Walterus

Lemason
,

Philippus de
el

sanura

el

polentem
,

sicut
iste

nunc esse apparet.


miles famosus
in

Stradel

Walterus de
;

Willeye

diaconi

csi

sciendum
est
,

quod

et

diaconi
i

el

Joannes
lcciura

de

Magdalena

juratus
:

qui

notus

et

rairaculum,

qund

ejus
et

[nivonam
buspraepropler

in

rubricae de
ct

muiis

quj

om-

accidisse dicitur, valde


ral

vulgalum;

pluries fuedii

nes

sunl

de choro

grcmio

ecclesiae

Herefor-

corara dictis dominis commissariis


el

diensis.

cedentil us,

oblulerat,

se praediclum
;

miraculum

nonnulUsgue
circa
creti*.
liaec

Post baec dicti

domini commissarii videntes,


miraculis, in
dictis

de-

quod

per multos Qde


alias

dignos probaturum
aliis

sed

mullis ex

quaternis

probationes super

miraculis ministratas

contentis,

dicebatur,

non conlinebalur annus nec dies quia ; fuisse omissum ab illis, qui abslra-

non fuerat admissus. Testis centesimus oclua simus primus, Dorainus Gilber

quatemis

praedi

eosdem
Im
:

Bdeliter insererent in

marginedic,
,,,,-

Miraculum

secundum.

Item

intendil

probare

PU6l'i
r

a
,

prosci;,

abb
'f
"l'

vl
J,ct s

"

"""

"PPOSueranl

,i,

d'e
8cn
;,

?
""''

""'"
';'"" s

'"
1

":"";

el

.1e
tofennrt
'

ac

<"*

2SSES"
respond
,/"*,/,
I

'"''"i

f ll,w
testes

""'""""
,iens
i

*^- -Al1

eptaa

tum ; videlicet quod Hu Stok.. is Agnetis spestcL . btenufo , tus, loquelam receperit, el .'"
,

op$

:a

cie.

os

'
,

,,.

,,,,,

,,

".
!. ;i

Iffl

"": "-

Subsequenter
.

cum

antedicli

cula

speciaUut

procuratores diin

cereni

se

probanlur.

multos

habere

quod probandum produxit dominum Joannem vicarium de Leminislre, Herefordiensis dicecesis,


et
l

promptu ad
,

probandum
in
diclis

Walterum linctorem
"" m
' 4
'

veritalem

multorum
,

miraculorum
el

" ,|l;i

quati rnis

contentorum
populi

aliorum

et

ni

essel
'" et

Berefordiensis cathedrali ecclesia ad teslificandum congregata,

magna

pars

civiialis

el Wallerura Walen ca de ea^era parocbia; el Roberlum PistoJusflMii |.amehia?. Super |r;e.lir|is depo,

suerunt

dicti,

vicarius, quod
in

praedicta

dicuntur

de tempore non
riis
,

publice et
praefatus
praedicli
verc;i

communiter

reslarel

dictis

dorainis

com-

parochia supradicta

quod supereral d die xm mensis Novembris usque ad horam Vesperarumc,


nisi

Walterus tinctor, quod vidit linguam Hugonis praecisam, quam dicebatur nolli.^i.nis

ipsius

fuerunl
l
1

per eos

summarie
duodecim

recepti

ahscisissc
e1

el

examinati su,

et postea

eamdem
linguae

vidil

jissa

'"'

infrascriptis
in

miraculis

de quibus
(scilicet
,

continentur

quaternis miraculorum
,
i

m\\

integram adhaerenlem parti


pr
c,S8e
'

linguam

novam

partem
lin-

veteri

ipsius

secundum

tertium et quarlum

seDtimum "mum

nr oc-

%'

Publice ac communiter f dicitur miraculose factum esse meritis dieti S. Thodicti s


\

"""

et

niae.

,,

DIK

SECUNDA OCTOBRIS.
cliia-

641

ni.i'. Robertus dixit, sevidisse lioguam pracisain cuidam diclae parochiae quera dod doviI ex domine sed ex iniuitu personas; el dicitur, <iuod
,

dc

Ma;_'iia

Cowernc
meritis

dioxcM- ll-rcrurdiensis
,

EX PBnr
\rionis.

fueral

per

multos annos contractus


dicli
S.

et

postraoerectus.
Philip-

dum
pum

miraculose

Thomae
iu

Doverca ejus
el

fuit

praecisa.

Deappositiouc novaj
Walterus Walen
qui

Ad quod probandum produxit


praediclum,

itm nhvt oehementer ro"tmiui

testes

opr

linguae
dixit,

miraculo
novisse
in

oihil sciens.

se

unum
et

infanlem,
,

vocatur
ejus
lin,

dominum Robertum vicarium Walterum dc Magna Cowerne, Joannem Philippi


,

rtilifufu*

Joannes,
'_

dicta

parochia
a

et

vidisse
,

Pauyol
in

el

Elogerum de Barat;

el

oon conlinetur
Paoiot depo-

11,1111

praecisam
;

noverca

ut

dicebatur

quaterno miraculorum.

Philippus

ipsius

postmodum novam linguam veteri superadditam meritis, ut communiter dicitur dicti


et
,

suitin Anglico,

contractum
ad
iiiim
t

seperquinque annos adeo fuisse quod non poteral Ire, et posimodum


et merilis dicti s.

S
n- et mulier

Thomae.
9 Terlium

ii

1 1

ii

ii iii

Thomae
vidisse

fuisse

cura-

conlracii, ab
n

gressu

miraculum. licni intendit probare praedictus procurator, quod Joannes de Hanneleye, paroebiae de Credeleye, dicBcesis Uerefordiensis
,

in

die

s.

Jacobi fuerunt duo anoi. Robertus


in

viciiins

dixit

Gallico, se

praediclum

donali,

fueril
(iiim

per septem
meritis dicli

annos contractus
S.

et

postmo-

Thomae miraculose curatus .iiin redirel de ecclesia Herefurdiensi. Ad cujus proxime quarti miraculi quidem miraculi et
,

Philippum per quinque annos contractum intantiiin quod dod poterat ire; el posimodum fuisse in dieS.Jacobi curalum merilisdicti S. Thomae
,

fuerunl duo aoni. Joannes Philippi dixit in Anglico,


se

vidisse
libiaa
,

diclum

Philippum

adeo contractum

subsequeutis
*al

probatiouem

producil

hos
'

testes;

quod

(loKynton

viddicet duiiiinum

IVIruiii <le
,

EkyDlOD
Kinges
.

capella-

smn

haBrebant coxis; postroodum vidit ipcuratum Walterus dixil in ^escil qualiter


,

num
de
'

de Credelcyc

Julianaui

Joannem

Anglico,

se

vidisse

eum
dod

adeo coDtractum
poleral
se

per
;

II

mneleye

ejusdem

parochiae

de Credeleye

quioque aooos, quod


postmoduDi
meritis
dixii
iu
dii
ti

movere

et

ii I.

Guyalle

Joannam della Tuyalle *, Philippum Leambler, Ricardum dictum Leku. Islud miraculum coutinetur io quateruis. Quartum miraculum. ltem intendil

fuii
S.

curatus

(duo aimi
d.

sunl elapsi)
die.

Thomae;
.

scil

qua

Rogerus
per
E

Anglico

se

vidisse

eum contraclum

probare praedictus

procurator

quodJuliana
mul.

de Cre eleye supradicta


tos

ruerit contracta per


in

annos,
visitaret

el

postraodum
dicti

somnis

admooita

curalum ad diclum tumulum ad qui m fuerat adductusin quodam equo per ipsum Rogerum: in die S. Jacobi fuerunt duo
jue

annos,

el

fuisse

ut

tumulum

miraeulose curala.
quaternis.
quodta
""'
''""'"

Istud

S. Thomae, ruerit miraculum continetur

ibi

anni.
13 tns

in

Sextum rairaculum. Itcm


procurator
,

inteodil

probaredicla

naturali

quod

Joannes Blius Adae de

morte defwn
ctus,

10
" lli

Dominus Petrus

praediGtus deposuil

in

Gal;

llulie.

parochiae de Credeleye, fuerit


dicti S.

mortuus,

et

el claudum se vidisse dictum Joannem quod idera Joannes narraverat, se somDiasse et visioDem habuisse, quod curarelur ad tumulum cum venissel ad dictum tudicti S. Thomae

lico,

p er

merita

Thomae miraculo
II

ata-

tus.

Ad quod probandum induxil Joannem Honwil mum padomioum Petrum de Ekintone, ai


i

P ochiae
,l
i

de Credeleye

dicecesis Herefordieusis

el
al.

mulum
recessit.

contractus, ambulansel

bene vadens iude


dixit
,

Dictam
essel
ire

autem Julianam,
in

se

vi,

disse,

dum
el

pamcliia
;

illa

capi ll.ums

claudam
visiooem

Dequientem

el

dicebatur

habuisse
et

Non cootinetur in quaternis A am miraculorum, Joaooes HoDwil deposuit in Aoglico, filium Adae, tunc ra dictum Joannem se vidisse anni, jam sont quindecim anni elapsi, dimidii
,

Leuroinon

adictoS.

Thoma, quod baluearetur;


;

mortuum morle
,,,1 t

uaturalij et ipse meusuravit


:

eum

seposl dictara

visionem balneassu
deposuit
in

el

postea vidit
i

eam euntem
baculo curva

Juliana praedicta, quae iucedebal


/
.

um

Anglico

quod ruerat
a

morcum stetissi diclum s. Thomam eum vidissel mortuum a galli cahluusUUSj el mensuratus ad dictum Nonae qUe ad boram
el
l

conlracta per seplem annos, et quod


i

dod poluerat
dicto

3_

Thomam
se

r0i e t

quod
ul

babuil

visionem
;

in

somnis

Gallico,

Dominus Pelrus deposui! in audivisse publice el communiter nar,

revixit.

S.

Phoma,
curata.
11

balnearetur

et

cum

balneassetse,

rare
sui
,

j,

praediclain parochia supradicta. Adam deposuut quindecim aoni n Anglico, se vidisse


i ,

r
testes

fuit

erunt

Joannes praedictus deposuil m Antur dictum miraculura contigisse, annos contractum et se fuisse per multos glico visionem, confractum et quod io somnis habueril
in
,
,

cujus

personam

dici-

e] ap si
Adc-e

nescil
la

quo die) dictum


et

de

Hulle, a galli

Nonae mortuum,

Joannem, Qlium cantuusquead horam ad dictum S. Thomam mensuItem


intendil
dicinsta\fn

ratum revixisse.
14

q UO d

veniret

ad
el

tumulum

dicti

S.

Thomae
el

et

Septimum miraculum.

rm
siam,

venisset,
et

dod permitteretur intrare ecclerever-

slare

prope dictum tumulum,

merilisdicti terelur , fuit in via revertendo curalus Joannes de Tuyalle deposuit ia Anglico, s Thomae.

^- Aspertu< procurator pn bare, quod Lucia Eldeburg, HerefordienMatildis de Qlia tone slagoo casu submersa in quodam
9is
1 1

tn

dicecesis,

dictum Joannem el JuliaDam perseptera aliquan annos contractos. Et dictusJnam.es ubijacein via publica , non habensalibi, cebat
se V idisse

mortua, meritis dicti S. Thomas probandum produxil .,, a \,\ nl q UO d


.

raeril

resus-

inrrascniptos

scilicel
r\

dominum
Matildam

Ricardum, capellauum
Eldeburg
.

vsperton,

de

Reginalet

ret-

poslmodum vidit eos sanatos meritis, dc quo habueranl dicebatur dicti S. Thomae
et
,
,

ul

,lum
,.,

Bayardum, Qugonera

Bayardum,
in

Walte-

vi-

siones. Philippus deposuit

in

Anglico, se

vidisse

cu lorum
,,,.,,

car dus deposuil

infra isutrumque contractum, et poslmodum meritis dicli S. Thomae. Ritum ammm curatum inAnglico, se vidisse utrumque

de Capel Istud continetur quod dod Ricardus dcpnM.it i-. Gallico, miraculum supra, parochia,quaDdocootigil
dicitur inentia

quaternis mira-

contraclum, et

[Sostmo dum

curatum

mentis

dicti

quod Juliana fueral curata Joam.cs, erat triennmm elapistum annum, et

Thomaa;

infra

communiter dictum; sed publice el >' dicta Lucia posl mortem fuisse reThomae dicti mater dictae Lucia? deposuit su scitata. Maliidis Qlia sua fuil Id aqua togHco quod dicta Lucia
submersa
circa

el

BU

probare miraculum. Item intendil Paniol paroquod Philippus dictus procurator,

horam mediam inter Tertiam et extracta de aqua mortua circa Nonara e i quod fuit Nonam e1 solis occasum.Bt lioram mediam Inter
tuii

Ouinlum

mensurata ad diclum

S.Thomam;
81

etposttno-

dum

Octobris

Tomus I.

642
>X PROCB8SU

MIRACl LA
circa
galli

8.

TIIOM.E DE CANTIL! PE EPISCOPI.


Venoris posl
18

dum

cantum

revixit,

dic

Nonum miraculum.
Herefordiensis
lueral

fatenflil

ANONK

testum

Bxaltalionis sanctae Crucis

g in Maio fuerunt
praedictam

procurator, quod Quenelda Tidifcorn


Foj
dioecesls,

9
s.

oclodecim anni.
15

probare diclos u *, parochise dc n per multos annos '"


meritis dicti

aiten

en

Ouenm.i a

Thomtr mtn-

Raynaldug deposuil
faisse

in

Anglico,

contracta,

miraculose

curata

Gyd,l,orn

mtois-

et jacuisse

submersam circa boram meridiei, submursam in aqua usque ad boram el cum mediara inter Nonara el solis occasum
Luciara
:

essel
S-

extracta

mortua,
el

luii

tnensurala ad
cura
sletisset

dictum

Thomara,
galli

revixit,

morlua
festura

s. Thomee Ad quoti probandum induxil in lesl dominura Henricum vicarium Deflby, Ricardum de Foy, Henricum Hok el Walterum Pranceys Continetur in quaternis miraculorum, Henricus icari is dii la deposuil in Gallico de relatu alieno, quo
\
I

usque ad
dixit,

canlum;
in

die

Veneris

posl

eld

fuerat
el

conlraeta

tribus annis, ut publico


el

sancice Crucis

Magio fuerunt octodecim anni. Et


praedicla
ipso
I

dicebatur,

habebal genua
fuil

tibias

im urval

et

cum

revixissel

Lucia

se

fuisse

quod
e

pi

slmodum
curata
;

meritis dicli S
vidil

Thoraae mira-

cum domino Thoma,


ubi raerat. Bugo Bayar
l.ui

leste

eam

intcrrogante,

e1

subsequenter
in

eam

san<

tteposuil in Inglico,
circa

diclam

Ricardus

deposuit
a le
i

Anglico, se
tres
a in
is

vidisse

rtictam

iiam

fuisse

submersam
s.

horara
(in

meridiei

Queneldam
iiulln

per

mtractara, quod
i

die

Veneris posl festum


et

Crucis

Madio fuerunl

modo
B(

poteral iru de qualuor annis


.

>

horam inter mediam Nonam el solis occasum fuisse de aqua abstractam et "" stetil mensuratam uil diclum S. Thnmara el
octodecim anni)
circa
;
1 1

19

domina Juliana de Tregoz


e
/i

soror

di

domini Thom
eara

fecil

'i

ad

dictum

S.
'

mortua usque ad
i!i\ii

.-.;iii
li

canlura
is,

tunc revixit,

el

tumulum,

eam conGlei i, el mens irai Thomam, el fecil eam portari ad vidit eam jnde redire san im.
in

"

il

omnibus
dicti
s.

pi

nlib
naa
in

cum

revixi jset, se esse


dixil,

Henricus deposuil

Anglico,

se

vidisse

diclam

nii

iiii

Tho
pi

Walterus

publice
ta,

el

coramuniler

refei

dicta parochia
visu.

de

quibus
rpin

alii

lesles

deposuerunl de
mirai ulum.

Queneidam adeo contraclam bene per qual annos, quod nullo modo poleral ire, nisi repenrto manibus per lerram. Postmodum portaia nescit,
ino,
et

16
|;

Oclavum

rtem
Anicia

intendil

nec quo die) a

luraulum

licti S.

Thomae,
dictara

ontrai i"

procuralor
Caslelfrome,

probare, quod
dioscesis
a,

de

la

Putte de
fueril

ad

eum
idara

mensurata,
deposuil
a leo
in

fuit ibi

curata et bene erecta,


se

Herefordiensis,
<'i

per

Walterus

Anglico,

vidisse

muliM> annoi
curata
iluiii

postmodum
vi
lestes,
si

mirai ulose

Q
i

len

contractam per

tres

annos, quod

meritis
pro luxil

dicli

S.

Thoroae.

quod probaniliccl

imii

poteral

ire, nisi

repcndo raanibus per lerram


j

infrascriptos

Willeldicto
'

cum

dicla

mum
MlUIll

Siward,

capellanum

parochialem
la

de

novem
'i,

anni

domina Juliana Tregoz elapsi; nescit, qua die)


;

im sunl
suasisset

Castellrome, Galfridum de
la

Putte,

Willelmum de
el in

Putle,
i,i

Richardura
Islud

le

Carpenler, continetur

Emmam

ad

quod confiteretur el dictum s. Thomam


,

fecissel
fuil
i

eam mensurari
.

urata

el

dii ta

de

Pulle.

non

quaternis
in

domina Juliana adduxil


fordiens im.

eam ad ecclesiam Herettem


iiitendil
lili.
1

miraculorura.
Gallico, se

Ricardus

capellanus
Aniciara

deposuit

vidisse
in

dictara

sanam, anteel

20

Decimum

miraculum.

dictus

Puviiuia
"
'

quam
vniii
i

ipse essel
.iiii

dicla

parochia,

postinodum
:

procurator

probare, quod
li

Margarila,

Ricardi

"
mnnnu'

fuissel

contrai lam per septem annos el cum mensurala ad S, Tl ai praedictum, fuit


i

Pinke, parochlae
sis, iini

Welinton ilcrefordiensis dicecemeritis dicli


s.

raia,

mortua,
Sibillam

el

Thomae rcsusciinfrasi

curata
in

[in

die

S.

Ni :olai

fuem

il

septera anni)
vi lisse

lata.

Ad quod

prol

andum

roduxil

ecclesia

Herefordiensi. Galfridus dixit, se


f"'
1 '

eamdem
et

Ull,Mm
ad

se Plem

annos contractam;
per quatuor
Et

Postmodum

recit

eam

apportari

er80I,as
ruissel
r "''!
posi
1

ecclesiam
et

Herefordiensem.

cum
n.ii

matrem dii tae Margarila dorainum Rogerium vicarium deWelintone )a ,u Wade el Sibillam Adcvode . Non est in quaternis miracuiorum l. Sibilla deposuil in Vnglico
scilicel

Tilie

mensurata
.

slelissel

per tres dies,

se

dimisisse dicUim
in
ei

tiliam

suam,
el

tunc

sexd

'';

hebdomadarum,
Sibilla

hc

in .

jxit,quod eranl jam viginti anni P nmo d postmodura quod eranl duodecim, el quod illuu Iml quartum miraculum, quod Deus fueral operatus
1

cunabulis;
i

cum

ivissel dicla

ad

ton
el

uamdam

bidenteiii
a
I

hoi a

[-

malutinali,

redisscl,
Qliara

tonsa

bidenle,
.

omum,

invenil dictam

Thoina. Willelmus deposuil in Amj C se vidisse dictam Aniciam per seplera annoscontractam. Postmodura dicebatur habuissein somnis,
quoii

pro dicto S

suam mortuara

pendi nlera

pcr

brachium
stetissel
!

am
mortua
B.

auteu,
''"iii.

m. Cura usque ad horara vesperain

cunabulis

capellanus

curarelurad lumulum dicti s. Thoraae; ei cum fuissel mensurata el portata ad ecclesiam ll-

Mariae ejusdem loci

mensu-

rassel

eam ad dictum

Thoraam,

revixil

Rogerius

srl

,lr

eo, ni
il

dicebatur,

quamdam
i

visionem.

Emma
septem
fuissel

in

Auglico, praadictam Aniciam fuissesoroel

m.ini, rcvixit; die Lunae post festura S. Crucie fuerunl octodecim anni. Sibilla depo uit in Anglico

ri

'

ni

suam,
-

se

vi

lisse

se vidisse

ara contractam per

eam morluam ab hora


vesperarum;
11,,,
,,:ii

malutinati us [ue

"

H cum
ad

ad

horam
s. iu

habuis

el
;

tet

visionem,
S.

quod curari
et

dictuin
S.

luiuuiiim

revixil

rlicti

Tin.ui.i-,

quod mensurata ad die Luna um

Crucis
1

nKmsurala ad eum; apportata ad dictura luraulura

Madio fueruni octodecim anni. Undecimuin miraculum Itera mtendit probare uem

Ad quod [.mbanduin producit dominum Ricardum


de

DIK SECUNDA OGTOBRIS.


de Kuolle, vicarium ejusdem loci, praediclum Robertum, ii \ iriu .r\i.ii,,i ejus usorem, el
1
1

643
bi

noi

Joannam

CANONIZaTIiiHIJ

Hobin

Non

esl in quaternis
in

miraculorum Gerardua
in

ANNOT\l'\
mhris, ut mox patebit
b Id esl, per inquisitionem
c Vi

vicarius
relatu

deposuil

Qallicode rama
hasc

parochia

el

patris, nt
i"''
:|1

quod
"'

fueianl

isto

dictus
fecil

probarc inlendit
essel

o, et

anno, quo quod paler

eum

baplizari

propter flmon-m mortia p,


pra
esia

priusquam
tus
sibi

infans
;

tunc

terminabatur quatuoi
v S

Herefordiensi
deposuil
retulisse,

sed non vidil


Gallico,
I

eum mortuum.
molum

in

praedictam

Roberuxorem suam
in

mensium spatium, a Clemei ,ir quirendum de vita n miraculis


/

Papa ad Thomae

inillis

quo

non senseral

ulero

suo,

quando
diei
diei

peperil

dictum eorum filium ab hora


lentis,

d r

Hoc

est,

bastiludia, ac
i

prslia ludicra,
o

Nona

Domiuicae
Lunae, qua
isto

usque ad horam
in

Faota

esl

Christi

f887

mediam

peperil

eum mortuum
el

Adi Commenta/) "

um
:,'

\m.

media Quadragcsima
natus mortuus,
vidil
el

anno 7;

curatio

eum

tanlc lempore

mortuum,
el

Maio
Inventionis acrosanclse
'
i

quod
iii

ipse potuis

ivisse per

unum

milliare

plus,

colitui

itcwj

credit.

festum aut

nU ejusdem

die tx\ Sep~

22 El
itus,

cum
raei

fuisset

mensuratus ad diclum
in

S.

Tho-

tembi
est.

is.

Unum
'

o altero hic positu/m

mam,
vivil
;

apparuerunJ
el
i
|

eo signa
cora

vitae,
di

el
i

lavil
l.i

eum
dixit,

minis

adhuc ommisfuil

S
te

sibi

sariis

antcdiclis
el

quod

poslmodum
in
\

sacrum habet
hic
IIIOS.

vi Decembris.

infirmus,

quod
dicti

ilerum

mensuralus convaluit.

legendum

sl

U ibus an

upra

Agnes

maler
'

Joannis deposuil
;

eum
in

fuisse
iiin

natum mortuum
in

el

quod non senseral


diei
;

k Adi Com/mentavrhim prsevium


1

%
\.

1.

molum
usque
in
11111

ventre suo ab hora media diei


ad

Imo
iii

est,

\di
!

Pai tem
citaU

rn,

rvum.

Dominicae
sequenlis
1

horam eamdem
1

Loco

m
issa

me
ruissel sic natus
s.

proxime
<'

in

cunabulo minus caute sub cuinfantis

mortuus

postmodum

stodia

cujusdam
inabuli

allerius,

vinculis-

Thomam, revixit, el adhuc vivus esl Et viditeura morluum per tantum spalium mi arbitralui quod bomo i\ issel per unum dimimensuratus ad diclura
)

resolulis,
a

seu

cx

motu
,

infanti
et

mis

unabulis

decidil

capite

cum
ac

humeris
elc.

ad

ima

vergente,
ligalis,

pedibus

wro

(liiim milliare. El fuilei

relatum, quod posl puerpeipsa

Qbiis

3uperius

Qrmiter

horribiliter aic

rium
tanlo

ejus,

antequam

eum

videret,

sleteral

pependit
n

temporc
*

mortuus, quod
milliare

homo

ivisset

per
in

hi

altero

apographo nostro
' 1

tegbbur

De

K<>k

alium

dimidium quod
vc
|

Joanna

deposuit

utro i""'

haud
.

dis]
l

Anglico,
1

rticta

Agnes pepereral memoralum


ea

De
p
//

"iiii" nihil a

procuratore as ertwm
1,

m mortuum,
non

vidente, quae erat obstetrix,


icla
in
\

circa
ei,

horam
Nona

nes uarraverat
in

;.,/,,

loqucndi
.

quod

senseral

eo

motum
quod
1

utero suo ab

modo nempe annum


<

apparebit. Idetwr indi <>< annum,


1307,
1

mox

quod etiam

hora

diei
;

Hominicae praecedenlis,
videtur
ei,

quousque
mortuus
r

h
r
[

[gnetis

m
:
1

Wf.

peporil

eum

el

steleral
1

Ui

hic fuii dioersu


i

per tantum -watium, quod potu

se

pi

dimi-

/,,/,,_

au

erroi

latet

a/m supra dicitui


,

Laeticia

or
attcr

WzlJelmi

fabri,

ote

puetlse

ulum. Item intendil probare


dictus
Jrt,

Agnetis.

procuralor,

quod

Laeticia,
*.

uxor

Willelmi

Trsll-

fabri

dc Kinges,

parochite Yeune

Herefordiensis

tur.

nl

1'yeuuu

dicecesis,
tji
1

oppn
el

netera Gliam

suam de oocte
revixerit,

miendo,

quod

es

dii ta

oppressione dicta

mensurata ad dictum S. Thomam. Ad quod probandum produxit praedictam Lasticiam el Joannam


Agnes
rueral mortua, et

postmodum

PARS

III

ii

iini

fabri

Istud

uon continetur

in

quaiernis

SIIRACIILORUM.

miraculorura. Laeticia praedicla deposuil in Anglico, diclam filiam suam fuisse ab ea, quae tunc eral
iiiiniiia.
in

lecto

-i!"

oppressam,
S.

el ex

oppn
decem

morluam Dovem ei
],,,,,.

(circa

festum
el

Michaelis fuerunl

PRiEFATIO.

tanlum spatium, quod


,

eam homo ivissel per unum milmensurala ad dic ei amDlius. Et cum fuissel * qua s Thomam revixit, et quod erat tenera
auni)
excitata vidil

mortuara per

hac

ccduln

rontim-iilur

iin;i'i!;im

<!.'

mira-

culis,

qua

operala
ecclesia

-1

potenUa

summi

Zsertimanarum dumtaxat; el fuit conquassata S Tuxumuitumdesanguineaboi l: op


,i

naribus
l

S
|o

diebus io

^pjrtfc.
juramenlum
laudem
el

agnetis

praedictaa.

Joanna
suae

praedicta

^*
catbedrah
,!,
11

Herefordiensi, et

irum

nunciatis
1

Dei his

m
ad

a,

deposui

Anglico,se suscepisse diclara Vgnetem


de

gionan
el

sui

oominis,

ad declaratio-

morluam
13.

gremio

matris

(circa

feslum

|eritorum

vitm laudabiUs servi ejus, pisu

Michaelis sunt
vidii

multi anni, sed non recolit, quotj per

memoria? domini Thomae de


episcopi
ecclesia sunl sepulta.

Cantulupo, quondam

eam morluam
ivisse

tanlum spatium, quod


milliareel amplius. Et
re-

ecclesiae supradictae, cujus

ossaineaAem

Qomo
rll!M

potuissel
fuissel

unum

vixii

mensurata ad dictum S Tbomam, Ncu esl "i qualernis miraculorum.

ANNOTATUM.

644
%1 PRor.F.SSU
i

MIHACTLA

S.

THOMjE DE CANTILUPE BPISGOPI.


a
i

HfOHUATXOlflB.

cunabulis decidit. ei ma vergente, pedibus


ligatis,
riiei

capiie

cum humeris ab
ac
sic
libiis

vero

superius

ANNOTATl
Ynir dicta in

M.

Ormiter
,.,,,;,
li,.j.

horribiliter

pependil

ab

usque

ad

horam

primam

pjus lem

Parte

ti,

num.

\.

Redeunte lum ad ipsam malre sua praedicta, Cla inventa esl per tale suspendium exspirasse. ululans mulier memorata multos mans igitur et
x

,.

yicinis

.i.i

illud

miserandum spectaculnm con


fuil

gregavit, interquos etiam

parochialis ecclesiae
qui

Uanus

Placuil

igitur

his,

aderant,

ul

pro

Caput

i.

Mortui

et

pro mor-

tuis habiti, vitce et sanitati


reslilnti.

DeoetServo ejus praedicto promitteretur oblalio: quo racto, slatim per inflnitam Dei potentiam revixit, et manus suas movil per auresuscitatione ipsius
mIiiimi
5
\ iii

Dei praedicti

f.

i(,.in

puella

quaedam,

Alicia

nomine,
in

Qlia
ro,

ulimcr-

Roberti

Lutesone

\ de Herdewik

parochia de
(

alta

(Juaedam m
aqU(t r.rttm-

puella

infans

de Broinzard a Herefor-

Derherste Wigorniensis dicecesis, per infortunium sub aquis jai uil el iii in stagnum profundum
:
i

morlua retUf
it

n.tur.
1

'

rl.

11

diensis diOBcesis,

nomine isabella, ad dicti Viri lumuaccidil Inin porlabalur, de qua lale miraculum videlicet, quod, postquam mortna perqual lor bora;

submersa tanlo temporis spatio, quanto lento possenl duo milliaria peragrari ab homini
latuil

sic

ei
el el

iiiin

ipsam amici
Dei

'',111-

extraxissenl in
solito
c

ari-

rum spalium
fragio,

evidenter

exstiterat,

invocato

per

ii.iiii,

ipsara Servo
facta pro ea

more

imra mdas-

parentes ipsius puellaa ac alios ipsius

Viri Dei suf-

sent,
<

oblatione candelae longiludinis

Deus eam
Lucia
ttlia

mortuis suscitavit, Item qu

lalitudinis ipsius puellae, ut

moris

esl patriae,

con-

puella,

aomine de Asperton Herefordiensis


Matildae de Aeldebrugge, in

feslim

cum multorum admiratione


'

revixil

Ilem vir

dioecesis,

quodam

quidam,
Gipeswik

stagno

profundo casu submersa circa horam diei

nomine Laurentius, dictus Norwycensis g dicecesis,

Haraud,
et

de
* al

uxor ejus,
pluribus

Qip

sextam,

sub aquis jacuil


diei

sic

exlincta
el

usque ad
extracta

Mabilia nomine,

cum

sua

familia

el

aliis

horam ejusdem
de
aquis,
iuin

nndecimam,
jam
diu

tunc

Qde dignis juraverunl ad tumulum


dicta Mabilia gravi

licet

fuisset

defuncta,
qui

infirmitate

ipsam

dicto

Servo

Dei

illi,

ad

exhalaveral
pletis

el

mortua fueral

Viri Dei, quod consumpta spiritura duobus diebus. Com1

hujusmodi spectaculum aderant, devotissime com-

etiam omnibus pcrtinentibus ad officium


in

vel

mendarunl
el

t'

oblata pro
ipsius,
,

ea candela longitudinis
ul

exequias mortuorura

domo
dc

ipsius,

supe venil
Herefordiae,
ejus

ampiitudinis
Dei

moris
a

esl

patriae,

quidam
liam

vir

extraneus

partibus
el

Viro
rexit.
ftl

praedicto

siatim

mortuis

resur-

nltrra ex
',

Item

quaadam
Mathise

puella,

Alicia
&,

nomine,

filia

dominum magno dolore gravari, modicum aquae in qui


vidensque,
vidii
in
;i

famiut

ipsis

consuluit,

no argenteo,

alia-

Roberti

de Pion

Regis

Herefordiensis
c

submer-

tunc

iali

re

positum
el

super
servi

quem scamnum
pro
sta-

mortwx
reviviicunl,

dicecesis, invalescente

morbo, quem squinanciam


diei

ibidem,
1 1
1

nomine

Salvatoris

ejus Tbo-

medici vocant, bora raalulinali morieus, usque posl

. 1

pontificis,

ipsorum

auxilium
in

invocando
ejus
el

b
c

boram primam ejusdem


fcunc

defuncta
el

jacuit.
alios

Ki

resusi itatione ejus,

fUnderenl
ipsius

os
Dei
aliis

Servo Dei praedicto per parentes

com-

tim

per

merita

Servi

revixit.

Et

mendata, factaque pro ea oblalione candelae ad longitudinem el lalitudinem ipsius, ul moris esl
patriae, Btatim esl caelitus a morluis

ipsum

scipbui

iteum

cum

oblationibus
Viri

devotissime obtulerunl ad tumulum


dicti.

Dei prae-

suscitata.
Qlia

Ilem

quaedam

puella,
in

Mabilia

nomine,

Joannis de
de comitatu
in

6 Item adducti sunl


parvi
lis
Pilii

ad turaulum

Viri

Dei

duo

morbo
moi ""* aiter

Asschewede,
Staffordiensi,

parochia de Lombleye
sis

nobilis viri domini Joannis

Durdun, mili-

Wigorniei
i

d dioecesis,

stagno profund
diei

casu submersa circa horam


sic

quodam Nonam

de comitatu Notingham h,

quorum amici juravem. alti

sub aquis jacuil


noclis

exlincta
El

usque ad horam

primam

quod junior Qiius meraoratus tara gr ivi tudine per septem dies laboraverat, quod,
runt,
ilibus
el

a
i

ri

Sli/jllll'1 Sl.

sequentik

tunc es aqua extracta,

videntibus, spiritum

am
Dei

exhalavit,

el sic

diu

fuissel defuncta,
hi,

Thomae

pontiflci

qui

ipsam tamen Servo ad hujus spectaculum


1:1

mortuus

undecimam vespertinam,
suscitatione
cul se

aderant,

devolissime commendarunt.

facta

pro

ea oblatione candelaelongiludinisel latitudinisipsius

diei usqu ad horam qua per consilium capeliani ejusdem votum Servo Dei pro ipsius pueri
in

jacuil

ab hora prima

recerunt.
el

Quo

facto,

morisesl patriae, stalim altissimi Dei potentia a mortuis resurrexil per suffragium Viri Dei
puellae, ul praedicti.
'</ itu

puer statim mira-

revixil

os

suum
Dei.

aperuit,

cibum

sumens

perauxilium

matrc
5

Item

quaedam mulier, uxor Willelmi


el

dicti

le

ewiit tuepenen,

Sunlh de Kingespenne, oppressil Qliamsuam

r de Pyon Regis venil ad locum praedictum el dixit, quod ulius suus parvulus inveniebatur mortuus

surami

[tem quaadara mulii

inter

dor-

brachia

miendo

cum

evigilasset,
ei

el

ipsam
sic

invenisset, ipsam ululando

plorando
Qui
ul

mortuam mortuam
patrise,

mediam noctem, et sic jacuil morluususquead horam primam cumque mensu


sua
circa
:

ratus
lertia

^ssel
die
fui1

.1.1

piuribus

Virum

oslendil

Dei,

convocatis.

statira
et

compassionis
esl
est,

revixil

el

lacrymaa etrundendo, infantem,

sequente
'"'

cum

patre

moris

raatre

sanus

uelatus

cum
Dei

oblalione candelae,

locum

ui

praedii
el

lum
e.

Servo
P

praedictum. Item
i

quidam
foil
el

uer
'"
J

,lr

comme

idarunl

Ok ymon deGloucestr
" l,l,ll,l,s

praedicto;

statim infans per

submersus

acuit

inQnitara

Dei

potentiam resurrexil
Qlia

Uem
in

Per dimidiura

diem;

infans

mensuratus

cnmque
die pris-

quaedam,

nomine Margarita,

fuissel

adVirum

Ricardi

Dei,

Pink de

eadem

Welinlon, Herelbrdiensis dicecesis, dimissa bulo minus caute sub cuslodia cujusdam
alterius, absente

tlD /eslitutuseratsanitati

cuna-

renkebsubmersusfuil
"''
,

infanlis

acm
'

[tem quidam puer juxta in tinea k plena cervisiae, et

mor,ll,N

aliquamdiu malresua, vinculisque

l"' r

""- m

dimidium

diem

cumque
pris-

'

11

cunabuli resolutis, seu ex motu infantis nimis laxatis,

" ""-"' -' VirumDei.eoderadie

lin.i'

rrsiitutns crat sanitali.

7 llom

DIE SECUNDA OCTODRIS.


.

645
Viri

quatui

7 liem quirlam paterfamilias de Spalding accessil


pi

-ii.

venerunt ad lumulum
Giia

Dei, el juraverunt,

ki

rn..

ru trttn
pflain

ad adlocura rcwcon- murlinis


K,

aedictum
li.na

el dSxit,

quod
(uissel

Qlius

suusjacuil
Imt.iiii

quod

;ih

iii;iIiiIiim1i

USque ad
ad

piiDei,

fUf

niam
Wyse

curaque mensuratus
die
pristinae erat
*

Virum

eorumdera parvula, nomine Matildis, per quoddara oslium obruta seu oppressa, judicio cuuctorum astantium spiritum exhalavii el sic
;

eunmnm

eadem
al. le

restitutus

sanitati.

Item

mnriiia per spatium

outrix Adae le Wise

de Gloucestria oppressil pue


in

sic

jacebat;

duorum milliarium el amplius cumque parentes defunctae eam Dei


revixit,
satia

rum
jacuil

dicti

Wae,

secum

lecto

jacentem,

et

sic

Pamulo mensurassent, statim


resliluta

subito
Dei

que mcnsuratus
ei
iii

mortuus per spatium unius horae diei. Cumfuissel ad Virum Dei, stalim revixil,

sanitati

el

vilae

per auxilium

Viri

Item iimlicr

i|ii;i'il,ini.

iiduiiuc Malilila dc ilnup >trc,

hebdomada sequenti
loci,

dicla nutrice delatus

de Malmesbun
juravit,
sic

venil
su
i

ad

lumuium
in

Viri Dei,

el

sanus veoil ad locum praediciura cura atlestatione


vicinoruni
/

quod

Qiia

Elionora

aquis subraersa,

scilicel

Glouceslriae. Item

quaedam
/.

jacuil

mulier de Mancestre de comitalu Lancaslriae

no-

uonara diei

mortua ab hora prima usque ad horam umque mater puellae defunctae sara
; i

i|

mine Margarita,
(iliit

accessil

ad locum praedictum

cum
in

Dei Faraulo mensurasset, statira revixil

per omni-

snti el iiixii.

quod idem

Qiius suus parvulus die

potentiam summi Dei.


10 Item

S.

Joannis de Beverlaco
hora
''ii.

sanus, subito

ei idil

mulier quaedam, Margarita norain


i

.-,
-

terra

prima,

el

ita

jacuit

mortuua usque ad
fuissel

um quodam
Viri
..

Qiio suo

pan

ulo acce-

fntmd

'"'" r

"
-

vespei
Dei,

Cumque mensuratus
revixit,
el

ad

Virum
res-

dens ad tumulura
....

Dei,

asseruit,

illico

eadem aocte
Item
Qlius

pristinae

ulius suus

iii

v ii

prae licla pei

quod idem inundationem aquae


illa, el

'"" "" '" pute0

ai

titutus

eral

sanitali.

Phihppi
ruii
i

Coci

subraeraus,
tino

sic jacuil

mortuus nocte
diei
a
I

in ci

parvulus circa mediam uoctera inventus


tuus inter brachia
i.ii.i

usqne ad horara primam


tiiiiiiu

>ri\
i

cum mater
el

matris suae,
jacuil

cum a somnoexciin

ipsius

siihiii

mortuum

Dei

amulura menmerita
in valle
I

fuisset,
;

el

sic

mortuus usque
fuissel

auroDei,

surasset,

statim

revixii

per adjutorium

rain
B

cumque mensuralus

ad

Virura

Viri Dei. Itera

quidam juvenis de
sua,

Kerslolston

slatira revixit et cito

postea pristinae

restilutus eral

de Beuver, noraine Ricardus, accessil ad locum prae-

sanitati

dictum
n,

cum uxore
fuil

8 Ilem quaedara mulier juxta Bristoll


"

cum
I

Qlio

fatebantur, quod Qlius

uomine Bmma, eorura lem, nomine


;

el

jurati

Nicolai

'"

siki vrnii filius

ad

locura

praedii tum, el dixit,


fuil

quo

idera

subraersus

in

quadara fossa
irum

el

ita

l,lu,

^inis
;

parvulus submersus
iia

in

quemdara

luus per spatiura quinque lem sur Ltus fuissel


lino prislinae
a
I

arum
i

mor cumque menjacuil


ei

puteum
Dei,
tus

''i

jacuil

ad vesperam.
illico

Cumque mensuratus
<-i

mortuus ab bora oona usque fuissei ad Virum


in

Dei, cil

revixil,

in

cras-

reslilutus eral

sanilaU

Itera

quid

revixit,

crastino pristinae

re

Qdeliter asserentes,

quod

Felicia,

Qlia Willelmi di

eral

sanitati.
'

Item

quidam
Qlio

paterfamilias
accessit
el

de

Weston, de comitalu SlaffordieB

r, in

puteum quemin

a/.

Forne

Pornebj
locura

de

comitatu

Lancastriae

ad

dam

cadens, per spatiura unius miliaris


;

eodera ja-

praedictum

cum
in

suo
fuil

parvulo,
in

dixit,

cuit sic extincta

el

cura pater puellae praedictae eara

quod idem puer submersus


no,
ad
ei
ii,

quodam vivanon
i

quaereret, w<- eara invenirel omnino,


;i,i

landem

venil

cl

sic

jacuil

aqua
;

ab

tiora

usque
fuissel

puteum supradiclum,
atque
vita

el

Qliara sua n

boram vespertinam mensuratus ad Virum


crastino
pristinae

cum

[ue extraclus

ibi

videns, statim eara exlraxil

quae
;

mortuam sine omni


usque ad

Dei,

eadem
G

nocte revixit, et
sanilati

aulicliiu

ab

bora raaluti

ta

restitutus
li

eral

Item

quidam
'

paterfamilias, noi
ii'M-i,i\
.111,.

vasius de Lancan imine,

horam tcriiam exanimis aicjacebat. Eicumamici mensuipsius defueclae de morte dole


i

al.

Lanlmloc

,i,ii

prope

uxore sua

Ignete,

rarent,
|

ul

moris
.

esl
i

palriae,

Viro

Dei,

miracu-

et Qlia

sua parvula, uomine Mabilia, access Tunl ad ea lem Qlia locum praedictu n el fatebantur, q sua per inundationem aquae dejecta fuil in quami

0SQ

Pevixil

san

effecta

per

auxiliura

summi

Dei
li

dara aquam,

oomine Thuy, el sic submersa jacuit ineademaqua ab hora nona usqueadhoram vesCuraque extracla fuissel a horam primam sequentem usquead sed mox cum ad Virum Dei mensurata
pertinam.
revixit,
tati.

Spaldon

Item Willelmusle Mercer dePinchebeckjuxta ou " eviin Holonde s veniens Herefordiara


,

denter probavit,

quod, cum

Walli rus

Qlius

suus "
juxta
''

dicta
fuit

aqua,

Iranalum
euradera,

facerel

minus
valde

cante

jradiendo
,

mortua;

quemdam puteum
el

profundum
el

cecidil

in

fuisset, illico

in

ipso
el

per duos dies

duas ooctes

ei

in

crastino

pristinae eral restituta sani-

mortuus
quaesitus,

latuil

Item mulier quae lam juxta Bristoll venil ad Qlius Dei, jurans, quod quidam tumuliiin Viri gradiens suus parvulus juxta quemdam puteum cujus iuforlunio ,,,,,1. aute, ceci lil in eundem
C
:

submersus El cum diu fuissel tandem in hujusmodi puteo es1 inventus


ipsius
el

cumque parentes
posl alios
sic

extraxiss ml

eumdem,

el

duos dies

integras duas noctes jaceret

exanirais super terram,


t; el

coronarii

regis expec'

ma ter
puteo

valde
recil
;

corapatiens, statim extrahere eum de jacebal a tuus si< extractus el


i

lando adventum

landem oblinuisseni ab eo

nona
Dei

usque ad

vesperam; cumque

ipsum
statim

servo
revixil

licentiam, ul corpus defuncti traderenl sepulturae, reduxerunt ad memoriara de multis miraculis, quae

Thomae pontiQci mensurasset,


[tera

operatus
,.,

esl ipse D ius

voventes praediclum
ii

per merita bmuli sui Thomae, morluura Viro Dci, plicaye-

per merita Viri Dei


i'nu*
r
i

m'<rbo,

alu ra
ottu
'

tepau

aqws

extincU,
"ni.

quidam paterfamilias de Salopia ojura" Qiius suus tara tumulum Viri Dei, v ad exliterat, vexatus morbo el febri acuta gravi cunciis videntibus, spirilum exhalavit, quod mox, mcdiam ixxicm ab tiora vespertina usque ad
9
1

ruoi

ii

iii

denariu
fuerat,

am,
miracul
ise

el

eccesalis subito,
restitutus

qui

mortuus
i

revixit,

,i

'i

iui,-i, c sanitati vrv merita Viri Dei.

quidam armiger venil ad lumulum Viri || t>lll Dei.nomineJoannesdeCoIevile^decomitatuSuthI

ei

sic

sequentem

sine

spe
ipsius

vitae

jacebal

exanimis
Dei

folchiaa

".

offerens

equum unum,

pre

larum
n die

nim

parentes
el

defuncti

Servo
esl

votura

marcarum, ad tumulum
rens assertione
Qdeli,

beati Viri praedicti

vovissent,

surassent,

statim

eum, proul moris mortuus ille


per

patriae,

menItem

quod cum ipse quadara


contingerel suura
.

revixit,
Viri

sanitatem
Dei.

dictum

equum
Bubila

equitare

quaed

integram consecutus

auxilium

inQrmitas

capul

phantasiis

undique
el

Stari, de parochia vir quidam, nomine Wilnelmus u\nn> li.ircsis. cum dc Hurcford Hcrcfordicnsis

circumvolvens,

eum

arripuit,

per

quam visum

loquelam

statim

amisil

Quod

videntes Bocii f qui

ciim

646
kx PBOI
..

MIRACULA
ml1

S.

THOILB DE CANTILUPE EPISCOPI.


veniencruciata, u! spmtum exhalaret secundum testimonium omnium astantmm lunc ibidem

cumeofterairtcomitaU.duKerHntaddoniumTOatHS
.,.
,

aegritudine

MtONItATIONIS.

0n ge

;ih ,n..

loco distanlcm
prffi dicta3
;

quem

[m

.,

l|llimjm ,,,,
in

de equo suraenles
slc jacuit tota

ipsun] posuerunl

leclura

el

nocle

defuncta jarebat ab hora pnma diei usque ad lioram nonam ejusdem. Ipsi vero parenles .psius
et sic

absque loqueia
tpc arafti Rins. tes ,,, ejus,

ei visu.

Maneaulem facto, accedenii.Miin mortuum invenerunt. Quem Q ipsum


i

angustiati

vehementissimis

tnstia

et

dolore

iro

valde
ii,,,i-

plangentes, pro eo, sicut pro


necessaria

tno, sepul-

paraverunt. Hora autem vesperlina


lilii

memorataB, landem Patrem e1 Deun totius consolaiionis cceperunl devotissime exorare, ut meritis servi sui Tbomae pontificis vitam suae

morte

busj Qliae

maler ipsius defuncti pro morte


afflicla,

sui

nimio dolce
sui defuncii,

ad

B.

Thomae

pontificis

suffragium devole
filii

confugit, promittcns
vi

eidem equum

dignaretur. Quo facto, quasi subito miraculose revixit, amortuis su.-citata per merita Viri Dei. Item mulier qusedam, Placentia
iihiP

pestituere

puella

pro vita sua funderel Deo preces. Quo fai i<>, qui fuerat mortuus, stalim revixit, el alloquens ma-

iine,

de

villa

de Malling
Viri

Roffensis diCBcesis y,
q
I,

juravit ad

lumulum

Dei,

cum

filium

trem snam increpare coepit eamdem, eo quod a dulci somno eum voluit excilare ; el sic vitam et adeptus per merita Viii sanitatem caelitus esl
Dei.
Mulitii
i

mortuum peperisset, et tribus diebus mortuusjacuissel secundum testimonium omnium vicinorum, tandem Dei Famulo mensuratus, subilo miraculose
revixil

perauxilium

Viii

!><,
;

quem

slatim ;i>suel

13
Iu

ii, 'iii

accesserunl ad
ass<

tumulum

Viri

Dei.qui

fide

inciiics

amici ad baptisterium portaverunt,

bapti-

/.,.

li

stimonio

rebant, quod Ricardi

domina

Isabella

zato

in

signum miraculi Servi Dei nomen fuitimpovir

nrborc,
iui

de Massy, de comifuit

situm.
16
li. Mii

aubmer
pUlCO,
restitnti.

tatu

Cestriae

.>'.

pei spatiuin
;

duarum leucarura
ips

quidam, nomine Nicolaus de Box

*,

mortua reputala
Dei

cumque amici

usdouiinaa Viro

de

villa

de Malling Roffensis dicecesis, juravil


Viri Dei,

a<l

hnnn
uhinfi
i<

ptlCTO

proea votura
per
|

fecissent, viva el

sana cditus
el in

est

lumulum

quod ipsetempore
fuerat

AVutumnali
labore,

in

effecla
i;

otentiam summi Dei,

evide iliam

tanium exinanitus

excessivo

quod
vicinis

fnnti
7'fllffl,

ruiraculi ipsa

oblulil

domina unam lunicara dc poslmodum ad lumulum Viri Dei, Ilcm proad tumuluiu
Viri

quasi syncopim gpatiens,

imo

potius, ut a

al.

omnibus dicebatur, quasi


ejus compatientes eidcm,

rtuus

et

sine
;

omni E

de Boi z
e

batum

fuil

Dei

miraculum, quod

anhclitu per duos dies jaceret exanimis

et * anrici

ijni

sequitur testimonio fide digno, videlicel quod,

cum
sesli-

Deiel servi ejus Thomas

quidam. nomine Joannes de Syrop, ad nidum cujusiI.imi

auxiliiim invocassent, et ipsum


rassent,
Dei.

more

solito

mcnsu-

corvi

scanderel

quamdam quercum,
el
i

ad

slatim
vir

mationem sexaginta quinque pedum


minus caute
;n
(ii

araplius, el
ei

Ilem

mortuus per auxilium Viri quidam, Willelmus de Crowedone


revixit

sc teneus in ea, casu fortuito


set
iii"
>

idisset,

tuufi

reputatus per spatium horaa


servo Dei Thomaj pontifici

unius,

<'i

astantes eura
el

mensurassent,
ciiiii,

plicassent

unum

denariuro super

oculos suos slalim aperuil


Dei.

et

vitam obtinuit
in Irchenfend,

per merita Viri

Item mulier quaedam, Eva no-

jur&vit ad quod filium babuil nomine Joannem, qui, dunn juxta puleum aquae curreret scu luilcrct, in puteum cecidil, in quo jacuil puer submersus ab hora diei priraa usque ad horam nonam; el tum extraclus de puleo, mortuus esl inventus Et

nomine,

de comitatu Cantcbrugg aa,


\
ii
i

aa

Lumuluro

Dei,

al.

Knaylho

mine dicta Kuaylho *, de Pelerestowe


ii

cum

amici

defuncti

pro suscitalione ipsius obla-

efordiensis

juravil
us,

ad
i

lumulum
iue, in

Viri

Dei,

quod

Gregorius
in

quemdam
<ir

ceciderat,

quo submersus el
;

puteum mortuus

lionemDeiFamulopromisissentjSlatimrevixit.infra triduum restitutus prislinae sanilati. Item quidam


ad

lumulum

Viri

Dei

aderanl,

qui

referebant ut

per spatium dimidiae diei jacueral

quem exlractum
revixit

assen banl bona


Petri
S.

fide,
*,

quod,

cum

Joanna, tunc uxor


*

puteo Servo Dei secuudum

patriae consuetudi-

de Bosehin
ut

Cistren.

bb direcesis, in craslino
filium

al

ik-

Hos-

ll,,|n
([

mensurarunl

quo

racto,

mox puerille

Bartholomaei

cum

tantis doloribus

pepe-

chuam
bb

sanus effeetus
14

est

per merita Viri Dci.

risset,

Muribumliis.

Item Joannes Guuselyn de Stanes Londonensis


el alii

ab omnibus ipsum cernentibus morluus putaretur; el ila exanimis jacuisset ab hora matutinali u>(iue

fuyatn damo-

dicecesis,

plurescum

illo

venerunl ad turau-

lum
C,

\ iri

Dei, el

juraveruot ibidem, quod ipse Joan-

silio

ad horam nonam ejusdem diei, de conamicorum votum voverunt parenli s pro puero;
facto, subito infans ille
infinila

nes tanta luerat infirmilale gravatus, ul vicinus morti, vel protinus morilurus ab astantibus erederetur,
el
1

quo

Dei

virtutere-

vixii per merita Viri Dei.

dum

sicquasi in extasi

positus
et

aliquamdiu
<iuam plures

1.

vidi!

daeraones iK.nii.iic^
1 1

ad se accedere,

eundem laniando <! trahendo per manusel pedesde loco ad locura proterviier conculcare; unde nimiomec mirum] timore perterritus
1,1

quidam Walterus de Hayles Molendinar ail tumulum Viri l)ci. quod lilius suiis parvulus iu stagno iiMiliinliiii ahbaliao de Hayies dd praediclae fuit submersus; el sic jacerius ,r

17 licm

.11

'

juravd

rr

dd

bat exanimis ab
rara
diei

hora diei nona usque


cura
sic est
,

ad auro-

P tuil

'

Dstanter oravit,
pontificis
sibi
in

ul

per

merita

sequentis. Sed

ipsum

extraxissent
el

8ervi
'''
'

" Thomas

Qlo necessitalis

ab

aquis

parentes pueri

deftincli,
patrias,

ipsum
Dei

devoaus raret.viditViruraDeiproliausadsevenientem,
ca P ul

abvenirel

Et ecce,

dum

intra se

mensurassenl,
pjffidicto,
nilali.

m
,

ris

Servo
l'cudok

siaiim

'l'"

W m&
dicli

revixit

pestitutus pristinaa

sa-

llllini11

diutms (,m ^
!M ln
1

suscepit iii manibus, et da^mones decertassent cum ipso,

liem

A-. rs

lilia
',

Willclmi ad Servi

de

parrochia de Mirdeford
est

Dei

(uu.Jlum

i.Madeford

io,landemquasicirca
?'''
;iliX,,,;

adducta,

,,M nl,r,,,,l,,,ls,; ,n
' '

de qua tale miraculum est probatum

"s

t;;'r ; suntfpgati,infirmicapil
nibus
gravi
'i

,,.

ip sius Servi

Dei

made

remanente.

Ipse

autem

^elicetquodipsa in a>gritudinis languore jacebaJ et*mortua: tandcm Viro Dei, ut moris est, menn,a; tandem VSm n ... i.

an at?

asger,

quasi

somno

evigilans,

mox

surata, perejus suffragium ca?lituM^i C ui*ata. ttem

repperit se curatum

sanitali

divinitus

peslilutum

Beadehede.de parochia deChetkeleejuxta


Crokesden
,.

per

medta

Servi

Dei.
Muiieri
1

comitalu StafTurdiensi, habuit lilium,

iii-

15 Ilem \ir

fanti

mortuo
Viri
l..'.

nate vita concessa

quidam, Philippus nomine, de Penepistor, et Editha uxor ipsius, ad tumulum


praBdicti juraverunt,
filia

nomine Henricum, qui oppressus erai cum * nutrice etjacuil mortuus a media nocte usquead t<-r-

fi.yli-

;.

T.Lx.L

nomine,

quod puella qua ilam eorumdem, iam gravi tuuat n, tam eravi fuera

Thl^'" He SS'
p.t.

"'

e ordleB61 caehtus vitamrece; de Bciendum, quod ^ tribus mortuis resuscitatis


fit

Z^

^ff

''

nmin0

DIE SECUNDA OCTOBIUS.


.

Ul
>nonw

fit

mentio

infra

sub rubrica

<\r

casibus,

iil

est,

\u,

g Norwinun.
i

xi

el

xliii

decasibus ee

Norwicb, regni kigli& civiincoli comitatu Norfolciae, cujus et capui est

nec

18 liiin Florentia, filiaJoannis &ustin,

wbmct

huara juxta Canlebrugg, cecidil in et tnorabatur in aqua, el ibi jacuit, usque dum quirlam alius puer currebal a Fonte ad domum
pairissm,
el

deCaceu* quodam fonte,

habetque episcopalem sedem Ca/nMiariensi suffra-

ganeam,
h

Nottinghamia.
,,r,
.s>/i

vulgo
i

Nottingham urbs regni


'omitatui

/ur

nom
l

oaput

est,

qui
ei

pater ejusdem praBcucurril ad fontem,


Gliani

utir,

prw
hi
r.si

incias

sem,

Derbiensem

et extraxit

suam ab aqua

Bt

mortua erat
el

lei
i

\esto

iensem concluditui
(lo

super lerram per spatium diraidiae leucae: driii vnviimii Deo g1 B. Tbomae; el statim
ff
iirin
i;iin

tan-

Glocestria, cujus
I

nominis

ci\

itas ei

rovixil.

comitat/u
K
//"

sunt in
in

/"//"'.

Joannes,

fllius Gilberli

^de Growedon

in

comi

utroque
>

nostro a ographo
est
io

sed

sine
esi

Gantebrugg, cecidit
aqua
a

in

eraamdam foveam aquaB,


:

omn

<endum

tina

lina

enim vas

el

jacuil in

meridie usque ad noctem

el
;

exlractus ab aqua erat mortuus tisque ad aurorara


ei sic

vino aliisque liquoribus recipiendis destinatum, Lancastria, mrnaoule Lanea-Shire, comii ibw
l

mensuratus

1!.

Thomae

epi scopo

II

irefor liensi
filius

Angliie
ui

est.

vitam pristinara

cselftus recepil.

[temJoannes,
coi
el

S.

JnannesBeverlacensiSyOyrehiepiscopusi

oet

du n.kyu-

Hugonis Londonensis de Ra enheche, rie de Gokynhani \ cecidit in foveam aquas


;

muni
exlra-

racensis, colitur die vii Maii, quo ejusdem

>

ta

oultus
n

m
esi

Wo
sub

illusbrata
I

mnt.
civitas epi co-

imm

cius
;i,l

aqua jacuil morluus ab bora Nonae usquc vesperam el mensuratus B. Thomae episcopo,
al)
;

Brislolium vel Brislolia,

\gl\ b

palis

etslatim caeliius per meritaServi Dei pristioae


riMliliius est.

vitaa

\voCantuariensi, ad nam fluvium oujus ulrique rvps partim vn Somersettensi,partim in Glocestriensi comitatu in-

metropoli

Ba

wd

-'-

nere pro mor-

iwiioJitvg,
q'g

19 Item accidil in curia domini Alani Plokenet gg, volcntes arm;iluram suaiu tenq U()u praeceptO ejU8 (a|i()(( visilare, praecepil cuidam famulo suo, Joanni
>

sidet.
(i

Simi

hujus

nominis
et
:

urbs

ei

comitatus

vn

Anglia.

Salopia urbs, ejusdem

comitatus caput,
.

B nomine de Auste, ul induerel arma sua: el cum coram oo indutus stelisset, accessil quidam desociis, tentare volens, si jam Qduciam in illia h ibere
posset, assumpsil cultellum,
el

lacule

Shrewsbury

Sabrinam fluvium
p
/,/

sedel
.

ad Shrowsbury dicta comitatus veroAnglwe

Shropp-Shire appcllatw
esi
,

tentando percussil
cultello in sinistra

eo

temporis spatio
ei

eum,
parte
I

el
i

graviter vulneravii
in
a

cum

m
I"
'

milliarium,

quo quis duoamplius, itm potuisset con~


.

cor.

Bl

extracto cultello,

mensurave'

inira

runt.

quinque

polliccs de cullello
Et stittavil

inlra

corpus

q Malmesbury,
hiinn,

olim

celebre Maldunense ccenoest


vn comitatru

exlitisse de dictis armis.

sanguis tantae
el

oppidulwn Anglise

Wilto-

quantitalis,
/

quod

vix in eo aliq lid remansit,


'

ip

,,,rruit

,i,i

tei

ram

prosiliens, corruens
el

confecii

et

circumstantes planctu
ti-

taraquam mortuus pietate conflieti *, quid


;

,n;r. vulgo Wil-Shire dicto. vulgo Stafford-Shire, v Staffordia,

inglte
"'.

cornitaPus est

cujus caput

est

urbs Slaffordia

ageront,

uerunt.

Tandem

bonae memoriae Thomae

digenis
s
/,,

Slafforri

etiam

di
le-

do Canlalupo mensuraverunt

eum

beaio viro Tb

i-

altero nostro

apographo pro Pinchebecli

mcr

cari.

coepil emendari et ad vilam revodominus Manus cura majoribus de jurans el lumbam B Thomae famiiia sua ad contestans, quod personaliter interfuit el vidil la;

el

statim

Venil

sivc ista gitw Pointhebeck, cetera eodem modo: ai de&orv} ta si U, ignota m itiose oea r ecte sive
l
i

suni
,

./,,,

,/,./,

ra

Coronarium

in

,1/'.-///"

ma-

cium

rei

gestae,

et

cum

praedictis

leslimonium

perliibuit.

de gistratum seu regiwm ministrwn esse vialenter illis sive mors casu sive abaliis oacisis, aonefasesse,eorumd fuerit, cognoscere.
t

Ulata corporasepelire, priusquam

<>

coronario

inspecta

ANNOTAIA.
Quod supra al
semel
bi

fiir, inl

Suffolcia
et

comitam

Anglise

South-Folke

Suffolke incolis dic\


i<

;l

monui,

id hic

rursum
.

x Cestriensis comitatus

glUe in

""
nominaim

nomina mowuisse suffuiial villarumque a me passim fru tra parceciarum geographicis regm qusri in Uxicis Mappisque
sequeniibus
Angliae, ejusque rci Prvplicem

bernieisitwiest, indigenis Ches-Shire,

Caput ejus CesPria


to-opoli

esi

e,ivitas

episcopalh sub me-

Eboracensi

coumm

esse posse,

Anglte Roffa, vernacule Rcchester,

nimirum
r,i,
,ii,

vel

vel

quod minora twec loca quod nomina mutarint,

modo non
vel

de lique

quod in apographis nosbris que deformata sunt. /,, alt&ro apographo nostro
I,

vitiose scripta

plane-

sedem ha ls inCantiocivitasesi ,episcopalem suffraganeam Cantuarii nsi. " ""' ^" " "'" vnn "" syncope voa G ,
/ /
; /
i

defectionem significat.
esf.

De

parochia

,,

indicatur

hic

comitaPus

uulgo

Cambridge^bire,
in
esi

Cantabngiensis,
in-

ew provinciis

Pyon Regis. c Squinancia


cludens.
d

Grsco

Kw*^,
respi

iatme

est

an-

^acutusgutturismorbus,

attimemmt&r-

Xh 1"' aendum
tulgo

utroque

apographo nostro; sed leautem Cicestria, est Cicestrensis:


tafJta oivitas

inglise est, oui a

eomitatus Staffordia mdigenis Stafford-Shire, Mendiana plaga adjacetcomi-

Chichester,

nmtiatu

habens sub metropoh CanSussemz, episcopatum


tuariensi.

vuh,

capai Wigornia Cantuariensi. est rnb archiepiscopatu


e

oujus inglis Worcsster-Shire, avitas Worcester, episcopalis swe


ueluti

cc Idest molitor.
(1( ,

inmonasticoAnglicanotom.
,

I.

p.mdiei/!

\Hraaulum hoc,

speeiam probatum,
ubi

var Hayleserm

ifc dtflajtai,

jamdedimParteu, num.22,
vn

tamenm
~u.

hco,

quocmtigU,qtixdam
f

variatioest.

n pQsteaRomanommregeeleoto,annom*fun Glouoestrensi.
datuminagro
ee
//./'

Relatum estet hoc

in

Partevi,

num.

648

MJHACII.A

S.

TIIOM.E DE
hic

CANTILITE EPISCOPI.
clarius sinistro

n9Ml
..ANONIZATIONIS

ce HscigiPui ut
Mth/IUigO.
ff

ad locwn suum referantw

Item

Emmata de

Ros

habens
C

Alterum apogra/phum nost/rum habet : Joaniilius


/

dextrum oculum excaecatum, visum recepit. Item a Qlius Calfridi Huol de Carwilon * Ricardus
,

'

Curu.i,,,,

nes,

Willelmi,

Hlii

Gilberti

decem anniscaecus, visum


,

recepit,

Ilem

Willel-

gg
Ala

ndum
,

est

Plugenel
a

oujus nominis
in desciip-

mus, Dlius Willelmi Crurele de Bromplon, clericus, babens


i-iii

memoratur

Camdeno

in
<'i

sinistro

oculo

maculamet asep,

tione comitatus Herefordien

annis
recepit.

amplius
Ilem

caecitatem

caelilus

visum
deford,
per

Ricardus Cursura,

de

Tadantea

Norwicensis

dicecesis
recepit.

caecus

tres

annos,
de
et

visum

Item
e,

Ricardus

Codefraj

Harla^

juxta

Slaffordiam
dicecesis
/'.

Covenin

Caput

ii.

Ccbcis,

lascis,
Ct

con-

trensis

Lichfeldensis

cajcus

oculo

dextro
.

visum

recepit.

Ilem

Christiana

Mugib,

IraCfiS,

...

ClaudiS
.

paraltj-

leward

habens maculam super

oculos

el

bum

in

manu

sinislra
esl

per

octo annos

ab

llCtS

inCOlUiiUlaS COnCCSSa.

utraque
liberala.

deformitate

perDei Servi suflragium

23

Item Juliana

Qiia

Thomae
Ilem

Hakel

de

Pe

idendi

treslon in

Goldesmor, aqualuordecimannisca^ca,
esl

Ijhristina,
\irati, <"-

Qlia

Galfndi de

Mortone,

in
ei

civilate

visum
siim
tro

caelilus

adepta.
a

Ricardus
cdecus,

Pulle
vi-

commorans supradicta, ab
Bpiscopi
supradicli.
\u

octo annis

amplius
a

ter quot

de Teukesbur g\
caelitus
esl

multo tempore
Item
h
.

a
LfiiQtOD

caeca, visuracaelilusestadepta ad

lumulum novum
Pertebaie

adeptus

Willelmus de cascaecus

Item

Joannes

de

Episcopi

Herefordiensis

visum

ret

Mansinlon
i;

parochia de

Ledebur sub Malvernia,


ecipit. Item Mar-

cepit.

Ilem

Joannes

Noryerwenl

Landavensis

a biennioel

amplius caecus, visum


',

dicecesis,

caecus

llcroford.

garita de Heredesl.

liha
in

Willelmi
sinistro

Bedelli,

ab uno
esl
,

cato suffragio Servi Dei.

lumen oculorum recepit, invo- E IlemDavid dictusErum,


. ,

anno
den
iius
i

el

amplius

aeca

oculo,

\iii-

de

lerra

de Clifford Herefordiensis dicecesis

ha-

potenliam
Willelmi

consecula.
.

Item

Walterus
juxta
sinistro

bens

sinistrum

oculum

excaecatum,
per
1

qui

etiam

Chilre

de

Weston
us
in

Lugwaroculo

claudus exliterat antea


rei epil

tres
1

annos,

visum

din

multo

tempore
esl

caei

in

oculo

meraoralo,
Dei.

rectum

incessum

videndi

potentiam
a
,

adeplus.

Ilem
in

Sibilla

de
Atevi-

pei

puflragium
.

Viii
oi

Item

Roberlus de

Brugg
caei

tribus

annis

habens
Iti

dextro

omlo

burgg
bald

iii

dextro

ulo

caecus a
,

Winmullo tempore,
Joannis
'

itatem
,

visum
Item
,

obtinuii
.

Ignes
i

visum ivccpit.
'

Hciii

Margarita

fllia

Tumfere
i

broke
I.audon

de

Bilinghope

septem aunis
de

aeca
*
,

de civitate
,

Herefordiensi,

aetatem

imbnldl

sum
vitate

recepit.

Joannes

London
b,
.

de
ci-

unius aniii
culose

habens oculum
loco

dextrum adeo amotus,


ita

peri-

partibus Breton

Menevensis

dicecesis

in

Inilatum, quod

ad laliludinem

trium digiper
salu-

Herefordia
el

dudum
i

cyrothecarius c
.

duoprae-

torum

de

proprio
Dei

videbalur
est

bus annis
dicta,
recepit.

amplius
de

aecus

visum recepit. Item


Herefordia

auxilium
biiter et

Viri

caelitus

curata

Moreth,
a

civitate
et

perfecte, quod
locus

post

curalionem
vesligium

hujus-

septem annis
de

amplius csca,

visum

modi
ret.

nec

morbi

uec

appareunux

meritatti

po ncu

wi
.

'
ilti

?!

Item Juliana
caeca
.

Warevik
recepit.
.

sexdecim sepPec-

24
ton

Item vir quidara,


Balhoniensis
iii

timanis
tria
.

visum

oomine Walterus de Cludicecesis


h
.

ntlrr tJUOt
ii

derat

ir

ttem Juliaua

el

WelJensis
el

de rivitate praedicta
:

qui

l '

'Idrctlti

in

dextro oculo
insultans,
in

caac-ii.ii.

iii.

urreral

carens

caecus

quae

permanseral

mirai ulis supradictis

qualum
mittutfltit.

ir-

draginta
dicta

reverenter se
el

habuil
.

dies <! amplius; dolens de caecitate prae-

multipliciler

loquendo,

propti rea

causa orationis ad
.

quamdam
virginis
, l

ul

duci
.

se

ralionabiliter

fecit

ab aslantibus pudefuncta.
'
.

ecclesiam

el

tabatur, ad terram
1

corruit

ante

quoddam
prostravit

altare

quod

Cum

in

al.

Colderhale

quadam muliere
a

Malilda

de Corderhale

quas

honorem caium
,

S.

Etheldredae

(ueral

dedi-

dementia

se

devote

nocle
,

praecedenti

bidem

petens

divinum V
virginis
,

roeral

ca-

Hlus
;|1

libi Mi.i ad ipsum tumulum porraretur, ibidem exanimis aliquamdiu jacuisset, demum nesumpto spirilu, vivificata recedit, el

auxilium
por
sibi

sibi

impendi

per

merita
sic

memoratae; cumque
irruit

aliquamdiu
;

orasset

so-

super
,

ea,

1,1

Deu m

'!

quas

Servum
mfitens

apparui!
sic

ejus
el

paulo

anle

peccata

^omim cum vita


cuta
.-i
.i

maxillam,
M
11
'

publice
in

recognoscens
conse-

eum et ecce virgo praedicta dum dormiret, quae letigil ejus dicena Vade ad tumulum S. Tbomae,
:

esl

Hererordiae,
Ille

el

ii.i

rii.iin

videndi

optatam
a

oculo dextro

recipies sani-

Domino racultatem Item Kikilda uxor Willelmi Clement, de Herefordia, a bienniocasca


recepit.
relicta
.

fatem.

autem

expergefaclus

immemor
Dei
'|

visionis, se fecil perduci ad


;

somno non tumulum Viri


.

Vls,im

rum
bel1

Penna CanonicoJoannis de Colewelle, ses annisel


.ir
.

iirn,

AMnha

praedicti
petiit,

||,M|

ampllus caeca
;|

dle
,lini1

cepil
el

'

de cem

septem

Vliciade Welannis casca, visum est

Item

el Ibidem devole orationi insistens, impetravit, lumen videlicel oculorum pradicla per merita Viri Dei. Item vir qui'

Jannes Hod,
qui
,

de

Wigemore Herefordiensis

divinilusconsecuta.
el

d, fficesis,

UemNicolausBrid.abunoanno
vi-

per

amphus habens dextrum oculum excascatum


recepit.

oculorum
h

cum

siiin

""

Vi n
|I,L
"'

"'i.

uno, aln

utro-

que

ociii

i""

;i

[tem Margarita de anle caaca,visum


a

Hompton, permulta temrecepit


visu

I;illlrr

"^

menses visum araiseral duos dies orassel ad tumusubito visum recepii per merita
per

duos

11

Thomas
ad

de

Ehiihm.

de
el

c<m.

Item

qui caecus lueral


die orans

Thomasde
deslitu'

annis seplem
Viri

am-

Kilpek,
llus?

decem annis
recepit.

DllU8
il

unius oculi
Qlia

'P sa

lumulum

Dei

visum
Mnlli
'

lus

vi

sum

Item Thomas,

per auxilium Viri Dei.


ftHns
a

Huelli

de Burhulie, a quinque sep anisinutrot ue ocuI u carens, et a ^. nativitate penitus in simstro, visum oblinuit caelilus in utroque et

rabn

Hu S e Hompton
''
,

Hugonis filius* Raderi Utekede septem septimanis contractus


.

gra-

ulendl

Polentiam
i.l.us

caelitus

esi

adeptus.

Item

gerus,

Ro-

Walteri

moleudiuarii,

de

civilate

Qerefordiae

DIE SECUXDA. OCTOBRIS.


HerefordiaB
a

649
Item
.

sex annis
,

habens

manum
esl

dexteram
divinitus

caelilua

esl

adepta.

Mallilda
aetatia

Blia

Dio

aridam

el

contractam
tribus
,

sanitatem

Northin

de

Gloucestre

qual

annoariItera
tri-

conseculus. Item

Willelmus Gaint, de parochia de


annis
et
el

noMia

rum

.i

nativitate

habens
eanitatero

manum
caelitua

sinistram
recepit.

Wellington

amplius

habena
puinvocato
a

dam
hiis
esl

contractara,
Qlius

manum
pillo
,

contraclam
el

clausum
fcgnes
el

pollicem

Wiiielmus,
annis

Willelmi
,

de

Humbre
Andreas
P
.

sanitatem
Viri

reclitudinem
Item

rei epil

contractus

gradiendi

rectitudinera
Dlius
'
.

suffragio

Dei.

de

Mordeford,
.

divinilus

consecutus.

Item

quinqui nnio
tus esl
cliia

manca
a

penitus

contracta

caeli-

Willeli

:nrkumbe
gresaui
filia

aX.

Peukumlm

sanata.

ftem Eva de
,

Webbeton
relii

in

paro.

seplem annia contractus,


tus
restitutus.
it"s

rei lo

sl

caeli-

de Welbell
in
;

Iribus
,

annis contracla adeo

Ilem
.

Catharina,

Matildae
et
1

ni
i

veheretur
iae
.

sporla

sportam
\

quens
est
.

eclibc-

Huncstre de
tantura
iniii

habena
aliter

!-

rediil

ab

asgriludine

enitus
incra
ra

curvum
nec

<'

dorsum lortum gibbosum quod se


. 1

in

igere
m.-inu

rata. Item
dei iin

Emraa dc Bepe sub D


conlrai
n
ta

duo-

valebat,

gradi posset,

nisi
.

annis
a
I

a leo

ul

suffulla

duobus
,

posita

auper

genu,

deformiter

inclinata

se

mim

podii

miscrrirae graderelur
it
.

sos-

rabililer sustentana,
Mi
el
rei

gibbo sublato,
gra liendi
pol

slalurae
.

rei

pes
lictis

ad

propria

remea^
Glia
i

podiis
pi
.

eci

li

siae

dere-

i"

ntiam

Domino
in
.

llem Joanna,
.

ThomaB

toi is

dr

Magna
poten.

largiente,

recepit.

Marcle

nati> itate
est

ontracta

gradiendi

28 Item
parochi
recto
liii.i
i

Agnes,
gressui

Qlia
a

Willelmi

de

Essch

mem^i

tiam
al
l

primitus

aiclepta.
ile

Item

Joannes
",

Qlius
livitate
cseli-

de Burford,

quinque
resliluta.

Irai ta

jwtwrfur.

bi

Joannis

de
.

la

Vere

Kencestre

esl

caelitus
,

Item
.

Vgnes,

contractus
tus
esl

gradiendi

potentiam
Isabella
.

simililer
filia

ftugonis

Borbi

de

eadem
po
<!

quatuoi
jradii ns,

consecutus
civis

[tem

Willelmi

raanibus

super

genua
staturae

itis

Griflit,

Hercfordiensis, ab
et

uno anno
.

deformiler inclinata,
sanita-

gressus
'

rectitu.

manum
icin
([

sinistram aridara

contrai lam

dinem
dr
ei

<-(

adepta.
juxta

Item

Uicius
q,

recepit.

Bewerdeserl
dimidio
rei

Barewik
gradiens

Weredegeos ab uno apno


furcatis

llL

Al . l;1
(/

26
<>
i

Ilem

Isabella
,

de Chiritbward,
annis
aul

Dlia

Joannis

conlracta,
li

baculis

de

'I

yberton
possel

Iribus

contracta

adeo

ut

suffulta,
.1.1111

Item

quaa
<!<

non

movere, vel pi proprios inlueri, sanitatera optalam recepit. Ilem


capul
erigere
Glius

Qiia
,

Willelmi

Gydehorn

de
el

parochia

habens
Nicolaus

dorsum
et
<!<

gibbosum
sanitati

curvum

Robertus,

Thomae
ab
ul
in

Tilterache,

de parochia

seplem annia
Ii, 'iii

amplius,

esl

reslituta.

de Talinton, claudus
ac
i

uno
q

onlraclus

adeo,

anno el amphus, lam cunabulo poresl

Weston
Ilem

juxta
el

Malmesbury,
contractam,
filia

habens sinistram
caelitus
esl

manum

aridara

taretur,
utus.

gradiendi
Item

rectitudinem

divinitus con.

curatus

Petronilla,
,

\clae

Margarita
a

de

la

Hyde

de

paro-

Coti

de
a

Standon

Pichard

habens

dextram

chia

de

tfrakhulle,
recepit.

quadriennio

contracta,
'
,

libiam

tempore
caelitus

multo
"-1

contraclam,
adepta.

ai

di

sanitatem

Item

Hugo de
gradiendi

Salophuris

rectiludinem
dliana

Ilem
octo

Wenannis
contra-

pbui

a nativitate contractus, mitus


esl

potentiam
de
i

pri-

de

Oswaldestre,

habens

ab

adeptus.
,

Iti

Vgnes

Prorai lon
.

praecedenlibus

m manum omnino
1

super Severne

decem annis
esl

ontracta

re-

clam,
iiimii

per Viri Dei suffragium Editha

etam
Item

gradiendi
Uicia
et
' i

potentiam

divinitusconsecuta.

de
.
'

Vilimni

Destre

'.

per

qualuor

Ul ,

im

de

Cup
iam

stre

Borsebur

'.

decem
arirei epit.

annis

araplius
ci

habens
,

dextram

manum

annos conlracta Regin QHa


1 1 1
, 1

sanitatem
le

recepit.

Item
irald
.

utre
in
.

Hirche,
la

de
ul

Ewash
virtutem
esl

dam
[tem
,.,

Dtrai

oplal
ia

ilalem

suis

conlrai

adeo,

aliquam
Item

Willelmus de

Welle de
Sedonia
et

Newcnherni
di
ir,

su-

._.,-,.

SU um
lescena

non

haberet,
.

caelitus

curata

Tcmede

p,

a
.

duobus
Item

annis contractus,

simi-

quidam
sub divo

Thomaa
Hybernia
juxta

diclua
r
,

Cok,
qui,
ita

de
<ium
A

lilei

civitale

Dublinia

in

seplem
loquendi

annis mula
el

pariler

contracta,

reclam
i I

dormiret
biliter
ip 8ura

Briatoll
ul

s,

miaera-

gradiendi
Vlii ia

pot otiam
a

caslitus

factus

esl

contractus,

C adepta.

Item
,

de Tullinton,
sanitatem
esl

septem annis
divinitus
.

gradi
el

videntea

ad

omnea Qdelea compasaionem indui><'i

conlracta
secuta.

optatam

con

cerel

horrorem;
hujusi
fuil
li

cum

trea

menaes
resli-

Item

Joanna
loannes,

de

Porhamton
.

quinque
re-

paaaione
\

laborasset,
aanitati

per

suffragium

annis
it.

manum
ii,

habens contractam
Blius

sanitatem

IM

Dei

pristinae

subito

Guillelrai
el

Compre, de
dimidii
.

lnlllS.

Norton,

Btatis

quatuor annorum

29 Joanna

<!<

Birches,

QHa

Bugonia

Ked

morana supradicta,
u
tea

per viginti
sic

septem anno
ul

an
la-

habens
;

collum

tortum,

capul

el

civis
nis

Herefordiensis,

viginti

septem
Ilem

septima
David,

:;':,:
reclinatum
cato
.

haberel

H)
Dei.

inistrum

humerum
invoQlia

clauda

in

pedibus
caalitus
esl

sanitatem
Viri

optatam
Item

recepit,

recliludinem
Ul iua
,

adepta.

suffragio

Christina,
.

Mattai

de

Baldinghuam,
rectitudinem
esl

ab
Dimoc,

uno

anno
Ilem
tribua

aadulphi de Ledewith ginti aimis el ampliua


cepit.

juxta

Lodelawe
Ricardi

vi-

au(j u

adeptua
a

contracta,
Qlia

sanitatera

re-

Uexandri
.1

de

Item
in

ChrisUna,
sinistra

Marlin
.

de
ul

Chirburg,
cura

parte

adeo
el

contracta

per
,1,,
|

viri

amplius clauda, Del suffragium


111

gradiendi
esl

rectitudinem
Item
a

adepta
Buthuile,

Uicia

"<>
'

duobus baculis per annum


raderetur,
"" adepta.
1

ampliua ancaeha

a nniir

parochia
esl

de

septennio

recte

gradiendi

potentiam
Qlia
,

C] au da,
\,i

similiter
11.

sanata.

Item
a

Flanndrith

de
.

>i es)

*,

sa* jss U
.
. ,

flem

Chrisliana,

Wallen

parochia

de
el e

Eye \

quatuordecim

,nis cluK ;i annia clauda

s, :

adeo

coniracia, contracla,

m
ul

nec ue<

ww

ai

sedere

1-

Octobris

Tomus

l.

650
i

MIRAGULA
suffragium n
eji

S.

TIlnM.K DB
Child

CANTILUPE EPISCOPI.
morbo percussa, quas sanata
aegritudinem
incidil
l,,iu h -Mi
,

l-BOCESSU

Dei

curata.

Item

Matilda

fuerat,

el

in

eandem
stabiili' de

<

UfOHIEATIOmfl

de Chideshendlh io dextra parte clauda pariter el gr adiendi polentiam caelitus est adecontracta,
pta.

forte

suis

peccalis
el

exigenlibus,
li la

iterato,

devota

rediil

sanilatem
UhIhm-Iik Roberlus

al.

Deorshi-

Item

Thoma8
de

ii

Brundedif de
rci to

i;i-

i.

,.,,,, 1,1,1 Deornifeld


ii

^oalifno caelitus

oef est

a/tanta adepta.

IIimii Ilem

<amfeld

decem annis claudus,


li,

esl gressui

restitutus.

,n

Willelmus
annis

Ros,

dictus

>

Stone,

quatuor
esl
aliitque malis

daudus,

gradiendi

rectitudinem

Heche, de parochia de Schobbedone, paralytico morbo percussus, a morbo ejusmodi divinitus Margarila Item de Boseburg, a est curatus.
viginli

adeplus.

tribus

annis

praecedentibus

paralylica

Eng
ch
R-

septem a
esl

divinitus

consecutus.
a

Ilem

Herdevel
clauda,
in

de
ha-

paralylico

morbo

percussa,
la

sanitatem

recepit.
bb,

Ledebur bensque tumorem deformem


xiilis,
.1

Norlh.,

duobus

annis
el

Item

Willelmus de
.'1111111

Wiche juxta Cestriam


rnutus,

66

magnum
caelilus
ni

macu-

ab uno
recepit.

paralyticus atque

sanitatem

tumore

el

claudication
Qlia

esl

Itcm

Richardus

Cosyn de civitate

Lon-

rata.

Item Christiana,

Hu

Hugerssaat, de

parochia de

Kingesleve, a quinque annis clauda,

recte gradiendi potenliam


ilmus,

estaDomino consecuta.
Dunepese,
x,

morbo percussus adeo, ul omnium membrorum suorum destitueretur virtute, in omnibus membris suis sanilati cselilus exlitit
don,
paralysi
reslilutus.
3:}

diclus

de ab

parochia

de

11

[uxla

Portesmuwe
Dei

uno anno
adeptus de
la

itcm
Dei

venit

nuncius

quidam

ad

tumulum

tnterquoimui
Bti*ut, a~

claudus,
per

recte

gradiendi
Viri

potenliam
Item

esl

Viri

jurans, quod

virquidam, nomineRade-

suffragium

Richardus

Bulle,
parle

de
faciei

Welbel,
in

gibbum
al

habens
sinistro
;

in

sinistra

tanlum
a

in

oculo fref?ravi

quenter

impediretur

visu

lam
ul

etiam
gradi

in Hybernia, diaecesis de Lymidominus suus lam graviter fueral paralytico morbo percussus, ut ab omnibus ipsum cernenlibus putaretur in brevi tempore moriturus;

rus,

de Kylkenni

nik

cc}

dolore reoum

continue vexabatur,

non

el

cura amici ejus plicassenl


el

unum denarium super


auxilium
ei

posset nisi grandi

baculo sustentatus,
sanatus
Qlius
esl

ab utroque
Viri

eum,

pro ipso

Viri

Dei

invocassent,

morho subito
Dei.
.-

est

per

suffragium
^bseys

sanilatem caelitus est adeptus,

ideo per dictum

Item
islati
*,

Philippus,
claudus,
ftera

Philippi

de

nuncium imaginem argenleam, quam promiserat,


destinavit.

paslaii

recto
Qlia
\\

gre sui

caelitus

restitutus.
ilc

Dionysia,
a

Joannis

Forsenet,

paroi bia de Jorubur,

annis clauda,

simi,,. fiiius

'":,',
',;'

""'"''-

ipso invocato,

.31

Item

vir

, quidam, nomine Wulelmus,


,

W M

ANNOTATA.
a

fncolumes evu-

Rogeri

clerici

de

parochia

de

Grele,

tribus

annis
culosi
dinarl

claudus,

recle
Ii.

gradiendi
Juliann

potenliam mira-

Novum hunc tumulum


anno 1287
.1//

po
pluribus
Davids
dicta

Paysant

de

Kudi-

Herefordiensi

factu

aart*,

multotempore clauda, rcclum gressum


'-1
'.

supradocui.
b Menevia,
sancto
feint

divinitus
'

Item
es

Griffinus
a

apwillini

nl.

Ewaslati

de

Bwiaslati

utraque parte

dimidioanno
Qlius
sinistra

claudus, gradiendi
ptus
ici

rectitudinem caslitus est adedictus

Item

Henricus

Mercator,
in

nominis < opo, dc guo apud nos acfwm est Kalend \tartli , nunc exigua urbecula Wallue est in comitatuPenbrochiensi,

hujus

de

Huplon

juxta

Seuherne,
in

episcopalis

tamen

sub

archiepiscopo

tibia

gravi

Lnflrmitate

percussus

tantum,

ut

Cantuariensi,
c Id estt chyrothecarum artifex. d Norwikum, Norwich urbs \nqlise in comitatu Norfolciz, oujus caput est cumepU v scopatu sub metroj
<

per

dimidium

annum
cslilus
Servi

miserrime
esl

cum
ad
vir

uno
pri-

baculo

graderetur,

curalus

tumulum Joannes nomiue,


|lul:
;"
;

mum

Dei.

Item

quidam,

de
'

com. Caucie y, qui per claudus exliterat, venil ad

e Staffordia,

^oStafford,^

tumulum
-1

Vin

nisc
Anglis

Dei,

.'111.1

duobus podiis sesustenjuxta

tatus

caput,parva urbs
1

|as;

dum

celebraretur Missa

lumulum
orans
'

Coventria
-

[nglise est

ante

II f Jevote
.

%
ul
1

""

"

m
Vin

Conventria,

se

prostravit
Dei
sibi
el

,,r

urbs

"'
in
,,

per

menta
" ,lli;i

- Shire
;

latu
Lichfeldia

11,

restituerel

vulgo
I

Warwick
c

a n,tatem

H"
"
r
;!

i!

s ^valori

ecce,

field,

""'''""^

reslitulus est statim vi

gra
rl "
'

"

ll!

Per

auxihum
Q1

Viri

Dei

Item

l,,

riensi
g

^^
tatu
v

Staffordii
'

et

3
;,
'
'

Coven-

'/

'

lantaoin
,

nn "

CIrnccstre

Z * ^ "
UDer

'^
Servi
'

utra(I ue

m n.
Dei

ldeo
aut
et

"'

'

Jiocesis
"
extilil

exempl chiadeTeukesbur.,
In

altero

sPro legitwr

certe

contraclus,

geographicx

^J

oaro

l/r

rewkesbur wK esbury,
in

miracula

depravare
contractas

Gheukim
h
ver

comitatu

" DSerat
"'

aceessil

ad

tumulum supradictum,
ejus

sarcophagum

OppUMmn Anglmest
-,/,

suas

comitatu Salanix

..P~
lachrymis orans,

Bishops-citle dl

*.
subilo

collocavi

^fordicnscspm^
cernentibus,
est

Zn

aa
<)>

P<

>.ejusdemc

Zm

'"'""

loparalytni

amhr

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


^

G5i

h.r

sic

episcopales,
et

"t

prscsideat,

ab

utraque
reginx,

unus antistes utrique nominetur episcopus


irginis
ei

-.IImNM.

Wellensis
I

et

Bathonien
i

theldredse,
in

abbatis

Elyensu
lur.
iii

Anglia,

prolixa

Acta

dedit

Pape-

Caput

iii.

Multi
et

dlit

variis

brochius nostci

addiem

wm

Junii, quoilla coli

morbis
ctali,

periculis confli*

ii.n
.

hn

allero

exemplari nostro
de

sic

Jiaben

im
tii

Ilera
//.///./

Thomas
dubie Kent;
reperi.
,

Chylhuam
hic

Kani.
,

mdical/u/i

comit comitatus Can,

do

per ejusdem Sancti


liberantur.

opem
cJoannes
surdus,
Miriel,
</

Anglice
n

sed

nec

Ehilhm,

nec

Chyl-

hii

alibi

Quae nunc
S.

\equwntur, agunt

de

cont/ractis

ejusdem

Thomae
titulus

patrocinio

sanatis ,
conlrai
n
/// tis.

iisque

pr&mittitui

Rubrica

de

de

Dokkelowe,
potentiam

a
i

septcm
sl

sepli
I

Trct turdi

audiendi

adej tus.
da
el

em

est, fuloi

'.s

subala) ibus

assellas a

utem /""
a

uxor Gilberti Trai


visu

iu

-1111-110

axillis ponitur.

ocuio
alias

carens,

auditum

el

visum

recepit.

o Severne,

Sabrina
cst,

$i

cundwn

Ta-

[lera adolesi
el

ens quidam, Joannes nomine, de

domo
jusli-

misi Anglia //"//""

comitatu Mongomerii

familia

domini Joannis de
in

II. 1.

ortum.
p

ciarii

domini regis

Snowdon

b,

tribus

anois
Viri

Pro

Newenherni
:

in

alio

apogra

tro

surdus, audilum
llci C.

recepil subito per suffi igiu

legitur

Neueushuam
.

utrobique auU
hi

et ut

suspicoi
(

super Ten
,i

35
iii

w
,

illelmus

\|

David
e1
r

mutus

pariter

el

on-

Min m
ro

//"/'(/

jii.i

Warewik.

loquendi
Item
lln.L.

gradiendi

potentiai
fili

i;

/,.,

Bai

La\

Vorthwnbria

Bon ovicus, op idum aut ro, Warewick


:
1 1

adeptus.

de Sloktene,

de Slepestre,
|,ii.
iii

biennio

mulus,

loquelam
appai

receiit,

Warwi
r

us,

comUatus Wai

u ensis

capui

<

quo
suae

facto

hoc

mirandum
in

nt

omnibus
[ini.iiiiiiiMi,

inspicientibus

os

ejus

magna
de

portio

inhs

archiepiscopalis

vulgo Dublin, primaria Hibernis Lageprovincia est i/n


de

lingnae

manifeslissime
virlulis

vidcretur

dovo
Item

supernaluralis
!

opere

aci revisse.

Igar,

seplem annis muta pariler


loquendi
adepta.
''i

Brislolium vel Brislolia,

Anglise civitas

est,

ei

contracta,

rectam
est

gradiendi

po-

qua supra jam memini. /, ustra ocum hunc


} i

teDtiam
.

caelilus

Item
juxla

Thomas,
Leoi

Qal.

qu\

civilas

fuisse

in*

fra

,/

//,//,
:

qusesivi

ln

altero

nosbro

Thomae Mile, de annorum aelalis xn


lius
,

Bton

Jeon

.1

nalivitate

mutus
filia

legitur

de

Provincia
<

canonicorum.
Ujco

Porro

his,

am
\

pecepii
'!'
I

Item wj as

Wendliana, \
a

Joannis
n uta,
iqo

qus sequuni
claudis u
x
I

prxfigilwr

Rubrica de

non

de

loquendi potentiam caelilus

est

adepta. Item

Ma^

/'/<

Annotata
\Is.

hk ad
nostro
locus

lit.

I).

Willelrai

Bret

de

parochia

/,,

altero

est

juxta
est,

Portesinwe,

de

Novelonde
el

Id lius

foresta

neut/ro
n

modo mihi
opinor, sic

iste

notus
\is.

//,/ iii

plane habei etiavn

que,

alterum, debentexponi, de communitate Cau

annos \i M

am|
ad

ante

de Deoe '/. per -~r\<h m mula, Invocato suffragio


sepultura?
silei
,

Dei

locum
loqucndi,

primaa
soluto

ejusdem
esl

facultatem

na/m Anglia nullwn


habei
z

hujus nominis comitatum


\nglte civitas

Domino
Mai-stooe

consecuta.
in

Itera

Hugo,

diclus

Suel,

de
lo
esl

parochia
anlea

de
per

PeDtecumbe,
tres

qui

Wigornia

vernacule Worcester,
iro\ oli

quelam
curalus

amiseral

dies,

subito

em
qUC cogi on
^ appellati
aa Sequentibus vn
est
:

Cantuarien
ruhjn \\urcr>ln

F
*,

<

inis

cninilatus,

processu praefiam hic titulus

decem el sep- dcem ,;,, de Coldelhale ualilda frenetica sive demens, sanitali extitem aoms de Cokebrugg juxta i,i pestituta. Ilem Joannos
a

phrtnt

Rubrica

'!

paralyticis.

Dunsesarum
ab amicis
catenis,
lis,

diocesis

/.

per ad

annos ante
Viri

ru-

bb Ceslria, incolis Chester, civitas episcopalis nglia ni comitatu Cespriensi, vulgo Ches Shire,
<'"/
iii

riosus seu demens,


in

cum

tumulum

Dei

balo
/

itinere

OUJUS
cc

omnibus

duceretur ligatus funibus el rupligami otis subito per -1


divinitus

fn

oidetur

altero apogra\ ho habetut Lyminth, sed legendum Limerick vel Limrick, Latine
et

sanitatem

esl

consecutus
Vustre
caaiitus
.

Item

Hugo,
ip
,

Dlius Joannis
re

Hove
Viri

de

multo
adep-

Limericum
rsi

Lumniacum,
}

quae

Hibernte civitos
,

furiosus,

sanitalem

esl

in

}fomonia
episcopali
i.

cum

sede

comitatus Limm sufpraganea archiepis

_,.ii.i
.

Dei.

Item

presl
a

quidam
lus

oomine
p ei
1

Joanoes
Viri

de

Tendebur,
Item

Casselien

septem seplimanis

furiosus, sanitatem
Dei.
'

caelitus esi

suffragium

juvenis
di
-

quidam,
si S

qui
is,

(l(

Dunsisarura
luriosus
Servi
a

presbyter,

fueral

sexta

die

mensis Apri
ine
a

ad

lumulum
restilutus.

Dei

suo

litus
11

Item de

vir qui

Mam

le

Yewynd,
per

Burton, qui

fuerei to

"^^^^c^^j'

,..,,

tribus

septimanis
restitulus Dlius

antea furiosus,

suo

sensui exlilil

Item Joannes,
fordiensis

Joannis
fere

Dei. suffragium Viri de Herdcslej Here-

dioecesis,

per
Viri

tres

septimanaa
restitutus
es\

demens,
nristinse

per

suffragium
Itera

Dn

sanitati.

mulier

quasdam,

Editha
noiiimc.

652
ROCB6SO

Ml
de
per

RACULA
Viri

s.

THOMiB DE CANTIL1 PE EPISCOPI.


el

muni mino,
furioj iriosa,

Wynton,
suffragium

ab ano

anno
ad

amplius
tu-

loguelaro,
iterato:

quam
Servi
i

miraculose

receperat,

perdidil
suis ad

CANONlZATIomS,

Dei

ipsius

quae

postmodum cum parentibus


Dei
._.
1:

ulnrn rectum m__

l.

Kynemar-

rord

sensum caelitus esl . quidam, Joannes nomine, de Rynemarford ', per dimidium annum et ampiius similiter forioi

adepla.

Item

tumulum
. .

devotior
recepii
i ,

rediit,
Bnliifri

el
.

ibidem
silentio,
;i

vir

optatam
facnltatem.

loquendi
Item

soluto

il..,.i;..

Petronilla

de

Elehangre,
dolore
a,

bu8,

modo
tres

consimili
Brisloll

esl
h,

curatus.

Item

Robertus
fere
resti-

multo tempore
el

gravissimo capitis
hydropi
ul

vexata,

aun"faber
per

de

qui
fuil

fueral

ruriosus
cselitus

lumenti

ventre quasi
qui
eara,

vpneno buintoxicavein
in

menses,

suo

sensui

fonis rat

infecla,

asseruit,

tutusi
Tumor mnus
|Hi>Nt|, posset,
\tlon
i

dormientem,

vencnum
el

subito
<(

ma
corpore,
6il.v.*..vexa-

,i,

.cloo
in ,n in

ab
u1

octo
ipsas

.iiini,

habens
nrin Item
i

quantitate evomuil,
multis uciiu. bertus
Lus,

in

capitn

inflatas
n|ii,u.iiii oplatam

tantum,
iim> hiis

movere non
u(r|iii. recepit.

mirantibus, sanitatem
in de

recepit.
.

ftem

Niiiiiuii ni sanitatem

iii|u<mi, Complon,
i,

'.-'" podagras
|.

iih. ......... inflrmitale

Adam, Adn
k

dictus

Absalon,

capellanus

Herefi

liae,
Je,

ianitalem
,

cslitus

esl

adeplus.

Itcm

Henri-

moram Irahens, morbo, qui dicitur i.-iin magnam <( durara habens
iii

squinantia

cus

Qiius

Walteri
setatis

de
dimidii

Baskewile,
anni,

domini
n

de

inflationem
posset, nec

Kishope
sic

habi

faciem

al.

do

gutture

ei

in

collo,

ul

nec

loqui
a

inflatam,
ejus,

ut

videre

non
Viri

possel,

cum parcnraoriturum,
invo-

Lhope

aliquid

deglulire;
prolinus

cura

putaretur

raedicis

el

tes

timentes,

ipsura

prolinus
Dei

amicis

moriturus,

casu
ul
I

fortuito

sompost-

pro

eodem suflragium
subilo

devolius

num cepit, ln quo somno sibi, modum, videbatur, quod vir Dei
rubeis
cessit,

asseruit

cassent,

sanitatem
s

recepit,
praedicli,

omni
ul

tumore
facerenl

indutus
ad

sublato
solvi,
Imii

Parenl

ipsius

sacerdotalibus
el

indumentis,
forliter

ipsum
morbi,
1

acilli

quod
Servi
Dei

voveranl

pro

eodem,

ad

tumudetuleadde
iiiuin

manu
ut

tetigil

locum
1

cum

devotis

oblationibus

praeci

iens,
:

quam
statim

cilo surgerel

libere

lo-

runl
iii

'.

queretur
R

qui
i

obedie
Viri

mli,
Dei.

sanus

Item

Richardus,

(llius

Radulphi
i

de

Crumsuf-

Curata
I

surrexil
Qlia

er

suffragium

Ilem

Juliana,

pewalle
febre
fragio

Lincolniensis

dicecesis

;i

septem annis
invocalo
diclus

Willelmi Coci
qui
dicitur
Itera

de Credehulle,

gravata

mor-

vexalus,
Viri

sanitalem
Ilem

recepit,

malum
arthriii

bo,
* al.

squinantia,

miraculose sanitatera
'

Dei.

Joannes,

Picard,

de Bosvin

recepit.

Wiilelmus de Gosinlon
gutla
/

tam gravi

de
tro

hospitio

comilis

toa
/

morbo,
annos
lento
i,,T
el

qui

appcllatur,
ul

per

quinque
via

gravi

dolore

Gloverniae p, in latere sinisvexatus, sanitatem recepil,


Viri

amplius
i

vexatus,

cum
Servi

baculis

invocato

suffragio

Dei.

Item

Ni

Qiius

cura
a<l

angustia

graderetur,
Dei

cum
devo-

Willelmi

Noreys,

de

Mora

Canonicorum,
Item

habens
q
vir

venicndi
fuissel

lumu um
l

a duobus annis in pede sinistro


el

durum bocium
de

aggressus,
iter

mullis

asserentibus,
in

inflatum,

m
Philippus,
dicecesis,

recepit.

qui-

'I

""

'Psum
ad

perficere

non valeret,
est,
ul

ipso

dam,
medici
lan.

nomine

diclus
qui

Stepleton,

itinere
ni,rl

tam sanus factus


tumulura,
,ii-

sine

baculis ve-

Berefordiensis

inflrmitate,
tn

quam

inde totus
'

sanus ad

pro-

Guttam vocant,
au
dolo

per

graviter

,.
\

,n
q

conlinuos manus
,ossel

pelli i

Item
'

Rubertus,
uodaffl

perpetuus

vicarius

de

nec
vere,
,

<t

febrU
ti

pedes absque

iii

fra<

sanata.

casu 4T rd manus 1 sua fJl ? u,h ?sumpta,


Sl
!

ma nam
.

mo-

P a rtem
incidit,

pollicis
ei

cum
i,

Servi
[)ro tinus

Dei
e
mil.
:

suffragium
tus.

devotius

horribili ter

abs-

Itera

'

'

cum
aplare
'

dominus
'"-"
per

psam
''""

voluissel

suo

'ff
';''

Galfredus
cesis
<

vexalu
"

rS?
fueiat

de

Abbelosl
.

gravi
poliicis,
'

dolore

J ut

ipsam parlem
Slbl
1

quam
solius

diem

nabens ralconem 'i " inlegrum naturalem;


ibidem
hoc
sic

^>
dum
ipsum

''
'

";; Servi

" I,

extra

demieret
P nllflcis

domura
qui-

el

projeclus

mortuus
ultra

jacuisset,

ejU

suffragium

dam

de

doiens,

falconem

'

""
ad
Dte

Iem

sed

Infra

P an cos

dies
Viri

subito
Servi

ralco

revixil
es.

el

''

vivus

ac

"'"

,J

llate

luxi,ium

Dei

turaulura

^svelcarnisseu
'

portalu

in

[tem
diensis

Thomas London scllarius ab undecim MM.ii,,,-,,,:

Klerici

tro

Goderiti

S^ssfStrs
,
,,

m V

quod quidam equus pretiosus quem vocant, i Servi Dei tumulum esl """ '"'
I qui

L \ZSS^r
anu^
td

conti^

" U " r '" s; adductus;


:

tam

-1

;|

ca2Cltate

W*
:
.1

''

v:

, L

...

,,,,''

;:;:; Ubm

rm

pede,

nG

,i

mirabiliter superve-

i,<iu
,

Li
,,

,!

(II*

$nc-

"/. ulicpinndiu

toudantibus,
sia
el

esl
el

sanata,

ita

ul

currens

in

eccle-

extra,

pra gaudio
signis
et

plaudens

Deo
//'

gratiai

verbis

manibi nutibus cornoris'


parochia
'

rn
c

in
'''

c;ipl " s

'

sl

"

'

,ml u

',

'"

'

horri-

iii

febrit
'"
'

aba

mirabili devolione persolveret 39 Item Rogerus Gernun

^T"' sed
rl
'

? CUm
Vll;im

adstantion s
a misisse
""",

non solum
certissime

suam
'"

crederetur

ac
'

mutcD
red-

de

iDse
'

i""""

per

Malmes
vexat s

,1,
,

na

Hulle

Gramages,
sanitalem
Qlia

CUm
l

per

am,cis
ejus

decem
esl

Buia

,i

exi stentibus

tunc

ibidem,

enenum, podagra et tu17101

rebribus,

caslilus

!,.'

.*
*"?

servi
"'

TnomaB

em Wendliana,
'

Joannis
fueral

Eynon

"""'
r

fiicni su-

ati
,

"""".

'I";,

sanata

blata,

cum ad sanclum Mowha D


tordiensis
dicti

de Ewva. meriUs Vir iT

iDS0 ocul

miraculose

Minchenesili
Viri

n Her^
Dei
,;,-

tantam
,

diocesis,

iZi!
,

sepulchro
propria

rediens

versus

Ul
-

Cader
?

^ ^ ^
la *
"'
'

aii qu andiu

invo.
ei

^um
,,

,,,,,

cnm

nobiles

sagacitatem

x,,

"

mi "'- e

pervenwset, pervenissel

dictis

mfortunium ** e casum plures de ,'m aobihbus oppressisset, duo tamen milites,


juxla

caslro
ac

IHK
juxta

SECUNDA OGTOBRIS.
per
lentes,

653
bestiola

propius

tunc
Dei

astantium

assertionem,
roorlis

pro ipsa

oblationem Deo
!
;

-t

scrvo
bes-

auxilium
lura

Servi

miraculose

pericu-

suo Thomae pontiflci


liola

promiserunt
sa
i

ecce
<!

evaserunt.
alte o

Unus
esl

tamen
;

eorum
pro quo,

muito

atatim

viva

el

cit,

multis
.

mirabilius
jaceret
lio

salvatus

dum
de

cemenlibus, mirantibus
tinus
15

et

Deum
scilicel

laudantibus

pro-

oppressus

inter

morluos, ncc
les

aliquid

coi p ire

praeter

pe

exterius

appareret,
Viri
Di
i,

cibum sumpsit. \nItem quidam,


el

Nicolaus
plures

Pop
i

ifragto

invocavil

ipsius
snii

armiger
el

auxilium

el

de

Brisloll,

Bocii

sui

quam

eranl

in

-i,.,/.,,./'

ipsum

di

lapidibus

cemento mirabili
reclor

facili-

quadam magna
niis pretiosis,
in

navi,

onusta

diversis

mercimo.

tale abslraxil illaesum.


Utt
'''

52 Ilem

Thomas
in

dc

Peshale,
el in

ecrlesiaa
i

autem
plun
\i
i

lam
naves

mari Bybemico navigantes grandi ( horribili tei


sibi

orta
ut

de Fromplon,
dolore

renibus
ul

pe libus adeo gra\

vicinas
in

iii"

tempori

tnifeste

vexatus,

per

rcdita,

ire
ei

vel

equitare

non

poss
esl

dimidium aonum ante i. plenam gradiendi


adeptus,
per
el

erenl

submergi,
ul

tam

grave

periculura

in-

iderunt,

omui

spe salutis
seu

equitandi

potentiam

ab omni
Servi

navis
licto,

instrumeuto
ips
ae

etiam

omniq gubernaculo dei


sublala,
feri

corporis
Dei

languore

curatus
liiius

suCfragium

im

navem

sasvis

fluctibus

maris

el

Item

Joannes,

ld& de

Kingescaple,

morlifei

ad Lumulum viri Dei rboraae episci secam xorem suara el vai c im un im, ac plures amicos alios el vicinos, in roulta hoiiiinum multitudine relulit, quod uxore sna prae-

veniens

nii;>ui<ii>ii< temp ssl itis commiserunt, morlis boram cum timore borribili expectanl El

ducens

tunc

Paler

misericordiarum
ul

el

Deus

tolius
lale

con olationis
consiliura
el

ipsis,

verisimililer
ul

creditur,

inspiravit,

ipsius
praedicli
ii
i

Dei

adjutorium
invoar-

dicta

per paucos dies ante aegritudine adeo


ul

gravi

servi
:

ejus

Thomae
el

ponliflcis
n

prostrala,

ab omnibus exislentibus circa


ipse

eam
el

carenl

unde

Servo
-i

praedicto

ivem

mortua
servo
B

putaretur,
ejus

vaccam

illam

Deo

genteam
salvare
i

promiserunt,
Utissimus

ipsos
:

per

ejus
faclo,

merita
stalim

uxoris

suae

Thomae pro saniiale el restii Lioi promisit, ipsam se oblaturum


fecit,

dignaretur
illa

quo

in
el

momento omnis
in

lempestas
subito

cessael
-

mulicrem

proul

moris

est, et

mensurari

vii,

laiiiam
esl,

tranquillitatem
ul

ino-

quo
tiii

fai lo,

slatira

viviflcata

resedit,

cibum
pristi

pe-

piuate pro
-

nniiaia

ipsam routationem
liii

tam
dein-

sihi

dari,

infra

paucos dies

sanitati

grandi

miraculo reputarenl.
navigantes,
'!

vero

restituta.
d

prospere
iter

ad

portum

optatum

13

Item adolescens quidam Joannes Tn goz


videlicel
sul)

v>,

felii

applicarunt,

navem argenteam, qu
obtulen
il

oepos
t<i

domini
fueral

Joannis
per

Tregoz
quatuor
a

militis,

pr
\ iii

iserant,
Dei.

devotissime

r/o

C1

" '"'"
(

|iii

lalere

dextro

annos
curari

ante gravi

dolore

vexatus,

quo
Viri

16

Item
le

vir
.

quidam
Dei

nomine
*

Galfridus

<]

uon
juxla

potuil

per
venil

multiplea

adhibitum

auxilium
Dei,
el

Bruth

de Tyslak
,

in
.

Ryber

ia

venii

medicorum,
illud

ad

tumulum
pernoclans
cura
.

ad

tumulum

Viri

oratione
ul

circa

uoctis

Qamma
silium

horribiii

incepissel

cum domus sua quod comburi ex incendio


Viri

medium
dormissel

sibi,
.

asseruit,

manifeslissime
Dei

paululum obsomno, videbatur in

cujusdara

domu vicin, el idem mvocando denanura unum


contra
subito

Dei

aufle-

'.'

pucassel
l'i

quod
extensa

vir

Tbomas
locum
fortiler
a

ad
lateris,

eum
sub

accessit,

't

genibus
totus
ii.uii
,

ignem
esl

mira

potentia
vir

manu
tam

quo morbus
quod
ipse

ignis

extinctus.

Uem
,

qui-

latebat,

penetravit,

nomine
viri

Willelmus
Roberti

Heyward
de

sen ens
.

expergefactus
horribiliter

somno,
sibi

multis

audientibus,

n(l |iiis

domini
-

Ros

domini
,

exclamavit,

asserens
in

coram
ad
se

cum

lis,

casiri

de

Bavier

Lincolniensis
1

dioi esis

jutainus
.

quod

s.
;

Thomas
quo
|ii"il

latere

inflixeral

grave

\n

aii

iiimiilniii

Viri

'''
,

quod

suus

vulnus

cla nore

mirabili

pluriraos

antedii lus

unum
qui
si

babueral

Palefridum diebus

aa
;

qui

,,,,

congregavit,
bile,
-i

cupienles videre
eral

illud

vulnus mirasine

jacuer

mortuus
Servo

seplem
Dei

el

cum
men-

qui
;

ipsum

vulnere
cajiiiu:

curatum el et dolore omnino repererunl per hujus insolitum adjutorium

omni sanum

tandem
suratus
,

fuissel

more

solilu

mi
ii,

mo* recepil nomine quidam


,

integram sanitatcm. riem Willelmus de Tynewelle


dicecesis
. .

Viri Dei
ii

Rote

Londa
Viri

Licolniensis
Dei
.

juravil
tei

a-l

/"

ma

licm
,

dominus
i

Rogerus
Vngleseiae
i

de
.

Poywlesdon
el alii

lumulum
pore
os

miies
lalui
(ttffl

tunc

uslos

quatuormari
oa-

carnes

bovinas
ejus nulla
sic

cum quod comederel


sic

quodam
.

casu

mirabili
adhaesil

decim
.r.r;;f
;

milites,

ac

alii

triginta

viri

in

quoddam
.

guttur
vi

intraus

vigare

cceperunt, per

totum

illum

diem
el

bonara
ccepii

infixum
tuissel
;

iii

vel

arte

inde
ses

extrahi

po-

<(/

de

tranquillitalem
le

habentes:

nocte

sequenti

sed
.

ipsum
amici

per

dies

conlinuos

loa
./

mare saevissima tempestale


ru ,
in

turbari,

navis eo-

affligebal

ul
;

ejus

de

vita

ejus certissime sanitate


oblatiofuii

maris

(luctibus

adeo
ejus
el

agitari,

quod de
invocato
ponlificis,

desperarenl
.

sed

cum
peri

prQ

sua

humano remedio
suffragio
Dei
el

desperarent,
servi

Tandem
Thomae
ipsi

1(

ii,.|
,.,

Pamulo
,.

promisissenl,
ulo

statim
(

ab

di,

,
i

liberatus;

idcirco

siatim
quiii

cessavil
i

terapestas,

cum
portum

transunl

ipsimi

i.i

cura

oblatione

promissa ad

Lumulum

suavitate
bestiola

maxima
quaed im,

ad

Vin
',7

Dei
ii,.
i,,,,
t

portavit.
,u

adducti
lus,

Item

3cilicel

capreolilius

quem

Gallice

vocant

chevreul,
miliiis

quem

\\,i e

mulier quaedamj mii ia nomine, uxor Oliverii de Croydon in comidicti

,,.,.

i,

domini
rat,
..'.

Mani Plukenet y
illam

carum
de
1

habue'

utpote qui
curiose,
allo
.!

nutriri

feceral

multo temBroslan

Brollan

p 0re
i,.

de

muro
super etiam

caslri

dioc. cc, io cujus Suchera^ bb de Winc consueveral aliquolies bospiVir Dei hospitio tumu illa juraverunl ad ,.| ,,.,,.,, alii plures cum
tatu

>

de

'';;,,

im

cecidil
libiis

lerram,

'i

confracta

una

suis

visceribus

conqua

sanguis per inXeriores mealus


pebai
;

sui corporis

erumtunc

Walterus quidam scolari ^rai,!,,. s mulieris prasdictae, ita in tolo corpore ul jacerel inflrmitale contractus essel vissima
,,,,

viri

Dei,

quod

'i

'11111

ai

omnihii^
prolinus

astanlibus

corporis deslitutus cir quasi omnibus viribus sui

ibidem
ter

mortua seu
aliqui

moritura

veriaimili-

putaretur,

eorumdem de hoc casu do-

paUens, qnadam die

voce

Qebili

in

hasc

verba

prorupit,

M rRACl
EJ PKQ
VNUNlZATluN!?.

I.A

s.

TJinM.K DB

GANTILUPI EPISCOPI.
septera

prorupit,
quotiea
S.

sermonero
piacuil

dirigens

ad
in

astante
isto

annos

claudus
,

et

retractus,

et

memor

Thomaa de Cantilupo
voluntati
,

nospilio,

existens
dicti

miraculorum
,

quaa

Debant ad tuiiiiilum

prout

suae
!

cum

sua

familia
in

Sancti

postea

visilavil

dictum

requievit

Tlinam
in
!

nunc
tam
Bl

sibi

placerel

nobis

et

in

rcdeundo

domum,
,

juxta

tumulum LuKgebrug plo-

hoc

habitaculo

miserabili
his
dictis,

necessitatfs

articulo

subvenire
ejus

ad Deum

el

Servum
tocta,

sermonem
pro
sui

convertit,

ipsis
et

humililer

invocans auxilium Dei et rando et ululando Thomae primo stetil ei fiberum gressum per Servi Dei suffragium statim cselitus adeplus est gg.
s
.

supplicando

fllii

anitate;

orattone
lor-

cum
albis
:

liims

ejus

praediclus

postea

miret, vidit in

lem,

somnis virum quemdam venerabiinduturo, se langenlem, el dicentem


quia

Iik, Northamton ///>. contractus a oativitate usque ad quatuor annos, el mensuratus atl Virum Dei, commorans ad

Item

Ricardus

de Multon juxta

gg hh

eidem
statira

Surge,

jam sanus
el sanitati
\ iri

effectus

es

qui

domi

lumulum pjusdem per duas noctes, caelitus liberum gressumper

et in redeundo
Vlri Dei

merita

<

xpergefactus
,

totaliter

restitutus,

recepit.

surrexil
Horbus
iN

er suflragium

Dei.

[tem

quidam

nobiles

dc
.

com.
vir

Norwi-

cen,
tutcita
tu:,

dd evidenter
suis

asserentcs

quod

quidam
Tho,

ANNOTAI
a Hic
in
j

\.

de
|
. .

partibus oriundus, cardiaca

passione per
Dei
r.iir

decem
I

annos
I
I 1
I

afflictus
1

ad
I '

famulum
ww se

111,11:,I I I <l I 1
i,
:i

Herefordiaa
1 I
>

'

peregre
I

......... voveral

....-... iturum

s1

titulns

Rubrica

tudine

memorata
remedio
caelitus

Deus

per

merita

Viri
facl

desurdis,

Dei

ipsum

celeri

liberaret.

Quo
sit,
el

b /

habet Ms.

alterum

sed

cum

ego
vel

Lotlus

languoris

dol
sui

ipse

looum Snowdon frustra qu&siverim, supicor^


vitiose

tanquam ingratus, Curatoris

oblitus,

votum

suum
lii

subsequentibus
adimplere.
dicto
se

septem

annis

oegligenter

Quibus septem annis elapsis,


ccej
il

apud me scriptum esse, vel ejusdem loci nomen posthxcmutat/um fuisse. In eodem altero exemplari pro Joannis de Haveringes legitur Joannis
c

p,

iterum
qui

morbo
ipsum
pi r

horribiliter
el

cruciari;
Dei
li-

de Havernij

denuo
et

devovens Deo

Pamulo

Sequitur Rubrica de mulis


inglice Foresl
ol

dicto,

ad

personaliter
infra

visitandum
iterum
Item ad

'i

Deane,

et

Deane

fOrest,

Latme

dejussores

inveniens,
recepil

triduum
\

Bavir

aliis Sylva

Danica, aJifc Danubiae sylva appellata,


in

nitatem

merila

iri
,

Dei.

nemus
/1,/miii

est

Occidentali
Glocesto
i

pwte
1

tians

Sabnnam

quidam
mulura

Walterus
Viri

de

Banford

jur

ivil

lufalel

comitatus
/

Dei,
,

quod, cum
qui
subita

ipse

qui

mdam
tus

///

Rubrica

de freneticis et

conem
fiigidus
set
.

habuissel

morle

extim

fuiiosis,
r

per

magnum
ipso
el

lemporis spatium jacuis-

///

altero

exemplari
quse

nostro
lectio

habetw
srque
1

Juxtn

voto

pro

Servo

Dei

emisso

ipsum
auxi-

Divisesarum

dio ces.,

itiosa ap-

lum
liuiii

protinus
Dei.

sanum
qi

recepil

per

parei
'iii"

dem, dua
coaluisse,

ex scriptoris

Viri
\ iri

Item
,

idam
ex

aderal
veraciter

ad

tumu-

lura

Dei

qui

relulil

juratus

quod, cum
essei
ei

domus
el

sua

omni
el
,

p rte

incendio

supposita,

acci nsa,
in

flarama iguis

huc

legendumque vel cx priori exemplan, juxta Dunse Sarum dioeccsis, vel ea allero, juxla Divise Sarum dicecesis. Est a/utem Sarum, aiias Sarisburia, indigenis Sarisbury,
1

\erperam

illuc

lenderel

divi rsa
i

oec

essel

ibidem

regni

Anglise
<

civitai

in

comitatu

ll

//-

huraanum n medium k\ cfandum, ad solius Dei el famuli sui Thomae refugium devote confugit.

opa

//'

sedem
Porro
fueritve
/11

habens sub archiepi11

scOj

nhiiii irnsi.
sit

hac
dictus

dioecesi
.

Sed

cassel

cum invoi alo unum denarium


.

auxilio
in

Viri

Dei

pliut

locus

aliquis

ejus
ignis

memoriam,
ille

moris
ctus.
grgn

esl

proxime
juvenis

totus

esl

extin-

casfirum
et

non eodem comitatu Wilh aliquod invenio, The Vies, The Devyses
rtum.
lalina
1'iw.Nuiinii Divisionem

Dunse

Devizes,
">'

vulnvi

quidam
'

de

Berkel
se
.

"

:/"""-

erurii
Itlm
| |

terminatione Florentio .Muni ii/rn.si Divisas \. ubrigi ns HlUSIS


,
.

Wir
<//di''

ad
ddilum

tamnlum

Viri

Dei,

qui

asseruit,
. I

cnm PlllODO sum fuisse cumque ad


oblaturus
lil

rin mnilnim per mediam

1,1 tibiam

quadam

..., sagitla
Libiae

percus-

ctum;
'" w

quse

vox

ad alterius exe
;

'

plaris

lectio-

magis

accedit

sed

pluribm

Virum
.

superse-

Dei

pro

curatione

suae extiinBlia

ilm.

venissel

infra

tempus modicum
.

reslitutus
i

pristinse

sanitati

nulla

de hoc
.

g Vide dicta ad lit. waeced nMiir Annotata ad Partem


\\ i

tervenienle
Julianae
oi
\\ inetao])

ura

bumana
de

cap.

Item

Caecilia

iii.
i

ii

de

comitalu

Eboracensi ee

iju.i

sequuntur,

in

Lis

in

parochia
sinistro
i

Wyrshop
per
r

processu notantw sub Ru-

'

juxta

Blytl

brica de casibus.
dici-

oculo
//

r.u-,

infirmitati
//
.

m, quaa
el
pi

V
I

Id

est,

angina, ut suj raja/m annotax


arthritis,

tur B

Pockes

cota

mensui
.

Id est,

Phoma
udo
in

sive dolorjarticularis, Gallis

piscopo
vi nii

Herefordiensi

la goulte, halis gotta dictus.

proficisci
et

ns
di

ad
*
.

lumulum
visum
prius
liberatur.
teni
i

dicli

Sancli
ei

m
n

Sellarius est
//

sellarwm artifex.
nosVro
;

redeundo
deformitate

mi

recepil

ab

altero
in

Ms.

legivur

ciiini

Ad
sibi

sani

in

oculo

lum

habita

per suf-

Mowham
fateoi
(l

fragium Servi Dei


I

Incherefeld

quae

quid

velint,

caelitus
.

ttem Juliana
el

mr

Kynge de redelee per quinquennium


.

nescire,

exi
el

lauda

n Ln

ta

Lincolnia

eadi

olim etiam Lincoldum

et

Lindocolli-

monita
B.

per

somepi-

11111,1

num,
scopi
ciperel

appt Uata,

quod
ll.
r(

nunc

visiiarel
. 1 1

tumbam

h glis

Tboma
sanilati

Lincolne,

praecipua

omitaius Lincolnte,
^ llllr
,/

fordiensis
sic in

pristinam

vulgo

Lincolne-

re-

"

//
-

nabett

,,

el ei

ciaslino

copatum Cantuariensi
.

mensiirata

eral

dicto

mel/ropoli

suffraganeum
civitaset comitatus
hic

Episcopo,

paulo posl

per

merita Viri Dei divi-

nitus sanata est.


ini

P Glovernia, alias G
est,

tdtn

50 nes,

liem

de

quidam Hamlee m

adolescens,
parochia

nomine

Joanper

de

Credelee,

illa,quae copalis estsub archiepiscopo Cantuariensi, Glocester appellatwr.


l

quorum

ocester-Shire,

Vli/rhii

"'

m"whzcvoxlubeTc ]iimmdicare,weqw
a
/'" b CC, '
''

DIE SECDNDA OCTOBRIS.


*-.</<cote part, Latim quota usurpatm proVriouto;q i

655
pars:
,
i,

; ficat,
r

Li!Z

m*

ei

CANOSir.ATIONI

debent priru

ipi

In altero

exem\
solitu

pendere. Etenim
"//"v
sit
.

'
'
'

dextiraum, seddt

tw

hic equus, a scriptoribus


,

cum variolorum "/ tonge ma


dici

ediisvi

communius

hominum pars co
quoddam
gg
ni,

saltem semet laboret, tributum


debitoim

dextarius dic
militai
s

quo vocabulo veniebani equi


Castrum
d
-

natura

quodommodo
his

Alterum apographwm habet


:

Yn.-i-

//"

sequuntm
retuli.
i

lan
est.

sed

neutro nomi

nostru quatuor

ca brum ho
w

mihi

otwm
:

acula

Infra
rectius,

Parte

iv,
i

cap.

vocatur Troslarn
n
i

sem supra
.

Unum tamen

istis

a/n

non d
litt.

inabo

vmmixtum
.

itata

qu\

d vu\

mbjicio.
lia,

ibidem ad

ee.

Walenses, sive Wallenses, quo~

rum mox
Walles
itit.

sun t

Wallw,
|

indigenu Northampton nominis caput.

quse pars Occidmtalis

Angl
j

.,

hc

sai

Gulielmus Camdenus tannix intm illustriot


i

in

ua Descriptione Brii

familias
fuisse

PARS

IV

etiam Butler recen


ii

Unam
i

S.

Tbomas

,,ui>i<i,i,
i

mida
pra
x
esi
Aii et
i

baroni de Tregoz,

'/

wj

mentario

MKACULORUJI.
Caput
i.

'r

Mona,
.

i/

Britanni
I

isula

omitatus Wallix
.

in

B Hibemico

rcgione

com
Menai

quo

Miracula ac benefieia

non
/,/>'/

nisi
/

a/ngusto freto
/'/

s^/wn^&w. tfu/iw
u
.

custos,

/'W.

gubernat

"/ opi

Rogerus, de quo hic agitur.


\

Uterum Hs. nostrum habei Pulkenet.


" /"////
///

anno mcclxxxvii mensibus Aprili el Maio ad Sancli


sepulcra impetrata.

Cam
titulo

descriptione

comitatu

n
ro

diensis
i

pag.

170

Alanus
r.
//'
-

Plugenet
'<
'

/"//<
\Is.

baronis
lilin

legitur

Glii,

ei

cirr,,

consequenter

in

num

ro
I IIikI,

plwali.
i.

quod
ad

Bequitur

in

sequentibus

quater-

l'i,rf

ito

.i/"/'/

laudatum

Camdenum

in

descrip&ione

nis
in

usque
pnxvs^ii

relationem,

noo

fuil

redactum
imi
proces-

Eborac nsis Barones de Rosse nomiCastrum, quod m edito Bavier, /'" aliei'o exemplari Bewer appellatur, n>m reperi. De i.'ncol/nia, cujus dicecesls istud fuisse dicitur,jam eg\
ii

comiiiiu.

omnium, nec
eis

aliqua

examinatio
hujus
istis

ntw

,,ici,i

super
uisi
iii

per

commissarios
co
,

8us,

quantum
omiltendo

quateruis
el

sequentibus fneranl abbreviata


iii

annurn
in

diem

supra
,-i,i

pluribus

el

apposita
redditis
c<'i.wu

quaternis
ti

Palefridus,Palafridusefc.,GaWwPalefroi,equus
est.

miraculoi
ii,i

um
a.

prascedeotibus

decima

r-

gradarius
1)1.

die

mensis
Bic

Novembris
uotantui
,

commissariis
B-

Uterum apographum habet Hiche


iin- ni,i/ ,

andedictis
deJi

quasdam miracuia
quaa
islis

/>ntn

Angi

'"'

Sun

assertione

probata

operata
in

esi
i

po-

Suthrionam dictum, nunc Anglis Surrej eflSuthrey


vocitatu
cc
/"

tentia

summi
>'

Dei

diebus
;i'i

ecclesia
el

athe-

drali

Herefordiensi

laudem

gloriam
<!

altero

exemplari
designa/ri

Wync.
Inglis

dicei es.

tro-

nominis
de

ad
servi

d6claralionem
ejus,
piaa

meritorum

vitaa

bique
,:,

videtur
sedes

diaecesk
,

Wintoniensis,

laudabilis
iii.i'

memorias domini Thosunl

est

Wintonia
iii/

Winchester
-

Gantilupo,

,-,,

ii.i,

Hantonue, cui

'

\a

adja-

supradictae,
sepulta.

cujus

ossa

quondam episcopi eo eadem ecclesia in


in

cet.
rlil

fbidem
esi

gendwm
iprscipua

Norvicensi.

de com. Norwycen. '..<communitate Norwycensi vel Porro Norwicus, Anglis Norwich


legitur

2
licel

Quinta
ini

igitur

feria
b

Ccena

Domini, ridemillesimo
.'i

de

Nonas

Apriiis

anno

gratias
<'
.

cttei
"'

ilum

ducentesimo octuagesimo
dicli

septime

transitu
-

civitas

est

comitatus

b,
I

epi-

nscovatum habens su/Traganeum metro: tuariensi. De eadem Camddnus "> descriptione '"' Annoque Norfol
;
: .

ab hac vita anno quinto dominus Ricardus, Dei gratia ejusdem ecclesiaa episcopus, proximusque ipsiu
Episcopi
Srrvi
fuerai
I
i

//

prasdicti

de

loco
el

ubi

prius

sepulta

decimo
i

septimo
// //,

rpgis
I

Stephani

fqui
<i'

sxculo

\\\

t,

ob cau
i

legilimas secundura
fueranl exe-

[nglia

Norwicus
et
.

uovo

funfacta

ordinatione
cotores
e
i

illorum,

qui

quondam
d, ac

ui est.

viii.i

populata

communitas
vulgo

testamenti

ejusdem

de

volunlate
in

consensu

capituli

ecclesia?

supradictaa

loco
i

ee
totius

Comitatm Eboracensis,
i/':// '

Yorck-Shire,
esi

alio

competenliori in eade n ecclesia Bepelissel

pro

"'

'"

"'

'

' -"

'

ac juxta
orclt
illu-

sepulchrum
quas
celebrari

aovum
reoissel

ipsius

in

prassentia

ca/put
,//".

est

civitas

Eboracum,

Anglis
titulo

,i

Missam,

communiler
;

celebratur

pro

archiepiscopat/u

ducatusque
Belgi

defuncti8,

vir
<i
i

quidam,
parochia

oo-

st/rata
ir

mine
.

Joannes

de

Masintona
,

de
dio-

Pockes seu Pokjes ,/., sunt


petite
(

the smallpox varioli,


i

In,-

fa

verole

di
,

1*
,,,,,,

Cw
per

tamen
cota,

in

bus

hic
nisi

//ir/// ,

forte

cota

sit

Gallica

non video; vox coie, seu quote

" '"- "* w " Bpiscop adeptus ad lumulum uovum tus esl muher loco die el Item eisdem aupradicti /.

Ledeburj

sub

Malevernia

Herefordiensis
l

* \*""

quaadam,

nomine

Cristina

de

Mortone,

In

656
ex PBO

MIRAGULA
commorans
caeca,

S.

TIloM.K DE
cl

CANTILUPE EPISGOPI.
graderelur,
podiis

lale

supradicta, ab
recepil.

octo annis

amet

sospes

ad

propria
Itera

remeavit,

ipsis
i

CAHOMUATIONU

plius

visum

Item

eisdem

die

ecclcsias

derelictis.

eodem
vir

<ii

ubi

loco

quaedam
in

mulier,

Domine

Margarita
el

de

Er-

desleye, ejusdem
caeca
sinistr

dioi esis,
iulo
,

ab uno anno
videndi
el

amplius

esl

polentiara

consecuta

Item

eisdem die
de
a

loco

vir

quidam,
Inswardin

Walterus

nomine,
iocesis,

Westone juxla
mullo

quidam, Joannes uomine, de Landun de partibus Brehenok i Menevensis diocesis, a duobus annis et amplius visum recepit. Nocte prima subsequenti cascus ad tumulum uovum mulier quasdam, Vgnes uoprius
ossa luerant

tumulata

h,

ejusdem
sinistro

tempore
esl
.

caecus

in

mine, cognomento Morelh, de


ab octo annis
esl
el

civitate

praadicta,

oculo,

videndi
el

potentiam
vir
.

adeptus,

amplius

clauda,

caslitus sanata

licm

eisdem
i

die

loci

qnidam
uti

Ricacdus

nomine, de quinquennio
oculo
Postridn
Sabbato
contrni h
,

ivitate
et

praedicta
vis
est
i

iusque oculi a
,

amplius
potentiam

carens
adeptus.

in

dextro

iirm eisdem nocte et loco mulier quaedam de Warewik k, a sexdecim sunomine Juliana
(i
,

"
1

tidendi
Sexta

ptimanis casca
.

visum
r
,

recepit.
.

Ilera

eisdem
visu

no-

facu
l

(K

feria

proxima
Philipi us

subsequenti
cytharista

videlicel civilate
in

cte

lo

mulii

quaedam
in

uomine Juliana, de
carens,
irreverenter
<-\

die

Paresceves,
,

de

civitale

praedicta

dextro oculo
insultans,

prsedicta
iiiin
.

sexdecim
libiae

annis

conlractus
nulla

tanvir-

quae
se
rea
a.i

miraculis
habuil

supradictis
in

iii

ejus
i

cancellalae

sui

multipliciter
rationabihti
corruit,
r

loquendo,
astantibus
, i

propte-

tnte

ilio

mi dicorum
esl

poluissenl

disjungi,

ul

ab

putabalur,
a
*,

talem

ibidem

consecutus
Dei,
ul

sanitatem
libias

per

ad-

lerram
,

ul

deftincta

um

quadam
quae a
caelilus
ibi-

jutorium Servi
I"

ipsas
1

per se ipsum
.

muliere

uomine Matilda de Coldahale


nocte
praecedenti

'","<"

uilhalu

movere el cum pai vo adminiculo ipsius tumulum circuire. Iti ra eisdem die el loco quaedam mulier, uoraine
fai iliter
1

sscl

disjungere

demenlia
.

ibidem

fueral
.

liberata ac ad ipsum tumulum porlaretur dem exanimis aliquandiu jacuissel demura


.

re
in

Juliana

de

Etone

juxla
el

Sugwas ejusdem
amplius contrai
la

dioce-

sumpto

spiritu,
el

vivificata

recedit,

el

ea,

quae

sis,

.'i

novem

annis

adeo,

Deum

in

Servum
confitens

ejus
el

paulo
publice

anle

peccata

sporta ad dictum tumulum veheretur, per portam exivit, sanitatem divinilus consei uta. Itcm eisdem die el loco vir quidam Joannes
ul
iii
,

commiseral,

recognoscens
dextro conse-

cum
cuta
7
i

n.

rii.nii
a

videndi
I

in

oculo

esl

Doraino
i

ultatem.
II

nomine, de
utraque
1

Mathi feld
selatis

in

paroi hia

de

M ideleye

ejusdem diocesis,

xxv

annorum, mancus

manu
ins

'S

in

die

el

loco

el rere mutus pariter el gibbi omnibus esl regressus. Itam eisdem Hugo, filius Hugonis Uey, de Hom-

proxima loco praedicto, vir nomine J annes de Bolhamptone, lunc praeposilus domini Rogerii de Bradeleye mi-

iii.

quidam
litis,

clavdi,
tii
el
''

vontra-

habens

in

collo

unum
Dei
fuit

gibbum
concito

veterem
invo-

raH.

et

lumentem, dum
a

Servi

suffragiura

pton, ejusdem

diocesis, a

septe

seplimanis conesl

caret,

gibbc

praedicto
loco

liberalus

Iractus, gradiendi

potentiam
el

caelitus

adeplus.
,

Nocte
surdus,
Terlia
n"i

proxima
audiendi
feria

praedicto

Joannes

de

Dokest.

Item
rus

eisdem

die

loco

juvenis
praedicta

quidam
,

Rogeannis

kelawe,

ejusdem

diocesis,

septem
puella

septimanis

nomine, de

civitate

sex

potenliam caelitus
sequenli

habens
ahiaqtu
mitatibt

manum
esl
"

adeptus

dextram
loco
<ir

aridam
pradii

el

contractam,

proxima
Blia

quaedara,
civis

sanitatem
tnfir'

divinitus consecutus.
i

Margarita,
a

Willelmi

Mael,

Heclau-

lc

sequenli

uUer quaes..lns,
in

refordiensis,

viginti
et

seplem
,

seplimanis

Sibilla
i

nomine,
iribus

Bmgc
in

ti,

ibii

r|n><iem

da

in

pedibus
caelilus

contracta

gradiendi
,

rectiludi-

diocesis,

annis habens
oblinuil
vir

dextro oculo
Ili

nem
mine,
a Latis

esl

adepta.
,

Ilem

ubi
.

ossa

'" ilatem,
,lrl11

prius
no/,

visum
et
i

eodem.
.

eis-

ruerant

tumulata
(ilius

infans

quidam
Vere, a

Joannes

oocte

loco
hia

quidam

Willelmus

dodio-

Joannis

de

la
,

min e, de pan
a
!|l!,!
-

de

Kem

estr

de
el

Welintone,

ejusdem

duorum
gradiendi
Item

annorum
ibidi

nativitate

contraesl

annis

amplius habens
pollicem
in
in

manum
sain.

ctus,

potcntiam

similiter

caelilus

contractam,
nitatem
el

el

clausum
Viri

pugillo,
recepil

adeplus.

mulier

qusadara,
el

Muriel
sinistro
I

rei litudini ra

eadem
Die

nomine, uxorGilberti
oculo
visu

Tr avers, surda

in

'"ragio
icel

Dei.

Sabbati

proxima

Sabbato sancto Paschae, loco praedicto qudam mulier, Agneta nomine, de Mordeford quinquennio manca penitus el
;l

visum reci pil Item eodem die ad turaulum novura puella <|ua3 dam. Joanna nomine, filia Thomae pisloris, de
el

carens,

audilum

conlracta

l,tus

''
i

caa-

magna
ius
iX

Merki leya
contrai

aetatis
.

quatuor
poti

annorum
ntiam primi-

sanata.

Nocle

sequenli

muher

Matilda nomine,
f

de

"

ibidem quaedi Codbale, a septem


suffragio
ei

nalivitate
esl

ta

gradiendi

adepta.

,!,:

nnelica

sive

demens, invocato
litil

Peria

quarta

proxima

subsequenti ad
,

tumuab un
ari-

restilula.

Itera

Inm
ca, Iino

oovum
Willelmi
et
e1
'

puella
Grifith

ma de Bin hes, de Penna


icorum
e1
,

quaedam
,

nomine

Isabella
i

Blia

ejusden
contracta, gradiendi

civis Herefordiensis,

llll(>

anno
,i;i111

amplius.ac
esl

amplius

habens

sinistram

manum
Nocte

Mns
lier
11

polentiam caset
loi

adepta

Item

eisdem

conlractam, sanitalem
inidi
iii

recepit.
.

nocte

se-

qnaedam,
,,:j||

Agnes
eJ"sdem
recepil
1

uomine,
diocesis,

q uen

mu

ii

quaedam
,

de
a

uomine Dikibo,
,

parocbia

de

"i"'.

septem

annis

caeca,
Stqutnti die
Paicha)
contrtt.
i

visum

^
,!i
I

"

Pa ch82

loco

Willelmi Clemi nl de civitate praedicta a biennio caeca, visum recepil Feria quinta roxima nti ad loi um pnmaesepulturae vidua quaedam,
i

praedicto
in
a

mulier
parotribus
,

,l,,,!

lavda

oomine, de Webbetone de VVelbeleye, ejusdem diocesis,


'

de
vi

ipone,

tribus anniset

amplius

''"'-

sum

recepit.

Item

ad

novum

sephilchrura

annis

conlracta

adeo,

mnlier quaedam,

nomine
Marchel
possel

veheretur
liberata,

Isabella
a

de Chirtheyard,

in

sporla

ab

itudine P e nitus rediil


lvl1

de
cta

parochia

de

tribus
i

sportam
el

annis
s<

contrau

eccle-

,e ndo.

adc o,
,lir
i

"i

Item

non

eisdem

caput

die

rigi re

loco

mo
vidua

dam
mor,

quae-

nulier,
a

Emma oomine,
ad

vere

de

Hope sub Cineadeo


ut

P e des proprios intueri,


Itera

sanitatem opta
el
,

-uiiulia

duodecim anni duobus podiis g

lam
mine,

recepit.

eisdem

die

contracta

loco
Al.inl.a

qnadam
a

de
sex

Penna
annis
et

aseUas

canonicorum
amplius

miserrime

no
re-

caeca,

visum

cepit.

DIE SECUNDA OCTOBIUS.


k eccleswm in Aqmlonari parte transepti ad Orientcin, teste Goawino m episcopis Herefordumsibus pag 540,iWrfemcrfdejw:Dbiexmarmoretumulum
u,ll
f
'

,;,<)

Bupradictum
loco
l,i

sanitatem

recepil

Eodem

die

el

H
--,,., IOMi
.

nomine, de Talgai Bngleche, Menevensia dicecesis, ab octo dier |.uni;i

mulier quagdam, Matilda

""

excelsum.
rl

i,

parft

el

contTacla,

sanata

est.

Item

,,c"

''"'"

ouatuw proxime sequemUa mvrar wperius bremter el oum aliqua vocum


relata

mulier
rugg,
,

quaedara,

nomine

Christiaoa
a

de

MkeaepU-

parochia de

Ledebury,

septem

dfferentia

suni
inferius

in

Parte
quse

ir,

zp

a.

Occurrent etia/m "'"


/

alia,

inobservata

manis contracta, sanitalom cslitus est adepta. Sabbato proximo subsequenti quidam frati nomine lieginaldns, de donio S. Joannie de
Stafford,
poti
a
i

Podia/iic esse

fukra subalaria, dictum supra


quidem
ecclesia
,

septem annis claudus,


^i

recte gradiendi

pst

ntiam

ibidem
el

divinitus

consecutus

Item

Vempe
in

eadem
scilicet

sed
Vir-

eisdcm
quendi

die

loco
;i

quasdam
sex
est

mulier de Owias,

alio

loco,

in

sacello B.

Maria

nomine Wenlhliana,
proxima
loco

seplimanis
adepla.

muta,
Peria

l<>-

ginis
i

potentiam caelitus
praedicto

lertia

Puto, legendum

Brecknock, cujus nominis


Wallia Mcridionali,
>'

puella

quaedam,

quatuor
qoarf-

oppidum

et comitaPus su/nt im

annorum
mine,
n

setatem
nativitate

habens,

de Glont,

Matilda

Laiine Brechinia

babens
die

manum
(

sinistram
caelitus
rir
I.

egisu m.
h est,

dam
Anglis Warwick, oppidtum
[ngliae

el

contraclam, sanitatem
Item

recepil

io

w.iiwmiiiii.

eadem.
qui

eisdem
de

loco

quidam,
linistr,

oaputque comilat/us Warwicensis, vulgo Wara"i

Willelmus
Lribus
esl

nomine,
annis

Humbre

juxta

wick-Shire
I

contractus,

gradiendi
Item

rectitu-

Kenchester,

Latvne

Vriconium, olim oppidum


est

dinem
el

divinitus consecutus.

eisdera

die

munilurn, rvunc vicus inglix


fordiensi.

in comitatu H&re-

luco

vir
;i

quidam,
reslitutus.

Willolmus nomine,
Peria quarta

de Penesl

tumbe,

septem annis contractus, recto

gres(oco
l

in

.1//

legendum
\ngliae

Stapleton,

uious

"<

"/""

sui

caelitus

proxima

castrum
bularius
hic
'

in

Cumbria,
fuit

ejusque

consta-

praedicto
Lis,

seu

praefectus

Willelmus,

de quo

quaedam mulier, Isabella nomine de Oloua tribus annis dauda, similiter est curata Bodie

dem

muli

qusedam,
*,

Erdudenel

nomine, de
anNorthumbria

n
sera

An Lichfeldensis ? Vam non novi in inglia.


fluvius est,
iii

dicecesvm Kychefelden-

Bideburj

North.

a duobus annis clauda, habens-

o Sabrina, Anglis the Saverne, celeberrimus Anijii.r

que ii rem deforraem el Lumore el claudicatione


;i

magnum
praediclis

in

maxilla,
esl

cslitus

Wallia Septemt/rionali ortus

curata.
19

qui^dumpercomitatumGlocestriensemfl/uitjhaud
procul ab
ipsa

Item

mulier
a

quaedam,
tribus

nomine

Margarita,

adsanettupui

urbe Glocestria

<

tewnebam

de

Rosebury,
paralitica

viginti

annis praecedentisanitatem recepil


Dei.

enm
'"''

incobtmir
'

prsterlabitur.
p Schinancia // vejwm ive squinancia,

bus

jacens in

dunat

lecto,
Viri

Lat/me angina.
quae
haec
dioecesis

Doraino

per suffragium
civitate

Item quaBdam
Ci

q
iV//

fatear,

nescio,
is

mulier

de

Hcrefordia,

nomine
el

forte
ita

ammuen
ut, sii

nostei

dua
sylla-

uabens

maculam
sinistra
esjl
i

super
octo

oculos

gibbum
ab
Dei

io

conjunvit,
i

dudbus primis
Norwicensis,

manu
liberal

per

annos,
Viri

olraque
penitas
praedicto

lls

legendum
,
>

de qua supra

deformilaie
i.

per suffragium
quinta

m tn)lll
P

Peri

proxima
Ros,
el

loco

Divises, seu l\ie Devises,


Divisio,

Divisaa et
,-si

in
.,

comitatu
esl

Latina terminatione castrum veloppidulum [ngliss Wiltoniae. De Sarisburia dictum


Angliae
est,

puella

quasdam dorsum
gradi

de

noraiae
in

Catarina,

babens
el

totum

tantom

curvum
valebat,

gibbosum,
aliter

quod

Be

erigere
nisi

non

si
s

oec
civitos

posset,
inclinata,

manu

posita

super

Staffordia

comtatus

Staif-

genu deformiler
taret,

se

miserabiliter susten-

ford-Shire vulgo dicti caput. qui dies t Legendum est xv Kalendas,

gibbo
Peria

sublato,

slaluras

rectitudinem

e!

ammo 1287
die

recle
recepil

gradiendi

potentiam,
sexta
a,

Domino
nomine,

largiente,

Dominicuserat.
U

proxima
Eva
cni

paedam
non

mulier
u-

Ethelbertus
iS

rex

ei

martyi

colitui

de

Castro

Goderici

babens

jffli
erat.

que duu prm

itato

anno 1287

feriatertia

biam
licel

casu
circa

fractam,
ipsius

Bubveniri

poterat,
aili-

curam

l'Etdwxsuiid.a^mediiaemsoriptorespro
usu
Q Tei '
,,

genUa
Dei

fuissel

adhibita;
ipsius

magno tempore cnm ad tumulum

Viri

soleatj

evsequentuyusUse

aliquandin
multis

hicadhLiproarthritide,
,

te

bito,
esl

sun>agium .nvocaaset, ^ntibus mirantibus et Deura


ul

riw^
fAPIIT ^ *'
1

,,,. ,//" G^lagoutte^to.


,,,

sanata;

ita

eurrens

ecclesia

cl

extra
..,.,.,>

(1

pIaudens
el

manibuSj

De0

verbis,
devoti

signis

nutibus

corporis,
die
vir

mirabili

me

persolveret.

Bodem

quidam,

Roserus
II
*

nomine,

COHlUlttattO mira-

Gamages,
sanitatem
mulierj
roresla

CllloiMHI eOCleni
MCCLXXXVII /}^r SanCll

anUO
Opem

de Malmeshulie de parochia per decom dies ante vexaius febribus, proximo quaedam Sabbato recepil
.

llnll!lllt
,],.

Margarita
b,
,

de

la

Dene

per

septem

annos

Newalande in amel
Viri

plius

ante

mnla
prima^ nrimae
soluto

invocato

snffragio

Dei

ad
,,i

locum
i

linlIll

sepuiturae sepulturae
silentio,

ejusaem, eiusdem,
esl
a

racmtatem facullaten

impelratorum*
F,ercella
,

loquendi,
cuta.

Domii
videlicet
conKntwtto
.

20
'
:

Dominica

proxima

subsequenti,

'

khiu, aliieodm

'-:;;::, ;
1

m< rue Uaio

11

;!;:;::;;,r;;

r:;;:;:i:

cim

'::;,;::.,:;,,,:: septi

EL?*72R&Xtt -. -^
uUer,

Agnes

660
r.x
i

MIRACULA
Foria secunda

S.

TIIOM K DE CANTILUPE EPISCOPI.


Snvocassent,
ablato,
feria
,.,
|.

PR0CB9SU

stituta.

proxima

quaBdam mulier,

subito

sanitatem

recepit,

tumore
videlicet
Petri

imoNIZATIOMS.

nomine Crisliana, de parocbia de Kingellone, porecte gradiendi a quinque annis clauda, Bodem die tenliam esl a Domino consccuta. Derby, de eadem, iin mulicr quaedam,
i

quem
secunda
|j

poslea
in

totum

sanum,
praedicti,

crastino

Apostolorum
u!

an

it

[psius

parenles

face-

rent,

secundum
Servi

quod
Dei

voveranl

pro

eodem, ad
oblationibus

quatuor
.

annis

anle

manibus
esl

supra

genua
staturas

lumulum
detulerunt.

cum

devoiis

positis

gradiens

deformiter

inclinata,

et

gressus

rectitudinem

adepta.

Feria quinta

Feria

quinta

proxima
l,

Willelmus

de

la

Itrtii

/..r

proxima
iiim

juvenis
in

quidam,
parochia

Robertus

oomine,
a

de

Whiche juxta Cestriam


1 1 . i
:

ab

uno anno
recepil

parali-

Jvliu
A

Witebache,
annis
tus
Alii

de

Bromfeld,
sanitatem

quadivini-

atque

mutus, sanitatem

caelitus <!

antea

paralilicus,

loquelam.

Eodem

die
in

homo quidam, Ricardus


parochia de Teukesbinj m,
lu

i.i

ab
hM.,

Eodem die quaedam mulier, adeptus. esl nomine, de Beandeserl juxta Warewick d, gradiens ono anno el tlimidio contracta
.

nomine, de Pulle,
;,

baculis rurcalis

suflulta,
Viri

reclo
Dei.

sl

gressui

resti-

tempore caii us, visum caelitus esl adeplus. Circa idem lempusquidam juvenis, Ricardus nomine, Qlius domini Radulphi de Crampewele,
tnulto

per

suffragium
.

Sabbatu
.

proximo
parochia

Lincolniensis

dioecesis,

septera

annis

febre

vir

quidam
Havonle

Willelmus
juxta gra liendi

nomine
e,

de

vexatus,
Viri Dei.

sanitalem
Peria

recepil,

invocalo

suffragio

de

Portesmue

ab

uno
esl

anno
de

sexta

proxima
vexatus,

Joannes,
in

dictus
lalere
recepit.

claudus,

recte

potenliam

adeptus.

Picard,

de

hospilio

coraitis

Glourame,
sanitatem

Eodem
ei

die

vir

quidam,
/.

Willelmus
a

uomine,
divinilus

sinistro gravi

dolore

Preslone

canonicorum
ante

quatuor

sepliraanis
est

Eodem
de
el

die

amplius

surdus,

auditura

parochia

nomine, quaedam mulier, Quenith de Hoye, habens dorsum gibbosura


septem annis
el

adeptus.
Junio 21

curvum
mis
B

amplius

sanitatem

Peria quarta
apostoli,

proxi na

videlicel

die

S,

Bar-

recepit.
slati

Feria secunda proxima, videlicel dietran-

nabae

mulier

quaedam,
.</.

nomine
quas
',

Wensanata

Thomae
in

marlyris n

Nicoiaus
,

lilius

thbana

de

Ewyas

Lascy
\ iri

muta,
praedicti

Willelmi Norreis,
a
<-i

de Mora canonii orum

adde cum

fuerat

prius merilis

Dei

rediens

duobus annis
inii.iiiiiii
.

pede

sinistro

durum

habens botium o

vrr-us propiia pervenisset,

loquelam,
iterato;

quam

mira-

sanitatem recepil per suflragium Viri

culosr

receperat,

pcrdidit

quae

postmo-

Dei.

dum cum
devotior
pit,

parentibus suis ad tumulum Servi Dei


el

24 Feria
iii

quinta

proxima
Joannes
quarta
.

rediil,

ibidem optatam loquendi rece,

feslis
,

sanctorura

subsequenti, scilicet septem Fratrum p, presbyter


de

00

tO

>nn,i
i

u!a

por efw
liom
iii

soluto silcntio

facullatem

Feria

xta

pro-

quidam
a

nomine
Feria

Teme

de

Bury

apienta

xima sequenti Ricardus de la Bulle de Webbele, gibbum habens in sioistra parte raciei in taulum,
ut

quinque septimanis mriosus,


adeptus.

sanitalem caelitus
vir
i

/'

est

proxiraa

quidara

m
.

>inisiro
i.ini

oculo

frequenter
dolore

impedirelur

nomine
paroi
in.i

Willelmus
de Grete,

fllius
a

Georgii

lericus

de

visu

etiara
ut

gravi

renum
.

conlinue
grandi
sufdie

tribus annis

claudus,
recepit.
in

recte

vexabatur fragium
quaid.iiu

gradi

oon

possel

nisi

gradiendi

potentiam

miraculose

Feria
vigilia

baculn suslenlalus;
Viri

ab utroque
esl

Dei

subilo

morbo per sanatus. Eodem


,

secunda
s

proxima

sequenti,

scilicel

Margaritae virginis q, adolescens quidam, Joan,

mulier,
inuiiii
e1

grc,

uomine Petronilla de Clehuratempore gravissimo doJore capitis


venlre
el
,

nes nomine

de dorao et

farailia
'

domini domini

Joannis
regis in
(in

de Havinger,

tunc justiciarius

justiUarii

vexata,
buffonis

tumenti
,

hydropica,
ui

veneno
intoxi-

Snoudon,

tribus annis surdus,


Dei.
s.

auditum recepit
Feria

infecta

qui
;

cum
el

asseruit,
sul
el in In

subito per suflragium Viri

quarta pror,

caveral

dormientem
evomuit,
.

venenum
in

magna
corpore,

sima

scilicel

in

crastino

Mariae Magdaii nae

quantitate mullis

capite

miraniibus

sanitalem

recepit.
Julii
in

Dominica

proxima subsequenti svii Kalendas mulier, nomiue Juliana, de Preslone


a

quaedam Gokesmore,
caelitus

qualuordecira

annis

caeca,

visura

est

adepta.
lii
,i,,

virquidam, Willelmus nomine, de caslro Episcopi Herefordiensis s, a multo lempore ante caecus, visum recepit. Eodem die vir quidam, Joannes nomine, de Neycreveul Landavensis dioeci caecus, lumen oculorum recepit, invocalo suftWio
Viri
1

Dei.
5

uibut
mti
i

tmi'

unt.

idem die quaedam mulier, nomine Juliana de Mordeford, paralilico morbo percussa, sanilatem recepit. Peria quinta proxima sequenli
Gilbertus de
tus,

larlo

die

mensis
S.

fcugusli,
/,

scilicel

in

cra-

Rursiim
alii
in

miilt
n tU ""

stino

Invenlionis

Slephani

quidam
furiosus

juvenis,

nomine
dioacesis

Joannes,
presbyter,
Iprilis,

de
qui
a
I

Divises,
fueral

Comptone, podagra inflrmitate


caelitus
est

Saresburiei
a

vi

sanitatem
vir

sexto
Servi

adeptus.

Peria

sexta

die

mensis
Vu gusti

proxima
i

quidam, nomine Philippus, de Ewias


recto
est

dictum
calitus

tumulum
restilutus.

Dei suo sano sensui

esl

cy,

claudus,

Quarta

gressui

reslilul
vi lelicel

ldus

scilicel

Peria

quarta

die

prOxima
parochia

S.
.

Laurentii

subsequenli,

marlyris,

vn
Mar-

vir

quidam
.

nomine

Kalendas
garita,

David

Julii,

mulier
de
esl

quaedam,
gressui

dictus

nomine
a

Erum

I(,,t;i

deClifford,
" n,ll,m

Herefordiensis

de

Kingellone,

qualuor

"

aunis clauda, recto


ilie

Hrm "

dicecesis,

de habens

excaacatum,
annos,

qui

restituta.

mulier quaedara,
i

Dionisia

nomine,
.

Eodem de Thomes1

extiterai

antea

per tres

eliam claudus visum recepil in

berwi
rata.

ocul memorato,
l
'

annis

clauda

similiter

cu-

'"

Vl, 'i

ei.

Peria
a
esl id

sexta

sequenli

vir

quidam,

Bugo
sanitatem
Viri

Austre,
caelitus

multo

tempore
per
infans

furiosus,

" s sclhcel Adam oomine,


'

el rectum incessum per suffraQuarto decimu Kalendas Septemdlc s Magni martyris \i, quidam
-

dictus

adeptus

Lethewiud

suflragium

de

Burtone,
furiosus!
Dei
extitil

Dei

11111

Circa

tempus
Hore,

fuera '
reclc

;|

tribus

quidam

septimanis

Henncus
domini

antea
Viri

suc

sr,lsl11

nomine,
de faciem parentes

Qlius

Walteri,
aetatia

de

per suffragium

Kniues
sic

Baskervite h, dimidii anni,

'"'"""^
sclllcel
,

"'">

undecimo

habens
;

inflatam,

'"

,,,l;iva

videre

non

posset

cum
mori-

Kalendas Assumptionis B
inflrmitate,
tres

Septembris Maris vir Bere-

i"

1,l;

""-

Q oniine

ejus,

limentes

Philippus,

ipsum

protinus
Viri

de Stepeltone

turum,

pro eodem

suifragium

Dei

devotius

fer^nsis ditEcesis, qui guttam vocam, per

dies

medici continuos tam


graviter

quam

DIB
k

SEGUNDA OCTOBIUS.
nec
sagittam jaciens,
le

661

grarfter

airtea

vexabalur,
Buffragium

ui

nec

manus,

percussil

dominum ftadulphum
uno
sui

,.,.,

pedes, absque dolore gravissimo


ciiin

possel

movere,

Buteler

militem
in
el

sub
capilis

oculorum,

ila

ut cakowbwiohb.

Servi

Dei

devotius

invocasset,

ferrum
biliter

sagiltae

profundum norricertis-

protinus est sanatus.

x
V

scilicet

die

S.

llemv Kalendas Septembris, augustini t, vir quidam, aomine

flgeretur;

cum ab
vitam
ipse,
al

astantibus oon Bolum

oculum,

sed

etiam

Buam amisisse
uti

Nicolaus, de Westone, juxta Malmesburj y, aabens sinistram manum aridam et contractam,


ilus est curatus.

Bime crederetur,
signa

potuit,

lunc

per

una
Dei

cum
el

amicis

suis

existentibus

tunc

doberlus,

Eodem deWermbruge,

die vir quidam, nomine

ibidom

servi

ejusdem
in

Thomae aliquandiu
laeso

in dexlrooculoa multo

invocassel
el

auxilium,

ipso oculo
recepit.

visum

mbi

tempore ante caecus, visum recepil caelitus in eodem. 26 [iem secundo die mensis Septembris vir quidam, oomine Thomas, de Clone, conlractus
adeo,

vitoe

Banilatem
saepedicti

miraculose

Item

cum
ejus,

nobiles

lantam

vim

ac

sagacitatem

castro mtulissent, ut caderel exterior


ai

murus

cadendo

per

infortunium

siye

casum

plures

super mauusetgenua graderelur, recte Eodem gradiendi potenliam caelilus esi adeptu qusedam mulier, nomine Juliana, de Roddic
ui

de dictis uobilibus oppressisset, duo lantum militunc astanlium assertionem, tes, juxla propius
per

auxilium

Viri

Dei

miracui

pericu-

merleye,

multo

tempore ante clauda,


esl

rectum
KaienCrucis,

lum evaserunt; nnus tamen eorum multo


bilius

mirajacerel

gressum divinitus
das Oclobris,
Petronilla
lllli;im
;1

adepta.
die

Item

wm
S.

altero

esl

salvatus:

pro quo,
nei

dum

scilicel

Bxaltalionis

oppressus

mter

mortuos,
extrin

aliquid

de

suo

de

Standone

Picard,

habens dextram
gressus

corpoq
cavil

praeler capul

tempore

multo
esl

contractam,
adepta.
Die

ipsius

rectitudinem
seauenti
I

caelitus

proxima

de sub
abstraxil

lapidibus

armiger auxilium ccemento el

Viri

Dei,

elipsum
facilitate

mirabili

vir

quidam,

lscii

utraque

parte

oomine abwilmi de Ewyas anno claua dimidio


caBlitus
alia
esl

illaesum.

SteS
[tcm

rectUudiuera
Octobris

adeptus.

mulier,
octo

Kalendas
super

quaedam
ulraquc

de
parte

Nouas Octobns quaedai secundo nomine Wenlhliana de Oswaldesne, ab annis prascedentibus habens dextram maUera

Shireburne*
a tus
es,

Waldam,
clauda,

es

quatuordecim

annis

rectura

gressum

omnino gium calitus

num

contractam,
esl

per

Vm

Dei suffra-

curata.

llem

x Kalendas No-

Se
,

,,
,

L
.

ade nta. Item m Kalendas Octobris, quidam, die S. Matthsi apostoli, vir Odobekard de comitatu Oxoniensi, qui uno ab agritudine mirabili el v
i

vembris rector

ecclesiae
In

de

Promptone,
el

nomine
pedibus

Thomas
adeo

de

Polhale,

renibus
ul

gravi

dolore
vel

vexatus,

per

dunidium
plea

amillius,
c

s.

<

mensibus,

ve-

annum ante ire oam gradiendi cl


ptus,
et

eqmtare

aon

posset
s

equitandi

potentiam

,,,

uTquas ,;,,,,,

Inueexoreipsiussanguis
per
v

vel

itura

distillaret,

ab omni corpons languor curatu pe Nonas N^erabns Itera :v Dei. suffragium Vir

uxorem
''"^natus.
oJii
.
,

suam
,

el

vaccarn
i-

>ii

,,

iripin

coram

unam ac plures a maena hominum

aliat,

sed

todem

na

Wc
gn
Ibidem

m,
sic

qui

tuus

mera.
exlra

per

d.em
n

ntc-

rita

' '

ituralen,,

dun,
i

domum
,,

projectus

et resu.ui

bb

^VTZttZZVZ ^&gW^^-' P-f^ - "" ^Z m )ma M


,.,' ,,,:,
auxil
\i\ii dicti

mor

jacuisset,

hoc

W"on
|,,.

,,
,

,.
..

1S

recedit,

el

-,
Ci . :i

Ilm, "i

ando;
"'

'

el

eccesubito
"'
l

faico

re-

secunda

Idus

N , Novembns

qmdam quidl
gravi
;,,,,

"
et

,",',""
''"'

ulum

es

"

maSsalws "
b
rembns

aobertus,

uo

is,

Sratia

e P .si

Elens.s66,

,,,

vexalua

ut

cc
nii,ii-

dd

'"".

clencus
, mancus
,

de

'.",. Cy,
qu,

Wygorniensis ys
.deo
aui anl
e el
ul

dteesis,

ramma
,,

o
Viri

,. ,,.,,,-,
1,

JWW-J^.
acti
.

,.

...., ^,,,,,;,,,

Dei

bona Dde referena


i I

utraque mraque

manu,
Dei
it

certe i

cMctis"cireuMianttt)us lunc ibidem, s .,,


s

ipso

^,,,,.,,,,
.,.

,,,..,,,
,,.

quia

mi.hii Servi vitam Servi

racula

d pravari

pVasumpserat, aci n supet sarcophagum


nu?
,

ad tumu
ajus

suas

** nM>
cum
i.
.

,,.
viginti
.

"
,

,.,
,

diebus

ei

^,.,,,,,.,
.

,,

laclu

c^orans,
sanatus.
nt

proul potuit, collocavit; multia subito, plura

et sic

cernent,bus. es.
.

d"^
,'

.,

intolerabihte.

angmentan,
Ucia
e,

,,..,.,,..,,

,ui-

aiia

;-""""
..

,,,...

cis
'

[ue pro pe etii ,' ,. ,.


.

,.,,

B.

Margarita,

virpms con

gen

..

,.,

sape daolenten, parlem ab jr ,., ,,,

amens

factus,

P^aA^sirra ssw
obsiderent,

quidam

ex

Walensibus

..v

--

662
ix procfssi;

MIRACULA
Thnm.-p
quievil
caelitus
pontiflci
,

S.

TIIOM.K DE
quo faclo,
el

CANTILUPE EPISCOPI.
Editha
,

est,

mensurantes
cepil

de

Ailimindestre

per

quatuor

annos

p,

cjuramsATioMn

statim

et est

Bomnum
curatus

dicto

contracta,
iiius
esl

per suffragium

Viri

Dei sanitatem caa-

dolore
Dei.
maceim ad // siut sepulcrum

per

suflragium Viri

adepta

31

Item

iin

Kalendas

Decembris

adolescens

quidam, nomine Joannes de Tregoz, consanguineus


qui
scilicel
suii

ANNOTATA.
a Anglis Goderich-castle, sitwn est in comitatu
lln efordiensi.
I)

domini Joannis de
dextro
dolore vexatus,

rregoz

milins,

latere

per qualuordecim annos


a

ante gravi

fuerat

quo curari
auxilium
Dei
,

non

potuit
;

per

mulliplex

adhibitum
Viri

medicorura
imo lllum

venit
in
ei

ad

tumulum

et

Anglice nunc
in

Porest of Deane,

Latine Sylva
legitrur, esti/n

juxta
ctis

illud

oratione

pernoctans, circa novidebatur,


,

Danica, veletuvm

Danubis sylva dicta

raedium

manifestissime
anlc

dum

que

Occidentali pa/rte comitakis Glocestris,

jrennn

lliriciri

tumbam

qnod

quidam

regione Transsabrinat ad Vagarn /imnen.


c

Episcopus aibis vestimentis indutus, habens etiam


in
tatis

Burford

u ua

Anglia

est

ad fluvium Isim vn

capite
.

milram
*
,

albam, parvas tamen quantipedis

Owoniensi comitat/u.
d

Dlpote

unius

longitudinem
alba etiam

non
praa-

NotUiam Warwici
Porlesmouth
inquit

<i'.h

ntperius.

*nn excedentem?

excedens
cedebat,
fusa
esl

quem

parva
>'<\

crux

e lege

sive

Portsmouth
:

quasi

egressus

de sub

imagme
Viri

aerea, quae
et

Porlus

ostium,

Camdenus

estque oppi-

super
ad

sarcofagum

Dei;

cum
intra

dum

Anglia

accessissel

ipsum
sub
ut

manum

dexterara
latebat,

Britannici,

locum

laleris,

quo

morbus
usque
in

tam
ven-

inde visiVur
scribii
f

in conutatu lliuit<>m;i\ m <>ra maris capac&m portum habens. Vonprooul Havanl oppidulum, quod hic llavonte

potenter injecit,

viderelur eidem,
latere

quod

trem ejus ab
tiini

illo

latus

opposi-

Camdenus
i
'

Preston <im/>/iun

<>/>/>i</i/m

>,>

<<<><>>-

ilivcnpsi^set.

incolumitnt?
donati.

32 Posl
ut juravit,

tactum
serpens

autem
super

ipsius

sibi

apparuit,
,

quoddam caput,
subito

quasi aethiopis
terrara
ei

ni-

memorat, et Sacerdolum oppidum vnterpretatur. Hocne, an aliud, hic designetur, nu/ii incon /><> tum est.
tatu

gerrimum
sua
in
;

inler

genua
fissura

g
sts,

Ad hujus
pag.

loci

notitiam

spectant, quse habet

et

ecce
in

apparuil
illud

magna

Camdenusim
angulo,
qui
inter

descriptione comitatus

Monumethen-

terra,

quam
lerra,

caput

intravit, quasi

i86 sic scribens:ln

absorptum
aliquod

ita

quod
per

nec vestigium inde


fucrat
infir-

Bwias

dicilur,

extremo ad Circium non procul a Munow

appareret.
post

Ipse

lamen, qui
unius
illorum,
inventus

Quvio

Hatlerell

montgs, quos, quod mstar

mus,
jacuil
fl

hsc

quasi

borae

spatium
cinco-

cathedrae
i.aiiiii(in\

consurgunt,
sedil

Munitb
ccenobiolum
hic
et

Cader
,

dicunt,

immobilis ad
//'

modum
el

qui

vetus

quod

Walte-

pim
ab
tur,

patiuntur;
spirilu

tunc

esl

ab omni
credi-

rus

Lacy,

cui

Iatifundia

dedil
a

Guilielmus
illi,

dolore ct a

infirmitatis,
,

quam habuerat
liberatus.
,

comes Berefordiae, lundavit,

quo Lacii

aimis
per
vii

quatuordecim
suffragium
Idus

m
Dei
*

probabililer
tolaliler

Viri

qui inter primos Hiberniae expugnatores clarissimi, profluxerunt. h LaudaPus


in.s

L Decembris

Item

Septembris
de
alii

miles quidam
,

no

Camdenus

i/n

descri

99

mine

Rogerus,
.

Pinelescone gg

tunc

custos
et
alii

Herefordiensis pag. i72 honorifice

Hone comitaueminitde
clarorum
fce-

Angleseye

et

quatuordecim
viri,
in

milites,

clara et vetusta

familia Baskerviilorum,

numero
runi,

triginta

mari

navigare coepeIranquiJlita-

viioiiim

el

equitum auratorum olim xxx Junii.

admodum

per totum illum


habi ntes
:

diera

bonara
ccepit

cunda
i

elc.

tem
maris

nocte sequenli
turbari,
et

vissim.i

lempestate
fluclibus

uavis

mare saeeorum in

/</

estt die

k
lii.
I

ll.rc

eodem anno 1287

incidit in

diem

adeo agitari, quod de

i>i-

humano
ces-

remedio
Dei
et

drsperarenl.
servi

Tandem
ipsi

invoealo sulfragio
statim
cura
in

Cestria,
<<

ejus

Thomae
el

ponlificis,

initniu,

savit

lempestas,
el

ad

mdigenis Chester, Anglise civitas est i/ui ab illa Cestriensis, vernamle


Cbesse-Shire appellatur, habetque
<

terram
sunl

tran-

Cbes-Shire
e

vel

quillitate
alii

suavitate

maxima
Februarii

adducti.
.

/rnique

iscopakvm sub metropoli Eboracen

33 ttem

Kalendis

Uenricus
,

dictus
sinistra
,

Febrin,
Afurtio,

m
ii

Forte

nunc Tewkesburj

mercator
tibia

in

de Coptone juxta
infirmilate

comitaPu

Severne
in

Gl

in

gravi

percussus,

tantum

ut

/-

dicatwr
ist

per
culo

dimidium
Servi
in

annum
caelitus
Dei,

miserrime
eal

graderetur,

cum uno bacuratus ad primum


Kalendas Aprilis,

tuarien
ns
-

tumulum
hh
videlicel

Itera

vm

s. Thomas archi Canpro defensione jwrvum ecclesiasticorum cujus corporis iranslationem variis Var.

addiem
I

Ccena Domini hh, infans quaedam de Bromiord, nomine Isabella, ad Servi Dei lumulum

Julii

inscrbptum

esse, obser-

adducta, de qua
rsi

lale

probatum

videlicet,

miraculum solemniter quod ipsam, postquara

baptismi gratiam suscepil,

mortuam
el

per quatuor
veraciter
sic

vwerunl mei in Prstermissu ibidem. De eodem sancto Prsesule marpyre agemus cum Marlyoiof/io/unnanoaddiem wi.\ Decembris. o Jam annotavisupra bolium videri derivatum
ab Italico boccio,
usurj atum.
p
et

horarum
jacentem,
a

spatium
invocato

pro

aeslimatam
suffragio

folliculo

seu

luberculo

Viri

Dei,

ipse
ii

Deus
infans

mortuis Buscitavit.

item

Kal.

Aprilis
civitate
,

quaedam, nomine Margarita, de


diensi,

Offtcium in
"' 'i"

Berefor-

Septem Fratres martyres,S. Felicitatis filii, Ron wno Breviario habent die \ Julii

rm

''"'"'

habens oculum dextrum adeo periculose inflatum, quod ad latitudinem thum digitorura de loco proprio
videest

atate

fere

unius

anni

w
i

miincidit
rfyi in

f&ria

qumta

inr diciPur,
''

ut

S
/

Mi

'' '"

batur amotus,
curata

per auxilium
et

Viri
,

"

" ;"/

Homanocolitm

Dei
ita

cselitus

'/""""' amno 1287 DominiousfueHt ejus

salul.ritrr

perfecte

quod

s!

curaUonem hujus nec locus morbi, nec vesUgium appareret. Eodem die mulier quaedam nomine
,

atio <hr celebraVwmsit.


r

incidit in Sabbatum, nonferiam n ^^U'eslumhocinec<itesiaHerefordiemi

vtgiha iur,

Colitm

S.

Magdalena die xxn

Julii,

postri-

die

DIE SECUNDA. OCTOBIUS.


^

063

die

oujus diei przcitato anno 1281 feriaquarta


('nsliiim hOO,

posteriores, prioresque

cral.
S

tinnn

OUOd
esi

"</

epUCOpOS llarj
oomitatru

ihmSCS

s;
ti

Paschate anni 1287, eidem mcra n n r nt, -nnsnlc, n n pcrtcinim cnt. Mnln n/ihi a
1287 "
/'

pkqoimo

nu

i-.anonizatiom.

iilim

speotaverit, liodicque Anglis

Bishopcastle ap-

ihc translationis

sed

nec hoc initium ubique

pellatur,

situmque

in

Salopis, sive

scrvatnt
ii

Shropp-Shire.
I

Ftn

tc

lnc

cst

viii

vel vi

h;ilrndas

Drsii/natur lnvrntin

h/iis

nns sanctiprotomavrStephani, oujus memoria </" m Augusti rrct>r/

cniiiui

Prscipua ejusdem Sancti


is,

festivitas

agilw

nccri n annwn \281,sive in festoAnnuntmtmnis, snc m Paschate, sive m die tiranslatx tcrmimimhi m. a agemvA
\prilis,

XXVI

llcccmhi

nhi

0-6

rntlcm n /nnl nnscalscri-

lirinln in

hnn dehoomartyre apud no& n ihcm \w Augusti.


i

est

ad diclv/m
ou us

x
,/csin

Nimirum
iii
.

sancti Hipponensis episcopi,

Caput

iii.

Wiraculacontimata

Opere nostro illustrata habes

ad eumdem
cnmUatU

tlirm

anno mcglxxxvih.

y M;iltnesbury o/ipidum Wtllnm.r.

Amjli.r cst in

l Est hwjus nomimis oppidum in comitatu Dorceshic, niiia insignitium sede episoopali qusSarir
s

A
ab
bati

nno
hac

Gratiae

millesimo
el

ducentesimo
dicti

OCtuaEpiscopi

paraiytku*.

gesimo

octavo,
viia

transitu

mortbuwta,
'"'
'

ti

shiiinim Irnn Jnlti

c
c.i

I.

\/i

Inmcn Imc

,lcsn/ ncl n

anno

sexto ",

videlicel

die

Sab-

"""'

duhinnt
dani.

inihi

csi

ad/jectis

vooibus super Wal-

quarto Nonas Aprilis6, vir quidam, nomine

"

a
b

dictus

Ricardus

Cusin

<le

civitate

aa (Ju.r sequuntur

usquead finem

capitis, fere

paralitico

B dniti st/ni Parte ui,cap.


lci/iinlnr
bl)
c.i

m,qusdam

tamen
inglia

hic

jilictilins.

morbo percussus adeo, ul brorum suorum destitueretur ulililate bus membris suis per suffragium Viri
dicti

London omni mcm.

in

omniprae-

Dei

Elia cci Elis, indigenis Bly, oivitas

est

s.iniiaiiin

rmracuTose

recepil.

Ilem

vni

die
pa

,n

cn

ihiiu
vn

Cantabrigise

ad Usam fluvium. Apud


Pr
i

Apriiis

quaedam
de de

mulier,
.

Agnes
ad

nomine, de
Dei
esl

Godu inum
(hciiin

Com

mlibus

inglia

rochia
esi

Mordefbrd
,

Servi

tumulum
probalan-

ejusdem episcopatum tenuisse Joan/nes de Kirkby ab anno tjm; usque ad 1290.


,r

ad lucta
;

qua

tale

miraculum
in

tum

videlicet

quod
el

ipsa

aegritudinis
Dei
in

inii hic /thiis

Richardi,

Coi

<

mitis,

guore jacebat,
riculo

tandem
per

Viro
ejus

mortis pecaBlitus

et

Romanorum
dil

regis elecU.
'

mensurata,
Itera

suffragium

llnjns

bel

editionis

Vicolaus
sic

Tri-

esl

curata.
,ic
;i ,i

m
Dei

Idus
ci

Aprilis

Joannes,
uxoris
porlatus,
ipse

Bliua ejus-

vettus in Chronico

ad annum 1288
III

memimt
in

[{,,'jrn

p.-nt.-in

lihrisiianae,
esl

lntcrim

(dum Eduardus
rcrstihtilni
i

Anglia

rex

Vo\V,lli

Vui

iiiiiiiiiiiin

de

sctmm
i

ReSUS,

QliUS
le

MiTCiluci,
lil

qno

dilucide

est

probatnm,
videlicel

quod
die
S

Rac

i.i

conturbavit, impugnareq
.

cob

aliqua
cui

lendas
rex

Decembris,
praeterito,

Clementis

castra

Comes Badmundus
sua absentia
ducil
iiic in

Cornubiae,

proximo
tuus

de

ulero

matris exiii

mor-

Angliae

in

pegni

commiserat custoMereduci

abortivus;
el

quem
per

diam,
tra
is

magnum
cic.
,

Walliam exercitum conResus, Qlius


,
,

obstelrices,
pis

sic

eum viderent mortuum duarum leucarum ilinevlcinos

Resum
ipse
csi

cr./n

spalium

permanentem,

aliquos

con-

qui

in

apographo

quod

edvmm
OppeU

vocabant,
,,,,,,.

inter quos

mulier quaedam

accessit,

ncscm, iilrtim

rcclc.tii, mtl/c, lVcsilinv.l idl

lalw. ee Castrum, quod hic Troslan vocaturj supra Pwte ni. oap iii, num. i1 dieitur JTruslanh, et n [nnotatis ibid. Yncilan a Trivetto autem G hnnhnn de Druselan. Hujus verba adprxdicl
,

raerat Dei de quadam ante inmulum Viri inQrmitate curata, suggerens circumstantibus, ut Domino Deo el servo ejus pr0 ipso infanle

ipsumThomaa pontifici funderent preces suas, statim inque protinus mensurarent. Quo facto, aliquo susfantulus se movebal absque intervallo
citatus.
I

sequentiumque Ulustrationem juveril


Post

desoripsisse.
:

verba

moa

data
.

sic

prosequilw
eral
el

Cum autem
.

|,

rm
adeo,

[dibus
-l"

aprilis

Vgnes, Dlia
d,
in

aeginaldi eemracid

castrum de Druselan

quod

Resi

obsiderel

le

Riche,

Ewias

Haralo

tibiis

con-

(Eadmundus oomes Cornubix)


fo.ii

muros ejussuf-

tracta

ul

virtutem
esl

mils

nobilis Willelfaceret, casn illorum subiio vir milites plurimi et Tanisii, aliique

naberet,
Maii

caelitus

curala.

aliquam gressuura non Item xvi Ralendas


diei

de Monte

circa

lioram

sextam

quaedam
nomiue,

pueila,

scutiferi
IV

opprimuntur
s\ii.'(.|.cii, rsl

aetatis

quatuor annorum,
Herefordensis

Lucia

de

\>

Smv

dclit/nium animi.
bitui

pertone,

dioBcesis,

Wia

MatildsB

m.num. iisci gg supra Part \n,cap.

de

Poywlesdon. Consule [nnotata ibidem. miraoula perUnent ad lih ffoc ci prwcedens

profundo Hardebrugge, In quodam Btagno extincta u subraersa, sub aquis jacuil sic casu ejiKdcra diei undecimara; et tunc ;1() h()I , im
,

(1(

annum

nostrum

mlgarem

1288, oujus initium

^
,

a Kalendis Januariis duoitur. "' '" " mcnhl in thcm KXVIIl UOTtii utrectehicassentur.Quiavere vejustemmsnsist
,
'
'

Eo

diu ruissel defnncta, extracta de aquis, licel jara Thoma? pontiaci hi, qui Lpsara tamen servo Dei spectaculum aderant, mensurarunt,
a ,i

nujusmodi
facto,

qil(l

siaiin.

InOnita

Dei
Viri testea

potentia
Dei,
el

a mortuis
h c

s/

in

apograplio^quodedimus,

rcfcrunhir. cnlchir n nn,

adarmum imhn m cc/tchl U m


'

1281

resurrexit

per suffragium
per

tam
eel

,-.

insigne

miraculura
qui
,

veBacissimoa

annus fuisset a festo Paschate; nam si inohoatus " " die xw '/""' Amuntiationis, seu a pertmuisL288
'

probatum,
,,, nil

'

^inonadanmmm^sedad
apUis Contro veroi nus/ncium POUUS rssct, nnni
sr <

iuxta

Servi

conboc opus Dei proprita oculu sacrosanciis Buangeliis, prout, taclia tumulum juraverunl. prasdicti
Dei

rimi d
feStO

Nomlna
festo

Anaiiiihn-

htmis

assumpum

esse t

quia

dies

eodem

Walterus de Castro, UaRobeptus de Heldeffeld, eomi puellaa priedictaB, Isabella, Ulda mater

auiem

testium

praediclorum

sunt isto:

864
ex processu
CAKONI2ATIONI5.
t

MIRACULA
eejuBdem; plures
el
alii
1
1

S.

THOMiG DK CANTILUPE EPISCOPI.


sensui
caelitus

ter
1|||

Dde dignihoc simii|n;i'il;im

restitutus per suffragium

Viri

Dei.

m
urata

,|

,] II

l.

cngnut
Offlflfl

^
tis B

Hujus
[ujrlh.
llllil Qlia

autera
el

miraculi

testes

raeruntN.
Roberti.

deWind-

l,cni

XV
de

K;ilrml,i> M.ill
\llll.l Uicia

,rl;i

chillese,

Joanna,
Ugo,

uxor

dicti

Hcm

vi in

(wfa, dna^
mort ^fvita udu,ta
-

BIO>fl/(T

iiinilJIM

duorum lllllin Ulll, annorum,


Stute,

IHMIIIIIf, nomine,

i\oRo-

Kalendas
parochia

Julii

dictns

Suel,

de

Marston

divmuusconvo
\

berti

provincia Reg.../,

Hnreforfliensis

de

Pentumbe,
tres

qui

loquelam
suffragiura
rei

amiserat
Viri

dicecesis,

invalescenle morbo,

qnem squinanciam
usque posl boei <{

antea
subito \lih>,

pi r

annos,

per

Dci

vocant,

hora

matutinali

moriens,
diei

esl

curatus.
dicti
\

Hujusmodi
Ugonis,
Julii
el

testes

fuerunt
la

ram primam
tunc
statim
ravi

ejusdem
Dci
a
fuit,

defuncta jacebat,
est,

uxor
Item
I

Matilda,

dicta
Qlia

Servo
i

ui

moris

mensurata,
Bl

Clare
nis

Nonas
l,

Margarita,

Joan/

aelitus

mortuis

suscitata

hoc
el

ju-

de

eicestria

qua

fueral

mortua per \w> dies,


Dei

iijijI

Reginaldus praedictus, paler,


maler,
el

Uicia,

invocato auxilio Viri Dei, mira ipsius


;i

potentia

uxor rjus,
9

Walterus
e!

le

iMaszun,

comalii

mortuis

resurrexit. Hujus

autem magni miraculi


el

pater

<j

ejusdem
boc

puellae,

multi

etiam
Ifem
le

veritatcm
tes

juraverunl
Margaritaa,
el

Jo nnes
el

Helena,
\r

paren-

Dde digni
h

similiter

probaverunt.
\

xira

diclae

Robertus

Crutoheur,
Roberli.
Ki

Kalendas Maii Joanna,


rene,
cesis
,

Qlfa

lae,

dicti

Schirdice-

de Leicestria,
Itera

ignes,

uxor ejusdera
Margarita
in

de

parochia de

Maurdin
hoc

h,

ejusdem
.

x\i

Kalendas

Augusti

morbo

consimili
;

moriens
esl

est
in

modo
paro-

uxor
qu;r
ral,

Roberli

Kene, de Penyard
Irnipiiris
Viri
;

Glamorgan
mortua
simililer
*

consimiii suscitala
chia memorata.
Adolr <"

ei

oolorium

prr per

Imirnm
resurrexil

m
-/.snn.i,

sp.iliuni

lur-

auxilium

Dei

modo

37
",lr

iirm

m
a

Nonis

Maii

adolescens

quidam,

aeta-

mortuis
Rossel
el

el

boc

jurarunt
soror
dicti

Walterus
Roberti

annorum, Joannes nomine,


castrura
oativitate

Qlius Joannis,

Matiida

Kene,

lamobtinuu.

Burhtone juxta
haberel
'

Bpiscopi

Qereforden-

Krnr.
.0

i'

oon
"'""'"
sic

mulus, eo quod linguam etiam unde et si quaodo debuii alinecesse


habuil
in

[tem

vii

Kalendas
dictus
qui,

Augusti

adolescens quiDubiinia
n

cont ,

(u

,,,

M.aiiquid

dam Tomas,
111

quando

Kok,

de

civilate

deglulire,
i

intromitl

Hybernia,

dum

dormirel
iia

N,,

duos
de

quadam

die sub

de suis

digilis

os

suum, ut
HuMi-

divo juxta
esl

Bristollium,
ul

officium linguae
ci

miserabiliter

iWm
raclus

supj lefei

cibum
viri

interius profratris

contraclus,
.'1(1

pellendo,

osilio

religiosi

W8 de Bromplone,
1,1

dentes,

omnes Qdeles ipsum gradi vicompassionem jiducerel el horrorem,


menses
reslilutus.

tunc
qui

Gardiani

rratrum

cum
Sl '''

per
i(
i

ires

passione
Dei

Herefordiae,

hujus

ipsum

lahoras-

-,
,li?

apud

Lodelawe

''

invenit,

suffragium Viri

Fuil

el propriis oculis vidil lingua carentem, n,M (l,m confratre suo, quem secum habuil lunc ibidem, venil ad tumulum Viri Dei, el

pristinaa

sani-

toli

subito

Item

vj

Idus

Augusli o

besliola
lice

qua?dam,
I

scilicel

capreolus,

quem

GaJ-

cura ibi-

dem aliquandiu remansissel devotus, linguam, 'i"'"" nunquam habuerat, adeo miraculose rerl cum lingua loquendi periliam in du"'i'",!l
i

vocanl

hevreuil,
militis
r

de

Plukeneth
nutriri
castri

quam fllius p domini Uaui caram habuerat, utpote, qui


multo

illam

"
-

idiomate,
statim

muro
per
el

rii

elicel

Anglico

de Oroslan q a

et

Walei

quorum
v;m:
culi

i-ii,mi,

babuil

eliam

liberam

expn
mira-

tcmpore curii se, de tam alto cecidit suquod, confracta una de suis tibiis,

ciebal

Hujusmodi apud
multiformis sunl

nos anlea
testes

inauditi

meatus
nibus
iinus

omnes Qde digniores


quos conversatus

visceribus conquassalis, sanguis per inferiores sui corporis erumpebat; ct cum ab omastantibus

tagenses
,M
lus
(,,,,

de

pluribus
rli;,m
"

Lodelawe, inter annis raendicus

lunc

ibidem

mortua
pro
ipsa

seu

proeo-

moritura verisimililer
de

frater

Hugo,

m
,,l!l

viderat,
llllwl
1

ad
'Psa

el mutus. Dicpostquam hoc mirahonorem Dei el Servi sui

pularetur, aliqui

n ""

hoc

casu

dolenles
servo

bestiola

oblationem
promiserunt,

Deo
el

suo

Thomte ponliOci
r

<"

;|

die,

ecce
el

qua

bestiola

contigit,

statim

viva
miciest

in

"''""'"'"^
'

II.-

ecdesia

surrexit,

cavii
:;S

cathredrali solemniler publi'

multis

cernenlibus, protinus
satis

/.

rantibus
1,l,r

el

Deum
lota

laudantibus,

'""",

'';''"'

mm
*
,:

"'""""
P |,HS
l

/..

"

sumpsit.
in

Hoc autem

miraculum
familia

,,:,,,;

Editha

ae
r

Winlonia

notorium
morati.

ab

domo

et

nno
Viri
esl

ani
Doi
,,:

domini

me-

"

"'-'-

uffraginm
-''-

""""'""

tpslua

''''"""

11

lUlu

Kalendis

ssHtus
'"""'

adepta
n,

>v,

Augusti mulier quaedaro, no


Bristoll;

V
'

''" ,s

M '"'
"," '"'"
1

'""''"'"

""

Joannesno,
,,,,,;

V^ia, de Cliflone juxta


Dus qindei im
infirmilatem,
'i"""'"".!!

quasdie- """" ,
>'

'' ""-""
.

babueral

manus

contractas

lir ""'"

nr

per per

"""<" consi esl enratus / r u k "'"'"' '1H ebci horam aonam l, ;:"";""", *** ?J2 **!***!*> "' Parochia de K.mblei de ,
'"'",
;

;"""'"

u os " s

qua

^
"'
e
|

fueral

prasgravata

antea
Viri

septimanas,

per auxilium
es1

'!""

Dei

ab

ntroqra

incommodu
,|M|

subito

sanata
Matilda
'.

Ilem

n
pei

""

,l

"''-

quaBdam,
de

'""""
'"'"
>;'

StaffordiiB,
:

v
M T"'"i

nomine
quaa

a "<

;""""""

,,,, """"' '''""" "' "'-"" '""-" rVoDe '"""", " ' Qui ad !,, ,,.,,,' "^nt. devotissime mensnrarunt ";",' ; quo facto
la
I '

-"""" 7""'"

Wigornensisdioeeesis '>> snbn.ersa.snb

"'

P archia

Wesburic
ruriosa,
fuil

dies

extileral antea
Viri

aqufe

ad de

,,,,

M"
1,1

suo

sanosenrestituta

'"'

tumulum

,,,,,,
'"
,

Dei

caalilus

Nonijj

Augnsli

vir

quidam,

" " '"' Walkere, de Leoministr, qui intolerabili """"'''"'^ ""- ^masi spaiio horaa unius posl "M s ""- ''"" sic usque ad mediam horara
,
'

nomine Walte-

3
,

,l

'otentia

mortnis'

zsxszszss: """
slst
fl
,

esuSi
:;

"

'""
;

sdera
'"

'

""'^

jacuis?et,

el

,u

Qdeles pro

ad

astantes

reslitu-

r-iffw
,,,
.

;;'"
1

; rev,xl1

x 1,umiDVO
;

cassent,statimpotentiasumroi
resurrexit:
el

"

^ortuis

mKalendas "f "'""""


,le

.,,

aorifaber,

7Z ^ ShS
an
lU

hoc iu-

UraViriDei

Pradicti ad sancta

^Gubefordel Ricardus
Septembris
vir

iJ

llem

Idufi

quidam,

no-

miue

DIB SECUNDA OGTOBRIS.


/
,

665
el

cwto

nriue

Patrieius

le

Rus,
alii

de

Bristoll,

et

Willelsicul

ipsam

ejulando

plorando
;

sic

mortuam
est,

pluri[ai

mus Guppenar,
'
ictfl
',''

et

quam
orta
ci

plures,

mare,
in

bus convocatis ostendil

qui

compassionis

bri<'t

CAN0MIZATI0N1I.

1114

mi ns

est

mercatoribua,

donnta.

transfrelanles,

imm
saavi
i

n-

sum
sent,

raorlis

periculum,
:

tempestale
rlissimc
pi

mas effundendo, infantem, ul moris Bervo ejus Thomae pontifici meosu ai


iim
l

Deo
.

unl

el

sla-

sima, inciderunl

curaque

pendis-

infans
h

infinita

Dei

virtute

revixit.
I

Item

vn
Bci-

quod
el

ipsis

humanum
i

auxilium
ponliDi

non valeret,
is

lus

adolescens
qui
Kal

qui

tm,

nomine Joanedenli,
a

ad

Di-i

jus

Thoraae

auxilium
1 1

nes Tregoz,

anno
ndas

proximo
Dei

prsei
>-.

confugerunt,

Deum cum clamore

valido
pii

lacry-

quario
infirmil
il

emb
per

gnu

issima
Dei,
forte

mis exoranles,

memorali ab

ui eosdem amore imminenle naufraglo

Praesulis
<'t

Fu

il

liberatus

merita

Viri

liberaret,
:

sicut

superius
per

intor

miracula

continetur,

navem
hoc

Dei

Fa duIu

de cera
cessavil
ita

vovcrunl
i

el

ei

venenum

faclo,

siatim

mnis

fragor

illius

asseruit,

quaradam mulien m dolose sibi, propinatum gustaverat, iiaquod, cum


fere

horribilia

lemppstali,

ul
el

cum
u

tranquillilate

inflalione
iim'iiv,>
ci -

turgenti

suflbcatus
i.

per per
\i-

maxiraa

deinceps navigarent,
a

ad portum, quera
Idus

loquelam

amisen
verba

oisi

forte

optaverant,
bris
ton

ii

irenl

P im
Lxticia

Septemdc Norquae
is

quasi

quaedam
ntturis
venil
in

\i\

inteliigibilia

in

mulier qusedam,

tomine,
dioecesis,
i

profuu

murmuraret,

devolus
Viri
ii>
i ,

cum
qui,

Missom
per sex
i,

Wigornensis

io

raagna

flde

ad

tumulum vencnum
!

lautura
ira

contracla

fueral in libiis el

rurib

an-

cum ibidem
set,

oratione

aliquandiu
lurpii
sic,

permansis*
>i

annos,

quod

se gradii
a
i><

integram sanitatera
i.

rei

ndo movere non epil ad Lumuequus quidam,


domiui

subito

baustum
tumore
corporis

num

in

magna

quantilate

evomuit,
sublalo,

stati n

omni
et Viri

lum
I

Viri Di

infialionis

ioquelam

recepil

13

flem
pali

\\

Kalendas
vocanl,
i

Octobi
qui

i>

perfectara
Dei
16

sanilatem

per auxilium

'.'l

Sancti

quem
tis

fridum
i

fuil

abbaHe-

E Item
vj

obn ctator
I

de

Gli u

ti

in

prioratu

S.

Gulhlacii

Idus

Januarii
Hei

raulier

qusedam

iii

rtUffl

iii

hi

refordiaE

ca

iu

Forluilo
1 1

moriens

pei

spatium qua-

Golluthith,
epties

de

Straddel

edita
:
|

amplius jacuil sic extinclus. horarum Cum a item quidam, qui ad hujusmorti spectaculuor
luin

parlqs

edideral

morluos, cura octa-

d ita

viim

aderal, de

hoc

dolens
el

pro

vila

ejus

rei

a-

cdi silio
iiiii.n

peranda oblationem Deo


ti:i^

Thomae pontiGci devofui rat,

puerum similiter mortuura peperisset, de quorumdara Qdelium ipsum parlum raorDeo el servo ejus Thomae po lifici mensuasl

promisisset, equus, qui mortuuf

mullis

rarunt

mles

el

stalim

puer

revixil

per

mirantibus, qui astabant, vivus surrexil

Hoc vero
el

potentiam summi
Servi
ejus.
Itera

Dei

ad

invocali

m
de

adjutorii
vir

miraculum

esl

probatum

per
a

priorera
idera

convenjuveu

\m
eral
,

Ralendas

Novemhris
navi

tum domus
nis
r

praedii tae

Cin

tempus

quidam,

nomine
sociis
>'t

RoiJferus
in

Beauflour

Bristoll
in

quidam, nomine Jordanus Nalonne Dlandien


a
i

cum

multis
;

quadam
|

mari

armiger
riini
io
i

uxoris

nobilis
//.

adolescentis

Ricardi

Hybernico
quae
:.,

ecce
issent,

dum
subito

ium
in

maris
na-

Uondel
Dei

dum

sederet

in

mensa

in

ullima

parte

ujusdam burgensis Herefordiae,


loqui

slulle conin

via

Ira

Servum
idus

praesumpsit,

asserens
quin
Vir

puppis proprie nuncupatui foramen nautis apparuit, seu


tanto

"i

quo

stultiloquio,

quod

esse
in

non
'i

potuit,
111

Dei
t"t

aqua eum
: | i

impetu

introivit,

ul

navem jam

ruissel

vita,

posl

mortom
animalia
a

diverei

generis
volalilia,
iret,
'.

munera
ex
nilni
sibi

praeciosa,
-ii

ac

nautaa
,.,,,,
i

buc
,

uo pondere ad ima demergere. Bi navi in discurrentes illucque


periculo

cum
pro

eiiam
tilatuia ?

devotiooe

oblata
'

Bde-

diclo

inhibendo

nihil

perficerc

hi,

ablalura

penilus re-

potuissent,

do?
divinitu
nilut,
i I

petendo
-,

T
,v. e,

rj
,

navem suam incipii viderunl appropinquanlem ad horribilem maquae


statira

ri

dum
una

ii

li

stultiloquiui
v!l
'

rj s
v,

voraginem,
intrassent,

caribdis
absori
ii

vocatur,
fuissi nl
^i

in

quam
P

voragine

sequi

nilerelur,

de suis

mai
nl
i

biio conlrahi

violenler
ei

cura tanlo ilolore,

mul-

memorata.
',7

i,.

cernontibus

cogerelur
i;

Viri

etiam audienlibus, cum Dei auxilium invocan


restituta
esl
illico

ip S j

C rgo

Hi

tantis

periculis

constituli,

el

omni
e
.
i
.

humano
Thoraaa
Servi

auxilio

deslituti,

ad

el

servi

-mii

ti

0\

Y iu, manus

nilati.

ejus

pristinae sa-

pontificis

auxiliura

confugerun;,

ingratus,
sibi

ac

contractionera

mora, cum Liberatori suo suae curationis subitae occasione non Ui el hujusmodi a casu,
accidisse,

Dei
el

adjutorium
sibi
;

lacrymosis clamori-

li-

invocando,
,

navera
praedictis

argenleam
periculis

pro-

miserunl
,,..

si

ipsos

eripere
est

ultionem

criminis,

coram
lantu

plunbus
subito

digoarctur

quo facto,
prius

statim
in

redintegrata

adhuc astantibus

asserere

conarclur,
iiruil

oavis,

confracta,

tautum,
el lia

quod
pars
es1

nullum inde
miraculose
fueraot, per

vesligium
i

appan
El

ret,

manum
i;,,,,

ejus

prius sanatam

rara

intravi rat,

iuv<

ta

senseral

nunquam deformis contractio, quantum unde el palam faclum


iu

eadem:

esl

disparui se

levantes

oculos
iuxia
rei

vi-

stulliloqun omnibus, quiaderant, quod sui Ipse ergotah dolore rati pcenas dignas exsolveret. propnu correptns, facti pcenitens, el reatum aslanlibus. compatien cognoscens, ccepituna cum ejus el servi tum eidem, divinum auxilium promi el oblationem
-

memoau tem
el

supradicta,

magnuin spalium jam


partem
portura
el

in

Ipsi

rcjicienles

aqua?,

quae

nave
sani

remanserat,

deinceps

prospere
optatu

navigantes,
feliciter

incolumes ad

appliqui

carunl

laudantes
Servi

sanctificantes
praedicli

Deum,

pontificis implorare

.,,..

el

resliluta

esl

manus

ex uiahora per adjutorium


Sa,

saniiau ejus pristina? summi Dei, qui

eosdem amoi
saivavit;
el

sui

oavem
Qjggna

argenteam,
devotione
die

lam miraculose quam promisevideUcel

mm
Dei ceoti
e|

ad

uismirab7lis,cuihono
Oclobris
craffidam

postmodum obtulerunt,
martyris,
scilicel

tumulum Yin VmS.

ad
la

>

itatn "'/c-

saeculorum amen. Nonas s ii,,,,,


-,

mulier,

Kaiendas

>^~

ctui

(('.'""

/"-

cIh* Cncoti mfi

1Z

ux0

wille
filiam

dicli

leSinith,

de

K.ngespenne,
toj

ip
|

raBdictum miraculum

Herefoidensi

ecclesia
18

robaverunt.

suam
I.

infanlem

cSr^Ua^t,

et ipsam

mortuam

f mvemsset,

Item

Idus

Novembris adolescens quidam,


si
aetatis

Qctobm Tomus

666
ROCI8BD
aetalis

MIIUC! LA

S.

THOMiE D

1,

\ntii

i'K

EPISCOPI.
Kalendaa Martii ad lumulum
vii
I)

CMOiniATIOinB.
Adoletceru in

quintumdecimum annum agens, Willelnrag de parochia de F oma oanonicorum nomine


,

cam
Viri n-

vero obtulil
1.

Herefordensi

dicacesis,

jumento,
insedil
;

quod
i

saccum
per

aqvei$ubmtr$ut
Itatut:

plenum
tera

irina

fercbat,
flltra

e1

um
qui

pon-

51 iirm prima die mensis Novembris dam, nomine Nicolaus dictus Rop \ de
ii,i,

qui

m
gai
'

r/ian

Bristoi-

strictissimum
el

foveam,

interius
.

concai

el

socii

sui

quam

plures

in

quadam magna
ttur,

iiinifrii'1/
111

vam
ab

profundam
cecidit,

juxla

Quvium

Proma
3ic

m;i\i,

quae Janetis

aomine diceb
praeciosis
in

onusta di-

p p

incolis

appellalur,

incepissel

transire,
el

in

t/ersis

mercimoniis
orta
i

mari
el

aquam
dere
latuii
ria

quod jumentum
;

saccus cade-

oavigantes,
ni

randi

horribili
illo

Hybernico lomtem

reni super
sic
i

eum

unde

(nec mirum) duplici


Qnivit,
et

ponaquis

piures naves sibi

vicinas
in

oppressus

viiam

sub

manifeste

vidcrent
.

submergi,

tam

grave peri

into

lempore, quanto

possenl

passu

hominis

peragrari.

duo milliaQuod cum mater

Ql omni spe salulis sublata, culum inciderunt omnique navali instrumento, seu etiam guber-

ipsiii<

Qovisset,

more
de
posl mii h:

vicinoa

nomine Dionisia, lamenlabili claad Quvium congregavit, qui ipsum

oaculo
f,.

dereliclo,
el
'.

ipsam

nayeni

ssevis

Quctibus
mmiterinl

maris

mortiferae

tempestatis
1

impulsibus

fluvio

exlrahenles
nansil

morluum
el

invenerunt,
diei

et

commiserunl
inii ci

mortis

horam cum
tunc
Pater
ipsis,

more

horri-

ab hora prima
;

usque
Thoraaa

expectantes.

Sed

mis ricordiarum
ul

horara
l

scxtam ejusdem
ipsun

tunc

de consi-

Deus

totius

consolationis
lale
el

verisimiliut

mtium
.1

mortuum
qui

servo

Dei

ter

credi
Dei

polest,

consilium
servi
;

inspiravit,

ponliflci

mi nsurarunt,

per

potentiam

summi

i|ismlificis

adjuto ium

ejus Thoinae pon-

Dei

slalim

mortuis
in

resurrexit.

Hoc miraculum

devolissime
praedicto

iiimii .iivni

unde

el

Servo
si

probaverunt
ei
\

ecclesia

Herefordensi

maler ipsius

Dei

oavem argeuteam promiserunt,


merita salvare
statim,

icini,
El
si

(ini

ad

sp<

ctaculum aderanl

memoraMagole
dicla
el la

ipsos
retur.

per

ejus

Altissimus
in

digna-

lum.

iendum, quod Radulphus,


Lui
ia
iri
1

Qlius

Quo
iila

facto,

quasi
.

momenlo,
in

jlintone,
i;

Cecilia,

omnis
111

tempestas

cessavil

et

tantam

di

1.1

cierki

s,

dictum
punl
111

v,

ill

ilraum
el

submersum
Willelmus de
ad
,

tranquillitatem
ipsara

inopinabilem

subilo

mulabalur,
mirareni

aquis,
le

mutationem subitam pro grandi


*. Illi

Wiii
la

Imus dictus

White
de
1 1

molendinarius,
Pyrie
cla-

culo

reputaretur
;ul

ergo

deinceps
Irlicilcr

prospere
;i|i[ilica-

Juliana

White
hnjus
suis

el

Juliana

iia\i,-.uilrs

portum optalum
argenteam,
tfartii

morem

infortunii

concurrentes

dictum

runt,

ei

oavem
die

quam

promiserant,

submersum
defunctum
servo sur
patrr

manibus
mtifici

de

rovea
la

exlraxerunt
et

octavo
;nl

mensis

devotissime

obtulerunt
bb

tutem Juliana
I

White Deo

tumulum
'

Viri Dei bb.

suo

corpus mortuum menne

Circa

idem

lempu
Qlius

quidam
dicecesis
ul

puer,
Marescalli
,

nomi,

ivit.

Pbilippus,

Slephani

>\r

malo tub

\o

cum tuu
mbito

i')

Circa
le
\

idem
reis

tempus
de
sua
ul

vir

quidam,
1

nomine

Cirenceslr

Wigorncnsis
in
<

Lam

gravi
inflaa

fannlin

Joannes

Morlon

juxl

Herefordiara,

morbo
tio
fai
ii

vexabatui
1.

facie,

borribilis

Iractutcwatut.

cum uxore
ridii
ui

el

tota

femilia

tam
alteri

graviter in-

quae

moi

acciderat,

oculos

lan raorem,

nullus
vel
in

de

lola

fa-

locis

propriis

fere

Qsque

ad
.

inferiorem
el

ejus-

milia

subvenire valeret,
:

m
pcena,
suis

mini-

dem
iiinis

mandibulam
el

amovi
ipso
.

sel
;

cum
esl

paren-

strare

quod
el

cum
sibi
el

adverlisse! Joannes praedictus,


efleclus
suis
I

amicis pro
conferenda,
in

v\

Dei

promitterelur
pristinae
locis
,

humilis
i;ii

contrilu
el a

ex

infirmi-

oblatio
sanitati,

subilo
ul

restilutus
ipsius

m.

quae

a<

ciderat,
servi

dem

11

tantum,

oculi

seu

li-

impulavit,

Dei

el

ipsius

Thomae
subsi

concavilatibus

naturalibus

reilderentur

omni
Viri
<c

pontificis

auxilium
implorando,

devol
el

nfugit,

ipsius

morbo
D
:

el

inflalione

sublatis

yrv auXiliura

sidium

morum
el

correctionem,
se
el

CC.

invale ceret,

repromisit,

pro

suis

infir-

mis
subito
ta
lit,
;

meliorem
Viro

bovem,
Dei

quem
hoi
1

habuil,
1.1

se

vovil

oblaturum
sanus

praedicto

ecce,

quasi

A.NNOTATA.
a

faclus esi

domus

ejus to-

unde
iii

ei

bovem

postmodum

Qdeliter oluu-

promisil.

Ilem

Kalendas Martii
Qlius cfrca
el

puer
N ^-

Recte,

quia
hoc

evmd m mense Augusto

am/ni 1282

quidam,
lers
'i'

nomine
Pai ?a

Rogerus,
M ircleya,

Joannis

de

morluum
li

csse, ostendi,

horam priraam
oranes

Cum
\\\i
1

anno 1288 P
dies quartus

raPwm fuerit
Vonas
Iprilis fuit
feria

diei
i.-iin

111

arababus manibus
esl
;

bracbiis contractus
ul

die

deformiter
in

effei lus,

cernentes

feria sexla,
subst/itui

non Sabbatum
c
1.

Aut iqivwr

agerel

stuporem
gravis

sexta
le-

el

sub

hac defbrmitate

una

nda Sabbato
Nonas.
S.

cum
<ii<'i

doloris

aut pro quarto Nonas


l

angustia

usque ad sequentis

Dei

horam tertiam sic remansit, el lunc fuii servo Thomas pontifici mensuratus, el statim restiesl

gendum tertio c Vimirum


''"' / '"'

Clementis

Papsc martyris, qui


lioc

dv

Spectat ergo
1
1

tutus

miraculwnx

prislinaa

sanitatl

sicul juraverunt,

qui

eundom ad
is

est,

vn

Viri Dci turaulum eum devotis oblaportaverunl die S. Milbi rgae virginis, hoc Kalenda? Marlii aa anno Domini superius

"""'"" proxvme \tum st n prssenti anno 1288 in cccksha Herefordiensi primwm fuit promulgatum.
tiujus castri in comitato fferefordiensi siti, ""'"'"" accvpe rr Camdeno Munow ffluvius) in Ortum oonversus, aliquaradiu banc regionem di
fi t

memorato
Xfulier (flUtnt
l)i(ffi

prce-

murtwi,
:

rrdditn

idom tempus mulier quaedam, nomine uxor Joannis de Slokkinge, de parochia de Prestemede, p aegnans, cum essel vicina partui,
111
l

'"

;i

Margarila,

el mortua sicjaceusque ad horam Qonam ejusdem pro qua dictus Joannes vir suus unara n Deo el servo ejus Thomae promisit, r sam-

prae doloris

angustia expiravit,
diei
tertia

bal

'i'

hora

fordiensemji Monumethensibus dirimit, el ad Maphabai sive Harol-Ewias castrum Doro fluvio ;ill ,l;,r "" r castrum, dj Ewias dictum postea
-'

lhl lMl
'

ll1

"-

viri

nobilis,

qui
tres

in

argenteo
stellulas
ni

cly-

I"'"

"""i"" rubram,
gestavit,
!(,.

inter
.,

Interpositam,
ClC|i||

que
tim

fecil,

proul

moris

est,

mensurari
;

quae sta-

quo Harold Ewias

dici

revixit,

et peperit

unura puerum vivum, vac-

Idest, matrina puelfa resuscitats.


f

Invperfecta

i'N
\
I

ii
:

\r\

OGTOBRIS.
fuissel

667
ibidem
pluribus
pontiflcis
el

/'"/

m
patrinus

apographo

ad lucta,

vidit

in

somnis,

m
de

posl
vi

modum coram
rum
indutum

asserebat,

quemdam
.

suopatrisqueetparceci&vocahnh.s eadew a nsenda est, qu& aliquando subrrn rsa mortuaque, pm jusdem Sancti in\ ocationem
li
i

//."

puella

ornamenlis

ipso
ip-

lumulo exeuntera,

sibi
et

appropinquantem,
ul

<

samque
sana
54

langenlem.
,

sibi,

concito
ipsa

Burgeret,

lita fuisse

diciturin

rrri/ma

Parte Wiraoulorum

imperantem
sm
ren
i l

ad

cujus imperium

mos

tota

n iillm
i

Miraculum hoceiiam mprarelatumfuil


Wintonia,
\nglin

Item

irca

idem
;

temi
Qlius

quiR
-

a loi

k
i

vernacule
est in
i

Winchester,
"

episcopalis

dam,
de
io
i;s,i

oomioe
j

Radulphus,
in
ti

ri

-\gath,
itur,
el

pfcwifcu#.
s

i\

>t<i\
I

omitatu Hanto
I

Bradi a
fere

tara

hjriam

'"

"'''"'

anafi

Licestria,

incolis

eices ter,

fl

Ih^/i
ter

per

diem
ul

mtegrum tam
viribus

irrationabi-

caputque cogi ominis comitatus Anglis appellati.


iii

Leii e

Shire

liter

se

habebat,
rficere

patrem proprium
aileretur

alque
;

mavi-

iivni
i

inti

totis

quod
el

Glamorgania, dw^/w Glaraorgan Shire,


.1

rni

dentes parentes ipsius praedicli, ipsum n o


ponlifici

servo

tofa/6
ii

m/it.i

est "i
.

Wallia.

devolissime
in

mensurarunt

Dublinium
////.

vulgo
ivi

Dublin
in
et

ijiin
j
i

facto,

qui vexabatur,
illorum,
uissel evi

terram subito corruil


;

/.,

rnia

as

est tu

pro\ im ia

ad
in
i-

inodum
sic
el
jai

qui

sincopim patiuntur
u

el

m/,
i/, i/t.i

nominis
Vel

comii

archiepiscopatu

ruiii
it,

per tempi

n,

?omnum
is

cum

el

inilea
ol-

legendum

hic est

vi

Kalendas tagu
est,

ruiiiiin- psl inventus.

Quod
posl

<

/,./,

narratio alieno loco inserta

referend\

Deo

el
;

Viro Dei

praedicta

mfe\ ius
p

verunl
'/'-

inquirentes

Hteoeadem habenVur supervusin Pa/rtewi


"''"'
i'i.

fuerat
luissel

furiosus,

propler
o

dum ab quam ausam


i

ipso,
ipsos
itle

qui voclescire
i-

raculoi '"".
,/

ubi

pro

filius
Qlii
.

ftylftir

Qlia,

tam crudeliter
de
dic

quibus
r-espondit,
se

///

aUo apographo etiam


v,,,.

"/

ote<

oui

menter cum juramento


penitus
iis,

tiihil
I

ibidcm
q
r
/

quae
illa

per
die

ipsum
sorano

dicla

v v /'/, Broslan,
'" ''">"

afioi Brollan

fuisse,

ent
assi

multis
in

(///,/

uncii

vides, addidi ea

audientibus
iiiim

n bat,

quod

viderat,

citato, quia hic deerant.


s
i

dormirel,
iusignitum,
Crui
laclo,
el
ille
i

Fateoi
/

nescire m-e, '/""/

/'*/'

/,/
i

bus
i

quemdam virum mauu froutem ejus


anl
tn.

ponlifiealir

santm,

rai

/'"'

5. Petri abbatia Ch*dinisS. Benedicti,


in

i;r

Asseruit

eti

quod

im

ci\

itate Glocestria

Anglia, de qua plw


ei

hoc
puitj
Di
i

uj

videbalur

eidem,
pi c

statim

dispar
Servi

aguni Rogeru
tom.
I

Dodsworth

Guilielmus
,(IS

DugdaU
'

sanus remausil

auxiUum

Moi

'

Hereforrtensj S

55 item

xvi

Kali Qlia

m
Huberti

mulier
in

vui

c
i

n.i

abbatia
lo

S.

Petri

tie

Gloucestria,

nomine
latu

Alicia,

de Bromp,

qui

idetur

is

ipse

us fuisse,

de quo

mow

ftei

mentio.
,
/,/

Warewik . qua? per tnginta domadas tam gravi morbu antea rueral
corpore
crui iata

in

suo

vitiosa appd/ret

ab

umbilico ipsius

el

deorsum,
applii ata,

x
,

De armigeris Pum militaribus,


/'"

tum cwlibus,
potest Spelr

ui

iMM
;

inferiorum

membrorum
ad
Viri

deslitueretur

quibus

fuisse

videtwr,

consuli

virtule
ei

cum
pa

essei

lumulum
Dei
el
1

man
locis

"'"
VruDdi liorum
/"""/'./
in

ibidem

Servi

auxiiium

invo-

va

iis

m
pria

ubito,
e

mullis
tola

cernentibu9
sana
il

slupenti1

me

Unii

Camdenus

Opere

suo

ipsara

surrexii
|I,,MI

ad

pro-

cum
vir

gaudi

iV

RaJendas
liM
-

Apud eumdi m Camdenum phim comitalus Her<


z

in

tabula

ge

junii
in

quidam, Willelmi
vocalur

""
acVwm

Pn me
in

cton,

qui qui
el
i

Hamptelir,

babuil

ODum

eodem comitaPu
C
,,

fluit.
i

equum,
irgine
regux
re

mullo

tempore
promisissel

visum

oculorum
oblationem
opere

aa De hac sacra
|

amiseral

cum

pro

ipsius sanitate
el

ad eumdem dv, m jam bl> Hoc quoque mii u itlum relatum part m. "'"" 15. desinii annus sa undus a Pra c //,,
,/
i

Servo
est

Dei

devotius
plicasset,

denarium

per

ipsum
Dei

statim

visum recepil

summi
56

Item

vm

.nun.
corporis.

meosium, Margarita
de Welinton

Kaleudas Junii infans aetatu nomine, Qlia Ricai


Herefordensis
di-

Pinke,

mig
,

unabulo

minus

caute
dicei

sub
sunal

custodia
ile

dam

infanlis
"

alterius
;1 -

ali-

auai

>"

vinculisq
Infantis

resolaxatis, a

Caput

iv.

Miracula

contiet
ler
te,

motu

cunabulo decidit,
pedibus
alligatis,

el

capile

cum humeris
tibiis

ad ima
firmir

nuata annis mcclxxxviii


duobtts sequentibus.

vero ac

supenus
ab

horribiiiter

sic

pependil

aurora
l!

diei

usque ad tandem
esl

horam
ad
tale

'"

ipsam

matre sua

pradicta,
Cla-

inventa
Vuliera(i

per
el

suspendium expirasse
prae dolore

Lem

m.

Nonas Aprilis a mulier quffldam,


Qlia

Uicia
,.-

IIMI1

erg0

ejulans
ex

mulier memo-

tomcontracta
"
6

n0 mine,

Willelmi

le

Hopere,

de Sancom

;;;::i:; ji;:;:ni
;

:ir:::::-r:

sn= u
tur

i.ii.i. r^, mu ltos ~

vicinis

ad

illud

miserandum
eti

^regavit,
ul

inter

quos

pro

mit

scihcel T se movere non posset, motu geoua flerorel super manus nisi isivo, Cum ad Lnmuiuni Vin Dc-i

hiis
e1
:

qui

aderaDt,
ejus

cil

.=ut Uooe
I

servo

ThomaE
ipsa

pootiflci

promill
De.

oblatio

quo

facto,

iouuita

poteotia

g raderetur.

668

MIRACULA
ivmmi
el
,/

S.

THOM.K Dl CANTILflPE EPISCOPI.


Viri

n
t:

raoi

siatira
l, rl

manus movil per auxilium

apud
Qutris

Huscard

Menevensis

dicecesis,

quam
patre
i

sua
el

inf

nta
I

INONWATIONIS.
eta
;.

opprcsseral

dormiendo,

per

ItCB
t

rett iui

(k

tre

dwti

m
ult,

minum
r,x-

iim
tinetwn.

flfl

Idibus?

oovem

domos

per

inforlunium

comburerel

in

Petri,

cum

multis

aliis io

quadam
ul

oavi,
esi

quae

Movenurlam Hereforviiia de Slamiton juxla quidam, Thomas noraidicecesis, vir densis


ae, filius Roberli, videns

Mariette

vocabatur,

mare,
el

moris

merlior-

catoribus,
ribilis
vitae,

oavigarunt;
invasil

ecce subilo
ut,

tam

domum
proul

mi.hu

incipien-

ipsos

tempestas,

sublala
fiucl

spc

comburi,
n,i

ipsara
el

poluit,

Servo
exlincto

pene
maris;
navis

mergerentur
qui

impulsibus

mensuravit,
qi

multis

mirantibus,
incombusta.

feri

cura

vidissenl,
vel

quod

per nul.-111x11111111

jpsam atligeral, ipsa remansil


cti

pei

Serxvi
\li<dicti di-

lum
se

armamenlum

humanura

auxilium
ii.

Item

possent juvare,

Kalendas
nora

cum
fui

mulier
uxor
juxla

quaedam,

fcrrea,
vcl

nomine,

iusb

ral

Wi

lelmi,

ad

nec anchora praeserlim, cum quam ejeeerant, ipsam navem potueril uavis modicum retinere, quin potius

ab

Howel,

de
ig

Clenehofe

villam,
in

qua?

ipsa

tempestatis

impulsum,
ejus

non obstante remesequeretur,


ip-

citur

Haye
ignis

em

accendissel

domo,
ipsam

ut sibi

dio

quaiicumque,
Dei
el

periculosissime

necessaria
subito
11,
,1

coquerel
invasil

per I"'
1

'

eundem,
tanlum,
se
ul

domum
latpque

ad

Servi

auxilium

confugerunt,
ui

in

vorans flam-

sum Deum
re

bumiliter
a

deprecantes,

eos

amoel
1.

per

tectum

erumpens
venti

longe

Servi
*

sui

periculo

eripen

dignaretur,

diffunderci,
Lala

magnis

Dalibus

horribiliter

sibi

de

cera
aliis

Cumque
i'"-1

viderel,

quod
lunc

nullo

humano

tionibua
praedicta

anchoram promisi runl cum oblaofferendam, Quo Facto, navis E


sic

<\ ipai

auxilio

ignis exlingui,
aliis

quin polius
vicinis

domum
au-

in

mediis fluctibus
remansit,
acsi

quieta
fuissel

el

abslimo

illam
rai,

cum
ad
Dei

pluribus
el

consume-

que

mclu
el

Dxa

in

servi

ejus

Thomae
orans
pii

ponlificis

terreslri;

Bic

ibidem
assel

pausavil

pcr

lempus
feliciter

xilium
siinniii

devole
Dei,
ni

conlugil,
ipse
illi

omnipotentiara
Praesulis,

modicum,
dictae,
el

donec ces
deinde

fragor lempestati

amore
plicare
faclo,
el

servi

ad

portum optatum
mensis
r

ejus,
lari.

habilalioni
11

succurrerel

remedio salu-

applicarunt.

lioc

orans,

ccepil
tota

denarium

60 Ilem circa
ler

Dnem

Septembris
.!>'

fra-

i,ui

;.,

versus

ign

m
sicul

quo

subito

Damma
videbatur
in

Gilbertus,
g,

magisl

hospilalis

Bru
lin

r 11111'

praedicta

lam

mirabililer

facililer

Waier
-1
1

habuil

equum

unum,
ut,

cujus

!/

exlingui,
forliler

Damma
oec

candclae,
ulterius

cum

iflam

involveral

frenom ejus,
rraenum

dum

garcio

h,

insufflalur;

aliquid

inde

custos

equi

cum
sic

violentia

abstrahere
3imul
.-11111

combussit.
Paralyti
o

nilerelur,

magnam
*;
el

parlem
utpole
pi

linguas

58 Circa

idem
rle

lempus
Sullon,

monachus
de
e,

quidam,
de
la

fraeno

extraxit

equus
qui

quasi

prolinus

exiraxori.

m mbroTutn
Idtta,

nom
liticus

Thomas
anlea

conventu
qui
fueral

moriturus
nec
bibere
Dei

remansit,
poluit

nec

comedere
1

Bruere Ordiois
<

Cislerciensis

parasex,

lingua

quem
astantes.
-

annis

tribus

-(

mensibus
sanalus,

Servo
ccepil

devote
ipse

mensurarunl
liinnire
e

Slatim

morbo
igiu

praadiclo
Viri

subito

esi

invocato
tesles

equus

co

siculi res

Dei:
el

hujus aulem

miraculi

titulus

prislinae

sanitati.

Ipsum
die

autem
septimo

equum
sa-

exi

lunl

abbas

conventus me,

domus

praedictae.

eecum

adduxil
ad

magisier
Viri

praedictus

tolum

Uem
filia

Nonis Junii

puella quaedam,
S

Uicia

oomine,
iu

num
01
esl

tumulum
el

Dei

mensis

Rob

Tli

1.

icaa

de

Herdewik,

paper
el

Octobris.

rochia

de

Derbusl
cecidil

Wigornensis
in

dicecesis,

Sunl

alia

quaedam signa, quae


i

infortunium

stagnum
ic

profundum,
a

Deus in Vasconia
feslum
miilesirao

operatus per merila Servi sui, dum

.1

epta\

sub
pera
i,,lliri

au,uis

jacuil patio,

el

latuil

tanto

dorainus EduarduB
circa
tiee

res
Petri

An
in

,,,-,,

teraporis
rari

quanto
lenlo

possenl

duo
e1

miliaria

s.

calhedra

tcnt recn\

anno

Gra[

ab

homini
ii.

passu;

cum ipsam
el

ducenlesin

ejus
1

aridam
-e

exl

axissent,

ipsam
eliam
Aii,

vir

quidam,

Roberlus
regi

de

Bodethram
tunc

avo nomine
ser-

/f

Servo Dei

soiito

mensurassent,
revixit.

confeslim

qui

domino

praedicto

cum mullorum admiratione


miraculum
probaveruni
in

temporis

Hoc

viebat,
turnae

ibidem

gravi

languore
curari

infirmilatis
poluil

diu-

ecclesia

Herefordensi
Nicolaus
Gilberti

vexabatur,

nec

P aler rl m aler Aliciae samior, Joannes Bi

per

auxi-

supradiclae,
iia

lium
vero

medicorum.
temerarie

Sed

cum
el

se
esl

fecissel

Thoraai
Ipse

el

pontifici raensurari,

protinus

sanatus

Amicra Jori parentum idein lempus venerunl


diclus le
|,,nl
-

vicini

praediclorum. Circa

judicans
el

preesumens
sui'

sanita

Herefordiam
dictus

Willelmus,

lem

subitam

propriis
el

naturalibus

corporis

rackare

el

Nicolaus

asserentes,
dicli

quod

puer

de Oxonequidam, Blius
submers
s

viribu ascribebal,

hoc

audienlibus
decidil
in

pluribus

affirmabat

quo

faclo,

slatim

Walten,
1,1
,

de Graston Oxon,
vase

eravius

fueral

recidivum,
quae

quam
in

fueral

radicalis
ul

l"" ,lml

aquario;

inflrmitas

quod

Gallice

cuve

prajcessit,

tanlum,
ejus

vocatur
Pe
l;

^ mim
ipsum

quem
Viro

paenalis

acerbita<

exlrahentes

amici,

cum
ja-

aperirel
rat,

oculos
p ,t
ille

mentis

lemporis
Dei

quos culoa
.'...,

spatium
devotius
Dei

clause
,',,.,,
,-i

mortuus
puer

cum
vir

miraniiu...

,,,,,
Servi
Dei
el

cuisset,

mensurarunt;
ille

igitur

adjutorium

quo
a

iacto,

stalim

iteratis

infinila
el

polentia

devolioribus
tilutus
esl

precibus

invocare

mortuis

resurrexit,
1

nrolimis

atia
Ivtlris

clara
i.;.v

voce

lingua

audientibus,

dicebaf
ine
....i qui

maEamus

stabili

sanitati

62 Item

juvenis,

Roberlus
rege

ad Herefordiam.
59
lilia 1,1

nomine
temooris uipuiiB

primo/.

U
0-

genitus et haeres

domini

"""

x " Idas Jmi " talta, n Sp.Mrahnmn Jnaimis Joannia de Seliirrburne,

comitis

Oxoniaa
in 111

Helena,
,,,. manet

fuil
,,;.

oia

^ . memorata, morbo
,

cum domino

qui

lunc

v J,'!' vasco-

dr
,,,,(

paralytico

tWB

ccepit

gravari
1
1

BrtcUtatvr,
I

DIE r.-CUNDA. OCTOBRIS


A
Gl

669

angustia

periculosissima

cardiacae
a

passionis
in sibi

in

65 Itom
millesimo

iv

Kalendas
Parey,

tantura

vexari, ut crederetur

multis

brevi

ducentesimo
de

octuagesimo
de

Decembris anno Domini upaocsau nono domi- casohbawohm.

tempore
non
tantis

morilurus;

praesertira

cum

valere
in

nus Galfridus

miles

domo
n
.

el

iamilia
,

'"'"""'"

possenf

remedia
Dei,
esl

merticorum.

Ipse

ergo

doimm
dicitur

Gaifndi

Genville
tara

morbo
el

um
qui
el

periculis
\
i

constilutus
el

invocavii

devote aupromisil
,

squinancia,
ul

periculose
aubito

graviter

btamqxu

tcmat,

g.

iiu

xiiiiiin

ii

sibi
-

'

oblationem
Sed
ordatua
Irao

laborabat,

putaretut
praedicto

moriturus:
romisit,
i

"

el

resliiutus
i

illic

sanitati
rei

cum sanus
Salnis
tra

il

Servo
esl

oblationem

essel

ffectus,

non
Servi

esl

beneflcii

protinus

sanalus,
Servi

omni
Dei
el

tumore
Bublatis
familia
: 1

el
1

doloris

vatoris

nec
,

praedicti
ei el

quod more

anguslia

meriti*
in

hoc

esl

promiserat
parvi

negligens,
vanitati
I

Dei

miseri ordi

nolorium
morali.
linn

lola
i

domo
idem
li

domini
ad
,

pendens,

levitali

ju-

Ilem
Dei

irca

tempus
vir

venil

lumu-

venum curialium
<lit
iii

tscivorum
varias

se
et

immiscens, incidoi iva

Viri

praedii

quiiiam

nomine
Dliua

tentalionea

desideria

Philippus,

cognomine

Abbot,

de

civii

carnis suse.
,,/,-.,.

venlrensi

63 Ipsum
tura
sic

lamen
plangorel

in

gravi
Redi
i

periculo

constitutt

suus,

o, asserens coram nomine Ricardus, qui

multis,
fueral

quod
morluus

per

'"""" '"*

*ai-

respexil
el

pietas

ad

je

ma
Dei
S.
.1

imiiii

temporis

spatiura,

mensuralus
a

Servo
festura

n diret,

statum

suura,

el

contrilus

el

mortuus protinus resurrexil cin


Baptislffi

Dci

el

Servi

ejus

misericordiam
ui

precaretur,
ipsura
eri-

inis

anno
Ruberli
el

proximo
ad
!<

supradicto
viri

orando cum
a
tentatione
aul
imi n

lachryrais,
el

ipse

Deus aul

Ilem
Dei

circa

idem

irapus

venil

tumulum
de

culpabili
in

miseria suae carnis


pristin
is

Tbomas,
in

Qlius

Hoteler,

Le-

peret,
in.
i

reducerel

aegritudines
prseventns,
buic

minton
pollex

comitatu

dicei esi

w
una

igornensi,
,

cujus
tarc
libii

id

optab

il

Dei

gr

itia

tunc
;

inter

duos
inflata,
ul

trestellos
el

fueral

corpore
trilioni
15

periclitari,

quam
se,

menle

el

conad-

borribiliter

conquassalus,

de

suis

confessi inis

pcenitenlialis
sicul

remediura

tanlo

lumore
infortunia
\il

quod
asseruil,

sibi

non
;

poluit

jungebat,
(

ostendeus
sic

oportuit,
esl

sacerdoti.
.ii>

bumano
sibi

suffragio,

subveniri

qua
Petri,

)iio x

racto,

per

Dei

ciemenliara
fervore

omni
nec

conligerunl
dicitur,

circa

festum

S.

carnaii

concupiscentiae
asgritudincs

curatus, oec
sit

ul

quod
solito

Vincula

anno
fuissel

Domini
Servo

proximo
Dei

corporis nes

meraoratas,
<i<'

affeclio-

praenotato.

Vrum cum
ab

mi
fuil

carnis

culpabiles
i

caetero

expertus,
pluribus
et
in

mensuralus,
i

ulroque

incommodo
aderant,
iv

ad

Viri

Dei
esl

tumulum
confessus,

subil

liberatus
circ
i

audientibus
guuiii

postmodum

si-

66 Item
ferrenl
bris

idem
Viri

Lerapus
Dei,

qui

re

curali mis

praediclte

imaginem

ad

siraili-

ad

lumulum

quod

Idus Octo
in

propriam argenteam magni exterius deauratam, devote obtulit ad

ludinem

ponderis,

lumulum

prioratu

anno Doinini proxime memorato contigil de Woclon q Wigornensis dicecesis, qu


el

supradiclum,
Doraini

ulti

la

die

mensis

Octobris anno

M.inti

unus porci mortui sunt invenli


solebanl
quoil
recludi,
in

in
si
i

do-

millesimo

ducenle imo

octuagesimo
Daniel

muncula, ubi
iliri

mane
fuissel
'

qooo.
u<><

iiiius;

cum

uunciatum
venil

fratri

64
,.|

H
i

iii

circa

idem

tempus

Nicolaus
in

Galfrido
el

de

iqua

Monacu

procuraloris
ad

abbalis
i

'

onprocowio

n mori

SO

,,

ejus

quam

plures eranl

quadam

navi

convenlus

naviganles,

el

irapellenlc
raaris

gravissima
f

tempestate,

vidii
ii:,
.,

quemdam sinum
pro
cuiii

terra

ire

circum latum
Bt

cum cum
,|
.

de Concb r, admiratione ipsns mortuos


fratribus
el

locum
sic

jacere,

Neroin,

N.

de

Conslant,

tempestatis

remedio
|uandi
i

intraverunt.
[ui
\

ecce,

ibidem

ali

issent,

egressi

sunl

latrunculi

regionis

illius
si
ii

ad

eos

trucidandum,
ad
tersae-

<ir eadem, el qtiibusplurimum admirantibus* armigeris quod tam subito expirassenl quia causam hujus

\\.

Brocia

Stepbano
aiiis

(i.tni

el

ac
r;ui

etiara
,.

exspoiiandum,
,i,

applicassenl

infortunii

penilus ignorab

inl

ipsos

taraen porcos
el

\,

iv

poterani
igitur

propter
vidissonl

protinus
i,
(

de domuucula
exlerioris
oranti

extraxerunt,
locaverunt,

in

quoad
vilara
i

vitiam
tantis

lempestatis.

Cum

se

in

im
i

loci

alrii
s

quasi

pericuiis constilulos,

navem
ui

suam

Deo et
el

acervum,

Deum,

ul

ipsis

S ervo
i

ejus

Th imae
ivil

pontiOci mensuraruut,

sta-

im

Sic

cess

lempestas,
r\
,,..

cum

tranquillitate

egredi

possent,

deinceps ad
i

portum optatum bujus autem signum mi-

reddere dignaretur amore Servi sui praedicti; mornoc [lacerel, Servo Dei porcum iinum de 8 promiserunl, ei quasi ad opus ipsius siluis
i

gnando,
aentibus
nuil

unam
el

auriculam
dicli

mt.
ipsa
el

Et

navem ligneam, quam promiserant, obKalendas Detulerunl ad tumuium Viri Dei xn upradicto. Circa cembris anno Domini proximo
raculi
festura
1,-simu
,lus
el

mira Dei potentia

porci
sani

die,

mullis cer-

miranlibus,

incolumes revixe

Purificationis

Mariaa anno

Domini

mil-

57 de

[tem

Idus
i

Januarii

dominus
jactu

Rogeru
qui

ducentesimo ocluagesimo

oclavo

Beruar-

Mortuomari

habuil

unum

falconem,
lapidis

Thomas,
de
erant

dicti

Wulpeii,

el

Joannes, diclus

apud
.

Drompton

juxta

London

tam

^J*^
,

Juvenis
cesis
,,,,,'

Raer
in
.

Nervam,

Bangorensis
navi
.

m
vino

dice-

quadam
el

onusta

Hyberniae
ad

ecce

suborta

gravissima
maris lem-

tempestate,
pestatis

tam
videre
',

remota Oceani

impulsibus

agebantur,

ul

terram

per

dies octodecira
Bic

tribulare

non possent. ad clamaverunl


praedicli
atatira

Cum autem i, Domn


periculo

capite, in grave vulnus accepil excussus a conquassato, oculus ejus dextei p tum el dependebat, debito exterius suo Ipsum Thomaa mortuus ab omnibus putaretur. seorsura in loco el ponUflci mensurarunl, proxima subsee eundei
(
i

quod, ipso ca

creto

dimittentes,

siculjuraauenlesanumcl incolumera repererunt,

araore

Servl

sui
el

eos
eis

enad
na-

JeruntdominusRogeruspraedictuset ipsiusfamilia
ad
cis

pere dignaretur;
Saivatoria
.

affuil

clementia
el

tumuIumViri

Dei

in

reslo

quae

eis

terram ostendit,

eos

anno Braliee millesimo simo.Iteraipsodie.videlicetsecundaldusJanuam,

Invenlioms S. Cruducentesimo nonage-

portum voluntatia

eorum deduxil
sequenli

el

ideo

vem

de

cera,

quara

promiserant, ad
Viri

xi

Kalendas

Decembris

anno

Dei

tumulum

Tikeswelle in coraitatu Joannes, dictus Gran, de adam Saresburiensia dicecesis, HaTksir quaai loto ai i.uii alto, ,. a

,,.

cecidil

praasentarunt.

COliqu

llUS

670
ex pfta

MIRACULA
riciicrciur
;iii

8.

TllnM/K DE CANTILITI. BPISGOPI.


dioecesis,
ei
iii

c<>ni|iiassntiis

astantibus expirasse
dictus

ad

tumulum
fluvio,
el

Viri

Dei,

jurantes ibidem
<i

ii

lANONIZATIONIS

accedentcs

tamen

Joannes,
Aliih,
Dei
el

Barkulle

de
<le

praesentia
in

plurimorum, qu
qui

Qlia

sua
'/</,

fuit in
i

Farndon, Walierus
eadi
iii.

Ricardus

BaHus

submcrsa
lem
ires

vocatur

Brente

Burarunl
i.

ipsum ssrvo quo facto, statim, qui


:

Thomae
per
tres

ponlifici

meni

quo jacuerat
;

latuerai

ceciderat,

cu

quam
dies

ipsi

parenti

perdiem integrum natnras ejusdem postmodum extrasupei terram


Lristitia

suoa
Dei.

aperuil

<[

revixil

polentiam
viri

sumin

bentes,juxta

lillus fluvii

mi

Hoc
nsi

juravenwl
eccli sia

prssdicti

inlegros

cum

mortuam per magna servabant,


donec
\

Herefor
dicto

vn

Idus

Maii

anno supra-

non audenles corpus


retur

Riiae suaa
officii

pi lire,

ide-

ab

illo,
i

qui ratione
<.

appellatur in Anglia

08
-

Item

circa

idem
dictus
/

tempus
Hokel

juvenis quidam,

coronarius
regni

ad
el

quem

pertinel

itm

Ji

nnes

nomine,

de

Denhram
el

in

modura

causam
justiciariis

per

infortunium

secundum legem moel

ee

comitatu de Boking
lytico
in

Lincolnensis dicecesis,
aonis

para-

rientium, seu etiam


inquisierit, regis

occisorum, inquirere,
nunciare,
ui

quod

morbo percussus a duobus


ul
i

ampiius,
ei

>.i;iiur,

tanlum,

omnia merabra ejus ab umbilico


insensibilia
pontifici

qualiter ipsa

pax regni, qua


vel

ad coronam

regiara

deorsura quasi morlua


riim peramii os fuissel
statim
araici ibid
l

reddcrentur;

perlinet, conservetur,

etiam

inftingatur.

Cura

homae

mensuratus,
percipientes
el

ccepil

melius se habere
Viri

qui d
;

ipsum ad

Dei

tumulum perduxerunt,
u

aulem corouariusraemoralusvidissel ipsam dofuni.iin. ecce quaedam mulier de vicinis advenit, asserens coram aslantibus tunc ibidem, <|uod

debilem duobus podiis


mi dico

gradientem
suo-

nocte

miserabiliterdimiserunt; sed posl

amicorum
per

monila,

proxima pra cedenti fueral quod puellam morluam


ponlifici

in

somni

ad-

suprascriplam

rum recessum
reepi \ii

ti

ore

ubsequenle
pietatis,

ipsum
merita
oris

servo Dei Tbomae


Haec

Herefordiae mensuraret.

Allissimus

oculo
in

ergo audacler acci

ssil

ad

lunus,

ei

puellara
taerat

Servi sui ipsi largiens


sin

omnibus membris
di reliclis

coi

morluam mesuravit, secnndum quod


revelatum,
el

sibi
a

sanilalem,
i

ita

ul

tolus sanus

ad propria cura

prolhius

aqua
slatim

ccepii

corpore

gaudio
Dei.
a

im .111 1.

podiis

ad

lumulum

Viri

abundanter

effluere sine
ipsa

adminiculo cooperalionis
revixil

humanae,
llem

el

puella

per polen
sui

aUerum

fu-

69

Kalendas

Marlii
lii

Juvenis
n atoi

quidam,
Helston
dicecesis,
el

ii;im

summi

Dei ad invocationem auxilii Servi

prtlii

nomim
in

Willelmus,

diclus
a

de

pradicli.

amicr rorre-

ptum
r

comitaiu Cornubiae
furiosus

Bxoniensis y

fuerai

antea

per duos
:

annos

mei
Pontifice

sex,

cui

amici dixerunl
el

Cogita de beato
conci dente,
sic

Herefordiensi,

Domino
ille

ANNOTATA.
a /" "/'
i

recipies

sanitatem
dil
:

Quibus

illusorie

slulte
ilie

respon-

Cogilo quidem,
esl
ille

qualis
Sani
esl
iinii

quod Lalis esl Simon de Monle

Sanctus,

mittitur

Hic incipil

forli,

quem
:

annus
die
iii

lertius, sciliceta

translaHonefacta anno 1287,

eliam nuncupaslis, qui apud Ovesbram


Vi\
in

Aprilis.
h(

sc|ojiiij-.

num

ccepit,

sermonibus hiis quo sim apparuit,

Quitis,
ul

som/

b //"

raj

hum

nosto

um

sedavn reote

'

juravit,

go quidem

nullvm

hujus nominis comitalum


Anglia
k
i

Episcopus indutus episcopalibus indumentis, slans pulcherrime coram ipso, <! ipsum alloquens sub

novi.

c Warwick-Shire
''"/ '"'

comitatus
oii itas,

est,

cujus
<>/>,</-

hac
Dei

forma
tuis

Unice,

noli

amplius
i

illudere
El

Servia
dii tis,
is,

Warwu wm

Warwii

ulgo

sermonibus

imj

ritis.

hiis

lata.

o
siiiiun

sanctae
:

Crui

ei

d Idew mi
e
///

aoulum etiam supra datum est.


Anglicano
tom.
I,

disparuit, ipsosignato

ipse

vero, qui rueral

fdonastko

pag, 835
recensetwr
an-

rariosus,

protinus ipsa die plenam conseculus est,


per merila Servi
i

'"/"

camobia

Ordinis
in

Cisterciensis

largiente Domino, sanitatern


dicti.

rae

Brueria abbatia

agro Oxoniensi,

fundata

no mcxlvii.
Circa

<"

idem

tempus

venii

ad

tumulum
ine de

Viri

Dei
olumet,

juvenis quidam, Wille


rordi nsis
iis

mus non
,

Wuspul

</"

Hen

Cuves Gallis sunt in quibui -/ ui U


tioc
i.
-

magna
i

va a e lignis

compa-

ina eprimvmt.
pznor,

direcesis,
suis,

jurac
a

quod

ipse

cum
S.

tredei im soi

secum

Terra

Sancta rever-

itei

quod tom. 11 Mn a . camobia Ordinu

in civitale Reaiina aa, quaeab urbe Roma non distare dicitui miliaria quadraginla, a quodam, 111 ipsos ibidem hospitio susi i eral in umine
1 1

tenlibus,

Aiigu&tM referPur, dicitvrque Hospitale S. Johannis de Brugwalter, posilum m agro Somi


tensi.
li

l<

bb

de

ris

faclo

venenum
ei

seu
Socii

loxicum

sumpsit
cii

Garcio

Gallice

Gar^on,

tam qua
b
i

hio

forte,
a

quoil Lpse

serom
gne,

signifir

sui

universi, prius-

i.

prandio

surrexissent,

se

Lam graves
ex ipsis
Sed

et

Vasconia,

G< llice
i <

la

-mnolentos sentirent,

Gi

quod
\
i

rovincia

nullus

alte<

mtei

ri"ii
<'

juvare
videlicel

Oa
et

potuerit,

se

ipsum.

lamen

\ <
i

''

'""<""/'

flumen
Anglise

Pyrenms
quem

Willelmus, Hngo Pislor, Rogerus Camer, Henricus de Neuverk, Simon Cappells, Joannes de Ravenhul Herefordensis
! >

dictus

montes

tensa.
k

Eduardwm
,

regem,
alii

alii

dt

m
.

ejm
avppel

on inis
di

timenles,

primum,
quo
hic

servo Dei

morlem protinus imminere, Tbomae ponlifici mensurarunt,


sibi
1 1

m
vn

vel iv

'""'.
isti

anno,
>

qitur,
tius

1288 in C

Mssi
tVA
l

solumn odo
" <''" ;|
111111

tiam Nicolaus Trwi

suni
Dei
ul

prolinus
.

Chronico

loxico
li

libi

rali,

el

Servi

urati,

fuerant,

praemiltitur,

ris oi to Sociis, qui mensurali, toxico mer

1/1

moralo
jam

inlra tres dies a

tempore gustalionis

illius

extinctis
n

Oxoniensis, vernacule Oxford-Sbire, comitatm \nglia aliguot proprios comites <., familia de ^'"' rnemoral Camdenus
in

des&nptdone ejusdem
vulgo
i

comitatus,
qttarto

tuam

resiitciuit.

CC

71 lioni xv Kalendas Aprilis venerunl Rii ar dus dictus Cissor, el uxor ejus de Vilia de Vsiel^ worih in connt;iiu Middelsex cc Londonensis

m
donjas

Dangorium
eii iin.s

vel

Bangoria,
Wallia,

Bangor,

Anglia

est

vn

sev

Arvoniae,

Anglis

omitatu Snau Caernarvon-Shire


dicto,

DIE
^
dUito,
riensi.

SKCUNDA OCTOBRIS.
et

671
dicecesis,
a

episcopatum habens mbmet/ropoliCantualaudaPus Camdenus Genevillos HibomUe familias reponU.


incot
s

Lichefeldensis
el

habebal

manum
>'i

on-

.
1

tractam
inter
sex,
in

brachium,
ut

tribus annis

mensibns BAxaKummu
laleri

s.r b

tantum,
quasi

ipsum

lam
ul

forliter
iii"

Ulustres

adhasrercl

inflxum

ab

loco

non

o Convenlria,

Convenlro,

Anglise

o\tu
.

possel

aliquo

artiflcio

amoveri,
Viri

oisi

brachium

r/hr. est in comitatu u

frangeretur, cuta
esl

per

merila

Dei
Bt

nam

conse-

Ca
p

tuariensi suffraganeus, Lichfeldiensi scdiuni-

Domino sanitatem.
qui

hoc

probatum
HerefordiaB
1

tus est

estetper homines Rde tfignos


forte

civitalis

Trestellus,

ab

Anglico

Trestle,

est

'1

eliam

alios,

ipsam viderunl
aanitati,

contrai tam,

fulorum tabulam menss susti/nens Galli simile fulorum eliam Tresleau^eu Treteau appelPripet

postquam
locum
brachii

reslituta fueral

aperie viderunt
diulina
inflrmaB.

laleris c

lavatbm

ex

adhaesione
muiieris

lant

memorati
Kalen
las
r,

corporis

q Toui

Monastici

Anglicani

pag.

558

in-

Item

vii

uenio
ten
in

rioratum
len

Wottonam,
;

aUtu
cella

etiam

\Yi-

quaedara mulii
Iris
111

Maii anno proximo Bupradicto nomine Mditha Page, de Pene-

wa

nunoupatum
Warwicensi,

diciturque

ibidcm situs
abbaliaa

comil

ttu

Staflbrdis

Conventrensis ct
.ii

l.i-

agro

es

eque

de

chefeldensis dicecesis, venil


.1

tumulum
i"
''

Viri
ai

D
9

Gonchis
inji.i

m
fxai
'

Normannia.
mentvo
Concb,

Qua/pr pter

cu/m
el

erens coram multis,


3ex
fuerat

ii 111

"

duos

et
vi-

procuratoris
ista/m

abbatis

con-

mensefi

tam
liem

debilis

>i

inflrma

et

ventus !

putem,
in

cellam hic desi-

ribus

lotius

corporis destituta,

quod

spatium
po-

gnai

miliaris

unins

per
s.-ii

integrum
88

gradiendo

r Jd est, s

Concheusis
in

Norman
e

iini

perageie.

cum

visilare

personaliter

Camdenus
nominat

catalogo illustriorumfamih

Anglia barones de Mortuo mari vernaou


liinci'

de

Mor-

B
,

Opinor, legendum essefa Buckingham, com tatibus [nglixest.


i

uA

unus

tumulum promisisset, >i ipsum iler fuissel tam sana el incolumis esl eflei la, quod una cum aliis. causa devolionis euntibus lumulum memoratum, dii tam 6 inlegram ad
Viri Dei

ressa, subito

El

peregrinis

hujusmodi consuetam perflcere

otuit,
1

ii

/,/ r.v/.

fulci
i

w subalaribus,
u po

propriis pedibus
1
1

ambulando
.(

per

auxilium Ser\

Cornuliia,

Coruwall, comitatm
/

Dei.

73

11

111

(iu-

auno
ad

praediclis

vir

quidam, aWqutinman
n,

y Exonia, o/?wi Isca

Isca

Danmoniorum, nwnc
in

Willelmus
Bristoll,

nornine,
juravit

dictus

Touy,

mercator
se

vulgo Excester, Inglise civitas episcopalis est comilatu Devonise, sive Den-Shire, archiepu Caniuariensi sufpraganea.
z
,i

lumulum
dicta

supradictu
Mariett,

fuisse
(|in,

in

quadam
,

navi,

cum
horam

aliis

ciim a terra Hybernia,


,

versua Bristoll
ooctis

naviorta

iege

vel
cst

Evesham,

quod
in
ttoi

oppir

oepissenl

circa

me
in

liam

llnl
\\

\nglia

ad Avonam fluvium
i,n
"'

comuU

gubito

ssevissima
ita

lompestate,

versus

quamdam
-1

,,,,

Simo
i

ille

d<

ripam
qui

ferebantur

praeceps,

quod,

in

fait

com

senesi allus

glis,

rebelli

itituen Is nem suam nomim n domvnum suum Henrio Vn praetexens, arma owm II [nglix regem movit, ei adwemts ejusdem /"/,//>in<< 1265 "/""' rirrnlinii pUgnOMS GtSUS Errslmm ru.n SUU r rhnn Oppidmm
I
,

ipsam cum hujus impelu impegisset, absque dubii reb 1- omnibus, q ipsa uavis cum horoinibus
il

ferebal

uaufragio

deperissel
se

el

cum
non
sibi

nautaa
poi
*

in

lanlo

pericnlc
l><'i

constituti

juvare

ad Servi

suflragium confugerunt,

argenteam
ipsius

promittendo,
periculo
.1

si

i'

rni

navem amore
Et

'

im

ab hujus
i,

oripere

di

maretur.

est.

aa
,-,.,
,

Reate,

ftalis

nunc
et

Ricli,
i

dition
.

Pontifi,-

D0C

faci

ipsos

naufragio
Servi

liberavil

clementia
ad
1

ivitas episco alisesi in

mbri
i

vn

con
</""!>-

Salvatoris

per

merita

sui,

el

rtum
1

regni

Seapolit

mi

Aprut

UUerioris,

dragint
stmis.

milliaribus

Boma

in

Septemtrionem

aavem optatum cum prosperitate perduxit; undeel die notala proxime argenteam, quam promiserant,
superius devotissime obtulerunl ad

lumulum
vir
<y

Viri
'"- al

bb Risvox Gallica,

tofine oryza.

Per legumen

Dei.
7',

autem pulmentum
rsl

hic indicatur.

it.Mn

xiii

Kalendas
dictus

Maii

venil
scilicel

Midle-Sex, comitatus Angl londinum, urbs prvma\

sb

QO mine
lippi

Nicola.us

Mon,

Blius

Phi-

';

totius regni caput.


(1,1

Isfluvius in
in

Great-Brentford
ee De
r\t

eodem comitatu prope oppidnm Tamisim Ulab Vw.


Anglias

de Direwode in Hybernia, al el Galfridus, dictus eo Nicolaus Harpe de Drohada ad tumulum Viri Dei, juranPaliner de Neueton, mari Grasco in diotus Nicolaus Mon

Mon,

tes,

Coronariis

etiam supra

actu n

vrersus
..,.

quod Terram
xv
dies
socii

Sanctam

cum

aliis

navig
el

visura

amiseral

oculorum,

cum
c ^

ipsi
3 !
,

peregrinationis
vovissenl

ejusdem

oblati.

rvo Dei
ir

pro caeco
excaecatos

unum sterhngum
plicassent,
praedicti

ejus

oculos

continuo
Item

MII1

Dei recepii per merita Servi


Maii
vir

Caput

v. Alia

miracula eodem
pa-

,,

Ralendas

quidam, nomine Rogerus,


qui

QKus Joannis de

Castelfrora,

Rogerus

manel
HeDei

anno mccxc per Sancti


trocinium impetrata.
Lem
silll(l

Chirkestok juxta Chireburn, , parochia de tumulum Vin ad dioecesia, refordensis

coram
lin

mo ius
ul

i.i.av.t.
,

quod gravi
sic

inflrmitate

sub

(;inU

m
ex

rueral

raolestatus,

quod lumor,
ejus

oui

acciderat,
,

dolore,

imple-

Muu,
fta,
et

c<mtr
attvra

11
.

Kalendas
i

Aprilis

anno

Oratiae

-.111-

L.a
,,u
,,,

(]l)n M tesimi

nonagesimo

tuuc

die

Para-

usum

lunnfrmxtate
mfr,

'"\

Waleys, ,.,,,. ml ,iirr, nomine Alicia la ^ fl GonTCntFensi8 eBibOTtonincoroitetaStaffordiensi ( d

excrescendo, P^cepissen^ loquendi; el cum hoc 'erisimilitei adstabant, ipsum corapauentes

quod

rere

suflbcalua

amise-

ll)lh

, (ll(>

protinus

raontumm,

pro

BBnitt

07?
El PHOCESSU
vii.i

MIRACULA
ipsiufi

S.

TIIoM.K DK CANTfrLUPE EPISGOPl


tunc

meliorera

vaccam,

quam

babuit

folk

e Norwicensis
Viri

f dicecesis, juravil

CANONI7.ATIOMS

de
ii,.,

duabus,
aegroli

quas

lantum
el

inter

bona

babebat,

lum

Dei,

quod

equos

ad lumuquidam domini Ed
cuslodiebai

'!<"'

I)

,,,,

"'"

dol r ,/,

pamulo proraiserunt,
prassenliam
proul

ipsam vaccam usque

mundi de Mortuo mari,


Feireford,

quem

ad
p ro

deduxcrunl

Qua
ipsi

visa,

quadam

infirmilate

expirans,

apud dum mortuua

abactut
''

Patificavit,

potuit,

quod

receranl

eodem; el ecce, continuo ruptus esl tuiii,. r. quem habebat sub lingua, el egrediente
materia
dies

remanebat ab hora matutinali usque post nonam Pamulo el cum de hoc dolens, ipsum l>'
i

mensurasset,
xvi

in

momento
per
vir

revixil
Viri

ac
Dei.

slalim

morbi

sui,
esl

ccepil

loqui

el

infra

\<;i\h>

tolussanus surrexil
Kalendas
Julii

auxilium

[tem no-

reslitutua
Dei
.

congruae

sanitati

per merila
.

quidam,

Wilielmus
villa

Servi

el

vaccam, quam promiseranl


die

obtulil

mine,
Luston
cesis

cognomenlo
iu

Gras,

armiger dc

de

dicta die.

comilatu ad

Duo paralyti
tt

7:,
i,

iinii

vu

Junii
el

mulier

quasdam
.

Uicia

juravit

Penebrok g Menevensis dicetumulura Viri Dei, quod lauio


gravatus
,

mortuus

cre-

nomine, de
sii

civilate

dicecesi Wigorni osi

acces-

fueral

dolore

denliura

quod
auguslia
pro
iler

magis
laniae

tiitus sanati.

ad tumulum Viri Dei, probans per testiraonium brachio suo fido dignum, quod in dexlro
v,
i,

optaret
1

mori,

quam
cura
v

vivere

cum

oenaa

Sed

ersus

Hercfordiara
Dei

recufuis-

paralysi

per quadraginta dies

el

amplius
potuit

perando remedio per merita Servi


sel

v),-

pai
lii"
;

percussa,

quod
per

nihil

virium

n mansil in

aggressus,

confesiim

fuil

prasfalo

dolore
fueai

brai

unde
Sed

oec

ipsum
a

quidquam
itediclum
esl
i.

penitus
ranl

liberatus;

nam
,

el

dentes ejus, qui


artifii
a
i<>

operari.

cum
per

bracbium
auxilium
ad

Servo
pri-

doloris

occasio

sine

medicinse
suis

Dei

mensurari
sanitati

fecissel,

rcslilutum
Viri
Di

iliico

punctura doloris per


jime ceciderunt.
78 Item
filius

viam

fjingivis

facil-

Btinae

Ilem

circa

quidam nomine Wasmeyi, Dlius David Hergin <h' s. Weymorbo pen ussua in qui fueral paralytii nard tola sinistra parle sui corporis per tres menses
idera

tempus

venil

lumulum

vir

hoc

tunc
sui

asseruil
//

homo
la

prappositi

luanum

de

ille, quod Huche oculum

li

tut,

unum
super
ad

amiserat,

sed

cum

non

pater

ejus,

praapositus
plicasset

videlicet

meraoratus,

denarium
,

unum
hoc
el

el

tres

diea

in

lantum
ipsius
,

quod

per
,

nullum
potuil se

oculum
Dei

excaecalum

el

denarium
redissel
pi

membrura
juvare;
Dei
esl

parlis

ul

asseruil

Viri

sed

cum

amici

ejusdem
nl
.

ipsum
ndas
,

Servo

propria,

invenit

tumulum oculum
ix

detulissel
sui
Dlii

ad
est,

sanitati
Julii
,

istinae

more
>

solito

mensurassi
Item

subilo
Kali

reslitutus

restitutum.
in

Inm
S.

Kalendas

hoc

prislinae
.

sanitati.

iv
F<
,

Junii

vigilia

Joannis

Joanui
lain

filius

Rogeri

de

kenl ara
in

in

comi-

millesimo

ducentesimo
Agnela

anno Domini nonagesimo, ducta est


Baptislae,

el

dio

ci

-i

igornensi

(am

gravi siroa

mulier quaedam,
filia

nomine,

dicta

Noreys,

itudine

laboraverat,

quod ab omnibus ipsum


expirasse,
el sic

Galfridi

<i<-

Muchel

Dene
Dei,
;

HerefordenSis

videntibus

diceretur

cerlissime

dicecesis,

ad
el

tumulura
erat
el
,

Viri

habens

dae-

multorum judicio mortuus permanebal lanto tempoi


is

raoniura,

illud

rnuium

nam cum
multo
per
tres

ipsara

spalio,

quanto possenl
ab auxilium Viri admiratione
el

oramuni passu qua

multis

angustiis
infestassei

temporibus

tempore
dies

tuor

miliaria
fuissel
iiin\

bomine peragrari
Dei

el

cum super

antea
fecit

i|

sam

tandera

ipsum
tiiin,

devotius invoca-

tiiiii

multorum viviOcalus
per sufFragium Servi

obmutescere, quasi mutam. Sed cum ipsa ier una cum aliis in oratione pernoctarel ad
Viri

surrexil sanua
Dei
na\ igantet
i>e-

incolumis

tumulum
prsefata,

Dei,

vidil

in

somnis,

ut

asseruit

76 Item quarto Nonas Junii nomine Galfridus, dictus Brut,


Hybernia,
venil
in

vir
<l'

quidam
Tiilach
in
*.

virum langentera el signo sanctaa Crucis signanlem ad cujus signalionem


,

quemdam
esl
ejei

da

monium
ac

giiei
\

tum,

locuta esl
esl

libere

ante

|N,I

ad

tumulum
navi,

Viri

Dei,

jurans
.

iiiiiim.

sana

el

inculumis

eflecta

per merita

cum
eral
soi iis
el
ei

aliia

quadara

dicta
,

Nicolas

quae

Servi Dei.

Roberli
a ce
<'i
.

Smeye de Ervelyn cum pluribus Cestria d versus Hyberniam na>


i

79
lis,

irca

idi

tempus

venil

vir

quidam nobiHerefordensis

ablatxm

Joannes nomine, de Tudebram


ad
1.

suborta
.iin

subito

fi

rocissima

lempestate
.

dioei esis,

ipse

10

tantum

periclitari

coeperunl

ut,

multis

quod

lumulum Servi Di asserens coram domina Joanna uxor ejusdi m el


fueral
ei

confractis

instrumentis

seu

navis

pluribus armadesjituli

magno tempore
cardiacae
lione
oris

crui iata

tanto

mentis

omni
sibi

bumano
protinus
recordati

auxilio

timerenl
inter
I
1

imminere;
suni
el
,

mortem verumtamen
praedicli,

passionis

indipnaiionc
sui
.

lempore i vH abnmina-

seu
,

orificii

stomachi, annis scilicet

pericula

Viri sibi
si

Dei
*

qu.atuordecira

quod

si

quando
potuil
;ii>

cibum

debuit
dis-

illi

ipsius

auxilium
devotius
i]
.1

invocantes

navem

<ie

deglutire

boc
;

facere

non

cum

;iiiis

ecra

promiltentes

<<<>

/Miissimus

cumbendo
el

sed

ci

sse

habuil

amore
raari nt,

accubilu sur-

tam

horribili
sic

periculo
el
e1

eiipere

se
el

huc atque
pectus
relini re.
n

illuc
;

dignaretur;
ecci

el

cum
vi nil

frequenter gradiendo
alii

vovendo
1

orando cksuper parq


asi

movere
more

tundere

quin

nihil
Di
1

pi

tuil

,1

lo

de cibariis
solilo

Sed

lem
l

cum Servo
<

fuisset

navis,
r '""
!l

quae

eraiuentior

videbalur,
accendit,
\t

ensurala,

'"

caBlilus

destinatas

quihorri-

infirmitate

curala.

Dusaccemis,
bilis

omma
el

fragor cessa\
facta
1

pn.baium ad
das
1,1

protinus xtitil ab omni Hoc autem miraculun. esl tumulun anlediclum xvm Kalen1

tempestalis,
Illi

-1

mbilo magna tran-

.lniii

per

diclum
ipsius

Joannem

prasdiclum
offerret
;i<i

',

quillitas.

ergo

liomines

cum
surami

vidissi

hoc

per tolam

familiam,

signum
<i"!iii>

cum
laclara

ima-

nbundnl

evidens
merila
el

clemenliae
sui,

Dei,

ostennavi-

ginem ex occasione de
ludinem mulieris
sterlingorum.
S(

cera

similisolidis

Servi
Di

deinceps

prospere

praediclae

ganles,

ipsum
ad

una cum viginli


venerunl

ura

laudantes,
<(

venerunl

ad

portum

volunlatis
,

promiseranl
obtulerunl
expressuni.
1

Viri

sciiicel

navem, quara tumulum poatmodum n Nonas Junii, ul supi nus est


Dei

eorum,

Item
Dei

viii

liin^

Juin

;i<i

lumulum
1

Viri

Pbilippus,

liims
in

Seykelet,

Tangustet
k,

uxor ejus,
bantes,

de

Rolveston

yrchenefeld

pro-

Nuni*

77

l'

"I

Nonas
Bidel,

Junii

\ii
,

quidam
in

nomine

Galfridus

de

liiiburn

comitatu Suth-

quod Tanguster praedicta infirmitate ima expiravii el per magnura lemporia spatium mortua jacuii; ut cum lpsam Servo Dei
,

devotius

ex pnocestu

CANOJmATIONIS.

cii.-ia u.

"

pcr quam babebaDt, Agnes nominc, mortua m-i omnia ad sepulluram et cum sex boras diei
t

.1

83

Ilem

circa

idem
,

tempus

domious

Ro- itmviretfako

bcrtus

de
quae

Suillington

quidam ex circumamicorum, stantibus valde compaliens trisiiti.i ad fuDUS accessit, et Agnelem mortuam Deo el
ipsius oecessaria pr;eparassent,

quamdam subitam
pore
,

canonicus Lincolncnsis, passioncm habdiat in coraffligebat,

ipsnm tam graviter

quod

omncs

servo
facto,

cjus siatim

Thoraae
ipsa

pontitici

mensuravit;
merita
Servi

quo
Dei

crederent in ipsum virientes eundem proximis moriturum. Quod perpendens Willclmus

revixit

pei

superius
infirmi,

nominatuB,
vovit
et

oepos
Bervo

videlicet

Roberti

prasdicti,
altera saltem
credtia mortua,
et

Deo

et

ejus

praedicto,

quod

81

ll.-m

vi

Kalendas
filia

Augusli

pu.-lla

qu.<

Domine
30D Son

agnes,
qua? quae

domini

Willelmi

de

alter morti

militis,

erat in

custodia domtai domini

Rngeri Hogeri
tunc

aqua omni sexta feria jejunaret, iloin nec pro recuperanda sanilate dicli Roberti Serecce, el vi Dei tumulum Rerefordiae visitassel
pane
voto emisso, statim
sanitati.

proximus, ronMletcunt

de

Pullesdone,

vicecomitis de angleseya,

restilutus

est

ffiger

pristins

, parochia de Slaves ,i,,w rii~rpsis tam diu diversis

ConventreoBis

el

Lichfel-

Item
Dei,

idem
se

Willelmus juravil

ad

tumu-

inlinnitatibus

lum

Viri

babuisse

quemdam

falcoDem, E

VJIHMI

,111

vuin.no

uwi.w~

L'II

UUIII

lillLUIIClll

iinii iiihiii

i. ........

gravi

dolore

turbaius,
puellae

praBsertira

cum

iu

ab-

fici

n.ensurasset, sanitatem

recepil
alia

Juravil

etiara
sibi

seotia patris
uMuiii

in sua custodia

moreretur;
,

idem WiHelmus, quod multa


ipsi

beneficia

deuarium
pucUa

super

corpus

puellaa se

quod

miraculose praesliteral
praedicti,
.

ipse

Deus

per

merita
sibi
.

mortuum
dicta

aastimabat,

plicando,
Viri

cum
suis

prm-

Servi sui

quorum causa devotus


in

iUI

tumulum

Dei

pedibus

esse
misit.

voluil

el

debuil

perpeluum

ut

prodUtl mfir

Uli

Deus ritam gradiendo visitaturum, promisit, si Quo facto, ipsa dignarelur. eoncedere Bibi statim revixit, pueiia, quaa credebatur demncta, potentiam per iuflnitam subito,
m-\

84 Item

prima die

mensis Septembris aderant


Viri

,1/n

quidam

ad

tumulum
de

Dei
,

inter

quos
id

eral

convaluit
Dei.
is

Willelmus, dictus

Hara
,

uarralor
pra'<til<

banco

sum.in
joa

item

iv
el

Kalendas

augusti

dominus

domini rv/\>

/\ a>serciilcs
,

jnraincnto,
Gosefelo,
QllOS

Carbonel

domina

Margarita uxor ejus,

quod

vir

quidam

nomine Ricardus de
in

Norvicensis dioecesis, veneruni

ad
,

Dei,
Qlius

ct

probaverunt ibidem corumdem, tam graves cl quod habuerat, infirmitates

tumulum Vin quod Tbomas,


alias

similitcr narralor

baiDCO

habuil
dolorera

duos
in

quorum unus

tautura

habuil

capite

inauvilas

spe

.u.

sublata,

mortem

sibi

"

protinus

unmmere,

Ipsum ergo Deo timore horribili expectarent. imagiel Servo ejus praedicto voverunt, ol se oblaturos Thomae nrin argeDteam pro eodem
pontiflci,
esi
83|

freDeticus apquod sensum naturalem amitteDS Cumque dolor horribililcr cresceret, pareret. pro certo credepater i psius el omnes aslantes ergo ipsum protinus moriturum. Ipsum bant,

Servo
statim
et

Dei

mensurarunt
cst
viri

astantes;

eujus

meritis

restilutus

pristinae sanilati;
praedicti,

nec mora,
fraler

promiserunl.

Quo

facto,
sanitati
ul
.

restitutus

ecce

alius Qlius

et

sa:

er

continuo

prislinae

unde

et

nati

ipsi

tunc

imaginem argenteam,
111

promiseraut,

similem aDgustiam perfectam saniquo similiter mensurato, statira Dei Item ipsadie, tatem recepil per auxilium Viri
Dei primadieSeptembris venil ad tumulum Viri nomine Joannes de Warewik, Wigorvirqui.iam, asserens, quod, dictus Gissor

per omDia

pati

cmpil

obtuleruul
Uulier contra,

82
,

Item
lilia
,

Nonas
.

gravi

ni.e
,,

A.la-

Augusti mulier Skcnncr. lc tlit-li


.li.ceesis
el
,

quaedam

Mone-

morbo
rti

"
li-

Illlllh

[lerelbrdensis

qna? contracla
sui

liiiiuihiui

fueral
berantur,
111

antea

seplem annis
et

totiua

corporis

nensis dicecesis, dU m Parisiis moraretur,


tas

fluxum

ventris
el

el

mulautea

ab umbilico
ad

deorsum viribus
Viri Dei, et

deslituta,
ln

veml

alias

ioflrmftates

gravissimas

quasi

tumulum

ibidem

oratione

inauditas
his

habueral

cumque maguo lempo


ipsum
amici
ejus

ni

pernoctans:

utjuravit, sibi* in somnis apparuit,

rnran dod

posset,

meosumeritis
luit

ejua

rtrquidamsibi, ut surgeret, tepidamio sinum suum' lundebat;


quasi <a

imperans,
et

etaquam
moxipsa, ab orom
el

raruDl

prasdicto; Parisiis Servo Dei


iufirmitatibus

cujus

ab

omuibus

memoratis

mox

aquae

infusione

praedicta,

caelitus

Uberatus
Idus
vir

infirmitate curata,

surrexit,
cl

laudans

glorifi,

85 [tem vni

,,

ip>um Deum,
|

gral.as

rclc,vn> Srru, s.m


,l.c

um

viri
pflor

iv.

Septembns reuit ad lumudictus quidam, uomine Manus,


as-

Ubernti,

meDSlsJUDH ,m |i( , Donagesimo mUlesimo duceutesimo anoo Domioi domiuus WiUe mus dominus Willemus Dei tumulum v,,,,, ve nit ad inmulum Servl
(

vi,,sin.a

quarla

de

de
se

serens,

v vexa tum
"' en " non
incur
,
.

cujus

Warewik WigorueDSis dicecesis, morbo fhisse meDse udo hydropico materia poslmodum ad morbi
r.,,i...

m
.

amfeil
8

per

fle

Suillington
c

reotor

eccleeia
n,
el

tomoWon
ln

ln

atu
Dei
>

Notingham

cuni in ora
s.bi

id

Viri r ,,:,.

lumuium

pernoctaret,

somms

m
JjJ P

mM
^

,..
q)

,
i

ie dicorum

>te
,..

*
,,
,

apparutt,

m. ::::::::":;; v,:,; ,,. ibi zonai


Oclobris

qurens at tto Nusmod El hoc lalem wnatn habea Quare


; 1

-,,, stendit

auro puris-

^ w .

reatiturai

mUliluri
,

.,,,,
_,

,.,.

,,

g5

aiml]um

Tomus

I.

674
F.X

MIRACULA

S.

THOM.E DE CANTILUPB EPISGOPI.

PBOCE98U

i.ANONIZATIONIS.

mitatu

de

Buckir.-..

affirmans,

se h.ibuisse

equum unum,
lara lato

cujus

ven-

quasi

horribili

timore

percussi
veloci

divinitus,

ut

ve-

trem ferrum
verat,
ipsius possel
ut

aculum
super

vuinere
,

perforaintestina
illi

lisimiliter

apparebat,
vero

remigio aufugerunt
se

suis

visceribus

patefactis

ab
et

illis

Nautae
insultibus

praedicti,

videntes

caderenl

terrara.

Cumque

nullo

eorura

fam mirabiliter
ad Viri Dei

liberatos,

ab Deo

familia

medicamine subveniri, accurrens unus de militis memorati et uniirn plicans de,

Servo

ejus
ac

praedicto

devotissiraas gratias per-

solverunt,

postea

lumulum

cum
legiti-

narium

ultra

equum

pro

sanitate ipsius,
:

pontificis

auxilium

imploravit

quo

facto,

Thomae equus
I..V....O diclus
__

oblationibus venientes,

dictum miraculum

me

probaverunt.

praedictus cito reslituius esl


""""' ,a tnnui !(...(/.

integrse

sanitati.

89 Iiem

xvn
Dei _.-.
r_i
i

86 in/lU ltem
WV.
.

eodem
i

<_V-.V.--

w.v. die

V-V ct
.

loco -W-
.

asscruit UC_-.U..

mulum
...........

Viri ....

Kalendas Ociobris venit ad lu- Faiconietpuei Jonnnes de Frenyngham, asse- tevitareddita -.._..j_- .. ..*,-_.

miles
taliter

quod
illius

._ _

ipse

habuerat nisum
canis
et
,

i.

unum, quem
quod unam mortuus vel

_.__

rens

._
,

quod

falconem

_ _...* unum habuerat


1...
i. ..

qui
;

per
serl

conculcaveral

unus,

magnum

spatium temporis

mortuus fuerat
est

alam

confregerat^

cum
plicari

semper

inulilis

pularetur

tamen
facto

fecit

cum super ipsum mortuum, invocato Dei, plicasset unum denarium ul


,

auxilio Viri

moris
fue-

unum denarium
in

super

eum

pro ipso, suppliciler


:

stalim

revixit, et

liujusmodi

miraculi

testes
et

invocans auxilium
crastiuo
Viri

Vin Dei

quo

ipsum

runt
ejus

dominus
tota.

Roberlus de
Kalendis
Sraytb

Seyntler
Octobris

familia

quadam camcra collocavit, et eumdem in sanum et salvum recepil per auxiliura


Dei.

Item

vir
in

quidam,
coraitatu

nomine
Solopsir

Adam
s

de

Sponley
dioecesis,

Ilem

hoc etiam

asseruit
,

dictus

miles

Hcrefordensis

et

uxor ejus

quod,
q B
canl

cum qusedam
Leyrum
fuisset
</,

besliola

quam

Gallice

vo-

multum
casu
altrita,

similis

mustellae,

cujus
dor-

est inter alias

proprietas oatnraliter a

multum

tumulum Viri Dei, probantes, quod filiam babuerant mortuam per diem aaluralem E sed cum funus ipsius Servo Dei more solito
venerunt ad
;

mire,
ejus

sub

pede cujusdam

ho-

mensurassent
tatione illins,

et

votura
a

vovissent

pro

resusci-

minis venientis
speciei

ac pereuradera

hoininem,
,

statira

mortuis resurrexit.

bestiolam

penitus
,

ignorantem

in

parietem,
tur,
et

qui

proximus fuerat

fortiter jactare-

morlua putaretur, acccssit quiedam mulier, quae ipsam bestiolam educaveverisimiliter


rat,

90 Item iv Nonas Oclobris Nicolaus, dictus inftrmi ad ex Bon, habitans in parochia Omniura Sanctorum trcma *, sublt0 ,,onvn e de Bristoll. venil ad tumulum Viri Dei, probans,
'

et

voce

flebili

oblationem

Servo

Dei

pro-

misit, si bestiolae, quam habueral in deliciis, vitam impelrare a Domino dignaretur. Quo facto,

quod tam gravi -egritudine laboraverat, quod omni membrorum suorum, excepto capite, viribus destitutus xxxv diebus extiterat; sed curn
oblationem Servo Dei devotius
tim
restitutus
est
pristinap

promisisset,
per

sta-

mortuam
reposuit,

ut
el

pulavit,

bestiolam in sinum

suum

sanitati

auxilium

satis ciio

ipsam inde sanam retraxit


Octobris
vir

per merita

Servi

Dei.
Kal(,,lf,as

8? llem
t^tuer l iTlu su

VIH

quidam
in

Viri Dei. Item xrv Kalendas Novembris Henricus de Stroperi, de familia domini Gilberli de Gannt., in comitatu Oxonia. lam forti acuta aegritudine

^'^

nomine Joannes, dictus


ta,u
'

Dtic,

de Winton,
dioecesis,

comi-

laboraverat sex

diebus, ut crederetur certissime

convatwruni.

Warewik
'

Wigornensis
oomine,

et

uxor

die septima moriturus.

Cumque ipsum mensurare


diversis, dicebat
:

tumulum ViriDei, et probaverunt ibidem, quod quidam lilms eorum Henricus nomine tam graviter
ad
, ,

|!ls

Matilda

venerunt

voluissent

astantes

Sanctis

iliis

fuerat infirmatus
,

quod
Sed
,

ex

vehementia

suiitanquam
pontifici

protinus

moriturus,

morbi wsura omnino

perdiderat oculorum.

cum eundem
restitutus
est
Viri

Thomje
coniinuo
Item
puer,

dominus Gilbertus praedictus Nunquid nostis quantum diliirere consucvii iste infirmus illum Dei famulum Thomam quondam Herefordensem episcopum? uunc igitur ipsum illi devotius mens,1T> ate. Quo facto statim ab omni angustia li, ,

c
pristinae

mensurassent
sanitati

beratus est aeger


sanitati

et

subifco

restitutus

pristinffi

per

auxilium
Willelmi

Dei.

per auxilium Servi

D.-i.

idem tempus nonnne Robertus,


circa

contigit,
filius

quod quidarn
,

91

Item
et

Kalendas
ejus

Novembris
in

Joannes
Dei
forti

dicti

de

ftciford

Knoston

Lindan,

uxor

Alicia,

comitatu
Viri

Linoroasgri-

de nmUemuiim "'"'""' " an


*"""""
""'"

comitatu horr

quoa collum ejus retrusum videbatur in corpus, quuu vix mde modicum exterius appareret unae et mortuus ab omnibus astantibus crede;

18
'

l;lm

Leycestri_e, Lincolnensis Uer super glaciem cecidit,

colnensi,
bantes,

venerunt

ad

tumulum

""'"

quod mulier supradicta


laborabat
in
,

lam

tudine

percussa.
viribus

ut.quasi paralytico morbo brachiis et manibus nihil sentiens

oatur.

mmque
'

omnium

membrorum
fere

amici ejus
l

^i dUM
,

men
,,

ipsum Servo Dei devos;,,lus

zona caruerat
nullo
poluissel

mensibus
medicali
.

llll III

^
\
'

aSS, ' 111,


1

puerstatira
,

surrexitper

sui corporis sub duobus. Et cum ei remedio subveniri, su-

)('i

QQ

pervemt vir quidam, qui anlea fueral causa de-

*
r

'" ''^

''"

x:
ec

,.,

:::zr
11

""";'""

:
;

^toU.cumaliis navi qua


" '

ipsaro
c """

Servo

Dei, sicul

solet

fieri
<

Normannir

ylll

h/
ga
,1

""" rn " lm
,

Um qUa
in

*
muli "'

-" u,m "'


" lr "" l;lLl

um m

*
et

DitUS

navigareDt;

,;,,

dam
n

,,
'

,f m

?:ml "'
"

"'"^
el

Mulas

^
e

aobertus, dictus
'"

Cloterbo

socii

*** '^'"

navi,

qu

vocatur navis
avia
ipsa

^
iiiis

llcm

^
|,

mensuravit:

*
adam

'" lllus

de

Novembrfs Pireton Actewyle,


imnulsu

"avigantes
S.

Sn-tsL
runt,
flexis

it

Dominum

Leonardi

:t r*]
,

run

omnipoienlem
Kenibus
1

;;::;:,;: r
l

^t^^T^ ^
' ' :

s "'""-

""""""'"

'""'
"--

anolnge
1

denrecant.

"""

T t
"'

"'"'
,

'"

"

eoa

" more serv '

" demes v,n i""" "'"' "" vcni '"'?"'] '^ '"' '"'' Famulo mensurarunl el ecce, slai

ftn

facto,

aiiuu

miseratio

sui

Dei;

nam

DIE SECUNDA OCTOBIUS.

675
,

nam
et

rupes

illa

miraculose scissa

per

mcdium
per

k Lege Irchenfeld

de quo mfra

redibit

menTIONU.

viam navi

et

nauiis securam
et

praebuit recedendi,

omne
92 Ilcm

damnuin
iv

pericuium

cvadendi
vir

Somerset-Shire seu comitalus Somersettensis

auxilium Viri Dei.


fttl

,,

//

Nonas

Decembris nobilis

do-

)ilo tvr

'<si>ert

minns
su;i

\\

illHmus de Breuse
miilii-

et

uxor ejus cura


tufide

f.imili.i,

ii

praesentibus, venerunt ad

unus ecomitatibus Angliss Weridinnalis est. m Monumethia, vemacule Monmoulh, urbs A^vglixest, ca/putque comitatus ab Ula Monumelhensis vulgo Monmouth-Shire appellati.
n Nottinghamia, incolis Noltinghara-Shire, comitatus Anglix est^cujus pri/maria
civitas paritei

mulum
dignos
,

Viri

Dei

probantcs

per

plurimos
,

quod juvenis quidam Willelmus


Guer
\i

dictus

Grawe, de
iiicnii.iiili
.

in

lerra

et

dorninio

domini
su-

Nutlinghamia apprllmur.
o Oxonium AnglUe est m vcl Oxonia, Anglicc Oxford
,

Kalcmlas

Docemliris
:

fucral

civitas

spendio

Rnaliter

condemnatus

quod

andiens

sui

nommis

comitatu, estque episco-

juvenis men.oralus ad Scrvi Dei auxiliimi dcvute confugit, orans, ul sibi ab Altissimo impctraret
longius

palis sub metropoli Cantuariensi.

spalium

pcemtendi
el

et

melius
Dei

commutandi,
;

fecit plicari

ct

cccc,

unum cum

morcs suos in dcnarium Seivo


ministri,

p Narrator est causarum patronus, quem advocatum solemvs appellore ; bancus vero regius,

supremum
Vide,
sa/i iis

in

Anglia post Parlamentum tribunal.

ad ejus

lubet,

Cangiwm et Spelma/nnu/m

in

Glos-

suspendium deputati, ipsum nihilominus suspen> disscnt, slalim rupto vinculo, quo pcndebat, ad et cum iterum ipsum terram decidit semivivus
:

suis.

q Legc Liron, alias


linr Glis Alpinus.
r Galeae velocis s
t

Loir, rat Liron, ct Lerot,

La-

suspendissent,
sale sic
I

in
in

brevi
sui

tempore lignum transverraedio


esl

cursus na/vessunt.

patibuli

confractum, et
ut
di-

ad

terram

cccidil

tunc

mortuus,

Designatur Salopia, Anglice Shropp-Shire. de qua iilustri, Forle Legendwm de Gaunt


,

cebant.
i

familia

vide,

si

lubet,

Camdenu/m

in

descriptione

famjam

srpc

93
tatera

Ministri

tamen funus levantes, ad summiposlis


.

comitat/us Lmcolniensispag. 102.

liendus,

aerva

unius

patibuli

horribiliter

tcrlio

u Alibi vocat/ur de Brewes.

ins ni vivit.

ipsum cum magna mulexpectabant, donec de morte titudine hominum ipsius essent certissimi, el tunc ipsum pcndensuspenderunl
et

circa

x
in

Il.rr

ipsasuspensi resuscitatio vel conservatio

mta pluribus,sed cuma\ qua adjunctorum vaMiraculorwn rietate exposita supra est m Parte
i

tem

in

patibulo
Posl

dimittentes,

oinncs

ad

propria

,i

iiiiin.

77.

[edierunt.

hoc
ad

autcm
et

accesserunt

amici
et

illius suspcnsi

dominum memoratum,
deponendi
ct

pe-

tierunt

liceiitiain

sepeliendi corpus

ipsius;

qua

obtenta,

ipso
,

deposilo,

et

ad

gepulturae
lire

foveam
,

deportato

cum

lilum sepe-

Caput

vi.

Miracula

conliel

ccepissenl

suhilo

cum multorum admira-

manus ac pedcs ad se retrahens cum interrogaretur a multis, el ccepit loqui; diapmla m.cc respondit revixisset qualiler
lione revixil.et
, ,

nuata annis mccxci


MCCXCIl.

cens: Meritis beati praesulis Thomae meara mihi esse ab conQteor vitam
reslitutam.
a
i

de Canlilupo
Aitissimo

Quibus

verbis

auditis

omnes, qui
et

hoc

spectaculum
di

aderant,

Deo

Servo

Jjem mulum
rus,

xix

die

rnensis
vir

Januarii a

venit

ad

lu-

uoribundw,
"'
'

ei

Viri

Dei

quidarn
,

nornine

Waltc-

cjus

prsedicto
x.

votissimas

gratias

persolve-

lilius

Heniici

Philippi

serviens

Reginaldi

runt

suum affirmans, de Leddawe, per sacramcntum domini sui praedicli, nomine Uoquod filius
bertus,
in

tantum acuta asgritudinc gravabatur,

ANNOTATA.
a
,

quod
rus.

servo
Hertr ;>>,>, n
,,

omnibus credebatur protinus morituhoc dolens, Pater vero ipsius plurimum de mcnsuravit eundem Dei Thoma? pontiiici
ab
devotione,
annis
si

,/irlo

,> CkrisU 1290

diam n Iprtffr, ac mensis,seudiewi Kalendast sivepridieejusdem


in

PdSCha proinde seowndo

mira

promiltens
illius

nisum
Servo
sui

unum

se

o.nnibus

vilaB

Dei
Blii

iideliter

oblaturum,
per merita
est

Deus
Dei

vitam

custodiret

Viri

pra?dicti

Et

<rrc

samtati

Mmiii. erat Parasceve. uniusdiei. \d est spatium itineru I,


t

restitutus

quasi subito

sger
iv

ille

per tnisen-

d Gestria, mcolis

MonetaAnglizest,wlgosler)in$dicta.. Chesler, oivitas Angltx

cordiam
est

Salvatoris.

Hcm
Viri
in
la

Kalendas

Februaru
.

m
ad

venit

ad

tun.ulum

Dei

quidam
|urans

nomine

cognon
ii,

omitaU, cujus
s l><;r rsl.
,

est
tj

caput, condzta
f,r q rns
I, ,i

;rs,uiiriini,/;i.i
Ihll.iri liiuiii

r,

ii

,CCtUS

Menric de Arwistlv ONveni, domini dc

Wallia
Pole
,

serviens
,

domim

quod tam

seu Suffolke, coeSuffoicia, vulgo South-Folke


est.

mitatus Anglte
,

Norwioum
,

vel

Nordovicum, mdtgems Norest

quod multo Lateris laboraverat, K ravi infirmitate quam vivere affectaverat; in lanta magis mori, bovem unum pro constitulus angustia ,,,, sanitate se oblalurum Seryo obtinendasui lateris

wich
.'.,,,

dvitas

Anglim

sul

comitatu Norfol-

promiserat;

81

ecce,

facto,

subilo

lu.

Mbetqueepiscopat

mpohCmtua-

homoab

omni

angustia liberatus

per

merita, ut

a^pruit. Yiri Dei.


aurifaber
iuravit

Tpenbrock
u'i!,i
li,

m WaUia comitatus AnglU* est urbs Penbrocinum, oujus caput est


vitiosa
rsi.

Paeanus djLesis
,,,,,;

de

Gloverma
Viri

vYigornien

ad

turaulura
in

Dei,

quod
mori

,,

VQTibTO&simMtervoeitata,
h
//,,,

,m

pro qua
viri.

vtdetm substi

habuerat dolorem
abs
rnora;
Dei

renibus, quod

lMs

sed,

cum

mensuratus

puendum nomenproprium
i

ineptaesthzcphrasisacforteluvata.

mZ

Servo

pr^edicto,

restitutus est iluco


saiulati

676

MIRACULA
ltem vi Idus Aprilis
vir

S.

THOM.E DE GANTILl PE BPISCOPI.


,

rnocESSu

sanilati.

quidam
Viri

no-

Nicolai,

dicli

Nevenon,
incubo,

de Ingellhorp in Norfolper

fuvUaaUatnw.
"'. "i ertditutn
tlt,

uiomzATioHia.

mine
densis
se

Rubertus
diocesis

Rolws.de
juravit ad

Staveley

Berefor-

chia d, Norvicensis dioecesis, a


ut

tumulum

Dei,

creditur,
et

damone quodam, qumquennium meral


ialigata,

dtu

tollici.

habuisse

omnino
ampliusrasset,

amiserat

quoddam juraenlum, quod visum hebdomadam unam et per sed cum ipsum Dei Famulo mensurecepit.
,

sollicitata,

multipliciler

qui

multoties donativa diversa promisit, ut cum concumbere pateretur; sed ipsa hoc

eidem lpsum aepenitus

Ulta, 1'e.ratVi-

qus,

visum

ftem

xvi
,

Kalendas uxor

Maii

mulier
[\n\rr
,

quadam
<ie

nomine
surda
tres

Rosa

Walteri
dicecesis,

renuens et abhorrens, ac Crucis signaculo muniens corpus suum, non obstantibus multis molestiis,

Dunshulle
quasi
per
a.l

Heiviurdcnsis

tandem

illaesa

permansit.

Quodam

etiara

quaa

fuerat

per
dies,

annum
pro
Viri

et

surda

totaliter

antea
venit

rccuperanda
Dei,
el

sanilalc

tumulum

cum

idem malignus spirilus duxit eam in quemdam locum amcenum, ubi plures mirabiles res conspexit, intcr quas eliam unam mensam
lempore

caput suum

lum
tontracta m<
tn-

Viri

lacrymando et orando super tumuDei paululum reclinasset, subito recepit


Kalendas
Maii
vir

ornatam

et

multis

generibus
ipsam,
ipsa

deleclabilium
ut

ci-

borum
deret,
solito

refertara,

qui sed

ex

illis

auditum.
brerum wus,
rtddih
exstin-

invitavit

perterrita

et

comese more

rium

quidam 96 Item cum mine Joannes, de civilate Winton venit ad tumulum nomine Cecilia sua
-xvi
, , .

nofilia

muniens signo Crucis, Dei adjutorium invocavil, per quod ab liis illusionibus extilit liberata.

Viri

incen

dnnn

Dei,
qua?

probans
habuerat

ibidem, quod

Qlia

sua
et

prsedicta,

manus

contractas
et

pedes

per

100 Scd ab eadem hora usque in quartum diem tandem adSunquo cti tumulum sequeniem jacuit, quasi raortua sine motu
:

duos menses
bito,
integrae

ct

amplius,

totum eorpus lem-

ilie,

<|iia$i

gravj

somno
el
ti.

evigilans,
inventi
ipsa

qua3

sibi

plane incolumis
evasit.

pore longo morbosura, restitula fuerat, quasi susanitati, invoralo auxilio vir
Viri

acciderant,
ui.uius

enarravit,

lunc

sunl digiti

Dei.

ejus ita coiitra<


potuil
est

qund
ipsa

manus

nulin

Item iu

Nonas Maii
,

quidam,

nomine Lucas
Dei,

latenus

aperiri,

et

puella

quasi

de Snitton
dicecesis,

in

comitatu
ad

Salopsir, Berefordensis
Viri

amentiara

conversa;
per

quam

tunc amici

ipsius

juravit

tumulum

quod

Thomae, quondam Herefordensi episcopo, more solito

cum domus
i

sua

llamma

horribili

novies

ince-

mensurarunt,
adepta.

cujus auxiliura statim lain


cae-

cina3

comburi ex incendio cujusdam domus viidem Viri Dei auxilium invocando ac


dexis
totus

sensus,
litus

quam digitorum suorum rectitudinem


Sed
euin

est

lempore

procedente

denarium unum plicasset, ignem, mira Dei potentia


extinclus.
mOTtUO
<k/
I

genibus contra
ignis subito est

dignas forsitan
digiti

laudes suo non redderet Salvatori,

ejus

iterum cceperunt contrahi. Quod quifrater


illius

dam
n
Nonas
,

puer,

puellae,

adverlens,

el

<le

97 Item
ne
Norwicensis
Mabilia,

Maii

quidam
llarani
,

vir,

nomi,

ejus anguslia
in
ria

multum

dolens,

quemdam

libellum,

vttam,

Laurentius

dictus

dc
ejus,

Gipwys

quo matulinae
in

et caetera florae, quae

dicecesis,

et

uxor
et
aliis

nomine
quod

dieuntur communiler,

erant scriptae,
inter
in

cum sua
probaverunt
gravi

familia

pluribus fide
Dei,

tunc forte

manu
el

gestabat,
digitos

deB. Maquem palmam macontrac-

dignis
dicta

ad

tuuiulum

Viri

nus sororis suaB


tos intrusit,

jam

parte

Mabilia

inurmilatc

lum exhalaverat,
bus,
Yil

el

mortua
in

consumpta spirifueral duobus dieipsius,

quem

itafortiter tenuitsic inclusum,

completis

etiam

omnibus perlmentibus ad

officium
'

mortuorum
'

domo
de
el

supervenit
Herefordiae,

quo d de manu ipsius nuilo humano ingenio potuit amoveri. Quaa tandem lacrymans e1 contrita lv Nonas Julii venit ad tumulum Viri Dei, el
ibidem
orationi

111
'I

'"

11

exlraneus

partibus

parumper
Viri

insislens

digilo

,IM ,lr
i

dominum
in

domus
ipsis

ipsius

lamiliam
ul

rum

suoru[ll

ibidem
auxiliura

rectitudinera
Dei,

est

magno
*''
>!>

adepta

dolore

gravari,

consuluit,
*

mo-

divinitus

per

libello

ibidem
tamu
i,

dicum
lunc

aquae
vidi1
in
;|

quodam cipho
positum
Salvatoris
et

argenteo,

Iater e

super

quem scamnum ibiThomae


,

dimisso
101

Item Nouis Julii


Qlius

dem,

quidam puer, Joannes nodicti

Pui ro
n
"

nomine

scrvi cjus

mine,

Ricardi,

de

Web

de

Wolfres

alteri

pontificis,

ipsorum

auxilium

invocando

pro
:

^ resuscitatione
fact0
l

ipsius funderenl ... os cjus quo Psa defuncla statim revixil per inflnitam P ol enliam summi Dei, et die praedicla ipsum
'

Lowe Herefordensis dicecesis, qui per quinque bebdomadas sensu carens, sensum adeptus esl naturalem ad tumulum Viri Dei ipsius suflfragio
invocato. Barre,

insupcr loquela

redd

ta

eteri-

cut moribundtu
l

Item

Kalendis

augusli

\<lam

rl| lll,m

lissime
c

obtulerunt

"enteum cm aliis oblalionibus devoad tumulum Viri Dei praedi-

dictus

dicecesis,

de Gans in comitatu Saloplir * Herefordensis qui per quatuor nebdomadas intelleetu


inlelligendi
esl

Salopia

J\,
98

ti tem

pnma

,.

caruerat et loquela,

scientiam

die

Junn venerunl ad tumulum

el

lo-

quendi potentiam divinitus

adeptus ad tumu

tvta

'

"

a sa "'

"/"
'

""'
"

f""'V,r ' """


dlclus
.

n - ".'"","
De1

"
Vcle

pllca8se "'"

""""
,

'*

""'"
,
,

'-""'
sed

"""'"'

nlloposset juvari aurilio medZ'-

Per auxiGilbertus,

""'"

K^udas
Picardl

Cr

de

Herefordensis

quasi mortuus ckderetur! praaenlcs ipsum Viro Dei cum domio voverunt.

eta
,

pi r

mirabilt

vUtonem sunala*

adeptus.
i

miiir pei
,

nn 99"emqua3dam

,"

puella,

.,

nomine Chrisliana,

fllla

composuil el suspendil; quem Duerum seauebatur qua3dam faamina solendidi? quaedam fasmina splendidissimaa ,,;, venusta
'

'

tis

DIE
A
tis,

SEGUNDA OCTOBRIS.
lans

677
se
repcrit
in

caput cujusdam Episcopi portans in manibus reverenter, haec dicens inflrmo Ecce caput B. Thouue de Cantilupo, per quod recipies sani:

postmodum

totum sanum,
Ilcm

nullo
rc-

EX

PROCBS8U

iiilinnilatis vestigio

suo corpoiv
Viri Dci.

\cl brachiis

cunmM&mm*.

manente, pcr auxilium

xin Kalen

tatem,

et his

dictis,

confestira

evanuit

et

ecce

das .lanuarii anno Doraini

millesimo
ad

ducentesimo
Viri

protinus supervenit quidam juvenis

aspectu pul-

nonagesimo primo
Malthaeus,

venil

tumulum
Barstaplo
diGBCesiS,

Dei

cherrimus,
firmo

dncens
Episcoj

ESpiscopum

unum

secum

dictus Cheven, de

in
61

co-

"-

sacerdotalibus
:

vestimciiis
i

indutum,
age,

diccns

in-

mitatu

Dcvoiiinisi,

Kxouiciisis

cum
in

Huic

gratias

cujus auxilio
statim

recipies

sanitatem;
et

ct

cum boc
et

dixisset,

plurcs aiii illo quam quadam navi diversis

jurantes,

quod

fuerunl

onusta

mercimoniis,
et,

quae

disparuit,

ipse infirmus

protinus se invenit ab

nomine
partibus
garent,

Semte-maritok
Vasconiae

dicebatur,

dum
pi

omnibus angustiis liberatum


Scrvi Dei.

sanum per merita

venientes

cum

aliis

aavi-

ccce
i

suborta
in

saevissima

lempeslale,

Lutcaiumen

Nonas S< u mi lji*is venit ad tumuocuti, falconi um v r Dei JoanncsCapellanus dictus, deS. Thoma "'"'"'"''"T" dc Bristoll, asserens, quod mulier quaedam, Lucia toendt faeuuai , nominc, de Bnstoll, visum dextri ocuh anuserat data.
103

Itcm

iv

riclitari

oeperuni
illi^

tantum, quod decem aaves,


exieranl
juxla
se

quae
runt
servi

cum
ejus

porium

vide-

submergi.
valido

Quod

cum

vidissent,

Dei

et

,,

Thomse

pontiflcis

auxilium
vovenles

cum
ei

cla-

per

si'.\

mciiM-s,

ct

sum recuperaveral per eundem prsesbyterum


lum argenteum Servo

subito oculi

volum laciens Viro Dci vimemorati et ideo


;

more
pestatc,

invocabant,
facto,

oavem
lem

argenteam. Quo
per auxilium
100

sedata qua>i

subito

tunc

misit

unum
Item
i>>i

ocuidus

dedmii Bunl ad portum


Viii Di
vi

voluntatis

eorum
''

i>'i

praedicto
viri

\i

Septembris venit ad tumulum de Kinbarewe, commorans cum domino ftoberto,


g
Qii,,

Tliomas

Item

Idus
le

Pebruarii

vir

quidam,
in

do-

tatronibut
'"'"'-

minc
latu
,1

aobertus
Staffordias,

Outiller,

de Catculne
el

Paen,

in

comitatu

Dorlet.

Sarr.

dicecesis,

Conventrensia
,ni

Lichefelden
Dei,

asserens,

quod dominus mcmoratus habuerat quemab hora prima


et

1(1

,>si>,

a^scruit
sicul

tumulum

Viri

quod,

B daiu
diel

lalconem, qui mortuus fuerat

cum
qui

se,

mos

esl

mercatoribus,
incidil

causa lucri E
in

usque ad
statim

horam vespertinam;
Itcm

cum

pro

ad loca diversa
spolia\.'iuni

transferret,

latrones,

ipsius suscitatione oblationem


sciil.

icvixit.

\m

Servo Dei vovisKalcndas Octobris

eum,

'i

multis plagis

mortiferis

imposilis, abierunt, ipso

non solum Bemivivo, sed


et

venit ad
/(

tumulum

Viri Dei

Hobertus de Plomtone

qua^i

mortuo

dereliclo,
'

sic

jacuit

quasi

mor-,
t

de comitatu Nevon. /', Exomensis dicecesis, probans per tesles, qnod quidam puer Blius ejus, nomine Joanncs, aetatis quinque annorum, ita habuerat deformiter articulos pcdum suorum ad
talos a

<! medicis desperatus per tuus et a ciragicis amitunc quid El .iicin integrum oaturalem.

ih.rurtis

corum
sibi

ipsius

ipsum
iil

Viro

Dei

voverunt,
retulit,
et

et

mos
sic

apparuerunt,
quasi
3tanti
-

postmodum
rex
i

dum

nativilate
suje

contractos,

quod

claudus .ab
contrac-

jacerel
tifex,

io

extasi,

anus
el

unus

Ponsic

nimi
i
..
;

matris

gressu

caruit,

quasi

juxta

eum

ipse

Bpiscopus

luisset super pedes ?ed cum denarius unus offedevole plicatus, Viro Dei postmodum ejus admiratione perendus, slatim cum multorum articulorum rectitudine convenienti rect

e j apertissime

loquebatur
el

cce recuperabis
istius

proregis

tinus sanitatem,

postca ecclesiam
vi
!

Etheiberti o pedester

liis

dictis,

ambo

dum

adeptusper auxilium cepta, sradiendi potcntiauiest


\in Dei.
puetianb aqw$ mortua
reswctlata

memoratus, disparuerunt, rex videlicel el Pontifex per merila Viri etipse rcccpit inlegram sanitatem
Dei.
,

quidam, Joan10'. item i\ Kalendas Octobris vir ''i nxor ejus, no(MI iiiiim', dictus Campeneis, ncs

in? iicui
Viri
fort

iv

I.lus

fcprilis
,

affuil
,i
,

ad
,|,

inmulum
,i

c*c
tracta membru-

Dei
in

Vgnes,

uxor Simoms
ejus

Uncn,

de
di

Rnrp Bore-

^ am

mine

Agnes< ct p llIV> turaulum Wigornensis dicecesis, probaveruni ad fiquod puella quaedam, oomine Alicia, Viri Dei, annorum, cadensin lia eorumdem, setatis duorum japuteura fiiil submersa, el morlua
|

,|

lamilia

coiumdem,

comilatu Oxoniaj,

Lincolnensis

jurans,

quod

vir

Simon

prasdictus

visum

cumeundem amiseratvigi iti diebus et amplius ;el Deoel Servo Dei, ipsa die visum recepit. vovissenl mulier quaBdam, Cristiana Iprilis "i Idus
Item

ppoftmdum
,i

i:

rll

posset aquis tanto tempore, quanto unum communi passu ab homine peramiliare nomine Ricari.i ,,,,,, e cce quidam presbyter,
3 ic

Traxncl

.lc

\Wllcsc\
ita

in

comitalu

cl

sub

dus

,|

,
(

Huiie, capellanus
Pleyci mililis,

videlicel

domini

llu-

anteaperduos refordensi, quaa uisi cum, duobus annos quod gradi uon potuit, cum nrgeret ma{ suppositis,
contracta
rueral

podiis

asceUis
se

ut verius creditur,

puellam mormorpuleo; quae extracta jacebat tuara extraxit a is, quo duo tuasuperterram per spatium tem praemittilur, miliiana possenl ab homine, ul puellae dictus capellanus corpus
supervenit,
el

ois

de

casu vel

Dei

dispositione,

aecessitas,
lr actavenit

moveret.

Sic

gradiens
Dei,

et

con-

fueral

ad lumulum Viri aliquandiu primo sepultus, et cum ibidem


,.,,,.
>,
J

abi

videhcel

l,ilnr.pc.vi..cniit
Viri

i..U^raiii

sanitatem
lb

rtlluin

Dei,podns derehctis

ragrari,

et

lum

Dei pro resusmensurando oblationem vovit Servo

fnT 1UO

ntni Item

v \
In

i.ius iuuo

Maii

Joannes,

dominus
Viri

li

citatione

ipsius

in mullorum prasentia,

qm

tunc

Bokelinton

comitalu
xciil
a.l

Wigornensi

,,,,,1,,, Hereror-

lum,

spectaculum. Quo concurreranl ad illud horrendum aperuil el revixit per stalim puella oculos tecto,

d ens.. d.orois, quod ipsemel probans, duos e1 nuadraffinta


un.uiuu.
;;,iu..
sciiicel
\

tumulum
el

Dei,

auditum
dies,

amiserat

per
,

vemens

ad

adjutorium
i

Viri

Dei

i.

,,.,,,,

106

M-

n,

Kalendu
i

inbris
ni

tatatuuneim
,

Viri

Dei

subito

recepii

audilum per
/Uicia,

,,,/<,,
io
,

(| (

<

,.,

>"" ''""""
"

T""
/

vocant, assermi aa vuigo erociarium f ejus m tantam inttati tumniniB Viri Dei, setale quod brachiis habuisse, perquinquehebdomad; piod credidit,
I

wic

be, clericua

J episcopi

Vin
Idus

Dei
Hali,
c

P ra3dicti.

Uem
el

PhiUppus
atu

*m*J; dicia
p

Kharatb,
,

de

de

Gardif

hl ,

dicecesis

probaverunt

ad

tumulum

LandaVin

se

moriturum

in

brevi

tei

sibi
i

subveniri

noi

ssel

per

auiihum^medicoServo Dei vov.s


'
"=>'
'

l!Sedquadamnocte.cum8e
e
91

cumpro
obSti
i

suscital

ipsius

amici ejus Servc,De

issent,

divmi^us vitam et sanitatem

rotum paululum

678
IX PRO
vTlorns

\!li;\i:!L\
adepta.

S.

TIHiM.K DE QAtfTILUPJE EPISCOPL


consuetudinem raensurarunt. 0"o facto, mox puer effectus i'>i per merita Viri ille iwixii el sanus
Dei

Item Idibus Maii vir quidam WalDomine Bernard de Lorteporle, in comitatu et diurcsi lloivfonlensi, el uxor ejus, aomine Margarita, adduxerunl fllium suum, nomine Walesl

terus.

112

Itera
dii

anno eodem
tus
el

vii

Kalendas
Stanes

Octobris

Qribundvt
"iir,,,,,

terura,

infantem
\

quasi

anni

unius

caecum,
caecus

pro

Joannes,
sis

Gunselin
alii

de

Londonenvenerunt
ibidem,
gra-

pOtl

,,

quo ad
iii

iri

Dei

Lumulum unum vitulum obtulerunt,


mererelur,
qui

dicecesis,

plures
el

cum

sionem

illo

<

tanntut

visum

recipere

antea

ad

lumulum
ipse
ut

Viri

Dei,

juraverunl

fuerai
recepil.
<
i

septem diebusjcujus
Item
vii

meritis statim visum

quod
vaius,

Joanncs
vicinus

tanta
roorti

foerat
vel
el

infirmitate

prolinus

moriturus
quasi
in

ii

1,1

109
n

Idus

Junii
in

Joannes,

filius
el

So-

ab aslantibus
extasi

crederetur:

dum
se

sic

nii,

pftn

rev

rd,

de

Walnington
in

comitatu
sui

iiiceces

positus

aliquandiu jacuisset,
el

vidit

daemo;

ftrt

fanad

Herefordensi,
ralylico
Dei,

dextra

parte

corporis
faciens

pa-

nes horribiles

quam
el

plures ad

accedere

el

morbo percussus,
s
;ul

votum
,-aniIati

Servo

eundem laniando
de loco
nimio,
potuil,
.'id

trabendo per manusel


graviler

pedes

iv-hiiii

cs!

liilcui,'!'

llem

n Idus

locum,
miriim,

conculcare
percilus

Junii

venil

lumulum
in

Viri

Dci

Galfridus, diclus

nec

timore
ui

u. Unde Deum, nl

Nehelon,
tuariensis
fueral

de Lesnc
dicecesis,

comitatu

jurans,
fere

quod

Caneic q Cantam graviter


per duos nec
in

instanter oravit,
pontificis
;

per

merita servi devotius

sui

Thomae
oraret,

sibi

in

illo

necessitatis articulo
se sic

paralytico

morbo

antea

an-

subvenirel

el

ecce,

dum
Dei

intra

uos

in

corpore loto
uec Sed

percussus,

quod

se ju-

vidit

Virum

ad

se

protinus

venien-

vare potuit,
retiuere.
tus,
rita

assumpta
fuissei
est

cibaria

siomacho
per

tem,
bus,

qui
el

caput ipsius infirmi


cura diutius dicti

cum
Item
Dei

Dei

famulo mensurasanitati
Julii

suscepit in manidaemones dccerlassenl

reslilutus

caelitus

mead
<|ui-

Servi Dei
Viri

vui

Idus

aderanl
juvenis

cum dem

ipso,

quis

quasi circa

magis don inaretur aegroto, tanauroram per auxilium Viri Dei


sunl
fugali,

tumtilnm
li

probantes,

quo
<}<

omnes daemones
ipsius

inflrmi

capile
Ipse

in

dara,

Qomine
a

Joannes
r

Hok

Habenhale,
dioecesis,

in

Servi

Dei

manibus

remanente.

au- E

fforesta

de Dene

Herefordi nsis
in

quasi
verle-

arreptus
batur,

daemonio

tantam
totis

insaniam

quod
Sed

circumstautes

viribus nitebatur
et alii

tem aeger, quasi de gravi somno evigilans, mox reperit se curalum el sanitati divinitus restitulum per merita Servi Dei; et ideo die
prae

occidere.
fortiter

cum

parenles

ejus

ipsum
protinus

dicla

venil

ipse

de

\iiia

praedicta de Stanes nudis

invitum

tenerent, ac

denarium super caplicarent,

pul

ejus

Servo Dei
el

voventes

pedibuscum magna devotione el oblationibus ad tumulum Viri Dei cum aliis, prout superius coi tinetur.
113

reclum sensum
l'un
I'

intelleclum, ipso auxiliante, re-

liem ipso anno

n Idus Octobris quaedam


de

tubei

ryroi
I

110

Itemsubanno Domini millesimo


Viri Dei fuil

ducentesi-

mulicr,

nomine

Margarita,

Limerich

mo Qonagesimo secundo vm
turaulum
lonia
a

ahlatutn, pnrn'

ii

'(.

rr*ticrta

Idus Septembris ad

probatum, quod puerquidam,

nominc Tbomas,
gritudinis

Qlius

Thomae
ul

Aubrey,

de

Bre-

Hybernia Casselensis y dia cesis, quae per modicum tempus ante venit de Hybernia ad tumulum Viri Dei, ibidem die praedicta curata esl pemerita
Viri

i'

niii//Uiim

raiUtutus

Menevensis dicecesis, lam


tenebatur,

gravi incomi lo mori subito limerelur;


Dei,

Dei

de

quodam
annos

veteri
in

bocio

sive

gibbo, quo per septem


faerat

latere periculose

qui,
slinae

invocato auxilio Viri


sanilati.

restitutus

esl

pri-

molestata
Viri Dei,

nam cum

orassel

ipsadiead

tu-

Ilem ad

vi

Idus

Septembris
Dei

anno
vir

praedictc

venil

tumulura

Viri

nobilis

dominus Petrus Malorre miles, tunc justiciarius domini regis Angliaa, cum pluribus de sua familia, affirmans proprio sacramenlo el juramento suorum, quod ipse habueral unum falconem,
ravc
h fortunium
violentiae
el

ipsum bocium deincei s in suo corP re """ invenit. Item circa idem tempus puella quaedam de Occle Picard juxta Herefordiam,
quaa

mulum

manum dextram
tres dies, venit

contraclam

babueral

aulea

per

ad tumulum Viri Dei, el cum manumipsam orando superViri Dei tumulum colloi.

laesionis

oc-

nianus Ipsa

restituta

esl

m,

pristinaa

qui

rum
Dei

el di

mortuus jacuerat spatio duorum dienoclium, pro quo cum oblationem Viro
promisisset,

sanitati,

votius

ipsum

resuscitatum
mi

et
rita

sanuin
Viri Dei

recepit

ac

solito

meliorem per

custodibus tumuli memorati. Iicm ipso anno x Kalendas F Novembris Rogerus, dictus Bernard, de Henlon m Wiiielnia 3 Sarisburiensis dioecesis, venil ad

mullis

astantibus et

videntibus

una cum

tumulum
ll,m
<

Viri Dei, offerens

1,1
:ul

vaccam unam,
offlcio

et

Idus Septembris anno


Viri

jurans,
dissolu-

'""

Im

Dei

eodem venit quaedam mulier, nomineJu-

quod lam gravi morbo


tus,

paralytico

Fueral

ut

manus
et
toto

cjus et

pedes

fttfTfUI

liana Walteri de asselhorne in comitatu Wi.^'n,c,ivis ,liri'ss, juians,


.

debito priel

Warewak
,.,-

yarentur,
ipse

quasi

immobiles
Dei

redderentur;

(,u,l

scx

quasi

n-k

men ses
seP tem

corpore

antea

tam gravi cordis


cruciata,

tabefactus sic

langueral

ei

UhUur weral continue


Passus potuil
et
sic

corporis aegri-

multis annis.
ejus
praedicti

Tandem cum

auxiliumet Servi

quod
nisi

ambulare,
vires
et

sexvel per icmpus


vis

quiesceret,

anhelitum,
sed

labore
in-

modico quasi
vocato auxilio

perdilos,
Viri

et vaccara se oblalurura ad Servi Dei tumulum promisisset, restitutus est protinus integrae sanitali per auxilium Viri

devotius invocasset,

restauraret;

cum

Dei.

Dei,

lum

eiemisso voto ipsum tumualiis

114

Iiem
;i,I

ipso

visilandi,

itercum peregrinis
ul
el

anno

xvm
Vi.i

Kalcndas
plures
in

Januarii

incepissel

vm-r.ml
quae
in
i"'
'

tem sanaprotinusesteffecta,
lnte r as

tnnnili.m

Dei

cum
Item

sanis dietasa

bomines
riofui
ii

asserentes, quod,
fuit

foceret

cum
Dorsete

essenl

compleret.

eodem ani

quadam
de

'i

so

navi

no

mii

omine,
fe,d
'

Kalendas Octobris mulier quaedam, n dicta Knache de Plreltowe in IrehenHerefordensis dicecesis, juravit ante

Willelmi,

,i,n n

,,
>i

dicti

Fisscr.

Weyraod
direcesis,

comitatu
1'

de
ul
ti

Sarisburiensis

roarej

mos
te

esl

mercatoribus,

lum

tumu-

u, la

lrm

Viri

Dei,

quod

i"

saevissima,

Dlius,

Gregorius nomii
in

navigantes, intumescentibus un-

puteuin

quemdam
de

dis maris,

ceciderat,

quo

etmorfmis perspatiuro dimidiidiei


extractum
puteo Servo Dei

submersm
patriae

jacueral

secundum

ipsam navem procul in terram proc illa lempestuosaprojecit, etin tantum se mare retraxil omni spe salvaliouis navis in arido
re:

maneret onusta

quod cumvidissent homine


eranl

DIE Sl-XUNDA OCTOBRIS.


A erantinnavi,ad Deiel Servi
auxiliura
sui

679
civitas

Thomse

pontificis

eonfugerunt,

ipsorum auxilium
et

lacry-

mosis precibuB exorando,

Landava, Anglis Landaff, parva SCOpaliS, rrnjus liiucrM <st> COnjUQ


'"'

epiI

exm.ck.su
tOMSAVMHM.

navem argenteamDei
sru
q Cantia, alias Canlium, Anglice Kent, com tatus ,i,iji n.rni Anglise est ulgo nota.cujusp i< ipua
i
1

Fanmio promiltendo,
,,ivi " a

bili

9i per ipsius m< rita ipsoi clementia dignaretur ab tmjusmodi mirapericulo liberare et ecce contraspem et
:

soli-

tummodum
intumescens
in

anluaria,

anterbury, archiepi-

maria
el o

sum mare subitoel


lene,
;

plus solito

Si

opali sede illustrata.


v

ascei terra

navem
tunc

arripuitel extulit

De Sylva
//

Danica

consule

An/notata

supe~

sublime

el

Ipsi,

state sedata, sine periculo ad deinceps prospere navigarunl per merita Viri Dci. ltcm anno praedicto xii Kalendas Januarii vir

omni tempeportum optatum

riu.s.

s
t

est,

diurni Uinei

<

patia

[rchenfeld, olim Archenfeld,

pw

esi

omi

Herefordiensis, adjat
ii

qua

hic

comitatui

Monumetensi

quidam,
de
viginti

aomine Joannes de Chilton


el

in

comitatu
fuerat

et.

Hant-Shire, Wintoniensis

dioscesis,

qui
vel

Non

est

necesse d

uno diebus antea


verius
fuit

furiosus,

daamo-

sic facta esse,

cum

forte

non

nisi

somniumx

fuerii

niacus,

ut

putabatur.

daemonio
Dci.

totaliter

hac furia vel liberalus ad tuiuulum Viri

ab

adsalutarem timorem dictosegro incutienduma missum. x Limericum urbs Hybernia es\ in provincia Momonia, comitatus Limericensis caput, ct anliijin, r/
i.\,

,,/uihi

insiijnita

(inaproptei dv/m

mox

ANNOTATA.
a
II

subditui fuisse Casselensis diuresis, id intrtiigc de


scdc cjiisi/rm
iii.si
i

iii

/liepiscoposuffragam
i

jni ir ,/r

altero loco etia/m Limerich


fuit.

ocitato

ibir

l'ci

venvmus ergo ad
jriiiiinrii

annum

Chrx

ti

1291, out/ra

ilrm mriiliii

jusdie xix
Aprilis.

currebat

adhucannus

y Casseiia,
isdie
iii.
i

aliis

Cassilia,

oulgo Casshel, Hiber- E

Honis corporis
ii

S.

Thomaev-

civitas

archiepiscopalis est in

Momonia
in

ejus-

ijuc z

comitatu Tipperai iensi

Hocmiraculumja/m relatum estsupra


Chester,

An
ishm

forte

legendum Wiltonia,

qua

sita

est

c Gestria, vulgo palis


esi

[nglis
,
,

episcoi

s,ii

de qua mox.

sub

nsi, wi

omitatu

Cesh
gtis
e

iensi, oujus

capui

est.

d Norfolcia, vncolis Norfolke-Shire, comitatus An<


i

Legi

Dorsele,

id

cst,

Dorscl-Shire.

sm
cujus

!>orcc-

Caput

vii.

Alia miracula vel

stria
f

comitatus Anglise.
est
i

Hoc

Sarisburiensis
si

dioecesis,

epir
wi

beneficia
mccxcii,

impetrata annis
el mccxciv.

scopi

sedes

Sarum,

alias Sarisburia,
i/n

Salesbury,
ni.r.

civiias

AnglitB

comitatu

Wilto-

mccxciii

g
l,

\,/i

\nnotata hicad

lit.

Credo legendwm
est,

esse

Plimton

el

Plymton,

liem anuo
vir

praedicto,

ix

Kalendas

Pebruarii
nobiti

^uai.

vicum in comilatu inquosita Earonia


riei
i

Devoniensi,

vulgo Den-Shire,
Excester dicta,

auidam, nomine
viri

Willelmus Heyvard, serviens


Roberti

vrOwUk^n
exempta
:

indigenis

nobilis
caslri

domim
Vin
Dei,

de

Ros

b,

uomim
[uravit

a
u

episcopalis oivitas Anglise sub metropoli

Camtua-

de

Beauver,

Lincolnensis

dioecesis,

ad

tuuiiiliim

quod

suus dominus ante-

Hoc quoque miracuhem

mwm

est

e& datis su~

dictus

unum
moriens
Servo

babueral

palefridum, qui jacueral


;

perius
i,

quasi
fUissel
i

lege Dunelmensis, cujus sedes } av\


i

septem diebus more solil Dei


sanitatem

et

mensuratus,

cum tandem mox


prasdicto

C Ebo

est

Dunelmum,

ulgo Du-

recepil

integram

[tem
vir,

anno
el

rham, civitns Anglise in comitatu seu episcopatu [nglis The Bishopricke of Durham appellato.
I

secundo Nonas Martii nobilis fridus, comes Hen ford., per


ler

dominus Humsuos evidenDei,


el

se

probavil

ad

tumulum
in

Viri

quod,
in

cum
ita

Crocia,

Gallis

crosse,

pedum

episcopale

est:

ipse

parum antea
ai

sinistra

libia

pede

crociarius ergo clericus est, qui illudsolet episcopo suo prmferre, cum eoqueeidem sacris operanti asere,

gatta
,,

erl issima

gravaretur,
sine

quod
Dei,
el
1

nec

pedem
facto

h;,,,!,,,

possel

maximo dolore movere,


Viri

statim,

invocato

auxilio
el

voto

m
iii

Berstaple vel

Barnstable oppidum
,

Angl
ex
relatis

eidem

de pede
obtu
ii,

tibia

de argento,
in

'i

"" postmorecenutintate
Ifngua
,:/

ui sequitur. comitatu Devonien n Hoc quoque mn aculum wnum

dum
est

protinus

utrisque optatam

peral sanitatem.

supra.
o Duos hujus
hiiiiini
et

116

Item

anno

praedicto, quasi

vm
viginti

Idus
sex

Martii

nommis sanctos reges habu Magna, quorum unus fuii reas Canliorum
ui
I

juvenis
,i

quidam,

Mtatis

anno-

liiuda, tub-

AngloSaaiowum, coliturque
i

confessoi die

Orieni
colitwi
est

0f~
/ '"'

aativitate mutus, eo quod linguam eliam rl ,m, loquelam ac Qon haberet, (inguam novam el peritiam anglice el Wallice ad tumu-

d ata-.

loquendi

ficio
rsi
:

martyris
ei

! <

enwi dicata

ecclesia

Herefordl

lum Viri Dei miraculose recepit, el aoc multi de civitate Ibidem probaverunl cu l am
Herefordiensi
.

mira-

przcii utroqueconsulipotesi Opus nostrum ad


ihrs.

in

qua
ac

antea
plures

manseral
alii

tribus

annis
p Suspicor,

el

amplius,
sua

de

partibua
el

hic

Cardifla,
tl
i

qux
l

legendum tamen rion

e se
i

adjacentibus
v,/]
(

civitati,

im

noveranl
u1

rani

a c.

oativrtate

mutum,
xrv

praBmillitur

\irbs

glte in

prvncipatu

;
i

'"

extitisse
leS j

Item

anno

Domini

hujus comitatu Glamorganensi,

"""

o aonagesimo

tertio,

millesimo ducenKalendas Junii veaerunl

6S0

MIRACULA

S.

THOM^ DE CANTILUPE
rum

EPISCOPI.
portum voluntatis eo- D
v

PHOCE3SU

tANONIZATIONlS.

nerunt ad tumulum Viri Dei Joannes de la More Dlia Roberti el Walterus de Binedon el Elionora, de Weremestr, Sarisburiensis dioeActe Wiswere, probantes, quod cesis, ot plures eorum vicini
,

sante pelagi srevicntis, ad

prosperc perviaierunt.

119 Ilem

anno
Oliver,

praedicto,

Idus

Srptembris fuvmit
Wfllelmorbo

Qravt

mulier

quapdam,
/'

Avicia

nomine,
in

uxor

reptntt

Ipsa

Elionora

in

quoddam stagnum

cecideral

et

mi
tio
alii

dicti

de

Croydon

comitatu de
bospitari,

convatvit

sub aquis submersa jacuerat tanto temporis spamiliaria comniuni passu tio, quanto possent tria ab homine peragrari; el tunc a matre quaesita
et

Suthreye
Vir

Cantuariensis dioecesis, in cujus hospi-

Dei

consueveral

aliquoties

el

plures
Dei,

cum

illa

juraverunt
scolaria
flierat in

ad

tumiilum
fiiius

mortua
el

sic

inventa,

cum
ipsius

de

aquis

fuisset

Viri

quod WaJterus
praedictae,
ita

quidam
toto

extracta

per

patrem

defunctas

Dei

Fa-

mulieris

mulo
Funus,

mensurata,
statim

plicatoque

uno denario super


in

corpore gravissima inflrmitate coutractus, ut jaceret quasi


sui
i

miraculose
el

revixil

praesentia

omnibus viribus
per
sex

corporis
ui

destilutus,

circiter

testium

praedictorum,

aliorum

multorum, qui

mcnses
die

maler
in

valde

ompatiens
prorupit,
S.

ad miserandum ralum.
oculi

spectaculum

convenerant

memo-

quadara

voce

flebili

baec

verba

117

Item anno praedicto,

xm
Dei

Kalendas Junii
Joannes,
filius

sermonem dirigens mas de Cantilupo


placuit
voluntati,

ad astantes.
in
isto

quoties

Tho-

hospitio,
familia

prout suae
requievit

tublata
in

>"
i

venerunt
Philippi,
*,

ad
dicti

tumulum
praepositi

Viri

cum

sua

phi

o$$iculum gutturi

exemptum

.-

ptesir
ejus,

Wintoniensis

Remesye, in Ilamuxor dioecesis, et Agnes,


de
ipse

utinam
taculo

nunc
in
!

sibi

placerel

nobis

in

hoc

babi-

tam
Et

miserabili
bis
dictis,

nccessitatis

articulo

Uani-Shire

jurantes,

quod

Joannes
el

in

sinistro

subvenire
ejus

ad

Deum
fiiii

et

Servum
huE1

oculo
rat

suu

per
;

duos menses
-t

amplius incurreDei

praedictum

sermonem
pro
fllius in

convertit,
sui

ipsis

caecitatem

cum
merita

fuissel

Pamulo menin

militer

supplicando
faeta,

sanil tte.

suratus,
tea
B

protinus
per

visum receperat
Viri

oculo

anIlem

oratione
cito

cum
vidit

ejus

praedictus

poslea

excaecato

Dei

praedicti.

dormiivt,

somnis

anno prssdicto \ nomine Ricardus,


Chelton
cesis,
tcr

Kalendas
Qlius

Junii

vir
le

Willelmi

quidam, Carter, de
dice-

venerabilem
dicentem
eflfeclus

albis
:

indutum,
Surge,

eidem
es.

Virum quemdam tangentem, et B quia ecce jam sanus


se
el

in

comitatu
ad

Oxoniae,

Lincolnensis
Viri

Qui statim

expergefactus

sanitati
Viri

juravil
ipsius,

tumulum
nomine,
Dei,

Dei,

quod maquasi
circa,
esl

totaliter

restitutus

surrexit

per
iv

suffragium
[dus

Agnes

quae

fuerat
vel

Dei v-

daemoniaca furiosa per quatuor menses


Lnvocato
prislinae

120 liem

anno

praedicto,

Septembris
portantes

wiganti

pu

auxilio
sanitati.
vir
in
ail

Servi

subito restituta

Galfridus de

Baverford
et

MenevensiB dicecesis, Jor-

riculum nav
asr-

das

Julii

anno praedicto vi Kalenquidam, nomine Willelmus de TyItem

danus

Bursater

Joannes
gravissimo

Walcys,
ad

navem
Viri

mortua

argenleam,
quod
a
fines

probaverunl
Britaunise
Dei
*

tumulum
naufragii

resusritnhii

oewelle,
juravit
daiii

Rotelandia

lumulum
carnes

d Lincolnensis dicecesis, Viri Dei, quod, cum quobovinas

Dei,

periculo

juxta
iant,
rati

Minoris

uavigantes,
divinitus

fue
libei.

tempore

comederet,
sic

casu

invocalo Servi
stalim,

auxilio,

mirabili
haesii

quoddam
:

os ejus
nulla
vi

guttur
vel

inlrans ad-

cura sibi

dictam

navem argenteam
xv Kalendas

c.

eiden]

iufixum, ut
sed
ut

arte

inde extrahi

promisissent.
Octobris
vir

Item

anno
Bditha
Dei

praedicto

potuissel
affligebat,

sic

ipsum
amici
Sed,

per
ejus

dies

conlinuos
vita

quidam,
el

Philippus

omnes
Dei

de

ipsius

brugge
ad

pistor,

uoraine de Peneuxor ipsius, juraverunl


.

certissime
tale
fuit

desperarent.

cum

pro sua sanisiatim


ct

tumulum
fnerat

Viri

praedicti
filia

quod
ut

puella

oblalionem

Pamulo
dicto

promisisset,

quc-edam.
gravi

Tibbota

uomine,

eorumdem, tam
spiritum
assi-

ab

osse

et

periculo

liberatus,

aegritudine

cruciata,

idcirco os

ipsum una cum oblatione promissa ad


Viri

alaret

secundum
tunc

teslimonium
Et
sic

omnium

tumulum
rato.
ttmatut
oviitm
!<
<

Dci

portavil

die

superius

memo\u-

stentium

ibidem.
diei

defuncta jacebal
ad

ab
aiiuo praedicto,
nmiiiiie

hora
;

prima
ipsi

usque
parentes
et

horam nonam
angustiati

118 Item
-ii-li

nonu

Kalendas

ejusdem
suie

vero

ipsius

vir
iii
.

quidam,
comilalu

WillelniUS
el

tempettat

de Wychedicecesis
e,

vehementissimis
filiae

tristitia

iata

banl
.

Wigornensi
\

memoratae,

juravii

ad

turaulum

morte tandem Patrem misericorpro


consolaliuni^

dolore

Dei,

grcgem ovium babucrat


bus
tus
el

quod ip tam magnis


infectum,

m ignum
infirmilaliul

diarum

et

Deum

lotius
,

e.epcrunl
servi
sui

devotissime

exorare

ut

meritis
filiae

corruptionibus

3ic

grex

to-

Thomae
gnaretur.
raculose
Servi
121
bris

pontificis

vitam suae
quasi

restituere di

in brevi

tempore moriturus verisimiliter pu-

Quo
revixit,

facto,

subito
suscitala

puella

mi-

taretur.

Sed

cum
et

ipse

Dei et Servi

ejus auxilium
tolo

a mortuis

per merita

invocasset,
piaedicto se

meliorem ovem de oblaturum Dei Famulo


grex
fuit
ille

grcge

Dei.

promisisset,
ei

Item

anno
juxta

praedicto,

Kalendas Novemdicta

statim

totus

ab omniDei,

inflrmitatis

mulier

quaedam, Joanna
ad

Wyken,

de
dice-

ca nubii
ta

corruptionis
tus

squaloribus
Viri

divinitus

libera

Harewelle
cesis,

Northampton Lincolnensis

per

Bufiragia

cui

antea

non

pote-

rat

aliquo

humano medicamine
vi

subveniri.

Item

lumulum Viri Dei, quod, cum magno tempore, membris sui corporis intumesprobavii
fuissel

anno

praedicto,

Nonas

Septembris

Jordanus

centibus,
fere

hidropica,
ad

et

lurgenti

cute
ei

Andreu, Robertus Andreu, Robertus Ravemoc, et Philippus dictus de Winton , ullerenles navem argenteam juraverunt ad tumulum Viri Dei,
,

periclitaretur

mortem,
et

nec

posset
statim

subveniri
se

aliquo
Dei

auxilio
,

medicorum,

ut

Servo

vovissel

quud, cum
navi.

oblationem

ipsi

et

alii

quam

devote
nocivus,
per
ut

plures

in

quadam

orando
qui
8ua=

promisissel
aegritudinis
sui

eidem,
causa
corporis

humor
fuit,

ille

vina purtante, de

partibus Minoris Britannias


et

sic

subito

versus

Angliam

navigarent,
ad

orta

saevissima
pericli;

omnes meatus
statim

ccepisset effluere,

tempestate,
tari

usque

mortis

conflnium

mulier

redderelur
Dei.

integrae

ccepissent,

procellis

undarum

9anitati

per

quassati
et

cum
3ua

auxilium Servi
122 Item

Dei

Famuli

auxilium

invocassent,

pro

anno
lertio,

Domini

f.e.

llll

Iiberatione sibi

n.-ncm
in

ar-.Mitoam

millesimo ducentesimo
Juvenis,
in

promisissimt,
fragore
ces-

nonagesiinn

quidam
uatus

subito

et

quasi

momento omni

Willelmus
de
la

.,.

,n

CU/ttl

nomine,

barbitonsor,

parochia

(juttnr

ineitum

erat.

Neuvelonde

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


Neuvclondc Hm-rordensis
in
dicecesis,

081

dum

Londoni
in

morilura.
tes

Pro qua

cum votum
Dei.

vovissent

astan-

ex rnocissu

parochia

S.

Catharinas

Bolus

manerel
ipse

Dei

Famulo

memorato,
Item

protinus est sanata CANONIiATIOMI

domo quadam
paticns

Joannis de

Hingelford,

comipsura
in

per

auxilium Viri

anno
ille

praedicto circa

paupertati
recepil

cujusdam
;

carpentarii,

idem

tempus
nisus

juravit

etiam

homo,
turpiter

quod,
avi-

secum
vigilia

hospitio

et
el

dum
Judas

nocte
in

cum
culam

umiB,

quem
alas
ut

habuit,

quamdam
votum

Apostolorum
de acutissimis dormientis

Simonis

strato

inscquendo
statim,
praedicto,

proprias
ipso

con-

suo dormirel

barbitonsor,

praedictus

hospes ejus
arripuit,

fregisset,

pro

vovisset

unam
et

oovaculis

ipsius

ServoDei
Item
vir
iniii

reslitulus esl

integrae sanilati.

gutlur

luo

derelinquens,

rcccs>it.
ui

Manc
sanguine
el
.1

incidit, et illum pro morhona ipsius furtive abstulit et autem facto, nim \niin ipsum

praedictus,

anno prasdicto circa quod, cum


qui
subita per

idem tempus juravit


ipse queradara
falco-

liibuisset,

morlr

extinctus et

suo

volutalum

et

palpitanlem

repe-

frigidus

maguum

temporis spatium jacuisset,


l>>'i

rissent,
artificio

chirurgicis
curari,

didicissent,

quod nullo

voto

pro

ipso

BimUi Servo

emisso,

ipsum

potuissel

ipsum

devote voverunl

vivificatum

protinus et

sanum

recepil

per auxi-

8ervo

Dei Thomae pontifici, ipsum suo more plicanles, et

sic

denarium Buper absque aliquo

lium
vii

Viri Dei.

126

Item

anno

medicamine
integrae

infra

sanitati,

quasi

cicatricis
in

tempus restilutus esl uisi quod in signum miraculi usquc in hodiernum vestigium
breve
pro-

quidam,
quod,

v praedicto Kalendas Junii abactum malum h Alexander de Winchelele aomine, humeri


i

burgensis
Dei,
tro

Bristolliae,

juravit

ante

lumulum
in

\iii
t

\ttonem

mrrr-

cum

ipse

tam gravi dolore


incursurus
Dei
cito

sini-

re tolutui.

diem videtur
bavit
el

ejua gutture apparere, sicul

bomero misset gravatus, ut a medicis


vel

mosolito

evidenter ostendil memoratus


Viri Dei die
S.

Willelmus

riinriis

paralysim

sine dubio

ad tumuluiii
prasdicto.
:l
I.

Sylvestri

1'apae h

anno

crederetur, devotius
111,1111

cum

Servo

fuissut

morc

mensuratus,

protinus

recepit

integerri-

,1,

ttfll

ail

Sancti

tunmlu
B

anno Domini millesimo ducentesimo oonagesimo quarto, qui esl annus oclavus, ex quo praedicta miraeula inceperunl, xn Kalendaj
123
Item
Maii
vir

sanitatem.
vir

ltem
,

anno

eodem vin
Talgar

Idus

Juuii

quidam
in
.

Willclmus

DOmme,
ionocens g pondere
bracl

cum
fuissel
ferri

per

dominum
ul

suum
.

terrenum
el

quidam,
et

oomlne

Walterus de Gbuton,
dicecesis
'.

missus

carcerem
ejus ipse

tanto

Batoniensis

Wellensis

qui

caei

constrictus

sinislrum

im

tatem incurreratel
el

caecus permanseral

xLdiebus
causa

frangerelur;

cum

lam

squalore

oarceris,

ampliue,

dolens

de

caecitate
luci

praedicta,

quam
pro
iiiim

iiactura

praedicla
el

oimium

torqueretur
Dei

orationis ad

quamdam
allare,

sc fecit ecclesiam, et
in

sua

liberatione

sanitate

Servi

auxitucito

ante

quod devote se fuerat dedicatum, virginis dridae prostravit, petens, divinum auxilium sibi impenper mcrila \iryinis mcmoratu\ Cumque alidi

quoddam
fi

honore

S.

Ethel-

invocavit, votum
111

emiltens, quod
.

ejus

muium
ipsum
tum

persona

propria visitarel
a

quam
Bl

contingerel

carcere
1

liberari

ecce,

brachio ejus statim


1

sanato

ipso

in

brevi postille

quandiu
ot

sic

orasset,

sopor
sibi

corruil

super
cium

eum

de

carceralibu8
et

vinculis
factus

liberalo,
el

ecce
;

virgo
|u;c

praedicta
leligil

apparuit,

dor:

suj

Benefactoris

voti

immeraor

in-

miivi

ejus

maxillam,

sic

dicens

Yadc ad
diaa
el

lumuluro S. Thomae, qui esi Hereforibidem oplatam recipies sanitatem. llle


a

aegrotabat, gratus, processu temporis gravissime incurreret, el fterel veiut frenesim in tantum ut
arreplitius, a

daemonibus cruciatus,
miiiiri

ut

sibi

vide-

auicm
Dei

expergefactus
se
,

somno,
ad

non

immemor
Viri

batur in somnis.
1

ionis,

fecil
el

perduci

lumulum
orationi

,,i

lorquebatm insanus
io

ul

bra-

OOtO

non

ffdflf,

prsedicti

ibidem

devote

invide-

cnium
luii

ejus

frangeretur
E1

loco,

ubi

primitus
aliquanlu-

d cinith
tur, ae

3istens,
licei
01

quod
ulorum,
Item
oautae

petiil,

impetravit,

lumen
Kalendas

fractum.

cum quadam
vidil
in

vice

tl,

nuo

ia

die praedicta per merita Viri Dei.

iinu

dormitaret,
Dei,
1

somnis
Dei
I

gloriosissimam
p 'Ulifi-

124
nau/rui

anno
uavi,

praedicto,

xi

Maii

Matrem
eij

dicentem
sibi

servo

quidam
in

una

cum

pluribus mercatoribus

,.,,
.

videbatur,

lunc

astabal
qui
;

ibidem

quadam
1

una cuin
ventus

quindecim

aliis

<!<

vmirr

adjuva miserum
:

istum

stalim

re-

partibus
(

landriae versus

Hybi rniam

navigarunl

spondil Virgini gloriosae


promisil enim,
tasset,
1 I

illusil

mihi

bom

,i

ecce
eos

pepente
el

SU per
,'im

tanta

maris

vehementissimus irruit tempestas, ul quindecontentis


in
illis

et

dod

F quod me ante baec lempora visiredderel yotum suum. m venil


,

oaves

prsedictae
el

cum
malus

pro-

m,,|i r

misericordiae

linus
in

mergerentur

deeimae

sextae

oavis

veniel
,,
-

ad te;
venial

iterum dixil adjuva illum, rogo. k\


die

ei
ille

Ipse

tres

particulas frangeretur.

Quod videntes, qui

lunc

Pentecostes,

el

sanabitur
venerabilis
i| ;

malo, decima sexla fluctibus jactabautur, jam confracto, Dei el servi ejus clam Thomaa pontiflcis auxilium magnis oavero argenteam promiltendo. invocabant, sibi
in

oavi

in
Vii

ine

Doraini.
lit,

Quibus
Vir
Dei

dictis,

el

simiiiter

aemitlitur,

tem

vir praedictus,

refei

onwn,

posmodum
oraadicta,
,,

ductus
scilicel

esl

ad

tumulum Vin
fuil

Dei die
Juoii
a

1.1
.,

eCce

ipsis

clamantibus
perduxil
oavi per

affliil

auxiiium summi
stalim sedala
Servi
Dei

quae

vin

Idus

/.
ire-

ii

quod ipsos ad porlum


Pro
e

salutis,

,bidem

lam

brachii

fracUone,
luil

quam
el

lempestate,
padicti
,,,1,

adjutorium
argentea

,,,, oel

possione

ipsa

die

divmilus liberatus
gloriosae

autem

supradicta

,,. pe mtercessionem

Virgiius,

menta

lerunl
Dei,
el

die

postmodum denarios argenteos obluViri Buperius memorata ad tumulum


probaverunl hoc miraculum legitime

Servi

Dei

praedicti.

Ilam

eodem anno
Domine,

Idus

Juin

quadam
M

tunc

ibidem
!25
i

item

anno

praadicto

circa

,
.avii

quidam,
ad

Walterus
essel

de

Wauford
Dei,

idem lempus oomine, juuxor


illius,

mulier, Placentia Vir juravil ad tuo ^antuariensis dio^cesis, mortuum pepensset, ei nuod, cum Blium j

de

villa

de

De

iribwi

diebus

avit tanata,
altcra
tnt
"
<-

lumulum nomine, cum


ventris

Viri

quod
ul

vicina

partm,

lam
oi

rnium m ensuratus
Viri
1

omni

teshmortuus jacuissel secundum Pamulo viciuorum, landem De.

subito miraculose revixil

perauxdium
amii

V1

n.ixu

ccepil

dissolvi,
aliis

ab

Dei

quem

slatim
et

assumentes
bapti

tam

medicis,
Ootobris

quam Tomus

crederetur

protinus

baptismum

porlaverunt,

gnum
miracnli

86

682
ti

MIRACULA
Sorvi
i j
i

S.

THOMyE DE GANTILUPE EPISCOPI


unammitor
mergendos,
t

raooBMr

miraculi

Del

Domen
iii
i

fait

impositum. Item
B.

prosicrnonios,

ot
,

Dei
se
sui

beneplacitum
protinus

|,

CAW0KI2ATI0NI8.

eodem .iiino vir quidam


,

crasl

Assu ii) [iiionis


,

Mariae

expeetantes, ac
nisi

supponentes
illis

sub-

noraine Joannes

de

Atraondescote
dicecesis,

Dei

el

Famuli

clemenDei

in parochia
et

de

Treduton
flde

Wigornensis

i.i

Bubveniret.

Et

cum
.

sic
el

in

oratione aliquanvovissenl

quam

plures
\
i

digni

cum
novem

illo

jurarunt ad

din jacuissenl

prostrati,

votum
.

tumulum
Joannes
el qu.isi

ri

Dei,quod
.

Blius

ejus

puer quidam,

Famulo
quasi
lulis
.

memorato
qui

invenerunl

navem

ipsam
sa.

nomine

aetatis

annorum
vilain

tam
iiiii

ductu

angelico

applicuisse ad

portum

gravi inlirmitate

lalmrnvcral. qnod

limeral
I

Walemoum
Viri

ab

incolis

uuncupatur

mortuus jaeueral dUObUS diebuS. Sed


ipsius,

per auxiiiuii
132

Dei.

Buper
ventes,
aanitati

Funus

invocato

auxilio

Viri

Dei

Circa idem

tempus
clericus

vir

quidam, magister dytentma


dominj
Dei,
regis
Viri

<

plicassent

unum denarium
revixit,
el

more buo
protinus

votum voesl

Joannes de Lacy,
Angliae,
multis juravii

ootarius

r to>gutn

puer
Item

restitutus

accedens ad
,

tumulum
ipse

per auxilium Viri Dei.

quod

per

aliquod
in
.

coram tempus
fueral

'"'|'"
tuefai

man

ii

pro mortuu
t\
i

129

habitiu,

quidam,
t,

anno eodem circa idem tempus vir Nicolaus de Box oomine, de villa de
dioecesis, juravil

antea

in

partibus

Iransmarinis
'

tantum

molestatus

dyssinterica
sibi

passione

quod
quin

uuUo
potius
i

&$ leoterli

dunt incolum*

Mallingh
i

Cantuariensis
Viri

ad

tu-

medicamine
ab omnibus
deretur
in

potuil

subveniri

,//.

quod lpse lemporc Autumnali fueral exinanitus tantum excessivo labore, quod qnasi syncopim patiens, imo potius, ut a Wcinis omnibus dicebatur, quasi mortuus, el Bine omni anhelitu per duos

mulum

Dei

praediclo

anno

in

el aliis absque dubio n lempore moriturus. Quod videnies amici ejusdem ipsum, servo Dei Ttaomaa

medicis

brevi

pontifici

votum voventes,
ecce, statim
die
a

more

solito

mensurasalubri

runt
bere
qui

el

postea ccepil

inelius se ha,

dics jacerel

exanimis.
Dei
el
el

El

cum
servi

araici

ejus

com-

el

sequenti

dormivil

somno

patientes
liura

eidem,

ejus Thomae auxisolito

anle

magno tempore
;

conlinuis vigiliis

ve-

iovocassent,

ipsura

more
S.

mensuViri

jcatus

extiteral

el

sic

deinceps recuperavil inViri

sentj

statim revixil
ipso

mortuus per auxilium


die

tegram
ipse
lura

sanitatem

per auxilium

Dei

Item

Dei.
\ir

Item

anno

Lucas

Buangelistae

magisler Joannes juravil etiam


Viri

ante

tumutanpotuit

quidam,
in

Hericus Laxmon
Cestriensi

nomine, de
'".

Namead
iu-

Dei,

quod
furi re,

circa

terapus

praedictum

lewich

oomiiatu
Dei,

juravil

equum
ia

quemdam
insania

babueral

pretiosura, qui
1'reno
lii

mulmu
aeiairm

Viri

quod quidam
el

puer Blius buus,

ccepil

quod nullo
detineri,

viginti

uniua

diei

habens
gutture

refrenari

seu

vinculo

so ito

el

semali-

quodam monilc cupreum


deglutivil
infixura,
,

quantitatis
ejus

uon modicae

per antea luissel

plurimum

mansuetus
voluit
,

sed

quod

sic

in

manebal

quando

se
.

praecipitem

dare

in

partem
viderunl

ul

omnes
auxiiiiim

astantes

ipsum

verisimiliter

anteriorera

aliquando
se
ui.

posleriorem

aliquoties
ul

crederenl
Dei
i.iiimii

protinus

moriturum. Cumque parentes


pro

vero super lalera


ites,
e.\
(|

projecil
;

quod

puero

invocassenl

el
fuit,

sibi

humanum

auxilium

deSerf.poiuisse

voimn voventes

plicassenl

unum denarium super


monile
sanitati

non
Dei

succurrere
mor<
solito

potuil

\ ipsum
:

equum
quo

eum
Viri
Infanti
>

puer

statim
is

evomuil
integrae

praedictum

vo

mensurarunl
sanitali

facto,

restilutus Dei.

deince

per auxilium

statim
Servi

restitutus
Uei.

esi integrae

per auxilium

ita

130 Item
-

anii.i

prjediclo vir
.

quidam, Ilugo de
dioecesis
.

Leoministr
.

nomine

Herefordensis

1001

<

et
Viri

quamplures
Dei,

cum

illo

jurarunl

al
,

tumulum

ANNOTATA.
nonus Kalendas Februarii , sive xxn Jaad annum Christi !92 inchoaVum a Kalendis Jamiariis ; hhtamen idem illediesad
b\Dies

quod Walterus Qlius suus aetatis trium annorum, infirmitate gravissima moriens defun ctus jacueral ab hora matutinali usque ad boram vespertinam el tunc ipsum lunus qui aderanl Dei Pamulo mensurarunl ipsius auxi. , , ,

nuw

lium devotius invocantes. Quo facto, statim puer c revixil per auxilium Viri Dei. Ilem anno odem,
i

mnum

1291

refertur, quia,

utswpra monui, anni

initium

sei i/us

repetitw

"

die

videlicel
,

S.

Leonardi

confessoris n

mulier

b UlusVris familiae

qnaedam
si<

\ii< ia

de

Weston
antea

nomine, Wigornencontractam haviginti


el

ndenus
c
uii ri
(l

saepe

baronum de Rosse meminit Imdatus pag. 579.


<

dioecesis,

quae

manum
el

Miraoulum Iwcproliariusexposikmsupra

buerai

per

tres

menses
Viri

dies

amali-

nommlla

alia guse seqwuntur.


t

plius, cui subveniri

non poteral auxilio mi dicorum,


Dei,
el

Roleland sive Rutland parvus


inglise est.

venil

ad

tumulum
Servi
Dei
esl

omniumque m,-

cum

ibidem

nimus oomitatwu/m
e

quandiu
$jus

auxilium
illico

postulasset,
sanitati
ita

manus
I

restituta

pristinae

mulier

ipsa

primo
.

percipiens,

inenarrabili

Lege in comitatu el dicecesi Wigorniensi. FSurria alias Sulhriona, vulgo Suthrej e/Surrey omitahts Anglise est.
rl
'"

gaudio

exultavii

plauderel

manibus

ante
hllll
.

"iirucuium
i

tumbam, volens oslendere plausu manuum dium quod babebal de restituta sibi, ut
,
|

mpwiiu jam
KXXJ

relar

S.

Silvester

Papa

miititur,

colii

sanitate

per

auxilium
circa

Qecem-

Viri

Dei.

Item

anno eodem

idem

temp

1 i

""
navis;
se

pcsti
el
I

ilures

partes

rrang

malum
""
vis
:i1

"

possei
u
i

cum nauue nullo navii juvare, omnes unauimiter


relinquentes
,

/""" Theorodunum appellata vpiscopalis, Cantua suffraganea, aliquando fuit translata ft tl iam
n
l-

guben
praedicli

deinter

ad

Dei
.

ejus

auxilium

confugerunl

Qa vi

uh

^'vusqueloci clerum conventim

"'
i

e usdem J
el

rum

Batho-

Weilenses dicerentwr.

Ad

'

SECUNDA OCTOBRIS.
S.

683
horribili
ct

nos est de Etheldritha seu Alfreda, \nrgine reclusa i/n monasterio Croylomdensi in Anglia ad diem
<

Ad diem n Augusti actwm apud


;

bebat,
rio

dotj

obstante
cccc

quasi

ncnssa-

n
cawo

PRO cm$o

submcrsionis
F.t
,

dom.
iiuvii

xxm
Hssa

quod imminebal ibicquo ipsius submerso voragine


periculo,
ipse
el

Junii de S. Etheldreda
Elyensi, item
est.
:

regina virgine abbaDe


alterutra
hic

memoraU,
in
et

famulus ejus

ultra

tlu-

vn

Anglia.

vium usque
provecti,

termo
1

ripam alteram modo mirabili suni ab omni periculo libcrati per auxiiiic

Heote

nam anno

1294, quo

hsec

eonUgisse di-

ountur,

Pascha incidit in diem xvin Aprilis, ac promdefestum Pentecostesw vmldusjunii seu vn f diem vi ejusdem men is,

lium Viri Dei. llcm i|is,i


'.'.
1

pra?dicta

vidcliccl

K'

el

nelmi
Dei,

venil

nuncius quidam

ad

tumulum
dicecesia

Viri
'"
'''

jurans,
,

quod

vir
in

quidam, oomine RadulHybernia


Dili-

"

'"

Cestria,

Ches-Shire,
esl

Anglia eomitatus
vdcolis

est,
i

phus
miuiii

de

Rilreum

"v capui

Cestria

Chester

cm

d,

episcopalis sub mePropoli Eboracensi.


ii

paralylico
vi

dominus suus, tam graviter fuerat morbo percussus, ut ab omnibus


putaretar
in

n.

Leonardusconfessor Lemovicensis colitw


uoi
'/</v,/.

ipsum
uiiiim

cerncntibus
i't

brevi

tem
plicassent
\ iri

Vouemorw,
nos venient.

illustranda

apud

moriturus.

cum

amici

ejusdem
el

denarium super eum,


invocassent,
ideo
cl

pro ipso

Dei

auxilium
ptus
;

Banitatem caelitus

esl

ade-

per

dictum

nuncium

imagincm

argenteam, quam promiserat, destinavit. Item xni Kalendas lugusti, videlicel die s Margaritae
.

Caput

viii.

Continuata mirabeneficia scqucnti.

virginis,
in

vir

quidam, Hugo nomine, de Beldevas


Salopiae
,

cnla
mccxcv

comilatu

Conventrensis
antc

el

Lichefel-

et
et

anno

densis
Del
.

dicecesis

asseruit
in

quod

ipse

guerra
fueral

Wailense
crederetur
ct

tam

graviter
a

tumulum Viri Walliaa a quodam quod e sagittatus,


quod
Dei,
se

protinus

pluribus moriturus;
vovit,

ipsemet vir
-ii.i'

perpendens,
visitaturum

anno qnoServi
i

icta grum.pucrvub.

i
dc

Iicm
i;,iii,

iv

Nonas

Julii

anno
Qlia

Dornini

millesimo
quaePi

libei
3i

9uae

tumulum
Ei ecce,

ducentesimo
Morlone

nonagesimo
DOtnine,

quinto

mulier

gibi

Buccurrere

dignaretur.
lethaliter

nm
\^\-

dicta

Margarita

Willelmi

sagitta,

qua

fuerat

vulneratus,

fuisset

Wygorniensis
contracta
potuit
.

dicecesis,

qua
,

tarn

extracta,

reslilutus esl

integraa sanitati

auxi-

deformitei gradi
culis
Dei,

fuerat

per

biennium

quod
Viri

lium

Viri Dci.
Itera

non
ibique
.

nisi

sustentarelur
venit
iu
- 1 l

duobua bapcrse

136
ii,i

Idibus Decembris, videlicel die S.Luvenil

faieo

pro mor

positis

sub
pcr

asselliSj

lumulum
esl

virginis,

dominus Joannes de
et

tinluum

orationibus

miles

de

domo
'.

familia

dominaa
quasi

comilissi

verans

sanilatem
Viri

integerrimam
Item
vir

adepta
Julii

per

Gloncestre

asserens,
Bubito

quod
diei

habueral

unum
mortuus
-,

auxilium

Dei.

vn

Idua

anno

falconem,
jacuerat

qui

suffocatus

proximo
< 1 1
1

Bupradicto

le

Bonde
,

de

quidam Walterus, noWikcwonelord in comilalu

ab
'

hora
ct

prima

usque
Dei

ad

horam
solito

undccimam;
mensuratus
aprilis
e

cum
,

Servo
revixit.

more
v

Wigornensi
rans,

venit

ad

tumulum
Clium

Viri
,

Del,

ju-

slatim

Item

Kalendas

'am

ruinai

quod
,

babuerat

unum

Joannem

quidam

Willelmus

de
/'.

Croudone
f

quinque annorum, qui dum transitum faceret gradiendo juxta quemdam pucecidit in eumdem, ct tcum valde profundum lantum in ipso mortuus latuii ct submersus per

nomine

aetatia

juravii ad de comilatu Cantebrugg iiiiimlum Viii Dei, quod Dlium habuit, nomine qui, dum Joannem, aetatis quatuor annorum

nomine,

tempoiis spalium, quanlo


,-,

tria

miliaria
;

posseni

,11111111111

passu
fuissct

cum
C

diu
'-'

et tunc homine peragrari quasitus, tandem in hujusmodi


al cl

puteum aquse currerel seu luderet, putcum cecidit, in quo jacuil puer submersus lll!a fjjei prima usque ad horam uonam. Et
juxta
;i

in

i,

puteo

inventus,

extraclus
est

iu

domo
et
si

pa-

invenlus tunc extractus de puteo, mortuus esl pro suscitalione ipsius Et ciiim amici defuncti

'

rentum
fere

funerum

locatus,

ipsum
forte

oblationem
vixit,

Dei

Famulo

promisissent,

statim

re-

aliquod

per duos dics custodiebant ibidem, vitae signum apparerel In ipso.

infra Idera

triduum

restitulus

inlegras

sanitati.

B!

cum
ser-

Circa

tempus
noraine,
asseruil

mulier quaedam, de
ad

^gnes de

nullum penitus appareret, ipsum mortuum prasuli voventesj plicaverunl vo Dei Thomae ecce, subito El unuui denarium Buper eum.

Chipphura
supradicto,
t

comitatu

tumulum
in

Cantebrugg Viri Dei, quod


dextra
ipsa

antam
per

inflaUonem

habueral

manu

pue r
vit,

ine

multis

cernenlibus,

fortiter

suspira-

Bua 8eu

quinque
el

menses,
praa

quod
dolore

manum
voyis-

vita
Viri

et sanitali
Dei.

integra reslitutus per auxividelicel


vir

vilam

amittere

verisimilitei
Dei
esl

lium
dvoepericuio
u
s.

formidabat;
Item

134

Kvu

Kenelmi
de
.

regis

Kalendas togusti, martyris a et


. .

die
.

s ,i.

protinus

ipsa

cum manus

votura

Servo

restituta

pmuna

quidam

9a

wpu
,,

Milo

\ula

nomine

de

Erdesle

Hereford

f3nteminNonasA PriIis,videlicetdieS duce


brosii
9

^
qui-

diCBcesis

juravil
fuisset

ante

cum
sic

ipse
fuit

tumulum Viri Dei, quod, guerra 6 WalHa, quadam die


circumspectus

anno

Domini

millesimo

-cir

nseptua

a
el

Wallensibus

atque

monagesimo sexto, qui quo pradicta miracula

esl

annus decimus,
inceperunt,
yir

Deri

vallatus,

omni
seu

,,
j

sufiragio

humano auxilio destitutus, ac quod oec viderel diffugio


,

,am, VoSe
!,:,,

Ricardus de
h,
venil

Hirnardeston
Viri

de

comitato de
Dei,
referens
Ribi
le

ad tumulum

ibi

Q isi

interfectionem
sic

subitaneam
sicul

Bupen
potUlt, VOVll

Qde, quod

quida.n

i.n.no.

ooiuine

Cum
c
ni <

ergo
,,.1

starel
iva
'

super ripam profundi llumitliciliir,


.>(\

Stuiinonstre,
ptera

piscator,

Dlium habuit,

atatis

se-

annorura,

qui

cum desuper pon^ra, qm

Servo
,.,

...

ivil

implorando, pradicto, ejus auxiUum Dei committens, Duvium divina dispositioni quera hacum equo el uno famulo,

Sqvus
fluvium

graderetur, 10 ab incolis dicitur, ujus appellatur, ... qui Scure cecidit,

ubraersusjacuitabhoraraatutmahusque

m
0;!.
.x.hockssu

MIRAGULA
:

S.

THOMiE DE CANTILUPE EPISGOPI.


140 Ilcm

ad horam vespertinam et cum paler ejus casu for tuito juxa locum, ubi corpu defuncti jace-

Nonas

Julii

vir

quidaio
,

.loannes

C03eu$m

bai
esset,

more

ilito
pueri

in' navicula niferetur


in

piscari,

vidit cornus

fundo fluminis,
perticam

sed

quid

Wiggemor, qu. per duos menses cum per duos d.es visum amiserat oculorum tumulum V.n l)ci, subilo v.sum receorasset ad
Hoe nomine,
<le

j.,^ ; ;

fponte

penitus ignorabat

Volens tamen curiosius

pfl

per merita Servi

Dei

pradicli.

Idem iv

vmnu

Idus

cognoscere, quid

hoc

esset,

cum hamo
essel
ftlius

amiuM.,
cognovit

et

corpus extrahens,

quod

suus proprius,
et

cum
portavit.
viri
,

dolore

maximo
aulem

manifeste

ipsum

ad

domum
Dnus

propriam
ex

cum
vieinis

anno pndicto venerunt qumque vin de o ad tumulum fflla de Osta in Walle Eveshanne jurantcs. quod v.r qu.dam, Joannes Servi Dei, Horm nomine, cujus tibia fuera cum magna
Julii

magno
ejusdem
dedii

luctu
dolori

deformitate contracta tribus raensibus,

cum

vo-

supra

modum

compatiens,
servo Dei

tum Servo
restitutus
sis

consilium

ut

votum emitteret

Thomae pontiGci pro resuscitatione pueri metnorati. Quo facto, Btatim revixit cum admiratione multorura, laudantium et benedicentium omnipotenliam

Julii

diem sept.mum sanitati. Item vn die menest integraS Thomae die translationis B videlicel
Dei

vovisset,

infra

martyris p,

vir

quidam,

Henricus de Marleclyve
venit ad

nomine,

in

comitatu

Warevik,

tumu-

summi Dei.

Ium
qui

Viri

Dei,
in

secum
collo a

unum equum
quodam
aliquo
latrone

adducens,
tam borrisagittae

NtMMivr:
itutarunaufra. '""*"'"'''"""

"""
*"u2',!i
"

anno pra?i nomine Simon de Slamiton, commorans cum priore Lanthone Primae k, Viri Doi, quod ipse in uravit ad tumulum J Thomae apostoli noclc proxima ante dicm S. morbo vcxari quod subilu coepit tam gravi
138 Ilera
vir

xm

Kalendas Januarii

equus

^licto

quidara,

biliter

fuerat

sagittatus,
potuit
vir

quod

ferrum

extrahi

non
Sed
faciens,

artificio

marscallo7

rum

q.

cum

praedictus
Dei

unum denarium,
vulneris,
plicas-

votum
set,
bus,

Servo

super locum
latebat,

in cujus

profundo ferrum
astantibus

devote
el

ipsa
.iinKi

nocle
ejus,

credidil

verisimiliter

expirasse,

et
;

cunctis

cernenlibus
.-nl.ih

miranti-

qni aderant, similiter hoc credebanl


vovissent,

ferrum quasi per sc


decidtt, ut

vuinus r-rediens,

B sed

cum votum
ejus
cito
Viri

et Servi
.i.iii,

plicassent
est
ix

nomine Doraini unum denarium super


et in

in

terrara
141
Itera

juravit, per merita Viri Dei.

E
Muiiergrm

Kalendas

lugusti

mulier quaedam,
in

restilulus
Dei.

pristinae

sanitati

per

Emmola nomine, de Vedeford


vocatur Ater Ok,
vit

parochia,

quee tfittatea
jura-

merila

Item

Kalendas
Viri

Mah"
vir

anno
Ber-

Herefordiensis dicecesis,
Uei,

l^teUe

praedicto venit

ad

lumulum
dictus

Dei

quidam,
de

nomine
/

Rogerus
in

de Cornubia,
/.

tumulum Viri incommodo aegritudinis


ad
cruciata
,

quod tam septem diebus


ihhi

gravis
fuerat

destaple
fide,

comilciu

Ilcvnn.

rcfcrens

bona
in

quod
mulier
el

se ju\aiv

potuit,

nec leva-

quod,

dum

navigasset

una

cum

sociis,

men
tium

sensit

aliquo

auxilio

medicinae.

navi

veniens

de Vasconia

versus Angliam,
arripuit,

tam

pe^dens
potuii,

supradicta

Quod persemper Servi auxidevotione, qua


:

horribilis

tempestas

navim
maris
et
in

quod

ma-

flens

gemens cum
saepius

onini

gnis fluctibus saevi


iinpulsilius est

rupes sexies magnis


in

invocavit,

clamitans
lali

S.

Thoma,
diutius

illisa,

tandem

locum periuavis
fue-

adjuva

me.

Et

cum
sibi
illa

in

clamore
quserens
:

culosissimum,
rat
sic

qui

Ganale

dicitur,

perstitisspt,

ecce vir

quidam indutus sacerdotaapparuit,


respondit

depulsa,
se

quod

sociis,

posse

horribilem

omnino desperabat cum mortem evadere. Sed


viiae

libus

indumentis
peleret.

quid
es

Cui

ab ea, Uomine, quis

curn

navem

argenleam se Servo Dei oblaturum


a periculo
fuit

tu.

qui quaeris? Cui respondit

devotius

promisisset,
quasi
e1

et

navis

cujus

auxilium
ut

toties

invocasti.

Ego sum ille, Quod audicns,


et

amissione
liberalus,
rat,
Dei.

subito

per

Dei

potentiara

rogabal eum,
pori.
tigil
'

misereretur animae ejus


Vir
ille

cor-

navera

fldeliter

argenteam, quam promiseobtulit ipsa die ad tumulum Viri


Itlus

Quo

dictu,

manura extendens de tetign

corpus ejus, et statim restitutaest tntegrae


Item ipsa
inuliiT

saniiali.

lanatutcontra-

139

Item

ui

Maii
S.

anno

pradictO de
Vldinge
Viri

vir
in

142
ravil

SUpradicta Similiter

JU-

anteejusope
'""'"

"'*',"",/'

quidam,
comitatu

Ricardus
Cantiae,

de

Joanne
ad

ibidem, quod

quadam

aegritudine prius in

deme*

juravit

lumulum

Dei,

quud fuerat duobus annis et tribus mensibus in C taninm contractus, quud gradi non potuit per se ipsum, nisi duobus podiis sustentatus et cum ;
se

tantum ruerat moleslata, quod dentes amiserat. Unde nihil poterat masticare seu comedere, nisi legumina vel cibaria in liquida substantia ; et cum pro hujusmodi incommodo Servi Dei auxilium
devotius invocasset, per auxiliiim cujusdam aucillae,
quae sibi lunc temporis minisirabat,
novi dentes eidem in
sicut antea
Dei. inlra

receperat

vovissei

annis singulis,

dum
Viri

viveret,
Dei,

nudis

pedibus

visitaturum
esl

tumulum
integrae

infratri-

m.uiscm

duum
Viri

restitutus

sanilati
Nativitatis

per
B.

merita

tantum crevere, ut dentata,


videretur per

Dei

pradicti.

Item die

Joannis
lilius

fuerat,

auxilium

Viri

Baptistae

anno

praedicto

venil

Griffinus,

aii

Modak, de Planaruslut in comitatu de Cardigan n, iumiiinm Viri Dei, et juravit, quod ipse in ullima guerra vValliae in profundo auriculae lam
horribihter
fderal

143 Item
praadicto
vir

in

vigiiia S. Joannis Baptistae anno quidam, tlicardus nomine, de Brune

Burste,

de Wembeburis Conventrensis et Liche-

virrepm, nJ"'i immia vercw


i
'

casualiter

sagittatus,

quod

feidensis dicecesis,
sei

medicis
"' e

H am icis
moriturus
tfel
.fJ.

cum

in

quemdam agrum
negotio,
ex

*"*'

intrasccepil

verisimiliter
Ipse

putaretur in brevi
vovii
in.~ii.nvm

pro suo

quodam expediendo
molestia

vero

tanta
ul

corporis

deprimi

'

'""

us P re ium s^vo Dei, ]

abruoto
terius

per merila

statim

ibidem

sub divo, prius qua

'"""'

'"' lln ''7

'

uuwiouuui

\.nri

vcxan

ut

in

mentis

verteretur

insaniam
n
u,

e1
-

astaba n t,

aeinceps
-

tput

l;l

"

flevote

uMul,l
>

ul

l*

ae,de P ron" slt "


-

cum liugu offlcio privan-tu, tum.utalitercLria masttme nZ pos


loquela
digitis in os
ret,
s,
,

et, nfei

"Prsdicta

"tanVW

Itujusmodi

positfc ricem ttngua supp"^ cibana, prout ipsa ultura eiigit,

revolvendo.
144 Nec

DIR SECUNDA OCTOBRIS


utv
mutum
,,,

144 Nec
ter

mirum
,,|

lingua euim

fncoiu-

adhsrcbat

sinistrae

redditur.

non
pei

polml

1M|m

ipsius ita Brmimandibulae, quod ab tlla n llti;i per homini8 Indu.


|

i.s

iicm
Viri

in

iiiiu

Dei

promiserant,

Nonas Augusti venerunt ad lumuoblationibus , quas vovendo Willelmus ile Clyfburis el Uicia

cum

4RORuunonis<
uti

ft

pvelle
.
i

siriam

removeri.

Hic
et

autem cum
viginti

loi

angustiis

uxor ejus,
liter stoli
;

hoc, quod
,

sequitur,
in

astruentes QdeB.

ium

cunii

ei

duos menses
laborasset,

unum

dies

misera-

quod
pariter

cum
in

ubitotanan

ipsi

vigilia

Jacobi
dedissent
in

apo- hn.
,

postremo vicinorum consilioet conductu in crastino s. Lamberli martyris ad Viri Dci tumulura adductus. Qui quidem vibiliter
i

cubiculo se sopori

el

ipsa

mulier

Buam Qliam parvulam


minus caute

cunabulo
antedielisa
illa,

posuisset,

forsitan

contigit,

cini

cum

pro ipso

et

cum
sano

ipso Viri

Dei auxilium

ctum
facie
coepil

cunabulum
conlra
solicita

cum

infante

subverti,

devotius

invocassent,

illico

per
sensui
et
\

ipsius
extitit

merita

lerram.

Evigilans

itaque

mater

tam
bus

loquelae,

quam
is,

miratesti-

cogitare

de

Qlia,

eo

quod
alias

nec

biliter

reslitutus,
sciipt

praesentibiis
<[in

identibua

motum
lum

nec

ipsius

anhelitum,
Et

proul
invenil

con-

inlr.i

prumnss.i
:

s.icr.mimlo cor-

sueverat,

audiebat.
Qlia

surgens

cunabuAi
iila

porali
s

praestito
,

probaverunt

videllcet

Adam
lilins

de
s
,

cum

jam

subversum,
et

infantemque
Qebiiibus

Brunbursi
Clarilus,

Ad.im de
lleiiricus

Blakenbale,

Ilu-o

tangens,

frigidam

reperil

extinctam.

Vcnrou.

Roberto

linrm-lh

malerno dolore concussa


citavii

maritura

ex-

Kanulplii. dicto Monekcs, et multis aliis Qde dignis,

clamoribus,
potuit
,

el

rei

eventum, quem celare

Anent furiosu*

145 \W\\\ non csl sub silcnlio tr.iii-ruriviclum, esconeiliomi ,^ Ull contigit in ll\bcrni;i in COmitatU de COUS(U " U v.mt / iii Nonas Junii anno praedicto. de Milone
\

non
fugit,
lificis

indicavit

eidem
ad

Qui

consilio

destitutus
E)ei

humano, consultius
invocando,
facio

divinum convidelicet atque servi sui Thomae pon-

lepulcrum,
/

videlicel

m quodam Huvio cognomento tierrj cum duobus sociis secum navigio deputatis, qui
, ,

,.

,.

suffiragium
:

votum

faciens

pro

eadem
caelitus

quae,

moiiico

inicrvailo.

co-pii

cum
D

in

quadam
el

navicula

in

meridie aliquandiu

respirare

veheretur,
calidius

globus solaris
super
.

expanderel
navicula

radios

vila

sibi

puella, parentesque suos pro lam subito rcddita ad imiiini>us Domini

solito

eos,

ardorem
ipsa

hujusmodi
quaotosopori se

gralias

excitare.

diutius

non

ferentes

ab

149 Circa

idem

tempus

vir
in

quidam

aomine
L

cius ascenilcrc

festinarunt ad

terram. Qui statim


ul

Thomas
cestre
et

Gaugy, de

Costane

comitatu

yn-

BfU
I

M'-

llUffl

tanta corporis molestia premebantur,

dare pariter cogerentur


iliiin

ibidem.
simi

Quibus postmo-

amplius

Lincolniensis dicecesis, a quinque mensibus obtmuit lau lus, ul contractus el ita eral
i

cxciiaiis,
,

invcnii

omnes
capti
,

tanquam
qui

super

manus
consilio

et

genua
sano,

miserrime

graderetur
>auari.
Dei

arrepticii

seu

etiam

mente

utpote

Cumque humaiio
inito

runlicumiiie
se

dopciaid
fecil

humanum
eorum
aquatici

perdiderant

intellectum.

Unus

autem
lectum

sibi

famulo

tanta

olendini,
:

vexabatur insania, quod in quod eral ibi vicinum, impede quo ad terram corruens protinus

Thomae episcopo
actc
.

Herefordensi
tale

Quo
relevamen
brevi auxilio
in

\^rin

confestim
i, iii

obtinuit

tuosc ascendil
expiravit.

(iiin

uno baculo se
cujus

ad

Viri

Dei

luuiuiuiu

praesentaret,

devotius
el

ipudquodipn
proiem obtinue)/,

146 alter
;n
j

vero de

suh spe
u

recuperandae
ai>

sanitatis

iuvoi ato,

reliclo

baculo suo
remeavil.
crastino

ibi,

n ctus

inco-

fjrucem

Nynvelin

amicis deductus,

lumis
[50

ad

propria
iii

aiiductut

ihiiicui

de medio est sublatus.


Milo,

Tertium
a

Kiu

iicn

Assumptionis
Palris

anno
qui
tanata.

lituu

qui
.

est

ceperuni amici,
Qdeliter

edocti,
sterilis

quae eis

asseruit, quodj
et

quadam matrona cum aiu


quasi

pMe dicto ad
probarunt,

tumulum
quod,
in
i

dicti

aderant,

cum

Petrua

Dandevine
Waliiae
fuissel

de
a

crederetur a
oc

multis,

pro

oppro-

Neweutone
Wallensibus
,.,,,

ultima
in

guerra
in

Drio

baberel

Pontificis

visitaret,

ex voto sepulchrum prolem ab ipso

praedicti

umseptus,

sinistra

tibia

dua-

Aaad
,

ictibus
,,i

lancearum

borribiliter esl

pen ussus,

gitando
propria
concepil
C

devotis,
rediit,

oblationibusque
a

et

suo desiderio

non

fraudata

Ai illi peperil geminos ipso auno. el hujusmodi confidentia roborati confestim rumoris furiosum versus Herefordiam iter suum arripiunt,
|ir ;,,i h t,i,,i

usque ad cavillam pedis y os a a d eo per medium, et meLvum libiae Qnderetur medici effusa. Cutnque sil ipsius totaliter

genu

duiia

vocarentur,
berent,
P ito

ul

curam bujusmodi
de
vita

sauciato
F

ipsi

tam

ducentes
Dei

cum

eis

qui

cum aliquandiu

copam Servi
perstilissent,

sepulchro

in

orationibus pariter

desperatum
petrus
Dei

desperantes, liquerunt

quam salute non immeomnes et singuli eundem


Hoi

audito,
Servi
sui

praeratus

ipsius

auxilium devotius invoca


furiosus extiterat,

inventus

est,

qui

antea
saluti

subito
resli-

mansuetus,
tutus.
PUOi
morlio
'

optatae

per Dei potentiam

lonyo
mi vluui

'i7

Itciu

viii

Idus

Julii

anno praedicto virquiViri

praedicti omnipotenlis et paulatim convalu auxilio sc committens, gradi poscilius demque vovebat, quod, quam Nec visitarel sepuichrum ipsius Dei Pamuli se subiato, redmteunivei
i

mora

protinus
ei,

,iam, Thomas nomine, de .\cd\rw Anene,

gra taesl
libus
'

intercedentibus Viri
apta.
l

Dei meritis, tibia

burier
as

sis,

ad lumulum

Dei ac

satis

bona

fide,
.

quod,
ex

cum

Qliura

suura

151
.

[tem

Septembn
vir
in

il

ad

htUiti
.

Phomam septennem
vexatum el culum jam
t res

longo

gravique morbo
infirmitatis
arli-

mmulum
i

Viri

Dei

quidara

aes,

voc

poti

usque ad

summum
ac
ille

Poulcre, d
qui

Rois

Hybernia,

cura

plunbus
partibus

m, contetitui-

consumplum,
tam

sine

lialitu

sociis

cum
to,

ipso
-

venerunt
tpse

de

dies jacentem,
tes,

quara

omn
amici,

oblatiombus,
I.

dicens

atque

putarenl

verisimiliter espirasse;

probans
exercilu

di

q
ic

cura

Jmdmi m
Burde

imo paternum

quiaderant, affeclantesdeleniredolorem servo Dei votum fecerunt, so


:

patruum*.
Ipsiu

\ngUco
fuissel

insultu

juxta
tara

censtitutus,

percussus
ut

hornbiditer u.

devotius invocantes
Dei
vitali
r

quo focto, continuo


spirilu

canite
i

quodam

,,.

merita Servi

reassumpto,
"
ll,

,,

telo,

per
ipaius

unam

aurem mtratam
Ucta

auriculam

membra

cum

viribus

'- r

ede
pater

suo

ca,

laijus

rei

R ua

Ster

extraxissenl

astantes,
Socii

jacut

velul

mor-

oblationem
offerebat.

proraissam praedicta

die

Bi

,,i-

terram.

- ***

votum Pro

ipso

Jmj

686
y.x

MIHACULA
El

S.

TIIOMK DE CANTILUPE BPISCOPl


d

i-boces9u

voverunt.
labatur,
sanitati

ecce,

qui

mortuua verisimiliter pua

Vom

novi

ejus

i:anni7.ationis.

surrexil

Integram consecutus
a<l

Domino

Anglia.

An

forte

comitatum in nominis legendum est Devoniae, vulgo


serie videturhic

rj

m.
Nicolaus

Den-Shire.

PimUo tnmagtio
rate tubrnen

152 Circa
Viri

Dei

idem tempus venerunt de Clistone de Derbystyre,


ejus,
Qlia

lumulum
i

/'./

reliqua

rerum

pro Januarii

<

substituendum esse Maii: forte tamen alieno loco


seu ordine
hsec relata sunt. k Suspicor, hsec vitiosa esse.

Margarita
bantes,

uxor

dicentcs

Ddeliter

ct

pro-

eorumdem, Letitia nomine, annorum aetatem, in quoddara aa vocant, aliqui cuvam vas ligneum, quod plenum liquore, cecidil circiter horam primam invenla luissel extracta cum diei quae aigredinem in conversa et mortua, etiam
quod
triuni

habens

Haud dubie legendum est Devoniae, in quo comitatu siium est oppidwm Barnstable seu BersI

taple,
ni

quod Berdestaple
Ita
i

hic appellatur.

nrniui ea pars Oceani, quiB inter Magnam


inter/luit,
et

Britanniam Galliamque
lai /" Mare Britannicum,

alias
la

etiam

caro
Dei
ta

ejus

<-i

cum

pro

ipsa

vovissent
revixit
et

amici
fac-

Gallice

Mancbe
Anglise

Pamulo
etiam

memorato,

statim

quoque dicta.
n Cardigan-Shire,

mirabiliter

ejus

caro

candida,

sicut

antiquis

Ceretica,

prius.
i

comitatus
flem
extitit

esi

in

Wallia.

"ii

in

flu-

153
liter

vin

Idus

Decembris
Viri

probatum
per
la

fide-

iiinii

est

Cardigan ad

Prsscipuum ejus oppU fivium flumen, quodduo>

'utam

ad tumulum
et

Dei

Ricardum quod
Willelmi

buscircitermUliaribusinfh

in

mare Hibernicum
fcecunda vallis
proscimo oppido

ili

moleinliii.il

nim

Eniin.iin

de

Porde,

mgred
o
esi

quidam
dicti
le

puer,

loannes

nomine,

Qlius

Lege in valle Evesham,


in

qnst

Messur,

de Wykebolde
juxta

de comitatu
per
ejusdera
decidil

comitatu

[Vigornicnsi,

Wigornise,
villae

pergens

Quvium,
et

ham
p

seu Evesham sic dicta.


hic

medium decurrentem,
el

corruens
aquae

Esi
et

sanctus

archiepiscopus
de

Cantoia-

in

eundera,

per

magnura
,

spatium

riensis

martyr
in

quo

ex

impulsibus Quvii
radicera

vehrli.itur

quo

usque

ad

Romano
iiinn
/is colit

Opere

nostro

cum Hartyrologio agendum erit ad


in

'

quaiiMi.uii

arboris

super

ripam
sic

creslate-

wi\ Decembris, quo ejusdem


Gallice

cselo

nata
vete-

centis

casualiter

vestibus

adhaereret. Et
diei
;

bat

submersus
er
lilii

ab
diei

hora

tertia

usque
vero

q Mareseallus, rinarius ourat.


r

Mar6chal,

Latine
qui

boram ejusdem
cum,
qnaBrunl

undecimam
soliciti,

parentes

est,

seu

faber

ferrarius,

equos

absentia

dolentes

illum,

quem

non modilandem inventum


aquis
extinc-

Lambertus episcopus Trajdctensis


riihiur
die xvii

et
et

maralt&t

cum
tum,

lachrimis
el

extraxerunt

ab
de

tyr, s.

Septembris.

Est

in

domum
quid

propriam

intulerunt,

anxie

Lambertus

ma/rtyr

Cspsaraugustanus
[prilis
in

His-

cogitantes,

agerenl

eventu.

i"i

cum
servi

pania,

qui ad diem
celebraVat

x\i

Martyrologio

consilium

non

babercnt
exorare,

humanum,
u!

cceperunt

Homano
t

devote
sui

Dominum

ipse

merilis
.

i-

ge

Hugone
,,,.r

Qlio, et

infra Ilenrico.
n/ullus
est.

suum qui sic votumque pro perierat, restituerel sibi vivum eo Qducialiler emiserunt. El ecce, mirum
pontiGcis

Thomx

Qlium

II. i,

vitiose

sorvpta,

enim

hujus

vocabuli comitatui in Hibei nia


ii

///

loco

istOy

qui

mihi ignotus
i

estt verisimili-

in

modum
infra

quantocius

puer
sorano

ille

ab

astantibus
respirare

tr,

fuerit sacra aliq


,ii
,i
.

mCi

miraculis aut benefr


MarisR
die

videbatur
el

tanquam

evigilans

triduum subsequcns integrae

restitui sa-

hi

rsi,

ut

opinor,

Assumptionis
festum

11.

nilali.

Virginis

Deiparse,

quod

celebrat/ur

xv Augusti.
y

Alias clavicula pedis eJmalleolus appellatw t


.i"

ANNOTATA.
a S.
lius,

estque, ubi tibia p< ddjungit/ur.


i.

forte

Burdegala,

vulgo

Bourdeaux,

quse
^
.

Gal/i.r civitas esi in

Aquitania.

Kenelmus, Kenulphi
a

septennis puet
ni

sorore

Merciorwn regis /isua occisus, colir


ubi de eodem Quapropter videtwr
. i

aa A
''
Cet,

Galtica

voce cuve,

diligenter
uvis
ii/

compactum

ad

quod vas est, recipJendum

ligno

vinum
scilir

iin

martyi
esi

die

xvn
die

Julii,

expressum.

m
hic
i

Latine lacus, vinarius

in

Opere nostro.
esse vn

/irllatur.

itiwm

mensu
esse

pro

xvn

Kalendas
Augusti.

Augusti

legcndum
id
cst

xvi

Kalendas

b Lege
guerre.
i

in

guerra,

in

bello a

Gallico

Caput
Anglis

ix,

Continuata mira-

Forte Vaga,
in

Wy, quod

Anglise flumen

esi

n allia.

cula
novi

forte

eodem

anno

Nulkvm
ii
i

hujus

nomi/nis
vitiose

dioecesim

in

Hibemia, suspicorque, vocem


e
ei
Si

descrvptam
I

mccxcvi,

annisque mccxcvh,

guentia pertineni ad
romiiatus,
Angliss
est t

annum

mccxcvih et MCCXCIX.
esi

Qantabrigiensis

<

uhjn

c.iminiiip'-

Shire,

provincia

cujus

caput
pan

civitas Cantabrigia,
dicta.

Cambridge

AnglU

c
rant,

idem lempus ad
tunc

tumulum
Petri

Viri

Dei

ade-

mfavi
oitatom
'

natu

qui

referrenl et assererent bona

g S. Ambrosius episcopus Mediolanensis


lor
est.
I

Qde, quod,

et

doc-

cum cum

Joanna,

uxor
in

de

Bosehram, "
Bartolomaei

Mnrtijrnlo.,,,,

l;,,i,i<ut,>

uiscriptus

Cicestrensis
tantis

dicecesis,

crastino S.

non lerlio, sed pridie Nonas Aprilis ; festwm tamen ejusdem olitur die vn l>< embj ist qui >
< <

nis

illius

cst.

ut ab omnibus ipsum cernentibus mortuus putaretur, et ,I;| exanimis jacuissel ab hora matutinali usque
peperisset,

doloribus

Qlium

ad

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


A
ai1

687
diverterel,

llur;im

Donam hujua
voveranl
infans
ille

rtiei,

de consilio amicopro
Dei

parlem

se

percuntantes, repererunt.

poslremo,
Bt

<

rnocEBSU

rum
facto,

votum
subito

parentea
inQnita

puero

Quo

virtute revi-

xit per merita Viri Dei.

'! quod pervenlum inventum

contigerat,
essel
eal

cum

ad

corpus
limo

155 Item
fd\
,

in

craslino
acl

s.

Dionisii
Viri

anno

prae-

infixum
tracto
xilio,
,

in

puerum, jam defunctum eversum, caputque tandcm exprofundi Quo


ejus,

'

'/

""

dicto

venerant

tumulum
ef

Dei

Willelmus,

amici

ejusdem,

humano
Nec

destituti

au-

|i/'no.

dicius le Coliare,

Matilla
nis

uxor
villa

ejusdem

cum
in

orationibus

insistentes
pontifici.

vovebant

pro eo

multis

aliis

Qde

di

de

de

Nodelwik

Dei

servo

Thomae
ille

mora,
potenlia

ecce

comilatu

S.ilupis

*,

corporali

praestito

sacra-

subito
rante,

pucr
Buique

revixil

divina
rita

mento
nomine,

probantes,

quoii

puer quidam,
in

Ricardus
Joanple-

Famuli

mi

coram

pluribus os-

de

praedicta

villa,

crastino S

tendente. 159 Itcm


moriae,
r ili'_

nis Baptistae juxta

quamdam

foveam

aqua

imm
puella

ducilur

commendare
nomine

me-

Vuta
ji-"i

't

ttutu*

uam, existentem in manerio abbatis Salopis a, quod est ibi vicinum, gradiens, forsitau minus
cauie, casualiter
bat
cecidit
in

quod

quaedam,

\gatha

Sancti

de Confinton, dos

Herefordensis dioecesis, tredecim an-

jnrhi '

eandem,
diei tertia
i

et

ibi

jace
ad
in-

habens

aetatis,

cum
et

per triennium conlinuum


circa

submersus
sequentis

ab

hora

usque

totaliter

muta
r\

esset,

tempus praedictum
Viri
i>'i

noctis

crepusculum.
ipsius

bi

tandem
contracli
sui

per consilium araicorum

ad

tumulum
in

de-

ventus,

cum

verisimiliter ab astantibus crederetur

du

i.i,

per

dies

quatuordecim
loquendi

orationibus
i"'i

defunctus,
ejus

pan

nl

dolore
et

pro

perstitisscl

ibidem,
Servi
Dei

tandem die quartodei imo


potentiam

resuscitatione

Domini
Dei

servi

Thomffl Qui
,

suffragium
esi

caelitus

pontificis

auxilium
incrilis

humiliter

implorabant.
iv\ imi

addpta.

Item consimile miraculum


ad

circa ><i*m

continiio

Srrvi

prarticli

res-

titutus deinceps
lerliut
fluott
i

integrae

sanitati

:,r,

Circa

idem

Lempus
a
.

puer
de

i.
i>.

vtta

nomine,
B

Glius

Crislophori

quidam, Hugo Norcherwyche in


ponte,

tumulum memoratum, vitempus rjelicel 'i'' Joanne, Qlio Griffini Walenm de Karmerrjine, qui per annos quatuor el sex menses omnino araii is, cum mutu< effectus, invitis parentibus
contigil Qeri
''

v.

comitatu
nuviiim.

Wigornensi,
Bub

quodam
corruens

quem
in

straneis

peregrinis ob

gratiam

n
iler

proposuerat

pertransisse

cecidil
el

randae

loquelae
praedii
ii

versus

Herefordiam
visilaturus
se

arripuil

eodem

ponte currenlem,

per

suum,
Ubi
es
tus

Ponlificis

sepulcrum
dedisa
osculasi-

dimiiin

miliaris

spatium

cominus

ferebatur

ab

cum

aliquandiu

orationibus
sepulcri

aquis, quo usque ad quamdam radicem salicis, quam lunc sibi obicem oabuit, adhaererel innixus.
Aiiiki

devolione
fuisset,

fervenli

lapidem
Dei

coutinuo

meritis
esl

Servi

Boluto

autera

ipsius,

quo
in

devenerat,
fluctibus jara

solicite

lentio,

loquendi adeplus
erat

iiberam facul
in

requirentes,

ipsum

tandem
vilali

repnere-

Quod probatum
tholomaei

ibidem

craslino
plures,

S.

Bar-

nmi
q U(
si

submersum,
cura

spirilu

privatum
devote

apostoli

per

quam
i"i"

qui

ipsum
praeno-

m
eum

mcerore de Quvio exceperunt,


ipso,

Joannem
i.ii
.

mutum

videranl

tempore

voventes

pro

quatenus
Tl
ae

in

eis

erat,

quod,

per Dei famuli

pontificis suffragium

suscitari

ad

vitam

contingeret,

ex

tui

singulis,
illisque

dum
Dei

viveret, visitarel

ipsi is

sepulchrum
invocanlil

160 Circa idem tempus vir quidam, Willelmus oomine, cognomento Messur de Scoppeleye in comitatu Bamlone e, a die S. Andreaa anno praerjicto

ontrm
,,iti

aruxilium
ille

aliquandiu
operante

protinus

puer

revixit,

misericordia

usque festum S Laurentii proximo subsequens super manus el genua tractus in tanlum, ul

Salvatoris.
iu
\)

Quod quidem miraculum probaveruul


Herefordensi
in

graderetur deformiter,
liflci

cum

servo Dei Tbomae ponIdus Septem-

ecclesia
\

apostolorum
ducentedi

vmIuiii

vovisset,

subito stabilem adeptus est,

v[v

pauli

anno

Domini
c

millesimo

largiente Domino, sanitatem.


i,

Idem

i/

siin,,

nonagesimo sexlo
Qlius

Stephanus anteci

dicto

mul
in

lam,

Editha
;.

ao-

el

Qenricus

Stephani,

cum

aliis

pluribus

,,,,,,,.,

de

Esspring
el

Breudesmerhwe
menses,
accessil

contracta

Qde dignis.
SimUi
i

p er

biennium
Oei

sex

ad tumulum

157 [tera
i

circa

idera

tempus
comitalu

ad

tumulum
*,

Virl

ipsius
in

.-111X11111111

devotius

invocando.
praestiesl

tutn

Viri
.

Dei

venerunt
de

de

Cantebrigg
Vote

Quem
tissei

cum
g,

oratione
ipsa

per

triduum
consecuta
meritis

Cantabrigite

Willelmus
puella,
,

Wynpole,
Isabella,
vigilia
dii
i

Willelmus
antedicti

et

ibidem

die lertia

cae

vValterus de Picheforde,

probantes, quod quaedam


Qlia

litus

sanitatem,

intercedentibus

Servi

aomine

Willelmi
Baplislaa

Dei

Wynepole in circa horam nonam


( |
(

Joannis
in

IGI

Circa

idem tempus uiulier quaedam, Bva


de parochia
dieExaltationis
V\

noIr

n
h

mu/<r

cecidil

foveam aqua
tanti

mine
cnene
,

Ibrenon,
|

tynardi

in

plenam,

el

in

ipsa

jacebal

submersa

tem-

Hen fordensis
,

dioecesis,

Cracis

muta anno
in

per
prae-

pons spatio, quanto posset via communis ab homine peragrari


cujus
taliter

unius
lento

milians
passu
i,i
:

-essil

recuperandae loqui
;

lae

graliaad eccle
pulpi-

spiritum

aestimabaul

supervementes

lo-

siam Herefordiae calbcdralem


i

quaecum

exhalatura; pro
Pontifici
el

qua

cum
Dei

astantes

devote
esl

M
i

i,

vovissenl respirare
vigere.

antedicto,
Viri

subito
pristina

visa

merilis

sanitate
.

hilarior D
|

ascei quod ibidem coram cruce erigitur, emisissel unicum, festinans descendit, verbum coram sepulchn el effecta,

jam

oratione
esl

prostrata,

ipsius
.

mentis con-

158 Item
i

circa
Viri

idem
et

tempus
de
l

accesserani

aa
Pbi-

secuta
l.ual.

loquendi

potenliam

quam

op-

um

tumulum
lippus
,1,.

Dei

Thomas

de

Brigger
in

Henricus,

fttra

Willeimi
pr.
,,,,,.

[tem

ni

(jrigger

comitalu

Cantebrigi,

annotalo
ine,
M"->-

miraculum,
esl

Kalendas Octobris anno su] quod sequitur, ipso

facultai ibvtem

(Ideliter,
fiiius

dam
quo
tabal

hora
sole

quod quidam puer, Willelraus de Croudene, ant Gilberti aona cecidil In promndura
mines aquam
el

putei,
el

de
Uli-

Florenprobatum de quadam muhere, lunc apud MaLondon civital mine, d ,,. resburecommorante,in
.
|

cum corda
solicite,

situla

mu ndi

quas

io

tanlum conlracta
Libiaa

exlitil

per

tres
a

exhaurire,

ibi

duarum ho
amici

>alium

submersus. Cujus

quod cruribus'- amovere

oec

|ue
tanl

talos

potera.

Cujus

imibu?

6S8
,

MIH
dolori
et in

\r.(

I.A

S.

TIinM/E DE
ean-

GANTILUPE BPISCOPI.
[66 iicm
tiviiaiis
i

raocEssu

ipsios

mlseriae

condolentes,

die

Mercurii

MmaATioMie
/

dem

contractara
Ciner,
el

quoddam
vero

vehiculum,
i

quod
dicitur,

B. Mariae

Gallice

toglice
ita

Whelberne

um

viri

Dei
filia

anno quidam
Willelmi
'

praedicto

proxima post festumNaaderantad lumuquod fldoliter asserentes,


de Weston,

Plll Ull
.

. iiiirt

collocarunt,

per tonga terrarum

spatia

cum

Pelicia,

de comilalu
*pueii

immensis laboribus usque Herefordiam suis maViri Dei nibus deduxerunt. Quam coram sepulchro
recuperandae
sanitatis

Stafibrdiae,
in

puer

videlicet aetatis

duorum annoper spatium


exlincta;
et

gratia

praes ntarunl Dei


el

ubi
servi

puleum qucmdam cadens, rUTn , unius miliaris in eodem jacuil sic


.

cum
tius,

aliquandiu

pariter

cum eadem
laxatis,

IM1I

p a ter

puellaa

praediclae

eara

qusereret,

nec

Thomae pontificia auxilium


ecce,

implorassent devo-

invenirel

omnino,
el

aervis conlractae

membrisque
Uaque
ex-

pradiclum,
si.iiiin

paulalim distentis, recte gradiendi adepta est sufflciens


a

eam
vita

tandem venil ad puteum susuam mortuam ibt videns, quae sine omni anhelitu exlraxil
ttiiam
:

Domino supplemenlum.
derelicto

Praefato

atque
icrii,

ab bora matutinali usque ad


sic

noram
paren-

vehiculo
positis,

ibidem,
erecla

oblationibusque
hilaris
et

sxanimis

jacebat.

El

cum

mulier
esl

sic

incolumis
suis

tes

ipsius

defunctae, de
ut

ad

propria
in

regressa,
sui

una

cum

duc-

mensurarent,
lim
Viri

moris

est

morle ipsius dolentes, eam patriae, Viro Dei, staeflecta

toribus

Servi

praedicti

meritis

Deum
LcO-

miraculose revixit,
Dei

sana

perauxilium
s.

laudans.
fuer,,ern, exa-

163 Item aardi

VIII

MllS NovcilllUMS, Vl.i.linl

ilic S.

167
oisii

iicm die Veneris proximaposl reslum

Dio-

fcrrum

$auta>

mrnis crrdnn,
t.uta incoiur

cwtriK

anno praedicto accesseruni ad mulier qui probarunt, quod qua?ilam, nomine Margarita, de Egreton de comitalu Ceslre ', posl partum unius tnasculi extitit debilitata in lanlum, quod ab astanlibus omnino
confessoris,
Viri

anno praedicto aderant ad


probarunt,

tumulum
i

Viri Dei,
i

ori mirabi

tumulum

Dei,

qui evidenler

quod,
Susexie

cum
o,

nrtii

Willelraus
in

J7 Merexe
o

\ntum

dc

Catewik,
i

de

comitatu
et

quodam

;,in

cognatis

aliis

extraneis

sagittaret,

quodam
in

coguatorum
ipse

suorum
fueral
a sagiltae

per

quamdam
DecollaR

reputabatur exanimis.
H
riiin

El
in

dum

de

consiii..

amicoprae-

sagittam
ratus.
lionis

dexlro liumero

graviter vulnefesto

circumstantium
plicassent

memoriam

Viri

Dei

Cum
B.
/'

ferrum

dicti

unum denarium
Viri Dei.

super eam, adepta


vitae

Joannis Baptistae usquead feslurn B. Ni-

est caelitus
titula
s.

inlegram sanitatem,
praediclo

pristinae res-

colai

perauxilium

Item die Conversionis

portaret

proxime sequens in praediclo Iiumerosuo infixum, nec sibi adessel possibililas exut
'

Pauli

anno

vir

quidam, nomine Thoqui


caecus
ipsa

trahendi,

possel juvari

auxilio

medicorum; ac
viia

mas

de Chileam de comitatu Cantiaa,


annis septemel amplius,
Viri Dei,

perinde
ter
ei

parentes ipsius deejus

verjsimili-

^proinde

fuerat

dieoransad
Viri

desperarent,

ad

auxilium

Servi
se

Dei

confuf

il

tumulum
Dci.
lUuminati;
ta
-

visum recepil per auxilium


Idus Maii

iturum

Herefordiam
\ iri

peregre

promittens
plicavit.

in

honorem
'

Dei,

denarium unum
in

Quo
per

|i;

|l|,|n

V|11

anno Doiiiim millesimo


/i

r.iciii,

ferrum

praedictum

carne sua
exiit

inclusum,

natxu gravite\

^ tuf

quidam, nomine Thomas, dictus Sanke, de comitatu de Verby l, qui caecus antea fuerat per tres annos,cum
1

in

lenlesimo nonagesimo octavo

\n

ct

landiu portalum,

subito

miraculose

renes per
168

merila Viri Dei.

iicm

annM D
vir

ini

millesimo ducentesimo tubmerta

perseverassel in orationibus pertresdies ad


luin
Viri

tumuItem
Si-

oonagesimo nono
nius
'

quidam,
lumul

nomine
Vin
Dei

Willelin

'"""" <

Dei,

visum

miraculose

recepit.

le

Mercer,
,.

de PyncbebeK

juxta Spalam

idem tempus quidam armiger, nomine ni. m, de Wincestre m, jurando asseruit, quod,
circa
ipse
luissel
in

ii

nda

veniens ad

eviden-

cum
per

ter

probavit,

quod,

cum

Walterus
caule

filius

suus
in

quodam
el

conflictu in Wasconia,
fuil ci

transitum

faceret,

minus
valde

gradiendo, juxta
cecidit

medium capul

oculum dextrum
vulneratus;

dam
ipsius
el
i

lancea

letaliler

cum quacum amici


dolerent,

quemdam puteum
eundem,
mortuus
quaesitus,
el

profundum
el
el

in ipso
el

per duos dies

duas nocles
diu
fiiissel

de

vulneratione

ejusdem

valde

latuil

submersus;
in

cum

oblationem pro eo voverenl


iiii.
i.

servo Dei
esl

Thomae
inti

landem

hujus

puteo

esl

inventus.

*hoc

infra

paucos dies sanitatem


Dei.

Curaque parentes
post alios
cerel
sic

ipsius
el

extraxissenl

eundera
nocles
r<

consei ulua
lionis
l

per auxilium Viri Crucis anno

Item

die Inven-

duos dies
exanirais

inlegras

duas

,ja-

s.

praediclo vir

quidam, nocomitatu

s-uper
1
1

tcrram, coronarii

iiiiii-

de Eliveleye, i.iccim, ra'cu> lcic prr aiiiiuiu,


Viri

Willelmus

de

Ebo-

expectando adventum,
eo
licentiam,
ut
turae,

tandem obtinuissenl ab
traderenl sepul-

\ciii.-ns

ad Iumiilum
tri-

corpus defuncti
ipse

Dei,

el

ibidem
Dei
circa

in

devolis oralionibus per


caelitusesl

reduxerunt ad
quae

memoriam de
esl

multis mira-

duum
merila
nsvo-

perseverans, visum
Viri

adeplus per
Mariae
dioevii

culis,

operalus
el

Deus per merila fa-

muli sin Thomae,


festum

voveules praedictum

mortuum
mira:

165 Item

Assumptionis

B,

Viro

Dei,

plicaverunt
salis

unum denarium supereum:


qui
inl
-

annn pry dicto aiVuorunt quidam nobiles de


reiabmr,pamitetit
,.,,..,
.

oi ecce,

subito,

rtuus

ruerat,
itati

Norwicensi,

tanatur.

quidam,
diaca

m
Dci

...... Norwicensi
per decem
si

evidenter

probanles,
satis

ouod
notus,

cnlose rcvixit, reslilutus


rita Viri
Di
i.

\" v

me
Dei

dioecesi

car-

passione

annos

afflictus,

ad favo

169

iicm

adducti
filii

sunt

ad

lumulum
r,

Viri

unmi
"''""'
"'''"
'

mulum
per
r.ii
i

Thomam Herefbrdensem
ab aegritudine
Viri
i...

peregre

duo
.iiin

''

iiucn,
militis,

nobilis

viri

domini Joannis Bur-

verat se ilurum,

memorata Deus
remedio
libe-

de

comitatu

Notmghram

quorum

merita

Dei

ipsum

celeri

amici

Quo
et

to,

totius

languoris caelitus

dolor

quod minor filius memoratus lam gravi aegriludine per septem dies laboraverat,
juraverunt,
ipsis
ci

abscessit,
toris

ipse,

sui oblitus

tanquam ingratus Qlius, Curavotum suum Bubsequentibus sepdistulil

quod,
diei

astantibus
sic

et

videntibus,

spirilum

ivit,

mortuus jacuit ab hora

prima

icm annis negligenter

adimplere, Quibus
in

annis septem elapsis,

die

B,

Stephani

Natali n

in

usque ad horam undeciraam vespertinam, qua pcr consilium cappellani cujusdam votum
Dei

ad
liter

vesperas
cruciari
;

iterum diclo morbo ccepil


qui

horribi-

Servo
faclo,

pro ipsius suscitatione


i

denuo devovens Dco el Pamulo suo praedicto, et ad ipsum visitandum Qde res inveniens, infratriduum iterum sanitalem rei

puer

latim

miraculose
\>n-

aperuit,
iicin

cibura

sumens

Quo suum auxilium summi Dei.


lecerunt.
revixit, et

os

hoc etiam
filius,

juraverunt

amici

praedicti,

quod

epii

per merita Viri

alter

>ru\>u-

videlicel

mililis

supradicti,

tam

DIE SECUNDA. OCTOBIUS.


^ tam vehementi dolore capitis luerat quod loquelam amiserat per spatium
ii[iin>
;

689
corvi

crucialus,
totius
diei

nidum

cujusilain

scanderet quandam quertenens

x pn.'

cum

ad

aestimalionem scxaginla
et

quinque pedum cahowmatm


inea, casu
per
Bervo

el

iiin

oocasione

passionis

praedictae,

ut

et amplius,

minus caut,
aic et

se

praamittitur,

loqui

dou posset,

manu

sua innue-

lortuito

cecidisset, et

morluus jacuisset
astantes

bat astanlibus, ut pro ipso

Servo Dei oblationem

spaUum
Uei

horae

unius,

eum

promittorcnt,

sieul
:

pro suscitatione fratris sui oos

viderat promisissc

quod
rocepit,

cum
el

devote
doluris
in
'

fecissenl

unura
lim
Dei.

Thomae pontilici mensm-asM-ni, el plicassent dcnarium supcr cum, oculos suos staapcruit
ct

astantes
n,

amici,

omni

ablata

angustia,
-,i-

vilam oblinuit

pcr

merita

Viri

abundat

-i.iiiui

loquelam

integram
S.

Ditatem
rro

per omnipotentiam
[tem
i

summi
Viri

Dei,

173
Petri

Item circa

idcm
qui

tempus aderant
referrent,

ad tu-

maio

mortm

/i-

170

Vigilia
;ni

CathedraB

anno

mulum

Vin

Dei,

quod

dominus affntm.aUm
',

''"'"""

praedicio vcnii
[janij

tumulum

Dei

armigerquide

Thomas de
de vita
cis

Brbalerbethling
el

tantam

nweoadu
s

Domine
s,

Joannes

de Coluyl,

eomitatu

etdolorem incollo

tergo habebat, ut

mOrmitatem omnino mWi

Suffolch

duarum marcarum, referens asserlione QdeU, craod, cum [pse quadam die dictum equum equitare continquaedam inflrmitas subita caput suum geret,
oflerens

unum equum

pretii

sua propria desperarct; per cujus doloingravescentem angusUam limebat, se frenesim iucursurum. Cumque ad Virum Dei U
promitteret
per

Derefordlaa

se

profeclurum,
Viri

confestim

sanitatem

laniasiis

undique

circumvolvens,
et

eum
Btatim

arripuit,

recepil

merita

Dei.

llem vir

quidam,

per

quam

visum

loquelam
qui

amisil

quod
mitati,

videnles

socii,

duxerunl

eum
illo

non longe a loco


i.mii

cum eo fuerani codomum mati distantem. Quem venien


ad

Joannes oomine, de comitatu CaDtia3, qui per quatuor annos ante ciaudus extiterat, venil ad 6ue sumulum Viri Dei vix cum duobus podii
stentans
;

el

dum

celebraretur Missa juxta


se

lumulum
Bauitatem

ad

domum

matris praedictae
lectum,
et

deequosumenet
sic
ja< oil

Viri Dei, ante

lumulum
Viri

prostravit, orans devote,


sibi

tes,
i:

ipsum
Docte

posuerunt in

ut per
i

merita

Dei

resli

rel
i

inta
f

aci0| vencnint.
pro

Maue autem amjci ejus ipsum mortuum inaccedentes


absque loqueJa
valde
visu.
.iii.iii

lementia Salvatoris; el ecce,


restilutus est statim
:ll

ipsa Miss

completa, E
per
et

vir

ille

integrae
ille

san-tati

plangentes,

pro eo,

sicul

Viri

Dei,

prout

homo

juravit,

mortuo,

sepulturae

necessaria

paraverunt.
ad

,i(i

tumulum

podiis seu

baculis,

festinanter

defuncti pro Hora autem vesperlina maler ipsius oimio dolore afflicta ad B Thomsa sui morte fllii
pontificis

propria

cum

magno

gaudio sine baculo re-

meavit.

suiiragium
3U
i

devote confugit,
si

promittens

equum
funderel
tuus,

iii,i

defuncti,

pro suscitatione sua qui fuerat mor-

ANNOTATA.
a
i

vvr^

Deo

Quo
el

facto,

statim

revixit,

aUoquens
eo
et

matrem suam
quod
sic
a

increpare

ccepil

eandem,
est

dulci
el

\tonastico
leria

[nglkanotom. Upag. 375


$
Benedicti
in

int&i

somno
Deit.
.7,

eum

voluit

cxcitare,

vitam

Qrdinte

recensetwr Salo-

sanitalem ca>litus
i

adeptus

per

mcnta

\in

,.
,,,..,,<*,.

Itemcirca
Walterus,

idem
dictus

mine
iuxta

^ ^^^2n
Herbard, de
dicecesis,

Godermton
rctuiit

mcoei iwrgueibidema Rogeriode Monto-G fuUse in suburhu conjune Adelama funfotum oide m toudato urbiiSalopiai anno 1083, Plura
\lomstico Anglicano.
b
festo
/
i

pieose coBoobium

dictr ejus oominis comitatu,

Winchetumbe Wigornensis
Viri

ad

tumulum
haberct,

Dei,

quod,

cum

ipse

equum
ac

ahicestt utnesciam t
sit.
t

anmyisi\mm m
hicesse anRatoi

unum

qucm
astantis

mortuum
ipsum
statim

reputabat,

legendum

proinde

cum

excoriare

proponeret,

dc

consUio Faitem
est

cujusdam amici
mulo
Dei
ccapil

mensurare
Viri

Qo Domini

substimndum mmisuspicor duceotesimo


millesimo

septimo.

qui

revixit, sanitoitcm
Dei.

(mnnarratioadmensemDecembremanQ uodt
fam
pertigrrit,

inlegr ani consecutus per die Dominica


in

menta
le

niimsupra

hicad

mterw

Passione

anno pradicto mulier


Solk-Suoark,
per
plu.,m..n....

C anaadam, *

nomine Margarita

m llaexprmammtiofiat oeru
in velrata fuisse.
,

testimonium acramentum suum et tumulum Viri Dei, quod, cum asseruit ad mtat.s Qlium, aomine Robertum, naberel

.ps
fer.

1298. F sedinfradem anm 129 Wo soh le, Von 0ri mtem paVrocmium a Deo nullabeneficia perS. Thoma
t

dnorum anDorum,
late

qui

visu

oculorum a naUvi-

Fortealiquid

imm

-'/

caruerat,

el

de

consilio

vicmorum

et pere-

J>,cmrSteph,

shic antecedens,
m,.,./-.v

ita-

mproeovotumfecissetfamuloDeiThoma3, dePrasulis plicasset unum S n.miJivm dicti

'Tii^
:

ia,

ii,ni-si..n.,

wuse,
'-'""

,nm super. mm,

ca,litus recc,,.

v.Mim

,,,,-

me-

'";

!*.(**<

"K arjsss-* irVc^m^ *** TtJ^Z:

'..

mt
/
1

b
un

'

atlone

per

triaanni

persti-

'";;'',

,,ir.-n.M.!.-i.i.

.,'"'"'"""'

""""

SSaiTi
na,,,..
ricoobtulil
ipsa

"rtSS^i^ ' ""-"''""'" mm


,;

;;"',;;:;

d domina anam lumcam ad tumulum \ postmodum


;

T"- ^ZTp^ourr
se-

..ir

'

f^SS'
,!:,:"'"'"
!

rDert.y.^deDarby
8

t. Darby-Snrre;

cum quidam
Octobris

vir,

U
I.

Joannes

Tyrop,

appellatos-

87

Wincliester,

Tomus

690

MIRACULA
Winchester,

S.

THOM,E DE CANTILUPE EPISCOPI.


dominus Rogerus de Mortuomari d equum unum habcbat, qui adeo per infirmitatem diversam gravatus extiterat, quod per novem dies contittanntux
,

i'nocE38U

C.ANONIZATIOMB.

Latine Vintonia, et olim Venta Anghx cst tn IIantonia,episcopaBelgaruin, civitas lis Sttb metropoti Cantuaricnsi.

eontracta

tibin

rcttttuta usui.

/</

cst, in fcsto

natali seu martyrii, quod coli-

tur xxvi Dcccmbris. o Sussexia, indigenis Sussex, comitatus Anglia


est.

cumque cuslos equi comedit praadicti ipsnm Viro Dei famulo mensurasset, restitutus esl miraculose et subito sanitati per merita
nuos
pi Miitus

nihil

Viri

Dei

in

tantum,

quod noctc

sequenti
vir

duos

p Si de fcsto S. sermosit, ferrum istud inWillelmi humero inh&rcs menses ; nam DecollatiioS.JooMnis serit iilt/.i
t

Nicolai Myrensis episoapi

hic

Item bussellos e avenaa comederet. Bristoll probavit, paterfamiliaa juxta

quidam

quod,

cum

Baptist.T rccoliturdie xxix Augusti,

nataUs autem

filius suus sanus existens et incolumis, solus incederet meridie in gardino /", omnibus nervis tibiae

S.

Nwolai Myrensis

vi

Decembris.

suae

q Ut vc rii iii fatear, non nom ha Noltingham, sive Nottingham-Siiire, t Id est, Lntuic Notlinghamia, qux AngVm oomitatus est,
ciijiis

nuum

tam subito est contractus, quod nulla vi maseu ope patris ibibem prassentis, libia

caput cst urbs

/Hiritcr

Noltingham rvumcur

cjusdem erigi potuerat. Cumque ad Virum Dei pater praedictus mensurasset filium suum praedictum, statim ivslitulus est pristinae sanitati per merita Viri
Dei.

pata.
s Suffolcia,

vulgo Suffolk scu Soulh-Folke, comi-

177 Ilcm mulier quaedamjuxla Bristoll juravit

Uitu.s AnglicB cst.


t

tumulum

Viri

Dei,

Hoc quoqne miraculum, ut multa alia.jnm


supra relatum.

vulus, cadens in

ad pufii tubmersut quod quidam filius suus par- retvscitatw mrdo auditut puteum aquae plenum, spiritum VUUI circo reilfuisset extractus

/nit

exhalavit; sed

cum

de puteo,

et

ilitur.

ab hora nona usque ad vesperam sic mortuus appareret, Servo Dei eundem mensurari fccerunt astantes; et stalim revixit per merita Viri Dei.
Iinn
paterfamilias
Viri

quidam de Cherleton juravit


Dei,

Caput
cia

x.

Miracula

et

bencfx-

ad tumulum

quod,

cum quemdam

fi-

obtenta

anno

mccg et

lium haberet,

qui

surdus extiterat
Dei,

dimidium fere annum adeo, quod nihil penitus potuil


per

duobus seqiientibus.
1'arahjlii

per tempus praedictum audire, invocato anxilio Viri


reslitutus est ejus auditus per merita Viri Dei.

Iimn
juxta

mulier

quaedam

de

Basconia

Schirebum

mn

I tem anno Domini millesimo trecentosimo


piente,
in

inci-

Marleberg g juravit ad tumulum Viri Dei, quod quidam filius suus per tres septimanas tantam
caecit.iii
iii

"in rrsti-

virquidam, nomine Willelmus de Mallinge

incurrit,

quod

nihil

tututn

comitatu Canliae, qui

jam magno tempore brataliter

valebat.
B6l
,

Sed

cum ipsum
miraculose

Dm'

omnino videre Famulo mensurasper

tus

chium sinistrum habuerat


oppressura sub

conquassatum

vel

visum

recepit

merila

Viri

quodam muro
devote
fuit
i

lapideo,

quod quasi
Viri

Dei.

mortuum
pendebat,
Dei, ejus

seu

paralyticum inutile ab humero deorasset

178 Item anno

Domini

millesimo

trecentesimo
i I

a lauo

cum

ad tumulum

primo

bracbium

caelitus restitutum integrae

sanitati per merila Vii

Dei. Item circa

idem tempus
Lan-

mulier quaedam
gastr.
ii,

de Manchester de comitatu

nomine Margarita, juravit ad tumulum Viri Dei, quod quidam filius, ut apparuit, salis sanus, e subito b cadens in terram, ab astantibus
fueral

domina Juliana de Ebylton 0300 mortuu iviulit et probavit ad tumulum Viri Dei, quod quidam servicniiiiin suorum ita fuit percussus in capite, quod per quindecim dies loqui non poterat. Cumque ipsum servo Dei Thomae ponti
incipiente,

mortuus reputatus veraeiter;

et

cum ab
sic

hora

prima
el

diei

usque ad vesperam mortuus


illico

jaceret.
tes

pro ejus

suscitatione invocanMii astan-

loquelam per idem tempus anno praedicto mulier quaedam de Pionia canonicorum Berefordensis dioecesis, accessit ad tumulum Viri Dei, adducens cum ea filium suum quemdam, qui
fici

mensurasset, statim recuperavii


Dei.

merita Viri

Circa

\m

Dei

suffragium,

miraculose revizil
el

caacus

fucrat

per duodecim seplimanas, qua?


fecisset, statim
i

cum

per
sui.
vir
t\r>

omnipotentiam
[tem
iin-n
circa

summi

Dei

merita

Servi

pro eo Servo Dei oblationem


culose
visura
recepit.

Item

circa

idem tempns
Herefordensis
Dei,

m
libertU

175
miiic

idem lempus
Messingt
juravil
fuisset

vir

quidam,
Le

noc

quaedam
dicecesis,

mulier de Pionia
venit ad

Regis,
Viri

de

burgen.
ad

inistr.

tumulum

jurans

el

tnfaruj

Herefordensis
Dei,

dioecesis,

quod,

cum sanus
inflalio

tumulum lectum suum


contingebal
afllixit,

Viri

In-

probans,quod filius suus parvulus circa mediam noclem inter brachia sua jacens mortuus eat inventus, et sic usque ad

gressus,

tanta

subila

eidem,
brevi

ettam vehemens dolor cor ejus


nocte credidit,
el

quod ipsa

exanimis. Et
set,

horam primam diei jacebat cum ad Virum Dei mensuratus fuisrevixit,


et

amici

ejus, qui aderant, in

statim

tertia

die

sequenti

ad

spiriium exhalasse. Sed


pontiflci

cum
cito

fuisset servo Dei

Tboma?
pristinae

locum

praedictum

sanus

suis

parentibu

mensuratus,

restitutus

esl

adductus.
179 Item eodem tempore, videlicel die Do- vtta donatn muta minica inRamis palmarum, puer quidam de Oyn- filia caca, itnin. aliui ton juxla Gloucestriam, Wigornensis dioecesis, in queparalyticui aquis submersus, per dimidium diem inipsis
,

sanitaii

per merita Yiri

pus

\ii'

Itemcirca idemtemquidam, nominePhilippus, dictus Cocus,


Dei. Viri

asseruit

ad lumulum

sua
inter

haberet filium, setatis


brachia matris sua?
subito

quod, cum uxor duorum annonim. e1 cum ea in lecto quicsDei,

morex-

tuus

tanali.

sic

latebat.

Cumque
et

parentes ejus
Dei

eum

ceret,

mortuus

est

inventus

e1

traxissent
sic

de aquis,

ad

Famuium mensurari

media nocte usque ad


cebat.

auroram

mortuus

ja-

feci

-i.i.

eadem die

Cumque

parentes ejus

eundem

Viro Dei Fa-

sanilati

mulo mensurassentj statim


Dci.

revixit per

merita Viri

per merita tempug aderatad Viri Dei tumulum, qui quod quasdam Qlia Gilberti de
lll
i

restitutus esi vitaeel pristina Sexvi Dei. flem circa idem

probaret

176 Item

irca

lum

Viri

Dei,

qui

idem tempua aderat ad tumubona fide assi reret, quod

,vlunl
-

sana

'

Treneweye etiam postmodum mutatione


jacerel

Bubita

...

terram caderet,

el

sca

muta
et

DIE SEGUNDA OCTOBRIS.


A
et

691

surda

effecta

per

duos dies

sequentes.

Cumcst

accensa,
ret
in

et

flamma
nec

ignis
esset

huc
ibidem

et

qw
sent,

illuc

tendere-

phohkmo

parfentes

Ipsitra

eam
ejus

Dei
in

Famulo
melius

mensurascaelitus

drversa,

hnmanum

ej*omzATionii.

statim
el

Btatus
ipsa

medium exoptandum, ad
remedium
Dei

solius

Dei

et Servi sui

mutatus,
nitali

satis ctto restituta


Viri

pristina sa-

devole
,

conragit;
in
r

scd cum,
sui

invocato

per

auxilium
[.r.i

Dei.

Item circa idem

auxilio

plicasset

Servi
,

memoriam
ignis
ille

lempiis

anrm
ipse

-!n lu

nensis

dicecesis,

juravit

quidam clcricus Lincolad tumulum Viri Dei,


raerat ut

unum dcnarium
subito
cst

supi

ignem
Itcm

lotus

cxtinctus.

circa
accessit

idem tempus
ad

quod

tam

graviter

multo

tenrpore

juvenis
Vlri

quidam dc Derkel
,

tumulum
fuisse

paralytico

morbo percussus,
fuissel

usu

omnium mem-

Dei

qui

asseruit,

se

percussum

per

brorum suorum, maxime ex una


careret.

parle corporissui,

mediam tibam quadam


Dei
set,

sagitta.

Cumquc ad Virum
oblationem
restitutus

Cumque

ad

virum Del

Thomam
est

pro curatione
Infra

tibise

sua?

vovispristinae

ponliflccm
effectus.

mensuratus, miraculose sanissimus

septem
nulla

dies

extitit

sanitati,

ad haec

interveniente

curatione

Brachium

pi/el-

180 Item
3erun1
rjigni

circa

idem
tutnulum

tempus
Viri

anno
Dei

pracdicto
flde

humana.
184

hr vinlr afffr
,Iuih rurattir.

ad

quidara
dlGecesi6,
loci

Item circa idem


Viri

juxta

Wilesbiny

Lincoluensis
puella

qui

lum
in

l>n
in

tempus accessit ad tumuqnniam, Petrus nonrine, de Clai


l,

sanntus V ara"

"'

peferrent,
i;

quod

cmajdam

praeolcti

Senrel
S.

Marchia Scotiae

qui

habitum Pra-

re

i"

gibbum inter manmn habeet brachiiim peT spalium trium annornm omniuo qnoad opera manicalia l'aquod bat, ,1,.,'i.ia inutilie sibimet est effecla ; sed cum ipsam
Mn
horribilem

quomdam

trum

morbo paralytico lam gravitei percussus extiterat, quod usum membrorum suorum, maxime ex una parte
Augustini
portabat, jurans, quod
sui corporis,

non
,

haberet,

Cnjns morlri
et

ingra-

am i C
t
'
>*a
i

,.,.
e1

evanuit

Dei Pamulo mensurassent, gibbus ejus statim per Viri Dei auxilium est cu-

vescente
perdidil

angustia
per
aes

loquelam, visum
continuos;
et

sensum
iVater

dies

cum
super

ejosdem
Item anno

plicassel

unum
est

denarium

eum,
e

"

181

eodem

circa

idem tempus qua-

sanitatem cajlitus

adeptus per merita


supradicto

Viri Dei.

tedafur

luor iuvenes de Vasconia luraverunt ad tumulum quod, cum ipsi de Vasconia versus Vll Dei
, ,

probalum fuit ad craod Adam le Wise de Gloutumulum Viri Dei,

Uem anno
cestr
'

Domini

;,,,,,

navi
,,

vinis

onusta

cum

atiis

Tralricem

habuerat,

qme puerum

d,cl,

Ada

circa

,.,
,

';

SSS ^rr^z::::;:: ^
miler aavisgubernacn
1

,,

croke ,,,

,;,,

v,nissentinMlybe,niam,
horrenda lempestas uauta nullo navisarma-

horribilis el
,

qu. secum iu lecto OOCte jacentem oppro.nrai untushors diei mortuus ,c jacebat; pei spatium

^^^^ tT^"^^^
,,,,,,.

sedcum pradictum puerum

ntaitto

servo

per pradictus, miraculose resuscitatus,

avi'

De cujus tam
de
cons.l.o

visione

territi,

nayis

magtstr,

toribili oaut * per^d Dc, et

portatus

^
de

Servi cjus pnedicii auxilrara es, et De, navi humiiiter prosternen


exi

tantes

H cum
prostrati,

sic
et

anjucuissent?

lacuissenl

^IZZ taoj^^ ^SS M m


Jj-^^
clemeni.am
fecissent
j

BrfeMfle

Wigornensis dicBcesis,

^^
retulil
(

votum

ira

onustira, in
j
I

mulome morato, mo,


rnnH11
st

malignus sp.r.tus ab ocuhs


S

Mfts suus^parv
>P'

nnpum, < quidam a(|r _, pQla

evanuit,Gtsedataestomn prospee as,etipsiaboranibu S pericul,s hberati

mansMtope-

appHcueruntadportumvoluntatiseorumpermerita
VfriDei.
,

JgJ^ jjf^
cniiin

J
val(k
.

^
,

cum
et

JJ

d()lerct

auxil.um

invocaret,
revixit

, ipsum more
pcr merita
pra^-

- w#
r

182 Item
ido
Bei,
i

'rneU
,::r

,-. Domini milles.mo ad lumuiun viri incipiente, probabatur iqniflam juxU renkesbur t o tpioflam vase aqua in
. ,

anno

tnuM
/,

gf^
i';;:,',,,,,,

mensurando,

statim
B.

flteceais,

-.

^ ^^

:,,.
,,.,

AngusUni

^^
, n

anno
viri

de Troslrci
Dei ,

|um

Ma
p.

,,,, vll ,,.

'

":,.,:;::":

.ioo S ,i,,

';;;,

(IIMMlllll

Ul

BIWI

h ,,

amiserat oculorum per mensem visum Dei r suusservo ean ^menta sem visum recepit pei Passel, siatim quidaM paterMn ,., circa idem tempus ,., '->" ' jurirrt. afl lias de Bpaldi gg ho a quuu Qlium quod uiiuui ,,, |jtu

Dei,

qnod

Bliain

quamdan

W ^^
seii

cun.

""'"
'

paterfamilis

vi

Vumulum
,,;,! me.inuu

IMM
,,

^.^

" ---"

'

nn n r;: l0
|

afl

exanimls;
I

el

cnm

P renl

^ js^^-m
- ab
horn v^perUna
_usq
i

^^

^l^ "" ^
,,,.,
,,,

de Salopla jura- ,.,,.,: .,,

,.,

.,,.,

'

ei
,

Bervl B ervi
ut

ejus
ii).

Thoma? auxil.um
. in-

invocassem,

ei et

&

rv

otum

ipsiim,

,.., esl

patrim,

mensurasnt,

rta-

est

.tuusfuerat,peraurilium7tr. mortuua lim revixit, qui


Dei
rfium ez-

g "~
i

patna

mortuus ille n e^ mensurassent, statim consecutus. Iten.


,

fecissent,

et

eum, pmliwffto

m8

,,i:

de G,l g aun ..

183

[iem

circoraui

tinclum
hhi

RtHii BCUl

vil

quod,

cum domus sua ex

par.t

octo

692
KX PROCBSSU

MIRACULA
dies

S.

THOM^ DE CANTILUPE
gustare
consilio

EPISCOPI.
I

octo

eum
loqui
fratris

afllixit,

quod
amici
,

nihil

IAKONIZAT10N1S.

nec
Dei

etiam

posset.

Cumque mox

de

cujusdara
abscessit,
et

astantes

infirmi

eum

Famulo
ita

mensurassenl

quod

omnis dolor statim comedendi, bibendi


obtinuit per

in eodem fluvio jacuit sic submersa ab nona usque ad horam vespertinara ejusdem hora diei. Cumque cxtracta fuisset ab aqua, usque ad lniram primam sequentis diei mortua sic jacebat; sed eum pro resuscitatione ejusdem puelke ipsam

dejecta,

loquendi

facullatcm

merita

Viri

Dei

Dei.

sanitati caelitus reslituta per

Famulo mensurassenl, stalim revixit. pristinae omnipotcntiam summi


Itcm
clericus

imittw
muUeri, puero
ndi fa

187 Item vir quidam,


dictus
le

Porter,
Alicia

juravil

nomine Tbomas de Welles, ad tumulum Viri Dei


in

Dei.

191

quidam
ad

fic

familia

domini malumpedu
Dei,

uU

data.

quod, cum
baret
tina
sit.
,

uxur sua

puerperio

decu-

Reginaldi de Grey

o venit

tumulum

Viri

wu

tuhiatum

subilo visum usque ad mcdiam noctem omnino caeca remanamisit, et sic

ab hora vesper-

asserens testimonio fide digno, quod,

cum

ipse

de

Wigornia versus Herefordiam


solicite

iter

perageret, quasi

Cumquc vir ejus plicasset unum denarium super eam atque eam ducendam fore ad tumulum
Viri

inquirendo de rniraculis, qua3 operata esl

divina potentia meritis Servi sui; equus suus, prius

Dci Herefordiae
recepit.

promisisset

statim

visum

sanus existens, coepit subito claudicare per spatium


itineris

miraculose

item
,

ad tumulum Viri
Willelmus, puer

Dei

idem Thomas asseruit quod quidam filius suus quod


per

duodecim
cui
;

leucarum
subveniri

pedem ad
poteral

terram
remedio
p

vix

Ggens;

non

aetatis

trium annorum, tampe


sihi

marcscalli

sed

cum dominus

equi praedicti in
,

quam

tibias

adeo
et

mortificatos habebat,

honore

Viri

Dei

denarium unum plicassct


figens ad
prius, sanus

mox

unum annum
et inutilis
sel

dimidium

omnino impotens
et
,

pedem claudum seu laesum

terram, do-

remaneret.

Cumque

pater ipsius plicas-

minum suum,
ad

ut

miraculose efTectus
per

unum denarium
Dei

super eum,

ipsum pnerum
promitterel
,

locum

optatum

reduxit

auxilium

Viri

Virum
B
morbo contra>

devote

visitaturura
esl

Dei q.

q
cfa tllum
" l" tt "
j;

sanitatem
Dei.

pristinam

adeptus per merita Viri

188 Ilem mulier

qu<rdam de Salopia
asseruit

nomine
Viri

Agnes
Dei,

de

Detteleye,

ad
se

tumulura

io voto,

trtgttw

quod, cura
.

uocte

quadam

sanam sopori
totum

dedisset

tantam
,

inflationem
tara

per

corpus
ccepit
nihil

suum
affligi
.

inciirril

el

vehementi dolore
septimanas
forsitan

nomine David Map Phelip de Lancadok, venit ad tumulum Viri Dei, jurans et prohans, quod uxor sua, nomine Everik, per unum annum et dimidium visum amiserat oculorum cumque per tres dies devote orasset ad suhifo visum recepil tumulum Viri Dei [tem mulier qu.nlam, nomine Matilda la Coppestr, de
;
,

192 Item vir quidam,

''" l,T""'

'" rci1 ''"

quod

per

quindecim
nisi

comedit aut
sorbilia

bibit,

aliqua liquidavel

Malmesbur*, venit adtumulum Viri Dei, etjuravit, quod filia sua, nomine Eleonora, in aquis submersa
jacuil
iinirlua ab hora prima diei usque ad horam nonam ejusdem diei. Cumque mater puellaB defunctae ipsara Dei Pamulo mensurasset, statim

Malmoubun

loco

cibi

nec etiara per quinque septi-

manas per
,

secessura,

vomitum,
.

vel

urinam aliquid
;

u(

natura

deposcil

emisil

ei

sir

quasi

annum diraidium jacuit miserabiliter eliam contracta. Cumque amici ipsius eam Dei Famulo mensurassenl statim cum adminiculo
clauda
per
.

Pevixil

pcr omnipolentiam

suninii

Dci

-i

mcnla

Servi sui.

cujusdam podii

sive

baculi

pjressum
Dei

qualemdevote se
singulis

cumque

recepit.

Sed

cum Virum
promisisset,

ANNOTATA.
a

visitaturam

peregre

mox

ossibus sui corporis


libus,
sanitaii
Viri Dei.

quasi fragorem interse danel

se erexit,

brachia

tibias

sua extendit,

tege Lancaster, seu Lanca-Shire,

LatmehaH-

permembra omnia

restftuta per

auxilium

castria,'/'//

con itatusAnglia estad ma/re Hibemi-

cnin. in

189 Item vir quidara, nomine Willelmus Stary, de parochia de Wodirford Herefordensis dioecesis,

olim

eodemcomitatusitwn est vetus oppidum, Mancunium el Manucium, unr Manchestcr


rst,

appellatum.
b Id
derepente, inopinato.
c Td est,

cum
riim

uxore

sua

venerunl

ad

tumulura Viri Def,


parvula, aetatis duo-

jurantes,

quod

Qlia
.

eorumdem
oppressa,

annomm
nlvnl]

burgensis Leomenistriae, seu civis Leo-

oomine
9613

Maiii.ia.

per

quoddam

ministriae,

quod oppidum Anglise


c

est

vn

cpmitaUt

" slll,m

judicio
el

astantium

spiritum

exalavit;
ei

sic

cunctorum mortoa per

Herefordiensi, Latine Leonis-monasterium, Anglice

Leonminster
d Supra

Lemster dictum.

spatium duorum miliarium


surassent,
sanitati
el

amplius sic jacebat. Gumque parentes demnctas eam Dei Famuio menstatim
vitae

observavi, familiam de Mortuomari.vttfyo de Mortiraer, a Camdeno illustrioribus


Anglise familiis accenseri,
e

jam

revixit, satis subito resuscitata per auxilium Viri Dei n. [tem vir
filius

quidam, nomine Hupo,


ford
Viri

BussellusflJ boissellus, Gallice boisseau,

medio

Matillidis

de Dure-

aevo
fi

Herefordensis dicecesis,
Dei,

juravil ad

lumulum
libia

usurpata uoxestpromodio.seucerta mensura umentoi um


r

quod,

cum

ipse

quodam
fuisset,

gladio in

Bimstra graviter vulneratus


libiae suae caesis,

ld est, horto, a Gallico jardin.

quod,

aervis

g Non
h Forte
sis.
i

intelligot quidhsBi

(si

tamen

duobus
8
1

recte scrvpta

baculis

^ L Thomam votum^! ^
S nlanS Dei ThIf

multo

tempore
se visi-

sint) sibivelint.

^deretur, ad virum

Herefordia3,

,,/

ii,,.,rr,i,.si^

emisit, et

eum devote
eraissi

di.ere

taturumpromisit;

qui

voti

aon

immemor

Forsitam

legendwm

est

Corck,

oujus nominis

*i/,

rui

Marchia,

DIE SECUNDA OCTOBIUS.


lMarchia,otoMerchia vu/ S foTheMcrche,parua provmcia Scotix Mendwnalis est, Tu eda fluvio ab
l

693
x

vera dies loqui

ipsum Uei
per

non poterat. Cumque amici ejus Famulo mensurasscnt, infra triduum


brevi sanitati
Dei
,

umuniM

fMU,n

4/nglia, seu

Northwmbria, separata,
tensa.

et

ad mare

recuperavit loquelam, restitulus in


merita Viri
Giffard

Gerrun

iinii in ea

miraoulum hoc in Parte i, a num. 37 fusms meliusque eaposUum et confirmatum.


Vide

[tem
asseruit

vir

quidaro,

Osbertus
Dei se
,

ad

nomine tumulum Viri


,

quod

ipse

habueral
sua

unum falconem
per
sic

qui
iti-

n Estcthoc mirih-iih/iii o

< r rr/itis

supra.

de

pertica

dejiciens

Bpatium

Apud Camdenum
toti&i

de Gre\
ratur,

laudatum familia iUustriores familias AngUas memossepe

neris
el

decem
statim

leucarum
revixit.

morluus

pependit

cum

Servo Dei

fuissel

more

solito

mensura-

tus,
est,

supra medioi cauorum.


p Id
ut q Forte de
S.

jam

dixi,

veterinarii, scu

ne
GliO

Margarita
siin

de

[i.-li-viiIii

nomiSchardeburg cum quodam a.rcdcns ;nl liiinuliim Vin Dci,


llem
,

mulier queedam,

wr illeistudmali

sibi

aroessiverat, male

Lbidem asseruit, quod idem


piseiicta

Blius

suus

in

villa
sic

Thoma' mvraoulis sentiendo.

per

Inundationem aquae submersus


illa
,

jacuit

mnrtuus nocte

et

in

crastino

asque

ad horam
''
- t;it

primam
""

diei,

Sed
Dei

Dlium suum mortuum ad

cum matcr ipsius Famulum mensuel

Caput
4
i

^,

r\

t*

xi.

lieliqua
{*
'

miracula

i'c\i.\il

per

adjutorium

merita

Dei.

^96

Item

vir

quitlam
in

nomino
valle

RicardUS uem
Beauver,
ti

aiter;

,a

el

OeHejlCia

aHHlS

MCCCIII,

Gregorii

de

Keycelston

de

"" **"
nu>uta

mccciv et mcccv impetrata.


B
i'n
i

cum uxore sua, nomine Emma, juravil ad mulum Viri Dei quod lilius eorumdcm nomine Nicolaus in quodam fossato submersus,
, ,

per spatium

quinque

lcucarum
ad
Dei

jacuit

mortuus E

tul

Anr lno
(j

aii

oitam rcvo-

am
.

Domini millesimo tricenlesirno tcrtio quiWalterus dc Hayles molendinarius juravitad


Viri

in

eodem.

Cumquc
cito

Pamulum
in

mensubrevi
in-

ratus fuisset,
tegrae

revixit,

restilutus
Viri

tumiilum
ubla

Dei

quod
.

filius

suus
.

parvulus,
..
.

sanitati

per

merita

Dei.

Anno
videlicel

Dudie

aetatis

quatuor annoram,

in

stagno abnatiae moien-

mini millesimo tricentesimo quarto.


Martis

dini

ilc

llnslcsa praedicta submcr-u>, mc cxtinctus

proxima
ad de
.

posl

restum Ascensionis
Viri
c

Domini,

jacuit in

eodcm ab bora noua


sequenlis.

dici

usqne ad auroextraxissent
Dei
pri-

venit
lias

tumulum
Worecestr.

Dei

quidam paterfami-

ram

diei

Sed cum ipsum

cum
,

quodam
,
i

Qlio

suo

abaquis parentes pueri, sicdefuncti, etipsura Famulo mensurassent, statim revixit restitutus

muto
lius

e1
.

ibidem asseruil
clericus

guus

aetatis

quod um sexdecim annorum


de
Vorcestr

idem n.

stinae sanitati. Item juvenis quidam de Wincbelese, nomine Thomas, de Maydenestan Cantuariensis

imaginem B. mia velustate


rerct, et

Mariae

in

ecclesia

ni-

consumptam
quasi

negligenter

cumbu-

dicecesis,

cum bum
octo

.pse

juravit ad lumulum Viri Dei, quod, haberet super brachium qucmdam gibnimis liurribilem ct lumentcm per spatium

Dcum

ginis

accensae

ludendo, capul dicte ima>.xe sc,l P crd. langerel di^it..

hebdomadarum
invocaret,

el

amplius,

et

Servi

Dei

minus digne, statim loquclam amisit, el sic per novem dies ciuiiiiiuos mutus permansit Qui
cuiii
sii.i

suffragiura

tcam

lacturum,

ac se manum eidem argena gibbo devote promilterct


,

ad

locum
el

praedictum

venissent,

et

vota
fa-

Deo

Servo ejus fecissent,


recepit.

eodem
anno

die

pradicto "
liberatus;

cum

admiratione mnltorum

fuit

concito

eultatem loquendi llam Item t\\o die

X S.

Trinitatis

praedicto

puer moc<ut

Ungua

mutilato
loquer. (
j (

rettituta

viter

vulnerantes

25
V m
n
ite

sonaliter

sw srs
visitavit

rnagnam partem

linguae

ipsius

Sed

cum

nOno ">">
-\

"W

n
se

'""'"
convertens,
oravit. el

'"
.

2 u m |lm
"
'

,,.

vir

]illam

,,,.

,.

, ,. Wil
el

*>'

"
,

ntificem

psiua mIIi.u.uii
,.
i

humiliteri

p8
sopor

tauj.

e.
:

V.
.i.i.i.

*"
eum
S

'""""
se

-^""\
isset

...

,,,,, ,,,,.,,,,!,
'

matre sua

quidam
,

|;u

,,'

^
aliie

lignis

malut

ff
,',,,

rh ,.

contraetns,

Inrante

tempore
sni c

Sacerdosves.
ei

suisl,

*.*%""* ^eum ^ater ejnsdem


Nec

inflrmitatt

fllii

loquelam

rilta

M
visa
in

Dei.

tendum, qu dpKedicti sanguims

effusio,
villa

**%* JJjg, wp
ei

fecta

,,,.

quada
1

soranis fuil
,,
et

sibi

divi

insomnis,
hr.im
re

multis
es1

vicinis

in

oejjonneo.

^^,,.,,,,,,,
,,..,,.,,,,-.
i

,,,,,,,,

vlMim

Thomm

p0 nprocul

.;.

visitaret;

sanitatem

recens

crastino

m.uiiitste

mu-

irhnu
rcvivil

nonore [uvenis quidam de Blake 195 Itera Cestnaj, juravi mine Robertus, de comitatu tam horribiipse ad tumu , um \iri Dei, quod quod pcr nosagiltatus,
,

,,,.,,, dubio oDt.

^^

Mane

quo
bilitei

duo bus baculis sustentatus rationa-

graaei

^ ^ ^
autem
fecto,
{

cum votum nvsa> ll;l

(|iimSNJS

,,.,.

scitatw

foeral

casualiter

^
lhl

694
bx l-nor.RMBU
fANONI7.ATIONI9.

MIRACULA
baculis
in

S.

THOMiB DE CANTILUPE EPISCOPI.


B ex

dem

signum

miraculi, sanus cl gatt-

miliaria

peragrari
ipsius

l.iis

ad

propria

remeavit

per

merila
Dei

Vin
vir

Sed
n-l

cum mater
ol

pueri

ab hominc lonto passu. D pro dolore clamasuis

mullos ox vicinis

ad

funus sui

Glii

Dei.
eava, divWtut

monUa ad Sancli tumulum


profiri*

\in 199 Item vcnerunt ad tumulum nomine Joannes de Wallere quidam


, ,
.

de Wy-

pater ejus; convocaret, inter aliosafluit suffragium Viri Dei invocaret, et


vote
citatione
statj
iii

etdura depro resus-

lr0p
,

Uncolnensis
Matilda

dicecesis,

et

uxor ejusasserentes,
et

sui

sum

r< '/"'

a en,

nomine

de

Brokton,

revixil

unum plicasset filii ei denarium omnipolentiam summi Dei, et per


sui.

qnod ,11,1.1 Malilda per unum oculoseplimanas visum omnimodum amiserat nim. Et cum quadam nocle in lecto 800 jaceret,

annum

novem

n ta Scrvi
*(Y\

pro caeeitate,
viri

quam

incurrerat,

multum do-

idem tempus vir quidam, no- mutusloqut " nntwtu, WiUekni mine Ricardus de Estowemarkat, Dlius qua distat a BurpS.Edde Vrap.de BntMolk,
llem circa
'

lens,

Dei Thomae
et

pontificis
ct

devoie auxiHum

,i\n;
essel

cnm

angustiis

Hbulationibos
irrupit super
sic

afflicta,

sopor repente
Mulier

mundi e regis et martyris per decem miliaria, per utum decemannos prius mutnsexistens,venilad tumulum \mi Dei,el ibidem aUquandiu in devotis orationi..

rum iK2T"
c

obttnent,

eam,

et

continuo vocem cujusdam pueri


audivit.
,

se-

cum

loquenlis

modo
celerem
a

evigila, et

perseverans, loquendi potentiam caelilus esl vir quiadeptus per suflragium Viri Dei. Item
bus

Thomas
soive,

pontifici

Hercfordiae

gratias

dignas persanitatem

dam,

nomine Philippus,

filius

Walteri Paynel, de

pro

cujus

invocatione

QUffi

ir, ipies.

Qua
Scrvo

cxpergefacta

somno

laudes
et

Magna Cawerne Herefordensis dicecesis, asseruit ad tumulum Viri Dei, quod, cum quadam die,
upra
miter
tibus
;

Deo
plicari

ct

suo devotas ccepit persdlvere,

meridiana
el

in
est

dorao

quiesceret

ita

dcfor-

unum denarium modo suo ultra se Feoil plicare*; mora, cum arripuisset versus Berefordiam nec diem itei iter siiiiiii, et continuasset per unum
arreptum, visum
B

subtto

contractus

quinque

sequen-

annis.el
et

amplius,

,i,

umbilico

ut omnia membra ejus deorsum quasi morturi seu para-

oculorum

suorum

caelilus

est

lytica

redderentur,
so

nec possel

eliam

per

manus
de E

Canoin
nulari* diutw
-

merita Viri Dei. Auno Domini milicsimo trecentrsimo quinto inlrante, vir quidam, frater Robertus de Cline,
adepta
I

per

officium
s
,,;i

juvare.

Cumque

parentes

ipsius

oonval scentia

verisimiliter

desperarent, et

nosangunu*
VOmitU latorans.

canonicus

Regularis

abbatiae de
venit

Ledes

rf,

Gan-

tuariensis dicecesis,

ad

tumulum
el

Viri Dei,

ipse aeger in tantis angustiis constitutua magis mori quarn sic vivere aflteclaret, ad Viri Dei auxiliimi -11111 devotione maxima confugerunt, ipsum
.

probans per
8UOS

abbalem
suaa

Buum

duos
per
bis

confratres

iii,

,iv

s.iiiio
*

Dei

domus
et

praedictae,

quod
eral

ipse per

unum
nuxum
ter
in

tatunim

ipsius Viri Dei

Famulo mensurantes, et se visitumulum, promiseruirt.


aeger
ille

'

visitaturos

annum

dimidium passus

os
vel

Quo
tem

facto,

statim

incepit melius se hasanita-

sanguinis tam

enormem,

quod

bere, et
in

recuperavit in

crastino integram
suis,
ita

lnlulomada ad quantitatcm dimidiae lagenae,


,i,i

vel

omnibus membris
a.i

ut totus sanus

absque
tuerat

quartam partem unius Iagenae puri sanguinis aliqua alia allerius coloris admixtione

effectus

propria

cum gaudio

remearet.

evomeret. Sed

cum
.

nullo auxilio

medicorum
ejus de
,

po-

subveniri

et

omnes amici
qui
eura

ipsius

ANNOTATA.
a

convalescentia verisimiliter

desperarent
tenere

et

prae-

cipue

abbas

suus,

diligebat,

praecepil

suo iu

ipsum infirmum cum quodam confratre infirmaria honestiori modo, quo potuit,

Haylense camobium Ordinis


iii

Cisterciensis difuAsse

ciiur

agro
lubet,

GlocestHensi

fundaPu/m

custodiri.
>.o

a/nno

1*246
si

a Richardo

Cornubiae comite,

morn:-

201
raretur,
qjs

Et

cum

aeger

ille

ibidem aliquandiu mo-

sule,

Monasticu/m

ConAnglicanum tom.
I

tut.vutum >m
ti! rl
|(1

quadam
ei
:

nocte

in

somnis
tui

quidam juveli

sibi

apparuit,
Si

indutus vestibus clericalibus,


desideres, aliin

Sequiturhic insPrumentum, seu


Bangorensii
de
i/n

litterse

dicens

sanitatem status
specialiter
te
,

/a

episcopi

Wallia,

Aniaaliorum si-

quod beneficium oore Thomae de


oh
cujus
aierita

facturum
devote

ho-

gillis

subsignatse,

miraculo pueri,
i/n

qm

n/m<l

Cantilupo pristinam

promittaa

cast/rwn de
:

Conewey

Wallis comitat/u Arvonia ^

recipies

sanitatem
a

quibus dictis,
pergefactus
ctus,
in
,

statim
et

evanuit.

Qui

somno exlaelus

S.

de visione praedicta
et

effeiii

abbati

suo

omnibus
;jali>,
,

suis

confratribus,
siiam
,

issatwn lapsus , ibidemgue mortnms , per Thomae patrocinium vitse redditus fuit scd lam has Utteras totidem verbis jam reoita/oi prima Parte miraculorum num. 58 et se;

suo eapitulo conirn


ut

visioricm

ut

quenti,
c

hic prsetermitto.

potuit,
cl

praemittitur

per
Dei

ordinem

narravit;

Worcester,
et

Latine

Vigornia,
est,

episcopalis

ci-

tunc

demum

do consilio sui abbalis et suoservo

vitas facta

comitatus Anglise
cst.

de quibus

crebra
110
di-

rum confratrum
sit
,

Thomaa votum emiHerefordiae


visitaret
,
,

mcniio

quod ipsum
etiam a

videlicet

d <d"i

Tomo

II

Monastioi Anglicani pag.

et

carnibus per

quintam feriam

usque votum suum impleverit, Virum Dei ret. Cujus voto ad


sic

quo interim abstme


ut praemitlitur
sanitati,

Prioratus

de

Lcdcs
esse

in

agro

Cantiano

anno 1119 fumlatus

a Roberlo de Crepitoet

corde, scu dc Crevecoeur, bus Ordinis S. Augustini


e Burgua
S.

canonicis Regula/ri-

emisso, statim

restitutus est
nihil

inlegrae
in

tirad/itus.
S.

in

lanlum
102
s

quod
sui

poslmodum

toto

vel

Edmundi, vulgo
esl
'/<

Edmondsbury,

partc

pristini

languoris senliobat

gravamen.

oppiilum

\nijli;c

COmitatU SuffoldS, uitod

pfftvrttfifiifftH

Item die Martis in hebdomada Pentecoanno praedicto vir quidam Wallensis nomine Henrich, dictus Wariok, de parochia d Taliton dc Nihervent, probavit ad tumulum Viii quidam fdius suus Nicolaus, puer Dei, quod
,

nomen
,

ab eodem Sanctoob deposit/wm ibidem corpusejus^ accepit. f)e hoc sancto rcge Anglorum Orientalium et ma/rtyre agetur in Opcrc nostro
"'

diem
est.

isf

qui

cjusdem

mart/yrio

sacer

,i

lalis

quatuor annorum
ab hac
vita
sic

gravi
,

infirmilale

gra-

vatus

decessit

et
,

tanto

temporis

intervallo

jaouit

defunctus

quanto possent

APPENDIX

DIE SECUNDA OGTOBHIS.


ritis

695
curaretur
EX PROCKBSt
CANdNIZATlOHI.

dicli

Domini ThomaB miraculose


testis

ibidem.

Accodens autem dictus Wallensis ad dorogavit

mum

ipsius

eum,

quod traderel
dicti

APPENDIX
DE MIRAGULIS.
Caput
Sancti vestes salu:

sibi

dictum capucium, quod fucrat


ut

dornini

ThomaB;
6X

posset

induere

hoc posse eonsequi dictum capuclum sibi traditum lenuisset per valde modicam horam indutum, ante horam no-

eum, quia sperabal, sanilatom. Cum autem

nam
> i i . 1 1 1 1

dixit
i
<

idem

Waliensis
capilis
teste,

1 1

dolorem
prsdicto

fuisse

eidem testi, scdatum

totum
;

et sic
widit

recessit

nec

postmodum

i.

eum CumtestU
nos 23. vel circa
oportuit

ille
}

anno 1307 numeraverit an-

briter adhibitse

Herefor:

a curationc Wallensis clapsos,

hanc

oirca

annum

1284,

seu

Iriennio

diensis episcopus sanatus

ante ossium
contigisse,

translationctn,

anno 1287 factnm,

phrenetica
reddita
liter
:

sanse

menti

3 Incrrtioris

tcmporis sunt,

qux de ejusdem
Here-

Iitirlurienies
,

U-

mantelli

usu, puerperis salubri, ad/jumnit ibidem

"'<(

nMevtar

verrucse mirabi:

ht.s

verbis:

Cum
ex

multae mulieres civitalis


in

ralculis latio-

fordiensis

laborarent

partu

et
el

praMiictum

rantts,

sublatse

cseco visus

mantellum
ap|H>ii.i.tur

devotione
eas,

petitum

traditum
a

super
dicti

statim expediebantur

restitutus.
B
sanetivute
mo.rpo$tubiiun
'<''''

partu

meritis

domini ThomaB. De nomini-

bus tamen
spondit,
se

dictarum

mulierum interrogatus rcnec

\Juaiin
/tri
-

t\

multa

pro sacrit

Tliomje potcns patrocinium miseris _._-. talibus collala, ex proccssu r<


s.

sane miracula beneficiaque, moruper,

tempore,

non quo

recordari,

etiam de certo

prsdicta

contigerunt.
in

Alterum
\

memoria
testii

prodidit

Robertm Deynte,
super
lertio

sexagesimus, qui

articulo

de

quiit habita

sinit

tamen

et

alia

ex
et

em
cta, scti

qux eodem referenda ordinem non fueramt redaobierat


vn

vniiaii'

miraculorum
inulti

requisitus,
elapsi,

narravit,

quod
cujus
fuit

jam sunl
cardus,

anni

quod dominus Ri-

abidoneis juratisque testibus nihilominus

nunc
est,

episcopus
el

Herefordiensis,

asserta.

Vixdum

sanotus Episcopus

idem

lestis
i

eral

tunc, camerarius,
et
alii

Tuscia suburbicaria,

qum apud

Anglos suos priTe-

inflrmus adeo,

quod medici
potissime

dein-

honorari ac invocari uHliter cceperit stem produco WilhelmumJaudre, ejusdem Sancti domesHcum, de quo intcr ic.sif.s ^uiiupKnj^imo
irrtn,

spcrabani

de

vita

ipsius,

cum

ex

quinque Qrmitate lapidis nimium aggravalus, de pthnanis non fuisset egressus came?ei
,,,!

loco

"t

prooessu sic

legitwr.

Dixil

quod
in-

Miam.
in

Quadam
camera
audirel

autem
dicti

nocte,

ipso

teste

dictus

dorainus

Tliomas

anle

ejus

recessum
et eran!

ad curiam tegras, quibus utebatur,


brunetta
rossa
(id
est

(PonHficiam) dederat vestes suas

dormiente quod sibi,


.,!,

episcopi,

quamdam
e1

visum Fuit vocem dicentem

eidem
.

testi;

de

de

,<

rmo laneo, rubro

dicii

quod surgeret, domini Thomae,

domini Thomac, colore Hncto) et post obitum dicti eccleejus ossa fuissent apportata ad antequam
siam Herefordiensem, gentes petebantab ipso quod darel eis aiiquam particulam de
vestibus pro
dicti
tesle,

secum
erai

unciam pollicis dexteri unciam ipse V lavaret in vino, quod vinum babebat, argenteo in eadem caquodam urciolo

quam
'

un

eolo

mera
unciam

,,i

quadam
poWcis,

fenestra,

ei

eral

rabeum
'

et
;

diclis

qun.i dictum

vinum,

cum quo
in

lavassel

dictam

reliquiis

in

honorem

et

memoriam

daret

potum

dicto episcopo,

domini Thoraas; et ipse dabat eis. El idem Thom peiierunl posl obitum dicti domini sic dedit garnachiam (guarminuta per frusta tunicam dicti Halis vestis talaris estj et Qai a Mantellum antem et capucium domini Thomae. quibus fuerunt sibi oblal pro relinuil Sibi
i
.

et curaretur.
5

Quod

dictus

lestis

excitatus

facere

distuiit,

ti

meD8

quod
e1

dictum

vinum

offenderet

diclum
pollicis

UflitUI

moni-

episcopum,
dexteri
,i,

qnod
secrele

praadicta

uncia

,,t

diglti

quam
Sequenti

conservabat,
nocte

auferretur

'liirrat.

eo

autem

consimilem
quia

vocem

,,

1(l ii

[ibrae

sterlingorum

jusdam
aescire.
ejusdetn
i

ecclesias

de Wallia,

quodam rectore cucujus nomen dixil se


recipere
iu

audivit,

Dleverai
,\

causis
1,,

non adimincrepavil .'i nihilominns tamen disluht prasdicta, vero nocte wsura Tertia

eum,

praedictis.

upt*-

9 Et

dictus testis

noluit oas
liabebal

propter

fuil

quod

beata

Maria

cum

magna

socie-

devotionem,
abacixu:

quam
et

dictum
sicut
ra

domisanpro

ta te

dominarum,
el

num Thomam
clum
dietts
IISIII
,,,

adhuc
capucio

habet,

vestibus

omnes eranl induta albis ratravil cacnm maximo splendore


quae

quia
el

Deus operabatur
(id
est

rniracula
in

meram,
testis

in

qua
qui

jacebanl
et

diclus

episcopus
ad

el

mantello

eorumdem
(comexnilavi)

prajdictus,
testis,

approptaquans
sanftate dicti

leclum

postmodum
vetustate
...

dictis

dominis

episcopis
l

iusius

prascedentibus pro
in

diebus

ipsam
do-

missariis
bitis,

ipostolicis,

quos szpe

devole rogaveral
mini
sui,

episcopi,

rosis,
dicti
allIll)S
, ,

corqod consumptis nec a tineis invocationem nominis honorem el ad


Et

dixil

ei

Gallico ista
estt

verba: Deynte,

dominiThomas.
vel

narravit, jara

ad

dormez vous? (U
respondil

Nay,
1

id est:

Deynte dormis?)El .nse Non. Bl ipsa subjunxit.

U
,

WN

i:n

circa,

quemdam Wallensem
Britannis
pro\

CE CRUE! SE

DE

LE

681

Wallia,

Hagna
dixil

cnius

nomen
domini

nescire, venisse

cmta-

^VOUS
'

D1

AVEZ KS VOTHE OABDE, LAVl THOMAS VOSTRB MESTRE.EI

dicti

Thomaj,

ratione

dolora
ul

annos, et venerat,

VOSTRK.

696
KI PROCB83S
ANNir.AT!ONIS.

APPENDIX DE MIRACULIS
ffac
fti:

S.

THOM.E DE CANTILUPE EPISCOPI.


7 Et
ipse
lestis

vostre.
,,,,,,.

Mfitfi
in

fca^Tia
isto

occtpe: Surge,

et

omnes, qui viderunt, fue-

pott eandeUu

vinum,
cape
os,

qund

urceolo

argcnteo

est

quod

servas,

Thoma
illo

urceolo
luo

domini iui, et lava argcnteo esl, et


el

quodque fuit in in vino, quod da bibendum doquod


nisi

ex hoc multo admirati. Kt cmn ita reman- mrabiliter tx ,,, (ut aestimal, tinctat sissent extincta pcr tantam horam

mnt

ti,

non

lamen

plene

recordando,
defcies

ut

dixiti

quod
miassi-

eeruat,

homo
nicam

potuisset

dixisse

Orationei
testis
et

mino
tulem ept$copo
5

ipse

sanabitur

feceris,

cum Ave
acsi

Maria, ipse
fuissel

ahi

llDi

stentes in dicta Missa audiverunt

Posl

praedictam autem
el

visionem de
dicti

dictus teslis

insolitura,

sonus

potandum
eventu.

iliin

excitatus,

die

adveniente,
vicario

narravit

visionem

rum
teste

et

cum
teste

dictum
et
el

quemdam sonum aquarum multasonum admirarentur,


scilicel

etirat felid

domino
gistro

Martino,

Bromeren dioecesis
episcopi, episcopi,
ci

vidente

ipso

aiiis,

Roberto Cok
suprade

Herefordiensis,

'

confessori
'

ma-

suprajurato,
(ut

duabus
ignis

raulieribus
aliis,

me.lii-u

Adae

phisico

ejusdem
dioecesis

vicario

juratis
dixil

credit)

el

pluribua
;

quibus
venil
el

de

Eye,

Herefordiensis

supradictae, resi

se

non
fuit

recordari
in

caelestis

quirens

consilium
praedictam
uiii

ab
;

eisdem,
el

exequeretur
praesentia
dicti

aecehsus
candela
dictae

visionem
lavil
iiin

in

eorumdem

una candela complicata, slabat ante dictum altare ad capu!


tunc
furiosae,

quaa
prae-

praedicti
et
",

pollicis

dexteri

Edithae

quae

ante

dictura
Et

domini
laverat

Thomae,
lavaveral

vinum,
phisicus
,

cum quo praedictam


el

altare jacebat,
cla

manibus

et

pedibus ligata.
ea
et

divi-

unciam
dicii

confessor
ipso
ut

praetcste
,

canclela ex
;

fuil

dccensa

tribus
in

partibos,

ministraverunt
supradicto,

assistente

delicel

utroque capite
el

medio, ipso teste


lu-

episcopo
illud
verit,
;

et

suaserunt,
dictus

reciperet
testis

viderite

stetil

accensa,

qud usque omnia


sicut

de dicta visione, quod


nullam
tunc
facientes
dicto

sci-

minajia

dictae ecclesiae,

lunc extincta, fuerunt inde


publice et
extiteral
facta in filo,

mentionem
vini se

eidem.

reaccensa.

Et

praedicta candela,

Assumpto autem
tem
vox
non
triura
;

haustu

ad

quantilaepi-

cocleariorum, signavil
luni
in
el

dictus

communiter dicebatur, quo dicta Editha, in

cum
per

furia

existens,

fueral

scopus

qui

nou jacebat (forte hic deest


lecto,

amplius)

sed

poteral

ire

per

ca-

amicos suos, nescil per quos (per marUum ejus, ut ipse testatus est) mensurata ad dictum s. Thomara, imo ad sanctam Crucem, ut idem maritus

rara

suam,

descendil

ad

capellam, ad

quam
primo
dicta

potuissel

descendisse

absque

magno gravaet
in

assemit.
8
El

mine
elapsis,

corporali
sicul

de

quinque
testis

septimanis
;

stalim
Editha,

accensa

candela

supradicla,

me-

pcr

S.

Thoma;

idem
toto

dixil

morata
vinculis, vinculis,

dissolulis

absque humano opere


non
recordari)
et

mcritti

tana

capella
tus,

audivit

Missam,
illo

quod

de

et fuil adeo bene curaanno, ut idem tcstis dixit

quibus tenebal manus ligatas (de quibus


qualia
et

menti rettuuitur,

fuerunt, dixil se

se

credere,

uon
:

sensit
posl

dolorem

de

infirmilate
recidi-

surrexit

stelil

pedes,
ipso
teste
:

el el

dixit
aliis,

surgendo
qui

lapidis
vavil
in

supradicta

annum
in

tamen

stando,

audiente
ista

fuerunt

infirmitatem

praedictam

aliquoties.

Hmc
Ri-

praesentes,

verba
i

Vib

ille

tus
li

Deynte,

de

quibus

ipsiusmet
inveni.

mas,
ba1

qui
dicta

me pb
verba
sic

cj

pit esse
et

sanctus Thoet repelesanam


;

episcopi

testimonio

nihil

Pergo

pluries,

accipiens

praedictam
mulieri,

"<

" / "-

candelam
""" ln
et

accensam,
prope

dixit

cuidam
de
cujus

Uulter
tva,

phirnr

'"'

prxmisi,

primiim mnin/mini
ossa,

qme
non
ad
thara,

lunc

erat

manibw
eci

publice

autem

ad Sancti

ptiibvtqtMligata

w prmo suo tu-

eam,
mulier

nomine
Edi-

recordatur (quae
ul
sibi

lenebal
circa

ipsam
ejus

mulo etiam

Herefo 4

dam

tunc quiescentia, facta fuit curatio mulieris phreneticm, nomine Edithm,

videlur,
,

existens

pedes

dissolvendum

ut
el

credit,

vincula

prdura)

udducta,

qus manibus pedibusque ligata eo adducta fuerat, et cujus quidem mwaculi pubticam annuntia/

"""'"'

ta

foannisPi

"" /,v
-

"''

"''' Tlwmas de sancto Omero, khami Cantuariensis archiepiscopi offltestem mox producendwm propterea a
:

appropinquans ad dictum altare Crucis, posuit super ipsura dictam candelam accensam, et regratiabatur Deo el dicto
Dimitte
ire
:

me

S.

Thoraae de curatione sua.

Ilem

dixil

(Gilb,

procurator)
brata,

quod,
reclore,

cum
Editha
sicut

dicta

Missa
se

essel

cele-

suspenderit,
.

vok
svd

illud

non

Thoseu

praedicta
el

per

absque
in

aliquo

Hoberto

de

Betonia,

ductore
el

muiier
ivit

sensu
in

suo

de

Betun,

episcopo

Herefordiensi,

anno

1148, si

meraoria
dicti
S.

constituta,

ad

locura,

quo

Godwinus,
1

defuncto,
Etsi

etineademec-

ossa

Thomae

eranl

tunc recondita in

sr '"
/

//

"-

adscribi.

'

'

'""

'""
oi

lln/ri
10

'

testw

"" Sl 'i"" mariti ejusdcm

mwaculwm inParteia num.lZ


vero mulicris,

capella S. Mariae in ecclesia Herefordiensi ; a qua capella fuerunl postmodum translata in tumulum,
i
,,,,

damhn,,

,,,,,

simt
dicta
in

^rneneUamhwtesUmonvummbmi proouratoris '"''" Here ordien> testis ooulati, quia habet


( "'"/""/'"'/"'
//
;

El

oravil

Editha
eranl
re

aliquandiu
tunc prasdicta

super
ossa

ryi/or/

cum

actv-

dictura

locum,
;

quo

ro populOQUA

'"""'-

^busibidemsupra
1

t^Zr-^T^ T^STZbR r" /T


,/
anno Domini mcclxxxvh idem orlum solis pi antP hn,.n n

reC ondita

el

cum
'"

toUmn
orasset,

ad

""
Pleno

**
sensu

diclum al-

..".

celebrabai
el

Lam
raulier in

blicatum

etsrt.

"

P^dictus dominus Gilbertus;


constitula obtulil

Ram s P almarum i

sicul

ten

pn,,

sn quam am,
pito

clcbnl celebraba

n super

'T altare

"^ "^
'

e Offertorii,

0SCU landl ID

manum
et
stelit

Gilberti,

Crucis,

in

^
brata

unum / denanum,
,

W
in

domini
cclc-

ad
,

finem
'

"^
:.

dicto loco

Ilem
.

*> ^d,
pse
'
'

Missa

per

ccclesiae

ipsum

testem

Herefordiensis.

rinminnp

i,,.n_

.,-..

'

ad ...
ivil

Her^Uen^^
non
aarel

Vare
propte

et

TT!*

T?

ventus,

nuod d aebuissent ex-

^niT

^ S
men

00

et
1

Tnomam

de VinIon
'

et
"'

ei

us

>-" ?"

con
Et

MUl1

^"
-

^*
P*

satis

Tr

tingui

campanis,

"^f*"* clero et
fuit

SUDradictum

processione

facta,

populo congregatis el dictum miraculum publi-

catum,

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


catum, praesente
11
,,|;i1
)
,

697
praestlto,

dicta

"nomas
''""el

Edilha et narrante, quod apparueral ei, et quod cura-

tactis

Bacrosanctis Euangeliis

deposuit
suis ver-

EX PHOCKSSf

requisitus, se vidisse in studio Aurelianensi dictum oorairw.

l,ll,v

,:i ,ll,,lim miraculum fuit tunc pucommuniter ascriptum et adhuc ascri-

fralrem Ricardum, habentem

in

manibus
ejus

rucasmultas.
i I

bilur
,I|,L|

meritis

dicti

S.

Thomae. Et ipse
alta

testis

in

Bi

eranl
dictis

in

tantum

manus
;

exterius

qui

coiam cmt

proccssione

inccpii

voce,

aliis

proseel
iii.

plenae
tres

verrocis,

quod

inlerdum
ex
El

duae

vel
ilolici
ett,

Apo-

quentibus,

cantare Te

Deum laudamus:
in

verrucis aliis

praeeminebant

quo etiam
diclus frater
et

teitntus

qui conveneranl, de praedictis


tes,

Domino exultaninde

abominabalur coraedere secum \


Et
in

i.

e.

cum

oo-

laudaverunl

ei

gloriflcaverunl
,

Deum
Bl
in

tunc scolaris multum inde erubescebat


eodera studio vidit
el

dolebat. verrucis
.i

dem

et

dictum

s.

Thomam

gratias

agenles.
el
:

eum

diclis

credit,

quod

fuerunt inde

devotiores

Dde

curatum,
datur
socii
in

pulchras

manu- haheni.-m,
(de

inde
recor-

Qrmiores

hoc asserens de seipso el dicta publicatio miraculi luil facta eadem die circahoram
efTecti,

plurimum exullantem
El

anno non

bene

posl

praedicta,

dum ambo
narravil
dii lis

essent conipsi
testi,

Primae.
$ffieiali archi-

studio

Oxoniensi,
a

10 Item

ilixit,

quod,

cum

in

crastinum venissel

quod
dicli

fueral
S.

curatus
IMuia

verrucis

meritis

eptSCupi (itnlu
arietiiii
le
>

m,

qui h&c
ruit.

nssc-

;|11 civitatem Herefordiensem magister Tbomas de Sancto Omero, tunc canonicus llerefordiensis

Tliouiip.

ilixit

se

nescire, nisi
el

quod
ap-

multa

reraedia

medicinalia

Parisiis

alibi

el

officiaiis

Fratris

Joannis

de
ad

Pechuam,

tunc
spiri-

posueral
i

ad

curationem
sibi.

dictarura verrucarum; et

archiepiscopi
lualitalem
'/

Cantuariensis,

pegendum

profueranl
irio,

Super ultimo
etc,
dicla

autem
S.

inter-

episcopatus

Landavensis, sede vacante

an

prece
iii

respondit
capeila

liberaliter,
I

er

n/us

mortem Gvilielmi de Brews, quam G sub rriiiim mmsis Martii a/rmo 1287 cohtiwribit) et audivisset publicationem miraculi vocavil

quod cima

ii'

ii.

\.iiim

(Herefordis prope ecclesiam cathed/ralem

duode-

gisse

die mensis Novembris, praesentibus fratribus


ei

supradicli,

el

redarguil
,

coram se dictum Gilbertum ipsum, quia pubiicaveral miraculum


dicens magister
,

Wallero
ei

Joanne de Ordine Minorum

praedictis,

nobis

Ranulpho,

adam

el

Raymundo,

notariis

supradiclum
inter

Thomas

praediclus

hujus processus.

Frater

ille

Hichardus de fnsuta,
recenset/wt
juris
civilis

quod hoc non debuerat fieri sine auclorilale domini archii-pi^nipi pmpicr lilem, quam diclus dominus Thomas habueral
cetera

Ordinis Mii

mm,

in catatogo testium
dicitur^

trigesimus octax us,


professor fante
ni
,./

susceptum
ipostolii

n septem

habitum,
i

cum
cujus

eodem
litis

arcbiepiscopo
prosecutione

in

curia
;

Romana,
n

in

eiislimo)
a

annorura
ariis

triginta

obiit

et

quia

dicebat,

commis
ni
i

natus die

v\

quod [). us non luerat operatus dii lum lum meritis dicti domini S. Thomae, sed
rlomini

Augusti
merilis

Londim
disce.
14

Quid vero vpsemet de hac verrucaiwn


./,
,-.,-

Roberti
,

de

Betonia,
in

quondam
dicla
inibi

episcopi

ejusden

Herefordiensis
lordiensi,

tumulati

ecclesia

Here-

pro quo Deus dicebatur

miracula

[oterrogatus,

l1

aliquid
pondlt,

de

mirain

*emvuo$amu
,irvore

operari
ah
officio
ti

culis

ejusdem

(S

quod

austttl

iraquam
praediclo
teste,
in

Editha constanter asseruisset


magistro

pendit.

coram
ipso

Thoma,
S.

pra
se

persona sua accideral priusquam Nam ips


.

miraculum

infrascriptum.
fuisset
coi

"> ressus
habebal
el

pensioin
le.a

ec< le ia

Herefordiensi

fuisse

Ordinem
suo
nini

Pratrum
e! in

Minornm,

in

revocavU.

miraculose

curatara
ei,

merilis dicti

Thomae, qui

multas
el

magnas
manibus,

verrucas,
ila

eliam

in

apparueral episcopus

et

quem

viderat,
el

quando
meritis

eral
dicli

pedibus

quod ralione dicta-

Herefordiensis,
;

non

domini
tate

Roberli

el

nihilominus

lamen
teslem

auctori-

episcopali suspendil

eumdem
miraculi

ab

offi-

manus praecipue verrucarum habebal absque magna erubescentia non deformatas, quod chirolheaudebal ostendere dictas manus, nisi
,.,,;,...

cio

ratione
slelisset

publicationis
sic

antedicli.

El

g{

ex

dicta

erubescentia
essel

consortia

oWnu\+
lectas

cum
gistri et

suspensus

per septem dics,


a.l

re-

omnia declinabat.
studio
dictffi

Cum autem
el
el
;

scholaris in

vocavii

diclam
Willelmi

suspensionem
.1.-

instantiam

mapri-

aurelianensi,

portarel

chirothecas,
ui

ne

Monicforti, dccani
E1

Lnn.lmensis
bil

verrucae apparerenl
velocius

aliquando,

pracentoris

Herefordiensis

istud
fuit

tarel

reportationes ..,,> scnb, ibat^post

-^ commenwfcn*
t.

mum

miraculum (utdixiti quod Deus operalus meritis dicti S Thomae in


refordiensi.
Procurator capituli

publice

dominum Petrum

de

Bellapertica,

tunc
ebal

teraporis

cbirothee.

subsellua

12

In p,

prima Parte Waculorwm


monui,
in

Bereforpr.

Ut.

codice

Romano
et

prt

ditnsis

du-

Zit Fratrem J/i-

norem,

canonizatumis complectente, nostro ibidem oodice desoripUim est, apographo vhrtou mvraculorwm, de ,,;subnectiguasd

quod ew eodem

busmpr
Jta ac
est

tejusdemprocessusparte,

qua de

rtwS.Thom*acPumfUerat,sparstm

allementio, quse ue ob raUones ibidem rcjeci. rcjcci. Itai/M Ut fidem exnatasad Appendicem gatas ad Annuiihcem rubrica est de probatione decimi

eranl adeo deformitatem verrucarum, quae vix puncla umus quod manibus _m. spissa? ... manimis suis, adeo deforeasdem acus potu^e poni iinter unquam opere me\ (V sib,^ manus maverant pomeral ab eisdem, licet diversa dicorum cu. dic0 rum cura., angha, quam in adhibuissel tam

ctam

medicamenta l p r anc ia;


nl0

el

etiam
eas

interdum
decoquissel
ip 8i S

cum
".

ferro caiido
et inler.
i

solvam, prima
octav.

ei

cum sulphure
plures

quibus frater Rimiraculi verrucarum, a de Ordine Kratrum M.i.on...., canli.s .le Insula, dicitur super hoc miraculo examinatus,

,,,,, e,

aliquas
lanto

evulsisset

ei

quanto
*15

evellebat,

plures repullulaverrvcis ftrtU


tcatuisse,

supra

fuisse

curatus.

eister

refbrdiensis,

Super quo quideu. archidiaconus HeHenricus dc Schorne, juramento capituli, procurator


praedicto

miraculo

ma-

praesente de diccnda veritate, ejusde.n, ips.im P-'.luGilbertO comprocurab.rc formam juramenti aliorum test.um, secundum

dommo

inBret defbrmitaa dicta autem durassel a naiivitate verrucarum mitas dictarum annos ellamper vlginti duos sua eidem testi habereremedium,e ex et nullum posset

cum

donee

>iin\ oc-

cursu

Xs

multum
M

in

corde
et

buo

el

quasl
in

continue

ZtMm.

cente,

interdum etiam 88

maximo
periculo

Uclobns Tomus

698
BS VH0CE8SU

APPENDIX DE MIRACULIS
manuum suanim perdendarum

S.

THOM.E DE CANTILUPE BPISGOPI.


ob
cujus

pericuio

propter

reverentiam
miruutis, icucuuuo,
dicti

et

honorem,

ad

tpsius
,.,.,,,,. palriaB

r.ANOHIZATlOMS.

*enit
i-

f.

nova

cuca aiinuiuucui imi uiuuuiu coiimuucirca amotionem earumdem constituis tus ; tandera una vice faciens transitum cura aliis erplanitiemdeBleansjuxtaAurelianumequitando, per pl <iViiii obviam cuidam peregrino de Vnglia venienti, ut asseruil dictus peregrinus; cum rumores' pelivisset, dixil sibi peregrinus, quod nulla alia nova suae memoriae occurrebant, uisi quod apud quidam SanctuSj Herefordiara iu Uiglia fueral qui vocabatur Thomas de Cantalupo, quondara
luiciiium violentiara
*

p.uiuuu palriam
et

sccihkIiiiii o< > ...........

morem
Linc.

studentium
rectorem
.., de

equitea fueranl

congregati;
dicece

magistrum Galfridum
sis.

de Blaston

forte i.in.ni

ecclesiae
*

de

Blasby,

canonicum

niensis

<,.,. .-...: ecclesiae

Lichefeld., ulw
dicecesis,

Bboracensis
dicti
testis.

.<---...... -.. de Heslarton Rogerium magistrum tunc temporis

18 Sequihi/r

in

processu
facta

rubrica

de probatione Hugo
illuminalione tor ex

barbilon
,

miraculi

decimi noni,

super

iiinis

ecclesiae

episcopus,
El
;

pro

quo
a

Deus

multa
Leslis,

Hugonis Barbitonsoris, super quo deponunt idem

malo,

miracula operabatur.
Isii

cum
quia

dixissel

idem
a

Hugo
cimus
le

sextus,
lestes.

seplimus,

octavus,

nonus
tunc

et

deerai
e

oon

siini talia

rumores
de
illo

jam

tnagnis tem-

Hugonis,
ssepe

guem
el

nomine
quique

Hugonis

poribus

Sanclo
relata
;

sunl

pluribus

Barber,

laudavi,

publicata communiter

el

recesserunl

ambo

annorum
prpcessu
dicti

septuaginta
tale
est
:

ultra,

testimonium
si

ab

invicem.
dictus
in

Ipsis
teslis

autem
de
ista

seorsum

recedenlibus,

Interrogatus,
facta

posl

obitum
re-

cum rum

renovatione

miraculoposl

domini Thomae

essenl

miracula,
quae
el

animo

aliquamdiu

recogitasset,

spondit,
fueranl

quod
dii ta

sic

Interrogalus, narravil

qualia

dictum peregrinum prospiciens, in tota illa planilie ipsum non potuil videre, licel planities talis
sit

miracula,

primo,
circa,

modo
idem
Hulles

sunl
te
lis

quatuordecim
el

anni

vel

quod quod
coe-

quanium
quod
nec

ad
ila

locum,
brevi

fuerunt,
latitare,
ei

in quo mutuo locuti tempore uon potui

ejus uxor,

Londini existentes,
cura

naverant
et

quadam
Joanne
magislri

nocte

magistris Jacobo de

ipsam planiliem exivisse,

vel

exlra

de

Baldok,
<u~

executoribus
Monleforti,

te-

tum

[psius testis vel alterius reces

isse,si

homo
tum

stamenti

Willelmi

dedicti

B miroque rccetsu

fuissel

quondara
i'i

Londinensis,
;

consanguinei
redirenl ad

16

ea

hoc,

quia

uon

potuil
vr

videre

dii

domini Thomae

dum autem
prope
prius

animatut ootum Saneto fe,{


I

domum
Tri-

jKMC-

llllllll

IIKIVIv

imIim

|iv,,_Ml,l,|S.

Clllisit

eorum,
nitatis
fuit

et

essenl
*

ecclesiam
in

sanctae

lllllll
>'/,.

1} I-

votum

intra

se,

suffragia

illius

sancti

Thomae

parvaa

Londini
(qui

via

publica,
videbat,
ita

visum
el

parvam

duttffl

i,i,

ratuti

cum dixissel quinquies orationem Dominicam cum Salutalione beatae Virginis,


humililer invocando,

diclo
sicut

testi

bene

vi-

sum,

dixit,
illis

acutum

habuerat,

quod
in

quod,
teslem
ad

si

Deus per patrocinium


a

illius

Sancti ipsum
liberaret,
cilius

temporibus

bene

videbal

ponere
ipse
;

filum

dicta
illius

deformitate
>.un
li

verrucarum

acu sine aliqua

difficultate)

quod
de

baberel

locum

properaret,

quam

oculuin dexterum plenum cineribus


illara

el

per tolara
dicli

ipsum contingerel ad togliam remeare. Quo voto sic emisso, eadem nocte omnes verrucae, tamquam lulum, vel tamquam pasta, si baec in manibus lenuisset, de ipsius manibus inceperunl minorari,
infra
e1

noctem

fuil

valde

affliclus

dolore

oculi.

19
vissel

Cum autem
Missam
ad
in

iu

crastinum idem
s
el

testis

audiel

fruxtra
i,

(tiilnti

ecclesia

Pauli
essel

Londini,

medi

sic

conlinue

(uerunl

atlenualae,

quod

redirel llm

domum
ad

suam,
in
dii

prope

terlium

diem omnes
confricando
recesserunl

portam
et

tU, ''" nnio

penitus absque aliquo

Bntem
'

plane cacus
muiixit
' :

locum,
canonicis
testi,

medicamento,
siu

quo Qunl panis


Ue
ecclesiae
S.

ser-

ab omnibus partibus
sine

visia

pro
iiiii

corporis
et

Pauli,

cervisia

quocuraque
multas es
el

visum
sine

ipsi

vamine
cuin

quod babere!
et

aliura
in

dolore

oculum
oculo
oculi

el

etiam

eis

plenum
jacuit

cineribus,
el

sensit

aliqua confricatione

dolorem
valde

ceciderunl

recesserunt. Bt
islud

supradicto,

ratione octo

secundum ipsius testis reputalionem ad miraculum aliis postmodum patefaciendum


sola

doloris

utriuBque
afflictus.

bene

per

dies

Et

una
re-

quidam chirurgicus,
tur, qui

qui

lunc

verruca
in

Londini
Robertus,
sibi

in

Indice

manus
;

morabavocatus

istraa

vocabalur
dicti
;

magister
"!

mansissel

loco eroinenli

de

qua cum,

post-

ad

qiiam
c

Ordine Pratrum
-

secularem existens ic Minorum, Ordine sacerdotali ren 'i' ln propter cel sbrationem Divinorum aliquolies gravaretur, per Qlum inceratum illam violenlerexindice se reposuit, in alio tamen loco, scilicei ex transverso, ita quod, conjun;

vitara

mutaveral

curam emplastrum
quara
et

teslis
1

apposuit

quoddam
oculos

posl
et

'i

emplastrum habuii pejus,


inflatum, perdidit
el

prius,

capul
et
sic

dictos
toto

faciem
ct

suam,
fuit

ex
in

visum
(ut
ei

suum;
ea

traxil

''i

statim

ineodem

alteratus

facie

dicebatur)
dictus

quod

videbatur

esse

leprosus.

Post
et

gendo indicem cum medio,


apparebat.
17 Et
sic

dicta

verruca

parum

non profuit
lidis

chirurgicus dedil ei sibi sed uabitis ab


;

medicinam;
eo

sterling.,

reliquit

ad commendationem dicti S. Thomm quamirabiliter ,,.,.,;, Ainfn vrrn a " ,u,u un[,tA '" ,u " mdice 7ni ';" '" dixit) ITdiou u d f*mvermcam dicti dorami episcopi, !'' uictum hujus examinantes, suis oculis conspexerunt, et iiaiaiii nalarn feciuuis illnd i.iom nos !.,.. fecimus illud idem. item j-
i
, '

eum

quatuor soincuratum et nihil

videntem. uouwui.
diversa,

'

ruM.uuuum fuerunt lacla silu remedia Postmodura lurruni facta sibi rem.-dia ita quod tumor capitis ei faciei recessi
,

interro-

gatus de tempore, quo praedicta contigerunt,


spondit,

sed ipse remansil caacus, et de tribus annte non do ," tuitvidereluraen.neccMtatera''"" ajiquam uec n rera . ,._. corporalem, et visibilcm aliis habenlibus
sanos oculos.

pe-

quod anno
videlicet

aetatis

ipsius

testis

vigesimo

20 Et
ahquibus,
ret

accidit

secundo,

aJiquando
uxor

num
dictus

Pentecostes

anno Domini mccxoij incrastU posl prandium circa horam

infra

num, quod,
ab eo

dictum termieura
in

srd

ost invoc

cum
ipsa

sua

turbarel

tam Sancti

et ipse
;

Nonam. Item interrogatus de praBsentibus, quando

perciperet, quod mm recedeponebal se ad sedendum, sicul

opem

juns civihs professorem, lunc socium et cancellanum domini pal.iarclu-e .Inosolimitani,


Joanneffi

et

de

Roderlmam

EJboraceusis

dicecesia

,, _ K w.Ti|uaui .surrexuae diclainflrmitate,dequajacuerat ,,,,,,<, seduci ad dictam ecclesiam, ad audienduu, ib. Missas, per Rogenum vel per W.lielmum, ni.os saios, qui du. ,

cebant

DIE SECUNDA ocTor.r.is.


nklMl
vsr
;

899
BX PKOCBStV

euni

ad

manum,
in

sicul
et

ducitur ctecus
el

et
CAM0NIZATIONI6.

hoc llml toisse publicum


"olorinrn
Pauli.

manifestam,
sua,
i.lnn
et in

.-11111111

u.inia

ecclesta

s
l!

M
el

postmodum
S.
1

teslis

rogavil
al

Mariam
iii

Tbomam
po

de

Cantalupo,
peciperel

ro-

Caput

11.

Infans

submersus
:

garent

Deum
et
!

ipso,

quod

visum
in

suum,
lairuucu-

possel

videre elevari
ire, el
el

corpus Christi

reddilus incolumis
fistulis

puclla
laho-

ecclesia,
i

videre

etiam videre ludentesad


el

scaccos"
tiari

ad aleas,
r,i

ipse viderel ludere

et

paralysi
:

sola-

l03

perJulianam uxorem suam recil se tum S. Thomam, el dictam mensupationem el oculos cereos misil per Willelmum <!< li.ni.iik, Lincolniensis dioecesfe, apud Hamel111 den quo loco fuerat natus dictus dominus Thomas.
cis.

cum

mensurari

rans, sanata

caeco visus

.1.1

dii

restitulus

prodigium

quod, S. Thonia vivcnte,


contigisse dicilur.
1

tiqUl

bit

mrn
vitum
.i.i'

Postmodum
mensurationis,
ita

infra

duos diea quod


El

tempore

<ii-

turatut,
,rr. ,l.

<ii\it.

pecuperaveral

\i-

sum suum,
in ii.im.i

quod poteral videre

gallinas euntes
fecit
/<

sua prope ipsum.

exinde iterum se
mensurationi
dicti <i<>mini
le

eodem processu
vigesimi
Qlius
et

sequitur Rubrica
facla

de
eo,

pro-

mensurari per diclam uxorem suam ad praedictum


s.

batione

miraculi

super

quod
fuisse
testir

fnfantinwuo "f up'*w>fo


"""""

Thomam,

et

praedictaro

misil

Gilberlus,

Raderi

Sporonis,

dicitur

apud lierefordiam ad tumulum


per Joannam, uxorem Willelmi

Thomae
de Ryn-

submersus,
bus,
q

postmodum

resuscilatus.

Hasti ler,

inata

fuerunt, so-

ave
I!

ultra
r.i

Herefbrdiam per quinque leucas An-

glicanas.

ex tunc inira octo dies a

prima mene1

suratione

mt

sine

ductore,

<iu<>

volebat,

vidit
itur

corpus Chrisli, quando per


in
altari,
;ih

sai

erdotem elevab
tempore

dum tamen
testi

non

essel

multum pemodictae
ti

him duarum testimonia habemus, Uicise scilicet matris Gilberti, et Joanna sororis ejusdem quorum primum cum mutilum sit, infantis, secundum rccensebo. Uaque ./ mna testis sima tertia, annorum xxxi\ et ultra, ut hic
1

tus

altari

lus

eletis

dicitur,
1,1

vel

du/mtaxat
de
el

annorura

\i\

i <

ultra,

ut

vationis.
ivit

Poslmodum
ei

infra

annum

diclus

catalogo testium

legi
el

ui

nar-

ad

clesiam

Herefordiensem

ex causa
<'i

pi

re

raret
dicti
in
tiiin

ractum
infanlis,

submersione
facli

resusi itatione

grinationis patione miracuti

supradicti,

portavil

circurastanlias, dixit, quod


lunae

secum oblationes aliorum ad


Thomae,
sem,
ribus
el

tumulum

dicli

domini
n<'-

prssenti anno
translationis

die
B.

proxima
martyris,
translalio
fdie
1

ante
ve)

visitavil

dominum Philippum Walende Streiton


consueveral
el

Thomas
quae
Julii

rectorem

ecclesiae

dicecesis
aliis

ejus

Iranslationem,

celebratur

refordiensis,

cum
31

quo

tempodictus

septimo die
ater
tus

mensis
Alicia)
frater

ludere ad

accos

aleas,

quando

ante fest/um translationis


circa

id

contigisse,

tes

dominus nensem.
ni

Philippus veniebal

ad

civitatem

Londi-

uoram
rei essil

nonam
a
el

pra

Gilbertus

suus
teste

aulrici

ipsemet comriis

22 Et
;il
i

cum
ad

luderetur
el

in
el

ilomo dicli
dictus

rectoris
invi-

videlicel

Bealrice",
in

supra jurata,
dicta

egressus

tettaet

dictos scaccos
'

aleas,

testis

aulam,
soror
dicti

qua
el

nulria

et

mater

tus

ett

pro

Larel
*

diclum

ludum,
et

lusil
el

an

intitare-

el

p,

stmodum ad scaccos;
taxillorum

primo ad aleas videbat tanc bene

infantis
;

alii

de

domo
ad

vacabanl

operibus suis
aquaa

el

ivit

dictus iuians

quoddam
juxta
videri
'

lur-*

iudum scaccorum et dii rum alearura'; el adhuc videl et ludit frequenter, examinaul dixit. ki per dominos commissarios
puncta
i,

positum
aulae,

extra

dictam

aulam
poteral

hostium

"

quod
intra

vas

non

o 8tium

ab

illis,

qui eranl
aiiquid

dictara aulara.
dicti

antequam
infantis,

is

SU per

dicto

visu

disi

ernebat

de

longe

per

scirent
transivil

de

submersione

iuado?

quinque magnos passus, el quanlo e1 manibus eorum i,i


;
,

amplius,
'

birretum

tantum

fempus,
ivis

quod
10

communi passu
li

magis appro-

homo
ad

poluissel

dii

Raderi asque F

aD at,
e
i

res

minores

el

subtiliores,

sicutjuncum
discernebat

portam majorem
.

ecclesiaa

Fratrum
a

Minorum
eccleviginti

;,,,

subtilom,

vel

festucam,
qui

el

de Lond
ise

el

distal

dicta

domus

porta
el

puncta
,.,.,,.
,./

taxillorum.

Tostes,

idem mvraculum

de

Lond.
circa.

praedicta

per centum

supra dicwnVur, fueruni dommun Jocmnes de Wynton, presbyter


ecclesia
S,

passus vel
24

Postmodura
qui
est

Joannes,

frator
ve)

reDtQr

Benedicti

octova

tesUs
;

Joannaj,

septennis
vidit,

parvulus dicla circa, egressus


Gilbertus
capite

ortuvcre''"" 5
-

juliana,

nonus
Bston.

vermmiliter ejusdem Hugonti wcor de idom Aspelon, et decimus Wilhetovus

dictam

aulam,
,

quod
in

praediclus

ideral
in

praedii 1-

vase,
el el

existente
dicti

deorsum

fundo

vasis,

pedibus

Gilberti

existentibus

sursum,
vasis;

inm

8U per oram seu lunica,


ciderat

labrum
vase

dicti

ct

una

pi
1

quam
in

eral

indutus

dictus

Gilbertus,

dicto
in

cum eo: dictum emm


tres

vaa

habebal
el
ultra,

intra
el

latitudine

palmos de canna

habebal

altilud

palmum

<'t

recipiendum aquam quartam partem palmi; et ad deputa stMieidio dicturt vas eral
n,,.
i

nf.-n.

es

11Mlj

el

non

>iabat

planc

in

terra,

sed

erat

eievatum ex
,

,,,

!,,,[,,.

una parle quasi per umrai n accIamaMI dictus Joannes, ia acCurrens sqqs rr.ii submersuB. Et
de
Cberteseya-,
el

palmum
qu

pnmo
domus,
el

Matilda
cuni

ancilla

dicl*
dlcti

matre.

Joanna

som.e

Gifbertl,

ipsa

700
BZ PROCSS8H

APPKNDIX DE MIHACULIS
*

S.

THOM.E DE CANTILUPE EPISCOPI.


Suthwerk,
._*

ipsa Beatrice subsequentibus,

CANOMZATIONIS

vavit

el

extraxit
et

de

et

videntibus, ele-

quod
I

est
I

continuum

civitati
I I _

Londi'

dicto

vase

praediclum

1'i__

Giliberlum,
Mathildis
aslantes

mater
inter
el

ipsum

de

manu
et

dictae

recipiens

brachia sua,

omnes
Gili-

ii A iun f\i 11i'l O A ii aqua intermedia, et dicta Alicia, tamquam reclinarel caput ubi habens, paupercula, non *, sniiiii, jacuisset et dormivissel inter duo hoslia
______._._
1 i
.

" 1

nensi,

e.

ottit

dixerunl
esse
et

reputaverunt,
eral

dictum
lotus
el

invenil

se et

mane
in

impotentem
parte

in

pede

et

in et

bertum
et

morluum, quia
lenebat
os

frigidus

brachio,

tota

corporis

sinislra,

lividus,

clausum,
anhelitum,

aon

at-

adeo
dextro

debilitatara,
nisi

quod
de

non potuit se juvare de


:

trahebal
oculos,

nec
sic
ul

emittebat

el

tenebal
in

corpore suo,

manu dextra
erat

quia
et

in

pede
extor-

mortuus,

el

dod

apparebal

eo

receperal
et

dictam
pes

dislocationem

sensus nec motus.


itindt
s.

iiir.im;
dicti

dictus
ita,

ingrossatus,
se

inflaius

Tho-

25 Tunc infantem
dictae
in

mater
lerra

infantis
in

dimisil

dictum

ei

indignatus

quod non poteral


el

juvare dc
quasi
to-

ko' meruuratM

supinum
ad
el S.

aula
BIo

superiori

eo. tus

Postmodum
putrefactus,

dictus

pes dexler fuit


ibi

tvadU
wit.

domus, el dictum fllium suum


po,
ci
el
i .

cum quodam
diclum

mensuravil
de Canlalu-

fuerunt
el

ex

dicta

pulrcse lus
tria

Thomam
S.

factione,

inflatura
salis

sanie
;

facta

per

'_

.i

Deum

Thomam
lacrymis,

ipsa

foraraina

magna
sancti
ibi

el

continue
cura

dn
essel

pes

aliae

mulieres

astantes

cum

quod
fontem

aggravabatur.
ecclesiae

Demum
stipem

juxla

dii

post vitae. Et Gilibertum dii tum modica orationem mensurationem et hora elapsa, quam horam bene deteroescivil
restiluerel

Clementis

lam

Londinum
plus
solito

nimi/rum

Dacorum prope mendicans) 1'uii


pedis; quia

aggravata ex dolore

dicti

iiniiaiv.

.Iuaiina

sun.r

dicli

GililnTli
effudit,

aperuit

os

per dicta
et

foramina exiveranl aliqua ossa corrupta

ejus,

el

dicta

Beatrix
lac
in

comprimendo
Giliberti,
lactis

putrefacta.

mamillara
senseranl

suam,
ante
el

ore

dicti dicti

quia

28 Posliinxliim
siin
dicli

a<l

ainovemlam
rivo

sanicin

lavil

post
>

factum
votu '"
rl

effusionem

nn.ium

pedem
S. in

in

quodam
;

emanante
ex

fonte

,nirc

aliquem,
B
in

audiveranl
ipsius
lactis,

aliquam
;

gurgulalionem
effusionem
Gilibertus
ejus ore,

Glementis
fonte
vel

uon
in

devotione,

quam

ad

ec-

gutture
dicti

clesiam Hereh "'" usem.

Giliberli

posl

haberel
iniii

rivo, sed quia


aii

mendicans

autem

quod
sed

lac

diclus
in

habebal
vulnera,
',

aliud
el

fomentura
in

mundandum
Londibis
'

oon atlraxit
inclinaverunl
lunc
dicli

ad

se,

remansil

dicta
gii lis

quia

magister Gilbertus sirurcivitate


pietatis
i. c.

versus lerram capul dicti Giliberti


lac
el

qui
el

lunc

morabatur
Dei
in

chirurgus

prajdictura
Giliberti
;

aqua effluxeruni
determinare
in
fuil

iie

orc

nensi,

amore

ac

intuitu

appatri

sed

nescil

quanti\'<>~i-

posuerat emplastra
vice

pedc

dicite

Alicia.,
dixil

tertia

tatem

aquae,

quia effusa
in

lerram

cum

vidisset

dictum

pedem,

modum
habel

quasi

conlinenti

dictus Giliberlus,
nativitate,
vel

qui
cir-

ipsius

UicicB,
(

quod praedicta infirmitas erat

in-

ociodecim

menses

curabilis,

tamquam
'

incurabilem
Itera

reliqueral

citer, fuil in eo statu, in quo fueral anle submersionem, excepto colore, quem non habuit

Aliciam
praedicta

supradictam.
steteral

dixil

quod
contracta,
ire;

post
el
i.

decem annis
pedibus
suis,

e.

fuerit

infra

octo

die

ii

al

habebal

prius.
et

Praeter

non

poteral

stare

nec

sed

jam nominatas Joannam, le Marechal m


,

Aliciam,
re

Beai ice
fuii

trahebat

corpus
lerra
el

suum

per

lerram
;

Qrmando
aliquando

testata

etiam
testi-

femur

in

manum dextram

el

Catliarina
a,
si

ua

is
.1

sed

eanmdem
.

pater suus

mutilum

rwn

habedini

endo.

portabal eam ad collum, elemosynas Postmodum pater ipsius aliciae, Lonvovil

mus,
\m pau/ru ula
l
\

iii

plura hic dicere nequeamus,

existens,

ipsam

ad

s.

26 Ptosequm

cum
eo,

pm
quod

Thomara

de

ess

i,

in

quo sub Htulo


de de
probatione

Cantalupo,
el

quon lam

episcopura

miraculi
miraculi
lirilm
|
'

wi
supei

Herefordiensem,

sequitur

Rubrica
Alicia
el

qutnqu*
in cato

juxta

faisse

contracla,

Lodenesdale postmodurn miracu-

S.

Thom.e
et

Iram,
dixil

Angliae ad honorem dicli invocando ejus nomen ! auxidicendo quasdam orationes, de quibus
el

morem

curala,

Donus,

quo deponunl trigestmus quadragesimus, quadragesimus primus,


secundus,
quarlus

super

se

dicta Alicia non recordari,


supi
r

plicavit
ci

unum
duxi|

denarium

capul

ipsius

Aliciae,

quadragesiraus

quadragesimus
testes

tertius,

qua Iragesiraus

nei

cui

eam ad ecclesiam Herefordii osem super quemd parvum currum unius rotae, quem patei aute
manibus
29
El

si

mvraculum
""'

obtigit,

Alicix

testimomum
fsit

referascribitwr)

pellebat.

Uicia

de

Louesdale,

ib

quadragesima, die x mensis Augusti coram ^nnnssarns pri.iiuria, ,ni,rru,ata ,1,. ;,.,.,. sua,
dixit,

fordiensem,
luur
Uicia
Leticia
tera
i

quod
et

applicaveruDt ad dictam ecclesiam Here- ubansomnu in vigilia Pentecosles fuerunt qua- *** anni elapsi. Et in dicta ecclesia dicta
stetit
*

eral
fuisse

circa,
'""'

sc

novemdecim annorum, oriundam de contracta


vocata
Dixil

vel
fid

in

devotione

per

tres
:

dies
lerlia

cum
au-

..

perseve-

aoverca

sua,
dicta

quas eral
Alicia

caeca

varit

contrada,
fuil

seu
inde

vico

Loues
eliam,

ale,

quia

nocte,
'

cum
ad

infans
lii.ain

obdorraivissel prope
fuil

educata.

et

11

" 11

111111

dicti

ilomini

Thomae, visum
vir

Willelmi
uxoris
ni

sibi,

testis

proxime examinati,
dicti

Ido-

quod
vcstes

venil

Dfa,
''

quondam

eam quidam
et
e1

senex,
lilium,

magnus,
habi

Willelmi.

tem,

M.inaivi

Requisit a
a

pulcher,

canus

albus,

sicul
in
in

seriatim inflrmilates,
fuisse

quibus
de

candidas
lapidibus

anulum
e1

miraculose dicebatur
111

manu
capite

cum

qua-

curata,

el

curationis
ejus

tuor

pretiosis,

videbatur

"i' 1111
;

respondit,

quod,

dum

pater

portare

dicla
(l

conlrala
el

sua

adducerel

eam
via

versus

Lon-

caudaa

"""",

essent
ipsa

operimenlum sive pileum nigrum, cujus pendebant subtus collum ad modum


quae
el

prope Staunford.
in

Lincolniensis
publica, quis

almui

iae,
;

portatur

inter

'

dioecesi
M|

ecclesiam
lac
in

P m; fequo
(

e eni

Uicia cecidil "" M '"" P er


(
l

ca- *.ntr

pellanis

videbatur
pixide;
lacte

tenere
el

foramen,

quod
essel

eral

quadam^parva
propria
in

dictus

"onadwtottt, cnm
ciri a

manu in senex se manu


Aliciam

quin-

anorum,
\de pu

cum

dicto

inunxil

vel

dicta ctam

peclore

inter

27
sibi

i:i

rx

dicto
iia

casu

mamillas usque
sibi

ad

umbilicum
dextra,

extorsit

sive

dislocavit

p<

de,

pedera,

gravtque
\yt\

parw

suus

portavit
Post

diu lii>o-

quod non potuit ire; sed pater eam super collum suura versus

Postmodum inunxil eam ex ambabua manibus palpando


'

parte

cum
tunc
Pal-

genu

dexlrum

rasiet,

Londinum.

libiam

el

modicum

totum pedem,

cum

essent

apud

tria

vuluera, seu ulcera

in quo habebai saniem emittentia.

pavit

'

DIE SEGUNDA OCTOBRIS.


A
pavit et
sibi

701
Sic
praedicti

genu, tibiam
mortilicata
eis
;

et

pedem
qimd

sinistrum,

cum
mini
lata

baculo, sive sine baculo.


episcopi

do-

B1 rn.n.eas*

qu habcbat
se

ila,

mui

. |

>. .1

-i .1

Mimatensis
Bl

el

Londinensis
processus
liora

ocunotanoctis

^ronhatioih.

juvare

<le

adeo erant mortificata


in eis

et

pa-

Dde viderunt,

noa

hujus
qui

raliticata,

nec scntiebat

dolorem, nec etiam


tlixit
;

rius

cum

eisdem. [nterrogata,
sibi

qua
in

tactum,
gimiliter

cum

palpabatur, ut

et

inunxit
et

appamcrat
tione

dictus Benex,

palpaverat

et

dietum genu sinistrum, tibiam

pedem
palpavit

inunxerat eam, respondit,

quod

prima pulsa-

cum
afliuta.

lacte praedicto.

sua

30

Postmodum
et

idem

senex

iterum

mfmbra unqimsurqrnt

g enu gj ,j,, um ducendo manus


^radatim
et

p e(] em ,|,.\| nim ipsillS Alitia3, per dictum genu, et descendendo r


usi\ue
;ul

dictum si Matutinorum Itera interrogata, miraculum fuit in continenti scitum et divulgatum in dicta ecclesia flerefordiensi, antequam illucesceret dies;
set,

respondit,
clericus,

quod,

cum

ipsa

clamas-

per tibiam

pedem ulccruMim
extendil
essel
tibias

quidam

custos dictae ecclesiae Ilcre-

dulorosum. Tunc dicla


fuit
sibi,

Aluu
quod

fordiensis,

venil

ad

suas, et visurn
et

meliorata,
prius ali-

quid habebat; quo narrato, duxil

eam cum lumine, el petiit, eam juxta quodusque


ad

cum

haberet

humerum

sinistrura

dam
fuit

altare,

et

ibi

stetit

diem. Adve-

quantulum mortificatum, et non possel se juvare de brachio sinistro, nec nianuiu sinistram sine
adjutorio tcnere
;

niente

autem
et

die,

scitoel riso miraculo praedicto,

congregatu^ clerus
fai ta

Herefordiensis,
issione,
rail

et

pulsatis

manus
nec
et

dextrae

erigere,

nec

ereclam
in
pos!

campanis,
nescil

p
iter

cantalum,
lau-

sentiret,

cum
levavit

palpabatur
praedictis,

quid
et

hymnusle Deum
ante

brachio

manu
rlicti

sinistra

damusj

ipsa

fuit

ilucta

majus altare eceranl


prae-

palpaliones
el

senis

ambas
supra

manus
caput
sancle

clesiae Berefordiensis.

ambo
et

brachia

versus
alta

ca?lum

33 Item interrogala, quae

personae

utuptamtfo-

siium,

clamavit

voce

Domine
,

sentes prope ipsam in dicta ecclesia

Berefordiensi

Thomas,
raei
I

domine
tunc,

sancte
sic

Thomas

miserere

quando
dicta

dictus senex apparuil

ei,

el

quando
aliquis,

"Jjj

ij

El

dum

clamaret,
ille

el

manus ad
palpavefecil
lictae

clamavit,

respondit,

quod non
dictua

cral

nisi

B cielum
rat

erectas
ct

teneret,

senex, qui

noverca
ejus
si

Bua

el

custos, qui
ipsa

ad clarao- E
nescit
si

eam

inunxerat,

quasi

subridens,
el

rem

supervenit,

quod
Item
in

viderit:

signum
Alicise,

Grucis

super

fronlem

vultum
et

tamen,

erant plures

interrogata,

dicta

non tamen
Crucis

langendo
praediclo

eam,

disparuit,

vulnera, quae habebal


toto
(|ll

pede dexlro,
Trinitatis,

raeranl ex

facto
pradii
i

signo

supra Aliciam

suloco,

clausa
si Cj
5

in

dicto

feslo

respondit,

tam Tunc dicta Micia movil se de quo jacebat, et noverca sua, in cujus gremio dicla Alicia obdormiens reclinavil caput quare movebal se; Aliciae, ipsi suiim, dixil quod poset ipsa respondit, quod ei videbatur,
sct
txpvr ia
tam.
ire.

ed

nondum

eranl perfecte consolidata;

saniem emiltebant. aullam tamen putredinera vel postmodum ivriMivav.Ti.it an interrogata, [ t em


dic ta

vulnera
el

e1

rehabuerinl

morlificationem

el

rei.abue-

paralisim

alias

infirmilates,

de

quibus

utma
curo-

31

Et surrexit

ipsa
et

Alicia,

et

cecidif, et

iteet

respondit, quod non, deposuil se fuisse curatam, quura pnmum excepto. quod omni mense,

hoc

dxvinitut

ru m

surrexit,
j

stelil

pedibus suis
erecta sine
el

erecta,

luna

mutatur,

babel

dolorem

per

unam noctem
paralilicata,
relra
sinistras
sibi

po(u
sed

slare

mc-dica

hora
ire

sine

baculo,
;

ex illa parte corporis, es


et

qua
el

fueral

non
se

poluit

adhuc
et

baculo
potuit

sensil

nervi

brachii sinistri

tibise

tamen

multum melioralam,

elevare
se

huni se aliquantulum,
ei

el

ingerunl
esl
in

dolorem

brachium sinistrum, eo sed non plano;


,

movere quia adhuc habebal m eo el erigere tunc movere el Pbtuit debilitatem pnus habebat e dem sinistrum, quae ubia m e!
el
,,

juvare

de

afflictionem;
sed
in

el

es
die

hoc

crastmum delaesionem

bilis: 34

alia

non
te

sentil

Prxter Aliciam

lem

in

nuidra

m*n*m
'""'

mortificata

et

sensit,

cum
habebal
iu

tangebatur
in

in

mus
:

Vulnera
fuerunl

etiam,
reslncta,

quae

pede

dextro,
:

iraculum conftrmarunt WilleL am ide U>vesdale de Lonesdale << Imicta R tistrigesimu


t

sed non

totum clausa

ex

um

quadraginta quinque,
di

de
et

saniem ve autem non emiserunl aliquam tnceperai dictus pes, de quo C putredinem et phpostquam pater suus denanum meliorari,
tunc
;

censis

mda

lta, testis

quati

Londtm prima; Willelmus de


diu
t

Oxonio,

'*>
i

"""'"""
L

'

'"'/

caveral

super

eara,

ut
el

supra

deposuit,

fuil

draginta
ilaus
cesis,

circiter, testis

quadrages

tssecundus;
linensi

mnlUiD tunc

melioratus

rortiflcalus.
in

Postmoecclesi
el

Chilcet

de

Glocestria

dta

juadraginta cvrciwr

testvqua-

dum
etiam

dicta

Alica
per

remansit
totam

dicta

Berefordiensi
ta

illam

hebdomadam
quod

frages din t

tertius

et

Wdle
ecclesm

sdeton-

die

sancta
in

Trinrtatis,

es ura
t

perpetuus cappell
'/

Ommum
/''-

Trinitatis

celebratur

Peutecosten.

dicta

angha oclava die po bebdomada autera


meliorata,
in

Ifor
circiter,
I

Umdkmu,
testis

nuaginta

Iragmmus quarms*
/ i

Micia fuil iu tantum v-hicuio sive curru, aiclam ecclesiam


,

quod,

relicto

Lividitdictam
lact
(rb,
habeo
llici*,q

*
potui!

apporreces-

Berefordiensem,

2
buil

inde
et

bacul0

pedibus propriis, et aliquantulum sine

cando

tamen, quia
mortificatum
el

pedem --"""'
paraliticatum
;

Wto, '",
doi

ire

%m
i

Tdifrerairnon*
Requisitus
dictus
Willel
s,

"'
q
I

'

narra;

bene movere,

nec ad se

articulos bene attrahere

juramenti per eum pmttli veritatem sub debito m permiraculo, quod dicebatur de pr*dicto
1

i,

mans.it

"5
ouam

nervua

ft

fuerant

T*

vero *.

pedis
.

dextri

dicta

vuinera,

1>

riv Hia) nropc .h..-n!ul"n.


i

^-J- T

sria
, i

eiusdemWillelmi

Qliae,

conligisse,

d,X

q
!i

V,
ii,us

-,,i

P artlb

oriundusde Anglia, contrala, de quadam


dioecesis;
el

de
vo-

'

,;

Eboracensis

quod

rSE-

arripuisset

iter

suumjl
ducerel

702
BX PB0C1-S9U CANomzjainMflucerel
(|M;i
.

APPENDIX DE MIRACULIS
secum
stauuford
in

S.

TIIOM^ DE CANTILUPE EPISCOPI.

pradicfam
tenera
el

Aliciam Bliam
juvenis,
el

suam,
ruissel

M
rata
cata,

in

dicta ecclesia

Hcrefordiensi
dfcti

era1

puell a

rnadam,
vulnera

invocato
i

nomine

S.

infra hebdoThomae, cu-

,,,,
cespUr
n

Lincolniensis dirccesis,

prsdicla
et cecidit

pueUa puell
ad

itinere
et

pnblico
sibi

sespitavit

suis et ab omi,boi pradictis ^rm.tatibu pemlus desicpedis ruerunl clausa e


ita

terram,
poluii

lasil

unum pedem
ire;

adeo,

quod ex tunc non emiserunl


ruil

aliquam
potuit
lue

qob
dicto

propriis

pedibus lunc
Fracta
rtait,

quia
in

ex

saniem.

casu

fuerunt
et

aliqua

ossa

pede

38
vadit

El

adeo

perfecte
ire,

curata,

.11)0,1

rham

rtci-

dicts
ret

puellae;

dictam filiam suam supei

quod ipse lestisporlacollum suum usque ad


civitas
distat

propriis
et

pedibus
ivil

sicut

modo

vadit,

el

modo

tatur

civitatem

Londinensen
per

aobis notariis,
dicando,
trices el
dictae

coram dominis episcopis el coram cum baculo et sme baculo claunervi

Stauuford
Cuni
1.

lxxh

feucas

Anglicanas vel circa.


civitatis

quia

pcdis

sunl

retracli,

etcica

aulem
linehsis el

Iransivissel

pontem diclae in Sulhwerk, quod pernoctassel


aqua
aocte

concavitates

puellae,
ossi

magnaE appaTent ex quibus concavitatibus


cta. Dixil

pede

o
sua
et

eS |

conjunctum
illa

intermedia

ipsi

civilati

credunlur
quod,
fuisset,

etiam

idemtestis,
Rlia

Londinensi,
,

dictam

puellam

arripuit

licel

infra

hebdomadam
iit,
1

dicta

|, ,,i,,,

infirmitas,

propter

quam

infirmilatem
reddita inpoterat se
inrcriori
d<-

sicul

deposuit,

miraculose

curata,

magna

pars corporis dictae

pueltefuil

propriis
qui,

pedibus recedere

voluerunt

ali-

sensibilis el

impotens adeo, quod


a .;.pii.capi
.1

oon

quod
ad

remanerel

in

dicta
praedicli

ecclesia

Herefor

juvarcdicta p ena juvare aicta p .'iia

ci

a collo
illa

dinisi

ostensionem
sanctae
in

miraculi

me
CUjUt
(rtliiHu.

lielate

corporis

sui,

quia

medietas eral
ad

ad
iiim

reslum
cel(
:

Trinitatis inclusive;

usque quod fesPentelilia

mortificata.

bralur
In

Anglia octava
recessil

die

posl

nhm

dictus 36 Posl isl dictam Dliam suam, pelendo eli mosynam el menaliquaudo dicta puella el ea dicand
1

lestis

bajulabal

collum

costen
sua.
i/i

<'i

craslinum

inde

cum

dicta

Hactenus testvmonium patris Uici&, qua si, ipsct "//'/ iiiont, quinque fuerit annorum, dwm

II

diebalur per se ipsam, oon

in

pedibus, sedsuper

femur suum
nullo

Ir

ihendo corpus
pedibus
suis

suum per terram,


possi
1.

pedem primo luxavit, annorumque novemdecim, quando hsec testata fuit ai no 1307 et ipsa a qua
drienniotunc fuerat sanata, oportet eamdem toi,,m fere decennium gravi illo malo afflicta/m fiusse, quod pro curationis magnitudineobsei vanihiui est. Cetei um ru n <se ut credamus, unctiones palpationesque, de quibus Alicia meminit, rei) sa fa< tas esst sed es d( m lum diviniH videntur, easque
t
. \

incedere cum Quadam autem m cte ai e sil cum dicta ad quemdam locum juxla fontem ecclesiae

modo

puella
S.

Cle-

mentis
111

Dacorura
el el

prope dictam
illa

civitatem
ini
|

Londiforliter

nocte

dicta

puella

epil

clamare
,,
1

vocare dictum
a.i

testem,

alri

m suum
habebat
ul

-i-

\ciiii

dictam

puellam,

quaa

diclura

pedem suum,
sanie

cujus aliqua ossa,

prius
el

Aliciaforte etiamminusrecte&rplicavit

Ii<ih</ik-

deposuit, confracta

fuerant,

adeo

inflatura

in-

fectum
idit,

quod

non

credil

modo,
vel

nec

lunc

quod opere alicujus


naturaa
in

medici
dicta

per be-

adjunctorum variatio, quse m utriusque narrationeoccurrU t partim ex oblivione, partim eliam ew confusa memoria orvri potuit. Mira-

aeficiura
rari

posset

unquam
nocte

puella cu-

culum auten hocbullx canonization:s insertum


est.

Nam

praedicta

dicta

sanies

fecit

uina mulla

gnuro foramen
*
.

el postea redacta* in unum maquod foramenlransibatpermedium *,

39 SubjungiVui

Rubrica deprobalione vigesimi


eo, qu<><'

Infans pa
i

secundi

miraculi super
l<'

Joannes,
fuisse

Qlius

ini,

dierum
t

eae

ii ii

im

e. Iil.iaiu

pedem
terai

dictae puellae subtus cavillam

itaquod po-

Hugonis

timfluxu

Chamideler, dieitur

miraculose

ossum sive os dictae cavillae per praadictum forameu videri, el poluissel per dictum foramen transire unus digitus hominis communis, si ilicel -! per dii lum foramen exiverunl medioi ris
i

quo deponunt quadragesimus quintus .'i quadragesimus sextus testes; videlicet im iniiii !<, vel, ui alibi gitw le ChaunHugo delerde Shoi bm, Cantuai iensis diasa sis jusdem
illuminatus.

Super

i<'

<'<

putrida
rupta.
quta
,

<(

corrosa, et earo etiam

pulrida

<'t

cor-

JoannU

/"<i<'r.

et

Agnes
sic

mater.

Testimo-

nium
Post

patris

apud me

habet:

:;t

pra dicta

dictus

testis,

audito,

deler Cantuariensis dicecesis,

Hugo de Cbauntestis quadragesimus


dixit ju-

,,,

aii

operabalur

multa
e]

miracula
iscopo

pro

dumino

quinlus,
ratus,

produclus

quondam Herefordiensi, convertit se ad diclum S. Thomam, et juxta morera patriaa mensuravit dictam filiam suam cum uno fllo ad eum, el rogavit Deum dictum Thomam, qu<id daret sanitatem diriap oiias S. tumulum dicti S. Thoma?. suae, ot ipse vi.iiarot

Tboma de Cantalupo,

quod

jam
<-i

sunl

xn mensis Augusti, anni decem h


sibi

octo,

\<'i

circa,
filium

quod Agnes uxor sua genuil

Joannem

suum;
el

<pian<iu fuit

natus, habuii oculos

<'i

pulcros

integros et sanos, el

videbat

cum

eis.

Sexta autem die a nalivitate dicti Joannis supervenil


tate
sibi
*

lniirmitas

in oculis,

votum pra?dictum, ilerum vovil dictam filiam suam ad sanctum Alov (ut verwm fatear, non novi hunc
Post

dictam

autem m<-nsiiraiionem

et

dictus

Joannes tenuit
ita,

ex qua inflrmioculum sinistrum ex

i.

e.

eidHm

toio
rire

clausum
diclum
lol

quod nullo modo poterat ape-

oculum.

Sanctwm eonomine) sub ronditione, mas de Cantalupo non sanaret eam


;

si

S.

Tho-

fiuxerunl
tus

In oculo etiam dextro conImmores, quod uon apparebat dic-

el

adhibuit
fuerunt

omlus dcxtrus
ad

'.

Et
et

cum
sicut

praidiCtua

Joannea
tener

dorler

quosdam

testes

in

praedicto

voto,
e1

qui

teneretur

ignem,
el

infantulus

fldejussores pro

praedicto teste

roto ad di.ium

multum
res ex
fluere,

piangeret,
dicto

dormire non posset


dcxtro inceperunl
in

bumotantum

sanctum Aloy, si dictus s Thomas de Cantalupo non curarel ,;im posl ,i;,r v, n " "' vigiliaPentecostes fuerunt quatuor anni) cum prandicta tilia
'

oculo

<pmd visum

fuit matri

ipsius.

oculum ex
cacu* factus,
nni-UpOr
t ii

tolo

resolulum Tuisse

sua ad ecclesiam Herefordiensem; quae fllia erat adhuc gravata ex infirmitatibus supradicUs, et vulnera pedis dictaB puellaa erant aperta et emittentia

40 Et quta tfictus Hugo tempore, quo dicti humores inceperunl Quere,non eral in domo quam
lunc inhabilabat,

maler

in

5.

Tlutmce

ipsius

lestis ista

praemortua
tes(abatur)
filii

samem.

Kt

dicta puella absque aliqua

mecon-

(soilicetjam

dic.na et absque aliquo


sd.o

humano
v.m

mwtoa, quando Hugo


teste,

apalrt vuium

auxilio

el

misit pro ipso


cafcifctem,
el

ostendens

ei

contra seu

dicti

8Ui
e1

praeter

et potenl.am naturaa

exhortans

ipsum,

ut

voverel

mensurarel

DIE SECUNDA OCTOBRIS.


A
mensurarel

703

ipsum aancto Thomae

de Cantalupo,

culi

super eo, quod, dicto domlno


in

Thoma
i

elebrante
i

episcopoquoadam Herefordiensi.pro quoD lusmulta miracula operabalur Tunc ip


nibus,
riii^

n
-

riscimo

Missam

festo

P<

Qtecosle

io

apella

astri

de
avi

no.
" ,m

Walingforde, dioecesis

Lincolniensis,

multae

cum
S.

lachrymis rogavil

Deum,

quoil
prae
el

meli

culaedicunturad
inchoante
lestes
haei

vitrialia diclae capellae applicuisse

dicti

Pbomae

restituerel

visum

ipso singulosversus

hymm vm, Creatob


quo

Spibjti

Clio

suo, ne nutriret infantem ciecum;


testis,

mater
ro-

Super

miraoulo
int>.r

deponunl
:

duo
Post

"

,,

/(UJ

praci .

ipsius
gavii
tesle;

Ilexis

genibus,

cum
tunc
in

lachrymis
praesente
lecto
et

Bequenles.
die

'/"-/<

ilinlrin subililur
esl dies

eliam
e.t

Deum
quae

de
eral

eodem,

ipso
in
la-

\m

mensis Novembris, quae


dii tis

uitima

uxor,

quatuor raensium,
praBsentera

di

nis

comi
vita,

ad
moribus,
lacien

eadem camera cum !*, et eos chrymis fecil easdem preces. Et


vovii,

videbal,

cum

inquisitionem

de

D le,

dictus testis tunc


dicti
s.

fama

el

miraculis dicti domini

Thomae
*

lam

quod,

si

Deus

meritis
Qlio
dicti
el

Phomae
ipse
e

aUCtoril.-ili- A|io!s|ihr;i

pr.HiMiium,

uiiiiiiis

liill.ri-

restitueret

visum

prasdicto

suo;

quod

tus,

procurator capituli Uerefordiensis, ad probatioprae


licti

pedes
in

visitaret

sepulcrum

domini

Thora

nem
II

rairaculi
.

de

:i\

iculis

produxil vene-

ecclesia

Herefordiensi;

sec

lum

morem
liiii,

angliae
et

plicavil

denarium super

capul
B.

dicti

raensuravil
isi.i

eum lem
fai

ad

dictum
die,
;

Thomam
qua

et

fuerunl

ta

qua lam
ex hoi

de

reconlaiur,
infang
vii

circa

Completorium

dictus

non lameo

cpiscopum Robertum De] Qte, dii ti domini Thomae quondam, el ounc praefali domini ftii ardi camerarium, tesles super toto isto aegotio el suj
rabilera

patrem

dominuni

Ric irdum

irefordiensem,

el

aliis articulis
i

hujus

pi o

:essu8 examinatos. prae lictus

non
ln

cessavil

plangere,

ncc quie-

i;

Deyntc

deposuit,

unuiravtcu-

usque ad mediam aociem


41

disse praedictas aviculas convenientee

ad

dicta vitri-

tomajno nu-

obum, amiocuium
rtvftft.
i

manc
,.(

autem,

cum
ftlium
sicul

dictus

testis

surre-

alia

quando dictus
n

dominus Thomas
Veni,
tales,
:

iuchoabal
Spiri rus;

xisset,

invenil dictum

suum habentemocuhabuerat,
.

singulos versus hymni


et

Crj itor

09 sanog

imegros,

priusquam
filius

videbantur
ilae

gra

el

quales sunl pernae,


in

dicta

infirmitas

supervenissel

el el

diclus

sive

monedulaB

el

continenti
e1

cum E
cho1 1

siiu> videbat

cura utro iue oculo,


el

adhuc

vid

domiuus Th
rus

as inchoaveral

diclos versus,

sicui

per

inspectionem

per

experi
<-i

mliam
nos

dicti

prosequebatur cantum

versus,

recedebanl

domim
proc
tciiu.ii

episcopi
-ii-

comprobaverunt,

inijus

eo aiium

versum inchoante, slalim rediebant',


et in

et

-redibaat

nolarius
difi

quinta

cum eisdem apud Weslraonastogusli, cum hujus mensis


personaliter

choro prosequente, avolabant,


percutiebaal
vitrialia,
el

ea

Qtu

raeiebaul

garritum mael

dictus

Joannes

venissel

coram dodictus

g nura

,.|
|

credil,

quod essenl
circa

ultra quadraginta,

mints episcopis supradictis.

Kabei

lamen
de
videtur
el

quod praedicta luerunl

terlium
fuil

aonum,

post;

Joannes
diciiur.

parvoa oculos,
Iluxerunl
dicti

el

dextrum,

quo,
hal

ul

quam

dictus

iminus

Thomaa

episcopus

el

humores,
sinistro
;

rjiccbatur,

quod dominus Badmundus, tunc comes

aliquantulum
Joannis
vitate el

minorem

pater

ipsius
in

videtur habere oculos

consimiles

par-

Gornubiae, admiratus de praadictis, exivil capeilam, ut viderel praedicla. Ei credebant, quod boc evenissei

minoritate
tilium

praadictis.

interrogatus, an

propler

saoi titatem

dicti

doraini

Thom.
osis

crcdat, dictum

suum

poluisse

absque

mi-

Hactenus Robertus Deynle.


',;.

raculo

recuperasse

potentiara et
qU((l
i

visum secundura virtutem el cursura oaturae humanaa, respondit,


creflit,

Dominus aichardus, episcopu

Herefordii
ui ca in

"

praedictus, deposuit, se fuisse praasenlem

de

dextro oculo aon

quod

potuerit

domini Eadmundi, lunc comitis CornubiaB,


,1,,

eastro

cur.in sine

quia posl resolutione o budefluxerunt ex dicto oculo dextero, morum, qui Qec apnon remansil ibi, oisi concavitas oculi,

miraculo;

Mkford,
annum

dicei

isis
it,

Lincolniensis,

(non

recolit,
vel
tn

quo anno, sed


tertium
festo
p,

BBsfim

quod

irca

secundum

ponlificatus dicti do aini Thomael


,

parebat

pupilla

oculi

nigra

vel

alba,

Qec
el

erat

circa

horam
olumbae

Tertiae

quando
\
in-

aiiquid, sub quo oculus latere


tcr

potuisset;
vidisse,

malo

videmultae aviculae, ullra triginla, u^aBStimat, quae

ipsius

testis

Qarravil
oculi

ei,
el

se

quan

bantur esse corn

el

stornelli

.oncomicu.

pupilla oigra dicti

etiam

alba

resolulae

C in aquam limosam (luxeranl ab eodem.


Duoprodi
aitbijamreiata.
' i

choante dicto bita, Ilexis genibus,


,,.,,.

domino Thoma cum solemnitate de- '^ nnslurui


dicendo Tertiara ante altare
rersus hymni Veni, applicabanl ad viti
i

tequitur

"

"

capellae singulos

ri

miraculi de probatione vigesimi lerlii superpositus ossibus 8U per eo, quod lapis translatione in ipsorum ossium (|limlill ThomaB, diqod ponderosus, facilitate, tamquam mira postmodum, lamquam amotus, et citur fu.sse Super repositus. ponderosus, cum lillieultale el sexadeponunt quinquagesimus septimus
iuibn a

tor
,].,,,,

Spihiti

3ubito
et

capellaa,
,
/

in

medietate,
ejus]

cum

choreis

cumchori

prosequebantur cani

domino Thoma, lum versus inchoati a dicto versus singulos toties redierunt, quoties ban t el dictus comes, qui ad inchoaret. De quo fuerunl n am solemoitatera dictum domioum
;

praadictara
et

quo gesimus primus


tione

testes.

Item

aubrica

multos alios

Qobiles

iavilaverat,

el

alii

quam

vigesimi

quarti

miraculi
i-alns,

de

miraculosa
episcopj

excitalione

veiier.ihilis

rfomini

WSIS
cum
dicaram
run
et
i
:

Herefordieasis
facta,

(Richardi

frequentcr
ossa

laudal

quaado debuit Thomae. Super quo


testis

transferre

deponunl

idem

dictidomui dominus

ilw pluribttsalii8exivitdlctamcapellam,ii -|,viu,ni.un avicularum pras,,,, iniu.Mvtur d adscnpsecomes et


el

r-rzr^
ini

dicltts

quinsexagesimus primus, e! episcopus neuPro hic ahquidadquagesimus Beptimus. De

,;, licta

sanctitati
-

ejusdem
cancellario
I

Thoma!
o

jictus c

narravit,

audiente diclo d(

damf

lotumjamestin Compendic quiadepri seoundo autem tbidem Vitx num. 38^39, de alterum,viventeS. rno,,,. m. Quod subditur, prvawto nec tamen m ma oontigisse diottur, etsi aiumo htc, Compendio loaumhabet, ideoque
,

Ricardo eoiscopo,
::

tunc

Lincolnieosi,

ttdttci,

devotionem
s

babeba
B.

h
o.

genedictione

el

or

dicti
I

doi

Samtabenedic
; ,,,

"tora
.i'.i

AugusUn.
"'
;'"

''''"

,,,i-,,.i.i.

Ka*

locu,

, miravigesimi quinti mira 43 Rubrica de probatione

referendum

est.

,,./,

*.**/w

704

IN

COMMENTAR.

S.

LEODEGARII ET GERINI.
apostolo

gcnitus, qui post fratris paPrisque sui mortem bxprockssu cAKomzATioim. eumdem comitatum adeptus fuit Porroquia prasr
dictos

actum

to

Opere

nostro

est

ad diem D

.xxvi Maii,

avium

accessus recessusque

Bkhardusepir

quocolitur. Porro hic desinuni rubricse mvraculorum, quibus possem ei alia vn processu
sparsi7n
re iata

pro scopus rt sacrx Theohgia doctor non dubitavii eis aliquid singulare oportet miraculo habere,
t

addeie;

nisi

vererer,

lectori

audum nauseamperperim. Finem itaque


impono.

his

observatum

fmsse.

De

S.

Augustino

Anglorum

ADDENDA AD DIEM

II

OCTOBRIS.

IN

COMMENTAR.

S.

LEODEGARII
et

ET GERINI,

Pag. 300, num. 21

pag. 418, num. 251.

I n Commentario num 21 pag. 360


cujus auctor
est

Actis
et

S.

Leodegarii

prsmisso
S
ncti,
cir-

ciiiii

martyrio coronatum

fert tradilio.

Omnia conhabeatur;

seq.

Vitam

hujus

currunt, ut haec sola opinio

pro

vera

a/nonyn ui velustior, anno

dter 682 aui 683 scripta/m statui; verum,uti ew Annotatione pag. 48' ad litt. yypow/a intelliges,
lucubra tionem illam ad

primo sacellum in sylva illa in honorcm Sancti exslructum sccunrlo propinquitas, quam cum con;

limis episcopatus Bononiensis babet locus ille, milliari

annum

usque

686

OUt
a

et

medio dumtaxat
vico;
S.

dissitus a Rebreuve, dioetertio

687 recte

distuleris.

In

eodem Commentario

Bononiensis

parva

dislantia,

num.
Acta
datii

251

usque
loco

od 256 de Leodegarii pa
puse disserui.

quam hahet
Sancti

a pago

Leodcgarii, hodie Susajnt


rlicta,

tiim ulique

Cum jam

Leger nuncupato,
nunc insignilur,
nomini dedicaiam
patebii. non

qui platea, Sercin


situs
est
in

etiam

typis essent excusa,


in Artesiam
est.

tandem ad me, qua/m


pet/ieram } notitia

exlremis dicecesis
S.

litteris

huc
est,

Atrebatensis limilibus, et
habet.

ecclesiam
/Ltc,

Leodegarii

allata
in

E lingua
S.

Gallica,
sic

qua conscripta
:

ut

consideranti
iis,

latinam conversa
hodie

habet

Cerlum videlur,
est, In

multum d ssonant ab
de loco martyrii
et

quse locis

locum,in quo
partem

Leodr^arius capite liuncatus


sylvae

supra
degai
ii

citat&s

twnuli S. Leo-

constituere

de Lucheux.

disputa/vi.

sylva illa exstat saccllum Sancto consecratum ubi

ADDENDA

ADDENDA AD DIEM

II

OCTOBRIS.

DE

S.

SATURIO EREMITA ET CONFESSORE,


SORI^E 1N HISPANIA.

COMMENTARIUS HISTORIGUS.
I.

V. U.

II.

Qui de

S.

Saturio scripserint; Tamayi (igmcnta; quo

tempore vixerit
B
M,,lr omfifli "'

S. Saturius.

</"///

ii

//"/i',9

mensis

rriuiri

,,,,/

decesso*

/,//

ftfcfem

mnhtiiri ab eodem S.
i

/''

"'

'.

res nostri inter praetermissos S.

Saturium

turium,

" saJw eremitam, quoddeejus cultu constnrct ct quod nil de eo nossentquod S. Prudentii, episcopi Turiasonensis , actis, ad diem xxviu Aprilis in opere nostro excusis, non
.s'
;

A-

ercienim vero quae fides habei Equidem in Auctario ad bus 6m(18), ubi quaerendum videbaturutrumSS Mar!
' I

cellus,

\incretur.
Salurii

Sed

haec

cultu

"<"" non recta apprime a nstai atque ejus

'ssent Uadrianus et alii Chal an Castulonein Hispania, retuli ex una parte tres Inquiclassesmartyrologiorum III ronymi
i

gesla .'/'"' innotescuni ac S. Prudentii Turiasodecesncnsis. Quamobrem lacuna, quam fecerunt


nostri,
<<

bas Chalcedone unius dui pluri palsstra,ei exaltera oppo

batur
""'"*

Toletanum

proculdubio

fabulato\
<

omnino

hoc loco implend


S.

idelwr.

multis KTil

'"

qui de

Salurio olim scrvpserunt,

(um

nomine designat Tamayus de Salatar[\), scitkct Ambrosium Moralcs (2), Joannem Marielam (3),
i

mUquius, proferri a Tamayo, Castulone legebantur martyrim factum esi ui in Castulonensium parh
rim, nil tamen
certe

inclina

ausus definire
ssepius alibi

A\

runii/o, FranciscumdePadilla[h), Vincentium


(6),

sciens

et

pro
ei

de Lanusa
i

Joannem
e<

Briz Martines

(7),

Tho(9).

infidum

ducem
,,n

esse;

sed hanc
ipse

ini.rillo (8)
//-'.v/.v/

Franciscum Bivarium

arbitrabar,

(Jui&ua

accesserunt Henricus Flores{\0)ct


Saturii

non quod quod

sponte sua fabulalor


isterraba

,,,-

Baranda
:

nnes loperraes Corvalan (11). Pftcwn S. intonto professo cons ri tam fuisse ab Joanne pctro Vutor \j Malotradit PemisSains a [\2)\Tutorisoperis(M)etiam men mii
i

i^nquedictanimiafideea

planet tambenedceosentiens;atquenunc,quum ,,.!, eum sarpiui a decessi


i

colaoAntonio

21

am

,I',m7 Corvalan (15); qui id SoHensi typis Francisci GarcUs tati dicatum rt Compluti Titulus autem [690 excusum fuisse addit.
i

fuisse,

vellem

numerum2
et

additamenti
aliis

illius

de

SS. Marcello, liadriano


ila

omnino evpu

mutari

ut

Casti
l

liim

mnis Antonii Simon cujusmeminit Florci (1 7). PC la canonizalus(16), non opera hsec pleraque ad manum Equklcm
.1

erai

fni

fallor)

Ana-

traditio

lane abjiciatw etsua

,/

menunc

stet

<*

ouam

Simonisei

w bco;scdparumdoteoquodwVeamm,quietiam ahquut
Tutoris scripta

Uabendamsstimem
oiditf so
ficio

lclisS

Satui

versarunt, via

Hequidem
P

nabere quodalibi non legaVar, mayo dcpromptum nonsit;ita

aut potius quod ex

Thoma

utisprzommforle (ut

accepisseperhibet;

MartyrologiisuiHispa*

eraminandus
.,

sit.

3
,,

Pon-o

i.

/wS.Saturii
s.

\. ta,

yse

lucemdedit;quumsciliceti

..,..,,,
,
rij '',

,i.

"'''

ettam

conscripta, qui sannensiel S Saturii discipulo, *nstoins.sanlumulavit, e* perv, magUtrum


,

ab ipso

PrudenUo, eptseopo Turtaso-

Hern
ientem tantun non d contendentesChristi Ht dormirent, furto sublai
ita
i,i
-

lispania eodice, quem dedit; *>fte Thom* de Herrera acceperat, F mfectum epitaphi
,.,
,

beneucio

R.

P.

fideisustestem

fecerit.

.,,,,,

S. Saturii

ris

Tomus

1.

m
AUCTOM
V. D. B.

DE

S.

SATURIO, EKEMITA ET GONFESSOHE.


oti S.

magnorum nominwn S.Prudentio merit. Quod dum fecit, scrutus


S. Prudentii
spcrsit

Vitam fui.Tcni Tamayus camque pro amore suo episcoposupest imprim/s


ipsius antiquiora Acta
recte,)
;

Saturium accessisse
usque ad
i

et

cum

eo septem annos,
vivisse
.

rj

id cst

magistri
ibi

mortem

dein

ivisse Calo'/Hi
/ii/rni, et

iin,

nvultos cives
;

reduxisscad
fa/ma

quibus inrecentiores

factus esse canonicus

quum autem

qusdam (sedminus

qus
et

rjus sanctitatis ex vicinis civitatibus infirmos in-

soriptoies de locorum

compositione

maxime de

eremitorio referunt', alia autem pauca, ut accwratiora

rerum adjuncta apparerent, desuocerebro


;

ruit

epitaphium deinde condidit, cui etiam


dedit; atque
illa

ibidem locum

demum omniahis

numeros, a suis languoribus curandos, acciret rlam abiissr Turiasoncm ; hic prius saaistis assoriotus fuisse, r/ tempt rr pcraclo iii demortui sarnsi.r locum suffectus promotus dein ad sacros ordines et aliquanto post, demortuo archidiacono,
t ;

nemoeruditus recentissima essc Quod sacrum corpus postmodura miraculis effulgens, idem Prudentius, postquam ad asonensis ecclesia* episcopatus apicem devenit,
clausil verbis, quse

)wn afftrmarit

r/

hOG munrrr m/in/iis srtln/a n/jirm SUO funClUS CSSC i/rmi/m, quum episcopus obierat. creatus essc
;

sublimiori

loco
ita

conlocans, honore
ut
in

canonizationis
titulo

sublimavit;

posterum sanctitatis
frequenlia

cognitum
fueril

et

cultum

circumjacenliura

Deum
Cujus
cula.
i

accolarum, qui ad ejus sepulcrum accedentes in sancto suo corde ct opere magniflcant.
sit

cathedram Turiasonensem occuparet quse intra quadriennium contigissequis credat et, Uoet CO teiuporc Ir.r <lr ntntr r/nscojxnnm non scmprr servarctur, quis tamen &ine ullo vadc admitiui S. Prudentium Turuisonensem sedem ascendisse annos tantum natwn viginti sea?(6)? Quocirca non aliud sentiendwm est deS. Saturii
qui
:

omnm

laus et gloria in sempiterna scculorum se-

cjiitapliin,

i/miin

ipKni

1'oprbmrhius

(7)

srnsit

clr

Aimii.

epitaphio S.

aria tiriplo-

5 De tempore, quo

S. Saturius ejusque discipulus Prudentius, episccpus Turiasonensis, vixerunt

Prudenlii, similiter a Tamayo in lucem producto, et gued de tot aliis Nicolaus Antonius (8) videlicet hwc omnia figmenta esse, quo:

mx
f(

propositse fuere sententis. Alii, con-

um

iinlla

habouln
iiaque

sil ratio.

riiefv*

S.
S.
/'-

S Prudcntium cum homonymo, qui Encratidem Cxsaraugustanam tumulavit dvntes

"'' eum
D peratore (1); alii

ad ea redeamus quac jam ss. smurius pridem deS. Prudentii state disputavit Papebro- Prvdentm
7 Restat
chius, scilicet eum <>/>usse antc medium sscculum x Uttin6 /7o we quo rnr/ us hujusS. Saturii discipuli magna vcne- ?'" '""''/""
''

ei

istrum floruisse, Diocletiano vm-

habcntesS. Prudentium acpoetam christianum Aurelium Clementem Pru-

eumdem

Uum

(2),
ilii

staPuerunt

contra,

eum obiisse annoChriunumcumdemque sanctum in

rattone jam servabatur m ecclesia S. Vinccnth ei B /,, Laturccnsi ad fines Castellx Veteris (0). /</ omnino ln tepmo fvrmurn est. Quibus id placet, volwnt nonnulli nvt inevnte oe

'

'

PvmlrntiUm M-ilm, Calaguritanam occupasse anno 46G (3); n alii


(4).

ilun/rnti-S,

d0CUere S.

Vrruni

r.r

quo trm/myr
S.
est

/urrm

,/r,ht

rt Saturii statem accuratius determinare eamque colh care post Sairacenoi u invasioncm, quoniam S. Prudentiipater Ximenus voca>

SS. Piui/rniii

'"'"'

Tamayus suum
videtm
a

Martyrologium,
id

mtcr Hispanos
606,

convenire fere Saturium ex hac vita

retur (10),

episcopus

clero suo adscripsit, Sanclius (II)

enim traditur / quod m

anno Domvni 568. Ita in epitaphio, quod modo memorahunc modum conscripVu/m esi
.

Morales
i/iinni

(1*2),

certo scvm

Calaguiritanus , qui eum quse nomvna,ait non fuisse ante: i

Mauri destruwissent Hispaniam ;po$tea vero


in

ssepius

historiis occurrere

r/

diplomati

AtqueJmconsentit^ lane Hisco (13), Hispanix sacrx


HIC.

REQVIESCIT.
OVI

FAMVLVS. DEI

continuator, aperte professus

SATVRIVS
PER. FERE.

POSTOVAM. VITAM

documenta
gistrum
HispaA
S.

TICAM

ANNOS. EREMI TRANSEGISSET MIBACVLIS


0B00RMIVIT.
DIE.
VI.

XXXVI

secundum meliora Prudentium ejusque maSaturium j>ost occupatam a Sairaa


floruisse S.
/

CLARVS

IN

DOMINO

,v/

a n,iii m
si

Christi 711

ANNORVM. LXXV.

[14).
>

NON. OCTOB.

Certiora profecto haberemus,

A ERA. DC. VI. fl

Sanctii, episcoj
;

Calagurritani,

setas

perspccta rssct

seJ ne

Sed

"'

""""". "i jam monui,


selectu

quidem

/r.m est,

Tamayi figmenqucmadmodum velexipsa insolita forma


constat. Prictcrea prodit

erborum
"""i""
''""
'"

inter r r ; S ro r os hujus sedis, u" Hispania sacra, locum obtinet. Cxterum non ausim plurimum Jiis niti : nam in sancti

nomen
in

recensctm
Prudentii

'

Ta-

ipscmet a sese id

secundum

/>.

Higuera

gesta

ut,

compositum
'"""'''

fuisse,

quum nempeidcum

ita beati hujus viri ea>plicantur quo tempore vivebat, episcopos fuisse in
et

Vita

* K

UaximiconvenireostendU

ipsa civitate Calagurri, Turiasone


'"'
/

Uxamadicerc
licet
(1

mquit IjqumoconstatSaluriumviiani.xuisseciar.or, ,,;,, ad annum Domini 568 respondel quocalculo


probalur assertioS. M. Maximi in Cbronico, anno 572 dlcen 8. qod per illud tempus post Didymum
:

ItaW

nilicct.-Ex inscriptionis epigraphc,

"""'"

multo

verisimilius est

nullos

religio christiana

dominantibus Mawris ibidem fuisse, non omnino oppressa fuerit

afeoque non egocum ilb pugnaboquiS. Prudentiwn rnni magistroS. Salurio ante Sarracenorum

et

Sanctium
'8
j

in

el

sede Tyrassonensi Prudentius fuil sublihoc refert Maximus evenisse


;1

adventum
^delicet

sanctitatis exemplo prsefulsisse voluerit,


S.
(16).

postquaiste

"""'

aDn s
nduit.

morte
;

tatk ad

Salurii

magistri;

nam

timo aui ineunte octavo utin Prudenlii Vitam suggessit jam

anno 568
'<
I

obiit

Papebrochius

ille

anno 572 infulam TyrassonenI"


fi

Sed de hu

lioi

tenus.

it.ulcg

inkr
i

"'" ! "
'<<"

fortuna
Vita.

est,

8o

non <okalegiiur (5)

componi

S.Prudentil

Inhacenim

beatus vvr

anno

aetatis

decimoquinto

II)

cap. ,.,..

Mornles. Coroiura
\

Banoral

rlp

0II1

lili.
I

xi.
.7

tJI^

'

'

M '""''

-(i4) lbfd
i.--

lom
i'i

cit., p.

ii. j.

Begq pado
111

iic

loiu.

A|nilis,

III.

DIE SEGUNDA OCTOBRIS.

707

c c o.
i

..

primisutdiscipulum ad erudiendum Buscepit, quem postea eruditum in bonis velut magistrum dilexil qma tantam in co gratiam Deus collocaverat,
ni

v.

u. u.

^aUiril
.

CCSla
.

Clim

ven,,rabll,s ct mirabilis cssct rapleris,

non solum a

rniaentlO # s D O.
obitus.

mC(,lo cnbus,
-

et piUS CJUS pius eius

verumtamen a senioribus honorc pra> V0nll, O,;i,, >'' lcm sanctus puer ineadem speranca

iirr s.
iii

Priutens.

ikI

Satu

Iquousquc ^
n "
toties

cum praedicto Viro Dei rere scptem annis et ambo velutanimalia duo, diu noctuque ruminanlia
:

pascua divina, una


felix

in vila

laudabili perstiterunt

anima

Saturii,

Domino

invitante

rium
tur;

de

S.

detcribi-

iaudnm. S. PrudenHi ,-, laudata x Vita leguntw Saluno sequentia (1) Cum autem puer
.

ad mc "sam Domini pergcrct saturari. Disponente ilaque Deo actus prmfatljuveliia, idem jam optime eruditus speluncam quam

,mj,,s va,, [nediaj

prmdein

it
,

,ui

nun-

nfi s
11

cupatur Ebrus, antiquis vero Iberus, Nam cum Prudentius Cantabei natione et oriundus

Si audvretur

Tamayus, multopluradeS.

SaG

ramayitn

*""""

-""" ?/"* d am ^'annidm, cessantHMs


I
'

tario

comperta essent; imprimis


,

eum gene
,

-]>

i */-iede

Jfatt-

'

episeopis Cala:;)),

''"""/""' '"'/

'"'

thum fuisse, licet ,r, *, ,, , potim /,,.,; .,.,,, Hi*pan\s,aR mis devietis, fiiisse progentlun

>

>|u.i..^iio,

^i*iiii/aii,,i,)ol

<

"iiui

111

nt

/ii lll

ili.ii

III III IIS

<<

totam noclem

in Dei

laudibus transcgit:psalmodiara

e,o,/, sspius proculapatn., ab isse solitudinh

coTdeperreclorelexit,pasloresqueIncreduloaiidem

majork causa
didicisse,

satis

nolwm

esi

litt

catnohcam ac verbum Dei docens, erraticam et immundam beslialemque eorum vilam sancle etreligiose corrigens, eusdem iu pluribus emendavit. Mane raclo valedicens pastoribus recessit : ilinere
aggresso usque
s

parentibus orbatum erogasse facuhatcs in pauperes, ct mundi pericula vitarum sel

eremiticam
jeciura, sed

uitam deinde addlt; non

mal
Eveimmanis

nequaquam

historica narratio

Serram-Albam pervcnit. Vicinia montis Urbhnis, ex quo Duriusseu Dorus aquas


in
i

stigio caslri, sic pergit, oratorium in rupia

foramine construzit eljuxta inalto spelaeo domuncorporis

"" s recipit, designari

videlur.) Capere iler

non

desislens,

virenlibus locis super torrenlem, qui

culam exiguam, qua aliquando recumbens, vix ut compaginem extenderet, locus erat. Contendit itaque fuisse ab ejus
Vita

Dorus dicilur, dcscendit; atquc ipsa nocte in quodara molendino cum paucis hospitatus est. Ineadem noclc famam audivit, quod in concavo lapide super
lluvium c|uidam eremiia iiianeret. Quo audito,gratulatus corde, orto sole arripiens iter, circa locum
illum

sum
S.

Tamayus oratoriwm S. Saturii diverdomuncula; verum hoccum


non convenit,
.

Prudentii

in

gua

legilur (ut

suprajam

recitavimus)

Bxiens aulem deoratorio

pervenjt

ex

alia

parte

Quminis introilum
;

suo eremita, ad ostium spelunc prodiit ; ei cam iUovm beatissimi viri oratorium simul fuisse
et

spelunrae in arduo loco prospcxit

secundum
iiiim

(ipsc cnim crnii ripam occidentalem Durii fluminis, aancti cremitm cella in ripa orienlali esset

habitaculu/m
satis

supra etiam

ei

infra
loco

indicatw.
in

Naque
Vita

secum conslat

Iiac

S.

Saturii

quam

finxit;

Tamayus nam prim


i

posita). Sanctissimus vero puer Prudenlius, intrase

domunculamai coS.
tam
fuisse
ei

Michaeli

archangi

considerans qua arte torrcnicm Iransiret,


illuc

huc

el

postea oratorium S. Micbaelis tiiulo


estt
s.

ccepil

gyrovagans ambulare. a Deo poslulans


speluncaa
aspiciebat,

fuisse

ornatum. Id autem verum


to

Saturio
,-

consilium perfecto corde. Sic deambulans frequenter


contra

unamspetuncam
postea

rii

et oratorii

foramen

septemque
dc
vi-

vero constnictum esse S.

Michaelis

<

psalmos

pcenilenliales

canebat.

Exiens autem
;

rium,dequo inferiusrecun-et sermo.Pei

triginta

oralorio suo eremita, oslium spcluncm prodiit

densque puerum miralus


mulla
insonuit,

esl

quomodo

sic

incaute

fereei amplius annos solum via;isse S. Saturium, hevbarum radicibus et silvestriwm arborum fructunis

scn flumen transvre nescius ambularet. Qui voce

contentum,

et

ita

miraculis illustrem,

ui

puerque audiens illum

respexit;

ssepe alio abiisset,


nisi

auram favoris huimani /ty


fuisset

aemquc Dei super lapidem


letus
\

stare videns gaudio

Dei

monitu

cohibikis,

suggeiit

el

Deo

pcrfecte confidens, super


transiit, traosiit, (qui locus postea

modtim
cerebro

Tamayus : sed hxc iterum sim


protuttt; suo protulit; nec

undas Dorii sicco vestigio siccQ


Santo Doro
erat

meitora meliora
ei

tus est (4)),el

rupem ubi speiunca


Dei

sanctissimi eremila

senectute

suni qua sum </ morte peii

<

ascendlit, pedesque

horainis

amplexalus

Additdemum
ini.a
iivit.

Tai\
in S.

Cujus

S. Saturii) cor

ol.
<i>i'nnuiio

ut jusserat magister,
isic

proprio sagufo evolvens


Uicbaelia

nmbo

10 Saiurius vero

cnim vocabalur ercmiia),

ejusdem

oralorii
Vita

angulum sepe-

simul

videns tantum miraculum quod aquasicco vesligio


i

Contra ex

S.

Prudenthsatis

S. Satur

cuiii

qod possel puerum vincere, porrecta manu eleaignansque illiun signaculo sanvavil eum a terra
:

,.,,,

eodelata suni beali

vm

ossa

<

ue crucis

el

per

manum

Irahens

in

oratorio inlro:

misit.

Post orationem

multa eum inlerrogavit


pag.592
(%) Mjfiago,

in

(i

Ar.

SS..t.!tl

Aprill.

DiMJonar.o

x gejerol

lii.

MJ

vi v

mii

iu

lom

pafi

'
I

LopifM

"'""

"
im.

708

DE

S.

SATURIO, EP.F.MITA ET CONFESSOHE.


nt
i,

lis

vacua

esset.

Vcrum,
est

quamquam
dies
S.

ita

se res

habeat, jam s. Ritwum Congregatio voluerit

servamda
ipsa
fecit,

u Octobris,

cum

i)

Salurii festum

III.

CultusS. Saturiiin suo


in

aui

missam hac

die ab

iis

cclebrari quibus

hanc facultatem
hiimis.
\\
turii

ut inferius

laUus explicaS.

monle, Sorise,
LJxamensi
Lectiones
stici.

dioecesi

Jntoa Soriw viciniain

diu se continuU

Sa-

Speluncu
oratorii

ct

Cordubensi.
ecclesia-

rnihis

ibidem

ab exevmte sseculo \\\ videtur fuisse valde celeber; ita ut ex circwmja-.

sed

officii

cenHbus pagis frequentes homvnes accv/rrercnt


uisitandam

<<<'

-/"

illivs oisa
",,i.

Vum

speluncam

quam

sancius

vir

inhabitavcrat ,
ii,
i

i<<<<<

alteram speluncam, postea

diximus) excavatam et S. Micliaelis oraioHum iii ,iiriiiin quo etiam illius ossa aliquando composita sunt. Ambas ftas spetvmcas effossasesse in
:

(^uando autem
,,

cccperii
ut de
et

coli

S.

Saturius

valde
est,

nam,

mdum

non
a S.

sawii ripa oricntalis Durii fluminis, e regione miopposita nosi Soriensis castri, quod cum civitate

,,.,

atione

canonizatwne,

Pru-

ripa
sr,i
sii

<

onsirtiriiim

est, /"<" est

itcrum
</

monendum

"',',,....
titut.

proc
//,

ad cathedram Turiasonensem promoto, eferi Tamayus, flocci facienda sunt.


\lo
rii
,
i

placet

horum locomm descriptionem exAmbrochronico gcncrali

Moralis

ex descriptionc

,
s
ili

martyrologio

vetere

celebratam fuisse

dicecesis

men
tc
;

nonei idem
ob

Tamayus

et

(juith

quam

rem

ipse sequens contexuit


:

Uxamcnsis Joannis Loperraa Corvaian depromptam, hic inscrere. E regione castri, inquit ille (:5), in medio clivo magni montis ccrnitur ctiam-

elogium ad diem n Octobris


B
nia.ad Gremitorium

NuraantiaB ra Hispa-

num

spelunca sancli ercmila? Salurii, caquc salis

S. Michaelis, depositio

sacrorum

pignorum
scopi
1

B.

Saturii eremitae, saneti Prudentii e[)i-

magnaest. (Tamayus diwit eam itaparva/m fuisse E ,ii sanctus vir recumbens vix corporis compayim^n
extendere vossct).

prasonensis raagistri; qui


ct

cum ajuvenlulead
silenlio

Locus

is

porta clausus cst ct

usque senectam
vacassi

amplius

in

eremi deli-

magna vcnerationc
mitorium
ticulari,
S.

habetur, quod

duorum

sancto-

tuisscl, et orationi, meditalioni


i

et aliis austeritatis

ruin liabitaculum fucrit. In monlis

exercitiis,

demum

virlutibus onustus ad

cacuminc ereMichaelisest, etdicitur deMonte; eoque


in

Dominum

Quod Nur rju\ natalem afligit, indeprovenit quod olim sai multi putarunt Soriam inpristina /Vwmanti& sede positam esse; sed jam extra coni est Nwmantiam ad ri/pam orientalem
confessor inclytus pcrmeavit.

a spelunca gradibus ascendilur. Ibi in saccllo par-

quod

monle excavatum
viri

est ct ferrcis

clathrisclausum, servanlur bcali

ossa,in lapidco

scpulcro composita. IIuc cx spelunca allaia sunt ct

ab incolis universa?

illius

regionis coluntur pluri-

Durii fluminis fuisse sitam, dum Soria occidentau/iiii : prseterea Numantiam medialeuca irm
<

mum.
15 /'/";"
</iii

Loperraes Corvalan

</ni ct

postquam

./(";

'.riptto

ct
,

magii ad septentrionem spectasse quam Soriam, illamque prope confluentem fuisseDurii fluminis
etri

fuse

ii<'

omnibus Soriensibus temptis


\

monasteriis

lencfui

lori

dixisset, sic

ergit
;

H
et

s>

u in a/ngulo fuisse ejusden

Durii flu-

sunt ercmitoria

Circum ma-nia civitatis aliquot quorum prsecipuum S. Saturii est,


:

minis
git

rivi

Merchado, undas suas etiam

Mdem

ad orientem, c regionc
fluminis ripa situm.
tali alli

castclli

el in

altcra Durii

miscentium. Ad septentrionem Numantia consur-

Fundatum
;

est in clivo occidruin

nunc viculus Garray

ipse vero antiquse civitor

montis

eoquc claudilur spclunca


Loperraez

qua
spe-

tisambitus probeadhucdiscemituret rudei a aliquot

vixit bcatus vir el obiit

et corpus ejus honorifice

apparentjquorum imaginem
lini iii.

dedit Lopei raesCorva-

ibidcm colilur. (Confundit

ambas

qui

ei

docte

ei

erudite in

Numantiw situm
sansuni

luncas). Piissimum id sancluarium cst, et visitalur

inquisivit(2). Ferrarius in catalogo gcnerali

non a civibus tantum Soriensibus

sed a vicinis

ctorum qui

in

Martyrologio

liomano
In

non
S.

satis ha\ uerat

ad diem xxvin Aprilis, qua


:

PruS.

dentii festum agitur, scribere


turii

Hispania

Sa-

quoque plebibus. .Kdificium cjus magnum non est, quoniam per locorum conditioncm majus spatium non datur. Expensis tamcn parcilum non fuit in
eo exstruendo super monticulum qui totum quasi monlis clivum amplcctitur. Sccrclarium in co cst

eremitee,

quod non plwra apud

\larietann

reperei at,

Vlrum
.

13

sit S. Saturius,

Atquchicm wi Htquxstioqua die a lebrandus dienexxmi Aprilis am, n Octobris.


est,

sacrum

ct

omncs

ecrlesia?

muri intcrius

picli >unl

a piclore Soriensi

'

'

Ut ex his quse dixinvus satis manifesttum

con-

Zapata, presbytero et Jordanis discipulo. Ercmitorio contigua esl custodis domus


et aliaecceptaBaBdificaricapellanis,

irii
i

'<*-

tanium
festiviti

fuit

beatissimi eremitx
ejus

randa

memoria

tit

mt-

quorum

bencficia

die xxviu Anrilis,

quodhac

magiMri ageretur

ecclesiastica
ctuarii

fundavit fidclium pictas.

Intcr san-

uiih

s; quod fundamenlum certum est. ConVra u Oclobris ejus fiat memoria nit aliudsuadet

m
r,

ficta
ii"

<<

Tamayo
legiPur
i

S.

Saturii

Vita

et

hujus bencfactorcs prajcipuos rcccnsetur mercator quidam laisitanus, qui circa annum 1586 Soriie habitabat commercii lanarum causa et lotori s

itaj

ium.
cl

envm
in

Post haec, Prudentio

habebat e rcgionc aadiculce. Rcslauravit

vir illc pius

valedicto,

quas ab eo exsequenda erant postejus

eremitorium
rexit

obitum commissa,
araore

manus

sanctissimi adolescentis

cum aliis auxilialrires mamisporad componcndam viam ita ut, quantumvis


et
;

lachrymantis spirilum rcddidit creatori vi nonas Octobris; ei in inserto fictitio titulosepuL


crali

mons asper sit, etiam currusasccndere ille anno 1788.


16 J/.rr
i,iiiiin

possint. ///<

quinque, die
\ <

cselesi

Obdormivitin Doraino annorum septuaginta v non. Oclob.SecJ haec nullim pondeo is iirriim monebo Veque alia de causa nayus huio dici adscripsissc S. Saturii m natalem, quam quod sanctorum nomii

SCHbei
S.

r,,l

r.

Smi.r

/,(,<, mis

jn

,n

Snturiua ;>
Sorieti'

pridem factus erat


rniii
i,

Saturius;

nam utmittam
1690
nlil,.

tromu
t,t
'

'

TutOl'6

m
ei

Utulo SUl

n/irris, ,,,,

affichim
tini
tllOti
i

<
So'"'

dici,

Soricnsem patronum,
hscc

medio

sseculo

xvm
|

legitime
Rnr, n
!

laus concessa est ut constat ex t

,,-.

iii

aim

\\

liulorica dol opl*pndo


cfr
,

do Oama.

t.

IJ.naif.982

nm
"

irrn
\.

_i_auo, Dicciouorio Bcogrullcode

~ n ~ ,, jkgjgjll

"

(3)

Coronico 8ener " 1,

,U) '

offxcio

DIE SECUNDA OOTOBRIS.


A
offUtw ecclesiastico, die

709
;

armi 1743 a saora Rituum Congregatione approbato; hincrecentius Minano (I quoque S. Saturium r.o// Sorise patronum. Ecce autem istud oflicium Die u octo:

ixxi Augusti

viiiuium ,-emulatione educavit donet meritis plenus sepluagenario major migravlt ad dominum.
Ejus corpus, a sancto Prudentio in eodeno oratorio con litura el miraculorum subinde fama illnstratum,
pia fidelium
colitur.

AUCTORR
V. D. B.

bris,

iii

festo s.

Saturii confessoris,

civitatis Soria*

veneralione ad

hsc usquc tempora


sa< ra
i

palroni. In civitate Soriae duplex primse classis

cum

Qui hwc probanda obtulerunt

ituum
fic-

de prjeccpto etoctava. duplex primae classis absque


feslo

In

dioscesi Oxoraensi

congregationi, secutos essevitam, a

Tamayo
d(

festo et octava.

Omnia
eaquai

tam. manifestum

est',

nec

estquodplura
perbibenl

de comrauni confessorisnon
sequuntur. Oiutio. Deus,
jiiiim

pontificis praeter

monea/m,
voluerit.

satis.

habens laudasse sacra/m congregaxco\

mundi conterabealum Saturium confessorcm tuum adexiqui per

iionem, quod pe\


Lectio
\

en

ul

m
sancfi Ber-

etvi est de

sermone
in

miaesanciii.iiis

apicem subiimasti, da

ut,

cjusimiSaturius

nardi abbatis, seu ex declamatione


cap.
xix, a

Matthxum,
usque
justi

tationea tcrrenis affectibus expediti, faciliuscaelestia

verbis Arbitror vcrba lectionis

capiamus. Per. In

ii

Nocturno, lectio
illuslri

iv.

ad quam cupio, quam requiro. Missa Os

dc

Numanliae,

ut

perhibent,

genere natus,

communi
Cordubensi promovil nonniltil ttmi cultum Petrus Maria Heredia, Hispanus; '**** Cordw \u qui anno 18?8 humiles preces Leoni papa bentisto obtuhi sui quibus petiit ui in duobus sacellis
17
//'

cum
silii

ad/ilta selate

perfectioris vitae desiderio esset

dicecesi

incensus, patrimonium, quod dcmorluis parenlibus


olivcncrat, in pnuperes erojjavit ct ad liospilam propc Durium fiumen eremi solitudinem se recepit. Ibi rn preerupta moitis rupe, buraili saccllo in hono-

S. Salurii

patrqnatus, altero oppidi

Aguilar,

altero oppidi
wri

rem

beali Michaelis archangeli dedicato,

i>cr

tri-

Cabra, Uceret quotannis die n Octobi


iii

ginla ct amplius annos oratione, jcjuniis, vigiliis ct


corporisaillictalionibus aspcram quidera, sed caelcs-

tium

B Turiasonenscm

rcrum contcmplatioue suavem vilam duxit. episcopum sanctum Prudentium, adhuc adolescentera, sanctilatis ejus opinionecom-

honorem somctissimi eremita missam solem,' nem tantunxcum cantu. Quod per duo rescripta de die \i Decembris prsdicti anni, qum in forma authcntka penes me habeo (ut et rescript/um m B Ocoomensi de diexixiAugustianni 1743), conces-

molum, ad
soliludine
(l)

sc venicntem exccpit et in
fcrc

eadcm cremi
eximiarum

sum

fuit.

Plura nescimus.

pcr septennium

fclici

Diccionarlo geograiico de Espafia, pog

iM)i;\

INDEX HISTORICUS
IN

TOMUM

OCTOBitlS.

aron
dos

populi

IsraSlitici
f,

summus
f,

sacer-

/1

lius

365 d e

f,

366

a,

i34

c, '37

c e, 439 e, 440 a c
VitseS. La/nt-

473 d, 501 e Aaron Rashidus. Vide Rashidus


72 b, 141
165

Adalbertus
hcrti

Fragmento episcopvs memoratus


illustris in

wr

382 a
371
f

f Abacuc /""/ heta Abbelost (Galfredus aui Radulphus de) miles, <lominus falconis a S. Thoma de Cantilupe resuscitati

166 c

Adalgarius episcopus Augustodunensis


Adalricus Alsatise dux. Vidc Elicho Adalricus

dux

Ebrolni assecla

iTI b, i73 f

652

e,

661 b
'00

Kbboabbas t Abbo Ep. Metensis. l'///e Gericus kbbopravus EbroXni asseola. Vide Bobo
culum
S.
in
filio

ad tumulum S. Thomse de Cantilupe 658 b visumadeptus Adam medicus Rkhardi Swynfeld, Herefordiensis

Adam

csecus

episcopi

696 a
138 e,

Abbot (Philippus) testatusest resuscitalionis mirasuo


Philippo

Adam primus generis humani parens

ad mvocatUmem
669 d
\<Uila

Thomsde

Cantilwpe patratu/m

251 c, 336 f uxor Adalardi subditi Ludovici Transmaiil e, 442


in
f

Abbol (Richardus) patrocinio S. Thomse deCantir 669 d lupe a mortwis resuscitatus t Abel
Abilot
1'7'-

rim Francorum regis


sterium
1

Adcla Baldui/ni V Flandrise comitis irror


S.

monaele-

Itcmensis

150 c

Bavonis UeneficaTl\ b\ adstitit

Abiron oivus terra absorptus

370

atiom

S.

Macarii

272 b

fAgnes

oV)

testata estpro miraculo in filio


S.

Adelada Ludovici VII Galliarum rcgis vidua 193 b


Adelais Hugonis

suoper jiatroctaiun
trato

Thumw

de Canti/upr pa-

Magni Veroma/nduorunx comitis


192

643

abc
72 b

uxor
Adelaisia, Rogei
ii

bc

Abiu
135 t Abraham pflfna/r/M/ Abrabani S. Remedii Sooius. Vide abram
f,

dc Montr-Gumci iro conjux, Salo-

243 a

piensis in

inglia ccenobu fundatoix

689 c

Adelardus
176 a
2 f

monasterii S.

Bavonis Gandavi abl

Abrabam
iisinn

Vii

cimtrarlus in traiislatione S. Rrmiijii


175
f,

membrorum adeptus
.S'.

t Abrahamius Asceta, inter Prsetermissos

273 b c Adelmus comes 261 f; petiit, possessiones monachorum S. Bavonis diplomate a Carola Calvo

Abram
itcm

Remedii
f,

socius, inter Prsetermissos

6c;
e,

imperatore confirmari
Adeloldus

261

cde
110
f

36

d, ii c,

45

f,

50

f,

51 a

bcd
55

Abreba rex

inter Prsetermissos

cf 7d
f

Adellhrudis vel Aldelrudis mater S. Bavonis 203

c,

204

a,243a

Ibrenon (Eva) muta ad


^bsaion
l>rr

tumulum

S.

Thomse de
687

t Adeltrudis virgo S. Bavonis

filia

probabilius ea-

Cantilupe hquelam adepta

demestcumS.Adeltrude,dequa
ad \\\ Martii
tiim contulit
: ;

(Adam) capellanus Herefordiensis angina S. ihninam ile Cuntilupr tdirratus 652 a,


058 b

ad

patris sui

in Opere nostro conversionem mul-

Abseys (Philippus) claudjus patrocinio s. Thomse de Cantilupe recte gradiendi potentiam adeptus

207 usquc ad 245 Ademarus monasterii s. Maxentii abbas ii3 c,

ref rtur inter Prsetermissos

i46b
Adeodatus episcopus Comensis. Vide bcodatus Adeodatus puri <>>> summu m mgeniuma S. .\ngustino laudat/us 367 f AdeodatusS. Remedii sooius. Vide Abra/m Adevode (Sibilla) testataest pro miraculo per papatrocinium S. Thomse de Ca patrato

650 b

t Abundius
;-

ecclesise S. 1'ctri

Romscustos
123
f

7i d e,
124 a
f

Abundius martyr
l

t Abundiusgii
Vcewode
-

mensiumepiscopusSM &bco\

Abwilmi. Vide Apwillini


(Sibilla.)

Vide Adevode

lcharius.

Vide Aicharius
324
ecclesise etc.
>

642 ef
<

t Achilleus martyr
lconlius.
1

ide

Vbundius

Adhelberlus idem, ut apparet, qui ab aliis Albcrtus ct Ascelinus de Truncinis nuncupatur, prsepositus
D.

ActeWiswere (Eleonora) muliersubmer aS.Thoma de CantilupQ ad vitam revocata, hocque mir raculum vpsamet testata wa
\

Marise

Virginis
,

Truricinii

ac posi

Parmensis
Sfl

episcopus

interfuit

translatwni

lala.

Vide Addila

rma
Vransmarini subdiPus
iil e,

verosmiliter contul
idc \<linus

VJ.ilnrdus l/udovici

abEremboldoabbatefactse; bona plumonasterio Gandensi


i
,

S.Bavonis
Adhinus.
I

ff

270a

142 f

Adalbero episcopus Metensis interfuii synodo /rvmensi a S. Leone IX Papa celebratse 118 d Adalbertus de Vruncmis, Vide Adbelbertus
Adalbertus Etichonk etBeresu indse,Alsatiseducum,

t Adilia

S.

Bavonis,
patct

ut

quibusdam
S.

fertur, soror
'

de

Aailio comcs,

uxoris
'i

203 a, !30ac, ?36d, 243 a

Bavonis

Adinus

'

IN

TOMUM

OCTOBRIS.
tationis

7lt

Ariinusob contumeliam S. Bavoni factam morte

miroculum ml invocutionem S.Thomse


664 d

pumtus, ejusdemque Sancti prccibus ad vitam


revocatus
232 a b
c,

dc Canlilupc pbt/raPumn

237

f,

238 a b, 24G d e
319 b 63
e,

Admonius
ii

in Fastis

.Kthiopum apud Ludolfum ad


133 c

Octobris

mcmorulus

Agnes muliera dcerm annis contracta, patrocinio 657 f S. Thomse de Cnntilnpc sanata Agncs mulicr cxca, patrocinio S. Thomse dc Cantilupe visum adepta Agncs mulier moribunda, patrocinio S.

+ Ado Viewnensis archiepisoopus


-f-

656 c

Adrianus martyr, socius S. Landoaldi achipresbyteri 238


f;

Thoms

de

ejus reliquise ew
Prcmslatae,

\\

i/ntersho\ en

Gan-

Cantilupe sanitati restituta

663 c

davumolim
innii,

postea

a Carolo V csesare

exstructum,

ad novumcosmetu

hasreticorum fuere tronsveots, eoquc cessantc, Gcmdawm iterum reducts 208 a, 276 d e, 277 d

Agncs muUer pnnihjtica, ad mvocationcm S, Tho657 a d ms" de Cantilupe iterato sanata Agnes mulier phrenetioa, pet paWoomium S. Tho-

mxde

Adrianus

314 I Papa 310 c, 312 e, 313 Adrianus IV Papa opprobaiit fundationem abbatix 338 e, 339 a Cantumerulensis 345 e Adrianus pater, ut fertur, S. Screni
a, b,

432 b c

Agncs sororpueri

680 a CcmtilupB sana menti reddita id m\ ocationem S.Tho-

mx
Agnes

dc Cantilupe resusoitati

629 e

Agnes, soror S.

baroni

cle

de Cantilupe, nupta Roberto 543 d, 629 d Sancto Joq

Thoma

Adso abbas Dcrocnsis descripsit Yitam S. Walbcrti, 391 e abbatis Luxoviensis 112 c ASga major-domus Clodovci ll
iEgidio (Joannes de S.)

tcstata cseoitatis sublatse

miraoulum

in ftlio

suo ad invocationem

S.

Thomx

de Cantilupe 680 a

patratum
Agnes
tcsiain loquelse restitutss

Ordinis S. Dommioi,

testis

mvraoulum

ii\

ma-

vigesimus sccundus in proccssu pro canoniza590 f tioneS. Thomx de Cantilupe Mri&iu&archiepiscopus Remensis 62 d f,63ac,86b,
112 c d, 113 a
fuit
e,

133 a;
;

concilio ViircVwnmsi

rito &ua ad mvooationemS. Thomm de Cani 66 ^ d patraPum Annes testata mvraoulum pat/raium m maritosuo "cxco, ihim hic ad invocationem S. Thomm de

erauctoratus 62 e
crstitit, ui

bonis temporalibus auatil

Remensem
auctor

ecolesicm 113 e;

VenmtU) Fortunato
Vita S. Remigii

Agnes, urnr Hugonis

Compendium
;

673 e Cantilupe visu/m obt/muit testis quale Chawndeler, dragcsima sewta in proccssu pro eanonisatione

consoriberet 130 a, 131

e Etaphioeti eoclesise Catalaunensi a SS. Lcodemiro diacofactae 332 d, 337 d; S. 332 d, 336 a aatum conntulisse fertur Davonis
286

subsoripstt donationi

/Egidius Prior monastcrii S.

Gandavi
f
f,

Eridius

Romanorum

75 in Galliis prmoeps 76 a, 144 d, 147


e

591 c, 702 f S. ThomsB dc Cantilupe ie Agneta mulier contracta, patrocintoS. Thoma 656 c Cantilupe sanata -'_"Tridm f Agnetis festium m dioecesi 7 du)" } ; Trajecmsis episcopus 214 f, + Asnus (Joannes) 215 f, 216 f, 217 a, 243 1. 245< >d
:

tAgricolai

amicw + iEgilbertus Parisiensis episeopus Ebrdmi aliquis S. Sgilbertus seu Angilberm


'

424 a

est

Anglia 587 e patronus ecclesuE Herefordiensis to Vide Eldeburg Aeldebrugge (Mathildis de) a b d e f, pater S. Remigii 63 f, 66
JEmilius

"J Re m Agricolausasu kgncobpresbyter,neposS. ovrcumprolisiori, quod hujus nomim 66 e; reperim subscrvpm 101 b; fertur testamento
t
,

*!

uij

m ijwdem

Sancti legatarns 167 c

f,

168 d,

135 d
'. I

tA gricolaus7V,-,v/s,s
ordmatusnonest
\,rippa

.^copusa

S. Re

^neas duc Troianus :Enulfus comes ab Ermenfredo


fclhQria.

I)

occisus

112 c

Romanorumdw

9 4Rc

293d
245 a

iEplilhartodocitarum Jmresu abbatissa. ^ideltheria

494 d
333 a

?&am

*****
r,
.,.',

-**
ti

Btberius6pwcopw5
'

lugdwnemm

..--i Aimericus

ae, 2*3 210 d, 212 a, 218 e, 219 Jiortum,ac S.Leodeaarii '"'P e " prope

Mn*

-*'
frtmm

dcin S. Maoxntii

legatanis

JSKft
abbo*

Aio^'"'"";'";';'";,.

,,;,,

i. !u

AgapUus, igapius S. Maxentii


Agata
Au;iUl a

ijjw
' ,

^^rrX^Z^^oclmam.eique vamcvpitS.Remgwxdifiw
opei
,

VachelmideS.Bavone dum puella muta ad h

WOto
,

esi

immortous
Tridentim
n
// ( ,/

wa,i

S.

^^
i9bc
/'//".v
/'

dc

k]&mmdux
Aiam

alh

^duiphus)

adolescensphrenetious a S.Tho-

/,r.

**&*

mmemS.Remig
demSanctilegatariis
epistol Brncbia accepit

^ T^fuite!e]ut
66 d
.

teS

rfv

AlanCl

J>

.',.

^ X/^r '''""^

,'-,/,/,,/

,rcto

72 USqUC

^gglelhrudis

*l wgoS.Bavonisfiha.VidekM
jgtero legatus

';*Z^
filfoi>

4 30indiversislocis

"'" liS
,-

+ Aggletrudis
trudis

"'.'/"

S.
s-

fiavonis oavonu

" yidc AdeI

fZZo(Willelmusde)
Nl1,
'

Vide

Daubeney

lusdeS.)custostumuliS. Thom*de
.

Agilulphus. Yidc Eilolphus


S.

,,,

q\

testis

f Agleturudis

Bamonu

'"SJST-Si

decimus

seattus
'

fo

SSudis ".,
,

*-

(*

SCl "

uS
?W
i

'-'-

rr
54
i

":,,
/,/,

-- -tfS
cd
_,),,/ m'.s'/.v^-

,linlxi

\I1kt.;iN""'^/'-

'""

ieripug

(cfljufWweiiteilMiilMWft

712
Albericus Cassinensis

INDEX HISTORICUS
monaohus
consoripsit
' : 1

Pas'"'
''

sionem S. Modesti Albericus comes, filius Etichonis

Alsatise dueto

366 a
ReAlberlua abbas S. Theoderici intetfuit synodo 118 e <> S. Leone IX Papa celebraUn mensi princeps Alberlus archiduai Austrise ei Belgarum 276 g f, 277 b f, 278 d, 279 a monachis Benedi;

mulicr a sesquianno contraota patrocinio Thomse de Cantilupe gradiendi potentiam c,60a lepta clauda} patrocinio S. Thomse Alicia mulier biennio
Alicia

S.

Alicia

G57 c de Cantilupe sanata aUera biennio elauda, pat/rocinkt S. Thomae


recte

deCantilupe
Alicia

gradiendi potentiam adepta 657 (I

ctinis S.
CCSSit

Joannis fuvum

Ipris

domicilium con'

|SJ c

iinn s.
Alicia

mulier gra\ issi/mo torti colli mab ad tumuG58 c Thomsede Cantilupe liberata

Alberlus Bavarus, vigesimus tertius Holla/ndise connslruIrs/a mcs, llarlrmcnsis S. Havonis 285 d e f 280 a b ii ctionem promox
<
<

Albertus de Truncinis. Vide Adhelberlua

Albinus

i32 e

mulier sub juramentc testata resuscitationis miraviilam in filia sua ad invocalhncm S. T/io66 a wt dc Canlihupe patratum A\k\aal(era tcstata item aliud resusoitationis miraculwm in filia sua ad invocationem S. Thomse
i

Mbinus episcopus Andegavensis


I

457 b
24
f

dc Cantilupe pttratwm
Alicia
tcrt/a

685 d c
suo Gilbcrto

f Albiuus martyr Albolkulis Clodowi


viim fralir SUO
fuit
/'"

testata

pariter aliud resuscitatiofilio

Irancorum
.

rci/is

soroi

Wia

nis

miraculum

in

ad in-

ptiSO /"

bvm
80

pqst obUt

vocationcia s.
01 a c,
a,

Deo consecrata

79

c,

e, 81 a,

90

f,

147

148

Alicia, testis

Thomse de Cantilupe patratum 600 d e f nonagesvma secu/ndo inprocessu pro

Alboflcdis Tlicodorici Ostrogothorum in Italia regis

uxor. Vide Anafleda

dem

cononisatione S. Thomse de Cantilupe, dedii ttiirstniKiiiium jwo alio rcsuscitationis miravu/n ia


filio

82 c, 111 <1 Alboinus Longobardorum rex AlbOVichiUS teslamcnlo S. Hcmifja Itbvrtatv donalus
167 e

suo

ll

illelmo

ad invocationem

rjus-

f AlcuinusaMtfs 77
S. Vedasti, non

e,

7S

a,

226

rlimavit Vitam

616 d, 017 d Alicia vidua cseca, patrocinio S. Thomsede Canti648 c, 656 f iu/iv visum adepta
devn s. TfwmsB patrato

exiguam huic pa/rtem m conversione Clodovei l Francorum regis attribuens


f,

Alieuora mulivr, quse


plorato S.
stingui

domussuse incend/ium^ imvidit

Thoiaa de Ca/ntilupe, subito

ex-

77 b

7sc; soripsit Vitam S,

WillibrorcU 155 d;
arse aut basilicse

060 a b

item composuii inscriptionem


ru, ir s. Bax
"iii

255 a
vice-comitU Niortensis
S.

Alim Saracenorum prsefecl/us S. MichaSlem ejusque 306 f, 307 a e socios martyrio affecit
Alisamior (Nicolaus)testatus cst rcsusoitationis miraciilain
ln/iv uii

Aldeardis, Arberli

vid/ua,
resti-

Bernardo monasterii
tuit

Maxentii abbati
Malbodiensis

invocationem

S.

Thomss de Ca/nthGGN
v

abbatiam

S. Leodegarii

150 b d

/latraliun

f Aldetrudis

virgo <ibbntis.sn

207

Aliih (Walterus) testis

miraouli ad in/oocationem

t Aldetrudis virgoS. Bavonis filia. Vide Adeltrudis Alexander, filius Gamael, nauta prsesentis naufrai/ii periculo ad invocaHonem S. Thomse de Cantiln/ic crc/)lus, liovi/nci, sciart trslalus
(j.'!()

I,

G:!5a;

670 a s. Thomse de Cantilupe patrati Alkerugg (Christiana de) mulver contracta, pat/roG50il cinio S. Tbmii.i de Cantilwpe sa/nata Alkyn Alkiny (Jaannes). Vide

visionem
Alexauder,

se

in

tempestate habitam sub jura631 d

Alkum

(Joan/nes).

Vide Alkyn

mento deposuit
filius

fragix periculo

nauta prsesentis nauad invocationem s. Thomrn de


Walteri,
irsiatus 030
f,

Alkyn (Joannesjtcstismiraculi ad t/u/mulu/m S. Thomsede Cantilupepatrati; item testis in processu

pro canonisatione ejusdem Sancti0'2\ ad 630, in


divcrsis locis

Cantihpe ereptus, hocque ipsamet


Alexander
inttr Prsetet

631
missos
ih
f,
.">()

a,

634

Almalia (Joannes de)

testis

septuagesimus nonusin

t Alexander ejus fesPum


Alexander
111

m rtyr

6 c
.1,

processu pro in oanonizatione S. Thomse de Cantiln/iv

Anagniensis

52 b;

testimonium deditpro miracuload invocaS.

in iicecesi

Tridentina celebrandu/m
37 c

Honem ejusdem
Almericus abbas
fvidi
vii

Thomse patrato
/.'

616

Villariensis xvin 533 f;

Gode533 b

Papa 68q
intet

confvrmavit fundationem

Yiiin

ivns/s,

aliorumque Sanctorum corpo-

abbatise CanPumerule^sis

338

330 a

tra/nstulit

Alexandra virgo,

Pi\

immssos

310 a

f Alfreda. Vide Eteldritba Alfwinus. Vide Alwinus

Almodhius supremus Saracenorum princeps 308 bc Aloy Sanctus nobis incognitus sub hoc nomine
702 c

quadraginta diebuspanjysi percussa,par Thomse deCanHlupe\q/nata 672 a Alicia a/nno wno clauda, paProcmioq, Thoma de
\ti.
i.i

nio S.

Aloysii Gonzagaj S.

J.

beatifwatio, inter Prseter-

missos
Alpais, coiivubiiiu

Cantilupe
Alicia

.>"//"/"

vr.r,

Pijmn

Heristalliit
f,

317 e mater Caroli 507


a,

expuerperio
i

cseca,

patrocinioS.vilomsB(ie
testis

Martvlli

133 a, 500

523 d e
114 C

Ca/ntilupe
Alicia, filia
sniiii
iii

isu/m ade\ ta

H illelmi de Lonesdale,

ggg a u"""-nnv-

Alpais soror Caroli Calvi

k\$a&\nCadwrcensisabbatissa
Alpbeida concubina Pipini
pais

in

peccatumprola
Vide

de Cantilupe; testata
seipsa
<"/

processu pro canonizatione s. ThOh% est pre insigni miraculo i,

invocationem ejusdem Somcti patrato


t,

HeristallU.

h\r

591
Alicia
s.

700bcdef,

701

bcd

ef,

702a bc
c,

muiier a septem amnis contracta, pal/ro

'nhonsus Catholicusrex
Alhonsus '"
'^
-.

195 e

Thomse de Cantibupe sanitatem adepta 649

Valentin, sacerdos ex

Ordinc PrsecUcato5 c

inter Prscto missos

658 a
Alicia

tracta

mulier a decem a/nnis ma/nu a/rida </ conlaborans, patrocinio S. Thomsede CantiG'0b, 057
f

P^s Catalaunensis
I

episcopus

99 a

Alrashidi
'\
1 1 1

ide

Rashidus
"'"v, patrocinioS.

h {Sin''
i"'

lupe sanata

,lhl

i*w

Thoma de Canr
G77 e
Allieri

adeptus

1N
Altieri

TOMfM
Cardinalis

OC rnKRIS.
Andreas llerdensu episcoj us concilio
8i
l

713

(Joannes

BapHsta)

s.

R,

/..

Bm
538 a
s.
yv

Altorf (Henricus de)

subscrii

'

comes
interfuii

49 c

Alwinus abbas Ramesiensis

Andreu (Jordanus) ad invocationem


rfc

synodo H<-

mensiaS. Leone IX Papa celebratm [18 e AmaMlia som Hargaritx testata mvraculumin
duobus
filiis

Cnnti/u/ir iniiifrnr/io crcptUS, IWCqUC Ipsemet

suis ope S. Thomse

de Cantilupe

patratum
Amalberlus necis Childerico UFrcmcorum
tseconsohii

juramento testatus 681 c f Andreu (Robertus) ad invocatUmem S. Thorn Cantitupe naufragw ereptus hocque ipsemei ju~
}

637

ramentotestatus

680 c

regi illa-

471 e ,530a

Amalricus V, comrs Ebroicensis Amalricus Theodorici Ostrogothorum regis nepos

f Angell cnstodis festum, infei Prxtermissos 4b ff Angelorum custodnm festum, intet Prstermissos 318 b
;

item

/,",7

Angelus Venetorum duw

% b
125 c
103(1
/-'

Amalricus///

illustris

berti episcopi

94a Fragmento VitsS.Lantmemoratus 381 f

f Angilbertus abbas Centulensis


Angilrannus aulu rus v Anglilrudis virgo, S.
trudis
\ia.

Vide k&e\-

f Amandus

episcopus Trajectensis, interPrstermis-

sos2b.\ Sigebertum Austrasise regem baptisavit simul ei de sacro fonte suscepii a S. Petro appa;

f Anianus episcopus
3 f; item

Aleasa/nd.

inter

Prxterm
457 b 630
o,

rente
fuit

ad priedicandum in Galliii Evangelium monitus B. Itt.r, B. Pipini Landensis vidua


:

Anianus episcopus Ba/ngorensis 627


litteris

c,

69
arf in-

patentibus testatus

esi

miraculum
625

condendi monasterii Nivellensis duo Gandavi monastcria ercxit; Gandenses irfuexstitit


,

auctor

vocaftonem S. Thomx de Cantiiupepatralum


f,

626 b

ad fidem convertit, multaque ab hispassus est ; tonsuram contulit S. Bavoni, oui etiam exstitit moderator spiritualis; ejus reliquixad convcnlmn Alrfcmirilcnsrm tuithiclx 82 a usque
lolatras

Anianus
S.

II

AsapJiensis episcoj us litem ltabuit

cwn
a,

Tlwma

de Cantilupe

.">!'.

:,

576

f,

578

605 e
Anicia hospita,

apud quam

S.

Thomas de Cantilupe

ad 378

in diversis locis

t Amandus eremita Amandus Bomano imperio

103
rebcllis

f,

10 ' a

15 a,

22

f,

sxpius fuerat hospitatus, testata est miraculum 1,1 ejusdem Sancti filio suo ad invocationem 653 f, 680 d c jitUratum

24 e

f Annemundus Lugdunensis episcopus


Annualis presbyter, inter Prstermissos

f Amanlius Comensis episcopus 208 a b f Amantius diaconus


sbytero relictus

353
e,

c,
f,

354 c

355 317

f
f

238

243

Amantius ea testamento S. Remigii Agricotee p


125 f Amali collegiata Duaci ecclesia Amblardus monasterii Ebroliensis abbas
d, 461

>-

108 a

f Ansbertus 16 f, 257 b ; ejus reliquix metu mannorum Audomaropolim translatx non fue~ 257 bc runt f Anscharius A&p. Hamburgensis
Ansebcrtus
Ansegisu>
Ep.

I25b, I72d,
234
f

449 a

Ambunayo (Remigius
vica/rius dedit

de)

arcJiiepiscopi

Bemtmsis
187

Augustodunensis

oratorium
i52 c d e

litteras

encyclicas de invocando

S.Leodegarii munificus
</<'/>/
/.'.

S.Remigio f Ambrosius episcopus


doctor
31
5

af

1'ipmi hnulensis, eipai

Mediolanensis

Ecclesix
f,

rnn

Heristallii
S.
I

b,

329

b,

330

d,

683

686 c

Anselmus monasterii
interfuit

204 a, 453 usque ad naohus


Remigii a S. LconcIX
i

Ambrosius pucr testamento S. Remigii Aetwlegatus

tramslationx S.

108 d, 168 b

papa

factSBt

eamque

litU
f,

is

consignai

it

65 d,
177 a

Amerledus. Vtde Mierloo 319 b f Ammon anachoreta, inter Pratermissos S. Remigii legatus Amorinus servus testamento
167 d

117

lKScd, 176 ef,

Ansgisus. Vide Ansegisus Anaigisilus. Vide Ansegisus


Ansigisus. Vide Ansegisus

f Amoun.
Anafleda
S
,

Yirfc

Ammon
Ostrogothorum

inso abbas soripsii Vitam S.

Theodorici

halia
garii

Urmari Laubacensis 304f,305ah


\

uror

ct Clorfovci 1

Francorum

regis soror

Ansoaldus Pictaviensis episcoi \u

oorpus S. Leode-

80 c

f Ananias Christi discipulus,


2 a, item

mter Praetermissos 59 d
166 b

pa illudaddiBcesimsuamtransferri,h(morifu]eque
exsi susceptum fo nova ecclesia jussu suo deponiiitem jussit ejusdem SancHVitamde 363 a usque ad 485 b 322 d e f Nicomediensis martui f Anthimus Ep. e 323 a bc -<<7"non fuU Uor Antimundus probabilius 9/ d e, 99 a D
,
'

ntiorum

Ananias

cum uxoresua Saphira morte subitanea


Papa;
scripsit litteras ad
rfc

punitus
Anastasiusll

Clodoveum

'i

Franco wm regem
torias

suscepto baptismo gr.

70 usqucad 110
I

Anaslasius

imperator 57

a,

59 a

e,

92 d, 134

c;

scopus

'

honorifice habuit Clodoveum

IFrancorum regem
156 b, I58c

Antiolius ignotxsedisepiscopus

Anastasius Bibliothecarius scripsU Vitas


i

Romano'

+
'

Antoninusim/7. Antonius abbasii


<vl
s

"t28 *^.? te240b 482c,


f

2". 1
533 c;
cel

it ///

Anchcrus.s'.

Pontifioum /,\ /;. Cardinalis

,,,s

''

festwm
:

in

dicecesi

Tridentina

&;Uem

in

Augustodunensi
'

adstitii

funeri S.

580 cd e, 607 e msBdeCantilupe Augustoduni, festwmque f Andocbii rnmasterium 400.1 <. ibi celebrandum

Antonius Ep typographus Antonius (Hubertus) (Joannes) testis miraculi


f\penon
S,

Briainensis

f Andrcas Apostolus 087 e;

ejus festum

127 b,

Thomx

453 d

ftonees
f.
'

de Cantilupepatrati (Willelmus.) Vide Aprees


Valentim, qux
3,!l b

R E. Andreas episcopus Tomacensis ac dein S. rel Cardinalis SS. Bavonis et Pharaildis lipsanothecwm tomstulft 265 b, 282 ,,,

i '" Anollinarisepto T>'*>"'-""-cum S. Apollinari /,. /;/ forte

Octobtis colitur

novam

90

t Apoilmaris

Octobris

Tomus

1.

714

INDKX IIISTOHICUS
60 b, 106
a,
1

+ Apollinaris nmrtyr
Apollinaris67do/,/>/.v

10 d,

1 1

a b,

Ascelinus de Truncinis. Vide Adhelbertus

161 a,

168 de, 170


'

bc
'''
''

Aprecs t ciniuw S. Sgpins carcercapparucrat. quemque propterea vivis scrvatus, hocque miraculum invucarat. m

pcr patroWillclmus) suspensus epatibulo. Thomse de CantHupc qui ipsi ante in

319 t Asclcpius episcopus 143 e hSNtribus 542 d Ashbyc (Alanus Zouchasus de) Aspclon (Adom) testis nonus in processu pro ca590 d, nonisatione S. Thonuv dc Cantdupe
r

G99 c
Aspcrianus martyr apud Parisios,
intcr Pr.rtn-

632etquatuor seqq., ipsemet testatus S. Thonue Apwillini (Gh iffms) claudus, patrocinia
potentiam adeptus de Cantilupe recte gradiendi 650 bC, 661 a

5d missos Assa (David) e parentela Willelmi Aprees suspensi, pcr patrocimuiii S. Thonur dc Cantilupc ///
|

Aqua (Galfridus

dc) Conchensis in

Normannta

n,o-

nasterii procurator

6G9e
/:/>.

kauabhnciMPctrus.lf) H

Hncfordicnsis 561 e f 562 a, 605 d


99 d e

Aquilinus Ep. Coloniensis

633 e servaH Asschewede (Joanncs <le) pater puelhr submersse, patmrinio S. Thom.T de Cantilupc ad vitam rc644 b, 66' c vocata Asschewede (Mahilia <le) puella submersa , ope
S.

Arbertus vice-comes l\iortcnsis Argentincnsis f Arbogastus Ep.

Thomx de

439 d
Asseldeltf

Cantilupc ad vitam rcvocataG'A b c, 664 c


S.

licncdicti abbalis Aniunx t Krdoscri)>sit Yitam B. 155d etlnda Arcchus Bcneventanorum dux seeunduti oovpus

(Hugode) ecclesis
(Joannes
I>1

vice-curatus
Assignies
Gallice

Bavonis HarUmi 286 f, 287 b

mlgavii

Vitam
537 a

S. Modesti

marPyris a S. Gregorio

Magno Papa
327,328,329

B. Godcfndi Villaricnsis 531 b, 532 b c d, 533 e,

obtinuU

consihaAredius Gundebaudi Burgundionum rcgis 153 e, 155 b rius

Atebroke (Agnes) mulier cscca, ad tumulum S. Thonur ilr Cantilupc visum adcpta 648 b. Vulrrtinin

lihntatedonata Aregildi uj-or testamento S.Bcmiqii


167
f

Agnes mulicr cwoa


Atey (Hugo) conPractus,

ad tuniulum

S.

T/ionuc

Argericus abbas primus monasterii S. Juhani Sa195 f moricusis


Arialdus

dr Cantilupr gradiendri potentiam adcptus

656
nizationeS. Thomae de Cantilupe 615 a; dedit pro resuscitationis miraculo

bc

Longobardorum rex

355 a

Atforton (llugo dcj tcstis 82 in processu pro cau<>testia<l inf

Aribo Ep. Frisingensis Vitam S. Corbiniani con52 a scri/isit


Aridius. Vidc Arcdius

moniurn

vocationriu ejusdem S. Thonue patrato 616 c c

Arigis. Vidc Arechus


Aristotelcs philosophus

617abcd
229 c e
Athala. Vide Attila

Aritpertus

Longobardorwm rex
328 a

Athalbcrtus probabilius

non

fuit

Morinorum

episco-

Ariulphus Spnlrti. ul apvaret, Longobavdorwndua)

pus
Athanagildus Hispomiaru/m rex

99 a b
81

b
f

Arncbertus dux

348 a

Atlianasiiis Ep.

372

Arnoldus, episcopus XIX Petracoricensis, monasterii S. Leodcgarii dc Cogniaco fundatOT 451 e f Arnoldus Pultariensis abbas intcrfuit synodo Re-

Atinus.

Vide Adinus

Atolus. Yidc Attolus

Atratus S. B. E. Cardinalis
,

Vide Evesham

118 e mensi a S, Leone IX Papa celebratx Arnoldus ncpos Amoldi XIX episcopi PePracori-

t Attala virgo abbatissa Etichonis 1 ct Beresu indse Alsatm ducwm ex Adalberlo filio nepHs 366 a
Atteke

oensU 451 f Arnoldus notarius subscriptus Diplomati connw.so m

(llugo) conlractus,
!'

gradiendi potentia a

S. Thoin"

Canpilupe

donatus 648

f.

Vide

favorem monasterii de Ca/mera


Arnualis presbyter. Vide Annualis
Arnuirus.
Ai

532 e

etiam Atey
Atlicus. Vide Eticho
Attila

Vide Arnulphus

Ilunnorum rex
Vide \<linus
iutrr s.

34 a, 508 b d e

f,

509 b,
512
I

nulphus archicpiscopus Bcmcnsis


ctuji,.

177

c,

180 b
Attinus.

Arniilplnis,

Magnus, Flandris comes ; restau-

ravit monasterium Gandense S. Bavonis, eigue abbatem prasfeoii S. Gerordwm Cellensem houduno Gandavum retulit corpora SS. Bavonis ei PharaildiSj eorumque pariem, ad qua/m sei an;
i

Attolus

Bemigii

discipulos

EI<>cJoui,><>

repnsitus, iluoilrriiu juiidavil

xcnodochia 102
lOi

b,

def
7 d
,

Atzbeha rex, inter Prsetermissos

dam

etiam clericos constituit, tenyplo novi oastri obtimiit; monachis S.Benedictia Lothario Fran* Gorv/m regepossessionem monasterii Bauoniani confirmari
titii

Aubrcy (Thomas) jwer perioulose infirmus pet patinriiituui S. Thonui de CantUupe sanus effectus

678 b
\\\ b

petiit,

inque illud

ad mortam usque
d,

Audeardis. Vide Aldeardis

bene/icus

203, 258 usque ad 297

Audobcrclhus patrl
soripsU !//"/// S. EinjiiSc, 221
/""/'

t Arnulphus episcopus Metensium 343 t Arnulphua ex disoipulis, ut fertur, s.


Arnuvalis,
I

522 e
104 c

t Audocnus Rotomagensis episcopus 650, 128 b


c,

ftemigii

344 d

onwci-

coluit

ide Annualis

cix 422 d 355 a


132 c
b,
1

cum EbroXno, majore-domui (Franf, 424 abe; ejus Rotomagi basilica

Aroges.

ide

Arechus
Artoldus

Arrius hasresiarcha
Arliildiis.
\

iilr

Audolcnus pater Ihsonis ab Aa nebei to oa isi 348 a t Audomarus episcopus confessor 99 a,257 a, 384 c,

Artaxerxes rex
Artoldus archiepiscopus Hemensis 180 Ajrundel (Richardus dt
1

i56a
Auilulliis.

86 b d e

Vide Audulphus
iihhn.s

065 b
667 b

Audulphus

monosierii
soluiii

S.MoxmHi
nsr
I ,

;cc
Q
.-./ ,/

\n11nlcliun1111

illustm

\nglia familia

'

'" ad

1'irliirn

,!

t Asapus

005 e

Sitam

dem sanctimariyrisfecii

describi
it.

111

'

IN

TOMUM
m

OCTOBRIS.
Bache
(

715

item ipsemel mxracula S. LeodegarU franslatio-

nem wmitata
ejus

litteris

mandavit, novamque
ewstiruwit 358 d

honoremecclesiam
conversus

Walterusde lai presbyter Herefordiensis sub juramento testatusesi pro plurUnu miraculu ad
invocationem S.

usque ad 485 c

Thomse de CanUktpe patratis


640 b
6 d

Averlanus

Ordinu

Carmelitarum
126c
623 e

t Bacus martyr, inter Prsetermissos


Badiussn*//tor

147 c

Aufrey (Christina)
Augflcda Thcodorici Ostrogothn,
u.ror. Vide

um m

llu.ltu

regis

Bagcham (Joanncs dc) tcstis mnoculi per patrocinium S Thomxde Cantilupe patrati 033 d, 635 f
Bagncsia (Maria) venerabilis virgo Florentina
fertii

Anafleda
[postokts
f,

f Auguslinus Anglorwm
367
I,

70 \ a

Ordinis

S.Dom

126 c

f Augustinus Hipponensis episcopus 318


496 b c d, 497
a,

338 c

e,

Bagnesi (Ferdmandus) Societatis Jcsu transmisit

504
a,

e,

505
e,

557

5G0

510 d f, 590 e, 694 f


c,
f,

authenticum lestimonium deecclesia, inquavenerabilis

Maria Bagnesia, consangvJinea sua,


126 d

t Avilus Viennensis
80 a b
\>to

i/n

Galliis episcapus 03 e, 79 c

baptizata fuit
Bailletus (Ad/rianus) Gallice edidit
ih-

d, 81 b, 85 c d e, 88 e,

95

scripstt litr

VitamS. Thom.r
540
e,

terasad Clodoveum I Francoi wm regem desuscebaptismo nratulotnnas 8'i c,89de f, 90 abc,


148
f

Cantilupe episeopi
f;

577 a

t Bainus 16

ejus reliquise

metu Normannorum

Aula

(MUo

dcl

submcrsintus pcriculo pcr


Cantilupe ereptus

piit.ro-

[udomaropoUm translaUr 257 b BakiBglhOD (Philvppus) teslimonium dedit de miraculo


n,i

dniumS. Thomsede

G83cd
108 c

i/nvocationem

S. ThomsB de

CanHlupe
623 c

Auliatcva testamento S.

Remigii hhcrtate donata

patrato

Bul.letil.lis.

Vide Bathildis

Aumari (Eadmundusde)Ordinis S Dominici,


vigesimus tertius
in

tcstis

Baldock

(Rudolphut de)

episcopus Londinensis

processu pro canonisatk

S. Thomse de Cantilupe 590 f; audivit eumdem Sancturn Parisiis Apocalypsi/m publice interpr&tantem 548 d c; item narravii singularia de 552 e f, 553 a d astitate ejusdem Aumundus. Vide Antimundus
<

commissa/rius Apostolicus ad instruendum processum [>i<< canonisatione S. Thomss de Caniilupe tlejmtatus


;

ejus

sociorumquc
isto

coiini u

riorum

de

processu

jam

mstructo
5G9 d,
f,

ad
c,

Clementem VPontificem

epistola

58.".

586 b, 587

592 ad 590

synodum

Aunarius episcopus celebravit circa Autissi <dorensem

annum

578
f

374

Aunfray (Joannes) testi/monvam dedit pro miraoulo ad invocationem S. Thomse deContilupe 623 C patmln
kurelianus Clodovei
I

Balduinus Noviomensis ac Tomacensis episcopus ^T;' b; transtulii corpus S. Bavonis, publiceque item elevavitcorspet tandwm exhundi 271 c
I ;

pus

S.

Macarii,et consecravii resedificatam

mo272
e

nasterii Bavoniani ecclesiam

Franeorum

regis consiliarius

Balduinus

I,

cognomento Ferreus, Ftandriseco


264 b
FlandrisB
f,

145
tarelianus i/mperatoi

bd,

148

ac
Dalduinus
filius
III

10 a d

eomes,
b,

ArnulpM Magni
-l
;

^usbertus. Vide Anabertus

263

c, --'09

270 a

284

possessuynem

Ajasoldus csecus in

Wanslatione S. Remigii visum

adeptus Austc (Joannesde) famulusa gra\ oulnere cinio S. Thoitu deCantilupe sanatus
i

nrMl
patiro-

Bavoniani monasterii Benedictinis monachis a petiitZWe Lotharvo Francorwn re$e confirmari


Balduinus

647 b

de Cantir Austin (Florentia) paWooinio S. Thomse 647 a resusoiiata lupc a mortuis


paterpuellsepatrocinu) S. Auslin (Joannes) ,/,- Canlilupe a mortuis resuseitatse

cognomento Barbatus seu Pulchrout barbus, Flandriss comes ; tramslationi, livini interfuit; item Alden S. iicitm
IV,
.

Thom
<;

'"

celebravitmagnatumsvoruTi 203 a, 254 a, ureum Sam torum reliquiis 62 d, 268 a, 269 a, 271 a b
IS.il.luiinisV

Auslrebertse virgmis reliqute metu lllllt Audomaropolim Vrans

Normanno10
f,

F\m

,inii "

Piu

251 b

arehiepiscopw t Austregisilus BUuricensis

70 d,
211 c
'i

bf, 272 monasteriumS. Bavonis munificus 271 272 b elevalioni corpcris S. Macarii
idstitU

Balduinus

"<episcopi translaHo, t Autberii Cameracensis monaitem ejusCameraei /,v Pnetermissos 7 e


;

cognomento Montensis, Flm elevat&oniwrfilius, adstiM comes, Balduim


VI,
I

is

tiacarii

^'~
vari
a

Balduinuscomes^mwaccn^M
nasterio
S.

StCrtiim
toithoren

Bavonis

confirmari,

Loth r '

Vide Outshorn.
.

Menardus
118 d;
ritis

OA-chicpiscopus

hugdunenm

mterfutt

nn regepetiii

IXPapacelei synodo liemensi a S.Leone mwaculum S. Remign meprscsens vidit


llSl
'

adscriptoim
Viglius

subjuramen Balkemare (Willelmus de) miraculis ad ,.,, pro pluribus 640 Thomsde Cantilupe patratis S Richardus)testismiraculiadmvocai

\\ia

Zuichemus

KcleLs.JBavonisGandavi

ab) prapositus cathearatts 274 f, 275 f, 276 e

mus(
$

Thoma deCantilupepatrati

..

BaIsamiaa^flmc7Wo^67def,68aD^
(Walterus de)
fah
I

ru

Adhelbertus. ^elinusde Trmcinis. Vide

B
t Babolenus abbas
S, Mauri FossaU

Uanford

mortuum r*m-

tarilaS.Thon
Barbarae^i

s/alapOTD,

Pan
Bacua t Bacchus. Vide

260c

9d

0 1083*0

luereticorumtumuL
rit
si

lanl

msubduct*

2na
i
r

exparte 1

+ Baccus. 1'u/eBacus

[ef,277def,278abcd
'

Lche

(Hvgo ie

lo)

diacow* Herefor&ensu
'

Barbalus

Zm

'

'"""'"'"

'"'
';;

Lberanus

(Guilielmusl

ex

Ordme

S.

D_

^Tdensis*p*WUS,B.Berengwd*<

716
Barbcr (Hugo
le)

INDEX IIISTORICUS
familiaris S.
testis

Thomse deCantvsexkis
;

Bayus (Franciscus). Vide Cuslaud (Alexander)

lupe domesticusj et post

processu

canonisatione
sancti

ejusdem

mansuetudvnem
io diversis locis

Domini sui

fuit

expertus 543 usquead 698

BeadehedeMr/'" >v l/ri materpueripatrocmioS, Tho646 f mse de Cantilupe a mortuis resuscitati 49 c Beata uxor Hen/rici Welphonis 21 a Beatrix rnatcr Joannis Druidum comitis
318 e Bealus inter Pr.rtermissos (Rogerus) naufragii periculo post invoBeauflour cationem S. Thomse dc Gantilupe mirabi/itcr

BarMe
S.

(Joonnes) lesHs miraculi

ad mvocatiomm
670 a
celebrari prse^ ^

f Barnabas
ceptum

Thomse dc Cantilupe patrati apostolus ; ejus festum

cum
de

multis

aliis ereptus

Barrat (Rogerius de) testis miracu/i a S.


Cantilu/' patrati

Thoma

Bebler (PctroniUa) litem

matrimoniaicm
S.

in

665 e f curia

641 d

Herefordiensi evicii

Barre (Adam) sanam mentem et patrocinio S. Thomse de Cantilupe caruerai 6 ~& f adeptus
,

loquelam, qua

Bebrimodus testamento
sbytcro legatus

569 f Remigii Agricolse pre-

168a

BarlholomaDus abbas S. Scveri


ejus festum celebrariprseceptu/m

580

4 57 b Bec (Joa n nes du) cpiscopus Macloviensis episcopus Menevensis litem Jmbuit Beck (Thomas)

f Barlholomaeus apostolus 552 multisque seqq.;


453 d

cum

S.

Thoma de Cantilupe
c,

566 d e

BarlholomaBus Tridentirms Ordinis Prsedkatorum


46 a c d
e,

f Beda 284 diaconus


Bedelli

294

e,

297 b d
rrmlier

decimo nono
lusca

aetatis

suse an/no

ordinatus

367 e

47 a;

brevem concirmavit
Gesla S.

Vita/m
Vigilii
f

(Margarita)

ad tumulum

S. Remediij scripsitque etiam


episcopi Tridentini martyris

37 b, 45 e

Bartonus (Richardus) col/cgii

Anglorum

Societatis

618 b Thomse de Cantilupe curata Begga, BD. Pipini Landcnsiset Utseseuld/ubergse f fdia, Ansegiso nupta 203 f, 204 c d, 498 b, 522 a
S.

Jcsu Audomar/
ji iii

rectot

598

f,

599 b; ejus testimo-

Bcgo mcmoratus
comitis

m
lc)

c/iarta Guilielmi,

Aquitanicc
4'i8c

de sacro osse brachii S. Thomse de Canti-

lupe Andomaropoli scrvato

598

f,

599 b

Begue (Guilielmus

95 c

Basilius

431 a, 432 c

Belfortius (Nicolaus)

Basina Basini Tlioringiorum ac dein Childerici I

canonicus Rcgularis 192 b, 194 a; scripsit Annotationes in Yifam S. Yulgisi


188 ef, 189

Francorum regisuxor
Basinus Thoringiorwmrex

144
144

c,
c,

147 d

abe,

190 ab,

191acef
697
f

147 d

Bellaperlica (Petrus de) litterarum Aurcliani professor

Baskervile (Henricus de) tumorc facieiper pairoci-

nium

S.

Thomse dc Cantilupe liberatus


(Waltcrus
dej

652 d,

Bello-monte (Rogeriusde)
degarii

ratam habuit donationrm


451 d

660 c
Baskervile

a patre suo factampuellarimonasterio S. Lcoin dioecesi


III

toparcha

de

Kishope

Lcroviensi

652 d, 660 c
Baskervillorum illustris in Anglia familia
Baskewile. Vide Baskervile.

Benedictus
S.

Papa

Venetias

ad sanctimoniales
32
\

662 e

Zacharix dono misit sacra /ipsana


d,

Benedictus XII

Bateswayne (Joannes) nauta prsesentis naufragii periculo ad invocationcm S Thomse de Cantilupe ereptus, hocque ipsemet testatus 630 f, 634 f
.

495 f Renedlctus ardiiepiscopus Mcdiolanensis

Papa BenedictusXlV Papa

598 c

490 c 312 d, 314 d 355 b

Bathildis Clodovei II

Francorum regis uxor; S. Leodegarium designavit Augustodunensem episcopum; post mortem viri sui aliquamdiu
egitregni admintsiintiin
in

f Benedictus Ep. Comciuis

ac dein in monaste-

Benedictus Ep. subscripsisse legitur prolixioriS. Remigii testamento 107 b 155 d f Benedictus abbas Anianx et Indse

ri/um Calense a sc exst/ructum secessit 359 usque

f Benedictus abbas, Ord/nis Benedictini patrmrcha, monastir.r


vidit
111

ad 487

in multis locis
,

uitse

in

Occidente restaurator
S.

Baudemundus, abbas B/andinicnsis


'

S.

Amandi
f,

cselum ferri

animam

Germani, Ca-

Trajcctcnsts episcopidiscipulus sirnulque biogra-

puani

episcopi

73 usquc ad 699 in diversis locis


,

phus

82

a, 211

bcde,

21 5 d,

218 e

296 b c

Baudoleifus colonus testa mcn to S. Remigii legatus


167 d Baudonivia monialis Acta S. Radegundis iittens

f Benediclus inter Prsetermissos 6 f 7 a Benedictus Lugdunensis archiepiscopi capellanus prxsens vidit miracuhvm S. Remigii meriUsadscriptum
184 c

mandavit
Baudoroseva tcstaniento S. Remigii nata
Baudovicus testamento S. Remigii

434 c
libertate

Bennadius S. Remigii Remcnsis episcopi decessor


68
Bennagius. Vide Bennadius
f,

do-

70

f,

71

ad, 136 d

libcrlatc

168 c donatus
167 e

Bentigradus abbas monasterii S. Marise ad Olivo-

fom

f Bavo confessor

327ab.329a
d,

a,

13

f,

16

f,

305 c d, 340 d, 484 d, 526 d

Bavone (Godefridus a S.) senator Candcnsis 290 b Bavone (Marchelinus de S.) vendidii decimas ccclesiseS. Davonis

f Bercharius abbas Dervensis 386 Bercharius major-domus. I'a/e Bertharius


Bercharius?>io>/(vc/m.s-,

477

I'

qui histantis necisS. Lcocle388 d


e,

gariu

m mon uit

466 b

990

>

Berchloldus princcps

Bavone (Machelinus alius de S.) 290 b Bavone (Mathias a S.J ggp Bavo vir il/ustris 339 a Baussonnet delineavit mamsoleumS. Remigii 122 d Bauvias (Adrianus) canonicus Regularis adstitit
.

437 a
497
e,

Beregrinnus monaclius Andaginensis Berehsinda. Vide Bereswinda


Berengarii

520

(Raymundus) monachus Figiacensis adhibitus ad conscribenda Acta in proces.su pro

Visitationi

tipsanothecsc

Secliniensis

s.

piati

Bayardus (Hugo)

testis

18 a miraculi a S. Tlioma de
[\\\
f

CantilupepaVrati

g^
641

cunonizatione S. Thomse de Cantilupe 596 a b Berengarius capihili 1/n densis notarius 538 d Bereswinda, Eticlionis I Alsatix ducis uxor, S. Leodegarii neptis aut potius matcrtcra 364 e f,
365 a b c d e f, 366 a b, 438 c d e f 439 e f Berga cx SociabusS. trsulx, intcr Prxtcrmissos
,

Bayardus (Reginaldus seu Raynaldus) testis culia S. Thoma de Cantilupe patraii

mwa1

319

bc

Berghe

IN
IterghsfLudovicus
i

TOMUM

OCTOBIUS.
Bivolus.
\"ulr

717
Bindus
de) testis
,!, V,i ,,til

wn den) decanus Chmtianitatis Aldenardensis, deputatus <, iscopi Ganden causa reliqu/iarurn S.Bavonis Aldenardse inven280 ef
de).
I

Blakenbale
I

(Adam
Tlmm.r

furatusmiraculipatro-

tarwn Bcrham (Joannes


Bcrilla mater, ut

// pfi jinlrati 685 a BlandinusiecnndtM maritus s.SalaUergx.postea

iiiki S.

ide

Bagcham
Boregisi

abbatissx
196
e,

112

f&t tur, S.

198 d,

Blaston (Galfridus de) ecclesise Lichefeldensis cano-

499 a, 524 e Bcrkelcy (AUcia) patrooinio S Thomaede CanHlupe a mortuis resuscitata 671
l

cus

098 d
411 b

Blidramnns metropolUa
Blitgarias in S.

Kemigium blasphemus mortedivU


6i
de vita perklitans,
f,

Berlayraonl

(Ludovious de) archiepiscopus


reli

Camelitters

niius punitus

165 b

racensis
sii

uiasS. Wasnulphi novaarca recluejus hac

Blunda mulia
iirm s.

ad inv catio691
f

305

(1

super

re

ex parte

Thomx

de Cantilupe sanitati restiiuta

305 e

Bcrnard (Rogei

ius)

paralyticus manu/um pcd/umque

Bobbo. Vide Bobo

iisum patrocinio S. Thomse de CantiVupe adeptus


678
f

Bobo pravus EbroKni assecla, scde episcopali Vahiitin,'


inii

dejectus ac dein

in

Augustodunensem
b, -105 c,
f
f,

Bcrnardus abbas S. MawenUi Bernardus Caroli Magni nepos

i50 b

usus; Augustodunenses vexavit 402

313 b 224
ii,
f,

469

471

ab, 473 b c

f Bcrnardus ClarsBvaUensis abbas


291

283
",33

i,

Bodclhram

(Robert/us de) sanitatem,

quam

patro-

292

c,
f,

c
i

,'imn s. Tiimn.r de Cantilupe acceperat,


tns iimisii,

ingra-

Bernardus ecclesia

S. Remigii custos

6i
III

165

pamitensque iterato recuperavit


668
f

Berocomesin diplomate regis memoratus

Childeberti

Francorwn
522 d
Bodilo Childerici
II

Francorum

regis

mterfectoi
171 e, 530 a

Beroldus episcopus Suessionensis interfuii synodo

Remensi a S. Leone IX
Berschinda.
I

/'<-,

itse

18 d

Bodilu in

testamento, quod S. Leodegarii nomvne

ide

Bereswinda

signntur,

mcmmatus

3/0 C

Bersinda. Vulc Bereswinda

Bcrswinda. Vide Bereswinda


Berta mulier ob injustitiam a S. Remigio pvtnita
16'

esi cum leudino, f Bodo Tuiirnsis epist opus; idem S. Salabergse fratre germano TuUensi episcopo,

141 e

f.

i'rJ

al.cd

ef

Bcrtha

Pipint

flrrris,

Froncorum

regis

uTor

Boele (jEgidius) monasterii S. Bavonis abbas fere/,/// SS. Bavonis ei Macarii preliosissime orna,-,,

342 ef, 343 a, 352 c + Berthaldus eremita S. Remigii discipulus 103 f, 104 a
Bcrtharius

273

f,

274

Boklond (Joannes de) infans exanimis natus, pet patrociniwm S. ThomsdeCantiluperesuscitatus


642
f,

major-domus Bertharius monachus.


r/nis

NeusVriae oceisus

523 b c

643 e

Vide

Bercharius

mona-

miraoulo in Boklond (Roberhisde) testatusesl pro Cmtilupe /,/,/. w/o ncrpatrocmium S. Thomsede
patrato

f Bertinus abbas Sithiensis 257 b ejus reliqufc ad conventum Aldenardensem adductx 271 a; 317 d S. Berlini monasterium
;

642f,643abe
Vide Bulhnghore
6l a
0,1
B..1.0

Bollinghope (Joannes de).


Bulo.

Vnlr

Bcrto. Vidc Bctto

Bcrtoaldus

memoratus

in

testamento

Anseberti,

Bona S. II E. Cardinalis Bonde (Joannes \e) puer submcrsus,

mvocadonatus
683

Augustodwnensis episcopi
Bertus. Vide Robertus Turonensis Belonia (Robertus de) episccpus
Bclto abbas legatione

452 e
Herefordiensis
1

s.

Thomx

dc Cantilupe

oita

bc

696

c,

697 b

Bondc Hoiin us le) invocatx miraculo in filio suo Joannead

testatus est

pro resuscitationis
683
b
c

pro S. Leodegario functus 402 c, 471 d, 573 f

S Thomsde Cantilupe patrato transla+ Bonifacii monachi Villariensis corpus


'

tntn

533 b
.

C
.

Bctun. Vide Bctonia


Bidcl (Galfriehis) tcstis oitzperS.
tilupe equo redditae

Thomam

de CanG/
'-

Bonifacius IX
,

Papa

concessit

indulgentias eccte-

siamS BavonisHarlemivisUantibus

2851, 286 a b
b

Bie (Joannes de)

civis
S.

V ro '
Bi K nc

reliauiis

Bavonis
la)

Aldenardensis testatus Aldenardse inventis 279 e


Ordinis
S.

228a archiepiscopus Moguntinus t Boniracius a,


BonifaciusS. Livinibiographus per (Nicolaus) gravi infirmitate

patrocmxum
"
l

(Emilianus de
WcteBilihfldia

Benedicti

Bon

258ef,259a

S
sis

ThomaideContilupe
interfuii

liberatus

BontevilhBilhilda.
Bilichildis.

(Richardus de)

canonicus

Seclinien-

translaiUmi reltqutarum S.

FM

Vide Bilihildis
II

^UUiUnsf^lnh/rrn'!

rn-iu^riiiii rrijis

ii.n.r,

010-

lenta mortesublata m\\za(Jomnes)canonicAtsadsHtitvisitationihpsa-

365 multisque seqq.

episcopus Gandensis Boonen (Jacobus)


toibi

M2tb

(Agnes)muli*rcmtracta,patrocmwS.Tho

notheOBSecliniensisS. Piati
Billy

a
l

msdeCantilupesanata
,./,//

(Dominusde)
,,.

uir nobilis

>
"
_

Bindus

nobili

\farsciancrum

famiha, pater
testts

corpus

S.

I' 1

"'

.. II.

,., Uhud

ms)S.
1,

abbatisS. Severi
la)

Birchea fGregorius de
tilunr initrati

juraVus Bdo u

;,.;.,
vidit

,,,.,

E.Card

te,

Mp-

.
20 b
624 b

corpusS Piati
1

uniusctalterwsmirawliopeS.ThomzdeCafr
Birches
i

Bnrdesleve Joannes
\
:

(Joanna

de)

----' contracU,

patro-

II

de Cantilupe sanata

pni Thoma de Cantilupe

/(

;/,/,/^y,v-

--;
Borluyt

wnuipouu*
Bisinus

Vide Basinus

718

INDEX HISTORICUS
Brasseur (Philippus) presbytcr cdulit Opusculum,

monasterii S. BavoBorluyt (Balduinus) prxpositus


/u ,
et
:

transtationi

reliquiarumSS.Bavonis

Pharaildis ab

Andrea episoopo Tornacensi

factx

2G6b
.

abbas Borluyt (Gerelinus) momsterii S. Bavonis interessent translatiom reliquiarum misit, qui
Tornacensi SS. Bavonis et Pharaildis ab Andrea 265 b episcopo facUB Bor. Vidc Box 616 d Borwore (Willelmus de)
Bosco Arso
Vide

306a mePricum de Sanctis Hannonix muta, ad tumulum S. Thomss dc 651 e Cantilupe loqucndi potentiam adcpta Brelon (Joannes le) proximus S. Thomx de CantiBret (Margarita)

eidem Sancto contulit


b e
f,

lupc in sede Herefordiensi decessor;canonicatum et episcopatum pr.rdi.rU;


itrm soripsit librum dc juribus Anglicanis 551 a

502

a,

579 b, 603 d, 604

c,

605 d

Bretoun. Vide Brclon

Wayte
miversUatis

Bosco (Guilielmus de) cancellarius

549 d Oaoniensis Boseburg (Margarita de) paralytica, patrpdnia 650 d S. Thomx de Cantilupe sanata
Boso, Audoleni filius,

Breuse (Maria dc) vidua de Wiltclmi de Brcusc baronis militis, trst/.s scrunda ni proccssu pro 590 c canonixatione S. Thomse de Cantilupe
Breuse (Willelmus de) baroei miles, tertius testis in processu pro canonisatione S. Thomx deCantilupe 590 c, 632 e, 633 c d e f, 634 e; tcstatus cst pro insigni miraculo per patrocinium ejusdem 675 a b s. Thomx <ir Camtilupe putrato

ab Arneberto

interfectus

348 a
Boso comcs

344 a
;

Boso-Gunlchramnus dux 113 d nus


Bosolus canonicus

impium

ejus faci-

126ef

Brewes. Vidc Breuse Brcws (Ginhrlinus de) Ep. Landavensis


Bridab. Vide Brid
Brid
(Nicii/aus
1

697 a

Tornacensis, sacri palatiiCle-

587 c, 588 a, 593 d mentis V Papse auditor Bos (Willelmusde)a quatuor a/nnis claudus,patrO' cinio S. Thomx de CanHlupe recto gradiendi po-

/uscus patrocinio S.

Thomx
648
c,

de

Canttlupe curaPus
Briddo

657 a

monasterii

S.

Bavonis

Gandavi
cst

abbas

658 a tentiam consecutus Boter (Walterus) maritus mulieris surdx ad tu-

Briggcr (flenricus dc/ testalus

255 b pro miraculo


687 c

mulumS. Thomx
mivptx

de Cantilupe auditum subito

ad invocationcm

S.

Thomx de

Cantii'u pe pai rato

676 a

Bolon (Walterus) clericus moribundus, perpaVrorinium S. Thomx de Cantilupc pristinx sanilati


rcstitutus

Brigger (Philippus dc) tcstatus est pro miraculo

ad invocationem
f Brigida virgo

S.

Thomx

de Cantilupe paPrato

676

687 c 319 c
168 a
Brittobaude servus testamentoS. Remigii Agricols
presbytero legatus

Bolle (Willelmus) tcstis 88 in processu pro canonir

tationeS.

pro

Thomx deCantilupetestimonium dedit miracuload invocaUonem ejusdemS.Thomx


616 d

1'ntrato

Brixii

corpus

Gamdam Pranslahm
tumultuantium
furore

268

260 c f Bovinus Ep. Trecensis Botiloingnc (Antonius) canonicus adstititvisitationi


lipsanothecx Secliniensis S. Piati
18 a

hxreticoru/m

f; ab servatum

Broclie

Bourgogne (RaphaSl de)

Bavonis Gamdavi abbas ;donavit HarlemensibusS. Bavonis reliquias 286 d e f 287 a b Bourlon (Carolus de) Ep. Suessionensis 189 f,
,

monasterii S.

276 f (Radqlphus de /a) tesHs juratus miraouli ad inrncationcm S. Thomxde Cantilupe patrati 613 d
Vide Brocquemarus
de)

Brocbmail.
Brocia (W.
sterii

Conchensis

in

Normannia monar
669 c
est,

193

ce

Box ( Nicolaus dc ) promortuo habitus, patrocinio s. Thomm de Cantilupe factus mcolumis 646 d e,
648
linys

monachus Brockmaum. Vide Brocqucmarus


Brocquemarus Gallensium,
Wallix,
1
1

id

Cambrim aut
197

a,

682 a b

inceps seu rex % pater S. Sulini 106 c e,

ijnanncs

<lr>

srncscallus rastri

<le

Coneirijc,

bd
f,

testis juratus
,n.r

mvraculx ad invoeationem S. Tho-

Brokc (Agnes de
s.

la

mulier cmca ad t/wmulum


037 a b
c.

de Cantiluqe patrati

625

e,

626 e
294

Thomx

de Cantilupe visum adepta 636 d e

BoZOlus. Ynlr BOSOIUS

038 d e
<

Brabantinorum lcrra a Normannis vaslata


Bracbantisiorum. Vide Brabantinorum
Bradele (Rogerius de)
miles Anglus,
s.

Broki-

ad
656 e;
testis

tiimnliiin

(Hugo dela) marit/us Agnetis mulieris S. T/iomx dc Cantilupc iisitm


638 de, 639 a

adeptx
Brokton (Matilda de) patrocinio S.
tilupe

miraculi ad
patrati

tumulum

Thomx deCamtilupe
628

Thomx de Can694
a

ad

oculorum usum consecuta


ilicia

Bradeley (Bogerius dc). Vide Bradele

Bromail. Vidc Brocquemarus


Broni|i
'

Bradewere
patrati

R illelmus de) capellanus, testAs unius

de)

ac alterius miraouliope s.
Braina-castcllo

Thomsde

Cantilupe

nium

S.

Thomse de Cantilupe liberata

gravi corporis malo per patrori667 e


de)

639
(

bc
ct

Bromptone

(Huga

Gardianus
testis

Hugo de) excommunicatus


<

norum
raculi
trati

Herefordix}

Fratrwn Mioculatus insignis mir

ignominiosa

morte

vivis

sublatus

184 a,

adtumulum

S,

Thoma de Contilupe po-

185 d

Bramford (RicJwdMS de) in causa matrimoniali damnatus, mterjectaque appellatione, excominiinicalu.s,


<ir

drui ohsulutus

569

fcramford
i

(Rkhardus de) patei prxcedentis, in mairimmiali ftlii sui excommunicatus


570 a b c

664 1 Brompton (Joannes dc) tcstis miraculi ad tumu/"/// S. Thomx de Cantilupc patrati 639 d Bromtonus (Jocmnes) scrvpsit VUam S. Ethelberti,
Orientalium Angloi um regis 539 c Broynton (Rogerus de) sub juramento testatus pro

ac dein absolutus
Brandisius (Franciscus

Adamus)

pluribm mvraculis ad invocationem S.

Thomx

39 e

Brandon

tli. dejcanonicui londvnensis, deputatus ad examinandas querelas suffraganeorum sedis Cantuariensis 569 a

dr Cantilupe patratis 640 b Bruena (Gilberku de) notarius Apostolicus adhibitus ad conscrubenda acta in processu procanonizatione s.

ThomsB de Cantiiupe

596 b

Bruges

IN

TOMIM

OCTOBIUS.

719

Bruges (Bogcrus de) sacerdos sigillum suum apposuit httcris patmtibw de miracuh ad ImoCaHonem S. Thomx dc Cantilupe patrato r, c d Brugg^ (Sibilla de) mulier lusca ad tumulum
t\

Burton (Joannes de) adolcsccns smc lingua natus,

ad tumulum S. Thomse de CanHlupe

S.

Thomx

dc Cantilvpc curata

r,'8

Bruna
filia,

Clodovci 1 Francorum regis, ut dicitur, ' cadcn, forte cum Brunichilde


Sigcberti

628f,629ab Bussoms (Antonius) Ep. BethMmUanus staPuta anUqua <irrc$is Augustodunensis confirmavii
Bute (Joannes) domcsticus S.

"

ling\

/'" v

Austrasix regis uxore


Brunburst
(

Thomx

453 f dc Canti-

Adam
S.

de

testis

patrocinio

Thomx

dc

258 e f juratus miraculi Cantilupe patrati


685 a
gravi malo

lupe, tcstis guinquagesimus nonus in pro< pro canonizatinne cjusdnn; fuit a fi<lcl,tatc

ct

veracitate

multum oommendalm
le)

554 usque ad
e,

571,591
Buteler (Raderus
senti vitx pcriculo

628

Brunburst

adf

Richardus
S.

de)

duplici

ad tumulum

Thomx

miles, gravissime Issus, prx-

de CanHlupe Uberatus

ad invocationan S Thomx
652
f,

G84 c, G85 a Brundcdif (Thomas) claudus,patrocinioS. Thomx de Cantilupe rccte gradiendipotentiam adephts

de Cantilupe ereptus
Buteler (Radutphus
le.)

GGl d
\e)

Vide Butelcr (Baderus

Butleriorum tllustris familia


Bultcvilt (Pctrus de)

655 a

G50a
Brunechildis. Vide Brunichildis

magistcr in artibus Parisiis, ac dein senescallus Walteri, Wigomiensu episcopi


;.',',
|

Brun (Joannes) tcstatus

est resuscitationis

mira-

668 c Brunichildis Sigcbcrti I Austrasix regis uxor 81 b, 218 b d, 258 f, 333 a c f, 334 b, 335 b, 337 d; con-

culum ad invocationem patratum

S.

Thomx

de Cantilupe

Bulton (Willelmus de.) Vide Suthon

dendo Augustoduncnsi S. Andochii monastcrio

fundum prxbuit
f Bruno,
archicpiscopus
Coloniensis,

400 e fundator

sccilia matcr Joannx puellx quinquennis submersx, ad invocationem S. Thomx de Cantilupe

resuscitatx, testis sexagesimu quinta

m
f,

inncossu

aut potius instaurator monasterii S. Pantaleonis Colonix 335 b

pro canonizatione ejusdcm Sancti G09


611
ClECilia
/>i/r//rr

610 d

e,

a,

G12bdef,

613

abc
676 a

f Bruno

c Tullensi episcopo factus

Papa

Leonis IX
IX

contracta, ad inracatumcm S. Tho-

nomen assumpsit

118 a b. Vide adeo

t Leo

nuc

i/r

Cnntilupc subilo sanata


puella
,ir

t Bruno episcojms Signinus


Bruno (Euscbius) cpiscopus A)\degavensis Bruno
in

185 e
181 c,

Caecilia

sinistro

oculo

cxca

vatrocvnio
('.,".

S. Thoin.r

Cantilupe sanata

t-

184 e

t CxciWus Klibcritanus Ep.


Caesar (Cajus lulius)
i

537

minmsterium

S.

Bavoms bcncfwus 270

f,

Romanorum imperator 243

d,

272 d

b c, 297 c

Brunsope (Joannes de) poenitcntiarius episcopi Hcre622 f fordiensis


Bruswinda. Vide Bereswinda
Brut (Ga/fridus) Ilibcrnus periculo naufnujii per patrocinium S. Thomx de Cantilupc fuit erephts

Caesarius Arelatensis episcopus


Villariensis,
oita

94 a
B. Gode-

Csesarius Prior

paulo antc
fu/nctus,

fridum
apparuit
Caasarius

VtUariensem

diversus a

CsBsario Beisterbacensi 532

bcdjposl mortem
536Cj 537 a
is

672 b c; //</" inrmdium domus sux ad invocationcm ejusdem S. Thomae de Cantilupe vidit 653 e subito e.itingui
Brutoin.

ffeisterbacensis 533 f; Uttei

consignavit

etevationem corporis D. Godefridi ViUarm ud etiam ex parte Vitam et Passione S. Engclbcid Coloniensis archiepiscopi 531 d, 5 533 a; disHnguendus est a Cxsario paulo ante

Vide Breton
531

Bruxella (Joannes dc) abbas VillariensU trigesh


c

B. Godefridum
Calllstus
lli
/'-

VUlariensem

>

ita

fum

to

532
,,s

nbbas tAvriacmsis 504 f, 505 ad, 510 f, 520 b c, 526 c Bulland. iXotarius. Joannis Chevroti Tomaeensis cpisconi, subscriptus littcris dc reliquMs S. Piati
Bruxellis (Joannes de)

1,r

Calubius

missus ad torquendum
pci

S.

Theophilum
192 d
t

Calvinistarum

Belgiwm

res

saoras

18de
(Joannes dc
S.
)

277

Bullinghore
culi

testis

juratus mvra-

Camer

Rogerus

per patrocinium

S.

Thomx

de

ad tumulum

Thomx

de CanHlupepatraH 638 d
'"' r

Cantilupe,

sumpto

toxico, servatus

incolumis

GTOc
Campcneis (Alicia) puella submersa S Thomae de Cantilupe a mortuis resuscitata 677 b c
t

Burchardus comcs

Burdenaco isuniadeptus
(
i

Vatalis de) cseeus patrocinio S.


nobilis, oujus

Remign 1/5d
fiHus

Burdun

(Joannes)
S.

vir

altet

m trocinio
Bur^hellr

Thomm de Cantilupc

a mortuis fuit

Campcneis (Joannes) tesHmonium dediipro citaHonis miraculoinfiliasuapatrocinioS.


i

lesusoitam

644e,688f
t

(Joannes de) presbyter Herefordiensis

de Cantilupe patrato Candidus marig\ Thebaeus


,

,;T

<

''

'

mb
lis

furamenlo

mamestproplurUms
S.

mi
64 b

CaniSius

ad

invocation&m

Thom*

de Cantilupe

Cantebreggc

Henricus) edidU Vitom S. Kilioni (Thomos de) clericus Anglx

31*3

sunm

resuscU opposuit Utteris patenHbus de

patratis

Burgundiu (Joannes de

Cameracensxs eptscopus

nii miraculoadinvocationemS. Hlupepatrato


Cantebregis

Thom

miraculum Burnclh (Robertm) juramento testatus


patrooinio r
S.

Thmasde.) ^eCantebregge

Thom*

de CanUlupe patratum G85 a

gravissimonaufragiij Bursater (Jordanus)

CanXpe
i

(Walterus de)

Wig

adinvocationemS. ThomsfoCanMupeereptus,

vpsemet testatus

" 80

; ammcutus 555 gtohuicNepotisuoadhucmmorennti

de CanHlupe

rt

720
et

INDEX IIISTORICUS
im/uc illud c.r.stitil mum/icus; ilcm cccicsi.T Augustodunensi reddi jussii uillam Tilliniacv/m 69 usquc ad 52G in divcrsis locis imperator 219 f, 288 a, 290 e, i82 c; Carolus V
impetravii abbatiam Bavoniana/m Gandavi in

episcopatum prxdixit 604 d; regi Anglise re~ bellantium pariibus adhxsit, factique hujus dein 544 b c d e, 550 f, 551 a cenitens obiit
,

Cantilupc (Wilhelmus de) baro, pater S. 542 b deCantilupe

Thomm
f,

599

Canlilupe (Wilhelmus de) S. Tliomx de Cantilupe ex Joannc frabre nepos, testis trigesimus seplir

mus

in

processu pro canonizatUme ejusdem


est S.

collegium canomcorum secularium conv&rti, IWCque dcindc c loco antiquo ad ccclesunn 274 a b C, 275 a S. Jnnnnis TxiptisLr iKinsjci
i i

ComitatUS

>

uncu/um suum

("I

amcilium

bcd;

ca-pugnavit Tci

imnnnm

soloque 3cqu a

542 usquc ad 563, 591 b, 005 f ii hugdvmensi (Radolphus de) Prior convenpualis Canluaria

297 c
Carolus Simplex Francorumrcx 167 a, 186 f, 449 mlcrfuil tra nsln liont S. Hcmnjii ab UcrtC
;

SS. Trmitatis Londini,

testis

trigesimus primus

processu pro canonisatione S.

Thomx

de Can591 a

veo Hemensi archiepiscopo faotx llGe,


Carolus, Ludovici

117 a, 176

tilupe

cd

Cznluzm (Waltcrus dc) Ordinis Fratrum MinOI um. rocessu pro canonir testis vigesimus octavus in
\

PU

imperatoris pronepos, Aqui-

tanix rcx
Carolus Martellus
/Icristalln

85 b

zationeS. Thomse de Cantilupe


Capalinns. \"ulc Teneurfolus

591 a

major-domus
Alpaide
regis
filius,

Francise,

Pvpini

ex

paterque Pipmi

Capcl (Walterus de) testatus est pro resuscltationis

Brevis,

Francorum

62 usque ad 530 in
multis diversis locis

miraculo
Caple

in

puella

ad invocationem

S.

Thomse
f,

dc Cantilupe patrato
i

641

642 a

Carolus

111

Suesswnensis

episcopus.

ide

Bourlon
193 b

Walterus de) presbyter, testis 98 in processu

Carolus Valesiicomes

pro canonuatione S. Thomx de Cantilupe testimonium dedit pro resuscitationis miraculo in puero ad ejusdemS. Thomx invocationem patrato
Capells

Caron (Joanncs) Ordinis S. Domimci doctor Sorbo189 e, 190 b lcus


Carpcntary (Matthxus) nauta prxsentis naufragii
/icriculo

(Simon) per patrocinium S.


toxico,

619 f Thomx de incolumis 670 c

od invocationcm

S.

tilupe ercptus,

hocque ipsemet
lc)

Cantilupe, sumpto

scrvatus

Carpcnter (Ilichardus

tcstatus

Thom.r dc Cantestatus 630 f, 634 f, 635 a est pro miracuto

Caraffinus (Lazarus) Ep. a

Melphiensi ad Novoco-

ad tumulum

S.

Thomx
le)

mensemsedem
Carbon
(Joanncs

translatus

354 b c
subscri/ptus

dc

Montpczat de)

Carter (Willclrnus

dc Cantilujic palrato 642 b c testimoniwm dedit pro na680 b


S.
/.

lUleris encyclicis cleri

Gallicani de restituendo

raculo adinvocationcm S. ThomxdeCantilupe

S. Remigii cultu

128 b
tcstis

patrato
Casate (Glusianus de)

Carboncl
,i.t

(Joanncs)

miraculi

in

filio

suo

E.

Cardinalis. Vide

invocationem S.

Thomx

dc Canhlujic jialratt

Comes
Caspar c comililms dc Kiniqt, episcopUB Hri.rincnsis, reliquias S. Notburge publico cultui exposuit
12 c

G73b
Carboncl
S.

(Thomas) morti proximus patroi Tlvomx de Cantilupe subito sanitati restit/uVus 673 b Carewenl (Gregorius de) legum professor visionem
habuit de S.

Cassianus,

filius Antonii Uoschmanni, de

museo
43 e

nostro

opHme

meriti, adstUit ewhibitioni capitis

Thoma de Cantilupe

545 b c
18 a

S.Jicmcd/i
Caslalle

Carlier (Joannes) canonicusadstitit visitationi lipsa-

(Thomas.) Vide Estbale


(Joannes Antonius) Italice scripsit Thomse Mediolanensis archiepiscopi
311

nothecx Secliniensis S. Piati

Castellionaeus

Carolomannus,
528 d

filius

Caroli Martelli,

majordomus
f,

Vitam H.
Caslillion

ivstrasix, ac dein
;

monachus
I

521 b, 523

524

a,

bf

convocavit conciliu/m

Liptmense

413 a

(Joannes Baptista Ludovicus de) praepo-

Carolomannus, Ludovici Balbi Francorum regis fiUus,primo Aquitanix ct Burgundise, ac dein


etiann Gallix rex
1
1

siius ecoiesix oollegiatx

Pharaildis ad S. Ni-

colaum Gandavi, ac
typis

dei/n

Burgensis
Belgii

episcopus

5 d, 170 d,

173 b

vuigavit

sacra/m

Chronologiam
1

Caroloraannus pater H. Pvpini landensis Carolomannus Pipini Brevis Francorum

203 e
regis

V7 Castro
(

i,

vs^

e,

!*:> a

ex

Waltcrus dc)

tcslis

miracuh ad mvocatioI"

Bertha conjuge
Carolus abbas

filius

Villariensis octavus 531

342 f,343a b f, 532 ad,


i

535 d, 536 e; juvit Gislam sanctiimm mlc , n xdificando prope Bruxellas monasterio de Ca""'"'

ncmS. Thomx de Ca/ntilupe patrati 663 Catcwik (Willclmus de) graviter Ixsus, patrocinio S. Thomx dc Cantilujir sa/natus 688 d Catharina ; ejus capella 591 usquc ad 697;ton f
festu/m in dicscesi Tridentina

f Carolus

Borromaeus

310 r, 311 a b c, S.Diaterix virginis 330 d; item SS. reliquia-

536 e Mediolanensis episcopus 329 c; transtulit reliquias


,

servandum

37 d

Catharina puella gravissimo dorsi incurvati malo


per val/rociniv/m S
Catliarina,
.

Thomx

de Cantilupe liberata

rum nomina
Carolus

659 e

tabulis ecclesiasticis curavit

in-

uxor Joannis Cissoris,

tcstis

trigeswia

460 b
Cardinalis
latharingius,

archiepiscopus
1

liemensis
!-

sexta in processu pro ca/nonisatione S. Thomx de CanUlupch$\ b ; tes ti/monium deditpro mvrah
culo

28

ad invocationcm cjusdcm
S.

Carolus Wagnusimperatoi

..

liturgiam
\l

mtiguam
Cattusio testamento

Gallicanam abrogavii

item

cantum Gregoriausquc ad
diversis locis

num
Carolus
''

in Gallias recipi curavii

Thomxpat/rato 700 b Remigii libertate donatus


S.

168 c

Calvus
!

Caus (Alfrcdus Iluqo


sis

do capellanus
est

imperator;

Herefordien-

varias

possessumes

RemensirestiM; interfuit tramlalioni S. Remigu \ep. Hotomagensis;diploma in favorem Gandensis S. Bavonis monasterii
conccssit,

rrlr: "

sub juramento testatus

propluribus mira-

admvocaUonemS. Thomse deCantilupe patratis GiOb


culis

Ccdar secundus IsmaSlis

filius

245 a
Cclsa

IN
' rKl
'-nnsnh,,,,,,

TOMIM
,..
\
\ ,

UCTUBRIS.

721

Hnmzi,

|'.,

Wl(

villam dedit
i

ecclesiw

Bemensi

invocationem ejusdem s. Thomae de Contilupe


patrato
Cbilbertus vasi
7QJ
j-

j',or. 141

t Celsinus Laudunensis presbyter, & fertwr, discipulis 67 f , 68 a b c; legitwi


Cel inus presbyter subscri tusproliwiori
t

ut

aqux diu vm

nersus, hincqus

aliquis
//.//-

tuus creditus, paVrocinio s


factus
11

Thomm

de Cantilupe
f,

lumis
I

V"

testami nto

591 b, 699 d e

Tooab
c,
;.

jq; 5

Childebertus

Gelsus

Francorum texlQ d,93d, 159


172
//

Claudii

presbyteri

s.

Remigio ordinati
,,
,.
,

oreditor

Childebertuj
106 a, 332
,/

11

\orum rea

12 c,

113 d, 205

f,

t Gelsus

martyi 329 c; ejus festum Augustoduni


rwcepi

celebrari

Genreyus (Benignus) presbytei Lmgonensis

33e
rnacensi

f,333a, 337 b d,387 b /Egidium, quartum a s. ftemdgjo Hemen sem episcopum 62 e


///,

Gensurinus
Geriziers
edidii

rr*6ii

1 u

/././</
i

Childebertus

lll

Francorum
puella/i
f,

rea

c d,
5 !3 M

episcopo, baptisatus
(Iienatus
de)

80 d
Societatis

Jesu
f,

GaUice
f,

Childemarca,

p ima

is

monasterii
c,

Vitam

v
. .
I

64
S.

f,

65

66

122 d

rrmensis abbatdssa 105

i75b, 177
a

i89d, 190

Cesaria

testamento

Hemigii

libertate

donata
168 c

Chiideomarea. Vide Childeman


Childericusl

Chabbenore (Adam de) Ordinis fraprum Mvnorum,


testis

Francorum re$75ef,76a f, 144 cd, I47de,376d


II

qmnquagesimus
metropolita

anonvsa591
I

Childericus
/''/.///.

Prancorum

rex
;

ge

fii

tione S.
Ghadiini'

Thomse de Cantilupe
vnterfuit

uruni monarcha 'S. Leodegarium

ad

con-

synodo,

in

quo
411 b

silia

adhibet; regni consuetudines violat,


rwve-

Ch amlinus, Ebred/wnensis episcopus,


toratus

fuii ea

que
/,//,//,/.//,
111

etiam
;

[uguslodunum veniens
in

mittit

Chaldrk
S.

(Joannes)

testis

miracuU
pat/ratii
1

>f

twnulum

exsilium

occiditm 363usque ad 530

multis

Thomss de Contihupe

diversis locis
picus
1/.

anonu 01 wn GandenChamberlainu! siiiiu s. Bavonis deca/nu scri/psitad Albertum


1

III

et

ultimus

stirpe 139
f.

]ica

rea

m
e<

moi

ftriae
11,

archiducem
ect

litteras

de Sanctorum
Gandensi

relir

quiis
i,s

lesia cathed/rali

ons

Childesa muliei in

276ef
frater, ut dicitur,S.Sulini
191 d

donck
Child
,,,.!
1

utiiiii/ica

254

f,

255 a
650
a

Chanaam

\latilda)
./.

mulu

58e martyr Chararicus Morinoru/m} ut dicitur, rex a Clodoveo l Francorum rege victus et occisus 94d,
t Gharalampus 99 a
l)

Cantilupe gressum adepta

Childomara. Vide Childemarca Childemarca Chiidoma

Childomarga. Vide Childemarca

Charibertus,

Francorum

regis

fratei
C, '83

f Chilima. Videi
t Chilinia. Chilpericus
I

Cilinia

370
Gharistus.
1

uie \ Cilinia

ide Chrittus
1

F\
II /

206
C

b,

387 b, 177

.1

Chateau-luisanl
lensis duode<

\ymericusde) episcopus Carnbin


st

Ohilpericus
Chilpericus,

im sacerdotia Carnoti
le) testis
i

patei

S.

15 b, 155 a

S, Piali mslUuil

21 d

Chaundeler (Hugo
in

quad\ragesim\

Chilpericus Sui
I

rex
<

81 b

procei

onisatione S. Thorn
tus est pro insigni

Ulupe 591 c;
/,,,
5

testi

miraculo
'03 a
" s/

in

m ad
ler

invocai

onem ejusdem S
f,

manus Chipphum 683 Uonem S. Thoms deCantilupe liberata ulum s. Thon Chitre Walterus) luscusadtu
1

mxpatrato
Ghaund
/,/,

bc

Cantilupecwi
Chlodericus, Sigiberti Colo

(Jo
S.

nnes

le)

"""-

filiusM

d,

99 e

\
1

atum

"/- " r" "' ''"; Thom visum amissumque oculum adeptus 702ef,

Chlodom*
Chlodomeris,fodoi

703a bc
: ''

Francorum regisex ei 76f,93d, 108 f, 145 c, 148


1

S.

Chrof,

h, 156

I59c
1

'"
hi,,

Che
/1
,,,

Po

'82 b,

608 e; 5.
<

[omirus.

Vidi
(

Chlodomeris
i

)Qantilupe

moribundi confesswnem

Chlodosvinda,
e, 6

lodoa

"'

Longobardorum
64

578cd,
fihasne fJ

594

b,

608

82cf,83b,
I

e,lil

B
1
.

''''"

'"*'

J '"'" 1 "

Boonen epir
noa

Chlodovechus. PfeClodoveus

vmm,
Gheveni

/,.,//,'

rfe/s

'

; '''

/"''^"/''''

tortwnou

Chlodoveus

WeClodoveus
odulphus

dedit pro una etaltero <"/"/"' /"'/''"/" 621 def, ,, \. //, ,,, 623 a bcf 624ac d a

vraculo adinvocatto-

t Chlodulphus Chlotacharius. Videi lotharius itbarius. WcteClothaj ovechus. KWeClodoveus

Cheveninge. KirfeChevenigh neven (Matthxus) naufragii pe


I

;'"-

"" S
Cheverotu

n """'
'

''

'"'"/"

'''''""*

""

anothecaeS
,

18 a

'

''"":

ch7Snus"eptooii

'":',
.

oorpus
dein
111

S.

Tomaci) novam capsam PranstulU


Piati

rifice

escepit,<*c
18
c,

L77 e

ic a

bristiana
'

ChiffleUus (Petrus) 8. ' -,,,v e f, 357

'"_

"'
8

cinioS.

,/./,///

660

'

bcd, 407

Cbikei

r,
91

Octobris

Tomus

1.

722
Christiana a
viginti

INDEX HISTORICUS
annis
ei S. Thomae de Contilupe

ad tumulum
reddita

amplius contracta, mcolumttaU

649c,658d

581 f, 582 a, 603 c; plunes invisii twmtlwm ejusdem'S. Thoma mi/raculis posi mortem inclarescentiishM c; d/uxii fossam ad Mstermmandas

malo Christiana muliei Hmfordiensisdflvplicigravi de Cmtilupe liberata vatrocinium S. Thomm


ver
Chrisiiana mulier testata resuscitationis
in filia

suas etecclesia Wigorniens

possessiones

Glare (Matilda la) testis miraculi m;r de Cantilupe paVrati

605 c patrocmioS.Thointer

sua ad invocationem S.

miraculum Thomaede Con673


;l

t Clarus episcopus Vamvnetensis,


sns

664 d Prxtermis6
f

tUupepatratum
Chrisliana per anrw/m
ei

Claudia hamnissa Glaudia muUei


ininii/ici

dc Firmian dcdit elegcmtiorem


reliquiis
\>
1

mulum
tiarn

s.

amplius conWacta % adVuThomx de CantUupe gradiendi oten-

thecam recludendis S. Remedii

37

Ai verna in ecclesia n

emei
387 d
f

adepta
S.

6W
Vulgisi

c,

658 d

Chrisiina mater, utferVur, Christina mulier " /

confesi

Claudius

II

imperator
Va/rbonensis

325 e
subsoript/us

I90c, 194 a
'

Claudius
tiitfris

archiepiscopus

octo

annis

et

amplius

caeca,

encyclicis cleri Gallicani de restit/uendo


128 b

patroeinio S.

Thoms deCantilupe visum adepta


655
f

S. Remigii oultu

Glaudius presbyter a S. Remigio ordinatus, postque


In

Chrisima
S.

testis

96

mprocessu pro canonisatione


Cantilupe
618 f;

peccat/um lapsus
1

70

a, 101,

102 a

Thomse

de

testvmonium

dedii pro resuscitationis mvraculo in pueroadi/n619 f vocationem ejusdem 5. Thoma patrato

125 b, 663 e, 666 f Papa martyr Clemens II Pa\ a fundationem monasterii Omni/um Sanctorum prope Catala/unu/m confi/rmavit

t Clemens

t Christoforus. Vide f Chrislophorus


Chnttus, mte
n

Ghristophorus

133 e

Od,
issos
|

UOdef,

abc, 112dc,101 abf


111

6 a

544d Clemens V Papa; concessit ind/ulgentias adpromovendam constructionem ecclesix S Bavonis


Clemens
IV

Chrodegangus t Chrodegandus. Vide risepiscopus ;cinwnicos Metis t Chrodegan^n 502 e 503 a instiluit
;

Harlemi

jussit

nizatione s.

mst/ru processwm pro canoThomse de Cantilupe huncque in


consfiituit;

fnicm commi
jussil inqui/i
a
111

ejus hac supei itenuit;


iavm,

Chrodieldis

moi
cv<///r.s

litiosa

333 a
Leode-

re litters ; sedem suamAvenioi


i -

Chrodoberlus

palaiuius oustodia S.

mu/nicationi
e

garii ab Ebroino oneratus

374d, 114 usquead


491
i22

/1

khamo, Cantua/i

copo,
lai

S.

Thomam
280

deCantilape, ut dicebatur,
b,

Chrodobertus Parisiensiu m episcopus


Chrntn-liildis,

540 usque ad 658

in

multis locis
terio

Cindm

,/

1'rancorum regis u/xor


i i

ClemensVl Papa I62e; indulgentias n


icrandas
1

mai
///,

iti

sui Fran
\

iam

st/ra-

oncessit
S.

273
B

itlamque

romoi

it

Vigellensem abb
dicitur,
in

Clemens
t,

(D.t

Gandensi

ipuh

in

Campania

Gallix,

ut

fundax
el

76

usque ad 159

diversis Locis

348 d

Clericus (Pet/rus)

pauper Sch
de Canti
la
<

td1

t Chrothildis. Vide t
Chrotildis.
I

Chrolechildis

irm
a Caro-

s.

Thoms

tus

545

ide f Chrotechildis
'

Clerkes (Cscilia de

testata resust

wra660
a b

Chryso.L
lo

iwcnm casVrum,
i

oulu/m ad invocatwncm S. Tlmm.r dc Cantilupe


pat/rat/um
Cliflonl

V imperatori

rxsli uctu/n, fivaslut.T,

postque

Gandam redw

ta

276 d, 277 d
1

(Rogerus
de
1

de)

1,

martyr f Chrysolius e t Chrysostomus fJoannes)


Chrystus. Vide Chrittus

a b c

S.

Thoma

antil/upe

adpublicam pcsnitentiam
,1

132 a, 133

I,

163 c

adaci
Cline (Robei
t/us

l,

de)

t Chuniberlus. Vide f Cunibertu


Cicous
/

farti/ni, ui in

diuturno sanguinis vomitu post som/n/is monitu fuerat, S. Tho

li

illelmus
-

constabularius
</.

deCantil/upe votum Uberatus


Clistone (Lsetitia de) puella

694

bc
mio

castHdeConeu
67//////

6 IQb&i sigillum apposuit litterispati nt busde mi/rai i

s. Timni.i de C mtilupe
Clistone
1

ad vitam

re\

ocata 686 a
i&

mvocationem
t
Cilinia
/ilnim.

S.

Thoma
R<

de

CanUlu
626 b

mirar 686 a

culuin

111

/ihu sua

ad invocationem
c,

S.

Thomsede

matet

S.

Remigium ex Montano m somnis

\w
id

ms episcopi um didi
b,

Cantilupe pat/rat/um
Clodio

Francorum rex 144


1

I47b; Cameracwm
147 c
regis

divmit/us

edocto

mtercepit

66,67,68, 74c,1 !8e, 130 b, I35cd, 131

187b
3^9
j,

t Clodoaldus Clodovei

Francorum
r,

ea
<

fllio

Cilinia
(

Chhdomere nepos
'

107

134 d,

ma
re-

Cinton

Willelnvus

,/,
1

,,,.

Cicons
' 1

clericum attonsusjuri suo


108
f,
li)'.

adpatemum

Cispiciolus testamento S. Remigii libertate

itus

i/nii, ,1 cessit

a; pia ejus munificem 156


f

168 c
Cissor

mors sancta, sepult/ura


Clodomeris.
I

(Joanm irocmium S.

bus infiimitatibus

p&
673
f

ide

Chlodomeris

Tho

de

Cantilupe liberatus

Clodosvinda. Vide Chltidn.-viiula

Clodoveus
naVus

Frinnni
;

11

rex

ex Childm icoet Basi/na


S. Chrotildem

Cissor (Iiadulphus)
Cissor (Richardu
tatior
)

\Q e

csi

uworem habuit

subjuramento testatus resusciulwm in filia sua adinvocatrionem


670

S. Tliomse de Cantilupe paPratu/m

cd

Syagrium, Romanorum d/ucem, et, mvocato Christo, Alamannos a S. Remigio mstruiturac baptizatuA antetamen, Remos properans, co.

Clarae

vvrginis

translatio

intei

Praetermissos

mitem
tind,i

sibi

adjunmii
usus

S.
esi

Vedaskm, eoque,
catechista;

ut

318 a
Clare (Gilbertus de) comes GlocesPriat, <> s. Thoma de Cantilupe pro vindicandis eccksim Herefordiensis juribus lite appetit/us et victusbQZ 564

Ua/rioum Goihnrum etGundobaudum Burgundion/um reges


[lcuin/us,

bello SUpcrat

mililcn,

rcfrncln nil/m

OCCidU

honoriftce habet/ur ab Anastasio I imperatore;

morilin

IH

TOMl

OCTOBR]

723

S. Genoveva.

mwnificus

in

dictam, ParisiU erexit, tmsUtitque monastei wm 8. Vaamffi 59 usque


f,

Cotamba

"

'"

["

depoHta
54 b
c
f.

ad 173

et

205

258

e,

332

c,

348 d, 376 d, H2d, 448 1, 521 ac,522ce


8
\\

55 a

t Columbanus

317 d
s.
t

Clodovi n- n

Frmcorv/m rem

Comes Glusianus de Casatr.


adstitit funeri s.

/?.

E.

Cardmalis
.80
1

i->
1

c 205 e

Thoma de

.1

e,

Glodoveus <'"""" ".-/' obEbroKnoejusque

332 usque ad 530 in diversis locia pseudo-rex, filius Clotharvo ffl Franasse>
lis

607

Compn
rnim
///////

svppo

itus

s.

orm Thoma de CcmHlupe gradiendi


/-//,/

atro"/<//,

397 multisque sequenlibus f Clodowaldus. Videf Clodoaldus

adeptus
dt
I

6 49 c
poctaj;

Compton tGiUn rtm


5.
77///// ,v ,/,
(

mium
>2d, 660 c
/

t Glodulfus. Vide fClodulphus t Glodulphus Metens sepiscopus


io.
I

Cantilupe

501 d, 502

Concilium

.1///-

iduana

mU

ide Clodio
ft

Cloterbo

&er/usj paProcinio s.

Tfo
i

mse de
674

tilupe in grax

ulo

st

lumis
f,

Ascensum&m Dominicam HogaHones 132 a Gonewye (Liberius de) testis juratus miraculi ad nrm S. TllOJli. //////' r <ilr<ltl
Connoyon Plebelanensis
asterii

675 a
;

Clotharius
Clolliarin
<//////

Fra/ncorwm
n

rea

filius

[rmorica

twn rea

N.

abbas

445 e
est

Pictaviensi epist opo}


111

educomdwm commisit;
rex 82
c,

Conpestfe [Mathildu de) sub juramento testata

Clotharius

Fram m um

93

d, 159 us-

mi/racuh
iKiiirm

S.

Thoma
\

de

que ad 187

in

mullis locis
Conrailus

.1.

692 e

Cloiildis.
|

Vide
'<<,

f Chrotecliildis
ad tumulu/m s
648
de)
tt

Germ nix

rex

resquosdam

S. Remigii
f,

GlulOE

M o

us de) csecus
s.

Thoms
Conradus Lotharvngia
Conr.i
d/u
e,

185

180 a b

de CanMlupea
Clyfburis
H

Etheldreda ourationis causa


681 b

missus, ibique san


i

[861

mus

stvmoniwm

dedii

iim
,ir

nrii/tj

i,i

/i/m sim

nd

inrnratiijiiciii S. Ilimn.r

siam monasterii S
Constan

Cantilupe patrato
pro pluribus
I

685 d

impei itw

Heraclii

ii . 42 e TyroU vmperatm is nepos

Coblintone (Walterus de) sub jwramento testatus


rs/

b,

355 d
127
f,

miraculis

ad invocationem
640 b
dedit pro res

t Constantinus
Constantinus
111

s.

Cantilwpe patn
ti/moni/wm
in
filio
'/"/

!9I

b,

537
;;

c d

Cocus (Philip
tationis
s.

pi ratoi

'">

miraculo

ad

iwvocati
(>90 c
.

Constantinus VI,

cogn,

Copronynms,
/l

knperator
307
e,

Vhoma
|

ilupe patrato

308 a

Codineslon

H illelnvus de) pre bytet


pi

quartus

lestis

Constantinus VII XmperaV


enesfilius

impei

processu
r

///,/

590 d
20 e

Conslantinus IX, cogn. Porphyrogeni

309 b
Constantin
Heraclii

Goilleau canonicus Cai notensis

Cokc
s.

Ignw

'

mvraouli ad Vwnvulum
Prati
/,/s

WtfeConstaiu
'" A

Thomse de Cantilupe p
'

623 c
635

e,

624

Coke nonisatione
Cok.s
m.i ///./
//.V///
,// iir
l

'" proaessu

pro cad,

Constantiu

Cmsta
'
'

/'""'
, i

deCmUktpe
'"'' " (/

696

<l

Magnip
Gonstantius imp
.

''

l5a

/////

tumuhwm

S.

Heraclii etc

VideCon&tans imp.,

niiliiupr iiihiiiki Cantilupe liberata

ii.

raclH
,

Coke

/ii illel

lgnetis,q<

..,,,, r.o P 10o a bcd 1, i^e,

,/,-////

miraculo ad Punvulwm S, Thoma de Canti.

, ,

sterfl

monachus
.v

0UJ

S.

Bavonis
"'PM* re
C(

64

Coldehale

hale

CoppestrtffotfM

Colderhale. Vide Corderhale


Cole (Robertois)
oii

Corbel/P
;v ,,w,,

558d,564f,
"'";"'
"

nobUisprasentisnavjfragii perir
S.
1

<cationem

631
Colevili

;i

b,l

rooinio S, Thon
'

Corbel C'/ //S


''

P
''

CanHlup

a n (Willelmus le)jwrammtotestamsestresusoliare niinirii/inn n,l nrocotionrm S. TllOmSB

tilupe a mortui

+ corbinianus
,al,,l/"

de Cantilupepatra Colmerus, mti


>//
1

6
318
J

Pra wwsos

bc

dp.CmMwesmato

6 * 8D

'

t Colodocus Videf Quinocus


Colt
nobilis.

-r
/""'

"',:;;

VUe

Cole

Theologte dootor, Colvenerius (GeorgiusJ sanotse mbscripm responso doctorum Duacenori

ccyn^ltatianemdereliquwsS.BavmisAld^rda
279
inventns

bcd
ia

S
.

135

-.

Coluba.

///-

c.olumba
.

,4

c,

724

INDEX HISTOKIGIS
f
;

532

sacrum

ejus corpus

Pranslatum

533

I)

c d

jesu

Cornubia

votinn S.

(Rogerus de) naufragii Thomse de Cantilupe factum ereptus


684 b

perioulo

post

Wadidit os brachii S. T/iomce de Cantilupe 598 o f

riism. Vide Cosyn

Cyconis
Cycnn.v

Cosyn (RichardMs)paralytuyus, paProcinio S. Thomm 650 d, 663 d dc Cantilupe sanatus mulier contracta, patrocinio Coti [Pet/ronilla 649 e, 661 a S. T/iom.r de Cantilupe sanata 20 d Cottrau a/n nicus Tornacensis capituli S. Bavonii Gandavi Courtewiele (PeVrus)
1
i

Willelmus de, Vide Cicons Wtllelmus de.) Vide Cicons non (Guilielmus seu Willelmus de.)
I

Vide Ci-

cons f Cylinia Vide t Cilinia t Cyprianus martyr, mter Pr&termissos


Gyriacus, inter Prsetei missos

318 b

319 a

seoularis fabi

icse

magister

ei

deputatus

278

l>

Cousinci (Jacdbus) eanonicus Begularis S. Augustihi dc Miiscn nostro

GyrUS COnSUltcinplinn Dcipara sar.ram Cmistanh57 a b d e f, ~)9 a d oli ewstruant


Cysolda
te

bcnc mcrilus 338 e

f,

339
a,

;i

b,

tis

mirornli ad inrncattoncm S.

Thomx
d,

340

348 e

de Cantilupe patrati

625 b c

628

Couverdcn (Theodorus van) S. Theologia dootor subscriptus responso doctorum Duocenorum ad consultatumem de reliquiis S. Bavonis Alde-

nnnir mventis
Crali

279 b c d

(WilleVmus.) Vide Vprees

D; "acianus.
Dafiro a pietate

Vide Datianus

Crak (Willelmus.) Vide ^prees

Cramham (Lambertus

de)

homo

alienus

mulier maritata testamentoS. Bemigii Agrip,is/>i/trr<) yrl/rln 168 a


107 e

272
6f>n Crampewele (Radulphus de) Crampewele (Richardus de)febriad invocaUone

f
<l

Dagaleifus testamento S. Remigii libertate donatus

Dagaraseva testamento S. Bemigii libertate donata


168 c

S.

le
i

Cantilupe liberatm
e

652

d,

660 d

Crawe
675

Willelmus) suspensus
Vidc

patibulo, per patroin vivis servatus

Dagaredus colonus testamento


Dagaredos alius
testamento

s.

Remigii legaPus
167 d

ci/niu/m S.
i

Thoma de Cantilupe
ctiniii

b.

Aprees

S.

Bemigii libertate
167 e
/<'/-

Crav (Christi/na)
de Cantilupe

muliei
vivis

servata 637
presbyter

suspensa,ope S. a, 638

t'h<

itus

f,

639 a

Da^obei-ltis
//'/-.

Cn< ncorwm

rr.r

variis,

Ut

Credeley (Richard/us

de)

Herefordie

muneribus ditavii
siiiiin
iii

S.

Bemigii ecclesiarn;
baptisari

subjuramento testatus est pro plurihus miraculis ad mvocationem S. Thomxde Cantilupe pat/ratis
640 b
Crepitocorde
ut

filium

Sigebertum d S. Amando, que/m


pepulerat,
feoit,

prius

ewsilium

eumdemque Sanctum
pra?dicandu/m
sin,

auctoritatesua munivit ad

(Robertus

de) prioratus de Ledes


694

castro

Gande

ni

Monastico Anglicano dioitur,

fundator
i

hsereditatem paternam

cum Ouwiberto,
mos
iu

fratre
divisit

juniori, ex sequo, "t

erat,

non

t Crispiniamis martyr 10

a, 13 b,

23 d, 24

f,

25
6

a
.i

8 usque ad 529

multis variis locis

DagobertusH

Aust/rasia rea

Grimoaldo, majore-

t Crispinua martyr 10

a,

13 b, 23 d, 24

f,

25

a,

26 a
Cronicr (Joannes) presbytei adstitit visitatiom lip-

doinns Aust/rasUB, missus fuit in exsil wm, ex eoque dei/nde reversus, dolo Ebroini, ut putat/wr,
occisus
Dalfinus

378 ad 523

in variis locis

sanothecm Secliniensis S. Piati


Croppi
1

18 b

Lugdunensis

civitatis prsfectus

(Gilbertus) ea

febriphreneticus,pat/roci/n/io

S. T/mni.i del mtilupe sanatus

676 c
683 e

Damasus II Ca r a 1 18 a; ""// <ia-< t/riginta, nt uult Hincmarus 178 e\sed viginti t/res tantu/m sedit
[80 r

Groweden
S.

de puersubmersus,pat/rocinio

mscitatus 648
i

e,

Daraiens

(Joanm s) canonicus Secliniensismterfuit


(Petn us

Crowedone

scitationis

Willelmus de)juramento testatusresumiraculu/m in filio suo ad invocatioe,

translationi reliquiarum S

Damme
S.

Piati 18 d van) ecclesix cathedralU ewemptae

nem
Cruce

S.

Thoms de Cantilupe patratum 048


risis

B ivonis Gandovi canonicus ac thesau/rarius,


<<>

wrchivista

secretarius capituli,
[ci s

notariusque
S.

(R
test itu

sub

apostolii
rrrlrsi.r

capitularibus ejusdem

jurami nto
invoi

S.

pro pluribus miraculis ad Thomae de Contilupepatratis


b

ad Ghnuiia
descripsit,
rl
//,

pust',11 ,,ui ,

BaVOUiS

spectantia
illnslnn
de,
ui

propriis
1

ObservaHonibus
I

640 Crumpewalle. Vide Crampewele Crurele (Willelmus) clericus luscus, patroci S. Thoma de < antilupe cura 648 d, 658
Cruti
!

riim alHS

nsl ru
subsi

,s

n sr s/ih/11-

notarw
e,

a/postolico,

iptis,
.'77

ad

nos
f,

transmitti benignissime curavit


b
li

b c d e

279

bcdf, 280 d,
us)

vmento testatus resusci-

Dandevine (Petn
Daniil

gravissime

in bello

<

ulneratus,

tationis

mvn

ulum ad invocationem S atum

Thomae
664 d

patrocinio S. Thomas de

ConUlupe sonatus 085 e

(Nicolaus) gravissimo perioulo


S.

ad mvocapluribus

Cundiberlus rex. Vide Gundebertus t Cuniberlus Colonien is episcop

tkmem
aliis

Thomx
uptio
I

de Cantilupe

um

ereptus
i/n

Guppenar Willelm S. Thomse de Cantilu


(

669 b
ide

rcatm
e

ad mvocaMonem
i

Danorum

Normannorum
Bemigii libertate
(68
:;7o
a
|

na\

iculo sub-

ductus

Cursum (Richar&u
s.

665 a defort, caecus patrocinio


<

Dasovinda puella testamento S. donata


Dathan vivus terra absorptus
Datianu
|

Thomse de Camtilupe isum adeptus 648 idem forte est, qui Richardus de Gaddeforl
-

d;

nte Diocletiano, crudelitate

sim

/,,

Christianos famosus

turpag.

658 c

t Datius Mediol. Aep.

Custaud (Alewander) sacerdos Societatis Jesu 599 b; Joanm Pomezio, sacerdoti itidem Societatis

26 c 28 a 29 b 314 c
is

Daubeney

(Willelmus)

familia

Thomm
l,

<'<

CanHlupe

554 b, 601

t David

"

'

IN
I David rr,, [51
|-

TOMUM
f,

OCTOBRIS.
/'/'/

725

fl,

[52c, 165

f,

167

e,

170

479 c 55Q
,.

David

[gp.

Henevensh

David abbas de Abercon-wey seu de


c;

tus impietatis suse

damnatus, dignasquetandem pamas dedit 398

,/,

,,,..

Haymanti

iisque ad

91

Ktferis juiinitihus testaVusesi

Dido Cabiltonensis. Vide Diddo


Dido

miraculum ad
625
f,

nvocaUmem
Davul
-/,/,,

s.

Thomx

Laudunensu episcom
1'irim iensis episcopus, S.
\

dc CanUlupe patratum

!59 b,

260 d
a\

Dido

L odegarU

tm-

patrocinio S.
<medii,
n.

bc Thoma deConHlupe
626
a

culus; hunc sanctum

ruum edue
>

diaconum
bus
,

recte grodiendi
Daviil
l;
,sv,r/)/.s-

otenpioym odeppus
.

657 a

S.
1.
*.i

mtei
15
f,

Praetermissos 6

ante tempus a sacris ca wm,ordinaA hidiaconatwm promovit, atque ad tempus abbati e s. \ta ventii
t

eUam

'/'"'

36

v,

c,

50

f,

51

f,

55

fajoit,

ut

appa
isi e,

Germani fuerit discipulus :<\ b c d; fa Open nost/ro locum habere non debei 51 e Davnl ilklmus) mutus et contractus, ab uProque hoc maloperpatrocmiumS. Thomse de Canti
n
S.
11
1

majoris-domm pupillum suum,


"
Dikibo.
Dilbael
'/

iusto
in

qui
>

Dagobi rtum

11.

usque
\l& nardi

a.l

488

Vide Kikilda

"'"*

651
C.

d,657a
Remigii
f,

(Svmon)
R
S

ci\ is

><

lestatus est pro


entis

Dauveus
Dawni-.

subscrvpsit

testomento s.
106

\uiis s.

Ba
D
l

denardse

>>>>

279 d

168 e

Dilckratn
/-/

Vide Dauveus

ior

mbm/mist/ravit Henschenioi 'pusculum ineRi

Deddn

Vide Diddo

ditum de
Diocletianus
l

migio
s c,
.

65
10
a,
;,

Degyves, canonicus Regularis s. Augustini congregationis Gallicanse, notitiam suggessitdeS

imperatw

11

d,

13

.1

bc,

l>

1.

15 a,

25 b, JT

u. 28 a, 321 c,
1.

demiro

\\ r

Deicola.

ide f Dcicolus
11"?
?;".)
<1

Diogrucs Grseeorum
Di

dua

>

lace, 324 Sa

326
isus
I

bd
308

e
e

>

f Deicolus abbai Lutrensisin Burgundia Democritus philosophus


thenes orator

nisi

fo

c
c

46 d
Dioni-in

229
in

mulier a
'/'

ex annis clauda,

patri

Deodata mulier surda

translatione s. Hemigii
17 a

S,

Thoms

Ccmtilupe recte gradiend potentii.l

auditum adepta
Deodatus episcopus Comensis
Deodatus

iiam adepta
/iiio

354

c,

355

1)

d
e

Dionysia altera testata pro resuscitationii mi/raculo


111

Tullensis

141

suo ad

"''"

v Thomx

de Cantv

Deodatus socius S. Remedii. Vide Abram


Dcolinu> sacerdos. Vide Domlinus

/,//!,.

paPrato

666a
1
1

Drrbv (Agnes) gravissimo


s.

malo

pei

patrocini/wm

f Dionysins Areopagita f Dionysius episcopus Parisie-i

l>

v
>

S,

Pia~

Vhomse de Cantilwpe liberata

660

lum ordinai
rsl SSeCulO
lr,

>

wn p ssus

Desiderii episcopi

ma
rex

Alsatia culti, ossa

'

nu m
>

solemniter tra/nslata
Desiderius

dia
a

>

si

Augi
177
.

7 ad
i'i

Longobardorum

Carolo Magno
f,

I80c, 333
Piati
>

f,

"i

imperatore victuset captus

312

313

b,

355 d
183 e

Dionysius abbas

S.

Calirti de Chisonio adfu


I

f Desiderius Cadurcensis episcopus f Desiderius aoo(W Casinensis, postea


Viotor
ill

18 d

Pontifeas,

Doda mui
adepti

'
/'
'

"'""

dictus
I
'

185

-I

172 b, 173 d
"
''
'

Desne
17

1/

cTia

araww SecHlitterse

f Dodo

'i

n/iensem
,..
.

S.
/(/ v
,

Piati % m/ulUs prsesentibus, lustravit


dt

Dokkelowe
,,,.,
,/,

(Jo

nnet de

rurdus, pu-trocinio S
^'^\

'"

^oc

reliquiii

Cantilupe auditum adeptu

d,

656

17

f,

18 a

bcd

1,

19 a b

f Dominicus fundatoi
Domitale
''.
il

edicato

>>>
f

uliermult Despenser (Agnes le) nairorintu S. Thomm de Cantilupe subito sanata 668
.'i

538
a\

f,

590

uxw

Guilielmi

629 e
Domilianus
(

Detteleye

[gnes de)

muliei
S.

graui

morbo con-

oloniensis episcoi us

19

e
f

Practa, post

votum

Thomse deCantilupe fai;n

Domitianus mp<

14
<

Dcxicr iFhn

ctum, integre mnata iii.si pscudo


;

Domlinus sacerdos monaster


histo
'
'

Hs,aS Ba!41
a b,

vone moritw
iussus f

Deynte
,,,
,',,

fi

'""

"'
/

234 cf, 235


1
1

bc,

!50b,

suocessoris Richardi do ,, fa ro essu p


/
.,,
:

esticus, testii

Domninus martyi
misi
alter,

''
'

S. Thomse

ScmctumhuncDommumsuum
concilium Lugdunense,
Ibi

Domninu8

tamquamaj
"'

'

Hnctus,

'"'"

eidem

mo

ienti

adstitit,
i

ja

termissos

defuncti ossa a
,,

//,/

na

/"

carnibus separal tertio divmitus monitus

f Donatiani
vii

densi

'/"/'"' <'"//"'-/'"

'

arliculum digiU prsdicti S


laboramti

s
'" //v
felici

.,

usdem
.-.

S.

Donatiaui

potandum

Richardo, domi m dari curavit

cathedralis

eventu;

//,,, ,-/,///./.'...

''"

bcd

meni43usquead591,609,696,73

''"'"^-

Donati

'/""""/""

,,,

Vhomse de CanUlupeadhucvivi

m
Donatus

Aoooiiui

onpto

499ce
inprocessupri
tUupe

502

bdef,

503

Dhaniorum familia
Diddo Cabii
rsBbuii

ad vexandum

S.

Leodegar

,,,,

hunoque Augustoduni obsedU

tesUmmwm

dedit ,

Vaientmum

hanoBobonem^episcopum easauotorakm, mPrusit;msyi


,/

,,

twnemejusdemS Thoma

616c

726
ni

INDEX HI STORICUS
fuit

prooessupro canonisationeS. Thomse de Can614 e, 616 c, 617 a Ulupe Doninghton (Wilhelmus de) a/ous Thomse de Donin* ghton, iestu octogesimi primi i/n proeessupro
oanonvsafione
s.

synodo Remensi a
;

S.

Uone

IX

Papa

cel

bratsei 18 d item adstitit tramslationiS. Remigii ndem S.LeonelX. Papa factse 182 bc, 184 e

Bberhardus abbas monasterii


',:.;.,!,

Worbacensis,
ei

i54

f,

iim m .,

,/, ('<uitiiu/>c

61

e,

S62

a; ossa

SS.

Desiderii

Regenfridi

615 b, 017 a Doninghton ( Wilhelmus de)pat& Thomse de Doninr ghton, testis octogesimi primi i/n processu

455 b r n misit t/ransferri abbas monasterii Sangeorgiani vn TyEberhardua 40 e roli


ESberhardus,

cano lizatione s. ThomsedeCantilupe


Dorcha, seu Dorcas, mulier Christiana

61

e,

Etichonis

et
filio

Beremindse
c d e,
,

ilsatix

616c

ctuoum

ex Adalberto

"'
366
'40,

S. Pet/ro,

\Iorbacensis

fundatm 365
r,

a,

434,
f,

4.".:.,

Apostolorum principe, a mort/uis


f Dorotheus martyr Dorturer Wilielmus
f

resuscii

438,

'.:

,
.

.>,

457

458 a

166 a

Bberhardus alius, Etichonis Alberico filio nepost relicto


se
Eblo.

II

Alsatise

d/ucis ex
vitio Dei

sa

\e)

notarvus apo tolUsus adhiicta in


\

mancipaA
ide

it

100 C d

bit/us

ad

consi

ibenda

rocessu pro cano-

Vide Ebulo
i

nizatione S. Thomse de Cantilupe

588

f,

590

c,

Eblus.

Bbulo
ts

596 b
Draek (Guilielmus
ti t Joavm ag submersi, ad inoocaHonem S. Thom& de CamHlupe resuscitati, testis septmagesvnvus quart/us

flboarchi

Remensis eaauctoratus

82

c,

110 b, 1241), 166.1. 172<l


Ebolus. Vide Ebulo

Ebremerdus. Vide Ebrolnus


Ebrolnus sub Chthario lllei Vhepdorico iHdem III, major-domus Franci francorum regibus
.

in

processn pro canonizatione ejusdem Sa/ncti

613 e, 615 d ef
Drake.
Vide Dr

/,:,!!

ejus moret
vnterfecii S

oa
fl

us exsti-

Drausio. Vide Drausius

i,i ii

de sua pepulit

t Drausius Suessionensis episcopus i08ac, 424 ac,


172
e

S.

mtdiploma

i/n

favorern monasterii

sirriiin,
st/ruxitj

Lambertum, Trajectensem episcopum\ monapuellare ext/ra muros Suessiones conaut cerU


i/ntra
iii

puell

tra

muros Suessionenses
382 d e
f

strui,

acdein
amiriii,!

Drogo episcopus Mori/nensis mterfuit syrwdo He,,,,

wrbem illam Wansferri permisil j col ini ri/ni S. AudoSno, aliisque alir
epi

on\
(

i\

Papa

celebratse

118 d

quot

sanctis

mort/uo

Clothario

III.

Drogo,

dux, Pipini

Heristallii ex Ple-

ctrude filius

521

b, 5
,

turbas sciet, et a Childert wium rele iur; concordiam, uerosimiliter ficta/m tamtum,
ri/ii,

Drogo Carohmcmni, majoris-domus AustrasU ac 523 f dein monachi, filius


Dubraius (Hubertus) monachus S, Joannu
in

s.

Leodegario
II,

ini

it

Luxo\
..

ii

occiso Chil-

derico
cuiii

buxooio egreditur,

ergit

Ipris,

riim

L
:

hu/ncque in
vot/i

ad Theodorivia comprecompos,
oriiui
/

Affligemensu praepositus
ii/irm hilr pCT [tnlu
hbt rat/u
\r

hendere meditatus, nec


S6
et

fact/us

DUC

//''"' "'"

nium

s. Thomse de Cantilupt

dudt iii Tlieodonrii ni rrurin Leudesium ejus majorem-d mus


"

movri

nefa/rie o
;

Duc (Joamnes) testis mi/raculi vn filio suo Henrico adinvocationem S.Thomse de Contilupe patrati
674 b
Dactio

ihi

Clothario Ul

fLl

um

supposuii

mittit, gui
et
>,,,,,

Uodegarvum Augustod
hr inhi ni
:

deant

n
,

mus
rsequitu

recuperat

nbi

testamento

s.

libertate

donat/us

ad/oersatos

S. Leodet,

vriwm

d/un is-

107 e

sime Wactari jubet; eumdt


,

Duda Parda matrona Beneventama temphi/m S. tfbmartyri exsti u cii 327 a, 329 a

/;,

n,,, iui
////////

,i,i

m Sanct vmetfraVrem a/ulam arcessit hunc jubei


;

occidi

vero d

uet
t/radii

et

ad

lon-

Duduc
a s.

episco} us Wellensis interfu

iatus
1

Waningo
wr
/,

in

custodiam

Leone IX

Pq

itae

18

..

modwm
n

vn

eaque Wavm rum


vocat

Dunaan tyrarmus
Dunepese (Willelmus) claudus,
dt
'<>
*
:

30 a

iimniiillos alios

dammaA
tradit vn
ei

ad eamd&m
n
;

patrocinioS

Tho-

s. Leod ga/rvum, falsoque a \cusatwm ei exa\


n

Hl

rad/iendi

potentiam ade-

Chrodobei

to

eumdem
sepeliri

650
Duranda, uxor Turchetelli,
lense S, Leodegarii
ifit

Semctwm
iii

jubet occidi

in

in Pi

JAartirvwm
451 e

monasterium

Durantes

Guilielmus) Mvmater.

a/niaepu-

dmemcontra fidem datam occidit; miracula, quse ad tumulum S. Leodegarii fieri audiebat inquwi jubei horum famam
,

ncopus, oommissa/rius apostolicus ad

fabula de
nstru-

pro canonisatione S. Vhoma de endum deputatus ; ejus sociorumque


t

Ebn
Ebulo

ino

que ad 523

ih multis locis

com/mis/,,,,

Bbrulnus. Vide Ebrolnus

sinimiini

,lr

UlO ./'""

<

ns,

n, h>

,,

,1

flr ,,<
i/i

opus Lemovicensis
SS.

ei

monasterii s.
et

i/,,

Pontificem epistola
Duranti.

569 usque ad 596

diversis
locis

tiaxentii

Leodegarii

transtulit
"'II'

448bc
in

d;tfc n
i

idt

canon corum

ollegium

,,,

Duyn (Corm h 364 b, 467 c, 77 b Dynb) (Thomas) sacerdos sigillum suwm apposu/U litteris patentibus de miraculo admvocati
S.

426 a

Ebulus comes
EbillllS rj,isr,, r
!'l)Ulo

147

de

Thoma

de Contilupe pat/rato

Ebylton (Juliana de) testimonium dedit pro n


1

"''

itionem S.
Vide Elicho n
'"""

Thomae de Cantilupe
6g 0e

patrato
Edichin.

Ediiha

quatuoi
de

annis

arlmundus Cornubise comes, Vide EdmundujB Kbcrhardus ('/'/'", u vis 181 b; intem

contracta

paVro
i

s
-

Cmtilupe sanata

649

,66

Editha aitera a biermioet amplius

ad turmthim

IN

TOMUM
sanitatem

OCTOBRJS.
'

727

twmwlwm
,uL
,

s.

Thorm

de Cantilupe

Blasius^p. Videj- Blaphius

Editha, matei

Joi

rmis, pueri
,/<

687 e tbmersi, ad invoca,,


(

tiOnem S. Thoma
Editha

(',,,,:,

;,

3ej
a b

614

e,

615f, 616
S.

mulm
'":"'
re\

olauda,
\

patrooinio

Thoma de
adepta
657 b

r ""'
Editha

gradiendi

Bldeburg (Mathildis de), testata tionu miraculo, in filia sua submersa ope S. Thoma de Contilwpe patrato 641 f, 642 a, 644 b 663 r t Eleazarus pro lege Judxorum ocoisus, vnter i>rxtermissoi
5 e

potentiam

muhet
f,

pfa metica vn ecclesia Herefordiensi

e S.

Thomzde
583
a,

Elehangre (PePronilla de) veneno,quod hawerat, per patrociniwm s. Thomsde Cantilupe liberata
653 d
Bleonora

Camtilupe san
f,

582

C3I e

632 a b

C,

635

d,

menti restiPuta 69G b c d e f,

Hugonis

Ua-gni,

rrmnnm/in
193

vvi Gaitha

697at>
mulier sub juramento
sua ad invocationem
testata
s.

mitis neptis, Bellimontii, comitissa, pie munifica

vn fllia

mwaculum Thomm de Carir


ii',(i

bc

Hlupe paPratum
t Edmundus Anglorum Orientalium rex
et

Bleonora puella submersa, patrocinio S. Thomse de


Ca/ntilupe resuscitata

c d marpyr

645
.

d,

6!

Eleutherii martyris P

wm
cei

fesu

694 d

ss.

tii

ei

Rustici

[ugusloduni

t Edmundus archiepiscopus Edmundus, Comubis comes,


seu

555 d
fto
,,,,,,

dum

i.M

Germanm
b,

regiselectA
e
!';

602

661
s.

c,

703

ereani

ecwndo genitus filius oratoriwm m

t Eleutherius episcopus mariijr xv Decembris a w, et xvni Aprilis a Lalvnds oultus

Thomae de Camtilwpe 5'3 e, 544 a, vn Walliom onPraResumAn hostem duani ewercitum 663 b Bdmundus, frater Ed/uardA l,alias lV,Angliaregis,
natali

600, i;

magnwm

f Eleutherius martyr,

nsis

13 a
d
,.
i

bcd,
t Eleutherius
is

14

r,

mart/yi

vn

Bithynia,

iv

Augusti a
.!

cultws

invisit tum/uhi/m S.

Edoardus.

Vidt

ThomsB de Cantilupe Eduardus


BcmiyiS.
I.

584 c

Eliamis rebelh

15 a,

22
Elias /"

f,

Bdoveisa testamento s.

"

orv/m S. B

vwm abbas%58

167

bcde,
t Blias

259 a

b.

260
f,

bc

Eduanlus
bcllo

1,

qui abaliislV aut eticwn Henrici


a
ri

Angliaerex,
moto,

III

vocatur,
.

prq

heta 141 a, 143.1. 166 a

l.

246

361 c,
'.71

filius

ac mccessm
Angliae

in

Lewensi,
rn-iu.s fuit

rebellibus

barom

t Bligius Noviomensis
8
c d,

opus
\.

captus

filiam

suam Joan-

nam

9a bcd
221

r.

llbc
ii;

15

f,

I6a, I8e, I9a,


.1

in

wcorem

dedit Gilberto GlooesPrUe oomiti;


s.

vii .1.

VOii
I',

bc, 343
ijs

c,

344

e,

350
S.

bd,

Thomse de Cantilupe ; litu dedii ad Clementem V Papa/m ejusdem s. Thomse de Ca/ntilupe im\ etranda
543 usque ad 670
in diversi

invisit

tumulwm

351 c d, 422

invenit corpus
f,

llludque ma/usoleo honoravit 9


it

10

a c ei

corpus S. Quintini, hujusque

multo-

rum
598 c
S.

atioru/m
d e

Sanctorum
f,

sepultura
16 d e
f,

Eduardus III Anglis rea Edwardus. Vide Eduardus Eersel [Govardus Gerardui
i

546

c,

ornavit 8

9 a b c d,

magnifice 17 f corpus
;

Ba

tradiPur 253 a b c d, 254 b


.1

c
r

oan)
Ba\

archidiaconus
dax
i

camonicus capituli
Vide

S.

Elimas

magus
de S.

166 b

Blisabeth

Bavone,

uasor

Henrici de
n

Voi/rde

Egi&ius princeps
Egilberlus
S.

Bgidius
imj
in

290 b
ca/ncellarius
,

Henrici

BHsabetba

oxoa

Vila/ni

Gandavo

subscriptus
S.

diplomati

favorem

terii

Bavonis conct
n
c,
>

t
S.
a
f,

Eliseus proph

158
011

a,

166 ab,

Eginhardus,

219

f,

255

256

257

Bavonis Gandavi abbas Gandense S. Bavonis


;

Bmeltrudis,

Eberha/rdi,

Morbacensis
365
e,

conditoris u
Emilins,
j

434

d,

monasterium restauravit,
vilegiaque
ei

reliquiis ditavit, prir

Hemigii.
\

Vide .Knulius
ru

C
a

rolo

Magno

conct

firc d e
f,

Emma
,,i

mater
j

S.

Thom

mari
256
313
f
;

impet/ravit
scripsit

Oudovico

Pio

255

Vitam Caroli Magni imperah


;

e,

343 a

item
Pet/ri
I

Historiam

mii
256 b

e, 693 d mulier contiracta, ad tumulum S. Tlioma 649 a, 656 c deCantilupe sanata

Cantilu

u s

resusoitati

645

SS. Marcellini

et

Emmerammus episcopus
Emmota mulier gravi
1,1,11

martryi

i'.'

b,

363

a,

366

<i

e,
f

Eginhartu

ide

Bginhardus
Cantilupe apparente liberata, hocque
atque
insupt
>"i

166

Egmundis (Stephanus de), monasterii S. Bavonis bbaSjdiversorumSanctorum rehquias


i,
!,

infirmitate a S. Thov a de

luiii,

postquefuii exauctoratus
Via\

amento

Bgueblank, Ep. Herefordiensis.


Eilolphus, patei
S.

aquablanca
a,

684 ef

Bavonu
i

203

205 c,
fl

Emonius episcopus
Coloniensis t Bngelbertus a/rchiepiscopus
j

381

243

a,

532 b

Binhardus abbas

Bginhardus
i

.,,

,//

/)

/lu,;.

inamensis consensu
S.

Ekintone. Vide Ekynton

n donati
,,

liquiamm
ndensi

Bavon
279
a,

Ekynton (Petous de), coypellanus, alterius mvraouli ope S. Thoms de CanHlupe


paPrati
641
a

testis

mius

et

factavm

280

b,

281 b

be
!l
''
'

donaEnias vmitor testamento S. Bemigii libertate 167 f


Fnk.Tirus"/'/"v.

f Rlafius Ep. Vidc t Elaphius


Elanus, Attoli filvus
''

Vide llcncus

t Elaphius
S.

Catalaunensium
bc, 331
334
b,
a

episcopus
e
f,
f,

HHtlo
.

apud Perrarwn
'

Leodemvrim
333 a
d,

332
a,

bcdef,
337 a b d

hls

int&i

PrsBterrnissos

,l

335 e

336

Enuli-h

317e
t Eobanus

728

INDEX HISTORICUS
Bsscfa

f Robanus cpiscn}>us martyr, inter Praetermissos

ignesde) muliei a qui/ngue annis contractc

3f
448 C f Rnarchiu? Epiphanius abboi basilicaS. Remigii exauctoratus
113 a

patrocinio S.

potentiam adepta

Thomae de Cantilupe gradiend/i 6-19 d, 659


oV)

I"

Estampes fJoannes

episccpus Vivernenm 181

c,

184 e

Erasmusa Gandensi

S.

Bavonis oapitulo deputatus


.1

Estampes (Leonorius
Irlicc

d')

Aep.

Remensis. Vide Va-

277 c Erchanwaldus major-domus. Vide Erchinoaldus Erchembaldus abbas Flor acensis 180 b
Erchinoaldus major-domus PrancAseZlO cd, 380
b,

Esthale

(Thomas) clerious sigillum suu/m wppo-

suit litteris patentibus de mi/raoulo

ad invocaf

tionem S.

Thoms

de Cantilupe patrato 025

388 b, 396

b,

167 a,

173 a

626
ennot (Claudius) Ordinis
ii

c
f

Erchonoaldus major-domus. Vide Erchinoaldus Ercus S. Patricii disdpulus, intet Prsetermissos


319
Erdudenel

(Willelmusde)

testii

S Benedicti 451 decimm in processi

-I

canonizatione S.

Thomae de Cantilupe 590 d;

mulier duplici gravi malo pei patroS.

cmium

Thoma de Cantilupe

liberata r.r.Oa,

tesHmonium dedit pro miraculo ad invocaUonem ejusdemS. Thomse paPrato 699 c


t Ethelbertus, Orientalium Anglorv/nx rew, cultus nt martyr 540 a, 658 c, 659 c, 679 c patronus ; I', ciiin S. I lioma 61
1

Eremboldus monasterii S
;

659 e Bavonis Gcmdavi abbas

253d, 268 d, 27tir Panoratii, Barbarse alioru/mque Sanctorum religuias Roma Gandavum dePulit 267 bc anno 1003 sVructurt m Occidentalem ccenobii Candensis inchoavit, eodemque
.

(I

de Cantilupe
vulnerato

<>/>,>

m uit

viro a latronibus graviU

677 e
et

am

'

'

et

privilegia monasterii Bavo-

t Etbelbertus, Cantiorum cultus ni conf sso) t Etheldreda


batissa 651
regi/na virgo,
a,

[nglo-Saatonwm
679 c

nianiaS. Henrico imperatore con/vrmari obtir wuil 267 de 270 b; wnno 1007 corpord SS. Lif,

Elyensisin Angliaabvel

6S3 a

hxc

Ethelarida, seu
ln

vini

ei
1',

Brixiiea Holthem
a
.

Gandavum

transtulit

Etheldritha virgo reclusa

in

Croyla/ndensi

267

268

am/nc

1010 publice ac solemniter

glis monasterio,

apparuii viro caeco,


misit

corpus S. B
illudque
in

pulo spectand/am ewhibuit,


no\ a
\nothe< a/m

sonationis cavusa de Cantilupe

eumque adtumulumS. Thonw


a,

transposuit

681

1-,

683

254a
S.

267c !68de, !69ac,272c; annoiOU Macariu/m hospitem excepits wn/nc sequmti


b
i.

t Etheldritha
/

seu

Etheldrida

virgo

reclusa

oyUmdensi An
Etheld/reda regina

\sterio

682 f ; haec vel


in

mortuum
ouravit

sepelivit

>/

ejus

miracula consoribi

S.

virgo, Elyensis

Anglia

abbatissa, viro csco apparuit,


ii

ErluiHi^. Vide Erluindis

oa/us

</

eumque sanatioVumulum S. Thoma de Ca/n648


<.

Erluindis

mulier

in

(ranslatione S. R&n
subito

"'"/'
116
d,

681 b, 683 a

quvnquennali
i.i

languore

sanata
1

Btheria abbatissa.

Vide Vtheria
c

(1

Etho abbas Divit-av


sti
Eti<

'
a

<

.<

Luinus

',/

,,,<

aa

ntoratene,

opus
durcensis 362

j7o a

episcopus
i

Ermanaricus re&. Vide Ermenricua

135 d
i.

436 e

I"

Ermenana
\

bo

U atte dwr364
379
i.

365

b c d e

r.

:JG6

a b,

a,

183 d e
t,

380

ita/m

S. Leodegarii litteris vn

a, 134 c d,

138
et

r.

140 bc.

consign

et
a,

Eticholl Alsatis duw,

miracula

Etichonis

ejusdem translatione factaffll

Bereswindse
10

Alsatix

duown

filius

80a

Ermenarius
.n
,,,,,.;

S.

Symphoriam

Elicho pater juwta


torj

Lasium Henric

comitis de Al19 c

.,,<,-

s.

Leodegarii
-"
104
i, i.

m
360

episcopatum
r.

[ugusto-

''""" "
370-,

Eto abbas. Vide

361
1.,
,,,,,

a, e,

363
106

ab
l),

Eton

(Joannes de)
ope
S.

iOOcd,
a,

testis

i05a
...

juratus wnius

et

alterius

152 c|

miraculi

168e, 177
'

182

Thoma de CantHu)
ad tumulum
S.

<

183

patrati
d,

n
12

dire vulnerati vulnera

bc

Eva muliei
/

d e,

104cde
sancti

m
sanata

i.

105a bce, 466d


marlyris corpus

640a Thoma
649 a 656
c

a itilupe

item ejusdem
mi.i

vi/ndicare

nisus

Eva muliei fractaetibia malo ad


i

tcribi

358

d, 361

Vitamque curavit a,392bc d, 119 a, 125cd, 163


est,
'i7'.i
,i

tumulum
i,

S. Thoi,

"''
e,

'''

'

,\i

66

'""

'

" ina,

,/

invo

e,

182

Ermenfredus Mgae
1

ma
in
f<

oris-dom

cationem S. Tliomse de Cantilupe subito liberata


681

""'l" comite, lu/m adej /".s

mensi

Remigii basilica
M"' c d
...

Ermenfredus Francus, occiso

rima generu humani parens t Bubertus episco martyr


Eva
/

251 b
\

i,

,,,
,-.'!

AusVn
e
f
'

ad Pipinum
Ermi nfridus
/
i

//<

t Eucherius Aurelianensis episcopus


1 1 ,

istalliu

132;

<

onfug

12
/j

205
81
f

'I

vncus. Vide Ermenfred

t Eucherius Lugdm/nensis episcopus


acherius Trajectensis Eudo, fiiius ,.,
t
i

um
i
1 1

episi
i

<

rea

qq

,]

Erminarius5. Symphoriani rminu La b nsii episi pus


.

,,,

Zouchcei de Ashbye

llls

542 d
inus anachoreta. Vide

ius
et

Everelmus
, i

i.riiin

(Davidj luscus
<'<

clauduspatrocmioS. Tho648
132
e,

m&

CantUupe curatus
.

660

Erwaldus presbytet
Bspagnol

f Evergislus Coloniensis

Vide Innualis
c

319 a 99
<*j\
,\

i.

Esdraspo ntifex propheta (Joarmes V) Remensis cripsii

Everlinus Blandinu nsti


e S.
i,

<

magnm
H

Prim

133 b Remi.

S>\

Walbw
i

Evesham (Hugo Atratus ab) s. 1; / Cardmalk "' Vhomas de Cantilupe 580 c d e,


/;
'

b e

"***&

capellamus Herefor

e\

sub

HS
v
, ,

TOMUM

OCTOBRIS.
729

,"";"""'"""' v ""

;;

;:;;;,;;;'""""
Eufrasia
Uiolifilia

ms >*

Pr Pturtbu,

<***
''''"'"'

Bavoniani ad varochinlum '""""'''"'"-/" 1 ;;.-,, t Paroepwcopus i/,v,/, ,,


<?

/'".v/,',//

":t;; e
,
-

**w. ftid /,, /,,,,,,, v Jl';J '''""-'"' r u pm '""- s m uauias transfernpermisit i7":i: Eu '" "*W CiHmamHmt. f ,w/ ''-'""'
'
',
fi>

tradnsodoCO te toPaslrardus
'"''"'''"V"'""
,

ptis

'

";'"'

'"" ""''/-'" tramlatumiS lla'"fBrwboldoabbattracUe 268 d !69^

n,,s

'"/'"

lanldupe sanata
?

"

"-

'^Z;;

s.

/,///,/,;

"^
ia
!

'.'"'.,-,,

y,

,;;,,,;;
..-,
.

"-

tBugeniin^fMqpiw Evm duxTriden linus


tEolalia

Pe

310 c d, 313

3H
49

qus

- 9omartyrLusitana,seuEmeritemis
erat Lusitaniz metropolis

ab

sbytens Remensibus l Fedencus Borromzus archiepiscopus


Federicus,
,///,/,

^
/

*f-J
,

7 '""

Mor.testamentoS.RemigUm*
()

S(
,

68c
'

Medi lanensis

ciyitas olvm

'

bCiejusreliquizaChildebertoFrancoru
B Eulodius

ff

**

M
'/-

4/60^1

;'

/,//,/,.

////,.

11

335ef,337bcd
C.

V.

MamentoS.Remigiisubscriptus
llir
'

fcSfpuellasubmersa, TOcia
//

sc *
perpatrocimumS. Thomz
g^g e 66 9 f
'

,//,/,//.

ir,,w Eulogiuse/7w<jo

r|
-

resuscitata
/<//<

|,;s

<'

testamento

ussubscriptusprolizioriS Remioii
|(r
'.
.

Pelicitatis
/v, //,;//

///// //,,/,/

Felix

n.

Eul0g

"' P ims " '/"" s Hemigius magno |V pretiosediRemensicomparavit villam Sparnas


>

Felix episcopus

Catakmnmsis,
Comensis

S.

'',""'

'

'"""

"
/

oompensationemofficii,quodei

^Tr"'episcopus elix f
1

LeodemiHsuc!f,333a
353
,-,
'

354

,j

'"'"'

'"Imm

v/.s/ /7,.i/,

Felix episcopus Mes

r'" r Eumenus presbyter


,

" rn

nolueratabeogratuito

|g 8c

f Felix
|,r,lx
'

//,-/,///,

<15d,134bc,152f
Q()

''"
/,

"'

""'/////

annuntiatm

in

Mrl
.;

Bunochius

'"/'
_

//./'/

mofiaaAu*,

Prstermii
1

diffcip M fo

Cofow317 d

c
(j

Fercinlus

cii

iw ftcm<

,j

f Ferreolus martyr Vesontionensu

J29 a
vn

monachus. Vide Eunochius f Eusebius Papa, inter Prstermissos 318 a; />,


BiiiseDius
i

. P fcunoclnis

Ferreolus,

roximm

S.

Leodegarii

episcopatu
;

gustodunensi decessor

b c
:9

f Ferrutio martyr Vesontionensis


Fesla (Guilielmus de.)

..

:tt<-

r.

:;>!

.,
t j

Comensis episcopus 354 Eusebiuse^copi^i4ri%ffli;en^tnter/w/no^o


*;!""'""
I

Vide Guilielmus archidiaco-

,.

"

/-''<""'

Fflor

/'-/-

</./,/,//,/

"/' '7/ro//
r.

u 8di
f

/',////

Bruno Ep.

(Almvus) hydropicus, pafrocinioS. /,// sanatus

Thommde
573
f

indegav
S. Remigii subsoriptus
10(3rl
-

Eusebius
.

rj.

tekmmito

Fidharlius, ////'/ Prstermissos


l-ilibcrtus /'//,
,|

5 b c
6j 4 8 g e

x d f Eustasius
Kui<>
///,/,,/,.

"/////,

168 e
r

Filioldus monasterii S. Bavonis

Lua-oviensis

39] G

f Eutichius Comensis episcopus


i'/,/ (
.

monachus, missus curmdamSS.Landoaldi ac Sociorum trans,,~

354

,i

lationem

Etho

Ewelme (Nicolaus
f Exuperius

Eutropius subscripsit testamento S. Remigii 106 e f de) cancellarius miversitatu Oa:oniensis e/g
c
//////////

Firmian (Claudia de) baronissa Pirmian (Georgius de) libi


gius

Vide Claudia

Qeor-

Firmian (Guilielnvus

Franciscm de)

l/ibet

baro

Thebseus
\

,,

Eynardus aooas.

Vide Guilielmus Franciscus


/,/, f Flaccus .1//'/////, f Alculnus abbas Flaming twtarius Joannis Chevroti Tornacensis
I

!'/,/, Eginbardus Eynkericus 0600. Vide Hericus

Eynon (Wendliana) patrocinio S. Ti tilupe loquelam amissam iterato adepta 651 e 652 c 659 d
Ezechias

opi

|
.

8e

Plaminius senatoj Flandre


(Jo

ide Cornelius

mnes

de)

canonicus

adstitit

msitationi
is a

jgg.

///,///"//,, r.v

Secliniensis S. Piati

Flanndrith, seu Fiandrilha, mulier contracta, patrocinio S.

Thonue de Cantilupe sanitatem adepta


fttiola

Flavarasena
abiani

649 f, 657 d parvula testamentoS.Remigii


[08
e,

reOgwte 344 b
wi/arw a
S.

c,

349 c

e,

350 a
,1.

b,

libera

consHtuta

168 c

351
Pabri
1

;;,:

Flaviae

Pr&-

waJre oppressa, perpaCantHhtpe


resuscitata

termissos

Gd
II

trocinium
Pabri

Thomse de

+ Flavianus

Comensis episcopus
1:
'

. \

643bc

Flavianus testamento S. Remigii


itus

tumulum
1

(Margarita) mulier biennio contracta ad S. Thomas de Cantilupe gressu donata


683 b

168 c

Flaviua

V
sui

Remigii Remensis episcopipost


'

Roma4ri
113 e
/!'
5

num
//,//

///<-

abri

Willelmus) pater infantis a matre

0;

praiMSP,

69r.

Tii,i e,

perpatrocimumS, Thomaede Contilwpe


f Palco
Vrojectensis

resus-

Pliscus (Ottobonus)S. R. E. Cardinalis,{


/',//,./
',

i3be
episcopus 99 d
f,

,,"',,/

///.

Wii

100

1.

gorniensem
Fliul
//,.//,

epis
i

110 a

(Simon) tesHs juratus miraouli ad


N.

wocaWo!5

Famesius (Alewonder) S.
/7////

/:. i Cordinalis, 5 Apostolica a Latere legatus, collegium canonico-

Thoms
mo

'/'

Cantilupi patraii
/'
1
I

Flodoardus
Florberlus

Frodoardua
'

secularium S. Bavonis
Oo/o&j

ywo 010-

v/v

,0

fl

5- !'"-''"

/'"

//v

/.

92

/,////,,/////,

730

INDEX HISTORICUS
Frangerus provectse admodum setatU senex 208 d e Frangipanis (Latinus) S. R. T- Cardinalis adstitn funeri S. Thomse ilc Contilupe 580 c d e,
607 e
109 e f Praternus episcopus lutissiodorensis Pratres duodecim a Soracenis occisii/n Patsestina}

nunoupati abbas; epitaphium S. Bavoni componi petiit a S. Livino, ah eoque de eodem 206 ad 252 S. Bavone accepit epistolam
Florebertus abbas. Vide Florbertus
FlortMitia

hnit s.

mulier Londinensis contracta, ad tumuThomsede Cantilupe gradiendi faculta687


f,

tem consecuta

(588 a

mtrr

Pr:i

tn missos

6 C

Florentia (Renerius de) procurator. Vide Renerius.

f Florentius A rgentinensis episcopus


iii

i39 d

Fraunceps (Margarita) Fredegarius Scholasticus,

619 d e
sseculi

scrvptor

61 a

Plorentius pro Vulfado, archiepiscopo Bituncensi,


suspicio
est,

Fremundus conditoi\ utfwt/ur, abbatiseS. Fremerii


32
i)

acceptue
Vide Florbertus

320 a d

FJoribertus abbas.
Plotgildis pueila

exutroque genu clauda, patrooi175 d e


eoclesise

Frenes (Alicia de) a collo torto per patroci/nium S. Thomse ,/r Cmtxlwpe sanata 649 c. Vide

sanata Fogler (Joannesj oanonicus


n
Ki

S. Bemigii

rlmm
liberata

\licia

mn/icr

</ro

nssi ,no Inrli m/l/

malo

Tridentinse

adfuit donationi reliquiarum S. Hemedii


sterio

mona<l
1

Sangeorgiano

factse

Polbertus adolescens p
S.

ralyti&us

translatione
fucta, sanita-

Bavonis, ad Eremboldo abbate

icm consecutus
Folbertus abbas. Vide Fulbertaa

?69 c

le) testis 85 vn processu pro canoThomse de Cantilupe testimonium dedii pro mnracuio resuscitationis ad mvocaUo616 C nrm rjnsi/rm S. Tlnnmr pnti tO Frere R illelmus) contractus, pai/rocinio S. Thomse

Frensche (Thomas
nizatione S.

dr Canlilwpe sanatus
Friaredus a
S.

693

f,

694 a

Polcardus monasterii Blandiniensis abbas 271 d e;


nterfuit Wanslationi
rt

reldquiarumSS. Bavonis
265 b
18 d

Pharaildis a Radbodo episcopo factse

Remigio pequnia mut/ua ad^utus, ni videtur eat ejusdem s. Remigii testammto mrm rntiir r/mm in Codcm lcsta168 d, 170 I)
;

Polco abbas Corbeiensis interfuit synodo Remensi a


S. Leone

mento aliquis Friaredus tribunus


Fridenfels

168

1>

IV Papa

celeto ata
;

(Amandus) Ordinis Prsemonstratensis


t/ypis

Folco archiepiscopus Remensis

mlrr rnrm

corpus S. Remigii mirnniln (Irhoro /irinos mlii.nl


;

Vitam S. Remedii

vulgavit.

46 b

Frigeridus (Renatus Profutwms)

137 a

muros

civitatis Remensis restituit Hinomaro in 65 cd, 93 sedem Remensem proanme successii

Frodoardus historicus; descrvpsit Wes translationes S. Remigii 107 c d e, 111 b, 115 b f, 116 a c,
173
Froila
a,

usque ad 186
FnnlaninilS
l.liislns)

176 a
f

orrliirjnsmpns AnCi/ronns

ri/il

195 e
vn

de Columba
sepulta 54
Iml/nni

vel

Coluba oirgine
f,

in

monte Osopn
ilr

f Froilanus episcopusLegionensis
Tr.rlri iiTlSSOS

Hispania, inter

b c

55 a b
is

item typis vulgavii

6d
is
e\

m mmizol mn
<lr

S.

T/mm.r

Cnnlilii/ir

Froilaiins rem.

Vide Froila

596 c
Forde

Frollandus
interfuit

Silvaneoten

iscopus 179

f,

181 c;

fEmmo

scitationis
ilr

hn tcstimoniurn drdii pro rcsumiraculo ad invocaPionem S. Thomse


686 a
dej vicina Joarmis de Eton^ qui processupro canonizatione S. Tho-

synodo Remensi a S. Leone IX Papa


1

celebratm
I

18 d, 181 a

Coniilii/ir pot/rato

iMiito T/i.

Vide f Frontos Prseter451


f

Foreste (Mathilda
fiui

f Frontus episcopus PePracoricensis inter


m/ssos
7 a
;

testisin
<ir

ri

rlrsm

r,

drdirata

m. r

Gantilupe

639

Forsenet
S.

(Dionysia) mulier ciauda, patrocmio Thonrr </r (nnldnpr rrclc </rnd irnd jxilrnliam adepta 050 b
,

f Frucluosus episcopus Hrnciirrnsis, regula monar/mriiin miirinnnhir 412 b Frumentius Ordinis Tr-rdicatorum, intcr Pr.rimmissos 318 e Frunimius testamento S. Remigii libertate donalus

f Forlunatus martyr
episcopus Piotaviensis scriptis, Pogmatis,

54 e

f Fortunalus (Venantim Honorius Ctementianusj


\

167e

itisque

Somctorum
iliiim
Vitse

cla/i^us; concin/navit

breve

CompenVitam
ev/m
62, 63,

S.

Remigii;

item

scrvpsii

Fragmento berti episoopi memoratus f Fulbertua Camotensisepiscopus9e


Fucoaldus vir illustris
im

VitseS. Lant-

381
f

12

ad, 13
11

a,

S.

Gr, minii, Pari icnsis

episcopi;

magni

14 e

f,

15

f,

16

c,

20 e

f;

scripsit

hymmm
10 e,

de

fecit s.

Gregorius, Turonensis episcopus

S. Piato

abf

65, 128 d, 130 b, 133 a, 137 d, 143 e, 190 e,

367

a,

Fulbertus abbas rnonasterii S.

368 d PoBtuuius abbas monasterii S. Salvatoris Legeren-

272 e

Bavonis Ga/ndavi corpus S. Bavonis secundo transfcrri,


272 b c e
f

publiceque exhiberi curavit


Fulco episeopus Bondonensis

*w
Foulere [Joannes
COtllm
nl.

[95 c
le)

Fulco oyrchiepiscopus Remensis. Vide Folco


;,

lethaliter
T/m,,i.,

vulneratus, post
(\,

;.i

nmiris S.

dr

nliln pr

/,i,

n
f

Fulco presbyter

admmist/rator

episcopatus Re-

subito swnatus

Gg5
,/r,

Foy

(liiclmiihis

iesu

iiis
i/r

esi

pro

miraculo
64 >d

mensis ante Hincmari ad sedcm illampromotionem 164 e, 166 d

ad tilmiilnm
Franceys

S.

Tlmnur

Cn ,,/,/,, /ir patmtO


est pro miracuh CantUupe patrolo

f Fuscianus

mortijr

\q a

Walterus)
S.

testatus

ad htmulum
Francisci

Thoma

dc

642 d e

(Wilklmus) loquela, quam, prxcisa

ei

latranibuslingua, amfoerat, a S. Thoma de-an~


tilupe apparente donatus 693 b c f Frauciscus Assisias 33 ^ Prangerus pnvtor Gandmsis corpus S. Bavonis
j

5 d e Gabriel archangelus, natiuilatis S. Joannis Baptistx nuntius \ 57 e Gafre ( Marr/eria seu potius Margarita) domina

rabra-Christus, intcr Prsetermissos Ga

metu

\<"

iminmniu,, Audomaropollm tronslnlil

Monrdin aut Waurdin 613 b Gaidoaldus d/ax Tridentinus 49 b c Qaint ( Willebrms) << tribus a/rmiset amplius manu
/>iii<rrt,r

conlractn

IN
ccmtracta laborans, ad de Cmtilupe smatas

TOMUM
S.

OCTOBRIS.
monasterii S

731

invo&aUmem
S.

Thomm
'

GatttflU jMMT,

a,l

invoeatmncm

^49 a 656 b Thn tll .r\/r r ln .


f

ch

ct

s.
r "1

tilupea mortuis remsoitatur 620

"""
rvis

e,

621 bc, 622 f


<>*,
.

Bavan^ toque deimk hujut PharaMdw oorpora retulit ex ecctesia " Qmdensis >/<< ra prius Laudurw
c,

detulerat 263 d e, 266 b

291
eos)

f;

corpusS. Bavoet

Gallus abbas

t Gallus Claromonte
>>>"

suam

a peste

Arvemorum episcopus civita* mgumaria servavU immunem


112 a

pubHce spectandum partem reliquiarum ss.

Bmonis

Pharatldis

bnulpho
265
a

Hagno,
in

Flcmdrix

comiU, comessit

mmaftewwm Bavmimum,
disoiptinam mveasit
reliquias
ggj
<

Oalsvintha, Chilperici Suessionenms regis

auaerat, strictiorem

Ariana hmnai ad fidem Catholdcam conversn

265
S.

;i
;

ereait

monasteriwm BrcmensB, eoyui

Bamms, alwrumque Samtorwm


detulit
I

Gandavo (Gerardus Vilmus

Gandavo
a)

Gmdensem

f f

S. Ba
21

voms ecclesiam Gandavo (Simon

restauravit
de)

arcJiidiaconus

285 Oaoni
67:!
vv>

Cerardus epi copus Flerefordiensis >> w cGeAalfdus subsiriptusMptomati fheodorici


sis in favorem rmnasterii Morbacensk Gerberga abbatissa Gerburga reoina

.-,39

Calm*
i:i:>

.1

Gannt, aut forte Gaunt (Gilbertus de)

201 c
\\.)

illustris

Ganntoinm iltustris familia Ganvy (Stephanus de) coronatoj re&ni Anylis, id cst jutic.r ,,, certis causis >/ coronam Anglirn
speotantibus

674 e 675 d

Gerbertus abbas. Vidc Girbertus Gerbertua paraly&cm tramkttiom s. Remigii '"// rrshhihis tf^ a Gerdebrigge (Ricardus >ic) 570 a

g^6

t Gerconis

altaris

dedimh,,.

,,</,,

Ganrier (Petrus Ernestus) abbatix


SI,IIS I"'

Prxtermissos
6
f

Einamm
280

>
\

prsb
Gericus du.r. mter Prst&rmissos f Gericus epzscopus Metmsis m
Ms. /,n

b, 281

318 c
Ptorart

GaFroti prxcentor.

Vide Harroti
\\
,

Gaspar

bas Sangeergimius GauXredus Prior Vosicrms


a

Gerioum ducem

forte

designutm

318 c

458 c

Gau-\
de

(Thomas) Claudus, patrocinio S, Tltomx Cmtikupe liberwm gresswm adeptus 685 e f Gaunlorum Ulustris familia, Vide Gaunthorom
Gauville (Robertus

t Gericus episcopus Senonensis m Florario rwstro W Gericum aucem forte designatus 318 c t Gci.aanus episcopus A\ tisswdorensis 13 \\ -A c,
36f,5l

bcd,60c, I06a
b,

b,

I99ae,292ab r 29l
is

r.

abbas Lyrensis t Gauzlinus episcopus Tullemis


11

de)

567 e

292 a

302
4

b,

305 c d;egus1ra

latio, inter

i42&d
i.ic
,-

Pr&termissos
jns
|

a; S.

Audoenussepuloi
>>

<

Eli-

Geba abbas Divib-augiensis


Gebergis
i

magnvfiee omatis
s. Germani Ccrmanus piseopus
>

pulcrwm
8 e
s.

Godcfndus
liberata

ex comestione panis, guem B. Villaricnsis benedixcrat r diff\ciliparlu


534 d e
Vidc Gibuinus
liturgia/m

Gapuamos

//nnnisdse

Gebuintw

oisoopus.
I

156 e

ad Justinum imperatorem tegatusQde, f, 158 e; ejusanima in scslum ferrivisa


158
f

t Gelasius

Papa condidit

diotam Gela432 ef

sianam
S.

t Germanus eptocvpus Parisiensu

62

f,

74 b, 367

a,

uebaudus primus Laudunensium epi copus a Remigio ordmatus 97 a d e, 104 b, 134 d,


f,

368 d, 369 a

Gemun (Rogerw)
in.r ,/r

febribus per patrocinium

$.

Tho-

149
vitet

150 a b c d

f;

cum uaorequondamsua
eht
/.

gra-

Cantilupe liberatus
virgo abbatissa
filui
f,

652 c

lapsus sede sua e$ioitwr,eiquepost severam,

t Gerthrudis virgo. Vide t Gcrtrudis

i/ua

anume

suae

maculas
S.

peractam pami-

tmtiam

restituitur 66 c d, 97 c d, 149

d e; proliwiori,

quod

cde, I50c Remigii nomine cvrcwm107 c


471

t Gertrudis Lmdensis

Vivellensis,
f,

/>.

Pipvrti

203 b c d e
b c,

20'. a
c,

b d, 206 c,
b,

c d

213 a
sib>

217

198

522ab;
in

fertur. testamento reperitur subsoriptus


t Genesius
172
c
il
:

S-

Ravonem
1

apparentem habuit
!

ipsa

archiepiscopus
obsiitit

l/ugdunensis

b c
-

obitus cjus

bcd, 213

d, 234 c d,

239

c,

pravis

Ebvoiniin S. Leodeg

241 b, 250

de

rium
rici

conshliis

395

a b, 469 c;

memoratur

aiir

Gervasius,
S.

archiepiscopus
in

Remensis
abbatiam

Remensem
184 e
>>>>>>

quis Genesius metropolita

m
ii

diplomate TheodoEbredunensi
411 b c

Dkmysii basiUoam
/// missos

ereceit

de

Chramlmo
illust/res

Gervasius Martyrologio Hispanico mscriptus,


''<
i

mctorato
Genevilli

3 c d

mter

Hibernix familias a
110 ef, 155 d, 158

Cam671 a
101 c,

Gervasius coquvs, pater pueri submersi, ad invo-

deno
;

repositi
f,
\\

cotnmrm

s. TftoffW

Genovefa vvrgo 107


163 a
1)
;

de CanMtupe n 625 ef, 626 b 629df,640a


i

ejus sepulorwm
ccclcsuc

aS.

Eligio

magnifae

Gervasius, paterpuellx,pei

patrocmium

s.

Thomm
645
b,

nrnnhim
Gentil
(Le)

8ef
Rcmensis
riced<utiiiius litteras

de

Cantilupe

mortuis

resuscitatx

092 c d
f

aapiPuli suidc rcslitucndo S. Bemigii oultu eomir


tiis

Gerulpbus martyr
in

'-'

1'iiris/cusihus obtulit

127

Gibchardus

serieabbatam Bem

>

S.

Bemir

Genville (Galfridus de)

69 d
37
a,
f

quarto

hcoa

Gallise Christianse

auctsescH-

baro de Firmia/n Georgius Gcorgius marti/r 43 b, 609 f, 010 t


liber

ptoribus repositus

U3
S.

612 c; ejus
53 d

Gibericus servus testamento

Hemigii Agric
"'
'

fcstuni

Auuuslodum

celcbrari

prmceptum
532
f,

presbytere

leg

Geraldus uideabbas VUlarimsis Gerardus oanomcus Camachiensis caput S. Piati


Secliniensibus restituit
2i
;i

533

ab

t Gibrianus
'

resbyter S

Remigih

"' creditur, dis-

mpulus
Gibuiiius em'
B

m
;

copus Laud
^''
;i

"'

morte
ul

t Gerardus Ccl/cnsis, masteriorwm abbas 202 b d, 258 d, 260 a f, 263 a b, 264 a b, 208 d e, 456 d, 162 I- C d oum
;

Bavonumi aliorumque mo-

vivissublatus
(Osbertus)

cii.ml

ilupepatrato 693 d
Giffon

Transmaro

episGopo

auator

fuit

mtamandi

INDEX HISTORICUS
Giffon Giffyn

(Joamm

de.) Vide HitTyn


testis

(Joannes de)
s.

juratos miraouli ad inde

Godefreay (Willelmus Godefridus Bullion us

629

[92 a

vocationem
Gilberti
Iv/ni

ThomsB

Cantilupe patrati
i.

625 e, 626

627

a,

630 b

Godefridus Castelkmus subscriptus diplomati con532 e cesso in favorem monasterii de Camera


Godefridus Pachomius,
r>
i

(MargarUa) testata resu oitat/wmis miracu ad invocationem S. Thoma deCmtilwpc

monaohus

Villariensis,

mter
^'"
(

termissos
Vide Godegislus

'

Gilbertus

668 c patratum armiger gravissimo lateris dolon 061 f s. Thomam de Cantilupe liberatus
testis

Godegiselus

idebaudiBurgundionwn regisfrater
153 d, 155 a b

Gilberlus capellanus,

nem

S.

Thomm de Cantihipe
cmnes
Glnccstri.T

miraculiadi/nvocatiopaVrati 628 b c

Godfredus diac. Godfridus abbas

Vide Gotofridus
Verzelliacensis
interfait

synodo
118 d

Gilbertus chvrv/rgus
fiilbertus

700 e
Yide Glare
fferefbrdiensis, testis

Remensi <> S. leone /\ Papa Godhyve fJoannes) c pellanus

celebrataa

696 c
3 c d e

Gilbertus proourator capituh

Godina abbatissa, inter Prstermissos

181 in prooessu pro canonizatione S. Thoma de Ccmtilupe 582 f, 583 e, 586 e, 630 i, 635cd, 637 r, 038 a d, 039 a c, 640 f, 691 c, 703 -I testomiraoulis ad mvocatwnem tos est pro pluribu
;

t Goericus. Vide f G ricus Goethals, Gandensis s. Bavonis capituli deputatos 277 c d

ejusdem

S.

Thomm paVraUs 640

a; ob publicam

Goinguelies

uniui ex istis,quod ipsemei viderat, annuntia-

Gohntooe (Willelmus de.) Vide Gosinton Remensts (Joannes de) arohiepisco\ vicarius dedit litteras encyclicas dei/nvocamdo
i

tionem ab officiope) offlcialem archiepiscopi Can$uspensusb% bc f, 697 8 b c ab hac tamen suspensioneposi fuit absototos 097 d
tuariensis fuii
;

S.

Hemi
mui
i

187

ae

Gonthildis

patrocinto S. Remigii ut-

sum adepta
Gordiaous mvperatm
t Gorgonius martyr
Gpsefelo (Hichardusde) advocatus

175 d
16
!

Gilbertus vasi
Gilbertus
s.

aqusdiu vmmersus
et

Vide Ghilbertus

b
'

verruois

furore

mentis per

merita

Thomze de Cantilupe liberatos

595 c

67:> e

Gilla, Caroli

Magn

filia.

Vide (iisela

Gosinton (Willelmus de) arthrilide per S.


,ic

Thomovm
b,

Gilla san, timonialis.

Vide Gisla
in
l

Cantilupe liberat/us

652

658 e
138 e

Girbertus abbas quintus monasterii Ebroliensis

Alvernia
GirVIOUS abbasS.
Iticliarii interfuit

i5i

t Gothardus Confessor Gothmarus rea Burguno


Gotifridus duai.

311 b d

si/nndn licnicnsi
I

Vide Gotofridus

a S. Leane IX
Gisela,

1'njiu

eelcbrahr
/i/ia, a

18 d e

Gotofi idus, Suevise

daa

i.35

d,

430 a b c d e

Caroli

Ylagni

B.

Tho
3
1

a,

Mediolaf,

nensi archiepiscopo, baptizata

311
i

a,

t Gottardus Conf. Vide t Gothardus Gournay. Vide Gurnay

312
filia

b,

313 c d c

f;

perperam a nonnullU

ocatur

Gran
S.

(Joannes) e

Pipi

313 a

Thoma

Giselbertus abbas, vntei Prstet


Gisla, Caroli

Magnifitia.

Kitfe Gisela

Grand s Sulini

lapsu moribimdus, patrocinio Cantilupe factus incolumis 069 f (Albertus le) scrvpsit prolixiorem Vitam
d\

196 a
le)

c,

197

ce

i.

!98d

Gisla sanctimonialis 536 d e, 537 d;

fundavii proa/ut

Gras (Simon

episcopus

Suessionensis publice
s.
Vulgisi

pe

Bruwellas

domum

de Bunebeke
<

Pennee,
f,

apemit
exemptai
i,M-

Hpsanothecam
/
i

confessoris,
<>

beke, postea dit

tam abbatiam de
303

amt

ra 531 e,

eai

ea aliquas reliquias al

detulit

532

t Gislenus
Gisola, Caroli
Gistellis

c,

304 e

537 a 305 a

190.1, 193

cde
iti-

Willelmus) armiger dentium

dolore in

Magni

filia.

Vide Gisela

nen

ad tumulwmS. Thomse de Cantilupe

libe-

(Franoisous de) ecclesiae cathedralis

Gan-

mtos
Grassm yerius pictor

672
\:\

d d

densis decanus, mterfuit donationi reliquiarum


S.

Macarii factse

ecolesiis

Einamensiet Pame-

lcnsi

Grau (Antonvus) canonious adstitit visitationi lipsanotheca Sect niensU S, Piati 18 a

Gislyn (Joannes de
Glissa, Caroli

1'uMiiflyn
filia,

Gravesende (Hichardm de)

archidiaconus
<!>

Sor-

Magni

non Pipini. KideGisela


nceUarius
Herefor-

thuampUmensis a

s.

Thoma

Gloucestria

(Robertus
testis

Cantilupe r r,ecclesiasticis

vatus altero ex duobus

beneficiis

quinquagesimus sextus inpwcessu pro canonizatione S. Thomse de antilupe 542 b


diensis}
<

GOntra sacros auiories posscssi.s

562 e

t Gravio (Mariae de) corpus Vranslatwn\


Gravuson
\

533

ce

bcd

f,

543 a

f,

544

e,

545

b,

546

r,

549

ignesde) nobilis pueUa^creditamort/ua,


s.

d e, 558 r, 559 a e, 561 bd, 562 a d f, 563 b df, 565 a, 566 d, 591 d e t Q09d]fuitedomestici ejusdem S. Thoma 550 a b, 552 f, 554 d e, 557 a

ad mvocationem
incolumis

ThomsedeC ntilupefacta
r,;:;

Gravu on

Willelmus de) miles


archiepis opus

579 f, 583 f, 584 a Radingensi 567 b; curiam oriminams a dictoS. Thoma


e
i.

574

a.

578

i,

b;cum
Bom

eo

Greenfeild (Guilielmus de)


censis scripsit

mterfuit synodo

Ebora-

fait repre-

hensus, huncque vn supremo ejus itinere comitatus fuit 567 c d, 578 f; item sub jun
i

ad Clementem VPapamproimpetranda camonizatime S. Thomae de Contilwpe


58',
I,

585

''''"

est

pro pi n
\ct\
\

a.

ulisad invo
640
a

'"'" ejusdem Sa

atratis
civis

Glovere

(Arnaldus

i)

Herefordm
i

Gregonel (Robertos) baro de inglia, maritatosaut certi desponsatus uni e sororibusS. Thommde Cantilupe 543 d; ab eodem Scmcto fuit reprehen t Gregorii eremits corpus
ibique

quinquagesimus quinlus in processu pro zatume S Thommde Cantilupe


Gloutis tlsabelk

anonir
.,\i\
,\

Venetias Pranslatom,

inic

S
<

de) a tribusannU clauda, paVroVhoma de Contilupe recte gradiendi po-

honoraVum
(Richardus)

324 c d

Gregorii

jurammto
in
fitio

testatos

resusoi-

tationis
">'"<

tenti

onsecuta

mvraculvm

,;-,.,

suo ad invocatio693 b
\

(1

Godefraj

(Richardus) lusous palrocinio

S.Thomx
g^g j

v ThomxdeCantilupepaPratom
rius

de Cantilupe curatus

Armenus,
I

inter

Prstermissos

bc
d,
f,

t Gregorius

Papa, cognomento

Magnus 37
60

IN
,;o
"'

TOMUM
218

OCTOBRIS.
Guido legatus Apostolious ac dein mmmus Pontifex, ClemensIV appellatus, saoris mterdixil

'

,;1

b,

133

c,

203

c,

205

e,

bc

^f,283b,3i3a,314ab,315a,327f,328ai;
rl

L 329

'

:i,;,)

>'

'"/'- /

Wtoi
159

S.

368 d, 369 b, 400 e 468 cBenedicti,Ordinis Benedictini

tfruurohm

Guido

e;

oorpus

Walterum, Wigorniensem episcopum legum professor in academia


S

S.

Modesti marPyris

Aurelia
545
c
I.

BenevmtmisconcessitZ2Qt',abbatiasgubernandas committebatepiscapismtiejusinGallias
Iiii

nensi, magistei

Vhommde

Cantilupe

600
<

nslrifio
II

n ,,

bregonus
/<"a/<
/

Papa confirmamt fundationem mo<;.

Guidonis (Bernardus) Lutevensis piscopus 358 bc, 458 b c d f ; scripsit Vitam Clementis Papm
I

MnhnrOnSIS

586
Guihenerec, Satomonis BritannisB
" ror
.

1)

+ GregoriuaVIl

Papa 314 c 333 e + Oregorius X Papa celebravit condlium gene''' Lugdumnse n, ibique in capellanorwm
suorum

irmoricw regis

i45e

Guilielmi corpus

WmslaPum
septimushM

533 b c d
a

numerum cooptavit S, Vhomam de CvMMupe 548 e, 549 ade, 600 c, 602 d


1,

Guilielmus abbas Villariensis Guilielmus iquitmiai comes Guilielmus


II

bcde
-,',*
1,
\

t Gregorius episcopus VuronensisGQ


1,1

Aquitmorum dux
inglia et
"<

61 a,
f,

8 e
f',

ed, 137
fecit

Guilielmus archidiacowus Armensis, nuntirn Apo~


stolicus vn
'

1,

163 bc,

164 a, 332 d

431

magni

Venmtium ForPunaPum, Pictaviensem episcopum 62 f; docei modum, olvm


S.

commissarius ad instruen1

'""

pro

anonizatione

S.

Vhomae de

usitatum, exauctormdi episcopum + Gregorius Nazimzenus


Gregorius, offlcialis episcopi
a S.

Contii 'pe 569 d, 585 c d, 586 b, 587 l\ejus,

177

soouyrumqoe
jcim

Wigorniensis,

litem,

Vhoma de Cmtilupe conPra hunc motam, favorem Smcti decidit 550 f

commoriorum de processu isto mstructo ad Clementem V Pontificem epistola 592 b c d e f, 593 a b c d e f, 594 a b C d e
I

595 a
Guiliclmus,

bcd

596 a

bcd

dua

Sormanniae,

cogn.

Gregorius puer, patrocinio S. Thomse de Cmtilupe a morPuis resusc taPus 646 I), 678 c Grenewei (Christiana de) muliei mendica 610 c

Conqueator,

Angliae subjugatae terros


divisit

intei

magnates suos
542
192

de
a c

Guilielmus FUmdria comes Guilielmus Frmcisous


libet

Grey (Regvnaldus de)

Greyorum

illusPris vn

Anglia familia

692 d 693 a

boro de

Firmim

dedii
re-

elegmtiorem thecom recludendisS Hemedii


liquiis

Grifflnus sagitta gravissvme vulneraPus, paProcinio

Vhoma de Cantilupe smaPus 684 c d Griffll flsabella) habens manwn aridam etco ctamf patrocinio S. Thomaede Cmtilupe smata
s

37

Guilielmus, Herefordiae comes

662 e

Guilielmus, S. R. E. Cardinalis decanus, Cl&i

649

a,

656

trm V Papam edocuit testvmonia rosanctitate miraoulis S. Vhoma di Contii ad Sedem

'

Grimbercthus comes palatii memoratus

in diplo22 d
;

mate Childeberti
idem forte sequitw
Grimbertus
est

111

Francorum

cum
in
e,

Grimberto comite, qui hic


522 e

Apostolicam ewAngfia trmsmis a 585ef Guimarchus presbyterseu abbas, S. Sulini p ptor I96e, 197 a b e Guines Vhomas de.) ide Guynes
.1 {
\

comes
i97

monasterium
c d
I',

Andainense
c,

Guisia

fjoannes

a)

saeouli

xiv

scri

tor

258

f,

mimifious

517 b

518 a b
c,

519 e

f,

521

522 d, 524 b
f,

Gundebaudus,

Burgundionum
rege
victus 75
f,

rex,

Clodoveo

Grimo abbas TrudonopoliUmus


Grimoaldus, B.
sev.

503

504

a c

Pvpini

Landensis ex B
522

l&uh
D

Francorum 85 e, 89d.

f,

79

d,

80 bc,
144 d,
r,

81

b, b,

\r>r

96 b, 134

a d,

145

Itta
1

conjuge
I

filiusj

major-domus Austra
1.

153 d e

155 a

be
t

...

198

a b c, 521

Gundeberga Long ibardot


f,

um

regina
rea

hini

11

pupillum suum,
vit

in Hibei

niam conVra jus


466
523 c

Gundebertus Longobardorum

354

fasque releg
Grimoaldus,

Gundegisilus Burdegalensis episcopus

Pvpini

Heristabii ex Plectrrude filius,


Leodii nee,

Gundelinda virgo abbatissa, Etichonis


swindse Alsatiae

et

Bereneptis

major-domus NeusPriaeet Burgundiae


catus
Grimoaldus, quintus
ficus
ni

ducum

ex Adalberto
Vide

filio

521 b, 523

c d,

528

530 d

366a b

Beneventmorum dux, muniS.

Gundubadus Burgundionum
dus

rex.

GundebauGundebau-

monasterium

Marise ad
,1

Olivolam
d,

b,328c

Gundobaudus Burgundionum
dus

rex.

Vide

Grimoldus pue\ caecuset deformisin translai S. Hemigii visum et congruam formam adi
173 e

Gunselyn (Jomnes) moribundus, fugatis daemonir (i s. Vhoma de Cantilupe sanatus, hoc


.

..

f Grisogoni reliquiae. Vide f Chrysogoni Grysin (Ad. Ap.) e parentela Willelmi Aprees
pensi,
111

miraculum

ip ;emet

furament

646
678

l>

c,

per patrooinium S.

Thoms

de Canti

vivis s&i vati

632

d,

636

Gualbertus, seupotvus Gilbertus, oomes GlocestrUe.


1

ide Clare
151

Guarinus, monasterii Mauri/niacensis Prior

80 d Guntramnus Frmcot wm rex Gurnay (Godefridus aut Hugo de) patei matris 543 a S Vhomaede Cantilupe Gurnay (Melisinda de) comitissa Ebroicen is, mater 542 cef, 599 S Vhomae de Cantilupe
!

f,

+ Guilula virgo
Guibertus abbas B. Maria
de

292 b

Novigento soriptis

a + Guthagoni translatio, mter]praetermissos 591 e, 665 a b + Guihlacu.N presbytei eremita


\

Hssimus
Guibertus

258

e,

260

d,

172

Guyalle

Vidt

Puyalle
litteris
inii

mtipopa

40 b

Guyarl

subscrippus
ia

episcopi
,i/,

Gandens
bbatia Eino281
c

Cuiberlus Mvnorita scripsit Vitam tertiam S. Eleu13 b d, 15 e therii Vornacensis episcopi

s.

ca/i

ii

mensi focta

Guido
liiinli)
i,iii,

I,

arohiepiscopus. Hemensis

Vide

Wido
.".10
1

cmiirs

Framlruc

Guynes (Thomas de) procuratoj diensis in processu pro cm


mtihipe

capiPuli Heref

Im

episcopus Lingonensis

33

ne S. Vhoma procesmm istumjom instow


111

m
gtw
uA
;

INDEX HISTOIUGUS
"

irsiuh/.s est

pro pluribus

mtoaoulis au invoGationem ajusdem s. Thomse atis, tulUadClementem V Pmtificem


592
llyilihuii)

Havernige (Joannesde.) Vide Havering H,i\i iic. Vide Havekly [rmmise Hayto. Vufa .Iomiiics rr rege
IIIIS

Frana

e,

640 a
166 a

Ynlc Tidihorn
serx us

Hchcrhar.lus.
158 a,

Vide Khcrhardus
paProt

Hvcsi

Vaami

Hebrolnus major-domus. V"ir Ebrolnus geche (RoberttUi $e laj paral ticus


%

H
liailri.imis. Vide Adrianus
llaiiioin'

s.

ThonisB de Cantilupe sanatus

707 e

Hector WassiHensis patricvus 381 r. 390 a. i66 I. i68 c; S. Prsejecto


episco o litem intmtat 387 n
e
f
;

650 d, ''.")7 e ::.S8 b c, 389 d,

Arvernensi

strise comitis, in S.

(Richardusde) secononvus Gilberti, GlooeThomam de GaaiMlwpe male603


Pictamensis 143
e,
b,

S.

l^odegwrvwm,

mt
c

,1
il.

hos, itio

<

ccipitwr, sibi
f;

dU
Haimericus vice-come
146

388

a,

165 e

ocdditur

fgtvmtem habet 466 c

I44d,
i47 d

Heddo abbas. Vide Etho Heelanl (Jaoobus uan) civis Aldenardensis, testatus
rsi

Hakcl (JuUana) mulier esBca patrooinio S.


nt.f tlr /''iihhi/tr
t

Thor

nro irii'/ims

s.

Bavonis

Udmardsimventis
279 e

istmt

,i,lr/,ltt

li

i,S

r.

660 D
\

Hajinardus abbas

'& a

lli'uishci'-

Hamplelir (WiUcl/mus)

equwm

suwjfi

csecitate

Ube667 c

de) a/rchiepiscopus Coloabbatip lcisterbacensis 536 e niensis, fundator


/
I

PhHip/ us

rari,aS

Thomd dc Gantilwpe obU/nvM

Haininriis S. H

E. Cardinalis. Vide Anchcrus

t Heiricus. Vide-f Hericus llri.ums. Vide Elanus


Helaria diacona. Vide Hilaria
Hel
Hi
.\

Hanelbur (Joaqmes de) nu roator, naufragi d< rioulo " ationem s. Thomse de Cantilupe subduad
<

tran labum
de
B,

533 b

c d

this

Hangharatb
,/
i

668 deJ testimonium deddtpro resuscitqHonis miraculo ad invocationem s Tho


\

\lieia)

omiard n uta paritw ei contrracta, atrocmio S Tftomjse de Cmtilupe loquendiet 65 b ,/,tithrii,/i potmtiam adepta
oa
i
'

'antilupe patrato
Fastis
I

677

llriui.i

ll;i:n,,i.

thifi

wi
319 a

issos
i

mvraculiim in jiim sua Hargarita ad invocationem s. i h',,,1,1 ,ir Cantiluj e patratum


tfstata

jwrammto

resuscitationds

eleye (Joannes dej


u/

Thoma de donalus, hooque mii aculum


i

o\

tra tus, a S

Helgaldus
tuti.n
lli

Vita Rotberti,
\

msmachus Floriacensis scripsit EpitoFrancorum regis 450 e f


">' llii'jalilus

ipscmet testatus 641 a b Hanvic (Richardus .in clericuSj testis

c d,

654

Igaudus,

miraculi

ad h/muliiu,

S.

Tlitn:

hlii/ir /<"h-

t Helias Propheta. Vide f Elias mi-iIhs Lugdunensis archiepiscopus Hi


i

181

bc;
(1

628 d
Happarl (Adulpkui
Wtilri mtis
s

tuishhi
l'ti/,0

translationi s.

/:

Leone
<\

terii

S. Hubertd

mona5
1

factse

182

[84 e

d e

Helle (Joannes) presbyter Hcrefordimsis,


mr/iitt

subjura-

llai-,i

tiri

advocatus subjurame:
e

lo te-

testatus

est

pro plwribus
,ir

mvraculis ad
/

rsi

pro duplici miraculo ad invocaHonem

/m

ttrniuj/irm

S.

liuttn.,-

Cq

i, I

lu />c /it/lratis

S.

Thomse de Cantilu}

paVrato

673 e
666
I

640 b
Hellingthon (Hmrious de)
ii/ii
,

Haraldus uir nobilis


/

Ordinis

Fratrum

\li-

"lr Uarauil

conf
uasor

ssa/rius

S.

Thomse de Cant/i
591 d

Hai.ipii

(Laurent

usj

sub jwramenio
in

te&talut

est

resusfiitationis

mwaculum

uxoresua
pati
\i

\tabilia

Helvidis,

Hugonis albi^

FirmitaHs-Milonh
192
c,

httrnti,, s.

Thomsede Cantilupe

iynastse
i.

193 a

644

646 h

Helviodis uxor. Vide Helvidifi


f Helyas
,

Haraud
S.
:

mulier biduo mortua, patrocinio


Cantilupe resuscitata,
st

roplieta.
i

Vide t
i

ESlias
;-

h
f,

f Helyseus pn

ide

Eliscus

met subjurammto U
Hardttfnus

644 e

676 b
182
184
c,
r

Hembyze (Itussardus
Gandensis

vm)
dm)

depulatus magistratus
-j7,x

Sanremigianu
Aii
I

Remis ccenobita

h c
/,/,-

Hem

eas van

patei Judoci, civis

i!

iri

[ariui

ide Herigarius

nardensis
e; scripsit
c
;

Harigerus

abbas
loaldi

Lobienqis

-209

Acta

llcinicii

(Judocus

itam S.
|

ri Sociorum 208 c d imandi, Trajecten dsepiscopi

item

testatus rsi

279 d den) civis Aldenardensis, prorefoquiis S.Bavom* lldenardse


r,t,i

215 b c

il.iii ie

Vicolaus) testis jwratvs miraculi


<>' ,,,

ad invo671
f

tlii rnhs Hengham (Raderus


1,1
'

vel

Rudolphus de) furisperitus,


oni-

S.

Tliomse de
,lr)

llarplon iMothitdis

antilupe patrati nnrillu


<

51(3 e
i

cus,
S.
9

H.mo\\(Raymwidus)prxcentorMi7natensish%bc
596 a
llarvengius
Spei,
'

primus testis in processv. pro canonizatione Thoma de Cantilupe 547 548 b, 557 d,
I',

h.

563

(J,

590

decidit

litem

(Philippus

Vitam S. sU

abbas monaslerii BonteA,mandi, Trajectensis epi


,

Gilberto Glo-

cestrise comiti a s.
l.itn

Tlioma de Cantilupe intenta|

ir

def

2291
;>7i f

Henguam jurisperitus,
f Henrici monachi
\

ii,r

ekl]

Henriau

ide

\de\

Hengbam
is

lincolniensk
573
b,

Ularien

corpus tromsla

575

Haverford (Galfridus de) gravissimo naufragiipericulo <"/ invocationemS. Thomse de Cantilupe ereptus, hocque ipsemet testakts r, o
e

hcd

Havering (Joannes de) miles Inglus 627 c, 630 d sigillum suum apposuit lUteris patentibus de /,,,/nruh, ,nl ',, S Thmit,, ,/r
i
i

f Henricus imperator 267 f, 268 c possessiones et ; privilegia, ab Ottonelll, decessore suo, monasterioS. Bavonis concessa diplomate confvrmavil
t

267 d

patrato

HenricuslU imperator I79a; Damaso "" 11 rem designavii s


;
i

Pontifici

6a

r "'

iscopum

118a, 178

8,

180 e

llcnricus

'

IN
Henricus IV imperaior
39
f,

TOMDM
<,

rJC

miuus.
t76

733

10 a b c d
r,

w
197

d
r,

fferimarua Santemigiami

Henricua Auceps, Germanise rex 39


!1

167

a,
> .

>"
f,

524

c
i>,

Henricus

I,

Galliarwm rex

118

b,

178 e

179 a

I80d, 184 b; cceptam ante S: Remigii novam basilicam perfecit, perfeotam a S. Leone IX Papa, quem Remos venienten honoe,
f,

monasteni Remisabbas

180

f
f
(

HenricUs IV Galliarwm rex


llein
ii

i,x,x

rifice excepit, dedicari ouravtt atque in illam corpus S. Remigii Vransferri 117 f, I18abcd,

lis

\nijh

539

177

a,

178

def, 179abcd, 180

a.

181

bc; mleone
i\

Henricus
(Iciinciis

II

Anglise rex
i

459

e,

542

c,

543

terfuii

synodo Remensx ab eodem S.


testU

III

glia
ei

rex

a
c,

Gilberto,
c,

Gloceslrue cod,
f,

Pa
Herin
S.

" celebrai t

\\%&
juratus
nxfraouli
opt

mite,
a b c
(I

vicfots
e,
;i,

captus 542 b

543
561

544 d, 547

(Jurdanus)
Tho
1

548 b, 558 585


c,

560
d,

d,

563 b

.1

I,

de

CanUlwpe patrati
/t<

564

600

.1.

602

607 a, 609

a, 671

b ,

Heriveus archiei iscopus


gii

<n

639 a pus S. 1: mid,

Henricus IV Anglise rex


Henricus
VIII Anglise
1

542

598 d

Henricus ante patrem suum, Henricum 11, a rex Angliseco onatus fUerat,vita fwncPus, atque hino mmerwm regwm inglise sui nominis augere non solitus

ad anUqwwm sepulVurse locum retulit 65 116 e. 117 a r.i. f75f, I76c, I85c; H castrum novis mu/nimentis instruxit 100
item res

f;

quasdam
abbas

S. Remigii vmpetravii restitui

186

ab

542 c
50 a
19
'

Hermarus
S.

subscriptus

epistolse

donationis

Henricus Bohemise rex


Henricus
<\

Bercharii
\sa.

386 d
Vide F.rmenana
Leu/vegildi Hispanise regisfilius
81 b

wi

opus Suessionensis

Hermenana t Hcrmencgildus,

Henricus abbas abbatia


Henricus

Vivatiensi ab Hugone 1/"" Firmitatis-Milonis dynasta donatus \\r e


I

532 e, f):;: d Henricusl comes Trecensis palatinus in canonicos Regulares mu/nifious 338 e,

dux BrdbanHse, rium de Camera

beneficus

inmonaste-

Herminricus rex. Vide Knnenricus Herodes n /

392 b, 466 d Herton (Robertus de) Ordinis Frat/rvm Hinorum, testis quad/ragesvmus nonus in proi ca<

Henricus Prior monasterii

Remensis

S.

Remigil

nonizatione S. Thomse de Cantilupe Hervens archiepiscopus. Vide Heriveus


Hcslartou
ilillu
fl

591 c

Henricus mercator gravi inflrmitate ad


}

tumulum
B. Gocle5
esl
14

de)

698 d

Thomse de Cantilupe liberatus HenriCUS monac/ius Villarn ngulo


S.

abbas. Vldc Etho

Heve

iw

.'<

adstiHt suspensioni
. 1

fridi infirmis opitulaPus

patrocinvwm
d

S.

TJu

i<

Henricus

arius parochise de Foy} testatus

CanHlu/pe sewati

634 b

miraculo ad
I

Vwmulu/mS. Thomse de Cantilwpe

atrato

Heughum (Rudolphus gham

Vide

Henmfc upe

Henricus puer patrocmio S. Thomse de Ca/ntilupe a


itus

Heyvard (WillelmusJ testimonium dedit pro


raoulo ad invocationem S. Thomsi

646

Hcnrion (Robert/us) abbas Villariensis 533 f; t/ranstulit cor, ora B. Godefridi et aliorum Sancto13

patrato

653

e,

679 e
issos

cd

j.

Heraclius

Romanorwm
57 de, 180
C.

i/m

ei

ator

Phocse successor

Hevward Willehmts.j Vide Heyvard ctort intei Hieronymus I). item 132 e, 137 a, 229 c, 242
(

Prseten
.

291

b, 331 d,
r.

210

C, 251 a.

252
e,

a b,

355 e
a
c

337r. 367

m7.

Heraclius

episcopus Parisiensis

Ui

101

d,

ilOa
79 d j Heraclius episcopus Senonensis Uerbard (Walterus) testimonium dedit proi

Hieronymus S. H. E. Cardinaiis, postea s-ummus PonHfex, Vicolaus IV appellatus, corpusS. Thon tfice sepelivit, huncque Canti oraHone fwnebri publice lauaavn 580 b cde,
i,-

culo ad
rato

invocationem

S Thomse
.

de Cantilwpe

594
Hilaria

C,

007

e,

609
108

cd
b,

689 b

diacona

S.

Remigii

legatariis

Hcrbertus episcopus Lisoiensis interfuit synodo Re118 d mensi a S. leone X Papa celebratse

169 e

f Hflarius epvscopus Pictaviensis 61


154 a
/,,,
?i
;

d, 125 d, 128 c,
1

Herchinoaldus

major-domus.
d!)

Vide

Ercbinoaldus.

saorarum
1 1

ejus
<

reliquia/i wn\
u
i

25 c

item

m na
isi

fi

Hercus. Vide Ercus

Herdde (Livinus
densis

deputatus

agismtus

/,.,.

!6a,

,1.

184

.1

**"
Vide Erdu
1

Hfldeboldus archiepiscopus Cokmiensis, inte


termi

Prse:|
'

S;|

Herdevel nvulier.

Heribertus

Veromanduorum comt ,,,, filiwm suum nondum quinqu archiepiscopum Remensem eligi curavit,
II

Hu-

HHdebrandus
11,1,1,.

presbytei
\tagni vmperatori

i,N

,j

jardis, Caroli

313

Htldemarca abbatissa. Vide Chilfiemarca


Hildericus rex.
1.
I

interim hunc archiepiscoi atum regendu*

ide

ehiWericus

Rodulfo accepit

180 b, 186 e

I87a

HiWomarca
Ilihliiiniis
( l ;

abbatissa. Vide Childemarca


s.

Hericus Autissiodorensis monachus, descripsit miracula S.Germam episcopi Autisskdorensis 105 f, 100 ab

Du nysii 341 a, 342 b c, i29 Areq agita 5. Dionysvwm Parisiensem cum e b facereesi conatus ffumdem
abbas
I
]

Hericus monasteriiS. Bavonis Ganda Vransferencorpus S. Bavonis iudo aropolvm

Hilduinus

abbas

subseriptus

eptsktia

donattonis
:llS,i
rl

S.Bercharii
Hilgotusepfccoptw Suessfonensis a S. Himerius accepit epistolam
192
Svrioio

dum

or>7
'

ac

cu/ravit
:

Papa
71 C
*tro{i

Herigarius archiepiscopui
gio tcrtio

Mogwtinus, a S. Sanr apparente admonitus, reshujusSanr


curavit resHtu
[85
f,

Remi

ctiapudConradum regem apud\

Himfthrfe BolVestonea

natlvitaU

cm

186

Heriganus Herigerius archiepiscopus. Vide archiepiscopus CoIoj iensis Hcrimannus

CanHlupe clnioS. Thomse de archiepiscopus Bincmarus


,,
.

sw

"

85

I'

|08

UM abc, I09d,ii! bc, 115el,

*T^3\%}m
f,

123

a b,

736
a b, 133 a b c,
1

INDEX HISTORICUS
37 bcd,
1,
1

13 d <\ 163

f,

166 d

e,

170

Honorius Honorius

c,

17'? e,

IT.s

180

a,

186 b

doctus,
I

pwsqw
;

III

252 b, 327 a, 328 c d e, 329 a d Papa Papa abbatiam S. Sev&ri a monachis 580 e
577 b
f

est histot lcus, at

non

sat criticus 87 a

c
I

prolir<l

ad PrxmonsPratenses transtulit
Honorius IV Pp<>
Ilimwif (Joannes) tesPis

xom
64 a

scripsit

bcde
guam

f,

c e Vitam s. Remign 53 a, 63 65 cc, 111 ab, 131 d, I85a;&m-

r,

mvraculiaS.

Thoma de
641 d e

ticam Remensem,

S.

Remigii corpore insigniejus inchoarant, perfecii

Cantilupe pat/rati

tam,

decessores

ac conseoravii 177 c; corpus ejusdem S. Remigii ea elevavii seu decentius locavit, <>< dein
,

metu Normannorum Remis Sparnacum avexit


60
il.

61 <\
,

65
,

c,

114
C,

ab

<)

r.

15 a c d, 117 d,
e,

[23

(54
;

166

170 d, 17?

.1

173
/.'<

c,

170

c,

mariPus Margaritae contractn\ a<i tumulum S. Thomaede Contilu/pe mira622 <\ 623 culo anatce Honymere (Alicia de) testi* 100 in prooessupro e 622 cauonizationc S. Thom.r <Ir Cunlilupc 023 c

Honymere (Adam

de)

il

185 c 163 c

codicem Ms. dedil


dedit litteros
<><i

migianx Corolum Calvum,hujusbibliothecae

Honymere (Joan/na
comonizatione
S.

de)

testis

107 in

processupro

qur fratniu Lwlovicum, Grrmartitfregem 163 f; reliquias r.r S. Remigii corpore su/mere, ausus
,,,,//

est

123

ii

/""'"

/"/'/<"'.

qua/m
"/'"/

in

eodem
115
1',

Sancto habuit,

et

tempus, quo

Thomae de Contilupe 622 cd e f ; testimoniu/m dedii pro miraoulo in mat/re sua ad tumulwm S. Thomae de Ca/ntilupe aPrato 623 c, 62 U) Honymere (Joannes de) testis 108 vn proces u pro
;

116 a

canonizalione
miiiii

S.

Hincmaras Laudunensis

<

fiscopus 92

e,

93

c,

07

dedit /"" miraculo


s.

Thomse de Cantilupe testi/mo<><i invocatiom >>> ejus~


622 c d e
f,

b c e

dem

Thomac
le)

p<>tr<ii<>

623
624

c,

Hincmarusll monasteriiSanremigiani Rei


Hinderbachius
donavit,

ii&

abba^s
il
<

177 c, 180 bc, 180c

Hopere <M>ri<>

mulier

admodum
</<

conPracta,

fjoannes)

episcopus
rel

Tridenti/nus
S.
10

ad vnvocationem

S. Thomap

Cantihipe sanata

monasierio Sangeorgia/no
additis

quias
litteris

Remedii
I',

667 c
Hopperger (Josephus) Taurensis
39 a
post

donationis

'il

bc
culum ad invocationem
patr itum Hirche (Agnes
de Contilupe
le)

d e

Horm

(Joannes)
</<

tibia

cont/ractus,

votum,
684 d
f,

Hinedon (Walterus) testatus resuscitationis mi/raS.

S. T/iom.f

Cantilupe facPum, sanaPus


d e
r.

Wwmae

de Cantilupe
O.so a

f Hormisda
99
S.
a,

Papa 92

93

,.

bd
134
in

<\
c,

94

98
.1

f,

110 a,

122 a d, 128

i,

158

e;

contracta, patrocinio S. Thomae

Remigium vicarium suum


creat
1

regno Fra/nco-

:.<<m<it>

649 e

'"<"

56 c d e

misit legatwm

ad

Justi-

Hirleswayne (Joannes) nauta. Vide Bateswayne


Hlotbarius re$. Vide Clotharius

iiiim

imperatorem

156

Horn (Rogeri/us dej scholaris mult/u/m dissolutus


et

Hludovicus rcx. Vide Clodoveus

Ludovicus
llolcler

Hludowicus

rc.r.

Vide Clodoveuse/ Ludovicus


<>i>sirti

(Thomas

le)

gravi pollic

s et tibise

5i0e malo ad
669 d

Hobin (Joanna)

at/i'ocinium S.

ix testata est pro miraculo Thomae de Cantilupe patrato

invocationem S.

Thomae de Contilupe liberatus


pat/rocinio S.

643 a

Rove(Hugo)demens,
Hoves
(JtdberPus

Thomae de Can651
f,

Hod (Joannes)
i

csecus,

<></

tumulum
pri/ncipalis

S.

Thomxde
648
f

tilupesanae menti restiPut/us


de)

600

<

upe visum

<><i<'pii>.\

decanus

adstitit

visitationi

Hodinel
S.

(Nicolaus

de)

ca/merarius

lipsanothecae Secliniensis S. Piati

18 a

Thomaede Contilupe
csecus,

itinere

RomanomoT'
.5 e,

/"/

501 e

Hoyo (Abundus de) monachus Villa/i iensis Hroswitha sanotimonialis. Vide Roswida
f Hubertus episcopus 495 a e b e, 503 b, 509 b, 510 d e
c
f, f,
I,

533 b c

Hoe (Joannesl

ad Ui/mulwm
ro

S.

Thomse de
684 d

496 a
51
1

b,
f,

497

c,

500

Cantilupe visu/m

<><iri>tus
/

d c

512 a c d

Hok (Henricus)

testatus est

miraculo ad tumu642

513 a b c d
epi.sropatum
f.

e,

him

s.

Thomaede Contilupe pat/rato

521 e, 524 d, 526


in

Hok (Joannes juvenissanae menti, <p><>iu omise/"/, "</ invooationem S. Thomae de Cantilvme
restitut/us

f, 520 a, 530 c d S. Lamberto Trajcrlinscm pro.rimc succcssit

51

f,

515 a b d, 519
;

f,

529

d,

514

528

c,

530 b

juvit,

ut

apparet,

>>>

co7i-

678 b

Hoke (Joannes) testis 84 in processu pro canonizaimnr s. Thomae deCantilupe testimoni/u/m dedit
pro

dendo monasterio AndaKnensi s. Beregisum, huncque inexsivrpa/ndo esalPu Arduennensi idolorum niltii coopcratorem Iwhuit r>l5 n, 51S b r
.

miraoulo

resuscitationis

Wilhel

i,

pueri

d e

f,

519

a,

527

c,

528

l,

529 d e

f,

530 d e

submersi, ad invocationem ejusdem S

Thomse
616 c

//<///

eidem

monasterio,

>>t

a/pparet

abbatem
<>t

paPrato
Hokel
S. /<""
s)

praefecii S.
tnr.

Beregisum, consecravitque^

vide-

juvenis paralyiicus,

<><i

tumulum
670 a
tubere

ecclesiam

Andmnensem
520
I';

406

f,

514cdef,

Thomae de Contilupe sonatus


colli

519 b,

528

c,

sedem episcopalem una


e
I

Holaurlon (Joannes de) diuturno

ad
c

cnm corporeS.
stohi 520
reperiPwr
.1'"/"'/"""
5^1
.1.
I),

La/mbertA Trajecto iy<><r>iim tranr,

iumulwm
Holehi
iti
ii

S.

Thomae de Cantilupe UberaPui 624


ii

520

530
528
e,

corpus
f;

S.

Huberti

ri;

627

f,

628 c

lllaesum

530 e
512
e,
c,

(Joannes.)

ide Holaurton

500

c,

500

.i,

trons/ertur 514 a b, 515 f,


f;

Holehuanton (Joannes.) Vide Holaurton

524 d, 528 a, 529 d


\de

530 e

Holzhamer sacerdos beneficiatus Taurensis 44 a notitias derecentim iS. Remedii oultu reliquiisque scripsit, voceque lestimonium perhibuii 37 a,

dem

culius
is.
\

Sancti ibir 529 b


;i

I Hucbertus episcop

-\

lluberlus
testis

Huecapel (Henricus de) pater Christinae,


iii

96

38cdei
Hoinpton (Margarita
S. 77/"///./'

processu pro canonizatione

S ThomaedeCan.

de)

mulier caeca, paProcmio


648 c

de Cantilupe visum adepta

657 a Honoratus Bituricensisepiscopus susbcripsitconcilio


.1/
1

tilupe 618 cef Hugenoys (Livinus) penultvmus monasterUS. lwGandavi abbas 274 a
,

Huggerssaal
cvnio s.

<

hristiai

>
1

claud

patro-

<'/"

/''

69 e

Thomae de Cantilupe

recte

gradiendi potentiam

IN

TOMUM

OCTOBKIS.
Hugo barbitonsor visum. quem a

737

tentiam adepta 050 a. Vide etiam Ghrisliana a qumque annis Hugo CapePu8 Francomm rea

Hugo

85 b, 522 b
'

Italise
/.'.

rew
/:.

1/
f

llugo.v.

Cardmalis. Vide Evesham Hugo archiepiscopus Remensis discvplmse monas''"<" m Aemmi 5. flem^ii worw teriorestaural
,

triennio amisrpatrocinioS. Thomse de Cantilupe adeptus ; hocque vpsemet testatus 698 d e, 699 a b. Vide etiam Barber

""

Hugo ,/, lirtonpumc Gardianus. Vide Bromptone Hugo Uthaliter m bello Isesus, ad invocaUonem
S.

Thomm

de Cantilupe sanaPus

I77c,18()bc "[ u nugo archiepiscopus VesontUmensis 181 c; mfer/bft .s,/o,/ Hemensi a S. Leone IX Papa ceI

Hugo

683 d

alter graviter vulneratus, patrocinio S. Tho-

mss de Cantilupe itidem sanatus

lebraUv 118
//',,,,,

Hugo puer,
S.

.1;

.v,/

/,,,., ,

nativitate

conVractus,

,.

paVro.
~
t ,

(/

p ,,/,,,,

,/,,/,

rtenwj

Thomse de Cantilupe gradi


,.

,/,./,,//,//

119bcde,185a
s.

conseouPus

b;

//o/,

,/,/,/,/

translationi

Remigii
182
b,

ab
c,
(i

eod&m

Hugo puer submersus, ad invocation


'anPilupe
Hulle
|

S.

Leone IX Papa facto


Vide

184

vitse

restitutus

687 b
641 e

185

Hugo Chrysopolitamts.
Vesontionensis

Hugol archiepiscopus

idam de la)pat& Joannis,a S. Thoma de


I

Cantilupe resuscitati

Hugo episcopus Avringensis mterfuit synodo /;-//u'/,.v/ /.,/,, /.v Papa celebratse [18 d Hugo episcopus Baiogacensis mterfuit synodo Remensi a S. Leone IXPapa celebratse 118 d Hugo episcopus Dognensis inventas S. Wasnulphi aliorumque Sanclorum reliquias capsse ferratSB
,/
,s'.

Hulle (Agnes de la) mulicrconPracta, ad tumu S. Thomse de Cantilupe sanata, hocque ipsamet

Hulle

638 al. mulier clauda, pa S. Tlwmse de Cantilupe sayxata 649 f, 657 a Hulle (Joannes de la) naturali morte defunctus,
'

testota

Uicia

de

la)

ad mvocatkmem
scitatus

-.

Thomsi

de Cantiluipe resuc,

USit

;;

n ;,
t \

,i

Hugo episcopus Lewoviensis


llugo episcopus Lingonensis

e]

\;

,i

Hullc (liucia

della)

soror

Agnetis testata
d\
<

miro-

weww
safMA-

a 5.
<
,v,

/.<<<,<<

mterfuii synodo RePapacelebrata 118 d ./,-,/Simonise fugom arrip nu/\

culum
I'""

in sc ope S.

Thomse

nicatur, resipiscit

Hugo
menst
a S, Leoi

119bcdc, 185 nensis mterfuit synodo


i\

ab
/.'<-

Hulle (Richordus de la) capellanus S. i antilupe pro resuscitatione />>


felici

638L Thoma dt
merssc
67'
i

evenkt invocavit
\ardus dc la) duplici
g

?a\ a celebratse 118 d; item testatus estrostituti scyphi miraculum S. Hemigii meritis adscriptwm 184 d

Hullc

do obnoxius, patrocinio S. Thomse de Cantilupe sanatus 650 a 1. 660 h


1
/

tliirt

Hugo episcopus \oviomensis mterfuii conveni Baldumu IV Flandrise comite Akienardse


<

llulli

Willelmusd

>

Agnetis

testatSB

mira-

culum mseopcS. Thomse de Cantii


///,

brato
1

271 a

Hugo episcopus Suessii nensis 192 bc Hugo abbas S. Bavonis Gandavi 266 f Hugo abbas Cluniacensis interfuit synodo Remensi a S. Leone IX Papa celebratm 118 d; item
;

Hullcs (Jacobus de) casecuU

testamenti Willelmi

de Wontefoi H, decani Londinen


t

698

.1

adstitit

translationi corporis

S.

Remigii ab co182 b, 184


f

Humfridus vir nobilis, comes Herefordiensi8 morbo articulari ad mvocationem S. Thomsedei his lupe iibcratus, hocque ipst 679
I

dem

S. Leone IX

Papa

factse

Hunaldus

Waifarii,

Aquitanise ducis,pater 343


a
i)

llugo (Carolus

Lud

bbas Stiva

580 o,
581 a

Hunncdcji (Ro

supprior Fratrwnx
Augustini
Londini,
testis

Hugo archidiacon/us Rotomagensis


nus
Glocestoria

151 d

tarum
tertiui

s.

</<
i

Hugo, frater S. Thomss de CamUlupe, archidl


543
est
a b,

inprocessuprocanonizatione S.
557

i
a,

544

c,

599

f;

\ma
Theo-

cu/m hoc factus


544 e

Lugduni capellanus
d,

Pontifis

de Cantilupe Hunoldus. Vide Ilunaldus


Huot (Richari
i

590 e

viuSy artibus studuit Parisiis ac


giSB
f,

"s,

palrocinio S. Thomsede

545 a

600 a b; a S. Ludovicot

Galliarum

rege, visitatus fuisse fertur

545ei

Cantilupe visum adeptus Huraltus (Jacobus) episcopus

648 d

Augustod
i54a

llugo pasnitentiarius Herefordiensis sub juramento


testatus cst proplwribus mi/raculis

ad invocatio640 b
esi

Thomse de Cantilupe paVratis llugo Remensis ecclesise diaconus testatus


S.
,,//,

ncm

284 e Hyusse (Joannes) consul Gandensis Hvdc (Margaritade la)prorsus conVracta, patros Thomsede Cantilupe sanilatem adepta r//lll
i

scyphi

miraculum

S. Remigii meritis adscri184 d

9 b,

657

.1

ptum
Hugo
Heribertif

Veromand/uorum comitis, quinquennis tantum filius, in archiepiscopum Be-

j-

Hilarius f Hylarius episcopus. Vide r Hymerius episcopus confessor. !,,'.-; Ymerius


A

Hymnechildis regina, S. Sigeberti

mensem
filius

electus
et

187

378
Hypatius epistola a Sidonio conventus

f,

379

Hugo, Etichonis

Bereswindse,

Alsatise

duoum,
366
a

449

Hugo MagnuSi

i22b; OdonU Francia regu idem verosimiliter esi cum Hugone comitc, qui memoraPur in diplomate Ludovici Transmat
141
c,
:

J acob patriarcha
Jacob fraterf utdicitur, S. Sulini Jacobi (T/ium
'

'

'

'''

(l

197 d e

Hugo Magnus, Veromanduorum comes, Henrici


Galliarwm
tuus
regis,

I,

filius}

Tharsis mCilicia mor-

periculo

"

S.

Thoma
631 a

191 dfj 192

bcd

i.

193 a b

\upeerep\se

Hugo Albus, Firmitatis-Mikmis dynasta, fundavit. itt apparet, prioratum S. Vulgisi 192 def,
193 a

Lande adfuit translaJacobus abbos B.Marisede

Imm

rrliqiiuirum S. Piati
filius Alphseit

I,s

'

+ Jacobus Apostolus,

93
Octobris Tomits
1.

S. Jat

738

INDEX HISTORICU.S
facolto,

fratre Domini,

primo Hierosolymir
Pi os

episcopo

intei

317 c;

proque hoc miraoulo ipsemettesHmonium dedit 697 c d c f, 698 a b c d


Joanua, Eduardi I [nglise regisfilia, Gilberto G/o563 d, 564 a cestruB comiti nuptui data 319 a Joanna, inter Prsetermissos

.,,

[vgustodwni celebrari praeceptum 453 d


filius
i

-j.

j a(

.,;,

;:

Zebedaei

i3 c,

18 c

f,

[60

i,

686

7n.; c

ejus festwm

[ugustoduni
'''
''

celebrari prseceptum
-

JacobUS COmCS
Jacobui

iS r

,1

$St

Mc forte

S.

BemediUS

Joanna manv. contraota, pei pat ociniumS. Tho('.19 0,658 d de Cantilupe kberata Joannn matei pueri mortui nati, ad invoeationem
s.

48 ef. 49 a, 50 b e Domini, primus Hierosolymita317 c, 431 a, 432 c


ntis

Thoms

d,-

CanHlupe

resuscitati

616

de

naufragii pericuto

ad

Joanna mati ina, Vide w Joanna mulier a nativitate contrdcta, gradiendi 649 t donata potentia a S. Thoma de
:

m
hocq\
et

s.

Thomse de Cantilupe ereptus, 630 f, 635 a testatus


/

a b, 657

rimus Gandensium episco276 b pietateac scriptis clarissvm Vhomsedi CanJaudre Willelmus)edomesticisS. proeessu tilupe, tesiis quvnquagesimus tertiusin
..

Joanna mulier nobilis gravissimo stomaclk malo ad invocationem S. Thomse de Cantilupe liberata
672
Joanna/""V/r/
(1

quvnquennw submei
i

wz

^irfeSchirreve

c pro canonizatione ejusdi m 577 b, 591 d, 695 b uaria mala de; vesHbus Sancti ad pellenda
feliciter est
;

tertia in proJoanna Radolphifilia, testis cessu pro canonisatione S Thomse de Cantilupe


.

591 a

usus
<1
;

577

a,

695 d e

i,l ;i

'

rcliquise
|

ro l

dd novum castellum, a, 278 mperatore Gandavi ewstructum, metu

Xoanna testata miraculum m fratre suoGilb&rto seu Chilberto ad invocationem S, Thomse de Cantilupe paVraVum 699 c f, 700 a b c Joanna
lu/ir

hsereticorum fuere tiranslatm ac deinde, eo ces276 d e atem revectse


-;-

testata miraoulum in marito suo Roberto aurifahro ad invocationem S. Thomse de Canti-

[fluberga. Vide Itta

patratum

664 c

Jeremias propheta
Jeroboara filius Vabath
Jcthro sorcr Moysis
;

132 b, 133

c,

136

a,

165

ce

Joannn testata resuscitaHonis miraculum per patrocinium S. ThomsB de


Cantilupe paPratum

132 b

242 e
Joanna, uxor Walteri de la Wyle,
raculi
testis

643

cd

Jheremias propheta. Videj; Jeremias


ctor.

jumta mi-

f Jheronimus

Vide i Hieronyraus
;

ad invocationem

S.

Udebrandus Beneventanus episcopus 329 a b cor327 a pusS. Modesti martyris Prcmstulit 20 a [Uiers Milo d") dec
-'r

rad

Thomse de Cantilupe 613 c

Joanne (Joannes de S.) canonicus Herefordiensis SUh jnni iiiriiln teStaPUS rsl prophl/l dn/s uiiraculis

Imerus Ep. confessor. Vide t Ymcrius lrnma pia matrona

ad invocationem

S.

Thomse de Cantilupe patratis

Ingolbertus conspirationis

m Childericum II Fran471 e, 530 a

corum regem
Ingomcris

socius
I

640 a Joanne (Joannes de S.) S. Thomse dc Cantilupe ex sorore nepos 029 <1 ejus anniversaria dies fortc
;

Frnnronnn rei/is e.rS. Chroh childefilius 76 f; immature dbiit 145 c ragomirus, Clodovs Ifilius, Vide mgomeris
>

Clodnm

designaPur pag. 626 b, 627 c Joanne (fficha/rdus de S.) ulPra biennium contractus.

integrse sanitati post

votum

S.

Ingrannus monasterii

Suesswnensis S. Medardi
340
f,

Cantilupe restitutus

Thomse de 684 b

mus
Inicus

341 c, 342 a b

Inigus

" ide Inigus Ximenus Arista rem


'.
i

Joanne (liohertus de S.) m matrimonmm habuit Agnetcm sororem S. Thomic de Cantilupe


,

195 b c
;

\ I Inuocentes martyres .or a unius ex istis reli(jin.r una riiin reliquiis S. Wastvulphi Condati

029 d Joanne (Willelmus de S.) canonicus Herefordiensis 696


Joanncs IV Joannes
f

nova

theca reclusse
II

305 e
39
e,

Papa 343
Papa

c,

344 c d

c,

348
374

a,

349 c d
f,

e,

entius

451 a
VIII

350
371 e
r,

351 a

Innocentius IV Papa,
vit

Bemense

S.

Bemigii

monacele-

372

c,

Carohim

An himonasterium 112 e;
i

bravit conciliu/m

Lugdunense Gcneralc, tunc-

Joannes

Calvum coronavit imperatorem 294 d XIII Papa Remense S. Remigii monasterium appellavit archimonasterium
1

inter capellanos suos adscivit S. Thoma/m dc Cantilupe et fraVrem ejus Hugonem 544 f,

12 e f

Joannes XXII

/V/w598c;

S.

Thomam
f,

de

Can579
c,
f,

5i9 d

e,

000

b,

602 b c

Uem

dedii

eidem

tilupe Sanctinuiii

albo adscripsit,

eumque festo
541
f,

S. Thomse facultatem ad plura beneficia ccclesiasiim obtinenda legesque civiles /nih/iee au-

annuo
596 e
;

coli

prmcepii 540 b c d
f,

ejus hac de re bulla 596

597 a b c d e

diendns
Innocentius VIII

Papa

549 e f conccssit indulgcntias Ilara,

545

598 a b

Joanncs

II

Portugallse rex corpora SS.


ct JulisB

Verissimi
transtuiit
c,

lemensem

s.

Bavonis

ecclesiam

visitantibus

Maximse
Joannes
II

novum templum

Innocentius testamento S.

285 f, 286 a b Bemigii Prmtextato le168 a, 169 d

27 b c
a/rchiepiscopus Remensis

28 b c

gaVus
Instiiuli"
iiii

Rosarii

hcatissimx Virginis

186 b Joannes Beverlacensis, archiepiscopus Eboracensis, vir Maii cultus G45 a 647 d
episcopus Constantinopo4,s

318 a lnsula (Joannes dejjuris civilis professor, cancellai

Miin.i\ inter Prsetermissos

f Joanncs Agnus episcopus. Vide Agnus

t Joannes Chrysostomus,
litanus

ius

olymttani

698 c

Insula (Richardus de) Ordinis


tcstis
in.i

FraVrum Minorum,

processu pro canonitaHone S. Thode Cantilupe 591 b; verrucis, quibusmultos


38
iii

annos

fcede scatuerat, post

S.Thomse votum

intra

rvuncupatum eidem toidwum fuit liberapus,

355 a Joannes episcopus Herefordiensis Vide Breton f Joannes III episcopus Vovocomensis 355 a d Joanncsll episcopusWctwiensis, interfuit Goncilio

t Joannes episcopus Bergomensis

Hemensi primo

3G6 e
Joannes

'

IN
Joannes
episcopus

TOMUM
mterfuii

OGTOBIUS.
luperecte gradiendi

739

Portimsis
S,

181

b;

synodo Hemensi, a
joannes
alter,

Leone IX Papa celebratx

potentiam adeptus

G50a

mentem

episcopm itidem Porkiensis, Cleedocuii testimonia pro vitse


I
,
,

Papam

Joannes de Chilton sanse menti quam t kmulum S. Thomse de Cantilupe restitutus


679 a
Joannes,
fragii
filiu
i

689 a wmiserat

sanctitate ei

miraoulisS.

!>

Cani lupe

ad Sedem Apostolicam ex Anglia Pransmissa


e

naul ntis nauperioulo ad mvocationem S. Tho\


1
.

Wargarii

.loannes episcopus,

<,m

venerabilem

mo

Bedam

Comtilupe ereptus, hocque ipsemet testatus 631


a b.

non<>

mse aivno diaconun

Joannes, fiUu

Joannes episcopu

Havennas epistolaaS. Gregorw


344
48 c
f,

Magno Papa conventus


Joannes episcopus SUvsb Candidse

nauta prsesentis naufragii peri mlo ad invocationem S. Thoi, tilupe en 631 a b


filius

bc
<l,
i,

Joannes,
gii
1

f Joanni
l3g

Thomse,

nauta

praest

\frodt

angelista

133

erit

cd
;

ulo

ad vm

301 d

r, L43b, 160 f, 162 e, 166 b, 167 duplea ejus festum Augustoduni

Thomse

b,
i

246

tilwpe ereptus, hocque ipsemel iestalus

631 a b

ecepPum f Joannes Baptista, prseoursor Domini 101


13(i;.,

635

453
e,

,1

,.

Joannes,

135

142

c,

I65e,

!65c,

621

c,

669 d, 672

e,

nauta prsesentis naufragii periculo ad invocationem S. Thoi Cantibape ereptus, hocque ipsemei testaPi
filius

Willelmi,

084 c f, 087 a c, 088 c, 690 a; festo annuo coh prsecipitur 127 b, 453 e; ejus reliquiaeper
haereticos sublatse

a b,

Joannes juramento testatus resuscita


ciiiinn. ni filia

278 a eoclesia Gandavi, mu~ tato titnin, s. Bavonis diota27A f, 275 ac f, 276 a;
;

sua MargaritapaProcinio S. Tho664


>

de Cantilupe paPratwm
in

eoenobiwn

Theodorico 111 Francoi


1

wm
'

Joannes mort/uus

lucem abortu

in-

prope Teruannam fundatum, postque in Flandriam Belliolumac dein fpras fransla-

vocationem S. Thom
Joannes, pat

tilupe resuscitatus

663 e
\
.

Juanncs dc
Moro

Moro

482 bcd, 483 abbas monasterii S. Bavo

ab

pueri novennis
l

ad
tati

iiii

ocationem
;

S.

Thom

tilupe resu

617 e

pro hoc

raoulo

Joannes
/

abbas monasterii Omnium Sanctoru/m "/"" Catalawios 33-ia bc de f, 335 a b


S.

G!8cdef, 619abcdcf
Joannesyo xn annosd
iiini

idlumu-

Joannes abbas
ctiiu

adfuit

Nicolai de pratis prope Tornatranslationi reliqmarum S. Piati

Thomse de Cantilwpe sanse menti subito restitutus 051 f, 658 c


S.

18 c

Joannes per
S.

f Joannes abbas ReomaSnsis: nasterium

ejus Pranslatio;

mo-

t/res septimanas demens, patro Thomse de CantUupe sanse menti n

303 c Joannes Druidum comes 21 a Joannes frater S. Thomse de Cantilupe, mil baro ,, ab

G5i

Joannes,
nt.T

puen mbmersus, ad invocationemS.


f,

Tho,

de Cantilupe resuscitatm 613e


in

61

a c d

615

f,

616

ab

Joannes Georgius liberbaro a Sternbach ctc.,S.

lic-

Joanncs testatus miraculum,

filia

medium pingendum wravit


termissos

43 d

ad invocai onem
/i/in

S.

Thommde

Cantilupt

Joanncs ex regeArmenise Franciscarms, interPrse-

676
testati

5ef
Hemensis
S.

Joannes

nU miraculum
S.
i

in filio

Joanncs cantor monasterii

Remigii
551 b

suo ad invoc tiionem

patratum

682 a
infirmitatibus
1

ioBmiescapellanusS. Thommde Cantilupe Joannes filius Simonis, filii Matthathise, ii


termissos

Joannes
nio S.

variis

a
s

rociitus

t<

Thoi

mtilupe
137
"

5e
testis

Joannes,

Vicarius de Leministre,

mvraouli,

f Job Prop
Jocelinus scripsit Vitam
JofDridus, epist

f,

166 b, 348 d, 597 b

opeS. Thomse de Cantilupe pat/rati 640 f Joannes, ex opificio suo dictus Manderaaeker, id
est,

319

cd

Sportulatius, prope

Harlemum

habuit pri-

concionem Calviniano riPu 288 b Joannes, junioi saccn/os, mcntc captus, patrocinio S. Thomae de Cantilupe sanatus 651 f, 660 c Joannes toparcha de Bohelinton auditum, quem amiserat, patrocvnio S. Thomse de Cantilupe
consecutus
077
f

mam

118 d Remensi, a S. leone IX Papa > w Uerefora Johanne (Joannesde S.


Vnic Joanne
ide Joannes

Jobannes,
Jonas,

Aurelianensis

episcopus

520
rti

c;

Historian\ t/ranslationis S.

512

c,

520
371

a,

524 d

'C\u\
e,

Joannes vir nobilis testatus mvraculum in uasore

lonasswculoixAugustodunensisei
Jonatbas
9uss Matthathise filiui

sua ad mvocationem S. Thomse de Ganti upe 672 e f patratwm Joannes adokscens elinguis natus, linguam et /0quc/am /laliuciiuo S. T/iom.r ,/< Cunli/n/ic aJrptus

:;7?b
'

'-

termissos

^ e
ei

f Jonius
Ga
Jonnart

presbytei

m
t

irtyr

apud

Castrenses in

625 b c d
o</n/cscc/is

e,

664 a b c

llcf,16d
(Ladislaus)
us,

Joannes

surdus, patrocinio S.

ThomsB
651 d

de Cantilupc auditum subito adeptus


Joannes bidui spatio quasi mortuus
S.
Tlioin.i
,

ad archiepiscopatitm Cameracensem translatus


590
Jordaniscfi
Jori
|
I

600 e
patrocimia
restitutus

1)

Jornandes
" (/

de

Cantilupe sanitali

682 a

[miorai testata res n invocationem S. Tfiomsc de Cantilupej

i8c

loanncs claudus, ad tumulumS. Thomse de Cantir

Jornandes

740
Jornandcs

INDEX HISTOIUCUS
chronogra hus }
episcopus 157

Havennas
e, 245 b a,

S.

Thomx

de Cantilupe visum

adepti, hocque
testata

243 Joseph JBgypti prorex


Josias rex Judae
e,

miraoulum

ipsamet

verosimiliter

699
a b c

166

333 c
58
f
f

f Josephus/wito? hymnographus
I

b,

135

martyris sef Juliani Bellovacensis, ut apparet, 8e imlrntin, a S. Eligio magnifice ornatum


Julianus apostata

f Josue IsraSlitarum dux 307 f, 308 c d e [rene imperatrix


[reneus civis Tornacensis

141 d,
f,

I66b

imperator
ef, 25
f.

II
1

d e,
e,

I2ab,
c,

14
c

309 a b c d c 310 ad
10 b

26

1.

394

169

472

135 f, 165 c f [saac Patriarcha [sabella Belgaru/m princeps monachisS. Joa/nnis

ciu$ f f Julianus S. Landoaldi archi\ 239 1 saorae ejus exuviae ex H intershouen Gan208 a ihn 11 111 translatae
;

Julius.

IV'/r

Ghrittus
interfuit

fixum
[sabella

Ipris domicili/um concessit

282 c

Ivo,

Ep.

Sagensis,

synodo Remcnsi

infans

per

patrocinium S. Tliomae
644
a,

de
-;-

S. Leone IX

Papa celebratx
1

8 d

Cantilupe a mortuu resuscitata


[sabella

662c

Juslina ma/rlyr

318 c
324 93
e, a b

icta, muliera tribus a/nnis prorsx .patrocinio S. Thomae de Cantilupe sanitatem

Justinianus Venetoru/m du
Juslinus imperator Juslinus Junior imperator

156 c
i

adepta
Isabella

testata

pro
erat

resuscitationis

649 a, 656 miraculo i/n


I

69

e,

203 c
a,

d,

206

243a,244
fide

puella,
S.

cujus

mat/rina,
<

ad i/nvocationem
GG3
a,
f

Thomae de Cantilupe
Propheta
/ /.

atrato
f,

f Justinus presbyter martyr Justinus sacerdos , cui S.


tutionem
et

325 e
Lisserii

in

instir

136

137 d, 166

348 c

baplismum

adscribit Ferrarius
I

Isicius

537 c
resuscitationis

:\

1,

325 d

Isotba

testata

miraculum

in

filia

f Justus Lugd/unensis <piscopus


Juvenis (Joannes) Ordinis S.
S.

96 b
Francisci
.

sua ad invocationem S.
itrat/um
[tales (A. de)

Thomx

de Cantilupe
664
c

Imgum
f,

w.iihr.r interpresin processu pro

canonhatione
633
a,

deputatus ad examinandas querelas


tedis

Thomx
ill

dc Cantilupe adhibikis G32

Ca ntua

569

635 f,697e
Juvcnisf H
Imusj capella/nus Herefordiensis, sub
testatus estproplwribus miraoulis, acl
S.

[tharaar, quartus filius


Itheria,

Aaron prima monasterii S. Mariae Suessionensis


408 a
b, b, 110 a

juramento

abbatissa

invocationrm

lliom.r dr Canlilupr /mlratis

Itla,

/>'.

Pi/pini La/ndensis

213 bc, 235

408

b,

uxor 203 d f, 204 a 1) c d, 522 a; condidit monaste212 c


f

640 a

rium Sivellense
f Judas Apostolus 682 celebrai praeceptum
i

ejus festum Augustoduni


15
I

K
J_\aliedek (Stcphanus)
s.
tcstis mvraculiadtumulu/m Thomse de Cantilupe patrati 028 d

d
f

Judas, Domini t/roditor

370
filius,

Judas WochabzuSi \fattliathis


missos
-j-

inter Praeter5 c

Karlus Martellus. Vide Carolus Martellus

Judicafil

Britannim Armoric&rex, fraterB.

Karolomannus. Vide Carolomannus


f

198 c
[ves
I

Karolus. Vide Carolus

(Richard/us de) praesentis naufragii periculo

Keraeseya (.loanncs de) ca/nonicus Hcrefordiensis, familiaris S. Thomae de Contilupe don proc hujus canoniz m,quagesimus septimus 546 c f, 556 f, 557b, 565 c f, 5GGa, 577 c, 578 f, 579 f, 581 b, 583 c, 591 e fiincri sancti Domini suij in Italia defuncti, ad/11
\ .

invocationem S. Thomae de Cantilupe creptus

Jugervi (Joannesde) miles, testimonium dedit pro

miraculo ad invocationem S. Vhoma de Canti


lupe patrato
Juliana, soror S. Thomae de Ccmtilupe, uxor Joonnis aut Hoberti de
i

stititj
11,1

ejusque ossa
retulit

a carnibus
c,

scpai

ita

in

//-

543
Montis-l
festi

*i.

580

581

c;

item pro

f Juliana Leodium, promotrix


,/./

miraculis,
|

ad ejusdem invocationem patratis,


640
;i

Corpoi

iu/m dedit
!

ejus exuviae Villarii Vranslatae

Ii

c d

Kcnc (MargarUa) diu


s.

jam mortua,
a<i

inio

Juliana de Credenhulle
S.

angma

per patrocinium

Thomx

tic

Cantilupe

vitam revocata

Thomae de Cantilupe liberata

658

<1

Juliana dc
cinio S.

Mordeford paralysi percussa, patrole Cantilupe sanitati restituta


I

664 ^i (Mathilda) juramento testata resuscitationis

miraculu/m, ad invocationem S. Th

Juliana de

liodmerleye a
S.

patrocinio

multo tempon clauda Thomae dc Cantilupe sanata


661 a

patratum f Kenelmus, tenulphi Werciorwm tus ut martyr Kenulphus Meixioi um rcx


tilupe

(;o'i

cul<

d, 686c
.

Juliana de

Warewih a sedecim septima

Kerrj

patroci/nio S.

Thoma de Contilu
in itinere

686 c menti, quam a ad himulum s. TJwmas <(r Cantilupe restiiutus


(Milo)

sanae

tentiam adepta
Juliana mulier gravi aegritudine

665ab
adtu678 c
Keusinglon (Joannes),
Prvor conve
'

Juliana

Thomas de Cantilupe liberata lusca duplicibeneficioaS. de Cantilupe affecta


S.

mulum

S
in

Bai

muliei

Thoma
656
(

tholomsi Londiniftestis vigesimus nojws " pro canonizationc S. Thc


Keynis (Robertus)
testat/us csl

pro591 a

fuliana testis octava in processu pro cano


s.

Tliomaede Cantilupe 590d


est
s

cum
c.

Juli

eadem ma, uxore Hugonis barbilon;


1

invocationem
Kibus
1

S.

pro miraculo ad Thomic de C ntilupe patrato

G99

Vide adeo

674 a
1

tiam Julian;

Walterx

ilnr

nnti.i

liphmate Henrici ducis, memorahts

/,

llra-

fuliana,

uxor Hugonis barbitonsoris , patrocinio

f Kieranus Sagiriensis Ep.

317

Kikilda,

IN
Kikilda,

TOMUM

OCTOBRIS.
patrocvnium S. Tkom
Kylpek
b

741

muliercsecat patrooinioS. ThomscdeCantilwpe viswm adepta 648 c, 056 f


"

de Canti upe patrato


G'i3a

f Kilianus Ep. martyr


Kilpek. P&feKylpek

317

puer cseous, per patrocmium S. ThomsB de Cantilupe visum adeptus, hocque


de),

(Adamus

Kilwardby (Robertm de), ew Ordme Prxdicatonim. archiepiscopus Cantuariensis ac dein S. H.


E.

ipsemetjam grandior

testatus 637

cdef, 638

a,

639 b c

Cardvnalis,

Portmnsis,

publice

Kylprk (Amabilia de), filiaM


cu/uin,
,,,

lestatmmirar

commendavit
itilupe

ob vitse probitatem S.
(1,

Thomam

de

546

000

f,

601 a b, 602

548 e f, 549 a, 552 d, 567 a, f, 007 a, 608 f; excommunv-

duobus film suii ope S. Thomse de Cantilupe patratwm 038 a Kylpck (Joanna de) filia Margaritss testatss miraculuni. in

cavit Lewelinum, Wallise prvnoipem 565 f Kilwardeby archiepiscopus. Vide Kilwanlby Kimbcrlc iRichardus de), in obsequuU S. Thonrn de Cantilupe aliquot annos versatus, ac dein
testis

tilupe

duobus filiis patratum

suis ope S.

Thomx deCan637
f,

63

Kylpek

(Robertus de), pater

duorum puerorum

d/uodecimus
e,

i/n

processu pro canonisatione


c,

gUOrum unus urinm, altn ainbns orulos prr paniwm S, Vhomst de Cantilupe recuperavit
637 c, 639 b Kylpek (Rogerius de), puer tuscus, pet patrocimum
S.

ejusdem 542

543 bc, 544 b, 549

530 a
o,

c,

561 d, 562b, 590

606 b

Kincmalford (Joannes de) sanse menti,


ser/it,

quam ami652 a, 654 c

Thomsede Cantilupe curatus, hocque ipsemet


grandioi testaius
1

patrocinio S. Thomss de Cantilupe restir

jam
Kylpek
/,,,'.

637 d

ef,

638

a,

639 b c

tutus

Kingcllune (Margarita de), a quat/uor annis clauda, patiiiciiuoS. T/iomiB deCantiluperecte gradu ndi

unius ac altemiraculi, ope S. Thomse deCantilupe patrati


639 c

WUlelmus

de), testisjuratus

potentiam adepta 660 c Kinges (Juliana), mulier contracta, a S. Tlioma de Cantilupe gressu donata, hocque miraculum ip-

Kylpek (Thomas de), luscus, patrocinio S. (348 de Cantilwpe curatus

Thomx
c,

657

samet
in

testata
(J

64

a b c,

654

Kymberle (Alanusde), ballivusS. Thomse deCantitupe 550 d

Kingeskaple

estatus est pro mvraculo,


.

Kymberleye
Cantihipe

Willelmus

de), ballivus S.

Thomse de
550
<l

uxore sua ad invocationcm S Tfwmsede Cana b, 661 c tilupe patrato Kingcstone (Joannes de), presbyter Herefordiensis,
I

Kynges, Vide Kinges

subjuramento testatus est pro plwnbus miraculis ad invocationem S. Thomae de Cantilupe patratis

Kynge&hm jtsrisperitus. Vide Kyngcshuam Kyn^cshuam (Adamus de), fwi isperitus, domesHows
Thomss de Cantilupe,postquetestis wndecimus in processu pro canonizatione cjusdem 559 b, 576 f, 581 e, 590 d, 598 cd; mansuetudmem
S.

640 b

Kinigl Ep. Vide Caspar


Kinille

(Waltenu), sa& ogissmagister,tesHs VI idragesimus septimus in processu procanonir 566 e, 591 c satione S. Thomss de Cantilupe
1

Sancti fuii expertus Kynton (Petrus dc). Vide Ekynton

558 d

Kirchebner

(MichaSl),

Hbialium textor,

invocato

S. Remedio, apericuloso

morbosanatus

38
661

f c

Kirkby (Joanncs) Elicnsis

Anglia Gp.

663 b

_iacy L.

(Fulco

Galfridus de). Vide Lucy

Knaytho (Eva.l Vide Knache Knache (Eva), juramento testata resuscitationis miraculum, in filio suo Gregorio ad invocatioratum 646 b, nem S. Thomss de Cantil 678 c
Knoston (Robcrtus),
e

Lacy (Joamm.es de), clericus, notarius regis Anglisr, .trrm a,l nirnrat/onrin S. Thomse de C
liberatus, hocque

mvraculwm atque

ifi

aliudjuramento

testatus

682 d e

lapsu periclitans,

patm

mcolumis 674 c S. Thon Kock (Adam) testimonium dedit pro miraculo in


ad tumulum S.Thomssde 624 lcd e Kock (Juliana) mulier contracta, ad tumulum 621 S. Tlwmse de Cantilupe miraculose sanata
Juliana, maVre sua,
tilupepatrato
r.
!',

Joannis Peckhami, CantuaLacy rUnsis archio\ iscopi, tulit hwjus jussu promulgavitque, ui oideri potest, excom/munii
(R. De), offlcialis

sententiam
L an

m
.,.

S.

Thomam

574 c
;

57:; d, deCantilupe f, 575 f, 576 a b c d

Inn thoniensis camobioli funda


662 e

.1

.1 e 622 a b c, 623 b c e f, 624 a b, 650 a b (Joannes) subjuramento testatusest pro pluriKok Th \mse de bus miraculis, ad invocationem s

patro&inw Lceticia, mulier a sex annis contracta, Thoma de Cantilupe sanisatem oonseouta 665 a
Laeticia,

uxor Willelmi Fabri 643 e

testata estpro

Cantilupe patratis

640 b

miraoulo,

filla

suaperpaProcmiwm

S.
_

Thoma

Kok (Adam aut Juliana.) Vide Kock Kok (Thomas) adolescens per tres menses contractic.

patrocinioS.

Vhommde

Cantilwpe

sam

643bc de Contilupe paVrato ad invocationcm S. Thoms Lsetilia mater pueri, deCantilupea mortms resusdtati 620 el
623e monastmx sang Laimprucher (Columbanus),
dedit
Tyroli religiosus (Matthias), canonicus Seclii Lamberti I8d retiquiorwm S. PiaU fuit translationi Trajectensis, martyrZ\ b, eptscopus

restitutus 664 e. Vide etiam

Cok

ab

c%

623 b*

pro hoo

mvraculo tesHmonium

KoWond. Vide Boklond Ktobarewe (Thomas de)

testatus pro miraouto ad invocationem S. Thomse de Cantilupe paPrato 077 a b

giani

Kuaytho. Vide Knache

Kuenabaurf/fcnneiw; virnobilis Oeniponti mortuus

38a
de.)
1

+ Lambertus, 298d 392a,5i4el,523d,528cd,529ef,530b,


'

Kugges (Rogerius
Kuolle

ide

Bruges
Basilii

RaiwynskimonachusOrdinisS.
(Richardus
aut
parcecisB de Elemare,

59 d

686 e saora ejus eouvia S llubertotranslnlr


;

Trajeoto

Uodiuma
e,

528

530 d e

Gerardus de) 3
testatus estpro miraoulq,

martyr Casaraugustams t Lambertus,


nia

***

Lambcrtus,

742
Lambertus,
monasterii

INDEX IIISTORICI
Sa
yroli

S.

[viti

ad

Cbdoveum
Levita

/.

Frdncorum
85
ts
r.

r<

abbas Lambertus, faber lignarius

43 e
%

d, 90 c e
:.

invocato S. Bavone,

f Laurentius,
e

martyr

310
I,

c d

31

ex periculoso

rvatus incolumis

272
'.'7::

f,

de, 312a,319f,
c.,s7
1

512e,66

Lanberti (Joannes), canonicusSeclini


translationi reliquiarum S. Piati

rfuit

mensis 278
coh

patronus est ecciesi parochialis festo annuo Augustoduni f, 279 a;


53 d
\

18 d
inter-

praecipitu/r

LanluTti (Robert/us),
fuit

canonicus Secliniensis, t/ranslationi relujuiarum S. Piati

18 d

Landbertus senator, mterfuit Vranslationi S. Bavonis ab Eremboldo abbate fat 268 d, 269 a

c f Laurus abbas, inter Prstermi 161 d Lauta oolona testamento s. Hemigii legala LaxmoM (Hericus), juramento testatus mira-culum
ftlio suo ad invocationem lupepatratum
111

S,

Thomse de CanU
6
i
'

Lande (Petrus de

la)

373 a

f Landebertus

opus mart/gr. Vide Lambertas Landehildis, sororClod wei I. Vide Lantecnildis


epis

f Lazarus, a Domino rcsuscitntus tiim Augustod/uni celebrari p sece

i9

ejus fes153 d

\>u/m

Landeseya (Adam
lu-s

</</.

imiai

ms apostolicus
in proci ssu

adhibir

Leambler (Philvppus),
culi,
(i

testis u/nius et

alterius mira641 a c

ad oonsoribenda Acta

pro canof,

s.

Vhoma de Cantilupe
lus),
testis

patrati

nisalione

S.Thoms

de

ntilu\ e

588
c,

589 a, 097 c

Lecu (Richai
culi.
(i

uniusatque alterius mira641 a c

590

596

b,

S.

Thoma de Cantilupe patrati

f Landmoldus. Vidie \ Landoaldus Lando, archiepiscopus Revnensis 109 c; exsHHt,


fertur , munifious erga
8.

ut

Lcmas.m (Walterus),subjuramento testatus est pro Vhomae plwribus miraculis, ad mvocaiionem s


de Contilupe patratis
Lcmifiistre
1

Remigii

ecclesiam

640 b

112 f

f Landoaldus archipresbyter 200

f,

201 a d, 208 a

bef,236d,238f,243f, 245 d, 277 d; imaowm S. Bavone aliisque Sanotis S. Macario xgrotanH apparuit 270 c d sacrum ejus corpus ex Wm;

(Thomas de), presbyter subjuramento testatusest propluribus miraoul,s. ad invocationem S. Thomx de Cantilupe patratis

OiO b
de). de),

Lemunstre (ffugo
Lenesdale

Vide Leoministre

t&rshoven

Gandam

Wansfert/ur,

ibique elevatur

(Adam
in\
/'"

266

f,

267 a bc;

in S. Li\ ini

Pranslatione Sancto
;

periouload
,

ocationem
ipsemet

nauta prsesentis naufragii S. Thomse


test

huic obviam producitur 268 b C ad novu/m castrum, quodCarolus Vimperatoi Gandavi exstrur xerat, translatum haereticorwm furori subdwoitur, eoque cessante,

reptuSy I""'

630

1,

Lenglart (Hobertus

ous adstitit

visitationi

1,/tsa/Kithcc.r Srrliiiiciisr-; ,V

Pmti

18 a

civitatem

revehit/wr

276

def;

S.

Landoaldi festum indulgentiarum con-

Lenoncourt (Robertus de), ex abbate s. Remigii pri/mo Turon ensis, ac dein Remensis archiepi co-

cessione illust/rat/um

273

Landobercllius metropolita

411 b
vn territ, Leodiensi S. Lvoini i/ranslar

pus Lenoncourt (Robertus


S. Remigii, post
t/u/m

121

de), prsecedentis nepos,

abbas
dei/n

f Landrada vi/rgoabbat. Belisise 277 d sacr.c ejus reliquix in


;

Catalavmnsis episcopus,
Metensis episcopus,

Cardinalis,

magnifi121 a b
f,

tione Sancto huic

obvmm
a

ad novu/m castrum,

prod/ucuntur 268 c Caroto V imperatore Gan-

cu/m s. Remigio

mausoleum

exst/ruxii

122 c

davi cxstructum, translatxac dei/nde in oivitatem revectae, ab hsrelicorum fwrore servantur

Lenuncurtius. Yide Lenoncourt

immwnes
Landulphus, rvullius
fidei

276
historicus

<1

f Leo 111 Papa f Leo IX Papa


105 b, 117
177 a b, 179
ti/i

314
c

f,

315
a,

a,

429
<il

b,
f,

512 c
65 d,
I,

Tullensi episcopo 60 d,

31iedef 315 ad
et

e,
f,

118 a c 180
e
;

e,

121
c,

127 d, 170 e
;

e,

184

185 a b d
itat/us,

dcsigna-

Landun (Joannes
ade\

a\

ms

a/n/nis

amplius

Pontifex 178

Remos im

eo se

iturum

cscus, patrocinio S. Thomsede Cantitupe visu/m

pollicetur 179 a;

Romam
/.'<

adit,

ordinatu/r Papa,

Gallias per
;

Germaniam

repetit

179 a b; syno-

f Lantbertus,
tus

Lamber-

ihim

com

ocat 179c;

mos venii
;

n ad

riiun S. Remigii 181 a b c d


\

corpus S. Remigii

Lantbertus, dbbas Fontancllen

Lugdu-

hu/meris suis e crypta delatum eayponit, illudque


iii

382 a b, 38i e f, 385 a Lantbertus senator. Vide Landbertus Lantechildis, Clodc aneorum ftgis soror 80
I

ncnsis episcopus 379

e,

381

f,

niicain

ccclcsiain

Sancto huic

./

Sti

UCtom

quam

consecrat, intromissum

in altari

deponit,

nodum

cef;

altan huic per bultam pnvilcgium concedit, sycclebrat, pluraque alia prsclara gerii

haeresim

Arianam

reliquit

81 a, 95 a e.

Lantfridus, Suevise duo


Laris-villa (Nicolat

|35

I,

148 f 136 a c d
Remigii
oi
f

118abcf, 119abcdef, 120 a b C, 181 d e f, 182 a bc de f, 183abcde;. Remigii corpus,


fmita synodo,
vn

prisHnam cryptam decentei

usde)

itam

S.

politiore stylo

don

LatinusS. U. E. Gardinalis. Vide Frangipanis


Latru,
S.

ornatam humeris suis refert, reversusquein lta~ liam, data ad Francos epistola, festum ejusdem
S. licmigii quotannis sollemniter celebrand/um constituit 120 b c d c f, 183 f, 181 d S. Lconis
;

Genebaudi hiuduucnsts rjnscopi flius


;

66 c d, 149 d, 151 e
cessit

patri in episcopaPu/m suc151 b

erga S.

Remigium

dccotio

mnaculn

/>rohala

Laudecius, subdiaconusf-S, Leodemiri

330 a

184a
111

bcd

Laudon. Vide London

Leo X Papa jus patrcmatus ccclesix S. llemcdit


Valle

Anania

f Laurentia,

illustrissimse

vvrgo

martyr,

mter Prstermissos

Thunianae familix
44
c,
f

concessit

Od
f Laurentius, arc f Litta
i

Leo Isauius rmpcrator 493 a b


S.

us

Mediolamnsis

494 a b d e;
194

Vide

Theophilum in exsilium

misit, dvreque fccit


1,

torqueri

LaurenliusdeLibialait.i, saradn-. i.hdnns 1'rxdicatorum, mter Pi a U missos 5 a b

492 a b c d e

i93 e

1,

ab
c
1

Leo IV imperator Leo Armcnus imjjcrator


t Leo episcopus Senonensis 94 e, 101 a b c d,

309
324
1

Laureutius,

illustris

viri

filius,

lator

cpistolx

10 a

Leoll

IN
Leo
II

TOMUM
39 5

OCTOBRIS.

abhas monastcriiS. Fremerii


f

743

Lco
,

mventor
,

carnnnumLeoninorum ut uibusda,n q

vid

T
J;

eo

or "' // " arwr; tfw

om 20

,'

a b

Lewehnus, Wallix princeps, a S. Thoma de Cmfklupe excommunicatus, tresque uillas ecclesix


Herefordiensis inique occupatas dimittere cqmpulsus 505 b c. (1 c f, 566 a b c, 603 f, 604 a. 005 e Leje (Willelmus de laj testatus
resuscitationis mirMulumadinvocationemS.Tho.uaideCcmtilupt

reliquix cx msula

bephalenia Venetias deportatm Leo pater SS Elaph ii et Uodemvri


Leo, vir illustris,
in

324 c 339 c
S.

Pictamensem

Radegwndis
484 a c d
.

basilicam benefivus
I

J'"

666 L
apporet, po Consoranncnsi

20 a 318 a, 320 f, 501 b, !3 b, 520 f, 704 b monasterio S. Maxentii ali'/"" mdiu abbas prsfuit 501 b c Leodegisus mojor-domus. Vide Leudesius Leodesius mojor-domus. Vide Leudcsius teoforiofG.deS.JthesawariusCicesPnaideputatus

.eobinus episcopus Carnotensis


a,

f Leodegarius martyr 317


;

Librafalta (Lourentius de.) Vide Laurentius f Licerius episcopus idem, ut

cum

S. Li-

537 c c

Lichefeldia (Alanus de), nuncius carccri tus ac dcin dimittijussus 570


Licinius, archiepiscopus

mancipac,

a b

571 a

Twonc,

159 b 271 b

Lidwinu*, monasterii S. Bavonis Gandavi abbas

nrJ

ewaminandas querelas suffraganeorum

sedis

Cantuaricnsis
Leofrona abbatissa, inlcr Prstermissos Leogarius rex llibernm tempore S. Patricii

559 a
4 e

d e

319 c

Leolinus Wallise princeps, Vide Lcwelinus Leoministre (Hugo da, clcricus Anglus, sigillum suum apposuit litteris patentibus de miraculo ad

Cameracrnsis cpiscopus, elevavit corpus S. Macarti deddcwitque restauratam Bavoniani monastcrh ecclesiam 272 e Lindan (Joannes dc) testatus jjro mtrauclo in uxorc sua ad invocationem S. Thomx de Cantilupe patralo
Lindulphus,
r

Lictbertus,

mvocationem

r\

S.

Thoma

G7i f oviomensiscpiscopus,corporaSS.Lan-

de Cantilupe patrato

doaldi
Linianus

et
II,

626abc,C30d
Leoministre (Walterusde), infans patrocinio S.Thode Cantilupe a mortuis rcsuscitatus 682 b Leoministria (Joamies de), civis Herefordiensis,

Sociorum elevavit 267 a b episcopus Beneventanus 327 a,[329 a b


cpiscopus Suessionensis 192 a; con/ir-

mx

Lisiardus,

mavit fundationem seu donationem prioratus


S. Vulgisi

quinquagesimus quartus in processu pro canonvsattone S. Thomse de Cantilupe 561 e,


lestis

192bce
Mediolanensis
311 d, 313 c

Litta (Laurentius), archiepiscopus

591 d

Leomunstre (Ilugo

f Livinus, episcopus martyr 204


c e
f,

c, e,

219 d
e,

f,

227
e,

dc). Vide Leoministre


a,

228 a

b,

f Leonardus, confessor Lcmovicensis 682 d, 683


Leoninus

252 a e

f,

253 a b

268

290 d

303 202
cto

e,
f,

688 a

carminum

304 c; S. Bavoni Epitaphium composutt 206 e, 219 c item scripsit de codcm San;

Leoninorum mventcr.

Vide

Leo
Leonius Castcllanus Bruxellensis in abbatiam de Camera munificus 537 b Leonius carminutn Lconinorum inventor. Vide

epistolam ad Florbertum abbatem221 ab; refertur inter Prxtcrmissos 319 e; S. Livini fcstum

anno 1345 indulgentiarum concessione illustrotur 273 f corpus anno 1007 ex Holthem Ganda:

vum
267

transfcrtur, insignique prodigio honoratu/r

Leo
Leonorius archiepiscopus Memensis. V/rfcValence Leopoldus (Josephus Mwria)t e comitibus deSpaur
episcopus Brixinensis 42 d Lethbertus Cameraccnsis episcopus. Vide Lietbertus

f, 268 abc d; anno 1083 elevaPur 273 c; anno 1566 ad novum castrum a Carolo V imperatorc Gandavi cxstructum defertur, sicque ab

Lethewind (Adam) sanSB menti,


patrocinio S.
Letselius

quam

amiserat,
restitutus

hxrcticorum furore tunc servatur, verum, his swripitw necdein. ccps recuperatur 276 d f, 277 a b c d e f,
post iterum tumultuantibus,

Thomx
Vitam

de Cantilupe
S.

278 a b c d
Luitfridus dux. Vide Leulfridus
Luilfridus,

660
scripsit

Amulphi martyris
104 c

Sucvix dux. Vide Lanlfridus


ie

Luilprandus, Longobardorum rex,


124

mu7iificus

Leuberedus testamcnto S. Remigii libcrtatedonatus


168 c

354 c, 355 b Lobineau (Guido Alexius) scripsit Vitam S. Sulau


e
f,

abd

Leudesius major-domus Francix 365 b, 370 c,


371 b, 380 b
c,

196 ad, 197

def,

198 a b d

388 b, 473 a

magistratum hunc
;

Loliani

scpulcrwm a

S. Eligio ntagni/ice elabora-

obtinuit S. Leodegarii consilio 396 b

ab Ebromo
f,

turu

8e

nefarie occiditur 396 d e

f,

397

a,

423 a b, 438 e

439 c

Londino (Hugo de), Ordinis Fratrum Minorum, tcstis vigcsimus quintUS in processu pro canonizalione
S.

f Leudinus,
legatus

Tullensis episcopus. Vide f Bodo Leudocharius puer tcstamcnto S. Rcmigii Profuturo

Thomx

de Cantilupe

590

f,

591 a

Leudovera testamcnto

S.

108 d, 168 d Rcmigii Profuturx legata

Londino (Willelmus de), capellanus, testis quadragesimus quartus in processu pro canonizalione
S.

Thomx
patrato

de Cantilupe 591 c

tcstatus est

pro

168 d

insigni miraculo
cl/

ad invocationem cjusdcm San701


f

f Leuduinus,

Tullensis episcopus. Vide f Bodo

f Levinus episcopus. Vidc f Livinus


Leutfredusc/Ma?. Vide Leutfridus

Leutfridus dux, fratcr Kberhardi ducis, fundatoris monastcrii Morbaccnsis 365 e, 366 a, 434 d, 437e,

London (Joarmesde) cxcus patrocinioS. Thomx de G i8 b Cantilupe visum adeptus London (T/tomas) sellarum artifex febri per patro-

cinium

S.

Thomx

de Cantilupe libcratus

652

c,

440 a
Leutrudis, Ebroini majoris-domus usor, monastcrium pueUare exPra muros Suessionenscs con-

659 c

Lonesdale (W illelmus de), tcstis trigesimus nonus in processu pro canonizatione S. Thomxde Cantilupc b9i b; tcstatus cst

shu.ni 382

d,

408 c;

hoc deinde intra urh&m

pro insigni miraculo


701 e
f,

Suessionensem transfern cunivit 424 cde; monachum induit, postque cxuit 472 e; anapostasi.r

in
S.

fxlia

sua

Altcia,

ad invocattvncm cjusdcm
702 a b c d

Thomx de

Cantilupe patrato

rea certo

e.vstitcr/t

472 e

Longe

744

INDEX HISTOIUCUS
(Alicia

Longe
r,r

ope S.

Edithx mulieris phrenetir Cantilupe sanse menti restir Vhomsede


le),

vicina

313ae,341d, 255c 261 df,262a,294de,297c,


351 a, 381
f,

439
512

c,
f,

440
516

c,
c,

441 a,

444

a,
c,

i49

f,

hlLr

631 ef,
<

635d

484 d, 497

c,

520

c,

526
S.

529 d

Longe (Philippus

ut

Joonnes

le),

testis

105 in pro-

conprmavii privilegia,

Gandensi

Bavonts
c

cessu prooanonisatione s. Thomse de Cani lupe:


testatus estpro miraculo,

monasterio a Carolo \tagno concessa 255


Ludovicus

de
256

I.
.i

adtumulum

ejusdem

Sanctipatrato
Loppinus (Jacobui
.

621 d, 623 c ef, 624

ab

11,

cognomento Balbus,

Galliarwm
115 e

monachus Benedu>tinus,publici jurisfecit VitamS. Stepham Jvmioris, monaohi

'^* ^ martyi is Lorimer (Joannes dc) patcr WilleVmi, pueri subersi, ad invocationem S. Thoma deContilupe resuscitati 614 f, 015 a testalus est hoc miracut
;

115 ce Ludovicus III, Galliarum rea LudovicusIV,co^nowimtoTransraarinus,ffaianw?i 262 e, 141 e, 142 e f, 443 a, 522 b c rew
b Ludovicus V, Galliaruym rex cognon ento Crassus, Galliarum rex udovicus VI,
'

/,/,

616cd
iensis

191 e

Losinga (Rob&t

inAnglia
Pii

cpisco'

pUS
Lotharius
1

imperator,
166 d, 204

Ludox
c,

ici

539 vmperatoris
313 b, 439
c,

Ludovicus VII, Galliarum rex LudovicusVIlI, Galliarum


t Ludovicus
IX,

193 b, 20! a b
'

Galliarum

filius 164 e,

297

c d,

526

factnu ex imperatorc monachus, refertur

Aquitania Henrico UAngi fratrem HugoS. Thomom de Contilupe ejusque


in n em, in Galliis stMdiorum oausa versantes, 545 f, 540 a visissc fertur

rex 319 c; partem stituii 543 a;

inter Prsetermissos

5c
l/udovioi
c,
5

Lotharius, Fra/ncorum rex,


jihius

Transmarvni
450
a,

85 b, 200 d, 263 a b

19 b,

522 b

Ludovicus

I,

Germanise rex, ludovioi


d,

Pii

impera-

posscssUmem monasterii Gandensis S. Bauonis tto vriaque p monachis S. Bi 265 e, 206 b ii nfvrmax diplo
i

toris filius 123 C

162 a,

163

e,
c,

164 c, 166 d, 441 d, 526 c


!
' >

298
LudovicusII, Germanise Ludovicus. Vide Clodoveus

Lotharius, Lotharii
i

erex, latha204 b, 443


a,

,,

imperatoris filius

498 e

f,
(1

526 c
Lotbarius. Videetiam Clolharius

Ludowicus. Vide Clodoveus et Ludovicus Liutprandus rex. Vide Luilprandus comitatu SomerLupelli, Domini de Castel-cary in
settensi

Lncas de Snittm, quA ad invocationem S. Thomse de Cantilupe domus su p incendi/um subitovidii 676 b ngui

542 d Lupus, episcopus Suessionensis, S. Remigii ex fratrc nepos ejusdemque testamento scrvptusex
parte haeres 66 a b cd e 167 c c f, 108 c d, 169 a b
f,

f Lucas Evangelisa 682 b


,/iiiu

ejus festu/m

Augusto-

07 a,

135 d,

137 b,

celebrari prs

453 d
puella submersa, patrocinio
i

aliquis Lupus episco'"'-

ijovicus rex.

Vide Clodo>
ie,

pusprolixiori,quodS.Iiemigii non
frrim, testamento reperitur subsoriptus
Lureke. Vide Lurke Theodorious Lurkc
(

107 b

S.

Tho

resuscitata

663

Lucia,

mater Vicolai, pueri novennis submersi, ad invocationem S. Vhomcs de Ca/nt/Lbupe resuscitati

de

),

nsis,

orandi method/um a B. Godefrido


cdoctua

Villariensi

618
dedit

f,

619 a; pro hoc mi/raoulo testimo-

nium
l.uci.i,

619

Lutesonc iAlicia), puella


.

mulier lusca, patrocinioS. Thomse de Can-

tiluj

677 a

535 d c, 536 f submersa, patrocvnio 044 d Thomse de Cantilupe resuscitata puellse submersse, per Lutesone (Robertus), pater

Lucia,
.1,1

puellasubme
revocata
Oil

Thoma dt Cantilupe
f,

patrocinium
Lydel

S.

Thoma deCantilupe

resuscitatse

mtam

642

a,

644 b, 663

f Lucia vvrgo v Luciaous marlyr,


Gallia 10 a,
24
f,

683 e
cpiscopus
f,

Bellovacensis

in
c,

11

de

I2a

b, 13

ab,

10 d, 23

25 a

ejus sepule/rum a S. Eligio

magni-

644 d (Joannes de) nauta, prsesentis naufragii periculo ad invocationem S. Thomse de Cantiinpr ereptus, hocijuc 630 f, semet testatus 635 a

fice

elaboratum

8c
nus,

Lyndeseya notarius. Vide Landeseya


Lysiardus episcopus. Vide Lisiardus

t Lucianus,

mar%

mter Prsetermissos

7bd
Lucius
111

/V,

Lucy (Fulco d

me S. Thomx
ne

68 a de Canti564 e

Lucy (Galfridusde\ei
7"

S.ThomxdeCan564

M=

Labilia puella, patrocinio S.

Thomsede Canti645 bc, 692

lupe
tata

amoriias

resuscitata, hocque ipsamet tes-

Luda (Willelmus
cusi
)s

de),

capellanus HerefordAensis,

cd
i

Thomse de Cantilupe, subjuramento testatus esi Ibus miraculis ad inii

iiimult S.

Mabilia, Wilhel/mi

/,

Glocestrise comitis, filia

542

Mabillonius edidit

Fragmentum de

mirajiulis S. Re-

Sancti paPratis

640 a
s.

migii 65 a;

it

em

typis vulgavit Hisloriam tran-

Lude
de

Willelmus

<<

d
<

paproomio adephis
<.-,

Thomse 657 e

slationis S. Sebastiani

340 e

f Ludgeri, episco
i'i
.i

leiiensis translatio, inter

f Macarius Aep. Antioch. a nonnullis dictus 269 d, 270 b c f, 272 b c u, 277 d, 279 a; ab Eremboldo
abbate Gandavi hospitio exoipitur,
inndit, s.

ir,

Ludliuam (Joo
tibus /itnr sibi d

316 f vrdiam cu/m pan nadductus a S. Thmna


558
Pius, Caroli
f,

morbum
appa-

Bavonem
sanatw
c,

aliosque Sanctos sibi


,

rcntcs habet,
rept/us

deCamtilupe
Ludovicus 1, cogn primo Aquita
,

559 a
filiw,
c,

non diu posi peste cormorit/ur honorifioeque ab Eremboldo afa


ai

Magni
c,
f,

batr scpclilur 208

270

c
;

(I

eju.s

nu

ritis

puella

ac dein
o,
l,

imperator 49
c,

83a,84 bc, 85 b, :s7 lOicc, 166cd, 172 f, 18;

103 d, 127

204

219

134e, 220 c,

cxca visui restituta 270 e feretru/m a Joanne de Moro abbatc argento ornatum 273 f festu/m mdulgentiarum concessione honoratum 273 f; ele;
i
.

tio

IN
vatio,

TOMUM

OCTOBRIS.

745

curantc Sigcroabbate, facta 272 c; relU quise ad novum castrum, a Cwrolo V imperatore

Marcoleifus, testamentoS. Remigii libertate donatus

Gandavi ewstructum, hanslat.T ac dein incivi


tatem reva
tse,

168 c

Marcolinus pseudo-monachus
niator

sicque ab haereticorwm furoreser-

vatx 276 d c f; harwm pars Pamclensi et Eenamensi ccclesiis concessa 270 b f, 280 a
b
c d
-

S.Leodegam calum388 c, 389ab,465f

Marcovicus, testamento S. RemigiiAgricolse presbytero legatus 168 a

281 a b c d

Maccolus presbytcr, familiaris S.


nensis

Marcovicus alter testamento S. Remigii Prxtewtato


legatus

Gregorii Turogj ^

[68 a abbas, mtei


Prsetermissos 317 c d
cjus festum
;

t Macharius archiepiscopus Vide Macarius Machinge ( Robertus de ) , Ordvnis Eremitarum


S. Augustmi, tesHs

t Marculphus

sacellum eidedicatum f Marcus Evangelista 159


/"ii>

106 b
a
;

decimus qumtms

Augusto-

in

proa
590 e

celebrariprseceptwm
la), Diiv

pro canonizaHone S. Thomse de Cantilupe


Machtildis, Henrici
l

Mare (Philibertus de
Marcscalli
culi pcr

453 d one regius cmsilio


c

Brabantise ducisuwor, bencfica

monasterium de Camera 532 e Machtildis, uxor Guuhmis, comitis Flandn.r 290 b


f Machuti ferePrum seu Ivpsanotheca t Madelgarius (Vincentius) co
281
e,
f,

107 a, 146 d, I48d, 161

(Thomas) presbyter,

testis

juratusmirade CanHlupe
f,

patronnium

S.

Thomx

291 a

V atl

635

636

a b

207

303

f,

304 abc, 305bc Madruccius fCaroJus,), S.Ii. E.Cardinalis, episcopus

Marcscallus (Ansclmus), domrstmis S. T/mmr ,1,Cantilune, ma/nsuetudvnem sancH Domini sui


r.rprrlus

553 b

prmceps Tridentinus
Madruccius (Christophorus)
%

37 d
S. R.

Marcschal (Beatrifo
a,/,rr ^il.inrrsi,

E. CarMnalis, 37 b

nutrix ChilberH, tCStU tnantaiu naiata


le),

in

in

pro-

episcopus princeps TridenHnus


%

cessupro cano/uzationc S.
Margarela, Anglia
///./

Thomx deCantilupe
591 b,

Madruccius (Ludovicus) S. /?. E. Cardinalis, episcopus prvncops Tridentinus 37 c d


Mael (Margarita)^

regi\

699ef,700ab ittumulumS.Tho583 c

mulier a viginti septem septit

,ir

Cantilupe

manis contracta

patrocinioS. Thorh&de Cantilupe gressum adepta 649 f, 656 e

Margarilacfe Erdesleye, ab annoet wmiplix

patrocmioS. Thomse de Cantilupe ourata


visuin adepta

656 a 657 a

t Magdalena Vide Maria Magdaleua Magdalcna (Joannes de) sub juramento


est

Margarita de Homptone, per multa tna ora cseca,


[testatus

jiro

pluribus miraculis, ad

invocationem
640 b

Margarila, filia

Willelmi de Brewes, baronis de

S.

Thomse de Cantilupe paPratis

Swaym
Margarita,

G34 b d

Magerle (Simon) operarius

ewpertus beneficium

s. Remedii meritis adscriptum 39 a b f Maglorii episcopi Parisiis monasterium in a cialem conversum 461 a 660 f, 663 a f Magnus martyr Mahadis princeps. Vide Almodhius
\

mater AgneHs della Hulle, testatse miraculumi \io S.Thom&deCantt patratum 638 a Margarita, mulier clauda,patrocmioS. Thoma
Cantilupe curata
Margarita, mulier contracta,

649
c d c

656

ad tumulumS. Thof,

Maian frater, ut dicitur^ S. Sulmi Mainardus decanus

197 d
S47 d

v CanHlupe sanata 622


Margarita,

623 a b c d

muli

ravi oculi ins.

f Majolus confessor, Ordinis Cluniaccnsis

462 d

firmitate per patrocinium


liberata

Thomaede Canti662 c
ibbo

Malabranca, S. H. E. Cardinalis. Vide Frangipanis 157 e, 159 d f Malachias Propheta


Malgerius, archiepiscopus Rothomagensis
451 d

Margarita,
s.
/

mulier Hyl
(

ad tumulum

omas de

Mallinge (Willelmus de), paralytici brachii malo

Margarita,
;,,

tumulum

s.

Thomse de Cantilupe liberatus 690 b


:,

vni lup> h erata mulier prsgna/ns mortua, ad s. Thomse de Cantilupt

6cd
Margaritapi/f
riem s. Thomse

Malorre (Pet/rus de) miles juramento testaVus pro miraculo ad mvocationem S. Thomae do Canti-

mimis
.>'

credita,

ad invoca688 a
1)

Cant lupe facta incolumis


itationis mii

lupepatrato

678 b c
5 d

Mama,

inter Praetern issos

Margarita
,;,/

testa\

aculum

in filia

Mamcestr (Hugo),ex Ordine Prsedicatorum, testis vigesimus primus in i>r<>cessupro canonixatibne


S.

invocati

m
,

patratum
Margarita
t/rid/uo

Thomxde

Cantilupe

590

mortua,

Mamerlus, Viennensis in Gallia episcopus, Tri-

ntscitata

duanas ante AscensionemDominicam rogaUo


instivuit

f Margarita
f

ri

" 660 o v 661

c,

662

431

f,

432

a,

Sl54

Manccstre (Margariti

'n, mulier testata resuscir

Margarita, uasor Roberti de Kylpek, testis mirat duobus (Hiissihs per paWocmiu/m S. i

tationis mi/raculwm in jlliosuoad wvocationem S. Thomse de Cantil ipe patratum 64o a, 690 bc Maunic (Natalis) canonicus adsHtit visitationi lip-

deCantilupe patrali
Marcariia. uaiorRob
,
,

637 cd, 639 b


\

viliu/m S.

iscitata

Sanothcr.C Srcliuirasis S. Piati

18 a
1

mmMagdalena
662
f* cjn.s fei

37 d, 105 d,

109

f,

501 c, 660

t \Mansuelus,

312 archiepiscopus Mediokmensis Mapinius, archiepiscopus Remensis, bonis tempm 113 e an.nt Remensem ecclesuvm libus

ptum
-l

'

,;

''

mpHo
uaoi

ei

ri

praecc-

201 b Marbodus, episcopus Rodonensis Marcellini, presbyteri martyris reliquise ad Ganf

pta

Maria

Willelmi de Brewes, baronis de 5i

densc

S.

Bavonis

monasteriu/m missse

255 c d, 256 b
07
f 5331>cd
,

neseye
Mariota,

634abcdel
nepHs
s.
I

9roket mulieris
i

csecse

tumulum
Marius

Thom

Marcellus

de CanHlupe uisum a 636 e, 638


'" us

f Marchins corpus translatum f Marcianus martyr, inter Prztermissos


Octobris

7bd

94

Marserra,

Tomus

I.

746
Marserra, mulier clauda, patirocww S.

IXDEX HISTORICUS
Thomx de
(l

Cantilupe scmata
Martha Christi hospita t Marlialis Lemovicensis Ep.
;-

"

ejus festum Augustof Mattliias 1/-.'"/"- 125 c; 453 c thmi r, brari prmcepVum
1,

409

f,

501 c

Martina vrrvperatria
Martiu

355 e
Vidc
Christiana pei

Mauburnus a&to. Vide Bruxellis Maureden (Joarmes de), presbyter Herefordiensis, subjuramento testatusest propluribus miraculis

(Christma.)

amttvwm

ad invocationem
tratis

S.

Thomm de Canti
6i()

contracta Marlino iiinhnius de s.


testis

sacmta
vn

S.

Trmitatis,

Mauricius. Vide Mauritius


Maurilio

trigesimus secundus

processu procano-

colonus testamento S. Remigii

legatus
167 d

nisatione S.

Thoma de

mtilupe

590 a
Mauritius

Bartholomsei Martino (R bertus de S.)t socrista S. processu pro canoLondmi, testis trigesimus in

mpewator
a,

49 b, 206 b, 218 b c d
legionis Theb%& primiceriv. monasterium m ejus honorem
'

f Maurilius martyr,
11
l,

nizalionc

S.

Thom dc

Cantilupe

552 b, 556

c,

23

24 <

590 a

tructum

'9 a

f Martinus
:,.

Papa 208
Papa 568

b, 210 d,

216

f,

217
d,

a,
a,

244
iv
d,

a,

245 cd, 251


c e,

243 c, 252 b
a b,

571

576

."'77

580 a,609 b; benigne honorificeque ewcepit S. mam deCantilupe "77 de, 594b, 609d;
i

Tlia-

67 f Maurus f MaurusN. Benedicti discipulus 358 f. 360 a, 361 a f, 362cef, f Maxcnlii 368 bc d, 369 c e, 370 a, 108 ab, i25d, 126 e,

427

d,

143

.1

bc, 150
i.

bc

d,

151 e,
c,

152 b, 155 e,

//,
,

j,

fecit

testamenti condendihl
186
a,
!'

181

.1

bc, 183
ejus

184 c d,

185 b,

titameu
594 c

v 7 d,
:

501

1>;

mf, f,

slat.

143

b
c

cd
f,

1.

i44ab cd ef,445a bcd


I

62 f, 82 f, f Martinus, Turonensisepiscopus 105e, 154 a, 158 c, 159 b, 186 d, 211 c, 330 a, /"''I56e,632 d gustoduni ,!, 127 bi
i,
3
I

83abc,

446 a

bcd

i47 a

d e

!',

148 a
<!

bcd
}

449 ac
Maxenlius,
Val
ictus
,;

e,

150 a b

fih

an1

324
lio

mo

lasterium
s

100 c

'l

f,

104 d e
e,

f Maximia
c,

magnifice

oi -

suburbi

Herefordiensibus 636
S. Eligio

637 a

638 d;
9 a

natum
Maxiraianu
9f, 10 b,
11

r,

sepulcrum a
\

magnifice ornatu/m

mento

Herculius, i%

8 b,
;

artinus,

onfessarius Richardi Swynfi

bd

ef, 13 a
e
1.

bc, 14

b, 15 a

ford
Martiiui>
-/".'.

696a
Pi/wni ReristalliipaPrui
ne<

25

bd
324

c
e

f,

26

a,

27

d,

28

a,

rmf,

f,325a

d e,

mo ne/orie

aftw

.717 b, 521 a b, .722 e

Maximianus, cognomento Armentarius, u


324
e
1

523
Martinus, ecclesis novi castcl/i

ab
f Maximi episcopi
mis,

Gandavi prspositus
265 b
37
c,

'ostensio,

ier-

319
364
c,

-;-

Martyrius martyr

45

f,

50 d, 52 b

f Maximini episcopi Treviris monasterium

c,

Marvilla (Simon de), thesaura/rius


palatii Clementis

Metensis, sacri
c,

482
Mecalmui
ionasterii S.
}

e,

588

V Papse auditor 587

588

a,

Vmcentii
dein
\

593 d
Masintona (Joannesdi
.

f Medardus Veromanduensis
ac tam
98 d
. i

a biennioetamplius cscus,

U Vornacensis
r,

a b,

wmulum
adeptus

S.

Thoms
in

de

CanUlupe

visum
655
t'

99

a,

111

d, 341

b,

342 a b

c,

351 b,

353 d,
f,

;-77 c,

422

ejus Suessione cq no-

Maso, Mas-Monasteriensis

Alsatia

parthenonis

inmn 125 e
i

126 a; aliquis Medardus episcopus


\

fundator
abella de) s m\

439 ef, 140 a

bcdc
invocar*
effecta
b,

', to

quo

S.

Remigii nomine circumfertur


vptus
S,

ad

reperitu

107 b

m
/iiu

S.

Thoma
le) }

ma
646 a

Medaridus,

tcsi

Remigii libertatc don

089 c
| M<
di
i

(Walterus

testatus pro resuscitationis

bbi s

/Eduensis

141

miraculo

in puella,

cujus crat\ atrinus, ad inde

Medovicus, testamentoS. Remigii liba

S.

Thom,

Cantilupe

664 a
j Maternus, episcopus confessor 508 d; \nd nt fertun ojwfo u di lesiam 513 d, 526 f
. i i

f Medranus confessor, S. Odranifrater


Meginerus, ai
l

revvrensis,

inU

Prwii i)

se-

tci

missos

peliit
I

Mediolani S. Victorem martyrem


i

330 a
Matthias

Meinswindis puella membris coniractc


ne S. Bi

vn trai tia-

Mathias .1 ostolus 165 Apostulus


r/iorw(Wj

i7 ( /r

eton f

tatem consecuta

Mathi

Matilda,

633 d, 634 c mulier chiuda paritrr rt ', /Jirucnu N. 1'lnnn.r ,lr (\i,,)ilupc snnnta 650 a,
i

Melanius
167
liir

itor testamento S. Remigii lcgatus e; idem forteestcum Melomo, qui hic secjuii
i

659 d
Matilda
o*e

Childerheuley,

mulier altera

cl
.,,.-,

Melanus, pater puellx testamento S. Rem> nsibus legatrn I08e,


Melarius ma/i tyr. Vide \ Melorus Melchalmus oo&o*. Vide Mecalmus
;

ter

rt

contracta

, j

,/,

(\ini,tupr recte gradiendi potentiam consecuta 657 c. Vide etiam Child

Meleford (Willelrrvus de), canonicus,


,

Matilda

'/' ''/""/.

a nafivifafe

manti arida etcon-

llarius
I

Londincnsis 590 c,

t/racta

laborams, patrocinio S.

Thomx

de Can-

Melesinta comitissa.

ide

Gurnay

tilupe

sanata

f Matthseus Apostolus et EvangelistaZVl e, 661 b c/us fcstum Awjustudum rehbrar,


;

659 d 473 e,
pr.r-

Melford canonicus. Vide Meleford Melianus, inter i rxtermissos Meliavus.


Melisenta
I

3l9e

ide

Melianus
Vide

cepvwm
MatthathiaSj
<//<'/I

153 d
sos

mitissa.
.

Gurnay
.Melisscnd.i

5 e

Melisinda

Vidc Gurnay

'

'

IN
Meli iseoda comitiss t

TOMUM

OCTOBRIS.
Milesenta comitissa.
i

747

Vide

Qurnay
Igncolae presby-

MeHanricusfctffcwnenfo S. Remigii terolegatus

Mile (Thomas),

jQg a Mellaridus testamento S. Remigii libertate donahcs

'/,/,? Gurnay nuimiate mutus t patrocinio S. Thomss de CanUlupe loquelam adeptus 651 e

Milct

(Radulphus), prespyter Herefordu nsis, sub


testatus
S.
,

MeUateva testamcnto S. Remigii

jwramento
libertate

donata
168 c

inuocationem
Milfredus,

Thomx

<us miraculis, de Cantilupe patn

Mellcsscnda comitissa. Vide Gurnay


Mellinus
(Benedictus),
bibliotheose

640 b

Merciorum rex, s. Ethelberhtm regem


honorai
ii

reginse Suecise

i/nsigni ecclesia

rfectus
Mellovicus testamento S. Remigii
S,

539 c

499
168

Milo, abbas Dervensis, interfuit

synodo Remensia
118 e

Lwpo legatus
f

S. Leone IX
Milo,

Elnonensis

Papa celebratse monachus,


111

Vitam
b c
;

f Mclorus,

martyr
a,

S.

Amandi
228 c

vn

Aremoricis,

mter

Prseter:\\\\

meVrice oonscripsil
contexuii S. Ba\

missos 2

e,215

item Elogi im

316 c;

itei

t Mcmmius, primus

Cata
11

opus
b

Milo, Firmitatis-Milonis

ad Urcamconditw veldo192
f,

Menapiorum terra a Norman/nis vt


Menatcna s&rva
testamento
S.

ef,333e 294c
168 a

191
Milo,

bcdef,

194

e,

195 d
131

Re lensis

ac

Trevirensis pseudo-episcq
f

Remigii Agrkolse
Milo,
vi)

presbytero legata

nobilis,

sexen/nio

edi

ict/us,

ad

Menric famulus gravi lateris dolorc per paProci-

Vumulum
hvm
Miriel,

Thomse de Cantilupe l\ Mensunindis puella. ieinswindis


S.
I

nium

675

Thomse de Cantilupe pristime \ncoc d cf, 610 d e mulier surda et lusca, utroqi ualo
s.

Mercator (Henricus) gravi incommodo ad t/wmulum


S.

per S. Tliomam de Cantilwpe liberata f Moderamnus,


</>/

651 d,

Thomss de Cantilupe
S.

liberal/us

650 b
li'
<',

656 e
in

Mercator (Willelmus) sa/ns

per patrodnium
tutiis

menH,quom amiserat, Thoms de Cantilwpe resMr


670 b guatriduo mortuus, ope ad vitam revocaVas

Britannia Gallica

/'

tn

12-4

bcdf,

134 e;

uuasdamS.Re1

que parte,

Mercer
S.

<

Walterus

le

).

monasterio Bercei

!3

r,

124 a

Thomse de CantiJ/wpe
Willel/m/us
le)

645ef,688ef
Mcrccn
//:

f Modoaldus, ej iscopus Trevi/rensis Modoroseva testamenlo S.Remigii


Mointhoile,
1

204 b

c,

212

Prsett a tatae //-

evidenterj robavit miraculum


S.
f,

168 d

filio

suo Waltero ad invocationem

Thomse
688 e
t

de Cantilupe patratum
Hercurii

645 e
destructa

processum verbalem de translatione S.

idolum 210 d
re.r.

a/ra

193 d

Mereducus, pater Resi bello ab Anglis appeHH 663 b


Merevcus
Vidc Mcroveus ilerewalcus, Merciorwin rex, monialibus

Molembaix (SebasHanus
///

de), S. Theologise licentia-

uisitationi

Leomona605 a
38 c

S.l>

18 a

steriensibus templu/m exst/n

Molingus, episcopus Fernensis vn Hi


</<

317 e
capitan

Merfnger (Qeorgius) parochus

Mollier (D.

vv

Meroaldus abbas legatione pro

s.

Uodegario funMon

277

400cdef,470e,473d
Merovcus Francorum rex
I

\k c,

17 d,

377 c
ptus
168
;

nto S.

Merumva
bytero legatus

ni >S.

migii Agt
i

ThomsB de Ccmtilupe 6721


ona168 a

Monacharius testamento S. Remig

Messaglia (Hieronymus) presbyter, ablatoac dein

osseS.

7/.",

//./,

Medi
at/us

Monckes (Radulphus),
311 c

testis
'

juratus mi/raculi ad
patrati
".'/"
'
l

tumulum
t Montana,
>

'

Messiugt (Ilttgo de), civis Leomini to u risis, corporis ;< ad invocaUonem S. Thomas de Contilupe
liberatus
nr (Joannes
s
le) }
\

ss

" "<

;'

irr Prsetermissos

1,

3 a b

690c
ler

MonXajiu&irnonachusvelsolitii
137 bd; nativitatem
S
jii

de,

sub

d vvnitus
187 c

Tlwmx
<

de

Cantilupe ad

oitcm revocatus

dulr

686 a b
Messur
c

66ef,68 b,74c, bc d e,
1

post votwm confractus Willelmus Thomse de Cantilupe factum subito sanatw 687 e
I
.

Monleforti (Simonde),comes
.,,

te,optvmatwm
corypha
b

///

regi rebellium,

Gilberto Gtocestrim

comi
if

Meyer (Adrianusde
tulo deputai/us

Gandensi S. Bavonis capir


'-'
'

563f,670 b,671

c
a,
;

Monteforli (Willelmus de)

t Michael archangi ;, 317 b,318 b,


rrrlr.su:

152

c,

170

c,

180

f,

289

nguineusS. Vhom
698 de
'

i34 d e,

SJUSdedid ,,, mbscriptusdiplomatn concesso m Michael, monasterii de Cam


Michael, Tornatmsis episcopus Miecio, pater Chramlini, episcopi

i53d, rrirlno ,i ,nJ

29 d,
'/</'/

643
127

e;
1

'

''

testcwm

nt\

bC
f

'

m
lalopiensis
'

Montegomerico (Rogerus
532 Wenlochiistai
Monle-Tanisii

&

290

Ebredwumsis

(WiUelmusde),vvrnobilis,subm
''
Pl

uctorati

*"
ultvmwffai
*

castn de

Drm
de.j

rSSU*

663

Mierloo (Godefridus mensium episcopus


Mierlo episcopus. Vide Mierloo Milburga Milberga vvrgo. Vide
|

288cdc

Honlpez&t (Joawnes Monul hu,/^vA////,,^N. Remii


P

..-

donatm

f Miiburga ovrgo
Milefridus rew.

BH

f.

619f,620ab, 666

Vide Millredus

A Mora MriwniNlo S. Remigii '""" a

jjj"
More

748

INDEX HISTORICUS
la)

More (Joannes v

testatus est

resuscitatumi

ad invocationcm

S.

miraculum ad mvooatUmem
tilupcpatratum Morcau.r/i inoiditmausolewn
Moreels
(J

S.

Thomsc de Can680 a
Remigii
I

Thomsc de CanUlupe ereptus 631 a, 635 a


*32 b

S.

Nalhan Propheta Natonnc (Jordanus) armirjcr, S.


punitus, ac toties

Thom.r

,/c

Can-

voms
ta
,

presbyter testatus est ova, S. Bareliquias concludentia, Alden(trdse mvi

tilupe obtrectans, divinitus his fuit


/

infirmitate

vro sacris lipsanothecis antiquitus habita 79 d - /y fwssc mulier a septem annis cse* { Agnes ) Morcth adepta vatrocinio S. Thomsede Cantilupe msum
,

6651) amitens sanatus 370 d e, 371 f, ."72 a b, 329 c, f Nazarius martyr 452 d cf, 467 c; ejus fcstum Augustoduni cele-

brariprseceptum

*53 e
ecclesise

648 b Moreth (Agnes), mulierab octo annis clauda, pa649 f, trorrnto S. Thomse de Cantilupe sanata 656 d
294 e Morinorum urbs a Sormannis vastata Morker (Felicia) testis 97 in processu pro comonitas. Thomse de Cantilupe$i&t\ tes dcdit pro miraculo ad invocatUmem ejusdem Sanrii patrato
indulgentias

Nebra (Gerardus de), crnsis canonicus


NeGmias, ut episcopus
riquezio

cathedralis

Ganda276 C
llcn-

cum

titulo Beati

al>

anmmtiatus,

inter Prxtermissos 6 a b,

318 b
Nchelon (Galfridus), paralyticus, patrocinioS. Tho678 a mse de Cantilupe samatus
Neheraias. Vide Neemias
t Nereus

martyr

324 c

619

Moro (Joannesde), monasterii S. Bavonis abbas,


varias

296 b Ncro imperator Conchensisvn Normamnia monasterii Neroin (R.),

monasterio

Bavoniano
273
f

machus
Neve
(Csecilia
le),

'^

''

''

acquvrendas impetravit Moroc decanus

testis

septuagesvma quvnta in

processu pro canonixatione S. Thomsc dc Cnntilupe, tesPimonvum

Morone (Richardus de) sub juramento testaPusesi pro pluribus miraculis ad invocatvmem S. Thoi

dedit pro

miraculo ad invo-

de Cantilu)
\(

patratis
de),

6i0 b

Mortone
S.

hristma

mulier cseca, ad

tumulum
a.

016 b lem S. Thomse patrato Neve (Gilbertus le) teslis septuagesimus septimus in processu ro canonizatione S. Thomxde Can} /

Thomsede Contilupe viswm adeptaftiS etiam Christina, mulier cxca

Vide

tilupe

613

f,

614 ab, 615 e; testimonium dedit

Mortuomari (Edm und/us de)

672 d

pro miraculo ad invocationem ejusdem Sancti palrato 616 b

Mortuomari (Rogerius de) } Uaro dicecesis HereforHs, testis juratus miraculi ad mvocatUmem 562 f, 669 f, S. Thoma de Cantilupe patrati
690 d

Nevenon (Christiana), puella a dsemone diu solUcitata ctvc:rata. tandem ad tumulwn S. Thomse
dc Cantilupe plane incolumis cffecta 676 c d e Neuvcnt (Walterus de), Ordmis S. Ma/rise de Monte Carmeli, pa/ralyticus, patrocinio S. Thomsc de Cantilupc sanatus 676 c Neuverk (Henrious de), toxico, quod hauserat, a</
in/oocationem S. ThomsB de Ca
liberatus

Morluo-mariorum
Moschus

illust/risin

Anglia familia 671 a, 692 f


533 c

us)

f Moyses populi IsraSlitici d/ux 141 f, 143 e, 146 d, 165 f, 166 b c, 169 b, 242 e, 347 a, 473 d, 500 e Muda (Ihniirus de), Prior monasteru S. Davonis.
mterfuit translationi reliquiarum SS. Bavonis episcopo Tornacensi et Pharaildis ab Andrea
fact.r

670 c

Newalandc (Margarita dc la), a septem annis amplius muta, ad invocationem S. Thoma

et

265 b
S.

Muleward (Christiana)
muliei Herefordiensis

Thomam

de Cantilupe

Cantilupe loquendi facultatem adepta 659 Neycrevent (Joannes de), csecus, paVroc nio S. Thomse de Cantilupe uidendi potentiam conseoutus
i

beneficium ewperta 648 d. Videetiam Christiana

648d
f
t
Nicasius,

e,

660 el
d,
!

episcopus Remensis

etmartyr 110

t Mummolenus, episcopus Noviomensis, subscriptus epistolss donationis S. Bercharii 386 d

141 c, 143 d, 152 a, 154 b, 161 b, 162

Nicelius, episcopus Trevirensis, inter Prsetermissos 7 d


;

Munich (Lucas), ultvmus monasterii S. Bavonis Gandavi abbas 274 a d e f, 275 f


Muriel. Vide Miriel

item

82 b c d e

f,

83 a b, 84

e,

88 e;

scripsit cpistolam

ad Chlodosvindam, Longobardorum regmam, Clodovei regisneptem III cd

Murival
teslis

(Willelmus de
80
///

presbyter Conventrensis,

t Nichasius, episcopus. Vide


NicolausIII

f Nicasius

processupro canonixat one S. Thomse de CantiVupe, testimoniwm dedii pro miraculo ad invocationem ejusdem Sancti patrato 616 c
Musius (Carolus), Gandensis episcopus, deditpartU r reliquiis S.Pharaildis Gandensi ejuscapitulo

Papa

571

c,

580 d; Joannem Pcckha567 a


Vid

mumem

Ordine PraVrum Minortm adarchiet

piscopatv/m Cant/uariensem promov Nicolaus IV Papa 577 b, 580 d, 609 d.

Hieronymus,5.

/?.

E. Cardinalis
I

282 e
S.

Nicolaus, episcopus Myrensis 264

029

Muta testamento

S.

Hemiyii

Lupo legata

167

f Mychael arohangelus. Vide t Michael

a,642 b, 643 .1, 690 a Nicolaus, abbasS.Christophori Fanopiensis, adfuit


translationi reliquiarum S. Piati

18 c

Nicolaus, abbas

S.

Hartmi

Tornacensis,
Piati

adfuit
18 c

Pranslationi reliqu

arum
testis

S.

N.aaman Syrus
I

Nicolaus, abbas S. St

166 a 132 b

Nicolaus barbitonsor,

Nabath, putrr Jcroboami

miracuti opc S. Thomse


539 a

dc Cantilupe, patrati
Nicolaus, capcllanus S. Thomse de Cantilupe,

Nadab

72 b

Nannius Coppenus, inter Prsetermissos 6a Nantarius, Hvncmari archiepiscopi Remensis amicus


Nanthildis regina
Napesillcr (Ilugo
le),

Sanr,n (.i
.

ctohuic morientiadstitit

57Stl

108 a
1

Nicolaus, fraterS. Tliomsede Ccmtilupe '.ac Nicolaus mnnvs contractm malo pcr paWociinium
S.

12 c

Thomse deCantihupe liberatus

prsBsentis

naufrayu periculo

649

o,

661 c

Nicolaus,

pu&

sub nersus,

admvocationem

S. Tho-

mse

IN
"''

TOMUM
bcd
f

OCTOBRIS.
NoWovernc (Martinus
i" le),

749
magister navis, pr&senti Thom.r <lc
631
le).

deCantilupe resuscUatos 617


f

e,

618

6i9abcdef 620abc;^e m^pro^omir(zculo tcstatus est 617 e


f,

reuiuli

/>,

r.aib, <nl iiivocalionemS.

018 a b

c,

61'.)

Cantilupe ereptse
Nottovcrnes (Martinus
Nova-terra (Nicolaus a). Vide Nieulant

Nicolaus, alterpuei itidem submersus t

a,635a

tionem S.
...
.

Thomx deCantilupe

ad mvoca693 d e wcore sua


69

Vide Nottoverne

resuscitaPus 645 e
In

Nicoiaus,

testis

juraVus miraouli
.

Blunda ad mvocationem S Thoma de Cantilupe


patrati Nieulant (Nicolaus),
,

Novocastro (Richardus de),sacerdos, tcstis miraculi ad invocationem S. Thomw de Cantilupe


pafrati 625 t Nunciuscou/mo/, mter Pratermissos
e,

626 c 319 b

primus Barlemensitm
et

epi-

scopus 287 f; ob corporis infbrmitates episcopatu cessit


Nifasle, testamento S. RemigiiS.

turbas

O
f Octarianus episcopus. Vide f Ottarianus ^Oc uror S. Bodonis, deinde episcopi Tullensis, a deinde monialis Lauduni 441
,

288 c

Lupo legata 167 f Nisseno (Didacus), OrdinisPrsdicatorum 32 a t Nivardus, archispiscopus Remensis 387 a; subdonationis S. Bercharii 386 d

Odila,

munifims,
ni

ut

fertur, ewstitit erga


1';

S.

Remigii
381
f

ecclcsiam 112

memoratursub nomineNivonls
S, Lantberti

t Odilia, viroo abbatissa Hoernburgensi Etichonislet Bereswmdse Alsatte ducum filia 364 f,

Fragmento

3o5abdf,
t Odilo, abbas Cluniacensis

366 a b, 439

e,

440 a

Vita

Niviatena,

colona testamento S. Remigii legata


167 d

Odilinus monachus. Vide Odilo


Odilo, monasterii Sucssionensis S.

| Nivo archiepiscopus.
Nivolus,
bilis,

Vide f Nivardus mutus, surdus, pedibus ac manibus depairociiu" s. Remigii sanatus 175 b c

chus, translationem S. Tiburtii

462 d Mcdardi monaaliorumque San344


75f
461

torum, etfortc etiam S. Sebastiani descripsil 341

Noailles (Cardinalis de), archiepiscopus Parisuusis

cdef, 342 abc,


Odoacer. fferutorwn

60 a

Nodgcrus, cpiscupus Lcodicnsis, scribenda curavit Acla SS. Landoaldi et Sociorum 208 c d e;

Odo princeps, pater xgroti pueri, opeS. Leodegarii


sanitatem adepti
c

Noc papriarcha
Nonnio, testamento S.

105

Odobekard, diuturno sanguinis vomitu ad Vumnx /iim S. Thom&de Cantilupe liberatus 0G1 l>
0#%vinus,

Remigii liucrtatc donatus


168 c

317 e t Odranus con/l'Mor t inter Pr&termissos monasterii S. Bavonis Gandavi abbas

Noot (Philippus Everardus vander), piscopus Gandensis, patruus hodierni illust/rissin l>. cpiscopi
< i

266 ce, 267


Ofielman (Walterus) sacerdos,
testis

276
quiis

Gandensis, Maccimiliani Antonii van der Noot bc; ejus litterse de mventis Gandavi relir

miraculi ad (ii iii ii h/ m S. Thoms de Cantilupe patrati 628 d Ogina, linlduini Darbati scu Pulchrobabri, Flanitii.T

282 a b Noppenus, sccrctarius Michaclis Desne Tornaccnsis


scopi
19 a

comitis,

'/./'

r.

Vide Otgina comitissa

Oldanus, patcr Portii, ccclesu- Portians Mediolani


conditoris
Oldecristc (Editha), mulier phrenetica,
Itiiu S.

330 a

Nora, ancilla
<

tcstamento S. Remigii Hilartie dia168 b

ad imnue.

\nm legata

Thom&

</<

Cantilupe sanata 624

Vide

Norberlus, ex Ordinc Fr.rmonstratcnsi, abbatiam


Viv<
i

eUam

Editha, mulier phrenetica

ab

Hugonc Albo,

Firmitatifr-Mir

Oraero (Thornas de sancto), officialis archiepisd

lonis dynasta, Oi

192 d e
.

Cant/uariensis

adscripsit Roberlo de

Betonia,

Norcys (AgnctaJ,

d,

uexabalur, ad

Herefordiensi episcopot insigne mi/raoulum,meritisS.

tumu/uht

S.

Thomxde
i
I

Cantilupe Ubcrata 672 e


pedis per putrocinium
e,

Thomse

<-v

Cantilupe patratv/m, hoct


x

Norcys (Nicolaus), mal

652 S. Thom vni lupe liberatus Normannorum szva m Belgiu/m aliasque


irruptio 257 a b c d, 262 a b, 294 d e

660 295

e.

miraculum /ntblice annuntiantem, rUisejusdem S. Thoma factum, ab


pendit, suspensionemque
illa/m

veluti

me-

o/ficiosus-

regiones
f,

post
c,

revocavit

a,

696 b
Onias,

697 a b c
5 c

296 e

f,

297 d

e,

301

f,

302

f, eoi

um vmmanitas
446
(1

summus sacerdos,

inter Prset&rmissos

Opilio consul

54 C
inter

Normannus, pauper scholaris, piam S. Thomse de CanUlupe ewpertus


Norrcis, (Nicolaus.) Vide Nnreys

liberalitatem

Opilius,
i/nssos

diaconus Placentinus,

Prxter6
1"

545

Opstalle (Sebastianus

van)

testatus esi pro reliquiu

Nortgaudus, abbas Altivillarensis, interfuit synodo

S. Bavonis Aldenardst inventis

279 e
3671'

Ren

S.

Leone

lebrats

118 e

Origencs,

scriptorum a se librorum multitudi

Northin (MalHlda), puella quadrima, mamtsconWact&malo perS. Thomam de Cantilupe libe-

clarissimus
Orletone
-

Vhomas deU

oapituli fierefordiensis pro-

rata 649

d.

Vide etiam Matilda de Glont

ourator,

processupro canonizatione S Thoma


e,

Nortone (Joannesde,) contractus, patrocinioS. Tho658 a de Cantilupe sanatus


i

de Cantilupe 586

588 d \VulUad Clementem V


592
e

essu/m pro canonizatione ista ja/m in

Noryerwent (Joannes), cscus Vide Neycrevent

Anglia instrucium
f

f Notburga, ancilla vh
Notgerus,
episcopus
Leodiensis,

&2 c d, 43 d

scripsit

Vitam

S. Remacli episcopi TrajectensisbQQl. VideeUam

Nodgerus
Nothafft (Gcorgius

Vide f Hormisda f Ormisdas^o^A. Osanna, mulier crca, in translatione visum <'</<', ta Otbertus, immachus Anduinaisis
nLui.i,
\itissa

s. Remigii

'74 a
i97 e, 520
I

Tridentma,
.

adfuit donationi reliquiarum S. Remedii


nasterio Soa
wtie dej,
certis

moh
'

Flandria, Balduini Barbati seu Pulchrobarbi uxor 203 a, 262 b, 265 f, 271 a; maritum suu/m indwitad restiPuei da ca nobitis,

Nothingham (Willelmus glis, id est,judex in


Acc,
Ibus

coronator regni Ancausis

ad coronam
'

(,;

t-)

268 d qusB belli tempestate amiserant Othelboldus abbas monasterii s. Bavonis Ga <>00 d, 203 b c, 262 d, 266 c; scrc sii epistolam

'

ad

750

INDEX HISTORICUS
J0:ia b,
f,

ad Otgiiiom Fhuihir ruHiiiissom


262 b, 265
Ollio imperator.

216

<1,

Papa, fastis missos

Mhiopuns imscriptus,

inte*

/v.,/,v.

266

a, 271

...

VideOtlo
155 d

Panoolus V lappo

testammto

S.

Remigii subscrvptus 106 f, 108 c

monasterii S. Galli f Olhomarus, abbas paProcmvu/m S. Ti Qtxi mo iii mari pereundi Mupe
i

Can-

per paVrocinium Parey (GalfruVus) miles rngrna 669 d

periouk
682

subductus

cd

Remigii S. Lupo legata Paschasiola, testamenU>S.


167
1

S ThomxdeCantilupelibetatus

Ottariamis, episcopus
I.

Novocomensis
i

Otto

Germanim
c,
V.iT
i.

rex ac dein impi


c,

toi

355 b 186 b c e,

201

521

522

c,

524 c; bona

qusedam
'

episcopus t Paternus, Abrincensis wmregis legatus I53e,

317 a

Paternus,<

Gandensi
Ottoll in

vblata
*CG

jns.sit restit/ui

201

cd cd\256a,266f,267de;diammo 976
in ffiflo-

apostolus Hibernise 319 cd t Patricius episcopus, concmnator mevricx S. Martini


Paulinus Vitm

6o a 69 e
152

ploma

am.no 974, alt&rumque


5,

Bavonis monasterU concessii 266 c d c


-'

^vlimsJunior,ultimusOc<n^ent^consul
101 d, 134 c

Ottolll im_

i;7

'

324 b c

fPaulus Apostolusll*, de,153f;i58f,166b,235e,271f,344b 348d


f
.

136 a

Outhoorn. Vide Outshorn


Outiller (Robertus
le),

latronibus gra\

lt&>

vulne-

I, -ruh-, '.i9l,, i:...rd 349 b, 354 c, 409 a, 598 ab, 660d, 597b, 587 c 589 b, 590 bc, 591 d,
..

,--

'iis
\

S. ThomsB de Cantilupe appa677 e


.

Oulshom

Pamelensis Aldem

S. 687 b, 688 b, 698 c; jwenem, ejnscopum constituU 367 JataUfestum ipostoli


I

Timotheum, adhuc S. Pauh


<

apitulo ecclesise cathedralis .s. Bavonis reliquias, accepitque

Zeceptum
ca

127b 453cd
lmjusque

Bavonisin collegvum PauluslII Papa abbatiam S.


luyorum

rgo notabilem
ii.,

partem
e,281
ru

reliqui

seeularivm
sed

convcnit

bcd
> >

bcd;
i

demdeexantiqua
re-

aemS.Joanlationem

a ddo
liquiis

m
S.

oenos

<

nti

isus de

nr

ratam

/;

Bavonis
-s fuit

ild

proque
de

excipiendis
culiM

testvmoniis

antiquo

mrumdem
abcdte
675
f

habuit Paulus IV Papa 91


SCOl

274abcd,275e
t,

98

1;

novos per Belgium epir

abepiscopoO
280
la Pole

Mj276a,288a;in/iwfl
in

Owcnus Toparcha de
:

Oxonio (WUtelmus deU testis quad cund/us >ii rocessu pro canonizatione S. Thomse tsigni mir deCantikipe 590 c; tesi
racil

cathedralem mutavit 287 e f, 288 a 58 /<,'/ primus t Paulus Thebseus, '" canonizain tesw87

5 Bavonis ecclesiam

ocationem

jusd\

S.

Thoms

/><>-

PauyMton-;, tioncS. Thomsede Cantilupe testvmonium dedit lem S.Thoms pro miracuload invocat oi
,

701

patrato

616 d
,

Oylardus, abbas Cathalaunensis, interfuii syi 118 e Remensi, aS. Leone IX Pada cekbrafs

ThoPaynel (Philippus) conVractus, paProcinio S.

msede Cantilupe usum membrorum adeptus 694 dc.


PayteGn (DUm Pecham (Joannes de),

P.aganus
(i,i

aurifaber, gravitei erenibus laborans,

invocationem s.
ilditha), gravi

curatus

Thomse de Cantilupe subito 075 e


infirmitate in itinere

myn \Hnorum,archiecopus Cantuariensis. Vide Pcckhamus arPeckhamus (Joannes), ex Ordine Minorum


<

'

ad iu67]
(l

chiepiscopus Cantuai .., 574 e a b (1 e, '

8 c,
f,

570 d 576 e
f,

e,

571
e,

575 a b
:

c,

582

,!_.

ls

ml invocatpmem

itilupep \rioulo in
ii's

manu

Thomse de piratai um incidendi


S.

b,609b, 696 b,697 a; cum sufl ^~ b; hos, nvmia it synoaum Radinga fortejurium suorum tenacitate,offendit, editaque
post indulgentiori ordinatione placare esi cona-

675 c d
ui
fert/ur,

Palatinus, pater,

S.

Vulgisi

confessoru
f

tas568def, 569abcd;<
S.

ihabuitcum

190 c, 194 a
Paliner

Thoma

(Galfridus)

ationem

S.

testis juratus miraculi ad Thomse de Cantilupe patrati

potest,

de Camtilupe, huncque, ui opj aren excommunicavit, pro excommunicato

671
\

Pammachius, condiscipulus et amicus singula/ris 367 f S. II ronymi t Paucratius martyi 324< d ejus reliquisB Y> tlOSdonO miSSS 324 b lloiuu Gwnlurum dclul.r <idem Pramslatse 273 13 267 b c, '< c; anno Paniol (Philippus), cont/ract/us, aS. ThomrdeCanr sanitati restitutus, hoi que mirai \upi /ii i-i
/< ;
;
'
I
1 i

haberi voluit fcedeque Iraduwit 557 d, 564 f, 567 a c d, 568 b c, 569 e f, 572 a b c f, 573 b d e, 574 a b c, 575 a b c d c f, 570 a b c d e f, 577 a b c d,
581
f,

586 b, 587 a c
in

1,

603

f,

604

a,

606

f,

609 d

duseejus

dictum S.
f,

Thomam ad suosmcuria
573 a b
c

Romana procw
prvmo

itores epistolse,

gmenta 572 b c d e

aliajrwmque fraa b c <i e f, 574


;

uePuit ac dein p

rmisit, dicti

itidemS.Tho-

culinn ipsemet testat/us


Panio
, .

641
i

de

trshs imiiiri.ii

a S.

Thoma de
641 d e
E.
II.

antilupe

in

Philippo contracto patrati

Pantaleo (Ancherus.) Vide Anchcrus, S.


dinalis

Car-

sepeli/ri, msB ossa ex Italia in Ang eneratus ipst met post twmulum 582 b c d e, 594 c d Pectrix (Juliana), mulier lusca, ob temeritatem suam a S. Thoma de Cantilu^ primo punita,

Sancti etiam

ac dein curata
inter Prsetermissos 318 e; item

048 b c
201
b,

Pantaleon martyr,

Peesmeredith. Vide Resus

321 d

t Pantaleonis,
monastei iu/m

martyris Nwomeddensis , Colonise


5
1
!

t Pelagius, martyr Cordubensis Pelagius II Papa 203 c, 205 e, 206 a


Pelliparf //'/'/ ioiu.) Vide Pellissarius
Pcllissarius (Henricusj adstitit

bc
f

242

f,

244

a,

534 b

Panyot. Vide Paniot

suspensumi Willelmi
Ap

'

IN
fP
rees* ,n

TOMUM

OCTOBHIS.
domaropolim,

751

ritopatrooinio S.

Thomse <h CantiA0 635


-

^mservatimh;prohoc^aoulotesmmniwm
ilctht

hmcque

laudunum elevaVum

n Pencoyi

deportatwrmzbet; Lauauno Gandavumad


ecclesiam Sanctse in novo castro eassVructam ac dein ad resdifimtum S Bavonis

(Mauntius

de),

Ordmis

s.

Fran

ImgusB Wallica interpres in processu procanonwatione S. Thomm de Cantilupc

monasU
'

adhMtus
632
f

refertur 260 a, 263 d e, 264 a ''"'' tccleste novi castri

bcd;

63 5

Pendok
S.

primo, ac
fertwi

(Agnes),

mulier
etia n

dem innovam

moribunda,
Agnes,

conceditur,inquehanc lipsanothecam /

patrotinio

Ma

Thomm deCantilupe prisHm


646
1'.

sanitati resti-

Vide

264 d e f, 205 a 1, 273 bf, .. Idef, 283areliquia partes, qua in potestatem Bavt
nsii
i

mulier mori-

'"''"

buiuln

rant,

ad

no\

um
,

Pennatius (Andreas), Vicarius generalis Urbiwete581 a


Peralta (Joannesde), Uerdensis

castrum, a Carolo
liim,
Iriiuslnl.r ,ir

imperatore Gandavi erecdein m rn n,> ,,,,


,

hxreticoruni furore servantur

canonicus 539 d Perardus (Stephanus) edidit testamentwm S. Leode'i'""

em his$. Pharatidij
net,

immunes novam pa
::;;

271

am
i

m
Egypti
[postoli

370c,37iace,372ab,374a

priys habuerat

'

d e

Pharao, rem

Peresius (Guilielmus), Rotensis episcopus, flerdam translat

Philipi

fesPum

przceptwm
Philippi (Joannes)
testis

f Perminu
Perre

episcopus. Vide

!53 e, 707

-;-

Piruiinius

miracu

homa de
(i

rati S.

Bavon
279 d

Philippus

/
;i
;

nr

i-.ii

,
.

192 b d r,

inventis

193

;i.

i.M

adstitit elevationi S.

Ma
,

Pertehaie (Jo

/
ii

tumulum

S,

Thoma
;
j

do

C<

ui

adeptus

a b

PhilippusII, cognomento toigustus,


19
Philip;
i

/",

,-,.,

Peshal

Frompton,

e,

193 b Pulchi

201
i

m
nium
S. Th

dolore
> :

ei

patrocir
(i53 a,

[V,

cognomento
;

rex

mus

19 e, 193 b
tis

allaboravit

ad

661 e Pelavius, senator

V Pa\

Pa
637 e
o, quod hau sedeCantilupe

Philippus Valesius, Philippus


II,

Francorum r>
}

I9e
jium

Hispaniarwm rew
.s.

Petronilla

Ci
S

erat,

episcopaVus erigi obtinuil


Benedictinii

perpato

Joannis concessil
"in

Belliolanam
182 c d

600
;

s. Ant&i

Pctri

exorclstx martyris reliquix ad Gandense

Philippus

IV,

Hispaniarum
ii

83
'

I'

S.

I'

255 c
I,

(1,

'256

Philippus, abbas monastei


in ui S. .1/"

Vir

Pclrus

abbas S. Joannis

in vineis,
.

confirm
Fir-

ndi

opi

b c

nationem cap
mitate-Milon
;

192 b c
5 c,

Petnia

6, 72 e, 73

r.

74

bd
f,

e,

77

e,

abbasS. Petrijuata Gandavwn \iia/i um S. P 18 c transh Philippus, claudus, paProcinio 8. Thomss de CantiPhilippus,
! ,

93 d

e,

100 c, 134
.1

135

i.

141

.1,

142

a,

149 e,

lupe

c<

60 c

150 a, 151
l.i

e,

157 e, 158

Philippus,
S,

50c,
i5

Thon

'

itilupe

mi
621
r.
;

521
27'.
l.,

ef 256
i.

e,

271

f,

311

cd, 314
b,

b,
b,

Philippu
tuaa

"
'

'

'

327
351

r,
;..

339 354

b, c,

343
370
9

b
b,

350

ouriaH

656a Can72 b

i.

392
151

109
b,

d e,
r,

Ide
Philippus;
'

438
V 9 d,
I.

I',

457

460
c d,

(1,

490
a,

"'

I,

500 b, 503
f,

c,

508 cd, 511


8

513
e,

515

mfiliasua ad invocationem
tilupe patratwm

S.

ThomsedeCan646
c d

r,

523
b,

a b, 533

e, e,
\

587

591 d,

598 a
,n

632 d, 6C0 d, 6G7 b, 609


S.

687

b,

689 a;

Philippus puer fcedo faciei

malo
libei

<nl

invocaUonem
666 b
wi

apparuit
|

Amando, eumque ad r&dicandwm monu t 211 e festum vn\


;
.

S. Thvm.r de Cantilupe
Philippus

resuscitationi
i

rjn

Cathedne
opus

et

ad

incula

celebi
c

S.

Thom
672
i,

h673
a

um
Petrus,

127 b, 453
\lediolanensis,
B. Th

lupc patratwm
Philo episcopus sos
Pliinees,
;

martyrin

Gallia, intet

proxin us mccessor
Petrus

312 b
Baillivus capui S.
I

comitis Druidum

summm

Secliniensibus restituit

21 a

dosordme
- phocas

tertius

j60 b
'

120 b Petrus diaconus, A. Sedis cancellarius paralytious, patroPetrus, c.r OrdineS. Augustini,

Phocas vmperator

a " lj
'

martyr
Videi Piatus

cinioS

'

deCantmpesanatm

Petrus^afer^

'u/i, de Cantilupe excommumci lVlruS, llonianxhcclc^chaconus,

wa ^faf/^f ..ii.i,oun
n bti /:> jcc

t T

""'J
l99e &vv
i

' Piato martnjr.

.i.i

, .

i
,,.,///

9ibcde, 292ab,
'

-/,
|

/(

//(////

Audomaropoton Normannorum AudomaronoHm


do
(26

^^
Cciilihi/ic

/(

9 8 d,

305.

181

b
Picard (Joannes)
,/,///

ris

ivin.s,,/,. rdos

ad concordiam owm alioaS. Thoeductus

ad

imo<
6

Do8
stt

//-,./

hbcratus

660 d
Vide Laris-villa Picardus (Nicolaus.)

Peyttenyn (Dionysia),

mater pueri

mersh ad

resui ationemS. Thomz de Cantilupo 625ef,626d, 630 bc

Picheforde

^oton

de; tttafuf

t Pharalldis vw-^o 261 a, 265 crum cjus corpus metu

c,

277 d, 281 e; sa-

tatimismiraculoadmvocationemS.

^J^f^T mmdt
Picto

Normmwrwm

-W-

752

INDEX HISTORICUS
presbyter

Picio,

apud Camotwm, idem


5

oum
f,

Piscator. VUle

Joannes

ater

S. Piato, inter Prsetermxssos

6 a

Piscitralus tyranwus. Vide Pisistratus


Pisistratus

f Pieto martyr. Vide f Piatus Pilalus, Judsex prsefectus


Pini

tyrannus 229

c;

bibliothccam publii

141 c

pruints a/irruit

229 C

(Jacobus de miraculi ope S.

la),

trstis unvus ao alterius Thom.r de Canfibtpe patrati

Pissistratus tyramvus. Vidc Pisistratus Pistor (Hugo) toxico, quod hauserat, ad invocalm-

639 c

ncm
Pistor

S.

Thoms

de Cantilupe liberatus

670 c

Vmke(Margarita),puellulaperpaProciniumS.ThO'

(Thomas),

capellanus Herefordiensis , sub

mx dc

Cantilupe a mortuis resusoitata 642 e f, 644 cd,'667c, 668 a

juramcnto

testatus est pro pluribus miraoulis

ad

invocationem S.
Pius IV

Thomm de Cmtilupe patratis


640 a

Pinke (Richardus), patei puelluUep&t patroomium S. Thoms de Cantilupe << mort/uis resuscitatse 642 e, 644 c
Pipere

(Willelmus invocationem s.

le),

testis

juratus miraculi ad

Thom$

de Cantilupe patrati

613d
f Pipia, diaconus Belnensis,
Pipinus, Brevi

mter Prsetermissos
31!) h
filius,

Bullam pro confirma/nda stabiliendaque erectionenovorum episcopatuum per 276 a, 287 ef Belgium 490(1 Papa ViusV Placentia, mulier sub jura/mento testata resusoitationem filii sui, cu/mjam hic triduo mortuus natus esset, pcr paProcinium S. Thomse de Candedit
tilupe

Papa

CaroliMartelli

magor-dvmus
147
f,

patratum

646 d, 681

Franciae ac dei/n rex 108 d,

132 a, 134 d,

Placidia, tcstamcnto S. Rcmigii Agricolse presbytero

204 a, 342 430


f,

f,

343

a,

377
c,

c,

383

c,
c,
1 ;

431 a b,
f,

436b
c,

498
f,

b,

499

412 d, 413 517 c f, 518


,

a,

legata
Planlefolie (Willelmus),
liberalitate S.
77

168 a

a,

521 b c

522 a b

523

524 a

omidque
sibi

Cantilupcad mot u/m


iiuln.

<

mcndationcm ; ollicendarn
560 b

im Francorum regum
semel atque iterum 85
apparente,
i

voluit

inungi,

ab; aS.

Remigio,

f Platanus marVyr,
Plato Philosopi

intei

Pr&termissos

4 a

astigatur

162 a
> i

229 c
197

?ipinus,CaroliMagniex Hildega/rdefilius, rexlta 310 cf, 311 a, 312 b f, 313 a b cd


Pipinus, Ludovici
filius,

f Plaio. Vide f Picto Plcctrudis, Pvpini HeristaUii uxor 194


504
f,

I,

1,

499
f,

Pu imperatoris ex Errm
166 d, 144 a
;

505 a b c d e
c d e
f,

f,

506 a c e
f,

f,

507 a b

rex Aq

508 513

C d,

509

510 b c d

51

a d e, 512 d
,

f,

Pipinus, Pipini, Aquita/nis regis, filius 166 d


pat/ris

posi

a,

515 b, 521
cxstitit

b,

mortem, invito Ludovico Pio avo suo, Aquir regem sedixit, hancjue reyionem juuctus Norman/nis vastavii 444 a
taniae

munifica
499 d
;

523e,525de, 526 e f /"" ei inS. Trudonis monasterium


f,

juvit S. Beregisum in aedificando Andal-

nensi monasterio 495 d

496 e

f,

507 c d, 510

a,

Pipinus HeristalliuSf B. Pi/pim Landensis exBegga,


hujusfilia, nepos,

512

c,

514 af, 525

f,

526 a b, 527 a b

ma$or-domusm%imoAust/rasi&
rl

Pleyci (llugo de), miles

677

ac
204

ilrin
a,

rliam

\ruslrt;r

hun/u mlt.r 203

)',

Plokenet (Ala/nus), miles. Vide Plugenet

e, 424 a, 494 f, 495 f, 496 ef, 497 f, 499 b c d e f, 500 a, 504 e f, 505 a b C d e f, 506 a b c, 507 c f, 508 a, 509 c. 512 c .1. 513 b, 514 f. 517 a b c d e f, 518 a, 521 a b c d e f, !ae i. 523a bc, 524 bcd e r, 526 c, 528.1 e,

421
c,

Plugem

(Ala/nus), miles 653 e, 664 e;

498 a b

itiulu ii/ntil

cum ba/ronis Ca/mdenwm memoraturMS a, 655 b;

jureju/rando testatus est miraculum patrocinio S. Thum.T ilr Canltlu/ r ntrntnm 647 b
1'lukenet (A lanus), miles.

PzdePlugen

530

num

munifious exsHtii S. Trudonis 499 c; S. Beregisum


'l
;

pius

et

Poignant, Firmitatis-Milonis admin^ler, signavit


in

comir

processum verbalem dc translatione S. Vulg

suwm <w$u7npJ514b,524f, 526(1, 528d; ab hoo correptus rem segre tulit 506 de, 507 a, 525 a b c, 526 e juvit eumdem in sedifican
tatotm
;

193d
Poinezius

(Joanm

s),

saccrdos Socidutis Jrsu 598 d,

l'

i95c, 197 b, 500b, 50


(,

c,

ab; os brachii S. Thoms de Cantilupc ex Anglia allatum primo Parisiis acdein Audoma599
;
>

507 512

bce,
b,

508 ab.c,

,i,

509 d
b,

514 a b

515

526 a
vna/m

1,

510 a df 511 527 a b, 5

a b,

598 d e

Poinz (Maria), soror Joannis Poinezii, sacerdotis


Sooietaiis Jesu

si/j

598 ef
Vide Poinezins

523 e; mortem
ii li ii
..

filii

sui

Grimoald
503
f,
<i

Poinzius sacerdos.

ssit

Pontisar, arohidiaconus Exoniensis 567 d, 571

c,

Pipinus Lamdensis 203 d e

204 a b
c,

c d,

212

e,

572 c

,343de, 497

f,

498 ab, 499

517ef,518a!
f,

Vo$(NicoU

us)

prsesentissimo naufragiipericulo

521

522

abe

i/nvocationem S.

Thomsede Cantilupe ereptus

Pipinus, Pipini Brevis

ew Bertha

filius,
f,

anno
b,

setaiis
.

653de,666de
Poppo, Briannensis seu Sabionensis episcopus, post Pa/pa Daraasus II a/ppellatus. Videa teoDamasus II
Porla
|

suse tcrtto uita functus

342 d e

343 a

353 d
Pippinus. Vidc Pipinus

Pirebrok (Joa/n/nes de), famulus


Piivl.n.k

010 d, 61
testatui
ilc
r

Portal i

\g7w de), civis Herefordiensis 624 e (magister de), archidiaconus Tomacensis,

(Stephanus de) jure jurando

interfuit tra/nslationi

nu/ncii/uiii inl uivnciitioitcni S. Thiim.r

Can,;| ;{|
,

tilupepatratuin
Pirebrok

reliquiarum SS.Bavonis ei Pharaildis ab And/rea Tornacensi episcopo factse


265 h

gjj
de)
adstitit

(Walterus

Joannx

puells
S,
i

Porter

(Thomas
n,i

le)

quinquenni submersse, ad invooationem


m.T de Ca/ntilupe resuscitatsn

testvmonmn dcdit pro

binis
filio

mvraculis, altero in uxore sua, altero in


\

w\

,,

f Pirmiiiiiis episcopus confessor, monasterii Morbacensis conditor 434 cde, 435 def, 136abcdef 437 a b c d, 439 a ejus sacra lij sam ,., sttnc i,i i,, n
;
-

Thomse de Cmtil patratis 692 a Porter n illelmu i. patrocinio S. Thomse de fr lupegradiendipotentia/m udeplus 692 a
Portcrie (Guilielmus), canonicusSeclvniensis, intrr/uti transtationi

suo }

invocatdonem S.

f Pirminus episeopus. Vide + Pirminius

rcliquiarwm S.Piati

18 d
Portius,

IN
Portius,

TOMUM
,,,,
'

'

'"iTOBRIS.
753
Putti

**,

PorPims, Mediolmi
,

fn Anglia,

ut

quidam

sta-

VA(Petrus),SocietatisJesu,de oene menkts


Poslhemsnte (Rogerus wv v '"'/
''""',
patratis
;

fi

vuunt, episcopu Putte [n


!
<

S.

^ tetatoeetiproplwibusmira"""* B CMMfhn
*
.7-

de),

presbyter Hereford

Putte

mulUrcontraota,adtumulum ThomaedeCanHlupesanata c
t
.,

^deta)
1

539

i,

'"""
<

tataestpromvra643 bc pro miraeulo


643 miraculo
patn
c

,/,

>adtumulumS. Thomae deCantilui


d
.. tte (Galfridui dela)

Potadius,

ifepinft,

/,,,,,,,

, s ,,

r;

,,,, (

Pottelsbergtas

,/.,,.

r,,,

,,,

W&tor.domussplendidam
derhoute

;^ JJ^
V

testaPus est

"'

tumulum s

Thomx de
te

Cantilui
I)

Putte (Wiltelmus de ta)

xdificavit :

tatus pro

tormlum
D

s.

Thomae de

ContUupe

PoUDde ,/,, ,/,, ,,,,,/, HerefordienJ ""'" '""'' "tatasestproplvribus

643
,

bc

^^ooatwnemS.ThomiedeCanUlupepaWatis
dej, /,,.

pyneye (Gerardusde p y rie / " / '""" de


' l

famulus
resuscitaHonis
s.

629 e

m
666 b

Poywlesdon (Rogerus p-OJM ,/ ,/


Cantilupe
Poywleston

,,.,
.v

,,.,./,,.,

^
555
,,

culum admvocaUonem
tratum
Pyrminius episco} us

Tliomsde CanHlupe

Vide Pirminiua

//,.,,,,
,,

cum

multis /,

,,,,,,,

,,-,:;

C6 9
(Rogerus d*) t

bc
Vjiicmtli, muliergibh
.

miks.

Vide

don
Prada (Raymundus de la), notariv adhibiVusad conscribendaActain

PovwlesJ
ialis

ocinvumS.Thomae
^60 d
acensis,
fecit

Cmtilupe
Querclinus. Vid

'

berata
1

rerelmua
1

processu

canonizationeS. Thomae de Contil


'
.

Qu " rum
d
f

mon
relh-

588
5
a

f,
I

589
S.

facultatem

partem

n rajectus,
.

590

c,

Bavonis

Harlemei
r fuit

Arvernorwm episcopus
6
I.

38*2

def, 389
'
! :

r,

l77

Quierel (Thon

Praetexlata,
>

legatariis S. Remigii, ejusq\

translationi reliquiarwm s. />>ati


f

18 d
1

l,s

168 d, 169

t Quinocus, C

n Brit

mnia

Praetextatus, e legatariis S.

RemigU, ejusque
168
n

6 de

t Praetextatus, archiepiscopus Hotomagensis 412 b 477 f, 178 a t Principinus martyr t Principius, cjtiscopus Sucs
migii 65
f,
,,

t Quinctinus martyr, KirfeQuintinus t Quinlinus martyr 8 I) c e, 9 b, 10 a, 13


1,1

b,

15 b,

a b,

23

a c,

r,

::<

a b

ejuscorpusa

S. Eligio

60 a b

,J

f,

07

a,

72 a

b,

fratcrS. Re~ 135 d, 137 b,


107.1
f,

inventum, deque terra levatwm 8f; monaste consecratum 500 c, 512 b Quirinus. Vide Evereimus
ei

169 a

Priscus, episcopus

in

ScoUa, mter Pratermissos

R
Xtaci
ju
u.

6b
Profutura, e legatariis S, Remigii

168 d
><

(Joannes),

presbyter Herefordiensis

sub
trati

Profuturus, colonus testamento.S. Remigii

pro pluA ibus mvra\


1

167 d
Profuturus,
e legatariis s.

m
\

s.

Thomae de Contilupe
p

Hemigii
i:

168 a d, 169

'

640b

Projunciolus, colonus testamentoS

wPus
137

Radbodus,
f
1

s,

transtulilSS.Ba~

,'

liquias 265 a b, 273 b; ib


1

t Prosper Aqui tanus, scriptor


t Provinus,
(

S
d

Bavoni

ecialem
nsi

m
""iS0

om\ nsis episcopus

353

f,

354

t Prudentius, Turiasonensis episcopus 317 bc, b, 706 a b, 707 a


Prudentius, colonus testamento S. Remigii legatus
167 d

t Radegundis
?/,,

125

f,

f,

,81 a,
i

cd

Radenhecbe
S.

\Hugo

de),

pater
a

pueri

pa
i7a

Prudhommf canoni
Ptolomaeus Antiquu ,geographus

64 b

c
f

ThomaB de Cantihtpe
de),

morhtu
Tho*
"

308
interfuit v.

t Prudenliana Pudicus, Nannetei

580 d
s

Radenheche (Joannes
in. r

puer patroeinio s

episcopus,

118 d IX Papa celel atae t Pulcheria augusta ecclesiamSS. Uei Genitrici m

RemensiaS.Le

ie

T a de Canlilupi a mortuis resuseitatus Raderus,de Kylkenni in Hibemia, paralysi peri

cussus,

'"i

Blachernis construwit

57 d

irm ade

invocationem s. Thomaede Ca/ntilupe 650 d e

Pulkenet (Alanus), miles. Vide Plugenet


cscus, patrocinio S. Thoma 648 d, 660 d Contilupe visum adeptus Puliesdone (Rogerusde), vioecomes de Angleseya,
Pulle (Richardus),

Raderus (Matthaeus), Societatis / su, [ota Summo .6 a toriana S. Remedii typis oulgavit muta et paralytica adferepuei ftadinga,
Ir.nn
,

'

S( )
-

nobilem puellam curx sum commissam qua fom mortua credebatur, sanitati restitui, aS. Thoma
de Cantilupe oblmuit
Puricellus,
li.

lailll
tll
,

msis sutdiacomus,
:i

eleva-

mterfuit, diuturno
a b, 134 ~~
e,

673

ab

ntiwm doi

''"*

64ab, 115

Laurentii Lttts, Mediolanensis ar-

165 d c

chiepiscopi, biographus

310 d

f,

311

abcd<\ 312 bc
13 c

Rado, monasterii VedasHni a


Raduinus, sn s. He
t

-"

Puteo (Bernardusde), cantor Seclinicnsis, mterfuii


translationt reliquiarum S. Piati
Octobris

a6toM vel alumno Bercetensi Hemenmachus 124 b c e a Flodoardo


;

\in,l,,i,. 1011101 Ifartoto mriiitiratur

18^

95

Radulfus,

Tomus

I.

7.V,

INDEX HISTORHirs
dedii litteraspor
a se facta vn
i

Radulfus, episcopus Lexoviensis,

Reginaldus,
' .

tentcsd
nastcrio Pratellen

mof

459 d e

a septem annis claudus,pa\ deContiluperecte gradien S Thoma 650 a, 659 d adeptus


.

Radulfus,

monachorwm

S.Bavonisewtorrium abbas.

lieam^milesetbaro.aS.ThomadeCmt^
f
" (l DU lupc cxcommunicatus VideKeo\us Remensis. Regulus, archiepiscopus
'

,(

'

Vide Radulphus Radulfus, rcx Francorum. Vidc Rodulfus Radulpbus, monachorum S Bavonis ewtorm

t Regulus,

Boma

Gallias ad

dum

a&bas Radulnlms

258
I,

bc,

259c,260abcd
ac
Valesii

VeromancVuorum

oomes

[92 cd, 193 c

Radulphus testatus resuscitatumi nivocotioncm S. T/wma de Cantik


Raepsaet (Martinus) S.
/.

culumad Vam C66a

]?* mgelium missus episcopus 539 f Reinelmus, Herefordiensisin Anglia Tornaccnsis episcoReinhclmus, ftoviomensis ac possesswnes monachopus, a Carolo Ca/vo pctiit

rum

S.

Bavonis dvplomate confirmari 261 l)Cd


I

inquisivit

m
t

S.Beregisi
anarius,

cultum 496a

episcopus 217 a, 243 t Remaclus, Trajectensis amicitiam coluit cum S T> udo d, 502 a 245 " pastoralis partem assum) hmcqui
;

Francorum Cameracirex. VitfeRagna-

charius Raganfridus adversus Carolum Martcllum

arma
133 a

movit

131

f,

500 ef, 501 adef Remensis. Vide f Ret Remcdius, archiepiscopus migius 126 b Remedius Conf. in Tyroli cultus

Ragenbaldus, vexator injustus, invocato a vc.raiis 186bcde S. Remigio, divinibus punitus

Remigia, ex S. Remigii legatarhs t Remigius archiepiscopus Remensis

168 b, 169 e
1

f,

53 a b c d e,

Raginelmuse, iscopus. Vide Reinhelmus


Raginfridus. Vide Raganfridus * Cameracirew 76 a, 94 c, Ragnacharius,i ct I, Francorum rege, victusest 98 c; a Clodoveo
occisus

54abdf,

55 a, 189

f,

199 c '',200 a, 291

be,

292 a, 305 c; S. Vulgisum, ut fertur, baptisaA discipulwmque habuii saccrdotcm ordinavit 190cdef, 193 d, 194 b c f; vigesimo secundo
,

94d, 98c,

49 b

tis

suse

anno consecratus
b,

cst episcopui

necatus f Ragnebertus mart/yr ab Ebroino Bemodus, Pc

383 c ^87 D
sec
,

nslatio 31
/

331
;

d; ecclesise dedica

Prstermissos 318 b

monasterium

ei

conrelir

Raguicr f/acoi in cultum S.

wiutatin,

licujusS. Remigii

Sem

339

de

nn morantur Ga/ndavi

282 a

<

Rainelmus episcopus. Vide Reinhelmus Raingaiius, Grimoaldi, filii Pipini Heristallii, occi521 b, 523 d sor
Rainoldus, abbas S. Medardi, interfuit synodo
nsi
/?<?-

t Remigius, archiepiscopus Rotomagensis 126 b ejuscorpus fuii aliquando Suessionas Pra/nslatuut.di posi Rotomaguru revecVum 125 f ; cu/m
;

S.

Remigio

Remensi a Bucelmo

confundiVur
opi

S.

Leone IX Papa

<

18 d

Ramaert

(Pet/rus) presbyter testatus est,

ova

S.

Ba-

Renerius, Joann is Pechhami,


tuariensis, in cu/ria

"

Canc,

vonis reliquias contmenUa, Aldenardse inventa, pro sacris lipsanotheois mtiquitus Iwbita fuisse

Romana procurator

572 b

573 a d e

279 d

Ramoncry (J. de la subsoriptus approbationi rctiquiarum S. Thomx de Cantilupe ab episcopo 599 b Audomaropolitano fat Randou (Valentmus), S. Theologia doctor, subscrim adconsulptus responso doctorum Du
,

t Renoberlus, episcopus Bajocensis; ejus in Vergia357 1 censi mqnasterio reliquise Reolus, archiepiscopus Remcnsis, Ebromi amir t
cus 422 d, 424 a
;

c.rstitil

munificus,

ut

fertwr,

ergaS. Remigii ecclcsiam Resus bello ab Anglis appetitus


Ribbesfordia (RoberlMs de),
testis

112
661
S.
c,

663 b c

tationem
entis

de

reliquiis S.

Bavonis Aldenardse 279 bcd


.

Ordinis
i/n

Ben\ o

qui/nquagesim/us primus

processu pro
591 d

Rantgarius, Grvmoaldi occism

Vide Raingarius

can

oneS. Thomse de Cantilupe

Ranulphus, notarius imperialis in processu procanonizatione S. Thom de Cantihtpe 596 b, 697 e


i

Ricardus. Vide Richardus

Raphaftlj rector S. Remigii Floren

126 c

Richa (Josephus), Societatis Jesu, ad nos dono n scri/ptas notitias Ecclesiarum Florentma/,
120 b Richardot
t

Rapine (Carolus), Ordinis Minorum S. Francisci, edidit Catalogum episcoporum C talawiensium


331 b

Franciscus

),

episcopus Atrebatensis ,

Rashidus (Aaron),
cenoru/m
pi in

filius

Almodhii, supremi Sara-

308 b c e

Ravemoc iRobcrtus), naufragii periculo ad invocationemS. Thoma d( Cant lupeereptus 680 c Ravenhill, maVrona Catholica, recuperavit relir
quiasS.
reptos

Thomm
(Joonm

de Cantilupe ab haeretioU sur-

promulgavit bullam a Pio IV Pontifi.ce datam pro confirmanda stabiliendaqueerectione episco276 a b patus Gandensis 620 a Richardus II, Anglix rex Richardus, Cornubise comes} Romanorum rexelectus, 543 e, 544 a, 600 a, 602 b, 663 b, 703 f; RaylesenseOrdh isCisterciensism Anglia monasterium fundavit
Richardu.s,
feld

598

647

f,

094 e

ivenhul

invocationem S.

Thoms
i

quod kouserat, ad dc Cantilwpe liberatus

Herefordiensis episcopus.

Vide Swein-

670 c Ravense (Envma de), u ina Edithx, mulierisphreope S. Thomir dc Cantilupe sanx menti
restii
,i

Richardus, Londmensis episcopus 566 d


judicio suo

ca/usam

permissam

ecclesiee

adjudicavii

Herefordi 566 d, 578 a

631 e

Richardus, Plebela/nensis monasterii abbas

445 e
332 a
i

(Jacobus de}
Barcii

290 b c

f Richardus, S.
Richardus,
slationi

Vitoni

Virdunensis abbas
;

Raymundus

umcomes
uti

ereptam

instawavit,

Mauetiam sedem ejus


Ilerda/m

dux Burgundix 186 f

interfuit

nyalem
f Regenfridi martyris ossa translata Briamensis Regimbertus, 39e,

538 a 455 a

S. Remigii ab Heriveo archiepiscopo Remensi factx 116 e f, 117 a b, 170 b c

Wae

Richardus 1, Normawnix d/ux, urbem Ebroicensem in comilatum erexit 542 f

Richardus

a c

IN
Richardus cm tochardus arc
Richardus, decanus
I

TOMUM
**

OCTOB
hvrurgus
ii

755
ggg d
liberatus

443 c d
' , ,

cithm
'

toMgnmt
Richai

()5

""""
i!

Vit

S.Remigiiscriptor

66

661

f,

"'
t

"':!"

: '

'"'

''

patrocinio

S
^UtterarumadS
573
1-;

7/

Tho*

poten6:> 7

U8 V ae J? ' antxlupe patrali

574 a

Roberlus de GtoucestHa,

7%oma
Robertus de Gub
ttionis
//,..

tatusresu-

mvocationem
Richardus de G
Richl
/,.

ito testatus

S. Tho-

resu

mvraculum ad invocationem

S.

664

de Cani h

Carsum

/(/ ,/m. dKl pv uloadmvocationemS.Thoi

^-

Robei

miraculoadmx
lilii,
i

m
^g^
f

de Cantihipepatrato

686 a b

Ricnar dus,
omtilu
Hid,;i

Robertus de

Ledelawe

m
tus,

nvocatimem

inw
i

S.

Thomm
645 e

S
Robertus,

resuscitati

ad
;
i

loquelam pa\
|
,

mvocationem
;87 a

nioS.
Rolj!M
ilr

VI

S-

v,
kis,

693 c j
a,

Richardus
tS
-

nio S. Thot

paProoinio

Thom

Canti

iu .s

652

adiendi potestatem

adepVus
Richaredus, S. Hermenegildi frater
81
d,

Robertus, mercatoi
1

vritus Ed\

s.

Thomae de Cantiluj
583
a. 631 e

b
Robi

t Wchariu
Ricbarius,

onasteriwm 380
a Clodoveo occu

423 d
94 d

rwm Cameracencontracta, patrocinio S. Tho-

dc

siwn

\atx
.

regis, frater

Roberlus

,/ r

Riche (Agnesle

640
Robertus
Itate,

i',

641 a

mse de Cantilupe sanata


Riche (Reginaldus
le),

663
tibiis

pater puellae

conVra-

quam

S.

Thomse de C
Itatur,

ctm, paProcinio S.

Thomx de

Cantilupe sanatie

663
ti

"v
Robertus,

668

f,

669

Richer (Thomas), nmfragii periculo ad mvoca-

i,quo a nativitate ca-

nem

S.

Thomse de CanHlupe ereptus

668 d c
134
e,

donalus 689
Robei
pollicis

Richuinus, villa Juliaco injuste i/onatus

nai

164 c 166
Rictiovarus, Ni

per

S.

Thomam
Magna
C<
\
i

de Cantilupe

libt

nsubRomanis

.///,

eratoribus

652 bc, 658 d e


Robertus, vicarius de
<)/!/.

prmfectm

10 b, 15 a, 16 b

wra-

f
j-

Rictrudis, abbatissa Marchianensis

73
112

n S.

Thomi de
J.
i

patraU
ss it

641 d

Rigobertus, Aep.
fcrtui
,

Remensis 133 b; munificus,

ut
f

Robin (Joannes), S.

Majoribvs nosi
331
testa
f

ea>stiti\

erga S. Remigii ecclesiam


,

quamdam

no

i t i

Riseburi (Walterus de)

Ordinis Fratrum Mino-

Robyns (Joannes),

civis

Aldenardensis,

rum,

te^tis

ad/ragesimus octavus

processu
591 c
d, 271 b,
in
f,

estproreliquiis S. Bavonis Alden

pro ca/nonizationeS. Tlwmx de Cantilupc


Robertus,

279 d
Roci
;

Francorum rew 254 a, 268 c 450 ce; monasterium S. Lcodegarii


Aquilina
ea
i

olomate Th

sylva

coru/m regis

memoratus

411 b

450

451 a b
i

RocheposayfT/enfl icus Ludovicus Chastt

Robertus, diu

a Frmcis ontra Carolum Svmplicem assumptusSbb, 166 f, 167


s.

episcopu

359 c
us festum in dkecesi Triden-

f Rochus
tina cele

Robertus, ASp. Robertus, archiepis Robertus,


<

Vide Kilwardby

twm

37 c d
I

wonensis

480

c,

484 a
21 a b

Rodbertus,

Frm

ide

Robertus
Robertus

us

Ambiamnsis, adfuit

restitu-

Rodbcrtus, Flan
Rodi
i

tioni capitis S. Piati

buai

G98 c d

Robertus, episcopus Portucnsis S. R. E. Cardinalis 545 b

Rodhildis.

Videl Chrotechildis
Cbrodobertus
<

Rodobt-riu

Robertus, abbas P> n-miensis, interfuU synodo Re1 18 d mensi a S. Leon IX Papa celebrate

Rodoious,
phniniii

Si.,

S.

Mi

onachus,
341 a, 342 b

miracula
litte

in

translatione S. S
avit

Robertus comes. \ teChrodobertus Robertus Flandh.r comes in ecclesia S. Vedasti


scpultus
^ 82 b

patrata

Iphus Tedescus, Generalis Ordinis Carmelita-

rum,

inter

vsos

5cd
327
b,

Robertus Hasbanise comesin ccclesiamS. Trudonis 503 f, 504 a c nvunificus


Robertus,

Rodualdus, quartus Bei

328
Rodulphus,
rex
i

d,

329 a

Richardi

I,

Xormannix
Vitam
510
c,

ducis,

fxlius

542

Simplu em
ftc;

reaPus,

Robertus Uoannes) S. berti n/pis vulgavit

J.

et

HistormmS.
d,

///'-

an Hugonem

um Remt
186
f

518

524 d, 526 f, 529 d, 530 bc

Rodulphus,

!J1 e

missus Robcrtus, monasteriiS.Buvonismonachus, ac Soctorum tranr ad curandam SS. Landoaldi 267 a ^.

RodulphUJ

Vcsomensis
118 e
f,

slationem Robertus sacerdos ad concordiam ctus a S. T/wma de Cantilupe

Remensi a S. Leone IX. Papa ccl brai 501 Rodulphus, abbas Trudonensis
Ro^erius
II,

502 a

cumalwredu558
f

Omnium

Catalaunensis episcopus, monasterium Sanctorum prope Catalawnum fu


vit,

INDKX HISTORICrs
, , o , ^..ii#qq Wanstuht 333 oit,atque eo corpusS. leodemm rius, C aft d e f, 334 a b c f, 335 1 b
;

Roserory Rosebun (Margarita


P

totewnerww(

& opud l/l/liwv> *><rfoiwMI


i '

to^

,injunxitStephano,2>.urofttatf. <"

^^ ^
mimi
per

de),

vigmti

tnbus annts
s.
I

to|

,,.,,,,
e.

/7

restUuta 659

f*

*M

Wtom

&

'"'-

Roserug
Prseti

j^
itftw-rw

s\

ifemur de
655 b, 682 r

II

'

mtei Rogerius, episcopus Londmensis,


505

mts-

Cantilupe liberatm Rosse (baronum de

1.

/fcim7w.

Rogerius capellanus, testisSQmprocessu] testimomum nizationeS. Thomz de Cantitupe, mvocatiodeditproresuscitationis miraculo ad


,

emejusdem
1

S.

Thomsepamto
'"" r e
f,

616c
"[

335 c Carthusiana f Rosselina, r/Y^ juramento testatus resuscitatioM Rosse ms miracuVum ad mvocationem S Thomx de
j

Rog<

s
;

"'"'
a b u

Cantilupepo
Roswida monialis
Rotbertus.
Yit/r

i;,

'

''

"01

ma- de Contilupe resuscitatus 025


c
f,

620

Rogerius,
mi/racu

627 a b c d < f, 629 e r, 030 a b c d testatus est pro <<' Welintone } inium S. Thomse de anti<

Rnbcrtus
tus

Rotfridus, forU
sterii

Remigiani Hem
d,

65 cd,
ut

116 a

bc

172

c,

17:: a,

176 b;

lupc patrato
cus,

,,u

''

descripsit,

apparet, Vres Vranslationes S. Rec, 172 e; aliquis Rotfridus Historis Remensis cap. 21 a
n
I

mani
I

Wactus, ad

Pumu-

miaii 65

cd, 115

lum
,v

S.

Tfwm
gra\
'

TUS|

ngurn

malo

matus 050 c, 601 c ad invocationem


671
f,

nachus lib. 3 doardo memorat/u/r


Rotgardis,

63 e

rhoma de Cantilupe

liberatus

672 a

pMhon

o/J&cw destituta, in translatione


174 b

Rogerus, juvenis
ctv
,

arida pei sex annos afflir vndo S. Thomm de Cantilupe sanatus

manu

S. Remigii gradiendi potestatem ade\ ta

Rolhadus, episcopus Suessionensis. Vide Rothardus

656 b
Roisia de Candintone, a decem anniscwca, patro-

270a sis Rothardus, episcopus Ca episco us Suessumensis, interfuit PranRothardus,


slationi corporis S.

cmio

S.

Thoma de Cantilupe uisum consecuta


657
E

Remigii 115 a

b.

116 d e;

Hincmarum

Roisiade tiope, mulier clauda, patrocinu) S. Thom.r de Cantilupe recte gradiendi potentiam 657 c adepta Rolin (Joannes), S. R. Bl Cardmalis, cpiscopus
Augustod/unensis, cekbravit dicecesanam synodum, confi/rmavitque in ea antiquea stat/uta

Remensem archiepiscomdigna ab eo p multaque deinde


ordinavit
166
r

Rotharis, longoba/rdorum rex

354

f,

355

453
Roll&adus, episcopus Silvanei iensis.
1

bf

Vide t Rothildis, Clodovei I Francorum regis uxor. t Chrotechildis 159 e Rothrodus, archiepiscopus Hotomagcnsis Rovenius (Philippus), per Belgium fa*d\ ratum
1

itfeFrollandus

riui Apostolicus

ac post Philvppensis archie

Rohvs (Robertus),
S.
'[>

testis
1

m/i/raculiad invocationem

pus

289

ab

de

ntilupe patrati
?<

676 a

f Romanus, proxh

migii in sedem

Remenfunus 70 de
cult/us

Rowame (Adam de), testis miraculi per patrod635 f niumS. Thoma de Cantilupe patrati
Roycn (P. Prtrus vun), Societatis Jcsu, utilem nobis 277 b, 283 c, 285 b operam prsestitit
201 c t Rumoldus, Mechli/niensium patr< Rumoldus, monasterii S. Bavonis Ga/ndavi abbas

sem successor 69
S. Theode

f,

104 e, 113 e; curavit

yteri

Hom>i'iis

confesi

in

Etruria

126cde
Hombaut (Georgius), civis Aldenardensis, testatus \ldeestovaS. Bavonis retiquiai conti ro sacris lipsanothecis antiquir na/rdse mventa,
,

exauctoratus Ruotbertus, archiepiscopus Turonensis.


bertus

271 b Vide Ho-

tus habita /"

280 d
.

Rus (Patricius
cationem
S.

le) }

t Romedius Conj
dius

in

Tyroli cultus. r/i/r t

RemefacuU
539 d

Thomse

naufragii periculo ad invode Cantilupe subdu

Romei,
tatem

icarius generalis episcopi llerdensis}


fecit institut ndi
ii
<

Russel (Rohcrttts)

0G5 a tcstinionium deditpro miraculo

apellaniam super sepul-

infiliosuo

adin
620 e
1.

S.

ThomxdeCanc d,

tura S. Berengai

tilupe patrato

621 a b

022

f,

023 a
691 e

t Romcus Conf.
fertui
.

Vide f Romaeus

Romulfus, archiepiscopm Remensis, munificus, ut


erga S.
Ri mi\

Rusticolus V. C. testamentoS. Remigii subscriptus

am
<i
;

12 f

100

f,

168 e

Roricius, episcopus Laudunensis 201


s. Vincentii clericis

in

ahbatia

Rusticus, presbytei mart/yi

454 c
ut
dicit/ur,

monachos substit/uit
1

259

Ruthardus,

Eberhardi

ducis,

filius

Rorico,

ide Roricius
pat/roci-

137 d

Rosa de

Actone,
S.

manuum

tumore per

Ruyter (Nicolaus de),


pr3eposit/us}

ecclesise S.

Bavonis Harlemi

Thomx

de Cantilupe liberata

652 a 658 a

acpost episcopus Atrebatensis, obtir nuit ccclcsi.c ;n.r c/usccni S. BaVOilis frl'n/um S 280
f,

Rosa vidua, inter Prsetermissos

4a
Hysslnvyk (Amicia,
al.

287 c

Roschmaiimis (Antonius), bibliothecsepublics Oenitina in Pyroli prxfectus, in conquirendis illustrandisque qua advitam cultumqueS. Re-

Anicia),testis quadragesima

medii pertinent, strenuam nobis operam

praestitit

prima i/n processu procanonitationeS. Thomse deCantilupe 591 b; testata est pro insigni miraculo mi vnvocationem ejusdem S. Thomse pat/rato
701 e

37 a b, 38 b

Roschmannus
Caffianus

(Cassian/us), praecedentis filius. Vide

tnsca, patrocinio S. ThoRos (Em mata d\ m,T de Cantilupe curata 648 d Ros (Robertus de), vir nobilis, toparcha castri de

59 d f Oabas abbas, Typu G a oj wm auctor f Sabnm cui/n; c/us rchmii.T Ycncttas dono missa
i

&

Bavier aut Bcau uer

653

e,

679 e

324

bc

Sac>

IN

TOMUM

OCTOBIUS.

757

Sacy (PetrusdeJ, abbas monasterii RemensisS.Remigii

^bb
\\\

nonisatione S. Thomx de Cantilupe 587 f, 588 d f, 589 a, 599 e, 617 e f proces-

f Salaberga, abbatissa Laudunensis

f,

142 a

bc;

S.

Remigium, Remensem achiepisoopum,


1
i

sumdevita, fideetc dicti S. Thomse 588 a b c item sub juramento testatusesi pro pluribus miraculis ad
i

patron/u/m beneficum exp&t ta est 12 a b c Salomon, rexfilius Davidis 12 b, 349 e 79 b Salomon, Bi itannise Armoi icse rea i3e F, a b c,
i
\ \ \

n Sancti patratis

040
Schorno. Vide Schorne Schout (Joannes), puercoseta
qui
tilupe resu citatse

a,

G97

'ii; i"> a, c <l; deposuii corpus S. Ma ventii im abbatia Plebelanensi ase fundata, vnquehanc

lla

ationem
/

S.

T)

oma
611 d e,

ttitil

ad/modum munificus
basilicse

143

e,

15 b d c
f,

f,

610 a b d

e,

613b

146

447 a

Schout (TJiomas) pater

610 be;
i

f Salvaloris
f Samson,
Sanctia,

dedicatio, intei

Prsetermi

jurejurando

testatus esi

nis
i

miracu-

Cb
art

pus Dolensis
.

196

f,

197 a,

198

ad

lum ad mvocationem S. de Cantilup^ in Joanna puella qui/nquenni patratum 011 f, 613d


Sconin (P.),auctorverosimilitet compendiosa Vita
Gallicrc S. Vulgisi confessoris

imumshrn s

Jacobi Ulissipone

commen27 b, 29
<

dataria invenit corpora SS. Verissimi, Maximas


ei

188

c,

190 a

Julix

Scorlage (Hen
Aprees,
in

idstititsus
uita

Willelmi

Sancto Joanne fJoonnesde) boro, senescallus Aqui-

per patrocinium S. Thoma


634 b
inter Prsetermissos

Joanne (Joannes de S. Ttiomsede Cantilupe ex sororenepos


I

taru.r 543 d.

We

efliawi

S.l,

Cantilupe servati

f Scubilio

presbyter,

316f,

Joanne (Robei
Mario
P,

tus de)

""".

<"<<>//,/.,

Agnetis,

317 a

sororis S. Thomse de Contilupe

Sancto

de).

ofjicialis

643 d Cantu>n /msis 569


f

f Scupilio presbyter. Vide

Scnbilio

f Sebastianus martyr 320 c; ejus reliquiss 193 e, f,342 338 f, 339 de, 340abcde r. 341

abcde
i

Sanders, subscriptus inventario

a/uri

et

argenti ex

abcdef,
352 a
b,

344 bcf, 349 ce, 350 a b. 351 a bc,


;

Gandensi

S.

Bavonis ecclesia sublati


s,

278

353 a b d

sacellu/m

ei

in

ast/ro

Firmi191
I

Sandi (Thomas),subballi
Uerefordiens
testis juratus
</r
t ',/

secundarius

tatis-Milonis

miraculiad invo/.,/ //,/,


/

Sedonia,
S.

sacrum mul et muta

ei

inio

Catinnrm

S.

T/mm.T

il'// /</

628

f,

Thomx

de Cantllupr sanata

649

b,
f,

651

e,

029 b

657
Segrave*! Vicolaus de). PfefeZegrave
Seiser (Georgius), Societatu Jesu,
I

658 a

Sanke (Thomas),
Saphyra

csecus,

ad turn/ulwn

S.

Thomsede
688 b
166 b

Cantilupe uisum consecutus

itam S. Remedii
i6b,

cum

marito suo Anania subitanea morte 243 a

edidU
Sely (Andreas),
,/,

punita
Sara, uasor

cont/ractus,

pato

Thoma
649 d 400 e
440
f

Abrahami

Contilu^ r lonitatem adeptus

Sarabcntus presbyter
Saretrudis, S. Salabergse filia

208 d e
112 c

Scnator, abbas monasterii S.

Ando
345
e,

Seraphim, abbas monastt


Serena, mater, utferVur, S.Sereni
Sergius, Metropolitanu : Sersanders Vicolaus), deputatus
i
i

Saturius eremita,

inter

Prsetermissos

:ii7bc, 707 b c
i29 a
\
i

346a,
348 e
53

f Satnrninus, episcopus Tolosanus f Salurninus martyr

'

537

f,

N b

mag
278 c
e<n

Scardeburg
tilupe

(Ma/i tarita

de),

testata resuscitationis

densis

aculum ad
;

em

S. Thomse de

Can-

Servatius, Trajectem
ei et S.

pus 99 d;

atratum

645 d, 093 d

Lamberto consecrata
de), canonicus. Vide

f Scariberga virgo, quse S. Remigii discipulis acissos iseripotest 104 c o\\refert/urmte\ P

Sevenak (Rogerius

Sevenok
558

318a
Sccptre (Ludovicus) canonicus adstitit
lipsanothecse Sei
s
'

Sevenok (Rogerius de), canonic domesticus S. Thoma de Cantilupe 557

f.

a,
f

visitationi
18 a

621 e, 696

Piati
'

Severa, S. Modoaldi,

i"

iscoj

i,

soi
i

Schatteman (R. D. Joam posuii libellu/m Flandricum de Schepeye (Galfridw.


S.
de.) Vide

et

com279 a

Vita

S.

Hacarii
c.

c d abbatissa S. Symphoriani Trex u s ornaf Severini sepulcrum a S. Eligio magnifice

272

tinn

'"

Scliireburne (Helena dej,

Chepej puella ad invocationem


mortuis resuscitata

Thomm

de Cantilupe a

Urbe Vetcri, mter f Severus presbyter, confessor Prsetermissos 2 c def; ecclesia et abbalia ei nun607 e, ta 577 f, 580bcdef,581 bd, 594 c,

009

008
Schirrene. Vide Schirreve Schirreve (Adamusle), vvrnobilis,
citationis

cd

S&reTUsSulpitius, S. Martmi, Turoncnsk archiepi*


sco/
1.

testaPus resus-

discij ulus
;,v
'

{hl
'

;!

sua Joanm Cantilupe paVraVwm invocationem S. Tliomsede 609 f, 611 de f,612abc,664 a Joanna le),puella uinquennis subn Schirreve ad invocationem S. Thomse BeCantilupe processupro testis sewagesima tertia in

miraculu

n,

in

filia

Seulfn

80b
}
>>

Seward (Joannes), testisjuratus miraculi ad iv!:>c catUmem S. Thomse de Cantilupe patrati


626
Seyntler (Robe<
a,

627 b

de), testis

nrm
f

S.

Thomse de

miraculi ad invocaUo674 d Cantiiupe patrati


/0 a b,
I

oitata,

canonizatione ejusdem Sancti 609


i,i

f,

610

bde,

>ab

c d e

f,

613 d, 064 a

Siacrius,
151
f,

Syagrius Siagrius episcopus. Vide fiomanorum pnnceps 75 c


a Clodoveo
l,

f,

e,
ei

Smid Schmid (Jacobus), Societatis Jesu. Vide verosimiliter Schout. VideproSchonk (Thomas),
ptcrea Schout
capituli Herefordtensu Schornc (Henricus de) arcJiidiaconusetprocurator vn processu proca.

Francorum

rege,

otnatur

i ~ OCClddnr

144 d
'-

Flandria SibUla. uaorGuilielmi filUHugonis Albi, SibiUa, uxor Willelmi,


tatis-Milomsdijnastx

<

Pvmi1J
'
'

ceota.

758
I

INDEX aiSTORIGUS
moTheodorus Siciota
348 a
:

Sicln

'
Siward

,:

Sii

lorusSiciota

Sicoli

umulum
Ap
;.'

S.

64
;

Mm

Sidonius

137

bd

S.

'

"'" r

+ Sixlus
161 b,

163

P\

&

i{,

'~

a
,;I

n,

in

qtu

Skydeii

edelke

cde,333a,33
1

I36b,337
ii

e,

387 b
d,

uw "

616b
219
e, 37*i

d,

378

f,

139

466ef,468b<,
I,

Smaln Smid './<','"/"'

''"' s
I .

/|V,/ "
-

99 e

16

I),

17

<!

ierlus, epi

387 b

/w>/.v ni.

s.

r/n
,i

i!

G
lli
li

onis,

Caw

rt
' i ,

81 d

plu
'.

'

''
!

Hacarii

eleva\

<.

dm

"
i i

'"~

Solen
e,
;i

dedicari

new S
Solinu
/,,

7 "'v

b
Vquilinus

666

,-intvs diplomati

nir Sichildis
',

,,,/

" 5.

Thomsede

Ca:

il

ptus.

Pide
B

Sigebertus

968
365
b,
i!

Sigismundui

Some
lis

iardus dej

camonu
i

loardus rMOTMn

/"'<

I17b

Sigmarus, '/'/m.* oberrandus,


rada,

monasleril Morh
Pa/risit

ad invocationem

S.

Thomse

pro pluribus mvraour <lc Ccmtilupe

iterfectus

640 a

167
;

Sone (Alicia), puella subm\


.

Sii

'antilupe

ad vitam

Ibc
"<
-

i.v

i06f, 107

..

Son-

tota* n
s'- '/'/"""''

i08 a b

i63 a;

'/318 a

culum,
itpg
/>,,//,

668 b

la.

Ynir \ Sigra
62 b, 72 d, 127
r.

Sonnatius,
147
i.
I

m
S.

ilveslerl /'"/-

Remigi

tm
[12
I",

13

Sin

ejus

fei

Sparagildi

te

olesise Remensi

oeh

168 c
sus, patrociriio S.
i

Simoi

Spci

&0 d

Spinee f wi*i'w

'"
S
'/<

fomuftiis H

tffeM
s,

Simo
Simon.
^nin.ii
Siiiinii e

"

620 e
|

ome^ww

ac

Tw nacensis
I7e,21
e,
1

12 c,

Stamiton
s.

patoroi

19

Thoms
(7/

II.

<y co}

pw.

idc Gras

\fachabsus, \fatthathi3e

filius,

inter Pi

Staneweyc

Cantilupe sanitati resHtukts 684 a 1) est pro y/M/";//

missos

5e
b, 166 b

/////

/!//

//m

S.

158 Simon .i/".</"v f Simon Simon, Onise filius, inter Praetermissos


nii.iii

patrato
Stari

Thomse de Cantilupe 623 a

37 c d
5 e

(Mathildis),

puella

paPro inio S.

Thom
'

Cantilupe a
Stari

u ortufo

resuscitata

645 cd, 69
mir

Petrus. Ba/riholomseus)j ju/risconsultus

4G c

(Willelmus) sub jura/mento testatus


in
filia

Simon, prsecentor w igorniensis Simoneus, Coloniensis episcopus " /v confessor Rem/U Sinii iu
.

555 c
99 e
i/n

raculum
Camtilu

sua pat/rocinio S. Thomse de '>" 645 c d, 692 b c


Cantilupe,

Ca/rrvp
i

Starklaund
S.

fl

110 d, 161 b,

Sintone

//-

Gcwdiax
testis

wn Minoviget

Thomse de Domino suo m


Stephanus VI Pa

adfuit

sancto

578 c

Londmensis,
.;-,

93a
i

in

processu pro comonisatione S.

Thomx
591 a
71 c

de Cantilupe

Siricin

Stephanus sseculo \n in Anglia 655 Stcphanus, abbas Leodiensis ad S. Jacobwn,$o) Vita/m S. Modoaldi episcopi Vrevirensis 204 }

1)

Stephanus,

I-N

TMMUM
Sum,-,;-

OCTOBUIS.
vnvocationem
S.

753

Stephanus, abbas Schvrensu

&

e,

51 a;

Acio

mmtot
tatis

Thomx de

Cantilupe patralu

\fatlhso n

nosVrx presbytero, subnvisit Stephanus, abbas S. Urbani apud


terfuit

640 b
16 a

mut
|

Suitone (Walterus de), presbytei Herefordiensis, sub jwamento testatus est pro plwribus miraculis

synodo Bemensi a S
1

Leone fX Papa celeapparet,


t32 a
:;n,x
r

ad invocationem
v

S.

Thomse de CanHluj
640

bratse

18 <

Vitavm S.

Leodt miri,

ai
miII.i

scripsit

aut
Ct

ea>polivii

Homanus
S.Austregisili,

Stephanu
Stephanus,

phus

Sulpitius,

BUuroiensis

Vormann
e

lerii
i;i;!i
,.

arch

211
.

monachus
Stephanus, dia
i

Summontorianl
Doveifa, testamento

liderwni
17
1

Constantvm

itam
Jv. ,

s.

Stepha

uita

martyris

168

<

f Stephauu
+ Slephanus

monac) us martyr
tyr

Suntb (Willelm
bc, 332 d,
r,

150 a,

283
i

lum

s. Tho

de Cantilupt

ejus corpoi

nu< nio 660

644
Surius Vitam S. Bavonis,
<>

663 a; fesfaim Augustoduni celebrari prsi ptum


Stepleton

Theod ricoabbaU Iru510


e

donopolitano

st

riptm
103 e suv/m

(Philippus de),

arthritide

ad irwoca652
e, 661
i

S.

Huberti typis uulgt

tionem s.
Stilico,

Thom& de Cantilupe liberatus


660
exercituu/m Theodosii

Susanna abbatissa, s. Ren igii disci\ ula Suthon illelmusde), mi les [nglus,sig Ih
i

\\

dua

Magni impera137 a
sibi
I

apposuit

litt&i is

patentibu

iculo

ad

<*

toris

cationem
Sulton

S.

Vhomse de Cantilupe patralo


de), mt

625

f.

Stoktone (Hugo de), puer, qui linguam

prx-

cisam
Slolchip (Willelmus)

pe S. Tho\

ntilupe
,

(Thomas
Tho
:

640
i

f,

641 a, 651 d

657

bc

cinio S,

<<

invocationem
Slone

S.

Thomx

Sweinfeld

Ru hardus de
-

>.

de Cantilupe in sedem Hei


{

Willelmus), cla\
ret

i 1

izatio
l

de Cantilupe
Stones (WilU

primus
544
'

54J b cf,

43 ade,
554 a
f,

be

f,

545 be,
a.

546ad, 547 be,


552
c d

pro
e,

549 a ce, 550


.57 c,

55I a,
a,

b,

de Canliluj

lestimo~

559
,i

561 a, 564 e
f,

505],

nium dedit nem ejusdem


\

culo ad in\ oS.

cd,

571,

r,

57S
r.

b e

570 a

f,

Thom

610 d
//
nsis,

Slorly (Willelmus), presbytei

sub

ju/ra/mento testatui est pro pluribus miraculis ad

vnvocationem
Strabo,

S.

Thomae de Cantilupe patratis 640 b


tphus

595e, 600e, 602cd, 605d, 609 e, 614 e, 616 b, 622 b, 639 f, 640.1, h fuitet domesticis dicti Sancti, eoque famili est usus 541 b, 599 e, 600 c, 601 cdel rjns testvmonium, quoddam Vitae S. Tho
591

antiqw

308

Cantilu)

<

exhibens compeno

600

a b

Stradel (Philippus de) sub jwamenti pro pluribus miraculis ad invocationem S

e f.601 a
,i

bcdef,6i

Tho-

de Cantilupe pat\
Stratford

640 b
598
c

(Joa

i,. e i. 605a bc, 606 def, 607 a testatus etia 608 a b c 'I miraculis ope S Thomaedei
,i
i

bc

pro
vive

Stroperi

(Hen

640
St

a,

70

inioS.Tho
Sluto (Al\
tilupe
a

ipe subito

sanatus
674
e

tumulum
c
,i,

584 b

'

;
-

Thomse
664
b

^pransk
biliter

turus,
i
i

moi

''"

fuite svnvno
a S.

608ab,
d,

U
sia
l

Utem

Thoma
inchoat

juramento teStute (Rol ertus vel Reginaldus) sub fil a miraculum status est resus^ itationis

Herefordiensi

578 a

tm

rr calculis laborons

mnun
felici
I

sua ad invocationem

S.

"i"'
(T,i;i

lus diQiti

ejusdem

Sancti fuerat ablutus,

695
Swinfeld (R KtrfeSweinfeld Swvnteld (Richardusde).

i.

paPratum """ he (Hugo de la) baro, ad Cantilupe uworesua adductusaS. Thoma df


Sin-1

WrfSwemfpld

+ Syagrius, episcopus Augustodunem


[ndochii Augustoduni co
gyagrius,

400 v
Siagrius

(Hugojj subito,
S.

"'"''
i

wmprinceps.
WeSibilla

Vidt

oinium
SullYonia,

Thomx

de Cantilu

664

Sybilla.

colona

to

Ren

ita
1

67 d

Llvius
vi

lve ler]
'

Papa

j/,

Silvcster

Theologix doctor,

Suillington (Robertus d< moribundus patrocinio S.


:

Thomat deCa\

"s pristinam sa de), gravi nu.hu ad tuWillelmus Suillington


i

fSymeov

senea SalvaU

nm
Suitone

S.

Thomae de Cantilupe
073 c d e
resbyter Herefordit
,.
.

(Elia
i

VideSimon
r

usesti

Symphorianus,

760

INDEX HISTORlCls
a b,

AugustoduniSM f Symphorianus, martyr


cd, 368 405
latiu
d, 3 18 c,
!

363

Teuto, uir caecus, in translationeS. Remigii visum

389
d e

1.

392 b

c,

400
;

c d e, 40'. e,

f,

153 a, 166 d

ejus transei

464

<).

167 c;

festum

lugustoduni

in

174 a otus Textrix (Juliana), paralytica,\ atrocinioS. Tht n de Cantilupe sanata 650 d. Vide etiarn Juliana
flordeford

453 d mortuus reputatus, Syrop (Joannes de), ex lapsu invocationem S. Thomm de Cantilupe facPus
ejus suburbiis celebrari prsceptum

Thasilo, Bavari
Thassilo,

Vtde Thassilo

ad

Bav

iri v

dux

17

;i

incolumis
Sysai, inter

Pr&termism

646 b 318 c

Thaylaidus

Vide Theilandus
c

Theilandus, inter P

d
i

Theob

ildus,

monachus Claravalh
Suevix dux, Pirminium
pepulit
eec

termiss w

"
135dcf, 436
.

Theobaldus,
sterio

monar

Divit-augiensi

ab
ii

Xackare (Willelmus le) mvraculum ad invocalionem


lupc patratum
Tafridus abbas. Vide Tasradus

testaVus
S.

esuscitationis
> itir

T/

t Theodardus,
Itccenobium
5l2b;.s'.
.i

opus 529
<>

f;

dedi*

668

S.

TrudoneeastoructumhO^
501 e

Remacloin sedem Trajectensem


l'

Talgar (Willelmus), voto non stans post acceptum plex a S. Thoma de Cantilupe beneficium, duplici plaga di\ initus punilus, eaque po n tem
liberatus

ime

successit

t Theodechildis fundatrix. Vide t Techildis t Theodericus wwsbyter, S. Remigii discipulus

681

def
\
I

70e, 102
rici

.1

ef,

103 af,
l

113 a, 121 d;

TheodoflU,
103

Talon, advocatus generalis in

suprema curia

regis,

'

lodovei

Francoi
fertur,

um

regis

22 c

filiam

mortuis, ut

resuscitavit

Tangusler, muliei

<"'

invocationem S. Thomse de
B72
B.
i,

c d e

Ca/ntilupe a mortuis resuscitata

61

Thcodo, Boioru/m regulus commentiHus


Theodolinda,
i

19 b

Tannenbei
i

betha

de)

L
i

de Risenfels,

loi

um

regina

355

omitis Josephi

to

fgnatii de

Tan-

Theoilninu- presbyter prolixiori, quod S.

Rem
107b

novo

'" ''"'" ei
l>

arca

donavii reliquias

nomine

iixumfertur,

testamento
Clodovei
c,

S.Remedii
Tannenber

12

item

pretiosissime ornavit

ossa S. Notbu

Pirmini
s.

Theodoricus
Opere
nostro
42 c

I,

Francorum
93

rew,
d,

filius

(Josephus Antpnius Ignatius de), co-

102

103

d,

159
i7

mcs S.R.J.,de
mei
itus

Notburgae

el

Theodoricus
374 a

III,

Francorum

rex, 356
f,

b,

358.1, 360 e, 362 e, 370


c d,

cd
e
f,

37J

bcd
c d e
f,
f,

Tannenbi rg

(Jose)
|

hus

de),

liberbaro
tha de),

52 a

bc
!-

'I

e,

375

.1

376 a b

Tannenberg
tre
i

Haria

An
rore

cum ma-

f,

378 a
383

C,

379 b c d e
e
f,

f,

380

b
a

C d

38

\Iaria

\fa

bcd,
ef,

bd

384

a c,
f,

393 bd, 394


397
i03

a
f

bc d
a

Tannen rg, S. Remedii reliqui me omavit 42 b c TannenbcT^ iMmm Mnnjareta de) cum matre Elisabethaet sorore Maria An/na Elisabetha de
<

395a c de, 396 a b de bd, 399 a f, iOi a b, i02a


105c; 110 d e
f,

b c d e

f,

be
b,
d,
f,

f,

104
f,

b,

ii1

r.

i!2 a c d e,

U3e
423

ii4

de,
124 a,

116

bde,
cd
f,

120

bc

de, 422 a
<\ a,

Tannt

<

rg, S.

i><

medii reliquia

prell

125bc, 158
f,

e, 163

165

abe, 167ae f,
174
f,

42

I)

168 a, 169
b,

170 a, 171

172 d
f,

173 a,

Tarquinus

praeses.

Vide Datianus
s.

182
r,

bd, 186 bc, 187ae, 490 d


507
514
f,

199

500a,
f,

Tartarottus brevem
lo\

Remedii

Vito/ma Bartho<

504

.'.17
!7

bcd
b,

e,

521

bi

522 e

ntino concin/natam

didit

37 b

528 de, 530 ad; moret

Tasradus,

abbas
d,

monasterii
c
;

S.Bavonis Ga
tu
l

wi
Vor-

iim Clothario

III,
!i:

tondctur
'<

200 a b

258

corpus S. Ba

S.

/>i<

nysii
II,
fi

>><

165 a b

post

ad monasterium mort&m ChilHtuitur 186


f;

maropoli La
Uulit

derici

Tecbildis,

fundatrix

monasteri

257 ef, s. r
102 c

Ebroinurn patitur ini/micum


c;
<1,

3!
f,
i

a d, 169
1

synodum
177 d,

<

10 d e

a,

115 b S.
i.<

apud Senones

189d, 491 a; vocai


188
I

adeam

Teme (Joannes
pei

de), sacerdos,
aProi

sanse
S.

menti,

quam

garium 115 bf,


lino,
'il
i

iniwm

Thomae de Cantir

restituius

Chramepiscopo Ebredunensi exauctorato UOf, e S. Joannisprope Tei uan/nam mob c


;

emisit diploma de

'i

Tendoinus, Heri\ >, archiepiscopi Remensis, ad Conradw regem legatus 186 a Teneurfolus, teslamcntuS. Ilrmiuii S. Lupo leg
<

nastei iu/m consh uxit,

et

abbatiam

eu eccU
18 !b c,
\

S. Vedasti mtmificenlia sua

aua
rev,

13

a b

Theodoricus
504
517

IV,

Francorum
e
ii r.

dict/us

commu-

niter Calensie435 c d,

Tennaredus, testamento S. Remigii libertate donatus

c,

1)

cd

518
H

137ce, 139ef, 197 e, 503f, a, 524 be;diploma in fassit

[67 e
S.

vorem monastei
Theodoricus
./'//"

134 d e
d, 138
>

f,

Tenuaicus, colonus testamento


Teobal dus, Suevia dux.

Remigii

le*

atus
167 d

135
niserea

abc

bf
>7
i

Vide Theobaldus

Theodoricus, Ostrogothorum rex

80
IX

a,

94a

Terniscus metropolita, in diplomate Theodoricilll.

Theodoricus, episcopus

Virdunensis, mterfuit sy~

Chramlino, Ebred episcopo exauctorato,memoratus Teudunivi.i, sta mento S. Remigii 'ibertai


regis t

Francorum
/.

de

nodo Remensi a
\\\

S.

Leone

Papa celebratx
118 d

Theodoricus, abbas
107
f

Remigiani
ccepit S.
esi

177 b, 178 a;

novam

Remis monasterii Remigio exst/ruere


1

Teudorosena, testamento S. Remigii S. Lupol


Teutberga, mulier csca, patrooinio
S.

ecclesiam, eique operi

immortuus

18 a, 178

167 f Remigii vi175 d

abcd,
Theodoricus, abbas Trudonopolitan/us 203
c
;

L80 d

ex

artr

sumadepta

Hqua

s.

Bavonis

Vita prolixiorem

ei

cultioremf

no n

IN

TDMIM

,.
(

ocTonius.
Thoinas, qui
*
'

761

""

"
!02

absque
le,
I

mendis, concinnm
in

Mel
'

incendium doimu su& extingui,


f'antiln/ir nhli
j

a
,,(,

" '"'"'

v ""> S. Trudonis

duos libros
501

hgessil

Thorgri mie

Bi*

hardu

de

11

tus
S

odoricus,
I

m lms
Papa

ad
d
1

y
'

te-

Flandris
Vide

21

fheodorlcuspresbyter.

ulum ad invocationem antilupe patratum


1

de
r,

f Theodericus
328l
. |

'

eodor U8

Thorp
:;
'

Willelmws de)
t

Ordini

Fratrvm

B.

M.

Vl

,,

'/-

TJ

eodorus, patriarcha Antiochenus lorus, episcopus Tornacensis

monte Carmelo,
pro canonizatione
S,

::o7

Thom

ns d
', ,.

f Theodorus,

pus

er< ,,/ /,,, feneffa Vranslatum


.

llril ,

h
Thou
ll/Strxi.nni
,;,,/

/(/

ibique

honoratum
324
c

fis S.

/'

20
archiepiscop
in

de
e
f

Theodorus Siceofo,

Thualhei \Thomas). Vide Mathi


Tliuii
/.A-.'
i

'

//// aetatis

sus

18 diaconus
\

,.
.

presbyter ordinaVas

Theodosius Junior, imperator Theodosius, episcopus Autissiodorensis 94


a d,

sburg
tensi
'

cellum S. Remedii

arce Clothit.

;,~
|,

e, 101
lii) a

onsea Tliun Bernardinus de


?,

,i

Bomed

>

in

Valle

Theodosius, episcopus AnastasiopoHs, S. Theodo"-' Siceotovm przmatwre diaconum et sacerdotem ordinavit .;r,7 f
i

tpatronatus eccle~ inania familise Thu\\


d\
\

tbtinuii

Tlmn (Bemedius Constantinus


fundator "apellx
44
e, i5 a b,

S. U. J.,

,.

S.
;

Romedii

in

arce Choltitzcnsi
S.

Phi

ophilus, Cybyrrh eotavrwm duc

marVyiio

i8 a

partem

brachii

naftM

Bo
f,

3099

Pragam

detulit

37

\\

Thetboldus, praepositus monosterii Hemigioni H

de

f Thymotheus martyr. Vide


Tlllllt. /W/,'//,'
j

f Timotheus
//,M, /(

5,

tte

Pide Theobaldus

^,7,/

.s/,.s,

itata

C'i6c d, 680 e

Thi udericus presbyter. Vide


/v.r.

f Theodericus
53*3
f

Tibretoue, (Walterusde), presbytei Herefordiei

Theudi ricus

iv,/r
...

Theodoricus
,

snh juramento testatus


culis
atis
J-

est

pro

pluribus

>

Theudes,
picus

///.v/,.

,,

icationem

S.

Thom
6'i0

Theuduredus
Theuto,

.////.

ffwp^
ibbas

vide Theodo-

b
c

Tiburlii translatio

341

mona
,

i40

f,

441 a

Tidiboro (Qvenelda), mulier contracta, ad tu

\u-

TJiietbaldus, Sueviseduw.

Vide Theobaldus
,

lnm
ade
269 b c

S.

Thoma de Cantilupe membrorum uswm


est

Thietboldus

juvenis Brugensis

in

translai

S Bavonis sanitatem consecutus


tpal lus,

Tilie (Sibilla) testata

Swm
,

Thilleul

{Mgid usdu

Theobaldus canonicus Tornacensis, ad?(

per patrocinium
Tilpinus, arci

s.

pro miraculo in Thomae de Cantilu


12
'

ef
'

Uit\ isitafwnilipsanotheca Secliniensis S. Piati

62 b c
131 e, 13

d,

113

18a f Thimoteus. Vide f Timotheus Isiaco (Joannes de), pnspositus Secliniensis, adjmi 1 anslationi reliquiarum S, P 18c S. li E. presbyter Cardmalis, Clemen1
1

Tilferache (Robertus), claudus et contractus, gra-

diendi potentiam patrocinio S. Thoma? de Cantilupe

ade
i/n

f Timolheus, martyr Bemis


106
a, ine,

Campania 60
111 a b,
d

d,

'

edocuit

testimonia pro
1

ita

\"'<<-.

110 d ef,
i

161

miraculis S. m de Cantilupe ad \e Sedem Apostolica/m ex Anglia missa 585 e 684 a; ejus festum Auf Thomas Apostolus 633
/
1

168

e,170l
iscopus /
;11

-f-

Ti

1,

skius t Tobias Seni


i

"

'

ebrari praeceptum
1
,.

135 d, 166
'

lomas, a/rchU

?,

pro de159 d e,

Tol

vmelensis

fensione jurium
'

ecclesiastic* ru
1,

//'<v, B

544

(1.

606

a,

633 b, 660 d, 662


1

684

d,
v

686 d e
451 a
Toltio,

Thomas, monasterii Ma/uHniac\

earumque Gandai

'

'

280d
leg
i

Thomas n edicus Thomas cscus ad tumulum


lupe
1

testamento S. Bemigii Prstextato

S.

Thomae

ch

CantU
Tourey
/./'""
Ti
'

168

isum adeptus
ilter,

Thomas

itidem
.,1

<

nio S,

adepPus
1

6.'>s

/,,:,/;
..

'Z"/"'

:,,)t

''

Thomas de
restituU s
\

Clif, a

decem
le

H7/A7.
5.
77,0,1
,,//*,
///../.-.

inium S

Thoma
n
:

Cantih
Traharn.
atrocinio
S.

-..

671 e

Vide Trahern

bomas de Clone, a
cutus

Th ma
,;,;l;i

Trahern ap H we

dkndi potentiom
Trajani
'

be
81
<

63

T omas,
pro

filius

Willelmide Donington,

testis

in

;essu

lupeM

pro canonizatione S. Thomx de 616 f, 617 a b; testimonium dedit e,


.,

r/'.s//7/7

restaurandi

mon
.i.

,,

iraoulo

ad im
616
1

295 b;

homcc patrato
liber

monasterium
tilupe

factum
.

689 d

Trasmarus
Tra]
i

Thomas puei ex longo morbo n mvocationem S. Thommdei antilupe


685
.

conVra
,/c

Cantilupe usum

m
,;7:i

Qpta

96
,\.

us I

762
Trebis

INDEX HISTOIUCl \B
(Onufrius de)
,

decanus Meldensis, sacri


auditor 587
c,

invocat ionem

Thomm

de

CanMupe
653

ereptut
f,

palatii Clementis V Papae

588

G80 b

a,

593 d de),baro 9 m ritus Tregoz (Joannes aut Robertus Juliana; sororis S. Thomx de Cantilupe 543 c, 553 b c, 504 e

reputatos, ad Tyrop (Joannes) e lapsu mortuus Thomae de Cantilupe sanw mvocationem S. 689 d
effectus

Tregoz (Joannesde), baro, S. Thomae de Cantilupee saiicto Awnculo suo advcrsntus


566 c
f,

Tytirus auctor nobis ignotus Tytyngton (Hermerus de)


s.

229 c e

Ordmis Eremitarwn

Augustini
i

testi

567 a

cessu pro

anonisatione S.

quartus m proThomx de Cantilupe


590 e

Tregoz (Joannes de), neposJoannis de Tregoz mir litis, diuturno lateris dolore adtumulu n S ThoHlupe, ac dein ctiam toxico, quod
hauserat, liberatus

Tregoz (Juliana dc) soror S.

653 b, 662 a b, 665 d Thomx de Cantilupe 642 d c 104 b

Va, V aldcchildis.
etdeputatus

Vide t Bathildis

Vale capituli S. Bavonis Gandavi fabriox receptor

t Tresamis presbyter, S. Gibriani frater

278bcd

TrcM-Hus
Triestius

sci

/</<<>.

Vide Triveltus

(Antonius),

prvmo Brugensis, ac dein


;

Valencai a/rchiepiscopus. Vide Valence Valence (Lrononus (T Estampes de) archicpiscopus

Ganden
Ald\

us 282 c

reliquias S. Bavonis,

allatOS, huincris si/is

narda Gandax um adecclesiam cathed/ralem ad sumrninn altarc dclulit

Remensis loculum argenteum S. Remigio ewstruni 121 f hujus Sancli corpus visitavit, intcgrumqueesse, edito documento, testatusesi 122f,
;

280 bc; notabiles S. Macarii reliquias eccl Pamelensi tradidit 279 b, 280 c, 281 cd; idem fecit abbatise Einamensi 279 b, 280 c; ejushac
super rc litters 281

123
Valenlin sacerdos

abd,
144
c,

126 a 147 d
<>-

Vide Alphonsus

Valentinianus imperatm
Valcrius,
ui

bc

sacrum
../

S. Bavonis

martyr in Martyrologio Brianensi

donari pc-

tt,i.

partem notabilem reliquiarum


f,

6c nuntiatus, inter Prsetermissos Vallet (Willelmus) presbyter Herefordiensis sub


juramento testatus estproplv/ribus mwaoulis ad

S.

Donatiani dedit 281


i

282 a

Mirsco

commur

difdomatain favorem monasterii Bavoniani concessa 256 a; Ofjiciiun S. Bainque ejusdem vonis corrigendum curavit, Sancti cathedralem Gandensemecclesiam vstivaria
<

mtionem

S.

Thoms

de Canlilupe patratis

640 b
Valoyes (Matildis de) S. Thomsc
tilupe ea-

Joanne fratre
Varro orator

neptis

559 a 229 c

tit

admodum
}

munificus

284 a

b,

285

a,

289 b c 590
549
f

Trinitate (Joannes de)


Trivel

ious),0rd

Hcatorumscriptor,
f,

Vasanta coqu/us testamento S. Bemigii hbertate do168 natus


Uddulfus testamento S. Remigii libertate donatus 167 e

S. Thorme de Cantilupe synchronus 548

a,
f

551 d, 552

e, 561

f,

579 b

f,

602

f Trophirai
i'i
;i

Welatensti

translati
7 e

iermissos
&

Truchol (Joann

ioi

cellae

subtus

Cantumeru339 d

lam

t Vedastus episcopus At/rebatensis 13 f, 69 f, 77 cef, 78 c, 79.1, 81 de, 84ef, 97def,98abcd, 102 c, !5cd, 199 ce r, 265 c, 291 be, 292 a b, 305 cd, I, 459 b c, 461 b, 463 c 341 c, 457 e, 158 cd
i

Trudgandus monasterii s. Bavonis decanus missus

Clodoveum l,Framcorum regem,h


eleme
et itis

idei Christianse

ndam
slationem
t Trudo 498!

SS. Landoaldi ac Socvorum tran-

imbuit 77
v/.
iii,
i

c d

cum
d

eo
f,

267 a
!92 e,
il

"i

<

Uluminat 77

Remos properat 78a ejus tran;

494

f,

495 c

e,

496

e,

497 b,

slatio,

inter Praetermissos
\

2b
III

reliquia
;

adconecclesia
rege,

e,

500

abcf, 506

b,

512 bc,

nardensem adductae 271 a


l \
;

516

'i

527 a; sub 6A ciplina sua habuit


5 10

S. Ber

f,

504 d, amicitiam a eoque


500
vn
e,

seu abbatia a dntala 482 b, 483 a b

Francorum
cikistiis

cjnscopus

curse pastoralis

partem
fuerit

fui

501 a d c

an
i

\uodS. Remigii nomine circumfertur, mento reperitur subscriptus 107 b


Vchi princeps

monachus

501 et tribus seqq.;


n
fecit a

cmnobiwm
Theod>

437 a
episcopus
Pictaviensis,
c.

<

otum dedic

S.

mantius Portunatus,
idegundis
i

500
Truncini
llC!
I

C,

512 b

litterii

mandavit 484
artifew

[scelmus de).

Vide adhel-

ortunalus
N.)
illustris

Verbruggen
testis

(D.

elaboravit

Tudenar fDaniSl)

juratui vn processu proeai

altare

majus

ecclesix

S.

Bavonis

Gandavi
285 b

hon

de Cantilupe

637

d,

Tumbald (Margarita) a gravi ocuhrum mcommodi onem S. Thomse dc CantUupe ide etiam Margarila m/ulw Herei

Verc (Joarmesde
tus

I",

a naUvitate contractus, pat/ro-

cinioS.Thom&deCantilupegraddendipotentioym
ad(

fordiensis
Turchetillus inpuellare
i /

Vernivianus testamento S. Remigii


S. Leodegarii dicecesis Le-

S.

656 e hwpo lcgatms


167
f

vm mwnific
Vide Tilpinus

45] e

Verschaffell (Petrus) architectnis et sculptor serenis-

Turgalus saa rdos.


Turpinus archi

ide Tutgalus

svmi eomitis Palatini


Vctulis
c,
t

285 b
)

llinn/rrdus

Tutgalus sacerdos PU taviensis

443 d, 444
testis

447 c
et

S. Leodegarii

monasterii dicecesi Lcxoviensi fundator

de

puellaris

Tuya
ii

foanna della)
li

wnius
'

aS. Thoma de Cantilupe pa641 a


1

frati

451 bcd Ughellus concinnavit elogium B. Thomse, Mediolanensis archiepiscopi 312 a


Vialar (Felim) Catalaunensis episcopus,
1'aiisirn.sihus jctut, niltunt
i/n
\

Tylic

processupro cwn miione S. Thomas de Cantilupe 623 c TyncNvcllc (Willelmus de) gravissimo pcriculo ad
(\\

15

///

omitiis
restititi

S. Jicmnjii

127ef
Viar

IN
y/iiiV

TOMUM
r

OGTOBRIS.
1

763
edidii

Sanrlus ficHHut
II

54 e

Victor

Papa

55 b oai
,

+ Victorlll

Papa. Vl>- f \u<su\rvm$ abbas + Victor martyt Uosomi in Gallia Belgica 100 a t Victor martyr Mcdiolani 329 e f, 330 a nova illi
;

rbanusVIH Papo 311 b; celebre de rniiii Sanctorum


lus
II

decretum
354 b c

etsstructa ecclesia

VeneHa/rum dux 304 b c inus Tungrensis aui Trajectensu episcopus, inter Prstermi 4 e f 5a
Ursinus monasterii Locociacei S. Leadegari kus 361
abbas, alter
1,

330 ^
10 Q
e,

+ Victoricus marti/r
+

Victorinus episcopus Comensis 353 d


Vigilius, eptscopus

354 d c

f,

355(i
t

TridenHmts, mavrtyi i5e 46


49 a b d e
f,

bcde,47de,48bdef,
ef, 51
f,

362 a b c d e f, 363 a b c d f, 364 a b d, 366 c f, 367 a b d, 368 a b c, 369 a c e, 370 a b c, 374 c d, 375 e, 378 b c f, 380 c, 381 a b c, 384 c, 385 b c, 386 b c e f, 3,7

50 ab'c d

cd,388def,389a

52 a, 55 d e
celebra/ri

ejus festwn

dicecesi

Tridentina
Viglitis

prxcepl/wm
Vide Ayta
S.

37 c

Zuichemw prsposUus.
(Jacobus)
./.

Vignerius

aliquot

de

S.

Ger-

mama

d f, 390 a b cd f, 391 a b 393 b c, 395 b c d f, 396 a d f, 398 e, 399 a, 400 a b, 401 b c d, 402 a b f, 403 b f, 404 a b 105 I, 406abcd, 407 f, 410 b e,412e, 413 ef, 114 d, 415 e, 410 bef,417abcde,418df,i 10.1 ef,4 !0
1 1

notiUas subministravit

33bcef,

36

ad

a b C

Vilanus aGandavu (Gerardus). Vide Gandavo Villars (Renricus de) subscriptus litteris encyclicis
cleri Gallicani

e, 423 a, 426 b, 428 e, 454 d, 455 .1 e, de, !66f, I68d, 172 d, 176 f, I78b,482c, 483
(I

484

(1,

i85 a b, 487 c e, 488 a b c d, 490 d,

de resHtuendo s. Remigii culPu


128 b

491 c d

Ugo. Vide Hugo

Ville ( Joannes) testatiusestpro

miraculo ad invo
a

oaHxmemS. Thomm de CanHlupepaVrato 623


+ Vincentius comes. Vide Madelgarius

Ursmarus episcopus
slatio, intei
1

et

abbas 304

ejus Pran-

Pmt\ + Ursula martyr


Ursus.

missos
<

317 b 319 b c
legatariis S.

()8bcf, 2381', 277 &\sacrumejus + Vinciana corpus vn S. Livmi translatione Sancto huic

archidiaconus

Remigii
168 d

obviam producitwr 268 cd; ad novum castrum. quod Carolus V vmperator Gandavi exstruwerat,
tran
''

Usseriu

./iim

abbatem de
,<

S.

a S. Li\ Bavone sa
-,

ticorum fwrori subducitv


im ci\ itatem revehitur

227 a
f

cessai

te,

270 d e

Utrera

(1

OrdinU Minoi um,


318 d e

+ Vindicianus AVrebatensis e iscopus 458 e f, 491 d e; corpus S. Leodegarii eccle ia sua indic
1

Vulfadus arch
ssos

Bituricensis, inter Prsrter-

rst

conatus 358

d,

419

a.

425 cd, 479

e,

482

f,

319

f,

320 a
124 a

483
Vinofeifa

ab

VulfadUS ctrnrns S. Moi/rra

mn

>

iestamentO S. Reiniyii libertate tlimnta


167 e
de) canonicus Hereford,

Vulfaldus major-domus. Vide Wulfoaldus

Vinton

(Thomas

698c

Vulfedrudis abbatissa NivellensisS.GertrudisnepHs 312 b

Virly (Willelnvus)

nauta prsesenHs naufragii perU


S.

+ VulflagJUS, iM&l
ata

l'i

.1

ln mtSSOS

3f
S.

culo

ad invocationem
tus,
I

Thomss de Cantilupe hocque ipsemet tesi 630 f, 63 r


i

Vulflidis puelta distorta, in

transhU ne

Hen
174

bc

+ Vitalianus
Vitalis

Papa

354 a

colonus testamento S. Remigii libertate do168 b

Vulfoaldus major-domus. Vide Wulfoaldus Vulirannus Ep. ejus reliquix met/u Norm
:

natus
Viteredus

riim Aud\

rfflto

16

U 257 b
<'/;

testamento S. Remigii S.Lupo legatus


167
i

+ VulgiSUS

Vulfualdus major-domus. Vide Wulfoaldus " -> s 188 a /


!

Vitri

(Jacobus de) archidiaconus

Salapw

a S. Tho-

.i

a S.

Vulgiso Conf.

forte presbytero

madeCantilupepunitusob benefidaecch
562 e
+

190
Vulgisus Conf. r
i

f,

193

yter

104 d

+ Viventius
gun\

p esbyter
%

confessor Vergiaci

in

Bur-

357bcde
n

ilitum Hispanorw Vulloa (Alom Gandensi prsefecPus

277 d
d, 149 e

Ulgisus

ts.

Vnir t Vulgisus

Vulpecula,
/itiri
l

Sj
'

nensis episcopi filia

[JlriCUS

mon,

Vit Q

Drabantia.

66 c
G b c

termissos
\,,i'i

Vulsandu
\\

Vulfadus

(Guilielmus)

civis

Aldenardensis

testatus

rst

proreliquiis S. Bavonis ildenarda? inventis


27'.'1

Voirde

de)

W.
Wadardus.
Vid\
)

..

ide Volcandus

Volcandus
a
b,

Leodiensis episcopus 509


f,

a, c

511
d,

f,

Wan

irdus

513 a b c d

515 b

e,

529

530 f;

Wade

monasterium indaMense restauravit, monawrpusque induarit c h 0S pro clericis m illud S HuberH eo transtulii 197 b c, 500 bc, 508 f, 512cde 513ef, 515 f, 516ad, 520 a b, 521 d, icd, 527 ef, 528
,

testata esi pro mvraculo perpatro643 e f Thomse de Cantilupepatrato rius subscripsit instrumento Waghenaersffl ,,/, ihn
( |

cvnium

S.

'

...

capiPulo cathedrah Ga idensi

I".

Waiikrius Aq

>'

Volfolendua

episcopus,

a Castcllano

mem\
520 d

Waimirus Camvpai
)nsilia
f.

ius

398 a b c

Vomarus a&fow. Vide Womarus + Urbanusl Papa martyi Irhaiiusll Papa


,

331 d,

170 a, 171 abc, de i, 399 a, ilia, 116 e, 168 189 d e, 191 a b; S Leodega 487 b, i88d,

98 b

Augustoduni
/.-

o
i

" rrr -

b anu g

i\

b; item Papa, intm Prmtermtssos 31

ustodiam
: : !

abducit ac
a b c d e
f,

579 d e
vn
0}

07

Urbanus V Papa Montem-Flasconis

iscopamn
5/y a
niull

:7.: e,

177

i,

190 d

factus
.

Ebrovt

agenU

est

punUm tandemque
necatus

.11'

764
necatus
173 cef,

INDEX HISTORICUS
475 d
e,

489 e; an certesit
77 c s.

Wardardus
fect0)

S.

Leodegarii, ut aliqui volwnt, inter-

damnatus
Walafridus Strabo scripsit
batis

454<l<\ 478

c,

591

(\

Vitam

Othomar

ab-

monastmi

S. Galli

155 d

Walbertus episcopus

Nowomensiwm

ac Tornacenr
391 de, 142 b

sium t Wal bertns abbas Luxoviensis


Walberlua
,

Wardelowe (Stephanus) testvmonium deditde mir raculo ad inv\ cationem S. Thomae dc Cantilwpe 623 c patrato \\ ;!l fhomas de la tcstaVus resuscitaUonis mira.
culum
n /'!< sua

ad

s.

Thomset de
673 a

rat\ r

Meldensis epis
391 d
b e

nlilupc patratniii

f Walburgis virgo

Warevik (Juliana de) mulier cseca t patrocinio S. Thomse de Cantilupe visum adepta 647 b
Vide etiam Juliana de

Walcandus episcopus. Vide Volcandus HaasimiUani \m\ Waldauf (Ftorianus a


.

Warevik consiliarius.
vu/m
''

i$e

Warewih Warewik
dus de
)

cancellarius erga templum


iii
ii

Halem

riificus
'/</<

'

Vii Warewik ns Eduardi


i

con

iliar
in

regis

testis

quintus
'

f Waldebertus a&fow.

Walberlus
207

processu pro
lupe

canonu
550
;

Thomse de
C,

antir

f Waldelrudis mater Malbodien is

S.

Aldetrudis virginis abbaf

554

c,
I

c,

567

580

f,

582 a d, 589 d e

Waleham (Ranulphus
pbus

de)

notarius

Vide

Ranul-

t Waringus. Warinus Eberhardi ducis, ut dicitur,


ide

Waningus

filius

i37

Walen (Wallerus) capellanus,


S.

testis

miraculi, ope

Thoms de Ca/ntilupe patrati 640 f, 641 a Waleum (Joannes) mutus, ad tumulu/m S. Thomse
de Cantilupe loquendi facullatem consecutus

Wariok (Henricus) testatus resuscitationis miraculum ni (ilio suo >'</ invocationem S. T/i<>mx 694 c de CantilupepaWaVwm o S. Thomxde Cunt<Wariok (Nicolaus)
liijir
ii

mortuis rcsuscitatus
S.

694 c
185
f

667 d
Waleys
|

Warnerius comes

Remigio injurius
\i<i<'

Uicia
..

la)

mulier contracta, patroci

Warwik

consiliarius.

Warewik
<

S. Tho de Cantilupe sanata 671 d e Waleys fJoann \onaufragi\ \oad invocationem S. Thomse de Cantilupe ereptus, hocque ipsemet tesi 680 e Walinton (Alanus yna
i

Wase (Joanna matrh a J annse, puellx submersx, ad invocationem S. Thoma deCanti u\ resushoc miraculum 610 e, 61 2 ndo 613 d esi testt !91 e, 292 b; ^usrelu Wasnulphus cot
il
;

<<<

Thoma de Cantilupe
I

559

inrii/

^ormannorum Audomaropolim
I

translatSB 16
f,

Walkere
de
I

itionem S.
a

Thomm
664
I

i>57b
'2
l

mortuis resuscitatus

\V;isn episi
/<
\\:\>\

de Velcandus
s

Wallere (Joannes de) testatus miraculwm


" S.

in uas

re

de

Tornacem
icus Scclinie
S.
i'<<<ti

pus

.)0

Thomse de Cantilupe patratum


a

inter18
<\

b
|

fuit

Wanslatwni

rcliqu

Wallerus molitoi
tationis

sub jura/mento testatus resuscvin


filio
\

Wasvulfus confcssor. Vide tWasnulpbus


testis jurat/us

raculum,

suo ad invocatioat/ratum

Watford (Simon de)

mirac\ liad invo-

nem

S.

ThomsB de Cantilupe

646 f, G93 b Wallerus, Ordinis Minorum, idem fortecum Waltei

cationem S. Thomse de Cantilupe patrati 625 c, 626 c. 630 a


Walti ford

(Symon

de).
dt
)

i"<v Watford

tuariaautcum Waltero de Risebury


i

Wauford (Walterus
hu.s diversis
iii.

testimoniu/m dedit j>k> tn<i</

61

e.

Vide adeo etiam

Cantuaria ct Risebury.

miraculis
,

invocationem S.
S.

ll>-

Walierus scho
mitatt n dditu

jravi infirmita
ii

de Cantilupe
<

atratu
excubitor

681 c

ad invo ationemS. Thomse de Cantilupe


Wallerus linctor
1

colua
I

Wayte
lupe

Willelmus
et

/</

Thomse de Canti-

654
testis

testis

58 inprocessu pro canonisatione

mwaculi, opeS. Thoms


640
epositus
\

patrati

1,

641 a

Walterus Truncini
Walli
S.

^70

dem 550 e, 591 e, 605 f Wbilenburne (Mai Ida de) mulier clauda, patrocinioS. Thomse de ( antilupe recte gradiendi poten
657
c

mutto tempore luscus


Webeleye (Richardius
a,
.

Thomse de Cantilwpe curatus


v

de)
<

capellanus Here^
st pi
<

^
b
c,
*

16
\

f,

219

377 a

b, 3

!a

sub juramento testatus


I

o pluribus mii aculis


d\
t

38

105 d

eju

V' 1

adductse 272 a <'/<>, olim translatse non


;

ad con\ metu Vorman/<

om

antilupepatratii

640

Weh
tus

(Joannes) puersamse menti,


S.
t
I

quam
i

amiserat,
/</-

251

ad nvocationem
Weil
.

Waningus mona

Fiscamnensis conditor 374 bd, 104 f, 405 cd, 406e,407ef, i77 a bc, 490 1'; incustodiam ab
tcrii
ii

676 e
(Griffinus) e pa/rentela
i,

Willelmi

.1/

/ii

pat/rociniwm S. Thomse

</<

Cantilupe

S.

Leodegarium, huncque
I.

initio

dut ui ac

dein
''

milius habuit,
a .-.i

Fiscamnumque
b,

104
1

405 def, 406

Kfi e

r,

aliquis
n
t

Wauningus

nu morat\

<<

Fra

633 d e, 636 a Welbell (A licia de) mulier cscca, patrocini S !'l>om;i deCantilupe visu/m adepta 6'i8r. 657 a Welle Willelmus de la contra .tus, atn
i
<

iii

r isservati

ento Vitm S. Lantberti epi-

s.

ThomsedeCi ntdlupe sanitatem adeptus 649

e,
f

382 a

Wappeler (Guilielmus) sacerdos Societatis Jcsu


glicans transmisii
de
'

657

Welpho (Henricus)

notitias

brachii S.
I

Thomsede Cantik
tde

Weluwe iRichardus de) Ordinis Fratrum B. M. monte Carmi /<>. testis d\ cimusoctavus in
\

V.
o

oli s\ ii a
i

cessu pro ca

Wai Warattu
cu/m
i

ne S.

Tlioms de Cantilupe

Waratto
isise

pacem

pepigit

Wenebaldus monasterii

S.

ipitw Heristallio

590 e Uavonis Gandavi abbas 255 b

Wenthliana

IN

TOMUM
629 e

OCTOBRIS.
Wilhelmi, epwcopi
intei

765

Wenthliana omcilla
Wenlhliana '""'

amm
s

"""'"'"
sanata
r
i

V^ocmw

dewtram habens con-

Malmeshmensis ,

translatio,
5(j

1'i.ihi

m\
303
f,

Thoms

de

Canlilupe
.....

i Wilhelmus episcopus Eboracensis


I

304 a

Wmf/oofMiM dela)a

0(3

natwitate contractus, grad


,-,,,,

diendi potentiom paProomio S. Thoma tilupeadeptus


|
i

Wilhelmus Glocestria comes 542 r, :.'3 a Wilhelmus /hiter //"/// mawimus S. Thomm de
i

antilupe, Bergarennii
/"///

dominus

543 a b c

Weredegeos M mulier contrat cinio s Thom* l/r Cantilupe gradiendi potentiam


-

Wilhelmus,
S.

submersus, ad invocaiionem Thomse deCantilupe resuscitatus 61 b c d e i,


S

"' lr

r'" 649

615

.i,

-!.

Vide etiai

616

.1

i,

617

hcd ef

Uicia

mu/feraat.i/;,io-

quiowno

coni/racta
,/,,

Wesewode r/oatuiM
-

Oromw PWrtmm

Wilkins (David) typis vulgavit bulla/m canoniaationis S. Thoma? Contilupc 598c


'

""" lrsll: wgesimus septimus vn processupro cmonizatione S. Thoma cleCantilupe 590a


614
Westori
\

be
c

is ", us. Vide f Willibrordus Willelmus dbbos Villoriet :.3i r WillelmoBadoi ubmersus, patro> inioS. Thode Cantiluperesuscitatus 665 f, 6GG a b
|-

Willebrordus

ej

Uicia de\

o S.

Tho
i

manucontracta la de CanHlupe curata


puella

Willelmus archidia onv

."'>
i

Guilielmus

Weston
S.

(!' lici

de

682 submersa, patro

Willelmusooi
i

patm nioS.ThomsdeCayn-

Thomwde Cantilupead
'//"-/'

uitam n

38 d,

Kk/e

Pelicia

fose '" uii 's w"7//'/.v 661 a, 630 f Willelmus cleru us a trii usannis claudus, patrooinioS. // mlilupe recte gradiendipoteni

Wettinus monachus Augien White [Juliana laj testata resuscitationis

436 e

immconsecutus
Willelmus clericus
in.r
et

G60e
scr
S.

miraG6G b

626
te

cubum (id patratum

/,m

mtionem
le)

S.

Thomx

de Cantilupe

Willelmusoe Havonte claudus, paProcinio


de

Tho-

Canti

gradiendi

Wbite (Willelmiu

molendinarius

testatus resus-

adeptus

GG0 a
tribus

citatumis miraculumadinvocationem S. Th de Cantilupi paVraVam

Willelmus de Humbre a
patrocinio S.

annis contraptus,

Thoms

de Cantilupc sa latus

Wibi
S. Brwnohis,epi
I{ <"-

us
''

Tullensis scripsii
llensis,

postea Pontificis
c,

659 d Willelmus de Pentumbe a septem annis contraio


e

118

180

l,

184

bd

S. Tlioniz

de Cantilupe rectum
G59 d

Wichardus Blandvn Wiche (Willelmusde


iuiini S.

bas
tt

271 d e
iticus, pei
,

sum consecutus

atroci-

Willelmus de Prestone surdn


m.T de Cantilupe auditu/m adeptus
i. manu arida labo unst mssdt Cantilupe sanatus

S. Tho-

ThomaB de Cantilupe sanitatem adeptus


650d,
660
de)

660 a

Willelmus de Stepeltone constabutarius, a duobus

Wichio

(Joannes

presbyter,

rector ca\

p ProcmioS.

Tho-

S. Gregorii}

testis

78 in processu pro canonixa-

657 b
S.
:

ne S. Thoma de Contilupe, testimonium dedii pro resuscitationis n ad mvocationem

Willelmus, filius Willelmi de Doninghton, tesPis%


iii

pro

r.w

pro

cano izatiom

dt
i

sdem Sancti patrato


Wichio (Nicolaus
II

GIG b

Cantilupe, testimonium dedit pro resuscitati n

de) presbyter,

monachus ea
n

mvraculo ad mvoc
pro-

dem

igomiensis,
i
i

test\

Sanctipa616 d
192 e

cessu

Thomse de Cantilupe
>i

Willelmus HugonisAlbi Firmitatis-Milonis dynasta


filius
I

555 ac, 560 e i. Wichraannus monasterii S. Bavonis Gandavi

Willelmus juvenis poralyti


iii.
i

ocinioS, ThoG:.7 c

exauctoratus

de

Wicumbr ilo ad

u
%n\

de) clerL u
\

grax

mn
c d

Willelmus
Willeye
(

/"- sbyter

Herefordu nsis

d 629 b
s
i

Walu
S

si

UberatuSf hocquc ipsemet testatus

G77
\

pro plwribus miraculis,


iii.
i

Tho

Widegernus, Argentin

am
237 d, 157
l

640 a
i

f Willibrordus
Widimerstrete
i
.-,

155 d

i\

is

n<

efordiensis,
e

t Willielmus episcopus. Vide f Wilbelmus Wilquin (Stephanus) monasterii St

<n"

juraVus
pati ati

in

raculi opi

S.

Thom
a

de Canti-

Bemis Ptior
tiin) S.

c(o'

/"//

restituendi cul127 d e

039 a
,/,,

Remigii

hiep sco-

Winbrugg (Robertus
Winchelele
.!

de) lusous,patrocinioS.

178 a
lationi S.

e,

I80d,
S.

181 d e; adstitit trans-

648 e
<".'<
-

Remigii a
.

Uone

fX

Papa

factae

1,

raviM
//<

item synodo Remensi ab


1

liiofwm S.
S d

///"",7'

Cantilupe

li

Wido
\\

/"

nasteriiS. Bavonis Gandavi

aoto 267b
107
f

Winchelsey (Robertus),
sis,

Puarien
'"*
5^G D
'

dragasius a S. Bemigio libertate donatus

Wigerus, monachus Villai'iensis, avunculusGei era difficilipartUfpostgustatumpanem^ gispin


i

Windologus, abbas Luaoviensis


f Winebaudi

391 d

306 d
I

Godefiido Villariensi benedictum


;

Winebertus a&to.
Villaojus

rffi

Winobertua
105fl
I 1

534 e
riensti
/;.

aliquis
v>

frat&i

Wigerus comob
in
I

\\

mnocus abbas. Vide f Winocus


r,

stiarius

memoratm

ita

lem

Godefridi

53Ge

Win bertus abbas 361 b, 104 d e .;,;/,.//' ,///.' \ g tfl*l


.

b,
III

406b,
I

/.

I,

1 1

hl ( K

tfftj

Wile tab&rnarius. Vide Wylle


5 il e f Wilfridus e\ iscopus Ebom Bavonis Gand Wilfridus quartus monasterii S ,, s Bavonis elevasse traditur p 253 cd, 254 b
,
, ,
,

ejusgue vulnera curavit

104

cd

f,

U)5c, 475 a
A

317 d t Winocus aooa^


/;/

eji nstyiti* '"-'"

""f,

/,/,,, ///'//

i'/,/"""//"/'"/""
co/"r///i///i

translats

10

258 b:

ad

Aldmardensem adducta
Wintou

766

1NDEX HISTORIfiUS
(Philippus
S.
de),

Winton

naufragii

pericula

ad

simusnonusin\ ocessu
\

p><v

canonizationc S ,Tho-

invocationem

Thoma

de Cantilwpe ereptus

msedeCa ntilupe 609

f,

610

d,

W2c]jurejuremdo

680 c

Wise ida/m le). K/rfc Wyse Witebache (Hobertus de), juvenis pa/ralytious, paIrocinio S. Thomas de Contilupe sanatus 650 d,
i

mi/raoulum ad i/nvo613 d calionrm rjiiMlcm S. Tlmm.r pafratum^ Wynpole (Isabella) } puella submersa, ad invocatiotestatus est resuscitationis

//'

660 a

S Thomae de Contilupea mortuisresusoitata 687 c


de) testatus cst proresuscita

Witeneye (Joannes de

presbyter Herefbrdiensis, iub juramento testatusest pro plwribus miraculis ad mvocationem S, T/mm.r ,/< Cnnttiupc pnirotis
.

Wynpole (Willelmus
lionis

640 b

Witeneye (Philippus

de),

presbyter Herefordimsis,
est

sub juramento testatus

pro pluribus miraouThomae de Cantilwpe palis ad mvocationem S. 640 b traHs

filia sua ad invocationem 687 bc ThomiB de Cantilupe pat/rato (Agnes de), mulier pa/ralytica, adtwmulu n WynlOE 650 c d S. Thoma de Cant lupe sanata Wynton (Editha de), muliei furiosa, patrocwdo S. Thomx dc Canttlupr san.r mcnli rrstitutu

miraculo

in

S.

651

f,

652 a

Wlbertus,

monachus

[ndaginensis

i52e, 497 e, 520 f

Wynton

(Guiliel/mus

dej

monaohus de inhom
accusatus
conversus,

conversatione

cum moniati

562

c,

Wlfoaldus major-domus. Vidc Wulfoaldus


Wlfricus, abbas S. Augustini Cantuariensis, interfutt

605 b

Wynton (Henrious

de), Judaeus

miles

synodo Rcmensi a S. Lconc IXPupo cclrbrot.T


118 e

Eduardx I Anglia? regis Wynton (Joanncs de), presbyte)


S. Benedicti,
testis

547
,

f,

548 a

rector

ecch

f Wlgisus, presbytei Conf. Vide f Vulgisus Wlphadus archiepiscopus. Vide Vulfadus


Wodeford (Robertus
Cantilwpi
ballivws
de),

septimus

i/n

proccssu pro
590 d,

canonizatione S.
Wyrrlnii

Thomm

de Camt lupe

565 d

ceconomus S. Thoms de homonymus ejusdem Sa/ncti


550 d

699 c

l>ctriis <lc>.

On/inis S. Donnnici,
\

testis

memorai

vigesimui
S.

qua/rt/us in

pro camonizat

Woestyne (Maanmilianus vam de), ecclesise cathed/ralis Gamdensis thesaura/rius ct canonicus, interfuit
ecclesii

Thommde Cmtilupe
le),

590

Wyse (Adam
Wyse
571

patei

pueriaS. Thoma de
itati

Ca/n-

donationi reliquiaru/m

s.

\faca/rii

factm

tilwpe a morto

645

a,

691 e

r Woestyneo (Georgius van de),


E na/mensi
itus est

281 c

(Robert/us le),officialisS.

ThomaedeCantil/upe

civis Aldena/rdensis,

pro reliquiisS.

Bavonis ildenardse
280 d

f; ab excommunicatum Peckhamo i/n ipsu/m lata, ad Sedem Apostolicam

entis

appellavit

572 572

I)

d,

.773

a b

c,

57'* a

b c

f,

Wolmarus abbas. Vide Womarus Womarus, monasterii s. Bavonis Gandaviabbas 208 c, 267 b vari monasterio suo a Lotha/rio Fra/ncorum rege confirmari, et duo
;

575 c

tiirin

hic rssr
c.

cum

Roberto de Glow

est/ria

insinuatur
cestria

Vide propterea etiam Glou-

Wvtacre (Robertus

dri,

domestious

s.

Thomaede
559 c

diplomata ab Oitonr
b
'1

II

imperatore

"/'/'//'//7.266
ei

Cantitnpr, misericordia/m hwjus sanoti Domi/ni


sut in pa/uperes eccpertus

e;

itrm corpora SS. Landoaldi


t/ransferri
ei

Sociorum
f,

Ga/ndavum

elevan

ura/oii 266

Wyth

(Isanr

i,

,.

prxsentis na/ufragii periculo ad


S.

267 a

mvocationem

Thomse de Ca/ntilupe ereptus


631 a, 635 a

Woud (Antoniusal
Oxo
Wouters (familia Woyl tGriffmus.)
Wulfoaldus,
381 e
f,

ruhjovtt Histortam universitatis

546
de)
Vidi

a,

549 d
290 e \

Weil
a,

major-domus Fromciae 378


a,

380 b,
f,

X,

_ui

Hirhordus.) Videlves
ejus

382

385 a

b,

388

b,

389 d

e,

395

396

ed, i65e,468cd, 522 ef, 523 ab Wullricus, monasterii S. Bavonis Gandavi abbas
273 c Wulligisus, S. Henrici impi ratoris a/rchicapellanus
267
f

ab

f Xislus;

Bem

107 e

aneworche (Nicola/us

de), presbytei

Herediensis,

Wulpeius (Bernardus), ad invocationcm


de Cantilupe
gra/i issimo periculo rrr,
S.

Thomae t/us 609 c


s.

subjurumcntolrstiilusc.sl /iinjili/ribus mirorulis,

ad mvocationem S.Thomae de Ccmti/upr

patratis

Wulpeius (Thomas), ad invocationem

Thomasde
269 c

640 b

Cantilupe gravissimo periculo erept/us

Yewynd (Adam
ni.r

le),

vir fwriosus,

atrocinio S. Tlm651
f

Wusput

Wtli

miionem
Wychebant
{

S.

torwo, quod hauserat, ad Thomse de Cantilupe liberatus


l

de Cantilupe sa/ns menti restitutus


Vide Ylleye

Ylley.

070 c
11

Ylleye

illelmus de) testimoniwm

dedit pro

(Thomas de), Ordinis Fralrum B. M. V de monte Carmelo, testis deoirnus septi/mus inpro547 a, 558 e, 590 e idem estcum S. Hymerio
>

mvraculo ad inrnruinmcm S. Thomae de Cantiepatrato 680bc Wycher U illelmus), ballivus S. Thomae de t \


(

cessupro canonizatione S. Thomae deCantilwpe


f Ymerius confessor
opo conf.
4 a
;

51 c

lupe

ejus trans/atio, inter Pra U

Wyken
,ir,,i

(Joannui, muliei
s.
i

hydropiqa, adinvocatio-

miSSOS
Yreis (Joomnes
le),

\ a

Thoma deCa/ntilupesubitosa/nata,hocque
te

i/psamt

tata

680
vigesimus
in

de Comtilwpe

cwm

ad mvocationem s. Thoma familia sua subito sanatus


666 b

Wyk
in

(Robcrtusi, Ordinis Fratrum B.M. V.de


testis

montc
t Ysaac
,

Ca/rmelo, atu

processu pro cano-

S.

Wylr tabemoA
/

ius.

homse de Cantilu ide Wylle


I

590
tcslis

atriarcha, Vide f Isaac Ysabella, filia Juiiamse, ad tumulum S. Thomas de

Contilwpe miraculo sao


sexage-

623 e

Wylle ( WalU us de

la),

tabernanus,

Ysal.

ide IsaXas

Solda,

IN ys

TOMUM
m

OCTOBHIS.
767
Zebedeus, pater
,

f *

h
i

".""

'

n 'nomaedeCantitope

>> od invowtu

YthelFachau,
'"'

resuscitati 629 e eparentelaWillelmiApreessuspensi VMrocmwmS Thomse de Caniilupe in vita

ss Apostolorum

Ja

el

Joannu
f

i.rr -egrave /r. (Nicolausde), ecognalime

136 a, 160
S.

^omMupe
Zelandrc, ca r ituli. S. Bavonis

Thomm de
564 e

632de,633ef

Gandavi archipresby-

+
l

z
*

ter ei deputatus 5 cd t Zeno mc ide t Sisinmus f Zenon, S. RenoberH, Bajocensis episcopi, diaconus

lachaeus publicanus
u

ad Chrishtm conversus
242 d

_enon irnperator
Zickele
<

357 b -5

j-

t Zachanas propheta

Nicolaus

vander),

324 a b c d e, 325 a b d Zacharias, S. Joannii Ba\ Hsta pater 157 e

consui

Gandensis
284 e
328 a b c

Ln\u,,

Beneventanorum dux

327

f,

INDEX TOPOGRAPHICUS.
Abercon-wey.
Vide Abertonowye Aberlonowye, Ord. Cisterciensis abbatia agro Carmarthensi 625
!

Aqnilina silva, inter Parisios et Carnutum


in

104 c,

450

ef
f

Aquisgranum, Gcrmaniae urbs


f

294

Absam pagus
+ Abundii ecclesia Novocorai

38

Araris, Galliae fluvius

95 e

354 a

Archenfelt.

Vide Irchenfelt

t Abundii

monasterium in ducatu Parmensi. Reliquke s. Remigii 123 f, 124 d


in dioecesi

M.

Berentense

Ardenburg, Plandriae pagus


Arelas, nrbs Galliae. Reliquim S. Trophi/mi

290 e
7 e in

Acle Picardi
/Esia Grallise

Herefordiensi

67G

c,

678 c
166 a

Arlee, locus prope


(

Radingam, Angliae oppidum,

Quvius

\-.Mnji|ir, Baeotiae fons

236 b
599 c
39 e
261
e,

555 a Arneum-Ducium, dicecesisAugustodunensisoppidum

omilatn Bercheriae

Belgii lluvius

375 a
Arroasia, Artesiae abbatia

Aiblinga, Bojoarise locus

292 b

Aldenarda, oppidum Flandriae


Alsaciusis pagus
'

271 a, 278

f,

Arvernensis ecclesia
Arwistly in Wallia
f-

387 d
675
in
f

279 a
',;;',
,

Asapni fanum episcopatus


Walliae

Fliniensi comitatu

Uta specula. Vide Hohenwart


Alteia,

566c
581
e,

Quvius

in

Picardia
in

iio c

Ashrugg, locus Lincolniensis dioecesis


Aspertone, in dioecesi Berefordiensi
Assethorne, in comitalu Warvicensi
Astone,
iriila

599 d
66
1

Allimontense monasterium lluvium

Bannonia, ad

Sal

304 c
461 b orbis Turonicae, n

f Vmali
fli

crcl

in

Duaci. lirlnjuuT S. Remigii 125 d;

in

Wallia

550 d, 56

liquix S. Leodegarii
territorii

Ataliae sinus

308 e
684 e
S.

Ambaciensis vicus

Aterok, parochia dioecesis Ilerefordiensis

oppiiJuui Amboise dictwm

155 c

Alrebatensis dioecesis

Leodegarius

457

Amberlacensis Qscus
/
1

507 c

Alrebalensis pagus anliquus

418 a b c

Araberlacura mbei lou), haud procul Andaino 526 r Ambianurn, urbsGalliasinPicardia I3b, 9&t,S.Leo-

Atrebatum, urbsArtesiae. S. Piatus 22 b, 94 d, 96 f, 97 f;S, Remigii reliqudm 125 c; S. Bavo 292 b;


S. Leodegarvus

degarius

456 c

455

<l

Ambra casirum
Anania
vallis.

507
S. Iluberti

e,

508 b
50 d

Avalio dicecesis Augustodunensis

oppidum
1.,

375 a
292
a.

S. Remedius

37

e,

Audomarum,
.*,,/.,

Belgii civitas. Reliquim S. Piatonis eo

ainense raonasterium. Vide

monaste527 d
184
e.

16 f; S.
ihi

Bavonis 257 a

275

f,

rium Andainum,

Colitur
Belgii

S. Leodegarius I56a.

ReUquimS. Tho598 d e 657 c

oppidulum
144 d,

495 a
181
c,

b,

Herefordu
Avenebyri,
in dioeceai

Indegavum;

Galliae civitas

Herefordiensi

S. Leodegarius

457 b

400 d e f Andochii Augustodunense monasterium Anglcsey, Magnae Britanniae insula 653 c, 655 a b
Anisiacus, Laudunensis episcopatus*villa
162 a

Avenio, Galliae Narbonensis civitas, ditionis Ponti153 e. 155 c, 550 d, 586 a, 596 e
Augia, dives abbatia Ord. S. Benedicti in Germania 434 c

Antiochia. Varii

.J/J/.

320

be

Augusta Vindelicorum

19

f Antonii monasterium, prope Belliolum


Anlverpiensis episcopatus 276 a
S.
S.

in Belgio

Auguslodunum Burgundiae
369
f,

civitas, S.
a,

Leodegarius
^64

482 c
;

Remigius 128

d,

387 npus

c,

399

f,

400

452 c

et seqq.
c,

Ejus 486 d
i34 d

Bavo

292 b

Avisiacum

villa

Aurelia,

768
Ainelia,ubrsGaIlia?96c, 144
rius 457 b. Studuit
ibi S.
<i,

INDEX TOPOGRAPHIGUS
314
a. S.

Leodeg

Berna

villa

152f

Thomas Herefordiensis
545 c, 600 c Regularium

701 e Bernastonia in dicecesi Norvicensi in comitaiu Devoniaa oppidum Angliae


Berstaple

677 d, 678
1

c,

681 b, 686 d

Uiiberti
s.

ccenobium

canonicorum

August. Cameraciin Belgio. Reliquim S.

RemU
125 d

+ Borlini abbatia prope Audomaropolim 316


Berylus urbs maritima in
cia

257 b,
d,

524 a

gii

Aulissiodorum, modernaB Burgundiae civitas. Reliqui% S. Germa/ii 4 a S. Leodegarii 358 e, 443 b,


;

Phcenicia Syriae provin-

cujus diaconusfuit S.
in

Romanus Melodus
56
c,

59 a
a

144

Idem

>'>

colitur

&56 d

Bcsuense monasterium

Burgundia

141

B
JJacivum,
villa

Bettonis fons. S. Serenus Bibenton in comilatu Staffordiensi

338 e 670 e
193 564
f, f,

396

f f
f

Balogem, Flandriae vicus


Balliolum, Flandriae Occidentalis

248

oppidum

249

Binchium Hannoniae oppidum Bishops-castle in comitatu Salopiae 650


Bisonlio Burgundiae
Biturigae
Gallise
civitas. S.

228

c,
f,

648

(1,

66.)

663 a
455 e

Baugorensis dicecesis, in Wallia Boreali 625 e,629 c, 669 c

Leodegarius
c,

civitas

211

S.

Leodeganus
456 b

670 Bangorium, Angliae civitas in Wallia Lugdunensis provinciae Barbara, insula Barbonna, vicus prope Gantumerulam

671 a

424

Blachernense
poli

S.

Mariaa Virgini dicatum Conslanlino-

339 c
112
f f

templum

57 ^

Baidouum mons
Bariacense monasterium
Barnstable. Vide Berstaple

378

Blandiniense ccenobium Gandavi 218 a, 224 c, 230 e, 256 c, 257 c, 262 c 671 c d, 674 c Blilmrn in comilatu SulTolciae
Bodelfa villa
451 d
dicecesis Herefordiensis parocbia

Barrense forum. Vide Barrum ad Albam

Barrum ad Albam (Barsur-Aube) Biirrum ad Sequanam (Bar-sur-Seine) Barrum ducis (Bar-lc-Duc)


Bartonia.

33 b, 35

Bodenhiram

33 b 33 b
Bokclnilon in dicecesi Wigorniensi Bokelintone in dicrccsi Herefordiensi

657
677

c
f

Vide Balhonia

656

Barvic (Borcovicus) Northumbriae

oppidulum,

vel

Boking. Vide Bukingham


Bolonia Picardiae civilas. S.

castrum

651 b

Bavo

292 a

157 b, 159 e Basilicae curtis villa (Bazancowt) Basilii de Cuellar ccenobium dioecesis Segobiensis f
31
f
I

Boloniensis dicecesis. S, Leodegarms

457 d 375 a

Borbonium-Anselmiura

dicecesis

Augustodunensis

oppidum
Borefort
in

Basiu palatium
Ba olense
<n> <r S.

regum Francorum
dicecesi

172

comitatu Oxoniae

monasterium in
Leodegarii

Remensi. Reli460
f,

Borworevilla
Bosbur, ecclesiae Herefordiensis villa

677 e 616 d

463 a
3 c

Ba-t
Baili

im Lusilaniae oppidum
nii Angliae civitas in

Bosebury

comitatu Somerset

635
;

b,

648

e,

682

562 d, 603 e idem, quod Bosbur quod vide 290 f Bouchout Brabanliaa pagus. S. Bavo 497 f Brabanlia Belgii ducatus
forte

Bavonis
c,

cathedralis
a.

ecclesia

bodierna Gandavi

Brachbantensis pagus

219
Londinensi

f,

220 c

276 d, 277
S.
/

278

e.

Reliquix S. Bavonis

Bradewelle

in dioecesi

600 e
184 a

281
-;-

f,

282

a,

284 a

Braina castellum
Birkiioi k (Brechinia) Walliae Meridionalis

Bavonis ecclesia in
Reliquia

Medmedung 254
f.

f,

basilica et

oppidum
i

Harlemi 285 d

Ecclcsia in suburbano

etcomitatus

656 d, 659 a
Reliquix S.
Midlesexiae

Brugensi
+ Bavonis monasterium

290

f
T,

Brema
Brente

urbs

Germaniae.

Remig

Gandavense 203

b, 211

125 c
lluvius
in

218 ef, 219 abc, 227 e, 252 f, 256 b, 258 a, c, 262 a e, 263 a b c d, 205 b c d, 266 d e f, 207 d f, 208 d f, 270 d, 272 b c, 274 c e I.
261 a b

comitalu

670

d,

671 b
Bristoliura, Angliae

civitns
C,

645

b,

647 d, 649
e,

e,

275

d.

Vide etiam f Pctri

monaslerium Ganda659 b

651

1).

052

a,

664

066 d, 671

674

c, c,

681 d,

nse

682

690 d
6 e
f

odesert locusjuxta

Warvicum
221 d, 222 e
f,

Brilannia Armorica

Bebronus Qui
Beilasaltus

ius

'ide Sivolis

Brixia comitalus Tyrolensis civitas. Reliquix S. Re-

246

a,

249

Beldevas in comitatu Salopiae


Belgivagi. Vide Bellovacum

683 d 248

38 a, 178 f, 180 e medii Broucburgense monasterium. Reliqutee S. Leodegarii


5l61

Bel.aad Scaldim
Bella ad

Teneram

248
248 248
b,

f f
f

Bellegbem Flandriae vicus


Bellem Flandriae vicus Bellovacum Galliae civitas 13

Bronium comitalus Namurcensis monastcrium. 456 d, quise S. Leodegarii Bruere Ordinis Cisterciensis ccenobium in
Oxoniensi

Reli16
a
'

ro

670 e

96

f,

258

d,

295

298 b,

S.

Leodegarius

456 e

Brugae Flandrorum. llluc delatseS. Piatonis Reliquise 17 a, 269 b. InstituHo episcopatui 276 a.

Bclluni forte castrum in

Campania

36 c
375 a
1 1
1

Reliqum
tensi

S.

Bavonis
S.

2901', 291 a

Belnadio

esis

Augustodunensis oppidum

Brugwaller hospilale
Bruieres in Laudunesio

Joannis inagro

Some
e, 07i) o

Belsonancum villa monasterium Ramesicnse t B fnedii


li

668

in agro Hunti-

166

donensi

117
in

Bruxellana ecclesia

351 c

Beneventum
12
(I,

Samnitibus 10

a.

S. Piati patria

Bukingham
Bulinghop

Angliae comitalusin dicec. Lincolniensi

WodesPus Levita M. t Benigni Divionense monasterium


S.

543
441 e
dicecesis

f,

670

a, 671

Herefordiensis

paroc

Bcrcelensemonaslerium. Videf Abunnii M. Bergarennium

656 c
543 b

BuUaeum

Walliae

oppidum

197

Bulsanum

IN
Bulsanuni
i

TOMUM
'

OCTOBRIS.
769
Calurcinus pagus in Gallia Caturnius pagus. Vide Caturcinus 482 a, 483 d

limite

principatus

Tridentini

"""totuiTyrolensiadjacel Bunna,.v, :n, .,.,,,,


l
1

,n ,1"
'

7 b

lanii8urbsadRhcnum

****** '
Burrehnlle

l"'<

Brnxellas

BwdegalaGallisAquitanics.nrbs
dicecesis

58
parocbia

Herefordiensis

CaucellavillasecusLibramrivulumsila 175 d Caviniacum (Chavignon) i 51 b 153c Cawcrne Magna in dioccesi Herefordiensi 694 d Cedar Arabiae Desertae pars 243 c a Celtus villa episcopatus Remensis (forte C&rnay)
'

Burford vicus Angliae adfluvium Isim

646e,65H
*

r Ccnisius mons

132

e,

140 d, 143

c,

157
,..-..

Bnrhtone juxla castrum episcopi Herefordiens?


Buscoducensis episeopatus Buxidovilla

Centulense monasterium 432

f.

ReliquixS. Rmigii
67 c
,

Ja
,

Ccrniacum villa Cessunicum


cesin,,

in

Laudunesio

ro

452 e

C
Burgundia 330 b 168 f CadurcensisprovinciainGallia (le Queroy) 481 a,
,

Vnghae civitas episcopalis sub Eboracensi metropoli 646 a, 647 f, 660 c, 662 e, 672 b, 675 a
. ,

4abillonum urbs

in

676 c, 682 b, 683 a, 688 b Chadesleye Gorbct Wigorniensis dicecesis parochia


.

Chatillon

sous

Mesches

in

comitatu

... r Casciliae

monasterium

Romanum

482 d trans Tiberim

Burgundiae.

Reliquiae S. Leodegarii

457

e?

Cbavelaus insula
Chelton
in

453 f '215 e

f Ca?sam terntonum dicecesis Mutinensis Caleva (Walingford) in comitatu

comitatu Oxoniae
Wallia

54 e

680 b
555
,

Chestrok

villa in

Bercheria>

Chetkelee, parochia in comitatu Slaffordiensi

Calmiciacum

568 c
villa

vel

vicus.

S.

129 b, 130 e,

Calnomum

Hemigius 116 d 140 c, 171 c, 173 c


3/Q
197 d
<

Chireburn
Chirkestok

in dicecesi in dicecesi

Herefordiensi

671 671

vicus

Herefordiensi

Cambria Britannia: regio

Choltitzensis arx
f

Cameracum

Belgii civitas ad Scaldimsita 17 e, 7G a 94 d, 96 f, 98 b, 144 c. Fit archiepiscopafa 276 a. S. Leodegarius

Chrudimensi regni Bohomia? Remedii 44 e t Christi ccclesia Gandavi 973 b


districtu sita. Reliquise S.

in

Christi

ecclesia dicecesis

Wyntoniensis.

/;

455 e

Campellcnsr monastcrium. Vide Capellense

S.

Thonur Herefordiensis
370
ccclcsia Remis. S.
f,

556 b 375 b
d e.

Campus
Canale
^

Christiacum

Martius

7g ^
quse
inter

pars

f Christophori
Di

Remigius 109
a, 111
f,

Occani,

Magnam

Britan-

niam Galliamque
Cananis
villa

ta S.

Remigii

110

160

ab
Vide

interfluit

(laManche)

684

bd

Christophori

monasterium
civitas
in

Laudunense.
comitatu

37Q e

Canegem

f Vincentii rnonasterium
Cicestria

Flandria? pagus. S.

Bavo
683
a,
e,

290 e

Angliae

Cantabrigia Anglias comitatus

Sussexias
f

686 c
d,

Cantium AngiiaB comitatus 648 f,651

640c, 647

678a,681

Cinacum Condrusorum urbs


Cirencestr in dioecesi Wigorniensi

J98 e

688 b Cantuaria, Angliae civitas, indigenis Canterbury

661

c,

666 e

Cirrha

oppidum

in

radicibus

Parnassi

montis

603

Cantumerula abbatia Ord.


Trecensi

S.

August.

in

dicecesi

Clanis (le Clain)

Galtiae fluvius

236 b Piclavum rigans


156 a
6 e

388 e
441 a b

Capellense monastcrium duplex


Cardifla Angliae urbs in Wallia

Cleder dicecesis Leonensis parochia

677
in

f,

Cardigan comitatus

Angliae

Wallia

679 d 684 c, 636 d

t Clementis

ecclesia

Dacorum

prope

Londinura

700 d
Cliflbrd in dicecesi Herefordiensi

648
parochia

e,

658 d
.

Carnotum Galliaeurbs. Hucdelatae


17 a.

S. Piati Reliquix

Clifton

dicecesis

Hcrefordiensis

638 d,

Nurn

ibi

ejus corpus

19 e

639 d
Codiciacum
185 b,
villa (Gallice

Casselia Hyberni;e civitas archiepiscopalis

679 e
(25 c

Cocy)
c.

108

f,

134

c,

151 c

Cassinus

mons

3 b. Retiquix S. Remigii

Colonia Agrippina
144
d.

179

Hujus major
S.

ecclesia

Castel-cary in comitalu Somersettcn-i

542 d
40 d

Reliquur

Bavonis
294 c

289

b,
f

Castellarium castrum prope Mantuam


Castelli novi

294
Colonia villa
Coloniensis Cartusia
e,

Gandensis ecclesia

202
174

b, b,

264 a
175 b

297 a
125 d

pagus Caslrum de Bavier


Castricius

in dicecesi Lincolniensi

654

e,

655 a

Compendiense monasterium Conchensis conventus in Normannia


Condatensis ecclesia

182 b, 184f

669
S.

e,

671 a

Caslrum episcopi. Vide Bishops-castle Castrum Florentini prope raontem Flasconis


578
f

Castrum Gandavum. Vide Gandavum

Condatum Hannonfce oppidum 303 a. phus Condomensis dicecesis. S. Leodegarius


Condrosii
ditionis

Wasnul304 e
455 c
populi

Castrum Goderici

in

comitatu Herefordicnsi 652 c, 659 f, 662 f


civitas

Leodiensis

hodiernae

505 a

Catalaunum Campaniaa
S.

96

f,

168

e,

169

f,

Condustrum
\\)\

Austrasiae
e.

pagus
le

S.

Beregisi patria

Leudomerus
ecclesia in

330 b

c,

498

(Gallice

Condrost) inter Mosam et

Catarigensis

Campania Remensi 168

f,

Urtam

526 b
in

170 a

Conewye castrum

Wallia

625 e
457 c 56 b
e,

677 e Catculne in comitatu Staflordiensi Herefort Calharinse capella prope cathcdralem 602 a, 697 d diensem
Octobris

Constantiensis diCBCesis. S. Lcodegarius


Constantinopolis. S.

Romanus Melodus
569 d

Convenarum

ecclesia in Aquitania

592 b

Tomus

97
1.

Conventria

770
Conventria,
urbs Angliae
ir

INDEX TOPOGRAPHICUS
comitatu Warwicensi d, 650 f, 669 d, 671 a

616
Gorbellus

c,

648

E
Maresbure t Eiadmundi parochia apud
Bboracensis

Copidnadus Chelidi niorum promontorium

308 c
'

687

mons
in

"

'

Corcagia Hiberniae civitas


Corkcastell

69?
676

f
f

comitatus

Angliae

provincia

655 c Ooo D
54!)
f

comitatu Dorcestriae

Cornibia wueCornubia,AnglisfeCornw;fl^comitatus

Eboracensis ecclesia

AngliaeOccidentaUs
Corvillo, villa in

599

f,

602

b,

670

b, 671 b

provwcias Eboracum cognominis

in

Anglia caput

600

e, b,

60v e
560 a

Cortracum Plandrise oppidum


pago Autissiodorensi
450 e
,s,;
'

Ebroicum

in

Normannia (Evreux)

Cosla abbatia in Vosago

Costane

in

comilatu Leiceslriae
dicei esis

685
641

e a
f

Credelye,

Herefordiensis parocbia

Uodegario sacrum fa BbroUum monasteriura S 443 c, i48 r, Leodegarii quievere r s 449 a b c e I


,,
.

Criscecum

villa
\

396
472

Bbrolium monasterium
Edesfeld

in

pago Sanlonensi. Vide


3 a
4

Crisciacum (Crcajifovui

Vmbiancnsis375b,
l

Cogniacfn.se ccenobium t Leodegarii

t Crucis mons. Vide f Pancratii mons Culmisciacum ecclesise Remensis villa 108 b, 186 e 184 e Co v\ la Curmolen Curtishiemis, vicus inler civitates Tungros el Basle
i
i

+ Edmundi burgus Anglia? oppidum


Suffolcia
Elia, civitas Angliae in

coraitatu

c d

comitatu Canlabngiae 661 c, 663 b


537 b

iiim inditio]

lOd, 201

d,208b,209f, 236 e, 238 f

Elsen viCUS prope Bruxellas

Einhamum

Ord.

MiquimS.
I)

Benedicticcenobiumin Flandna 278 f, 280 c Bavonis


S.
'

f Eleutherii ecclesia CPoli


Elis.

''

e f

Vide Elia
,;

LJanilus

fons igno

347 b, 348
Gnibus

Ellefeld, villa

edt, locus in

155 a

Emesa

SyriaB urbs. Patria S.


mII.i

Romani Melodi
_

^6

ntria Belgii urbj episcopalis

276

a,

281

Enesh.M

6,9d
154 a, 155 b, 343 b

Derbusl
5

"
di

parochia

668 b

lisraa

Iquitaniae civi

taglis comitatus
sis

688

b,

689
6''

ilisraensis dicecesis. S.

Leodegarius

457 c

Derheste diceci
Ih.nn

Wigorniensis parochia
eriura prope Pa

d
f

Equolisina.

di

Engolisma

Dionanlum Condrusorura oppidum


-;!

498 c

Erfordia urbs Germaniae in Thuringia.


in dicecesi Tridentina

Leodega457 c
37 e

Ic, 381 d.
c, 4(58

Reliqui&S. Leodegarii
t Diony
ii

463 d, 465
ia.

Remen
villa,

Jteliqui

S.

Leudo333
f

Ermulus pagus Eton villa, Superioret Inferior

t Dionysii

curtissuperior dicta, Gallice Co\


177 e, I80c

623 c, 656 a hiiam Angliae oppidura ad Avonara lluvium in c '. 670 c, 6"i comitatu Wigorniensi
621
f,
l

"<

u
in

Direwode

Hibernia

671 e
)

Dispargum

Diesthemium

Tungrorum
1

castrum

f Exonia Angliaa civitas episcopalis in comiialu l)c670 c, 671 c, 670 b voniae

Eurielae ecclesia dicecesis Dol< n

198

Wr.
e,
c,

Ewias Haraldi castrum indioecesi Herefordiensi ad


e
b,
r

Divion castrura in Burgundia


Divisio,

153

370
659

Quviura

Munow
in extrerao

663

e,

1 1

castrum

in

iltonia

654

e,

658

Ewias Lascy

ad Circium angulo non pro-

660
Doderbull

cul a Quvio

Muuow

600

c,

662

tedii

S.
l.

Vhomas de
561 c, 600

>> ! >i/"'

t Donatiani ecclesia Brugis Flandrorum Donington locus dicecesis Berefordiensis

282 a 614
e,

amewic

villa

ad Scaldim

301 b, 302

616d
DonoiK parochia
Dorceslria

Faslcia villa

294 d, 291 a
itia S.

630 676

f
f,

Paverniacensis abb
in

Muriae Ordinis S. Benedicti

(Dorset-Shire) Angliae comitatus

679 b
Dorizela Flandrise vicus

pago Portensi Perrariense monasterium


Senonensis

441 c, 442
in

agro Yastincnsi
ecclesia

dicci

302 b

2
dioecesis
in

Drompton prope Londinuiii

669

Findon

Cycestrensis

Anglia 590 d

Duacum Belgii urbs S.Amati


Duasdives

fteliquia

S PiaU
19 c

Firmitas-Milonis (Gallice

\a

Ferti Milon) urbsin inVulgisi


iOf> v.

sula Franciae 188 d. Reliquise S.


e,

101

Dublinium Hiberniae urbs primaria 649

651 b,

Fiscamnense moiia.Ntrriiim
S.

:>~\

il,

Hrliijm.r

Dulencum
Dun.lniiMii

Picardias

oppidum (DwrJiam) Angliae


basilicse S.
villa

664 d, 667 a 419 d civilas 677 c,


679 b c 504 a
ins,.

Leodegarii

160

f.

Degit

ibt

S.
b,

Leodegarius
476
c,

475
Flasconis
bravit

489 d
4 a

Flandria Belgii regio. S. Gutaghonus.

Dungo locus
Duodeciacus

Trudonis traditus

mons 540 a. Hic ulHmum Sacrum celeS. Thomasde Cantilupe 556 f, 557 e, 578 f,
607
e,

609

1)

Duiuini, Anglice

Dou

ne, Hiberniae civitas

634

Flaviniacum
Florentia

dicecesis

Auguslodunensis

oppidum
375 a
e,

Durma

FlandriaB fluvius

390 b
Galliae civitas.

Durocortorum Remorum Campaniae S. Remigius


Duziai
uiii

Tusciae

civitas

126 b, 593 d, 607

cq

c
f
(1

609 b f
Florentii

villa in

pago Mosomagensi

134 d, 156
'

monasterium Salmurense

32 b

Dyghton

550

Fontanella

Forncby in comitatu Lancastriae Foy dioecesis Herefordiensis parochia

4b, 382 a 645 b 642 d


t Fremerii

IN
t Premerii abhaiia Ord.
lensis. $.
S.

TOMUM
32 D

OCTOBRIS.
Iiain villa

771
\<)<)

Benedicti dicecesis Vasa-

Fremerius
257
e,

Haiueldene

villa

Frisia Plandrias para

in dicecesi

Lineolniensi,

in
e,

qua
599
i,

294

e,

297 b

Froma canonicorum -liceccsis Herefordiensis parochia666a. Item lluviusin comitatu Herefordii


060
h,

natus S. Tliomas Herefordiensis Ep. 543

007
J5j 61
1

Hamelecyn parochia Hamplon


Bantonia. Vide Hant-Shire

f Frontouis ecclesia Proremanlon villa


Fulnicium

625 e f, 550 c, 561 c


in diCECesi

698 c 628 a

f
f

Mant-Shire comilatus

Sarisburiensi 071 a,

679
Harewellejuxta Northaraptofl
ilr Ci/il/lii/ir

a, 6

E9 f

Funtaynes Normanniae locus, ubialiqu mdiu moraln.sS.

680
urbs
olim

T/lonm.s

567 d

Harlemum
276
a,

Belgii
d. 5.

fcederali
fl

episcopalis

285

G
t vJalli monasterium
in Helvetia
in

289 a
t,

Hasbania, Belgii

tractua

patria 203 ab, 204 e

65 b

(Haspengaw) S. Bavorm 205 a cf,208af, 209ad, 214 d, 216 e, !30 b, 42 f


200
f

Gamachiense caslrum
ReliquitB S. Piatonis

Picardia,

Quievere

illic

Hasletum
n
ii

Belgii

oppidum
ii
iii

2i a

confinio FlandriaeetHanno17 a
S.

Gamla. Vide Gandavura


Gandavensis arx
a Garolo V condita
,

niae. R< liquia S. Piati

!19 e,

275 a

Hasteria

in

dioea

>i

Namurcensi.

Nunc
procul

u&

319 b

Gandavum Flandriaa irimi iria nus s. Bavo 198 b, 199 d,

civitas,

cujus patro-

Havonte Angliae
dissitum

oppidum

baud

Porsmout
d

201 e
i,

f,

203

b,

20

660a, 60B

210bd,212a, 213 218e,219cdf,


!

e,

214

215

a b c,

216ce,
232 a
',

Haylense ccenobium Ord. Cisterc. in agro Glocestriensi

646

f,

647 f,693

b,

b d,226d, 227
!34
r.

b,

228

c,
f,

230
241
f,

e, 231 e,

HeisterbaCum Ord. Cisterc. abbatia


tcnsi
Hi

ducatu Mon-

236
c,

f,

237
f,

d,

238
e,

de, 243 d f,244a,


!53d, 254 a
f,

535

245 b

248

250

251

licon

mons prope Parnassum


Ii

256 b,

!57cd, 260
d

Hellich

isbaniae vicus
dicecesi Exoniensi

201 a

Gandenseccenobium210e, 218e,255abc ide etiam f Petri monasterium


\

m
Henton

iii

in dicei esi

Sarisburiensi

670 b 678 f
i57 c

Gamlmsi.

n.u-jvr

'/

Sc.s

,,..

Crmh
449

Herbipolensis dicecesis. S. Leodegarius

Gannatum
I

Galliae

Gantum, ide Gaudiacus villa (Gallice ForteJouy)


tensi

oppidum Gandavum

cd

Herdesleya castrum
niu 539 c. S.

in Ai in

Hrreford urbs Albionis,


in

Angliae Walliaeque confiaise

agro Carno-

Thomas

597

f,

480
villa in

b,

182

Gaugiacum
Gelnacum

pago Rcmensi
i25
f,

103 d
S79
f,

Heringenworth olim Canteluporwn sed

villa in territorio Pictavensi

Hevenham

supi

484 b

t Hilarii basilica

Sabrinum el monasterium Pictavense

Gemeticense monasterium
Reliquise S. Leodegarii
f

in dioecesi

Rothomagensi.
158
c

i26a b, 480 a Hohenwart (Summontorium) virginum monasterium


in superiori parte boicae
il c,
r,

Genovevae ecclesia Aureliani

153

f,
f,

155 b

16 a

125 e 39 t Georgii monasterium in pago Viecht t Georgii raontis monasterium Ord. S. Benedicli in
Tyroli. Reliquiae S.

Holtam ri\\z(Haut/i

227

a,
i

Honaugiense monasterium

Remedii

Horddor pars dioecesis Herefordiensis


Hospilale
S.

566

cd
f,

198 b t Georgii prioratus prope Dinantium /?<7/</'//,r S Bot Gerardi Broniense munaslrrium. vonfo 291 f, S.Leodegarii 456 d. VideeHam Bn
-

Joannis. Vide Brugwalter


in

t Huberti monasterium
507 c
d, 51
1

silva

Arduenna 495

a. lllius

conditor S. Beregisus 520

e,

nium monasterium
t Germanas
S.
prioratus
V.

prope

Barrura ad

Albam.
33 a
106 b

Huecapel,

dicecesis

Herefordiensis

villa

618

e,
f

Germana

M.
161
c,

619
Hursinga vicus ad
Huscard
limi

t Germani ecclesia prope Remos

cesis

Atrebatensis

Germanial

163 c
in dicecesi

6 \k d Gipeswik, dioecesis Norvicensis parochia 303 c, 304 e Gisleni monasterium in Hannonia t Glamorgan comitatus Angliae in Wallia 664 d e,

Mene^

668 d

Huyum Condrusorum oppidum


1

i98e

667 a
Glesfeld.

Vide Edesfeld 603 Gloceslria urbs Angliae in dicecesi Wigorniensi

cd,644e, 647
Glovernia. Vide Glocestria Gnimolston in comitatu Nothingham

d,

652 e

f,

675

acobi ecclesia Gandavi Jacobi monasterium mi nialium olim prope t siponem 27 e, num in ipsa urbe
Jani Petra Flandriae

lys-

municipium
'

'

Gomeriimons,Walliaeurbs
+
(in

565

c,

603

f,

60 e
<

[berus Hispauiae iiuvius

riicapclla iu Parva Markele

jenua Liguriae civitaa


[gnoranda viculus
in

il:1

Grocninga

olim episco] in Belgio fcederato urbs

lerritorio

Pictavensi

(Gallice

27b a
4;

Ingrande)

Od,

i84a

"

Gundulti villa Benedicti 591 + Guthlacii prioratus Ord.S,

d,

665 a bb/ b

B. Beret [lerda Hispaniae Tarraconensis civitas. & 37 b riui Ord. Pi ed.

[ngelthorp in Norfolciae comitatu


[nsulae, Belgii urbs. S,

676
ius

156 c

Hala

Reliqui* S. ad Oenura oppidum.

Rem<

[nteramnisviUaepiscopatusPictaviensis^^Sb^SOd 129 e, basilica Remensis t Joannis Baplist83 f, d< Juanuis Baptistae ecclesia Gandavi 274
I

S.

Bavoniset cathedralis

275

Joannis

77-?

INDEX TOPOGIUPHICUS
t Leodegarii ecclesia nova d e

t Joannis BaplisLv monnstorium apud Teruannam 483 a b, quod nunc Ipris in Belgio i83 b,
auui 3 !3 d t Joannis eccli t Joannisin Vineis monasterium Suessionense I88e. 5. Vulg 189 a

I26e, 182 d, 483

b,

184

Monasterium

in

silva Aquilina

450

e.

Ora-

torium
sterium

luguslodunense
in

152

b.

Puellare
Silva
in

monapago
191
e

Normannia

456

c.

Urebatensi 118 b. Vicus geminus

118 d, il9b,

f Jonnms Reomaensis monasterium Johii-\ill.i (Jupil) ad Mo


Iprae

302 c
523 d
234 560
e,

Leodiensis cathedralis. Reliquiae S, Remigii


Leodiensis dicecesis, S. Beregisi paPria

?5 d

Belgii

iii

Plandria civitas episcopalis

498 e
Benedicli
c,

276

a,

292

a,
f,

b
e,
f

Irchenfeld in comitntu Herefordiensi 67?

678

Leodium episcopaUs in Belgio civitas Leomimstre coenobii Readingensis Ord.


cella
1.1

S.

679 d, 687 W 689


Isara Gallia- fluvius
IttoiKi iiiiviu

111

agro Herefordiensi

562

664

396

onis

monasterium oppidum Ingliae 606


Belgii

603
a,

e,

605

e,

m Normannia
Remensis
villn

54

689 f,692J

Juliacum

ecclesiae

108

b,

162 a,
e,

Leovardia

fcederati civitas episcopalis facta

164

166 e
19
1

276 a
esne
in

t Julinm
Jurensis abbatia

rium in Gallicia

comitatu Cantii

678

.1

33 c

Lelau locusjuxta fluvium Gallice

Rance
549

196 e

Leusa Hannoniae

oppidum
f,

Lichefelt in

comitatu Staffordiensi

K
Kei

600 d, 050 f
679 d

L.alense a

monasterium
in

375
orniensi

<\

l.iLwri-iialliaj

flumen

Kals dynaslia
ese^
in

comitatu Tyrolensi
550
c,

47 d
560
c,

Limericum Hyberniae urbs

650 d, 678

e,

dio

Lincolnia, comitatuscognominis caput 544 b, 652 d,

mm
Kem
Angliae
Kimi.ii-v
vii
I

us

"" munitum olimoppidum, ounc 656 e, 659 a


el

Lingebrok

562 Langrois Galliae populus. S. Leodega

parochia indicecesi Herefordiensi

comi
664
c

rhts
Lipiin.i' vilhi ivu\i\ in

456 e

iaiu Staflbrdiensi

pago Cameracensi
150

112
296
f,

Knoi

hia in

pro^

lesiastica

Arf

Lisa Flandriae
ilva
\la

flu

a
.1

machana
Kilkenni
in

630
dicecesi

f,

631 a, 634

fortt de Lesgue)

i51

Limericensi

in

Hibernia

650 d

mons Lobiense oppidum


Livini

268
in

a
1

Hannonia
dicecesi

194

Lodelawe

villa

in

Herefordiensi

625 b,

iabrinincum. La

Lombleyedicecesis Wigorniensis
Vide Lauriniacum
dien
1

in

comitatu Staffor644 b
i7
<i

Laerne locus
tinibus
Laetiensis in
i

in

extremis

territorii

Teneramundani
272 b

Loncium oppidum in Tyroli Londinum urbs Angliae primai

600
64

e,

602 e
603 e

Hannonia abbatia
liensis
in

306 d
m b
1

Lomga Memida,

ecclesiae

Herefordiensis

eccli sia Li t Lamiu Lamelh vicus Angliae


ii

possessio
1.

comitatu Surriae

571 574

Lucofaum, locus hodic ignotus,

forte

haud procul
523 a

Lugduno Clavato
97
a, 167 e,

dissitus

Lancastrin Angliae comitatus ad

mare Hybernicum
690
c,

Lugdunum Clavatum laon


169
c,

65

1.

S. Cylinia 66
S.

647

d,

692

e,

693 e

178

f.

Eo delatae
.1,

Landa Brabantiae olim oppiduium 497 b, 521 r Landava Angliae civitas in comitatu Glamorganensi 648 d, 650 f, 677 f, 679 d Landinum. Vide l.anda
Lanredensis parochia
in dicecesi
Mi

Bavonis
a,

Relvjuia

250

257

e,
1

295 600

297 e
171 b,

Lugdunum Segusianorum (vulgo Lyon)

14 d,

b, 61

Lugdunum Suessionum
villa
1

651

nevensi

Lauconia

silva

610 d

d,

471 ef,

530a

fluvius

Laudunense castrum. Vide Lugdunum Clavalum Laudunensis dicecesis. S. R&migius Laudunensis pagufl, "vn quo nafius Remigius 67
t Laurentii basilica Mediolani t Lnurentii ecclesia de Lodelawe

606 a
151 c

Luliacum, Gallice Uiilly

Lumniacum. Pwte Limericum


c,
f

Luston

135

:;iu c

625

d,

628

<

t Laurentii
Lauriniacum

ecclesia Einhami
i
,

-_>7 (

villa in comitatu Penbrok 672 d Luxemburgensis 66 f, 159 b Luxovium Ordinis Benedictini monasterium in Burgundia. Ibi exsulat S. Leodegarkts 466 c, 467 e,

CilinUB set ulturx tocus


in

486 e
67
c

Ledbury oppidum
Leddcnus
i

comitatu Herefordiensi
615
e,

Lycaoma Aste Minoris regio


1

563

308 b
;;ns
|,

c,

\'m A-iie Minoris regio

616c

617 e - prioiatusinagroGantianocanonicorum Regularium S. AugUStini 94 ^ 230


e,

fluvius

Lydbury. Vide Ledbury


Abbatia

Ord

in dioecesi Ebroicensi in Normannia Benedicti secus fluvium Riselam vel Ril-

lam

Legia Flandriae Quvius


Leicestria
civitns

243

567

.1

Angliae,

cognominis

caput Leminton
patria

comitatua 664 d, 067 a

M
t lVlaclovii urbs
Madelye parochia dicecesis Herefordiensis Maginontensis pagus
I

dioecesi Wigorniensi
Galiice

Lemovicum urbs

669 d ad Vigenuam. s. Leudoi

M.

457 b

332 c d, Lentwardin dicecesis Herefordiensis parochia 638 b t Leodegarii abbatia ad Separim 450 a t Leodegarii Cogniacense coenobium I5j
e

656 b
452 e

Maglorii

monasterium

Mainam abbatia Ordinis Cisterciensis Maibodiense canonicarum collegium

462 a 626 b, 630 c 207 f


Malbunia

IN
Malbunia
Malling rilladioecesisRoffensis

TOMUM
c,

OCTOBRIS.
Maymacense monasterium
Reliq. s. Leodega/i
ii

77:i

603

Maiaunense coBnobium. Vide Malmesbury


Mallingk viiia

605 c

in dicecesi Lemoviceosi.

458 c

Gi6d
g.si
f

dicecesi Cantuariensi
in

Malmesbury oppidum Angliae


Malvernicicollea

comitatu Wiltonise

276 a f Medardi coenobiura Suessionense Ordinis S. Benedicli 125 e, 191 341 b castrum 352 c, 35 d
1 ,

Mechlinia in Belgio archiepiscopalis civitas

647

e, 661

a, 6

Mederianlei

<(r

Mclantoisi
13.

etnemus

8d
310
;

in

comitatu Herefordiensi comitatu Lancaslria

Mediolanum in Insubria. 313 de. S. Diateria V.

Tliomas A8p.

a,
!9
1

Mancbester angliae oppidum


Marchia Scotiae provincia

in

Medmedum
Meil o1 civitas

\Klr

Mendonk
v.r,

645

.i,

690 b,6
691 d, 693 a
r?

Meimacense mona

rteriura

358

a.

Vide Mayraacense

Marchianense Ord.
S. Piatonis

S.

Benedicti coenobium. Reliqui

19 c

Meinfeldense monasteriura dioecesis Trevirensis. ReliquUs S. Severi e


|

Mariae ad

gradus

ecclesia

Coloniae

Agripj
125 d

Meldensis

urbs

ad

Matronam.

S.

Leodegarius
157 b
l<)7 <

f Mariae
garii

Urebatensis ecclesia.

Reliqute S. Leode&61 c

Menai

lluvius, sive

frctum Anglia> in Wallia 294 e3


et

Menapii qui?

!97 e

f Mariaa Camera Ord. Cisterc. banlia

parthenon

in

Bra-

Menatense coenobium
Mendonlj Flandriae pagus, ubi habitavit
S.

149 b

colitw

f Mariae capella Herefordiae 608 b, 63-2 a, 096 f t Mariae Condalense monasterium 303 b, ccrlr.ia
305 e
f Mariae dc \rcubus Londini ecclesia f MariaedeDora monastcrium Ord. Cisterciensis in comitatu Herefordiensi 50(3 d e

Davo

221 d c

f,

222

c e

13

e,

240

b,

248

f,

".)0de, 300 d, 302

Mendula mons
in Wallia

in dioec.

Tridentina
in

37 c
comilatu

Menevensis i-piscopalus
Menevia, Walliae urbecu
Mertoila Lusitaniae

Penbrochiensi

566
a

648

b,

650

f Mariae ecclesia
dioecesis

in

castro Lauduni

Clavati
134 b,
1

olim
i9 c

oppidum, Latine olim

\fyrtilis
!9 e

Remensis

seu hisuin Myrtilis diotum


Mertolola
Melae
r.

f Mariae ecclesia in suburbio S. Radegundis appeilata

Pictavensi

dein

Vide Mertolla
Belgicae urbs 84 b, 113 d.
S.

484 c
.v.m
r

alliae

Remigvus
e,

Mariae eci lesia Oxoniae Mariae ec< lesia Pamelensis. S.


B

126 ef, 314 a, 343 c, 345

147

f Michaelis
279
a
l

Rremilorium
olim

Numautiae

in

Hisp.nu.i

317

I)

t Mariae ecclesia Remis 114

b,

116e, 123
a,
e.

c,

150

e,

Middelburgum

episcopalis

Zelandiae

civitas

165c,166c, 169
t Mariae ecclesia Suessionensis 193 357 a. Reliquis S. Leodegarii

179
S.

b,

182 b

276 a
Middelton in comitatu Buckingam

Geri
e,

674 a

457

458

Midlesexia Angliae coraitatus

670

c,
1

071
15

Mariae Magdalenae et

S.

Rcmigii ecclesia Remis


182
f

Miliduncnse

castrum

sive

Melodunum

b,

148 b

f Mariae monasterium ad Olivolam f Mariae monasterium Trunchinii prope Gandavum

Milton parochia

630
in

Miltrithae

monasterium

Anglia

t tf

Mariae Tornacensis ecclesia cathedralis. Reliquia


s.

f Modesli ecclesia Benevenli Modoetia Insubriae oppidum

326

f,

327 a b
II
'
1

Piatonu

19 c

Moera Flandriae Quvius

302 a b 30? b
r

Mariae, Vincentii et Leodegarii coenobiura super

Moerbeka Flandriae vicus


Moglotinsis pagus. Vidc

Severa

448

Vogladum
.'i7.
>

Mariniacum viiia ad Quvium Stantiam Markele Parva in parochia de Ledburi 613

370d
e,

610
''

e,

Molinum dioecesis Augustodunensis oppidum Mona. Inglesey


1 '

Magna
Mariacum
Maiiow
villa
\'i gfli

621 c D
'

Monasterium Westphaliae civitas Mons regius prope Laudunum Clavatum

288

e
I,

257
27

roppidum
c,

544 a
337
e

330 Marogillum castrum ad Matronam Marlini ecclesia in suburbio Herefordiensi f

Mons

S.

Crucis Gandavi

269

a,

271

f,

637 b
211 c

Montis regalis monasterium in Gallia

319 b c
in

f Martini
+ Maiiim

ecclesia Turonensis.

S.

UarHni corpus
82 d, 158
c,

Monumethia (Monmouth) urbs Angliae


Hercfordiensi

dioecesi
b,

673
Reliqudx S.
l

675

ei

omnium Confessorum

ecclesia Rerais

Morbacense monasterium.

105

134 b, 457

f Martini Tornacensis

f Marlini monasterium Augustoduni abbatia. ReliquteS. Piatonis


6

399

Morcebur prope Bristolium

691 c

Moriniqui?
Morinua episcopatus

294

f,

297 c

17 c

"
666
Gallice
a

'

tf Martyrum omnium ecclesia Remis Masmonastcrium in Alsatia


Massilia urbs Galliae Narbonensis

105

Morlacum
Mortelake

villa

139 e
187 c

Matefeld in dicecesi Herefordiensi

056 b

Morton juxta Herefordiam Mosomagum ad Mosam amnem,

Mouson,
f,

Maternus

lluvius.

Vide Matrona

Matrona

Galliae fluvius

m
ReliquUB

cum

abbatia

in

dicecesi

Remensi 100

156

Ecclesia Mosomagensis

168 d, 169

Matthiae Apostoli
S.

Trevirensis ecclesia.

Mosomum.
Movenurtia

Vide

Mosomagum
Herefordiensi

in dioecesi

668

Remigii

Maurdin parochia dicecesis Herefordiensis

MU

a,

Muido
Multon

v.ll.i

664 a

villa forte

m Wallia
monastenum
,25

Maxcntii

monaslerium

in

dicecesi
c,

Pictavensi.

Reliquiz S. Leo legarii 30?

309

e,

480

c.

Remt

Benedictinarum Munslerlingen prope Constantiam


VV.

idS.Leodegarius

486a,487cd

Morbacense Murbacense monasterium. Vide

Myra

774

INDEX TOPOGRAPHICUS
in Orientc civitas

Myra

308 e
50 e

Myrtilis.

Vide Mertolla

deCantilupe 546 a, Ibidem studuit S. Thomas 602 c, 608 f, 670 f, 073 a, 075 a 5 ,9 c, 600 c,
Oynton juxta Glocestriam

690f

Myssena Peloponesi urbs

1\

ametewich

in

comitatu Cestriae

68? b 456 d
49 c
431 b c

adus fluvius

Malia?

mnximus

350
532

a, 351

Namurcum
degaims Nanspnj
Narbona

Belgii civitas cpiscopalis 276 a. S. Leo-

PamphyliaAsiaeMinoris pi Coloniae f Panlaleonis monasterium

310
a,

1 1

534

0,

535 b

Galliae civitas in Occitania

Nazarii ecclesia haeres S. Leodegarii

370
398

<1

Pancratii mons Gandavi. Vide M<>ns S. Ci Pantesbur dicecesis Berefordiensis ecclesia

604

f,

606 c
C

Neustrias limiles

Neuvelonde

dicecesis Herefordiensis parochia

681 a

Panormum

Siciliae urbs.

.V.

Flavia

V.

M.
27

Neweton parochia

dicecesis Dunensis

630
659

f
I'

Papia Insubrian urbs

313 a
i

Newneham
t

vicus haud procul Glocestria


el

Nicasii ecclesia

abbatia Ord.

S.

Benedicti Remis
161 b,

Papingloo Plandriae pagus Parcensis abbalia prope Lovanium. Reliqt


degarii
Parisii Gallici

seS.Leo461 b

110d, 141

c,

143e,

162f
264
i>

f Nicolai ecclesia Gandavi


Nicomi dia Bilhyniaj. S. Eleutherius
Niela villa
et

regni caput.

Reliquix s.
Gi rini

Leudomwi
c.

Soeii

l/.l/.

333

.1.

Nwm

palsstra

S.

356

Colit

321
ie,

I:

">7ab
e,

illicS. Leodegariui i57a. StuduitS. Ih<m><<sde ,44 e 1, 590 d, 606 cd. UIua
ejus Reliq.
Parta ia dioecesi Gatalaunensi
oecesis. S.

Nigellcnse monasterium

in

Bria Campaniai 257


d,

8 c f

258
Nivella

.i

c 259

c,

260a bc

344 a,

146 c,

348 450 b
21

336
garius
'

Niorium urbs

Galliae in Pictavensi

provincia
a,

odt

157 c
'"
(

Brabanliae

oppidum

IQ

b,

Passiacum colonia
I Panli ecclesia Londini

s<

198 b

586
in

f,

590 b,

Mvcrnense territorium. Reliquix S. Nivernum 0allia3 urbs ad Ligcrim


Reliquiae S. Remigii

/;.

:;

I'

Penbrok comitatus Anglia>


Pennebeke.
1

Wallia

672 d, 675 c
""s(

IGi

il,

100 cil.

ide

Bunnebeke
iae

184 e

Perusium Betrui

civitas

>

Nodc-lwik villa in comitatu Salopiae


Norfolcia Angliae comitatus

687 a
670
d,

Petegcni vicus prope Aldenardam

201

de
um de de

679

Petegem vicus
Petegem
Petin.L'i

alter

Gaudavum

inter et Gortrai

Northamlon

cognominis comitatus capul


in dicecesi

654

d,
villa

26J

655 d
Wigorniensi 605 a Norwik, urbsAngliae in comitatu Norfolciae 64 e, 647 (1, 048 d, 650 e, 654 a, 655 c, 672 c d,
i

prope Gandavum
in dicecesi

201

Norton Missom

Peteresthowe

Herefordiensi

646 b
527 d

bem. Vide Petegem


tadalni

Petri basilica

675 c

f
f

Petri ecclesia in caslro


1

nomine Ambra

508 c
5 ''

Notinghamia comitatus Anglise Oii

l,

673

c,
f,

075 d 690 a

f Petri

ccli sia in

pagoOrcizo
;ii

189 b, 191 a
;>

688

Petri ecclesia

Lco

Novienlum villa. Vide Novigentum Novigentum villa in pago Parisiensi Noviomutn urbs
Galliaa
in

ff
I56f, 390d,

Petri et Pauli Parinis ccclcsia

53 e, 348 c

f Petri

r,

monaslerium Gandavense 201 e f, 211 b, etiam f Bavonis monaste451 b

Picardia

98

e,

202.1,

rium

297 e

Novocomum
Numantia

Italiae

urbs. S.
in

Joannes

Ep.

354 a

f f

Nucis (Noce) tluvius

principatu Tridentino

50 e

Ilispaniae urbs.

317 b

monasterium monasterium apud Senones f Pharaildis templum Gandavi 264 a, 265 Phrygia Salutai 1- Asiae Minoris regio
Petri Vivi
Piati vicus in Bclsia

Petri Pratellensis

102 c
a,

282 d
:;u
(

j b
f

20

Pictavium Gallis urbsad Clanim 154 a, 155a, 425


ii7 d
f,

e,

0 Picardi. 'ccle
Ochinsala
villa

i48a

b. In

cujus dicscesi colitw nut/ritusc,

Vide ic\e
|gg
d.
(

que
/m/s

fuii S.

Leodegarius ii5e, 457

iOi b.
\~\)
f,

Cor185
f

ejus illuc

delatum
Galliae lluvium

Oflbnis viila 441

Abbatia S. Leodcgario dicata


142 f

Pissidia Asia; Minoris regio


Pisti

31 U b

ad Sequanam

127 c

Ogia insula

in tinibus

Pictonum

21

Plebelanensc monasterium
Plimton vicus
in

445 d
077
b,

Olgea

ecclesiae S.

Nasarii a S. Leodegano dohata


370
c
f

comitatu Devoniensi

679 b
102 a

Plumbea Pontana episcopalus Remensis


Plymton. Vide Plimton

villa

Olruna amnis, vulgo Toldei Oostburch Flandriae pagus. S. Bavo Or mons prope Rcmos

439

290 a
1

Ponliniacum (Pontigny) pagus

et

abbatia in provin-

13 a

ciaGampaniae
Ponlivus pagus
le

555 d
Ponthieu)
3
r,

Orbacense monasterium 05
Orcizus

c.

Reliquw

S.

Remigii
I

375 b

170 c, 172e, Firmitatem-Milonis (Gallice Troisnes.) S. Vulgisus 189 a, 191 b

H5c, H6a,

pagus

prope

Portense territorium 107 d. Ecclesia 108 d, 441 d Porlsmouth oppidum Angliaa in comitalu Ilantoniae

660

a,

Orpium

662 d
37

ducatu Brabantiae Oroslan castrum


in

204 e
gg^ e
153
e,

Praga

Bohemiaj

metropolis.

Iieliq.

S.

Remedii
f

Oscara vulgo 1'Ouchc

Galliae fluvius

155 b e

Pratellense

monasterium

in

Osopus mons

dicecesi

Lexoviensi.

in ditione

Foro Jubensi

54 D 234 e

Relig. S. LoH/njni.i

Ostenda Flandriae oppidum Overvecn Ilollandiae pagus

457

c>

459 a
558 e

288 b

Oxonia comitatus cognominis in Anglia caput 590 e.

Prestebury locus dicecesis Wigorniensis Preston oppidum in comitatu Lancastria?

660

a,

002 d

Prumiense

IN

TOMUM
5 c
47 d

OCTOBRIS.

775

Pmmicnse monasterium
Pustrissa vallis in comitatu Tyrolensi

S
Vjuantia
fluvius
in

'abrina Angliae fluvius 605

c,

649

1,

651 a, 657

659 c
Arlosia
(la

Ccmche)

419 b,
491 e

Sagaris fluvius in sinum Carcinitem apud

Gnemam
307
c,

urbem
Sagona

influens

Quercetanum ccenobium Brugis Flandrorum f Quinoci parochia in Britannia Armorica

318f
6 e

fluvius
c,

370 e

Salopia Angliae comitatus 562 e, 566 b, 645


<i

647

R
fc

Salopiense ccenobium in
in

674d, 675 d, 676 f suburbio urbis cognomiiMe,

JTLadegundis
niira

R,

687 a, 689 e
basilica

suburbio

Pictavi

425

f Salvatoris monasterium Legerense vanae


I-

in

regno Na195 b
i

Nova Walliae oppidum


in

Radingia dicecesis Sari8buriensis


cheriae

610 c '! comitatu Iier567 b


671

Salvatoris Plebelanensis abbatia

l~ e

Samaria, Sebastopoiis dicta

309 c
537 b 480
e,

Reate civitas episcopalis

in

Umbria

c,

672 b

Sanbergen Belgii vicus Sanone villa ad Vigennam lluvium


Sancto Despol
SS.
in

484 b

Redonensis dicecesis

in

Britannia Minori.

S. Mode-

rannus
Reitestensis

dicecesi Bathoniensi

531 d, 635 b

Omniumccclesia Catalauni.
(imnium
ecclesia ad

Reliq. S.

Leudomiri

pagus,

sive

Retelensis

(le

Retel

176 b

s>

333 ef forum Londinense 591 c,


701
f

i Remedii vallis
R

in dio cesi

Tridentina
Vulgisus

37 e
194 a

Remensis pagus. Natus

ibi S,

Saichinionsc monastcrium. Vide f Trudonis

mi67d, 68a,76b.
S.

Reliq. S.Remigii 115c, 116e.

Sarcingum. Vide Sarcinium


Sarcinium
villa,

Leodegarius

456

qua sepultus

S.

Leodega
c,

f Rcmigii Beirolrnsr nnniastrrium.


diiM

Videf Abun80
f,

i!8f, 443 b,

i76d,478b, 190

491

de

Sardinia, S. Modestl levitae patria


d,

326 a
163

f Remigii monasterium Remis 73


clesia

112

f.

Ec-

Sarisburia.

Vide

Sarum

318 b
prioratus in Provincia dicecesis Avenioliq. S,

Sarra Picardiae fluvius (la


Sars Artesiae vicus

S&

t Remigii
t
R'

491 e
in

nensis. 11

Remigii
in

125 b

Sarum (Sarisbury)

comitatu Wiltoniae
e,

civitas
f,

Romei ecclesia Florentiae

Tuscia

651

654

e,

658

c,

676

679 b
447 b

126c
Rentius Quvius
Rbetia
(!a

t Saturnini monastorium, postea S Mi.miin Piclavensis

(la

fi

197
Hetz)

dictum
178
r,

189 b

Sajonia Germaniae regio


Scaldis Belgii fluvius

179 a

Rhodanus
Riboinonl

Calliaa fluvius

75 e

230
in Bojoaria

e,

Picardiae

oppidum ad /Esiam fluvium


16*3

Scireburn dicecesis Wintoniensis

243 d, 295 f 550 c, 600 e


47
f

Scrobonhusianum castrum
Scurefluvius
Sebasle, insulae Eleusae

Etibuarius pagus

165 e, 167 a
77
5.
f

683

f,

Rilugiago locus in pago Vonyise.

oppidum

684 a 308 r
191

Rinn pagus in comilalu


Riviliacum

Tyrolensi.

Remei
38 d, 53 e
156

f Sebastiani ecclesia in Firmitate-Milonis Sebastopolis, alias Myrina


Sebastopolis Colchidis urbs

318 e
318
e

villa in

pago Biturico

Rodenburg. Vide Ardenburg


Rolveston in comitatu Somersetensi

Sebastopolis in Armenia

318 e
168 c

673 a 308 d e
571
f

Secia. cujus

pars ecclesis Lugdwnensi a S. Remigio


Piatonis Presb. M.

Romania

Italiae

provincia
Herefordiensi

donata
Seclinium
in Flandria. Rcliq. S.

Rosecclesia

in dioecesi

Rosensis civitas Dalmatiae

28G d

Rosetus flscus regius, forte/tosoi/ oppidulum, tribus circiter leucis a fonte Sarrae seu Serrae dissilum 162 a, 163 f
Rossa

Sednlocum

dicecesis

Augustoduneusis

8d, I6d, 17 a oppidum


375
a

yterjAngliaecivitasepiscopalis

647

r,

Semurium dicecesisAugustodunensi soppidum37 631 Semil Guwes in Cornubia


Senones 315
a, 351 a. S.

673 d
Rotelandia Angliae comitatus in dicecesi Lincolniensi 680 b, 682
l

Leodegarius
c.
f,

456 e
149 a
Reliq.

Separis Galliae fluvius (la Seure) et abbatia 339 b f Sereni cellae eeclesia

443 c f, 16 Rothonense monastenuin ', Rotomus vel Rotomaguscivitasin Normannia 257 457 b 294 e, 297 b. S. Leodegarius
i 1

S.Sereni

348

352 b

Rovegno mons

dioecesi Tridentina

37 e

Ruensis Picardiae oppidi ecclesia. S. Piatonis

Serra lluvius. Vide Sarra prope Urbem veterem 579 a, f Severi monasterium sepultura 580 d S T/iomf HereforaMensis Ep. 594 c, 609 e

Ruggc fluvius Rumensis communitas

"
in

19 c

Severne. KideSabrfna

SbiriburnesuperWaldam
Sicambria regio ultra
icanna iiuvius

661 a, 663 b 143 b, 148 e


4

Tyroli.

S.

Remedius
38
f

Rhenum

Rura Gcrmaniae fluvius Ruraemunda Bolgii urbs episcopalis Russebrocck pagus prope Bruxellas
Rutherfeld
villa in

167 a
facta

Sicoris/.sVvHlispaniaafluvius

^ W? D

276 a
532 e

msulae FranSilvanectumGalliaecivitas in provincia 96 f, 181 a, 18* e


ciae

Lincolniensi dioecesi
Mosellae.

567 c

Silviniacense
Helto

monasteriumindicecesi Claromontana.
4

Rutilenso monasterium ad ripam

Rchquix
461 b

S. Leodegarii

territorio Atrebatensi. Vtde giricinus pagus in

Sar-

S.Leodegani
Ryppel dicecesis Wigornicnsis ecclesia

*w

cinium

Sithiu

776
Siihiu abbatia. Vide

INDEX TOPOGRAPHIGUS
f
Bertini abbatia

Sivolis AluTiiiae tluvius

449 b

Reliq. S. ReTaur dicrcesis Bminensis pagus 38 38

M6f
165 b

ff

Sixti et Sinicii ecclesia

Remis

llOd,

101 b

Tenoilum

villa episcopatus

Remensis
303
in

Slania episcopalis civitas in Hibernia

319 c

Teoracia saltus

b,

304 e
e,

657 e Sobbedone dicecesis Herefordiensis parocliia Solnacum vicus territorii Turonici Gallice forle

Teruanna episcnpalis olim


Teukesbury parochia
in

Belgio civilas. 294

297
660
Textricium vicus non procul ab Augusta

c,

'.Nl

b
f,

Sonay
Somergeld fluvius
Somersetensis comitatus
in

480
614

b,
e,

483

coinitatu Glocestri;e 650


d,

615 e
a,

662
' ;

Anglia Meridionali 673

Veroman'-"

674 e

duorum
Tharsus
in Cilicia
S.

Spangius vicusin pago Condustro

498
65
c,

d,

526 d
b, 114

192 b
Benedicti tribus

Sparnacum
Sponley
Staflbrd
in

ecclesise
c,

Remensis
152
f,

villa

108

t Theodoiici monasterium Ord.


Therci curia Angliae

134

c,

154 d, 170d, 172 d, 193 b

circiter milliaribus Rerais dissitum

102 d
691 c
e,

comilatu SalopiaB

675 d
392a. 500e
in

oppidum

693 a
195 e

Stabulense monasterium

Thermas vicus
t
Thoiii;i'

in

regno Navarra^

cognominis
549

comitatus caput
e,

Anglia
c,

Thessalonica MacedoniaB urbs


Herefordiensis Ep. oratorium

3 b, 5

644 d, 647 c

f,

658

659 b 668 a

600 a
76
f,

Stamiton

villa in dicecesi
(le

Herefordiensi

Thoringia Germanias provincia


Tiberiopolis Asialica el Europasa
Ticiford in comitatu Leicestrensi

145 b

Stampensis pagus
Stantia fluvius

pays (FEstampes)
647
e,

Stanes villa Londinensis dicecesis

348 a 678 d 370 b

492 669

674 c
f

Tikeswelle in dicecesi Sarisburiensi


Tiliniacum villa

Stapleton

vicus el olim castrum Angliae in

Cumbria
659 b 676 a 673 a 700 c

307

d, 371 f

tt Timothei

et

Apollinaris ecclesia Remis

106 a,

Staveley in dicecesi Herefordiensi


Staves parochia dicecesis Conventrensis

110 d, 161 a, 168 d


Tolosa Gallise civitas ad

Garumnam

fluvium

76 a 30 e

Staunford

in dicecesi

Lincolniensi

Tomi
1/)/

Mcesiae lnlerioris

oppidum. S. Prisous aliique


d. Dicecesis.

Staunton parochia

623 a

Stebbenhelh

villa in

suburbano Londinensi

588 b

Tornacensis in Belgio cathedralis 125


S.

t Stephani Argentinense monasterium

366 b
331 a

Leodegarius
civitas.
f,

456
S.

c,

457 c
e,

f Stephani

basilica Catalauni

Tornacum FlandriaB
1

PiaVus 9e, 15 b
e.

t Stephani Metensis ecclesia

502 e

7 a,

23 b, 96

f,

98 d, 295

298 243

S.

Leodcganus
456 c
e.

t Stephani prioratus. Vide t Germance prioratus Straddel in dicBcesi Herefordiensi 665 e Strangeforde dioecesis Herefordiensis parochia 639 b Streiton dioecesis Herefordiensis ecclesia 699 b Suazium 39 f. ReHquise S. Remedii ibi deposita
12
I)

Trajcctum ad Mosam 216

e,

f,

528

S.

Bavo
a b

29::'

Trecassinus pagus, cujus caput Trecae (Troyes) in

Campania
Treeensis ecelesia

174 d, 176 b

351 b

Sublacum in Latio
Suessiom
s

73 e
f,

Treduton parochia dicecesis Wigorniensis

682 a
198 d
c,

13 b, 76 c, 96
S.

352
d,

a.

Suessionense raoa. Surssioneiisis


r.

Tremeur prope Dinantium


Treviri Germaniae civitasarchiepiscopalis 144
f,

uaslerium

Maria- 144
f,

151

294

ecclesia I65d, 166


gisi

168 d, 169

Reliq. s.
e,

Yuia,
a

351 c

193

e.

Reliq. S. Gerini

358 b, 382

408

Tridentum. S. Romedius 37 b^Reliquia


calhedrali

ecclesia

v,
Suflolcia Anglia? Orientalis comilatus 645
f,

b
f,

37 d

647

672 c d, 675

c,

689
in

a,

Sugwasse,

villa

episcopatus Herelordiensis

690 a 622 b c
196 d

t Trinilatis ecclesia Londini Troslan caslrum t Trudonis monasterium


in

698 c
661 c

Hasbania 201
499

e,

494

c,

t Sulini vicus dicecesis Macloviensis


Sulci Sardiniae olim urbs

Arraorica

a, 501 e,

524 e

t Trudonis Fanum. Vide Trudonopolis Trudonopolis Belgii oppidum

Summa
tini

fluvius in

Veromanduis supra Fanum S. Quin1

205 c Trunchiniense ccenobium prope Gandavura 258 c,

ortus

',7

269

f,

271 a

Surria comitatus Anglia?

653 688

f,

655 b
103 e
f

Tudehram
Gallice

in dicecesi Herefordiensi

672 e
in solo Portensi,

Susannai monasterium Remis Susscxia Angliae comitatus

Tudiniacus villa ad fluvium

Axonam

d,

690 a 682

Porcean

el

Porcein

140 d, 143 c
S.

Suthreye Anghae comitalus

in dicecesi

Cantuariensi

Tulfes comitatus

Tyrolensis pagus.

Rcmedius
38 d, 53 e
c,

680

d,

Suthwerk propre Londinum


Suyterfelte. ubi benefiovum possedit

700 a

Tullum

Lotharingice

civitas

77

c,

179

180

f.

S.Thomasde
5gj

S. Leodegarius

CanUlupe

456

Tulpiacum
Tungri 200 d. S. Bavo Turholtense monasterium 222

Swayneseye, castrum in dicecesi Menevensi 633 d Sylva Danica (Forest Deane) in comitatu Glocestri
651 e, 654 e, 659 f, 662 d, 678 b, 679 d Sylva Danubiae. KitfeSylva Danica

145 e 292 b
c,

234 d, 235 a, 241 a,

250 b

t Symphoriani monasterium Augustodunense 368


388
c.

Turholtum antiquum Flandrise oppidum 241

a,

254
e,

d,

ac
Turonensis civitas 9
a,

d,

276 c
479 a

Ecclesia Treviris

t Symphoriani parthenon

459 ^ 204 c

425

e. S.

Leodegarius 456

Tweda

Angliae fluvius

692 d, 693 a

X alpusciacum
Taviniacum

168 b

aculiacum

villa

167

e,
f,

169 d

452 e

Valentia urbs Galliee

469

476 b

Valeriae

IN

TOMOM
et
'!

OGTOBRIS.
777

Valena provincia apud


.ValliaAnglissregio
VallisS.
[>,.,

Ilalos. S.

Sevcrus Presb.
625
,.
'

i.^Heisterbacum

Vallw serena abbalia in dicecesi Suessionensi (ValSery) 192 d e, 193 c. Vide


Vivariensi^ abbatia Vanares vicus in Alava Hispania> provincia. Reliq S. Formeni ~ 9

w
V\

alachria
.

Zelandiae

comitatus 298

c,

299
301

f,

UM1 Walda fluvius


Walde,
villa

6H
703

Vamewyck

vicus ad ripam Scaldis

Vasconia (la Gascogne) regni


. .
.

301 b

661 c
f

302f

Galliae provincia 631 a,

Walingofrde castrum in dioecesi Lincolniensi Walklbrd. Vide Walingforde


Wallia,Anglia3pars
603
f,

668 e, 671 a t Vedasti monastenum t v Atrebatense. Reliq S leo

655 a
678 a 667 e
67 0e

almngton

in

comitatu Hcrefordiensi

Vega Angliaa n fluvius Vendcra villa ad fluvium Matronam

VpfTV

262e,458cd,482b,483c
539
103 d

Warvicum

AngliaB

oppidum 656

d,

659

a,
'

VenetiaB, ReipublicaB cognominis caput. S. Lizerim

Verodunum ( Verdun) Veromandui (les Vermandois)


Vertudcnsis pagus

66 d

Wasia Flandriae tractus 297 c Watens Belgii oppidum 599 b Wavinarum mons in pago Vcrtudensi 452 e Waya, forte Vaga, Anglis Wy, in Wallia 683 d,
686 c

96
[',]
|

Vex muns pmpe Orcizum


t Victoris abbatia Parisiens.
,
.

452 e
Reliq.

Waynardi

parochia

Herefordiensis

dioecesis

687

S. Leodeg
i63 b

Welbeleye

xv,- ccclesia ad Corpus Mcdiolani t Victons


Vicum
in Ilispania. lieliq. S.

655 b VVdintone parochia dioecesis Herefordicnsis 656 cd,


668 a
in

dicec. Herefordiensis

parochia

330 a
7 b

Luciani

Wclke, urbs

Viedit pagusin Tyroli Vigenna fluvius in Lemovicensi


.
.

comitatu Somersettensi 648


681

c,

651 a,

39

Galliaa provincia

Wellandus

fluvius in Northamtoniae ducalu

542 d

425

f,

483
694

f f

Wenlok,

oppidum

comitatus

Salopiae

617

f,

igornia civitas episcopalis Angliaa Villanoxa Campaniae oppidum


\

693

c,
'

620 a

339 D

Villarium Ord.
B. Godcfridus

Cislerciensis abbatia in Brabanlia.

Weslmonaslerium, vulgo WesPmmster, ad Tamesim 605 b, 606 c Weston in comitatu Staflbrdia? 646 f, diu-cois llorefordiensis

t Vincentii ccenobium ad Sabim fluvium in Hannonia. Vide Altimontense

656 a 660 617


f,

Weston juxta Malmesbury


Weye, fluvius

t Vincentii monaslcrium Laudunense 258 a c e, 259 a, 260 d Vinderhout Castellaniaa Audenburgensis pagus.

Weymod

in

comitatu Dorcestriaa

618 d 678 f 668 a

Whitthirke Mau in dioecesi Herefordicnsi

Bl,r "

289f,-:90d

Vindonissa viila in pago Remensi (Venderesse) vel Laudunensi 168 c, 169


1

Wigornia, Anglis Worchester 600 e, 601 e, Wigorniensis ecclesiaGOI f. Wigorniensis prioratusin


Anglia

555c
691 a

Virdunum.

S. Leodega/riw
in

456

f,

457

Wilesbiny in dicecesiLincolniensi
\\

Virgen dynastia

comitatu Tyrolcnsi

47 d
192 d

lllinton dicecesis Herefordiensis

parochia
S.

638
290

Vivariensis abbatia

\\

Iryck

pagus prope Antvcrpiam.

Bavo

f
f

Vivarius |)ercgrinorum Vosagi eremus (olnn

Muor-

Wilteliriain dicecesi Sarisburiensi

678

bach dicta)
tViventii
Vergiacense

434 c monasterium. S. Gerinus

inchelese in dioecesi Cantuariensi


dioecesi

VVinchetumbein Wigorniensi

693 b 689 674 c

357 a Vivia S. Bavonis in territorio Cortraceno ad Lcgiam


290 b
ViviaS. Eligii
in

Wintcrshove. Vide Curtis hiemis


VV

inton in comitatu Warviccnsi

Wintonia
ni33

(Winc/wstcr) Anglias
e,

civitas
c,

in
a,

llanto-

territorio Cortraceno

ad Legiam
290 b
1
', ',

comilatu 600

602

e,

656

676

686
63

b,

690 a
Wistanton,
villa dioecesis Herefordiensis 61
1

Via Barbarica Hemis


Vliersele dilionis Alostanae pagus. S.

>
(

e,

a,

Bavo 289

a,

633 a

290 c
Ultrajectum
facta

Witeborne vel Winteborne


W01 Wodirford parocbia dicecesis Herefordiensis \\ .ninatiensis dicecesis. 5. Leodegarius
ton,

608 e 692
457

ad
a. S.

Rhenum
Bavo 292

civitas
b. S.

arcbiepiscopalis
i56 d

Vide VYottona

276

Leodeganus

Ulyssi|)o Lusitaniae caput. 55.


et

Verissimus^

Maxima
26
I

Julia

.1/1/.

Vogladum

(fortc Vouglc)

oppidulum vel vicusqm1

Wotten-waden. Vide Wottona Wottona ecclesia in dicecesi Wigorniensi 592


Prioratus

e.

tuor lcucis Pictavio dissilum

55

^y e
571
f

Vongensis ecclesia

et

vicus in

Campania
1

Gallica 77

f,

Wrotham
Wtbergen parochia in Flandria Wvcumbe in comitatu, Bukingamis
Wynelestrop
in dicecesi Lincolniensi

68

dj 70 a,
185
f

290
543

Yormacensispagus

oppidum
f

Vosagus Galli* Belgica? mons

et silva

134

c,

153

b,

154 d, 185

694 a 550 d

Urbs Vetus, vulgo Orvieto 580 b c e

f.

Reliq. S. Sevt ri

Wyntringhuam

2ce
Urca
Gallia3

fluvius (l'Ourque) in dioecesi Suessio-

nensi
Vultiniacus rivus in pago Lauduncnsi

188 e 186 c
f,

Vulgisi prioratus

188

e,

190 b, 191 d

192 d 580 a

tZachariaa monasterium
tiis.

Ord.

S.

Bencdicti Vene-

Vulsinius lacus in Tuscia


Octobris

Reliq.S. LizeriiM.

324 a
98
Zezinoialus

Tomus

I.

J78

INDEX ONOMASTICUS
S.
*

Zezinoialusvicus inter Pictavium et abbatiam


xonlii

Ma-

!'.

84b

Zobe monasterium prope Sebastopolim in iii pagus prope Aldenardam. 5.

avo

306 l 290 c

INDEX ONOMASTICUS.
\
_
bortivum
pati,

abortumpati

53 id 148 d 145 a

Assella,

ewwWa

649

a,

651 a, 656 d

Absconsum

cubiculi, penctrale

L\
1
\
\.-(

Absconsus, absconditus

Attemptare, attenta/re Atlinentiae, appertdices

574 b
49 d
527
f

_1l Absentare, a&esse


C LSU,

589 d
674
24
',

CO*U
" wfon, anxiari
,

l)

Augmentare, augrnAuster, u.w/"


kuthenticare, confirmare

112 c

idiari,

a 245

593

Vcra,
r u
\,i.

mensurata terrae portio, olim incerta,post 565 a Hnens bisoctogesiesperticam


301 a

B
ijachelarius, qyA ir\ eo gradu dignitatemaspirarepossit
Bancta, subsellkt
est,

ptense lerritorium, Atrebatense


Itrudis,

\il-

Bclgicum
ine

nomen

non

Romanum
210 a
558 a
464 b

utaddoctorii
60i a

Admiral

admiratUme

697 547
f,

Adplene, p Advocati ecclesiae, gwi?


fiquiVOCUS,
fivosn

Bancus tribunal
Barra, pessukern
Batellus, navicula

563 e 630
6

302 e

cognom in is

82
135

f
(1

618 a

Bavo, blttndiendi vocabulum,

non scomma, aut


206
c
f,

no-

Affamen, affatus, loquela


Aifluitas,

298
47'.

f
f

men

militare
benef

You might also like